REPUBLIKA E SHQIPRIS KUVENDI

LIGJ Nr. 9720, dat 23.0 .2007 PR AUDI!I"IN E BRENDSH" N SEK!#RIN PUBLIK N mbshtetje t neneve 78 dhe 83 pika 1 t Kushtetuts, me propozimin e Kshillit t Ministrave, KUV N!" " # $U%&"K'( (' ()*"$'#"(' V N ! + ( ", K# U " !"($+-"./ .' $'#01".)()M Neni 1 #$%&'t( ( )(*%(t K2 li3j rre3ullon veprimtarin e auditimit t brendshm n sektorin publik, si dhe pr4akton 5ushn e veprimit, objektivat, parimet, or3anizimin, 5unksionimin dhe pr3je3jsit6 Neni 7 +,-.a & /$at(0(t t )(*%(t K2 li3j zbatohet n t 3jitha institu4ionet e sektorit publik, veprimtaria e t 4ilave mbshtetet n pronn publike 8shtetrore9 e :, 3jat 5unksionimit, prdorin 5onde n3a bu;heti i shtetit a n3a or3anizmat ndrkombtare, apo 5onde t pr5ituara n 5orm bashk5inan4imi6 <usha e zbatimit t ktij li3ji pr5shin t 3jitha institu4ionet e :everisjes :endrore, or3anet e pushtetit vendor, institu4ionet e tjera, :endrore dhe vendore, : kr2ejn 5unksione publike, institu4ionet e pavarura e sho:rit tre3tare, apo t =do 5orme tjetr, pr5shir ato 5inan4iare, ku kapital shtetror sht mbi >? pr:ind6 Neni 3 Pr',1(/(0&
N kt

li3j termat e mposhtm kan kt kuptim,

/uditimi i brendshm sht veprimtaria e pavarur : si3uron mena;himin dhe kshillon pr veprimtarin drejtuese, pr prdorimin e5ektiv t 5ondeve dhe prmirsimin e veprimtaris s subjekteve t audituara duke i ndihmuar ato n mn2re sistematike dhe t pro3ramuar, pr prmirsimin e prdorimin e5ektiv t 5ondeve dhe pr t vlersuar riskun, per5orman4n, sistemet e kontrollit dhe ato t drejtimit6 /uditues i brendshm, : n vijim do t :uhet @auditues@, sht pro5esionisti, i kuali5ikuar sipas krkesave t pr4aktuara n kt li3j6 Kontrolli i brendshm sht pro4esi i pr4aktimit t politikave, i 5unksionimit, pro4edurave dhe or3anizimit t puns, pr t ndihmuar dhe si3uruar drejtimin, : pro3ramet t arrijn rezultatet e s2nuara, duke prdorur burimet dhe asetet, pron publike, n prputhje me :llimet dhe objektivat, : ato t jen t mbrojtura n3a shpenzimet e pajusti5ikuara, n3a ke:administrimet e abuzimet e, :, pr vendimarrjen, pr5tohen, raportohen, prdoren, e administrohen t dhna t besueshme dhe bashkkohore6 A(ubjekte t audituaraB jan subjektet e prmendura n para3ra5in e d2t, t nenit 7, t ktij li3ji6 AKursimB sht prdorimi me mas i burimeve t veprimtaris, duke ruajtur 4ilsin A!obiB sht lidhja ndrmjet rezultatit t shprehur n mallra, shrbime ose prodhime t tjera dhe burimeve t prdorura pr tCi si3uruar ato6 A<r2tshmriB sht niveli i realizimit t objektivave dhe raporti i rezultatit t pritur me rezultatin 5aktik t veprimtaris6 Neni D Dr&%t(0&t 'r2&-3r& t a,d(t(0(t !rejtimet kr2esore t auditimit t brendshm jan, a9 prdorimin me kursim, dobi dhe 5r2tshmri t burimeve, 5inan4iare dhe njerzoreE b9 riskun e kontrollit t drejtimitE 49 shkalln n t 4iln rezultatet e pro3rameve t subjektit t audituar plotsojn objektivat e tijE =9 pajtueshmrin e veprimtaris s subjektit t audituar me le3jisla4ionin n 5u:iE d9 kujdesin pr plotsimin e t dhnave, 5inan4iare dhe t drejtimit, si dhe prdorimin e t2re n mbshtetje t vendimarrjesE dh9 ruajtjen dhe miradministrimi i aseteve pron publikeE Neni > Par(0&t & 4r*%(t.-.0& t 1,5'-(35(0(t t a,d(t(0(t /uditimi i brendshm n sektorin publik mbshtetet n parimet e li3jshmris, pavarsis, paansis dhe 5shehtsis6

i parimit t li3jshmrisA, sht respektimi i Kushtetuts, i le3jisla4ionit sh:iptar dhe marrveshjeve ndrkombtare, ku #epublika e (h:ipris sht pal6 A-batimi i parimit t pavarsisA, sht ushtrimi i veprimtaris pr pr4aktimin, plani5ikimin, realizimin dhe raportimin e veprimtaris s auditimit, jasht =do ndikimi, : ka lidhje me veprimtarin e audituar apo rrethanat, : 4enojn apo mund t 4enojn objektivitetin6 Vlersimi pr objektivitetin administrohet, n rradh t par, n3a vet individi, n rolin e audituesit, dhe m pas n3a strukturat eprore6 A-batimi i parimit t paansisA, sht pas:2rimi objektiv dhe transparent n dokumentet prkatse i t 3jitha 5akteve dhe rrethanave, : lidhen me veprimtarin e subjekteve t audituara, pa u ndikuar n3a interesi personal ose pikpamjet e t tretve6 A-batimi i parimit t 5shehtsisA, sht trajtimi si kon5iden4ial t t dhnave t tjera, t administruara 3jat auditimit, sipas parashikimeve t piks 8, n nenin 71, t ktij li3ji6 Neni F Sta5dard&t & a,d(t(0(t t $r&5d-.0 Veprimtaria e auditimit t brendshm n sektorin publik bazohet n kt li3j, standardet ndrkombtare t auditimit t brendshm, t pranuara pr tGu zbatuar n #epublikn e (h:ipris6 Ministri i <inan4ave, me propozim t komitetit t auditimit t brendshm, shpall standarded e auditimit t brendshm6 Neni 7 #$%&'t( ( a,d(t(0(t t $r&5d-.0 16 76 +bjekt i auditimit t brendshm jan t 3jitha vendimet 5inan4iare pr t ardhurat, shpenzimet, administrimin e pasurive 8aseteve9 dhe bor;heve6 /uditimi i brendshm, si nj pro4es dhe veprimtari e pavarur n3a pikpamja 5unksionale, vlerson 5unksionimin e drejtimit 5inan4iar dhe sistemin e kontrollit t brendshm6 N pr5undim t pro4esit t auditimit jepen rekomandime dhe propozon masa, pr t prmirsuar 5unksionimin dhe drejtimin e subjekteve t audituara6 Neni 8 "a5,a)( ( 4r36&d,ra7& t a,d(t(0(t t $r&5d-.0 $ro4edurat dhe metodat e auditimit parashikohen n manualin e pro4edurave t auditimit t brendshm, i 4ili n vijim do t :uhet AManuali i auditimitB6 /i miratohet n3a ministri i <inan4ave, me propozim t drejtorit t $r3jithshm t /uditimit, pasi t jet marr edhe mendimi i komitetit t auditimit t brendshm6 Neni H A,d(t(0( ( $r&5d-.0 5 -&'t3r(5 4,$)('

A-batimi

/uditimi i brendshm n sektorin publik prbhet n3a, 16 76 36 D6 Ministri i <inan4aveE Komiteti i auditimit t brendshmE !rejtoria e $r3jithshme e /uditimitE Njsit e auditimit t brendshm pran subjekteve t audituara, sipas pr4aktimit t br n nenin 7, t ktij li3ji6 KREU II $'#01 01'(".' M"N"(.#". .' <"N/NI/V !) .' !# 1.U (V .' (U%1 K. V $U%&"K $'# /U!"."M"N %# N!()'M Neni 1? Pr*%&*%-(t & 0(5(-tr(t t +(5a56a7& 5 7&4r(0tar(t a,d(t,&-& Ministri i <inan4ave sht pr3je3js pr, a9 bashkrendimin e pr3jithshm t veprimtaris s auditimit t brendshmE b9 n3ritjen dhe zbatimin e sistemit t kontrollit t brendshm 5inan4iar publik n sektorin publik, duke i propozuar Kshillit t Ministrave n;jerrjen e akteve nnli3jore pr kt :llimE 49 miratimin e politikave, manualeve, metodave, pro4edurave, udhzimeve dhe rre3ulloreve t auditimit t brendshm, t propozuara n3a drejtori i $r3jithshm i /uditimit dhe t miratuara n3a komiteti i auditimit t brendshmE =9 emrimin dhe lirimin n3a det2ra t antarve t komitetit t auditimit t brendshm sipas piks 7, t nenit 1D, t ktij li3jiE d9 dhnia e mendimit pr emrimin, lar3imin dhe lirimin e drejtuesve t njsive t auditimit n subjektet e audituara, n prputhje me le3jisla4ionin n 5u:iE dh9 para:itjen n Kshillin e Ministrave t raportit vjetor pr auditimin e brendshm, brenda tremujorit t par t vitit pasardhs, si dhe t raportet e tjera, kur nj 3j e till krkohetE e9 det2ra t tjera, t parashikuara me li3j6 Neni 11 Pr*%&*%-(t & dr&%t,&-7& t -,$%&'t&7& 4,$)('& 4r a,d(t(0(5 & $r&5d-.0 Ministrat dhe titullart e subjekteve publike jan pr3je3js pr, a9 n3ritjen e sistemeve t kontrollit t brendshm pr realizimin e veprimtaris s subjekteve t audituara, n prputhje me le3jisla4ionin n 5u:i, si3urimin e kapa4iteteve t nevojshme pr prmbushjen e krkesave t pr4aktuara n kt li3j dhe prdorimin e t2re me kursim, dobi dhe 5r2tshmriE b9 hartimin e planit t veprimit pr zbatimin e rekomandimeve t lna n pr5undim t pro4edurave t auditimit n3a !rejtoria e $r3jithshme e /uditimit apo drejtuesi i njsis s auditimit t brendshm n subjektet e audituara, brenda 3? ditve n3a dorzimi i raportit 5inalE

49 ndre:jen e parre3ullsive t vrejtura n3a auditimet e kr2era dhe marrjen e masave, disiplinore ose administrative, pr personat pr3je3jsE =9 respektimin e kritereve t marrjes n pun t audituesve, t hartuara n bashkpunim me !rejtorin e $r3jithshme t /uditimitE K# U """ K+M". ." " /U!"."M". .' %# N!()'M Neni 17 Stat,-( ( K30(t&t(t Komiteti i auditimit t brendshm sht or3an kshillimor pran ministrit t <inan4ave6 Komiteti propozon dhe kshillon pr pr4aktimin e strate3jive dhe prmirsimin e veprimtaris s auditimit t brendshm, n sektorin publik6 Neni 13 D&t2rat & K30(t&t(t !et2rat e komitetit t audititmit t brendshm jan, a9 pr3atitja dhe dhnia e vlersimeve e t mendimeve pr metodat e auditimit t brendshm, t propozuar n3a drejtori i $r3jithshm i /uditimitE b9 vlersimi dhe dhnia e mendimeve pr kuadrin, li3jor dhe rre3ullator, t hartuar n3a !rejtora e $r3jithshme e /uditimit n 5ushn e auditimit t brendshm, n sektorin publikE 49 vlersimi dhe dhnia e mendimeve pr raportet, tremujore dhe vjetore, t veprimtaris s auditimit t brendshm n subjektet e audituara, t para:itura n3a !rejtoria e $r3jithshme e /uditimitE =9 kshillimi i ministrit t <inan4ave dhe !rejtoris s $r3jithshme t /uditimit n t 3jitha aspektet e planeve dhe t puns s auditimit t brendshm, n prshtatjen e praktikave ndrkombtare t auditimit, n 4ilsin dhe 5unksionimin e auditimit t brendshm n subjektet e audituaraE d9 kshillimi dhe dhnia e rekomandimeve pr rishikimin e metodave, t pro4edurave dhe prshtatjen e standardeve t auditimit t brendshm, t propozuara n3a !rejtoria e $r3jithshme e /uditimit, prpara miratimit n3a ministri i <inan4aveE dh9 kr2erja e det2rave t tjera, t 4aktuara n3a ministri i <inan4ave6 Neni 1D #r*a5(/(0( d.& 1,5'-(35(0( ( K30(t&t(t 16 Komiteti i auditimit t brendshm prbhet n3a H antar, t 4ilt prz3jidhen dhe emrohen n3a ministri i <inan4ave, si m posht vijon, a9 !rejtori i $r3jithshm i /uditimitE b9 .re pro5esionist n3a 5usha e auditimit t brendshm publik, n3a t 4ilt njri n3a strukturat audituese t or3aneve t pushtetit vendorE 49 d2 pr5a:sues n3a 5usha akademike, t lidhura me auditiminE >

=9 nj jurist, pr5a:sues n3a strukturat prkatseE d9 nj pr5a:sues n3a strukturat e kontrollit t mena;himit 5inan4iarE dh9 nj pr5a:sues, ekspert, me kuali5ikim t lart, i prz3jedhur n3a or3anizmat pro5esionale, : kan lidhje me auditimin e brendshm6 76 /ntart e komitetit t auditimit t brendshm emrohen pr nj periudh jo me pak se d2 vjet dhe jo m shum se katr vjet6 !rejtoria e $r3jithshme e /uditimit si3uron mbshtetjen teknike, prmes sekretariatit t ktij komitetit6 /ntart e komitetit t auditimit t brendshm, n mbledhjen e t2re t par, me shumi4 t thjesht votash, z3jedhin kr2etarin6 Kr2etari i komitetit t auditimit t brendshm nuk duhet t jet punonjs i strukturave t auditimit t brendshm6 Mandati i tij z3jat 7 vjet, me t drejt riz3jedhjeje6 Kshilli i Ministrave me propozim t ministrit t <inan4ave, miraton masn e shprblimit t antarve t Komitetit t /uditimit t %rendshm6 #re3ullorja e 5unksionimit t komitetit t auditimit miratohen n3a ministri i <inan4ave6 K# U "V !# 1.+#"/ $'#01".)()M Neni 1> Vart-(a & Dr&%t3r(- - Pr*%(t.-.0& t A,d(t(0(t !rejtoria e $r3jithshme e /uditimit sht pjes e strukturs s Ministris s <inan4ave6 /jo drejton dhe mena;hon veprimtarin e auditimit t brendshm, pr sektorin publik, n #epublikn e (h:ipris6 (truktura or3anike dhe numri i punonjsve t !rejtoris s $r3jithshme t /uditimit miratohen n3a Kr2eministri, me propozim t ministrit t <inan4ave6 !rejtoria e $r3jithshme e auditimit drejtohet n3a !rejtori i $r3jithshm, i 4ili ka statusin e npunsit 4ivil6 Neni 1F K304&t&56at & Dr&%t3r(- - Pr*%(t.-.0& t A,d(t(0(t !rejtoria e $r3jithshme e /uditimit ushtron kto kompeten4a8 a9 zhvillon, administron dhe zbaton strate3jin e harmonizuar n 5ushn e auditimit t brendshm publik, si dhe e monitoron kt veprimtari, n nivel kombtarE b9 jep rekomandime pr prmirsimin e le3jisla4ionit, kr2esor dhe mbshtets, pr auditimin e brendshm publik, n bashkpunim me strukturat e tjera t ksaj ministrieE 49 zhvillon metodat e auditimit pr pr4aktimin dhe vlersimin e riskut dhe t per5orman4sE =9 i propozon komitetit t auditimit t brendshm dhe ministrit t <inan4ave rishikimin e manualit t auditimit, t urdhrave, udhzimeve dhe t /U!"."M".

36

D6 >6

pro4edurave t auditimit, pr prshtatjen dhe pra5rimin e t2re me krkesat e le3jisla4ionit t vendeve t %ashkimit uropian dhe me standardet e pranuara t auditimit t brendshmE d9 pr4akton dhe zhvillon nj sistem bashkkohor pr raportimin e rezultateve pr t 3jith veprimtarin e auditimit t brendshm n sektorin publik, n 5unksion t hartimit t raporteve periodike, pr5shi edhe at vjetorE dh9 kr2en misione audituese pr raste t ve=anta, n shkall sektoriale, kur vrehen dhe krkohen n3a mena;himi i lart6 Kr2erja e misioneve n institu4ionet e pavarura dhe or3anet e pushtetit vendor bhet vetm n bashkpunim me strukturat e t2re audituese dhe, n mun3es t t2re, n3a !rejtoria e $r3jithshme e /uditimitE e9 mbik:2r dhe vlerson veprimtarin e strukturave audituese n t 3jitha subjektet e audituara, n prputhje me standartet dhe krkesat e manualit, me metodat dhe udhzimet e miratuara n3a ministri i <inan4aveE 9 ndjek zbatimin e masave korri3juese t dhna, n bashkpunim me drejtuesit e auditimit t subjekteve t audituara, sipas urdhrit t drejtorit t $r3jithshm t /uditimitE 59 harton dhe zhvillon strate3jit dhe politikat kombtare pr sistemin e edukimit t prditsuar, t trajnimit t vijueshm, t det2rueshm dhe pro4edurat e punsimit t audituesveE 39 miraton metodat te hartuara, n mbshtetje t manualit t auditimit, pr 5usha spe4i5ike t auditimit t brendshm, t para:itura n3a njsit e auditimit t subjekteve t audituaraE 3j9 bashkpunon me njsit e personelit t institu4ioneve, pr t pr4aktuar kriteret e rekrutimit t audituesveE h9 bashkpunon me drejtuesin e njsis s auditimit t brendshm t subjekteve t audituara dhe, n prputhje me le3jisla4ionin n 5u:i, jep mendim pr emrimin, lirimin dhe lvizjen e audituesve n institu4ionet :endrore si dhe pr emrimin, lirimin dhe lvizjen e drejtuesve t njsive audituese n njsit vartseE i9 pr4akton 5ormn e re3jistrit pr evidentimin e rekomandimeve t lna n3a strukturat e auditimit t subjekteve t audituara6 K# U V N1'(".' /U!"."M". .' %# N!()'M Neni 17 N%-(t & a,d(t(0(t t $r&5d-.0 Njsit e auditimit t brendshm krijohen pr t realizuar veprimtarin e auditimit t brendshm, brenda subjekteve t audituara6 Kriteret pr n3ritjen e kt2re njsive miratohen n3a Kshili i Ministrave, me propozimin e ministrit t <inan4ave6 Njsit e auditimit t brendshm n subjektet e audituara raportojn n or3anin e emrtess dhe n !rejtorin e $r3jithshme t /uditimit, n prputhje me kt li3j dhe pro4edurat e miratuara n3a ministri i <inan4ave6 Kto struktura nuk prdoren pr nevojat operative t subjekteve6

Neni 18 D&t2rat & 5%-(- - a,d(t(0(t t $r&5d-.0 !et2rat e njsis s auditimit t brendshm jan, 16 )artimi i metodave apo udhzimeve pr 5usha t ve=anta t auditimit t brendshm, n zbatim t manualit t auditimit apo akteve te tjera te Ministris s <inan4ave, dhe dr3imi i t2re pr miratim n !rejtorin e $r3jithshme t /uditimit6 76 )artimi i planeve, vjetore dhe strate3jike, pr veprimtarin e auditimit t brendshm6 36 Kr2erja e veprimtarive t auditimit t brendshm, t 4ilat kan si :llim t vlersojn se sistemet e kontrollit t brendshm dhe t mena;himit 5inan4iar, si dhe per5orman4a n subjektin publik t audituar jan transparente, prputhen me normat e li3jshmris, t rre3ullshmris, e5ektivitetit, e5i4ien4s dhe ekonomis6 D6 Ndjekja dhe raportimi periodikisht pr 3jetjet, pr5undimet dhe rekomandimet, : rezultojn n3a veprimtarit e t2re audituese, si dhe dhnia e in5orma4ionit pr !rejtorin e $r3jithshme t /uditimit, pr rekomandimet e pazbatuara n3a drejtuesit e subjektit t audituar e pr pasojat e moszbatimit t t2reE >6 $r3atitja e raporteve, periodike dhe vjetore, dhe dr3imi i t2re n !rejtorin e $r3jithshme t /uditimit, sipas a5ateve dhe krkesave t pr4aktuara prej saj dhe t miratuara n3a ministri i <inan4ave6 #aportet prmbledhse, n t 3jitha rastet, duhet t sho:rohen me eviden4at e raportimit pr periudhn raportuese, n mn2r pro3resive, dhe nj vlersim prmb2lls pr veprimtarin audituese pr kt periudhE F6 #aportimi, pas kshillimit me strukturn prkatse juridike, te drejtuesi i subjektit t audituar, dhe i njsis s inspektimit, kur zbulon parre3ullsi apo veprime, : prbjn vepr penaleE N rastet e mendimeve t kundrta : mund t e3zistojn midis drejtuesve t njsis : auditohet dhe audituesve t brendshm njo5tohet !rejtoria e Metodolo3jis dhe "n5ormimit pr z3jidhjen e t2re6 K# U V" /U!".U (" " %# N!()'M Neni 1H P,5-(0( 16 $unsimi i audituesve bhet n prputhje me pro4edurat e 4aktuara n li3jin nr68>DH, dat 1161161HHH, @(tatusi i npunsit 4ivil@, pr institu4ionet, : kan punonjs, t 4ilt e kan pr5ituar statusin e npunsit 4ivil6

76

$rve= kushteve t pr3jithshme, t pr4aktuara n li3jet n 5u:i, audituesit t prz3jidhen ndrmjet personave :, a9 kan mbaruar studimet e larta universitare n njrn n3a de3t ekonomi, 5inan4, kontabilitet, drejtsi ose disiplina t tjera, t 4ilat 3j2kohen n3a drejtori i $r3jithshm i /uditimit t nevojshme pr sektorin : auditohetE b9 kan prvoj pune jo m pak se tre vjet n auditim apo n 5usha t tjera, si 5inan4, kontabilitet dhe n ato t pr4aktuara n shkronjn AaB, t piks t ktij neniE 49 pr emrtimet A!rejtor i njsis s auditimitB dhe A"nspektor i lart i auditimitB personat e prz3jedhur duhet t ken mbaruar studimet n njrn n3a shken4at ekonomike6

3.

/udituesit jo m von se 7 vjet pas h2rjen n 5u:i t ktij li3ji duhet t jen t paisur me =erti5ikatn A/uditues i brendshm n sektorin publikB6 Jerti5ikata lshohet n3a Komisioni i Kuali5ikimit6 Neni 7? !ra%5(0( ( a,d(t,&-7&

. 3jith audituesit n det2r, sipas kritereve t vendosura n nenin 18, t ktij li3ji, i nnshtrohen edukimit t prditsuar dhe trajnimit t vijueshme e t det2rueshme, t 4ilat pro3ramohen dhe mena;hohen n3a !rejtoria e $r3jithshme e /uditimit6 Komisioni i kuali5ikimit, si njsia pr3je3jse pr kuali5ikimin dhe =erti5ikimin e audituesve t brendshm, krijohet me vendim t Kshillit t Ministrave, me propozim t ministrit t <inan4ave6 N vendim pr4aktohet rre3ullat e 5unksionimit dhe shprblimi i antarve t ksaj njsie6 Neni 71 Pr*%&*%-(t & a,d(t,&-7& t $r&5d-.0 $r3je3jsit e audituesve jan, 16 . njohin, respektojn dhe ushtrojn veprimtarin n prputhje me aktet, li3jore dhe nnli3jore, n 5u:i dhe me standardet e auditimit t brendshm n sektorin publik6 76 . ushtrojn 5unksionet e t2re n mn2r objektive, me pro5esionalizm dhe n prputhje me pr4aktimet e ktij li3ji, sipas normave dhe pro4edurave t ve=anta t veprimtaris s auditimit t brendshm n sektorin publik6 36 . veprojn n prputhje me krkesat e pr4aktuara n Kodin e tiks dhe rre3ullat pr kon5iden4ialitetin pr audituesin, t 4ilat miratohet n3a ministri i <inan4ave, dhe 5irmosen n3a se4ili audituesE D6 . kr2ejn auditime n mn2r t pavarur, n3a pikpamja pro5esionale, duke u udhhe:ur n3a interesi publik, pr t 5or4uar besimin n ndershmrin, paansin dhe e5ektivitetin e shrbimitE >6 . ushtrojn veprimtarin n prputhje me planin vjetor, t miratuar, me prjashtim t rasteve kur jan miratuar ndr2shime t parashikuara n3a titullariE H

F6 .Gi propozojn drejtuesit t njsis s auditimit dhe, nprmjet tij, drejtuesit t subjektit, pezullimin, deri n sh:2rtimin n3a or3ani prkats, t veprimeve t kundrali3jshme, t 4ilat dmtojn rnd interesat e subjektit dheKose jan t ars2etuara e prbjn vepr penaleE 76 .Gi japin rekomandime subjektit t audituar pr ndre:jen e parre3ullsive, pr masat : duhen ndrmarr n rastet e konstatimit t dmeve, ekonomike dhe 5inan4iare, pr zhdmtimin e t2re, si dhe t bjn propozime, t 4ilat s2nojn t ulin mundsin e prsritjes s kt2re rasteve n t ardhmenE 86 . mos bjn publike asnj t dhn, 5akt apo rast t 3jetur 3jat kr2erjes s auditimit apo t lidhur me t, si dhe t ruajtjn dokumentet pr =do veprimtari auditimi t kr2er, bazuar n det2rimet, : rrjedhin n3a li3jet n 5u:i pr t drejtat e prdorimit dhe t arkivimit t in5orma4ionit z2rtarE H6 . prditsojn rre3ullisht njohurit dhe a5tsit e t2re pro5esionale, n mn2r : tGi prdorin ato me e5ikasitet dhe pr t 3arantuar 4ilsin e shrbimit6 Neni 77 ! dr&%tat & a,d(t,&-7& /udituesit n kr2erjen e misionit t t2re kan t drejtat e mposhtme, 16 . ushtrojn n mn2r t pavarur 5unksionin e auditimit, pa ln hapsir pr ndrh2rje n3a kole3t, mbik:2rsit, drejtuesit e njsis s auditimit apo pala e audituar, me prjashtim t marrdhnieve t ndrsjellta t kshillimit6 76 . krkojn t 3jitha t dhnat me karakter teknik, ekonomik e 5inan4iar dhe t drejtimit t subjektit : auditohet, duke marr prsipr ruajtjen e 5shehtsis s t2re, sipas le3jisla4ionit n 5u:i6 36 . marrin n3a punonjsit e subjektit t audituar, pr rastet : 3j2kohet e nevojshme, shpje3ime, deklarata dhe 5otokopje t dokumenteve, n t 4ilat drejtuesi i subjektit t audituar ka vn shnimin Ae njjt me ori3jinalinA, si dhe materiale t transportueshme, n 5orm elektronike, : kan lidhje me auditimin e brendshm t subjektit6 D6 . ndjekin, n mn2r periodike, edukimin e prditsuar dhe trajnimin e vazhdueshm t det2rueshm, sipas krkesave t para3ra5i t par, t nenit 7? t ktij li3ji pr 5unksionet e ve=anta : ushtron, si dhe n 5usha t tjera, brenda shrbimit publik6 >6 .Gi para:esin krkesn drejtuesit t njsis s auditimit pr he:jen dor n3a nj veprimtari auditimi, kur =mojn se pr shka:e t ar3umentuara 4enohet besueshmria dhe 4ilsia e auditimit6 Neni 73 K,1(/(0&t 5 7&4r(0tar(5 & a,d(t,&-7& /udituesve u ndalohet, a9 t jen t z3jedhur n 5unksione drejtuese n strukturat e partive politikeE

1?

b9 t kr2ejn det2ra, brenda subjektit t audituar, : nuk kan t bjn me 5unksionin e auditimit t brendshm n sektorin publikE 49 t ushtrojn =do veprimtari ose pun tjetr me pa3es, ose t ken pr5itime t tjera, t nat2rave dhe 5ormave, : i bjn t jen n kon5likt interesash me ushtrimin e auditimit6 Neni 7D K351)('t( ( (5t&r&-a7& 4r a,d(t,&-(t 16 /udituesi njo5ton paraprakisht, me shkrim, drejtuesin e njsis s auditimit t brendshm pr =do kon5likt t mundshm interesi, : rrjedh n3a pjesmarrja e tij n auditimin e nj subjekti6 Me kon5likt interesash kuptohet, a9 punsuar si auditues 3jat 3 8tre9 viteve t 5undit n subjektin, : do t auditohetE b9 punsimi n 5unksione drejtuese 3jat 3 8tre9 viteve t 5undit n subjektin, : do t auditohet, t audituesit, bashkshortesKbashkshortit, t t a5rmve me lidhje 3jinie deri n shkalln e d2t, sipas pr4aktimeve t bra n Kodin IivilE 49 zotrimi n3a audituesi, bashkshortjaKbashkshorti, t a5rmit, me lidhje 3jinie, deri n shkalln e tret, sipas pr4aktimeve t bra n Kodin Iivil, i aksioneve ose pjesve t kapitalit n subjektin publik, : do t auditohetE d9 rrethana t tjera t 4aktuara, : mund t mbartin kon5likt interesash, kur 3j2kohen si t tilla dhe ars2etohen me shkrim n3a drejtori i $r3jithshm i /uditimit ose drejtuesi i njsis s auditimit6 76 Nse vrtetohet se n auditim kan marr pjes nj ose m shum auditues, : jan n kon5likt interesash, si= parashikohet n pikn 1, t ktij neni, drejtori i $r3jithshm i /uditimit ose drejtuesi i njsis s auditimit t brendshm mban :ndrim pr audituesit, sipas parashikimeve t ktij li3ji dhe li3jeve t tjera, anulon auditimin, dhe krkon prsritjen e tij6 K# U V"" M/##'!) N" . !# 1.+#"(' (' $'#01".)()M .' /U!"."M". M "N(.".UI"+N . .1 #/ Neni 7> "arrd.&5(&t 0& K,7&5d(5, Pr&-(d&565 d.& (5-t(t,6(35&t & 4a7ar,ra !rejtoria e $r3jithshme e /uditimit bashkpunon me Kuvendin e #epubliks s (h:ipris, $residen4n dhe institu4ionet e pavarura n rru3 z2rtare, pr t si3uruar realizimin e shrbimit t auditimit t brendshm n kto institu4ione6 (trukturat audituese t kt2re institu4ioneve jan t det2ruara t dr3ojn pro3ramet vjetore dhe strate3jike t auditimit dhe t raportojn pran !rejtoris s $r3jithshme t /uditimit, n prputhje me krkesat e ktij li3ji dhe pro4edurat e miratuara n3a ministri i <inan4ave6 "nstitu4ionet e pavarura, : nuk plotsojn kriteret pr t n3ritur njsi audituese, auditohen n3a njsia prkatse e !rejtoris s $r3jithshme t /uditimit6

11

Neni 7F "arrd.&5(&t 0& K35tr3))(5 & Lart t S.t&t(t d.&9 3-& 3r*a5&t t t%&ra t )(d.,ra 0& a,d(t(0(t !rejtoria e $r3jithshme e /uditimit bashkpunon me Kontrollin &art t (htetit dheK ose or3anet e tjera, t lidhura me auditimin6 K2 bashkpunim s2non n shkmbimin e =do in5orma4ioni t vle5shm, : lidhet me sistemin e auditimit, n dr3imin e pro3rameve vjetore t auditimit, pr t shman3ur mbivendosjet n pro4esin e auditimit, dhe n dr3imin e raporteve prmbledhse, vjetore e periodike, kur krkohen n3a palt6 Neni 77 "arrd.5(&t 0& 0(5(-tr(t & )(5%-, (5-t(t,6(35&t :&5dr3r& d.& 3r*a5&t & 4,-.t&t(t 7&5d3r !rejtoria e $r3jithshme e /uditimit bashkpunon, n rru3 z2rtare, me njsit e auditimit pran ministrive t linjs, institu4ioneve :endrore dhe or3aneve t pushtetit vendor6 (trukturat audituese t kt2re institu4ioneve jan t det2ruara t dr3ojn pro3ramet vjetore dhe strate3jike t auditimit dhe t raportojn pran !rejtoris s $r3jithshme t /uditimit, n prputhje me krkesat e ktij li3ji dhe me pro4edurat e miratuara n3a ministri i <inan4ave6 Neni 78 Pr*at(t%a & a't&7& 55)(*%3r& 16 76 N3arkohet Kshilli i Ministrave, :, brenda 3jasht muajve n3a h2rja n 5u:i e ktij li3ji, t miratoj aktet nnli3jore, n zbatim t n neneve 1D e 7?6 N3arkohet Kshilli i Ministrave, :, brenda tet muajve n3a h2rja n 5u:i e ktij li3ji, t miratoj aktet nnli3jore, n zbatim t n neneve 1? e 176 Neni 7H S.1,:(/(0&t &i3ji Nr6H??H, dat 136?767??3, A$r auditimin e brendshm n sektorin publikB, sh5u:izohet6 Neni 3? K2 li3j h2n n 5u:i 1> dit pas botimit n A<letoren -2rtareB6

K#L ./# J3/&1(5a !343))(

17