KARTOGRAFIJA

VEBE II

Geografska karta

Geografska karta je u odreenom

odnosu smanjena, matematiki konstruisana i uoptena slika cele Zemljine povrine ili jednog njenog dela na ravnoj povrini koja na poseban grafiki nain prikazuje raspored, stanje i meusobne odnose objekata i pojava odabranih shodno nameni.

Svojstva geografske karte

Matematiko konstruisanje Specifino grafiko predstavljanje pojava Generalisanje sadraja Odreen odnos pojedinih elemenata sadraja prema odnosnim elementima u prirodi

Podela karata

Osnovni kriterijumi prema kojima se vri podela karata: Teritorijalni princip Specifinost sadraja Razmer Namena karte

Prema teritorijalnom principu:

1. 2.

Karte sveta Karte kopnenih povrina

Kontinenata Drava Pokrajina Prirodnih celina

3.

Karte vodenih povrina

Okeana Mora Zaliva

Prema sadraju karte se dele

1. 2.

Optegeografske Tematske

Prema razmeri
1.

2.

3.

Karte grupnog razmera topografske (do 1:200 000) Karte srednjeg razmera-pregledne topografske (od 1:200 000 do 1:1 000 000) Karte sitnog razmera-pregledne (preko 1:1000 000)

Elementi karte

Matematika osnova Kartografska projekcija i ordinirana mrea Razmer Okvir Geodetska osnova

Geografski elementi
1. 2. 3.

Fiziko-geografski elementi sadraja Drutveno-geografski elementi sadraja Geografski nazivi

Redakcioni podaci
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Naziv karte Razmer Projekcija Legenda Grafikoni za merenje na karti Kartografski izvori Vreme izrade Autor Izdava

Dopunski elementi
1. 2. 3.

Grafiki prilozi (sheme, profili, dijagrami i sl.) Tabelarni prilozi Tekstualni prilozi

Okvir (ram) karte

Okvir ili ram karte predstavlja jedna ili vie linija koje ograniavaju sadraj karte. Okvir karte sastoji se od spoljanjeg i unutranjeg 1. Spoljani iz estetskih razloga nacrtan debljom linijomn da bi se ograniio prostor oko matematikog okvira 2. Osnovni unutranji okvir ograniava sadraj karte i ucrtava se kod krupnorazmernih i srednje razmernih karata.

VANOKVIRNI SADRAJ NA KARTI

Moe se podeliti na: 1. Sadraj prikazan na povrini izmeu geografskog i spoljanjeg okvira 2. Sadraj prikazan na povrini lista izvan spoljanjeg okvira

Elementi meuokvirnog sadraja

Elementi meuokvirnog sadraja nisu na svim kartama isti ali su uvek prikazani oni koji su neophodni za korienje date karte. Najee su prikazani: 1. Podaci o geografskim koordinatama temena geografskog okvira 2. Minutna podela sa oznakama 3. Grafike i brojne oznake pravougle koordinatne mree.

Elementi meuokvirnog sadraja

Elementi meuokvirnog sadraja nisu na svim kartama isti ali su uvek prikazani oni koji su neophodni za korienje date karte. Najee su prikazani: 1. Podaci o geografskim koordinatama temena geografskog okvira 2. Minutna podela sa oznakama 3. Grafike i brojne oznake pravougle koordinatne mree.

Na povrini izvan spoljanjeg okvira lista karte prikazano je vie podataka koji pruaju potrebna objanjenja o karti ili se neposredno koriste pri upotrebi karte. Najee su prikazani:

1.

Nomenklatura lista karte naziv karte i brojana oznaka u sistemu podele na listove.

Taj podatak slui za imenovanje lista karte prilikom trebovanja, distribucije, evidentiranja i korienja. Dat je iznad severne linije okvira.

2.

Podaci o projekciji karte naziv primenjene kartografske projekcije, naziv usvojenog zemljinog elipsoilda, podatak o poetnom meridijanu. Dati su ispod june linije okvira.

3.

Elementi koji se koriste pri merenjima na karti prikazani su ispod june linije okvira. To su a) razmer karte (brojni grafiki i u vidu neposrednog objanjenja);

podaci o ekvidistanciji;

podatak o vrednostima magnetne konvergencije; podatak o veliini magnetne deklinacije; nagibno merilo za merenje uglova nagiba zemljita;

f) kordinatometar sa objanjenjem kako se koristi.

4.

Napomene izdavaa date su ispod severne i june linije okvira karte.

Iznad severne linije dati su: podaci o vlasnitvu karte i stepenu tajnosti;

Ispod june linije okvira dati su:

Podaci o izdavau, godini izdanja, klauzula o zabrani kopiranja i umnoavanja, godina na koju se odnosi premer, dopuna sadraja i dr.

5.

Na povrini van spoljanjeg okvira lista karte dati su i drugi podaci da informiu korisnika i olakaju snalaenje.
nazivi susednih listova ispisani su uz sve etiri linije okvira ili na temenima meuokvirnog prostora. Kod nekih karata dati su u vidu pregledne skice ispod june linije okvira.

6.

Na listovima nekih karata dat je i tuma legenda primenjenih uslovnih znakova kao i drugi poadci koji mogu biti od koristi pri upotrebi karte.