Beklenti Anketine likin Yntemsel Aklama

statistik Genel Mdrl Reel Sektr Verileri Mdrl

statistik Genel Mdrl

I- Ama Finansal ve reel sektrde karar alc ve uzman kiilerin eitli makroekonomik deikenlere ilikin beklentilerinin izlenmesidir. II- Kapsam Anket sorular, tketici enflasyonu, dviz kuru, cari ilemler dengesi, GSYH byme hz ve faiz oranlar gibi temel makroekonomik deikenlerle ilgili ksa ve uzun vadeli beklentileri kapsamaktadr. Sz konusu beklentilerin izlenmesi amacyla derlenen sonular, her soru iin gzlem says, en kk ve en byk deer, standart sapma, aritmetik ortalama, medyan, mod ve uygun ortalama deerlerini iermektedir. III- Yntem rneklem Yntemi: Seilmi katlmclarn paneli oluturmasna dayanan olaslk d rneklem yntemi uygulanmaktadr. Katlmc paneli, finansal ve reel sektrde karar alc ve uzman kiiler ile profesyoneller ve yabanc finansal kurulularn uzmanlar arasndan seilmi olup, ankete katlm gnlllk esasna dayanmaktadr. Veri Derleme Yntemi: Trkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB)nin Genel A ortamnda ayda bir defa uygulanan anket, her ayn ikinci haftasndaki gnlk sre ierisinde yantlanmakta ve toplu sonular takip eden i gnnde derlenmektedir. IV- Tanmlar ve Hesaplamalar Aritmetik Ortalama: Veri dizisindeki tm saylarn toplanarak, toplam veri saysna blnmesi ile bulunan deerdir. Standart Sapma: Veri dizisindeki saylarn aritmetik ortalamaya gre nasl bir dalm gsterdiine ilikin zet bilgi veren istatistiktir. Standart sapmann hesaplanmasnda, veri dizisindeki deerlerin aritmetik ortalamadan farklarnn karelerinin toplam, toplam veri saysndan bir eksiine blnerek, kan sonucun karekk alnmaktadr. Medyan: Veri dizisi kkten bye veya bykten ke doru sralandnda ortada bulunan deerdir. Veri dizisindeki veri says ift ise, ortada kalan iki deerin aritmetik ortalamas alnarak hesaplama yaplmaktadr. Mod: Veri dizisinde en ok tekrar eden deerdir. Veri dizisinde birden fazla tekrar eden deerin olduu durumlarda bu deerlerden en kk olan esas alnmaktadr. Uygun Ortalama: Veri analizi sonucunda, verinin merkezi eilimini en uygun ekilde zetleyen istatistiktir. Uygun ortalama seimi, veri dizisindeki aykr ya da u

statistik Genel Mdrl

deerler analiz edilerek; aritmetik ortalama, medyan, mod, aykr (outlier)1 veya u deerler (extreme outlier) 2 karlarak hesaplanan ortalamalar ile budanm ortalamalar (trimmed mean)3 gibi istatistikler arasndan yaplmaktadr. Veri analizi sonucunda hesaplanan arpklk4 ve basklk5 deerlerinin normal dalm iin ngrlen deerlere yakn olmas durumunda, uygun ortalama olarak aritmetik ortalama seilmektedir. Normalin dnda seyreden deerlerin varl durumunda, aykr veya u deerler karlarak elde edilen ortalamalar uygun ortalama olarak tercih edilmektedir. Veride arpklk ltnn nispeten yksek olduu durumda medyan, beklentilerin belirgin bir ekilde belirli bir deer etrafnda younlat ve basklk ltnn olduka yksek deerler ald durumda ise mod uygun ortalama olarak seilmektedir. Nokta Tahmini: Tek bir saysal deer olarak verilen tahmini ifade etmektedir. Aralk Tahmini: Belirli aralklardaki olaslk dalmnn tahminini ifade etmektedir. Olaslk dalmlarnn tahmini 12 ve 24 ay sonras enflasyon beklentileri iin sorulmaktadr. 12 ay sonras enflasyon beklentilerine ilikin olaslk dalmlarnn tahmini iin aralklar, katlmclar tarafndan verilen nokta tahminlere gre belirlenmektedir. 24 ay sonras enflasyon beklentilerine ilikin olaslk dalmlarnn tahmini iin ise nceden belirlenen aralklar sabit tutulmaktadr. Ortalama Aralk Tahmini: 12 ay sonras enflasyon beklentileri iin her 0,01lik aralktaki, 24 ay sonras enflasyon beklentileri iin ise nceden belirlenen aralklardaki (<3,50, 3,50-4,49, 4,50-5,49 5,50-6,49 6,50-7,49, 7,50) olaslk tahminlerinin toplulatrlarak ortalamasnn alnmas ile hesaplanmaktadr. Arlklandrma: Tanmsal istatistiklerin hesaplanmasnda arlklandrma yaplmamaktadr. V- Yaymlama Anket sonular, her ayn ikinci haftasnda verilerin derlenmesini takip eden gnde yaymlanmaktadr. Yaymlama takvimine, TCMB Genel A sayfasndan Veriler/Veri Yaymlama Takvimi balklarndan, toplu sonulara ise Veriler/Anketler/Beklenti Anketi balklarndan eriim salanabilmektedir. Ayrca, toplu sonularn zaman serisi,

1 Aykr (Outlier) Deer: Tukeys Hinges yntemine gre hesaplanan Q1:Alt Kartil, Q3: st Kartil olmak zere; Q1-1.5*(Q3Q1)den kk ve Q3+1.5*(Q3-Q1)den byk deerler aykr deer olarak kabul edilmektedir. 2 U (Extreme Outlier) Deer: Tukeys Hinges yntemine gre hesaplanan Q1: Alt Kartil, Q3: st Kartil olmak zere; Q13*(Q3-Q1)den kk ve Q3+3*(Q3-Q1)den byk deerler u deer olarak kabul edilmektedir.

Budanm Ortalama (Trimmed Mean): Belirli bir yzde oranndaki en yksek ve en dk deerlerin veri dizisinden karlmas sonrasnda hesaplanan aritmetik ortalamadr.
4 5

arpklk (Skewness): Veri dizisi dalmnda ortalama etrafndaki asimetri derecesinin bir lsdr. Basklk (Kurtosis): Veri dizisi dalmnn normal dalma gre diklik ya da basklk derecesinin bir lsdr.

statistik Genel Mdrl

Veriler/statistiki Veriler/Elektronik Veri Datm Sistemi (EVDS) balklar altnda kullanma sunulmaktadr. VI- Revizyon Politikas Anket dneminden sonra alnan yantlar deerlendirmeye alnmamakta, sonular revize edilmemektedir.