Polytechnic University of the Philippines College of Arts DEPARTMENT OF HISTORY Sta.

Mesa, Manila MGA TANONG SA HULING PAGSUSULIT (ORAL) SA HEOGRAPIYA AT KASAYSAYAN NG PILIPINAS (HS 100) G O O D L U C K !

1) Ibigay ang pagkakatulad o pagkakaiba ng La Liga Filipina (ni Rizal) at Katipunan (ni Bonifacio) ayon sa mga sumusunod na pamantayan: a) istrukturang pulitikal b) uri ng kilusan at mga hangarin c) mga hakbang tungo sa pagkamit ng kalayaan !) "gatin at isalaysay ang pagkakaroon ng #igmaang $spanyol%&m'rikano (aanong ang (ilipinas ay napunta sa pamamahala ng mga &m'rikano mula sa mga Kastila) *) Ilara+an ang sist'ma ng 'dukasyon sa (ilipinas sa panahon ng mga &m'rikano Ihambing ito sa panahon ng mga Kastila ,agbigay ng mga d'taly' upang patunayan ang sagot -) ,agbigay ng ilang dahilan kung bakit ang pagtatangkang pagbuo ng bayan ay nabigo sa pagdating ng mga &m'rikano Ibatay ang pali+anag sa mg aktu+al na pangyayari noong 1./. hanggang sa mga unang taon ng kanilang pamamahala 0) &no ang matibay na dahilan kung bakit si $milio &guinaldo ay nagtatag ng diktador na pamahalaan) 1a iyong panana+2 may kat+iran ba ang ganitong dahilan) Bakit) 3) (aanong si 4os' Rizal ang siyang nagpasimuno upang magkaroon ng nasyonalismo sa (ilipinas) 1iya ba ay kontra sa pagkakaroon ng r'bolusyon bilang 'p'ktibong instrum'nto sa pagkamit ng kalayaan ng bansa2 lalo na noong taong 1./3 &no ang kanyang sinabi tungkol dito) 1i Rizal ang nagpasimuno ng pagkakaroon ng pagkakaroon ng nasyonalismo sa (ilipinas dahil sa kanyang akda na 5oli ,' 6ang'r' at $l Filibust'rismo na siyang gumising sa kamalayan ng mga (ilipino ukol sa tunay na kalagayan ng bansa 1a kasaysayan2 noong itatag ang Katipunan at simulan ang r'bolusyonaryo2 sinasabing hindi sang%ayon dito si Rizal lalo na at hindi pa handa ang mga (ilipino para dito &yon kay Bonifacio 7ill'go (1//8) sa kanyang pag%aaral sa r'bolusyonaryong di+a ni 4os' Rizal sa Requiem for Reformism: The !eas of Ri"al on Reform an! Revolution 2 bagamat hindi agarang tinatanggihan ni Rizal ang r'bolusyon2 tinitignan niya lamang ang instrum'ntong ito ng panlipunang pagbabago bilang pinakahuling sandata &ng unang sandata ay nararapat na mapayapang r'porma pa rin

9) 6alakayin ang kahulugan ng nasyonalismo ayon sa karanasan ng (ilipinas &no ang naging pap'l na ginampanan ng mga ilustrado at ng masa sa pagsulong ng nasyonalismong (ilipino) ,agkatu+ang ba ang dala+ang pu+'rsang ito ng lipunan) &ng mga ilustrado ay nagpahayag ng kanilang mga layunin at hiling sa mga Kastila sa pamamagitan ng magasin2 poly'to2 at pagla%lobby Ilan sa mga ilustrado tulad ni Rizal2 #'l (ilar at Lop'z%4a'na ay nakatulong ng malaki sa pagsulong ng r'porma dahil sa kanilang ipinahayag2 isinulat at kahanga%hangang ga+aing pampolitika &ng masa naman ang kasapi ng r'bolusyon Lumaban sila para sa pagkakamit ng kalayaan sa (ilipinas 5ang patayin si 4os' Rizal2 sumapi ang mga ilustrado sa Katipunan .) &nong kagalingang pambayan ang nais ng mga (ilipino laban sa mga Kastila at mga &m'rikano) 1a paanong paraan makakamit ang nasabing kagalingang pambayan) 5ais ng mga (ilipino na magkaroon sila ng kalayaan kung hindi man2 kahit ng pantay na karapatan tulad ng mga dayuhan sa (ilipinas ,akakamit ang kagalingang pambayan na ito kung magkakaisa ang lahat ng (ilipino kahit anong antas pa sila nabibilang upang makalikha ng malaking kaguluhang +a+asak sa panlipunang sist'mang kolonyal 9) Ano ang nas on! Ano ang "a#$a%an n#&o sa "ons'(&o ng 's&a)o ng Ka*#+anagan (En*#g%&'n,'n&)! Paanong ang )a*a+ang #&o a ,ag"asa*-nga& sa sos o. (o*#&#"a* na as('&o ng $ansa sa "asa*-"- an! 18) Ilara+an ang sist'ma ng pamamahala ng mga &m'rikano) (aano sila mas naging 'p'ktibong mananakop kaysa sa mga Kastila) 1a panahon ng &m'rikano2 itinulad nila ang $stados "nidos sa (ilipinas Binago nila ang lahat2 sa larangang pampulitika man o sa asp'tong pang%'konomiya ,as 'p'ktibong mananakop ang mga &m'rikano dahil mas inuna nila na palakasin ang bansang (ilipinas maging ang mamamayan nito 5oong panahon na ito2 naging mapayapa at maayos ang buong bansa Ipinatupad ang sist'ma ng 'dukasyon ng mga &m'rikano2 nabuksan ang ,aynila sa pandaigdigang kalakalan at nakapagpatayo ng pamahalaang lokal sa mga lala+igan Ilara+an ang pag%unlad ng nasyonalismo ayon sa mga sumusunod na panahon: a) huling bahagi ng mga &m'rikano ,ay pagkakaisa ng mga panahong ito 5agtulong%tulungan ang mga (ilipino upang umunlad ang bansa at payagan na tayo ng mga &m'rikano na magkaroon ng kasarinlan b) (anahon ng mga &m'rikano :indi lahat ng (ilipino noong panahon na ito ay nagkakaisa ,ayroong nakiisa sa mga &m'rikano lalo na ang mga mayayaman na sinasabing nagbigay pa ng p'rmiso sa mga &m'rikano na sakupin ang bansa

c) #Post$%ar Perio!; (agkatapos ng digmaan2 nagkaroon ng pagkakaisa ang mga (ilipino 5agtulong% tulong sila upang makabangon ang (ilipinas &ng mga may sobrang pagkain o gamit ay ngbibigay sa mga +ala ,akikita din ito sa kasalukuyan ngunit bibihira na lamang d) Kasalukuyang (anahon 1a kasalukuyang panahon2 +alang pagkakaisa ang mga (ilipino na maituturing Katunayan na dito ang hindi pagsuporta sa mga sariling produkto o ang crab m'ntality na tinata+ag 11) 1ipiin ang kahalagahan ng mga sumusunod sa batas o komisyon: a) 4on's La+ d) Komisyong 1churman b) :ar'%:a+'s%<utting La+ ') Komisyong 6aft c) 6ydings%,c#uffi' La+ 1!) &no ang dahilan kung bakit nagpahayag ng kalayaan si $milio &guinaldo sa kanyang pagbabalik buhat sa :ongkong) &nu%ano ang mga dahilan kung bakit ang ara+ ng kalayaan ay naging isyu sa kasalukuyan) 1*) Ibigay at talakayin ang ilang manip'stayon (patunay) ng mali+anag na int'nsiyon na pagsakop ng mga &m'rikano sa (ilipinas na tali+as sa inaasahan ni $milio &guinaldo) 1-) &no ang =&enevolent assimilation;) 7aano katotoo ang hangaring ito ng mga &m'rikano kung titignang mabuti ang kanilang kampanyang militar sa mga liblib na pook ng bansa) 10) 1uriin ang kahalagahan ng mga sumusunod sa (ilipinas: a) (amahalaang R'bolusyonaryo b) Konggr'so ng ,alolos c) (hilippin' Bill of 1/8! 13) 1a panahon ng <ommon+'alth2 talakayin ang kalagayang pulitikal2 kabuhayan at sosyo%kultural ng bansa 1aan%saan masisilayan ang tahasang pangingibaba+ ng $stados "nidos sa mga larangang nabanggit) 19) (aano sumailalim sa =Americani"ation; ang mga (ilipino) 1a anong mga larangan mababanaag at ano ang mga 'p'ktong dulot ng &m'ricanization >mula noon hanggang ngayon?) Bumanggit ng kahit 0 'p'kto 1.) 1uriin ang mga sumusunod sa batas at ibigay ang kontribusyon o suliraning dulot sa ating bansa: a) (ayn'@&ldrich &ct b) B'll trad' &ct

c) (arity Rights 1/) Isalaysay ang pagsakop ng mga :apon's sa (ilipinas &nu%ano ang mga dahilan ng kanilang pagsakop sa mga bansa sa r'hiyong &sya%(asipiko &nong panuntunan ng pamamahala ang kanilang ginamit) !8) Ilara+an ang kalagayang pulitikal2 kabuhayan at soyo%kultural ng bansa sa panahon ng mga :apon) &nu%anong mga hakbang ang gina+a ng mga pamahalaan nina Aargas at Laur'l upang gapiin ang mga suliraning dulot ng digmaan) !1) (umili ng kahit tatlong naging (angulo ng (ilipinas at talakayin ang mga sumusunod: a) mga programa ng pamahalaan b) mga suliranin sa larangang pulitikal2 kabuhayan at sosyo%kultural (ang na&anggit na ng 'amag$aral ay !in na maaari pang ulitin) //) A a) $) 6) /7) A a) $) 6) on sa Sa*#gang.0a&as ng P#*#(#nas (1912)3 an-.ano ang4 ,ga "a5a(a&an ng ,a,a,a an! ,ga "a(ang a5#%an a& "a(anag-&an ng Pang-*o ng $ansa! "a(ang a5#%an ng Kongg5'so a& ,ga %-"-,an! on sa Sa*#gang.0a&as ng P#*#(#nas (1912)3 s#n-.s#no ang4 ,ga ,a,a,a an ng P#*#(#nas! ,ga ,aaa5#ng ,ag#ng (ang-*o a& (anga*a+ang (ang-*o ng $ansa! ,ga ,aaa5#ng ,ag#ng S'na)o5 a& Kongg5's#s&a!

/8) I*a5a+an ang -5# ng (a,-,-%a ("a*aga an) ng ,ga 9least acculturated society: sa (ana%on ng4 a) ,ga A,'5#"ano (1191.197;) $) Ko,on+'*& (197;.1981) 6) ,ga Ha(on (198/.198;) )) Pag"a&a(os ng I"a./ D#g,aang Pan)a#g)#g ') Kasa*-"- an /;) An-.ano ang ,ga 9secessionist group: sa P#*#(#nas! 0a"#& nag"a5oon nang nasa$#ng ,ga g5-(o! Anong #)o*o%# a ang "an#*ang #(#nag*a*a$an! Ma"a&+#5an $ang ang "an#*ang (ang"a& a& *-ga5 na "#na$#$#*angan a ,a%#+a*a sa R'(-$*#"a ng P#*#(#nas! !3) &no ang (emo'rasya) (aano ito umiinog sa lipunang (ilipino) 6otoo bang may pagkakapantay%pantay ang mga mamamayan sa pamamagitan nito) /2) Mag$#ga ng #*ang )#.,a$-&#ng '('"&o ng g*o$a*#sas on sa *a5angang (-*#&#"a3 '"ono,# a3 a& sos o."-*&-5a< Paanong ang g*o$a*#sas on a s#nasa$#ng +a+asa" sa (ag"a"a"#*an*an (#)'n&#& ) ng ,ga g5-(o ng &ao! K A T A P U S A N In#%an)a n#4

P5o(< M6 Dona*) Do,#ngo M< Pas6-a*

)uro, PUP (epartamento ng *asaysayan Revise!: +e&ruary ,-, .--/ Copyright &y Prof. Mc (onal! (omingo M. Pascual