You are on page 1of 13

n Tp Trit: Cu 1: Mi quan h gia vt cht v thc, ngha ca n trong thc tin?

n? Vt cht: l phm tr trit hc dng ch tn ti khch quan, c em li cho con ngi trong cm gic, c cm gic ca chng ta chp li, chp li, phn li v tn ti khng l thuc vo cm gic. Vt cht tn ti bng cch vn ng v thng qua vn ng th hin s tn ti ca mnh. Khng th c vt cht khng vn ng v khng c vn ng ngoi vt cht. ng thi vt cht vn ng trong khng gian v thi gian; khng gian v thi gian l hnh thc tn ti ca vt cht, l thuc tnh chung vn c ca dng vt cht c th. thc: l tn ti ch quan, l s phn nh nng ng, sng to th gii khch quan ca b no ngi thng qua hot ng thc tin. Chnh v vy, khng th xem xt hai phm tr ny tch ri, chng nhc, cng khng th coi thc (bao gm cm xc, ch, t thc, tri thc, v thc) l ci c trc, ci sinh ra v quyt nh tn ti, pht trin ca th gii vt cht. Mi quan h gia vt cht v thc l mi quan h bin chng, trong vt cht quyt nh thc, thc c tnh c lp tng i v tc ng tr li vt cht thng qua hot ng thc tin ca con ngi. Vai tr ca vt cht i vi thc: trong mi quan h vi thc, vt cht l ci c trc, thc l ci c sau, vt cht l ngun gc ca thc, vt cht quyt nh thc; thc l s phn nh i vi vt cht. + Vt cht l tin , ngun gc cho s ra i, tn ti v pht trin ca thc. + iu kin vt cht nh th no th thc nh th + Vt cht bin i th thc bin i theo + Vt cht l iu kin bin thc thnh hin thc Vai tr ca thc vi vt cht: trong mi quan h vi vt cht th thc c th tc ng tr li vt cht thng qua hot ng thc tin ca con ngi. Nh c thc con ngi nhn thc c quy lut vn ng, pht trin ca th gii quan. + thc tc ng li vt cht theo 2 chiu hng: tch cc ( thc c th tr thnh ng lc cho s pht trin ca vt cht), tiu cc ( thc c th l lc cn ph v s vn ng v pht trin ca vt cht khi thc phn nh sai, phn nh xuyn tc cc quy lut vn ng khch quan ca vt cht) ngha trong thc tin: Ch ngha duy vt bin chng khng nh: vt cht c trc, thc c sau, vt cht l ngun gc ca thc, song thc c th tc ng tr li vt cht thng qua hot ng thc tin ca con ngi; v vy con ngi phi tn trng tnh khch quan, ng thi pht huy tnh nng ng, ch quan ca mnh. Nu khng tn trng tnh khch quan s dn n bnh ch quan. thc c th quyt nh lm cho con ngi hot ng ng v thnh cng khi phn nh ng n, su sc th gii khch quan. Ngc li, t tng c th lm cho con ngi hot ng sai v tht bi khi con ngi phn nh sai th gii khch quan. Nu qu coi trng tnh khch quan s dn n bi quan. V vy phi pht huy tnh nng ng sng to ca thc ng thi khc phc vic bo th, tr tr, thi tiu cc, th ng, li hoc ch quan duy ch.

ng ta ch r: mi ng li ch trng ca ng phi xut pht t thc t, tn trng quy lut khch quan i vi hot ng thc tin ca bn thn: + Pht huy nng ng, sng to ca thc trong qu trnh hc tp v cng tc + Chng bnh ch quan duy ch, c thi tch cc trong hc tp v cng tc.

Cu 2: 2 nguyn l c bn ca php bin chng? Nguyn l mi lin h ph bin: Trong tg, cc s vt, hin tng cng nh cc b phn ca chng khng tn ti bit lp nhau m c s lin h, tc ng qua li, chuyn ha ln nhau. Php bin chng duy vt s dng phm tr mi lin h ph bin khi qut thc trng trn C s l lun ca mi lin h ph bin l quan im v tnh thng nht vt cht ca tg. T , ch ngha duy vt bin chng xem xt th gii nh mt chnh th . Theo , s vt, hin tng d c phong ph, a dng th no th cng ch l nhng dng c th ca mt th gii duy nht v thng nht th gii vt cht, chng tn ti trong s lin h qua li vi nhau. Ni dung ca nguyn l v mi lin h ph bin: mi s vt, hin tng trong th gii hay gia cc mt, cc b phn, yu t trong cng mt s vt, hin tng lun tn ti trong nhng mi lin h, tc ng qua li, chuyn ha ln nhau; bn cht, tnh quy lut trong s vn ng, pht trin ca cc s vt, hin tng ch yu c bc l thng qua mi lin h tc ng qua li ln nhau gia chng. Trong hot ng thc tin v hot ng nhn thc, chng ta khng c tuyt i ha, hay xem nh mt mi lin h no, cng khng nn tch ri cc mi lin h vi nhau m phi tnh n tng th cc mi lin h trong s vn ng, pht trin ca s vt, hin tng. Tnh cht ca cc mi lin h: Tnh khch quan: cc mi lin h l t thn, vn c ca s vt, hin tng, gn lin vi s tn ti, vn ng, pht trin ca s vt, hin tng, khng do ai sng to ra, cng khng do s p t ch quan ca con ngi. S vtm, hin tng no cng tn ti trong mi lin h vi cc hin tng khc. Tnh ph bin: cc mi lin h tn ti mi ni, mi ch, bt k mt s vt, hin tng no trong x hi, t duy. Khng c s vt, hin tng no nm ngoi nhng mi lin h. Cc mi lin h biu hin di cc hnh thc ring bit, c th khc nhau v bin i ty theo iu kin lch s c th nht nh. Nhng d hnh thc no th chng cng ch biu hin tnh ph bin ca cc mi lin h. Tnh a dng, phong ph: ty theo phm vi tc ng, mc nng hay su, tnh cht, vai tr trc tip hay gin tip n s tn ti, pht trin ca s vt, hin tng m c th phn chiac cc mi lin h ca chng thnh cc loi khc nhau. Nguyn l v s pht trin: Trong tg, cc s vt, hin tng khng tn ti mt cch tnh ti, bt bin m lun vn ng, bin i, pht trin v chuyn ha ln nhau. Php bin chng duy vt s dng phm tr pht trin ch thc trng ni trn.

C s l lun ca nguyn l v s pht trin l quan im v vt cht vn ng, theo vt cht lun lun vn ng, khng c vn ng no li khng phi vn ng ca vt cht; vn ng l phng thc tn ti ca vt cht. Ni dung ca nguyn l v s pht trin: Nguyn l v s pht trin: Mi s vt, hin tng u nm trong qu trnh vn ng, pht trin, trong pht trin c xem nh trng hp c bit ca vn ng. Trong qua trnh pht trin s vt, hin tng chuyn ha sang cht mi cao hn, hon thin hn. Ngun gc ca s pht trin nm trong bn thn s vt, pht trin l qu trnh t thn; ng lc ca s pht trin l nhng mu thun bn trong ca chnh s vt quy nh, l qu trnh t gii quyt lin tc nhng mu thun bn trong ca s vt. Quan im ny i lp vi quan im duy tm, tn gio i tm ngun gc ca s pht trin thn linh, Thng , cc lc lng siu nhin hay thc ca con ngi. S pht trin va din ra dn dn, va c nhng bc nhy vt lm cho s vt, hin tng c mt i, s vt, hin tng mi v cht ra i. Pht trin i theo ng xoy c, ci mi ra i (ci mi l ci khc v cht ca ci c). Tnh cht ca s pht trin: + Pht trin l hin tng tnh khch quan khng phi do lc bn ngoi , cng khng phi do mun ch quan ca con ngi to nn. + Pht trin c tnh ph bin, n din ra mi lnh vc ca th gii, trong t nhin, x hi, t duy. + Tnh a a dng phong ph ca s pht trin: cc s vt, hin tng u c phng thc pht trin khc nhau do c th ca chng quyt nh. Thm vo cng mt s vt, hin tng, song trong cc iu kin khng gian, thi gian khc nhau, mi trng khc nhau, s pht trin cng din ra theo cc hnh thc khc nhau. Mi s vt, hin tng tn ti trong tc ng qua li ca cc mi quan h ph bin. Cc xu hng tc ng ca mi quan h ny cng lm cho s vt, hin tng pht trin theo cc xu hng khc nhau.

Cu 3: Mi quan h thc tin v l lun? Thc tin l nhng hot ng vt cht c mc ch ca con ngi, c tnh lch s - x hi ca con ngi nhm ci to t nhin, x hi v bn thn con ngi. Hot ng thc tin l hot ng c bn, ph bin ca con ngi, l phng thc ch yu biu hin mi quan h gia con ngi vi tg khch quan. Ba dng hot ng c bn ca thc tin c mi quan hn bin chng vi nhau, tc ng, thc y nhau cng pht trin: Hot ng sn xut vt cht: l hnh thc hot ng c bn u tin ca thc tin, c vai tr quyt nh i vi cc dng hot ng khc ca thc tin. V: n l hot ng nguyn thy nht v tn ti mt cch khch quan, thng xuyn nht trong i sng con ngi v n to ra nhng iu kin, ca ci thit yu c tnh quyt nh n s sinh tn v pht trin ca con ngi v x hi loi ngi. Hot ng chnh tr - x hi: l hot ng ca cc cng ng ngi khc nhau trong x hi nhm ci bin nhng mi quan h x hi thc y x hi pht trin.

Hot ng thc nghim khoa hc: l mt hnh thc c bit ca thc tin, c tin hnh trong nhng iu kin do con ngi to ra gn ging hoc lp li nhng trng thi ca t nhin v x hi nhm xc nh cc qui lut bin i v pht trin ca i tng nghin cu. L lun l mt h thng tri thc cht ch mang tnh tru tng khi qut, c kt t thc tin, c din t thng qua cc khi nim, phm tr, nguyn l, quy lut ... phn nh bn cht ca s vn ng, bin i, pht trin ca s vt, hin tng trong th gii khch quan. L lun l sn phm ca s pht trin cao ca nhn thc, c hnh thnh trong mi quan h vi thc tin. Mi quan h gia l lun v thc tin: gia ll v tt c mi quan h vi nhau, tc ng qua li nhau, trong thc tin gi vai tr quyt nh. Vai tr quyt nh ca thc tin i vi l lun: + Thc tin l ngun gc, l c s ca l lun: (trang 221) +Thc tin l ng lc ca l lun: 222 + TT l mc ch ca nhn thc ll 224 + TT l tiu chun ca chn l, ca l lun: 224 + TT qui nh ni dung, cch thc s dng cc phng php trong nhn thc v hnh ng ca con ngi 226 S tc ng tr li ca ll i vi tt + LL khi qut kinh nghim, ch ra quy lut vn ng ca tt. 227 + LL d bo , nh hng cho hot ng tt 228 + LL gio dc, lin kt, tp hp lc lng, ch o c ci to tt 229 Nguyn l thng nht gia ll v tt: l quan im ca Mc Lnin. TT v ll k l 1, n l 2 mt i lp, ll v tt k th tch ri nhau m gia chng c s lin h: trong tt c ll v ll gn lin vi tt. V vy k c tt th ll ch l mu xm x, k c tt ll ch l ll sung, m qung ngha: + hc phi i i vi hnh, nh trng i i vi xh + o to nhng g cuc sng cn h hc ra phc v li cuc sng.

Cu 4: Qui lut lc lng sn xut v quan hn sn xut 1.Lc lng sn xut :bao gm ngi lao ng vi k nng lao ng ca h v t liu sn xut, trc ht l cng c lao ng, th hin trnh chinh phc t nhin ca con ngi. Trnh pht trin ca t liu lao ng m ch yu l cng c lao ng l thc do trnh chinh phc t nhin ca loi ngi, l c s xc nh trnh pht trin ca sn xut, l tiu chun phn bit s khc nhau gia cc thi i kinh tLun vn Kinh T. Nng sut lao ng x hi l thc o trnh pht trin ca lc lng sn xut. Xt n cng n l nhn t quan trng nht cho s thng li ca mt trt t x hi. 2. Quan h sn xut Quan h sn xut l mi quan h gia ngi vi ngi trong qu trnh sn xut bao gm quan h s hu v t liu sn xut; quan h v t chc qun l; quan h v phn phi sn phm lao ng. Ba mt ni trn ca Quan h sn xut c quan h hu c vi nhau, trong quan h s hu t liu sn xut c ngha quyt nh. Bn cht ca bt k Quan h sn xut no cng u ph thuc vo vic nhng t liu sn xut ch yu trong x hi thuc v ai. C hai hnh thc s hu c bn v t liu sn xut, s hu t nhn v s hu x hi.

Quy lut Quan h bin chng gia lc lng sn xut v Quan h sn xut a/ Vai tr qut nh ca lc lng sn xut vi Quan h sn xut: Sn xut ch pht trin thun li khi quan h sn xut ph hp vi trnh pht trin calc lng sn xut . Lc lng sn xut l ni dung ca qu trnh sn xut, Quan h sn xut l hnh thc x hi Lc lng sn xut l ng nht v cch mng nht . ng nht thng xuyn bin i, Cch mng nht l thng xuyn i mi ko theo quan h sn xut i. Lc lng sn xut thng xuyn bin i, Quan h sn xut tng i n nh Lc lng sn xut pht trin n 1 lc no th mu thun vi Quan h sn xut v dn n mu thun gay gt, kt qu l ph v Quan h sn xut c, thit lp Quan h sn xut mi ph hp. S thay i ny thng thng trong x hi thng qua cch mng x hi. V Cch mng x hi nhm i mi phng thc sn xut. b) S tc ng tr li ca Quan h sn xut i vi lc lng sn xut : - V sao Quan h sn xut tc ng tr li: V Quan h sn xut l hnh thc x hi, cn lc lng sn xut l ni dung ca qu trnh sn xut. V th hnh thc tc ng tr li ni dung. Quan h sn xut quy nh mc ch ca nn sn xut, sn xut cho ai, em li li ch cho ai, n kch thch ng lc ngi sn xut sng to hoc khng kch thch Quan h sn xut Tc ng th no i vi lc lng sn xut: Quan h sn xut ph hp vi trnh pht trin lc lng sn xut th thc y lc lng sn xut v sn xut pht trin, ngc li, Quan h sn xut khng ph hp vi trnh lc lng sn xut th cn tr s pht trin ca lc lng sn xut. + Trnh lc lng sn xut l trnh ca cng c lao ng, trnh ca ngi lao ng, trnh phn cng lao ng. V d: vit nam trnh lc lng sn xut khng ng u, phn cng chi tit, thit b mua ca nhiu nc. + quan h sn xut ph hp vi trnh ca lc lng sn xut ngha l Quan h sn xut to ra phng thc kt hp tt nht gia ngi lao ng vi t liu sn xut sn xut ra sn phm. Biu hin ca s ph hp ny l trong cquan x nghip sn xut hng ha nhiu v tt, nng sut lao ng tng, ngi lao ng hng hi sn xut. + quan h sn xut khng ph hp vi trnh ca lc lng sn xut: th hin hai kha cnh: Quan h sn xut lc hu li thi vi trnh lc lng sn xut V dMc thng ni: trong x hi t bn, lc lng sn xut c tnh x hi ha, mu thun vi quan h sn xut t nhn t bn ch ngha v t liu sn xut. By gi lc lng sn xut c tnh ton cu ha, quc t ha. V d: sn phm my moc th cng hai ngi li my cy bng ngi cuc rung suy ra khng cn ng, dn n cn tr.

Kha cnh th 2 l quan h sn xut vt qu xa trnh lc lng sn xut. V d Vit Nam xy dng hp tc x cp cao qu nhanh (cp x) ci to cng thng nghip t, mang tnh chin dch trong khi trnh lc lng sn xut thp km. Ai l ngi pht hin ra ph hp hay khng ph hp. Chnh l nhn t ch quan, l con ngi, chnh con ngi pht hin. Nu pht hin sm th tr gi t, pht hin mun th tr gi nhiu. Nh vy, bin chng gi lc lng sn xut v quan h sn xut, s tc ng qua li gia chng c thc hin theo cng thc sau: Ph hp khng ph hp - ph hp - khng ph hp - ph hp... Chnh nh vo Phng thc sn xut lun vn ng lm cho x hi pht trin t hnh thi ny sang hnh thi kinh t x hi khc cao hn. Cu 5: Mi quan h c s h tng v kin trc thng tng, ngha?

Cu 6: Tn ti x hi v thc x hi? Phn bit? I/ khi nim thc x hi v tn ti x hi thc x hi l do tn ti x hi sinh ra. V vy, hiu THC X HI l g trc tin cn hiu TN TI X HI : 1/ Tn ti x hi l phm tr ch ton b i sng vt cht v nhng iu kin vt cht ca x hi. Bao gm hon cnh a l, dn c v phng thc sn xut. Trong phng thc sn xut gi vai tr quyt nh. 2. thc x hi l thuc lnh vc tinh thn ca i sng x hi, bao gm t tng cng nhng tnh cm tm trng, ny sinh t tn ti x hi v phn nh tn ti x hi trong nhng giai on pht trin lch s x hi nht nh. Phn tch: thc x hi l thuc Lnh vc i sng tinh thn: i sng con ngi chia lm 2 loi, i sng vt cht v i sng tinh thn. i sng tinh thn Bao gm thc x hi v hot ng ca con ngi trong lnh vc tinh thn. V th thc x hi ch l mt b phn ca i sng tinh thn thc x hi bao gm nhng quan im t tng, tnh cm, tm trng phn nh tn ti x hi nht nh - theo tng giai on. THC X HI rt phong ph v a dng c th phn chia nh sau: * Kt cu ca THC X HI thc x hi rt a dng. C nhiu cch chia, cch chia ph bin nht l theo cp c tm l x hi, h t tng. Th nht: Tm l x hi l Bao gm ton b nhng tnh cm, tm trng, tp qun... ca cng ng ngi c hnh thnh 1 cch t pht t cuc sng con ngi. Tm l x hi biu hin rt phc tp bi nhng cng ng ngi khc nhau, nhng iu kin khc nhau, cuc sng khc nhau s biu hin khc nhau. Tm l x hi c tnh ly lan, trong qu trnh phn nh tn ti x hi n c s truyn cm ly lan

Th 2: h t tng l nhng quan im t tng c khi qut ha h thng ha di dng cc hc thuyt v chnh tr, php quyn, o c, ngh thut, tn gio, khoa hc + H t tng hnh thnh t gic trong qu trnh tch cc ca t duy. +H t tng ca giai cp thng tr l h t tng thng tr. +H t tng khng ng nht vi chn l. H t tng phn nh ng hin thc mi l chn l. Cnnh + thc x hi va c tnh giai cp va c tnh nhn loi. -Ngoi ra cn chia thc x hi thnh thc x hi thng thng v thc l lun Th nht thc x hi thng thngl nhng tri thc, nhng quan nim ca con ngi hnh thnh mt cch trc tip trong hot ng thc tin hng ngy, cha c h thng ho, khi qut ho. V D : Tri chun b ma, thng thng mi ngi i ra ngoi, c thc mang theo o ma Th 2: thc l lunl nhng t tng quan im c h thng ho, khi qut ho thnh cc hc thuyt x hi v c trnh by di dng nhng khi nim, phm tr, quy lut. V D : Bc H a ra l lun v xy dng Nh nc php quyn ca dn, do dn, v dn. * Tnh giai cp ca thc x hi - Khi no xut hin giai cp, Nh nc, khi thc x hi mang tnh giai cp. - Giai cp no nm quyn thng tr th thc x hi phc v cho giai cp - H t tng ca ch ngha Mc Lnin phc v cho giai cp cng nhn v NHN DN LAO NG v hc thuyt ca n mang bn cht ca Giai cp cng nhn. II/ Quan h bin chng: 1/ Vai tr quyt nh ca tn ti x hi vi thc x hi: Th nht: Nhn chung tn ti x hi no th thc x hi y. V d trong chin tranh, thi k bao cp, thi k i mi th thc x hi mi thi k l khc nhau. Th 2: khi tn ti x hi thay i (nht l khi phng thc sn xut thay i) th nhng t tng tnh cm tm trng ca thc x hi sm mun cng thay i theo. Th 3: tn ti x hi quyt nh ni dung, tnh cht, c im xu hng pht trin ca cc hnh thi thc x hi Thc cht quan h vt cht quyt nh thc x hi. V d: tranh chp ny sinh ch yu l do li ch kinh t. 2/ Tnh c lp tng i : a/ V sao thc x hi c tnh c lp tng i: c 3 l do sau: Th nht: thc x hi c cu trc phc php, chu tc ng ca nhiu yu t c vt cht v tinh thn, c truyn thng v hin i, v th n c tnh c lp tng i. Th 2: Mi hnh thi thc x hi phn nh 1 lnh vc ca i sng x hi, n c quy lut ring: loric ca n. V th trong qu trnh phn nh tn ti x hi n c tnh c lp tng i. Th 3: trong x hi c nhng lc lng mun nu ko thc x hi v ng chm li ch ca h. b/ Tnh c lp tng i biu hin nh th no: Th nht: Tnh lc hu (i sau) bo th v thc phn nh khng thc cuc sng. Do sc ca tm l. Do c nhng lc lng nu ko.

Th 2: thc x hi c tnh k tha: trong qu trnh phn nh x hi c k tha nhng t tng tch cc trc . Tun theo Quy lut ph nh ca ph nh Th 3: Tnh vt trc: tn ti x hi cha c nhng thc x hi c. Vt trc c Vt trc trn c s khch quan , vt trc o tng . Th 4: S tc ng ln nhau gia cc hnh thi thc x hi,c bit l yu t chnh tr. Th 5: s tc ng tr li ca thc x hi i vi tn ti x hi: s tc ng theo hai hng, nu thc x hi tin b th thc y tn ti x hi pht trin, nu thc x hi lc hu th cn tr. S ph thuc trn 3 yu t: + Tnh ng n khch quan khoa hc ca bn thn thc x hi phn nh tn ti x hi. + ph thuc thc y thm nhp vo qun chng nhn dn n u + ph thuc vo mc vn dng ng n sng to ca ch th lnh o qun l. III: ngha phng php lun: Th nht, tn ti x hi ng vai tr quyt nh thc x hi, tc mt i sng tinh thn ca x hi. V vy, mun xo b hnh thi thc x hi c li thi, lc hu, bo th, tr tr th trc ht phi ci to tn ti x hi sinh ra n. Th d: mun thay i t duy manh mn, nh l ca ngi nng dn th cn phi a cng nghip ho, hin i ho cng vi cc tin b khoa hc k thut ng dng vo trong sn xut nng nghip. T , s lm thay i cch ngh, cch lm th cng, truyn thng ca ngi nng dn sang lm n ln trn c s p dng nhng tin b khoa hc v cng ngh hin i vo sn xut nng nghip cho nng sut cao. Th hai, thc x hi c s tc ng tr li tn ti x hi. V vy, cn u tranh chng li cc t tng bo th, lc hu, phn tin b, phn khoa hc nhm thc y x hi pht trin. Th d: cn u tranh chng li cc t tng ngi i mi, chm i mi, chm p dng cc tin b khoa hc k thut vo sn xut. Th ba, thc x hi c tnh k tha. V vy, trong qu trnh pht trin cn phi k tha nhng gi tr truyn thng ca dn tc v khng ngng tip thu, ng dng nhng thnh tu vn ho, khoa hc k thut v cng ngh ca nhn loi vo sn xut nhm nng cao nng sut lao ng; gp phn thc hin thng li mc tiu: "Dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh". Th t, thc x hi c tnh vt trc, d bo xu hng vn ng v pht trin ca x hi tng lai. V vy, cn phi tch cc y mnh nghin cu khoa hc nhm pht hin nhng quy lut vn ng, pht trin khch quan ca t nhin, x hi v con ngi. T , ng v Nh nc cn c c ch, chnh sch v gii php khoa hc nhm thc y s tin b v pht trin ca x hi; ng thi ngn nga c nhng nguy c xu pht sinh trong i sng x hi nh: bo lt, ng t, sng thn, dch bnh, khng hong ton cu... Th nm,nghin cu cc hnh thi x hi, trong , thc chnh tr, thc php lut nh hng trc tip n i sng x hi, n vic hnh thnh thc cng dn v thc hnh thc x hi. V vy, ng v Nh nc ta cn tch cc tuyn truyn cc ch trng, ng li, chnh sch v php lut ca Nh nc vo trong i sng x hi. Cu 7: Trnh by ni dung hnh thi kinh t -x hi? Mun i ln CNXH VN chng ta phi lm g?

You might also like