G ELEKTRON 40

BLM 2
DYOTLU DORULTUCULAR

A. DENEYN AMACI:

Tek faz ve 3 faz diyotlu dorultucularn almasn ve davranlarn incelemek. Bu
deneyde tek faz ve 3 faz olmak zere tm yarm ve tam dalga dorultucular, omik ve
indktif ykler altnda incelenecektir.

B. Teori: Diyotlu Dorultucular

GR
Pek ok g elektronii uygulamasnda, giri gc ebekeden alnan 50-60 Hzlik
AC g eklindedir ve uygulamada DCye evrilir. Endstride kontroll gerilim ya da g
aktarm gerekmeyen uygulamalarda maliyet asndan genel eilim diyotlu dorultucular
kullanmak ynndedir. Diyotlu dorultucularda g ak, ebekeden yke doru olup
sadece tek ynldr. DC g kayna, AC motor srcleri ve daha pek ok alanda
diyotlu dorultucular tercih edilmektedir.
Diyotlu dorultucular, gerilimi ebekeden dorulttuklar iin zerlerinde,
dorultucunun trne gre ebekenin harmoniklerinin frekansnda gerilim salnmlar
olur. Bunlar azaltmak iin ka ykten nce bir kapasitr eklenir. Kapasitr ne kadar
byk olursa k gerilimindeki salnmlar da o kadar az olacaktr. Diyotlu
dorultucularn kt zelliklerinden bir tanesi ise ebekeden olduka yksek distorsiyonlu
akm ekmeleridir. Bu da harmonik standartlaryla snrlandrld iin her durumda
diyotlu dorultucular kullanlamayabilir. Bunlarn yerine kontroll dorultucular
kullanlarak eitli denetim stratejileriyle birlikte akm sinse benzetilir.
Diyotlu dorultucular, tek faz, faz ve yarm dalga dorultucu, tam dalga
dorultucu eklinde snflandrabiliriz. imdi bunlar inceleyelim.


Tek Faz Yarm Dalga Dorultucu:
Tek faz yarm dalga dorultucular pek kullanlmasalar da, dorultucu almasnn
anlalmas asndan iyi bir rnek tekil ederler. ekil 2.1de tek fazl bir yarm dalga
dorultucu grlmektedir.

ekil 2.1 Tek faz, yarm dalga dorultucu

Yarm dalga dorultucu, diyotun zerine gelen negatif gerilimi iletmemesinden
dolay, sins eklindeki gerilimin sadece pozitif ksmn dorultacaktr.
G ELEKTRON 41
Yk omik, ya da indktif olabilir. Eer yk omik bir yk ise, diyot sadece pozitif evreyi
dorultur ve kesim durumuna geer, ancak yk indktif bir yk ise, yk akm, gerilim
sfra dtkten sonra, bir sre daha pozitif ynde akmaya devam edecei iin diyot
hemen kesime geemez ve zerindeki akm sfra dene kadar negatif gerilimi iletir.
Btn bu durumlar aadaki ekilde gsterilmitir.


ekil 2.2 Omik ve indktif yk ile gerilim-akm ilikisi

Gerilimin negatife dt durumlar engellemek iin indktif ykl uygulamalarda
ka, bota alma diyodu(FWD) balanr. Bu, yke ters paralel olarak balanan
standart bir diyottur ve gerilim negatife dme eilimi gsterdii zaman iletime geerek,
ebeke diyodunun zerindeki akm kendi zerine alr. Bylece yk akm bota alma
diyodu zerinden akmaya devam eder ve yk zerinde sadece olduka kk olan
diyodun negatif gerilimi gzlenir.
kta gzlenen gerilimin tepe deeri, diyot zerindeki gerilim dm ihmal
edilirse yaklak olarak giri iaretininkiyle ayndr. Bu dalga eklinin ortalama ve etkin
deerleri integral alnarak hesaplanabilir. Aada yarm dalga dorultucunun k
geriliminin ortalama ve etkin deerleri ve nasl hesapland verilmitir.

( ) ( ) wt Sin V t V
M
=
dt t V
T
V
T
ORT
}
=
0
) (
1
) ( ) (
2
1
0
wt d wt Sin V V
M ORT
}
H
=
t

H
=
0
) (
2
Coswt
V
V
M
ORT
t

| | ) 0 (
2
Cos Cos
V
V
M
ORT
= t
t
| | 2
2t
M
ORT
V
V =
t
M
ORT
V
V =
t
M
ORT
V
V =
t
M
ORT
I
I =
5 . 0
0
2
) (
1
(

=
}
T
RMS
dt t V
T
V
2
M
RMS
V
V =
2
M
RMS
I
I =










G ELEKTRON 42

Tek Faz Tam Dalga Dorultucu:
Tek fazl uygulamalar iin olduka sk kullanlan tam dalga ya da kpr dorultucu
devresi ekil 2.3te gsterilmitir.


ekil 2.3 Tek Fazl Kpr Dorultucu

4 tane diyottan oluan devrede, D1 ve D4 diyotlar alternatif gerilimin pozitif
evresini geirecek, D2 ve D3 diyotlar da gerilimin negatif evresinde aktif olarak bu
blgeyi dorultacaktr. Bylece kta, giriteki ac gerilimin iki kat frekansnda dc bir
gerilim elde edilecektir. Eer yk indktif olursa akm gerilimin gerisine decek, ancak
akm zerine alacak pozitif gerilim evresine gemekte olan baka bir diyot olduu iin
yarm dalga dorultucuda gzlenen negatif voltaj durumu kpr diyotta
gereklemeyecektir. Bunlara dair dalga ekilleri ekil 2.4.te gsterilmitir.

ekil 2.4. Omik ve indktif ykle kpr dorultucu gerilim-akm ilikisi

Tek fazl kpr diyotta da yk gerilim, akmlarnn ortalama ve etkin deerleri ayn
ekilde integral alarak hesaplanr. Sonular aada verilmitir.
t
M
ORT
V
V
2
=
t
M
ORT
I
I
2
=
2
M
RMS
V
V =
2
M
RMS
I
I =

Bu formllerle verilen akm deerleri sadece omik ykler iin kullanlabilir. nk
sadece bu durumda akm ve gerilimlerin dalga ekilleri ayndr.







G ELEKTRON 43
Faz Yarm Dalga Dorultucu:

ekil 2.5te grld gibi 3 tane tek faz yarm dalga dorultucunun ortak bir uta
birlemesiyle olumutur. 3 faz dntrcler, daha yksek frekansl ve daha dk
salnm olan k gerilimleri retirler. Bylece maliyet ve boyut asndan daha kolay
filtrelenen k gerilimleri elde edilmi olur.

ekil 2.5. faz yarm dalga dorultucu

faz yarm dalga dorultucuda, hangi faz daha pozitif ise o faza bal olan diyot
iletime geer ve bir sonraki faz daha pozitif olup iletimi zerine alana kadar kapanmaz.
Bu durumdan da anlalaca gibi her diyot, fazlar aras gerilimin sfr olduu noktadan
itibaren iletime geer ve 120
o
boyunca iletimde kalr. ndktif yk durumunda da bir
sonraki diyot, akm zerine alaca iin, gerilimin negatife dmesi durumu, dolaysyla
da bota alma diyotu kullanmna ihtiya yoktur.
faz yarm dalga dorultucu yk zerinde, giri geriliminin 3 kat frekansnda bir
salnm oluturur. Bu sebeple 3-darbeli dorultucu eklinde de adlandrlr. k
geriliminin ortalama ve etkin deerleri ise aada verilen formllerle hesaplanabilir.

t 2
3 3
M
ORT
V
V =
M M RMS
V V V 84 . 0
8
3 3
2
1
= + =
t
















G ELEKTRON 44
Faz Tam Dalga Dorultucu:

3 fazl gerilimin mevcut olduu endstriyel uygulamalarda, faz dorultucular,
tek faza tercih edilen bir dorultucu eididir. Bunun sebebi ise, faz dorultucunun,
kta daha dk gerilim salnmlar vermesi ve daha yksek g aktarabilmesidir.
Devre emas ekil 2.6 da verilmitir.


ekil 2.6. faz kpr dorultucu

faz kpr dorultucuda her koldaki diyotlar(D1-D4, D2-D5, D3-D6) birbiriyle
180
o
faz farkyla alrlar. Ayrca alt ve st grup diyotlar da (D1-D3-D5, D2-D6-D4)
kendi ilerinde birbirleriyle 120er derece faz farkyla alrlar. Bu dorultucu da faz
yarm dalga dorultucu gibi fazlar aras gerilim prensibine gre alr. Yani hangi fazlar
arasndaki gerilim daha bykse o fazlara ait, alt ve st grup diyotlar iletime geer.
Kprnn almasn incelemek iin R faznn asn 0 olarak ve dier fazlarn da srayla
120er derece geriden geldiini varsayalm. Dalga ekilleri ve bu duruma gre diyotlarn
iletim sralar aada gsterilmitir.
D1 D3 D5 D1
D4 D6 D2 D4
D3 D5
D2 D6
V
M
-V
M

ekil 2.7 faz hat gerilimleri ve diyot iletim periyotlar
G ELEKTRON 45
stteki ekilde aka grlyor ki her diyot 120 derece iletimde kalyor ve her 60
derecede bir, diyotlardan biri kesime giderken bir dieri iletime geiyor. Bu duruma gre
elde edilecek olan k gerilimi aada verilmitir.

V
M
3
V
O
(t)
V
M
-V
M
V
IN
(t)
t(ms)
10 20 30 40

ekil 2.8 faz kpr dorultucu k gerilimi dalga ekli

ekil 2.8den de grld gibi 2 periyotluk sins iin, konvertrn k 12
darbeli bir gerilim retmitir. Yani tek periyotta 6 darbeli, bir baka deyile giri
iaretinin frekansnn 6 kat frekansta bir gerilim elde ediyoruz. Bu sebeple bu
dorultucuya 6-darbeli dntrc de denmektedir. Omik ykler iin yk akmnn
dalga ekli de ayn olacaktr ancak indktif yk durumunda akm gerilimin gerisine
decektir. Bu durum ekil 2.9da gsterilmitir.

V
O
(t),I
O
(t)
t

ekil 2.9 ndktif yk iin oluan akm- gerilim faz fark

3 faz kpr dorultucunun k geriliminin ortalama ve etkin deerleri de aada
verilmitir ve gerekirse daha nceki dorultucular iin akland ekilde tretilebilir.
M
M
ORT
V
V
V 955 . 0
3
= =
t

M RMS
V V 655 . 1 =

G ELEKTRON 46
2. 1 Tek Fazl Yarm Dalga Dorultucu

2.1.1 Tek Fazl Yarm Dalga Dorultucu (Omik Ykle)

ekil 2.10da grnen devreyi kurunuz.


ekil 2.10


ekil 2.11

G ELEKTRON 47
Giriten verilen 55 Vrmslik alternatif gerilimin pozitif evresi diyot tarafndan
geirilecek, negatif evresi ise, diyotun geri bloklama durumuna gemesi sebebiyle
kesilecektir. Alternatif gerilimin sadece bir evresi geirildii iin bu devreye yarm dalga
dorultucu denmektedir. Balantlar kontrol ettikten sonra devreyi altrnz. Y1
kanalndaki k dalga eklini iziniz. Aadaki lmleri not ediniz. Y1 Kanalnda
grdnz gerilim dalga ekline gre, akm dalga eklinin nasl olmasn beklersiniz?
- Diren zerinden alnan yk geriliminin ortalama ve etkin deeri (Vo
mean
, Vo
rms
)
- Diren zerinden geen yk akmnn ortalama ve etkin deeri. (Io
mean
, Io
rms
)
- Giri akmnn etkin deeri. (Iin
rms
)



Yk gerilimi



Diyot voltaj



G ELEKTRON 48


Yk ve giri voltaj
ekil 2.12 Tek faz, yarm dalga dorultucu iin elde edilen dalga ekilleri

Tablo 2.1 Omik Yk in Deney Sonular
Max. Vo(Yk gerilimi) Ortalama Vo Ortalama Io RMS Iin
76V 25V 0.2A 320mA






























G ELEKTRON 49
2.1.1.1 Tek Fazl Yarm Dalga Dorultucu (Omik Ykle) (DLAB)



ekil 2.13

G ELEKTRON 50

Diyot voltaj


Yk voltaj

ekil 2.14
G ELEKTRON 51
2.1.2 Tek Fazl Yarm Dalga Dorultucu (ndktif Ykle)

ekilde grlen devreyi FWD diyotunu balamadan kurunuz.

ekil 2.15

ekil 2.16
G ELEKTRON 52
Osiloskopun ,Y1 kanalndaki k geriliminin ve Y2 kanalndaki diren geriliminin dalga
ekliniiziniz. Elimizdeki dalga ekillerinden k akmnn dalga eklini bulabilir miyiz;
nasl? Aadaki lmleri alnz.

- Toplam yk zerinden alnan k geriliminin ortalama ve etkin deeri.
- Toplam yk zerinden geen akmn ortalama ve etkin deeri.
- Giri akmnn etkin deeri.

Aada belirtilen indktif ykleri uygulayarak k geriliminin dalga ekillerini iziniz
R=50 ohm--L=25mH
R=50 ohm L=100mH



k akm ve gerilimi 50 ohm-25 mH



k akm ve gerilimi 50 ohm-25 mH

G ELEKTRON 53


Diyot gerilimi 50 ohm-25 mH







k akm ve gerilimi 50 ohm-100 mH




Diyot gerilimi 50 ohm-100 mH
G ELEKTRON 54



Diyot gerilimi 50 ohm-100 mH FWD

ekil 2.17 ndktif ykl, yarm dalga dorultucu iin dalga ekilleri




Tablo 2.2 ndktif Yk in Deney Sonular


























Max Vo Ortalama Vo Ortalama Io RMS Iin
50 ohm 100mH 76V 22V 0.4A 0.48A
100ohm 25mH 76V 25V 0.2A 0.32A
50 ohm 100mH FWD ile 76V 25V 0.4A 0.48A
G ELEKTRON 55
2.1.2.1 Tek Fazl Yarm Dalga Dorultucu (ndktif Ykle)(DLAB)



ekil 2.18
G ELEKTRON 56

Diyot voltaj


k voltaj ve akm 50 ohm-25 mH

G ELEKTRON 57

k voltaj ve akm 50 ohm-100 mH

ekil 2.19
























G ELEKTRON 58
2.1.3 Tek Fazl Yarm Dalga Dorultucu Bota alma Diyotu le (FWD)

ekilde grlen devreyi kurunuz.

ekil 2.20


ekil 2.21
G ELEKTRON 59
Y1 ve Y2 kanallarndaki dalga ekillerini iziniz. Bu yk altnda, deney 2.1.2de
aldnz lmleri alnz. FWD devrede neyi etkilemitir?



Diyot gerilimi 50 ohm-100 mH




Diyot gerilimi 50 ohm-100 mH FWD eklenince

ekil 2.22 ndktif ykl ve serbest dolam diyotlu yarm dalga dorultucu iin dalga
ekilleri

50 ohm 100mH 76V 22V 0.4A 0.48A
50 ohm 100mH FWD ile 76V 25V 0.4A 0.48A

Tablo 2.3 Serbest Dolam Diyodu in Deney Sonular








G ELEKTRON 60
2.1.3.1 Tek Fazl Yarm Dalga Dorultucu Bota alma Diyotu le (FWD)
(DLAB)



ekil 2.23
G ELEKTRON 61

Diyot gerilimi


Yk gerilimi ve akm

ekil 2.24

G ELEKTRON 62

2. 2 Tek Fazl Tam Dalga Dorultucu-Kpr Dorultucu

2.2.1. Tek Fazl Tam Dalga Dorultucu (Omik ykle)

ekil 2.25


ekil 2.26

G ELEKTRON 63
ekil 2.25da grlen tam dalga dorultucu devreyi kurunuz. Bu kez giri
geriliminin pozitif evresini D1-D4 diyot ifti negatif evresini de D2-D3 diyot ifti
geirecektir. Bu sayede sins erisi eklinde bir gerilimin her iki evresi de pozitif bir
gerilime dntrlm olacaktr. Balantlar kontrol ederek devreyi altrnz.
Osiloskobun Y1 kanalndan grlen k geriliminin dalga eklini iziniz. k geriliminin
ve akmnn, ortalama ve etkin deerlerini not ediniz.
Giri geriliminin bir periyodunda, k geriliminde 2 darbe gzlendii iin bu
dorultucuya 2 darbeli dorultucu da denmektedir.

ekil 2.27 Diyotlu kpr dorultucu iin dalga ekilleri


100 ohmluk yk zerinde


D1 ve D2 diyot gerilimleri

Tablo 2.4 Tek Faz Kpr Diyot in Deney Sonular

Max. Vo(Yk gerilimi) Ortalama Vo Ortalama Io RMS Iin







G ELEKTRON 64
2.2.1.1 Tek Fazl Tam Dalga Dorultucu (Omik ykle) (DLAB)



ekil 2.28
G ELEKTRON 65

D1 gerilimi


Yk gerilimi

ekil 2.29
G ELEKTRON 66
2.2.2. Tek Fazl Tam Dalga Dorultucu(ndktif ykle)
ekildeki devreyi kurunuz.

ekil 2.30


ekil 2.31

G ELEKTRON 67
Devreyi altrarak Y1 kanalndaki k geriliminin ve Y2 kanalndaki diren
geriliminin dalga eklini iziniz. k geriliminin ve akmnn ortalama ve etkin deerlerini
lerek not ediniz. ndktif yk kpr dorultucuda ne gibi etkilere sebep oldu? Kpr
dorultucularda da, endktif yk altnda, yarm dalga dorultucular gibi serbest dolam
diyotuna(FWD) ihtiya var mdr?

ekil 2.32 ndktif ykl kpr dorultucu iin dalga ekilleri


Tek faz tam dalga k akm ve gerilimleri 100 ohm-100 mH




D1-D2 diyot gerilimleri 100 ohm-100 mH





G ELEKTRON 68


Tek faz tam dalga k akm ve gerilimleri 100 ohm-100 mH






Tablo 2.5 Endktif Yk le Tek Faz Kpr Diyot in Deney Sonular




























Max. Vo(Yk gerilimi) Ortalama Vo Ortalama Io RMS Iin

G ELEKTRON 69
2.2.2.1 Tek Fazl Tam Dalga Dorultucu(ndktif ykle) (DLAB)



ekil 2.33
G ELEKTRON 70

D1 gerilimi


Yk gerilim ve akm

ekil 2.34
G ELEKTRON 71

2. 3 Faz Yarm Dalga Dorultucu

2.3.1 Faz Yarm Dalga Dorultucu (Omik Ykle)

ekildeki devreyi kurunuz.

ekil 2.35


ekil 2.36
G ELEKTRON 72
faz yarm dalga dorultucu, ekil 2.35de de grld gibi 3 tane tek faz yarm
dalga dorultucunun yke giden ortak ularnn balanmas ile olumutur. Deney
dzenei de ekil 2.36de gsterilmitir. Devreyi kurarak osiloskobun Y1 kanalnda
grlen yk geriliminin dalga eklini iziniz. Yk gerilim ve akmnn ortalama ve etkin
deerlerini not ediniz.

Giri geriliminin bir periyodunda yk gerilimi zerinde 3 darbe olutuundan bu
dorultucuya 3 darbeli dorultucu da denmektedir.

ekil 2.37 faz yarm dalga dorultucu iin dalga ekilleri




100 ohmluk yk ve giri gerilimi




D1 gerilimi

G ELEKTRON 73


D1 ve D2 gerilim


Max. Vo(Yk gerilimi) Ortalama Vo Ortalama Io RMS Iin
76V 65V 662mA 325mA(tek faz)

Tablo 2.6 Faz Yarm Dalga Dorultucu in Deney Sonular





























G ELEKTRON 74
2.3.1.1 Faz Yarm Dalga Dorultucu (Omik Ykle) (DLAB)



ekil 2.38
G ELEKTRON 75


D1 gerilimi

Giren dalga ekli

G ELEKTRON 76

kan dalga ekli

ekil 2.39
























G ELEKTRON 77
2.3.2 Fazl Yarm Dalga Dorultucu (Endktif Ykle)

fazl yarm dalga dorultucuyu ekil 2.40de gsterildii gibi dirence 100mHlik
seri bir indktans ekleyerek deitiriniz.

ekil 2.40


ekil 2.41
G ELEKTRON 78
Osiloskobun Y1 ve Y2 kanallarndaki gerilim dalga ekillerini iziniz.


100 ohm-100mH yk akm ve gerilimi


100 ohm-100mH yk akm ve gerilimi


100 ohm-100mH yk varken yk gerilimi ve giri gerilimi

ekil 2.42 ndktif ykl, faz yarm dalga dorultucu iin dalga ekilleri

Max. Vo(Yk gerilimi) Ortalama Vo Ortalama Io RMS Iin
76V 65.6V 643mA 325mA(tek faz)
Tablo 2.7 Endktif Yk ile Faz Yarm Dalga Dorultucu in Deney Sonular
G ELEKTRON 79
2.3.2.1 Fazl Yarm Dalga Dorultucu (Endktif Ykle) (DLAB)



ekil 2.43

G ELEKTRON 80

Yk gerilim ve akm

ekil 2.44
























G ELEKTRON 81
2. 4 Faz Kpr Dorultucu

2.4.1 Faz Kpr Dorultucu (Omik Ykle)

ekil 2.45



ekil 2.46
G ELEKTRON 82
ekil 2.45de faz kpr dorultucu grlmektedir. Yarm dalga dorultucular
ebekeye etkilerinden dolay genelde kullanlmazlar. Tek faz ve faz kpr
dorultucular yaygn olarak kullanlan dorultucu devreleridir. Bu deneyde faz kpr
dorultucunun zellikleri gsterilecektir. Devreyi ekilde gsterildii gibi kurup
altrnz. Yk geriliminin dalga eklini iziniz. Yk gerilim ve akmnn ortalama ve etkin
deerlerini not ediniz.


300 ohmda D1 ve D2 zerindeki gerilim


300 ohm zerindeki voltaj

ekil 2.47 faz kpr dorultucu iin dalga ekilleri



Max. Vo(Yk gerilimi) Ortalama Vo Ortalama Io RMS Iin
131.5V 127V 442mA 320mA (tek faz)

Tablo 2.8 Faz Kpr Dorultucu in Deney Sonular


Giri gerilimlerinin bir periyoduna gre yk zerinde 6 darbeli bir gerilim olutuu
iin bu dorultucuya 6 darbeli dorultucu da denmektedir.


G ELEKTRON 83
2.4.1.1 Faz Kpr Dorultucu (Omik Ykle) (DLAB)



ekil 2.48
G ELEKTRON 84

D1 gerilimi


Yk gerilim ve akm

ekil 2.49
G ELEKTRON 85
2.4.2 Fazl Kpr Dorultucu (ndktif Ykle)


ekil 2.50


ekil 2.51
G ELEKTRON 86
ekil 2.50 de verilen devredeki yk direncine seri olarak 100 mHlik bir indktans
balaynz. Yk geriliminin dalga eklini iziniz. Yk gerilim ve akmnn ortalama ve etkin
deerlerini lerek not ediniz.


300 ohm 100 mH yk akm ve gerilimi


300 ohm 100 mH yk akm ve gerilimi


300 ohm 100 mH yk akm ve gerilimi

ekil 2.52 ndktif ykl faz kpr dorultucu iin dalga ekilleri.

Max. Vo(Yk gerilimi) Ortalama Vo Ortalama Io RMS Iin
131.5V 127V 435mA 320mA (tek faz)

Tablo 2.9 Endktif Yk le Faz Kpr Dorultucu in Simlasyon Sonular
G ELEKTRON 87
2.4.2.1 Fazl Kpr Dorultucu (ndktif Ykle) (DLAB)



ekil 2.53

G ELEKTRON 88

Yk gerilim ve akm

ekil 2.54
























G ELEKTRON 89
SONULAR

- Deney 2.1.1deki tek fazl yarm dalga dorultucu iin ltnz gerilimleri teorik
olarak hesaplayarak llen deerlerle karlatrnz. Sonular uyumlu mu?
Deilse neden deil belirtiniz. Yk geriliminin ve akmnn dalga eklini iziniz.
(Tek fazl yarm dalga dorultucu iin :
t
M
Ort
F
F =
2
M
RMS
F
F =
M
F :Akm ya da
gerilimin tepe deeri.)
- Deney 2.1.2deki lmlerde elde ettiiniz deerleri yazarak deerleri ilk deneyle
karlatrnz. Yk geriliminin ve yk akmnn dalga eklini iziniz. ndktif ykte
gerilimin niin negatif deere dtn aklaynz. ndktr deerinin
deitirilmesi devreyi nasl etkiliyor? Neden? Aklaynz.
- Deney 2.1.3te elde ettiiniz dalga ekillerini izerek deney 2.1.2 ile karlatrnz.
Serbest dolam diyotu (FWD) devrede neyi deitirmitir? Her iki deneyde ayn
yk iin ltnz ortalama deerleri karlatrnz. Sonular yorumlaynz.
- Deney 2.2de elde ettiiniz gerilim ve akm dalga ekillerini iziniz. llen gerilim
ve akm deerlerinin ortalama ve etkin deerlerini teorik olarak hesaplayarak
elinizdeki deerlerle karlatrnz.
(Tek fazl kpr dorultucu iin:
t
M
Ort
F
F
2
=
2
M
RMS
F
F = )
- Deney 2.3.1de elde ettiiniz dalga ekillerini iziniz. Yk akm ve geriliminin teorik
hesaplarn yaparak ltnz deerlerle karlatrnz.
( fazl yarm dalga dorultucu iin:
t 2
3 3
L L
Ort
F
F

= )
- Deney 2.4te elde ettiiniz yk geriliminin ve akmnn dalga eklini iziniz. Gerekli
teorik hesaplar yaparak llenlerle karlatrnz.
( fazl kpr dorultucu iin:
t
L L
Ort
F
F

=
3
)