HAYATIN ANLAMI VE YAAMA SANATI ZERNE KISA NOTLAR Yaamak bir sanattr v b!

sanat bir insann "a#abi$ % &i n 'n m$i( n )*r v n + tr ,i$$i- +*k "'n$. "a /a karmak0 sanat t.r./.r1 2! sanatn ') $ ara+ v 3 r +$ ri b!$!nma)1 On!n t k ara%( insann k n/isi v #*tansi" $ 3.+$ ri/ir1 Yaama sanatnn i+in/ insan( 4 m sanat+( ama a"n an/a 4 m / sanat+nn .r.n./.r1 Yani 4 m 4 "k $tra( 4 m / ta v "a 4 m /*kt*r 4 m / 4asta/r1 -5sikana$i) v A4$ak0 nsann hayat boyunca en nemli devi, kendi isel glerinin ve i potansiyelinin gelimesine, ortaya kmasna, ksaca isel doumuna gayret etmektir. Bu almann sonucu ve mkafat ise, kendi gerek kiiliini elde etmesidir. 2ir kiinin $in/ ki b! #*tansi" $ 3.+$ ri n / r % " ka/ar 3 r+ k$ tir/i&i v n ka/arn k!$$anma s!n/!&!( "ani '/ vini n ka/ar baar/&( *b6 kti, bir / & r$ n/irm i$ 4 m n *rta"a +kar1 K n/ini 3 r+ k$ tirm kt baars) ka$an bir( t#k '/ vini "a#mam bir '&r n%i 3ibi/ir1 V *n! 7 t mb $8 "a /a 7baars)8 *$arak nit $ n/irm k m.mk.n/.r1 kiinin bir sr !orluklarla mcadele etmek !orunda kalmas ya da onunla birlikte dier kiilerin ve herkesin de devini yapmam olmas gibi bahaneler ve ma!eretler, bi!im bu kararm! deitirme!. "nk insann bir tek var olma nedeni vardr, o da kendini ve potansiyel glerini gelitirmesidir. Kii"i saran *$!ms!) k*!$$ar 3'rm k "a /a an$amak( b $ki bi)/ a% v "a .).nt. /!"3!$arnn %an$anmasna "*$ a+abi$ir1 Ama b!( * kiinin '/ vini "a#mamasn 4ak$ 3'st rm )1 Bir insan anlamak, onun her hareketini dorulamak demek deildir. Bir insan anlamak, onu koullar iinde deerlendirmektir. Y*ksa 4i+ kims bir 4akim "a /a tanr 3ibi( bir /i& rini "ar3$ama 4akkna sa4i# / &i$/ir1 -5sikana$i) v A4$ak0 nsan%$ a4$ak an$a" insan( k n/i ,i)iks $ v r!4sa$ b.t.n$.&. i+in/ $ a$r1 2! an$a"a 3'r ( insan( k n/i k n/isinin 4 / ,i v ama% *$abi$m k i+in( 'n% k n/isini bi$m k v k n/isi *$mak kararn a$ma$/r1 nsan%$ a4$ak '"$ s'"$ r9 nsan & r %an$"sa n $ ri "a#mas 3 r kti&ini i"i bi$ir1 :an$ *$mak +a$kan v .r ti%i *$mak( a"r%a k n/i insan%a 3.+$ rini s*"!t bir takm 4 / ,$ r " rin ( k n/isi( insan v var*$! ama% /*&r!$t!s!n/a k!$$anmak / m ktir1 #er bir kii kendi ideallerinin ve varolu amacnn, kendisi dnda $ gklerde, gemite ya da gelecekte % olduuna inanyorsa, o kii kendini ve gereklii darda arar ve hibir !amanda onu bulama!. 2'"$ bir insan( 'mr.n. m.mk.n *$an 4 r " r/ k n/isin % va#$ar v +').m$ r ara"arak 3 +irir1 O"sa 3 r+ k k n/isin '"$ sin "akn/r ki9 : va# k n/in/ v k n/i i+in/ /ir1 -5sikana$i) v A4$ak0 &nsan, ,iinden gelen sese gre davranr ve bylece kendi !n gerekletirerek, insan oluunu ortaya koyarsa, dnya ile ilikiye gemi demektir. , artk yaln!, tek bana ve iine kapal bir atom olmaktan kp' alan, reten ve yaratan bir birey olmutur. (e bu yolla, yaamann tek amacnn, hayatn dorulanmas ve dolu dolu yaanmas olduunu da anlar. -;)3.r O$maktan K*rkmak0 K*rk!$ar( an$ams)$k /!"3!s!( 3.+s.)$.k v '$.m/ n s*nra n *$a%a&n bi$ m m 3ibi /..n% $ r( insan$arn +*&! i+in /a"an$mas m.mk.n *$ma"an bir r!4sa$ /!r!m *$!t!r!r$ar1 Ama b'"$ si k*rk!$ara ka#$an 4 rk s( k n/ini 4!)!r$! 4iss tm ( 4a"at s vm v 3 $ % kt n k*rkma/an i$ ri" /*&r! a/m atma ans$arn /a "itirir1 -;)3.r O$maktan K*rkmak0 nsan( tari4s $ + $iki v +atma$ara kar t #ki/ b!$!nma v b!n$ar k n/i /avran$ar i$ /.) $tm imkanna sa4i#tir1 K n/i var*$!!n/an ka"nak$anan + $iki v s*r!n$ar is +') m )1 On$ara kar an%ak / &iik t #ki$ r 3'st rir1 2a) n( s.s$ nmi v 3.) $$ tiri$mi *$an sakin$ tiri%i i/ *$*6i$ r s&nr1 Kimi )aman i+s $ 4!)!rs!)$!&!n!( ar bir aktivit -%an$$k0 i$ ama"a +a$r1 K n/ini( k n/i /n/aki 3 m n 3.+$ rin $in/ /i$3 n bir ara+ 4a$in 3 tiri#( ')3.r$.&.n s*r!m$!$!&!n/an k!rt!$mak ist " bi$ir1 2'"$ % kii$i&ini *rta/an "*k / r k( 4!)!ra !$aa%a&n sanr1 Ama s*n!+ta "in 4!)!rs!)( m!ts!) v k*rk! /*$! *$arak ka$r1 - 5sikana$i) v A4$ak0 nsann - a+$k( s!s!)$!k( !"k! v %ins $ i4ti"a+ 3ibi0 4a"van$a b n) n i4ti"a+$ar 'n m$i/ir1 <.nk. b!n$ar( v.%!/!n bi"*$*6ik i4ti"a+$arn/an ka"nak$anr v & r /*"!r!$ma)$arsa( insan .) rin/ b.".k bir bask *$!t!r!r$ar1 Ama b! ,i)"*$*6ik i4ti"a+$arn 3i/ ri$m si( * insann )i4ins $ v r!4sa$ *$arak /a sa&$k$ *$masna " tm )1 2'"$ si bir sa&$k i+in( insana ') $ v insan *$mak n / ni"$ *rta"a +kan i4ti"a+$arn tatmin /i$m si 3 r kir1 2! t.r i4ti"a+$ar/an n b $$i ba$ *$an$ar !n$ar/r9 Bir yere ait olmak, yaknlk hissi, kkten ilikiler yaamak, insanlarla

!delemek, davranlarn ayarlayacak bir dnce planna sahip olmak, fi!iksel olann tesine ulama ar!usu ve kendini verip, adayabilecekleri bir nesne bulmak. )nce varoluundan kaynaklanan eliki ve sorunlara her an yeni !mler ve cevaplar bulmak !orunda olu, sonra da evren, dier insanlar ve giderek insann kendisi ile daima yeni ve daha ileride bir btnsellie ulama abas, her trl psiik gcn kaynan olutururlar. Bu g insan motive ederek aktif olmaya yneltir. Ama a"n ka"naktan b s$ n n insann t!tk!$ar( 4 " %an$ar v k*rk!$ar /a insan n3 $$ "i%i bir tki "aratr$ar1 -Hasta 2ir T*#$!m/an <k Y*$$ar0 nsan( /i& r insan$ar v vr n i$ bir$ik i+in/ *$/!&! * i$k b.t.ns $$ik 4a$in/ n a"r$#( kendi bireyselliinin farkna vardka, nnse iki seenein var olduunu grr. *ya iinden gelen sevgi ve retici alma glerini kullanarak $ yani kendini gerekletirerek% dnya ile bir olmaya alacak ya da !grln ve kendi kiisel btnln feda ederek, herhangi bir biimde +gvensi!lik iindeki bir asalak, olarak hayatn srdrecektir. $)!gr lmaktan -orkmak% 7:an$ *$mak8 statik - "ani /!ra&an0 / &i$( /inamik bir s.r +tir1 =i)iks $ bir *r3ani)mann k n/in ')3. 3.+$ rinin var$&( *n$arn 3 r+ k$ tirm sini )*r!n$! k$ar1 As$n/a b! var*$! v 3 $iim / /i&imi) *$3!( bir v a"n "/ir1 H r *r3ani)ma( k n/in/ ki b! #*tansi" $ imkan$ar / & r$ n/irm ( a+ma( 3 $itirm v s r#i$m "'n.n/ bir &i$im 3'st rir1 2! n / n$ ( insanca bir hayatn amac, insann kendi isel glerini, insann doasna uygun olan bir biimde gelitirmesidir. $.sikanali! ve /hlak% E& r bir insann var*$!!( k n/i +aba$ar i$ *$m!sa v * insan k n/i a"ak$ar .) rin/ /!r!"*rsa( b'"$ bir kims k n/ini 3.+s.) 4iss tm ) v # in tak$a%ak i/ *$*6i$ r aramak 3 r &ini / /!"ma)1 Bir insan kendi akl ve sevgi glerini ne kadar gelitirirse, kendisi ve evresiyle !delik ve birlik duygusu da o kadar artar. "nk onun bu olgun kiilii, kendi benliinin meyvasdr ve herhangi bir toplumsal rol ya da statden doma!. Byle bir insan bakalarna ne kadar ok verir ve isel btnl ile !grln feda etmeden onlarla ne kadar ilikiye girerse, grr ki' ortaya kan o insanca !, herkeste ayndr. - T*#$!msa$ 2i$in+a$tnn Aratr$mas0 Hayatn anlam ve amac, youn yaamak, !gr olmak ve tam uyank $ dikkatli% bulunmaktr. >.+s.)$.k /!"3!s! i$ birtakm +*%!ks! /..n% $ rin # in tak$ma/an( k n/i snr$ ama 3 r+ k 3.+$ rini tan"#( *n$ara !$ama"a +a$maktr1 nsann 4 m /.n"ann m rk )i *$a%ak ka/ar 'n m$i( 4 m / bir *rman/aki sin k ka/ar 'n msi) *$/!&! 3 r+ &ini v + $ikisini kavra"a%ak *$3!n$!&a !$amaktr1 Ha"at s vm k v b!na ra&m n '$.m/ n k*rkma/an( *n! kab!$$ nm k b % risi/ir1 0ayatla ilgili bi!i ilgilendiren bir ok soruya cevap bulamamak, ama bunca belirsi!lie ramen, gerei byle olduu gibi kabul etmektir. K n/imi)/ n bir #ar+a *$an /..nm v 4iss tm ') $$ik$ rimi)$ ( 4 m k n/imi)i biri%ik v t k( ama a"n )aman/a s v/i&imi) insan$a( /*&a"$a( /i& r insan$ar v ksa%a t.m vr n$ bir v a"n 4iss / bi$m ktir1 2i)i k n/i 3 r+ k ').m.) ( b n?imi) +a&ran vi%/anm)n s sini /in$ m k v *n! i)$ m k ama b!n! baarama/&m) )aman /a( k n/imi)/ n n ,r t tm m ktir1 - Hasta 2ir T*#$!m/an <k Y*$$ar0 T k bir +').m var9 1erein g!nn iine bakmak1 &nsan dnyada tek bana ve onun kaderine ilgisi!mi gibi duran evrenin iinde yapayaln!. t b! 3 r+ &i 3'rm k v kab!$ tm k )*r!n/a")1 V b! s*r!n! insan$arn k n/i ba$arna 3'&.s$ m kt n baka +ar $ ri / "*k1 2!n!( *n$ar i+in +') % k /*&a.st. bir 3.+ / b!$!nmamakta1 &nsan, kendi sorumluluunu bilmek, bunu stlenmek ve hayatna ancak kendisinin, o da kendi isel glerini $ sevgi, akl ve retici gler% gelitirip, onlarn meyvalarn oluturarak bir anlam verebileceini, artk iyice anlamaldr. Ama b! an$am$an/rma *$a"( insana bir 3.v n v bir k sin$ik ra4at$& 3 tirm )1 <.nk. k sin$ik ara"( insann k n/isini 3 $itirm sini n3 $$ r1 nsana k n/i 3.+$ rini 3 $itirm k( 3.) $$ tirm k v m "va v rm sini sa&$amak imkann v r n( bi$inm )$ik v b $irsi)$iktir1 1erei korkusu!ca alglayabilenler unu grrler2 hayata si! nasl bir anlam veriyorsan!, o da si!e yle g!kecektir. 3retici, gelitirici ve sevgi dolu yaamakla, insan kendi hayatn da yle kurmu ve belirlemi olur. Ka"nak9 Yaama Sanat -Eri%4 =r*mm0

Ha)r$a"an9 5sk1N!r >EZEK