Professional Documents
Culture Documents
J.M. Frimpong v E.F. Oteng-Abayie (2006), The Impact of External Debt On Economic Growth In Ghana: A Coitegration Analysis, Journal of Science and Technology, Vol 26 103[Online] Available at: http://www.ajol.info/index.php/just/cart/ view/33013/57873 [Accessed 10 May, 2011] [Mehmet Caner, Thomas Grennes v Fritzi Koehler-Geib (2010), Finding the Tipping PointWhen Sovereign Debt Turns Bad, Policy Research Working Paper 5391, The World Bank, Latin America and the Carribean Region, Economic Policy Sector, [Online] Available at: http:// ideas.repec.org/p/wbk/wbrwps/5391. html[Accessed 16 May, 2011] Patillo C. et. al (2002), External Debt and Growth, Finance & Development, IMF. [Online] Available at: http://www.imf. org/external/pubs/ft/wp/2002/wp0269.pdf [Accessed 16 May, 2011] Paul Krugman (1988), Financing vs. Forgiving a Debt Overhang, Journal of Development Economics 29 (1988) 253268. North-Holland [Online] Available at: http://www.nber.org/papers/w2486.pdf [Accessed 16 May, 2011] Soludo C.C. (2001), Debt, Poverty and Inequality: Towards an Exit Strategy for Nigeria and Africa, CBN Economic and Financial Review, Vol. 24, No 4. [Online] Available at:http://books.google. com.vn/books?id=IZi38Nka7S4C&pg=PA 23&lpg=PA23&dq=Poverty+and+Inequali ty:+Towards+an+Exit+Strategy+for+Nige ria&source=bl&ots=e7eKuCbfzX&sig=00 Mmqy0JL75PiXnmJopl7iHZScQ&hl=vi&s a=X&ei=6Q6gT6GrvDkDw&sqi=2&ved=0CCIQ6 AEwAA#v=onepage&q=Poverty%20 and%20Inequality%3A%20Towards%20 an%20Exit%20Strategy%20for%20 Nigeria&f=false [Accessed 16 May, 2011] Tokunbo Simbowale Osinubi, Risikat Oladoyin S. Dauda v Oladele Emmanuel Olaleru (2007), Budget Deficits, External Debt And Economic Growth In Nigeria, The Singapore Economic Review, Accepted Paper, World Scientific Publishing Company. [Online] Available at: http://papers.ssrn.com/sol3/papers. cfm?abstract_id=1247848 [Accessed 16 May, 2011]
hng php dng tin chit khu (DCF) l phng php kh quen thuc trong lnh vc thm nh gi tr doanh nghip phc v cho nhiu mc ch khc nhau, trong c mc ch c phn ha doanh nghip nh nc (CPH DNNN). Tuy nhin, vic vn dng phng php ny trn thc t ti cc doanh nghip thm nh gi (DN TG) ang gp phi nhiu kh khn. C nhiu nguyn nhn dn n tnh trng ny nhng trng yu nht vn l cch thc xc nh h s beta trong chi ph vn c phn [ke = Rf + *(Rm Rf)], mt thnh t quan trng c tnh chi ph s dng vn bnh qun gia quyn (WACC). Thc t hin nay, h s beta thng c cc DN TG ly t cc trang web ca cc cng ty cung cp dch v hoc cc ngun d liu cng cng nn dn n vic p h s beta vo WACC cng rt cng nhc. tho g nhng nt tht cn ang vng phi, bi vit s trnh by mt vi cch c tnh h s beta c th vn dng ti VN; ng thi vn dng mt s phng php c trnh by c tnh h s beta khi tin hnh thm nh gi tr Cng ty c phn cng nghip cao su min Nam.
T kha: Thm nh gi tr doanh nghip; H s beta; Chi ph vn c phn; WACC
i hc Kinh t TP.HCM
NGUYN KIM C
Cng ty EIC VN
26
1. Gii thiu
Ti cu trc nn kinh t va c Chnh ph ra vi ba nhim v c th: ti cu trc u t vi trng tm l u t cng; c cu li th trng ti chnh vi trng tm l ti cu trc h thng NHTM v cc t chc ti chnh; ti cu trc DNNN m trng tm l cc tp on kinh t v tng cng ty nh nc. Trong , ti cu trc DNNN, c th l CPH DNNN lun l vn ni cm v c nhc n thng xuyn trong thi gian gn y. Hot ng CPH DNNN c th im t nhng nm 90 ca th k trc v pht trin mnh m trong vi nm tr li y khi VN ngy cng hi nhp su v rng vo nn kinh t ton cu. Trong qu trnh CPH, vic xc nh gi tr phn vn nh nc l khu trng yu nn nghip v thm nh gi trong ton b quy trnh chim kh nhiu thi gian. Hin hot ng ny ang b chi phi bi Ngh nh
Beta l h s phn nh mc phn ng ca chng khon trc nhng thay i ca cc nhn t (th trng, v m, ni ti cng ty). Th gi ca chng khon cng phn ng vi cc nhn t mnh bao nhiu th h s beta ca chng khon (hoc doanh nghip) s cng ln. Chnh v vy m beta cn c gi l h s nhy cm ca chng khon trc nhng bin i ca cc nhn t m TV ang xt. Nh vy, nu TV xt n nhn t lm pht sinh ri ro th cng s c n beta tng ng vi tng nhn t. Tuy nhin, khng phi h s beta no khi chy hi quy u c chp nhn m TV phi xem xt v cc hin tng a cng tuyn, t tng
quan, phng sai thay i loi b nhng nhn t khng ph hp. Trong phm vi bi vit, tc gi ch gii hn vic c tnh ke theo m hnh nh gi ti sn vn (Capital Pricing Asset Model CAPM), ngha l ch xem xt mt nhn t l yu t th trng T sut li nhun ca danh mc th trng (Rm) tc ng n chng khon T sut li nhun ca c phiu (Ri), iu ny cng ng ngha vi vic ch c mt h s beta biu th s phn ng ca Ri theo Rm v trong m hnh CAPM, h s beta ca c phiu chnh l ri ro ca c phiu ny khi thm vo danh mc th trng. C nhiu cch c tnh h s ny, nhng chung quy li c ba nhm c bn, c th: - S dng d liu lch s v gi th trng ca tng khon u t (c phiu ca DN m chng ta ang tin hnh thm nh); - S dng cc c trng c bn ca cc khon u t; - S dng d liu k ton. 2.1. H s beta theo th trng lch s 2.1.1. Cc dng tnh ton H s beta th trng lch s c tnh bng cch hi quy t sut li nhun ca c phiu theo t sut li nhun ca mt ch s th trng. Trong m hnh CAPM, ri ro th trng tn ti trong danh mc th trng (nn ch xc nh c mt h s beta duy nht) nhng nu xt theo m hnh chnh lch gi (Arbitrage Pricing Model APM) th s c nhiu beta tng ng vi nhiu yu t ri ro th trng (khng xc nh) hoc trong m hnh a yu t th s c cc beta tng ng vi tng yu t kinh t v m xc nh. i vi nhng cng ty nim yt trn th trng mt thi gian di th vic c tnh
27
Pt : Gi c phiu ti thi im t Pt 1 : Gi c phiu ti thi im t - 1 PVNt : Ch s VN-Index ti thi im t PVNt-1 : Ch s VN-Index ti thi im t - 1 Mt khc, ta c cng thc tnh ke ca m hnh CAPM: [Ri = Rf + (Rm Rf) = Rf (1 - ) + Rm] (2) T (1) v (2) TV c th rt ra ba kt lun: * Kt lun th nht:
Dng 3 Theo nh tc gi Damodaran (2002) Corporate Finance th h s beta trong m hnh hi quy bnh phng nh nht (OLS) vi s liu lch s vn cha hon ton chnh xc c tnh beta. Do vy sau khi hi quy th ng xut iu chnh h s beta nh sau: hiu chnh = OLS / R OLS : H s beta hi quy (Ly trong phng trnh hi quy OLS) R: H s tng quan gia sut sinh li c phiu i vi sut sinh li ca th trng. Dng 4 Theo cc nh kinh t thuc trung tm nghin cu (CRIF - Center Research In Finance) ca trng qun l sau i hc Australian sut cch c tnh h s beta sau:
28
29
Bc 5: Tnh ton gi tr th trng ca D/E t lm c s tnh beta c n by ca Cng ty cn TG. 2.2.3. Trng hp thng s dng phng php Bottom-up - Beta ca DN cha nim yt (khng th tnh h s beta theo th
khi doanh nghip thay i lnh vc kinh doanh hoc thay i n by ti chnh (D/E). Cn phng php hi quy th lun gi nh D/E khng i trong sut thi k hi quy. 2.3. H s beta k ton Beta k ton c tnh ton t thu nhp k ton ch khng phi t gi c giao dch. Phng php ny
30
Ngun: http://www.hsc.com.vn
3.1. Cc gi nh Th nht, Cng ty c phn cng nghip cao su Min Nam (CASUMINA) c chnh thc nim yt trn sn chng khon TP.HCM (HOSE) ngy 11/08/2009, v vy, di k c tnh c bi vit s dng t thi im bt u nim yt n khi kt thc nm ti kha 2011;
Th hai, tn sut thu thp Ri v Rm c tnh hng thng hn ch s sai lch do yu t phi dao dch gy ra; Th ba, do tn sut thu thp c tnh theo thng nn c Ri v Rm s loi b yu t c tc trong cch tnh ton (nh trnh by trn); Cui cng, Rm c ly t ch s VN-Index, th trng m CSM ang giao dch. (Bng 1)
3.2. Beta theo th trng lch s C mt s phng php c lng hm hi quy tng th, bi vit s dng phng php bnh phng cc tiu thng thng hay cn gi l phng php bnh phng nh nht hoc phng php OLS (Ordinary Least Square). Sau khi chy m hnh hi quy, s tng quan gia cc thnh phn
31
Mean dependent var S.D. dependent var Akaike info criterion Schwarz criterion F-statistic Prob(F-statistic)
Bng 3. Kt qu kim nh hin tng t tng quan Breusch-Godfrey Serial Correlation LM Test: F-statistic Obs*R-squared 0.527628 Prob. F(1,26) 0.474095 0.576803 Prob. Chi-Square(1) 0.447568
Dependent Variable: RESID Method: Least Squares Date: 01/02/12 Time: 22:48 Sample: 1 29 Included observations: 29 Presample missing value lagged residuals set to zero. Variable C RM RESID(-1) R-squared Adjusted R-squared S.E. of regression Sum squared resid Log likelihood Durbin-Watson stat Coefficient -0.050269 -0.140882 0.161873 0.019890 -0.055503 14.24315 5274.551 -116.5978 1.719220 Std. Error 2.692131 0.465878 0.222850 t-Statistic -0.018673 -0.302400 0.726380 Prob. 0.9852 0.7648 0.4741 1.23E-15 13.86361 8.248127 8.389571 0.263814 0.770148
Mean dependent var S.D. dependent var Akaike info criterion Schwarz criterion F-statistic Prob(F-statistic)
ca chui cc quan st c sp xp theo th t thi gian (trong cc s liu chui thi gian) hoc khng gian (s liu cho) c kh nng xy ra, c nhiu cch pht hin hin tng t tng quan ny nh phng php th, kim nh on mch, kim nh d cu Durbin Watson, kim nh Breusch Godfrey,... v bi vit s dng phng php Breusch Godfrey (BG) kim nh hin tng ny. Tng t, xem xt th ca phn d, kim nh Park, kim nh Glejser, kim nh White... l nhng phng php pht hin phng sai thay i v bi vit s dng kim nh White kim nh. Bn cnh , do ch s dng mt bin c lp l Rm, nn bi vit khng tin hnh kim nh hin tng a cng tuyn. Theo kt qu trong Bng 3, 2 nR = 0,576803 c xc sut (p value) l 0,447568 kh ln nn ta chp nhn gi thit H0 (khng c in tng t tng quan), ngha l khng c hin tng t tng quan bc 1. Theo kt qu trong Bng 4, 2 nR = 5,013036 c xc sut (p value) l 0,081552 kh ln nn ta chp nhn gi thit H0 (phng sai khng i), ngha l m hnh hi quy Ri theo Rm khng xy ra hin tng phng sai thay i. Nh vy, h s beta theo hi quy ca cng ty CASUMINA l 1,999222, vi R2 = 0,436310, tng ng vi vic Rm phn nh c 43,63% s thay i Ri. T h s beta theo phng php OLS, ta c th tnh ton c beta di hn ca CSM l 1,7. Beta theo phng php Bottum-up T s liu Bng 5, ta d dng
32
tnh c h s D/E trung bnh giai on 2006 2010 l 216,8%, h s beta hi quy phn nh n by trung bnh ny. Vi mc thu sut 25% th H s beta khng n by l: khng n by = OLS / [1+(1 thu sut) * (D/Ebq)] = 1.999222 / [1+(1 25%)* 216,8%] = 0,7613
D/E
ti thi im hin ti. c n by = khng n by * [1+(1 thu sut) * (D/E2011)] = 0,7613 * [1+(1 25%)* 139,3%] = 1,5567 Vi phng php ny, khi h s D/E thay i, TV s d dng tnh li h s beta cho ph hp vi thc t. Do thi im hin ti, bi vit ch thu thp c D/E vo qu III nm Bng 5. C cu N / Vn ch qua cc nm vt: % 2011, nu s dng 2006 2007 2008 2009 2010 2011 D/E ca c nm 2011 299,8 272,1 327,5 109,5 74,9 139,3 th s ph hp hn.
Kt lun
nhau nhng ti cng mt cng ty chng khon th cch tnh ny c s dng cho tt c cc cng ty ang c nim yt trn th trng. Nh trnh by ton b bi vit, khng c mt cch tnh beta no hon thin m TV phi ty thuc vo c trng ca tng loi hnh DN cn TG la chn cch c tnh ti u. Chng hn nh nu c trng ca mt cng ty thay i nhanh qua thi gian th vic s dng h s beta c k c tnh 5 nm s khng cn ph hp. Nh vy, nu bit c cch tnh ca cng ty cung cp dch v cng cng th TV c th xem xt cch tnh y c ph hp vi DN cn TG khng, nu c th TV c th s dng ngay s liu ny cn nu khng th TV vn c th linh ng tnh ton c h s beta cho ph hp. y cng l mc ch chnh m nhm tc gi mun gi gm qua bi vit ny l
TI LIU THAM KHO Damodaran, Aswath (2002), Investment Valuation, New York: John Wiley & Sons. ISBN 0-471-41488-3. B Ti chnh, Cc qun l gi, (2007), Ti liu bi dng kin thc ngn hn chuyn ngnh thm nh gi. NXB H Ni. Chnh ph nc CHXHCN VN, (2011), Ngh nh 59/2011/N-CP ngy 18/07/2011 ca Chnh ph v chuyn doanh nghip 100% vn Nh nc thnh Cng ty c phn. Pratt, Shannon P. & Niculita, Alina V. (2007), Valuing a business: the analysis and appraisal of closely held companies, McGrawHill Professional. ISBN 978-0-07-144180-3. S liu Bo co ti chnh ca Cng ty c phn cng nghip cao su min Nam CASUMINA cc nm 2007; 2008; 2009; 2010; 2011. Trn Th Qu Giang, (2011), Ri ro v li nhun, Chng trnh ging dy kinh t Fulbright. TS. inh Th Hin, (2010), nh gi u t, Quyn 1, NXB Ti chnh, bin dch.
Kt thc qu III nm 2011, h s D/E ca CSM l 139,3%, t , ta c tnh h s beta cho cng ty khi c xt n n cn n
Hin nay, mi cng ty chng khon hoc cc cng ty cung cp dch v cng cng u s dng cc cch tnh h s beta khc
33