CO JADALI STAROYTNI. Wina, kasz, omletw, pie z!wa "#ne$o "o%za&' ( w t!m mio%owe$o z piep"zem ( o"az wiel' inn!

) pot"aw p"z!$otow!wan! ) w ant! zne& k' )ni mo#na *!+o sp"*owa, w nie%ziel- w L'*linie po% zas imp"ez zo"$anizowan! ) w "ama ) .estiwal' Na'ki. Na tamte&sze& sta"w e )isto"! ! z /niwe"s!tet' 0a"ii C'"ie( Sk+o%owskie&, p"ze*"ani w ant! zne st"o&e, '"z1%zili st+ i palenisko, $%zie p"z!$otow!wali pot"aw! we%+'$ a'tent! zn! ) p"zepisw z ok"es' sta"o#!tne& 2"e &i i Rz!m'.

L'*linianie z-stowali si- m.in. )le*em #!tnim zwan!m pompe&a3skim o"az )le*em z mio%em, "o%z!nkami i piep"zem. 4To po+1 zenie smakowe, mi% o"az piep"z, &est ' nas ma+o znane, natomiast w k' )ni 5"%ziemnomo"skie& '#!wa si$o w+a5 iwie %o %zi5. Smaki ost"o(s+o%kie s1 tam na%al pop'la"ne4 ( powie%zia+a o*s+'$'&1 a stoisko 0a$%alena Da"o )a, '*"ana w *ia+1 p+ ienn1 t'nik-. Jak %o%a+a, ze sta"o#!tno5 i za )owa+o si- *a"%zo ma+o p"zepisw na )le*. 4Do nieli zn! ) nale#1 p"zepis! 6atona z II w p.n.e. Je%!n! ' nie$o p"zepis z po%an!mi p"opo" &ami to "e ept'"a )le*a z m1ki, se"a, mio%' i &a&ek. To *a"%zo po#!wn! )le*4 ( za )- a+a z-st'&1 $o5 i. 4Rze z!wi5 ie *a"%zo sma zn!, lepsz! ni# te %zisie&sze4 ( powie%zia+ &e%en z l'*linian o )le*ie 'pie zon!m we%+'$ p"zepis' 6atona. Wi%zowie )-tnie si-$ali te# po po%p+om!ki z m1ki za$nie ione& z wo%1, mio%em, oliw1 i p"z!p"awami o"az po iaste zka z 7i$, mi$%a+w i o"ze )w w+oski ). WINO Z MIODEM I PIEPRZEM W $linian!m %z*ank' )isto"! ! p"z!$otow!wali wino we%+'$ ant! zne$o p"zepis'. Do wina $"onowe$o %o%awali ( &ak w ant!k' ( spo"e ilo5 i mio%' i piep"z', p"z!p"aw!, m.in. sza7"an o"az %akt!le. To p"zepis z &e%!ne& ant! zne& ksi1#ki k' )a"skie& za )owane& %o nasz! ) zasw, kt"e& a'to"stwo p"z!pis'&e si- Api &'szowi. S1 w nie& p"zepis! k' )ni "z!mskie& z ok"es' o% I %o II w.n.e. Api &'sz "za%ko po%awa+ p"opo" &e, ale p"z!pa%k' wina &e zamie5 i+. 4Wino p"z!$otowane z$o%nie z t!m p"zepisem p"akt! znie &est %la nas nie %o w!pi ia, poniewa# za %'#o w nim piep"z'. Api &'sz s'$e"'&e, #e zna&%owa+o ono zastosowanie w le zni twie4 ( zazna z!+a Da"o )a. GARUM Z RYBICH WNTRZNOCI 8!+! te# pot"aw! na iep+o ( kasza &- zmienna z ie io"k1 9zwan1 $"o )em w+oskim: i zio+ami, m.in. *az!li1, za"n!m *zem, kolen%"1 i piep"zem o"az kasza &a$lana na s+o%ko z owo ami; "o%z!nkami, mo"elami, s'szon!mi 5liwkami. <"z!$otowano te# omlet z p"zepis' Api &'sza. 4Do nasz! ) zasw ten p"zepis w+a5 iwie si- nie zmieni+ ( &a&ka, m1ka, mleko. Ciekawostk1 &est to, #e Api &'sz pole a spo#!wa, ten omlet, znow'... z mio%em i piep"zem4 ( powie%zia+a Da"o )a. <"ezentowano te# *a"%zo pop'la"n1 p"z!p"aw- sta"o#!tn! ), sos "!*n!, zwan! p"zez 2"ekw 4$a"'m4, a p"zez Rz!mian 4li='amen4. <"o%'kowano $o z wn-t"zno5 i "!*, &akie zostawa+! po i ) op"awieni'. W"z' ano &e %o ka%zi kamienn! ) i po%%awano %+'$iem' p"o esowi 7e"menta &i. 40o#na so*ie &e%!nie w!o*"azi,, &akie *!+! w"a#enia zm!s+owe w 7a*"!ka ) te$o sos', a *!+o i ) wiele w sta"o#!tn!m Rz!mie. Ta p"z!p"awa w ksi1# e Api &'sza &est %o%awana p"akt! znie %o wsz!stki ) pot"aw, kt"e nie s1 s+o%kie4 ( powie%zia+a Da"o )a.
>"%+o; <A<