Veri Taban Nedir?

Birbiriyle ilikisi olan verilerin tutulduu,

Kullanm amacna uygun olarak dzenlenmi veriler

topluluunun, Mantksal ve fiziksel olarak tanmlarnn bulunduu Bilgi depolardr.

Veri Taban rnekleri

niversite- renci leri Bilgi Sistemi
Hastane-Hasta, doktor, tedavi, ara-gere, mali bilgiler Ticari bir irket- Msteri, rn, Sat, deme,

Teslimat bilgileri Banka-Mteri, mevduat, kredi kart, kredi bilgileri

Veri taban
Veri taban kavram ilk olarak 1980li yllar
Basit bir web uygulamasndan uluslararas kurulularn byk ve kark verilerine

kadar pek ok alanda veri taban uygulamalarna ihtiya durulmaktadr.

Veri Taban Ynetim Sistemi Nedir?

Yeni bir veritaban oluturmak,
Veri tabann dzenlemek Kullanmak, Gelitirmek Bakmn yapmak iin eitli karmak ilemlerin gerekletirildii bir

yazlm sistemidir.

Veri Taban Ynetim Sistemlerinin Snflandrlmas

Veri Modeline Gre Hiyerarik A likisel Nesneye Ynelik Kullanc Saysna Gre Tek kullancl ok kullancl

Hiyerarik veritabanlar
Veri tabanlar iin kullanlan ilk modeldir
Hiyerarik veritabanlar bilgileri bir aa yasnda

saklarlar.

A veritabanlar
Hiyerarik veritabanlar yetersiz kalnca 1960larn

sonunda verilerin aalarn daha gelimi hali olan graflar eklinde sakland yap ortaya kmtr.

likisel veritabanlar
1970lerin banda gelitirilmitir.
Bu sistemde veriler tablo eklinde saklanr. Tablolar arasndaki balantlar matematiksel ilikilerle

gsterilir. Gnmzdeki hemen hemen tm veri taban programlar bu yapdadr.

likisel veritabanlar

Nesneye Ynelik veritabanlar

Gnmzdeki pek ok kelime ilemci ve hesap tablosu

programnda kullanlan nesneler artk veritabanlarnda da kullanlmaktadr.

Nesneye ynelik veritaban C++ gibi nesneye ynelik

bir dille oluturulan ve yine bu tarz bir dille kulanlan veri taban anlamna gelir.

Neden veri taban kullanlr?

Verilerin tutulmas, saklanmas ve eriilmesinde

geleneksel yaklam verilerin ayr ayr dosyalarda gruplanmas yaklamn kullanmaktadr.

Verilerin artmas, verilere ayn anda erime ve

dzenlenme ihtiyac ile geleneksel yakam yetersiz kalmtr.

Veri Taban Yaklamnn Avantajlar

Ortak verilerin tekrarn nIenmesi;
Verilerin merkezi denetiminin ve tutarllnn

salanmas Veri payIamnn salanmas Fiziksel yap ve eriim yntemi karmaklklarnn, ok katmanl mimarilerle kullancdan gizlenmesi, Her kullancya yalnz ilgilendii verilerin, alk olduu kolay, anlalr yaplarda sunulmas

Veri Taban Yaklamnn Avantajlar

Sunulan zmleme, tasarm ve gelitirme aralar ile

uygulama yazlm gelitirmenin kolaylamas. Veri btnlnn gerekli olanaklarn salanmas, Gvenlik ve gizliliin istenilen dzeyde salanmas Yedekleme, yeniden balatma, onarma gibi iletim sorunlarna zm getirilmesi

Veri Taban Ynetim Sistemleri

Oracle database IBM DB/2 Adaptive Server Enterprise Informix Microsoft Access Microsoft SQL Server Microsoft Visual FoxPro MySQL PostgreSQL Progress SQLite Teradata CSQL OpenLink Virtuoso

Veri Taban Yaps

Veri taban

Tablo

Tablo

Tablo

Tablo

Tablo

Alan 1 1 2 3

Alan 2

Alan3

Alan4

Tablo
Bir veritaban tablolarda saklanan verilerden oluur.
Tablolar verilerin satrlar ve stunlar halinde

dzenlenmesiyle oluan veri grubudur. rnein ders ierii ve renci bilgilerini veritabannda saklamak iin 2 tablo oluturulur:
Ogrenci_bilgileri icerik

Tablo
Tablo iindeki her bir bilgi kayt,
Stunlar ise alan olarak isimlendirilir. rnein renci bilgileri tablosunda renci numaras, ad soyad, doum tarihi, doum yeri, e-mail adresi

bilgileri yer alacaksa

Tablo
Ogr_no Ad_soyad 1 2 3 4 5 6 Aye ztrk Sema zdemir Serdar Glpnar Mehmet Efe Zerrin Polat Ulviye Kubal

Alan
d_tarih 01.11.1979 24.05.1975 06.06.1983 11.02.1978 22.08.1980 12.12.1984 d_yeri Konya Ankara Adana Nide Antalya stanbul e-mail ayse@gazi.edu.tr sema@gazi.edu.tr

Alan serdar@gazi.edu.tr
mehmet@gazi.edu.tr zerrin@gazi.edu.tr ulviye@gazi.edu.tr

Kayt

Veri Trleri
Veri tabannda tutulan kaytlarn yaps hakknda bilgi

sahibi olmak iin Alanlarn baz zelliklerinin nceden tanmlanmas gerekir.

rnein personel sicil numaras mutlaka tam say, ad

soyad harflerden olumas gibi

Access-Veri Trleri
Metin : Yazlacak bilgiler harflerden veya hem harf hem de saylardan meydana geliyorsa kullanlacak veri trdr.
Bu alana bolukta dahil olmak zere en fazla 255 karakter

bilgi yazlabilir.
Bu alana yazlan bilgiler sadece saylardan da oluabilir,

ama yazlan saylar hesaplama ilemlerinde kullanlamazlar.

Access-Veri Trleri
Not : Uzun metin yada metin ve say bileimi kullanlabilir.
Genelde aklama ya da uzun bir not yazlacaksa bu alan kullanlr. 64.000 karakterle snrldr.

Access-Veri Trleri
Say : renci numaras, rencinin snf gibi saysal bilgiler iin kullanlr.
Saysal alanlar matematiksel hesaplamalarda

kullanlabilir. Bor, alacak, renci harc gibi. Tarih/Saat : 100 ile 9999 arasndaki yllar iin tarih ve saat deerleridir.

Access-Veri Trleri
Para Birimi : Bir ile drt arasndaki ondalk basama olan, matematik hesaplamalarnda kullanlan para birimi deerleri ve saysal veriler. Otomatik Say : Tabloya yeni bir kayt eklendiinde, Access tarafndan atanan benzersiz ardk (birer birer artan) ya da rasgele saylar. Otomatik say alanlar deitirilemez.

Access-Veri Trleri
Evet/Hayr : Yalnzca iki deerden birini ieren alanlar Evet / Hayr, Doru / Yanl, Ak / Kapal gibi alanlar gibi. OLE Nesnesi : Access tablosuna balanm ya da kattrlm bir nesne.
(Microsoft Word veya Excel alma sayfas gibi)

Access-Veri Trleri
Kpr : Tklandnda kullancy baka bir dosyaya, dosyadaki bir konuma veya Internetteki (www) bir blgeye ynlendiren balant. Arama Sihirbaz : Deerleri baka tablo, sorgu ya da deerler listesindeki deerlerden seilen bir alan yaratmamza yardmc olan sihirbaz.

MYSQL Veri Trleri

TINYINT:

Tam say -128 den 127e

MYSQL Veri Trleri

SMALLINT:

Tam say -32768 den 32767e

MYSQL Veri Trleri

MEDIUMINT:

Tam say -8388608den 8388607e

MYSQL Veri Trleri

INT(n):Tamsay

Yanlzca integer(tamsay) deeri tutar -2147483648'den 2147483647 kadar deien diziye "signed" (iaretli), 0'dan 4294967295'e kadar deienine "unsigned" (iaretsiz) denir

MYSQL Veri Trleri

BIGINT:

Tam say -9223372036854775808den 9223372036854775807e

MYSQL Veri Trleri

FLOAT:

Saylar kesirleri ile birlikte tutar. Max. karakter genilii parametre olarak alnr. (23 basamaa kadar)

MYSQL Veri Trleri

DOUBLE:

Saylar kesirleri ile birlikte tutar. Max. karakter genilii parametre olarak alnr. (24ten 53 basamaa kadar)

MYSQL Veri Trleri

DECIMAL:

Saylar kesirleri ile birlikte tutar. Tam ksm maksimum 64 Kesirli ksm maksimum 30 deerini alabilir.

MYSQL Veri Trleri

DATETIME:

Yl+Ay+Gn+Saat+Dakika+Saniye biimindeki zaman bilgisi YYYY-MM-DD HH:MM:SS

MYSQL Veri Trleri

TIMESTAMP:

1 Ocak 1970'den 18 Ocak 2038'e kadar olan ve Yl+Ay+Gn+Saat+Dakika+Saniye biimindeki zaman bilgisi. YYYYMMDDHHMMSS

MYSQL Veri Trleri

DATE:

1000-01-01'den 9999-12-31'e kadar deiebilen tarih alan. YYYY-MM-DD

MYSQL Veri Trleri

CHAR(n):

n says kadar karakteri olan sabit uzunluklu veridir.

MYSQL Veri Trleri

TEXT:

En fazla 65535 karakter alabilen metin alan.

MYSQL Veri Trleri

MEDIUMTEXT:

En fazla 16777215 karakter alabilen metin alan

MYSQL Veri Trleri

VARCHAR(n):

n saysn gememek artyla deien boyutta karakter

MYSQL Veri Trleri

BOOL:

0 veya 1 deerini alan veri trdr.

Anahtar (Key)
Anahtar bir veya birden fazla alann bir satr iin

niteleyici olarak girilmesi iin zorlanan bir eit zorlaycdr.

2 eit anahtar vardr: Birincil Anahtar (Primary Key) Yabanc Anahtar (Foreign Key)

Birincil anahtar
Bir kayta ulamay salayacak anahtar veridir.
rnei renciler arasnda iki Ahmet var. Arama

yaparken istediimiz Ahmeti bulmak iin her bir renciye zel bir numara olmaldr.
rnein renci numaras

Birden fazla alanda birlikte birincil anahtar olabilir

Yabanc anahtar
Bir tabloya girilebilecek kaytlar baka bir tablonun

belli alanndaki verilerle

snrlandrmaya ve ilikilendirmeye yarar.

rnein rencilerin not verilerinin girildikleri

tablodaki her satra renci bilgileri tablosundaki renci no ile eleen bir deer girilmesi gibi.

Veri taban Tasarlama

1. Nesneler tanmlanr
Ktphane sistemi: kitap, yeler, trler, dn hareketleri

Veri taban Tasarlama

2. Her nesne iin bir tablo oluturulur.
kitap, uyeler, turler, odunc_hareketleri

Veri taban Tasarlama

3. Her tablo iin bir anahtar alan seilir
Kitap tablosu: kitapno yeler tablosu: uyeno

Veri taban Tasarlama

4. Nesnelerin her bir zellii iin tabloya stun eklenir
Kitap tablosu: kitapno, yl, yazar, ad, ilgili olduu alan

Veri taban Tasarlama

5. Tekrarlayan nesne zellikleri iin ek tablolar oluturulur.
stek tablosu
uyeno stek _tarihi Kitap_adi Kitap_yili Kitap_yazari ilgili _alan

Veri taban Tasarlama

6. Tablo ile dorudan ilikili olmayan alanlar belirlenir.
dn hareketleri tablosunda kitab dn alan yenin adresi dorudan bu tablo ile ilikili deildir. Bu veri ye bilgilerinin tutulduu uyeler tablosunda yer almaldr.

Veri taban Tasarlama

7. Tablolar arasndaki ilikiler tanmlanmaldr.
Tanmlanan tablodaki alanlarn birbiri ile ilikisi tanmlanr. rnein uyeler tablosundaki uyeno ile odun_tablosundaki uyeno alan ilikilendirilmelidir.

Kaynaklar
Kseolu, K. (2005). Veri Taban Mant. efik

Matbaas. stanbul Aloko Burma, Z. (2005). Veritaban Ynetim Sistemleri ve SQL / PL - SQL / T SQL. Sekin Yaynclk. Ankara