YILDIZ TEKNK NVERSTES

MAKNA MHENDSL BLM

SOUK HAVA DEPOSU PROJELENDRLMES

08066196 Musab POYRAZ

TERMODNAMK ve ISI TEKN ANABLM DALINDA HAZIRLANAN

MAKNE TASARIMI II

Proje Danman: Dr. Nuri Alpay KREK

STANBUL, 2013

NDEKLER
Sayfa
NDEKLER ............................................................................................................................ i
SMGE LSTES (Alfabetik).................................................... Error! Bookmark not defined.
KISALTMA LSTES .............................................................. Error! Bookmark not defined.
EKL LSTES ....................................................................... Error! Bookmark not defined.
ZELGE LSTES .................................................................. Error! Bookmark not defined.
1.

VERLER ................................................................................................................ 4

1.1
1.1.1
1.1.2
1.1.3
1.1.4
1.1.5
1.1.6
1.1.7
1.1.8
1.1.1

Genel Bilgiler ve Teknik Parametreler [1] .............................................................. 4

Isparta linin Yaz Aylarnda D Hava Scaklklar ................................................. 4
Kiraz Saklama Koullar .......................................................................................... 4
Kiraza Ait Parametreler ........................................................................................... 4
Gne Inlarnn Etkisinin Scaklk Fark Edeerleri ........................................... 4
Komu Hacim ve Deme Scaklklar .................................................................... 5
zole Kalnl .......................................................................................................... 5
Kullanlacak Kasa ve Palet Bilgileri [3] .................................................................. 5
Souk Hava Deposu Boyutlandrlmas .................................................................. 5
Dier Bilgiler ........................................................................................................... 6

2.

ISI TRANSFER KATSAYILARININ (K) BELRLENMES................................ 7

2.1
2.1.1
2.1.2
2.2
2.3
2.4

Duvar ....................................................................................................................... 7
Duvar ................................................................................................................... 7
D Duvar ................................................................................................................. 7
Tavan ....................................................................................................................... 8
Deme .................................................................................................................... 9
Kap........................................................................................................................ 10

3.

ISI YK HESABI .............................................................................................. 11

3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
3.8
3.9

Transmisyon Iss ................................................................................................... 11

nfiltrasyon Iss (hava deiimi ss).................................................................... 11
Mallardan Gelen Is ............................................................................................... 12
nsanlardan Gelen Is ............................................................................................. 13
Aydnlatmadan Gelen Is ....................................................................................... 13
Forklift almasndan Gelen Is ............................................................................ 13
Depolama Srasnda Olgunlama ve Solunumdan Kaynaklanan Is...................... 14
Depoya Giren Kasalardan Gelen Is ...................................................................... 14
Toplam Is Yk .................................................................................................... 14

4.

SOUTMA EKPMANLARININ SEM ......................................................... 15

4.1
4.1.1
4.1.2
4.1.3
4.1.4
4.1.5

Soutma Cihaz ve Ekipmanlar ............................................................................. 15

Evaparatr .............................................................................................................. 15
Reglatr................................................................................................................ 15
Gidi - Dn Kollektr....................................................................................... 15
El Valfi................................................................................................................... 15
Filtre Kurutucu.................................................................................................... 16
i

4.1.6
4.1.7
4.1.8
4.1.9
4.1.10
4.1.11
4.1.12
4.1.13
4.2
4.3
4.4
4.5

Sv Tank............................................................................................................... 16
Kompresr ............................................................................................................. 16
Kondenser .............................................................................................................. 16
Selenoid Valf ......................................................................................................... 16
Gzetleme Cam .................................................................................................... 17
Yksek Basn Presostat ....................................................................................... 17
Alak Basn Presostat ......................................................................................... 17
Ya Ayrac ............................................................................................................ 17
Evaporatr Seimi ................................................................................................. 17
Kondenser Seimi .................................................................................................. 19
Kompresr Seimi ................................................................................................. 20
Kondenser Seimi .................................................................................................. 21

VERLER

1.

Yer: Isparta
rn Ad: Kiraz
Miktar: 80 ton

1.1

Genel Bilgiler ve Teknik Parametreler [1]

1.1.1 Isparta linin Yaz Aylarnda D Hava Scaklklar

-Kuru termometre (KT) : 34 C

-Ya termometre (YT) : 21 C
-Bal nem () : % 63
1.1.2 Kiraz Saklama Koullar
-Saklama scakl : -1 C
-Odann bal nemi : % 90-95
-Depolama sresi : 2-3 hafta

1.1.3 Kiraza Ait Parametreler

-Kiraz nem oran : % 80
-Donma balang scakl : -2 C
-Donmadan nceki snma ss: 0,84 kcal/kg C
-Donmadan sonraki snma ss: 0,44 kcal/kg C
-Donma ss: 64,0 kcal/kg
1.1.4 Gne Inlarnn Etkisinin Scaklk Fark Edeerleri
-Dou duvar T=3 C
-Bat duvar T=3 C
-Gney duvar T=2 C
-Dz at T=5 C
4

-Btn duvarlar ve at ak renk boya ile boyanmtr.

1.1.5 Komu Hacim ve Deme Scaklklar
-Makine dairesi (Haval kondenser): D scaklk (34)+5=39 C
-Toprak deme scakl (souk iklimler iin): 15 C
-Bro mahalleri, giri hol ve antre: 20 C [2]
1.1.6 zole Kalnl
-Serin / kuzey blgeler iin Tdepo= -26 Cde 100 mm kalnlnda styropor seildi. ( =0,035
kcal/h C m)

1.1.7 Kullanlacak Kasa ve Palet Bilgileri [3]

-1 kasann alaca miktar = 13-15 kg 14 kg/adet kasa olarak belirlendi.
-Bo bir kasann arl = 2 kg/adet kasa
-Kasa d ebatlar 0,55 x 0,32 x 0,20 m
-Toplam kasa says 80000 kg / 16 kg/adet kasa = 5000 adet kasa
-1 paletin tayabilecei maksimum yk = 1000 kg
-Palet ebatlar 1,2 x 1,0 m
-1 palet 6 adet kasa/sra 10 sra x 6 adet kasa/sra = 60 adet kasa alr.
-1 palete den toplam arlk 60 adet kasa x 16 kg/adet kasa = 960 kg 960 kg 1000kg
-Toplam palet says 5000 adet kasa / 60 adet kasa /adet palet = 84 adet palet
1.1.8 Souk Hava Deposu Boyutlandrlmas
-9,4 m eninde (dou-bat dorultusunda)
-24 m boyunda (kuzey-gney dorultusunda)
-Kasa ykseklii (0,2 m x 10 kat st ste) + (evap. pay=0,45 m) + (fleme pay=1m) =
Oda ykseklii = 3,45 m

ekil 1.1. Souk hava deposu palet yerleimi

1.1.1 Dier Bilgiler

-Kullanlacak soutucu akkan : R134a
-Duvar, deme, tavan ve kap malzemelerinin deerleri M.M.O. Kalorifer Tesisat
Kitabndan seildi.

ISI TRANSFER KATSAYILARININ (K) BELRLENMES

2.
2.1

Duvar

ekil 2.1. Duvar yaps

1- Sva
3- Styropor

L=0,03 m, =1,20 kcal/mh C,

L=0, 1 m,

=0,035 kcal/mh C,

L/ =0,025
L/ =2,857

5- Tula duvar L=0,23 m,

=0,9

kcal/mh C,

L/ =0,255

6- D sva

=1,20 kcal/mh C,

L/ =0,025

L=0,03 m,

2.1.1 Duvar

i=7, 1/i=0,143 d=7, 1/d=0,143

Kiduvar= 1/(0,143+0,025+2,857+0,255+0,025+0,143)=0,290 kcal/m2 h C

2.1.2 D Duvar

i=7, 1/i=0,143

d=20, 1/d=0,05
7

2- Rabitz teli
4- Buhar kesici

Kdduvar= 1/(0,143+0,025+2,857+0,255+0,025+0,05)=0,298 kcal/m2 h C

2.2

Tavan

ekil 2.2. Tavann yaps

1-i sva

L=0,03 m,

=1,20 kcal/mh C,

L/ =0,025

3- sytropor

L=0,1 m,

=0,035 kcal/mh C,

L/ =2,857 4- Buhar kesici

5- betonarme beton

L=0,1 m,

6- Asfalt yaltm (zift) L=0,02m,

=1,75 kcal/mh C,

L/ =0,057

=0,15 kcal/mh C,

L/ =0,13

i=5, 1/i=0,2 d=20, 1/d=0,05

Ktavan=1/ (0,2+0,025+2,857+0,057+0,13+0,05)=0,301 kcal/m2 h C

2- Rabitz teli

2.3

Deme

ekil 2.3. Deme yaps

1- Fayans

L=0,03 m, =0,9 kcal/mh C,

L/ =0,033

2- Fayans harc

L=0,03 m, =1,2 kcal/mh C,

L/ = 0,025

3- Grobeton

L=0,05 m, =1,1 kcal/mh C,

=0,035 kcal/mh C, L/ =2,857 5- Buhar kesici

4- Poliretan sert kpk levha L=0,1 m,

6- Grobeton
7- Blokaj

L=0,1 m,

L/ =0,045

=1,1 kcal/mh C,

L=0,05 m,

L/ =0,09

=1,5 kcal/mh C,

L/ =0,03

8- Tabii zemin

i= , 1/i=0 d=8, 1/d=0,125

Kdeme=1/ (0+0,033+0,025+0,045+2,857+0,09+0,033+0,125)=0,31 kcal/m2 h C

2.4

Kap

ekil 2.4 Kap yaps

1- elik

L=0,002 m,

=39 kcal/mh C,

L/ =0,00005

2- Sunta

L=0,03 m,

=0,12 kcal/mh C,

L/ =0,25

3- Mantar

L=0,175 m,

=0,035 kcal/mh C,

L/ =5

4- Sunta

L=0,03 m,

=0,12 kcal/mh C,

L/ =0,25

5- elik

L=0,002 m,

=39 kcal/mh C,

L/ =0,00005

i=7, 1/i=0,143 d=7, 1/d=0,143

Kkap=1/ (0,143+0,00005+5+0,25+0,00005+0,143)=0,173 kcal/m2 h C

10

3.

ISI YK HESABI

3.1

Transmisyon Iss

Q = K x A x T

izelge 3.1. Is yk hesab tablosu

Yzey Cinsi

Eni Yk.
(m)

D Duvar

Boyu (m) Adet

Yzey

Ku

Alan (m)

kcal/m2hC

T (C)

Is Trans.
kcal/h

3,45

9,4

32,43

0,298

34-(-1)+3=38

367,237

3,45

24

82,8

0,298

34-(-1)+2=37

912,953

3,45

24

82,8

0,298

34-(-1)+0=35

863,604

3,45

3,7

12,8

0,290

39-(-1)=40

148,480

0,173

20-(-1)=21

14,532

3,45

3,7

12,8

0,290

20-(-1)=21

77,952

Tavan-at

9,4

24

225,6

0,301

34-(-1)+5=40

2716,224

Deme

9,4

24

225,6

0,31

15-(-1)=16

1118,976

(bat)
D Duvar
(gney)
D Duvar
(kuzey)
Duvar
(M.D.)
Kap

Duvar(O.)

= 6219.958 kcal/h

3.2

nfiltrasyon Iss (hava deiimi ss)

11

Qinf = Hava deiimi x V0 x (hd-hi) x

V0 = 9,4 x 24 x 3,45 = 778,32 m3 Hava deiimini

izelge 3.2. Oda kap almalarndan meydana gelen hava deiimi [1]

Oda i hacmi

24 saatte hava deiimi

Oda scakl 0 C
altnda

625

2,5

750

2,3

1000

1,9

Yukardaki tablodan bu hacime gre iterasyon yaplp hava deiimi deeri bulunur.

1000 750 1,9 2,3

x 2,25
1000 778
1,9 x

Oda s tutumu: -1 C
Oda nemi: %93
-1 C ve w=%93 nem iin

hi

34 C ve w=%63 nem iin

hd 20,6 kcal/kg

1,5 kcal/kg

(Psikometrik diyagramdan)

hava = 1,143 kg/m3

Qinf = 2,25 x 788,32 x [20,6-1,5] x 1,143 = 38723 kcal/24 h = 1613,4 kcal/h

3.3

Mallardan Gelen Is

Depoya gnde 5 palet mal sevkiyat oluyor. 5 palet x 960 kg = 4800 kg

4800 kg mal transferi oluyor.Depoya giren mallarn scakl d scakla eit alnd.
Q = m x cp x T
G=Gnlk Ykleme=4800 kg/gn
Donmadan nce;
12

cp =0,84 kcal/kg C
T = 34-2 = 32 C
Q=4800 kg/gn x 0,84 kcal/kg C x 32 C = 129024 kcal/gn=129024/24 h = 9938,7 kcal/h

3.4

nsanlardan Gelen Is

Depoda 2 kii gnde 3 saat alyor. Bir iinin yayd s = 235 kcal/h
Q=2 x 3 x 235 = 1410 kcal/gn = 58,75 kcal/h

3.5

Aydnlatmadan Gelen Is

1000 W gcndeki 6 lambayla depo aydnlatlmaktadr. Lambalar her gn 3 saat ak

kalmaktadr. Lambalar normal tip alnmtr sebebi ise;
1,06 fluorasant tip lamba iin gnlk s katsays > 0,86 normal tip lamba iin gnlk s
katsays
QAydn=4x1000 0,86 3=10 320 kcal/gn =430 kcal/h

3.6

Forklift almasndan Gelen Is

Forklift motoru=
Sr motoru=10,5 kw
Pompa motoru=11 kw = toplamda=21,5 kw
Qforklift = n q t(h)
Forklift saysn=1
Forkliftin gnlk alma sresi3 h=0,125gn
Forkliftin gc21,5 kW=18 490 kcal/h
Qforklift = 1 3 18 490 kcal/h = 54 570 kcal/gn /24=2273,75 kcal/h
13

3.7

Depolama Srasnda Olgunlama ve Solunumdan Kaynaklanan Is

Qolgunlama = Gtoplam cresp,kiraz/ 1000 24=80 000kg x 260 kcal/ton x saat / 24000= 867 kcal/h

3.8

Depoya Giren Kasalardan Gelen Is

Qkasa=m x c x T = 2 kg x 1,760 kj/kg C x (34-(-1))= 132,2 kj =31,6 kcal (1 tane kasadan

gelen)
Souk odaya gnde 5 palet meyve giriyor yani 5 palette toplam (60x5) 300 tane kasadan
gelen s;
Qkasa= 300 x 31,6 = 9480 kcal/gn = 395 kcal/h

3.9

Toplam Is Yk

Qtrans = Qduvar + Qtavan + Qdeme + Qkap

= 6219.958 kcal/h

Qtop = Qtrans + Qinf + Qmal + Qinsan + Qaydn + Qforklift + Qolgunlama + Qkasa

=6219.958 kcal/h + 1613,4 kcal/h + 9938,7 kcal/h + 58,75 kcal/h + 430 kcal/h + 2273,75
kcal/h + 867 kcal/h + 395 kcal/h
=21 796,558 kcal/h
=25,35 kW toplam s yk

25,35 kW + %5 (fan ve defrost pay) = 1,27 + 25,35 = 26,62 kW

26,62 kW + %10 (emniyet pay) = 2,662 + 26,62 = 29,28 kW

14

SOUTMA EKPMANLARININ SEM

4.
4.1

Soutma Cihaz ve Ekipmanlar

4.1.1 Evaparatr

Bir soutma sisteminde evaparatr sv soutkann buharlat ve bu srada bulunduu

ortamdan sy ald cihazdr. Dier bir ifadeyle, evaparatr bir soutucudur. Kondenserden
direkt olarak veya soutkan deposundan geerek ve direkt ekspansiyonlu sistemde (kuru tip)
ekspansiyon valfi, klcal boru veya benzer bir basn drc adyabatik olarak
geniletildikten sonra evaparatre sv-buhar karm seklinde giren soutkann byk bir
ksm sv haldedir. Evaparatr de s alarak buharlasan soutkana, emi tarafna gemeden
nce bir miktar daha s verilmesi ve 3-8C arasnda kzgnlk verilerek kzgn buhar
durumuna gelmesinin birok faydalar vardr. Bunlarn en basnda, kompresre byk zarar
verebilen sv soutkann kompresre gelmesi gsterilebilir.

Direkt veya sv tasmal tertiplerde alan evaparatrlerin hepsinde de soutkan basnc,

kondenser tarafndaki basnca oranla ok daha dktr. Bu nedenle, evaparatr tarafna
sistemin alak basn taraf ad verilir.

4.1.2 Reglatr

Evaparatre giren akkann basn ayarlaycs grevindedir.Giren akkann buharlamadan

nce belirli bir basnca gelmesi iin reglatr tarafndan ayar yaplr.

4.1.3 Gidi - Dn Kollektr

Soutma sisteminde gnderilecek ve dnen akkann topland blmdr.

4.1.4 El Valfi

Soutma sisteminin bir ksmn gerektiinde dier ksmlardan ayrmak iin kullanlr.
15

4.1.5 Filtre Kurutucu

Soutma sisteminde zararlarn % 80i direkt veya dolayl ekilde sistemde nem olusuna
baldr.

Nemin zararlar ; genleme valfinde suyun donarak ak engellemesi, metal korozyonu, bakr
kaplama olay, kimyasal zincirleme reaksiyonlar balatp devam ettirmesidir. Sistemde kalan
veya alma srasnda gelen nemin sistemden derhal uzaklatrlmas iin kullanlr.

4.1.6 Sv Tank

Kondanserde

svlatrlm

olan

soutucu

akkann

devaml

olarak

evaparatr

besleyebilmesi iin kondenser ile termostatik genleme valfi arasna konur.

4.1.7 Kompresr

Kompresrn sistemdeki grevi, buharlatrc-soutucudaki s ile ykl soutucu akkan

buradan uzaklatrmak ve bylece arkadan gelen s yklenmemi akkana yer temin ederek
akn srekliliini salamak,buhar halindeki soutucu akkann basncn konderserdeki
youma scaklnn kart olan seviyeye karmaktr.

4.1.8 Kondenser

Soutma sisteminde soutkann evaparatrden ald s ile kompresrdeki sktrma ilemi

srasnda ilave olunan snn sistemden alnmas kondenserde olur. Bylece, soutkan sv hale
gelerek basnlandrlr ve tekrar geniletilerek evaparatrden s alacak duruma getirilir

4.1.9 Selenoid Valf

16

Soutma sisteminde sv veya gaz akkannn aksn elektrik sinyali ile, uzaktan kumandal
bir ekilde ap kapamaya yarar. Valfin normal ak veya normal kapal yapl sekline gre
valf, yerekimi etkisiyle, yay etkisiyle veya akkann kendi basncyla normal konumda iken,
elektrik sinyali ile meydana gelen manyetik bir alann salad hareket vastasyla normalin
aksi konumuna girer.

4.1.10 Gzetleme Cam

Soutma sistemindeki akkann aksn veya seviyesini grmek, akkan iinde bulunabilecek
nemi kontrol etmek ve soutkan sarj hakknda bilgi almak maksatlarn yerine getirmek zere
kullanlr.

4.1.11 Yksek Basn Presostat

Bu cihaz bir basn alteri olup kompresrn k borusu zerine balanr. Basn ayarlanan
ve msaade edilen miktar asnca kompresr eviren elektrik motorunun elektrik ald
manyetik altere bobinin sarglardan geen akm keserek kompresrn durmasna sebep olur.

4.1.12 Alak Basn Presostat

Yap itibar ile yksek basn presostat gibi olup ondan fark, elektrik devresini belli bir
basncn altna drldnde amas yani kompresrn durmasdr.

4.1.13 Ya Ayrac

Kompresrden kan gazlarn beraberinde tadklar yalama yalarn kompresre iade

ederler.

4.2

Evaporatr Seimi

17

QODA STENEN KAPASTE

= 29,28 kW

T1 - ODA SICAKLII

= -1 C

T2 EVAPORASYON SICAKLII

= -7 C

R 404A

T1 = T1 - T2 = -1C (-7C) = 6C

6 mm lamel aral H serisi seildi

SC 1, SC 2, SC 3, SC 4 EUROVENT Standartlar = SC2 seildi

K1 Scaklk Dzeltme Faktr

K1SC Mevcut artlara en yakn EUROVENT Standart. Scaklk dzeltme faktr
K2 Soutucu Akkan Katsays (Tablo 3)

K2 R 404 A = 1,00

T2, (Tablo 3)

K1= 0,80

T2, T1, (Tablo 3)

K1 SC 2 = 1

T2, T1, (Tablo 3)

K3 =1,00 (Alminyum)

(Tablo 4)

QKAT, SC 2 = (QODA / K2 )(K1 SC 2 / K1) (1/K3)=( 29,28 / 1,00) x (1/0,80) x (1/1)= 36,6 kW

SELEN EVAPARATR
FEH 40.31
KAPASTE 14.025 --- SC2 ----3 adet = toplamda kapasite=42,075 Kw
Evaporatrn fan motorundan kaynaklanan s (Qfanmotoru); 480 W*3=1440 W
18

Defrosttan gelen s

===== 2

ve daha yukar scaklktaki odalarda tabi hava

sirklasyonlu defrost

Kontrol= 25,35 kW + 1440 W =23,6 kw + %10=2,36 = 29,469 kw

4.3

Kondenser Seimi

KONDANSER
2
1
KISLMA
VALF

KOMPRESR

EVAPORATR
4

ekil 4.1. evrim

19

lnP(MPa)

2,2

0,5

50C

- 8C

260

355

440

ekil 4.2. Logaritmik P-h diyagram

evrimde;
1-2 Kondanserde sabit basn (ve scaklkta) youma.
2-3 Sabit entalpide basn drlmesi(ksma).
3-4 Evaporatrde sabit scaklk( ve basnta) buharlama.
4-1 Adyabatik sktrma
Akkann ktlesel debisini bulursak;
Qevap

29,469 kW== ( 355-260)

= 0,27 kg/s

Gerekli kondenser kapasitesi;

Qkond= (h1 h2 )
Qkond=0.27(440 260) =48,6 Kw = 48 600 W

4.4

Kompresr Seimi

20

h(kj/kg)

Qkomp= ( h1 h4 )
Qkomp=0.27 (440-355)=28,05 Kw komp. Gc
Kompresr ; Karpanel firmas kataloundan , R 404 A ile alan
yar hermitik kompresr seilmitir.

Kapasite
SOUK ODA - BOCK KOMPRESRL (-5C / +5C ) / COLD ROOM -WTH BOCK
COMP. (-5C / +5C)
Cihaz
Modeli
Product
Type

Komp.

Evap.

Top.

Says

Elek.

Evap.
Comp.

Units

P(Hp) Tipi
YH43500/ZT

4.5

35

YH 2

Elec.
Cons.

Akkan

Besleme

Refrigerant

Voltage

TP

400V

20.300 R404A

Soutma Kap.
(W)
Refrig. Cap.
(W)
-25C / +40C
29.750

Kondenser Seimi

Qkond= 48,6 Kw
Kondenser FRTERM TERMK CHAZLAR SANAY VE TCARET A. kataloundan
seilmitir.
Qnk = [Q x f1 x f2 x f3 x f5] / (f4 x f6)
Q = Kompresrn soutma kapasitesi =29.750 W=29,750 W
f1=1,31
f2 = 15/T1 =

T1 = Tc-Tai = 50-42= 8

(Tai)= 42 C

(Tc)=50C

f3 = 1,06
f4=1
f5=1,04 m
f6=1
Qnk = [Q x f1 x f2 x f3 x f5] / (f4 x f6) =(29,7501,311,191,04)/ (11)=48,2 Kw
21

Kondenser FRTERM TERMK CHAZLAR SANAY VE TCARET A. kataloundan

seilmitir.STARBOX 70 TL kapasitesi 24,810 Kw olan 2 adet kullanlmtr.

22

KAYNAKA

[1] zkul.N., Uygulamal Soutma Teknii, 8.Bask, TMMOB, Yayn No:115, stanbul.
[2] (M.M.O. Kalorifer Tesisat Kitab Ek III-2)
[3] Uluborlu Souk Hava Deposundan alnan bilgiler.
FRTERM FRMASI NVERSAL SER KONDENSERLER KATALOU
FRTERM FRMASI NVERSAL EVAPARATR KATALOU
KARPANEL FRMASI KOMPRESR KATALOU

23