Rijec psihologija potice od grcke rijeci psyche sto znaci duh ili dusa.

Davna idealisticka gledanja zivot i svijet objasnjavala su kao privid. Sve je samo duh. Razvoj ljudske misli koji je kasnije rezultirao u nastanak nauka doveo je do pojave materijalistickog poimanja i tumacenja svih pojava. Razlikuju se 2 perioda: PERIOD prednaucne psihologije proteze se od vremena kada je covjek pokusavao da protumaci sebe, stvari i sva zbivanja oko sebe. Prve tragove tih promisljanja nalazimo u religiji, umjetnosti a kasnije i filozofiji. Jedan od covjekovih pokusaja da objasni zbivanja u svijetu oko sebe i u sebi predstavljali su animizmi. To su najprimitivniji oblici poimanja svijeta. Imaju i magije ili carobnjastvo cime se covjek bavi jos od doba zacetka civlizacije. Prva shvatanja o psihickom susrecemo u raspavrama i ucenjima starih grckih filozova. Jedan od najznacajnijih je aristotel. U doba humanizma i renesenase iz okrilja filozofije pocinju se odvajati zasebne nauke. DRUGI PERIOD RAZVOJA naucne psihologije pocinje 1879.g. Te go.d psiholog Wilhem Wundt u Lajpcigu osniva laboratoriji za eksperimentalna istrazivanja iz psihologije. Razvoju psihologije doprinjeli su filozof Veber, fizicar Fehner, psiholog Ebinghaus francuz Bine i Simon itd. Psihologija, naucno ispitivanje ponasanja stara je nesto vise od jednoga vijeka. Prije tog ljudi su misllili da je nemoguce naucno proucavati ljudski um misli i osjecaje. PSIHOLOGIJA: vodi porijeklo od grcke rijeci psyche sto znaci duh i logos sto znaci nauka. U bukvalnom prijevodu bila bi to nauka od dusi. Dusa je spekulativno filozofski i religijski pojam. Naucnici su davali razlicita odredjenja psihologiji. '' PSIHOLOGIJU odredujemo kao nauku o psihickom zivotu i ponasanju koji su rezultat odredjenih fizioloskih funkcija organizama i brojnih uticaja drustvene sredine u kojoj taj organizam zivi '' . Psihologija je povezana sa nizom drugih nauka. Proistekla je iz filozofije i filozifija je defeinise.GRANE PSIHOLOGIJE : TEORIJSKE GRANE : Opsta ili eksprerimentala psihologija : teorijska grana psihologije. Ona proucava opsta pravila i zakonitosti psihickog zivota i ponasanja. Osnovna metoda otkivranja je eksperiment. FILOZOFSKA PSIH: razultatima svojih istrazivanja omogucava razumijevanje psihickog funkiocniranja. Da nije spoznaja iz filogije mi ne bi mogli razumjeti ni psihologiju. Filozofska psi proucava organske osnove psihickog zivota. RAZVOJNA PSIHOLOGIJA : takodjer je teorijska disciplina. Ona se bavi proucavanjem zakonitosti psihickog razvoja, specificnostima pojedinih faza u razvoju covjeka od rodjenja do smrti. Ona proucava psihicke promjene kroz razvoj i starenje, proucava rast, razvoje itd ..

EKSPERIMENT (nije metoda neeksperimentalnog istrazivanja) je najvaznija i najpotpunija metoda u psihologiji. Uveo ga je Vilhelm Vunt. Putem eksperimenta tacno se mogu utvrditi uzroci i posljedice istrazivane pojave, dok se kod drugih metoda oni mogu samo pretpostaviti. Eksperiment je postupak u kojem se u kontrolisanim uslovima namjerno izaziva, ponavlja i mjeri neka pojava, a onda se o toj pojavi izvode zakljucci. Tehnike psiholoskog istrazivanja su : upitnici, intervju, skale procjene, ankete, testovi, projektivne tehnike, sociometrijki postupak, statisticki postupak. UPITNICI su nizovi pitanja kojima se ispituje neka psihicka pojava ili osobine licnosti. Pitanja u upitniku mogu traziti slobodan odgovor ili da se odabere jedan od ponudjenih. INTERVJU je razgovor sa ciljem u kojem ispitanik odgovara na pitanja ispitivaca. Standardizirani intervju ima unaprijed odredjenu temu, a nestandardizirani nema temu pa su moguca lutanja. SKALE PROCJENE su ljestvice osobina koje su date na skali od potpuno izrazene do potpuno neizrazene. Izmedju tih osobina postoje velicine, numerisane brojevima. ANKETE sadrze pitanja koja se koriste kada se zele doznati misljenja i stavovi ljudi. Anketa je skup postupaka pomocu kojih se prikupljaju i analiziraju izjave ljudi kako bi se saznalo njihovo misljenje o nekoj situaciji. TESTOVI su nizovi zadataka kod kojih su unaprijed odredjeni odgovori i bodovi za odgovore. Da bi bili punovazni oni moraju ispunjavati kriterije a to su : valjanost, objektivnost, osjetljivost, dosljednost. Postoje testovi znanja koji mjere nivo znanja iz odredjene oblasti i imamo testove licnosti koji mjere razne osobine licnosti i standardizirani su. PROJEKTIVNE TEHNIKE cesto se koriste u klinickoj praksi i traze specijalnu obuku. Materijal testa nije dovljno jasan ili je nedovrsen, pa klijent taj materijal dovrsava i na taj nacin u njega unosi svoje misli, on govori o sebi i tako nesvjesno unosi na materijal ono sto je unutar njega samoga. SOCIOMETRIJSKI POSTUPAK omogucava ispitivanje interpersonalnih odnosa unutar grupe te stepen povezanosti grupe. Pokazuje ko su lideri, a ko izolirani clanovi grupe. STATISTICKI POSTUPAK sa nizom racunskih operacija ide uvijek nakon ovih svih tehnika i omogucava interpretaciju dobivenih rezultata.

SOCIJALNA PSIHOLOGIJA: u fokusu svoga izucavanja stavila je ponasanje pojedinca u drustvenom okruzenju, njegovo ponasanje u grupi. Ona proucava interakcije medju ljudima u malim ili velikim grupama, proucava medjusobne sukobe ali i nacine oblikovanja ljudi i izmjene stavova. ZOOPSIHOLOGIJA : putem eksperimentalnih istrazivanja na zivotinjama znacajno doprinosi razvoju opste psihologije jer se njena otkrica mogu primjeniti ili olaksati razumijevanje pojedinih psih procesa kod ljudi. PSIHOMETRIJA : teorijska grana koja se bavi najrazlictijim mjerenjima i analizama u psihologiji matematickim i statistckim postupcima.BIHEVIORIZAM : je jedan od pravaca koij danas dominira. Za njegove pristalice predmet proucavanja psihologije moze biti samo ono sto se manifestira odnoso samo ono sto je vidljivo a to je ponasanje. Ono pripada sferi dozivljaja subjektivno je i ne moze se dokazati. KOGNITIVNA PSIH: nastala je50-ih g. 20-tog vijeka, usmjerna je na spoznaje kognitivne procese strukture, pa nosi naziv strukturalisticka psihologija. GETALT PSIH : nastala u Njemackoj u priblizno slicno vr kao i kognitivna psih. Getalt znaci cjelina. Ona je odgovor na pretjerano cijepanje i razdvajanje strukture u tumacenju psihickih procesa i pojava. Za nju je bitna organizacija i povezivanje svih elemenata u cjelini. PSIHOANALIZA : najpoznatiji dinamicki pravac, osnivac je S.Frojd a nastala je oko 1900g. Osnovna postavka ovog ucenja jeste da ponasanjem upravljaju podsvjesni motivi, urodjeni nagoni i sexualni nagoni. Pomaze klijentu da postane svjestan svojih podsvjesnih motiva i unutrasnjih konflikata koji uticu destruktivno na njegovo ponasanje i njegova osjecanja te da ih se oslobodi . HUMANISTICKA nastala 50g 20v akcentira ljudske potrebe, govori o tome da ljudi imaju mogucnost izbora. U pozitivnom okruzenju covjek ce birati pozitivne drustvene ciljeve a ne destruktivne. Najznacajni predstavnici Abraham, i Karl roders. Primjenjene grane psihologije su : pedagoska psihologija, industrijska psih, klinicka, mentalna, forenzicna. PEDAGOSKA proucava proces ucenja i sve aspekte ovog slozenog procesa, bavi se faktorima koji pomazu ucenju i podizu motivaciju. INDUSTRIJSKA psihologija proucava razne aspekte rada i olaksavanja rada, proucava cinioce koji poboljsavaju rad, uzroke nesreca na radu itd. KLINICKA psihologija proucava i pomaze prilagodjavanje pojedinca, dijagnosticira poremecaje i djeluje na promjenu ponasanja. MENTALNA psihologija predstavlja primjenu psiholoskih saznanja na cuvanje drustvenog zdravlja. Ona upucuje na postupke koji poboljsavaju dusevno zdravlje, pokusava izbjeci dusevne poremecaje. FORENZICNA psih primjenjuje se u oblasti kriminalistike. Metode sistematskog neekspermimentskog istrazivanja su : introspekcija i sistemsko neeksperimentalno istrazivanje.Metode eksperimentalnog istrazivanja su : introspekcija, sistemsko posmatranje i eksperiment. INTROSPEKCIJA je metoda direktnog opazanja vlastitih psihickih procesa, tj. Vlastitih percepcija. Covjek je svjesno bice i on je svjestan svojih dozivljaja i ostalih procesa. Jedino ovom metodom dobivamo uvid u bogatstvo psihickog zivota. METODA OPAZANJA-najveca prednost ove metode je sto se vrsi u prirodnim uslovima pa ispitivac ne djeluje na pojavu. Ona mora imati tacno definisan cilj opazanja, tj. Predmet. Dalje ova metoda mora imati plan opazanja a to su mjesto, vrijeme i sredstva opazanja.

Rijec psihologija potice od grcke rijeci psyche sto znaci duh ili dusa. Davna idealisticka gledanja zivot i svijet objasnjavala su kao privid. Sve je samo duh. Razvoj ljudske misli koji je kasnije rezultirao u nastanak nauka doveo je do pojave materijalistickog poimanja i tumacenja svih pojava. Razlikuju se 2 perioda: PERIOD prednaucne psihologije proteze se od vremena kada je covjek pokusavao da protumaci sebe, stvari i sva zbivanja oko sebe. Prve tragove tih promisljanja nalazimo u religiji, umjetnosti a kasnije i filozofiji. Jedan od covjekovih pokusaja da objasni zbivanja u svijetu oko sebe i u sebi predstavljali su animizmi. To su najprimitivniji oblici poimanja svijeta. Imaju i magije ili carobnjastvo cime se covjek bavi jos od doba zacetka civlizacije. Prva shvatanja o psihickom susrecemo u raspavrama i ucenjima starih grckih filozova. Jedan od najznacajnijih je aristotel. U doba humanizma i renesenase iz okrilja filozofije pocinju se odvajati zasebne nauke. DRUGI PERIOD RAZVOJA naucne psihologije pocinje 1879.g. Te go.d psiholog Wilhem Wundt u Lajpcigu osniva laboratoriji za eksperimentalna istrazivanja iz psihologije. Razvoju psihologije doprinjeli su filozof Veber, fizicar Fehner, psiholog Ebinghaus francuz Bine i Simon itd. Psihologija, naucno ispitivanje ponasanja stara je nesto vise od jednoga vijeka. Prije tog ljudi su misllili da je nemoguce naucno proucavati ljudski um misli i osjecaje. PSIHOLOGIJA: vodi porijeklo od grcke rijeci psyche sto znaci duh i logos sto znaci nauka. U bukvalnom prijevodu bila bi to nauka od dusi. Dusa je spekulativno filozofski i religijski pojam. Naucnici su davali razlicita odredjenja psihologiji. '' PSIHOLOGIJU odredujemo kao nauku o psihickom zivotu i ponasanju koji su rezultat odredjenih fizioloskih funkcija organizama i brojnih uticaja drustvene sredine u kojoj taj organizam zivi '' . Psihologija je povezana sa nizom drugih nauka. Proistekla je iz filozofije i filozifija je defeinise.GRANE PSIHOLOGIJE : TEORIJSKE GRANE : Opsta ili eksprerimentala psihologija : teorijska grana psihologije. Ona proucava opsta pravila i zakonitosti psihickog zivota i ponasanja. Osnovna metoda otkivranja je eksperiment. FILOZOFSKA PSIH: razultatima svojih istrazivanja omogucava razumijevanje psihickog funkiocniranja. Da nije spoznaja iz filogije mi ne bi mogli razumjeti ni psihologiju. Filozofska psi proucava organske osnove psihickog zivota. RAZVOJNA PSIHOLOGIJA : takodjer je teorijska disciplina. Ona se bavi proucavanjem zakonitosti psihickog razvoja, specificnostima pojedinih faza u razvoju covjeka od rodjenja do smrti. Ona proucava psihicke promjene kroz razvoj i starenje, proucava rast, razvoje itd ..

Primjenjene grane psihologije su : pedagoska psihologija, industrijska psih, klinicka, mentalna, forenzicna. PEDAGOSKA proucava proces ucenja i sve aspekte ovog slozenog procesa, bavi se faktorima koji pomazu ucenju i podizu motivaciju. INDUSTRIJSKA psihologija proucava razne aspekte rada i olaksavanja rada, proucava cinioce koji poboljsavaju rad, uzroke nesreca na radu itd. KLINICKA psihologija proucava i pomaze prilagodjavanje pojedinca, dijagnosticira poremecaje i djeluje na promjenu ponasanja. MENTALNA psihologija predstavlja primjenu psiholoskih saznanja na cuvanje drustvenog zdravlja. Ona upucuje na postupke koji poboljsavaju dusevno zdravlje, pokusava izbjeci dusevne poremecaje. FORENZICNA psih primjenjuje se u oblasti kriminalistike. Metode sistematskog neekspermimentskog istrazivanja su : introspekcija i sistemsko neeksperimentalno istrazivanje.Metode eksperimentalnog istrazivanja su : introspekcija, sistemsko posmatranje i eksperiment. INTROSPEKCIJA je metoda direktnog opazanja vlastitih psihickih procesa, tj. Vlastitih percepcija. Covjek je svjesno bice i on je svjestan svojih dozivljaja i ostalih procesa. Jedino ovom metodom dobivamo uvid u bogatstvo psihickog zivota. METODA OPAZANJA-najveca prednost ove metode je sto se vrsi u prirodnim uslovima pa ispitivac ne djeluje na pojavu. Ona mora imati tacno definisan cilj opazanja, tj. Predmet. Dalje ova metoda mora imati plan opazanja a to su mjesto, vrijeme i sredstva opazanja.

EKSPERIMENT (nije metoda neeksperimentalnog istrazivanja) je najvaznija i najpotpunija metoda u psihologiji. Uveo ga je Vilhelm Vunt. Putem eksperimenta tacno se mogu utvrditi uzroci i posljedice istrazivane pojave, dok se kod drugih metoda oni mogu samo pretpostaviti. Eksperiment je postupak u kojem se u kontrolisanim uslovima namjerno izaziva, ponavlja i mjeri neka pojava, a onda se o toj pojavi izvode zakljucci. Tehnike psiholoskog istrazivanja su : upitnici, intervju, skale procjene, ankete, testovi, projektivne tehnike, sociometrijki postupak, statisticki postupak. UPITNICI su nizovi pitanja kojima se ispituje neka psihicka pojava ili osobine licnosti. Pitanja u upitniku mogu traziti slobodan odgovor ili da se odabere jedan od ponudjenih. INTERVJU je razgovor sa ciljem u kojem ispitanik odgovara na pitanja ispitivaca. Standardizirani intervju ima unaprijed odredjenu temu, a nestandardizirani nema temu pa su moguca lutanja. SKALE PROCJENE su ljestvice osobina koje su date na skali od potpuno izrazene do potpuno neizrazene. Izmedju tih osobina postoje velicine, numerisane brojevima. ANKETE sadrze pitanja koja se koriste kada se zele doznati misljenja i stavovi ljudi. Anketa je skup postupaka pomocu kojih se prikupljaju i analiziraju izjave ljudi kako bi se saznalo njihovo misljenje o nekoj situaciji. TESTOVI su nizovi zadataka kod kojih su unaprijed odredjeni odgovori i bodovi za odgovore. Da bi bili punovazni oni moraju ispunjavati kriterije a to su : valjanost, objektivnost, osjetljivost, dosljednost. Postoje testovi znanja koji mjere nivo znanja iz odredjene oblasti i imamo testove licnosti koji mjere razne osobine licnosti i standardizirani su. PROJEKTIVNE TEHNIKE cesto se koriste u klinickoj praksi i traze specijalnu obuku. Materijal testa nije dovljno jasan ili je nedovrsen, pa klijent taj materijal dovrsava i na taj nacin u njega unosi svoje misli, on govori o sebi i tako nesvjesno unosi na materijal ono sto je unutar njega samoga. SOCIOMETRIJSKI POSTUPAK omogucava ispitivanje interpersonalnih odnosa unutar grupe te stepen povezanosti grupe. Pokazuje ko su lideri, a ko izolirani clanovi grupe. STATISTICKI POSTUPAK sa nizom racunskih operacija ide uvijek nakon ovih svih tehnika i omogucava interpretaciju dobivenih rezultata.

SOCIJALNA PSIHOLOGIJA: u fokusu svoga izucavanja stavila je ponasanje pojedinca u drustvenom okruzenju, njegovo ponasanje u grupi. Ona proucava interakcije medju ljudima u malim ili velikim grupama, proucava medjusobne sukobe ali i nacine oblikovanja ljudi i izmjene stavova. ZOOPSIHOLOGIJA : putem eksperimentalnih istrazivanja na zivotinjama znacajno doprinosi razvoju opste psihologije jer se njena otkrica mogu primjeniti ili olaksati razumijevanje pojedinih psih procesa kod ljudi. PSIHOMETRIJA : teorijska grana koja se bavi najrazlictijim mjerenjima i analizama u psihologiji matematickim i statistckim postupcima.BIHEVIORIZAM : je jedan od pravaca koij danas dominira. Za njegove pristalice predmet proucavanja psihologije moze biti samo ono sto se manifestira odnoso samo ono sto je vidljivo a to je ponasanje. Ono pripada sferi dozivljaja subjektivno je i ne moze se dokazati. KOGNITIVNA PSIH: nastala je50-ih g. 20tog vijeka, usmjerna je na spoznaje kognitivne procese strukture, pa nosi naziv strukturalisticka psihologija. GETALT PSIH : nastala u Njemackoj u priblizno slicno vr kao i kognitivna psih. Getalt znaci cjelina. Ona je odgovor na pretjerano cijepanje i razdvajanje strukture u tumacenju psihickih procesa i pojava. Za nju je bitna organizacija i povezivanje svih elemenata u cjelini. PSIHOANALIZA : najpoznatiji dinamicki pravac, osnivac je S.Frojd a nastala je oko 1900g. Osnovna postavka ovog ucenja jeste da ponasanjem upravljaju podsvjesni motivi, urodjeni nagoni i sexualni nagoni. Pomaze klijentu da postane svjestan svojih podsvjesnih motiva i unutrasnjih konflikata koji uticu destruktivno na njegovo ponasanje i njegova osjecanja te da ih se oslobodi . HUMANISTICKA nastala 50g 20v akcentira ljudske potrebe, govori o tome da ljudi imaju mogucnost izbora. U pozitivnom okruzenju covjek ce birati pozitivne drustvene ciljeve a ne destruktivne. Najznacajni predstavnici Abraham, i Karl roders.