TOPIK 3 MENGAPA ABDULLAH KESUSASTERAAN MODEN. 1.

0 Pendahuluan

MUNSYI

DIANGGAP

BAPA

Abdullah b. Abdul Kadir Munsyi (1796-1854)

!ru"a#an "!nulis "!r$a a yan% di%!lar

&a"a 'as$!ra M!layu M(d!n #!rana $!r#!nal d!n%an hasil-hasil #arya dan "!nulisannya !n%%una#an $!#ni# a$au s$ail "!nulisan #arya sas$!ra M!layu la a.*ara b!liau (d!n) yan% #!biasaanya $ida# $!rda"a$ dala !n%! u#a#an $ulisannya +u%a !ru"a#an sa$u

"! b!r(n$a#an $!rhada" b!n$u# $radisi s!b!lu nya yan%

ana $! a-$! a #aryanya $ida#

la%i b!rsandar#an #!"ada ,!ri$a-,!ri$a d(n%!n% dan #hayalan) s!bali#nya #arya-#arya b!liau l!bih $!rd!dah #!"ada b!liau !ru"a#an "!nulisan !s!+- !s!+ yan% b!rbau #ri$is) "(si$i- dan "r(%r!si-. Karya !layu "!r$a a yan% di,!$a#. An$ara #arya-#arya b!liau

yan% $!r#!nal ialah Kisah Pelayaran Abdullah Ke Kelantan (1838) dan Hikayat Abdullah (1848). .asil #arya b!liau biasanya b!rla$ar b!la#an%#an "!rs(alan $!n$an% /a annya yan% hidu" di bu i nya$a. &!liau banya# asyara#a$ !lalui

!ni bul#an #(n$r(0!rsi

#arya-#aryanya na un su ban%annya $!rhada" dunia #!susas$!raan M!layu ,u#u" b!r!r$i

Karya "!r$a anya "ada $ahun 1832 M b!r$a+u# Syair Singapura Terbakar. Abdullah Munsyi $!lah dii#$ira- s!ba%ai P!l("(r K!susas$!raan M!layu M(d!n. 3!laran i$u dib!ri#an #!rana b!liau yan% ! ula#an "!nulisan ,(ra# baru yan% !nyi "an%

dari"ada K!susa$!raan M!layu Klasi# yan% "!nulisan b!liau ialah4 Tida# Tida#

!n+adi $radisi s!b!lu nya. *iri-,iri

!n%a%un%-a%un%#an %(l(n%an is$ana dan ban%sa5an !n%andun%i i$(s dan l!%!nda !lulu dan

Tida# $!rbina a$as #hayalan Tida# la%i b!r#isar di is$ana.

. 3!nr!-%!nr! baru yan% di$!r(#ai b!liau ialah au$(bi(%ra-i dan 6alau ba%ai ana"un) dala ! (ir.

asih $!rda"a$ ,iri-,iri sas$!ra M!layu $radisi(nal

#arya s!"!r$i .i#aya$ Abdullah dan .i#aya$ P!layaran Abdullah #! asih $!ri#u$-

K!lan$an. 7i sa "in% i$u) bahasa yan% di%una#an (l!h b!liau i#u$ d!n%an bahasa yan% $!rda"a$ dala

'!+arah M!layu. Asas K!susas$!raan !n+adi "!%an%an "ara

M!layu M(d!n yan% di#aran% (l!h Abdullah Munsyi

"!n%aran% s!l!"as b!liau "ada $ahun-$ahun1862-an dan s!$!rusnya. P!n%aruh luar dan $!#n(l(%i sas$!ra dala (d!n $!lah !ny!bab#an $!rhasil dan $!rs!bar #arya &ara$ a$au sis$!

bahasa M!layu. P!ndidi#an ($ida# #ira sis$! ! "!r$in%#a$ #adar #!nal huru-.

Ti ur T!n%ah) $!lah

2.0 Latar Belakang 8a a "!nuh Abdullah Munsyi ialah Abdullah bin Abdul Kadir Munsyi. &!liau dilahir#an "ada 1786 di K%.Pali) M!la#a. Ayahnya b!r#!$urunan Arab 9a !n) ibunya b!r#!$urunan India. '!+a# #!,il Abdullah Munsyi $!lah dia+ar $ulisan +a5i dan &ahasa M!layu. &!liau +u%a b(l!h bahasa Ta il) .indi ) Arab dan In%%!ris. 3!laran Munsyi (%uru) dib!ri #!$i#a usianya baru adalah #!rana dala !n+an%#au 11 $ahun. Ini ana#ala

!n%a+i al-:ur;an)

!n%uasai "!lba%ai bahasa s!"!r$i

usia s! uda i$u) #!"in$aran dan banya# il unya !n+adi %uru dan !n%a+ar "!la+aran a%a a #!"ada

!ny!bab#an b!liau sudah as#ar Isla &!liau

M!la#a yan% l!bih $ua dari"ada usianya. anusia yan% ,in$a#an il u) Abdullah Abdul Kadir a$au l!bih !n+adi an$ara "!ndudu# M!la#a yan%

! b!sar s!ba%ai

di#!nali s!ba%ai <Abdullah Munsyi;) #! udian

san%a$ dih(r a$i dan di#a%u i "!n+a+ah #!$i#a i$u iai$u In%%!ris. K! un,ulan Abdullah ! bu#$i#an #!"ada In%%!ris baha5a dala

asyara#a$ M!la#a yan% di+a+ah h!ba$.Abdullah +u%alah yan% ! "!la+ari &ahasa M!layu.

!r!#a) ada %(l(n%an il uan $! "a$an yan% !n+adi %uru #!"ada "!n+a+ah In%%!ris dala

Abdullah Munsyi "!rnah b!r$u%as s!ba%ai +uru$ulis #!"ada 'ir '$a -(rd =a--l!s. &!liau +u%a "!rnah ! ban$u Pad!ri Miln! dan Th( "s(n un$u# !n$!r+! ah#an #i$ab

In+il #! &ahasa M!layu. '!lain i$u) Abdullah Munsyi "!rnah #!"ada as#ar In%%!ris dan India. &!liau s! asa "!r+alanan !nunai#an -ardu ha+i.

!n+adi %uru bahasa M!layu

!nin%%al dunia "ada usia 58 $ahun di >!ddah

3.0 Mengapa Abdullah Munsyi dianggap sebagai bapa kesusateraan Moden? Abdullah Munsyi dian%%a" (l!h ra ai sar+ana s!ba%ai $(#(h a5al #!susas$!raan M!layu (d!n. Abdullah Munsyi 5a+ar dian%#a$ s!ba%ai ba"a #!susas$!raan M!layu

(d!n #!rana #arya- #aryanya $!lah di,!$a# dan b!n$u# $ulisannya +u%a adalah !nyi "an% +auh dari"ada b!n$u# $radisi. Karya-#arya Abdullah s!"!r$i Kisah P!layaran Abdullah #! K!lan$an yan% $!rbi$ "ada $ahun 1838 dan .i#aya$ Abdullah "ada $ahun 1848 !ru"a#an ! (ir Abdullah Munsyi yan% a a$ "!n$in% dan b!r a#na dala !n%andun%i id!a yan% b!nar-b!nar baharu !n+adi %aris "! isah

#!susas$!raan M!layu. Karya- #arya $!rs!bu$ dan b!rlainan yan%

!ru"a#an sa$u r!0(lusi s!,ara lan%sun% yan%

an$ara Abdullah Munyi dan an%#a$an "!nulis s!b!lu Tulisannya +u%a !n%andun%i #ri$i#an $a+a

dan s!/a an d!n%annya.

yan% di$u+u#an #!"ada %(l(n%an ban%sa5an dan

asyara#a$ M!layu. =a ai sar+ana b!r"!nda"a$ b!liau b!rani !n%#ri$i# asyara#a$ M!layu #!rana

"ada #!$i#a i$u b!liau b!rada di ba5ah naun%an In%%!ris s!ba%ai +uru$ulis dan b!r$u%as di "!r,!$a#an dan"!n!rbi$an ili# In%%!ris di 'in%a"ura. Ta bahan "ula "ada #!$i#a i$u

b!rla#unya /a an "!r%(la#an) iai$u b!r ulanya #!run$uhan #uasa "(li$i# s!bilan%an #au ban%sa5an M!layu a#iba$ #!da$an%an "!n%aruh asin%) #hususnya dari &ara$ yan%

!n,a "uri hal !h5al n!%!ri M!layu. P!r%aulannya yan% ra"a$ d!n%an "!%a5ai In%%!ris !l!$a##an b!liau "ada sua$u +ara# "! isah dari"ada ! un%#in#an b!liau !n%#ri$i# d!n%an "!das #!adaan asyara#a$ M!layu yan%

asyara#a$nya s!ndiri.

4.0 Pembaharuan dalam karya Abdullah Munsyi 4.1 si !erita Abdullah Munsyi !nulis "!r#ara-"!r#ara yan% b!nar-b!nar b!rla#u di dunia nya$a !la5a$ s!sua$u n!%!ri. &!liau #arya-#aryanya.

b!rdasar#an "! !rha$ian dan "!n%ala annya s!5a#$u +u%a $ida# !ny!li$#an unsur-unsur

i$(s ) d(n%!n% dan l!%!nda dala !n,!ri$a#an "!n%ala annya .i#aya$ P!layaran Abdullah.

Ini da"a$ diliha$ a"abila Abdullah 5ani$a b!rnia%a di K!lan$an dala

!liha$ #!ra+inan #au

4.2 "aya bahasa &ahasa yan% di%una#an Abdullah Munsyi dala #arya-#aryanya banya# $!r"!n%aruh

d!n%an bahasa "!r$u$uran dan +u%a bahasa asin%. &ahasa "!r$u$uran s!hari-hari +u%a $!lah di%una#an.Abdullah Munsyi +u%a +u%a !n%%una#an #a$a %an$i dirinya ;a#u; dan ;#u.; &!liau #arya-#aryanya s!"!r$i "!r#a$aan

! asu##an "!r#a$aan-"!r#a$aan In%%!ris dala

college , police, receipt, court dan institution. P!n%%unaan "!r#a$aan In%%!ris ini adalah sua$u "!r#ara baru dala 4.3 #atak dan per$atakan #arya-#arya sas$!ra "ada /a an $!rs!bu$

7ala s! ua la"isan

#arya-#arya Abdullah Munsyi) 5a$a#-5a$a# yan% di#! u#a#an

!li"u$i

asyara#a$) iai$u dari"ada %(l(n%an ra+a hin%%alah ra#ya$ biasa. Ini a a$ !n%isah#an 5a$a#-5a$a#

b!rb!/a d!n%an #arya-#arya $!rdahulu yan% #!banya#annya dari"ada %(l(n%an ra+a dan "! b!sar (ban%sa5an).7ala banya#

#arya-#aryanya +u%a) Abdullah

! a"ar#an 5a$a#-5a$a# b!r#ai$an dirinya) #!luar%anya) =a--l!s) Pad!ri Miln! ) anusia biasa yan% ada #!l!bihan dan #!#uran%an.

dan lain-lain la%i s!ba%ai

4.4 Bentuk karya Abdullah Munsyi adalah "!n%aran% M!layu "!r$a a yan% b!rb!n$u# au$(bi(%ra-i. 7ala !n%hasil#an #arya

#aryanya) .i#aya$ Abdullah) Kisah P!layaran Abdullah !n,!ri$a#an $!n$an%

dan Kisah P!layaran Abdullah #! >!ddah($ida# sia")) b!liau dirinya) #!luar%anya s!r$a "!n%ala an s! asa

!la5a$ n!%!ri-n!%!ri di "an$ai $i ur.

%.0 &eberanian mengkritik'memberi komentar

Abdullah Munsyi s!(ran% "!nulis yan% b!rani #( !n .&!liau s!r$a !n%#ri$i# s! ua %(l(n%an

!n%#ri$i# dan

! b!ri

asyara#a$ #hususnya ra+a-ra+a M!layu

asyara#a$ M!layu di Pahan%) K!lan$an dan T!r!n%%anu. &!liau !n%#ri$i# si#a" (ran% M!layu di "an$ai $i ur yan% $ida# ! !n$in%#an

#!b!rsihan) %(l(n%an l!la#i yan% "! alas s!r$a ra+a-ra+a dan "! b!sar-"! b!sar M!layu yan% $ida# b!r"!la+aran) r!ndah a#hla#nya s!r$a #!+a !n%#ri$i# ra#ya$ n!%!ri #!lan$an $ida# $ida# b!ril u "!n%!$ahuan dan $in%#ah la#unya. &!liau

! !n$in%#an #!b!rsihan) su#a b!r ain +udi)

alas. Kri$i#an yan% dibua$ i$u $ida# dis!nan%i dan

di"andan% r!ndah (l!h #!banya#an "!n%#a+i sas$!ra dan budaya. 7ala /ali si$uasi yan% lain) Abdullah $uru$ !n%#ri$i# =a+a-ra+a M!layu yan% b!rsi#a" !nyi "an% dari sas$!ra M!layu

$!rhada" ra#ya$. Tulisan b!%ini $!lah dida"a$i

Klasi# yan% s!n$iasa sahaya)inilah s!babnya dudu# dala

!n%a%un%#an =a+a-ra+a. '!ba%ai ,(n$(hnya. ?Ma#a "ada san%#a !n+adi is#in n!%!ri Pahan% i$u. Ma#a s!#alian (ran% yan%

n!%!ri i$u s!n$iasa d!n%an #!$a#u$an a#an aniaya dan l(ba ra+a-ra+a dan !r!#a i$u) <A"a %una ra+in #i$a i$u@ Ma#a a#anan) n!s,aya dil(ba#an dan dira "as !n%u$u# si#a" dan

(ran%-(ran% b!sar. Ma#a adalah -i#iran +i#alau

!nda"a$i s!di#i$ 5an% a$au

(l!h (ran% b!sar i$uA (Kisah P!layaran Abdullah B1838). &!liau 6

"!rbua$an (ran% M!layu yan% $ida# asa) b!r%aduh dan $ida#

! ba5a #!bai#an s!"!r$i

alas)

! buan%

! !n$in%#an bahasa s!ndiri

(.0 Pengarang Melayu pertama men!atatkan' menulis nama pengarang pada karya Abdullah Munsyi adalah "!n%aran% !layu "!r$a a yan% !n,a$a$#an na anya

s!ba%ai "!n%aran% yan% b!r$an%%un%+a5ab d!n%an #arya-#arya s!b!lu $!rs!bu$.

!n%hasil#an #arya $!rs!bu$ Ini b!rb!/a

/a an b!liau yan% $ida# di#!$ahui (l!h "!n%aran% #arya

Ini +!las da"a$ diliha$ a"abila Abdullah Munsyi $!lah "!n%aran% dala

!n,a$a$#an na anya s!ba%ai

#aryanya .i#aya$ Abdullah dan Kisah P!layaran Abdullah.

).0 Pengarang pertama men!etak karyanya Abdullah Munsyi !n%an%%a" #!l!bihan #arya yan% di,!$a# ialah "!r#a$aan yan% urah.

di,!$a# i$u b!$ul) l!bih ,!"a$ "!#!r+aannya) huru- l!bih $!ran% s!r$a har%anya Karya yan% di,!$a# da"a$ dis!bar luas #!"ada s! ua la"isan s!b!lu

asyara#a$ b!rbandin%

inihanya dini# a$i %(l(n%an is$ana saha+a..i#aya$ Abdullah di,!$a# dan

di$!rbi$#an "ada $ahun 1842. Kisah P!layaran Abdullah di,!$a# dan di$!rbi$#an "ada $ahun 1838.

&esimpulan Abdullah Abdul Kadir a$au di%!lar Abdullah Munsyi din(ba$#an asyara#a$

$!ru$a a "!n%#a+i s!+arah s!ba%ai <&a"a K!susas$!raan M!layu M(d!n; lan$aran "! i#iran dan #aryanya #!$i#a i$u dian%%a" < !n!n$an% arus;. Tida# s!"!r$i #!banya#an #arya M!layu la a #!$i#a i$u yan% l!bih #!"ada d(n%!n%) ala %haib dan is$i#C hasil "!nulisan Abdullah s!bali#nya b!rdasar#an "!n%a a$an) 7

"!n%ala an dan il u "!n%!$ahuan.

=u+u#an4 K!nan%-#!nan%an Abdullah Munsyi D Eahari A. =ashid (7a$u#) P!$alin% >aya) '!lan%(r 7arul Fhsan) Malaysia 4 I&' &u#u) 1228

6a+ah 4 &i(%ra-i "!nulisD"!nyusun M(hd. Thani Ah ad) 'arah 'ad(n) 'uhai i .+ Muha ad 1nd.!d.)1988 P!r"us$a#aan 8!%ara Malaysia.

=u+u#an in$!rn!$ P!r#! ban%an &ahasa M!layu M(d!n KA''IM A.MA7 h$$"4DD+alan$!la5i.,( D1212D25D"!r#! ban%an-bahasa- !layu- (d!nD 7IAK'F' PA7A 13 'FPT 1213

1 2