BOOK REVIEW FROM BITISH TO BUMIPUTERA RULE

Malaysia mungkin lebih dikenali dalam dunia antropologi untuk kajian Iban, Penan, Semai dan orang asli bukan Islam serta kajian mengenai petani Melayu di Negeri Sembilan dan Kelantan. Pada awal dekad yang lalu, ahli antropologi dan lain-lain telah meluaskan dan memperkayakan pengetahuan kita tentang etnografi Malaysia dengan penyelidikan mengenai topik-topik baru (politik Cina di kampung dan negeri; bentuk setiap tentangan politik, budaya lisan, tradisi bertulis dan celik di dunia Melayu-Indonesia) dan kawasan baru (seperti Kedah, Terengganu dan Selangor). Yang menonjol pada masa kini ialah sumbangan baru-baru ini, Shamsul AB iaitu seorang antropologi sosial yang mengkaji tentang sebuah daerah yang kebanyakannya adalah orang Melayu di Selangor, yang memberi tumpuan kepada politik tempatan dan pembangunan luar bandar sejak Malaysia (dahulu Malaya) mencapai kemerdekaan pada tahun 1957.

Buku tentang From British to Bumiputera Rule oleh Shamsul AB menambah satu lagi dimensi yang penting untuk kajian politik di Malaysia iaitu yang telah dikuasai oleh analisis penyata pilihan raya dan corak pengundian etnik dengan sejarah politik dan biografi. Dengan memberi tumpuan kepada bagaimana dasar-dasar pembangunan Malaysia telah menjejaskan kehidupan orang ramai, buku ini memberikan pelengkap yang amat diperlukan untuk kajian pembangunan makro tahun 1960-an dan 1970-an iaitu yang sering dianggap sebagai organisasi dan birokrasi lebih daripada kejuruteraan sosial dan merancang (apatah lagi yang tidak diingini) perubahan. Komitmen penulis iaitu Shamsul AB untuk antropologi sejarah juga ditambah. Hal ini demikian adalah jelas terutamanya dalam bab mengenai sejarah sosial tapak bidang pengarang dari era prakolonial melalui pemerintahan British (1874-1957) dan kemerdekaan. Berikutnya, Shamsul AB bukan sahaja menggambarkan bias kelas dalam dasar pertanian British malahan, beliau menyentuh juga mengenai pemberian hak milik tanah getah, skim tanam semula, dan sebagainya, malahan beliau juga menunjukkan bagaimana analisis segmen masyarakat tempatan

yang berbeza telah terjejas oleh ini dan dasar-dasar yang berkaitan serta bagaimana dasar itu membawa kepada peningkatan perbezaan sosial di bawah pemerintahan British.

Bab-bab seterusnya adalah menangani kesinambungan antara dasar-dasar pembangunan era penjajahan dan orang (masyarakat) awal dekad yang lalu atau selepas kemerdekaan. Penulis menunjukkan bahawa proses pembangunan telah dipolitikkan dalam tahun-tahun kebelakangan ini, terutama dengan pelaksanaan pada tahun 1971 iaitu di bawah program Dasar Ekonomi Baru yang menjurus ke arah membasmi kemiskinan dan "penyusunan semula masyarakat" untuk menghapuskan pengenalan "kaum" kumpulan dengan fungsi ekonomi dan status. Beberapa perhatian diberikan semasa perbincangan dan yang paling berkesan ialah mengenai bagaimana dasar-dasar dan program-program dibentuk di peringkat kebangsaan telah dilaksanakan di keduadua peringkat negeri dan di daerah-daerah tertentu serta di kampung-kampung. Di dalam proses itu, ia berubah mengikut keperluan politik iaitu ahli-ahli politik dan birokrat. Pegawai-pegawai peringkat daerah khususnya sering cash di atas "urusan pembangunan" dan yang selainnya berniat untuk menggulingkan dasar-dasar dan program-program kebangsaan melalui beberapa tindakan yang didorong oleh kebimbangan dengan kerjaya politik sendiri dan keperluan mereka untuk memberi ganjaran kepada penyokong dan sekutu yang berpotensi serta menjatuhkan saingan dan pengkritik. Shamsul AB menganalisis terhadap penggunaan jentera di peringkat daerah pentadbiran dan projek-projek pembangunan untuk mengawal mereka yang menentang parti politik pemerintah atau puak yang dominan terutamanya menarik minat dan yang membawa kewajaran apabila dilihat berdasarkan kepada trend semasa dalam arena politik negara Malaysia.

From British to Bumiputera Rule adalah sebuah buku yang dikaji dengan teliti, berhati-hati semasa berhujah dan yang ditulis dengan baik. Walaupun penulis mungkin telah meneruskan kesan teori penemuan beliau dengan lebih terperinci namun, beliau telah memberikan sumbangan yang berharga di Malaysia khususnya dan Asia Tenggara amnya. Sosiologi, sains politik, dan mereka yang terlibat dalam pembangunan luar bandar dan pentadbiran awam juga akan mendapat manfaat daripada membaca buku ini.