You are on page 1of 134

NH MNH C THT HAY KHNG

Nguyn V Tun Anh


Trung tm nghin cu L hc ng Phng Nh xut bn vn ha thng tin Li Bch Cun nh mnh c tht hay khng? nhm mc ch tr li mt nghi vn tri khp mt i ngi v qua hng thin nin k trong x hi loi ngi. Mc d vn tht khng n gin. Nhng chnh s khng n gin li l vic cn lm, khi m nn khoa hc hin i bt u c mt ci nhn thin cm v nn vn ho ng phng vn mt thi c coi l huyn b. Bi ton, tin tri l mt trong nhiu hin tng huyn b ca vn ho ng phng. Cch hiu mi v nhng gi tr vn ho ng phng vi ci nhn ca khoa hc hin i xt trn nhng tiu ch ca n s tip tc chng t mt nn vn minh k v tng tn ti. chnh l nn vn hin tri gn 5000 nm ca ngi Vit. Tip theo nhng cun sch xut bn ca ngi vit: Thi Hng Vng qua truyn thuyt v huyn thoi; Thi Hng Vng v b n Lc thp hoa gip; Tm v ci ngun Kinh Dch; Tnh minh trit trong tranh dn gian Vit Nam, cun nh mnh c tht hay khng? l s tip tc pht trin ca lun im cho rng: Lch s dn tc Vit tri gn 5000 nm Vn hin l mt lun im khoa hc, c c s l nhng tiu ch khoa hc hin i; c kh nng gii thch t nhng hin tng vn ha i sng ca con ngi n l thuyt thng nht v tr theo cch nhn ca n v l mt lun im nht qun. Hay ni 1 cch khc: Vi lun : nh mnh c tht hay khng? s dn n mt h qu tt yu l: C hay khng mt l thuyt thng nht v tr? v l s tip tc minh chng sc so cho nn vn hin tri gn 5000 nm ca ngi Vit. Trong sch ny, chnh vn ca ngi vit c th hin bng kiu ch VNI -Times 12; phn trch dn c th hin bng kiu ch: VNI-Helve 10. S hn hp ca tri thc ngi vit trc mt vn khng nh, s khng trnh khi thiu st. Ngi vit chn thnh v hy vng s ng gp kin ca bn c. Chn thnh cm n s quan tm ca bn c 1 / 3 / Nm Gip Thn. Knh bt

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

nh mnh c tht hay khng?


Ngay t thu hoang s ca nhn loi. Khi lch s cn l truyn thuyt. Con ngi c nhng c gng tm kim nhng thng tin cho tng lai ca cuc i. Nhng tnh chnh xc ca d bo cng cao, con ngi cng b y dn n s khc nghit ca nh mnh. Hng thin nin k tri qua, nhn loi vn cha tm c cu tr li: "nh mnh c tht hay khng?" Nhng vn ca nh mnh C th ni rng: Ngay t thu hoang s ca loi ngi, vo thi m lch s ch l nhng truyn thuyt v huyn thoi, nhng khi con ngi thc c s tn ti ca chnh mnh th cng mun bit n tng lai ca cuc i. T vua cha n th dn, h tm n nhng nh tin tri hoc nhn danh thn thnh, hoc nhn danh nhng quyn lc siu nhin nghe li tin on v nhng vic lnh d xy ra cho s phn con ngi v c nhng quc gia. T nhng truyn thuyt v thn thoi c xa nht cho n giai thoi v nhng nh tin tri, nhng phng php bi ton ca cc nn vn minh c cn lu truyn, cho n s hin hu ca nhng nh tin tri ni ting ngay trong thi hin i, chng t con ngi lun mun bit trc tng lai ca mnh. Hiu qu ca nhng li d on tri di theo lch s nhn loi cho n tn ngy hm nay, tha mn c tr t m ca con ngi trc nhng ci s xy ra cho s phn con ngi. Nhng oi om thay! Chnh hiu qu ca nhng li d on , li khin cho con ngi phi ngm ngi khi t vn cho thn phn ca mnh: nh mnh c tht hay khng? Bn c th tng i xem bi. Thy bi ni trt lc. Bn c th c l khi khng tin vo nh mnh v ch tin vo chnh kh nng ca mnh. Bn c th thnh cng v tay trng to nn s nghip. Bn vn c th yn tm nhm mt, xui tay giy pht cht ca cuc i v di hun li cho con chu: Khng c nh mnh, tt c u do chnh con ngi! Nhng, nhng iu xy ra cho cuc i bn, cha chng minh c rng: nh mnh khng c tht. Bi v, tt c nhng tri kin tch lu trong cuc i bn, ch c th gii thch c nhng ci xy ra. Nhng con ngi li mun bit chnh xc nhng ci s xy ra. Tnh chnh xc ca s d bo cng cao, con ngi li cng b y gn ti s khc nghit ca nh mnh?! Khng ch c bn, nhng nim tin tn gio chnh thng cng ph nhn nh mnh v cho rng ch c ng Ch Tn mi quyt nh s phn con ngi. Vi nim tin ny, cho rng mi s phn u c ng Ch Tn an bi t
2 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

trc. S phn con ngi ph thuc vo ng Ch Tn. Bi vy: nhng ngi trung thnh vi nim tin tn gio mnh lit nht, phi c gng lm va lng ng Ch Tn thay i s phn ca mnh trong hin hu, trong tng lai v trong c nhng kip mai sau. Nh vy: trong trng hp ny: Khng c nh mnh v n ph thuc vo ch ca ng Ti Cao? Nh vy phi chng nhng li tin tri ch l s phn nh ch ca ng Ti Cao v nh mnh ph thuc vo ch ca ngi. Hoc cng c th bn nhn danh khoa hc v cho rng nh mnh l h qu ca s bi ton, m tn d oan. Trong trng hp ny chnh thc ca bn l mt yu t rt cn nguyn tng tc vi mi trng v nh mnh ch l h qu l thuc vo thc ca bn. Nhng nu th th iu ny s khng th gii thch c nhng iu bn khng mun vn c xy ra trong cuc i bn. Hn na n s khng c kh nng tin tri. Nu bn l mt nh khoa hc, th chc chn bn cng bit mt tiu ch khoa hc l: Mt gi thit khoa hc ch c coi l ng, nu n gii thch c hu ht nhng vn lin quan n n v c kh nng tin tri (m dn gian gi nm l bi). Hn na chnh cc nh khoa hc ang m c: To ra mt l thuyt thng nht cc nh lut v tr! Mt siu cng thc bao trm mi nh lut ca thin nhin, hon ton c th gii thch mi s kin bao quanh ca con ngi t nhng ht vt cht cc nh, n nhng thin h khng l. Chng ta t mt gi thit rng: Tri thc ca nhn loi t c iu m cc nh khoa hc ang m c. Nhng siu l thuyt khi hin hu li tn ti trong mt cuc sng v x hi vn tip tc pht trin. Nh vy, mt trong nhng chc nng quan trng ca siu l thuyt ny s l nhng li d bo mi s kin bao quanh ca con ngi, cho n s vn ng ca nhng thin h khng l. Phi chng chnh khoa hc, khi t n s tuyt nh ca n, s gp li cu hi m nhn loi t ra t ngn xa: nh mnh c tht hay khng? Bi v, mt l thuyt khoa hc thc s phi c kh nng d bo nhng hin tng lin quan n n. S khc nhau gia kh nng tin tri v ang hin hu trong lch s vi tri thc ca nhn loi t c mt siu l thuyt (theo gi thuyt) l: S tin tri ang hin hu, tri thc khoa hc hin i cha l gii c cn nguyn ca n v mang mu sc huyn b. Cn s tin tri trong tng lai th con ngi bit c cn nguyn ca n nn khng thy huyn b. Phi chng trong trng hp ny - chnh nhng tiu ch khoa hc

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

v nhng m c ca n - li chng t, nh mnh ang hin hu trn thc t v s c khoa hc chng minh trong tng lai? Nhng liu kh nng ca khoa hc hin i c th t c iu m c khng? Trong cun sch kh ni ting: Thng v Khoa hc (Tc gi Jean Guiton. Grichka Bogdanov. Igor Bogdanov. Nxb Grasset - Paris) cho thy Thng vn mm ci trc nhng c gng ca con ngi, trc nhng tri thc khoa hc hin i nht, trong vic tm v s khi nguyn ca v tr. Trong li gii thiu cho cun sch (Bn dch ting Vit ca L Din. Nxb Nng), gio s ng Mng Ln vit: Ni cch khc, Thng hay khoa hc, ch l hai s la chn. Guiton chn kh nng th nht. Cn kh nng th hai? Khng c g ngn cn chng ta vi s la chn cn li C l ng ng Mng Ln lm. y khng phi l s la chn mang tnh p t ch quan, m l phi chng minh ch mt trong hai kh nng y: Thng hay khoa hc. Vi lun ny v cng l vn t ra cho n th d Thng hay khoa hc s u c trch nhim chung tr li mt cu hi tn ti t ngn xa ca nhn loi: nh mnh c tht hay khng? Vn l: S tr li y nhn danh Thng hay khoa hc! ng Guiton la chn kh nng th nht v ng chng minh cho s la chn ca mnh qua nhng l thuyt khoa hc hin i v tin tin nht trong cun Thng v khoa hc. Nu ch ca Thng chnh l s khi nguyn ca v tr, th s l gii cho vn t ra ca lun ny s c gii quyt n gin hn nhiu: nh mnh khng c tht, v n l thuc vo ch ca ng Ch Tn khi Ngi mun thay i trt t ca v tr. Lun ny s c kt thc y. Nu v tr ny l mt s tn ti khch quan, t n v do n, ng thi khoa hc l kt qu ca s nhn thc ca con ngi phn nh nhng quy lut vn ng khch quan ca v tr th nhng li bi ton, tin tri phi chng chnh l kt qu ca nhng s tng tc c tnh quy lut ca v tr vi cuc sng con ngi, m con ngi c kh nng nhn thc c. Nhng vi s la chn ny, lun m ti ang tng gii vi cc bn s phi chng minh iu . Nh vy, cng ng ngha vi vic n phi vt qua chnh ci ngng m nn khoa hc hin i cha t ti v ang m c. Nhng vi lp lun ny: khi con ngi, nhn thc c nhng qui lut tng tc ca v tr v tch
4 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

ly nhng tri thc y, th chnh s nhn thc li khng thuc v nhng qui lut . V s nhn thc lc ny l mt ch th v l i tc ca nhng qui lut to nn nh mnh. Tt nhin n khng phi nh mnh. Vy phi chng nh mnh ph thuc vo ch ch quan ca con ngi? Nh vy gia nh mnh v phi nh mnh, u l chn l? Chic cha kho m bc mn huyn o ny ang u?

Kh nng tin tri v nh mnh:


Trong truyn Kiu, mt ng vn chng trc tuyt ca ngi Vit Nam, c Nguyn Du m u cho thin trng thi bt h ca mnh bng mt cm nhn hoi nghi cho s tn ti ca nh mnh: Trm nm trong ci ngi ta Ch Ti, ch Mnh kho l ght nhau Trong sut thin trng th tiu thuyt , nh mnh nh eo ng, quyt nh s phn cay ng ca nng Kiu. Nhn vt Thy Kiu c gng vng vy, nhng hnh nh cng khng thot khi nh mnh: Chm cha ci s hoa o Ci ra ri li buc vo nh chi Nhng nhng s kin xy ra lin tip trong truyn Kiu, cng khng minh chng c s tn ti ca nh mnh cho s phn ca con ngi. ri, c Nguyn Du cng phi th di, bung mt vn th ni ting, tr thnh thnh ng trong ngn ng dn gian Vit Nam. No ai hc c ch ng. Vi khi nim ca ch ng th s may ri khng thuc nh mnh, m l quan h gia tri thc ca con ngi vi kh nng d liu nhng s kin c th xy ra trong tng lai. V ci vng lun qun li lp li: Con ngi trnh ch ng tip tc i tm tng lai qua nhng li d bo. Tnh chnh xc ca d bo li t ra mt khi nim v nh mnh cho s phn con ngi.

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Ngay c Khng Minh Gia Ct Lng, mt nhn ti kit xut, ngi to nn mt cc din lch s Trung Hoa thi Tam Quc, hnh nh cng khng thot khi nh mnh qua ting th di ca T M c Tho: Khng Minh tuy gp ch nhng khng gp thi. Tht tic lm thay! Cui i, ng cng phi ngm ngi nhn ngi sao nh mnh ca mnh ri g Ng Trng, li mt s nghip cn dang d. Khng phi ring phng ng, nh mnh cn l s m nh ca con ngi trn khp th gii, theo sut dc thi gian lch s loi ngi. Mi nn vn minh c m nhng di sn vn ho cn truyn li n by gi, u c nhng phng php d on khc nhau nhm tm kim nhng thng tin cho tng lai. Tng thi i trong lch s loi ngi u ghi nhn trong truyn thuyt nhng nh tin tri c tn tui c nhc nh: - B Vanga, nh tin tri ngi Bungari. - Hassan Chami, ph ch tch Hi Chim tinh th gii ngi Tuynidi. - Thiu v Hoa, nh d on hc ngi Trung Quc... Nhng nh tin tr ny d on nhiu s kin lm th gii phi kinh ngc v s chnh xc ca n (Mc d c nhng s kin ni ting h khng d on nh: Cuc hp b mt tn km nht trong lch s nhn loi ca Tng thng M Reagan v Tng thng Lin X Goocbachop a Trung Hi). Nhng khng phi lc no h cng on trng. Mt th d trong trng hp ny l: Vo nm 1998, ng Hussan Chami tin on: Gio hong Jean Paul II, Quc Vng Rp Saudi Fahd, Tng thng Habid s cht trong nm nay. Tng thng M Bill Clinton; Tng thng Php Jacques Chirac s l mc tiu ca cc v mu st. Tng thng Ai Cp Hoshi Moubarak v Tng thng Libi Kadi l mc tiu ca cc cuc o chnh qun s. Trong ng cng mnh dn on rng: World Cup 98 s b khng b. Nhng ngi quan tm hi hp ch s ng nghim ca nhng li tin tri, nh mt nh mnh an bi. Nhng may qu... n khng xy ra. Cha ht, vo nm 1999, hin tng i thp t trn khng gian Thi Dng h khin c th gii xn sao v kh nng xy ra ngy tn th. B Elizabeth

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Teisster, mt chim tinh gia ni ting ca Php, khng nh mt cch bi t cho tnh cnh ca nhn loi trong nm 1999 nh sau: Nm 1999 s l nm tht s bng n v thin tai v s xung t quc t vi qui m cn ln hn c chin tranh Vng Vnh B cn cho bit: nu on sai, b s gii ngh (Theo tp ch Th Gii mi s 325). iu ny li trng hp vi kh nng xy ra s c Y2K m ngay c nhng nh khoa hc nghim tc nht cng ku gi nhn loi vn minh cn phng. Cc hng m tm hot ng ht cng xut, hng bn chy nh tm ti m khng tn tin qung co. C nhn loi quan tm hi hp ch i. Kt thc nm 2000. Chng c g c! Ton nhn loi hn hoan cho n thin nin k mi vi nhng cch hiu khc nhau: Ni n vo nm 2000, ni th n vo nm 2001. Nhng ngay c nhng li bi ton trt lt mang tm v m nh vy, cng cha lay chuyn c s hoi nghi v kh nng tn ti ca nh mnh. y l sai lm do kh nng ca ngi d on, hay l tnh phi khoa hc ca phng php d on? Hay cng c th do con ngi bit trc s vic xy ra, nn tc ng theo hng c li cho con ngi? Tri hng thin nin k, nhng li tin tri ng nghim trong th h ny, gy s hoi nghi ca th h sau. Lm sao bn c th tin c mt li tin tri cho mt s kin xy ra trc khi bn ra i? Khng h c bin nin s cho nhng li tin tri. Nhng nhng li tin tri y vn hin hu trong cuc sng ca tng th h, d ng hay sai, c cng nhn hay khng cng nhn, nh vn nhc nh cho con ngi mt s m nh ca nh mnh. V khng phi lc no s tin tri cng sai lm. Trong nn vn minh ng phng c i tn ti nhng li tin tri y huyn b ni v s phn tng con ngi, ca c mt thnh ph, c nhng quc gia hay thm ch ca c th gii. Nhng phng php bi ton, tin tri ph bin ca nn vn minh ny hu ht u c phng php lun ca n. Tht k l thay! C mt h thng l thuyt v tr nn tng ca nhng phng php lun cho nhng li bi ton huyn b y li khng coi s khi nguyn v tr bt u t thc ca ng Ch Tn. chnh l thuyt m Dng Ng hnh. Trong kho tng kin thc ca nhn loi, v kh nng v kh nng d bo tng lai nu tm gc li nhng kh nng trc gic mang tnh tin tri c ghi nhn qua truyn thuyt ca nhng nh tin tri thuc nn vn minh Hy Lp, hoc c Ai Cp cho n Notsdame, hoc gn hn nh b Vanga Bungari hin nay, th nhng phng php tm cc thng tin v tng lai
7 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

ca t nhin, x hi v con ngi, c mt h thng v phng php lun nht qun phi k n: Thi t thn kinh, Mai Hoa dch s, T vi u s, Nhn tng hc... ca hc thut ng phng c i. Hiu qu ca s d bo ny khin cho nhng ngi quan tm phi kinh ngc: Trong sch Chu Dch v d on hc, ng Triu V Hoa vit: Thng 10 nm 1990, mt cn b ch huy tc chin cao cp ca mt b t lnh dng phng php d on gii thiu trong sch, d on trc ba thng cuc chin vng Vnh lm chn ng c th gii s n ra t 5 n 9 gi sng ngy 17 thng 1 nm 1991. Ngy 13 thng ging nm 1991 h bo co ln b phn ch huy cp trn v vic ny. Cp trn hi li h Lm sao cc anh bit c my gi ngy y s n ra? H tr li Dng Bt qui tnh ra. Cp trn khng chp nhn v ni Bt Qui c th tnh c ngy gi nh nhau th cn g n ban ch huy chng ti na. Ngy 17 thng ging, qu nhin trong thi gian d on ng nghim. (Chu Dch v d on hc, Thiu V Hoa, NXB Vn Ho 1995. trang IX - X) xy ra mt s kin lch s, khng phi ch do mt vi nguyn nhn n gin, d nhn thy, xut pht t nhng hnh ng v suy ngh ca mt vi nhn vt lch s theo kiu ci ht hi ca Napoleon, gy nn s tht bi ca ng trong trn Oaterlo. Nhng tht kh gii thch khi ch bng ba ng tin c ri trn chic mai ra ca mt qu Dch, c mt s kin mang tm c quc t c d on trc ba thng, chnh xc n tn gi n sng ca cuc chin vng Vnh. xy ra mt s kin tm c lch s nhn loi nh vy trng khp vi li tin tri th mi din bin ca s kin: T nhng s tnh ton ca cc b my chin tranh ca c hai bn; s hot ng tp np nhn nhp ca cc chnh khch c ch s IQ khc nhau ca cc nh ngoi giao ti ba hoc chuyn gy kh chu; mc nh hng ca cc cng quc ln nh; cho n s vn ng ca tng ngi lnh trong b my chin tranh... u phi trng khp n tng chi tit. Ch cn mt s trc trc: Mt ton bit kch b l, hoc mt t binh b bt chng hn, cuc chin vng Vnh s khng th xy ra t 5 n 7 gi sng ngy 17/1/1991, m c th s vo dp khc! Phi chng nh mnh ang chi phi c lch s ca loi ngi? Phi chng, ngay vi s vn ng quy m x hi, m trong nhng gi tr thnh thin, tnh yu thng cng vi nhng m mu en ti v mi s xu xa, bn thu u quay cung trong tr chi nh mnh, con ngi phi ngm ngi trong s phn ca mnh? Hay ch l nhng din tin tt yu c th d on c, nhng bng nhng phng php bt ngun t nhng nhn thc ca thi xa xa, m ngy nay con ngi hin i xa l vi nhng khi nim ca n?

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Bn vn c th hoi nghi s d on ca ng Thiu V Hoa. Bi v, t nht s d on ca ng ch c cng b chnh thc sau khi cuc chin xy ra. Chng ai hi u m kim chng mt li bi ton, cho d ca mt thin ti, nhng li khng c vn bn chnh thc lu li m cha c cng chng vy (Ti thiu cng phi cp phng). Nhng vn cng khng ch dng li y. Trong ma Tiger nm 1998. Ti sn vn ng Hng y H Ni, mt trn u c ch i t lu sp xy ra gia i tuyn Vit Nam v Thi Lan. Tt c khn gi xem truyn hnh trc tip trong c nc v c th c nc ngoi, u nhn thy mt khn gi ging cao tm bng ghi t s 4-1. Hnh nh ny c lp li khng ch mt ln. Sau trn u, i Vit Nam thng 4, i Thi Lan thng 1, ng nh li tin tri. c kt qu tin tri ny, ngi d bo phi chn 1 trong 100 con s. Tc l, phi chn t 00 n 99. Ni theo ngn ng ton hc th xc xut d bo ch l 1%. Hin tng d bo chnh xc ny cng khng th khin cng cho rng: l do tnh ngu nhin ca php xc xut (m dn gian quen gi nm l ch ngp phi rui). Bi v, c mt t s nh vy, khng th gii thch bng php tnh xc xut; m l s tng hp ca rt nhiu yu t: T n lc ca hun luyn vin, ban lnh o i bng cho n tng cu th; cng cn phi k n s nhit tnh ca c ng vin, tm l trng ti v hng trm th khc. Ch cn mt ngn gi i chiu, mt c st khng phi t m tri, m t m phi ca bn chn, cng t s khng phi l 41. Trong trang web tuvilyso.com, nu ai c dp gh qua s chng kin li tin tri thn su ca Thin C v Dng Tng trong topic do CayVong gi ln; c ta l: Vn ca Sadam Hussen sp ht?: H on c trc khi cuc chin xy ra ba thng, chnh xc n ngy khi chin ca cuc chin vng Vnh II (Thin C) v ngy kt thc (Dng Tng ). Cha ht! Bn c hy xem on trch dn sau y trong sch Thi t Thn Kinh. Dch gi Thi Quang Vit, p Nguyn on Tun. NXB Dn Tc 2/2001 trang 352: Trong sch ni v qu Gii l do sm ma to nn ha hon, nn tai v th gii kh b an ninh, ng 8 phng nc ln, thuc hn cu dng bch lc, nht l vo cui nm 2002 l Nhm Ng th th gii c nn lt ln v cng." (Cun sch ny c ti bn vo thng 4/2002 (thng 3/Nhm Ng. Tc l trc khi nn lt xy ra). Li tin tri trong ln ti bn ny trang 397. C Nguyn on Tun mt vo ngy 19/7 nm Nhm Ng, tc l trc khi c c t ho nhn thy s tnh ton chnh xc ca mnh bng phng php Thi t).

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Qua on trch dn trn, bn c cng thy y l mt li tin tri v ng nghim vo mt nm sau . Trong nm Nhm Ng (2002) bt u vo thng 7 m lch (na cui nm), bo lt honh hnh khp t chu M sang chu u, Bng a Let, n , Nam Trung Hoa, Triu Tin, Nht Bn v u l nhng cn bo, lt tm c lch s. Thm ch cho n tn nhng ngy cui cng ca nm Nhm Ng, thin tai do l t v lt li khng khip vn xy ra Indonesia v Peru. C th ni rng: y l li tin tri chi tit v sm nht v kh hu ton cu, trc tt c cc c quan d bo kh tng hin i nht th gii. Tt nhin, khng phi ch n khi sch pht hnh, li d bo mi c thc hin. y l mt cng thc tnh ton c phng php hn hoi. Phng php ny c lp thnh vi thi gian tnh bng thin nin k. Phi chng y, nh mnh an bi hay mt quy lut v tr c nhn thc t trc , t nn vn ho c ng phng v n c k hiu ho? Nu nh mnh c tht v nhn danh bt c mt gi tr tuyt i no; phi chng con ngi ch l mt th robot sinh hc c lp trnh t trc trong tr chi ca to ho? Nhng nu nh mnh c tht th d hin hu di bt c hnh thc no v gi bng bt c danh t g, n s l i tc trong kh nng nhn thc ca con ngi. Lc y, chnh kh nng nhn thc ca con ngi li khng thuc v nh mnh. Phi chng nh mnh khng c tht?

S phn con ngi v kip sng ca n tht mong manh. Thin tai, chin tranh, i ngho, bnh tt lun rnh rp thn phn con ngi. c Pht ni trong s xt thng: Nc mt th nhn bao i kip chy thnh b kh. Mi kip ngi trm lun trong . Ngay c nhng ngi cho l sung sng cng ch lnh nh trn mt b kh m thi. Chnh v thn kip mong manh m con ngi c kht vng tin tri. Bi v con ngi mun thot khi cnh kh trn gian m h s phi gp trong thn kip lm ngi. Ch c nhng sinh vt cao cp mi c kh nng tin tri v s pht trin ca t duy logic. y l tnh tt yu ca s tin ho. Nhng sinh vt bc thp khng c kh nng ny. Bi vy, kht vng tin tri chnh l mt nhu cu rt nhn bn v l c th ca x hi loi ngi m c ti tng lai pht trin v tt p. Do , nu nh mnh khng c tht, vn s khng n gin ch v n l m tn d oan, ch v con ngi khng tin vo nh mnh. V iu ny phi l trc kht vng tin tri ca con ngi, vn l mt thc t tn ti. Nhng nhng li tin tri vi nhng phng php ca n s cho bit iu v nh mnh li tip tc an bi?
10 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

Nh vy, phi chng con ngi c loay hoay trong ci vng lun qun cho chnh kht vng tin tri ca mnh? Cn nu nh con ngi khng cn kht vng bit trc tng lai th ngay c lun ny s khng th hin hu trong tng ca ngi vit v n v ngha. Chnh nhng li tin tri vi nhng phng php d bo c hiu qu ca n, tha mn kht vng bit trc tng lai ca con ngi, l cn nguyn hnh thnh nim v nh mnh. V vy, vn tip tc c t ra y l: Nhng li tin tri v nhng phng php ca n bt u t u? Bi ton T lu, cng c kin cho rng: Trong cuc sng y bt trc v au kh ca con ngi, hoc v nhng c m v kht vng khng thnh t. Con ngi bt lc, h i tm cu cnh cuc i nhng kh nng siu nhin, thn quyn. y l nguyn nhn ny sinh nhng hin tng m tn d oan, li dng thn quyn m hoc con ngi. Bi ton c cho l sn phm ca s m tn vo nhng th lc siu nhin, da trn nhng s ba t khng c cn c khoa hc. Hnh nh nhng ngi hnh ngh bi ton quanh qun nh n, cha miu nh cng c thm tnh hin thc ca gi thuyt ny. Nhng s l gii y li khng phi l mt minh chng, nn khng sc thuyt phc. Bi v, bi ton vn khng phi l mt hin tng ring l, m l mt thc t hin hu bao trm c khng gian v thi gian lch s nhn loi. Vi lp lun ny khng gii thch c nhng phng php bi ton c h thng, qui tc v chun mc r rng v c phng php lun th hin tnh khch quan trong cch lun on. Khng nhng vy, hiu qu ca nhng phng php bi ton c tnh thuyt phc, tn ti hng thin nin k trong x hi loi ngi. Nu qu thc, bi ton ch l s ba t, li dng m tn d oan th s ch l nhng hin tng ring l v khng c c s tn ti trong sut chiu di ca lch s nhn loi. tm v mt thc t l nguyn nhn ca cc phng php bi ton ng phng, mt gi thuyt khc c t ra t nhng hin tng v vn sau y: * Hu ht cc phng php bi ton ph bin thuc vn minh ng phng u c mt c s phng php lun l thuyt m Dng Ng hnh (Phng php lun ca thuyt m Dng Ng hnh tn ti trn thc t. Nhng v mt l thuyt th cc nh nghin cu cha h chng minh c s thng nht ca hc thuyt ny). S ng dng ca cc phng php ny c

11

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

tnh quy lut tnh h thng, tnh khch quan v kh nng tin tri. Nhng yu t ny cng l tiu chun thm nh mt lun thuyt khoa hc. * Trn tinh thn ca tiu ch khoa hc l: Mt gi thuyt khoa hc c coi l ng, phi c kh nng l gii hu ht nhng vn lin quan n n v phi c kh nng tin tri (dn gian gi l bi ton). Nh vy, s bi ton ca nn vn minh ng phng phi chng chnh l kh nng tin tri ca mt hc thuyt khoa hc hon chnh v tn ti trong vn minh nhn loi. Nhng nn vn minh ny b hu dit, nn h thng l thuyt ca n b sai lch v tht truyn? * Cc nh khoa hc ang m c: Mt siu l thuyt c kh nng thng nht tt c cc nh lut v tr. C th l gii t s hnh thnh cc thin th cho n mi vn lin quan n con ngi. Phi chng thuyt m Dng Ng hnh tn ti trong nn vn minh ng phng l mt hc thuyt v tr quan thng nht v hon chnh v nhng qu Dch chnh l nhng k hiu siu cng thc ca hc thuyt ny (Tm v ci ngun Kinh Dch. Nguyn V Tun Anh. Nxb Vn Ha Thng Tin ti bn 2002). Cn c vo nhng hin tng v vn trn, gi thuyt ny cho rng: Nhng phng php bi ton ang tn ti trong vn minh ng phng l h qu ca mt l thuyt thng nht v tr, tng hp tt c cc nh lut v tr, gii thch t s hnh thnh v tr cho n hu ht nhng vn lin quan n con ngi. Kh nng bi ton (Tnh tin tri, mt iu kin cn ca mt l thuyt khoa hc) chnh l kt qu ng dng v cng l s chng t tnh khoa hc ca siu l thuyt ny. Vi gi thuyt ny, s chng minh s cc k kh khn. V ngay by gi khoa hc hin i vn cn ang m c t ti mt siu l thuyt v tr quan. Hay ni mt cch khc: S chng minh cho gi thuyt ny phi vt qua ci ngng m chnh nn khoa hc hin i cha t ti. Bn c th nhn thy iu ny qua s mm ci ca Thng cho nhng c gng ca con ngi tm v ci ngun ca mnh, trong cun sch ni ting Thng v Khoa hc.

12

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Khi ni n xem bi, d lm ngi ta ngh ngay n mt th thc huyn b, ang c gng tm trong li phn truyn thing ling nhng din bin ca cuc i c an bi. S nhy cm ca nhng ngi c tip thu tri thc khoa hc, d lin h n tnh cht m tn d oan v lc hu ca th thc ny. Ngy nay, mt s phng php bi ton c t vn v tnh khoa hc ca n. Vi tinh thn khoa hc theo kiu thi bui khoa hc th khng c ma, ngi ta khng gi l xem bi na, m gi l mn d on hc. Nh D on theo t tr, Chu Dch v d on hc. Thm ch, mn phong thu, cho n ngy hm nay vn cha mt nh khoa hc no chng minh c nguyn l ca n g b bc mn huyn b, nhng cng c gi bng mt t rt thi thng l khoa hc phong thu. Gi nh vy cho n d ha nhp vi tinh thn khoa hc, trnh mc cm b coi l m tn d oan. Nhng iu ny ch chng t mt cch nhn mi v nhng hin tng tn ti trong x hi loi ngi, cn bn cht ca hin tng cha h thay i v vn cn chm su trong bc mn huyn b. Nhng, mt ci ta sch th phi vy thi, ch khng l c nm m vit ta l Bi ton theo t tr th nghe cng l tai, khng c tinh thn khoa hc. Thc ra xt v mt ng ngha th t bi ton chnh xc v bao hm hn d on nhiu. T bi theo nh nghin cu L Gia th c xut x t ngha Hn Vit ca ch bi, c ngha l ci lng. Tm pha ng sau lng l ch khng nhn thy, khng bit c. Vy t bi l t bi m ra (Tc l c gc Hn?!), ch vic i tm ci cha bit (Dch hc gin yu, L Gia. Nxb VHTT 2000. Trang 621). Nu theo c L Gia th kh c s lin h gia ch bi vi danh t ch chim bi c. Ngi vit cho rng: Bi l t thun Vit, c lin h vi cc t: bi, bi, bi, bi... ngha l ng tc tm kim nhng ci b khut lp. Ton l phng php i tm ci b khut lp. Tt nhin nu phng php ng v lm ton gii th vic o bi c hiu qu, tm thy ci cn tm. Phng php sai v lm ton d th o bi cng khng th tm thy. Cn d on th khng mang tnh khng nh r rng. Tt nhin n cn bao hm c tnh ch quan v vic ni phong long! bit trc tng lai, con ngi c rt nhiu phng php bi ton, t cc k huyn b cho n cc phng php c hn mt phng php lun, c h thng v nhng quy tc, chun mc r rng. Nhng phng php bi ton huyn b thng t c tin tng, tr s d bo rt chnh xc, c lp li nhiu ln trn thc t. Nhng trng hp in hnh ca loi bi huyn b c th th d nh: b Van Ga Bungary, hoc kh nng tm m xut hin trong thp nin gn y Vit Nam. Cn li l nhng phng php d bo cn c phng tin d bo hoc c qui tc, chun mc r rng, nh: Bi Dch, T Vi, bi bi Ty, bi Kiu, bi chn g, bi l tru, bi bng qu cu thu tinh...
13 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

Trong phng php bi cn phi c phng tin d bo, c th chia lm hai loi: phng php d bo c phng php lun v qui tc, chun mc r rng v khng c qui tc chun mc r rng. Trong mi loi li cn xt n nh lng ca tnh cht ngu nhin thuc tng phng php c th. Vi s phn loi ny th phng php d bo c nh lng tnh ngu nhin t nht, c phng php lun r rng, c h thng v qui tc hn hoi, phi k n mn Thi t v T Vi u s, hoc cc mn bi ton c d kin l ngy, gi thng, nm sinh khc. Nhng y cng l nhng phng php t c cc nh nghin cu ch . Ngc li, phng php bi Dch (ch khng phi bn thn kinh Dch) mang nhiu yu t ngu nhin, hay ni mt cch khc l gn gi vi tnh huyn b hn, nhng li kh ph bin v c nhiu nh nghin cu quan tm n, nhc nh n tnh khoa hc ca n trong cc trc tc ca mnh vi mt tinh thn khoa hc nghim tc?! Thi gian gn y, c rt nhiu cun sch c ni dung trnh by cc phng php d on tng lai ca nc ngoi c dch v xut bn, kh ph bin Vit Nam nh: D on theo t tr, Chu Dch v d on hc ca Thiu V Hoa, B n ca tng thut ca Trn Hng Nhn v c bit hai b k th ni ting ca hc thut c ng phng c kh nng d bo tng lai l Kinh dch v Mai hoa dch s cng c n hnh. y l cha k hng trm u sch ca nhng nh nghin cu khp th gii. Gn y na l cun Thi t thn kinh, mt k th ngoi hng, tng truyn ca ngi Trng Trnh dng on nhng s kin xy ra trc v sau 500 nm trong lch s, cng c Nxb Vn Ho Dn Tc xut bn. Thm ch c T Vi u s, mt cun sch c tham vng d on cho s phn con ngi n tng ngy trong cuc i, cng c gii thiu phng php lun on ca n trong cun Kinh Dch vi h nh phn (Gs Hong Tun. Nxb VHTT 2002). Cha k n hng chc u sch cn lu truyn trong dn gian t i ny sang i khc, c tham vng d bo cho s phn con ngi. Khng phi ch n by gi, m hng thin nin k tri qua, s chng nghim ca nhng k th ny khin cho con ngi phi suy ngh v thn phn ca mnh, v mt ny th T Vi u s, ng dng phng php lun ca thuyt m Dng Ng hnh, t ra cho con ngi s thch ln nht ca nh mnh ngay t khi mi cho i. Mn T Vi u s cng l mt phng php d bo c quy tc, chun mc r rng v t mang yu t ngu nhin nht so vi nhng phng php d bo khc. Trc khi trnh by hiu qu ca cc phng php d on phn tip theo, ngi vit cng xin c lu cc bn mt vn : Trong tt c cc phng php d on, hiu qu ca n cn tu thuc vo kh nng ca ngi d on. Do , trong s phn tch cc phng php d on di y, ngi vit loi tr tc nhn ngi d on trong hiu qu ca n, m ch bn n hiu qu v mt l thuyt ca n.
14 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

Trn c s , hn 150 i lng gi theo tn nhng v sao c phn loi (theo bn vn ch Hn, cn T Vi lu truyn Vit Nam ch c khong 110 v sao), gm: chnh tinh, trung tinh v ph tinh. Cc v sao ny c phn b theo nhng quy tc nh trc cho mi hai cung qui c ca l s, ln lt c tn gi nh sau: 1. Bn mnh. 2. Anh em (Huynh ). 3. V hoc chng (Phu Th). 4. Con ci (T Tc). 5. Tin Ti (Ti Bch). 6. Bnh Tt (Gii ch). 7. Di chuyn (Thin Di). 8. Quan h x hi (N Bc). 9. Ngh nghip chc v (Quan Lc). 10. t ai nh ca (in Trch). 11. Phc c. 12. Cha m (Ph Mu). Nh vy, vi mi hai cung ca T Vi bao gm hu ht nhng mt ch yu ca s hot ng v nhng mi quan h gia nh, x hi ca con ngi. lun on mt l s T Vi, i hi phi c s phn tch v nghin cu cng phu da trn s tng tc gia cc i lng th hin qua tn cc v sao v tng quan gia cc cung trong l s T Vi. Ngi lun on cng cn phi c kin thc x l cc i lng phn nh sinh hot thi c ph hp vi sinh hot hin i. Th d: Sao Thin M ng v vt dng, trc y c th on l con nga, by gi phi lun l xe gn my, hoc xe hi..... Trong 12 cung ca T Vi th cung Mnh c tnh quyt nh cho s phn con ngi. Nhng i lng c phn b trong cung Mnh s phn nh t nhn cch, c tnh, ch s thng minh, kh nng nhn thc, thi quen, k c hnh dng bn ngoi. S tng tc gia cc i lng trong cung Mnh v cc
15 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

cung khc trong s vn ng theo thi gian cuc i, s phn nh din bin s phn. Tham vng d on ca l s T Vi cho mt ngi rt ln. Thm ch, qua 12 cung ca l s, ngi ta mun on c tng giai on ca cuc i, tng nm, tng thng, tng ngy v c th c tng gi. Hiu qu ca s on, nu ngi ta d on gii, i khi rt ng kinh ngc. Hin nay, trn c s nhng nguyn tc lp thnh l s T vi, ngi ta lp trnh a vo my tnh vi nhng li d on n gin cho s phn con ngi. Qua phng php d on ca T Vi, cng nh cc mn bi ton khc th nh mnh l mt th lc siu nhin ang tht s hin hu hay ch l mt danh t hoi nghi v sc mnh ca nhng qui lut ang chi phi con ngi? Phi chng c nhn dy cng nghin cu, cho hu th mt cm nhn hoi nghi v s bt lc ca con ngi cho s phn ca mnh? Phi chng con ngi v my tnh s khng c g khc nhau, khi nh mnh lp trnh cho tng s phn? S l mt kt lun vi v, nu cho rng: T Vi l mt hc thut huyn b, mang tnh d oan. Cng kh c th gii thch mt cch n gin cho rng: s tn ti ca T Vi l do s p t ca cc th lc phong kin, khi tm l con ngi lun mun tm hiu v tng lai, nu T Vi khng chng t c kh nng p ng nhu cu ca con ngi. Cng kh c th cho rng T Vi l h qu ca chim tinh hc c i, cc i lng trong T Vi l nhng ngi sao nh mnh, ri nhn danh khoa hc kt lun tnh m tn d oan ca n. Bi v, mt tinh thn khoa hc thc s phi c th hin qua nh ng tiu ch khoa hc c th, ch khng th c coi l c tinh thn khoa hc ch v khng tin ma qu. Nu ta so snh nhng c trng ca mt l thuyt khoa hc l: Tnh khch quan, tnh quy lut v tnh h thng th phng php lun on ca T Vi c y nhng tnh cht . T Vi c hn mt phng php lun v nhng qui tc cht ch cho n, Trong mn T Vi khng h c du n ca thn quyn, Nu mt l thuyt khoa hc cn cn tnh tin tri th chnh hiu qu d on ca mn T Vi bo m cho s tn ti tnh bng thin nin k vi mt khng gian ph cp, rng khp nhng nc c nh hng ca vn minh ng Phng chng t iu ny. Bi vy, hon ton c c s khoa hc khi t mt gi thuyt cho rng: mn T Vi chnh l mt siu cng thc c k hiu ho, phn nh mt hiu ng v tr tng tc c tnh qui lut ti mi trng tri t v nh hng ti tng con ngi. Nhng s chng minh cho gi thuyt ny l mt vic khng n gin. Bi v phng php lun ca T Vi da trn thuyt m Dng Ng hnh, mt hc thuyt cho n nay vn cn qu nhiu b n do tht truyn. Nhng bt u t gi thuyt ny mi c th i tm tnh hiu qu ca mn T

16

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Vi qua phng php d bo ca n, dn ti s l gii lun c t ra (v nu coi T Vi l m tn d oan th khng c g bn).

@ Bi ton trn c s d kin lp thnh l s: Do mt ngy c chia lm 12 gi theo thi khc c, chu k nm m lch theo phng php lp l s T Vi l 60 nm (T Gip T n Qu Hi). Do , trong vng 60 nm s c: 12 gi X 30 ngy X 12 thng X 60 nm X 2 (Nam & N ) = 518.400 l s T Vi. Nu ly tng s dn trn th gii c tnh 6000.000.000 ngi: 500.000 (lm trn s); Nh vy, s c khong xp x 12.000 ngi chung mt l s T Vi. Mt s v l vi thc t: khng l trn th gii c n 12.000 ng vua; 12.000 nh t ph....? Nhng vn nu trn ch l kt qu trung bnh ton hc thun tu. Trn thc t, khng th trong cng mt gi c ng 12.000 ngi cng sinh ra trn tri t cng lm vua, hoc cng lm th giy. Theo quan nim ca khoa T Vi th vic sinh ra mt con ngi vi mt tnh cch no (lm vua, hoc lm th giy) l kt qu ca nhiu yu t rt phc tp. Nhng sinh vo thi im , th phi c s phn . Nhng yu t thai nhi phi sinh vo thi im no, c s phn an bi vo thi im , khng nm trong phm vi l gii ca khoa T Vi. Bn c th chnh mnh tm hiu nhng khi nim c bn v T Vi u s qua cun: Kinh Dch v h nh phn Nxb VHTT. Gio s Hong Tun. @ C nhng trng hp c mt thnh ph b hu dit do thin tai, hoc chin tranh. Trong thnh ph ng c , c hng trm ngn, thm ch hng triu con ngi sinh ra vo thi im khc nhau, tt nhin h phi c s phn khc nhau. Nhng ti sao h li c th c mt kt thc ging nhau: cng cht trong mt thi im. Nh trng hp thnh ph Pompei b hu dit vo khong thp k 40 sau CN chng hn. Trong trng hp ny, c th gii thch mt cch khin cng theo d kin ca mn T Vi l: thi im sinh ca nhng ngi dn thnh ph tuy khc nhau, nhng vn c th dn n mt kt thc ging nhau trong l s. Lp lun ny khng kim chng c, v chng ai xem c nhng l T Vi ca nhng ngi dn trong thnh ph xu s . C th ni: y mt yu t hoi nghi rt hp l tnh chnh xc ca phng php lun on theo T Vi, nhng khng c ngha l mt chng c hp l ph nhn. iu ny cng c th gii thch bng tnh khc nhau ca nhng phn t trong mt tp hp, s phn ca mt tp hp s quyt nh chung ca cc phn t trong tp hp , cho d tnh cht ca cc phn t trong tp hp c khc nhau. Tuy nhin, cch gii thch ny khng nm trong phm vi qun xt ca T Vi (Ch gii hn trong vic xem xt s phn cho mt c th, bt u t lc ra i).
17 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

@ Do chu k nm ca T Vi l 60 nm (mt Hoa gip). Nh vy, mt ngi sinh cng ngy, cng gi, cng thng, cng nm ca Hoa gip trc v sau Hoa gip sau, v l thuyt ca mn T Vi, s phi ging nhau v s phn. Nhng thc t chng t s kin khng n gin nh vy. Trong truyn thuyt c s gii thch l cng gi sinh, nhng do nhiu yu t tng tc khc, nn ngi th lm vua, ngi th lm ch nhng by ong. Nhng vn l cng mt l s ging nhau, lm sao c th on c ai lm vua, ai l ch doanh nghip nui ong? C th khng nh rng: y l s khim khuyt v mt l thuyt ca mn T Vi, hoc l do tht truyn, hoc l cha hon chnh. Trn thc t, mn T Vi l h qu ca mt hc thuyt tht truyn, cho nn ngay c nhng d kin d lp thnh l s c s lun on ca T Vi cng gy nhiu tranh ci. V vn ny, trong sch Chu Dch v d on hc Nxb Vn Ho 1995, trang 139) ng Triu V Hoa lp lun nh sau: Nhng ngi cng gi sinh, v sao mnh li khng ging nhau? Nguyn nhn rt nhiu, nhng khng c cch no gii thch r rng, t m c. Ti xin vn tt nh sau: 1- Phng v khc nhau, nh phng Nam l Ho, phng ng l Mc, phng Bc l Thu, phng Ty l Kim. Ngi mnh Ho nhng sinh phng Nam hay phng Bc s khc nhau. Phng Nam tt Ho vng, phng Bc b Thu khc, cho nn khng nh ngi sinh phng Nam. 2- Nm mnh ca ngi ph mu, anh ch em, con ci v s con, nm hn nhn u khc nhau. V nm mnh ca nhng ngi trong gia nh khc nhau, mc ng hnh sinh khc s khc nhau, do nh hng i vi con ngi cng s khc nhau. (Ngi vit tm lc) 3- Nam, n khc nhau nn c s vn hnh thun nghch khc nhau. 4- Tng mt vn tay khc nhau, nn vic n lm ch cng khc nhau. 5- Ct tng ca ngi khc nhau. 6- M t v nh khc nhau, phng v khc nhau. 7- Gen di truyn ca mi ngi khc nhau. 8- Hon cnh, iu kin gia nh ca mi ngi khc nhau. 9- im sng ca sao ch c mt. Tuy c hng nghn hng vn ngi cng gi sinh, nhng im sng ca sao trc ban quyt khng phi ngi no
18 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

cng nhn c. Nu im sng ny chiu ng vo mt ngi no , hoc ng vo ngi mang thai ang sinh, ngi c th lm Hong , cn ngi khc th khng lm ni Hong . C mt tp ch no thng bo: b, m Mao Trch ng u ng thi nhn thy mt vng pha ng phng h, ri sau mang thai Mao Trch ng. ng nhin vng ny khng phi l tt c cc bc b m ca nhng ngi cng gi sinh u thy c. Mc d ng Triu V Hoa c gng gii thch v nhng yu t khc nhau cho s phn nhng ngi cng ngy, gi, thng, nm sinh. Nhng nhng gii thch ny u khng sc thuyt phc cho s chng minh tnh hon thin ca T Vi. V mn T Vi (hoc nhng mn bi ton khc bt u bng d kin ngy, gi, thng, nm) khng cp n nhng hin tng khc bit nu trn. Do , ch c th coi y l mt s khim khuyt v mt phng php ca mn T Vi, hoc do s tht truyn ca mn ny. @ Tnh thi im gi sinh ca mt ngi trong khoa T Vi? Gi sinh ch thc theo c hc ng phng l thi im tng quan v tr a cu vi mt Tri. Ngy xa, ngi ta dng cc dng c o bng mt tri tnh gi sinh khi cha c ng h Ty. Mt gi trong lch s c ng dng trong T Vi bng hai ting theo gi hin i. Ngy nay, khi ly s T Vi ngi ta cn c theo gi quy c. Bi vy, vn gi sinh khi ly mt l s T Vi cng gy nhiu tranh ci. C ngi cho rng: Tt c u phi qui v gi a phng ca ngi on l s (?). Thm ch, v cho rng T Vi xut pht t Trung Hoa, cho nn c ngi cn t vn ly gi Bc Kinh lm chun (?!). Chnh nhng kin sai lm trn khin mn T Vi c gp thm phn huyn b. iu ny chng t s tht truyn mt h lun ca thuyt m Dng Ng hnh lin quan n mn ny, nn khng c s k tha nhng phng php ca n. Do , trn c s mt gi thuyt cho rng: T Vi l mt mn d bo da trn nhng hiu ng v tr nh hng n tri t c k hiu v qui c ho vo thi im con ngi sinh ra v nh hng n s phn ngi , th phi ly gi sinh theo v tr a l ca ngi . iu ny ph hp vi phng php tnh gi mt tri thi c: Sinh ti u, tnh gi ti . Tuy nhin, v gi sinh, gi thuyt loi tr yu t khng gian sinh, trong T Vi cn c yu t c kh nng lm sai lch c trnh by sau y. Do mt gi trong T Vi bng 2 ting trong gi hin i. Nhng gi hin i ca mt quc gia li theo v tr mi gi m th nc to lc. Nh vy, gia gi sinh quy c, theo gi quc gia v thi im hiu ng gi sinh ca T Vi s c mt khong cch i khi rt ln. iu ny c miu t nh sau: Chu vi tri t khong 40.000 Km, chia cho 12 mi gi T Vi, ta s c khong
19 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

3.400 Km cho mt mi gi T Vi xch o. Nh vy, kh nng cng v tr khng gian ca mi gi, nhng c th ly n hai l s khc nhau v thuc gi qui c khc nhau, c nh v bi th ca cc quc gia khc nhau. Mt th d cho trng hp ny l: Hai b m st bin gii, nhng thuc hai quc gia c mi gi qui c khc nhau, h cng sinh vo mt thi im. Nh vy, v l thuyt ca mn T Vi, hai a tr ny phi c s phn ging nhau. Nhng chng li c th c hai l s khc nhau, v gi sinh khc nhau? Hoc v khong chnh lch v khng gian mi gi qu ln; cho nn c th xy ra trng hp hai s phn, nhng vn chung mt l s T Vi. Mc d nhng trng hp trn c th khc phc bng cch ly hai hoc ba l s cnh gi nhau v tm l ng nht. Nhng thc t ngi d on thng ch ly mt l s. Do , kh nng sai lch c th xy ra. Hoc mt vn na c t ra: Nu mt ngi sinh Bc hoc Nam cc th gi sinh hoc l s s nh th no khi khong cch gia cc mi gi rt ngn, gn nh bng 0 ? y l mt trng hp ngoi l ca mn T Vi chng? Nu xt theo l ca thuyt m Dng Ng hnh, th Bc v Nam cc ngy v m khng bnh thng so vi cc ni khc (m Dng khng tng giao). C th v vy c s khc bit khi lun on cho nhng s phn cc vng a l khc nhau theo v tuyn. Nhng mn T Vi li khng cp n vn ny. @ Hn na, v T Vi thiu hn mt h lun hon chnh lin h vi thuyt m Dng Ng hnh - l c s phng php lun ca n -nn nhng yu t lun on ca T Vi c nh t trn tri ri xung, mang tnh tin . iu ny khin cho tnh cht v cch sp t mt s sao vn cn gy tranh ci v cha l gii c. y cng l s phn ca hu ht nhng phng php ng dng c phng php lun l thuyt m Dng Ng hnh v cng l nguyn nhn chnh gy s hoi nghi v tnh khoa hc ca mn ny. Nh vy, qua phn trnh by trn cho thy: Phng php bi T Vi vn c nhng yu im cha th coi l cha hon chnh v chnh xc (cha ni n nhng sai lch khc v hnh kh theo Ng hnh ca bn mnh trong Hoa gip v tng quan hnh vi s cc ca T Vi). y l sai lch rt cn ca cc mn d on ng phng c. Lun im ny th hin v chng minh trong sch "Thi Hng Vng". Nhng cho d T Vi l mt mn d on cha hon chnh, hoc do tht truyn sai lc, hoc do ngay t nhng tri thc lp thnh mn ny, th cng cha c c s cho rng: y l mt hin tng m tn d oan. Bi v, T Vi c y nhng yu t gn gi vi tri thc khoa hc hin i. Nh vy, vi tt c nhng nhn xt phn bc trnh by trn, ch th hin tnh khim khuyt ca mn T Vi, ch cha th coi l chng minh c tnh phi khoa hc ca mn ny. Do , nu vi mt tinh thn thn trng v hp l nht, ch c th coi nhng phng php d bo ca mn T Vi l cha chng minh
20 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

c trn c s tri thc khoa hc hin i, khi hiu qu ng dng ca n tn ti hng thin nin k trong lch s vn ho ng phng, chnh l s bin minh cho c s khoa hc ca n. Chnh hiu qu ca mn T Vi cng bin minh cho s tht truyn ca mt h lun t thuyt m Dng Ng hnh lin quan. Cha ni n nhng s sai lch c tnh cn cho s ng dng ca thuyt m Dng Ng hnh trong c th ch Hn. (Xin xem: Tm v ci ngun Kinh Dch, Thi Hng Vng v b n lc thp hoa gip. Nxb Vn Ha Thng Tin. Ti bn 2002) Thc t cho thy khng th c mt phng php ng dng mt gi tr nhn thc ra i trc phng php lun ca n. Do , s tht truyn ca mt h lun lin h vi phng php lun ca thuyt m Dng Ng hnh trong thc t ng dng, chnh l mt yu t quan trng chng t: T Vi lu truyn t rt lu trong nn vn minh c ng Phng, thc t cho thy n ch lu truyn phn ng dng. n i Tng, phn ng dng sai lch phn no trong khi lu truyn c pht hin v cng b, khin cho nhng yu t lp thnh l s c tnh cht tin , c nh t trn tri ri xung. Tng t nh nhng chic my vi tnh trong thi hin i, khi ph bin ch l phn ng dng. Nu gi thuyt rng: C mt s c no hu dit tt c nhng h lun ca tri thc lin quan n vic ch to my vi tnh, th lc con ngi th h sau khng phi l s tip tc tha k ca nn vn minh s nhn s hin hu ca chic my vi tnh nh mt s huyn b. Hin tng ny, tng t nh khi con ngi ch bit i xe nga, cha bit n chic t v nhng nguyn l, phng php to ra n; h s khng th tin c c mt loi xe khng nga ko vn chy c. Nhng chic xe, chic my vi tnh l nhng vt th hin hu s t mang tnh huyn b. Cn bi ton thuc v nhng gi tr phi vt th, cho nn khi tht truyn nhng h lun lin h, tnh huyn b s pht trin tu theo kh nng tng tng ca con ngi. y cng l mt bng chng na, chng t: Nhng hin tng lin quan n thuyt m Dng Ng hnh th hin trong c th ch Hn khng c tnh k tha (y l mt yu t rt cn chng t mt nn vn minh pht trin lin tc) m ch l s tip thu khng hon chnh t mt nn vn minh khc tht truyn. Do , t nhng hin tng v nhng vn phn tch trn, xut pht t tnh quy lut trong phng php d bo, cng nh kh nng d bo ca T Vi l c s ca mt gi thit cho rng: T Vi l mt phng php lun on tng lai cho mi mt con ngi, trn c s nhn thc ca con ngi vi nhng hiu ng v tr, tng tc c tnh quy lut vi mi trng tri t v nh hng ln s pht trin tm, sinh l con ngi ti thi im ngi ra i. T nhng nhn thc ny, ngi xa lp ra mn T Vi c th d bo c tin trnh vn ng ca cuc sng
21 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

cho mi con ngi. Hay ni mt cch khc: T Vi l mn d bo c c s khoa hc, nhng nhng h lun lin quan tht truyn. Gi thuyt ny s c tip tc chng minh r hn phn sau. Nhng ngay c trong trng hp coi T Vi l mt phng php tin tri c c s khoa hc, th iu cng khng c ngha l s lun on ca T Vi c tnh chnh xc tuyt i, v nhng sai lch c th c trnh by trn (Ngay c khi loi tr kh nng hay, d ca ngi lun on). Ch nn coi T Vi cng nh tt c cc phng php bi ton khc nh mt s tham kho v tnh tt yu c kh nng xy ra v t ng s ph hp vi qui lut ca t nhin. Tic thay, y l iu khng d dng. V nu khc phc c n d dng th cu tr li cho lun ny kt thc y... Ch c trn c s ny, chng ta mi c th nhn thy mt cch d dng s tng tc ca nhng hiu ng v tr th hin trong nhng nguyn tc v qui lut an sao T Vi. Cn theo c th ch Hn th hon ton khng th thc hin c s tm hiu v kh nng phc hi nhng phng php tin tri ng phng, trn c s nhng tiu ch khoa hc. bn c tin tham kho, ngi vit xin c tm lc nhng vn v hin tng lin quan n H Lc th v Bt qui trong c th ch Hn vi s hiu chnh lin quan. A) Nhng vn H Lc Th v Kinh Dch theo c th ch Hn @ H do vua Phc Hy (Khong 4000 6000 nm trc CN) tm ra t trn lng con Long M trn sng Hong H v hnh Tin thin bt qui c sng to t H .

Hnh H

22

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

H cu cung

Tin thin bt qui

23

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Tin thin lin h vi H cu cung @ Lc Th do vua i V (Khong 2000 2200 trc Cn) tm ra t trn lng ra thn trn sng Lc thu

Hnh Lc th

24

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Lc th cu cung @ Hu thin bt qui do vua Vn Vng (Khong 1150 nm trc Cn) sng to cn c trn Lc th.

Hnh Hu Thin Bt qui

25

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Hu thin Bt qui phi Lc th cu cung B) Nhng vn H Lc th v Kinh Dch t vn minh Lc Vit @ Lc th cu tinh l hnh v tr cc sao trn bu tri quan st t tri t. y l c s ca Lc Th.

Lc th cu tinh

26

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Lc th im hnh Lc th ny ging hnh Lc th ghi nhn t c th ch Hn, nhng c xut x ci ngun khc nhau: Lc th im t vn minh Lc Vit l hnh biu kin ca Lc th cu tinh trn bu tri Tri t. Khc vi Lc th trong c th ch Hn t trn lng con ra. @ H trong vn minh Lc Vit l hnh miu t quy lut vn ng ca Ng tinh trong Thi Dng h (Kim, Mc, Thu, Ho, Th) tng tc vi mt Tri (Dng) v mt trng (m). hnh H trong vn minh Lc Vit khng khc s ghi nhn trong c th ch Hn (Tham kho hnh trn), nhng khc nhau v xut x ci ngun. Trc khi din t ni dung ca H t vn minh Lc Vit, xin c trnh by phng php tnh gi ca m dng lch. m lch chia mt ngy thnh 12 gi. Mi gi m lch bng hai gi dng lch: 1. Gi th sau. 2. Gi th 3. Gi th 4. Gi th 5. Gi th 6. Gi th 7. Gi th 8. Gi th 9. Gi th 10. Gi th
27

nht gi T t 23 gi ngy hm trc n 1 gi ngy hm hai gi Su t 1 n 3 gi. ba gi Dn t 3 n 5 gi. t gi Mo t 5 n 7 gi. nm gi Thn t 7 n 9 gi. su gi T t 9 n 11 gi. by gi Ng t 11 n 13 gi. tm gi Mi t 13 n 15 gi. chn gi Thn t 15 n 17 gi. mi gi Du t 17 n 19 gi.
www.vietnamvanhien.org

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

11. Gi th mi mt gi Tut t 19 n 21 gi. 12. Gi th mi hai gi Hi t 21 n 23 gi. Vi s phn chia thi gian theo m lch ni trn v s nh hng phng v ca Lc th th s vn ng ca cc v sao quen thuc trong Thin vn hc hin i thuc Thi dng h gm: sao Kim, sao Thy, sao Ha, sao Mc, sao Th ln lt xut hin trn bu tri s to ra s ca H nh sau: 1) V tr xut hin ca sao Thy phng Bc trn bu tri Trong ngy: gi th nht (gi T); gi th su (gi T) Trong thng: ngy mng 1, 6, 11, 16, 21, 26. Mt tri, mt Trng gp sao Thy phng Bc. Trong nm: Thng 11, 6. Lc hong hn thy phng Bc. V tr ca sao Thy theo s ca sao Thy trn H (1 6), ng vi phng Bc ca Lc th . 2) V tr xut hin ca sao Ha phng Nam trn bu tri Trong ngy: gi th hai (gi Su); gi th by (gi Ng) Trong thng: ngy 2, 7, 12, 17, 22, 27. Mt Tri, mt Trng gp sao Ha phng Nam. Trong nm: Thng 2, 7. Lc hong hn thy phng Nam. V tr ca sao Ha theo s ca sao Ha trn H (2 7), ng vi phng Nam ca Lc th . 3) V tr xut hin ca sao Mc phng ng trn bu tri Trong ngy: gi th ba (gi Dn); gi th tm (gi Mi). Trong thng: ngy mng 3, 8, 13, 18, 23, 28. Mt Tri, mt Trng gp sao Mc phng ng. Trong nm: thng 3, 8. Lc hong hn thy phng ng. V tr ca sao Mc theo s ca sao Mc trn H (3 8), ng vi phng ng ca Lc th . 4) V tr xut hin ca sao Kim phng Ty trn bu tri Trong ngy: gi th t (gi Mo); gi th chn (gi Thn) Trong thng: ngy mng 4, 9, 14, 19, 24, 29. Mt Tri, mt Trng gp sao Kim phng Ty. Trong nm: thng 4, 9. Lc hong hn thy phng Ty. V tr ca sao Kim theo s ca sao Kim trn H (4 9), ng vi phng Ty ca Lc th . 5) V tr xut hin ca sao Th gia bu tri Trong ngy: gi th nm (gi Thn); gi th mi (gi Du). Trong thng: ngy mng 5, 10, 15, 20, 25, 30. Mt Tri, mt Trng gp sao Th gia. Trong nm: thng 5, 10. Lc hong hn thy gia tri. V tr ca sao Th theo s ca sao Th trn H (5 10), ng vi Lc th gia. (Gs L Vn Qun, Chu Dch v tr quan, NXB Gio dc 1995). Qua on trch dn trn, bn c cng nhn thy rng: nhng ni dung mi m ny hon ton cha h c trong c th ch Hn. Trong cun sch Chu Dch v tr quan, gio s L Vn Qun cng ch a ra ni dung nh trn cho tng hnh Lc th v H mt cch ring r; ng khng c s lin
28 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

h no gia hai hnh ny. Vic lin h gia hai hnh Lc th H v cho rng Lc th phi c trc nh phng v cho H ; H c sau trn c s phng v Lc th, l do ngi vit thc hin. @ Hu thin bt qui nguyn thu ca Lc Vit (i ch Tn Khn) v lin h vi H . y l hnh cn m mc ch ca n l th hin nguyn l tng tc nhng hiu ng v tr ln tri t theo quan nim ca thuyt m Dng Ng hnh c xut x t nn vn minh Lc Vit.

Hnh Hu thin Bt qui nguyn thy Lc Vit

Hu thin bt qui Lc Vit lin h H cu cung Trn c s nhng nguyn l cn khc bit c trnh by trn, bn c so snh nguyn l: Hu thin Bt qui lin h vi H phi hp vi v tr
29 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

biu kin ca Tri t t ti Trung cung, chng s c mt s lin h hp l nh sau:

Hnh H - Hu thin v tri t. Qua hnh trn, xin bn c lu rng: mt phng Hong o chnh l v tr biu kin ca hai cung Thn Tut. By gi chng ta qun xt s trng khp gia Thin bn T Vi v hnh H qua hnh di y.

Hnh thin bn t vi Qua hnh trn, bn c cng thy s trng khp v nguyn tc vn ng ca Ng Hnh trn H v thin bn T Vi. T s lin h nhng hnh trn, chng ta s thy nhng yu t nhm chng minh cho mt gi thuyt cho rng: T Vi chnh l s ng dng nhng tri thc v nhng hiu ng v tr tng tc vi a Cu. Nhng yu t ny l: 1- Hai cung Thn Tut l ni xut pht ca hu ht cc sao trong T Vi chnh l s biu kin qui c ca Mt phng Hong o Tri t. V chng

30

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

ta cng bit rng mt phng Hong o chnh l mt phng biu kin qu o ca cc v sao gn Tri t. 2- Phng php an chm sao T Vi ( tinh) lun bt u (c tnh quy c) cho cc s Cc t cung Dn. Cung Dn l Dng Mc tng ng vi cung Chn ca Hu Thin trn H (Xem hnh trn), tc l chnh gia bu tri. y l v tr Trung Cung ca sao Ng to. Xin xem: Lc Th cu tinh (Hnh trn). (Thi Hng Vng v b n Lc thp hoa gip, Nxb Vn Ho Thng Tin. Ti bn 2002. Gii thiu sch. Trang 51) 3- Khoa Thin vn hc hin i chng minh rng: Qu o cc v sao quan st t tri t c mt hiu ng chuyn dch ngc, sau li vn ng tr li theo chiu chuyn ng ca n. Hiu ng ny to ra do tri t quay quanh mt tri (Cn gi l hin tng qu o chuyn ng o biu kin ca cc v sao quan st t tri t). y cng chnh l nguyn tc tnh i & tiu hn trong T Vi v phng php an sao ca phn ln cc sao trong T Vi (Chuyn theo thng v ngc li theo Gi). Xin xem hnh minh ho di y:

Hnh minh ho qu o chuyn ng o biu kin ca cc v sao quan st t tri t. T liu trong cun Dynamic Astronomy. Tc gi: Robert.T.Dixon. Prentice Hall ternational. Inc.

31

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Hnh minh ho phng php lu i hn trn Thin Bn T Vi (Hiu ng chuyn ng o biu kin. Hu ht phng php an sao T Vi cng c tnh cht chuyn ng o) Nh vy, qua s minh ho trn cho chng ta thy mt s trng khp hp l ca hu ht nhng yu t quan trng c tnh nguyn l ca T Vi vi s vn ng ca cc v sao trn bu tri v s lin h vi cc vn trong hc thut c ng phng: H , Hu thin bt qui Lc Vit... Nh vycng vi nhng yu t ph hp vi tiu ch khoa hc hon ton c c s khoa hc ca mt gi thuyt cho rng: T Vi chnh l mt phng php th hin nhng hiu ng tng tc v tr c tnh qui lut trong s vn ng ca cc v sao trn bu tri vi Tri t v con ngi, c gii thch bng phng php lun ca thuyt m Dng Ng hnh. Nu gi thuyt ny ng v tnh hp l ca cc vn lin quan th y s l s m u cho nhng phng php nghin cu v nhng hiu ng v tr, ngoi nhng hiu ng m nhn loi khm ph, nh: S tng tc ca mt Tri, mt Trng, t trng Tri t... T hiu ng ny v trn c s gi thuyt nu, chng ta s kim nh li hai phng php tnh Nguyt hn ca T Vi l: a) Nm tiu hn u, thng Ging xut pht t v thun theo chiu kim ng h. b) T nm tiu hn tnh ngc n thng sinh v thun n gi sinh. Cc T Vi gia thng a ra c hai phng php ri khuyn co ngi xem ng dng c hai v chng nghim. Nhng v mt l thuyt th phng php b ph hp vi hiu ng trong s chuyn ng ca cc v sao quan st t tri t nu trn. Tt c nhng yu t trn l c s chng minh cho mt
32 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

hiu ng v tr tng tc vi Tri t, c k hiu v qui c ha trong T Vi gy nh hng n con ngi. C s ny ch c chng minh v hon thin khi nguyn l cn ca n c cng nhn l: Hu thin bt qui i ch Tn & Khn lin h vi H . Tt nhin, n thuc v vn minh Lc Vit vi gn 5000 vn hin (Xin xem phn chng minh trong Tm v ci ngun Kinh Dch- Nguyn V Tun Anh. Nxb VHTT ti bn 2002). T c s ny, nh vy chng ta s c mt h qu lin h vi n l: * S lin h nhng hiu ng v tr qua s vn ng ca cc sao gn h mt Tri trong T Vi ch c th thc hin c t vn minh Lc Vit vi s hiu chnh Tn Khn trong Hu thin Bt qui v lin h vi H . iu ny chng t vn minh Hn khng th l ch nhn ca thuyt m Dng Ng hnh v cc hc thut c ng phng. * Trn on lo t khng th l tc gi ca T Vi u s. ng ta ch c cng ph bin T Vi trong vn ha Hn bng ch Hn (l vn t chnh thng v ph bin trong quc Hn vo thi dn Vit mt nc c ngn nm). Bi v, ng ta vo thi Trung c khng th c nhng tri kin thin vn ca nn khoa hc hin i v ca nhng tri kin m chnh nn khoa hc hin i cng cha t ti. Hn na, ng ta khng th lm ra mt gii php ng t mt hnh c trn lng Ra Thn hin ra trn sng Lc (Sic!). * S vn ng ca v tr tng giy, tng pht Ni theo ngn t ca c Thch Ca l tng st na trong khi l s T Vi l nhng k hiu qui c, nn vi mt l s cng ch c gi tr tng i v mt l thuyt. Do chng phi c sai lch trong mt khung nht nh. iu ny, cng gii thch v sao cng d kin: ngy, gi, thng, nm sinh vn c th c nhng sai lch cho tng s phn. Nhng trong iu kin chun v l thuyt, th tnh chnh xc n chi tit khi lun on ca T Vi, cho thy tr tu siu vit ca ngi xa vt qua kh nng nhn thc ca khoa hc hin i. So snh vi T Vi th Thi t cng l mt mn d bo c tnh h thng, qui tc v chun mc, c tham vng d bo tt c cc hin tng x hi v t nhin trn tri t lin quan ti con ngi. Do , Thi t cng to mt nim khc nghit hn v nh mnh tm c x hi. Trong cc trc tc thuc v c hc ng phng, m hu ht u c gn cho cc tc gi thuc vn minh Hoa H th ring c Thi t thn kinh l cun k th duy nht ng dng phng php lun ca tuyt m Dng Ng hnh khng c tc gi thuc nn vn minh Hoa H. Ngi vit cho rng: S khng th c mt lp lun hon chnh v l s sai lm, nu vn cho rng: Thuyt m Dng Ng hnh thuc vn minh Hoa H, nhng cun Thi t li thuc v vn minh Lc Vit. Bi vy, hai nh nghin cu Thi Quang Vit v
33 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

Nguyn on Tun tuy c tng ng khi cho rng: Thi t thn kinh l trc tc ca ngi Vit (Thi t thn kinh, Thi Quang Vit, Nguyn on Tun. Nxb VHDT 2001 - Ti bn 2002 . trang 9), nhng lp lun li khng vng chc khi mc sai lm trn. Thi t thn kinh l cun sch ng dng thun tu, mang tnh d bo tng lai. Tham vng d bo ca Thi t bao trm s vn ng ca v tr m hiu ng ca n nh hng ti mi trng tri t, cho nn mi vn x hi v con ngi. Trong Thi t ng dng phng php lun ca thuyt m Dng Ng hnh v k hiu ca Kinh Dch. So vi T Vi, phng php d on ca Thi t th hin kh r nt cc hiu ng v tr tng tc ln tri t c qui tc, chun mc r rng v cng khng h c ni dung thn quyn. Mt v d cho vn ny l cch tnh mc chun ca Thi t. Theo Thi t, mc chun thi gian c tnh theo Thng c Gip T 10.153.917 trc CN. Cng theo Thi t, cn c tnh mc chun ny v: Nm gi l gc thi gian v c hin tng 7 sao t hi. Tc l tt c Nht Nguyt hp bch v 5 tinh lin chu u hp cung T, cho nn: nm, thng, ngy, gi, thin chnh, ng chnh u ly cung T lm mc hu ht, gi l Thng C Gip T (Thi t thn kinh. Nxb VHDT 1/2001. trang 300) Nh vy, ngay t mc chun u tin cho thy phng php tnh ton ca Thi t c c s l nhng hiu ng v s tng tc v tr. Hiu qu ca phng php tnh Thi t qu l ng kinh ngc, khi cho n nay tnh tin tri l yu cu ca mt l thuyt khoa hc, vn t ra c hiu qu ( trch dn: li d bo thin tai cho nm 2002). Nh c duyn hi ng vi hc gi Nguyn on Tun, c cho xem mt bn vn trong c tnh trc v bit c s tht bi ca tu con thoi Chelinge 13 b chy sau khi ri b phng. T lu, trong cc truyn thuyt dn gian cho rng: Chnh ngi Trng Trnh s dng Thi t d on 500 nm v trc v 500 nm v sau. Hiu qu ca d bo Thi t c truyn tng trong dn gian v cho n ngy nay. Mc d nhng khi nim trong Thi t vn thch tri thc khoa hc hin i, nhng chnh nhng cng thc tnh ton v chun mc, quy tc ca Thi t vi kh nng tin tri ca n, minh chng cho tnh khoa hc v kh nng tn ti ca mt siu l thuyt thng nht v tr. ng thi cng chng t kh nng nhn thc ca con ngi trc nhng yu t t vi tc ng v chi phi ln chnh con ngi. Bi v, ngi ta ch c th lp trnh, qui c v h thng ho tnh ton c nhng trng thi vn ng c tnh quy lut. Khng ai c th tnh trc c vic lm ca thn linh v ma
34 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

qu. Nhng d kin trong Thi t cng h m cho kh nng khm ph s tn ti ca nhng hiu ng v tr tng tc vi tri t, cuc sng, x hi v con ngi m con ngi c th nhn thc c. Kt qu ca kh nng tin tri th hin trong Thi t v T Vi u s, chng t tnh quy lut trong s tng tc ca nhng hiu ng v tr qua nhng quy tc, chun mc ca n. Nh vy, vn cn li s l kh nng nhn thc ca con ngi, trn c s tri thc hin ti hoc s pht trin ca tri thc trong tng lai, c pht hin c nhng hiu ng v tr ang tc ng ln chnh con ngi hay khng? y l mt hin tng rt kh c th chng minh c bng thc nghim trong kh nng ca nn khoa hc hin i. iu ny ch c th chng minh da trn c s nhng mi lin h hp l ca nhng vn v hin tng lin quan. Hay ni mt cch khc: N thun ty mang tnh l thuyt. Nhng cha chng minh c bng thc nghim khng c ngha l nhng hiu ng v tr khng tn ti. Bi v, con ngi cng nh tt c cc sinh vt pht sinh, pht trin v tn ti trn tri t ny, u chu nh hng ca nhng hiu ng v tr v ha nhp vi n. Mt th d trong trng hp ny l: Bn s rt t khi ngh rng bn ang th, mc d khng kh l yu t tn ti ca bn. Do th l mt iu kin cn, ho nhp vi bn ngay t lc bn mi cho i. Nhng khng kh l mt thc th tn ti bn ngoi bn, nn c th cm nhn bng gic quan. Th d khc l: Bn c bao gi cm nhn c lc hp dn hoc nh hng ca t trng tri t ln ngi bn khng? C l ch tr nhng siu nhn, cn tnh trng ph bin, trong c c ti cu tr li s l: Khng cm nhn c iu ny. Bn ch c th nhn thc c t trng v lc ht ca tri t qua cc hin tng lin quan v l mt thc t c khoa hc hin i chng minh. Theo truyn thuyt, vic chng minh khoa hc cho s tc ng ca lc hp dn c ngh n, khi qu to ri xung ci u v i ca nh bc hc Newton vo th k XVII. Hng ngn nm tri qua, hng triu qu to ri... Nhng ch n khi n ri vo u nh bc hc Newton, nhn loi mi pht hin ra lc hp dn. Tht l may, nu qu to thin thn ri xung u mt con b, th c l n by gi ngi ta vn cha tin l c sc ht tri t. Con ngi bit c lc t trng v lc hp dn, nhng vn khng cm nhn c, v pht sinh, pht trin, tn ti v ho nhp trong . Tng t nh vy, nhng hiu ng v tr khc ang tc ng ln con ngi, cng s khng cm nhn c. Nh vy, vi gi thuyt cho rng: T Vi v tt c nhng khoa d on ng phng ni chung c phng php, chun mc, h thng v qui tc l nhng hiu ng v tr tc ng c tnh quy lut ln con ngi to nn kh nng tin tri cho s phn con ngi, th vn rt cn v v rt nghim tc cho vic l gii cu hi t ngn xa ca con ngi: nh mnh c tht hay khng? s l: Nhng hiu ng c tc ng ln trng thi thc ca con ngi hay khng? Bi vy, vn cn bn sau y s l: bn
35 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

cht ca thc trong s tng tc vi hiu ng v tr. y l mt yu t rt cn bn to nn chic cha kho m cnh ca b n ca nh Mnh.

Khi nim v vn

Qua truyn thuyt th: K t khi nhng li tin tri xut hin trong vn minh nhn loi c ngn nm, sau mi thy lch s nhn loi ghi nhn t tng minh trit. Cng hng ngn nm qua i... c nhiu cch gii thch khc nhau v v tr v con ngi. Nhng hu ht cc trng phi trit hc hin i u phn bit trng thi thc (hoc tinh thn) v vt cht. thc l khi nim cho mt dng tn ti phi vt cht. Bi vy, nu tiu ch khoa hc hin i cho rng: mt l thuyt khoa hc phi c tnh quy lut v c kh nng tin tri th t lun im khoa hc v gi thit v tnh quy lut ca nhng hiu ng v tr tc ng ln con ngi vn s c t ra l: Nhng hiu ng ny c tc ng ln thc con ngi hay khng? Hay ni mt cch khc: Nhng quy lut vt l c tng tc vi thc khng? A- Nu cu tr li l C. Th bn cht ca thc mang thuc tnh vt cht. Nh vy s phn bit gia vt cht v thc l mt sai lm. B- Nu cu tr li l Khng. Th tt c cc quy lut vt l th hin s tng tc ca vt cht u khng th tn ti, khi c s tc ng ca thc vn c coi l mt dng tn ti phi vt cht tt yu s khng c kh nng tin tri.
36 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

C- Trong minh trit ng phng c t vn v mt dng tn ti khng phi c, khng phi khng th y chnh l th khi nguyn ca v tr. Phi chng y chnh l bn tnh chn nh, tnh thy theo khi nim ca Pht Gio? Vy bn cht ca thc l g? Tnh Phi vt cht ca thc c cc trng phi trit hc khc nhau tha nhn. Nh vy, vi khi nim ny th tt c cc quy lut vt l trong c nhng hiu ng v tr s khng c s tng tc vi thc. Lc ny, thc l mt ch th tn ti c lp vi vt cht v l mt ch th c kh nng chi phi cc quy lut vt l? Nh vy, vi khi nim v thc nh trn v trn c s tiu ch khoa hc v kh nng tin tri, th kh nng tin tri s khng thc hin c. Bi v ngoi nhng hiu ng v tr tng tc c quy lut vi s tn ti c thuc tnh vt cht ca con ngi c th tin tri th vn nh mnh s phi tnh n mt hiu ng ca thc phi vt cht v khng chu chi phi bi nhng qui lut vt l ca vt cht. l nguyn nhn t nht v mt l thuyt kh nng tin tri s khng thc hin c v mi quy lut ca t nhin to nn tri thc nhn loi hin i s sp ... Nhng thc t kh nng tin tri vn ang hin hu v tn ti t ngn i. Trong tn ti nhng phng php tin tri c h thng, c qui lut v khch quan dn chng l T Vi, T Bnh... Nh vy, s tn ti v hiu qu ca cc phng php c kh nng tin tri tri hng ngn nm, t n ph nhn khi nim thc l mt th tn ti phi vt cht. Hay ni mt cch khc: thc phi chu s tc ng ca nhng quy lut vt l m loi ngi khm ph ra hoc cha khm ph ra. Nhng nu thc khng th phi vt cht th con ngi rt cc ch l robot cao cp chng? Thc t chng minh khng phi nh vy, cho d t duy ( thc, tinh thn) c tnh quy lut v c nhng thuc tnh vt cht th vn hp l tip theo s l: Ci g nhn thc tnh qui lut ? Ngi vit xin c trnh by mt nhn xt ring ca mnh v t vn , c th coi l mt gi thuyt sau y: "Trong giai on u ca s hnh thnh Thi Dng H tc l vo giai on cha h c mt phn t hu c no xut hin trn tri t m u cho s sng th tt c t nhng vn ng khi u cho mt qu trnh pht trin, tin ho ca t nhin trn tri t u nh hng ca nhng hiu ng tng tc t v tr. Chnh nhng hiu ng tng tc t v tr ny nh hng v chi phi qu trnh tin ho ca vt cht c th l trn tri t t v c n hu c, t n gin n phc tp cho n khi hnh thnh nhng sinh vt cao cp trn tri t hin nay, trong c con ngi. Do , tt c nhng s hin hu d n gin hay phc tp, d sinh vt bc thp hay cao
37 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

trn tri t, u tn ti v pht trin trong tnh tt yu hin hu ca nhng hiu ng v tr v ho nhp cn i vi nhng hiu ng , ngay t nhng t bo sng u tin. Loi ngi cng ch l mt hin tng tn ti hu hn trong qu trnh vn ng tng tc v tn ca v tr. Do , s tc ng mang tnh quy lut ca nhng hiu ng v tr ln chnh con ngi (bao gm c nhng gi tr nhn thc v s vn ng t duy, vn l h qu ca cc hiu ng trn) phi l mt thc t hin hu v lin tc. Nu nhng vn t ra theo gi thuyt trn khng phi l mt thc t hin hu; tc l s vn ng ca tm l, t duy, nhng gi tr nhn thc... gi chung l nhng gi tr tinh thn ca con ngi, tch ri hoc khng chu s tc ng ca nhng hiu ng v tr, th s ph nhn ny s dn n tnh hp l tip theo ca n l: Tha nhn mt s tn ti thot thai t t nhin v tr thnh phi t nhin (xut pht t vt cht v phi vt cht), khng nm trong s chi phi ca t nhin v tch ri t nhin tm c v tr. Nu s tn ti phi t nhin c tht v hin hu trong con ngi, th chnh l con ng dn ti nim v Thng . V theo truyn thuyt, ch c Thng mi khng chu s tng tc ca t nhin. iu ny khng thuc v nhng lun im nhn danh khoa hc v lun ny s kt thc y. V nh Mnh s khng c tht m tu thuc vo ch ca ng Ti Cao. Nu t vn : thc c trc th cu hi t ra tip theo s l: Ti sao ci c trc li to ra nhng qui lut vt l nh th ny ch khng nh th kia? Ti sao n khng to ra mt th gii ngay nh by gi m li phi t mt nn vn minh thp v pht trin nh hin nay? y cng l vn t ra trong cun Thng v khoa hc v c gii thch rng: Thng ton nng sp t v tr nh hin nay vi nhng qui lut ca n? Nhng khi t vn nh vy, bn thn ngi Jean Guitton ng tc gi, vin s Hn lm vin Php Quc cng cha chng minh c s hin hu ca Thng . Lp lun ca ng trong sut cun sch ch c th coi l mt cch t vn , khi tri thc khoa hc hin i cn khim khuyt cch gii thch s khi nguyn ca v tr. Khi cc nh khoa hc tin vo th gii vi m ca vt cht th h cht nhn ra rng: Hnh nh vt cht bin mt, hnh nh s tng tc ca cc ht lng t trong cc th nghim tu thuc vo cch ngh ca con ngi trc tip th nghim n? y, ti khng h c t vn ci g c trc (vt cht hay tinh thn) m cc trng phi trit hc hin i thng ni ti, m ch t vn Bn cht ca thc l g. Nhng vi tt c nhng hin tng v gi thuyt nu trn th: Phi chng s phn bit gia thc phi vt cht v vt cht l mt sai lm. Phi chng s khi nguyn ca v tr khng c s phn bit ny v n c bt u bng mt th nguyn thu thng nht?

38

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

SW. Hawking vit trong cun Lc s thi gian ni ting ca ng nh sau: "Nhng trong qu trnh tm kim mt l thuyt thng nht hon chnh nh vy, li vp phi mt nghch l rt c bn. Nhng nim v cc l thuyt khoa hc c phc ra trn xem rng chng ta l nhng sinh vt c l tr t do quan st v tr theo ca chng ta v rt ra nhng suy din logic t nhng ci m chng ta nhn thy. Trong mt s nh th, s l hp l nu cho rng chng ta ngy cng tin gn ti cc quy lut iu khin v tr. Nhng nu qu thc c mt l thuyt thng nht hon chnh, th n cng s c th quyt nh nhng hnh ng ca chng ta. V nh vy t bn thn l thuyt s quyt nh kt qu vic tm kim l thuyt y ca chng ta! Hn na, ti sao n s quyt nh rng chng ta s i ti nhng quyt nh ng t nhng iu quan st c? Hay l ti sao n khng th quyt nh chng ta rt ra nhng quyt nh sai? Hay l khng c kt lun no ht" Qua trch dn trn chng ta thy rng: Nu thc phi vt cht tc l khng chu s tng tc ca vt cht, nh SW. Hawking vit: Chng ta l nhng sinh vt c l tr t do quan st v tr theo ca chng ta v rt ra nhng suy din logic t nhng ci m chng ta nhn thy. Th khng th c mt quy lut thng nht v tr, m ch c th: ngy cng tin gn ti cc quy lut iu khin v tr. Nu thc c thuc tnh vt cht v chu s tng tc ca cc qui lut vt l th s c kh nng tn ti mt l thuyt thng nht v tr m SW. Hawking vit: Nhng nu qu thc c mt l thuyt thng nht hon chnh, th n cng s c th quyt nh nhng hnh ng ca chng ta. V nh vy t bn thn l thuyt s quyt nh kt qu vic tm kim l thuyt y ca chng ta! Nh vy, vic tm hiu bn cht ca thc thc s l mt iu quan trng trong s pht trin nhng giai on tip theo ca khoa hc, h m bc mn huyn b ca nh mnh. Ch c hai dng tn ti ca thc: 1- Phi vt cht: Nu thc l dng tn ti phi vt cht: Nhng sinh vt c l tr t do quan st v tr theo ca chng ta v rt ra nhng suy lun logic th ch c kh nng Tin gn ti cc quy lut iu khin v tr. Trong trng hp ny, s khng th c kh nng tin tri theo nhng phng php c tnh quy lut v tc ng ln vt cht. y chnh l tin dn n Thng . Vn s c kt thc: Khng c nh Mnh.
39 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

2- thc l mt dng vn ng ca vt cht: Trng hp ny thc chu s tng tc mang tnh quy lut, m nhn loi khm ph trong hin ti hoc c th khm ph trong tng lai: Vi dng tn ti ny th thc v nhng hin tng lin quan n n: T duy, tnh cm, tim thc, v thc, trc gic, cm gic.... u c thuc tnh vt cht v chu s tng tc c tnh quy lut c th tin tri. Nh vy: nh mnh ang hin hu v chi phi c thc con ngi. y cng l iu m SW. Hawking vit: Nhng nu qu thc c mt l thuyt thng nht hon chnh, th n cng s c th quyt nh nhng hnh ng ca chng ta. V nh vy t bn thn l thuyt s quyt nh kt qu vic tm kim l thuyt y ca chng ta. Ni theo cch khc: thc c thuc tnh vt cht v chu s tng tc ca nhng quy lut vt l. Trong trng hp ny th chng ta c th tm c l thuyt thng nht v tr m theo SW. Hawking l: Nu nhng qui lut v tr dn chng ta n iu . Nhng chnh v vy vn rt ro v hp l tip tc t ra trong trng hp mt l thuyt thng nht v tr tn ti trn thc t s l: Nu thc c thuc tnh vt cht v chu s tng tc v vn ng mt cch c qui lut th ci g s nhn thc c iu ? T mt ci nhn khoa hc, c l rt kh hay ni chnh xc hn khng th chng minh c rng: C mt dng tn ti phi vt cht, nhng li cha ng nng lng tc ng tr li vt cht. iu n gin nht l: Nu c mt s tn ti phi vt cht, nhng c kh nng tc ng tr li vt cht th mi nh lut vt l tin tin nht ca nhn loi hin nay v c kh nng pht trin ca n trong tng lai s v ngha, khi n cn phi tnh n s tc ng ca s tn ti phi vt cht m khng th kim chng. Hay ni mt cch khc: Ton b tri thc khoa hc ca nhn loi hin i s sp . Hin nhin bn c cng thy iu ny l v l! Nhng qui lut vt l ang tn ti trn thc t v con ngi ng dng trong i sng. Nhng iu ny cn phi gii quyt hp l v mt l thuyt cho bn cht ca thc v s tng tc ca n vi t nhin. Cc nh khoa hc hin i chng minh c rng: vt cht c th chuyn ho thnh nng lng v ngc li. Nng

40

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

lng l mt thuc tnh ca vt cht, ch khng h c mt dng tn ti phi vt cht. Ngi vit hy vng rng trong tng lai gn, con ngi s c kh nng minh chng c s tng tc ca nhng hiu ng v tr ln nhng trng thi tm l, kh nng nhn thc, t duy... Hin nay xut hin nhng gi thuyt gn gi hoc s dn n s hp l cho mt h lun nhm minh chng cho s tng tc ca nhng hiu ng v tr trn a cu v cuc sng con ngi. Trong bo Tui tr ch nht s ra ngy 22/9/2002, trong mc Lang thang trn Internet, trang 22. Minh Hy-VnExpress (Theo DPA), vit: thc l mt thuc tnh ca sng radio trong no? Nh tm l hc Anh Johnjoe McFaddan cho rng thc con ngi xut hin nh mt thuc tnh ca sng radio trong no b, nh con ngi c th nhn thc c s tn ti ca chnh mnh. L thuyt ca McFaddan ang gy tranh ci v ngi ta rt kh hiu ti sao sng radio (do cht xm ca no b tit ra) li c th thc c chnh n v qu trnh t thc ny din ra nh th no. Tuy nhin, nu chp nhn thuyt ca McFaddan th ta c th gii thch c cc hot ng n nay vn c xem l phi vt cht ca thc bng cc qu trnh l ho, hoc t ra l to cu ni gia cc qu trnh phi vt cht vi cc qu trnh vt cht. Trong mt thng bo mi y McFaddan gii thch rng thc l mt dng xut hin c bit ca sng radio m nh trung tm nhn bit trong no b t quan st c cc hot ng ca chnh n. L thuyt ca Mcfaddan trn y, cho thy s vn ng ca thc c thuc tnh vt cht. Nh vy, t l thuyt ny dn n kh nng nhn thc v nhng hot ng khc thuc tm l, t duy, s nhn thc... s phi chu nhng hiu ng v tr ch l mt khong cch ngn. on trch dn tip theo y, cho thy ngay c v thc ca con ngi cng th hin s tng tc mang thuc tnh vt cht: "Cc nh khoa hc M pht trin mt loi cng ngh mi c th t gic ngay c nhng k ni di thnh thn nht. Cng ngh c vn no ny s chng minh c mt nghi phm l v ti hay khng. Thng thng, thit b pht hin ni di s ghi li nhng phn ng c th ca ngi tnh nghi khi anh ta tr li cht vn, chng hn m hi hay tng nhp tim. Vn l ch nhng k ni di thnh tho c th kim sot nhng biu hin ny trc khi my ghi th pht hin ra. Song, iu s khng th xy ra trong mt cuc kim tra ly vn no, Farwell, trng nhm khoa hc ti Phng th nghim vn no c tr s ti Washington, cho
41 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

bit: Cng ngh ny s dng cc sng no o ci m gi Farwell gi l nhn thc a-ha. Trong th nghim, nghi phm eo mt tai nghe c gn sensor o hot ng ca no khi no tip xc vi mt hnh nh c lin quan n ti phm. Nu no nhn ra mt t hay mt bc tranh quen thuc, n s gii phng mt s sng v thc m Farwell gi l mt P 300/MEREM. Nh th, nh iu tra s bit liu ghi phm c mt ti ni xy ra v vic hay khng. Con ngi ghi nh nhng s kin chnh trong i h, nhng tn git ngi hng lot cng khng phi l ngoi l, Farwell ni: chng c xu hng lu li chc chn trong no. Theo VnExpress 10/3/2004 Nh vy, nu v thc khng c thuc tnh vt cht th s khng th c s tng tc vi cc phng tin khm ph mi. S chng minh nhng hiu ng v tr tc ng ln chnh con ngi v tt c nhng g lin quan n con ngi, bao gm c nhng s vn ng ca t duy, s ch chng minh c trn c s mt s hp l trong vic l gii cc vn v hin tng lin quan. Nhng ngay y, gi thuyt v thuc tnh vt cht ca thc cho d cha c cng nhn th vn s c coi nh l mt tin , gii thch cc hin tng lin quan n lun c t ra y: nh mnh c tht hay khng? Bi v vi gi thuyt ny th nhng hiu ng v tr tng tc vi thc s l mt s tn ti khch quan c tnh quy lut. Do , n l i tc thuc v kh nng nhn thc ca con ngi. V vn vn cn tip tc l: Ci g nhn thc iu , khi thc c thuc tnh vt cht v chu s tng tc? T gi thuyt trn, c th t vn : Phi chng chnh s tng tc ca nhng hiu ng v tr c tnh quy lut, c pht hin t nn vn minh ng phng v th hin trong cc cun k th ca nn vn minh ny. H qu ca tri thc t c ca con ngi v qui lut nhng hiu ng v tr tc ng ln tri t v con ngi, c th hin trong Thi t v T Vi... iu ny gii thch tnh quy tc, tnh h thng, tnh khch quan trong Thi t, T Vi v kh nng tin tri ca n khi con ngi nhn thc c qui lut ca t nhin. y chnh l ngun gc ca nn minh trit ng phng, khi hng con ngi sng thun theo qui lut ca tri t, ho nhp vi thin nhin, c s ca nn vn hin Lc Vit. Kh nng tin tri l mt chng c ng tin cy thm nh mt l thuyt khoa hc. Trong cun Lc s thi gian (SW. Hawking) rt nhiu ln ni n tnh tin tri nh mt bng chng
42 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

khoa hc ca cc hc thuyt khoa hc hin i. Trong phn kt lun, tc gi vit: Nhiu l thuyt trc y nhm m t v gii thch v tr gn lin vi tng cho rng cc s c v hin tng thin nhin u iu hnh bi thn linh, do mang sc thi cm tnh v khng c kh nng tin on. C mt iu ng tic l: C Thi t, T Vi u ch l nhng phng php ng dng cho kh nng tin tri. Mc d chng c y nhng yu t khoa hc (tnh khch quan, tnh h thng, tnh quy lut, tnh tin tri), nhng cng chung s phn vi tt c nhng phng php ng dng khc c phng php lun lin quan n thuyt m Dng Ng hnh: Chng thiu mt h lun lin h vi hc thuyt ny. iu ny chng t Thi t, T Vi ch l phn cn li ca mt nn vn minh b hu dit, nn b tht truyn. Nhng n y, mt vn t ra v cn nhc li l: Nu tt c trng thi cm xc, t duy.... u l s tng giao c thuc tnh vt cht th ci g nhn bit iu ? K l thay! iu ny c c Thch Ca Mu Ni ging r trong tng kinh ni ting: Thn ch Pht nh Th lng Nghim. o ca vt l ni ting ca ng: c trng ca nn vt l hin i ca th k 20 l s tm kim ngun gc khi thu ca vt cht, c tm ra nhng ht c bn cui cng to nn nguyn t. Th nhng khi cnh ca cui cng m ra thy b mt tht ca vt cht, nh vt l pht hin vt cht hnh nh khng phi do nhng ht cng chc to thnh na, m n ch l dng xut hin ca mt thc ti khc. V th m vt cht mang nhng tnh cht hu nh i nghch nhau, n va lin tc va phi lin tc, va hin hu va phi hin hu, dng xut hin ca n ty theo cch quan st ca con ngi. Nhng tnh cht l lng a ngnh vt l vo thng ca ng ca trit hc. Nn vt l hin i va thng nht v l gii nhiu khi nim c bn ca trit hc, va ra nhng cu hi ln ca loi ngi m cc nh o hc xa tng kt. V k l thay! Nhng pht hin hin nay ca nn vt l hin i khng khc bao nhiu vi cc kt lun ca cc thnh nhn xa. Nh vy, vi on trch dn trn, chng ta cng thy c: Chnh nn minh trit ng phng s l cu cnh hoc ch t cng c th l cu cnh ca khoa hc hin i. Bi v, khoa hc hin i vi t duy thc s cu th, n lun i hi nhn thy, chng nghim thy. N thy v c th s thy tt c nhng ci hin hu vn ng v tng tc ca vt cht, k c s vn
43 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

ng ca t duy ca chnh con ngi. Hay ni theo cch khc: Nu thc l mt trng thi vn ng c thuc tnh vt cht th ci g s nhn thc c iu ? Phn tip theo y s l mt phn trong tng kinh ni ting ca c Thch Ca Mu Ni chng ta cng nhau tham kho v li minh ging ca c Pht v tnh nhn bit tt c nhng ci g con ngi thy v c th thy trong tng lai. Hay ni mt cch khc: c Pht gii thch ci g nhn bit c khi thc c thuc tnh vt cht.

Nhng on di y c trch dn trong Kinh Th lng nghim trc ch do thnh hi Pht gio T/p HCM xut bn 1994. on III- Ch hai mn cn bn chia ring m ng c Pht bo Anan: Tt c chng sinh t v thy n nay, cc th in o ging nghip t nhin nhm li nh chm c xoa. Cc ngi tu hnh khng thnh c o V Thng B , m ch thnh Thanh Vn, Duyn gic, ngoi o, ch thin, ma Vng v quyn thuc ca ma, u chng bit hai mn cn bn, t tp sai lm. Cng nh nu ct mun thnh cm th d tri qua nhiu kip trn khng th c. Th no l hai th cn bn? Anan! Mt l cn bn sinh t t v thu. Chnh hin nay ng v chng sanh ang dng tm phan duyn lm t tnh. Hai l B Nit Bn nguyn th thanh tnh t v thu, tc l ci thc tinh nguyn minh ny, nn trn ngy trong ng dng m chng t bit, ung tri vo trong cc ci. * Qua on trch dn trn, cc bn cng nhn thy rng: c Pht khng nh tnh cn bn t v thu v nhc ti nguyn th thanh tnh t v thu, tc l nhc ti s khi nguyn ca v tr. on IV - Nng ci thy gn ci tm Anan, nay ng mun bit con ng tu thin nh mong ra khi sanh t, ti li hi ng... Lin khi y c Nh Lai a cnh tay sc vng co nm ngn li hi ng A Nan: Nay ng c thy chng? Anan tha: Thy

44

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Pht hi: ng thy ci g? Anan tha: Con thy Nh Lai a cnh tay, co nm ngn li thnh nm tay sng chi chiu vo tm mt ca con. Pht hi: ng ly ci g thy? Anan tha: Con v c i chng u dng mt thy. Pht bo Anan: Nay ng tr li ti hi. Nay Nh Lai co nm ngn tay li thnh nm tay sng chi chiu vo tm mt ng, mt ng c th thy. Vy ng ly ci g lm tm bit c nm tay sng chi ca ti? Anan tha: Hm nay c Pht Nh Lai gn hi tm ch no? Con dng tm suy xt tt cng tm kim, tc l ci suy ngh , con cho l tm ca con. * Ngi Anan cho rng suy ngh (T duy thc: phi vt cht theo quan nim hin i ph bin) l tm. on V - Ch ci hay suy ngh c tht th Tit 1 - Bc i hay suy ngh Pht bo: Sai ri Anan! Ci ny chng phi tm ca ng! Anan git mnh, ri ch ngi ng dy, chp tay bch c Pht: Ci ny chng phi tm con. Vy nn gi n l ci g?" Pht bo Anan: Ci ny l nhng tng tng h vng ca tin trn, lm m lm chn tnh ca ng. Do ng t v thy n nay, nhn gic lm con, b mt chn tnh bn nguyn thng tr nn phi chu lun chuyn. * on ny bn c cng nhn thy c Pht khng cho thc l Tm v xc nh thuc tnh vt cht ca thc qua cu: Nhng tng tng h vng ca tin trn. Tit 2 - Cu xin ch dy ng Anan bch Pht: Bch c Th Tn! Con l em yu ca Pht. V tm mn Pht nn con xut gia. Tm con chng ring g cng dng c Nh Lai, cho n tri khp hng h sa s ci nc phng th ch Pht v Thin Tri thc, pht tm i dng mnh nh lm tt c cc php s kh lm, con u dng tm ny. Du cho con c hy bng chnh php, b mt cn lnh
45 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

cng t tm ny. Nu Pht pht minh n chng phi tm, ho ra con khng c tm, ng nh cy t. V ngoi ci hiu bit ny ra con khng cn g na. Ti sao c Pht Nh Lai bo ci y chng phi l tm? Con tht kinh s v trong i chng y u nghi ng. Ci mong c T Bi m lng ch dy cho k cha ng! Qua on trch dn trn ngi vit nhn thy rng: thc v nhng hin tng lin quan u c thuc tnh vt cht. Hay ni mt cch khc: thc v nhng hin tng lin quan u l s tng tc kt hp ca vt cht, m din t theo Pht php th chng u do nhn duyn gi tm khng phi tht tnh, khng phi l tnh nhn bit. Tc l chng chu s tng tc mang thuc tnh ca vt cht. S tng tc ny c tnh quy lut c kh nng nhn thc c v s tin tri trn c s nhn thc . Chnh s tng tc v thng ny, m c Pht gi l nhng tng tng h vng ca tin trn. y chnh l yu t nh Mnh ca th nhn. Nhng vn ny l: Nu ngay c thc v nhng hin tng lin quan u c thuc tnh vt cht m ngi A Nan gi l : ng nh cy t. V ngoi ci hiu bit ny ra con khng cn g na th ci g s nhn bit nhng thuc tnh vt cht . y cng l iu m c Th Tn ch dy t hng ngn nm trc. y cng l cu tr li: C hay khng mt l thuyt thng nht v tr m S. Hawking t cu hi v cng l cu tr li: nh mnh c tht hay khng? Chng ta xem tip nhng on trch dn sau y trong kinh Lng Nghim: Tit 3 - Chnh ch ton tnh By gi c Th tn mun ch dy ng Anan v i chng, khin cho tm vo V sanh php nhn, nn trn ta S t xoa u ng Anan m bo rng: Nh Lai thng ni: Cc php sanh ra ch t tm hin. Tt c nhn qu th gii vi trn nhn ni tm m thnh th. Ny Anan, nh tt c s vt c ra trn th gii trong y t ngn c, si dy v ci gt... tm ci ngun ca n u c th tnh, du cho n h khng cng c tn gi v tng mo. Hung chi tm thanh tnh sng sut nhim mu ny l tm tnh ca tt c m t khng th tnh hay sao? Nu ng chp nht ci phn bit hiu bit quyt cho l tm, th tm ny khi ri tt c cc trn sc, hng, v, xc ring c ton tnh. Nh nay ng nng ni nghe php ca ti, y t nhn ni ting m c phn bit. Du cho dt ht tt c thy nghe hiu bit, gi ci thm lng l bn trong vn cn l vic phn bit bng dng ca php trn. Chng phi ti bo ng chp l chng phi tm, nhng ng i vi tm ny phi chn chn v xt cho k. Nu ri tin trn m c tnh phn bit, tc tht l tm ng. Nn tnh phn bit ri tin trn khng c tht th th l vic
46 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

phn bit bng dng ca tin trn. Trn th chng phi thng tr, nu khi n bin dit th tm ny ng vi lng ra sng th, t php thn ca ng cng ng vi on dit. Vy ng ly ci g tu chng V sanh php nhn? Qua on trch dn trn, chng t c Pht ch thng ra rng: 1- Tnh thy c th tnh v l mt thc ti. Cu: Hung chi tm thanh tnh sng sut nhim mu ny l tm tnh ca tt c m t khng th tnh hay sao? chng t iu ny. 2- S tn ti ca thc mang thuc tnh vt cht. Ngi ni: Nu tnh phn bit ri tin trn m khng c tht th th l vic phn bit ca tin trn. y c l khng phi bn su, v ai cng hiu rng khi nim tht th chnh l cch gi khc ca s tn ti c thuc tnh vt cht: Ri tin trn khng c tht th th ch l s phn bit gia C v Khng, tc l Vic phn bit bng dng ca tin trn. Chnh v vy, c Th Tn ch ra: khi mt dng tn ti ca vt cht tan bin Trn chng thng tr nu khi n bin dit... th ci Tm Khng i i vi ci C ca vt cht cng s bin mt. Ngi ch thng l mt s sai lm nu cho rng: Tm vn khng khi i i vi vt cht v s tng tc ca n vn c th ...tm ny ng vi lng ra sng th..., tc l khng c tht. n y, ngi vit cng xin lu vi bn c l ch Tm m c Pht ni khng ng ngha vi ch Tm trong cm t duy tm thng dng. Ngay c cu trong kinh Pht Vn php duy tm bin hin cng khng h ng ngha vi khi nim duy tm trong trit hc hin i. Ch Tm trong Pht hc ch tnh nhn bit trong mi mt con ngi, m mt trong nhiu ngha ca n c th hiu l trng thi phi thc, ch khng phi l phi vt cht. Nhng Tm tnh nhn bit tnh thy l g? N c s tng tc hay khng i vi quy lut vn ng ca vt cht? Nu ni l C th y ch l tn gi khc ca thc vi khi nim phi vt cht y nht ca n t trc n nay. Trong trng hp ny nh mnh s khng c tht. Mi gi tr tin tri s khng tn ti, mi l thuyt khoa hc v i nht s sp . Bi v lc khoa hc ch cn mang tnh thc chng v kinh nghim. Nhng nu ni l Khng th ci g s nhn bit tt c nhng quy lut vn ng ca vt cht? May mn thay! c Nh Lai khai ng iu ny. Chng ta s tip t qun xt nhng on kinh tip theo y: on VI - Hin by tnh thy chng phi mt Tit 1- Trch nghe nhiu
47 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

By gi ng Anan v i chng im lng, ng ngc. Pht bo ng Anan: Tt c cc ngi tu hnh trn th gian, hin tin tuy c Cu th nh m chng c lu tn thnh A la hn, u do chp vng tng sinh t ny lm cho l chn tht. Th nn, nay ng tuy hc rng nghe nhiu m chng thnh thnh qu. Tit 2- By chng cu ch dy ng Anan tha: ... Bch c Th Tn ! Nay chng con b hai th chng tri buc, do chng bit tm tnh vng lng thng hng. Ci xin c Nh Lai thng xt k ngho kh ny pht tm khi nhim mu sng sut m by con mt o ca chng con. Tit 3- Phng quang tiu biu ni php Khi y t ch vn trn ngc ca c Nh Lai phng ra ho quang bu. Ho quang y rc r c trm ngn mu sc sng khp mt lc c 10 phng th gii ca Pht nh s vi trn, rt khp trn nh ca cc c Nh Lai cc ci nc 10 phng v xoay v soi n ng Anan v c i chng. Pht bo ng Anan rng: Nay ti v ng m dng o php trng ln, cng khin cho tt c chng sinh 10 phng c tm tnh nhim mu, su kn trong sch sng sut v con mt o thanh tnh. * Cc on trch dn trn c th coi nh l s t vn ca c Pht vi chng t v bn cht ca Tm, m din t theo mt cch khc: Nu thc c thuc tnh vt cht th ci g nhn thc iu ? . Cc on trch sau y, c Pht ch r iu ny. Tit 4 - Ch chnh ci thy l Tm a) Ly nm tay l cho ci thy Anan! Trc ng tr li ti l thy c nm tay sng chi, vy nm tay ny nhn u m c? ng em g thy? ng Anan tha: Do ton thn Pht nh Dim Ph sng chi ngi dng ni bu, t thanh tnh sanh ra sng chi. Con tht dng mt xem thy nm ngn tay ca Pht co li a cho ngi xem, nn c tng nm tay. Pht bo Anan: Hm nay Nh Lai tht bo ng: Nhng ngi c tr thit yu phi dng th d m c khai ng. Anan! Th d nh nm tay ca ti, nu khng c bn tay th chng thnh nm tay. Nu khng c con mt ca

48

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

ng th khng thnh ci thy ca ng. Ly con mt ca ng so vi nm tay ca ti, ngha y c ng khng? Anan tha: Bch Th Tn! ng nh vy. Nu khng c con mt ca con th ci thy ca con khng thnh. Ly con mt ca con em so snh vi lm tay ca c Nh Lai ngha y ng nhau. * Pht th d v nhng iu kin nhn bit: Mt, nm tay.... b) - Ch ci thy ti khng phi khng c thy Pht bo Anan: ng ni ng nhau ngha khng ng. V sao? Nh ngi khng bn tay, nm tay hn l khng. Cn ngi khng con mt hon ton khng phi h khng c ci thy. Bi ti sao? ng th ra ng hi nhng ngi m mt: Anh c thy g chng? Cc ngi m kia t s p vi ng: Nay i trc mt ti ch thy ti en, li khng thy g khc. Dng ngha y qun xt th tin trn t ti ch ci thy u c thiu km. * Pht ch r s sai khc gia phng tin nhn bit (mt) v i tng nhn bit (nm tay) vn c thuc tnh vt cht vi tnh Thy. c) Dng n so vi con mt hin by ci thy * Nghi thy ti chng phi l thy ng Anan tha: Nhng ngi m trc mt h ch thy ti en u gi l thy? d) D ti sng khng khc, ch ci thy l tm Pht bo Anan: Nhng ngi m ch thy ti en, cng vi nhng ngi mt sng trong phng ti, hai ci ti khc nhau hay khng khc? - Bch c Th Tn, ng nh vy! Ngi sng trong ch ti cng vi ngi m thy ti, hai ci ti khng khc. Anan! Nu ngi m bng nhin c sng mt, i vi tin trn thy cc sc tng gi l mt thy. Ngi sng trong nh ti, bng c n sng cng i vi tin trn thy cc sc tng, l ng phi chng gi l n thy? Nu n thy th n chnh l ci thy t chng gi l n. Li na, nu n thy th chng can h g n vic ca ng. Th nn phi bit n hay hin sc, cn ci thy l mt chng phi n. Mt hay hin sc cn ci thy l tm chng phi mt.

49

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

ng Anan v i chng tuy c nghe li m ming vn lng thinh, tm cha khai ng, cn mong c Nh Lai dng li lnh ch dy thm, nn chp tay lng lng trng ch Pht xt thng dy bo. * Qua on trch dn trn, cho thy c Pht ch ra rng: C s phn bit gia iu kin nhn bit v tnh nhn bit. iu kin nhn bit m Ngi th d trn gm: phng tin nhn bit (con mt, ngn n...) v i tng nhn bit: Nm tay ca Ngi... Phng tin nhn bit v i tng nhn bit c th thay i (Cnh gii tin trn tr v dit) Nhng tnh nhn bit khng thay i khi c y iu kin nhn bit. Bi vy, nu chng ta t v d: Vt th i vi tc nh sng, con ngi c thy khng? Cu hi ny ging nh: Vi cuc sng con ngi cch y 100 nm, nu c ngi hi: Vi khong cch 100 cy s, con ngi c nhn thy nhau c khng?. Vo thi im khng thi gian cch y 100 nm, cu tr li s l Khng! v thiu phng tin nhn bit. Nhng thi im khng, thi gian hin ti, cu tr li s l C! V con ngi c y phng tin nhn bit. Do , khi t vn mt vt th i vi tc ln hn tc nh sng (i tng nhn bit) th nhng trng hp khng c phng tin nhn bit cu tr li s l Khng th thy!. Nh vy, vn : C hay khng nhn bit c (Thy c) ch ph thuc vo phng tin nhn bit. Cn vn m c Thch Ca ch dy trong Kinh Lng Nghim l tnh nhn bit. Hay ni cch khc: c Pht ch ra bn cht tht ca th tnh. Nhng on trch dn tip theo y chng t iu ny. Tit 3- Ly ci ng tnh hin by ci thy A- Tay xo nm gn ci thy thng cn Khi y c Nh Lai trong i chng, co nm ngn tay li v xo nm bn tay. Ngi hi ng Anan: ng thy ci g?. ng Anan tha: Con thy bn tay trm bu ca c Nh Lai xo nm!. Pht bo ng Anan: ng thy ci tay ti xo nm l do ci tay xo nm hay do ci thy ca ng xo nm? ng Anan bch Pht: Tay bu ca c Th Tn c xo nm. Chng phi tnh thy ca con c xo nm!. Pht hi: Ci no ng ci no tnh?.

50

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

ng Anan tha: Tay ca Pht khng dng, tnh thy ca con cn khng tnh th u c g ng!. Pht ni: ng nh vy!. * on ny ng Anan nhn thc c i tng nhn bit ng so vi tnh thy. B- Phng quang gn hi ci thy khng ng By gi trong lng bn tay ca c Nh Lai phng mt lung ho quang bu soi n vai bn phi ng Anan, lm ng Anan quay u ng sang bn phi. Pht li phng ho quang qua vai bn tri ng Anan. ng Anan li xoay u ng sang bn tri. Pht bo ng Anan: u ng hm nay nhn g li dao ng?. Anan tha: Con thy Nh Lai phng ho quang bu n hai vai, con nhn qua hai vai xem. Nn u con t dao ng. Pht hi: ng nhn ho quang ca Pht, nn u quay qua phi v tri. Vy u ng ng hay ci thy ca ng ng?. ng Anan tha: Bch Th Tn! u con t ng, m tnh thy ca con khng c dng, hung l c ng! Pht ni: ng nh vy! Qua on trch dn trn, cho thy: Vi cu: ...Tnh thy khng dng, hung chi c ng... din t hai trong nhiu trng thi ca tnh thy: * Tnh lin tc khng ngng ngh, khng chia ct: Tnh thy khng dng * So vi ci ng (ng l thuc tnh ca vt cht). Tnh thy, tnh nhn bit khng ng so vi ci ng (Vi bt c tc v tr no m khoa hc c th tm thy hoc s thy trong tng lai). * i tng nhn bit: Ho quang c Pht phng ra, phng tin nhn bit: u ng Anan u ng. Nhng tnh thy khng ng so vi ci ng. Nhng cng khng phi l tnh v tnh thy khng dng. Khng dng, khng ng chnh l s tuyt i. Nh vy, Tnh thy, tnh nhn bit ch gii thch l mt trng thi tn ti bao trm v tr, nhng khng ng ngha vi h khng. iu ny c th s dn n khi nim Thi Cc trong Kinh Dch, hoc o trong o c Kinh.
51 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

C) Chnh ch tnh thy khng c ng tnh co m Khi y c Nh Lai bo khp i chng:Nu li c chng sanh cho ci dao ng gi l trn, ci chng dng gi l khch. Cc ng xem u ng Anan t dao ng, m tnh thy khng c dao ng. Li cc ng xem tay ti co m m tnh thy khng c co m. Ti sao cc ng li ly ng lm thn, ci ng lm cnh. T thu ch chung, nim nim sanh dit st mt chn tnh. Nhn vt lm mnh lun hi trong y, t nhn s lu chuyn. * ng l mt thuc tnh ca vt cht. Bi vy s vn ng ca t duy mang thuc tnh vt cht, tt yu n phi chu s tng tc ca cc vt th d ln nh cc Thin h hoc nh hn c siu ht Quak; d xa n tn cng v tr, d gn n ngay trong ta. S vn ng ny mang tnh quy lut l nguyn nhn dn n kh nng tin tri v vn nh Mnh. Nhng con ngi khng phi l robot. Ci g nhn bit tt c s vn ng ca vt cht? M theo cch din t ca ngi Anan th con ngi khng th ng nh cy t. c Th Tn ch ra tnh nhn bit tt c s vn ng v tn ti vt cht. Ngi nhc nh: Tnh thy khng phi l ci Khng i i vi ci C (Ci hin hu tn ti v vn ng d nh nht ca vt th). V khi i i nh vy, ci c t hoi th ci khng bin mt. Tnh thy khng phi Tnh so vi ng v tnh thy khng dng. Khng ng m cng khng dng th chnh l s tuyt i! Ni theo ngn ng ton hc th vn tc = |0|. Tnh thy c t khi v thu v c trong nhng sinh th u tin tn ti cho n nay. Vy n phi c t khi nguyn v tr. T v thu n v chung, khng khng gian, khng thi gian, khng lng s. Dch vit: xa th ni ti ci v bin ca v tr, gn th tnh l chnh, gia th bao trm tt c. c Pht ch thng chn tnh thot khi lun hi, vt qua nh mnh. Nhng tht kh lm thay! Lun hi nu ni theo ngn ng hin i gn ng ngha vi quy lut . Lun: s tip ni, vn ng; hi: quay tr li. Cng nh Chu Dch: Chu l vng trn, Dch l s vn ng. Chu dch ngha l s vn ng c tnh quy lut chu k. Nhng li ch dy ca c Thch Ca v mt thc ti c kh nng nhn bit (Tnh thy tnh nhn bit) tt c mi s lun hi, nhn qu m c th din dch bng ngn ng khoa hc hin i l tnh quy lut. Nhng tnh thy phi chng ch l mt Thc ti khc m nh vt l Fritjof Capa ni n. C th hiu nh th cng c, nhng khng ri ro. Bi v mt thc ti khc l g khi cho n nay nim v s tn ti ca vt cht vn cha vt qu khi nim v s tn ti ca nhng siu ht? Hay tnh thy chnh l Tinh Kh Thn theo khi nim ph bin thuc vn minh ng phng chng? Cng khng phi! Bi v, khi chng ta bit/thy c Tinh/Kh/Thn th n khng phi l tnh thy. Vy tnh thy l tm chng? Cng chng phi! V ci
52 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

tm vn cn phn bit chnh t th ci tm no l ci thy ca ci tm kia? Pht php c cu: Trc ch nhn tm; kin tnh thnh pht t ni cung ca n cho thy: Ci tm cng ch l mt phng tin, mt yu t cn kin tnh. C ngi cho rng: Thin a huyn hong l l. Nhng trong Thin/ a cn phn bit Thin v a. Vy gia Thin v a u l ci tuyt i? Ci g thy c ci kia? Rt ro l: Nu Thin v a l ci l th ci g thy c ci l y?. Nhng nh ngha th no l tnh thy mi tht kh lm sao? Hay ni mt cch khc: Nu chng ta nh ngha c tnh thy th tc l chng ta s thy n. Vy th n khng cn l tnh thy na, v cn mt ci thy khc thy n. Tht may mn thay! Nhng li ch dy ca c Pht trong kinh Lng Nghim tip tc ch r iu ny:

Tit 5- Gn hi s bin i trong nhc thn Pht bo: i Vng! Thn ng hin ang sng ! Nay ti li hi ng: Thn th ng l nh kim cng khng hoi hay b bin hoi?. Bch Th Tn! Thn con hin nay rt cuc cng thay i hoi dit. Pht bo: i Vng! Thn ng cha tng hoi dit, sao bit hoi dit? - Bch Th Tn! Ci thn v thng bin hoi ny ca con tuy cha tng dit. Nhng con xem hin tin, mi nim di i mi mi khng dng. Nn con bit thn ny quyt phi theo m dit mt. Pht ni: ng vy! Tit 6- Chnh ch thy khng sinh khng dit Pht bo: i Vng! ng thy s bin ho thay i khng dng, nn ng bit thn ng hoi dit. ng c bit trong thn ng c ci g chng hoi dit chng?. Vua Ba T Nc chp tay bch Pht: Tht con chng bit. Pht bo: Nay ti ch cho ng tnh chng sinh dit. i Vng! Khi ng c bao nhiu tui th thy nc sng Hng? Vua tha: Con c ba tui, m con dn n l ra mt thn K B Thin. i ngang qua dng sng y, l ln u tin con thy dng sng ny.

53

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Pht bo: i Vng! nh ng ni, khi 20 tui gi hn 3 tui, cho n 60 tui nm thng ngy gi nim nim di i. Vy so vi khi ng ba tui n 13 tui ng thy nc sng Hng th no? Vua tha: Khi con ba tui r rng khng khc. n nay con 60 tui ci thy vn khng khc. Pht bo: Nay ng t cm thng tc bc mt nhn, tng mo thay i. Vy ci thy ca ng hin nay xem thy sng Hng, so vi khi xa cn tr xem thy sng Hng, ci thy c gi tr khng? Vua tha: Bch Th Tn! Khng vy! Pht bo: i Vng! Mt ng tuy nhn m tnh thy cha tng b nhn. Ci b nhn th bin i, cn ci chng b nhn th khng bin i. Ci bin i phi chu hoi dit, ci chng bin i kia vn khng sinh dit, lm sao trong y li chu nhn ci sinh t ca ng? * Nh vy, qua on trch dn trn c Pht ch ra. Tnh thy khng sinh dit. Bi v, nu tnh thy sinh dit th ci g nhn bit tnh sinh dit ca n. Nu c mt thc ti khc nhn bit thy c ci sinh dit ca tnh thy th ci tnh thy sinh dit khng cn l ci thy na. KHNG SINH KHNG DIT, nh vy n phi tn ti t v thy n v chung. Hay tng theo mt l khc, ni theo ngn ng khoa hc hin i. N phi c trc Bigbang v chnh l giy |0| ca v tr. Tit 9- Chnh ch ci in o hin ti ng Anan t trong ch ngi l Pht, chp tay qu di bch Pht: Bch Th Tn! Nu ci thy nghe ny hn l khng sanh dit. Ti sao c Th Tn gi bn chng con st mt chn tnh, lm vic in o. Ci mong c Th Tn r lng t bi ra sch trn cu cho chng con. Lin khi y c Nh Lai bung xui cnh tay sc vng, nm ngn ch xung t bo Anan rng: Nay ng thy cnh tay ca ti xui hay ngc?. ng Anan tha: Chng sanh trong th gian cho y l ngc. Ring con chng bit ci no l xui, ci no l ngc!. Pht bo Anan: Nu ngi th gian cho y l ngc, vy h cho th no l xui?
54 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

ng Anan tha: c Nh Lai dng cnh tay ln, ngn tay ch h khng l xui. Pht lin dng cnh tay ln bo ng Anan: Ci in o l nh th. Ch l u ui hay thay i ln nhau, m cc ngi trong th gian u xem thy th y. * c Pht dng cnh tay minh ho cho bn cht t nhin khng c xui ngc, nhng con ngi t ra xui ngc v tin (chp) vo iu . y l hin tng mang tnh minh trit tm bn cht ca s vic, ch khng phi s ph nhn tnh qui c. c Pht bo: Nn nhn bit thn ng vi php thn thanh tnh ca cc c Nh Lai so snh bit: Thn Nh Lai gi l Chnh Bin tri, thn ca cc ng gi l tnh in o. ng nn xt k thn ng v thn Pht ci in o y ch no? Khi y ng Anan v i chng sng st nhn Pht khng nhy mt, chng bit ni thn tm ny in o ch no? Pht khi lng t bi thng xt Anan v c i chng. Ngi pht ra ting hi triu bo khp hi chng: Ny cc thin nam t! Ti thng ni: Sc tm, cc duyn v cc tm s s u do tm hin. Thn ng, tm ng u l vt trong CHN TM DIU MINH hin ra. Ti cc sao cc ng li b st mt tm tnh vn nhim mu sng sut y m nhn ci m trong ci ng? M ti thnh c h khng. Trong ci h khng m ti y, kt ci m ti lm sc, sc xen tp vi vng tng, ly ci tng ca vng tng lm thn. Nhm cc duyn dao ng bn trong, dong dui theo cnh vt bn ngoi, ri ly ci tng m mt lng xng lm tm tnh th quyt nh lm cho tm trong thn. Chng bit sc thn cho n ni sng, h khng v th gii bn ngoi u l vt trong DIU MINH CHN TM. T nh b i c trm ngn bin ln trong lng, ch nhn mt bt ni cho l nc bin c. Cc ng thc l mt nhm ngi trong m, nh cnh tay ti r xung khng khc. Nh lai ni l ng thng xt! * Qua on trch dn trn. c Pht ch ra rng: Ngay c nhng ci g m th nhn thng nhn l Tm (T duy, thc...) u l VT trong CHN TM DIU MINH, tc l: S nhn bit l Sc tm; s tng tc gia nhn thc, tc l suy ngh t duy l Cc duyn; kh nng t duy l Cc tm s s u c thuc tnh vt cht v khng phi chn tnh. Bi v l vt th c sinh dit, phn bit v khng phi bn tnh nhn bit tt c nhng s vn ng c thuc tnh vt cht . Nhng qua on trch dn trn cng cho thy c Pht ch ra: Con ngi c kh nng nhn thc (Ng) c chn l tuyt i. Ni theo ngn ng khoa hc hin i l: L thuyt thng nht v tr m cc nh khoa hc hng u ang m c. Khi chng ta nghe
55 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

c, c c mt quyn sch hay, mt li ni c ngha, mt tng tt m chng ta hiu ra (hoc bit c ng sai) th c th gi l ng ra vn . Trong Pht php, khi chng ta c nghe cc v thin s chnh o thuyt ging v hiu ng c th ngay c ci gi l ng cng khng phi l tnh nhn bit, khng phi t c chn tnh. Thm ch gi thit ngay c khi c Pht hin tin trc tip dy chng ta v chng ta hiu c ngay thnh ca Ngi, th cng khng phi l t ti Chn Tnh, m ch l hiu c m thi. iu ny c Pht ni rt r trong on trch dn sau y: on X: Gin trch tm duyn (*) ch tnh thy khng ch tr v. * Ch thch: Cm t Gin trch tm duyn tng t nh khi nim loi suy trong phng php l lun hin i. y c th hiu l: Loi tr tm duyn. Tit 1- Trc by ch ng chng dm t nhn ng Anan bch Pht: Tuy con nghe li Pht dy ng c (bit c) tm thanh tnh sng sut vin mn thng tr sn c. Song con ng c (Nghe c) php m ca Pht cng dng tm phan duyn m tho mn ch c mong m cha dm nhn l bn tm vn sn c. Ci mong c Pht tuyn li ch dy. Tit 2- Trch nhn ngn tay dng gin trch tm phn bit u c ch tr v. Pht bo ng Anan: Cc ng cn dng tm phan duyn nghe php, th php ny cng l vng (s duyn) chng phi php tnh. Nh ngi dng ngn tay ch mt trng cho ngi khc. Ngi kia phi nhn ngn tay m nhn ln mt trng. Nu li xem ngn tay chnh l mt trng th ngi ny u nhng ch qun mt trng m cng qun lun c ngn tay. V sao? Bi l cho ngn tay ch l mt trng sng th u nhng ch qun ngn tay m cng chng bit ti sng. V sao? V ly th ngn tay ch cho l tnh sng ca mt trng th cng khng r c ti sng. on kinh vn trn l mt trong nhng on ni ting ca Pht Php. Ngn tay th khng phi mt trng, iu r rng. V nh s nhn thc c Php l l s tip thu tri kin ch t n khng phi Tnh nhn bit chn tnh. Do , nu nhm ln gia s tip thu tri thc v bn cht ca hin tng th lun lun s l s sai lm. Sai lm ny c th dn n: Hoc l ph nhn chnh tri kin tip thu c do khng hiu bn cht ca hin tng; hoc l dn n nim tin khng t tr tu, m i thng gi l m tn d oan. Nhng phng php bi ton hin nay, mt thi b coi l m tn
56 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

d oan, chnh v cha ai gii m c nguyn nhn no c nhng phng php bi ton ny (Bn cht ca hin tng). Trng hp ny c th ly lm v d cho ngn tay ch v mt trng. Nhng ngi ph nhn phng php bi ton thng nhn danh khoa hc. H cho rng bi ton l m tn d oan, l khng c c s khoa hc. Nhng chng ta th ngh li: C mt l thuyt khoa hc no li khng c kh nng tin tri. S tn ti ca cc phng php tin tri hng thin nin k ng phng, c phng php lun hn hoi, cho thy mt l thuyt khoa hc ng ng sau n m con ngi cha pht hin c. iu ny chng t c mt l thuyt khoa hc b tht truyn. S nhn thc khoa hc ch l thc nghim v cn c vo nhng li d bo sai th ch l nhn thc ngn tay (tnh thc nghim v chng nghim ca khoa hc), ch khng phi mt tinh thn khoa hc tht s c th hin qua nhng tiu ch ca n. Cng khng th ly tnh thc nghim d on sai ca ngi ng dng phng php ph nhn (ngi d on sai v phng php sai l hai vn khc nhau. Bi ton c phng php quy tc v m tn d oan cng l hai vn rt khc nhau). Chnh v ch nhn thy ngn tay ch vo khoa hc ch khng phi bn cht tinh thn khoa hc, nn khi c nhng hin tng bt thng: Nh th nh qu trng ng trn ci a khi tm m huyt, hoc ln hn nh s tin tri thn khc qu su ca b Vanga nhng ngi c tri kin khoa hc na vi ny s hoang mang v dn n trng thi: Hoc khng cn tin vo khoa hc, hoc ph nhn tt c nhng g ngoi tri kin ca h. Nh vy, tip thu tri thc ch l s tng tc c iu kin ca th tnh, khng phi tnh nhn bit. Nhng iu minh ging ca c Thch Ca rt quan trng trong vic tm v mt chn l tuyt i: L thuyt thng nht v tr v l gii lun nh mnh c tht hay khng? Khng phi l ngu nhin m Anhxtanh cho rng: Pht gio chnh l tn gio ca tng lai. Chng ta tip tc qun xt li ca c Pht. Tit 3- Ch tnh thy khng ch tr v a) Hi ch khng tr v ng Anan tha: Nu tm tnh ca con u c ch tr v th ti sao c Nh Lai dy tm diu minh sn c khng tr v u? Ci mong c Pht thng xt ch cho iu y! b) Ch tnh thy khng phi bng. Pht bo Anan: V li, ci tnh thy vn sng sut ca ng thy ti th ci tnh thy ny tuy chng phi l ci diu tinh minh tm. N nh mt trng th hai chng phi bng trng.

57

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

* c Pht cho rng: Trong mi con ngi thc s c mt tnh thy ring m Ngi v nh mt trng th hai, nhng khng phi bn cht ca Tnh thy: Ci tnh thy ny tuy chng phi Diu tinh minh tm. c) Nu tm th trn tng.... ng hy nghe cho k, nay ti s ch cho ng ch khng th tr v. Ny Anan! Ca i ging ng ny m rng v phng ng, khi mt tri ln th chiu sng. Gia m khng trng, my m m mt ti tm, ch c cc ca th thy thng sut, khong tng ngn th thy bt lp, ch phn bit c ch thy cc cnh sc duyn, trong ch trng rng th thy ton l h khng, cnh tng mt m li l bi ti, ma tnh tri thanh li thy trong. d) Ch tm th tr v. Ny Anan! ng hy xem cc tng bin ho ny, nay ti u tr v bn nhn ca n. Th no l bn nhn? Anan! Cc tng bin ho ny, sng tr v cho mt tri. V nguyn nhn ci sng thuc v mt tri. Ci ti tr v cho m khng trng, thng sut tr v cho ca, ngn bt tr v cho tng vch, sc duyn tr v cho phn bit, trng rng tr v cho h khng, m mt tr v cho bi, trong sng tr v cho tri tnh. Tt c vt c trong th gian u khng ngoi cc th ny. e) Chnh ch ci khng th tr v Cn tnh thy sng sut ca ng thy tm th kia, ng mun tr v u? V sao? V nu tr v cho sng th n ti chng thy ti. Tuy sng ti mi u sai khc, nhng ci thy khng sai khc. Cc th c th tr v c tt nhin chng phi ng. Ci ng khng th tr v c, nu khng phi l ng th gi l g? t bit tm ng nhim mu thanh tnh sng sut m ng t m mui, b mt tnh bn nhin, nh chu lun hi, thng b tri ni chm m trong sinh t. Th nn Nh Lai ni l ng thng xt vy. on XI La ring trn cnh nu ra tnh thy Tit 1 - Vt khng phi ta. Anan tha: Con tuy bit tnh thy ny khng th tr v u, nhng lm sao m bit n l Chn tnh ca con? Pht bo Anan: Nay ti hi ng, hin nay ng cha c qu V Lu Thanh Tnh, do nng theo oai thn ca Pht m thy c ci S Thin khng b
58 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

chng ngi, ng A Na Lut th thy ci Dim Ph nh xem tri yn ma la trong bn tay, cc v B Tt..v.v.. thy c trm ngn th gii. Mi phng Nh Lai u thy cng tn cc ci nc thanh tnh nh s vi trn khng st ch no, cn chng sanh xem chng qu gang tc. * c Pht miu t kh nng nhn bit khc nhau trong iu kin phng tin nhn bit khc nhau. Cc t nh: Dim ph , mi phng ci nc... l nhng th d. Anan! Nay ti vi ng cng xem cung in ca T Thin Vng, khong gia xem nhng vt di nc, trn mt t v trong h khng (thu lc khng hnh), tuy c nhiu hnh tng sng ti khc nhau, nhng u l cnh tin trn phn bit ngn ngi. ng hy ni phn bit ci g l mnh, ci g l vt? Nay ti cho ng la trong ci thy, ci g l Tm Th ca ng (ng th), ci g l hnh tng ca s vt? Anan, cng tt sc thy ca ng t mt tri, mt trng, chnh l vt chng phi ng, cho n Tht Kim Sn xem xt cng khp, tuy c nhng th ho quang cng l vt chng phi ng, ln ln xem n my ko, chim bay, gi ng, bi dy, cy ci, ni sng, rau c, ngi, th thy u l vt ch chng phi ng. Tit 2- Hin by tnh thy chng phi vt Anan! Tnh cht ca cc vt xa gn tuy c sai khc, nhng u l vt do tnh thy trong sch ca ng xem thy. Vy cc vt kia t c sai khc, m tnh thy ca ng khng sai khc. Tnh thy sng sut nhim mu ny qu tht l tnh thy ca ng. Nu tnh thy l vt th ng cng c th thy c ci thy ca ti, vy khi ti khng thy, sao ng khng thy ch khng thy ca ti? Nu ng khng thy c ci khng thy ca ti, th ci thy bn nhin khng phi l vt, sao li khng phi l ng? Qua on trch dn trn, c Pht ch ra rng: 1) Tt c mi trng thi thc suy ngh, tim thc... u c thuc tnh vt cht (vn ng tng tc), tnh thy l ci nhn thc c tt c nhng ci . Vn cn li l phng tin nhn bit (kh nng t duy hay phng tin t to hoc sn c nh gic quan...) 2) Tnh thy? Phi vt cht, nhng l mt thc ti c t v thu n v chung, khng sanh dit, khng khng gian, khng thi gian (Khng trong ng Anan v cng khng trong c Thch Ca... Chng sinh u c Pht tnh. (on sau c Pht ch r hn iu ny). Tnh thy l mt thc ti v c kh nng phn bit:

59

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

...Nh th cho n ci phn bit u khng, chng phi sc, chng phi khng, m bn Cu X L... lm l Minh . Nu ri cc php trn cng khng c tnh phn bit th tm tnh ca ng u c ch tr v, vy ly ci g lm ch?. Tnh phn bit c Pht ni y l kh nng ca tnh thy ch khng phi l s phn bit trong tnh thy. Tnh thy l mt thc ti khng c phn bit: Khng m khng Dng, t nhin nh c t v thy, trc Bigbang. Tit 3- Ch r vt v ta khng ln ln c Pht ni: Li nh ci thy l vt th ng khi ng thy vt , ng thy c vt, th vt cng thy c ng. Th th th tnh xen ln, ng v ti cng cc th gian khng thnh lp c. Anan, nu khi ng thy th chnh ng ch chng phi ti, tnh thy trm khp chng phi ng ch ai? Ti sao t nghi Chn tnh ca ng. Tnh ca ng m ng chng t nhn ly, li cu ti ch dm cho ng? * n y cho thy, c Pht ch ra rng: Tt c s hin hu c th tnh (vt cht: nh nh ht quak hoc nh hn m nhn loi c th tm ra trong tng lai) v mi thuc tnh ca n u l i tng ca tnh thy v khng phi tnh thy. Tnh thy phi vt cht nhng l mt thc ti. Nu tnh thy l vt th s phi c ci thy c ca n. Bi vy, c Nh Lai ni: Th tnh xen ln, ng v ti cng cc th gian khng thnh lp c. Ngi ch ra tnh bt hp l ca s suy nghim khng th t chng c bn ng (Nu bn tu tp); hoc khng th c mt l thuyt khoa hc no c th tn ti trn tnh phi l, (Nu bn l nh nghin cu khoa hc). Nhng khi chng t rng: tnh hp l l iu kin nhn bit th chng ta tha nhn tnh quy lut ca tt c mi s kin, k c trong lnh vc tin tri. y l yu t to thnh nim nh mnh. Cu minh ging ca c Pht Nh Lai: ...ng v ti cng cc th gian khng thnh lp c cn cho chng ta thy: c Pht khng cho rng Ngi l nhng ngi sng to v tr, m ch l mt ngi sinh ra trong s vn ng ca v tr nhng gic ng c V thng chnh ng gic. iu ny khc hn quan nim ca Hegen khi cho rng: V tr ny c to ra bi nim tuyt i hoc ca Jean Guitton cho rng: Chnh Thng to ra v tr giy 0 trc Bigbang v nhng qui lut v tr hin nay l mun ca ngi, trong cun Thng v Khoa hc. y cng l im rt cn bn v ng ch trong minh trit v huyn thoi ng phng: Thng thuc thn thoi ng phng l ngi cai qun v tr, nhng khng sng to ra v tr.
Tit 5 - Ch tin trn lm ngn ngi a) D vt v h khng Pht bo Anan: Tt c cc th trong ngoi ln nh th gian u thuc v tin trn, chng phi tnh 60 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

thy co gin. T nh mn vung, trong y thy h khng vung. Nay ti li hi ng: Trong mn vung ny, nhn thy h khng vung l nht nh vung hay khng nht nh vung? Nu khng nht nh, th khi trong mn vung, ng l h khng chng vung. ng ni ngha tnh ny th no. Ngha tnh l nh th sao cn hi l th no? b) B vt trong vung trn Anan! Nu mun c tnh khng vung trn ca h khng th ch cn tr b ci vung trn ca vt, s bit th ca h khng vn khng vung trn. Khng nn hiu l phi b ci tng vung trn ca h khng.

* c Pht ly h khng lm hnh tng v d cho thy th tnh tin trn l nguyn nhn ngn ngi ca phng tin nhn bit. Thi xa th cc gic quan hoc kinh nghim (My en th ma chng hn...) v kh nng t duy vn c thuc tnh vt cht nh tng trn ch tnh thy khng c ngn ngi. H khng trong trng hp ny ch l th d cho tnh thy v khng phi tnh thy ( tng trn: Nu tnh thy l ci khng so vi ci c khng cn, ci khng cng khng tn ti. iu ny hin nhin l phi l. Tnh thy l mt thc ti). c pht ni: Nu nh ng hi: Khi vo nh thy rt nh li. Vy khi ngc xem mt tri, h ng ko ci thy dn ra ngang vi mt tri ? Nu b tng vch ngn p th tnh thy b t on, vy khi soi mt l nh sao khng thy du ni? Ngha y khng ng! Tt c chng sinh t v thy n nay, m mnh l vt, b mt bn tm (Chn tm sn c: Tnh thy), b vt xoay chuyn, nn trong y li xem c ln nh. Nu chuyn c vt tc ng Nh Lai. Thn tm trn sng chng ri ni o trng. TRN U MT MY LNG C TH CHA NG C MI PHNG CI NC. * Cu Trn u mt my lng c th cha ng c mi phng ci nc l mt cu ni ni ting ca c Nh Lai. Tnh thy v lng, v bin, khng khng gian, khng thi gian, khng lng s. Chnh l Thi Cc, chnh l o: n khng thy u, theo khng thy ui, trn khng sng di khng ti (o c Kinh), l s khi nguyn ca v tr vi gi tr = |0|. So vi ci v cng (|0|) mi ci hu hn - Mi phng ci nc u nh b. Thi cc l mt khi nim gii thch s khi nguyn ca v tr theo thuyt m Dng Ng hnh l giy |0| trc Bigbang chnh l chic bnh Dy ca vn minh Lc Vit, chnh l M trn trong cu tc ng ni ting M trn con vung ca ngi Vit Nam. Nhng Thi cc l g, tt nhin khng phi l v cc nh Chu Hy ni. Bi v, nu c mt s tn ti gi l V Cc i i vi Thi Cc th chnh s i i ny phn m Dng; Cn g phi ni Thi Cc sinh Lng Nghi (m Dng) na. chnh l l do m Gio s Nguyn Hu Lng cho rng: "Hin ti nh Chu T m cng chng trnh khi quanh co khc thuyt... (Kinh Dch vi v tr quan ng phng). Chng ta tip tc qun ng li minh ging ca c Nh Lai v tnh thy r thm v iu ny.

61

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

MC III: Nn tnh thy ra ngoi ngha phi v chng phi on I - Nghi ci thy hin trc mt ng Anan bch Pht rng: Bch c Th Tn, nu tnh thy ny nht nh l tnh nhim mu ca con, th diu tnh phi hin trc mt con, ci thy hn tht l con, vy thn tm con hin ny l vt g? Nhng hin nay thn tm con tht c phn bit, cn ci thy kia khng phn bit c thn con. Nu tht l tm con, khin cho con hin nay c thy, vy tnh thy y tht l con, cn thn tm ny khng phi con, th khc no trc kia c Nh Lai gn hi: Vt hay thy c con. Ci mong ng i T ch by cho ch cha ng. Trong on ny, ng Anan cho rng: Ci thy bn ngoi thn tm (V nhn thy vt th bn ngoi thn tm: Tri, trng, my, nc...). S sai lm trong nhn thc ny khin ng thc mc: Ci thy trong tm ng v ci thy m ng cho rng bn ngoi, ci no l tht tnh? Khi nim thn tm m ngi Anan dng y, c th hiu l tm trong thn, i i vi Tnh thy m ngi cho ngoi thn. Ngi Anan nhm ln gia phng tin nhn bit c thuc tnh vt cht: tng tc vn ng, t duy, kh nng nhn thc.. c cu to v vn ng tng tc trong thn th con ngi v sinh vt vi i tng nhn bit l tnh thy. Bi vy, khi ngi cho rng: Tnh thy- tnh nhn bit bn ngoi th phi nhn bit thn tm ca ngi. Thc ra tnh thy hng c thng tn, bao trm tt c, khng trong, khng ngoi. Nhng trong c th sinh vt, n hin th qua phng tin nhn bit c trong cu trc c th. Ring con ngi th phng tin nhn bit cn do t to. on II: Ch ra Khng c ci g tc l ci thy Tit 1 - Nu tng gn hi ci thy Pht bo Anan: Nay ng ni ci thy trc mt ng, ngha y khng ng! Nu tht trc mt ng v ng tht thy, th tnh thy ny c ch ni u ch ra c. Vy nay ti cng ngi trong rng K xem khp rng sui, nh ca; pha trn n mt tri, mt trng, pha trc l sng Hng.. ..Nay ng trc to s t ca ti, hy a tay ch r cc th tng y: ch mt l rng cy, ch sng l mt tri, ch ngn li l vch, ch thng sut l h khng, nh th cho n c cy my mn ln nh tuy c sai khc, nhng c hnh tng u c th ch ra c. Nu nht nh ci thy kia hin trc mt ng, ng nn ly tay ch r cho chnh xc ci no l ci thy? Anan, ng nn bit, nu nh h khng l ci thy th thnh ci thy ri, ci g l h khng? Nu vt l ci thy, l ci thy th ci g l vt? ng nn chn chn phn tch trong mun vt la ra tnh thy sn c sng
62 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

sut thanh tnh nhim mu ch r cho ti, cng cc vt kia mt cch r rng khng lm ln. Tit 2 - p khng phi ci thy Anan tha: Nay con trong ging ng ny, nhn xa thy sng Hng, trn thy mt tri, mt trng, a tay ch ra, du dng mt nhn xem ch ch ra c u l vt khng phi l ci thy. Bch Th Tn, ng nh li Pht va dy, chng nhng hng Thanh Vn s lc hu lu chng con, cho n B Tt cng khng th i trc hin tng ca mun vt vch ra c ci thy, ri tt c vt ring c T tnh. Pht ni: ng th! ng th!. * Qua on trch cho thy c Pht ch ra rng: Ci thy khng phi vt (Tt c dng tn ti ca vt cht t siu ht n thin h khng l, m nhn loi tm ra hoc s tm ra trong tng lai, cng vi nhng thuc tnh ca n). Tnh thy l mt thc ti: Ring c t tnh. on III - Ch ra khng c ci g ngoi ci thy (Vn vt trong ci thy - ngi vit) Tit 1- Ni ci khng phi i li gn hi ci g chng phi ci thy. Pht li bo Anan: Nh ng ni, khng c ci thy ri tt c vt ring c t tnh, th trong tt c vt ng ch ra c, ch l vt ch khng phi l ci thy. Nay ti li hi ng? ng cng Nh Lai ngi trong K li xem vn rng, cho n mt tri, mt trng, cc th hnh tng sai khc, nht nh khng c ci thy m ng c th ch ra c. ng hy pht minh trong cc vt ny ci g chng phi l ci thy? Tit 2 - p khng ci g chng phi ci thy. Anan tha: Con tht xem khp khu rng K ny chng bit trong y ci g chng phi l thy. V sao? Nu cy chng phi ci thy th lm sao thy c cy? Nu cy l ci thy th sao gi l cy? Nh th cho n nu h khng chng phi l ci thy th lm sao thy c h khng? Nu h khng l ci thy th sao gi l h khng? Con li suy ngh, trong mun vt y chn chn pht minh, khng c ci g chng phi ci thy. Pht ni: ng th! ng th. * on trc, ngi Anan chp tnh thy ngoi thn th ngi, c Pht phn bc. Nay c Pht li hi c ci g khng c tnh thy trong mun vt trc mt. Ngi Anan ng ra rng: Tnh thy c trong mun vt, k c h
63 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

khng. Bi v tnh thy phi bao trm vn vt, c trong vn vt: Nh nh vi trn, ln nh thin h th cc phng tin mi thy c (Phng tin bao gm c nh sng...). Nu tnh thy khng bao trm tt c th mi s tng tc c thuc tnh... vt cht u v ngha. y cng l iu c nhc ti trong Kinh Dch: Dch ln thay! Rng thay! xa th n tn cng v tr. gn th tnh m chnh. Trong khong tri t th bao trm tt c. on IV Ngi Vn Th thnh Pht pht minh hai ngha. Tit 1- i chng lo s. Khi y trong i chng nhng v cha chng qu v hc nghe Pht ni li ny u m mt chng bit ngha y trc sau th no, nn u lo s mt ch bnh thng. * S d mi ngi s hi chnh v cha chng qu v hc. Ni theo ngn ng hin i tc l khng c tinh thn khoa hc thc s. Cha thc s ng ra rng nhng iu ta bit rt nh b trong bin tr mnh mng, cho nn gp mt ci khc thng vi t duy c hu th hoang mang s hi. iu ny ging nh ngi pht minh ra tri t trn th b phn i. Bi v tri t vung tr thnh np ngh c hu. Np ngh ny n cn i vi tri thc hn hp, nhng ph bin thi by gi. Nay tri t trn th ngi pha di ri i mt th sao? Nhng thc ti tri t trn trong iu kin kin thc thi i tri t vung c ci hp l vi chnh n l lc ht ca tri t v lc hp dn ca cc thin th m ngi thi khng nhn ra c. Ci khng nhn ra c nhng tnh cht hp l lin quan m ch thy hin tng khc bit vi t duy c hu, chnh l qu v hc. c Nh Lai dy: Nhng iu ta ni ch nh nm l trn bn tay ca ta. Nhng tri kin nh l cy trong rng. Tit 2 - Pht ni li tht an i c Nh Lai bit i chng lo s, nn sinh lng thng xt, lin an i ng Anan v c chng rng: Cc Thin nam t ! ng V Thng Php Vng ni li chn tht, nh tnh Chn Nh m ni, u chng h di, chng phi nh bn Mt Gi L dng bn th lun ngh kiu lon bt t. ng nn chn chn suy ngh, ch ph lng thng mn ca ti!. Tit 3- Ngi Vn Th thnh Pht pht minh Khi y, Ngi Vn Th S Li Php Vng T thng xt bn chng, trong i chng t ch ngi ng dy nh l di chn Pht chp tay cung knh bch Pht rng: Bch c Th Tn! i chng y khng nhn c ch
64 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

c Nh Lai pht minh hai ngha phi v chng phi, (th phi th) ni hai th ci thy v sc khng. Bch Th Tn! Cc hin tng sc khng....ni tin cnh, nu l ci thy th ng l c ch ch ra c, nu chng phi l ci thy th ng l khng th thy. M nay chng bit ngha ny v u nn mi c lo s, ch chng phi v trc y cn lnh mng t. Ci mong c Nh Lai m lng i t ch r cc vt hin tng ny v ci thy nguyn l vt g m trong y khng c ci phi v chng phi. on V: Chnh ch ci thy khng c ci phi v chng phi. Tit 1 - Hi chung kin v tng nguyn l b . Pht bo Ngi Vn Th S Li v c i chng: Mi phng Nh Lai v i B Tt khi t tr trong chnh in kia, ci thy v cnh b thy cng vi cc tng tng u nh hoa m gia h khng vn khng tht c. Ci thy v cnh b thy ny (duyn), nguyn l th gic ng nhim mu thanh tnh sng sut. C sao trong y li c ci ngha phi v chng phi. Tit 2- Pht dy ngi Vn Th tiu biu khng hai tng c Pht hi: Ny Vn Th!Nay ti hi ng! Nh ng l Vn Th, li c Vn Th phi chng Vn Th hay khng Vn Th?. ng nh th, bch Th Tn! Con nay tht l Vn Th, khng c phi l Vn Th. V sao? V nu c phi l Vn Th th c hai Vn Th. Song con hin nay chng phi l khng Vn Th, trong y tht khng c hai tng phi hay chng phi. * Qua on trch trn, Ngi Vn Th S Li ch ra tnh biu kin, qui c ca th nhn qun xt tin trn, thc ti ang hin hu trong nhn thc ca con ngi. Nu ngi Vn Th khng phi l Vn Th th cn ai vo y? Cng nh ti th ng l ti khng th l ng hng xm. Nhng y ch l tnh quy c, biu kin trong qun xt ca th nhn. Ci ti ch thc vi tt c s minh trit ca n khng th ch ra c, m ch l s tng hp nhng ci ca ti do nguyn nhn gi hp tc thnh (K c t duy...) Bi vy, nu khng nh Vn Th l Vn Th th ch mang tnh qui c, biu kin cho mt thc t hin hu. Chnh ngi Vn Th qui c, biu kin trn mt thc ti xc thn vi tnh thy trong ngi s nhn ra ngi. Bi vy, xt v ngha minh trit: Nu khng nh Vn Th th s c hai Vn Th: Mt Vn Th thn xc qui c/ biu kin v mt Vn Th (tnh thy thng qua phng tin nhn bit trong cu trc thn xc ca ngi Vn Th) nhn ra Vn Th kia. Nu bo |KHNG PHI| Vn Th th khng ng - so vi tnh qui c/ biu kin thnh thi quen ca th nhn vi mt thc ti ang hin
65 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

hu. Nhng nu bo |PHI| th s khng ng vi tnh minh trit ca nhn thc v tnh pht trin ca n. chnh l l do th nht c tnh khch quan t mt s qun xt bn ngoi, m i tc ca s qun xt chnh l ngi Vn Th. T : ngi Vn Th ni: Trong y, tht khng c hai tng phi hay chng phi. L do th hai mang tnh ch quan Khi ngi Vn Th t qun xt mnh th khng th tr li ta chnh l ta hay khng phi ta. Ngi Vn Th lc ny l duy nht i vi chnh ngi Vn Th. Bi vy, khi TNH THY l duy nht v bao trm tt c khng gian, thi gian l mt thc ti ring c t tnh, l ci nhn bit tt c mi s vn ng v tng tc ca vt cht: T nhng siu ht nh nht m loi ngi v s tm ra, t v c n hu c, t sinh vt bc thp n sinh vt bc cao, cho n nhng thin h khng l v c s vn ng ca v tr bao la th trong khng th ch ra ci |PHI| hay |KHNG PHI| chnh n. Tng t nh ngi Vn Th khng t ch ra |PHI| hay |KHNG PHI| Vn Th. Tit 3- Chnh pht minh tnh thy ch ra ngha Phi hay chng phi. Pht dy: Tnh thy nhim mu sng sut ny, cng vi h khng v tin trn cng li nh vy. Vn l chn tm gic ng v thng thanh tnh trn sng nhim mu, m vng lm ra sc, khng v thy nghe. V nh (ngi di mt thy) mt trng th hai th ci no phi mt trng, ci no khng phi mt trng? Ny Vn Th, ch c mt mt trng tht, trong y khng c phi mt trng hay khng phi mt trng. Th nn hin nay ng xem ci thy v trn cnh, cc th pht minh u gi l vng tng, Khng th trong y ch ra ngha |PHI| V |CHNG PHI|. Tnh Gic sng sut nhim mu y, hay khin cho ng ra ngoi ngha ch ra c hay chng ch ra c. on trch dn trn cho thy: Khi ci C ra i th mi c s i i vi ci KHNG. Nhng trc ci c th khng th bo l KHNG. Nu trc ci C l ci KHNG th lm sao C. chnh l ci l Thi Cc sinh lng nghi, m Dng trong Dch vy. Khi Thi Cc Ci tuyt i (|0|) cha phn m Dng (Giy 0 trc Bigbang) th khng th ly ci C/KHNG phn bit. Tc l Khng th trong y ch ra ngha phi v chng phi. y chnh l ngha M trn/ Con vung trong Minh Trit Lc Vit, c biu tng trong chic bnh chng, bnh dy. M trn l ci c trc nn gi l M, thuc Dngkhi phn m Dngsinh con vung thuc m ci c sau. Do , trong nguyn l m dng th m phi ng v Dng phi tnh, khc hn quan nim c hu t hng ngn nm nay trong c th ch Hn cho rng: Dng ng/m tnh. Th gii/ V tr chng ta ang sng l ci c sau k t khi nguyn v tr (Thi cc l ci c trc) n ang vn ng chnh l mt minh chng cho m ng. Nu t nguyn l m tnh trong c th ch Hn th th gii khng hnh thnh theo thuyt: Thi Cc sinh lng
66 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

nghi Linh diu thay! y chnh l s minh trit ca chic Bnh chng, Bnh Dy vi M trn con vung thuc v nn vn minh Lc Vit: Nguyn l ca mt l thuyt thng nht v tr m nhng nh khoa hc hng u ang m c. Mc IV: Bc thuyt nhn duyn, t nhin hin by nhn thy tht tng ca tnh thy on I: Nghi tnh gic ng vi t nhin nh thn ng ng Anan bch Pht rng: Bch c Th Tn, tht nh ng Php Vng ni, tnh Gic duyn khp mi phng ci nc vng lng thng tr, tnh Gic y chng sanh chng dit. (iu y) so vi thuyt ca Phm Ch Ta T Ca La ngy xa ni v Minh , hay cc thuyt ngoi o nh u hi.... ni c chn ng y khp c mi phng c g sai khc? ni Lng Gi, Th Tn cng tng v ngi ai Hu..v.v.. ging rng ngha ny: bn ngoi o kia thng ni t nhin, cn ti (Pht) ni nhn duyn chng phi cnh gii ca ngoi o kia. Nay con xt k tnh gic ny t nhin, chng sanh, chng dit, xa la tt c h vng, in o, in tung chng phi nhn duyn m cng vi thuyt t nhin ca ngoi o kia. Xin Th Tn ch dy th no chng con khi ri vo cc t kin c Tm Tnh Chn Tht Gic Ng trong sch nhim mu sng sut. on II Ch ra chng phi t nhin Pht bo Anan: Nay ti dng phng tin ch dy nh th, chn tht bo ng m ng cn cha ng, l cho l t nhin. Anan, nu nht nh l t nhin, th ng phi xt r ci th t nhin. Anan! ng hy xt trong tnh thy sng sut nhim mu ny, ly ci g lm t th? Hay ly ti lm t th? Ly h khng lm t th hay ly ngn bt lm t th? Anan! Nu ly sng lm t th th ng l (khi ti n) chng thy ti. Nu li ly h khng lm t th, th ng l chng thy ngn bt. Nh th cho n ly cc tng ti khng lm t th, th khi sng Tnh thy phi dit mt, lm sao thy sng?. Khi Thi Cc (Tnh Thy/ Tnh nhn bit/ M trn/ Bnh Dy ci c trc). V Tuyt i nn sinh ci tng i (So vi n). V ch Tnh nn ng. Tnh/ng phn bit nn Thi Cc / Tnh Thy/ M trn Ci tuyt i/ Ci c trc, i i thnh m/ Dng. Thi Cc vn KHNG PHI KHNG/ KHNG PHI C, KHNG NG/ TNH tr thnh Dng khi ci c i i vi n, tc l khi c ci ng m ra i, Con Vung- bnh chng. Khi ng/ Tnh m / Dng phn bit tng tc/ i i thnh v tr nh hin nay.
67 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

Bi vy tt c nhng ci g chng ta thy hoc s thy u ch nm trong th gii t nhin i i/ tng i ny. Do , nu chng ta ly bt c mt thc th no lm t th (Ci thy/ Tnh thy) s l s ph nh ci i i vi n. on III: Nghi nhn duyn. ng Anan tha: Tnh thy nhim mu ny chc chng phi l t nhin. Nay con xt thy l nhn duyn sinh, nhng tm vn cn cha r. Xin hi c Nh Lai ngha y th no cho hp vi tnh nhn duyn? on IV: Ch ra tnh thy khng phi nhn duyn v kt lun tnh thy ri khi danh tng. Pht bo: ng ni nhn duyn, ti li hi ng: Nay ng nhn thy, Tnh thy hin tin. Vy ci thy ny nhn ni sng m c thy, hay nhn ni ti m c thy, nhn ni h khng m c thy, hay nhn ni bt lp m c thy? Ny Anan, nu nhn ni sng m c, th ng l chng thy c ti. Nh nhn ni ti m c, ng l chng thy c sng. Nh th cho n nhn ni h khng, nhn ni ngn bt cng ng nh sng v ti. Li na Anan! Ci thy ny li duyn ni sng m c thy, hay duyn ni ti m c thy? Duyn ni h khng m c thy, hay duyn ni bt lp m c thy? Anan! nu duyn ni h khng m c, ng l chng thy ch bt lp. Nu duyn ch bt lp m c, ng l chng thy h khng. Nh th, cho n duyn ni sng, duyn ni ti cng ng nh h khng v bt lp. Phi bit tnh thy nhim mu sng sut ny chng phi nhn, chng phi duyn, cng chng phi t nhin, chng phi chng t nhin, khng c ci chng phi (phi) v chng chng phi (bt phi), khng c ci phi (th) v khng phi (phi th), ri tt c cc tng, tc tt c php (s vt). Nay ng lm sao trong y lm em cc danh tng l lun th gian m dng tm phn bit c? Nh ly tay chp bt h khng ch thm t nhc, h khng lm sao cho ng nm bt! on V: Li nghi nhn duyn ng Anan bch Pht rng: Bch c Th Tn, Tnh Gic nhim mu ny nht nh chng phi nhn, chng phi duyn. Ti sao c Th Tn thng ch dy cc thy K Kheo: Tnh Thy c bn th nhn duyn, ngha l nhn h khng, nhn nh sng, nhn tm, nhn mt. Ngha y th no? on VI: Pht li bc nhn duyn t nhin nu ra tnh thy ri c bn tng. Pht bo: Anan! Ti ni cc tng nhn duyn trong th gian, ch chng
68 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

phi ngha nht. Anan! Nay ti li hi ng, cc ngi trong th gian ni Ti hay thy, th no gi l thy? th no l chng thy? Anan tha: Bch c Th Tn! Ngi trong th gian c nh sng mt tri, mt trng v n m thy cc tng, gi l thy. Nu li khng c ba th nh sng ny th khng th thy. Ny Anan! Nu khi khng c nh sng gi l khng thy, th ng l khng thy ti. Nu thy ti th ch l khng c nh sng, sao gi l khng thy? Anan, nu khi ti v khng thy sng m gi l khng thy, vy nay trong lc sng khng thy tng ti, li cng phi gi l khng thy. Nu hai tng sng ti t ln t nhau , th tnh thy ca ng trong y khng phi tm khng. Nh th, t bit c hai u gi l thy, ti sao ni l khng thy? - Th nn! Anan! Nay ng phi bit: Khi thy ci sng (Th) ci thy khng phi l sng, khi thy ti (th) ci thy khng phi l ti, khi thy h khng ci thy khng phi h khng, khi thy bt lp ci thy khng phi bt lp. on III: Ch thng thy c tht tng ca tnh thy Bn ngha thnh tu, ng li nn bit khi nhn thy tnh thy th tnh thy chng phi l ci thy. Tnh thy cn ri ci thy v ci thy cn khng n ni ci thy c. on kinh vn trn li dch hi trc trc thnh kh hiu. C th din t ni dung trn theo mt l khc nh sau: Bn ngha (H khng, nh sng, tm, mt) kt hp th to nn s nhn bit. Nhng Tnh Thy khng phi s nhn bit (Ci Thy). T s nhn bit n chng ng c Tnh Thy cn l mt khong cch ln lao (Ngi vit). Lm sao ng cn ni nhn duyn t nhin v tng ho hp. Cc ng l hng Thanh Vn hp hi khng bit, chng th no thng t c tng thanh tnh. Nay ti dy bo, ng phi kho suy ngh, khng nn tr ni trn ng gic ng nhim mu. * on kinh vn ny c Pht ging r hn nhng yu t tng thch tc hp (Nhn Duyn) dn ti s nhn thc (Ci Thy) v Tnh Thy. Nhn duyn c s nhn bit gm: Phng tin nhn bit: Cc gic quan v iu kin nhn bit tng thch vi phng tin nhn bit, m c Pht biu tng bng bn tng ph bin trong cuc sng ca gn 3000 nm trc l: H Khng c s phn bit, nh sng iu kin nhn bit, tm Kh nng t duy v nhn thc, mt (gic quan) Phng tin nhn bit (Thi hin i phng tin nhn bit cn l TD, Ti Vi, ng nhm...). Tt c nhng yu t ny c thuc tnh vt cht v i tng ca tnh nhn bit (tnh thy). Bi vy, c Pht khng nh khng phi tnh thy.
69 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

Tnh Thy: L mt thc ti c t tnh t v thu n v chung, khng khng gian khng thi gian, khng phi C, khng phi KHNG, l tnh tuyt i |0|. Tt c mi s vn ng tng tc trong v tr c th tnh u l i tng ca Tnh Thy v khng phi Tnh Thy. Nu mt ngi bay tn Cung Qung Hn, nghe thy ting t vn dm, nhn thu xuyn khng gian th c th gi l Thn, Nhng khng: y ch l mt phi cng v tr vi phng tin nhn bit khc ngi m thi. Trong c hc ng phng, c th l trong kinh Dch cng ni n hin tng khi nguyn ca v tr l Thi Cc. Hoc trong o c Kinh ni n s khi nguyn ca v tr l o. Tt c ch l nhng danh t khc nhau ch mt thc ti m c Thch Ca minh ging: Tnh thy. y chnh l s din t s khi nguyn ca mt L THUYT THNG NHT V TR s ni r hn phn sau. Nh vy, kt lun cho phn ny, chng ta t mt vn c t ra: T Vi v tt c nhng khoa d on ng phngc phng php, c chun mc, h thng v qui tc ni chungl nhng hiu ng v tr tc ng c tnh qui lut ln con ngi v to nn kh nng tin tri cho s phn con ngi th iu kin rt cn v v rt nghim tc vic l gii cu hi t ngn xa ca con ngi: nh mnh c tht hay khng ? s l: Nhng hiu ng c tc ng ln trng thi thc ca con ngi hay khng? Chng ta i tm bn cht ca thc trong s tng tc vi hiu ng v tr- yu t quyt nh m cnh ca b n ca nh Mnh. V tm thy trong s minh ging ca c Thch Ca v trong nhng pht kin thuc v khoa hc hin i: thc c thuc tnh vt cht v tt yu ca n phi chu s tng tc ca v tr. Nhng c Thch Ca cng ch ra mt cu cnh: l bn tnh Chn Nh/ Tnh Thy c trong mi con ngi v vn vt. Vi diu thay! Mt hnh tng tuyt vi ca tr t Lc Vit trong Truyn Cy Nu. Cy Nu l mt biu tng c o ca nn vn hin Lc Vit (Tt c cc nn vn ho cn Lc Vit v khng/ thi gian lch s u khng c cy Nu). Hnh tng cy Nu ph o c sa ca c Pht che bng khp th gian, l hnh nh ca lng nhn i v tr tu. Cy Nu l mt trong nhng biu tng ca vn ho Vit, trong s che ch ca Pht php t bi qua nhng thng trm ca lch s Lc Vit. Vng lun hi, nhn qu din t theo ngn ng hin i chnh l nhng qui lut vn ng v tng tc c thuc tnh vt cht trong v tr. c Thch Ca ch rng: Khng c nh mnh! . y chnh l li kt lun cui cng cho cu hi: nh mnh c tht hay khng? v cha phi l s kt thc cho ti ny. Bi v s kt lun ca c Thch Ca v s ph nhn nh mnh ca th nhn khc rt xa v khong cch tr tu. c Thch Ca ph nhn nh mnh v ngi ng c tnh tuyt i (Thot khi lun hi/ nhn qu; ni theo ngn ng hin i l qui lut vn ng tng tc.). Cn th nhn ph nhn nh mnh ch v h bit h ang ngh g v chng bao gi t hi rng:
70 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

Ti sao con ngi li bit c s suy ngh ca chnh mnh!. iu cn bn khc nhau na gia s kt ln ging nhau ny chnh l: Nhng li minh ging ca c Thch Ca ch ra iu kin cn v l phi c tr tu v t chng ng. Khng c c s chng ng ny th con ngi vn ang sng trong th gii ca nhng qui lut tng tc v vn ng ca v tr, nguyn nhn hnh thnh khi nim nh mnh. Th gii y trong nhn thc ca con ngi s l: C hay khng mt L thuyt thng nht?. Nu khng tn ti l thuyt ny trn thc t th s khng th c nhng li tin tri v vn t ra: nh mnh c tht hay khng s hon ton v ngha, hay din t theo ngn ng ca c Thch Ca: Chuyn lng ra, sng th. C th ni rng: Cho n nhng thp k cui ca th k XX, nim v mt l thuyt thng nht mi c t ra. Cc nh khoa hc hin i ang m c. To ra mt l thuyt thng nht cc nh lut v tr! Mt siu cng thc bao trm mi nh lut ca thin nhin, hon ton c th gii thch c mi s kin bao quanh con ngi, t nhng ht vt cht cc nh n nhng thin h khng l. Nhng liu mt l thuyt nh th c tn ti trn thc t? (Cn vic tm ra n hay khng li l chuyn khc).Trong cun Lc s thi gian, phn: L thuyt thng nht ca vt l hc, SW Hawking nh vt l thin vn hng u th gii vit nh sau: Mt khc c thc tn ti mt l thuyt nh th hay khng? (L thuyt thng nht. Ngi vit) Hay chng ta ang ch sn ui mt o nh? C th c ba kh nng: 1- Qu thc tn ti mt l thuyt thng nht hon chnh m chng ta mt ngy no s pht minh ra, nu chng ta c ti nng. 2- Khng tn ti mt l thuyt ti hu ca v tr, ch tn ti mt chui v cng cc l thuyt m t v tr ngy cng chnh xc. 3- Khng tn ti mt l thuyt no v v tr, cc s c khng th tin on vt qu mt thi gian hn no , chng xy ra mt cch ngu nhin, tu tin. Vi s ra i ca c hc lng t, chng ta phi tha nhn rng cc s c khng th c tin on vi chnh xc hon ton m lun tn ti mt bt nh. Nu mun ngi ta c th gn s ngu nhin cho s can thip ca Cha, song y qu l mt s can thip k l: khng c mt chng c g cho thy can thip c nh hng n bt k mt mc ch no. Thc vy, nu c mt mc ch, th khng cn l ngu nhin na. Trong thi i hin nay, chng ta loi b hu hiu kh nng th ba bng cch nh ngha li mc ch ca khoa hc: mc tiu ca khoa hc l: xy dng mt b nh lut c kh nng cho php chng ta tin on c cc s c ch trong gii hn xc nh bi nguyn l bt nh.
71 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

Kh nng th hai, kh nng tn ti mt chui v cng nhng l thuyt ngy cng tinh t, rt ph hp vi kinh nghim ca chng ta. Nhiu ln chng ta tng nhy cc php o v thc hin nhiu loi th nghim mi ch vi mc ch pht hin nhng hin tng mi khng tin on c bi nguyn l hin c v m t nhng hin tng chng ta phi pht trin mt l thuyt tin tin hn. V vy khng c g ng ngc nhin nu th h hin ti cc l thuyt thng nht phm sai lm khi khng nh rng khng c iu g cn bn mi xy ra gia nng lng c 100 GeVca l thuyt thng nht yu in t v nng lng c ngn triu triu GeV ca l thuyt thng nht ln. ng l chng ta phi hy vng tm ra nhiu tng cu trc mi c bn hn quak v lectrn hin nay c xem nh l nhng ht c bn. Song dng nh hp dn c th cung cp mt gii hn cho chui cc hp trong hp . Nu ta c mt ht vi nng lng ln hn ci gi l nng lng Planck, mi triu triu GeV (1 theo sau l 19 s khng), th khi lng ca n c mt tp trung n mc m n t c lp tch khi phn v tr cn li v bin thnh mt l en nh. Nh vy dng nh chui cc l thuyt ngy cng tinh t phi c mt gii hn khi chng ta tip cn vi nhng nng lng ngy cng cao, v t phi c mt l thuyt ti hu v v tr. L d nhin, nng lng planck l mt qung ng di k t nhng nng lng c nghn GeV m hin nay l nng lng ln nht chng ta c kh nng to ra trong phng th nghim. Chng ta cha vt qua c h ngn cch trong mt tng lai gn nh nhng my gia tc! Nhng nhng giai on s sinh ca v tr tng chng kin nhng nng lng nh vy. Ti ngh rng c nhiu xc xut may mn l s nghin cu nhng giai on sm ca v tr kt hp vi nhng i hi cht ch ca ton hc s dn chng ta n mt l thuyt thng nht hon chnh trong gii hn cuc i ca nhiu ngi chng ta. Nu chng ta thc s tm ra c mt l thuyt ti hu v v tr, th iu c ngha nh th no? Chng ta khng bao gi c th chc chn hon ton rng qu chng ta tm ra c mt l thuyt hon chnh. Song nu l thuyt cht ch v mt ton hc v lun a ra nhng tin on ph hp vi quan st, th chng ta c th tin mt cch hp l rng l mt l thuyt ng n. N s kt thc mt chng di v vinh quang trong lch s u tranh tr tu ca con ngi tm hiu v tr. ng thi n cng cch mng ho s hiu bit cc nh lut v tr ca con ngi bnh thng. Thi Newton mt ngi c gio dc rt c th nm c ton b kin thc ca nhn loi, t nht l trong nhng nt c bn. Song sau nhp pht trin ca khoa hc lm cho kh nng trn khng cn na. V rng cc l thuyt ny lun thay i ph hp vi nhng quan st mi, chng khng th n gin ho c mt ngi bnh thng c th hiu thu. Bn phi l mt chuyn gia v du l mt chuyn gia bn cng ch hy vng nm bt c mt phn cc l thuyt khoa hc. Ngoi ra khoa hc tin nhanh n mc m nhng kin thc thu nhn c hc ng cng lun bt cp vi thi i. Ch mt s t ngi theo kp c vi ranh gii tin tin ca kin thc v s ngi cng phi dng ton b thi gian lm vic
72 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

v chuyn su vo mt lnh vc nh. S ng cn li t c khi nim v nhng thnh tu tin tin ca khoa hc v nhng vn l th ny sinh t . By mi nm v trc, nu tin li Eddington - th ch c hai ngi hiu c l thuyt tng i rng. Ngy nay hng vn sinh vin i hc hiu c l thuyt v hng triu ngi t nht lm quen vi l thuyt tng i rng. Nu mt l thuyt thng nht hon chnh c pht minh, th ch cn l vn thi gian cho l thuyt c thu trit v mi ngi chng ta s kh nng c c mt kin thc nht nh v nhng nh lut tr v v tr v iu hnh cuc sng ca chng ta. Ngay nu chng ta tm c mt thuyt thng nht hon chnh, iu cng khng c ngha rng chng ta c kh nng tin on mi s c ni chung, v hai l. Th nht do gii hn m nguyn l bt nh ca c hc lng t p t ln mi quyn lc tin on ca chng ta. Chng ta khng th lm g c vt gii hn . Song trong thc tin gii hn th nht cn t rng buc hn gii hn sau y. Vn l ch chng ta khng th gii c cc phng trnh ca l thuyt mt cch tuyt i chnh xc, tr vi trng hp rt n gin. (Chng ta khng th gii chnh xc ngay c chuyn ng ba vt trong l thuyt hp dn ca Newton v kh khn s tng ln vi s vt tham gia chuyn ng v mc phc tp ca l thuyt). Chng ta bit nhiu nh lut iu hnh vt cht di mi iu kin cc oan nht. Ni ring, chng ta bit nhng nh lut c bn iu khin mi i tng ca ho hc v sinh hc. Nhng chc chn chng ta khng quy cc i tng v thc trng ca nhng bi ton gii c, n nay chng ta t c qu t tin b trong vic tin on cch x s ca con ngi t nhng phng trnh ton hc!. n y, ti xin php c ngt ngang on trch dn s cn tip tc. ng SW. Hawking sai lm, t nht khi vit rng: ...iu cng khng c ngha rng chng ta c kh nng tin on mi s c ni chung v .. n nay chng ta t c qu t tin b trong vic tin on cch x s ca con ngi t nhng phng php ton hc!.... Nhng phng php tin tri ca vn ho c ng phng vi s tn ti hng ngn nm, khng nhng tin tri nhng s c ni chung, m cn c ni ring. th cn tin on c cch x s ca con ngi t nhng phng trnh ton hc Nu c th coi nhng qu Dch, hoc phng php ng dng ca T Vi thuc v nhng phng trnh ton hc.Nhng on trch dn tip theo y rt ng ch : V vy ngay lc chng ta tm c mt b hon chnh cc nh lut c bn, cng cn nhiu nm trong tng lai thch tr tu con ngi tm ra nhng phng php xp x hu hiu hn, c th a ra nhng tin on c ch v nhng h qu kh d trong nhng tnh hung thc tin v phc tp. Mt l thuyt thng nht cht ch v hon chnh, ch mi l bc bt u: mc tiu ca chng ta l mt s hiu bit hon chnh v mi s c chung quanh v v bn thn nhng h qu kh d trong nhng tnh hung thc tin
73 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

v phc tp.... Hay ni mt cch khc: Mt l thuyt thng nht s gii thch t s hnh thnh v tr cho n mi vn lin quan n con ngi v c kh nng tin tri. y chnh l iu kin ang c ca thuyt m Dng Ng hnh. Nhng vic c hay khng mt l thuyt thng nht a n mt cu hi: Liu phng php ca khoa hc ngy nay c th kim nghim c s c hay khng mt l thuyt thng nht? Lm sao kim nghim mt l thuyt thng nht bng phng tin khi chnh phng tin t n nh gii hn cho s tng i? Cn phi ni rng: ng l cc phng php (ng hn l nhng phng tin) ca khoa hc hin nay kh kim nghim c thc t ca mt l thuyt thng nht. Nhng khi vn c t ra th n c nhng tiu ch ca n. V n ch c th c gii thch t nht mang tnh l thuyt. Bi vy, mi c ci ta u tin l: Nhng tiu ch ca mt l thuyt thng nht T lu con ngi c gng gii thch v tr v mi vn lin quan n con ngi m thc t l i tm mt l thuyt thng nht. L thuyt thng nht xa nht ca nhn loi c l l l thuyt cho rng: S sng to v tr l do Thng v mi vn lin quan n v tr, x hi v con ngi u do Thng quyt nh. L thuyt ny ng tr rt lu trong lch s nhn loi. L thuyt ny b khoa hc phn bc. Nhng khoa hc li ang b tc khi gii thch s khi nguyn ca v tr. Nhng vn minh ng phng tn ti mt l thuyt khc gii thch v tr: chnh l thuyt m Dng Ng hnh. iu cn lm sng t y l: Thuyt m Dng & Ng hnh ang trng thi huyn b v c phi l mt hc thuyt thng nht v hon chnh khng? N c p ng c nhng tiu ch khoa hc ca mt l thuyt thng nht khng? Bn cht n l ci g trong s huyn o ca vn minh ng phng th chnh l vic cn cp ti trong nhng phn tip theo. Nh vy, nhng tiu ch khoa hc hin i cho mt l thuyt khoa hc ni chung, cng l nhng tiu ch ca mt L thuyt thng nht. Nhng tiu ch ring ca n s l: Gii thch t s hnh thnh v tr cho n mi s vn ng ca nhng thin h, n nhng ht vt cht cc nh v nhng s kin bao quanh con ngi vi kh nng tin tri. By gi, chng ta xt n thuyt m Dng Ng hnh, vi mt gi thuyt s c chng minh sau l: Thuyt m Dng Ng hnh l mt hc thuyt hon chnh v nht qun ngay t giai on hnh thnh ca n. Vi gi thuyt trn v thuyt m Dng Ng hnh th chng tho mn tt c mi yu t cn thit cho mt l thuyt thng nht t ra trn nh sau: 1- Gii thch s hnh thnh v tr: Thi Cc sinh lng nghi. Thin nht sinh Thu... 2- Gii thch s vn ng ca cc thin h: Nhng chu k ca cc hiu ng v tr trong Thi t; T vi... 3- Gii thch s vn ng ca cc ht vt cht nh nht: Kh trng thi tn
74 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

ti trn thc t ca vt cht trn siu nh. iu ny c khoa hc hin i tha nhn gin tip, khi pht hin ra cc ng Kinh Lc l ng vn ng ca kh c trong con ngi, miu t trong cc sch y hc ng Phng. 4- Mi hin tng lin quan n con ngi: l cc phng php bi ton c ng phng c tnh h thng, tnh qui lut v tnh khch quan (L nhng yu t ca tiu ch khoa hc hin i v s thm nh mt phng php c coi l khoa hc). 5- Tnh tin tri: V iu ny th c l ti khng cn phi chng minh. Nhng phng php tin tri lin quan n thuyt m Dng Ng hnh vt xa s m c ca khoa hc hin i. Nh vy, c th khng nh rng: Hon ton c c s khi cho rng thuyt m dng Ng hnh chnh l mt l thuyt thng nht. Nhng vn l bn thn thuyt m Dng Ng hnh li mi ch c t gi thuyt v tnh hon chnh v nht qun ca n. Ch khi s minh chng ny hon chnh th vn mi c th tip tc. Nhng ngay c khi s chng minh thuyt m Dng Ng hnh l mt hc thuyt nht qun v hon chnh; th vn cn li cng khng th kim chng c trn thc t v s tn ti ca trng thi khi nguyn ca v tr, m ch c th l s gii thch hp l cho nhng hin tng v vn lin quan. Do , nu t vn : Liu phng php ca khoa hc ngy nay c th kim nghim c s c hay khng mt l thuyt thng nht?. Ngi vit cho rng: khng th c mt phng tin no ca khoa hc c th kim c trong hin ti cng nh trong tng lai. M chng ta ch c th tha nhn tnh hp l trong cc mi lin h tng quan. Hay ni r hn: Nu c mt l thuyt thng nht th khng th kim nghim mt l thuyt thng nht bng phng tin, khi chnh phng tin t n ch nm trong gii hn ca s tng i? Chng ta gi thit rng: Thuyt m Dng Ng hnh l mt l thuyt thng nht th Thi Cc l s khi nguyn ca v tr. Thi cc c ni dung chnh l Tnh Thy m c Thch Ca minh ging: Khng th c ci thy ny thy c ci kia. Khi Tnh thy / Thi Cc l s tuyt i th s khng c mt phng tin no thy c n c. Nhng nu thuyt m Dng Ng hnh qu thc l mt hc thuyt nht qun v hon chnh trn thc t tn ti ca n l iu s phi chng minh th chng ta tip cn rt gn vi mt l thuyt thng nht. Vn cn li ch l s phc hi v so snh vi nhng l thuyt khoa hc hin i v chng nghim qua nhng h qu ca n. Nh vy, bt u t mt gi thuyt cho rng: Thuyt m Dng Ng hnh l mt hc thuyt hon chnh v nht qun trn thc t tn ti ca hc thuyt ny. S thng trm ca lch s khin n b tht truyn v tr thnh ri rc, huyn b. Nhng phng php bi ton ng phngc phng php lun ca thuyt m Dng Ng hnh trn thc t ng dngchnh l h qu trc tip tt yu ca hc thuyt ny. Tt c tn ti t rt lu
75 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

trong lch s c i ca nhn loi. Trn c s gi thuyt nu xin c chng minh sau so snh vi nhng tiu ch khoa hc v mt l thuyt thng nht th chng c s trng khp hon ton. Nhng chng ta cng nhn thy ngay s ri rc v khng c s lin h cht ch trong ni dung ca hc thuyt ny gia cc hin tng nu. C th l: T s khi nguyn ca v tr (Thi Cc sinh lng nghi, sinh t tng v Thin nht sinh thu...) cho n cc phng php trong Thi t r rng l mt khong cch rt ln. Nhng phng php tin tri nh T Vi, Bi Dch, T Tr..v.v.. c nh t trn tri ri xung, ngi ng dng ch l thc hin mt phng php c sn v chng ai hiu c chng c lp ra bi nguyn tc no t ni dung ca hc thuyt ny? Nhng kh nng tin tri trn thc t hng ngn nm nay th vt xa tt c mi s m c ca bt c mt l thuyt khoa hc hin i no. kh nng tin tri l mt tiu ch bt buc ca mt l thuyt khoa hc. N l h qu cui cng v chng t tnh thuyt phc ca mt hc thuyt khi hon chnh. Nu kh nng tin tri ca nhng l thuyt khoa hc hin i ch gii hn trong nhng hin tng n iu trong phm vi ca n, th kh nng tin tri l h qu ca thuyt m Dng Ng hnh, li chng t tnh siu vit n k diu khi tin tri mt hin tng vn l s tng hp ca rt nhiu yu t tng tc: chnh l hnh vi ca con ngi! iu ny chng t thuyt m Dng Ng hnh phi c hnh thnh, pht trin v hon chnh trong mt x hi c mt nn vn minh cao cp n nh v l mt hc thuyt chnh thng c bo tr bng quyn lc trong x hi . Nhng ti sao: S hon chnh v nht qun ca thuyt m Dng Ng hnh ch l mt gi thuyt. Khi m chng ta ang ng dng phng php lun ca n vi t cch l h qu mt hc thuyt nht qun? y l cu hi, ng thi cng l mt phn cu tr li: iu m chng ta ng dng ch l phng php lun trong cc phng php tin tri, tc l h qu cui cng ca thuyt m Dng Ng hnh. Bn thn ni dung ca thuyt ny rt m h. C th ni rng: Hu ht nhng nh nghin cu vi ci nhn t nhiu pha u cho rng: Thuyt m Dng v thuyt Ng hnh l hai hc thuyt xut hin c lp: Hoc l chng ho nhp vi nhau giai on u ca thin nin k th I; hoc l chng l s b sung cho nhau mt cch khin cng. Bi vy, y l vn cn phi chng minh v mt l thuyt. Tht l s huyn b khi kt qu l kh nng tin tri v nhng phng php ca n li ra i trc mt hc thuyt l c s phng php lun ca n. Nu cho rng: Nhng phng php tin tri l do trc gic tm linh ca cc bc k nhn o s to ra th li khng cn n s ng dng ca mt hc thuyt (Nh trng hp ca b Vanga Bungary). Do , tnh khoa hc ca hc thuyt ny ch c chng t, nu chng ta phc ch c nhng nt cn bn hon chnh v hp l v hc thuyt ny. iu ny s li khin chng ta quay tr v qu kh.

76

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Tt c nhng ai c tm hiu v Kinh Dch v cc phng php bi ton ng Phng u bit rng C th Hn ghi nhn: Cn nguyn ca Tin Thin Bt qui do vua Phc Hy tm khong 3500 trc CN l H . H c nhc ti t rt sm trong nhng c th v c coi l vo thi Xun thu Chin quc. Trong kinh Dch, s tn ti ca H c cn c vo cu H xut Lc xut th, thnh nhn tc chi; nhng hnh H ch c cng b chnh thc vo i Tng. iu k l l lc ny hn 4000 nm sau khi H c coi l ca vua Phc Hy pht hin Ng hnh tng sinh li l ni dung chnh ca H ? y l iu trong kinh vn ca Kinh Dch t hn 3000 nm trc (Tnh t thi Chu) li khng h c on no nhc ti Ng hnh. Lch s thuyt m Dng v Ng hnh trong c th ch Hn l mt vn quan trng, lin quan n vic chng minh n gi thuyt c trnh by. Bi vy, khng th khng gii thiu vi cc bn lch s ca thuyt m Dng v Ng hnh theo c th ch Hn v ci nhn ca cc nh nghin cu hin i v hc thuyt ny. Nhng vn lch s ca thuyt m dng ng hnh Khi nghin cu v thuyt m Dng Ng hnh, hu ht cc nh l hc hin i u cho rng: m Dng v Ng hnh l hai hc thuyt ring bit khng lin quan vi nhau c pht hin hai thi k khc nhau. S d c hin tng ny bi trong c th ch Hn cha h c mt vn bn no c coi l xut hin trc thi Tn, Hn th hin mt cch hon chnh phng php ng dng ca thuyt m Dng Ng hnh, m ch l s pht hin ri rc tng mng ca hc thuyt , ngoi tr cun Hong Ni Kinh t vn m ni dung ca n ghi nhn c xut x t thi Hong (khong 3000 nm trc CN). Quan nim v lch s hnh thnh thuyt m Dng v Ng hnh trong c th ch Hn cng c cc hc gi hin i nhn di nhiu gc khc nhau. Trong quan nim ph bin cho rng: thuyt m Dng v thuyt Ng hnh l hai hc thuyt ring bit, c chng t trong on trch dn sau y trong sch Chu Dch V tr quan (Gio s L Vn Qun, Nxb Gio dc H Ni 1995): Ng hnh l ch nm loi vt cht: mc, ho, th, kim, thu. Theo h thng phn loi sp xp ca v tr quan truyn thng, th y l nm nguyn t c bn cu to thnh mun vt. Nhng vn dng quan nim v Ng hnh li t chng mi quan h gia nm nguyn t. l mi quan h tng sinh tng thng (khc). V vy, ngi xa ly mi quan h ny lm c s gii thch nhng hin tng bin i trong v tr: t nhin, nhn sinh, x hi, chnh tr... Qua cc ti liu T truyn, Quc ng, thi i Xun Thu, Ng hnh ch
77 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

nm loi vt cht khng th thiu trong sinh hot. T tng Ng hnh u tin lu hnh hai ni Yn, T min pha ng Trung Quc, thi i ny sinh sm nht khng trc Tru Din mt th k, vo th k th V trc CN. Thi i sinh ca Tru Din khong 350 n 270 trc CN. Nu ng ta khng phi l ngi duy nht khai sng ra thuyt Ng hnh, th t nht cng l ngi h thng ho v c nh thm nhng t tng c lin quan n loi ny. Trong sch Thng Th, thin Hng Phm cng cp n Ng hnh, nhng khng th ra i sm hn thi i Tru Din. Sch Thng Th, thin Hng Phm vit: Ng hnh: nht vit ho, nh vit thu, tam vit mc, t vit kim, ng vit th. Thu vit nhun h, ho vit vim thng, mc vit khc trc, kim vit tng cch, th vin gi sc. Nhun h tc hm, vin thng tc kh, khc trc tc toan, tng cch tc tn, gi sc tc cam. Ng hnh: mt l nc, hai l la, ba l g, bn l kim loi, nm l t. (ni v tnh) nc thm xung di, la bc ln trn, g c cong c thng, kim kh tu tay ngi th m i hnh, t cy la v gt la . Nc thm xung di lm v mn, la bc ln trn l v ng, g cong hay thng l v chua, kim kh tu tay ngi th i hnh: v cay, la cy gt v ngt. Quan nim v Ng hnh m sch Hng Phm cp khng thun tu dng li nm loi vt cht c bn. N c bit ch n mi quan h v cc thuc tnh ca Ng hnh. Ngay thin Hng phm cng phn nh thuc tnh lin quan vi ng hnh: Thu, nhun h tc hm; ho, vim thng tc kh; mc, khc trc tc ton; kim, tng cch tn; th, gi sc tc cam. (Nc thm xung di lm v mn, la bc ln trn l v ng, g cong hay thng l v chua, kim kh tu tay ngi th i hnh: v cay, la cy gt v ngt). Thuyt m dng Ng hnh dung ho. Thuyt m Dng v thuyt Ng hnh pht trin n thi Tn Hn c s phn bit kh r rt: tuy thuyt m Dng thin v nguyn l sinh thnh v tr. Thuyt Ng hnh thin v phn loi hin tng s vt trong v tr v h thng quan h gia nhng thuc tnh. Hai ci ho vo nhau v tr thnh h thng gii thch hin tng sinh thnh v tr, cui cng hon thnh tng bc i Hn. Thuyt m Dng Ng hnh thi lng Hn k tha t tng thi Tin Tn, dung ho v pht trin rng to thnh h thng gii thch v tr hon chnh. Cc trc tc vit v t tng ny rt nhiu, lu li n ngy nay tng i y v c gi tr nh: L K, Hoi Nam T, Xun Thu phn l.... Qua on trch dn trn, xin cc bn lu : thin Hng phm trong sch Thng th c gio s L Vn Qun nhc ti trn, chnh l ni n Hng phm cu tr m Khng An Quc ni ti. Xin c gi tip tc xem on trch dn di y t trong sch i Cng trit hc Trung Quc (Phng Hu Lan.
78 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

Nh nghin cu trit hc/lch s hin i ni ting ca Trung Quc. Nxb Thanh Nin 1999, ngi dch Nguyn Vn Dng): Ti Trung Quc xa c hai lung t tng c gii thch cu to v ngun gc v tr. Mt lung t tng da trn nhng tr tc ca m dng gia v lung t tng kia da trn vi phn trong Dch truyn do cc nh nho khuyt danh a ph vo bn kinh Dch nguyn thu. Hnh nh hai lung t tng y tin trin c lp, khng lin quan vi nhau. Trong thin Hng Phm v thin Nguyt lnh m ta s xt, Ng hnh c cp m thy khng ni ti m Dng, trong Dch truyn tri li, ch thy ni ti m Dng m khng ni ti Ng hnh. Nhng v sau, hai lung t tng y hp lm mt. S hp nht y thy vo thi T M m (cht nm 110 tr.C.N), khin cho ng gom li trong b S k, di tn m Dng gia. m dng gia v v tr lun nguyn thu ti Trung Quc Trong chng III sch ny, ti c ni rng m dng gia vn gc nhng nh thut s. Nhng thut s gia ny ngy xa c bit n di tn phng s. Trong phn Ngh vn ch (quyn 30) ca sch Tin Hn th, c lp theo b Tht lc ca Lu Hm, nhng ngnh thut s y c gom vo 6 loi. Su ngnh thut s Ngnh th nht l thin vn. Thin Vn, theo Hn th Ngh vn ch, l sp th t hai mi tm sao, ghi chp s vn chuyn ca nm hnh tinh, ca mt tri mt trng ghi nhng hin tng lnh d. Ngnh th hai l lch ph. Lch ph, theo thin y, l xp t v tr bn ma, chia ng cc tit, hiu gi ca mt tri mt trng ca nm hnh tinh, kho st lnh nng, sng cht... Nh lut ny. iu lo v tai ch, iu vui v tt lnh u bit c r rng. Ngnh th ba l v Ng hnh. Php , theo Ngh vn ch, cng bt u t s vn chuyn ca ng c (nm nguyn t), suy cho cng cc th khng c g l khng thu. Ngnh th t l bi bng c thi v mai ra, xng b. l nhng php bi chnh Trung Quc xa. V cch bi sau, th nhng thy bi c l trong v ra hay trong ming xng phng, ri em h vo la nng, trn chic a bng kim loi, lm thnh nhng ng nt pht ra chung quanh l. Thy bi gii thch nhng ng nt y theo hnh trng chng, tr li cu hi nu ra. Theo php th nht, th thy bi trn cc nhnh c thi lm thnh nhng t hp v s c th gii thch theo Kinh Dch. Mc ch ca phn kinh nguyn thu ca sch ny l gii thch nh va ni. Ngnh th nm l ngnh tp chim v ngnh th su l hnh php. Ngnh
79 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

sau ny c cn c vo khi nim con ngi l sn vt ca v tr. Do , nh ca hay m m phi c bi tr theo cch no cho hp vi nhng lc thin nhin, ngha l vi gi nc.

T ng Ng hnh c trong mt bn vn theo truyn thuyt c vit vo th k th XX tr. CN (xem kinh Th phn II, quyn II, thin I,3). Ta khng th chng minh s chn thc ca vn bn y c cng ngha vi trong cc bn vn khc, m nin i c nh r hn. S cp u tin tht chnh xc v Ng hnh c thy trong on khc ca Kinh Th (phn V, quyn IV), di tn Hng Phm, ngha l khun ln. Truyn thuyt cho bit rng thin Hng Phm thut li li c t co vi vua V nh Chu, c t l mt Vng hu nh Thng b vua V lt vo cui th k th XXII tr. CN. Trong bi Co, c t cho nhng ca mnh l ca vua V, ngi sng lp nh H, theo truyn thuyt sng vo th k th XXII tr. C.N. Chng ti nu truyn thuyt ny l coi nh v d v th thc theo tc gi Kinh Th th mang li s trng yu ca thuyt Ng hnh. V thi i tht ca thin Hng Phm, th khoa hc hin i c t vo th k th IV hay III.(*) * Ch thch: y l thi im vn minh Vn Lang sp . 258 Trc CN. Trong thin Hng phm, ta thy bn Cu tr, Th nht trong Cu tr l Ng hnh. Th nht trong Ng hnh l thu, nh l ho, ba l mc, t l kim, nm l th. (Tnh ) thu l t v xung, ho l chy v ln, mc l cong v thng, kim l theo v i, th l gieo m lm ma. Trong thin Hng phm, ta thy nim Ng hnh cn trong giai on cha hon thnh. Tc gi ang cn t tng bng t ng vt th c tht nh nc la.... thay v t tng bng t ng nhng lc tru tng mang cc tn y nh Ng hnh c quan nim v sau. Tc gi cng cho ta bit rng nhn gian v to vt c lin h vi nhau, cch cai tr sai lm ca ng vua s to ra nhng hin tng bt thng trong tri t. L thuyt ny c trin khai y v sau bi m dng gia, ngi ta gi l thuyt Thin nhn tng d. Hai l thuyt c a ra gii thch l do ca s h tng nh hng ni trn. Thuyt th nht thuc v mc ch lun. Theo thuyt ny, th cch c x sai lm ca ng vua lm cho Tri ni gin. S gin ca Tri gy ra nhng hin tng bt thng trong t nhin, tc l Tri bo trc cho vua bit. Thuyt th hai thuc v thuyt c gii. Theo thuyt ny, th cch c x sai lm ca vua s t nhin gy ri lon trong tri t v do nhng hin tng bt thng cng xy ra mt cch my mc. Ton th v tr l mt c gii. Khi mt phn c gii ra khi trt t, th nhng phn khc cng b tn thng. Thuyt ny biu th cho tinh thn khoa hc ca m dng gia, cn thuyt th nht phn nh nhng ngun gc huyn b.
80 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

Nguyt lnh Sau thin Hng phm, ti liu trng yu nht ca m dng gia l thin Nguyt lnh. Thin ny trc ht c thy chp trong sch L th xun thu, tc phm vo cui th k th III tr. C.N. V sau, thin y c a vo sch L k. Nguyt lnh c tn y, v vn l quyn sch lch nh trnh by cho vua v mi ngi ni chung, nhng bn phn phi lm hng thng, hp vi thi tri. Cch cu to v tr trong thin ny c din t bng t ng ca m dng gia. Cch cu to ny c tnh cht v tr, ngha l lin quan ti thi gian v khng gian. Ngi Trung Quc xa v bc bn cu, tt phi coi phng nam l phng ca sc nng v phng Bc l phng ca kh lnh. V l do y, m dng gia a ra s tng quan gia bn ma v bn phng. Ma h c tng quan vi phng nam, ma ng, phng bc, ma xun phng ng, ma thu phng ty, v mt tri phng ty. Phi ny cng coi s thay i ca ngy m nh biu th s thay i ca bn ma trong nm, vo mt t l nh. Cho nn bui sng l tng trng cho ma xun, bui tra ma h, bui chiu ma thu, bui ti ma ng. Phng Nam v ma h th nng, v phng nam l phng cc ma h l lc m hnh ho mnh hn c. Phng Bc v ma ng th lnh, v phng Bc l phng v ma ng l lc m hnh thu mnh hn c, nc li lin quan ti nc v tuyt v rt lnh. Cng vy, mc l hnh mnh phng ng c lin quan ti ma xun, bi v ma xun l ma m c bt u mc, v v phng ng c lin quan ti ma xun. Hnh kim mnh phng Ty v ma thu, bi v kim kh c coi l cng v th, v ma thu l gi, cy c ht ma v v phng Ty c lin quan ti ma thu. Nh vy bn nm hnh c ct ngha. Ch cn hnh th l cha c v tr ma. Nhng theo thin Nguyt lnh, th l hnh chnh ca Ng hnh, v vy n c v tr trung ng ca bn ma. Lc m th mnh l vo mt khong ngn gia ma h v ma thu. Do l thuyt v tr y, m dng gia c gii thch nhng hin tng t nhin bng nhng t ng va thi gian v khng gian v cn ch trng rng nhng hin tng y c lin quan ti tm tnh con ngi. V vy, nh ni trn, thin Nguyt lnh a ra nhng iu qui nh m ng vua phi theo tng thng, do m c tn Nguyt lnh. V vy, ngi ta ni: Thng ging ma xun, gi thi tan hi lnh. Sinh vt nm im trong ma ng bt u vng dy... l ma kh tri to xung, kh t dng ln. Tri t ho hp nhau, cy c m tri ny lc. (L k, thin 4). Bi v cch c x ca ngi phi ho hp vi o tri trong thng , cho nn (Vua) sai cng khanh i phu ban b o c, iu ho mnh lnh lm iu vui, thi n cho triu dn.... Cm cht cy, khng c lt t.... Trong thng , khng th dy binh, dy binh t b ho Tri. Khng dy binh ngha l ta khng khi s trc. Nu trong mt thng, ng vua khng lm theo khun php thng , m li theo quy
81 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

tc ng x hp vi thng khc, th nhng hin tng bt thng ngoi t nhin s xy ra. Thng mnh xun m th hnh mnh lnh mu h, th ma khng hp thi, cy c kh ho, quc gia lun c iu s. Nu thi hnh lnh ma thu, th dn c bnh dch ln. Gi d ma mnh s ti... Nu thi hnh lnh ma ng, th nc lt s lm hi, tuyt sng ri nhiu. Tru din Tru Din l mt nhn vt trng yu ca m dng gia vo th k th III tr. C.N. Theo b sch S k ca T MThin, th Tru Din l ngi nc T, vng gia tnh Sn ng by gi. Vit sch trn mi vn li.Thy u tht tn. Nhng trong b S k, T M Thin thut li kh k l thuyt ca Tru Din. Theo sch y (quyn 74), th phng php ca Tru Din l trc ht th nghim cc vt nh m suy rng ra cho ti v hn. Hnh nh ch im ca ng l a l v s k. V a l, T MThin vit: Trc ht sp t danh sn ca Trung Quc, sng ln thung lng u nhau, cm th, sn vt ca sng bin, mn qu ca vt loi, t m suy ra cho n hi ngoi, t ngi thy c....Bo rng nho gi gi l Trung Quc th chim mt phn trong tm mi mt phn ca thin h. Gi Trung Quc l Xch huyn Thn Chu y hp thnh khu. Quanh chn chu, c bin ln bc ngoi, tc l ni tri t gip nhau. V quan nim ca Tru Din i vi S k. T MThin vit: Trc ht k vic nay tr ln ti Hong , hc gi ai cng thut. Cng theo thnh suy ca i, m chp im tt xu, ch , suy xa hn, cho ti khi tri t cha sinh, ti ch ti tm m mt cha c th kha ti gc c... Cho n khi tri t phn, th ni s vn chuyn bin ho ca Ng hnh, (nhng l li khc nhau ca chnh tr, mi im ng vi mi hnh). *on trch dn tip theo y, bn c tham kho v ngun gc ca thuyt m dng v thuyt Ng hnh qua ti liu v nhn xt ca ng Thiu V Hoa trong cun D on theo T tr: 1- Khi ngun ca hc thuyt m dng: S ra i ca hc thuyt m dng, t i H xa xa hnh thnh. iu c th c chng thc bng s xut hin ho Dng, ho m trong Bt qui ca Kinh Dch. Ho m v ho Dng trong bt qui xut hin trong sch c Lin sn ca i nh H Trung Quc, cho nn trong Sn hi kinh c cu: Phc Hy c H , ngi H nhn ni l Lin Sn, Hong c H nn ngi Chu gi l Chu dch. Tc l ni i H c quyn sch v Bt qui lin sn ny, cn Bt qui li do hai ho c bn nht: m v dng cu thnh. Cho nn hc thuyt m dng bt ngun t nh H l iu tin c. Nhn y mun ni thm rng: gii hc thut ngy nay i vi mi quan h
82 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

ca hc thuyt m dng, Ng hnh v Bt qui, cng nh s khi ngun v qu trnh din bin ca n, vn c nhng kin gii khc nhau. Nh s hc Bng Phc trong bi Nghin cu v ngun gc m dng Ng hnh (ng mc Bn v lch s vn ho c i Trung Quc, do tp ch i hc Bc Kinh xut bn nm 1986) c nu: Ngun gc ca quan nim Ng hnh l quy bc ca dn tc Khng, ngun gc quan nim m dng l mai bc l ca dn tc Ng Vit phng nam (tc trong S t gi l Din bc). Bt qui th bt ngun Ph chim ca dn tc Chu (tc l trong sch c c ghi l lc nhm m v sau pht trin thnh su ho). Do ngi Bng Phc cn c vo tch Th Ty M trong sch c m suy on, cho rng cc dn tc phng Bc v phng Nam thi k c i ca Trung Quc (ch yu l nh Thng, nh Chu v Vit S) do s thm nhp vn ho m thnh, n thi Chin quc do cc nh nho nh Khng T, Tru Din ho trn ba nn vn ho ln vi nhau. n i ng Trng Th nh Hn mi tp hp thnh hc thuyt m Dng Ng hnh v cng vi thut s Bt qui ca Chu Dch kt hp thnh hc thuyt m dng Ng hnh v thnh mt cng trnh v i. Cc bi vit ca ngi Bng Phc cch chng minh ch, c gi tr l tc phm din gii c o. Nhng gii kho c ngy nay v gii s hc i vi vn ho c i ca i nh H, vi Lin Sn, Quy tng vn cha c kin nht tr trong kt qu nghin cu ca mnh. Cc ti liu v chng vt cng khng y , do quyn sch ny cng ch c th da theo cch ni truyn thng xc nh khi ngun ca thuyt m dng vo thi k nh H. Nu sau ny pht hin c nhng chng c mi bc b cch ni truyn thng ny, cho rng khi ngun ca hc thuyt m dng thi i v sau hn th chng ti cng s tun theo chn l m khng sa i nhng lun im trong sch ny. * on trch dn di y trong sch Chu Dch vi d on hc (sch dn, trang 94). Bn c tham kho nhng kin khc nhau v xut x ca thuyt m dng v thuyt Ng hnh. 2.Khi ngun ca hc thuyt Ng hnh S ra i ca hc thuyt Ng hnh, trong gii hc thut vn cn l mt vn cha c lm sng t. Ba loi kin rt i lp nhau nh sau: Gii Dch hc cho rng s ra i ca hc thuyt Ng hnh rt c kh nng ng thi vi hc thuyt m dng. Nhng gii s hc li cho rng ngi u tin sng lp ra hc thuyt Ng hnh l Mnh t. Trong cun Trung Quc thng s gin bin ca Phm Vn Lan ni: Mnh t l ngi u tin sng lp ra hc thuyt Ng hnh, Mnh T ni nm trm nm tt c Vng gi hng, t Nghiu Thun n Vu Thang l hn nm trm nm.... T Vn Vng n Khng T li hn nm trm nm... Hu nh c cch ni tnh ton v Ng hnh. Sau Mnh T mt t, Tru Din m rng thuyt
83 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

Ng hnh tr thnh nh m dng Ng hnh. Ni hc thuyt Ng hnh l do Mnh T pht minh l khng c chng c xc thc. iu ny chnh Phm Vn Lan t ph nh mnh. Trong cng mt chng ca cun sch trn ng ni: Mc (*) t khng tin Ng hnh, bc b thut chim bc dng ng sc thanh long nh ct hung, iu thy thi ng Chu thuyt Ng hnh thng dng ri, n Tru Din c bit pht huy. Mnh T l ngi nc L , thi Chin Quc m thi ng Chu c Ng hnh ri, r rng khng phi l Mnh T pht minh ra Ng hnh. C nhng sch s ni, hc thuyt m dng Ng hnh l ng Trng Th thi Hn sng lp ra, iu cng khng ng. *Ch thch: C l l Mnh t? Sch in nhm chng? Gii trit hc nh V Bch Hu, Vng Dung th cho rng: Bn vn cng khai ca Ng hnh c th thy trong sch Thng Th ca Hng Phm (tng truyn vn t nhng nm u thi Ty Chu, theo nhng kho chng ca ngi cn i c th l thi Chin quc) . Ng hnh, mt thu, hai ho, ba mc, bn kim, nm th, thu nhun di, ho nng trn, mc cong thng, kim l ct t, th l nng gia trng trt (xem nh hng ca hc thuyt m dng Ng hnh vi khoa hc truyn thng Trung Quc). Qua c thy vn ngun gc hc thuyt Ng hnh vn l iu cha sng t. * Qua nhng on trch dn trn, chc cc bn cng nhn thy nhng hin tng sau y: 1- Ngay nhng nh nghin cu Trung Hoa c tn tui v hu ht nhng nh nghin cu trn th gii cc ngnh hc thut khc nhau: Lch s, vn ha, x hi, thm ch ngay c hc thut chim bc cng cho rng m dng v Ng hnh l hai hc thuyt ring bit. Thm ch mt website c nh bnh lun cn cho rng thuyt Ng hnh khng tc dng bng thuyt m dng. 2- Gia thi im xut x c ghi nhn trong c th ch Hn vi nhn xt ca cc nh nghin cu c khong chnh lch ng k. Khong chnh lch ny khng phi l vi chc, vi trm nm, m l vi thin nin k? 3- Mt hin tng cn ghi nhn lin quan n hc thuyt m dng v Ng hnh. l cun Hong ni kinh t vn. S tng quan v ni dung bn vn, khng/ thi gian lch s ca cun Hong ni kinh t vn vi gi thuyt c trnh by vi bn c trn c mt v tr quan trng. Bi vy, phn tip theo y xin c trnh by vi bn c ni dung cun Hong ni kinh t vn v nhng vn lin quan. * Ch thch: Hong -c nin i c tnh hn 3000 nm trc CN. Trn thc t, Hong ni kinh trong lch s Trung Quc i vi vn ho Hn hc c nh hng su sc khng th mt i, n cu thnh mt truyn
84 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

thng vn ho Trung Hoa. Nu nh truyn thng vn ho thiu khuyt phn ny, chng ta khng th tng tng tnh cnh ca n v l n mc no. Thm ch Trung Quc c i, ngi ta cn em Hong Ni Kinh vi o c kinh ca Lo T, Nam Hoa kinh ca Trang T, Chu Dch ra so snh vi nhau, mi ngi khng ch xem n l mt cun sch hc bnh thng. Ngi xa xem Hong Ni Kinh l: Thng cng Tri h cc t, xa xt vn vt, gn nm bn thn, bin i kh lng. c h nh mi vic tri t khng g l khng bao ly.(**) ** Ch thch: Trch dn trong Hong ni kinh v suy on vn kh. m Hin Mu bin soan. Nxb Vn Ho Thng Tin 1998 Trong cun Hong ni kinh t vn hon ton s dng phng php lun ca thuyt m dng Ng hnh. chng t iu ny, xin bn c xem on sau y trong phn Lc Nguyn chnh k i lun: Trc lp nm y, ly t kh y, s ca vn hnh ca Kim, Mc, Thu, Ho, Th. L lnh, nng kh, m gi, ho n ng th o tri c th thy, dn kh c th iu, m dng co dui, gn m khng cm, c th m s y. Bn c c th tm thy du n ca Thuyt m dng Ng hnh v phng php lun ca n trong khp cun sch, t thn ni dung ca n chng t thuyt m dng Ng hnh c ng dng t thi Hong (khong 3.000 nm tr.C.N). Nhng cc nh nghin cu hin i li cho rng: Cun Hong ni kinh t vn ra i vo thi Xun Thu Chin Quc (?!). on sau y c trch trong cun Hong Ni Kinh v suy on vn kh (sch dn). Hong ni kinh c vit thnh sch vo khong thi k Xun thu Chin Quc, nn trong sch t tng ch l ch ngha duy vt c i, xut pht t quan nim chnh th v tng kt ca ngi xa qua kinh nghim phong ph u tranh vi bnh tt, xy dng nn c s l lun ca y hc Trung Quc. Nh vy, qua cc on trch dn trn bn c cng nhn thy rng: Ni dung ca cun Hong ni kinh t vn l s ng dng ca thuyt m dng v Ng hnh c t thi Hong , tc l trc thi vua i V pht hin ra Lc th trn lng ra ghi du n ca Ng hnh hn 1.000 nm. Cc nh nghin cu t thi im xut hin ca cun sch ny vo thi Xun thu Chin Quc, tc l sau hn 2000 nm so vi thi im ni dung ca n (?). V vn cng khng dng li y.

85

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

ngha trc tip trong ni dung ca n xc nh thi im xut hin thuc v thi Hong . Nhng nhng nh nghin cu t vo giai on lch s thi Xun Thu Chin Quc ( trch dn phn trn). Qua nhng on trch dn trn, chng ta c th tm thy s ng dng phng php lun ca thuyt m dng Ng hnh trong ton b cun sch ni trn (k c s ng dng m dng lch, m c s phi hp can chi). Nh vy, thuyt m dng Ng hnh hon chnh, nht qun v c ng dng trong Hong Ni Kinh t vn. Tc l, t thi Hong , trc c Lc th do vua i V pht hin c ngn nm (nin i ca Hong c tnh khong 3000 nm tr. CN, vua i V khong 2205 nm tr. CN). R rng y l mt iu cc v l. Nu nh chng ta tin vo tnh chnh xc ca cun Hong ni kinh t vn th s ph nhn ton b nhng tc gi Trung Hoa c coi l sng lp ra thuyt m dng v Ng hnh sau . Vy th trc Hong ; ai l ngi sng to thuyt m dng Ng hnh? Khi chnh cun Hong ni kinh t vn ch th hin s ng dng phng php lun ca thuyt m dng Ng hnh, ch khng phi th hin ni dng ca hc thuyt ? C l nhn thy c iu phi l ny trn quan nim thuyt m dng Ng hnh thuc v vn minh Hoa H nn cc nh nghin cu hin i c s c gng tm mt thi im lch s hp l cho s ra i ca cun sch Hong ni kinh t vn. @ Nhn nh u tin cho rng: Cun Hong ni kinh t vn c vit vo thi Xun Thu Chin Quc! ( trch dn). * Nu nhn nh ca cc nh nghin cu hin i ng, th y l s ph nhn tc gi ca cun sch l Hong v K B. Nh vy ti sao li c s gn ghp ny v ai l tc gi ch thc ca n? Trong khi sch ng y cng nh sch bi khng phi i tng ph hu vo thi Tn Thu Hong. Hn na y hc l mt nhu cu cn thit v ph bin trong i sng x hi trn t thi vua cha, di n th dn. Ti sao mt cun sch y l cn bn, s dng phng php lun ca thuyt m dng Ng hnh, li khng h c nhc n trong bt c mt cun c th no ca cc hc gi ni ting trc thi Hn? Thi Xun Thu Chin Quc l mt thi i xut hin rt nhiu nh t tng ln nh Khng T, Mnh T, Tun T, Hn Phi T... H li rt nhiu trc tc. Nu h thng v tr quan m dng Ng hnh vi gi tr tuyt vi ca n, c th hin trong s ng dng ngay trong mt nhu cu khng th thiu v ph bin l y hc; vy ti sao li khng c cc hc gi lu danh hng thin nin k quan tm n nh: Khng T thi Xun Thu; Mnh T, Trang T, thi Chin quc..? Mt iu ng lu na l: Sau cc hc gi ni ting thi Xun Thu - Chin quc hng na thin nin k, trong S K ca T M Thin cng khng h mt ln nhc n cun Hong ni kinh t vn, mc d ng li ni n Tru Din (350 -270 tr. CN), nh l mt ngi nu khng phi l sng lp th cng l ngi u tin tng hp thuyt m dng Ng hnh tr thnh mt hc thuyt thng nht. y tht s l mt
86 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

iu v l! @ Gi thuyt th hai cho rng: Hong ni kinh t vn l do cc phng s kit tp, tng hp vo i Hn. * Gi thuyt ny gii thch c s v l phn tch trn. Nhng ngay c trong trng hp nh vy cng khng th thc hin c. Bi v: vit cun sch ny th cn phi c mt kin thc hon chnh v thuyt m dng Ng hnh. Nhng hc thuyt ny, theo cc nh nghin cu hin i vo thi Hn mi ang tng bc hon chnh. Do d, khng c c s no c mt s ng dng mt hc thuyt cho n ngy hm nay vn cha hon chnh (t nht v mt l thuyt) c mt s ng dng hon chnh cho n. Hung chi, trong Hong ni kinh t vn c trc Hn, tc l thuyt m dng Ng hnh hon chnh trc v vn tip tc lp li nh gi thuyt trn. @ Gi thuyt th ba cho rng: cun Hong ni kinh t vn c kit tp vo i Minh (?!). * Gi thuyt ny ch c s hp l hnh thc, mc d n l gii c du n ca H (ch thc s xut hin vo i Tng, trc Minh). Nhng vi gi thuyt ny th ngoi nhng mu thun chung vi cc gi thuyt trn, n li gp nhng mu thun khng l gii c sau y: - S lin h gia lch s thi Minh (th k XIV) vi thi Hong gn 3000 nm tr. CN, th hin trong ni dung cun sch. - Vo th k 14 sau CN, l lc s ng dng ca thuyt m dng Ng hnh rt ph bin. Do , cng khng th c s kit tp nhng ci m cho n tn by gi ngi ta vn khng th l gii. - Vo thi Minh, lch s cng r rng. Khng th c mt cun sch vo hng k th v c ng dng trong mt nhu cu ph bin, m ngi ta khng th ch ra chnh xc thi im ra i hoc tc gi ca n. Mt vn c t ra l cu trc ngn ng trong Hong ni kinh t vn hon ton khng phi l cu trc ngn ng ca thi nh Minh. Ch cn mt cch duy nht l vit li cun sch ny. iu ny r rng khng th thc hin c, khi cho n tn by gi, thuyt m dng Ng hnh v nhng vn lin quan n n vn cn l s b n. Trong ba gi thuyt trn, th gi thuyt th hai v th ba l do tham kho kim bn c gn gi, khng c ti liu cng b chnh thc. @ Mu thun ln nht cn phi l gii l: Hong ni kinh t vn l cun sch l lun cn bn ca ng y, c pht trin t mt h thng l lun cn bn l hc thuyt m dng Ng hnh. Do , n ch c th c thc hin khi ngi ta c mt kin thc hon chnh v hc thuyt ny. Nhng cho n ngy hm nay, thuyt m dng Ng hnh vn ch li nhng du n m h. Tht l phi l, khi ngi ta li c th sng tc ra mt cun sch l lun, da trn mt l thuyt cn bn m ngi ta hon ton m h v n. Hin tng ny c th v nh mt hc sinh khng cn hc thuc bi, nhng vn gii c ton. Cho d c khin cng ng dng phng php lun siu hnh phn bc, cho l hc sinh d kip trc vn
87 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

l nh thng thi, th t nht kip trc n hc bi. Bi vy, ngoi nhng mu thun vi nhng hin tng lin quan n n, th y chnh l iu cn bn cun Hong ni kinh t vn kh c th t vo mt thi im lch s no ca nn vn minh Hoa H. V mt thi gian lch s, ngi vit chng minh vi bn c: cun Hong ni kinh khng th thuc v vn minh Hoa H. Nu nh t trc n nay n c coi l thuc v vn minh Hoa H th ch v cun sch c nht m ngi ta tm thy vit bng ting Hn m thi. ng nhin cun sch khng th t trn tri ri xung. Du n H trong c th cha Hn trc Tn Trong sch Chu dch D on hc, ng Thiu V Hoa vit: Thuyt H Lc trong cun Thng Th ca tin Tn, Lun ng ca Mnh t v trong H t u c ghi li, nhng v Th thc cht l ci g, cha c ai nhn thy, cng cha thy ai ni n. Trc i Tng, khng t Dch gia khi vit v Dch , rt t ni n H , Lc , mt vi ngi c ni n th cng ch lt qua. Phong tro ni n H , Lc th vo nhng nm Thi Bnh Hng Quc (nin hiu Tng Thi Tn). Sch B n ca Bt qui - Vng Ngc c, Diu V Qun, Trnh Vnh Tng vit: ...Thi tin Tn c H , Lc th hay khng vn l mt cu hi. Qua cc on trch dn trn, bn c cng nhn thy rng, H Lc th m chng ta bit n ngy hm nay, thc cht ch c cng b chnh thc vo i Tng. Tri hng ngn nm t trc Tn n Tng mc d H Lc th c nhc n trong mt s sch c coi l ca nn vn minh Hoa H, nhng ngay c ngi Hoa H cng khng hiu chnh hnh ny. V tht l k l: Du n ca H li nm ngay trong cun Hong ni kinh t vn. Hay ni mt cch khc: H c ng dng t thi Hong trc c vua i V tm ra Ng hnh trn lng ra v vit nn Hng Phm cu tr??? Trong Hong ni kinh t vn cng li rt nhiu nhng khi nim b n khc, m cho n tn ngy nay khng bit bao nhiu hc gi tn rt nhiu cng sc vn cha l gii c. Th d nh nhng khi nim v lc kh, ng vn ng dng trong y l. Nhng mt hin tng c bit rt ng lu l: trong Hong ni kinh t vn, mt cun sch c cc nh nghin cu cho l xut hin vo thi Xun thu Chin Quc tc l tin Tn li ghi nhn du n ca H , khi l gii nhng vn c s l lun ng dng trong ng y. on sau y c trch trong Hong ni kinh t vn

88

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

ton tp (*) (Nh thuc Hng Kh /Hanoi, xut bn 1954 - dch gi Nguyn T Siu) c trch dn trong phn Kim qu chn ngn lun: *Ch thch: Cun sch ny c dch t cun Hong ni kinh t vn hp ch ca Trng n Am v M Nguyn i. y l cun sch dch c coi l u t nht trong cc bn dch Ni Kinh t trc n nay. Nhng ni dung ca n cn thiu hai phn l: Thch Php lun & Bn Bnh lun. Hong hi: - Nm tng ng vi bn ma, vy c s thu thu g khng? K B tha: 1- ng phng sc xanh, thng vo can, khai khiu ln mt, tng tinh can, pht ra bnh thnh chng kinh s. V v l chua, thuc v loi tho MC, thuc v lc sc l g, thuc v ng cc l la mch, thuc v bn ma trn ng vi Tu tinh, xun kh thuc v b phn u, thuc v m l ting Gic, thuc v s l s 8, thuc v mi l mi hi. Do , bit l thng pht sinh bnh gn. 2- Nam phng sc , thng vo vi tm khai khiu ln tai, tng tinh tm. Bnh pht sinh c nm tng, v v l ng v thuc v HA; thuc v lc sc l d, thuc v ng cc l th, thuc v bn ma, trn ng vi sao Hunh Hoc, thuc v m l ting Chu, thuc v s l s 7, thuc v mi l mi hc. Do , bit l thng pht sinh bnh mch. 3- Trung ng sc vng, thng vo vi t, khai khiu ln ming, tng tinh t. Bnh pht sinh cung li, v v l ngt v thuc v TH; thuc v lc sc l b, thuc v ng cc l tc, thuc v bn ma trn ng vi sao Chn, thuc v m l cung, thuc v s l s 5, thuc v mi l mi thm. Do , bit l thng pht sinh bnh ti tht. 4- Ty phng sc trng, thng vo vi ph, khai khiu mi, tng tinh ph. Bnh pht sinh vai, v v l cay v thuc v KIM; thuc v lc sc l nga, thuc v ng cc l o, thuc v bn ma, trn ng vi sao Thi Bch, thuc v m l Thng, thuc v s l s 9, thuc v mi l mi hc. Do , bit l thng pht sinh bnh ti b mao. 5- Bc phng sc en, thng vo vi thn, khai khiu nh m, tng tinh thn. Bnh pht sinh kh, v v l mn v thuc v THY; thuc v lc sc l ln, thuc v ng cc l u, thuc v bn ma, trn ng vi sao Thn, thuc v m l V, thuc v s l s 6, thuc v mi l mi hc mc. Do , bit l thng pht sinh bnh xng. Qua phn trch dn trn, chng ta qun xt s v hnh cc phng v s thy l:
89 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

1) Phng ng thuc Mc/ Sc Xanh s 8 2) Phng Nam thuc Ho/ Sc s 7 3) Trung ng thuc Th/ Sc Vng s 5 4) Ty phng thuc Kim/ Sc Trng s 9 5) Bc phng thuc Thu/ Sc en s 6 So snh phng v/ hnh v s ni trn vi H , chng hon ton c s trng khp. H vn c coi l cn nguyn ca nn l hc ng phng. Do , s trng khp ni trn khng th coi l hin tng ngu nhin. iu ny chng t rng: Khi hnh thnh cun sch ny, tc gi ca n bit n H v nhng nguyn l ng dng ca n nh hng n i sng Tri t v con ngi. Xin xem hnh v sau: Hnh minh ha S ng dng phng v Ng hnh ca H trong Hong ni kinh

Qua hnh trn, qu v cng nhn thy s lin h trng khp s v phng v Ng hnh trong Hong ni kinh vi H . S lin h ny cho thy: H l mt thc t tn ti v c ng dng trc thi im hnh thnh cun Hong ni kinh t vn. Vy ti sao n i Tng, nhng hc gi Hoa H mi bit n H ? Ti sao Khng T vit thp Dc ni n H xut / Lc xut th li khng miu t ti H cho cc t? Nu Khng T bit n H th ti sao Kinh Dch li khng h c mt ch ni n Ng hnh khin Thuyt m Dng Ng Hnh tng bc ho nhp vo i Hn? Vn cng khng dng li y! Qua phn chng minh trn, chng ta cng thy rng H c ng dng trong Hong ni kinh t vn. iu ny cho thy thuyt m Dng Ng hnh l mt hc thuyt thng nht v hon chnh, c t lu trong c hc ng phng v th hin s nht qun v hon chnh qua phng php lun ca n trong ni dung cun Hong ni kinh t vn. Nh vy, cho d cun sch ny xut hin vo thi Xun Thu Chin Quc
90 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

nh cc nh nghin cu quc t gi nh th nn vn minh Hoa H khng th l ch nhn sng to ca thuyt m Dng Ng hnh. iu rt n gin l: Khng h c tnh k tha hc thuyt ny trong lch s sng to, pht trin ca n vn c coi l thuc v nn vn minh Hoa H. n y ngi vit xin c mt ln na lu bn c quan tm l: Trn thc t cun Hong ni kinh t vn khng th c ch ng trong thi gian lch s ca nn vn minh Hoa H. iu ny ch c th gii thch r rng l: N khng c ngun gc thuc v nn vn minh ny. Nu cho rng s sai lch ny l do tht truyn th ch l mt l do khin cng v khng hp l. Bi v, Hong ni kinh khng phi l bng chng duy nht chng minh cho gi thuyt trn. Du n cho s hon chnh ca thuyt m Dng Ng hnh v H cn nm trong mt s sch m chnh cc nh nghin cu cho rng: Thi tin Tn c H / Lc Th hay khng vn cn l mt cu hi?. chng minh iu ny, xin bn c quan tm xem on trch dn sau y: L Th Xun Thu v du n ca H . Trong cc c th ch Hn c coi l trc Tn, ngoi Hong ni kinh t vn, du n ca H cn c ghi nhn L Th Xun Thu, mt tc phm c coi l ca L Bt Vi vit vo thi k u ca ch Tn. Li gii thiu trong sch L Th Xun Thu do Phan Vn Cc dch. Nxb Vn Hc & Trung tm vn ho ngn ng ng Ty xut bn 1999, vit: L Bt Vi bn sai cc thc khch ca mnh vit ra nhng iu nghe bit, tp hp li lm thnh bt lm v lc lun, thp nh k cng hn hai mi vn ch , coi l c thin a vn vt c kim chi s, t tn l L Th Xun Thu, v t cng ch Hm Dng, treo ngn lng vng trn , mi du s tn khch ch hu ai thm bt c mt ch th thng ngn lng vng. Hn th ngh vn ch coi l tc phm tiu biu ca tp gia, nh gi rng v hc thut , sch y kim Nho Mc, hp Danh Php (gm c Nho gia ln Mc gia, ghp vo c Danh gia vi Php gia). thi hin i, Hu Ngoi L cho l khi ngun ca Tp gia, l s nho trn kim thnh tp hc khng c tinh thn sng to, nhiu hc gi ch tha nhn gi tr s liu ca n m thi. Nhng nh s hc Phng Hu Lan cho rng: Sch ny khng t tn L t, m t tn L Th Xun Thu, hn l Vn Tn Hu vn coi sch ca mnh l s. S k ni rng: L Bt Vi coi sch ca mnh cha mun vt trong tri t cng mi vic xa nay, t tn l L Th Xun Thu cng coi l s. Ta nin biu mi hai ch hu trong S K t ngang hng L Th Xun Thu vi T Th Xun Thu v Ngu Th Xun Thu, chng t s cng cng coi sch l s ri Trong ni dung ca sch L Th Xun Thu ni n s vn hnh c tnh qui
91 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

lut ca thi tit tng thng trong nm v s ng x ca cc bc vng thun theo t nhin iu hnh t nc. Phn ny c chia lm 12 k. on trch di y chng t iu ny: Mi hai k sp xp theo trnh t bn ma, mi ma c ba k: Mnh, Trng, Qu. K th l nguyt lnh ca thng . Xun ch sinh, H ch trng, Thu chu thu, ng ch tng (*). * Ch thch trong sch dn: Thp nh k chnh l thin nguyt lnh trong sch L k, mi hai thng sp xp lm mi hai thin, sau mi thin u chen thm bn thin khc. Bn k xun h thu ng, xun ni v sinh, h ni v trng, thu ni v thu (hoch), ng ni v ct giu. Bn thin ph vo mi k cng u phi hp theo trnh t xun sinh, h trng, Thu thu, ng tng m trnh by cc quan im v php tn sinh, th thch m tng trng, vn vt thu gom, cht ch ng, cht c gi tr. Bn mu ca thin u mi k trong thp nh k v h tiu chinh u l sch nng lu hnh trong dn gian. Mnh xun l thng u trong lch nh H, tc thng ging. y l thin Mnh xun, khng phi K, cc K sau u nh vy. Trong cun L Th Xun Thu, du n mang ni dung ca H th hin trong cc on tiu biu c trch dn sau y: Mnh Xun K Thin th nht ni rng: Thng u xun : Mt tri v tr sao Doanh Tht. Bui chiu hm, sao Sm phng chnh Nam, sng sm sao V phng chnh Nam. Mt tri thng ny phng Gip t (phng ng). V Vng tng ng vi thng ny l Thi cao th (da vo Mc c m xng Vng). V thn i ng vi thng ny l Mc thn Cu Mang, ng vt tiu biu ca thng ny l loi c vy, thanh m thng ny ly m Gic (mt trong ng m) lm tiu biu, m lut thng ny ph hp vi Thi Thc (mt trong lc lut). Con s i ng vi thng ny l s 8 (s ca Thiu Dng), v i ng ca thng ny l v chua, mi i ng vi thng ny l mi tanh. Mnh H K. Thin th nht ni rng: Thng u ma h: mt tri v tr ca sao Tt. Bui chiu hm sao Dc phng chnh Nam, sng sm sao V N phng Bnh inh (phng Nam). V Vng tng ng thng ny l Vim (da vo ho c m xng Vng). V thn i ng thng ny l Ho thn Chc Dung. ng vt tiu biu thng ny l loi chim c lng v. Thanh m thng ny ly m Chu (mt trong ng m) lm tiu biu. m lut thng ny hp vi Trng
92 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

L. Con s i ng thng ny l s 7. c im ca thng ny l l tit. S vic thng ny l xem. Mnh Thu K Thin th nht ni rng: Thng u ma thu: mt tri v tr ca sao Dc. Bui chiu hm sao u phng chnh Nam. Mt tri thng ny phng Canh Tn (phng Ty). V vng ng vi thng ny l h Thiu Ho (ly c Kim m xng Vng thin h). V thn ng vi thng ny l Kim thn nhc thu (tn l Cai). ng vt tiu biu thng ny l loi th c lng mao. Thanh m thng ny ly Thng lm tiu biu. m lut thng ny hp vi Di Tc (mt trong lc lut). Con s i ng thng ny l s 9 ( s ca Thiu m). V tng ng thng ny l v cay. Mi tng ng thng ny l mi tanh, t t thng ny ca. Mnh ng K Thin th nht ni rng Thng u ma ng: mt tri v tr ca sao V. Bui chiu hm sao Nguy phng chnh Nam, bui sng sm Tht tinh phng chnh Nam Mt tri thng ny phng Nhm Qu (phng Bc). V Vng ng vi thng ny l Chuyn Hc (ly c Thu m xng Vng thin h). V thn ng vi thng ny l Huyn Minh (thu thn). ng vt tiu biu thng ny l loi gip gii (i biu l ra). Thanh m thng ny l V (mt trong ng m). m lut thng ny hp vi ng chung (mt trong lc l). Con s ca thng ny l s 6. V tng ng thng ny l v mn. Mi tng ng thng ny l mi hc mc, Thng ny t t t trong ca. Lc t t trc phi dng thn. Thng ny, nc bt u ng bng, t bt u ng gi. G rng xung nc bin thnh con s. Cu vng n nu khng xut hin. Thng ny thin t trong phng u ty ca nh hng Bc, ngi xe en, thng xe bng nga en. Trn xe c c en, mc o en, eo ngc en lm trang sc. n k np v tht ln. t kh to m chm ming. Qua on trch dn trn, bn c cng nhn thy rng: Nu chng ta ly s v hnh ca 4 ma Xun / H/ Thu/ ng v lin h vi H th mt ln na n li trng khp. Nh vy, khng ch Hong m ngay c L Bt Vi (?) cng s dng s ca H ???. Cha ht! Thp nh k trong L Th Xun Thu chnh l thin Nguyt Lnh trong sch L K tt yu cng c du n H . Tt c nhng sch ny u thuc v Tin Tn. Nhng cho n ngy hm nay: Cc hc gi tm c quc t ( k c ca ngay chnh Trung Hoa) vn khng thy du n H trong c th trc Tn??? V chnh Kinh Dch vn c coi l ca Khng T li l cun sch c nht ni n H (H xut , Lc xut Th)???
93 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

Nu nh trong sch Thng Th thin C Mnh ch nhc n H c v vch cung in nh Chu mt cch m h, th Hong ni kinh & L Th Xun Thu ghi li nhng du n lin quan n ni dung ca n. Phn chng minh trn y chng t vi bn c rng: Hc thuyt qui kh ng vi 4 ma c coi l ca Kinh Phng, Mnh H pht minh vo i Hn, thc cht ch l s lp li v din t di mt hnh thc khc nhng pht kin c t trc . Nh vy, cng chng t H c pht hin t rt lu trong nn vn minh c ng phng v c ng dng trn thc t. Nu cun Hong ni kinh t vn c mt xut x m h, ngi ta c th da vo c tht truyn gii thch s vng mt ca H tri hng ngn nm: k t i Hn n Tng; nhng vi L Th Xun Thu l mt tc phm c coi l ca chnh v t tng i Tn m khong cch thi gian khng qu 14 nm cho s bt u ca i Hn th tht l mt s v l khng th l gii ni bng tnh tht truyn. Tnh tht truyn ch c th l gii t vn minh Lc Vit vi hn 1000 Hn ho. Nh vy, c ba cun sch Hong ni kinh, L Th Xun Thu & L K u mang du n ca H lu truyn t thi Hn cho n Tng, l thi im H c cng b. Nhng trong c ba cun sch ni trn khng h c s lin h l gii tnh ng dng ca n v cho n ngy hm nay H vn cn l iu b n: T lng con Long M trn sng Hong H (?). iu ny chng t rng: Khng h c tnh k tha l mt iu kin cn thit chng t tnh pht trin lin tc ca mt nn vn minh. N cng chng t tnh cng b v pht hin ca cc hc gi thi Tng v hnh H , khi du n s ng dng ca H c nhng c th trc Tn. Trn y l yu t th nht, nhng khng phi l duy nht chng t rng: m Dng Ng hnh l mt hc thuyt hon chnh v nht qun ngay t trng thi khi nguyn ca n. Vn vn cha kt thc. Nh vy, phn trn ngi vit chng minh tnh nht qun v hon chnh ca thuyt m Dng Ng hnh qua cun Hong ni kinh t vn, thng qua s ng dng ca H , mt hnh tng lin quan n Kinh Dch. Nhng ai xem kinh Dch u bit n l cun sch u tin ni n H , Lc Th nh mt nguyn l cn bn ca thuyt m Dng. V cng chnh cun Kinh Dch vi v tr k v ca n trong vn ho ng Phng, ch ni ti m Dng m khng ni ti Ng Hnh l mt trong nhng nguyn nhn quan trng cc nh nghin cu tch thuyt m dng ra khi Ng hnh. Nhng y ch l mt ci nhn rt my mc v sai lm. Thc t chng t rng: Tt c cc phng php ng dng ph bin (Phong thu/ ng y/ T Vi/ T Tr...) u s dng phng php lun ca thuyt m dng Ng hnh. Chnh ng Thiu V Hoa t vn v s ra i cng lc ca thuyt m dng Ng hnh ( trch dn). Nhng h khng th chng minh c v tnh thiu nht qun/ hon chnh/ s sai lch v khng hp l v ni dung ca cc bn vn ch Hn. y chnh l yu t quan trng chng t s pht trin lin tc v nht qun ca mt hc thuyt ( y l thuyt m dng Ng hnh). Bi vy n khng thuc v nn vn minh Hoa H, v nn
94 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

vn minh ny khng th hin c iu . Nhng nu khng chng minh c s lin h gia cc k hiu ca Chu Dch vi Ng hnh th vn t ra cho s nht qun ca thuyt m dng Ng Hnh vn cha hon chnh. Thc ra iu ny, c ngay trong cc bn vn d rt m h chnh l cu: H xut , Lc xut th. Thnh nhn tc chi ni n nguyn l cn bn ca cc k hiu Dch (Bt qui) lin quan n / Th. Hay ni mt cch khc: Bt qui c c s l Ng hnh v / Th mang ni dung Ng hnh (Cho d l hay Th). Nhng chnh s sai lch trong cc nh tr tc Hn nho thuc vn minh Hoa H tri hng thin nin k khin ngi ta khng th no tm thy s lin h ny khi cho rng: Tin thin bt qui lin h vi H v Hu thin bt qui lin h vi Lc Th (Xin lu qu v l: Nhng tng ny khng c trong chnh vn Kinh Dch, m do i sau thm vo gii thch. Cng nh thuyt V Cc l do Chu Hy thm vo t i Tng). Bi vy, phn tip theo y s l gii iu ny. Nhng y ngi vit xin c c bit lu vi bn c l: Nhng tng trn (Lc th/ Chu dch v H hi dch) u khng c trong chnh vn ca Kinh Dch (Son, Ho t v thp Dc). H c cc nh nghin cu t i Hn v sau gii thch ch nh vi t cch minh ho cho lch s Kinh Dch t thi Phc Hy v chng ai bit mt mi n ra sao cho n i Tng. Nhng nhng phn trnh by vi bn c trn chng t: H chnh l hnh biu kin cho ni theo ngn ng hin i hng hiu ng v tr tng tc vi a cu. H c ng dng rong ng Y/Hong ni kinh, l gii s vn ng ca 4 ma/ L Th Xun Thu v ngay c trong chic La Kinh ca cc phong thu gia - cc bn hy xt k: chnh l chiu vn ng Ng hnh tng sinh ca H , hay tng theo mt l khc: H chnh l hnh biu kin c tnh nguyn l ca thuyt m dng Ng hnh th hin s tng tc ca cc hiu ng v tr lin quan n a cu. Phn k tip sau y l s minh chng tnh lin h gia H v Chu Dch. Chu Dch (cn gi l Kinh Dch) chnh l mt cun sch m t hng ngn nm vn c coi l tiu biu cho thuyt m dng, khng lin quan n Ng hnh trong bn vn ch Hn. By gi chng ta cng qun xt hnh H c th hin bng hnh vnh khn chia lm 8 cung tng ng vi Kim/ Thu/ Mc/ Ho vi Trung cung H c thay bng biu tng ca a Cu nh sau:

95

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

hnh miu t s lin quan gia a cu v H

T hnh trn, bn c quan tm cng thy rng: 1- Trc a cu Bc/Nam chnh l ng phn gic biu kin ca hai phng Bc/Nam (45o/2 = 22o5 ; tng ng nghing ca trc a cu l 21o5). 2- Mt phng Hong o biu kin ca tri t chia H thnh hai phn: Trn/ di. * Phn trn ca a cu l Dng (theo nguyn l Dng/trn; m/Di) Phn m v L (Trong Dng c m: Thc t Dng/L thuc m). Bi vy c nhn dng s m cho hai hnh thy - 6 v Mc - 8. * Phn di l m phn Dng v L. Bi vy c nhn dng s Dng cho hai hnh Kim - 9 v Ha - 7. ( trch dn trn Du n H trong Hong ni kinh t vn). Nh vy, hnh trn y chnh l s lin quan hp l v phng v, hnh v cc vn lin quan trong thuyt m dng Ng hnh qua H vi a Cu. By gi, chng ta t Hu thin bt qui Lc Vit (i ch Tn Khn) lin h vi 8 cung ca H / a cu trn th chng hon ton trng khp v phng v v qui kh lin quan n phng v H / a cu. Xin xem hnh di y:

96

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

S lin h H vi Hu thin & a cu

Qua hnh trn, bn c tm hiu v Kinh Dch v thuyt m Dng Ng hnh s thy mt s trng khp dn n kh nng lm sng t nhng vn cn b n lin quan n thuyt ny, v tnh hp l v kh nng l gii cc vn lin quan. Chng ta qun xt cc hin tng sau y: @ Qui Khm thuc Thu, thuc phng Bc trong Chu Dch, nm ng phng Bc thuc Thu ca H v phng Bc ca a cu. @ Qui Ly thuc Ha, thuc phng Nam trong Chu Dch, nm ng phng Nam ca H v phng Nam ca a cu. @ Qui oi thuc Kim, thuc phng Ty trong Chu Dch, nm ng phng Ty ca H v phng Ty ca a cu. @ Qui Chn thuc Mc, thuc phng ng trong Chu Dch, nm ng phng ng ca H v phng ng ca a cu. Phn trn, ngi vit hn hnh chng minh vi bn c l: H chnh l hnh biu kin cho nhng hiu ng v tr tng tc vi tri t, qua s ng dng ca n trong Hong ni kinh t vn. Trn thc t H l qui lut vn ng ca Ng tinh (Kim, c, Thu, Ho, Th) tng tc vi mt Tri, mt Trng (Xin tham kho cun Tm v ci ngun Kinh Dch, Thi Hng Vng v b n Lc thp hoa gip. Nxb Vn Ho Thng Tin, ti bn 2003. dn chng). Do , chnh s hp l ny cho thy: C th ch Hn sai lch khi cho rng Hu Thin Bt qui lin h vi Lc th. iu ny chng t hon ton khng c s k tha hon chnh v pht trin lin tc ca thuyt m Dng Ng hnh v Kinh Dch trong vn ho Hn. Cng chnh s tng quan hp l gia H v Hu thin bt qui Lc Vit (i ch Tn Khn) v s trng khp vi phng v ca a cu vi kh nng l gii hp l tt c nhng vn lin quan n thuyt m Dng Ng
97 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

hnh, chng t: Nhng k hiu ca Kinh Dch (Tin thin v Hu thin bt ui) mt thi b n k v t ngn nm qua. Chnh l k hiu siu cng thc ca thuyt m dng Ng hnh th hin quy lut tun hon ca v tr. Chng l mt hc thuyt hon chnh, nht qun. S phn cch ca m dng trong Kinh Dch v Ng hnh trong Hng Phm ch chng t tnh tht truyn trong s tip thu ca vn minh Hn t vn minh Lc Vit. Khi nc Vn Lang sp vo th k th III trc Cn. Qua nhng chng minh trn, cho chng ta thy c s hp l ca mt gi thuyt p ng y nhng tiu ch khoa hc hin i l: Thuyt m dng Ng hnh l mt hc thuyt nht qun v hon chnh, Tin Thin v Hu thin bt qui chnh l k hiu siu cng thc ca hc thuyt ny. Thuyt m dng Ng hnh c y nhng tiu ch ca mt l thuyt khoa hc v ca mt l thuyt thng nht v tr. Nhng ngay c vic gi thuyt trn trnh by vi bn c quan tm c cho l ng v s hp l v ph hp vi nhng tiu ch cho mt l thuyt khoa hc th y cng mi ch l s khi u cho nhng cng trnh nghin cu tip ni s v cng s, tin ti s hon chnh, nh trn thc t n chng t qua phng php ng dng tin tri ca n. chnh l kh nng l gii mt cch hon ho c tnh tin tri cho mi hnh vi ca con ngi v nhng vn lin quan. Cha mt l thuyt khoa hc no c coi l tin tin nht ca nn khoa hc hin i c kh nng p ng c iu ny. chia s nim trn, chng ta cng qun xt v d sau y: K t khi Galileo pht hin ra tri t quay l nguyn l u tin ca nn khoa hc hin i cho n khi chng ta dng c nhng in thoi di ng bi nhng v tinh a tnh bay quanh tri t th gn na thin nin k tri qua vi s pht trin phi hp ca nhiu ngnh khoa hc. Thc t ny s cho chng ta thy rng: T mt siu cng thc Hu thin bt qui Lc Vit lin h vi H , cho n vic gii thch mt qu bi ng dng tm vic lm, hoc tnh duyn cho mt con ngi th cn cn mt h lun b sung ln nh th no! n y qua phn minh chng trn v s hon chnh v nht qun ca thuyt m Dng Ng hnh chng ta mi c c s bn tip v mt l thuyt thng nht; v s khi nguyn ca v tr khng nh thuyt Bigbang miu t; m tt c nhng hin tng c kim chng bng khoa hc thc nghim cho s khi nguyn ca v tr s c l gii theo mt nguyn l khc: Thuyt m Dng Ng hnh.

98

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Mc d ngi ta chng minh c s tn ti ca nhng bc x ho thch, nh l mt s bin minh cho tnh thc tin ca hc thuyt ny (Nhng hin tng ny vn c th c gii thch bng mt l thuyt khc v s hnh thnh v tr). Mt th d cho s khim khuyt ca thuyt ny l: Giy 0 trc Bigbang V tr tn ti nh th no? V tr ang gin n hay co rt? Trong cun Tr truyn vi Trnh Xun Thun (Hay Cuc tr chuyn ca Trnh Xun Thun vi nh bo Jacques Vauthier). Phm Vn Thiu dch. Tp ch Tia Sng v Nxb Tr 7/ 2001. ng Trnh Xun Thun tha nhn: Nhng cn phi thy rng: vt l hc m chng ta bit khng th ln ngc theo thi gian ti tn im zz. N khng cn dng c na 1043 giy, mt thi gian ngn khng th tng tng ni (s khc khng u tin ng v tr th 43 sau du thp phn) v xc nh bc tng tm ti m ti ni trn. Sau bc tng , v tr c th c ti 10, thm ch 26 chiu thay cho 3 chiu khng gian v mt chiu thi gian na. Qu kh, hin ti, tng lai hon ton mt ngha (*). * Ch thch: Sch dn . Trang 168. S khim khuyt ca thuyt Bigbang cn c chng t trong on trch dn sau y t cun Lc s thi gian. Nhng vo nm 1929, Edwin Hubble thc hin mt quan st c tnh cht l mt ct mc, cho thy d bn nhn u th nhng thin h xa xi cng ang chuyn ng rt nhanh ra xa chng ta. Ni mt cch khc, v tr ang gin n ra. iu ny c ngha l nhng thi gian trc kia cc vt gn nhau hn. Thc t, dng nh c mt thi, mi hoc hai mi ngn triu nm v trc, tt c chng u chnh xc cng mt ch v do mt v tr khi l v hn. Pht minh ny cui cng a cu hi v s bt u ca v tr vo a ht khoa hc. Nhng quan st ca Hubble gi rng c mt thi im, c gi l v n ln, ti v tr v cng nh v v cng c (mt v hn). Di nhng iu kin nh vy, tt c cc nh lut khoa hc v do mi kh nng tin on v tng lai u khng dng c. Nu c nhng s kin trc thi im th khng th nh hng ti nhng ci ang xy ra hin ti. Do s tn ti ca chng c th b qua, bi v n khng c nhng hu qu quan st c. Ngi ta c th ni rng thi gian c im bt u v n ln, theo ngha l nhng thi im trc khng xc nh c. Cng cn nhn mnh rng s bt u ny ca thi gian rt khc vi nhng s bt u c xem xt trc . Trong v tr tnh khng thay i, s bt u ca thi gian l ci g c p t bi mt ng ngoi v tr, ch khng c mt yu t vt l no cho s bt u c. Ngi ta c th tng tng Cha to ra th gii bt k mt thi im no trong qu kh. Tri li, nu v tr gin n th c nhng nguyn
99 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

nhn vt l cn phi c s bt u. Ngi ta vn cn c th tng tng ra Cha to ra th gii ng thi im v n ln, nhng s l v l nu v tr c to ra trc v n ln. Mt v tr gin n khng loi tr ng sng to, nhng n t ra nhng hn ch khi Ngi cn thc hin cng vic ca mnh (*). * Ch thch: Sch dn. trang 27-28. Nh vy, qua on trch dn trn th vi gi thit v Bigbang (V n ln), mc d hn ch c phn no quyn nng ca Thng , nhng vn khng ph nhn c s hin hu ca Ngi. Do , nh mnh vn phi bt u t Thng .Vy phi chng nhng li tin tri d theo phng php no, cng l s on trc mun ca Thng ? Nu y c coi l iu v l th ch c th gii thch: 1- Hoc l: Bng s cha hon chnh ca thuyt Bigbang. Nh vy, tt c nhng hin tng quan st c lin quan n thuyt Bigbang phi c gii thch bng mt nguyn nhn khc. 2- Hoc l: Tt c cc phng php tin tri ca chng ta c xut x t vn minh ng phng thuc v c n ca Thng phng Ty (Hi!) Mc d ngay c trong truyn c tch ca nn vn minh ng phng ny, cng khng h ni n s sng to v tr l do Thng . kh nng ny loi tr v chng minh cc phn trn. y cng l nguyn nhn ngi vit phi cp ti s khi nguyn ca v tr khi l gii vn nh mnh c tht hay khng?. Nh vy, ch vn c th tip tc, nu iu kin th nht c thc hin: S cha hon chnh ca thuyt bigbang. Tt c nhng hin tng quan st c lin quan n thuyt Bigbang phi c gii thch bng mt nguyn nhn khc. Chng ta bt u qun xt nhng vn lin quan n hc thuyt ny.

Thuyt Bigbang v v tr gin n nhn thc v hin tng Qua on trch dn trn cho thy: Thuyt Bigbang bt u t nhn thc hin tng: Cho d bn nhn u th nhng thin h xa xi cng ang chuyn ng rt nhanh ra xa chng ta.

100

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Nhng t nhn thc hin tng lin h n mt nghim l c din t: Ni mt cch khc, v tr ang gin n ra. iu ny c ngha l nhng thi gian trc kia, cc vt gn nhau hn th xut hin yu t suy lun ch quan. T s ch quan ny cui cng dn n s hnh thnh thuyt Bigbang. Thc cht hc thuyt ny l s l gii cho mt h qu suy lun: Tt c chng ta u chnh xc cng mt ch v do mt v tr khi l v hn. Kt qu ca s suy lun ch quan ny v mt l thuyt dn n s l gii mu thun ngay trong nguyn l ca n: Khng th c ci v hn trong s hu hn. Ch c th c ci hu hn trong ci v hn. S hu hn ny chnh l khi nim vt cht c c trc Bigbang. Nhng y li l s c c ca vt cht v hn, trong khng c khng/ thi gian. Hay ni theo cch khc: l s v hn trong ci hu hn. Vi mt s hu hn ban u th kt qu tt nhin phi l mt s hu hn trong khng gian dn n ca v tr. Tnh hp l tt yu ca h qu phi l ny chnh l thuyt v tr phi co li. Bi v s hu hn ca vt cht c c hay ca mt ci c s bt u th khng th phng ra mi trong mt khng gian v hn. Nhng y ch l tnh hp l hnh thc nh: Vi s tn ti mt Thin ng th tt yu phi c a ngc, mc d c hai u khng c tht. Nhng hc thuyt ny l gii c mt s hin tng lin quan, m c bit l s pht hin nhng tn d ca bc x v tr c to ra sau Bigbang, nn n c hu ht cc nh khoa hc trn th gii cng nhn. Nhng chnh v bt u t tnh ch quan ca nhn thc hin tng, nn cui cng n l mt trong nhng nguyn nhn quan trng dn n s b tc ca khoa hc hin i. S xut hin tc phm Thng v khoa hc l mt hin tng chng t iu ny. L thuyt v v n ln s khng th gii thch c mt s nhng hin tng c trnh by sau y: * Vi mt s tng tng phong ph nht, ngi ta khng th gii thch c chuyn ng cong ca cc vt th t vi m n v m trong v tr bng thuyt Bigbang. * Thuyt Bigbang tha nhn s tn ti ca nhng ht cn bn trong giai on khi nguyn ca v tr l mt thc t. Nhng ngi ta khng th gii thch c t mt tm im duy nht bng n trong mt khng gian a chiu lm th no vt cht li c th kt hp vi nhau v tr c mt cu trc nh hin nay. Hay ni mt cch khc: ngi ta s khng th cn i c mt nng lng khng l to ra mt ni lc lm vt cht bng v n mc tan vn thnh dng ht v s tng tc kt hp cc ht vi nhau to thnh cc sao, hnh tinh v cc Thin h.
101 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

* Vi s bt u t mt tm duy nht bng n, khin vt cht bn vo khng gian v to nn v tr tip tc chuyn ng ra xa nhau nh hin nay th v l thuyt s khng th c s nhn thc qu kh, khi tt c mi s vn ng ca vt cht t vi m n v m u ch vn ng v pha trc. Trong khi y l mt thc t ang hin hu m chng ta quen gi l k nim, tr nh... * Khi c s hin hu ca vt cht giai on trc Bigbang (vt cht c c) th khong khng v tr do ci g to ra v c hay khng c gii hn khong khng ny?.... Do , vi mt l thuyt thng nht tt c cc nh lut v tr th v nguyn tc n phi gii thch c tt c nhng hin tng quan st c v l gii c mt cch hp l nhng hin tng lin quan n n vi kh nng tin tri, cng nh gii thch c tnh nhn thc qu kh l mt thc t ang hin hu. Nu thuyt Bigbang cha phi l mt hc thuyt hon chnh, nhng phn nh ng thc t th n phi chng t c s tip tc hon chnh v pht trin trong nhng vn lin quan chng t tnh khch quan ca n. ngny n li dn ti s b tc trong vic gii thch nhng hin tng rt c bn ca v tr. Nh vy, cng vi nhng hin tng quan st c (cc thin h ngy cng chy xa nhau vi tc ngy cng ln); hoc chng nghim c (th d nh hin tng bc x ho thch chng hn), cng nh nhng vn t ra cn phi c gii thch bng mt l thuyt v tr khc. Sai lm ca thuyt Bigbang cn th hin ch: S.W Hawking vit: Nu c nhng s kin thi im th chng khng th nh hng ti nhng ci ang xy ra hin ti. ng nh vy! Nhng ch ng vi thuyt Bigbang, khi n t ci v hn trong ci hu hn. Bi vy, mc d vn cm thy c mt ci g cha n, nhng cui cng th h vn phi ngm ngi nhn Thng cn ng tr giy 0 trc Bigbang. V y chnh l h qu ca s sai lm trong l thuyt khoa hc cui thin nin k th II: Cun Thng v khoa hc c ni dung chng minh rng: Chnh Thng to ra s khi nguyn ca v tr v cc nh lut khoa hc l mun ca Ngi. Ngi vit hn hnh trnh by: Chnh v thuyt Bigbang sai lm v mt l thuyt khi cho rng: mt ci hu hn (Vt cht c c trc Bigbang) l nguyn nhn ca ci v hn (V tr hin nay), nn h lng tng khng th gii thch c nhng hin tng lin quan. Bi vy, Thng (tnh tuyt i) phi xut hin nh mt cu cnh. Nhng ngi t vn ny l nhng nh khoa hc tn tui: Jean Guiton/Vin s vin hn lm khoa hc Php, Grichka Bogdanop & Igor Bogdanov/ Tin s thin vn v vt l l thuyt. May mn thay! Lp lun ca h khin cng v khng sc thuyt phc. Nu khng nh mnh s thuc v quyn nng ca Thng . Bi vy, phn tip theo y, chng ta qun xt s gii thch khi nguyn ca v tr v s vai tr ca Thng , trc khi thuyt m dng Ng hnh nhp cuc.
102 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

* Ch thch: Sch dn. Nxb Grasset. Paris. Tc gi Jeam Guitton vin s Vin Hn Lm Php. Grichka Bognov. Igor Bogdanov Tin s vt l thin vn v vt l l thuyt. Bn dch ca L Din. Nxb Nng 2/2002 Vo cui th k XX, ngi ta c quyn ngh ti c Thng ln khoa hc khng? C quyn vt qua cuc xung t c k gia ngi mang c tin m i vi anh ta, Thng khng th chng minh, cng khng th tnh ton c v nh bc hc m i vi anh ta Thng thm ch cng khng phi l mt gi thuyt nghin cu? Ni cho cng, chnh l mc tiu gii quyt ca cun sch ny. Cun sch bn ti mt iu hin nhin: Ngy nay khoa hc t ra nhng cu hi m cho ti tn gn y ch thuc v thn hc v siu hnh hc. V tr t u ti? Ci hin thc l g ? Quan h gia thc v vt cht l th no? Ti sao c mt ci g cn hn khng c g ht? Mi ci ang din ra nh th tnh phi vt cht ca siu vit tr thnh i tng c th c ca vt l. Nh th nhng iu huyn b ca t nhin cng thuc v c tin. Jean Guitton, Igo v Grichka Bogdanov mun bin cuc xung t c gia ngi mang c tin v nh bc hc thnh mt cuc tranh lun ch yu. Qua s trao i nhng lun c, nhng cu hi v tr li gia h vi nhau, Chnh l vn con ngi v v tr ca n trong v tr c t ra y. Jean Guitton, Vin s vin Hn Lm Php, hc tr ca Bergson v l ngi tha k cui cng t tng ca Bergson, l mt trong nhng nh trit hc c c gio xut sc nht hin nay. Igor v Grichka Bogdanov, c hai u l tin s vt l thin vn v vt l l thuyt, l nhng hc tr c ca Roladn Barthes Ecol Pratique des Hautes Etudes (Trng Cao ng thc hnh). Ton b cun sch ng nh li gii thiu vit nhng lun c ca n dn n s hin hu ca Thng trong vic to ra v tr v nhng nh lut khoa hc hoc nhng hin tng vt l dng nh l vn ng theo mun ca Ngi. Nhng nhng lp lun nhm chng t s hin hu ca Thng trong vai tr ca Ngi trng thi khi nguyn ca v tr li khng phi l mt h lun hp l trong vic l gii cc hin tng v vn lin quan gia Thng v khoa hc. Ni cho ng hn, cun sch ny ch chng t s bt lc ca nn khoa hc hin i trong vic gii thch trng thi khi nguyn ca v tr. V l , nn Thng tip qun ci khong trng ca tri thc con ngi. Nu nhng lp lun trong cun Thng v khoa hc cht ch v hp l trong s lin h gia quyn nng ca Thng v khoa hc th s khng nh cho tnh phi nh Mnh c th bt u v nhn danh Thng . ng nhin trong trng hp ny (S ho nhp gia Thng v khoa hc) th mi phng php bi ton s l u khng th c c s khoa hc v l m tn d oan; hoc l s l gii nhng mun ca Thng . T hn na, tt c cc nh lut khoa hc v ci g gi l tinh thn khoa hc s ch c ngha l khng s m v tin vo
103 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

sc mn ca Thng . Nhng vn li khng n gin nh vy. Vi ch ca chnh cun sch v cng l mc tiu ca cc tc gi vn khng thnh cng, khi tm s ho nhp gia Thng v khoa hc. Chnh t s khng ho nhp , kt lun ca cun sch phi l: C cn hn khng Thng hay l s b tc ca tri thc khoa hc. Bn c c th nhn thy ni dung ca cun sch ni v s lin h gia nhng hc thuyt khoa hc hin i v s l gii s hnh thnh v tr nhn danh Thng qua nhng on trch dn sau y: GB (Grichka Bogdanov/ Ngi vit): Ln ny, chng ta phi i ngc ln cng xa cng hay, cho n khi chnh bn thn v tr c sng to ra. Chng ta i ngc ln qu kh ti 15 t nm. Ci g xy ra hi ? Vt l hin i ni vi chng ta rng: V tr c sinh ra t mt v n khng l, n gy ra s n rng ca vt cht cn thy c ngy nay. Chng hn vi cc Thin H nhng m my gm hng trm t ngi sao ri xa nhau di sc y ca v n u tin y. JG: (Jean Guitton/ Ngi vit) Ch cn o tc ri xa nhau ca nhng Thin H ny, cng suy ra c thi im ban u trong chng c tp hp thnh mt im no . Phn no ging nh chng ta xem mt b phim quay ngc. Bng cch quay ngc cun phim v tr v i y, tng hnh nh mt, cui cng chng ta s thy ra ng ci thi im m ton th v tr ch ln bng u ci kim. Theo ti, chng ta phi ly khong khc y lm nhng bc m u ca chng ta.(*) * Ch thch: Thng v khoa hc. Sch dn. Trang 41-42. * on trch dn tip theo y l mt trong nhng lun c tiu biu ca cun sch nhm chng minh s c mt ca Thng trong s sng to ra v tr: JG: Nhng th th nng lng khng l dn ti Bigbang t u ti? Ti linh cm rng ci n du ng sau bc tng Planck l mt dng nng lng u tin, mt sc mnh v hn. Ti tin rng trc sng to c mt thi gian di v tn ng tr. Mt tng thi gian (temps Total) v tn cha c m ra , cha phn chia thnh qu kh, hin ti v tng lai. Hi thi gian ny cha c phn chia theo mt trt t i xng, trong hin ti ch l mt tm gng hai mt, thi gian tuyt i cha i qua , ph hp vi th nng lng chung v tn y. i dng nng lng v tn l ng Sng to. Nu nh chng ta khng th i ti hiu c ci g nm sau Bc tng th l v tt c cc nh lut vt l khng ng vng c trc s huyn b tuyt i ca Thng v ca Sng to (**). ** Ch thch: Sch dn. Trang 52 -53

104

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Qua on trch dn trn, bn c cng nhn thy rng: Chnh gi thuyt khoa hc hin i v mt v n ln (Bigbang) cho nguyn nhn hnh thnh v tr li l bc m u cho s ng tr ca Thng . Nhng bn c cng nhn thy rng: Lp lun ca ng Jean Guitton mang tnh gii thch p t hn l mt s minh chng cho s tn ti ca Thng sng to ra v tr. Do , on trch dn sau y s tip tc trnh by vi bn c v nguyn nhn s hnh thnh thuyt Bigbang. Nhng vo nm 1929, Edwin Hubble thc hin mt quan st c tnh cht l ct mc cho thy d bn nhn u th nhng Thin h xa xi cng ang chuyn ng rt nhanh ra xa chng ta. Ni mt cch khc: V tr ang gin n ra. iu ny c ngha l nhng thi gian trc cc vt gn nhau hn. Thc t, dng nh c mt thi, mi hoc hai mi ngn triu nm v trc, tt c chng ta u chnh xc cng mt ch v do mt ca v tr khi l v hn. Pht minh ny cui cng a ra cu hi v s bt u ca v tr vo a ht khoa hc. Nhng quan st ca Hubble gi rng c mt thi im, c gi l v n ln, ti v tr v cng nh v v cng c (mt v hn). Di nhng iu kin nh vy, tt c cc nh lut khoa hc v do mi kh nng tin on tng lai u khng dng c.(*) * Ch thch: Lc s thi gian. Sch dn. trang 27. Qua on trch dn trn, bn c cng nhn thy rng: Bt u t s quan st pht hin ca ng Hubble thy cc Thin h ngy cng chy xa nhau l mt hin tng tn ti thc t. T hin tng ny dn n s suy din v tr phi quy t li mt im trong qu kh. T hnh thnh gi thuyt v s n ln. gi thuyt ny c chng minh bi nhng hin tng lin quan. Nhng, cng mt hin tng vn c th gii thch bng mt nguyn nhn khc. Do , mc d thuyt V n ln c cng nhn v s chng minh cho mt kh nng tin tri hn hp ca n nh trng hp tn ti nhng bc x ho thch chng hn th nhng hin tng ny vn c th gii thch mt cch hp l bng mt nguyn nhn khc. y chnh l trng hp ca thuyt m dng Ng hnh s c l gii phn sau. Bi vy khi t Thng vo khong trng ca tri thc khoa hc hin i th c th ni rng: y c th coi l mt lun im mang tnh vn ho nhn bn v o c hc, n c gi tr lch s khi con ngi cn cha hiu c chnh mnh, ch khng phi l mt thc t. V chnh cun sch Thng v khoa hc cui cng phn kt lun ca n cng nh phn m u vit:

105

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Tt c nhng sinh vt y cng mu trong ci v hnh to thnh ci hin thc, hi t chnh bn trong chng ta cho n khi lm ny sinh mt nhu cu khng th nn c: Ham mun tnh hin thc. Chnh lng ham mun y thc y chng ti, trong tin trnh i thoi tm kim thc th. Nhng chng ti nhn thy thc th y nh th no? Trc ht l chiu dy ca n, l tnh m mt ca n, ng thi cng l tnh tinh t a dng v nhng hnh thc ca n. Cuc i thoi ca chng ti do tm thy c ranh gii t nhin, im dng cao nht ca n. Vi tng ny: Chng ta khng th hiu c tnh hin thc c lp, ci hin thc b che y v mi mi khng th nhn thc c. (S b tc/ ngi vit). cng c l l ln u tin chng ti nhn thc r rng nim hnh phc ca mt t tng hin i, ni giao nhau ca vt l mi v trit hc l m t c iu b n ca v tr, vi vic thay th n bng mt b n cn su hn, kh hn, b n ca chnh bn thn tinh thn. Th cn li cu hi cui cng, cu hi ng ngi nht. Cu hi m u v phi khp li cuc i thoi ny: ngha ca v tr l g? Tt c nhng iu dn chng ta n u ? Ti sao c mt ci g cn hn khng c g ht.? * on trch dn trn cho thy mt s b tc trong cuc hn phi ca Thng v khoa hc trong s m u cng nh kt thc. Cui cng s chp nhn Thng trong tnh l gii khi nguyn ca v tr ch l C/ cn hn/Khng. y l mt gii php mang tnh o l nhn bn v c tnh vn ha hn l mang tnh thc t. Bn c xem tip on trch dn sau y, s tm thy nguyn nhn na cho s b tc ca tri thc khoa hc hin i. Ni cho cng, trng thi hn lon ti a, c trng cho v tr vo thi im bin mt ca n, c th c l gii nh l du hiu tn ti ca mt s lng thng tin ti a bn kia v tr vt cht. Cu cnh ca v tr u trng hp vi s tn cng ca n: To ra v gii thot khi nhn thc, vo giai on sau cng y, ton b lch s v tr, s tin ho hng trm t nm s qui thnh mt tnh ton b ca nhn thc thun tu. * Qua on trch dn trn, bn c cng nhn thy hai mnh mu thun l: 1- To ra v gii thot khi nhn thc 2- Qui thnh tnh ton b ca nhn thc thun tu
106 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

Nu Gii thot khi nhn thc th khng th qui thnh tnh ton b ca nhn thc thun tu. Chnh v cha l gii c thc cht ca thc, vn l mt nguyn nhn b tc ca nn khoa hc hin i. Do , cc tc gi ca cun sch: Thng v khoa hc phi vit rng: vic thay th n bng mt b n cn su hn, kh hn, b n ca chnh bn thn tinh thn. Tc l thay th s b n ny bng s b n khc. Nhng vi diu thay! c Thch Ca l gii mt cch hon m cho tri thc nhn loi trong tng lai, khi Ngi minh ging v Tnh thy. y mi chnh l nguyn nhn u tin v l s kt thc ca v tr. tip tc v cng l s chun b cho vic minh chng cho ch nh mnh c tht hay khng?, bn c xem tip on trch dn sau y, nh l mt mnh quan trng cho s minh chng ny. By gi, nu bn tin rng v tr khng phi l tu tin m c iu khin bi qui lut xc nh th iu ti hu cn phi kt hp nhng l thuyt ring phn thnh mt l thuyt thng nht hon chnh c kh nng m t c mi iu trong v tr. Nhng trong qu trnh tm kim mt l thuyt thng nht hon chnh nh vy, li vp phi mt nghch l ht sc c bn. Nhng nim v cc l thuyt khoa hc c phc ra trn rng chng ta l nhng sinh vt c tr t do quan st v tr theo chng ta v rt ra nhng suy din logic t nhng ci m chng ta nhn thy. Trong mt s s nh th, s hp l nu cho rng chng ta ngy cng tin gn ti cc qui lut iu khin v tr. Nhng nu qu thc c mt l thuyt thng nht hon chnh, th n cng s c th quyt nh nhng hnh ng ca chng ta. V nh vy t bn thn l thuyt s quyt nh rng chng ta s i ti nhng quyt nh ng t nhng iu quan st c? Hai l ti sao n khng th quyt nh ng t nhng iu quan st c? Hay l khng c kt lun no ht (*). * Ch thch: Lc s thi gian. Sch dn. Qua on trch dn trn, bn c cng nhn thy rng chnh nhng khi nim v thc l mt trong nhng yu t quan trng cn tr con ngi trong vic tip tc khm ph nhng b n ca v tr. Chng ta hy xem li v qun xt nhng yu t quan trng trong on trch dn trn s chng t iu ny: Nhng nim v cc l thuyt khoa hc c phc ho ra trn xem rng chng ta l nhng sinh vt c l tr t do quan st v tr theo chng ta v rt ra nhng suy din lgic t nhng ci m chng ta nhn thy. Trong mt s nh th, s l hp l nu cho rng chng ta ngy cng tin gn ti cc qui lut iu khin v tr. * Qua on trch dn ny cho chng ta thy rng: Cho n by gi con
107 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

ngi vn ch quan cho rng: thc l mt s tn ti phi vt cht: Sinh vt c l tr t do quan st v tr tt nhin s khng chu nhng hiu ng v tr tng tc chi phi. Nhng vi mt quan nim nh vy v Nhn thc/ L tr/ T duy/ Tinh thn... s mu thun vi nhng iu kin cn c ca mt l thuyt thng nht: Nhng nu qu thc c mt l thuyt thng nht hon chnh th n cng quyt nh vic tm kim l thuyt ca chng ta. hay ni theo mt l khc: con ngi khng t do quan st v tr, m nhng hot ng ca t duy l thuc v chu nh hng ca nhng s tng tc/ vn ng trong v tr. V iu ny th nhng li minh ging ca c Thch Ca ch r m ngi vit tng gii phn trn: T duy thc cht l s vn ng c thuc tnh vt cht v chu s tng tc ca v tr. Tnh thy l s nhn bit tt c s vn ng mang thuc tnh vt cht ca t duy. V nh s nhn xt ca ng S.W Hawking T bn thn l thuyt s quyt nh kt qu vic tm kim l thuyt y ca chng ta. Qun xt t t duy khoa hc, theo tiu ch cho mt l thuyt khoa hc th l thuyt y khi hon chnh phi c kh nng tin tri. y l iu m tt c nhng ngi tm hiu v vn ho ng phng u bit rt r: S tin tri vi phng php lun ca thuyt m dng Ng hnh. Nh vy, chnh kh nng tin tri l mt iu kin hp l v thuyt phc theo tiu ch ca mt l thuyt khoa hc. iu ny, chng t thuyt m dng Ng hnh chnh l mt l thuyt thng nht v tr m nhn loi ang tm kim. By gi chng ta qun xt mt tiu ch na m S.W Hawking a ra cho mt l thuyt thng nht: Mt l thuyt thng nht hon chnh c kh nng m t c mi iu trong v tr.

Khi pht biu lun im trn, ng Stephen W.Hawking khng h c nh m ch hoc ni ti thuyt m Dng Ng hnh. Nhng y li chnh l nhng iu kin ang c ca thuyt m Dng Ng hnh: Mt l thuyt v tr quan thng nht v hon chnh gii thch t s hnh thnh v tr cho n mi vn lin quan n con ngi: Thi cc sinh lng nghi... Cho n s hnh phc hay ni bt hnh trong i con ngi... Chnh s pht trin ca nn khoa hc hin i, c bit l khoa hc l thuyt v s tip tc chng minh cho tnh khoa hc k v ca thuyt m Dng Ng hnh - mt hc thuyt v tr quan cho rng v tr l t n v do n, khng nhn danh ng Ch Tn. Hay ni mt cch khc hnh nh qua truyn Tr v Cc: Chnh s pht trin tt yu c qui lut ca t nhin, cuc sng v x hi th by nng nc s tr thnh cc v tr v ci ngun ca n l nn vn minh khoa u thuc v ngi Lc Vit vi lch s gn 5000 vn hin.

108

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Trn c s nhng tiu tr khoa hc nu trn. Trn c s nhng gi thuyt chng minh trn v thuc tnh vt cht ca thc, s thng nht v hon chnh ca thuyt m dng Ng hnh. chng ta xt v mt nh tnh ang c ca thuyt m Dng Ng hnh: 1- Tnh h thng: L mt hc thuyt thng nht v hon chnh/ Bt qui l nhng k hiu siu cng thc ca hc thuyt ny. 2- Tnh khch quan: V tr t n v do n khng l thuc vo ch ca Thng ( thc c thuc tnh vt cht/ chng minh) 3- Tnh qui lut: Mi s vn ng tng tc u tun th theo qui lut sinh khc ca m Dng Ng hnh. 4-Kh nng gii thch nhng vn lin quan v tin tri y l mt thc t tri hng ngn nm lu truyn trong dn gian v tnh tin tri qua cc phng php bi ton c ng phng. Mt yu t quan trng/ rt cn thit/ khng th thiu c/ cn xc nh trc khi t vn kh nng phc hi hc thuyt ny l: Ci ngun ca hc thuyt m Dng Ng hnh khng thuc v vn minh Hoa H. Cn c vo nhng lun im chng minh trn, xin tm lc nh sau:

109

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

1) V ni dung * Nhng sai lch bt hp l c tnh nguyn l ca thuyt m Dng v Ng hnh trong c th ch Hn, khng th c kh nng hon chnh v l gii nhng vn lin quan ngay trong ni dung ca n v cc phng php ng dng. * S ri rc trong cu trc/ lin quan ti thi im xut hin ring phn/ khng th chng t thuyt m Dng Ng hnh l mt hc thuyt thng nht v hon chnh trong c th ch Hn. 2) V khng/thi gian lch s * Khng chng t tnh k tha v pht trin lin tc ca hc thuyt ny. Nhng mu thun v thi im lch s xut hin nhng hin tng lin quan n thuyt m Dng Ng hnh mang tnh ph nh ln nhau. * Khng h c mt triu i no trong lch s vn minh Hoa H coi thuyt m Dng Ng hnh l mt hc thuyt chnh thng. Mc d phng php ng dng n li chng t l h qu ca mt h thng l thuyt hon chnh v thc t chng minh nhng yu t l mt h thng l thuyt hon chnh b tht truyn. Khng th coi s tn vinh Nho gio chng t tnh chnh thng ca thuyt m Dng Ng hnh trong cc triu i phong kin. Bi v, kinh in Nho Gio ch ni n m Dng khng ni n Ng hnh. Thc cht Nho Gio ch l tnh dng cha hon chnh ca hc thuyt ny trn thc t trong vic thit lp nhng chun mc o l trong quan h x hi. V tnh thiu hp l trong trt t thi gian v thuyt m Dng Ng hnh trong c th ch Hn, c ng cha ta th hin bng hnh tng xut sc sau y: Sinh con (Bt qui/Phc Hy -4000 tr CN) ri mi sinh cha (m Dng/ Thp dc - Khng T 500 tr. CN). Sinh chu (Ng hnh/ i V 2000 tr CN) gi nh ri mi sinh ng (Thi Cc/Thp Dc - Khng T 500 tr CN). Chnh v s tht truyn v s tip thu khng hon chnh ca nn vn minh Hoa H vi hc thuyt ny (thuyt m Dng Ng hnh) nn nhng phng php ng dng vn l h qu ca n nh T vi..vv..c nh t trn tri ri xung! Bn c hy qun xt s lin h nhng hin tng lin quan n thuyt m Dng v Ng hnh trong c th ch Hn v bi ng dao trong tr chi Rng rn ln my i qua trong thi th u ca chng ta v bao th h Lc Vit: * Nhng nguyn l khi nguyn th ch c nhng nt chnh v thiu ni dung: - Thi Cc sinh lng nghi/ Thin Nht sinh Thu. Khc u: Nhng xng cng xu.
110 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

* Khng h tm thy mt h lun hon chnh lin h vi phng php lun trong ng dng v s hn lon trong trt t thi gian xut hin nhng vn lin quan. - Khc gia: Nhng mu cng me. * Nhng phng php ng dng c hiu qu k c trong ng y c nh trn tri ri xung. - Khc ui : tha h thy ui. Ring khc ui, ti xin tng mt th d sinh ng: i Loan, vn c coi l ci ni ca T Vi hin nay, ang xut hin nhiu trng phi mu thun nhau v phi no cng.. c v ng c. Bi vy, nu khng phc hi t nguyn l th chng ta kh c mt hiu qu cao hn trong ng dng. Thuyt m Dng Ng hnh khng thuc v nn vn minh Hoa H, tt cng khng t trn tri ri xung. V chnh nhng di sn vn ho phi vt th (*) cn st li ca nn vn minh Lc Vit s gp phn cng vi nhng tri kin khoa hc hin i v c trong tng lai phc hi hon chnh l thuyt ny. * Ch thch: Nhng gi tr thuc di sn vn ha phi vt th, vo nm 2002 c c quan vn ha Lin Hip Quc tha nhn l nhng bng chng khoa hc. Nh vy, so snh nhng tiu ch khoa hc v mt l thuyt thng nht vi nhng yu t c tnh cht nh tnh nhng cha th gi l hon ho ca thuyt m Dng Ng hnh chng t rng: Thuyt m Dng Ng hnh c y nhng yu t nh tnh cho mt l thuyt thng nht v tr. T lun im ny gi thuyt c tip tc pht trin, minh chng giai on khi nguyn ca v tr theo thuyt m Dng Ng hnh. iu m thuyt Bigbang b tc. Giai on khi nguyn ca v tr l gii theo thuyt ny ghi nhn trong Kinh Dch v Hng Phm ch l: Thi cc sinh lng nghi/ Lng nghi sinh t tng (Kinh Dch) v Thin nht sinh Thu... (Hng Phm) Ngoi nhng tiu ch cho mi l thuyt khoa hc th tiu ch c th cho giai on ny theo thin ca ti l: * Ch c th xy ra trong khong 10-43 giy sau giy 0 ca v tr. * Phi gii thch c chuyn ng quay v ngy cng xa nhau ca cc Thin h v bc x tn d (bc x ho thch) vi tt c cc hin tng v gi thuyt khoa hc khc kim chng trn thc t trong hin i, c trong tng lai mt cch c h thng v nht qun. Khng phi gii thch nhng gi thuyt khoa hc cha c kim chng. C th cn nhng tiu ch g na cho vic thm nh mt l thuyt, hy vng s c bn c ch gio, b sung.
111 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

gii thch giai on khi nguyn ca v tr, trn c s nhng gi thuyt trnh by, ngi vit xin c tng gii li nh sau: Thi Cc l mt thc ti c th tnh, chnh l Tnh thy m c Thch Ca minh ging ngha ca n, c th lin h vi khi nim o trong o c kinh. Trong o c kinh, chnh v tnh tuyt i kh din t nn m u Lo T vit: o m c th din t c th khng phi o vnh cu bt bin." (Tnh tuyt i. Ngi vit). Tn (Danh t. Ngi vit) m c th t ra c gi n (o) th khng phi l tn vnh cu bt bin Nhng v l mt thc ti nn c th din t nh mt Tnh t trong mt iu kin lin h vi thc t no : Tnh thy, tnh nhn thc, Trng thng tin, trng thi nng lng tnh (So vi ci ng hin hu)... Tnh thc ti, tuyt i ny cng c din t trong o c Kinh nh sau: o l ci g ch mp m thp thong. Thp thong mp m nhng bn trong c hnh tng. Mp m thp thong m bn trong c vn vt. N thm vin ti tm (Theo ti: Khi nim ti tm v tnh kh nhn thc, ch khng phi v bn th o l ti. iu ny Lo T xc nh phn sau: trn khng sng, di khng ti m bn trong c ci tinh tu. Tinh tu rt xc thc v ng tin!). Trong vn minh Lc Vit th bn nguyn ca v tr cn c hnh tng bng chic bnh dy. Chic bnh Dy bng np gi: mu trng tinh khit, khng mi v th hin s thun khit: khng C/khng khng, hnh trn tng cho s vin mn v tnh tuyt i. Tnh do th hin s thng bin, chnh l M trn l ci c trc, l s khi nguyn ca v tr. L Thi Cc, l o: Vn vt c ngun gc, Ngun gc l M ca vn vt (o c kinh). L Dng khi c ci ng/ m ra i (Con vung/ Bnh Chng). Nh vy, vi thuyt m Dng Ng hnh th Thi cc , s khi nguyn ca v tr l mt trng thi tut i, t n v do n, l mt thc ti. y cng l iu m nn minh trit c ng phng d xut hin khng, thi gian khc nhau thng nht xc nh nh tnh ca n: Pht php, o c Kinh vi Vn minh Lc Vit. y l s khc bit hon ton vi lun im ca Bigbang khi cho rng: Khi nguyn ca v tr l trng thi c c tuyt i ca vt cht. Nhng v tr hnh thnh nh th no t trng thi tuyt i ? Thi cc sinh lng nghi... Trng thi tuyt i Thi cc tn ti bao lu th khng th tnh c, v khng khng / thi gian. Nhng s hin hu ca chng ta v tt c v tr hin nay chng t ci ng xut hin vi tc ban u c gi tr tuyt i = |0|. Ni mt cch khc, nu c mt vt th chuyn ng hai u ca v tr th gi tr ca vn tc l tc th. ng, Tnh phn bit: Thi cc sinh lng nghi, m nn vn hin tri gn 5000 nm ca ngi Vit
112 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

c ng trong mt cu thnh ng ni ting: M trn, con vung. Ngy Tt n - nhng ngy thing ling nht trong vn minh ca ngi Vit - bn hy chic bnh Dy mu trng tinh khit ln trn chic bnh Chng xanh mt buc bn si lc hng, bn s hnh dung c ngha tuyt vi ca cu thnh ng tri qua bao th h ca ging ni Lc Vit: M trn, con vung. chnh l s l gii tin ni ting trong kinh Dch: Thi cc sinh Lng nghi. 1- Thin nht sinh Thu: S vn ng khi nguyn trong trng thi mt khng gian khng c bt u v khng c kt thc, s phi l mt chuyn ng cong v hn lon trong mt khng gian nhiu chiu (Bi v nu l chuyn ng thng th c bt u v kt thc). Trng thi tng tc bt u xut hin. 2- Thin nh sinh Ho: S va chm ca cc qu o cong trong khng gian nhiu chiu vi vn tc v cng ln trong v tr, bng n mt trng thi nng lng ng v cng ln. y cng chnh l trng thi hn n m trong cc c th ng phng ni n v s khi nguyn ca v tr. S bng n ny mang tnh u khp v trn ngp. 3-Thin tam sinh Mc Trng thi hn n ban u dn t n nh, dn n s vnng theo mt chiu quay nh hng (Nu khng t n nh th s bng n vn tip tc do va chm vi tc cc ln). Tc l chiu quay ca cc thin h trong v tr hin nay, theo tnh hp l ca n phi hnh thnh mt trung tm v tr khng n nh. 4- Thin t sinh Kim T tm v tr ny, hnh thnh hng chuyn ng vng xoy ly tm cc nhanh ng hng. 5- Thin Ng sinh Th Khi nng lng ng tch t dn hnh thnh dng vt cht u tin ca v tr. Cng mt lc vi s xut hin ca cc trng thi trn l s tng tc ca m Dng/ Ng hnh: Lng nghi sinh T Tng , tc l Tng sinh, Tng khc, Tng tha, Tng v. y chnh l c s ca Lng Nghi sinh T Tng. Tng: Hnh thc bn ngoi, s th hin bn ngoi tnh cht ca s vt hoc s vic. Vi lun im ny th T Tng l S tng tc ca Th Tnh (m dng Ng hnh) ch khng phi Th Tnh. iu ny khc hn vi cch gii thch ca cc nh l hc t thi Hn v sau cho rng: T Tng l Thi m, Thi Dng,Thiu m, Thiu Dng. Vi khi nim ca cc nh L hc Hn th T Tng c th tnh v l s pht trin hoc suy gim ca th tnh (m
113 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

&Dng). iu ny khng th l gii c s tng tc v mt l thuyt ngay t s khi nguyn ca v tr cho d l thuyt trong c th ch Hn gi l ci g (m Dng hoc Ng hnh, hoc c hai). Chnh s hiu sai, tri hng ngn nm, th hin khng h c tnh pht trin v k tha hc thuyt ny trong lch s vn minh Hn. cng chnh l s cn tr vic tm hiu gi tr ch thc ca thuyt m Dng Ng hnh t hng ngn nm qua, gp phn quan trng trong vic y nn vn minh ng phng vo s huyn b. Trong cc bn vn c th ch Hn cn lu truyn, chng ta c th thy khi nim Thi m, Thi Dng,Thiu m, Thiu Dng trong Hong ni kinh t vn nhng lun i km vi Ng hnh, nh Thiu Dng tng Ho, Thi Dng hn Thu... y cng l mt bng chng sc so na cho thy: Thuyt m Dng Ng hnh l mt hc thuyt thng nht v hon chnh ngay t nhng khi nim khi nguyn ca n. V s tng tc c ngay t giai on khi nguyn ca v tr trong thuyt m Dng Ng hnh th khoa hc hin i cng chng t rng: Nh vy, vi cch gii thch s khi nguyn ca v tr theo thuyt m Dng Ng hnh, chng ta c th so snh vi nhng hin tng vt l v tr m khoa hc hin i pht hin chng t tnh hp l ca n: Tng tc l nguyn nhn u tin v cng l nguyn nhn cui cng ca vn vt. Ngun gc v bn th ca th gii c nghin cu nhn thc theo nguyn l tng tc. Hnh thc tng tc nh th no th bn cht ca s vic nh th . Chnh v th nn Kinh Dch mi vit v s qun xt Tng khi on qu, tc l qun xt s tng tc . V chnh cc nh l s khi on qu cn nhc Ng hnh sinh khc, thc cht l qun xt s tng tc gia cc th tnh trn thc t, qun xt din bin hin tng m qu tm c. Tt c mi hin tng trn ch xy ra trong khong thi gian cc ngn, do xut pht im l mt trng thi tuyt i. So vi ci tuyt i 10- 43 giy l mt thi gian qu di. Tc khi nguyn ca v tr = |0| cng chnh l tc gii hn ca v tr. Bn c c th so snh hnh nh s vn ng ca v tr hin nay trong hnh di y vi ba nh ca tam gic biu tng cho v tr quan st trong v tr.

114

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Nh vy, vi cch gii thch s khi nguyn ca v tr theo thuyt m Dng Ng hnh, chng ta c th so snh vi nhng hin tng vt l v tr m khoa hc hin i pht hin chng t tnh hp l ca n: * Vi hnh trn d quan st bt k v tr no trong v tr chng ta cng thy cc Thin H ang chy xa nhau. Nhng nguyn nhn ca n c gii thch theo mt cch khc. S bng n t mt trng thi tuyt i: Thi Cc, khc vi s bng n t trng thi hu hn: Bigbang vn khng l gii c trng thi khi nguyn v nhng hn ch t khi nim thc, dn n s ng tr ca Thng . * Hin tng bc x tn d tn tai trong v tr. c gii thch nh nhau sau s bng n. Nhng theo thuyt m Dng Ng hnh th bc x ny ch hnh thnh khi v tr xut hin nhng chuyn ng cong nh hng. Nhng thuyt m Dng Ng hnh vi quan nim ca n cn c gii thch c nhiu hin tng khc m thuyt bigbang khng th gii thch c: - S chuyn ng cong ca tt c mi th tnh trong v tr t cc ht vt cht nh nht n cc Thin H khng l (khng th c chuyn ng thng trong trng thi tuyt i, khng c bt u v kt thc). - Cc nh khoa hc hin i vi cc pht minh mi nht ca h chng t trn thc t mt tc v tr ln hn tc nh sng v theo mt l thuyt cng b th tc v tr gp 310 ln tc nh sng (L thuyt ny cha c cng nhn). Thuyt m Dng Ng hnh vi khi nim Thi cc, chng t tc gii hn ca v tr l tuyt i = |0|. y l mt thc ti ch c tnh l thuyt v khng th kim chng. Hin nay, cc nh khoa hc chng minh trn thc t l tc v tr ln hn tc nh sng. Bn c xem on trch dn sau y chng t iu ny: "Thng tin c th truyn nhanh hn nh sng? D thng tin c i nhanh n my, h qu ca n cng khng th c trc nguyn nhn. Vi nm gn y, nhiu bng chng thc nghim cho thy nh sng truyn trong cc mi trng kh siu lnh c vn tc ln hn vn tc truyn trong chn khng. Trong khi l thuyt tng i ca Einstein li khng nh khng c vt no c th chuyn ng vi vn tc ln hn vn tc nh sng trong chn khng. Liu cc kt qu thc nghim trn c ng tin cy hay l thuyt tng i ca Einstein ang bc l cc mt hn ch ca n?... gii p cho cc cu hi trn, nhiu gi thuyt vt l c a ra. Nu cc kt qu thc nghim trn l ng tin cy, th iu ny ng ngha vi mt thc t l kt qu c th c trc nguyn nhn, tri vi quy lut nhn - qu thng thng m chng ta bit. Mt th d n gin, bn c th c c tt c nhng g ti ang vit trc khi ti vit xong... N cng c ngha l thng tin c th truyn nhanh hn nh sng. Bn c th tng tng iu g s xy ra nu thng tin truyn nhanh hn vn tc nh sng? Khi , bt k thit b s dng no (thit b thu - pht tn hiu) cng c th b ph hy d dng bi mt xung nh sng ti (do vn tc qu ln), gy ra
115 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

s chng cho v hin tng qu ti v thng tin thc s l mt thm ho i vi nhn loi! Trn thc t, chng ta coi nh sng l mt chm cc ht proton chuyn ng vi tc thay i. V chng ta hon ton c th gn cho chuyn ng ca ton b chm ht vi mt vn tc nhm. Tuy nhin, mt gi thit c th t ra l thm ch nu mt s photon u xung chuyn ng vi vn tc ln hn vt tc nh sng (gi s nh vn tc nhm ln hn vn tc nh sng), th xung vn khng c bt k nh hng no n vic truyn thng tin, n s ch truyn thng tin trong trng hp tt c cc photon u n ni. Nhng mt cu hi t ra l: Tc ca thng tin trong mt xung l bao nhiu? Mt s nh vt l cho rng tc thng tin c l l vn tc nhm, trong khi s khc cho rng trong tt c cc trng hp tc truyn thng tin lun nh hn, hoc cng lm l bng vn tc nh sng. Tuy nhin, trong thc t phn ln cc nh vt l u tha nhn c s khc nhau gia vn tc nhm v tc lan truyn thng tin. Daniel Gauthier v cc cng s thuc trng i hc Duke Durham, North Carolina, M gn y tm ra cu tr li chnh xc cho vn ny. Thng qua nghin cu ca mnh, h quan st c tc truyn thng tin trong mi trng, ni m mt s photon chuyn ng vi vn tc ln hn vn tc nh sng. iu quan trng m cc tc gi ch ra l vic truyn thng tin khng n thun ch l vn gi tn hiu i. Thng tin cn phi c m ho v gii m trong qu trnh truyn v nhn tin. n gin nh nh sng c th tr nn sng hn (khuych i cng ) trc khi truyn, trnh s tn hao nng lng trong qu trnh truyn tin. Cc tc gi cng cho rng tc truyn tin cc i tng ng vi thi im sm nht m chng ta ghi nhn c thng tin n. Qu trnh ghi nhn thng tin din ra trong mt thi gian xc nh, n ph thuc vo dng ca xung v lng nhiu nn c mt. Trong khi cc my thu cn phn bit c u l s thay i ca thng tin, ca nhiu... Thng tin thc s m chng ta ghi nhn c phi tri qua cc qu trnh m ho, gii m v loi nhiu nn v v vy nh hng rt nhiu n thi gian truyn tin. Mi gi thit vt l u ch c tha nhn khi chng c kim chng thng qua cc quan st thc nghim. Thnh cng m Daniel Gauthier v cc cng s gt hi c l bng chng thc nghim chng t: Thng tin sau khi c m ho dng xung v truyn trong mi trng kh cc nguyn t Kali l chm hn so vi thng tin dng xung - truyn trong chn khng vi vn tc nh sng. Thm ch khi vn tc nhm ca xung vt xa vn tc nh sng, vn tc truyn thng tin vn s khng th vt qua c vn tc nh sng. iu c ngha l thng tin thc s khng th truyn nhanh hn nh sng Trch VnExpress/2/11/2003 Qua on trch dn trn, bn c cng thy rng: Tc nh sng khng phi tc gii hn ca v tr trn thc t. Mc d tnh tuyt i ca tc gii hn v tr ch c trn l thuyt v khng th kim chng.
116 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

* Chnh tnh tuyt i ny gii thch ni dung tnh nhn bit (Tnh thy) ca cc trng thi vn ng ca vt cht trong qu trnh hnh thnh v tin ho trong v tr, thng qua cc phng tin nhn bit c thuc tnh vt cht trong nhng c th do ng Tnh phn bit. Tt nhin k c s vn ng ca thc: y cng l iu m c Thch Ca minh ging: Tt c chng sinh u c Pht tnh v bnh ng trc Pht... y cng chnh l c s ca nn vn hin Lc Vit v tnh yu thng con ngi v s ho nhp vi thin nhin. * Tt c v tr ang vn ng c qui lut, sau khi s bng n tr li trng thi n nh. Chnh tnh qui lut c nhn thc ny th hin trong thuyt m Dng Ng hnh lm nn kh nng tin tri ca n. V vn ny, cho d c th xut pht t nhng ci nhn khc nhau v kh nng l gii hin tng tin tri m khng t ngi cho rng: Do trc gic tm linh. Nhng tnh tin tri l h qu ca mt l thuyt v phi c sau l thuyt. Thc t hin hu ca nhng l thuyt khoa hc hin nay chng minh iu ny. Do , nhng phng php lun l gii kh nng tin tri ca hc thuyt ny ch xut hin sau khi l thuyt hon chnh. Chnh s pht trin ca khoa hc hin i c bit l cc l thuyt khoa hc hin i h m cho chng ta cnh ca huyn bi ca nn vn minh ng Phng, m cho n nay, mt s nh khoa hc hng u c s lin h v mt hin tng (o ca Vt l; trch dn). iu ny cng chng t s tin tri k v ca nn vn minh Lc Vit qua truyn Tr Cc. Ngi vit tin rng: Vi nhng di sn vn ho phi vt th ca nn vn minh Lc Vit kt hp vi nhng thnh tu khoa hc hin i trong hin hu v trong tng lai s dn n s hon chnh ca thuyt m Dng Ng hnh. Mt l thuyt thng nht m nhn loi ang m c. Nh vy, vi s l gii s khi nguyn ca v tr theo thuyt m Dng Ng hnh l mt bng chng na chng t gi thuyt chng minh qua c th cn li: Thuyt m Dng Ng hnh l mt hc thuyt thng nht v hon chnh trn thc t trong qu kh tn ti ca n. Ng hnh l nhng khi nim din t thc ti vn ng c thuc tnh vt cht ngay t giai on u hnh thnh v tr mang tnh biu kin. Bi vy, ng hnh gm: Kim, Mc, Thu, Ho, Th khng phi l nhng khi nim c th Vn c cc hc gi gn ghp s th s trc quan cho c nhn khi con ngi nhn thc thc t mi trng tri t: Thu l nc, Mc l cy. Cy, nc... vn ch l hnh tng ca Ng hnh. Nhng vn chc chn cha th dng li y. V chng ta u thy rng: T khi con ngi - trong chui thi gian lch s hin nay nhn thc c - bit c tri t quay, cho n khi lm ra mt phng tin m cch y hn 100 nm c th coi l thn thnh l chic in thoi cm tay, th thi gian l gn 500 nm vi s pht trin u khp ca cc mt trong quan h x hi. Vy t s khi nguyn v tr theo cch gii thch ca mt hc thuyt cho n khi c mt tri kin tin tri n chi tit i hi hng ngn nm tri qua. Nn s phc hi hon chnh
117 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

mt hc thuyt tht truyn khng th n gin. C l n cn n mt s cng tc ca nhiu ngnh khoa hc v c tnh quc t. Hoc ch t cng l s cng tc ca nhiu nh nghin cu thc s c nhit tnh v kh nng. Nhng, nu qu thc thuyt m Dng Ng hnh l mt l thuyt thng nht m nhn loi ang m c. Tc l n vt xa tri thc ca nhn loi hin i th vn s c t ra : N thuc v nn vn minh no trong qu kh ca nhn loi? Nhng vi hnh thc th hin bng ngn ng Hn , khng phi l bng chng sc so bin minh cho mt ni dung y m h v mu thun. Bi vy, hon ton c c s hp l khi cho rng: thuyt m Dng Ng hnh thuc v mt nn vn minh khc b Hn ho mt cch khng hon chnh v b sai lch. iu ny khng ch gii thch s m h v y mu thun trong vn bn ch Hn. N cn c kh nng v phc hi li h thng l thuyt v kh nng l gii nhng vn lin quan ti n. Nn vn minh ch nhn ca hc thuyt ny chnh l nn vn minh Lc Vit. Chng ta cng bit rng: Ngi Ai Cp hin nay vi s suy tn ca mt nn vn minh c i k v v khi ngi gio s cui cng ca h mt i vo u th k trc cng khng th c c nhng k t ghi trong Kim T Thp do chnh t tin ca h li. S gii m nhng k t ny thuc v mt nh nghin cu Php. y l lch s thng trm ca ngi Ai Cp khng thy ghi nhn s hu dit vn ho khc lit. Trong khi , vi mt ch Hn thng tr hng ngn nm, ng nhin phi c s thng nht v vn t v ngn ng chnh thng. Trong hng ngn nm h , vic chuyn i nhng bn vn khc ch Hn sang vn t chnh thng c cng nhn l iu d hiu. Nu nh chng ta c th thc mc v nhng tn tui c th ca tc gi nhng bn vn nh: L Bt Vi vi L Th Xun Thu, Khng T vi Kinh Dch... th ngi vit xin c gii p l: Chnh nhng tn tui c th tn ti hng ngn nm , to nn s l trong tng quan thi gian lch s to ra n. Ngi ta khng th to ra mt tri thc v tr quan siu vit vo thi tin Trung c. Hung chi y li ch l nhng mnh ri rc ca h thng tri thc . i ny ging nh ni v mt ng Smit no , th k th X tm ra thuyt tng i rng vy. Nhng ngay c nhng hin tng nu ra v chng minh trn cng khng phi l lun c duy nht. Bi v, c mt siu l thuyt nh vy (L thuyt thng nht), n ch c th xut hin trong mt x hi pht trin u khp v mi mt v c tnh ton cu. Chic in thoi di ng l mt th d v hin tng ny. Nn vn minh Hoa H khng th l ch nhn ca hc thuyt ny vo thi tin Trung C trong lch s vn minh nhn loi hin ti. Vi lun im trn, vy nn vn minh Lc Vit c phi ch nhn ca hc thuyt m Dng Ng hnh vi nhng phng php tin tri siu vit ca n hay khng? Cu tr li s l khng; nu chng ta khng gii hn s pht trin lch s nn vn minh
118 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

nhn loi trong giai on nhn thc c hin nay l khong 6 hoc 10.000 nm. V vy, vi tnh hp l vn l mt yu cu kht khe cho mt gi thuyt khoa hc, chng ta phi tm mt nn vn minh tn ti trc giai on lch s vn minh hin nay. Trong trc ng Ty ca tri t, nhng nh khoa hc tm thy nhng du tch ca mt nn vn minh k v gy ngc nhin cho tr thc khoa hc hin i. Nhng Kim t thp t Ai Cp n trung M, tng khng l trn o Phc Sinh, nhng i quan st thin vn bng thuc v nn vn minh Maya... Mt iu rt ng ch l: Hu nh tt c u chng t mt tr thc thin vn k v trong c c trng ng Lc Vit... cc nh nghin cu xp tt c nhng di sn vo nn vn minh C i trong lch s pht trin ca nn vn minh hin nay. y l mt sai lm! Bi v, vi cch sp xp nh vy, h khng th no gii thch c s k v ca nhng tri thc trong nhng di sn . Hay ni mt cch khc: Cch sp xp ny to ra mt mu thun gia mt x hi lc hu vo thi c i vi tri kin k v th hin nhng di vt c gn cho thi c i ny. Nhng iu ng ch v lin quan n vn trnh by y l: tt c nhng di vt c i , u l nhng di sn vn ha vt th, m gi tr ni dung ca n, i khi ph thuc vo kh nng suy lun ca tri thc. Nhng nhng iu ngi vit s trnh by vi bn c di y l nhng sn phm vn ho phi vt th, thuc v nhng nn vn minh c, trong nhn thc lch s vn minh hin ti.Nhng nn vn minh ny khng h c s lin h giao lu vn ho trong lch s, nhng li c s trng khp k l chng t tnh nht qun v tri thc v s thng nht v ci ngun vn ho. Trc ht bn c qun xt v so snh hnh di y: Hnh ch Vn v ng cong vn ng biu kin ca cc Thin h trong v tr

Qua hnh trn, chng ta c th nim c ngay mt s lin quan gia hnh ch Vn ngc v hnh biu kin s vn ng ca cc Thin H. Ch Vn l biu tng ca Pht php th hin ni dung chnh ca Pht hc l s lun hi nhn qu. chnh l biu tng c ng nht s vn ng ca v tr
119 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

v nhng quy lut ca n bao trm ln c kip ngi. V ni dung v hnh thc ca hai biu tng ny hon ton trng khp. Cc nh khoa hc pht hin nhng di vt mang hnh ch Vn trong cc c vt c nin i t 8/10.000 nm vng Nam . iu ny chng t nhng tri kin v tr cao cp tn ti t thi xa xa trn tri t, trc khi nn vn minh hin ti pht hin ra nhng ng cong vn ng cA$v tr hin nay. iu ng lu l: Nn thin vn v tr hin nay mi ch pht hin nhng ng cong xon c l qu o cho s vn ng ca cc Thin H v cha hiu ht ni dung ca n. Cn nn vn minh ch nhn ca ch Vn biu tng ho nhng ng cong ny v th hin trong cuc sng thng nht qua cc di vt tm c. Hnh ch Vn ngc chnh l biu tng cho qu o vn ng ca cc Thin H. Hnh ch Vn xui chnh l biu tng cho s tng tc ca v tr. C th ni rng: trong nhng di sn vn ho phi vt th thuc v nn vn minh Lc Vit cn rt nhiu biu tng lin quan n tri kin v tr k v. Nhng do gii hn ca ch , ngi vit hy vng s tng trong mt ch khc. Chng ta tip tc so snh v qun xt di sn vn ho phi vt th Lc Vit trong thuyt m Dng Ng hnh v Bt qui (L thuyt thng nht) vi cc di sn phi vt th khc ca cc nn vn minh c sau y: 1- Ngi sao David ca dn tc Do Thi v Hu thin Bt qui Lc Vit (i ch Tn & Khn)

120

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Qua hnh trn, qu v cng thy s trng khp v ni dung v hnh thc cho hai biu tng. Ngi sao David: Biu tng ca sc mnh v tr cho s pht trin v hu dit. Cng l ni dung cu trc biu tng ca HTBQ. m dng tiu trng v lin h vi a Cu. Ch c HTBQ i ch Tn v Khn mi c th kt hp hai qui in o dch thnh mt cp qui bt dch, to thnh 6 cc nh ngi sao David. 2- 64 qu Chu Dch v 32 l bi Ty huyn b Nu qu v sp 64 qu Dch thuc h thng Hu Thin Bt qui thnh 32 cp qu c s th t chn l lin tip. Cn/1 & Khn/2; Trun/3 & Mng/4.... n ht 64 qu, chng s c tnh cht sau y: * Khi sp nh vy ta s c 32 cp qu hon ton trng khp vi mt phng php bi bi ty dng 32 l. * Cc cp qu u c tnh i xng m Dng v hnh tng. iu ny trng khp vi 32 l bi Ty cng c tnh i xng qua hnh tng mi l bi. * Trong b bi 52 l, khi bi ngi ta b tt c cc l bi c s t 2 n 6. y chnh l s Cc ca T Vi: T ho Nh cc n Thu Lc cc (Theo Lc th hoa gip). Xin xem hnh di y:

3- Hu thin bt qui Lc Vit & H vi 4 cht trong b bi Ty Khi Hu thin bt qui lin h vi H , chng ta qun xt so snh vi 4 cht C/ R/ Chun/ Pic trong bi Ty li c s trng khp sau y: * Bch => Tnh xui xo, him c cng tnh cht vi qu Khm /Thu/ Bc => thay qui Khm/Thu/ Bc trn H . * Chun => S pht trin, cng tnh cht vi Chn/ Mc/ ng 154 => Thay th Qui/ Chn/ Mc/ ng trn H . * C => Tnh yu, tnh cm, biu tng tri tim cng vi tnh cht ca qui Ly/ Qun Ho: Tri Tim/ Nam, thay th qui Ly/ Ho/ Nam trn H . * R => S may mn, hnh phc cng tnh cht vi qui oi/ Kim/ Ty, Thay th qui oi/ Kim/ Ty trn H . S trng hp ny cn th hin r hn cho hin tng v vn ngi vit tng trn: Thu & Mc thuc m (Dng s m trong Hong ni
121 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

kinh). Ho v Kim thuc Dng (Dng s Dng trong Hong ni kinh). Khi t cc l bi trn cng tnh cht v hnh tng vo H , chng cng phn bit thnh hai mu r rt: (Dng) v en (m). Xin xem hnh sau y:

* Hai l bi Phng phi chng l biu tng/ biu kin ca hai s 5 /10 thuc Th trung cung H : Vn vt qui Th. Hai l bi Phng chm dt tt c cuc chi st pht ca b bi Ty. 4- Vn minh Sumer (Irak) vi Hu Thin Bt qui Lc Vit. Nhng bn vn bng t st tm thy Sumer c nin i c tnh t 6 n 8000 nm trc Cn c mt trong nhng ni dung sau: "Ai l k thanh cao trn tri? Ch c ba! Ai l k thanh cao di t? Ch c ba!" Trong kinh Dch - khi ni n nhng hin tng sau khi v tr hnh thnh - khi nim Tri t thay th cho m Dng trong s miu t tng quan cc vn v hin tng cho s tng tc ny. Cu trc ca Hu thin bt qui Lc Vit cng trng khp v ni dung v hnh thc biu tng vi cu trn. Xin bn c xem hnh di y:

122

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Qua hnh trn th Hu Thin Bt qui i ch Tn v Khn to thnh 6 cc (Do s kt hp Tn oi v Cn Chn to thnh 2 cp bt dch) v phn lm hai phn: * Phn m: Khm/ Khn/ Tn & oi => S ho m tri hn ho Dng, di t (m) ch c 3. * Phn Dng: Cn/ Ly/Cn & Chn => S ho Dng tri hn ho m, trn tri (Dng) ch c 3. Nh vy: Nhng nguyn l khi nguyn ca v tr v s tng tc vi a Cu c th hin qua nhng gi tr vn ho phi vt th ca cc nn vn minh c c s trng hp gn nh hon ton v ni dung v s biu kin ca ni dung qua hnh tng th hin vi nn vn minh Lc Vit (Thuyt m Dng Ng hnh l mt hc thuyt hon chnh v nht qun/ HTBQ i ch Tn Khn lin h vi H ). Nhng hin tng di sn vn ho phi vt th ny thuc v nhng nn vn minh c khng h c s giao lu vn ho thi im nhng hin tng xut hin trong nhn thc lch s hin i. Nh vy, s l gii hp l cho tt c nhng hin tng vn ha vt th v phi vt th m di sn cn li thuc v nhng nn vn minh c trnh by trn s l: * Chng phi c chung mt ci ngun vn ho, xut pht t mt nn vn minh cao cp c tnh ton cu. Thuyt m Dng Ng hnh L thuyt thng nht v tr hon chnh nn vn minh ny v ng dng trn thc t (tnh tin tri qua phng php bi bi Ty v bi Dch...).Bi v, khng th c mt nn vn minh cao cp t n trnh siu l thuyt thng nht v tr, li ch c th c pht hin ring r v ng dng tng min khc nhau trn tri t v khng c giao lu vn ho (Vo thi c i trong lch s vn minh hin i, theo nhn thc lch s hin nay). Thc trng x hi hin i ca chng ta ngy nay vi s trao i thng tin ton cu m mi ch m c ti mt siu l thuyt v cn cha bit n c hin hu hay khng, chng t iu ny. * Nn vn minh ny b hu dit, chnh nhng b phn nhn loi cn sng st nhng vng khc nhau trn tri t lu gi trong k c ca h
123 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

nhng biu tng ca siu l thuyt ny v loi ngi phi lm li t u to dng nn lch s vn minh hin nay. iu ny gii thch khi cc vng vn minh khc nhau ca nhn loi giao lu, hi nhp th chng ta li c s trng khp nhng du n c xa ca mt nn vn minh cao cp m cc b phn khc nhau ca nhn loi cn gi c. * S hp l ca vic i ch Tn v Khn cng nh s chng minh Hu Thin bt qui lin h vi H , khng ch dng li vic gii thch nhng lun b n trong cc phng php ng dng lin quan n thuyt m Dng Ng hnh, m cn chng t s hp l trong vic tip tc pht trin v l gii nhng hin tng xng ng vi ni dung ca n: L thuyt thng nht v tr. Bi vy, chnh nhng tn tui c th c nhc ti vi t cch l tc gia lm nn thuyt m Dng Ng hnh thuc v vn minh Hoa H, chnhl s t phn bc, bi ni dung k v ca hc thuyt ny hon ton khng ph hp vi nn vn minh tin Trung c ca lch s hin i. * T nhng s lin h trn v s chng minh lin quan n n: chng t t tin ca ngi Lc Vit chnh l hu du ca nn vn minh k v tn ti trn a cu. Chnh cc ngi to dng nn nc Vn Lang khi ngun ca nn vn hin tri gn 5000 nm ca chng ta hin nay bng nhng tri kin ca Tin thnh v sc mnh v tr. Sc mnh ca Rng. Tht tic thay! Tr tu siu vit, nhng lc bt tng tm. Nn vn minh Lc Vit sp gn nh cng ng thi vi nn vn minh anh em ca n: Vn minh Kim T Thp Ai Cp, th k th III tr.CN. Phi chng, mt nh mnh c an bi hay l s thnh suy theo vng tun hon ca tri, t? Chnh nhng nh nghin cu Trung Quc cng tha nhn mt nn vn minh tn ti min Nam sng Dng T v nn vn minh ny bin mt mt cch b n vo khong 2000 nm trc. Tc l tng ng thi im sp ca vn minh Vn Lang. Xin bn c xem on trch dn di y: Pht hin m c b n Trung Quc Cc nh kho c nc ny (Trung Quc)va khai qut mt ngi m hn 2.500 tui, c th thuc v mt v vua ca triu i Ba (Ba Kingdom) b n. Ngoi 500 vt bng ng, trong m cn c b xng ca 2 ngi n b v mt ngi n ng, mt nga ln tri v hng v pha ng. Nhm nghin cu cho rng c th l nhng tu tng hoc ch hu c chn cng v vua. Nu c xc nhn, y s l pht hin kho c quan trng nht lin quan ti triu i Ba. Ngi m nm Luo Jiaba, tnh T Xuyn, mang c im in hnh ca mt ngi m thuc ng cp cao nht trong s cc ngi m thuc triu i Ba c tm thy. 31 ngi m khc cng c khai qut khu vc. Hu ht cc ng l v kh (nh gio, gm, dao gm v ru), hay cc vt cng t tng ng vi v tr ti cao ca ch nhn ngi m. Triu i Ba bao trm cc vng T Xuyn, H Nam v nhiu ni khc min nam Trung Quc trc khi bin mt mt cch b n khong 2.000 nm trc y. Ngi dn thi i ny c miu t l nhng chin binh hiu chin v
124 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

gan d. Tuy vy, ngun gc, cu trc x hi v vn ho ca h vn cn l mt iu b n. Minh Thi (theo Tn Hoa x) Trch VnExpress 1/7/2003 C s v truyn thuyt Vit Nam ghi nhn: Nc Vn Lang ci ngun ca nn vn hin tri gn 5000 ca dn tc Vit Bc gip ng nh h; Ty gip Ba Thc; ng gip ng Hi; Nam gip H Tn. Tc l bao trm Cc vng T Xuyn, H Nam v nhiu ni khc min nam Trung Quc. Thi im: Bin mt mt cch b n khong 2000 nm trc y hon ton trng hp vi s ghi nhn trong sch s c v truyn thuyt Vit Nam v s sp ca nn vn minh Vn Lang (258 trc Cn). Qua s kin trn y l mt yu t minh chng khoa hc cho s lin h gia Nc Ba v Vn Lang. Do , vic cho rng: Nc Vn Lang ch l mt nh nc s khai hay thc cht ch l mt lin minh b lc l hon ton do s suy lun ch quan khng h c c s khoa hc. Nhng ngay c s kin ny do chnh nhng nh nghin cu Trung quc pht hin v tha nhn v mt quc gia min nam sng Dng T cng ch l mt yu t sc so lm sng t thm nhng lun c khoa hc, nhm chng minh cho ci ngun gn 5000 vn hin ca dn tc Vit. Qua nhng hin tng v vn nu trn thuc nhng di sn vn ho phi vt th c nhm minh chng cho ci ngun ca thuyt m Dng Ng hnh thuc v mt nn vn minh ton cu k v ca nhn loi b hu dit; v vn minh Lc Vit l hu du ch thc ca mt nn vn minh ny. Nhng y cng khng phi l phng php chng minh duy nht nhm chng t mt nn vn minh ton cu k v ca nhn loi b hu dit. Xin bn c xem tip nhng phn sau y, chng t iu ny. H cht nhn thy rng: Hu ht nhng dn tc c nn vn ho c xa trong lch s nhn loi hin ti, u c ghi nhn qua truyn thuyt v mt trn i Hng Thu. Nu nhng di sn vn ho vt th ni di theo trc ng Ty ca a cu m ngi vit trnh by trn, c th l iu kin cho mt phng php minh chng cho mt nn vn minh k v tng tn ti. Mt phng php na chnh l nhng gi tr vn ho phi vt th cn st li t nhng nn vn minh khc nhau, nhng chng li c ni dung ging nhau v nhng nguyn l ca mt l thuyt thng nht m ngi vit trnh by. Trong phn ny, xin c gii thiu vi bn c mt phng php khc, thuc v nhng phng tin ca ngnh khoa hc hin i kt hp vi nhng tri thc ca n, chng minh cho kh nng tn ti mt trn i Hng Thu.Xin xem on trch dn sau y: Nhng thch cho khoa hc V trn i Hng thu , Kinh Thnh vit rng:....Tt c cc vi phun nc
125 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

t su thm v ra... v ma lin tc trong 40 ngy m lin. Tin s ngi M Boumgadner mi y xy dng mt chng trnh siu my tnh, chng minh kch bn l hon ton c th. i hng thu truyn thuyt hay s tht Cha Tri trong vng 6 ngy sng to ra v tr v con ngi, vi Adam v Eva l t tin ban u ca con ngi hin nay. Nhng t nhng ngy u khi mi c Cha to ra, Eva b con mng x quyn r, la cho v chng h n tri cm, vi phm li cn rn ca Cha. T , cng vi s sinh con n chu ng, loi ngi ngy cng gia tng ti li, n mc Cha Tri cm thy au kh, khng chu ng thm c na, nh phi hu b mi s sng cht trn tri t. Tuy vy trong mt Cha tri, Noah l ngi cng chnh m Cha Tri tin tng, cho nn thay v ph hu tt c lm li t u s sng trn tri t, Cha phi lm mt i Hng thu nhm hu dit tt c, tr gia nh Noah cng vi mt s ng vt (mi loi mt cp c ci). Sng thn ni ln, ma lin tc 40 ngy m, tt c cc ngn ni u m chm trong nc, lu n 150 ngy. Tin s a vt l John Baumgardner, hin lm vic ti Phng th nghim quc gia Los Alamos, trc thuc B Nng lng M, l tc gi ca chng trnh my tnh c tn Terra, mt trng trnh c bit c gi tr trong nghin cu ng t, ni la v s di chuyn ca cc mng thch quyn. Mt trong nhng lnh vc m ng b rt nhiu cng sc v gt hi c mt s thnh qu l: Kin to v tri t c lin quan n trn i Hng thu. Sau y l tm tt cc kt qu nghin cu ca ng. hiu c nghin cu ny, trc ht bn hy lm quen vi cu trc qu a cu m chng ta ang sng trn . Hy tng tng tri t ging nh mt qu trng luc lng o, vi ng knh trung bnh 12.750 km. V cng ngoi cng ca tri t (tng t v trng) rt mng so vi cc lp trong, dy ch t vi n 100km. Di i dng l ch mng nht ca v cng tri t (khong 3km). Trung bnh, lp v ny phn lc a khong 30km, cn ti nhng dy ni cao c th ln n 100km. Cng ging nh v trng, v cng tri t rt gin v d v. Di v cng l lp v gia tri t (manti) tng t nh lp lng trng trng, c b dy 2.900 km. y l lp bn c ( khng chc chn hon ton nh lp v cng) c mt vt cht cao. So vi lp v cng, lp ny cha nhiu st, magie v canxi hn. Nhit tt nhin cng cao hn v cng tin su vo nhn tri t, nhit cng cao.

126

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Ti trung tm qu t, ging nh lng trng ( dng lng o), l phn nhn, hay li. Phn ny gm 2 lp: lp lng bn ngoi (2.200 km), lp c bit bn trong (1.250). Nhn qa t c mt cao hn nhiu phn v v n cha hp kim niken. Lp v cng v phn trn ca v gia to thnh mt lp thch cu cng, c b dy trung bnh l 80 km, nhng khng ng u gia i dng v lc a. Cc nh khoa hc tin rng bn di lp thch bn cu l mt lp mng, kh ng ca v gia. Lp ny thng b nng ln, mm i v c th tri chy di lp thch cu. ng hn, lp thch cu ph thuc vo nht ca lp yu. Quay li vi cng trnh ca Tin s Baumgardner v chng trnh siu my tnh Terra. Terra chia v gia ca tri t thnh 10 triu hnh lc gic, mi lc gic ny c gn cho mt gi tr nh sc nng, nht, phng hng v cc thng s cn tm kim khc. Hy tng tng mt khi rubic trn vi 10 triu khi lc gic nh cu thnh. Terra bt u chy tng lc gic theo thi gian, quan st xem cc lc gic i u v kt qu s di ng cc a thch cu nh th no. Vi k thut ho my tnh hin nay, bn c th tng tng khi chy Terra, ta s thy trn mn hnh mt hnh nh thu nh ca qu trnh di chuyn v tri t qua hng triu nm. Da vo c s l lun no m c th chy c cc tiu lc gic cu thnh lp v gia tri t? Nh ni trn, lp v gia tri t c to bi loi silicat kh mn cm vi nhit, tc nhit cao loi ny d dng ho lng, nht tng ln. Cng i su vo trong lng t, nhit cng tng ln. su khong 150 km, Silicat ca v gia tri t c th t n 70-80 % nhit nng chy. Vt cht () ca lp v gia bt u mt qu trnh i lu, ging nh hin tng i lu khi ta un mt ni nc. Vt cht nng hn v lnh hn b mt s chm xung y, trong khi lp vt cht nh, nng hn gn ngun nhit s ni ln b mt. Hin tng ny to nn mt qu trnh i lu vt cht trong lng v gia tri t, v vy v gia khng cn trng thi tnh, m ng. Mt khi nim a vt l m tin s Baumgardner dng l qu trnh st tri (runaway subduction). Theo , lp v cng nng n ca tri t cha mt nng lng ging nh th nng c trong mt hn c nng khi mt t vy. Th cho hn ri, th nng s bin thnh ng nng v khi hn chm t, ng nng s bin thnh nhit nng. Tng t nh vy,
127 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

cc a ca v tri t lun b lc hp dn ca nhn tri t li vo trong, nn lun cha trong n mt th nng khng l. Do b dy khng ng u, nhng ch mng, yu ca v cng b nt, rn, dn n c mt nn y i dng b ko chm vo phn vt cht nh hn, nng hn ca v gia, l ni cu to bi lp silicat. Khi cc a v cng ri vo v gia, n to nn s bin dng ca lp Silicat vin xung quanh. Nng lng ny cui cng s c chuyn thnh nhit, dn n mt vnh ai bao quanh v cng tr nn cc nng. Do silicat nhy cm vi nhit nn n b ho lng di nhit cao ny, lm cho a v cng chm cng nhanh hn vo lp v gia. Khong cch rn nt gia cc a ca lp v cng v th ngy cng rng ra, to khe h cho phn vt cht nh nng v lng trong v gia tri t phun tro. Qu trnh ny dn n s bin dng ton b b mt tri t. Lc a vn l mt khi, lc ny tch ra thnh cc mng tri git v ri xa nhau nh hin nay. Qu trnh suy sp v cng ny xy ra rt nhanh. Nc i dng khi theo cc vt st l l hng mi to thnh y bin ri vo lp v gia lp tc bin thnh nhng lung hi cc nng v b phun ngc tr li khng gian vi tc siu m. Lung phn lc hi ny khi xuyn qua b dy i dng cun theo nc bin, bn nc bin ln khng trung theo nhng qu o m rng v mi pha, to ra ma lin tc cho n khi qu trnh phun hi nc chm dt. Kinh thnh vit: ...tt c cc vi phun nc t su thm v ra... v ma lin tc trong 40 ngy m lin . Kt qu tt yu ca kch bn ny l i Hng Thu. chp nhn c kch bn ny, vn cn 3 cu hi ln cn phi tr li. Th nht, theo thuyt st tri th vng v cng ca y i dng nhng ch rn nt s c nhit rt cao, v qu trnh chm st tip tc mi, nhng ti sao sau trn lt, v tri t li ngui ngay v qu trnh chm st khng din ra na? Th hai, nc t u ra lm th c th ma 40 ngy m lin tc? Th ba, theo c ch kch hot no qu trnh st tri c th bt u. chp nhn c kch bn i Hng Thu, TS Baumgardner phi tr li c 3 cu hi ln: Ti sao sau trn lt, v tri t li ngui ngay v qu trnh chm st khng tip din, nc u nhiu th c th ma sut 40 ngy, v c ch kch hot no qu trnh st tri bt u? tr li cu hi th nht, Baumgardner cng nh khoa hc tr Nathanial Morgan ti phng th nghim quc gia Los Almos, da vo nguyn l ca qu trnh truyn nhit a pha khng nh: 1- Vic hnh thnh ct hi nc bn ln vi tc siu m ti nhng vt nt l c cn c khoa hc. 2- Chnh tc cao ca cc ct hi nc ny lm ngui lp v cng tri t. Vi tc 14 km/giy, 1kg hi nc cha 108 j ng nng. y chhh l
128 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

nng lng t nng chuyn qua. Lng nng lng ny lm ngui i 1000 K ca 140 kg . Khi lp thch cu ngui li, qu trnh phun hi nc kt thc, qu trnh chm st cng b ngng, v tri t tr li trng thi tnh cho n ngy nay. Vn th hai c l thuyt cun nc, tc nc bin b cun theo cc ct hi nc gii p. Do cc ct hi nc c phng ngc ra ngoi v tri t vi tc cc ln (tc siu m), khi xuyn qua lp nc bin n rt t b ho trn vo nc bin, ng thi cun nc bin theo. Cng v th bin ch nng ln cht t, cha th t n nhit si nc bin thnh hi ri thnh my, ma nh trong kch bn my ma m nhiu ngi ngh. Do qu trnh st tri din ra quy m ln, vt nt ca lp thch cu xut hin lin tc, ngy cng lan rng v tr bin gii gia i dng v t lin, lng nc bin b cun theo cc ct hi nc l khng l, sc lm ngp chm ton b tri t. Hai cu tr li trn c th thuyt phc c bi tnh khoa hc ca n, song n cu hi th ba, nhng ngi theo trng phi sng to cha th tm c bng chng mang tnh khoa hc. Thay v th, h khng nh: Cha tri to ra c ch , hay ni nm na, Cha tri ko c cho s st tri v tri t. Vi cc d liu cho trc, chng trnh Terra chng minh i Hng Thu l chnh xc ng hn l c thc. Tuy nhin, chy Terra theo cch ny, ta thy c i Hng Thu xy ra cch y khong 6000 nm, chy theo cch khc ta thy kt qu l tri t c tui 4,6 t nm nh kt lun chung ca cng ng cc nh a vt l hin nay. Ti sao nh vy ? Tin s Baumgardner cho rng, ng ng v cc nh khoa hc khc sai! Ci nhm ln ca cc nh khoa hc, theo ng ch cc thng s ban u np cho n. Cc nh khoa hc s d cho rng Tri t 4,6 t nm tui l v h gi thuyt cc gi tr a vt l l mt thng s kh n nh k t khi tri t c hnh thnh. S thay i nht ca lp yu trong v gia (ni cch khc tc thay i trng thi t dng c cng sang dng mm lng ca silicat) l qu trnh chm chp v c chu k. Chu k theo cc nh khoa hc l 100 triu nm. iu c ngha c sau 100 triu nm, qu trnh bin dng v tri t li xy ra mt ln. Cn c vo tc chuyn ca a v cng (cc lc a chng hn) v vi hng s chu k 100 triu nm, s tui ca tri t c c on. Song tin s Baumgardner li khng cho rng cc qu trnh a cht xy ra n nh theo thi gian. C rt nhiu bng chng chng t c s hot ng bt thng, rt t ngt, vi quy m v tc rt ln, xy ra trong lch s. y ch tm a ra 3 trong s nhiu vn m tin s Baumgadner s dng chng minh kin ca mnh. Trc ht, cc phng php dng cht phng x khc nhau cho ra kt qu rt khc nhau v tui qu t. C 3 nguyn t phng x c cc nh a l dng ph bin hin nay: samarium (tan r thnh neodymium), rubidium (tan r thnh strontium) v potassium (kali) (tan r thnh argon). Tc tan r ca cc nguyn t ny c bit r. Nhng oi om ch, cng mt mu , mi phng php cho mt kt qu khc nhau. V d, mu bazan cardenas, mt dng ni la thuc thi k tin cambri (cch y 4 t n 750 triu nm) tm thy Grand
129 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

Canyon c xc inh l 1,7 t nm nu dng samarium, 1,1 t nm nu dng rubidium v 0,7 t nm nu dng potassim. Th hai, hin tng tch t ho thn ca thc vt cc m than chng t mt iu rng nht thit phi c mt i Hng Thu xy ra. Sc nc mnh lit n mc cun theo tt c rng trn ng i ca n, dn vo nhng h trng trn mt t sau ny hnh thnh cc m than. Nu khng, lm sao gii thch c hin tng cy ci th ri rc khp ni, cn than th li dn v mt ch? th ba, s ng thi c mt cc va ct trong silicat, vi thi Paloezic, Meseozic v thm ch trong Cenozoic chng thc r rng v mt s vn chuyn nh nng lng nc rt cao ca cc trm tch ny. Tht th v, kt cu , kiu sp xp cc trm tch ny kh tng ng vi b mt hnh tinh Venus, a em rt ging ch tri t v kch c v vt liu cu thnh. Nhng hnh nh mu tu thm him v tr Magellan u nhng nm 1990 thu c kh r nt cho thy, Venus cng mi tri qua mt qu trnh st tri, ging ht kch bn ca Tin s Baumgardner v Trn i Hng Thu. ng nhin, cc nh khoa hc v thn cha tm phc khu phc trc l thuyt st tri. Tuy cho n lc ny cha ai c th bc b, hoc tm ra nhng sai st thuc v ton hc, hoc gi thuyt a vt l m tin s Baumgarder s dng cho Terra, cc nh a cht hc vn cho rng, khng th c qu trnh t bin ca kin to v tri t, m ch c s thay i t t vi chu k 100 triu nm m thi. V pha mnh, tin s Buamgarder cng quyt khng nh gi thuyt nh vy l hon ton sai lm. Cuc tranh lun vn cha c hi kt. Trch VnExpress 18/2/2004. (Theo Tia sng, Nguyn Tin Vn) * Qua on trch dn trn, chng ta thy rng: Nhng phng php tip cn khc nhau cng a n mt kt lun ging nhau: tng xy ra mt trn i Hng Thu lm hu dit mt nn vn minh trn a Cu. Nh vy, t s lun gii v chng minh trn l c s ca mt gi thuyt cho rng: tn ti mt nn vn minh siu vit ca nhn loi trn tri t. Nn vn minh ny b hu dit. Lch s vn minh nhn loi hin nay ch l s tip tc lp li nhng g xy ra c tnh quy lut. Nu gi thuyt trn y c coi l ng v khng c mt gi thuyt khc hp l hn, ngi vit hy vng s l tin cho s nghin cu tm v nhng gi tr ca mt nn vn minh b qun lng v c th gip ch c nhiu cho tng lai. Nhng tng ny c th xin c b xung thm phn minh chng ca n l:

130

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

Trong cun Hong ni kinh t vn rt nhiu ln nhng tc gi ca n (Hong , Qu Du Khu, K B...) nhc ti nhng c th nh l s bin minh cho nhng lun gii ca mnh. iu ny chng t rng: T thi rt xa xa, nhn loi c mt nn vn minh xy dng c hc thuyt kinh in lm c s l lun cho cun Hong ni kinh vn ch l s vn dng phng php lun ca thuyt m Dng Ng hnh trong thc t ng dng ca ng Y v cun sch ny khng phi l ni dung ca hc thuyt . Phn tip theo y s l s l gii cho ch c t ra nh mnh c tht hay khng? v nhng vn lin quan ti n. S l gii lun nh mnh c tht hay khng tt yu dn n vn phi gii quyt: C hay khng mt l thuyt thng nht v tr m W.S Hawking nu ra. Hay ni mt cch khc: S tn ti hay khng mt l thuyt thng nht v tr l cu tr li quyt nh cho vn nh mnh c tht hay khng? A- Nu nh Mnh khng c tht: 1- S khng th c tnh tin tri di bt c hnh thc no (k c nhng hin tng huyn b nh b Vanga chng hn...). Bi v n cn l thuc vo thc ca chnh con ngi hoc Thng .. 2- Khoa hc hin i xc nh rng: gii thch mt hin tng d rt nh cng phi vin dn ton th v tr (Tc l: S lin h tng tc ca v tr vi cc hin tng). Do , s khng c mt nh lut khoa hc nhm xc nh tnh quy lut trong mt phm tr no tn ti: T thuyt Lng t cho n nhng l thuyt vt l c in. Tt nhin iu ny v l v kh nng tin tri ang tn ti trn thc t v cc nh lut khoa hc chng minh c tnh quy lut v tin tri trong mt s phm tr ca n: Vt l, ho hc... B- Nu nh Mnh c tht Hay bn cht ca nh mnh 1 - Kh nng tn ti mt l thuyt thng nht v tr. Hay ni mt cch khc: C th xc nh v mt l thuyt kh nng tin tri cho tt c mi hin tng m con ngi khm ph v s khm ph. y l mt thc t ang tn ti v kh nng tin tri trn khp th gii, k c lnh vc khoa hc. Trong cun sch nh ny, ngi vit chng minh mt gi thuyt cho rng: Thuyt m Dng Ng hnh l mt hc thuyt nht qun v hon chnh, chnh l mt l thut thng nht v tr. L thuyt ny thuc v mt nn
131 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

vn minh ton cu rc r b hu dit. T tin ngi Lc Vit chnh l hu du cn sng st gn gi c l thuyt ny. Khi nc Vn Lang sp , l thuyt ny b tht lc v sai lch khi b Hn ho t hn 2000 nm trc. 2- SW. Hawking vit: Nu qu thc c mt l thuyt thng nht v tr hon chnh, th n cng c th quyt nh nhng hnh ng ca chng ta. V nh vy, t bn thn chnh l thuyt s quyt nh kt qa vic tm kim l thuyt y ca chng ta. Hay ni mt cch khc: Nu tn ti mt l thuyt thng nht v tr th n s chng t nhng hin tng lin quan n thc c thuc tnh ca vt cht v thc chu s tng tc c tnh quy lut ca v tr. y l iu ngi vit lun gii v chng minh qua li minh ging ca c Thch Ca, t mt c s thc t c khoa hc xc nhn: l qu trnh vn ng tin ho t khi hnh thnh Thi Dng h cho n nay: Khng th c mt s thot thai t t nhin v tr thnh phi t nhin! Nh vy, chnh vi kt lun cho rng: Thuyt m Dng ng hnh l l thuyt thng nht v tr chng t: Ngay c cuc sng con ngi, x hi v t nhin u tun theo nhng quy lut xc nh m con ngi nhn thc c v ng dng. chnh l bn cht ca nh mnh. Nhng quy lut ny chi phi c thc ca con ngi, v ni theo cch ni ca SW. Hawking. N quyt nh con ngi tm ra n v tm ra n t thi Hong Kim ca loi ngi. T rt xa xa ca mt nn vn minh b hu dit. Nhng con ngi khng phi l Robot ca to ho khi mi sinh vt trong v tr ny, u c Tnh thy (Pht tnh) nhn bit tt c s tng tc xy ra trong v ngoi nhng phng tin nhn bit c trong t thn mi sinh vt v ngoi cnh. Phng tin nhn bit c th khc nhau trong mi loi, mi sinh vt cng loi: Nhng Tt c chng sinh u c Pht tnh. chnh l yu t tri thc ca tnh yu thng, s t bi ca c Pht dnh cho chng sinh. Khng st sinh l mt iu gii cm c ngha t mt tr t siu vit ca Ngi t V thng chnh ng gic, ch khng phi ch dng li mt nghip qu n thun. Nhng ch c con ngi mi c nhng cu trc phng tin kh nng ng c chn l tuyt i. y cng chnh l yu t nhn bn trong quan h gia con ngi vi con ngi. y cng chnh l nguyn l ch Nhn ng hng u trong Ng c. iu ny cng cho thy c s ca s tn ti mt quan nim ha nhp vi thin nhin ch khng phi chinh phc thin nhin trong cch sng ca ngi phng ng. nh mnh ch l mt khi nim sai lm trong qu trnh pht trin lch s vn minh nhn loi. Khng c nh mnh m ch c s tng tc ca nhng qui lut v tr ang chi phi chnh con ngi v ch c con ngi mi c kh nng nhn thc c iu v t gii thot. S vn ti V thng
132 nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh www.vietnamvanhien.org

chnh ng gic m chng ta c th tm thy trong hnh tng ca mt gi tr vn ha phi vt th ca ngi Vit. chnh l cy Nu ngy Tt: H nh nh mt cy tre cao vt c mt vng trn pha trn. y cng l hnh nh cui cng ca ngi Ch ng T v cng cha Tin Dung cm gy vi chic nn trn u gy, to nn mt Vng quc tm linh, mt thi ph bin min nam sng Dng T, chnh l o gio. Cng chnh bi s hin hu ca gi tr tuyt i m con ngi c th nhn thc c, nn vn chu trch nhim trc vic lm ca mnh trong lun hi nhn qu v nhng chun mc x hi. Trong lch s vn ho Vit nn vn ho duy nht tn xng vn hin chng t mt tri thc siu vit, t ti gi tr tuyt i, hng dn con ngi n s ho nhp vi thin nhin v nhng gi tr nhn bn. Hng phm cu tr bn hin php ca nc Vn Lang chnh l mt vn bn c u tin khi qut tri thc v tr siu vit ca con ngi ng dng trong cuc sng x hi (ng nhin ngi Lc Vit khng lm ra t trn lng con ra hin ln sng Lc) Ngi vit chia s vi bn c quan tm nim hy vng s phc hi nhng gi tr ca mt nn vn minh siu vit tng tn ti trn tri t. Ngi vit tin rng: S pht trin ca khoa hc hin i v nhng di sn siu vit cn tn ti trong vn minh Lc Vit m hu du l nn vn ho Vit Nam hin nay s l c s phc hi gi tr ca nn vn minh trong qu kh. Chnh s pht trin ca t nhin v cuc sng c qui lut s chng minh cho nn vn minh k v tn ti trong lch s vn minh nhn loi. Mt di n ca t tin ngi Lc Vit li cho i sau nhc nh iu ny. chnh l truyn Tr Cc. Trong s pht trin ca t nhin, x hi, cuc sng v con ngi; nng nc biu tng ca vn minh khoa u s tr thnh Cc v tr v vi ci ngun ca n l nn vn minh nc Vit vi gn 5000 vn hin. Chn thnh cm n bn c quan tm! Vit xong v hon chnh trong ngy Gi T Hng Vng mng 10 thng 3 nm Gip Thn Nguyn V Tun Anh.

133

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

ng Khit Biu tng ca nn vn minh Khoa u vi tri thc v tr quan k v thuc v vn minh Lc Vit ci ngun ca 5000 nm Vn hin.

Ngun: http://www.lyhocdongphuong.org.vn/van-hien-lac-viet/chi-tiet/dinh-menh-co-thathay-khong-thay-phan-ket-643/

134

nh Mnh C Tht Hay Khng - Nguyn V Tun Anh

www.vietnamvanhien.org

You might also like