o huy hip Nguyn Mnh Hng

Lu Ngc Khi Nguyn Hong Minh Trn i Ngha Trn

ng Thanh V quang to Xun To
Hong Khc Thng L don thut T Ngc Vng Nguyn
T Vng Nguyn trng xun

Gio trnh

(DNG CHO SINH vin CC TRNG i hc, cao ng)

TP MT
(Ti bn ln th nht, c sa cha v b sung)

NH XUT BN GIO DC

Bn quyn thuc HEVOBCO Nh xut bn Gio dc

2

4122008/CXB/8869/GD

M s : 7G073Y8DAI

Li ni u
Gio dc quc phng an ninh cho sinh vin l mt trong
nhng nhim v quan trng gp phn thc hin mc tiu gio
dc ton din. Qua to iu kin cho th h tr c iu
kin tu dng phm cht o c v rn luyn nng lc thc t
sn sng thc hin 2 nhim v chin lc : xy dng v
bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha. Mn hc Gio dc
quc phng an ninh c xc nh trong nhiu vn bn
quy phm php lut ca Nh nc v gn y nht B Chnh
tr c Ch th s 12CT/TW ngy 0352007 v tng cng
s lnh o ca ng i vi cng tc gio dc quc phng, an
ninh trong tnh hnh mi, Chnh ph cng c Ngh nh s
116/2007/NCP ngy 1072007 v Gio dc quc phng an
ninh.
Qun trit ch trng, chnh sch ca ng v Nh nc v
cng tc gio dc quc phng, an ninh nhm p ng tt hn
na yu cu ca mc tiu gio dc v thc tin, B Gio dc
v
o
to

phi
hp vi B Quc phng, B Cng an nghin cu, bin son b
sch Gio trnh Gio dc quc phng an ninh dng cho
sinh vin cc trng i hc, cao ng gm hai tp. B sch
ny c Hi ng thm nh lin B Gio dc v o to
B Quc phng B Cng an nghim thu. Ni dung sch
cp nht c nhng vn mi, ph hp vi chng trnh mi
ban hnh, Quyt nh s 81/2007/QBGDT ngy
24122007 ca B trng B Gio dc v o to.
Cc tc gi bin son b sch ny c B Gio dc v o
to,
B Quc phng, B Cng an la chn. Bn tho sau khi hon
chnh c Hi ng thm nh Quc gia thm nh v
giao cho Nh xut bn Gio dc xut bn phc v cc trng. Hi vng b sch ny s gip ch c nhiu cho ging vin,
sinh vin v nh trng trong vic thc hin nhim v gio dc

quc phng, an ninh ton dn. Mc d c nhiu c gng,

song kh trnh khi nhng s sut nht nh. Chng ti
mong nhn c nhiu kin ng gp ca cc ng ch
ging vin, cn b ch o b sch ngy cng hon thin.
Cc kin ng gp xin gi v Nh xut bn Gio dc 81
Trn Hng o, H Ni. Xin chn thnh cm n.
V gio dc quc phng B gio dc v o to

Bi 1
I TNG, PHNG PHP NGHIN CU
MN HC GIO DC QUC PHNG AN NINH
I - MC CH, YU CU
Nm vng i tng, phng php, ni dung nghin cu
mn hc Gio dc quc phng an ninh, gp phn bi dng
nhn cch, phm cht v nng lc, trung thnh vi l tng
c lp dn tc v ch ngha x hi, p ng yu cu
nhim v bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha.
Sinh vin xc nh trch nhim, thi ng trong
hc tp mn hc Gio dc quc phng an ninh, tch cc
tham gia xy dng, cng c nn quc phng ton dn, an
ninh nhn dn ngay khi ang hc tp, rn luyn trong nh
trng v mi v tr cng tc tip theo.
II - I TNG NGHIN CU
i tng nghin cu ca mn hc bao gm ng li qun
s ca ng, cng tc quc phng, an ninh, qun s v k
nng qun s cn thit.
1. Nghin cu v ng li qun s ca ng
Nghin cu nhng quan im c bn c tnh cht l
lun ca ng v ng li qun s, bao gm : nhng vn
c bn ca hc thuyt Mc Lnin, t tng H Ch Minh
v chin tranh, qun i v bo v T quc ; quan im
ca ng v xy dng nn quc phng ton dn, chin
tranh nhn dn bo v T quc, xy dng lc lng v
trang nhn dn, an ninh nhn dn ; v kt hp pht trin
kinh t x hi vi tng cng cng c quc phng, an ninh v
mt s ni dung c bn v lch s ngh thut qun s
Vit Nam qua cc thi k.

Hc thuyt Mc Lnin, t tng H Ch Minh v chin

tranh, qun i v bo v T quc mang tnh cch mng
v khoa hc su sc. l c s l lun ng ta ra
ch trng, ng li chin lc xy dng nn quc phng
ton dn, xy dng lc lng v trang nhn dn v tin
hnh chin tranh nhn dn bo v T quc. Nhim v bo
v T quc trong giai on hin nay khng ch bo v
ton vn lnh th, vng tri, vng bin, hi o m cn phi
bo v ng, bo v ch , bo v nn vn ho ca dn
tc. Cc quan im ca ng v xy dng nn quc phng
ton dn, xy dng lc lng v trang nhn dn, tin hnh
chin tranh nhn dn u c tnh k tha v pht trin
nhng truyn thng qun s c o ca dn tc "c nc
mt lng chung sc nh gic", "ly t ch nhiu", "ly
nh chng ln". cng chnh l c trng ngh thut
qun s Vit Nam chin thng cc k th hung hn nht.
Nghin cu ng li qun s ca ng gp phn hnh
thnh nim tin khoa hc, rn luyn phm cht o c
cch mng v l tng cho sinh vin.
2. Nghin cu v cng tc quc phng, an ninh
Nghin cu nhng vn c bn v nhim v, ni
dung cng tc quc phng, an ninh ca ng hin nay, bao
gm : xy dng lc lng dn qun t v, lc lng d b
ng vin, tng cng tim lc c s vt cht, k thut quc
phng, phng chng chin tranh cng ngh cao, nh bi
chin lc "Din bin ho bnh", bo lon lt ca cc th
lc th ch i vi cch mng Vit Nam ; mt s vn
v dn tc, tn gio v u tranh phng chng ch li
dng vn dn tc, tn gio chng ph cch mng Vit
Nam ; xy dng, bo v ch quyn lnh th, ch quyn
bin o, an ninh quc gia ; u tranh phng chng ti
phm v gi gn trt t, an ton x hi.
Nh nc quy nh nhim v v quc phng, qun s,
an ninh cho cc b, ngnh, c quan Trung ng, a phng
v n v c s. Do vy, nghin cu v cng tc quc
phng, an ninh thc cht l nghin cu h thng vn bn
quy phm php lut ca Nh nc v bo v T quc, gi
gn trt t, an ton x hi v an ninh chnh tr. Mi cng
6

dn u c trch nhim tham gia cng tc quc phng,

luyn tp qun s, gi gn bo v an ninh, trt t an ton
x hi. Tng cng tim lc quc phng ton dn, an ninh
nhn dn phng, chng c hiu qu chin lc "Din bin
ho bnh", bo lon lt ca cc th lc th ch i vi
cch mng Vit Nam, k c vic phng, chng chin tranh
v kh cng ngh cao trong tng lai. Nghin cu v thc
hin tt cng tc quc phng, an ninh xy dng lng
tin chin thng trc mi m mu, th on ca k th i vi
cch mng Vit Nam.
3. Nghin cu v qun s v k nng qun s cn
thit
Nghin cu cc kin thc, k nng chin thut, k thut
qun s cn thit nh : nhng kin thc c bn v bn ,
a hnh qun s, cc phng tin ch huy chin thut v
chin u ; tnh nng, tc dng, cu to, s dng,
bo qun cc loi v kh b binh AK, CKC, RPD, RPK, B40,
B41 ; tnh nng, k thut s dng thuc n ; phng chng
v kh ht nhn, ho hc, sinh hc, v kh la ; vt thng
chin tranh v phng php x l ; mt s vn v iu
lnh i ng v chin thut chin u b binh.
Kin thc v qun s trong mn hc l nhng kin thc
ph thng, sinh vin cn quan tm nghin cu c im,
nguyn l, tc dng... hiu r bn cht cc ni dung k
thut, chin thut b binh ; v kh nng st thng, vi cc
phng php phng trnh n gin, hiu qu. Trn c s
nghin cu thc hnh cc bi tp st vi thc t, thnh
tho cc thao tc k thut, chin thut trong chin u.
ng thi c th ng dng cc k thut ny khi tham gia
dn qun, t v theo quy nh ca php lut.
III - PHNG PHP LUN V CC PHNG PHP NGHIN
CU
Vic nghin cu mn hc Gio dc quc phng an ninh
i hi phi nm vng c s phng php lun, cc phng
php nghin cu c th ph hp vi i tng, phm vi v tnh
cht a dng ca ni dung mn hc ny.
7

1. C s phng php lun

C s phng php lun chung nht ca vic nghin cu
gio dc quc phng an ninh l hc thuyt Mc Lnin v
t tng H Ch Minh. Trong nhng quan im ca cc
nh kinh in Mc Lnin v ca Ch tch
H Ch Minh v chin tranh, qun i, v xy dng lc lng v trang nhn dn, v xy dng nn quc phng ton
dn... l nn tng th gii quan, nhn thc lun ca s
nghin cu, vn dng ng li qun s ca ng v nhng
vn c bn khc ca gio dc quc phng an ninh.
Vic xc nh hc thuyt Mc Lnin v t tng H Ch
Minh l c s phng php lun, i hi qu trnh nghin
cu, pht trin gio dc quc phng an ninh phi nm
vng v vn dng ng n cc quan im tip cn
khoa hc sau y :
Quan im h thng : t ra yu cu nghin cu, pht
trin cc ni dung ca gio dc quc phng an ninh mt
cch ton din, tng th, trong mi quan h pht trin
gia cc b phn, cc vn ca mn hc.
Quan im lch s, logic : Trong nghin cu gio dc
quc phng an ninh i hi phi nhn thy s pht trin
ca i tng, vn nghin cu theo thi gian, khng gian
vi nhng iu kin lch s, c th t gip ta pht
hin, khi qut, nhn thc ng nhng quy lut, nguyn
tc ca hot ng quc phng, an ninh.
Quan im thc tin : Ch ra phng hng cho vic
nghin cu gio dc quc phng an ninh l phi bm st
thc tin xy dng qun i v cng an nhn dn, xy
dng nn quc phng ton dn, phc v c lc cho s
nghip bo v T quc trong giai on hin nay.
2. Cc phng php nghin cu
Vi t cch l b mn khoa hc nm trong h thng khoa
hc qun s, phm vi nghin cu ca gio dc quc phng
an ninh rt rng, ni dung nghin cu a dng, c cu trc
theo h thng t thp n cao, t n gin n phc tp
lun c s k tha v pht trin. V vy gio dc quc
8

phng an ninh c tip cn nghin cu vi nhiu cch thc,

ph hp vi tnh cht ca tng ni dung v vn nghin
cu c th.
Trong nghin cu xy dng, pht trin ni dung gio dc
quc phng an ninh vi t cch l mt b mn khoa hc cn
ch s dng kt hp cc phng php nghin cu khoa hc.
Trc ht cn ch s dng cc phng php nghin cu l
thuyt nh phn tch, tng hp, phn loi, h thng ho,
m hnh ho, gi thuyt... nhm thu thp thng tin khoa
hc trn c s nghin cu cc vn bn, ti liu v quc
phng, an ninh rt ra cc kt lun khoa hc cn thit,
khng ngng b sung, pht trin lm phong ph ni dung
gio dc quc phng an ninh.
Cng vi cc phng php nghin cu l thuyt, cn nghin
cu s dng cc phng php nghin cu thc tin nh quan
st, iu tra, kho st thc t, nghin cu cc sn phm
quc phng, an ninh, tng kt kinh nghim, th nghim,
thc nghim... nhm tc ng trc tip vo i tng trong
thc tin, t khi qut bn cht, quy lut ca cc hot
ng quc phng, an ninh ; b sung lm phong ph ni
dung cng nh kim nh tnh xc thc, tnh ng n
ca cc kin thc gio dc quc phng an ninh.
Trong nghin cu lnh hi cc kin thc, k nng quc
phng, an ninh cn s dng kt hp cc phng php dy hc
l thuyt v thc hnh nhm bo m cho ngi hc va c
nhn thc su sc v ng li, ngh thut qun s, nm
chc l thuyt k thut v chin thut, va rn luyn pht
trin c cc k nng cng tc quc phng, thun thc cc
thao tc, hnh ng qun s.
i mi phng php dy hc gio dc quc phng an
ninh theo hng tng cng vn dng cc phng php dy hc
tin tin kt hp vi s dng cc phng tin k thut dy hc
hin i. Trong qu trnh hc tp, nghin cu cc vn ,
cc ni dung gio dc quc phng an ninh
cn ch s dng cc phng php to tnh hung, nu vn
, i thoi, tranh lun sng to ; tng cng thc hnh,
thc tp st vi thc t chin u, cng tc quc phng ;
tng cng tham quan thc t, vit thu hoch, tiu lun ;
9

tng cng s dng cc phng tin k thut, thit b qun

s hin i phc v cc ni dung hc tp ; y mnh nghin
cu, ng dng cc thnh tu cng ngh thng tin nhm
nng cao cht lng hc tp, nghin cu mn hc Gio dc
quc phng an ninh.
IV - GII THIU V MN HC GIO DC QUC PHNG
AN NINH
1. c im mn hc
L mn hc c lut nh, th hin r ng li gio
dc ca ng c th ch ho bng cc vn bn quy phm
php lut ca Nh nc, nhm gip sinh vin thc hin mc
tiu "hnh thnh v bi dng nhn cch, phm cht v nng
lc ca cng dn, p ng yu cu ca s nghip xy
dng v bo v T quc".(1)
K tc v pht huy nhng kt qu thc hin Chng
trnh Hun luyn qun s ph thng (1961), Gio dc
quc phng (1991), trong nhng nm qua, p ng yu
cu nhim v bo v T quc trong giai on mi v ph
hp vi quy ch gio dc o to trnh i hc, nm
2000 chng trnh tip tc c sa i, b sung ; n
nm 2007 trin khai thc hin Ngh nh ca Chnh ph
v Gio dc quc phng an ninh, mn hc Gio dc quc
phng c lng ghp ni dung an ninh thnh mn hc Gio
dc quc phng an ninh. Nh vy, trong tng giai on cch
mng, chng trnh mn hc Gio dc quc phng an ninh
u c nhng i mi phc v cho s nghip pht trin
t nc v cng tc quc phng, an ninh trong tng thi k,
gn kt cht ch cc mc tiu ca gio dc o to vi
quc phng an ninh.
Gio dc quc phng an ninh l mn hc bao gm kin
thc khoa hc x hi, nhn vn, khoa hc t nhin v khoa
hc k thut qun s v thuc nhm cc mn hc chung,
c t l l thuyt chim trn 70% chng trnh mn hc.
Ni dung bao gm kin thc c bn v ng li quc
phng, qun s ca ng, cng tc qun l Nh nc v quc
(

1)

10

Lut Gio dc, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni, 2005.

phng, an ninh ; v truyn thng u tranh chng ngoi

xm ca dn tc, v ngh thut qun s Vit Nam ; v
chin lc "Din bin ho bnh", bo lon lt ca cc th
lc th ch i vi cch mng Vit Nam v k nng qun
s,
an
ninh
cn thit p ng yu cu xy dng, cng c nn quc
phng ton dn, an ninh nhn dn.
Gio dc quc phng an ninh gp phn xy dng, rn
luyn thc t chc k lut, tc phong khoa hc ngay khi
sinh vin ang hc tp trong nh trng v khi ra cng tc.
Ging dy v hc tp c cht lng mn hc Gio dc quc
phng an ninh l gp phn o to cho t nc mt i
ng cn b khoa hc k thut, cn b qun l, chuyn mn
nghip v c thc, nng lc sn sng tham gia thc hin
nhim v chin lc bo v T quc Vit Nam x hi ch
ngha trn mi cng v cng tc.
2. Chng trnh
Mn hc Gio dc quc phng an ninh trnh i
hc, cao ng ban hnh theo Quyt nh s :
81/2007/QBGDT ngy 24 thng 12 nm 2007 ca B trng B Gio dc v o to. Chng trnh c xy dng trn
c s pht trin trnh cc cp hc di, bo m lin
thng, logic ; mi hc phn l nhng khi kin thc tng
i c lp, tin cho sinh vin tch lu trong qu trnh hc
tp. Kt cu chng trnh gm ba phn chnh :
Phn 1 : Mc tiu, thi gian, thi im thc hin.
Phn 2 : Tm tt ni dung cc hc phn v chng
trnh.
Hc phn I : ng li qun s ca ng, 45 tit.
Hc phn II : Cng tc quc phng, an ninh, 45 tit.
Hc phn III : Qun s chung, 45 tit.
Hc phn IV : Chin thut v k thut bn sng tiu
lin AK, 30 tit.
Sinh vin i hc hc 4 hc phn, 165 tit ; sinh vin cao
ng hc 3 hc phn (I, II, III), 135 tit.
Phn 3 : T chc thc hin chng trnh ; phng php
dy, hc v nh gi kt qu hc tp.
11

3. i ng ging vin v c s vt cht thit b dy

hc
i ng ging vin gio dc quc phng an ninh cc trng i hc, cao ng, cc Trung tm Gio dc quc
phng sinh vin c t chc trn c s Ngh nh ca
Chnh ph v Gio dc quc phng an ninh v Ngh nh
ca Chnh ph v bit phi s quan Qun i nhn dn
Vit Nam. Ging vin s quan t cc qun khu, cc hc
vin, nh trng qun i c lun phin lm cng tc
qun l v ging dy. Cc trng cha c ging vin s quan
bit phi c bin ch ging vin c hu hoc hp ng,
thnh ging ging vin cc hc vin, nh trng qun i.
H thng Trung tm Gio dc quc phng sinh vin do
Chnh ph quy nh, c pht trin trn phm vi c nc
ang thu ht phn ln sinh vin vo hc tp rn luyn trong
mi trng vn ho qun s.
p ng nhu cu hc tp, rn luyn ca sinh vin,
Nh nc v ang u t xy dng c s vt cht cho cc
Trung tm Gio dc quc phng. T chc dy, hc mn hc
Gio dc quc phng an ninh phi bo m c s vt
cht, thit b dy hc c quy nh trong danh mc v tiu
chun b mu thit b dy hc ti thiu do B Gio dc v
o to ban hnh. Khi hc thc hnh cc k nng qun s
phi c sn tp, bi tp, thao trng. Gio trnh Gio dc
quc phng an ninh dng cho cc trng i hc, cao ng
do B Gio dc v o to ban hnh l ti liu ging dy v
nghin cu chnh thc ca ging vin, sinh vin. Ngoi ra,
sinh vin tm c thm ti liu tham kho c gii thiu
trong gio trnh nng cao kin thc v s hiu bit v
nhim v bo v T quc hin nay.
4. T chc dy hc v nh gi kt qu hc tp
T chc dy hc v nh gi kt qu hc tp mn hc
Gio dc quc phng an ninh c quy nh trong Quyt
nh s 69/2007/QBGDT ngy 14 thng 11 nm 2007
ca B Gio dc v o to. Hnh thc t chc dy hc tp
trung ch yu thc hin cc Trung tm Gio dc quc
phng ; cc trng c th an xen nhiu hnh thc khc
12

theo quy nh ca hiu trng. Khi hc Gio dc quc phng

an ninh, sinh vin phi mc gn gng, thng nht theo hng dn ca ging vin. Tuyt i chp hnh cc quy nh,
quy tc m bo an ton v ngi, v kh, trang thit b.
Sinh vin c s ln kim tra cho mi hc phn ; mi ln
kim tra t t 5 im tr ln v c 80% thi gian c
mt trn lp s c d thi kt thc hc phn ln th nht.
Mi sinh vin phi d thi cc hc phn quy nh trong
chng trnh.
Hc phn c t 2 n 3 n v hc trnh kim tra t
nht mt ln ; hc phn c t 4 n v hc trnh tr ln
kim tra t nht hai ln. S ln c th do hiu trng cc trng quy nh. Chng ch Gio dc quc phng an ninh
cp cho sinh vin xc nhn kt qu hc tp mn hc
Gio dc quc phng an ninh. Sinh vin t im trung
bnh mn hc t 5 im v khng b x l k lut t cnh
co tr ln c cp Chng ch Gio dc quc phng an ninh
v c ghi kt qu xp loi trong Chng ch. Chng ch
Gio dc quc phng an ninh l mt trong nhng iu
kin xt tt nghip cao ng, i hc.

Bi 2
QUAN IM CA CH NGHA MC LNIN,
T TNG H CH MINH V CHIN TRANH
QUN I V BO V T QUC
I - MC CH, YU CU
Trang b cho sinh vin mt s quan im c bn ca ch
ngha
Mc Lnin, t tng H Ch Minh v chin tranh, qun i
v bo v T quc x hi ch ngha.
13

 Trn c s bi dng th gii quan, phng php lun

khoa hc cch mng cho ngi hc, gip ngi hc c c s
khoa hc qun trit quan im c bn ca ng ta v
chin tranh, xy dng qun i p ng yu cu, nhim
v bo v T quc hin nay.
II - NI DUNG
1. Quan im ca ch ngha Mc Lnin, t tng H
Ch Minh v chin tranh
a) Quan im ca ch ngha Mc Lnin v chin
tranh

Chin tranh l mt hin tng chnh tr x hi

Chin tranh l mt trong nhng vn phc tp, trc
Mc c nhiu nh t tng cp n vn ny, song
ng ch nht l t tng ca C.Ph. Claudvt (1780
1831), ng quan nim : Chin tranh l mt hnh vi bo lc
dng buc i phng phc tng ch ca mnh. Chin
tranh l s huy ng sc mnh khng hn , sc mnh
n tt cng ca cc bn tham chin. y,
C.Ph.Claudvt ch ra c c trng c bn ca chin
tranh l s dng bo lc. Tuy nhin, C.Ph.Claudvt cha
lun gii c bn cht ca hnh vi bo lc y. Cc nh kinh
in ca ch ngha Mc k tha t tng v i n
khng nh : Chin tranh l hin tng chnh tr x hi c
tnh lch s, l cuc u tranh v trang c t chc
gia cc giai cp, nh nc (hoc lin minh gia cc nc)
nhm t mc ch chnh tr nht nh. Nh vy, theo
quan im ca ch ngha Mc Lnin, chin tranh l kt
qu ca nhng quan h gia ngi vi ngi trong x hi. Nhng n khng phi l nhng mi quan h gia ngi vi ngi
ni chung, m l mi quan h gia nhng tp on ngi c
li ch c bn i lp nhau. Khc vi cc hin tng chnh tr
x hi khc, chin tranh c th hin di mt hnh thc
c bit, s dng mt cng c c bit l bo lc v
trang.
Ngun gc ny sinh chin tranh

14

Vi th gii quan v phng php lun duy vt bin chng,

cng vi s kt hp sng to phng php lgc v lch s, C.
Mc v Ph. ngghen ln u tin trong lch s lun gii
mt cch ng n v ngun gc ny sinh chin tranh.
Ch ngha Mc Lnin khng nh : s xut hin v tn
ti ca ch chim hu t nhn v t liu sn xut l
ngun gc su xa (ngun gc kinh t), suy n cng
dn n s xut hin, tn ti ca chin tranh. ng thi, s
xut hin v tn ti ca giai cp v i khng giai cp l
ngun gc trc tip (ngun gc x hi) dn n s xut
hin, tn ti ca chin tranh.
Thc tin hnh thnh v pht trin x hi loi ngi
chng minh cho nhn nh trn. Trong tc phm : "Ngun
gc ca gia nh, ca ch t hu v ca nh nc", Ph.
ngghen ch r : Tri qua hng vn nm trong ch cng
sn nguyn thy, khi cha c ch t hu, cha c giai cp
i khng th chin tranh vi tnh cch l mt hin tng
chnh tr x hi cng cha xut hin. Mc d thi k ny
xut hin nhng cuc xung t v trang. Nhng
khng phi l mt cuc chin tranh m ch l mt dng
"Lao ng thi c". Bi v, xt v mt x hi, x hi cng
sn nguyn thu l mt x hi khng c giai cp, bnh
ng, khng c tnh trng phn chia thnh k giu, ngi
ngho, k i p bc bc lt v ngi b p bc bc lt. V kinh
t, khng c ca "d tha tng i" ngi ny c th
chim ot lao ng ca ngi khc, mc tiu cc cuc xung
t ch tranh ginh cc iu kin t nhin thun
li tn ti nh : ngun nc, bi c, vng sn bn hay hang
ng,... V mt k thut qun s, trong cc cuc xung
t ny, tt c cc bn tham gia u khng c lc lng v
trang chuyn nghip, cng nh v kh chuyn dng. Tt c
cc thnh vin ca b lc vi mi cng c lao ng thng
ngy u tham gia vo cuc xung t . Do , cc
cuc xung t v trang ny hon ton mang tnh ngu
nhin t pht. Theo , Ph. ngghen ch r, khi ch
chim hu t nhn v t liu sn xut xut hin v cng vi
n l s ra i ca giai cp, tng lp p bc bc lt th
chin tranh ra i v tn ti nh mt tt yu khch quan.
Ch p bc bc lt cng hon thin th chin tranh
15

cng pht trin. Chin tranh tr thnh "Bn ng" ca mi

ch t hu.
Pht trin nhng lun im ca C. Mc, Ph. ngghen v
chin tranh trong iu kin lch s mi, V.I. Lnin ch r
trong thi i ngy nay cn ch ngha quc th cn
nguy c xy ra chin tranh, chin tranh l bn ng ca
ch ngha quc.
Nh vy, chin tranh c ngun gc t ch chim hu
t nhn v t liu sn xut, c i khng giai cp v p bc
bc lt, chin tranh khng phi l mt nh mnh gn
lin vi con ngi v x hi loi ngi. Mun xo b chin tranh
phi xo b ngun gc sinh ra n.
Bn cht chin tranh
Bn cht chin tranh l mt trong nhng ni dung c
bn, quan trng nht ca hc thuyt Mc Lnin v chin
tranh, qun i. Theo V.I. Lnin : "Chin tranh l s tip
tc ca chnh tr bng nhng bin php khc" (c th l
bng bo lc)(1). Theo V.I. Lnin, khi phn tch bn cht
chin tranh, nht thit phi c quan im chnh tr giai
cp, xem chin tranh ch l mt hin tng lch s c th.
Theo quan im ch ngha Mc Lnin : "Chnh tr l
s phn nh tp trung ca kinh t" (2), "Chnh tr l mi
quan h gia cc giai cp, cc dn tc" (3), chnh tr l s
thng nht gia ng li i ni v ng li i ngoi,
trong ng li i ngoi ph thuc vo ng li i
ni. Nh vy, chin tranh ch l mt thi on, mt b phn
ca chnh tr, n khng lm gin on chnh tr. Ngc li,
mi chc nng, nhim v ca chnh tr u c tip tc
thc hin trong chin tranh. Gia chin tranh v chnh tr
c quan h cht ch vi nhau trong chnh tr chi phi v
quyt nh ton b tin trnh v kt cc chin tranh,
chnh tr ch o ton b hoc phn ln tin trnh v kt
cc ca chin tranh, chnh tr quy nh mc tiu v iu
(

1)

V.I. Lnin, Ton tp, tp 26, Bn ting Vit, NXB Tin b, Mtxcva,
1980, tr. 397.
2)
V.I. Lnin, Ton tp, tp 42, Bn ting Vit, NXB Tin b, Mtxcva,
1976, tr. 349.
3)
V.I. Lnin, Ton tp, tp 49, Bn ting Vit, NXB Tin b, Mtxcva,
1978, tr. 500.

16

chnh mc tiu, hnh thc tin hnh u tranh v trang.

Chnh tr khng ch kim tra ton b qu trnh tc chin,
m cn s dng kt qu sau chin tranh ra nhng
nhim v, nhng mc tiu mi cho giai cp, x hi trn c s
thng li hay tht bi ca chin tranh.
Ngc li, chin tranh l mt b phn, mt phng tin ca
chnh tr, l kt qu phn nh nhng c gng cao nht
ca chnh tr. Chin tranh tc ng tr li chnh tr theo
hai hng tch cc hoc tiu cc ; hoc tch cc khu ny
nhng li tiu cc khu khc. Chin tranh c th lm thay
i ng li, chnh sch, nhim v c th, thm ch c
th cn thay i c thnh phn ca lc lng lnh o chnh
tr trong cc bn tham chin. Chin tranh tc ng ln
chnh tr thng qua vic lm thay i v cht tnh hnh
x hi, n lm phc tp ho cc mi quan h v lm tng
thm nhng mu thun vn c trong x hi c i khng
giai cp. Chin tranh c th y nhanh s chn mui ca
cch mng hoc lm mt i tnh th cch mng. Chin
tranh kim tra sc sng ca ton b ch chnh tr x
hi.
Trong thi i ngy nay mc d chin tranh c nhng
thay i v phng thc tc chin, v kh trang b "song
bn cht chin tranh vn khng c g thay i, chin
tranh vn l s tip tc chnh tr ca cc nh nc v giai
cp nht nh. ng li chnh tr ca ch ngha quc
v cc th lc th ch vn lun cha ng nguy c chin
tranh, ng li quyt nh n mc tiu chin
tranh, t chc bin ch, phng thc tc chin, v kh trang
b" ca qun i do chng t chc ra v nui dng.
b) T tng H Ch Minh v chin tranh
Trn c s lp trng duy vt bin chng, H Ch Minh
sm nh gi ng n bn cht, quy lut ca chin
tranh, tc ng ca chin tranh n i sng x hi.
Khi ni v bn cht ca ch ngha quc, H Ch
Minh khi qut bng hnh nh "con a hai vi", mt
vi ht mu nhn dn lao ng chnh quc, mt vi ht
mu nhn dn lao ng thuc a. Trong hi ngh
Vc Xy, H Ch Minh vch trn bn cht, b mt tht
ca s xm lc thuc a v chin tranh cp bc ca ch
17

ngha thc dn Php. "Ngi Php khai ho vn minh bng ru lu, thuc phin". Ni v mc ch cuc khng chin
chng thc dn Php, Ngi khng nh : "Ta ch gi gn
non sng, t nc ca ta. Ch chin u cho quyn thng
nht v c lp ca T quc. Cn thc dn phn ng
Php th mong n cp nc ta, mong bt dn ta lm n l"(1).
Nh vy, H Ch Minh ch r, cuc chin tranh do
thc dn Php tin hnh nc ta l cuc chin tranh xm
lc. Ngc li cuc chin tranh ca nhn ta chng thc dn
Php xm lc l cuc chin tranh nhm bo v c lp ch
quyn v thng nht t nc.
Xc nh tnh cht x hi ca chin tranh, phn tch
tnh
cht
chnh
tr x hi ca chin tranh xm lc thuc a, chin tranh
n cp ca ch ngha quc, ch ra tnh cht chnh
ngha ca chin tranh gii phng dn tc
Trn c s mc ch chnh tr ca chin tranh, H Ch
Minh xc nh tnh cht x hi ca chin tranh, chin
tranh xm lc l phi ngha, chin tranh chng xm lc l
chnh ngha, t xc nh thi ca chng ta l ng
h chin tranh chnh ngha, phn i chin tranh phi
ngha.
K tha v pht trin t tng ca ch ngha Mc Lnin
v bo lc cch mng, H Ch Minh vn dng sng to
vo thc tin chin tranh cch mng Vit Nam. Ngi khng
nh : "Ch thc dn, t bn thn n l mt hnh
ng bo lc, c lp t do khng th cu xin m c c,
phi dng bo lc cch mng chng li bo lc phn cch
mng, ginh ly chnh quyn v bo v chnh quyn"(1).
Bo lc cch mng theo t tng H Ch Minh c to bi
sc mnh ca ton dn, bng c lc lng chnh tr v lc lng v trang, kt hp cht ch gia u tranh chnh tr v
u tranh v trang.

1)

H Ch Minh, Ton tp, tp 5, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni,

1995, tr. 150.
1)
H Ch Minh, Ton tp, tp 12, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni,
1995, tr. 304.

18

 H Ch Minh khng nh : Ngy nay chin tranh gii

phng dn tc ca nhn dn ta l chin tranh nhn dn
di s lnh o ca ng.
Cch mng l s nghip ca qun chng. Ch tch H
Ch Minh lun coi con ngi l nhn t quyt nh thng li
trong chin tranh. Ngi ch trng phi da vo dn, coi
dn l gc, l ci ngun ca sc mnh "xy dng lu
thng li". T tng H Ch Minh v chin tranh nhn dn l
mt trong nhng di sn qu bu ca Ngi. T tng ny c
H Ch Minh trnh by mt cch gin d, d hiu nhng sinh
ng v rt su sc. Chin tranh nhn dn di s lnh
o ca ng l cuc chin tranh ton dn, phi ng vin
ton dn, v trang ton dn v t di s lnh o ca
ng Cng sn. T tng ca Ngi c th hin r nt trong
li ku gi ton quc khng chin chng thc dn Php
ngy 19121946 : "Bt k n ng, n b, bt k ngi
gi, ngi tr, khng chia tn gio, ng phi, dn tc... h
l ngi Vit Nam th phi ng ln nh thc dn Php
cu T quc. Ai c sng dng sng, ai c gm dng gm, khng c gm th dng cuc thung, gy gc. Ai cng
phi ra sc chng thc dn Php cu nc"(2).
nh thng gic M xm lc, Ngi tip tc khng
nh : "Ba mui mt triu ng bo ta c hai min, bt
k gi tr, gi trai, phi l ba mi mt triu chin s anh
dng dit M cu nc, quyt ginh thng li cui cng"(3).
Theo t tng H Ch Minh, nh gic phi bng sc mnh
ca ton dn, trong phi c lc lng v tranh nhn dn
lm nng ct. Khng chin ton dn phi i i vi khng
chin ton din, pht huy sc mnh tng hp ca ton dn,
nh ch trn tt c cc mt trn : qun s , chnh tr ,
kinh t, vn ho...
S khi qut trn phn nh nt c sc ca chin
tranh
nhn
dn
Vit Nam trong thi i mi v l mt s pht trin n
nh cao t tng v trang ton dn ca ch ngha Mc
(

2)

H Ch Minh, Ton tp, tp 4, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni,

1995, tr. 480.
3)
H Ch Minh, Ton tp, tp 12, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni,
1996, tr. 323.

19

Lnin. S pht trin su sc lm phong ph thm l lun

mc xt v chin tranh nhn dn trong iu kin c th
Vit Nam.
2. Quan im ca ch ngha Mc Lnin, t tng H
Ch Minh v qun i
a) Quan im ch ngha Mc Lnin v qun i
Theo Ph. ngghen : "Qun i l mt tp on ngi v
trang, c t chc do nh nc xy dng dng vo cuc
chin tranh tin cng hoc chin tranh phng ng"(1).
Nh vy theo Ph. ngghen, qun i l mt t chc ca
mt giai cp v nh nc nht nh, l cng c bo lc v
trang ch yu nht, l lc lng nng ct nh nc, giai cp
tin hnh chin tranh v u tranh v trang.
Trong iu kin ch ngha t bn pht trin t t do
cnh tranh sang c quyn (ch ngha quc), V.I. Lnin
nhn mnh : chc nng c bn ca qun i quc l
phng tin qun s ch yu t mc ch chnh tr
i ngoi l tin hnh chin tranh xm lc v duy tr
quyn thng tr ca bn bc lt i vi nhn dn lao
ng trong nc.
Ngun gc ra i ca qun i
T khi qun i xut hin n nay, c khng t
nh l lun cp n ngun gc, bn cht ca qun
i trn cc kha cnh khc nhau. Nhng ch c ch ngha
Mc Lnin mi l gii ng n v khoa hc v hin tng
chnh tr x hi c th ny.
Ch ngha Mc Lnin chng minh mt cch khoa
hc v ngun gc ra i ca qun i t s phn tch c
s kinh t x hi v khng nh : qun i l mt hin tng lch s, ra i trong giai on pht trin nht nh ca
x hi loi ngi, khi xut hin ch t hu v t liu sn
xut v s i khng giai cp trong x hi. Chnh ch t
hu v i khng giai cp lm ny sinh nh nc thng
tr bc lt. bo v li ch ca giai cp thng tr v n
p qun chng nhn dn lao ng, giai cp thng tr
(

1)

Ph. ngghen, Tuyn tp Lun vn qun s, tp 2, NXB Qun i

nhn dn, H Ni, 1978, tr. 9.

20

t chc ra lc lng v trang thng trc lm cng c bo lc

ca nh nc.
Nh vy, ch t hu v t liu sn xut v s phn
chia x hi thnh giai cp i khng l ngun gc ra i ca
qun i. Chng no cn ch t hu, cn ch p
bc bc lt th qun i vn cn tn ti. Qun i ch
mt i khi giai cp, nh nc v nhng iu kin sinh ra n
tiu vong.
Bn cht giai cp ca qun i
Khi bn v bn cht ca qun i, ch ngha Mc
Lnin khng nh bn cht qun i l cng c bo lc v
trang ca mt giai cp, nh nc nht nh nhm mc ch
bo v li ch ca giai cp thng tr v nh nc
t chc, nui dng, s dng n. Bn cht giai cp ca qun
i ph thuc vo bn cht giai cp ca nh nc t chc
ra qun i . Qun i do giai cp, nh nc t chc,
nui dng v xy dng theo ng li, quan im chnh
tr, qun s ca giai cp mnh. l c s qun i
trung thnh vi nh nc, giai cp t chc ra n.
Bn cht giai cp ca qun i khng phi t pht
hnh thnh m phi tri qua qu trnh xy dng lu di
v c cng c lin tc. Bn cht giai cp ca qun i l tng i n nh, nhng khng phi l bt bin. S vn
ng pht trin bn cht giai cp ca qun i b chi phi
bi nhiu yu t nh : giai cp, nh nc, cc lc lng, t chc
chnh tr x hi v vic gii quyt cc mi quan h trong
ni b trong qun i. Do s tc ng ca cc yu t trn
m bn cht giai cp ca qun i c th c tng cng
hoc b phai nht, thm ch b bin cht v tut khi tay
nh nc, giai cp t chc ra, nui dng qun i . S
thay i bn cht giai cp ca qun i
din ra dn dn thng qua vic tng cng hoc suy yu
dn cc mi quan h trn.
Trong tnh hnh hin nay, cc hc gi t sn thng ru
rao lun im "phi chnh tr ho qun i", cho qun
i phi ng ngoi chnh tr, qun i l cng c bo
lc ca ton x hi, khng mang bn cht giai cp. Thc
cht quan im "phi chnh tr ho qun i" ca cc hc
gi t sn nhm lm suy yu s lnh o ca ng Cng sn,
21

lm gim sc mnh chin u, tng bc lm thoi ho v

chnh tr t tng, phai nht bn cht cch mng ca qun
i. l mt mc tiu quan trng trong chin lc "Din
bin ho bnh", bo lon lt ca ch ngha quc.
Mt khc, mt tri ca nn kinh t th trng tc ng
khng nh ti tng cng bn cht giai cp cng nhn, bn
cht cch mng ca qun i. Nhng biu hin cng iu
li ch vt cht, l thi thc dng, c hi v chnh tr, s
suy gim v o c cch mng l nhng cn tr trong
xy dng qun i cch mng hin nay.
Sc mnh chin u ca qun i
Theo quan im ca C. Mc v Ph. ngghen, sc mnh
chin u ca qun i ph thuc vo nhiu yu t nh :
con ngi, iu kin kinh t, chnh tr, vn ho, x hi, v
kh trang b, khoa hc qun s, trong xy dng sc mnh
chin u cho qun i, cc ng rt ch trng n khu
o to i ng cn b, nh gi v nhn xt v ti nng
ca cc tng lnh qun s, ng thi ph phn s yu km
ca i ng ny.
Bo v v pht trin t tng ca C. Mc v Ph. ngghen,
V.I. Lnin ch r sc mnh chin u ca qun i ph
thuc vo nhiu yu t nh : yu t qun s, t chc, c
cu bin ch ; yu t chnh tr tinh thn v k lut ; s lng, cht lng v kh trang b k thut ; trnh hun
luyn
v th lc ; trnh khoa hc v ngh thut qun s ;
bn lnh lnh o, trnh t chc ch huy ca cn b
cc cp. Gia cc yu t trn c mi quan h bin chng vi
nhau. Tuy nhin, v tr, vai tr ca tng yu t l khng
ngang bng nhau, trong nhng iu kin xc nh, yu t
chnh tr tinh thn gi vai tr quyt nh n sc mnh
chin u ca qun i. V.I. Lnin khng nh : "Trong
mi cuc chin tranh rt cuc thng li u tu thuc vo
tinh thn ca qun chng ang mu trn chin trng"(1).
Nguyn tc xy dng qun i kiu mi ca V.I.
Lnin
(

1)

V.I. Lnin, Ton tp, tp 41, Bn ting Vit, NXB Tin B, Mtxcva,
1977, tr. 147.

22

V.I. Lnin k tha, bo v v pht trin l lun ca C.

Mc, Ph. ngghen v qun i v vn dng thnh cng
trong xy dng qun i kiu mi ca giai cp v sn.
Ngay sau khi Cch mng Thng Mi Nga thnh cng, cc
th lc th ch in cung chng ph nc Nga X vit.
bo v thnh qu cch mng, V.I. Lnin yu cu phi gii tn
qun i c v thnh lp qun i kiu mi (Hng qun)
ca giai cp v sn. V.I. Lnin ch ra nhng nguyn tc
c bn trong xy dng qun i kiu mi : ng Cng sn
lnh o Hng qun tng cng bn cht giai cp cng nhn
; on kt thng nht qun i vi nhn dn ; trung
thnh vi ch ngha quc t v sn ; xy dng chnh quy ;
khng ngng hon thin c cu t chc ; pht trin hi ho
cc qun chng, binh chng ; sn sng chin u. Trong
s lnh o ca ng Cng sn l nguyn tc quan trng
nht, quyt nh n sc mnh, s tn ti, pht trin,
chin u, chin thng ca Hng qun.
Ngy nay, nhng nguyn tc c bn v xy dng
qun i kiu mi ca V.I. Lnin vn gi nguyn gi tr ; l
c s l lun khoa hc cho cc ng Cng sn xc nh phng hng t chc xy dng qun i ca mnh.
b) T tng H Ch Minh v qun i

Khng nh s ra i ca qun i l mt tt yu,

l vn c tnh quy lut trong u tranh giai cp, u
tranh dn tc Vit Nam.
Ch tch H Ch Minh ch r mi quan h bin chng
gia s ra i ca qun i vi s nghip gii phng giai
cp
v
gii
phng
dn
tc.
Ngi
vit : "Dn tc Vit Nam nht nh phi c gii phng.
Mun nh chng phi c lc lng qun s, phi c t
chc"(2).
Ngy 22121944, i Vit Nam tuyn truyn gii phng
qun tin thn ca qun i ta hin nay c thnh lp.
S ra i ca qun i xut pht t chnh yu cu ca s
nghip
cch
mng
gii
phng
dn
tc,
gii phng giai cp nc ta. Thc tin lch s cho thy, k
(

2)

H Ch Minh, Ton tp, tp 6, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni,

1995, tr. 71, 72.

23

th s dng bo lc phn cch mng p bc n dch dn

tc ta. Do vy, mun gii phng dn tc, gii phng giai
cp chng ta phi t chc bo lc cch mng chng li
bo lc phn cch mng.
thc hin c mc tiu cch mng, Ch tch H Ch
Minh v ng Cng sn Vit Nam t chc ra lc lng v
trang cch mng lm nng ct cho cuc u tranh giai cp,
dn tc m tin thn ca n l nhng i xch v , du
kch v trang, sau pht trin thnh qun i nhn
dn. Qun i nhn dn Vit Nam l lc lng v trang
cch mng ca giai cp cng nhn v qun chng lao
ng, u tranh vi k th giai cp v k th dn tc.
Qu trnh xy dng chin u v trng thnh ca
qun i ta lun lun gn lin vi phong tro cch mng
ca qun chng, vi cc cuc chin tranh gii phng dn
tc v bo v T quc x hi ch ngha. Chnh t thc tin
phong tro cch mng ca qun chng, nhng thng trm
ca chin tranh, nhng th thch c lit cng vi nhng hi
sinh to ln m phm cht "B i C H" c rn luyn,
kim nghim nghim ngt nht v c pht trin ln
nhng nh cao.
Ngay t khi mi thnh lp mc d i b phn cn b
chin s xut thn t nng dn nhng tt c h u l
nhng ngi c lng yu nc mnh lit, ch cm th gic su
sc. Tri qua nhng nm thng phc v trong qun i h
khng ngng c nng cao gic ng cch mng, chuyn t
gic ng dn tc ln gic ng giai cp, t tinh thn c lp
dn tc ln thc x hi ch ngha, chuyn lp trng ca
giai cp xut thn sang lp trng giai cp cng nhn
xem xt gii quyt nh gi cng vic. S thng nht hu
c trn, t nt c th v ch chnh tr, bn cht Nh
nc, giai cp t chc, nui dng v s dng qun i. Qun
i nhn dn Vit Nam sinh ra t cc phong tro cch
mng ca qun chng, c nhn dn nui dng, m bc,
che ch v tip sc, li c t chc gio dc rn luyn bi
ng Cng sn Vit Nam Ngi i biu trung thnh cho li
ch giai cp, dn tc v nhn dn, v vy qun i lun
hon thnh mi nhim v m ng v nhn dn giao ph.

24

 Qun i nhn dn Vit Nam mang bn cht ca

giai cp cng nhn
Vi cng v l ngi t chc, lnh o, gio dc v rn
luyn qun i ta, Ch tch H Ch Minh thng xuyn coi
trng bn cht giai cp cng nhn cho qun i. Bn cht
giai cp cng nhn lin h mt thit vi tnh nhn dn
trong tin hnh chin tranh nhn dn chng thc dn,
quc xm lc. Trong xy dng bn cht giai cp cng
nhn
cho
qun
i,
Ch
tch
H Ch Minh ht sc quan tm n gio dc, nui dng cc
phm cht cch mng, bn lnh chnh tr v coi l c
s, nn tng xy dng qun i vng mnh ton
din. Trong bui l phong qun hm cho cc cn b cao
cp Qun i nhn dn Vit Nam ngy 22121958, Ngi
va biu dng, va cn dn : "Qun i hon thnh
nhim v m ng v Chnh ph giao cho, c truyn
thng v vang l tuyt i trung thnh vi ng, vi nhn
dn, chin u anh dng, cng tc v lao ng tch cc,
tit kim, cn c, khim tn, gin d, on kt ni b,
ng cam cng kh vi nhn dn, sn sng khc phc
kh khn hon thnh nhim v"(1). Li cn dn ca Ngi l
s khi qut cc phm cht, tiu ch ca bn cht giai cp
cng nhn ca qun i ta. Trong bi ni chuyn ti bui
chiu i mng qun i ta trn hai mi tui ngy
22121964, mt ln na Ch tch H Ch Minh li khng
nh, bn cht giai cp ca qun i l cng c bo lc v
trang ca giai cp, nh nc. Ngi vit : "Qun i ta trung
vi ng, hiu vi dn, sn sng chin u hi sinh v c
lp t do ca T quc, v ch ngha x hi. Nhim v no
cng hon thnh, kh khn no cng vt qua, k th no cng
nh thng"(2).
Qun i nhn dn Vit Nam c ng v Ch tch
H Ch Minh trc tip t chc lnh o, gio dc v rn
luyn, c nhn dn ht lng yu thng, m bc, ng
thi c k tha nhng truyn thng tt p ca mt dn
(

1)

H Ch Minh, Ton tp, tp 9, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni,

1996, tr. 247.
2)
H Ch Minh, Ton tp, tp 11, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni,
1995, tr. 349 350.

25

tc c hng ngn nm vn hin v lch s u tranh dng

nc gn lin vi gi nc oanh lit. Do , ngay t khi ra i
v trong sut qu trnh pht trin, qun i ta lun thc
s l mt qun i kiu mi mang bn cht cch mng ca
giai cp cng nhn, ng thi c tnh nhn dn v tnh
dn tc su sc.
Khng nh, qun i ta t nhn dn m ra, v
nhn dn m chin u
y l mt trong nhng cng hin ca Ch tch H Ch
Minh trong pht trin l lun v qun i. Ngi lp lun,
bn cht giai cp cng nhn v tnh nhn dn ca qun
i ta l mt th thng nht, xem nh l biu hin tnh
quy lut ca qu trnh hnh thnh, pht trin qun i
kiu mi, qun i ca giai cp v sn. Trong bi Tnh
on kt qun dn ngy cng thm bn cht 331952,
Ngi vit : "Qun i ta l qun i nhn dn. Ngha l
con em rut tht ca nhn dn. nh gic ginh li
c lp thng nht cho T quc, bo v t do, hnh
phc ca nhn dn. Ngoi li ch ca nhn dn, qun
i ta khng c li ch no khc"(3).
ng lnh o tuyt i, trc tip v mi mt i vi
qun i l mt nguyn tc xy dng qun i kiu mi,
qun i ca giai cp v sn.
Bt ngun t nguyn l ch ngha Mc Lnin v xy
dng qun i kiu mi ca giai cp v sn, Ch tch H
Ch Minh v ng Cng sn Vit Nam c bit quan tm
n cng c c bit ny n thc s tr thnh lc lng
nng ct trong u tranh giai cp, k c tin hnh chin
tranh.
ng Cng sn Vit Nam Ngi t chc lnh o gio
dc v rn luyn qun i l nhn t quyt nh s
hnh thnh v pht trin bn cht giai cp cng nhn ca
qun i ta. Trong sut qu trnh xy dng chin u v
trng thnh ca qun i, ng Cng sn Vit Nam v Ch
tch H Ch Minh lun dnh s chm lo c bit i vi
qun i. iu ny c th hin r nt trong c ch lnh
o : tuyt i trc tip v mi mt ca ng i vi
(

3)

H Ch Minh, Ton tp, tp 6, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni,

1995, tr. 426427.

26

qun i trong thc hin ch cng tc ng, cng tc

chnh tr. Nh , Qun i nhn dn Vit Nam tr
thnh mt qun i kiu mi mang bn cht cch mng ca
giai cp cng nhn. Thnh tu to ln trong tng cng bn
cht giai cp cng nhn cho qun i ta l, ng o
to nn nhng th h "B i c H", mt mu hnh mi
ca con ngi x hi ch ngha trong qun i kiu mi. Nh
vy, nu khng c mt ng Cng sn chn chnh, khng
c mt giai cp cng nhn Vit Nam cch mng, kin nh
lp trng x hi ch ngha, th Qun i nhn dn Vit
Nam khng th gi vng c bn cht giai cp cng nhn,
mc tiu l tng chin u ca mnh. Ch tch H Ch
Minh ch r : Qun i ta c sc mnh v ch v n
l mt qun i nhn dn do ng ta xy dng, ng ta
lnh o v gio dc.
Nhim v v chc nng c bn ca qun i
Mc tiu l tng chin u ca qun i ta l thc
hin mc tiu l tng cch mng ca ng, ca giai cp cng
nhn v ca ton dn tc : Gn gii phng dn tc vi gii
phng giai cp, c lp dn tc gn vi ch ngha x hi.
Ch tch H Ch Minh khng nh : "Hin nay qun i
ta c hai nhim v chnh. Mt l, xy dng mt i qun
ngy cng hng mnh v sn sng chin u. Hai l, thit
thc tham gia lao ng sn xut gp phn xy dng ch
ngha x hi"(1).
Nhim v ca qun i ta hin nay l phi lun lun
sn sng chin u v chin u thng li bo v T
quc x hi ch ngha. Trc tnh hnh nhim v mi ca
cch mng v ca qun i, ngoi nhim v chin u v
sn sng chin u, qun i phi tham gia vo nhim
v xy dng t nc, sn xut ra ca ci vt cht v tin
hnh cng tc hun luyn. y l vn khc v cht so
vi qun i ca giai cp bc lt. Qun i ta c ba chc
nng : l i qun chin u, l i qun cng tc, l
i qun sn xut. Ba chc nng phn nh c mt i
ni, i ngoi ca qun i.
Vi t cch l i qun chin u, qun i lun sn
sng chin u v chin u chng xm lc, bo v T
(

1)

H Ch Minh, Ton tp, tp 9, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni,

1986, tr. 143.

27

quc x hi ch ngha, gp phn bo v trt t an ton x

hi, tham gia vo cuc tin cng ch trn mt trn l
lun, chnh tr t tng, vn ho ; l i qun sn xut,
qun i tng gia sn xut ci thin i sng, xy dng
kinh t, gp phn xy dng, pht trin t nc, trong iu
kin hin nay, qun i cn l lc lng nng ct v xung
kch trong xy dng kinh t quc phng cc a bn
chin lc, nht l bin gii, bin o, vng su, vng xa
cn nhiu kh khn gian kh v nhng a bn c
nhng tnh hung phc tp ny sinh ; l i qun cng
tc, qun i tham gia vn ng qun chng nhn dn
xy dng c s chnh tr x hi vng mnh, gp phn
tng cng s on kt gia ng vi nhn dn, qun i
vi nhn dn ; gip dn chng thin tai, gii quyt kh
khn trong sn xut v i sng, tuyn truyn vn ng
nhn dn hiu r v chp hnh ng ng li, quan
im, chnh sch ca ng, php lut ca Nh nc.
Thc tin hn 60 nm xy dng, chin u, trng
thnh ca qun i ta chng minh : qun i thc
hin y v thc hin xut sc ba chc nng trn cng
ton ng, ton dn lp nn nhng chin cng hin hch
trong chin tranh gii phng. Trong s nghip bo v T
quc hin nay, qun i c vai tr ht sc nng n.
Qun i lun phi l i qun cch mng, lc lng chnh
tr, cng c v trang sc bn ca ng, c sc chin u
cao, sn sng nh bi mi k th, hon thnh thng li mi
nhim v... thc hin vai tr , cn i mi nhn thc
v cc chc nng ca qun i cho ph hp vi tnh hnh
mi.
3. Quan im ca ch ngha Mc Lnin v bo v
T quc x hi ch ngha
T quc bao gi cng gn vi nh nc v giai cp thng
tr x hi. Vn T quc ca giai cp no v giai cp no
khng c T quc. Theo ngha m C. Mc v Ph.
ngghen khng nh : "Di ch ngha t bn, giai cp
cng nhn khng c T quc" (1). Trong iu kin lch s
c
th,
thi
(

1)

C. Mc v Ph. ngghen, Ton tp, tp 4, NXB Chnh tr Quc gia, H

Ni, tr. 623

28

C. Mc, Ph. ngghen sng, vn bo v T quc x hi

ch ngha cha c t ra mt cch trc tip. Bi hc kinh
nghim ca Cng x Pari c ngha rt quan trng i vi
vic bo v thnh qu cch mng, sau khi giai cp v sn
ginh chnh quyn, nhng mi ch l kin ban u v bo
v
T quc x hi ch ngha.
Hc thuyt bo v T quc x hi ch ngha l mt
cng hin mi ca V.I. Lnin vo kho tng l lun ch ngha
Mc,
p
ng
nhim
v
bo
v
T quc x hi ch ngha ang t ra trc tip nc Nga
X vit ngay sau khi cch mng v sn Nga thnh cng nm
1917.
a) Bo v T quc x hi ch ngha l mt tt
yu khch quan
Xut pht t yu cu bo v thnh qu cch mng ca
giai
cp
cng nhn. Trong iu kin giai cp t sn nm chnh
quyn,
C.
Mc
v
Ph. ngghen ch ra rng, giai cp cng nhn phi u
tranh tr thnh giai cp dn tc, khi y chnh giai cp cng
nhn l ngi i din cho T quc, h c nhim v phi
y li s tn cng ca bn phn cch mng.
Xut pht t quy lut xy dng ch ngha x hi phi
i i vi bo v T quc x hi ch ngha. V.I. Lnin l ngi c cng ng gp to ln trong vic bo v v pht trin
hc thuyt v bo v T quc x hi ch ngha trong giai
on quc ch ngha, Ngi khng nh : "K t ngy
25 thng Mi nm 1917, chng ta l nhng ngi ch trng
bo v T quc. Chng ta tn thnh "bo v T quc", nhng cuc chin tranh gi nc m chng ta ang i ti l mt
cuc chin tranh bo v T quc x hi ch ngha, bo v
ch ngha x hi vi t cch l T quc"(1).
Ngay sau khi cuc cch mng x hi ch ngha thng li,
nh nc ca giai cp cng nhn v nhn dn lao ng c
thit lp th T quc x hi ch ngha cng bt u
(

1)

V.I. Lnin, Ton tp, tp 36, Bn ting Vit, NXB Tin b, Mtxcva.
1977, tr. 102.

29

hnh thnh. Giai cp cng nhn bt tay vo cng cuc ci

to x hi c v xy dng x hi mi x hi x hi ch
ngha. Cng vi nhim v xy dng ch ngha x hi,
nhim v bo v T quc x hi ch ngha cng c t
ra mt cch trc tip, n tr thnh nhim v chin lc ca
cc nc x hi ch ngha, hai nhim v chin lc ny gn b
hu c vi nhau trong sut qu trnh cch mng x hi ch
ngha.
Xut pht t quy lut pht trin khng u ca ch
ngha quc. Ngay t nhng nm cui th k XIX, V.I.
Lnin ch ra, do quy lut pht trin khng u ca ch
ngha quc m ch ngha x hi c th ginh thng li
khng ng thi cc nc. Do , trong sut thi k qu
t ch ngha t bn ln ch ngha cng sn trn phm vi
th gii, ch ngha x hi v ch ngha t bn l hai ch
x hi i lp nhau cng tn ti v u tranh vi nhau ht
sc quyt lit.
Xut pht t bn cht, m mu ca k th v thc tin
cch mng th gii. S thng li ca cch mng x hi ch
ngha, giai cp t sn trong nc tuy b nh v mt
chnh tr, nhng chng vn cha t b tham vng mun quay
tr li a v thng tr mt. Do vy, chng tm mi cch
lin kt vi cc phn t phn ng v ch ngha t bn bn
ngoi hng lt chnh quyn cch mng cn non tr ca
giai cp cng nhn. Thc tin lch s chng minh rng,
t khi T quc x hi ch ngha xut hin, nhn dn cc
nc x hi ch ngha phi ng u chng tr nhng m
mu v hnh ng lt , xm lc ca k th bn trong v
bn ngoi. Sau thng li ca Cch mng Thng Mi Nga nm
1917, mi bn nc quc tp trung bao vy hng tiu
dit nc Nga X vit. T khi ch ngha x hi pht trin
thnh h thng th gii, s chng ph ca k th cng quyt
lit hn. S sp ca ch ngha x hi Lin X v ng
u l mt tn tht ca phong tro cch mng th gii, song
n cng li cho cc nc x hi ch ngha nhng bi hc
t gi rng : xy dng ch ngha x hi phi lun gn
lin vi bo v T quc x hi ch ngha. C nh vy, T
quc x hi ch ngha mi tn ti v pht trin. Thc tin
trn y mt ln na chng minh cho lun im ca

30

V.I. Lnin rng : ginh chnh quyn kh, nhng gi c

chnh quyn cn kh khn hn.
b) Bo v T quc x hi ch ngha l ngha v,
trch nhim ca ton dn tc, ton th giai cp cng
nhn v nhn dn lao ng
Trong nhng nm u ca chnh quyn X Vit, V.I.
Lnin trc tip lnh o xy dng t nc, chng li s
chng ph ca k th trong nc v s can thip ca quc
bn ngoi. l nhng nm thng cc k gian kh, kh
khn, Ngi ch r : bo v T quc x hi ch ngha l
nhim v, l trch nhim ca ton ng, ton dn, ca giai
cp v sn trong nc, nhn dn lao ng v giai cp v
sn th gii c ngha v ng h s nghip bo v T quc
x hi ch ngha, V.I. Lnin lun nhc nh mi ngi phi
lun nu cao cnh gic, nh gi ng k th, tuyt i
khng ch quan, phi c thi nghim tc i vi quc
phng. Ngi lun lc quan tin tng v sc mnh bo v T
quc ca giai cp cng nhn v nhn dn lao ng. Ngi
khng nh : "Khng bao gi ngi ta c th chin thng
c mt dn tc m a s cng nhn v nng dn
bit, cm v trng thy rng h bo v chnh quyn
ca mnh, chnh quyn X vit, chnh quyn ca nhng
ngi lao ng, rng h bo v s nghip m mt khi thng
li s m bo cho h cng nh con ci h c kh nng hng
th mi thnh qu vn ho, mi thnh qu lao ng ca con
ngi"(1).
c) Bo v T quc x hi ch ngha, phi thng
xuyn tng cng tim lc quc phng gn vi pht
trin kinh t x hi
Hc thuyt Bo v T quc x hi ch ngha ca V.I.
Lnin khng nh : Bo v T quc x hi ch ngha l
s nghip thing ling, cao c, mang tnh cch mng, chnh
ngha v c ngha quc t su sc, s nghip phi
c quan tm, chun b chu o v kin quyt. V.I. Lnin
a ra nhiu bin php bo v T quc nh : cng c
chnh quyn X vit cc cp ; bi tr ni phn, tiu dit bn
bch v ; y mnh pht trin kinh t vn ho, khoa hc
(

1)

V.I. Lnin, Ton tp, tp 38, Bn ting Vit, NXB Tin b, Mtxcva,
1978, tr. 378.

31

k thut, vn dng ng li i ngoi khn kho, kin

nh v nguyn tc, mm do v sch lc, trit li dng
mu thun trong hng ng k th ; ht sc chm lo xy
dng qun i kiu mi. V.I. Lnin cng ng Bn-x-vch
Nga lnh o nhn dn, tranh th thi gian ho bnh, xy
dng t nc mnh ln v mi mt, tng bc bin cc tim
lc thnh sc mnh hin thc ca nn quc phng, bo v
T
quc
x
hi
ch ngha.
d) ng Cng sn lnh o mi mt s nghip bo
v
T
quc
x
hi
ch ngha
V.I. Lnin ch ra rng : ng Cng sn phi lnh o mi
mt s nghip bo v T quc. ng phi ra ch trng, chnh sch ph hp vi tnh hnh, c sng kin li
ko qun chng v phi c i ng ng vin gng mu hi
sinh. Trong qun i, ch chnh u c thc hin, cn
b chnh tr c ly t i biu u t ca cng nng, thc
cht l i din ca ng, thc hin s lnh o ca
ng trong qun i. ng hng dn, gim st cc hot
ng ca cc cp, cc ngnh, cc t chc x hi, cc on
th nhn dn lao ng. S lnh o ca ng l nguyn
tc cao nht, l ngun gc sc mnh vng chc bo v T
quc x hi ch ngha.
4. T tng H Ch Minh v bo v T quc x hi ch
ngha
T tng ca H Ch Minh v bo v T quc x hi ch
ngha l s vn dng sng to Hc thuyt Bo v T quc
x
hi
ch
ngha
ca
V.I. Lnin vo tnh hnh thc tin ca cch mng Vit Nam.
a) Bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha l
mt tt yu khch quan
Tnh tt yu khch quan ca s nghip bo v T quc
Vit Nam x hi ch ngha c Ch tch H Ch Minh ch
r : "Cc vua Hng c cng dng nc, Bc chu ta phi

32

cng nhau gi ly nc"(1). ch gi nc ca Ngi rt su sc

v kin quyt. Trong Li ku gi ton quc khng chin ngy
19121946, Ngi ni : "Chng ta th hi sinh tt c ch nht
nh khng chu mt nc, nht nh khng chu lm n
l... Hi ng bo ! Chng ta phi ng ln !... ". Ngay sau
khi Cch mng thng Tm nm 1945 thnh cng, trc s uy
hip ca thc dn quc v bn phn ng tay sai,
Ch tch H Ch Minh cng ng ra nhiu bin php
thit thc, c th gi vng chnh quyn nhn dn
chun b cho khng chin lu di.
Trong cuc khng chin chng M cu nc, Ch tch H
Ch Minh ch ra mt chn l rng : "Khng c g qu
hn c lp t do". "H cn mt tn xm lc trn t nc
ta, th ta cn phi tip tc chin u qut sch n i", trc
khi i xa, trong bn Di chc Ngi cn dn : "Cuc khng
chin chng M cu nc c th cn ko di, ng bo ta c
th phi hi sinh nhiu ca nhiu ngi. D sao chng ta phi
quyt tm nh thng gic M n thng li hon
ton". ch quyt tm gii phng dn tc, bo v T
quc l t tng xuyn sut trong cuc i hot ng ca Ch
tch H Ch Minh.
b) Mc tiu bo v T quc l c lp dn tc v
ch ngha x hi, l ngha v v trch nhim ca mi
cng dn
c lp dn tc v ch ngha x hi l mc tiu xuyn
sut trong t tng H Ch Minh. Bo v T quc x hi ch
ngha l trch nhim, ngha v ca mi cng dn Vit
Nam. Trong Bn Tuyn ngn c lp, Ngi khng nh :
"Ton th dn tc Vit Nam quyt em tt c tinh thn v
lc lng, tnh mng v ca ci gi vng quyn t do
c lp y". Khi thc dn Php quay tr li xm lc nc ta,
Ngi ku gi : H l ngi Vit Nam th phi ng ln nh
thc dn Php cu T quc.
Trong cuc khng chin chng M cu nc, Ngi ku gi
nhn dn c nc quyt tm chin u n thng li
(

1)

H Ch Minh, Bin nin tiu s, tp 5, NXB Chnh tr Quc gia, H

Ni, 1995, tr. 553.

33

hon ton gii phng min Nam, bo v min Bc, tin

ti thng nht T quc, c nc i ln x hi ch ngha.
c) Sc mnh bo v T quc l sc mnh tng hp
ca c dn tc, c nc, kt hp vi sc mnh thi i
Ch tch H Ch Minh lun nht qun quan im : Pht
huy sc mnh tng hp trong nhim v bo v T quc x
hi ch ngha l sc mnh ca ton dn tc, ton dn,
ca tng ngi dn, ca cc cp, cc ngnh t Trung ng
n c s, l sc mnh ca cc nhn t chnh tr, qun
s, kinh t, vn ho x hi, sc mnh truyn thng vi hin
i, sc mnh dn tc vi sc mnh thi i.
So snh v sc mnh gia chng ta vi qun xm lc
trong cuc khng chin chng M, Ngi phn tch : Chng
ta c chnh ngha, c sc mnh on kt ton dn t Bc
n Nam, c truyn thng u tranh bt khut, li c s
ng tnh ng h rng ln ca cc nc x hi ch ngha anh
em v nhn dn tin b trn th gii, chng ta nht nh
thng. bo v T quc x hi ch ngha, Ch tch H
Ch Minh rt coi trng xy dng v cng c nn quc
phng ton dn, an ninh nhn dn, xy dng qun i
nhn
dn,
coi l lc lng ch cht bo v T quc. Ngi cn
dn : Chng ta phi xy dng qun i ngy cng hng
mnh, sn sng chin u gi gn ho bnh, bo v
t nc, bo v cng cuc xy dng ch ngha x hi.
d) ng Cng sn Vit Nam lnh o s nghip bo
v T quc Vit Nam x hi ch ngha
ng ta l ngi lnh o v t chc mi thng li ca
cch
mng
Vit Nam. S nghip bo v T quc Vit Nam x hi ch
ngha phi do ng lnh o. Ch tch H Ch Minh ni :
"ng v Chnh ph phi lnh o ton dn, ra sc cng c
v xy dng min Bc tin dn ln x hi ch ngha,
ng thi tip tc u tranh thng nht nc nh, trn
c s c lp v dn ch bng phng php ho bnh, gp
phn bo v cng cuc ho bnh ng v trn th gii"(1)
(

1)

H Ch Minh, Bin nin tiu s, tp 8, NXB Chnh tr Quc gia, H

Ni, 1996, tr. 483.

34

v Ngi khng nh : "Vi s lnh o ng n ca ng

v Chnh ph, vi s on kt nht tr, lng tin tng vng
chc v tinh thn t lc cnh sinh ca mnh, s gip v
t ca cc nc anh em, vi s ng h ca nhn dn yu
chung ho bnh trn th gii nht l nhn dn cc nc
Phi, nhn dn ta nht nh khc phc c mi kh khn ;
lm trn c nhim v v vang m ng v Chnh ph
ra"(2).
Qun trit t tng H Ch Minh v bo v T quc, ngy
nay ton ng, ton dn, ton qun ta ang thc hin hai
nhim v chin lc xy dng thnh cng ch ngha x hi
v bo v vng chc T quc Vit Nam x hi ch ngha.
thc hin c thng li nhim v cch mng trong giai
on mi, chng ta cn thc hin tt mt s ni dung chin
lc sau y :
Mt l, xy dng tim lc ton din ca t nc, c
bit tim lc kinh t, to ra th v lc mi cho s nghip
bo v T quc x hi ch ngha.
Hai l, xy dng nn quc phng ton dn v an ninh
nhn dn vng mnh, xy dng qun i nhn dn v
cng an nhn dn cch mng, chnh quy, tinh nhu, tng
bc hin i.
Ba l, qun trit t tng cch mng tin cng, ch ng
nh thng ch trong mi hon cnh, tnh hung chin
tranh.
Bn l, tng cng s lnh o ca ng Cng sn Vit
Nam i vi s nghip quc phng v an ninh, bo v T
quc.
Kt lun
Hc thuyt Mc Lnin, t tng H Ch Minh v chin
tranh, qun i v bo v T quc x hi ch ngha mang
tnh cch mng v khoa hc su sc. l c s l lun
cc ng Cng sn ra ch trng, ng li chin lc
xy dng nn quc phng, an ninh, xy dng lc lng v
trang v bo v T quc x hi ch ngha.

2)

H Ch Minh, Bin nin tiu s, tp 8, NXB Chnh tr Quc gia, H

Ni, 1996, tr. 489.

35

Trong thi i hin nay tnh hnh th gii, khu vc v

trong nc ang c nhiu bin i v din bin phc tp.
Tuy nhin cho n ngy nay nhng nguyn l c bn ca
ch ngha Mc Lnin, t tng H Ch Minh v chin tranh,
qun i v bo v T quc vn cn nguyn gi tr. V
vy, nghin cu v nm vng nhng ni dung c bn trn,
vn dng sng to vo thc tin xy dng v bo v T
quc Vit Nam x hi ch ngha trong giai on hin nay
ang t ra c tnh cp thit c v l lun v thc tin.
Sinh vin l lp tr thc tr, cn nghin cu nhn thc
ng n ni dung trn, xy dng th gii quan khoa hc,
nim tin v trch nhim ca mnh gp phn tch cc
vo bo v, pht trin nhng ni dung trong bo v T
quc Vit Nam x hi ch ngha hin nay.
Cu hi n tp
1. Quan im ca ch ngha Mc Lnin v ngun gc,
bn
cht
chin tranh ?
2. T tng H Ch Minh v chin tranh, qun i ?
3. Quan im ch ngha Mc Lnin v bo v T quc x
hi ch ngha ?
4. T tng H Ch Minh v bo v T quc x hi ch
ngha ?
5. Quan im ch o v mt s gii php c bn ca
ng ta v bo v T quc trong tnh hnh mi ?
6. S khc nhau ca C.Ph. Claudvt v Lnin v bn
cht
ca
chin tranh ?

Bi 3
XY DNG NN QUC PHNG TON DN,
AN NINH NHN DN

36

S nghip xy dng v bo v T quc Vit Nam x hi

ch ngha cn phi c sc mnh tng hp. Mt trong nhng
yu t to nn sc mnh tng hp l phi xy dng c nn
quc phng ton dn, an ninh nhn dn vng mnh. iu
ch c c khi mi cng dn, mi t chc, mi lc lng,
mi cp, mi ngnh thc y c ngha v, trch
nhim i vi vic xy dng nn quc phng ton dn, an
ninh nhn dn. T , vn dng vo thc hin tt trch
nhim ca mnh trong xy dng nn quc phng ton
dn, an ninh nhn dn bo v T quc Vit Nam x
hi ch ngha.
I - MC CH, YU CU
Trang b cho sinh vin nhng kin thc c bn v
tnh cht, c im, quan im, ni dung, bip php
xy dng nn quc phng ton dn v nn an ninh nhn
dn.
Xy dng thc trch nhim, t gic tham gia xy
dng nn quc phng ton dn, an ninh nhn dn bo v
T quc x hi ch ngha.
II - NI DUNG
1. V tr, c trng nn quc phng ton dn, an
ninh nhn dn
a) V tr

Mt s khi nim
+ Quc phng ton dn l nn quc phng mang tnh
cht "v dn, do dn, ca dn", pht trin theo phng hng ton dn, ton din, c lp, t ch, t lc, t cng v
ngy cng hin i, kt hp cht ch kinh t vi quc phng
v an ninh, di s lnh o ca ng, s qun l, iu hnh
ca Nh nc, do nhn dn lm ch, nhm gi vng ho
bnh, n nh ca t nc, sn sng nh bi mi hnh
ng xm lc v bo lon lt ca cc th lc quc,

37

phn ng ; bo v vng chc T quc Vit Nam x hi

ch ngha."(1)
+ "Nn quc phng ton dn l sc mnh quc phng
ca t nc c xy dng trn nn tng nhn lc, vt lc,
tinh thn mang tnh cht ton dn, ton din, c lp, t
ch, t cng"(2).
+ An ninh nhn dn :
"1. L s nghip ca ton dn, do nhn dn tin
hnh, lc lng an ninh nhn dn lm nng ct di s lnh
o ca ng v s qun l ca Nh nc. Kt hp phong tro
ton dn bo v an ninh T quc vi cc bin php nghip
v ca lc lng chuyn trch, nhm p tan mi m mu v
hnh ng xm phm an ninh quc gia v trt t an ton x
hi, cng vi quc phng ton dn bo v vng chc T
quc Vit Nam x hi ch ngha.
2. B phn ca lc lng v trang nhn dn Vit Nam c
vai tr nng ct trong s nghip bo v an ninh quc gia.
An ninh quc gia c nhim v : u tranh lm tht bi mi
m mu hot ng xm phm an ninh quc gia, bo v ch
x hi ch ngha, bo v ng, chnh quyn, cc lc lng v trang v nhn dn"(1).
+ Nn an ninh l sc mnh v tinh thn, vt cht, s
on kt v truyn thng dng nc, gi nc ca ton dn
tc c huy ng vo s nghip bo v an ninh quc gia,
trong lc lng chuyn trch bo v an ninh nhn dn
lm nng ct.
V tr
Xy dng nn quc phng, an ninh nhn dn vng
mnh l to ra sc mnh ngn nga, y li, nh bi
mi m mu, hnh ng xm hi n mc tiu trong s
nghip xy dng v bo v T quc Vit Nam x hi ch
ngha. ng ta khng nh : "Trong khi t trng
tm vo nhim v xy dng ch ngha x hi, chng ta
1

2
(

(1)

Trung tm T in Bch khoa qun s, T in Bch khoa qun

s Vit Nam, NXB Qun i nhn dn, H Ni, 2004, tr. 848.
(2)
. Lut Quc phng, iu 3, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni, 2005.
1)
Trung tm T in Bch khoa qun s, T in Bch khoa qun
s
Vit
Nam,
NXB
Qun i nhn dn, H Ni, 2004, tr. 26.

38

khng mt cht li lng nhim v bo v T quc, lun

lun coi trng quc phng an ninh, coi l nhim v
chin lc gn b cht ch"(2).
b) c trng
Nn quc phng ton dn, an ninh nhn dn ca ta
c nhng c trng :
Nn quc phng ton dn, an ninh nhn dn ch c
mc ch duy nht l t v chnh ng
c trng th hin s khc nhau v bn cht trong xy
dng nn quc phng, an ninh ca nhng quc gia c c
lp ch quyn i theo con ng x hi ch ngha vi cc nc
khc. Chng ta xy dng nn quc phng, an ninh nhn
dn vng mnh l t v, chng li th trong, gic
ngoi, bo v vng chc c lp, ch quyn, thng nht
ton vn lnh th, bo v ch x hi ch ngha v cuc
sng m no, t do, hnh phc ca nhn dn.
l nn quc phng, an ninh v dn, ca dn v do
ton th nhn dn tin hnh
c trng v dn, ca dn, do dn ca nn quc
phng, an ninh nc ta l th hin truyn thng, kinh nghim
ca dn tc ta trong lch s dng nc v gi nc. c trng
v dn, ca dn, do dn v mc ch t v ca nn
quc phng, an ninh cho php ta huy ng mi ngi, mi
t chc, mi lc lng u thc hin xy dng nn quc
phng, an ninh v u tranh quc phng, an ninh. ng
thi, ng li ca ng, php lut ca Nh nc v quc
phng, an ninh phi xut pht t li ch, nguyn vng v
kh nng ca nhn dn.
l nn quc phng, an ninh c sc mnh tng hp
do nhiu yu t to thnh
Sc mnh tng hp ca nn quc phng, an ninh nc ta
to thnh bi rt nhiu yu t nh chnh tr, kinh t, vn
ho, t tng, khoa hc, qun s, an ninh,... c trong nc,
ngoi nc, ca dn tc v ca thi i, trong nhng yu
(

2)

ng Cng sn Vit Nam, Vn kin i hi i biu ton quc ln

th
VIII,
NXB
Chnh tr Quc gia, H Ni, 1996, tr. 39.

39

t bn trong ca dn tc bao gi cng gi vai tr quyt

nh. Sc mnh tng hp ca nn quc phng ton dn,
an ninh nhn dn l c s, tin v l bin php
nhn dn nh thng k th xm lc.
Nn quc phng, an ninh nhn dn c xy dng
ton din v tng bc hin i
Vic to ra sc mnh quc phng, an ninh khng ch
sc mnh qun s, an ninh m phi huy ng c sc mnh
ca ton dn v mi mt chnh tr, qun s, an ninh,
kinh t, vn ho, khoa hc. Phi kt hp hu c gia quc
phng, an ninh vi cc mt hot ng xy dng t nc,
kt hp cht ch gia quc phng, an ninh vi hot ng
i ngoi.
Xy dng nn quc phng, an ninh ton din phi i
i vi xy dng nn quc phng, an ninh hin i l mt
tt yu khch quan. Xy dng qun i nhn dn, cng
an nhn dn tng bc hin i. Kt hp gia xy dng con
ngi c gic ng chnh tr, c tri thc vi v kh trang b k
thut hin i. Pht trin cng nghip quc phng, tng bc
trang b hin i cho cc lc lng v trang nhn dn. Kt
hp cht ch pht trin kinh t x hi vi tng cng quc
phng, an ninh.
Nn quc phng ton dn gn cht vi nn an ninh
nhn dn
Nn quc phng v nn an ninh nhn dn ca chng
ta u c xy dng nhm mc ch t v, u phi
chng th trong, gic ngoi bo v T quc Vit Nam
x hi ch ngha. Gia nn quc phng ton dn vi nn
an ninh nhn dn ch khc nhau v phng thc t chc
lc lng, hot ng c th, theo mc tiu c th c phn
cng m thi. Kt hp cht ch gia quc phng v an ninh
phi thng xuyn v tin hnh ng b, thng nht t
trong chin lc, quy hoch, k hoch xy dng, hot ng
ca c nc cng nh tng vng, min, a phng, mi ngnh,
mi cp.
2. Xy dng nn quc phng ton dn, an ninh
nhn dn vng mnh bo v T quc Vit Nam
40

x hi ch ngha
a) Mc ch xy dng nn quc phng ton dn,
an ninh nhn dn vng mnh hin nay
To sc mnh tng hp ca t nc c v chnh tr,
qun s, an ninh, kinh t, vn ho, x hi, khoa hc, cng
ngh gi vng ho bnh, n nh, y li, ngn
chn nguy c chin tranh, sn sng nh thng chin
tranh xm lc di mi hnh thc v quy m.
To th ch ng cho s nghip xy dng v bo v
T quc, nhm bo v vng chc c lp, ch quyn,
thng nht, ton vn lnh th ; bo v ng, Nh nc, nhn
dn v ch x hi ch ngha ; bo v s nghip i
mi, s nghip cng nghip ho, hin i ho t nc ; bo
v li ch quc gia, dn tc ; bo v an ninh chnh tr, an
ninh kinh t, an ninh t tng vn ho, x hi ; gi vng n
nh chnh tr, mi trng ho bnh, pht trin t nc
theo nh hng x hi ch ngha.
b) Nhim v xy dng nn quc phng ton dn,
an ninh nhn dn vng mnh hin nay

Xy dng lc lng quc phng, an ninh p ng yu

cu bo v vng chc T quc Vit Nam x hi ch ngha
Lc lng quc phng, an ninh l nhng con ngi, t
chc v nhng c s vt cht, ti chnh m bo cho cc
hot ng p ng yu cu ca quc phng, an ninh. T
c trng ca nn quc phng, an ninh nc ta th lc lng
quc phng, an ninh ca nn quc phng ton dn v an
ninh nhn dn bao gm lc lng ton dn (lc lng chnh
tr) v lc lng v trang nhn dn.
Lc lng chnh tr bao gm cc t chc trong h thng
chnh tr, cc t chc chnh tr x hi v nhng t chc
khc trong i sng x hi c php thnh lp v qun
chng nhn dn. Lc lng v trang nhn dn bao gm
qun i nhn dn, dn qun t v, cng an nhn
dn.
Xy dng lc lng quc phng, an ninh l xy dng lc
lng chnh tr v lc lng v trang nhn dn p ng yu

41

cu ca quc phng, an ninh, bo v T quc Vit Nam x

hi ch ngha.
c) Xy dng tim lc quc phng, an ninh ngy
cng vng mnh
Tim lc quc phng, an ninh l kh nng v nhn lc,
vt lc, ti chnh c th huy ng thc hin nhim v
quc phng, an ninh. Tim lc quc phng, an ninh c th
hin trn tt c lnh vc ca i sng x hi, nhng tp
trung tim lc chnh tr, tinh thn ; tim lc kinh t ;
tim lc khoa hc, cng ngh ; tim lc qun s, an ninh.
Xy dng tim lc quc phng, an ninh l tp trung xy
dng tim lc chnh tr, tinh thn ; tim lc kinh t ; tim
lc khoa hc, cng ngh v xy dng tim lc qun s, an
ninh.
Xy dng tim lc chnh tr, tinh thn
+ Tim lc chnh tr, tinh thn ca nn quc phng
ton dn, an ninh nhn dn l kh nng v chnh tr, tinh
thn c th huy ng to nn sc mnh thc hin
nhim v quc phng, an ninh. Tim lc chnh tr, tinh
thn c biu hin nng lc lnh o ca ng, qun l
iu hnh ca Nh nc ; ch, quyt tm ca nhn dn,
ca cc lc lng v trang nhn dn sn sng p ng yu
cu thc hin nhim v quc phng, an ninh, bo v T
quc trong mi iu kin, hon cnh, tnh hung. Tim
lc chnh tr tinh thn l nhn t c bn to nn sc mnh
ca quc phng, an ninh, c tc ng to ln n hiu qu
xy dng v s dng cc tim lc khc, l c s, nn tng
ca tim lc qun s, an ninh.
+ Xy dng tim lc chnh tr, tinh thn ca nn quc
phng ton dn, an ninh nhn dn cn tp trung : Xy
dng tnh yu qu hng t nc, nim tin i vi s lnh
o ca ng, qun l ca nh nc, i vi ch x hi
ch ngha. Xy dng h thng chnh tr trong sch vng
mnh, pht huy quyn lm ch ca nhn dn. Xy dng
khi i on kt ton dn ; nng cao cnh gic cch
mng ; gi vng n nh chnh tr, trt t an ton x hi.
Thc hin tt gio dc quc phng, an ninh.
Xy dng tim lc kinh t
42

+ Tim lc kinh t ca nn quc phng ton dn, an

ninh nhn dn l kh nng v kinh t ca t nc c th
khai thc, huy ng nhm phc v cho quc phng, an ninh.
Tim lc kinh t ca nn quc phng ton dn, an ninh
nhn dn c biu hin nhn lc, vt lc, ti lc ca
quc gia c th huy ng cho quc phng, an ninh v tnh
c ng ca nn kinh t t nc trong mi iu kin
hon cnh. Tim lc kinh t to sc mnh vt cht cho nn
quc phng ton dn, an ninh nhn dn, l c s vt cht
ca cc tim lc khc.
+ Xy dng tim lc kinh t ca nn quc phng ton
dn, an ninh nhn dn l to nn kh nng v kinh t ca
t nc. Do , cn tp trung vo : y mnh cng nghip
ho, hin i ho t nc, xy dng nn kinh t c lp,
t ch. Kt hp cht ch pht trin kinh t x hi vi tng cng quc phng, an ninh ; pht trin cng nghip quc
phng, trang b k thut hin i cho qun i v cng
an. Kt hp xy dng c s h tng kinh t vi c s h
tng quc phng ; khng ngng ci thin i sng vt cht,
tinh thn cho cc lc lng v trang nhn dn. C k hoch
chuyn sn xut t thi bnh sang thi chin v duy tr s
pht trin ca nn kinh t.
Xy dng tim lc khoa hc, cng ngh
+ Tim lc khoa hc, cng ngh ca nn quc phng
ton dn v an ninh nhn dn l kh nng v khoa hc
(khoa hc t nhin, khoa hc x hi nhn vn) v cng
ngh ca quc gia c th khai thc, huy ng phc v
cho quc phng, an ninh. Tim lc khoa hc, cng ngh c
biu hin : s lng, cht lng i ng cn b khoa hc k
thut, c s vt cht k thut c th huy ng phc v cho
quc phng, an ninh v nng lc ng dng kt qu nghin
cu khoa hc c th p ng yu cu ca quc phng, an
ninh...
+ Xy dng tim lc khoa hc, cng ngh ca nn
quc phng ton dn, an ninh nhn dn l to nn kh
nng v khoa hc, cng ngh ca quc gia c th khai thc,
huy ng phc v cho quc phng, an ninh. Do , phi
huy ng tng lc cc khoa hc, cng ngh quc gia, trong
khoa hc qun s, an ninh lm nng ct nghin cu
43

cc vn v qun s, an ninh, v sa cha, ci tin, sn

xut cc loi v kh trang b. ng thi phi thc hin tt
cng tc o to, bi dng, s dng c hiu qu i ng cn
b khoa hc, k thut.
Xy dng tim lc qun s, an ninh
+ Tim lc qun s, an ninh ca nn quc phng ton
dn, an ninh nhn dn l kh nng v vt cht v tinh
thn c th huy ng to thnh sc mnh phc v cho
nhim v qun s, an ninh, cho chin tranh.
Tim lc qun s, an ninh c biu hin kh nng
duy tr v khng ngng pht trin trnh sn sng
chin u, nng lc v sc mnh chin u ca cc lc lng
v trang nhn dn ; ngun d tr v sc ngi, sc ca trn
cc lnh vc i sng x hi v nhn dn c th huy ng
phc v cho nhim v qun s, an ninh, cho chin tranh.
Tim lc qun s, an ninh l nhn t c bn, l biu hin
tp trung, trc tip sc mnh qun s, an ninh ca nh nc
gi vai tr nng ct bo v T quc trong mi tnh
hung.
+ Tim lc qun s, an ninh c xy dng trn nn
tng ca cc tim lc chnh tr tinh thn, kinh t, khoa hc
cng ngh. Do , xy dng tim lc qun s, an ninh,
cn tp trung vo : Xy dng lc lng v trang nhn dn
vng mnh ton din. Gn qu trnh cng nghip ho,
hin i ho t nc vi qu trnh tng cng v kh trang
b cho cc lc lng v trang nhn dn. Xy dng i ng
cn b trong lc lng v trang nhn dn p ng yu cu
nhim v bo v T quc trong tnh hnh mi. B tr lc lng lun p ng yu cu chun b cho t nc v mi
mt,
sn
sng
ng
vin
thi chin. Tng cng nghin cu khoa hc qun s, ngh
thut qun s trong chin tranh nhn dn bo v T
quc hin nay v nng cao cht lng gio dc quc phng,
an ninh.
d) Xy dng th trn quc phng ton dn, an
ninh nhn dn vng chc
Th trn quc phng, an ninh l s t chc, b tr lc
lng, tim lc mi mt ca t nc v ca ton dn trn
44

ton b lnh th theo yu cu ca quc phng, an ninh, bo

v T quc Vit Nam x hi ch ngha.
Ni dung xy dng th trn quc phng ton dn, an
ninh nhn dn gm : Phn vng chin lc v quc phng,
an ninh kt hp vi vng kinh t trn c s quy hoch cc vng
dn c theo nguyn tc bo v i i vi xy dng t nc. Xy dng hu phng, to ch da vng chc cho th
trn quc phng, an ninh. Xy dng khu vc phng th
tnh (thnh ph) to nn tng ca th trn quc phng
ton dn, an ninh nhn dn. Trin khai cc lc lng trong
th trn ; t chc phng th dn s, kt hp ci to a
hnh vi xy dng h tng v cc cng trnh quc phng,
an ninh.
3. Mt s bin php chnh xy dng nn quc phng
ton dn, an ninh nhn dn hin nay
a) Thng xuyn thc hin gio dc quc phng
an ninh
Thc hin Ch th 12CT/TW ngy 03/5/2007 ca B
Chnh tr v Ngh nh 116/2007/NCP ca Th tng Chnh
ph
v
gio
dc
quc
phng

an ninh. Ni dung gio dc quc phng, an ninh phi ton

din, coi trng gio dc tnh yu qu hng, t nc, ch
x hi ch ngha ; ngha v cng dn i vi xy dng
v bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha ; m mu,
th on ca ch ; ng li, quan im ca ng, php
lut ca Nh nc v quc phng, an ninh. Lm cho mi ngi,
mi t chc bit t bo v trc s chng ph ca cc th
lc th ch. Phi vn dng nhiu hnh thc, phng php
gio dc tuyn truyn nng cao hiu qu, cht
lng gio dc quc phng, an ninh.
b) Tng cng s lnh o ca ng, s qun l ca
Nh nc, trch nhim trin khai thc hin ca cc c
quan, t chc v nhn dn i vi xy dng nn
quc phng ton dn, an ninh nhn dn
C th ho cc ni dung lnh o v quc phng an
ninh v b sung c ch hot ng ca tng cp, tng
ngnh, tng a phng, c bit ch trng khi x tr cc
45

tnh hung phc tp. iu chnh c cu qun l Nh nc v

quc phng, an ninh ca b my Nh nc cc cp t Trung ng n c s. T chc phn cng cn b chuyn trch
pht huy vai tr lm tham mu trong t chc, thc hin
cng tc quc phng, an ninh. Chp hnh nghim Quy ch
107/2003/ QTTg ca Th tng Chnh ph v phi hp
qun i vi cng an v Ngh quyt 51NQ/TW ca B
Chnh tr v vic tip tc hon thin c ch lnh o ca
ng, thc hin ch mt ngi ch huy gn vi ch
chnh u, chnh tr vin trong Qun i nhn dn Vit
Nam.
c) Nng cao thc, trch nhim cng dn cho
sinh vin trong xy dng nn quc phng ton dn,
an ninh nhn dn
Xy dng nn quc phng ton dn, an ninh nhn
dn l trch nhim ca ton dn. Mi cng dn, mi t
chc, lc lng u phi tham gia theo phm vi v kh nng
ca mnh. i vi sinh vin, phi tch cc hc tp nng cao
trnh hiu bit v mi mt, nm vng kin thc quc
phng, an ninh, nhn thc r m mu, th on hot ng
chng ph cch mng Vit Nam ca ch ngha quc v
cc th lc th ch. Trn c s , t gic, tch cc luyn
tp cc k nng qun s, an ninh v ch ng tham gia cc
hot ng v quc phng, an ninh do nh trng, x, phng,
th trn trin khai.
CU HI N TP
1. Nu v tr, c trng nn quc phng ton dn, an
ninh nhn dn.
2. Trnh by mc ch, nhim v xy dng nn quc
phng ton dn, an ninh nhn dn vng mnh. Lin h
thc tin v trch nhim ca bn thn.

Bi 4
chin tranh nhn dn bo v
t quc vit nam x hi ch ngha
46

I - Mc ch, yu cu
Gii thiu cho sinh vin nm c tnh cht, c
im, quan im ca chin tranh nhn dn bo v T
quc, lm c s nghin cu nm vng quan im ch o
ca ng trong chin tranh nhn dn bo v T quc x
hi ch ngha.
T nhn thc trn, nu cao tinh thn trch nhim ca
mi ngi, ra sc hc tp v vn dng sng to nhng quan
im ch o ca ng gp phn bo v vng chc T
quc Vit Nam x hi ch ngha.
II - Ni dung
1. Nhng vn chung v chin tranh nhn dn
bo v T quc
a) Mc ch, i tng ca chin tranh nhn dn
bo v T quc

Mc ch ca chin tranh nhn dn

Chin tranh nhn dn Vit Nam l qu trnh s dng
tim lc ca t nc, nht l tim lc quc phng an ninh,
nhm nh bi xm lc lt ca k th i vi cch
mng nc ta.
Nhm mc ch : "Bo v vng chc c lp, ch
quyn, thng nht, ton vn lnh th, bo v an ninh quc
gia, trt t an ton x hi v nn vn ho ; bo v ng, Nh
nc, nhn dn v ch x hi ch ngha ; bo v s
nghip i mi, cng nghip ho, hin i ho t nc ;
bo v li ch quc gia, dn tc ; bo v an ninh chnh tr,
trt t an ton x hi v nn vn ho ; gi vng n nh
chnh tr v mi trng ho bnh, pht trin t nc theo
nh hng x hi ch ngha".
i tng tc chin ca chin tranh nhn dn bo v
T quc.
+ i tng tc chin : Ch ngha quc v cc th lc
phn ng c hnh ng ph hoi, xm lc lt cch
mng, hin nay chng thc hin chin lc "Din bin ho
bnh" bo lon lt xo b ch ngha x hi nc ta
47

v sn sng s dng lc lng v trang hnh ng qun s

can thip khi c thi c.
+ m mu, th on ch yu ca k th khi xm lc nc ta.
Thc hin nh nhanh, thng nhanh, kt hp tin cng
qun s t bn ngoi vo vi hnh ng bo lon lt t
bn trong ; ng thi kt hp vi cc bin php phi v trang
la bp d lun.
Lc lng tham gia vi qun ng, v kh trang b hin
i.
Khi tin cng thng trong giai on u s bao vy,
phong to, sau s dng ho lc nh bt ng, t. Giai
on thc hnh thn tnh lnh th c th ng thi h tr
bo lon lt bn trong ca cc lc lng phn ng v
s dng cc bin php chnh tr, ngoi giao la bp d
lun.
Khi tin hnh chin tranh xm lc, ch c im mnh,
yu sau :
Mnh : C u th tuyt i v sc mnh qun s, kinh t
v tim lc khoa hc cng ngh. C th cu kt c vi lc
lng phn ng ni a, thc hin trong nh ra, ngoi
nh vo.
Yu : y l cuc chin tranh phi ngha, chc chn b
nhn loi phn i. Dn tc ta c truyn thng yu nc,
chng xm lc, chc chn s lm cho chng b tn tht
nng n, nh bi cuc chin tranh xm lc ca ch. a
hnh thi tit nc ta phc tp kh khn cho ch s dng
phng tin, lc lng.
b) Tnh cht, c im ca chin tranh nhn
dn
Vit
Nam
bo
v
T quc

Tnh cht
+ L cuc chin tranh nhn dn ton dn, ton din,
ly
lc
lng
v trang ba th qun lm nng ct, di s lnh o ca ng
Cng sn Vit Nam.
+ L cuc chin tranh chnh ngha, t v cch mng,
nhm bo v c lp t do ca dn tc, bo v c lp
48

ch quyn, thng nht ton vn lnh th ca t nc, bo

v ng, bo v ch x hi ch ngha, bo v nhn
dn v mi thnh qu ca cch mng.
+ L cuc chin tranh mang tnh hin i (hin i v
v kh, trang b, tri thc v ngh thut qun s).
c im ca chin tranh nhn dn.
Chin tranh nhn dn Vit Nam bo v T quc x hi
ch ngha trong tnh hnh mi c nhng c im c
bn sau :
+ Trong bi cnh quc t c nhiu din bin phc tp,
chng ta tin hnh chin tranh nhn dn bo v T quc,
nhm gp phn thc hin nhng mc tiu ln ca thi i l
ho bnh, c lp dn tc, dn ch v tin b x hi. Do
vy, chng ta c th tp hp, ng vin v pht huy cao ,
ng o c sc mnh ca ton dn c nc, chung sc
nh gic.
+ Trong cuc chin tranh, nhn dn ta phi bo v c
c lp thng nht, ton vn lnh th v ch x hi ch
ngha. Mt khc, cuc chin tranh mang tnh c lp, t
ch, t lc t cng, da vo sc mnh l chnh, nhng ng
thi cng c s ng tnh ng h, gip ca c loi ngi
tin b trn th gii, to sc mnh tng hp ca quc gia v
quc t, dn tc v thi i nh thng chin tranh
xm lc ca k th.
+ Chin tranh din ra khn trng, quyt lit phc tp
ngay t u v trong sut qu trnh chin tranh. Tin
hnh chin tranh xm lc nc ta, ch s thc hin phng
chm chin lc nh nhanh, gii quyt nhanh. Quy m
chin tranh c th ln v c lit ngay t u. Kt hp tin
cng ho lc vi tin cng trn b, tin cng t bn ngoi
kt hp vi bo lon lt bn trong v bao vy phong
to ng khng, ng bin v ng b nhm ti mc
tiu chin lc trong thi gian ngn.
+ Hnh thi t nc c chun b sn sng, th trn
quc phng, an ninh nhn dn ngy cng c cng c
vng chc, c iu kin pht huy sc mnh tng hp
ch ng nh ch ngay t ngy u v lu di.
2. Quan im ca ng trong chin tranh nhn dn
bo
v
49

T quc
T trong thc tin, ng ta nhn nh : Trong mt vi
thp k ti, t c kh nng xy ra chin tranh th gii. Nhng
chin tranh cc b, xung t v trang, xung t dn tc,
tn gio, chy ua v trang, hot ng can thip lt
cn xy ra nhiu ni vi tnh cht ngy cng phc tp.
Nu t nc phi i mt vi mt cuc chin tranh xm lc
mi ca k th, chng ta cn nm vng mt s quan im
c bn ca ng trong chin tranh nhn dn bo v T
quc Vit Nam.
a) Tin hnh chin tranh nhn dn, ton dn
nh gic ly lc lng v trang nhn dn lm nng
ct. Kt hp tc chin ca lc lng v trang a phng vi tc chin ca cc binh on ch lc

V tr : y l quan im c bn xuyn sut, th

hin tnh nhn dn su sc trong chin tranh. Khng
nh, y l cuc chin tranh ca dn, do dn v v
dn vi tinh thn y nht. L iu kin pht huy
cao nht sc mnh tng hp trong cuc chin tranh.
Ni dung th hin :
+ Trong iu kin mi, ta vn phi "ly nh thng ln",
"ly t ch nhiu", nh thng nhng i qun
mnh hn ta gp nhiu ln, ng ta khng ch da vo lc
lng v trang m phi da vo sc mnh ca ton dn, tin
hnh chin tranh nhn dn, ton dn nh gic...
+ ng vin ton dn nh gic, chng ta phi ng
vin v t chc qun chng cng lc lng v trang nhn
dn trc tip chin u v phc v chin u chng li
chin tranh xm lc ca k th. nh gic bng mi th v
kh c trong tay, bng nhng cch nh c o, sng
to...
Ton dn nh gic phi c lc lng nng ct l lc lng v trang nhn dn gm ba th qun : dn qun t
v, b i a phng v b i ch lc. Dn qun t v
lm nng ct cho phong tro ton dn nh gic c s ;
b i a phng v dn qun t v lm nng ct cho
phong tro chin tranh nhn dn a phng. B i
50

ch lc cng lc lng v trang a phng lm nng ct cho

ton dn nh gic trn chin trng c nc.
+ Tin hnh chin tranh ton dn, l truyn thng,
ng thi l quy lut ginh thng li trong chin tranh ca
dn tc ta chng nhng k th xm lc ln mnh hn ta
nhiu ln. T tin ta tin hnh chin tranh nhn dn
nh thng cc triu i phong kin phng Bc xm
lc, cng nh di s lnh o ca ng, dn tc ta nh
thng thc dn Php v quc M xm lc. Ngy nay,
chng ta phi k tha v pht huy truyn thng y ln mt
trnh mi ph hp vi iu kin mi, thc hin chin
tranh ton dn nh thng cuc tin cng xm lc ca
ch.
Bin php thc hin :
+ Tng cng gio dc quc phng an ninh cho mi tng
lp nhn dn, nht l th h tr ni chung v sinh vin ni
ring.
+ Khng ngng chm lo xy dng cc lc lng v trang
vng mnh ton din, c bit l cht lng chnh tr.
+ Khng ngng nghin cu ngh thut qun s, nghin
cu cc cuc chin tranh gn y trn th gii pht
trin ngh thut qun s ln mt tm cao mi. Xy dng
tnh (thnh ph) thnh khu vc phng th vng chc...
b) Tin hnh chin tranh ton din, kt hp cht
ch gia u tranh qun s, chnh tr, ngoi giao,
kinh t, vn ho v t tng, ly u tranh qun s l
ch yu, ly thng li trn chin trng l yu t
quyt nh ginh thng li trong chin tranh

V tr : Quan im trn c vai tr quan trng, va

mang tnh ch o v hng dn hnh ng c th
ginh thng li trong chin tranh.
Ni dung :
+ Chin tranh l mt cuc th thch ton din i vi
sc mnh vt cht tinh thn ca quc gia, nhng chin tranh
ca ta l mt cuc chin tranh chnh ngha, t v, cch
mng. pht huy n mc cao nht sc mnh ca ton
dn, nh bi chin tranh tng lc ca ch, chng ta
51

phi nh ch trn tt c cc mt trn : qun s, chnh

tr, ngoi giao, kinh t vn ho t tng. Mi mt trn u
tranh u c v tr quan trng ca n.
+ Tt c cc mt trn u tranh trn phi kt hp cht
ch vi nhau, h tr cho nhau v to iu kin cho u tranh
qun s ginh thng li trn chin trng v cng vi u
tranh qun s to nn sc mnh tng hp ln ginh thng li
cho cuc chin tranh.
+ Truyn thng v kinh nghim ca cuc chin tranh
gii phng v gi nc trong lch s ng cha ta cng nh di s
lnh o ca ng, chng t nhn dn ta tin hnh
cuc khng chin ton din, u tranh vi ch trn nhiu
mt nhng ch yu nh ch v thng ch trn mt
trn qun s, nh m nhn dn ta ginh c
thng li, ginh v gi nn c lp dn tc. Tnh hnh
th gii ngy nay din bin phc tp v c nhng thay i
su sc, t nc ng trc nhng thun li mi v nhng
thch thc mi i hi ton ng, ton dn, ton qun cng
n lc phn u lm tht bi m mu v cc mc tiu chin
lc ca ch, ginh thng li ton din cho chin tranh.
Bin php :
+ ng phi c ng li chin lc, sch lc ng, to th
v lc cho tng mt trn u tranh to nn sc mnh, trc
mt u tranh lm tht bi chin lc "Din bin ho bnh",
bo lon lt ca ch. ng vin sc mnh ca ton dn
tin hnh u tranh trn cc mt trn khi k th pht ng
chin tranh xm lc.
+ Phi vn dng sng to nhiu hnh thc v bin php
u tranh thch hp trn tng mt ; ng thi c ngh
thut ch o, phi hp cht ch cc mt trn u tranh
trong tng giai on cng nh qu trnh pht trin ca chin
tranh. Song, phi lun qun trit, ly u tranh qun s l
ch yu, ly thng li trn chin trng l yu t quyt
nh kt thc chin tranh.

52

c) Chun b mi mt trn c nc cng nh tng khu

vc sc nh c lu di, ra sc thu hp
khng gian, rt ngn thi gian ca chin tranh ginh
thng li cng sm cng tt
K th xm lc nc ta l nc ln, c qun ng, trang b
v kh, k thut cao, c tim lc kinh t qun s mnh
hn ta nhiu ln. Chng da vo sc mnh qun s u th
p o i vi ta thc hin "nh nhanh, gii quyt
nhanh" theo hc thuyt tc chin "khng b bin" nhm
t mc ch chin tranh xm lc.
V vy, trc ht ta phi chun b mi mt trn c nc
cng nh tng khu vc sc nh c lu di, ra sc to
thi c, nm vng thi c, ch ng i ph v ginh
thng li trong thi gian cn thit. Trn c s ta mi dn
sc rt ngn thi gian ca chin tranh ginh thng li
cng sm cng tt. Ta kin quyt ngn chn ch khng
cho chng m rng thu hp khng gian ca chin tranh.
Mt khc cng phi chun b sn sng thng ch
trong iu kin chin tranh m rng.
d) Kt hp khng chin vi xy dng, va khng
chin va xy dng, ra sc sn xut thc hnh tit
kim gi gn v bi dng lc lng ta cng nh cng
mnh
y l mt kinh nghim ng thi l truyn thng
chng gic ngoi xm trc kia cng nh cuc khng chin
chng Php v chng M. Nu chin tranh xy ra, chng ta
phi tin hnh cuc chin tranh nhn dn bo v T
quc, cuc chin s din ra quyt lit ngay t u. Quy
m chin tranh, thng vong v ngi, tiu hao v vt cht
k thut s rt ln, nhu cu bo m cho chin tranh v n
nh i sng nhn dn i hi cao v
khn trng. Mun duy tr c sc mnh nh thng k
th xm lc, ta cn phi c tim lc kinh t qun s nht
nh bo m cho tc chin ginh thng li.
V vy trong chin tranh ta phi : va khng chin, va
duy tr v y mnh sn xut bo m nhu cu vt cht
k thut cho chin tranh, n nh i sng nhn dn. Ta
phi thc hnh tit kim trong xy dng v trong chin
53

tranh, ly ca ch nh ch, gi gn v bi dng lc lng ta, khng ngng tng thm tim lc ca chin tranh,
cng nh cng mnh.
e) Kt hp u tranh qun s vi bo m an ninh
chnh tr, gi gn trt t an ton x hi, trn p kp
thi mi m mu v hnh ng ph hoi gy bo lon
Hin nay k ch ang y mnh chin lc "Din
bin ho bnh", bo lon lt chng ph cch mng
nc ta. Nu chin tranh n ra, ch s tng cng nh ph
ta bng nhiu bin php : tin hnh chin tranh tm l,
chin tranh gin ip, li dng dn tc, tn gio, cc t
chc phn ng chng i kch ng, chia r, lm mt
n nh chnh tr, gy ri lon lt hu phng ta
phi hp lc lng tin cng t ngoi vo.
V vy, i i vi u tranh qun s trn chin trng, ta phi kp thi trn p mi m mu v hnh ng ph
hoi ca ch hu phng ta, bo m an ninh chnh tr,
gi gn trt t, an ton x hi, bo v vng chc hu phng, gi vng s chi vin sc ngi, sc ca cho tin tuyn
cng nh cng mnh, cng nh cng thng.
g) Kt hp sc mnh dn tc vi sc mnh thi i,
pht huy tinh thn t lc t cng, tranh th s gip
quc t, s ng tnh, ng h ca nhn dn tin
b trn th gii
Cuc chin tranh xm lc ca ch l tn bo v v
nhn o s b nhn dn tin b trn th gii phn i.
on kt m rng quan h tranh th s ng h ca
nhn dn yu chung ho bnh trn th gii, k c nhn
dn nc c qun xm lc.
3. Mt s ni dung ch yu ca chin tranh nhn
dn
bo
v
T quc
a) T chc th trn chin tranh nhn dn
Th trn chin tranh nhn dn l s t chc b tr
lc lng tin hnh chin tranh v hot ng tc chin.

54

 Th trn chin tranh b tr rng trn c nc nhng phi

c trng tm, trng im. Xy dng khu vc phng th
vng mnh ton din, c kh nng c lp tc chin, ng
thi phi hp vi b i ch lc v n v bn nh ch,
lin tc di ngy, lin kt thnh th trn lng nc.
b) T chc lc lng chin tranh nhn dn
Lc lng chin tranh nhn dn l ton dn nh
gic, nh gic ton din ly lc lng v trang nhn dn
gm ba th qun lm nng ct.
Lc lng ton dn c t chc cht ch thnh lc lng
qun chng rng ri v lc lng qun s.
Lc lng v trang nhn dn c xy dng vng mnh
ton din, coi trng c s lng v cht lng, trong ly
cht lng l chnh, ly xy dng chnh tr lm c s.
c) Phi hp cht ch chng qun ch tin cng
t bn ngoi vo v bo lon lt t bn trong
K th xm lc nc ta c th s s dng lc lng tin
cng t bn ngoi vo v bo lon lt bn trong, nh
nhanh gii quyt nhanh, v vy buc ta phi ch ng
ngn chn ca chng, khng k ch cu kt vi
nhau.
Trong qu trnh chun b lc lng v trang phi c k
hoch, phng n chin u v c qun trit ti mi ngi,
kt hp gii quyt tt cc tnh hung chin u din ra.
Kt lun
Chin tranh nhn dn bo v T quc Vit Nam x hi
ch ngha ta vn phi "ly t nh nhiu", "ly nh nh
ln", chng li k th xm lc c tim lc kinh t, qun s ln
hn ta nhiu ln. Con ng i n thng li ca nhn
dn ta vn phi tin hnh chin tranh nhn dn, ton
dn, ton din, nh ch bng c qun s, chnh tr,
ngoi giao... bng lc lng chnh tr v lc lng v trang, kt
hp lc lng ti ch v lc lng c ng, nh ch trn mi
a bn, mi a hnh ca t nc ta. T tnh cht v
c im ca chin tranh hin nay, chng ta phi nm
vng v vn dng sng to nhng quan im c bn ca
55

ng trong chin tranh bo v T quc, xy dng pht

trin ngh thut qun s Vit Nam. Trc mt mi sinh vin
phi gng sc hc tp tt, gp sc mnh vo s nghip
xy dng v bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha.
cu hi n tp
1. Mc ch, tnh cht, c im ca chin tranh
nhn dn bo v T quc.
2. Quan im ca ng v chin tranh nhn dn bo v
T quc Vit Nam x hi ch ngha.
3. Ti sao phi tin hnh chin tranh ton dn, ton
din ?

Bi 5
Xy dng lc lng v trang
nhn dn vit nam
I - Mc ch, yu cu
Nhm bi dng cho sinh vin nm c c im,
quan im, nguyn tc v phng hng xy dng lc lng
v trang nhn dn.
Trn c s nhn thc, nng cao tinh thn trch nhim,
tch cc gp phn vo xy dng lc lng v trang nhn
dn vng mnh ton din.
II - Ni dung
1. c im v nhng quan im nguyn tc c
bn xy dng lc lng v trang nhn dn
a) Khi nim
Lc lng v trang nhn dn l cc t chc v trang v
bn v trang ca nhn dn Vit Nam do ng Cng sn
Vit Nam lnh o, Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit
Nam qun l, c nhin v "chin u ginh v gi c lp,
56

ch quyn thng nht v ton vn lnh th ca T quc,

bo v an ninh quc gia v trt t an ton x hi, bo v
nhn dn, bo v ch x hi ch ngha v nhng
thnh qu cch mng, cng ton dn xy dng t nc. L
lc lng xung kch trong khi ngha ton dn ginh
chnh quyn, l lc lng nng ct ca quc phng ton dn
v chin tranh nhn dn".
Ni dung ch yu ca khi nim :
L t chc v trang v bn v trang ca nhn dn
Vit Nam do ng Cng sn Vit Nam lnh o, Nh nc x
hi ch ngha Vit Nam qun l.
Nhim v :
+ Chin u ginh v gi c lp, ch quyn thng
nht v ton vn lnh th.
+ Bo v an ninh quc gia, trt t an ton x hi, bo v
nhn dn, bo v ch x hi ch ngha v nhng
thnh qu cch mng...
+ Cng ton dn xy dng t nc.
+ L lc lng nng ct trong khi ngha ginh chnh
quyn, xy dng nn quc phng ton dn, an ninh nhn
dn v chin tranh nhn dn.
b) c im lin quan n xy dng lc lng v
trang nhn dn

C nc ang thc hin hai nhim v chin lc xy

dng v bo v T quc x hi ch ngha, trong khi ch
ngha quc v cc th lc th ch chng ph ta quyt
lit.
+ t nc ho bnh thng nht, cng i ln ch ngha
x hi vi hai nhim v chin lc, y l iu kin thun li
cho xy dng lc lng v trang nhn dn. Hai nhim v
chin lc c mi quan h cht ch, tc ng vi nhau
cng thc hin mc tiu "dn giu, nc mnh, x hi cng
bng, dn ch, vn minh". Do , trong khi chng ta t
nhim v trng tm vo xy dng ch ngha x hi, khng
c mt pht li lng nhim v bo v T quc.

57

+ Ch ngha quc v cc th lc phn ng y

mnh chin lc "Din bin ho bnh" chng ph cch mng.
y l mt kh khn ln cho ta trong xy dng lc lng
v trang nhn dn, v chin lc "Din bin ho bnh" ca
ch ngha quc chng xc nh chng ph ta v mi
mt, trong lc lng v trang nhn dn l mt trng
im, vi mc tiu l v hiu ho, phi chnh tr ho lc lng
v trang nhn dn. Do , cn phi nm chc m mu,
th on chin lc "Din bin ho bnh" ca ch c
k hoch phng nga, bo m xy dng lc lng v trang
nhn dn vng mnh v mi mt.
Xy dng lc lng v trang nhn dn trong iu
kin quc t thay i, c nhiu din bin phc tp.
Tnh hnh th gii : Ch ngha x hi ng u, Lin
X sp , phong tro cch mng gii phng dn tc trn
th gii gp nhiu kh khn. Nhng trn th gii, ho bnh,
hp tc v pht trin vn l xu th ln, nhng chin tranh cc
b, xung t v trang, xung t dn tc, chy ua v
trang (nht l chy ua v kh ht nhn), hot ng khng
b, tranh chp bin gii, ti nguyn tip tc din ra nhiu
ni vi tnh cht ngy cng phc tp.
Khu vc ng Nam , vn tim n nhiu yu t mt n
nh, cc nc ln ang tng cng nh hng ca mnh
li ko cc nc ASEAN.
S nghip i mi t c nhiu thnh tu to ln,
t nc ta bc sang thi k y mnh cng nghip ho
hin i ho v hi nhp kinh t th gii ton din hn.
Thun li c bn : Tim lc v v th ca nc ta c tng
cng, ng ta c bn lnh chnh tr vng vng, c ng li
c lp t ch, sng to. Nhn dn ta c truyn thng yu
nc, on kt, tin tng vo s lnh o ca ng. Lc lng v
trang
ta
tuyt
i
trung
thnh
vi
ng,
T quc, nhn dn. Trn c s pht huy nhng thun li
ca nc ta trong Hip hi ASEAN, thnh vin T chc Thng
mi Th gii gi vng mi trng ho bnh v pht trin
kinh t theo nh hng x hi ch ngha... l nn tng
vng chc xy dng lc lng v trang nhn dn.

58

Thch thc ln : Nc ta vn tn ti nhng thch thc ln c i hi ng ln th X cp : Tt hu xa hn v kinh t

so vi nhiu nc trong khu vc v trn th gii ; tnh trng
suy thoi v chnh tr, t tng, o c, li sng ca mt b
phn khng nh cn b, ng vin gn vi t quan liu,
tham nhng, lng ph l nghim trng ; nhng biu hin xa
ri mc tiu x hi ch ngha ; cc th lc th ch thc
hin chin lc "Din bin ho bnh", bo lon lt . Hin
nay v trong nhng nm ti, chng ta ang ng trc nhiu
vn phi gii quyt, trong c mu thun ch yu l
: Nhu cu phi u t cho quc phng an ninh, cho xy
dng lc lng v trang nhn dn ngy cng ln v cp thit,
nhng kh nng ca nn kinh t, ngn sch ca Nh nc l
rt hn hp.
Thc trng ca lc lng v trang nhn dn ta.
Trong nhng nm qua, lc lng v trang nhn dn ta
c bc trng thnh ln mnh c v bn lnh chnh tr, cht lng tng hp, trnh chnh quy, sc mnh chin u
khng ngng c nng ln. hon thnh tt c ba chc
nng, xng ng l lc lng nng ct i u gii quyt
hiu qu nhng nhim v kh khn, phc tp m ng, Nh
nc giao cho. Song, trn thc t cn tp trung tho g mt s
vn sau :
+ V cht lng chnh tr : Trn thc t, trnh l
lun, tnh nhy bn, sc so v bn lnh chnh tr ca
khng t cn b, chin s ta cha tng xng vi v tr, yu
cu, nhim v ca lc lng v trang trong cuc u tranh
bo v T quc x hi ch ngha.
+ V kh nng chin u v trnh sn sng chin
u ca lc lng v trang nhn dn cn c nhng mt hn
ch, cha p ng c cc tnh hung phc tp (nu xy
ra). Cng tc hun luyn, o to cn b cn c nhng ni
dung bt cp, cha tht st nhim v v nng lc thc hnh
theo cng v m nhim.
+ V trnh chnh quy ca qun i v cng an cha
p ng c yu cu tc chin hin i v cha tng xng vi
cng tc xy dng. Chp hnh k lut ca mt b phn lc lng v trang cn chuyn bin chm, vn xy ra nhng v

59

vic, nh hng n sc mnh chin u ca lc lng v

trang.
+ V trang b ca lc lng v trang cn lc hu v thiu
ng b.
+ Vn nghin cu pht trin hon thin nn khoa
hc ngh thut qun s Vit Nam trong thi k mi cn c t chc mt cch khoa hc, phi hp cht ch gia vin
nghin cu, c s o to v thc tin...
c) Nhng quan im, nguyn tc c bn xy
dng lc lng v trang nhn dn trong thi k mi

Gi vng v tng cng s lnh o ca ng Cng sn

Vit Nam i vi lc lng v trang nhn dn
+ ngha : y l quan im, nguyn tc c bn
nht trong xy dng lc lng v trang nhn dn. S lnh
o ca ng i vi cc lc lng v trang s quyt nh
bn cht cch mng, mc tiu, phng hng chin u, ng li t chc v c ch hot ng ca lc lng v
trang nhn dn, bo m nm chc qun i v
cng an trong mi tnh hung. Thc tin cch mng Vit
Nam trong my chc nm qua minh chng iu .
+ Ni dung : ng Cng sn Vit Nam c tn duy nht
nm quyn lnh o lc lng v trang nhn dn theo
nguyn tc "tuyt i, trc tip v mi mt", ng khng
nhng hoc chia s quyn lnh o cho bt c giai cp, lc
lng, t chc no. ng c h thng t chc t Trung ng
n c s, lnh o mi hot ng ca lc lng v trang.
ng lnh o trn mi hot ng ca lc lng v trang
nhn dn trn tt c cc lnh vc chnh tr, t tng, t
chc... c trong xy dng v chin u.
T lc t cng xy dng lc lng v trang
+ C s : T truyn thng, kinh nghim trong lch s
dng nc v gi nc ca dn tc ta. T t tng ca Ch tch
H Ch Minh v xy dng lc lng v trang v thc tin
xy dng lc lng v trang nhn dn Vit Nam trong my
chc nm qua.

60

+ Ni dung : T lc t cng da vo sc mnh xy

dng, gi vng tnh c lp t ch, ch ng khng
b chi phi rng buc.
Nng cao tinh thn trch nhim, khc phc mi kh
khn xy dng n v vng mnh ton din. Trit
tranh th nhng iu kin quc t thun li v khoa hc
cng ngh xy dng v pht trin lc lng v trang
nhn dn. Tp trung tng bc hin i ho trang b k
thut, qun l khai thc bo qun c hiu qu trang b hin
c...
Tch cc y mnh pht trin kinh t v thc hnh tit
kim.
Xy dng lc lng v trang nhn dn ly cht lng l
chnh, ly xy dng chnh tr lm c s
+ C s : Xut pht t l lun Mc Lnin v mi quan
h gia s lng v cht lng. Truyn thng xy dng lc lng v trang ca ng cha ta "binh qu h tinh, bt qu h
a"... T i hi yu cu cao ca nhim v i vi lc lng
v trang nhn dn.
T thc tin xy dng lc lng v trang nhn dn,
ng ta lun coi trng xy dng cht lng, ly cht lng
chnh tr lm c s... Do lc lng v trang nhn dn
ca ta hon thnh tt nhim v c ng, Nh nc giao
cho...
T s chng ph ca k th trong chin lc "Din bin ho
bnh", bo lon lt nhm phi chnh tr ho qun i,
cng an.
+ Ni dung : Nm vng v gii quyt tt mi quan h
gia s lng v cht lng.
Nng cao cht lng l chnh, ng thi c s lng ph
hp vi tnh hnh nhim v v kh nng kinh t ca t nc. Phi c c cu hp l gia cc th qun, gia lc lng thng trc vi lc lng d b ng vin.
Thng xuyn lm tt cng tc hun luyn, din tp
nng cao trnh sn sng chin u ca lc lng v
trang nhn dn.
+ Xy dng lc lng v trang nhn dn c cht lng
ton din c v chnh tr, t tng, t chc. V chnh tr
phi thng xuyn lm tt cng tc qun trit, gio dc cho
61

cn b, chin s trong lc lng v trang nhn dn nhn

dn tin tng vo ng li quan im ca ng, chnh sch
ca Nh nc. Tin tng tuyt i, t gic chp hnh nghim
mi ng li, ch trng chnh sch php lut.
Chm lo xy dng, cng c cc t chc chnh tr
trong lc lng v trang nhn dn vng mnh (t chc
ng, on thanh nin, hi ng qun nhn...). Chm
lo xy dng c quan chnh tr vng mnh, i ng cn
b chnh tr, ng vin c phm cht nng lc tt
sc lnh o n v.
Bo m lc lng v trang nhn dn lun trong t th
sn sng chin u v chin u thng li
+ C s : y l quan im phn nh chc nng, nhim
v ch yu c bn, thng xuyn ca lc lng v trang nhn
dn, c ngha quan trng bo m cho lc lng v trang
nhn dn ch ng i ph kp thi v thng li trong
mi tnh hung c th xy ra.
+ Ni dung : Lc lng v trang nhn dn phi lun trong
t
th
sn sng chin u, bo v an ninh chnh tr, trt t an
ton x hi, hon thnh tt nhim v trong mi tnh hung.
Xy dng lc lng v trang nhn dn vng mnh v
mi mt, duy tr v chp hnh nghim cc ch , quy
nh v sn sng chin u, trc ban, trc chin, trc
ch huy...
2. Phng hng xy dng lc lng v trang nhn dn
trong giai on mi
Phng hng chung : Ngh quyt Hi ngh ln th 8 ca
Ban chp hnh Trung ng kho IX v chin lc bo v T
quc xc nh : "Tp trung xy dng lc lng qun i,
cng an c bn lnh chnh tr vng vng, lng trung thnh
tuyt i vi ng, T quc v nhn dn. Vi t chc, bin
ch, mc tng u t ngn sch hp l, sc hon thnh
nhim v trc tip bo v T quc trong tnh hnh mi".
y l c s xc nh phng hng xy dng lc lng
v trang.

62

i vi qun i, cng an phi tip tc y mnh "Xy

dng qun i, cng an nhn dn cch mng, chnh quy,
tinh nhu, tng bc hin i".
Xy dng lc lng d b ng vin hng hu, c hun
luyn v qun l tt, bo m khi cn thit c th ng
vin nhanh theo k hoch.
Xy dng dn qun t v vng mnh rng khp, ly
cht lng lm chnh.
Trong qu trnh thc hin phi qun trit y tinh
thn cc Ngh quyt ca ng v tng cng quc phng
an ninh, bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha trong
thi k mi.
a) Xy dng qun i, cng an nhn dn theo hng cch mng chnh quy, tinh nhu, tng bc hin
i

Xy dng qun i cch mng. y l vn c

bn hng u trong nhim v xy dng qun i, cng
an ca ng trong mi giai on cch mng.
Ni dung :
+ Xy dng bn cht giai cp cng nhn cho qun
i, cng an, lm cho lc lng ny tuyt i trung thnh vi
ng, vi T quc, vi nhn dn.
+ Chp hnh mi ng li ca ng, chnh sch ca
Nh nc.
+ Kin nh mc tiu l tng x hi ch ngha, vng
vng trc mi kh khn th thch, hon thnh tt mi nhim
v c giao.
+ Trc din bin tnh hnh phi phn bit c ng
sai.
+ C tinh thn on kt qun dn, on kt ni b,
on kt quc t tt.
+ K lut t gic nghim minh, dn ch rng ri...
Chnh quy : l thc hin thng nht v mi mt (t
chc, bin ch, trang b). Da trn nhng ch , iu
lnh quy nh, a mi hot ng ca qun i, cng an
vo n np. Nhm thng nht ch v hnh ng v

63

chnh tr, t tng v t chc ca ca qun i, cng an

tng cng sc mnh chin u tng hp.
Ni dung : Thng nht v bn cht cch mng, mc tiu
chin u, v ch quyt tm, nguyn tc xy dng
qun i, cng an, v t chc bin ch trang b. Thng
nht v quan im t tng qun s, ngh thut qun s,
v phng php hun luyn gio dc. Thng nht v t
chc thc hin chc trch n np ch chnh quy, v
qun l b i, cng an qun l trang b.
Tinh nhu : Biu hin mi hot ng ca qun i,
cng an trn cc lnh vc t hiu qu cao.
Ni dung : c xy dng ton din trn mi lnh vc
chnh tr, t chc,...
+ Tinh nhu v chnh tr : ng trc din bin ca tnh
hnh, c kh nng phn tch v kt lun chnh xc ng,
sai t c thi ng n vi s vic .
+ Tinh nhu v t chc : T chc gn nh nhng vn
p ng c yu cu nhim v c giao.
+ Tinh nhu v k chin thut : Phi gii s dng cc
loi binh kh k thut hin c, bit s dng trang b v kh
hin i. Gii cc cch nh, vn dng mu tr sng to cc
hnh thc chin thut. Gii vn ng nhn dn v bo v
nhn dn.
Tng bc hin i : i i vi chnh quy, tinh nhu phi
tip tc tng bc hin i ho qun i v trang b, v
kh. Hin i ho l mt tt yu, nhm nng cao sc mnh
chin u ca qun i, cng an.
Ni dung : Tng bc i mi v kh, trang b k thut
cho qun i.
+ Xy dng rn luyn cn b, chin s qun i, cng
an c bn lnh tr tu v nng lc hnh ng, p ng yu
cu tc chin hin i. Pht trin cc qun binh chng k
thut ; c ngh thut qun s hin i, khoa hc qun s
hin i ; c h thng cng nghip quc phng hin i;
c k thut nghip v an ninh tin tin, bo m cho qun
i, cng an hot ng trong mi iu kin, tnh hung.
64

+ Nhng ni dung trn l c mt qu trnh phn u

lu di mi t c, hin nay ta phi thc hin bc i :
"tng bc" ngha l phi dn dn bng kh nng ca nn
kinh t v trnh khoa hc ca t nc. Qu trnh hin
i ho qun i, cng an phi gn vi qu trnh cng
nghip ho hin i ho t nc, vi tng bc pht trin
cng nghip quc phng, sn xutmi, kt hp phc hi sa
cha ci tin v kh trang b hin c v mua mt s v kh
cn thit.
b) Xy dng lc lng d b ng vin
Xy dng lc lng d b ng vin hng hu, c hun
luyn v qun l tt, bo m khi cn thit c th ng
vin nhanh theo k hoch.
S liu tham kho :
Nc

Lc lng thng trc

Lc lng d b ng
vin

152,3 vn

213 vn

Trung
Quc

270 vn

300 vn

2,4 vn

Phng v 4,8 vn

Nht Bn

33,1 vn

50 vn

Thi Lan

5,3 vn

18,2 vn

Singapo

c) Xy dng lc lng dn qun t v

Bc H ni : Dn qun t v v du kch l mt lc lng
v ch, l bc tng st ca T quc, v lun k th hung
bo th no, h ng n lc lng , bc tng th
ch no cng phi tan r.
+ Nm 1990, Chnh ph ban hnh iu l dn qun
t v.
+ Php lnh Dn qun t v nm 2004, y l s
th ch ho ng li quan im ca ng v nhim v
xy dng lc lng v trang qun chng.
Ni dung : Dn qun t v c xy dng rng khp
tt c thn, xm, bn lng, nng trng, cng trng, doanh

65

nghip, nhng c trng im, ch c hnh thc ph hp

trong cc thnh phn kinh t.
Ch trng xy dng c s lng v cht lng, ly cht lng
lm chnh, t chc bin ch phi ph hp. Hun luyn phi
thit thc, hiu qu.
C k hoch bi dng, o to cn b dn qun t v.
Thc hin tt cc chnh sch i vi dn qun t v.
3. Nhng bin php ch yu xy dng lc lng v
trang
nhn dn
T chc cc n v phi gn, mnh, c ng; c sc
chin u cao. C s lng ph hp, cht lng tt; ph hp vi
tnh hnh c th tng a phng, khu vc v th trn
c nc.
Nng cao cht lng hun luyn, gio dc, xy dng v
pht trin khoa hc qun s, khoa hc cng an.
Tng bc gii quyt yu cu v v kh, trang b k
thut ca lc lng v trang nhn dn.
Xy dng i ng cn b lc lng v trang nhn dn
c phm cht, nng lc tt.
Thc hin nghim tc v y cc chnh sch ca
ng, nh nc i vi lc lng v trang nhn dn.
Cu hi n tp
1. Nu khi nim lc lng v trang nhn dn Vit Nam.
2. Nguyn tc xy dng lc lng v trang nhn dn.
3. Phng hng xy dng qun i, cng an nhn dn
trong tnh hnh hin nay.

Bi 6
KT HP PHT TRIN KINH T x hi VI
TNG CNG CNG C QUC PHNG AN NINH

66

I - MC CH, YU CU
Gii thiu sinh vin nm vng tnh tt yu
khch quan, ni dung c bn v nhng gii php ca
vic kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng
cng c quc phng an ninh nc ta hin nay.
Trn c s vn dng vo thc tin hc tp, cng
tc, tch cc gp phn vo tng cng cng c quc phng,
an ninh, bo v vng chc T quc Vit Nam x hi ch
ngha.
II - NI DUNG
1. C s l lun v thc tin ca vic kt hp pht
trin kinh t vi tng cng, cng c quc phng, an
ninh Vit Nam
Hot ng kinh t l hot ng c bn, thng xuyn,
gn lin vi s tn ti ca x hi loi ngi. l ton b qu
trnh hot ng sn xut v ti sn xut ra ca ci vt cht
cho x hi, phc v cho nhu cu i sng
con ngi.
Quc phng l cng vic gi nc ca mt quc gia, bao
gm tng th cc hot ng i ni v i ngoi trn tt
c cc lnh vc : kinh t, chnh tr, qun s, vn ho, x
hi... nhm mc ch bo v vng chc c lp, ch
quyn v ton vn lnh th, to mi trng thun li xy
dng t nc.
An ninh, trng thi n nh an ton, khng c du hiu
nguy him e do s tn ti v pht trin bnh thng
ca c nhn, ca t chc, ca ton x hi. Bo v an ninh
l nhim v trng yu, thng xuyn ca ton dn v ca c
h thng chnh tr do lc lng an ninh lm nng ct ; bo
v an ninh lun kt hp cht ch vi cng c quc phng.
Kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng cng c
quc phng an ninh nc ta l hot ng tch cc, ch
ng ca Nh nc v nhn dn trong vic gn kt cht
ch hot ng kinh t x hi, quc phng an ninh trong
mt chnh th thng nht trn phm vi c nc cng nh
tng a phng, thc y nhau cng pht trin, gp phn
67

tng cng sc mnh tng hp ca quc gia, thc hin thng

li hai nhim v chin lc xy dng ch ngha x hi v bo
v T quc Vit Nam x hi ch ngha.
Trong giai on hin nay, ng ta xc nh, thc
hin thng li hai nhim v chin lc ca cch mng Vit
Nam, chng ta phi kt hp pht trin kinh t x hi vi
tng cng cng c quc phng an ninh trong mt chnh
th thng nht. Quan im trn l hon ton ng n,
sng to, c c s l lun v thc tin.
a) C s l lun ca s kt hp
Kinh t, quc phng, an ninh l nhng mt hot ng
c bn ca mi quc gia, dn tc c lp c ch quyn.
Mi lnh vc c mc ch, cch thc hot ng ring v
chu s chi phi ca h thng quy lut ring, song gia
chng li c mi quan h, tc ng qua li ln nhau. Trong
, kinh t l yu t suy cho n cng quyt nh n
quc phng an ninh ; ngc li, quc phng an ninh cng
c tc ng tch cc tr li vi kinh t, bo v v to iu
kin thc y kinh t pht trin.
Kinh t quyt nh n ngun gc ra i, sc mnh
ca quc phng, an ninh. Li ch kinh t, suy n cng l
nguyn nhn lm ny sinh cc mu thun v xung t x
hi. gii quyt mu thun , phi c hot ng quc
phng, an ninh.
Bn cht ca ch kinh t x hi quyt nh n
bn cht ca quc phng an ninh. Xy dng sc mnh
quc phng, an ninh v mc ch bo v v em li li ch
cho mi thnh vin trong x hi l do bn cht ca ch x
hi x hi ch ngha quy nh ; cn tng cng sc mnh
quc phng, an ninh v mc ch bo v li ch cho giai
cp t sn cm quyn, thc hin chin tranh xm lc l do
bn cht ca ch kinh t x hi t bn ch ngha quyt
nh.
Kinh t cn quyt nh n vic cung cp c s vt
cht k thut, nhn lc cho hot ng quc phng an
ninh. Ph. ngghen khng nh : "Khng c g ph thuc
vo kinh t tin quyt hn l chnh qun i v hm

68

i"(1) ; "Thng li hay tht bi ca chin tranh u ph

thuc vo iu kin kinh t,..."(2). V vy, xy dng
quc phng, an ninh vng mnh phi xy dng, pht trin
kinh t.
Kinh t cn quyt nh n vic cung cp s lng,
cht lng ngun nhn lc cho quc phng, an ninh, qua
quyt nh n t chc bin ch ca lc lng v trang ;
quyt nh n ng li chin lc quc phng an ninh.
xy dng chin lc quc phng, an ninh quc gia ca
mi nc, phi cn c vo nhiu yu t, trong t chc
bin ch ca lc lng v trang v vo trang b v kh k
thut hin c l cn c c bit quan trng. Nhng yu t
ny u ph thuc vo nn kinh t.
Quc phng an ninh khng ch ph thuc vo kinh t
m cn tc ng tr li vi kinh t x hi trn c gc
tch cc v tiu cc. Quc phng an ninh vng mnh s to
mi trng ho bnh, n nh lu di, to iu kin thun
li cho pht trin kinh t x hi. Qu trnh thc hin nhim
v quc phng an ninh trong thi bnh, mc nht
nh cng c tc dng kch thch kinh t pht trin. Tiu
dng cho hot ng quc phng, an ninh, mt mt, t ra
cho nn kinh t phi sn xut ra sn phm hoc thng qua
m rng quan h kinh t i ngoi p ng nhu cu
tiu dng ca n ; mt khc, s to ra th trng tiu th sn
phm ca nn kinh t.
Hot ng quc phng, an ninh tiu tn ng k mt
phn ngun nhn lc, vt lc, ti chnh ca x hi. Nhng
tiu dng ny, nh V.I. Lnin nh gi, l tiu dng "mt i",
khng quay vo ti sn xut x hi. Do , s nh hng n
tiu dng ca x hi, nh hng n s pht trin ca nn
kinh t. Hot ng quc phng an ninh cn nh hng
n ng li pht trin kinh t, c cu kinh t. Hot ng
quc phng an ninh cn c th dn n hu hoi mi trng sinh thi, li hu qu nng n cho kinh t, nht l
khi chin tranh xy ra. hn ch nhng tc ng tiu cc
ny, phi kt hp tt tng cng cng c quc phng an

1) , (2)

C. Mc, Ph. ngghen, Ton tp, tp 20, NXB Chnh tr Quc gia, H
Ni,1994, tr. 235.

69

ninh vi pht trin kinh t x hi vo mt chnh th thng

nht.
T s phn tch trn y cho thy, kt hp pht trin
kinh t x hi vi tng cng cng c quc phng an ninh
l mt tt yu khch quan. Mi lnh vc hot ng c ni
dung, phng thc ring nhng li c s thng nht mc
ch chung, ci ny l iu kin tn ti ca ci kia v ngc
li. Tuy nhin, cn phi nhn thc r mi lnh vc c quy
lut pht trin c th, do , vic kt hp phi c thc
hin mt cch khoa hc, hp l, cn i v hi ho.
b) C s thc tin ca s kt hp
Nhn vo tin trnh pht trin ca cc quc gia trn th
gii chng ta thy, d l nc ln hay nc nh ; kinh t pht
trin hay cha pht trin ; d ch chnh tr nh th no
th mi quc gia cng u chm lo thc hin kt hp pht
trin kinh t vi tng cng cng c quc phng, an ninh, k
c nhng nc m hng trm nm nay cha c chin tranh.
Tuy nhin, cc nc khc nhau, vi ch chnh tr x
hi khc nhau, iu kin hon cnh khc nhau th s kt
hp cng c s khc nhau v mc ch, ni dung, phng
thc v kt qu. Ngay trong mt nc, trong mi giai on
pht trin th s kt hp cng khc nhau.
Vit Nam, s kt hp pht trin kinh t x hi vi tng
cng cng c quc phng, an ninh c lch s lu di.
Dng nc i i vi gi nc l quy lut tn ti, pht trin ca
dn tc ta.
ng trc nguy c thng xuyn b e da, xm lc v
thn tnh ca cc th lc th ch, xy dng v pht
trin t nc, ng cha ta c nhng ch trng, k sch
thc hin s kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng
cng c quc phng, an ninh trong qu trnh dng nc v
gi nc. Cc triu i phong kin Vit Nam lun ly li ch
quc gia dn tc lm trng, ra k sch gi nc vi t tng
: "nc ly dn lm gc", "dn giu, nc mnh", "quc ph
binh cng" ; thc hin "khoan th sc dn lm k su r
bn gc", chm lo xy dng khi i on kt dn tc
"yn dn" m "vn t". Thc hin k sch "ng binh
nng", "ng vi binh, tnh vi dn" va pht trin kinh
t, va tng cng sc mnh quc phng bo v T quc.
70

Trong xy dng, pht trin kinh t, s dng nhiu

chnh sch nh khai hoang lp p nhng ni xung yu
"phc binh sn, ph th gic d" t xa ; pht trin ngh
th cng va sn xut ra cc cng c sn xut, va sn
xut ra cc v kh, phng tin phc v cho ton dn nh
gic ; chm lo m mang ng s, o sng ngi, knh rch,
xy p iu va pht trin kinh t, va to th
trn nh gic, c ng lc lng trong chin tranh bo v
T quc.
T khi ng Cng sn Vit Nam ra i v lnh o cch
mng, do nm vng quy lut v bit k tha kinh nghim
ca lch s nn thc hin s kt hp pht trin kinh t x
hi vi tng cng cng c quc phng an ninh mt cch
nht qun bng nhng ch trng sng to, ph hp vi tng
thi k ca cch mng.
Trong cuc khng chin chng thc dn Php xm lc
(1945 1954) ng ta ra ch trng "Va khng chin,
va kin quc", "Va chin u, va tng gia sn xut,
thc hnh tit kim" ; va thc hin pht trin kinh t
a phng va tin hnh chin tranh nhn dn rng
khp ; "Xy dng lng khng chin", ch n th nh,
ch lui ta li tng gia sn xut.
Trong cuc khng chin chng M, cu nc (1954
1975), kt hp pht trin kinh t vi tng cng cng c quc
phng, an ninh c ng ta ch o thc hin mi
min vi ni dung v hnh thc thch hp.
min Bc, bo v ch x hi ch ngha v
xy dng hu phng ln cho min Nam nh gic, i hi
ln th III ca ng ra ch trng : "Trong xy dng
kinh t, phi thu sut nhim v phc v quc phng, cng
nh trong cng c quc phng phi kho sp xp cho n
khp vi cng cuc xy dng kinh t" (1). Theo tinh thn ,
min Bc xy dng, pht trin ch x hi mi, nn
kinh t, vn ho mi, nng cao i sng mi mt ca nhn
dn ; ng thi kt hp cht ch vi chm lo cng c quc
phng, an ninh vng mnh, nh thng chin tranh ph
hoi ca quc M, bo v vng chc min Bc x hi
(

1)

ng Cng sn Vit Nam, Vn kin ng, Ton tp, tp 21, NXB

Chnh
tr
Quc
gia,
H Ni, tr. 535.

71

ch ngha v chi vin sc ngi, sc ca cho tin tuyn ln

min Nam nh thng gic M xm lc.
min Nam, ng ch o qun v dn ta kt hp
cht ch gia nh ch vi cng c m rng hu phng,
xy dng cn c a min Nam vng mnh. y chnh l
mt iu kin c bn bo m cho cch mng nc ta i
n thng li.
thi k ny, chng ta phi tp trung cao cho
nhim v xy dng, bo v min Bc x hi ch ngha v
gii phng min Nam, nn vic kt hp pht trin kinh t vi
tng cng cng c quc phng, an ninh c thc hin di
nhiu hnh thc phong ph, sinh ng v thit thc, to
c sc mnh tng hp nh thng gic M xm lc v
li nhiu bi hc qu gi cho thi k sau.
Thi k c nc c lp, thng nht v i ln ch ngha
x hi (t 1975 n nay) kt hp pht trin kinh t x hi vi
tng cng cng c quc phng, an ninh c ng ta khng
nh l mt ni dung quan trng trong ng li xy dng
v bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha v c trin
khai trn quy m rng ln, ton din hn. T nm 1986 n
nay, vi t duy mi v kinh t v quc phng, an ninh, vic
kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng cng c quc
phng, an ninh trn phm vi c nc cng nh tng a phng,
b, ban ngnh c bc chuyn bin c trong nhn thc v t
chc thc hin, thu c nhiu kt qu quan trng.
Nh chnh sch nht qun v thc hin kt hp pht
trin kinh t x hi vi tng cng cng c quc phng, an
ninh chng ta pht huy c mi tim nng cho xy dng
v bo v T quc. Trong thi bnh, cng vi pht trin kinh
t l chm lo cng c tim lc quc phng, th trn quc
phng. Nh vy, khi t nc b xm lc chng ta ng
vin c "c nc ng lng, ton dn nh gic" ; kt hp
sc mnh dn tc vi sc mnh thi i, to thnh sc mnh
tng hp chin thng k th. Do vy gp phn gi
gn v pht trin t nc cho n ngy nay.
2. Ni dung kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng cng c quc phng, an ninh v i ngoi nc ta
hin nay

72

a) Kt hp trong xc nh chin lc pht trin kinh

t x hi
Kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng cng c
quc phng an ninh phi c th hin ngay trong vic
xy dng chin lc pht trin kinh t ca quc gia. Mc tiu
v phng hng tng qut pht trin kinh t x hi nc ta t
nm 2006 2010 l "... Pht huy sc mnh ton dn tc,
y mnh ton din cng cuc i mi, huy ng v s
dng tt mi ngun lc cho cng nghip ho, hin i ho
t nc ; pht trin vn ho ; thc hin tin b v cng
bng x hi ; tng cng quc phng v an ninh, m rng
quan h i ngoi ; ch ng v tch cc hi nhp kinh t
quc t ; gi vng n nh chnh tr x hi, sm a nc
ta ra khi tnh trng km pht trin ; to nn tng n
nm 2020 nc ta c bn tr thnh nc cng nghip theo hng
hin i"(1).
Nh vy, trong mc tiu chin lc pht trin kinh t x
hi bao qut ton din cc vn ca i sng x hi,
trong ni ln ba vn ln l : tng trng kinh t gn
vi tin b x hi, tng cng quc phng an ninh v m
rng quan h i ngoi nhm gii quyt hi ho hai nhim
v chin lc xy dng v bo v T quc Vit Nam x hi
ch ngha.
S kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng cng
c quc phng, an ninh trong chin lc pht trin kinh t c th hin ngay trong vic hoch nh mc tiu pht trin
quc gia, trong huy ng ngun lc, trong la chn v thc
hin cc gii php chin lc.
S kt hp pht trin kinh t vi tng cng cng c quc
phng, an ninh s pht huy sc mnh ca tng lnh vc, kt
hp vi nhau to thnh sc mnh tng hp, quy t mi ngun
lc,
lc
lng
trong
nc
v
quc
t
nhm hon thnh thng li mc tiu ca chin lc pht trin
kinh t x hi n nm 2020.

1)

ng Cng sn Vit Nam, Vn kin i hi i biu ton quc ln

th X, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni, 2006, tr. 76.

73

b) Kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng

cng c quc phng an ninh trong pht trin cc
vng lnh th
Kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng cng c
quc phng an ninh theo vng lnh th l s gn kt cht
ch pht trin vng kinh t chin lc, vi xy dng vng chin
lc quc phng, an ninh, nhm to ra th b tr chin lc mi
c v kinh t ln quc phng, an ninh trn tng vng lnh
th, trn a bn tnh, thnh ph, theo phng th
chin lc bo v T quc Vit Nam bn vng trn ton cc
v mnh tng trng im.
Hin nay, nc ta phn chia thnh cc vng kinh t ln
v cc vng chin lc, cc qun khu (s phn vng chin lc
quc phng, an ninh l s phn vng theo phng th
v tc chin bo v T quc trn tng chin trng, tng hng chin lc ca t nc). Mi vng u c v tr chin lc
v pht trin kinh t v chin lc phng th bo v T
quc. V vy, v lu di u phi quan tm ch o kt
hp cht ch gia pht trin kinh t x hi vi xy dng lc
lng, th trn quc phng an ninh trn tng vng lnh th
v gia cc vng vi nhau, trong th trn phng th chung.
Cc vng chin lc khc nhau c s khc nhau v c
im v yu cu nhim v pht trin kinh t, quc phng,
an ninh, nn ni dung kt hp c th trong mi vng c th
c s khc nhau. Song vic kt hp pht trin kinh t x
hi vi quc phng, an ninh cc vng lnh th, cng nh
a bn mi tnh, thnh ph phi c th hin nhng ni
dung ch yu sau :
Mt l, kt hp trong xy dng chin lc, quy hoch
tng th pht trin kinh t x hi vi quc phng, an ninh
ca vng, cng nh trn a bn tng tnh, thnh ph.
Hai l, kt hp trong qu trnh chuyn dch c cu kinh
t vng, c cu kinh t a phng vi xy dng cc khu
vc phng th then cht, cc cm chin u lin hon, cc
x (phng) chin u trn a bn ca cc tnh (thnh
ph), huyn (qun).
Ba l, kt hp trong qu trnh phn cng li lao ng
ca vng, phn b li dn c vi t chc xy dng v iu
chnh, sp xp b tr li lc lng quc phng, an ninh trn
74

tng a bn, lnh th cho ph hp vi chin lc pht trin

kinh t x hi v k hoch phng th bo v T quc. Bo
m u c t, c bin, o l c dn v c lc
lng quc phng, an ninh bo v c s, bo v T
quc.
Bn l, kt hp u t xy dng c s h tng kinh t vi
xy dng cc cng trnh quc phng, qun s, phng th
dn s, thit b chin trng... Bo m tnh "lng dng"
trong mi cng trnh c xy dng.
Nm l, kt hp xy dng cc c s, kinh t vng mnh
ton din, rng khp vi xy dng cc cn c chin u,
cn c hu cn, k thut v hu phng vng chc cho mi
vng v cc a phng sn sng i ph khi c
chin tranh xm lc.
Trn c s kt hp quan im ton cc ni trn, xut
pht t s phn tch c im tim nng pht trin kinh
t cng nh v tr a chnh tr, qun s, quc phng, an
ninh ca cc vng lnh th trong c nc, hin nay ng ta xc
nh phi ch trng nhiu hn cho cc vng kinh t trng
im, vng bin o v vng bin gii.
i vi cc vng kinh t trng im
Hin nay, nc ta xc nh 3 vng kinh t trng im :
pha Bc (H Ni, Hi Phng, Qung Ninh) ; pha Nam
(Thnh ph H Ch Minh, ng Nai, B Ra Vng Tu) ;
min Trung ( Nng, Tha Thin Hu, Dung Qut Qung
Ngi). Cc vng kinh t trng im ni trn u l nng ct
cho pht trin kinh t ca tng min v cho c nc (theo
tnh ton n nm 2010, GDP ca 3 vng kinh t trng
im chim khong 60% tng thu nhp quc dn ca c
nc).
V kinh t, cc vng kinh t trng im l ni c mt
dn c v tnh cht th ho cao, gn lin vi cc khu
cng nghip ln, c khu kinh t, cc lin doanh c vn
u t nc ngoi. y cng l ni tp trung cc u mi
giao thng quan trng, cc sn bay, bn cng, kho tng,
dch v...
V quc phng an ninh, mi vng kinh t trng im
thng nm trong cc khu vc phng th v phng th then
75

cht ca t nc, ni c nhiu i tng, mc tiu quan

trng phi bo v ; ng thi cng l ni nm trn cc hng
c kh nng l hng tin cng chin lc ch yu trong chin
tranh xm lc ca ch ; hoc v ang l a bn
trng im ch thc hin chin lc "Din bin ho
bnh", bo lon lt vi nc ta. V vy, phi thc hin
tht tt pht trin kinh t gn vi cng c, tng cng quc
phng, an ninh trn cc vng ny.
Ni dung kt hp cn tp trung vo cc vn sau :
Trong quy hoch, k hoch xy dng cc thnh ph,
cc khu cng nghip cn la chn quy m trung bnh, b
tr phn tn, tri u trn din rng, khng nn xy dng
tp trung thnh nhng siu th ln, thun li cho
qun l, gi gn an ninh chnh tr trong thi bnh v hn
ch hu qu tin cng ho lc ca ch khi c chin tranh.
Phi kt hp cht ch trong xy dng kt cu h tng
kinh t vi kt cu h tng ca nn quc phng ton dn.
Gn xy dng kt cu h tng kinh t vi xy dng cc
cng trnh phng th, cc thit b chin trng,
cc cng trnh phng th dn s... V lu di, cc thnh
ph, th, cc khu kinh t tp trung, cn c quy hoch
tng bc xy dng h thng "cng trnh ngm lng dng".
Phi bo v, bo tn cc a hnh, a vt, cc khu vc
c gi tr v phng th, khi b tr cc c s sn xut, cc
cng trnh kinh t, ph duyt d n u t nc ngoi. Khc
phc tnh trng ch ch quan tm n li th, hiu qu
kinh t trc mt m qun i nhim v quc phng an ninh
v ngc li khi b tr cc khu vc phng th, cc cng trnh
quc phng, ch ch n cc yu t bo m quc
phng, an ninh m khng tnh n n li ch kinh t.
Trong qu trnh xy dng cc khu cng nghip tp
trung, c khu kinh t phi c s gn kt vi quy hoch
xy dng lc lng quc phng an ninh, cc t chc chnh
tr, on th ngay trong cc t chc kinh t . La chn
i tc u t, b tr xen k, to th an ci li ch gia cc
nh u t nc ngoi trong cc khu cng nghip, c khu
kinh t, khu ch xut.

76

 Vic xy dng, pht trin kinh t cc vng kinh t

trng im phi nhm p ng phc v nhu cu dn sinh
thi bnh v c cho vic chun b p ng nhu cu chi
vin cho cc chin trng khi chin tranh xy ra. Kt hp
pht trin kinh t ti ch vi xy dng cn c hu phng ca
tng vng kinh t trng im sn sng ch ng di
di, s tn n ni an ton khi c tnh hung chin tranh
xm lc.
i vi vng ni bin gii
Vng ni bin gii ca nc ta c chiu di tip gip vi
Trung Quc, Lo, Campuchia. y l a bn sinh sng ch
yu ca ng bo dn tc t ngi, mt dn s thp
(trung bnh khong 20 40 ngi/1km2), kinh t cha pht
trin, trnh dn tr thp, i sng dn c cn nhiu
kh khn. Vng ni bin gii c tm quan trng c bit
trong chin lc phng th bo v T quc. Trc y cc
vng ny tng l cn c a khng chin, hu phng
chin lc ca c nc. Ngy nay, trong chin lc bo v T
quc, cc vng ni bin gii vn l vng chin lc ht sc
trng yu. Trong khi , y cn nhiu kh khn, yu
km v kinh t, vn ho, x hi, quc phng, an ninh d b
k th li dng li ko, kch ng ng bo, thc hin
m mu chin lc "Din bin ho bnh", bo lon lt ,
nhiu ni tnh hnh rt phc tp. V vy, trc mt cng
nh
lu
di,
vic
kt
hp
pht trin kinh t vi quc phng, an ninh vng ni bin gii
l cc k quan trng.
Vic kt hp cn tp trung vo cc ni dung sau :
Phi quan tm u t pht trin kinh t, cng c quc
phng, an ninh cc vng ca khu, cc vng gip bin gii vi
cc nc.
Phi t chc tt vic nh canh, nh c ti ch v c
chnh sch ph hp ng vin, iu chnh dn s t
cc ni khc n vng ni bin gii.
Tp trung xy dng cc x trng im v kinh t v
quc phng, an ninh. Trc ht, cn tp trung xy dng pht
trin h thng h tng c s, m mi v nng cp cc
tuyn ng dc, ngang, cc tuyn ng vnh ai kinh t.
77

 Thc hin tt chng trnh xo i, gim ngho, chng trnh 135 v pht trin kinh t x hi i vi cc x
ngho.
i vi nhng ni c a th quan trng, vng su,
vng xa cn nhiu kh khn, cn kt hp mi ngun lc, mi
lc lng ca c Trung ng v a phng cng gii
quyt.
c bit vi cc a bn chin lc trng yu dc st
bin gii, cn c chnh sch ng vin v s dng lc lng v
trang, lc lng qun i lm nng ct xy dng cc khu
kinh t quc phng hoc cc khu quc phng kinh t,
nhm to th v lc mi cho pht trin kinh t, x hi v tng
cng sc mnh quc phng, an ninh.
i vi vng bin o
Nc ta c vng bin va di va rng, vi din tch hn 1
triu km2 (gp hn 3 ln din tch t lin). Vng bin
o nc ta c nhiu tim nng v hi sn v khong sn, l
ca ng thng thng giao lu quc t, thu ht u t nc
ngoi, c kh nng pht trin mt s ngnh mi nhn ca
t nc trong tng lai. Tuy nhin, vic khai thc li th
ca ta cn nhiu hn ch, c bit vng bin o ca ta
hin nay ang c nhiu tranh chp rt phc tp, cha
ng nguy c e do ch quyn quc gia, li ch dn tc
v rt d bng n xung t. Trong khi , chng ta li cha
c chin lc tng th hon chnh v pht trin kinh t
bin v bo v bin, o. Lc lng v sc mnh tng hp
trn bin cn qu mng. V vy, vic quan tm thc hin
s kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng quc phng,
an ninh trn vng bin, o l i hi bc bch v rt quan
trng c trc mt cng nh lu di, nhm nhanh chng to ra
th v lc sc bo v, lm ch ton din vng bin,
o, gp phn thc y cc ngnh kinh t bin pht trin
nhanh lm giu cho T quc.
Ni dung kt hp cn tp trung vo cc vn sau :
Tp trung trc ht vo xy dng, hon thin chin lc
pht trin kinh t v xy dng th trn quc phng, an
ninh bo v bin, o trong tnh hnh mi, lm c s cho
78

vic thc hin kt hp kinh t x hi vi quc phng, an ninh

mt cch c bn, ton din, lu di.
Xy dng quy hoch, k hoch tng bc a dn ra
vng ven bin v cc tuyn o gn trc c lc lng xy
dng cn c hu phng, bm tr pht trin kinh t v bo
v bin, o mt cch vng chc, lu di.
Nh nc phi c c ch chnh sch tho ng ng
vin, khch l dn ra o bm tr lm n lu di.
Pht trin cc loi hnh dch v trn bin, o, to
iu kin cho dn bm tr, sinh sng, lm n.
Xy dng c ch, chnh sch to iu kin m rng
lin kt lm n kinh t vng bin, o thuc ch quyn nc ta vi cc nc pht trin. Thng qua , va th hin ch
quyn ca nc ta, va hn ch m mu bnh trng ln chim
bin o ca cc th lc th ch, to th v lc gii
quyt ho bnh cc tranh chp trn bin, o.
Ch trng u t pht trin chng trnh nh bt xa
b, thng qua xy dng lc lng dn qun bin, cc
hi on t v ca ngnh Hng hi, Cnh st bin, kim
tra, kim sot, ngn chn kp thi nhng hot ng vi
phm ch quyn bin, o ca nc ta,... Xy dng mt s
n v kinh t quc phng mnh trn bin, o lm
nng ct cho pht trin kinh t bin v to th bo v bin,
o vng chc.
Xy dng phng n i ph vi cc tnh hung c th
xy ra vng bin, o nc ta. Mnh dn u t xy dng
lc lng nng ct v th trn phng th trn bin, o, trc
ht l pht trin v hin i ho lc lng Hi Qun nhn
dn Vit Nam sc mnh canh gi, bo v vng
bin, o.
c) Kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng,
cng c quc phng, an ninh trong cc ngnh, cc
lnh vc kinh t ch yu
Mt l, kt hp trong cng nghip
Cng nghip l ngnh kinh t quan trng ca quc gia,
cung cp my mc, nguyn nhin liu cho cc ngnh kinh t
khc v cho chnh n cng nh cho cng nghip quc
79

phng ; sn xut sn phm tiu dng cho x hi, phc v

xut khu ; sn xut ra v kh, trang thit b qun s p
ng nhu cu ca hot ng quc phng, an ninh.
Ni dung kt hp kinh t x hi vi quc phng, an ninh
v i ngoi trong pht trin cng nghip l :
Kt hp ngay t khu quy hoch b tr cc n v
kinh t ca ngnh cng nghip. B tr mt cch hp l trn
cc vng lnh th, quan tm n vng su, vng xa, vng
kinh t km pht trin, thc hin cng nghip ho, hin
i ho nng nghip, nng thn.
Tp trung u t pht trin mt s ngnh cng nghip
lin quan n quc phng nh c kh ch to, in t, cng
nghip, in t k thut cao, luyn kim, ho cht, ng
tu va p ng nhu cu trang b c gii cho nn kinh
t, va c th sn xut ra mt s sn phm k thut cng
ngh cao phc v quc phng, an ninh.
Pht trin cng nghip quc gia theo hng mi nh
my, x nghip va c th sn xut hng dn dng, va c
th sn xut hng qun s. Kt hp trong u t nghin
cu, sng ch, ch to, sn xut cc mt hng c tnh lng
dng cao trong cc nh my v mt s c s cng nghip
nng.
Cc nh my cng nghip quc phng trong thi bnh,
ngoi vic sn xut ra hng qun s phi tham gia sn
xut hng dn s cht lng cao, phc v tiu dng trong nc
v xut khu. Theo hng trn, t nay n nm 2020, Nh nc
cn tp trung xy dng mt s nh my mi nhn, c th
tham gia nghin cu, sng ch v sn xut mt s mt
hng qun s p ng trang b cho lc lng v trang, trong
tp trung vo mt s ngnh nh c kh luyn kim, c
kh ch to, in t, tin hc, ho du.
M rng lin doanh, lin kt gia ngnh cng nghip nc ta (bao gm c cng nghip quc phng) vi cng nghip
ca cc nc tin tin trn th gii ; u tin nhng ngnh, lnh
vc c tnh lng dng cao.
Thc hin chuyn giao cng ngh hai chiu, t cng
nghip quc phng vo cng nghip dn dng v ngc li.

80

 Pht trin h thng phng khng cng nghip v pht

trin lc lng t v bo v cc nh my, x nghip
trong c thi bnh v thi chin.
Xy dng k hoch ng vin cng nghip quc gia
phc v thi chin ; thc hin d tr chin lc cc nguyn,
nhin, vt liu qu him cho sn xut qun s.
Hai l, kt hp trong nng, lm, ng nghip
Hin nay nc ta vn cn hn 70% dn s nng thn v
lm ngh nng, lm, ng nghip. Phn ln lc lng, ca ci
huy ng cho xy dng v bo v T quc l t khu vc
ny.
Kt hp pht trin kinh t vi tng cng cng c quc
phng, an ninh trong cc lnh vc ny cn tp trung ch
cc vn sau :
Kt hp phi nhm khai thc c hiu qu tim nng
t, rng, bin, o v lc lng lao ng pht trin a
dng cc ngnh trong nng, lm, ng nghip theo hng cng
nghip ho, hin i ho nng nghip, nng thn, lm ra
nhiu sn phm hng ho c gi tr cao phc v tiu dng
trong nc, xut khu v c lng d tr di do v mi mt
cho
quc
phng,
an ninh.
Kt hp trong nng, lm, ng nghip phi gn vi vic
gii quyt tt cc vn x hi nh xo i, gim ngho,
nng cao dn tr, chm sc sc kho, n n p ngha,
nng cao i sng vt cht, tinh thn cho nhn dn, xy
dng nng thn mi vn minh v hin i. Bo m an ninh
lng thc v an ninh nng thn, gp phn to th trn
phng th, "th trn lng dn" vng chc.
Phi kt hp gn vic ng vin a dn ra lp
nghip cc o xy dng cc lng, x, huyn o
vng mnh vi ch trng u t xy dng pht trin cc hp
tc x, cc i tu thuyn nh c xa b, xy dng lc lng
t v, lc lng dn qun bin, o ; phi hp cht ch vi
lc lng Hi qun v Cnh st bin bo v bin, o.
Phi y mnh pht trin trng rng gn vi cng tc
nh canh nh c, xy dng cc c s chnh tr vng

81

chc cc vng rng ni bin gii nc ta, c bit l Ty

Bc, Ty Nguyn v Ty Nam B.
Ba l, kt hp trong giao thng vn ti, bu in, y t,
khoa hc cng ngh, gio dc v xy dng c bn.
Trong giao thng vn ti
Pht trin h thng giao thng vn ti ng b c ng b, ng st, ng khng, ng thu, p ng nhu
cu i li, vn chuyn hng ho trong nc v m rng giao lu vi bn ngoi.
Trong xy dng cc mng ng b, cn ch trng m
rng, nng cp cc tuyn trc ng Bc Nam vi tuyn
ng trc dc Trng Sn, ng H Ch Minh. T cc tuyn
ng ny phi pht trin cc tuyn ng ngang, ni lin
gia cc tuyn trc dc vi nhau v pht trin n cc
huyn, x trong c nc, nht l n cc x vng cao, vng
su, min ni bin gii, xy dng cc tuyn ng vnh ai
bin gii.
Trong thit k, thi cng cc cng trnh giao thng vn
ti, c bit l cc tuyn vn ti chin lc, phi tnh n
c nhu cu hot ng thi bnh v thi chin, nht l cho
cc phng tin c ng ca lc lng v trang c trng ti
v lu lng vn chuyn ln, lin tc. nhng u nt giao
thng, nhng ni d kin ch c th nh ph trong
chin tranh, phi c k hoch lm nhiu ng vng trnh.
Bn cnh cc cy cu ln qua sng, phi lm sn nhng
bn ph, bn vt ngm. nhng on ng c a hnh
cho php th lm ng hm xuyn ni, ci to cc hang
ng sn c dc hai bn ng lm kho trm, ni tr qun
khi cn thit.
Phi thit k, xy dng li h thng ng ng dn
du Bc Nam, chn su b mt, c ng vng trnh trn
tng cung on, bo m hot ng an ton c thi bnh
v thi chin.
cc vng ng bng ven bin, i i vi pht trin
h thng ng b, cn ch trng ci to, pht trin ng
sng, ng bin, xy dng cc cng sng, cng bin, bo
m i li, bc d thun tin.

82

 Vic m rng nng cp sn bay phi ch c sn

bay tuyn sau, su trong ni a, sn bay d chin v
c k hoch s dng c ng cao tc lm ng bng cho
my bay khi cn thit trong chin tranh.
Trong mt s tuyn ng xuyn , sau ny c xy
dng qua Vit Nam, nhng ni ca khu, ni tip gip
cc nc bn phi c k hoch xy dng cc khu vc phng
th kin c, vng chc, phng kh nng ch s dng
cc tuyn ng ny khi tin cng xm lc nc ta vi quy m
ln.
Xy dng k hoch ng vin giao thng vn ti cho
thi chin.
Trong bu chnh vin thng
Phi kt hp cht ch gia ngnh bu in quc gia vi
ngnh thng tin qun i, cng an pht trin h thng
thng tin quc gia hin i, m bo nhanh chng, chnh
xc, an ton thng tin lin lc phc v lnh o ch huy,
iu hnh t nc trong mi tnh hung, c thi bnh v
thi chin.
C phng n thit k xy dng v bo v h thng
thng tin lin lc mt cch vng chc trong mi tnh
hung.
Cc phng tin thng tin lin lc v in t cn phi
c bo m b mt v c kh nng chng nhiu cao,
phng chng chin tranh thng tin in t ca ch.
Khi hp tc vi nc ngoi v xy dng, mua sm cc
thit b thng tin in t phi cnh gic cao, la chn i
tc, c phng n chng m mu ph hoi ca ch.
Xy dng k hoch ng vin thng tin lin lc cho
thi chin.
Trong xy dng c bn
y l lnh vc s c nhiu pht trin c quy m v
trnh trong qu trnh cng nghip ho, hin i ho
t nc. Nhng cng trnh ny khng d g c th ph i
lm li, cho nn vic thc hin kt hp trong ngnh xy
dng phi c tin hnh ngay t u, t kho st iu tra,
thit k, quy hoch d n u t n thi cng xy dng.
83

 Khi xy dng bt c cng trnh no, u, quy m

no cng phi tnh n yu t t bo v v c th chuyn
ho phc v c c cho quc phng, an ninh, cho phng th
tc chin v phng th dn s.
Khi xy dng cc thnh ph th, phi gn vi cc
khu vc phng th a phng, phi xy dng cc cng
trnh ngm (nh cao tng c tng ngm, giao thng c ng giao thng ngm).
Khi xy dng cc khu cng nghip tp trung, cc nh
my, x nghip ln, quan trng u phi tnh n kh
nng bo v v di di khi cn thit. Nu iu kin cho
php, phi bit tn dng cc a hnh, a vt sn c
tng tnh bo v cho cng trnh. Hn ch xm phm
cc a hnh c gi tr v phng th qun s, quc
phng, bo v T quc.
i vi cc x nghip sn xut vt liu xy dng, cn
kt hp trong nghin cu sng ch, ch to nhng vt liu
siu bn, c kh nng chng xuyn, chng mn, chng bc
x, d vn chuyn phc v xy dng cc cng trnh phng
th, cng s trn a ca lc lng v trang v ca khu vc
phng th tnh, thnh ph.
Khi cp php u t xy dng cho cc i tc nc
ngoi, phi c s tham gia kin ca c quan qun s c
thm quyn.
Trong khoa hc v cng ngh, gio dc
y l lnh vc ng vai tr l nn tng, ng lc, l
quc sch hng u i vi s pht trin ca quc gia. V
vy, s kt hp l tt yu, khng ch l vn c bn lu
di m cn l vn cp bch hin nay.
Ni dung kt hp cn tp trung vo :
Phi phi hp cht ch v ton din hot ng gia
cc ngnh khoa hc v cng ngh then cht ca c nc vi
cc ngnh khoa hc ca quc phng, an ninh trong vic
hoch nh chin lc nghin cu pht trin v qun l s
dng phc v cho c xy dng v bo v T quc.
Nghin cu ban hnh chnh sch khuyn khch cc t
chc, c nhn c ti khoa hc, d n cng ngh v sn
84

xut cc sn phm c ngha va phc v cho nhu cu

cng nghip ho, hin i ho t nc, va phc v nhu cu
quc phng, an ninh, bo v T quc. ng thi, c chnh
sch u t tho ng cho lnh vc nghin cu khoa hc
qun s, khoa hc x hi nhn vn qun s, khoa hc k
thut qun s.
Coi trng gio dc bi dng nhn lc, o to nhn ti
ca t nc, p ng c s nghip xy dng pht trin kinh
t x hi, c quc phng an ninh. Thc hin c hiu qu
cng tc gio dc quc phng an ninh cho cc i tng,
c bit l trong cc nh trng thuc h thng gio dc
quc dn.
Trong lnh vc y t
Phi hp, kt hp cht ch gia ngnh y t dn s vi y
t qun s trong nghin cu, ng dng, trong o to
ngun nhn lc, trong khm cha bnh cho nhn dn, b
i v cho ngi nc ngoi.
Xy dng m hnh qun dn y kt hp trn cc a
bn, c bit l min ni, bin gii, hi o.
Xy dng k hoch ng vin y t dn s cho qun
s khi c chin tranh xy ra.
Pht huy vai tr ca y t qun s trong phng chng,
khm cha bnh cho nhn dn thi bnh v thi chin.
d) Kt hp trong thc hin nhim v chin lc bo
v T quc
Kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng cng c
quc phng, an ninh trong bo v T quc l xut pht t
mc tiu, lc lng v phng thc bo v T quc, gi gn
an ninh quc gia trong tnh hnh mi.
Ni dung kt hp cn ch :
T chc bin ch v b tr lc lng v trang phi ph
hp vi iu kin kinh t v nhu cu phng th t nc.
S dng tit kim, hiu qu nhn lc, ti chnh, c
s vt cht k thut trong hun luyn, chin u v sn
sng chin u ca lc lng v trang.
85

 Khai thc c hiu qu tim nng, th mnh ca qun

i, cng an cho pht trin kinh t x hi. Xy dng, pht
trin cc khu kinh t quc phng, cc khu kinh t quc
phng trn cc a bn min ni bin gii, gip nhn
dn a phng n nh sn xut, i sng, pht trin
kinh t x hi, cng c quc phng an ninh trn a bn.
Tn dng kh nng ca cng nghip quc phng trong thi
bnh sn xut hng ho dn s phc v dn sinh v
xut khu. Thnh lp cc t, i cng tc trn tng lnh
vc a v gip cc x vng su, vng xa, vng cn c cch
mng c pht trin kinh t, quc phng, an ninh...
Pht huy tt vai tr tham mu ca cc c quan qun s,
cng an cc cp trong vic thm nh, nh gi cc d n
u t, nht l cc d n u t c vn nc ngoi.
e) Kt hp trong hot ng i ngoi
Mc tiu chung ca m rng quan h i ngoi, hp tc
quc t l gi vng mi trng ho bnh, to iu kin
thun li xy dng v bo v T quc ; tn dng ngoi
lc, pht huy ti a ni lc, nng cao hiu qu hp tc kinh
t quc t, bo m gi vng c lp, t ch v nh hng x hi ch ngha, bo v li ch dn tc v an ninh quc
gia, gi gn bn sc vn ho dn tc, bo v mi trng.
S phi hp gia hot ng i ngoi vi kinh t, quc
phng, an ninh l mt trong nhng ni dung c bn ca ch
trng i ngoi trong thi k mi. l s c th ho quan
im kt hp gia pht trin kinh t x hi v gi vng an
ninh quc gia trong xu th ton cu ho, s pht trin ca
cch mng khoa hc v cng ngh hin i.
Vic m rng quan h i ngoi, hp tc quc t v kinh
t, chnh tr, vn ho, khoa hc, quc phng, qun s ca
nc ta vi cc nc v vng lnh th, cc trung tm chnh tr
kinh t quc t ln, cc t chc quc t v khu vc phi hng vo vic phc v cho pht trin kinh t trong nc ; ng
thi phi gi vng nguyn tc tn trng c lp ch
quyn, ton vn lnh th, khng can thip vo cng vic

86

ni b ca nhau, khng dng v lc hoc e da dng v lc

trong m rng quan h i ngoi.
Ni dung kt hp pht trin kinh t vi tng cng quc
phng, an ninh trong lnh vc i ngoi cn tp trung vo
cc lnh vc sau :
M rng hot ng i ngoi phi qun trit v thc
hin tt nguyn tc bnh ng, cng c li, tn trng c
lp, ch quyn v khng can thip vo cng vic ni b ca
nhau ; gi gn bn sc vn ho dn tc ; gii quyt cc
tranh chp bng thng lng ho bnh.
Trong lnh vc kinh t i ngoi, phi kt hp t khu
la chn i tc. Phi la chn c i tc c u th ch
ng cnh tranh vi cc th lc mnh bn ngoi, lm hn ch
s chng ph ca cc th lc th ch.
Kt hp trong vic phn b u t vo ngnh no,
a bn no c li cho pht trin kinh t, bo m quc
phng, an ninh ca quc gia. Khc phc tnh trng ch
thy li ch kinh t trc mt m khng tnh n li ch lu
di v nhim v bo v T quc.
Kt hp trong xy dng v qun l cc khu ch xut,
cc c khu kinh t lin doanh, lin kt u t vi nc ngoi,
bo v ch quyn an ninh t nc, ch trng xy dng cc
on hi, lc lng t v trn c s Nh nc c lut php quy
nh r rng. ng thi phi ch trng bi dng thc t
tn dn tc, tinh thn cnh gic u tranh bo v c lp
ch quyn, an ninh quc gia cho cn b, nhn vin l ngi
Vit Nam lm vic trong cc c s i ngoi v kinh t i
ngoi.
Pht huy vai tr ca cn b, nhn vin cc i s qun,
lnh s qun ca nc ta nc ngoi trong vic qung b sn
phm hng ho, truyn thng Vit Nam ; ng thi nm
vng ng li i ngoi, ng li qun s ca nc ngoi
cung cp tnh hnh gip ng, Nh nc hoch nh chnh
sch i ngoi ng n.
3. Mt s gii php ch yu thc hin kt hp pht
87

trin kinh t x hi gn vi tng cng cng c quc

phng

an
ninh

Vit Nam hin nay

a) Tng cng s lnh o ca ng v hiu lc qun
l nh nc ca chnh quyn cc cp trong thc hin
kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng cng c
quc phng, an ninh
Vai tr lnh o ca cc cp u ng trong vic kt hp
c
th
hin
ch :
Thng xuyn nm vng ch trng ng li ca ng,
kp thi ra nhng quyt nh lnh o ngnh, a phng mnh, thc hin kt hp pht trin kinh t x hi vi
tng cng cng c quc phng an ninh mt cch ng
n.
Gn ch trng lnh o vi tng cng kim tra vic
thc hin ca chnh quyn, on th, cc t chc kinh t
thc hin ch trng ng li v kt hp pht trin kinh t
x hi vi tng cng cng c quc phng
an ninh.
T chc tt vic s kt, tng kt rt kinh nghim
kp thi b sung ch trng v ch o thc tin thc
hin kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng cng c
quc phng an ninh ngnh, a phng thuc phm vi
lnh o ca cc cp u ng.
nng cao hiu lc qun l nh nc ca chnh quyn
cc cp trong kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng,
cng c quc phng an ninh phi :
Tng cp phi lm ng chc nng, nhim v theo
quy nh ca php lut v Ngh nh 119/2004/N CP
ca Chnh ph ban hnh ngy 11/5/2004.
Xy dng v ch o thc hin cc quy hoch, k
hoch kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng cng c
quc phng an ninh ngnh, b, a phng c s ca
mnh di hn v hng nm.
88

 i mi nng cao quy trnh, phng php qun l,

iu hnh ca chnh quyn cc cp t khu lp quy hoch,
k hoch, nm tnh hnh, thu thp x l thng tin, nh
hng hot ng, t chc hng dn ch o cp di v kim
tra mi khu, mi bc ca qu trnh thc hin, kt hp
pht trin kinh t x hi vi tng cng cng c quc phng
an ninh ngnh, a phng mnh.
b) Bi dng nng cao kin thc, kinh nghim kt
hp pht trin kinh t x hi vi tng cng cng c
quc phng an ninh cho cc i tng
y l gii php quan trng hng u v ang l i
hi cp thit i vi cn b v nhn dn c nc ta hin
nay.
i tng bi dng : Phi ph cp kin thc quc phng
an ninh cho ton dn nhng trc ht phi tp trung vo i
ng cn b ch tr cc cp, cc b, ngnh, on th t
Trung ng n a phng, c s.
Ni dung bi dng : Phi cn c vo i tng, yu cu
nhim v t ra chn la ni dung, chng trnh bi dng cho ph hp v thit thc nhm nng cao c kin thc,
kinh nghim v nng lc thc tin st vi cng v m
nhim vi tng loi i tng v qun chng nhn dn.
Hnh thc bi dng : Phi kt hp bi dng ti trng vi
ti chc, kt hp l thuyt vi thc hnh. Thng qua sinh hot
chnh tr, qua cc cuc din tp thc nghim, thc t cc
b, ngnh, a phng c s nng cao hon thin s
hiu bit v nng lc t chc thc hin ca i ng cn b
v ca ton dn, ton qun v kt hp pht trin kinh t
x hi vi tng cng cng c quc phng an ninh trong tnh
hnh mi.
c) Xy dng chin lc tng th kt hp pht trin
kinh t x hi vi tng cng cng c quc phng, an
ninh trong thi k mi
Hin nay, nc ta v ang xy dng chin lc pht
trin kinh t x hi gn vi tng cng cng c quc phng
an ninh n nm 2020. Thc tin cho thy, s vn dng
89

tnh quy lut kinh t, quc phng, an ninh v qun trit

quan im kt hp ca ng ra cn nhiu mu
thun v bt cp do thiu nh hng chin lc c bn c
tm v m v vi m. V vy, mun kt hp ngay t u v
trong sut qu trnh y mnh cng nghip ho, hin i
ho t nc mt cch c bn v thng nht trn phm vi c
nc v tng a phng, phi tip tc xy dng v hon
chnh cc quy hoch v k hoch chin lc tng th quc
gia v kt hp pht trin kinh t vi tng cng cng c quc
phng, an ninh. Coi l mt trong nhng mt khu quan
trng hng u ch o, qun l nh nc, v kt hp
pht trin kinh t vi tng cng cng c quc phng, an ninh
mt cch c hiu lc, hiu qu.
Trong xy dng quy hoch, k hoch chin lc tng th
v kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng cng c
quc phng, an ninh v i ngoi trong thi k mi, phi c
s phi hp ng b gia cc b, ngnh, a phng t
khu kho st, nh gi cc ngun lc (c bn trong v bn
ngoi). Trn c s xc nh mc tiu, phng hng pht
trin v ra cc chnh sch ng n, nh : chnh sch
khai thc cc ngun lc ; chnh sch u t v phn b u
t ; chnh sch iu ng nhn lc, b tr dn c ; chnh
sch u i khoa hc v cng ngh...
d) Hon chnh h thng php lut, c ch chnh
sch c lin quan n thc hin kt hp pht trin
kinh t x hi vi tng cng cng c quc phng an
ninh trong tnh hnh mi
Mi ch trng ng li chnh sch ca ng v Nh nc
c lin quan n kt hp xy dng t nc v bo v T
quc, kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng cng c
quc phng, an ninh u phi c th ch ho thnh lut
php, php lnh, ngh nh, mt cch ng b, thng
nht qun l v t chc thc hin nghim tc c hiu
lc v hiu qu trong c nc.
ng v Nh nc phi c chnh sch khai thc cc ngun
lc v vn u t c trong v ngoi nc thc hin kt hp
pht trin kinh t x hi vi tng cng cng c quc phng,
90

an ninh ; nht l i vi cc cng trnh trng im,

nhng a bn chin lc trng yu nh min ni bin gii v
hi o.
Vic xc lp c ch chnh sch, bo m ngn sch
cho kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng cng c
quc phng, an ninh cn c xy dng theo quan im
quc phng ton dn, an ninh nhn dn. Cc ngnh, cc
cp, cc c s sn xut kinh doanh thuc mi thnh phn
kinh t, cc on th x hi u phi c ngha v chm lo
cho s nghip xy dng t nc cng nh s nghip bo v
T quc. Vic phn b ngn sch u t cho kt hp pht
trin kinh t x hi gn vi tng cng cng c quc phng,
an ninh phi theo hng tp trung cho nhng mc tiu ch
yu, nhng cng trnh c tnh lng dng cao p ng c
cho pht trin kinh t x hi v cng c quc phng an
ninh trc mt cng nh lu di.
Phi c chnh sch khuyn khch li ch vt cht v tinh
thn i vi cc t chc, c nhn, cc nh u t (c trong
v ngoi nc) c cc ti khoa hc, cc d n cng ngh
sn xut, xy dng c hiu qu cao phc v s nghip xy
dng v bo v T quc x hi ch ngha trong thi k mi.
e) Cng c kin ton v pht huy vai tr tham mu
ca c quan chuyn trch quc phng, an ninh cc
cp
Cn c vo Ngh nh 119/2004/N CP ngy
11/5/2004 ca Chnh ph v Cng tc quc phng cc b,
c quan ngang b, c quan trc thuc chnh ph v cc
a phng, cn nghin cu b sung m rng thm
chc nng, nhim v ca cc c quan chuyn trch qun l
nh nc v quc phng, an ninh ni chung v v kt hp
pht trin kinh t x hi gn vi tng cng, cng c quc
phng, an ninh ni ring trong thi k mi.
Kt hp cht ch gia chn chnh, kin ton t chc vi
chm lo bi dng nng cao nng lc v trch nhim ca cc
c quan v cn b chuyn trch lm tham mu cho ng, Nh
nc v thc hin kt hp pht trin kinh t x hi gn vi

91

tng cng cng c quc phng, an ninh ngang tm vi

nhim v trong thi k mi.
Kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng cng c
quc phng, an ninh l mt tt yu khch quan, mt ni
dung quan trng trong ng li pht trin t nc ca ng
ta, nhm thc hin thng li hai nhim v chin lc : xy
dng ch ngha x hi v bo v vng chc T quc Vit
Nam x hi ch ngha.
Vic kt hp c thc hin trn tt c cc lnh vc ca
i sng kinh t v c s phi hp ca cc ngnh, cc cp,
di s lnh o ca ng, qun l ca Nh nc, to nn sc
mnh tng hp cho vic pht trin kinh t x hi, cng c
quc phng an ninh.
thc hin tt vic kt hp, cn qun trit v thc
hin ng b cc gii php, trong phi qun trit su
sc hai nhim v chin lc ca cch mng Vit Nam cho
ton dn, nht l cho sinh vin nhng ngi quyt nh tng lai ca t nc. Qu trnh kt hp phi c trin khai
c k hoch, c c ch chnh sch c th, cht ch, ng
b.
CU HI N TP
1. Phn tch tnh tt yu phi kt hp pht trin kinh
t x hi vi tng cng cng c quc phng an ninh nc ta
hin nay.
2. Ni dung, phng thc kt hp pht trin kinh t x hi
vi tng cng cng c quc phng an ninh nc ta hin nay
?
3. Phn tch cc gii php ch yu thc hin kt hp
pht trin kinh t x hi vi tng cng cng c quc phng
an ninh Vit Nam hin nay.

92

Bi 7
NGH THUT QUN S VIT NAM
Trong lch s u tranh dng nc v gi nc, ng cha ta
lun phi chng li k th xm lc ln hn nhiu ln v qun
s, kinh t. Song, vi lng yu nc, ch kin cng, vi cch
nh mu tr, sng to, cha ng ta nh thng tt c k
th xm lc, vit nn nhng trang s ho hng ca dn tc
nh chin thng Bch ng, Nh Nguyt, Chng Dng, Hm
T... T khi ng Cng sn Vit Nam ra i, tinh thn yu nc v cch nh ca qun dn ta li c pht huy ln mt
tm cao mi v nh thng hai k th xm lc c tim
lc kinh t, qun s mnh l thc dn Php v quc
M. T trong thc tin chng gic ngoi xm ca dn tc,
hnh thnh nn ngh thut qun s Vit Nam, l
ngh thut chin tranh nhn dn, thc hin ton dn
nh gic. Di s lnh o ca ng, ngh thut qun s
Vit Nam khng ngng pht trin, gp phn thit thc vo
cng cuc xy dng v bo v T quc x hi ch ngha.
I - MC CH, YU CU
Trang b cho sinh vin nhng ni dung c bn v
ngh thut nh gic gi nc ca ng cha, ngh thut
qun s Vit Nam t khi c ng.
Xy dng nim t ho dn tc, pht huy tinh thn thng v trong s nghip xy dng v bo v T quc Vit
Nam x hi ch ngha.
II - NI DUNG
1. Truyn thng v ngh thut nh gic ca ng
cha ta
a) t nc trong bui u lch s
Cch y my nghn nm, t khi cc Vua Hng m nc
Vn Lang, lch s dn tc Vit Nam bt u thi i dng
nc v gi nc. Do yu cu t v trong chng gic ngoi
xm v yu cu lm thu li ca nn kinh t nng nghip
tc ng mnh m n s hnh thnh ca nh nc trong
93

bui u lch s. Nh nc Vn Lang l nh nc u tin ca

nc ta, c lnh th kh rng v v tr a l quan trng, bao
gm vng Bc B v bc Trung B ngy nay, nm trn u
mi nhng ng giao thng qua bn o ng Dng v
vng ng Nam .
Nn vn minh sng Hng cn gi l vn minh Vn Lang,
m nh cao l vn ho ng Sn rc r, thnh qu ng t
ho ca thi i Hng Vng.
Do c v tr a l thun li, nc ta lun b cc th lc
ngoi xm nhm ng. S xut hin cc th lc th ch v
m mu thn tnh m rng lnh th ca chng l nguy c
trc tip e do vn mnh t nc ta. Do vy, yu cu
chng gic ngoi xm, bo v c lp v cuc sng
sm xut hin trong lch s dn tc ta. Ngi Vit mun tn
ti, bo v cuc sng v nn vn ho ca mnh ch c con
ng duy nht l on kt ng ln nh gic,
gi nc.
b) Nhng yu t tc ng n vic hnh thnh
ngh thut nh gic

V a l
Nh nc Vn Lang trc kia, nh nc Vit Nam ngy nay c
v tr chin lc quan trng khu vc ng Nam v bin
ng, c h thng giao thng ng b, ng bin, ng
sng, ng khng, bo m giao lu trong khu vc chu
v th gii thun li. t lu, nhiu k th lun nhm ng,
e do v tin cng xm lc. bo v t nc, bo v s
trng tn ca dn tc, ng cha ta on kt v pht huy
ti a u th ca a hnh lp th trn nh gic.
V kinh t
Kinh t nc ta l t cung, t cp, sn xut nng nghip l
chnh, trong trng trt, chn nui l ch yu, trnh
canh tc thp. Trong qu trnh pht trin, ng cha ta kt
hp cht ch t tng dng nc phi i i vi gi nc, thc
hin nhiu k sch nh "ph quc, binh cng", "ng binh
nng"... Tch cc pht trin sn xut, chn nui n
nh, nng cao i sng ca nhn dn, ng thi, pht
94

huy tnh sng to trong lao ng, t to ra v kh chng

gic ngoi xm, bo v T quc.
V chnh tr, vn ho x hi
Nc Vit Nam c 54 dn tc anh em cng chung sng
ho thun, on kt. Trong qu trnh dng nc v gi nc,
dn tc ta sm xy dng c nh nc, xc nh ch
quyn lnh th, t chc ra qun i cng ton dn
nh gic, xy dng c nn vn ho mang bn sc Vit
Nam. t nc bao gm lng, x, thn, bn v c nhiu dn
tc cng chung sng. Mi dn tc, lng, x c phong tc, tp
qun ring, to nn nt c sc vn ho dn tc Vit Nam.
Trong qu trnh , dn tc ta xy dng c nn
vn ho truyn thng : on kt, yu nc, thng ni, sng
ho thun, thu chung ; lao ng cn c sng to, u
tranh anh dng kin cng bt khut.
c) Cc cuc khi ngha v chin tranh chng xm
lc

Nhng cuc chin tranh gi nc u tin

Cuc chin tranh gi nc u tin m s sch ghi li l
cuc khng chin chng qun Tn. Nm 214 trc Cng
nguyn , nh Tn mang qun sang xm lc nc ta. Nhn
dn ta di s lnh o ca vua Hng v sau l Thc Phn
ng ln khng chin. Thc Phn, mt th lnh ngi u Vit
thay th vua Hng, thng nht hai b tc Lc Vit v u
Vit, lp ra nh nc u Lc, di t Lm Thao (Ph Th)
v C Loa (H Ni). Nh nc u Lc k tha nh nc Vn
Lang trn mi lnh vc.
Sau cuc khng chin chng qun Tn, cuc khng
chin ca nhn dn u Lc do An Dng Vng lnh o
chng qun xm lc ca Triu t nm 184 n 179 trc
Cng nguyn b tht bi. T y, t nc ta ri vo thm
ho hn mt nghn nm phong kin Trung Hoa h, lch
s gi l thi k Bc thuc.
Nhng cuc khi ngha v chin tranh chng xm lc
ginh v gi c lp t th k II trc Cng nguyn n
u th k X
95

Trong hn mt nghn nm (t nm 179 trc Cng nguyn

n nm 938), nc ta lin tc b cc triu i phong kin
phng Bc t nh Triu, nh Hn, nh Lng... n nh
Tu, nh ng h. Trong thi gian ny, nhn dn ta
nu cao tinh thn bt khut, kin cng v bn b, u
tranh bo tn cuc sng, gi gn, pht huy tinh hoa ca
nn vn ho dn tc v quyt ng ln u tranh ginh li
c lp dn tc.
+ Cuc khi ngha ca Hai B Trng vo ma xun nm
40 ginh c c lp. Nn c lp dn tc c khi
phc v gi vng trong ba nm.
+ Nm 248, Triu Th Trinh pht c khi ngha. Ngha
qun ca ngi con gi ni Na (Triu Sn, Thanh Ho) lm
cho qun th nhiu phen kinh hn, bt va. Sau gn na
nm chin u khin cho ton th Giao Chu u chn
ng. Mc d b Triu cng ngha qun chin u rt anh
dng, nhng k th c sc mnh vt tri v n p rt khc
lit,
nn
khi
ngha
b
tht bi.
+ Ma xun nm 542, phong tro yu nc ca ngi Vit
li bng ln mnh m, rm r. Di s t chc v lnh o ca
L Bn, anh hng ho kit bn phng cng ton dn vng ln
lt chnh quyn ca nh Lng. Sau , ngha qun
lin tip nh thng hai cuc phn cng ca k th.
u nm 544, L Bn ln ngi hong (L Nam ), t
quc
hiu
l
Vn Xun.
+ Khi ngha ca L T Tin v inh Kin nm 687.
+ Khi ngha ca Mai Thc Loan (Mai Hc ) nm 722.
+ Khi ngha ca Phng Hng (B Ci i Vng) nm 766
n 791.
+ Trc hnh ng phn bi ca Kiu Cng Tin v ho
xm lng ca qun Nam Hn, Ng Quyn l mt danh tng
ca Dng nh Ngh ng ln lnh o qun dn ta,
kin quyt nh gic, bo v ch quyn dn tc. Trn
quyt chin trn sng Bch ng, Ng Quyn cng qun v
dn ta nhn chm ton b on thuyn ca qun
Nam Hn, khin Hong Thao phi b mng, vua Nam Hn
96

phi bi binh, chm dt hn mt nghn nm Bc thuc,

t nc ta m ra mt k nguyn mi trong lch s dn tc,
k nguyn ca c lp, t ch.
Cc cuc khng chin chng qun xm lc t th k X
n th k XVIII
+ Khng chin chng qun Tng ln th nht nm 981
ca nh Tin L
Thi nh inh, cng cuc xy dng t nc ang c
xc tin th nm 979, inh Tin Hong b m hi. Cc th
lc th ch trong v ngoi nc tha dp m mu lt v
thn tnh. Lc by gi, Trung Quc, nh Tng thnh
lp v ang pht trin. So vi Nam Hn, th nh Tng l
mt triu i cng thnh ca mt quc gia phong kin ln
nht chu ng thi. Nhn dp suy yu ca nh inh,
nh Tng quyt nh pht ng cuc chin tranh xm lc
i C Vit (quc hiu ca nc ta lc ). Trong khi vua inh
cn tr, cha kh nng v uy tn t chc lnh o cuc
khng chin, v s nghip bo v c lp dn tc, triu
thn v qun s suy tn L Hon, ngi ang gi chc
thp o tng qun ln lm vua. L Hon ln ngi, lp nn
triu i nh Tin L v m nhim s mng lch s, t
chc v lnh o thng li cuc khng chin chng qun
Tng.
+ Cuc khng chin chng Tng ln th 2 (1075 1077)
ca nh L
Tuy b i bi trong ln xm lc nm 981, nh Tng vn
cha chu t b tham vng xm lc nc ta. Khong gia th
k XI, vua Tng Thn Tng ra lnh chun b lc lng nh
i Vit ln na, nhm ginh thng li i Vit to th
uy hip nc Liu, nc H. Trc nguy c xm lc ca nh Tng,
L Thng Kit, lc nm gi binh quyn trc tip lnh
o khng chin, nhn thy khng th b ng i
ph, i qun gic tin cng sang, m phi ch ng tin
cng trc y k th vo th b ng. Vi ch trng thc
hin "tin pht ch nhn", "Ngi yn i gic khng bng
em qun ra trc chn mi nhn ca chng", L Thng
Kit ch ng a qun tin cng sang t Tng tiu
dit lc lng cc cn c xut pht ca k th, ri rt v
97

phng th t nc. Bit qun Tng th no cng ko qun

sang phc th, L Thng Kit cho khn trng chun b
khng chin, xy dng phng tuyn Nh Nguyt chn
gic ; ng thi, trin khai lc lng, b tr th trn chng
gic
ngoi
xm.
Trn phn cng Nh Nguyt (thng 3/1077), qun v dn i
Vit qut sch qun xm lc Tng ra khi bin cng ca
T quc.
+ Ba ln khng chin chng qun Nguyn Mng ca nh
Trn th k XIII
T nm 1225, nh Trn thay th nh L m nhn s
mnh lnh o cng cuc dng nc v gi nc (1226 1400),
lnh o nhn dn ta ba ln khng chin chng qun
Nguyn Mng ginh thng li v vang, b sung nhng nt
c sc vo nn ngh thut qun s Vit Nam.
Cuc khng chin ln th nht vo nm 1258, qun v
dn ta nh thng 3 vn qun Nguyn Mng.
Cuc khng chin ln th hai vo nm 1285, qun v
dn ta nh thng 60 vn qun Nguyn Mng.
Cuc khng chin ln th ba vo nm 1287 1288,
qun v dn ta nh thng 50 vn qun Nguyn
Mng.
Trong vng 30 nm (1258 1288), dn tc ta phi lin
tip ba ln ng ln chng xm lc. Khng chin chng
qun Nguyn Mng khng ch l cuc sc quyt lit
gia mt quc u s mnh nht th gii lc vi mt
dn tc nh b nhng kin quyt ng ln chng xm lc
bo v t nc, m cn l cuc u tranh gay gt v
ti tr gia hai nn ngh thut qun s ca i Vit v
qun xm lc Nguyn Mng.
+ Cuc khng chin chng Minh do H Qu Ly lnh o.
Vo cui th k XIV, triu i nh Trn tng bc suy
tn, H Qu Ly l mt qu tc c thanh th ph trut
vua Trn, lp ra vng triu mi, triu i nh H. Thng
5/1406, di chiu bi "ph Trn dit H", nh Minh a
qun xm lc nc ta. Trong tc chin, nh H qu thin v
phng th, coi l phng thc c bn, dn n sai lm
v ch o chin lc. Mt khc, khng pht ng c c
98

ton dn nh gic, t chc phn cng chin lc khng

ng thi c, b tn tht nng, nn b tht bi. t nc ta
mt ln na b phong kin phng Bc h.
+ Khi ngha Lam Sn v chin tranh gii phng dn
tc do L Li, Nguyn Tri lnh o.
Mc d chim c i Vit, nhng gic Minh khng khut
phc c dn tc ta, cc cuc khi ngha ca cc tng lp
nhn dn yu nc vn lin tip n ra, tiu biu l khi
ngha Lam Sn. Sau 10 nm (1418 1427) chin u bn
b, ngoan cng, cuc khi ngha Lam Sn pht trin
thnh chin tranh gii phng, hon thnh nhim v v vang,
qut sch k th ra khi b ci. Thng li v i chng t
ngh
thut
qun
s
trong
khi
ngha,
chin tranh gii phng ca ng cha ta t n nh
cao v li nhiu bi hc lch s qu gi.
+ Khi ngha Ty Sn v cc cuc khng chin chng
qun Xim 1784 1785, khng chin chng qun xm lc
Mn Thanh 1788 1789.
Sau khi nh thng gic Minh xm lc, L Li ln ngi,
lp nn triu Hu L (triu L S), y l giai on hng
thnh nht ca phong kin Vit Nam. Nhng thi gian hng
thnh ca t nc khng ko di, t nm 1553 n nm
1788 xy ra cuc ni chin trin min gia cc th lc, m
in hnh nht l vua L cha Trnh. Trong thi gian ,
c nhiu cuc khi ngha n ra nh khi ngha ca Nguyn
Hu Cu, khi ngha Ty Sn. Qun Ty Sn tin cng
vo Gia nh, hang cui cng ca nh Nguyn. Nh
Nguyn phi sng lu vong nh s gip ca vua Xim
(Thi Lan). Nm 1784, nh Ty Sn tiu dit 5 vn qun
Xim v tin cng ra Bc, xo b gii tuyn sng Gianh,
chm dt ton b th ch "vua L, cha Trnh". Nm 1788,
trc nguy c xm lc ca 29 vn qun Mn Thanh, Nguyn
Hu ln ngi hong , ly hiu l Quang Trung v thc
hin cuc hnh qun thn tc tiu dit 29 vn qun xm
lc vo ma xun K Du 1789. Tip theo l triu i ca
Nguyn nh (Gia Long), Minh Mng, Thiu Tr, T c v
Bo i l ng vua cui cng ca nh nc phong kin Vit
Nam.

99

d) Ngh thut nh gic ca ng cha ta

Lch s t ra cho dn tc ta bit bao th thch
ngt ngho trong qu trnh dng nc v gi nc. Nhng vi
tinh thn c lp, t ch, t lc, t cng, vi truyn thng
on kt vn ln trong u tranh v xy dng, vi ti thao
lc kit xut ca ng cha ta, nhn dn ta vt qua tt c
mi tr ngi, chin thng mi k th, bo v vng chc nn
c lp dn tc. T trong thc tin chng gic ngoi xm,
dn tc ta hnh thnh ngh thut chin tranh nhn
dn, ton dn nh gic, ngh thut ly nh thng ln,
ly t ch nhiu, ly cht lng cao thng s lng ng.
Trong qu trnh , ngh thut qun s Vit Nam tng bc
pht trin v c th hin rt sinh ng trong khi ngha
v trang, chin tranh gii phng, trn cc phng din t tng
ch o tc chin, mu k nh gic...
V t tng ch o tc chin
Gii phng, bo v t nc l nhim v quan trng, l
mc tiu cao nht ca cc triu i phong kin trong chin
tranh gi nc. Do , ng cha ta lun nm vng t tng tin
cng, coi nh mt quy lut ginh thng li trong sut
qu trnh chin tranh. Thc hin tin cng lin tc mi lc,
mi ni, t cc b n ton b, qut sch qun th ra
khi
b
ci.
T tng tin cng c xem nh si ch xuyn sut trong
qu trnh chun b v tin hnh chin tranh gi nc. T tng
th hin rt r trong nh gi ng k th, ch ng
ra k sch nh, phng, khn trng chun b lc lng
khng chin, tm mi bin php lm cho ch suy yu, to
ra th v thi c c li tin hnh phn cng, tin cng.
S sch cn ghi li, thi nh L ch ng nh bi k
th pha Nam (qun Chim Thnh), ph tan m mu lin
kt ca nh Tng vi Chim Thnh. Trc nguy c xm lc ca
nh Tng, L Thng Kit s dng bin php "tin pht
ch nhn" ch ng tin cng trc y k th vo th
b ng. ng tn dng th "thin him" ca a hnh,
xy dng tuyn phng th sng Nh Nguyt, thc hin trn
quyt chin chin lc, ch ng chn v nh ch t xa
bo v Thng Long.
100

Vo th k XIII, cc quc gia chu u, chu ang run

s trc v nga ca gic Nguyn Mng, th c ba ln tin
qun xm lc i Vit vo cc nm 1258, 1285, 1288, gic
Nguyn u thm bi, mc d c s qun ln hn nhiu ln
qun i nh Trn. C c thng li l do ta thc
hin ton dn nh gic, "c nc chung sc, trm h l
binh", trong , tch cc ch ng tin cng gic l t tng
ch o xuyn sut trong cc cuc chin tranh.
Trc i tng tc chin l gic Nguyn Mng c sc mnh
ln hn, ng cha ta kp thi thay i phng thc tc
chin, trnh quyt chin vi ch khi chng cn rt mnh,
ch ng rt lui chin lc, bo ton lc lng v to th, thi
c phn cng. Rt lui chin lc, tm nhng Thng Long
cho gic trong mt thi gian nht nh, l bo ton lc
lng v l mt nt c o trong ngh thut tc chin,
ch khng phi l t tng rt lui. Qun ch tm chim c
Thng Long m khng chim c "Th " ca khng
chin, bi v ch chim c "thnh khng, nh trng".
Trong khong thi gian , qun i nh Trn v nhn
dn c nc tch cc tc chin nh l, tiu hao nhiu lc lng ch, lm cho chng ri vo trng thi "tin thoi lng
nan", to thi c tt nht phn cng chin lc, qut sch
qun th ra khi t nc (ln th nht sau 9 ngy tnh t
khi gic Nguyn Mng vo Thng Long, ln th hai sau 5
thng, ln th ba sau 3 thng).
n thi Nguyn Hu, t tng ch ng tin cng ch
gii phng Thng Long li c pht trin ln mt tm cao
mi. Vi cch nh to bo, thn tc, bt ng v mnh lit,
gii quyt chin tranh nhanh gn trong mt t tng giao
chin, ng ch ng tin cng ch khi chng cn rt
mnh (29 vn qun Thanh v b l bn nc L Chiu Thng)
nhng chng li rt ch quan, kiu ngo, thiu phng b
(qun Thanh v b l bn nc ang chun b n tt K
Du nm 1789), do , ginh thng li trn vn.
V mu k nh gic

101

Mu l la ch, nh vo ch yu, ch s h, ch
t phng b, lm cho chng b ng, lng tng i ph. K
l iu ch theo nh ca ta, ginh quyn ch
ng, buc chng phi nh theo cch nh ca ta. Trong
cc cuc chin tranh gii phng, vi ch kin cng ca dn
tc, triu i nh L, Trn, hu L... to c th trn
chin tranh nhn dn, thc hin ton dn nh gic, kt
hp cc cch nh, cc lc lng cng nh. Trong chng gic
ngoi xm bo v t nc, ng cha ta kt hp cht
ch gia qun triu nh, qun a phng v dn binh,
th binh cc lng x cng nh ch, lm cho lc lng ch
lun b phn tn, khng thc hin c hp qun ti Thng
Long. bo v Thng Long, L Thng Kit xy dng
tuyn phng ng sng Cu chn gic, khi qun nh
Tng tin cng vt sng khng thnh cng phi chuyn vo
phng ng, ng dng qun a phng v dn binh lin
tc quy ri, lm cho ch mt mi, cng thng, to thi
c cho qun i nh L chuyn sang phn cng ginh
thng li hon ton.
K sch nh gic ca ng cha ta khng nhng sng
to, m cn ht sc mm do, khn kho l "bit tin,
bit thoi, bit cng, bit th". Bit kt hp cht ch gia
tin cng qun s vi binh vn, ngoi giao, to th mnh cho
ta, bit ph th mnh ca gic, trong tin cng qun
s lun gi vai tr quyt nh. L Li, Nguyn Tri khng
nhng gii trong by mu, lp k nh thng gic trn
chin trng, m cn thc hin "mu pht cng tm", nh
vo lng ngi. Sau khi nh tan o qun vin binh do
Liu Thng ch huy, vy cht thnh ng Quan, buc
Vng Thng phi u hng v iu kin, nhng cc ng
cp thuyn, nga v lng tho cho hng binh nh Minh v
nc trong danh d, mun i dp tt chin tranh.
ng cha ta pht trin mu, k nh gic, bin c nc
thnh mt chin trng, to ra mt "thin la, a vng"
dit ch. Lm cho "ch ng m ho t, ch mnh m
ho yu", i n u cng b nh, lun b tp kch,
phc kch, lc lng b tiu hao, tiu dit, ri vo trng thi
"tin thoi lng nan". Trong tc chin, ng cha ta trit
khot su im yu ca ch l tc chin chin tr102

ng xa, tip t kh khn, nn tp trung trit ph lng

tho, hu cn ca ch. Ngoi thc hin k "thanh d", lm
cho k th ri vo trng thi "ngi khng c lng n, nga
khng c nc ung", qun i nh Trn t chc lc lng
n nh cc lc lng vn chuyn lng thc, hu cn v
nh ph kho tng ca ch. in hnh nh i qun ca
Trn Khnh D tiu dit ton b on thuyn lng tho
ca gic do Trng Vn H ch huy bn Vn n, lm
cho gic Nguyn Mng Thng Long v cng hong lon.
Ngh thut chin tranh nhn dn, thc hin ton
dn nh gic
Thc hin ton dn nh gic l mt trong nhng nt
c o trong ngh thut qun s ca ng cha ta, c th
hin c trong khi ngha v chin tranh gii phng. Nt
c o xut pht t lng yu nc thng ni ca nhn
dn ta, t tnh cht t v, chnh ngha ca cc cuc khng
chin. H k th ng n nc ta, th "vua ti ng lng,
anh em ho mc, c nc chung sc, trm h l binh", gi
vng qu hng, bo v x tc.
T li th ca Hai B Trng v ngha qun : "Mt xin ra
sch nc th ; Hai xin em li nghip xa h Hng ; Ba ko oan
c lng chng ; Bn xin vn vn s cng lnh ny" (1), n
Hch tng s, Bnh Ng i co, ngh thut "ly i ngha
thng hung tn, ly ch nhn thay cng bo", ngh thut
qun s Vit Nam lin tc pht trin da trn nn tng
ca chin tranh nhn dn, thc hin tt i yu thnh
mnh, kt hp lc, th, thi, mu, t mc ch l cng
ginh li v gi vng ch quyn t nc vi t tng "dp tt
mun i chin tranh", "em li thi bnh mun thu". Ni
dung c bn ca thc hin ton dn nh gic l : "Mi
ngi dn l mt ngi lnh, nh gic theo cng v, chc
trch ca mnh. Mi thn, xm, bn, lng l mt pho i
dit gic. C nc l mt chin trng, to ra th trn chin
tranh nhn dn lin hon, vng chc lm cho ch ng
m ho t, mnh m ho yu, ri vo trng thi b ng,
lng tng v b sa ly". Trong nh gic, ng cha ta tn
dng a hnh, xy dng th trn lng, nc vng chc,
(

1)

Gio trnh Lch s qun s, NXB Qun i nhn dn, H Ni,

1997, tp 2, tr. 33.

103

vn dng sng to cch nh ca nhiu lc lng, nhiu th

qun. Vn dng rng ri, sng to nhiu hnh thc nh
gic t hiu qu cao nh : phng ng sng Cu, phc
kch Chi Lng, phn cng Chng Dng, Hm T, tin cng
Ngc Hi, ng a...
Ngh thut ly nh nh ln, ly t ch nhiu, ly
yu chng mnh
y l nt c sc v tt yu trong ngh thut qun
s ca ng cha ta, khi dn tc ta lun phi chng li cc i
qun xm lc c qun s, v kh, trang b ln hn nhiu
ln. Ngh thut ly nh nh ln, ly t ch nhiu, ly
yu chng mnh chnh l sn phm ca ly "th" thng
"lc". Quy lut ca chin tranh l mnh c, yu thua, nhng
t trong thc tin chng gic ngoi xm, cha ng ta sm
xc nh ng v sc mnh trong chin tranh, l : sc
mnh tng hp ca nhiu yu t, ch khng thun tu l s
so snh, hn km v qun s, v kh ca mi bn tham
chin.
chng li 30 vn qun xm lc Tng (1077), nh L
trong khi ch c khong 10 vn qun, L Thng Kit tn
dng c u th a hnh v cc yu t khc to ra sc
mnh hn ch v nh thng ch.
Thi nh Trn c khong 15 vn qun, chng li gic
Nguyn Mng, ln th 2 l 60 vn, ln 3 l khong 50 vn.
Nh Trn "ly on binh ch trng trn", hn ch
sc mnh ca gic, nh thng gic.
Cuc khi ngha ca Lam Sn, qun s lc cao nht c
khong 10 vn, nhng nh thng 80 vn qun Minh
xm lc. V L Li, Nguyn Tri vn dng "trnh th ban
mai, nh lc chiu t" v vn dng cch nh "vy thnh
dit vin".
Trong cuc khng chin chng qun Mn Thanh xm lc,
nh Ty Sn c khong 10 vn qun, nhng nh thng
29 vn qun xm lc v qun bn nc L Chiu Thng v
Nguyn Hu dng li nh to bo, thn tc, bt ng.
Ngh thut kt hp u tranh gia cc mt trn
qun s, chnh tr, ngoi giao v binh vn

104

Chin tranh l s th thch ton din i vi mi quc

gia trong tham chin. Trong chng gic ngoi xm, ng
cha ta bit kt hp cht ch cc mt trn nhm to ra
sc mnh tng hp nh thng k th. Mi mt trn c
v tr, tc dng khc nhau, nhng cng thng nht mc
ch to ra sc mnh ginh thng li trong chin tranh.
Mt trn chnh tr nhm c v tinh thn yu nc ca
nhn dn, quy t sc mnh i on kt dn tc, l c
s to ra sc mnh qun s.
Mt trn qun s l mt trn quyt lit nht, thc
hin tiu dit sinh lc, ph hu phng tin chin tranh ca
ch, quyt nh thng li trc tip ca chin tranh, to
, to th cho cc mt trn khc pht trin.
Mt trn ngoi giao c v tr rt quan trng, cao
tnh chnh ngha ca nhn dn ta, phn ho, c lp k
th, to th c li cho cuc chin. Mt khc, mt trn ngoi
giao kt hp vi mt trn qun s, chnh tr to ra th c li
kt thc chin tranh cng sm cng tt.
Mt trn binh vn vn ng lm tan r hng ng
ca gic, gp phn quan trng hn ch thp nht tn
tht ca nhn dn ta trong chin tranh.
V ngh thut t chc v thc hnh cc trn nh ln
Trong cc triu i phong kin, ng cha ta t chc
v tin hnh cc trn nh quyt nh gii phng t
nc, kt thc chin tranh. Thi nh L c phng ng sng
Cu (Nh Nguyt), y l mt in hnh v kt hp cht
ch hai hnh thc tc chin phng ng v phn cng trn c
quy m chin lc, chin thut. Tc chin phng ng Nh
Nguyt khng ch chn ng 30 vn qun Tng, m cn
lm tht bi nh nhanh, thng nhanh chim
Thng Long ca chng, khin qun ch phi chuyn t
ch ng tin cng sang b ng phng ng.
Thi nh Trn, chng gic Nguyn Mng ln th hai,
Trn Quc Tun t chc mt cuc rt lui chin lc, lm
tht bi k hoch hp vy ca ch. Trong cuc truy ui,
gic Nguyn Mng khng thc hin c nhng n
quyt chin vi ch lc ta, tri li, chng vp phi mt cuc
chin tranh ca ton dn i Vit. Do vy, qun Nguyn
105

Mng sa vo tnh trng mun nh m khng nh c, "lc cng yu, th cng suy", iu to ra thi c
phn cng cho qun ta.
Thi hu L, sau 10 nm bn b, gian kh, ngoan cng,
cuc khi ngha Lam Sn do L Li lnh o hon thnh
nhim v v vang gii phng dn tc, gii phng Thng
Long. Thng li l kt qu ca nhiu yu t, trong
ngh thut t chc v tin hnh cc trn nh quyt
nh gi mt vai tr rt quan trng, c bit giai on
cui ca chin tranh. Trong ch o tc chin, L Li v
Nguyn Tri ch trng "lnh ch thc, nh ch h, trnh ni
vng chc, nh ni s h". Khi nghe tin vin binh nh
Minh sp sang, nhiu tng s yu cu L Li h gp thnh
ng Quan (Thng Long) dit tr ni ng, ri sau s
dc ton lc nh vin binh. L Li phn tch mt
cch sng sut v quyt nh : "nh thnh l h sch... Sao
bng nui dng sc qun, gi ly nhu kh i vin
binh ca gic. Vin binh b ph th thnh tt phi hng.
Lm mt vic m c c hai, mi l k sch vn ton".
Vic la chn rt ng mc tiu tin cng chin lc v kit
xut trong t chc, thc hnh trn quyt chin Xng Giang
Chi Lng, buc l gic Vng Thng trong thnh ng Quan
khng nh m b bt chng t ti nng qun s xut
sc ca ng trong t chc v thc hnh cc trn nh ln
ca ng cha ta.
Ngh thut qun s ca Nguyn Hu v qun Ty
Sn c biu hin tp trung nht, rc r nht trong vic t
chc v thc hnh cc trn quyt chin chin lc, c bit
l gii phng Thng Long trong ma xun K Du 1789. Khi
chn nh vo Thng Long l a bn tp trung hu ht
qun ch, l ni b ch huy qun Thanh v triu nh
L Chiu Thng, Nguyn Hu nhn thy rt r trong ci
mnh ca ch, chng bc l nhng im yu v s h.
im yu c bn ca qun tng nh Thanh l rt ch quan,
ngo mn, cho rng, Ty Sn khng dm v khng th tin
cng chng, do th trn rt lng lo.
Trong thc hnh tc chin, Nguyn Hu thit lp
mt h thng t chc hnh qun t hiu qu ti a,
106

khin qun ch hon ton b ng. Trong cch nh,

Nguyn Hu rt ch trng hp vy chin dch, chin thut
v tin cng ch bng cc n thc su, him hc. y
va l ngh thut kt hp tin cng chnh din vi bn sn,
va l tin hnh nhiu trn nh din ra ng thi, lin
tip, nhanh mnh, bt ng, khin ch khng th ng cu
c cho nhau v nhanh chng tht bi.
2. Ngh thut qun s Vit Nam t khi c ng lnh
o
K tha, pht trin ngh thut nh gic ca t tin,
ngh thut qun s Vit Nam di s lnh o ca ng
khng ngng pht trin, gn lin vi thng li ca hai cuc
khng chin chng Php, chng M. Ngh thut qun s
Vit Nam gm ba b phn hp thnh : Chin lc qun s,
ngh thut chin dch v chin thut. Ba b phn ca
ngh thut qun s l mt th thng nht c quan h bin
chng cht ch, thc y nhau pht trin, trong chin lc qun s ng vai tr ch o.
a) C s hnh thnh ngh thut qun s Vit
Nam

Truyn thng nh gic ca ng cha

Tri qua my nghn nm chng gic ngoi xm, ngh
thut qun s ca ng cha hnh thnh v khng ngng
pht trin, tr thnh nhng bi hc v gi cho cc th h
sau. Nhiu t tng qun s kit xut nh : "Binh th yu lc",
"H trng khu c", "Bnh Ng i co" ; nhng trn nh
in hnh nh : Nh Nguyt, Chi Lng, Ty Kt, Ngc Hi,
ng a... li nhng kinh nghim qu gi. Kinh
nghim truyn thng l c s ton ng, ton dn,
ton qun ta k tha, vn dng, pht trin trong cuc
khng chin chng Php, chng M v trong cng cuc bo
v T quc Vit Nam x hi ch ngha.
Ch ngha Mc Lnin v chin tranh, qun i v
bo v T quc
ng Cng sn Vit Nam ly ch ngha Mc Lnin, t tng H Ch Minh lm nn tng t tng v kim ch nam cho
mi hnh ng. Hc thuyt chin tranh, qun i, bo v
107

T quc x hi ch ngha v kinh nghim

ngh thut qun s c c rt qua cc cuc chin tranh
do
C.
Mc,
Ph. ngghen, V.I. Lnin tng kt, l c s ng ta vn
dng, nh ra ng li qun s trong khi ngha v trang,
chin tranh gii phng Vit Nam.
T tng qun s H Ch Minh
T tng qun s H Ch Minh l s tip thu, k tha
truyn thng nh gic ca t tin, vn dng l lun Mc
Lnin v qun s, kinh nghim ca cc nc trn th gii vo
thc tin cch mng Vit Nam, l c s cho s hnh thnh
v pht trin ngh thut qun s Vit Nam.
H Ch Minh tng bin dch "Binh php Tn T", vit
v "kinh nghim du kch Tu", "du kch Nga"..., pht trin
nguyn tc chin u tin cng, chin u phng ng...
qua cc thi k u tranh cch mng. H Ch Minh v ng ta
ra phng chm ch o chin tranh, phng thc
tc
chin chin lc, nm bt ng thi c, a chin tranh
Vit Nam kt thc thng li.
b) Ni dung ngh thut qun s Vit Nam t khi c
ng lnh o
Chin lc qun s
Chin lc qun s l tng th phng chm, chnh
sch v mu lc c hoch nh ngn nga v sn sng
tin hnh chin tranh (xung t v trang) thng li ; b
phn hp thnh (quan trng nht) c tc dng ch o trong
ngh thut qun s (1).
Trong hai cuc khng chin chng Php, chng M,
chin lc qun s Vit Nam th hin cc ni dung ch
yu sau :
+ Xc nh ng k th, ng i tng tc chin : y
l vn quan trng ca chin tranh cch mng, nhim v
ca chin lc qun s phi xc nh chnh xc t
c i sch v phng thc i ph hiu qu nht. Thc
tin nc ta sau Cch mng Thng Tm nm 1945, lc
(

1)

B Quc phng, T in Bch khoa qun s Vit Nam, NXB

Qun i nhn dn, H Ni, 2004, tr. 213.

108

xut hin nhiu k th : qun i Anh, Tng, n , Nht v

qun Php. Tt c k th trn u cng chung mt mc
ch l tiu dit nh nc Vit Nam dn ch cng ho non
tr. Trc tnh hnh , ng ta xc nh k th nguy him,
trc tip ca cch mng Vit Nam l thc dn Php. y l
t duy chnh xc, khoa hc ca ng v Ch tch H Ch
Minh trong thi im lch s "ngn cn treo si tc". T
, i tng tc chin ca qun v dn ta l qun i
Php xm lc.
Sau chin thng lch s in Bin Ph, khi quc M
khng chu k Hip nh Ginev, to c p t ch
ngha thc dn mi min Nam Vit Nam, ngay t thng
9/ 1954, ng ta nhn nh, quc M ang dn tr
thnh k th trc tip, nguy him ca nhn dn Vit Nam,
Lo, Campuchia. y l s phn on chnh xc trong xc
nh k th ca cch mng ni chung, ca chin lc qun s
ni ring.
+ nh gi ng k th : ng ta v Ch tch H Ch Minh
phn tch, nh gi ng mnh, yu ca k th. Bc vo
khng chin chng Php, so snh lc lng ch, ta ht sc
chnh lch, nhng vi phng php xem xt bin chng, ng
ta phn tch, ch ra s pht trin trong so snh lc lng
v cho rng : "Lc lng ca Php nh Mt Tri lc hong hn,
hng hch lm nhng gn tt ngh" cn "lc lng ca ta
ngy cng thm mnh, nh sui mi chy, nh la mi nhen,
ch
c
tin..."(2).
i
vi
quc M, d c qun ng, sng tt, tin nhiu, nhng
chng c im yu cn bn l i xm lc, b nhn dn
th gii v ngay c nhn dn nc M phn i, ng ta
nh gi ng k th, a ra nhn nh "M giu nhng
khng mnh", y l mt t duy chnh xc, khoa hc vt trn
mi t duy ca thi i trong thi im lch s. T nhng
nhn nh trn ca ng ta, chin lc qun s Vit Nam
tip thm sc mnh cho nhn dn ta quyt tm nh M
v bit thng M.
+ M u v kt thc chin tranh ng lc : M u
v kt thc chin tranh ng lc l mt vn mang tnh
(

2)

Gio trnh Lch s qun s, NXB Qun i nhn dn, H Ni,

1997, tp 3, tr. 65.

109

ngh thut cao trong ch o chin tranh ca ng ta,

nhm ginh thng li trn vn nht nhng hn ch tn tht
n mc thp nht.
Trong hai cuc khng chin chng Php v chng M,
chng ta m u chin tranh u vo nhng thi im
p ng mi iu kin ca hon cnh lch s, do c
sc li cun ton dn tc v c sc thuyt phc trn trng
quc t mnh m. Trong khng chin chng Php, m u
chin tranh vo ngy 19/12/1946, Ch tch H Ch Minh ra
li ku gi ton quc khng chin, y l thi im ta
khng th li c na sau cc hnh ng thin ch nhm
ngn nga, khng chin tranh xy ra...
Ch tch H Ch Minh ch r : "... Chng ta mun ho
bnh, chng ta phi nhn nhng. Nhng chng ta cng nhn
nhng, gic Php cng ln ti v chng quyt tm cp nc ta
mt ln na... ". Trong cuc khng chin chng M, ng ta
chn ng thi im sau nm 1960, chuyn t khi
ngha tng phn ln chin tranh cch mng, cch mng
min Nam c bc trng thnh, y l thi im sau
ng khi v khng cho M to c ph hoi cng cuc xy
dng ch ngha x hi min Bc.
Trong khng chin chng Php, chng ta chn thi im
sau khi ginh thng li chin dch in Bin Ph. Trong
khng chin chng M, ta chn thi im kt thc thng
li Chin dch H Ch Minh lch s. Ti cc thi im ,
th v lc cch mng u mnh, c iu kin
quyt nh kt thc chin tranh, t quyt nh vn
mnh ca t nc, m khng ph thuc vo nhng yu t
tc ng khch quan.
+ Phng chm tin hnh chin tranh : chng li
chin tranh xm lc ca nhng k th c sc mnh hn ta
nhiu ln v kinh t, qun s, khoa hc, cng ngh, ng
ta ch o tin hnh chin tranh nhn dn, thc hin
ton dn nh gic, nh gic ton din trn trn tt c
cc mt trn qun s, chnh tr, kinh t, vn ho, ngoi
giao..., trong , mt trn qun s gi vai tr quyt nh
nht. ng ta ch o tin hnh chin tranh vi
tinh thn "t lc cnh sinh, nh lu di, da vo sc
mnh
l
chnh",
110

nhng khng chin lu di khng ng ngha vi ko di v

thi
hn,
m phi bit la chn thi im c li nht kt thc
chin tranh cng sm cng tt.
+ Phng thc tin hnh chin tranh : Cuc chin tranh
chng qun xm lc nc ta l chin tranh cch mng, chnh
ngha v t v. Do , ng ta ch o : phng thc tin
hnh chin tranh l chin tranh nhn dn kt hp gia
a phng vi cc binh on ch lc, kt hp cht ch tin
cng ch bng hai lc lng chnh tr, qun s ; bng ba
mi gip cng qun s, chnh tr, binh vn ; trn c ba vng
chin lc : rng ni, nng thn ng bng v th, lm
cho ch b ng, lng tng trong i ph, dn n sai
lm v chin lc, sa ly v chin thut v tht bi.
Ngh thut chin dch : "Ngh thut chin dch, l
lun v thc tin chun b, thc hnh chin dch v cc
hot ng tc chin tng ng ; b phn hp thnh ca
ngh thut qun s, khu ni lin gia chin lc qun s
v chin thut."(1) Chin dch c hnh thnh trong khng
chin chng Php, c nh du bng chin dch Vit Bc
Thu ng 1947. Trong khng chin chng Php, ta tin
hnh hn 40 chin dch cc quy m khc nhau v hn 50
chin dch trong khng chin chng M. S hnh thnh
chin dch v pht trin ca ngh thut chin dch, b
phn
hp
thnh
ca ngh thut qun s Vit Nam l ton din, tp trung
nhng vn ch yu sau.
+ Loi hnh chin dch
Trong khng chin chng Php, chng M, Qun i
nhn
dn
Vit Nam v cc lc lng v trang t chc v thc hnh
cc loi hnh chin dch :
Chin dch tin cng. V d: Chin dch in Bin Ph
nm 1954, Chin dch Tin cng Ty Nguyn, Chin dch
H Ch Minh trong cuc Tng tin cng v ni dy ma
xun 1975.
(

1)

B Quc phng, T in Bch khoa qun s Vit Nam, NXB

Qun
i
nhn
dn,
H Ni, 2004, tr. 153.

111

Chin dch phn cng. V d: Chin dch Phn cng

Vit Bc nm 1947, Chin dch Phn cng ng s 9
Nam Lo nm 1971.
Chin dch phng ng. V d: Chin dch Phng ng
Qung Tr nm 1972.
Chin dch phng khng. V d: Chin dch Phng
khng H Ni, 1972.
Chin dch tin cng tng hp. V d: Chin dch Tin
cng tng hp Khu 8.
+ Quy m chin dch
Trong khng chin chng Php, chng M, quy m chin
dch c pht trin c v s lng v cht lng.
Nhng ngy u khng chin chng Php, quy m
chin dch ca ta cn rt nh b, lc lng tham gia t 1
n 3 trung on, v kh, trang b chin u th s. n
cui cuc khng chin chng Php, trong chin dch in
Bin Ph, lc lng tham gia ln ti 5 i on cng nhiu lc
lng khc.
Trong khng chin chng M, giai on u lc lng
ch
c
t
1
n
2 trung on, sau pht trin n s on. n cui
cuc khng chin, c bit l chin dch H Ch Minh, lc
lng b binh l 5 qun on v nhiu binh chng, qun
chng khc, phi hp cht ch vi ni dy ca qun chng.
Trong hai cuc khng chin, nhng giai on u, cc
chin dch din ra ch yu a hnh rng ni, nhng giai
on cui din ra trn tt c a hnh nhanh chng
kt thc chin tranh.
+ Ngh thut chin dch l cch nh chin dch
Thi k u, do so snh lc lng gia ta v ch rt
chnh lch, b i ta mi c kinh nghim chin u nhng
trn nh n l, cha c kinh nghim tc chin quy m
chin dch. Nhng t trong thc tin chin tranh, trnh
ch huy v thc hnh tc chin ca b i ta ngy cng
trng thnh. T chin dch Vit Bc 1947 n chin dch
Bin gii 1950 v c bit l chin dch in Bin Ph,
ngh thut chin dch c bc pht trin vt bc nh :
ngh thut la chn khu vc tc chin ch yu, ngh thut
112

chun b th trn chin dch, ngh thut tp trung u th

lc lng bo m nh chc thng trn m mn chin
dch, ngh thut x tr chnh xc cc tnh hung trong tc
chin chin dch...
Trong chin dch in Bin Ph, ngh thut chin dch
c bc pht trin vt bc, l : Xc nh ng phng
chm tc chin chin dch, vic thay i phng chm
tc chin t "nh nhanh, thng nhanh" sang "nh chc,
tin chc" th hin s phn tch khoa hc, khch quan
tnh hnh ch, ta v a hnh. Xy dng th trn
chin dch vng chc, thc hin bao vy rng ln, chia
ct v c lp in Bin Ph vi cc chin trng khc. Pht
huy cao nht sc mnh tc chin hip ng cc binh chng,
tp trung u th binh ho lc nh dt im tng trn then
cht, tiu dit tng b phn ch, ph v tng mng phng
ng ca chng. Vn dng sng to cch nh chin dch,
da vo h thng trn a, thc hnh vy hm kt hp vi
t ph, kt hp nh chnh din vi cc mi thc su,
lun su, to th chia ct ch ; kt hp cc t nh ln,
nh va v thng xuyn vy ln, ngy cng
sit cht vng vy, to thi c thc hnh tng cng kch
tiu dit ton b qun ch.
Trong khng chin chng M, ngh thut chin dch
k tha nhng kinh nghim ca khng chin chng Php v
nng ln mt tm cao mi. Ngh thut chin dch ch
o chin thut nh bi tt c cc chin lc qun s, bin
php, th on tc chin ca qun M, ngy v ch hu.
c bit, trong cuc Tng tin cng v ni dy ma xun
nm 1975, ngh thut chin dch c bc pht trin nhy
vt, c th hin cc ni dung sau :
Ngh thut to u th lc lng, m bo nh ch trn
th mnh, hnh thnh sc mnh p o ch trong chin
dch. Ngh thut vn dng sng to cch nh chin dch
(vn dng hai cch nh ln lt v ng lot). Ngh thut
pht huy sc mnh ca cc binh chng, qun chng trong
tc chin hip ng quy m ln. Ngh thut kt hp tin
cng vi ni dy, phi hp tc chin ba th qun, ly n
nh ln ca ch lc lm trung tm phi hp. Ngh thut
ch o vn dng chin thut sng to thc hin
113

thng li nhim v chin dch. Ngh thut khuch trng

kt qu ca trn then cht trc vi trn then cht sau trong
chin dch tin cng.
Chin thut
"Chin thut l l lun v thc tin v t chc v thc
hnh chin u ca phn i, binh i, binh on lc lng v trang, b phn hp thnh ca ngh thut qun s
Vit Nam"(1).
Chin thut hnh thnh, pht trin gn lin vi lch s
xy dng, chin u v trng thnh ca qun i ta. S
pht trin l kt qu ca s ch o chin lc, chin
dch, ngh thut t chc v thc hnh cc trn chin u
ca b i ta trc mt i tng ch, a hnh c th. Ni
dung ca chin lc c th hin :
+ Vn dng cc hnh thc chin thut vo cc trn
chin u
Giai on u ca hai cuc khng chin chng Php,
chng M, lc lng, v kh, trang b ca ta cn hn ch, do
, t tng tc chin ca b i ta l "qun trit t tng tin
cng, trit dng du kch chin, vn ng chin tiu
dit ch". Cc trn chin u giai on ny ch yu
din ra quy m trung i, i i, tiu on, ly nh
ch ngoi cng s l ph bin. Chin thut thng vn
dng l tp kch, phc kch, vn ng tin cng trong ,
phc kch c li hn tp kch.
Cc giai on sau ca hai cuc khng chin, b i ta
trng thnh, khng nhng nh gii vn ng chin
(nh ch ngoi cng s), m tng bc vn dng cng kin
chin (nh ch trong cng s).
Giai on cui ca hai cuc khng chin chng Php,
chng M do yu cu ca chin lc, chin dch, phi nh
bi cuc hnh qun ln chim ca ch gi vng vng
gii phng, chin thut phng ng xut hin. Chin thut
phng ng c vn dng nh phng ng i A1 trong chin
dch in Bin Ph, phng ng Qung Tr nm 1972, phng
ng Thng c nm 1974... Ngoi ra, cc n v cn vn
(

1)

B Quc phng, T in Bch khoa qun s Vit Nam, NXB Qun

i nhn dn, H Ni, 2004, tr. 217.

114

dng cc hnh thc chin thut truy kch, nh ch

b ng khng, hon thnh nhim v cp trn giao.
+ Quy m lc lng tham gia trong cc trn chin u
Giai on u ca hai cuc khng chin, lc lng tham
gia cc trn chin u ch yu trong bin ch v c tng
cng mt s ho lc nh sng ci 82mm, KZ... Cc giai on
sau, quy m lc lng tham gia cc trn chin u ngy cng
ln, c nhiu trn nh hip ng binh chng gia b
binh, xe tng, pho binh, phng khng... Hip ng chin
u
gia cc lc lng b i ch lc, b i a phng v dn
qun t v ngy cng nhiu.
+ Cch nh
L ni dung quan trng nht ca l lun chin thut. Mi
binh chng, mi hnh thc chin thut u c nhng cch
nh c th, ph hp vi i tng v a hnh. Ni dung
cch nh trong tng hnh thc chin thut pht trin t
cch nh ca lc lng b binh l ch yu n cch nh
hip ng binh chng. Cch nh ca ta th hin tnh
tch cc, ch ng tin cng, bm tht lng ch, chia
ch ra m nh, tri ch li m dit. Kt hp cht ch
gia hnh ng tin cng v phng ng ca ba th qun
hon thnh nhim v ca cp trn giao.
3. Vn dng mt s bi hc kinh nghim v ngh
thut qun s vo s nghip bo v T quc trong
thi k mi v trch nhim ca sinh vin
Ngh thut qun s Vit Nam hnh thnh, pht
trin trong qu trnh dng v gi nc ca dn tc. T khi
ng Cng sn Vit Nam ra i v lnh o cch mng Vit
Nam, ngh thut qun s ngy cng pht trin, l
ngh thut chin tranh nhn dn, ngh thut ly nh
nh ln, ly t ch nhiu, ly yu chng mnh... Nhng
bi hc kinh nghim v ngh thut qun s vn cn gi
nguyn gi tr chng ta tip tc nghin cu v vn dng
vo s nghip bo v T quc trong thi k mi.

115

a) Qun trit t tng tch cc tin cng

Trong lch s chin tranh gi nc, ngh thut qun s
ca cha ng ta trc y lun nhn mnh t tng tch cc,
ch ng tin cng ch. Ngy nay, vi sc mnh ca c nc nh gic di s lnh o ca ng, ngh thut qun s
ca ta cng c iu kin pht huy mt mnh ca mnh,
khot su ch yu ca ch "kin quyt khng ngng
th tin cng", tin cng ch vo ng thi c, a
im thch hp.
Ngy nay, k th ca t nc ta l ch ngha quc v
cc th lc th ch, c u th v tim lc kinh t, qun s,
khoa hc cng ngh mnh, nhng do tin hnh chin tranh
xm lc, phi ngha, nn chng s bc l nhiu s h. Trn
c s nh gi ng mnh, yu ca ch v ta, chng ta
phi bit pht huy sc mnh ca mi lc lng, vn dng linh
hot mi hnh thc v quy m tc chin, mi cch nh, mi
c th tin cng ch mt cch lin tc mi lc, mi ni.
Khng ch tin cng trn mt trn qun s, m phi tin
cng ton din trn mi mt trn, c bit l mt trn
chnh tr, binh vn, thc hin "mu pht cng tm", nh
vo lng ngi, gp phn thay i cc din chin tranh.
Nh vy, trn c s khng ngng nng cao cnh gic
cch mng, pht huy lng dng cm, tr thng minh sng to
gii quyt ng n mi quan h gia con ngi v v
kh, nm vng t tng tch cc tin cng, chng ta hon
ton c th ginh quyn ch ng trn chin trng v kt
thc chin tranh trong iu kin c li nht.
b) Ngh thut qun s ton dn nh gic
y l s k tha v pht huy ln mt trnh mi t
ngh thut qun s truyn thng ca dn tc. Trong chin
tranh bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha, ngh
thut qun s ch o mi hot ng tc chin ca lc lng v trang v nhn dn. l mt nguyn tc trong
ngh thut qun s ca ton dn nh gic. Nguyn tc
phi c th hin c th trong vic xc nh phng hng, mc tiu, i tng v thi c tin cng... trong k hoch
chin lc, chin dch, cng nh tng trn nh c th.

116

Trong hot ng tc chin ca cc lc lng v trang, kt

hp nh phn tn vi nh tp trung, kt hp nh nh,
nh va v nh ln. Mi lc lng, mi th qun u c v
tr tc dng v c nhng quy lut hot ng ring. V vy,
cn phi phi hp tc chin ca cc lc lng, cc th qun c
v chin lc cng nh trong chin dch v chin u. C kt
hp nh phn tn, rng khp ca lc lng v trang a
phng vi nh tp trung ca lc lng c ng, kt hp
nh nh, nh va, nh ln mi pht huy c uy lc ca
mi v kh t th s n hin i, lm cho binh lc ca
ch b phn tn, dn mng, khin cho chng ng m
ho t, mnh m ho yu v lun b ng i ph ; trn c
s , thc hin nhng n nh quyt nh, to s thay
i trn chin trng c li cho ta.
c) Ngh thut to sc mnh tng hp bng lc,
th, thi v mu k
Trong u tranh v trang, trc mt i tng c sc mnh
vt tri v qun s, khoa hc cng ngh phi bit kt hp
cht ch cc yu t : lc lng, th trn, thi c v mu tr,
sng to. Dng lc phi da vo th c li, dng ng ni,
ng lc mi t hiu qu cao, lc nh ho ln, yu ho
mnh. To th, to lc sn sng nh ch khi thi c
c li nht. t th, lc vo ng thi c c li th "sc
dng mt na m cng c gp i". Mun nh thng,
cn phi dng mu k, hn ch ci mnh ca ch, pht huy
ci mnh ca ta. Lun ch la ch v gi b mt, bt
ng. nh bt ng, to hiu qu dit ch, nht l trong
iu kin lc lng qun s ch mnh, c v kh cng
ngh cao.
Ngh thut qun s ca ta cn phi bit nh gi
ng v trit khai thc cc yu t "thin thi, a li,
nhn ho". l ngh thut nm bt v pht huy sc
mnh ca thi i, pht huy tim nng, th mnh ca t nc, con ngi Vit Nam, trong , cn c bit ch trng
"nhn ho". Ch c kt hp cht ch lc, th, thi, mu v
cc yu t khc, ta mi c th to ra sc mnh tng hp,
nh thng k th c kinh t, qun s mnh khi chng liu
lnh xm lc nc ta.
117

d) Qun trit t tng ly t nh nhiu, bit tp

trung u th lc lng cn thit nh thng ch
Trong lch s dng nc v gi nc ca dn tc, ng cha
ta lun phi chng li k th xm lc ln hn nhiu ln. ng
trc thc t , ng cha ta sng to ra ngh thut "ly t
ch nhiu", nhng bit tp trung u th lc lng trong
nhng thi im quan trng nh thng qun xm lc. Ngy nay, vn dng t tng ly t nh nhiu, ta phi
pht huy c kh nng nh gic ca ton dn, ca c ba
th qun, to ra sc mnh tng hp hn ch nh
thng ch trong mi tnh th. Mt khc, phi tn dng
a hnh, tn dng c yu t b mt, bt ng, tit kim
c lc lng nh lu di, cng nh cng mnh, cng
nh cng thng.
e) Kt hp tiu hao, tiu dit ch vi bo v vng
chc cc mc tiu
Tng trn nh, tng chin dch c mc ch c th
khc nhau, nhng mc ch chung nht ca mi hot ng
tc chin trong chin tranh bo v T quc l tiu dit lc
lng ch phi i i vi bo v vng chc mc tiu. Mun
ginh thng li trit trong chin tranh, chng ta phi
kt hp nh tiu hao vi nh tiu dit ln qun ch.
nh tiu hao rng ri bng nh nh, nh va ca chin
tranh nhn dn a phng s to iu kin cho tc chin
tp trung ca chin tranh bng cc binh on ch lc, thc
hin nh ln, tiu dit ln qun ch. i i vi tiu hao,
tiu dit lc lng ca ch, phi bo v vng chc mc tiu
ca ta, l vn c tnh quy lut trong chin tranh nhn
dn bo v T quc.
g) Trch nhim ca sinh vin
Nghin cu ngh thut qun s ca cc th h ng cha
ta, chng ta c quyn t ho v tinh thn dng cm, ch
kin cng trong chng gic ngoi xm bo v non sng
t nc. Ngy nay, t nc ang y mnh cng cuc i
mi di s lnh o ca ng v t c nhiu thnh tu
quan trng. Nhng k th cn , chng ang tm mi th
on xo b ch x hi ch ngha nc ta. Do vy,
118

trch nhim ca sinh vin rt nng n i vi cng cuc

xy dng v bo v T quc. Trc ht, mi sinh vin cn
pht huy tinh thn t lc, vt qua kh khn hon thnh
nhim v hc tp, c bit l khng ngng bi p lng
yu qu hng, t nc. Mt khc, phi phn u, tu dng
tr thnh nhng cng dn tt, sn sng lm nhim v
khi T quc cn.
CU HI N TP
1. Phn tch truyn thng v ngh thut nh gic
ca t tin.
2. Trnh by nhng nt c sc v ngh thut qun
s Vit Nam t khi c ng Cng sn Vit Nam lnh o.

Bi 8
PHNG CHNG CHIN LC "Din bin ho
bnh", BO LON LT CA CC TH LC
TH CH I VI CCH MNG VIT NAM
I - MC CH, yu cu
Nm vng m mu, th on "Din bin ho bnh",
bo lon lt ca cc th lc th ch chng ph cc nc
x hi ch ngha v cch mng Vit Nam hin nay, trn c
s mi ngi cao cnh gic cch mng, gp phn
cng ton ng, ton dn v lc lng v trang lm tht bi
chin lc "Din bin ho bnh", bo lon lt ca chng.
Ra sc hc tp trau di phm cht, nng lc ca ngi
on vin thanh nin, k tip cc th h cha anh gp phn
thc hin thng li nhim v xy dng bo v T quc
Vit Nam x hi ch ngha.
II - NI DUNG
1. Chin lc "Din bin ho bnh", bo lon lt
ca cc th lc th ch chng ph ch ngha x hi
119

a) Khi nim
"Din bin ho bnh" l chin lc c bn nhm lt
ch chnh tr ca cc nc tin b, trc ht l cc nc x
hi ch ngha t bn trong bng bin php phi qun s do
ch ngha quc v cc th lc phn ng tin hnh.(1)
Ni dung chnh ca chin lc "Din bin ho bnh" l
k th s dng mi th on kinh t, chnh tr, t tng, vn
ho, x hi, i ngoi, an ninh..., ph hoi, lm suy yu
t bn trong cc nc x hi ch ngha. Kch ng cc mu
thun trong x hi, to ra cc lc lng chnh tr i lp np
di chiu bi t do, dn ch, nhn quyn, t do tn gio,
sc tc, khuyn khch t nhn ho v kinh t v a
nguyn v chnh tr, lm m h giai cp v u tranh giai
cp trong nhn dn lao ng. c bit, chng coi trng
khch l li sng t sn v tng bc lm phai nht mc tiu, l
tng x hi ch ngha mt b phn sinh vin. Trit
khai thc v li dng nhng kh khn, sai st ca ng, Nh
nc x hi ch ngha trn cc lnh vc ca i sng x hi,
to nn sc p, tng bc chuyn ho v thay i ng li
chnh tr, ch x hi theo qu o ch ngha t bn.
b) S hnh thnh v pht trin ca chin lc "Din
bin ho bnh"
Chin lc "Din bin ho bnh" ra i, pht trin
cng vi s iu chnh phng thc, th on chin lc ca
ch ngha quc v cc th lc phn ng quc t
chng ph cc nc x hi ch ngha. Chin lc "Din bin
ho bnh" ca ch ngha quc v cc th lc th ch
hnh thnh v pht trin qua nhiu giai on khc nhau.
Giai on t 1945 1980, y l giai on manh nha
hnh thnh chin lc "Din bin ho bnh" c bt ngun
t nc M. Thng 3 nm 1947, chnh quyn Truman trn c
s k tha t tng ca Kennan b sung, hnh thnh v
cng b thc hin chin lc "ngn chn" ch ngha cng
sn. Thng 4 nm 1948, Quc hi M chnh thc ph chun
k hoch Mc San, tng vin tr khch l lc lng dn
(

1)

B Quc phng, Trung tm T in Bch khoa qun s, T

in
Bch
khoa
qun
s
Vit Nam, NXB Qun i nhn dn, H Ni, 2005, tr. 303.

120

ch, ci cm gin ip vo cc ng Cng sn ph hoi

cc
nc
x
hi
ch
ngha
v
ngn
chn
ch ngha cng sn Ty u, hng h ph thuc vo M.
n thng 12 nm 1957, Tng thng Aixenhao tuyn b
"M s ginh thng li bng ho bnh" v mc ch ca
chin lc lm suy yu v lt cc nc x hi ch
ngha.
T nhng nm 60 n 80 ca th k XX, nhiu i
tng thng k tip ca M nh Kenni, Ginxn,
Nchxn, Pho, coi trng v thc hin chin lc "Din
bin ho bnh" chng li ln sng cng sn, lt cc
nc x hi ch ngha. c bit, t sau tht bi Vit Nam,
M tng bc thay i chin lc chuyn t tin cng
bng sc mnh qun s l chnh, sang tin cng bng
"Din bin ho bnh" l ch yu. T v tr l th on kt
hp vi chin lc "ngn chn", pht trin thnh mt chin
lc c bn, ngy cng hon thin chng cc nc cng
sn.
Giai on t nm 1980 n nay, ch ngha quc,
cc th lc th ch tng bc hon thin "Din bin ho
bnh" v tr thnh chin lc ch yu tin cng chng cc nc x hi ch ngha. Do pht hin thy nhng sai lm,
khuyt im ca cc ng Cng sn v nh nc x hi ch
ngha trong ci t, ci cch, t nm 1980 n 1990, ch
ngha quc v cc th lc th ch s dng chin lc "Din bin ho bnh" tin cng nhm lm suy yu,
tin ti lt cc nc x hi ch ngha.
Sau s sp ca cc nc x hi ch ngha ng u
v Lin X, ch ngha quc v cc th lc th ch tip
tc ra sc s dng chin lc "Din bin ho bnh" thc
hin m mu xo b cc nc x hi ch ngha cn li. Cc th
lc th ch cho rng, phi lm xi mn t tng, o c v
nim tin cng sn ca th h tr "t din bin", t suy
yu, dn n sp , tan r ch x hi ch ngha
mt s nc cn li.
c) Bo lon lt
L hnh ng chng ph bng bo lc c t chc do lc
lng phn ng hay lc lng li khai, i lp trong nc hoc
cu kt vi nc ngoi tin hnh gy ri lon an ninh chnh
121

tr, trt t an ton x hi hoc lt chnh quyn a

phng hay trung ng(1).
V hnh thc ca bo lon, gm c bo lon chnh tr,
bo lon v trang hoc bo lon chnh tr kt hp vi v
trang.
Trn thc tin, bo lon lt l mt th on ca ch
ngha quc v cc th lc phn ng gn lin vi
chin lc "Din bin ho bnh" xo b ch ngha x hi.
Khi tin hnh bo lon lt , cc th lc th ch thng
kch ng nhng phn t qu khch, lm mt n nh
trt t an ton x hi mt s khu vc v trong mt thi
gian nht nh (thng ch din ra trong khng gian hp v
thi gian ngn) tin ti lt chnh quyn a phng
hoc nh nc x hi ch ngha.
Quy m bo lon lt , c th din ra nhiu mc ,
t quy m nh n ln. Phm vi a bn xy ra bo lon lt
c th nhiu ni, nhiu vng ca t nc, trng
im l nhng vng trung tm v kinh t, chnh tr, vn
ho ca Trung ng v a phng, ni nhy cm v chnh
tr hoc cc khu vc, a bn m c s chnh tr ca
a phng yu km.
2. Chin lc "Din bin ho bnh", bo lon lt
ca cc th lc th ch chng ph cch mng Vit
Nam
a) m mu, th on ca chin lc "Din bin ho
bnh" i vi Vit Nam
Ch ngha quc cng cc th lc th ch lun coi
Vit Nam l mt trng im trong chin lc "Din bin ho
bnh" chng ch ngha x hi. T u nm 1950 n
1975, ch ngha quc dng hnh ng qun s
xm lc v mun bin Vit Nam thnh thuc a vnh
vin ca chng nhng cui cng b tht bi hon ton. Sau
khi s dng nhng n tn cng bng qun s xm lc Vit Nam khng thnh cng, chng chuyn sang
chin lc mi nh "bao vy cm vn kinh t", "c lp v ngoi
(

1)

B Quc phng, Trung tm T in Bch khoa qun s, T in

Bch
khoa
qun
s
Vit Nam, NXB Qun i nhn dn, H Ni, 2005, tr. 63.

122

giao" kt hp vi "Din bin ho bnh", bo lon lt

nhm xo b ch x hi ch ngha Vit Nam. Li dng
thi k nc ta gp nhiu kh khn v kinh t x hi, t
nm 1975 1994 do hu qu ca chin tranh li v s
bin ng ch x hi ch ngha Lin X, ng u, cc
th lc th ch cng ro rit y mnh "Din bin ho
bnh" i vi Vit Nam.
T nm 1995 n nay, trc nhng thng li to ln ca
cng cuc i mi ton din t nc theo nh hng x hi
ch ngha do ng Cng sn Vit Nam khi xng v lnh
o, th cc th lc th ch li tip tc iu chnh th
on chng ph cch mng nc ta. Chng tuyn b xo b
"cm vn kinh t" v bnh thng ho quan h ngoi giao
chuyn sang th on mi, y mnh hot ng xm
nhp nh : "dnh lu", "ngm", "su, him" nhm chng ph
cch mng Vit Nam.
Mc tiu nht qun ca ch ngha quc v cc th
lc th ch trong s dng chin lc "Din bin ho bnh"
i vi Vit Nam l thc hin m mu xo b vai tr lnh
o ca ng, xo b ch x hi ch ngha, li nc ta i
theo con ng ch ngha t bn v l thuc vo ch ngha
quc,... t c mc tiu , cc th lc th ch
khng t b bt k th on chng ph no nh s dng bo
lc phi v trang, bo lc v trang, kinh t, chnh tr, vn
ho, x hi,... Ch ngha quc v cc th lc th ch
chng ph cch mng nc ta hin nay l ton din, trn tt
c cc lnh vc ca i sng x hi, tinh vi, thm c v
nhiu th on tinh vi kh nhn bit, c th :
Th on v kinh t. Chng mun chuyn ho nn kinh
t th trng nh hng x hi ch ngha Vit Nam dn
dn theo qu o kinh t th trng t bn ch ngha. Khch
l thnh phn kinh t t nhn pht trin, tng bc lm mt
vai tr ch o ca thnh phn kinh t nh nc. Li dng s
gip , vin tr kinh t, u t vn, chuyn giao cng ngh
cho Vit Nam t ra cc iu kin v gy sc p v
chnh tr, tng bc chuyn ho Vit Nam theo con ng t
bn ch ngha.

123

Th on v chnh tr. Cc th lc th ch kch ng

i thc hin ch "a nguyn chnh tr, a ng i
lp", "t do ho" mi mt i sng x hi, tng bc xo b
vai tr lnh o ca ng Cng sn Vit Nam, ch x hi
ch ngha Vit Nam. Chng tp hp, nui dng cc t
chc, phn t phn ng trong nc v ngoi nc, li dng cc
vn "dn ch", "nhn quyn", "dn tc", "tn gio"
chia r mi quan h gia ng vi nhn dn v khi i
on kt ton dn tc, lm mt i vai tr lnh o ca
ng. Tn dng nhng s h trong ng li ca ng,
chnh sch ca nh nc ta, sn sng can thip trng trn
bng sc mnh qun s lt ch x hi ch
ngha Vit Nam.
Th on v t tng vn ho. Chng thc hin nhiu
hot ng nhm xo b ch ngha Mc Lnin, t tng H
Ch Minh. Ph v nn tng t tng ca ng Cng sn Vit
Nam, ra sc truyn b t tng t sn vo cc tng lp nhn
dn. Li dng xu th m rng hp tc quc t, du nhp
nhng sn phm vn ho i try, li sng phng Ty,
kch ng li sng t bn trong thanh nin tng bc lm phai
m bn sc vn ho v gi tr vn ho ca dn tc Vit
Nam.
Th on trong lnh vc tn gio dn tc. Chng li
dng nhng kh khn nhng vng ng bo dn tc t
ngi, nhng tn ti do lch s li, trnh dn tr ca
mt b phn ng bo cn thp v nhng khuyt im
trong thc hin cc chnh sch dn tc, tn gio ca mt
b phn cn b kch ng t tng i li khai, t quyt
dn tc.
Li dng chnh sch t do tn gio ca ng, Nh nc ta
truyn o tri php nhm thc hin m mu tn gio
ho dn tc, tng bc gy mt n nh x hi v lm
chch hng ch ch ngha x hi Vit Nam.
Th on trn lnh vc quc phng, an ninh. Cc th lc
th ch li dng xu th m rng, hp tc quc t, thc hin
xm nhp, tng cng hot ng tnh bo thu thp b mt
quc gia. Chng kch ng i ph nhn vai tr lnh o
124

ca ng trong lnh vc quc phng, an ninh v i vi lc

lng v trang. i vi qun i v cng an, cc th lc th
ch ch trng v hiu ho s lnh o ca ng vi lun
im "phi chnh tr ho" lm cho cc lc lng ny xa ri
mc tiu chin u.
Th on trn lnh vc i ngoi. Cc th lc th ch
li dng ch trng Vit Nam m rng hi nhp quc t, m
rng quan h hp tc vi cc nc trn th gii tuyn
truyn v hng Vit Nam i theo qu o ca ch ngha t
bn. Hn ch s m rng quan h hp tc ca Vit Nam i
vi cc nc ln trn th gii, tm cch ngn cn nhng d n
u t quc t vo Vit Nam. c bit, chng rt coi trng
vic chia r tnh on kt hu ngh gia Vit Nam vi Lo,
Campuchia v cc nc x hi ch ngha, h thp uy tn ca
nc ta trn trng quc t.
b) Bo lon lt ca cc th lc th ch chng
ph
cch
mng
Vit Nam
Cc th lc th ch ch trng nui dng cc t chc
phn ng sng lu vong nc ngoi v kt hp vi cc phn
t cc oan, bt mn trong nc gy ri, lm mt n nh
x hi mt s vng nhy cm nh Ty Bc, Ty Nguyn,
Ty Nam b ca Vit Nam. Chng tin hnh nhiu hot
ng xo quyt li ko, mua chuc qun chng nhn
dn lao ng ng ln biu tnh chng li chnh quyn
a phng. Vng Ty Bc, chng kch ng ngi HMng
i thnh lp khu t tr ring. Vng Ty Nguyn, chng ra
sc tuyn truyn thnh lp nh nc Ga, ch thi c thun
li tin hnh lt vai tr lnh o ca ng Cng sn
Vit Nam.
Th on c bn m cc th lc th ch s dng
tin hnh bo lon lt chnh quyn mt s a
phng nc ta l : kch ng s bt bnh ca qun chng,
d d v cng p nhn dn biu tnh lm ch da cho lc
lng phn ng tr trn hot ng p ph tr s, ri uy
hip khng ch c quan quyn lc ca a phng. Trong
qu trnh gy bo lon, bn phn ng tm mi cch
125

m rng phm vi, quy m, lc lng v ku gi s ti tr tin

ca, v kh ngoi nc vo tng sc mnh.
Yu cu t ra l phi nng cao cnh gic cch mng,
kp thi pht hin m mu bo lon lt ca cc th lc
th ch, d bo ng th on, quy m, a im v
thi gian. Nm vng nguyn tc x l trong u tranh
chng bo lon lt l : nhanh gn, kin quyt, linh hot,
ng
i
tng,
s dng lc lng v phng thc u tranh ph hp, khng

lan
rng
ko di.
3. Mc tiu, nhim v, quan im v phng chm
phng, chng chin lc "Din bin ho bnh", bo
lon lt ca ng, Nh nc ta
a) Mc tiu
Mc tiu ca chin lc "Din bin ho bnh" m cc th
lc th ch tin hnh Vit Nam l lm chuyn ho ch
x hi ch ngha nc ta theo con ng t bn ch
ngha. V vy, vn t ra cho ton ng, ton dn,
ton qun ta l phi lm tht bi m mu th on trong
chin lc "Din bin ho bnh" ca k th i vi cch mng
Vit Nam. Gi vng n nh chnh tr x hi ca t nc, to mi trng ho bnh y mnh s nghip cng
nghip ho, hin i ho t nc. Bo v vng chc c
lp, ch quyn, thng nht, ton vn lnh th ca T
quc ; bo v an ninh quc gia, trt t an ton x hi v nn
vn ho ; bo v s nghip i mi v li ch quc gia, dn
tc.
b) Nhim v
i hi i biu ton quc ln th X ca ng Cng sn
Vit Nam khng nh kin quyt lm tht bi mi m mu
v th on "Din bin ho bnh", bo lon lt . y l
nhim v cp bch hng u trong cc nhim v quc
phng an ninh hin nay, ng thi, cn l nhim v thng xuyn v lu di. Ch ng pht hin m mu, th
on chng ph ca cc th lc th ch i vi nc ta, kp
126

thi tin cng ngay t u. X l nhanh chng, hiu qu

khi c bo lon xy ra v lun bo v tt chnh tr ni b.
c) Quan im ch o
u tranh chng "Din bin ho bnh" l mt cuc
u tranh giai cp, u tranh dn tc gay go, quyt lit,
lu di v phc tp trn mi lnh vc.
Thc cht chin lc "Din bin ho bnh" m cc th
lc th ch s dng chng ph cch mng nc ta l mt
b phn quan trng trong chin lc phn cch mng ca ch
ngha quc. Mc tiu ca chin lc l nhm xo b
s lnh o ca ng, lm sp ch x hi ch ngha
Vit Nam v chuyn ho theo qu o ca ch ngha t
bn. Do , cuc u tranh s ht sc gay go, quyt lit v
lu di trn mi lnh vc ca i sng x hi.
Chng "Din bin ho bnh" l cp bch hng u
trong cc nhim v quc phng an ninh hin nay bo
v vng chc t quc x hi ch ngha.
Xut pht t cc th on tinh vi, xo quyt m cc th
lc th ch s dng trong chin lc "Din bin ho bnh"
vi nhiu n tn cng "mm" trn tt c cc lnh vc
chng ph cch mng nc ta. V th, ng ta xc nh r
ni dung bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha hin
nay l ton din, coi trng gi vng an ninh kinh t, chnh
tr, vn ho, t tng.
Pht huy sc mnh tng hp ca khi i on kt
ton dn, ca c h thng chnh tr, di s lnh o ca
ng Cng sn Vit Nam trong u tranh chng "Din bin
ho bnh".
Cc th lc th ch s dng sc mnh tng hp
chng ph cng cuc xy dng ch ngha x hi nc ta,
nh vo mi tng lp nhn dn lao ng, mi t chc
chnh tr x hi, mi lnh vc. Do , phi pht huy sc
mnh tng hp ca c h thng chnh tr di s lnh o
ca ng lm tht bi m mu, th on ca k th, bo v
vng chc T quc Vit Nam.

127

d) Phng chm tin hnh

Kt hp cht ch gia gi vng bn trong vi ch ng
ngn chn, phng nga v ch ng tin cng lm tht bi
mi m mu, th on "Din bin ho bnh" ca cc th
lc th ch. Do , mi cp, mi ngnh, mi ngi dn
phi thy r tnh cht nham him ca chin lc "Din bin
ho bnh". T , phi nng cao cnh gic cch mng, ch
ng tin cng lm tht bi mi m mu, th on trong
chin lc "Din bin ho bnh" ca k th nhm chng ph
cch mng nc ta.
Ch ng, kin quyt, khn kho x l tnh hung v
gii quyt hu qu khi c bo lon xy ra, gii quyt cc v
gy ri, khng pht trin thnh bo lon. Ch ngha
quc v cc th lc th ch bao gi cng ch ng
chng ph cng cuc xy dng ch ngha x hi, tng bc
lm suy yu t bn trong v khi c thi c tin hnh lt
ch x hi. Thc t chng minh, ch ng tn cng s
to thun li ginh thng li trong chin tranh ni chung v
trong phng chng chin lc "Din bin ho bnh", bo lon
lt ca k th i vi nc ta ni ring.
Xy dng tim lc vng mnh ca t nc, tranh th s
ng h ca nhn dn trong nc v quc t, kp thi lm
tht bi m mu, th on chng ph ca k th i vi Vit
Nam. Trn thc t, k th thng cu kt lc lng phn ng
ngoi nc vi nhng phn t cc oan, chng i trong nc bng nhiu th on tinh vi v thm him. Do vy, phi
thng xuyn coi trng xy dng tim lc kinh t, chnh tr,
qun s, vn ho, x hi, xy dng lc lng v trang vng
mnh v mi mt. Ch trng tuyn truyn gio dc cho mi
tng lp nhn dn lao ng hiu r m mu, th on c
bn trong chin lc "Din bin ho bnh" m k th s dng
chng ph s nghip cch mng Vit Nam.
4. Nhng gii php phng, chng chin lc "Din bin
ho bnh", bo lon lt Vit Nam hin nay

128

a) y li t quan liu, tham nhng, tiu cc trong x

hi, gi vng nh hng x hi ch ngha trn cc lnh
vc, chng nguy c tt hu v kinh t
Mun ngn chn, u tranh t hiu qu, lm tht bi
cc m mu, th on trong chin lc "Din bin ho bnh",
bo lon lt ca k th i vi nc ta th phi gi vng
s n nh x hi v lm cho t nc ngy cng vng
mnh v mi mt. T quan liu, tham nhng c k th li
dng khot su mu thun ni b, kch ng nhn
dn lao ng ng ln biu tnh chng li chnh quyn
a phng, chng ng v Nh nc ta, gy mt n nh
x hi. Do , vic y li t quan liu, tham nhng, tiu
cc trong x hi, gi vng nh hng x hi ch ngha trn
cc lnh vc, chng nguy c tt hu v kinh t l gii php
hu hiu gi vng v thc y yu t bn trong ca
t nc lun n nh.
b) Nng cao nhn thc v m mu, th on ca
cc th lc th ch, nm chc mi din bin khng
b ng v bt ng
Ch ng nm ch, pht hin kp thi nhng m mu, th on ca cc th lc th ch s dng chng ph
cch mng nc ta c ngha quan trng hng u. Do vy
phi gio dc rng ri trong ton x hi mi ngi dn
Vit Nam, mi t chc chnh tr x hi u nhn thc
su sc m mu, th on trong chin lc "Din bin ho
bnh" ca k th chng ph cch mng Vit Nam. Cn phi
u tranh ph phn nhng biu hin m h, mt cnh gic
cch mng trong mt b phn nhn dn, sinh vin trc m
mu, th on thm him trong chin lc "Din bin ho
bnh" ca k th chng ph nc ta hin nay. Mi ngi dn
Vit Nam phi c tri thc, c bn lnh chnh tr, c phng
php xem xt pht hin v bo co kp thi th on chng
ph ca k th cho c quan chc nng x l, khng
bt ng.
c) Xy dng thc bo v T quc cho ton dn
i vi nc ta, bo v T quc l mt trong hai nhim v
chin lc ca ton ng, ton qun, ton dn. Hin nay,
129

tnh hnh th gii v khu vc c nhiu din bin phc tp,

ch ngha quc ng u l quc M v cc th
lc th ch li dng s sp ca x hi ch ngha, Lin
X v ng u, li dng cuc chin chng khng b, tn
cng quyt lit vo c lp ch quyn ca cc quc gia,
dn tc, c bit l cc nc x hi ch ngha trong c
nc ta. V vy, khi t ln hng u nhim v xy dng
t nc, nhn dn ta phi lun nu cao tinh thn cnh gic,
cng
c
quc phng, bo v an ninh chnh tr, trt t an ton x hi
v cc thnh qu cch mng.
Gio dc thc bo v T quc x hi ch ngha cho
cc tng lp nhn dn phi mang tnh ton din, nhng tp
trung vo : Gio dc tnh yu qu hng, t nc ; tinh thn
cnh gic trc mi m mu, th on ca k th chng ph
t nc ta ; quan im, ng li ca ng v nhim v
bo v T quc x hi ch ngha trong giai on cch mng
mi ; tinh thn sn sng x thn v T quc, quyt t
T quc quyt sinh... hnh thc gio dc phi a dng, ph
hp vi tng i tng.
d) Xy dng c s chnh tr x hi vng mnh
v mi mt
Xy dng c s chnh tr x hi vng mnh s bo
m cho ch x hi lun n nh, pht trin. Do vy,
phi lun lun ch trng xy dng khi i on kt ton
dn tc vng mnh ; theo quan im ca ng Cng sn
Vit Nam hin nay l on kt cc dn tc, tn gio, giai
cp, tng lp nhn dn, mi thnh phn kinh t, mi gii,
mi la tui, mi vng, mi min t nc ; on kt trong
ng v ngoi ng, ngi ang cng tc v ngi ngh hu, ngi trong nc v ngi ang sinh sng nc ngoi.
Nng cao trnh chnh tr, t tng, phm cht, o
c, li sng ca ng vin, nng lc lnh o ca t chc
ng cc cp, nht l c s. Thc hin tt quy ch dn
ch c s, cng c, nng cao cht lng, hiu qu, nn
np hot ng ca cc t chc qun chng... Duy tr
nghim k lut ca ng cc cp, x l kp thi nhng
ng vin, t chc ng c khuyt im, khen thng kp
130

thi nhng ng vin, t chc ng v qun chng thc

hin tt ng li, ch trng, iu l ng v chnh sch,
php lut ca Nh nc.
e) Chm lo xy dng lc lng v trang a phng vng mnh
Xy dng lc lng dn qun t v, d b ng vin
phi rng khp tt c cc lng, bn, phng, x, th trn,
cc c quan, t chc v t di s lnh o ca ng. Bo
m trin khai th trn phng th cc a phng, c
s. Phi ch trng gii quyt ng n mi quan h gia
s lng v cht lng nhng ly cht lng l chnh.
mi a phng, phi ch trng kt hp pht ng
phong tro qun chng bo v an ninh T quc v xy
dng lc lng v trang c s. Qun chng l nn tng, l
gc r ca dn tc, l ng lc chnh thc y s
pht trin ca x hi. V vy, qun chng cng l i tng
k th li dng, mua chuc nhm thc hin m mu, th
on trong chin lc "Din bin ho bnh", bo lon lt
nhm chng ph cch mng nc ta.
g) Xy dng, luyn tp cc phng n, cc tnh
hung chng "Din bin ho bnh", bo lon lt
ca ch
Mi th on, hnh thc, bin php m k th s dng
trong chin lc "Din bin ho bnh", bo lon lt , cn
c
phng
thc
x
l
c
th,
hiu qu.
Khi mi tnh hung bo lon xy ra, cn pht huy sc
mnh tng hp ca ton dn v ca c h thng chnh tr,
x
tr
theo
nguyn
tc
nhanh
gn kin quyt linh hot ng i tng khng lan
rng, ko di. T , xy dng y luyn tp cc phng n st vi din bin tng a phng, tng n v,
tng cp, tng ngnh. Hot ng x l bo lon phi t di
s lnh o ca ng, iu hnh ca chnh quyn, cc
ngnh, qun i v cng an lm tham mu.

131

h) y mnh s nghip cng nghip ho, hin i

ho t nc v chm lo nng cao i sng vt cht,
tinh thn cho nhn dn lao ng
y mnh s nghip cng nghip ho, hin i ho t
nc theo nh hng x hi ch ngha thc cht l to ra
c s vt cht, pht trin lc lng sn xut v tng bc hon
thin quan h sn xut x hi ch ngha ; ng thi, l
iu kin tng nng sut lao ng ca x hi, nng
cao i sng vt cht, tinh thn cho nhn dn lao ng,
to nn sc mnh ca th trn "lng dn".
Nhng gii php trn y c quan h cht ch vi nhau,
to thnh mt chnh th thng nht nhm u tranh ngn
nga m mu, th on trong chin lc "Din bin ho
bnh", bo lon lt ca k th s dng chng ph
cch mng Vit Nam hin nay. V vy trong qu trnh t
chc thc hin nhim v ny khng nn coi nh hoc tuyt
i
ho
mt
gii
php no.
Sinh vin l th h tng lai ca t nc, ng thi cng
l mt i tng m cc th lc th ch li dng, chng ph
nhm lm suy thoi v o c, li sng v phai nht nim
tin, l tng x hi ch ngha. V vy, mi ngi phi c n lc
hc tp v rn luyn tr thnh cng dn tt, cng hin
cho t nc, phi thng xuyn nu cao tinh thn cnh gic
cch mng, pht hin v gp phn u tranh, ngn nga,
nh bi mi m mu, th on ca k th trong chin lc
"Din bin ho bnh", bo lon lt .
CU HI N TP
1. m mu, th on "Din bin ho bnh", bo lon lt
ca ch ngha quc v cc th lc th ch s
dng chng ph cc nc x hi ch ngha nh th no ?
3. Chin lc "Din bin ho bnh", bo lon lt ca
ch ngha quc v cc th lc th ch chng ph i
vi Vit nam hin nay ?
4. Phng hng, gii php c bn phng, chng "Din
bin ho bnh", bo lon lt ? Lin h vi vai tr, trch
nhim ca thanh nin, sinh vin trong phng, chng "Din
bin ho bnh", bo lon lt ?
132

Bi 9
PHNG CHNG CH TIN CNG HO LC
BNG V KH CNG NGH CAO
I - MC CH, YU CU
Nhm trang b cho sinh vin nhng kin thc c bn
v khi nim, c im, th on nh ph v kh nng
s dng v kh cng ngh cao ca ch trong chin tranh
tng lai (nu xy ra).
Nm c nhng kin thc c bn v v kh cng
ngh cao. Tip tc nghin cu, nng cao nhn thc trong
phng trnh v kh cng ngh cao.
II - NI DUNG
Trong tng lai, nu xy ra chin tranh, v kh cng
ngh cao s c k ch s dng ch yu thc hin mu
xm lc nc ta. V vy, vic nghin cu v tm ra bin
php phng trnh, nh tr c hiu qu tin cng ho lc
bng v kh cng ngh cao ca ch, c ngha rt quan
trng ginh thng li trong chin tranh bo v T
quc.
1. Khi nim, c im, th on nh ph v kh
nng s dng v kh cng ngh cao ca ch trong
chin tranh
a) Khi nim
V kh cng ngh cao l v kh c nghin cu, thit
k, ch to da trn nhng thnh tu ca cuc cch mng
khoa hc v cng ngh hin i, c s nhy vt v cht lng v tnh nng k thut, chin thut.
Khi nim trn th hin mt s ni dung chnh sau :
V kh cng ngh cao c nghin cu thit k ch to
da trn nhng thnh tu ca cuc cch mng khoa hc
cng ngh hin i.
C s nhy vt v cht lng v tnh nng k thut,
chin thut.
133

b) c im ca v kh cng ngh cao

V kh cng ngh cao c mt s c im ni bt
l :
Hiu sut ca v kh, phng tin tng gp nhiu ln so
vi v kh, phng tin thng thng ; hm lng tri thc, k
nng t ng ho cao ; tnh cnh tranh cao, c nng cp
lin tc.
V kh cng ngh cao hay cn gi l v kh "thng
minh", v kh "tinh khn" bao gm nhiu chng loi khc
nhau nh : v kh hu dit ln (ht nhn, ho hc, sinh
hc...), v kh c ch to da trn nhng nguyn l k
thut mi (v kh chm tia, v kh laze, v kh chm ht,
pho in t...).
Th k XXI, v kh "thng minh" da trn c s tri thc
s tr nn ph bin. in hnh l n pho, n ci iu
khin bng laze, ra a hoc bng hng ngoi. Bom, mn,
"thng minh" kt hp vi cc thit b trinh thm tiu dit
mc tiu. Tn la "thng minh" c th t phn tch, phn
on v ra quyt nh tin cng tiu dit. Sng "thng
minh" do my tnh iu khin c th t ng nhn bit
ch nhn, c nhiu kh nng tc chin khc nhau, va c
th bn n thng thng hoc phng lu n. Xe tng
"thng minh" c th vt qua cc chng ngi vt, nhn bit
cc c trng khc nhau ca mc tiu, mc uy hip ca
mc tiu v iu khin v kh tin cng mc tiu, nh
c ho lc v sc t kch rt mnh,...
Tm li, v kh cng ngh cao c nhng c im ni
bt sau : kh nng t ng ho cao ; tm bn (phng) xa ;
chnh xc cao ; uy lc st thng ln.
c) Th on nh ph v kh nng s dng v kh
cng ngh cao ca ch trong chin tranh
Tin cng ho lc bng v kh cng ngh cao l phng
thc tin hnh chin tranh kiu mi ng thi l bin php
tc chin ca ch. Thc t trong cuc chin tranh xm lc
Vit Nam, ch ngha quc khai thc cc thnh tu
khoa hc v cng ngh mi nht ch to cc kiu v kh
hin i hng ginh thng li trong cuc chin tranh nh
cng ngh hng ngoi, cng ngh nhn m, cng ngh
134

gy nhiu. Nhiu loi v kh "thng minh" ra i v c s

dng ln u tin trong chin tranh Vit Nam... Tuy nhin,
cuc chin tranh Vit Nam chng kin s tht bi thm
hi ca ch trong vic s dng cc loi v kh hin i
nht lc trc tr thng minh, s sng to v lng dng
cm v song ca con ngi Vit Nam.
Chin tranh tng lai (nu xy ra) i vi t nc ta,
ch s s dng phng thc tin cng ho lc bng v kh
cng ngh cao l ch yu. Nhm mc ch ginh quyn
lm ch trn khng, lm ch chin trng, ph hoi tim lc
kinh t, quc phng, nh qu kh nng chng tr ca i
phng, to iu kin thun li cho cc lc lng tin cng
trn b, trn bin, b ng khng v cc hot ng bo
lon lt ca lc lng phn ng ni a trong nc, gy
tm l hoang mang, lo s trong nhn dn. Qua gy
sc p v chnh tr t mc tiu chnh tr hoc buc
chng ta phi chp nhn iu kin chnh tr do ch t
ra.
Nu chin tranh xy ra trn t nc ta, c th xut pht t
nhiu hng : trn b, trn khng, t bin vo, c th din ra
cng mt lc chnh din v trong chiu su, trn phm vi
ton quc vi mt nhp cao, cng ln ngay t u v
trong sut qu trnh chin tranh. Tin cng ho lc bng
v kh cng ngh cao ca ch ngha quc vo Vit
Nam (nu xy ra) c th l mt giai on trc khi a qun
b ng bin hoc a qun tin cng trn b, vi quy
m v cng c lit t nhiu hng, vo nhiu mc tiu
cng mt lc. nh ph c lit tng t ln, dn dp, kt hp
vi nh nh l lin tc ngy m, c th ko di vi gi
hoc nhiu gi, c th nh ph trong mt vi ngy hoc
nhiu ngy,...
Nghin cu, kho st mt s cuc chin tranh cc b gn
y, ch s dng v kh cng ngh cao ngy cng nhiu
(vng Vnh ln th nht v kh cng ngh cao 10%, chin
dch "Con Co sa mc" 50%, Nam T 90%).
Trong cuc chin tranh vng Vnh, ngy 17/1/1991 M
phng 45 qu tn la hnh trnh Tomahawk c 7 qu b
hng, 1 qu b lc lng phng khng bn ri cn 37 qu
trng mc tiu, t l : 67%. Trong chin dch "Con Co sa
mc" t ngy 16 n ngy 19/12/1998 M s dng 650
135

ln/chic my bay phng 415 qu tn la hnh trnh trong

c 325 qu tn la Tomahawk phng t tu bin, 90 qu
AGM86 phng t my bay, d kin kh nng 100/147 mc
tiu ca Irc b ph hu. Tuy nhin tn la hnh trnh ca
M v lin qun ch nh trng khong 20%, v Irc
c kinh nghim phng trnh.
Chin tranh Irc ln hai (2003) ch sau 27 ngy m
tin cng, M, Anh thc hin 34.000 phi v, phng hn
1000 qu tn la hnh trnh cc loi, trong c hn 800
qu tn la Tomahawk, hn 14.000 bom n c iu khin
chnh xc. T nhng kho st thc t trn, rt ra mt s
im mnh v yu ca v kh cng ngh cao nh sau :
im mnh :
+ chnh xc cao, uy lc st thng ln, tm hot ng
xa.
+ C th hot ng trong nhng vng nhiu, thi tit
phc tp, ngy, m, t hiu qu cao hn hng chc n
hng
trm
ln
so
vi
v
kh
thng thng.
+ Mt s loi v kh cng ngh cao c gi l v kh
"thng minh" c kh nng nhn bit a hnh v c
im mc tiu, t ng tm dit...
im yu :
+ Thi gian trinh st, x l s liu lp trnh phng
n nh ph phc tp, nu mc tiu "thay i" d mt thi
c nh ph.
+ Da hon ton vo cc phng tin k thut, d b
i
phng
nh la.
+ Mt s loi tn la hnh trnh c tm bay thp, tc
bay chm, hng bay theo quy lut... d b bn h bng v
kh thng thng.
+ Tc chin cng ngh cao khng th ko di v qu
tn km. D b i phng tp kch vo cc v tr trin
khai ca v kh cng ngh cao.
+ D b tc ng bi a hnh, thi tit, kh hu dn
n hiu qu thc t khc vi l thuyt. Do , nn hiu
ng v v kh cng ngh cao, khng qu cao, tuyt
i ho v kh cng ngh cao dn n tm l hoang
136

mang
khi i mt. Ngc li, cng khng nn coi thng dn n
ch quan mt cnh gic.
2. Mt s bin php phng chng ch tin cng ho
lc bng v kh cng ngh cao
a) Bin php th ng

Phng chng trinh st ca ch : H thng trinh st

pht hin v gim st mc tiu l mt trong nhng h thng
bo m quan trng nht ca v kh cng ngh cao. Mun
lm tt cng tc phng chng trinh st ca ch, trc tin
cn xc nh r thc phng chng trinh st, sau mi p
dng cc bin php, phng php i ph cho ph hp, c
th :
+ Lm hn ch c trng ca mc tiu : H thng trinh
st hin i khi thc hnh trinh st u thng qua vic
tm kim cc c trng vt l do mc tiu bc l pht
hin. V vy, s dng cc th on chin thut, k thut
gim thiu c trng vt l ca mc tiu, xo b s khc
bit gia mc tiu vi mi trng xung quanh l s vn dng
v pht trin ca k thut ngy trang truyn thng. S
dng cc bin php k thut gim bt cc c trng nh
sng, m thanh, in t, bc x hng ngoi... ca mc tiu
l c th giu kn c mc tiu.
+ Che giu mc tiu : Li dng mi trng t nhin nh a
hnh, a vt, rng cy, bi c... che giu mc tiu, c
th lm suy gim thm ch ngn chn c trinh st ca
ch. Trinh st bng quang hc, hng ngoi v laze l ba k
thut trinh st ch yu ca v tinh v my bay trinh st, cc
mc tiu c che y, hang ng, gm cu l nhng ni
che
giu
c hiu qu, ng thi li dng m ti, sng m, mn ma
che giu m thanh, nh sng, in t, nhit ; kim
sot cht ch vic m my hoc pht x sng in t ca
ra a v thit b thng tin lin lc.
+ Ngy trang mc tiu : Ngy nay, khi m k thut trinh
st khng ngng pht trin th vic s dng mt cch khoa
hc cc kh ti ngy trang nh mn khi, li ngy trang, nghi
137

binh, nghi trang,... l mt bin php chng trinh st hu

hiu v kinh t. Ngy trang hin i l trn c s ngy
trang truyn thng s dng k thut thay i hnh dng,...
Thng qua vic lm thay i tn ph quang hc hoc
phn x in t v c tnh bc x nhit ca mc tiu
khin chng gn nh ho nhp vo mi trng xung quanh.
Thng qua vic lm thay i hnh th ca mc tiu khin
mc tiu khng b ch ch hoc thng qua vic th
mn khi c bit l si bc,... u c th ngn chn c
hiu qu trinh st ra a v trinh st hng ngoi ca i phng.
+ T chc tt vic nghi binh nh la ch : Nghi binh
l hnh ng to hin tng gi nh la i phng.
Nu t chc to ra cc hnh ng tc chin gi mt cch
c k hoch, c mc ch phn tn, lm suy yu kh
nng trinh st ca ch, c th lm cho ch nhn nh
sai, dn n sai lm t ta c th kim ch, iu ng
c ch.
Theo phm vi khng gian, c th chia nghi binh thnh
cc loi sau : Nghi binh chnh din, nghi binh bn sn, nghi
binh tung thm, nghi binh trn b, nghi binh trn khng,
nghi binh trn bin,... Theo mc ch, c th chia nghi binh
th hin sc mnh, nghi binh t ra yu km, nghi
binh hin th, nghi binh tin cng, nghi binh rt lui.
K thut qun s hin i to ra nhiu th on
nghi binh mi, ngoi nghi binh v binh lc, cn c nghi binh
v ho lc, nghi binh in t, v cc nghi binh k thut
khc. V d, nghi binh v tuyn in bng cc phng php
xy dng mng li v tuyn in gi, t chc cc i tng
lin lc gi, thc hin cc cuc thng tin lin lc v tuyn
in gi, pht cc cuc in bo (in thoi) vi ni dung
gi... Ngoi ra, t chc tt vic by gi, nhm ng vo
c im v nhc im ca h thng trinh st ch, kt
hp vi iu kin t nhin nh a hnh, a vt, t cc
loi mc tiu gi lm thay i cc b nn mi trng,
chin trng, t nh la m hoc i phng. V d,
cn phi c mc tiu gi, mc tiu tht ; khi cn di chuyn
cc mc tiu cn phi tin hnh di chuyn cng lc c ci

138

thc v ci gi, v quy m i vi ci thc v ci gi cng

phi ngang nhau.
D ch nh vo nhng mc tiu c gi tr thp lm
chng tiu hao ln
Li dng c im ca v kh cng ngh cao l gi
thnh cao, lng s dng c hn, chng ta c th s dng mc
tiu gi tr thp lm phn tn lc lng ch v gy tiu
hao ln cho chng. V d, gi 1 chic my bay tng hnh
F117A ln ti vi chc triu la M, gi 1 qu tn la
hnh trnh cng ti hng triu la M,... Nu ta s dng
v kh trang b c hoc mc tiu gi d ch tin
cng s gy tiu hao ln cho chng, lm gim bt lng v kh
cng ngh cao ca ch, ng thi lm gim st lng tin
khin chng khng dm mo him tip tc s dng v kh
cng ngh cao trn quy m ln. Trong cuc chin tranh
Cxv, a hnh, a vt, phc tp ca Nam T kt hp vi
thi tit ma xun m t, m u, rng cy rm rp khin
cho h thng v kh cng ngh cao ca NATO bc l mt s
nhc im nh kh nng nhn bit mc tiu, kh nng nh
v, dn n nh nhm, nh khng chnh xc, nh vo
mc tiu gi ngy cng tng, khin chng b tiu hao ngy
cng ln.
T chc, b tr lc lng phn tn, c kh nng tc
chin c lp
T chc, b tr lc lng phn tn l thu nh quy m cc
lc lng ln, b tr theo nhu cu, mi n v c th thc
hin ng thi nhiu nhim v phng th, tin cng, c
ng chi vin,... B tr phn tn lc lng khng theo quy
tc, xy dng khu vc tc chin du kch xen k nh l, a
nng, nhng sn sng tp trung khi cn thit. B tr nh vy
s gim thiu tn tht khi ch s dng v kh cng ngh
cao. Kh nng chin u c lp v tp trung cao s gim
bt s chi vin ca lc lng d b, nh vy s trnh c tn
tht cho lc lng d b. B tr phn tn s tng thm kh
khn cho i phng trong vic trinh st pht hin mc tiu,
phn on tnh hnh v xc nh phm vi nh, lm gim
hiu qu tc chin ca ch.

139

 Kt hp xy dng c s h tng, th vi xy dng

hm ngm tng kh nng phng th
Trong qu trnh xy dng t nc nhng nm gn
y, hu ht cc a phng trong c nc c s pht
trin vt bc v kinh t, i sng x hi c nhiu thay i,
cc thnh ph ngy cng m rng, c s h tng pht trin,
cc khu trung tm kinh t cng nghip pht trin, nhiu
th mi ra i vi tc nhanh, mt dn c ngy
cng cao. Cng vi s pht trin chung chng ta cn
quan tm ng mc n pht trin c s h tng nh
in, ng, kho, trm,... ng thi, chng ta cng khng
nn xy dng cc thnh ph qu ng dn c, cc khu cng
nghip tp trung m xy dng nhiu thnh ph v tinh v
tp trung pht trin mng giao thng. Xy dng ng cao
tc phi kt hp to ra nhng on ng my bay c th
ct h cnh. Xy dng cu phi kt hp c vic s dng cc
bn ph, bn vt, trong tng lai chng ta s xy dng ng
xe in ngm cc thnh ph ln nh H Ni, thnh ph H
Ch Minh,... Xy dng cc nh cao tng phi tnh n s lng tng cao gim bt tn tht trong chin tranh ; cc
cng trnh ln ca quc gia nh nh Quc hi, nh Trung
tm Hi ngh quc gia, vn phng ca cc B, ngnh,...
phi c tng hm, thi bnh lm kho, nh xe, thi chin
lm hm n np. Xy dng cc nh my thu in phi
tnh n phng chng my bay ph p gy l lt.
b) Bin php ch ng

Gy nhiu cc trang b trinh st ca ch, lm gim

hiu qu trinh st
Gy nhiu l mt bin php c bn trong i khng
trinh st, nhm lm gim hoc suy yu hiu qu cc thit
b trinh st ca ch, khin chng khng th pht huy tc
dng. Mt s bin php gy nhiu c th vn dng :
+ Tch cc ph hoi h thng trinh st ca ch. C th
s dng n tin cng ca tn la t i khng, n
phn kch ca binh lc mt t hoc tin hnh gy
nhiu in t, hn ch v ph hoi trinh st k thut ca
ch. T chc bn ri my bay trinh st in t ca ch

140

s hn ch rt nhiu vic s dng v kh iu khin chnh

xc ca chng.
+ S dng tng hp nhiu th on thc hin gy
nhiu ch p li ch, nhng phi chun b chu o, nht l
thi c v i tng gy nhiu, bi v, khi gy nhiu cng
chnh l lc ta li b bc l, ch s trinh st nh v li ta,
ta cn b tr cc i gy nhiu ni him yu v di
chuyn lin tc. Lp cc mng, cc trung tm thng tin gi
hot ng ng thi vi thng tin tht thu ht hot
ng trinh st v ch p in t ca ch, che giu tn
hiu cng tc thc ca ta.
+ Hn ch nng lng bc x t v hng ng ten thu trinh
st ca ch bng cch s dng cng sut pht hp l, chn
v tr t ng ten sao cho c a hnh che chn v pha
ch trinh st, phn b mt lin lc hp l, khng to ra
du hiu bt thng, thay i thng xuyn quy c lin lc, m
ho cc ni dung in, chn tn s gn tn s lm vic ca
ch ; tng cng sut my pht, s dng ng ten c h s
khuch i cao, rt ngn c li thng tin...
+ Dng ho lc hoc xung lc nh vo nhng ch
him yu, nhm ph hu cc i pht, tiu dit ngun gy
nhiu ca ch.
Nm chc thi c, ch ng nh ch t xa, ph
th tin cng ca ch
Cn phi trinh st nm ch cht ch, chnh xc v c
quyt tm s dng lc lng hp l, nht l pht huy kh nng
ca lc lng v trang a phng, lc lng c cng, pho
binh chuyn trch tin cng ch. S dng tng hp, cc
loi v kh c trong bin ch ca lc lng phng khng ba
th qun. Kt hp s dng v kh th s, v kh tng i
hin i nh ch, rn luyn ch chin u quyt
nh v bit thng v kh cng ngh cao ca ch. Hun
luyn nng cao trnh cho cc lc lng phng khng ba
th qun. Lm cho mi ngi lnh, mi ngi dn bit s
dng thnh tho cc v kh c trong tay bn my bay
v tn la ca ch trong tm bn hiu qu khi n bay qua
khu vc ng qun ca n v mnh, a phng mnh.

141

Thc hin tt cc gii php nu trn, d k ch tin cng

bng ho lc bng v kh cng ngh cao t hng no, khu
vc no, s dng v kh cng ngh cao n mc no
chng ta cng nh tr c hiu qu lm v hiu ho v kh
cng ngh cao ca ch, p tan ch xm lc ca k th.
Li dng c im ng b ca h thng v kh
cng ngh cao, nh vo mt xch then cht
Tp trung lc lng nh vo nhng h thng c tc
dng bo m v iu hnh, gy ra s hn lon v lm
mt kh nng s dng v kh cng ngh cao hoc s phi
hp nhp nhng gia h thng v kh cng ngh cao vi cc
h thng v kh thng thng khc.
Mt khc, v kh cng ngh cao c th ng thi s
dng c trn b, trn bin v trn khng, do vy phi t
chc nh ch t xa. S dng cc th on tp kch,
c bit c th vn dng c cng, pho binh chuyn
trch, dn qun t v tp kch, ph hoi vng ch hu,
tp kch tung thm... ph hu cc h thng phng, h
thng bo m hoc cc cn c trng yu ca chng,
khin chng b t lit khi tc chin. C th li dng thi tit
khc nghit nh ma, m, bo gi... tp kch vo cc h
thng v kh cng ngh cao.
C ng phng trnh nhanh, nh tr kp thi chnh
xc
Khi c ng phng trnh phi thc hin tt cc yu cu
b mt, c ng nhanh, n ng a im, thi gian
sn sng chin u cao.
thc hin c mc ch , cng tc t chc chun
b phi chu o, c k hoch c ng, di chuyn cht ch.
Khi c ng phi tn dng a hnh, rng cy, khe
sui..., hn ch kh nng trinh st, pht hin bng cc phng tin trinh st hin i ca ch. Xc nh nhiu ng c ng, c ng chnh, ng d b, ng nghi binh
v t chc ngy trang.
Phng trnh, nh tr ch tin cng bng v kh cng
ngh cao l vn dng tng hp cc gii php, bin php, cc
hot ng mt cch c t chc ca ton ng, ton dn v
ton qun trong chun b v thc hnh phng trnh, nh
142

tr bo m an ton cho nhn dn v cc thnh phn lc

lng, gi vng sn xut, i sng, sinh hot, an ninh chnh
tr,
trt
t
an
ton
x hi.
Phng trnh, nh tr tin cng bng v kh cng ngh
cao ca ch l hai mt ca mt vn , c quan h, tc
ng ln nhau mt cch bin chng, an xen nhau. Phng
trnh tt l iu kin nh tr c hiu qu. nh tr c
hiu qu to iu kin phng trnh an ton v chng
ta cn hiu rng trong phng trnh c nh tr, trong nh
tr c phng trnh. Nh vy, phng trnh tin cng bng v
kh cng ngh cao ca ch l mt bin php c ngha
chin lc bo ton lc lng, gim thiu thit hi v ngi
v ti sn, l mt yu t quan trng ginh thng li.
Thc tin trong nhng nm chng chin tranh ph hoi
min Bc ca quc M trc y, cng tc phng khng
nhn dn c v tr vai tr to ln trong vic bo v
nhn dn, bo v cc mc tiu quan trng ca min Bc.
Nhng kinh nghim t chc phng trnh trong chng
chin tranh ph hoi bng khng qun v hi qun ca
ch trc y v cc cuc chin tranh gn y ca M
v ng minh vo Irc, Nam T... l nhng kinh nghim rt
b ch, chng ta c c s tin tng rng chng ta s t
chc tt cng tc phng trnh tin cng bng v kh cng
ngh cao ca ch trong tnh hnh mi.
Trong phng trnh phi trit tn dng u th a
hnh t nhin ci to v xy dng cng trnh phng
trnh theo mt nh chin lc chung trn phm vi ton
quc, trn tng hng chin dch, chin lc, trn tng a
bn c th, tng khu vc phng th a phng. B tr lc
lng phng tin phn tn, nhng ho lc phi tp trung,
cng trnh phi lun kt hp cht ch gia ngy trang che
giu vi hot ng nghi binh, xy dng phi da vo khu
vc phng th tnh (thnh ph) v tng cng c ng
trong chin u.
i vi nh tr tin cng bng v kh cng ngh cao
ca ch, nhm tiu dit, ph th tin cng ca ch, bo
v ch quyn, bo v cc mc tiu quan trng ca t nc,
bo v nhn dn, bo v sn xut,... nh tr c hiu qu
143

l vn ct li nht ca phng trnh, nh tr, l bin

php tch cc nht, ch ng nht bo v ch quyn
t nc, bo v mc tiu, bo ton lc lng chin u.
Vi iu kin v kh nng ca ta, vic t chc nh
tr phi c trng im, ng i tng, ng thi c. nh
tr ch bng mi lc lng, mi loi v kh, trang b, thc
hin nh rng khp, t xa n gn, cc cao, cc hng khc nhau. Ta nh ch bng sc mnh tng hp, ta
nh ch bng th, thi, lc, mu,...
V phng php chng ta phi kt hp cht ch gia
nh ch vi c ng, ngy trang, nghi binh, phng trnh
bo tn lc lng. V lc lng, chng ta c lc lng phng
khng ba th qun v khng qun, lc lng pho binh, tn
la, lc lng c cng,... v ho lc sng b binh tham gia.
Vi nhng thnh phn nh vy, c th nh cc mc tiu
trn khng, cc mc tiu mt t, mt nc ni xut pht
cc
n
tin
cng
ho
lc
ca ch, ph hp vi iu kin Vit Nam. Trong , t
chc xy dng th trn phng trnh nh tr tin cng
bng v kh cng ngh cao ca ch p ng yu cu
him, chc, c chiu su, c ng linh hot, rng khp,
kt hp vi th trn khu vc phng th a phng. Phi xc
nh cc khu vc, mc tiu bo v trng im, i tng
nh tr, khu vc nh tr, hng nh tr ch yu cho cc
lc lng tham gia nh tr.
Trong thc hnh nh tr ch, phi vn dng mt
cch linh hot cc hnh thc tc chin, chin thut, phng
php hot ng chin u khc nhau cho tng lc lng, nh
lc lng phng khng ba th qun c th va cht bo v
mc tiu, va c ng phc kch n lng, kt hp va
phng trnh va nh tr. i vi lc lng khng qun, pho
binh, tn la, hi qun c th vn dng linh hot cc phng
php tc chin ca qun, binh chng c hiu qu nht, ph
hp vi iu kin tnh hnh ch, ta nh nh chn, nh
n tp kch, nh hip ng,...
Ngoi nhng vn trn, chng ta cn tip tc hon
thin h thng phng th dn s, y l nhim v chin
lc rt quan trng ca nn quc phng ton dn, l h
144

thng cc bin php phng th quc gia. Tng a phng

v c nc, c tin hnh trong thi bnh v thi chin,
nhm bo v nhn dn, bo v nn kinh t, duy tr sn
xut v i sng nhn dn trong bo v nhn dn l
ni dung quan trng nht. Nu vic t chc phng th dn
s khng tt, khng c gii php phng chng v kh
cng ngh cao, khng nhng ch tn tht v ngi m cn
dn n hoang mang, dao ng, gim st ch quyt
tm khng chin ca mi ngi dn, tng a phng v c
nc.
Ngy nay, nu cuc chin tranh xy ra s l cuc chin
tranh s dng v kh cng ngh cao, din ra trn khng
gian nhiu chiu, tin tuyn v hu phng khng phn
nh r rng nh trc y. Do vy, cc thnh ph, th x,
th trn ni tp trung ng dn c v cc c s kinh t ln
ch yu l s tn, cn cc trng im khc c th phn
tn, s tn gn. Cc c s sn xut ln ca Trung ng c
th phi s tn xa hn, ch yu da vo cc hang ng
rng ni sn xut phc v chin tranh.
H thng cng trnh phng th dn s gm h thng
hm h n np cho c nhn, cho cc h gia nh, cc cng
trnh bo m sn xut, bo m sinh hot, bo m lng thc, thc phm ca tp th, h gia nh trin khai
cc c quan, nh ga, bn cng, kho nhin liu, xng du c tin hnh ngay t thi bnh thng qua k hoch kt hp
kinh t vi quc phng, quc phng vi kinh t tng a
phng v trong phm vi c nc.
Kt lun
Phng thc phng chng ch tin cng ho lc bng
v kh cng ngh cao l mt vn ln ca c t nc
trong s nghip xy dng v bo v T quc ngy nay.
phng chng ch tin cng ho lc bng v kh
cng ngh cao trong chin tranh tng lai c hiu qu, i
hi phi c s tham gia ca ton ng, ton qun, ton
dn, ca c h thng chnh tr trn tt c cc lnh vc t
nhn thc n hnh ng. Lun nu cao tinh thn cnh
gic cch mng, sn sng phng chng ch tin cng ho
145

lc c hiu qu trong mi tnh hung. Mi cng tc chun

b ca cc cp, cc ngnh v ca ngi dn phi c chun
b ngay t thi bnh, chng ch quan, coi nh, lun lun
theo di cht ch, nh gi ng, chnh xc m mu th
on ca k th, kh nng s dng v kh cng ngh cao v
nhng pht trin mi v v kh trang b, phng php tc
chin trong chin tranh tng lai ca ch. Cng tc chun
b phi chu o t th trn phng trnh, nh tr, n
cng tc hun luyn, din tp cch phng chng tin cng
ho lc ca ch bng v kh cng ngh cao.
Vi kinh nghim v truyn thng, vi sc mnh ca khi
i on kt ton dn, trong iu kin mi chng ta tin tng ta c y kh nng i ph vi tin cng bng
v kh cng ngh cao ca ch.
CU HI N TP
1. Trong phng chng v kh cng ngh cao bng bin
php th ng, ti sao phi t chc b tr lc lng phn tn
?
2. Anh (ch) hiu v mi quan h gia c ng phng
trnh vi nh tr tin cng ho lc bng v kh cng ngh
cao ca ch nh th no ?
3. Vn phng th dn s vi phng chng tin cng
ho lc bng v kh cng ngh cao ca ch trong chin
tranh bo v T quc tng lai ?

Bi 10
XY DNG LC LNG DN QUN T V,
LC LNG D B NG VIN V NG VIN
CNG NGHIP QUC PHNG
146

I - MC CH, YU CU
Nhm trang b cho sinh vin nhng ni dung c bn
v xy dng lc lng dn qun t v, d b ng vin v
ng vin cng nghip quc phng.
Lm chuyn bin nhn thc, nng cao trch nhim
cng dn trong xy dng dn qun t v, lc lng d b
ng vin v ng vin cng nghip quc phng, nng
cao trch nhim t kt qu tt trong hc tp.
II - NI DUNG
1. Xy dng lc lng dn qun t v
a) Khi nim, v tr vai tr v nhim v ca lc lng dn qun t v

Khi nim
Dn qun t v l lc lng v trang qun chng khng
thot li sn xut, cng tc, l mt b phn ca lc lng v
trang nhn dn ca Nh nc Cng ho x hi ch ngha
Vit Nam, t di s lnh o ca ng Cng sn Vit Nam,
s qun l, iu hnh ca Chnh ph v ca u ban nhn
dn cc cp, s ch o, ch huy thng nht ca B trng
B Quc phng v s ch o, ch huy trc tip ca c
quan qun s a phng.
Lc lng ny c t chc x, phng, th trn gi l
dn qun ; c t chc c quan nh nc, n v s
nghip, t chc kinh t, t chc chnh tr, t chc chnh
tr x hi (gi chung l c quan, t chc) gi l t v.
Vai tr ca dn qun t v
Dn qun t v l mt lc lng chin lc trong s
nghip xy dng v bo v T quc. L lc lng nng ct
trong xy dng nn quc phng ton dn v phong tro
ton dn nh gic trong chin tranh bo v T quc v
trong thi bnh ti a phng. Trong tnh hnh hin nay,
chng ta phi i ph vi chin lc "Din bin ho bnh",
bo lon lt v sn sng chin u chng mi tnh
hung chin tranh xm lc ca cc th lc th ch th vai
tr ca dn qun t v cng c coi trng.
147

Lc lng dn qun t v l mt trong nhng cng c

ch yu bo v ch quyn, ton vn lnh th ca t
nc, trc tip tng a phng bo v ng, bo v chnh
quyn, bo v tnh mng, ti sn ca nhn dn, ti sn
ca nh nc c s.
nh gi vai tr dn qun t v, Ch tch H Ch Minh
ni "Dn qun t v v du kch l lc lng ca ton
dn tc, l lc lng v ch, l bc tng st ca T quc.
V lun k th no d hung bo n u h ng vo lc lng , bc tng th ch no cng phi tan r".
Trong thi bnh, dn qun t v l lc lng ng o
tham gia xy dng kinh t, pht trin a phng v c nc
; l lc lng nng ct cng ton dn xy dng nn quc
phng ton dn, th trn quc phng ton dn, phi hp
vi cc lc lng khc u tranh lm tht bi chin lc "Din
bin ho bnh", bo lon lt , phng chng cc t nn x
hi, phng chng thin tai, ch ho bo m an ton cho
nhn dn.
Trong thi chin, dn qun t v lm nng ct cho
ton dn nh gic, chin u, tiu hao, tiu dit lc lng,
phng tin ca ch, cng ko, km chn, buc ch
phi sa ly ti a phng ; vn dng linh hot cc hnh
thc chin thut, cc th on chin u, to th, to lc
cho b i ch lc, b i a phng chin u, tham gia
phc v chin u gi vng th trn chin tranh nhn
dn.
Nhim v ca lc lng dn qun t v
iu 7 ca Php lnh Dn qun t v nm 2004 xc
nh c 5 nhim v
+ Sn sng chin u, chin u, phc v chin u,
lm nng ct cng ton dn nh gic bo v a phng,
c s.
+ Phi hp vi qun i, cng an v cc lc lng khc bo
v c lp, ch quyn, thng nht, ton vn lnh th, an
ninh chnh tr, trt t, an ton x hi, bo v ng, ch
x hi ch ngha, chnh quyn, tnh mng v ti sn ca
nhn dn, ti sn ca nh nc, ca t chc c s, tnh
148

mng v ti sn ca c nhn, t chc ngi nc ngoi, cc

mc tiu, cc cng trnh quc phng, an ninh trn a bn.
+ Xung kch trong bo v sn xut, phng chng, khc
phc hu qu thin tai, ch ho v cc s c nghim trng
khc.
+ Vn ng nhn dn thc hin mi ng li, ch trng ca ng, chnh sch php lut ca Nh nc ; tch cc
thc hin cc chng trnh pht trin kinh t x hi a
phng, gp phn xy dng c s vng mnh ton din.
+ Thc hin cc nhim v khc theo quy nh ca php
lut.
Nhng nhim v trn c quy nh trong Php lnh
Dn qun t v. l nhng nhim v c bn, thng
xuyn trong mi giai on cch mng, i vi mi t chc
dn qun t v. ng thi l phng hng, mc tiu c bn
ch o xy dng v hot ng ca lc lng dn qun t
v.
b) Ni dung xy dng dn qun t v

Phng chm xy dng : Xy dng dn qun t v

theo hng "vng mnh, rng khp, coi trng cht lng l
chnh".
+ Vng mnh : c th hin l cht lng phi ton din
c v chnh tr t tng, t chc, trnh chnh tr, qun
s v chuyn mn nghip v, bin ch trang b hp l, thng
nht, c k lut nghim, c ng nhanh sn sng chin
u tt. Mi t chc dn qun t v phi lun vng vng.
+ Rng khp : Lc lng dn qun t v c xy dng
hu ht cc lng, bn, xm, p x, phng, cc t chc
kinh t, chnh tr x hi, u c t chc ng, chnh
quyn v c dn, u phi t chc dn qun t v, k
c cc doanh nghip ngoi quc doanh. Trng hp cc doanh
nghip ngoi quc doanh khng iu kin (khng c
t chc ng) t chc dn qun t v nu c yu cu th
gim c doanh nghip ngh v c B ch huy qun
s tnh (thnh ph trc thuc trung ng) ng th cng
dn c tham gia dn qun t v a phng (ni c
tr). Gim c doanh nghip phi bo m thi gian v to
149

iu kin cho cng nhn tham gia dn qun t v hot

ng.
+ Coi trng cht lng l chnh : Ch tuyn chn a vo
i ng nhng cng dn c l lch r rng, c h khu thng tr ti a phng, c phm cht chnh tr, o c
tt, chp hnh ng cc ch trng, chnh sch ca ng,
php lut ca Nh nc, cc quy nh a phng, c sc
kho
ph hp.
T chc, bin ch, trang b ca lc lng dn qun t
v :
T chc, bin ch, v kh, trang b ca lc lng dn
qun t v phi ph hp vi tnh cht, yu cu nhim v
quc phng an ninh thi bnh, thi chin, c im
chnh tr, kinh t, vn ho, x hi v iu kin c th ca
tng b, ngnh, a phng v c s.
+ V t chc :
Dn qun t v c t chc thnh 2 lc lng : lc lng
nng ct (lc lng chin u) v lc lng rng ri (lc lng
phc v chin u).
Lc lng dn qun t v nng ct : Bao gm dn
qun t v b binh, binh chng v dn qun t v bin
(i vi vng bin), c t chc thnh lc lng c ng v
lc lng ti ch. i vi x (phng) thuc a bn trng im
v quc phng an ninh, bin gii ven bin, hi o c yu
cu chin u cao th c xem xt t chc lc lng dn
qun thng trc.
Nhim v ca lc lng c ng l chin u, tiu hao,
tiu dit, chi vin cho lc lng chin u ti ch, khi cn
thit c th c ng chin u trn a bn a phng
khc. Nhim v ca lc lng chin u ti ch l chin u,
sn sng chin u trn a bn a phng theo k
hoch, phng n, khi cn c th tng cng cho lc lng chin
u c ng.
Lc lng dn qun t v rng ri : Gm cn b, chin
s dn qun t v nng ct hon thnh ngha v dn
qun t v v cng dn trong tui quy nh (nam t
18 n ht 45, n t 18 n ht 40 tui).
150

Nhim v phc v chin u, vn chuyn tip t, khc

phc hu qu chin u, bo v v s tn nhn dn.
V quy m : T chc t cp t, tiu i, trung i,
i i, tiu on (cp i i x, phng ln ; cp tiu
on cc doanh nghip nh nc do qun khu tr ln quy
nh).
+ Bin ch : Bin ch dn qun t v c thng nht
trong ton quc. S lng cn b, chin s tng n v do
B Quc phng quy nh.
+ V c cu v chc nng ca cn b qun s c s,
phn i : C cu bin ch ban ch huy qun s c t
chc x, phng, th trn, cc doanh nghip ca a phng v cc ngnh ca nh nc gm 3 ngi : ch huy trng,
chnh tr vin v ph ch huy trng. Ban ch huy qun s
c s chu trch nhim lm tham mu gip cp u, chnh
quyn cp mnh t chc trin khai cng tc hot ng
dn qun t v. Cp x, phng, th trn ch huy trng l
thnh vin u ban nhn dn, l ng vin, thng nm
trong c cu cp u a phng. Cc c s khc, ch huy
trng c th kim nhim hoc khng kim nhim. B th
ng u, B th chi b cc c s kim chnh tr vin chu
trch nhim v cng tc ng, cng tc chnh tr trong
dn qun t v. Ph ch huy trng x, phng l cn b
chuyn trch, cc ph ch huy c s cn li l chuyn trch
hoc kim nhim. X i trng, chnh tr vin x i, x
i ph v tng ng do ch tch u ban nhn dn cp
huyn b nhim theo ngh ca u ban nhn dn cp
x sau khi thng nht vi huyn i trng. Thn i trng, trung i trng, tiu i trng v khu i trng dn
qun t v do huyn i trng b nhim theo ngh
ca ca x i trng. C cu cn b tiu on, i i,
gm ch huy trng, chnh tr vin, ph ch huy trng. Cp
trung i, tiu i v tng ng c mt cp trng, mt
cp ph.
+ V v kh, trang b ca dn qun t v : V kh,
trang
b
cho
dn
qun t v t cc ngun do B Quc phng cp, cc a
phng t ch to hoc thu c ca ch. Song, d t ngun
no, v kh trang b cng u l ti sn ca nh nc
151

giao cho dn qun t v qun l. Do vy, phi c ng

k, qun l, bo qun cht ch ; s dng ng mc ch
v ng quy nh ca php lut.
Gio dc chnh tr, hun luyn qun s i vi dn
qun t v
+ Gio dc chnh tr : Gio dc chnh tr cho lc lng
dn qun t v l mt ni dung quan trng hng u,
nhm lm cho dn qun t v nng cao nhn thc v
chnh tr, lp trng t tng vng vng, o c cch mng
trong sng. Trn c s pht huy tinh thn trch nhim,
sn sng hon thnh nhim v, bo v qu hng, lng
xm, a phng, n v mnh.
Ni dung gio dc cn tp trung khng ngng tng cng
bn cht cch mng v thc gic ng giai cp cho cn b,
chin s dn qun t v, trn c s , thng xuyn
nng cao cnh gic cch mng, nhn r bn cht, m mu
th on ca k th. Gio dc truyn thng dn tc, tinh
thn yu nc, yu ch x hi ch ngha ; mc tiu l tng
ca ng ; con ng i ln ch ngha x hi m ng v
nhn dn ta la chn ; qun trit hai nhim v chin lc
xy dng v bo v T quc, nhim v cng c quc
phng an ninh, chng "Din bin ho bnh" bo lon lt
ca cc th lc th ch ; cng tc quc phng a phng, xy dng lc lng an ninh nhn dn. Mt s ni dung
c bn v Hin php, php lut, Php lnh Dn qun t
v, ni dung phng php tin hnh vn ng qun
chng,...
+ Hun luyn qun s : Hng nm, lc lng dn qun
t v c hun luyn theo ni dung, chng trnh do B
Quc phng quy nh, ni dung hun luyn phi ph hp v
st vi c s do ch huy qun s a phng cc cp xc
nh c th. Hun luyn ton din c chin thut, k
thut, c b binh v cc binh chng, chuyn mn k thut,...
Thi gian hun luyn theo quy nh ca php lnh.
c) Mt s bin php xy dng dn qun t v
trong giai on hin nay
Thng xuyn gio dc, qun trit su rng cc quan
im, ch trng chnh sch ca ng, Nh nc v cng tc
dn qun t v.
152

 Pht huy sc mnh tng hp trn a bn xy

dng lc lng dn qun t v.
Xy dng lc lng dn qun t v gn vi xy dng
c s vng mnh ton din.
Thc hin nghim tc, y cc ch chnh sch
ca ng v Nh nc i vi lc lng dn qun t v.
Tm li : Dn qun t v l lc lng chin u ti ch
a phng, bo v ng, bo v chnh quyn, bo v ch
x hi ch ngha, bo v tnh mng v ti sn ca
nhn dn c s, l thnh phn khng th thiu ca lc
lng v trang nhn dn Vit Nam. Vic xy dng lc lng
dn qun t v l nhim v ca ton ng, ton dn,
ton qun v ca c h thng chnh tr trong s nghip
bo v T quc.
2. Xy dng lc lng d b ng vin
a) Khi nim, v tr vai tr, nhng quan im
nguyn tc

Khi nim : Lc lng d b d b ng vin gm qun

nhn d b v phng tin k thut xp trong k hoch
b sung cho lc lng thng trc ca qun i nhm duy
tr tim lc qun s, l yu t gp phn quyt nh s
thng li trong chin tranh bo v T quc.
Qun nhn d b gm s quan d b, qun nhn
chuyn nghip d b v h s quan, binh s d b. Phng
tin k thut gm phng tin vn ti, lm ng, xp d,
thng tin lin lc, y t v mt s phng tin khc. Danh mc
phng tin k thut do Chnh ph quy nh (Php lnh
Lc lng d b ng vin nm 1996).
Qun nhn d b, phng tin k thut trong k hoch
bin ch cho lc lng thng trc ca qun i, thng qua
cc n v d b ng vin. Trong thi bnh, lc lng d
b ng vin c ng k, qun l, hun luyn theo chng
trnh quy nh v sn sng hon thnh mi nhim v c
giao.
V tr, vai tr cng tc xy dng lc lng d b ng
vin : Cng tc xy dng v huy ng lc lng d b ng
vin gi v tr rt quan trng trong chin lc bo v T
153

quc x hi ch ngha ; l mt trong nhng nhim v c

bn nht gp phn xy dng tim lc quc phng ton
dn, th trn quc phng ton dn, th trn chin tranh
nhn dn, bo m ngun nhn lc b sung, m rng lc
lng qun i khi chuyn t nc sang trng thi chin
tranh.
Lc lng d b ng vin phi hp cht ch vi dn
qun t v, cng an... lm tng thm sc mnh chin u
trn cc a bn trong khu vc phng th, bo m s
vng chc ca th trn quc phng a phng,
c s.
Cng tc xy dng lc lng d b ng vin l biu
hin qun trit quan im v s kt hp cht ch hai
nhim v chin lc trong xy dng v bo v T quc, s
kt hp cht ch gia nhim v xy dng, pht trin kinh
t vi nhim v xy dng v cng c quc phng, quc
phng vi kinh t.
Lc lng d b ng vin c xy dng b sung
cho lc lng thng trc ca qun i. Lc lng d b ng
vin c xy dng tt s lm nng ct cho c xy dng,
pht trin kinh t x hi v c trong thc hin chin lc
quc phng an ninh, bo v T quc.
b) Nhng quan im, nguyn tc xy dng lc lng d b ng vin

Xy dng lc lng d b ng vin bo m s lng

, cht lng cao, xy dng ton din nhng c trng tm,
trng im
Vic t chc xy dng lc lng d b ng vin nc ta
l mt vn h trng, quan h n vn mnh ca quc
gia, c bit khi phi i ph vi chin tranh quy m ln.
Do , ngay t thi bnh, phi xy dng lc lng d b
ng vin hng hu theo k hoch xc nh mi c kh
nng ginh thng li khi c lnh ng vin.
Xy dng lc lng d b ng vin phi c cht lng cao.
Cht lng cao c th hin trn tt c cc lnh vc : chnh
tr, tinh thn, t chc, lnh o, ch huy, trnh k
thut, chin thut, chuyn mn nghip v, trang b, kh
nng bo m hu cn k thut. V vy, c cht lng
154

cao, yu cu u tin l phi xy dng lc lng d b ng

vin vng mnh v chnh tr, t tng, t chc, c bn lnh
chnh tr vng vng, c nng lc hon thnh thng li mi
nhim v, trong tp trung vo khu qun l, gio dc, to
ngun.
Cng vi xy dng lc lng d b ng vin vng mnh
v chnh tr, t tng v t chc, phi nng cao trnh
ton din cho cn b, chin s. Vic hun luyn qun s
cho lc lng d b ng vin phi c tin hnh nghim tc
theo chng trnh quy nh ca B Quc phng.
Xy dng lc lng d b ng vin phi pht huy sc
mnh tng hp ca c h thng chnh tr
Xy dng lc lng d b ng vin l nhim v chnh
tr thng xuyn ca ton ng, ton dn, ton qun, l
cuc vn ng chnh tr su sc trong qun chng
thc hin ngha v bo v ch . S lnh o trc tip,
tuyt i, v mi mt ca ng t Trung ng n c s,
c th ch ho bng cc vn bn php lut ca c quan
lp php, s iu hnh ca Chnh ph, chnh quyn a
phng cc cp, s hip ng thc hin gia cc n v
qun i, c quan qun s vi cc c quan trong h thng
chnh quyn, cc t chc chnh tr, kinh t, x hi,... v s
chm lo xy dng ca ton x hi. S lnh o ca ng i
vi lc lng d b ng vin l t Trung ng n c s, c
th hin trn tt c cc mt cng tc, t bc chun b n
thc hnh nhim v ng vin.
Pht huy sc mnh tng hp ca c h thng chnh tr,
ca ton x hi v ca mi cng dn xy dng lc lng
d
b
ng
vin
vng
mnh.
l yu t c bn nht lun bo m cho lc lng d b
ng vin c s lng hp l, cht lng cao, p ng c yu
cu trong mi tnh hung.
Xy dng lc lng d b ng vin t di s lnh o
ca ng cc cp a phng, b, ngnh
Xut pht t v tr, tm quan trng ca vic xy dng
lc lng d b ng vin nh trn nn xy dng lc lng d b
ng vin phi t di s lnh o trc tip, tuyt i v
155

mi mt ca ng. y l nguyn tc c bn nhm bo

m cho lc lng ny lun c ni dung, phng hng, mc
tiu xy dng ng n, nhm bo m sc mnh ca
qun i p ng yu cu bo v vng chc T quc
Vit Nam x hi ch ngha.
S lnh o ca ng trong xy dng lc lng d b
ng vin c th hin trn tt c cc khu, cc bc, t
chun b n thc hnh ng vin lc lng.
c) Ni dung xy dng lc lng d b ng vin

To ngun, ng k, qun l lc lng d b ng vin

+ To ngun : l c s quan trng nht lp k hoch
xy dng v huy ng lc lng d b ng vin.
Bin php to ngun i vi s quan d b, c quan
qun s a phng qun l chc s s quan phc vin,
xut ng. Hng nm, la chn nhng ng ch tui i
cn tr, c sc kho, phm cht nng lc tt a h vo to
ngun. S cn b chuyn mn k thut ca nn kinh t
quc dn (y t, bu chnh vin thng, giao thng vn ti...)
c th phc v li ch quc phng khi c chin tranh. Hng
nm, tuyn chn s h s quan c phm cht nng lc tt trc khi xut ng cho i hun luyn, o to h thnh s
quan d b. Sinh vin nam t cc trng i hc, sau khi tt
nghip c o to thnh s quan d b. B Quc phng
phi hp vi B Gio dc v o to thc hin lin kt o to
theo nhu cu chuyn mn k thut. Sau khi tt nghip
chuyn mt s sang qun i, s cn li a vo ngch lc
lng d b ng vin. i vi h s quan, chin s sau khi
hon thnh ngha v qun s phc vin xut ng, c
iu kin v phm cht nng lc, sc kho a h vo
ngun. Ngoi ra, a c s thanh nin c tuyn chn
xp vo din sn sng nhp ng, nhng cha nhp ng vo
ngun qun nhn d b.
+ ng k qun l ngun : Vic ng k, qun l lc lng
d b ng vin phi c k hoch thng xuyn, cht ch v
chnh xc, ng k qun l c con ngi v phng tin k
thut.
i vi qun nhn d b, c tin hnh ng k, qun
156

l ti ni c tr, do Ban ch huy qun s x (phng), Ban ch

huy qun s huyn (qun, th x, thnh ph trc thuc
tnh) thc hin. ng k qun l phi chnh xc theo tng
chuyn ngnh qun s, tui, loi sc kho, hon cnh
gia nh, trnh vn ho, nhn thc v chnh tr, trnh
hiu bit v qun s, chuyn mn, nghip v. i vi
phng tin k thut, phi ng k, qun l
chnh xc thng xuyn c s lng, cht lng, tnh trng k
thut ca tng phng tin.
+ T chc, bin ch n v d b ng vin : T chc,
bin ch lc lng d b ng vin l t chc sp xp qun
nhn d b, phng tin k thut thnh tng n v d b
ng vin theo k hoch qun l, hun luyn nng cao
kh nng sn sng ng vin, sn sng chin u. Cc
n v d b ng vin phi duy tr qun s, trang
b v phng tin k thut. Hin nay, n v d b ng
vin c t chc theo cc loi hnh : n v bin ch
thiu, n v bin ch khung thng trc, n v khng c
khung thng trc, n v bin ch v n v chuyn
mn thi chin. Khi sp xp qun nhn d b vo cc
n v d b ng vin phi theo nguyn tc :
Sp xp ngi c trnh chuyn nghip qun s,
chuyn mn k thut ph hp vi chc danh bin ch, nu
thiu th sp xp ngi c trnh chuyn nghip qun
s, chuyn mn k thut tng ng.
Sp xp qun nhn d b hng mt trc, nu thiu
th sp xp qun nhn d b hng hai. Sp xp nhng
qun nhn d b c tr gn nhau vo tng n v.
Gio dc chnh tr, hun luyn din tp, kim tra n
v d b ng vin
+ Gio dc chnh tr : Gio dc chnh tr l nhim v
hng u trong xy dng lc lng d b ng vin, lm
cho cn b chin s nng cao nhn thc v chnh tr, c
lp trng t tng vng vng, kin nh mc tiu,
l tng.
Ni dung gio dc : Cn tp trung vo ng li, ch trng, chnh sch ca ng, php lut ca Nh nc, quan
157

im quc phng ton dn, chin tranh nhn dn, xy

dng lc lng d b ng vin, m mu th on ca k th
i vi cch mng, truyn thng nh gic gi nc ca dn
tc ta. Gio dc chnh tr phi thng xuyn lin tc cho tt
c cc i tng ; c thc hin xen k trong tng giai on,
tng t hun luyn, din tp.
+ Cng tc hun luyn : Phng chm hun luyn :
"Cht lng, thit thc, hiu qu, tp trung c trng tm,
trng im". Ni dung hun luyn gm k thut b binh,
binh chng ; chin thut tng ngi n cp i i, cng
tc hu cn, bng b cu thng v hot ng chng "Din
bin ho bnh", bo lon lt . C th hun luyn tp
trung ti cc n v d b ng vin hoc phn tn ti cc
a phng, c s. Cn vn dng sng to, linh hot nhng
phng php hun luyn thch hp st i tng, st thc t.
Hng nm, sau kho hun luyn, lc lng d b ng
vin s tham gia hp luyn, din tp. Kt thc din tp, t
chc rt kinh nghim kp thi b sung, nng cao cht
lng hun luyn, gio dc trong cc n v.
Cng vi hun luyn din tp, ch kim tra thc
hin nhim v c tin hnh theo quy nh nhm gip lnh
o,
ch
huy
nm
c
thc
trng
t chc, xy dng lc lng d b ng vin c ch trng,
bin
php
st ng.
Bo m hu cn, k thut, ti chnh cho xy dng
lc lng d b ng vin : Vt cht k thut, kinh ph l yu
t rt quan trng bo m xy dng lc lng d b
ng vin gm v kh trang b, hu cn k thut v ti
chnh. Yu cu phi bo m ng mc, trin khai
xy dng lc lng d b ng vin cht lng ngy cng cao.
Vic bo m vt cht, kinh ph hng nm do Chnh
ph giao ch tiu nhim v c th cho cc b ngnh, a
phng thc hin.

158

d) Mt s bin php xy dng lc lng d b ng

vin
Thng xuyn gio dc su rng trong ton ng, ton
dn, ton qun v v tr, nhim v, nhng quan im
ca ng, Nh nc i vi lc lng d b ng vin.
Thc hin c ch ng lnh o, chnh quyn iu
hnh, c quan qun s v cc c quan chc nng lm tham
mu v t chc thc hin.
Thng xuyn cng c, kin ton, bi dng c quan v
i ng cn b lm cng tc xy dng lc lng d b ng
vin.
Thc hin y , nghim tc cc ch , chnh
sch ca ng v Nh nc i vi lc lng d b ng vin.
Tm li, xy dng lc lng d b ng vin ht sc quan
trng trong s nghip bo v T quc Vit Nam x hi ch
ngha. l nhim v ca ton ng, ton dn, ton
qun, ca c h thng chnh tr nc ta.
3. ng vin cng nghip quc phng
a) Khi nim, nguyn tc, yu cu ng vin cng
nghip quc phng

Khi nim : ng vin cng nghip quc phng l huy

ng mt phn hoc ton b nng lc sn xut, sa cha
trang b cho qun i ca doanh nghip cng nghip
ngoi lc lng quc phng, nhm huy ng mi ngun lc
ca t nc hoc mt s a phng,... phc v cho quc
phng, nhm ginh th ch ng, bo ton, pht huy tim
lc mi mt ca quc gia, duy tr, n nh sn xut v
i sng ca nhn dn, gi vng ch quyn v ton vn
lnh th trong mi tnh hung, bo v vng chc T quc
Vit Nam x hi ch ngha. Khi nim trn th hin khi
qut mt s ni dung chnh sau y :
+ ng vin cng nghip quc phng c chun b t
thi bnh, l vic lm thng xuyn t Trung ng n a
phng.
+ ng vin cng nghip quc phng khng p dng i
159

vi cc doanh nghip c vn u t nc ngoi ti Vit Nam.

+ C th tng ng vin hoc ng vin cc b :
Chin tranh tng lai nu xy ra l mt cuc chin tranh
hin i, i phng ch yu s dng v kh cng ngh
cao, bt ng, tin cng t xa vo cc mc tiu trng yu
trn phm vi c nc, bng pho binh, khng qun, tn la
hnh trnh... V vy, ng vin cng nghip quc phng
chng ta phi c chun b t thi bnh, bo m cho t
nc lun trng thi sn sng p ng c vi mi
tnh hung.
Nguyn tc ng vin cng nghip quc phng
+ ng vin cng nghip quc phng c tin hnh trn
c s nng lc sn xut, sa cha c ca cc doanh
nghip cng nghip, Nh nc ch u t thm trang thit b
chuyn dng hon chnh dy chuyn sn xut, sa
cha trang b cho qun i.
+ Vic la chn, giao nhim v ng vin cng nghip
quc phng cho cc doanh nghip cng nghip phi bo
m tnh ng b theo nhu cu sn xut, sa cha trang
b ca qun i v ph hp vi nng lc sn xut, sa cha
trang b ca doanh nghip.
+ Nh nc bo m quyn, li ch hp php ca doanh
nghip cng nghip, ngi lao ng trong chun b v thc
hnh ng vin cng nghip quc phng.
Yu cu ng vin cng nghip quc phng
+ Chun b v thc hnh ng vin cng nghip quc
phng phi bo m b mt, an ton, tit kim, hiu qu,
ng
k
hoch,
nhanh
chng
tng cng sc mnh v mi mt, sn sng i ph vi cc
tnh
hung
chin tranh.
y l yu cu c bn, c tnh quyt nh n kt
qu hon thnh nhim v ng vin cng nghip quc
phng. Trc ht v k hoch ng vin cng nghip quc
phng ca cc cp, theo quy nh ca Nh nc thuc ti
liu tuyt mt, v vy vic xy dng, qun l, khai thc k
hoch phi tun th cht ch theo quy nh ca php lut ;
160

cc doanh nghip cng nghip phi c trch nhim thc

hin ch qun l, s dng, bo mt theo ng quy
nh.
Trong qu trnh thc hin nhim v, vic bo m tit
kim, hiu qu l mt yu cu rt quan trng, nht l trong
iu kin ngn sch bo m cho ng vin cng nghip
quc phng ca Nh nc v B Quc phng cn nhiu hn
hp. Khi c lnh thc hin ng vin cng nghip quc
phng, nu khng bo m s lng, ng thi gian quy
nh theo k hoch c giao s gy nh hng rt ln n
kh nng hon thnh nhim v ca qun i.
+ Chun b v thc hnh ng vin cng nghip quc
phng phi bo m cho yu cu thc hin nhim v
chnh tr, kinh t, x hi ca cc a phng trong thi
chin. y l mt yu cu rt quan trng trong chun b v
thc hnh ng vin cng nghip quc phng xut pht t
v tr, vai tr quan trng ca cc a phng trong th trn
quc phng ton dn, chin tranh nhn dn bo v T
quc.
Trn y l yu cu c bn, c tnh quyt nh n
kt qu ca cng tc ng vin cng nghip quc phng.
V vy, k hoch ng vin cng nghip quc phng ca
cc cp cc ngnh phi theo ng quy nh ca nh nc
thuc ti liu mt, phi tun th cht ch theo quy nh
ca php lut.
b) Mt s ni dung ng vin cng nghip quc
phng

Chun b ng vin cng nghip quc phng

+ Kho st, la chn doanh nghip cng nghip c kh
nng sn xut, sa cha trang b, ni dung kho st gm :
c im tnh hnh ; c cu t chc, s lng, cht lng cn b, cng nhn, vin chc v nhng ngi lao ng
khc ; nhim v sn xut, cng sut thit k, cng sut
thc t ; s lng, cht lng trang thit b hin c ; phng hng sn xut v i mi cng ngh. Cn c vo nhu cu sn
xut, sa cha trang b ca qun i v kt qu kho st
nng lc sn xut, sa cha ca cc doanh nghip cng
161

nghip, Chnh ph quyt nh cc doanh nghip cng

nghip iu kin ng vin cng nghip quc phng.
+ Xy dng k hoch ng vin cng nghip quc
phng, ni dung gm : Quyt nh ca B, U ban nhn
dn cp tnh, tng cng ti ; k hoch thng bo quyt
nh ng vin cng nghip quc phng ; quyt nh di
chuyn a im ; k hoch ch huy iu hnh ; k
hoch bo m vt t cho sn xut, sa cha trang b theo
ch tiu ng vin cng nghip quc phng ; k hoch
nghin cu khoa hc, ng dng tin b khoa hc, cng ngh
phc v ng vin cng nghip quc phng (nu c) theo
quy nh ca php lut v cng tc nghin cu khoa hc ;
k hoch bo m kinh ph cho ng vin cng nghip
quc phng.
Trn c s k hoch ca cp trn, cc doanh nghip
cng nghip lp k hoch ng vin cng nghip quc
phng cho doanh nghip mnh.
Ni dung gm : k hoch bo dng trang thit b do Nh
nc giao ; k hoch thng bo quyt nh ng vin cng
nghip quc phng ; k hoch di chuyn a im ; k
hoch ch huy iu hnh ; k hoch bo m vt t cho sn
xut, sa cha trang b theo ch tiu ng vin cng
nghip quc phng ; k hoch sn xut, sa cha trang b ;
k hoch ng dng tin b khoa hc, cng ngh phc v
ng vin cng nghip quc phng (nu c) theo quy nh
ca php lut v cng tc nghin cu khoa hc ; k hoch
bo m kinh ph.
+ Giao ch tiu ng vin cng nghip quc phng.
+ Hon chnh dy chuyn sn xut, sa cha trang
thit b.
+ Qun l, duy tr dy chuyn sn xut.
+ Bi dng chuyn mn cho ngi lao ng v din tp
ng vin cng nghip quc phng.
+ D tr vt cht.

162

c) Thc hnh ng vin cng nghip quc phng

Thc hnh ng vin cng nghip quc phng gm :
Quyt nh v thng bo quyt nh ng vin cng
nghip quc phng (do Chnh ph quy nh).
T chc di chuyn a im i vi doanh nghip
cng
nghip
phi
di chuyn.
T chc bo m vt t, ti chnh.
T chc thc hin nhim v sn xut, sa cha trang
thit b.
Giao, nhn sn phm ng vin cng nghip quc
phng.
d) Mt s bin php chnh thc hin ng vin
cng nghip quc phng
Nh nc, Chnh ph ch o cht ch cc B, c quan
ngang b, a phng, tng cng ti, thc hin nghim Php
lnh ng vin cng nghip quc phng. Cc B, c quan
ngang b, a phng, tng cng ti phi hp hip ng
cht ch thc hin nghim tc nhim v ng vin cng
nghip quc phng.
Cc B, c quan ngang b, cc a phng, cc tng
cng ti cn qun trit su sc cho cn b, cng nhn vin
v Php lnh, Ngh nh, cc vn bn hng dn v ng
vin
cng
nghip
quc
phng
ca
Nh
nc,
Chnh ph.
Cc doanh nghip cng nghip c la chn v giao
ch tiu ng vin cng nghip quc phng cn ch ng
lp k hoch ng vin cng nghip quc phng v sn
sng thc hin nhim v theo k hoch, ch tiu trn giao.
Tm li, ng vin cng nghip quc phng l mt vn
ln c tnh chin lc ca quc gia t nc ch ng
trong mi tnh hung trong s nghip xy dng v bo v
T quc. V vy, hn lc no ht ngay t thi bnh, cng
tc ng vin cng nghip quc phng phi c s quan
tm mt cch y ca ton x hi.
163

CU HI N TP
1. Phng chm xy dng dn qun t v theo hng
"vng mnh, rng khp, coi trng cht lng l chnh", anh
(ch) hiu vn ny nh th no ? Ti sao phi coi trng
cht lng l chnh ?
2. Ni dung xy dng lc lng d b ng vin hin nay
nh th no ? L sinh vin, anh (ch) c suy ngh g gp
phn nng cao cht lng to ngun d b ng vin cc
a phng trong tnh hnh hin nay ?
3. Nhng nguyn tc ng vin cng nghip quc
phng ca ng v Nh nc ta nh th no ? Hi nhp kinh t
quc t ca nc ta hin nay v trong tng lai c tc ng
nh th no n t chc v thc hnh ng vin cng
nghip quc phng ?

164

Bi 11
XY DNG V BO V
CH QUYN LNH TH, BIN GII QUC GIA
I - MC CH, YU CU
Trang b cho sinh vin nhng kin thc c bn v ch
quyn lnh th, bin gii quc gia ca nc Cng ho x hi
ch ngha Vit Nam ; nhng ni dung ch yu v xy
dng v bo v ch quyn lnh th, bin gii quc gia ca nc ta trong tnh hnh hin nay.
Nng cao lng t ho yu nc v thc trch nhim
cng dn trong vic gp phn xy dng, bo v v gi
gn ton vn ch quyn lnh th, bin gii quc gia ca T
quc Vit Nam x hi ch ngha.
II - NI DUNG
Vit Nam l mt quc gia c lp, c ch quyn. Lnh
th Vit Nam l mt chnh th thng nht, bt kh xm
phm, vi din tch t lin l 331.689 km 2, vi 4.550 km ng bin gii, l ni sinh sng ca trn 85 triu dn thuc
54 dn tc anh em on kt trong i gia nh cc dn
tc Vit Nam(1).
Trong bi cnh hi nhp quc t hin nay, bn cnh
nhng thun li, Vit Nam cng ang phi i mt vi
nhng nguy c, thch thc. Cc th lc th ch cha t b
m mu can thip vo cng vic ni b, gy mt n nh
chnh tr x hi, xm phm ch quyn lnh th, bin gii
quc gia nc ta.
Bo v T quc x hi ch ngha l mt nhim v
chin lc ca cch mng Vit Nam hin nay. Bo v ch
quyn lnh th, bin gii quc gia l mt ni dung c bit
quan trng ca nhim v bo v T quc x hi ch ngha.
i hi i biu ton quc ln th X ca ng xc nh :
"Xy dng nn quc phng ton dn v an ninh nhn
dn vng mnh ton din ; bo v vng chc T quc,
c lp ch quyn, thng nht ton vn lnh th ; bo v
ng, Nh nc, nhn dn v ch x hi ch ngha ; bo
(

1)

S liu iu tra nm 2007.

165

v an ninh chnh tr, an ninh kinh t, an ninh t tng vn ho

v an ninh x hi ; duy tr trt t k cng, an ton x hi ;
gi vng n nh chnh tr ca t nc, ngn nga, y
li v lm tht bi mi m mu, hot ng chng ph, th
ch, khng b ng, bt ng"(2).
1. Xy dng v bo v ch quyn lnh th quc gia
a) Ch quyn lnh th quc gia
Quc gia l thc th php l bao gm ba yu t cu
thnh : lnh th, dn c v quyn lc cng cng. Quc gia l
ch th cn bn nht ca lut quc t. Ch quyn quc gia
l c trng c bn, quan trng nht ca quc gia. Theo
lut php quc t hin i, tt c cc quc gia u bnh
ng
v
ch quyn.
Quc gia c khi c dng ch mt nc hay t nc.
Hai khi nim c th c dng thay th cho nhau.
Lnh th quc gia l phm vi khng gian c gii hn bi
bin gii quc gia, thuc ch quyn hon ton v y
ca mt quc gia. Lnh th quc gia Vit Nam bao gm :
vng t quc gia, vng bin quc gia (ni thu v lnh hi),
vng tri quc gia, ngoi ra cn gm lnh th quc gia c
bit.
Vng t quc gia (k c cc o v qun o) l phn
mt t v lng t ca t lin (lc a), ca o,
qun o thuc ch quyn mt quc gia ; b phn quan
trng nht cu thnh nn lnh th quc gia, lm c s
xc nh vng tri quc gia, ni thu, lnh hi. Vng t
quc gia c th gm nhng lc a nhng im khc
nhau (tch ri nhau), nhng cc vng t u thuc lnh
th thng nht ca quc gia hoc cng c th ch bao
gm cc o, qun o ngoi bin hp thnh quc gia
qun o. Vit Nam l mt quc gia nm trn bn o
ng Dng, ven bin Thi Bnh Dng, c vng t quc gia
va l t lin, va l o, va l qun o, bao gm t
nh Lng C, H Giang n mi C Mau ; cc o nh Ph
Quc, Ci Ln... v qun o Hong Sa, Trng Sa.
Vit Nam c ba mt trng ra bin : ng, Nam v Ty
(

2)

ng Cng sn Vit Nam, Vn kin i hi i biu ton quc ln th

X, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni, 2006, tr. 108 109.

166

Nam, vi b bin di 3.260 km, t Mng Ci n H Tin.

Phn Bin ng thuc ch quyn Vit Nam m rng v
pha ng v ng Nam, c thm lc a, cc o v qun
o ln nh bao bc. Ring Vnh Bc B tp trung mt
qun th gn 3.000 hn o trong khu vc Vnh H Long,
Bi T Long ; cc o Ct Hi, Ct B, Bch Long V ; xa hn
l qun o Hong Sa v Trng Sa ; pha Ty Nam v
Nam c cc nhm o Cn Sn, Ph Quc v Th Chu.
Ni thu l vng bin nm pha trong ca ng c s
tnh chiu rng lnh hi. ng c s l ng gy khc
ni lin cc im c la chn ti ngn nc thu triu thp
nht dc theo b bin v cc o gn b do Chnh ph nc
Cng ho x hi ch ngha Vit Nam xc nh v cng
b(1). Vng nc thuc ni thu c ch php l nh lnh th
trn t lin. Ni thu ca Vit Nam bao gm : Cc vng nc
pha trong ng c s ; vng nc cng c gii hn bi ng
ni cc im nh ra ngoi khi xa nht ca cc cng trnh
thit b thng xuyn l b phn hu c ca h thng cng.
Lnh hi l vng bin c chiu rng 12 hi l tnh t ng c s, c ch php l nh lnh th t lin. Ranh
gii ngoi ca lnh hi l bin gii quc gia trn bin. Trong
lnh hi, tu thuyn ca cc quc gia khc c hng quyn
qua li khng gy hi v thng i theo tuyn phn lung
giao thng bin ca nc ven bin. Lnh hi ca Vit Nam
bao gm lnh hi ca t lin, lnh hi ca o, lnh hi
ca qun o. Nc ta c thm lc a rng ln, l vng t
v lng t y bin ko di t nhin t lnh th t lin
ra n b ngoi ca ra lc a, gii hn 200 hi l tnh t
ng c s lnh hi. Vit Nam c ch quyn v quyn ti
phn quc gia i vi thm lc a ; ch quyn ca nc ta
i vi thm lc a l ng nhin.
Lnh th quc gia c bit l loi lnh th c th ca
mt quc gia tn ti hp php trong lnh th mt quc gia
khc hoc trn vng bin, vng tri quc t. V d nh tr s
lm vic v ni ca c quan i din ngoi giao.
Vng tri quc gia l khong khng gian pha trn lnh
th quc gia ; l b phn cu thnh lnh th quc gia v
(

1)

Lut Bin gii quc gia, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni, 2004, tr.

9.

167

thuc ch quyn hon ton ca quc gia . Vic lm ch

vng tri quc gia trn vng lnh th quc gia c bit c
thc hin theo quy nh chung ca cng c quc t.
Ch quyn quc gia l quyn lm ch mt cch c lp,
ton vn v y v mi mt lp php, hnh php v t
php ca mt quc gia trong phm vi lnh th ca quc gia
. Quc gia th hin ch quyn ca mnh trn mi phng din kinh t, chnh tr, qun s, ngoi giao.
Tt c cc nc, khng tnh n quy m lnh th, dn
s, ch x hi, u c ch quyn quc gia. Ch quyn
quc gia l c trng chnh tr v php l thit yu ca
mt quc gia c lp, c th hin trong hot ng ca
cc c quan nh nc v trong h thng php lut quc gia.
Tn trng ch quyn quc gia l mt nguyn tc c bn
ca lut php quc t. Hin chng Lin hp quc khng
nh nguyn tc bnh ng v ch quyn gia cc quc
gia ; khng mt quc gia no c can thip hoc khng
ch, xm phm ch quyn ca mt quc gia khc.
Ch quyn lnh th quc gia l mt b phn ca ch
quyn quc gia, khng nh quyn lm ch ca quc gia
trn vng lnh th ca mnh. Mi nc c ton quyn
nh ot mi vic trn lnh th ca mnh, khng c
xm phm lnh th v can thip vo cng vic ni b ca
cc quc gia khc. Ch quyn lnh th quc gia dng li
bin gii quc gia ; mi t tng v hnh ng th hin ch
quyn quc gia vt qu bin gii quc gia ca mnh u l
hnh ng xm phm ch quyn ca cc quc gia khc
v tri vi cng c quc t. Ch quyn lnh th quc gia l
tuyt i, bt kh xm phm ; tn trng ch quyn lnh
th quc gia l nguyn tc c bn trong quan h v lut
php quc t.

168

Hnh 3-1. S lnh th v cc vng bin Vit

Nam

169

Hnh 3-2. S khu vc bin gii bin v cc vng bin

thuc ch quyn, quyn ch quyn v quyn ti phn ca
Vit Nam
170

b) Ni dung xy dng v bo v ch quyn lnh th

quc gia
Xy dng v bo v ch quyn lnh th quc gia l
thc hin tng th cc gii php, bin php trn cc lnh
vc chnh tr, kinh t, vn ho, x hi, i ngoi v quc
phng, an ninh nhm thit lp v bo m quyn lm
ch mt cch c lp, ton vn v y v mi mt
lp php, hnh php v t php ca quc gia trong phm vi
lnh th, bao gm vng t, vng tri, ni thu, lnh hi v
lnh th c bit ca quc gia. Bo v ch quyn lnh
th quc gia l s dng tng hp cc lc lng v bin php
chng li s xm phm, ph hoi di mi hnh thc gi
gn ton vn ch quyn nh nc i vi lnh th quc
gia. Xy dng v bo v ch quyn lnh th quc gia
Vit Nam l yu cu tt yu, l nhim v quan trng ca
s nghip xy dng v bo v T quc Vit Nam x hi
ch ngha. Ni dung ca vic xy dng v bo v ch
quyn lnh th quc gia Vit Nam gm :
Xy dng, pht trin mi mt chnh tr, kinh t, vn
ho, x hi, i ngoi v quc phng, an ninh ca t nc.
Xc lp v bo v quyn lp php, hnh php v t
php ca Vit Nam trn mi mt chnh tr, kinh t, vn
ho, x hi, quc phng, an ninh v i ngoi trong phm vi
lnh th ca mnh.
Bo v s ton vn lnh th ca t nc, bao gm
vng t, vng tri, ni thu, lnh hi v lnh th c bit
ca Vit Nam ; u tranh lm tht bi mi m mu v hnh
ng ph hoi, vi phm ch quyn, xm phm lnh th ca
Vit Nam.
Bo v s thng nht lnh th ca t nc, thng nht
v quyn lp php, hnh php v t php trn phm vi lnh
th Vit Nam. u tranh lm tht bi mi hnh ng chia
ct lnh th Vit Nam ; mi m mu, th on ca cc th
lc th ch c bn trong ln bn ngoi hng ph hoi quyn
171

lc ti cao ca Vit Nam.

Ni dung xy dng v bo v ch quyn lnh th quc
gia gn b cht ch v t trong tng th chin lc bo
v T quc. Lm tt nhim v xy dng v bo v ch
quyn lnh th quc gia l trc tip gp phn xy dng v
bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha.

2. Xy dng v bo v bin gii quc gia

a) Bin gii quc gia
Lut Bin gii quc gia ca Vit Nam nm 2003 xc nh
: "Bin gii quc gia ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit
Nam l ng v mt phng thng ng theo ng
xc nh gii hn lnh th t lin, cc o, cc qun
o trong c qun o Hong Sa v qun o Trng
Sa, vng bin, lng t, vng tri ca nc Cng ho x hi
ch
ngha
(1)
Vit Nam" .
Bin gii quc gia ca Vit Nam c xc nh bng h
thng cc mc quc gii trn thc a, c nh du bng
cc to trn hi v th hin bng mt phng thng
ng theo lnh th Vit Nam. Bin gii quc gia Vit Nam
bao gm bin gii quc gia trn t lin, trn bin, trn
khng, trong lng t.
Bin gii quc gia trn t lin l phn nh lnh th
trn b mt t lin ca vng t quc gia. Trong thc t,
bin gii quc gia trn t lin c xc lp da vo cc yu
t a hnh (ni, sng, sui, h nc, thung lng...) ; thin
vn (theo kinh tuyn, v tuyn) ; hnh hc (ng li lin
cc im quy c). Bin gii quc gia trn t lin c xc lp
trn c s tho thun gia cc quc gia c lnh th tip
gip vi nhau v c th hin bng cc iu c hoch nh
bin gii gia cc quc gia lin quan. Vit Nam c ng bin
gii quc gia trn t lin di 4.550 km tip gip vi Trung
Quc pha Bc, vi Lo v Campuchia pha Ty, pha
ng gip Bin ng.
(

1)

Lut Bin gii quc gia, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni, 2004, tr. 8.

172

Bin gii quc gia trn bin l phn nh lnh th trn

bin gia cc quc gia c b bin lin k hay i din
nhau ; l ranh gii pha ngoi ca lnh hi. Bin gii quc gia
trn bin ca quc gia qun o l ng bin gii quc gia
phn nh lnh th quc gia vi bin c. i vi cc o
ca mt quc gia nm ngoi phm vi lnh hi ca quc gia,
bin gii quc gia trn bin l ng ranh gii pha ngoi ca
lnh hi bao quanh o.
Bin gii quc gia trn bin ca Vit Nam c hoch
nh v nh du bng cc to trn hi l ranh gii
pha ngoi lnh hi ca t lin, lnh hi ca o, lnh hi
ca qun o ca Vit Nam, c xc nh theo Cng c
ca Lin hp quc v Lut Bin nm 1982 v cc iu c
quc t gia Cng ho x hi ch ngha Vit Nam v cc
quc gia hu quan.
Bin gii quc gia trn khng l bin gii phn nh vng
tri gia cc quc gia lin k hoc cc vng tri quc t, c xc nh bi mt phng thng ng t bin gii quc
gia trn t lin v bin gii quc gia trn bin ln trn vng
tri. Trong iu kin khoa hc v cng ngh pht trin,
vic xc lp bin gii quc gia trn khng c ngha ngy
cng quan trng trong vic thc hin ch quyn i vi
vng tri quc gia. n nay cha c quc gia no quy nh
cao c th ca bin gii quc gia trn khng.
Bin gii quc gia trong lng t l phn nh lnh th
quc gia trong lng t pha di vng t quc gia, ni thu
v lnh hi, c xc nh bi mt phng thng ng t
bin gii quc gia trn t lin v bin gii quc gia trn bin
xung lng t. su c th ca bin gii trong lng t
c xc nh bng su m k thut khoan c th thc
hin. n nay, cha c quc gia no quy nh su c
th ca bin gii trong lng t.
Khu vc bin gii l vng lnh th tip gip bin gii quc
gia c quy ch, quy nh c bit do Chnh ph ban
hnh nhm bo v an ton bin gii. Khu vc bin gii Vit
Nam bao gm : khu vc bin gii trn t lin gm x, phng, th trn c mt phn a gii hnh chnh trng hp vi
bin gii quc gia Vit Nam trn t lin ; khu vc bin gii
quc gia Vit Nam trn bin c tnh t bin gii quc gia
173

trn bin vo ht a gii hnh chnh x, phng, th trn

gip bin v o, qun o ; khu vc bin gii trn khng
gm phn khng gian dc theo bin gii quc gia c chiu
rng mi kilmt tnh t bin gii Vit Nam tr vo.
b) Ni dung xy dng v bo v bin gii quc gia
Xy dng v bo v bin gii quc gia l thc hin tng
th cc bin php bo v ch quyn lnh th, bo v
ti nguyn, mi sinh, mi trng, li ch quc gia trn khu vc
bin gii ; gi gn an ninh chnh tr v trt t an ton x hi
khu vc bin gii. Do v tr a l v chnh tr, trong lch
s dng nc v gi nc ca dn tc Vit Nam, vic xy
dng v bo v bin gii quc gia lun l mt vn c
bit quan trng i vi s n nh v pht trin t nc.
Xy dng v bo v bin gii quc gia l mt ni dung ca
xy dng v bo v ch quyn lnh th quc gia, l mt
bin php hiu qu chng li s xm phm ch quyn lnh
th quc gia.
Trong ho bnh, bo v bin gii quc gia l tng th
cc bin php m h thng chnh tr, x hi, cc lc lng v
trang khu vc bin gii p dng nhm tun tra, gi gn
nguyn vn, chng li s xm phm bin gii quc gia. B
i Bin phng l lc lng chuyn trch v lm nng ct
trong bo v bin gii quc gia. Khi c xung t hoc chin
tranh, cc bin php bo v bin gii quc gia c th hin
r qua cc trng thi sn sng chin u : thng xuyn, tng
cng v cao.
Lut Bin gii quc gia ca nc Cng ho x hi ch ngha
Vit Nam nm 2003 xc nh : "Xy dng, qun l, bo v
bin gii quc gia, khu vc bin gii l s nghip ca ton
dn do Nh nc thng nht qun l. Nh nc v nhn dn
thc hin kt hp pht trin kinh t x hi vi tng cng
quc phng, an ninh v i ngoi" (1). Xy dng, bo v bao
gm cc ni dung sau :
u tin u t xy dng khu vc bin gii vng mnh
ton din v chnh tr, kinh t x hi, quc phng, an
ninh ; c chnh sch u tin to iu kin thun li cho nhn
(

1)

Lut Bin gii quc gia, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni, 2004, tr. 13.

174

dn khu vc bin gii nh c n nh, pht trin v sinh

sng lu di khu vc bin gii ; iu chnh dn c theo
yu cu pht trin kinh t x hi v cng c quc phng
an ninh khu vc bin gii.
Tng cng, m rng quan h i ngoi cc cp trn
khu vc bin gii ; pht trin kinh t i ngoi, tng cng hp
tc nhiu mt nhm xy dng bin gii ho bnh, hu
ngh, n nh lu di vi cc nc lng ging.
Bo v ton vn lnh th ca T quc. S dng tng
hp cc lc lng v bin php ca Nh nc chng li s xm
phm, ph hoi di mi hnh thc gi gn ton vn ch
quyn lnh th v bin gii quc gia.
Bo v ti nguyn, mi sinh, mi trng. S dng tng
hp cc bin php u tranh ngn chn mi hnh ng
xm phm ti nguyn, c bit l xm phm ti nguyn
trong lng t, trn bin, trn khng, thm lc a ca
Vit Nam. Ngn chn, u tranh vi mi hnh ng ph
hoi, hu hoi, gy nhim mi sinh, mi trng khu vc
bin gii, bo m cho ngi Vit Nam, nhn dn khu vc
bin gii c mi trng sinh sng bn vng, n nh v pht
trin lu di.
Bo v li ch quc gia trn khu vc bin gii. Thc thi
quyn lc chnh tr ti cao (quyn lp php, hnh php v
t php) ca Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam
trn khu vc bin gii ; chng li mi hnh ng xm phm
v li ch kinh t, vn ho, x hi ca t nc trn khu vc
bin gii. Bo m mi li ch ca ngi Vit Nam phi c
thc hin khu vc bin gii theo lut php Vit Nam, ph
hp vi lut php quc t v cc hip nh m Vit Nam k
kt vi cc nc hu quan.
Gi gn an ninh chnh tr, trt t an ton x hi khu
vc bin gii. p tan mi m mu v hnh ng gy mt
n nh chnh tr v trt t an ton x hi khu vc bin gii
quc gia. u tranh chng mi t tng v hnh ng chia r
on kt dn tc, ph hoi s n nh, pht trin khu vc
bin gii.
Phi hp vi cc nc, u tranh ngn chn mi hnh
175

ng ph hoi tnh on kt, hu ngh gia nhn dn

Vit Nam vi nhn dn cc nc lng ging. Trn p mi
hnh ng khng b, ti phm xuyn bin gii quc gia.
3. Quan im ca ng v Nh nc ta v xy dng v
bo v ch quyn lnh th, bin gii quc gia
a) Quan im

Xy dng, bo v ch quyn lnh th, bin gii quc

gia l mt ni dung quan trng ca s nghip xy dng v
bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha. T quc Vit
Nam x hi ch ngha c hnh thnh v pht trin trong
qu trnh u tranh cch mng ca dn tc ta di s lnh
o ca ng Cng sn Vit Nam ; l s k tha v pht
trin t nc, dn tc v con ngi Vit Nam sut chiu di
lch s my ngn nm dng nc v gi nc trong iu kin
mi.
Lnh th v bin gii quc gia Vit Nam l mt b phn
hp thnh quan trng, khng th tch ri ca T quc Vit
Nam x hi ch ngha. Lnh th v bin gii quc gia l yu
t c bn bo m cho s n nh, bn chc ca t nc Vit Nam. Ch quyn lnh th, bin gii quc gia l s
khng nh ch quyn ca Nh nc Vit Nam, bao gm c
quyn lp php, hnh php v t php trong phm vi lnh
th, gm c vng t, vng tri, ni thu, lnh hi v lnh
th c bit ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam.
V vy, xy dng, bo v ch quyn lnh th, bin gii
quc gia l mt ni dung c bit quan trng ca xy
dng v bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha. S
nghip xy dng v bo v T quc Vit Nam x hi ch
ngha khng th thnh cng nu ch quyn lnh th, bin
gii quc gia khng c xy dng v bo v tt, b xm
phm.
Ch quyn lnh th, bin gii quc gia l thing ling,
bt kh xm phm ca dn tc Vit Nam.
Lnh th quc gia Vit Nam l ni sinh ra v lu gi, pht
trin con ngi v nhng gi tr ca dn tc Vit Nam. Tri
qua my nghn nm dng nc v gi nc, cc th h ngi
Vit Nam phi bit bao m hi, xng mu mi xy
176

dng nn, mi gi gn, bo v c lnh th quc gia ton

vn, thng nht v ti p nh ngy hm nay. Nh m
con ngi Vit Nam, dn tc Vit Nam c th tn ti, sinh
sng, vn ln v pht trin mt cch c lp, bnh ng
vi cc quc gia, dn tc khc trong cng ng quc t ;
nhng gi tr, truyn thng, bn sc vn ho ca dn tc
Vit Nam c khng nh, lu truyn v pht trin snh vai
vi
cc
cng
quc
nm chu.
Ch quyn lnh th, bin gii quc gia l kt qu u
tranh dng nc v gi nc ca dn tc Vit Nam sut chiu
di hng ngn nm lch s. T tha Hng Vng dng nc
n thi i H Ch Minh, ng trc nhng k th to ln v
hung bo, dn tc Vit Nam lun c thc v quyt tm
bo v. D phi tri qua hng chc cuc chin tranh ln nh,
phi chu di ch h ca cc th lc phong kin, thc
dn, quc, ngi Vit Nam lun pht cao ho kh anh
hng, lng t ho, t tn dn tc trong dng nc v gi nc,
xy dng v gi gn bin cng lnh th quc gia, xy
dng v bo v T quc. T tng "Sng ni nc Nam vua
Nam ", ca ng cha ta c tip ni, khng nh v nng
ln tm cao mi trong thi i H Ch Minh. Ch tch H Ch
Minh tng dy : "Cc vua Hng c cng dng nc, Bc chu
ta phi cng nhau gi ly nc".
Ch quyn lnh th, bin gii quc gia Vit Nam l
quyn thing ling, bt kh xm phm ca dn tc Vit
Nam. Nh nc Vit Nam, nhn dn Vit Nam quyt tm
gi gn v bo v quyn thing ling, bt kh xm phm
. Lut Bin gii quc gia ca nc Cng ho x hi ch
ngha Vit Nam khng nh : "Bin gii quc gia ca nc
Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l thing ling, bt kh
xm phm. Xy dng, qun l, bo v bin gii quc gia c
ngha c bit quan trng i vi s ton vn lnh th,
ch quyn quc gia, gp phn gi vng n nh chnh
tr, pht trin kinh t x hi, tng cng quc phng v an
ninh ca t nc"(1).
Xy dng bin gii ho bnh, hu ngh, n nh ;
(

1)

Lut Bin gii quc gia, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni, 2004, tr. 7.

177

gii quyt cc vn tranh chp thng qua m phn ho

bnh, tn trng c lp, ch quyn, ton vn lnh th v
li ch chnh ng ca nhau.
Xy dng bin gii ho bnh, hu ngh, n nh l vn
c bit quan trng ca s nghip xy dng v bo
v T quc. l quan im nht qun ca ng v Nh nc ta. Quan im ny ph hp vi li ch v lut php ca Vit
Nam, ph hp vi cng c v lut php quc t, cng nh li ch
ca cc quc gia c lin quan. ng v Nh nc ta coi vic
gi vng mi trng ho bnh, n nh pht trin kinh
t x hi, thc hin cng nghip ho, hin i ho theo
nh hng x hi ch ngha l li ch cao nht ca t nc.
Trong gii quyt cc vn tranh chp lnh th, bin
gii, ng v Nh nc ta lun nht qun thc hin quan im
gii quyt cc tranh chp bng thng lng ho bnh, tn
trng c lp, ch quyn, ton vn lnh th v li ch
chnh ng ca nhau.
V nhng vn tranh chp ch quyn lnh th trn
b, trn bin do lch s li hoc mi ny sinh, ng v
Nh nc ta khng nh : "Vit Nam lun sn sng thng lng ho bnh gii quyt mt cch c l, c tnh" (1). Vit
Nam ng h vic gii quyt cc mu thun, bt ng
trong khu vc thng qua i thoi, thng lng ho bnh,
khng s dng v lc hay e do s dng v lc. Nhng Vit
Nam cng sn sng t v chng li mi hnh ng xm
phm lnh th t lin, vng tri, vng bin v li ch quc
gia ca Vit Nam.
V vn tranh chp ch quyn Bin ng, quan
im nht qun ca Vit Nam l : Vit Nam khng nh
ch quyn khng th tranh ci i vi vng bin, o ca
Vit Nam trn Bin ng, trong c hai qun o Hong
Sa v Trng Sa. Vit Nam c y chng c lch s v
c s php l v vn ny. Tuy nhin, v li ch an ninh
chung ca cc bn hu quan, Vit Nam sn sng m phn
ho bnh gii quyt, trc mt l t ti s tho thun
(

1)

Quc phng Vit Nam, NXB Th gii, H Ni, 2004, tr. 14.

178

v "B quy tc ng x" trong khi tip tc tm kim gii

php lu di cho vn Bin ng.
Xy dng v bo v ch quyn lnh th, bin gii
quc gia l s nghip ca ton dn, di s lnh o ca
ng, s qun l thng nht ca Nh nc, lc lng v trang l
nng ct.
ng Cng sn Vit Nam lnh o s nghip xy dng
v bo v T quc x hi ch ngha. Nh nc thng nht
qun l vic xy dng, bo v ch quyn lnh th, bin gii
quc gia ; c chnh sch u tin c bit xy dng khu vc
bin gii vng mnh v mi mt. Mt trn T quc Vit
Nam v cc t chc thnh vin trong phm vi chc nng,
nhim v, quyn hn ca mnh c trch nhim tuyn
truyn, vn ng cc tng lp nhn dn nghim chnh
chp hnh ng li, chnh sch ca ng v Nh nc, c
bit l Ngh quyt v Chin lc bo v T quc trong tnh
hnh mi...
Qun i nhn dn Vit Nam l lc lng nng ct vi
nhim v bo v ton vn lnh th ca T quc, bo v
ch quyn lnh th, bin gii quc gia. B i Bin phng l
lc lng nng ct, chuyn trch, phi hp vi lc lng cng an
nhn dn, cc ngnh hu quan v chnh quyn a phng trong hot ng qun l, bo v bin gii quc gia, gi
gn an ninh, trt t, an ton x hi khu vc bin gii theo
quy nh ca php lut.
b) Trch nhim cng dn trong xy dng v bo
v ch quyn lnh th, bin gii quc gia. Mi cng
dn Vit Nam u c ngha v, trch nhim xy
dng v bo v ch quyn lnh th, bin gii quc gia
Vit Nam
Trch nhim ca cng dn Vit Nam i vi xy dng
v bo v ch quyn lnh th, bin gii quc gia Vit Nam
c Nh nc ban hnh c th trong Hin php v lut. iu
44, Hin php nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam nm
1992 (sa i) quy nh : "Bo v T quc Vit Nam x
179

hi ch ngha, gi vng an ninh quc gia l s nghip ca

ton dn. Cng dn phi lm y nhim v quc
phng v an ninh do php lut quy nh" (1). iu 1, Lut
Ngha v qun s ch r : "Bo v T quc l ngha v
thing ling v cao qu ca cng dn. Cng dn phi lm
ngha v qun s v tham gia xy dng quc phng ton
dn"(2). iu 10, Lut Bin gii quc gia cng xc nh :
"Xy dng, qun l, bo v bin gii quc gia, khu vc bin
gii l s nghip ca ton dn do Nh nc thng nht qun
l".
Thc hin ngha v, trch nhim xy dng v bo v
ch quyn lnh th, bin gii quc gia, mi cng dn nc
Cng ho x hi ch ngha Vit Nam khng phn bit
thnh phn x hi, dn tc, tn ngng tn gio, trnh
vn ho, ni c tr, phi :
C ngha v v trch nhim xy dng v bo v ch
quyn lnh th, bin gii quc gia. Hin php nc Cng ho
x hi ch ngha Vit Nam nm 1992 (sa i) nu r :
"Mi m mu v hnh ng chng li c lp, ch quyn,
thng nht v ton vn lnh th ca T quc, chng li s
nghip xy dng v bo v T quc Vit Nam x hi ch
ngha u b nghim tr theo php lut"(3). ng thi phi
lun nng cao thc quc phng, an ninh, xy dng
thc, thi v trch nhim bo v T quc ; c nhng
hnh ng thit thc gp phn vo s nghip bo v T
quc
Vit
Nam
x
hi
ch ngha.
Chp hnh nghim chnh Hin php, php lut ca
Nh nc, trc ht thc hin nghim v y Lut Quc
phng, Lut Ngha v qun s, Lut Bin gii quc gia ca
nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam.

1)

Hin php Vit Nam nm 1992, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni,
2002, tr. 137.
2)
Lut Ngha v qun s, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni, 2005, tr.
9.
3)
Hin php Vit Nam nm 1992, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni,
2002, tr. 127.

180

 Tuyt i trung thnh vi T quc, lm trn ngha v

qun s, thc hin nghim chnh cc nhim v qun s,
quc phng, sn sng nhn v hon thnh mi nhim v
c
giao.
"Cng
dn
phi
trung
thnh
vi
T quc, lm ngha v qun s, c gio dc v quc
phng v hun luyn v qun s ; tham gia dn qun t
v,
phng
th
dn
s
;
chp
hnh
nghim chnh cc bin php ca Nh nc v ngi c thm
quyn khi t nc c tnh trng chin tranh hoc tnh
trng khn cp v quc phng"(1).
Trch nhim ca sinh vin trong vic bo v ch quyn
lnh th, bin gii quc gia:
Sinh vin phi khng ngng hc tp, nng cao trnh
nhn thc v mi mt, hiu bit su sc v truyn
thng dng nc v gi nc ca dn tc, truyn thng u
tranh cch mng ca nhn dn ta di s lnh o ca ng
Cng sn Vit Nam ; t xy dng, cng c lng yu nc,
lng t ho, t tn dn tc, ch t ch, t lp, t cng,
nng cao thc bo v T quc x hi ch ngha.
Thy r ngha thing ling, cao qu v bt kh xm
phm v ch quyn lnh th, bin gii quc gia ca nc Cng
ho x hi ch ngha Vit Nam ; xc nh r vinh d v
trch nhim ca cng dn trong nhim v bo v T quc,
xy dng v bo v ch quyn lnh th, bin gii quc gia
ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam.
Thc hin tt chng trnh mn hc Gio dc quc
phng an ninh i vi sinh vin cc trng i hc, cao
ng ; hon thnh tt cc nhim v qun s, quc phng
trong thi gian hc tp ti trng.
Sau khi tt nghip, sn sng t nguyn, t gic tham
gia qun i nhn dn, cng an nhn dn khi Nh nc
yu cu. Tnh nguyn tham gia xy dng v phc v lu
di ti cc khu kinh t quc phng, gp phn xy dng
khu vc bin gii, hi o vng mnh, pht trin kinh t, x
hi, bo v vng chc c lp ch quyn, ton vn lnh
th ca T quc, thc hin nghim chnh Lut Bin gii
(

1)

Lut Quc phng, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni, 2006, tr. 10.

181

quc gia ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam.

Sinh vin ang hc ti cc trng i hc, cao ng cn
nhn thc su sc ngha, tm quan trng ca ch
quyn lnh th, bin gii quc gia i vi s ton vn, thng
nht lnh th ; quan im, ch trng, chnh sch ca ng
v Nh nc i vi vic xy dng v bo v ch quyn lnh
th, bin gii quc gia. Trn c s , nng cao thc,
trch nhim cng dn, hc tp tt, thc hin tt cc nhim
v qun s, quc phng, sn sng nhn v hon thnh mi
nhim v bo v T quc.
CU HI N TP
1. Ch quyn lnh th quc gia l g ? Ni dung xy
dng v bo v ch quyn quc gia nh th no ?
2. Bin gii quc gia l g ? Ni dung xy dng v bo
v bin gii quc gia l nh th no ?
3. Trnh by quan im ca ng v Nh nc ta v xy
dng v bo v ch quyn lnh th, bin gii quc gia ? Lin
h trch nhim ca cng dn v sinh vin ?

Bi 12
MT S NI DUNG C BN V DN TC,
TN GIO V U TRANH PHNG CHNG
CH LI DNG VN DN TC V TN
GIO CHNG PH CCH MNG VIT NAM
I - MC CH, YU CU
Trang b cho sinh vin nhng kin thc chung, c bn
nht v dn tc, tn gio, gii quyt vn dn tc, tn
gio theo quan im ca ch ngha Mc Lnin, t tng H
Ch Minh v quan im, chnh sch ca ng, Nh nc ta
hin nay.

182

 Nng cao thc, trch nhim, cht lng, hiu qu,

qun trit, tuyn truyn, thc hin quan im, chnh sch
dn tc, tn gio ca ng, Nh nc ta, cnh gic u tranh
phng chng s li dng vn dn tc, tn gio ca cc
th lc th ch.
II - Ni dung
1. Mt s vn c bn v dn tc
a) Mt s vn chung v dn tc

Khi nim : Dn tc l cng ng ngi n nh,

hnh thnh trong lch s, to lp mt quc gia, trn c s
cng ng bn vng v : lnh th quc gia, kinh t, ngn
ng, truyn thng, vn ho, c im tm l, thc v
dn tc v tn gi ca dn tc(1). Khi nim c hiu :
+ Cc thnh vin cng dn tc s dng mt ngn ng
chung (ting m ) giao tip ni b dn tc. Cc
thnh vin cng chung nhng c im sinh hot vn ho
vt cht, vn ho tinh thn, to nn bn sc vn ho
dn tc.
+ Dn tc c hiu theo ngha cng ng quc gia
dn tc, l mt cng ng chnh tr x hi, c ch o
bi mt nh nc, thit lp trn mt lnh th chung, nh : dn
tc Vit Nam, dn tc Trung Hoa...
Tnh hnh quan h dn tc trn th gii :
Hin nay, trc s tc ng ca cch mng khoa hc cng
ngh, xu th ton cu ho kinh t din ra mnh m, lm cho
quan h giai cp, dn tc din bin phc tp, kh lng. Nh
ng ta nhn nh : trn th gii, ho bnh, hp tc v
pht trin vn l xu th ln trong quan h gia cc dn tc.
Ton cu ho v cc vn ton cu lm cho s hiu bit
ln nhau v s ph thuc ln nhau gia cc dn tc tng
ln, thc y xu th khu vc ho. ng thi cc dn tc
cao thc c lp, t ch, t lc t cng, chng can thip
p t v cng quyn.
(

1)

B Quc phng, Trung tm T in Bch khoa qun s, T in

Bch
khoa
qun
s
Vit Nam, NXB Qun i nhn dn, H Ni, 2005, tr. 300.

183

Mt khc, quan h dn tc, sc tc hin nay trn th

gii vn din ra rt phc tp, nng bng c phm vi quc
gia, khu vc v quc t. Mu thun, xung t dn tc,
sc tc, xu hng li khai, chia r dn tc ang din ra
khp cc quc gia, cc khu vc, cc chu lc trn th gii...
ng nh ng ta nhn nh : "Nhng cuc chin tranh cc
b, xung t v trang, xung t dn tc, tn gio, chy
ua v trang, hot ng can thip, lt , li khai, hot
ng khng b, nhng tranh chp bin gii, lnh th, bin
o v cc ti nguyn thin nhin tip tc din ra nhiu
ni vi tnh cht ngy cng phc tp"(2). Vn quan h
dn tc, sc tc gy nn nhng hu qu nng n v
kinh t, chnh tr, vn ho, x hi, mi trng cho cc quc
gia, e do ho bnh, an ninh khu vc v th gii.
Quan im ch ngha Mc Lnin, t tng H ch
Minh v dn tc v gii quyt vn dn tc:
Quan im ch ngha Mc Lnin v dn tc v gii
quyt
vn

dn tc.
+ Vn dn tc l nhng ni dung ny sinh trong
quan h gia cc dn tc din ra trn mi lnh vc i
sng x hi tc ng xu n mi dn tc v quan h
gia cc dn tc, cc quc gia dn tc vi nhau cn phi
gii quyt.
Thc cht ca vn dn tc l s va chm, mu
thun li ch gia cc dn tc trong quc gia a dn tc
v gia cc quc gia dn tc vi nhau trong quan h quc
t din ra trn mi lnh vc i sng x hi.
+ Vn dn tc cn tn ti lu di. Bi do dn s v
trnh pht trin kinh t x hi gia cc dn tc khng
u nhau ; do s khc bit v li ch ; do s khc bit v
ngn ng, vn ho, tm l ; do tn d t tng dn tc ln,
dn tc hp hi, t ti dn tc ; do thiu st, hn ch trong
hoch nh, thc thi chnh sch kinh t x hi ca nh nc
cm quyn ; do s thng tr, kch ng chia r ca cc th
lc phn ng i vi cc dn tc.
(

2)

ng Cng sn Vit Nam, Vn kin i hi i biu ton quc ln

th X, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni, 2006, tr. 73 74.

184

Vn dn tc l vn chin lc ca cch mng x

hi ch ngha. Vn dn tc gn kt cht ch vi vn
giai cp. Gii quyt vn dn tc va l mc tiu
va l ng lc ca cch mng x hi ch ngha.
Gii quyt vn dn tc theo quan im ca V.I.
Lnin.
l cc dn tc hon ton bnh ng, cc dn tc
c quyn t quyt, lin hip giai cp cng nhn tt c cc
dn tc.
+ Cc dn tc hon ton bnh ng l cc dn tc
khng phn bit ln, nh, trnh pht trin cao hay thp,
u c quyn li v ngha v ngang nhau trn mi lnh vc
trong quan h gia cc dn tc trong quc gia a dn tc
v gia cc quc gia dn tc vi nhau trong quan h quc
t ; xo b mi hnh thc p bc, bc lt dn tc. Quyn
bnh ng dn tc phi c php lut ho v thc hin
trn thc t. y l quyn thing ling, l c s thc
hin quyn dn tc t quyt, xy dng quan h hu ngh
hp tc gia cc dn tc.
+ Cc dn tc c quyn t quyt, l quyn lm ch
vn mnh ca mi dn tc : quyn t quyt nh ch
chnh tr, con ng pht trin ca dn tc mnh, bao
gm c quyn t do phn lp thnh quc gia ring v
quyn t nguyn lin hip vi cc dn tc khc trn c s
bnh ng, t nguyn, ph hp vi li ch chnh ng ca
cc dn tc. Kin quyt u tranh chng vic li dng
quyn t quyt can thip, chia r, ph hoi khi on
kt dn tc.
+ Lin hip cng nhn tt c cc dn tc l s on
kt cng nhn cc dn tc trong phm vi quc gia v quc
t v c s on kt quc t ca cc dn tc, cc lc lng
cch mng di s lnh o ca giai cp cng nhn gii
quyt tt vn dn tc, giai cp, quc t. y l ni
dung
va
phn nh bn cht quc t ca giai cp cng nhn, va
phn nh s thng nht gia s nghip gii phng dn tc
v gii phng giai cp, m bo cho phong tro dn tc c
sc mnh v kh nng ginh thng li.

185

 T tng H Ch Minh v vn dn tc v gii quyt

vn dn tc.
Trung thnh vi quan im ch ngha Mc Lnin, bm
st thc tin cch mng, c im cc dn tc Vit
Nam, Ch tch H Ch Minh c quan im dn tc
ng n, gp phn cng ton ng, lnh o nhn dn
ta gii phng dn tc ; xy dng, cng c khi i on
kt dn tc v on kt quc t ca dn tc Vit Nam. T
tng v dn tc v gii quyt vn dn tc ca H Ch
Minh v ni dung ton din, phong ph, su sc, khoa hc
v cch mng ; l nhng lun im c bn ch o,
lnh o nhn dn ta thc hin thng li s nghip gii
phng dn tc, bo v c lp dn tc ; xy dng quan
h tt p gia cc dn tc trong i gia nh cc dn tc
Vit Nam v gia dn tc Vit Nam vi cc quc gia dn
tc trn th gii.
Khi T quc b thc dn Php xm lc, h, H Ch
Minh tm ra con ng cu nc, cng ng Cng sn Vit
Nam t chc, lnh o nhn dn u tranh gii phng
dn tc, lp nn nc Vit Nam dn ch cng ho.
Khi T quc c c lp, t do, Ngi cng ton ng
lnh o nhn dn xy dng mi quan h mi, tt p
gia cc dn tc : bnh ng, on kt, tn trng v
gip nhau cng pht trin i ln con ng m no, hnh
phc. Ngi rt quan tm chm sc nng cao i sng vt
cht, tinh thn ca ng bo cc dn tc thiu s. Khc
phc tn d t tng phn bit, k th dn tc, t tng dn
tc ln, dn tc hp hi. Ngi quan tm xy dng i ng
cn b lm cng tc dn tc. Ln n, vch trn mi m mu
th on li dng vn dn tc chia r, ph hoi khi
i on kt ca dn tc Vit Nam.
b) c im cc dn tc Vit Nam v quan
im chnh sch dn tc ca ng Nh nc ta hin
nay

Khi qut c im cc dn tc nc ta hin nay :

Vit Nam l mt quc gia dn tc thng nht gm 54
dn tc cng sinh sng. Cc dn tc Vit Nam c c trng sau :
186

Mt l, cc dn tc Vit Nam c truyn thng on

kt gn b xy dng quc gia dn tc thng nht. y l
c im ni bt trong quan h gia cc dn tc Vit
Nam. Trong lch s dng nc v gi nc ca dn tc ta, do
yu cu khch quan ca cng cuc u tranh chng thin
tai, ch ho dn tc ta phi sm on kt thng nht.
Cc dn tc Vit Nam u c chung ci ngun, chu nh
hng chung ca iu kin t nhin, x hi, chung vn mnh
dn tc, chung li ch c bn quyn c tn ti,
pht trin. on kt thng nht tr thnh gi tr tinh
thn truyn thng qu bu ca dn tc, l sc mnh
dn tc ta tip tc xy dng v pht trin t nc.
Hai l, cc dn tc thiu s Vit Nam c tr phn tn
v xen k trn a bn rng ln, ch yu l min ni, bin
gii, hi o. Khng c dn tc thiu s no c tr duy nht
trn mt a bn m khng xen k vi mt vi dn tc khc.
Nhiu tnh min ni cc dn tc thiu s chim a s
dn s nh : Cao Bng, Lng Sn, Tuyn Quang, Lo Cai, Sn
La, Lai Chu...
Ba l, cc dn tc nc ta c quy m dn s v trnh
pht trin khng u. Theo s liu iu tra dn s
nm 1999, nc ta c 54 dn tc, trong dn tc Kinh c
65,9 triu ngi, chim 86,2% dn s c nc, 53 dn tc
thiu s c 10,5 triu ngi chim 13,8% dn s c nc.
Dn s ca cc dn tc thiu s cng chnh lch nhau. C
hai
dn
tc
c
s
dn
t
1 triu tr ln, c 10 dn tc c s dn t 100 ngn ngi
n di 1 triu ngi ; 20 dn tc c s dn di 100 ngn
ngi ; 16 dn tc c s dn t 1 ngn ngi n di 10 ngn
ngi ; 5 dn tc c s dn di 1 ngn ngi l : Sila, Pupo,
Rmm, u, v Bru.
Trnh pht trin kinh t x hi gia cc dn tc
khng u nhau. C dn tc t trnh pht trin
cao, i sng tng i kh nh dn tc Kinh, Hoa, Ty,
Mng, Thi..., nhng cng c dn tc trnh pht trin
thp, i sng cn nhiu kh khn nh mt s dn tc
Ty Bc, Trng Sn, Ty Nguyn...
Bn l, mi dn tc Vit Nam u c sc thi vn
ho ring, gp phn lm nn s a dng, phong ph, thng
nht ca vn ho Vit Nam. Cc dn tc u c sc thi
187

vn ho v nh ca, n mc, ngn ng, phong tc tp qun,

tn ngng, tn gio v thc dn tc ring, gp phn to
nn s a dng, phong ph ca vn ho Vit Nam. ng thi
cc dn tc cng c im chung thng nht v vn ho,
ngn ng, phong tc tp qun, tn ngng, tn gio, thc
quc gia dn tc. S thng nht trong a dng l c trng
ca vn ho cc dn tc Vit Nam.
Quan im, chnh sch dn tc ca ng, Nh nc ta
hin nay
Trong cc giai on cch mng, ng ta lun c quan
im nht qun : "Thc hin chnh sch bnh ng,
on kt, tng tr gia cc dn tc, to mi iu kin
cc dn tc pht trin i ln con ng vn minh, tin b,
gn b mt thit vi s pht trin chung ca cng ng cc
dn tc Vit Nam"(1). Cng tc dn tc nc ta hin nay,
ng, Nh nc ta tp trung :
Khc phc s cch bit v trnh pht trin kinh t
x hi gia cc dn tc ; nng cao i sng ng bo
cc dn tc thiu s, gi gn v pht huy bn sc vn ho
cc dn tc, chng t tng dn tc ln, dn tc hp hi, k
th, chia r dn tc, li dng vn dn tc gy mt
n nh chnh tr x hi, chng ph cch mng ; thc
hin bnh ng, on kt, tn trng gip nhau cng
tin b gia cc dn tc nhm xy dng v bo v T
quc, bo m cho tt c cc dn tc Vit Nam u
pht trin, m no, hnh phc.
Vn kin i hi X ch r quan im, chnh sch dn
tc ca ng, Nh nc ta hin nay l : "Vn dn tc v
on kt cc dn tc c v tr chin lc lu di trong s
nghip cch mng nc ta. Cc dn tc trong i gia nh
Vit Nam bnh ng, on kt, tn trng v gip
nhau cng tin b ; cng nhau thc hin thng li s nghip
cng nghip ho, hin i ho t nc, xy dng v bo v
T quc Vit Nam x hi ch ngha. Pht trin kinh t,
chm lo i sng vt cht v tinh thn, xo i gim ngho,
nng cao trnh dn tr, gi gn v pht huy bn sc
vn ho, ting ni, ch vit v truyn thng tt p ca
(

1)

ng Cng sn Vit Nam, Cng lnh xy dng t nc trong

thi
k
qu

ln
ch
ngha x hi, NXB S tht, H Ni, 1991, tr. 16.

188

cc dn tc. Thc hin tt chin lc pht trin kinh t x

hi min ni, vng su, vng xa, vng bin gii, vng cn c
cch mng ; lm tt cng tc nh canh, nh c v xy
dng vng kinh t mi. Quy hoch, phn b, sp xp li
dn c, gn pht trin kinh t vi bo m an ninh, quc
phng, cng c v nng cao cht lng h thng chnh tr
c s vng ng bo dn tc thiu s. Thc hin chnh
sch u tin trong o to, bi dng cn b, tr thc l ngi
dn tc thiu s. Cn b cng tc vng dn tc thiu s
v min ni phi gn gi, hiu phong tc tp qun, ting
ni ca ng bo dn tc, lm tt cng tc dn vn.
Chng cc biu hin k th, hp hi, chia r dn tc"(1).
2. Mt s vn c bn v tn gio
a) Mt s vn chung v tn gio
Khi nim tn gio : Tn gio l mt hnh thi thc
x hi, phn nh hin thc khch quan, theo quan nim
hoang ng, o tng ph hp vi tm l, hnh vi ca con ngi(2).
Trong i sng x hi, tn gio l mt cng ng x hi,
vi
cc
yu
t : H thng gio l tn gio, nghi l tn gio, t chc tn
gio vi i ng gio s v tn , c s vt cht phc v
cho hot ng tn gio.
Cn phn bit tn gio vi m tn d oan : M tn d
oan l nhng hin tng ( thc, hnh vi) cung vng ca
con ngi n mc m mui, tri vi l phi v hnh vi o
c, vn ho cng ng, gy hu qu tiu cc trc tip
n i sng vt cht, tinh thn ca c nhn, cng ng
x hi. y l mt hin tng x hi tiu cc, phi kin quyt
bi tr, nhm lnh mnh ho i sng tinh thn x hi.

1)

ng Cng sn Vit Nam, Vn kin i hi i biu ton quc ln

th X, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni, 2006, tr. 121122.
2)
B Quc phng, Trung tm T in Bch khoa qun s, T in
Bch
khoa
qun
s
Vit Nam, NXB Qun i nhn dn, H Ni, 2005, tr. 984.

189

b) Ngun gc ca tn gio
C ngun gc t cc yu t kinh t x hi, nhn thc v
tm l.
Ngun gc kinh t x hi : Trong x hi nguyn thu,
do trnh lc lng sn xut thp km, con ngi cm thy
yu ui, l thuc v bt lc trc t nhin. V vy h
gn cho t nhin nhng lc lng siu t nhin c sc mnh,
quyn lc to ln, quyt nh n cuc sng v h phi tn
th.
Khi x hi c giai cp i khng, nn p bc, bc lt, bt
cng ca giai cp thng tr i vi nhn dn lao ng l
ngun gc ny sinh tn gio. V.I. Lnin vit : "S bt lc
ca giai cp b bc lt trong cuc u tranh chng bn bc
lt tt nhin ra lng tin vo mt cuc i tt p hn
th gii bn kia"(1). Hin nay, con ngi vn cha hon ton
lm ch t nhin v x hi ; cc cuc xung t giai cp, dn
tc, tn gio, thin tai, bnh tt,... vn cn din ra, nn vn
cn ngun gc tn gio tn ti.
Ngun gc nhn thc ca tn gio. Tn gio bt
ngun t s nhn thc hn hp, m h v t nhin, x hi c
lin quan n i sng, s phn ca con ngi. Con ngi
gn cho n nhng sc mnh siu nhin, to ra cc biu tng
tn gio. Mt khc, trong qu trnh ca nhn thc, con ngi
c th ny sinh nhng yu t suy din, tng tng xa l vi
hin
thc
khch quan.
Ngun gc tm l ca tn gio. Tnh cm, cm xc,
tm trng lo u, s hi, bun chn, tuyt vng dn con
ngi n s khut phc, khng lm ch c bn thn l c
s tm l hnh thnh tn gio. Mt khc, lng bit n,
s tn knh i vi nhng ngi c cng khai ph t nhin v
chng li cc th lc p bc trong tnh cm, tm l con ngi cng l c s tn gio ny sinh.
Tnh cht ca tn gio : Cng nh cc hnh thi thc
x hi khc, tn gio c tnh lch s, tnh qun chng, tnh
chnh tr.
(

1)

V.I. Lnin, Ton tp, tp 12, NXB Tin b, Mtxcva 1979, tr.
169170.

190

+ Tnh lch s ca tn gio : Tn gio ra i, tn ti v

bin i phn nh v ph thuc vo s vn ng, pht
trin
ca
tn
ti
x
hi.
Tn
gio
cn tn ti rt lu di, nhng s mt i khi con ngi lm ch
hon ton t nhin, x hi v t duy.
+ Tnh qun chng ca tn gio : Tn gio phn nh kht
vng ca qun chng b p bc v mt x hi t do, bnh
ng, bc i (d l h o). Tn gio tr thnh nhu cu
tinh thn, c tin, li sng ca mt b phn dn c. Hin
nay, mt b phn khng nh qun chng nhn dn tin
theo cc tn gio.
+ Tnh chnh tr ca tn gio : Xut hin khi x hi
phn chia giai cp. Giai cp thng tr li dng tn gio lm
cng c h tr thng tr p bc bc lt v m hoc qun
chng. Nhng cuc chin tranh tn gio v ang xy ra,
thc cht vn l xut pht t li ch ca nhng lc lng x hi
khc nhau li dng tn gio thc hin mc tiu chnh tr
ca mnh.
c) Tnh hnh tn gio trn th gii v quan im
ch ngha Mc Lnin v gii quyt vn tn gio
trong cch mng x hi ch ngha

Tnh hnh tn gio trn th gii

Theo T in Bch khoa Tn gio th gii nm 2001,
hin nay trn th gii c ti 10.000 tn gio khc nhau, trong
khong 150 tn gio c hn 1 triu tn . Nhng tn
gio ln trn th gii hin nay gm c : Kit gio (bao gm
Cng gio, Tin Lnh, Anh gio hay Chnh thng gio) c
khong 2 t tn , chim 33% dn s th gii ; Hi gio :
1,3 t tn , chim 22% dn s th gii ; n gio : 900
triu tn , chim 15% dn s th gii v Pht gio : 360
triu, chim 6% dn s th gii. Nh vy, ch tnh cc tn
gio ln c 4,2 t ngi tin theo, chim 76% dn s th
gii.
Trong nhng nm gn y hot ng ca cc tn gio
kh si ng, din ra theo nhiu xu hng. Cc tn gio u
c xu hng m rng nh hng ra ton cu ; cc tn gio cng
c xu hng dn tc ho, bnh dn ho, mm ho cc gii
lut l nghi thch nghi, tn ti, pht trin trong tng
191

quc gia dn tc ; cc tn gio cng tng cc hot ng

giao lu, thc hin thm cc chc nng phi tn gio theo hng
th tc ho, tch cc tham gia cc hot ng x hi m
rng nh hng lm cho sinh hot tn gio a dng, si ng
v khng km phn phc tp.
ng ch l gn y, xu hng a thn gio pht trin
song song vi xu hng nht thn gio, tuyt i ho, thn b
ho gio ch ang ni ln ; ng thi, nhiu "hin tng tn
gio l" ra i, trong c khng t t chc tn gio l mt
trong nhng tc nhn gy xung t tn gio, xung t
dn tc gay gt trn th gii hin nay. Ch ngha quc
v cc th lc phn ng tip tc li dng tn gio
chng ph, can thip vo cc quc gia dn tc c lp.
Tnh hnh, xu hng hot ng ca cc tn gio th gii
c tc ng, nh hng khng nh n sinh hot tn gio
Vit Nam. Mt mt, vic m rng giao lu gia cc t chc
tn gio Vit Nam vi cc t chc tn gio th gii gip
cho vic tng cng trao i thng tin, gp phn xy dng
tinh thn hp tc hu ngh, hiu bit ln nhau v li ch ca
cc gio hi v t nc ; gp phn u tranh bc b nhng
lun iu sai tri, xuyn tc, vu co ca cc th lc th ch
vi Vit Nam ; gp phn o to chc sc tn gio Vit
Nam. Mt khc, cc th lc th ch cng li dng s m
rng giao lu tuyn truyn, kch ng ng bo tn
gio trong v ngoi nc chng ph ng, Nh nc v ch
x hi ch ngha Vit Nam.
Quan im ch ngha Mc Lnin v gii quyt vn
tn gio trong cch mng x hi ch ngha
Gii quyt vn tn gio l mt qu trnh lu di
gn vi qu trnh pht trin ca cch mng x hi ch
ngha trn tt c cc lnh vc kinh t, chnh tr, vn ho,
gio dc, khoa hc cng ngh nhm nng cao i sng vt
cht, tinh thn ca nhn dn. gii quyt tt vn
tn gio, cn thc hin cc vn c tnh nguyn tc
sau :
+ Mt l, gii quyt vn tn gio phi gn lin vi
qu trnh ci to x hi c, xy dng x hi mi x hi x hi
ch ngha.
192

Ch ngha Mc Lnin khng nh, ch c th gii

phng qun chng khi nh hng tiu cc ca tn gio bng
cch tng bc gii quyt ngun gc t nhin, ngun gc x
hi ca tn gio. phi l kt qu ca s nghip ci to x
hi c, xy dng x hi mi mt cch ton din. Theo ,
gii quyt vn tn gio phi s dng tng hp cc gii
php trn tt c cc lnh vc nhm xc lp c mt th gii
hin thc khng c p bc, bt cng, ngho i, dt nt.
Tuyt i khng c s dng mnh lnh hnh chnh cng
ch tuyn chin, xo b tn gio.
+ Hai l, tn trng v bo m quyn t do tn ngng
v khng tn ngng ca cng dn, kin quyt bi tr m tn
d oan
Trong ch ngha x hi, tn gio cn l nhu cu tinh
thn ca mt b phn nhn dn, cn tn ti lu di. Bi
vy, phi tn trng quyn t do tn ngng tn gio v quyn
t do khng tn ngng tn gio ca cng dn. Ni dung c
bn ca quyn t do tn ngng l : bt k ai cng c t do
theo tn gio m mnh la chn, t do khng theo tn gio,
t do chuyn o hoc b o. Nh nc x hi ch ngha
bo m cho mi cng dn, khng phn bit tn ngng
tn gio u c bnh ng trc php lut. Cc t chc
tn gio hp php hot ng theo php lut v c php lut
bo h. Mi t chc v c nhn u phi tn trng quyn
t do tn ngng tn gio v quyn t do khng tn ngng tn
gio ca cng dn. Tn trng gn lin vi khng ngng to
iu kin cho qun chng tin b mi mt, bi tr m tn
d oan, bo m cho tn , chc sc tn gio hot
ng theo ng php lut.
+ Ba l, qun trit quan im lch s c th khi gii
quyt vn tn gio.
Tn gio c tnh lch s, nn vai tr, nh hng ca tng
tn gio i vi i sng x hi cng thay i theo s bin
i ca tn ti x hi. Bi vy, khi xem xt, nh gi, gii
quyt nhng vn lin quan n tn gio cn phi qun
trit quan im lch s, c th, trnh gio iu, my mc,
rp khun cng nhc. Nhng hot ng tn gio ng
php lut c tn trng, hot ng ch nc li dn c
193

khuyn khch, hot ng tri php lut, i ngc li li ch

dn tc b x l theo php lut.
+ Bn l, phn bit r mi quan h gia hai mt
chnh tr v t tng trong gii quyt vn tn gio.
Trong x hi, sinh hot tn gio tn ti hai loi mu
thun : Mu thun i khng v li ch kinh t, chnh tr
gia cc giai cp bc lt v th lc li dng tn gio chng li
cch mng vi li ch ca nhn dn lao ng, l mt
chnh tr ca tn gio. Mu thun khng i khng gia
nhng ngi c tn ngng khc nhau hoc gia ngi c tn
ngng v khng c tn ngng, l mt t tng ca tn gio.
Cho nn, mt mt phi tn trng quyn t do tn ngng
ca nhn dn, mt khc phi kin quyt u tranh loi b
mt chnh tr phn ng ca cc th lc li dng tn gio.
Vic phn bit r hai mt chnh tr v t tng trong gii
quyt vn tn gio nhm : Xy dng khi i on kt
ton dn tc, on kt qun chng nhn dn, khng
phn bit tn ngng tn gio ; pht huy tinh thn yu nc
ca nhng chc sc tin b trong cc tn gio ; kin quyt
vch trn v x l kp thi theo php lut nhng phn t li
dng tn gio hot ng chng ph cch mng.
d) Tnh hnh tn gio Vit Nam v chnh sch
tn gio ca ng, Nh nc ta hin nay
Khi qut tnh hnh tn gio Vit Nam hin nay
Vit Nam l quc gia c nhiu tn gio v nhiu ngi tin
theo cc tn gio. Hin nay, nc ta c 6 tn gio ln : Pht
gio, Cng gio, Tin Lnh, Hi gio, Cao i, Ho Ho vi s
tn ln ti gn 20 triu.
Trong nhng nm gn y cc tn gio y mnh hot
ng nhm pht trin t chc, pht huy nh hng trong
i sng tinh thn x hi. Cc gio hi u tng cng hot
ng m rng nh hng, thu ht tn ; tng cng quan h
vi cc t chc tn gio th gii. Cc c s tn gio c tu
b,
xy dng mi khang trang p ; cc l hi tn gio din
ra si ng nhiu ni.
194

Tuy nhin tnh hnh tn gio cn c nhng din bin

phc tp, tim n nhng nhn t gy mt n nh. Vn
cn c chc sc, tn mang t tng chng i, cc oan,
qu khch gy tn hi n li ch dn tc ; vn cn cc
hot ng tn gio xen ln vi m tn d oan, cn cc hin
tng t gio hot ng lm mt trt t an ton x hi.
Cc th lc th ch vn lun li dng vn tn gio
chng ph cch mng Vit Nam. Chng gn vn
"dn ch", "nhn quyn" vi ci gi l "t do tn gio"
chia r tn gio, dn tc ; ti tr, xi gic cc phn t xu
trong cc tn gio truyn o tri php, li ko cc tn gio
vo nhng hot ng tri php lut, gy mt n nh
chnh tr.
Quan im, chnh sch tn gio ca ng v Nh nc
ta hin nay
Trung thnh vi ch ngha Mc Lnin, t tng H Ch
Minh v vn tn gio v gii quyt vn tn gio.
Trong cng cuc i mi hin nay, ng ta khng nh :
tn gio cn tn ti lu di, cn l nhu cu tinh thn ca
mt b phn nhn dn ; tn gio c nhng gi tr vn ho,
o c tch cc ph hp vi x hi mi ; ng bo tn gio
l mt b phn quan trng ca khi i on kt ton dn
tc.
Cng tc tn gio va quan tm gii quyt hp l nhu
cu tn ngng ca qun chng, va kp thi u tranh
chng ch li dng tn gio chng ph cch mng.
Ni dung ct li ca cng tc tn gio l cng tc vn
ng qun chng sng "tt i, p o", gp phn xy
dng v bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha.
Lm tt cng tc tn gio l trch nhim ca ton b h
thng chnh tr do ng lnh o. V chnh sch tn gio,
ng ta khng nh : "ng bo cc tn gio l b phn
quan trng ca khi i on kt dn tc. Thc hin nht
qun chnh sch tn trng v bo m quyn t do tn ngng, theo hoc khng theo tn gio ca cng dn, quyn
sinh hot tn gio bnh thng theo php lut. on kt
ng bo theo cc tn gio khc nhau, ng bo theo tn
gio v khng theo tn gio. Pht huy nhng gi tr vn ho,
195

o c tt p ca cc tn gio. ng vin, gip ng

bo theo o v cc chc sc tn gio sng "tt i, p
o". Cc t chc tn gio hp php hot ng theo php
lut v c php lut bo h. Thc hin tt cc chng trnh
pht trin kinh t x hi, nng cao i sng vt cht, vn
ho
ca ng bo cc tn gio. Tng cng cng tc o to, bi
dng cn b lm cng tc tn gio. u tranh ngn chn cc
hot ng m tn d oan, cc hnh vi li dng tn ngng,
tn gio lm phng hi n li ch chung ca t nc, vi
phm quyn t do tn gio ca nhn dn"(1).
3. u tranh phng chng ch li dng vn dn
tc v tn gio chng ph cch mng Vit Nam
a) m mu li dng vn dn tc, tn gio chng
ph cch mng Vit Nam ca cc th lc th ch
Chng ph cch mng Vit Nam l m mu khng bao gi
thay i ca cc th lc th ch. Hin nay, ch ngha
quc ang y mnh chin lc "Din bin ho bnh"
chng Vit Nam vi phng chm ly chng ph v chnh
tr, t tng lm hng u, kinh t l mi nhn, ngoi giao
lm hu thun, tn gio, dn tc lm ngi n, kt hp vi
bo lon lt , uy hip, rn e, gy sc p v qun s.
Nh vy, vn dn tc, tn gio l mt trong nhng
lnh vc trng yu m cc th lc th ch li dng
chng ph cch mng, cng vi vic li dng trn cc lnh vc
kinh t, chnh tr, t tng chuyn ho ch x hi ch
ngha Vit Nam ; xo vai tr lnh o ca ng vi ton x
hi, thc hin m mu "khng nh m thng".
thc hin m mu ch o , chng li dng vn
dn tc, tn gio nhm cc mc tiu c th sau :
Trc tip ph hoi khi i on kt ton dn tc, chia
r dn tc a s vi dn tc thiu s v gia cc dn tc
thiu s vi nhau, chia r ng bo theo tn gio v khng
theo tn gio, gia ng bo theo cc tn gio khc nhau,
hng lm suy yu khi i on kt dn tc.
(

1)

ng Cng sn Vit Nam, Vn kin i hi i biu ton quc ln

th X, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni, 2006, tr. 122123.

196

Kch ng cc dn tc thiu s, tn chc sc cc

tn gio chng li chnh sch dn tc, chnh sch tn gio
ca ng, Nh nc ; i lp cc dn tc, cc tn gio vi s
lnh o ca ng nhm xo b s lnh o ca ng i vi
s nghip cch mng Vit Nam ; v hiu ho s qun l ca
Nh nc i vi cc lnh vc i sng x hi, gy mt n
nh chnh tr x hi, nht l vng dn tc, tn gio. Coi
tn gio l lc lng i trng vi ng, nh nc ta, nn chng
thng xuyn hu thun, h tr v vt cht, tinh thn cc
phn t chng i trong cc dn tc, tn gio chng i
ng, Nh nc, chuyn ho ch chnh tr Vit Nam.
Chng to dng cc t chc phn ng trong cc dn
tc thiu s, cc tn gio nh Gio hi Pht gio Vit Nam
thng nht, Hi thnh Tin Lnh Ga, Nh nc Ga c
lp, Mt trn gii phng Khme Crm, Mt trn Chmpa
tip tc chng ph cch mng Vit Nam.
b) Th on li dng vn dn tc, tn gio
chng ph cch mng Vit Nam ca cc th lc th
ch
Th on li dng vn dn tc, tn gio chng ph
cch mng Vit Nam ca cc th lc th ch rt thm
c, tinh vi, xo tr, tin d lm cho ngi ta tin v lm
theo. Chng thng s dng chiu bi "nhn quyn", "dn
ch", "t do" ; nhng vn lch s li ; nhng c
im vn ho, tm l ca ng bo cc dn tc, cc tn
gio ; nhng kh khn trong i sng vt cht, tinh thn
ca cc dn tc, cc tn gio ; nhng thiu st trong thc
hin chnh sch kinh t x hi, chnh sch dn tc, tn
gio ca ng, Nh nc ta chng ph cch mng Vit
Nam.
Th on c biu hin c th cc dng sau :
Mt l, chng tm mi cch xuyn tc ch ngha Mc
Lnin, t tng H Ch Minh, quan im, chnh sch ca ng,
Nh nc ta, m trc tip l quan im, chnh sch dn tc,
tn gio ca ng, Nh nc ta. Chng li dng nhng thiu
st, sai lm trong thc hin chnh sch dn tc, tn gio
gy mu thun, to c can thip vo cng vic ni b
ca Vit Nam.
197

 Hai l, chng li dng nhng vn dn tc, tn gio

kch ng t tng dn tc hp hi, dn tc cc oan,
li khai ; kch ng, chia r quan h lng gio v gia cc
tn gio hng lm suy yu khi i on kt ton dn tc.
Ba l, chng tp trung ph hoi cc c s kinh t x
hi ; mua chuc, li ko, p buc ng bo cc dn tc,
tn gio chng i chnh quyn, vt bin tri php, gy
mt n chnh tr x hi, bo lon, to cc im nng
vu khng Vit Nam n p cc dn tc, cc tn gio vi
phm dn ch, nhn quyn c lp, lm suy yu cch
mng Vit Nam.
Bn l, chng tm mi cch xy dng, nui dng
cc t chc phn ng ngi Vit Nam nc ngoi ; tp hp,
ti tr, ch o lc lng phn ng trong cc dn tc, cc
tn gio trong nc hot ng chng ph cch mng Vit
Nam nh : truyn o tri php "tn gio ho" cc vng
dn tc, li ko, tranh ginh ng bo dn tc, gy i
trng vi ng, chnh quyn. in hnh l cc v bo lon
Ty
Nguyn
nm
2001,
2004,
vic truyn o Tin Lnh tri php vo cc vng dn tc
thiu s Ty Bc, Ty Nguyn.
m mu, th on li dng vn dn tc, tn gio
chng ph cch mng Vit Nam ca cc th lc th ch rt
nham him. Tuy nhin, m mu th on ca chng c
thc hin c hay khng th khng ph thuc hon ton
vo chng, m ch yu ph thuc vo tinh thn cnh gic,
kh nng ngn chn, s ch ng tin cng ca chng ta.
c) Gii php u tranh phng, chng s li dng
vn dn tc, tn gio chng ph cch mng Vit
Nam ca cc th lc th ch
v hiu ho s li dng vn dn tc, tn gio
Vit Nam ca cc th lc th ch th gii php chung c
bn nht l thc hin tt chnh sch pht trin kinh t x
hi, m trc tip l chnh sch dn tc, tn gio, nng cao
i sng vt cht, tinh thn ca nhn dn cc dn tc,
cc tn gio, cng c xy dng khi i on kt ton dn
tc, thc hin thng li cng cuc i mi, theo mc tiu
dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh.
198

Hin nay, cn tp trung vo nhng gii php c bn, c

th sau :
Mt l, ra sc tuyn truyn, qun trit quan im,
chnh sch dn tc, tn gio ca ng, Nh nc ; v m mu, th on li dng vn dn tc, tn gio chng ph
cch mng Vit Nam ca cc th lc th ch cho ton dn.
y l gii php u tin, rt quan trng. Ch trn c s
nng cao nhn thc, t tng ca c h thng chnh tr, ca
ton dn m trc tip l ca ng bo cc dn tc, tn
gio v cc ni dung trn, th chng ta mi thc hin tt
chnh sch dn tc, tn gio, v hiu ho c s li dng
vn dn tc, tn gio ca cc th lc th ch.
Ni dung tuyn truyn gio dc phi mang tnh ton
din, tng hp. Hin nay cn tp trung vo ph bin su
rng cc ch trng chnh sch pht trin kinh t x hi
vng dn tc, tn gio, chnh sch dn tc, tn gio cho
ng bo cc dn tc, cc tn gio. Ph bin php lut v
gio dc thc chp hnh php lut ca nh nc, khi dy
lng t tn t ho dn tc, truyn thng on kt gia cc
dn tc, tn gio trong s nghip xy dng v bo v T
quc. Thng xuyn tuyn truyn, gio dc ng bo
hiu r m mu th on chia r dn tc, tn gio ca cc
th lc th ch, ng bo cao cnh gic khng b
chng la gt li ko li dng. Vn ng ng bo cc dn
tc, tn gio thc hin y ngha v cng dn, thc
hin ng chnh sch, php lut v dn tc, tn gio.
Hai l, tng cng xy dng cng c khi i on kt
ton dn tc, gi vng n nh chnh tr x hi. y l
mt trong nhng gii php quan trng nhm nng cao ni
lc, to nn sc khng trc mi m mu th on nham
him ca k th. Cn tun th nhng vn c tnh
nguyn tc trong xy dng khi i on kt dn tc
theo
t
tng
H
Ch
Minh
:
Xy dng khi i on kt ton dn phi da trn nn
tng khi lin minh cng nng tr thc di s lnh o ca
ng. Thc hin i on kt phi rng ri, lu di. M
rng, a dng ho cc hnh thc tp hp nhn dn, nng
cao vai tr ca mt trn v cc on th nhn dn. Kin
199

quyt u tranh loi tr nguy c ph hoi khi i on

kt dn tc.
Ring i vi vn dn tc, tn gio, trc tin cn phi
thc hin tt chnh sch dn tc, tn gio. Thc hin bnh
ng, on kt, tn trng, gip nhau gia cc dn
tc, cc tn gio. Chng k th chia r dn tc, tn gio,
chng t tng dn tc ln, dn tc hp hi, dn tc cc
oan, t ti mc cm dn tc, tn gio. Ch ng gi
vng an ninh chnh tr, trt t an ton x hi cc vng
dn tc, tn gio, bo v ch quyn an ninh quc gia. y
l tin quan trng v hiu ho s chng ph ca k
th.
Ba l, chm lo nng cao i sng vt cht tinh thn
ca ng bo cc dn tc, cc tn gio. y cng l mt
trong nhng gii php quan trng, xt n cng c ngha
nn tng v hiu ho s li dng ca k th. Khi i sng
vt cht, tinh thn c nng cao, ng bo s on kt,
tin tng vo ng, Nh nc, thc hin tt quyn li, ngha v
cng dn th khng k th no c th li dng vn dn
tc,
tn
gio

chng
ph
cch
mng
Vit Nam.
Bi vy, phi y nhanh tin v hiu qu cc chng
trnh, d n u tin pht trin kinh t x hi min ni vng
dn tc, vng tn gio to mi iu kin gip ng bo
cc dn tc, cc tn gio nhanh chng xo i gim ngho
nng cao dn tr, sc kho, bo v bn sc vn ho cc
dn tc. Khc phc s chnh lch v pht trin kinh t x
hi gia cc dn tc, cc tn gio ; s k th, chia r dn
tc, tn gio. Thc hin bnh ng on kt cc dn tc,
cc tn gio phi bng nhng hnh ng thit thc c th
nh : u tin u t sc lc tin ca gip ng bo pht trin
sn xut.
Bn l, pht huy vai tr ca c h thng chnh tr ;
ca nhng ngi c uy tn trong cc dn tc, tn gio tham
gia vo phng chng s li dng vn dn tc, tn gio
chng ph cch mng Vit Nam ca cc th lc th ch.
Tch cc xy dng h thng chnh tr c s vng dn
tc, vng tn gio. Thc hin chnh sch u tin trong o
200

to, bi dng, s dng i ng cn b c cn b lnh o

qun l v cn b chuyn mn k thut, gio vin l ngi
dn tc thiu s, ngi c tn gio. Bi y l i ng cn
b s ti c rt nhiu li th trong thc hin chnh sch dn
tc, tn gio. i mi cng tc dn vn vng dn tc, tn
gio theo phng chm : chn thnh, tch cc, thn trng,
kin tr, vng chc ; s dng nhiu phng php ph hp vi
c th tng dn tc, tng tn gio.
Nm l, ch ng u tranh trn mt trn t tng lm
tht bi mi m mu th on li dng tn gio chng ph
cch mng ca cc th lc th ch ; kp thi gii quyt tt
cc im nng. Cn thng xuyn vch trn b mt phn
ng ca k th nhn dn nhn r v khng b la
bp. ng thi, vn ng, bo v ng bo cc dn tc,
tn gio ng bo t vch mt bn xu cng nhng th
on xo tr ca chng. Pht huy vai tr ca cc phng tin
thng tin i chng trong cuc u tranh ny.
Kp thi ch ng gii quyt tt cc im nng lin
quan n vn dn tc, tn gio. Ch ng, kp thi
pht hin, dp tt mi m mu, hnh ng li dng vn
dn tc, tn gio kch ng li ko ng bo gy bo
lon. Khi xut hin im nng, cn tm r nguyn nhn,
bin php gii quyt kp thi, khng lan rng, khng
k th ly c can thip ; x l nghim minh theo php lut
nhng k cm u, ngoan c chng ph cch mng. ng
thi, kin tr thuyt phc vn ng nhng ngi nh d, c
tin nghe theo k xu quay v vi cng ng ; i x khoan
hng, lng, bnh ng vi nhng ngi lm li n nn
hi ci, phc thin.
CU HI N TP
1. Quan im ch ngha Mc Lnin v gii quyt vn
dn tc ?
2. Quan im ch ngha Mc Lnin v gii quyt vn
tn gio ?
3. m mu, th on li dng vn dn tc, tn gio
chng ph cch mng Vit Nam ca cc th lc th ch ?

201

4. Nhng gii php c bn u tranh phng chng s li

dng vn dn tc, tn gio chng ph cch mng Vit
Nam ca cc th lc th ch ?

Bi 13
nhng vn c bn v bo v
an ninh quc gia v gi gn trt t,
an ton x hi
I - Mc ch, yu cu
Gii thiu cho sinh vin nhng kin thc c bn v
bo v an ninh quc gia v gi gn trt t, an ton x hi.
Trn c s nhn thc ng n v ngha v v trch
nhim ca mnh trong cng tc bo v an ninh quc gia v
gi gn trt t an ton x hi.
II - NI DUNG
1. Cc khi nim v ni dung c bn v bo v an
ninh quc gia, gi gn trt t, an ton x hi
a) Cc khi nim c bn

"An ninh quc gia l s n nh, pht trin bn vng

ca ch x hi ch ngha v Nh nc Cng ho x hi
202

ch ngha Vit Nam, s bt kh xm phm c lp, ch

quyn, thng nht, ton vn lnh th ca T quc"(1). An
ninh quc gia bao gm an ninh trn cc lnh vc : chnh tr,
kinh t, t tng vn ho, x hi, quc phng, i ngoi...
trong an ninh chnh tr l ct li, xuyn sut.
Bo v an ninh quc gia : l phng nga, pht hin,
ngn chn u tranh lm tht bi cc hot ng xm hi
an ninh quc gia.
Hot ng xm phm an ninh quc gia l nhng hnh
vi xm phm ch chnh tr, ch kinh t, nn vn
ho, an ninh, quc phng, i ngoi, c lp, ch quyn,
thng nht, ton vn lnh th ca nc Cng ho x hi ch
ngha Vit Nam.
Mc tiu quan trng v an ninh quc gia l nhng i
tng, a im, cng trnh, c s v chnh tr, an ninh,
quc phng, kinh t, khoa hc k thut, vn ho, x hi
thuc danh mc cn c bo v theo quy nh ca php
lut. Bo v an ninh quc gia l s nghip ca ton dn.
C quan, t chc, cng dn c trch nhim, ngha v bo
v an ninh quc gia theo quy nh ca php lut.
Nhim v bo v an ninh quc gia bao gm :
+ Bo v ch chnh tr v Nh nc Cng ho x hi
ch ngha Vit Nam, bo v c lp, ch quyn, thng
nht, ton vn lnh th ca T quc.
+ Bo v an ninh v t tng v vn ho, khi i on
kt ton dn tc, quyn v li ch hp php ca c quan,
t chc, c nhn.
+ Bo v an ninh trong lnh vc kinh t, quc phng,
i ngoi v cc li ch khc ca quc gia.
+ Bo v b mt nh nc v cc mc tiu quan trng v an
ninh quc gia.
+ Phng nga, pht hin, ngn chn, u tranh lm
tht bi v loi tr cc hot ng xm phm an ninh quc
gia, nguy c e do an ninh quc gia.
Nguyn tc bo v an ninh quc gia l :
(

1)

Lut An ninh quc gia, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni, 2005, tr. 8.

203

+ Tun th Hin php, php lut, bo m li ch ca

Nh nc, quyn v li ch hp php ca t chc, c nhn.
+ t di s lnh o ca ng Cng sn Vit Nam, s
qun l thng nht ca Nh nc ; huy ng sc mnh tng
hp ca h thng chnh tr v ton dn tc, lc lng chuyn
trch bo v an ninh quc gia lm nng ct.
+ Kt hp cht ch nhim v bo v an ninh quc gia vi
nhim v xy dng, pht trin kinh t vn ho, x hi ;
phi hp c hiu qu hot ng an ninh, quc phng vi hot
ng i ngoi.
+ Ch ng phng nga, u tranh lm tht bi mi
m mu v hot ng xm phm an ninh quc gia.
C quan chuyn trch bo v an ninh quc gia bao
gm :
+ C quan ch o, ch huy v cc n v an ninh,
tnh bo, cnh st, cnh v cng an nhn dn.
+ C quan ch o, ch huy v cc n v bo v an
ninh qun i, tnh bo qun i nhn dn.
+ B i Bin phng, Cnh st bin l c quan chuyn
trch bo v an ninh quc gia khu vc bin gii trn t
lin v trn bin.
Cc bin php bo v an ninh quc gia bao gm : Vn
ng qun chng, php lut, ngoi giao, kinh t, khoa hc
k thut, nghip v, v trang.
Trt t, an ton x hi : Trng thi x hi bnh yn trong
mi ngi c sng yn n trn c s cc quy phm php
lut, cc quy tc v chun mc o c, php l xc nh.
u tranh gi gn trt t an ton x hi bao gm : Chng
ti phm ; gi gn trt t ni cng cng ; bo m trt t,
an ton giao thng ; phng nga tai nn ; bi tr t nn x
hi, bo v mi trng... Bo v trt t an ton x hi l
nhim v ca ton ng, ton dn, lc lng cng an nhn
dn gi vai tr nng ct v c chc nng tham mu, hng
dn v trc tip u tranh phng, chng ti phm, gi gn
trt t cng cng, m bo trt t an ton giao thng, tham
gia phng nga tai nn, bi tr t nn x hi, bo v
mi trng.
204

b) Ni dung bo v an ninh quc gia, gi gn trt

t, an ton x hi

Ni dung bo v an ninh quc gia bao gm :

+ Bo v an ninh chnh tr ni b. l cc hot ng
bo v ch chnh tr v Nh nc Cng ho x hi ch
ngha Vit Nam, bo v ng Cng sn Vit Nam ; gi gn
s trong sch, vng mnh v mi mt ca t chc ng,
Nh nc ; bo v cc c quan i din, cn b, sinh vin v
ngi lao ng Vit Nam ang cng tc, hc tp v lao
ng nc ngoi. Phng nga, pht hin, ngn chn, u
tranh lm tht bi mi m mu v hnh ng chng ph h
thng chnh tr, gy chia r mt on kt, lm tha ho i
ng cn b, ng vin. Bo v an ninh chnh tr ni b lun
l nhim v trng yu hng u, thng xuyn v cp bch
ca ton ng, ton dn, ca cc ngnh, cc cp.
+ Bo v an ninh kinh t. l bo v s n nh, pht
trin vng mnh ca nn kinh t th trng nhiu thnh
phn theo nh hng x hi ch ngha. Chng cc biu
hin chch hng v cc hot ng ph hoi c s vt cht
k thut ca ch ngha x hi, ph hoi nn kinh t, gy
nh hng tc hi n li ch ca quc gia. Bo v i ng
cn b qun l kinh t, cc nh khoa hc, cc nh kinh
doanh gii khng nc ngoi li ko mua chuc gy tn
tht hoc lm chuyn hng nn kinh t x hi ch ngha
nc ta.
+ Bo v an ninh vn ho, t tng. An ninh vn ho, t tng
l s n nh v pht trin bn vng ca vn ho, t tng
trn nn tng ca ch ngha Mc Lnin v t tng H Ch
Minh. Bo v an ninh vn ho, t tng l bo v s ng
n, vai tr ch o ca ch ngha Mc Lnin, t tng H
Ch Minh trong i sng tinh thn ca x hi ; bo v
nhng gi tr o c truyn thng, bo v bn sc vn
ho dn tc ; bo v i ng vn ngh s, nhng ngi lm
cng tc vn ho, vn ngh. u tranh chng li s cng
kch, bi nh, ni xu ca cc th lc th ch i vi ch
ngha Mc Lnin v t tng H Ch Minh, ngn chn cc
hot ng truyn b vn ho phm phn ng, i try,

205

thiu lnh mnh, khng ph hp vi thun phong m tc ca

dn tc Vit Nam.
+ Bo v an ninh dn tc. l bo v quyn bnh
ng gia cc dn tc, m bo cho tt c cc thnh vin
trong i gia nh cc dn tc Vit Nam cng pht trin
theo ng Hin php, php lut ca nh nc ; ngn nga,
pht hin, u tranh vi cc hot ng li dng dn tc t
ngi lm vic tri php lut, kch ng gy chia r
gia cc dn tc, xm hi n an ninh quc gia, trt t, an
ton x hi.
+ Bo v an ninh tn gio. Bo v an ninh tn gio l
m bo chnh sch t do tn ngng ca ng v Nh nc
i vi nhn dn nhng ng thi cng kin quyt u
tranh vi cc i tng, th lc li dng vn tn gio
chng ph cch mng. Thc hin on kt, bnh ng
gip nhau cng pht trin gia cc tn gio, gia cng
ng dn c theo tn gio vi nhng ngi khng theo tn
gio, m bo tt i p o, phng s
T quc.
+ Bo v an ninh bin gii. Vn bo v vng chc
ch quyn bin gii quc gia ang c ng, Nh nc t ra
nh l mt nhim v chin lc cc k quan trng. Bo v an
ninh bin gii l bo v nn an ninh, trt t ca T quc
khu vc bin gii quc gia, c trn t lin v trn bin,
chng cc hnh vi xm phm ch quyn bin gii t pha nc
ngoi, gp phn xy dng ng bin gii ho bnh, hu
ngh vi cc nc lng ging theo tinh thn "gi vng ch
quyn, ton vn lnh th, c bit l vng bin, o".
Chng cc th lc th ch li dng vic xut, nhp cnh,
qu cnh Vit Nam tin hnh cc hot ng chng ph
Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam.
+ Bo v an ninh thng tin. An ninh thng tin l s an
ton, nhanh chng, chnh xc v b mt ca thng tin
trong qu trnh xc lp, chuyn ti, thu nhn, x l v lu
gi tin. Bo v an ninh thng tin l mt b phn quan
trng ca cng tc bo v an ninh quc gia nhm ch
ng phng nga, pht hin v u tranh c hiu qu vi
m mu, hot ng ca cc th lc th ch, bn ti phm
206

khc nhm khai thc, s dng h thng thng tin lin lc

hoc tin hnh cc hot ng ph hu cng trnh, phng
tin thng tin lin lc gy thit hi cho an ninh quc gia
ca nc ta ; chng l, lt nhng thng tin b mt ca nh
nc ; ngn chn cc hot ng khai thc thng tin tri
php, d tm mt m, mt khu nh cp thng tin
trn mng...
Ni dung gi gn trt t, an ton x hi :
+ u tranh phng, chng ti phm (tr cc ti xm phm
an ninh quc gia v cc ti ph hoi ho bnh, chng loi
ngi v ti phm chin tranh).
u tranh phng, chng ti phm l vic tin hnh cc
bin php loi tr nguyn nhn, iu kin ca ti phm ;
pht hin ngn chn kp thi cc hnh vi phm ti, hn
ch n mc thp nht hu qu, tc hi do ti phm gy ra
cho x hi ; iu tra khm ph ti phm v ngi phm ti
a ra x l trc php lut m bo ng ngi, ng ti ;
gio dc, ci to ngi phm ti gip h nhn thc c li lm
v c gng ci to tt, c th ti ho nhp cng ng x
hi, tr thnh ngi lng thin, sng c ch cho x hi.
+ Gi gn trt t ni cng cng. Trt t cng cng l
trng thi x hi c trt t c hnh thnh v iu chnh
bi cc quy tc, quy phm nht nh nhng ni cng
cng m mi ngi phi tun theo. Trt t cng cng l mt
mt ca trt t, an ton x hi v c ni dung bao gm
nhng quy nh chung v trt t, yn tnh, v sinh, np
sng vn minh ; s tun th nhng quy nh ca php lut
v phong tc, tp qun, sinh hot c mi ngi tha nhn.
Gi gn trt t ni cng cng chnh l gi gn trt t, yn
tnh chung, gi gn v sinh chung, duy tr np sng vn
minh nhng ni cng cng ni din ra cc hot ng
chung ca nhiu ngi, m bo s tn trng ln nhau trong
lao ng, sinh hot, ngh ngi ca mi ngi.
+ m bo trt t, an ton giao thng. Trt t, an ton giao
thng l trng thi x hi c trt t c hnh thnh v iu
chnh bi cc quy phm php lut trong lnh vc giao thng,
vn ti cng cng m mi ngi phi tun theo khi tham gia
giao thng, nh m bo cho hot ng giao thng thng
207

sut, c trt t, an ton, hn ch n mc thp nht tai nn

giao thng gy thit hi v ngi v ti sn. m bo trt t,
an ton giao thng khng phi l nhim v ca ring cc lc lng chc nng (cnh st giao thng, thanh tra giao thng cng
chnh...) m l trch nhim ca tt c mi ngi khi tham gia
giao thng. l vic nm vng v tun th nghim tc Lut
Giao thng, mi hnh vi vi phm php lut v trt t, an ton
giao thng phi c x l nghim khc, nhng thiu st, yu
km l nguyn nhn, iu kin gy ra cc v tai nn giao
thng phi c khc phc nhanh chng.
+ Phng nga tai nn lao ng, chng thin tai, phng
nga dch bnh. Ch phng nga khng xy ra tai nn
lao ng v lun lun phng chng thin tai dch bnh.
+ Bi tr cc t nn x hi. T nn x hi l hin tng x
hi bao gm nhng hnh vi sai lch chun mc x hi, c
tnh ph bin (t cc hnh vi vi phm nhng nguyn tc
v li sng, truyn thng vn ho, o c, tri vi thun
phong m tc, cc gi tr x hi tt p cho n cc hnh
vi vi phm nhng quy tc c th ch ho bng php
lut, k c php lut Hnh s) nh hng xu v o c
v gy hu qu nghim trng trong i sng cng ng.
T nn x hi bao gm : mi dm, nghin ma ty, c bc, m
tn d oan... T nn x hi l c s x hi ca tnh trng
phm ti, l mt trong nhng ngun gc pht sinh ti phm.
Phng, chng t nn x hi l nhim v ca ton x hi, phi
c tin hnh thng xuyn, lin tc, bng nhng bin php
ng b, tch cc, kin quyt v trit .
+ Bo v mi trng. Mi trng c tm quan trng c
bit i vi i sng ca con ngi, sinh vt v s pht trin
kinh t, vn ho, x hi ca t nc, dn tc v nhn loi.
Bo v mi trng l tp hp nhng bin php gi cho mi
trng trong sch, s dng hoc phc hi mt cch hp l sinh
gii (vi sinh vt, thc vt, ng vt) v mi sinh (t, lng
t, nc, khng kh, kh hu...), m bo s cn bng sinh
thi... nhm to ra mt khng gian ti u cho cuc sng ca
con ngi.
2. Tnh hnh an ninh quc gia v trt t, an ton x
hi
208

a) Mt s nt v tnh hnh an ninh quc gia

Trong nhng nm qua, sau khi Lin X v ng u tan r
c tc ng tiu cc v to thun li cho cc hot ng
chng ph ca cc t chc, th lc phn ng c trong nc ln bn phn ng lu vong bn ngoi. Chng cho rng
thi c n trong lc chng ta gp rt nhiu kh khn
v chng hi vng vo mt cuc "lt " Vit Nam.
Chnh v th m hot ng chng ph ca cc t chc v
cc th lc phn ng nhm cn tr cng cuc xy dng
v bo v t nc ta cng c nhng din bin rt phc tp.
Trc ht l hot ng ca cc t chc phn ng ca
ngi Vit Nam nc ngoi. Hin nay c khong 200 t chc
chnh tr phn ng ngi Vit lu vong ti cc nc t bn np
di cc danh ngha khc nhau bao gm cc t chc phn
ng mang tnh chnh tr r nt, cc t chc tp hp bn
ngy qun, ngy quyn, cc t chc li dng nhn quyn
hoc np di cc danh ngha "t thin". Cc t chc phn
ng ny c c s vt cht tng i kh gm 50 nh xut
bn, 500 t bo Vit ng, 6 chng trnh truyn hnh, 10
i pht thanh. Cc t chc phn ng ny u c s
dung tng ca chnh quyn mt s nc t bn nn c iu
kin v kinh ph, tr s hot ng. Hin nay ti cc nc
nh : M, Php, B, Canaa, xtrylia,... c cc t chc
phn ng ln nh cc t chc ca V Vn i, Hong C
Minh, V i Tn...
Hu ht cc t chc phn ng lu vong ny u ku
gi cc nc cm vn, trng pht Vit Nam bng mi th
on, chng li dng kh khn, thiu st trong qun l ca
ta thc hin k hoch "chuyn la v qu" a ra cc li
ku gi lt v tip tay, kch ng cho cc hot ng
ca bn phn ng trong nc.
Cng vi hot ng ca cc t chc phn ng ca ngi
Vit lu vong th cc th lc th ch cng khng t b
mc ch chng ph cch mng Vit Nam vi nhiu m
mu, phng thc, th on ht sc thm c, trong
ni bt l hot ng din bin ho bnh vi 3 ni dung ch
yu l : chim lnh th trng, ngoi giao hu ngh v

209

khot su mu thun m mc ch chnh l xo b Vit

Nam, lm thi ra t bn trong i n thn tnh Vit Nam.
Hot ng ca cc t chc phn ng ni a nh cc
t chc phn ng ca bn ngy qun, ngy quyn cn
chng i khng chu ci to, cng nh bn phn ng li
dng tn gio, li dng dn tc v s c hi bt mn trong
nhng nm qua cng din bin kh phc tp, nhiu ni
chng cu kt vi cc t chc nc ngoi, c cc t chc nc
ngoi cung cp ti liu, tin bc, v kh tp hp lc lng,
nhen nhm t chc, tin hnh cc v gy ri bo lon. Mt
s i tng bt mn vit tin ti liu ni xu chng
li ng v Nh nc ta, i thay i ng li ri tn pht
qua mng Internet hoc ph bin thng qua cc cuc gp
g vi cc phng vin bo ch nc ngoi.
Tnh hnh an ninh vn ho t tng, an ninh kinh t
trong nhng nm qua cn nhiu bt cp. Ph hoi t tng l
mt dng c bit ca chin tranh lnh, mt hnh thc
ch yu trong cuc u tranh t tng ca ch ngha
quc chng ch ngha x hi. Trong nhng nm qua cc
hot ng ph hoi vn ho t tng c cc bn phn ng
nht l bn phn ng bn ngoi tin hnh thng qua hot
ng ca cc i pht thanh, mng Internet. Hin ti c
nhiu i pht thanh v chng trnh do bn phn ng lu
vong tham gia, trong c 5 chng trnh, 300 bo c
thc hin M, c 175 t bo chng cng nh "Qu m",
"Hoa sen", "Cng lun" hot ng ph hoi vn ho t tng c tin hnh theo cc chin dch, c s phi hp gia cc nc
quc vi bn phn ng v gn lin vi cc hot ng
tnh bo gin ip. Tt c cc hot ng u nhm
vo xuyn tc, ni xu, kch ng nhm gy mt n nh
trong nc.
Trong nhng nm qua, tnh hnh l b mt, mt
thng tin b mt v kinh t xy ra nhiu c quan, x
nghip v gy ra nhiu thit hi. Cc hot ng nhm
ph hoi v kinh t c tin hnh c b rng ln b su
thng qua cc hot ng ly cp b mt kinh t, tuyn
truyn v li ko cn b qun l kinh t v khoa hc k
thut ph hoi c s vt cht. Trong tnh hnh hin nay,
210

chng nhm vo ph hoi cc ch trng ng li kinh t,

cc cng trnh trng im ca ta.
Tnh hnh an ninh bin gii cn nhiu phc tp, cc v
xm nhp qua bin gii din ra vi nhiu hnh thc, hot
ng xut nhp cnh cng c nhiu thiu st dn n
tnh trng nhp cnh tri php, nht l cc khu vc gip
bin. Li dng cc mi quan h ca cc dn tc hai bn bin
gii, cc i tng bn ngoi qua li, mc ni, li ko, chia r
cc dn tc, dng h trong nc hng lm suy yu, tin ti
gy bo lon nhng ni ny. S ngy qun, ngy quyn,
ng phi phn ng c cn trong nc phn ln ci t,
quy chnh v nhn thc r c chnh sch ng n
ca Nh nc, nht l chnh sch khoan hng. Tuy nhin vn
cn mt b phn khng chu ci to, chng vn ngm ngm
chng i di nhiu hnh thc, tm mi cch mc ni vi
cc i tng t ngoi vo c gip .
Trong nhiu nm qua xut hin nhiu im nng v
an ninh trt t, xut pht t nhng bc xc, bt bnh ca
nhn dn trc nhng vic lm sai tri, thiu st ca cn b
c s trong vic gii quyt n b t ai... Do lm cha
trit , cha cng bng nn mt b phn nhn
dn b mt s phn t qu khch kch ng dn n
manh ng lm ri lon an ninh trt t mt s a phng. y chnh l nhng nguyn nhn tim n, l mnh
t tt m cc th lc th ch nhm vo kch ng,
gy ngi n hng gy mt n nh trong x hi ta.
Tm li : Tnh hnh v an ninh quc gia trong nhng
nm qua ni ln nhng vn kh phc tp v nhy cm.
chnh l nhng yu t c th gy ra tnh hnh mt n
nh, nh hng n s an nguy ca quc gia, v vy ng
v Nh nc ta xc nh bo v an ninh quc gia l
nhim v cc k quan trng ca ton ng, ton dn ta.
b) Tnh hnh v trt t, an ton x hi
Trong nhng nm qua, chng ta t c nhng
thnh tu ng k v cng tc gi gn trt t x hi. Tuy
nhin, tnh hnh trt t, an ton x hi vn cn rt nhiu
vn phc tp, thm ch c lc, c ni cn xy ra rt

211

nghim trng. Trt t, an ton x hi thi gian qua c nhng

nt ni bt sau :
Tnh hnh ti phm xm phm trt t x hi, ti phm
kinh t, ti phm ma tu trong nhng nm qua c nhng
din bin rt phc tp.
S v phm ti hng nm b pht hin c s tng gim
khng u trong cc v trng n c chiu hng tng.
Bnh qun hng nm c khong 70.000 v phm ti c
pht hin trong cc v n git ngi, cp ca, cp git c
xu hng tng. Trong cc v n git ngi th nguyn nhn
ch yu l nguyn nhn x hi.
Cc loi ti phm xm phm trt t, an ton x hi ngy
cng c xu hng chun b trc, tnh hnh cc bng nhm ti
phm cu kt vi nhau to thnh nhng t chc ti phm
rt nguy him gy nhc nhi, bc xc cho x hi.
Cc loi ti phm hnh s khc nh bn m thu, chm
mn, tr th c nhn bng bom th, bom mn hoc tt axt
trong nhng nm qua cng rt a dng v l mt ni nhc
nhi ca x hi. Loi ti phm ny hot ng rt manh ng,
bt chp hu qu gy ra cho d ngi b hi c th khng
phi l ngi m chng cn tr th, c nhng v tnh cht
c bit nghim trng, cc v bt cc nhm tng tin
cng c chiu hng tng. C th thy rng, ti phm hnh
s hot ng ngy cng to bo, manh ng, chng s
dng cc loi hung kh, k c v kh nng.
Thnh phn i tng phm ti rt a dng, cc loi
ngi, c c lu manh cng nh nng dn, cn b, ng vin,
tr thc, sinh vin. Trong ng lo ngi l cc v tr th c
nhn do mu thun ni b ri i thu giang h x hi en
tr th.
Th on gy n ca bn ti phm hnh s rt a dng,
t nhng th on n gin c in nhng hiu qu nh
"vi thc gi g" ca bn la o n nhng th on tinh
vi, xo quyt ca bn git ngi dng cc loi c cht kh
pht hin.
V a bn hot ng, ti phm xm phm trt t x
hi xy ra tt c cc a bn trong c nc nhng tp trung
212

vo cc thnh ph ln nh thnh ph H Ch Minh, H Ni,

Hi Phng, Nng v mt s tnh nh ng Nai, Bnh Dng, Nam nh...
Cc loi n kinh t, tuy s v khng tng nhiu nhng quy
m, tnh cht rt nghim trng, trong ni ln nhng v
chim ot thu VAT, cc v tham vi s tin b chim
ot ln ti hng ngn t ng.
Loi ti phm ny thng c s "bc lt", "che chn" cho
nhau, ti sn b mt l ti sn nh nc nn thc t gic
u tranh ca cng dn ti nhng c quan, doanh nghip
ny cha cao, y cng l l do gii thch ti sao cng tc
iu tra, thanh tra cha t hiu qu cao. Cc lnh vc xy
ra ti phm kinh t thng c cc ngnh kinh t nh xy
dng c bn, ngn hng, u t, xut nhp khu. Tnh
trng bun lu trn thu trong nhng nm qua vn cha
gim ng k, chng c thc hin c vng ca khu bin
gii, trn bin, trn cc tuyn vn chuyn, k c cc tuyn
hng khng. Mt hng bun lu a dng chng loi t vi
vc, my mc n in thoi di ng, thuc cha bnh.
Trong tnh hnh hin nay, bun lu xy ra phc tp nht
cc a bn trng im nh thnh ph H Ch Minh, H
Ni, cc khu vc bin gii Ty Nam, bin gii Vit Nam Lo,
Vit Nam Trung Quc.
Ti phm kinh t gy hu qu nghim trng khng ch
v vt cht, m cn lm mt i c mt b phn cn b,
ng vin gy nh hng xu v chnh tr, x hi.
Trong cc nm qua, chng ta u tranh quyt lit vi
ti phm v ma tu, vic thc hin chng trnh quc gia
v phng chng ma tu mc d t c nhng kt qu
rt to ln, nhng ti phm ma tu vn cha gim c bn, thm
ch cn xy ra rt nghim trng. Chng ta pht hin, x
l hng chc nghn v bun lu, tng tr, vn chuyn tri
php cht ma tu, c nhng v rt ln. Nhng nm gn
y, cc to n tuyn n t hnh hng trm tn ti phm
ma tu nhng ti phm ma tu vn xy ra rt nghim trng.
Th on hot ng ca bn ti phm ma tu ngy cng
tinh vi, xo quyt. Chng sn sng chng tr quyt lit vi
213

cc lc lng u tranh, c nhiu cn b, chin s hi sinh

trong u tranh vi loi ti phm ny. a bn hot ng ca
loi ti phm ny tp trung cc thnh ph ln nh H Ni, H
Ch Minh, Hi Phng v cc tnh bin gii Vit Nam Lo,
Vit Nam Campuchia, cc tuyn trc ng 6, 7, 8.
Cc bng, nhm, t chc ti phm ma tu thng c s
lin kt vi nhau c trong nc ln quc t, quy m, tnh cht
ngy cng ln v c lit. Chng khng t mt th on tn
bo no, k c s dng tr em, con chu a vo con ng phm ti, li dng mi phng tin vn chuyn trn
mt din rng nn cng tc pht hin, u tranh ca ta
gp
nhiu
kh khn.
Tnh hnh v t nn x hi, tai nn, nhim mi trng xy ra phc tp, thm ch rt nghim trng.
T nn x hi l mt hin tng x hi tiu cc gy ra
nhng hu qu v cng to ln. N cn l bn ng hnh, l
sn sau ca cc loi ti phm. Trong nhng nm qua, cc loi
t nn nc ta vn cha gim, thm ch c loi cn tng nh
mi dm, c bc, nghin ht...
T nn x hi din ra hu ht cc a phng trong c
nc, n c mt s c im sau :
+ T nn x hi mang tnh ph bin.
+ T nn x hi mang tnh ly lan rt nhanh, t nn x
hi c quan h cht ch vi ti phm.
Hu qu do t nn x hi gy ra nh hng ln n hnh
phc gia nh, x hi v n cn l mt trong nhng nguyn
nhn dn n cn bnh th k HIV/AIDS.
i tng tham gia t nn cc la tui, gii tnh.
Mc d ng, Nh nc ta ban hnh nhiu loi vn bn
php lut v phng chng t nn, cng tc u tranh
phng, chng t nn c ton dn v cc c quan chc
nng tch cc tham gia, tuy nhin hiu qu cn thp. V
vy, trong nhng nm ti cn phi y mnh hn na, kin
quyt hn na.
+ Cng vi t nn x hi, tnh trng tai nn giao thng, tai
nn lao ng, tai nn ngh nghip ri ro xy ra rt nghim
214

trng v c chiu hng gia tng. Trong cc loi tai nn th tai

nn giao thng chim t l cao nht, cc v tai nn giao
thng ng b, ng st, ng thu hng nm cp i sinh
mng ca hng chc nghn ngi v hng trm nghn ngi
tr thnh ph nhn, ti sn b h hng rt nghim trng.
Nguyn nhn ca cc v tai nn giao thng c rt nhiu nh :
Do s lng phng tin giao thng tng rt nhanh, nht l

t,
xe my.
Bn cnh , vic x l nhng vi phm trt t, an ton
giao thng cn nhiu bt cp. Mc d c Lut Giao thng
ng b, Ngh quyt 13 ca Chnh ph, cc Ngh nh
14, 15 ca Chnh ph nhng tnh trng vi phm vn khng
gim.
Nhng v tai nn lao ng, tai nn ngh nghip, ri ro,
cc v chy n trong nhng nm qua xy ra cng ht sc lo
ngi. c nhiu v sp nh khi ang xy dng, sp hm l
v c bit l tnh hnh chy n xy ra ngy cng tng.
Vn nhim mi trng cng ng bo ng. Tnh
trng cht ph rng u ngun ba bi, dn n nhim
gy l lt, hn hn ; nhim ngun nc rt cao, vic khng
m bo nc sch, v sinh an ton thc phm cng vi cc
dch cm g, l mm long mng ly lan gy nn tnh
trng nhim bnh rt ln, bn cnh l hng nghn v
ng c thc n, c nhng v ng c tp th gy nguy
him tnh mng cho c hng trm ngi.
Tm li, tnh hnh v trt t, an ton x hi trong
nhng nm qua v ang l vn nng bng, bc xc
m ng, Nh nc v nhn dn ta phi quyt tm khc
phc, gii quyt. Trn c s , chng ta mi gi vng c
trt t, an ton x hi cng vi bo v vng chc an ninh
quc gia gp phn n nh tnh hnh, lm nn tng cho
s pht trin ca t nc.
3. D bo tnh hnh an ninh quc gia, trt t, an
ton x hi trong thi gian ti
Theo Ngh quyt Hi ngh ln th VIII Ban Chp hnh
Trung
ng
215

kho IX v chin lc bo v T quc trong tnh hnh mi

th mc tiu cng tc bo v an ninh quc gia, gi gn trt
t, an ton x hi v xy dng lc lng cng an nhn dn
l : Huy ng v pht huy sc mnh tng hp ca h thng
chnh tr, sc mnh ca ton dn, thc hin nhim v bo
v an ninh trt t trong lc lng cng an nhn dn
ng vai tr nng ct, xung kch, tip tc xy dng lc lng cng an cch mng, chnh quy, tinh nhu tng bc hin
i, tuyt i trung thnh vi T quc vi ng v gn b
mt thit vi nhn dn, u tranh ngn chn lm tht bi
mi m mu, hot ng ca cc th lc th ch, ngn
chn cc loi ti phm.
Yu cu c bn nht trong thi gian ti l phi tp trung
vo nhng nhim v trng tm ch o nhm to ra mt
s chuyn bin thc s, r nt hn v t chc v hot
ng ca lc lng cng an nhn dn, trong bt c
tnh hung no cng phi gi vng c an ninh quc gia,
trt t, an ton x hi, bo v T quc, bo v ng, bo
v ch x hi ch ngha.
Cn c vo thc tin v an ninh trt t v ang din
ra
a
ra
d
bo sau :
a) Tnh hnh quc t trong thi gian ti s din
bin phc tp hn

Mt l, sau cuc chin tranh Irc, cc th lc hiu

chin tip tc thc hin chin lc "nh n ph u" li
dng n tn cng chng li "ch ngha khng b" ra sc
lng hnh e do ho bnh ch quyn ca cc quc gia
dn tc.
Hai l, quan h gia cc nc ln tip tc an xen c hai
mt u tranh v tho hip. Mt mt, v li ch ca dn
tc, quc gia v giai cp m h i din, h tm cch xoa
du cc mu thun, tm nhng im tng ng hp
tc trnh i u. Mt khc, cuc u tranh chng ch
ngha n phng, s lng hnh ca cc th lc hiu chin
s gia tng.

216

 Ba l, phong tro nhn dn th gii chng chin tranh

bo v ho bnh, c lp dn tc s tip tc pht trin.
Cuc u tranh chng mt tri ca ton cu ho do ch
ngha t bn chi phi s tip tc dng cao. Tuy nhin, cc lc
lng u tranh cho ho bnh, c lp dn tc, tin b x
hi hin nay vn cha c sc mnh thng nht.
Bn l, xu th ton cu ho v kinh t s tip tc pht
trin. Hin c 150 nc tham gia WTO, trong thi gian ti s
c thm nhiu nc tham gia. Cuc cch mng khoa hc v
cng ngh trn cc lnh vc vt liu, cng ngh sinh hc v
tin hc s din ra mnh m hn. Tnh hnh s m ra
nhng c hi mi, ng thi t ra nhiu thch thc mi.
Nm l, tnh hnh kinh t th gii s tip tc khng
n nh. Cuc khng hong ca cc trung tm kinh t ln
s tip tc trm trng thm gy bt n nh trn th trng
ti chnh. Khong cch gia cc nc cng nghip pht trin
v cc nc ang pht trin s ngy cng rng ra. Cc cuc
tranh chp trn bin v tranh chp v ngun du kh s gay
gt hn.
Tuy vy, nhng din bin phc tp cha lm o ln
chiu hng din ra sau khi ch ngha x hi b sp
Lin X v ng u. Ho bnh, hp tc v pht trin vn l
xu th ln ca thi i.
b) Tnh hnh khu vc ng Nam vn cn tim n
nhiu nhn t mt n nh
Ch ngha khng b vn hot ng mt s nc gy
ra nhng thm ho cho nhn dn v chnh quyn ni
; mu thun v sc tc, tn gio lm bng n nhng
cuc xung t mt s khu vc kh nghim trng. S tranh
chp gia cc nc ln ngy cng tng. Bng nhng hip
nh song phng v a phng v hp tc chng khng b,
cc th lc phn ng can thip su hn vo khu vc,
kch ng li khai, li ko cc nc km pht trin vo qu
o ca mnh, kim ch cc nc ln trong khu vc.
Trc tnh hnh s gn kt trong ASEAN v v tr
ca Hip hi trn trng quc t s gp nhiu thch thc, nh217

ng ASEAN tip tc l nhn t quan trng i vi ho bnh,

n nh, hp tc v pht trin khu vc. C ch AFTA ca
10 nc ASEAN s c thc hin trit . Cc c ch hp tc
ASEM (hp tc u), c ch thng mi t do vi Trung
Quc ang m rng s tc ng trn mt quy m rng ln
v hiu qu hn trc.
c) Nhng thun li v kh khn trong cng tc bo
v an ninh quc gia, gi gn trt t, an ton x hi
Vit Nam trong nhng nm ti

Thun li
+ Thun li c bn l tim lc v v th quc t ca nc
ta c tng cng. Sau hn 20 nm i mi, ng lnh
o nhn dn ginh c nhng thnh tu ht sc to ln.
Tng trng kinh t lin tc trong nhiu nm t trn 7%, c
xp vo loi cao ca th gii. i sng vt cht c ci thin,
thu nhp bnh qun u ngi nm 2006 t 638 USD/ngi. Nu tnh theo sc mua ca ng tin th con s ln
hn nhiu ln. Ch s pht trin con ngi (HDI) vn ln
th 101/192 quc gia. Do chnh sch ngoi giao ci m, trn
c s c lp, ch quyn v ton vn lnh th, ch ng
hi nhp, phng chm "l bn, l i tc tin cy ca cc nc", chng ta t quan h ngoi giao vi 167 nc v quan
h
thng
mi
vi
trn
100 quc gia, khu vc v vng lnh th thu ht u t t nc
ngoi
trn
40 t USD. V th quc t ca Vit Nam c tng cng.
+ ng Cng sn Vit Nam c bn lnh chnh tr vng
vng, dy dn kinh nghim ; ng li i mi ca ng
c kim chng qua thc tin l ng n, c nhn
dn ng tnh ng h.
+ Nhn dn Vit Nam c truyn thng yu nc, on
kt, tin tng vo ng v ch ; ngy cng th hin bn
lnh nng ng, sng to trong s nghip xy dng v bo
v T quc.
+ Lc lng v trang cch mng tuyt i trung thnh vi
ng,
vi
218

T quc, nhn dn, vn ln lm trn nhim v bo v T

quc trong tnh hnh mi.
Vi nhng thun li trn, chng ta hon ton c kh nng
gi vng ho bnh, n nh thc hin thng li s
nghip cng nghip ho, hin i ho t nc theo nh hng x hi ch ngha.
Kh khn
+ Thch thc ln nht i vi an ninh trt t nc ta l cc
mi e do (cc nguy c) : tt hu xa hn v kinh t so vi
nhiu nc trong khu vc v trn th gii ; nn tham nhng v
t quan liu ; chch hng XHCN. Cc mi e do trn din
bin an xen phc tp, khng th xem nh mi e do no.
+ Nhng yu km trong cng tc xy dng ng, xy
dng h thng chnh tr, cc vn kinh t, x hi bc
xc, mu thun trong ni b nhn dn, nu khng c
kp thi khc phc c hiu qu s l nguy c tim n i
vi an ninh trt t ca nc ta.
+ Hot ng "Din bin ho bnh", bo lon lt ca
cc th lc th ch s gia tng. Cc th lc phn ng tip
tc s dng chiu bi dn ch, nhn quyn can thip
vo ni b nc ta.
+ Cc hnh ng xm hi c lp, ch quyn, ton
vn lnh th nc ta vn s tip din.
4. i tc v i tng u tranh trong cng tc bo v
an ninh quc gia, gi gn trt t, an ton x hi
Trong tnh hnh hin nay, cn c cch nhn nhn mi
v thng nht v vn i tc v i tng u tranh
theo nguyn tc :
Nhng ai ch trng tn trng c lp, ch quyn,
thit lp v m rng quan h hu ngh v hp tc bnh
ng, cng c li vi Vit Nam u l i tc ca chng ta.
Bt k th lc no c m mu v hnh ng chng
ph mc tiu ca nc ta trong s nghip xy dng v bo
v
T
quc
u
l
i
tng
u tranh.

219

 Mt khc, trong tnh hnh din bin mau l v phc

tp hin nay, cn c cch nhn nhn bin chng : trong mi
i tng vn c th c mt cn tranh th, hp tc ; trong
mt s i tc, c th c mt khc bit, mu thun vi li
ch ca ta. Trn c s , cn khc phc c hai khuynh hng m h mt cnh gic hoc cng nhc trong nhn thc,
ch trng v trong x l cc tnh hung c th.
Trong hot ng thc tin, chng ta phi thng xuyn
u tranh vi cc c quan tnh bo nc ngoi hot ng phng hi n an ninh quc gia ca nc ta ; cc trung tm
thng tin chng ph Vit Nam ; cc t chc v bn phn
ng ngi Vit lu vong ; cc loi phn ng trong nc v
bn ti phm hnh s nguy him. xc nh ng cc
i tng u tranh trong cng tc bo v an ninh trt t
cn da vo cc cn c sau :
Cn c vo nhim v v i tng u tranh ca cch
mng trong tng giai on.
Cn c vo ni dung, yu cu, nhim v ca cng cuc
xy dng, bo v ch ngha x hi nc ta hin nay.
Cn c vo thc t hot ng ca cc loi i tng
xm phm an ninh quc gia, trt t, an ton x hi t trc
n nay nc ta.
a) i tng xm phm an ninh quc gia
C nhiu loi c th, trong tnh hnh hin nay cn tp
trung u tranh vi cc loi sau :
Gin ip : Gin ip l ngi Vit Nam hay ngi nc
ngoi, hot ng c nhn hay c t chc, chu s ch huy
ca nc ngoi tin hnh cc hot ng iu tra thu
thp tnh bo, gy c s b mt v ph hoi nhm chng
li nc Cng ho x hi ch nghaVit Nam.
Phn ng : Phn ng l nhng c nhn hay t
chc c m mu v hot ng phn cch mng chng li ch
x hi ch ngha, nhng khng chu s ch huy ca nc
ngoi.
Trong tnh hnh hin nay cn tp trung u tranh vi
nhng loi sau :
220

+ Cc t chc v c nhn phn ng trong s ngi Vit

Nam nc ngoi ang c nhng hot ng chng Vit
Nam.
+ Bn phn ng li dng tn gio.
+ Bn phn ng li dng dn tc t ngi, nht l bn
c s cu kt ca cc lc lng phn ng bn ngoi.
+ Bn phn ng trong ngy qun, ngy quyn, ng
phi phn ng c khng chu ci to.
+ Bn c t tng, quan im sai tri, nhng phn t
trong ni b bt mn thoi ho bin cht tr thnh phn
ng, chng ng, chng ch ngha x hi ; s c hi
chnh tr.
b) i tng xm phm v trt t, an ton x hi
i tng xm phm v trt t, an ton x hi l nhng
ngi c hnh vi phm ti gy thit hi n ti sn x hi
ch ngha v ti sn ca cng dn, n tnh mng sc
khe v danh d phm gi ca con ngi, n trt t an
ton x hi nhng khng c mc ch chng li Nh nc Cng
ho x hi ch ngha Vit Nam.
Trong cc i tng xm phm trt t, an ton x hi hin
nay c nhng ngi phm ti nht thi, c i tng phm ti
chuyn nghip, vi tnh cht v mc nguy him khc
nhau. Cc i tng ny bao gm :
Cc i tng xm phm trt t x hi (ti phm hnh
s).
Cc i tng xm phm trt t qun l kinh t v chc
v (ti phm kinh t).
Cc i tng v ma tu (ti phm ma tu).
Trong s cc i tng trn cn tp trung vo u tranh
vi cc i tng sau :
+ Bn ti phm kinh t, nht l bn tham nhng, bn
bun lu, bn sn xut tng tr v tiu th tin gi.
+ Bn ti phm v ma tu.
+ Bn ti phm hnh s, tp trung vo bn hot ng c
t chc, bn lu manh chuyn nghip, s dng bo lc, ti
phm c quan h vi nc ngoi.
221

c) Cc tai nn, t nn x hi
Phng nga v lm gim n mc thp nht hu qu
thit hi do cc tai nn x hi (tai nn giao thng, tai nn do
s dng bo qun cht n cht chy khng ng quy
nh, tai nn do s c k thut, do thin nhin...)
gy ra.
Bi tr cc t nn x hi, trc mt phi y li mt bc cc
loi t nn x hi nh ma tu, c bc, mi dm.
5. Mt s quan im ca ng, Nh nc trong cng tc
bo v an ninh quc gia, trt t, an ton x hi
a) Pht huy sc mnh tng hp ca c h thng
chnh tr t di s lnh o ca ng, s qun l
ca Nh nc, nhn dn lm ch, cng an l lc lng
nng ct trong s nghip bo v an ninh quc gia v
gi gn trt t, an ton x hi

ng lnh o trc tip, tuyt i v mi mt l

nhn t quyt nh thng li ca cuc u tranh bo v
an ninh quc gia v trt t, an ton x hi
S lnh o ca ng l nhn t quyt nh mi thng
li ca cch mng Vit Nam, trong c cng tc bo v an
ninh quc gia v gi gn trt t, an ton x hi. Ch c
ng lnh o mi c th huy ng c sc mnh tng hp
ca ton b h thng chnh tr, ca ton x hi, bo m
thng li trn vn v trit trong cuc u tranh bo v
an ninh quc gia v gi gn trt t, an ton x hi. ng lnh
o tuyt i trc tip v mi mt th hin : ng ra
ng li chnh sch v phng php u tranh bo v an
ninh quc gia v trt t, an ton x hi mt cch ng n,
ng thi lnh o cht ch b my Nh nc v cc on
th qun chng thc hin thng li ng li chnh sch
.
Pht huy quyn lm ch ca nhn dn trn lnh vc
bo v an ninh quc gia v trt t, an ton x hi
Bo v an ninh quc gia, gi gn trt t, an ton x hi
l s nghip ca nhn dn, l ngha v ng thi cng l
li ch thit thn ca nhn dn. An ninh quc gia, trt t,
222

an ton x hi c c bo v tt hay khng th vn rt

quan trng l do s gic ng ca nhn dn v quyn lm
ch ca mnh trn lnh vc . Pht huy quyn lm ch
ca nhn dn thc cht l cuc vn ng phong tro
cch mng ca qun chng nhm xy dng trt t an ninh,
trt t nhn dn t c s. Nhn dn c iu kin v kh
nng thc hin quyn lm ch .
Ni dung pht huy quyn lm ch ca nhn dn lao
ng th hin :
Qun trit su sc v t gic chp hnh nghim chnh
ng li chnh sch ca ng, php lut ca Nh nc, cc
ch th l ni quy v bo v an ninh trt t. u tranh
kin quyt vi cc th lc th ch, bn phn cch mng v
bn phm ti khc, vi mi hnh vi vi phm php lut v
nhng hin tng tiu cc trong i sng x hi ; kin quyt
gi vng an ninh trt t mi ni mi lc. T gic tham gia
cc t chc qun chng bo v an ninh quc gia, tch cc
gip cc c quan chuyn trch nht l lc lng cng an
nhn dn, cc lc lng bo v a phng hon thnh tt
nhim v. T gic t chc, tham gia xy dng v qun l
cuc sng mi vn minh trt t, yn vui lnh mnh a phng,
n
v
cng
tc,
sn
xut,
chin u.
Tng cng hiu lc qun l ca Nh nc trn lnh vc
bo v an ninh quc gia v trt t, an ton x hi
Trong ch x hi ch ngha, Nh nc l cng c sc
bn nhn dn lao ng thc hin quyn lm ch ca
mnh trn mi lnh vc, trong c cng tc bo v an
ninh quc gia v gi gn trt t, an ton x hi. Nh nc c
mnh (hiu lc) th quyn lm ch ca nhn dn mi c
m bo vng chc.
Ni dung tng cng hiu lc qun l ca Nh nc : Pht
huy mnh m tc dng ca php ch x hi ch ngha lm
cho n tr thnh v kh sc bn xy dng v qun l
nn trt t x hi x hi ch ngha. Phi thng xuyn quan
tm xy dng cc c quan chuyn trch trong cng tc bo
v an ninh quc gia v gi gn trt t, an ton x hi. Pht
223

huy vai tr tc dng ca hi ng nhn dn v u ban

nhn dn cc cp trong vic ban hnh v n c t
chc thc hin nhng quy nh v cng tc bo v a
phng. Phi kt hp chc nng qun l ca cc c quan Nh
nc vi cc t chc, on th vo vic bo v an ninh quc
gia v trt t, an ton x hi.

Cng an l lc lng nng ct

Lc lng cng an l ch da trc tip v thng xuyn cho
cc ngnh, cc cp v qun chng trong cng tc bo v an
ninh quc gia v trt t, an ton x hi. Lc lng cng an phi
tp trung gii quyt nhng khu c bn nht ; t chc hng dn cc lc lng khc thc hin nhim v bo v an ninh
quc gia v trt t, an ton x hi. Qua thc tin tin hnh
cuc u tranh, lc lng cng an phi lm tham mu cho
ng, Nh nc v nhng vn c lin quan n cng tc
bo v an ninh quc gia v trt t, an ton x hi.
Cuc u tranh bo v an ninh quc gia v trt t, an
ton x hi c lin quan n nhiu ngnh, nhiu lnh vc
hot ng ca x hi. Do m bo thng li hon
ton v trit trong cuc u tranh, lc lng cng an
phi bit kt hp tnh tch cc cch mng ca qun chng
vi cng tc nghip v ca cc c quan chuyn mn. S kt
hp th hin : Qun chng pht hin cung cp tnh
hnh, c quan chuyn mn thu thp kin . Nhng
kin phi c tng hp, kt hp vi nghip v chuyn
mn ca cc ngnh tm ra bn cht ca vn v
bin php x l. Phi coi trng c hai mt , khng c
coi nh mt no.
b) Kt hp cht ch nhim v xy dng vi nhim
v bo v T quc
Xy dng v bo v T quc l truyn thng ca dn
tc ta trong qu trnh dng nc v gi nc. ng, Nh nc ta
k tha v pht huy truyn thng trong s nghip
xy dng v bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha.
S n nh v pht trin v mi mt ca i sng x hi
l nn tng vng chc ca an ninh trt t v ngc li an
ninh trt t vng chc mi c iu kin n nh pht
224

trin t nc v mi mt. Cn nhn thc an ninh trt t c gi vng cng c v pht trin l da trn nn tng kinh
t, x hi n nh v pht trin. Hin nay kt hp cht ch
gia an ninh v quc phng l mt yu cu khch quan ca
s nghip xy dng v bo v T quc Vit Nam x hi
ch ngha. S kt hp gia quc phng vi an ninh, an ninh
vi quc phng c ni dung rt rng, hnh thc v c ch
kt hp cng rt phong ph v a dng. Mt trong nhng
ni dung quan trng ca vic kt hp gia an ninh vi quc
phng l kt hp cht ch gia xy dng trt t an ninh
nhn dn vi th trn quc phng ton dn.
c) Bo v an ninh quc gia phi kt hp cht ch
vi gi gn trt t, an ton x hi
An ninh quc gia v trt t, an ton x hi l hai thnh
phn cu thnh trt t x hi. Bo v vng chc an ninh
quc gia l bo v ng, bo v ch , bo v thnh qu
ca cch mng x hi ch ngha, to ra mt trong nhng
iu kin c bn nht xy dng s vng mnh v mi
mt trong x hi. An ninh quc gia c bo v vng chc s
to iu kin c bn thun li bo v tt trt t an
ton x hi. Trt t, an ton x hi c gi vng s to iu
kin cho an ninh quc gia cng c cng c vng chc,
hiu lc qun l ca Nh nc c tng cng, quyn lm ch
ca nhn dn c bo m vng chc, cuc sng ca
mi ngi c yn vui, hnh phc.
6. Vai tr, trch nhim ca sinh vin trong cng tc
bo v an ninh quc gia v gi gn trt t, an ton x
hi
Sinh vin l ch nhn tng lai ca t nc. Vi trch
nhim cng dn ca ngi thanh nin trong thi i mi,
chng ta phi lm g gp phn bo v an ninh quc
gia, gi gn trt t, an ton x hi ? Mi ngi sinh vin
khng nhng phi nm vng v chp hnh nghim chnh
cc quy nh ca php lut v bo v an ninh quc gia v

225

gi gn trt t, an ton x hi m cn vn ng mi ngi

cng t gic chp hnh.
a) Quy nh ca php lut v quyn v ngha v
ca cng dn trong bo v an ninh quc gia, trt t,
an ton x hi

Hin php nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam

1992 :
iu 11. Cng dn thc hin quyn lm ch ca mnh
c s bng cch tham gia cng vic ca Nh nc v x hi,
c trch nhim bo v ca cng, bo v quyn v li ch
hp php ca cng dn, gi gn an ninh quc gia v trt t,
an ton x hi, t chc i sng cng cng.
iu 44. Bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha,
gi vng an ninh quc gia l s nghip ca ton dn. Nh
nc cng c v tng cng nn quc phng ton dn v an
ninh nhn dn, nng ct l cc lc lng v trang nhn
dn, pht huy sc mnh tng hp ca t nc bo v
vng chc T quc. C quan Nh nc, t chc kinh t, t
chc x hi v cng dn phi lm trn trch nhim quc
phng v an ninh do php lut quy nh.
iu 79. Cng dn c ngha v tun theo Hin php,
php lut, tham gia bo v an ninh quc gia, trt t, an ton
x hi, gi gn b mt quc gia, chp hnh nhng quy tc
sinh hot cng cng. Cng dn c ngha v tun theo Hin
php, php lut, tham gia bo v an ninh quc gia, trt t,
an ton x hi, gi gn b mt quc gia, chp hnh nhng
quy tc sinh hot cng cng.
Lut Thanh nin ca Nc Cng ho x hi ch ngha
Vit
Nam
nm 2001
iu 11. Bo v T quc l ngha v thing ling v
quyn cao qu ca thanh nin. c hun luyn chng trnh
Gio dc quc phng ; thc hin ngha v qun s, tham
gia cc lc lng v trang theo quy nh ca php lut. Tham
gia xy dng nn quc phng ton dn, gi gn b mt
226

quc gia, xung kch u tranh chng mi hnh vi xm hi

n an ninh quc gia v trt t, an ton x hi.
iu 16. Quyn v ngha v ca thanh nin trong qun
l
nh
nc
v
x hi :
+ Nng cao thc cng dn, chp hnh php lut, gp
phn xy dng Nh nc php quyn x hi ch ngha ca
nhn dn, do nhn dn, v nhn dn.
+ c ng c, c vo Quc hi v Hi ng nhn
dn cc cp theo quy nh ca php lut ; c by t
kin, nguyn vng, kin ngh vi c quan, t chc v
nhng vn m mnh quan tm ; tham gia gp xy
dng cc chnh sch, php lut lin quan n thanh nin v
cc chnh sch, php lut khc.
+ Tham gia tuyn truyn, vn ng nhn dn thc
hin chnh sch, php lut ca Nh nc.
Lut An ninh quc gia nm 2004
iu 4. Trch nhim u tranh phng nga v chng ti
phm
Mi cng dn c ngha v tch cc tham gia u tranh
phng nga v chng ti phm.
iu 8. Trch nhim, ngha v bo v an ninh quc gia
Bo v an ninh quc gia l s nghip ca ton dn. C
quan, t chc, cng dn c trch nhim, ngha v bo v
an ninh quc gia theo quy nh ca php lut.
iu 9. Ch , chnh sch i vi c quan, t chc, c
nhn trong hot ng bo v an ninh quc gia
+ Nh nc bo v, gi b mt cho cn b, chin s
thuc lc lng chuyn trch bo v an ninh quc gia v c
quan, t chc, c nhn tham gia bo v an ninh quc gia.
+ C quan, t chc, c nhn trong hot ng bo v
an ninh quc gia c thnh tch th c khen thng, b tn
hi v danh d th c khi phc, b thit hi v ti sn
th c n b ; ngi b thng tch, tn hi v sc kho,
b thit hi v tnh mng th bn thn v gia nh c hng ch , chnh sch theo quy nh ca php lut.

227

iu 17. Quyn v ngha v ca cng dn trong bo v

an ninh quc gia
+ Tham gia lc lng bo v an ninh quc gia v thc
hin nhim v bo v an ninh quc gia theo quy nh ca
php lut.
+ T co hnh vi xm phm an ninh quc gia, hnh vi li
dng vic thc hin nhim v bo v an ninh quc gia
xm phm li ch ca Nh nc, quyn v li ch hp php ca
t chc, c nhn.
+ Pht hin, kin ngh vi chnh quyn hoc c quan
chuyn trch bo v an ninh quc gia khc phc s h,
thiu st trong vic thc hin php lut v bo v an ninh
quc gia.
+ Pht hin, cung cp kp thi thng tin, ti liu lin
quan n hot ng xm phm an ninh quc gia cho
chnh quyn hoc c quan chuyn trch bo v an ninh
quc gia ni gn nht.
+ Thc hin yu cu ca c quan chuyn trch bo v
an ninh quc gia theo quy nh ca php lut.
+ Gip , to iu kin cho c quan v ngi c trch
nhim tin hnh cc bin php phng nga, pht hin, ngn
chn, u tranh vi hot ng xm phm an ninh quc gia.
+ Gio dc bo v an ninh quc gia l mt ni dung gio
dc quc dn. C quan qun l nh nc v gio dc v o
to c trch nhim a ni dung gio dc bo v an ninh
quc gia vo chng trnh dy hc trong nh trng v cc
c s gio dc khc ph hp vi ngnh hc, cp hc.
B lut Hnh s c Quc hi nc Cng ho x hi ch
ngha Vit Nam kho X, k hp th 6 thng qua ngy
21/12/1999 :
iu 4. Trch nhim u tranh phng nga v chng ti
phm
+ Cc c quan, t chc c nhim v gio dc nhng ngi thuc quyn qun l ca mnh nng cao cnh gic,
thc bo v php lut v tun theo php lut, tn trng cc
quy tc ca cuc sng x hi ch ngha; kp thi c bin
php loi tr nguyn nhn v iu kin gy ra ti phm
trong c quan, t chc ca mnh.
228

+ Mi cng dn c ngha v tch cc tham gia u

tranh phng nga v chng ti phm.
B lut T tng hnh s c Quc hi nc Cng ho x
hi ch ngha Vit Nam kho XI, k hp th 4 thng qua
ngy 26/11/2003 :
iu 25. Trch nhim ca cc t chc v cng dn
trong u tranh phng nga v chng ti phm
+ Cc t chc, cng dn c quyn v ngha v pht
hin, t gic hnh vi phm ti ; tham gia u tranh phng
nga v chng ti phm, gp phn bo v li ch ca Nh nc, quyn, li ch hp php ca cng dn, t chc.
+ C quan tin hnh t tng c trch nhim to iu
kin cc t chc v cng dn tham gia t tng hnh
s ; phi tr li kt qu gii quyt tin bo, t gic v ti
phm cho t chc bo tin, ngi t gic ti phm bit.
+ Cc t chc, cng dn c trch nhim thc hin yu
cu v to iu kin c quan tin hnh t tng, ngi
tin hnh t tng thc hin nhim v.
b) Trch nhim ca sinh vin trong cng tc bo v
an ninh quc gia, gi gn trt t, an ton x hi
Sinh vin cn phi nhn thc ng vai tr trch nhim ca
mnh v tham gia trc tip vo vic bo v an ninh quc gia,
gi gn trt t, an ton x hi, c th l :
Nhn thc ng cuc u tranh bo v an ninh
quc gia, gi gn trt t, an ton x hi l mt b phn ca
cuc u tranh giai cp din ra gay go, quyt lit, phc
tp, lu di. Nht l trong iu kin hin nay, khi cc th
lc th ch v cc phn t chng i ng, Nh nc ang
ra sc tin hnh cc hot ng din bin ho bnh bng
mi th on. Trong , chng trit ch a bn l
cc trng i hc, cao ng, trung cp chuyn nghip ; li
dng la phnh hc sinh, sinh vin nhng ngi rt nng
ng, sng to nhng cha c nhiu tri nghim trong cuc
sng l a bn v i tng thc hin din bin ho
bnh. Do vy, sinh vin cn phi cnh gic, tch cc trong
u tranh vi nhng hnh ng sai tri, vi cc phn t
thoi ho bin cht trong cc t chc ng, c quan nh nc
nhng khng cc th lc th ch, cc phn t chng i
li dng mnh thc hin din bin ho bnh nhm lm
229

suy yu, tin ti xo b vai tr lnh o ca ng, xo b

ch x hi ch ngha nc ta.
Tch cc, t gic tham gia cc hot ng c th
bo v an ninh quc gia gi gn trt t an ton x hi :
+ Pht hin nhng t chc, ngi c hnh vi tuyn
truyn li ko sinh vin tham gia cc hot ng tri quy
nh ca php lut nhm chng li ng, Nh nc bo
cho lnh o ca trng, chnh quyn v cc c quan bo v
php lut bit, c thc bo v b mt nh nc.
+ Tham gia xy dng np sng vn minh trt t ngay
trong trng hc, k tc x, khu vc dn c m mnh sinh
sng, bo v mi trng, gip cc c quan chuyn trch
trong bo v an ninh quc gia, gi gn trt t, an ton x hi.
+ Tham gia cc hot ng x hi gp phn gi gn
trt t, an ton x hi nh : chp hnh nghim chnh Lut
Giao thng ng b, gi gn trt t, v sinh ni cng
cng.
+ Bn thn lun nhn thc c s nguy hi ca cc t nn x
hi khng mc phi v tuyn truyn vn ng cho nhiu
ngi khc thy c s nguy hi ca cc t nn x hi nht l t
nn ma tu, c bc, mi dm. Pht hin nhng a im t
chc, i tng tham gia cc t nn x hi bo co cho lnh
o nh trng, chnh quyn a phng, cc c quan bo v
php lut m trc tip l lc lng cng an nhn dn c
bin php u tranh kp thi c hiu qu.
+ Tch cc tham gia chng trnh quc gia phng,
chng ti phm ; pht hin, t gic kp thi cc i tng,
bng nhm t chc ti phm cc c quan nh nc c
thm quyn c bin php gii quyt.
+ Tch cc hc tp nng cao trnh chnh tr, khoa
hc k thut, nghip v chuyn mn c lin quan c th
cng hin cao nht nhng kh nng ca mnh, gp phn
xy dng thnh cng ch ngha x hi nc ta.
Tng cng rn luyn th lc, hc tp tt mn hc Gio
dc quc phng an ninh gp phn chun b cho lc lng
sn sng chin u bo v T quc v gi gn trt t, an
ton x hi.

230

Cu hi n tp
1. Anh (ch) hy phn tch quan im : "Cng tc bo
v an ninh quc gia, gi gn trt t an ton x hi phi
t di s lnh o ca ng Cng sn Vit Nam, s qun l
thng nht ca Nh nc, huy ng sc mnh tng hp ca
h thng chnh tr v ton dn tc, lc lng chuyn trch
bo v an ninh quc gia, gi gn trt t an ton x hi lm
nng ct". ngha thc tin rt ra i vi bn thn ?
2. Ti sao xy dng v pht trin kinh t, vn ho, x hi
phi i i vi bo v an ninh quc gia, gi gn trt t an
ton x hi ?
3. Anh (ch) hy phn tch ni dung cng tc bo v an
ninh quc gia, gi gn trt t an ton x hi nc ta hin
nay.
4. Trch nhim ca sinh vin trong cng tc bo v an
ninh quc gia, gi gn trt t an ton x hi hin nay ?

Bi 14
XY DNG PHONG TRO
TON DN BO V AN NINH T QUC
I - MC CH, YU CU
Trang b cho sinh vin nhng kin thc c bn v
cng tc vn ng qun chng bo v an ninh trt t v
phong tro ton dn bo v an ninh T quc, gip ngi
hc nhn thc ng v vai tr ca qun chng nhn dn
trong cng tc bo v an ninh trt t ; c thc t gic, tch
cc tham gia vo phong tro ton dn bo v an ninh trt
t, phng nga u tranh chng ti phm v cc hnh vi vi
phm php lut.
Nhn thc c vai tr ca qun chng nhn dn
trong cng tc bo v an ninh quc gia v gi gn trt t
an ton x hi ; cc hnh thc, bin php t chc vn ng
nhn dn tham gia phong tro bo v an ninh trt t
a bn c s.

231

II - NI DUNG
1. Nhn thc chung v phong tro ton dn bo v
an
ninh
T quc
a) Quan im v qun chng nhn dn v vai
tr ca qun chng nhn dn trong bo v an ninh
T quc

Mt s quan im v qun chng nhn dn

Qun chng nhn dn l lc lng ng o, l nn
tng cho mt nc, l gc r ca mt dn tc, l ng lc
chnh thc y s pht trin ca x hi.
Trit hc duy tm c nhn thc sai lc : X hi chia lm
hai hng ngi "hng thng lu" v "hng th dn" ; thng ,
tinh thn l tuyt i ; vua l thin t, thay tri tr dn.
Cc ch qun ch t sn hin i nu vn "Dn
ch", "Ly dn lm gc", nhng khc nhau v bn cht.
Ch ngha Mc Lnin ln u tin pht hin v
khng nh vai tr ca qun chng nhn dn quyt
nh s pht trin ca x hi, chnh nhn dn lao ng l
ngi lm nn lch s. y l mt chuyn bin cch mng
trong nhn thc v lch s, l mt trong nhng c s l
lun do chnh ng ca giai cp v sn a ra.
Thc tin lch s dng nc v gi nc ca ng cha ta
chng minh t thi cc vua Hng, Hai B Trng n Ng
Quyn, L Li, Quang Trung... u da vo dn, khng
nh dn l gc, bit s dng sc mnh ca dn nh
tan cc i qun xm lc hng mnh ca cc triu i
phong kin Trung Quc, Mng C.
K tha t tng ca ng cha ta v vai tr ca nhn dn,
ng ta v Ch tch H Ch Minh trong sut qu trnh lnh
o cch mng lun nu cao t tng cch mng l ca dn do
dn v v dn. Quan h mt thit gia ng v nhn
dn l ngun gc sc mnh truyn thng v cng qu bu
ca ng, Ch tch H Ch Minh a ra nhng quan im
v dn "Trong bu tri khng c g qu bng nhn dn",
"D trm ln khng dn cng chu, kh vn ln dn liu
cng xong"... Di ngn c ca ng v t tng H Ch Minh
232

nhn dn ta ng lng hp sc lm nn nhiu chin

cng v vang trong s nghip gii phng dn tc, nh
thng hai cng quc xm lc l Php v M ; ang tng bc
xy dng thnh cng ch ngha x hi t nc ta. Ngy
nay trong giai on t nc ta chuyn sang thi k pht
trin mi, thi k y mnh cng nghip ho, hin i ho
t nc, c nhng thun li mi, thi c mi, song vn cn
nhiu tr lc v thch thc ; ng v Nh nc ta c nhiu
ch trng quan trng v i mi cng tc lnh o ca
ng tng cng mi quan h gia ng v nhn dn.
Vai tr ca qun chng nhn dn trong bo v an
ninh T quc
c im ca cuc u tranh bo v an ninh T quc
l din ra trn din rng, khp mi a bn, mi lnh vc,
l cuc chin u thng xuyn mang tnh gay go, quyt
lit, phc tp v lu di. Bn gin ip, phn ng v ti
phm khc lun tm cch tr trn trong qun chng, li
dng, li ko, m hoc k c khng ch hot ng.
+ Qun chng nhn dn c kh nng pht hin, qun
l, gio dc, ci to cc loi ti phm thu hp dn i tng phm ti.
+ Khi no ngi dn c thc t gic, c tinh thn lm
ch trong vic xy dng cuc sng mi lnh mnh, khi s
khc phc dn nhng s h, thiu st m ch v bn ti
phm c th li dng.
+ Lc lng cng an c hn, nn cng tc bo v an ninh
trt t khng th thc hin bng chuyn mn n thun
m phi lm tt cng tc vn ng qun chng nhn dn.
Ch tch H Ch Minh ni : "Nhn dn gip ta nhiu
th thnh cng nhiu, gip ta t th thnh cng t, gip ta
hon ton th thng li hon ton".
b) Nhn thc v phong tro ton dn bo v an
ninh T quc

Khi nim phong tro ton dn bo v an ninh T

quc
Phong tro ton dn bo v an ninh T quc l mt
hnh thc hot ng t gic, c t chc ca ng o
233

nhn dn lao ng tham gia phng nga, pht hin, u

tranh chng cc loi ti phm nhm bo v an ninh chnh
tr, gi gn trt t an ton x hi, bo v ti sn Nh nc v
tnh mng, ti sn ca nhn dn.
V tr, tc dng ca phong tro ton dn bo v an
ninh T quc
Trc y cng nh trong giai on cch mng hin nay,
phong tro ton dn bo v an ninh T quc lun gi v
tr quan trng khng th thiu c i vi ton b s
nghip cch mng ca ng ni chung v s nghip bo v
an ninh trt t ni ring.
Phong tro ton dn bo v an ninh T quc l mt b
phn gn b khng kht, cht ch vi cc phong tro hnh
ng cch mng khc ca ng, Nh nc a phng, n
v.
Trong qu trnh lnh o cc mng, ng ta tin hnh
nhiu cuc vn ng qun chng khc nhau gii quyt
nhng nhim v khc nhau. Trong c cuc vn ng
nhn dn tham gia phong tro bo v an ninh T quc.
Gia cc phong tro hnh ng cch mng khc ca nhn
dn vi phong tro ton dn bo v an ninh T quc c
mi quan h khng kht, tc ng, h tr ln nhau ; cc
phong tro hnh ng cch mng khc ca nhn dn gii
quyt nhim v pht trin kinh t vn ho, x hi l nn
tng vng chc phong tro ton dn bo v an ninh
T quc c pht ng v duy tr thng xuyn, mnh m.
Ngc li phong tro ton dn bo v an ninh T quc c
nng cao gp phn phng nga, ngn chn, u tranh kp
thi vi bn ti phm, n nh c tnh hnh an ninh trt
t, l iu kin thun li pht trin cc phong tro hnh
ng cch mng khc ca nhn dn t kt qu tt.
+ Phong tro ton dn bo v an ninh T quc gi v
tr chin lc, l nn tng c bn trong s nghip bo v an
ninh
quc
gia,
gi
gn
trt
t
an ton x hi.
Nhn dn lao ng c kh nng to ln, l ngi lm nn
lch s. T trc n nay ng ta lun lun khng nh :
234

cch mng l s nghip ca ton dn, u tranh bo v an

ninh quc gia v gi gn trt t an ton x hi cng l s
nghip ca ton dn. Mi vn an ninh trt t xy ra khi
gii quyt u phi da vo nhn dn. Qun trit t tng
ny ca ng, Th tng Chnh ph ban hnh Quyt nh
v "Ngy hi ton dn bo v an ninh T quc".
Thc tin cho thy phong tro hnh ng cch mng
ca nhn dn nh phong tro "Ba khng", "Ng gia lin
bo", "Thp gia lin bo" trong thi k chng Php ; phong
tro "Bo v tr an", "Bo mt phng gian" trong nhng
nm chng M cu nc v hin nay l phong tro ton dn
bo v an ninh T quc thc s gp phn quan trng
phc v c lc cho s nghip gii phng dn tc cng
nh s nghip xy dng ch ngha x hi v bo v T
quc Vit Nam x hi ch ngha. Phong tro ton dn bo
v an ninh T quc l mt hnh thc vn ng nhn dn
mc cao, tr thnh thc t gic cao ca ng
o qun chng nhn dn di s lnh o ca ng, s
qun l ca Nh nc, s t chc vn ng hng dn nghip
v ca lc lng cng an nhn dn.
i vi cng tc cng an, phong tro ton dn bo v an
ninh T quc c tc dng trc tip trong phng nga u
tranh chng ti phm, ngn nga lm gim tai nn, u
tranh y li cc t nn x hi v cc hin tng tiu cc trong
i sng x hi. Phong tro ton dn bo v an ninh T
quc cn gip lc lng cng an c iu kin trin khai
su rng cc mt cng tc nghip v. Nhng tin tc ti
liu a dng, phong ph thu c t qun chng nhn dn
cung cp l c s lc lng cng an nhn dn u
tranh, trn p bn ti phm, bo v an ninh quc gia, gi
gn trt t an ton x hi. Phong tro ton dn bo v an
ninh T quc l ng lc quan trng nng cao thc
t gic ca hng chc triu ngi tham gia vo cng tc bo
v an ninh T quc tng ng ph, tng thn, xm, phng, x, c quan, x nghip to thnh th ch ng trong
phng nga, pht hin v u tranh trn p ti phm to
thnh mt th trn an ton v an ninh trt t.

235

+ Phong tro ton dn bo v an ninh T quc l hnh

thc c bn tp hp thu ht ng o qun chng pht
huy quyn lm ch ca qun chng nhn dn tham gia
bo v an ninh trt t.
Phong tro ton dn bo v an ninh T quc thc cht
l hnh thc hot ng c t chc, do ng o qun
chng nhn dn lao ng tham gia ; l iu kin c bn
nhn dn thc hin quyn lm ch trn lnh vc bo
v an ninh trt t.
Sc mnh, kh nng sng to ca qun chng nhn dn
l rt to ln, song sc mnh v kh nng ch c pht
huy khi qun chng nhn dn c t chc thnh phong
tro hnh ng cch mng c th. Chnh bng phong tro
v thng qua phong tro ton dn bo v an ninh T quc,
qun chng nhn dn mi c iu kin tham gia vo cng
vic xy dng, qun l nn an ninh trt t nhiu hn, tt
hn v trc tip hn. V vy phong tro ton dn bo v
an ninh T quc l hnh thc c bn tp hp thu ht
ng o nhn dn, pht huy quyn lm ch ca h trn
lnh vc bo v an ninh trt t.
Mc ch ca phong tro ton dn bo v an ninh
trt t
Huy ng sc mnh ca nhn dn phng nga,
pht hin, ngn chn u tranh vi cc loi ti phm, bo v
an ninh chnh tr, gi gn trt t an ton x hi v phc v
c lc vic thc hin nhim v chnh tr ca ng, gn
vi cc cuc vn ng ln ca ng, Nh nc, ca cc ban,
ngnh, on th v ca a phng... gp phn xy dng
v bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha.
c im ca phong tro ton dn bo v an ninh
T quc
+ i tng tham gia phong tro ton dn bo v an ninh
T quc a dng, lin quan n mi ngi, mi tng lp ca
x hi.
Phong tro ton dn bo v an ninh T quc mang
tnh x hi su sc, bi i tng vn ng l tt c mi
tng lp nhn dn trong x hi cho nn trnh hiu bit
236

v chnh sch php lut, kin thc x hi ; c im tm

l, li sng sinh hot ca tng tng lp nhn dn c khc
nhau cho nn n tc ng nh hng ln n phong tro
ca tng a phng.
+ Ni dung, hnh thc, phng php xy dng phong
tro ton dn bo v an ninh T quc cc a bn, lnh
vc khc nhau c s khc nhau.
Do khc nhau v v tr c im ca tng vng, phong
tc tp qun, iu kin hon cnh kinh t ca tng a
phng v tnh hnh hot ng ca bn ti phm nn cch
thc t chc vn ng nhn dn, ni dung phong tro
ton dn bo v an ninh T quc cng c nhng im
khc nhau ph hp vi tnh hnh ca mi ni, mi thi
im, a bn nng thn khc vi thnh ph, th x ; min
ni khc vi min bin ; vng ng bo dn tc thiu s
khc vi vng ng bo theo cc tn gio.
+ Xy dng phong tro ton dn bo v an ninh T
quc gn lin vi cc cuc vn ng khc ca ng v Nh
nc, gn lin vi vic thc hin cc chnh sch ca a phng.
Xy dng phong tro ton dn bo v an ninh T quc
c lin quan n vic thc hin cc chnh sch x hi ca
ng v Nh nc, nh : Chnh sch dn vn, chnh sch xo
i gim ngho, chnh sch vi ngi c cng... v vy qu
trnh t chc vn ng phi ch trng gn ngha v v
quyn li ; thc t gic ca ngi dn, to mi iu kin
nng cao i sng tinh thn ca h. Thng xuyn trang
b kin thc v chnh tr, php lut, nng cao cnh gic trc m mu th on hot ng ca ti phm cho qun chng
nhn dn.
2. Ni dung, phng php xy dng phong tro ton
dn bo v an ninh T quc
a) Ni dung c bn ca cng tc xy dng phng
tro ton dn bo v an ninh T quc
gp phn phc v c lc s nghip i mi, cng
nghip ho v hin i ho t nc, ch ng khc phc,
237

y li nguy c, u tranh lm tht bi hot ng ca cc

th lc th ch v cc loi ti phm, gi vng n nh
chnh tr v mi trng ho bnh, trong giai on hin nay
cng tc xy dng phong tro ton dn bo v an ninh T
quc tp trung vo nhng ni dung c bn sau y :
Gio dc, nng cao cnh gic cch mng, pht huy
truyn thng yu nc ca nhn dn tham gia phng nga
u tranh chng mi m mu hot ng ca cc th lc th
ch trong v ngoi nc, bao gm :
+ Chng chin tranh tm l ph hoi t tng ca cc th
lc th ch.
+ Bo v an ninh kinh t, an ninh x hi, bo v b mt
quc gia.
+ Chng ch li dng dn tc, tn gio, li dng dn
ch, nhn quyn gy mt n nh chnh tr.
+ Gi vng khi on kt ton dn, n nh chnh
tr, bo v ni b, gp phn xy dng h thng chnh tr
c s trong sch vng mnh.
Vn ng ton dn tch cc tham gia chng trnh
quc gia phng chng ti phm
+ Vn ng nhn dn tch cc tham gia pht hin, t
gic, u tranh chng cc loi ti phm, gp phn gi vng
n
nh
an
ninh
trt
t
ti
a bn.
+ Vn ng nhn dn tham gia qun l, gio dc, cm
ho nhng ngi cn phi gio dc ti cng ng dn c, nh :
cc i tng c tin n, tin s, i tng i t giam gi c
tha, i tng i c s gio dc, i c s cha bnh tha v
cn c biu hin hot ng phm php ; tham gia vn ng
ngi phm ti ang ln trn ra t th ; thc hin cc bin
php phng nga tnh trng thanh thiu nin phm ti ;
tham gia qun l gio dc tr em lm tri php lut.
+ Vn ng nhn dn chp hnh v tham gia gi gn
trt t an ton giao thng, trt t cng cng, trt t th,
gi gn v sinh m quan ni cng cng, tham gia phng
chng gy ri trt t cng cng, ngn chn kp thi cc v
vic ln xn xy ra ni cng cng.
238

+ Hng dn v vn ng nhn dn bi tr t nn x hi,

bi tr cc h tc lc hu, u tranh bi tr vn ho phm
c hi.
+ Xy dng c quan n v, cm dn c v tng gia
nh an ton, on kt, xy dng np sng vn ho
trong cng ng dn c, gi vng o c trong sng lnh
mnh, gi gn thun phong m tc, truyn thng tt p
ca ngi Vit Nam, bo v mi trng sng.
Xy dng v m rng lin kt phi hp cht ch vi cc
ngnh, cc on th qun chng, cc t chc chnh tr x
hi trong cc phong tro ca a phng
Kt hp lng ghp phong tro ton dn bo v an ninh
T quc vi cc cuc vn ng cch mng khc ca ng,
Nh nc a phng nh cuc vn ng xo i gim
ngho, vn ng ton dn on kt xy dng np sng
vn ho mi...
+ Xy dng v thc hin c hiu qu cc ngh quyt
lin tch, thng t lin ngnh, cc quy ch phi hp hot ng
gia Cng an x vi on thanh nin, Hi ph n, Hi Cu
chin binh, cc c quan, trng hc ng trn
a bn.
+ Thng xuyn theo di nm bt tnh hnh vic thc
hin nhim v chnh tr, xy dng v pht trin kinh t x
hi a phng, kp thi xut lng ghp ni dung, yu
cu ca phong tro ton dn bo v an ninh T quc ph
hp, nhm pht huy vai tr ca qun chng trong vic bo
v an ninh trt t.
Tham gia xy dng t chc ng, chnh quyn, on
th qun chng ti c s vng mnh.
+ Thng qua phong tro ton dn bo v an ninh T
quc rn luyn, th thch xy dng i ng cn b vin
chc nh nc c s.
+ Thng qua phong tro ton dn bo v an ninh T
quc thng xuyn ng gp kin xy dng cho t
chc ng, chnh quyn c s, lc lng cng an, kp thi
pht hin ngh a ra khi t chc ng, chnh quyn,
lc lng cng an nhng ngi khng tiu chun v o
239

c v nng lc cng tc ; ng thi ngh b sung

nhng nhn t tch cc, u t xut sc trong phong tro
ton dn bo v an ninh T quc vo cp u chnh quyn
c s, xy dng t chc ng, chnh quyn, lc lng
cng an trong sch vng mnh.
Bn ni dung trn c mi quan h cht ch vi nhau, l
nhng ni dung c bn ca cng tc xy dng phong tro
ton dn bo v an ninh T quc. Khi thc hin nhng ni
dung trn y phi cn c vo tnh hnh iu kin hon
cnh c th ca tng ni, c bit, phi cn c vo yu
cu, nhim v pht trin kinh t, bo m quc phng, an
ninh tng a phng, tng c s ra ni dung
cng tc cho thch hp, c hiu qu.
b) Phng php xy dng phong tro ton dn bo
v an ninh T quc

Nm tnh hnh v xy dng k hoch pht ng

phong tro ton dn bo v an ninh T quc
+ Nm tnh hnh : Xy dng phong tro ton dn
bo v an ninh T quc trc ht phi iu tra nghin cu
nm vng tnh hnh mi mt lin quan n an ninh trt
t, y l cng vic u tin lm c s nh ra ni
dung, hnh thc, phng php tin hnh cc bc tip theo.
Ni dung nm tnh hnh bao gm :
V tr a l, c im a bn v phn b dn
c, phong tc tp qun, ngh nghip truyn thng, vn
tn gio, dn tc c lin quan n cng tc xy dng
phong tro ton dn bo v an ninh T quc.
Tnh hnh an ninh trt t trn a bn nh : Tnh
hnh m mu, hot ng ca cc th lc th ch, cc loi
ti phm ; tnh hnh tai nn, t nn x hi ; tnh hnh cc
loi i tng cn qun l gio dc tng cm dn c.
Tnh hnh qun chng chp hnh ng li chnh
sch ca ng v php lut ca Nh nc, cc quy nh ca
a phng ; nhng mu thun trong ni b nhn dn ;

240

tm t nguyn vng ca i b phn qun chng nhn

dn.
Tnh hnh cc t chc ng, chnh quyn, on th
qun chng v vai tr lnh o, ch o vic t chc
ng vin qun chng tham gia phong tro hnh ng cch
mng ca a phng, s on kt nht tr trong ni b
nhng hin tng tiu cc (tham nhng ca quyn, sch
nhiu qun chng, vi phm quyn lm ch ca nhn dn).
Tnh hnh din bin ca phong tro ton dn bo v
an ninh T quc trn a bn qua tng thi k ; ch ti
nhng mt yu km, tr tr, nguyn nhn v nhng bi
hc kinh nghim rt ra.
Nhng s h thiu st ca ta trong vic thc hin
chnh sch ca ng, php lut ca Nh nc m k xu c
th li dng kch ng qun chng, chia r ni b nhn
dn, chia r nhn dn vi ng, vi Chnh quyn, vi lc lng
v trang a phng.
Trn c s tnh hnh nm c tin hnh phn
tch, tng hp, nh gi v nhng mt tch cc, nhng
mt tiu cc, t xc nh ng tnh cht a bn,
nhng vn ni ln c lin quan n cng tc xy dng
phong tro ton dn bo v an ninh T quc c bin
php gii quyt hoc tham mu cho ng, Nh nc c ch trng bin php gii quyt.
Phng php nm tnh hnh :
nm c tnh hnh a bn mt cch st hp phi
c phng php iu tra nm tnh hnh mt cch khoa
hc, iu tra mt cch chnh xc khch quan, ton din, s
dng mi lc lng, nhiu bin php thng qua nhiu ngun
khc nhau. i vi cn b ch cht cc cp, trn c s chc
nng nhim v ca mnh v ni dung c th cn nm, cn
tp trung thc hin tt mt s cng vic nm tnh
hnh sau y :
Nghin cu khai thc cc ti liu sn c nm tnh
hnh a bn nh : ti liu v tnh hnh an ninh trt t
a phng qua cc nm ; bo co s kt, tng kt v
phong tro ton dn bo v an ninh T quc qua tng thi
241

k ; ti liu qun l v nhn khu, h khu, qun l cc

ngh kinh doanh c iu kin v an ninh trt t, qun l
v kh, vt liu n ; ti liu v t chc gi gn trt t
cng cng v cc ti liu qun l hnh chnh khc m
chnh quyn v cc c quan chc nng ang qun l.
i st c s tip xc gp g, thu thp kin ca cc t
chc, cc tng lp dn c khc nhau nh : Cn b cng nhn
vin ngh hu, nhng ngi c uy tn trong cng ng
dn c, nhng ngi bit vic... nm tnh hnh.
Trc tip iu tra kho st mi hot ng ca t chc
ng, chnh quyn, on th v qun chng nhn dn
a phng.
Ngoi ra cn phi ch kt hp cht ch vi vic s
dng cc lc lng, phng tin, bin php nghip v khc
nm tnh hnh. Kt hp nm tnh hnh chung ton a
bn vi i su nm tnh hnh c th tng khu vc v
nm tnh hnh ton din cc mt chnh tr, kinh t, vn
ho, x hi, an ninh quc phng vi i su nm vng
nhng kha cnh m ni dung, yu cu ca cng tc vn
ng qun chng t ra rt ra nhng kt lun st
thc, lm c s tham mu cho cp y ng ra ch th,
ngh quyt xy dng v y mnh phong tro ton dn
bo v an ninh T quc.
+ Xy dng k hoch pht ng phong tro ton dn
bo
v
an
ninh
T quc
Cn c ch th ngh quyt ca cp y ng v tnh
hnh thc t a phng ch ng xy dng k
hoch pht ng phong tro ton dn bo v an ninh T
quc.
Ni dung ca k hoch th hin nhng vn c bn
nh sau :
nh gi tng qut tnh hnh an ninh trt t, tinh thn
cnh gic cch mng, thc trch nhim ca qun chng
nhn dn, thc trng phong tro ton dn trong thi gian
qua v xc nh s cn thit phi tin hnh

242

vn ng xy dng phong tro ton dn bo v an ninh

T quc trong thi gian ti.
Xc nh mc ch, yu cu c th phi t c ca
phong tro ton dn bo v an ninh T quc.
Xc nh ni dung c th ca cng tc xy dng
phong tro ton dn bo v an ninh T quc v hnh
thc, bin php thc hin ni dung c
th .
Xc nh cch thc t chc thc hin k hoch, nh :
Phn cng trch nhim v quy nh mi quan h phi hp
gia cc ban ngnh, on th ; gia cc lc lng tham gia
xy dng phong tro ; phn chia cc bc v thi gian thc
hin tng bc, tin hnh xy dng phong tro ton dn
bo v an ninh T quc ; xc nh iu kin vt cht cn
c bo m xy dng phong tro t kt qu.
Phng php xy dng k hoch :
Trn c s ni dung k hoch c xc nh, tin hnh
vit d tho k hoch pht ng phong tro ton dn bo
v an ninh T quc, m bo v ni dung, ng v
th thc vn bn qun l nh nc quy nh.
Tin hnh gi bn d tho k hoch n t chc c
nhn c lin quan ly kin, nhm pht huy tr tu
ca tp th, nng cao tinh thn lm ch, tnh nng ng,
sng to ca tng ngi trong xy dng k hoch pht ng
phong tro ton dn bo v an ninh T quc.
Tip thu kin ng gp ca tp th, tin hnh
nghin cu b sung, xy dng hon chnh bn k hoch
trnh Ch tch y ban nhn dn phng, x ph duyt v
t chc thc hin.
Tuyn truyn, gio dc v hng dn qun chng nhn
dn thc hin nhim v bo v an ninh trt t
+ Tuyn truyn, gio dc qun chng nhn dn
Tuyn truyn, gio dc nhn dn trong cng tc xy
dng phong tro ton dn bo v an ninh T quc gi v
tr rt quan trng, lm cho h nng cao nhn thc chnh
tr, tinh thn cnh gic cch mng, vai tr trch nhim,
quyn li, t tch cc tham gia bo v an ninh trt t.
243

Ni dung tuyn truyn gio dc :

Tuyn truyn nhn dn nhn thc r v m mu,
phng thc th on hot ng thm c, nham him
ca cc th lc th ch v cc loi ti phm, nhn thc r
bn cht su xa ca chng, thy c tm quan trng, tnh
cht phc tp, quyt lit v lu di ca cuc u tranh bo
v an ninh quc gia, gi gn trt t an ton x hi.
Tuyn truyn gio dc nhn dn hiu v ng li
chnh sch, php lut ca ng v Nh nc, cc quy nh,
phong tc tp qun tt p ca a phng, ngha v v
quyn li ca cng dn i vi vic bo v an ninh trt t.
T qun chng thc r c vic tch cc tham gia bo
v an ninh trt t l thit thc bo v cuc sng m no,
hnh phc ca bn thn, gia nh, xm lng cng nh ca
ton x hi.
Ngoi nhng ni dung trn, tu theo tnh hnh c th
tng ni, tng lc m la chn, xc nh thm nhng ni
dung khc tuyn truyn gio dc qun chng nhn dn
cho thch hp.
Phng php tuyn tuyn gio dc :
Trit khai thc s dng phng tin thng tin i
chng v cc loi hnh vn ho, gio dc, ngh thut, p
phch khu hiu, biu ng... tuyn truyn gio dc
qun chng nhn dn t hiu qu.
Thng qua cc hnh thc sinh hot, hi hp ca cc t
chc chnh tr x hi v thng qua h thng gio dc cc
cp a phng tuyn truyn gio dc qun chng.
S dng lc lng bo co vin, tuyn truyn vin
tuyn truyn gio dc qun chng theo tng chuyn c
lin quan trong tng thi gian thch hp.
Thng xuyn tip xc, gp g trc tip qun chng
ta m, trao i, gii thch nhng vn v bo v an
ninh trt t, thuyt phc tranh th nhng ngi c uy tn
trong cng ng dn c h ng tnh vi ch chng,
chnh sch ca ng, php lut ca Nh nc t m tch
cc tham gia thuyt phc, gio dc nhng ngi lng chng
chm tin trong gia nh v cng ng.
244

 nng cao hiu qu cng tc tuyn truyn gio dc

qun chng trc ht phi t chc tuyn truyn gio dc
nng cao nhn thc cho cn b trong ng, trong chnh
quyn, cn b lnh o cc ngnh, cc on th nhn
dn, cc t chc x hi, sau tuyn truyn gio dc su
rng ra trong nhn dn, ng vin mi ngi cng c trch
nhim tuyn truyn gio dc ln nhau, to nn s nht tr
cao v chnh tr, t tng trong nhn dn.
Kt hp tuyn truyn gio dc rng ri vi tuyn truyn
gio dc c bit bng li l n gin v thc t sinh ng.
Kt hp cht ch gia vic tuyn truyn gio dc qun
chng thc hin ni dung nhim v bo v an ninh trt t
vi vic thc hin ng li chnh sch ca ng, php lut
ca Nh nc v vi phong tro lao ng sn xut, xy dng
i sng hng ngy ca qun chng nhn dn a phng.
Tuyn truyn gio dc qun chng phi bm st nhim
v chnh tr ca a phng, tm t nguyn vng ca
nhn dn. Phi ch gii quyt mu thun trong i
sng x hi, trong ni b nhn dn, kt hp gii quyt hi
ho gia li ch c nhn vi cng ng, m bo thc hin
cng bng x hi.
Kp thi biu dng ngi tt vic tt, khuyn khch cc
in hnh tin tin, ng thi gy d lun x hi nghim
khc ln n nhng hnh ng tiu cc, vi phm php lut.
Cc ni dung cng tc c th phng php tuyn truyn
gio dc qun chng nhn dn trn y c mi quan h
gn b cht ch vi nhau v trong tng ni dung ca phng
php cng c u im, nhc im khc nhau, v vy
phi tu tnh hnh c th tng ni, tng lc vn
dng linh hot, c hiu qu.
+ Hng dn nhn dn thc hin nhim v bo v an
ninh trt t
Hng dn nhn dn thc hin nhim v bo v an ninh
trt t l ch cho h bit cch phng nga, ch ng pht
hin v gip c quan chc nng u tranh c hiu
qu nhng hot ng ph hoi ca cc th lc phn ng,

245

hot ng ca cc loi ti phm ; phng nga cc tai nn, bi

tr cc t nn x hi.
Ni dung hng dn qun chng bao gm :
Hng dn qun chng bo v, thc hin ng li
chnh sch ca ng, php lut ca Nh nc ; xy dng v
thc hin cc quy nh v cng tc bo v an ninh trt t
a phng.
Hng dn qun chng nhn dn phng nga ti phm,
tham gia ho gii cc mu thun trong ni b nhn dn ;
qun l, gio dc cc i tng cn phi qun l gio dc
a phng.
Hng dn qun chng nhn dn pht hin t gic vi
cng an, chnh quyn a phng nhng ngi, s vic,
hin tng nghi vn xm phm an ninh quc gia, trt t an
ton x hi. Tch cc tham gia u tranh gp phn lm tht
bi m mu, hot ng ph hoi ca cc th lc th ch,
bn phn ng v cc loi ti phm khc.
Hng dn qun chng nhn dn ln n, u tranh
chng mi biu hin tiu cc, cc l thi h tc lc hu
trong i sng kinh t x hi, phng nga v lm gim cc
tai nn, bi tr cc t nn x hi, bo v mi trng.
Hng dn qun chng nhn dn tham gia xy dng
cc t chc ng, chnh quyn, on th cch mng, tham
gia gp kin xy dng lc lng cng an, dn qun t v
trong sch vng mnh.
Phng php hng dn qun chng nhn dn thc hin
nhim v bo v an ninh trt t l i t thp n cao, t
n gin n phc tp, t vic bo v nhng li ch c
nhn trc mt n li ch lu di ca tp th ; t vic bo
v li ch kinh t n thun n bo v ng li, chnh
sch ca ng ; t vic b mt t gic v cung cp ti liu,
tin tc v hot ng ca bn ti phm n cng tc u
tranh trc din vi chng mt cch c t chc.
Phi hp cht ch cc lc lng, cc ngnh, cc c quan
nh nc, cc t chc x hi a phng t chc vn
ng ton dn bo v an ninh trt t

246

 huy ng c sc mnh ca ton dn tham gia

nhim v bo v an ninh trt t trong qu trnh xy dng
phong tro, cn phi c s phi kt hp cht ch gia cc
lc lng, cc c quan nh nc, cc t chc x hi a bn.
Ni dung phi hp cn tp trung vo cc vn :
+ Phi hp cht ch cc lc lng, cc t chc qun chng
lm nhim v an ninh trt t trn a bn phng, cc c
quan nh nc, cc doanh nghip ng trn a bn
xy dng cc hnh thc t chc qun chng t qun, Hi
ng an ninh trt t, Ban bo v dn ph, lc lng dn
phng v lc lng bo v chuyn trch ca cc c quan
doanh nghip.
+ Phi hp vi cc lc lng, c quan n v, t chc
on th qun chng tuyn truyn, vn ng, gio
dc, hng dn gic ng cho ngi dn nm vng nhng yu
cu ca cng tc bo v an ninh trt t trn a bn,
ngha v v quyn li ca cng dn trong vic thc hin
nhim v bo v an ninh trt t. Lm cho qun chng
nm vng ng li chnh sch ca ng, php lut ca
Nh nc, cc ch , ni quy, quy tc v an ninh trt t,
m mu, phng thc, th on hot ng ca cc th lc
th ch, bn phn ng v bn ti phm khc, tnh hnh
cc t nn xy ra trn a bn. Trn c s nng cao
thc t nguyn, t gic ca ngi qun chng trong vic thc
hin cc nhim v t ra.
+ Phi hp vi c quan n v, cc t chc on th
chnh tr x hi trong vic ch o hng dn thc hin cc
mc tiu yu cu ra trong cng tc t chc vn ng
qun chng bo v an ninh trt t.
Xy dng cc t chc, lc lng qun chng nng ct
lm ht nhn xy dng phong tro ton dn bo v
an ninh T quc.
Xy dng c nhn v cc t chc qun chng nng ct
lm ht nhn thc y phong tro ton dn bo v an
ninh T quc a bn c s l mt ni dung quan trng,
c ngha quyt nh n t chc vn ng nhn
dn. Lc lng qun chng nng ct va l ht nhn lnh o
247

phong tro, va l cu ni gia lc lng cng an vi nhn

dn va l ngi i u, trc tip hng dn nhn dn thc
hin cc quy nh v an ninh trt t. V vy, vic xy
dng lc lng qun chng nng ct c s duy tr v
pht trin, y mnh phong tro, y l mt ni dung rt
quan trng khng th thiu.
+ Cc t chc qun chng nng ct lm nhim v an
ninh trt t a bn c s gm :
Hin nay cc c s x phng trong ton quc thng c
3 loi hnh t chc qun chng lm cng tc an ninh trt t
l :
Loi t chc qun chng c chc nng t vn : tng ng
vi loi hnh ny l Hi ng an ninh trt t c s (x, phng, th trn) thnh phn gm Ch tch UBND, Ch tch
UBMTTQ, Trng Cng an, B th on thanh nin, Ch tch
Hi cu chin binh, Ch tch Hi ph n... t di s lnh
o ca cp u, s qun l iu hnh ca Ch tch UBND
x, phng, th trn. c quan, doanh nghip thnh phn
gm, B th ng u, Th trng c quan, Trng phng (t trng) bo v, Cng on, on thanh nin, Ph n.
Hi ng an ninh trt t c nhim v gip (t vn) cho
cp u, chnh quyn, th trng c quan doanh nghip...
ra ch trng, quyt nh bin php v ch o cng
tc an ninh trt t chung trong x, phng, th trn, c quan,
doanh nghip...
Loi c chc nng qun l, iu hnh : Tng ng vi loi
hnh ny l Ban an ninh trt t v Ban bo v dn ph (
nng thn : ban an ninh trt t c thnh lp thn, p, bn,
lng ; c quan, doanh nghip ln ban an ninh trt t c
thnh lp phn xng, x nghip, cng ti... (nu c quan,
doanh nghip nh v thn nh c ni khng cn thit phi
thnh lp Ban an ninh trt t) ; thnh ph, th x Ban bo
v dn ph c thnh lp theo cc khu ph, cm dn c).
Ban an ninh trt t v Ban bo v dn ph l lc lng
nng ct trong vic thc hin phong tro ton dn bo v
an ninh T quc v thc hin mt s bin php phng nga
u tranh chng ti phm, t nn x hi v cc hnh vi vi
248

phm php lut khc theo quy nh ca php lut, c trch

nhim qun l, iu hnh v phi hp vi cng an x, phng,
th trn, bo v c quan, doanh nghip hng dn, h tr cc
T an ninh nhn dn, An ninh cng nhn, i dn phng
tham gia bo v an ninh trt t.
Loi c chc nng thc hnh : tng ng vi loi hnh
ny l cc T an ninh nhn dn, an ninh cng nhn, i
dn phng, i thanh nin xung kch an ninh c nhim v
trc tip thc thi cc nhim v bo v an ninh trt t cc
c s.
T an ninh nhn dn c c cu cc thn, xm, t
dn ph. Nh vy, mt thn, xm, khu ph c th c nhiu
T an ninh nhn dn, cn c c im thc t, s lng
dn c, mi quan h rng buc ca qun chng khu tp
th, khu dn c hnh thnh T an ninh nhn dn cho
ph hp (hin nay hu ht cc a phng u ang duy
tr hot ng ca T an ninh nhn dn, tuy nhin cng c
a phng gi l T t qun, T lin gia an ton, nhiu
ni li va c T an ninh nhn dn, va c T t qun...
nn thng nht gi l T an ninh nhn dn l ng ngha
nht, ph hp vi chc nng, nhim v l t chc ca nhn
dn lm cng tc an ninh trt t, ph hp vi quy nh trc
y ca B trng B Cng an v chc nng, nhim v ca
T an ninh nhn dn).
T an ninh cng nhn c c cu cc t, i sn
xut, phn xng, phng, ban trong c quan, doanh nghip,
ring cc phn xng, phng, ban ln c th c nhiu T
an ninh cng nhn tu thuc phm vi, quy m, tnh cht
cng vic chuyn mn v yu cu thc t nhim v bo v
c quan, bo v ti sn, bo v an ninh trt t.
i dn phng l t chc chuyn mn ca qun chng
c lp ra c nhim v tun tra, canh gc bo v an ninh
trt t, phng chy cha chy hoc huy ng cho cc hot
ng t xut v an ninh trt t.
Cc i thanh nin xung kch an ninh, i thiu nin sao
l t chc ca on thanh nin, i thiu nin lp ra
thu ht thanh, thiu nin vo hot ng bo v an ninh trt
249

t, nh vy n cng l t chc ca qun chng trc tip

tham gia bo v an ninh trt t cn c duy tr hot ng.
Cc i dn phng, thanh nin xung kch an ninh, hnh
thnh theo thn, xm, khu ph, cm dn c hoc c cu
theo t chc on thanh nin (Chi on, Phn on) tu
theo tnh cht nhim v cng tc an ninh trt t c s.
+ Ni dung, yu cu xy dng cc t chc qun chng
nng ct lm nhim v bo v an ninh trt t :
Cn phi la chn ngi c tiu chun c uy tn vi
qun chng, c qun chng tin yu, c kh nng v iu
kin m nhim cc mt cng tc v an ninh trt t c
s.
La chn ngi c kh nng t chc, iu hnh cc hot
ng c lin quan n an ninh trt t, bn thn c thc
t gic, t nguyn v trch nhim cao trong vic thc hin
nhim v, hon thnh cc th tc bo co cp c thm
quyn ra quyt nh giao nhim v cho h.
Bi dng, hng dn i ng cn b c s nm
vng chc nng nhim v, quyn hn l li lm vic, mi
quan h v phn cng m nhim cng vic c th
cn b c s c k hoch thc hin.
Thng xuyn c k hoch bi dng kin thc v php
lut, nghip v, tnh hnh an ninh trt t trn a bn
trong tng thi gian v nhim v t ra trong vic gi
gn an ninh trt t. Hng dn h bit cch t chc vn
ng qun chng a bn dn c.
Nm vng nhng din bin hot ng ca i ng
cn b c s c k hoch thm hi ng vin kp thi i
vi cn b tt c nng lc, ng thi un nn cc lch lc
ca cn b c s ; to iu kin v vt cht v tinh thn,
vic lm, i sng, quan h sinh hot trong phm vi iu
kin cho php, i ng cn b nng ct c s yn
tm phn khi cng tc, tch cc thc hin nhim v bo
v an ninh trt t ti c s.
+ Phng php xy dng cc t chc qun chng nng
ct c tin hnh nh sau :

250

Xc nh hnh thc t chc qun chng cn xy

dng. Cn c tnh hnh c im ca a bn, yu cu
ca cng tc phng nga u tranh chng ti phm tng
ni, tng lc ; cn c iu kin kh nng nhn thc cng
nh kh nng m nhim nhng phn vic c th ca qun
chng v nhu cu nguyn vng, li ch chnh ng ca
qun chng nh ra hnh thc t chc qun chng
cn xy dng mt cch khoa hc v hp l.
Xc nh chc nng, nhim v, quyn hn ca t chc
qun chng c xy dng.
Mi loi hnh t chc qun chng khc nhau c chc
nng, nhim v, quyn hn khc nhau. Sau khi xc nh
c hnh thc t chc qun chng cn xy dng, phi xc
nh mt cch c th r rng chc nng, nhim v, quyn
hn ca t chc qun chng, c nh vy mi pht huy c vai
tr ca t chc, to iu kin t chc hot ng nhp
nhng, c hiu qu, khng b mt phng hng hoc trng
dm, chng cho, tr tr.
Ch khi no v ni no c yu cu, nhim v bo v
an ninh trt t i hi cn phi xy dng hnh thc t
chc qun chng no th mi xy dng. Nu khng c
nhu cu, nhim v cha xut hin th cha cn phi vi vng
thnh lp t chc qun chng, bi v thnh lp t chc
m cha c chc nng nhim v th t chc s khng
tn ti c v dn n tan r.
Cn c vo php lut ca Nh nc, ch ni quy quy
nh ca n v, a phng v yu cu ca tnh hnh
nhim v bo v an ninh trt t t ra xc nh chc
nng, nhim v, quyn hn ca loi hnh t chc qun
chng bo v an ninh trt t.
xut cp y, chnh quyn ra quyt nh thnh lp
t chc qun chng bo v an ninh trt t.
Sau khi xc nh r s cn thit phi thnh lp cc t
chc qun chng, loi hnh t chc qun chng v chc
nng nhim v quyn hn ca loi hnh t chc qun
chng bo v an ninh trt t , vi s h tr ca lnh o
ch cht ca a phng. Cng an cp c s bo co,

251

xut vi cp y, chnh quyn a phng v lm th tc

trnh Ch tch, Ph ch tch y ban nhn dn cp x, phng, th trn ra quyt nh thnh lp t chc.
y l th tc cn thit m bo tnh hp php ca
loi hnh t chc qun chng theo ng quy nh ca
php lut, ng thi nng cao vai tr, v tr ca t chc
qun chng, nng cao trch nhim ngha v ca nhng
ngi tham gia t chc cng nh nhng ngi khc c lin quan
n hnh thc t chc qun chng.
Tuyn chn nhng thnh vin tham gia t chc qun
chng v bi dng, tp hun cho cc thnh vin trong t
chc qun chng.
Cn c tnh hnh nm c v qun chng, cn c vo
tiu chun quy nh, tin hnh tuyn chn, thu np cc
thnh vin tham gia t chc qun chng bo v an ninh
trt t m bo v s lng, p ng v cht lng. Yu
cu cc thnh vin tham gia cc t chc qun chng phi l
nhng ngi c phm cht o c tt, nhit tnh, hng
hi, t nguyn t gic v c qun chng tn nhim.
Tin hnh gio dc, bi dng, tp hun cho cc thnh
vin nm vng chc nng, nhim v, quyn hn, ch
chnh sch, l li phng php hot ng ca t chc ; phng php x l cc tnh hung v an ninh trt t xy
ra ; vic s dng cc phng tin cn thit bo v an
ninh trt t v cc kin thc cn thit khc c lin quan
n bo v an ninh trt t t chc qun chng trin
khai hot ng t qun, t phng, t bo v an ninh trt t
c hiu qu.
Vic xy dng cc hnh thc t chc qun chng lm
nhim v bo v an ninh trt t l m bo quyn lm ch
qun chng, ng thi to lp lc lng nng ct cho phong
tro, do cn c k hoch xy dng cc hnh thc t
chc qun chng a dng, nhng phi trnh tnh trng hnh
thc my mc, chy theo s lng, thnh lp t chc qun
chng khng c tc dng thit thc. Trong qu trnh xy
dng cc hnh thc t chc qun chng phi xut pht t li
252

ch ca nhn dn, t yu cu ca cng tc phng nga,

u tranh chng ti phm tng a phng n v. ng
thi phi pht huy dn ch, phi t chc tho lun cng
khai ly kin ca nhn dn v s cn thit phi xy
dng hnh thc t chc qun chng ; v loi hnh t chc
qun chng, v cc hnh thc, thnh vin tham gia cng
nh v chnh sch, khuyn khch vt cht, tinh thn i vi
cc thnh vin tham gia t chc qun chng.
ng vin tch cc cc thnh vin trong t chc
qun chng bo v an ninh trt t, cn c iu kin hon
cnh c th ca a phng, cp y, chnh quyn c ch
chnh sch khuyn khch vt cht, tinh thn hp l, kp
thi, theo ch chung ca Nh nc, ca a phng v
ngun kinh ph ng gp ca nhn dn.
Xy dng in hnh v nhn in hnh tin tin
lm c s t chc vn ng qun chng bo v an
ninh T quc.
in hnh tin tin l nhng c nhn, n v, c s
t c thnh tch xut sc ni tri, c c th chung
ph bin gip cc c nhn, n v khc hc tp, noi theo.
Nhn in hnh tin tin l vic t chc hc tp,
pht trin nhng nhn t tch cc ca phong tro ton
dn thnh ph bin rng khp. Thc cht ca nhn in
hnh tin tin l vic ph bin kinh nghim in hnh,
ng vin thc y phong tro ln mt bc mi c cht lng
cao hn, ng u hn. nhn rng in hnh tin
tin cn lm tt cc cng vic c th sau y :
+ La chn in hnh tin tin
Cn c c im tnh hnh a phng, n v ;
cn c vo kt qu phong tro ton dn bo v an ninh T
quc v nhim v duy tr v pht trin phong tro a
phng pht hin, la chn nhng c nhn, tp th tiu
biu, c thnh tch ni bt, c kinh nghim tt, lm ht
nhn in hnh tin tin thc y phong tro bo an ninh
T quc.

253

Vic pht hin, la chn in hnh tin tin c tin

hnh thng qua cng tc kim tra hot ng ca phong
tro, thng qua cng tc t chc cho cc c s, n v,
qun chng nhn dn bnh chn hoc c quan chc nng
ngay t u c k hoch ch ng la chn, cho ng k,
sau tp trung bi dng mt s c nhn, tp th tr
thnh in hnh tin tin ca phong tro bo v an ninh
T quc.
+ T chc rt kinh nghim in hnh tin tin : Lc lng cng an ch tr phi hp vi b phn chc nng t chc
hng dn c nhn, n v tin tin lin h kim im,
nh gi kt qu, rt ra nhng bi hc kinh nghim v xy
dng hon thin bo co in hnh tin tin trong phong
tro bo v an ninh T quc.
+ Ph bin kinh nghim in hnh tin tin :
Phng php ph bin kinh nghim in hnh tin tin,
y mnh phong tro thi ua bo v an ninh T quc, c
tin hnh bng cch t chc cho cc c nhn n v, a
phng c phong tro mc trung bnh hoc yu km trc
tip tip xc, gp g, tham quan, trao i hc tp kinh
nghim ca cc in hnh tin tin, p dng cc kinh
nghim vo phong tro a phng, n v mnh.
M hi ngh nhn in hnh tin tin : t chc k kt
giao c thi ua v xy dng in hnh, to thnh phong
tro thi ua hc tp, ui kp v vt cc in hnh tin
tin.
Kt hp s dng, pht huy u th ca cc phng tin
thng tin i chng, cc loi hnh vn ho ngh thut nh :
i pht thanh, truyn hnh, tranh nh, sch bo... ph
bin kinh nghim ca in hnh tin tin.
Lng ghp ni dung ca phong tro ton dn bo v
an ninh T quc vi cc phong tro khc ca nh trng v
ca a phng.
thc y c phong tro v duy tr phong tro c
thng xuyn, trnh c s suy thoi ca phong tro sau mt
thi gian hot ng, th vic kt hp v lng ghp ni dung
ca phong tro bo v an ninh T quc ti a phng vi

254

cc phong tro khc l mt hnh thc tt duy tr v

thc y phong tro.
Ni dung ca phong tro ton dn bo v an ninh T
quc c kt hp vi cc phong tro khc ca nh trng v
ca a phng nh :
+ Lng ghp trong phong tro n n p ngha,
chm sc ngi c cng vi nc, ni dung m bo gi gn
an ninh trt t l ni dung bo v ti sn cng dn phng
nga ti phm xm phm s hu, xm phm tnh mng,
sc kho ca nhng ngi c chm sc, to thnh mt phong
tro chung ca a phng.
+ Kt hp a ni dung gio dc nhng ngi cn phi
gio dc ti x, phng, th trn l mt ni dung ca phong
tro xy dng lng vn ho, khu ph vn ho, t to
thnh mt np sng tt, lnh mnh pht huy tnh lng
ngha xm, on kt tng thn, tng i, h tr gip ln
nhau trong cng ng dn c, xy dng c t dn ph,
cm dn c, lng x an ton.
+ Trong phong tro sinh vin thanh lch ca nh trng
cn lng ghp vi phong tro chp hnh Lut Giao thng,
ly y l mt ni dung tiu chun quan trng nh
gi mt sinh vin thanh lch...
+ c phong tro ton dn bo v an ninh T quc
su rng thu ht c nhiu tng lp tham gia trong c
tng lp sinh vin th ni dung ca phong tro ton dn
bo v an ninh T quc phi c lng ghp trong cc
phong tro khc ca on thanh nin v cc phong tro ca
sinh vin trong nh trng nh : "Phng nga ti phm v t
nn x hi trong thanh, thiu nin" ; phong tro "Phng
chng ma tu trong hc ng", phong tro ngy h xanh,
phong tro m bo v sinh mi trng...
lng ghp c ni dung ca phong tro ton dn
bo v an ninh T quc vi cc phong tro khc ca nh trng hoc ca on thanh nin nh trng, c quan cng an
c s (phng, x, th trn) l ch th tin hnh xy dng
phong tro ton dn bo v an ninh T quc, cn phi c
k hach, ch ng kt hp vi nh trng v on thanh
255

nin ca cc trng ng trn a bn a cc ni dung cn

thit ph hp vo tng phong tro, tng thi im thch hp,
tham gia xy dng cc tiu chun nh gi s hot
ng, tch cc hoc thiu tch cc ca tng sinh vin.
3. Trch nhim ca sinh vin trong vic tham gia xy
dng phong tro bo v an ninh T quc
Bo v an ninh quc gia v gi gn trt t an ton x
hi l trch nhim ca ton ng ton dn v cng l ca
ton
th
thanh
nin
Vit
Nam.
gp phn ca mnh vo s nghip bo v an ninh T
quc, sinh vin c trch nhim thc hin tt mt s cng
vic sau y :
a) Mi sinh vin phi c nhn thc ng n y
v trch nhim cng dn i vi cng cuc bo
v an ninh trt t ca T quc. y l mt nhim
v quan trng gi gn cuc sng bnh yn cho
nhn dn v lm c s nn tng cho s pht trin
t nc
i vi sinh vin ang c hc tp, rn luyn trong nh trng trc ht phi nhn thc c s nghip bo v an ninh
T quc l trch nhim ca tt c mi cng dn Vit Nam
trong lc lng cng an nhn dn lm nng ct. Cng
cuc u tranh phng chng ti phm gi gn an ninh
trt t l mt cuc u tranh gay go v phc tp cn phi
huy ng sc mnh ca tt c mi ngi, mi tng lp trong
x hi, l thanh nin Vit Nam ni chung v l on vin
thanh nin Cng sn H Ch Minh ni ring li cng gng
mu v tch cc tham gia vo cc cng tc gi gn an ninh
T quc, c th l cc phong tro gi gn an ninh trt t
ca a phng.
qun trit c quan im trn : Mi sinh vin trong
thi gian hc tp ti nh trng phi say m hc tp, chm rn
luyn, c nhn thc ng nhng iu hay, l phi, bit cc
vic nn lm v khng c lm ; nm vng v chp hnh
y cc ni quy quy nh ca nh trng, cc quy nh
256

ca a phng v php lut ca Nh nc ; pht hin v

mnh dn u tranh vi cc hin tng tiu cc nh hng n
an
ninh
trt
t
ca
a
phng hoc trong nh trng. Nhm pht huy c nhng
mt tch cc, hn ch nhng tn ti nhc im ca sinh
vin, ng gp tch cc cho cng tc bo v an ninh trt t
ca a phng v cc phong tro khc ca nh trng, mi
c nhn phi hc tp, rn luyn tt, tu dng phm cht o
c ca ngi sinh vin, knh trng thy, c gio, tn trng
cc c quan chnh quyn, tch cc tham gia cc phong tro
ca a phng.
b) Mi sinh vin t gic chp hnh cc quy nh
v m bo an ninh trt t ca nh trng v ca a
phng ni c tr
m bo an ninh trt t, mi cng dn phi t gic
chp hnh cc quy nh ca nh nc v ca a phng v
gi gn an ninh trt t nh : bo v s lnh o ca ng,
bo v vic thc hin cc chnh sch ca nh nc, bo v
chnh quyn, bo v s vng mnh ca cc t chc on
th x hi ; chng k ch ph hoi v chnh tr t tng, v
kinh t vn ho x hi ; xy dng khi thng nht ton
dn...
+ Mi sinh vin u phi tch cc tham gia vo cc hot
ng ca nh trng, ca on thanh nin hoc ca a
phng t chc.
+ Khng xem, c, lu truyn cc vn ho phm c hi,
i try, khng nghe, khng bnh lun cc lun im
tuyn truyn xuyn tc ni xu Nh nc x hi ch ngha ca
cc th lc th ch, khng truy cp vo cc Website c ni
dung thiu lnh mnh.
+ Khng t thnh lp, tham gia hot ng trong cc
t chc chnh tr v cc t chc c tnh cht chnh tr tri
php lut Vit Nam.
+ Pht hin v ngh vi thy, c gio v cc c quan
chnh quyn a phng ni c tr, hc tp c bin
php ngn chn cc hnh v hot ng t nn x hi (c
257

bc, ma tu, mi dm), cc hnh vi xm hi n an ninh,

trt t an ton x hi.
+ Tch cc v gng mu chp hnh php lut ca Nh
nc, cc th l hnh chnh quy nh v lnh vc an ninh
trt t ; lut l an ton giao thng ; an ton phng chy,
cha chy ; v sinh mi trng v cc quy nh khc.
i vi sinh vin lu tr trong k tc x :
+ Gi gn v bo v ti sn ca nh trng, khng c
s dng mt cch ba bi, lm h hng mt mt ti sn v
trang thit b trong k tc x.
+ Chp hnh tt ni quy ca k tc x, thc hin y
nhng cam kt c ghi trong hp ng vi Ban qun l
k tc x.
+ Khng tng tr v kh, cht c, cht n, cht d
chy, ho cht c hoc hng cm khc trong k tc x.
i vi sinh vin tm tr trong cc khu vc dn c :
+ Thc hin y cc quy nh v khai bo tm tr
ti khu vc dn c theo quy nh ca php lut.
+ Chp hnh tt cc quy nh ca a phng ni c tr
nh ; v sinh m quan, trt t th, bo v mi trng.
+ Tch cc tham gia cc phong tro gi gn an ninh trt
t trn a bn nh : phng chng cc m mu th on ca
cc th lc th ch, phn ng li ko sinh vin vo cc
hot ng chng i Nh nc ; phng nga cc hot ng
ca bn ti phm hnh s xm phm n tnh mng v ti
sn ca sinh vin ; ngn nga, u tranh vi cc trng hp s
dng cc cht ma tu trong sinh vin.
c) Tch cc tham gia vo cc phong tro bo v an
ninh trt t ca a phng
Phong tro ton dn tng cm dn c, tng phng, x
c mnh hay khng l do s ng gp chung ca tt c mi
thnh vin trong cng ng khu vc, t tr n gi ; t cn
b,
cng
nhn,
vin
chc
n
sinh
vin.
Hot ng ny phi tr thnh thc t gic v t qun ca
tng ngi dn, trong c s ng gp tch cc v quan
trng ca sinh vin.
258

Vi trch nhim ca ngi sinh vin, l tng lp tr thc, c

s hiu bit, nng ng v sng to, li ang c tip thu
nhng kin thc khoa hc ca nhn loi, l ngun lc
xy dng v pht trin t nc, nhng mi sinh vin cng
cn c s h tr, nh hng v du dt ca ng, Nh nc,
nh trng v ca ton x hi, do mi ngi hc khng
nhng chp hnh ng v cc quy nh ca Nh nc
v m bo an ninh trt t m cn phi tham gia tch cc
vo cc phong tro bo v an ninh trt t ca a phng,
nh : "Phong tro ton dn on kt xy dng i sng
vn ho khu dn c" ; phong tro "Ton dn phng chng
ma tu", "T phng, t qun, t bo v" ; phong tro "Ton
dn tham gia cm ho gio dc ngi lm li" cng nh cc
phong tro bo v an ninh trt t khc : phong tro xy
dng cm dn c an ton, s nh an ton ; tham gia vo cc
t chc qun chng "i thanh nin xung kch an ninh", "i
thanh nin t qun"... tch cc tham gia tun tra canh gc,
phng nga cc hot ng ti phm.
thc hin c cc ni dung trn sinh vin thng qua
cc hot ng ca on thanh nin, cc hot ng khc ca
nh trng lng ghp cc ni dung ca phong tro bo
v an ninh T quc.
d) Lun lun nu cao thc cnh gic, tch cc
tham gia hot ng phng chng ti phm a phng, pht hin nhng hin tng tiu cc, nhng hnh
vi vi phm php lut xy ra trong nh trng v ni c
tr kp thi, cung cp cho c quan cng an c
bin php ngn chn v gii quyt
gp phn vo cng tc gi gn an ninh trt t, to
thnh phong tro ton dn phng chng ti phm, sinh vin
cn tch cc tham gia vo cc hot ng gi gn an ninh
trt t ca a phng theo kh nng ca mnh nh :
Pht hin cc hnh vi tuyn truyn, pht tn cc vn ho
phm i try, cc ti liu phn ng, bo co ngay vi ban
gim hiu nh trng, vi thy, c gio ch nhim hoc c
quan cng an thu gi kp thi.

259

Pht hin v ngn chn cc v nh nhau, gy ri trt

t cng cng bo co vi nh trng, ban bo v dn ph, c
quan cng an ni gn nht c bin php ngn chn,
tham gia pht hin truy bt cc i tng phm php b trn.
Pht hin cc hnh vi vi phm cc quy nh v trt t an
ton x hi nh mang cht chy, cht n, cht c, v kh
th s n trng.
Pht hin v bo co kp thi vi nh trng v nhng ngi hoc cc hin tng sinh vin c biu hin s dng cc
cht ma tu, ua i n chi t tp ua xe, nh bc n
tin...
Thng xuyn gip cc bn gp kh khn v iu
kin hc tp, ng vin cc bn vt kh hc tp tt.
CU HI N TP
1. Trnh by vai tr ca qun chng nhn dn trong
bo
v
an
ninh
T quc.
2. Phng php tin hnh xy dng phong tro ton
dn bo v an ninh T quc a bn c s. c im
a l v vn ho x hi ca tng vng min c nh hng
nh th no n phng php xy dng phong tro ton
dn bo v an ninh T quc ?
3. Sinh vin c trch nhim g trong vic tham gia
phong tro bo v an ninh T quc ti a phng ni c tr
?

Bi 15
NHNG VN C BN V U TRANH
PHNG CHNG TI PHM V T NN X HI
I - MC CH, YU CU
Trang b cho sinh vin nhng kin thc c bn v ti
phm v cc loi t nn x hi ; ni dung v phng php

260

phng nga ti phm, cc loi t nn x hi c th trong x

hi v trong nh trng.
Hiu c ni dung, nhim v phng chng ti phm v
cc loi t nn x hi, tham gia tch cc nhim v phng
chng ti phm v cc t nn x hi trong nh trng v khu
vc dn c.
II - NI DUNG
1. Nhng vn c bn v phng chng ti phm
a) Khi nim phng chng ti phm
Phng nga ti phm l vic cc c quan ca Nh nc,
cc t chc x hi v cng dn bng nhiu bin php nhm
khc phc nhng nguyn nhn, iu kin ca tnh trng
phm ti nhm ngn chn, hn ch v lm gim tng bc,
tin ti loi tr ti phm ra khi i sng x hi.
Phng nga ti phm l phng hng chnh, l t tng
ch o trong cng tc u tranh phng chng ti phm,
phng nga khng ti phm xy ra.
Phng nga mang ngha chnh tr x hi su sc,
lm tt cng tc phng nga gip gi vng an ninh quc
gia, trt t an ton x hi, bo v ti sn ca x hi, tnh
mng, sc kho, danh d, phm gi ca mi ngi dn.
Lm tt cng tc phng nga ti phm mang ngha
kinh t su sc, tit kin ngn sch Nh nc, sc lao
ng ca cc nhn vin Nh nc, ca cng dn trong cc
hot ng iu tra truy t xt x v gio dc ci to ngi
phm ti, cng nh trong vic gii quyt cc vn c lin
quan n ti phm.
Phng, chng ti phm c tin hnh theo hai hng c
bn sau :
+ Hng th nht : Pht hin, khc phc, hn ch v i
n th tiu cc hin tng x hi tiu cc l nhng nguyn
nhn, iu kin ca tnh trng phm ti v phm ti c
th. y l hng mang tnh c bn, chin lc v lu di.
+ Hng th hai : Hn ch n mc thp nht hu qu,
tc hi khi ti phm xy ra. y cng l mt hng quan trng
khng th xem nh, bi trong thc t nhng nguyn nhn,
261

iu kin lm pht sinh, pht trin ti phm vn tn ti,

hot ng phng nga ti phm cn bc l nhiu khim
khuyt nn ti phm vn xy ra. Hng ny i hi cc c
quan chc nng phi hp kp thi pht hin, iu tra, truy
t, xt x ti phm, ci to ngi phm ti tr thnh ngi cng
dn lng thin.
Phng chng ti phm mang tnh ng b, h thng
v c s phi kt hp cht ch gia cc c quan Nh nc, t
chc x hi v cc cng dn.
Mc ch ca cng tc phng nga ti phm l khc
phc, th tiu cc nguyn nhn, iu kin ca tnh trng
phm ti nhm ngn chn, hn ch, lm gim tng bc tin
ti loi tr ti phm ny ra khi i sng x hi.
b) Ni dung nhim v hot ng phng chng ti
phm
Nghin cu, xc nh r cc nguyn nhn, iu kin
ca tnh trng phm ti
phng nga c hiu qu ti phm i hi cc c
quan chc nng phi xc nh chnh xc nhng nguyn
nhn, iu kin ca ti phm xy dng chin lc phng
nga ph hp. Nhng nguyn nhn, iu kin ca ti phm
hin nay bao gm :
+ S tc ng bi nhng mt tri ca nn kinh t th
trng. Nn kinh t th trng, bn cnh nhng mt u im
cng bc l nhiu mt tri tr thnh nhng nguyn nhn
lm pht sinh ti phm, l :
Hnh thnh li sng hng th xa hoa, try lc ca mt
b phn ngi trong x hi.
lm xung cp nhiu mt v vn ho, o c, li
sng lm mt i truyn thng vn ho tt p ca dn
tc.
y mnh tc phn tng x hi, to ra s phn ho
giu ngho su sc, mt b phn giu ln nhanh chng
trong c mt s ngi lm giu bt chnh t dn n
phm ti, mt khc khng t ngi khng c t liu sn xut

262

phi ra thnh ph, th x lm thu kim sng b tc ng

bi nhng hin tng tiu cc d dn n phm ti.
+ Tc ng trc tip, ton din ca nhng hin tng x
hi tiu cc do ch c li.
+ Hu qu ca ch thc dn, quc cng vi
chin tranh ko di trong nhiu nm ph hoi c s vt
cht, hnh thnh li sng hng th, t tng tham lam, ch
k, sa o tru lc trong mt b phn nhn dn.
+ T tng trng nam, coi thng ph n ; nhng tc ng
tiu cc, tn d ca ch x hi c cn tn ti lu di tc
ng vo i sng x hi lm ny sinh cc hin tng tiu
cc trong c ti phm.
+ S thm nhp nh hng ca ti phm, t nn x hi
ca
cc
quc
gia khc.
+ Nhng s h, thiu st trong cc mt cng tc qun
l ca Nh nc, cc cp, cc ngnh bao gm : s h thiu
st trong qun l con ngi, qun l vn ho, qun l ngh
nghip kinh doanh...
+ Nhng thiu st trong gio dc o c, li sng,
nng cao trnh vn ho ca ngi dn.
+ H thng php lut cha hon thin, vic thc thi php
lut km hiu qu, mt s chnh sch v kinh t, x hi
chm i mi to s h cho ti phm hot ng pht trin.
S chm i mi ch trng chnh sch v kinh t x hi v
php lut bc l nhng s h khin cho mt s i tng
li dng hot ng phm ti.
+ Cng tc u tranh chng ti phm ca cc c quan
chc nng ni chung v ca ngnh cng an ni ring cn bc
l nhiu yu km, thiu st ; th hin trn cc mt :
Trnh nghip v, php lut ca mt b phn cn b
cha
p
ng yu cu thc tin dn n hu khuynh n trnh, thm
ch c mt s cn b bin cht, tip tay cho ti phm, bung
lng
cng
tc
u
tranh
trn
p
ti phm.

263

Mi quan h gia cc c quan bo v php lut cha

thc s ng b, thiu thng nht trong qu trnh iu
tra, truy t, xt x ti phm, gio dc, ci to phm nhn.
Hot ng trao i thng tin gia cc c quan bo v
php lut cn cha tt.
S v pht hin, iu tra t hn so vi thc t ti phm
xy ra, ti phm n cn nhiu.
Hot ng iu tra, x l ti phm cha kp thi, hiu
qu cha cao, x l cha nghim minh.
H thng t chc b my, phn cng chc nng, nhim
v gia cc c quan bo v php lut v trong ni b tng
c quan cha thc s khoa hc, hiu qu vn hnh cha cao.
+ Cng tc qun l Nh nc v an ninh trt t cn bc l
nhiu s h. Cng tc gio dc ci to cha xo b c t tng
phm ti ca cc i tng, s i tng phm ti tr li cn
nhiu.
+ Phong tro qun chng tham gia u tranh chng ti
phm mt s ni cha thc s mnh m, cha hiu qu. Cha
pht huy c sc mnh ca qun chng trong cng tc gio
dc, ci to v ti ho nhp cng ng cho ngi phm ti.
Nghin cu, son tho ra cc ch trng, gii php,
bin php thch hp nhm tng bc xo b nguyn nhn,
iu kin ca ti phm
Tu thuc vo nguyn nhn, iu kin c th ca tnh
trng phm ti trn cc lnh vc son tho xut cc
bin php u tranh xo b nguyn nhn, iu kin ca
ti phm cho ph hp, bao gm :
+ Cc gii php pht trin kinh t.
+ Cc gii php v hon thin h thng php lut.
Phng nga ti phm kt hp vi thc hin cc chnh
sch x hi ph hp vi cc a phng c th.
Nh nc phi xy dng chng trnh quc gia phng
chng ti phm ni chung, m bo cc yu cu, ni dung
sau :
Xc nh r mc tiu, yu cu u tranh phng chng
ti phm.

264

Huy ng sc mnh tng hp ca ton x hi, s dng

ng b h thng, cc bin php phng nga, xc nh r
chc nng, nhim v ca cc cp, cc ngnh, ca cng dn.
Mi cp, mi ngnh phi cn c vo chc nng, nhim
v ca mnh xy dng v t chc chng trnh hnh
ng c th phng chng ti phm.
Mi cng dn phi nhn thc r trch nhim, ngha v
ca mnh trong cng tc phng nga ti phm.
Nh nc, chnh quyn cc cp phi thng xuyn kim
tra, to iu kin v vt cht v tinh thn nhm duy tr v
y mnh cng tc phng chng ti phm.
T chc tin hnh cc hot ng phng nga ti
phm
Cc cp, cc ngnh cc t chc x hi cn c vo chc
nng, nhim v c th ca mnh xy dng k hoch
v t chc cc hot ng phng nga ti phm.
Chnh quyn cc cp t chc trin khai thc hin chng trnh phng nga ti phm nhm khc phc nguyn
nhn, iu kin ca ti phm mi cp (Trung ng, tnh,
thnh ph, qun huyn, x phng).
Cc b ngnh trin khai chng trnh phng nga ti
phm nhm khc phc nhng nguyn nhn, iu kin ca
ti phm c lin quan n hot ng ca mnh.
Tng h gia nh, mi cc nhn trc tip tham gia
hot ng phng nga ti phm.
T chc tin hnh cc hot ng pht hin, iu tra,
x l ti phm
Cc c quan chc nng c nhim v tin hnh pht
hin, iu tra, x l ti phm theo quy nh ca php lut
c trch nhim : ch ng phi kt hp vi cc lc lng c
lin quan kp thi pht hin cc thng tin v ti phm v c
lin quan n ti phm ; t chc iu tra lm r cc hnh
vi phm ti, con ngi k phm ti, lm r nhng vn cn
chng minh theo yu cu ca php lut, phc v x l ti
phm ; cc c quan truy t, xt x cn cn c vo tnh cht,
mc hnh vi phm ti x l ng ngi, ng ti,
265

ng php lut, m bo tnh nghim minh ca php lut,

khng lt ngi phm ti, khng lm oan ngi v ti.
c) Ch th v nhng nguyn tc t chc hot
ng
phng
chng
ti phm
Ch th hot ng phng chng ti phm
+ Quc hi, hi ng nhn dn cc cp. Quc hi v
hi ng nhn dn cc cp tin hnh phng nga ti
phm trn cc phng din sau :
Ch ng, kp thi ban hnh cc o lut, ngh quyt,
cc vn bn php l v phng chng ti phm, tng bc hon
thin php lut, lm c s cho cc c quan Nh nc, t
chc x hi, mi cng dn lm tt cng tc phng chng ti
phm :
Thnh lp cc u ban, cc tiu ban gip cho Quc hi
son tho ban hnh cc vn bn php lut c lin quan n
cng tc u tranh chng ti phm ni chung (U ban sa
i Hin php, Php lut, U ban quc phng an ninh).
Gim st cht ch vic tun th php lut trong cng tc
u tranh phng chng ti phm ca cc c quan chc
nng, cc t chc x hi.
Hi ng nhn dn a phng ra cc Ngh quyt v
phng chng ti phm a phng mnh.
+ Chnh ph v u ban nhn dn cc cp. Chc nng
chnh ca Chnh ph v U ban nhn dn cc cp trong
phng chng ti phm l qun l, iu hnh, phi hp, m
bo cc iu kin cn thit, th hin :
C th ho cc ch th, ngh quyt ca ng thnh
nhng vn bn php quy hng dn, t chc cc lc lng
phng chng ti phm.
S dng cc c quan chuyn trch ca Chnh ph tin
hnh hot ng phng chng ti phm : Cng an, Vin kim
st, To n.
Phi hp tin hnh ng b hot ng gia cc ch th
khc nhau thuc cp mnh qun l theo k hoch thng
nht.
266

m bo cc iu kin vt cht cho hot ng phng

chng ti phm : ngn sch, phng tin, iu kin lm
vic.
T chc thanh tra, kim tra, gim st cht ch v phi
hp iu chnh hot ng phng chng ti phm p ng
yu cu thc tin.
ra cc bin php nhm ng vin, huy ng sc
mnh ca ton x hi tham gia hot ng phng chng ti
phm : khen thng, nhn rng cc in hnh tin tin.
Cc c quan qun l kinh t, vn ho, gio dc, dch v,
du lch trong phm vi t chc hot ng chuyn mn.
Pht hin nhng nguyn nhn, iu kin lm pht sinh
pht trin ti phm thuc lnh vc mnh qun l.
ra nhng quy nh thch hp, tham mu cho Nh nc
ban hnh cc ch trng, chnh sch ng n gp phn
khc phc nhng nguyn nhn, iu kin ca ti phm.
Xy dng v t chc thc hin cc phng n phng
nga ti phm trong phm vi c quan c hiu qu.
Phi hp cht ch vi chnh quyn cc cp, lm tt cng
tc phng chng trong ni b, ngoi x hi theo chng trnh
chung ca Chnh ph.
+ Cc t chc x hi, cc t chc qun chng t qun
Cc t chc on th trn gi v tr v cng quan trng
trong cng tc u tranh phng chng ti phm, c th :
Phi hp, h tr chnh quyn a phng, cc c quan
chuyn mn son tho, tham gia k hoch phng nga ti
phm.
Tuyn truyn cho hi vin thy c tnh cht, th on
hot ng ca ti phm nng cao thc cnh gic.
Trc tip huy ng cc hi vin tham gia chng trnh
phng chng ti phm ca Chnh ph trong phm vi a phng, ni b hip hi ca mnh.
+ Cc c quan bo v php lut : Cng an, Vin kim
st, To n

267

Nghin cu, phn tch tnh trng phm ti, xc nh

chnh xc nhng nguyn nhn, iu kin ca ti phm,
son tho xut cc bin php phng chng thch hp.
S dng cc bin php lut nh v cc bin php
nghip v chuyn mn theo chc nng, trc tip tin hnh
cc hot ng phng nga ti phm.
i vi lc lng cng an phi trc tip t chc, trin khai
cc hot ng phng nga ti phm theo hai hng : Tham gia
phng nga x hi (phng nga chung) v trc tip tin
hnh ton din hot ng phng nga nghip v, iu tra
ti phm.
Vin kim st : Kim st vic tun theo php lut i
vi cc hot ng iu tra, xt x, thi hnh n, giam gi,
gio dc, ci to phm nhn, gi quyn cng t.
To n cc cp : Thng qua hot ng xt x cc v n
m bo cng minh, ng php lut ; pht hin nhng
nguyn nhn, iu kin ca ti phm Chnh ph, cc
ngnh, cc cp kp thi c bin php ngn chn, loi tr.
B T php trc tip tham gia xy dng v hon thin
h thng php lut c lin quan n cng tc u tranh,
phng chng ti phm, khc phc nhng s h thiu st l
nguyn nhn, iu kin ca ti phm.
+ Cng dn
Cng dn c ngha v v quyn li trong s nghip bo
v an ninh trt t. Cng dn vi t cch l ch th trong
phng
chng
ti
phm
phi
qun trit :
Thc hin tt cc quyn, ngha v ca cng dn c quy nh trong Hin php, tch cc tham gia hot ng
phng nga ti phm.
Tch cc, ch ng pht hin mi hot ng ca ti
phm v thng bo cho cc c quan chc nng.
Tham gia nhit tnh vo cng tc gio dc, cm ho cc
i tng c lin quan n hot ng phm ti ti cng ng
dn c.
Phi hp tham gia, gip cc c quan Nh nc, t chc
x hi thc hin tt chng trnh "Quc gia phng chng ti
268

phm". Thc hin tt cc phong tro : "Ton dn tham gia

phng chng ti phm, t gic ti phm, cm ho gio dc
ngi phm ti ti gia nh v cng ng dn c", lm tt
cng tc ti ho nhp cng ng cho ngi phm ti khi tr
v a phng.
Trc tip lm tt cng tc phng nga ti phm ngay
trong phm vi gia nh (qun l, gio dc cc thnh vin
trong gia nh).
Nguyn tc t chc hot ng phng chng ti phm
Nh nc qun l ; kt hp gia ch ng phng nga vi
ch ng lin tc tin cng ; tun th php lut ; phi hp
v c th ; dn ch ; nhn o ; khoa hc v tin b.
d) Phn loi cc bin php phng nga ti phm
H thng cc bin php phng nga ti phm c xc
nh hai mc khc nhau : Phng nga chung (phng
nga x hi) v phng chng ring (chuyn mn).
Phng nga chung l tng hp tt c cc bin php v
chnh tr, kinh t, vn ho, php lut, gio dc.
y l qu trnh ton x hi phi tham gia nhm khc
phc nhng s h, thiu st l nguyn nhn, iu kin
pht sinh, pht trin ca ti phm.
Phng chng ring (phng v chng ca lnh vc
chuyn mn) l vic p dng cc bin php mang tnh c
trng, chuyn mn ca tng ngnh, tng lc lng, trong c
hot ng ca c quan cng an vi vai tr nng ct, xung
kch.
Khi nghin cu cc bin php phng chng ti phm c
th phn loi thnh cc h thng bin php phng chng
nh sau :
+ Theo ni dung tc ng ca phng nga ti phm :
Bin php kinh t, bin php gio dc, bin php t chc,
bin php php lut.
+ Theo phm vi, quy m tc ng ca cc bin php
phng chng ti phm : C cc bin php trong mt tnh,
mt thnh ph, trn phm vi c quc gia.

269

+ Theo phm vi cc lnh vc hot ng ca Nh nc, x

hi, nh : Phng nga trong cc khu vc : kinh t, tuyn giao
thng trng im.
+ Theo phm vi i tng tc ng ca bin php phng
chng ti phm, c :
Cc bin php phng chng ti phm ni chung trong
c nc : Kinh t, chnh tr, gio dc.
Bin php phng chng c bit : i vi tng i tng
phm
ti
c th.
Theo ch th hot ng phng chng ti phm :
+ Bin php ca cc c quan trc tip ch o v thc
hin chuyn mn phng chng ti phm : Cng an, Vin
kim st, To n.
+ Bin php ca cc t chc x hi : on thanh nin, hi
ph n.
+ Bin php ca cng dn.
e) Phng chng ti phm trong nh trng
Trch nhim ca nh trng
Thc hin y chng trnh phng chng ti phm
v t nn x hi trong nh trng ; tuyn truyn gio dc cc
chng trnh quc gia phng chng ti phm cho sinh
vin thy c trch nhim ca mnh, ca nh trng trong
u tranh phng chng ti phm, t t gic tham gia.
Xy dng nh trng trong sch, lnh mnh khng c cc
hin tng tiu cc, t nn x hi v ti phm.
Xy dng quy ch qun l sinh vin, qun l k tc x,
cc t chc sinh vin t qun, t thanh nin xung kch
tun tra kim sot trong khu vc trng.
T chc cho sinh vin tham gia k kt khng tham gia
t nn x hi, khng c hnh vi hot ng phm ti.
T chc cho sinh vin tham gia cc cuc thi tm hiu v
php lut Hnh s, phng chng t nn x hi.

270

Pht ng cc phong tro trong nh trng hng ng cc

cuc vn ng ton dn tham gia phng chng ti phm vi
ni dung, hnh thc ph hp vi iu kin, hon cnh ca
nh trng.
Phi hp vi lc lng cng an c s trong r sot pht
hin, cung cp s sinh vin c biu hin nghi vn hot ng
phm ti c bin php qun l, gio dc ; u tranh xo
b cc t im hot ng t nn x hi khu vc xung
quanh trng.
Trch nhim ca sinh vin
Khng ngng hc tp nng cao kin thc, thc php
lut v ni dung c bn nht v phng nga ti phm.
Tuyn truyn ph bin php lut cho mi ngi.
Chp hnh nghim chnh nhng ni quy, quy nh ca
nh trng trong lnh vc hc tp, sinh hot tp th.
Trc tip tham gia cc hot ng phng nga ti phm,
tham gia vo cc t chc thanh nin xung kch tin hnh
tun tra, kim sot bo v an ninh trt t trong khu vc trng, lp ; pht hin cc hin tng tiu cc c th ny sinh
trong trng, lp ; cc quan h nam n khng lnh mnh, cc
hnh vi nghi vn nghin ma tu, c bc, chi l , c cc
bng ... c th dn n ti phm.
Khi c v phm ti xy ra trong khu vc trng, lp pht
hin v cung cp cho c quan chc nng nhng thng tin
c lin quan n v vic phm ti, ngi phm ti ; tu theo
tng iu kin c th ca mi ngi m c th tham gia
cng tc gip lc lng cng an mt cch cng khai hay b
mt.
2. Cng tc phng chng t nn x hi
a) Khi nim, mc ch cng tc phng chng t
nn x hi v c im i tng hot ng t nn x
hi
Khi nim v t nn x hi
T nn x hi l mt hin tng x hi tiu cc, c tnh
ph bin, biu hin bng nhng hnh vi sai lch chun
271

mc x hi, vi phm o c v gy hu qu nghim trng

trong i sng cng ng.
T nn x hi l nhng hnh vi sai lch chun mc o
c, chun mc x hi, nh :
+ Thi h, tt xu.
+ Phong tc tp qun c h, lc hu.
+ Np sng xa o tru lc, m tn ng bng, bi
ton...
Bn cht ca t nn x hi l xu xa, tri vi np sng vn
minh, tri vi o c, bn cht ca ch x hi ch
ngha.
T nn x hi l biu hin c th ca li sng thc dng,
coi thng cc chun mc o c, x hi v php lut, lm
xi mn cc gi tr o c truyn thng, thun phong m
tc ca dn tc, ph v tnh cm, hnh phc gia nh, ph
hoi nhn cch, phm gi con ngi, nh hng n kinh t,
sc kho, nng sut lao ng, lm bng hoi ging ni dn
tc... l con ng dn n ti phm.
Mc ch cng tc phng chng t nn x hi
+ Ngn nga chn ng khng cho t nn x hi
pht sinh, pht trin, lan rng trn a bn.
+ Tng bc xa b dn nhng nguyn nhn iu kin
ca t nn x hi, gp phn xy dng i sng vn ho lnh
mnh, bo v thun phong m tc ca dn tc.
+ Pht hin, u tranh, x l nghim minh nhng hnh
vi hot ng t nn x hi gp phn gi vng an ninh quc
gia v trt t an ton x hi.
c im ca t nn x hi
+ C tnh ly lan nhanh trong x hi.
+ Tn ti v pht trin di nhiu hnh thc ; i tng
tham gia rt a dng v phc tp v thnh phn.
+ Cc i tng hot ng c nhiu phng thc, th
on tinh vi i ph vi lc lng chc nng v che mt
qun chng nhn dn thng cu kt vi nhau thnh ng
dy, nhm.

272

+ T nn x hi thng c quan h cht ch vi ti phm

hnh s, cc hin tng tiu cc x hi khc v c s chuyn
ho ln nhau.
+ a bn tp trung hot ng thng l nhng ni tp
trung ng ngi, cc khu cng nghip, du lch nhng ni
trnh ca qun chng nhn dn cn lc hu thp km
v cng tc qun l x hi cn nhiu s h
thiu st.
Cng tc phng chng t nn x hi
Cng tc phng chng t nn x hi l qu trnh Nh nc
cng cc ngnh, cc cp cc on th t chc x hi v mi
cng dn (trong lc lng cng an l nng ct) tin hnh
ng b cc bin php nhm pht hin, ngn chn, loi tr
cc t nn x hi.
u tranh loi tr t nn ra khi i sng x i hi phi
c s tham gia ca cc cp, cc ngnh, ca ton th x hi.
Trong , lc lng c s c mt vai tr, v tr rt quan
trng. y l lc lng ch cng, nng ct tuyn truyn, hng
dn qun chng nhn dn v trc tip thc hin cc ch
trng, chnh sch ca ng v Nh nc, cc bin php theo
chc nng, nhim v ca mnh phng chng t nn x
hi trn a bn.
b) Ch trng, quan im v cc quy nh ca
php lut v phng chng t nn x hi
Ch trng, quan im
Nghim cm mi hnh thc hot ng t nn x hi, x
l thch ng nhng tn hot ng chuyn nghip, hot
ng
c

nhm,
nhng
tn
cm u hoc t chc li ko ngi khc i vo con ng
hot ng t nn x hi. Ch ng phng nga ngn chn
khng

t
nn
x
hi
ly
lan
pht trin gy tc hi n i sng nhn dn v trt t x
hi. Gio dc ci to nhng ngi mc t nn x hi lm cho
h tr thnh nhng cng dn c ch cho x hi.
Quan im trn c th hin trn cc mt c th sau :

273

+ Phng nga l c bn, lng ghp v kt hp cht ch

cng tc phng chng t nn x hi vi cc chng trnh pht
trin kinh t vn ho x hi a phng.
y l phng hng c bn nht, va th hin tnh u
vit ca ch x hi ch ngha, mang ngha kinh t,
va ph hp vi o c, phong tc tp qun ca dn tc.
c th gii quyt, bi tr trit t nn x hi i
hi phi khc phc tng bc nhng yu km, tn ti ca
nn kinh t x hi, phi thc hin ng b cc chnh sch
pht trin kinh t, vn ho, x hi, lng ghp, gn kt cng
tc phng chng t nn x hi vi cc chng trnh pht trin
kinh t vn ho x hi a phng nh chnh sch v
lao ng, vic lm, nng cao i sng vt cht cho nhn
dn, cc chnh sch v vn ho, gio dc nhm iu
chnh vic xy dng cc chun mc x hi v nh hng
gi tr x hi lnh mnh, pht huy v k tha cc phm cht
o c truyn thng tt p... y mnh chng trnh
"xo i gim ngho", "ton dn on kt xy dng i
sng vn ho khu dn c" nhm tng bc ngn chn, loi
tr, xo b t nn x hi trn a bn.
+ Cng tc phng chng t nn x hi l trch nhim ca
ton x hi, phi c trin khai ng b cc cp, cc
ngnh, trong ly phng chng t gia nh, c quan,
n v, trng hc lm c s
Trong cng tc u tranh phng chng t nn x hi th
chnh quyn, cc c quan, t chc, on th c s v
gia nh gi mt vai tr rt quan trng. y l lc lng trc
tip thc hin, bin nhng ch trng, chnh sch, quy
nh ca ng v Nh nc v phng chng t nn x hi
thnh hin thc. L ni thc hin cc cuc vn ng ca
ng v Nh nc v xy dng i sng vn ho mi khu
dn c, gp phn y li v bi tr t nn x hi. Do cn
xc nh ng vai tr ca nh trng trong u tranh
phng chng t nn x hi.
+ Kt hp cht ch gia vic x l nghim khc vi vic
cm ho, gio dc, ci to i vi nhng i tng hot ng
t nn x hi.
274

X l nghim minh nhng i tng hot ng t nn x

hi chuyn nghip, nhng i tng ch cha, t chc, mi
gii, cm u trong cc ng dy, nhm hot ng t
nn x hi, cn tch cc, kin tr cng nh quan tm to cc
iu kin thun li v vt cht v tinh thn ng vin,
gio dc, cm ho i tng l nn nhn ca t nn x hi
h yn tm rn luyn tr thnh cng dn c ch cho x
hi.
Cc quy nh ca php lut v phng chng t nn x
hi
Trong qu trnh u tranh phng chng t nn x hi,
Nh nc ta lun ch trng n vic nng cao vai tr, hiu
qu ca php lut v ban hnh nhiu vn bn php lut
iu chnh cng tc ny, nh : ti hnh ngh m tn d
oan, ti cha mi dm, ti mi gii mi dm, ti mua dm
ngi cha thnh nin, ti nh bc, ti t chc nh bc
hoc g bc, cc ti phm v ma tu...
c) Cc loi t nn x hi ph bin v phng php
phng chng
T nn nghin ma tu : l mt loi t nn x hi m nn
nhn c thi quen s dng cht ma tu dn n tnh trng
l thuc vo ma tu kh c th b c. Nghin ma tu gy
hu qu tc hi ln cho bn thn ngi nghin v cho x hi.
Hnh thc s dng ma tu ch yu l ht, ht, tim
chch thuc phin, heroine. Hin nay, hnh thc s dng
ma tu tng hp, thuc lc ang c xu hng pht trin
mnh trong thanh nin v sinh vin.
Nguyn nhn ca tnh trng nghin ma ty rt a dng
: do hu qu ca li sng ua i, li lao ng, n chi vi
nhu cu khoi cm cao chn ma tu mua vui ; do gia
nh c hon cnh c bit, b li ko, r r hoc b
khng ch... Qun l sinh vin ngoi tr cn c nhiu bt
cp ; mt s sinh vin nghin ma tu nhng khng c pht
hin, gip kp thi nn cng ln su vo con ng
nghin ngp.

275

Ni dung, yu cu phng chng t nn ma tu : Phi

tng bc kim ch, ngn chn khng t nn ma tu ly
lan pht trin, c bit trong cc trng hc, trong sinh vin
v gio vin. Khng c thm sinh vin mc nghin ma
tu trong cc trng hc. Pht hin, xo b nguyn nhn,
iu kin hnh thnh t nn ma tu. C cc hnh thc x
l
nghim
minh
cc
i tng c lin quan n ma tu, cc i tng hot ng
c tnh cht chuyn nghip.
T nn mi dm : Mi dm l mt loi t nn x hi bao
gm nhng hnh vi nhm thc hin cc dch v quan h
tnh dc c tnh cht mua bn trn c s mt gi tr vt
cht nht nh ngoi phm vi hn nhn.
T nn mi dm bao gm cc hnh vi : bn dm, mua
dm, cha mi dm, t chc hot ng mi dm, cng bc
bn dm, mi gii mi dm, bo k mi dm v cc hnh vi
khc lin quan n t nn mi dm. Cn c vo tnh cht
ca cc hnh vi, i tng tham gia t nn mi dm bao gm
cc loi i tng ch yu l ngi bn dm, ngi mua dm,
ngi cha mi dm, ngi mi gii mi dm.
Trong nhng nm qua tnh hnh mi dm c nhiu
din bin phc tp, c xu hng tng ln c v s v v tnh
cht mc nghim trng, th on hot ng ngy cng
tinh vi, xo quyt, c nhiu th on i ph li s pht
hin ca qun chng nhn dn v hot ng iu tra ca
c quan cng an. i tng tham gia t nn mi dm thuc
nhiu thnh phn x hi khc nhau, nhiu tui khc
nhau v c cc quc tch khc nhau.
+ c im i tng ch cha mi dm : Ch yu l
n, s i tng l nam gii chim t l nh hn v tp
trung tui t 30 tr ln. a s ch cha mi dm l ngi c quc tch Vit Nam, mt s t c quc tch nc ngoi.
Cc i tng ch cha mi dm c tin n, tin s chim
khong trn 20%. Cc ch cha mi dm c trnh vn
ho thp km, s ch cha c trnh vn ho trung hc
tr ln chim t l khng ng k.

276

+ c im i tng mi gii mi dm : a s i tng

mi gii mi dm l nam gii v c tui t 18 n 30
chim t l trn 50% ; phn ln l lm cc ngh c iu
kin mi gii mi dm nh xe m, xch l, bo v... Cc
i tng mi gii mi dm c tin n, tin s chim t l
khong gn 20% ; phn ln cc i tng c trnh vn
ho thp, c khong trn 20% c trnh trung hc ph
thng tr ln.
+ c im ca i tng bn dm : Hu ht cc i tng bn dm l n, s i tng bn dm l nam gii chim
t l khng ng k v c tui ch yu l t 18 n
30. iu ng quan tm hin nay l tnh trng tr ho i
ng gi bn dm ang ngy cng gia tng. a s i tng
bn dm khng c ngh hoc ngh t do chim t l cao,
trnh vn ho thp km, mt s t ang l sinh vin...
a s gi mi dm c iu kin kinh t kh khn chim t
l trn 50%, cha c chng chim t l cao, sng li thn
hoc li hn chim t l trn 30%, s c chng lm gi mi
dm chim t l nh.
+ c im i tng mua dm : Phn ln cc i tng
mua dm l nam gii (t l n khng ng k) ; tui
30 tr ln chim t l cao, khch mua dm l ngi nc
ngoi ang c xu hng gia tng. Cc i tng mua dm c
nhiu thnh phn ngh nghip khc nhau song ch yu tp
trung nhng ngh bun bn dch v, tiu thng v cn
b
cng
chc
nh nc.
+ c im v phng thc, th on hot ng : Cc
i tng t chc hot ng mi dm ngy cng c nhiu
th on hot ng tinh vi xo quyt v c s lin kt cht
ch gia cc nh hng, khch sn v trng, nh ngh... hnh
thnh cc nhm, ng dy hot ng, c s n chia v
"quyn li". Hot ng np di cc danh ngha nh hng,
khch sn, cc dch v x hi nh massage, karaoke, gii
kht...
Cc i tng hot ng t nn mi dm theo phng thc
gi gi v thng qua gi mi dm l mt phng thc ph
277

bin trong giai on hin nay. Hot ng ny c mi quan

h cht ch vi cc i tng bun bn ph n tr em v mc
ch mi dm v c s lin kt vi cc i tng ti phm l
ngi nc ngoi.
+ c im v a bn hot ng : a bn hot
ng ca t nn mi dm c khp mi ni song ch yu
hot ng ca t nn mi dm l thnh ph, th x, cc khu
cng nghip, du lch, ngh mt, nhng ni c ng ngi nc ngoi c tr...
+ V hu qu tc hi : T nn mi dm lm xi mn o
c dn tc, l mt trong nhng nguyn nhn dn n
cn bnh th k HIV/AIDS.
Nguyn nhn ca tnh trng trn l do mt b phn
nhn dn cha c gio dc y v php lut, np
sng lnh mnh, chy theo li sng xa hoa hng lc. Mt
khc cng tc qun l, x l i tng trn cha kin quyt,
trit , nhiu ni cn b bung lng. Mt s i tng cn
c iu kin d d, r r, la o, thm ch p buc, cng
bc
ph
n
i
vo
con
ng
mi dm.
+ Ni dung, yu cu phng chng t nn mi dm : Kp
thi pht hin v ngn chn khng t nn mi dm ly
lan pht trin, c bit gi gn mi trng lnh mnh trong
nh trng. Tng bc xo b nguyn nhn, iu kin ca t
nn mi dm tin ti y li t nn mi dm ra khi i
sng x hi ; pht hin, iu tra x l theo quy nh ca
php lut.
T nn c bc : l mt loi t nn x hi bao gm cc
hnh vi li dng cc hnh thc vui chi gii tr c cc,
st pht nhau bng tin hoc vt cht.
+ T nn c bc bao gm cc hnh vi :
nh bc : l hnh vi dng tin hoc li ch vt cht khc
st pht c thua thng qua cc tr chi.
T chc nh bc : l hnh vi r r, li ko, tp hp ngi
khc cng nh bc, ngi t chc cng c th cng tham gia
nh bc.

278

G bc : l hnh vi dng nh ca mnh hoc a

im khc cha cc m bc t trc li cho mnh
qua nhng ngi nh bc.
i tng tham gia t nn c bc bao gm : i tng t
chc nh bc, i tng g bc v i tng nh bc.
T nn c bc trong nhng nm qua c nhng din bin
ht sc phc tp, c xu hng tng c v s v v tnh cht
nghim trng, xut hin nhiu hnh thc mi trong hot
ng, th on hot ng ngy cng tinh vi xo quyt,
hot ng c s cu kt vi cc i tng l ngi nc ngoi,
hot ng xuyn quc gia.
+ c im ca t nn c bc : T nn c bc c biu
hin di nhiu hnh thc khc nhau nh : t tm, chn c,
xc a, tam cc, x t, xp xm, t l... v cc hnh thc
c cc khc. T nn c bc c nhiu ngi mc phi v c
tnh ly lan pht trin nhanh, rt a dng bao gm nhiu
thnh phn c ngh nghip, tui, trnh vn ho
khc nhau (cn b cng nhn vin chc nh nc, sinh vin,
i tng tht nghip, ngh nghip khng n nh, lu
manh...).
Cc i tng nh bc, t chc nh bc, cha bc c
nhiu th on hot ng tinh vi xo quyt i ph li
s pht hin ca qun chng nhn dn v hot ng iu
tra ca c quan cng an. Chng hnh thnh cc nhm,
ng dy hot ng, thng xuyn thay i a bn,
nhiu t chc ng dy hot ng lin a bn, xuyn
quc gia.
T nn c bc c quan h cht ch vi ti phm hnh s
v cc hin tng tiu cc khc nh mi dm, ma tu ; gy ra
hu qu tc hi ln cho i sng x hi v gy kh khn cho
cng tc gi gn trt t x hi.
Nguyn nhn dn n tnh trng trn l do bn cht n
bm, bc lt, li lao ng, thch hng th cuc sng cao
sang ca mt s ngi ; do cuc sng gia nh gp kh
khn, b tc trong cuc sng... cng vi s thiu st trong
qun l kinh t, x hi ca Nh nc v cc t chc.

279

+ Ni dung, yu cu phng chng t nn c bc : Kp

thi pht hin khng t nn c bc ly lan pht trin
gy hu qu tc hi, c bit trong sinh vin v nh trng.
Tin hnh ng b cc bin php u tranh xo b
nguyn nhn, iu kin ca t nn c bc. Phi hp cht
ch gia chnh quyn a phng, cc c quan u
tranh trit ph cc nhm, ng dy t chc hot ng ;
x l nghim minh cc i tng hot ng c bc.
T nn m tn d oan : M tn d oan l t nn x
hi bao gm cc hnh vi biu hin thi qu lng tin m
qung vo nhng iu huyn b khng c tht, t c
nhng suy on khc thng, dn n cch ng x mang
tnh cht cung tn, hnh ng tri vi nhng chun mc
ca x hi, gy hu qu xu n sc kho, i sng vt
cht, tinh thn ca ngi dn, n an ninh trt t.
+ c im ca t nn m tn d oan : l mt biu
hin ca cc h tc lc hu, tn d ca x hi c cn st li
trong x hi hin nay ; n kch thch v ph hp vi tm l
ca mt b phn ngi trong x hi c trnh nhn thc
thp km.
T nn m tn d oan c biu hin di nhiu hnh
thc a dng v c xu hng ly lan pht trin nhanh nht l
nhng vng su, vng xa, nhn thc ca qun chng cn
lc hu. i tng tham gia t nn m tn d oan phn ln l
ph n, nhng ngi c trnh nhn thc thp km, hon
cnh gia nh gp nhiu trc tr, cuc sng o le... ngoi
ra cn c mt s cn b cng nhn vin chc, mt s c hc
thc cao v mt b phn nh sinh vin cng mc phi t
nn ny.
i tng reo rc m tn d oan li dng lng tin, li dng
thn thnh, tri pht, may ri c hnh vi cu cng, ng
bng, bi ton nhm bun bn thn thnh kim li hoc
tuyn truyn, reo rc m tn d oan gy nh hng xu
n trt t an ton x hi.
a bn xy ra c khp mi ni song ch yu tp
trung nhng ni cng tc qun l x hi, qun l vn ho
280

cn bc l nhiu yu km, trnh nhn thc ca qun

chng cn lc hu.
T nn m tn d oan hin ang c cc i tng
phn ng v cc th lc phn cch mng trit li dng
chng ph cch mng Vit Nam, nht l vng su, vng
ng bo dn tc t ngi trnh nhn thc cn lc hu,
thp km.
T nn m tn d oan gy nn nhng hu qu xu cho
x hi nh lm tan v hnh phc nhiu gia nh, nh hng
n tnh mng, sc kho con ngi, gy thit hi n ti
sn ca qun chng, nh hng xu ti an ninh trt t.
+ Ni dung, yu cu phng chng t nn m tn d
oan : Nng cao trnh nhn thc cho ton dn v sinh
vin h t gic u tranh vi t nn m tn d oan ;
phn bit c nhng hnh vi m tn d oan vi cc hot
ng tn ngng, tn gio trong qun chng nhn dn, vi
nhng hot ng l hi truyn thng vn ho dn tc. Kp
thi pht hin cc hnh thc hot ng m tn d oan
c bin php ngn chn.
d) Trch nhim ca nh trng v sinh vin trong
phng chng t nn x hi
i vi nh trng :
Thc hin y chng trnh gio dc trong nh trng v phng chng t nn x hi ; tuyn truyn, gio dc
nng cao thc php lut cho sinh vin trong phng chng
cc t nn nghin ma ty, mi dm, c bc ; phn nh r
m tn d oan vi cc hot ng tn gio, t do tn ngng
ca qun chng nhn dn ; gio dc li sng lnh mnh,
u tranh chng li sng bung th, li sng try lc, sng
gp.
Xc nh r hu qu tc hi tng loi t nn x hi,
nguyn nhn v con ng ly lan ; phi hp vi cc c quan
chc nng, lnh o ch o cc cc t chc on, Hi ph
n... trong u tranh phng chng t nn x hi ; phi kt
hp vi lc lng cng an c s, chnh quyn a phng v
gia nh qun l cht ch sinh vin ngoi tr ch ng
281

pht hin cc hnh vi hot ng ma ty, mi dm, c bc,

ng bng bi ton... c bin php ngn chn kp thi.
Nm chc tnh hnh sinh vin c hnh vi hot ng
cc t nn x hi, cung cp cho lc lng bo v, c quan
cng an nhng t im, t chc, ng dy hot ng t
nn x hi, phi hp x l theo quy nh ca php lut. Phi
hp cng chnh quyn a phng, lc lng bo v vn ho
lm trong sch a bn trong trng v khu vc xung quanh.
Gip cho sinh vin hiu r cc m mu ca cc th lc
phn ng trong vic li dng t do tn ngng chng
ph cch mng Vit Nam. Pht hin cc trng hp r r li
ko sinh vin tham gia vo cc t o, cc hot ng t nn
x hi.
T chc cho sinh vin cc lp k cam kt khng tham gia
cc hot ng t nn x hi ; xy dng cc ni quy, quy ch
qun l k tc x, xy dng cc t t qun trong hc tp,
rn luyn, vui chi. T chc cc hot ng thi tm hiu
lut, php lnh, cc vn bn ca ng, Nh nc v phng
chng t nn x hi, c bit t nn ma ty, mi dm, c
bc ang c du hiu tng nhanh trong gii tr. T chc cc
hot ng vn ho, vn ngh, th thao thu ht sinh vin
tham gia.
i vi sinh vin :
Nhn thc r hu qu ca t nn x hi, con ng dn
n ti phm ; khng tham gia cc t nn x hi di bt k
hnh thc no ; khng b li ko cm d bi nhng khoi
cm, nhng li sng tru lc, coi trng ng tin, ch p
ln o c, php lut, bn r s nghip ca bn thn.
C trch nhim pht hin cc hnh vi hot ng t nn
x hi, cc con ng dn n t nn, ng dy hot ng
ma ty, mi dm, c bc... bo co kp thi cho nh trng
hoc lc lng cng an c s.
Khng c cc hnh vi m tn d oan hoc tham gia
vo cc h tc lc hu khc. Bng kin thc c hc
phn bit c cc trng hp t do tn ngng, cc trng hp
tham quan di tch vn ho vi vic li dng hot ng m
tn d oan. Cnh gic trc cc hnh vi ca cc i tng
282

"bun thn bn thnh" v m mu chng ph cch mng Vit

Nam ca cc th lc phn ng ; pht hin cc hnh thc
biu hin mi ca t nn m tn, ca cc loi t o ny sinh
trong lp, trong trng bo co vi nh trng, chnh quyn
a phng c bin php ngn chn kp thi.
Ch ng pht hin cc trng hp sinh vin trong lp c
nhng du hiu khc thng, nhng hon cnh o le, gp
trc tr trong hc tp, trong tnh yu c bin php
ng vin, gip khng h b sa ng vo cc t nn x
hi, tin vo cu cng, bi ton ; am m, khoi cm... gp
g, ng vin nhng sinh vin lm li, cm ho, gio dc h
tin b tr thnh ngi c ch.
K cam kt khng tham gia vo cc hot ng t nn x
hi nh ma ty, mi dm... C thi hc tp nghim tc, c
li sng lnh mnh, tch cc tham gia cc t t qun, thanh
nin xung kch tun tra kim sot bo v k tc x, bo v
nh trng.
CU HI N TP
1. Nu nng ni dung ca cng tc phng nga ti phm,
mi quan h gia cc ni dung ca hot ng phng nga
ti phm.
2. Nu v phn tch mi quan h gia cc ch th
trong t chc hot ng phng nga ti phm, lin h vi
thc t mi trng hc tp, cng tc.
3. Vai tr ca sinh vin trong cng tc phng chng ti
phm, lin h vi mi trng hc tp ca bn thn.
4. Nu v phn tch cc ch trng, quan im ca
ng, Nh nc trong u tranh, phng chng t nn x hi.
cng tc phng chng t nn x hi t hiu qu cn ch
g v lnh vc php lut ?
5. Nu ni dung, phng php phng chng t nn x hi.
lm tt cng tc phng chng t nn x hi ni chung cn
c nhng gii php no (v php lut, v t chc thc
hin, v xy dng mi trng sng...) ?

283

TI LIU THAM KHO

1.

Ch th 12-CT/TW ngy 03/5/2007 ca B Chnh tr v tng

cng s lnh o ca ng i vi cng tc Gio dc quc
phng, an ninh trong tnh hnh mi.

2.

ng Cng sn Vit Nam, Vn kin i hi i biu ton quc

ln th VIII, IX, X ; Ngh quyt Trung ng 8/Kha IX, NXB
Chnh tr Quc gia.

3.

ng Cng sn Vit Nam, Cng lnh xy dng t nc trong

thi k qu ln ch ngha x hi, NXB S tht, H Ni,
1991.

4.

Hin php nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam nm 1992

(sa i, b sung nm 2001).

5.

Lut v An ninh quc gia, 2004 ; Lut Bin gii Quc gia, 2003
; Lut Cng an nhn dn, 2005 ; Lut Gio dc, 2005 ; B Lut
Hnh s, 1999 ; Lut Ngha v qun s, 1981 (sa i, b
sung nm 1990, 1994, 2005) ; Lut Phng chng ma tu,
2003 ; Lut Phng chng mi dm, 2003 ; Lut Quc phng,
2005 ; B Lut T tng hnh s, 2003 ; Lut Thanh nin,
2001.

6.

Php lnh ng vin cng nghip quc phng, 2003 ; Ngh

nh s 219/CP ngy 28/12/1961 ca Hi ng Chnh ph
(nay
l
CP)
;
Ngh nh Gio dc quc phng - an ninh s 116/2007/N-CP
ngy 10/7/2007.

7.

Ch th s 18/2000/CT-TTg ngy 21 thng 9 nm 2000 ca

Th tng Chnh ph v Tng cng cng tc dn vn.

8.

Ngh quyt 05 ; 06 ca Chnh ph v u tranh phng chng

t nn mi dm v t nn ma tu, 1993.

9.

Ngh quyt 87/CP nm 1995 v u tranh phng chng mt

s loi t nn x hi nguy him.

10. Ngh quyt 09/CP ca Chnh ph v Tng cng cng tc u

tranh chng ti phm trong tnh hnh mi ; Quyt nh 138
ca Th tng Chnh ph v Chng trnh quc gia phng
chng ti phm.

284

11. Cc vn bn hin hnh v gio dc quc phng - an ninh cho

hc sinh, NXB Qun i nhn dn, H Ni, 2005.
12. ng V Hot, H Th c - L lun dy hc i hc, NXB i
hc Quc gia, H Ni, 2005.
13. Gio trnh Nhng vn c bn trong phng, chng ti
phm v ma tu, Hc vin Cnh st nhn dn, 2005.
14. Gio trnh T chc phng, chng nghin ma tu, Hc vin Cnh
st nhn dn, 2002.
15. Cc loi ma tu thng gp, NXB Cng an nhn dn, 2001.
16. Gio trnh Qun l nh nc v an ninh trt t, Hc vin Cnh st
nhn dn, 2007.
17. Gio trnh Lch s qun s, NXB Qun i nhn dn, H
Ni, 1997.
18. Gio trnh ti phm hc, Trng i hc Tng hp H Ni, 1995.
19. B Tng Tham mu, Mt s vn bn quy nh chi tit v hng
dn thc hin Php lnh ng vin cng nghip, 2006.
20. B Tng Tham mu, Hng dn mt s ni dung v cng tc
ng vin qun i v ng vin cng nghip, 2005, 2006.
21. B Tng Tham mu, Cng tc ng vin qun i, NXB
Qun i nhn dn, H Ni, 2001.
22.

B Tng tham mu, Mt s vn bn quy phm php lut

hin hnh v Lut Ngha v qun s, Php lnh v Lc lng
dn qun t v, NXB Qun i nhn dn, H Ni, 2003.

23. B Quc phng, Ngh thut nh gic gi nc ca dn tc

Vit Nam, 1990.
24. Lnin, Ton tp, tp 17, v Thi ca ng cng nhn i
vi tn gio, NXB Tin b, Mtxcva, 1979.
25. B Quc phng, Trung tm T in bch khoa qun s, T
in bch khoa qun s Vit Nam, NXB Qun i nhn
dn, H Ni, 2004.
26. Phm Quang nh, Din bin ho bnh v cuc u tranh
chng Din bin ho bnh Vit Nam, NXB Qun i
nhn dn, H Ni, 2005.
27.

B Tng Tham mu, T in Thut ng qun s, NXB Qun

i nhn dn, H Ni, 2007.

285

28. Tp ch Quc phng ton dn, Cng ngh qun s th k

XX v xu hng pht trin u th k XXI, 9/2000.
29. Tp ch Khoa hc qun s, Phng th dn s trong phng
chng v kh cng ngh cao, 7/2003.
30. Tp ch Khoa hc qun s, Mt s bin php phng chng
tin cng ng khng bng v kh cng ngh cao, 4/2004.
31. Hc vin Quc phng, Ti liu nghin cu, tham kho v phng
trnh, nh tr.
32. Phan Xun Sn, Lu Vn Qung (ng ch bin), Nhng vn
c bn v chnh sch dn tc nc ta hin nay, NXB
Chnh tr Quc gia, H Ni, 2006.
33. Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, Quc phng Vit Nam
(Sch trng Quc phng Vit Nam), NXB Th gii, H Ni,
2004.
34. GS.TS Nguyn Xun Ym cng tp th tc gi. Mi dm, ma
tu, c bc, ti phm thi hin i, NXB Cng an nhn dn,
H Ni, 2003.

286

Mc lc
Trang
Li ni u.................................................................................... 3
Bi 1
I TNG, PHNG PHP NGHIN CU
MN HC GIO DC QUC PHNG AN NINH ....................5
Bi 2
QUAN IM CA CH NGHA MC LNIN,
T TNG H CH MINH V CHIN TRANH
QUN I V BO V T QUC........................................13
Bi 3
XY DNG NN QUC PHNG TON DN,
AN NINH NHN DN.........................................................36
Bi 4
chin tranh nhn dn bo v
t quc vit nam x hi ch ngha.................................46
Bi 5
Xy dng lc lng v trang
nhn dn vit nam........................................................56
Bi 6
KT HP PHT TRIN KINH T x hi VI TNG CNG
CNG C QUC PHNG AN NINH ..................................66
Bi 7
NGH THUT QUN S VIT NAM....................................93
Bi 8
PHNG CHNG CHIN LC "Din bin ho bnh", BO
LON LT CA CC TH LC TH CH I VI CCH
MNG VIT NAM.............................................................119
Bi 9
PHNG CHNG CH TIN CNG HO LC
BNG V KH CNG NGH CAO.....................................133
Bi 10
XY DNG LC LNG DN QUN T V,
LC LNG D B NG VIN V NG VIN CNG NGHIP
QUC PHNG..................................................................146

287

Bi 11
XY DNG V BO V
CH QUYN LNH TH, BIN GII QUC GIA...................165
Bi 12
MT S NI DUNG C BN V DN TC,
TN GIO V U TRANH PHNG CHNG CH LI DNG
VN DN TC V TN GIO CHNG PH CCH MNG
VIT NAM ......................................................................182
Bi 13
nhng vn c bn v bo v
an ninh quc gia v gi gn trt t,
an ton x hi.................................................................202
Bi 14
XY DNG PHONG TRO
TON DN BO V AN NINH T QUC..........................231
Bi 15
NHNG VN C BN V U TRANH PHNG CHNG TI
PHM V T NN X HI..................................................260
TI LIU THAM KHO.................................................................284
Mc lc287

I - MC CH, YU CU..................................................5
II - I TNG NGHIN CU..............................................5
III - PHNG PHP LUN V CC PHNG PHP NGHIN
CU.....................................................................................7
IV - GII THIU V MN HC GIO DC QUC PHNG
AN NINH............................................................................10
I - MC CH, YU CU................................................13
II - NI DUNG...............................................................14
Cu hi n tp...........................................................36
I - MC CH, YU CU................................................37
II - NI DUNG...............................................................37
CU HI N TP...........................................................46
I - Mc ch, yu cu.................................................47
II - Ni dung.................................................................47
cu hi n tp............................................................56
288

I - Mc ch, yu cu.................................................56
II - Ni dung ...............................................................56
Cu hi n tp...........................................................66
I - MC CH, YU CU................................................67
II - NI DUNG...............................................................67
CU HI N TP...........................................................92
I - MC CH, YU CU................................................93
II - NI DUNG...............................................................93
CU HI N TP.........................................................119
I - MC CH, yu cu...............................................119
II - NI DUNG.............................................................119
CU HI N TP.........................................................132
I - MC CH, YU CU.............................................133
II - NI DUNG.............................................................133
CU HI N TP.........................................................146
I - MC CH, YU CU..............................................147
II - NI DUNG.............................................................147
CU HI N TP.........................................................164
I - MC CH, YU CU..............................................165
II - NI DUNG ............................................................165
CU HI N TP.........................................................182
I - MC CH, YU CU .............................................182
II - Ni dung..............................................................183
CU HI N TP........................................................201
I - Mc ch, yu cu...............................................202
II - NI DUNG.............................................................202
Cu hi n tp.........................................................231
I - MC CH, YU CU..............................................231
II - NI DUNG ............................................................232
CU HI N TP.........................................................260
I - MC CH, YU CU..............................................260
II - NI DUNG.............................................................261
CU HI N TP.........................................................283

289

Gio trnh Gio dc quc phng - an ninh

(Dng cho sinh vin cc trng i hc, cao ng) Tp mt

M s: 7G073y9 DAI
In 10.000 bn (Q : 14), kh 16 x 24 cm. In ti X nghip in
NXB Lao ng x hi.
a ch : Ng Ho Bnh 4, ph Minh Khai, Hai B Trng, H
Ni.
S KKH xut bn : 04 - 2009/CXB/271 - 2117/GD.
In xong v np lu chiu thng 3 nm 2009.

290