SVTH: Nhm 9

LI M U
Nh chng ta bit mi quc gia, mi tc ngi trn th gii nn Vn ha ng mt ai tr! quan tr"ng# N th$ hi%n nh&ng n't c () ring c*a mi quc gia, mi tc ngi# +,n n&a, n c!n th$ hi%n nh&ng tinh h)a - nh&ng .c th/ ring c*a t0ng tc ngi - Vi%t Nam c1ng 23# Vi%t Nam c nn Vn ha 45u i, mang 2m b6n 78c 95n tc, thm -) Vi%t Nam c nn Vn ha r:t ;h)ng ;h - a 9<ng = Vi%t Nam c h,n >? 95n tc anh @m c/ng chung 7ng trn c/ng mt 4nh thA# Bi 95n tc 4<i mang mt n't Vn ha tru3n thng ring# C r:t nhiu th-nh t $ ta nh2n bit Vn ha Vi%t Nam nhD NgEn ng&, FEn gi(), FGn ngHng, Ih)ng tJc t2; qu(n - KL hi c1ng MhEng nNm ng)-i iu # Fr)ng 4L hi Oc c)i 4- mn n tinh thPn c () c*a mt quc gia# Bi quc gia, mi /ng min Mh(c nhau 4<i c nh&ng 4L hi Mh(c nhau# KL hi MhEng chQ mang n't tru3n thng c*a mi 95n tc, $ ;h5n bi%t c(c 95n tc i nhau mn c!n 4- bNng chRng 4Sch 7T chRng minh 7U tVn t<i c*a mt quc gia, mt nn n h)( Oc cEng nh2n# KL hi Vi%t Nam r:t c (), mang 2m b6n 78c 95n tc, n th$ hi%n nh&ng n't Vn ha tru3n thng c*a 95n tc Vi%t Nam# KL hi Vi%t Nam g8n 4in i i 7ng mi ngi 95n, i c(c 9i tGch 4Sch 7T, i nh&ng tr! ch,i 95n gian n 75u -) tim thRc mi ngi 95n, Mhin ch) mi Ra c)n Wa qu h,ng 4uEn c6m th:3 b5ng Mhu5ng Mhi nh qu cha :t tA# XhEng chQ 23, thEng qua c(c h)<t ng c*a 4L hi c!n gi; Vi%t Nam gii thi%u nh&ng tinh h)a n h)( c*a :t nc m=nh ti b<n bY th gii, $ mi ngi 95n 4uEn tU h-) rNngD m=nh 4- c)n ch(u ZVng tin, c)n ch(u K<c +Vng#

Lp: H LTQTVP - K2

SVTH: Nhm 9

I. KHI QUT CHUNG V L HI

1.1. Mt s khi i!" Vn ha 4- Mh(i ni%m mang ni h-m rng i r:t nhiu c(ch hi$u Mh(c nhau, 4in quan n m"i m.t i 7ng 2t ch:t - tinh thPn c*a c)n ngi# Ngh\a ban Pu c*a n ha tr)ng ting +(n 4- nh&ng n't Wm m=nh qua ngi Mh(c nh=n -) $ nh2n bit - ;h5n bi%t m=nh i ngi Mh(c, bi$u thS 7U qu3 nh2; -) thPn 4inh - c(c 4Uc 4Ong bG :n c*a thin nhin, chim 4\nh qu3n 4Uc 7iu nhin # Fh@) b F0 +6i ]b6n nm [^_^` th= n ha n 4- mt c(ch bi$u thS chung c*a hai Mh(i ni%m n trS - gi() ha# Fh@) ngEn ng& c*a ;h,ng F53, t0 t,ng Rng i n ha c*a ting Vi%t ]cu4tur@ tr)ng ting anh - ting Ih(;, Mu4tur tr)ng ting bRc,###` c nguVn gc t0 c(c 9<ng c*a ng t0 Katin c)4@r@ 4- c)4), c)4ui, cu4tu7 i hai ngh\aD mt 4- gi& g=n, chm 7c, t<) 9Ung tr)ng trVng tr"tc hai 4- cPu cng# Fr)ng cuc 7ng h-ng ng-3, n ha thng Oc hi$u 4- n h"c, ngh% thu2t nh th, ca, md thu2t, 75n Mh:u, i%n 6nh###C(c etrung t5m n hae c Mh8; n,i chGnh 4- c(ch hi$u n-3# Bt c(ch hi$u thEng thng Mh(cD n ha 4- c(ch 7ng ba) gVm ;h)ng c(ch fm thUc, trang ;hJc, c WT - c6 Rc tin, tri thRc Oc ti; nh2n###V= th chng ta ni mt ngi n-) 4- n ha ca), c n ha h).c n ha th:;, E n ha# Fr)ng nh5n 4)<i h"c - W hi h"c, Mh(i ni%m n ha Oc c2; n th@) mt ngh\a rng nh:t# Vn ha ba) gVm t:t c6 m"i thR n 4- mt b ;h2n tr)ng i 7ng c)n ngi# Vn ha MhEng chQ 4- nh&ng g= 4in quan n tinh thPn m- ba) gVm c6 2t ch:t# Vn ha 4in Mt i 7U tin ha 7inh h"c c*a 4)-i ngi - n 476n ;hfm c*a ngi thEng minh ]h)m) 7a;i@n7`# Fr)ng qu( tr=nh ;h(t tri$n, t(c ng 7inh h"c ha3 b6n nng 9Pn 9Pn gi6m bt Mhi 4)-i ngi <t Oc trG thEng minh $ Snh 9<ng mEi trng tU nhin ch) chGnh m=nh# bn 4c n-3, b6n tGnh c)n
Lp: H LTQTVP - K2 g

SVTH: Nhm 9

ngi MhEng MhEng c!n mang tGnh b6n nng m- 4- n ha# Xh6 nng 7(ng t<) c*a c)n ngi tr)ng i%c Snh h=nh th gii h,n hhn b:t Mi 4)-i ng 2t n-) Mh(c chQ c c)n ngi 9Ua -) n ha h,n 4- b6n nng $ 6m b6) ch) 7U 7ng c!n c*a ch*ng 4)-i m=nh# C)n ngi c Mh6 nng h=nh th-nh n ha - i t c(ch 4- th-nh in c*a mt W hi, c)n ngi ti; thu n ha, b6) tVn n Vng thi tru3n <t n t0 th h% n-3 7ang th h% Mh(c# Vi%c c/ng c chung mt n ha gi; W(c Snh nhm ngi ha3 W hi m- c(c c( th$ 4- th-nh in# Vn ha 4- ba) gVm t:t c6 nh&ng 76n ;hfm c*a c)n ngi, - nh 23, n ha ba) gVm c6 hai MhGa c<nhD MhGa c<nh ;hi 2t ch:t c*a W hi nh ngEn ng&, t tng, gi( trS - c(c MhGa c<nh 2t ch:t nh nh- cTa, quPn (), c(c ;h,ng ti%n, # ### C6 hai MhGa c<nh cPn thit $ 4-m ra 76n ;hfm - 4- mt ;hPn c*a n ha# C nhiu Snh ngh\a Mh(c nhau n ha, mi Snh ngh\a ;h6n (nh mt c(ch nh=n nh2n - (nh gi( Mh(c nhau# Nga3 t0 nm [^>g, hai nh- nh5n 4)<i h"c Bd 4a4jr@9 Xr)@b@r - C439@ X4ucMh)hn t0ng thng M c ti [k? Snh ngh\a Mh(c nhau n ha tr)ng c(c cEng tr=nh nAi ting th gii# Vn ha Oc c2; n tr)ng nhiu 4\nh Uc nghin cRu nh 95n tc h"c, nh5n 4)<i h"c ]th@) c(ch g"i c*a Bd h).c 95n tc h"c hi%n <i th@) c(ch g"i c*a ch5u lu`, 95n gian h"c, Sa n ha h"c, n ha h"c, W hi h"c,### - tr)ng mi 4\nh Uc nghin cRu Snh ngh\a n ha c1ng Mh(c nhau# C(c Snh ngh\a n ha nhiu - c(ch ti; c2n Mh(c nhau n ni nga3 c6 c(ch ;h5n 4)<i c(c Snh ngh\a n ha c1ng c nhiu# Bt tr)ng nh&ng c(ch ;h5n 4)<i c(c Snh ngh\a n ha th-nh nh&ng 9<ng ch* 3u 7au 53D V m.t thu2t ng& Mh)a h"cD Vn ha Oc b8t nguVn t0 ch& Katinh eCu4tu7e m- ngh\a gc 4- gi@) trVng, Oc 9/ng th@) ngh\a Cu4tu7 agri 4- egi@) trVng rung :te - Cu4tu7 animi 4- egi@) trVng tinh thPne tRc 4- e7U gi() 9Jc bVi 9Hng t5m hVn c)n ngie# Fh@) nh- trit h"c anh Fh)ma7 +)bb@7 ][>__m[kn^`D eKa) ng gi-nh ch) :t g"i 4- 7U gi@) trVng - 7U 9<3 9 tro @m g"i 4- gi@) trVng tinh thPne#

Lp: H LTQTVP - K2

SVTH: Nhm 9

C(c Snh ngh\a miu t6D Snh ngh\a n ha th@) nh&ng g= m- n ha ba) h-m, chhng h<n nh- nh5n 4)<i h"c ngi anh q9rar9 surn@tt F34)r ][_pg m [^[n` Snh ngh\a n ha nh 7auD n ha ha3 n minh hi$u th@) ngh\a rng tr)ng 95n tc h"c 4- mt tAng th$ ;hRc hO; gVm Min thRc, Rc tin, ngh% thu2t, <) Rc, 4u2t ;h(;, ;h)ng tJc, - b:t cR nh&ng Mh6 nng, t2; qu(n n-) m- c)n ngi thu nh2n Oc i t c(ch 4- mt th-nh in c*a W hi t_u# C(c Snh ngh\a 4Sch 7TD nh:n m<nh c(c qu( tr=nh M th0a W hi, tru3n thng 9Ua trn quan i$m tGnh An Snh c*a n ha# Bt tr)ng nh&ng Snh ngh\a 4c*a q9rar9 va;ir ][__? m [^p^`, nh- nh5n 4)<i h"c, ngEn ng& h"c ngi BdD n ha chGnh 4- b6n th5n c)n ngi, ch) 9/ 4- nh&ng ngi h)ang 9 nh:t 7ng tr)ng mt W hi tiu bi$u ch) mt h% thng ;hRc hO; c*a t2; qu(n, c(ch Rng WT - quan i$m Oc b6) tVn th@) tru3n thng # C(c Snh ngh\a chufn mUcD nh:n m<nh n c(c quan ni%m gi( trS, chhng h<n wi44iam x7aac Fh)ma7 ][_kp m [^?n`, nh- W hi h"c ngi Bd c)i n ha 4c(c gi( trS 2t ch:t - W hi c*a b:t Mi nhm ngi n-) ]c(c thit ch, t2; tJc, ;h6n Rng c WT,###`# C(c Snh ngh\a t5m 4y h"cD nh:n m<nh -) qu( tr=nh thGch nghi i mEi trng, qu( tr=nh h"c hzi, h=nh th-nh thi qu@n, 4i Rng WT c*a c)n ngi# Bt tr)ng nh&ng c(ch Snh ngh\a nh 23 c*a wi44iam {raham vumn@r ][_?| m [^[|`, i%n 7d Bd, gi() 7 b<i h"c }a4@ - a4b@rt {a44)ra3 X@44@r, h"c tr! - cng 7U c*a Eng 4-D FAng th$ nh&ng thGch nghi c*a c)n ngi i c(c iu Mi%n 7inh 7ng c*a h" chGnh 4- n ha, ha3 n minh###Nh&ng 7U thGch nghi n-3 Oc b6) 6m bNng c)n ng Mt hO; nh&ng th* thu2t nh bin Ai, ch"n 4"c - tru3n <t bNng M th0a# C(c Snh ngh\a c:u trcD ch tr"ng MhGa c<nh tA chRc c:u trc c*a n ha, G 9J Za4;h Kint)n ][_^p m [^>p`, nh- nh5n 4)<i h"c ngi Bd Snh ngh\aD Vn ha 7u3 ch) c/ng 4- c(c ;h6n Rng 4.; 4<i Gt nhiu c tA chRc c*a c(c th-nh in W hic Vn ha 4- 7U Mt hO; gi&a 4i Rng WT m- c(c th-nh t c*a n Oc c(c th-nh in
Lp: H LTQTVP - K2 ?

SVTH: Nhm 9

c*a W hi t(n th-nh - tru3n 4<i nh M th0a# C(c Snh ngh\a nguVn gcD Snh ngh\a n ha t0 gc nguVn gc c*a n, G 9J Snh ngh\a c*a Iitirim a4@Wan9r) ich v)r)Min ][__^ m [^k_`, nh- W hi h"c ngi Bd gc Nga, ngi 7(ng 42; Mh)a ~ hi h"c c*a b<i h"c +ar ar9D Vi ngh\a rng nh:t, n ha chQ tAng th$ nh&ng g= Oc t<) ra, ha3 Oc c6i bin bi h)<t ng c y thRc ha3 E thRc c*a hai ha3 nhiu c( nh5n t,ng t(c i nhau - t(c ng n 4i Rng WT c*a nhau# Nm g||g, NqvC a ra Snh ngh\a n ha nh 7auD Vn ha nn Oc c2; n nh 4- mt t2; hO; c*a nh&ng .c trng t5m hVn, 2t ch:t, tri thRc - Wc c6m c*a mt W hi ha3 mt nhm ngi tr)ng W hi - n chRa Ung, ng)-i n h"c - ngh% thu2t, c6 c(ch 7ng, ;h,ng thRc chung 7ng, h% thng gi( trS, tru3n thng - Rc tin# Fm 4<i, Vn ha 4- 76n ;hfm c*a 4)-i ngi, n ha Oc t<) ra - ;h(t tri$n tr)ng quan h% qua 4<i gi&a c)n ngi - W hi# v)ng, chGnh n ha 4<i tham gia -) i%c t<) nn c)n ngi, - 9u3 tr= 7U bn &ng - tr2t tU W hi# Vn ha Oc tru3n t0 th h% n-3 7ang th h% Mh(c thEng qua qu( tr=nh W hi ha# Vn ha Oc t(i t<) - ;h(t tri$n tr)ng qu( tr=nh h-nh ng - t,ng t(c W hi c*a c)n ngi# Vn ha 4- tr=nh ;h(t tri$n c*a c)n ngi - c*a W hi Oc bi$u hi%n tr)ng c(c Mi$u - h=nh thRc tA chRc i 7ng - h-nh ng c*a c)n ngi c1ng nh tr)ng gi( trS 2t ch:t - tinh thPn m- 9) c)n ngi t<) ra# Fh@) b<i t0 i$n ting Vi%t c*a Frung t5m NgEn ng& - Vn ha Vi%t Nam m s {i() 9Jc - -) t<), 9) Ngu3Ln Nh ch* bin, N~s Vn ha FhEng tin, Wu:t b6n nm [^^_, th=D Vn ha 4- nh&ng gi( trS 2t ch:t, tinh thPn 9) c)n ngi 7(ng t<) ra tr)ng 4Sch 7T# C!n tr)ng F0 i$n ting Vi%t c*a Vi%n NgEn ng& h"c, 9) N~s b- Nng - Frung t5m F0 i$n h"c Wu:t b6n nm g||? th= a ra mt 4)<t quan ni%m n haD m Vn ha 4- tAng th$ ni chung nh&ng gi( trS 2t ch:t - tinh thPn 9) c)n ngi 7(ng t<) ra tr)ng qu( tr=nh 4Sch 7T#
Lp: H LTQTVP - K2 >

SVTH: Nhm 9

m Vn ha 4- nh&ng h)<t ng c*a c)n ngi nhNm thza mn nhu cPu i 7ng tinh thPn ]ni tAng qu(t`c m Vn ha 4- tri thRc, Min thRc Mh)a h"c ]ni Mh(i qu(t`c m Vn ha 4- tr=nh ca) tr)ng 7inh h)<t W hi, bi$u hi%n c*a n minhc m Vn ha c!n 4- cum t0 $ chQ mt nn n ha c*a mt thi Mi 4Sch 7T cA Wa, Oc W(c Snh trn c, 7 mt tAng th$ nh&ng 9i 2t c nh&ng .c i$m ging nhau, G 9J Vn ha +!a s=nh, Vn ha bEng v,n Fr)ng cun ~ hi h"c Vn ha c*a b)-n Vn Chc, Vi%n Vn ha - N~s Vn ha m FhEng tin, Wu:t b6n nm [^^n, t(c gi6 ch) rNngD Vn ha E 7 b:t t<iD Vn ha m MhEng n,i n-) MhEng c biu n-3 ch) th:3 t:t c6 nh&ng 7(ng t<) c*a c)n ngi trn nn c*a th gii tU nhin 4- n hac n,i n-) c c)n ngi n,i c n ha# Fr)ng cun F=m b6n 78c n ha Vi%t Nam, I{v#FvX+ FrPn Ng"c Fhm ch) rNngD Vn ha 4- mt h% thng h&u c, c(c gi( trS 2t ch:t - tinh thPn 9) c)n ngi 7(ng t<) - tGch 413 qua qu( tr=nh h)<t ng thUc tiLn, tr)ng 7U t,ng t(c gi&a c)n ngi i mEi trng tU nhin - W hi c*a m=nh# Fh@) tA chRc gi() 9Jc - Mh)a h"c c*a Kin +i%; uc NqvCD Vn ha ba) gVm t:t c6 nh&ng g= 4-m ch) 95n tc n-3 Mh(c i 95n tc Mia# Nh 23, c th$ th:3 rNngD Vn ha 4- t:t c6 nh&ng gi( trS 2t th$ 9) c)n ngi 7(ng t<) ra trn nn c*a th gii tU nhin# KL hi 4- mt tr)ng nh&ng cEng cJ $ ;h6n (nh mt nn n h)(# KL hi 4nh&ng 7inh h)<t n h)( 95n gian mang tGnh cng Vng c*a nEng 95n h).c thS 95n 9iLn ra tr)ng mt chu Mi MhEng gian - thi gian nh:t Snh# C(c 4L hi Vi%t Nam thng Oc tA chRc -) hai m/a nEng nh-nD m/a Wu5n - m/a thu# mi 4L hi c 4L - hi# KL Oc h=nh th-nh bi nh&ng nh5n 2t Oc th 4h% thng c(c nghi thRc th cng# N mang y ngh\a tGn ngHng, cPu Win - t< ,n qu thPn ;h/ trO ch) i%c 4-m n - cuc 7ng c)n ngi# +i 4- nh&ng h=nh thRc ui ch,i, thng thRc, W@m g= W63 ra tr)ng 9S; 9iLn Wng 4L hi#
Lp: H LTQTVP - K2 k

SVTH: Nhm 9

1.#. C$ %& hi ' (i!t )" B/a Wu5n m m/a Mhi Pu ch) mt nm, m/a 7inh 7Ei n63 n c*a <n 2t, cz c53###{i&a tit tri :m (; :3, 4!ng ngi ;h,i ;hi r* nhau i hi, h-nh h,ng ci nguVn, ui ch,i - cPu m)ng ch) m/a m-ng tt t,i, c)n ngi h<nh ;hc# KL hi nc ta th2t a 9<ng - ;h)ng ;h# Fh@) thng M c*a c(c nhnghin cRu n ha 95n gian, Vi%t Nam c gPn >|| 4L hi cA tru3n 4n, nhz tr6i rng Mh8; :t nc tr)ng bn m/a Wu5n, h<, thu, Eng# Bi 4L hi mang mt n't tiu bi$u - gi( trS ring, nhng ba) gi c1ng hng ti mt mt i tOng 4inh thing cPn Oc 7u3 tEn nh nh&ng S anh h/ng chng ng)<i W5m, nh&ng ngi c cEng 9<3 9 tru3n ngh, chng thin tai, 9i%t tr0 (c th, gi-u 4!ng cRu nh5n th### Vi t tng ung nc nh nguVn, n qu6 nh ngi trVng c53, ng-3 hi 9iLn ra 7Ei ng bNng nh&ng 7U tGch, cEng tr<ng, 4- cPu ni gi&a qu( MhR i hi%n t<i, 4-m ch) th h% tro hEm na3 hi$u Oc cEng 4a) tA tin, thm tU h-) tru3n thng qu h,ng, :t nc c*a m=nh# b.c bi%t, 4L hi nc ta g8n b i 4-ng W, Sa 9anh, /ng :t nh mt th-nh t MhEng th$ thiu 8ng tr)ng i 7ng cng Vng nh5n 95n# si ;hPn 4n c(c 4L hi Vi%t Nam thng g8n i 7U Mi%n 4Sch 7T, tng nh ngi c cEng i nc tr)ng chin tranh chng gi.c ng)<i W5m nn c(c tr! ui ch,i 4L hi thng mang nhiu tGnh m<nh m c*a tinh thPn thOng nhD thi b8n nz, :u 2t ]hi CA K)a` :u 2t, :u , ch<3 thi ]hi h)a VS Xh, Nam bSnh`, thi b8n nz, n'm c!n ] /ng Vng b-) 95n tc ;hGa s8c` # ### c(c 4L hi c*a b- c)n 95n tc F53 Ngu3n, 4L hi 5m tr5u Oc c)i nh tiu bi$u nh:t# Fr)ng 4L hi n-3, ng)-i nghi 4L 5m tr5u hin t h:; 9n, 43 Mi c!n c tr! ma Mhin, n'm 4a), :u g23# C(c tr! ui ch,i gi6i trG 4L hi c!n ba) gVm nh&ng h)<t ng n h)(, W hi Mh(c nh thi h(t uan h", thi thAi c,m, ch"i g-, 9%t 6i, :u 2t, (nh u### b.c bi%t nh:t 4- thi (nh u, MhEng chQ Wu:t hi%n tr)ng 9S; 4L hi 4n m- c!n 4mt tr! ui ch,i 95n 9 tr)ng nh&ng ng-3 Ft Mh8; c(c 4-ng W#
Lp: H LTQTVP - K2 n

SVTH: Nhm 9

Ng-3 Wu5n, ngi ta thng i ch,i Eng h,n b=nh thng# Xo i Wa, ngi i gPn, trang ;hJc 4ng 43, h5n h)an ;h:n Mhi 4-m ch) MhEng MhG Pu Wu5n c-ng thm r<) rUc# C 4 ai c1ng mun 9-nh Gt thi gian $ n c6nh thin nhin :t tri, t2n hng bPu MhEng MhG tr)ng 4-nh i m/a Wu5n t,i ;# +" n i c(c 9i tGch 4Sch 7T, 9anh th8ng, n, ch/a $ tham 9U c(c 4L hi tru3n thng# ChQ tGnh ring th(ng {ing c1ng c bit ba) nhiu 4L hi tng nh c(c S anh h/ng 95n tc, nh&ng ngi c cEng chng gi.c ng)<i W5m nhD +i bng ba, M ni%m chin th8ng c*a S anh h/nh 95n tc Ngu3Ln +u% - tng ni%m c(c chin 7\ )ng tr2n tr)ng <i chin th8ng bng ba -) ng-3 >m[# +i n an ,ng V,ng ]CA K)a +- Ni` ng-3 km[ tng ni%m FhJc Ih(n ngi c cEng 9Ung nc lu K<c, W53 th-nh CA K)ac +i n CTa vut ]u6ng Ninh` tng ni%m FrPn uc F)6n c cEng (nh uAi gi.c Ngu3n, hi n +< KEi ]B Kinh` tng ni%m +ai s- Frng, hi eC,m h!me IhA }n, Fh(i Ngu3n ng-3 k th(ng {ing M ni%m ngi -n b- E 9anh thi +2u K c cEng b-3 mu (nh gi.c Binh### C1ng -) thi i$m n-3, 9u Mh(ch bn ;h,ng hi +)a VS Xh ]Nam bSnh` t0 ng-3 g| n ng-3 p| th(ng {ing $ chim ngHng h)a, c53 c6nh c*a 4-ng ngh tru3n thng VS Xh, hi 9u Wu5n 4L b(i cPu m)ng mt nm mi thSnh Ong ni s- b@n ]F53 Ninh`# b.c bi%t -) m/a n-3, 9u Mh(ch A 4n ni }n FT 9U 4L hi ch/a, n c6nh h/ng \ c*a :t nc - thT th(ch 4!ng th-nh c*a m=nh# bn +!a s=nh $ Oc W@m hi Ch,i hang, hi ~n b6n, ~n mng c*a ngi Fh(ic 4n v,n Ka c/ng th6 hVn -) nh&ng c(nh r0ng ban tr8ng tr)ng ng-3 hi h)a ban, i ch,i ni, 9u thu3n c mc trn th8ng c6nh hV sa s$# Ng)-i ra, ngi F-3, N/ng F53 s8c c!n c hi KVng FVng, ngi a) c hi Ft Nh63, ngi BEng c hi v8c b/a, hi ch,i ni ch,i Wu5n, ngi Xh, m@ Nam s c hi m0ng nm mi### N't c () tr)ng 4L hi Vi%t Nam 4- 7U ;h5n chia .c trng 4L hi th@) /ng min# Bi 4L hi u c nh&ng n't Mh(c bi%t ringD
Lp: H LTQTVP - K2 _

SVTH: Nhm 9

* L Tt: m Ft Ngu3n (n m Ft Frung ngu3n m Ft Frung thu

m C(c 4L hi t<i Bin s8c m C(c 4L hi t<i Bin Frung m C(c 4L hi t<i Bin Nam

Lp: H LTQTVP - K2

SVTH: Nhm 9

* Mt s tr ch ! "#$ %!&$ tr'$% c(c ) h!:

L* H+, M,-N ./0

+i Fhng K)ng [||| m Fhia 4a th=a 463 Nm m Ch"i g +i s(t Fr-ng m C ngi m X') c)+<c +i s<ch m (nh r)i ma mc +i s,i Fhu3n m N'm c!n +i s,i bmEng m F2; tPm +i CPu Fr5u +i Ch'm KOn +i Ch@n +i Ch"i Fr5u bV v,n +i Ch/a +,ng +i Ch/a X@) +i Ch/a FhP3 +i Ch/a FrEng ]+6i +ng` +i CEn v,n ]+6i ,ng` +i C; CPu bng IhG +i C; CPu }n Fh +i b(nh C( K-ng B@ +i b(nh C( Fh
Lp: H LTQTVP - K2

+i bn Cha ~ CA m Nu na nu nng Nhu m Ch"i gm +i n ChT bVng FT C ngi Fh6 bn Qa ba ba m +i CA K)a m Fhi 9a h:u +i bn CTa ng m Fhi V2t m +i bn bE nSu F/m nJ t/m +i bn bVng Nh5n +i Xing Iath@n +i K-ng s(t Fr-ng +i K-ng CA Frai +i 4-ng bm +i K-ng Bing +< +i K-ng Ih/ bAng
+i K-ng uan +"

+i NhVi m Fhi V WEi - thAi c,m +i Ni V)i m Fhi thAi c,m - gi& tro +i Ih)ng Zc m Fhi 9%t 6i Cha cPu Kim m Vua Fhi Fh6 chim m Fhi 9iu 7() +i Ih* {iP3 m C ngi +i It FVng m Fhi th, +i uan K<n +i uang Frung +i ZNm Frung Fhu +i Zc s- bng +i Zc Cha {(i +i Zc Xo {i( +i Zc Frn v# +Vng +i v() bn +i vui BH +i F53 s8c +i Ft +- Ni +i Fh(nh {ing +i Fh6 iu sNng

+i K-ng F< ~( +i K-ng Fr- CA ]+6i Ninh` +i K-ng Vim ~( +i K-ng V"ng Ngu3%t +i K-ng Bing +< +i K% B2t
[|

SVTH: Nhm 9

+i b6 Ng +i bn an # V,ng +i bn an vinh
+i bn s- F:m

+i Kim +i n Xi; s<c +i bn Fh(i Vi +i bn Fh,ng +i bn FrPn Fh,ng +i B/a Fhu Kb{iang +i Ngi I- Fhon +i bn +/ng

{iang +i Fhi {i s(nh Fh +i Fhi FhAi C,m +i Friu Xhc +i Frng }n +i FR Fh Nh5n K,ng +i V V2t KiLu bEi +i ~ ,ng KiLu
+i }n FT

+i n FrYm ]ChYm` +i b=nh Ch5m Xh +i bng ba +i +6i +ng +i +)a K +i +V sa s$ +i KVng FVng

+i bn +ai s- Frng

L* H+, M,-N N1M

KL bn Fh Fr,ng bSnh KL )4ta - hi ua b! ngi Xh,m@ Nam s KL hi 95n gian m N't ; 7inh h)<t n ha Nam s KL hi {! Fh(; m bVng Fh(; KL hi s- Cha ~R KL +i ChE4 Chhnm Fhm53 KL hi ch/a s- Fhin +2u KL +i Ch/a s- s=nh ,ng KL +i Cng b=nh Nam s KL hi inh CE KL hi =nh FhPn Fh8ng Fam
Lp: H LTQTVP - K2

KL hi 4ng ng KL hi Kng ng Fr- n, V\nh K)ng KL +i Nghinh ng sn Fr@ KL +i Nghinh ng Fin {iang KL +i Nghinh ng V1ng F-u +i ~u5n Ni s K gi Ngu3Ln Frung FrUc KL {i Fr,ng CEng bSnh Nh&ng 4L hi tQnh Fin {iang KL +i sn Fr@ KL +i FPm Vu KL hi ~a B8c KL M m sEM V- +i bua {h@ Ng)
[[

SVTH: Nhm 9

KL 95ng bEng c*a ngi Xhm@r Nam s KL hi ua b! c*a ngi Xhm@r

KL +i ua {h@ Ng)

Nh&ng 4L hi th-nh ;h +V ChG

Binh
+i FR Xi%t

L* H+, M,-N T23N4

+Ei ua )i F53 Ngu3n +i Wu5n F53 Ngu3n +i V2t C/ KL hi C( ng KL hi CPu Ng KL hi CPu Ng b- Nng KL hi uan Fh lm KL hi uan Fh lm g KL +i u6ng Nam KL Zc BJc Vng KL +i Ft Ih }n KL +i ~u5n s=nh bSnh KL +i Ch'm Fr5u F FhPn KL +i b- Nng KL +i b-m mK)an, Fu3 an KL hi i%n +!n Ch'n KL hi =nh 4-ng an +6i KL hi =nh 4-ng +)- Bd KL hi n CuEng KL +i bE FhS Nc B.n KL +i bua V)i F53 Ngu3n KL hi Xat KL hi K-ng v=nh KL +i B0ng Nh- ZEng Bi

KL +i Ngh% an g KL +i Ngh% an vU ;h)ng ;h c*a 4L hi Vi%t Nam 0a 4- n't ; n ha 95n tc nhng c1ng 0a 4- mt tr)ng nh&ng 76n ;hfm 9u 4Sch h:; 9n 9u Mh(ch tr)ng - ng)-i nc#

Lp: H LTQTVP - K2

[g

II * MT +, L HI TI-U .I/U VI0T N1M

#.1. T2t N3456
Ft Ngu3n (n ]Ft C6` 4- 4L hi 4n nh:t tr)ng c(c 4L hi tru3n thng Vi%t Nam t0 h-ng ng-n i na3, 4- i$m gia) thi gi&a nm c1 - nm mic gi&a mt chu Mi 2n h-nh c*a :t tri, <n 2t cz c53# Ft Ngu3n (n Vi%t Nam t0 buAi eMhai thin 42; Sae tim t-ng nh&ng gi( trS nh5n n th$ hi%n mi quan h% gi&a c)n ngi i thin nhin, 1 trJ qua bn m/a Wu5nmh<mthumEng - quan nim e,n tri ma n8ng ;h6i th=e ch5n ch:t c*a ngi nEng 95n c-3 c:3 Vi%t Nam### Ft c!n 4- 9S; $ m"i ngi Vi%t Nam tng nh, tri t5m tA tin, nguVn cic gia) c6m nh5n 7inh tr)ng quan h% <) 4y ]n qu6 nh Mo trVng c53` - t=nh ngh\a Wm 4-ng ### ng F() ha3 thPn b; 4- ngi mJc MGch 7U 4-m n c*a m"i nh-# Fh@) t2; tJc h-ng nm Eng F() ;h6i thu W; 4n tri -) ng-3 gp th(ng ch<; $ t5u b-3 m"i i%c 9i trPn th i Ng"c +)-ng# si th nn, tr)ng ng-3 n-3, m"i gia =nh ngi Vi%t Nam u 4-m m5m c,m <m b<c tiLn a eEng F() e# Ng-3 Eng F() chPu tri Oc W@m nh ng-3 Pu tin c*a Ft Ngu3n (n# vau Mhi tiLn a Eng F() ngi ta b8t Pu 9"n 9; nh- cTa, 4au ch/i V cng Eng b- tA tin, tr@) tranh, c5u i, - c8m h)a nh&ng n,i trang tr"ng $ chufn bS n tt# C/ng i tranh ]tranh 95n gian, c5u i`, h)a qu6 4- 3u t tinh thPn ca) quy thanh Mhit c*a ngi Vi%t Nam tr)ng nh&ng ng-3 Pu Wu5n# Bin s8c c h)a -), min Nam c h)a Bai, h)a -), h)a Bai tOng trng ch) ;hc 4c Pu Wu5n c*a m"i gia =nh ngi Vi%t Nam# Ng)-i c-nh -), c-nh Bai, m:3 ngia tt ngi ta c!n ech,ie thm c53 u:t chi chGt tr(i -ng m"ng, .t ;h!ng Mh(ch nh bi$u tOng ch) 7U 7ung mn, ma3 m8n, h<nh ;hc### Ft trn b-n th tA tin c*a m"i gia =nh, ng)-i c(c thR b-nh tr(i u MhEng th$ thiu m5m ng1 qu6# B5m ng1 qu6 min s8c thng gVm c n6i chui Wanh, qu6 bi, qu6 cam ]h).c quGt`, hVng, qu:t#

C!n min Nam, m5n ng1 qu6 4- 90a Wim, mng cPu, u *, W)-i Wanh, nh-nh 7ung h).c mt 4)<i tr(i c53 Mh(c# Ng1 qu6 4- 4c c*a tri, tOng trng ch) y ni%m Mh(t Mha) c*a c)n ngi = 7U P3 *, 7ung tc# Ng-3 Ft, 95n tc ta c nhiu ;h)ng tJc ha3, (ng Oc g"i 4- thuPn ;h)ng nh Mhai bt, Mhai canh, h(i 4c, chc tt, 9u Wu5n, m0ng th"### F0 tro ti gi- ai ai c1ng bit, 7au 53 4- mt -i ;h)ng tJc (ng Oc 9u3 tr= ;h(t tri$n# Tng c nghnh tn: Cui nm qu't 9"n 7<ch 7 nh- cTa, 75n ng, Rt bz nh&ng thR r(c ri, c/ng 4-ng Wm 9"n 9; nh- th, 4au gi.t, c8t tc, ma3 78m quPn () mi, trang trG b-n th, 4au ch/i b-n gh :m ch'n - m"i thR thRc n 2t 9Jng# C)n ch(u tr)ng nh- t0 ;ht gia) th0a tr i 99Oc nh8c nh MhEng Oc nghSch nghOm, ci c" nhau, MhEng ni tJc chTi b23### anh chS, cha m c1ng MhEng qu m8ng, tra ;h<t c)n @m, i i ai c1ng ta3 b8t m.t m0ng, ui o nim n, chc nhau nh&ng iu tt 4-nh# Hi lc, xng nh, chc tt, mng tui: ai c1ng h3 "ng mt nm mi t-i 4c 9Vi 9-), 4-m n thSnh Ong, m<nh Mh)o, th-nh <t h,n nm c1# Nhiu nh- tU i h(i 4c chn =nh ch/a, n,i tEn nghim nh-, tU WEng nh- ha3 9.n trc ngi enh Gae m- m=nh thGch n WEng nh-# Nhiu ngi MhEng tin tJc WEng nh- nhng c1ng 9Y 9.t, cha 9(m n nh- ai 7m, 7O tr)ng nm mi gia =nh ngi ta W63 ra chu3%n g= MhEng ha3 4<i A t<i m=nh en.ng Gae# ChGnh = 23, 7(ng m/ng Bt 4<i Gt Mh(ch# vau gia) th0a c tJc m0ng tuAi chc Ft# Frc ht c)n ch(u m0ng tuAi Eng bcha m# ng b- c1ng chufn bS Gt tin $ m0ng tuAi c)n ch(u tr)ng nh- - c)n ch(u h-ng Wm 4(ng ging, b<n bY th5n thGch# Ki chc tt thng 4- 7Rc Mh)o, ;h(t t-i ;h(t 4c, nh&ng ngi nm c1 g.; r*i r) th= ng in nhau etai qua n<n Mhzieha3 ec*a i tha3 ngiengh\a 4- tr)ng c(i h)< c1ng t=m th:3 c(i ;hc, hng 7U tt 4-nh# Nhng nh=n chung tr)ng nh&ng ng-3 Pu nm, ngi ta thng Ming MhEng ni ti iu r*i r) h).c W:u Wa# Ih)ng tJc ta ng-3 Ft i%c biu qu- Ft, tz 5n ngh\a t=nh c6m, h"c tr! tt thP3 gi(), b%nh nh5n tt thP3 thuc, c)n r$ tt b m O### qu- biu, qu- tt

MhEng (nh gi( th@) gi( thS trng# Nhng c1ng 0ng nn g! b c5u n% 7 h<n ch t=nh c6mD MhEng c qu- ng<i MhEng n### nc ta, -) 9S; Pu Wu5n thng tA chRc m0ng th" 4Jc tuPn, th:t tuPn, b(t tuPn, cTu tuPn### tGnh th@) tuAi mJ# Ng-3 Ft ng-3 ~u5n c1ng 4- 9S; m"i ngi ang rnh ri, c)n ch(u tJ t2; Eng ui# C1ng -) 9S; Pu ~u5n, ngi c chRc tc Mhai :n, h"c tr!, 7\ ;hu Mhai bt, nh- nEng Mhai canh, ngi buEn b(n m h-ng 4:3 ng-3# v\, NEng, CEng, Fh,ng eFR 95n b(ch ngh%e c*a 95n tc ta n cPn c/, ai c1ng mun nm mi 2n hi h-nh thEng, 4-m n 7uEn 7o# vau ng-3 m/ng Bt, 9/ c m6i ui tt c1ng ch"n ng-3 eXhai nghe, eK-m 4:3 ng-3e# Nu nh m/ng Bt tt th= chiu m/ng Bt b8t Pu# Zing Mhai bt th= gia) th0a W)ng, ch"n gi +)-ng <) MhEng M$ m/ng Bt 4- ng-3 tt ha3 W:u# Ngu thO th* cEng nu cha ai thu nn Pu nm th= c1ng tU 4-m ch) gia =nh mt 76n ;hfm, mt 9Jng cJ g= # Ngi buEn b(n, = ai c1ng ch"n ng-3 tt nn ;hin chO Pu Wu5n n Eng, m.c 9Pu ngi b(n chQ b(n 4:3 4%, ngi i chO ;hPn 4n 4- i ch,i Wu5n# C bc: Ng-3 Wa c(c gia =nh c n n; quanh nm c:m )(n c)n ch(u MhEng Oc c b<c rOi chY nhng tr)ng 9S; tt, nh:t 4- ti g_, g^c gia =nh qu53 quPn bn nVi b(nh chng th= ngi b ch) ;h'; ui ch,i# Fam cc, c g(nh, c nh63, c tng, Mi%u, ch8n, tA tEm### ai thGch tr! n-) ch,i tr! :3# n 4L Mhai h<, tiLn a gia tin, c)i nh ht Ft th= W' b tam cc, thu b-n c tng, c:t b tA tEm h).c t 4uEn h)( -ng# V= 7a) c tJc Ming ht r(c A i tr)ng ba ng-3 FtD Fr)ng evu thPn Mye c chu3%n ngi 4(i buEn tn 4- lu Binh i qua hV Fhanh Fh6) Oc thu thPn ch) mt c)n hPu tn 4- Nh Ngu3n, @m nh- Oc -i nm th= gi-u t)# Bt hEm, nh5n ng-3 m/ng Bt Ft, lu Binh (nh n, n chui -) ng r(c m- bin m:t, t0 nhlu Binh 4<i nghY) i# X$ t0 Ming MhEng ht r(c ng-3 Ft# T c cng ch!: ~a, t<i c(c cPu qu(n, =nh ch/a, u c tA chRc ecng ch()e $ cng c(c cE hVn MhEng ai cng gi# C(c t gia, ng)-i 4L cng FhA CEng, cng gia tin c1ng c cng ch() ch) c(c cE hVn# +" b-3 cng trc cTa nh-# V 4L .t trn mt

c(i mt thng gVm c ch() h)a, nh&ng n8m c,m nhz, h)a qu6, b(nh bzng, trPu cau, WEi chY c/ng i V m, -ng h,ng# B"i ngi tin rNng c(c cE hVn nh&ng cE nhi 3$u )ng, nh&ng ngi cht ng cht chO, nh&ng ngi cht MhEng ai bit, MhEng ai cng gi 7 n hng 4L cng 4-m ;hc tr)ng ng-3 eW( ti )ng nh5ne n-3# KL cng t<i =nh, ch/a, cPu , qu(n, tA chRc c qu3 mE h,n# nh&ng n,i n-3, ch() Oc mc ra nh&ng bV -i 4( mGt c8m hai bn ng trc 4L -i# V m c/ng tr(i c53 - V 4L c1ng nhiu h,n# Ng)-i ra c!n c mt nVi ch() 4n# Xhi cng 4L W)ng nh&ng ngi nghY) @m 4iLn ti Win ch(), c(c mJc Vng - tro c)n WE nhau -) c; nh&ng h)a qu6, b(nh tr(i, tJc g"i 4- c; ch()# Nh&ng -ng m Oc @m h)( - c Mhi c tJng Minh $ cPu 7iu ch) nh&ng )ng hVn E th0a tU# T c "t m#: FJc t m t0 bn Frung +)a tru3n 7ang ta# Ngu3n i Wa 9/ng V b<ch ng"c $ cng t# i 7au, = b<ch ng"c 8t - him, ngi ta 9/ng tin $ th ch) b<ch ng"c# Nh&ng tin n-3 cng W)ng u bz i, r:t ;hG tAn# Frc 7U ;hG ;h<m n-3, ua +u3n FEn nh- ng ra 4%nh 9/ng tin gi:3 tha3 ch) tin th2t# Nh&ng th)i -ng, th)i b<c gi:3 Oc cng tha3 ch) -ng b<c th2t, nh&ng h=nh Vng tin trn gi:3 Oc cng tha3 ch) tin quan# n i ua ng Fh FEn, quan F0 t 7R, 4) i%c t tU 4- V,ng &, ch) cng t)-n tin gi:3 rVi t i# V 7au, t0 i Ng1 <i, c thm tJc cng quPn (), m1 - V 9/ng bNng gi:3# Fa th@) 6nh hng , c1ng c tJc t m#

#.#. T2t T74 3 th4 * T2t 89: (i6 ;<=" th 3 T">

Frung thu 4- gi&a m/a thu, Ft Frung Fhu nh tn g"i n i chng ta -) ng gi&a m/a thu tRc 4- -) rNm th(ng F(m 5m 4Sch# Ft Frung Fhu 4- tt c*a tro @m# Nga3 t0 Pu th(ng, Ft Oc 7Ta 7)<n i nh&ng c Yn muEn mPu 78c, muEn h=nh th/, i nh&ng b(nh 9o), b(nh nng m- ta g"i gVm 4-

b(nh trung thu, i nh&ng V ch,i c*a tro @m muEn h=nh <n tr<ng, tr)ng 7 (ng M$ nh:t c*a thi Wa 4- Eng Fin 7\ gi:3# Fro @m n tt c Yn W;, Yn 4Vng, Yn Eng 7a), Yn c)n ging### 7.c 7H th8; 7(ng M') nhau i t0ng )-n ca h(t ui o, ti ti c/ng nhau i nhn nh, ng)-i ng, ng)-i ng# V- Mhi rNm ti, c nh&ng (m ma 7 tT i ting trng, ting thanh 4a th2t n() nhi%t# Fr)ng 9S; n-3, $ thng trng c r:t nhiu cuc ui Oc b-3 ra# Ngi 4n c cuc ui c*a ngi 4n, tro @m c cuc ui c*a tro @m# Thi c$ % thi "&n: Fr)ng ng-3 Ft Frung Fhu ngi ta b-3 c i b(nh tr(i h=nh m.t trng, tr@) Yn Mt h)a, nh63 ma ca h(t, ma 45n r:t tng b0ng# Nhiu n,i c nh&ng cuc thi c, thi 4-m b(nh c*a c(c b- c(c cE# Fro @m c nh&ng cuc rc Yn nhiu n,i c m cuc thi Yn# Nhiu gia =nh b-3 c ring ch) tro @m - tr)ng m5m c Wa thng c Eng tin 7\ gi:3 .t n,i ca) ; nh:t, Wung quanh 4- b(nh tr(i h)a qu6# vau Mhi ch,i c trEng trng, c(c @m c/ng nhau ;h( c, tRc 4- n m5m c 4c Mhu3a#

Ht T'ng (un: Ft Frung Fhu min s8c c!n c tJc h(t trng qu5n# Ei bn
nam n& 0a h(t i (; i nhau, 0a (nh nhS; -) mt 7Oi 953 gai h).c 953 th'; cng trn mt chic th/ng rng, b2t ra nh&ng ting eth=nh th/ng th=nhe 4-m nhS; ch) c5u h(t# Nh&ng c5u h(t 2n ]h(t th@) Pn, th@) y` h).c h(t c Mhi c 7n, c Mhi 4c h(t mi Rng Mhfu .t ra# Cuc i (; tr)ng nh&ng buAi h(t trng qu5n r:t ui nhiu Mhi ga3 g) = nh&ng c5u hi$m hc#

)* +, t- .m* ln/: V-) 9S; Ft Frung Fhu c tJc ma v tT

c!n g"i 4- ma K5n# Ngi ta thng ma K5n -) hai m [? [># (m ma K5n thng gVm c mt ngi i chic Pu 45n bNng gi:3 - ma nh&ng i%u b c*a c)n 2t n-3 th@) nhS; trng# Pu 45n c mt uEi 9-i bNng 6i m-u 9) mt ngi cPm ;h:t ;h:t th@) nhS; ma c*a 45n# Ng)-i ra c!n c thanh 4a, n) b<t, Yn m-u, c ng1 78c, c ngi cPm cEn i h % Pu 45n### (m ma K5n i trc, ngi 4n tro c)n i th@) 7au# Fr)ng nh&ng ng-3 n-3, t<i c(c t gia thng c tr@) gi6i thng bNng tin trn ca) ch) c)n 45n 4@) 4n 4:3#

Fro @m th= thng r* nhau ma K5n 7m h,n, nga3 t0 m/ng n m/ng _ - $ mua ui chR MhEng c mJc Gch 4\nh gi6i# Fu3 nhin c ngi 3u mn n g"i c(c @m thng ch) tin#

#.?. L& hi $h@) HAB 3

+-ng nm, mi Wu5n h)a m, n tr8ng ni r0ng +,ng v,n, h-ng tri%u ;h2t tT c/ng ta) nh5n m.c Mh(ch Mh8; ? ;h,ng 4<i nE nRc trf3 hi ch/a +,ng# +-nh tr=nh mt min :t Ih2t m n,i sV F(t uan Fh lm Rng hi%n tu h-nh, $ 95ng 4n Ngi mt 4i ngu3%n cPu, mt n'n t5m h,ng, h).c th6 hVn ba3 bAng h!a qu3%n i thin nhin mt /ng r0ng ni c!n in 9:u Ih2t# +i ch/a +,ng 9iLn ra trn Sa b-n W +,ng v,n, tr)ng Sa ;h2n hu3%n Bd bRc, tQnh +- F53# ~ gPn 7(u thEnD Fin Bai, Ih }n, +i ~(, bJc Xh, }n V\ - +< b)-n# Ng-3 mVng 7(u th(ng ging 4- Mhai hi# KL hi thng M') 9-i n h< tuPn th(ng p 5m 4Sch# bQnh ca) c*a 4L hi 4- t0 rNm th(ng ring n [_ th(ng hai 5m 4Sch# Ng-3 n-3 n 4- ng-3 4L Mhai 7,n ]4L m cTa r0ng` c*a Sa ;h,ng# bn na3 nghi 4L m cTa r0ng h-m chRa y ngh\a mi m m cTa ch/a#

Ch/a +,ng 4- mt 9anh th8ng nAi ting# XhEng ging b:t cR ch/a n-), ch/a +,ng 4-m mt t2; hO; nhiu ng, nhiu ch/a tr)ng mt tAng th$ c:u trc Mt hO; 0a thin nhin 0a nh5n t<)# F<) ha Mh') b-3 .t /ng n-3 nhm ni ( gV gh bn c<nh 7U mm m<i c*a c(c 9!ng 7ui# B-u 78c W(m anh, gi- 9.n, 9i 9Pu c*a ( tr, ra bn m-u Wanh n)n t, c*a c53 4(# vU h:; 9n c*a +,ng v,n MhEng chQ b ng)-i m- c!n c bn tr)ng# b 4- o ; 75u 48ng gi-u trit 4y 95n gian c*a hang ng# Xh(ch n i ch/a +,ng c c(i th ngVi thu3n chim ngHng bPu tri, c6nh bJt, Mh)(i ch nh=n 7Eng ng8m ni nh th:3 mt gc c*a n)n 7Eng :t nc 0a th,, 0a thUc thu g"n tr)ng tPm m8t - c1ng hu3n 6) nh 4<c -) ci bVng 4ai tin c6nh# C6m Wc h, thUc an W@n 4n nhau n5ng t5m hVn c*a c)n ngi ba3 bAng, ;hiu 9iu# C)n ngi i ti 5u 9:u tGch 4Sch 7T - n ha nh in hPu ht -) thin nhin - Oc Snh S# V@n ni c hang v,n m Fh*3 h&u t=nh, h-ng K)ng V5n, hang C(# Frn ca) c hang +Vng vU, hang v1ng v-m, hang Fr u5n, ng Fin, ng Fu3t, ng +,ng FGch# C)n ngi n i thin nhin bNng t:m 4!ng bY b<n, .t tn ch) ng, ch) hang rVi W53 ch/a, 42; i%n tEn th-nh nh&ng ch/a ng hang c (), t<) nn c(i thing c(i ;# b$ rVi 4<i chGnh c)n ngi thm ing, ngHng m th ;hJng - hng thJ th-nh qu6 min th-nh tGn c*a m=nh# +ang ng +,ng v,n 4- 3u t c:u th-nh quan tr"ng $ quPn th$ +,ng v,n tr th-nh 9anh th8ng nAi ting - .c th/ c*a quPn th$ n-3# C6 p tu3n 9u 4Sch ]+,ng FGch, K)ng V5n, Fu3t v,n` u Mhai th(c c(c S trG tr)ng ( $ thu ht Mh(ch# Fu3n thR nh:t g"i 4- tu3n +,ng FGch# Xh(ch ch* 3u i tu3n n-3 bi = tu3n n-3 nh&ng g= .c 78c nh:t u t2; trung # s8t Pu t0 bn ! }n V\ m vui }n m n Fr=nh Ng1 Nh<c m cPu +i m ch/a Fhanh v,n ch/a +,ng b-i m ch/a Fhin Fr/ m ch/a +inh sVng m ch/a Fiu m ch/a {i6i an m n cTa Vng cui c/ng -) tr)ng +,ng FGch# sn bJc 4- n,i t2; Mt $ -) ch/a +,ng# Xh(ch th@) 9!ng 7ui }n b2; bnh -) ci tin, 4n Mhzi ! c(ch ch0ng h,n nTa Mm 4- n Fr=nh# NgEi n n-3 th v,n FhPn, - m/ng k th(ng {ing 4L m c

r0ng Oc cT h-nh tr"ng th$ t<i 53 $ ngi trPn gian Win ;h'; thPn r0ng Oc -) r0ng b(i 4L - 4-m n 7inh 7ng# Fi; tu3n ng 4- n bn Fr!, tRc 4- bn ! ch/a Fhin Fr/ nNm 4"t gi&a mt thung 41ng Winh ;# Ch.ng ng ti;, th@) 4i 4n g2; ghnh -) ch/a, tr)ng c 4i r -) Ch/a Fin, 4- mt hang ng th)(ng rng# Fr)ng ch/a Fin c E 7 nh&ng ;h) tOng bNng ( - nh1 (# Xhi g 4n ngh@ nh ting ching, ting Mh(nh - c mt ;h) tOng tr)ng 7ut nh th*3 tinh hVng Mhi .t ng"n Yn ;hGa bn Mia tOng# +-nh tr=nh ti; n ch/a {i6i an, tr)ng Mhu Uc ch/a c ging nc mang tn ging {i6i an, t,ng tru3n Wa Mia bRc Ih2t t5t3 trPm t<i {ing nc n-3# Nh&ng 9i tGch 2m m-u 78c Ih2t nh am Ih2t tGch, Eng Fu3t uinh 9n 98t gi; 9u Mh(ch qu@n i c6nh th5m u c*a :t tri# bn ng +,ng FGch ]tRc 4- ch/a Fr)ng` 9u Mh(ch Oc chim ngHng nh&ng nh1 ( m t(c ;hfm tu3%t md m- t<) ha ;h6i thPm 4.ng h-ng tri%u nm bVi h)-n mi th-nh Mhi, th-nh h=nh 4< 4/ng n th, F,ng tru3n tr)ng ng n-3, bRc Ih2t s- tu h-nh 8c <)# vau c(c Ka +(n c1ng tu 4u3%n n,i 53# Bt h% thng c(c t<) t(c ngh% thu2t 9) nh&ng ngh% 7\ E 9anh t-i ba $ 4<i tr)ng hang ng, tiu bi$u nh:t 4- tOng Ih2t s- uan lm# Ih2t s- c h=nh 9(ng mt thiu n&, MhuEn m.t tr(i W)an, cA ca) ba ng:n, Pu i m1 sV F(t# Ih2t s- ngVi 4n t6ng ( trEng tUa gc cA thJ, ch5n nh $ h 4n mt bEng 7@n n# b53 4- ;h) tOng Mh( ;, n't ch<m r8n rzi m- thanh th)(t# +=nh tOng Ih2t s- th2t gPn g1i i ngi 4a) ng### IhGa tr)ng c/ng hang ng, c ng e4n trie - c6 4i Wung eSa ;h*# Fu3n thR hai 4- tu3n Fu3t v,n# b! c1ng Wu:t ;h(t t0 bn }n, a Mh(ch n thm n Fr=nh# Ng8m nh=n 7Eng nc, Mh(ch 4Pn 4Ot th:3 ni Fhu3n ZVng, ni c)n IhOng### ch) ti bn Fu3t v,n# Fr)ng ng Fu3t v,n c nh1 ( nh* Wung, tr/ng tr2; hi%n ra c)i nh 63 rVng# Frn ng"n ni c tOng Ih2t bNng (, 4ai c nh&ng c53 thEng m"c t0ng h-ng c)i nh mt 93 t(n# C6nh trG Wanh ti 5m u ]thGch tr)ng 7(ch KSch triu hin ch,ng 4)<i chG c*a Ihan +u3 Ch`# Fu3n thR ba 4- tu3n K)ng V5n, ! c1ng Wu:t ;h(t t0 bn }n, i thm n Fr=nh

]Ih }n` rVi r 7ang mt nh(nh c*a 7ui }n $ ti ch/a K)ng V5n# Kn thu3n -) ch/a K)ng V5n, rVi 4@) ni thm ng c/ng tn# bi n&a n ch/a C53 Xh c(ch ch0ng -i trm m't 4- hang v1ng v5m m mt 9i chQ Mh6) cA 4u 9:u tGch c*a ngi Wa# F0 c th$ th:3 rNng MhEng ;h6i ngu nhin c(c b2c th(nh th, c*a nhiu thi <i t=m n +,ng v,n - $ 4<i nhiu b-i th, ha3, 48ng 75u tr)ng tr(i tim b<n "c# Nh&ng b-i th, :3 7ng mi i thi gian - g; ting ni a +,ng v,n tr th-nh 9anh th8ng MhEng chQ c*a mt /ng m- c!n 4- c*a c6 nc# ) , tu3 9u Mh(ch n ch/a +,ng c nhiu mJc Gch Mh(c nhau nhng mJc Gch tGch cUc nh:t 4- n ch/a +,ng Vng ngh\a n i c(i ;# biu ;h6n (nh 7U Mha) Mh(t c*a c)n ng!i hng ti c(i ; $ tU h)-n thi%n b6n th5n m=nh# }u t n-3 t<) nn 78c th(i n ha 9u 4Sch c*a ch/a +,ng# Fh@) cun Nam +6i uan Fh 5m m mt tru3%n NEm ra i -) Mh)6ng th M ~Vxxx m ~x~ th= ch/a +,ng 4- n,i 4u 9:u tu h-nh c*a cEng cha i%u Fhi%n, c)n ua i%u Frang V,ng nc +ng K5m# 5n gian qu@n g"i cEng cha i%u Fhi%n 4- s- cha sa# s- tu h-nh chGn nm ng +,ng FGch 8c <) tr th-nh bRc uan Fh 5m bV t(t# vau tr 9i%t tr0 c(i (c, (; hiu cha m, ;hA chng 7inh# Ih2t th)<i tru3n mi%ng c!n ;h)ng ;h h,n# Fh@) c(c cJ bE 4) 4-ng Ih }n ]4-ng qu6n 4y tu3n Fu3t v,n` M$D Mhi mnh hA cng s- Cha sa n ni +,ng v,n, ban Pu b- tu h-nh ch/a +za uang m na3 4- nn =nh 4-ng Ih }n, 7au b- 4n ni $ t\nh t5m, tu h-nh ng Fu3t v,n, Gt 45u 7au b- ngOc hng s8c tu ng +,ng FGch# C(c cJ 4-ng }n V\ th= M$ D Xhi Ng"c +)-ng 7ai thPn 4inh ha hA n cRu bi%u Fhi%n, = qu3t chG tu h-nh MhEng tu5n th@) 4i cha nn bS ua 7ai 4Gnh git, mnh hA cng b- -) ni +,ng v,n# Ch b- Wung Pu tin 4- hang Fh(nh Bu, c!n g"i 4- am Ih2t FGch, t,ng tru3n tr)ng hang c!n 9:u mt b-n ch5n b- in trn (# 53, b- 7ang mt 1ng nc tr)ng hang bn c<nh t8m gi rTa ni )an Rc bJi trPn# Ch 7au th-nh ch/a {i6i an c ging {i6i an# Ngi Wa quan ni%m ai )an Rc iu g= th-nh MGnh n n,i 53 4L Ih2t, ung nc ging {i6i an c)i nh

 gi6i Oc ni ufn Mhc tr)ng 4!ng# C5u chu3%n b- cha sa 4- c5u chu3%n nh;h2t 7(ng t(c 9Ua trn c(c Minh i$n <) Ih2t# Nam +6i uan Fh lm bV t(t 4bi$u tOng ; c*a 7U ch5n tu gi& <) cRu i, tr th-nh h=nh tOng gPn g1i, th5n th,ng, c6m thEng 75u 78c ni b:t h<nh c*a c)n ngi - 95n chng# Vi%c 4u tru3n Ih2t th)<i b- cha sa - hang Ih2t FGch n,i th Fam Ih* Mhhng Snh 7U th8ng thua c*a <) Ih2t :t +,ng v,n# , Ih2t hi%n th5n tr)ng tGn ngHng th ( m- ngi 95m qu@n g"i 4- bJt m"c# vRc m<nh hu3n 9i%u c*a Ih2t ;h(; Vng nh:t i 4inh hVn thing 4ing tr)ng nh&ng c53 (, nh1 ( 7 tru3n ch) c(c tGn V nim tin, tng thm 7Rc m<nh ch) mi ngi# K< tha3, chn bVng 4ai tin c6nh, 4<i th$ hi%n Mh(t "ng r:t thUc c*a cuc i, cPu m)ng 7U 7inh 7Ei n63 n, c m)ng cuc 7ng P3 *# Nh- nEng cPu m)ng m=nh 4-m rung g<) un 4n th-nh Jn g<) tr8ng nh ng"c, ngi buEn b(n m)ng 7a) c 4, c 4i, tin c*a nh c53 -ng, c53 b<c# ai mun c)n trai th= W)a Pu ni c2u, ai c c)n g(i th= W)a Pu ni cE# C!n ngi b%nh th= tin rNng nh&ng gi"t nc rt tG t(ch t0 bPu 7&a tin ] m` 7 trO thm 7Rc m<nh ch) ngi mau Mhz@ b thUc 4- nh&ng tGn ngHng c*a ngi 4a) ng# N,i 53 MhEng c ch ch) nh&ng ai cPu inh h)a 9anh "ng, chRc tc, qu3n h-nh# Nh&ng 3u t trn 53 ch) th:3, 9i gc n h)( 95n gian, 4L hi ch/a +,ng mang m-u 78c hi cPu ma3# KL hi ch/a +ng tr)ng ;hPn 4L thUc hi%n r:t ,n gi6n# Frc ng-3 m hi mt ng-3, t:t c6 c(c n, ch/a, =nh, miu u Mhi h,ng nghi ngt, MhEng MhG 4L hi ba) tr/m c6 W +,ng v,n# ~ +,ng v,n 4- W 7 t<i trUc ti; qu6n 4y c(c tu3n 9u 4Sch# Frc Mhi -) ch/a, 9u Mh(ch ;h6i nghQ 4<i c(c 4-ng quanh bn bJc, bn }n# V= th i hi ch/a +,ng 9u Mh(ch 9L c 9S; h!a m=nh -) MhEng MhG c*a hi 4-ng tru3n thng# tr)ng ch/a Fr)ng c 4L 95ng h,ng, gVm h,ng, h)a, Yn, nn, h)a qu6 - thRc n cha3# Kc cng c hai tng ni m.c () c- 7a mang V 4L cha3 -n rVi mi tin 9/ng V 4L 4n b-n th# Fr)ng 4c ch<3 -n, hai S tng ni ma r:t 9o) - ; m8t qua nh&ng ng t(c Gt th:3 m"i n,i# F0 ng-3 m hi ch) n ht hi, chQ thQnh th)6ng mi c 7 c(c ch/a trn n g m tJng Minh

ch0ng nTa gi t<i c(c ch/a, miu, n# C!n h,ng Mhi th= MhEng ba) gi 9Rt# V ;hPn 4L c nghing ethine# Nhng ch/a ng)-i 4<i th c(c S 7,n thPn thOng hng i * m-u 78c c*a <) gi()# bn CTa V!ng 4- ech5n 4)ng 4inh t0 th bcha FhOng NgAn, 4- ngi cai qu6n c6 /ng r0ng ni Wung quanh i c(i tn 4et= n& tuy +Vnge c*a 7,n thPn ti ca)# Ch/a s8c b-i, ch/a Fu3t v,n, ch/a C6 =nh u5n th ng1 hA - tGn ngHng c( thPn# Nh 23, ;hPn 4L 4- t)-n th$ h% thng tGn ngHng gPn nh 4- c6 mt tAng th$ tEn gi() Vi%t Namc c 7U 7/ng b(i tU nhin, c b<), c Ih2t - c c6 Nh)# Nh&ng tGnh ch:t tEn gi() c ;hPn bS t=nh 3u thin nhin, tinh 3u nam n&, t=nh c6m cng Vng tr-n P3 ch:t thfm md 0a thanh ca), r:t trPn tJc 4:n i# Frf3 hi ch/a +,ng = c6 t5m hVn - th$ W(c u Oc 8m 75u -) tr)ng m53 ng-n cz ni# Ng-3 hi, 4-ng tA chRc rc thPn t0 n ra =nh# C trng i trc 9-n nh<c b(t 5m M th@), trai thanh g(i 4Sch ;h/ Mi%u, Eng gi- b- c6 th-nh t5m tiLn thPn# XhEng MhG :3 4-m t5m 4inh m"i ngi 76ng Mh)(i# Fr)ng 4L hi c rc 4L - rc n# Ngi 4-ng 9inh Mi%u ti nh- Eng 7)<n n t, rc b6n n ra n $ ch* t trSnh tr"ng "c# iu Mhi$n c(c bE 4) c*a 4-ng 4-m 4L t rc c(c S thPn 4-ng# Fr)ng 7ut nh&ng ng-3 hi 4- 7U nVng nhi%t c*a tuAi tro, 4- 7U th-nh MGnh c*a c(c b2c ca) nin, 4- 7U h)an h m- nam ;hJ 4) ai ai c1ng c ;hPn ring c*a m=nh# C6 nh&ng trin ni th:; ca), nh&ng r0ng c53, r0ng m, 4- nh&ng )-n ngi trf3 hi# Xo i ra, ngi i -), Mo i 4n, ngi i Wung bVng bnh -) nh&ng (m m53 nh# +" g.; nhau, qu@n ha3 MhEng qu@n c1ng ui o ch-) nhau bNng mt 4i ch-)D eNam mE a 9i - Ih2te nh nh-ng# Nm th8m :m (;u Mh(ch n ch/a +,ng 7 c 9S; Oc chRng Min - ma3 m8n tham 9U -) MhEng MhG 7inh h)<t n ha c*a 4L hi# C6m nh2n tinh thPn thin nhin c*a ng-3 hi 4Sch 7T :3 $ t0 hVi 5m qu( MhR c*a tA tin mt 4-ng qu @n ch5n ni# KL hi ch/a +,ng 4- n,i hi tJ c(c 7inh h)<t n ha 95n tc c () nh b,i thu3n, 4@) ni - c(c chiu h(t chY), h(t n V-) nh&ng ng-3 tA chRc 4L hi, ch/a +,ng t:; n2; -) ra h-ng trm thu3n# N't c () c*a hi ch/a +,ng

4- th ui ngVi thu3n ng c6nh 4<c -) n)n tin ci Ih2t# ChGnh = 23, ni n ch/a +,ng 4- ngh\ n c)n ! m mt 9<ng c*a n ha thu3n c*a c 95n Vi%t nga3 t0 thu Wa Wa# V- n na3, ng-3 hi b,i thu3n ch/a +,ng 4uEn t<) c6m hRng mnh 4i%t ch) ngi i hi# Zi c)n thu3n, gi t0 7Eng nc, c)n ngi Oc h!a nh2; -) ni n c6nh ch/a chin - b8t Pu h-nh tr=nh mi m h-nh tr=nh 4@) ni# K@) ni ch,i hang, ch,i ng 4y th ui nc Eng 6) m"i ngi tham gia hng Rng# V= 23 m- 4@) ni +,ng v,n 9u c m%t nhng c c6nh c ngi c MhEng MhG c*a ng-3 hi nn ai c1ng c6m th:3 thGch th i cuc ch,i 7Eng ni c*a m=nh# Cuc 4@) ni :3 t<) ra tr)ng c)n ngi t5m 4y Mi "ng, mun ,n 4n n c(i ;# V- 7U Mi "ng c(i ; hhn 7 4-m ch) c)n ngi thm ;hPn 76ng Mh)(i tin 3u cuc i n-3 h,n# Fr)ng MhEng MhG 4inh thing c*a ng-3 hi# b:t cR ch n-) nh 75n ch/a, 75n nh- tA, h=nh thRc h(t chY) ! u Oc thUc hi%n# C(c i c gi"ng ha3 Rng 923 4-m ng t(c chY) ! - h(t nh&ng )<n n trn 7(u 9i t(m 4in quan n tGch nh- Ih2t# b53 4- mt 7inh h)<t r:t Oc c(c i h5m m# C th$ th:3, trf3 hi ch/a +,ng MhEng chQ 90ng 4<i chn Ih2t -i ha3 bPu tri m c6nh bJt, m- trc ht 4- 9) 7U ti; Wc m h!a nh2; hu3n 9i%u gi&a c)n ngi trc thin nhin ca) rng# b 4- o ; 4ung 4inh c*a 7Eng nc, ba) 4a c*a :t tri, 75u 48ng c*a ni r0ng, hu3n bG c*a hang ng V- 9ng nh :t m tri, 7Eng ni ; h,n nh t-i 7(ng t<) h=nh tOng m trG tng tOng n-3 4!ng nh5n (i c*a c)n ngi# uan ni%m 4Hng hO; bi$u hi%n th i Rng hai hi%n tOng, hai ;h<m tr/ Mh(c nhau m- bn nhau, 4-m ch) cuc h-nh tr=nh n,i th Ih2t 9/ c 4c :t 6 nhng n @m 4<i 7U c5n bNng tr)ng t5m thRc - th$ 4Uc ch) 9u Mh(ch# FAng th$ th8ng c6nh ch/a +,ng c!n 4- bi$u hi%n c*a 7U h!a hO; tU nhin gi&a tEn gi() - tGn ngHng 95n gian# Frf3 hi ch/a +,ng 4- h-nh ng gi6i tza h!a hO; gi&a thUc - m,, tin - tJc m thUc 4- nn t6ng, m, 4- u:t "ng m trn c(i nn m/a Wu5n t,i 7(ng m- c)n ngi Vi%t Nam ch:t ;h(c, nh5n (i thu Wa c6m nh2n h-nh ng - tra) tru3n#

#.C. L& hi D H@ 3

{i FA +/ng V,ng m t0 r:t 45u tr th-nh ng-3 {i tr"ng <i c*a c6 95n tcc in 2m tr)ng ci t5m 4inh c*a mi ngi 95n :t Vi%t# / ;h,ng tri n-), ngi Vi%t Nam u nh ng-3 gi FA, u hng /ng :t Ci nguVn m W +3 C,ng m K5m Fha) m Ih Fh"# N,i 53 chGnh 4- i$m hi tJ n ha t5m 4inh c*a 95n tc Vi%t Nam# F0 ng-n i na3 bn +/ng 4- n,i tng nh, tEn inh cEng 4a) c(c Vua +/ng, 4- bi$u tOng c*a Mhi <i )-n Mt 95n tc Vi%t Nam# Vi9@) gii thi%u KL +i bn +/ng, 9) Frung F5m +O; F(c s() ChG uc F m s FhEng Fin Fru3n FhEng 76n Wu:t Ngi Vi%t Nam ma3 m8n c chung mt <), b<) th cng ng s-# Ngi Vi%t Nam c!n ma3 m8n h,n n&a Mhi c chung mt FA $ hng , c chung mt min b:t FA $ nh, c chung mt n th FA $ tri 5n# {i FA +/ng V,ng m KL hi bn +/ng nhNm gi() 9Jc tru3n thng 3u nc ng nc nh nguVn, bit ,n 75u 78c c(c Vua +/ng c cEng 9Ung nc - c(c b2c tin nh5n Min cng chng gi.c ng)<i W5m gi& nc# Ng-3 gi FA

+/ng V,ng 4- ng-3 hi chung c*a t)-n 95n, ng-3 m- m"i tr(i tim 9Pu muEn n,i n 2; chung mt nhS;, m"i c.; m8t u nh=n c/ng mt hngD bn +/ng# KL gi FA +/ng V,ng cT h-nh -) ng-3 mVng mi th(ng baD / ai i ngOc WuEi Nh ng-3 gi FA mVng mi th(ng ba Ng-3 n-3 c6 nc hng /ng b:t FA, ngi ngi trf3 hi bn +/ng# FA tin ngi Vi%t 4uEn mun nh8c nh c)n ch(uD ai ai c1ng nn 4-m tr!n bAn ;h2n, nhi%m J - chRc nng c*a m=nh, gi& ng M c,ng ua ra ua, cha ra cha, c)n ra c)n th= gia =nh 7 3n An, W hi Oc an c 4<c nghi%; ;hVn inh, ;h(t tri$n# Ki 9i hu:n n-3 MhEng chQ Oc nh8c nh hNng nm thEng qua ng-3 hi gi m- c!n Oc Mh8c ghi trn trng Vng bEng v,n, trng thing c*a 95n tc, gi g8m tr)ng bi$u tOng m.t tri nNm r<ng rH gi&a trng Vng# FhEng qua ng-3 gi FA, FA tin ta c!n c h)-i b) mun nh8c nh h2u th nh&ng M 7(ch gi& nc an 95n# b 4ni 4) muEn thu, 4- t:m 4!ng ba) 9ung, tha thit, rng m c*a Ch FA c!n ang "ng mi Mh8; ni 7EngD e+3 chEn ta trn ni C6, $ Rng trn ni ca) ta c!n trEng n)m b ci ch) c)n ch(ue# C53 c gc# Nc c nguVn# Chim t=m tA# Ngi t=m tEng# Fr bn +/ng, chng ta nh gi"t m(u tr tim# KL hi bn +/ng 4- 4L hi tru3n thng c*a 95n tc Vi%t Nam, - c mt .c th/ ring 4-D IhPn 4L n.ng h,n ;hPn hi# F5m tng ngi 9U hi 4- hng tA tin, ci nguVn i 7U tEn MGnh - 4!ng bit ,n 75u 78c ]m h- t ngu3n m ng nc nh nguVn`# ?[ 4-ng W thuc tQnh V\nh Ih tham gia rc Mi%u 4L 95ng FA# F0 ng-n Wa, trn c(c cA Mi%u c b-3 4L 2t, i MYm c ;hng b(t 5m t:u nh<c, c qu<t, b(t bTu, 4"ng ch@ c/ng ching trng# Nh&ng 4-ng Wa thng ;h6i rc gmp ng-3 mi ti# ~a Mia, i%c cng FA ]cT h-nh` -) ng-3 [g th(ng p ]5m 4Sch` hNng nm# Fhng Mhi c)n ch(u Wa 4-m gi trc mt ng-3, -) ng-3 [[ th(ng p ]5m 4Sch`### bn thi nh- Ngu3Ln Snh 4% > nm m hi 4n mt 4Pn ] -) c(c nm thR > - [| c*a c(c th2; M`, c quan triu =nh

cng t c/ng quan h-ng tQnh - ngi ch* t Sa ;h,ng cng -) ng-3 [| th(ng p ]5m 4Sch`# ) ng-3 gi FA 7au n-3 mi 4- ng-3 [| th(ng p ]5m 4Sch ` h-ng nm# Nh&ng nm hi chGnh th= ;hPn 4L gVmD F 4L c*a triu =nh 7au 4- ;hPn 4L c*a 95n# C ?[ 4-ng Oc rc Mi%u t0 =nh 4-ng m=nh ti bn +/ng# b 4- nh&ng cuc h-nh 4L th$ hi%n tGnh t5m 4inh - nh5n n 75u 78c# C(c Mi%u u 7,n 7)n th; -ng, ch<m trA tinh i, Oc rc i tr)ng MhEng MhG 0a trang nghim 0a ui o i 7U tham gia c*a c(c th-nh ;hPn chRc 78c - 95n chng tr)ng ting ching, trng, nh<c b(t 5m rn r mt /ng# IhPn hi gVm c(c tr! ch,i 95n gian nh (nh 2t, u tin, n'm c!n, c ngi, b8n cung nz### - .c bi%t 4- c(c m h(t W)an, h(t gh) m hai 4-n i%u 95n ca c () c*a /ng :t Ch5u Ih)ng# Ng-3 gm^m[^?>, nc Vi%t Nam 95n ch* cng h!a ra i (nh 9:u bc ng).t 4Sch 7T mi c*a 95n tc ta# X tJc tru3n thng ca) ; c*a cha Eng, nh:t 4- <) Rc eung nc nh nguVne nn gi FA +/ng V,ng [^?k m 7au Mhi ChGnh ;h* mi Oc th-nh 42; m 4- mt 7U Mi%n ht 7Rc .c bi%t, (ng ghi nh# Nm :3, cJ +uinh Fhc Xh(ng, Ih Ch* tSch nc, tha3 m.t ChGnh ;h* VNCC+ 4n 4-m 4L 95ng h,ng t<i bn +/ng# CJ m.c () th@, Mhn W;, Mh:n (i th@) 4L tJc cA tru3n# CJ c!n trang tr"ng 95ng 4n b-n th t:m b6n V Vi%t Nam - thanh Mim 4hai 2t b(u ni 4n y chG c*a ChGnh ;h* - nh5n 95n ta trc h"a W5m 4ng ang @ 9"a tr 4<i# Fr)ng cuc Mh(ng chin chng thUc 95n Ih(;, 9) chin tranh (c 4i%t nn i%c Yn h,ng n,i m FA 9) nh5n 95n /ng quanh bn +/ng 6m nhi%m# Xh(ng chin th8ng 4Oi i thin 7T -ng bi%n sin Ih* ]nm>m[^>?`, ng-3 [^m^m [^>?, t<i bn +/ng, Ch* tSch +V ChG Binh MGnh 3u cn 9.n c(n b, chin 7\ b<i )-n qu5n tin ;h)ng trc Mhi ti; qu6n th* ED eC(c ua +/ng c cEng 9Ung nc, s(c ch(u ta ;h6i c/ng nhau gi& 4:3 nce# Ki cn 9.n c1ng 4- 4i hRa qu3t t5m :3 c*a S Rng Pu :t nc, 95n tc Oc thUc hi%n -) m/a Wu5n [^n>D vau p| nm gian MhA h3 7inh, nh5n 95n ta qu't 7<ch b"n W5m 4Oc ra Mhzi b ci, giang 7an thng nh:t, qu3 mt mi n t)-n# C 4 MhEng mt 95n tc n-) trn th gii c chung mt gc g(c tA tin m mt ng-3 gi FA nh 95n tc ta# F0

hu3n th)<i m lu C, o ra trm trRng, nTa th@) cha Wung bi$n, nTa th@) m 4n r0ng Mh,i 923 y thRc 95n tc, ngh\a Vng b-) - g8n Mt chng ta th-nh mt Mhi <i )-n Mt# +ai ch& Vng b-) 4- Mhi nguVn c*a 3u th,ng, /m b"c, c*a 7Rc m<nh Vi%t Nam# B:3 ngh=n nm trEng c)i - g=n gi&, (nh gi.c - 9Ung W53, bn +/ng tr th-nh bi$u tOng c*a tinh thPn 95n tc, 4- ci nguVn c*a 7Rc m<nh, nim tin, chi 7(ng c*a mt nn n ha# F0 tr)ng y thRc t5m 4inh c6 95n tc 4uEn hng D eNc m Vn Kang Wa !ng ua Pu it 7T Bi t(m i ni nhau sa 7Eng ; nh B c1 4ng Vi bn th trn 7n ni BuEn 95n n ;hJng th Xhi h,ng c!n mi mie# KSch 7T nh mt 9!ng ch63 4in tJc# Fr6i m:3 ngh=n nm, trc ba) bin ng thng trPm, tr)ng t5m thRc c*a c6 95n tc, bn +/ng n 4- n,i c*a bn ;h,ng tJ hi, n,i c)n ch(u ;hJng th cEng Rc FA tin# XhEng chQ ngi Vi%t chng ta tU h-) bn +/ng, m- t=m -) nh&ng 9!ng 4u bt c*a c(c )-n <i bi$u quc t - b<n bY Mh8; nm ch5u bn bi$n t0ng n thm ing bn +/ng, chng ta th2t 7U Wc ng Mhi Oc bit bn +/ng - c(c 9i tGch trn Ngh\a K\nh 4-m ch) c6 th gii ;h6i ci Pu S n$ y thRc ci nguVn 95n tc c*a chng ta# Nhiu 9!ng 4u bt th0a nh2n# ebn +/ng 4- n,i .t nn mng ch) 4Sch 7T Vi%t Nam### bn +/ng 4- mt 9i tGch E gi( c*a nh5n 95n Vi%t Nam# b53 4- bi$u tOng c*a tA tin 95n tc Vi%t Nam m mt 95n tc c tru3n thng 9Ung nc - gi& nc h-ng ngh=n nme# V 4L hi bn +/ng, th-nh ;h Vi%t Fr= ]t0 ng-3 kp m [|p 5m 4Sch`c 9u Mh(ch MhEng chQ Oc W@m ch"i g- m- c!n Oc thng thRc c(c tr! 9iLn 95n gian nh rc Mi%u, ma 45n, 7 tT, M') c), u tin,

:u 2t, c ngi - c(c 4)<i h=nh 95n ca tru3n thng ]h(t W)an, h(t ca tr/, h(t chY) cA`# bi$m nh:n c*a KL hi +/ng V,ng 4- tA chRc c(c h)<t ng n h)( nh tri$n 4m 6nh ngh% thu2t, tA chRc hi chO, tri$n 4m gii thi%u 7(chc tA chRc bi$u 9iLn c*a c(c ,n S ngh% thu2t chu3n nghi%;### b.c bi%t, r:t nhiu ngi quan t5m ti +i th6) Mh)a h"c W(c Snh tiu chG W53 9Ung hV 7, Mh)a h"c eXhEng gian n h)( +/ng V,nge $ nghS cEng nh2n 4- 9i 76n n h)( th gii# Ng)-i ra, tr)ng 9S; 4L hi c!n c c(c h)<t ng ui ch,i t<i Xhu 9i tGch 4Sch 7T n +/ng ]t0 th(ng ging m kp 5m 4Sch`, c(c h)<t ng ;hJc J gi FA +/ng V,ng ]kp m [|p 5m 4Sch` - c(c h)<t ng m0ng 4L hi trn c6 [p hu3%n, thS, th-nh# KL hi 95n gian cA tru3n /ng :t ci nguVn 95n tc r:t ;h)ng ;h, a 9<ng, Mh( nhiu 4L hi c nguVn gc 4Sch 7T t0 Wa Wa# Fr6i qua h-ng ng-n nm 9Ung nc - gi& nc, 4L hi 95n gian cA tru3n /ng :t FA gi& mt ai tr! r:t .c bi%t tr)ng Mh) t-ng 4L hi 95n gian Vi%t Nam, n mang 2m b6n 78c 95n tc, t<) nn 7Rc
Fr! s8t tr<ch tr)ng chum W m<nh t) 4n bi$u thS tinh thPn <i )-n Mt cng Fin u ]Ih/ Ninh` tr)ng ng-3 hi n ha c(c 95n tc tQnh#

Vng c(c 95n tc# KL hi 53 ;hPn 4n 4- hi 4-ng 7)ng nhiu 4L hi m- tPm 6nh hng c*a n

4an tza tr)ng mt /ng rng 4n, 4L hi bn +/ng mang tGnh c6 nc Oc Mt tinh t0 n't ; c(c hi 4-ng c*a /ng :t FA# V ci nguVn 4L hi 53 4- 4L hi nEng nghi%;, tu3 nhin tr)ng tin tr=nh 4Sch 7T, 4L hi 9Pn mang y ngh\a W hi 4Sch 7T - n ha ;h)ng ;h# N gi& mt ai tr! quan tr"ng tr)ng i 7ng cng Vng .c bi%t /ng nEng thEn# Xh6) cRu 4L hi /ng :t FA ta 9L t=m th:3 4L hi nEng nghi%; mang tGnh thuPn t3, tr)ng 4L hi 4L thRc, tJc 4% g8n i ngh nEng c*a ngi Vi%t cA# Frc

ht ;h6i M$ n 4L thRc tr=nh ngh m- mi n,i c tn g"i ring nh tr! tR 95n, tr! b(ch ngh% MhEi h-i thng Oc tA chRc -) 9S; Pu Wu5n $ cPu ;hc cPu ma3 ch) ngh nghi%;# +i 4-ng FR ~ Wm Fr(m tr)ng 4L thRc tr=nh ngh 95n 4-ng tA chRc rc 4a thPn# Ka thPn 4- mt cJm 4a ging h<t m2; cng c )-n ngi i rc i c(c ai ngi (c c-3, ngi 9%t 6i, thO mc, thP3 V, h"c tr!, ngi i buEn 0a i 0a 4-m c(c ng t(c ngh nghi%; h(t nh&ng c5u ngh - 9iLn c(c ng t(c MhEi h-i $ g53 ci# +).c 4L hi rc Eng Xhiu b- Xhiu Fhanh b=nh, bi$u hi%n r:t r y ni%m ;hVn thUc r:t ;hA bin tr)ng nghi 4L - ;h)ng tJc c*a c(c c 95n nEng nghi%; 4a nc Wu:t ;h(t t0 quan ni%m gia) h!a 5m m 9,ng Uc c(i 6nh hng n 7inh trng c*a c53 4a, m/a m-ng# +i -) m/a Wu5n thng tr=nh 9iLn c(c 4L nghi tr! 9iLn mang tGnh ;hVn thUc# b 4- tr! c; M'n ]M'n 4-m th@) h=nh 9,ng 2t - 5m h g8n -) nhau` c*a 95n 4ang S N2u - +,ng Nha hu3%n Fam NEng gi&a cTa 75n =nh, ai c; Oc tin rNng nm m=nh Oc ma3 m8n, Oc m/a, 7inh c)n o c(iD ai c; Oc c)n M'n ch-3 M=nh 3 thUc nam inh cEng hPu b( tc ai m- c; Oc c)n M'n m) 9-i 3 thUc t-i cung ;hi h)-ng h2u C)n c)n, ch(u ch(u tT thSnh tEn a 3 4- 95n ta thSnh ngi, thSnh 2t# Fr! h t/ng 9G 0a rc cJm 4a, n8m WEi 0a 4-m th@) ng t(c ma 9G 9,ng 2t m 5m 2t -) nhau th@) nhS; trng t/ng# Fr! nam n&, tro gi- tr)ng hi WE f3, /a cOt nhau g"i 4- hi ch@n i m)ng c gi- m<nh Mhz@, tro 9o) 9ai, c*a Vng 4-m ra, c*a nh- 4-m nn, tr! s8t tr<ch tr)ng chum W Fin u hu3%n Ih/ Ninh nam n& mt ta3 qu-ng ai, mt ta3 b8t tr<ch tr)ng chum 0a /a nghSch nhau 0a h(t hu t=nh# IhA bin nh:t tr)ng hi Wu5n 4- h(t gia) 9u3n trai

g(iD +(t ~)an Xim bRc, an Fh(i, h(t {h) Fhanh 3n, Nam Cng, FhJc Ku3%n, +/ng Nh\### Ih Fh" nhiu hi 4-ng tru3n thng Mh( .c 78c tr)ng ;hPn nghi thRc 4L Oc .c bi%t ch tr"ngD KL rc ting h Chu +a, 4L cng cung tn Ih Kc, 4L (nh c( th b-) ~(, 4L g"i Ga 4a Fhanh 3n, bVng K<cc 4L rc cPu s<ch +<c, 4L cng c* m-i c/ng m2t )ng +,ng Nn### ;h6n (nh Mh( r .c trng tGn ngHng b6n Sa i h)-n c6nh Sa 4y - iu Mi%n 7inh h)<t c*a m=nh# b53 4- bng 9(ng c!n 4<i c*a thi Mi +/ng V,ng ]7n b8t - h(i 4Om`# KL hi 4in quan n tGn ngHng cA Wa /ng :t FA# ) nh2n thRc c!n h<n ch, ngi nEng 95n Wa r:t tin -) tri, :t, 7Eng, ni# c(c 4-ng thng c miu th thin thPn, th nh5n thPn, th*3 thPn, 7,n thPn - mt 7 4-ng tEn c(c S thPn :3 4-m th-nh h)ang 4-ng# KL hi 95n gian cA tru3n Ih Fh" ;h6n (nh hi%n tOng Mh( 75u 78c# KL t thPn nEng, 4L h< in ]Wung Vng` Oc 95n chng quan t5m - h" tin rNng tri, :t, 7Eng, ni ch@ ch ch) 7U tVn t<i - ;h(t tri$n c*a m=nh# Ngi 4-m ngh nEng r:t cPn nc, cPn n8ng $ 4-m n# KL rc nc Vn Kang ]+< +!a` m Pu ch) c(c ng-3 hi i mJc Gch $ t8m tOng thPn - rTa V t MhG nhng 53 c1ng 4- h=nh thRc cPu m/a c*a c 95n trVng 4a nc# KL g"i Ga 4a, 4L Mhai cung### Wu:t ;h(t t0 y thRc cPu ngu3%n m/a m-ng tt t,i, i%c 7n b8n Oc thu2n 4Oi# FGn ngHng ung nc nh nguVn 4- mt <) 4y tt ; c*a 95n tc# KL hi bn +/ng -) mVng [| th(ng p 5m 4Sch h-ng nm bi$u hi%n P3 * tru3n thng D / ai i ngOc, WuEi Nh ng-3 gi FA m/ng mi th(ng ba Xh8; min tru3n mi c5u ca Nc n)n n nc n)n nh- ng-n nm#

V-) 9S; 4L hi, h-ng chJc <n Vng b-) c6 nc nE nRc h-nh h,ng bn +/ng th8; n'n h,ng th,m tng nh cEng ,n 9Ung nc c*a c(c Vua +/ng, tA tin cng Vng c(c 95n tc Vi%t Nam# N't ; tru3n thng <) 4y tr th-nh y thRc h% n ha tinh thPn - tGn ngHng 95n tc c ()D Fh cng Eng b-, tA tin tr)ng 9!ng h" - th cng tA tin chung c*a cng Vng# bn +/ng - 4L hi bn +/ng tr th-nh bi$u tOng - i$m hi tJ t5m 4inh bi$u thS tinh thPn <i )-n Mt 95n tc Vi%t Nam# KL hi 4- h)<t ng c*a mt t2; th$ ngi# XhEng c c)n ngi tham gia tA chRc th= MhEng th-nh hi Oc# Ng)-i ra c!n ;h6i M$ n 7U ng g; ngHng m c*a ngi W@m th= hi mi c-ng thm Mt qu6# Nu nh 4L Oc tA chRc c tGnh qu3 ;h<m nghim ng.t chn =nh chung th= tr(i 4<i hi 4- n,i 7inh h)<t 95n 9 ;hng Mh)(ng 9iLn ra trn bi 75n $ 95n 4-ng c/ng b=nh hng ui ch,i i h-ng 4)<t tr! 9iLn 9) m=nh ch* ng tham gia# bn hi m"i ngi 95n Oc ui ch,i thza thGch MhEng bS r-ng buc bi 4L nghi, tEn gi(), hng c:; - tuAi t(c# vau nh&ng ng-3 4-m n :t 6 4am 41 ngi 95n n ch ng-3 hi nh n ch mt nim ui thing 4ing i mt t5m tr<ng h() hRc Mi 4<# bn hi h" Oc t8m m=nh tr)ng bPu MhEng MhG tinh thPn cng c6m, hV hi 76ng Mh)(i - tU ngu3%n# Ng)-i ;hPn ui ch,i gi6i trG g.; gH b<n bY, anh @m, ngi 9U hi c!n c6m th:3 m=nh Oc ma3 Oc Mhc, Oc 4c th(nh, 4c thPn# biu n-3 chQ c tr)ng ng-3 hi - ai mun Oc ;h6i n t2n n,i# V= 23, hi r:t Eng, r:t nhn nhS;# NhS; 7ng 4-ng, W ng-3 c 4L hi tng b0ng nhn nhS; hhn 4n, nh&ng quPn () ; Oc 9S; m.c $ Mh)@ i thin h<, i%c Rng WT i nhau tr)ng ng-3 hi gi&a ngi 95n i ngi 95n 4-ng trn Wm 9i mm m<i, ch5n t=nh h,n c n h)( h,n ng-3 thng# ChGnh = th m- hi 4-ng tr th-nh mt h)<t ng n ha cng Vng 4uEn cun ht m"i tPng 4; tr)ng W hi tham gia# +i hY thng i Ei i =nh (m# ~a Mia i%c n ung tr)ng ng-3 hi 4iu MhEng th$ thiu# V= n MhEng ;h6i 4- b&a ti%c thEng thng m- 4- 7U hng

thJ 4L 2t c*a hi# ChQ 7au Mhi m"i nghi thRc t 4L, m"i cuc tr=nh 9iLn W)ng th= ngi ta mi h< c $ n - chia ;hPn# b53 4- h-nh ng nghi 4L n ha - hng 2t ;hfm t 4L 4- hng 4c th(nh - b&a n t<i chn cung =nh chung 4- bi$u hi%n c*a tinh thPn b=nh hng - 95n ch* ]th@) 4% 4-ng`# Xhfu ;hPn thUc t c th$ 4- Gt zi nhz b' 7)ng c y ngh\a r:t 4n# N th$ hi%n 7U cEng bNng tr)ng 4i Rng WT cng Vng# F0ng c)n ngi Oc c Mt i nhau t0 nh&ng hi%n thUc c/ng bi$u hi%n tinh thPn :3 m- t<) nn mt cng Vng 4n# Ng-3 hi 4- bi$u thS 7Rc m<nh cng Vng c1ng 4- mi gia) ti; Rng WT tt ; gi&a c( nh2n i c( nh5n, c( nh5n i cng Vng - cng ng i c( nh5n# +i 4-ng 4- i$m 7(ng hi tJ c(c 7inh h)<t n ha ngh% thu2t tEn gi(), tGn ngHng c*a 95n 4-ng# Ngi 95n tham gia mt c(ch tU ngu3%n - 4!ng c6m th:3 r:t tU h-) iu n-3# F5m 4y c)i +i 4-ng 4- +i c*a m=nh m"i ngi 95n tr)ng 4-ng W 4mt thUc t MhEng th$ ;h* nh2n# +i 4-ng c1ng 4- c, hi tt $ tr=nh b-3 tinh h)a n ha c*a ngi nEng 95n# C th$ ni n't ;, n't c () c*a c(c KL hi 95n gian tru3n thng trn qu h,ng :t FA - ang g; ;hPn 4-m ;, 4-m ;h)ng ;h thm Mh) t-ng KL hi Vi%t Nam# Fr)ng nh&ng nm qua, nh:t 4- t0 Mhi thUc hi%n nghS qu3t Frung ,ng > ]Mh)( Vxxx` D ~53 9Ung - ;h(t tri$n nn n ha Vi%t Nam tin tin, 2m b6n 78c 95n tc, nhiu KL hi Ih Fh" Oc MhEi ;hJc - ;h(t tri$n, nhiu gi( trS n ha tru3n thng c*a cha Eng $ 4<i Oc Mh,i 953#

III. ENH HFNG CG1 L HI THI I +,NG NHIN JIN

?.1. C$ 3i t7K (L hM) ti64 NiO4 $P) %& hi FGnh cng Vng - 7U c Mt cng VngD m"i 4L hi, 9/ c ;h5n chia ra 7a), 9/ mang ni 9ung tEn gi(), ngh nghi%;, !ng i ha3 g= n&a th= ba) gi c1ng 47inh h)<t c*a mt cng Vng ngi $ bi$u 9,ng nh&ng n 4ing n ha - 7Rc m<nh, cng Vng tEn gi() tr)ng W hi hi%n <i, gi( trS n-3 c-ng c S trG quan tr"ng# FGnh ch:t tU qu6n, tinh thPn 95n ch*, ni 9ung nh5n b6nD c1ng 4- gi( trS n ha cPn ch y# KL hi 4- h=nh thRc 7inh h)<t n ha tGn ngHng tAng h!a, tr)ng c)n ngi tU tA chRc, chi ;hG, tU ui ch,i - c/ng ui ch,i# +,n th, c6 cng Vng c/ng tham gia 7ang t<) - t(i hi%n, hng thJ nh&ng 7inh h)<t n ha t5m 4inh tr)ng mi quan h% gi&a c)n ngi i tU nhin, i W hi - i than 4inh, MhEng chQ gia) h!a i tU nhin m- c!n trUc ti; 7ang t<), t(i 7ang t<) gi( trS n ha# 4L hi hEm na3, y thRc tU qu6n c!n 2m 7)ng tinh thPn 95n ch*, gi( trS nh5n b6n c ;hPn mai mt, = th, n63 7inh :n t=m 4<i gc g(c tr)ng 4L hi tru3n thng# Fr nguVn ci 4- b6n ch:t, Vng thi 4- gi( trS n ha - 4Sch 7T c*a 4L hi, 4- nhu cPu \nh hNng c*a c)n ngi# b.c bi%t Mhi qu( tr=nh gia) 4u n ha quc t :n gi& g=n th= i%c tr 4<i i ci nguVn tU nhin, nguVn gc cng Vng - gc g8c n ha chGnh 4- bi$u hi%n gi( trS n ha c1ng nh tGnh nh5n b6n c*a h)<t ng 4L hi Nh&ng gi( trS n ha c*a 4L hi cA tru3n t=nh ch:t, nhng 4<i Mh(c 3u cPu - mRc bi$u hi%n t0ng 4L hi, t0ng mEi trng W hi, t0ng thi )<n 4Sch 7T, t0ng bi$u hi%n cJ th$ bn tr)ng 4L hi KL hi cA tru3n ang ;hJc hng (; Rng Oc nhu cPu nhiu m.t c*a c)n ngi# ) th, i%c t=m hi$u 4L hi cA tru3n, ch"n 4"c, ;h(t hu3, n5ng ca) c(c gi( trS n ha tiu bi$u c*a n nhNm (; Rng nhu cPu ng-3 c-ng ca) - a 9<ng c6u c)n ngi thi <i mi, 4- mt i%c 4-m r:t cPn thit#

?.#. Mt s Q h hA' 3 $P) %& hi tRi 8Si s 3 / ai i 5u 5u# +i 4-ng m r* nhau ta c Fh(ng {ing gi th(nh vc v,n, Fh(ng sa gi tA +/ng V,ng nh ### sit ba) c5u ca 9a) nh 23 chRng tz rNng c(c 4L hi c mt ai tr! nh th n-) tr)ng i 7ng c*a nh5n 95n# Ch0ng h,n mi nm na3, 4L hi 4<i Oc ;hJc hVi - c - ;h(t tri$n i nhiu qu3 mE Mh(c nhau, t0 tQnh, th-nh ch) n hu3%n, W, thEn, b6n### tr th-nh mt hi%n tOng gPn nh qu@n thuc tr)ng i 7ng n ha - ;h6i ni rNng, nhiu thi i$m, t<) ch) 96i :t qu h,ng mt c6nh quan tng b0ng - nhiu mPu 78c# Fh@) thng M, hi%n c6 nc c n#^kk 4L hi, tr)ng c trn n#|p^ 4L hi 95n gian ]chim trn __`# +Pu ht c(c 4L hi 95n gian c*a c(c Vng b-) c(c 95n tc g8n i tGn ngHng, t5m 4inh, chu tr=nh canh t(c, nEng 4Sch 76n Wu:t, nghi 4L !ng i i nhiu nghi thRc, tr! 9iLn c (), .c 78c# C th$ ni, 4L hi 95n gian c(c 95n tc 4- b6) t-ng 7ng chRa Ung c(c gi( trS n ha 4Sch 7T ;h)ng ;h, c(c h=nh thRc 7inh h)<t tGn ngHng, 7inh h)<t n ha, trang ;hJc, n ha fm thUc, tr! ch,i 95n gian, 4i Rng WT c*a t0ng 95n tcc 4- Mh) t-ng 9i 76n n ha E gi(, t<) nn b6n 78c c () c*a nn n ha Vi%t Nam# B/a Wu5n m m/a Mhi Pu ch) mt nm, m/a 7inh 7Ei n63 n c*a <n 2t, cz c53###{i&a tit tri :m (; :3, 4!ng ngi ;h,i ;hi r* nhau i hi, h-nh h,ng ci nguVn, ui ch,i - cPu m)ng ch) m/a m-ng tt t,i, c)n ngi h<nh ;hc# KL hi nc ta th2t a 9<ng - ;h)ng ;h# Fh@) thng M c*a c(c nh- nghin cRu n ha 95n gian, Vi%t Nam c gPn >|| 4L hi cA tru3n 4n, nhz tr6i rng Mh8; :t nc tr)ng bn m/a Wu5n, h<, thu, Eng# Bi 4L hi mang mt n't tiu bi$u - gi( trS ring, nhng ba) gi c1ng hng ti mt mt i tOng 4inh thing cPn Oc 7u3 tEn nh nh&ng S anh h/ng chng ng)<i W5m, nh&ng ngi c cEng 9<3 9 tru3n ngh, chng thin tai, 9i%t tr0 (c th, gi-u 4!ng cRu nh5n th### Vi t tng ung nc nh nguVn, n qu6 nh ngi trVng c53, ng-3 hi 9iLn ra 7Ei ng bNng nh&ng 7U tGch, cEng tr<ng, 4- cPu ni gi&a qu( MhR i hi%n t<i, 4-m ch) th h% tro hEm na3 hi$u Oc cEng 4a) tA tin, thm tU h-) tru3n thng qu h,ng, :t

nc c*a m=nh# b.c bi%t, 4L hi nc ta g8n b i 4-ng W, Sa 9anh, /ng :t nh mt th-nh t MhEng th$ thiu 8ng tr)ng i 7ng cng Vng nh5n 95n# Ng-3 Wu5n, ngi ta thng i ch,i Eng h,n b=nh thng# Xo i Wa, ngi i gPn, trang ;hJc 4ng 43, h5n h)an ;h:n Mhi 4-m ch) MhEng MhG Pu Wu5n c-ng thm r<) rUc# C 4 ai c1ng mun 9-nh Gt thi gian $ n c6nh thin nhin :t tri, t2n hng bPu MhEng MhG tr)ng 4-nh i m/a Wu5n t,i ;# +" n i c(c 9i tGch 4Sch 7T, 9anh th8ng, n, ch/a $ tham 9U c(c 4L hi tru3n thng# ChQ tGnh ring th(ng {ing c1ng c bit ba) nhiu 4L hi tng nh c(c S anh h/ng 95n tc, nh&ng ngi c cEng chng gi.c ng)<i W5m nhD +i bng ba, M ni%m chin th8ng c*a S anh h/nh 95n tc Ngu3Ln +u% - tng ni%m c(c chin 7\ )ng tr2n tr)ng <i chin th8ng bng ba -) ng-3 >m[# +i n an ,ng V,ng ]CA K)a +- Ni` ng-3 km[ tng ni%m FhJc Ih(n ngi c cEng 9Ung nc lu K<c, W53 th-nh CA K)ac +i n CTa vut ]u6ng Ninh` tng ni%m FrPn uc F)6n c cEng (nh uAi gi.c Ngu3n, hi n +< KEi ]B Kinh` tng ni%m +ai s- Frng, hi eC,m h!me IhA }n, Fh(i Ngu3n ng-3 k th(ng {ing M ni%m ngi -n b- E 9anh thi +2u K c cEng b-3 mu (nh gi.c Binh### si ;hPn 4n c(c 4L hi Vi%t Nam thng g8n i 7U Mi%n 4Sch 7T, tng nh ngi c cEng i nc tr)ng chin tranh chng gi.c ng)<i W5m nn c(c tr! ui ch,i 4L hi thng mang nhiu tGnh m<nh m c*a tinh thPn thOng nhD thi b8n nz, :u 2t ]hi CA K)a` :u 2t, :u , ch<3 thi ]hi h)a VS Xh, Nam bSnh`, thi b8n nz, n'm c!n ] /ng Vng b-) 95n tc ;hGa s8c` # ### c(c 4L hi c*a bc)n 95n tc F53 Ngu3n, 4L hi 5m tr5u Oc c)i nh tiu bi$u nh:t# Fr)ng 4L hi n-3, ng)-i nghi 4L 5m tr5u hin t h:; 9n, 43 Mi c!n c tr! ma Mhin, n'm 4a), :u g23# C(c tr! ui ch,i gi6i trG 4L hi c!n ba) gVm nh&ng h)<t ng n h)(, W hi Mh(c nh thi h(t uan h", thi thAi c,m, ch"i g-, 9%t 6i, :u 2t, (nh u### b.c bi%t nh:t 4- thi (nh u, MhEng chQ Wu:t hi%n tr)ng 9S; 4L hi 4n m- c!n 4- mt tr! ui ch,i 95n 9 tr)ng nh&ng ng-3 Ft Mh8; c(c 4-ng W#

Vn Oc c)i 4- b6) t-ng 7ng chRa Ung c(c gi( trS n ha m 4Sch 7T ;h)ng ;h c*a t0ng 95n tc, 4L hi 95n gian tr th-nh mt nhu cPu 7inh h)<t n ha cng Vng MhEng th$ thiu tr)ng i 7ng n ha c*a Vng b-) c(c 95n tc thi$u 7# b53 chGnh 4- Mh) t-ng 9i 76n n ha E gi(, t<) nn b6n 78c c () c*a nn n ha Vi%t Nam# Fr6i qua thi gian, nhiu 4L hi n Oc g=n gi& - ;h(t tri$n, nhng c1ng c nh&ng 4L hi chQ c!n tr)ng My Rc c*a nh&ng b2c ca) nin# Vi%c b6) tVn - ;h(t hu3 gi( trS c(c 4L hi tru3n thng, 4-m ;h)ng ;h thm i 7ng n ha c*a Vng b-) c(c 95n tc 4- i%c 4-m cPn thit, tu3 nhin MhEng chQ ng-3 mt ng-3 hai, m- c!n cPn c chin 4Oc 45u 9-i# Bi /ng, mi 95n tc u c nh&ng 4L hi g8n 4in i i 7ng, t<) nn nh&ng MhEng gian n ha gi-u tGnh tru3n thng c*a Vng b-) 95n tc m=nh# C(c 4L hi thng hng n 7U gia) 4u t=nh c6m, ui ch,i gi6i trG - cPu m)ng ma thu2n gi h!a, m/a m-ng tt t,i, ngi ngi Mhz@ m<nh, nh- nh- n) :m# s- c)n 95n tc thng mang chGnh nh&ng 76n 2t 9) b- c)n tU 76n Wu:t Oc nh c)n g-, g/i 4a n g; ui tr)ng 4L hi# b(nh gi( ai tr! c*a 4L hi tru3n thng tr)ng i 7ng c(c 95n tc c*a ngi Vi%t Nam, Eng +)-ng bRc +2u ch) bitD Xhi c(c 4L hi Oc tA chRc, MhEng MhG c(c 4-ng c(c Sa ;h,ng thUc 7U 7ng ng, Vng b-) t<i c(c 4-ng c(c Sa ;h,ng hV hi, ;h:n Mhi Mhi Oc trUc ti; tham gia 7(ng t<) n ha, thanh thiu nin h5n h)an tham gia c(c h)<t ng 4L hi, .c bi%t 4- tr)ng c(c tr! ch,i 95n gian# C(c gi( trS n ha tru3n thng Oc b6) tVn, y thRc )-n Mt cng Vng Oc n5ng ca)# ua i%c tA chRc 4L hi, c(c gi( trS n ha tru3n thng, tiu bi$u c*a c(c 95n tc Oc Mh,i 923, gi; Vng b-) 4Ua ch"n nh&ng 3u t tin b, ;h/ hO; b6) tVn, ;h(t hu3, n5ng ca) mRc hng thJ n ha, g; ;hPn thUc hi%n ;h)ng tr-) )-n Mt W53 9Ung i 7ng n ha c, 7# Frn c, 7 $ Vng b-) hi$u r 7U quan t5m c*a b6ng, Nh- nc chGnh 7(ch 95n tc, chGnh 7(ch tEn gi(), tGn ngHng, Mhu3n MhGch Vng b-) c(c 95n tc ch* ng 7(ng t<) ,n 4n Wa i gi6m nghY), ;h:n :u 4-m gi-u#

biu cPn nh:n m<nh 4- qua c(c 4L hi, nh5n 95n th$ hi%n Oc nh&ng .c trng tGn ngHng c*a m=nh, th$ hi%n Oc nh&ng quan ni%m 7ng, quan ni%m Rng WT - <) Rc, ;h)ng tJc, t2; qu(n c/ng nh&ng Mh(t "ng tr)ng cuc 7ng# KL hi c1ng 4- 9S; $ c)n ngi gPn g1i nhau, c6m th:3 Oc 7ng gi&a MhEng MhG chan h!a, /m b"c nhau# Fr)ng Mhi c/ng ci Pu 95ng h,ng trc mt b-n th, mt ;h) tOng, ha3 c/ng nhau h(t mt b-i h(t, ch,i mt tr! ch,i, ngi ta ni i nhau 4i gia) c = mt 7U g8n b bn 45u# Nh- Vi%t Nam h"c ngi Ih(; {#um)uti@r, 7au Mhi 9U mt 4L hi Ih/ bAng min b8c Vi%t Nam, itD e### C(i c6nh m- chng tEi chRng Min 7 mi mi in tr)ng t5m trG nh mt tr)ng nh&ng c6nh (ng ng<c nhin nh:t m- chng tEi th:3 Oc### F<i ch5u lu cA MGnh c*a chng ta c 95n tc n-) c th$ tU h-) 4- hNng nm c!n M ni%m mt 7U Mi%n anh h/ng tr)ng 4Sch 7T c*a m=nh W63 ra c(ch ng-3 na3 h-ng hai ngh=n ba trm nm nh the# ChGnh = 23, c th$ ni rNngD 4L hi 4- mt h)<t ng n ha, .t mJc Gch n ha 4n h-ng Pu, - ;h6i Oc tin h-nh mt c(ch n ha# E thS, ngi 95n c nhiu h=nh thRc 7inh h)<t n ha, .c bi%t 4- c(c Mnh thEng tin <i chng, c(c i$m 7inh h)<t n ha# Nhng nEng thEn, min ni, 4L hi 4- thi i$m .c bi%t, 4- 7U thng h)a c*a i 7ng n ha c*a Vng b-)# Ngi 95n MhEng th$ thiu 4L hi = MhEng c h)<t ng g= tha3 th Oc 4L hi /ng min ni# biu n-3 4y gi6i t<i 7a) c(c 4L hi 76i 7(n, c:; 78c, hi cPu m/a c mt thi Mi bS c:m, nhng ngi 95n n bG m2t tA chRc# KL hi 4- 7inh h)<t n ha cng Vng quan tr"ng tr)ng i 7ng tinh thPn c*a ngi 95n min ni, g; ;hPn b6) tVn b6n 78c n ha 95n tc, c*ng c nim tin - tGn ngHng 95n gian, y thRc cng Vng# /ng n-) MhEi ;hJc - ;h(t tri$n Oc 4L hi tru3n thng th= /ng MhEng c hi%n tOng ngi 95n bz tGn ngHng tru3n thng, tGn ngHng th cng tA tin, th@) c(c tEn gi() ng)<i 4ai 4-m m:t b6n 78c 95n tc# Fh2m chG h" c!n tf3 cha3 c(c 4)<i t- <) nh -ng chR, th=n h/ng# Nghin cRu c(c 4L hi cA tru3n chng tEi nh2n th:3 ngi 95n u ca) y thRc cng Vng, ca) tri thRc b6n Sa cPu m/a, ;h/ hO; i h% 7inh th(i nh5n n, 7ng h!a hO; i thin nhin,

b6) % thin nhin# F0 thUc tiLn tA chRc 4L hi tru3n thng c*a c(c 95n tc tham mu ch) c:; *3, chGnh qu3n S trG - ai tr! c*a 4L hi cA tru3n tr)ng i 7ng n ha cng Vng, t0 , c ch* tr,ng b6) tVn, MhEi ;hJc 4L hi tru3n thngc nghin cRu - ;h(t hu3 c(c 3u t tGch cUc c*a 4L hi tr)ng i%c c*ng c Mhi <i )-n Mt t)-n 95n, b6) % an ninh, b6) % mEi trng# Fu3 nhin, nu .t 7ang mt bn nh&ng m.t tGch cUc <t Oc, c th$ c mt 7 nh2n W't MhEng th$ bz qua rt ra t0 MhEng Gt nh&ng 4L hi 9iLn ra tr)ng thi gian qua# ?.?. Mt s "Tt t7i $P) %& hi

{i6i quo, W@m tng 7 tr)ng 75n n th +ai s- Frng

+-ng qu(n, c b<c tr( h=nh t<i 4i 4n Mhu 9i tGch n {ing

Sch J W@m Wm 4:3 tin mt ngEi ch/a ni vam, Ch5u bc, an {iang

Fr! ch,i z @n t<i hi n +ai s- Frng

b c r:t nhiu ngi 4<i mang mt t5m tr<ng bVn chVn Mhi 9!ng ngi Pu nm A WE n s- Cha Xh) $ Win 4c, a3 tin, cui nm th= i tr6 4<i tin a3, bin y ngh\a, cEng Rc i :t nc c*a b- Cha Xh) tr th-nh mt <i ng5n h-ng m- ai a3 ba) nhiu c1ng Oc# C m5m 4L h-ng -i ba tri%u Vng, MhEng Gt thanh nin Sa ;h,ng c 7Rc Mhz@ Mim n ng)n 4-nh nh Oc i 4L thu# Nu b<n tham 9U 4L hi c*a Vng b-) 95n tc /ng F53 s8c, th= u c mt nh2n Snh 4- 4L hi c*a b- c)n 95n tc th:m 2m n't ; tru3n thng, c b6n 78c

ring# VG 9J nh 4L hi {Pu F-) c*a 95n tc BEng +- {iang, trc ng-3 m hi, trng b6n i thEng b() i b- c)n tr)ng b6n n 9U 4L# s-n cng 4- nh&ng 4L 2t ,n gi6n $ cng t< tri :t, ban ch) 95n b6n 7Rc Mhz@, m/a m-ng bi thu# C!n 4L hi c*a ngi min WuEi mang 9:u :n c*a hi nhiu h,n 4L, = ngi tA chRc MhEng hi$u ht y ngh\a c*a 4L hi tru3n thng c*a cha Eng $ 4<i, h" bin thin i nhiu h=nh thRc, h)<t ng mang tGnh ch:t hi%n <i# bi$n h=nh nh 4L gi tA +/ng V,ng# Vua +/ng thR 7(u 7au Mhi (nh W)ng gi.c ln c y Snh tru3n ngEi ch) c(c c)n - ra mt iu Mi%n ai t=m Oc thRc n ng)n b-3 ch) m5m c c y ngh\a th= Oc tru3n ngEi# C)n trai thR [_ 4- Kang Kiu cung tin b(nh chng - b(nh giP3 ni 4n y ngh\a c*a b(nh, Oc Vua +/ng tru3n ngEi tr)ng Mhi c(c h)-ng tT cung tin 7,n h-) h6i S 4<i MhEng Oc# Fh nhng c)n ch(u thi na3, c 9)anh nghi%; mun nAi ting 4-m mt chic b(nh chng n.ng ti g,k t:n, b(nh giP3 n.ng [,g t:n $ 95ng c(c ua +/ng# sit ba) nhiu tn M'm tin c*a - cEng 7Rc mi a Oc hai chic b(nh MhAng 4V ti n +/ng, $ rVi ;h6i bz i = hzng# Nga3 nm 7au, mt Ct3 rOu 4<i c!n cng c(c ua +/ng mt chai rOu )9Ma MhAng 4V Mhhng Snh ch:t 4Ong <t tiu chufn Ch5u lu V23 y ngh\a c*a m5m cng tri :t m- Vua +/ng thR 7(u m)ng Oi c ;h6i 4- chai rOu ng)<i i 7U tn M'm $ 4-m hai chic b(nh MhAng 4V c*a CEng t3 rOu a ina9 - cEng in bPm v@n ]FI+CB`, ha3 4- 7U qu6ng b( ch) th,ng hi%u c*a 9)anh nghi%; tr)ng ng-3 <i 4L c*a :t nc# s6n th5n t0 eW hi hae hi%n na3 bS 7T 9Jng Mh( tr-n 4an, i ng& ngh\a cha chufn mUc# ~ hi ha ng ngh\a ]7)cia4i7ati)n` 4- qu( tr=nh c)n ngi 4in tJc ti; thu n ha -) nh5n c(ch c*a m=nh $ 7ng tr)ng W hi nh 4- mt th-nh in, ni c(ch Mh(c, 4- qu( tr=nh ;h(t tri$n nh5n c(ch, h!a nh2;, thGch nghi i W hi c*a mi c( nh5n# Fr)ng Mhi , eW hi hae th@) ngh\a chng ta ang 7T 9Jng ;hA bin, tRc 4- hu3 ng 7U ng g; c*a W hi, 4<i 4- m)bi4iing# Nh 23, W hi ha ang Oc 7T 9Jng thEng 9Jng c ;hPn Oc Vi%t ha#

XhEng b-n n ng& ngh\a c*a ngEn t0, th= i%c W hi ha 4L hi tr)ng thUc tiLn hi%n na3 c1ng c!n tVn t<i nhiu hi%n tOng bin th(i g53 ;h6n hi%u qu6# C(c 9)anh nghi%; ng g; Minh ;hG tham gia 4L hi, ;h6i tGnh n hi%u qu6 Minh t, c th$ 4- 4Oi nhu2n tRc th= t0 c(c 9Sch J hng 4Oi trUc ti; 4L hi h).c 4Oi nhu2n E h=nh t0 i%c Oc qu6ng b(, Mhuch tr,ng h=nh 6nh# b53 4- iu t:t 3u tr)ng Minh t thS trng# Fu3 nhin, mt 7 trng hO;, 9) ng g; 4n, 9)anh nghi%; chi ;hi - can thi%; 75u, 9n n i%c 4<m 9Jng qu6ng b( qu( mRc, n.ng th,ng m<i, c8t W'n bt ;hPn 4L h).c ;hPn hi, n 4- 3u t chGnh, MhEng Gt tr th-nh qu6ng c() tr( h=nh n; bng 4L hi# vU 4%ch 4<c chGnh 4-, tA chRc 4L hi i c(i nh=n n ha gc Minh 9)anh, MhEng ch y n i%c n ha 4- mt gi( trS# ~ hi ha hu3 ng 7Rc 95n t0 nh&ng nguVn 4Uc 7n c, t2n 9Jng n $ qua3 4<i ;hJc J nh5n 95n tt h,n# NguVn 4Uc :3 MhEng cR ;h6i 4- Minh ;hG, m- c th$ 4cEng 7Rc, trG tu%, 7U tham gia tGch cUc### mt c(ch tU ngu3%n c*a nh5n 95n# Fu3 nhin, c1ng c trng hO; i%c W hi ha bin th-nh egia) chQ tiue Minh ;hG ng g;, tr th-nh (; 4Uc i ngi 95n, cng Vng tham gia# Nhiu 4L hi, i%c tham gia c*a ngi 95n -) c(c Mh5u, tin tr=nh 4L hi h<n ch, tr)ng Mhi 9iLn in chu3n nghi%;, c/ng i c(c cEng cJ, thit bS, MhEng gian, cung c(ch bi$u 9iLn MhEng ;h/ hO; 4<i qu( nhiu# biu n-3 t<) Mh)6ng c(ch Wa 4< i cng Vng, 9L g53 ;h6n c6m, nh:t 4- i c(c 4L hi tru3n thng# F:t nhin, 4L hi c1ng ;h6i hng ti qu3 mE, ch:t 4Ong, ba) h-m tGnh chu3n nghi%; tr)ng , nhng t2; trung nhiu c(ch thRc, qu3 tr=nh tA chRc# Fr)ng 4L hi tru3n thng, b6n th5n ;hPn 4L, hi, nh&ng 9iLn Wng 95n gian n Mt tinh tr)ng h-m 4Ong n ha, ngh% thu2t r:t ca)# {8n i c(c 4L hi MhEng Gt th= nhiu ba) gi c1ng c c(c tr! ch,i tru3n thng# Fu3 nhin, i%c W hi ha c/ng i m rng MhEng gian 4L hi, 7 4Ong, th-nh ;hPn tham gia, nu qu6n 4y MhEng tt 7 4- mEi trng ch) c(c h=nh thRc c b<c, m tGn 9S )an - c(c t% n<n W hi Mh(c tVn t<i# C(c tr! ch,i 95n gian nhD ch"i g-, c tng, th! 4!, tEm cua c(### nhiu 4L hi bS 4Oi 9Jng bin tng th-nh

c b<c, i 4in i 4- t=nh tr<ng m:t an ninh tr2t tU# B tGn 9S )an tr)ng c(c 4L hi c1ng 4- hi%n tOng (ng b() ng nh i%c rt tho ]c thu tin` c(c ban th, 4n Vng### Nh&ng bin 9<ng trn, 4Oi b:t c2; h<i, 4-m gi6m y ngh\a c*a c(c 4L hi, n 4- h)<t ng n ha hng cng Vng ti nh&ng 7inh h)<t 4-nh m<nh# Fic ch) nh&ng 4L hi bS m:t, 7)ng nhiu 4L hi c!n tVn t<i c1ng Rng trc nh&ng Mh Mhn 9) iu Mi%n bi c6nh i 7ng n ha hi%n na3, nh:t 4- 7U t(c ng trUc ti; c*a m.t tr(i Minh t thS trng, 7U m cTa gia) 4u, hi nh2; quc t# Nhiu 4L hi, 7inh h)<t n ha c*a Vng b-) bS m:t 9Pn b6n 78c# bi$n h=nh nh chO t=nh Xh5u Vai ]+- {iang`, ;hin chO t=nh nAi ting i nh&ng c.; t=nh nh5n ;h)ng 4u 4ng m<n P3 hu3n bG, gi 53 MhEng c!n nh Wa# bn chO t=nh gi 53 7 ;h6i chRng Min 7U 4n Wn, tr)ng c6nh bJi ba3 m/ mSt# C(c Ei trai g(i ngi BEng, ngi {i(3 m.c quPn b!, i gi-3 t53, ta3 cPm i%n th)<i 9i ng 4in tJc nh8n tin ch) nhau, 0a i 0a gh= cA nhau /a cOt# Nh&ng ch-ng trai BEng ta3 cPm chai rOu - chic b(t mi m"c t:t c6 nh&ng ai h" g.;### Xh5u Vai MhEng c!n 4- n,i tU t=nh c*a nh&ng Ei trai g(i 4H 9u3n, m- tr th-nh i$m hn c*a c(c cuc nh2u WE bV# F=nh c6nh n-3 Mhin ch) 9u Mh(ch n 53 th:3 ng(n ngfm - nh bS 40a, c!n nh&ng ngi gi- 7ng Xh5u Vai th= c6m th:3 nui tic ch) mt ;hin chO c nh:t E nhS ang m:t 9Pn m- cha c c(ch g= cRu n Oc# nh hng c*a Minh t thS trng, 7U m cTa gia) 4u ang 4- nh&ng th(ch thRc MhEng nhz i i cEng t(c qu6n 4y# ng +)-ng bRc +2u, VJ trng VJ Vn ha 95n tc ]s V+,FFK` c6nh b()D vU chi ;hi c*a 3u t th,ng m<i, 3u t 4Oi nhu2n tr)ng tA chRc 4L hi ang 4- mt c)n 7ng ngPm, @ 9"a ti i%c b6) tVn gi( trS n ha cA tru3n - b6n 78c 95n tc tr)ng 4L hi c*a Vng b-) c(c 95n tc m- c(c c, quan c tr(ch nhi%m cPn ;h6i quan t5m Fhm -) , 9) nh2n thRc cha P3 *, nn mt 7 4L hi c!n W63 ra hi%n tOng MhEng ng i b6n ch:t 4L hi# VG 9J nh i%c Vng b-) 95n tc tham 9U 4L hi 4<i m.c trang ;hJc c*a ngi Xinh, th2m chG c ngi tham gia -) nghi thRc cng t c1ng MhEng m.c ng trang ;hJc th@) nghi thRc 4L hi 4-m ch) MhEng

MhG 4L hi cha thUc 7U 4t t6 ht 7U thing 4ing, tGnh .c th/, tiu bi$u c*a 4L hi# Fi; tJc thc f3 cEng t(c b6) tVn, ;h(t hu3 4L hi 95n gian tru3n thng c(c 95n tc thi$u 7 4- mt 3u cPu thUc t - 4- nhi%m J 45u 9-i c*a chGnh qu3n c(c c:; - ng-nh n ha, th$ tha) - 9u 4Sch# Fr)ng , bn c<nh i%c n5ng ca) nh2n thRc ch) Vng b-) tr)ng i%c b6) tVn - ;h(t hu3 c hi%u qu6 4L hi Sa ;h,ng m=nh, ng-nh n ha cPn f3 m<nh cEng t(c nghin cRu, ch"n 4"c, ;hJc 9Ung h).c hng 9n i%c tA chRc 4L hi mt c(ch Mh)a h"c, th$ hi%n ng .c i$m, tGnh ch:t nh tr=nh tU tin h-nh 4L hi# XhEi ;hJc nh&ng nghi thRc, 9iLn Wng, tr! 9iLn, tr! ch,i 95n gian th$ hi%n b6n 78c ring bi%t - .c 78c c*a t0ng 4L hi# K)<i bz nh&ng 3u t 4i thi, 4<c h2u 4-m 6nh hng n ni 9ung 4L hi# F<) iu Mi%n thu2n 4Oi ch) 4L hi 95n gian tVn t<i - ;h(t tri$n thEng qua i%c h trO Vng b-) 95n tc thi$u 7 ;h(t tri$n Minh t, W hi, n5ng ca) iu Mi%n 7ng# sn c<nh , cPn W53 9Ung c(c ch* tr,ng, chGnh 7(ch tPm \ mE $ qu6n 4y, tA chRc 4L hi mt c(ch nh:t qu(n, trn c, 7 tEn tr"ng c(c gi( trS tru3n thng, c(c 3u t n ha 95n gian, 2m - b6n 78c 95n tc Mt hO; i gii thi%u c(c 76n ;hfm th* cEng md ngh%, gii thi%u .c 76n fm thUc Sa ;h,ng, h)<t ng 9Sch J c1ng ;h6i ;h/ hO; i mEi trng n ha, y ngh\a c*a 4L hi tr(nh i%c bin 4L hi n ha th-nh hi chO### b53 4- tr(ch nhi%m MhEng chQ c*a c(c nh- qu6n 4y n ha m- c!n 4- tr(ch nhi%m c*a chGnh qu3n, c(c c:;, c(c ng-nh - nh5n 95n c(c Sa ;h,ng# Frc ht, tr)ng Mhi 4-m r:t nhiu chu3%n $ ch) 4L hi Oc e4)ng tr"ng rPm re ]cJm t0 qu@n thuc tr)ng r:t nhiu 4L hi`, th= ngi ta 4<i MhEng ch tr"ng nghin cRu - ;hA bin ng mRc y ngh\a n ha - 4Sch 7T c*a 4L hi , - cui c/ng :n tOng $ 4<i ch) m"i ngi chQ c!n 4- (m rc 4On !ng, nh&ng b quPn () 4< m8t - nh&ng tr! ch,i thua Oc# Gt ngi 9U hi nh n c(i ni 9ung n ha n @) n.ng trn t0ng ch& tn c*a ng-3 hi ] mt hi 4-ng, Mhi nh- b() hzi mt anh thanh nin tr)ng (m rc th-nh h)-ngD eFh-nh h)-ng 4-ng ta gc tGch

5u, t<i 7a) 4<i Oc tEn 4-m th-nh h)-nge, anh thanh nin tr6 4i r:t th6n nhinD eC(i :3 th= ;h6i hzi c(c cJe`# K<i n&a, Mhi chufn bS tin h-nh 4L hi, ngi ta MhEng t=m hi$u Oc chu () - W(c Snh ng 8n nh&ng g= nn gi& 4<i nh&ng g= nn bt i tr)ng nh&ng h=nh thRc tru3n thng h).c c Mhi a -) MhEng c5n nh8c nh&ng h=nh thRc c*a thi hi%n <i, ni mt c(ch 4y 4u2n th= mi quan h% gi&a tru3n thng - hi%n <i MhEng Oc WT 4y mt c(ch thGch (ng, t<) nn mt ;ha trn Mh2; MhiLng nu MhEng ni 4- 4 4ng, Mhin ch) c(i tEn nghim c*a ;hPn 4L gi6m i nhiu m- c(i th gin 4-nh m<nh c*a ;hPn hi c1ng MhEng <t Oc, mt h)<t ng n ha 4<i bS bin 9<ng nga3 tr)ng Mhi mang 9anh ngh\a n ha Bt t=nh tr<ng n&a c1ng r:t nghim tr"ngD mJc tiu Minh 9)anh qu( Oc c)i tr"ng, M$ c6 c*a nh&ng c, quan Rng ra tA chRc, - nh&ng nhm, nh&ng c( nh5n Minh 9)anh tr)ng 4L hi# KOi 9Jng 4!ng th-nh MGnh ]m"i 4!ng th-nh MGnh u c Ei cht ng53 th,` c*a nh&ng ngi h-nh h,ng - 9U 4L, h).c h)-n c6nh Mh 4ng trc ht c*a 4L hi, c(c ch* th$ Minh 9)anh n-3, g<t bz m"i chufn mUc c*a <) Rc i thng - quan h% c)n ngi, tranh th* Mim ch(c mt c(ch### E n ha# C1ng MhEng th$ qun Oc t=nh tr<ng 4ng ;hG tr)ng c(c 4L hi, trc tin 4- i%c tiu tin cEng qud MhEng bit tic Wt# V- 9\ nhin, 7U 4ng ;hG n-3 MhEng t(ch ri t% tham nh1ng, ngh\a 4- 7U bt W'n, t ti, gian 42n nhiu Mi$u 9i c(i z ng)-i 7ang tr"ng - ;hRc t<; c*a ey V n hae ]FhPn th(nh - u cha :t tA ,i, bit ba) Mo 4-m gi-u b:t chGnh b:t minh tr)ng 4-n h,ng hza - hVi trng 9ng 4n = 4!ng tEn MGnh c(c Ngie`### ~in nh8c 4<iD 4L hi Oc tA chRc nh hi%n na3 c nh&ng m.t tGch cUc, nhng mt 7 hi%n tOng nh trn m 9/ cha P3 * m buc chng ta ;h6i thUc 7U ngh\ n 7U Mh8c ;hJc nh&ng b:t An c!n tVn t<i tr)ng , = 4Oi Gch - y ngh\a n ha c*a c(c 4L hi# Fh@) chng tEi, trc ht ;h6i b-n n cEng t(c qu6n 4y - iu h-nh 4L hi# Ni cEng t(c qu6n 4y - iu h-nh 4- ni ngi qu6n 4y - iu h-nh# b ;h6i 4- nh&ng ngi c * tr=nh h"c :n - <) RcD c h"c :n mi a ra Oc Snh hng ng 8n ch) i%c tA chRc 4L hi tPm \ mE c1ng nh i mE ]chhng

h<n, nu MhEng hi$u bit 75u 78c nguVn gc - y ngh\a thUc 7U c*a c(c 3u t tru3n thng tr)ng mt 4L hi th= 4-m 7a) WT 4y Oc ng 8n c(c 3u t tr)ng thi hi%n <i`, - m.t Mh(c, c <) Rc mi thUc hi%n Oc Snh hng MhEng = mt mJc Gch t 4Oi m- chQ = 4Oi Gch c*a cng Vng, c*a nn n ha# C!n 4-m th n-) $ nh&ng ngi c h"c :n - <) Rc Oc Rng S trG c*a ngi qu6n 4y iu h-nh 4<i 4- mt :n Mh(c, r:t c, b6n, c*a b6n th5n c, ch ng-nh n ha# VG 9JD KL hi bn CA K)a ]bEng anh, +- Ni` chQ m hi tr)ng ng-3 m/ng k th(ng {ing 5m 4Sch, 4Ong 9u Mh(ch A 9Vn 53 g53 nn t=nh tr<ng /n t8c nghim tr"ng# b$ h<n ch t=nh tr<ng trn, ban tA chRc c:m E tE, W@ m(3 4u thEng trn ng -) n nhng n MhEng c6i thi%n Oc t=nh tr<ng t8c nghn 9) 4Ong Mh(ch t2; trung qu( Eng# +-ng 4)<t bi W@ 9 chin Oc thit 42; trn c(c thTa rung quanh n ;hPn n-) gi6i qu3t Oc nhu cPu bn bi ch) 9u Mh(ch i E tE, tu3 nhin 9) b trG qu( Wa nn nhiu 9u Mh(ch ;h6i ch@n nhau i b tut mV hEi ht ngt### [Mm mi ti Oc n# C/ng c6nh eMhAe i 9u Mh(ch i eW h;e, r:t nhiu Mh(ch th2; ;h,ng n n bNng W@ m(3 c1ng than ;hin i%c b trG bi W@ b:t hO; 4y# KOng Mh(ch t2; trung -) mt ng-3 t<) iu Mi%n ch) e<) chGche h-nh h)-nh# Fr)ng 7(ng ng-3 m hi ]m/ng k th(ng {ing` ban tA chRc 4L hi n CA K)a ;h6i e4)ae trn h% thng ;h(t thanh n c6 chJc trng hO; 9u Mh(ch bS mc ti m:t ht gi:3 t, tin b<c# Fhi th)6ng ai tr)ng )-n ngi ch@n chc 4<i Mu th:t thanh etEi bS Mo gian c8; G rVie# C/ng , t=nh tr<ng tro 4<c 9iLn ra trin min, ting 4a Mhc, ting 4)a thEng b() t=m tro t<) nn bPu MhEng MhG nhn nh<) n,i cTa n 4inh thing# Ch/a Ihc Xh(nh ]+- Ni`, ngEi ch/a Oc nhiu 9u Mh(ch th2; ;h,ng A gi6i h<n Pu nm# F<i 53, c(c bi W@ tU ;h(t m"c 4n nh n:m, ngang nhin e(nh chime c6 4!ng ng# {i( ' 53 c1ng ca) ng:t ngng, c(c ech*e bi Vng 4)<t ech'me [| ng-n Vng[ W@ m(3# {i( h)a qu6, V 4L c1ng MhEng ng0ng 4@) thang# Xhi Mh(ch h-ng ;h6n Rng i nh&ng c(i gi( ec8t cAe nu trn u nh2n Oc c5u tr6 4i 9Tng 9ng eMhEng thGch th= Mim ch Mh(c m- gTi, m- muae# N8m

Oc t5m 4y mun ePu WuEi, uEi 4"te c*a 9u Mh(ch m- nh&ng ch* h-ng, ch* ebie t<i 53 n h-ng ng-3 ung 9ung buEng gi( ech'me# F=nh tr<ng n-3 9iLn ra t0 nh&ng ng-3 Pu nm mi n na3 nhng n MhEng Oc ch:n chQnh# KL hi ch/a +,ng nm na3 c nhiu tha3 Ai# F<i ch5n bng +,ng FGch MhEng c!n c6nh 9u Mh(ch Mo ngVi, ngi nNm ngAn ngang, Mh(ch th2; ;h,ng MhEng c!n W6 r(c b0a bi m:t % 7inh# Vi%c t 7, th8; h,ng tr)ng ng c1ng Oc qu6n 4y nghim ng.t, t<) nn 7U qu3 c* tr)ng nh&ng ng-3 Pu 4L hi# CJ bb.ng Kan +,ng, mt Mh(ch th2; ;h,ng n t0 +6i Ih!ng ch) bit, h,n chJc nm i hi Ch/a +,ng cha c nm n-) i%c qu6n 4y c*a ban qu6n 4y 9i tGch - y thRc c*a ngi 95n 4<i tt nh nm na3# vng i%n th)<i Oc ;h* 7ng rng Mh8; Mhu 9i tGch M$ c6 tr)ng bng +,ng FGch h<n ch Oc t=nh tr<ng nhn nh<) 9) ngi th5n 4<c nhau# ChS Ngu3Ln FhS Kan, mt 9u Mh(ch h-nh h,ng n t0 +Nam ch) bit, i 4L hi Ch/a +,ng chS MhEng 7O gi( c6 8t z m- chQ 7O c6nh 4<c c)n# Nm ng)(i O chVng chS ;h6i 4/ng 7Jc m:t nTa ng-3 mi t=m Oc c2u c)n trai 9) th:t 4<c# Nm na3, 7ng i%n th)<i 9i ng Oc ;h* rng Mh8; nn anh chS MhEng 4) t=nh tr<ng trn t(i 9iLn# Fu3 nhin gi( c6 c(c 9Sch J t<i ch/a +,ng th= n c!n nh&ng iu ;hin 4!ng# V' ! Nh- nc b(n chQ -i chJc ng-n Vng ' bS mt 7 ngi f3 4n n h-ng trm ng-n Vng '# Vi%c m:t i%n c(; tr@) tr)ng !ng h,n gPn [ gi, Mhin nhiu 9u Mh(ch 0a h)6ng 7O 0a bUc bi# C!n t<i 4L hi ChO Ving ]Nam bSnh`, ng t8c, 9u Mh(ch bS ech.t ch'me MhEng th,ng tic# Nm na3, chO Ving tA chRc -) thR s63, Ch* nh2t 4<i ng 9S; ngi 95n Oc nghQ Ft 9-i, 4Ong ngi A Nam bSnh tng ca)# Fh@) c tGnh chQ tr)ng g ng-3 m/ng n - m/ng _ Ft, c gPn ? <n Mh(ch th2; ;h,ng trf3 hi, tng gPn g:; rHi 7) i m"i nm# F0 chiu g|g ]tRc m/ng n Ft Canh Pn`, hPu ht c(c ng6 ng A ChO Ving m VJ s6n u bS t8c nghn# ) t8c ng t0 !ng ng)-i nn nhiu 9u Mh(ch MhEng -) Oc n bi m- ;h6i gTi W@ bn ng)-i i gi( ec8t cAeD [|#||| m g|#||| Vng W@ m(3, p|#|||m>|#||| VngE tE tui 4)<i##

KUT LUVN C th$ th:3 rNng 4L hi 4- mt n't ; n h)( cPn ;h6i Oc ;h(t hu3 - b6) tVn# Nh&ng gi( trS n h)( m- 4L hi mang 4<i c y ngh\a E c/ng t) 4n i i i 7ng mi ngi 95n# KL hi tVn t<i - i 75u -) tim thRc mi ngi 95n Vi%t Nam, n nh8c nh mi c)n ngi cPn hng ci nguVn 95n tc, gi() 9Jc y thRc Vng thi 4-m ch) t5m hVn c)n ngi tr nn thanh th6n# KL hi c/ng c(c tr! ch,i 95n gian hng c)n ngi tru3n thng 95n tc, hng qu cha :t tA, nuEi 9Hng t5m hVn mi c)n ngi, gi; c)n ngi 4-m th@) nh&ng iu tt, tr(nh Wa nh&ng thi h t2t W:u# KL hi gi; c)n ngi c6m th:3 th)6i m(i h,n 7au nh&ng ng-3 4-m i%c :t 6, t<) iu Mi%n ch) c)n ngi Oc ui ch,i, qun i nh&ng m%t mzi, nh&ng ;hin n) tr)ng mi 4) c,m, (), g<), tin thng ng-3# XhEng nh&ng th, 4L hi c!n gi; ch) mi c)n ngi c6m th:3 tU h-) h,n m6nh :t m- m=nh 7inh ra, n,i qu cha :t tA# FhEng qua 4L hi, ngi Vi%t Nam c th$ gii thi%u ch) b<n bY quc t nh&ng ;h)ng tJc, t2; qu(n tt ; c*a 95n tc Vi%t Nam# v)ng, c(c 4L hi hi%n na3 ang tVn t<i r:t nhiu h<n ch cha Oc Mh8c ;hJc, n 4-m m:t ) nh&ng b6n ch:t tt ; n c tr)ng c(c 4L hi# Nh&ng h<n ch n-3 4-m gi6m bt tGnh ch:t ui o c*a 4L hi, m- E h=nh n bin c(c 4L hi tr th-nh cEng cJ Mim tin ch) mt 7 Mo h(m 4Oi# b53 4- mt thUc tr<ng E c/ng nhRc nhi 7)ng $ gi6i qu3t n mt c(ch tri%t $ 4<i MhEng ;h6i 4- mt iu ,n gi6n##