van 10 jaar geleden en het brengt je 

“als ik met mijn vingers knip… “ spontaan terug naar een specifieke 

  gebeurtenis die is gekoppeld aan dat 
  lied. Wat dacht je tijdens het lezen van 
een boek en je hoort geen woord van 
wat je partner tegen je aan het zeggen is, 
omdat je verzonken bent in je verhaal. 
Of je zit achter je bureau en kijkt naar 
buiten, starend in de lucht en de wolken 
en je vergeet de tijd compleet.  Voor dat 
je het weet zijn de uren voorbij 
gevlogen. Hoe kan dat? Je was in trance. 
Milton Erickson (1979) schreef over 
“alledaagse trance‐ervaringen” die 
gedurende een dag regelmatig 
H ypnose is een woord dat veelal 
voorkomen. Om de minimaal 90 
minuten komen we in een natuurlijke 
extreme reacties bij mensen oproept. De  trance terecht. Of je nu wilt of niet. 
hypnotiseur die zijn slachtoffer een aap   
laat nadoen of doet denken dat het   
publiek naakt is. Of anderen die denken  Bewuste en onderbewuste geest 
dat je vooral ver weg moet blijven van  Er zijn verschillende vormen van trance. 
hypnose. En weer anderen die hypnose  Een vorm van trance is wat we 
gelijk stellen aan magie en iets  gedissocieerde trance noemen. Dit 
onverklaarbaars. De waarheid is niets  betekent dat we twee verschillende 
van dit alles.  Zelfs het woord “hypnose”,  “sporen” hebben waarin je geest kan zijn 
wat “slaap” betekent, brengt verwarring.   op één en hetzelfde ogenblik. Wanneer 
Hypnose is niet hetzelfde als slaap. Het  je autorijdt en je kunt je de heenreis niet 
kan overlappende eigenschappen  meer herinneren, is dat omdat je 
hebben, maar is in geen geval hetzelfde.  gedeeltelijk gedissocieerd was van de rij 
Wat is hypnose dan wel? Hypnose is het  ‐ ervaring. Je onbewuste geest was aan 
vermogen om toegang te krijgen tot  het autorijden en je bewuste geest zat 
(alledaagse) trances. Trance is een  op de plek van bijrijder, met hele andere 
toestand van beperkte focus of  dingen bezig te zijn. Misschien was je 
aandacht. Je aandacht is gericht. Trance  wel een denkbeeldig gesprek aan het 
is iets wat je elke dag ervaart. Prettig of  voeren met je baas, je partner, klant of je 
uitermate vervelend. Zo kun je een  kinderen. Wat je bewuste geest ook aan 
trance hebben van frustratie, irritatie,  het doen was, het was in ieder geval niet 
depressie, angst of elke andere  aan het autorijden. Je bewuste geest was 
ongewenste ervaring. Maar je kunt ook  geen aandacht aan het schenken aan de 
een trance hebben van ontspanning of  borden, de weg en de andere auto’s in 
heerlijk dagdromen.    het verkeer. Nee, je bewuste geest was 
  afgeleid, diep weggezakt in gedachten. 
Alledaagse trance­ervaringen  Als iemand je had geknepen of geprikt 
Trance ervaren we elke 90 minuten.  met een pen, terwijl je aan het 
Je rijdt met je auto naar je werk. Je komt  autorijden was, zal je zeer waarschijnlijk 
veilig aan op de plek van bestemming en  iets gevoeld hebben en zou je uit trance 
tot je verbazing besef je dat je maar  gekomen zijn. We kennen allemaal zulke 
weinig herinnert van de hele autorit. Of  alledaagse gedissocieerde trances. Heb 
je hoort tijdens zo’n autorit een nummer 
je wel eens een boek of artikel gelezen  zit vlak voor het moment waarop je een 
en terwijl je aan het lezen bent je  presentatie moet geven. Of vlak voor en 
gewoon niet meer herinnert wat je hebt  tijdens die enge achtbaan. Of angst om te 
gelezen? Je moest terug gaan en het  falen in een relatie. De trance van angst 
opnieuw lezen omdat je gedachten even  gaat gepaard met een aantal 
waren ‘afgedwaald’ naar bijvoorbeeld de  hypnotische symptomen. Allereerst 
dag van morgen. Kun je een situatie  “pseudo­oriëntatie in tijd” (verplaatsen 
herinneren waarin je naar iemand aan  in de tijd). Iemand met een 
het luisteren was, maar je ondertussen  angststoornis stelt zich een negatief 
in hele andere gedachten was  scenario voor in de toekomst en ervaart 
verzonken? Heb jij het ook wel eens dat   om die reden angst. Vervolgens gebruikt 
als je eten aan het klaar maken bent je  iemand met een angststoornis allerlei 
totaal niet meer herinnert hoe je dat  posthypnotische suggesties zoals: “dit 
hebt gedaan?  Onder het eten klaar  gaat nooit werken,” “niks helpt,” “ik kan 
maken was je in je hoofd ondertussen  niet met tegenslagen omgaan” om zo de 
druk bezig met hele andere dingen.  negatieve scenario’s onder woorden te 
Allemaal voorbeelden van  brengen. Deze worden bekrachtigd door 
gedissocieerde trances.   negatieve hallucinaties doordat hij zijn 
  vermogen om vermogende hulpbronnen 
Een andere vorm van trance is  te zien, blokkeert. Het een en ander  
geassocieerde trance. Denk maar aan een   wordt mogelijk versterkt door positieve 
krachtige “flow” of power ‐ trance. Je zit  hallucinaties door het zien van “angst 
zo in je ‘eigen ding’ dat je alles om je  oproepende stimuli” (zoals een gesprek 
heen vergeet. Je bent volledig  met een deurwaarder) die er in het 
geassocieerd in je activiteit.  Een  heden helemaal niet zijn. Tot slot kan er 
tennisspeler die volledig “in the zone” is  sprake zijn van time distortion waarin hij 
wanneer hij zijn wedstrijd speelt. Er is  een gevoel heeft dat er niet voldoende 
geen interne dialoog over wat hij gaat  tijd is om een oplossing te vinden voor 
eten die avond, wie hij gaat zien of waar  het probleem.   
hij naar toe gaat. Zijn gedachten zijn   
volledig bij het spel en hij is onderdeel   
van het spel. De wereld om je heen  Bewust inzetten van trance 
draait alleen nog maar om jou en je  Hypnose is niet iets magisch of 
wordt onderdeel van de ervaring. Je  onverklaarbaar. Het is mede dankzij de 
ervaart niet het spel, je bent het spel.  ontwikkelaars van Neuro Linguïstisch 
Bovendien heb je een volledige focus. Je  Programmeren (NLP), Dr. Richard 
denkt niet aan wat anderen van je  Bandler en Dr. John Grinder in kaart 
denken of aan iets anders wat niet  gebracht en daardoor door iedereen te 
relevant is op dat moment, je zit  leren.  Hypnose bestaat uit een 
eenvoudigweg in het moment.   verzameling van systematische 
  taalpatronen en non‐verbale methoden 
  die je kunt gebruiken om jezelf of 
Niet­functionele of zelfs  anderen in trance te brengen en op deze 
pathologische trances  manier veranderingen teweeg te 
Sommige trances zijn functioneel en  brengen.  Zo kun je hypnose gebruiken 
plezierig. Andere trances zijn niet zo  om problemen op te lossen en 
functioneel of zelfs pathologisch. Laten  belemmeringen weg te nemen. Je kunt 
we eens naar een niet‐functionele trance  hierbij denken aan stoppen met roken,  
van “angst” kijken. De trance waarin je  slaapproblemen, gewichtsverlies, 
angsten en fobieën, enzovoort. 
Daarnaast kun je hypnose gebruiken 
voor het vergroten van je vermogens: 
het vergroten van je zelfvertrouwen, 
bereiken van doelen of het aanleren van 
nieuwe vaardigheden. NLP biedt in 
combinatie met hypnose zeer concrete 
en krachtige technieken om deze doelen 
te bereiken. Kijk voor meer NLP op 
http://www.unlp.nl 
 
Veel trance plezier! 
 
 
Drs. Vincent van der Burg

 
Gecertificeerd NLP/Hypnose trainer  
American Board of Hypnosis