Chng II:

Tng quan v tng trng v pht trin kinh t.

1

I.Tng trng kinh t

1. Khi nim
Tng trng kinh t l s gia tng v quy m, khi lng hng ha, dch v c to ra trong nn kinh t trong mt khong thi gian nht nh (thng l 1 nm).

Quy m tng trng: Y=Y1-Y0

Tc tng trng: g = Y/Y0

2) Cc thc o tng trng kinh t

2.1 Tng khi lng hng ha dch v c to ra trong nn kinh t a) Tng sn phm trong nc (GDP - Gross Domestic Product ) GDP l tng gi tr hng ho v dch v cui cng do kt qu hot ng kinh t trn phm vi lnh th ca mt quc gia to nn trong mt thi k nht nh
3

* Phng php tnh:

-

Phng php tiu dng: GDP= C+I+G+X-M

C: chi tiu ca h gia nh. I: chi u t ca doanh nghip G: chi mua hng ha, dch v ca Chnh Ph. X: gi tr xut khu. M: gi tr nhp khu.
4

Phng php thu nhp:

Cng thc tnh: GDP= w+In+R+Dp+Te+Pr

W :tin cng, tin lng. In :thu nhp t tin cho vay. R :thu nhp t cho thu ti nguyn. Dp :khu hao t bn. Te :thu gin thu. Pr :li nhun trc thu
5

2) Cc thc o tng trng kinh t

b) Tng sn phm quc dn (GNP - Gross National Product )
GNP l tng gi tr hng ho v dch v cui cng do cng dn mt nc to ra trong mt thi k nht nh.

Phng php tnh: GNP = GDP + TNTSR. TNTSR: thu nhp ti sn rng t nc ngoi l khon chnh lch gia tng gi tr cc khon thu nhp do cng dn mt nc chuyn v t nc ngoi v tng gi tr cc khon thu nhp ca cng dn nc ngoi chuyn ra khi nc trong khong thi gian nht nh

c) Thu nhp quc dn NI (National Income ) - NI l thu nhp t nhng yu t sn xut trong nn kinh t. - Phng php tnh:

NI= w+In+R+Pr

d) Sn phm quc dn rng (NNP - Net National Product )

- NNP l gi tr hng ho v dch v mi sng to ra trong mt khong thi gian nht nh.
- Phng php tnh: NNP= GNP Dp

e) Thu nhp quc gia (DI) - DI l phn thu nhp ca quc gia dnh cho tiu dng cui cng v tch lu thun trong mt thi k nht nh. - Phng php tnh: DI = NI Td+Sn Td: Thu trc thu. Sn: Khon chuyn giao ca Chnh Ph.
10

2.1 Khi lng hng ha v dch v bnh qun u ngi

a) Thu nhp quc dn bnh qun u ngi: Y/ngi

Y/ngi =

Y: l thu nhp ca nn kinh t P: Dn s ca quc gia

11

b) Tc tng trng thu nhp nn kinh t tnh theo u ngi

gY/P = gY - gP
Trong : gY/P: Tc tng trng thu nhp nn KT tnh theo u ngi gY: Tc tng trng thu nhp gP: Tc tng dn s
12

c) Tc tng trng kinh t bnh qun cho c giai on

(n-1) Yt gbq= -1 Y0
Trong : Yt: thu nhp quc dn nm n

Y0: thu nhp quc dn nm gc

n: s nm trong giai on tnh c nm 0
13

II. Pht trin kinh t

1. Khi nim
- Khi nim pht trin kinh t nhng nm 50,60:
+ Tc tng trng kinh t t 5-6% + Mc tng sn lng nhanh hn mc tng dn s

+ Tng t trng cc ngnh cng nghip v dch v, gim t trng ngnh nng nghip
14

Pht trin kinh t l qu trnh tng tin v mi mt ca nn kinh t.

S bin i ngy cng tt hn cc vn x hi S bin i theo ng xu th ca c cu kinh t

S gia tng tng thu nhp ca nn kinh t

15

2. Pht trin bn vng

-

Nm 1987, WB ln u tin a ra khi nim pht trin bn vng

Hi ngh thng nh tri t v pht trin bn vng (WSSD) hp ti Johannesburg (Nam Phi) nm 2002

16

3. Cc ch tiu nh gi pht trin kinh t

a) Cc ch tiu nh gi s thay i v lng Th hin qua cc thc o nh GDP, GNP GNP/ngi

b) Cc ch tiu nh gi s thay i c cu kinh t * Chuyn dch c cu ngnh kinh t

17

* C cu ti sn xut * C cu thng mi quc t * C cu vng lnh th

18

c) Cc ch tiu phn nh s thay i cc vn x hi Trnh vn ha gio dc

Tui th bnh qun v chm sc sc khe

Ch tiu dn s v vic lm

Ch tiu ngho i v bt bnh ng

19

d) Cc ch tiu tng hp

- Ch s cht lng vt cht cuc sng PQLI: c tng hp t 3 yu t c bn l tui th trung bnh, t l t vong tr s sinh, t l xa m ch - Ch s pht trin con ngi (HDI)

HDI =

Ch s thu nhp + ch s gio dc + ch s tui th

3
20

- Ti sn quc gia bnh qun u ngi: Tng hp t 3 b phn: gi tr ti nguyn thin nhin c kh nng khai thc, gi tr ti sn c sn xut, ngun nhn lc

21

4. Mi quan h gia tng trng kinh t v pht trin kinh t

- TTKT ch l 1 mt ca s pht trin, phn nh s tng ln v lng ca nn kinh t

- PTKT l 1 qu trnh phn nh s tng ln v lng ca nn kinh t ng thi vi s bin i v cht ca nn kinh t

22

5. Cc nhn t nh hng n tng trng v pht trin kinh t

Y = f(K,L,R,T)

a) Cc nhn t kinh t
-

Cc nhn t tc ng trc tip n tng cung

AD= C + G + I + NX

Cc nhn t tc ng n tng cu

23

M hnh AD-AS:
PL AD1 AD AS AS1

E1

E3

E2

Y1

Y2

Y3

24

b) Cc nhn t phi kinh t

-

c im vn ha x hi
Nhn t th ch chnh tr - kinh t - x hi C cu dn tc, tn gio

25

III- CC L THUYT TRNG KINH T

TNG

1. M hnh c in v tng trng kinh t (i din l D.Ricardo (1772 - 1823)

a) Cc yu t tng trng kinh t v mi quan h gia chng - Nng nghip l ngnh kinh t quan trng nht cc yu t c bn ca tng trng kinh t l t ai, lao ng, v vn
26

Ky

Kx

Lx

Ly

27

b) Phn chia cc nhm ngi v thu nhp trong x hi

-

Tng ng vi yu t tng trng Ricardo chia x hi ra thnh 3 nhm:

a ch T bn Cng nhn
Tng thu nhp XH = tin cng + li nhun + a t
28

c) Quan h cung cu v vai tr ca chnh sch kinh t vi tng trng

-

Cc nh kinh t hc c in cho rng th trng hot ng c mt bn tay v hnh iu khin.

PL1 PL0 AD0 AD1

Y*

GDP

29

2. M hnh tn c in

- Hm sn xut ca trng phi tn c in cng c cc yu t sn xut l t ai, vn, v lao ng ngoi ra cn c yu t cng ngh k thut
Hm sn xut: Y = f(K, L, R, T).

30

- Hm Cobb- Douglas c dng:

Y= T. K. L. R Trong : , , l cc s lu tha, phn nh t l cn bin ca cc yu t u vo ( + + = 1) - Tc tng trng ca cc bin s g = t + k + l + r g: Tc tng trng ca GDP k, l, r: Tc tng trng ca cc yu t u vo t: Phn d cn li, phn nh tc ng ca KH-CN
31

3. M hnh ca Keynes v tng trng kinh t

a) Ni dung c bn ca m hnh
- Nn kinh t c th t ti v duy tr mt s cn i mt mc sn lng di mc tim nng
PL AS-LR AS-SR

PL0 AD

Y0

Y*

GDP

32

- Keynes nh gi cao vai tr ca yu t tiu dng (tng cu) trng phi trng cu

+ Chi tiu cho u t ng vai tr tch cc nht, ng vai tr to hiu ng tng thu nhp
+ u t ng vai tr quyt nh n quy m vic lm + Mun thot khi khng hong, tht nghip Nh nc phi iu tit bng chnh sch kinh t
33

b) M hnh Harrod Domar

- M hnh Harrod Domar cho rng u t tng nng lc cho nn kinh t

+ u t rng c hai chc nng:

Lm tng tng cu lm tng sn lng v vic lm trong ngn hn

Lm tng nng lc sn xut trong di hn

34

- Vai tr ca yu t vn trong m hnh HarrodDomar + H s gia tng vn - sn lng (h s ICOR Incremental capital output ratio) k = K / Y

Gi nh S = I = K k = I / Y
+ Trnh cng ngh k thut ca sn xut

+ Mc khan him ngun lc

35

- Mi quan h gia tc tng trng kinh t vi tit kim v u t

g = Y / Y g = K / k x Y
Nu gi s l t l tch lu trong GDP v mc tch lu l S: s = S/Y Do chng ta c: g = s / k
36

4. L thuyt tng trng kinh t hin i (Samuelson)

a) S cn bng ca nn kinh t - Da theo m hnh ca Keynes: s cn bng ca nn kinh t di mc Y* v c tht nghip, lm pht b) Cc yu t tc ng n tng trng kinh t - Cc yu t tc ng AS: L, K, R, T Hm sn xut Y= (K, L, R, T) V cng thng nht vi hm sn xut ca Cobb-Douglas Y = T x K x L x R g = t + k + l + r
37

- Cc yu t tc ng n AD: Y = f(C, G ,I, NX)

- Vai tr ca chnh ph trong tng trng KT

38