Matematiki Fakultet Univerzitet u Beogradu

Seminarski rad iz predmeta: Metodologija naunog i strunog rada Tema:Standardi u LAN mreama

Student: Milo urovi Br indeksa: 1160/2012

Mentor: Prof. Dr. Vladimir Filipovi

Beograd,maj 2013

SADRAJ
1. Raunarske mree........................................................................................................................3

2. Lokalne raunarske mree (LAN-Local Area Network) ..........................................................3

3. LAN standardi.........................................................................................................................4

4. Ethernet (IEEE 802.3) ..........................................................................................................7 4.1 Poetak Ethernet tehnologije....................................................................................7 4.2 Ethernet tehnologija danas.......................................................................................7

5. WiFi (IEEE 802.11) .............................................................................................................9 5.1 WiFi (WLAN) standardi..........................................................................................9 5.2 Zakljuavanje WLAN .............................................................................................11 6. Literatura..............................................................................................................................12

1. RAUNARSKE MREE
Prvobitna komunikacija izmeu raunara odvijala se izmeu velikih raunara (main-frame) i terminala. Karakterisala ih je mala brzina prenosa podataka i prenos samo tekstualnog ulaza i izlaza. To nisu bile prave raunarske mreze.Vremenom, stvorena je potreba za pravom komunikacijom izmeu dva ili vise raunara. Po definicijama nekih eminentnih strunjaka raunarske mreze su: Skup komunikacionih veza (linkova) za povezivanje ureaja koji mogu da meusobno komuniciraju. (Keiser) Entitet koji povezuje odreen broj ureaja i obezbeuje nain prenosa podataka izmeu njih. (Stallings)

2. LOKALNE RAUNARSKE MREE (LAN-Local Area Network)

Pojavom na tritu jeftinih i monih mikroprocesora, sve vie postoji izraena tendencija da se umesto velikih, centralizovanih raunara koriste mali decentralizovani. Sa druge strane, sve ee korienje malih autonomnih maina namee potrebu za njihovim meusobnim povezivanjem. Ovim se obezbeuje nesmetano korienje prvo deljive informacije, a zatim i skupih resursa. Najira moguca definicija lokalnih mreza jeste da je to komunikaciona mrea koja ostvaruje meusobno povezivanje razliitih ureaja kakvi su raunari, terminali, i periferni ureaji u okviru ograniene geografske oblasti.

3. LAN STANDARDI
Jedan od glavnih ciljeva donoenja standarda je taj da se ostvari kompatibilnost u radu izmeu ureaja razliitih proizvoaa. Tako na primer, na nivou IEEE (The Institute of Electrical and Electronic Engineers) Project 802, Februara 1980 godine strandardizovana su kod LAN-ova sledea tri protokola za pristup medijumu: 1. CSMA/CD Carrier Sense Multiple Access with Collision Detect 2. Token Bus 3. Token Ring Ovi standardi su ubrzo bili iroko prihvaeni i kao takvi danas predstavljaju osnovne postulate na kojima su izgraene najee LAN mree. Pored IEEE organizacije postoje i druge institucije koje se danas bave donoenjem mrenih standarda. To su pre svega: American National Standard Institute (ANSI), ITU-T (poznata ranije kao Consultative Committee for Internatinal Telephone and Telgraph CCITT), European ComputerManufacturers Association (ECMA), International Standards Organiziation (ISO) National Institute for Sandards in Technologies (NIST) i druge. ISO i IEEE se bave donoenjem standarda kojima se, kada se govori o mrenoj opremi, specificiraju pre svega specifinosti raunarske opreme, dok ITU-T (tj. CCITT) razmatra specifinosti standarda sa aspekta povezivanja opreme razliitih tipova nacionalnih i internacionalnih PTT mrea. Komitet IEEE 802 predloio je skup LAN standarda koji su 1985. godine bili prihvaeni od strane ANSI (American National Standards Institute) kao Ameriki nacionalni standardi. Standardi su nakon toga, 1987. godine, revidirani i prihvaeni kao internacionalni standardi od strane ISO (International Organizatioon for Standardization) pod imenom ISO 8802. Od tog perioda komitet IEEE 802 je produio sa revizijom i proirenjem standarda koji su povremeno usvajani i usklaivani sa ISO standardima. Na slici 1. prkazano je tekue stanje koje se odnosi na standardizaciju. Kao to se vidi sa slike 1. standardi su sa aspekta hijerarhije protokola organizovani u tri nivoa. LLC (logical link control) je odgovoran za adresiranje i upravljanje tokom podataka na nivou-veza (data link control). LLC je nazavisan od topologije, prenosnog medijuma, i izabrane upravljake tehnike za pristup prenosnom medijumu. Ispod LLC-a nalaze se nivoi MAC (media access control) i fiziki nivo. Zbog meusobne zavisnosti koje postoje izmeu MAC-a, samog medijuma, i topologije, ovi nivoi su organizovani u standarde na osnovu MAC algoritama kao i specificiranog fizikog nivoa koji je deo standarda MAC-a.

Slika 1. Neki LAN standardi

IEEE 802 IEEE 802.1 IEEE 802.2 IEEE 802.3 IEEE 802.4 IEEE 802.5 IEEE 802.6

LAN/MAN Standards for LAN/MAN bridging and management and remote media access control (MAC) bridging. Standards for Logical Link Control (LLC) standards for connectivity. Ethernet Standards for Carrier Sense Multiple Access with Collision Detection (CSMA/CD). Standards for token passing bus access. Standards for token ring access and for communications between LANs and MANs Standards for information exchange between systems.

IEEE 802.7 IEEE 802.8 IEEE 802.9 IEEE 802.10 IEEE 802.11 IEEE 802.12 IEEE 802.14 IEEE 802.15.1 IEEE 802.15.4 IEEE 802.16

Standards for broadband LAN cabling. Fiber optic connection. Standards for integrated services, like voice and data. Standards for LAN/MAN security implementations. Wireless Networking "WiFi". Standards for demand priority access method. Standards for cable television broadband communications. Bluetooth Wireless Sensor/Control Networks "ZigBee" Wireless Networking "WiMAX"

Slika 2. Tabela svih IEEE standarda i podstandarda koja se odnose na LAN

4. ETHERNET (IEEE 802.3)

4.1 Poetak Ethernet tehnologije
Originalna ideja je bila komunikacija vie hostova preko deljenog medijuma, kao i da se sprei intefrerencija signala meu njima. AlohaNET je bila beina mrea izmeu udaljenih zgrada na Univerzitetu Havaji, omoguavao je veem broju stanica da koriste deljenu radio frekvenciju. Princip deljenja medijuma je bio CSMA/CA- Carrier Sense Multiple Access with Collision Avoidance, dok je osnova za dalji razvoj metoda za pristup deljenom koaksijalnom kablu u Ethernet tehnologiji CSMA/CD- Carrier Sense Multiple Access with Collision Detection Prva LAN mrea je bila zasnovana na jednoj verziji Ethernet protokola i nastala je u firmi Xerox poetkom 70-ih. Dok je prvi Ethernet standard objavio 1980. konzorcijom Digital Equipment Company, Intel, and Xerox (DIX verzija Etherneta). Takoe Ethernet je objavljen kao otvoren standard. Prvi proizvodi zasnovani na Ethernet standardu su se pojavili u prvoj polovini 1980-ih. A prvi DIX Ethernet je radio na 10Mbps preko debelog koaksijalnog kabla (thick-Ethernet). 1985, IEEE komitet za standarde za LAN i MAN mree je objavio standard za Ethernet 802.3. IEEE 802.3 standard opisuje prvi i donju polovinu drugog sloja OSI modela. Razlika u odnosu na DIX Ethernet su vrlo male. Sve mrene kartice danas rade i sa Ethernet i sa 802.3 okvirima (frames). Sutinski, Ethernet i IEEE 802.3 su isti standardi.

1995 godine IEEE je objavio standard za 100-Mbps Ethernet dok je 1 Gbps Ethernet objavljen od stane IEEE 1998 i 1999 godine. Svi ovi standardi su kompatibilni sa originalnim Ethernet standardom. Takoe Ethernet okvir moe da se poalje sa starog koaksijalnog segmenta i da nepromenjen proe kroz razliite Ethernet segmente (100Mbps, 1Gbps,...)

4.2 Ethernet tehnologija danas

U okviru komiteta za LAN standarde IEEE 802, radna grupa 802.3 predloila je skup standarda koji se pre svega odnose na tehniku pristupa medijuma za prenos, poznatu kao CSMA/CD. Ovaj skup standarda je rezultirao pojavom komercijalnog proizivoda Ethernet. Uobiajena bitska brzina kod prenosa podataka na ovoj mrei je 10 Mbps, a noviji standardi dozvoljavaju brzinu prenosa od 100 Mbps.

Najee korieni standardi za Ethernet su Ethernet 2.0 i IEEE 802.3. U oba sluaja kao medijum za prenos se koristi deljiva magistrala po kojoj, u datom trenutku, samo jedan vor moe da prenosi (alje) podatke. Podaci se prenose u formi okvira koji sadri MAC (media access control) izvorinu i odredinu adresu predajnog i prijemnog vora, respektivno. Lokalni deljivi segment naziva se segment. Svaki vor na mrei nadgleda svoj segment i kopira bilo koji okvir koji se odnosi na njega.

Ethernet koristi CSMA/CD, a to znai da svaki vor nadgleda magistralu (ili Ether) sa ciljem da odredi da li je ona zauzeta. vor koji eli da preda podatke eka na pasivan uslov (idle condition) magistrale pa nakon detekcije idle uslova poinje sa slanjem poruke. Na alost, pri ovome moe da doe do kolizije u situaciji ako dva vora poinju sa istovremenom predajom. Da bi se na neki nain uspeno reio ovaj problem vorovi u toku predaje mora da nadgledaju stanje na kablu.

Slika 3. CSMA/CD algoritam

5. WiFi (IEEE 802.11)

Wi-Fi - Wireless-Fidelity je popularni naziv za bezine tehnologije srednjeg dometa gde se prenos podataka izmeu dva ili vise raunara vrsi putem radio talasa uz primenu odgovarajuih antena. Wi-Fi tehnologija se koristi u bezinim LAN mreama i u tom sluaju iste se nazivaju i WLAN (Wireless Local Area Network).

5.1 WiFi (WLAN) standardi

Osnovni standardi kojima se definie ova tehnologija su IEEE 802.11a, 802.11b, 802.11g i 802.11n. Prvi standardi su definisani polovinom devedesetih godina XX veka i podravali su niske brzine prenosa (1-2 Mb/s). 802.11a je standard iz 2002 godine i podrava maksimalnu teorijsku (ne i primenjivu u realnoj praksi) brzinu prenosa podataka od 54Mb/s ali ona najee iznosi oko 30Mb/s. Funkcionie na frekvenciji od 5GHz. 802.11b je standard predstavljen jos 1999 godine a teorijska brzina protoka podataka je do 11Mb/s. Uz vee prepreke i smetnje brzina moze spasti i na minimalnih 1-2 Mb/s. Ovo je ujedno i najjeftinija varijanta WiFi mree. 802.11g je standard predstavljen 2003 godine i objedinio je prethodna dva standarda. Radi na frekvenciji od 2.4 GHz, ali ima skoro istu brzinu kao i standard 802.11a. 802.11n moe da radi na 2.4 GHz ili 5 GHz sa maksimalnom brzinom prenosa podataka i do 150Mb/s.

Radio komunikacija kod WLAN se obavlja u ISM (Industrial, Scientific and Medical) opsegu frekvencija koji je svuda u svetu prihvaen kao opseg za ije korienje nije potrebna licenca, odnosno FTA (Free To Air spectar).

Slika 4. ISM opsezi frekvencija

ISM ine tri opsega frekvencija 902-928 MHz, 2400-2483.5 MHz i 5728-5750 MHz. U ovom trenutku najee se koristi opseg oko 2.4 GHz. WLAN koristi tehniku rada u proirenom spektru (Spread Spectrum). Dobro poznate tehnike su frekvencijsko skakanje (FHSS FrequencyHopping Spread Spectrum), rad sa direktnim sekvencama (DSSS Direct-Sequence Spread Spectrum) i korienje ortogonalnih frekvecija (FDM Orthogonal Frequency Division Multiplexing). Naime, vie korisnika istovremeno dele isti frekvencijski opseg bez meusobne interferencije i pruaju mnogo veu otpornost na smetnje i prislukivanje u odnosu na rad u fiksnim frekvencijama. Ova tehnologija je razvijena jo pre oko 50 godina i to za vojne primene sa ciljem da bude maksimalno otporna na ometanja, interferenciju i prislukivanje.

802.11 beine mree koriste dobro poznati CSMA/CA u ijoj je osnovi takoe poznati princip "sluaj pre nego to pones da govori" (LBT- Listen Before Talk). Stanica koja eli da emituje prvo proverava da li postoji signal nosioca i eka dok se kanal ne oslobodi. CSMA/CA sadri pravila spreavanja kolizije. Beicni ureaji imaju mogunost da odrede kvalitet signala prema bilo kom access point-u u ijem se podruiju pokrivenosti nalaze, te na osnovu toga odluuju da se prebace se jednog na drugi. Ova mogunost se zasniva na odnosu signal-um primljenog signala.

10

5.2 Zakljuavanje WLAN

Deo WLAN standarda IEEE 802.11 je Wireled Equivalent Privacy (WEP), jedan sigurnosni standard, koji sadri RC4 Algoritam. Unutar toga postojee zakljuavanje je samo sa jednim 40 Bit (nazvanim 64 Bit) tj. 104 Bit (nazvanim 128 Bit), kod nekih proizvoaa isto 232-Bit (nazvano 256 Bit) dugakim statikim kljuem, koje pak nije dovoljno i ne garantuje da se WLAN zakljuao sigurno. U Haker sceni je poznato da skupljanjem parova kljueva je mogue izvesti takozvani "Known-Plaintext-Napad". Postoje besplatni programi koji ak i bez potpunog prikupljanja paketa (podataka) mogu otkljuati (WEP) lozinku, gde pak kod jednog 232-Bit kljua to moe potrajati neto due, ali nije nemogue. Pri tome moe svaki korisnik mree itati promet koji putuje mreom. Kombinacija RC4 i CRC-a (Cyclic Redundancy Check) se smatra matematiki nesigurnom. Iz tih razloga su izmiljeni novi protokoli zakljuavanja, kao npr. WEPplus, Wi-Fi Protected Access (WPA), Fast Packet Keying, Extensible Authentication Protocol (EAP), Kerberos ili High Security Solution koji svi zajedno vie ili manje smanjuju sigurnosni problem WLAN-a. Naslednik WEP-a je novi sigurnosni standard 802.11i. On nudi jednu poveanu sigurnost kroz upotrebu TKIP-a kod WPA tj. Advanced Encryption Standard (AES) kod WPA2 i smatra se momentalno sigurnijim od strane hakera koji ga ele otkljuati. Kao savet moe sluiti i pravljenje lozinke uz pomo takozvanog generatora lozinki, ge lozinka sadri velika i mala slova, brojeve i posebne znakove i pri emu nije kraa od 32 znaka. WPA2 spada pod Wi-Fi 802.11i, koji radi sa algoritmom za zakljucavanje "AES" (256 Bit) i u novijim ureajima je podran.

11

6. LITERATURA:
1."Umrezavanje racunara" - James F. Kurtose, Keith W. Ross, Racunarski fakultet, CET 2. ''Raunarske mree i prenos podataka'' - Prof. dr Mile Stojev,Elektronski fakultet Nis 3. prezentacija "Racunarske mree- Ethernet tehnologije" - Prof. dr Slavko Gajin, Elektortehnicki fakultet Beograd 4. "Uvod u raunarske mree" - Prof. dr Mladen Veinovi, Aleksandar Jevremovi, Univerzitet Singidunum 5. www.wikipedia.org -WLAN 6. www.wikipedia.org- Lokalna racunarska mreza 7. www.wikipedia.org- Opticki eternet 8. www.wikipedia.org- IEEE Standards Association

12