Bi ging: Cc my in mt chiu v xoay chiu

Chng 5:

TCBinh

NG C CNG SUT NH

I.

ng c xoay chiu mt pha

II.

ng c mt chiu nam chm vnh cu

Hnh v Chng 5: ng c cng sut nh

Bi ging: Cc my in mt chiu v xoay chiu

III.

ng c vn nng

IV.

ng c Servo DC

V.

ng c Servo AC

Hnh v Chng 5: ng c cng sut nh

TCBinh

Bi ging: Cc my in mt chiu v xoay chiu

VI.

TCBinh

ng c bc

Hnh v Chng 5: ng c cng sut nh

TCBinh

Bi ging: Cc my in mt chiu v xoay chiu

VII. ng c t tr
Stator
Pole

Rotor
Pole

Unaligned
Position

B
A

Aligned
Position

VIII. ng c mt chiu khng chi than (Brushless DC - BLDC)

IX.

ng c xoay chiu khng chi than (Brushless AC)

X.

My pht in dng sc gi

Hnh v Chng 5: ng c cng sut nh

TCBinh

Bi ging: Cc my in mt chiu v xoay chiu

XI.

n tp

L1 L
L2 N
L3

B x l

SCI

ADC

B iu khin
PWM
I/O
QEP

ADC

Phn b in khng tn trong cc loi ng c khng ng b:

Loi
ng c
A
B
C
D
Rotor dy qun

M t
Momen khi ng bnh thng
Dng in khi ng bnh thng
Momen khi ng bnh thng
Dng in khi ng thp
Momen khi ng cao
Dng in khi ng thp
Momen khi ng cao
trt cao
Tu thuc vo s thay i ca
in tr rotor

T l gia Xs v Xrl
Xs
Xrl
0,5

0,5

0,4

0,6

0,3

0,7

0,5

0,5

0,5

0,5

Theo tiu chun IEEE 112

Hnh v Chng 5: ng c cng sut nh

Bi ging: Cc my in mt chiu v xoay chiu

TCBinh

MT S CU HI N TP
(Khng lin quan n thi hc k)
Bai 1. Mot ong c khong ong bo ba pha nh mc 2 HP, 380 V, 50 Hz, co 2
cap cc, cuon day stator noi Y, cac thong so cua ong c theo mach tng
ng hnh 1 la: Rs = 3,75; Rrl = 4,2, Xs = Xrl = 5,5, Rm = 40 ni
tip Xm = 163. ong c co ton hao c 50W khi ang van hanh toc o
1450 vong/phut; khi o tnh:
a. Toc o ong bo ns, o trt s.
e. Ton hao sat t Ps.
b. Dong ien pha I1 cap cho ong c.
f. Cong suat ra P2.
c. He so cos.
g. Hieu suat.
d. Cong suat vao P1.
h. Momen c hu ch.

Bai 2. Mot ong c khong ong bo ba pha rotor long soc co nh mc 2 HP, 220V,
50Hz, 2 cap cc, cuon day stator au , toc o nh mc nm = 1450 vong/phut,
he so cong suat cosm = 0,8. Khi mang tai nh mc, ong c tieu thu dong
ien day Im = 6A, cong suat ton hao c la 50W. Hay xac nh che o lam
viec nh mc:
a. Toc o ong bo n1.
b. o trt nh mc sm.
c. Momen ra nh mc T2m.
d. Hieu suat nh mc m.
e. Momen ien t Te.
f. ong c c khi ong Y , dong ien Ist va momen Mst m may
giam xuong bao nhieu lan so vi khi ong au trc tiep.
Bi tp 7: Mt ng c khng ng b 3 pha rotor lng sc, cun dy stator ni Y,
380V, 50Hz, c in tr stator 0,26/pha. ch khng ti my in tiu th
400W v dng khng ti l 3A. ch ngn mch ng vi in p nh mc, my
in tiu th 5kW v dng in 40A.
a. T cc s liu th nghim ngn mch, tnh: h s cng sut ngn mch, in
tr rotor, in khng tn rotor v stator.
b. T cc s liu th nghim khng ti, tnh: tn hao st v tn hao c bit tn
hao st bng 2 ln tn hao c? Tnh cc thng s nhnh t ha, h s cng
sut khng ti?
Bi tp 25:
Hnh v Chng 5: ng c cng sut nh

TCBinh

Bi ging: Cc my in mt chiu v xoay chiu

ng c KB 3 pha, 7,5HP, Y, 220V, 19A, 60Hz, 4 cc.

ng c loi C theo IEEE (Xs : Xr = 0,3:0,7). B qua tn hao ca mch t.

TN vi in p DC:
TN khng ti (no-load) 60Hz:
Tnh tn hao c khng ti v tnh cc thng
thng ( tn s 60Hz) theo 2 cch:
a) TN ngn mch (block-rotor) 60Hz:
b) TN ngn mch (block-rotor) 15Hz:

Rs = 0,262.
219V, 5,7A, 380W.
s ca ng c iu kin bnh
212V, 83,3A, 20,1kW
26,5V, 18,57A, 675W.

Bai 3. Mot ng c ong bo ba pha 415V, 50Hz au , 8 cc. iu chnh

dng kch t sao cho sc in ng bng 520V/pha v gc momen
bng -12o. Tng tr cun dy phn ng l (0,5 + j4,0) . Tng tn
hao (gm li thp, kch t, ma st, qut gi v tn hao ph) l 2kW.
Tnh:
a. Dng in dy, h s cng sut ca ng c?
b. Cng sut ra, momen ra?
c. Hiu sut?
d. Tnh Pmax, Tmax, Qmax, Qmin? (b qua R)
Bai 4. Mot may phat ong bo ba pha cc t n au Y, co cong suat nh
mc 20KVA, ien ap nh mc 380V, 50Hz, 2 cc. Tren moi pha
co ien tr phan ng Rs = 0,3 va ien khang ong bo Xs = 4.
Khi may phat cap ien cho tai nh mc vi he so cong suat cos
= 0,8 (dong ien cham pha so vi ien ap), hay xac nh:
a. Sc ien ong cam ng pha E.
b. o thay oi ien ap U%.
c. Goc cong suat (goc lech pha gia sc ien ong va ien ap).
d. Tnh Pmax, Tmax, Qmax, Qmin vi E nh tren? (b qua Rs)
Bai 5. ong c mot chieu kch t song song co nh mc 13 HP, 220V, 50A,
co ien tr mach phan ng la 0,5 va ien tr kch t la 100 .
Trng hp khong tai ng vi ien ap nh mc, toc o ong c la
1500 vong/phut va dong tieu thu la 3A. Khi ong c mang tai nh
mc; tnh:
a. Sc ien ong khi ong c ay tai Em,
b. Toc o cua ong c luc ay tai nm,
c. Momen ra nh mc cua ong c T2m,
d. Hieu suat nh mc cua ong c m.
Gi s in p gim xung cn 150V, gi s momen in t vn khng i. Khi tnh:

e. Toc o cua ong c ne, nhn xt?

Hnh v Chng 5: ng c cng sut nh

TCBinh

Bi ging: Cc my in mt chiu v xoay chiu

f. Dng in ca ca ng c If, nhn xt?

S dng ng c trn lm my pht mt chiu, nhng mch kch t c
cp bng ngun c lp 220V. Bit my pht quay tc khng i
1500 vng/pht. Khi my pht vn hnh (dng in) nh mc, tnh:
g. in p nh mc?
h. Momen c cp cho my pht?
i. Cng sut v hiu sut?
Tnh in p khng ti nu my pht trn vn s dng kch t song song
v c quay tc khng i 1500 vng/pht?
Cu 1_KTGK_HK2-0708. Mt h thng gm mt cun dy gn trn stator Ls=0,2 (H)
v mt cun dy gn trn rotor Lr=0,1 (H), h cm gia hai cun dy l
Lsr=0,1cos (H). Tc quay ca rotor = 90rad/s, gc ban u (khi t=0) 0=0
v bit dng stator is=2cos(100t) A. Khi cun dy rotor h mch, xc nh:
(1,0)
a. Gi tr tc thi ca sc in ng trn cun dy stator es(t)?
(1,0)
b. Gi tr tc thi ca sc in ng trn cun dy rotor er(t)?
Cu 2_KTGK_HK2-0708. ng khng ng b ba pha, 4 cc, cun dy stator ni , c
cc thng s nh mc: 380V, 50Hz, 1450 vng/pht v mch tng ng nh
hnh v sau:
&I
s

Rs

jXs

&
U
s

&I '
r

&I
Fe
RFe

&I
m
jXm

R 'r

jXr

1 s '
Rr
s

Thng s ng c theo mch tng ng hnh v trn l: Rs= 4,0; Rr = 4,0,

Xs=5,0, Xr = 5,0, RFe=1200, Xm = 200.
a. Tnh dng in khi ng v momen khi ng ca ng c?
(2,0)
b. Tnh momen cc i v trt ti hn ca ng c?
(1,0)
c. Khi ng c ang vn hnh tc nh mc, tnh dng in , h s cng sut,
mmen ko ti, v hiu sut ca ng c? Bit tn hao c l 300W.
(4,0)
d. Tnh dng in khi ng v momen khi ng ca ng c nu
khi ng ng c theo s Y?
(1,0)
Cu 1. Mt my bin i in-c c ba cun dy, 2 cun stator v 1 cun rotor. Hai
cun stator t vung gc nhau. Cun dy rotor quay vi gc =100t nh hnh
v.
a)
Vit phng trnh tnh gi tr momen in t tc thi ca my in trn.
Ch ra thnh phn moment t tr (reluctance) v thnh phn momen c
Hnh v Chng 5: ng c cng sut nh

Bi ging: Cc my in mt chiu v xoay chiu

TCBinh

bn (fundamental) ca my in? Tnh moment in t trung bnh ca my

in nu = 450 ?
(1,0)
Bit: Ls1= 1,0 H,

Ls2= 1,0 H,
Lr = 0,9 H,
Ls1r = 0,8cos H,
Ls2r = 0,8sin H,
Ls1s2= 0 H.
is1 = 5 cos(100t) A,
is2 = 5 sin (100t) A,
ir = 10A.

b)

My in trn ang chy ch ng c hay my pht? Tnh cng sut

in t trung bnh ca my in ny?
(1,0)

Cu 2. Cho ng c khng ng b ba pha, 2 cc, cun dy stator ni , c cc thng s

nh mc: 380V, 50Hz, 2850 vng/pht, Rs=2,0; Rr=2,0, Xs=4,0, Xr=6,0,
Xm=100. B qua tn hao ca mch t.
a. Tnh dng in khi ng v momen khi ng ca ng c?
(1,0)
b. Tnh momen cc i v trt tng ng ( trt ti hn) ca ng c?
(1,0)
c. Khi ng c ang vn hnh tc nh mc, Tnh dng in nh mc, h s
cng sut, mmen in t, v hiu sut ca ng c? Bit tn hao c l 200W.
(4,0)
d. Khi cho ng c trn vn hnh in p 480V, 60Hz vi trt bng trt
nh mc tn s 50Hz. Tnh dng in v mmen in t ca ng c khi ?
So snh v nhn xt v gi tr dng in v moment tnh c?
(2,0)

Bi 1_HK2-0708. (4 im) Mt ng c khng ng b ba pha, ni Y, 2

cc, c cc thng s nh mc sau: 2,0 HP, 380V, 50Hz, 3,5 A,
cos=0,8 , 2850 vng/pht, in tr stator Rs= 3,0 . Khi ng c
vn hnh ch nh mc, tng tn hao c (ma st, qut gi v
tn hao ph,) l 50W, tnh:
(1,0)
a. Tn hao ng trn stator PCus?
b. Tn hao ng trn rotor PCur?
(1,0)
c. Tn hao st PFe v Hiu sut ?
(1,0)
(1,0)
d. Mmen in t Te v Mmen ng ra Tout ?
Cu 2 _HK2-0708. (3 im) Mt ng c ng b 3 pha ni Y, 3MW, 6,6kV, 50Hz,
200rpm, kch t c lp khng i, in khng ng b l 10.
a. Khi ng c vn hnh cng sut nh mc v c h s cng sut 0,8 nhanh
pha, tnh: cng sut biu kin, sc in ng cm ng pha v gc ti?(1,0)
b. Tnh cng sut ln nht ng c c th ko ti m khng mt ng b? Khi
tnh cng sut phn khng v momen in t ca ng c? (1,5)
Hnh v Chng 5: ng c cng sut nh

TCBinh

Bi ging: Cc my in mt chiu v xoay chiu

c. Tnh cng sut phn khng ln nht m ng c c th pht ln ti?(0,5)

Cu 3_HK2-0708.

(3 im) ng c mt chiu kch t song song c thng s nh mc

200Vdc, 51A, c in tr mch phn ng l 0.5 v in tr kch t l 200. Khi

chy khng ti ng vi in p nh mc, tc ng c l 3000 vng/pht v
dng tiu th khng ti cp cho ng c l 5,0A.
a. Tnh tn hao c ca ng c lc khng ti?
(0,5)
b. Tnh tc nh mc ca ng c lc y ti?
(1,0)
c. Tnh mmen in t nh mc v hiu sut nh mc ca ng c? Gi s
tn hao c bng vi lc khng ti.
(1,0)
d. Khi ngun cp cho ng c b st p, ng c vn ang mang ti vi dng
in phn ng bng lc nh mc, tc ng c gim cn 2600 vng/pht,
tnh in p ngun lc ?
(0,5)
Cu 2_07. ng khng ng b ba pha, 7 HP, 380 V, 50 Hz, 4 cc, 1425 vng/pht, ni Y.
&I
R1
jX1
1

&
U
1

Rm
jXm

R '2
s

jX2

Thng s ng c theo mch tng ng hnh v trn l: R1= 4,0; R2 = 4,0, X1 =

5,0, X2 = 6,0, Rm=1000 ni tip Xm = 300. ng c c tn hao qut gi 25W v
tn ma st trc 25W khi ang vn hnh tc 1450 vng/pht; khi tnh:
(Rm<Xm)
a. Dng in cp cho ng c, h s cng sut cos?
(0,5)
b. Cng sut ta nhit trn ng c, Hiu sut ca ng c?
(1,0)
c. Mmen ng ra cp cho ti?
(0,5)
d. Dng in khi khi ng ng c?
(0,5)
Cu 3_07. Mt my pht ng b ba pha cc t n, 2 cc, kch t c lp, dng kch t 1A,
tn s 50Hz, ni Y, 12A. B qua in tr phn ng, in khng ng b pha l 10.
Bit tn hao c l 500W, b qua tn hao st.
a. Khi my pht cp ngun cho ti vi in p nh mc 380V, v dng in
nh mc 12A, ti c h s cng sut cos=0,8, chm pha. V gin vector,
tnh sc in ng cm ng pha, gc cng sut v momen c ko my pht?
(1,0)
b. Khi my pht cp ngun cho ti c dng in nh mc 12A, ti c h s cng
sut cos=1. V gin vector, tnh in p dy cp cho ti Udy, gc cng
sut? Bit sc in ng ca my pht vn khng i nh cu a?
(1,0)
c. Vi ti (c dng in, cos nh) cu b, tnh dng kch t iu chnh in
p dy vn l 380V? Bit mch t cn tuyn tnh.
(0,5)
Cu 4_07. Mt ng c mt chiu kch t nam chm vnh cu, c in tr phn ng 1, in
p cp cho ng c 240V. ng c c tc khng ti 4000 vng/pht v dng in
khng ti l 0,5A. B qua tn hao st, gi s tn hao c lun khng i nh lc khng
ti. Khi ng c ang vn hnh vi dng in dy l 10A,
Hnh v Chng 5: ng c cng sut nh

10

Bi ging: Cc my in mt chiu v xoay chiu

TCBinh

a. Tnh tc , mmen in t, momen ra, hiu sut ca ng c?

(1,5)
b. Nu ng c kt ti, khng quay c, tnh dng in v cng sut vo?
(0,5)
c. Khi ngun b st p cn 20V, tnh tc ng c? Gi s momen in t
ca ng c vn khng i nh cu a.
(0,5)

Hnh v Chng 5: ng c cng sut nh

11