BLM V SAP 2000 rnek Proje Verileri: (Boyutlar ve ykler rnek olarak rastgele seilmitir.

) Malzeme: C25 - S420 Analiz ksm: 2 4 c=0.25 t.s /m Birim hacim ktlesi 3 Birim hacim arl c= 2.5 t/m Ec= 3.025x E6 t/m2 Elastisite modl c= 0.2 Poisson oran c= 1x E-5 Is genleme katsays Eleman boyutlar: Tm kiriler 25/50 cm Tm kolonlar 25/50 cm Tm demeler t =12 cm

Boyutlandrma ksm (Tasarm): Malzeme Dayanmlar: fcd=1700 t/m2 fyd=36500 t/m2

Ykler: Kaplama + Sva = 0.150 t/m2 Yapnn kendi (zati) arl ise otomatik olarak alnacaktr.

Hareketli Ykler: 10 luk duvar tayan demelerde : 0.350 t/m2 Normal demelerde : 0.200 t/m2 Balkonlarda : 0.500 t/m2 Merdivenlerde : 0.350 t/m2

Duvar Ykleri: 20 cm lik duvar arl 10 cm lik duvar arl

: 0.250 t/m2 : 0.170 t/m2

Deprem Ykleri: Deprem Blgesi: 2 Zemin Snf: Z3 Tayc sistem davran katsays(R)= 7 F4= 60t, F3= 40t, F2= 30t, F1= 20t, Yatay ykler ktle merkezinden etki edecektir. Her kat ayr ayr rijit diyafram olarak alnacaktr.

lem Basamaklar: 1) Sap2000 program altrlr ve gelen pencerenin sa alt kesinden gncel birim seilir. Bu rnekte birim sistemi olarak ton-metre (t.m) seilmitir. 2) Daha sonra File Mensnden New Modele veya st ara ubuundan New Model dmesine tklanr. Karmza gelen New Model penceresinden Grid Only (sadece zgara) dmesine tklanr. Gelen New Coord/Grid System (Yeni koordinat/Grid sistemi) penceresinde, Number of Grid Lines (Grid-Aks izgi says) ksmnda, x ynndeki Grid

izgi saysna dey aks says, y ynndeki Grid izgi saysna ise yatay aks says girilir. Bu rnekte dey aks says 6, yatay aks says ise 4 girilmitir. Z ynndeki aks saysna ise 2 girildi(1 kat girilip dier katlar ayn olduundan kopyalanacaktr). Sonra ayn pencerede Grid Spacing (Aks mesafeleri) ksmnda x, y ve z ynndeki aks aras mesafeler girilir. Bu rnekte x ynndeki aks aras mesafeye 3.6 m, y ynndeki aks aras mesafeye 3.9 m, z ynndeki aks aras mesafeye ise kat ykseklii olan 3.0 m girilmitir. Daha sonra yine ayn penceredeki Edit Grid dmesine tklanarak projedeki gerek aks mesafeleri girilecektir.

3) Edit Grid dmesine tklandktan sonra x ynndeki aks mesafelerine srasyla 0 m, 3.6 m, 8.1 m, 13.35 m, 17.85 m, 21.45 m , y ynndeki aks mesafelerine ise srasyla 0 m, 3.9 m, 7.05 m, 10.95 m girilir. 2 defa Ok tuuna baslr ve pencereler kapatlr.

4) Bu ilemlerden sonra yapda kullanlan malzeme snf tanmlanr. Bilindii zere Sap2000 de tanmlama ilemi Define mensnden gerekletirilir. Define mensnden Materialsa tklanr. Karmza gelen pencereden Add New Materiala tklanr. Material Property Data mensnden projede verilen beton snfna gre verilen zellikler girilir.

5) Bu ilemlerden sonra yapda kullanlan ubuk kesitleri tanmlanr. Bu ilem iin Define Frame sectionsa tklanr. Gelen pencerede Add I /Wide Flange alr, mensnden Add Rectangular seilir ve Add New Property dmesine baslr. Boyutlar girilirken dey elemanlarda (kolon ve perdelerde) yerel (local) 2 ekseninin daima Xe paralel ve yatay elemanlarda ise daima Zye paralel ve yerel (local) 3 eksenini ise yatay ve dey elemanlarda daima Yye paralel olduu dikkate alnmaldr. Ancak bu ilem uygulamada kartrld iin st ara ubuklarndan Set Display Options (Ctrl+E) dmesine tklanarak buradan General sekmesinden Extrude View tklanarak aktif hale getirilir ve

Boyutlar girildikten sonra kesit ismi verilir ve malzeme C25 seilir. Eer betonarme boyutlandrma (tasarm) yaplacaksa beton snf seildikten sonra Concrete Reinforcement(betonarme donat) dmesine tklanarak
donat paspaylar kiri(beam) ve kolon(column) iin seilir.(Not: Betonarme tasarm Sap2000 tarafndan yaplmayacaktr). Sonra Ok dmesine tklanarak klr. 6) Yatay elemanlarn (demelerin) kesitlerini tanmlamak iin Define mens Area Sectionsa tklanr. Gelen pencerede Add New Sections dmesine tklanr ve kesit ismi ve deme kalnlna 12 cm girilir. Malzeme olarak da yine C25 seilir. 7) Tanmlama ilemlerinden sonra srasyla dey tayc elemanlar girilir. Dey tayc elemanlar Draw mensnden Draw Frame dmesine tklanarak tek tek izilir. Dey tayc elemanlardan perdeleri modellemek iin ise perde aksnn tam ortasndan bir aks daha girilir. Kirileri de ayn ekilde Draw Frame element dmesinden tek tek girilir. Bu ilemlerde eleman giriini kolaylatrmak iin st ara ubuundan x-z, x-y ve y-z dmelerine baslarak ilgili akslara kolayca geilir. 8) Ayn ekilde Draw mensnden Draw Rectangular Area dmesine tklanarak demeler girilir. Balkon demeleri iin yapnn n ve arka tarafna rnek balkon akl olarak 1.5 m lik birer aks daha girilir. 9) Yapnn 1 kat modellendikten sonra yapya etkiyen yklerin tanmlanmas gerekir. Bu ilemi Define mensnden Define Load Cases dmesine tklanarak karmza gelen pencerede Load Name yazan ksma srasyla Zati, hareketli Ex ve Ey isimleri girilir. Zati yk ksmnda yapnn kendi arln hesaba katmas iin Self Weight Multiplier ksmna 1 yazlr. Dier yklerde bu rakam sfrdr. 10) 1 kat girildikten sonra dier katlar oluturmak iin tm elemanlar seilerek Edit Mensndeki Replicate komutu altrlr. Karmza gelen pencerede dz yazan yere z ynnde ne kadarlk bir mesafeye kopyalayacamz girilir. Alttaki Increment Data kutusuna ise ka adet kat kopyalanacaksa o adet girilir. 11) Yapya etkiyen ykler tanmlandktan sonra betonarme hesapta kullanacamz yk birleimlerini (kombinezonlar) tantmamz gerekir. Bu ilem Define Combinations mensnden yaplr. Define Combinationsa tklandnda karmza gelen pencerede Add New Comboya tklandnda istenen birleimlerin (kombinezonlarn) yk arpanlar girilir. 12) Yk tantma ve kombinezonlar tanmlandktan sonra demeler ve kiriler seilerek gerekli ykler bu elemanlara atanr. 13) Perde ve kolon iinde kalan kiri ularn rijit u olarak tantmak iin tm kiriler seilir ve Assign mensnden Frame End Offset e tklanr ve gelen pencerede Automatic from connectivity seilir, Rigid-zone factor 1 alnr. Bylece tm kiri ular otomatik olarak rijit u alnm olur. Bu ekilde perdeler, geni kolon modellemesi ile modellenmi olur ve bylece perdenin i kuvvet diyagramlar ve donats hesaplanabilir. 14) Demeleri kendi dzleminde rijit diyafram(yatay perde) olarak tantabilmek iin her katn dmleri ayr ayr seilir ve Assign Mens Jointe tklanr, gelen pencerede Diaphram seilir ve Add New Constraint dmesine tklanr. Rijit diyaframlar tanmlandktan sonra bu menden klr. 15) Dmlere, kirilere ve demelere yk atamak iin ise nce hangi elemanlara yk atamak istiyorsak o elemanlar seilir ve daha sonra Assign frame loads(kirilere yk atamak iin), Assign Joint Loads(dmlere yk atamak iin) ve Assign Area Uniform Load(demelere yayl yk atamak iin) menlerine girilerek gerekli ykler atanr. 16) Yatay ykler(deprem ykleri) ise katlar rijit diyafram olarak tanmlandktan sonra Define Load Casesa girilir. Buradan da Define Loads penceresinden Ex seilir ve Modify Lateral Loads(yatay ykleri deitirme) dmesine tklanr. Sonra gelen User Seismic Loading(kullanc deprem yklemesi) penceresinde, Fx stununa stten aa srasyla kat yatay ykleri yazlr. Burada alttaki Apply at Center of Mass(ktle merkezine uygula)

elemanlarn gerek boyutu grlr.

seenei iretlenmelidir.(Sap2000 ktle merkezinin koordinatn otomatik olarak hesaplayarak yapya gelecek olan burulmay da hesaba katmaktadr). Ey yklemesi iin de ayn ilem yaplr. 17) Sistemi analiz etmek iin Analyze mensnden Run Analysise veya F5 ksayol dmesine tklanr. 18) kuvvet diyagramlarn grmek iin Display Mens- Show Forces/Stresses Framese veya ilgili ara ubuu dmesine tklanr.

Modellenen yapdaki rijit blgeler(yeil renkli olan ksmlar)

B

2
450

3
2145 525

3
450

2
360

360

DNB01

DNB01

12cm

12cm

KN01(25/50) PN01 (25/415) DN01 12cm

KN02 (25/50) SN01 (25/50) DN02 12cm PN02 (550/25) DDN01 12cm

KN02 (25/50)

KN01 (25/50) SN01 (25/50) PN01 (25/415) DN01 12cm

DN02 12cm

390

KN07 (25/50)

KN09 (25/50)

KN09 (25/50)

KN07 (25/50)

390

KN03 (25/50)

KN04 (25/50) SN02 (50/25) DN04 12cm

KN05 (25/50) SN03 (50/25)

KN04 (25/50) SN03 (50/25) DN04 12cm

KN03 (25/50) SN02 (50/25) DN03 12cm

315 1095

DN03 12cm
1095 315

KN06 (25/50)

KN10 (25/50)

KN10 (25/50)

KN08 (25/50)

KN08 (25/50)

KN06 (25/50)

KN03 (25/50)

KN04 (25/50) SN02 (50/25) DN02 12cm

KN05 (25/50) SN03 (50/25) DDN01 12cm

KN04 (25/50) SN03 (50/25) DN02 12cm

KN03 (25/50) SN02 (50/25) DN01 12cm

DN01 12cm

390

KN07 (25/50)

KN09 (25/50)

KN09 (25/50)

KN07 (25/50)

PN01 (25/415) KN01(25/50)

DNB01

SN01 (25/50) KN02 (25/50)

PN02 (550/25)

KN02 (25/50)
DNB01

SN01 (25/50) KN01 (25/50)

PN01 (25/415)

390

12cm

12cm

360

450

525 2145

450

360

NORMAL KAT KALIP PLANI (1/50)