Metode istraivanja i obrada podataka

'(

2. METODE ISTRAIVANJA I OBRADA PODATAKA Poznato je da naune metode predstavljaju put dolaska do naunog saznanja, tj, nain voenja istraivanja, i predmet su metodologije kao posebne naune discipline. Nau e metode se, prema nivou optosti, sistematizuju na (Mihailovi , !"""#$ % posebne naune metode i naune postupke& % opte naune metode& % tehnike istraivanja. O!ga i"a#ija kao nauna disciplina koristi metode istraivanja koji su uglavnom standardni za ve inu primenjenih bihejvioristikih nauka (nauka o ljudskom ponaanju i odnosima# i drutvenih nauka uopte (Petkovi et al., '(()#. *a ostvarivanje ciljeva i zadataka o!ga i"a#ije $uma!%t&a potrebno je primeniti odgovaraju e naune metode, ime se stie saznanje o meusobnoj povezanosti i stalnom kretanju organizacionih pojava i potrebi preduzimanja odgovaraju ih organizacionih mera u budu nosti (+omi , !"""#. 2.'. METODE ISTRAIVANJA ,ako nauka o organizaciji umarstva spada u oblast umarskih nauka, to je, u skladu sa postavljenim ciljevima istraivanja, u radu (!ime je a )om(le)% a metodolo$)a o% o&a, koja se sastojala od optih i posebnih naunih metoda i tehnika istraivanja -aune metode koje su najvie kori ene pri istraivanju pojava, modela i ostalih injenica u prouavanju organizacije umarstva, obuhvatale su$ !. optu teoriju sistema (poglavlja )./#& '. metod analize i sinteze (poglavlja )./#& ). istorijski metod (poglavlja ),0#& 1. uporedni (komparativni# metod (poglavlja 0, /#& 2. normativni metod (poglavlja )./#& 0. statistiki metod (poglavlja ).0#& Pored ovih metoda kori eni su i metod indukcije i dedukcije (poglavlja )./#, dijalektiki metod (poglavlja 1, 2#, meusektorska analiza (poglavlje 0#, metod modelovanja (poglavlje /#, i druge naune metode. 2.'.'. Metoda o($te teo!ije %i%tema Primena naunog metoda opte teorije sistema, odnosno %i%tem%)i (!i%tu( o!ga i"a#iji, je danas iroko prihva en i primenjen u svim oblastima menadmenta (planiranju, organizovanju i voenju#!, ali do sada nije bio dovoljno kori en u okviru prouavanja organizacije umarstva u 3rbiji. 4 okviru sistemskog pristupa u nauci, na organizaciju se gleda kao na jedinstven, usmeren sistem meusobno povezanih delova. 3istemski pristup sagledava organizaciju kao otvoreni sistem u kojem se veze, odnosi i nain ponaanja ostvaruju kroz interakcijsko delovanje elemenata (podsistema#. 5stvarenje cilja i zadatka sistema zavisi od strukture i naina 6unkcionisanja podsistema i okruenja ove organizacione celine. 4 okviru ovih istraivanja, odvojeno su posmatrane o!ga i"a#ija %i%tema d!*a& og $uma!%t&a (koji ve postoji i 6unkcionie kao sistem# i o!ga i"a#ija %i%tema (!i&at og $uma!%t&a (koji ne postoji kao takav, i ije pretpostavke su uspostavljene ovim istraivanjima#, kao i njihove meusobne relacije i odnosi. 4 okviru postavki sistema privatnog umarstva, razmatrani su modeli 6unkcionisanja (od%i%tema %a&eto&a ja i ud!u*i&a ja (!i&at i+ $umo&la% i)a. 7akoe, istraivane su i analizirane meusobne veze i odnosi sa upravom za ume, i dati su predlozi njihovog kvalitativnog unapreenja.
Menadment se de6inie kao proces planiranja, organizovanja, voenja i kontrole napora lanova organizacije i ostalih resursa, radi ostvarivanja ciljeva organizacije (Petkovi et al., '(()#.
!

Metode istraivanja i obrada podataka

'!

4 okviru istraivanja analize stanja i razvoja organizacije umarstva polo se od naina, pravaca i dinamike uticaja 6aktora stanja i razvoja organizacione strukture ovog sistema$ . do sada (poglavlje )#, . sada (poglavlja ), 1, 2#, i . u budu nosti (poglavlja 0, /#, unutar sistema i u njegovoj okolini. 3istemski (nauni# pristup u reavanju problema o!ga i"o&a ja %e)to!a (!i&at i+ $uma u 3rbiji, obuhvatio je u okviru ovih istraivanja slede e a)ti& o%ti$ !. utvrivanje (ot!e,a "a !eo!ga i"a#ijom i (o%ta&lja je #ilja organizacione promene (cilj bi bio uspeno organizovanje umarstva privatnog sektora u procesu tranzicije, kroz unapreenje odnosa dravne uprave uma i privatnih umovlasnika#& '. ut&!-i&a je. de/i i%a je i o,!a"laga je o!ga i"a#io og (!o,lema (organizacioni problem je de6inisan, na osnovu postoje e institucionalne organizacije umarstva u 3rbiji, kroz analizu organizacije dravne administracije, javnih preduze a za gazdovanje dravnim umama, nevladinih organizacija i organizaciju gazdovanja privatnim umama#& ). (!i)u(lja je (odata)a o injeninom stanju vreno je intervjuisanjem& metodom opservacije i prikupljanjem sekundarnih in6ormacija& 1. )om(le)% u a ali"u (o%toje0eg %ta ja. tj. i%t!a*i&a je o!ga i"a#io i+ !e$e ja odnosno modela (analizom prikupljenih i obraenih podataka sagledani su problemi organizacije umarstva i njihovi uzroci na naem podruju, kao i savremena organizaciona reenja u zemljama razvijenog umarstva i zemljama u tranziciji. Posebno je analiziran odnos saradnje dravne uprave uma i privatnih umovlasnika, i date su pretpostavke za uspostavljanje organizovanog sistema, direktnih i indirektnih mera, podrke#& 2. (!oje)to&a je aj(o&olj iji+ o!ga i"a#io i+ !e$e ja. odnosno modela (projektovan je model organizacije sistema savetovanja i date njegove osnovne postavke koje obezbeuje pravovremenu i kvalitetnu realizaciju postavljenih ciljeva istraivanja. -a osnovu analize razliitih varijanti organizacionog reenja, izvren je izbor modela, koji e omogu iti najbolju primenu predloenih mera za reavanje datog organizacionog problema#& 0. (!o&e!u mogu0 o%ti (!ime e. t!a %/o!ma#ije i !a"&oja (!oje)to&a og o!ga i"a#io og modela (razmotrene su mogu nosti primene predloenog modela u odnosu na razliite 6aze njegovog razvoja i trans6ormacije od postoje e, preko 6aze tranzicije do 6aze delovanja trinih mehanizama#. ,roz sistemsku analizu su$ % sagledani o!ga i"a#io i (!o,lemi i njihovi uzroci& % konstatovani o% o& i edo%ta#i u organizaciji postoje eg sistema, i % de/i i%a i (!o,lemi koji iz toga proistiu u odnosu na postoje e zakonske propise i interesne grupe (de6inisani su glavni uesnici u umarstvu 3rbije, njihova uloga i interesi#. -a osnovu toga su dati$ % (!edlo"i #ilje&a i alternativa za ostvarivanje ciljeva, i % de6inisani (!edlo"i me!a, kao osnov za unapreenje postoje eg stanja privatnih uma. *atim su analizirane sistemske mere koje odreuju$ % %te(e uti#aja d!*a&e (odnosno dravne uprave#, i % s tim u vezi o,li)e i i&oe (od!$)e i 6inansiranja vlasnika privatnih uma. -a osnovu toga je razmotren predlog$ % %i%tema di!e)t i+ i i di!e)t i+ me!a (od!$)e gazdovanju privatnim umama, i % (o,olj$a ja od o%a dravne uprave uma i privatnih umovlasnika. 4 okviru svake od ponuenih mera$ % analizirana su istorijska iskustva, savremena reenja i meunarodne obaveze, % na osnovu kojih su (!edlo*e i %i%tem%)i o)&i!i za njihovo uspostavljanje i delovanje.

Metode istraivanja i obrada podataka

''

2.'.2. O%tale )o!i$0e e metode i te+ i)e 3 obzirom na prirodu i karakter istraivanja, u procesu prikupljanja podataka, analize i interpretacije rezultata, kori eni su razliiti nauno.istraivaki metodi$ Metod a ali"e i %i te"e, je u okviru kompleksnog pristupa istraivanju i uspenijem razumevanju problema organizacije umarstva privatnog sektora u procesu tranzicije, kori en za analiziranje pojava i donoenje zakljuaka. Prikupljeni su, obraeni i analizi literaturni izvori, vezani za osnovne karakteristike procesa tranzicije u umarstvu, 6unkcije dravne uprave uma i karakteristike privatnog umskog poseda (de6inicije i 6unkcije#, koji do sada uglavnom nisu bili sistematizovani i publikovani na naem podruju. 4 okviru postoje e organizacije umarstva u 3rbiji analizirana je organizacija dravnih i nedravnih institucija u umarstvu i njihov odnos prema sektoru privatnih uma. ,roz navedene parametre, sagledana je organizacija dravne uprave u umarstvu, gazdovanje dravnim i privatnih umama, sistem 6inansiranja privatnih uma i oblici udruivanja privatnih umovlasnika. 8naliza modela organizacije umarstva u zemljama u tranziciji i razvijenim zemljama 9vropske 4nije, vrena je sa ciljem sagledavanja i ocene razliitih oblika organizovanja sektora dravnih i privatnih uma. ,roz okvire u kojima deluje privatni umski posed, i obaveze vlasnika koje proizilaze iz odgovaraju ih zakonskih odredbi, analizirani su pokazatelji odnosa dravne uprave prema ovim umama, i modeli organizovanja privatnih umovlasnika u 9vropi. I%to!ij%)i metod, je primenjen za analizu razvoja organizacije umarstva u 3rbiji kroz razvoj prava vlasnitva nad umom. Pored toga, posebno su razmatrani razvoj dravne uprave nad umama i naini 6inansiranja u umarstvu, kao i razvoj gazdovanja privatnim umama i udruivanja privatnih umovlasnika u 3rbiji. :azvoj organizacije umarstva i odnosa dravne uprave i privatnih umovlasnika, je sagledan kroz razvoj zakonske regulative koja ove odnose de6inie i prava vlasnitva nad umom koja iz njih proistiu. *a analizu razvoja prava vlasnitva nad umom, neophodno je bilo sagledati i osnovne kvantitativne pokazatelje umskih resursa u analiziranim periodima. Kom(a!ati& i metod, je primenjen za meusobno uporeivanje istovrsnih ili slinih organizacionih pojava. 4poredna analiza postoje e organizacije umarstva u 3rbiji, sa prikazom i analizom modela organizacije dravnog umarstva i organizovanja privatnih umovlasnika u 9vropi, kori ena je za utvrivanja nedostataka i uspostavljanja okvira savremenih organizacionih reenja. *a unapreenje organizacije umarstva u 3rbiji, neophodno je bilo analizirati razliite politike, zakonodavne i institucionalne aspekte umarstva i njihove odgovaraju e meunarodne okvire, u skladu sa kojima je mogu e kreirati dalji razvoj dravne uprave u umarstvu i unareenje sektora privatnih uma. No!mati& i metod, je posluio da se razmotre pravni (regulatorni# okviri u pogledu$ organizacije umarstva privatnog sektora, institucionalnih kapaciteta, ekonomske politike i 6inansijkih instrumenata i sredstava za implementaciju umarske politike. *bog posrednog ili neposrednog uticaja ve eg broja zakona, pravilnika i razliitih propisa, kao i odgovornih ;ladinih tela na umarstvo, analizirani su samo uticaji onih zakona i institucija koji su direktno povezani sa sektorom umarstva. 3tati%ti)i metod, posebno metod relativnih odnosa, su takoe kori eni u 6azi interpretacije rezultata istraivanja. Prema potrebi i saznanjima steenim u toku samog rada kori ene su i druge metode koje su bile neophodne za realizaciju postavljenih ciljeva istraivanja$ metod i du)#ije i dedu)#ije 1 za analiziranje pojava i donoenje zakljuaka& dijale)ti)i metod . za prouavanje zavisnosti izmeu oblika organizacije i 6aktora koji su uslovili takvo organizaciono stanje& me-u%e)to!%)a a ali"a . za razmatranje povezanosti i uticaja razliitih struktura dravne administracije u odnosu na istitucije umarskog sektora& metod modelo&a ja . za utvrivanje modela organizacije na osnovu relevantnih inilaca. 3ve navedene aktivnosti, kao i pojedine metode istraivanja, detaljnije su opisane u okviru samih poglavlja istraivanja.

Metode istraivanja i obrada podataka

')

2.2. PRIK2P3JANJE I OBRADA PODATAKA 2.2.'. P!i)u(lja je (odata)a 4 radu je za (!i)u(lja je (!ima! i+ (odata)a uglavnom kori en metod ispitivanja putem i te!&jua i o(%e!&a#ija. Metod i te!&jua, kao tehnike prikupljanja podataka omogu uje dobijanje veoma bogatih, dubokih, kvalitativnih podataka o organizaciji, ali njegovo sprovoenje zahteva puno vremena i ne daje mogu nost kvanti6ikacije dobijenih podataka a time i njihove generalizacije. *bog toga je kori en i metod o(%e!&a#ije, koji se naje e primenjuje u kombinaciji sa intervjuisanjem, a sastoji se u tome da istraiva samostalno posmatra organizaciju i sam donosi zakljuke o njoj. 5vaj metod prua obilje in6ormacija i to veoma dubokih i detaljnih, ali je uslovljen subjektivnim ocenama istraivaa. ,ori en je uglavnom u okviru zajednikih radionica organizovanih sa umovlasnicima. ,od intervjuisanja su ciljna grupa bili predstavnici institucija koje kreiraju odluke vezane za sektor privatnih uma i uestvuju u saradnji sa vlasnicima (ukupno )) intervjua# ', a opservacijom su obuhva ena ve inom struna lica koja obavljaju poslove u privatnim umama i sami umovlasnici. 4 pogledu vrste intervjua, kori eni su uglavnom u%me!e i (ojedi a i o!ije ta#io i i te!&jui sa predstavnicima razliitih interesnih grupa, dok je za grupe ispitanika (umovlasnika# kori en u%me!e i g!u( i o!ije ta#io i i te!&ju (ema S12.'#. I te!&ju

Neu%me!e i i te!&ju

2%me!e i i te!&ju

orijentacioni intervju dirigovani intervju

rigorozni intervju

S 1 2.'. V!%te i te!&jua 4Mi+ailo&i0. '5556 <o injenica se takoe dolazilo i kori enjem %tati%ti)i+ (odata)a. Meutim, o privatnim umama u 3rbiji postoje veoma oskudni podaci, i oni su, sem o povrinama, nepotpuni i nesigurni. *ato je bilo neophodno da se za ova istraivanja posebno, prikupi vie znaajnih i relevantnih podataka. ;eoma sloena problematika, a posebno problemi prisutni u prikupljanju podataka, koji su se ogledali u nedovoljnim i zastarelim in6ormacijama, kao i nedostatku i neusaglaenosti podataka vezanih za privatne ume, uslovili su da su tokom istraivanja, najpouzdanije i najaktuelnije in6ormacije, dobijene uglavnom kroz neposredne ili posredne intervjue. *a analizu i ocenu umarskog sektora kori eni su i sekundarni (oda#i i te!&jua dostupni u okviru izvetaja =85 misije), i misije iz =inske1.
4 :epublikom Ministarstvu nadlenom za umarstvo, 4pravi za ume, Pokrajinskom sekretarijatu za ivotnu sredinu, >P ?@3rbijaumeA, >P ?;ojvodinaumeA, Bumarskom institutu, Bumarskom 6akultetu, -evladinim organizacijama (3avez ininjera i tehniara, Privredna ,omora, Covaki savez, Pokret gorana#, >P -acionalnih parkova, *avodu za zatitu prirode, ?Bumska zajednicaA . =ruka gora, ?9koumA. ;aljevo itd.
'

Metode istraivanja i obrada podataka

'1

,od i%t!a*i&a ja a te!e u, neposredno je analizirana organizacija saradnje sa sektorom privatnih uma na primeru BD ?>uni ,uajA u <espotovcu. P!i)u(lja je %e)u da! i+ (odata)a se zasnivalo na prikupljanju i obradi in6ormacija koje ve postoje, ali su kreirane za neke druge namene. 4 tom smislu kori ena je mnogobrojna struna i nauna literatura, zakonska regulativa, arhivska graa, raspoloiva interna dokumentacija i izvetaji. 3 obzirom na nedostatak doma e literature, za analize i projekcije su ve inom kori eni inostrani izvori. Pored toga a ali"i!a i %u (oda#i do%ada$ ji+ (malobrojnih# a )eta vlasnika privatnih uma, pre svega onih koje su realizovane u okviru zavrne godine istraivanja po 7emi 1, na Projektu ).'/. Predmet istraivanja u !"E2. godini bilo je stanje uma u svojini sa sociolokih, drutveno. ekonomskih i organizacionih aspekata, a putem anketa 2 i neposredno od umsko.privrednih organizacija0 prikupljeni su podaci u dve optine (Frus i Dornji Milanovac#. 4 okviru dela projekta koji je obraivao Gnstitut za umarstvo i drvnu industriju iz Feograda, obraene su i dve socio. ekonomske teme. ,od prve teme pod naslovom ?Problem obezbeenja optekorisnih 6unkcija uma u svojini graana istraivanja su bila usmerena na obradu anketa o svesti i ponaanju vlasnika uma u odnosu na ume kao komponentu ivotne sredine/. ,od druge teme ?Prouavanje mera i metoda ukljuivanja uma s pravom svojine u sistem drutvene reprodukcijeA vrene su ankete vlasnika u reprezentativnim optinama svih regionaE. Og!a ie ja koja postoje kod %(!o&o-e ja a )eta", u malobrojnim socio.ekonomskih istraivanjima ovog tipa sprovedenih na naem podruju, jasno je istakao Petrovi , koji navodi da$ ?Primenjeni metod ne obezbeuje visoki stepen tanosti, ali je u prvom poduhvatu istraivanja ove problematike to bio najprikladniji metodA. Gn6ormacije dobijene ovom metodom ?dovoljne su za utvrivanje jedne opte slike stanja uma u svojini. Na osnovu ovo mo li su se sa ledati osnovni problemi uma u svojini, to je od znaaja za iznalaenje adekvatne organizacije azdovanja ovim umamaA (Petrovi , !"E2#.
) !nstitutional "evelopment and #apa$it% &uildin in the 'orestr% (e$tor in (erbia, bH Ialuk 8. Iilmi and >an GlavskH, =85 :ome, GtalH. *asnovani su na in6ormacijama prikupljenim tokom '((!. godine, kada su intervjuisane E' osobe, koje su direktno ili indirektno povezane sa umarstvom u 3rbiji. 1 )he #onsortium o* 'orest and +nvironment ,roup -td. .ith sub$ontra$tors, 4niversitH o6 >oensuu and >oint 5pportunitH >oH Ctd 5H. 7okom boravka u 3rbiji '(('. godine, organizovano je 12 sastanaka sa razliitim interesnim grupama, ) radionice i 2 terenskih ekskurzija. 2 Prikupljanje podataka u optini Frus obavljeno je metodom anketiranja odabranih doma instava, kao i statistikom metodom. 0 4 optini Dornji Milanovac odstupilo se od metoda anketiranja vlasnika uma. Podaci su sakupljeni u umskoprivrednoj organizaciji J7akovski Drm?, u kojoj postoji posebna struna sluba za planiranje i realizaciju svih delatnosti vezanih za ume u svojini (iskori avanje, uzgoj i poumljavanje, zatita, uvanje i strunoj kontroli svih radova#. / Prema autoru izvetaja po ovim temama (<r 3veta <amnjanovi # u saradnji sa Gnstitutom za kriminoloka i socioloka istraivanja obraena je anketa u vezi ponaanja vlasnika uma i to po pitanju svesti o prekomernim seama i o uzgojnim merama. Metodom neposrednog uvida i posmatranja pojava u konkretnim uslovima na terenu (podruje optina ,raljevo i ,opaonik# ispitivano je ponaanje vlasnika uma u procesu kori enja uma i pojava naruavanja optekorisnih 6unkcija. ,oncipiran je kompleksan upitnik za vlasnike uma K potencijalne kooperante, koji se preteno odnosio na problematiku obuhva enu drugom temom, ali su u njemu sadrana i pitanja koja se odnose na optekorisne 6unkcije uma. E Posle obavljenog predispitivanja i korekture upitnika, zapoelo se sa prikupljanjem podataka na terenu, na nivou " odabranih optina (u okviru svakog regiona odabrana je po jedna . najumovitija optina#. Pitanja su se u optinama odnosila na podatke o umi, ukupno, po sektoru vlasnitva, vrstama drve a, stanju uma, itd. Posebno su prikupljani podaci o strunim i upravnim poslovima, planiranju, poreskoj politici, podizanju i zatiti, prometu i potronji drveta. ,od intervjuisanih doma instava posebna panja posve ena je broju lanova, ukupno i radno sposobnih, radu izvan doma instava, opremljenosti, broju i veliini parcela, proizvodnji za sopstvene potrebe i za trite i dr. 4 okviru odabranog uzorka na nivou optina planirano je anketiranje po !( vlasnika koji imaju preko 2 ha umske povrine. 4 saradnji sa organima optina nadlenim za poslove umarstva, zavreni su terenski radovi ankete u tri optine (Gvanjica, ,njaevac i Lagubica#. ;rene su pripreme za sprovoenje ankete i u ostalih 0 optina koje su ule u namerni uzorak. " *bog ogranienosti raspoloivih sredstava obraiva je najve im delom ankete obavio putem upitnika koji su slati potom na adrese re6erenata za umarstvo pri 35 (<amnjanovi , !"E0Mb#.

Metode istraivanja i obrada podataka

'2

4 poglavlju /, za izdvajanje organizacione tipologije kori eni su =85 izvetaji u vezi anketa udruenja umovlasnika iz !/ evropskih zemalja ('(((#, a u poglavlju 1, izvetaji anketa u okviru zemalja ukljuenih u PI8:9 projekte (!""", '((!#. ;e ina navedenih i%t!a*i&a ja %u !eali"o&a a u (e!iodu !""E.'((). godine, i uglavnom su obuhvatila prikupljanje materijala vezanih za period od poetka procesa tranzicije, !"E". godine. 4 istraivanjima se nastojalo, da se ve im delom koristi najsavremenija, originalna literatura i izvori, koji su prikupljeni tokom strunih boravaka na srednjeevropskim 4niverzitetima u -emakoj, Bvajcarskoj, Maarskoj i 3loveniji!(. 4 okviru razmatranja razvoja organizacije privatnih uma u 3rbiji, vremensko odreenje istraivanja, obuhvatilo je period od njihovog nastajanja u 3rbiji, do dananjih dana, podeljen u odgovaraju e podperiode. P!i)u(lje i (oda#i se mogu klasi6ikovati u tri osnovne grupe$ !. podaci koji se odnose na osnovne %tati%ti)e (o)a"atelje &e"a e "a (!i&at e $ume (prikupljeni su iz statistikih godinjaka, izvetaja ministarstava, komora, umarskih preduze a, arhivskih materijala i literaturnih izvora#& '. podaci koji se odnose na i%t!a*i&a ja !egulato! i+ me+a i"ama, odnosno normativno. politikih okvira 4meunarodnih i dravnih# u odnosu na sektor privatnih uma (prikupljeni su iz meunarodnih rezolucija i strategija, zakonske regulative, zvanine i interne dokumentacije ministarstava i umarskih preduze a, literaturnih izvora i obavljenih intervjua sa svim znaajnijim donosiocima odluka u umarstvu#& ). podaci koji se odnose na (!i&at e $umo&la% i)e i njihovu motivisanost za uvoenjem sistema podrke i organizovanim udruivanjem (prikupljeni su iz intervjua i radionica, kao i sekundarnih podataka iz prethodno obavljenih anketa sa vlasnicima privatnih uma, literaturnih izvora i interne dokumentacije postoje ih udruenja umovlasnika#& 2.2.2. O,!ada (odata)a 5brada prikupljenih podataka, kako primarnih, tako i sekundarnih, vrena je uglavnom )&alitati& om analizom. Citeratura i podaci su ve inom analizirani kori enjem logikih i deskriptivnih metoda. Postupak )&alitati& og tumae ja (odata)a, obuhvatao je uglavnom slede e 6aze$ !. Ide ti/i)a#ija mate!ijala, se sastojala iz pronalaenja odgovaraju e literature vezane za polje istraivanja, kao i transkripta intervjua i opservacija koji korespondiraju sa predmetom i ciljem istraivanja. 5dabrani tekstovi i izvori in6ormacija su analizirani na osnovu kriterijuma relevantnih za istraivanja, pre svega njihove dostupnosti i aktuelnosti& '. A ali"a (o!e)la i"&o!a (odata)a, je vrena radi procene konteksta, osnovnih pretpostavki i objektivnosti autora& ). P!a&a# a ali"a, je dat na osnovu ciljeva razmotrenih u liteaturi ili transkripta (prepisa# intervjua i opservacija, a u skladu sa interesima istraivanja& 1. St!u)tu!a a ali"a je obuhvatala$ (a# identi6ikovanje glavnih i sporednih kategorija analitikih jedinica, (b# saimanje i koncentrisanje materijala u cilju njihovog objanjavanja, uoptavanja ili redukovanja& 2. Tumae je mate!ijala, iji rezutati su kori eni u analizi i diskusiji ovog rada. *a otkrivanje uzroka i pojava, njihovo tumaenje i zauzimanje stavova, razmatran je, takoe, ve i broj podataka, koji su dobijeni iz prakse i organizacija koje su relevantne za ciljeve istraivanja.
10

Al,e!t13ud7ig%12 i&e!%it8t 9!ei,u!g$ Gnstitut 6Nr =orstOkonomie (Pro*. "r. ,erhard /esten#& GnstNtut 6Nr =orstbenutzung und =orstliche 8rbeitsPissenscha6t (Pro*. "r. (ie *ried -e.ark#& =orschungsgruppe ?,leinprivatPaldA, Gnstitut 6Nr =orstpolitik (Pro*. "r. 0.12. 3olz, "r. Norbert 4eber#& =orstlichen ;ersuchs. und =orschungsanstalt (=;8# Faden.QNrttemberg ( Pro*. "r. 5. &randl#& :eo!g1Augu%t12 i&e!%it8t :;tti ge $ Gnstitut 6Nr =orstpolitik und -aturschutz (Pro*. "r. Ma6 0rott#& T2 D!e%de $ Pro6essur 6Nr =orst. und IolzPirtscha6t 5steuropas (Pro*. "r. 7lbre$ht &emmann#& ET< =>!i#+$ Pro6essur =orstpolitik und =orstOkonomie (Pro*. "r. 'ranz ($hm8thusen#& 2 i&e!"a & 3ju,lja i$ Fiotehnika 6akulteta (Pro*. "r. !ztok 4inkler, "r. "arij 0raji#& 2 i&e!%it? o/ @e%t1<u ga!? So(!o $ <epartment o6 =orest :esource Management (Pro*. "r. 0. M9sz:ros, "r. 7ttila -en %el#.