AMENOREJA

UVOD

Amenoreja izostanak menstruacije due od

3 ciklusa simptom, a ne bolest Uzroci su uglavnom hormonsko- konstitucionalne prirode (kora velikog mozga, hipotalamus, hipofiza jajnik, ali i nadbubreg, titnjaa i pankreas )

I FIZIOLOKA 1. Primarna prije puberteta ( zbog nedovoljnog luenja gonadostimulina iz hipofize i refrakternog jajnika ) 2. Sekundarna a) trudnoa- produena lutealna faza b) poslije poroaja i pobaaja c) u postmenopauzi refrakterni jajnici

II PATOLOKA A) Centralnog porijekla (hipotalamus, hipofiza) B) Perifernog (ovariji, uterus) C) Ostali uzroci 1. Primarna - hromozomski poremeaji (TURNER SY) - ovarijalna (pravi hermafroditizam, agenezija) - panhipopituitarizam - KAH

2. SEKUNDARNA

- * Hipotalamusnog porijekla (tumori, lijekovi, psihogeni

poremeaji, gubitak tjelesne mase), a nastaju zbog smanjene produkcije rilizing faktora ili je trasnport ovih faktora otean zbog patolokih promjena na peteljci (FSH i LH smanjeni ) hipopituitarizam,hiperprolaktinemija, PCO)

- * Hipofiznog porijekla (kongenitalni poremeaji, tumori,

- * Poremeaji na nivou jajnika (tumori, sindrom

rezistentnog ovarijuma)

- * Poremeaji na nivou uterusa (atrofija endometrija, Sy

Asherman )

* Oboljenja titaste lijezde * Oboljenja nadbubrene lijezde Addisonova bolest, Sy Cushing- hiperplazija i pojaana aktivnost bazofilnih elija prednjeg renja hipofize i hiperplazija kore nadbubrega. * Simmondsova bolest teko oteenje prednjeg renja hipofize (amenoreja, gubitak libida i hipotireoidizam), * Sheehanov sy tromboza arterije koja ishranjuje PRH * Hiperprolaktinemija- smanjena koliina dopamina * Kriptomenoreja (lana amenoreja) * Ginatrezija- stanje kada postoji pregrada koja potpuno zatvara vaginu

SY PCO Stein i Levethal 1935. est uzrok steriliteta Povean broj folikula u razliitim fazama razvoja Visok nivo LH : FSH 3:1 Zadebljala tunica albuginea ispod koje su mjeci sa visokim dozama androgena Hirzutizam, gojaznost, hiperprolaktinemija Snien nivo SHBG Terapija sintetski gestageni, oralna kontracepcija, kortikosteroidi, resekcija ovarija

TERAPIJA
Osnovno pronai uzrok

Anamneza
Laboratorijski pregled Hormonski status

1. hormonska terapija u 3 ciklusa Prognoza je povoljnija kod sekundarne.

DISMENOREJA
Bolna menstruacija

Nije bolest nego simptom

Razliiti simptomi (glavobolja, munina,

povraanje, psihiki problemi) A) PRIMARNA B) SEKUNDARNA

PRIMARNA
ESTA, MLAE OSOBE BOL U VIDU GREVA NEPOZNATOG UZROKA a) Psihiki b) Kod anemije, slabo razvijenih, hroninih bolesnika c) Slabija razvijenost genitalnog trakta d) Hormonski uzroci- poremeen odnos izmeu E i P e) Dysmenorrhoe membranacea -potpuno izljutenje endometrija zbog nedostatka enzima koji potpomau postupnu deskvamaciju

SEKUNDARNA
Za razliku od primarne gdje je palpatorni

nalaz uredan kod sekundarne postoje patoloke promjene 1.Tumori materice 2.Tumori jajnika 3. Infekcije 4. Stenoza grlia 5. Nepravilni poloaj materice 6. Endometrioza i sl.

Terapija
Lijeenje primarne je simptomatsko

Daju se analgetici, sedativi, psihoterapija,

nesteroidni antireumatici, hormoni, operativna Kotova operacija- presijecanje presakralnog nerva Lijeenje sekundarne- otklanjanje uzroka