Odreivanje ABO i Rh krvnih grupa

Prema ABO sistemu krvnih grupa ljudi se svrstavaju u etiri glavne krvne grupe (A, B, AB i O), koje se meusobno razlikuju prvenstveno na osnovu prisustva odreenog aglutinogena (antigena) u membrani eritrocita (slika 1.). Pored aglutinogena u membrani eritrocita, vano obeleje jedne krvne grupe je prisustvo antitela (tzv. aglutinina) u krvi (Slika 1.). Ova antitela sposobna su da odreaguju protiv stranih aglutinogena, ukoliko sa njima dodju u kontakt. Osim antigena u ABO sistemu krvnih grupa, kliniki su najvaniji antigeni Rh sistema, od kojih je D aglutinogen (antigen) najvaniji, te naziv Rh pozitivan oznaava osobu koja poseduje D aglutinogen (D antigen) u membrani svojih eritrocita.

Slika 1. Aglutinogeni i antigeni ABO i Rh sistema krvnih grupa

Izvoenje vebe: Za odreivanje krvnih grupa metodom na keramikoj ploici upotrebljavaju se komercijalni serumi, koji u sebi sadre antitela sposobna da odreaguju protiv aglutinogena odreene krvne grupe. U upotrebi su etiri razliite vrste seruma: Serum anti-A , koji u sebi sadri antitela protiv aglutinogena A Serum anti-B , koji u sebi sadri antitela protiv aglutinogena B Serum anti-AB , koji u sebi sadri antitela i protiv aglutinogena A i protiv aglutinogena B Serum anti-D , koji u sebi sadri antitela protiv aglutinogena D Na keramiku ploicu napisati anti A, anti B, anti AB i anti D. Ispod svakog naziva staviti po kap odgovarajueg seruma (sa navedenim antitelima). Lancetom probosti jagodicu domalog prsta i uglom mikroskopske ploice pomeati kap krvi

iz prsta i kap seruma anti A, zatim kap krvi i kap seruma anti B, pa anti AB i na kraju pomeati krv i serum anti D. Za svaku kap krvi i sledei serum koristiti drugi ugao iste mikroskopske ploice. Saekati tri minuta i oitati reakciju. Pojava pahuljica aglutinisanih eritrocita koje plivaju u izbistrenom serumu predstavlja pozitivnu reakciju, a ako meavina kapi ostane jednolino mutna, reakcija je negativna (Slika 2.).

Slika 2. Pozitivna (LEVO) i negativna (DESNO) reakcija na keramikoj ploici pri odreivanju krvnih grupa

Mogu se uoiti sledee pojave: 1. pozitivna reakcija za anti A i anti AB serum A krvna grupa 2. pozitivna reakcija za anti B i anti AB serum B krvna grupa 3. pozitivna reakcija za anti A, anti B i anti AB serum AB krvna grupa 4. nema pozitivnih reakcija O krvna grupa 5. pozitivna reakcija za anti D serum Rh+ negativna reakcija za anti D serum Rh-

*Metoda odreivanja krvnih grupa na ploici nije pouzdana!

VANA NAPOMENA: Sve to je potrebno da zanate vezano za svaku vebu, pa i ovu, uete na samoj vebi od asistenta. Ipak, ukoliko neko eli pre vebe da se upozna sa istom moe poitati o krvnim grupama u Medicinskoj fiziologiji, Ganong WF!