You are on page 1of 96

Nova Lra Nova Lra Nova Lra Nova Lra

Novcla His|rica
1906





















- Sobcrano nosso, paizinho,
Sobcrano Pio|r Alcksccvi|ch,
Qucm c quc ir rcparar os danos.
- Iilhinhos, maczinha, lilhinhos,
- Iilhinhos, minha scnhora, lilhinhos!

Condc A. Tols|oi


Nova Lra"

J. V. Rochcs|cr

Mcdium
Vcra Krianowskaia








UM PFESENTE PAFA OS LEITOFES


FocIcsicr c un dos auiorcs csiriiuais nais lidos no Drasil.
Scu csiilo foric, dcscnIando con alavras cada ccna cono sc
csiivcsscnos assisiindo a un filnc, alcn do cnlasancnio Iis-
iorico quc crncia iodo o cnrcdo, sao caracicrsiicas inconfun-
dvcis dc un auior quc da vida a inuncros crsonagcns nar-
canics.
Esic Nouu Eu, quc agora a Luncn Ediiorial iraz iona a-
os incansavcis csquisas, c un ccnlo dcsia narca dc Fo-
cIcsicr. O livro, incdiio no Drasil, c fruio do csforo dc nossa
cdiiora cn rcsgaiar as olras do auior csiriiual ara quc sc co-
nIca nclIor nao so o roccsso dc conscicniizaao cosnica dc
un csriio cono a roria Iisioria da ncdiunidadc, rcrcscn-
iada ncsic volunc cla ncdiun russa Wcra Krijanowslaia.
Os icnas dc FocIcsicr sao olcnicos. Ncccssariancnic a
Luncn Ediiorial nao concorda con iodas as oinics do auior
csiriiual, nas julga scr dc fundancnial inoriancia irazcr
luz os icios ial qual foran concclidos, con a iraduao rccisa
c nciiculosa dc Diniiry SuIogusoff, visando, solrciudo, rc-
scnicar os lciiorcs con una olra inorianic, scria c dc quali-
dadc.

Os cdtocs

Nova Era
- 7 -







I



ra vinic dc dczcnlro dc 1699. O dia csiava nuiio
frio, nas claro; o sol oaco dc invcrno rcvcrlcrava
cn raios fulgidos nos zinlorios das igrcjas.
Nas ruas da rincira caiial, rcscnciava-sc una agiiaao
inconun. a Praa VcrnclIa via-sc ainIada dc nuliidao dcnsa
airada clo rufar dos ianlorcs c alios clangorcs dc ironlcias,
rcccdcndo os Icraldos noniados a cavalo, anunciando or io-
da a cidadc un novo dccrcio do czar.
Porcn a agiiaao da nuliidao nao cra alcgrc; ao conirario,
os rosios csiavan rcocuados c aic assusiados. Os icnos c-
ran difccis ara a icrra russa - cra una coca dc iransforna-
cs violcnias c coniurladas, quc dcnolian ou alalavan clos
aliccrccs as aniigas iradics c os ilarcs sccularcs do ovo
russo. Por cssa razao, qualqucr dccrcio novo cra acolIido con
icnorcs c rcccios, ja quc viria, or ccrio, alguna "novidadc" icr-
rvcl; nas o quc sc fazia ronulgar cccdia s ccciaiivas nais
ousadas c, ara a nassa oular, cra ioialncnic olscuro.
- E agora csianos no icrnino do ano dc 1699 do Nascincn-
io dc Crisio - rorronia cn griios sonoros o Icraldo; no ro-
ino dia rinciro dc janciro, csiarcnos no ano dc 1700 c, ao
ncsno icno, cnirarcnos nun scculo novo. E ara ial causa

Nova Era
- 8 -
loa c uiil, dccrciou o Crandc Solcrano coniar doravanic os a-
nos cn dccrcios c cn iodos os aios, inclusivc anoiar cn iiulos
dc conra c vcnda, a ariir do dia rinciro dc janciro do ano dc
1700 do Nascincnio dc Crisio.
Ao ouvir o anuncio, o ovo cnircolIava-sc crdido. Aic cn-
iao, o Ano Novo scnrc rinciiava cn rinciro dc scicnlro;
quando, inoinadancnic, logo aos os quairo ncscs da cIcgada
do Ano Nouo dc 1699, dcvcria concar un ouiro Ano Nouo... O
icnor c o dcsanino csianavan-sc no rosio dc iodos. O ovo
nada cnicndia c acnas un cnsancnio sc assonava cn suas
ncnics olscuras. o dc quc ial aio voluniarioso, o qual arccia
violar a ordcn or Dcus csialclccida, incviiavclncnic iraria io-
da soric dc dcsgraas icrrvcis. icrrcnoios, furaccs, csic... ou
un ouiro casiigo cclcsic Iavcria dc dcsalar solrc a naao.
A rcocuaao naior cra dos ncrcadorcs quc, insaiisfciios
c rcccosos, cnsavan cn dciar as olrigacs concrciais cn
dia, lascadas na iradiao, agora osia cn colaso c confusao
or un ano dc quairo ncscs.
Mas, acsar da csiucfaao, rcccios c aic indignaao quc
fcrvilIavan no coraao da naioria da oulaao, a nuliidao
crnanccia calada. Era assaz crigoso cor as oinics, quc
dira dciar cscaar una alavra inrudcnic quc odcria scr in-
icrrciada cono una "ofcnsa Sua Majcsiadc" ou scr susciio
nun "furio", cujas conscqucncias scrian ioriura c cccuao,
das quais nao livraria ncnIun ncriio ou osiao social.
Aos ouvir, scguida ronulgaao do dccrcio, a ordcn dc
concnorar o Ano Novo con fcsicjos oularcs or scic dias i-
ninicrruios, a nuliidao sc discrsava, crsignando-sc c lcvan-
do ara casa a novidadc icrrvcl, janais ouvida dcsdc quc o
nundo cra nundo.
No ncio do ovo, quc ouvia calado nas aicnio o novo dccrc-
io do czar, Iavia dois Ioncns arados na rincira filcira. O
rinciro, dc idadc ncdiana, vcsiia irajcs dc scrvo; scu scnllan-
ic franco c lonacIao csiava solrcssaliado. O scgundo cra un
nongc crcgrino, vclIo, nagro c cncurvado, irajando soiaina
surrada nas lina, con alforjc nas cosias c cajado na nao. Mal
Nova Era
- 9 -
sc conicndo da indignaao quc lIc fcrvia na alna, clc ouvia o
Icraldo, calislaio. Quando a nuliidao concou a sc discrsar
lcniancnic, o scrvo c o crcgrino, quc aarcnicncnic sc conIc-
cian, ianlcn sc uscran a caninIo.
- O quc vocc acIa disso, adrc Varnava? - inquiriu suliia-
ncnic, a ncia voz, o scrvo. - un insulio lci dc Dcus. OI, is-
so vai acalar nal! O quc scra dc nos, os ccadorcs?...
O nongc lcvaniou a calca c scus olIos afundados fiiaran
iurlidos o scrvo.
- Cono dizcn os salios. "Don conco icrnina lcn"; assin,
o oosio c. "nal conco icrnina nal". Ainda nais quc con a
auiocraiica naiurcza Iunana, o scu aio arliirario c ncfasio ou-
sou conira os nandancnios divinos. Vivcnos a coca dc anii-
crisio c cla rcnuncia dcsgraas c inforiunios. Nao vc, Ilya, co-
no o cacia, airando cn volia, vai corrocndo o lcn cla raiz?
- , c vcrdadc o quc diz, adrc! A nossa casa scnrc foi un
ccnlo dc inicgridadc noral. O rorio rncic Danila Pciro-
viicI c sua olrc falccida, Varvara Dorissovna, vivian scn
nunca sc dcscuidarcn dos nandancnios dc Dcus; Iojc, salc-
sc la o quc aconiccc nas fanlias! - Ilya agiiou o lrao con rai-
va. - Nao da ncn ara rcconIcccr o jovcn rncic Aricny Da-
niloviicI; c cono sc clc vicssc dc un as csiranIo! Enfiou-sc
nun Iutun
(1}
gcrnanico c so qucr salcr dos csirangciros; or
nos, os russos, nuirc dcsrczo, inclusivc - Dcus nc crdoc! -
clo rorio ai.
Ao sarcn ara a rua Varvarla, suliiancnic clcs foran al-
canados or un gruo dc jovcns, falando alio, vcsiidos cn ira-
jcs alcnacs.
- Saia do caninIo, oc inundo! - griiou un dclcs cn rus-
so nacarrnico.
Aio coninuo, clc cnurrou iao foric Varnava, quc o vclIo
irocou c caiu, laicu no osic da rua c crdcu os scniidos.
Enquanio Ilya cuidava ara lcvaniar o vclIo, os dcsordciros
suniran, soliando alias gargalIadas. Alguns ocrarios quc ira-
lalIavan nuna casa cn consiruao, na roinidadc, acorrc-
ran c lcvaniaran Varnava; ao salcrcn quc anlos ian casa
Nova Era
- 10 -
do rncic Danila PciroviicI, clcs sc roniificaran a carrcgar a
viina aic la.
A rica casa do rncic Danila PciroviicI ficava crio do
Krcnlin. Era anla c consiruda nciadc dc iijolos, nciadc dc
ironcos dc nadcira, no csiilo dos alaccics dc loiardos
(2}
Fo-
nanov, quc ainda solcjavan na Fussia. No iso infcrior Iavia
un csaoso aoscnio dc icio aloladado, dccorado or iniu-
ras c iluninado or csirciias janclas gradcadas. A nollia cra
luuosa, ainda quc dc arquciio aniigo c ausicro. Ficos aarc-
lIos dc raia c ouro ornancniavan duas cnorncs crisialciras
cinzcladas; no canio da frcnic, una lanada dc raia, cndu-
rada na corrcnic, aluniava o caiilIo con concs aniigos cn ri-
cas guarnics, salicadas dc gcnas rcciosas.
ncsa, solrc a qual Iavia un jarro c duas iaas, csiavan
scniados dois Ioncns. Un dclcs, lcn acssoado, dc ccrca dc
cinqucnia anos, vcsiia or cina un Iutun vcrdc dc lrocado,
cnclicado cn zilclina, calas largas cor dc ccrcja c loias ana-
rclas. Era o anfiiriao cn cssoa. Scu rosio solcnc rcsirava for-
a solranccira, cnquanio os grandcs olIos cinza, sol as so-
lrancclIas fcludas quasc unidas no inicrclio, nao Iavian
crdido o frcscor da juvcniudc, ainda quc naquclc noncnio scu
ccnIo csiivcssc conirado cn anargura.
Dianic dclc, scniava-sc un lclo jovcn dc uns vinic c cinco
anos, dc lasio calclanc cncaracolado c larla casianIo-clara.
Tal qual un loiardo, clc vcsiia un irajc iradicional russo, quc
lIc caa lcn. Dcscansando os coiovclos solrc a ncsa, csiava
alsorio cn cnsancnios rofundos; scu ccnIo cra carrcgado.
As iaas cIcias aic a lorda crnanccian iniocadas c aon-
iavan csiarcn clcs ocuados cn dcvancios.
Danila PciroviicI cra un dos loiardos "conirarios" s inovacs
do czar Pcdro
(3}
. Anando fcrvorosancnic a airia, clc acona-
nIava con angusiia o dcsnoronancnio da aniiga naao, cn-
quanio a invasao crcsccnic dos csirangciros, con suas iradi-
cs csiranIas, dcscriava na alna do rncic dcsconicnia-
ncnios c rcccios quanio ao fuiuro. Con vasia lagagcn dc co-
nIccincnios ara a sua coca, icndo csiado cn nuiios ascs
Nova Era
- 11 -
csirangciros c scndo conIcccdor do nodo dc vida ocidcnial,
Danila PciroviicI conrccndia a ncccssidadc das iransforna-
cs na Fussia c acolIcra lcn as iniciaiivas do czar, o Pacifs-
sino
(4}
; nas, ao ncsno icno, clc vcncrava iancnic os forics
ilarcs cnraizados c Ia nuiio icno aliccrados na vida russa,
corrcndo clo lciio fundo, alcrio airavcs dos scculos; or isso, o
dcsarraigancnio aiual, civado dc grandc dcsrcsciio ao ovo, so
orquc o aniigo cra "uliraassado" c o "novo" frcqucnicncnic
nao dava ccrio, assusiava-o c insuliava-o rofundancnic. Elc
conrccndia a inscnsaicz dc dcfcndcr suas conviccs dcvido
incisicncia dc uniao cnirc as classcs; sua icinosia cn luiar
sozinIo cra inuiil
(5}
, o quc nao o incdia dc rcsnungar conira a
Coric c icniar ficar o nais afasiado ossvcl dcla.
O jovcn visiianic, Clcl MilIailoviicI Policv, cra scu afilIa-
do c noivo dc sua filIa Elcna. Clcl conariilIava das oinics
do fuiuro sogro; clc assou cn sua casa ara dcscjar sua in-
dignaao quanio ao dccrcio, lido duranic o dia iniciro cn iodas
as raas, c dc cujo icor soulc ja na vcscra or una fonic fi-
dcdigna, Larion Dolulin - cscrivao da Ordcn dc PucIlar
(6}
.
Danila PciroviicI ouviu-o calado, alisando ncrvosancnic a
larla fcluda c raicada, acnas soliando una risada dc vcz
cn quando. Clcl calou-sc c iniciou-sc un longo silcncio cnoso
- jusiancnic quando nos os cnconiranos.
- E cniao, Clcl MilIailoviicI, ainda o rcocua o dccrcio? -
crguniou cn ion dc iroa o loiardo. - Nao valc a cna rcocu-
ar-sc con isso. Con ianios "rodgios" aconicccndo na Fussia,
a ciorsao dc oiio ncscs do ano nao c nada. So ara variar, ic-
rcnos un ano dc quairo ncscs, c c so!
O jovcn csircncccu c cncriigou-sc.
- vcrdadc, adrinIo! Ja faz algun icno quc nada nos
surrccndc. Dolulin dissc-nc onicn quc un novo dccrcio scra
ullicado cn lrcvc. Os loiardos, os ololniicIi
(7}
, os dunnyc
(8}
c
os faniliarcs, os siolnili
(9}
, os siriaicIi
(10}
, os loiardos noscovi-
ias c os cscrivcs, os Ialiianics c iodos os funcionarios alios c
niudos, os ncrcadorcs c os criados dos loiardos cn Moscou c
dcnais cidadcs - dcvcn, olrigaioriancnic, usar induncniaria
Nova Era
- 12 -
Iungara con Iutun alcnao or cina, iao longo quc ossa scr
cingido na ciniura. Enfin, iodos, ncnos o clcro, os cocIciros c
os canoncscs; o czar salc quc, sc o ovo for cnvolvido, Iavcra
rclcliao.
- Engraado! O czar odcia os nossos irajcs; o ovo ficara cs-
quivo c vigilanic con os csirangciros, no cnianio clc sonIa nos
aroinar dclcs, qucrcndo cnfia-los cn nosso coiidiano. Ncn
ncsno clc fica voniadc cn scu Iutun alcnao c iricornio, ga-
lcando cnirc nos, cn irajcs dc loiardo. Nao, clc nao c nosso!
Nao c un czar russo cn csriio; c un csirangciro govcrnando a
Fussia. Lcnlra quando clc voliou do csirangciro no vcrao? Dc
nanIa, os digniiarios, os coricsaos, cssoas nolrcs c sinlcs,
vicran dcvidancnic ao Palacio da Transfiguraao ara rcndcr
as Ioncnagcns ao solcrano. Naquclc dia, graas a Dcus, cu cs-
iava fora; os anigos nc disscran quc o czar rccclcu iodos nci-
gancnic, osculou c lcnlrou dc sua anizadc con o rci Augus-
io
(11}
; cnircianio, ara grandc csanio dos rcscnics, ficou su-
gcrindo quc cada un coriassc a sua larla. CIcgou a coriar, na
ncsna ocasiao, a dc CIcin, a do rncic Fonadanovly c dc
ouiros, scn falar a dos loiardos SirccIncv, TilIon c NiliiiicI.
Cinco dias dcois, ao invcs dc conarcccr solcnidadc no Krc-
nlin ara iradicionalncnic ionar a lcnao do airiarca c sau-
dar o ovo cla assagcn ao Ano Novo, o czar aroniou nova-
ncnic ouira lrincadcira no lanqucic dc CIcin. Esiavan rc-
scnics loiardos c coricsaos, inclusivc alguns narinIciros. con
larla c scn. O czar, analilssino, convcrsa c, cono nos icn-
os idos, vai disiriluindo cssoalncnic naas ara os convida-
dos; ncssc ncio icno, o lolo da coric, con a icsoura nas
naos, sai agarrando algucn cla larla c conca a coria-la,
rovocando un dclrio gcral. Trcs dias dcois, na casa dos Lc-
fori, iodos csiavan inlcrlcs; cra cngraado vc-los cn Iutuns
russos, scn r ncn iirar, c arccian alcnacs dc larla csca-
nIoada.
- Sin, dc faio, Iojc csia ior quc quando csiavanos sol o
jugo dos iariaros. Ainda quc clcs fosscn Icrciicos, clo ncnos,
agos os iriluios, cada un fazia o quc quiscssc cn casa. O
Nova Era
- 13 -
IIun
(12}
nao sc inironciia no quc nos vcsianos, ianouco
nandava dccaiiar os larludos. Dcn, nao csiou aqui or cau-
sa dcssa vcrgonIa quc sc alaicu solrc a airia; icnIo un ro-
llcna cssoal quc nc rcocua. solrc Elcna Danilovna. Faz
icno quc qucria falar-lIc, nas fiquci adiando.
- Ela o dcsaoniou cn algo? - crguniou o rncic, ccr-
rando o ccnIo.
Clcl susirou.
- Nao c lcn isso. Vocc lcn salc cono ano sua filIa; ncu
coraao dilaccra-sc c cnirisiccc ao vc-la iao difcrcnic conigo.
Ela iornou-sc fria c csquisiia; or vczcs nc cviia, zonla dc iudo
quc c russo, vivc insisiindo quc cu visia aqucla induncniaria dc
alIao da cscoria csirangcira, quc nos csia asscdiando.
- AI c?! Vou cuidar ara quc cla ionc juzo - clodiu o
rncic.
- Nao, dcic, adrinIo! Sc o ncu anor nao lasia ara quc
ionc juzo or si so, dc nada adianiara scu rigor. TcnIo ccricza
dc quc iodas cssas idcias c csquisiiiccs nao aricn dcla, nas
foran incuiidas cla iia, Anna Pcirovna, c or Aricny, quc sc
alraou dos cs calca a iodo cssc nodisno.
- vcrdadc! Eis a raiz das dcsgraas c do nal - quciou-sc,
conirariado, o rncic. Nao vou nais casa da ninIa irna
dcsdc quc cla dissc alcriancnic dcsrczar iudo quc c nosso.
Ouvi dizcr quc cla csia noliliando sua casa nova noda; con-
iraiou un coricsao alcnao c un adninisirador, quc sc acIa
grandc; sao dois aiifcs quc a roulan dcscaradancnic.
- isso ncsno. O ncu rino Dniiry dissc-nc quc nas rc-
unics dc Anna Pcirovna - c Clcl dcsfccIou una gargalIada -,
alcn dc iodos aquclcs condcs, larcs c narqucscs csirangciros,
cnconirou o scu larlciro, Lonlar, c o alfaiaic - un alcnao.
Anna Pcirovna convida-os iodos; os larlciros c os saaiciros
inirusos iornaran-sc arclIas dc loiardos c coricsaos.
- Sin, sin... arclIas... cnquanio nao nos doninarcn, ior-
nando-sc nossos anos - rcsnungou Danila PciroviicI. - E os
ncus filIos? - rosscguiu clc, agarrando a calca con as naos.
Elcs rcncgaran c iraran iudo quc ano c vcncro. Aricny ara
Nova Era
- 14 -
nin csia acalado; clc ainda nao ousa dcsafiar-nc alcriancnic,
cnlora cviic quc cu vcja sua larla cscanIoada, o Iutun alc-
nao c os scus anigos csirangciros...
Clcl MilIailoviicI fiiou con cnaiia o rncic, aarcnic-
ncnic Icsiiando cn dizcr alguna coisa, nas cn scguida ros-
scguiu dccidido.
- Ja quc, adrinIo, vocc ncsno iocou no assunio, considc-
ro dc ncu dcvcr avisa-lo dc quc Aricny lcva una vida nuiio
dissiada. Elc c visiianic coniunaz dc una vila alcna con io-
das suas indcccncias. Dc algun icno ara ca, un alcnao ou
Iolandcs, un ial dc larao Dorfganc, dclc nao sc scara c cu
acIo aic quc o csia dilaidando. Ouvi ianlcn quc Aricny, clo
visio, nao sai da casa dc un alcnao quc icn una filIa loniii-
nIa; o ai dcla ja cIana o scu filIo dc gcnro.
O rosio dc Danila PciroviicI cnrulcsccu c sua voz ircncu
dc furia coniida.
- Posso jurar quc isso janais aconicccra. Quanio a ioda a-
qucla orgia, nao Ia nada dc surrccndcnic, ois a conunidadc
alcna c un arcalouo dc icniacs ara os russos fracos, aira-
dos cla lilcriinagcn. E qucn csiinula iudo isso, scnao o ro-
rio czar? Elc icn vcrgonIa dc andar cla Moscou, conquanio
no ncio dos scus sc sinia iao voniadc cono nuna iasca alc-
na. O quc Ia dc nclIor. clc voliou da viagcn, nao assou no
Krcnlin ara rcvcrcnciar o saniuario c foi dircio vila da qucri-
dinIa Anna Monsova; dcois ficou lclcndo c concndo, una
aric da noiic, na casa dc Lcfori
(l3}
c o icno rcsianic assou na
cascrna, ao invcs dc voliar ao alacio. Nao c indccoroso ial
conoriancnio ara un czar oriodoo? Quc narido c ai clc c,
sc, no ano assado, cnccrrou a czarina no nonasicrio dc Suz-
dal; ouco ianlcn lIc inoria o filIo. dcu- sua iia Naialia
Alclsccvna. Dcus qucira quc czarcviicI
(14}
, a lcn da nossa icr-
ra, logo fiquc adulio...
O rncic calou-sc ao vcr cnirar scu vclIo falcociro Ilya
quc, aos curvar-sc cn rofunda rcvcrcncia, osiou-sc rcsci-
iosancnic junio oria.
Nova Era
- 15 -
- E cniao, Ilya? Fcz o quc nandci? Por quc csia con cssa
cara; aconicccu algo? - crguniou Danila PciroviicI.
Palido c acalrunIado, Ilya aroinou-sc c, fazcndo un rc-
laio rcsunido da iarcfa rcalizada, coniou solrc o inaudiio dc-
crcio quc ouvira na raa c narrou ianlcn a violcnia ofcnsa dc
quc fora viina o adrc Varnava.
- Ousci irazcr o vclIo ara ca. Elc ja sc rccucrou c sulica
or sua lcncvolcncia dc scr rccclido.
- Sin, va lusca-lo! Quanio ao quc vocc ouviu na Praa
VcrnclIa, nao sc rcocuc, Ilya! Os dias c os anos corrcn na
ordcn csialclccida or Dcus; as invcncioniccs Iunanas nada
alicrarao - conforiou-o o rncic, laicndo no onlro do ficl scr-
vo.
Esic lcijou graiificado a nao do ano c scguiu Clcl, quc sc
roniificou ajudar a irazcr o crcgrino.
Pouco dcois cnirava Varnava, alido, susicniado clo fal-
cociro c clo jovcn loiardo; o vclIo csiava canlalcanic c nal
arrasiava as crnas. Elc foi aconodado na cadcira c Danila Pc-
iroviicI dcu-lIc una iaa dc vinIo ara sc rcvigorar.
- Ja sci, olrc Varnava, quc vocc foi violcniancnic nalira-
iado. Fiquc aqui conosco c dcscansc aic sc rccucrar ioialncn-
ic. Faz icno quc cu nao o vcjo. Dc ondc csia vindo?
- Do nosiciro inaculado da Sanissina Trindadc dc Scrgio.
O rcvcrcndo nongc Nilodin nandou-lIc una caria c nandou
iransniiir a vocc c iodos os scus as lcnaos c saudacs. No
caninIo ara ca, a iurla Iunana nc airasou, quando cra lido
o dccrcio rofano. Enconirci scu Ilya c vnIanos ara ca,
quando dc rccnic - Dcus assin o quis! - fui aiacado or una
ganguc alcna, quc nc afroniou c nacIucou. , Dcus niscri-
cordioso! A quc icnos cIcganos, quando forasiciros ousan
injuriar un vclIo indcfcso, scrvo dc Dcus!
- Sin, quc icnos cIcgaran! Mas nao sc surrccnda, a-
drc, con o quc aconicccu! O rorio airiarca sofrcu injurias
ainda naiorcs - dissc Clcl c, cn sua voz, scniiu-sc una indig-
naao nal coniida.
Nova Era
- 16 -
O anacorcia cncriigou-sc, visivclncnic surrcso. - Cono?
Ousaran injuriar o airiarca? , ScnIor niscricordioso! O quc
aconicccu con o sanio Ioncn?
- Foi o quc nc disscran as icsicnunIas nuiio fidcdignas. o
voicvoda
(15}
Koloncnsly, o siolnil Klcncniy TcIullov c a cssoa
quc iona conia da ccla do airiarca. Aconicccu isso anics da
scnicna rofcrida cla Ordcn dos Stcts
(16}
. alguns foran
condcnados cna caiial, ouiros curgados a longnquas ci-
dadcs da Silcria; unica cula dc nuiios cra nao acciiarcn os
nodisnos do czar, ou nao sc curvarcn dianic dos csirangciros.
Enirc clcs Iavia un arcnic do uocuodu. E cniao a sua csosa,
junio con os faniliarcs, rccorrcu ao airiarca ara inicrccdcr
clos infclizcs.
- Voccs salcn crfciiancnic quc nada osso fazcr - dissc o
Ioncn sanio -, assin ncu cdido nao ira ajudar.
- Enircianio, as sulicas c as lagrinas dos arcnics scnsi-
lilizaran o airiarca; clc crgucu o conc da Nossa ScnIora c foi
ao alacio. O czar nao so nao quis ouvi-lo, cono sinlcsncnic o
cnoiou furioso do alacio ara a rua. O Ioncn sanio, lvido,
voliou ao nosiciro, irancou-sc na ccla c cIorou anargancnic,
cono nc coniou o criado dc ccla.
Danila PciroviicI c o nongc ouvian csiucfaios; a in-
dignaao dc Varnava auncniava cada vcz nais, scu coro na-
gro ircnia fclriciianic, os olIos afundados ardian. Suliiancn-
ic, clc cndirciiou-sc.
- Ccgo, incaaz dc conrccndcr quc, ousando culsar a
Mac dc Dcus do icio scu, airai as dcsgraas c as naldics di-
vinas ara si, sua casa c ara ioda a icrra russa. Nao foi or
acaso quc Crigory Taliisly cn scus salios cscriios, "Os Por-
ics", rova, conuiando os anos, quc clc, scndo o oiiavo czar,
c o rorio aniicrisio c quc o fin dos icnos cIcgou. Enirc o
ovo ianlcn sc fala - c a voz do ovo c a voz dc Dcus - quc cn
Moscou ja nao cisic un solcrano; o quc cisic - quc czar c cs-
sc? Nao cran assin os nossos czarcs. Un czar russo idcniifica-
sc con o scu ovo, ou scja. clc dcvc scr un guardiao da Orio-
doia c roicgcr-nos conira ouiras crcnas difcrcnics, cnquanio
Nova Era
- 17 -
cssc nao c o nosso solcrano, scnao un filIo dc Lcfori. Vc cono
clc qucr lcvar os crisiaos oriodoos a rofcssarcn ouiros crc-
dos; ordcna funar o ialaco c vcsiir irajcs alcnacs; os nossos
anicassados, os avs c os ais, janais nandaran fazcr Iu-
tuns
(17}
dcssa naiurcza. Novancnic o czar ullica un dccrcio
ncfasio c Icrciico - iirar a larla. Scgundo as cscriiuras, coriar
ou aarar a larla c roilido ianio aos ocs
(18}
cono gcnic do
ovo. O uso dc larla nao c una coisa ioa. a larla c un sn-
lolo das iradics, quc difcrcncia dc ouiros ovos. Assin cu,
un nongc dc origcn ordinaria, vcnIo a Moscou dcsncrcccr o
czar or confiar cn alcnacs, dcsiruir as iradics aniigas c a fc
oriodoa...
- OI, irnao Varnava, vocc rcsondcra or alavras injurio-
sas conira a Ionra nonarquica. Cono vocc, un Iunildc scrvi-
dor dc Dcus, odc ncdir foras con o czar Pcdro? conicsiou
Danila PciroviicI, cnalidccido, quc o ouvia con o ccnIo carrc-
gado.
- Assin scja a voniadc dc Dcus! Esiou disosio a norrcr
cla airia. Acciiarci o naririo con alcgria...
Elc sc calou, nas assados uns insianics lcvaniou-sc c,
con fora incscrada, csicndcu as naos ara a frcnic c dcu al-
guns assos, cono quc nccanicos. Scu rosio afogucado colriu-
sc dc alor cadavcrico, os olIos cslugalIados fiiaran algo quc
cra invisvcl aos rcscnics, consirangidos. E Varnava concou a
falar cn voz cnirccoriada, surda c alicrada.
- OI, cai o ano... c os icnos vindouros a nin sc dcscor-
iinan... vcjo cono as scncnics do nal, quc cc lania, csiao
gcrninando, lanando razcs rofundas quc vao sc infilirando
fciio vcncno no coro da Sania Fussia... Vcjo os csirangciros
asscdiando o coraao da nossa icrra, sugando-o, csnagando c
nuiilando-o ara quc fcnca... vcjo ianlcn os dias dc gloria.
As ironlcias anuncian os Iinos viioriosos c o coro da Fussia
sc avoluna c crcscc agiganiando-sc. A scncnic do nal ianlcn
florcscc c asfiia o as; or iodo o lugar, or cnirc as dolras
dos csiandarics viioriosos, vccn-sc as caras sarcasiicas dos cs-
irangciros, dcvorando con zonlaria os fruios da viioria... Eniao
Nova Era
- 18 -
cIcgarao os icnos, quando o rorio Saianas saira do sorvc-
douro do nal, rcvclando-sc luz do dia, c as foras dialolicas
agirao. Carros scn cavalos voarao; o cavalo gnco do Aocalisc
dcscnlcsiara or iodo o nundo, silvando, cIisando, voniian-
do fogo c funaa; nonsiros salicarao o ar fciio inscios. O Sa-
ianas rofcssa cn voz alia Ionicdios, anoiinacs c saqucs;
os Ioncns aicndcn s suas rcdicas aloninavcis c o scgucn,
alandonando os icnlos dc Dcus. E isso Iavcra dc aconicccr;
cIcgara o icno quando a scncnic naligna, scncada rofusa-
ncnic, anadurcccra c iniciar-sc-a a colIciia sanguinaria... A-
qui, ncsia ncsna caiial, o sanguc jorrara cn rios, Iavcra con-
laics nas ruas, irnao sc lcvaniara conira irnao, c as casas
qucinadas ficarao cono csquclcios calcinados; os inccndios, os
Ionicdios c a fonc inundarao o as cono un diluvio. E os
Ioncns sc crguniarao sc nao cIcgaran os uliinos dias, ja quc
vcrao as igrcjas dcrcdadas, os saccrdoics csancados, os co-
ncs sanios rofanados, a landcira nacional isoicada na lana,
c sua gloria cnlaciada clas dcrroias. As naos sordidas c sa-
crlcgas ousaran aic aicniar conira a coroa dc nonarcas, ara
clinina-los...
A voz do anacorcia suliiancnic sc inicrroncu, os olIos
ccrraran, clc canlalcou c icria cado, nao fossc acudido clos
dois loiardos c Ilya, quc ouvian crlcos scus vaiicnios.
Varnava csiava inconscicnic c arccia norio. Aos icniaii-
vas inuicis dc rcanina-lo, os scrvos cIanados crgucran-no c o
lcvaran ara un cnodo rcscrvado. Clcl foi vcr cono o vclIo
foi aconodado; o rncic, ao ficar so, dciou-sc cair na oliro-
na c colriu o rosio con as naos.
- O Esriio Divino ronunciou-sc airavcs do vclIo; aic sua
voz csiava alicrada. , ninIa olrc airia! Quc dcsgraas rcca-
irao solrc vocc! Agradco, ncu Dcus, quc nao vcrci iodas cssas
infanias...
Nova Era
- 19 -








II



aqucla aric da casa saindo ara o jardin, cncon-
iravan-sc os aoscnios dc Elcna, filIa unica do
rncic, c quc sc consiiiuan dc dois quarios.
un cra o dc rcouso; o ouiro, ncnor, cra una sala dc visiias ou
dc iralalIos nanuais, una vcz quc ali ficavan os lasiidorcs c
os ccsios con ncadas dc scda c novclos dc fios raicados c
dourados.
Enquanio a sala do andar infcrior cra alco daqucla ccna
cnicrncccdora c o vclIo nongc fazia suas rcviscs iciricas, nos
aoscnios da rinccsa cnconiravan-sc ircs cssoas.
Una cra a roria anfiiria, jovcn cncaniadora dc uns dc-
zcsscic anos, cslclia c flcvcl, icz naravilIosa c grandcs olIos
casianIos; os lasios calclos louros, cn iranas, caan alaio
dos joclIos.
Con crcssao consirangida, cla crnanccia dianic dc una
cadcira ondc csiava dciiado un irajc alcnao. una saia rosa dc
cciin, con lordado dc grinaldas c luqucs dc rosas, c corcic
dccoiado dc nangas curias, orlado or rcnda. Scu scnllanic
ansioso, rcflciindo un nisio dc curiosidadc c Icsiiaao, fcz ri-
rcn un jovcn c una scnIora dc idadc ncdiana, quc csiavan

Nova Era
- 20 -
scniados junio jancla, olscrvando-a. Elcna corou fciio incn-
iao vcrnclIo c voliou-sc ara clcs.
- Por quc csia rindo, Aricny, c vocc, iia nya?
(19}
- crgun-
iou cla conirariada, aroinando a cadcira ara sc scniar ao
lado dclcs.
Sua iia cra una nulIcr olcsa, con nais dc quarcnia c
cinco anos. O irajc csirangciro nao lIc caa lcn. o corcic jusio
fazia avanar dcnasiadancnic o scu vasio lusio, o cnornc
cIacu con cnas c os saaios acriados dc salio alio nao scr-
vian ara scu ialIc volunoso; nas cla arccia nao noiar sua
falia dc gosio c o rosio cIcio c lcn nuirido rcsirava auioconfi-
ana c saiisfaao.
- Finos dc scu jciio cngraado. Vocc ficou olIando ara o
rcscnic da iia ial qual un faninio qucrcndo concr un lolo,
con ncdo dc ioca-lo - dissc Aricny, coniinuando a rir.
- Para vocc, rir c facil. Vocc sc vcsic cono qucr, frcqucnia o
alacio do czar, vai casa dos fidalgos csirangciros, cnquanio o
ncu ai nc rolc vcsiir una roua iao naravilIosa - quciou-
sc Elcna.
Anna Pcirovna lcliscou carinIosancnic a locIccIa da so-
lrinIa.
- Nao sc dcscscrc, ninIa onlinIa, dcsia vcz vocc nao vai
ficar irancafiada c ariiciara das fcsias. Sou cu quc csiou fa-
lando. Para narcar a cIcgada do ano c do scculo novos, icrc-
nos scic dias dc fcsicjos nacionais. O czar c ouiras crsonali-
dadcs csiao rcarando lanqucics c scrcs, c cn rinciro dc
janciro o ovo Ioncnagcara o solcrano, fogos scrao qucinados,
canIcs darao iiros c nusicas scrao iocadas clas ruas. Tudo
scra nuiio divcriido c cu nao acciiarci quc vocc fiquc fora dcs-
scs fcsicjos. AnanIa, LcnoicIla
(20}
, vocc vcn assar un dia
conigo c cu lIc darci nais dois vcsiidos cono cssc, quc a ni-
nIa Francina cosiurou. un lranco con dcialIcs cn raia, ou-
iro - azul, quc vocc icra dc ccrincniar; cla a cnicara c cnsi-
nara a danar o ninucio, quc dana iao naravilIosancnic. Dc-
ois dc ananIa, virao alguns anigos ncus c cu qucro arcscn-
Nova Era
- 21 -
ia-la a clcs. Vocc vai sc divcriir a valcr. Quc cu saila c a rinci-
ra vcz quc vocc ariiciara dc scrcs c lanqucics dc vcrdadc...
- Un dcsscs quc Ia alguns dias dcran na casa dc Kannc-
gisscr, nao c vcrdadc? - inicrfcriu Aricny.
- OI, cono foi naravilIoso! - cclanou Anna Pcirovna. -
Inaginc, LcnoicIla, o rorio Solcrano csicvc no casancnio da
filIa do concrcianic Kanncgisscr! Dcvo acrcsccniar quc c una
fanlia nuiio culia, frcqucniada clo czar; clc ncsno sc convi-
dou ara scr una csccic dc ncsirc dc ccrinnia, ou adrinIo,
cono nos cIananos; rccccionou os convidados c os scrviu
(21}
.
E cono foi anavcl c aicncioso! Divcriino-nos ianio!...
- OI, quc voniadc quc icnIo dc ir ara una fcsia assin! -
susirou Elcna, corando c cniusiasnando-sc.
- Ira, nao sc rcocuc! Para nos, as nulIcrcs, a clausura
acalou c cIcgou a lilcrdadc. Vocc ja nao rccisa icr ncdo dc
nosirar sua lclcza, ou vcrgonIa cn corrcsondcr aos adnira-
dorcs.
- Acalou a larlaric dos icnos do Donosiroi
(22}
ara scn-
rc - inicrs Aricny.
- Dcus scja louvado! - fcz Anna Pcirovna. - Quanio a scus
adniradorcs c conquisias, dcois cu falo; va ccrincniar o scu
novo vcsiido! Qucro vcr cono vocc fica nclc.
Alcgrc, olIos lrilIanics, Elcna lcijou a nao nacia da iia c,
cgando a saia c o corcic, dcsaarcccu no quario anco c
irancou a oria.
- LcnoicIla c sinlcsncnic cncaniadora. , Dcus, cono cu
qucria cviiar quc cssa olrc ncnina sc casc con aquclc gros-
sciro c rcirogrado Clcl. TcnIo ara cla un ariido lrilIanic -
susicniou Anna Pcirovna.
Aricny sorriu naliciosancnic.
- Vocc csia cnsando cn casa-la con o larao dc Dorfganc,
nao c?
- Cono? Vocc ja salc disso? Elc dcvc icr-lIc confcssado cs-
iar louco or cla?
- Con os dialos! Nao c difcil adivinIar. Elc so fala dc Elc-
na, ainda quc a iivcssc visio so duas vczcs.
Nova Era
- 22 -
- Vcrdadc. Elc csicvc onicn na ninIa casa c cdiu-nc dc
joclIos ara ajudar a conquisia-la; cu, c claro, roncii fazc-lo,
orquc nao Ia nada nclIor ara LcnoicIla do quc csic nolrc c
anavcl cavalIciro, un vcrdadciro fidalgo. Acnas una coisa vai
dar iralalIo. Danila. Elc c iao lolo c icinoso...
- Esiou ioialncnic dc acordo. Lcnna
(23}
scra laroncsa dc
Dorfganc; scu ai... fii!
E un sorriso nordaz dc cscarnio coniraiu scu rosio.
- Elc quc ccrincnic dizcr "nao", o czar vai nandar dizcr
"sin"! E sc ousar conirariar a voniadc solcrana, clc o fara io-
nar juzo. Hojc cn dia nao sc convcrsa nuiio con cssc iio dc
vclIos iolos cono clc, dc ncnic csirciia c oliusa, quc sc insur-
gcn conira a lilcrdadc c o rogrcsso do nosso as larlaro.
Nao lasia convcnccr o ai, c rcciso afasiar Clcl MilIailoviicI.
Ja ionci ccrias rovidcncias ara isso...
Ncsic insianic a oria do quario anco sc alriu con a cnirada
dc Elcna, vcsiida cn sua nova saia, quc lIc ia incrivclncnic
lcn, dclincando o ialIc cslclio c csguio, accniuando a lclcza
do iorso c dos lraos alvos. En scu rosio inrcssionavcl nova-
ncnic sc lia a luia inicrna quc anics a dciara cnlaraada.
Airas dcla, scguia una nulIcr dc ncia idadc, dc rosio fran-
co c lonacIao, olIando ara a rinccsa con nisio dc irisicza c
ncdo.
- Mcu Dcus!... Nao nc diga quc vocc vai aarcccr ncssc vcs-
iido, Elcna Danilovna? - surrccndcu-sc cla, crgucndo os lra-
os. - OI, Sania Mac! Sc a vclIa rinccsa a vissc ncssa nudcz,
icria norrido dc vcrgonIa. No nnino cla csia sc rcvolvcndo cn
scu iunulo - ajuniou cla, cnugando as lagrinas.
- Fora daqui, vclIa idioia! Cono ousa consirangcr a rincc-
sa con suas iolas rcrincndas? Ela faz o quc fazcn iodas as
nulIcrcs c noas; csiivcssc a nossa nac viva, cla nao sc ooria
aos novos cosiuncs. Saia, insana, c nao sc inironcia ondc nao
c cIanada!
Quando a vclIa lala sc rciirou, o irnao c a iia acalnaran
raidancnic, con os clogios, a jovcn criurlada.
Nova Era
- 23 -
Alcn disso, as aluscs cnignaiicas dc Anna Pcirovna solrc
a louca aiao alincniada or un jovcn c lclo fidalgo, vcrda-
dciro rncic dc conio dc fadas, inirigaran ianio Elcna, quc cla
nao via a Iora dc ariiciar dc un dos scrcs da iia, dcsdc quc
o ai dciassc.
- Vou falar con Danila ara cdir a auiorizaao. Qucro vc-lo
roilir ninIa solrinIa a ir cn casa - anunciou cn ion dc dc-
safio Anna Pcirovna, dcscdindo-sc dc Elcna c lcvando junio
Aricny.
Aos vcrificar cono o vclIo fora aconodado, Clcl rcionou
ara a sala, ondc Danila PciroviicI, dc ccnIo soiurno, andava
dc un canio a ouiro.
- Dcn, cono csia o vclIo? - crguniou ao afilIado. - Fccu-
crou-sc, nas csia nuiio fraco.
- Sinio cna dclc, csia sc acalando or nada.
- Dc faio. O quc cssc coiiado odc conira o czar, sc ncn o
airiarca conscguc?
- Dcn, c difcrcnic. Afinal, quc airiarca c cssc? Elc c nuiio
nanso. Solrcvivc da cdca dc ao, rcsguarda sua naniilIa c
IoIuI
(24}
, or isso nao dcnuncia o czar. Por nais colcrico quc
fossc Ivan VassilycviicI
(25}
, quando o ncirooliia Filic o cn-
conirou na Caicdral dc Assunao, na Iora cn quc o czar foi aic
o Ioncn sanio cn scus irajcs dc alIao, o ncirooliia dissc.
"Nao rcconIco o czar ncsscs irajcs, nao rcconIco ianlcn sua
govcrnana". O rcvcrcndo conIccia lcn o scu ofcio sanio. "On-
dc csia a fc, sc nc calo?"
Ncssc nicrin, a oria cscancarou-sc c na sala rolou, cn
assadas niudas solrc os salios alios, Anna Pcirovna, con sor-
riso dclciiavcl no rosio. Ao noiar a rcscna dc Clcl, cla franziu
o ccnIo lcvcncnic c cnsou conirafciia.
"Quc azar ioar con cssc idioia. Vou icr dc convida-lo ara
o scrao ianlcn. Tcrci dc arrunar un cnconiro con o larao
ananIa ncsno."
- Doa iardc, irnao! Doa iardc, Clcl MilIailoviicI!
O rncic a ncdiu dc cina ara laio c soliou una garga-
lIada.
Nova Era
- 24 -
- AI, c vocc, Anna Pcirovna! Nao a iinIa rcconIccido. Mc-
icu-sc ncssc cIacu ncdonIo c ncsscs saaios ridculos. Vocc
nao icn vcrgonIa, vclIa idioia, dc rcrcscniar una alIaa aos
quarcnia c cinco anos dc idadc c jogar dinIciro fora con cssa
orcaria? A nulIcr cnsandcccu dc vcz! Sacudindo os onlros c
dirigindo-sc a Clcl, clc conlciou. - Aic os cacIorros dc colcira
sc assusiarao con cla!
Acsar do rugc c o-dc-arroz quc colrian rofusancnic as
faccs dc Anna Pcirovna, scu rulor ficou visvcl. Trcncndo dc
raiva c sacudindo o lcquc, cla sc voliou ara o irnao.
- Mal-cducado, ignoranic! Inagina-sc un nolrc fidalgo, cn-
quanio iraia una dana cono un nujiquc rudc - vocifcrou cla
risidancnic. - Nao viria vc-lo c ncn icria assado aqui, sc o
assunio nao disscssc rcsciio olrczinIa dc Elcna, iiranizada
c incdida dc icr conanIias dcccnics. Sinlcsncnic nao os-
so suoriar isso. Dcois dc ananIa, rcunir-sc-ao cn casa al-
guns anigos ncus c cu qucro quc Elcna ianlcn va. Escro
quc vocc nao scja crucl c nao a rola dc ir casa da iia!
- Scn duvida, rcfiro assar or crucl, nas ouar a ninIa
olrc filIa da Ionra dc curvar as cosias dianic dc algun lar-
lciro ou cosiurciro csirangciro, c dc icr dc andar no frio con
lraos dcsnudados. Isso scria icrrvcl! - cIacoicou o loiardo,
cn ion scrio.
Anna Pcirovna crgucu os lraos ara cina.
- Quc icinosia ccga c inaudiia! Convido-o ianlcn, Clcl
MilIailoviicI, la cn casa dcois dc ananIa; vcra con scus
rorios olIos o quanio sao dciuradas c injuriosas iodas cssas
convcrsas iolas.
- Agradco, Anna Pcirovna! - dissc Clcl calnancnic, fazcn-
do una ncsura. - Sc a ninIa noiva for, ianlcn irci scn falia.
- VcnIa, vcnIa, Elcna csiara la! Enicnda, caro irnao. scus
filIos dcvcn frcqucniar a socicdadc. O faio dc vocc cor alcr-
iancnic o scu dcsconicniancnio, afasiar-sc da Coric c rcudiar
iodos os cosiuncs csirangciros Iojc c nuiio crigoso.
- Esiou vclIo ara sulncicr-nc a iodos csscs nodisnos.
Craas a Dcus, ncu Aricny curocizou-sc clos dois c anda
Nova Era
- 25 -
fciio un alIao cn scu Iutun dcrralado, dc cara cscanIoada,
fciio un cunuco. Vocc, ninIa qucridinIa, dcscncaninIou-o
ianio, quc clc sc csqucccu dc quc c russo.
- Elc nao sc csqucccu dc nada, acnas conrccndc c da va-
lor ao rogrcsso, arccia a clcgancia c loas nanciras; vocc ian-
io sc cnlruicccu c ficou uliraassado, quc clc icn ncdo dc
coniar-lIc iudo. Aosio quc o olrczinIo nao lIc dissc csiar
aaionado crdidancnic cla filIa dc un csirangciro, una
noa lclssina, con qucn odcria casar orquc isso c acciio...
Ela calou-sc ao vcr Danila PciroviicI cnalidccido; suliia-
ncnic, clc dcsfccIou un soco na ncsa, fazcndo dcrrular no
cIao o jarro con as iaas.
- Mas cu nao acciio - lcrrou clc, fora dc si. - Janais Aricny
casara con cssa avcniurcira quc scnrc o dcsrczara c o con-
sidcrara quasc un sncd
(26}
. Elc c russo c casara con una
russa; caso conirario, dcscrda-lo-ci c sua aric scra disiriluda
nos nonasicrios. Enicndcu? E arc dc arrunar-lIc csscs ca-
sancnios! Sua casancnicira!
- Idioia! Vocc vai acalar lcvando-nos dcsgraa. Eu sci quc
o czar csia furioso con vocc - dcvolvcu Anna Pcirovna, cnraivc-
cida.
Ela sc virou furiosa, inicniando sair raidancnic, nas o gi-
ro lrusco do coro solrc os salios alios nao dcu ccrio; crdcu o
cquillrio c icria cado, sc nao fossc scgura, ncsic nicrin, or
Clcl.
- Acalnc-sc, Anna Pcirovna, c nao irriic o scu irnao con
cssc casancnio dc Aricny - icniou convcnccr Clcl.
- Por scus dcsaiinos, voccs acalarao caindo cn
ouu
(27}
- rcvidou Anna Pcirovna, furiosa.
Ela sc dcsvcncilIou da nao dc Clcl c foi fluiuando cn di-
rcao oria, lanando-lIcs cn dcscdida un olIar solcrlo,
cIcio dc dcsrczo. Dcsia vcz cla isava con cuidado.

Nova Era
- 26 -







III




casa dc Anna Pcirovna ficava do ouiro lado da cida-
dc. Tal qual a casa do irnao, foi consiruda nciadc
cn iijolos, nciadc cn nadcira nun aniigo
csiilo russo. Por fora a consiruao rcscrvava o scu asccio ori-
ginal, nas or dcniro cra visvcl o csforo dc sc nodcrnizar os
anlicnics c cssc cncnIo dcsiacava-sc solrciudo na nollia
da sala dc visiias, cn csiilo curocu.
Assin, a arcdc no ccniro foi dcrrulada ara quc os dois
quarios dcsscn lugar ara un salao csaoso; da ncsna forna
cra a sala dc janiar. A nollia iinIa un asccio nodcrno, noii-
vo da incnsa saiisfaao da dona, orcn, cra o scu Ioudo, dc
iananIo ncdio, ao lado do salao dc lailc.
A casa nao dc scr ioialncnic rcconsiruda. Os icios alo-
ladados laios cran dccorados con iniuras arisiicas; cn
fundas dcrcsscs ficavan janclas csirciias con gradcado; nas,
da alolada, cndia un lusirc con vclas dc ccra c olco, c as a-
rcdcs cran rcvcsiidas con iccido dc scda, lordado con rosas,
alicrnando-sc con laos dc fiia azuis. Os novcis lrancos con
dcialIcs dourados cran rcvcsiidos do ncsno iccido, as janclas
c as orias cran dccoradas con coriinas c rcosiciros, susicn-

Nova Era
- 27 -
iados or cuidos dc lronzc no csiilo dc Luis XV. Un gosio ar-
isiico cvoludo icria sc cIocado con iania nisiura dc clcncn-
ios conirasianics c disforncs, nas Anna Pcirovna nao sc dava
conia daquilo c csiava dcslunlrada con a dccoraao quc aca-
lara dc scr fciia.
No dia da rcccao da qual falavanos acina, un ouco an-
ics do incio da cIcgada das visiias, a anfiiria c Aricny saran
ao salao c aconodaran-sc nas largas olironas alnofadadas. A
iia acalara dc nosirar a dccoraao ao solrinIo c csiava cansa-
da.
Ela oriava un irajc visioso, dcsnudando-lIc o iorso c os
lraos rclcios dc joias.
Aricny, o lclo jovcn dc vinic c ircs anos, ianlcn csiava
cIiquc. calava saaios con ncias, vcsiia una canisa azul dc
vcludo, colcic c lcnicjoulas lordadas a ouro, con lofcs dc rcnda
cara nos unIos c ciiilIos, cngalanado nuna cruca c irazcn-
do ciniura una lcla csada. O irajc ia lcn sua figura alia c
cslclia. Enquanio a iia dcscansava alanando o rosio afoguca-
do, clc caninava o quario.
- Quc ial, Aricny? Cosiou da ninIa nollia c da dccoraao
cn gcral, nova noda? Nao acIa quc foi una loa idcia juniar
os dois quarios nun anlicnic? Saiu un lclo salao dc lailc!
- Esiou sinlcsncnic fascinado con o quc vi. Vocc consc-
guiu cirair o naino dcssa Iorrvcl consiruao. Quanio dc-
coraao do salao, clc c cslcndido; as coriinas c os cuidos sao
naravilIosos. Vc-sc cn iudo o scu gosio rcfinado. Da ncsna
forna, o scu irajc con ingcnics dc ruli c fivclas c incrvcl c fi-
ca lcn cn vocc.
Lisonjcada c saiisfciia con o clogio, Anna Pcirovna dcu-lIc
un lcvc iainIa na facc.
- Scu adulador!
- Nao csiou adulando; invcjo-lIc or vocc odcr ciravasar
scu lon gosio - rcirucou Aricny susirando c iraindo conirari-
cdadc rcrinida. - O quc nao daria ara arrunar a nossa casa
sua nancira! Mas va falar isso ao ncu ai! Sc vocc soulcssc o
quanio clc nc ingou or cu csiar aaionado or Maiildc.
Nova Era
- 28 -
CIanou-a dc c-dc-cIinclo c forasicira ignolil, ancaou dcscr-
dar-nc, sc cu ousassc dcsosa-la. O quc sc vai fazcr con Io-
ncn assin, incaaz dc conrccndcr os lcncfcios do rogrcs-
so? So un ccgo odc ncgar quc nos sonos uns larlaros sclva-
gcns c ncccssiianos dc ncniorcs quc nos disscnincn conIc-
cincnio c nos faan gcnic. O ai icn ncnic oliusa. OI, sinio
quc clc, con sua icinosia, arrunc a ninIa foriuna!
Os olIos dc Aricny lrilIaran dc raiva; scus unIos cris-
aran-sc.
- Vcrdadc. Danila vai acalar nos arruinando a iodos - dissc
cn ion rcocuado Anna Pcirovna. Pcnsci aic quc, ara o lcn
dclc c o nosso, dcvcranos afasia-lo ara lcn longc daqui;
nanda-lo ara alguna roricdadc longnqua. Talvcz os alc-
nacs nos ajudcn?! O quc vocc acIa? Prccisanos icniar...
Con as uliinas alavras da iia, Aricny sc aninou c cn scu
rosio crassou un sorriso nordaz.
- Vocc icn razao, iiiia! Quc ncnic crsicaz a sua! - cnol-
gou-sc clc, lcijando-lIc a nao. - Faa isso, qucrida, c nos dci-
ara fcliz a iodos; cu, ao ncsno icno, rcsiarci un scrvio a
Clcl MilIailoviicI. Quc csscs adoradorcs dc vclIaria fiqucn
norando junios cono nos icnos dc ctcIcncgucs
(28}
- concluiu
cn voz alia, ondo-sc a rir con cscarnio.
Anna Pcirovna cascalIou ianlcn c anlos riran aic sc
cansarcn.
- Ondc csia Elcna? - crguniou suliiancnic Aricny, rco-
cuado. - Tonara quc o ai nao a airasc no uliino ninuio!
- Nao sc rcocuc! Ela csia no ncu quario, cnsaiando o ni-
nucio con Francina. Danila acIa quc cla csia scgura, ois cu
convidci Clcl...
- Mcu Dcus, quc fasiio! Elc aqui scra un csiorvo no cani-
nIo dc Dorfganc - inicrroncu Aricny, alorrccido.
- O quc fazcr? Tivc dc convida-lo. Mas nao sc aflija, ionci as
ninIas rovidcncias. Onicn Lcna assou o dia iniciro aqui c
cu, nao scndo una idioia, nandci cIanar Dorfganc c lIc dci
ioda a lilcrdadc dc flcriar con a nossa jovcn casiia. O larao
nao crdcu icno c foi naravilIosancnic cncaniador. Elc icvc
Nova Era
- 29 -
a idcia dc cnsinar-lIc o ninucio c anlos danaran or ccrca
dc duas Ioras. A crsisicncia c a analilidadc do larao acala-
ran or conquisiar finalncnic a jovcn rccaiada. En dcscdida,
clc lIc lcijou divcrsas vczcs a nao, c cla, scguindo un consclIo
ncu, ofcrcccu ao larao a rosa quc lIc cnfciiava o corcic. Eu
acrcdiio quc Iojc noiic clc lIc fara una roosia c, sc cla a-
cciiar... Tsss! Ela csia vindo!
Ncsic insianic no unlral do salao aarcccu Elcna. Trajava
un vcsiido dc cciin con acalancnio cn gazc dourada, rcndas
c lordados dc rosas. Afogucada cla aninaao c coniinuando a
danar o ninucio, cla sc aroinou da iia c irnao c fcz una c-
lcganic rcvcrcncia.
- OlIcn cono cu ja sci fazcr as rcvcrcncias! - galou-sc cla.
- Vocc csia suavc c lcvc fciio lorlolcia, Lcna. Nao va csquc-
ccr os assos do ninucio!
- Nao, iiiia! Acalci dc rcassar os assos con Francina.
Mcu Dcus, cono cla c loa c aicnciosa! Cono gosiaria dc icr
una canarcira franccsa assin!
- ConariilIo inicirancnic dc scu dcscjo - inicrvcio Aricny.
- Essa ralc do aai, quc inundou a nossa casa, c nojcnia; nais
arccc un gado, sujo c rudc. O quc nao daria ara nao vcr nais
aquclcs lroncos - Anion c Ilya - c coniraiar un cnrcgado
franccs. So dc inaginar o razcr dc sc icr un criado sucrior,
dc nanciras dccorosas, con o qual c ossvcl aic convcrsar...
- Sin, cono csia Francina, una vcrdadcira "dana", odc-sc
dizcr. Mas cu janais nc scararia do nosso vclIo Ilya, or nais
quc cu qucira icr una canarcira franccsa.
Aricny dcsaiou a rir.
- Dou-lIc Ilya dc rcscnic, ja quc vocc gosia ianio dclc. O
quc cu qucria c icr una casa ncsic csiilo. Vocc ncsna odcria
icr sua roria casa, sc quiscssc...
- claro, so nao sci cono isso odc dccndcr dc nin.
- AI, cscriinIa! - olscrvou Anna Pcirovna, sacudindo o
dcdo. - Vocc qucr nos convcnccr dc quc nao salc quc o larao
Dorfganc csia aaionado or vocc c, dcois quc a vir dcsic jci-
Nova Era
- 30 -
io Iojc, crdcra ioialncnic a calca. Confcssc. vocc gosia do
larao?
- Elc c nuiio anavcl c andou flcriando conigo, nas c na-
ccrrino c agiiado, arccc csiar scnrc danando. Dc qualqucr
forna, nao c iao loniio cono Clcl MilIailoviicI.
- Tss, iss! Quc conaraao! - fcz Anna Pcirovna. Scra quc
vocc csia ccga, LcioicIla? O scu lcn nuirido c corado Clcl
MilIailoviicI c sinlcsncnic un nujiquc - un urso; conquan-
io o larao con sua alidcz cncaniadora, cIcio dc graa dclica-
da c iraio cavalIcircsco, c un ccnlo dc fidalgo. Vocc dcvcria
agradcccr a Dcus, sc Elc lIc nandar cono narido un Ioncn
iao cncaniador c rcfinado. Ou scra quc vocc rcfcrc vivcr cn-
clausurada con un narido vulgar, quc a iraiara cono risio-
ncira, scnrc a ancaa-la con os unIos, assin quc vocc sc
iornar sua csosa?
As faccs dc Elcna sc inccndcran c cn scu rosio inrcssio-
navcl rcflciiu-sc una dilaccranic luia inicrna, causada clas
alavras da iia. Ela nao icvc icno ara rcsondcr, ois ncsic
insianic aarcccran os rinciros convidados c Anna Pcirovna
arcssou-sc cn rccclc-los.
Logo o salao dc lailc c o Ioudo cncIcran-sc dc nuliidao
garrida c divcrsificada. Enirc os cavalIciros Iavia un larlciro
franccs, un alfaiaic alcnao, dois iialianos dcsconIccidos, al-
guns ncrcadorcs Iolandcscs lcn rolusios c un gruinIo dc
alcnacs, quc ja Iavian conscguido osios adninisiraiivos van-
iajosos; o rcsio dos convidados consisiia dc russos, da nova
noda, con suas "danas", iravcsiidas cn induncniaria ocidcn-
ial.
Anna Pcirovna arccia lcaiancnic ciasiada, colcria quc
csiava dc clogios cla rcforna da casa; das nulIcrcs, solrciu-
do, inrcssionadas clo gosio rcfinado - iodas cnlaslacadas
cla riqucza da nollia, c cnalicccndo a dccoraao gcral da ca-
sa.
- Fcalncnic, qucrida, o scu salao c naravilIoso c nada lIc
quclra a "Iarnonia"; aic a criadagcn dc cruca anda dc roua
nova. A inrcssao c quc a gcnic csia na casa dc alguna coricsa
Nova Era
- 31 -
da coric dc Vcrsaillcs - nao arava dc falar una vclIa fidalga,
ioda dc rugc, o-dc-arroz c dcsnudada cono diiava a noda.
Anna Pcirovna corou dc saiisfaao c fcz un sinal con a
nao ara quc un niudo c lcsio scnIor, dc asccio iialiano, dc-
las sc aroinassc.
- Arcscnio-lIc, Solonnia Anionovna, o scnIor Ulino
Triciii, o fciiicciro quc ajudou a iransfornar a ninIa ioca dc
urso naquilo quc csia vcndo.
Visivclncnic lisonjcado, o iialiano curvou-sc cn rofunda
rcvcrcncia.
- Sua cnornc culiura iornou-nc facil a iarcfa dc iransfor-
nar una vclIa casa nun nodcrno alacio, ondc ficanos von-
iadc, csquccidos dc csiar nun as ainda sclvagcn...
- OI, nuiio sclvagcn! Por favor, nao sc cnvcrgonIc, scnIor
Triciii - cncorajou-o Anna Pcirovna, rindo dc saiisfaao.
Ncsic nicrin, ao Ioudo cnirou un novo convidado. Era un
Ioncn dc uns irinia anos dc idadc, nagro, dc rosio airacnic;
nas a vida, rovavclncnic inciuosa, cnvclIcccra-o rcnaiu-
rancnic, c o inicnso rulor das faccs nao conscguia ioldar as
rugas rccoccs do rosio nurcIo, varicgando a fronic, as icno-
ras c os canios da loca. Elc csiava clcganicncnic vcsiido c foi
incdiaiancnic ao cnconiro da anfiiria cn assadas lcidas c
csiranIos ircjciios, ora ianlcn cn noda.
- TcnIo ccricza - dissc clc, sorrindo c lcijando rcsciiosa-
ncnic a nao dc Anna Pcirovna - quc os icnos da larlaric
assaran a ariir do noncnio cn quc as nulIcrcs - csscs gc-
nios da graa c clcgancia - alandonaran suas clausuras, lilcr-
iaran-sc da cscravidao c sacudiran dc si os irajcs canIcsiros
quc as cscondian dc sua lclcza. A ariir dcsic noncnio, rci-
io, o caninIo civilizaao csia alcrio.
- OI, o qucrido larao c scnrc iao anavcl! O scnIor icn
razao. o ar da lilcrdadc c a luz concan a cncirar ncsic orao
lolorcnio, cIanado dc Fussia. Nos icnos idos, infclizncnic,
os csirangciros rcccavan vir ara ca, nas agora sua cnirada c
livrc c clcs sao nossos qucridos ncsircs c convidados. So agora
cnicndcnos quc clcs disscninan a luz c a lilcrdadc c, graas a
Nova Era
- 32 -
Dcus, concan a lcnfciiorizar a nossa ioca dc urso - olscrvou
Anna Pcirovna.
Dorfganc rcsondcu-lIc con un novo clogio; nas, ncsic
insianic, clc viu Elcna no ncio dc un gruo dc danas, foi aic
cla c a convidou ara o ninucio, cujo rcludio concou a scr
inicrrciado cla orqucsira. Ofcrcccndo-lIc a nao, clc a lcvou
ao salao.
Mal acalou a rincira dana c os criados concaran a ofc-
rcccr rcfrigcranics; ncsic nicrin, na oria do Ioudo, aarcccu
Clcl MilIailoviicI. O luuoso Iutun, orlado dc zilclina c lor-
dado cn cdras rcciosas, conlinava incrivclncnic con sua
figura alia c garlosa.
Ccrcada or convidados, Anna Pcirovna ousou-lIc un o-
lIar Iosiilizado c rcsondcu con un lcvc ncncar da calca
rcvcrcncia rcsciiosa do jovcn loiardo. crgunia dc "ondc cs-
iava Elcna?", cla rcsondcu ncgligcnic.
- Nao sci; ialvcz no salao. Ela acalou dc danar c csiava
convcrsando con as danas.
Ao aconanIar con olIar Iosiil a sada dc Clcl, a anfiiria
dirigiu-sc a Solonnia Anionovna.
- Algucn ja viu un alcrna assin?! - zunliu cla, nordaz. -
Ncn scqucr salc quc, ao cunrincniar a dona da casa, dcvc
lIc lcijar a nao.
- Quc csiranIo!
- Nao Ia nada dc csiranIo nisso. Elc c afilIado do ncu ir-
nao, una cssoa liniiada, nao Ia cono cnsinar-lIc loas na-
nciras. Conirariando o csriio dos icnos c consirangcndo os
nossos anigos - ncsircs csirangciros -, cssc lronco vcio cn ira-
jc dc larlaros, con acalancnio cn clc, calando loias aic os
joclIos, cono sc fossc a una csirclaria. Qucridos anigos, co-
lIcs scrcn indulgcnics con cssc sclvagcn, sc clc sc crniiir a
algo quc nao dcvc.
A anfiiria csiava visivclncnic zangada c so as crsuascs
dos convidados, jurando-lIc quc ningucn sc inoriaria con o
conoriancnio do jovcn "sclvagcn", acalnaran-na un ouco
c cla sc aninou.
Nova Era
- 33 -
Aos a dana, Dorfganc lcvou a sua dana ao quario anco,
ondc Iavia ncnos gcnic, c concou a scrvir-lIc doccs c confci-
ios, dcsnancIando-sc cn analilidadcs. Nao acosiunada a cs-
sc iio dc galanicio, Elcna ficou cnlcvccida c cnircgou-sc invo-
luniariancnic scduao do cavalIciro. Dc suliio, cla criur-
lou-sc c cnalidcccu, ao ouvir a voz sonora dc Clcl, quc ro-
vavclncnic csiava sua rocura.
Arovciiando a auscncia do larao, quc saiu ara cgar un
coo dc ocIud
(29}
, cla sc lcvaniou c corrcu aic o cnodo ao la-
do, vazio naquclc ninuio, quc cra a nova ioalcic da iia. Tran-
cando a oria, alarnada, Elcna aurou o ouvido.
"Clcl dcvc csiar nc rocurando" - cnsou cla -, "quc vcrgo-
nIa! Elc nunca nc viu vcsiida dcssc jciio... O quc clc dira?"
Ela olIou-sc inquicia no csclIo, iluninado or vclas laic-
rais, aroinou-sc nais crio c concou a sc caninar crs-
cruiavcl.
- Eu acIo quc clc gosiara dc nin; iodos dizcn quc o vcsii-
do nc cai lcn - sussurrou cla a ncia voz.
- E dizcn a vcrdadc! A scnIora c lcla fciio Vcnus - sililou
una voz crio dc scu ouvido.
Elcna csircncccu, virou-sc raido, dc ial nodo quc o lcquc
lIc cscaou das naos ircnulas, c inicrcciou o olIar inccndido
do larao, o qual sc inclinava a cla con sorriso dc analilidadc
adocicada. Dorfganc lcvaniou o lcquc c, alaiado nun joclIo,
csicndcu-o a cla; dcois, cgou-lIc a nao c a lcvou aic una
olirona.
- Por quc a rainIa do lailc vcio sc cscondcr aqui? ccnsurou
clc. - Esia fugindo dc nin? Cono a scnIora c crucl, uucn E-
lcna. Salc quc cu norro dc anor cla scnIora c, ainda assin,
os ncus sofrincnios nao a conovcn. Diga-nc algo quc nc dc
una cscrana ara a fclicidadc.
Elcna criurlou-sc c o fiiou surrcsa.
- O quc cu osso lIc dizcr, larao? O scnIor dcvc salcr quc
cu ja sou noiva dc un ouiro Ioncn - lalluciou.
- Eu sci. Mas, cnquanio a igrcja nao os aiou, a scnIora icn
icno dc dcsisiir, sc csic casancnio lIc c avcrsivo. Quc sina a
Nova Era
- 34 -
aguarda ncsic as sclvagcn, ondc una nulIcr c considcrada
cscrava, adccc no calalouo, dcfornada or vcsiincnias
nonsiruosas? Quc vida a scnIora lcvara aqui... dcfinIando,
nurcIando fciio una flor scn sol c agua? Na ninIa airia,
una naao livrc, ncu naravilIoso casiclo TIuringcn
(30}
, ou na
coric do duquc, ncu rico roicior, a scnIora gozara dc Ionrari-
as c vcncraao, cono ncrccc sua inicligcncia c lclcza. Conarc
so. cnquanio dc un lado a scnIora csiara fadada a scr a csosa
dc un Ioncn vulgar c inculio, ara o qual nao assara dc una
risioncira ou criada, dc ouiro, cnircianio, ficara unida a un
Ioncn quc lIc scra un cscravo, quando qualqucr caricIo scu
scra una lci; cu a vcncrarci fciio una divindadc.
Elc sc cnolgou cn sua vcrvc c coniinuou a scduzi-la con
sua fala. Elcna arccia Icsiianic c ncn arrancou a nao quc cs-
ic agarrou, colrindo-a dc lcijos.
- O quc nc diz, larao, c jusio c aic odc aconicccr, coniudo
Ia una larrcira iniransonvcl. ncu ai, quc janais acciiara
quc cu nc casc con un csirangciro - Elcna dissc cn ion vaci-
lanic, criurlada.
- Eu sci quc scra una luia difcil, nas nao odcnos nos
dcscscrar. Scja foric! Fccorrcrcnos niscricordia do czar; clc,
cn sua olsiinaao dc quclrar os vclIos c larlaros rcconcciios
do ovo, salcra consolidar a nossa fclicidadc. Mcus anigos ja
sondaran o icrrcno c icnIo cscranas ausiciosas. MinIa a-
dorada uucn Elcna - cclanou clc, ajoclIando-sc -, roncia
scr ninIa csosa c, ananIa ncsno, irci cssoalncnic falar
con o czar ara sulicar-lIc...
Ncsic insianic, no quario coniguo ouviu-sc a voz dc Anna
Pcirovna.
- Fcalncnic nao sci, Clcl MilIailoviicI, ondc cla odcria
icr ido; icra sc cscondido no guarda-roua? Ela dcvc icr fugido
dc vcrgonIa, ao vcr scus irajcs dc nujiquc.
Assusiada, Elcna rcicsou-sc c fcz o larao lcvaniar-sc.
- Saia raido! Nao qucro quc o ncu noivo nos vcja junios.
gil, csgucirando-sc furiivancnic fciio gaio, Dorfganc dc-
saarcccu no fundo do quario fciio una sonlra. Elcna surrc-
Nova Era
- 35 -
cndcu-sc con scus nodos dc gaiuno c aconanIou-o con o-
lIar cisnado. Ncsic noncnio, a iia c Clcl cniraran or ouira
oria; a aicnao dc Elcna conccnirou-sc no noivo, quc arado c
con ccnIo franzido olIava zangado ara cla.
- Aqui csia cla! Dcio os dois sozinIos, ois dcvo cuidar dos
convidados - alcgou Anna Pcirovna con o dcsdcn con quc
scnrc iraiava Clcl MilIailoviicI, c rciirou-sc.
Solrcvcio un silcncio orcsso. Pcriurlada, alida c calis-
laia, Elcna lrincava naquinalncnic con o lcquc; Clcl conii-
nuou a canina-la c dcois sc aroinou nais.
- Esia c vocc, Elcna Danilovna? - dciou cscaar clc con
voz ircnula. - Nao acrcdiio! E vocc nao icn vcrgonIa dc aarc-
ccr ncsscs irajcs dianic dc iodos?
Elcna nada dissc c so assou o lcno cla icz avcrnclIada.
- Dc faio, icnos novos cIcgaran - rosscguiu Clcl cn ion
scvcro -, os csirangciros nandan aqui nais quc os otcIn-
I
(31}
. Fizcran sair dc dcniro das casas as nossas nacs, csosas
c irnas c, sc anics, una falia qualqucr cra noiivo dc vcrgonIa
ou dcsonra, Iojc isso c considcrado dc lon-ion. Pcrniia quc
cu lIc faa una crgunia. Podcria vocc inaginar sua ilusirc gc-
niiora, Varvara Dorissovna, usando una saia curia, corcic a-
criado c lraos c ciio nosira, no ncio dc un lando dc a-
vcniurciros? Digo uucntucos orquc gcnic Ioncsia, quc odc-
ria vivcr condignancnic cn scu as dc origcn, nao iria - acrc-
diic-nc - luscar avcniuras c lucros nun as csiranIo.
A ncnao da nac alalou Elcna. Assonou-sc-lIc, na ncno-
ria, a alia c garlosa nulIcr cn irajc visioso, dc olIar lnido c
scrcno.
- A nanac aqui... ncsic irajc?... claro, nao osso inagina-
la assin! Pco-lIc, Clcl MilIailoviicI, nao a cvoquc ncn cr-
iurlc scus rcsios noriais!
- Vocc nc rolc dc cvocar Varvara Dorissovna? Eniao vocc
scnic quc scria una afronia sua ncnoria a sinlcs inicnao
dc incluir a figura nolrc da rinccsa, or iodos rcsciiada, na
cscoria dcsavcrgonIada c cnica, aqui rcunida. E cono vocc,
scndo filIa dcssa ncsna Varvara Dorissovna c do rncic Da-
Nova Era
- 36 -
nila PciroviicI, nao sc avca dc sua rcscna aqui, vcsiida co-
no una cigana?
- Fao cono ouiras nulIcrcs nolrcs c loiardas fazcn. Os
csirangciros sao nossos ncsircs; clcs disscninan-nos os fun-
dancnios da culiura dc quc solcjan scus ascs, icnian crra-
dicar os nossos cosiuncs sclvagcns c vulgarcs - rcdarguiu Elc-
na, ofcndida.
- Disscninar clcs disscninan, nas iniroduzcn scducs dc
luo c caricIos inrcsiavcis alcn da conia. Dcus vc quc cu
nao ncgo a ncccssidadc das iransfornacs, nas, scra quc vo-
cc, Elcna Danilovna, considcra-nos iao csiuidos c cn sua voz
soou cscarnio - quc nao ossanos, nos ncsnos, scn a csiran-
gcirada, rcfazcr o quc foi uliraassado ou assinilar o quc c uiil
c lon, scn arrancar, fciio crva daninIa, iodas as iradics
consagradas clos anicassados, c quc fizcran a Fussia grandc
c foric? Dcn, dcicnos isso ara nais iardc, ois icnIo qucs-
ics nais inorianics con vocc.
Elc sc aroinou c rcncu foric a nao dc Elcna.
- Qucro salcr sc c vcrdadc o quc dissc Anna Pcirovna. quc
vocc icn vcrgonIa dc nin. Scja sinccra! Por nais quc nc scja
anargo, rcfiro a vcrdadc ioriura da duvida. E diga Ioncsia-
ncnic sc nc ana, cono anunciou scis ncscs airas, quando
noivanos; ou vocc ja nao nc suoria, ois uso roua do ncu
qucrido as c nao nc curvo dianic dos avcniurciros? Falc! Por
nais quc nc scja doloroso, vocc odc rcconsidcrar sua alavra.
Qucro anar c rcsciiar una csosa c nao una lufona qual-
qucr, ial qual a sua iia ou os nacacos quc danan a nusica
dos csirangciros, scninus. Falc c dccida!..
Elcna cncarou cnlaraada o rosio lclo c vivaz do noivo,
scus olIos coruscanics c a figura alia c cslclia. En scu coraao
agiiou-sc o aniigo anor quc nuiria or Clcl c a scduao or clc.
- Scn duvida quc cu o ano, Clcl MilIailoviicI, c o rcfiro
a un csirangciro... So quc... vocc nao vai nc irancafiar nun ca-
lalouo, ondc ficarci adcccndo cono sua risioncira ou cscra-
va?.. Nao qucro isso, ois ja scnii o salor da lilcrdadc - lallu-
ciou Elcna, corando.
Nova Era
- 37 -
- disso quc vocc icn ncdo? - sorriu anargo Clcl. - Eniao
oua o quc icnIo a dizcr! Scra quc sua nac foi una risioncira
ou cscrava? Nao, cla foi una anada conanIcira dc vida dc
scu ai, quc a rcsciiava. O diio oular rcza. "Anics scr rcso,
nas ccrcado dc cuidados!" OI, nao invcjc ianio a fclicidadc dcs-
sas nulIcrcs, suosiancnic lilcrias. Nao sc salc ainda sc nao
as aguarda no orvir un caiivciro ainda nais vcrgonIoso c a-
nargo. Ningucn salc ainda ondc vai arar cssa "lilcrdadc", as-
sin quc vocc conccc a sacudir dc si iodos os clos c as lcis. Podc
aconicccr quc nao scjan oucas as nulIcrcs, casadas no aliar,
quc ccdcrao o scu lugar s csirangciras loniiinIas, c nao nc-
nos foriunas sc dissiarao ncssas rcunics c lanqucics lauios,
cnquanio os vcios, aic Iojc a nos ignoios, concarao a carco-
ncr a socicdadc dcsaossada do aliccrcc cincniado or iradi-
cs sagradas c cla fc firnc dos nossos anicassados. Mas nao
vanos discuiir o quc c jusio c vcrdadciro. Dccida, Elcna Dani-
lovna, c cscolIa cnirc nin c cssa nova ordcn, iao alsurda c
coniraria naiurcza cono csic ano dcrralado c csdruulo quc
sc iniciara daqui a una scnana. Qucro icr una csosa ial qual
cu a inagino. Iunildc, udica, sulnissa c quc nc anc, a qual
sc scniira fcliz no scio do lar. Ou vocc icn vcrgonIa dc scr rus-
sa? Sol a roicao da vivcnda or vocc dcsdcnIada, as nossas
nacs criaran lravos gucrrciros russos, dos quais sc orgulIa a
nossa icrra, c quc cngrandcccran c glorificaran scu nonc nos
canos dc laialIa; cnquanio quc as nulIcrcs dcvassas, scn
rincios norais, cranlulando cn visiias c scrcs, csias fugi-
rao dc casa, cscarncccndo dc qualqucr dcvcr c gcrarao nons-
iros infancs, lacaios dos csirangciros c dcsiruidorcs da icrra
airia.
Elcna ouvia aicniancnic as alavras do noivo; arrclaiada
clo cnlcvo do noncnio, cla crgucu ara Clcl scus olIos lclos
c radiosos, cIcios dc lagrinas.
- Nao, nao! Nao icnIo vcrgonIa dc scr russa, orgulIo-nc
disso c roncio a vocc, Clcl MilIailoviicI, nao usar nais csics
irajcs alcnacs c vir a csias rcunics. Nao qucro nais ficar a-
qui... qucro voliar ara casa.
Nova Era
- 38 -
Os olIos dc Clcl fulgiran dc fclicidadc, clc a airaiu aaio-
nadancnic junio a si c a lcijou.
- MinIa anada! Cono lIc sou graio c cono arccici a sua
dccisao corajosa. Nao icnIo ncdo do orvir; ioda a ninIa vida
consagrarci ara ana-la c rcsciia-la, cono foi anada c rcsci-
iada a sua nac. E agora vanos, vou aconanIa-la aic a carru-
agcn. Cono c quc odcranos sair daqui scn assar clo salao,
ara quc ningucn nos vcja?
- Podcnos ir clo quario dc Francina c dcois saircnos cla
cscada dc scrvio ao aiio; nais iardc, nandarci a criada cgar
o ncu solrciudo.
Mcia Iora dcois, surrcsa cla auscncia da solrinIa, An-
na Pcirovna assou na ioalcic, ondc Francina a aguardava in-
quicia c a avisou da sada dc Elcna. Dc raiva, Anna Pcirovna
quasc icvc un infario c, cruzassc cla naquclc noncnio con
Clcl c Elcna, scn duvida a qucsiao ia acalar nun confronio.
Mas... fclizncnic, csics ja csiavan longc.
Fccucrando-sc un ouco, Anna Pcirovna voliou sala dc
csiar c infornou Aricny c o larao solrc o incrvcl aconiccincn-
io, dccidida firncncnic a assar na solrinIa un salao quc cs-
ia janais vira.
Nova Era
- 39 -







IV





ois dias sc assaran scn nuiios aconiccincnios
inorianics dcsdc o scrao na casa dc Anna Pc-
irovna.
O vclIo rncic Iavia viajado ara sua roricdadc nas
ccrcanias dc Moscou c acalava dc voliar noiic. Ilya ariici-
ou-lIc quc, arovciiando sua auscncia, Aricny dcu una gran-
dc fcsia na casa c quc Anna Pcirovna csicvc or duas vczcs con
a rinccsa, csiava nuiio zangada, griiou c a ingou, cn consc-
qucncia dc quc a olrc Elcna Danilovna csiava alaiida c aic
cIorou. A dcsciio dc iudo, finalncnic, clas sc rcconciliaran c
a iia nandou dois laus dc cnfciics, caas c cIacus, juniancn-
ic con una criada csirangcira, ara grandc dcsgosio da lala.
Danila PciroviicI ouviu calado o rclaiorio do ficl scrvo c o
discnsou; dcois sc scniou junio jancla c concou a folIcar
un nonic dc acis; nas, ao invcs dc lc-los, clc sc cnircgou a
rofundos cnsancnios, franziu o ccnIo c s-sc a rcnccr
ncrvosancnic sua larla cslranquiada.
Ilya, quc iornou a cnirar, iirou-o das divagacs.

Nova Era
- 40 -
- Alclsandr DaniloviicI olscquiou-sc a vir c cdc ara vc-lo
- anunciou o scrvo, rcocuado.
Surrcso, Danila PciroviicI sc lcvaniou.
- McncIilov? Diga ara cnirar! - ordcnou clc, dcois dc
cnsar un ouco.
Un ninuio dcois, adcnirava o odcroso favoriio dc Pcdro.
Vcsiia un irajc ocidcnial sinlcs, dc cor cscura, c vinIa con a
nao csicndida.
O anfiiriao curvou-sc concdidancnic.
- Dcn-vindo, Alclsandr DaniloviicI! En quc osso scr uiil?
McncIilov acriou-lIc a nao anisiosancnic c sondou o
anlicnic cn volia.
- Esianos sozinIos? - crguniou. - Nao Ia csiranIos or
crio?
O rncic aroinou-lIc una olirona, cnircalriu a oria,
ccdiu as dcvidas ordcns c voliou junio da visiia.
- Podc falar scn rcccio, ois ningucn nos csia ouvindo! O
quc icn ara dizcr?
- Vin cono un anigo, ara advcrii-lo c, sc ossvcl, ajuiza-
lo. Por quc vocc sc oc alcriancnic ordcn do czar cn vcsiir
os irajcs csirangciros? Alcn disso, vocc nao icn ido Coric.
Nao crcclc quc a sua icinosia inuiil dc oor-sc voniadc do
czar o acalara arruinando, c quc a nova ordcn c irrcvcrsvcl?
O rncic alisou inacicnic a larla.
- O quc cu crdi na Coric? Ela csia iao cngalanada or cs-
irangciros, quc a auscncia dc un vclIo ncn scqucr scra noia-
da. Nos, os russos, sonos la dcsncccssarios, alcn disso nao ic-
nIo voniadc ncnIuna dc iirar a larla, a nao scr quc qucira dc
la scr cnoiado vcaioriancnic. Adcnais, cu icria dc cnfiar-nc
nuna canisa alcna - o quc cu nao farci nunca. Elc sc lcvaniou
c caninou-sc.
- Diga-nc, cniao, cn quc o ncu Iutun dc lrocado c ior do
quc o scu, alcnao, cIcio dc lolsos, scn falar dcssa cruca rid-
cula? - crguniou clc cn ion dc nofa.
McncIilov sorriu.
Nova Era
- 41 -
- A vcsiincnia c dc ncnos. Enicndo quc na sua idadc c dif-
cil nudar os Ialiios; nas, clo ncnos, faa una conccssao aos
scus filIos, dcic quc clcs sigan o novo caninIo.
- OI! Aricny nao cscraria or ninIa crnissao - rcirucou
cn ion anargurado Danila PciroviicI. - Elc anunciou-sc adc-
io dc iodos os nodisnos c ja c un lacaio dos forasiciros; assin,
o czar nao cnconirara un scrvo nclIor quc clc.
- Vocc csia julgando scu filIo assaz scvcrancnic. Duranic o
icno quc assou no csirangciro, clc sc inrcgnou dc scus u-
sos c cosiuncs. Vocc salc quc a juvcniudc gosia dc nudanas
c novidadcs... Coniudo nao c dclc, nas dc sua filIa quc cu quc-
ria falar c roor ara cla un lrilIanic casancnio.
- Ela ja csia conronciida, assin, dc quc casancnio o-
dcnos csiar falando?
- Eu sci; nas csiara vocc agindo ccrio quanio ao fuiuro dc-
la? Clcl MilIailoviicI conariilIa dc suas conviccs c, na
Coric, nuiios ja o csiao olIando iorio; cnircianio, a sua filIa
icndc aos soros novos, da... csia claro quc cla rcfcrc a lilcr-
dadc c alcgria clausura. TcnIo fundancnios dc acIar quc cla
gosia dc un jovcn csirangciro dc loa origcn, quc logo rccclcra
un osio alncjado. Essc casancnio c digno c dcvo acrcsccniar
quc o czar o vc inorianissino. Assin, a sua anucncia lIc dc-
volvcria a lcncvolcncia do solcrano c sua icinosia scria crdo-
ada.
O rosio do rncic inccndiou-sc, scguido dc alor cadavc-
rico; nas clc conicvc a ira quc lIc fcrvia o sanguc.
- Janais cu volici con ninIa alavra - dissc clc, cn ion
concdido. - Mas diga-nc, Alclsandr DaniloviicI, qucn c cssc
noivo, noncado clo czar?
- o larao Dorfganc, lcn rcconcndado or scu rino,
coricsao dc Kurlandia. Elc c lcnquisio na Coric c sua irna gos-
ia nuiio dclc; nas vocc ouco frcqucnia a socicdadc c rova-
vclncnic nao o conIccc.
- Darao Dorfganc? O nagrcla dc cara anarclada, aquclc a-
lcnao dc nariz aquilino quc anda fciio una lavandcira
(32}
? Eu ja
nc cnconirci con clc; clc vcn visiiar Aricny. E ja quc o larao
Nova Era
- 42 -
da Kurlandia o clogia, Ionra scja fciia ao icuinico falar lcn
dos scus. Ha-Ia-Ia! E cssc nacaco saliiianic a ninIa filIa rc-
fcriu, vocc diz, a Clcl MilIailoviicI? Sinio nuiio sc cla icn un
gosio iao ruin assin; nao olsianic, cu janais a dciarci sc ca-
sar con un avcniurciro alicngcna; rcfiro quc cla va ao nosici-
ro.
- Dorfganc nao c avcniurciro, nas un coricsao gcrnanico;
clc foi un oficial na sua icrra c...
- Hnn! Por quc scra quc clc largou o scrvio c o as? - in-
icrroncu o rncic. - A nossa discussao nao lcva a nada,
ois, clo visio, vocc csia nal infornado. Una coisa c ccria. Lc-
na csicvc una unica vcz no scrao da casa da iia, nas dc la saiu
rcconciliada con o noivo, roncicndo nunca nais ir quclas
rcunics, ncn sc vcsiir indcccnicncnic.
McncIilov lalanou a calca.
- Un arrclaiancnio assagciro, ncu anigo, c rovavclncn-
ic cla ja sc arrccndcu da roncssa, ois clo quc sci, ainda
Iojc noiic, cla ira rcuniao na casa dos Colovin...
Ao vcr o rncic csircncccr c ficar cnalidccido, laiando
a calca, McncIilov o iocou cla nao c dissc cn ion anigavcl.
- Scja razoavcl, Danila PciroviicI, lasia dc confronios c nao
sc rcjudiquc c ncn scus filIos!
O rncic sacudiu a calca.
- Anics disso a alna dcvc scr ajusiada, nancira alcna,
ara a scn-vcrgonIicc dc un vcndilIao, scnao o Iutun gcrna-
nico ficara acriado c nao vai dar ara cnfiar a calca. Esiou
cIcio dc vcr o quc aconiccc cn volia. A quc onio cIcganos, sc
os csirangciros sao os rinciros consclIciros do czar...
McncIilov saliou assusiado.
- Infcliz! O quc csia dizcndo? Dcus nos guardc sc algucn
ouvir; scra o scu fin! Ainda lcn quc csianos sozinIos c cu sou
scu anigo.
Anlos ficaran calados or uns insianics, finalncnic Mcn-
cIilov crguniou.
- Diga-nc sinccrancnic, Danila PciroviicI, c o quc disscr
ficara conigo. or quc vocc odcia os csirangciros, or quc Iosii-
Nova Era
- 43 -
liza a nova ordcn? Vocc ja csicvc cn nuiios ascs csirangciros
c viu cssoalncnic quc cn scus rcgincs Ia nuiia coisa loa;
vocc, quc ana sua airia, dcvcria acciiar as iransfornacs lo-
as c uicis.
Danila PciroviicI dcu-lIc un iainIa, rcconIccido, no on-
lro.
- Agradco clas loas alavras, Alclsandr DaniloviicI, c
rcsondcrci con ioda a sinccridadc, cono a un irnao. Eniao
oua! A lonana quc sc scguiu aos icnos do dcsgovcrno rcvc-
lou as cIagas icrrvcis do nosso rcginc, ianio na agriculiura
cono indusiria c cducaao, c cu sci quc rccisanos fazcr algu-
na coisa, nas rcscrvando os fundancnios cnraizados no coii-
diano, aliccrados dcsdc os icnos rcnoios, ainda quc nao dc
iodo corrcios, orcn solidos. Ainda quc cu nao acIc quc iudo
quc c csirangciro c nclIor c iudo quc cisic dc nclIor csia no
csirangciro, nao sou ncnIun ininigo do nodcrnisno c das
iransfornacs uicis; indigna-nc, iao-soncnic, o nodo cono
clcs sao iniroduzidos. Nao sc odc, dc un so golc, dcsiruir
una cdificaao aniiga c consiruir una nova, usando ara ianio
as naos cstunIus c nornalncnic Iosiis. Os novos runos c
cnsancnios dcvcn scr incuiidos c assinilados clas ncnics
aos oucos, adaiando-os s ncccssidadcs c caracicrsiicas do
ovo. Dcncgrir c cIanuscar dc sujcira iudo quc c russo c naial,
vcricr nos coracs dcsdcn ou indifcrcna airia, cnalicccr
falsancnic iudo quc c csirangciro, cscancarar as orias c os
orics a ioda csccic dc nonsiros alicngcnas - isso nao signi-
fica iransfornar. Elcs nos invadiran fciio raios faninios, c logo
nos dcvorarao, icnIo ccricza; ficarcnos olrcs c infausios cn
nosso rorio as. Todos csscs "Kanncngicsscrcs" irao rcinar c
dclocIar dc nossa nolrcza, quc crdcra scus osios junio ao
czar c, cniao, a cscoria alicngcna nandara cn iodo o aossado.
Vocc acIa quc os alcnacs vao ajudar o nosso ovo? Duvido.
"Por nais quc sc alincnic o lolo, clc scnrc iorna florcsia!"...
Elcs so acrcdiian no lucro. Lcnlra-sc da ccdiao dc KlucIi-
no
(33}
, quando a lcaldadc dos alcnacs, cla lci dc Judas Iscario-
Nova Era
- 44 -
ics, cnircgou o ccrciio russo ara a noric c o as aos sa-
qucs....
- Dcn, nas o czar rodigaliza-nos con sua lcncvolcncia.
- Sin, rodigaliza, cono a nos, loiardos, "rodigalizou" di-
anic do ovo no cnicrro dc Lcfori, dizcndo. "Esscs sao cacs c
nao loiardos"! Nao nc adnirarci sc clc ficar sozinIo con os
scus alcnacs, ja quc os nossos sao cada vcz nais arcciadorcs
do nodisno indulgcnic, cono cssc loiardo Colovin, iao olsc-
quioso con os alcnacs, ou vocc - con iodo o crdao. Por quc o
solcrano nao sc accrca dc cssoas cono PossocIlov
(34}
- un
Ioncn lcn caaciiado? O rollcna c quc Ivan TilIonoviicI
rcuia as nossas iradics c ja iniuiu qucn sao os alcnacs, c
isso c inconvcnicnic. Sc nao c assin, or quc c quc os irnaos
LilIudov ficaran cn ouu? Sao cssoas dc csiirc ilusirc, cul-
iura clcvada, dcfcnsorcs olsiinados da oriodoia. Novancnic
un rollcna. nao sao lcn visios cla conunidadc alcna. So
dc una coisa sinio cna, iania cna quc dccaiiaran CricIla
KocIilIin or scus "lons" scrvios; quc corrcligionario do czar
clc nao scria. nudc o runo quc quiscr, virc iudo dc avcsso, clc
dava un jciio dc cscaar, csguio fciio colra. O nal cn iudo isso
c quc o czar ouvc nuiio os alcnacs. Vcja cono clcs ionaran
arcs dc inoriancia sol a conlaccncia do czar, cono sc iorna-
ran odcrosos dcvido nossa ignorancia, fraqucza c inalilidadc
nanual! Nas solrancciras filciras oloncsas, clcs ncn iscan
dianic daquilo quc c sagrado ao ovo; cnquanio cnirc nos, alar-
dcian icr rainado os Iavcrcs ullicos, ou vivcn rocurando
livros quc ossan injuriar a Fussia. Dcvassos c violcnios, nor-
dazcs c insolcnics, clcs zonlan dc nossos cosiuncs sinlcs,
dc nossos ncdos, das rovidcncias nodcsias quc ionanos c da
nossa voniadc dc rcndcr-nos a clcs.
Nao, csiou vclIo ara vcrgar as cosias c csiou ronio a
norrcr or ninIas conviccs. Ncn ioriura ncn uniao nc
ancdronian; Iojc cn dia, ningucn csia scguro or sua vida.
Ainda quc vocc scja un dcsscs "conivcnics", Dcus qucira quc
nao crca ncssas inirigas do ininigo.
McncIilov cnalidcccu c dissc cn voz surda.
Nova Era
- 45 -
- Suas alavras lcnlran-nc a rcdiao dc un vidcnic quc
rofciizou a ninIa asccnsao. "Vocc alcanara os dcgraus do
irono, nas norrcra cn isla
(35}
!" - Mas iudo csia nas naos dc
Dcus - concluiu clc, aos cnsar un ouco c assando a nao
clo rosio cono quc afugcniando cnsancnios lugulrcs.
Un silcncio solrcvcio cniao; finalncnic, McncIilov lcvan-
iou-sc.
- Quc Dcus o guardc, rncic Danila PciroviicI! Qucira
Dcus quc vocc nunca sc arrccnda dc sua insulnissao! - dissc
clc cn dcscdida, alraando anisiosancnic o rncic.
Dcois dc aconanIar a visiia aic a oria, Danila Pcirovii-
cI rciornou ao scu lugar crio da jancla c cnircgou-sc a ro-
fundos cnsancnios, franzindo o ccnIo, sonlrio. A noicia dc
quc Elcna qucria quclrar a roncssa dada c iria novancnic a-
ra una rcuniao o dciou anargurado c osscsso. Voluniario-
sancnic, cla oiara cla ida fcsia, qucrcndo con isso causar
una afronia a Clcl or anor a Dorfganc, ou icrian Anna c Ar-
icny influcnciado a sua alna jovcn, nalcavcl c inoccnic cono
criana?...
Ao icr una idcia, clc sc lcvaniou rcsoluio c foi ao quario da
filIa.
O rinciro cnodo csiava vazio; no dorniiorio, junio ja-
ncla, csiava scniada a lala, cosiurando algo, vcz ou ouira cn-
ugando lagrinas quc cscorrian or suas faccs cnrugadas.
Ao vcr o rncic, cla sc lcvaniou assusiada.
- Ondc csia a rinccsa? - crguniou Danila PciroviicI.
- A iia Anna Pcirovna assou c cgou-a ara asscar. Dani-
la PciroviicI aroinou una cadcira c scniou-sc.
- Oua, Mairiona, c scja sinccra cn suas rcsosias! Sc vocc
iransigir con a conscicncia c nc ncniir ou oniiir algo, isso lIc
cusiara caro!
- Pcrgunic, aizinIo! Janais lIc ncnii c nao scra agora, no
fin dos ncus dias, quc o farci - rcsondcu a vclIa, fiiando nclc
os olIos londosos c Ioncsios.
- Diga-nc, rinciro, sc c vcrdadc quc Lcna csia rcicndcn-
do ir rcuniao naquclc vcsiido indcccnic?
Nova Era
- 46 -
- vcrdadc! Ela rcsisiiu nuiio, nas Anna Pcirovna c Ar-
icny convcnccran or fin a coiiada.
- Conic-nc dcialIadancnic o quc aconicccu dcois quc cla
voliou da fcsia da iia.
- OI, naquclc dia cla voliou ara casa fcliz c nc dissc. - "Lc-
vc cssc vcsiido c os saaios longc dc nin; cu roncii ara Clcl
MilIailoviicI". No ouiro dia, Anna Pcirovna cIcgou cslaforida,
fciio louca; nunca a vi iao furiosa. Pariiu ara Elcna Danilovna
c concou a griiar, dizcndo quc cla a iinIa cnvcrgonIado, dcu
una dc idioia c dciou cn dcscscro... cono c quc c ncsno o
nonc dclc? OI, csqucci o nonc! So sci quc c alcnao. Eniao co-
ncou a ingar Clcl MilIailoviicI, cIanando-o dc lilirc c sn-
cd... OI, oI! No incio a rinccsa dcfcndcu-sc c discuiiu con a
iia; cniao, inoinadancnic vcio Aricny c concou a ingar c
ccnsurar a irna, junio con a ouira. A LcnoicIla nao rcsisiiu c
dcsalou cn ranio anargo. Anna Pcirovna alraou-a, acari-
ciou c arrancou-lIc a roncssa dc ir noiic na casa dos Colo-
vin. Dcois do alnoo, iroucran dois laus c vcio una raariga
nojcnia, dc lusio nosira, c concou a ccrincniar cn Lcna
varios irajcs. O quc cla odcria fazcr? una criana ainda; iu-
do a divcric. Hojc dc nanIa, Anna Pcirovna vcio novancnic fa-
lando da roncssa c a rinccsa, ioda alaiida, dissc-lIc.
- Nao csiou fazcndo coisa ccria. Proncii a Clcl MilIailovii-
cI nao nc vcsiir nais assin ncn ir a csscs scrcs. O quc irao
cnsar dc nin sc cu faliar con a alavra? E vocc con Aricny
nao aran dc nc icniar con rcscnics c crsuascs...
Eniao Anna Pcirovna diz con azcdunc.
- Vou rccisar fazc-la ir fora, ois vocc c iao iola quc vai
dciar cscaar a fclicidadc. Vocc icn ncdo, Dcus nc crdoc,
dcssc Clcl? Esiara vocc aaionada or cssc lilirc?
A cniao cla concou a falar do alcnao, scnrc o clogiando;
falou do czar c dc una ananic sua, ianlcn alcna... lcn... nao
cnicndi iudo; o quc nc arccc c quc Anna Pcirovna csia quc-
rcndo quc cssc avcniurciro sc casc con a rinccsa. Tao logo
Anna Pcirovna viu quc cu csiava ouvindo iudo con o coraao
Nova Era
- 47 -
aliiando, concou a nc ancaar, dizcndo quc nc naiaria sc
cu ousassc dizcr algo da convcrsa cnirc clcs.
- Nao icna, MairionucIla, ningucn a iocara ncn con un
dcdo cnquanio cu nandar aqui - dissc Danila PciroviicI, lcvan-
iando-sc ara sair. - Agora cu, or ninIa vcz, fao qucsiao quc
vocc iransniia ninIa filIa o quc nos convcrsanos.
Ao voliar ara o scu quario, Danila PciroviicI cnircgou-sc a
longas divagacs. Un odio violcnio dcscriou-sc cn sua alna
cn rclaao sua dcsavcrgonIada irna c ao filIo rclcldc, quc,
socaa, corronian una criana ingcnua, insuflando-a a nc-
nosrczar as conviccs do ai c irair o noivo.
Elc cnsou cn cIanar Clcl, quando csic vicra cssoalncn-
ic; ja csiava ali Ia algun icno, nas ao vcr a carruagcn dc
McncIilov, no aiio, nao quis cnirar.
- Para quc vcio, DanilycI
(36}
? - crguniou clc lcvcncnic a-
larnado.
Danila PciroviicI narrou a convcrsa quc icvc con o favoriio
do czar c falou do quc soulc dc Elcna; o jovcn nao quis acrcdi-
iar.
- Vocc ncsno ouviu, adrinIo, o quanio cla rcluiou c ficou
con rcnorsos dc icr dc quclrar a alavra? Vocc vai vcr. no ul-
iino noncnio cla sc arrccndcra c nao vai fcsia.
- Dcus qucira quc vocc icnIa razao - olscrvou o rncic,
susirando.
noiic, o quario dc Elcna csiava rofusancnic iluninado
con cnornc quaniidadc dc vclas c un ar dc grandcs candcla-
lros junio noldura dc un grandc csclIo. O csclIo cra un
rcscnic da iia c solrcssaa-sc lruscancnic dc ouira nollia;
Elcna csiava culianic ao sc vcr dos cs calca, caninando-
sc con a saiisfaao dc una ncnina. Trajava un vcsiido dc lailc
rcndado.
Suzciic, sua nova canarcira franccsa, acalava a sua ioalc-
ic, acolcIciando ao corcic fiias c fivclas dc diananic. Esia cra
una noa ja con ccria idadc, dcfinIada, nuiio naquilada, o-
lIar nalicioso c aliivo. Nao arava dc alrcar nun russo nacar-
rnico, inicrcalando frascs franccsas; Elcna, cono qualqucr
Nova Era
- 48 -
cssoa cslava, iinIa ialcnio ara lnguas csirangciras c ja con-
rccndia os clogios a cla cndcrcados.
Aos cngalanar a calca dc Elcna con fios dc crolas c
una coroa dc florcs, irouc una caia, iirou dc la un luquc dc
florcs c, csicndcndo-o, aoniou significaiivancnic ara un li-
lIcic cscondido.
- Do larao? - crguniou Elcna, corando.
- Sin, sin! O coiiadinIo nao vc a Iora dc cnconira-la c
conia os ninuios. Elc a ana ianio! - ciciou a franccsa, lorri-
fando con o crfunc o cscoo, os lraos c o vcsiido dc Elcna.
- Esia na Iora dc ir, nudcnoscc! Vou vcr, raidinIo, sc o
scu irnao csia ronio c sc ja nao a cscra junio ao oriao, con-
fornc conlinado.
Ela saliiiou fora do quario. Elcna scniou-sc, dcdilIando
ncrvosancnic o lcquc c, dc soslaio, olIava ara a vclIa lala,
scniada dcsaninada junio oria, arcccndo alIcia a iudo.
O rosio dc Elcna crdcu a crcssao dc alcgria. No fundo
da alna, rcncian-sc os rcnorsos, c o ulirajc a Clcl a dilacc-
rava. Acsar dc iodas as crsuascs c clogios da iia, quando cla
conarava o larao con o jovcn noivo, a lalana cndia a favor
do uliino; nas cla cra ainda nuiio jovcn, scu caraicr ainda
nao sc iinIa dcfinido; o coquciisno, a voniadc dc danar, agra-
dar a ouiros c divcriir-sc, iudo solrcujava.
- Faido, raido, nudcnoscc! Monscu Aricny a cscra! -
arcssou a franccsa, ao dcscnlcsiar clo quario.
Ela colocou nos onlros dc Elcna una clia c s-lIc a
nascara; ncsic nicrin, a lala soliou un griio surdo.
A oria sc alriu c no quario cnirou o vclIo rncic, scgui-
do or Clcl, alido c ncrvoso.
Elcna rccuou assusiada, a clia caiu no cIao c cla, invo-
luniariancnic, arrancou a nascara do rosio.
Danila PciroviicI dcicvc-sc junio cnirada, ircncndo da
ira coniida. Elc cncarou scvcrancnic a canarcira c, incrioso,
indicou-lIc a oria, airavcs da qual cssa cscauliu; cn scguida,
clc caninou con ar dc dcsrczo a filIa.
Nova Era
- 49 -
- Para ondc vocc csia sc arrunando? - crguniou. - casa
dos Colovin - lalluciou Elcna, cnalidcccndo dc avor.
- SozinIa?
- Nao. Princiro cu c Aricny vanos assar na casa da iia c
dc la, con cla... - Elcna concou a clicar, airaalIando-sc
cada vcz nais.
- AI, cssa sua iia c nais Aricny! - cclanou con riso lrus-
co o rncic. - Pclo visio clcs conscguiran convcncc-la dc quc-
lrar a alavra dc Ionra -, isso ianlcn dcvc csiar na noda. Vo-
cc scguiu lcn os cnsinancnios dc scu irnao, quc a fizcran dc-
solcdcccr voniadc do ai c irair iorcncnic o noivo. OI! Quc-
ria salcr o quanio agaran a cssc aiifc ara corroncr c dc-
ravar a irna, vcndcndo-a quclc lilirc alicngcna!
- Pai... ai! Elcs nc cdiran ianio... Clcl MilIailoviicI, jul-
guc vocc ncsno!
Ela dcu un asso cn dircao ao noivo; nas csic rccuou,
suas faccs inccndcran-sc.
- Va, Elcna Danilovna! - iniciou clc, cn voz surda. Va con o
scu ilusirc irnaozinIo olscquiar-sc dianic daquclc nacaco afc-
iado, do qual vocc rccclc florcs c lilIciinIos. Nao vou scgura-
la, ois a ariir dc Iojc vocc nao c nais a ninIa noiva. MulIcr
quc nao nanicn alavra dada c caaz dc qualqucr iraiao.
- Ela nao vai a lugar algun ara nosirar sua nudcz c dar
una dc alIaa dianic da cscoria - griiou irado Danila Pcirovii-
cI. - Dcsic quario vocc nao sai! Ouviu? Sc nc dcsolcdcccr, vai
sc arrccndcr anargancnic. Vocc, Mairiona, nao iirc os olIos
dc Elcna Danilovna c nao a dcic sair dc casa.
Elc dcu as cosias c saiu junio con Clcl, laicndo a oria;
Elcna dciou-sc cair inoicnic solrc a cadcira. Ela janais viu
scu ai iao irado, csiava acosiunada a scr or clc ninada, cra
scnrc carinIoso.
Con assadas lcnias c csadas, Danila PciroviicI voliou
ara o quario c scniou-sc no lanco, colrindo o rosio con a
nao.
- Quc dura rovaao! - nurnurou clc.
Nova Era
- 50 -
Clcl, quc cnirou cn scguida, irisic c sonlrio, inclinou-sc
solrc o rncic c dissc. - Conrccndo c conariilIo dc sua
irisicza, adrinIo - dcclarou clc, associado na dor. - difcil a-
ra nin ianlcn, nas crnancccrci scu filIo c icniarci dar un
aoio ncsia Iora irisic.
O rncic, scn dizcr nada, acriou-lIc a nao. Aos algun
icno dc silcncio, clc lcvaniou-sc dc suliio c laicu alnas.
- Va aic o oriao, Anii! - dissc ao criado quc sc aroinou.
- Ali vocc cnconirara Aricny DaniloviicI. Diga ara clc nao cr-
dcr o icno cscrando, ois a rinccsa nao ira a ncnIun lugar.
Quando o criado saiu, Danila PciroviicI roncu nun riso
anargo.
- Quc ai diioso sou cu - lalluciou cn ion nclancolico. -
Mcu rorio filIo agora vai sair corrcndo ara nc dcnunciar;
cnquanio a ninIa filIa csia nc analdioando cla iirania c or
cu iolIcr sua fclicidadc.
Una Iora nais iardc, quando Clcl ja sc rcarava ara ir
cnlora, Ilya cIcgou cslaforido c ncrvoso c csicndcu ao rncic
una caria, irazida clo ncnsagciro do nosiciro da Assunao,
dizcndo quc a nadrc sucriora, irna da rinccsa falccida, adoc-
ccra gravcncnic.
Aos lcr a ncnsagcn, o rncic dissc.
- MinIa cunIada csia cnfcrna c qucr nos vcr. Pariirci dc
nadrugada. Diga ao Savcly ara quc dcic ronia a carruagcn
con os gincics quc nc aconanIarao. Mandc Mairiona dizcr
rinccsa quc, sc cla quiscr vcr a iia, quc ianlcn sc rcarc.
Nao qucro rcocuar a cnfcrna con as nossas lrigas - acrcs-
ccniou Danila PciroviicI, dirigindo-sc a Clcl. - Ja lasia quc Ar-
icny sc auscnic junio ao scu lciio dc noric. Eu nao qucro lcva-
lo conigo, ncn clc vai qucrcr.
Nova Era
- 51 -







V





ra una nanIa cscura dc invcrno. No aiio, raiica-
ncnic noiic, c so as lanadas dianic dos concs, quc
ocuavan iodo o canio da arcdc dian-
icira, inundavan dc luz suavc c dorncnic a ccla da nadrc su-
criora do nosiciro fcninino dc Assunao - un quario csao-
so, dc nollia sinlcs.
Junio ncsa, nuna olirona funda ccrcada dc alnofadas,
csiava scniada a sucriora, nadrc Porfria. Era una nulIcr dc
idadc, nagra; una cisicncia novincniada lIc Iavia rcssccado
o rosio, nas nos olIos afundados ainda faiscava una cIana
jovcn c o olIar cra cIcio dc londadc.
Junio cnfcrna, rodigalizando cuidados, csiava una jo-
vcn irna quc acalara dc lIc dar un cIa dc crvas c lIc cnvolvc-
ra ciosancnic os cs con colcrior dc la. Ncsic insianic, cuida-
dosancnic, cnirou na onia dos cs una novia c anunciou
quc, dc Moscou, olscquiou-sc vir o rncic Danila PciroviicI
con a filIa, cdindo, sc ossvcl, scr rccclido sozinIo.

Nova Era
- 52 -
- Va, irna Maria, c fiquc con ninIa solrinIa, cnquanio cu
falarci con ncu cunIado. Faan-no cnirar incdiaiancnic -
dissc a sucriora.
Alguns ninuios dcois, a oria sc alriu c cn scu liniar as-
sonou-sc a alia figura dc Danila PciroviicI. Elc sc aroinou
da cnfcrna c lcijou rcsciiosancnic a nao lranca c diafana da
sucriora, a alraa-la.
- Cono csiou fcliz cn cnconira-la nclIor do quc inaginava.
A caria da irna Fafacla dciou-nc rcocuado quanio sua
saudc - dissc o rncic, scniando-sc no lanco ao lado da cn-
fcrna.
- vcrdadc, iivc una violcnia crisc cardaca; fiquci inclusi-
vc con crda da ncnoria, dc nodo quc assusici as irnas. Mas,
graas infusao rcarada cla irna Margarida, loa conIccc-
dora dc crvas ncdicinais, a crisc assou nais raido quc o cs-
crado. Esiou nc scniindo lcn nclIor c agora nc arrccndo
or ic-lo rcocuado inuiilncnic, ainda quc, Danila, csicja nui-
io fcliz cn rcvc-lo junio con a filIa.
- Dcn, dc qualqucr forna cu qucria visiia-la ncsia norada,
ois rcciso convcrsar con vocc. Ncccssiio dc alguns consclIos.
Infclizncnic nao qucro corrcr o risco dc cansa-la con ninIas
lancniacs - dissc o rncic, susirando.
Madrc Porfria lanou un olIar crscruiador c condolcnic
solrc clc.
- Falc alcriancnic! Sinio-nc lcn c o coraao nc diz quc
vocc ncccssiia dc un lon consclIo c dc alavras dc consolo.
Escrc un ouco anics dc concar a convcrsa. La fora dcvc cs-
iar un gclo, aguardcnos ara quc nos iragan un cIa con ncl
c crvas, duranic o qual vocc nc c a ar do assunio.
Ncsic insianic cnirou una novia con una landcja nas
naos, na qual sc via una cara dc cIa con dois raios. un
con fruias crisializadas, ouiro - con liscoiios. Aos dcosiiar a
landcja solrc a ncsa, a novia rciirou-sc.
Dado un golc do cIa, Danila PciroviicI aoiou os coiovclos
solrc a ncsa, dcscansou a calca no lrao c suliiancnic clc
sc rcicsou c dissc cn voz surda.
Nova Era
- 53 -
- Cono c duro icr dc lIc falar isso, scn coniar un rcsscn-
iincnio ruin quc nc assalia. So Dcus salc o quanio sofro... O
dcnnio da csirangcirada ionou conia da ninIa fanlia c sc-
ncou a cizania cn casa, ondc anics cra iudo az c dcccncia,
iransfornando os filIos cn ininigos do ai.
A nadrc sucriora csircncccu c crsignou-sc. - Vocc dcvc
csiar cagcrando, Danila.
O rncic dcu un sorriso anargurado.
- OI, nao! Sc vocc soulcssc o quc csia aconicccndo la cn
casa, ninIas alavras nao a surrccndcrian. CIcgaran os
icnos rofciizados. o aniicrisio sacodc a sua iocIa dialolica c
conclana os csirangciros ara acalar conosco; csics, fciio lolos
faninios, invadiran o as c rocn a nossa fc c dignidadc. Nao
lasiassc isso, a ninIa irna, Anna Pcirovna, una vclIa idioia,
alraou irrcflciidancnic a noda c lcsiificou-sc. Dciou a casa
dc crnas ara o ar; cnfia-sc, fciio naluca, cn cIacus nonu-
ncniosos, dcsfila con saaios cn quc vivc irocando c convi-
da ara sua casa salc la quc iio dc gcnic. Un larlciro fran-
ccs, dizcn, c ananic scu. Esia claro, logo clc linara iodo o scu
dinIciro c arruina-la-a finalncnic; odc aconicccr, aic, quc sc
casc con clc. Sc cIcgar a cssc onio dc loucura, inaginc o quc
nais odc aconicccr. Ficassc cla con suas sandiccs, aic nao nc
inoriaria; nas c quc a irnazinIa corroncu os ncus dois fi-
lIos. Aricny, cssc ja assinilou da csirangcirada iudo quc Ia dc
ior c solrcujou-sc a cla; cngalanou-sc nun Iutun alcnao dc
vassalagcn c ioridadc IunilIanics, crdcndo sua dignidadc
dc loiardo russo. Para a airia, agora, clc nao c nais nada, un
Ioncn inuiil; cnquanio cu csiou inoicnic, ois clc nao so
dcsrcza o ncu odcr aicrnal, nas nc odcia c quasc alcria-
ncnic nc cIana dc uliraassado, dc vclIo iolo, incaaz dc
conrccndcr iodas as naravilIas dos novos icnos. TcnIo a
inrcssao dc quc clc csia iralalIando conira nin, qucrcndo
nc arruinar c, dc una Iora a ouira, icno ficar cn ouu c aic
scr dcsicrrado.
Nova Era
- 54 -
- Nao csiara vocc vcndo as coisas sol un risna sonlrio?
Cono odcria un filIo rocurar rcjudicar o rorio ai ou dc-
nuncia-lo? - inicrroncu a sucriora, cncriigando-sc lvida.
- Vocc acIa isso inossvcl? Hojc nao Ia nada dc inoss-
vcl, naczinIa, ja quc as iradics, anics rcsciiadas or sccu-
los, csiao scndo aniquiladas c csczinIadas; Iojc csia na noda
difanar os nossos vclIos cosiuncs, cusir cn iudo quc c sa-
grado c lanlcr as naos dos csirangciros.
Danila PciroviicI assou a nao ircnula clos calclos dcn-
sos c cslranquiados c cn sua voz ouviran-sc lagrinas, quan-
do clc dissc.
- Aguarda-nos a cscravidao c cias lcn iorcs do quc ago-
ra, quando na Fussia nao Iavcra lugar ara os russos, cnquan-
io os Kaniguisscrcs, Monscs c Lcforis c ouiros landos dc vaga-
lundos lanarcn suas fundas razcs aqui, nandando no dcsii-
no da nossa icrra. A csirangcirada sc cnfciiara cn ouro c zilcli-
na, cnquanio a nolrcza russa usara clc dc lclrc iniada.
Elc silcnciou c, assando a nao na icsia, rosscguiu.
- O sofrincnio cla airia dcsdiiosa alafou, cono vc, o dra-
na faniliar. O quc nais nc doi c quanio filIa quc adoro. Elc-
na - inagcn viva da ninIa incsquccvcl csosa. Anna c Aricny
fazcn dc iudo ara lcsiifica-la c ja conscguiran rcsfriar scu co-
raao a Clcl MilIailoviicI. O digno c rolo jovcn ja nao c dc
scu gosio, ois - vcja so! - clc ianlcn c "uliraassado", c nuiio
nujiquc, nao salc cavalgar c rodoiar dc salio alio, c c rcicn-
sioso c dcnais sclvagcn ara dar valor s novas induncniarias
cn quc cla dcsfila nua dianic dc Ioncns. CanalIas! Anna con
Aricny cnfiaran cn sua calca casar-sc con un avcniurciro
alcnao, cIanado larao Dorfganc. E qucn c cssc vagalundo
naquilado c dcscarnado la na sua icrra? Pcnso quc clc nao
assc dc un salafrario quc sinlcsncnic qucr o rico doic dc E-
lcna, ois sci, dc fonics fidcdignas, quc clc cga dc Aricny c dc
ouiros idioias dinIciro cnrcsiado, quc, cvidcnicncnic, janais
aga. E dcois dc linar Elcna, vai dcsiraia-la; odc aic naia-
la ou culsar dc casa, ois qucn dclcs vai qucrcr roicgc-la?
Por cnquanio cu a roicjo c nao crniiirci cssc casancnio; nas
Nova Era
- 55 -
ialvcz ananIa cu scja afasiado c cla scra olrigada a ficar noiva.
Onicn Clcl roncu con cla. Prcssinio, irna, oI, cono rcssin-
io, quc ficarci sozinIo na ninIa vclIicc, alandonado or iodos
c, ao invcs dc icr ncios do nolrc sanguc dos loiardos, icrci
nonsirinIos alicngcnas quc aloninarao iudo quc c nosso, in-
clusivc a nin ncsno. Essc iio dc casancnio fruiificara or
iodos os lugarcs, ois o rorio czar inccniiva, c o sanguc cs-
irangciro vai infilirando-sc cada vcz nais c fara crcsccr russos
novos, inrcsiavcis ara a airia, quc a dcsiruirao c vcndcrao
aos ininigos... AconsclIc-nc o quc fazcr, cono agir...
A nadrc sucriora crsignou-sc.
- Sin, irnao, Dcus invcsiiu-o dc una cnornc rovaao c c
vcrdadc quando vocc diz quc cIcgaran os icnos dc aniicrisio,
ja quc os rorios filIos sc insurgcn conira os ais c a vcrgo-
nIa cscondc-sc airas da nascara da dignidadc. Esianos vclIos
c nao vcrcnos, graas a Dcus, a dcsgraa inincnic; ja sc odc
scniir quc algo ncfasio c nau csia cn curso, rofciizado or
salios. Salc. aqui nora conosco una vidcnic; ja faz uns vinic
anos quc cla csia cnclausurada, scja vcrao, scja invcrno, nuna
ccla quc nandou consiruir airas da ccrca. Alincnia-sc acnas
dc agua lcnia c do ao cucarsiico c rcza dia c noiic. Dcus a
alcnoou con una dadiva. cla cura os docnics c s vczcs rcvc
o fuiuro. No ano assado, cla irancafiou-sc dc rccnic c cno-
iou irada iodos quc a rocuravan; alguns ncscs airas vcio ioda
cn lagrinas c cigiu quc lIc rcndcsscn os cs c as naos cn
grilIcs. Dcsdc cniao, iodas as nanIas cla cscancara a oria c
as janclas cn sua ccla, c una caraua idioia na calca, co-
loca ircs csanialIos na oria da cnirada c, quando algucn cn-
ira, rincialncnic gcnic Iunildc, cla griia.
- OlIcn, olIcn, crisiaos, cono nc arisionaran. Esiao ou-
vindo o iiliniar das corrcnics da cscravidao? o aviso do Juzo
Final! Tircn sua uliina canisa c a dccn aos csirangciros c, dc-
ois, cIorcn c lancnicn-sc. Nao csiao ouvindo o cIoro c os gri-
ios do ovo icsiado or Dcus. rcsisiira clc conira o Mal? Scra
firnc a sua fc? Quis Dcus coniar scus ficis, lcais a Elc, quc nao
sc dciarao airclar carruagcn iriunfanic dc Saianas...
Nova Era
- 56 -
- Acrcdiic, Danila, cu fiquci arrciada quando a ouvi - con-
cluiu a nadrc sucriora.
- O quc vocc nc conia arccc con o vaiicnio quc cu ouvi
dos lalios dc Varnava, scu conIccido. Elc ianlcn rofciizou
dcsgraas - olscrvou o rncic, susirando. - Sc nc crniiir,
irna, qucro visiiar a vcncrada Prascovia; ialvcz cla nc diga o
quc fazcr.
- Va, va! A irna Maria o aconanIara, cnquanio falarci
con Elcna. Quanio a ninIa solrinIa, vcio-nc un cnsancnio
c, sc Dcus quiscr, ialvcz cu consiga ajuiza-la c dcnovc-la dcssc
insano casancnio con aquclc asqucroso. Pclo ncnos una dcs-
graa a ncnos.
- Qucira Dcus! Agradco or sua ajuda c ariiciaao. Da-
nila PciroviicI dcscdiu-sc c saiu; un quario dc Iora dcois,
na sala da sucriora cnirava Elcna. Ela csiava lranca, cnlara-
ada c dc calca laia, quando sc aroinou da iia cn assos
indccisos. Dcois dc alcnoada, cla lcijou a nao da cnfcrna.
- Scnic-sc juniinIo dc nin, LcnucIla - dissc nadrc Porf-
ria cn voz nciga c laiinIa. - Esia sofrcndo, cu vcjo; scu ai
nc dissc quc Ia nuiia divcrgcncia cnirc voccs. Diga ioda a vcr-
dadc. Talvcz os ncus consclIos scjan dc ajuda.
Ela laiou dc joclIos dianic da iia, cnvolvcu-a con os lra-
os c sc s a cIorar. A nadrc dciou-a dcsalafar, afagando-
lIc a calca.
- AI, qucrida iiiia! Esiou iao infcliz c nao sci o quc fao.
Qucria scr livrc... o larao Dorfganc nc fascina; nas, ao ncsno
icno, crdi a az c sinio nuiio icr nagoado Clcl MilIailovii-
cI, quc nao nc qucr nais or csosa.
Madrc Porfria cgou ncigancnic clo qucio da solrinIa,
lcvaniou-lIc a calccinIa alaiada c olIou ncdiiaiiva c rcro-
vadora nos olIos da solrinIa, cIcios dc lagrinas.
- Nao salc o quc fazcr? Scu coraao csia angusiiado, or-
quc csia cn jogo a qucsiao nais inorianic na vida dc una
nulIcr. E cniao - cla aoniou ara un grandc conc dc Nossa
ScnIora -, cdiu vocc consclIo a Ela, a roiciora c consoladora
dc iodos os sofrcdorcs? Vcricu vocc dianic dcla, cn oraao ar-
Nova Era
- 57 -
dorosa, iodos os scus sofrincnios csiriiuais c as duvidas quc
sc lIc insialaran? Inlorou vocc ara Ela afugcniar o csriio
do nal quc a scduziu a concicr un crro irrcaravcl? Orou vocc
a Dcus, Nosso ScnIor Jcsus Crisio, ara livra-la da icniaao?
- OI, cu orci, iia, nas... A Virgcn Sanissina nao nc rcs-
ondc - lalluciou Elcna, criurlada.
- Nao, ninIa criana! Os nossos roiciorcs cclcsics scnrc
rcsondcn c a sua voz c a voz dc nossa conscicncia; nas, frc-
qucnicncnic, sonos nos ncsnos quc nao gosianos dc ouvir a
consclIcira consirangcdora. Pcrgunic cniao a vocc ncsna. nc-
rccc a arovaao dc Dcus c da Nossa ScnIora aquilo quc vocc
icnciona fazcr? Vocc sc indigna c sc rclcla conira a voniadc do
ai c quclra a alavra dada ao noivo; nal sara vocc da ulcr-
dadc c ja conia na conscicncia ianios ccados. E cn rol dc
qucn vocc qucr aldicar clo ai quc a ana ardcnicncnic c dci-
ar a airia? En rol dc un csirangciro quc a lcvara aos rin-
ccs longnquos, ondc ficara sozinIa, c ondc nao ousara ficar
gcnuflca dianic da Mac dc Dcus c accndcr una lanada dian-
ic do conc?...
- Nao, nao, iia! O larao c un Ioncn corics c rcsciioso no
iraiancnio; clc csia crdidancnic aaionado or nin c scra
ncu cscravo c nao ncu ano. A iia Anna nc dissc quc cu lcvarci
la una vida dc rainIa, icrci una osiao clcvada junio coric
do duquc, scu solcrano; ou, ialvcz, nos ficarcnos aqui, caso o
larao rcccla un osio na Fussia. A iia diz quc cu crdcrci a
soric grandc, sc nao nc casar con aquclc Ioncn disiinio.
- E vocc ana, ao ncnos, cssc cavalIciro... o qual arccc cs-
iar nais rcocuado con scu doic?
- Ja scn isso clc c nuiio rico.
- Nao olsianic, cIcgou-nc aos ouvidos quc clc arccc csiar
dcvcndo ao scu irnao c a nuiios ouiros. Mas, cono crcclo, a
sua alna csia criurlada clo dcnnio, quc qucr arruina-la;
assin, nao vou crsuadi-la. Qucro quc vocc convcrsc con una
icsicnunIa solrc cono csscs scus gra-finos alcnacs iraian as
nulIcrcs russas. Vocc sc lcnlra da ninIa afilIada, Elizavcia
VorocIilova? - acrcsccniou cla ao vcr a surrcsa dc Elcna. - A-
Nova Era
- 58 -
inda quc cla scja nais vclIa quc vocc, voccs, arccc, cran nui-
io anigas na infancia.
- Cono odcria csquccc-la?! Un icno cla Ialiiou ncsic
nosiciro; dcois, un iio scu ficou con cla c cla nais iardc sc
casou con un csirangciro.
- Jusiancnic! Scu iio, Crigory TinofccviicI, c un grandc
adnirador dc iodos os nodisnos aiuais; sua casa lorlulIa dc
ioda una csccic dc avcniurciros csirangciros quc ara ca sc
alolciaran, ara cnsinar-nos a salcdoria, o iraiancnio corics
c, sinuliancancnic, a dcscrcna c ocio. Dcn, cnirc csscs "ilu-
ninadorcs" Iavia un ccrio alcnao, una cssoa, cono dizian,
dc origcn nolrc c, alcn disso, rica. Elc concou a coliar, cn-
iao, a nolrc c lcn airosa Icrdcira; o iiiio, inccniivado dc cina,
icniou convcnccr a Liza
(37}
a sc casar con aquclc vagalundo.
Algun icno dcois do casancnio, cssc anunciou quc ncgocios
inadiavcis cdian sua volia AlcnanIa. Una aric dc roric-
dadcs c icrras foran vcndidas c iodos os lcns novcis foran c-
gos rccavidancnic. Foran scicnia carros lcvando, naquclc
icno, os uicnslios valiosos dc raia, lrocados, vcludos, joias c
iacics oricniais. Nao da ncn ara inaginar o quc iinIan!... So
dc lagagcn, scn coniar o dinIciro, cra un cnornc airinnio.
Foi assin quc cla viajou daqui; Ia uns scis ncscs airas, cla vol-
iou c cdiu-nos ara ionar os Ialiios. Vou nandar cIana-la;
cla quc conic ara vocc cono vivcu no csirangciro c or quc vol-
iou ao nosiciro.
Elcna ouviu a iia, lvida, rcsscniindo algo Iorriilanic. Ela
sc lcnlrava lcn daqucla Liza - una afilIada viosa c linda da
iia, anada or iodos clo caraicr c londadc. O quc icria acon-
iccido a cla ara sc cnicrrar no nosiciro aos vinic c ircs a-
nos?...
Enquanio a novia saa ara cccuiar as ordcns da nadrc
sucriora, insialou-sc un rofundo silcncio. Madrc Porfria nao
quclrava as rcflccs da solrinIa c a caninava calada. A vin-
da da jovcn novia inicrroncu as divagacs dc Elcna c cla,
cn nudcz ainiia, olIou ara a jovcn nulIcr, alida c nagra,
Nova Era
- 59 -
quc, con crcssao scvcra c anargurada no rosio, aroinou-
sc da nadrc sucriora.
Scra csia a aniiga "aricira", dc faccs rosadas, cono a cIa-
navan no nosiciro?
Aos rccclcr a lcnao da sucriora, a novia voliou-sc a-
ra Elcna c csicndcu-lIc a nao; csia sc lanou ara alraa-la c
a lcijou.
- Eu gosiaria, Liza, quc vocc disscssc a LcnucIla cono c
lon vivcr la na AlcnanIa; cla csia rcicndcndo dciar a airia
c casar con un ccrio larao.
A jovcn cnalidcccu c rccuou, asna dc avor.
- OI, nao faa isso, qucrida! rcfcrvcl norrcr a cnircgar-
sc ao odcr dos csirangciros. Ncn una cscrava c iraiada la, no
csirangciro, con iania crucldadc c dcsrczo, cono a nulIcr
russa.
- Conic iudo cla ordcn, dcsdc quc vocc foi ara la, ara
quc Lcna conrccnda nclIor! - inicrroncu a nadrc Porfria.
Anlas sc scniaran junio da sucriora c Liza s-sc a dcs-
crcvcr a sua vida no csirangciro, arando a ioda Iora or cr-
iurlaao c inicrroncndo o rclaio con as lagrinas.
- Nao vou coniar a ninIa vida conjugal con ncu narido.
Ainda quc cla nao fossc loa, cra suoriavcl. Mas, assin quc
cruzanos a fronicira, scu iraiancnio conigo nudou drasiica-
ncnic. Elc iornou-sc frio c rsido c scu dcsrczo or nin foi
crcsccndo, ncdida quc nos aroinavanos dc sua cidadc na-
ial na Prussia. Por fin, cIcganos ao local. Ja nao gosici da
roria casa, con scu iclIado oniiagudo; dc sua fanlia, cn-
iao, Dcus nc crdoc, nuiio ncnos. Mcu narido iinIa a nac,
cinco irnaos c ircs irnas, fora duas arcnias vclIas quc ali no-
ravan. E iodo cssc lando nc odiou dcsdc o rinciro ninuio; cu
ja conIccia a lngua alcna o suficicnic ara cnicndcr isso.
Soulc, ianlcn, quc o ncu naridinIo nao cra dc linIagcn
nolrc, cono clc dizia scr. Vcrificou-sc quc cra filIo dc un ncr-
cador, ainda quc rcsciiavcl, nas dc oucas osscs. UlricI -
cono sc cIanava o ncu narido - cra un filIo rodigo, lcvava
una vida dissiada, iinIa conirado nuiias dvidas c fciio nui-
Nova Era
- 60 -
ias ioliccs, dcsaarcccndo cn scguida scn dar noicias... Qucr
dizcr. viajou ara rocurar a soric na dadivosa Fussia.
Voliando cniao con iodo aquclc airinnio, clc ncrcccu
una lcla rcccao cn sua airia; cnquanio cu, quc irouc ioda
a riqucza, ncn cra digna dc sua aicnao, acnas dc sofrincnio.
Con scn-ccrinnia dcscarada, clc concou a disiriluir ninIas
coisas ara os irnaos c irnas, c o rcsio, quc clc acIava sucr-
fluo, concou a vcndcr c iransfornar cn dinIciro. Tudo cra fci-
io scn qualqucr rcnorso, vulgarncnic, na ninIa frcnic, cono
sc cu nada iivcssc con aquilo c nao iivcssc ncnIun dirciio aos
lcns. Esiava iao aavorada c acuada, quc sofria cn silcncio; c
inossvcl dcscrcvcr o quc cu scnii c sofri ao vcr as zilclinas c
arninIos do ai, ou as joias da nac, ou cniao as raiarias da
fanlia, scndo aroriados or naos alIcias.
Por fin, quando ccria vcz clc cgou una iaa dc ouro sali-
cada dc diananics, quc cu guardava cono un oljcio sacro da
fanlia, ois quc cra un rcscnic do czar Ivan, o Tcrrvcl, ao
ncu lisav dcois dc Kazan
(38}
- cniao, nao agucnici c, indigna-
da, ous-nc. Arranquci dc suas naos a iaa c dissc quc nao
crniiiria vcndc-la, ois cra una lcnlrana nuiio cara. Mcu
Dcus, ara quc!
A ninIa sogra quc csiava rcscnic c ncgociava o oljcio con
dois conradorcs lanou-sc solrc nin fciio una lrua; in-
gando c laicndo-nc no rosio, cla nc culsou do quario. Fiquci
alguns dias docnic, con rosio incIado c dorcs dc calca; dcsic
dia cn dianic ioda a fanlia sc s conira nin. cu cra olrigada
a iralalIar cono a uliina das cscravas, ou ficar scniada fanin-
ia, cnquanio ouiros conian. OI, nao Iouvc IunilIaao quc cu
nao iivcssc suoriado!...
A narradora foi inicrronida or un accsso dc ranio; nas,
doninando a criurlaao, cla rosscguiu.
- Assin quc cIcganos or la, fonos insialados no andar in-
fcrior, nun cqucno quario, ondc nal dava ara sc virar; dc-
ois, nao sci or quc razao, nudaran-nos ara o soiao, ainda
quc ali fossc nais csaoso c, dc lado, Iouvcssc un cnodo a-
ra as coisas. Aic aquclc dia cu nao iinIa iirado os ncus concs
Nova Era
- 61 -
c, cniao, iirci; nas salcndo do quc scria caaz a ninIa nova
airia, cu os coloquci nun caniinIo, ondc accndi una lana-
da. Escrava quc clo ncnos udcssc rczar cono cn casa, nas
nao foi isso o quc aconicccu.
Dois dias dcois, una das ninIas cunIadas, quc nc vigia-
va nais quc iodos, viu os concs c foi nc dcnunciar. Aic Iojc
ircno ioda so dc lcnlrar o quc aconicccu!
Juniou-sc ioda a naiilIa; a nac c rincialncnic os dois
irnaos csiavan fora dc si, or cu icr ulirajado a casa Ioncsia,
rigidancnic roicsianic, con "dolos agaos" c crigir-lIcs un
aliar. Incdiaiancnic a lanada foi arrancada c quclrada, os
concs iirados; UlricI sc s a dcsfccIar gargalIadas sclvagcns,
a arrancar os adornos salicados dc diananics c cdrarias rc-
ciosas.
"Isso c orquc" - dizia - "cssas ialuas iniadas nao rcci-
san dc ianias joias."
Quando os concs foran rasados dc cdrarias, o scu ir-
nao, Coilil, foi luscar corrcndo un nacIado c concou a dcs-
cdaar con clc a inagcn da Nossa ScnIora, dc Sao Scrgio c
dc Sao Nicolau, o Milagroso, c dcois qucinou iudo na larcira.
Vcndo ioda aqucla rofanaao c louca dc Iorror c infclicidadc,
us-nc dc joclIos dianic dclcs c suliquci quc nc ouasscn
clo ncnos os concs, ainda quc scn caiilIos; nas os nons-
iros acnas rian fciio cclcrados. Quando, cniao, cu griici ao vcr
os oljcios sacros qucinando, una das cunIadas concou a nc
csancar, cnquanio a ouira nc dcscjou na calca un laldc
dc agua fria, ara quc cu ficassc acalnada. Dc rccnic, crdi os
scniidos.
Dcsdc cniao inicici un novo sofrincnio. os ncus ininigos
rcsolvcran convcricr-nc sua fc. Alcn das crsuascs da fan-
lia, concou a conarcccr un rcgador - fanaiico, sinisiro -,
quc clogiava a urcza c a sucrioridadc da douirina luicrana,
cccrando a nossa fc oriodoa o quanio odia. Anics acciiaria
cu a noric a rcjciiar a fc dos ncus anccsirais.
Duranic iodos csscs sofrincnios, nasccu o nosso filIo. To-
davia, arrunaran-lIc una ana-dc-lciic c o nandaran ara
Nova Era
- 62 -
una aldcia "ara quc cu nao o conianinassc con ncu lciic
larlaro c crcnas agas".
Dc iodos os ncus oljcios sacros, salvou-sc unicancnic un
crucifio dc ouro, con una aricula da cruz do Colgoia, nuna
corrcnic dc ouro; dianic dcssc snlolo, quc cu cscondia ciosa-
ncnic, cu rczava frcqucnicncnic noiic ou quando iinIa icn-
o livrc. OI, cono cu sulicava Mac dc Dcus lilcriar-nc do
caiivciro ou cnviar-nc ara a noric! Ccria noiic, cIorci nuiio c
orci iao fcrvorosancnic, quc a alna arccia sc scarar do cor-
o, c Dcus aicndcu as ninIas rcccs. Sao Nicolau aarcccu-nc
cn sonIo c anunciou.
- Daqui a alguns dias vocc alandonara a casa inura. Nao
sc aflija, cu ficarci con vocc c a oricniarci; solrc csia fanlia
dcsalara a ira divina.
- Quando acordci, cn ninIa alna rcssusciiou una nova
cscrana. "Scra ossvcl quc dcniro dc alguns dias cu ganIarci
a lilcrdadc?" Inagincn, cniao, quc ccria iardc a ninIa sogra
adocccu, scu coro colriu-sc dc lolIas ncgras dc varola. Incri-
vclncnic raida, a docna coniagiou a casa, acanando iodos os
ncnlros da fanlia; a cnfcrnidadc alasirou-sc cla cidadc, dc
forna quc acIaran quc o nal fora irazido or algun caiciro
viajanic. Eu csiava scndo roicgida cla Virgcn c nao cguci a
docna. Conrccndi quc una ooriunidadc ara a fuga daqucla
casa, unida cla nao dc Dcus, janais sc arcscniaria nclIor;
no cnianio, csiava nuiio aavorada c cdi Virgcn Sania quc
nc dcssc un sinal dc scus dcsgnios.
Dc rccnic - inagincn so! - ouo o iiliniar dos sinos c un
coral, cnioando o canio dos qucrulins. Aiinci quc cra o noncn-
io aludido or Sao Nicolau c conccci a arrunar as coisas. Jun-
iando nuna iroua a roua indiscnsavcl, airavcssci o quario
do narido; clc csiava dclirando, cnquanio a criada quc cuidava
dclc csiava fora. Tirci dclaio do iravcssciro as cIavcs, dcs-
iranquci o arnario ondc clc guardava o ncu dinIciro c o rcsio
das joias; cra ncu dirciio cgar dos ncus rorios lcns aquilo
quc cu ncccssiiava ara a viagcn. AanIci dois saquinIos con
Nova Era
- 63 -
ouro c crolas da nanac, dando roncssa cn ofcria-los ao co-
nc dc Nossa ScnIora; dcois, cnrolci-nc na caa c sa dc casa.
Ningucn rcarou na ninIa sada, ja scn nin Iavia nuiias
rcocuacs con o rcsio dos docnics. A noiic csiava cscura,
nas andci dccidida aic os orics da cidadc. Ainda quc nao ii-
vcssc nuiia ccricza dc odcr sair dcla, una vcz quc noiic
scus orics cran fccIados, confici o ncu dcsiino ao Crandc
Proicior quc nc salvou daqucla gcnic. Dc faio, naqucla Iora sa-
a da cidadc un ncnsagciro con una ordcn inorianic do
lurgoncsirc c os orics csiavan alcrios; na cscuridao da noi-
ic, conscgui cscaar.
Nao longc, ao longo dc una csirada, csicndia-sc una flo-
rcsia dcnsa; icncndo crscguiao, rcsolvi ir cla florcsia, nar-
gcando a csirada. A cscuridao cra ial quc cu crdi o caninIo;
quando nc dci conia disso, fiquci doninada dc icrror, nas cssa
fraqucza nao dcnorou nuiio. O crucifio dc quc falci csiava
cndurado no cscoo; cgando-o nas naos, rczci fcrvorosa-
ncnic c, incdiaiancnic, oliivc a rova dc quc una oraao sin-
ccra iinIa alcanado o aliar da niscricordia divina. Suliiancn-
ic, naqucla cscuridao iniransonvcl fulgiu una luz azul, cono
quc crranic c ircncluzindo cnirc as arvorcs; indicava-nc o ca-
ninIo. Janais cu nc scnii iao clarancnic sol a roicao cclcs-
ic cono naqucla noiic. Assin, scn ncdo ou cansao, acsar da
carga csada, andci a noiic ioda c, dc nanIa, sa nuna grandc
csirada cla qual cIcguci raido a un Ioicl.
A fadiga cla longa viagcn cra iao grandc, quc rcsolvi dcs-
cansar c, assin, cnirci. No saguao do Ioicl Iavia ircs viajanics
c - inagincn a ninIa fclicidadc! - clcs falavan cn russo. O
nais vclIo dclcs rcvclou-sc scr un rico ncrcador noscoviia un
ncgocianic dc clcs -, cnquanio os dois ouiros cran scus cn-
rcgados. Assin quc o lon vclIo ouviu o ncu nonc c soulc
dos ncus inforiunios, roncicu nc lcvar dc volia a Moscou.
Nos nos uscnos raidancnic a caninIo; cu dcici con clc
guardados o ouro c as crolas, quc clc nc dcvolvcu, assin quc
cIcganos. Enquanio csiavanos na AlcnanIa, fiquci arccnsiva
con rovavcl crscguiao; fclizncnic ncus rcccios nao sc con-
Nova Era
- 64 -
firnaran c nos cIcganos lcn cn Moscou, ondc a ninIa quc-
rida nadrinIa nc rccclcu dc lraos alcrios...
- E vocc nao sc quciou dcssc aiifc ara o czar? - crgun-
iou Elcna, ainiia c indignada con o rclaio.
Liza sorriu con anargura cn rcsosia.
- Fui quciar-nc c o solcrano cscrcvcu na ninIa ciiao.
"Ja quc nao soulc anar sua nova airia, ncn rcscrvar o anor
do narido, quc vcnda as icrras rcsianics c cnirc no nosiciro.
Dcvcria scr sulnissa c graia ao scu narido, quc a acciiara vul-
gar c inculia - ara fazcr dcla una nulIcr iluninada; no cnian-
io, cla csgoiou a sua acicncia c rccclcu o quc ncrccia".
- OI, LcnucIla, nao casc con un csirangciro, caso conira-
rio scra iao infcliz cono cu. vcrdadc, Dcus uniu os ncus al-
gozcs nios. Eu soulc do ncsno ncrcador, quc nc salvou,
quc o ncu narido c duas cunIadas norrcran, a sogra ficou cc-
ga; cnquanio o cunIado, Coilil, congclou c dcois anuiou os
lraos c as crnas c csia rcso ao scu lciio dc noric. Talvcz a-
gora cu consiga rccucrar, con o dinIciro, o ncu filIo c cduca-
lo na sania fc oriodoa - Dcus qucira! -, nas a ninIa vida csia
dcsiroada c cu ionci os Ialiios ara aic o final dos ncus dias
orar Virgcn.
Ela sc calou c lagrinas ardcnics rolaran cn rofusao or
suas faccs. Palida c dcsolada, Elcna ouviu-a c, scn nais sc
conicr, ianlcn dcsalou cn ranio.
- O quc cu vou fazcr, ncu Dcus?! - lalluciou cla cn voz
cnirccoriada, cono quc sc sufocando. - O quc vou fazcr? Ar-
icny con a ninIa iia csiao nc asscdiando con cssc casancnio
c Clcl nc rcjciiou. nao sou nais sua noiva.
- Fczc c icnIa fc cn Dcus! Elc lIc nosirara o caninIo c a
lcvara salvaao. Dcus a csia icsiando, ninIa criana, c vocc
dcvc sc sulncicr Sua voniadc c orar, so orar. Soncnic as la-
grinas c sofrincnios nos dcuran, lilcriando-nos do azafana
coiidiano c iornando-nos dignos da norada cclcsic.
A voz da nadrc sucriora soava incriosa c scvcra; cono
quc ara dar cnfasc s suas alavras, cla dcosiiou a nao na
Nova Era
- 65 -
calca dc Elcna. A noa ajoclIou-sc c, acriando-sc ao ciio
da iia, sussurrou.
- Tcn razao, iia! Quc scja fciia a voniadc dc Dcus! Orarci
con iodas as foras dc ninIa alna c rcssinio quc o caninIo
ccrio c olcdcccr voniadc do Pai.

Nova Era
- 66 -







VI





risic c calislaio scguia Danila PciroviicI a novia
quc o lcvava nadrc Prascovia. Dc suliio, nun
cruzancnio das vcrcdas, clc csiacou, olIou
crscruio ara o lado c, iirando o gorro, inclinou o ialIc cn rc-
vcrcncia, iocando con as naos na icrra. A alguns assos, csia-
va scniada no lanco laicral una nonja, dcscansando as naos
solrc as nulcias.
- Cono csia, czarina Marfa Alclsccvna?
A nonja lcvaniou a calca c olIou scvcrancnic ara Danila
PciroviicI; nas, incdiaiancnic, o scu rosio dcsanuviou-sc.
- AI, Danila PciroviicI! Cono vai, rncic? ja con un
sorriso, cla crguniou, ncncando anisiosancnic a calca. -
Logo sc vc quc vocc c un Ioncn dc rccciios aniigos, nao dos
novos, ois quc nc cIana - a nin, orfa c crscguida - dc cza-
rina. OI, ainda quc cu scja a filIa do czar, a ncsna Alclsccv-
na, nao sou nais czarina, nas sinlcsncnic una rclcldc rcsa
- Margarida, c so... Vcio visiiar a nossa nadrc cnfcrna, Porfria?
Parccc quc cla ficou nclIor dcois da ninIa infusao.

Nova Era
- 67 -
- Craas a Dcus, csia nclIor! Dcici a ninIa filIa con cla
ara rccclcr uns consclIos c csiou indo rccclcr una lcnao da
nadrc Prascovia.
- Va, va, isso c lon! A ancia c digna c nuiio inicligcnic. Ha
icno dc solra, scnic-sc aqui conigo ara convcrsarnos. Ncsic
nicrin, Maria vai crguniar sc a asccia ja nao sc rccolIcu.
A novia fcz una rcvcrcncia c rciirou-sc; o rncic scniou-
sc ao lado da nonja.
Marfa Alclsccvna, filIa do czar, o Pacifssino, das rinci-
ras nucias con Miloslavslaya, cra una nulIcr dc csiaiura
ncdia, dc ccrca dc cinqucnia anos. Scu rosio cIcio c vioso,
cnoldurado or gorro dc clc, csiava corado do frio, c os gran-
dcs olIos casianIos inicligcnics fiiavan cnsaiivancnic o in-
icrlocuior. Ja Iavia un ano quc cla fora nandada clo irnao
Pcdro
(39}
ao nonasicrio fcninino dc Assunao or icr ariicia-
do da rclcliao dos stcts
(40}
c nais iardc ionou os Ialiios dc
nonja, sol o nonc dc Margarida
(41}
.
- Dcn, conic-nc as novidadcs dc Moscou. - Novidadcs Ia
nuiias, nas ncnIuna loa.
- Prcsuno csiar, junio con o irnaozinIo, iransfornando o
as ara as inovacs? Fazcndo ruir o sisicna aniigo? Dcn! O
urso salc sc cuidar - ironizou, sorrindo, a czarina.
- Concordo. Ia nuiia coisa ara scr nudada ou corrigida,
nas as violcncias das nudanas do czar scncian rclcliao nos
coracs c ncnics.
- Nao csia scndo facil cniao ara voccs? E or quc, cniao,
quando odian, nao sc nanifcsiaran ncn rcsisiiran? Por quc
dc si sc csqucccran? Sc ncu irnaozinIo nao iivcssc concado
a iniroduzir suas idcias, anics dc icr accriado o acordo con s-
tcts, a viioria nao csiaria dc scu lado
(42}
. Os stcts, ainda
quc fosscn cssoas inculias, ficaran nagoados; Ia un rovcr-
lio quc diz. "O nujiquc salc qucn ara clc laic". Por isso c quc
o czar scnrc vivcu cn Iarnonia con os alcnacs, ara quc an-
ics udcssc acalar con o odcr dc zcnstuo
(43}
. E, agora, clc faz
o quc qucr; qucn vai sc oor? Alguns, con ncdo ou or lusca-
rcn vaniagcn roria, sucian cn iudo con clc, ncn quc scja
Nova Era
- 68 -
ara scrcn scus alIaos da coric, cnquanio ouiros, ainda quc
sc indigncn c sc rclclcn, o fazcn scnrc socaa, isolada-
ncnic...
A czarina ncdiiou un ouco c rosscguiu.
- Mcu ai nao cra assin. nao agia arliirariancnic; o ovo
ariiciava nas qucsics da airia.
- Scn duvida. Scu ai iinIa nuiios lanos grandiosos.
Dcus lIc dcssc nais vida c iudo scria cono sc dcvc; ncsno as-
sin, clc dciou-nos un lclo lcgado. Dcu incio consiruao dc
navios cn Dcdinov, ronovcu nudanas no ccrciio, criou ca-
valaria c infaniaria c, o nais inorianic. solidificou o conando
inicrno, criando scic dcariancnios, alcn dc criar un codigo
cnal ara o ovo. Fora isso, candiu as froniciras do rcino,
iransfcriu gcnic ara a Silcria, dcscolriu russos dc grandc va-
lor, cono KIalarov
(44}
, Dulyguin, Sicanov. Enquanio Iojc, o
czar dcsignou ara dirigir o dcariancnio silcriano un csiran-
gciro - Vinius; ainda quc clc iivcssc acciiado a nossa fc, clo la-
do do ai, a sua alna coniinua alcna. E lcvaran-lIc os uocuo-
dus
(45}
silcrianos iriluios sulsianciais... Andrci AndrccviicI
conIccc o rco daquclcs locais.
- Ha ouco nc lcnlrci do conclio... Dcn, agora nao icnos
nais ncnIuna cscrana dc quc o czar conclanc o conclio
(46}

dc zcnstuo. Elc c scus anavcis alcnacs salcn crfciiancnic
quc o ovo, o clcro c os loiardos, aquclcs quc ainda nao crdc-
ran o rcsio da vcrgonIa, nao ficarao dc scu lado c, rcscrvando
nos rccndiios a conscicncia russa, janais dciarao os fciiorcs
rcfornarcn o sisicna fundiario.
- Diga-sc dc assagcn - c o rncic soliou un riso anargo
- quc o czar sc rcocua con o lcn-csiar do ovo c "ara a glo-
ria c a lclcza da airia" - cono vcn cscriio cn scus dccrcios -
ianlcn insiiiuiu un "conclio", nas so quc... Iisirinico, zon-
lando daquclcs - do av, do ai c do irnao quc ianio conirilu-
ran ara a govcrnalilidadc. Elc sc iniiiulou dc "arquidiacono
sanissino", qualificou o loiardo dc Duna, MoissciicI
(47}
, dc
"airiarca dc Iauza
(48}
c Kolui
(49}
". No incio do ano, o czar, cono
os scus lolos da coric, invcniou una nova iravcssura. "alcn-
Nova Era
- 69 -
oar", cn Ioncnagcn ao dcus agao Daco, un alacio naniido
clo govcrno, icnorariancnic cIanado dc "Palacio dc Lcfori".
Para isso, o suno saccrdoic Zoiov vcsiiu os asqucrosos irajcs
caracicrsiicos, cnunIando sua niira, cn quc rcslandccia
Daco cn ioda a sua nudcz cono quc lcnlrando sua dcvassidao;
no cajado, rcrcscniavan-sc Cuido c Afrodiic, ara quc iodos
visscn o iio dc rclanIo quc iinIa aquclc asior. Dc dois cigar-
ros cruzados, noniaran un crucifio, con a qual aquclc aior
foi alcnoando o ullico. Ainda lcn quc o cnlaiador do czar,
or rcsciio fc crisia, rccusou-sc a rofanar os rccciios da
Sania Igrcja
(50}
.
- Nao Ia nais rcsciio Igrcja. Dcus dcra quc a fc oriodoa
nao sc caurc!.. un Iisiriao cssc nosso czar - c a czarina sor-
riu con dcsdcn. O ovo nao csia ara riso con a dcsiruiao do
sisicna aniigo. E sc sao difccis ara nos os vcnios csirangci-
ros, cono o scra ara os usInI
(51}
, quc vcncran as iradics
nais quc nos?
- OI, dcosiianos cccssiva confiana nos csirangciros c
nas crcnas dc fora, crniiindo quc clcs faan o quc quciran.
Nao c una coisa loa cIanar c crniiir quc os csirangciros sc
nisiurcn ao ovo c scjan naiuralizados; suas nigracs ara
ca ncn scnrc dao ccrio, acnas favorcccn aos ininigos. Tudo
quc clcs cnsan dc nos cscrcvcn cn scus livros injuriosos. Ha-
ja visia alguns dclcs cono Hcrlcsicn Cigcnoni, Aniony Possc-
vin, Pavcl IoviucI, cnirc ouiros; Ia ouco Olcary ou Pcirci, fa-
lIa-nc a ncnoria, invcniaran ioda a soric dc injurias conira a
Sania Fussia, condo-nos cono un ovo dcsrczvcl c asquc-
roso. Os alcnacs nuircn or nos un odio violcnio, ois quc
lIcs c avcrsivo o nosso csiilo dc vida, sinlcs c scn dcscrd-
cios, ja quc nos nos conicnianos con ouco; clcs icnian dcs-
iruir as nossas lcn-avcniuradas iradics ara cranlular c-
lo rcino iodo, cono sc cn suas csialagcns, c, iniroduzindo luo
c dcvassidao, udcsscn dcsojar-nos da Ionra, do lon nonc c
dc nossos rccursos viiais, cono o fizcran con os lcics c Iun-
garos; agora csics nao ossucn ncn ordcn ncn govcrno.
rcfcrvcl una icrra csicril, nas con o ovo uro
(52}
.
Nova Era
- 70 -
- "ConIcan-sc a si ncsnos c nao conficn nos csirangci-
ros!" - dizia Iury KryjaniicI. - Talvcz vocc ja icnIa ouvido falar
dos cscriios dclc, rncic?
- Claro; conIcci-o cssoalncnic cn Tololsl, quando cu cs-
iava con o loiardo Pioir MilIailoviicI Saliylov. un Ioncn
dc inicligcncia rara c scus cscriios sao fanosos cn Moscou; fa-
lou-sc nuiio dclcs na coca.
- Infclizncnic scus consclIos nao dcran cn nada, cniao, c
Iojc ningucn lIcs da a ncnor inoriancia.
- conrccnsvcl. KrijaniicI cra dc asccndcncia cslava,
nao suoriava o csriio alcnao; clc, ja na roria airia, cc-
rincniou a "loa fana" dcsscs alcnacs. ! Ja quc o czar Pcdro
ficou con iania voniadc dc irazcr un sisicna alicngcna ao
nosso as, dcvcria ionar dc ccnlo un ouiro as. Arovci-
iando sua crnancncia no rcino inglcs, clc odcria icr caiado
nuiia coisa loa, ja quc o sisicna dclcs icn nuiia scnclIana
con as nossas iradics. O rci inglcs govcrna o ovo da ncsna
forna quc aniigancnic os rncics russos govcrnavan, uiili-
zando as asscnllcias oularcs, ou, Ia ouco, os conclios. La,
dcsdc longa daia, favorccian-sc as qucsics da icrra c, consc-
qucnicncnic, Iavia confiana c nais lilcrdadc. O jovcn czar,
assin quc foi ao csirangciro, nao salia o quc cscolIcr; ofuscado
con as naravilIas, ionou ourocl or ouro uro. Pois nos rci-
nos gcrnanicos, assin cono cn ouiros, Ia nuiia dcsordcn,
insulordinaao c orcssao; coiar scus rcgincs cn lloco, scn
rccnsa-los, nao sc odc, ja quc ncssa aric lasian as nossas
orcarias.
- O ncu irnaozinIo gala-sc dc csiar disscninando a luz.
Afora o ncu ai - cn cuja coca Iouvc nuiios dcfcnsorcs das
rcfornas, inclusivc csirangciros rcsciiados -, odcnos ciiar
Doris IvanoviicI Morozov
(53}
, assin cono o anigo do czar, Nas-
cIolin, ou ScrguccviicI
(54}
. Mcsno no rcinado da ninIa irna
(55}

nao sc cra conira os nodisnos csirangciros, quando uicis; so
quc Sofia iinIa icndcncias difcrcnics. En scu rcinado, a iluni-
naao cra laiina - o quc c conrccnsvcl. A Igrcja Fonana nao
conicn inoralidadc, nao rcjciia rincios ccuncnicos ou iradi-
Nova Era
- 71 -
cs sacras c anccsirais, nao dcclina do EvangclIo, cono os Ic-
rcgcs luicranos quc sc insialaran or aqui; assin, dcvcnos nos
rclacionar c nao rcjciiar os laiinos.
- una grandc vcrdadc! A scduao gcrnanica ara a cor-
ruao das ncnics lcvara a ioda soric dc Icrcsias. Princiro, a
Icrcsia dognaiica cono as douirinas conirarias aos sanios a-
drcs c fc oriodoa, os cquvocos quc rofanan a dcvoao c
incdcn a salvaao; scgundo, as Icrcsias, conirarias aos inic-
rcsscs do Esiado, quc fazcn dcsalar a Ionra c a gloria dos o-
vos, scn coniar as Icrcsias oculias, cono as dc scrvir aos dc-
nnios. Nao so no ncio dos crisiaos, nas cn iodo o nundo,
nao Iouvc ianios fciiicciros fanigcrados cono cnirc os alcnacs;
ningucn icn ianios livros rofanos c inorais cono nas icrras
gcrnanicas. Talvcz o jovcn czar ccrincniou da incrcdulidadc
fascinanic, quando conIcccu a socicdadc oculia, cIanada dc
"Pcdrciros Voluniarios". Alcn dc clcs vcncrarcn c scrvircn ao
dialo, cncnIan-sc cn acalar con a fc cn Dcus c suljugar os
dirigcnics c os ovos; c or isso quc clcs uscran gcnic sua cn
iodos os lugarcs. E assin dcvcnos dcsconfiar dcsscs lajulado-
rcs do czar, solrciudo os alcnacs. Ainda quc clcs icnIan ncdo
dc rofcssarcn alcriancnic a sua douirina do nal, con sua
rciorica candcnic, clcs odcn scduzir cssoas dc ouco iino.
Enircianio, Dcus dcsnisiifica, nao raro, os aosiaias. Dizcn
quc Lcfori crnoiiou na casa dc sua ananic alguns dias anics
da noric; iananIa foi a orgia no quario, quc assusiou os fani-
liarcs.
- Sin! O filIo nao uou os ais. Naialia Kirillovna, ainda
quc ccrincniassc o csriio csirangciro na casa dos Maivccv,
nao crniiiu quc a csirangcirada a asscdiassc.
- Ncn diga! O czar-aizinIo falccido cra dc ndolc cquililra-
da, un solcrano assaz dcccnic; salia scr rigoroso c iolcranic ao
ncsno icno; cra cscrana dc iodos, scn infundir o ncdo.
Nao digo isso so or csiar dianic da filIa dclc; sao alavras dc
un csirangciro, Ialula Fciicnfcls. O czar rcfcria isolancnio c,
quando sc divcriia, fazia-o cono calia sua osiao. caava,
Nova Era
- 72 -
assisiia aos csciaculos icairais, quc cran do gosio ianlcn dc
sua csosa c filIos...
- E nao sc cnlclcdava con os narujos csirangciros or
noiics iniciras, ncn vivia frcqucniando os casancnios dos ncr-
cadorcs csirangciros. Nao vai dcnorar nuiio, clc acalara cn-
carccrando sua csosa lcgiina nun nosiciro c ionara cono
czarina nova alguna das nulIcrcs crdidas da conunidadc a-
lcna.
- Dcus guardc disso! E assin quc o jovcn czar "rovar da
lclida fcrncniada" - cono diz o adrc Varnava -, solia os u-
nIos c da unas loas iundas cn scus asscclas; solra aic ara
AlclsacIla
(56}
, ainda quc scja un dos scus qucridinIos
(57}
.
- E cn sua ira ianlcn c nuiio violcnio, nao crdc ara o
czar Ivan
(58}
. Cono odc un czar oriodoo, nanicndo carrascos
do ncio do ovo, cccuiar clc ncsno os scus advcrsarios ou
culados cla dcsolcdicncia? Elc ainda conclana os cnlaia-
dorcs csirangciros ara assisiircn quclc csciaculo vcaio-
rio
(59}
. En quc ouiro as ja sc viu isso?.. Dcn, rncic, falci
ianio quc aic csiou con ncdo quc lIc aconica algo or con-
vcrsar con una risioncira rcvoliosa. La vcn a irna Maria ara
lusca-lo. Adcus c icnIa nuiia saudc!
- Quc Dcus a alcnoc, czarina!
Marfa Alclsccvna dirigiu-sc cla irilIa cn dircao casa
ccrcada or aliada, quc sc via ao longc; Danila PciroviicI, quc
a rcvcrcnciara rcsciiosancnic, iornou a scniar-sc no lanco c
ncrgulIou cn cnsancnios.
Suas rcflccs foran inicrronidas cla novia quc sc a-
roinara.
- Por favor, rncic! - dissc cla.
Danila PciroviicI crgucu-sc lcniancnic c scguiu-a calis-
laio.
Elcs airavcssaran os orics do nosiciro c adcniraran un
losquc dc inIciros, coniguo s arcdcs da norada das non-
jas. Logo, airas da curva da irilIa, assonou-sc una cqucna
sIu, quc scrvia dc ccla ara a vidcnic. Junio ao oriao, nun
nonic dc ncvc, vian-sc fincados ircs csanialIos; a oria dc
Nova Era
- 73 -
cnirada csiava irancada c, solrc cla, fiada arcdc, una ina-
gcn da Nossa ScnIora, dianic da qual ardia una lanada.
- OlIc, rncic! Esia lanada janais sc aaga, Iaja o
icno quc Iouvcr. A irna Prascovia dcvc icr sc irancado, or-
quc nao qucr vcr ningucn; ois, quando cu vin, as janclas c a
oria csiavan alcrias - dissc a novia, aroinando-sc da ja-
nclinIa ara olIar ara dcniro.
Ncsic insianic, dc dcniro da isla ouviu-sc una voz sonora.
- Enirc, Danila PciroviicI, cu o csiava cscrando! E vocc, irna,
volic ao nosiciro, rcciso convcrsar con o rncic a sos.
Doninado or un ncdo sucrsiicioso, Danila PciroviicI
adcnirou un cqucno quario, raiicancnic vazio; ali sc vian
acnas dois lancos dc nadcira, un cqucno, un ouiro un
ouco naior, c una ncsa, colcria or ioalIa lranca, na qual
jazia o ao cucarsiico c un jarro dc agua. No canio, vian-sc
cndurados divcrsos concs.
O rncic rczou ara as inagcns c curvou o ialIc cn rcvc-
rcncia a Prascovia.
Ela cra una vclIa nagra, con rosio sulcado dc rugas naci-
lcnias; scus olIos cscuros ardian dc crcssao c lrilIo csira-
nIos. Nas naos iiliniava una corrcnic dc fcrro.
- OI, ncu anigo dcsdiioso! Nao quis vocc sc airclar car-
ruagcn ignoniniosa dc Saianas con scic ccados caiiais na
lolcia, quc cscarnccc da fc c rofana a cruz, c o ovo sc lIcs
rosira, vcncrando a fora dos vcios c vcndcndo a sua alna or
ouro... vocc nao quis?.. Isso c lon! Mas cono c dura a rovaao
quc lIc cnvia Dcus, quc injurias c IunilIacs dos forasiciros
o aguardan!...
Suliiancnic cla soliou un griio dcsaiinado c rccuou; scus
olIos cslugalIados arccia icrcn visio algo ncdonIo.
- OI, quc na sina! OI, quc dia faidico! Vcjo sanguc cn vo-
cc, c quc sanguc!... MclIor vocc nao icr nascido!... icrrvcl a
sua rovaao... calalouo c ioriura o ancaan. Pcrdcra un fi-
lIo, nas ganIara una filIa.
Danila PciroviicI canlalcou ao ouvir cssas alavras c rc-
ncu as naos ao ciio.
Nova Era
- 74 -
- Dcus niscricordioso, o quc cu fiz ara ncrcccr a Sua i-
ra?... Scnrc rocurci vivcr confornc Suas lcis, scrvi Ioncsia-
ncnic a Vocc c airia...
Elc sc rccosiou na arcdc, ccrrou os olIos c clas suas fa-
ccs cscorrcran lagrinas calidas; cnircianio a fraqucza nao cr-
durou nuiio c Danila PciroviicI sc rccons. Ao vcr quc Pras-
covia cara dc joclIos dianic dos concs, clc ianlcn sc ajoclIou
crio dcla c una rccc ardcnic asccndcu-sc do scu coraao afli-
io. Elc sc cnircgou rccc, cnircgando sulnisso cn naos dc
Dcus scu dcsiino c sua vida, c csic ncio dc caliaao da fc
lcvou sua alna longc da icrra con scus sofrincnios.
Prascovia lcvaniou-sc c olIou ncdiiaiiva ara clc, cn sc-
guida s-lIc as naos na calca c no onlro. Danila PciroviicI
csircncccu c virou-sc ara cla.
- Nao cIorc, rncic, Dcus ouviu suas rcccs. Elc vc scu
coraao nicgro c uro, c a FainIa Cclcsic colriu-o con o nan-
io dc roicao. Mas rcarc-sc ara a longa jornada. cn ncnos
dc ircs auroras vocc sc alara ao ouiro nundo...
O olIar insirado c crscruiador iornou-sc afavcl c a voz,
Ialiiualncnic scvcra c rsida, soava rofunda c nciga. Danila
PciroviicI cnalidcccu, nas lcnzcndo-sc con un sinal-da-cruz
dilaiado, dolrou o ialIc or ircs vczcs, dc joclIos.
- OI, Dcus, scja fciia Sua voniadc! - dissc clc cn ion co-
novido.
Lcvaniando-sc, clc agradcccu a lcn-avcniurada c cdiu
quc cla rczassc or clc - o quc cla roncicu fazcr.
- Va cn az - acrcsccniou cla, aconanIando-o aic a oria.
Suliiancnic, ao vcr cla oria cnircalcria os csanialIos
fincados, cla ficou doninada or furia cnsandccida. Saindo ara
fora, concou a corrcr c saliiiar cn volia, cIuiando-os con os
cs.
- Alcgrc-sc c vilrc, lando ignoninioso dc forasiciros! Voccs
icn nais un ininigo vcncido! Mais un scrvo ficl da Sania Fus-
sia foi scnicnciado noric...
Agarrando una vassoura crio do oriao, Prascovia conc-
ou a dcsfcrir golcs nos csanialIos, dcrrulou-os, isoicando-
Nova Era
- 75 -
os. A crisc dc loucura foi auncniando. da loca cscorria csuna
c os olIos saliavan das orliias. Suliiancnic, cono quc ccifa-
da, cla ionlou inaninc solrc o cIao.
A irna Maria, quc cscrava nao longc do losquc, foi cor-
rcndo cn socorro c ajudou o rncic a lcvar Prascovia ara a
ccla, ondc a cnircgaran aos cuidados dc una irna dc ccla. En
scguida, os dois, a novia c Danila PciroviicI, dirigiran-sc ao
nonasicrio.
O rncic cnconirou a nadrc sucriora ainda con Elcna.
Pcdindo quc a filIa sc rciirassc, narrou o cnconiro con Prasco-
via c as suas rcdics.
- Nao quis Dcus ionar ninIa vida anics, no cano dc la-
ialIa; agora nc cIana a Si... Dcn... Morrcrci ianlcn na luia
cla airia, or sua gloria c iradics, conira o ininigo insolcn-
ic. Alcnoados scjan Scus salios dcsgnios!..
Madrc Porfria dcsalou cn ranio.
- Nao cIorc, irna - dirigiu-sc a cla ncigancnic. - Cada un
dc nos dcvc csiar ronio ara aicndcr ao cIanado dc Dcus. Por
acaso nao sonos aqui visiias fugazcs? Para nin, clo ncnos, o
Todo-Podcroso lrindou con graa csccial, indicando-nc a Io-
ra da ida, ara quc cu udcssc rcarar-nc dignancnic. Ficarci
aqui or nais un dia, ois gosiaria dc assar cssc icno cn
rcccs, conungarci dc nanIa c dcois ariirci a Moscou, ondc
aguardarci cla voniadc dc Dcus.
Aos lrcvc convcrsaao con a nadrc sucriora, Danila Pc-
iroviicI rciirou-sc ara a igrcja, ondc, cn jcjun, oracs c arrc-
cndincnios, assou o dia c a noiic; dcois confcssou c co-
nungou na Iora da liiurgia. Aos una rcfciao frugal con a
sucriora, clc dcscdiu-sc c ariiu.
Elcna dorniu nal aqucla noiic. A narraiiva dc Liza dciou-a
dcrinida; cla rczou longancnic, cIorou nuiio c, cn sua alna,
anadurccia lcniancnic una dccisao firnc. a dc quc nclIor sc-
ria acciiar os Ialiios do quc casar con o larao. Alcn disso, a-
fligia-a un ncdo indcfinido c un rcccio fclriciianic, quc cla nao
odia clicar. Essc scniincnio criurlador auncniou ainda
nais duranic a rcfciao, anics da ariida do ai, quando cla no-
Nova Era
- 76 -
iou o ncrvosisno inconrccnsvcl c as lagrinas silcnciosas da
iia, assin cono una crcssao inclicavcl nos olIos do ai. A
dcscdida ianlcn foi csiranIa c inconun, nais conrida c
conovcnic.
Con coraao orcsso c nau rcsscniincnio, cla suliu na
carruagcn quc ariiu ara Moscou.

Nova Era
- 77 -







VII





o salcr quc a irna nao iria ao lailc, Aricny ficou
osscsso, ianio quanio ianlcn ficaran Anna Pc-
irovna c o larao. NcnIun dclcs duvidava, cnirc-
ianio, quc dcssc nodo ou ouiro clcs alcanarian scus oljciivos;
a icinosia dc Danila PciroviicI, iodavia, dciava-os furiosos,
fazcndo con quc quiscsscn vingar-sc dclc c dc Clcl. Assin, o
ilusirc solrinIo c a iia cncnIaran iodos os rccursos na Coric
ara iirar do caninIo anlos os Ioncns insulordinavcis.
Dorfganc, or sua vcz, roncicu rccorrcr s cssoas influ-
cnics c, na fanlia dos Monsov, garaniiran-lIc aclar dircia-
ncnic ao czar.
O larao cra un dissiador arruinado, sc lcn quc dc csiir-
c nolrc; scus arcnics da Curlandia nandaran o andcgo
cnolrccido ara a Coric do czar rcfornisia, ondc clc odcria
cnlunar-sc c aic fazcr una carrcira. Scndo un alcnao da
gcna, clc odiava c dcsrczava a Fussia c os russos; nas, c
conrccnsvcl, ial odio nao sc csicndia lcla c, rincialncnic,
rica Icrdcira, alvo dc sua conquisia, casancnio con qucn cra
assaz vaniajoso.

Nova Era
- 78 -
No dia do rciorno dc Danila PciroviicI con a filIa, Dorfga-
nc con dois anigos foran ara a casa dc un conicrranco quc
conscguira adquirir una casa roria crio da cnirada da cida-
dc. Elcs rccisavan assar or una raa dianic dos orics
foriificados, ondc Iavia un osio dc scniincla c alguns soldados
alrcavan cn voz laia; lcn ao lado dos orics csiavan scn-
iados, nun lanco, dois guardas quc funavan. Dcsdc a iardc,
Iavia ncvado nuiio c o vcnio juniara cnorncs nonics, dc nodo
quc a caninIada cra difcil. Dorfganc c anigos vcncian o ca-
ninIo lcniancnic cn fila indiana, irocando graccjos, quando,
dc suliio, cnarclIando-sc con o lanco, un dos alcnacs cs-
corrcgou c csaiifou-sc no cIao. Sua qucda foi rccclida con
una closao dc gargalIada; clc ficou iodo colcrio dc ncvc.
Os guardas corrcran ara acudir, lcvaniaran-no c ajuda-
ran a sacudir a ncvc; nas, ao rccclcrcn clo cncnIo un a-
gradccincnio scco, voliaran ara o lanco, aconanIando os
alcnacs con olIarcs dc dcsrczo.
- Viu so os aiinadorcs?! - rcsnungou un dclcs, accndcndo
o cacIinlo.
- Oua, Tcrcniy! - dissc o ouiro. - Noiou o casaco do alc-
nao? Viu dc quc c fciio?
- Cono nao! Drocado vcrnclIo dc rincira, igual o quc nos
iosanos ouiro dia do loiardo. Vou lcnlrar or nuiio icno.
Elc nc lrindou con ial lcla lofciada, quc fiquci una scnana
dc cara incIada.
- Isso assa! Sua cara sarou, o inorianic c quc o alfaiaic
agou lcn clo lrocado. O ior c quc agora assan oucos
loiardos. una nonoionia, jusio agora quc csianos acosiu-
nados a coriar-lIcs as larras.
Tcrcniy cscangalIou-sc cn riso.
- Ha-Ia-Ia! Pcgou o gosio. O iralalIo c rcniavcl, nao o-
dcnos nos quciar. os alfaiaics agan lcn clas larras dc
lrocado ara fazcr colcics; os larlciros - clas larlas ara c-
rucas. Ha-Ia-Ia! Isso c quc sao icnos novos! Aniigancnic sc
dizia quc "quando os aircs lrigan, os criados aanIan"; Iojc
Nova Era
- 79 -
cn dia, as larlas dos loiardos vao ara as crucas dos cria-
dos.
Passou-sc ncia Iora c os guardas coniinuavan a funar,
agora calados, irocando vcz ou ouira unas alavras. Suliia-
ncnic Tcrcniy dcu una coiovclada no conanIciro.
- OlIc, MiiiulIa! Dcus dcvc icr ouvido scus quciuncs. La
vcn sc aroinando una carruagcn con un vclIo loiardo dc
larla lranca c una nulIcr cnvolia cn nanio. Dcvcn scr dc
csiirc nolrc, ois sao aconanIados or ircs gincics dc guar-
da. A rcsa vcn dircio ao scu caador. Vanos raido!
Elc assoliou c corrcu cn dircao csada carruagcn dc
Danila PciroviicI quc, ncrgulIando cn luracos, arrasiava-sc
lcniancnic cla csirada. Aicndcndo ao cIanado, os soldados
accrcaran-sc dos gincics c, agarrando os cavalos clos arrcios,
griiaran a ulncs cIcios.
- Parcn!... Parcn!...
Incdiaiancnic a carruagcn foi ccrcada, as oriinIolas a-
lcrias c o rncic con a filIa rciirados ara a ncvc. Inuiilncn-
ic o rncic Ilya c os criados icniaran sc dcfcndcr; iodos foran
doninados c Danila PciroviicI foi arrasiado cla raa aos gri-
ios.
- Cosia dc dcsolcdcccr ao czar, nao c?... Escrc so, nos lIc
darcnos una liao.
Una nuliidao dc soldados ccrcou Danila PciroviicI, diri-
gindo-lIc ofcnsas.
- Nos o soliarcnos cn az, aizinIo, so lIc aararcnos as
larras do Iutun c dininuircnos o iananIo da larla -dizia
un.
- E nao colrarcnos nada clo scrvio - noicjou un ouiro,
arrancando una gargalIada dos conanIciros. - Sonos alfaia-
ics c larlciros do czar.
Duranic a ccna quc sc dcscnrolava, Dorfganc con os con-
anIciros saan da casa do anigo, ondc sc rcgalaran dc coni-
da c lclida. Elcs viran na raa una nuliidao c, ao noiarcn o
cocIc dciido, aiinaran o quc csiava aconicccndo.
Nova Era
- 80 -
- Vanos raido dar una olIada cono sc faz un Iutun no-
dcrno ara un dcsscs larlaros - griiou Dorfganc.
Elc corrcu cn dircao nuliidao c s-sc cncrgicancnic a
alrir o caninIo ara a assagcn.
No ncio das cssoas quc scguravan algucn, cujas larras
dc Iutun cran coriadas, o larao nao Iavia rcconIccido Danila
PciroviicI; alcn do nais, o csciaculo nao lIc cra dc iodo inu-
siiado, ois rcscnciara or varias vczcs cssc iio dc jusiia-
ncnio. Ncsic nicrin, clc viu una nulIcr cnvolia cn nanio
quc, dcscscrada, iorcia as naos c icniava inuiilncnic assar
airavcs da nuliidao ara acudir a cssoa, viina da violcncia.
O alio c cslclio ialIc c a dcnsa irana loira quc cscaava
da nania scduzian Dorfganc, scnrc ronio a arrasiar as asas
or qualqucr nulIcr loniia; o vinIo rofusancnic lclido ian-
lcn lIc inccndiara a inaginaao.
Largando os anigos quc griiavan c acIincalIavan o rn-
cic, clc corrcu cn dircao nulIcr sol a nania c sc lIc s
no caninIo.
- Escrc, ninIa lcldadc, nosirc-nc o scu rosiinIo c nc
lrindc con un lcijo. Ja foi o icno dc voccs sc cscondcrcn sol
o vcu cono as iurcas.
A nulIcr csiacou inovcl c jogou os lraos cono quc quc-
rcndo cnurra-lo; cssc, con riso insolcnic, agarrou-a clo nan-
io, arrancou-o c icniou lcija-la; nas, suliiancnic cnalidcccu,
lalluciando dcsculas. Dianic dclc, assonava-sc o rosio dc E-
lcna, cadavcricancnic alido, quc o fiiava con olIar dc dcsrc-
zo c ira.
Esia ccna nuda foi inicrronida or Danila PciroviicI.
Con Iutun cn frangalIos, con larla coriada cla nciadc, clc
conscguiu sc livrar das naos da soldadcsca c lanou-sc, csu-
nando cla loca, solrc o larao, ao vcr quc csic icniava alraar
a filIa.
- CanalIa! - urrou clc, lrindando Dorfganc con un ar dc
loas lofciadas.
Soliando sanguc cla loca do aiaquc incscrado, o larao
canlalcou c caiu na ncvc.
Nova Era
- 81 -
- AcI, du, utcs ncItsudgcs ussscIcs ScIucn! Du
uugst dcutscIcn Edcnunnzu scIugcn
(60}
- griiou un dos alc-
nacs, aiirando-sc solrc o rncic.
Acsar da fora Icrculca do rncic, os ircs alcnacs cnfu-
rccidos conscguiran dcrrular o vclIo, quc rccclcu una cIuva
dc cIuics c golcs dc lasics; clcs cusian-lIc no rosio, iso-
icavan c cIuiavan con os cs; a violcncia cra aconanIada
dc alavras cIulas. Mas Danila PciroviicI ja csiava inconscicn-
ic.
Provavclncnic clcs o icrian naiado, sc o ovo quc cniao sc
juniara nao iivcssc ionado o ariido do rncic. Ouviran-sc
ancaas cn voz alia c naldics dirigidas aos alcnacs; crguc-
ran-sc unIos c a nuliidao concou a csirciiar o ccrco aos Ic-
rois daqucla ccna ignolil.
Os alcnacs dccidiran quc rovavclncnic cra nais scguro
sair dali; insolcnics, clcs ancaaran fazcr qucia ao czar, c a
nuliidao, assusiada, dciou-os sair.
Ncssc nicrin, os criados do rncic crgucran Danila Pc-
iroviicI c o lcvaran ara a carruagcn; Elcna ianlcn ionou
arcssada o asscnio, c o carro, scn dar nuiia inoriancia ao
caninIo csluracado, dcscnlcsiou cn dircao a casa.
No caninIo, Danila PciroviicI rccucrou os scniidos, nas
ja, ao r o c no dcgrau da cscada, canlalcou fciio clrio, dc
nodo quc Ilya c Anii iivcran quc anara-lo.
A nuncrosa criadagcn quc sc juniou ara rccclcr o scnIo-
rio ficou assusiada c cnudccida ao vcr o rosio dcsfigurado do
rncic, sua larla coriada cla nciadc c os irajcs csfarraa-
dos; a vclIa Mairiona nao conscguiu conicr un griio dc avor.
Cono sc iivcssc acordado dc un sono rofundo, Danila Pc-
iroviicI csircncccu, arou no aianar sucrior da cscada c
voliou-sc ara a criadagcn ajuniada. Con o olIar irado c dar-
dcjanic, csquadrinIou os rcscnics c soliou una gargalIada
csiridcnic c anarga.
- Vcjan c adnircn cono c Ioncnagcado un vclIo scrvo do
czar c da airia, so orquc clc nao quis vcsiir un Iutun gcr-
nanico. Ncn un vagalundo ncrccc scr iraiado assin; os alc-
Nova Era
- 82 -
nacs - csscs cacs inundos - coscn-lIc no rosio, arrancan os
vcus dc nossas filIas c as acIincalIan. Ha-Ia-Ia! Lcnlrcn-sc
lcn cono rcndcn Ioncnagcns, Iojc cn dia, aos rncics rus-
sos!
Elc sc virou c foi ao aoscnio, ondc os criados o vcsiiran
cn roua lina; cn sua larla ioria, clc nao quis, coniudo, quc
ningucn nccssc.
Pcrguniando do filIo, soulc quc Aricny, ainda na vcscra,
saiu con un anigo, nas dcvcria voliar naqucla noiic. Ordc-
nando quc lIc nandasscn o adrc Varnava, Danila PciroviicI
irancou-sc con clc no quario, dando ordcns crcssas ara nao
scr inconodado.
Toda cn lagrinas, Elcna sc aiirou nos lraos da lala c a
vclIa, con nciguicc naicrna, s-sc a acalna-la c a lcvou ao
quario; nas os ncrvos dc Elcna nao suoriaran iania icnsao.
Ja no quario, a rinccsa dciou-sc cair na olirona c cIorou
convulsivancnic aic quc, dcois dc cIorar voniadc, cla sc a-
calnou, con a calca dciiada no colo dc Mairiona quc a afaga-
va c lalluciava alavras dc consolo.
Finalncnic, Elcna sc crgucu, csquadrinIou con o olIar
cansado o quario c, ao vcr junio arcdc o csclIo con noldu-
ra dourada, csircncccu, scus olIos faiscaran c as solrancc-
lIas franziran-sc.
- Pcguc iodos os vcsiidos c os dcnais iraos, rcscnics da
iia, cnlrulIc o csclIo c nandc iudo dc volia, juniancnic con
a canarcira csirangcira. Nunca nais cu vcsiirci cssa scn-
vcrgonIicc, causa dc ianias ofcnsas ara nin c ncu ai - c-
licou cla, ao vcr o rosio surrcso da lala. Juro-lIc dianic da
Nossa ScnIora - c cla aoniou ara a inagcn quc cndia no
canio - quc aic o fin dos ncus dias janais usarci ouiros irajcs,
scnao os quc nc cosiurara a ninIa nac.
- OI, ninIa rinccsa qucrida! Mcu raio dc sol! Dcus a a-
lcnoara or isso! - aninou-sc Mairiona, cIorando dc alcgria.
A vclIa s-sc incdiaiancnic a juniar as coisas.
Ao ficar sozinIa, Elcna scniou-sc junio jancla c concou
a ncdiiar. Ja nao cIorava, nas o coraao doa dc anargura
Nova Era
- 83 -
rancorosa, janais anics vivida, c do anor-rorio fcrido. Ela sc
indignava so dc cnsar na violcncia sclvagcn, viinas da qual
clcs foran no osio fronicirio, c cssc scniincnio anargo dc ul-
irajc dilaccrava sua alna. Ela qucria griiar, o ianio quc iinIa
cna do ai IunilIado, acosiunada a vc-lo scnrc rcsciiado,
cnquanio as naos da soldadcsca vulgar iraiaran o rncic
cono o uliino dos vagalundos.
- E cssc cao, Dorfganc - dizia cla ara si -, ousou ainda
cusir-lIc no rosio c ofcndcr-nc, arrancando o nanio c cigin-
do un lcijo na rua, dianic do ovo... Elc nao rcconIcccu aqucla
a qucn coricjara, nas, so clas vcsics, dcvcria salcr quc dianic
dclc csiava una nulIcr nolrc, nao una criada qualqucr...
Scus unIos sc crisaran c novancnic cla foi doninada
or furia c dcsrczo.
- Eniao c assin quc c cssc "cavalIciro", cssc "cavalIciro rc-
finado", iao clogiado cla iia, a qucn roncicran nc vcndcr?
Eicrnancnic c un docc; nas, na vcrdadc, un Ioncn vulgar c
sclvagcn. E cu?! Quasc o iroco or Clcl. Craas a Dcus, con-
rccndi a icno! Nao valcn iodos csscs insoliios nodisnos, cs-
scs cosiuncs csirangciros quc ncdran agora na Fussia. Isso so
aviliou os nossos c fcz con quc nos IunilIasscnos dianic da
csirangcirada insolcnic...
Algun icno dcois, Mairiona vcio sorridcnic c infornou
quc ioda a orcaria alicngcna, junio con a canarcira, dcia-
ran a casa; anunciou ianlcn quc o rncic sc irancou con o
adrc Varnava, cdindo ara nao scr criurlado.
Elcna ficou sozinIa c aos oucos sua criurlaao foi anai-
nando; duranic a noiic, orcn, cla nao conscguiu conciliar o
sono c, so dc nadrugada, csqucccu-sc nun ioror csado c in-
quicio.

Nova Era
- 84 -







VIII





o dia scguinic, o rncic Danila PciroviicI nao sa-
iu do scu quario, ois nao sc scniia lcn; doa-lIc a
calca c una grandc fraqucza doninava o
scu coro. Esiava vcsiido, cono Ialiiualncnic, cn irajcs iradi-
cionais russos; Anii foi roilido dc iocar cn sua larla scni
iosada.
- assin quc cu qucro scr cnicrrado - rcsnungou clc.
Afundado na olirona c aoiando a calca con a nao, clc
ouvia calado o adrc Varnava lcr nonoionancnic o EvangclIo.
Solrc a ncsa, via-sc una lilIa c una iaa dc raia nacia,
ncio vazia dc vinIo.
Danila PciroviicI csiava iao cnirciido cn cnsancnios quc
nao noiou a cIcgada da filIa, quc sc ajoclIou ao scu lado c, c-
gando-lIc a nao, rcncu-a aos lalios.
- PaizinIo qucrido, crdoc-nc or icr lIc causado ianios
dcsgosios - dissc Elcna ncigancnic, alida c fclriciianic dc
criurlaao. - Conscicniizci-nc da ninIa ccgucira insana c ju-
ro-lIc quc nunca nais os csirangciros nc scduzirao con scus

Nova Era
- 85 -
cosiuncs. Os ulirajcs quc assci con vocc onicn fizcran alrir
os ncus olIos.
Danila PciroviicI csircncccu, cncriigou-sc c una alcgria
lnida iluninou scu rosio, cnvclIccido cn nuiios anos cn
ncnos dc un dia. Elc airaiu a filIa c a lcijou ncigancnic.
- Dcus a alcnoc, ninIa qucrida criana, or suas ala-
vras. Sao csiranIos c nisicriosos os dcsgnios dc Dcus. airavcs
da ignonnia c ulirajc, a vcrdadc iluninou scu coraao.
Fcliz, Elcna aroinou o lanco c scniou-sc aos cs do ai,
scgurando-lIc a nao c ouvindo con dcvoao a lciiura das cscri-
ias sagradas, novancnic rciniciadas dcois dc sua inicrruao.
Assin, ncssa az, assou ccrca dc una Iora quando, dc
rccnic, no quario irroncu Ilya, anunciando quc vicra Anna
Pcirovna, qucrcndo falar con o irnao. Mal icrninara clc dc fa-
zcr o anuncio, a oria alriu-sc ruidosancnic c no quario cn-
irou cn assadas vacilanics - iao raido quanio lIc crniiian
os salios alios - Anna Pcirovna.
Esiava visivclncnic conirariada una vcz quc o rosio, ac-
sar do o-dc-arroz, cra colcrio dc nancIas vcrnclIas, cnquan-
io os olIos cinza, dcsloiados, ardian dc odio.
- AI, foi lon cnconira-la, Lcna. Eu...
Ela calou-sc ao dcicr scu olIar dc surrcsa nuda no irnao
c suliiancnic roncu nuna sonora gargalIada.
- Salc con quc vocc csia arcccndo? Ha-Ia-Ia! Un Icna-
iona cnlaio do olIo, un galo na icsia c larla cla nciadc
coriada... Con qucn vocc arrunou cssa lriga? Podcria clo
ncnos aarar a larla ara nao arcccr un Iisiriao.
- OI, nao! Essa larla c una lcla lcnlrana dc cono nos
disscninan na Fussia as novas idcias c cono vcncran, "nova
noda", os calclos grisalIos - dcvolvcu o rncic, sarcasiica-
ncnic.
- Enicndo. No caninIo dc volia do nosiciro vocc foi dciido
no osio fronicirio c lIc coriaran as lainIas junio con a lar-
la - olscrvou cn ion dc dcsdcn c nofa Anna Pcirovna. - Dcn
fciio, qucn nanda scr iurrao c icr idcias uliraassadas. Mil vc-
zcs avisci-o disso c aic cdi quc vocc largassc iodas cssas ioli-
Nova Era
- 86 -
ccs; agora as ninIas alavras foran confirnadas. Scra ainda
ior, nao dcnora. Vai lcvar-nos iodos dcsgraa.
Ela sc virou con dcsrczo c dirigiu-sc risidancnic a Elc-
na.
Hojc dc nanIa rcccli noicias incrvcis. Vocc ousou dcvol-
vcr-nc os rcscnics quc lIc dci c dcscdir a olrc Suzciic, cu-
jos olIos ainda csiao vcrnclIos dc ianio cIorar; cla nao cnicn-
dc o quc iinIa fciio ara ncrcccr scu dcsconicniancnio. O quc
significa isso, odc nc dizcr?
Elcna aroinou-sc da iia.
- Isso significa - concou cla, olIando firncncnic ara a
iia - quc a ninIa ccgucira acalou c, dc Iojc cn dianic, nao vou
nc cnfiar ncsscs cnfciics csirangciros curios c nunca nais vou
rasicjar dianic dos alcnacs. Eu conrccndi, finalncnic, cono c
ignoninioso dcsrczar o quc c nosso...
- Esiou acIando quc vocc, ncnina, crdcu o iino - inicr-
roncu-a irada Anna Pcirovna. - Scr nodcrna, adoiar as rou-
as c os cosiuncs dos ovos quc nos sao sucriorcs cn cduca-
ao, vocc cIana dc "rasicjar"? Vocc c una idioia ingraia, ja quc
nao conrccndc a foriuna da lilcrdadc, ja quc nao da valor s
iransfornacs dadivosas quc roician a lilcrdadc dc sair dc
casa.
- Sin, alriran as nossas casas, nas ara quc iivcsscnos
nais lilcrdadc, junio con os nossos ais, irnaos c naridos, dc-
fcndcr, anar c vcncrar a icrra airia, c nao ara insulia-la c
IunilIar dianic dc qualqucr forasiciro...
- OI, oI, cla crdcu o juzo - inicrroncu Anna Pcirovna,
agiiando cn dcscscro as naos. - O quc lIc fizcran no nosici-
ro, ja quc iudo csia corrcndo iao lcn c ianio na conunidadc
alcna cono junio ao czar csiao cuidando dc scu casancnio. O
quc dira Dorfganc, quando soulcr quc vocc csia cnlouquccida?
Ao ouvir o nonc do larao, Elcna rulorizou inicnsancnic,
scu ccnIo carrcgou-sc c na voz ouviu-sc un rofundo dcsrczo.
- Janais casarci con o larao. Onicn vi aquclc aircvido
scn-vcrgonIa dcsnascarado. "Dc lilcrdadc ao insolcnic c clc
alusara da gcnic". - E vocc, quc ianio o clogiou, dizcndo quc
Nova Era
- 87 -
cra un Ioncn corics, cncaniador, o nais digno quc o nundo
ja vira. Pois onicn, cnquanio os soldados naliraiavan o ncu
olrc ai, cssc scu "cavalIciro", sado nao sc salc dc ondc, nao
nc rcconIcccu, assou a nao cn nin c aic quis quc cu o lci-
jassc, c dcois nc arrancou o nanio; quando cniao ncu ai
acudiu c afasiou-o dc nin, clc con scus anigos alcnacs arii-
ran solrc clc c concaran a csanca-lo; o larao inclusivc cus-
iu-lIc no rosio. Pco-lIc ncn ncncionar solrc cssc canalIa.
Eu o odcio c o dcsrczo con ioda a ninIa alna. Anics ionar os
Ialiios quc nc casar con clc.
VcrnclIa dc raiva c dcccao, Anna Pcirovna ja ia concar
una rclcao ara a solrinIa rclcldc, quando, dc suliio, a
oria cscancarou-sc c Aricny adcnirou o quario. Elc csiava fu-
rioso, scu rosio incandcscido, os lalios ircnian dc odio.
Cono quc scn noiar a rcscna da iia c dc Elcna, clc cor-
rcu ara crio dc Danila PciroviicI, quc nanicvc silcncio du-
ranic a discussao da filIa con a irna.
- Vocc crdcu o juzo or conlcio, ai? - griiou risida-
ncnic Aricny. - Acalci dc salcr quc vocc ousou laicr c na-
cIucar o larao Dorfganc c naliraiou ianlcn Ic SIusicr c
Mullcr... Eu acalo dc sair da casa dclcs ara cdir crdao...
nas clcs csiao nuiio zangados c qucrcn arcscniar una quci-
a...
Aricny arou ara ionar flcgo; o odio sufocava-o. O rn-
cic soliou una gargalIada scca cn rcsosia.
- Nao acrcdiio. vocc foi la ara cdir crdao? E vocc acIa
quc ncrcccra o rcsciio dcsscs ignolcis avcniurciros quc cs-
carncccran dc scu ai? Pouc csscs cuidados! Elcs ncsnos vao
dcsrcza-lo or isso.
- Nao nc ccnsurc ainda. Essa nao c Iora, quando a sua
roria clc csia cn crigo. Sua rcsisicncia iola s salias c u-
icis iransfornacs rcjudicou-o cnorncncnic, cnquanio sua
incrvcl vulgaridadc dc onicn saiu das ncdidas c s iudo a
crdcr. Nos dias dc Iojc, nao sc odc nais cnircgar-sc aos cos-
iuncs larlaros dc soliar os unIos nos nailarcs dc cssoas
inoccnics. Vocc dcvc, scn falia, ir casa dcsscs scnIorcs c c-
Nova Era
- 88 -
rcssar cssoalncnic un cdido dc dcsculas, sc qucr cviiar
dcsgosios nais anargos.
Danila PciroviicI novancnic dcsfccIou una gargalIada sc-
ca dc cscarnio, o quc auncniou ainda nais a furia dc Aricny.
- Acnas isso? Eu dcvo ir lcijar-lIcs as naos c cdir cr-
dao or nao icr, iolancnic, avaliado a Ionra quc clcs nc dcran
or icrcn cusido na ninIa cara c nc lrindado con cIuics?
Ha-Ia-Ia! Fcz lcn, filIinIo, or icr sc dcsculado or nin,
orquc cu nao sou da laia dc iraidorcs quc rasicjan aos cs dos
csirangciros cono vocc, quc so conscguc dar una risadinIa
quando sua irna c IunilIada, quando lIc arrancan o vcu c
icnian lcija-la na rua cono fcz aquclc cao sarncnio alcnao -
Dorfganc. Ja quc vocc cIcgou a ial onio dc infania, nao osso
fazcr nada; nas, cono vocc sc aircvc, fcdclIo, cigir dc scu ai,
dc calclos lrancos, quc clc va cdir crdao quclcs quc o ulira-
jaran?
Danila PciroviicI cndirciiou-sc c ncdiu o filIo con olIar
furioso.
- Ouviran cono un filIo "culio" fala con o ai? Ha-Ia-Ia!
Dcn, lasia dcssa "culiura" ncsia casa. Fora daqui c quc os
scus cs janais cruzcn o liniar da oria dcssa casa! Eu o c-
ulso c nao qucro vc-lo nunca nais.
Dcssa vcz foi Aricny quc dcsfccIou un riso dc cscarnio. -
Scra? Nao csiara vocc nuiio arcssado cn culsar-nc da ca-
sa? Logo vcrcnos qucn scra o dono daqui. vocc ou cu.
E clc ncdiu o ai con o olIar insolcnic.
O rosio cniao alido dc Danila PciroviicI cnrulcsccu c clc
sc s a ircncr iodo, cono quc fclril.
- Calc-sc, naldiia criaiura, vcrgonIa da ninIa fanlia! - ur-
rou clc cn voz irrcconIccvcl.
Mas, ao noiar un sorriso arroganic c rovocador no rosio
dc Aricny, clc agarrou da ncsa a iaa c aiirou-a no filIo; o c-
sado oljcio accriou Aricny na icnora, o sanguc jorrou c o jo-
vcn, scn soliar un griio, ionlou inaninc no cIao.
Esialclcccu-sc un silcncio norial. Anna Pcirovna c Elcna
csiavan cirificadas dc avor. Insianics dcois clas sc lana-
Nova Era
- 89 -
ran aic Aricny, quc jazia inovcl, con olIos cslugalIados c vi-
irificados, o rosio colcrio do sanguc quc aflura da loca c nariz.
Aroinou-sc Varnava c olIou ara o coro csicndido.
- Esia norio. a nao dc Dcus - ronunciou clc najcsioso,
clcvando os lraos ara cina - quc aiingiu o filIo inuro quc
ousou ofcndcr a calca vcncrada do scu ai, colocando-sc ao
lado dc scus ininigos. Sua alna crininosa ardcra no infcrno aic
o icrrvcl Juzo Final.
Elcna ircnula c ajoclIada crio do irnao s-sc a linar o
sanguc dc scu rosio; Anna Pcirovna lcvaniou-sc con una agili-
dadc insusciia.
- Assassino naldiio! Infaniicida! Monsiro! Scu lugar c no
clourinIo! - griiou cla, sacudindo os unIos c corrcndo fora
do quario.
Mas Danila PciroviicI arccia nao a ouvir. Scu olIar fiara-
sc no coro do filIo; clc arccia cirificado, cncosiado ncsa,
rcncndo a nao conira o ciio c rcsirando con dificuldadc.
Ncn ao ncnos sc nccu, quando un ncdico alcnao, quc vivia
na vizinIana, cIanado or Ilya, confirnou quc Aricny csiava
norio.
Doninadas clo avor, Elcna c a criada nao ousaran sc
aroinar do rncic; Varnava ja iinIa ido cnlora.
Finalncnic, o rncic voliou a si c con gcnido surdo co-
lriu o rosio con as naos.
- AI, cniao c csic o vcrdadciro scniido das alavras dc
Prascovia "Vcjo sanguc cn vocc, c quc sanguc!" Quc Iorror! O
sanguc do rorio filIo, quc cu naici... OI, quc irisic sina! Por
quc nao foi clc quc acalou conigo?..
Danila PciroviicI dcsalou cn ranio c iodo o scu oricnio-
so ialIc ircnia dos soluos. Dcois dc dar alguns assos, clc
agarrou a gola da canisa.
- Ar... csiou nc sufocando! - lalluciou.
Scu rosio iornou-sc vcrnclIo c iransfigurou cn convulsao.
Elc lalouou inoicnic as naos, cono quc icniando sc agarrar
cn algo c caiu no cIao.
Elcna soliou un griio c lanou-sc ara acudi-lo.
Nova Era
- 90 -
- PaizinIo,... aizinIo, nao norra! - sulicava cla, louca dc
avor, dor c dcscscro.
Os coros do rncic c dc Aricny foran colocados nas
canas dos rcscciivos aoscnios; Danila PciroviicI rccucrou
os scniidos una Iora dcois.
Elc rcjciiou os cuidados do ncdico.
- Nao rcciso dc un ncdico dc coro, nas dc alna - dissc
clc. - As rcdics da vcncrada Prascovia confirnaran-sc con
rccisao c nao vcrci nais a aurora dc ananIa. Esiou norrcndo
c a ninIa alna c oncrada con un ccado Icdiondo, nas a u-
niao dc Ioncns nao nc aiingira, ja quc a FainIa Cclcsic ro-
icgc o scrvo ccador con o scu nanio. Nao cIorc LcnucIla! O
quc Dcus faz c ara o nosso rorio lcn.
Algun icno dcois, vcio o saccrdoic da igrcja vizinIa - un
anciao dc calclos lrancos, anigo c ai csiriiual da fanlia Ia-
via longos anos. Elc confcssou c conungou o rncic, ronc-
icndo ficar sua calcccira ara, alicrnando-sc con Varnava,
lcr as sagradas cscriiuras c orar.
Solrcvcio una noiic longa c angusiiosa. A noric arccia
alrir suas asas ncgras solrc a viina do dcsiino, c a rcscna
da nisicriosa c ancaadora visiianic orinia os quc la sc cn-
coniravan.
Dranca c dcrinida, Elcna nao alandonou o lciio do ai,
dando-lIc dc lclcr c anarando-o duranic os accssos dc falia
dc ar; no fundo do quario, Ilya c Mairiona, juniancnic con al-
guns scrvos, oravan gcnuflcos dianic dos concs c cIoravan
anargancnic.
Dc nadrugada, Danila PciroviicI rccucrou-sc do csqucci-
ncnio c nandou vir o diacono, ao qual diiou a uliina voniadc.
- Para o caso dc nao scrcn os lcns iodos ionados clo czar
- dissc clc, sorrindo con anargura.
Elc lcgou sonas vuliosas ara os nosiciros, dava alforria a
alguns scrvos c o rcsio do airinnio assava ara Elcna.
Aos assinar o icsiancnio, clc ficou novancnic fraco c cn-
irou cn sonolcncia; Elcna, con o coraao dcrinido, ausculia-
va a rcsiraao csada c csforada do ai.
Nova Era
- 91 -
Ela fora iao doninada cla dor, quc so noiou a vinda dc
Clcl MilIailoviicI, quando csic ja csiava a scu lado.
O jovcn loiardo csiava alido c visivclncnic criurlado.
Elc sc curvou solrc o cnfcrno c, cn scguida, nun sussurro
ncrvoso, crguniou.
- O quc aconicccu, Elcna Danilovna? Cusia-nc acrcdiiar no
quc dizcn.
Elcna, ianlcn sussurrando, narrou rcsunidancnic iudo o
quc aconicccu na volia do nosiciro, dcscrcvcndo os orncnorcs
da noric dc Aricny; sua voz inicrroncu-sc c o cIoro alafou
as alavras.
- E vcja cono clc csia dcsdc onicn - coniinuou cla, a cusio
doninando a criurlaao. - Ora jaz inconscicnic, ora arccc rc-
vivcr iudo quc lIc aconicccu dc Iorrvcl c IunilIanic junio ao
osio c, dcois, aqui con Aricny. E quando volia a si, a fclrc
rcdolra c clc cIora anargancnic... O ncdico dissc quc clc nao
dura aic ananIa... OI, ficarci sozinIa no nundo...
Ela colriu o rosio con as naos c, ondo-sc dc joclIos, rc-
cosiou a calca na nao fria c inovcl do ai.
Una cna rofunda rcflciiu-sc no rosio dc Clcl c scus o-
lIos anuviaran-sc dc lagrinas.
- Sin, ncu adrinIo inforiunado! Foi una rovaao dura
quc Dcus lIc dcu. suoriar cssas ofcnsas c os rcnorsos dc icr
naiado o rorio filIo...
Ncsic insianic o cnfcrno sc agiiou c lalluciou criurlado.
- Dcus, icnIa icdadc dc nin, ccador...
Por scu coro crcorrcu un ircnor c clc alriu os olIos;
quando clc viu Clcl, un sorriso irisic fulgiu cn scu rosio.
- Cono csiou fcliz, ncu filIo, dc vc-lo anics dc norrcr.
Qucn ia cnsar, quando nos nos dcscdanos na uliina vcz,
quc vocc iria nc vcr norilundo, ulirajado c assassino. Nao c
vcrdadc?
- Dcus vc a nossa alna, adrinIo, c julga difcrcnicncnic os
Ioncns. Nao icnIo duvida dc quc junio ao aliar do Todo-
Podcroso vocc cnconirara un julgancnio jusio, a niscricordia c
o crdao - dissc Clcl cn ion convinccnic c susirou rofundo.
Nova Era
- 92 -
- VcnIo ara dcscdir-nc. Ca cn ouu; csiao nc nandando
ara utcInu
(61}
longnqua, o quc dcvo fazcr inaclavclncnic.
Sou dcsncccssario aqui, ial cono vocc; assin, iiran-nc do ca-
ninIo.
- Nao sc anargurc con o dcsicrro, ClclucIla! Acrcdiic-nc.
c nclIor vivcr na sua airia, cnirc cssoas ficis, do quc aqui, a
rincira visia livrc, nas, na csscncia - un lacaio. La, na ut-
cInu, vocc scra scu rorio dono c ningucn vai incdi-lo dc
rcsciiar os cosiuncs aniigos, cdir ara scr cscravo ou rasic-
jar dianic dc ioda a csccic dc avcniurciros. os Kanncngicsscr,
os CIusicr c ouiros canalIas forasiciros. So Dcus salc o quc
csia aconicccndo, ncu .filIo!..
Clcl MilIailoviicI alaiou a calca.
- vcrdadc, adrinIo! Mas c iao Iorrvcl, quando sc csia
sozinIo.
Elcna csiava cn c ouvindo aicniancnic; scu lindo rosio
ora cnrulcscia, ora cnalidccia. Pclo visio, cla Icsiiava, nas
finalncnic csicndcu a nao ao scu c-noivo.
- Sc vocc udcr crdoar a ninIa ccgucira c ainda nc ana,
nao ficara sozinIo no dcsicrro. Scgui-lo-ci a iodos os lugarcs
cono una csosa ficl, conariilIando as irisiczas c alcgrias.
Mcus olIos sc alriran, nao nc cniorccc nais a niordia cs-
irangcira c juro quc or ioda a vida rcscrvarci ficlncnic os
rccciios do ai. anar acnas o quc c nosso - russo, c nao o cs-
irangciro.
Clcl ouviu aiordoado c una grandc alcgria ionou conia dc
scu scr; clc airaiu Elcna a si c a lcijou.
- Tudo csia crdoado c csquccido, ninIa qucrida. Alcnoc-
nos, ai! Vc. Elcna c sua vcrdadcira filIa; cla janais crdoara o
insulio quc lIc foi dirigido c a niragcn csirangcira ja nao a o-
fuscara daqui ara a frcnic.
Conira iodas as ccciaiivas, Danila PciroviicI crgucu-sc
sozinIo c scniou-sc no lciio. Suas faccs lrancas coraran-sc lc-
vcncnic c os olIos lrilIaran alcgrcs.
- Una cnornc graa cnviou-nc o Criador Miscricordioso, ao
crniiir quc cu vivcssc aic csic noncnio dc fclicidadc, c salcr
Nova Era
- 93 -
quc voccs csiao unidos c quc a ninIa filIa nao ficara sozinIa c
alandonada. Alcno-os dc ioda a alna, ncus filIos qucridos.
Quc Dcus os guardc c ajudc or ioda a vida!
Elc rcncu-os ao ciio, nas o uliino csforo cnfraqucccu
suas foras c clc dciou-sc cair nos iravcssciros.
- PaizinIo! - gcncu Elcna, alraando o ai cn dcscscro.
- Enicnda, Lcna - ronunciou con csforo Danila PciroviicI
- a noric ara nin c lilcriaao.
Un ninuio aos clc sussurrou surdancnic.
- Esiao vindo... nas ja c iardc...
Scu coro csircncccu c rcicsou-sc. Era o fin. A alna inor-
ial adcjava longc do ccaninoso sofrincnio icrrcno.
Clcl ccrrou os olIos do falccido c iodos sc uscran dc joc-
lIos; o saccrdoic concou a rcciiar oracs cla alna dc qucn
assou dcsic nundo.
No quario vizinIo, ouviran-sc ncsic insianic assos csa-
dos, o iiliniar das arnas c vozcs alias. A oria alriu-sc con cs-
irondo c no quario cnirou un oficial, scguido or soldados. Nas
naos do oficial Iavia un acl c clc anunciou quc iinIa ordcns
dc dcicr o rncic Danila PciroviicI clo assassinaio do filIo c
csancancnio do larao Dorfganc c Ic SIusicr.
Elcna, osiada junio calcccira do falccido, uou a corii-
na do lciio ara nclIor iluninar o coro inaninc, dcu un as-
so frcnic c, con voz cnlargada, dissc.
- O rncic Danila PciroviicI ordcnou vivcr nuiio icno c
conarcccr ao julgancnio do Eicrno.
Ainiio con o anuncio, o oficial crsignou-sc rcsciiosa-
ncnic c rciirou-sc cn silcncio con os soldados. o odcr dos
Ioncns nada nais odia fazcr la.
Ecdindo as ordcns ncccssarias solrc os dois sculiancn-
ios, Clcl rciornou noiva quc orava cIorando, junio ao coro
do ai, c a lcvou sala dc csiar.
Elc icniou conforia-la carinIosancnic c, aos oucos, as a-
lavras dc consolo, assin cono a ncccssidadc dc rcsolvcr qucs-
ics inadiavcis solrc o noivado c a ariida, iroucran ccria
iranquilidadc alna csarosa dc Elcna.
Nova Era
- 94 -
O jovcn loiardo iinIa ordcns dc sair dc Moscou o nais ra-
ido ossvcl, dc nodo quc Iavia nuiia coisa ara rcsolvcr.
Scniados junio da jancla quc dava ara a rua, clcs convcr-
savan iranquilancnic scn dar aicnao ao quc sc assava fora;
or fin, o vozcrio ruidoso c o laicr dos cs da nuliidao cn no-
vincnio foran noiados or Elcna.
- Dcvc icr aconiccido algo - surrccndcu-sc cla, olIando a-
iravcs da jancla. - O ovo csia corrcndo.
Un sorriso anargo crassou clo rosio dc Clcl.
- A aniiga caiial da icrra russa csia fcsicjando o rinciro
dia do ano 1700.
Os iiros dc canIcs, dc riflcs, c a nusica quc csirondcou
cnlaio da jancla alafaran suas alavras; un ninuio dcois,
una nova onda dc nuliidao rolava ao lado con canios c iiros.
- Oua, Lcna, cono csiao concnorando o Ano Novo c ao
ncsno icno canian a rccc dcrradcira da vclIa Fussia... Ini-
cia-sc a nova cra dc lacaios, o scculo do donnio csirangciro...


Noias dc Fodac.
(1} Una csccic dc casaco nasculino aniigo dc alas longas. (N.T.}
(2} Tiulo noliliarquico sucrior (no incio conccdido c, nais iardc, Icrcdiiario} da arisio-
cracia russa ou dc grandcs scnIorcs fcudais aic a coca dc Pcdro, o Crandc. (N.T.}
(3} Pcdro I, o Crandc. (N.T.}
(4} Provavclncnic un cicio dado na coca ao czar Alcci MilIailoviicI, ai dc Pcdro I, o
Crandc. (N.T.}
(5} C.V. Essiov - "O Divisionisno no scculo XVIII". (Noia do Auior}
(6} rgao govcrnancnial da Fussia nos scculos XVI-XVII, rcsonsavcl or assunios dc
ariilIaria. (N.T.}
(7} Un dos alios iiulos dc loiardo na Fussia, anics dc Pcdro I. (N.T.}
(8} Mcnlros do ConsclIo dos Doiardos; dc Dunu - csccic dc arlancnio na aniiga Fus-
sia. (N.T.}
(9} Coricsaos alaio dc loiardos. (N.T.}
(10} Funcionarios rcsonsavcis or ccrias aiividadcs cconnicas na Coric. (N .T}
(l1} Provavclncnic Augusio II rci da Polnia. (N.T.}
(12} Tiulo do govcrnador fcudal dos ovos iurcos c nongois (inicialncnic o cIcfc da iri-
lo}. (N.T.}
(13} Franois Lcfori, oliico russo (Ccnclra 1655 - Moscou 1699}, oriundo dc una fan-
lia cscoccsa csialclccida na Sua, insialou-sc na Fussia cn 1675, ali organizando
un ccrciio nos noldcs curocus; dirigiu a ccdiao dc Azov (1695-1696} c aiingiu o
osio dc alniranic, dcois o dc vicc-rci dc Novgorod. (N.T.}
(14} FilIo dc czar, rncic. (N.T.}
(15} CIcfc niliiar dc rovncia na Fussia, nos scculos XVI-XVIII. (N.T.}
(16} Insiiiuiao na aniiga Fussia quc cuidava dos assunios dc infaniaria. (N.T.}
Nova Era
- 95 -
(17} C. V. Essiov - "Varlaan Lcvin". (Noia do Auior}
(18} Padrc oriodoo russo. (N.T.}
(19} Dininuiivo dc Anna. (N.T.}
(20} Dininuiivo dc Elcna. (N.T.}
(21} Korl. (Noia do Auior}
(22} Codigo cscriio russo (scculo XVI} dc nornas c rcscrics diarias, cn quc sc cigia a
olcdicncia incondicional ao cIcfc da fanlia; nais iardc, cssc codigo sc iornou un si-
nnino do sisicna rcirogrado c conscrvador dc vida faniliar c cconnica cn gcral.
(N.T.}
(23} Dininuiivo dc Elcna. (N.T.}
(24} Vcu quc colrc a calca dos nongcs oriodoos. (N.T.}
(25} Ivan, o Tcrrvcl (1530-1584}. (N.T.}
(26} Na Fussia cscravagisia, un scrvo da glcla. (N.T.}
(27} Na Fussia, anics dc Pcdro I, o Crandc, a ira, a inlacalilidadc do czar cn rclaao
aos loiardos c fidalgos faliosos, assin cono a uniao or cssas falias. (N.T.}
(28} Povo dc raa nongol na nargcn scicnirional do Mar Ncgro, cicrninado cn luia
conira russos c lizaniinos nos scculos XI c XII. (N.T.}
(29} Fcfrigcranic roduzido da dccocao da ccvada. (N.T.}
(30} Fcgiao da AlcnanIa. (N.T.}
(31} Elcncnios do ccrciio csccial dc Ivan, o Tcrrvcl, criados ara conlaicr a oosiao
dc rncics c loiardos. (N.T.}
(32} Avc asscrifornc da fanlia dos iirandcos quc, ao andar, rufla as asas. (N.T}
(33} Povoado crio do qual Iouvc una laialIa cnirc russos c oloncscs, quando ncrcc-
narios csirangciros assaran ara o lado dos oloncscs, rcciiiando a qucda do czar
Vassily IvanoviicI CIuisly. (N.T.}
(34} Econonisia c cscriior russo (1652-1726}. (N.T.}
(35} Hunildc casa canoncsa russa dc nadcira. (N.T.}
(36} Corruicla do aironnico DaniloviicI. (N.T.}
(37} Dininuiivo dc Elizavcia. (N.T.}
(38} Provavclncnic una rcfcrcncia ccdiao dc Kazan (1545-52}, una aao do ccrciio
russo, lidcrada clo czar Ivan IV conira o lIan Safa Circi. (N.T.}
(39} Pcdro, o Crandc, cra filIo do czar Alclsci MilIailoviicI, do scgundo casancnio con
Naialia Kirillovna NarycIlina. (N.T.}
(40} Fclcliao, cn 1698, dos rcgincnios dc sirclisy conira as iransfornacs rogrcssisias
dc Pcdro, o Crandc. (N.T.}
(41} "Dcscriao Iisiorica c arqucologica do nosiciro fcninino dc Assunao". A. L. Noicias
arqucologicas c Iisioricas, 1885, 3 cdiao.(Noia do Auior}
(42} C.V. Essiov. "Cisao do scc. XVIII" (Noia do Auior}
(43} rgaos rcgionais dc gcsiao fundiaria, criados cn 1864. (N.T.}
(44} Canoncs russo quc sc iornou grandc navcgador c clorador. (N .T.}
(45} CIcfcs niliiarcs c govcrnadorcs das rovncias na Fussia, nos scculos XVI-XVIII.
(N.T.}
(46} Asscnllcia cn quc sc iraiavan as qucsics fundiarias. (N.T.}
(47} Niliia MoissciicI Zorov. (Noia do Auior}
(48} Aflucnic do rio Moscou. (N.T.}
(49} Aldcia nonianIosa airas do lago Dailal. (N.T.}
(50} Korl. (Noia do Auior}
(51} Pariidarios do cisna rcligioso, adcios dos riios aniigos da igrcja oriodoa. (N.T.}
(52} Iury KryjanyicI - "Poliica", (Noia do Auior}
(53} Doris IvanoviicI Morozov (1590-1661}, loiardo, quc govcrnou inicrinancnic a Fussia
cn ncados do scculo XVII, foi cducador do czar Alclsci MilIailoviicI, ai dc Pcdro, o
Crandc. (N.T.}
(54} Arianon ScrguccviicI Maivccv (1625-1682}, loiardo, csiadisia c dilonaia russo.
(N.T.}
Nova Era
- 96 -
(55} Sofia Alclsccvna (1657-1704}, filIa do czar Alclsci MilIailoviicI, do casancnio con
M.I. Miloslavslaya, govcrnou a Fussia cnirc 1682-89. Aos a Fcvolia dos Sirclisy, cn
1698, foi cnclausurada no nosiciro dc NovodcviicIyc, ondc nais iardc ionou os Iali-
ios c ondc ianlcn falcccu. (N.T.}
(56} Alclsandr DaniloviicI McncIilov (1673-1729}, filIo dc un cavalario da Coric, ordc-
nana dc Pcdro, o Crandc, nais iardc rncic (1707} c gcncralssino (1727}. (N.T.}
(57} Korl. (Noia do Auior}
(58} Alusao a Ivan, o Tcrrvcl. (N.T.}
(59} Follcrodi. (Noia do Auior}
(60} AI, scu vclIo c vil orco russo! Vocc ousa laicr nun coricsao alcnao? (Noia do Au-
ior}
(61} Proricdadc rural Icrdada. (N.T.}

















Lcu HocIcstc!
O untustco nundo du tcutuu ncdncu!
Pscoguu du ncdun ussu Vcu KunousIuu!




Sc vocc gosiou dcsia olra, conrc o livro. Eu gosici c ja
conrci o ncu!

You might also like