Giai Dieu Day Va Ban Giao Huong Vu Tru (Full) .3867

Li gii thiu....................................................................................................................................1 Phn I - bin gii ca tri thc.......................................................................................................
5
Chng I - c kt ni bi cc dy.......................................................................................5
Phn II - Khng gian, thi gian v c c !"#ng t$............................................................................1%

Chng 2 - Khng gian, thi gian v ngi quan st.............................................................19 Chng - !n c"ng v #n s"ng.......................................................................................$1 Chng $ - %hng &iu k' # t("ng th gii vi ).................................................................*5 Chng 5 - +u thun gia thuyt tng &i (ng v c hc #ng t, tin ti )t #- thuyt )i......................................................................................................................................... ..
Phn III - &'n gia( h")ng v* tr+...................................................................................................%%

Chng * - Khng c/ g0 khc ng"i ) nhc, nhng c s ca #- thuyt si1u dy..............99 Chng 2 - Ci 3si1u3 t("ng si1u dy...................................................................................122 Chng . - Cc chiu n giu............................................................................................1 * Chng 9 - 4ng chng &5ch thc, %hng &c t(ng khng &nh bng thc nghi).........15
Phn I, - L- thu./t 01. v c2u tr3c ca 4hng thi gian..........................................................156

Chng 16 - 70nh hc #ng t..........................................................................................1*. Chng 11 - 8 9: (ch cu t(;c ca khng gian ..............................................................19 Chng 12 - Cuc t0) ki) #- thuyt < )...........................................................................262 Chng 1 - Cc # &=n th=" quan &i) ca #- thuyt dy >#- thuyt < +...........................2 2 Chng 1$ - %hng suy t v v? t( hc............................................................................25*
Phn , - 78 th9ng nh2t ) th/ 4: ;;I..........................................................................................<=5

Chng 15 - @(in vng......................................................................................................225
Cun sch 'Giai iu giy v bn giao hng v tr'

Brian Greene k cho chng ta mt cch rt sinh ng v ti tnh v s ra i v pht trin ca ! th"#$t si%" &'#( )*i mt v+n phong sng sa v tr"#n c,m- .ng ch/ cho chng ta th# ! th"#$t n# m0 1ng &"ng ho c2 13ng t4 v*i th"#$t t12ng 5i nh1 th$ no(
Li gi i thiu
>ai !- thu./t v? @Ai tA( nn nhBng tr+ cCt ca vDt !- hin @Ai ! cE hFc !"#ng t$ v thu./t t"Eng @9i @G ra @i gn nh" @Hng thi v( @u th/ 4: ;;.
C! h"c #$ng t%& #' thuy(t v) nh*ng ci v+ c,ng b-& . $c /y 01ng trong nh*ng n23 454674586 bi 39t nh:3 nh*ng con ngi #.ng 3;n nh <a/ =#anc>& ?i@#s Aohr& B@rn@r C@is@nb@rg& D0Ein Fchro0ing@r& Bo#Ggang =au#i v Louis 0@ Arog#i@& . gii thHch $c 39t cch tuyt vi hnh tr;ng cIa cc h;t s! cJK v cc nguyLn t% cng nh cc t!ng tc cIa ch:ng v i nh sngM IhJnh nh cE hFc !"#ng t$ K ch3ng ta cL @"#c nhBng cng c+ 4M 0iu nh" K . thu thanh, N,, c c bC 0n OtPrP(, @in th(Ai, K . QaR, K . tJnh v IntPrnPt, nhBng cng c+ !K ch( cuCc O9ng ca ch3ng ta tr) nn th3 vS hEn v !in 4/t ch3ng ta vi nhau. Nhuy(t t!ng i # #' thuy(t cIa nh*ng ci v+ c,ng # nO nP $c sinh ra tQ tr1c gic thiLn ti cIa 39t RchuyLn viLn >S thuTt h;ng baU chVng 3Jy ai bi(t t i cP tLn # W#b@rt Dinst@in thu9c KhXng 2ng >' sng ch( Kht 3inh A@rn YNhuZ F[\ v #' thuy(t ny . a +ng #Ln t9t ]nh vinh ûangM ,i thu./t t"Eng @9i hTU @"#c cng b9 nVK 1%W5, XinOtPin @G th9ng nh2t @"#c thi gian v 4hng gian nh RPK RYt !Ai tJnh UhZ [u t ca ch3ng\ thi gian ca KCt nh 0u hnh vi vDn t9c 4hng @Zi gn vDn t9c nh O ng O] bS giGn ra tr(ng 4hi @L 4hng gian !Ai bS c( !Ai O( vi thi gian v 4hng gian ca KCt ng"i n( @L @ng .n. ^Hng thi, XinOtPin c*ng thi/t !DU @"#c O8 t"Eng @"Eng giBa 4h9i !"#ng v nVng !"#ng, 0( @L ch( UhYU ta gi'i thJch @"#c !_ !$a ca c c ngi Oa(\ ch3ng @G bi/n KCt Uhn 4h9i !"#ng ca ch3ng thnh nVng !"#ng v, than i, nL c*ng 0`n ti nhBng [u' b(K ngu.n t$ @G g1. ra ch/t chLc v tn Uh hai thnh Uh9 ahDt &'n >ir(OhiKa v aagaOa4i. ,i thu./t t"Eng @9i rCng @"#c cng b9 nVK 1%15, XinOtPin @G chng Kinh @"#c rbng KCt tr"ng h2U 0`n KAnh, nh" tr"ng ) gn KCt !c @Pn d!c thnh, cheng hAn b)i O8 c( !Ai ca KCt ngi Oa( @G 0fng h/t nVng !"#ng 08 trB ca nLg 4hng chh !K ch( thi gian giGn ra K c_n !K c(ng c' 4hng gian nBa. ^Hng thi, c c Uh"Eng trinh ca thu./t t"Eng @9i rCng c*ng nLi rbng ,* tr+ h(jc ! @ang giGn n) h(jc ! @ang c( !Ai, ch 4hng thk ! t?nh tAi, c*ng ht nh" KCt [u' bLng @"#c tung !n 4hng h(jc ! ba. !n ca( h(jc ! rEi Ru9ng ch 4hng thk trP( !E !$ng tr(ng 4hng 4hJ @"#c. ,i ) thi @L ng"i ta ngh? rbng ,* tr+ ! t?nh, nn XinOtPin @G buCc Uh'i @"a v( KCt !8c Uh'n h2U 0`n @k bf trl ch( !8c h2U 0`n h3t ca ,* tr+ nhbK !K ch( nL tr) nn 0lng. 7au n., v( nVK 1%<%, 4hi nh thin vVn mn X0oin >ubb!P Uh t hin ra ,* tr+ @ang giGn n), XinOtPin @G Uh'i tu.n b9 rbng p@L ! Oai !K !n nh2t ca cuCc @i ngq. >ai !- thu./t v? @Ai @L @G @"#c nhiru !n 4ikK chng [ua c c UhYU @( v [uan O t, @Hng thi ch3ng h(At @Cng r2t t9t chlng n( ch3ng ) t ch ri v gii hAn tr(ng @Sa hAt ring ca Kinh. IE hFc !"#ng t$ K t' chJnh R c hnh trAng ca c c ngu.n t$ v nh O ng 4hi K hai !8c hAt nh1n KAnh v ./u cfng vi !8c @in tl 0`n 0st v* @iu c_n !8c h2U 0`n thi nht 4hng @ ng 4k. Nhu./t t"Eng @9i gi'i thJch r2t t9t nhBng ch2t ca h2U 0`n ) thang c8c !n ca ,* tr+, ca c c thin h, c c ngi Oa( v c c hnh tinh, 4hi K !8c n. chi/K "u th/ v c c !8c hAt nh1n c*ng nh" !8c @in tl 4hng c_n @Lng vai tr_ hng @u nBa. ah"ng vDt !- hFc @G bi/t !Ai h+t hEi v K2t h/t Uh"Eng tin 4hi !8c h2U 0`n, v9n nht 4hng @ ng 4k ) thang hCi ngu.n t$, !Ai tr) nn @ ng 4k nh" ba !8c 4ia. m @iru n. !Ai chJnh R c ! c i @G R'. ra ) nhBng 4h('nh 4hsc @u tin ca ,* tr+. ?gy h+3 nay& ngi ta ngh[ r_ng >hong 4` ta n23 tr c& 39t v nb c1c 3;nh c tdc Aig Aang 7 . sinh ra e tr& >h+ng gian v thi gianM NQ P& . 0ifn ra 39t û trgnh th2ng ti(n& >h+ng 39t Kh:t no ng!i& trLn con ng Khdc t;K hPaM huJt Kht tQ 39t chn >h+ng n9i nguyLn t%& e tr ang gi.n n . >h+ng ngQng Khgnh to v n raM I c [uar4 v P!Pctr(n, c c Ur(t(n v n(tr(n, c c ngu.n t$, c c ngi Oa( v c c thin h 4/ ti/U nhau @"#c tA(
thnh. ,D. ! KCt t2K th'K v* tr+ ba( !a @G @"#c 0t nn, ba( gHK ti hng trVK t: thin h, Kci thin h !Ai ba( gHK hng trVK t: ngi Oa(. Nr(ng vfng bin ca KCt tr(ng O9 nhBng thin h @L v cL tn ! ag1n >, trn KCt hnh tinh ) gn ngi Oa( cL tn ! mjt Nri, Ru2t hin c(n ng"i cL 4h' nVng bi/t 4inh ngAc tr"c vu @TU v O8 hi h_a ca ,* tr+, cL - thc v cL trJ tu ch( UhYU nL cL thk @jt ra nhBng c1u hti vr ,* tr+ @G Oinh ra nL. ah" vD. ! c i v cfng bY @G Oinh n) ra c i v cfng !n. ij hiju $c ngukn gc cIa e tr v 0o P c ngukn gc cIa riLng ch:ng ta n*a& ch:ng ta cln cP 39t #' thuy(t vTt #' cP >h n2ng thng nhJt c! h"c #$ng t% v i thuy(t t!ng i v 3+ t $c tgnh hung trong P c bn #1c c! bn )u bgnh Vng v i nhauM ah"ng nhiK v+ th9ng nh2t @L 4hng Uh'i 0v 0ng gi, b)i !] cL O8 4hng t"Eng thJch cE b'n giBa cE hFc !"#ng t$ v thu./t t"Eng @9i rCng tr(ng v2n @r !in [uan ti hinh hFc ca 4hng gian, @iru K &rian wrPPnP @G K t' r2t ha.. NhP( thu./t t"Eng @9i, 4hng gian ) thang r2t !n, nEi trikn 4hai c c thin h v c c ngi Oa(, ! trEn v h(n t(n 4hng cL nhBng chc On Ofi v gai gLc. Nr i !Ai, 4hng gian ) thang nCi ngu.n t$ ca cE hFc !"#ng t$ !Ai 4hng trEn tru K tr) thnh KCt !(Ai K3t R9U 4hng cL hinh hAng R c @Snh, @. r`. nhBng !"#n OLng v nhBng @ikK 4M 0S, Ru2t hin rHi !Ai bi/n K2t tr(ng nhBng 4h('ng thi gian v cfng nht, !un !un chu.kn @Cng v !un !un tha. @Zi. ^C c(ng v tU ca th K3t !"#ng t$ n. ! hcn @Cn v chh cL thk K t' @"#c thng [ua R c Ou2t. mCt bc tranh thuCc tr"ng Uh i hFa @ikK ca 7Purat, 4hi K ta RPK gn, O] th2. nL @"#c Uh1n t ch thnh hng ngn nhBng @ikK Ku Ojc Ox, t"Eng t8 nh" vD., ) thang nCi ngu.n t$, 4hng gian @"#c Uh1n hLa thnh c c thVng gi ng v tr) nn cL tJnh ch2t ngù nhin. 78 4hng t"Eng thJch giBa hai !- thu./t n. 4hi/n ch( ch3ng ta 4hng thk ng(Ai Ou. nhBng @Snh !uDt ca thu./t t"Eng @9i ti tDn @ikK pthi gian yPr(q ca ,* tr+, tc ! thi @ikK O ng tA( ra 4hng gian v thi gian. ahBng @Snh !uDt ca thu./t t"Eng @9i O] h(n t(n K2t chc @ng ) thi @ikK v cfng bY 1W-z1 gi1. Oau &ig &ang, c_n @"#c gFi ! pthi gian P!anc4q. thi @ikK @L, ,* tr+ chh cL @"ng 4Jnh bbng 1W-{{cK d@"#c gFi ! pchiru 0i P!anc4qg, tc ! nht hEn KCt ngu.n t$ c' 1W triu t: t: !n. ah" vD. ! bc t"ng P!anc4 @G @"#c 08ng !n @k chsn ngang c(n @"ng ti/n ti O8 nhDn thc nguHn g9c ca ,* tr+. ^"#c @jt tr"c O8 th ch thc, c c nh vDt !- @G !a( t1K 4hZ t nhbK v"#t [ua bc t"ng chsn @L. >F @G nc !8c Uhi th"ng @k tiK 4i/K c i K ng"i ta gFi KCt c ch hEi @Ai ngn ! p!- thu./t vr t2t c'q, KCt !- thu./t th9ng nh2t b9n !8c ca t8 nhin thnh KCt pOiu !8cq 0u. nh2t. aVK 1%5=, nh vDt !- ng"i mn 7tPvPn |PinbPrg v nh vDt !- ng"i Pa4iOtan }b0uO 7a!aK @G th9ng nh2t @"#c !8c @in tl v !8c hAt nh1n ./u thnh KCt !8c @in-./u. I c !- thu./t pth9ng nh2t !nq 0"ng nh" @G cL thk th9ng nh2t @"#c !8c hAt nh1n KAnh v !8c @in-./u. Nr(ng KCt thi gian r2t 0i, !8c h2U 0`n v`n "Eng b"ng tl ch9i KFi O8 h#U nh2t vi c c !8c 4h c. Ih( ti 4hi Ru2t hin !- thu./t 01., pnB nh1n vDtq ca cu9n O ch n.. Nh@o #' thuy(t 0y& cc h;t >h+ng cXn # nh*ng Khln t% c! bn n*a 3 ch] # nh*ng 0ao 9ng cIa 39t 0y v+ c,ng nhm cP chi)u 0i cn 46788c3& tdc chi)u 0i =#anc>M I c hAt ca vDt ch2t v nh O ng chu.kn t'i c c !8c dcheng hAn nh" Uh(t(n ! hAt tru.rn !8c @in tlg !in 4/t c c Uhn t$ ca th/ gii vi nhau v !K ch( nL bi/n @Zi. N2t c' nhBng @iru @L chh ! c c biku hin 4h c nhau ca c c 01.. ah"ng KCt @iru 4M 0iu !, hAt gravit(n ~ hAt tru.rn !8c h2U 0`n ~ c*ng ) tr(ng O9 nhBng biku hin @L. ah" vD., O8 th9ng nh2t giBa !8c h2U 0`n v ba !8c c_n !Ai @G tt ra ! cL thk th8c hin @"#c. >(n t(n gi9ng nh" O8 0a( @Cng ca c c 01. @n vi(!(n tA( ra nhBng 1K thanh 4h c nhau cfng vi c c hFa 1K ca ch3ng, 1K thanh v c c hFa 1K ca c c Oiu
01. c*ng @"#c thk hin tr(ng t8 nhin v @9i vi c c 0+ng c+ @( ca ch3ng ta, 0"i 0Ang c c hAt Uh(t(n, Ur(t(n, nEt(n, P!Pctr(n, gravit(n v.v... ahBng Oiu 01. rung @Cng ) 4hsU nEi Rung [uanh ch3ng ta v th/ gii chh ! KCt b'n gia( h")ng b t ng t. NhP( KCt Uh"Eng n ca !- thu./t, c c Oiu 01. 0a( @Cng tr(ng KCt v* tr+ cL chJn chiru 4hng gian. Nr(ng KCt Uh"Eng n 4h c, ch3ng 0a( @Cng tr(ng KCt v* tr+ hai K"Ei !VK chiru. ,i ch3ng ta chh c'K nhDn @"#c ba chiru 4hng gian, nn cn Uh'i gi' thi/t rbng nhBng chiru bZ Oung @L @"#c cuCn !Ai ch( @/n 4hi nht ti Kc ch3ng ta 4hng c_n c'K nhDn @"#c nBa. Arian Gr@@n@ . >j cho ch:ng ta 39t cch rJt sinh 9ng v ti n2ng v) s1 ra i v Kht trijn cIa #' thuy(t siLu 0yM e i 39t v2n Khong sng sIa v truy)n c3& +ng . ch] cho ch:ng ta thJy #' thuy(t ny . 3 ng j 0ung ho c! #$ng t% v i thuy(t t!ng i nh th( noM ng c*ng @G K t' ch( ch3ng ta th2. 4hng chh nhBng cuCc c ch KAng vr 4h i niK @G !K n'. Oinh ra !- thu./t n. K c_n c' nhBng c(n @"ng Oai !K v nhBng ng c+t, ngh?a ! ch( ch3ng ta th2. c(n @"ng Uh t trikn [uanh c( ca 4h(a hFc. ,9n ! ng"i tr8c ti/U thaK gia Uh t trikn !- thu./t 01., &rian wrPPnP Rng @ ng ! ng"i h"ng 0`n !- t")ng @k 0`n 0st ch3ng ta !n thP( nhBng c(n @"ng 4h3c 4hu:u ca @r ti n.. mjc 0f, h/t Oc nhit thnh vi !- thu./t 01., nh"ng wrPPnP c*ng 4hng hr chP 02u nhBng @ K K1. @Pn !K u K Uh(ng c'nh. L- thu./t 01. c_n !1u Ki cL thk h(n chhnh v c(n @"ng cn Uh'i @i @k ti @"#c @Jch cu9i cfng O] c_n r2t 0i v c8c 4M gian 4hL. mjt 4h c, nL c_n @"#c ba( bFc tr(ng KCt bc Kn t( n hFc 0. @jc v trlu t"#ng ti Kc th ch thc nhBng nh vDt !- ti nVng nh2t hin thi. Iu9i cfng, !- thu./t n. c_n ch"a ba( gi @"#c 4ikK chng bbng th8c nghiK, b)i vi nhBng hin t"#ng K nL tin @( n 0ivn ra ) nhBng nVng !"#ng v"#t [u Ra nVng !"#ng K nhBng K . gia t9c hAt hin na. cL thk @At @"#c. ,D. ! b'n gia( h")ng ca c c 01. v`n c_n 0ang 0). Liu nL KGi KGi 0ang 0) nh" th/ ha. 4hng &rian wrPPnP tr' !i ! 4hng. ah"ng chh cL t"Eng !ai Ki nLi @"#c @iru @L vi ch3ng ta. Nronh hun NhuTn PariO, th ng 5 nVK <WWW. &'n 0Sch Oau @1. ca PhAK ,Vn Nhiru, ah Ru2t b'n Nru, nVK <WWW.
67 ng )8 tr9- 0 m:c c2 ;,n nht ca n7- 13c ph'n chia mt cch r<ch r=i> c7 mt t?p h3p nh@ng Anh "?t &Bng m. t, nh@ng hiCn t13ng 0 thang nhD v mt t?p h3p cc Anh "?t khc- kh.ng t12ng thEch v*i t?p th: nht- &Bng m. t, cc hiCn t13ng 0 thang rt *nF
Phn I 7 p biLn gi i cIa tri thdc
Ch!ng q 7 i$c >(t ni bi cc 0y

aLi rbng ng"i ta c9 tinh hK @i thi 4k c*ng hEi [u @ ng. ah"ng tl hEn KCt n$a th/ 4: na., thDK chJ nga. c' 4hi 02n th1n v( KCt tr(ng O9 nhBng cuCc Uhiu !"u 4h(a hFc v? @Ai nh2t ca thi @Ai ch3ng ta, c c nh vDt !- c*ng c9 ! @i c c @ K K1. @Pn K hF @G nhin th2. !2U !L ) UhJa ch1n tri. agu.n 0( ! th/ n.\ vDt !- hin @Ai 08a trn hai tr+ cCt. mCt ! !- thu./t t"Eng @9i rCng ca }!bPrt XinOtPin K t' t8 nhin ) thang !n nh2t, thang ca c c Oa(, c c thin h v thDK chJ ca t(n ,* tr+. , hai ! !- thu./t !"#ng t$ K t' t8 nhin ) thang nht nh2t, thang ca c c Uh1n t$, ngu.n t$ v c c thnh Uhn OE c2U ca vDt ch2t, cheng hAn nh" c c [uar4 v c c P!Pctr(n. ahBng tin @( n ca c' hai !- thu./t @ru @"#c 4heng @Snh hfng hHn b)i r2t nhiru th8c nghiK vi KCt @C chJnh R c 4hng thk t")ng t"#ng nZi. Nu. nhin, chJnh hai cng c+ !- thu./t n. !Ai 4hng tr nh 4hti 0`n ti KCt 4/t !uDn @ ng !( ngAi\ thP( nh" c ch ch3ng @"#c trinh b. hin na. thi thuy(t t!ng i r9ng v c! h"c #$ng t% >h+ng thj c hai )u :ng $cM Cai #' thuy(t rt c! s cho s1 ti(n b9 v[ ;i cIa vTt #' trong sut 39t tr23 n23 tr #;i y #;i >h+ng t!ng thHch v i nhauM a/u tr"c @1. bAn ch"a ba( gi @"#c nghP nLi ti O8 @9i 4h ng ga. gst @L thi chsc chsn bAn O] th2. r2t ngAc nhin. ah"ng @iru n. c*ng cheng cL gi ! 4hL hiku c'\ th"ng thi trl nhBng tinh hu9ng c8c @(an nh2t, c_n thi c c nh vDt !- h(jc ! chh nghin cu nhBng h r2t nht v r2t nhT dc c ngu.n t$ h(jc c c thnh Uhn c2u tA( nn nLg h(jc ! c c h c8c !n v c8c njng dnh" c c Oa( v c c thin hg, nh"ng ch"a ba( gi nghin cu @Hng thi c' hai !(Ai h @L. îru n. cL ngh?a !, c c nh vDt !- h(jc chh cn 0fng cE hFc !"#ng t$ h(jc chh 0fng thu./t t"Eng @9i rCng. , nh" vD., tr(ng Ou9t nVK K"Ei nVK na., hF c hi !_ng nh" vD. tr(ng c'nh binh an cheng 4h c gi 4u @i/c 4hng O# O3ng. Kh9n nci, t8 nhin c*ng r2t cL thk ! pc8c @(anq. Nr(ng O1u theK ) trung t1K ca KCt !c @Pn, cL KCt 4h9i !"#ng r2t !n @"#c giaK tr(ng KCt thk tJch c8c nht. >(jc ) thi @ikK &ig &ang, t(n bC ,* tr+ @"#c Uhun ra tl KCt @ikK nht ti Kc K ) bn cAnh nL KCt hAt c t c*ng tr) nn 4hZng !H. ahBng hin t"#ng n. vla cL 4h9i !"#ng c8c !n vla cL 4Jch th"c c8c nht, nn cn Uh'i cL c' thu./t t"Eng @9i rCng !`n cE hFc !"#ng t$ Ki K t' @"#c. ,i nhBng !- 0( K rHi 0n 0n ch3ng ta O] bi/t\ 4hi 4/t h#U c c Uh"Eng trinh ca thu./t t"Eng @9i rCng vi c c Uh"Eng trinh ca cE hFc !"#ng t$, !- thu./t O] bst @u !Fc RFc v Uhun 4hLi Kf KSt nh" KCt cc RP @G h/t hEi. aLi KCt c ch 4h c, trong cu9c h+n Khi bJt h;nh cIa hai #' thuy(t P& nh*ng bi ton vTt #' $c rt 39t cch nghiL3 ch]nh #;i cho nh*ng cu tr #i v+ ngh[aM NhDK chJ, nga. c' 4hi ch3ng ta On Ong ch2U nhDn @k Kjc ch( nhBng chu.n bn tr(ng !c @Pn v O8 O ng tA( ra ,* tr+ v`n nbK tr(ng v_ng bJ KDt @i nBa thi ch3ng ta 4hng thk 4hng c'K th2. rbng O8 @9i @Sch giBa thu./t t"Eng @9i rCng v cE hFc !"#ng t$ @ang @_i hti 4hn thi/t Uh'i cL KCt trinh @C hiku bi/t O1u Osc hEn. Liu cP :ng # e tr& 3dc c! bn nhJt cIa nP& . $c Khn chia 39t
cch r;ch rXiO cP 39t tTK h$K nh*ng onh #uTt 0,ng j 3+ t nh*ng hin t$ng thang nhm v 39t tTK h$K cc onh #uTt >hc& >h+ng t!ng thHch v i tTK thd nhJt& 0,ng j 3+ t cc hin t$ng thang rJt # ns L' thuy(t siLu 0y& 39t >t ngb ngo trt tubi so v i cc bTc #.o #ng # thuy(t t!ng i r9ng v c! h"c #$ng t%& . >iLu h.nh tr #i KhI onh cu hmi trLnM ahBng nghin cu r ( ri/t hEn KCt ch+c nVK [ua ca c c nh vDt !- v t( n hFc trn 4hsU th/ gii @G ch( th2. rbng !thu./t Ki n., !- thu./t K t' vDt ch2t ) Kc cE b'n nh2t ca nL, @G gi'i tta @"#c O8 cVng theng giBa !- thu./t !"#ng t$ v !- thu./t t"Eng @9i rCng. Nh8c t/, !- thu./t Oiu 01. c_n ch( th2. hEn th/\ tr(ng 4hun 4hZ ca !- thu./t Ki, hai !- thu./t n. c_n tr) nn cn thi/t ch( nhau @k !K ch( !- thu./t Ki cL ngh?a. Nh@o #' thuy(t siLu 0y thg cu9c h+n Khi gi*a hai #' thuy(t P >h+ng nh*ng ch] # h;nh Kh:c 3 cXn >h+ng thj trnh $cM ^L Ki chh ! KCt Uhn ca tin tc t9t !nh. L- thu./t Oiu 01. ~ K Oau n. @k ngsn gFn ta gFi ! !- thu./t 01. ~ c_n RPK O8 4/t h#U n. ! KCt b"c ti/n 4hZng !H. Nr(ng Ou9t ba ch+c nVK r_ng, XinOtPin @G tiK 4i/K KCt !- thu./t th9ng nh2t ca vDt !-, KCt !- thu./t cL 4h' nVng @an bn t2t c' c c !8c ca t8 nhin v t2t c' c c thnh Uhn tA( nn vDt ch2t tr(ng KCt t2K th'K !thu./t 0u. nh2t. ah"ng ng @G th2t bAi. wi @1., v( buZi binh Kinh ca thin nin 4: Ki, nhBng chu.n gia ca !- thu./t Oiu 01. tu.n b9 rbng nhBng @u K9i ca t2K th'K th9ng nh2t 4hL nsK bst n. cu9i cfng @G @"#c hY !C. L' thuy(t 0y cP >h n2ng chdng tm r_ng tJt c nh*ng i)u >u 0iu cIa e tr )u /uJt Kht tQ 39t nguyLn #' vTt #' 0uy nhJt& tQ 39t Kh!ng trgnh c! bn 0uy nhJt& tQ v iu cukng #o;n cIa h;t ûar> trong nguyLn t% t i iu van nhoK nhng cIa cc h sao +i& tQ v nb nguyLn t% YAig Aang\ t i vXng /oy tuyt vK cIa cc thiLn hMMM ah"ng t2t c' nhBng @iru @L @_i hti ch3ng ta Uh'i tha. @Zi KCt c ch cVn b'n [uan niK ca ch3ng ta vr 4hng gian, thi gian v vDt ch2t, vi vD. Uh'i cL thi gian @k [uPn 0n, th2K 0n ti Kc ta c'K th2. thDt th('i K i. ah" ch3ng ta O] th2., 4hi @"#c nhin nhDn tr(ng b9i c'nh ring ca nL, !- thu./t 01. Ru2t hin nh" KCt h [u' t8 nhin v @. 4Sch tJnh ca nhBng Uh t Kinh cL tJnh c ch KAng ca vDt !- hFc tr(ng Ou9t KCt trVK nVK [ua. Nh8c t/, O8 Rung @Ct giBa thu./t t"Eng @9i rCng v !- thu./t !"#ng t$ 4hng Uh'i ! cuCc Rung @Ct @u tin K ! th ba tr(ng 0G. nhBng Rung @Ct cL tJnh ch2t b"c ng(jt tr(ng KCt th/ 4: [ua. I Kci !n KCt cuCc Rung @Ct @"#c gi'i [u./t ! KCt !n O8 hiku bi/t ca ch3ng ta vr t8 nhin !Ai cL nhBng bi/n @Zi @ ng ngAc nhin. Aa cu9c /ung 9t
IuCc Rung @Ct @u tin 4h)i nguHn tl cu9i nhBng nVK 16WW, !in [uan ti KCt O9 tJnh ch2t !A !fng ca nh O ng. aLi KCt c ch vsn tst, thP( c c @Snh !uDt vr chu.kn @Cng ca aPot(n, n/u chA. thDt nhanh thi ta nh2t @Snh O] @uZi 4SU tia O ng. Nu. nhin, thP( nhBng @Snh !uDt @in tl ca maRoP!!, thi @iru @L ! 4hng thk. ah" ch3ng ta O] th2. ) Ih"Eng <, XinOtPin @G gi'i [u./t @"#c Rung @Ct @L thng [ua thu./t t"Eng @9i hTU ca ng, KCt !- thu./t @G !K @'( !Cn nhBng [uan niK ca ch3ng ta vr 4hng gian v thi gian. NhP( thu./t t"Eng @9i hTU, 4hng gian v thi gian 4hng Uh'i ! nhBng 4h i niK tu.t @9i nh" tr"c\ ch3ng 4hng @"#c KFi ng"i ti/U nhDn thP( c ch nh" nhau K tuM thuCc v( trAng th i chu.kn @Cng ca Kci ng"i.
F1 Kht trijn cIa thuy(t t!ng i hvK ngay #TK tdc . gy ra cu9c /ung 9t thd haiM Nh8c vD., KCt tr(ng O9 nhBng 4/t !uDn tr(ng cng trinh ca XinOtPin nLi rbng 4hng cL KCt vDt n(, c*ng nh" 4hng cL KCt thng tin ha. KCt 'nh h")ng n( cL thk tru.rn @i nhanh hEn nh O ng. ah"ng ) Ih"Eng {, !- thu./t h2U 0`n ca aPot(n, KCt !- thu./t r2t h#U vi tr8c gi c v @G @"#c th8c nghiK 4ikK chng nhiru !n, !Ai RPK rbng nhBng 'nh h")ng ca !8c h2U 0`n @G @"#c tru.rn @i KCt c ch tc thi, nga. c' 4hi tru.rn trn nhBng 4h('ng c ch 4hZng !H. , !Ai KCt !n nBa, XinOtPin @G gi'i [u./t @"#c Rung @Ct n. bbng c ch @"a ra KCt c ch K t' Ki vr h2U 0`n, @L ! thu./t t"Eng @9i rCng @"#c cng b9 nVK 1%15. I*ng nh" thu./t t"Eng @9i hTU, !thu./t Ki n. c*ng !K @'( !Cn nhBng [uan niK ca ch3ng ta vr 4hng gian v thi gian\ ch3ng gi @1. bS c(ng v bS R(sn @i @k @ U ng !Ai O8 hin 0in ca vDt ch2t h(jc nVng !"#ng. , chJnh nhBng bi/n 0Ang n. ca c2u tr3c 4hng-thi gian @G tru.rn !8c h2U 0`n tl nEi n. @/n nEi 4h c. Khng gian v thi gian, 0( @L, 4hng c_n @"#c RPK nh" KCt Kn 'nh @En gi'n v trE K c c hin t"#ng t8 nhin @"#c chi/u !n\ gi @1. ch3ng c_n ! KCt Uhn 4hng t ch ri ca chJnh c c hin t"#ng K vDt !- hFc tiK c ch K t'. L;i 39t #ln n*a& s1 Kht 3inh ra thuy(t t!ng i r9ng& trong >hi gii ûy(t $c 39t /ung 9t& #;i 0wn t i 39t /ung 9t >hcM Nl @u th/ 4: ;; ch( ti tDn nhBng nVK {W, c c nh vDt !- @G R1. 08ng !- thu./t !"#ng t$ dRPK Ih"Eng zg @k tr' !i KCt !(At nhBng v2n @r nLng btng @"#c @jt ra nga. 4hi ng"i ta @Snh 0fng vDt !- ca th/ 4: ;I; @k K t' th/ gii vi K. , chJnh ) @1., nh" @G nLi ) trn, @G ra @i cuCc Rung @Ct th ba, c*ng ! cuCc Rung @Ct O1u Osc nh2t, Ru2t hin tl O8 4hng t"Eng thJch giBa cE hFc !"#ng t$ v thu./t t"Eng @9i rCng. ah" ch3ng ta O] th2. tr(ng Ih"Eng 5, @C c(ng trEn tru ca 4hng-thi gian K thu./t t"Eng @9i rCng ban ch( !Ai h(n t(n 4hng Uhf h#U vi O8 Oi @Cng @in cuHng K !- thu./t !"#ng t$ g n ch( th/ gii vi K. ( KGi ti giBa nhBng nVK 1%6W, !"#ng t$ 01. Ki @"a @"#c ra KCt gi'i Uh U, nn cuCc Rung @Ct n. @"#c gFi r2t @3ng ! bi t( n trung t1K ca vDt !- hin @Ai. >En th/ nBa, ! hDu 0u ca thu./t t"Eng @9i hTU v rCng, !- thu./t 01. c*ng @_i hti Uh'i RPK RYt !Ai nhBng [uan niK vr 4hng gian v thi gian thP( c ch ring ca nL. Iheng hAn, Uhn !n ch3ng ta @ru tin rbng th/ gii ca ch3ng ta @ang O9ng cL ba chiru 4hng gian. Nu. nhin, @iru n. 4hng @3ng @9i vi !- thu./t 01. b)i !] !- thu./t n. tin @( n rbng ng(i nhBng chiru K ch3ng ta cL thk nhin th2. @"#c c_n cL nhBng chiru 4h c 4hng nhin th2. bS cuCn chjt !Ai tr(ng nhBng chi ti/t nht nh2t ca c2u tr3c 4hng gian. ahBng @iru Ki Ku @. 2n t"#ng @L O] ! O#i 01. 0`n @"ng ch( ch3ng ta tr(ng c c b"c ti/U Oau. e th1c t(& #' thuy(t 0y # Khln ti(K ni cIa #och s% v) >h+ng7thi gian bxt lu tQ Dinst@inM ^k cL KCt - niK chJnh R c vr !- thu./t 01., ch3ng ta hG. tAK !fi !Ai KCt b"c @k K t' vsn tst nhBng @iru K ch3ng ta @G bi/t @"#c tr(ng Ou9t th/ 4: tr"c vr c2u tr3c vi K ca ,* tr+.
((( Gt c, nh@ng t12ng tc gi@a cc v?t v cht khc nha"- c8ng nh1 hng triC" t12ng tc khc m chng ta gHp hIng ng#- " c7 th J"# v nh@ng tK h3p ca ;5n c c2 ;,n( Lt trong s5 ;5n c 7 c hp &Mn( Ba c khc c iCn tN v hai c h<t nh'n m<nh v #$"((( e tr 0 i >Hnh #:KO ch:ng ta bi(t gg v) vTt chJt
Cc nh tri(t h"c cb Cy L;K cho r_ng e tr $c cJu thnh tQ nh*ng Khln t% nhm b>h+ng thj Rcxt nhmU $c n*a 3 h" g"i # cc nguyLn t%M >F @( n rbng c c @9i t"#ng vDt ch2t @ru @"#c tA( thnh tl tZ h#U ca KCt O9 Jt c c vin gAch OE c2U @L, c*ng gn gi9ng nh" c c tl ! tZ h#U chh ca 0VK ba chB c i. , hF @G @( n @3ng. >En <WWW nVK Oau, ch3ng ta v`n c_n tin rbng @iru @L ! @3ng, Kjc 0f b'n ch2t ca nhBng vin gAch cE b'n nh2t @L c*ng @G ti/n hLa r2t nhiru. th/ 4: ;I;, nhiru nh 4h(a hFc @G chng tt @"#c rbng nhiru ch2t [uPn thuCc nh" R. v c cb(n @ru cL KCt thnh Uhn nht nh2t cL thk nhDn 0Ang @"#c v thP( tru.rn th9ng >. LAU hF c*ng gFi ch3ng ! c c ngu.n t$. I i tn thi v`n th/, nh"ng !Sch O$ @G chng tt rbng nL ! KCt c i tn 4hng @At, b)i !] c c ngu.n t$ th8c O8 v`n cL thk cst nht @"#c. ,( @u nhBng nVK 1%{W, nhBng cng trinh tDU thk ca (OPUh (hn Nh(KO(n, XrnPOt uthPrQ(r0, aiP!O &(hr v aKPO Iha0oic4 @G ch( ra @i KCt K hinh ngu.n t$ gi9ng nh" h Kjt tri dvi th/ K hinh n. c_n @"#c gFi ! pKù hnh tinhqg K Uhn !n ch3ng ta @ru @G r2t [uPn thuCc. Nr(ng K hinh n., ngu.n t$ 4hng Uh'i ! thnh Uhn OE c2U nh2t ca vDt ch2t K ! @"#c tA( thnh tl KCt hAt nh1n cha Ur(t(n v nEtr(n vi @ K K1. c c P!Pctr(n ba( [uanh. IL KCt thi, nhiru nh vDt !- @G t")ng rbng Ur(t(n, nEtr(n v c c P!Pctr(n chJnh ! c c pngu.n t$q thP( @Snh ngh?a ca ng"i cZ >. LAU. ah"ng v( nVK 1%56, nhBng thJ nghiK @"#c ti/n hnh trn K . gia t9c tu./n tJnh ) 7tanQ(r0, >(a KM, @G ch( th2. rbng c c Kroton v n!tron cng >h+ng Khi # cc h;t c! bn nhJt& ch:ng #;i $c cJu t;o bi ba h;t nhm h!n& P # cc h;t ûar>M I i tn 4M c+c n. @G @"#c murrP. wP!!-mann ~ ng"i @u tin tin @( n O8 tHn tAi ca ch3ng ~ !2. tl cu9n tiku thu./t innPgan |a4P ca nh vVn nZi ti/ng ng"i 7c(t!Pn ~ aKPO (.cP. Nh8c nghiK c*ng 4heng @Snh O8 tHn tAi ca hai !(Ai [uar4\ [uar4 u duUg v [uar4 0 d0(ong. Pr(t(n @"#c tA( b)i hai [uar4 u v KCt [uar4 0, c_n nEtr(n b)i hai [uar4 0 v KCt [uar4 u. NJt c 3"i vTt 3 b;n thJy trong th( gi i 3rt Jt cng nh trLn tri )u $c t;o tQ tb h$K cc @#@ctron& cc ûar> u v cc ûar> 0M Khng cL KCt bbng chng th8c nghiK n( chh ra rbng c c hAt n. 4hng Uh'i ! OE c2U nh2t, tc ! @"#c c2u tA( nn tl c c hAt 4h c nht hEn. ah"ng c*ng cL r2t nhiru bbng chng ch( th2. ,* tr+ c_n cL nhBng hAt OE c2U 4h c nBa. ,( giBa nhBng nVK 1%5W, rP0Pric4 PinPO v I!.0P I(oan @G tiK @"#c KCt bbng chng th8c nghiK R c th8c ch( !(Ai hAt cE b'n th t" gFi ! hAt nEtrin v |(!Qgang Pau!i @G tin @( n O8 tHn tAi ca nL v( @u nhBng nVK 1%{W. aEtrin ! nhBng hAt r2t 4hL Uh t hin vi ch3ng r2t hi/K 4hi t"Eng t c vi c c hAt vDt ch2t 4h c\ <9t n!trin+ cP n2ng #$ng trung bgnh cP thj i ûa 39t tJ3 chg 0y hng ngn >i#+3-t 3 chuyjn 9ng cIa nP >h+ng 3y 3ay chou 39t nh hng noM îru n. O] 4hi/n bAn c'K th2. .n t1K hEn r2t nhiru, b)i !] nga. 4hi bAn @ang @Fc nhBng 0_ng n., thi hng t: nEtrin 0( mjt Nri UhLng v( 4hng gian @ang Ru.n [ua cE thk bAn v [ua c' Nr i ^2t nBa, nh" KCt Uhn tr(ng hnh trinh @En @Cc ca ch3ng tr(ng ,* tr+. mCt hAt cE b'n 4h c cL tn ! Ku(n @G @"#c Uh t hin v( cu9i nhBng nVK {W b)i c c nh vDt !nghin cu tia ,* tr+ d@L ! nhBng trDn K"a hAt ti tl 4hng gian ,* tr+ th"ng Ru.n ti bsn Uh Nr i ^2tg. <uon rJt ging @#@ctron ch] cP i)u >hi #$ng cIa nP # n h!n cn y66 #lnM ( 4hng cL gi tr(ng trDt t8 ca ,* tr+, 4hng cL KCt v2n @r n( ch"a @"#c gi'i [u./t c*ng nh" cheng cL KCt vS trJ thJch h#U n( @_i hti Uh'i cL O8 tHn tAi ca hAt Ku(n, nn nh vDt !- hAt n( @"#c gi'i th")ng a(bP! IOaac IOi0(r abi @G @Ln ti/U O8 Uh t Kinh ra nL vi !i ch3c Klng 4hng K2. h( hng\ p}i @G ra !nh @k cL K. trn @i n. q. Nu. nhin, Ku(n v`n hin 0in @L v ch3ng ta v`n O] c_n ch"a h/t ngAc nhin.
ah nhBng cng ngh ng. cng t1n ti/n hEn, c c nh vDt !- ti/U t+c bsn Uh c c 4h9i vDt ch2t vi nVng !"#ng ng. cng ca( hEn, v bbng c ch @L, cL !3c, hF @G tA( !Ai @"#c nhBng @iru 4in ch"a tlng th2. 4k tl &ig &ang. >F @( bi tr(ng c c K'nh vx nhbK tiK 4i/K nhBng hAt cE b'n Ki @k thK v( 0anh O ch ng. cng 0i ca c c hAt. e h" . Kht hin thL3 z h;t ûar> 3 i& P # ûar> c Ychar3\& ûar> s Ystrang@\& ûar> b Ybotto3\& ûar> t YtoK\ v h;t h" hng thd hai cIa @#@ctron cP tLn # h;t tau cXn nrng h!n c 3uon c,ng v i hai h;t >hc n*a t!ng t1 nh h;t n!trin+ dK ng"i ta gFi ! nEtrin(-Ku v nEtrin(-tau @k Uh1n bit vi nEtrin( @u tin cL tn ! nEtrin(-P ha. nEtrin(-P!Pctr(ng. N2t c' nhBng hAt @"#c tA( ra tr(ng nhBng va chAK ) nVng !"#ng ca( n. @ru r2t Uhf 0u v 4hng thuCc O9 nhBng thnh Uhn tA( nn vDt ch2t ca th/ gii Rung [uanh ch3ng ta. Nu. nhin, ch3ng ta v`n c_n ch"a h(n t(n ) tDn cfng ca b'n 0anh O ch, b)i vi ng vi Kci KCt hAt c_n cL KCt Uh'n ~ hAt, cL cfng 4h9i !"#ng vi hAt, nh"ng KCt O9 @jc tJnh 4h c ca nL thi ng"#c !Ai, cheng hAn nh" @in tJch ha. KCt O9 tJch 4h c t"Eng ng vi c c !8c 4h c K ch3ng ta O] gii thiu nga. 0"i @1.. ,J 0+, Uh'n-hAt ca P!Pctr(n gFi ! U(Oitr(n, nL cL 4h9i !"#ng @3ng nh" P!Pctr(n, nh"ng 0in tJch ca nL ! 1 tha. vi ! -1 nh" P!Pctr(n. {hi vTt chJt grK Khn vTt chJt& ch:ng s| hua nhau j ch] t;o ra n2ng #$ng thuln tu'& chHnh vg #| P 3 ch] cP rJt Ht Khn vTt chJt cP trong t1 nhiLn cIa th( gi i bao ûanh ch:ng taM I c nh vDt !- c*ng @G Uh t hin @"#c KCt !(Ai OE @H OsU R/U c c hAt\ c c thnh Uhn c2u tA( nn vDt ch2t @"#c tZ chc thnh ba nhLK ha. th"ng @"#c gFi ! ba hF nh" @"#c trinh b. tr(ng &'ng 1.1. mci hF @ru cha hai [uar4, KCt P!Pctr(n ha. KCt tr(ng O9 hai hAt hF hng ca nL cfng vi nEtrin( gsn vi ch3ng. I c !(Ai hAt t"Eng ng tr(ng c' ba hF @ru cL tJnh ch2t nh" nhau, chh cL @iru 4h9i !"#ng ca ch3ng !n 0n tl hF th nh2t ti hF th ba. K/t [u' !, hin na. c c nh vDt !- @G thVK 0_ @"#c c2u tr3c ca vDt ch2t ti c c thang 4h('ng KCt Uhn t: KYt v chng tt @"#c rbng KFi th K ta gjU ~ 0f ! cL tr(ng t8 nhin ha. @"#c c(n ng"i tA( ra tl nhBng K . va chAK ngu.n t$ 4hZng !H - @ru @"#c tA( thnh chh tl KCt tZ h#U n( @L ca c c hAt tr(ng ba hF @L v c c Uh'n-hAt ca ch3ng. C" q >At P!Pctr(n nEtrin(-P [uar4 u [uar4 0 C" qq >At Ku(n nEtrin(-Ku [uar4 c [uar4 O C" qqq >At tau nEtrin(-tau [uar4 t [uar4 b
Kh9i !"#ng W,WWW5z 1W-6 W,WWz= W,WW=z
Kh9i !"#ng W,11 W,WWW{ 1,5 W,15
Kh9i !"#ng 1,% W,W{{ 16% 5,<
B,ng O(O( Ba hP cc h<t s2 cp( Qh5i 13ng ca chng 13c tEnh theo kh5i 13ng ca proton # m 2n vA( Gi trA kh5i 13ng ca n2trino ".n ,ng trnh s Rc Anh ;Ing thc nghiCm(
ahin v( &'ng 1.1., ta hiku r hEn O8 !3ng t3ng ca abi 4hi @9i Kjt vi O8 Uh t hin ra hAt Ku(n\ O8 OsU R/U c c hF hAt 0"ng nh" 4h cL tZ chc nh"ng c*ng !Ai @jt ra nhiru c1u hti. NAi Oa( !Ai cL nhiru hAt cE b'n @/n th/, nh2t ! 4hi hu h/t c c vDt tr(ng th/ gii Rung [uanh ch3ng ta !Ai chh @"#c tA( b)i P!Pctr(n, [uar4 u v [uar4 0 NAi Oa( !Ai cn ti nhBng ba hF ch 4hng Uh'i ! KCt , tAi Oa( !Ai 4hng Uh'i ! b9n hF ha. b2t c KCt O9 hF n( 4h c NAi Oa( 4h9i !"#ng ca c c hAt !Ai cL vu nh" @"#c g n ch( KCt c ch ngù nhin nh" vD. Iheng hAn, tAi Oa(
hAt tau !Ai njng hEn P!Pctr(n ti ba ngn nVK trVK hai K"Ei !n , tAi Oa( [uar4 t !Ai njng hEn hAt @Hng !(Ai vi nL ! [uar4 u ti b9n K"Ei ngn hai trVK !n ^L ! nhBng c(n O9 thDt !A !fng v 0"ng nh" 4h ngù nhin. Liu ch3ng cL Uh'i 4/t [u' ca O8 ngù nhin ha. 0( KCt @2ng thn th nh n( @L tA( ra, h(jc cL KCt c ch gi'i thJch 4h(a hFc cL thk hiku @"#c @9i vi t2t c' nhBng @jc @ikK cE b'n @L ca ,* tr+ ch3ng ta. Cc #1c hay bn chJt cIa Khoton
mFi chu.n tr) nn Uhc tAU hEn 4hi ch3ng ta RYt ti c c !8c ca t8 nhin. Nh/ gii Rung [uanh ch3ng ta @. r`. nhBng Uh"Eng tin g1. t c @Cng\ nhBng chi/c v#t 0DU v( [u' bLng, nhBng vDn @Cng vin nh'. cu cL thk tung Kinh !a( Ru9ng tl nhBng cu nh'. ca(, c c naK ch1K !n n1ng nhBng @(n tu ca( t9c trn @"#c ra. ring ca ch3ng, c c K . @/K wPigPr Uh t tJn hiu 4hi cL ch2t UhLng RA, nhBng [u' b(K hAt nh1n Uh t nZ... , b'n th1n ch3ng ta c*ng cL thk t c @Cng !n c c vDt bbng c ch 4Y(, @. h(jc !sc ch3ng, bbng c ch nYK h(jc bsn c c vDt 4h c v( ch3ng, bbng c ch 4Y( giGn, vjn R(sn h(jc nghirn n t ch3ng, h(jc bbng c ch !K !Anh, @9t nLng, h(jc @9t ch . ch3ng... Nr(ng Ou9t th/ 4: ;;, c c nh vDt !- @G tJch !un @"#c r2t nhiru bbng chng ch( th2. tJt c nh*ng t!ng tc P gi*a cc vTt v cc chJt >hc nhau& cng nh hng triu t!ng tc >hc 3 ch:ng ta grK h_ng ngy& )u cP thj ûy v) nh*ng tb h$K cIa bn #1c c! bnM <9t trong s bn #1c P # #1c hJK 0wnM Aa #1c >hc # #1c in tQ v hai #1c h;t nhn 3;nh v y(uM Nr(ng O9 b9n !8c trn, !8c h2U 0`n ! !8c [uPn thuCc nh2t. IhJnh !8c n. @G giB ch( Nr i ^2t ca ch3ng ta [ua. [uanh mjt Nri v c*ng nh nL K bn ch1n ch3ng ta b K chjt @"#c v( Kjt @2t. Kh9i !"#ng ca KCt vDt ! th"c @( !8c h2U 0`n K nL cL thk t c 0+ng c*ng nh" !8c h2U 0`n K nL cL thk bS t c 0+ng. aL ! nrn t'ng ca nhBng tin nghi tr(ng @i O9ng hin @Ai d@in, N,, @in th(Ai, K . tJnh...g, c*ng nh" ca Oc KAnh @. 2n t"#ng ca O2K OYt v nga. c' ca c i vu9t vP 0Su 0ng ca bn ta.. thang vi K, @in tJch ca hAt @Lng vai tr_ @9i vi !8c @in tl nh" ! 4h9i !"#ng @9i vi !8c h2U 0`n\ nL R c @Snh c"ng @C ca !8c @in tl K hAt @L cL thk t c 0+ng c*ng nh" c"ng @C Uh'n ng ca nL @9i vi !8c 2.. I c !8c hAt nh1n KAnh v ./u Jt [uPn thuCc hEn, @En gi'n ! vi c"ng @C ca ch3ng gi'K r2t nhanh ) ng(i thang 4Jch th"c 0"i ngu.n t$. IhJnh vi th/ K r2t gn @1., c c nh vDt !- Ki Uh t hin ra ch3ng. ah !8c hAt nh1n KAnh K c c [uar4 v`n c_n p0Jnhq vi nhau ) bn tr(ng c c Ur(t(n v nEtr(n c*ng nh" giB chjt chJnh c c hAt n. bn tr(ng hAt nh1n ngu.n t$. I_n !8c ./u ! !8c g1. ra O8 Uh1n rG UhLng RA ca KCt O9 ngu.n t9 nh" urani, c(ban... Nr(ng Ou9t th/ 4: tr"c, c c nh vDt !- c*ng @G Uh t hin ra hai @ikK chung ca t2t c' c c !8c cE b'n. Nh nh2t, nh" ch3ng ta O] th2. tr(ng Ih"Eng 5, 3dc vi 3+& 3}i 39t #1c )u t!ng dng v i 39t #o;i h;t 3 ta cP thj hiju nh # 39t RbPU nhm nhJt cIa #1c PM a/u bAn bsn KCt chfK !aOPr ~ tc c*ng ! KCt chfK tia ca bc RA @in tl ~ thi cL ngh?a ! bAn @G bsn KCt chfK hAt Uh(t(n ~ nhBng bL nht nh2t ca t"Eng t c @in tl. I*ng t"Eng t8, c c !8c ./u v KAnh cL c c bL OE c2U t"Eng ng ! c c hAt b(O(n ./u v c c hAt g!u(n. dI i tn g!u(n ) @1. ! r2t g#i\ ch3ng cL thk @"#c RPK nh" ! c c thnh Uhn vi K ca KCt pch2t 4P(q dti/ng }nh ! g!uPg @'K b'( O8 gsn 4/t ca c c hAt nh1n ngu.n t$g. aga. tl nVK 1%6z, c c nh th8c nghiK @G R c !DU @"#c O8 tHn tAi c*ng nh" tJnh ch2t ca ba !(Ai phAt t"Eng t cq dRPK &'ng 1.<g. I_n gravit(n ~
hAt t"Eng t c gsn vi !8c h2U 0`n, Kjc 0f c_n ch"a cL nhBng 4heng @Snh bbng th8c nghiK, nh"ng c c nh vDt !- hu nh" @G tin v( O8 tHn tAi ca ch3ng. L1c !8c hAt nh1n KAnh !8c @in tl !8c hAt nh1n ./u !8c h2U 0`n C;t t!ng tc g!u(n Uh(t(n c c b(O(n ./u gravit(n {hi #$ng W W 65-%= W
B,ng O(S( T5i v*i mUi c c2 ;,n " cho h<t t12ng tc t12ng :ng v kh5i 13ng ca n7 VtEnh theo 2n vA kh5i 13ng ca protonW( T5i v*i c h<t nh'n #$"- c7 nhi" h<t t12ng tc v*i kh5i 13ng nh?n mt trong hai gi trA cho trong ;,ng( X kh.ng c7 kh5i 13ng ca graviton vMn ch/ gi, th"#$t(
iij3 chung thd hai cIa tJt c cc #1c c! bn #iLn ûan t i cc RtHchUO c*ng ht nh" 4h9i !"#ng ca c c hAt 0( t c 0+ng ca !8c h2U 0`n !n nL, @in tJch R c @Snh c"ng @C ca !8c @in tl t c 0+ng !n hAt, c c hAt Kang ptJch ./uq h(jc ptJch KAnhq ! nhBng tJnh R c @Snh c"ng @C ca c c !8c ./u v !8c KAnh t"Eng ng t c 0+ng !n hAt @L. dIhi ti/t vr tJnh ch2t ca c c hAt cE b'n @"#c ch( tr(ng b'ng ) Uhn Ih3 thJch ca bi n. 1g. în tJch v 4h9i !"#ng @G @"#c c c nh vDt !- th8c nghiK @( @Ac r2t chJnh R c, nh"ng thDt 4hng Ka., ch( ti na. ch"a cL ai cL thk gi'i thJch @"#c tAi Oa( ,* tr+ ca ch3ng ta !Ai tA( b)i nhBng hAt Kang @3ng nhBng gi trS 4h9i !"#ng v @in tJch @L mjc 0f cL nhBng @ikK chung, nh"ng vic RPK RYt b9n !8c cE b'n !Ai @jt ra nhiru c1u hti Ki. Nr"c h/t, tAi Oa( !Ai ! b9n !8c NAi Oa( 4hng Uh'i ! nVK, ! ba ha. thDK chJ chh ! KCt !8c 0u. nh2t NAi Oa( c c !8c !Ai thk hin nhBng tJnh ch2t r2t 4h c nhau nh" vD. NAi Oa( c c !8c hAt nh1n KAnh v ./u !Ai bS buCc chh @ng h(At @Cng ) Kc vi K, tr(ng 4hi c c !8c h2U 0`n v @in tl !Ai cL tK t c 0+ng v hAn , c*ng tAi Oa(, c"ng @C ca b9n !8c @L !Ai 4h c bit nhiru nh" vD. ^k bAn cL @"#c KCt - niK vr O8 4h c bit @L, hG. t")ng t"#ng Kci ta. bAn @ru giB KCt P!Pctr(n v c9 @"a ch3ng !Ai gn nhau. >ai hAt tJch @in v gi9ng ht nhau n. O] h3t nhau b)i !8c h2U 0`n v @. nhau b)i !8c @in tl. ,D. !8c n( O] thsng th/ I c P!Pctr(n O] h3t !Ai gn nhau ha. @. nhau ra Ra N2t nhin ! !8c @. O] thsng th/ vi !8c @in tl KAnh hEn !8c h2U 0`n ti KCt triu t: t: t: t: d1Wz<g !n. , n/u nh" cE bsU ) ta. Uh'i bAn t"#ng tr"ng ch( !8c h2U 0`n, thi 4hi @L @k t"#ng tr"ng ch( !8c @in tl, cE bsU ta. tr i bAn Uh'i 4Y( 0i ti tDn bn ng(i bin gii tDn cfng ca ,* tr+ K ta [uan O t @"#c L- 0( 0u. nh2t @k gi'i thJch tAi Oa( !8c @in tl 4hng !2n t !8c h2U 0`n tr(ng th/ gii ba( [uanh ch3ng ta ! b)i vi Uhn !n c c vDt @"#c tA( b)i !"#ng @in tJch 0"Eng v 1K ngang nhau, 0( @L !8c @in tl trit tiu !`n nhau. Nr(ng 4hi @L, !8c h2U 0`n chh ! h3t, nn 4hng cL O8 trit tiu nh" th/\ cng cL nhiru vDt ch2t thi !8c h2U 0`n chh cng KAnh thK. >En th/ nBa, vr b'n ch2t !8c h2U 0`n ! KCt !8c c8c ./u. dîru n. gi'i thJch tAi Oa( 4heng @Snh bbng th8c nghiK O8 tHn tAi ca gravit(n ! KCt vic r2t 4hL. ( vD., vic tiK 4i/K c i bL nht nh2t @L ca !8c ./u nh2t n. [u' ! KCt th ch thcg. Nh1c nghi3 cng . chdng tm $c r_ng #1c 3;nh # n gJK 39t tr23 #ln #1c in tQ v # n gJK 39t ngn #ln #1c y(uM , ) @1., KCt !n nBa, KCt c1u hti @"#c @jt ra !\ 0( @1u K ,* tr+ ch3ng ta !Ai cL nhBng @jc @ikK @L
^1. 4hng Uh'i ! c1u hti @"#c Oinh ra tl O8 tri/t !- bn tr 4iku nh" tAi Oa( KCt O9 chi ti/t !Ai R'. ra thP( c ch n. K 4hng thP( c ch 4h c. ,2n @r ! ) chc ,* tr+ O] 4h c @i r2t nhiru n/u ta !K tha. @Zi, 0f chh ! tJ ch3t, nhBng tJnh ch2t ca vDt ch2t v c c hAt t"Eng t c. ,J 0+, O8 tHn tAi ca c c hAt nh1n brn vBng tA( nn hEn KCt trVK ngu.n t9 tr(ng &'ng tun h(n Uh+ thuCc KCt c ch OJt Oa( v( t: O9 giBa c"ng @C ca !8c hAt nh1n KAnh v c"ng @C ca !8c @in tl. Nh8c vD., !8c @in tl giBa c c Ur(t(n bS giaK bn tr(ng hAt nh1n !K ch( ch3ng @. nhau, tr(ng 4hi @L, thDt Ka. Ksn, !8c hAt nh1n KAnh t c 0+ng giBa c c hAt [uar4 tA( nn ch3ng !Ai thsng !8c @. n. v giB chjt c c Ur(t(n !Ai vi nhau. ah"ng chh cn KCt tha. @Zi nht tr(ng c"ng @C t"Eng @9i ca hai !8c @L ! O8 c1n bbng giBa ch3ng O] bS Uh vx v cL thk O] !K ch( Uhn !n c c hAt nh1n ngu.n t$ bS Uh1n rG. mCt vJ 0+ 4h c\ n/u 4h9i !"#ng ca P!Pctr(n !n hEn KCt ch3t, c c P!Pctr(n v Ur(t(n O] cL Ru h"ng 4/t h#U vi nhau @k tA( thnh nEtr(n, 4hi @L thi ngu.n t$ hi@r dngu.n t9 @En gi'n nh2t tr(ng ,* tr+ vi hAt nh1n chh gHK KCt Ur(t(n 0u. nh2tg O] bi/n K2t v 0( @L !K ch( [u trinh O'n Ru2t ra c c ngu.n t9 Uhc tAU hEn bS nglng tr. I c ngi Oa( chh tHn tAi @"#c ! nh v( O8 tZng h#U c c hAt nh1n tr(ng !_ng ca ch3ng, vi O8 tha. @Zi n., c*ng O] 4hng c_n c c ngi Oa( nBa. @1. c"ng @H ca !8c h2U 0`n c*ng @Lng vai tr_ [uan trFng. mDt @C !n ca vDt ch2t tr(ng !i ca c c ngi Oa( cL t c 0+ng 0u. tri !_ !$a hAt nh1n tr(ng @L v 0`n ti O8 Uh t O ng ca c c ngi Oa(. a/u nh" !8c h2U 0`n KAnh hEn KCt ch3t, !i ca c c ngi Oa( O] h3t KAnh hEn v 0( @L O] !K tVng nhSU @C 0ivn ra c c Uh'n ng tZng h#U hAt nh1n. I*ng gi9ng nh" c c bL @u9c O ng O] tiu th+ nhin !iu nhanh hEn KCt ngFn n/n ch . chDK rGi, n/u nhSU @C R'. ra c c Uh'n ng tZng h#U hAt nh1n gia tVng, thi c c ngi Oa( nh" mjt Nri ca ch3ng ta O] tst nhanh hEn v 0( @L vic tA( thnh O8 O9ng nh" ch3ng ta @G bi/t O] h(n t(n ! chu.n @ ng ng. Nr i !Ai, n/u !8c h2U 0`n ./u hEn KCt ch3t, vDt ch2t O] Uh1n t n v 0( @L O] 4hng cL c c ngi Oa( c*ng nh" cheng cL c c thin h. ahBng vJ 0+ trn c_n cL r2t nhiru, nh"ng - t")ng n. @G ! r rng\ e tr cIa ch:ng ta nh nP hin nay # bi vg vTt chJt v cc t!ng tc cIa ch:ng cP nh*ng tHnh chJt nh ch:ng ang cPM ah"ng !iu cL KCt gi'i thJch 4h(a hFc ch( c1u hti\ NAi Oa( ch3ng !Ai cL nhBng tJnh ch2t @L OY B,ng &1*i '# kh chi ti$t h2n so v*i B,ng O(O(- trong 7 iCt k% kh5i 13ng- tEch c ca cc h<t th"c c, ;a hP(
LUi o<i J"ark mang ;a tEch c m<nh kh, &Z 13c gPi v+n v[ ;a tEch m"- t13ng tr1ng cho gi trA ;Ing s5 ca ;a tEch c m<nh( 6c tEch #$" thc cht \thnh ph]n th: ;a^ ca isospin #$"(
C" q C;t !Pctr(n aEtrin-Pc!Pctr(n uar4 u uar4 0 C" qq C;t mu(n aEtrin-Ku(n uar4 c
{hi #$ng W,WWW5z 1W-6 W,WWz= W,WW=z {hi #$ng W,11 W,WWW{ 1,5
iin tHch -1 W <{ -1{ iin tHch -1 W <{
NHch y(u -1< 1< 1< -1< NHch y(u -1< 1< 1<
NHch 3;nh W W @t, !+c, !aK @t, !+c, !aK NHch 3;nh W W @t, !+c, !aK
uar4 O C" qqq C;t Nau aEtrin-tau uar4 t uar4 b
W,15 {hi #$ng 1,% W,W{{ 16% 5,<
-1{ iin tHch -1 W <{ -1{
-1< NHch y(u -1< 1< 1< -1<
@t, !+c, !aK NHch 3;nh W W @t, !+c, !aK @t, !+c, !aK
_! th"#$t &'# cho chng ta mt kh".n khK gi,i thEch &"# nht cho v?t cht v tt c, cc t12ng tc ca n7 m ch/ &a tr%n mt ng"#%n ! &"# nht> 0 cp nhD nht- tt c, ch/ nh@ng tK h3p ca cc &'# &ao ng( L' thuy(t 0yO ' tng c! bn
L- thu./t 01. !n @u tin @G ch( KCt 4hun Kù 4h i niK KAnh K] ch( UhYU tr' !i @"#c nhBng c1u hti K ch3ng ta @G nu ) trn. Nr"c h/t ch3ng ta hG. !K [uPn vi - t")ng cE b'n ca nL. I c hAt @"#c !it 4 tr(ng &'ng 1.1 ! pnhBng chB c iq ca vDt ch2t. I*ng gi9ng nh" b'ng c c chB c i, ch3ng 4hng cL c2u tr3c nCi tAi. ah"ng !- thu./t 01. !Ai tu.n b9 4h c. NhP( !- thu./t n., n/u ch3ng ta cL thk RPK RYt c c hAt @L vi @C chJnh R c ca( hEn ~ ca( hEn nhiru bDc O( vi @C chJnh R c ca 4h' nVng cng ngh hin na. ~ thi ch3ng ta O] th2. rbng Kci KCt hAt @L 4hng cL 0Ang @ikK, K tha. vi th/ ch3ng gHK KCt v_ng 01. nht RJu KCt chiru. Ging nh 39t 0i cao su c1c 3nh& 3}i 39t h;t ny chda 39t s$i 0y nhy 3:a v 0ao 9ng& 3 cc nh vTt #' 0o >h+ng cP ci 0uyLn v2n h"c cIa G@##7<ann . rt tLn cho nP # 0yM >inh 1.1. Kinh h(A - t")ng cVn b'n n. ca !- thu./t 01.\ Ru2t Uh t tl KCt Ku vDt ch2t thng th"ng ~ KCt [u' t ( ~ v !in ti/U @"#c UhLng @Ai @k nhin r nhBng thnh Uhn ng. cng ) thang nht hEn ca nL. L- thu./t 01. @G thK KCt c2U @C vi K Ki, nht bY nh2t ~ c2U @C ca c c v_ng 01. 0a( @Cng ~ v( ti/n trinh K ta @G bi/t tr"c, tl [u' t ( ti c c ngu.n t$ [ua Ur(t(n, nEtr(n, rHi P!Pctr(n @/n [uar4 1.
`nh O(O( )?t cht 13c c" t<o tN cc ng"#%n t4- rai cc ng"#%n t4 <i 13c t<o thnh tN cc J"ark v e ectron( Gheo ! th"#$t &'#- tt c, cc h<t 7 <i 13c t<o thnh tN cc &'# &ao ng(
mjc 0f @iru n. @G h(n t(n r rng, nh"ng ch3ng ta O] th2. tr(ng Ih"Eng 5 rbng vic tha. th/ c c thnh Uhn cE b'n nh2t ca vDt ch2t cL 0Ang @ikK bbng c c 01. @G gi'i [u./t @"#c O8 4hng t"Eng thJch giBa cE hFc !"#ng t$ v thu./t t"Eng @9i rCng. , nh" vD. !- thu./t 01. @G ch( UhYU ta gx @"#c c i n3t nan gi'i nh2t ca vDt !- hin @Ai. ^1. ! KCt thnh t8u t( !n, nh"ng Ki chh ! KCt Uhn ca c i !- 0( 4hi/n ch( !- thu./t 01. @G tA( ra @"#c KCt O8 Uh2n 4hJch @/n nh" vD.. L' thuy(t 0y c #' thuy(t cIa tJt cs
,( thi XinOtPin, c c !8c hAt nh1n ./u v KAnh c_n ch"a @"#c Uh t hin, nh"ng ng @G th2. rbng O8 tHn tAi ca hai !8c 4h c bit ! !8c h2U 0`n v !8c @in tl @G g1. ra nhBng 4hL 4hVn r2t O1u Osc. XinOtPin @G 4hng ch2U nhDn chu.n t8 nhin !Ai @"#c R1. 08ng trn KCt b'n thi/t 4/ Uhung UhJ nh" vD.. ng @G !a( v( KCt cuCc hnh trinh 4Y( 0i {W nVK @k tiK 4i/K c i gFi ! !thu./t tr"ng th9ng nh2t K ng h. vFng O] chng tt @"#c hai !8c n. th8c O8 chh ! nhBng biku hin 4h c nhau ca KCt ngu.n !- !n. IuCc tiK 4i/K @. '( t")ng @L @G t ch XinOtPin ra 4hti 0_ng chJnh ca vDt !- hFc thi @L. ahBng nh vDt !- cfng thi vi ng @ang K'i K !a( v( nhBng nghin cu Oi @Cng hEn nhiru tr(ng 4hun 4hZ ca vDt !- !"#ng t$ vla Ki Ru2t hin. ,( @u nhBng nVK 1%zW, ng @G vi/t ch( KCt ng"i bAn\ pNi @G tr) thnh KCt !G( gi @En @Cc @"#c bi/t ti chh vi 4hng Kang v v @"#c tr"ng b. tr(ng nhBng 0SU !v !At !n nh" ! KCt th ca !Aq <. Iheng [ua @En gi'n ! vi XinOtPin @G @i tr"c thi @Ai Kinh. >En KCt n$a th/ 4: Oau, gi2c KE vr KCt !- thu./t th9ng nh2t ca ng @G tr) thnh K+c tiu ca vDt !- hin @Ai. >in na., KCt bC UhDn @ ng 4k ca cCng @Hng c c nh vDt !- v t( n hFc @ang ng. cng tin rbng !- thu./t 01. @ang @i thP( c(n @"ng @3ng. L' thuy(t ny cho ch:ng ta 39t >hu+n >hb gii thHch 0uy nhJt cho vTt chJt v tJt c cc t!ng tc cIa nP 3 ch] 01a trLn 39t nguyLn #' 0uy nhJtO cJK 9 nhm nhJt& tJt c ch] # nh*ng tb h$K cIa cc 0y 0ao 9ngM
Iheng hAn, !- thu./t 01. 4heng @Snh rbng c c tJnh ch2t ca nhBng hAt @G bi/t d@"#c !it 4 tr(ng c c &'ng 1.1. v 1.<.g chh ! O8 Uh'n nh nhBng c ch 0a( @Cng 4h c nhau ca c c 01.. I*ng gi9ng nh" c c 01. @n Pian( ha. ,i(!(n cL thk 0a( @Cng thP( nhiru tn O9 cCng h")ng K tai ta c'K nhDn nh" nhBng n9t nhAc 4h c nhau v c c hFa ba bDc ca( ca ch3ng, @iru n. c*ng @3ng @9i vi c c v_ng ca !- thu./t 01.. ah"ng nh" ch3ng ta O] th2., nhBng K(0P 0a( @Cng ca 01. tr(ng !- thu./t 01. 4hng tA( ra nhBng n9t nhAc K ch3ng ! c c hAt cL 4h9i !"#ng v @in tJch @"#c R c @Snh b)i K(0P 0a( @Cng @L. X!Pctr(n ! KCt 4iku 0a( @Cng ca 01., [uar4 u ! KCt 4iku 0a( @Cng 4h c v.v. ahBng tJnh ch2t K !- thu./t 01. tra( ch( c c hAt h(n t(n 4hng Uh'i ! KCt tDU h#U hZ !9n c c O8 4in th8c nghiK K ch3ng ! O8 thk hin ca cfng KCt @jc @ikK vDt !-, @L ! c c K(0P 0a( @Cng cCng h")ng, ha. cL thk nLi ! giai @iu ca nhBng v_ng 01. OE c2U @L. IhJnh - t")ng n. c*ng @"#c U 0+ng ch( c c !8c ca t8 nhin. Ih3ng ta c*ng O] th2. rbng c c hAt !8c c*ng @"#c gsn vi nhBng K(0P 0a( @Cng c+ thk ca 01., v tl @L K t(n bC vDt ch2t v t2t c' c c !8c O] @"#c th9ng nh2t tr(ng cfng KCt 4hun 4hZ nhBng 0a( @Cng vi K ca c c 01., nh" nhBng n9t nhAc 4h c nhau K c c 01. cL thk tA( ra. ~o P y # #ln lu tiLn trong #och s% vTt #' ch:ng ta cP $c 39t >hu+n >hb cP thj gii thHch $c tQng rc trng c! bn cIa t1 nhiLnM eg #' 0o P 3 #' thuy(t 0y +i >hi $c /@3 # R#' thuy(t cui c,ngUM ,i nhBng !i !] t( t t @L, th8c ra ng"i ta chh Ku9n nLi rbng !thu./t n. O] ! KCt !- thu./t O1u Osc nh2t ca t2t c' nhBng !- thu./t 4h c v 4hng Uh'i 08a trn KCt !- thu./t n(. Nu. nhin, nhiru nh !- thu./t 01. cL KCt c ch ti/U cDn th8c t/ hEn, hF RPK !- thu./t vr pt2t c'q @En gi'n chh ! KCt !- thu./t cL 4h' nVng gi'i thJch @"#c nhBng tJnh ch2t ca c c hAt cE b'n v c c t"Eng t c giBa ch3ng. mCt nh [u. gi'n !uDn thun tu- v cng rsn chsc O] nLi vi bAn rbng @L h(n t(n 4hng Uh'i ! O8 hAn ch/, rbng O8 hiku bi/t c c [u trinh vi K OE c2U, vr ngu.n tsc, ! @ @k ch3ng ta gi'i thJch @"#c t2t c' nhBng th c_n !Ai, tl &ig &ang ch( ti tDn nhBng gi2c KE ca ch3ng ta. Nri/t !- [u. gi'n !uDn @G g1. ra nhBng cuCc tranh !uDn ga. gst. ahiru ng"i th2. rbng O] thDt ! ng ngn v 0v g1. Uh`n nC n/u ch( rbng nhBng @iru 4M 0iu ca O8 O9ng v ca ,* tr+ chh @En gi'n ! 4/t [u' ca c i v* @iu tu nhAt ca c c hAt cE b'n 0"i O8 chh hu. ca c c @Snh !uDt vDt !-. L] n( nirK vui ha. nci buHn th8c O8 chh ! 4/t [u' ca nhBng Uh'n ng hLa hFc ) bn tr(ng bC nG( ca ch3ng ta ~ nhBng Uh'n ng giBa c c Uh1n t$ v ngu.n t$, nhBng hAt K ) thang nht hEn !Ai ! 4/t [u' ca nhBng Uh'n ng giBa c c hAt @"#c !it 4 tr(ng &'ng 1.1. v chJnh nhBng hAt n. !Ai chh @En gi'n ! c c O#i 01. nht bY 0a( @Cng ^9i Kjt vi 4iku Uh Uh n @L, !i !] ca nh vDt !- @"#c gi'i a(bP! 7tPvPn |PinbPrg tr(ng cu9n Gic m2 v mt ! th"#$t c"5i cBng v`n c_n r2t thDn trFng\ pb ]" phK ;%n kia nh@ng ng1i ph,n 5i J"# gi,n "?n nh@ng ng1i ho,ng s3 tr1*c ci m hP c,m th# sc c,nh ti%" i" kh. cIn ca khoa hPc hiCn <i( Grong ;t kd ph<m vi no- hP v th$ gi*i ca hP " c7 th J"# v kh".n khK ca cc h<t hoHc tr1ng cBng v*i nh@ng t12ng tc ca chng v i" 7 khi$n cho hP c,m th# gi trA ca mnh ;A h< thp((( G.i kh.ng c7 ! Anh tr, i nh@ng ! ki$n ph% ;nh 7 ;Ing mt ;,n trnh ;# hBng han v nh@ng v[ ep ca khoa hPc hiCn <i( `fn nhi%n- J"an im J"# gi,n "?n khi$n chng ta " c,m th# *n <nh s5ng 1ng( gh1ng chng ta chp nh?n n7 nh1 v5n c7- kh.ng ph,i ;0i v n7 khi$n chng ta thEch th m ;0i v th$ gi*i ca chng ta v?n hnh ng nh1 v?#q {. mCt O9 ng"i @Hng - vi [uan @ikK 4hsc nghit nh"ng th8c t/ @L, O(ng 4hng Uh'i ! t2t c'.
mCt O9 ng"i @G vin @/n, cheng hAn nh" !- thu./t hcn @Cn, @k bin !uDn rbng Kci 4hi @C Uhc tAU ca KCt h th9ng tVng !n thi O] !Ai Ru2t hin nhBng 0Ang @Snh !uDt Ki. ,ic hiku @"#c hnh trAng ca c c P!Pctr(n ha. c c [uar4 ! KCt chu.n, c_n U 0+ng nhBng tri thc n. @k K t' KCt cEn !9c, cheng hAn, !Ai ! KCt chu.n 4h c. wn nh" 4hng cL Uh'n @9i @iru @L. ah"ng c c 4i/n bst @u Uh1n 4M nga. 4hi nLi vr tJnh @a 0Ang v @jc tJnh @i 4hi b2t ng ca c c hin t"#ng cL thk Ru2t hin tl nhBng h th9ng Uhc tAU hEn nhBng hAt @En !u. Ph'i chVng ch3ng ! h [u' ca nhBng ngu.n !- Ki >a. nhBng hin t"#ng @L cL thk @"#c Ou. ra KCt c ch c8c 4M Uhc tAU tl nhBng [u. !uDt vDt !- chi Uh9i KCt O9 r2t !n c c thnh Uhn OE c2U I'K gi c ring ca ti ! ch3ng 4hng Uh'i ! thk hin ca nhBng @Snh !uDt vDt !- Ki v @Cc !DU. N2t nhin, O] ! r2t 4hL 4hVn 4hi Uh'i K t' KCt cEn !9c bbng nhBng @Snh !uDt ca vDt !- hAt cE b'n, nh"ng ti th2. v2n @r ) @1. chh ! 0( thi/u c c Uh"Eng tin tJnh t( n ch 4hng Uh'i ! 02u hiu ca O8 cn Uh'i cL nhBng @Snh !uDt Ki. ah"ng !Ai KCt !n nBa 4hng Uh'i KFi ng"i @ru @Hng - vi [uan @ikK @L. mCt @ikK cL tK [uan trFng hng @u @9i vi cuCc Uhiu !"u @"#c K t' tr(ng cu9n O ch n. v 4hng ai cL thk nghi ng, @L !\ thDK chJ nga. c' 4hi ta ch2U nhDn [uan @ikK [u. gi'n !uDn thun tu- v cng rsn nh2t @i nBa thi !- thu./t v th8c tivn v`n ! hai chu.n 4h c nhau. >u h/t KFi ng"i @ru thla nhDn rbng vic tiK ra p!- thu./t vr t2t c'q h(n t(n 4hng cL ngh?a ! t2t c' nhBng v2n @r ca t1K !- hFc, Oinh hFc, hLa hFc v thDK chJ ca vDt !- hFc nBa O] @"#c gi'i [u./t h/t. ,* tr+ c8c 4M @a 0Ang v Uhc tAU ti Kc O8 Uh t Kinh ra !- thu./t cu9i cfng thP( ngh?a ch3ng ta K t' ) @1. 4hng hr ! !i tu.n b9 c ( chung ca 4h(a hFc. m h(n t(n ng"#c !Ai. L- thu./t n., #' thuy(t cho s1 gii thHch ti hTu v) e tr cJK 9 vi 3+ nhJt cIa nP v >h+ng 01a trLn 39t cch gii thHch no >hc cJK 9 su h!n& s| cung cJK cho ta 39t n)n tng v*ng chxc nhJt j /y 01ng nLn s1 hiju bi(t cIa ch:ng ta v) th( gi iM 78 Uh t Kinh ra !- thu./t @L @ nh 02u KCt O8 4h)i @u ch 4hng Uh'i 4/t th3c. L- thu./t t9i hDu Kang !Ai ch( ch3ng ta KCt cE O) vBng chsc ch( O8 nh2t [u n v v?nh vivn @'K b'( ch( ch3ng ta rbng ,* tr+ ! cL thk hiku @"#c.
hOY ggoi cc v=ng &'# kEn nh1 minh ho< tr%n `nh O(O- cc &'# c8ng c7 th c7 hai ]" t &o VgPi cc &'# h0W( T &i trnh ;#- chng t.i ch #$" t?p tr"ng Rjt cc &'# kEn- nh1ng ph]n *n nh@ng i" chng t.i n7i p &9ng 13c c, cho hai o<i &'#( hSY k ;ert linstein- trong ;:c th1 g4i cho mt ng1i ;<n n+m OmnS- 13c trEch trong c"5n linsteinos Lirror ca Gon# è# v patrick V6am;ri&ge qniversit# press- OmmrW( hsY Xteven tein;erg- ureams ov a wina Gheor# Vpantheon- OmmSW- trang xS(
Cin tr;ng cIa #' thuy(t 0y
m+c @Jch ch ./u ca cu9n O ch n. ! gi'i thJch O8 h(At @Cng ca ,* tr+ thP( !- thu./t 01. v @jc @ikK nh2n KAnh ti nhBng h [u' ca nL @9i vi O8 nhDn thc ca ch3ng ta vr 4hng gian v thi gian. Khng gi9ng nh" nhiru t c UhK 4h c vi/t vr O8 ti/n bC ca 4h(a hFc, cu9n O ch K bAn @ang cK tr(ng ta. @1. 4hng K t' KCt !- thu./t @G h(n t(n O ng tt, @G @"#c 4heng @Snh b)i nhiru [uan O t th8c nghiK v @G @"#c t(n thk cCng @Hng 4h(a hFc th/ gii ch2U nhDn. 7) 0? nh" vD. ! 0(, #' thuy(t 0y # 39t cJu tr:c #' thuy(t rJt su sxc v tinh /o t i 3dc& 3rc 0, . cP nh*ng ti(n b9 rJt # n trong hai chc n23 tr #;i y& nhng ch:ng ta cXn /a 3 i cP thj tuyLn b # . #3 chI $c hon tonM
( vD., !- thu./t 01. nn @"#c RPK nh" KCt cng trinh @ang thi cng, nh"ng nhBng bC UhDn @G @"#c h(n t2t ca nL @G hY !C nhBng @jc tr"ng !A !fng ca vDt ch2t, 4hng gian v thi gian. 78 4/t h#U hi h_a @"#c thu./t t"Eng @9i rCng vi cE hFc !"#ng t$ ! KCt thnh cng ch ./u. >En nBa, 4hng gi9ng nh" nhBng !- thu./t tr"c @L, !- thu./t 01. cL 4h' nVng tr' !i @"#c nhBng c1u hti cVn b'n nh2t vr nhBng thnh Uhn v c c !8c cE b'n ca t8 nhin, @L ! O8 thanh nhG ca c' nhBng c1u tr' !i !`n 4hun 4hZ @k tr' !i K !- thu./t 01. @G @"a ra. Iheng hAn, r2t nhiru @jc @ikK ca t8 nhin t")ng nh" chh @En gi'n ! nhBng chi ti/t cL tJnh 4n thuDt dnh" O9 !"#ng c c hAt cE b'n v nhBng tJnh ch2t t"Eng ng ca ch3ngg thi hLa ra !Ai ! h [u' ca KCt O9 @jc tr"ng cVn b'n v c+ thk ! @jc tr"ng hinh hFc ca ,* tr+. a/u nh" !- thu./t 01. ! @3ng, thi c2u tr3c vi K ca ,* tr+ ch3ng ta O] ! KCt K !C @a chiru @an RPn nhau, tr(ng @L c c 01. ca ,* tr+ 4hng nglng 0a( @Cng v vjn R(sn nhSU thP( nhBng @Snh !uDt ca ,* tr+. I c tJnh ch2t ca nhBng vin gAch OE c2U c2u tA( nn ,* tr+ h(n t(n 4hng Uh'i ! 0G. nhBng chi ti/t ngù nhin K gsn bL KCt c ch KDt thi/t vi c2u tr3c ca 4hng gian v thi gian. Nu. nhin, thP( nhBng Uh1n tJch Ki nh2t, #' thuy(t ny vwn cha cP nh*ng tiLn on cP tHnh chJt ûy(t onh cP thj >ij3 chdng b_ng th1c nghi3 j /c onh 0dt >hot nP . th1c s1 v-n $c bdc 3n bH 3Tt ch@ giJu nh*ng chn #' su /a nhJt cIa e tr ch:ng ta hay chaM IL !] Uh'i cn KCt thi gian nBa, 4hi K O8 hiku bi/t ca ch3ng ta @At ti @ @C O1u cn thi/t, ch3ng ta Ki cL thk @/n @"#c K+c tiu @L. Nu. nhin, nh" ch3ng ta O] th2. tr(ng Ih"Eng %, nhBng 4ikK chng th8c nghiK tr(ng v_ng ch+c nVK ti v`n cL thk tA( ra @"#c nhBng bbng chng gi n ti/U nh"ng vBng chsc vr O8 @3ng @sn ca KCt O9 4/t [u' 0( !- thu./t 01. tin @( n. >En th/ nBa, nh" ch3ng ta O] th2. tr(ng Ih"Eng 1{, !- thu./t 01. vla Ki gi'i [u./t @"#c KCt bi t( n trung t1K ca vDt !- c c !c @Pn, !in [uan ti c i gFi ! Pntr(U. &P4PnOtPin ~ >ao4ing, K c c Uh"Eng Uh U thng th"ng @G b2t !8c tr(ng Ou9t <5 nVK. ah cL thnh cng @L, nhiru ng"i @G tin rbng !- thu./t 01. O] ch( ch3ng ta KCt O8 hiku biYt O1u Osc nh2t vr O8 h(At @Cng va ,* tr+. X0oar0 |ittPn, KCt chu.n gia hng @u v ! nh vDt !- tin Uh(ng tr(ng !?nh v8c n., @G tZng 4/t tinh hinh trn tr(ng nhDn RYt rbng\ p!- thu./t 01. ! KCt bC UhDn ca vDt !- th/ 4: ;;I @G tinh c rEi Ru9ng th/ 4: ;;q 1 - dKCt @ nh gi @"#c nu ra @u tin b)i nh vDt !- nZi ti/ng ng"i Ita!ia ~ aniP!P }Katig. ,r KCt Uh"Eng 0in n( @L, @iru n. c*ng t"Eng t8 nh" ch3ng ta @jt c c nh b c hFc ca th/ 4: ;I; tr"c KCt Oiu K . tJnh K 4hng cL ti !iu h"ng 0`n O$ 0+ng. n 0, bbng nhBng b"c @i 0_ 0`K, rHi hF c*ng O] hiku @"#c Oc KAnh ca chi/c K . @L, nh"ng hF O] c_n Uh'i bt ra nhiru Oc !8c v thi gian Ki cL thk !K ch @"#c nL. ahBng K ch b'( vr tirK nVng ca chi/c K . @L dc*ng nh" ch3ng ta c'K nhDn @"#c Oc KAnh gi'i thJch ca !- thu./t 01.g O] Kang !Ai ch( hF KCt @Cng cE c8c 4M KAnh K] @k chinh Uh+c h/t nhBng tJnh nVng ca nL. ag. hK na., KCt @Cng cE t"Eng t8 c*ng @ang thi th3c c' KCt th/ h c c nh vDt !- hVK h) tiK 4i/K KCt O8 hiku bi/t @. @ v chJnh R c vr !- thu./t 01.. 4i/n ca |ittPn v ca nhiru chu.n gia 4h c tr(ng !?nh v8c n. chh ra rbng Uh'i K2t hng ch+c thDK chJ hng trVK nVK nBa ch3ng ta Ki trikn 4hai @"#c @. @ v Ki th8c O8 hiku h/t !- thu./t 01.. IL !] @3ng ! nh" vD.. Nh8c t/, cE O) t( n hFc ca !- thu./t 01. Uhc tAU ti Kc, ch( ti na. ch"a cL ai bi/t @"#c nhBng Uh"Eng trinh chJnh R c chi Uh9i !- thu./t n. ! nh" th/ n(. I c nh nghin cu chh Ki bi/t KCt O9 0Ang gn @3ng ca c c Uh"Eng trinh @L, nh"ng 0f th/ ch3ng c*ng @G [u Uhc tAU v 0( @L Ki chh gi'i @"#c KCt Uhn. Nu. nhin, v( cu9i nhBng nVK 1%WW ng"i ta @G chng 4i/n nhiru @Ct Uh !- thu./t [uan trFng ch( UhYU tr' !i
@"#c nhiru c1u hti c8c 4M 4hL vr Kjt !- thu./t. , @iru n. 4hi/n ng"i ta ngh? rbng O8 hiku bi/t !- thu./t 01. KCt c ch @. @ vr Kjt @Snh tJnh 4hng Uh'i [u Ra vi nh" ng"i ta t")ng. I c nh vDt !- trn 4hsU th/ gii @ang Uh t trikn nhBng 4n thuDt Ki h_ng v"#t [ua nhiru Uh"Eng Uh U gn @3ng @G @"#c 0fng ch( ti na.. >F cfng nhau !sU ghYU nhBng K'nh ri rAc ca c1u @9 ghYU hinh ! !- thu./t 01. ca ch3ng ta vi KCt t9c @C r2t @ ng 4hJch !. <9t i)u #; #,ng #& nh*ng ti(n b9 3 i y . #3 /uJt hin nhi)u ûan ni3 3 i cho Kh-K gii thHch #;i 39t s >hHa c;nh >i(n tr:c cIa #' thuy(t 3 ngi ta tng # . $c /c #TKM Iheng hAn, nhin hinh 1.1. bAn cL thk n'. ra KCt c1u hti r2t t8 nhin !\ tAi Oa( !Ai ! 01. NAi Oa( 4hng Uh'i ! c c @?a >a. 4hng Uh'i ! nhBng giFt c8c nht >a. thDK chJ 4hng ! tZ h#U ca ba 4h' nVng @L ah" ch3ng ta O] th2. tr(ng Ih"Eng 1<, nhBng thnh t8u Ki nh2t ch( th2. rbng c c Uhn t$ 4h c nhau n. th8c t/ @ru @Lng KCt vai tr_ [uan trFng tr(ng !- thu./t 01. v @G Uh t hin ra rbng !- thu./t 01. th8c O8 chh ! bC UhDn ca KCt O8 tZng h#U rCng !n hEn th"ng @"#c gFi dKCt c ch bJ ng ! !- thu./t m. ahBng Uh t Kinh Ki nh2t @L O] ! @r ti @"#c @r cDU ti tr(ng nhBng ch"Eng cu9i cfng ca cu9n O ch n.. 78 ti/n bC ca 4h(a hFc th"ng 0ivn ra thP( tlng @#t. mCt O9 thi 4M 0Hn 0DU nhBng @Ct Uh ng(An K+c, tr(ng 4hi nhBng thi 4M 4h c @9i vi c c nh nghin cu chh ! nhBng chjng @"ng 0bng 0jc [ua Oa KAc. I c nh 4h(a hFc @"a ra nhBng 4/t [u' c' vr !- thu./t !`n th8c nghiK rHi Oau @L @"#c c' cCng @Hng 4h(a hFc th'( !uDn. ahBng 4/t [u' @L @i 4hi cL thk bS tl ch9i vt bt h(jc @"#c O$a @Zi, nh"ng @i 4hi ch3ng c*ng Kang !Ai KCt chU !$a c'K hng cn thi/t @k tiK ra KCt c(n @"ng Ki v chJnh R c hEn @k hiku c i v* tr+ vDt !- ca ch3ng ta. aLi KCt c ch 4h c, 4h(a hFc !un @i thP( KCt c(n @"ng yig yac ti c i K ch3ng ta h. vFng O] ! ch1n !cu9i cfng. I(n @"ng @L bst @u tl nhBng t(an tJnh thVK 0_ ,* tr+ @u tin ca c(n ng"i nh"ng ch"a ai @( n @"#c @ikK tDn cfng ca nL. , c*ng 4hng ai cL thk nLi @"#c, trn c(n @"ng 0bng 0jc @L, !- thu./t 01. @En gi'n chh ! KCt @ikK 0lng, KCt @ikK K9c [uan trFng ha. chJnh ! @Jch cu9i cfng. ù Oa(, nhBng nghin cu Kit Ki ca nhiru nh vDt !- v t( n hFc thuCc nhiru [u9c tJch 4h c nhau tr(ng Ou9t hai ch+c nVK [ua @G ch( ch3ng ta KCt cE O) @k h. vFng rbng ch3ng ta @ang @i thP( c(n @"ng @3ng v cL thk c*ng ! c(n @"ng cu9i cfng. ing chu.n ) trinh @C ch"a ca( nh" ch3ng ta hin na. K @G cL thk r3t ra @"#c nhBng 4/t !uDn Ki vr O8 h(At @Cng ca ,* tr+ c*ng @G chng tt O8 giu cL v tK vLc ca !- thu./t 01.. 7#i chh trung t1K Ru.n Ou9t tr(ng nhBng Uhn ti/U Oau O] ! nhBng Uh t trikn nhbK @. Ra hEn nBa cuCc c ch KAng tr(ng [uan niK ca ch3ng ta vr 4hng gian v thi gian, KCt cuCc c ch KAng @G @"#c 4h)i Uh t b)i c c thu./t t"Eng @9i hTU v rCng ca XinOtPin. Ih3ng ta O] th2. rbng, n/u !- thu./t 01. ! @3ng, thi c2u tr3c ca ,* tr+ ch3ng ta cL nhBng tJnh ch2t K nga. c' XinOtPin c*ng Uh'i 4inh ngAc.
hOY phDng vn l&yor& titten- OO thng x n+m Ommz(
((( Gh"#$t t12ng 5i hep gi,i J"#$t 13c s R"ng t gi@a trc gic ca chng ta v ch"#n ng v nh@ng tEnh cht ca nh sng- nh1ng ci gi ph,i tr, cho s gi,i J"#$t 7 > nh@ng ng1i J"an st ch"#n ng 5i v*i nha" sc kh.ng nht trE v*i nha" v nh@ng J"an st ca hP v c, kh.ng gian Mn thi gian(((
Phn II 7 Khng gian, thi gian v c c !"#ng t$

Ih"Eng < 7 Khng gian, thi gian v ng"i [uan O t
Nh ng 5 nVK 1%W5\ }!bPrt XinOtPin, Ki <5 tuZi, @G g$i @Vng KCt bi b ( trn tAU chJ 4h(a hFc ca ^c }nna!Pn 0Pr Ph.Oi4. Nr(ng bi nghin cu Kang tJnh r2t chu.n Kn @L, XinOtPin @G t2n cng v( KCt nghSch !- cL !in [uan ti nh O ng @G !K ch( ng trVn tr) 4h('ng chlng K"i nVK tr"c. Khi !Dt ti trang b'n th'( cu9i cfng ca XinOtPin, vS ch bin ca tAU chJ ! maR P!anc4 @G th2. rbng bi b ( cL ch2t !"#ng v"#t [u KFi .u cu @k @"#c cng b9. Nh/ !, 4hng hr cL tr9ng 0(ng c K), gG nh1n vin cA( gi2. ) &PrnE, Nhu 7?, @G !K @'( !Cn h(n t(n nhBng 4h i niK tru.rn th9ng vr 4hng gian ~ thi gian v tha. ch3ng bbng KCt 4h i niK Ki vi nhBng tJnh ch2t h(n t(n tr i ng"#c nhBng @iru K ch3ng ta @G [uPn thuCc thP( 4inh nghiK hbng ng.. aghSch !- 4hi/n XinOtPin Uh'i trVn tr) tl hEn K"i nVK tr"c ! th/ n.. ,( giBa th/ 4: ;I;, Oau 4hi RPK RYt KCt c ch th Kh nhBng cng trinh th8c nghiK ca nh vDt !- ng"i }nh michaP! ara0a., nh vDt !- ng"i 7c(t!Pn I!Pr4 maRoP!! @G thnh cng tr(ng vic th9ng nh2t @"#c @in v tl tr(ng KCt 4hun 4hZ 0u. nh2t ! tr"ng @in tl. a/u nh" bAn cL 0SU @ng trn KCt @hnh n3i nga. tr"c 4hi cL K"a 0ng !n ha. @ng cAnh KCt K . Uh t t?nh @in ,an 0P wraaQ, bAn O] cL @"#c KCt c'K gi c O1u Ra vr tr"ng @in tl ! gi, vi bAn @G c'K nhDn @"#c nL. Nr(ng tr"ng h#U bAn ch"a cL cE Ka. @L, thi hG. t")ng t"#ng nL gi9ng nh" nhBng !n OLng c c @"ng Oc @in v tl !an rCng tr(ng vfng 4hng gian K nL @i [ua. Iheng hAn, 4hi bAn rsc KAt Ost gn KCt thanh naK ch1K, bAn O] th2. KCt bc tranh r2t cL trDt t8, tA( b)i nhBng KAt Ost n. R/U thP( KCt O9 nhBng @"ng Oc tl 4hng nhin th2. @"#c. ,( KCt ng. @ng @jc bit 4h r (, 4hi c)i nhBng chi/c ( !Pn ra, chsc chsn ! 4hi @L bAn @G chng 4i/n O8 tHn tAi ca c c @"ng Oc @in. Ni/ng !YU bYU K bAn nghP th2. h(jc thDK chJ cL c' O8 UhLng @in nht K bAn cL thk c'K th2. @ru ! nhBng biku hin ca nhBng @"ng Oc K c c @in tJch bS bt 4hti nhBng O#i 0t nn chi/c ( ca bAn tA( ra. ?goi chuyn thng nhJt cc hin t$ng in v tQ trong 39t >hu+n >hb ton h"c 0uy nhJt& #' thuy(t <a/E@## cXn bJt ng chdng tm $c r_ng nh*ng nhifu 9ng in tQ #u+n #u+n $c truy)n v i c,ng 39t vTn tc >h+ng bi v vTn tc P #;i chHnh # vTn tc nh sngM îru n. ch( UhYU maRoP!! hiku ra rbng nh O ng th2. @"#c cheng [ua chh ! KCt !(Ai OLng @in tl cL 4h' nVng t"Eng t c hLa hFc vi vng KAc @k tA( ra thS gi c. >En nBa, @iru [uan trFng, thP( !- thu./t maRoP!!, c c OLng @in tl, tr(ng @L cL nh O ng th2. @"#c @ru ! nhBng 4u 0u K+c\ ch3ng 4hng ba( gi 0lng !Ai c'. Ih3ng c*ng 4hng ba( gi chDK !Ai, K !un !un chu.kn @Cng vi vDn t9c ca nh O ng. mFi chu.n @ru t9t @TU ch( ti 4hi ta @jt ra c1u hti, nh" chng thanh nin XinOtPin <5 tuZi @G !K\ îru gi O] R'. ra n/u ch3ng ta @uZi thP( KCt chfK tia O ng vi vDn t9c nh O ng L- !] tr8c gi c, bst rv tl nhBng @Snh !uDt chu.kn @Cng ca aPot(n, K ch b'( ta rbng ch3ng ta O] @uZi 4SU c c OLng nh O ng v 0( @L O] th2. ch3ng ! 0lng, tc ! nh O ng 4hi @L O] @ng .n. ah"ng thP( !- thu./t ca maRoP!! v nhBng [uan O t @ ng tin cD. 4h c, thi 4hng thk cL chu.n nh O ng ! 0lng @"#c\ 4hng ai cL thk giB KCt nh3K nh O ng tr(ng bn ta. ca Kinh. , v2n @r @"#c n'. Oinh tl @L. ma. tha., XinOtPin !Ai 4hng hr bi/t rbng @G cL nhiru nh vDt !- hng @u
th/ gii @G tlng vDt !Cn vi v2n @r @L, nh"ng @G th2t bAi v hF chh c_n nghirn ng`K vr c i nghSch !- ca maRoP!! ~ aPot(n tr(ng nhBng Ou. t" thK 4Jn ca hF. Nrong ch!ng ny ch:ng ta s| /@3& th+ng ûa thuy(t t!ng i hvK cIa 3gnh& Dinst@in . gii ûy(t cu9c /ung 9t P nh th( no v >hi #3 nh vTy& +ng . #3 thay bi v[nh vifn ûan ni3 cIa ch:ng ta v) >h+ng gian v thi gian ra saoM IL !] ng"i ta O] ngAc nhin rbng K9i [uan t1K cE b'n ca thu./t t"Eng @9i hTU ! hiku KCt c ch chJnh R c th/ gii O] nh" th/ n( 0"i c(n Kst ca nhBng c nh1n, th"ng gFi ! nhBng png1i J"an stq, chu.kn @Cng @9i vi nhau. Nh(At tin, @iru @L t")ng nh" chh ! KCt bi tDU !u.n trJ Lc 4hng K2. [uan trFng. ah"ng th8c t/ h(n t(n ng"#c !Ai\ vi hinh 'nh th"ng tr8c vr ng1i J"an st @uZi thP( chfK O ng, tr(ng ta. XinOtPin @G cL nhBng h [u' O1u Osc, th1u tLK KCt c ch @. @ c' nhBng tinh hu9ng tu nhAt nh2t @"#c nhin nh" th/ n( 0"i c(n Kst ca nhBng ng1i J"an st chu.kn @Cng @9i vi nhau. Nr1c gic v nh*ng sai #l3 cIa nP
Kinh nghiK hbng ng. @G ch( UhYU ch3ng ta c'K nhDn @"#c KCt O9 4h c bit gsn !irn vi hai ng1i J"an st chu.kn @Cng @9i vi nhau. Iheng hAn, thP( [uan @ikK ca ng"i ! i RP ch3ng !Ai ! @ng .n @9i vi ng"i v`. RP @i nh @ang @ng ) bn @"ng. I*ng t"Eng t8, b'ng @Hng hH trn RP ! @ng .n @9i vi ng"i ! i RP dthDt Ka. Ksn tha.g, nh"ng gi9ng nh" c c bC UhDn 4h c ca chi/c RP, nL !Ai ! chu.kn @Cng @9i vi ng"i v`. RP @i nh. ^L ! nhBng tJnh ch2t [u OE @eng v tr8c [uan vr th/ gii Rung [uanh ch3ng ta ti Kc ch3ng ta cheng buHn ch3 - ti nBa. Nu. nhin, thu./t t"Eng @9i hTU !Ai ch( th2. rbng nhBng 4h c bit @L tr(ng O8 [uan O t ca hai c nh1n nLi ) trn ! tinh t/ v O1u Osc hEn nhiru. îru !A !fng ! nL tin @( n rbng hai ng1i J"an st chu.kn @Cng @9i vi nhau !Ai c'K nhDn vr 4h('ng c ch v thi gian KCt c ch 4h c nhau. îru n. cL ngh?a !, hai chi/c @Hng hH . ht nhau K hai ng1i J"an st @L Kang thP( O] Uh t ra nhBng ti/ng tJch tsc vi nhSU @C 4h c nhau, 0( @L 4h('ng thi gian giBa hai O8 4in @G chFn O] @"#c chh b)i hai @Hng hH @L KCt c ch 4h c nhau. Nhu./t t"Eng @9i hTU h(n t(n 4hng @jt v2n @r nghi ng vr @C chJnh R c ca c c @Hng hH, K th8c t/ nL @G thi/t !DU @"#c rbng @L chJnh ! KCt tJnh ch2t ca thi gian. N"Eng t8, hai ng1i J"an st ca ch3ng ta c_n Kang thP( hai chi/c th"c 01. . ht nhau, v hF @G @( @"#c hai chiru 0i 4h c nhau ca cfng KCt vDt. ,2n @r 4hng Uh'i ! 0( O8 4hng chJnh R c ca c c 0+ng c+ @( ha. nhBng Oai O9 0( c ch O$ 0+ng c c 0+ng c+ @L. ahBng 0+ng c+ @( chJnh R c nh2t th/ gii @ru 4heng @Snh rbng 4hng gian v thi gian - @"#c @( nh" 4h('ng c ch v @C 4Y( 0i ~ 4hng @"#c c'K nhDn nh" nhau b)i KFi ng1i J"an st. NhP( c ch chJnh R c 0( XinOtPin vAch ra, thuy(t t!ng i hvK . gii ûy(t $c s1 /ung 9t gi*a tr1c gic cIa ch:ng ta v) chuyjn 9ng v nh*ng tHnh chJt cIa nh sng& nhng ci gi Khi tr cho s1 gii ûy(t P #O nh*ng ngi quan st chuyjn 9ng i v i nhau s| >h+ng nhJt trH v i nhau v) nh*ng ûan st cIa h" v) c >h+ng gian #wn thi gianM ^G gn KCt th/ 4: 4k tl 4hi XinOtPin cng b9 vi th/ gii Uh t Kinh g1. ch2n @Cng ca Kinh, th/ nh"ng @a O9 ch3ng ta v`n [uPn 0fng 4h i niK 4hng gian v thi gian tu.t @9i. Nhu./t t"Eng @9i hTU 4hng cL tr(ng K u thSt ch3ng ta, 0( @L ta 4hng c'K nhDn @"#c nL. ahBng h [u' ca nL 4hng nbK tr(ng Uhn trung t1K ca tr8c gi c ch3ng ta. agu.n 0( ca @iru @L c*ng
4h @En gi'n\ nhBng hiu ng ca thu./t t"Eng @9i hTU Uh+ thuCc v( vDn t9c K ta chu.kn @Cng v @9i vi c c vDn t9c nh" ca RP t, K . ba., h(jc nga. c' ca tu c(n th(i @i nBa thi nhBng hiu ng @L c*ng r2t bY nht. 78 4h c bit tr(ng c'K nhDn vr 4hng gian v thi gian ca KCt ng"i ngHi tr(ng RP hEi h(jc trn K . ba. v ng"i @ng trn Kjt @2t v`n cL, nh"ng ch3ng [u nht nn 4hng nhDn th2. @"#c. Nu. nhin, n/u nh" cL KCt ng"i 0u hnh trn c(n t. v* tr+ t"Eng !ai vi vDn t9c gn vi vDn t9c nh O ng thi nhBng hiu ng ca tJnh t"Eng @9i O] tr) nn r2t r rt. N2t nhin, hin na. @iru @L v`n nbK tr(ng th/ gii ca 4h(a hFc vivn t")ng, nh"ng nh" ch3ng ta O] th2. tr(ng c c K+c Oau, nhiru thJ nghiK thng Kinh @G ch( UhYU ch3ng ta [uan O t @"#c, thDK chJ @( @Ac @"#c c' nhBng tJnh ch2t t"Eng @9i ca 4hng gian v thi gian K !- thu./t ca XinOtPin @G tin @( n. ^k cL KCt - niK vr c c thang cL !in [uan, ta hG. [ua. tr) !Ai nhBng nVK 1%=W, 4hi c c !(Ai RP hEi !n v chA. nhanh ra @i. 7!iK Kua KCt chi/c NranO }K. }nh ta @"a ng"i PK tn ! iK @/n @"ng @ua RP @k ti/n hnh th$ vDn t9c. 7!iK ch( RP !a( vi t9c @C <WW 4K KCt gi trn KCt @"ng @ua 0i 15WWK, tr(ng 4hi iK @ng bn !r @"ng @( thi gian. Nr(ng 4hi ch @#i 4heng @Snh ca iK, 7!iK c*ng 0fng KCt @Hng hH b2K gi1. @k @( thi gian chi/c RP ca anh ta chA. h/t @(An @"ng @ua. Nr"c cng trinh ca XinOtPin, cheng cL ai !Ai @i @jt c1u hti rbng n/u c' hai @Hng hH ca 7!iK v iK @ru h(At @Cng t9t thi ch3ng cL @( @"#c cfng KCt 4h('ng thi gian ha. 4hng ah"ng thP( thu./t "tEng @9i hTU, tr(ng 4hi iK @( @"#c 4h('ng thi gian @L ! {W gi1., thi @Hng hH ca 7!iK @( @"#c ! <%,%%%%%%%%%%5< gi1. ~ tc ! nht hEn KCt !"#ng c8c bY. N2t nhin, O8 4h c bit n. ! nht ti Kc ta 4hng thk @( @"#c bbng @Hng hH b2K gi1. h(jc thDK chJ bbng c' c c @Hng hH ngu.n t$ chJnh R c nh2t. ,i vD. 4hng cL gi !A ! tAi Oa( nhBng 4inh nghiK hbng ng. 4hng hY !C ch( ch3ng ta bi/t O8 tri [ua ca thi gian Uh+ thuCc v( trAng th i chu.kn @Cng ca ch3ng ta. I*ng cL KCt O8 b2t @Hng t"Eng t8 vr c c UhYU @( chiru 0i. Iheng hAn, tr(ng KCt !n chA. th$ 4h c, iK 0fng KCt KT( 4h thng Kinh @k @( chiru 0i chi/c RP Ki ca 7!iK. IDu ta b2K ch( @Hng hH chA. nga. 4hi @u tr"c ca chi/c RP @i ngang [ua chc Kinh @ng rHi b2K ch( nL 0lng !Ai nga. 4hi @ui chi/c RP @i ngang [ua. ,i iK bi/t 7!iK ch( RP chA. vi t9c @C <WW4K KCt gi, nn cDu ta tJnh nga. ra chiru 0i chi/c RP bbng c ch nh1n vDn t9c @L vi 4h('ng thi gian chh b)i chi/c @Hng hH b2K gi1.. LAi KCt !n nBa, tr"c XinOtPin, cheng cL ai !Ai @jt c1u hti !iu chiru 0i K iK @( @"#c KCt c ch gi n ti/U nh" trn cL trfng vi chiru 0i K 7!iK @( @"#c 4hi chi/c RP c_n nbK ) Uh_ng tr"ng b. ca c$a hng ha. 4hng. Nr i !Ai, thu./t t"Eng @9i hTU ch( ta bi/t rbng n/u iK v 7!iK @G ti/n hnh @( nh" trn KCt c ch chJnh R c v gi' th$ 7!iK @( @"#c chiru 0i chi/c RP chJnh R c bbng zK, thi 4/t [u' UhYU @( ca iK O] ! {,%%%%%%%%%%%%{1z KYt, ngh?a ! hEi nht hEn ch3t RJu. I*ng nh" vi UhYU @( thi gian, @1. ! O8 Oai 4h c r2t bY, bY ti Kc nhBng 0+ng c+ @( thng th"ng 4hng @ @C chJnh R c @k Uh t hin @"#c. mjc 0f O8 4h c bit ! c8c 4M nht, nh"ng ch3ng @G ch( ta th2. KCt O8 Oai !K r2t cE b'n ca [uan niK thng th"ng ch( rbng 4hng gian v thi gian ! tu.t @9i v 4hng thk tha. @Zi. Khi vDn t9c t"Eng @9i ca hai ng1i J"an st, nh" iK v 7!iK cheng hAn, !n hEn, thi Oai !K @L O] @"#c thk hin cng r rng hEn. , 4hi vDn t9c t"Eng @9i ca hF gn vi vDn t9c nh O ng, thi nhBng 4h c bit @L O] tr) nn nhDn bi/t @"#c. L- thu./t maRoP!! v nhiru th8c nghiK @G R c !DU @"#c rbng vDn t9c nh O ng tr(ng ch1n 4hng ~ vDn t9c !n nh2t 4h' 0? K 4hng gi cL thk v"#t [ua ~ cL gi trS ! ba trVK ngn 4i!KYt tr(ng KCt gi1., tc hEn KCt t: 4i!KYt tr(ng KCt
gi ,i vDn t9c @L ng"i ta cL thk chA. v_ng [uanh Nr i ^2t hEn = v_ng tr(ng 1 gi1.. a/u gi' th$ 7!iK ch( RP chA. 4hng Uh'i vi vDn t9c <WW4Kh K ! %WW triu 4Kh dtc 4h('ng 6{ vDn t9c ca nh O ngg, thi nhBng tJnh t( n thP( thu./t t"Eng @9i O] ch( 4/t [u' ! chiru 0i chi/c RP K iK @( @"#c chh 0i hEn <K ch3t Jt, ngh?a ! 4h c r2t Ra vi 4/t [u' @( ca 7!iK dc*ng ! 4h c Ra vi chiru 0i ghi tr(ng !- !Sch ca RPg. N"Eng t8, thi gian chA. RP trn @"ng @ua thP( UhYU @( ca LiK 0i hEn gn hai !n O( vi UhYU @( ca 7!iK. ,i nhBng vDn t9c !n nh" th/ nbK ng(i 4h' nVng @At @"#c ca c c Uh"Eng tin thng th"ng, nn c c hiu ng pgiGn n) thi gianq v pc( L(rPnytq 4hng gian dthuDt ngB chu.n Kn ca c c nh vDt !- 0fng @k gFi c c hin t"#ng K t' ) trng ! c8c 4M nht bY tr(ng @i O9ng th"ng nhDt ca ch3ng ta. a/u ch3ng ta cL 0SU @"#c O9ng tr(ng KCt th/ gii K c c vDt th"ng chu.kn @Cng gn vi vDn t9c nh O ng, thi nhBng tJnh ch2t nLi trn ca 4hng gian v thi gian O] tr) nn tr8c [uan, dvi ch3ng ta c'K nhDn @"#c ch3ng hng ng.g v @9i vi ch3ng ta, ch3ng c*ng O] hikn nhin nh" chu.kn @Cng biku 4i/n ca nhBng hng c1. bn @"ng K ta @G nLi ti ) @u ch"Eng. ah"ng vi ch3ng ta 4hng O9ng tr(ng KCt th/ gii nh" th/, nn nhBng @jc tJnh @L Ki tr) nn Ra !A nh" vD.. , nh" ch3ng ta O] th2., @k hiku v ch2U nhDn ch3ng, ch3ng ta Uh'i vt bt h(n t(n [uan niK ca ch3ng ta vr th/ gii.
gg"#%n ! t12ng 5i &a tr%n mt s kiCn 2n gi,n > ;t kd khi no n7i t*i v?n t5c Vk c, *n v h1*ng ca n7W th nht thi$t ta ph,i ch/ r{ ai hoHc ci g m phjp o 7( ?guyLn #' t!ng i
arn t'ng ca thu./t t"Eng @9i hTU gHK hai c2u tr3c r2t @En gi'n nh"ng !Ai r2t cVn b'n. Ih3ng ta @G bi/t rbng, KCt tr(ng hai c2u tr3c cL !in [uan ti nhBng tJnh ch2t ca nh O ng v @iru n. O] @"#c RPK RYt KCt c ch @. @ hEn ) K+c ti/U Oau. I2u tr3c th hai cL b'n ch2t trlu t"#ng hEn. aL 4hng !in [uan ti KCt @Snh !uDt vDt !- c+ thk, K @"#c U 0+ng ch( KFi @Snh !uDt vDt !-. ^L ! ngu.n !- t"Eng @9i. ?guyLn #' ny 01a trLn 39t s1 >in !n gin #O bJt >u >hi no nPi t i vTn tc Y>j c 9 # n v h ng cIa nP\ thg nhJt thi(t ta Khi ch] r ai horc ci gg . #3 Kh-K o PM Na O] 0v 0ng hiku @"#c - ngh?a v tK [uan trFng ca @iru nLi trn bbng c ch RPK RYt tinh hu9ng Oau\ Na hG. hinh 0ung KCt anh chng wP(rgP n( @L, Kjc bC [un ( 0u hnh v* tr+ cL gsn KCt chi/c @n chU Uh t nh O ng @t, @ang tri nZi tr(ng Kn @K 0. @jc ca 4h('ng 4hng v* tr+, c ch Ra h/t th'. c c hnh tinh, c c ngi Oa( v c c thin h. NhP( [uan @ikK ca wP(rgP thi anh ta ! h(n t(n @ng .n tr(ng bLng @K KSn Kng v t?nh !jng ca ,* tr+. Hi w(PrgP ch#t nhDn th2. tl Ra cL KCt @9K O ng Ranh @ang ti/n !Ai gn. Iu9i cfng, 4hi nL ti gn hEn, w(PrgP Ki nhDn ra rbng chi/c @n @"#c gsn v( bC [un ( 0u hnh v* tr+ ca KCt nh 0u hnh 4h c ~ wraciP - @ang chDK chAU tri ti. Khi @i [ua bn cAnh, c g i v wP(rgP v`. ta. ch( nhau, rHi c g i !Ai tri ti/U ra Ra. I1u chu.n n. h(n t(n cL thk @"#c 4k !Ai ht nh" th/ thP( [uan @ikK ca wraciP. agh?a ! ban @u wraciP c*ng h(n t(n @En @Cc tr(ng bLng @K ba( !a v t?nh !jng ca 4h('ng 4hng ,* tr+. Hi b2t ch#t wraciP c*ng th2. tl Ra cL @9K O ng @t nh2U nh . @ang ti/n !Ai gn. Iu9i cfng, 4hi @9K @t @/n 4h gn, c Ki nhDn ra @L ! KCt nh 0u hnh 4h c, tc
! wP(rgP, @ang chK chDK tri [ua cAnh Kinh. }nh ta v wraciP v`. ch( nhau rHi anh ta ti/U t+c tri ti/U ra Ra. >ai c1u chu.n @L K t' chh KCt tinh hu9ng 0u. nh2t thP( hai [uan @ikK 4h c nhau nh"ng @ru cL !- nh" nhau. mci ng"i [uan O t @ru c'K th2. Kinh @ng .n v ng"i 4ia chu.kn @Cng. uan @ikK ca Kci ng"i @ru h#U !- v cL thk thng c'K @"#c. ( cL O8 @9i Rng giBa hai nh 0u hnh @L, nn 4hng cL c ch n( @k nLi @"#c rbng ai ! @3ng, ai ! Oai. I' hai [uan @ikK @ru cL KCt Uhn O8 thDt ngang nhau. ,J 0+ trn @G nsK bst @"#c - ngh?a ca ngu.n !- t"Eng @9i\ 4h i niK chu.kn @Cng ! cL tJnh t"Eng @9i. Ih3ng ta cL thk nLi vr chu.kn @Cng ca KCt vDt, nh"ng chh ! @9i vi ha. O( vi KCt vDt 4h c. ,i vD. nLi rbng\ pwP(rgP chu.kn @Cng vi vDn t9c 154Khq ! h(n t(n v ngh?a, vi ch3ng ta 4hng chh r anh ta chu.kn @Cng O( vi c i gi. ah"ng nLi rbng\ pwP(rgP chu.kn @Cng ngang [ua wraciP vi vDn t9c 154Khq !Ai ! cL ngh?a vi ch3ng ta @G chh ra wraciP nh" KCt vDt K9c. ah" vJ 0+ trn ca ch3ng ta ch( th2., c1u nLi th hai ) trn h(n t(n t"Eng @"Eng vi c1u nLi rbng\ pwraciP chu.kn @Cng ngang [ua w(PrgP vi vDn t9c 154Kh dthP( Uh"Eng ng"#c !Aigq. aLi KCt c ch 4h c, 4hng cL chu.kn @Cng tu.t @9i. Ihu.kn @Cng ! t"Eng @9i. /u t9 thPn ch9t ca c1u chu.n trn ! ) chc\ c' wP(rgP !`n wraciP @ru 4hng bS @., ha. bS 4Y( ha. chSu KCt t c 0+ng n( @L !K nhivu @Cng trAng th i chu.kn @Cng theng @ru K @rK ca hF. ,i vD. chJnh R c hEn, ta Uh'i nLi rbng chu.kn @Cng 4hng chSu t c 0+ng ca KCt !8c n( chh cL ngh?a 4hi O( O nh vi c c vDt 4h c. 78 chJnh R c n. r2t [uan trFng, b)i !] n/u cL c c !8c thaK gia v(, thi ch3ng O] !K tha. @Zi vDn t9c dc' vr @C !n !`n vr h"ngg ca hai nh [uan O t v nhBng tha. @Zi @L cL thk nhDn th2. @"#c. Iheng hAn, n/u nh" wP(rgP cL @P( KCt @Cng cE Uh'n !8c nht ) Oau !"ng, thi anh ta chsc O] c'K th2. Kinh @ang chu.kn @Cng. ah"ng c'K gi c @L chh ! b'n nVng. a/u @Cng cE bst @u th8c O8 @. vr UhJa Oau, thi w(PrgP O] bi/t ! Kinh @ang chu.kn @Cng ch( 0f anh ta cL nhsK Kst !Ai v 0( @L 4hng thk O( O nh vi c c vDt 4h c. aga. c' 4hi 4hng cL nhBng vDt K9c @k O( O nh, anh ta c*ng 4hng tk tu.n b9 rbng Kinh ! @ng .n ptr(ng 4hi @L t(n bC th/ gii c_n !Ai chu.kn @Cng [ua bn cAnh anh taq. ah" vD., chuyjn 9ng cP vTn tc >h+ng bi # t!ng i nhng i)u ny >h+ng cXn :ng n*a i v i cc chuyjn 9ng cP vTn tc thay bi& tdc # nh*ng chuyjn 9ng cP gia tcM dIh3ng ta O] c_n tr) !Ai Uh t biku n. tr(ng ch"Eng Oau, 4hi nLi vr chu.kn @Cng cL gia t9c v thu./t t"Eng @9i rCngg. ^k 0v hiku, ch3ng ta @G b9 trJ ch( c1u chu.n trn R'. ra tr(ng bLng @K ca 4h('ng 4hng v* tr+, nhbK gAt bt nhBng vDt thk [uPn thuCc nh" @"ng Uh9, nh c$a K ch3ng ta th"ng Kjc nhin RPK ! p@ng .nq dKjc 0f ! 4hng @3ngg. Nu. nhin, chJnh ngu.n !- n. c*ng U 0+ng @"#c ch( c' Kjt @2t trn th/ ca ch3ng ta v th8c t/ ta c*ng th"ng c'K nhDn @"#c. ,J 0+, hG. t")ng t"#ng, Oau 4hi ng KCt gi2c Oa. trn RP !$a, bAn thc 0D. nga. 4hi c(n tu ca bAn @i [ua bn cAnh KCt @"ng ra. 4h c @jt O(ng O(ng. Khi @L tK nhin ca bAn h(n t(n bS chsn b)i KCt @(n tu 4h c, nn 4hng nhin th2. c c vDt 4h c, vi vD. tr(ng 4h('nh 4hsc bAn 4hng bi/t chsc chsn c(n tu ca bAn ha. c(n tu 4ia ha. c' hai @ang chu.kn @Cng. N2t nhin, c(n tu ca bAn cL thk !sc h(jc giDt, h(jc n/u nL @Zi h"ng thP( KCt @"ng v_ng, thi bAn O] c'K th2. ! Kinh @ang chu.kn @Cng. ah"ng n/u c(n tu chA. thDt K, v n/u vDn t9c ca nL giB ngu.n 4hng @Zi thi bAn O] chh th2. chu.kn @Cng t"Eng @9i ca hai c(n tu ch 4hng thk nLi chsc chsn ! c(n tu n( @ang chu.kn @Cng.
&1. gi ch3ng ta ti/n thK KCt b"c nBa. >G. t")ng t"#ng bAn @ang ngHi trn RP !$a vi c c c$a OZ @ru @Lng 4Jn KJt. ( 4hng cL 4h' nVng nhin ra bn ng(i t(a RP ca Kinh v gi' O$ rbng c(n tu chA. thDt K vi vDn t9c tu.t @9i ! @ru, 4hi @L bAn O] 4hng cL c ch n( R c @Snh @"#c trAng th i chu.kn @Cng ca bAn. N(a tu ca bAn nhin h(n t(n nh" nhau, b2t 4k ! nL @ng .n trn @"ng ra. ha. @ang chu.kn @Cng. XinOtPin @G hinh thc hLa - t")ng @L, KCt - t")ng th8c O8 @G @"#c bi/t ti tl thi wa!i!P(, bbng c ch tu.n b9 rbng bAn ha. b2t 4M KCt hnh 4h ch n( 4h c tr(ng KCt t(a RP 4Jn KJt 0f cL th8c hin b2t c thJ nghiK n( c*ng 4hng thk Uh t hin ra @"#c c(n tu @ng .n ha. chu.kn @Cng. îru n. c*ng th1u tLK c' ngu.n !- t"Eng @9i\ vi chu.kn @Cng 4hng cL !8c n( t c 0+ng ! t"Eng @9i, nL chh cL ngh?a 4hi O( O nh vi c c vDt 4h c ha. ng"i [uan O t 4h c c*ng @ang chu.kn @Cng K 4hng cL !8c n( t c 0+ng. ^9i vi bAn 4hng cL c ch n( cL thk R c @Snh @"#c trAng th i chu.kn @Cng ca Kinh K 4hng cL O8 O( O nh tr8c ti/U h(jc gi n ti/U vi c c vDt pbn ng(iq. Ên gi'n ! 4hng cL 4h i niK chu.kn @Cng theng @ru tu.t @9i, chh cL nhBng chu.kn @Cng t"Eng @9i ! cL - ngh?a vDt !-. Nh8c t/, XinOtPin c_n th2. rbng ngu.n !- t"Eng @9i cL KCt tu.n b9 t( !n hEn\ c c @Snh !uDt vDt !- ~ b2t 4k ! @Snh !uDt n( ~ ! h(n t(n nh" nhau @9i vi t2t c' nhBng ng"i [uan O t chu.kn @Cng vi vDn t9c 4hng @Zi. a/u wP(rgP v wraciP ng(i chu.n tri nZi @En @Cc tr(ng ,* tr+ c_n ti/n hnh KCt O9 thJ nghiK gi9ng ht nhau trn trAK 4hng gian c*ng tri nZi nh" hF, thi nhBng 4/t [u' K hF tiK @"#c ! h(n t(n nh" nhau. LAi KCt !n nBa hai ng"i h(n t(n cL !- 4hi tin rbng trAK 4hng gian ca hF ! @ng .n nga. c' 4hi ch3ng chu.kn @Cng @9i vi nhau. a/u nh" t2t c' nhBng thi/t bS thJ nghiK ca hF ! nh" nhau v 4hng cL gi 4h c bit tr(ng b9 trJ thJ nghiK, thi ch3ng ! h(n t(n @9i Rng. ahBng @Snh !uDt vDt !- K Kci ng"i r3t ra tl nhBng thJ nghiK ca hF c*ng O] h(n t(n nh" nhau. I' b'n th1n hF !`n nhBng thJ nghiK ca hF @ru 4hng pc'Kq th2. ~ tc ! 4hng Uh+ thuCc thP( b2t c c ch n( ~ v( chu.kn @Cng cL vDn t9c 4hng @Zi. IhJnh [uan niK @En gi'n n. @G thi/t !DU O8 @9i Rng h(n t(n giBa c c ng"i [uan O t v c*ng chJnh [uan niK n. @"#c hin th1n thnh ngu.n !- t"Eng @9i. aga. 0"i @1., ch3ng ta O] 0fng ngu.n !- n. ch( KCt hiu ng O1u Ra hEn. eTn tc nh sng
(u t th@n cht thd hai cIa thuy(t t!ng i hvK gxn #i)n v i nh sng v nh*ng tHnh chJt chuyjn 9ng cIa nPM Nr i vi Uh t biku ca ch3ng ta nLi rbng\ pwP(rgP chu.kn @Cng vi vDn t9c 154Khq O] ! v ngh?a n/u 4hng chh ra KCt vDt K9c c+ thk n( @k O( O nh, nhBng nc !8c ca nhiru th/ h c c nh vDt !- th8c nghiK tr(ng gn KCt th/ 4: chng tt rbng nh O ng !un chu.kn @Cng vi vDn t9c ba trVK ngn 4i!KYt KCt gi1. dtc 1W6W triu 4i!KYt KCt gig @9i vi b2t 4k vDt K9c O( O nh n(. ^ru n. @_i hti KCt cuCc c ch KAng tr(ng [uan niK ca ch3ng ta vr ,* tr+. Nr"c h/t ch3ng ta hG. tiK hiku - ngh?a ca 4heng @Snh trn bbng c ch @9i !DU nL vi nhBng 4heng @Snh t"Eng t8 U 0+ng ch( c c @9i t"#ng thng th"ng hEn. >G. t")ng t"#ng v( KCt ng. @TU tri, bAn @i chEi tr(ng v"n vi KCt ng"i bAn. Nr(ng 4hi c' hai @ang !"i nh c nYK [ua nYK !Ai [u' bLng vi vDn t9c, cheng hAn <W4Kh, thi KCt cEn ging thinh !inh DU ti 4hi/n ch( hai ng"i Uh'i chA. v( chc tr3 K"a. 7au 4hi K"a tAnh, hai ng"i !Ai ti/U t+c chEi nh"ng bAn nhDn th2. ng"i bAn g i ca Kinh 4hng c_n nh" tr"c nBa. m i tLc c ta bf Rf, @i Kst tr#n trlng @in 0Ai. , 4hi nhin bn ta. c ta, bAn OBng O th2. rbng c ta @ang @Snh nYK ch( bAn... KCt [u' !8a @An, ch 4hng Uh'i ! [u' bLng. >ikn nhin ! bAn cheng c_n t1K trJ @1u K chEi bLng v bAn O] v`n c_n
@ang ba. nh"ng 0( bAn chA., nn t9c @C ca nL 4hng c_n ! <W4Kh, K ! nht hEn. Nh8c t/, 4inh nghiK hng ng. ch( ta bi/t rbng n/u bAn chA., vJ 0+ vDn t9c ! 1<4Kh, thi [u' !8a @An O] ti/n vr UhJa bAn vi vDn t9c 64Kh d<W-1<6g. mCt vJ 0+ 4h c\ 4hi bAn @ang ) tr(ng n3i v R'. ra hin t"#ng !) tu./t DU vr UhJa bAn, thi Uh'n ng t8 nhin ca bAn O] ! [ua. !ui v bt chA., vi @iru @L O] !K ch( vDn t9c ca tu./t @uZi thP( bAn O] gi'K @i v nLi chung @L ! KCt @iru t9t. ah" vD., !Ai KCt !n nBa ta th2. rbng KCt ng"i [uan O t @ng .n O] nhDn th2. vDn t9c !a( @/n gn ca tu./t !) O] !n hEn O( vi c'K nhDn ca ng"i bt chA.. &1. gi ch3ng ta O] O( O nh nhBng [uan O t cE b'n n. vr [u' bLng, [u' !8u @An v tu./t !) vi nhBng [uan O t vr nh O ng. ^k ch( O8 O( O nh @"#c O t hEn, ch3ng ta O] RPK nh O ng nh" KCt chfK c c hAt Uh(t(n d@jc @ikK n. ca nh O ng O] @"#c th'( !uDn @. @ hEn ) Ih"Eng zg. Khi ch3ng ta bDt KCt @n Q!aOh h(jc KCt chfK !aOPr, th8c t/ ! ch3ng ta @G bsn KCt 0_ng c c hAt Uh(t(n vr h"ng K ta @Snh tr"c. ah" ch3ng ta @G !K tr(ng tr"ng h#U [u' !8u @An v tr"ng h#U tu./t !), ta hG. RPK chu.kn @Cng ca c c Uh(t(n O] nh" th/ n( @9i vi KCt ng"i [uan O t chu.kn @Cng. >G. t")ng t"#ng rbng c bAn g i @in rH ca bAn @G tha. [u' !8u @An bbng KCt !aOPr c8c KAnh. a/u c ta bsn chfK !aOPr vr UhJa bAn, v n/u bAn cL KCt thi/t bS @( thJch h#U, bAn O] th2. rbng vDn t9c ca c c Uh(t(n ti/n gn ti bAn vi vDn t9c 1W6W triu 4i!KYt KCt gi dtc {WW.WWW4KOg. ah"ng @iru gi O] R'. ra n/u bAn bt chA., nh" bAn @G !K tr(ng tr"ng h#U Uh'i @9i Kjt vi [u' !8u @An @"#c nYK ti &1. gi bAn O] @( @"#c vDn t9c ca c c Uh(t(n @ang ti/n ti gn bbng ba( nhiu ^k ch( h2U 0`n hEn hG. t")ng t"#ng rbng bAn nh'. !n KCt c(n tu v* tr+ Ru.n thin h chA. tr9n vi KCt vDn t9c 4hiK t9n ! 16W triu 4i!KYt gi dtc 5W.WWW 4KOg. NhP( !- !uDn 08a trn th/ gii [uan tru.rn th9ng ca aPot(n, thi vi gi @1. bAn @ang chA. ra Ra, nn bAn h. vFng rbng O] th2. c c Uh(t(n @uZi thP( bAn vi vDn t9c chDK hEn. I+ thk, bAn ch @#i O] th2. ch3ng ti/n vr UhJa bAn vi vDn t9c d1W6W triu 4i!KYtgig %WW triu 4Kh. ahBng bbng chng th8c nghiK ng. cng nhiru bst @u tl nhBng nVK 166W cfng vi nhBng Uh1n tJch O1u Osc ca !- thu./t @in tl maRoP!! vr nh O ng 0n 0n @G thu./t Uh+c @"#c cCng @Hng 4h(a hFc rbng 4/t [u' tJnh t( n ) trn 4hng Uh'i ! @iru K bAn O] th2.. aga. c' 4hi bAn bt chA. ra Ra @i nBa, thi bAn c*ng v`n c @( @"#c vDn t9c ca c c Uh(t(n @ang ti/n ti gn bbng {WW.WWW4KO, 4hng bt KCt !i. mjc 0f th(At @u @iru @L RPK ra cL vu h(n t(n v !-, 4hng hr gi9ng vi nhBng gi @G R'. ra tr(ng tr"ng h#U [u' !8u @An ha. tr"ng h#U tu./t !), nh"ng O8 th8c vDn t9c ca c c Uh(t(n ti/n ti gn !un !un bbng {WW.WWW4KO. , @iru n. c*ng @3ng n/u bAn ti/n ti gn c c Uh(t(n @ang @i ti ha. @uZi thP( ch3ng, ngh?a ! vDn t9c ca ch3ng v`n h(n t(n 4hng tha. @Zi\ ch3ng v`n chu.kn @Cng vi vDn t9c {WW.WWW4KO. &2t 4k chu.kn @Cng t"Eng @9i giBa nguHn Uh(t(n v ng"i [uan O t ! nh" th/ n(, vDn t9c ca nh O ng !un !un cL gi trS nh" nhau 1. ahBng hAn ch/ vr Kjt cng ngh 4hi/n ch( nhBng thJ nghiK vi nh O ng @"#c K t' ) trn ! 4hng thk th8c hin @"#c. ah"ng tHn tAi nhBng Uh"Eng tin 4h c. Iheng hAn, v( nVK 1%1{, nh vDt !- ng"i > Lan |i!!PK 0P 7itPr @G g#i - rbng nhBng h Oa( @i chu.kn @Cng nhanh dtc ! h gHK hai ngi Oa( [ua. [uanh nhaug cL thk @"#c 0fng @k @( t c 0+ng ca nguHn chu.kn @Cng @/n vDn t9c ca nh O ng. ahiru thJ nghiK 4h c nhau thuCc !(Ai n. @"#c th8c hin tr(ng Ou9t hEn t K ch+c nVK [ua @ru R c nhDn rbng vDn t9c ca nh O ng nhDn @"#c tl nhBng ngi Oa( c9 @Snh ha. chu.kn @Cng vi vDn t9c 4hng @Zi dtc chu.kn @Cng theng @rug ! nh" nhau v @ru bbng {WW.WWW4KO. wi trS n. @"#c @( vi @C chJnh R c ca( v 4hng nglng tVng !n nh nhBng 0+ng c+ @( ng. cng tinh R'( hEn. >En nBa, c' KCt 4h( tng nhBng thJ nghiK chi ti/t
4h c @"#c th8c hin tr(ng gn KCt th/ 4: [ua ~ nhBng th8c nghiK @( tr8c ti/U vDn t9c nh O ng tr(ng nhBng @iru 4in 4h c nhau c*ng nh" O8 4ikK chng nhiru h [u' Ou. ra tl @jc tJnh @L ca nh O ng ~ t2t c' @ru 4heng @Snh tJnh 4hng @Zi ca vDn t9c nh O ng. a/u nh" bAn th2. tJnh ch2t @L ca nh O ng ! 4hL nu9t, thi bAn h(n t(n 4hng @En @Cc. ,( @u th/ 4: ;;, c c nh vDt !- @G tiK @ KFi Uh"Eng c ch @k ch9i bt nL. ah"ng hF @G 4hng thk !K @"#c. Nr i !Ai, XinOtPin @G chFn c ch ch2U nhDn O8 4hng @Zi ca vDn t9c nh O ng, vi @1. chJnh ! c1u tr' !i ch( O8 Rung @Ct @G tlng 4hi/n ch( ng trVn tr) tl tuZi thi/u nin\ b2t ch2t bAn c9 Oc @uZi thP( chfK nh O ng nh" th/ n( @i nBa thi nL v`n c chA. ra Ra bAn vi vDn t9c nh O ng. &An 4hng ba( gi cL thk !K ch( vDn t9c biku 4i/n ca nh O ng nht hEn {WW.WWW4KO KCt !i n( ch @lng nLi ti chu.n !K ch( nL 0lng !Ai. ,D. ! v2n @r @G @"#c 4hYU !Ai. ah"ng thsng !#i @L 4hng Uh'i ! nht. XinOtPin @G nhDn th2. rbng O8 4hng @Zi ca vDn t9c nh O ng @G 0`n @/n O8 O+U @Z ca vDt !- aPot(n.
hOY g7i mt cch chEnh Rc h2n- v?n t5c ca nh sng trong ch'n kh.ng m*i s||(|||km}s( Qhi nh sng tr"#n J"a mt m.i tr1ng cht- nh1 kh.ng khE hoHc th"~ tinh- chfng h<n- v?n t5c ca n7 gi,m na n nh1 mt h=n r2i tN vch ni R"5ng ;in- khi i vo n1*c sc ch"#n ng ch?m <i( X ch?m <i ca nh sng so v*i trong ch'n kh.ng kh.ng c7 ,nh h10ng g 5i v*i s th,o "?n ca chng ta v tEnh t12ng 5i c,- v v?# chng t.i kh.ng c?p t*i(
TAnh nghZa thi gian mt cch trN" t13ng viCc kh.ng &i &ng( gh@ng ! Anh m i" 7 th1ng rai c"5i cBng <i ph,i &Bng chEnh tN \thi gian^ hoHc nh@ng "5n jo ng.n ng@ ,ng trnh tN 7( ) v?#- chng ta sc kh.ng i theo con 1ng 7- m chPn mt J"an im thc &9ng h2n v Anh nghZa thi gian ci 13c o ;0i cc ang ha( Chn #' v nh*ng h û
,Dn t9c ! th"c @( @C nhanh chDK chu.kn @Cng ca KCt vDt tr(ng KCt 4h('ng thi gian @G ch(. a/u bAn ch( RP chA. vi vDn t9c 1WW 4Kh thi @iru @L cL ngh?a ! bAn O] @i @"#c [uGng @"ng 1WW 4K n/u bAn 0u. tri @"#c trAng th i chu.kn @Cng @L tr(ng KCt gi. ,i @Snh ngh?a nh" trn RPK ra vDn t9c ! KCt 4h i niK [u " binh th"ng, @iru n. 4hi/n bAn cL thk ngAc nhin ! tAi Oa( ch3ng ta !Ai Uh'i [u bDn t1K vr vDn t9c ca [u' !8u @An, ca tu./t rEi v ca c c Uh(t(n @/n nh" vD.. Nu. nhin, bAn cn !"u - rbng >hong cch Yhay û.ng ng\ # 39t >hi ni3 v) >h+ng gian v rc bit nP # th c o >hong >h+ng gian gi*a hai ij3M Cng #;i Khi #u ' r_ng >hong thi gian # 39t >hi ni3 v) thi gian 7 nP cho bi(t cP bao nhiLu thi gian ng2n cch gi*a hai s1 >inM ( @L, vDn t9c !in [uan KCt c ch KDt thi/t vi nhBng [uan niK ca ch3ng ta vr 4hng gian v thi gian. Khi ch3ng ta 0ivn gi'i vDn t9c thP( c ch vla nu ) trn, ch3ng ta th2. rbng b2t c KCt O8 4in th8c nghiK n( th ch thc [uan niK thng th"ng ca ch3ng ta vr vDn t9c, vJ 0+ nh" O8 4hng @Zi ca vDn t9c nh O ng cheng hAn, thi nL c*ng cL 4h' nVng th ch thc nhBng [uan niK thng th"ng ca ch3ng ta vr 4hng gian v thi gian. IhJnh vi !- 0( @L, K O8 th8c !A !fng vr vDn t9c nh O ng r2t @ ng @k ch3ng ta Uh'i RPK RYt KCt c ch 4n !"xng. ^L ! @iru K XinOtPin @G !K v @G @"a ng ti nhBng 4/t !uDn @. 4inh ngAc. nh hng cIa chuyjn 9ng (n thi gian Yq\
fng tJnh 4hng @Zi ca vDn t9c nh O ng ta 0v 0ng chng Kinh @"#c rbng [uan niK thng th"ng ca ch3ng ta vr thi gian ! h(n t(n Oai !K. Na hG. hinh 0ung !Gnh t+ ca hai n"c @ang cL chi/n tranh, ngHi ) hai @u @9i 0in nhau bn bn @K Uh n, vla Ki th(' thuDn R(ng hiU "c nglng bsn, nh"ng 4hng ai Ku9n @jt b3t 4- tr"c c'. L3c n. NZng th" 4- Lin hiU [u9c @G n'. ra KCt gi'i Uh U tu.t vi. ng @r nghS @jt KCt bLng @n @"#c bDt, nh O ng tl bLng @n O] @Hng thi ti chc ngHi ca hai vS tZng th9ng, vi hF ngHi c ch bLng @n nhBng 4h('ng bbng nhau. , Kci vS tZng th9ng O] 4- v( KCt b'n hiU "c 4hi nhin th2. @n O ng. K/ h(Ach n. @G @"#c th8c hin v b'n hiU "c @G @"#c 4- 4/t vi O8 hi !_ng ca c' hai bn. >k h' vi thnh cng @L, ng NZng th" 4- !Ai 0fng chJnh bin Uh U @L vi hai [u9c gia 4h c @ang gia( chi/n 4h c c*ng vla Ki @At @"#c th(' thuDn h( binh. Ihh cL @iru 4h c ! hai vS !Gnh @A( thaK gia tr(ng cuCc @K Uh n n. !Ai ngHi @9i 0in nhau ) hai @u bn @jt tr(ng KCt t(a RP !$a chu.kn @Cng vi vDn t9c 4hng @Zi. NhDt 4hY( b9 trJ ! tZng th9ng n"c Nirn >nh !Ai ngHi ) UhJa @u bn nhin vr UhJa @u tu. ,9n aK hiku ngu.n !- nLi rbng c c @Snh !uDt vDt !- ! h(n t(n nh" nhau b2t 4k trAng th i chu.kn @Cng Kivn Oa( chu.kn @Cng n. ! @ru, ng NZng th" 4@G 4hng bDn t1K ti vS trJ ngHi 4h c nhau ca hai vS !Gnh @A( v ch( ti/n hnh !v 4- 4/t @"#c 4h)i Uh t b)i KCt bLng @n nh" @G !K tr(ng tr"ng h#U tr"c. I' hai tZng th9ng @G 4- hiU "c v cfng vi @(n c9 v2n ca c' hai bn Vn Klng vr O8 ch2K 0t thf @Sch giBa hai n"c. ^3ng !3c @L cL tin trn O1n ga @G R'. ra cuCc u @' ca 01n hai n"c @/n [uan O t !v 4- 4/t. N2t c' nhBng ng"i thaK gia cuCc @K Uh n trn tu @ru v cfng bng h(ng 4hi nghP nLi rbng ngu.n 0( ca O8 thf @Sch Ki nZ ra ! b)i 01n n"c Nirn >nh nLi rbng hF @G bS !la bSU vi tZng th9ng ca hF @G @jt b3t 4- tr"c @c vua n"c >Du >nh. ,i KFi ng"i trn tu ca c' hai bn @ru nh2t trJ ! hiU "c @G @"#c 4- @Hng thi, th/ thi tAi Oa( nhBng ng"i @ng [uan O t bn ng(i trn O1n ga !Ai cL thk ngh? 4h c Ih3ng ta RPK RYt 4n !"xng hEn [uan @ikK ca ng1i J"an st trn O1n ga. &an @u, bLng @n trn tu ch"a bDt v Oau @L ) KCt thi @ikK @jc bit nL @"#c bDt O ng v UhLng chfK O ng vr UhJa c' hai vS tZng th9ng. NhP( [uan @ikK ca ng"i @ng trn O1n ga, thi tZng th9ng ca n"c Nirn >nh ti/n vr UhJa chfK O ng tr(ng 4hi @L @c vua n"c >Du >nh !fi ra chfK O ng ti. ah" vD., thP( ng1i J"an st trn O1n ga thi @iru n. cL ngh?a !, chfK O ng ti @"#c tZng th9ng chh Uh'i @i [uGng @"ng ngsn hEn, 0( tZng th9ng ti/n vr UhJa nL, O( vi [uGng @"ng @/n @"#c ti @c vua vi @c vua !fi ra Ra nL. îru n. 4hng @' @Cng gi @/n vDn t9c nh O ng vi nh" ch3ng ta @G nLi b2t ch2U trAng th i chu.kn @Cng ca nguHn O ng v ng1i J"an st, vDn t9c ca nh O ng @ru nh" nhau. Nha. vi th/ ch3ng ta chh K t' 4h('ng c ch K nh O ng Uh'i @i ch( ti 4hi @/n @"#c tZng th9ng v @c vua thP( [uan @ikK ca ng1i J"an st trn O1n ga. ,i 4h('ng c ch n. @9i vi tZng th9ng ! nht hEn O( vi @c vua v vi vDn t9c nh O ng h"ng ti Kci ng"i ! nh" nhau, nn nh O ng O] ti tZng th9ng ca n"c Nirn >nh OK hEn. , @iru n. gi'i thJch tAi Oa( 01n n"c n. tu.n b9 rbng hF @G bS !la. Khi @i Iaa Uh t @i !- !] ca nhBng ng"i chng 4i/n, ng NZng th" 4-, tZng th9ng v @c vua hai n"c cfng vi c c c9 v2n ca hF 4hng thk tin v( tai Kinh nBa. N2t c' hF @ru nh2t trJ rbng bLng @n @G @"#c !sU chjt ) chJnh giBa tZng th9ng v @c vua 0( @L 0t 4h( t ! nh O ng tl bLng @n Uh t ra O] Uh'i @i cfng KCt [uGng @"ng @/n @c vua v tZng th9ng. ,i vDn t9c ca nh O ng @i Oang Uh'i Oang tr i @ru nh" nhau, nn hF tin rbng nh O ng @L O] @/n hai vS !Gnh @A( KCt c ch @Hng thi. ahBng [uan O t ca Kci nhLK v !i gi'i thJch bin hC ca hF @ru 4hng
ch v( @1u @"#c. , c1u tr' !i ! c' hai @ru cL !- c'. wi9ng nh" hai nh 0u hnh w(PrgP v wraciP, [uan @ikK ca Kci ng"i @ru cL KCt Uhn ch1n !- nh" nhau. 78 !st !Y( 0u. nh2t ) @1. !\ pch1n !-q t"Eng ng ca hai bn 0"ng nh" !Ai K1u thu`n nhau. ,r Kjt chJnh trS, 4/t c+c ca cuCc tranh cGi n. ! r2t [uan trFng\ Liu tZng th9ng v @c vua cL 4- hiU "c KCt c ch @Hng thi ha. 4hng ahBng [uan O t v Ou. !uDn nu ) trn 4hng 4hti 0`n ch3ng ta ti 4/t !uDn rbng thP( nhBng ng"i ) trn tu thi hF @G 4- @Hng thi c_n thP( nhBng ng"i ) O1n ga thi 4hng Uh'i nh" vD.. aLi KCt c ch 4h c, nh*ng s1 >in cP thj kng thi i v i ngi quan st ny s| >h+ng kng thi i v i ngi quan st >hc& n(u nh hai ngi # chuyjn 9ng i v i nhauM ^1. ! KCt 4/t !uDn g1. O$ng O9t. ^L ! KCt tr(ng O9 nhBng Uh t Kinh O1u Osc nh2t vr b'n ch2t ca th8c tAi. Nu. nhin, n/u nh" r2t !1u Oau 4hi bAn g2U cu9n O ch n. !Ai K bAn cheng c_n nh @"#c ch3t gi trinh b. tr(ng ch"Eng n. trl O8 ngC nhDn vr tJnh @Hng thi !in [ua ti vJ 0+ ) trn thi ngh?a ! bAn @G nsK @"#c c i cVn b'n nh2t tr(ng Uh t Kinh ca XinOtPin rHi. I1u chu.n ca ch3ng ta chng tt rbng 4hng cn ti cng c+ t( n hFc h(jc nhBng Ou. !uDn !gJc Uhc tAU, @jc @ikK h(n t(n b2t ng nLi trn ca thi gian v`n cL thk Ou. ra tr8c ti/U tl tJnh 4hng @Zi ca vDn t9c nh O ng. In !"u - rbng, n/u vDn t9c nh O ng 4hng Uh'i ! 4hng @Zi K R$ O8 thP( @3ng tr8c gi c ca ch3ng ta 08a trn nhBng [u' bLng h(jc 4h9i tu./t chu.kn @Cng chDK chAU, thi nhBng ng1i J"an st trn O1n ga O] nh2t trJ nga. vi nhBng ng1i J"an st trn c(n tu. ah"ng ng"i trn O1n ga c*ng v`n tu.n b9 rbng [uGng @"ng K c c Uh(t(n Uh'i @i ti tZng th9ng 0i hEn [uGng @"ng K ch3ng @i ti @c vua. Nu. nhin, tr8c gi c thng th"ng !Ai ch( bi/t rbng nh O ng @i vr UhJa @c vua chu.kn @Cng nhanh hEn 0( nhDn @"#c c3 phJchq thK ca c(n tu chu.kn @Cng vr UhJa tr"c. N"Eng t8, nhBng ng1i J"an st n. c*ng th2. rbng nh O ng @i vr UhJa tZng th9ng O] chu.kn @Cng chDK hEn 0( bS chu.kn @Cng ca c(n tu p4Y( !Aiq. Khi c' hai hiu ng dOai !Kg @L @"#c RYt ti, thi nhBng ng1i J"an st n. c*ng th2. rbng chfK O ng @/n vi tZng th9ng v @c vua @Hng thi. Nu. nhin, tr(ng th/ gii th8c, nh O ng 4hng chu.kn @Cng nhanh !n ha. chDK @i, nL 4hng thk bS phJchq ti vDn t9c ca( hEn ha. bS p4Y( !Aiq @k cL vDn t9c nht @i. ( @L, nhBng ng1i J"an st trn O1n ga 4in rbng nh O ng ti tZng th9ng ca hF OK hEn ! h(n t(n cL !-. 78 4hng @Zi ca vDn t9c nh O ng @_i hti ch3ng ta Uh'i vt bt [uan niK !ci thi ch( rbng tJnh @Hng thi ! KCt 4h i niK tu.t @9i, K t2t c' KFi ng"i @ru Uh'i nh2t trJ b2t 4k trAng th i chu.kn @Cng ca hF. Ihi/c @Hng hH tu.t @9i thP( nhBng gi1. gi9ng ht nhau ) Nr i ^2t ch3ng ta c*ng nh" trn Oa( >ta, Oa( NhZ, tr(ng thin h }n0r(KP0a ha. ) b2t c RL Rhnh n( 4h c tr(ng ,* tr+ ! 4hng tHn tAi. m tr i !Ai, nhBng ng1i J"an st chu.kn @Cng @9i vi nhau O] 4hng nh2t trJ vr tJnh @Hng thi ca O8 4in. LAi KCt !n nBa, nguyLn nhn >hi(n cho >(t #uTn P c 39t rc tHnh chn th1c cIa th( gi i 3 ch:ng ta sng c tr nLn /a #; nh vTy # 0o cc hiu dng # c1c >u nhm 0o nh*ng vTn tc cP #iLn ûan ch] # nh*ng vTn tc bgnh thng 3 ta grK hng ngy Yngh[a # rJt nhm so v i vTn tc nh sng ~ ag. wi' O$ chi/c bn @K Uh n 0i cx {W K @jt tr(ng t(a RP !$a chu.kn @Cng vi vDn t9c 15 4Kh, thi nhBng ng1i J"an st trn O1n ga O] pth2.q chfK nh O ng ti tZng th9ng OK hEn ti @c vua chh 4h('ng KCt Uhn triu t: gi1.. 78 4h c bit @L ! cL thDt, nh"ng vi nL [u nht nn Kst ng"i 4hng thk Uh t hin tr8c ti/U @"#c. a/u RP !$a chu.kn @Cng nhanh hEn nhiru, cheng hAn vi vDn t9c 1 t: 4Kgi, thi @9i vi ng1i J"an st trn O1n ga, nh O ng ti @c vua O] K2t KCt 4h('ng thi gian 0i g2U <5 !n thi gian nh O ng ti tZng th9ng. nhBng vDn t9c ca(, nhBng hiu ng !A !fng ca thu./t t"Eng @9i hTU O] cng thk hin r rt.
nh hng cIa chuyjn 9ng (n thi gian Yqq\
ionh ngh[a thi gian 39t cch trQu t$ng # vic >h+ng 0f 0ngM ?h*ng ' onh #3 i)u P thng rki cui c,ng #;i Khi 0,ng chHnh tQ Rthi gianU horc nh*ng un -o ng+n ng* j #ng trnh tQ P. ,i vD., ch3ng ta O] 4hng @i thP( c(n @"ng @L, K chFn KCt [uan @ikK th8c 0+ng hEn v @Snh ngh?a thi gian ! c i @"#c @( b)i c c @Hng hH. N2t nhin, !K nh" vD. ! ta @G chu.kn g nh njng @Snh ngh?a Oang tl p@Hng hHq. @1. ta tAK c(i @Hng hH ! KCt 0+ng c+ th8c hin nhBng chu trinh chu.kn @Cng c8c 4M @ru @jn v ta O] @( thi gian bbng c ch @/K O9 chu trinh K @Hng hH @G th8c hin. ahBng @Hng hH [uPn thuCc nh" chi/c @Hng hH @P( ta. ca ch3ng ta @ru Uhf h#U vi @Snh ngh?a @L, ch3ng @ru cL c c 4iK chu.kn @Cng thP( nhBng chu trinh @ru @jn v th8c t/ ch3ng ta @( 4h('ng thi gian bbng c ch @/K O9 c c chu trinh dha. c c Uhn ca chu trinhg K c c 4iK @G [uYt @"#c giBa hai O8 4in @G chFn. N2t nhin, - ngh?a ca c+K tl pnhBng chu trinh chu.kn @Cng c8c 4M @ru @jnq @G ngK !in [uan @/n 4h i niK thi gian rHi, tJnh tl p@ru @jnq @G K chh nhBng 4h('ng thi gian bbng nhau @G tri [ua tr(ng Kci chu trinh. Nrn [uan @ikK th8c tivn, @iru n. @"#c thk hin ) chc ch3ng ta @G ch/ tA( @Hng hH bbng nhBng !inh 4in vDt !- @En gi'n K 4hng cL gi tha. @Zi tl chu trinh n. Oang chu trinh 4h c. ahBng @Hng hH ca c+ 4 ch3ng ta vi c(n !sc @u @"a [ua !Ai v nhBng @Hng hH ngu.n t$ 08a trn c c [u trinh tun h(n R'. ra tr(ng ngu.n t$ ! nhBng vJ 0+ [uPn thuCc. m+c @Jch ca ch3ng ta b1. gi ! tiK hiku 'nh h")ng ca chu.kn @Cng @/n O8 tri ca thi gian v vi ch3ng ta @G @Snh ngh?a thi gian nh c c @Hng hH, nn ch3ng ta cL thk pUhinq v2n @r @L thnh v2n @r tiK hiku 'nh h")ng ca chu.kn @Cng @/n nhSU ptJc tscq ca c c @Hng hH. îru [uan trFng cn Uh'i nh2n KAnh nga. tl @u !, cuCc th'( !uDn ca ch3ng ta 4hng cL !in [uan gi @/n nhBng 'nh h")ng ca O8 R !sc 0( nhBng chu.kn @Cng trn c c c(n @"ng gH ghr @/n O8 h(At @Cng ca c c cE c2u bn tr(ng KCt @Hng hH c+ thk n( @L. Nh8c t/, ch3ng ta chh RYt KCt !(Ai chu.kn @Cng @En gi'n v K @rK nh2t, @L ! chu.kn @Cng theng @ru v 0( @L h(n t(n 4hng cL O8 R !sc n(. , ch3ng ta O] chh [uan t1K ti c1u hti cL tJnh tZng [u t\ chu.kn @Cng cL 'nh h")ng nh" th/ n( @/n O8 tri ca thi gian v 0( @L nL 'nh h")ng KCt c ch cE b'n nh" th/ n( @/n nhSU tJc tsc ca KFi !(Ai @Hng hH b2t 4k ch3ng @"#c thi/t 4/ v ch/ tA( c+ thk nh" th/ n( ^k @At K+c @Jch @L, ch3ng ta @"a v( KCt !(Ai @Hng hH @En gi'n nh2t dv c*ng ! Uhi th8c tivn nh2tg th/ gii, nL @"#c gFi ! p@Hng hH Uh(t(nq. ^Hng hH n. gHK hai g"Eng nht !sU trn gi , [ua. Kjt Uh'n RA v( nhau v KCt Uh(t(n 0u. nh2t n'. [ua n'. !Ai giBa hai g"Eng @L dRPK >inh <.1g. ,i 4h('ng c ch giBa hai g"Eng bbng 15 cK, Uh(t(n O] K2t KCt Uhn t: gi1. @k th8c hin @"#c KCt chu trinh trFn vTn dtl KCt g"Eng n'. ti g"Eng 4ia rHi n'. vr g"Eng ban @ug. IL thk c(i nhBng ti/ng ptJc tscq tr(ng @Hng hH Uh(t(n O] @"#c Uh t ra Kci 4hi Uh(t(n th8c hin @"#c trFn KCt chu trinh. ah" vD., @Hng hH nLi trn tr(ng 4h('ng thi gian KCt gi1. O] Uh t ra KCt t: ti/ng ptJc tscq.
`nh S(O( Lt ang ha photon gam hai g12ng Ht song song v*i mt photon n,# J"a <i gi@a hai g12ng( Tang ha sc pht ra ti$ng \tEc tc^ mUi khi photon thc hiCn 13c mt ch" trnh trPn ven .
Ih3ng ta cL thk 0fng @Hng hH Uh(t(n @k @( 4h('ng thi gian giBa hai O8 4in bbng c ch chh cn @/K O9 ti/ng tJc tsc K @Hng hH Uh t ra giBa hai O8 4in @L rHi nh1n nL vi thi gian t"Eng ng vi ti/ng tJc tsc. ,J 0+, n/u ch3ng ta Ku9n R c @Snh thi gian @ua ca KCt c(n ng8a v giBa thi @ikK Ru2t Uh t vi thi @ikK ti @Jch ta @/K @"#c 55 t: chu trinh trFn vTn ca Uh(t(n, thi ta cL thk 4/t !uDn @"#c rbng c(n ng8a chA. h/t 55 gi1.. 7) 0? ) @1. ch3ng ta 0fng @Hng hH Uh(t(n ! b)i vi @En gi'n vr Kjt cE c2u ca nL O] t"c bt @i @"#c nhiru chi ti/t 4hng cL !in can v 0( @L ch( UhYU ch3ng ta th2. @"#c r nh2t 'nh h")ng ca chu.kn @Cng @/n O8 tri ca thi gian. ^k th2. @iru @L, hG. t")ng t"#ng ta @ang !E @Gng [uan O t O8 tri ca thi gian bbng c ch nhin chi/c @Hng hH Uh(t(n @ang tJc tsc ) chi/c bn bn cAnh. Hi b2t ch#t cL KCt chi/c @Hng hH Uh(t(n th hai tr"#t [ua bn cAnh vi vDn t9c 4hng @Zi dRPK >inh <.<g. ,2n @r @jt ra ! chi/c @Hng hH Uh(t(n chu.kn @Cng cL tJc tsc cfng KCt nhSU vi chi/c @Hng hH @ng .n ha. 4hng
`nh S(S( 6hi$c ang ha photon 0 phEa tr1*c :ng #%n- trong khi 7 chi$c ang ha th: hai ch"#n ng thfng "(
^k tr' !i c1u hti n., ta hG. RYt c(n @"ng K Uh(t(n tr(ng chi/c @Hng hH chu.kn @Cng @G @i tr(ng KCt chu trinh trFn vTn thP( [uan @ikK ca ch3ng ta. Ph(t(n Ru2t Uh t tl chi/c g"Eng 0"i tr(ng chi/c @Hng hH chu.kn @Cng dRPK >inh <.{g v ban @u @i ti g"Eng trn. ,i thP( [uan @ikK ca ch3ng ta, @Hng hH ! chu.kn @Cng, nn Uh(t(n Uh'i @i thP( c(n @"ng Rin gLc nh" ta th2. trn hinh <.{. a/u Uh(t(n 4hng @i thP( c_n @"ng @L thi nL 4hng thk ti @DU v( g"Eng trn v O] ba. K2t tVK v( 4hng gian. ,i @Hng hH chu.kn @Cng h(n t(n cL [u.rn tu.n b9 rbng nL @ng .n v KFi th 4h c @ru chu.kn @Cng, nn ta bi/t rbng Uh(t(n nh2t @Snh O] @DU v( g"Eng trn v 0( @L c(n @"ng K ch3ng ta v] ! @3ng. 7au 4hi @DU v( g"Eng trn, Uh(t(n !Ai @i thP( c(n @"ng chY( gLc tr) vr @DU v( g"Eng 0"i v @Hng hH chu.kn @Cng Uh t ra ti/ng tJc tsc. mCt @ikK @En gi'n nh"ng r2t [uan trFng ! [uGng @"ng gHK hai @(An chY( gLc nLi trn K ta th2. Uh(t(n n. Uh'i @i @(An 0i hEn [uGng @"ng @i !n @i Ru9ng ca Uh(t(n tr(ng chi/c @Hng hH @ng .n, vi ng(i vic Uh'i @i c c @(An !n v Ru9ng, Uh(t(n tr(ng chi/c @Hng hH chu.kn @Cng c_n cn Uh'i chu.kn @Cng ngang Oang bn Uh'i nBa dt2t nhin ! thP( [uan @ikK ca ch3ng tag. >En nBa, O8 4hng @Zi ca vDn t9c nh O ng nLi vi ch3ng ta rbng Uh(t(n tr(ng
chi/c @Hng hH chu.kn @Cng cL vDn t9c h(n t(n gi9ng nh" vDn t9c ca Uh(t(n tr(ng chi/c @Hng hH @ng .n. ah"ng vi Uh'i @i KCt [uGng @"ng Ra hEn Ki Uh t ra @"#c KCt ti/ng tJc tsc, nn nL O] Uh t ra ti/ng 4u th"a tht hEn. &bng chng @En gi'n @L @G R c !DU @"#c rbng @Hng hH Uh(t(n chu.kn @Cng, thP( [uan @ikK ca ch3ng ta, @G tJc tsc chDK hEn chi/c @Hng hH Uh(t(n @ng .n. , vi ch3ng ta @G nh2t trJ rbng O9 ti/ng tJc tsc tr8c ti/U ch( bi/t cL ba( nhiu thi gian @G tri [ua, nn ch3ng ta th2. rbng, @9i vi @Hng hH chu.kn @Cng, thi gian tri chDK chAU hEn.
`nh S(s( Gheo J"an im ca chng ta- photon trong ang ha ch"#n ng i theo 1ng chjo g7c.
IL thk bAn c_n bVn 4h(Vn t8 hti, @iru n. bi/t @1u chh @En gi'n Uh'n nh KCt @jc @ikK @jc bit n( @L ca @Hng hH Uh(t(n v !iu cL thk U 0+ng ch( c c @Hng hH [u' !sc thi c+ 4 ca ch3ng ta h(jc nhBng chi/c @Hng hH (!PR ha. 4hng agh?a ! !iu thi gian @"#c @( b)i c c @Hng hH [uPn thuCc hEn @9i vi ch3ng ta cL chDK !Ai nh" @Hng hH Uh(t(n nLi ) trn 4hng I1u tr' !i ! KCt ti/ng cL 0ng 0Ac, nh" bAn cL thk th2. bbng c ch U 0+ng ngu.n !- t"Eng @9i. wi' O$ bAn gsn KCt chi/c @Hng hH (!PR !n trn Kci @Hng hH Uh(t(n v !jU !Ai thJ nghiK ) trn. ah" @G nLi, @Hng hH Uh(t(n @ng .n v chi/c @Hng hH (!PR chh cfng c c 4h('ng thi gian, tc ! 4hi @Hng hH (!PR chh 1 gi1., thi @Hng hH Uh(t(n Uh t ra 1 t: ti/ng tJc tsc. ah"ng c_n @Hng hH Uh(t(n chu.kn @Cng v chi/c @Hng hH (!PR gsn vi nL thi Oa( Liu chi/c @Hng hH (!PR chu.kn @Cng cL chA. chDK !Ai @k v`n c_n @Hng bC vi chi/c @Hng hH Uh(t(n K nL @"#c gsn v( ha. 4hng ^k th2. r hEn, ta hG. t")ng t"#ng tZ h#U hai @Hng hH Uh(t(n v (!PR @"#c gsn chjt v( trn KCt t(a RP 4hng cL c$a OZ @ang chu.kn @Cng trn @"ng ra. theng v nhn !t")ng vi vDn t9c 4hng @Zi. NhP( ngu.n !- t"Eng @9i, thi ng1i J"an st trn c(n tu 4hng cL KCt c ch thc n( @k Uh t hin @"#c b2t c KCt 'nh h")ng n( chu.kn @Cng ca c(n tu. ah"ng n/u chi/c @Hng hH Uh(t(n v @Hng hH (!PR K2t @Hng bC vi nhau, thi @1. chJnh ! KCt 'nh h")ng cL thk ghi nhDn @"#c, tc ! tr i vi ngu.n !- t"Eng @9i. ah" vD., chi/c @Hng hH Uh(t(n v @Hng hH (!PR v`n Uh'i cfng @( @"#c nhBng 4h('ng thi gian nh" nhau v chi/c @Hng hH (!PR c*ng Uh'i chDK !Ai thP( c ch ht nh" chi/c @Hng hH Uh(t(n. &2t ch2U nhGn hiu, 4iku !(Ai v c2u tA(, c c @Hng hH chu.kn @Cng @9i vi nhau O] ghi !Ai O8 tri ca thi gian vi t9c @C 4h c nhau. 78 4h'( O t ) trn @9i vi @Hng hH Uh(t(n c*ng ch( ta th2. r rbng O8 Oai 4h c chJnh R c vr thi gian ca c c @Hng hH @ng .n v chu.kn @Cng Uh+ thuCc v( chc\ tr(ng KCt chu trinh trFn vTn, Uh(t(n tr(ng @Hng hH chu.kn @Cng Uh'i @i KCt [uGng @"ng 0i hEn ! ba( nhiu. m @iru n. thi !Ai Uh+ thuCc v( t9c @C ca @Hng hH chu.kn @Cng cng nhanh, Uh(t(n O] Uh'i chu.kn @Cng ngang vr UhJa bn Uh'i cng 0i hEn. ah" vD., ch3ng ta cL thk 4/t !uDn rbng, O( vi @Hng hH @ng .n, nhSU @C Uh t ra ti/ng tJc tsc ca @Hng hH chu.kn @Cng O] cng chDK n/u nL chu.kn @Cng cng nhanh 1. ^k cL KCt - niK vr thang c c @C !n, cn !"u - rbng thi gian @k Uh(t(n @i h/t KCt chu trinh trFn vTn ! KCt Uhn t: gi1.. mu9n ch( @Hng hH cL thk @i @"#c KCt 4h('ng c ch @ ng 4k tr(ng thi gian giBa KCt ti/ng tJc tsc n. @/n KCt ti/ng tJc tsc ti/U Oau, thi nL Uh'i chu.kn @Cng r2t
nhanh, tc ! Uh'i cL vDn t9c gn vDn t9c nh O ng. a/u nL chu.kn @Cng vi vDn t9c thng th"ng cx 15 4Kh thi giBa hai !n Uh t ra ti/ng tJc tsc nL O] chh @i @"#c thP( Uh"Eng ngang vr bn Uh'i chlng b9n Uhn t: KYt. Khi @L Uhn [uGng @"ng K Uh(t(n chu.kn @Cng Uh'i @i thK ! r2t nht v vi vD. t c 0+ng t"Eng ng ca nL @/n nhSU @C Uh t ra ti/ng tJc tsc ca @Hng hH chu.kn @Cng c*ng O] c8c nht. , !Ai KCt !n nBa, 0( ngu.n !- t"Eng @9i, @iru n. @9i vi KFi @Hng hH v 0( vD. @3ng vi chJnh thi gian. îru n. gi'i thJch tAi Oa(, nhBng Oinh vDt nh" ch3ng ta v9n chh chu.kn @Cng @9i vi nhau vi vDn t9c nht, nLi chung, 4hng - thc @"#c O8 giGn n) ca thi gian. ahBng hiu ng, Kjc 0f th8c O8 hin hBu, nh"ng !Ai c8c 4M nht bY. Nr i !Ai, n/u ch3ng ta b K @"#c v( chi/c @Hng hH chu.kn @Cng v cfng chu 0u vi nL vi vDn t9c cheng hAn bbng {z vDn t9c nh O ng, thi nhBng Uh"Eng trinh ca thu./t t"Eng @9i hTU ch( th2. rbng nhBng ng1i J"an st @ng .n O] th2. chi/c @Hng hH chu.kn @Cng ca ch3ng ta Uh t ra ti/ng tJc tsc vi nhSU @C chh gn bbng <{ nhSU @C ca chi/c @Hng hH ring ca hF. u' ! KCt hiu ng @ ng 4k.
hOY T5i v*i c gi, thi%n v ton hPc- nh@ng nh?n Rjt n# c7 th tEnh 13c mt cch Anh 13ng( )E &9- n$" ang ha nh sng ch"#n ng c7 v?n t5c v v photon ca n7 ph,i mt mt thi gian t m*i thc hiCn trPn ven mt ch" trnh kh: hai Vo theo ang ha nh sng :ng #%n ca chng taW- th ang ha ch"#n ng sc i 13c J"ng 1ng )8 tr9 khi photon ca n7 v t*i g12ng &1*iW( Gheo Anh ! p#thagore- th cc o<n 1ng chjo g7c tr%n hnh S(s ;Ing hc+nYVvt}SWS hS v*i h kho,ng cch gi@a hai g12ng( uo 7- tKng hai o<n 1ng chjo g7c ;Ing Shc+nYVvt}SW S hS ( ) v?n t5c ca nh sng kh.ng Ki v 13c k! hiC" c- n%n photon ph,i mt mt thi gian Shc+nYVvt}SW S hS}c gi'# thc hiCn mt ch" trnh kh: hai( gghZa chng ta c7 ph12ng trnh t Shc+nYVvt}SW S hS}c ( Gi,i ph12ng trnh tr%n cho t- ta 13c t Sh}hc+nYcS vS( T trnh nh]m Mn- ta vi$t t1c& Sh}hc+nYcS vS trong 7 ch/ s5 &1*i ch/ kho,ng thi gian chng ta o 13c gi@a hai ang ha :ng #%n ca chng ta t &# Sh}c v sa" vi ;a phjp ;i$n Ki ta tm 13c tc& t&#}hc+nY O v S}cS( `C th:c vNa tm 13c trc ti$p ch:ng tD rIng thi gian gi@a hai ti$ng tEc tc ca ang ha ch"#n ng &i h2n thi gian gi@a hai ti$ng tEc tc ca ang ha :ng #%n( Ti" n# c7 nghZa gi@a hai s kiCn chPn- s5 ti$ng tEc tc pht ra trong ang ha ch"#n ng Et h2n so v*i ang ha :ng #%n(
I*ng nh" @9i vi t2t c' nhBng chu.n t")ng nh" ! nghSch !- tr(ng thu./t t"Eng @9i hTU, 4hi @"#c RPK RYt KCt c ch th2u @ (, thi nhBng @iru Uhi !gic br ng(i @L O] @"#c gi'i [u./t, @Hng thi hY K) nhBng @jc @ikK Ki tr(ng O8 vDn hnh ca ,* tr+. Fng h(t tc #1c
Ih3ng ta @G th2. rbng O8 4hng @Zi ca vDn t9c nh O ng 0`n ti vic Uh t ra nhBng ti/ng tJc tsc ca @Hng hH Uh(t(n chu.kn @Cng chDK hEn O( vi @Hng hH Uh(t(n @ng .n. , !Ai thP( ngu.n !- t"Eng @9i, @iru n. cn Uh'i @3ng 4hng Uh'i chh vi @Hng hH Uh(t(n K c_n @3ng vi KCt @Hng hH b2t 4M, ngh?a ! nL cn Uh'i @3ng @9i vi chJnh b'n th1n thi gian. 7( vi ng"i @ang @ng .n, thi thi gian @9i vi ng"i @ang chu.kn @Cng tri chDK hEn. ah"ng n/u nhBng Ou. !uDn 4h @En gi'n @G 0`n ch3ng ta ti 4/t !uDn @L ! @3ng, thi !iu ng"i @ang chu.kn @Cng cL O9ng !1u hEn ng"i @ng .n ha. 4hng ;Yt ch( cfng, n/u thi gian tri @9i vi ng"i chu.kn @Cng chDK hEn O( vi ng"i @ng .n, thi O8 4h c nhau @L O] 4hng chh U 0+ng ch( thi gian @"#c @( b)i c c @Hng hH K c_n ch( c' thi gian @"#c @( b)i nhSU @DU ca c(n tiK c*ng nh" nhSU @C th( i hLa ca c c bC UhDn ca cE thk. Nh8c t/, nhiru th8c nghiK d4hng Uh'i vr tuZi thF ca c(n ng"i K vr tuZi thF ca KCt O9 hAt vi K, nh" c c Ku(n, cheng hAng @G tr8c ti/U
4heng @Snh @iru @L. Nu. nhin, cL KCt @ikK thi/t ./u c'n tr) ch3ng ta tu.n b9 rbng ch3ng ta @G tiK @"#c c ch c'i !G( h(n @Hng. Khi ngHi .n tr(ng Uh_ng thJ nghiK, c c hAt Ku(n Uh1n rG thP( KCt [u trinh gn gi9ng nh" O8 Uh1n rG UhLng RA Oau KCt 4h('ng thi gian trung binh ! hai Uhn triu gi1.. 78 Uh1n rG n. ! KCt O8 4in th8c nghiK @G @"#c R c nhDn nhiru !n. îru @L t1a nh # 3uon sng c cu9c i cIa 3gnh v i >hu s:ng 0H vo lu v >hi ;t t i tubi hai Khln triu giy nP bn bPK cX v vn tan thnh cc h;t @#@ctron v n!trinoM ah"ng n/u c c hAt Ku(n n. 4hng ngHi .n tr(ng Uh_ng thJ nghiK K !Ai Ku9n chu 0u tr(ng KCt thi/t bS thJ nghiK tn ! K . gia t9c hAt @k @"a vDn t9c ca nL ti gn vDn t9c nh O ng, thi nh" c c nh 4h(a hFc tr(ng Uh_ng thJ nghiK @G @( @"#c, tuZi thF ca nL tVng !n KCt c ch gh gK. , @iru n. R'. ra KCt c ch th8c O8. ,i vDn t9c <%6.WWW4O dR2U Rh %%,5 vDn t9c nh O ngg, thi gian O9ng ca Ku(n @"#c [uan O t th2. tVng !n 1W !n. NhP( thu./t t"Eng @9i hTU, O) 0? nh" vD. ! 0( p@Hng hHq K hAt Ku(n Kang thP( chA. chDK hEn nhiru O( vi @Hng hH tr(ng Uh_ng thJ nghiK, vi th/ K Oau 4hi @Hng hH ) Uh_ng thJ nghiK b ( rbng @G @/n !3c Ku(n Uh'i bLU c_ v nZ tung thi @Hng hH K Ku(n Kang thP( c_n ch"a ti thi @ikK @Snh Knh @L. ^1. ! KCt chng Kinh tr8c ti/U v ng(An K+c ch( t c 0+ng ca chu.kn @Cng @/n O8 tri ca thi gian. ?(u con ngi tJt bTt h_ng ngy nhanh nh cc 3uon ny thg tubi th" cIa h" cng s| t2ng #Ln 46 #lnM ?gh[a # tubi th" trung bgnh cIa ch:ng ta >h+ng Khi # 6 n*a 3 s| # 66 tubi 1. &1. gi O] nLi vr c i @ikK thi/t ./u c'n tr) ch3ng ta. mjc 0f nhBng ng1i J"an st tr(ng Uh_ng thJ nghiK th2. c c Ku(n chu.kn @Cng nhanh O9ng !1u hEn nhiru O( vi b c(n ca ch3ng ) trAng th i @ng .n. îru @L ! 0( @9i vi c c Ku(n chu.kn @Cng thi gian tri chDK hEn. 78 chDK !Ai n. ca thi gian 4hng chh U 0+ng ch( c c @Hng hH K nhBng hAt Ku(n @L Kang thP( K c_n ch( t2t c' nhBng hnh @Cng K ch3ng th8c hin. ,J 0+, n/u KCt Ku(n @ng .n cL thk @Fc @"#c 1WW cu9n O ch tr(ng cuCc @i ngsn ngi ca nL, thi ng"i anh PK chu.kn @Cng nhanh ca nL c*ng O] chh @Fc @"#c 1WW cu9n O ch K thi, b)i vi Kjc 0f nL cL vu O9ng !1u hEn hAt Ku(n @ng .n, nh"ng t9c @C @Fc ca nL ~ c*ng nh" KFi th 4h c tr(ng cuCc O9ng ca nL ~ c*ng O] chDK !Ai. NhP( [uan @ikK ca ng1i J"an st tr(ng Uh_ng thJ nghiK, thi @iru @L t8a nh" Ku(n chu.kn @Cng O9ng cuCc @i ca nL thP( KCt nhSU @C chDK, v c*ng thP( [uan @ikK n. thi hAt Ku(n chu.kn @Cng O] O9ng !1u hEn Ku(n @ng .n, nh"ng ptZng O9 nhBng tr'i nghiK cuCc O9ngq ca hAt chu.kn @Cng n. thi c*ng cheng hEn gi. ? nhin chJnh 4/t !uDn @L c*ng U 0+ng @"#c ch( nhBng ng"i chu.kn @Cng nhanh vi tuZi thF trung binh cx hng th/ 4:. NhP( [uan @ikK ca hF, thi @i O9ng c*ng nh" binh th"ng. ah"ng thP( [uan @ikK ca ch3ng ta thi hF @G O9ng KCt cuCc O9ng vi nhSU @C Oiu chDK v 0( @L KCt v_ng O9ng binh th"ng ca hF Uh'i chi/K KCt !"#ng c8c !n thi gian ca ch3ng ta. h-t cho c,ng thg ai # ngi chuyjn 9ngs
NJnh t"Eng @9i ca chu.kn @Cng vla ! chia 4h( @k hiku !- thu./t ca XinOtPin v c*ng vla ! nguHn g9c tirK tng ca nhBng O8 hiku !K. &An chsc cL !] c*ng @G th2. rbng chh cn @'( !Ai @ikK nhin ! vai tr_ ca Ku(n chu.kn @Cng v Ku(n @ng .n O] @Zi vai tr_ ch( nhau. I*ng nh" c' w(PrgP v wraciP @ru cL [u.rn ngang nhau 4hi tu.n b9 rbng Kinh @ng .n c_n ng"i 4ia chu.kn @Cng, c c Ku(n K ch3ng ta @G K t' ! chu.kn @Cng h(n t(n cL [u.rn tu.n b9 nh" th/, ngh?a ! thP( [uan @ikK ca ch3ng, ch3ng ! @ng .n c_n nhBng Ku(n p@ng .nq 4ia Ki ! chu.kn @Cng thP( h"ng ng"#c !Ai. ahBng !DU !uDn @"#c trinh b. ) trn c*ng O] @"#c U
0+ng ch( [uan @ikK n. v O] 0`n ti KCt 4/t !uDn ng"#c hen !Ai, ngh?a ! @Hng hH gsn vi c c Ku(n K ch3ng ta RPK ! @ng .n chA. chDK hEn O( vi @Hng hH gsn vi Ku(n K ta RPK ! chu.kn @Cng. trn ch3ng ta @G RYt tinh hu9ng t"Eng t8, @L ! !v 4- 4/t vi bLng @n Uh t tJn hiu, tr(ng @L nhBng [uan @ikK 4h c nhau 0`n ti nhBng 4/t [u' 0"ng nh" h(n t(n 4h c nhau. Nr(ng tr"ng h#U @L, bbng nhBng Ou. !uDn cE b'n 08a trn thu./t t"Eng @9i hTU, ch3ng ta @G buCc Uh'i vt bt [uan niK ch( rbng KFi ng"i, b2t ch2U trAng th i chu.kn @Cng ca Kinh, @ru nh2t trJ vr c c O8 4in R'. ra @Hng thi. mjc 0f tr(ng tinh hu9ng K ta @ang RYt ) @1. O8 b2t @Hng c_n tHi t hEn nhiru. LK Oa( c' hai ng1i J"an st !Ai @ru cL thk tu.n b9 rbng @Hng hH ca ng"i 4ia chA. chDK hEn &i @ t hEn nBa, nhBng [uan @ikK 4h c nhau nh"ng @ru cL gi trS nh" nhau ca c c Ku(n 0"ng nh" !Ai 0`n ch3ng ta ti 4/t !uDn rbng Kci KCt nhLK @ru buHn bG tu.n b9 chsc nh" @inh @Lng cCt rbng Kinh O] ch/t tr"c nhLK 4ia. Ih3ng ta bi/t rbng th/ gii cL thk cL nhBng @jc @ikK 4M !A @/n b2t ng, nh"ng ch3ng ta v`n h. vFng rbng nL 4hng thk v"#t [ua nhBng gii hAn ca O8 Uhi !-. ,D. thi chu.n gi @G R'. ra Cng nh i v i tJt c nh*ng chuyn tng nh # nghoch #' trong thuy(t t!ng i hvK& >hi $c /@3 /-t 39t cch thJu o& thg nh*ng i)u Khi #+gic b) ngoi P s| $c gii ûy(t kng thi h- 3 nh*ng rc ij3 3 i trong s1 vTn hnh cIa e trM ^k tr nh O8 nh1n c ch hLa [u 4hin c"xng, ch3ng ta tAK bit c c Ku(n v tr) vr vi w(PrgP v wraciP, nhBng ng"i K ng(i chi/c @n nh2U nh . b1. gi c_n cL thK KCt chi/c @Hng hH O9 t( t"ng Uh t [uang. NhP( [uan @ikK ca w(PrgP, thi anh ta @ng .n, c_n wraciP vi chi/c @n Uh t nh O ng Ranh v chi/c @Hng hH !n Ru2t hin tl Ra rHi @i [ua cAnh anh ta tr(ng bLng @K ba( !a ca 4h('ng 4hng v* tr+. }nh ta nhin th2. chi/c @Hng hH ca wraciP chA. chDK O( vi @Hng hH ca Kinh dvi nhSU @C chDK !Ai tuM thuCc v( vDn t9c t"Eng @9i ca hFg. a/u nh" anh ta tinh - KCt ch3t chsc c*ng O] th2. rbng ng(i O8 tri ca thi gian thP( @Hng hH ca wraciP ra, KFi h(At @Cng ca c ta nh" v`. ta. 4hi @i [ua cAnh w(PrgP ha. t9c @C chU Kst ca c ta cheng hAn @ru 0ivn ra chDK chAU. Nr(ng 4hi @L, thP( [uan @ikK ca wraciP thi t2t c' nhBng [uan O t @L @ru U 0+ng @"#c ch( w(PrgP. <rc 0, i)u P /@3 ra cP vt nghoch #'& nhng ch:ng ta h.y th% /c onh 39t thH nghi3 chHnh /c cP thj v;ch ra s1 Khi #ogic PM Kh' nVng 0u. nh2t ! OsU @jt KFi chu.n Oa( ch( 4hi w(PrgP v wraciP gjU nhau hF chhnh !Ai @Hng hH vr @3ng 1< gi. Hi 4hi ) Ra nhau c' hai @ru tu.n b9 rbng @Hng hH ca ng"i 4ia chA. chDK hEn. ^k @9i chng O8 b2t @Hng @L, thi w(PrgP v wraciP cn Uh'i gjU nhau KCt !n nBa v tr8c ti/U O( O nh 4h('ng thi gian @G tri [ua giBa hai !n gjU nhau thP( @Hng hH ca tlng ng"i. ah"ng hF cL thk !K @iru @L bbng c ch n( NhP( w(PrgP thi anh ta cL thk 0fng chi/c @Cng cE Uh'n !8c @P( trn !"ng @k @uZi thP( wraciP. ah"ng n/u anh ta !K nh" th/ thi O8 @9i Rng giBa hai [uan @ikK dca anh ta v ca wraciPg v9n ! ngu.n nh1n g1. ra nghSch !- n., O] bS Uh vx b)i vi w(PrgP @"#c gia t9c, tc ! chu.kn @Cng ca anh ta 4hng c_n ! theng @ru nBa. Khi hF gjU !Ai nhau thP( c ch @L, thi @Hng hH ca w(PrgP th8c O8 chh 4h('ng thi gian nht hEn vi b1. gi anh ta cL thk nLi KCt c ch chsc chsn rbng Kinh chu.kn @Cng vi chJnh anh ta c'K th2. @"#c @iru @L. , nh" vD., [uan @ikK ca w(PrgP v ca wraciP 4hng c_n binh @eng nh" nhau nBa. ,( !3c bDt @Cng cE ! w(PrgP @G nga. !DU tc 4hng 0 K tu.n b9 Kinh @ng .n nBa rHi.
a/u nh" w(PrgP @uZi thP( wraciP thP( c ch @L, thi O8 4h c bit vr thi gian chh b)i @Hng hH ca hai ng"i O] Uh+ thuCc v( vDn t9c t"Eng @9i ca hF, c*ng nh" v( c c chi ti/t ca c ch thc K w(PrgP O$ 0+ng chi/c @Cng cE Uh'n !8c. ah" @G bi/t, n/u c c vDn t9c cL !in [uan ! nht thi O8 4h c bit c*ng r2t nht. ah"ng n/u c c vDn t9c @L gn vi vDn t9c nh O ng thi O8 4h c bit cL thk cx hng Uh3t, hng ng., hng nVK thDK chJ hng th/ 4: h(jc 0i hEn nBa. ^k ch( KCt vJ 0+ c+ thk, hG. t")ng t"#ng rbng vDn t9c t"Eng @9i ca w(PrgP v wraciP 4hi @i [ua cAnh nhau bbng %%,5 vDn t9c nh O ng. >En nBa, ta c*ng gi' O$ rbng w(PrgP @#i { nVK Oau dthP( @Hng hH ca anh tag Ki tc thi bDt @Cng cE @"a anh ta @uZi thP( wraciP vi cfng vDn t9c nh" !3c hF ri Ra nhau, tc ! bbng %%,5 vDn t9c nh O ng. Khi hF gjU nhau, thi @Hng hH ca w(PrgP 5 nVK @G tri [ua 0( Uh'i K2t { nVK @k @uZi thP(. Nu. nhin, nhBng tJnh t( n thP( thu./t t"Eng @9i hTU thi @Hng hH ca wraciP @G chh 5W nVK @G tri [ua. ^L ! 4h('ng thi gian 4hng Uh'i ! nht v wraciP Uh'i !+c tiK tr(ng 4- c Ra Ri, Ki nh @"#c ra rbng 4h('ng 5W nVK tr"c w(PrgP @G tlng @i [ua cAnh Kinh tr(ng 4hng gian. Nr i !Ai @9i vi w(PrgP, @L Ki chh ! 5 nVK tr"c. NhP( - ngh?a th8c thi chu.kn @Cng ca w(PrgP @G !K ch( anh ta tr) thnh KCt !B hnh thP( thi gian ha. nLi thP( ngh?a chJnh R c thi anh ta @G chu 0u v( t"Eng !ai ca wraciP. eic a hai kng hk #;i grK nhau j tr1c ti(K so snh tng nh !n gin ch] # nh*ng rxc ri v) 3rt RhTu clnU& nhng nP th1c s1 # ij3 ct #i cIa vJn )M Ih3ng ta cL thk ngh? ra @ th K"u KT( @k !'ng tr nh c i 4hP h) tr(ng c i ( gi U nghSch !- @L, nh"ng t2t c' @ru 4hng tr nh 4hti th2t bAi. Iheng hAn, tha. vi @"a c c @Hng hH tr) !Ai gjU nhau, w(PrgP v wraciP cL thk thng b ( vi nhau bbng @in th(Ai 0i @Cng thi Oa( a/u nh" O8 !in !Ac nh" vD. ! tc thi, thi ch3ng ta O] Uh'i @9i Kjt vi KCt O8 thi/u nh2t [u n 4hng thk v"#t [ua\ th8c vD., n/u Ou. !uDn thP( wraciP, @Hng hH ca w(PrgP ! chA. chDK hEn, 0( @L anh ta O] thng b ( thi gian ca Kinh nht hEn c_n n/u Ou. !uDn thP( [uan @ikK ca w(PrgP thi @Hng hH ca wraciP chA. chDK hEn v c ta O] !Ai thng b ( thi gian ca Kinh nht hEn. ( hF 4hng thk @3ng c' hai, nn ch3ng ta RPK nh" th2t bAi. N2t nhin, @ikK thPn ch9t ) @1. ! ) chc, @in th(Ai 0i @Cng gi9ng nh" t2t c' c c !(Ai thng tin !in !Ac 4h c, 4hng thk tru.rn tJn hiu KCt c ch tc thi. în th(Ai 0i @Cng h(At @Cng bbng c c OLng v tu./n, KCt 0Ang ca nh O ng, vi th/ tJn hiu K nL tru.rn Uh'i cL vDn t9c bbng vDn t9c nh O ng. îru n. cL ngh?a ! Uh'i K2t KCt thi gian tJn hiu Ki nhDn @"#c ~ KCt 4h('ng thi gian vla @ @k hai [uan @ikK tr) !Ai Uhf h#U vi nhau. &1. gi ch3ng ta hG. RYt @iru n., tr"c h/t thP( [uan @ikK ca w(PrgP. >G. t")ng t"#ng c Kci KCt gi w(PrgP !Ai nLi [ua @in th(Ai\ p&1. gi ! 1< gi, KFi chu.n @ru t9t @TU c'q, p&1. gi ! 1 gi, KFi chu.n @ru t9t @TU c'q v.v... ,i thP( [uan @ikK ca anh ta, @Hng hH ca wraciP ! chDK hEn, nn anh ta tl @u @G t8 nh rbng wraciP O] nhDn @"#c tJn hiu n. tr"c 4hi @Hng hH ca c ta chh gi t"Eng ng. NhP( c ch @L, anh ta 4/t !uDn rbng wraciP O] @Hng - ! @Hng hH ca c ta [u' thDt chA. chDK. ah"ng Oau @L, anh ta ngh? !Ai\ p,i wraciP chu.kn @Cng ra Ra Kinh, nn tJn hiu K Kinh g$i thP( @in th(Ai 0i @Cng Uh'i @i KCt 4h('ng c ch Ra hEn 08 tJnh Ki ti @"#c chc c ta. IL thk thi gian Uh+ trCi thK n. bf trl ch( O8 chA. chDK ca @Hng hH c ta c*ng nnq. ahDn th2. cL hiu ng bf trl @L, w(PrgP n'. ra c'K hng ngHi v( bn th$ tJnh t( n KCt c ch chJnh R c RPK Oa(. K/t [u' K anh ta tiK th2. thDt O8 @ ng ngAc nhin\ thi gian tru.rn c_n v"#t [u thi gian chA. chDK ca @Hng hH wraciP. îru n. cL ngh?a ! Oau 4hi @Hng hH ca wraciP chh KCt gi t"Eng ng, c ta Ki nhDn @"#c nhBng tJn hiu ca w(PrgP b ( rbng KCt gi @G tri [ua thP( @Hng hH ca anh ta. Nh8c t/, 0( bi/t O8 tinh thng vDt !- ca wraciP, nn w(PrgP bi/t rbng c ta O] tJnh ti thi gian tru.rn ca tJn hiu 4hi r3t ra 4/t !uDn vr @Hng hH ca w(PrgP 08a trn thng b ( @in th(Ai ca anh ta. Ihh cn thK KCt ch3t tJnh t( n nBa O] ch(
th2. rbng ch( 0f cL tJnh ti c' thi gian tru.rn ca tJn hi+ @i nBa thi O8 Uh1n tJch ca wraciP @9i vi c c tJn hiu ca w(PrgP c*ng O] 0`n ti 4/t !uDn rbng @Hng hH ca w(PrgP chA. chDK hEn @Hng hH ca c ta. IhJnh nhBng !- !uDn trn c*ng U 0+ng @"#c 4hi @ng trn [uan @ikK ca wraciP, 4hi Kci gi c c*ng g$i ch( w(PrgP nhBng tJn hiu [ua @in th(Ai 0i @Cng. Nh(At @u, O8 chA. chDK ca @Hng hH ca w(PrgP, thP( [uan @ikK ca wraciP, 4hi/n c ngh? rbng anh ta O] nhDn @"#c tJn hiu ca c tr"c 4hi anh ta Uh t @i tJn hiu. ah"ng 4hi tJnh ti tJn hiu ca Kinh Uh'i @i [uGng @"ng Ra hEn 0( w(PrgP chu.kn @Cng ra Ra, wraciP th2. rbng w(PrgP nhDn @"#c tJn hiu ca c Oau 4hi anh ta Uh t tJn hiu. , !Ai KCt !n nBa, c ta th2. rbng n/u w(PrgP tJnh ti thi gian tru.rn tJn hiu thi anh ta c*ng O] r3t ra 4/t !uDn rbng @Hng hH ca c chA. chDK hEn. Ihlng n( K w(PrgP h(jc wraciP c_n ch"a @"#c gia t9c, thi chlng @L [uan @ikK ca hF h(n t(n binh @eng vi nhau. NhDK chJ Kjc 0f @iru @L 0"ng nh" ! nghSch !- @i nBa, thi thP( c ch 2., c' hai ng"i @ru th2. rbng vic ng"i n. ngh? rbng @Hng hH ca ng"i 4ia ! chA. chDK hEn @ru h(n t(n nh2t [u n.
hOY Grong tr1ng h3p ;<n m"5n khfng Anh ;Ing mt thc nghiCm &i hi" h2n thc nghiCm trong m# gia t5c h<t- h# Rjt thE nghiCm sa"( Ghng O| n+m OmrO- (6( àve e- hai 7 th"c T<i hPc tashington v ichar& Qeating th"c Ti Ghi%n v+n `,i J"'n L Ht cc ang ha ng"#%n t4 6esi ;a# tr%n cc m# ;a# hnh khch trong kho,ng n| gi( Xa" khi tEnh t*i tt c, nh@ng Hc im tinh t$ c7 i%n J"an t*i c hp &Mn- th"#$t t12ng 5i hep khfng Anh rIng kho,ng thi gian o ;0i cc ang ha ch"#n ng nhD h2n so v*i s5 o t12ng :ng ca ang ha gn v*i mHt t vi ph]n tr+m t~ gi'#( ) 7 c8ng chEnh i" m àve e v Qeating tm ra> thi gian thc s ;A ch?m <i khi ch"#n ng(
Gr%n J"an im ca nh@ng khi niCm m chng ta nhn m<nh trong s"5t ch12ng n#ph12ng trnh linstein cho chng ta mt cch gi,i thEch c9 th nht cho vn tr"ng t'm ca chng ta- 7 kh.ng c7 v?t no c7 th ch"#n ng nhanh h2n v?n t5c nh sng( nh hng cIa chuyjn 9ng (n >h+ng gian
78 th'( !uDn ) trn ch( ta th2. rbng nhBng ng1i J"an st th2. c c @Hng hH chu.kn @Cng chA. chDK hEn @Hng hH ca Kinh, tc ! chu.kn @Cng cL 'nh h")ng ti thi gian. Nl @1., chh cn KCt b"c nht nBa ! ch3ng ta th2. rbng chu.kn @Cng c*ng 'nh h")ng KAnh @/n 4hng gian. Na hG. tr) !Ai cuCc chA. th$ RP ca hai anh PK 7!iK v iK. ah" @G nLi ) trn, 4hi chi/c RP c_n @jt ) Uh_ng tr"ng b., 7!iK @G 0fng th"c 01. @( r2t cn thDn chiru 0i ca chi/c RP Ki. Khi 7!iK ch( RP UhLng trn @"ng @ua, 0( 4hng thk 0fng c*ng c ch @L @k @( chiru 0i chi/c RP @"#c, nn iK buCc Uh'i 0fng KCt Uh"Eng Uh U gi n ti/U. mCt tr(ng nhBng c ch @L ch3ng ta @G nLi ) trn\ iK b2K @Hng hH 4hi @u RP @i [ua v 0lng @Hng hH 4hi @ui RP @i [ua. &bng c ch nh1n thi gian R c @Snh thP( @Hng hH vi vDn t9c ca RP, iK R c @Snh @"#c chiru 0i ca nL. fng nhBng @iru tinh t/ Ki Uh t hin @"#c vr thi gian, ch3ng ta th2. rbng [uan @ikK ca 7!iK thi anh ta ! @ng .n c_n iK ! chu.kn @Cng 0( @L @Hng hH ca iK chA. chDK hEn. K/t [u' ! 7!iK th2. rbng UhYU @( gi n ti/U chiru 0i chi/c RP K iK th8c hin ch( 4/t [u' ngsn hEn chiru 0i chi/c RP K 7!iK @G @( tr(ng Uh_ng tr"ng b., vi tr(ng tJnh t( n ca iK dchiru 0i bbng tJch
ca vDn t9c vi thi giang iK @G @( thi gian bbng @Hng hH chA. chDK. m n/u @Hng hH @G chA. chDK thi 4h('ng thi gian K iK @( @"#c ! nht hEn v 0( @L 4/t [u' K anh ta tJnh @"#c O] ch( chiru 0i ngsn hEn. ah" vD. iK O] nhDn th2. chiru 0i chi/c RP ca 7!iK ngsn hEn chiru 0i ca nL @"#c @( 4hi @ng .n. ^1. ! vJ 0+ vr KCt hin t"#ng chung K nhBng ng1i J"an st c'K nhDn th2. c c vDt chu.kn @Cng bS c( ngsn !Ai 0Fc thP( Uh"Eng chu.kn @Cng. ,J 0+, c c Uh"Eng trinh ca thu./t t"Eng @9i hTU ch( th2. rbng n/u KCt vDt chu.kn @Cng vi vDn t9c bbng %6 vDn t9c nh O ng thi ng1i J"an st @ng .n O] th2. nL ngsn hEn O( vi 4hi nL @gn .n 6W. >in t"#ng n. @"#c Kinh hFa trn >inh <.z 1.
`nh S(n Lt v?t ch"#n ng ;A co ngn h+ng thi gian
78 4hng @Zi ca vDn t9c nh O ng @G 4hi/n ch3ng ta Uh'i tha. [uan niK tru.rn th9ng vr 4hng gian v thi gian nh" nhBng c2u tr3c UhZ [u t v b2t @Hng bbng KCt [uan niK Ki tr(ng @L 4hng gian v thi gian Uh+ thuCc KCt c ch KDt thi/t v( chu.kn @Cng t"Eng @9i ca ng1i J"an st v vDt @"#c [uan O t. Ih3ng ta cL thk 4/t th3c cuCc th'( !uDn ) @1. bbng KCt nhDn RYt ! c c vDt chu.kn @Cng nhanh O] !Ai ti/n hLa vi nhSU @C chDK v @Hng thi bS c( ngsn !Ai. mjc 0f vD., thu./t t"Eng @9i hTU @G ch( ch3ng ta KCt 4hun 4hZ th9ng nh2t O1u Osc hEn, ba( [u t @"#c t2t c' nhBng hin t"#ng @L. ^k hiku @"#c @iru n., hG. hinh 0ung KCt chi/c RP t")ng t"#ng tr(ng chU Kst @G @At ti vDn t9c @ru 15W4Kh v 0u. tri vDn t9c @L KCt c ch chJnh R c ch( ti 4hi tst K . @k RP t8 !Vn rHi tl tl 0lng !Ai. wi' O$ ta c*ng t")ng t"#ng rbng, 0( v9n nZi ti/ng ! KCt ! i RP @iu ngh, 7!iK @"#c Ki ! i th$ RP trn KCt @"ng @ua theng, rCng v 0i nbK giBa KCt vfng bbng Uheng tr(ng Oa KAc. ,i 4h('ng c ch giBa vAch Ru2t Uh t v @Jch 0i 154K, nn chi/c RP vi vDn t9c nLi trn O] @i h/t [uGng @"ng @L tr(ng 4h('ng thi gian 11W gi, tc ! 5 Uh3t. iK v9n c*ng ! KCt 4n O" t Ru2t Osc, anh @G 4ikK tra 4n !"xng c c 0B !iu @G @"#c ghi !Ai tl hng ch+c cuCc ! i th$ v c'K th2. bVn 4h(Vn 4hi th2. rbng Kjc 0f @a O9 c c cuCc th$ @ru ghi @"#c thi gian ! 5 Uh3t, nh"ng KCt O9 Jt cuCc th$ cu9i cfng !Ai th2. ghi 0i hEn nhiru\ 5,5 rHi =, thDK chJ ti =,5 Uh3t. Nh(At @u anh ng rbng K . KLc cL tr+c trjc gi @L, nh"ng O9 ghi thi gian n. 0"ng nh" b ( rbng chi/c RP @G chA. chDK hEn 15W4Kh tr(ng ba !n th$ cu9i cfng. Nu. nhin Oau 4hi 4ikK tra KCt c ch 4n !"xng v t(n 0in, anh 4heng @Snh rbng KFi th trn chi/c RP @ru r2t h(n h'(. ( 4hng gi'i thJch @"#c tAi Oa( thi gian chA. RP !Ai 0i KCt c ch b2t th"ng nh" vD., iK bn ti hti 7!iK vr K2. !n chA. th$ cu9i cfng. 7!iK @"a ra KCt c ch gi'i thJch r2t @En gi'n. }nh ta nLi vi iK rbng 0( @"ng @ua nbK thP( h"ng @ng ~ t1., nhBng !n chA. th$ !Ai 0ivn ra v( cu9i ng., nn Kjt tri !K ch( anh ta hEi !( Kst. Nr(ng ba !n th$ cu9i cfng, tinh trAng n. tHi t ti Kc anh 4hng thk chA. @"#c theng thP( @"ng @ua K hEi chch KCt gLc nht. }nh ta c_n
v] Uh c @"ng chA. K anh @G ! i tr(ng ba cuCc th$ cu9i cfng v @"#c Kinh hFa trn >inh <.5. 78 gi'i thJch ch( ba !n chA. cu9i cfng b1. gi tr) nn h(n t(n r rng\ @"ng @i tl vAch Ru2t Uh t ti @Jch O] 0i hEn n/u @i chch KCt gLc n( @L v 0( @L vi vDn t9c v`n ! 154Kh thi thi gian O] Uh'i K2t nhiru hEn. aLi KCt c ch 4h c, 4hi @i chch KCt gLc n( @L, KCt Uhn ca vDn t9c 154Kh @G 0fng @k @i thP( h"ng naK ~ bsc 4hi/n ch( Uhn @k @i thP( h"ng @ng ~ t1. tr) nn nht hEn O( vi 4hi chA. theng thP( h"ng n.. îru n. cL ngh?a ! nL Uh'i K2t KCt thi gian 0i hEn.
`nh S(x( uo ;A LHt tri m 7a mt- X im i chCch mt g7c t+ng &]n trong ;a ]n th4 c"5i cBng .
mjc 0f c ch gi'i thJch ca 7!iK thDt 0v hiku, nh"ng O] r2t cL !#i n/u ch3ng ta 0ivn @At nL hEi 4h c KCt ch3t @k chun bS ch( KCt b"c nh'. vr Kjt 4h i niK K ch3ng ta OsU !K 0"i @1.. I c h"ng bsc ~ naK v @ng ~ t1. ! hai chiru 4hng gian @Cc !DU nhau thP( @L chi/c RP cL thk chu.kn @Cng. dN2t nhin, nL cL thk chu.kn @Cng thP( c' Uh"Eng theng @ng 4hi @i thP( @"ng !n n3i cheng hAn, nh"ng ) @1. ch3ng ta 4hng cn RYt ti 4h' nVng @Lg. I ch gi'i thJch ca 7!iK Kinh hFa ch( @iru !\ thDK chJ Kjc 0f chi/c RP chA. vi vDn t9c 15W4Kh tr(ng t2t c' c c !n th$, nh"ng tr(ng ba !n th$ cu9i cfng nL Uh'i chia Ou vDn t9c n. ch( hai chiru v 0( @L g1. ch( ta c'K t")ng nL chA. chDK hEn 15W4Kh thP( h"ng @ng ~ t1.. Nr(ng nhBng !n th$ tr"c, vDn t9c 15W4Kh @"#c h(n t(n 0nh ch( chu.kn @Cng chh thP( h"ng @ng ~ t1. c_n tr(ng ba !n th$ cu9i cfng, KCt Uhn vDn t9c n. @G @"#c 0fng ch( chu.kn @Cng thP( h"ng bsc ~ naK. Dinst@in . Kht hin ra r_ng& ' tng v) s1 chia st chuyjn 9ng gi*a cc chi)u >hc nhau ny #;i chHnh # c! s cho ton b9 ci vTt #' #; #,ng cIa thuy(t t!ng i hvK& v i i)u >in ta Khi chJK nhTn r_ng s1 chia st ny >h+ng ch] $c th1c hin gi*a cc chi)u >h+ng gian 3 cXn v i c chi)u thi gian n*aM Nh8c ra, tr(ng Uhn !n c c h(n c'nh, chu.kn @Cng ca c c vDt ch ./u ! [ua thi gian ch 4hng Uh'i [ua 4hng gian. Na hG. th$ RPK @iru n. cL ngh?a gi. Ihu.kn @Cng [ua 4hng gian ! KCt 4h i niK K ta @G bi/t tl thu) 2u thE. mjc 0f ch3ng ta 4hng th"ng Ru.n ngh? vr c c vDt thP( c ch nh" vD., nh"ng ch3ng ta @ru bi/t rbng, ch3ng ta, bAn b v nhBng ng"i th1n thuCc ca ch3ng ta... t2t c' c*ng @ru chu.kn @Cng [ua thi gian. Khi ch3ng ta RP @Hng hH, thDK chJ ch3ng ta nhn rci ngHi RPK N,, c c c(n O9 chh thi gian !in t+c tha. @Zi, !in t+c pchu.kn @Cng vr UhJa tr"c thP( thi gianq. Ih3ng ta v vAn vDt Rung [uanh ch3ng ta @ru gi @i, @ru 4hng tr nh 4hti Uh'i chu.kn tl thi @ikK n. ti thi @ikK ti/U Oau. Nh8c t/, nh t( n hFc mPrKann min4(oO4i, v cu9i cfng ! c' XinOtPin nBa, @G cZ v* ch( t")ng RPK thi gian nh" KCt chiru th t" ca ,* tr+ t"Eng t8 nh" ba chiru 4hng gian K ch3ng ta @G [u [uPn thuCc v chJnh ch3ng ta bS chiK ngDU tr(ng @L. mjc 0f @iru @L nghP cL vu trlu t"#ng, nh"ng 4h i niK thi gian nh" KCt chiru ! th8c O8 c+ thk. Khi ch3ng ta Ku9n gjU ai @L, ch3ng ta O] nLi ch( ng"i @L bi/t ta O] ch gjU anh ta ) @1u ptr(ng 4hng gianq ~ cheng
hAn ) tng %, t( nh nbK ) gLc Ph9 5{ v Âi !C =. ah" vD. ! ) @1. cL ba thng tin dtng %, Ph9 5{ v Âi !C =g ch( ta bi/t KCt vS trJ c+ thk n( @L thP( ba chiru ca 4hng gian. Nu. nhin, @iru [uan trFng 4hng 4YK c_n Uh'i ch( bi/t, @L ! ta O] @#i gjU ng"i @L 4hi n(, cheng hAn v( !3c { gi chiru. Nhng tin n. ch( bi/t cuCc gjU gx ca hai ng"i O] 0ivn ra ) @1u thP( pthi gianq. ( @L, c c O8 4in @"#c R c @Snh b)i b9n thng tin\ ba vr 4hng gian v KCt vr thi gian. ahBng 0B !iu n., nh" ng"i ta th"ng nLi, R c @Snh vS trJ ca KCt O8 4in tr(ng 4hng gian v tr(ng thi gian. NhP( - ngh?a @L thi thi gian @3ng ! KCt chiru 4h c. ,i [uan niK n. nLi rbng 4hng gian v thi gian @En gi'n chh ! nhBng vJ 0+ 4h c nhau vr c c chiru, vD. !iu ch3ng ta cL thk nLi vr vDn t9c ca KCt vDt [ua thi gian thP( c ch gi9ng nh" 4h i niK vDn t9c tr(ng 4hng gian ha. 4hng IL thk. mCt chh 0`n [uan trFng ch( bi/t !K @iru @L nh" th/ n( nbK nga. tr(ng KCt thng tin r2t cVn b'n K ta @G tlng gjU ) trn. Khi KCt vDt chu.kn @Cng [ua 4hng gian @9i vi ch3ng ta, @Hng hH ca nL O] chDK !Ai O( vi @Hng hH ca ch3ng ta. îru n. cL ngh?a ! t9c @C chu.kn @Cng ca nL [ua thi gian chDK !Ai. , @1. ! KCt b"c nh'. vFt\ Dinst@in . tuyLn b r_ng 3"i vTt trong e tr #u+n #u+n chuyjn 9ng trong >h+ng c thi gian v i 39t vTn tc c onh 7 P # vTn tc nh sngM ^1. ! KCt - t")ng thDt !A !fng\ ch3ng ta @G [u [uPn thuCc vi [uan niK rbng c c vDt chu.kn @Cng vi nhBng vDn t9c nht @ ng 4k O( vi vDn t9c nh O ng. Ih3ng ta c*ng @G nhsc @i nhsc !Ai @iru @L nh" ! KCt ngu.n nh1n gi'i thJch tAi Oa( nhBng hiu ng t"Eng @9i tJnh !Ai [u Ra !A vi th/ gii hbng ng. ca ch3ng ta. N2t c' nhBng @iru @L @3ng c'. ah"ng ) @1. ch3ng ta @ang nLi vr KCt vDn t9c tZ h#U ca vDt [ua t2t c' b9n chiru ~ ba chiru 4hng gian v KCt chiru thi gian ~ v chJnh c i vDn t9c ca vDt thP( ngh?a tZng [u t h( @L Ki cL gi trS bbng vDn t9c nh O ng. ^k hiku @iru n. KCt c ch @. @ hEn v @k th2. r tK [uan trFng ca nL, ta ch3 - rbng, gi9ng nh" chi/c RP t")ng t"#ng chh chA. vi KCt vDn t9c K ta @G RYt ) trn, c i vDn t9c c9 @Snh n. cL thk @"#c chia Ou giBa c c chiru 4h c nhau, tc ! giBa ba chiru 4hng gian v KCt chiru thi gian. a/u KCt vDt ! @ng .n d@9i vi ch3ng tag v 0( @L h(n t(n 4hng chu.kn @Cng [ua 4hng gian, thi 4hi @L, t"Eng t8 nh" tr(ng nhBng !n chA. th$ @u tin ca chi/c RP t")ng t"#ng nLi trn, t(n bC chu.kn @Cng ca vDt @"#c 0fng @k @i thP( KCt chiru, tr(ng vJ 0+ chi/c RP, @L ! chiru @ng ~ t1., c_n tr(ng tr"ng h#U ca ch3ng ta @L ! chiru thi gian. >En nBa, t2t c' c c vDt @ng .n @9i vi ch3ng ta v @9i vi nhau @ru chu.kn @Cng thP( thi gian dthk hin ! ch3ng gi @ig vi KCt t9c @C nh" nhau. Nu. nhin, n/u KCt vDt chu.kn @Cng [ua 4hng gian thi @iru @L cL ngh?a ! KCt Uhn ca chu.kn @Cng tr"c @L thP( thi gian cn Uh'i bS pchchq @i. wi9ng nh" chi/c RP chA. !ch @i KCt gLc, O8 chia Ou chu.kn @Cng n. 4hi/n ch( vDt O] chu.kn @Cng chDK !Ai thP( thi gian O( vi c c vDt @ng .n, vi KCt Uhn chu.kn @Cng ca nL @G @"#c 0fng @k @i [ua 4hng gian. ^1. chJnh ! @iru K ch3ng ta @G Uh t hin ra ) trn. &1. gi ch3ng ta th2. rbng thi gian chDK !Ai 4hi vDt chu.kn @Cng @9i vi ch3ng ta ! b)i vi @iru @L !K chia Ou KCt Uhn chu.kn @Cng [ua thi gian ca nL thnh chu.kn @Cng [ua 4hng gian. ,Dn t9c ca vDt [ua 4hng gian cheng [ua chh ! Uh'n nh ba( nhiu Uhn chu.kn @Cng [ua thi gian @G @"#c chia Ou bt. Nl nhBng @iru vla nLi ch3ng ta th2. nga. rbng cL KCt gii hAn @9i vi vDn t9c thP( 4hng gian ca c c vDt\ vDn t9c c8c @Ai [ua 4hng gian O] @At @"#c n/u nh" t(n bC chu.kn @Cng ca vDt [ua thi gian @"#c chu.kn h/t thnh chu.kn @Cng thP( 4hng gian. îru n. R'. ra 4hi t(n bC chu.kn @Cng vi vDn t9c nh O ng thP( 4hng gian. ah"ng 0( @G O$ 0+ng h/t chu.kn @Cng ca Kinh [ua thi gian, nn @L c*ng chJnh ! vDn t9c !n nh2t [ua 4hng gian K vDt @L ~ ha. KCt
vDt b2t 4M ~ cL thk @At @"#c. îru n. t"Eng t8 vi tr"ng h#U chi/c RP ca chA. th$ @i ngang thP( bsc ~ naK. I*ng nh" chi/c RP 4hng c_n KCt ch3t vDn t9c n( 0nh ch( chu.kn @Cng thP( chiru @ng ~ t1. nBa, KCt vDt n( @L chu.kn @Cng vi vDn t9c nh O ng [ua 4hng gian O] 4hng c_n @k !Ai KCt ch3t vDn t9c n( ch( chu.kn @Cng thP( thi gian. ?h vTy nh sng >h+ng bao gi gi iO 39t Khoton /uJt hin tQ Aig Aang ngy h+3 nay cng vwn cP tubi nh >hi PM e i vTn tc nh sng thi gian s| 0Qng #;iM CXn v) D <Cy thg saos
mjc 0f XinOtPin 4hng t n thnh !sK vic gFi !- thu./t ca Kinh ! pt"Eng @9iq dng c*ng @G @r nghS gFi nL ! pb2t bi/nq @k Uh'n nh dng(i nhBng @iru 4h cg tJnh 4hng tha. @Zi ca vDn t9c nh O ngg, nh"ng - ngh?a ca nL b1. gi @G h(n t(n r rng. Ing trinh ca XinOtPin chng tt rbng nhBng 4h i niK nh" 4hng gian v thi gian K tr"c 4ia @"#c RPK ! tu.t @9i v t ch bit nhau, thi b1. gi cL tJnh ch2t t"Eng @9i v !in h KDt thi/t vi nhau. Ni/U @L, XinOtPin c*ng chng tt @"#c rbng c c tJnh ch2t vDt !- 4h c ca ,* tr+ c*ng !in h KDt thi/t vi nhau KCt c ch b2t ng. mCt tr(ng O9 nhBng vJ 0+ [uan trFng nh2t ! Uh"Eng trinh nZi ti/ng nh2t ca ng. Nr(ng @L, XinOtPin 4heng @Snh rbng nVng !"#ng dXg ca KCt vDt v 4h9i !"#ng dKg ca nL 4hng Uh'i ! nhBng 4h i niK @Cc !DU ch3ng ta cL thk R c @Snh @"#c 4h9i !"#ng 4hi bi/t nVng !"#ng dbbng c ch chia nVng !"#ng ch( binh Uh"Eng vDn t9c nh O ngg. aLi KCt c ch 4h c, nVng !"#ng v 4h9i !"#ng ~ gi9ng nh" @Hng @!a v @Hng QrVng ~ cL thk chu.kn @Zi !`n nhau. ah"ng 4hng gi9ng nh" tirn t, t: ! tra( @Zi ) @1. ! binh Uh"Eng ca vDn t9c nh O ng ~ KCt c(n O9 @G v O] KGi KGi c9 @Snh. ,i thla O9 t: ! tra( @Zi n. ! r2t !n dc < ! KCt O9 r2t !ng nn KCt 4h9i !"#ng nht Uh'i [ua KCt c(n @"ng c8c 0i @k tA( ra @"#c nVng !"#ng. Nh/ gii @G tlng bi/t ti Oc KAnh tn Uh gh gK tl vic bi/n 1W gaK urani thnh nVng !"#ng ) >ir(OhiKa KCt ng. n( @L, tl nhBng nguHn n"c bikn v tDn v c c nh K . @in tZng h#U hAt nh1n, ch3ng ta cL thk O] 4hai th c KCt c ch thng Kinh cng thc trn ca XinOtPin @k 0ung c2U @ nVng !"#ng ch( t(n th/ gii. NrLn ûan ij3 cIa nh*ng >hi ni3 3 ch:ng ta . nhJn 3;nh trong sut ch!ng ny& Kh!ng trgnh Dinst@in cho ch:ng ta 39t cch gii thHch c thj nhJt cho vJn ) trung t3 cIa ch:ng ta& P # >h+ng cP vTt no cP thj chuyjn 9ng nhanh h!n vTn tc nh sngM ,J 0+, bAn cL thk bVn 4h(Vn t8 hti\ tAi Oa( ta 4hng !2. KCt vDt n( @L, nh" hAt Ku(n cheng hAn, rHi 0fng K . gia t9c @"a vDn t9c ca nL @At ti <%6.WWW4KO, tc gn %%,5 v Oau @L @. th8c KAnh @k buCc nL Uh'i v"#t [ua c i t"ng chsn ! vDn t9c nh O ng. Ing thc XinOtPin gi'i thJch @"#c tAi Oa( @iru @L 4hng thk th8c hin @"#c. mCt vDt chu.kn @Cng cng nhanh thi nVng !"#ng K nL cng !n v thP( cng thc XinOtPin ta th2. rbng KCt vDt cL nVng !"#ng cng !n thi 4h9i !"#ng ca nL c*ng O] cng !n. I c hAt Ku(n chu.kn @Cng vi vDn t9c bbng %%,% vDn t9c nh O ng O] njng hEn r2t nhiru O( vi nhBng hAt Ku(n @ng .n. Nh8c t/, ch3ng njng hEn ti << !n. dI c gi trS 4h9i !"#ng ch( tr(ng &'ng 1.1 ! @9i vi c c hAt @ng .ng. ah"ng KCt vDt cng njng, thi cng 4hL tVng t9c ch( nL. ^. KCt @a bY ngHi trn RP @AU ! KCt chu.n, c_n @. KCt chi/c rEK((c !Ai ! KCt chu.n h(n t(n 4h c. ah" vD., 4hi c c Ku(n chu.kn @Cng cng nhanh ch3ng ta cng 4hL gia t9c ch3ng. ,i vDn t9c bbng %%,%%% vDn t9c nh O ng, 4h9i !"#ng ca c c Ku(n tVng !n <<z !n, c_n ) vDn t9c %%,%%%%%%%% vDn t9c nh O ng thi 4h9i !"#ng tVng ti =W.WWW !n. ,i 4h9i !"#ng ca Ku(n cL thk tVng v hAn 4hi vDn t9c ca nL ti/n 0n ti vDn t9c nh O ng, nn nL @_i hti Uh'i cL KCt nVng !"#ng !n v hAn Ki cL thk @. @"#c nL v"#t [ua
bc t"ng chsn ! vDn t9c nh O ng. N2t nhin, @iru n. ! 4hng thk, nn tu.t @9i 4hng cL vDt gi cL thk chu.kn @Cng nhanh hEn vDn t9c nh O ng. ah" ch3ng ta O] th2. ) ch"Eng Oau, 4/t !uDn n. @G giP( KK ch( KCt cuCc Rung @Ct !n th hai K vDt !- hFc @G Uh'i @9i Kjt tr(ng Ou9t KCt th/ 4: [ua v cu9i cfng @G 0`n ti O8 O+U @Z ca KCt !- thu./t @G tlng cL u. tJn nh2t, @L ! !- thu./t h2U 0`n ca aPot(n.
hOY LHc &B `nh S(n( minh hPa ng s co ca mt v?t &Pc theo ph12ng ch"#n ng ca n7- nh1ng <i kh.ng minh hPa 13c ci m chng ta sc thc s nhn th# khi m v?t ;Ing mPt cch no 7- c7 th ph7ng v*i v?n t5c nh sng Vgi, thi$t rIng thA gic ca chng ta hoHc thi$t ;A ch9p ,nh tinh t1ng c=n th# mt ci g 7W( T nhn th# mt v?t no 7- mt hoHc m# ,nh ca chng ta ph,i nh?n 13c nh sng ph,n R< tN ; mHt ca v?t 7( gh1ng v nh sng ph,n R< t*i chng ta tN nh@ng vA trE khc nha" tr%n v?t- n%n nh sng m chng ta nhn th# 0 mt thi im no 7 i t*i chng ta theo nh@ng con 1ng c7 chi" &i khc nha"( ) i" n# &Mn t*i mt ,o gic t12ng 5i tEnh trong 7 v?t &1ng nh1 vNa ;A co ngn <i vNa ;A J"a# <i(
X thNa nh?n hp &Mn v ch"#n ng gia t5c c7 i%n J"an m?t thi$t v*i nha" chEnh ! t10ng ha# nht ca linstein n,# ra trong mt ng# h<nh phc ca .ng th+ng bi cIa vTn tc nh sngM aLi KCt c ch ngsn gFn, gi'i Uh U n. ch( rbng tr8c gi c ca ch3ng ta ! Oai, nL chh [uPn vi nhBng chu.kn @Cng th"ng ! cL vDn t9c r2t nht O( vi vDn t9c nh O ng v nhBng chu.kn @Cng r2t chDK nh" vD. @G !K 4hu2t !2U K2t @jc tJnh th8c O8 ca 4hng gian v thi gian. Nhu./t t"Eng @9i hTU @G vAch ra b'n ch2t ca ch3ng v ch( th2. ch3ng 4h c KCt c ch cVn b'n O( vi nhBng [uan niK tr"c @1.. ah"ng tA( 08ng !Ai hiku bi/t ca ch3ng ta vr nhBng nrn ca 4hng gian v thi gian 4hng Uh'i chu.n 0v 0ng. Iheng ba( !1u, XinOtPin @G nhDn th2. rbng tr(ng O9 r2t nhiru nhBng h [u' Ou. ra tl thu./t t"Eng @9i hTU, cL KCt h [u' cL - ngh?a @jc bit O1u Osc, @L ! 4heng @Snh rbng 4hng cL vDt gi cL thk chu.kn @Cng v"#t nh O ng, K @iru n. thi 4hng t"Eng thJch vi !- thu./t h2U 0`n @. u. tJn @G @"#c aPot(n @"a ra v( cu9i th/ 4: ;,II. , nh" vD., tr(ng 4hi gi'i [u./t R(ng KCt cuCc Rung @Ct thi thu./t t"Eng @9i hTU !Ai !K n'. Oinh KCt cuCc Rung @Ct 4h c. 7au KCt ch+c nVK nghin cu cVng theng v @i 4hi 4hZ O) nBa, XinOtPin @G gi'i [u./t @"#c K1u thu`n n. bbng thu./t t"Eng @9i rCng dc_n gFi ! thu./t t"Eng @9i tZng [u t ~ ag. Nr(ng !thu./t @L, Dinst@in 39t #ln n*a #;i #3 39t cu9c cch 3;ng trong nhTn thdc cIa ch:ng ta v) >h+ng gian v thi gianO +ng . ch] ra r_ng >h+ng gian v thi gian bo un cong v #$n sPng j truy)n i #1c hJK 0wnM uan ni3 cIa ?@Eton v) hJK 0wn
IOaac aPot(n Oinh nVK 15z< ) Linc(!nOhirP, n"c }nh. ng ! ng"i @G !K tha. @Zi bC Kjt ca th/ gii 4h(a hFc bbng c ch O$ 0+ng t(n bC Oc KAnh ca t( n hFc @k Uh+c v+ nhBng nghin cu vDt !-. NrJ tu ca ng v? @Ai ti Kc, cheng hAn nh" 4hi th2. rbng nhBng cng c+ t( n hFc cn thi/t ch( KCt O9 nghin cu vDt !- c_n ch"a cL, ng @G t8 Uh t Kinh. Ph'i gn ba th/ 4: tri [ua, th/ gii Ki !Ai bi/t ti KCt thin ti 4h(a hFc cL tK cx nh" th/. Nr(ng O9 r2t nhiru @Lng gLU cE b'n ca aPot(n ch( O8 tiK hiku vr h(At @Cng ca ,* tr+, ) @1. ch3ng ta @jc bit [uan t1K ti !- thu./t h2U 0`n ca ng. L1c hJK 0wn hin 0in 3"i #:c 3"i n!i trong i sng h_ng ngy cIa ch:ng taM ?P gi* cho ch:ng ta v 3"i vTt /ung ûanh ch:ng ta b3 chrt $c vo 3rt Jt nP gi* cho >h+ng >hH 3 ch:ng ta hHt th h_ng ngy >h+ng bay h(t ra ngoi >h+ng gian v tr nL c*ng giB ch( mjt NrVng 0u. tri @"#c [un @A( Rung [uanh Nr i ^2t, c*ng nh" Nr i ^2t c*ng [uanh mjt Nri. >2U 0`n c*ng ! !8c @iru 4hikn nhS @C ca v* @iu ,* tr+ vi O8 thaK gia tDn tu v 4hng bi/t Kt Kti ca hng t: nhBng c" 01n tr(ng ,* tr+ tl nhBng tiku hnh tinh ti c c hnh tinh, c c ngi Oa( v ti c c thin h. >En ba th/ 4: 'nh h")ng ca aPot(n @G 4hi/n ch3ng ta tin chsc rbng h2U 0`n ! !8c 0u. nh2t @G tA( ra O8 Uh(ng Uh3 @a 0Ang @L ca nhBng @iru R'. ra trn Nr i ^2t c*ng nh" ng(i Nr i ^2t. Nu. nhin, tr"c aPot(n ch"a cL ai hiku @"#c rbng O8 rEi ca [u' t ( tl trn c1. Ru9ng @2t v chu.kn @Cng [ua. ca Nr i ^2t Rung [uanh mjt Nri !Ai @ru ! thk hin ca cfng KCt ngu.n !- vDt !-. ,i b"c @i t ( bA( Uh+ng O8 ch( O8 b [u.rn ca 4h(a hFc, aPot(n @G th9ng nh2t vDt !- trn Kjt @2t vi vDt !- thin thk v tu.n b9 rbng !8c h2U 0`n ! bn ta. v hinh chi Uh9i c' hai th/ gii @L. uan @ikK ca aPot(n vr h2U 0`n cL thk @"#c gFi ! p[uan @ikK binh [u1n v? @Aiq. ng tu.n b9 rbng t2t c' KFi vDt @ru t c 0+ng !8c h3t h2U 0`n !n t2t c' KFi vDt 4h c. &2t 4k thnh Uhn vDt !- ! nh" th/ n(, KFi vDt @ru t c 0+ng c*ng nh" @ru chSu t c 0+ng ca !8c h2U 0`n. 8a trn O8 nghin cu 4n !"xng nhBng Uh1n tJch ca (hannPO KPU!Pr vk chu.kn @Cng ca c c hnh tinh, aPot(n @G Ou. ra @"#c c"ng @C !8c h3t h2U 0`n giBa hai vDt Uh+ thuCc chh v( hai th\ L"#ng ch2t cha tr(ng Kci vDt v 4h('ng c ch giBa ch3ng pIh2tq ) @1. cL ngh?a ! vDt ch2t ~ nL ba( gHK tZng O9 c c Uh(t(n, nEtr(n v P!Pctr(n ~ v tZng O9 n. R c @Snh 4h9i !"#ng ca vDt. ionh #uTt v;n vTt hJK 0wn cIa ?@Eton >hVng onh r_ng cng 9 #1c h:t gi*a hai vTt cng # n n(u >hi #$ng cIa ch:ng cng # n v cng nhm n(u >hi #$ng cIa ch:ng cng nhm nP cng cXn >hVng onh r_ng cng 9 #1c h:t hJK 0wn cng # n n(u >hong cch gi*a hai vTt cng nhm v cng nhm n(u >hong cch P cng # nM aPot(n c_n @i Ra hEn O8 K t' @Snh tJnh @L v ng @G vi/t ra cng thc K t' @Snh !"#ng c"ng @C ca !8c h2U 0`n giBa hai vDt. Ing thc n. cL thk Uh t biku bbng !i nh" Oau\ #1c hJK 0wn gi*a hai vTt ta # thuTn v i tHch >hi #$ng cIa ch:ng v ta # nghoch v i bgnh Kh!ng >hong cch gi*a ch:ngM ^Snh !uDt h2U 0`n n. cL thk 0fng @k tin @( n chu.kn @Cng ca c c hnh tinh v c c Oa( chZi [ua. Rung [uanh mjt Nri, chu.kn @Cng ca mjt NrVng Rung [uanh Nr i ^2t h(jc thDK chJ ca c c tn !$a @"#c UhLng !n @k th K hikK c c hnh tinh. aL c*ng @"#c U 0+ng ch( nhBng tin @( n @i th"ng hEn nh" [un @A( ca [u' bLng @"#c nYK !n ha. nhBng c3 nh'. nh( !Cn ca c c vDn @Cng vin nh'. cu. 78 Uhf h#U ca nhBng tin @( n @L vi chu.kn @Cng [uan O t @"#c trn th8c t/ h/t Oc ng(An K+c. Nhnh cng n. @G @PK !Ai ch( !thu./t ca aPot(n KCt O8 ng hC KAnh K] ch( ti tDn @u th/ 4: ;;. Nu. nhin, Uh t Kinh ra thu./t t"Eng @9i ca XinOtPin @G 08ng !n KCt tr) ngAi K !- thu./t ca aPot(n 4hng thk v"#t [ua.
F1 >h+ng t!ng thHch gi*a #' thuy(t hJK 0wn cIa ?@Eton v thuy(t t!ng i hvK
mCt @jc @ikK trung t1K ca thu./t t"Eng @9i hTU ! bc t"ng chsn tu.t @9i vr vDn t9c @"#c thi/t @jt b)i nh O ng. îru [uan trFng cn Uh'i th2. !, gii hAn n. 4hng chh U 0+ng ch( c c @9i t"#ng vDt ch2t K c_n c' ch( nhBng tJn hiu c*ng nh" nhBng t c 0+ng thuCc b2t c !(Ai n(. Khng cL b2t c c ch gi cL thk tru.rn tin h(jc nhBng nhivu @Cng tl nEi n. @/n nEi 4h c vi vDn t9c nhanh hEn nh O ng. N2t nhin, th/ gii cL v vn c ch @k tru.rn nhBng nhivu @Cng vi vDn t9c chDK hEn nh O ng. Iheng hAn, ti/ng nLi ca bAn v t2t c' nhBng 1K thanh 4h c @ru ! nhBng 0a( @Cng @"#c tru.rn @i vi vDn t9c {zW4KO dtc 1.<WW4Khg [ua 4hng 4hJ, KCt vDn t9c [u nht bY O( vi vDn t9c {WW.WWW4KO ca nh O ng. 78 4h c bit n. vr vDn t9c thk hin r 4hi bAn [uan O t KCt trDn chEi bLng ch. tl hng gh/ ) Ra chc Uh t bLng. Khi cu th cK ch. v+t bLng, 1K thanh Uh t ra @/n tai bAn chDK hEn gi1. ! t Oau 4hi bAn th2. [u' bLng @G @"#c @ nh. mCt @iru t"Eng t8 c*ng R'. ra tr(ng !3c K"a ging. mjc 0f O2K v chU @"#c tA( ra @Hng thi, nh"ng ba( gi ta c*ng th2. chU tr"c 4hi nghP th2. ti/ng O2K. LAi KCt !n nBa, @iru n. Uh'n nh O8 4h c bit r2t !n vr vDn t9c giBa nh O ng v 1K thanh. Nhnh cng ca thu./t t"Eng @9i hTU ! ch( ch3ng ta bi/t rbng 4hng thk cL tinh hu9ng ng"#c !Ai, tc ! KCt tJn hiu n( @L @/n ch3ng ta tr"c c' nh O ng 0( nL Uh t ra. Khng cL gi chA. nhanh hEn c c Uh(t(n. ah"ng @1. Ki ! t(n bC 4hL 4hVn. Nr(ng !- thu./t h2U 0`n ca aPot(n, KCt vDt t c 0+ng KCt !8c h3t h2U 0`n !n vDt 4h c vi c"ng @C chh @"#c R c @Snh b)i 4h9i !"#ng ca hai vDt v @C !n ca 4h('ng c ch giBa ch3ng. Ih nL 4hng cL !in [uan gi ti chu.n hai vDt @G cL Kjt tr(ng O8 hin 0in ca nhau ba( nhiu !1u. îru n. cL ngh?a ! n/u nh" 4h9i !"#ng h(jc 4h('ng c ch giBa ch3ng tha. @Zi, thi thP( aPot(n, c c vDt O] nga. tc thi c'K th2. O8 tha. @Zi tr(ng !8c h3t h2U 0`n ca ch3ng. ,J 0+, !- thu./t h2U 0`n ca aPot(n tu.n b9 rbng n/u mjt Nri @Ct nhin bfng nZ thi Nr i ^2t ) c ch Ra 15W triu 4i!KYt O] nga. tc thi ri 4hti [un @A( P!iU v9n cL ca nL. mjc 0f nga. c' nh O ng Uh t ra tl v+ nZ c*ng Uh'i K2t ti 6 Uh3t Ki ti @"#c Nr i ^2t, nh"ng thP( !- thu./t ca aPot(n thi thng tin mjt Nri bfng nZ O] @"#c tru.rn @i tc thi ti Nr i ^2t thng [ua O8 tha. @Zi tc thi ca !8c h2U 0`n chi Uh9i chu.kn @Cng ca nL. K/t !uDn n. K1u thu`n tr8c ti/U vi thu./t t"Eng @9i hTU, vi thu./t n. @'K b'( rbng 4hng cL thng tin n( cL thk @"#c tru.rn @i nhanh hEn vDn t9c nh O ng ~ v O8 tru.rn @i tc thi @G vi UhAK [uan niK n. KCt c ch t9i @a. ah" vD., v( @u th/ 4: ;;, XinOtPin @G nhDn th2. rbng !- thu./t h2U 0`n c8c 4M thnh cng ca aPot(n @G Rung @Ct vi thu./t t"Eng @9i hTU ca ng. Nin t")ng v( O8 @3ng @sn ca thu./t t"Eng @9i hTU v b2t ch2U c' n3i nhBng bbng chng th8c nghiK 4heng @Snh !- thu./t h2U 0`n ca aPot(n, XinOtPin @G !a( v( tiK 4i/K KCt !- thu./t Ki t"Eng thJch @"#c vi thu./t t"Eng @9i hTU. Iu9i cfng, ng @G Uh t Kinh ra thu./t t"Eng @9i rCng, tr(ng @L @jc tJnh ca 4hng gian v thi gian !Ai KCt !n nBa Uh'i tr'i [ua nhBng bi/n @Zi @ ng 4k. tng hay nhJt cIa Dinst@in
aga. c' tr"c 4hi Uh t Kinh ra thu./t t"Eng @9i hTU, !- thu./t h2U 0`n ca aPot(n @G thi/u KCt @iru h/t Oc cVn b'n. mjc 0f nL @G @"#c 0fng @k @"a ra nhBng tin @( n h/t Oc chJnh R c vr chu.kn @Cng ca c c vDt @"i t c 0+ng ca !8c h2U 0`n, nh"ng nL 4hng ch( bi/t !8c h2U 0`n ! c i gi. agh?a ! bbng c ch n( K hai vDt ) c ch Ra nhau, thDK chJ ti hng triu 4i!KYt, n/u
4hng nLi ! c_n !n hEn nBa, !Ai cL thk t c @Cng @/n chu.kn @Cng ca nhau &bng c ch n( K !8c h2U 0`n @G th8c hin @"#c O Knh @L ^1. ! v2n @r K chJnh aPot(n c*ng @G - thc @"#c. mi bAn hG. @Fc nhBng 0_ng 0( chJnh ng vi/t\ NhDt 4hng thk ch2U nhDn @"#c chu.n vDt ch2t v tri, 4hng cL O8 trung gian ca b2t c c i gi 4h c Uhi vDt ch2t, !Ai cL thk t c @Cng !n vDt ch2t 4h c K 4hng cL O8 ti/U R3c vi nhau. ,ic !8c h2U 0`n ! v9n cL v cVn b'n @9i vi vDt ch2t ti Kc KCt vDt cL thk t c 0+ng !n KCt vDt 4h c ) c ch Ra tr(ng ch1n 4hng, 4hng cL O8 trung gian ca KCt vDt n(, K [ua @L t c 0+ng ca ch3ng v !8c cL thk tru.rn @i, tl vDt n. ti vDt 4h c, @9i vi ti ! KCt @iru c8c 4M v !- v ti tin rbng 4hng cL KCt ng"i n( cL 4h' nVng t" 0u. tri/t hFc !Ai cL thk ch2U nhDn @"#c @iru @L. >2U 0`n cn Uh'i @"#c g1. b)i KCt t c nh1n th"ng Ru.n t c @Cng thP( KCt [u. !uDt n( @L, nh"ng t c nh1n n. ! vDt ch2t ha. Uhi vDt ch2t thi ti Rin 0nh ch( bAn @Fc Ou. ngh?. ah" vD. cL ngh?a !, ?@Eton . chJK nhTn tr c s1 tkn t;i cIa hJK 0wn v 0wn ra nh*ng Kh!ng trgnh 3+ t chHnh /c nh*ng hiu dng cIa nP& chd +ng cha bao gi >h3 Kh (n tTn c,ng s1 ho;t 9ng cIa nPM ng @G tra( ch( th/ gii KCt cu9n O ch ph"ng 0`n O$ 0+ngq !8c h2U 0`n K c c nh vDt !-, c c nh thin vVn v c c 4n O" @G 4hai th c r2t thnh cng @k UhLng c c tn !$a ti mjt NrVng, Oa( >ta v c c hnh tinh 4h c tr(ng h mjt Nri @k tin @( n nhDt th8c v ngu.t th8c, tin @( n chu.kn @Cng ca c c Oa( chZi v.v... ah"ng h(At @Cng nCi tAi ca nL, nhBng th bn tr(ng ca c i phCU @Pnq h2U 0`n thi ng v`n bt !Ai vi O8 bJ n h(n t(n. Khi bAn O$ 0+ng KCt @u I h(jc chi/c K . tJnh c nh1n, bAn c*ng c'K th2. Kinh rEi v( trAng th i Kf tSt t"Eng t8 @9i vi O8 h(At @Cng bn tr(ng ca nL. mCt 4hi K bAn @G bi/t O$ 0+ng nL, thi bAn c*ng nh" b2t c ai 4h c @ru ch"a cn bi/t nhBng nhiK v+ K bAn @G @jt ra ch( nL @"#c th8c hin nh" th/ n(. ah"ng n/u chi/c @u I ha. chi/c K . tJnh c nh1n ca bAn bS tr+c trjc, thi vic O$a chBa @_i hti Uh'i bi/t vr O8 h(At @Cng bn tr(ng ca nL. N"Eng t8 nh" vD., XinOtPin c*ng nhDn th2. rbng b2t ch2U nhBng 4heng @Snh bbng th8c nghiK hng trVK nVK ca !- thu./t aPot(n vr h2U 0`n, !- thu./t t"Eng @9i hTU ca ng @G r3t ra 4/t !uDn rbng !- thu./t @L bS ptr+c trjcq, t2t nhin thP( KCt c ch h/t Oc tinh vi, v vic O$a chBa nL @_i hti Uh'i nsK @"#c b'n ch2t @3ng @sn v @. @ ca h2U 0`n. aVK 1%W=, tr(ng 4hi @ang Ou. t" vr nhBng v2n @r n. bn bn !K vic tAi ,Vn Uh_ng @Vng 4O ng ch/ Uh t Kinh tAi &Prn, Nhu 7?, XinOtPin @G n'. ra KCt Uh t hin [uan trFng v Uh t hin n., tlng b"c KCt, cu9i cfng @G @"a ng ti KCt !- thu./t h(n t(n Ki vr h2U 0`n. L' thuy(t >h+ng ch] !n gin # s1 bb >huy(t cho #' thuy(t hJK 0wn cIa ?@Eton& 3 th1c chJt nP /y 01ng #;i 3 i hon ton t tng v) hJK 0wn v i)u ûan tr"ng nhJt # nP hon ton Kh, h$K v i thuy(t t!ng i hvKM Ph t hin ca XinOtPin cL !in [uan ti c1u hti K cL !] bAn @G tlng bVn 4h(Vn ) Ih"Eng <, ) @L ch3ng ta @G nh2n KAnh rbng ch3ng ta chh [uan t1K ti v2n @r\ ,* tr+ O] @"#c nhin th/ n( 0"i c(n Kst ca nhBng ng"i [uan O t chu.kn @Cng @9i vi nhau vi vDn t9c 4hng @Zi. &bng c ch O( O nh 4n !"xng nhBng [uan O t ca hF, ch3ng ta @G Uh t hin ra nhiru h [u' !A !fng !in [uan ti b'n ch2t ca 4hng gian v thi gian. ah"ng n/u nhBng ng"i [uan O t !Ai chu.kn @Cng cL gia t9c thi Oa( ahBng [uan O t ca hF O] Uhc tAU, 4hL Uh1n tJch hEn O( vi tr"ng h#U nhBng ng"i [uan O t chu.kn @Cng vi vDn t9c 4hng @Zi. Nu. nhin, KCt c1u hti t8 nhin @jt ra ! !iu cL c ch n( ch/ ng8 @"#c O8 Uhc tAU @L v !K ch( chu.kn @Cng cL gia t9c 0ung h_a @"#c vi [uan niK Ki ca ch3ng ta vr 4hng gian v thi gian ha. 4hng
Ph t hin O ng gi nh2t ca XinOtPin ch( ch3ng ta bi/t Uh'i !K @iru @L nh" th/ n(. ^k hiku Uh t hin n., hG. hinh 0ung ch3ng ta @ang ) nVK <W5W v bAn ! vua ca c c chu.n gia vr ch2t nZ ca &I. mCt hK bAn nhDn @"#c KCt c3 @in th(Ai h9t h('ng b ( rbng cL KCt [u' b(K r2t tinh R'( @"#c gi ) nga. trung t1K |aOhingt(n .I. 7au 4hi !a( ti hin tr"ng v 4h'( O t [u' b(K, cEn c KCng tHi t nh2t ca bAn @G hin hinh\ @L ! KCt [u' b(K hAt nh1n vi cng Ou2t !n ti Kc n/u nL @"#c chn O1u tr(ng vt Nr i ^2t ha. th' Ru9ng @ . @Ai 0"Eng thi Oc Uh h(Ai ca nL c*ng c_n r2t gh gK. 7au 4hi RPK RYt 4n !"#ng cE c2u ca ng_i nZ, bAn th2. rbng 4hng cL h. vFng gi th ( @"#c ng_i n. ra v hEn th/ nBa bAn c_n Uh t hin ra tr(ng @L cL KCt c i b`. nBa. u' b(K @"#c @jt trn KCt c i c1n. Ihh cn c1n !ch 4hti gi trS hin thi 5W [u' b(K !DU tc O] Uh t nZ. NhP( cE ch/ hTn gi, bAn bi/t @"#c rbng thi hAn 0nh ch( bAn chh c_n KCt tun !v nBa. 79 UhDn hng triu ng"i @ang @jt trn @i vai bAn, bAn O] Uh'i !K gi @1. 7au 4hi @G bi/t chsc rbng 4hng cL KCt nEi an t(n n( ) trn c*ng nh" 0"i @2t @k ch( [u' b(K n. Uh t nZ, bAn nhDn th2. 0"ng nh" chh cL c ch !8a chFn 0u. nh2t, @L ! @"a [u' b(K @i r2t Ra ra ng(i 4h('ng 4hng ,* tr+, nEi K [u' b(K nZ O] 4hng g1. ra tai hFa n(. &An @G trinh b. - t")ng @L tAi KCt cuCc hFU &I v t(n bC 4/ h(Ach ca bAn @G bS KCt tr# t tru tuZi tn ! IOaac b c bt h(n t(n\ pIL KCt v2n @r nghiK trFng tr(ng 4/ h(Ach ca ngq ~ IOaac nLi ~ p,i [u' b(K cng @"a ra Ra Nr i ^2t trFng !"#ng ca nL cng gi'K vi !8c h3t ca Nr i ^2t !n nL O] gi'K. îru n. cL ngh?a ! O9 chh ca chi/c c1n c*ng O] gi'K, 0( @L [u' b(K O] Uh t nZ tr"c 4hi ch3ng ta 4SU @"a nL ti nEi an t(nq. Nr"c 4hi bAn cL @ thi gian @k Ou. ng`K 4n cng vr !i Uh Uh n @L, thi KCt tr# t tru 4h c tn ! }!bPrt !Ai !n ti/ng\ pNh8c t/, c_n cL KCt v2n @r nBa. ,2n @r n. c*ng [uan trFng 4hng 4YK v2n @r K IOaac vla nu ra, nh"ng tinh t/ hEn. Ni Rin UhYU @"#c gi'i thJchq. ( Ku9n cL thi gian @k Ou. ngh? vr O8 b c bt ca IOaac, bAn @Snh ngst !i }!bPrt, nh"ng nh" th"ng !, KCt 4hi anh ta @G nLi thi 4hng ai bst anh ta 0lng !Ai @"#c. p^k UhLng [u' b(K v( 4h('ng 4hng ,* tr+, ta cn Uh'i !sU nL !n KCt tn !$a. Khi tn !$a gia t9c h"ng !n trn @k v"#t ra 4hti bu 4hJ [u.kn @i v( 4hng gian, O9 chh ca c1n O] tVng, 0( @L O] !Ai !K ch( [u' b(K nZ tr"c 4hi ti nEi @G @Snh. ah" c c vS th2., @/ ca [u' b(K @ng .n trn bn c1n O] @ KAnh hEn !n c1n O( vi 4hi t2t c' @ru @ng .n, gi9ng nh" cE thk bAn bS YU chjt v( !"ng gh/ trn chi/c RP @ang tVng t9c. u' b(K c*ng O] pYUq Ru9ng bn c1n ht nh" !"ng bAn YU v( !"ng gh/ ngHi tr(ng RP. Khi c1n bS YU nh" vD., t2t nhin O9 chh ca nL O] tVng v @iru @L O] !K ch( [u' b(K Uh t nZ n/u O8 tVng @L v"#t [u 5W. &An c K En }!bPrt vr O8 gi'i thJch ca anh ta, nh"ng 0( 4hng tDU trung nghP vi K'i Ou. ngh? vr - 4i/n ca IOaac, bAn buHn bG tu.n b9 rbng\ chh cn KCt @_n chJ KAng ! @G @ @DU tan KCt t")ng rHi v O8 Uh'n @9i r rng ! @3ng @sn ca IOaac @G !K @"#c vic @L. I'K th2. hEi tu.t vFng bAn bn @r nghS KFi ng"i hG. @"a ra nhBng O ng 4i/n Ki. ^3ng !3c @L }!bPrt n'. ra KCt - t")ng @ ng 4inh ngAc\ pagh? @i ngh? !Ai, cu9i cfng ti th2. rbng - t")ng ca ng 4hng htng h(n t(n. 4i/n ca IOaac ch( rbng !8c h2U 0`n gi'K 4hi [u' b(K @"#c @"a v( 4hng gian, @iru n. cL ngh?a ! O9 chh ca c1n gi'K. I_n - 4i/n ca ti !Ai ch( rbng gia t9c h"ng !n ca tn !$a O] !K ch( [u' b(K @ !n c1n KAnh hEn, ngh?a ! O] !K ch( O9 chh ca nL tVng !n. ah" vD., n/u ch3ng ta hiu chhnh KCt c ch chJnh R c gia t9c ca tn !$a tlng thi @ikK KCt 4hi nL ba. !n, thi hai hiu ng @L cL thk O] trit tiu nhau ^jc bit, tr(ng nhBng giai @(An bst @u n1ng !n, 4hi K tn !$a c_n c'K th2. @. @ Oc KAnh ca !8c h2U 0`n, nL v`n cL thk gia t9c, Kivn Oa( 4hng [u !n @k v`n c_n nbK tr(ng 4h('ng ch( UhYU 5W. Khi tn !$a ng. cng Ra Nr i ^2t hEn, 0( @L ng. cng c'K th2. !8c h2U 0`n ca Nr i ^2t nht hEn, ch3ng ta Uh'i tVng
t9c KAnh hEn @k bf trl !Ai. ^C tVng O9 chh ca c1n 0( gia t9c h"ng !n cL thk @iru chhnh @3ng bbng @C gi'K ca nL 0( !8c h3t h2U 0`n gi'K. , nh" vD., ch3ng ta cL thk giB ch( chh O9 ca c1n h(n t(n 4hng tha. @Ziq. ^r Ru2t ca }!bPrt @G 0n 0n hin hinh tr(ng @u Lc bAn. paLi KCt c ch 4h c,q ~ bAn nLi ~ pgia t9c h"ng !n cL thk ch( ta KCt th tha. th/ @"#c ch( !8c h2U 0`n. , nh" vD., ch3ng ta cL thk K Uhtng h2U 0`n thng [ua KCt chu.kn @Cng @"#c gia t9c thJch h#Uq. p^3ng nh" th/q ~ }!bPrt @ U. pah" vD.,q ~ bAn ti/U t+c ~ pch3ng ta cL thk UhLng [u' b(K v( 4hng gian v bbng c ch hiu chhnh gia t9c ca tn !$a KCt c ch chJnh R c ch3ng ta cL thk @'K b'( rbng O9 chh ca c1n 4hng tha. @Zi, v nh" vD. tr nh @"#c O8 Uh t nZ ca [u' b(K tr"c 4hi nL @"#c @"a @/n nEi an t(nq. Nhnh th$, bbng c ch ch( !8c h2U 0`n v chu.kn @Cng cL gia t9c thi @2u gibng c( ~ t2t nhin c_n nh v( @C chJnh R c ca 4h(a hFc tn !$a th/ 4: ;;I nBa ~ bAn cL thk th( t 4hti tai hFa. F1 thQa nhTn hJK 0wn v chuyjn 9ng gia tc cP #iLn ûan 3Tt thi(t v i nhau chHnh # ' tng hay nhJt cIa Dinst@in . ny ra trong 39t ngy h;nh Kh:c cIa +ng t;i e2n KhXng 2ng >' sng ch( Kht 3inh A@rnM mjc 0f, c1u chu.n vr [u' b(K @G !K nZi r th8c ch2t ca - t")ng @L, nh"ng c*ng cn Uh'i trinh b. !Ai nL tr(ng KCt 4hun 4hZ gn g*i vi Ih"Eng < hEn. >G. nh !Ai rbng n/u bAn bS nh9t tr(ng KCt t(a RP bSt 4Jn 4hng cL c$a OZ v c(n tu chu.kn @Cng 4hng cL gia t9c, thi bAn 4hng cL c ch gi R c @Snh @"#c vDn t9c ca bAn. Khi @L, t(a RP nhin h(n t(n nh" 4hi nL @ng .n v KFi thJ nghiK K bAn ti/n hnh @ru ch( cfng KCt 4/t [u' b2t ch2U c(n tu chA. nhanh ti Kc n(. IE b'n hEn nBa, n/u 4hng cL c c vDt K9c bn ng(i thi bAn c*ng 4hng cL c ch n( g n @"#c KCt vDn t9c ch( chu.kn @Cng ca bAn. Nr i !Ai, n/u bAn chu.kn @Cng cL gia t9c, thi nga. c' 4hi bS giaK tr(ng KCt t(a RP bSt 4Jn, bAn c*ng v`n O] c'K nhDn @"#c cL KCt !8c t c 0+ng !n bAn. ,J 0+, n/u chi/c gh/ ca bAn ngHi h"ng v/ UhJa @u tu v @"#c vJt chjt v( On tu, thi 4hi c(n tu tVng t9c, bAn O] c'K th2. !"ng gh/ t c 0+ng KCt !8c v( !"ng bAn ht nh" tr"ng h#U @"#c K t' b)i }!bPrt. N"Eng t8, n/u nh" bAn ) tr(ng thang K . @ang gia t9c h"ng !n thi bAn O] c'K th2. On cabin thang K . t c 0+ng KCt !8c !n ch1n bAn. Ph t hin ca XinOtPin nLi rbng tr(ng cabin 4Jn KJt ca Kinh, bAn O] 4hng thk n( Uh1n bit @"#c nhBng tinh hu9ng cL gia t9c vi nhBng tinh hu9ng 4hng cL gia t9c nh"ng cL !8c h2U 0`n\ 4hi @C !n ca ch3ng @"#c hiu chhnh KCt c ch h#U !-, thi !8c K bAn c'K th2. tl tr"ng h2U 0`n v tl chu.kn @Cng cL gia t9c ! 4hng thk Uh1n bit @"#c. a/u nh" cabin ca bAn @jt @ng .n trn Kjt @2t, bAn O] c'K th2. !8c t c 0+ng [uPn thuCc ca On cabin t c 0+ng !n ch1n bAn ht nh" tr(ng 4Sch b'n gia t9c h"ng !n. ^L chJnh ! O8 t"Eng @"Eng K }!bPrt @G 4hai th c tr(ng gi'i Uh U K anh ta @"a ra @k UhLng [u' b(K ca bFn 4hng b9 !n 4hng gian. a/u !Dt cabin ca bAn ra UhJa Oau dtc ! !"ng gh/ ca bAn b1. gi nbK O(ng O(ng vi Kjt @2t ~ ag v v`n nbK .n trn Kjt @2t thi bAn O] c'K th2. !8c 0( !"ng gh/ t c 0+ng !n !"ng bAn d@k @x ch( bAn 4hti ngGg ht nh" 4hi cabin ca bAn @"#c gia t9c thP( Uh"Eng nbK ngang. XinOtPin @G gFi O8 4hng thk Uh1n bit giBa chu.kn @Cng cL gia t9c v h2U 0`n ! ngu.n !- t"Eng @"Eng1. agu.n !- n. @Lng vai tr_ trung t1K ca thu./t t"Eng @9i rCng. ahBng @iru nLi trn ch( th2. rbng thu./t t"Eng @9i rCng @G h(n t2t KCt cng vic @G @"#c 4h)i @u b)i thu./t t"Eng @9i hTU. Nhng [ua ngu.n !- t"Eng @9i, thu./t t"Eng @9i hTU @G tu.n b9 O8 01n ch giBa t2t c' c c @ikK [uan O t 4h c nhau\ c c @Snh !uDt vDt !- ! nh" nhau @9i vi t2t c'
nhBng ng"i [uan O t chu.kn @Cng theng @ru @9i vi nhau. ah"ng thDt ra @1. v`n ! KCt nrn 01n ch hAn ch/, vi nL @G !(Ai trl r2t nhiru [uan @ikK 4h c, @L ! [uan @ikK ca nhBng ng"i [uan O t chu.kn @Cng cL gia t9c. Ph t hin nVK 1%W= ca XinOtPin @G ch( ch3ng ta bi/t c ch ba( [u t t2t c' KFi [uan @ikK tr(ng KCt 4hun 4hZ binh @eng. ,i 4hng cL O8 4h c nhau giBa ng"i [uan O t chu.kn @Cng cL gia t9c 4hi 4hng cL h2U 0`n v ng"i [uan O t 4hng cL gia t9c nh"ng !Ai tr(ng tr"ng h2U 0`n, nn ta cL thk 4heng @Snh rbng t2t c' KFi ng"i [uan O t, b2t 4k trAng th i chu.kn @Cng ca hF, @ru cL thk tu.n b9 rbng hF ! @ng .n v pUhn c_n !Ai ca th/ gii chu.kn @Cng [ua bn cAnh hFq vi @iru 4in hF @"a v( KCt tr"ng h2U 0`n thJch h#U @k K t' nhBng th Rung [uanh hF. NhP( ngh?a @L, thng [ua vic @"a tr"ng h2U 0`n v(, thu./t t"Eng @9i rCng @G @'K b'( rbng KFi @ikK [uan O t 4h' 0? @ru h(n t(n binh @eng vi nhau. dah" ch3ng ta O] th2. ) Oau, @iru n. cL ngh?a ! O8 Uh1n bit giBa nhBng ng"i [uan O t ) Ih"Eng < chu.kn @Cng cL gia t9c @9i vi nhau ~ nh" wP(rgP @uZi thP( wraciP nh bDt @Cng cE Uh'n !8c @P( ) !"ng v gi chDK hEn c ta ~ ch2U nhDn O8 K t' t"Eng @"Eng 4hi 4hng cL gia t9c nh"ng cL tr"ng h2U 0`ng. <i #iLn h su /a ny gi*a hJK 0wn v chuyjn 9ng cP gia tc # 39t Kht hin sng gi& nhng t;i sao Dinst@in vwn cXn cha tho 3.ns agu.n nh1n, nLi KCt c ch @En gi'n, ! b)i vi b'n ch2t ca h2U 0`n tr(ng @i O9ng ca ,* tr+, nh"ng !Ai ! KCt !8c Oiu th( t v 4hL nsK bst. Nr i !Ai, chu.kn @Cng cL gia t9c Kjc 0f hEi Uhc tAU hEn chu.kn @Cng cL vDn t9c 4hng @Zi, nh"ng v`n c_n ! c+ thk v cL thk O KL @"#c. &bng c ch tiK ra K9i !in h th hai @L, XinOtPin nhDn th2. rbng ng cL thk 0fng O8 hiku bi/t ca Kinh vr chu.kn @Cng nh" KCt cng c+ KAnh @k @At @"#c O8 hiku bi/t t"Eng t8 vr h2U 0`n. Nu. nhin, th8c hin chi/n !"#c @L trn th8c t/ 4hng Uh'i ! KCt nhiK v+ 0v 0ng, ch( 0f ! bDc thin ti nh" XinOtPin. ah"ng rHi cu9i cfng, c ch ti/U cDn @L @G Kang !Ai ch( ng thnh [u', @L ! thu./t t"Eng @9i rCng. , @k @At @"#c ti @L, XinOtPin c_n Uh'i rn @3c KCt Kst th hai tr(ng 01. RJch 4/t n9i h2U 0`n vi chu.kn @Cng cL gia t9c, @L ! @C c(ng ca 4hng gian v thi gian K ch3ng ta O] @r cDU ti ) K+c Oau.
hOY g7i mt cch chEnh Rc h2n- linstein nh?n th# rIng ng"#%n ! t12ng 12ng ng chNng no m nh@ng J"an st ca ;<n 13c gi*i h<n trong mt vBng nhD ca kh.ng gian Vt:c ci ca;in ca ;<n nhDW( _! &o nh1 sa"( 6c tr1ng hp &Mn c7 th tha# Ki c1ng v v h1*ng tN n2i n# sang n2i khc( gh1ng chng ta hnh &"ng rIng ton ; ca;in ca ;<n 13c gia t5c nh1 mt kh5i &"# nht v &o 7 gia t5c ca ;<n m. phDng mt tr1ng hp &Mn " &"# nht( Qhi ca;in ca ;<n th" nhD &]n- sc cng c7 Et chU cho tr1ng hp &Mn tha# Ki- n%n ng"#%n ! t12ng 12ng cng p &9ng t5t h2n( ) mHt k th"?t- s sai khc gi@a tr1ng hp &Mn \thc^ c7 th kh.ng " 13c t<o ;0i mt t?p h3p cc v?t c7 kh5i 13ng no 7 13c gPi tr1ng hp &Mn \th"~ tri"^ Vv n7 gi,i thEch 13c tc ng hp &Mn ca LHt Gr+ng %n th"~ tri" ca Gri TtW( g7i t7m <i- c hp &Mn th"~ tri" sc tr0 n%n Et ng k h2n n$" nh1 ca;in ca ;<n th" nhD <i- m cho ch"#n ng c7 gia t5c v tr1ng hp &Mn thc s tr0 n%n kh.ng th ph'n ;iCt 13c(
Ti" n# &Mn linstein 1a ra ! t10ng cho rIng s cong ca kh.ng gian chEnh ng"#%n nh'n &Mn $n s vi ph<m hnh hPc l"c i&e \th.ng th1ng^( `nh hPc phfng ca ng1i `# _h+ng gian v thi gian
XinOtPin @G 0Hn h/t Oc !8c, t1K trJ, v nhiru !3c t8a nh" ! bS Ka K, @k nghin cu v2n @r @L. Kh('ng 5 nVK Oau Uh t hin O ng gi ca Kinh tAi ,Vn Uh_ng @Vng 4- O ng ch/ ) &Prn, ng @G vi/t ch( nh vDt !- }rn(!0 7(KKPrQP!0\ p>in gi ti chh !K vic vr v2n @r h2U 0`n... mCt @iru chsc chsn - @L ! ch"a ba( gi tr(ng @i ti !Ai Uh'i trVn tr) 4hZ O) nh" vD.... 7( vi bi t( n n. thi !- thu./t t"Eng @9i ban @u tc thu./t t"Eng @9i hTU chh ! KCt tr_ chEi tru c(nq. ,( nVK 1%1<, ng t")ng nh" @G !K @"#c KCt c3 @Ct Uh thPn ch9t ti/U thP(, @L ! KCt h [u' @En gi'n nh"ng tinh t/ @"#c r3t ra 4hi U 0+ng thu./t t"Eng @9i hTU ch( K9i !in h giBa h2U 0`n v chu.kn @Cng cL gia t9c. ^k hiku @"#c b"c n. tr(ng Ou. !uDn ca XinOtPin, KCt c ch 0v nh2t ! tDU trung RPK RYt KCt vJ 0+ c+ thk vr chu.kn @Cng cL gia t9c, nh" chJnh ng c*ng @G tlng !K nh" vD.. In nh !Ai rbng, KCt vDt chu.kn @Cng cL gia t9c n/u @C !n ca vDn t9c h(jc Uh"Eng chu.kn @Cng ca nL tha. @Zi. ^k @En gi'n, ta O] RYt chu.kn @Cng cL gia t9c tr(ng @L chh cL h"ng ca chu.kn @Cng tha. @Zi c_n @C !n ca vDn t9c thi c9 @Snh. irc bit& ta s| /-t chuyjn 9ng trXn 3 ai cng c3 thJy >hi dng yLn trLn 39t sn ûay cP tLn # Norna0o thng thJy trong cc c+ng viLn gii trHM Nr(ng tr"ng h#U bAn ch"a [uPn @ng vBng trn KCt On [ua. nh" vD., bAn cL thk @ng t8a !"ng v( v ch 4Jnh hinh tr_n !K bbng th. tinh hBu cE [ua. vi t9c @C ca( cfng vi On. wi9ng nh" KFi chu.kn @Cng cL gia t9c 4h c bAn cL thk c'K nhDn @"#c chu.kn @Cng n.\ c+ thk, bAn c'K th2. KCt !8c 4Y( bAn thP( Uh"Eng b n 4Jnh ra Ra t1K [ua. @Hng thi bAn c*ng c'K th2. v ch 4Jnh YU !n !"ng bAn, giB ch( bAn chu.kn @Cng tr_n. dmjc 0f 4hng cL !in [uan gi @/n nhBng @iru th'( !uDn ) @1., nh"ng c*ng nLi thK rbng, th8c t/ chu.kn @Cng [ua. @G pgVKq cE thk bAn v( v ch 4Jnh vi KCt !8c KAnh ti Kc, 0f ch( On 0"i ch1n bAn cL bi/n K2t bAn c*ng 4hng bS tr"#t Ru9ng UhJa 0"ig. a/u nh" On [ua. c8c 4M @ru v bAn nhsK Kst !Ai, thi U !8c ca O8 [ua. !n !"ng bAn cL thk 4hi/n ch( bAn c'K th2. gn nh" ! bAn @ang nbK trn gi"ng. aLi pgn nh"q ! b)i vi bAn v`n c_n c'K th2. !8c h2U 0`n binh th"ng thP( Uh"Eng ptheng @ngq, 4hi/n ch( 4hng thk !la bC nG( ca bAn h(n t(n @"#c. ah"ng n/u bAn @ng tr(ng N(rna0( @jt ) bn ng(i 4h('ng 4hng v* tr+ cheng hAn, v n/u nh" On [ua. vi t9c @C thJch h#U, thi bAn O] c'K th2. @3ng ! @ang nbK trn chi/c gi"ng @ng .n trn Kjt @2t. >En nBa, n/u nh" bAn p@ng 0D.q v @i !Ai trn thnh tr(ng ca v ch 4Jnh [ua., thi ch1n bAn YU !n nL ht nh" 4hi @i binh th"ng trn Kjt @2t. Nh8c t/, c c trAK 4hng gian @ru @"#c thi/t 4/ [ua. thP( c ch @L @k tA( ra c'K gi c gi' tA( vr trFng !8c tr(ng 4hng gian v* tr+. &1. gi, 4hi @G [uPn vi chu.kn @Cng cL gia t9c ca chi/c N(rna0( [ua. K Uhtng h2U 0`n dtrFng !8cg, bAn cL thk thP( 0i O8 Ou. !uDn ca XinOtPin v RPK 4hng gian v thi gian nhin nh" th/ n( 0"i c(n Kst ca ng1i J"an st cfng @ng trn On [ua.. ahBng Ou. !uDn ca XinOtPin U 0+ng ch( tr"ng h#U K t' ) trn nh" Oau\ Ih3ng ta, nhBng ng1i J"an st @ng .n, cL thk 0v 0ng @( @"#c chu vi v b n 4Jnh ca On [ua.. ,J 0+ @( chu vi ta thDn trFng @jt th"c 4/ ti/U nhau 0Fc thP( vnh @ai ca On c_n @9i vi b n 4Jnh, ta c*ng !K thP( Uh"Eng Uh U @L bbng c ch @jt th"c 4/ ti/U nhau tl t1K [ua. On @/n KYU ng(i ca nL. Iu9i cfng, ta th2. rbng t: O9 ca hai 4/t [u' @( @"#c bbng hai !n ca O9 Ui, tc ! R2U Rh 5,<6 @3ng nh" @9i vi KCt hinh tr_n K ta v] trn gi2. tr(ng hinh hFc OE c2U. ah"ng !iu @iru @L cL @3ng @9i vi ng1i J"an st @ng trn On [ua. 4hng ^k !K O ng tt v2n @r n., ta @r nghS 7!iK v iK hin @ang chEi trn On [ua., th8c hin KCt O9 UhYU @(. Na nYK ch( 7!iK KCt chi/c th"c v nh anh ta @( chu vi ca On [ua. v KCt chi/c th"c ch( iK @k anh ta @( b n 4Jnh ca nL. ^k ch( 0v [uan O t, ta chFn KCt chc @ng trn ca( nhin Ru9ng nh" @"#c Kinh hFa trn >inh {.1.
`nh s(O( 6hi$c th1*c ca X im ;A co <i- v n7 nIm &Pc theo h1*ng ch"#n ng ca sn J"a#( Grong khi 7 chi$c th1*c ca im nIm &Pc theo ;n kEnh- t:c v".ng g7c v*i h1*ng ch"#n ng v v?# chi" &i ca n7 kh.ng ;A co <i.
Ih3ng ta c*ng @G t @ikK ch( bc hinh ch+U nhanh n. KCt K*i tn chh h"ng chu.kn @Cng tc thi ca Kci @ikK trn On. Khi 7!iK bst @u @( chu vi, tl vS trJ trn ca( ta th2. nga. rbng anh ta O] nhDn @"#c KCt 4/t [u' 4h c vi 4/t [u' ca ch3ng ta. ^L ! b)i vi, 4hi anh ta @jt th"c @( chu vi, ta @G th2. rbng chiru 0i chi/c th"c ca anh ta @G bS c( ngsn !Ai. ^1. chJnh ! O8 c( L(rPnty K ch3ng ta @G th'( !uDn ) Ih"Eng <, thP( @L, chiru 0i ca KCt vDt bS c( ngsn !Ai 0Fc thP( h"ng chu.kn @Cng. m chi/c th"c @G ngsn hEn cL ngh?a ! O9 !n @jt th"c 0Fc thP( chu vi ca anh ta O] nhiru hEn. ,i 7!iK v`n ngh? rbng chi/c th"c ca anh ta 0i 1K d0( 4hng cL chu.kn @Cng t"Eng @9i giBa 7!iK v c i th"c, nn anh ta c'K nhDn th2. chi/c th"c 0i 1K nh" binh th"ngg, @iru n. cL ngh?a ! 7!iK O] @( @"#c chu vi ca On 0i hEn 4/t [u' @( ca ch3ng ta. da/u bAn th2. v !- hG. RPK ch3 thJch 1, trang %g.
I_n b n 4Jnh thi Oa( iK c*ng 0fng Uh"Eng Uh U t"Eng t8 @k @( b n 4Jnh v tl vS trJ [uan O t trn ca(, ch3ng ta th2. rbng anh ta O] tiK th2. 4/t [u' gi9ng nh" ch3ng ta. 7) 0? nh" vD. ! vi, chi/c th"c 4hi n. 4hng @jt 0Fc thP( h"ng tc thi ca chu.kn @Cng dnh" 7!iK @( chu vig. Nha. vi th/, nL !Ai @jt vung gLc vi h"ng chu.kn @Cng v 0( @L chiru 0i ca nL 4hng bS c( !Ai. ,i vD., iK O] @( @"#c b n 4Jnh ca On @3ng nh" ch3ng ta @G @( @"#c. ah"ng b1. gi, 4hi K 7!iK v iK tJnh t: O9 ca chu vi v b n 4Jnh ca On [ua., hF O] nhDn @"#c KCt c(n O9 !n hai hai !n O9 Ui K ch3ng ta @G tJnh @"#c, vi chu vi b1. gi ! 0i hEn c_n b n 4Jnh thi v`n nh" tr"c. NhDt ! KCt @iru !A !fng. LK th/ [u i n( K KCt vDt hinh tr_n !Ai cL thk vi UhAK KCt Uh t Kinh ca ng"i cZ >. LAU nLi rbng @9i vi b2t c KCt hinh tr_n n(, t: O9 ca chu vi v b n 4Jnh ca nL @ru Uh'i @3ng bbng <Ui iy # cu tr #i cIa Dinst@inO =ht 3inh cIa ngi cb Cy L;K # :ng i v i nh*ng vXng trXn $c v| trLn 3rt KhVng. ah"ng c*ng gi9ng nh" nhBng chi/c g"Eng c(ng tr(ng nh c"i ) c c cng vin gi'i trJ !K KY( KL nhBng [uan h 4hng gian tr(ng 'nh ca ch3ng ta [ua nhBng chi/c g"Eng @L, n/u v_ng tr_n @"#c v] trn KCt Kjt c(ng, thi nhBng [uan h hinh hFc binh th"ng ca nL c*ng O] bS KY( KL\ 4hi @L, t: O9 giBa chu vi v b n 4Jnh ca nL, nLi chung, O] 4hng c_n bbng hai !n O9 Ui nBa. ,J 0+, >inh {.< O( O nh ba v_ng tr_n cL b n 4Jnh nh" nhau. Nu. nhin, cn th2. rbng chu vi ca ch3ng !Ai 4hng nh" nhau. >inh tr_n dbg @"#c v] trn Kjt !Hi ca hinh cu, nL cL chu vi nht hEn chu vi ca v_ng tr_n dag v] trn Kjt Uheng, nga. c' 4hi ch3ng cL b n 4Jnh nh" nhau. &'n ch2t c(ng ca Kjt cu 4hi/n ch( c c @"ng b n 4Jnh hEi ch+K v( nhau, 0( @L !K gi'K chu vi ca hinh tr_n. mjt 4h c, chu vi ca hinh tr_n dcg, c*ng @"#c v] trn KCt Kjt c(ng - cL 0Ang hinh .n ng8a - !Ai !n hEn chu vi v_ng tr_n v] trn Kjt Uheng. &'n ch2t c(ng ca Kjt hinh .n ng8a
4hi/n ch( c c @"ng b n 4Jnh hEi !(P ra Ra nhau, 0( @L !K ch( chu vi ca v_ng tr_n tr) nn !n hEn. Nl nhBng nhDn RYt trn Ou. ra rbng t: O9 ca chu vi v b n 4Jnh ca v_ng tr_n dbg nht hEn <Ui, tr(ng 4hi @L t: O9 2. ca v_ng trFn dcg !Ai !n hEn <Ui. ah"ng @C Oai !ch @L @9i vi <Ui, K @jc bit ! gi trS !n hEn tr(ng tr"ng h#U dcg !Ai chJnh ! @iru ch3ng ta @G tiK th2. @9i vi tr"ng h#U c i On [ua. N(rna0(. ii)u ny . 0wn Dinst@in a ra ' tng cho r_ng s1 cong cIa >h+ng gian chHnh # nguyLn nhn 0wn (n s1 vi Kh;3 hgnh h"c Duc#i0@ Rth+ng thngUM >inh hFc Uheng ca ng"i >. LAU @G tlng 0A. ch( tru PK tl hng ngn nVK na. hLa ra !Ai 4hng 0fng @"#c ch( ng"i ) trn On [ua.. ah" Uhn dcg ca >inh {.< ch( th2., tr(ng tr"ng h#U n. hinh hFc Xuc!i0P Uh'i @"#c tha. bbng hinh hFc 4hng gian c(ng - KCt O8 tZng [u t hLa ca nL 1. `nh s(S )=ng tr=n 13c vc tr%n mHt c]" V;W c7 ch" vi nhD h2n v=ng tr=n vc tr%n mHt phfng VaW- trong khi 7 v=ng tr=n vc tr%n mHt hnh #%n nga VcW . LAU, tc ! nhBng [uan h thuCc vr nhBng hinh 4hng gian pUhengq nh" v_ng tr_n trn KCt Kjt bn Uheng cheng hAn, O] 4hng c_n @3ng nBa @9i vi ng1i J"an st chu.kn @Cng cL gia t9c. N2t nhin, ch3ng ta Ki chh RPK RYt KCt !(Ai chu.kn @Cng cL gia t9c @jc bit, nh"ng XinOtPin @G chng Kinh @"#c rbng KCt 4/t [u' t"Eng t8, tc O8 c(ng ca 4hng gian, c*ng @3ng @9i vi KFi tr"ng h#U chu.kn @Cng cL gia t9c. Nh8c t/, chu.kn @Cng cL gia t9c 4hng chh tA( ra O8 c(ng ca 4hng gian K c_n g1. ra O8 c(ng dha. bi/n 0Angg ca c' thi gian nBa. d,r Kjt !Sch O$ thi XinOtPin ban @u tDU trung v( O8 c(ng 4hng giang. Nr(ng KCt Kc @C n( @L, 4hng cL gi Uh'i [u ngAc nhin vr chu.n thi gian c*ng bS 'nh h")ng, vi ) Ih"Eng < ch3ng ta @G th2. rbng thu./t t"Eng @9i hTU @G tA( ra O8 4hU n9i giBa 4hng gian v thi gian. Nr(ng KCt bi gi'ng ca Kinh vr thu./t t"Eng @9i hTU v( nVK 1%W6, min4(oO4i @G nLi vr O8 h_a nhDU @L bbng nhBng !i !] r2t thE nh" Oau\ pNl na., ring 4hng gian 4hng thi v ring thi gian 4hng thi O] tn tA nh" nhBng chi/c bLng, chh cL O8 th9ng nh2t ca c' hai Ki giB @"#c tJnh @Cc !DU ca ch3ngq. aLi bbng KCt ngn ngB @i th"ng hEn, nh"ng vi @C chJnh R c c*ng 4hng 4YK, thi bbng c ch @an 4/t 4hng gian v thi gian thnh KCt c2u tr3c th9ng nh2t ! 4hng-thi gian, thu./t t"Eng @9i hTU @G trSnh trFng tu.n b9\ pI i gi @3ng vi 4hng gian c*ng O] @3ng vi thi gianq. ah"ng KCt c1u hti !Ai @"#c @jt ra\ pNr(ng 4hi ch3ng ta cL thk hinh 0ung 4hng gian c(ng b)i 0Ang c(ng ca nL, thi thi gian c(ng cL ngh?a ! th/ n(q. ^k cL KCt c'K gi c vr c1u tr' !i, ta !Ai @r nghS 7!iK v iK hin v`n c_n ) trn N(rna0( [ua. th8c hin thJ nghiK Oau. 7!iK @ng ) @u K3t ca KCt b n 4Jnh v U !"ng v( v ch 4Jnh c_n iK thi b_ 0Fc thP( KCt b n 4Jnh n( @L Ru2t Uh t tl t1K [ua.. I vi KYt iK !Ai nglng b_ v hai anh PK !Ai O( @Hng hH vi nhau. >F O] th2. gi Nl vS trJ @ng .n trn ca(, ta !Ai cL thk tin @( n @"#c c1u tr' !i\ @Hng hH ca hF 4hng chh gi9ng nhau. 7) 0? ch3ng ta @i ti 4/t !uDn @L ! b)i vi ch3ng ta th2. rbng 7!iK v iK chu.kn @Cng vi vDn t9c 4h c nhau. Na bi/t rbng, trn On [ua., n/u bAn ) cng Ra t1K [ua. thi Oau KCt v_ng bAn O] @i @"#c [uGng @"ng 0i hEn, 0( vD. K bAn chu.kn @Cng nhanh hEn. ah"ng thP( thu./t t"Eng @9i hTU, bAn cng chu.kn @Cng nhanh thi @Hng hH ca bAn cng chA. chDK v 0( @L ch3ng ta th2. rbng @Hng hH ca 7!iK chA. chDK
hEn @Hng hH ca iK. >En nBa, 7!iK v iK c_n th2. rbng 4hi iK ti gn 7!iK, t9c @C Uh t ti/ng tJc tsc ca @Hng hH ca iK O] chDK !Ai v ti/n gn ti t9c @C Uh t ca @Hng hH 7!iK. îru n. Uh'n nh KCt th8c t/ !, 4hi iK @i ra Ra t1K [ua., t9c @C chu.kn @Cng tr_n ca anh ta c*ng tVng !n v tirn gn ti t9c @C ca 7!iK. NQ P& ta cP thj >(t #uTn r_ng& i v i nh*ng ngi quan st trLn sn ûay& nh F#i3 v i3 chVng h;n& thg tc 9 tr+i cIa thi gian Kh thu9c vo vo trH chHnh /c cIa h" Ytrong trng h$K ang /-t& P # >hong cch t i t3 ûay\M ^1. chJnh ! O8 Kinh hFa ch( c i K ta gFi ! thi gian c(ng. Nhi gian bS c(ng ha. bi/n 0Ang, n/u nh" t9c @C tri ca nL tl nEi n. @/n nEi 4h c ! 4h c nhau. Khi b_ 0Fc thP( KCt b n 4Jnh, iK c_n c'K th2. KCt @iru 4h c nBa, @jc bit [uan trFng @9i vi O8 th'( !uDn ca ch3ng ta ) @1.. }nh ta c'K th2. KCt !8c d!. t1Kg 4Y( KAnh ra UhJa ng(i v tVng 0n, b)i vi 4hi b_ ra cng Ra t1K [ua., 4hng chh vDn t9c K gia t9c ca anh ta c*ng tVng. Iu9i cfng chi/c On [ua. ch( UhYU ch3ng ta th2. rbng gia t9c cng !n thi 4K thP( O8 chDK ca @Hng hH cng !n, tc ! gia t9c cng !n thi thi gian cng c(ng KAnh. ahBng nhDn RYt n. @G @"a XinOtPin @/n b"c nh'. cu9i cfng. ,i ng @G chng tt @"#c rbng h2U 0`n v chu.kn @Cng cL gia t9c ! th8c O8 4hng thk Uh1n bit @"#c v vi gi @1. ng c_n chng tt @"#c rbng chu.kn @Cng cL gia t9c c_n gsn !irn vi O8 c(ng ca 4hng gian v thi gian nn ng @G @"a ra c ch gi'i thJch Oau ch( c i phCU @Pnq h2U 0`n\ h2U 0`n chJnh ! O8 c(ng ca 4hng gian v thi gian. "i @1. ch3ng ta O] RYt RPK @iru n. cL - ngh?a gi. 1 78 Uh1n tJch v_ng [ua. ca N(rna0( ha. p@?a [ua. cngq thP( c ch gFi chu.n Kn hEn, O] 0`n @/n hiku !K. Nh8c t/, ch( ti na. v`n ch"a cL O8 nh2t trJ h(n t(n vr nhiru 4hJa cAnh tinh t/ ca vJ 0+ n.. Nr(ng Uhn trinh b. ) Ih"Eng {, ch3ng ti thP( @3ng tinh thn Uh1n tJch ca XinOtPin v tr(ng ch3 thJch n. ch3ng ti v`n thP( [uan @ikK @L v tiK c ch !K O ng tt thK KCt O9 @jc @ikK K bAn cL thk c_n KE hH. Nh nh2t, bAn cL thk c'K th2. 4hL hiku ! tAi Oa( chu vi ca On [ua. !Ai 4hng bS c( L(rPnty ht nh" c i th"c v tl @L chiru 0i ca chu vi K 7!iK @( @"#c c*ng @3ng nh" ch3ng ta @G @( @"#c ban @u. Nu. nhin, bAn cn nh 4n rbng tr(ng t(n bC O8 th'( !uDn ca ch3ng ta, N(rna0( !un !un [ua., v ch3ng ta 4hng 4hi n( @( @"#c chu vi ca nL 4hi nL @ng .n c'. , nh" vD., thP( [uan @ikK ca ch3ng ta - nhBng ng1i J"an st @ng .n - thi O8 4h c nhau 0u. nh2t giBa UhYU @( chu vi On [ua. ca ch3ng ta v ca 7!iK ! chi/c th"c ca 7!iK bS c( !Ai On N(rna0( [ua. v`n @G [ua. tl tr"c 4hi ch3ng ta @( v c*ng v`n @ang [ua. 4hi ch3ng ta [uan O t 7!iK ti/n hnh @(. ,i ch3ng ta th2. chi/c th"c ca 7!iK bS c( !Ai, nn ch3ng ta Uh t hin ra rbng anh ta Uh'i @jt chi/c th"c 0Fc thP( chu vi On [ua. vi O9 !n !n hEn ch3ng ta. 78 c( !Ai ca chu vi On [ua. cL thk O] cL !in [uan chh 4hi ch3ng ta O( O nh c c tJnh ch2t ca On [ua. 4hi nL [ua. v 4hi nL @ng .n, nh"ng ch3ng ta 4hng cn ti O8 O( O nh @L. Nh hai, Kjc 0f ch3ng ta 4hng cn Uh'i @( On [ua. 4hi nL @ng .n, nh"ng cL thk bAn v`n c_n bVn 4h(Vn vr chu.n @iru gi O] R'. ra 4hi On [ua. chDK 0n rHi 0lng !Ai. &1. gi thi ch3ng ta !Ai cn Uh'i tJnh ti O8 tha. @Zi ca chu vi 4hi On [ua. chDK 0n b)i vi Kc @C c( L(rPnty c*ng tha. @Zi. ah"ng @iru n. !K th/ n( cL thk Uhf h#U vi th8c t/ ! b n 4Jnh ca On 4hng tha. @Zi ^1. ! KCt v2n @r r2t t/ nhS v vic gi'i [u./t nL 08a v( KCt th8c t/ !, tr(ng th/ gii th8c 4hng cL nhBng vDt rsn tu.t @9i. I c vDt cL thk 4Y( giGn h(jc u9n c(ng v 0( @L thJch nghi vi O8 4Y( giGn h(jc c( !Ai K ch3ng ta @G gjU Uh'i n/u 4hng th/, nh" XinOtPin @G chh ra, thi chi/c @?a [ua. - ban @u @"#c ch/ tA( bbng c ch @k ch( 4iK !(Ai nLng ch'. nguCi @i ) tr(ng 4hun @3c chu.kn @Cng [ua. - O] ba. tung t(Y ra ng(i 4hi vDn t9c [ua. Oau @L
bS tha. @Zi. Ihi ti/t hEn vr !Sch O$ chi/c @?a [ua. cL thk RPK pXinOtPin v chi/c @?a [ua. rsnq 7tachP! tr(ng cu9n wPnPra! P!ativit. an0 wraviati(n daPo (r4\ ,i4ing, 1%%=g.
aLi tLK !Ai, XinOtPin h(n t(n @Hng - vi Uh t biku ca aPot(n nLi rbng\ p>2U 0`n cn Uh'i @"#c g1. b)i KCt t c nh1n n( @Lq, nh"ng ng @G v"#t [ua O8 th ch thc ca aPot(n nLi rbng b'n ch2t ca t c nh1n nLi trn Rin nh"ng @k pch( @Cc gi' RPK RYtq. N c nh1n ca h2U 0`n, thP( XinOtPin, @L ! c2u tr3c 4hng-thi gian ca ,* tr+. WAC v) thuy(t t!ng i r9ng
^k cL KCt c'K gi c @9i vi [uan niK Ki vr h2U 0`n, ta hG. RYt tr"ng h#U KCt hnh tinh dcheng hAn nh" Nr i ^2tg [ua. [uanh KCt ngi Oa( dcheng hAn nh" mjt Nrig. NhP( !- thu./t h2U 0`n ca aPot(n, mjt Nri giB @"#c Nr i ^2t trn [un @A( ca nL ! nh KCt pO#i 01.q h2U 0`n ch"a bi/t r pnh1n 0Angq tc thi v"En Ra trn KCt 4h('ng c ch c8c !n @k chCU giB !2. Nr i ^2t dt"Eng t8, O#i 01. h2U 0`n ca Nr i ^2t c*ng v"En ra @k chCU giB !2. mjt Nrig. XinOtPin @G R1. 08ng hen KCt [uan niK Ki @k gi'i thJch @iru gi @G th8c O8 R'. ra. 7] r2t hBu Jch ch( vic bn vr c ch ti/U cDn ca XinOtPin, n/u ch3ng ta cL @"#c KCt K hinh tr8c [uan c+ thk ca 4hng-thi gian K ch3ng ta cL thk 0v 0ng vDn 0+ng. ^k !K @iru @L, ta O] @En gi'n hLa O8 vDt thP( hai c ch. Nh nh2t, ta tAK thi 4hng @/K Rha @/n thi gian v chh tDU trung v( K hinh tr8c [uan ca 4hng gian. 7au @L, ta O] !Ai gCU thi gian v( tr(ng th'( !uDn ca ch3ng ta. Nh hai, @k ch3ng ta cL thk v] v vDn 0+ng nhBng hinh 'nh tr8c [uan trn nhBng trang O ch n., ch3ng ta th"ng vin @/n O8 t"Eng t8 hai chiru ca 4hng gian ba chiru. Phn !n nhBng hiku bi/t K ta thu nhDn @"#c nh K hinh cL O9 chiru th2U hEn @ru cL thk U 0+ng tr8c ti/U ch( nhBng tinh hu9ng vDt !- ba chiru, 0( @L K hinh n. ! KCt cng c+ O" UhAK 4h hiu [u'. Nr(ng >inh {.{, ch3ng ta @G 0fng nhBng c ch @En gi'n hLa @L v v] KCt K hinh hai chiru ca KCt vfng 4hng gian tr(ng ,* tr+ ch3ng ta. I2u tr3c gi9ng nh" KAng !"i n. ch( ta KCt Uh"Eng tin @k chh @Snh vS trJ ht nh" KAng !"i c c @"ng Uh9 ch( ta KCt Uh"Eng tin @k R c @Snh KCt @Sa @ikK tr(ng thnh Uh9. N2t nhin, tr(ng thnh Uh9, @k ch( @Sa chh, ng(i vic chh @Sa @ikK trn KAng !"i @"ng Uh9 hai chiru, c_n Uh'i ch( vS trJ thP( h"ng theng @ng, nh" O9 tng cheng hAn. , c i thng tin cu9i cfng n., tc ! vS trJ thP( chiru th ba 4hng gian, @G @"#c bt @i tr(ng K hinh hai chiru @k 0v hinh 0ung hEn.
>inh {.{ &iku 0ivn KCt 4hng gian Uheng. {hi >h+ng cP vTt chJt v n2ng #$ng& Dinst@in /@3 r_ng >h+ng gian # RKhVngUM Nr(ng K hinh hai chiru ca ch3ng ta, @iru n. cL ngh?a ! phinh 0Angq ca 4hng gian gi9ng nh" br Kjt ca KCt chi/c bn nhn, nh" @"#c Kinh hFa trn >inh {.{. ^1. ! hinh 'nh 4hng gian ,* tr+
ca ch3ng ta @G @"#c hinh 0ung tl hng ngn nVK na.. ah"ng @iru gi O] R'. ra vi 4hng gian, n/u nh" cL KCt vDt njng nh" mjt Nri hin 0in Nr"c XinOtPin, c1u tr' !i ! 4hng cL gi 4hng gian dv thi giang @"#c RPK @En gi'n nh" KCt O1n 4h2u !Anh !fng nEi 0ivn ra nhBng O8 4in ca ,* tr+. Nu. nhin, chuci nhBng Ou. !uDn ca XinOtPin K ch3ng ta @ang thP( @uZi !Ai 0`n ti KCt 4/t !uDn 4h c. mCt vDt njng nh" mjt Nri v th8c t/ ! KCt vDt b2t 4M, @ru t c 0+ng KCt !8c h2U 0`n !n c c vDt 4h c. Nr(ng vJ 0+ vr [u' b(K ca bFn 4hng b9, ch3ng ta @G bi/t rbng !8c h2U 0`n v chu.kn @Cng cL gia t9c ! 4hng thk Uh1n bit @"#c. Nr(ng vJ 0+ vr On [ua. N(rna0(, ta !Ai bi/t rbng K t' t( n hFc ca chu.kn @Cng cL gia t9c @_i hti nhBng h thc ca 4hng gian c(ng. ahBng K9i !in 4/t n. giBa h2U 0`n, chu.kn @Cng cL gia t9c v 4hng gian c(ng @G 0`n XinOtPin ti KCt @r R"ng [uan trFng nLi rbng O8 hin 0in ca KCt 4h9i !"#ng, cheng hAn nh" mjt Nri, O] !K ch( c2u tr3c ca 4hng gian ) Rung [uanh nL bS c(ng @i, nh" @"#c Kinh hFa trn >inh {.z. mCt t"Eng t8 hBu Jch v v`n th"ng @"#c trJch 0`n, @L ! KCt Kng ca( Ou trn @L cL @jt KCt [u' b(o!ing. >inh 'nh n. Kinh hFa ch( O8 bi/n 0Ang ca c2u tr3c 4hng gian 0( O8 hin 0in ca KCt vDt njng. NhP( @r Ru2t cL tJnh c ch KAng @L, 4hng gian 4hng c_n ! KCt O1n 4h2u th+ @Cng nEi 0ivn ra nhBng O8 4in ca ,* tr+ nBa, K b1. gi hinh 0Ang ca 4hng gian Uh'n ng !Ai c c vDt ) tr(ng Ki tr"ng.
>inh {.z mCt vDt njng nh" mjt Nri !K bi/n 0Ang c2u tr3c ca 4hng gian t8a nh" t c 0+ng ca [u' b(o!ing @jt trn KCt t2K v'i @n hHi. 78 c(ng n., @/n !"#t Kinh, !Ai 'nh h")ng ti c c vDt 4h c chu.kn @Cng ) !1n cDn mjt Nri, vi b1. gi ch3ng Uh'i chu.kn @Cng [ua KCt c2u tr3c 4hng gian @G bS bi/n 0Ang. LAi 0fng hinh 'nh t"Eng t8 ca Kng ca( Ou vi [u' b(o!ing, n/u ta @jt KCt vin bi nht trn Kng @L v ch( nL KCt vDn t9c ban @u, thi [uGng @"ng K nL O] @i Uh+ thuCc v( @iru ! [u' b(o!ing cL @"#c @jt ) t1K 4hng. a/u 4hng cL [u' b(o!ing ) @L, Kng ca( Ou O] Uheng v vin bi O] chu.kn @Cng thP( KCt @"ng theng. a/u cL Kjt [u' b(o!ing v 0( @L !K c(ng Kng ca( Ou, thi vin bi O] chu.kn @Cng vi [un @A( c(ng. Nh8c t/, 4hi bt [ua Ka O t, n/u ta th' ch( vin bi chu.kn @Cng vi vDn t9c v h"ng thJch h#U, nL O] ti/U t+c chu.kn @Cng thP( cfng KCt [un @A( c(ng, tun h(n Rung [uanh [u' b(o!ing, ngh?a ! nL O] p[ua. [uanhq [u' b(o!ing. I ch 0ivn @At nh" th/ ! @G 08 !iu tr"c @k U 0+ng O8 t"Eng t8 @L ch( h2U 0`n. Ging nh û boE#ing& <rt Nri #3 cong cJu tr:c cIa >h+ng gian bao ûanh nP v chuyjn 9ng cIa Nri iJt& ging nh chuyjn 9ng cIa viLn bi& $c /c onh bi hgnh 0;ng cIa s1 cong PM Nr i ^2t, gi9ng nh" vin bi, O] chu.kn @Cng Rung [uanh mjt Nri n/u nh" vDn t9c v O8 @Snh h"ng ca nL cL c c gi trS thJch h#U. N c 0+ng n. trn Nr i ^2t chJnh
! c i K ch3ng ta th"ng vin @/n nh" ! t c 0+ng h2U 0`n ca mjt Nri v @"#c Kinh hFa trn >inh {.5. ah"ng b1. gi O8 4h c bit ! ) chc, 4hng gi9ng nh" aPot(n, XinOtPin @G chh ra @"#c cE ch/ tru.rn ca h2U 0`n\ @L ! O8 c(ng ca 4hng gian. NhP( [uan @ikK ca XinOtPin, O#i 01. h2U 0`n giB Nr i ^2t trn [un @A( ca nL 4hng Uh'i ! KCt t c 0+ng tc thi bJ n n( @L ca mjt Nri nBa, K @L ! O8 c(ng ca c2u tr3c 4hng gian g1. b)i O8 hin 0in ca mjt Nri.
>inh {.5. Nr i ^2t @"#c giB trn [un @A( ca nL Rung [uanh mjt Nri ! b)i vi nL !Vn 0Fc thP( KCt thung !*ng tr(ng c2u tr3c 4hng gian bS u9n c(ng. aLi KCt c ch chJnh R c hEn, nL @i thP( pc(n @"ng Jt tr) ngAi nh2tq tr(ng vfng bS bi/n 0Ang Rung [uanh mjt Nri. &c tranh n. ch( UhYU ch3ng ta hiku @"#c hai @jc @ikK cVn b'n ca h2U 0`n thP( c ch Ki. Nh nh2t, [u' b(o!ing cng njng thi O8 bi/n 0Ang 0( nL g1. ra ch( Kng ca( Ou cng !n. N"Eng t8 nh" th/, tr(ng O8 K t' ca XinOtPin vr h2U 0`n, KCt vDt cL 4h9i !"#ng cng !n, thi O8 bi/n 0Ang K nL g1. ra ch( 4hng gian Rung [uanh c*ng cng !n. îru n. 0`n ti h [u' ! KCt vDt cng njng, thi t c 0+ng h2U 0`n ca nL !n c c vDt 4h c cng !n, @iru n. h(n t(n Uhf h#U vi 4inh nghiK ca ch3ng ta. Nh hai, c*ng nh" O8 bi/n 0Ang ca Kng ca( Ou 0( [u' b(o!ing g1. ra O] cng nht 4hi ta cng ) Ra nL, Kc @C c(ng ca 4hng gian 0( KCt vDt njng nh" mjt Nri g1. ra O] gi'K 4hi 4h('ng c ch ti vDt @L tVng. îru n. !Ai KCt !n nBa h(n t(n Uhf h#U vi O8 hiku bi/t ca ch3ng ta vr h2U 0`n\ !8c h2U 0`n cng ./u 4hi 4h('ng c ch giBa c c vDt cng !n. mCt @ikK [uan trFng cn Uh'i !"u - !, b'n th1n vin bi c*ng !K bi/n 0Ang Kng ca( Ou, Kjc 0f chh Jt thi. N"Eng t8, Nr i ^2t c*ng !K c(ng c2u tr3c ca 4hng gian, Kjc 0f ! nht hEn r2t nhiru O( vi mjt Nri. aLi thP( ngn ngB ca thu./t t"Eng @9i rCng, thi @iru n. gi'i thJch tAi Oa(, Nr i ^2t !Ai giB @"#c mjt NrVng trn [un @A( v Nr i ^2t giB @"#c ch3ng ta gsn chjt vi br Kjt ca nL. >G. t")ng t"#ng KCt ng"i nh'. 0f\ [u trinh rEi Ru9ng @2t ca anh ta th8c ch2t ! O8 tr"#t Ru9ng thP( chc tr*ng ca c2u tr3c 4hng gian K 4h9i !"#ng ca Nr i ^2t @G tA( ra. >En th/ nBa, Kci ch3ng ta, c*ng gi9ng nh" b2t c KCt vDt cL 4h9i !"#ng n( 4h c, @ru !K c(ng c2u tr3c 4hng gian ) !1n cDn cE thk ch3ng ta, Kjc 0f 4h9i !"#ng t"Eng @9i nht bY ca cE thk c(n ng"i chh g1. ra @"#c nhBng bi/n 0Ang ch3t RJu thi.
aLi tLK !Ai, XinOtPin h(n t(n @Hng - vi Uh t biku ca aPot(n nLi rbng\ p>2U 0`n cn Uh'i @"#c g1. b)i KCt t c nh1n n( @Lq, nh"ng ng @G v"#t [ua O8 th ch thc ca aPot(n nLi rbng b'n ch2t ca t c nh1n nLi trn Rin nh"ng @k pch( @Cc gi' RPK RYtq. N c nh1n ca h2U 0`n, thP( XinOtPin, @L ! c2u tr3c 4hng-thi gian ca ,* tr+.
LHc &B rt h@" Ech- t"# nhi%n- m. hnh mng cao s" v J", ;7ng ;oy ing kh.ng ph,i hon h,o v cho chEnh Rc- chng t.i Rin 1" ! cc ;<n v mt s5 nh13c im ca n7((( <9t vi cnh bo
m hinh Kng ca( Ou v [u' b(o!ing r2t cL gi trS, b)i vi nL ch( ch3ng ta KCt hinh 'nh tr8c [uan cL thk nsK bst @"#c KCt c ch c+ thk th/ n( ! O8 c(ng tr(ng c2u tr3c 4hng gian ca ,* tr+. I c nh vDt !- th"ng 0fng nL v nhBng O8 t"Eng t8 4h c @k 0`n 0st tr8c gi c ca Kinh vr h2U 0`n v O8 c(ng ca 4hng gian. mjc 0f r2t hBu Jch, tu. nhin, K hinh Kng ca( Ou v [u' bLng b(o!ing 4hng Uh'i ! h(n h'( v @k ch( chJnh R c, ch3ng ti Rin !"u - c c bAn vr KCt O9 nh"#c @ikK ca nL. Nr c h(t& >hi <rt Nri #3 cho cJu tr:c >h+ng gian /ung ûanh nP bo cong i& thg P >h+ng Khi # vg nP bo R>-o /ung KhHa 0 iU bi tr"ng #1c nh trong trng h$K û boE#ing d[u' n. !K c(ng Kng ca( Ou 0( nL bS h3t vr UhJa Nr i ^2t b)i trFng !8cg. Nr(ng tr"ng h#U mjt Nri, 4hng cL vDt n( @k p!K vic 4Y(q @L c'. Nha. vi th/, XinOtPin @G 0A. ch3ng ta rbng c(ng ca 4hng gian chJnh ! h2U 0`n. 78 hin 0in ca KCt vDt cL 4h9i !"#ng !K ch( 4hng gian Uh'n ng !Ai bbng c ch c(ng @i. N"Eng t8 nh" vD., Nr i ^2t 4hng Uh'i @"#c giB trn [un @A( ca nL 0( !8c h3t h2U 0`n ca KCt vDt n( 4h c bn ng(i 0`n 0st nL 0Fc thP( thung !*ng ca KCt Ki tr"ng 4hng gian bS u9n c(ng nh" tr(ng tr"ng h#U vin bi trn Kng ca( Ou bS bi/n 0Ang. Nha. vi th/, XinOtPin 0G chh ra rbng c c vDt chu.kn @Cng [ua 4hng gian dchJnh R c hEn ! 4hng-thi giang 0Fc thP( nhBng c(n @"ng 4h' 0? ngsn nh2t ha. pnhBng c(n @"ng Jt bS c'n tr) nh2tq. a/u 4hng gian bS c(ng, thi nhBng c(n @"ng nh" th/ c*ng O] ! c(ng. , nh" vD., Kjc 0f K hinh Kng ca( Ou v [u' b(o!ing ch( ta KCt O8 t"Eng t8 tr8c [uan t9t vr O8 c(ng ca 4hng gian Rung [uanh g1. b) KCt vDt njng nh" mjt Nri v 0( @L vr c' O8 'nh h")ng ca nL @/n chu.kn @Cng ca c c vDt 4h c, nh"ng cE ch/ vDt !- g1. ra nhBng bi/n 0Ang @L ! h(n t(n 4h c. IE ch/ tr(ng c c K hinh t"Eng t8 v`n c_n Uh'i vin @/n tr8c gi c ca ch3ng ta vr h2U 0`n tr(ng 4hun 4hZ tru.rn th9ng ca aPot(n, tr(ng 4hi @L cE ch/ 0( XinOtPin @r Ru2t thk hin O8 gi'i thJch !Ai tr"ng h2U 0`n [ua 4hng gian c(ng. ?h$c ij3 thd hai cIa 3+ hgnh t!ng t1 bxt ngukn tQ tHnh hai chi)u cIa 3ng cao suM Nh1c t(& 3rc 0, # >hP hgnh 0ung& nhng <rt Nri Yv tJt c cc vTt cP >hi #$ng >hc\ )u th1c s1 #3 cong >h+ng gian ba chi)u /ung ûanh nPM >inh {.5 ! KCt c9 gsng Kinh hFa @iru @L KCt c ch th thikn. N(n bC 4hng gian ba( [uanh mjt Nri - pbn trn, pbn 0"iq v pc c bnq - @ru chSu cfng KCt !(Ai bi/n 0Ang K >inh {.5 chh ch( th2. @"#c Uhn n(. mCt vDt, t8a nh" Nr i ^2t chu.kn @Cng [ua vfng 4hng gian ba chiru bS u9n c(ng 0( O8 hin 0in ca mjt Nri. &An cL thk th2. hinh n. cL gi @L hEi 4hL hiku,
cheng hAn nh" tAi Oa( Nr i ^2t !Ai 4hng @1K OK v( pbc t"ng theng @ngq ca 4hng gian c(ng @"#c v] trn hinh Nu. nhin, bAn cn !un ghi nh tr(ng @u rbng, 4hng gian 4hng gi9ng nh" Kng ca( Ou v c*ng 4hng Uh'i ! KCt bc t"ng chsn cng rsn. Nha. vi th/, nhBng !"i 4u bS u9n c(ng trn hinh chh ! nhBng ! t cst Ktng [ua t(n bC 4hng gian ba chiru bS u9n c(ng, K bAn, Nr i ^2t v KFi th @ru chiK ngDU v cuCc O9ng h(n t(n t8 0( tr(ng @L. I*ng cL thk bAn th2. rbng @iru @L chh !K ch( v2n @r tr) nn tHi t hEn\ n/u nh" ch3ng ta chiK ngDU bn tr(ng c2u tr3c ca 4hng gian, thi tAi Oa( ch3ng ta !Ai 4hng c'K nhDn @"#c nL Nh8c ra ch3ng ta @G c'K nhDn @"#c. Ih3ng ta @G c'K th2. !8c h2U 0`n, K 4hng gian !Ai ! Ki tr"ng [ua @L !8c h2U 0`n @"#c tru.rn @i. Khi K t' !8c h2U 0`n, nh vDt !- Ru2t Osc (hn |hPP!Pr th"ng nLi\ pKh9i !"#ng U @jt O8 chi Uh9i ca nL !n 4hng gian bbng c ch nLi ch( 4hng gian bi/t Uh'i c(ng @i nh" th/ n(, c_n 4hng gian U @jt O8 chi Uh9i ca nL !n 4h9i !"#ng bbng c ch nLi ch( 4h9i !"#ng bi/t Uh'i chu.kn @Cng nh" th/ n(q 1.
>inh {.5. mCt Kù vr O8 c(ng ca 4hng gian ba chiru Rung [uanh mjt Nri. ah"#c @ikK th ba ca c c K hinh t"Eng t8 n. ! tr(ng @L ch3ng ta @G bt @i chiru thi gian. Ih3ng ta !K @iru @L @k ch( 0v hinh 0ung v2n @r, b)i vi Kjc 0f thP( thu./t t"Eng @9i hTU ch3ng ta cn Uh'i RPK chiru thi gian binh @eng nh" ba chiru 4hng gian [uPn thuCc, nh"ng @k pnhin th2.q thi gian 4hng Uh'i ! vic 0v 0ng. 7(ng, nh" @G Kinh hFa tr(ng vJ 0+ vr c i On [ua. N(rna0(, gia t9c - v 0( @L h2U 0`n - @ru !K c(ng c' 4hng gian v thi gian. dNh8c t/, nhBng tJnh t( n tl thu./t t"Eng @9i rCng ch( th2. rbng, tr(ng tr"ng h#U vDt chu.kn @Cng t"Eng @9i chDK nh" Nr i ^2t [ua. [uanh mjt Nri cheng hAn, thi O8 u9n c(ng ca thi gian th8c O8 cL 'nh h")ng @/n chu.kn @Cng ca Nr i ^2t @ ng 4k hEn nhiru O( vi O8 u9n c(ng ca 4hng giang. Ih3ng ta O] c_n tr) !Ai th'( !uDn vr O8 u9n c(ng ca thi gian tr(ng K+c Oau. ( nhBng @iru c'nh b ( nLi trn 4h [uan trFng, nn chlng n( ch3ng c_n !n [u2t @1u @L tr(ng @u Lc bAn, thi vic vin @/n hinh 'nh 4hng gian c(ng @"#c ch( b)i [u' b(o!ing @jt trn Kng ca( Ou nh" KCt O8 tZng 4/t tr8c gi c vr [uan @ikK Ki ca XinOtPin vr h2U 0`n, ! h(n t(n ch2U nhDn @"#c. 1 Phtng v2n (hn |hPP!Pr, ng. <= th ng ging nVK 1%%6.
Qhi kh.ng c7 kh5i 13ng hiCn &iCn- kh.ng gian phfng v mt v?t nhD sc an ;i 0 tr<ng thi :ng #%n ha# ch"#n ng thfng "( g$" mt v?t c7 kh5i 13ng *n R"t hiCn- kh.ng gian sc
;i$n &<ng- nh1ng kh.ng &iin ra mt cch t:c thi- m an tr"#n tN vA trE ca v?t nHng ra phEa ngoi((( Gii ûy(t /ung 9t
&bng c ch !K ch( 4hng gian v thi gian tr) thnh nhBng 0ivn vin h(At @Cng th8c O8, XinOtPin @G ch( ch3ng ta KCt hinh 'nh cL tJnh 4h i niK vr O8 vDn hnh ca h2U 0`n. Nu. nhin, v2n @r trung t1K @jt ra !, !iu O8 gi'i thJch !Ai h2U 0`n @L cL gi'i [u./t @"#c Rung @Ct giBa thu./t t"Eng @9i hTU v !- thu./t h2U 0`n ca aPot(n ha. 4hng. I1u tr' !i ! cL. LAi KCt !n n"a, K hinh Kng ca( Ou !Ai gi3U ch3ng ta !?nh hCi @"#c - t")ng chJnh ca c1u tr' !i n.. >G. hinh 0ung ta cL vin bi @ang chu.kn @Cng theng 0Fc thP( Kng ca( Ou Uheng, 4hi 4hng cL [u' b(o!ing. Khi @jt [u' b(o!ing !n Kng ca( Ou, chu.kn @Cng ca vin bi O] bS 'nh h")ng, nh"ng 4hng Uh'i nga. tc thi. a/u ch3ng ta [ua. UhiK 0G. nhBng O8 4in @L, rHi ch( [ua. chDK !Ai, ta O] th2. rbng, nhivu @Cng 0( @"a [u' b(o!ing v( O] @"#c tru.rn @i nh" nhBng g#n OLng trn Kjt hH v cu9i cfng Ki ti vS trJ ca vin bi. 7au KCt thi gian ngsn, nhBng 0a( @Cng [u @C 0Fc thP( Kng ca( Ou @L O] !sng Ru9ng @k !Ai ch( ch3ng ta KCt Kng c(ng t?nh. îru nLi trn c*ng @3ng vi c2u tr3c ca 4hng gian. Khi 4hng cL 4h9i !"#ng hin 0in, 4hng gian ! Uheng v KCt vDt nht O] an bi ) trAng th i @ng .n ha. chu.kn @Cng theng @ru. ?(u 39t vTt cP >hi #$ng # n /uJt hin& >h+ng gian s| bi(n 0;ng 7 nhng cng t!ng t1 nh 3ng cao su 7 s1 bi(n 0;ng ny >h+ng 0ifn ra 39t cch tdc thi& 3 #an truy)n tQ vo trH cIa vTt nrng ra KhHa ngoi v cu9i cfng an bi 0"i KCt 0Ang c(ng nh2t @Snh v bbng c ch @L tru.rn !8c h2U 0`n ti vDt 4h c M Nr(ng K hinh t"Eng t8, nhBng nhivu @Cng trn Kng ca( Ou !an tru.rn ra Rung [uanh vi vDn t9c @"#c R c @Snh b)i thnh Uhn c+ thk ca vDt !iu ch/ tA( Kng. Nr(ng 4hun 4hZ ca thu./t t"Eng @9i rCng, Dinst@in . tHnh $c tc 9 truy)n cIa cc nhifu 9ng i v i cJu tr:c >h+ng 7 thi gian cIa e tr v tg3 thJy r_ng nP :ng b_ng vTn tc nh sng. îru n., cL ngh?a ! tr(ng tinh hu9ng gi' t")ng @"#c nLi ) trn vr c i ch/t ca mjt Nri 'nh h")ng ti Nr i ^2t 0( nhBng tha. @Zi tr(ng !8c h3t h2U 0`n giBa ch3ng, thi 'nh h")ng @L 4hng @"#c tru.rn @i KCt c ch tc thi. Nh8c t/, 4hi KCt vDt 4hng tha. @Zi vS trJ ca nL h(jc thDK chJ bS nZ tung, nL O] g1. ra KCt O8 tha. @Zi tr(ng @C c(ng ca c2u tr3c 4hng thi gian. 78 tha. @Zi n. @"#c !an tru.rn ra Rung [uanh vi vDn t9c nh O ng, h(n t(n Uhf h#U vi gii hAn vr vDn t9c ca thu./t t"Eng @9i hTU. ah" vD., ) Kjt @2t, ch3ng ta O] nhDn bi/t @"#c bbng Kst O8 bfng nZ ca mjt Nri ) @3ng thi @ikK K ch3ng ta c'K th2. @"#c nhBng h [u' vr Kjt h2U 0`n, tc ! 4h('ng 6 Uh3t Oau 4hi bfng nZ. ah" vD., !- thu./t Ki ca XinOtPin @G gi'i [u./t @"#c O8 Rung @Ct nhBng nhivu @Cng h2U 0`n tu. 4hng v"#t @"#c [ua nh"ng c*ng thP( 4SU c c Uh(t(n.
6hng ta sc ti$p t9c theo &{i ph]n ti$p sa" nh@ng c"c phi%" 1" ca X im v im tr%n sn J"a# Gorna&o v c5 gng th" 13c ! nghZa ca nh@ng hC J", 13c s"# ra tN s cong ca thi gian ;A cong &o hp &Mn g'# ra((( L;i nPi v) s1 cong cIa thi gian
ahBng Kinh hFa nh" c c hinh {.< {.z v {.5 @G nsK bst @"#c - ngh?a cVn b'n ca c i @"#c gFi ! 4hng gian c(ng. 78 c(ng !K KY( @i hinh 0Ang ca 4hng gian. I c nh vDt !- @G Uh t Kinh ra nhiru hinh 'nh t"Eng t8 nhbK chu.kn t'i @"#c - ngh?a ca pthi gian c(ngq, nh"ng hiku @"#c ch3ng c*ng 4hng 0v 0ng gi, vi vD., ch3ng ti O] 4hng @"a ch3ng v( @1.. Nha. vi, ch3ng ta O] ti/U t+c thP( 0i Uhn ti/U Oau nhBng cuCc Uhiu !"u ca 7!iK v iK trn On [ua. N(rna0( v c9 gsng thu @"#c - ngh?a ca nhBng h [u' @"#c Ou. ra tl O8 c(ng ca thi gian bS c(ng 0( h2U 0`n g1. ra. ^k !K @iru @L, ch3ng ta hG. gjU !Ai w(PrgP v wraciP 4hng Uh'i tr(ng bLng @K O1u theK ca 4h('ng 4hng ,* tr+ K tri nZi @1u @L ) vfng ng(Ai vi ca h mjt Nri. >F v`n c_n @P( KCt chi/c @Hng hH O9 t( t"ng trn ng"i v ban @u @G @"#c chhnh gi nh" nhau. ^k ch( @En gi'n, ta O] 4hng RYt @/n 'nh h")ng ca c c hnh tinh K chh RYt tr"ng h2U 0`n ca mjt Nri. >En nBa, ta c*ng t")ng t"#ng rbng cL KCt c(n tu v* tr+ c*ng tri nZi ) gn hai ng"i v th' KCt O#i c U 0i Ru9ng gn br Kjt ca mjt Nri. , w(PrgP @G 0fng O#i c U n. @k t+t Ru9ng UhJa mjt Nri. Khi !K nh" vD., @Snh 4M anh ta !Ai 0lng !Ai @k cfng vi wraciP O( O nh nhSU @C tri ca thi gian RYt thP( @Hng hH ca hF. 78 c(ng ca thi gian @"#c tin @( n b)i thu./t t"Eng @9i rCng 0`n ti h [u' ! @_ng hH ca w(PrgP chA. ng. cng chDK O( vi @Hng hH ca wraciP vi tr"ng h2U 0`n t c 0+ng !n anh ta ng. cng KAnh hEn. îru n. cL ngh?a !, cng ti/n gn ti mjt Nri thi @Hng hH ca anh ta chA. cng chDK. , nLi rbng h2U 0`n !K c(ng thi gian c*ng nh" 4hng gian ! hiku thP( ngh?a @L. &An c*ng nn !"u - rbng, 4hng gi9ng nh" tr"ng h#U nu ) Ih"Eng <, tr(ng @L w(PrgP v wraciP ) tr(ng 4h('ng 4hng v* tr+ v chu.kn @Cng theng @ru @9i vi nhau, tr(ng tr"ng h#U ta @ang RYt, 4hng cL O8 @9i Rng giBa hF. Kh c vi wraciP, w(PrgP c'K th2. !8c h2U 0`n ng. cng KAnh, nn anh ta ng. cng Uh'i giB chjt 01. c U hEn @k 4hng bS 4Y( t+t Ru9ng 0"i. I' hai ng"i @ru nh2t trJ rbng @Hng hH ca w(PrgP chA. chDK hEn. >(n t(n 4hng cL pO8 t"Eng @"Eng ca hai [uan @ikKq @k cL thk tra( @Zi vai tr_ ca hF v @'( ng"#c !Ai 4/t !uDn @L. Nh8c t/, @1. chJnh ! @iru K ch3ng ta @G tiK th2. tr(ng Ih"Eng <, 4hi w(PrgP c'K nhDn th2. gia t9c bbng c ch bDt @Cng cE Uh'n !8c @P( ) Oau !"ng @k @uZi thP( wraciP. wia t9c K w(PrgP c'K nhDn @"#c !K ch( @Hng hH ca anh ta chsc chsn chDK O( vi @Hng hH ca wraciP. ( b1. gi ch3ng ta @G bi/t c'K nhDn chu.kn @Cng cL gia t9c c*ng ht nh" c'K nhDn !8c h2U 0`n, vi vD. K tinh hu9ng w(PrgP @ang b K v( O#i c U K ta @ang RYt cL !in [uan cfng KCt ngu.n !- v !Ai KCt !n nBa, ta th2. @Hng hH ca w(PrgP v KFi th tr(ng anh ta @ru 0ivn ra thP( nhSU @C chDK hEn O( vi wraciP. Nr(ng tr"ng h#U h2U 0`n, nh" ) br Kjt ca mjt Nri, O8 chA. chDK ca @Hng hH ca w(PrgP ! 4h nht. a/u nh" wraciP ) c ch mjt Nri 4h('ng vi 4i!KYt, nhSU @C Uh t ra ti/ng tJc tsc ca @Hng hH anh ta chh bbng %%,%%%6 @Hng hH ca wraciP. ^3ng ! cL chDK hEn, nh"ng 4hng nhiru 1. Nu. nhin, n/u w(PrgP thP( 01. c U t+t Ru9ng ti Kc !E !$ng nga. ) O t br Kjt ca KCt Oa( nEtr(n, KCt !(Ai Oa( cL 4h9i !"#ng gn bbng mjt Nri nh"ng bS nYn ti Kc cL 4h9i !"#ng ring !n g2U cx KCt triu t: !n ca mjt Nri, nn !8c h2U 0`n KAnh hEn ca nL !K ch( @Hng hH ca w(PrgP cL nhSU @C Uh t ti/ng tJc tsc chh c_n bbng =6 @Hng hH ca wraciP. ?h*ng trng hJK 0wn 3;nh h!n& nh trng bLn ngoi cc #} @n Ynh s| tho #uTn 0 i y\ s| #3 cho s1 tr+i cIa thi gian cXn chT3 #;i h!n n*a& tdc # trng hJK 0wn cng 3;nh cng #3 cho thi gian bo cong nhi)u h!nM
1 aga. c' nh" th/ @i nBa, c c @Hng hH ngu.n t$ hin cL c*ng @ chJnh R c @k Uh t hin @"#c O8 c(ng nht nh" th/ h(jc c_n nht hEn nBa ca thi gian. ,J 0+, nVK 1%=5 (bPtr ,POO(t v Kartin LPvinP thuCc î ,Dt !- Nhin vVn 7KithO(n ca Âi hFc >arvar0 cfng vi KCt O9 cCng t c vin thuCc IE [uan aghin cu ,* tr+ [u9c gia da}7}g@G UhLng KCt tn !$a 7c(ut tl @'( |a!!(UO, Kang thP( KCt @Hng hH ngu.n t$ vi @C chJnh R c 4h('ng KCt Uhn ngn t: gi1. tr(ng KCt gi. >F h. vFng O] chng tt @"#c rbng 4hi tn !$a @At @"#c @C ca( d0( @L gi'K t c 0+ng !8c h3t h2U 0`n ca Nr i ^2tg, thi @Hng hH ngu.n t$ gi9ng ht nh" th/ gsn vi Kjt @2t dtc v`n c_n chSu !8c h3t h2U 0`n ca Nr i ^2tg O] chA. chDK hEn. ah KCt 0_ng tJn hiu vi ba hai chiru, c c nh nghin cu @G O( O nh @"#c t9c @C ca hai @Hng hH ngu.n t$ @L, v th8c t/, ) @C ca( c8c @Ai ca tn !$a d4h('ng 1W ngn 4i!KYtg @Hng hH ngu.n t$ ca nL chA. nhanh hEn 4h('ng z Uhn t: gi1. O( vi @Hng hH ngu.n t$ trn Kjt @2t, Uhf h#U vi nhBng tin @( n ca !- thu./t vi @C chJnh R c nht hEn KCt Uhn vAn.
Tng c2 Ht vn Rem Rjt <i mt ! th"#$t rt thnh c.ng v mHt thc nghiCm nh1 th$ Vth"#$t t12ng 5i rngW- nh1 chng t.i tNng nhn m<nh- 7 tEnh cht tr"#n t:c thi ca c hp &Mn m'" th"Mn v*i th"#$t t12ng 5i hep((( {ij3 chdng th1c nghi3 thuy(t t!ng i r9ng
Phn !n nhBng ai nghin cu thu./t t"Eng @9i rCng @ru bS h2U 0`n b)i vu @TU thanh nhG ca nL. &bng c ch tha. th/ [uan niK !Anh !fng v Kang tJnh cE hFc ca aPot(n vr 4hng gian, thi gian v h2U 0`n bbng O8 K t' @Cng v Kang tJnh hinh hFc, XinOtPin @G @an bn h2U 0`n v( c2u tr3c cE b'n ca ,* tr+. Nha. vi bS U @jt nh" KCt c2u tr3c @"#c thK v(, h2U 0`n @G tr) thnh KCt bC UhDn hBu cE ca ,* tr+ ) Kc cE b'n nh2t ca nL. ,ic thZi O8 O9ng v( 4hng gian v thi gian bbng c ch ch( UhYU ch3ng u9n c(ng v !"#n OLng @G tA( ra c i K ch3ng ta th"ng gFi ! h2U 0`n. NAK g c 4hJa cAnh Kn hFc Oang KCt bn, O8 4ikK chng t9i hDu ca KCt !- thu./t vDt !- ! 4h' nVng gi'i thJch v tin @( n chJnh R c nhBng hin t"#ng vDt !- ca !- thu./t @L. Nl 4hi 4h)i @u v( cu9i nhBng nVK 15WW ch( ti tDn @u th/ 4: ;;, !- thu./t ca aPot(n vr h2U 0`n @G v"#t [ua O8 4ikK nghiK n. KCt c ch vu vang. f ! U 0+ng ch( [u' bLng @"#c nYK !n, ch( c c vDt rEi Ru9ng tl th U nghing, ch( c c Oa( chZi [ua. [uanh mjt Nri ha. ch( c c hnh tinh [ua. trn [un @A( Rung [uanh mjt Nri, !- thu./t ca aPot(n vr h2U 0`n @ru ch( nhBng gi'i thJch c8c 4M chJnh R c @9i vi KFi [uan O t c*ng nh" nhBng tin @( n @G @"#c 4ikK chng r2t nhiru !n tr(ng v vn tinh hu9ng 4h c nhau. i9ng c! j rt vJn ) /@3 /-t #;i 39t #' thuy(t . rJt thnh c+ng v) 3rt th1c nghi3 nh th(& nh ch:ng t+i . tQng nhJn 3;nh& P # tHnh chJt truy)n tdc thi cIa #1c hJK 0wn 3u thuwn v i thuy(t t!ng i hvK. ahBng hiu ng ca thu./t t"Eng @9i hTU, Kjc 0f r2t [uan trFng @9i vi O8 hiku bi/t cE b'n vr 4hng gian, thi gian v chu.kn @Cng, nh"ng !Ai c8c 4M nht tr(ng th/ gii ca nhBng vDn t9c chDK nh" th/ gii K ch3ng ta @ang O9ng. I*ng t"Eng t8 nh" vD., nhBng Oai !ch giBa thu./t t"Eng @9i rCng ca XinOtPin ~ !- thu./t t"Eng thJch @"#c vi thu./t t"Eng @9i hTU ~ v !- thu./t ca aPot(n vr h2U 0`n c*ng ! c8c 4M nht tr(ng hu h/t c c tinh hu9ng thng th"ng. îru n. vla ha. c*ng vla 4hng ha.. >a. ! b)i vi b2t 4M KCt !- thu./t n( Ku9n tha. th/ ch( !- thu./t
ca aPot(n vr h2U 0`n @ru Uh'i Uhf h#U t9t nh2t vi nL tr(ng nhBng !?nh v8c K !- thu./t aPot(n @G @"#c 4ikK chng bbng th8c nhiK. I_n 4hng ha. ! b)i vi nL O] !K ch( ta 4hL Uh n R$ hai !- thu./t bbng th8c nghiK. ,i vD., @k Uh1n bit giBa hai !- thu./t ca aPot(n v XinOtPin @_i hti Uh'i cL nhBng UhYU @( c8c 4M chJnh R c U 0+ng ch( nhBng thJ nghiK r2t nhA. c'K @9i vi nhBng 4h c bit ca hai !- thu./t. ?(u b;n n-3 39t û bPng& thg #' thuy(t v) hJK 0wn cIa ?@Eton v cIa Dinst@in )u cP thj $c s% 0ng j tiLn on n!i 3 nP s| r!i /ung& v K s s| # >hc nhau& nhng s1 >hc nhau P s| # nhm t i 3dc v$t ra ngoi >h n2ng Kht hin $c b_ng th1c nghi3M agh?a ! cn Uh'i cL KCt th8c nghiK thng Kinh hEn v chJnh XinOtPin @G @r Ru2t KCt th8c nghiK nh" vD. 1. Ih3ng ta chh nhin th2. nhBng ngi Oa( v( ban @K, nh"ng t2t nhin ! ch3ng v`n hin 0in ) @L c' ban ng.. 7) 0? ch3ng ta th"ng 4hng nhin th2. ch3ng ! b)i vi nh O ng nht RJu v Ra Ri ca ch3ng @G bS !2n t b)i nh O ng ca mjt Nri. Nu. nhin, tr(ng nhDt th8c, mjt NrVng tAK thi chP 4hu2t nh O ng ca mjt Nri v nhBng ngi Oa( Ra tr) nn nhin th2. @"#c. Nu. nhin, O8 hin 0in ca mjt Nri v`n c_n cL hiu ng\ nh O ng tl KCt O9 ngi Oa( Ra Ku9n ti Nr i ^2t Uh'i @i [ua gn mjt Nri. Nhu./t t"Eng @9i rCng ca XinOtPin tin @( n rbng mjt Nri O] !K ch( 4hng gian Rung [uanh nL bS u9n c(ng v O8 bi/n 0Ang @L ca 4hng gian O] cL 'nh h")ng @/n @"ng @i ca nh O ng Oa(. 7au h/t, nhBng Uh(t(n cL Ru2t R tl Ra @i 0Fc thP( c2u tr3c ca ,* tr+ v n/u c2u tr3c n. bS c(ng @i thi chu.kn @Cng ca c c Uh(t(n c*ng O] bS 'nh h")ng nh" @9i vi KCt vDt thk vDt ch2t b2t 4M n(. F1 un cong ng i cIa tia sng s| # # n nhJt i v i cc tHn hiu sng i st 3-K <rt Nri trLn ng i cIa nP t i Nri iJtM , nhDt th8c O] !K ch( ta cL thk nhin th2. nh O ng Oa( @i O t KYU mjt Nri K 4hng bS !2n t h(n t(n b)i nh O ng ca chJnh mjt Nri. wLc !ch 0( @"ng @i ca tia O ng bS u9n c(ng cL thk @( @"#c KCt c ch 4h @En gi'n. ( tia O ng bS u9n c(ng nn vS trJ biku 4i/n ca ngi Oa( O] bS 0Sch @i. ^C 0Sch n. cL thk @( @"#c chJnh R c bbng c ch O( O nh vS trJ biku 4i/n @L vi vS trJ th8c ca ngi Oa( K ch3ng ta @G bi/t tl nhBng [uan O t nL v( ban @K d4hi 4hng cL 'nh h")ng ca @C c(ng 0( mjt Nri g1. rag @"#c th8c hin 4hi Nr i ^2t ) KCt vS trJ thJch h#U 4h('ng 5 th ng tr"c h(jc Oau @L. ,( th ng 11 nVK 1%15, XinOtPin @G 0fng nhBng hiku bi/t Ki vr h2U 0`n @k tJnh gLc K tia O ng @i [ua O t KYU mjt Nri bS u9n c(ng v 4/t [a tiK @"#c ! W,WWWz% @C. wLc nht RJu n. @3ng bbng gLc nhin KCt @Hng Ru @jt theng @ng ) c ch Ra {4K. Nu. nhin, vic Uh t hin @"#c KCt gLc nht nh" th/ h(n t(n nbK tr(ng 4h' nVng ca cng ngh v( thi @L. "i O8 th3c YU ca 7ir ran4 .O(n, gi K @9c ca î thin vVn wPPnooich, 7ir }rthur X00ingt(n KCt nh thin vVn hFc nZi ti/ng @Hng thi ! th" 4- ca >Ci Nhin vVn >(ng gia n"c }nh, @G tZ chc KCt @(n th K hikK ti @'( PrinciUP ) N1. Phi @k 4ikK chng tin @( n ca XinOtPin tr(ng 4M nhDt th8c v( ng. <% th ng 5 nVK 1%1%. ag. 5 th ng 11 nVK 1%1%, Oau 5 th ng Uh1n tJch c c bc 'nh ch+U @"#c tr(ng thi gian nhDt th8c ) PrinciUP dv nhBng bc 'nh 4h c vr 4M nhDt th8c @L @"#c KCt nhLK c c nh 4h(a hFc ng"i }nh 4h c 0( Ihar!PO avi0O(n v }n0rPo Ir(KKP!in @ng @u ch+U tAi 7(bra!, &raRing, tAi cuCc hFU !in tSch ca >Ci >(ng gia v >Ci Nhin vVn >(ng gia, ng"i ta thng b ( rbng tin @( n ca XinOtPin 08a trn thu./t t"Eng @9i rCng @G @"#c 4heng @Snh. t !1u Oau, tin @Hn vr thnh cng n. ~ tc c*ng ! thnh cng ca O8 !Dt @Z nhBng [uan niK c* vr 4hng gian v thi gian - @G v"#t ra ng(i UhAK vi ca cCng @Hng c c nh vDt !- v !K ch( XinOtPin tr) thnh nh1n vDt nZ ti/ng t(n th/ gii. ag. = th ng 11 nVK 1%1%, trn trang nh2t t Nhi b ( Lu1n ^n Ru2t
hin hng tJt !n\ pKCt cuCc c ch KAng tr(ng 4h(a hFc ~ !- thu./t Ki vr ,* tr+ ~ nhBng t" t")ng ca aPot(n bS hA bq. ^1. @3ng ! thi @ikK vinh [uang nh2t ca XinOtPin. Nr(ng nhBng nVK ti/U Oau thJ nghiK n., O8 4heng @Snh ca X00ingt(n vr tJnh @3ng @sn ca thu./t t"Eng @9i rCng @G bS @PK ra KZ Ru Uh Uh n v @"#c RPK RYt !Ai KCt c ch 4n !"xng. 2t nhiru nhBng 4hJa cAnh 4hL 4hVn v tinh t/ ca UhYU @( @G !K ch( nL 4hL !jU !Ai @"#c v 0( @L !K 02. !n nhBng nghi v2n vr tJnh trung th8c ca thJ nghiK g9c. Nu. nhin, v( cu9i nhBng nVK 1%zW, r2t nhiru thJ nghiK 0fng nhBng cng ngh tin ti/n @G 4ikK chng !Ai nhiru Uh"Eng 0in ca thu./t t"Eng @9i rCng vi @C chJnh R c ca(. ahBng tin @( n ca !- thu./t n. @ru @G @"#c nh2t trJ 4heng @Snh. Khng c_n nghi ng gi nBa, 3+ t cIa Dinst@in v) hJK 0wn >h+ng ch] t!ng thHch $c v i thuy(t t!ng i hvK 3 cXn cho nh*ng tiLn on Kh, h$K v i nh*ng >(t û th1c nghi3 h!n nh*ng tiLn on cIa #' thuy(t hJK 0wn cIa ?@EtonM
hOY )o gi@a nh@ng n+m Ozz|- nh khoa hPc ng1i php t%n qr;ain èan oseph _e )errier pht hiCn ra rIng hnh tinh Gh"~ h2i Cch ra khDi J" <o J"a# J"anh LHt Gri J" <o 13c ti%n on &a tr%n cc Anh "?t ca geyton v c hp &Mn( Grong s"5t h2n mt n4a th$ k~- nh@ng c5 gng gi,i thEch hiCn t13ng t"$ sai ca im c?n nh?t Vg]n LHt Gri nhtW Vn7i theo ng.n ng@ ;nh &'n th '# hiCn t13ng> 0 c"5i mUi mt v=ng J"a# J"anh LHt Gri- sao Gh"~ <i kh.ng tr0 v ng im m ! th"#$t & onW 1a ra th: ng"#%n nh'n- nh1 ,nh h10ng hp &Mn ca mt hnh tinh- hoHc mt mHt tr+ng c=n ch1a pht hiCn 13c- tc &9ng ca ;9i gi@a cc hnh tinh- hnh &<ng kh.ng hon ton c]" ca LHt Gri- nh1ng kh.ng c7 gi,i thEch no 13c chp nh?n hon ton( g+m OmOx- linstein tEnh ton <i hiCn t13ng n# ;Ing cch &Bng cc ph12ng trnh m*i trong th"#$t t12ng 5i rng ca mnh v tm 13c p s5 m theo nh1 chEnh .ng th nh?n- khi$n tim .ng ph,i ?p o<n R< v v"i s1*ng( Q$t J", tEnh 13c tN th"#$t t12ng 5i rng phB h3p mt cch chEnh Rc v*i nh@ng J"an st thi%n v+n( Ghnh c.ng n# chc chn mt ng"#%n nh'n J"an trPng linstein c7 nim tin vo ! th"#$t ca mnh- nh1ng ph]n *n mPi ng1i Rvor& qniversit#- OmzSW(
Grong khi nh@ng hiC" :ng ca th"#$t t12ng 5i hep th hiCn r{ rCt nht khi cc v?t ch"#n ng nhanh- th th"#$t t12ng 5i rng h+ng gian
Nr(ng 4hi nhBng hiu ng ca thu./t t"Eng @9i hTU thk hin r rt nh2t 4hi c c vDt chu.kn @Cng nhanh, thi thu./t t"Eng @9i rCng !Ai tt r u. [u.rn ca nL 4hi c c vDt ! r2t njng v O8 c(ng ca 4hng gian v thi gian ! @ ng 4k KCt c ch t"Eng ng. ;in nu ra hai vJ 0+. ,J 0+ th nh2t ! Uh t Kinh @"#c th8c hin b)i nh thin vVn hFc ng"i ^c tn ! Kar! 7choaryOchi!0 tr(ng 4hi ng nghin cu nhBng cng trinh ca XinOtPin v( nhBng !3c r'nh rci giBa hai @#t tJnh t( n nhBng Uhn t$ Uh ( binh trn Kjt trDn aga hHi Nh/ chi/n th nh2t, nVK 1%15. îru @ ng nLi !, chh K2. th ng Oau 4hi XinOtPin h(n t2t thu./t t"Eng @9i rCng ca Kinh, 7choarychi!0 @G cL thk 0fng nL @k nhDn @"#c O8 hiku bi/t @. @ v chJnh R c hEn vr O8 c(ng ca 4hng gian v thi gian ) !1n cDn KCt ngi Oa( hinh cu !- t")ng. Nl Kjt trDn aga, 7choarychi!0 @G g$i nhBng 4/t [u' ca Kinh vr ch( XinOtPin v ng @G tha. Kjt 7choarychi!0 trinh b. nhBng 4/t [u' @L tr"c ,in >n !1K PhZ.
ag(i vic 4heng @Snh v chJnh R c hLa thK vr Kjt t( n hFc O8 c(ng ca 4hng - thi gian @G @"#c Kinh hFa KCt c ch 4h i !"#c trn >inh {.5, c+ng trgnh cIa FchEarchi#0 7 ngy nay thng $c g"i # Rnghi3 FchEarchi#0U 7 cXn Kht #9 $c 39t h û #; #,ng cIa thuy(t t!ng i r9ng. ng @G chng Kinh @"#c rbng n/u 4h9i !"#ng ca KCt ngi Oa( @"#c tDU trung tr(ng KCt vfng hinh cu @ nht, Oa( ch( t: O9 ca 4h9i !"#ng v b n 4Jnh ca nL v"#t [u KCt gi trS ti hAn c+ thk n( @L, thi O8 c(ng ca 4hng - thi gian 0( nL g1. ra O] KAnh ti Kc b2t c vDt n(, 4k c' nh O ng, 4hi ti gn ngi Oa( @L, O] 4hng thk th( t ra 4hti v_ng Ri/t h2U 0`n ca nL. ,i nga. c' nh O ng c*ng 4hng th( t ra 4hti nhBng pngi Oa( bS nYn chjtq nh" vD., nn ban @u ch3ng @"#c gFi ! Oa( t9i ha. Oa( bVng gi . ahiru nVK Oau, (hn |hPP!Pr @G @jt ch( ch3ng c i tn [u./n r* hEn ! !c @Pn\ @Pn vi ch3ng 4hng Uh t ra nh O ng, c_n !c ! b)i vi b2t c vDt gi ti [u gn nL @ru bS rEi v( tr(ng @L v 4hng ba( gi @i ra @"#c nBa. u' ! KCt c i tn r2t @At. aghiK 7choarychi!0 @"#c Kinh hFa trn >inh {.=. mjc 0f c c !c @Pn nZi ti/ng ! h u Vn, nh"ng c c vDt @i [ua cAnh nL ) KCt 4h('ng c ch pan t(nq c*ng O] chh bS !ch thP( c ch ht nh" 4hi ch3ng @i cAnh KCt ngi Oa( binh th"ng rHi !Ai ti/U t+c hnh trinh vui vu ca Kinh. ?hng nh*ng vTt& bJt >j cP thnh Khln nh th( no 3 t i û gln 7 gln h!n ci 3 ngi ta g"i # Rchn tri s1 >inU cIa #} @n 7 thg s| bo toi ngayO ch:ng chxc chxn s| bo >-o vo t3 #} @n v chou 39t sdc hJK 0wn t2ng 0ln& rki cui c,ng s| bo Kh hIy hon tonM ,J 0+, bAn bS rEi [ua ch1n tri O8 4in, vi hai ch1n v( tr"c. Khi cng ti gn t1K ca !c @Pn O] tVng !n gh gK ti Kc !8c 4Y( ch1n bAn O] KAnh hEn nhiru O( vi !8c 4Y( ) @u bAn dvi ch1n rEi v( tr"c nn ch1n bAn !un ) gn t1K !c @Pn hEn @u bAng, v th8c t/ KAnh ti Kc bAn O] bS 4Y( 0i ra v nhanh chLng bS RY tan thnh nhiru K'nh.
>inh {.=. Lc @Pn !K c(ng c2u tr3c 4hng - thi Rung [uanh KAnh ti Kc b2t 4M vDt n( rEi v( bn tr(ng pch1n tri O8 4inq ca nL - @"#c Kinh hFa bbng v_ng tr_n @Pn trn hinh @ru 4hng th( t 4hti KLng vu9t h2U 0`n ca nL. Ih"a ai bi/t chJnh R c @iru gi O] R'. ra ) @ikK bn tr(ng O1u nh2t ca !c @Pn. a/u, ng"#c !Ai, bAn thDn trFng hEn 4hi !ang thang gn !c @Pn v !un !un canh chlng @k 4hng v"#t [ua gii hAn ca ch1n tri O8 4in, thi bAn cL thk 0fng !c @Pn ch( nhBng K+c @Jch h/t Oc
th3 vS v @. b2t ng. Iheng hAn, hG. t")ng t"#ng bAn cn Uh'i 4h K Uh KCt !c @Pn cL 4h9i !"#ng !n g2U 1.WWW !n mjt Nri v bAn Uh'i b K thP( KCt 01. c U @k t+t Ru9ng gn br Kjt ca nL nh" w(PrgP @G !K ) trn @9i vi mjt Nri, Oa( ch( bAn ) bn trn ch1n tri O8 4in ca !c @Pn chlng vi RPntiKYt. ah" ch3ng ta @G th'( !uDn ) trn, c c tr"ng h2U 0`n @ru !K c(ng thi gian v @iru n. cL ngh?a ! O8 tri ca bAn [ua thi gian O] bS chDK !Ai. Nh8c t/, vi c c !c @Pn cL tr"ng h2U 0`n KAnh ti Kc O8 tri ca bAn thP( thi gian th8c O8 ! r2t r2t chDK. ^Hng hH ca bAn 4hi @L O] Uh t ra ti/ng tJc tsc 4h('ng 1W.WWW !n chDK hEn @Hng hH ca bAn b ) trn Nr i ^2t. a/u bAn c !E !$ng nh" vD. ) bn trn ch1n tri O8 4in ca !c @Pn chlng KCt nVK, rHi !P( ng"#c tr) !Ai thP( 01. c U [ua. vr c(n tu 4hng gian @ang ch bAn @k tr) vr nghh ) [u nh Jt ng., thi 4hi ti Nr i ^2t, bAn O] th2. hEn 1W.WWW nVK @G tri [ua 4k tl 4hi bAn c2t b"c ra @i. ,D. ! bAn cL thk O$ 0+ng c c !c @Pn nh" KCt !(Ai K . thi gian, ch( UhYU bAn chu 0u ti t"Eng !ai Ra Ri ca Nr i ^2t.
(((Qhi chng ta ]n ng13c <i s ti$n h7a $n thi im ;t ]"- s njn <i cBng nha" ca ton ; v?t cht R,# ra &o ton ; kh.ng gian c8ng ;A njn <i( QEch th1*c J", to- kEch th1*c h<t ?" v kEch th1*c h<t ct khi Bi &]n tr0 v thi im ;an ]" ton ; )8 tr9- ch: kh.ng ph,i mt v?t g 7 trong )8 tr9((( iij3 trung t3 cIa #} @n
^k cL KCt - niK vr nhBng thang tCt bDc cL !in [uan, !"u - rbng KCt ngi Oa( cL 4h9i !"#ng nh" mjt Nri O] tr) thnh !c @Pn n/u b n 4Jnh ca nL 4hng cL gi trS nh" b n 4Jnh mjt Nri bbng =WW.WWW 4K K r3t !Ai chh c_n 4h('ng {4K. >G. t")ng t"#ng\ t(n bC mjt Nri @"#c YU !Ai nh" th/ cL thk @jt vla 4hY( tr(ng vfng Nh"#ng manhattan. mCt thia p@2tq mjt Nri 4hi @L njng ngang c' ngFn n3i XvPrPOt. I_n @k bi/n Nr i ^2t thnh KCt !c @Pn thi Uh'i nYn nL !Ai thnh KCt [u' cu b n 4Jnh ch"a @. 1 cPntiKYt. mCt thi gian 4h 0i, c c nh vDt !- h(i nghi, 4hng bi/t nhBng c2u hinh cL tJnh c8c @(an nh" vD. ca vDt ch2t !iu cL th8c O8 tHn tAi ha. 4hng v nhiru ng"i @G nghh rbng !c @Pn cheng [ua chh Uh'n nh trJ t")ng t"#ng @G [u Kt Kti ca c c nh !- thu./t. Nu. nhin, tr(ng Ou9t ch+c nVK tr) !Ai @1., nhBng bbng chng th8c nghiK ng. cng cL Oc thu./t Uh+c hEn vr O8 tHn tAi ca !c @Pn @G @"#c tJch t+ 0n. N2t nhin, vi ch3ng ! @Pn nn 4hng thk [uan O t ch3ng bbng c ch [uYt c c 4Jnh thin vVn ngang [ua bu tri @"#c. Nha. vi th/, c c nh thin vVn tiK 4i/K c c !c @Pn bbng c ch Uh t hin nhBng hnh vi 0S th"ng ca c c ngi Oa( Uh t O ng binh th"ng hEn cL thk ) nga. bn ng(i ch1n tri O8 4in ca KCt !c @Pn n( @L. ,J 0+, 4hi b+i v 4hJ ) nhBng !U ng(i ca ngi Oa( binh th"ng Oc bS h3t vr UhJa ch1n tri O8 4in ca !c @Pn, ch3ng O] @"#c gia t9c ti gn vDn t9c nh O ng. ,i vDn t9c !n nh" th/, !8c Ka O t tr(ng 0_ng vDt ch2t cuCn R( . @L O] Uh t Oinh KCt !"#ng nhit r2t !n, !K ch( hcn h#U 4hJ v b+i @L pnLng O ngq Uh t ra nh O ng th2. @"#c thng th"ng v c c tia ;. ,i bc RA n. @"#c tA( ra ) nga. bn ng(i ch1n tri O8 4in ca !c @Pn, nn cL thk th( t ra ng(i v tru.rn [ua 4hng gian @/n c c @i [uan O t trn Nr i ^2t v @"#c nghin cu tr8c ti/U tAi @L. Nhu./t t"Eng @9i rCng c*ng @G @"a nhBng tin @( n chi ti/t vr tJnh ch2t ca bc RA tia ; @L v O8 [uan O t nhBng tJnh ch2t n. O] ch( ta nhBng bbng chng KAnh K], Kjc 0f ! gi n ti/U, vr O8 tHn tAi ca c c !c @Pn. ,J 0+, ng. cng cL nhiru bbng chng chh ra rbng cL KCt !c @Pn r2t njng, cL 4h9i
!"#ng !n g2U <,5 triu !n 4h9i !"#ng mjt Nri, nbK nga. ) t1K 0'i ag1n > ca ch3ng ta. Nu. nhin, !c @Pn 4hZng !H n. c_n ch"a ! gi O( vi c c !c @Pn K c c nh thin vVn tin rbng ch3ng nbK ) !i c c [uaOar O ng 4h c th"ng ) r'i r c tr(ng 4hsU ,* tr+\ @L ! nhBng !c @Pn njng g2U hng t: !n mjt Nri. Ihh Jt th ng Oau 4hi tiK ra !i gi'i ca Kinh 7choarychi!0 @G [ua @i 0( KCt cVn bnh vr 0a K ng Ksc Uh'i tAi Kjt trDn aga. aVK @L ng Ki z< tuZi. IuCc gjU gx ngsn ngi nh"ng @. bi 4Sch ca ng vi !- thu./t h2U 0`n ca XinOtPin @G !K Uh t !C KCt tr(ng O9 nhBng 4hJa cAnh bJ n v !A !fng nh2t ca th/ gii t8 nhin. ,J 0+ th hai ch( th2. Oc KAnh ca thu./t t"Eng @9i rCng !Ai vi nhau, nhit @C tVng !n 4hng 4hi/U, nhBng ngi Oa( O] tan rG v tA( thnh KCt th U!aOKa nLng gHK c c hAt OE c2U ca vDt ch2t. Khi c2u tr3c ti/U t+c c( !Ai, KDt @C c*ng tVng !n KCt c ch 4hng 4hi/U, h(n t(n gi9ng nh" KDt @C ca U!aOKa ngu.n th.. Khi ch3ng ta hinh 0ung !n ng"#c tr) !Ai thP( thi gian tl tuZi hin na. ca ,* tr+ [uan O t @"#c d4h('ng 15 t: nVKg, ,* tr+ nh" ch3ng ta bi/t O] c( !Ai ti KCt 4Jch th"c c8c nht. ,Dt ch2t tA( ra vAn vDt - t2t c' RP hEi, nh c$a, ca( 9c, n3i n(n trn Kjt @2t v c' b'n th1n Nr i ^2t, mjt NrVng, Oa( NhZ, Oa( mCc v t2t c' c c hnh tinh 4h c rHi mjt Nri cfng vi t2t c' c c ngi Oa( 4h c tr(ng ag1n > ti thin h }n0r(KP0a vi KCt trVK t: ngi Oa( cfng vi t2t c' c c ngi Oa( ca hEn 1WW t: thin h 4h c - t2t th'. @ru bS nYn !Ai ti KCt KDt @C !n 4inh 4hng. , 4hi !n ng"#c ti nhBng thi @ikK c_n OK hEn nBa, ,* tr+ O] @"#c nYn !Ai ti 4Jch th"c cx nh" hAt c t v c_n nht hEn nBa. , 4hi ng(Ai Ou. ti p@ikK bst @uq, thi ,* tr+ 0"ng nh" chh c_n ! KCt @ikK - hinh 'nh K ch3ng ta O] RPK RYt !Ai KCt c ch cL Uh Uh n ) ch"Eng Oau - tr(ng @L t(n bC vDt ch2t v nVng !"#ng bS nYn ti KCt KDt @C v nhit @C !n 4hng thk t")ng t"#ng nZi. ag"i ta tin rbng, [u' cu !$a v* tr+, tc &ig &ang, O] bfng nZ tl c i hcn h#U 2. v tung ra nhBng hAt gi9ng K Oau @L ti/n hLa thnh ,* tr+ nh" ch3ng ta bi/t ng. na.. >inh 'nh &ig &ang nh" KCt v+ nZ bsn ra t(n bC vDt ch2t ca ,* tr+ gi9ng nh" nhBng K'nh ca KCt [u' b(K nZ vVng ra ! KCt hinh 'nh hBu Jch cn ghi nhDn, nh"ng c*ng 0v 0`n @/n hiku !K. Khi KCt [u' b(K nZ, thi @iru @L 0ivn ra tAi KCt @Sa @ikK c+ thk tr(ng 4hng gian v ) KCt thi @ikK c+ thk tr(ng thi gian. ^Hng thi c c K'nh ca nL vVng ra tr(ng 4hng gian Rung [uanh. Nr(ng 4hi &ig &ang, 4hng cL 4hng gian Rung [uanh n( h/t. Khi ch3ng ta !n ng"#c !Ai O8 ti/n hLa @/n thi @ikK bst @u, O8 nYn !Ai cfng nhau ca t(n bC vDt ch2t R'. ra ! 0( t(n bC 4hng gian c*ng bS nYn !Ai. KJch th"c [u' t (, 4Jch th"c hAt @Du v 4Jch th"c hAt c t 4hi !fi 0n tr) vr thi @ikK ban @u ! t(n bC ,* tr+, ch 4hng Uh'i ! KCt vDt gi @L tr(ng ,* tr+. thi @ikK ban @u, @En gi'n ! 4hng cL 4hng gian bn ng(i [u' b(K ngu.n th. nht RJu @L. Nha. vi, &ig &ang ! O8 Uhun ra 4hng gian @G bS nYn YU v O8 bung ra ca nL, gi9ng nh" OLng th. triru, @G Kang @i thP( vDt ch2t v nVng !"#ng ch( ti tDn hK na..
(((gg1i ta th# rIng 0 m:c c2 ;,n- th"#$t t12ng 5i rng h7a ra h+ng s
Ih( ti na., tr(ng c c thJ nghiK @"#c th8c hin vi trinh @C cng ngh hin @Ai, ng"i ta ch"a Uh t hin th2. O8 Oai !ch n( @9i vi nhBng tin @( n ca thu./t t"Eng @9i rCng. Nu. nhin, chh cL thi gian Ki cL thk nLi @"#c, vi @C chJnh R c ca( hEn ca th8c nghiK, cu9i cfng, ng"i ta cL Uh t hin th2. Oai !ch n( ha. 4hng. îru @L ch( th2. rbng !- thu./t t"Eng @9i rCng c*ng chh ! KCt O8 K t' gn @3ng O8 h(At @Cng ca t8 nhin K thi. 78 4ikK nghiK th"ng Ru.n c c !- thu./t vi @C chJnh R c ng. cng ca( hEn hikn nhin ! KCt tr(ng O9 nhBng c(n @"ng Uh t trikn ca 4h(a hFc, nh"ng nL 4hng Uh'i ! c(n @"ng 0u. nh2t. Nh8c t/, @iru n. ch3ng ta c*ng @G tlng th2.\ O8 tiK 4i/K KCt !- thu./t Ki vr h2U 0`n 4hng Uh'i 4h)i @u tl O8 b c bt ca th8c nghiK, K ! 0( Rung @Ct giBa !- thu./t h2U 0`n ca aPot(n v KCt !- thu./t 4h c, c+ thk ! thu./t t"Eng @9i hTU. Ihh Oau 4hi @G Uh t Kinh ra thu./t t"Eng @9i rCng nh" KCt !- thu./t cAnh tranh vi !- thu./t h2U 0`n ca aPot(n, nhBng Oai !ch th8c nghiK tr(ng !- thu./t ca aPot(n Ki @"#c nhDn 0Ang nhbK tiK 4i/K nhBng hiu ng nht nh"ng cL thk @( @"#c, [ua @L Uh1n bit @"#c Oc KAnh ca hai !- thu./t. IhJnh vi vD., O8 4hng nh2t [u n tr(ng nCi bC !thu./t c*ng @Lng KCt vai tr_ [uan trFng 4hng 4YK nhBng 0B !iu th8c nghiK tr(ng vic th3c @. O8 ti/n bC 4h(a hFc. Nr(ng n$a th/ 4: tr) !Ai @1., vDt !- hFc @G Uh'i @9i Kjt vi KCt cuCc Rung @Ct !- thu./t Ki, c*ng nghiK trFng 4hng 4YK cuCc Rung @Ct giBa thu./t t"Eng @9i hTU vi !- thu./t h2U 0`n ca aPot(n. ag"i ta th2. rbng ) Kc cE b'n, thu./t t"Eng @9i rCng hLa ra !Ai 4hng t"Eng thJch vi KCt !- thu./t c*ng @"#c 4ikK chng h/t Oc Kn KGn b)i th8c nghiK, @L ! cE hFc !"#ng t$. ^9i vi nhBng @iru @"#c trinh b. tr(ng ch"Eng n., thi cuCc Rung @Ct Ki @G c'n tr) c c nh vDt !- tiK hiku nhBng gi R'. ra @9i vi 4hng gian, thi gian v vDt ch2t 4hi t2t c' @ru @"#c nYn !Ai ) thi @ikK &ig &ang h(jc ) @ikK trung t1K ca c c !c @Pn. Nrn [uan @ikK tZng [u t hEn, thi cuCc Rung @Ct n. @G c'nh b ( vr KCt thi/u OLt cE b'n n( @L tr(ng [uan niK ca ch3ng ta vr t8 nhin. ,ic gi'i [u./t @"#c cuCc Rung @Ct Ki n. O] gi'i th( t ch( KCt O9 nh vDt !- !- thu./t v? @Ai nh2t 4hti - @Snh RPK nL - K c*ng h(n t(n Rng @ ng - ! bi t( n trung t1K ca vDt !- !- thu./t hin @Ai. ^k hiku cuCc Rung @Ct Ki n. @_i hti Uh'i !K [uPn vi KCt O9 @jc @ikK cE b'n ca !- thu./t !"#ng t$ K ch3ng ta O] @r cDU ti tr(ng ch"Eng Oau.
(((6, Goerge Mn Gracie " kh.ng nh?n th# rIng- &o vi v hP ]m chi$c c4a gi, c4a ra vo- nh1ng hP vMn i 13c ra ngoi nh1 th1ng( G"# nhi%n- &o .ng ch ca J"n _13ng t4 J" J"en v*i c,nh khch hng i J"a t1ng n%n c8ng chfng ;?n t'm $n ch"#Cn 7(((
Ch!ng z 7 ?h*ng i)u >u #; trong th( gi i vi 3+

>Ei Kt Kti vi cuCc th K hikK ra ng(i h mjt Nri, w(PrgP v wraciP vla vr ti Nr i ^2t @G 0ng nga. ti [u n L"#ng t$ @k t. trn Oau nhBng ng. v2t v' tr(ng 4h('ng 4hng v* tr+. ah" th"ng !, w(PrgP gFi KCt !. n"c @u @ @ ch( Kinh v KCt !. v(04a ch( wraciP, rHi ng' ng"i trn gh/, [ua. !"ng vr UhJa [u. bar, hai ta. @x Oau g . @k th")ng thc @i/u Ri g vla Ki ch1K. ah"ng, @ang @Snh hJt KCt hEi ch( @G thi w(PrgP ch#t OBng O nhDn th2. rbng @i/u Ri g @G bi/n K2t. agh? rbng @i/u thu9c tuCt 4hti King rEi Ru9ng, w(PrgP vCi ng' ng"i vr UhJa tr"c
v @inh ninh rbng chsc nL @G @9t KCt !c thng trn ( h(jc trn @u Kinh. ah"ng anh tiK KGi 4hng th2.. , c' @i/u Ri g c*ng K2t tVK !un. Nh2. w(PrgP tiK 4i/K cu9ng cuHng, wraciP @ng 0D. nhin 4hsU !"#t Rung [uanh v Uh t hin ra rbng @i/u Ri g nbK trn [u. ) nga. Oau gh/ ca w(PrgP. pLA thDtq - w(PrgP th9t !n - pLK th/ [u i n( K nL !Ai rEi !n @L @"#c nhh q I nh" ! nL @i Ru.n [ua @u Kinh 4hng bbng, nh"ng !"xi Kinh 4hng bS btng v Kinh c*ng cheng th2. @u cL KCt !c Ki n(q. wraciP RPK @i RPK !Ai @u v King ca w(PrgP, rHi c c*ng buCc Uh'i 4heng @Snh rbng !"xi v @u ca anh h(n t(n binh th"ng. ^3ng !3c @L @H u9ng @"#c Kang @/n, w(PrgP v wraciP @nh nh3n vai ghi nhDn chu.n @i/u Ri g nh" ! KCt tr(ng O9 nhBng bJ n nh( nht ca cuCc @i. ah"ng O8 4M !A ca [u n L"#ng t$ 4hng 0lng !Ai ) @L. w(PrgP nhin v( !. n"c @u @ v th2. rbng nhBng c+c @ chu.kn @Cng !ung tung, va chAK v nhau v va chAK v( thnh c9c Uh t ra nhBng ti/ng ! ch c ch 4hng nglng gi9ng nh" nhBng chi/c RP [u t'i chPn ch3c tr(ng KCt 4hu @2t chDt hTU. , !n n. 4hng chh cL KCt Kinh w(PrgP g nh chSu. wraciP cK !2. !. ca Kinh - v c' hai ng"i @ru th2. rbng nhBng c+c @ tr(ng !. ca wraciP va @DU c_n 0B 0Ci hEn, ti Kc hF 4hng Oa( Uh1n bit nZi tlng c+c @ nBa vi ch3ng t2t c' @G nh( nh(Tt v( nhau thnh KCt K'ng. ah"ng @iru n. v`n ch"a ! gi O( vi nhBng th 0ivn ra Oau @L. Khi c' hai tr9 Kst ngAc nhin nhin chi/c !. ! ch c ch !(An RA ca wraciP, hF bcng th2. cL KCt c+c @ @i [ua thnh !. ra bn ng(i v rEi Ru9ng bn. >F nh2c c+c @ !n RPK thi th2. nL v`n ngu.n vTn, 4hng bi/t nL @G Ru.n [ua thnh th. tinh rsn bbng c ch n( K 4hng hr bS h" hAi gi. pIhsc @1. chh ! h(ang t")ng, hDu [u' ca chu./n @i 0i ng. ra ng(i 4h('ng 4hng ca ,* tr+ @2. thiq - w(PrgP nLi. I' hai ng"i c9 nYn O8 4Jch @Cng 0( nhBng c+c @ chA. !(An RA, hF u9ng cAn KCt hEi !. n"c ca Kinh vi ai n2. @ru Ku9n vr nh cng nhanh cng t9t. ah"ng c' w(PrgP !`n wraciP @ru 4hng nhDn th2. rbng, 0( vCi vG hF @G !K chi/c c$a gi' ! c$a ra v(, nh"ng hF v`n @i @"#c ra ng(i nh" th"ng. Nu. nhin, 0( ng ch ca [u n L"#ng t$ @G [u [uPn vi c'nh 4h ch hng @i [ua t"ng nn c*ng cheng bDn t1K @/n chu.n @L. mCt th/ 4: tr"c, tr(ng 4hi I(nra0 v rPu0 O(i rFi nhBng chc 4hu2t tr(ng tr i tiK v t1K hHn ca c(n ng"i, thi nh vDt !- ng"i ^c tn ! maR P!anc4 @G rFi tia O ng @u tin v( cE hFc !"#ng t$, KCt !- thu./t cL thk gi'i thJch @"#c tAi Oa( nhBng tr'i nghiK ca w(PrgP v wraciP tr(ng [u n L"#ng t$ 4hi @"a nL vr thang vi K, 4hng cL gi ! bJ n c'. ahBng @iru Ra !A v bJ hikK nh" th/ th8c ra v`n 0ivn ra phbng ng.q tr(ng ,* tr+ ch3ng ta ) nhBng thang r2t nht. {hu+n >hb #$ng t%
IE hFc !"#ng t$ ! KCt 4hun 4hZ 4h i niK 0fng @k tiK hiku nhBng tJnh ch2t vi K ca ,* tr+. I*ng nh" thu./t t"Eng @9i hTU v thu./t t"Eng @9i rCng @_i hti Uh'i cL nhBng tha. @Zi trit @k tr(ng th/ gii [uan ca ch3ng ta 4hi c c vDt chu.kn @Cng nhanh h(jc 4hi ch3ng cL 4h9i !"#ng r2t !n, cE hFc !"#ng t$ ch( th2. rbng ,* tr+ c*ng cL nhBng tJnh ch2t nh" th/, n/u 4hng Ku9n nLi ! hEn, 4hi ta RPK RYt nL ) c c thang 4h('ng c ch ca ngu.n t$ v 0"i ngu.n t$. aVK 1%55, ichar0 P.nKan, KCt tr(ng O9 nhBng ng"i tin Uh(ng v? @Ai nh2t ca cE hFc !"#ng t$ @G vi/t\ 67 mt thi ;o chE n7i rIng ch/ c7 kho,ng mt ch9c ng1i hi" 13c th"#$t t12ng 5i- ri%ng t.i- th t.i kh.ng tin c7 mt thi nh1 v?#( 67 th c7 mt thi m ch/ c7 mt ng1i hi" 13c n7- v chEnh .ng ng1i Znh hi 13c tr1*c khi vi$t ra ;i ;o c.ng ;5 n7( gh1ng sa"
7- ng1i ta Pc ;i ;o v nhi" ng1i hi" 13c ! th"#$t t12ng 5i theo cch n# hoHc cch khc v chc chn nhi" h2n con s5 mt ch9c( Gri <i- t.i nghZ- t.i c7 th n7i mt cch chc chn rIng kh.ng c7 mt ai c7 th hi" 13c c2 hPc 13ng t4 hOY dNrang 1z%g mjc 0f P.nKan Uh t biku - 4i/n n. ca Kinh hEn ba ch+c nVK tr"c, nh"ng nL v`n c_n @3ng ch( ti tDn hK na.. îru K ng Ku9n nLi cL ngh?a !, Kjc 0f thu./t t"Eng @9i hTU v thu./t t"Eng @9i rCng @_i hti Uh'i RPK RYt !Ai KCt c ch cVn b'n nhBng c ch nhin tr"c @1. vr th/ gii, nh"ng KCt 4hi ng"i ta @G ch2U nhDn nhBng ngu.n !- cE b'n ca hai !- thu./t @L, thi nhBng h [u' Ki v tr i vi tr8c gi c vr 4hng gian v thi gian @"#c Ou. ra tr8c ti/U tl nhBng !DU !uDn !gic. a/u nh" bAn Ou. ng`K KCt c ch 4n cng nhBng @iru @G @"#c trinh b. tr(ng hai ch"Eng tr"c, bAn O] ch2U nhDn - 0f chh tr(ng gi1. ! t - O8 4hng tr nh 4hti 0`n @/n nhBng 4/t !uDn nh" vD.. ah"ng vi cE hFc !"#ng t$ thi !Ai 4h c. ,( 4h('ng nVK 1%<6, r2t nhiru nhBng cng thc v [u. tsc ca cE hFc !"#ng t$ @G @"#c OsU R/U KCt c ch h th9ng v tl @L ch3ng @G @"#c O$ 0+ng @k @"a ra r2t nhiru tin @( n bbng O9 chJnh R c v thnh cng nh2t tr(ng !Sch O$ 4h(a hFc. Nu. nhin, trn th8c t/, nhBng ai @G tlng O$ 0+ng cE hFc !"#ng t$ @ru t8 th2. rbng Kinh !K thP( nhBng [u. tsc v nhBng cng thc 0( c c pvS cha @uq ra cE hFc !"#ng t$ O ng !DU ra, vi nhBng th t+c tJnh t( n 4hng K2. 4hL th8c hin, nh"ng th8c O8 4hng hiku tAi Oa( nhBng th t+c @L !Ai @"a @/n nhBng 4/t [u' Kn KGn nh" vD. v ch3ng cL - ngh?a gi. {h+ng ging nh thuy(t t!ng i& i v i c! h"c #$ng t%& ch] 39t s rJt Ht ngi& n(u >h+ng 3un nPi # >h+ng cP ai& # nx3 $c Rci hknU cIa nP. Nl 4/t !uDn @L, ch3ng ta r3t ra @"#c @iru gi Ph'i chVng @iru n. cL ngh?a ! ) c2U @C vi K, ,* tr+ vDn hnh KCt c ch Kf K v Ra !A ti Kc trJ tu c(n ng"i, KCt trJ tu @G @"#c ti/n hLa tl nhiru th/ 4:, @G chinh Uh+c @"#c nhiru hin t"#ng 0ivn ra ) thang [uPn thuCc hbng ng. !Ai 4hng thk !?nh hCi @"#c @. @ pnhBng c i th8c O8 @ang 0ivn raq >a. !iu cL thk !, 0( O8 ngù nhin ca !Sch O$, c c nh vDt !- @G R1. 08ng @"#c KCt hinh thc !uDn c_n c8c 4M v+ng 0Ai ca cE hFc !"#ng t$, 4hi/n ch(, Kjc 0f nL @G r2t thnh cng vr Uh"Eng 0in @Snh !"#ng, nh"ng !Ai !K !u K @i c i b'n ch2t @Jch th8c ca th8c tAi îru n. thi hin ch"a ai bi/t @"#c. IL thk KCt ng. n( @2. tr(ng t"Eng !ai, KCt ng"i thng Kinh n( @L O] nhin ra KCt hinh thc !uDn Ki cL 4h' nVng !K Uh t !C @. @ nhBng pc i tAi Oa(q v pc i giq tr(ng cE hFc !"#ng t$ c*ng nn. IL thk nh" vD.... v c*ng cL thk 4hng. îru 0u. nh2t K ch3ng ta bi/t chsc chsn, @L ! cE hFc !"#ng t$ @G chng tt KCt c ch t"ng Kinh rbng nhiru 4h i niK cE b'n cL tK [uan trFng hng @u @9i vi vic tiK hiku th/ gii [uPn thuCc hbng ng. ca ch3ng ta O] 4hng c_n - ngh?a nBa 4hi b"c v( @Sa hAt vi K. K/t [u' !, ch3ng ta Uh'i tha. @Zi @ ng 4k c' ngn ngB c*ng nh" !9i Ou. !uDn ca ch3ng ta 4hi @Snh tiK hiku v gi'i thJch ,* tr+ ) c c thang ngu.n t$ v 0"i ngu.n t$. Nr(ng c c K+c Oau, ch3ng ta O] Uh t trikn nhBng cE O) ca ngn ngB n. v K t' KCt O9 h [u' r2t b2t ng @"#c Ou. ra tl @L. a/u nh" 0Fc @"ng K bAn c'K th2. cE hFc !"#ng t$ [u bJ hikK, thDK chJ n8c c"i, thi bAn hG. ghi nh tr(ng @u hai @iru Oau. Nh nh2t, ng(i O8 th8c nL ! KCt !- thu./t t( n hFc h/t Oc nh2t [u n ra, !- 0( 0u. nh2t 4hi/n ch3ng ta tin t")ng v( cE hFc !"#ng t$ ! b)i vi nL ch( nhBng tin @( n @G @"#c 4ikK chng ti @C chJnh R c @ ng ngAc nhin. a/u cL ai @L cL thk nLi chJnh R c vi bAn r2t nhiru chi ti/t thK 4Jn vr thu) 2u thE ca bAn, thi bAn 4hL cL thk 4hng tin 4hi ng"i @L tu.n b9 rbng ng dh(jc bg ta ! ng"i hF hng !"u !Ac @G !1u ca bAn. Nh hai, bAn 4hng hr @En @Cc 4hi cL nhBng Uh'n ng nh" th/ @9i vi cE hFc !"#ng t$. aga. c' nhBng nh vDt !- v? @Ai nh2t ca KFi thi @Ai c*ng cL c'K nhDn nh" vD., chh cL @iru )
Kc @C !n ha. nht hEn K thi. XinOtPin @G h(n t(n 4hng ch2U nhDn cE hFc !"#ng t$. , thDK chJ c' aiP!O &(hr, KCt tr(ng nhBng ng"i tin Uh(ng ch ch9t ca !- thu./t !"#ng t$ v ! ng"i b'( v nL KCt c ch cuHng nhit nh2t, c*ng @G cL !n th9t !n rbng, n/u @i 4hi bAn 4hng c'K th2. ch( ng v ng 4hi ngh? vr cE hFc !"#ng t$, thi cL ngh?a ! bAn ch"a th8c O8 hiku nL. 1 ichar0 P.nKan, NhP IharactPr (Q Ph.Oica! Lao dIaKbri0gP maOO\ mIN PrPOO, 1%%5g
((() mUi s7ng nh1 v?# mang cBng mt 13ng n+ng 13ng- n%n mt s5 v. h<n cc s7ng 7 sc mang mt n+ng 13ng ton ph]n v. h<n( )?# - vo c ;1*c sang th$ k~ m*i- th$ k~ - c7 mt h<t s<n *n ket gi@a nh@ng ;nh Re ca ; m# ! th"#$t((( Nrong b(K û nPng
I(n @"ng @i ti cE hFc !"#ng t$ bst @u tl KCt bi t( n 4h bJ n. >G. hinh 0ung c i b/U !_ nh bAn @"#c c ch nhit h(n h'( bAn @iru chhnh @jt nL ) KCt nhit @C n( @L, vJ 0+ nh" <WW WI cheng hAn, rHi bAn @k t8 ch( nL nLng 0n !n. NhDK chJ, tr"c 4hi bDt K ., bAn cL h3t h/t 4hng 4hJ ra 4hti !_, thi 0( bS nung nLng, thnh !_ O] Uh t ra c c OLng bc RA bn tr(ng !_. &c RA n. cfng !(Ai vi bc RA @"#c Uh t ra tl br Kjt mjt Nri ha. tl KCt thanh Ost nLng O ng, tc ! nhit v nh O ng 0"i 0Ang OLng @in tl. ,2n @r ! th/ n.. I c OLng @in tl Kang nVng !"#ng, cheng hAn, O8 O9ng trn Nr i ^2t Uh+ thuCc O9ng c_n v( nVng !"#ng @"#c Uh t ra tl mjt Nri v tru.rn ti Nr i ^2t b)i c c OLng @in tl. ,( @u th/ 4: ;;, c c nh vDt !- @G tJnh nVng !"#ng t(n Uhn @"#c Kang thP( b)i t2t c' c c OLng @in tl bn tr(ng !_ ) KCt nhit @C @G chFn. fng nhBng th t+c tJnh t( n @G @"#c R c !DU ! @3ng @sn, hF tiK ra KCt @ U O9 thDt n8c c"i\ @9i vi nhit @C @G chFn, nVng !"#ng t(n Uhn n. cL gi trS ! v hAn . N2t nhin, ai c*ng bi/t rbng @iru @L ! v ngh?a\ KCt b/U !_ h(At @Cng cL thk cha KCt nVng !"#ng @ ng 4k nh"ng 4hng thk ! v hAn @"#c. ^k hiku @"#c c ch gi'i [u./t ca P!anc4, ta cn Uh'i hiku bi t( n 4n hEn KCt ch3t. >La ra, 4hi U 0+ng !- thu./t @in tl ca maRoP!! ch( c c bc RA tr(ng !_, ng"i ta th2. rbng c c OLng 0( thnh !_ bS nung nLng Uh t ra cha KCt O9 ngu.n c c @hnh v hK OLng v @"#c @jt vla 4hJt giBa hai thnh !_ @9i 0in. mCt O9 vJ 0+ vr c c OLng @L @"#c Kinh hFa trn >inh z.1. I c nh vDt !- @G 0fng ba thuDt ngB @k K t' c c OLng 2., @L ! b"c OLng, tn O9 v bin @C. &"c OLng ! 4h('ng c ch giBa hai @hnh dh(jc hai hKg OLng !in ti/U, nh" @"#c Kinh hFa trn >inh z.<. Ing nhiru @hnh h(jc hK OLng thi b"c OLng cng ngsn, b)i vi t2t c' ch3ng @ru Uh'i @"#c chn ch( h/t trn 4h('ng c ch c9 @Snh giBa hai thnh !_. I_n tn O9 ! O9 c c chu trinh c' !n !`n Ru9ng ca 0a( @Cng K OLng th8c hin tr(ng KCt gi1.. ah" vD., ta th2. tn O9 @"#c R c @Snh b)i b"c OLng v ng"#c !Ai\ b"c OLng cng 0i thi tn O9 cng th2U, b"c OLng cng ngsn thi tn O9 cng ca(. ^k hiku tAi Oa( !Ai nh" vD., bAn hG. th$ ngh? RPK @iru gi O] R'. ra 4hi bAn tA( KCt OLng bbng c ch 0fng KCt O#i 01. thlng 0i c9 @Snh KCt @u v ta. bAn cK @u t8 0( ca nL !3c !sc !n Ru9ng @ru @jn. mu9n tA( ra b"c OLng 0i, ta. bAn chh cn !3c !sc !n Ru9ng KCt c ch trv n'i. m tn O9 ca OLng !Ai @3ng bbng O9 chu trinh !3c !sc !n Ru9ng ca ta. bAn tr(ng KCt gi1., vi vD. nL 4h th2U. ah"ng @k tA( ra nhBng b"c OLng ngsn, ta. bAn Uh'i !3c !sc KCt c ch !in hHi, tc ! th"ng Ru.n hEn ha. c*ng
cL ngh?a ! nL Oinh ra OLng cL tn O9 ca( hEn. Iu9i cfng, c c nh vDt !- 0fng thuDt ngB bin @C @k chh @C ca( ha. @C O1u c8c @Ai ca OLng nh" @"#c Kinh hFa trn >inh z.<. `nh n(O( _! th"#$t LaRye n7i v*i chng ta rIng cc s7ng ;:c R< trong = c7 mt s5 ng"#%n cc /nh v h{m s7ng chng t<o n%n cc ch" trnh s7ng trPn ven( `nh n(S( B1*c s7ng kho,ng cch gi@a hai /nh hoHc hai h{m s7ng i%n ti$p( Bi%n cao hoHc s'" cc <i ca s7ng. Nr(ng tr"ng h#U bAn th2. OLng @in tl cL vu c_n hEi trlu t"#ng, thi hG. nh ti KCt O8 t"Eng t8 r2t ha., @L ! nhBng OLng tA( ra 4hi g'. KCt O#i 01. @n vi(!(n. &in @C ca OLng trn O#i 01. @n n. Uh+ thuCc v( bAn g'. nL KAnh ti Kc n(. w'. KAnh hEn ngh?a ! bAn @G @jt nhiru nVng !"#ng hEn v( O8 nhivu @Cng OLng, 0( @L cng nhiru nVng !"#ng t"Eng ng vi bin @C cng !n. K/t [u', bAn O] nghP th2. 1K thanh 0( nL Uh t ra t( hEn. N"Eng t8 nh" vD., nVng !"#ng Jt hEn O] t"Eng ng vi bin @C nht hEn v 1K thanh nghP bY hEn. &bng c ch O$ 0+ng nhit @Cng !8c hFc ca th/ 4: ;I;, c c nh vDt !- @G R c @Snh @"#c thnh !_ nLng @G bEK ba( nhiu nVng !"#ng v( c c OLng @in tl ca tlng b"c OLng ch( UhYU ha. nLi KCt c ch hinh 'nh, c c bc t"ng @G pg'.q Kci OLng @L KAnh ti Kc n(. K/t [u' ! hF @G tiK ra KCt @ U O9 @En gi'n\ mci KCt OLng ch( UhYU, b2t 4k b"c OLng ca ch3ng, @ru Kang cfng KCt !"#ng nVng !"#ng dvi @Snh !"#ng chJnh R c @"#c R c @Snh b)i nhit @C ca !_g. aLi KCt c ch 4h c, t2t c' c c OLng 4h' 0? cL tr(ng !_ @ru h(n t(n binh @eng vi nhau trn Uh"Eng 0in !in [uan ti !"#ng nVng !"#ng K ch3ng cha. Nh(At @u, @iru n. t")ng nh" ! KCt 4/t [u' 4h th3 vS nh"ng v hAi. ah"ng th8c t/ 4hng Uh'i nh" vD.. aL @G 0`n ti O8 O+U @Z ca c i @"#c gFi ! vDt !- cZ @ikn. 7) 0? nh" vD. ! vi\ Kjc 0f vic @_i hti c c OLng Uh'i cha KCt O9 ngu.n c c @hnh v c c hK @G !(Ai bt @i KCt O9 r2t !n c c OLng cL thk cL tr(ng !_, nh"ng v`n c_n KCt O9 v hAn c c OLng thta KGn @_i hti @L, Kci KCt !n !Ai cL nhiru @hnh v hK hEn. ,i Kci OLng nh" vD. Kang cfng KCt !"#ng nVng !"#ng, nn KCt O9 v hAn c c OLng @L O] Kang KCt nVng !"#ng t(n Uhn ! v hAn. ,D. !, v( !3c b"c Oang th/ 4: Ki, th/ 4: ;;, @G cL KCt hAt OAn !n 4Tt giBa nhBng b nh RP ca bC K . !thu./t.
g+m Om||- p anck 1a ra mt ! t10ng thi%n ti cho phjp tm ra con 1ng gi,i J"#$t ;i ton ;E n n7i tr%n v .ng 13c trao gi,i th10ng go;e v v?t ! vo n+m OmOz((( N;o ra nh*ng RbPU nhm bubi bgnh 3inh cIa th( >a hh
aVK 1%WW, P!anc4 @G @"a ra KCt - t")ng thin ti ch( UhYU tiK ra c(n @"ng gi'i [u./t bi t( n bJ n nLi trn v ng @G @"#c tra( gi'i th")ng a(bP! vr vDt !- v( nVK 1%16. ^k hiku @"#c t")ng @L, hG. hinh 0ung bAn v KCt O9 @ng ng"i - pv hAnq vr O9 !"#ng - chPn ch3c tr(ng KCt nh 4h( !n v !Anh !]( 0( KCt ta. ch r2t 4P( 4it [u'n !-. Nrn t"ng nh 4h( cL KCt K . @iru h_a nhit @C O9 hLa @iru 4hikn nhit @C, nh"ng bAn Uh'i ch( ng v ng nghP !G( ch thng b ( vr
c ch tJnh tirn O")i. a/u @jt @iru h_a tVng 5W @C 1W @C I 5% d1W-{<g thi Kci ng"i Uh'i tr' ch( !G( ch 5W @!a, c_n tVng 55 @C thi Uh'i tr' 55 @!a, c nh" vD. K tJnh ti/U. &An nhDn th2. rbng, 0( bAn cfng chia Ou nh 4h( vi KCt O9 v hAn 4h ch trF 4h c, nn n/u bAn bDt @iru h_a thi !G( ch O] nhDn @"#c KCt O9 tirn ! v hAn. ah"ng 4hi @Fc 4n [u. tsc thanh t( n ca !G( ch, bAn ch#t nhDn ra tr(ng @L cL KCt 4hP h). ,9n ! KCt ng"i r2t bDn rCn, !G( 4hng Ku9n Uh'i th9i !Ai tirn thla, nh2t ! !Ai @9i vi KCt O9 v hAn ng"i thu nh" th/ n.. ,i vD., !G( [u. @Snh c ch thanh t( n nh" Oau. ahBng ng"i tr' @"#c chJnh R c O9 tirn Uh'i tr' thi 4hng nLi !K gi, c_n n/u 4hng, hF chh Uh'i tr' KCt O9 tirn t9i @a cL thk cL, Kivn ! 4hng Uh'i th9i !Ai ! @"#c. ,i - @Snh !i 4Y( t2t c' nhBng ng"i cfng trF nhbK tr nh Uh'i tr' KCt O9 tirn O")i [u !n, bAn thu./t Uh+c KFi ng"i Uh1n chia gi2. bAc hF cL thnh c ch nhLK thP( c ch Oau\ KCt ng"i giB t2t c' c c @Hng Ru 11WW @!a, KCt ng"i giB t2t c' c c @Hng Ru 1<W @!a, KCt ng"i giB t2t c' c c @Hng Ru 1z @!a, v c nh" vD. KGi @9i vi c c t 1 @!a, 5 @!a, 1W @!a, <W @!a, 5W @!a, 1WW @!a, 1.WWW @!a, v nhBng t gi2. bAc cL Knh gi !n hEn nBa dv c*ng Jt [uPn thuCc hEng. Nhu R/U KFi chu.n R(ng Rui, bAn ung 0ung @jt @iru h_a !n ti 6W @C dngh?a ! Kci ng"i O] Uh'i tr' 6W @!a tirn O")i - ag, rHi ngHi @#i !G( ch ti. Khi !G( ch ti, ng"i giB nhBng @Hng 11W @!a @/n tr' @u tin v tra( ch( !G( ta 6.WWW @Hng Ru @L. 7au @L, @/n !"#t ng"i giB nhBng @Hng Ru 1<W @!a @"a ch( !G( ch 1.5WW @Hng Ru n., rHi ng"i giB c c @Hng Ru 11W @!a @"a nhBng t 1W @!a @"a 6 t, ng"i giB nhBng t <W @!a @"a z t v ng"i giB nhBng t 5W @!a chh Uh'i @"a 1 t dvi n/u @"a < t thi !G( ch O] Uh'i th9i !Ai, @iru K !G( ta 4hng Ku9ng. ah"ng vi nhBng ng"i c_n !Ai, Kci ng"i giB chh KCt !(Ai gi2. bAc cL cfng Knh gi - Kci t cL thk @"#c RPK nh" ! pgLiq t9i thiku ca !(Ai gi2. bAc t"Eng ng - @ru v"#t [u O9 tirn Uh'i tr', nn hF 4hng Uh'i tr' gi h/t. ,i vD., !] ra !G( ch @"#c nhDn KCt O9 tirn v hAn nh" !G( ch @#i, thi b1. gi !G( chh nhDn @"#c O9 tirn c_K ! 5.5%W @!a. P!anc4 @G O$ 0+ng chi/n !"#c t"Eng t8 @k @"a 4/t [u' n8c c"i vr !"#ng nVng !"#ng v hAn tr(ng !_ vr KCt 4/t [u' hBu hAn. I+ thk ! ng @G !K nh" Oau. ng @G t ( bA( @"a ra gi' thu./t ch( rbng, c*ng gi9ng nh" tirn, nVng !"#ng @"#c Kang b)i OLng @in tl tr(ng !_ thP( tlng pgLiq. aVng !"#ng chh cL thk bbng KCt !n, hai !n h(jc ba !n... KCt pKnh gi nVng !"#ng cE b'nq nh2t @Snh, v chh th/ thi. , c*ng nh" bAn 4hng thk cL c c @Hng Ru 1{ @!a ha. <{ @!a, nn P!anc4 tu.n b9 rbng @9i vi nVng !"#ng c c Uh1n O9 @ru 4hng @"#c UhYU. I*ng nh" Knh gi ca c c @Hng Ru ha. c c t gi2. bAc @!a 0( Kh( bAc ca n"c mn [u. @Snh, P!anc4 ch( rbng Knh gi nVng !"#ng ca KCt OLng, tc bL nVng !"#ng t9i thiku ca nL, 0( tn O9 ca nL [u./t @Snh. I+ thk, ng RPK rbng nVng !"#ng t9i thiku K KCt OLng cL thk cL t: ! thuDn vi tn O9 ca nL\ tn O9 cng !n dtc b"c OLng cng nhtg thi nVng !"#ng t9i thiku cng !n tn O9 cng nht dtc b"c OLng cng !ng thi nVng !"#ng t9i thiku cng nht. aLi KCt c ch nK na, c*ng nh" c c c(n OLng 0Su K trn @Ai 0"Eng thi 0i, c_n c c c(n OLng !lng thi ngsn v KAnh, bc RA cL b"c OLng 0i v9n cL nVng !"#ng nht hEn bc RA cL b"c OLng ngsn. , @1. Ki ! @ikK th3 vS nh2t\ nhBng tJnh t( n ca P!anc4 @G ch( th2. rbng tJnh ch2t Uh1n ra tlng bL n. ca nVng !"#ng @"#c UhYU tr(ng Kci OLng @G O$a @"#c c i 4/t [u' n8c c"i vr nVng !"#ng t(n Uhn v hAn K ta nLi ti ) trn. ^k hiku @"#c tAi Oa( !Ai nh" vD., c*ng 4hng 4hL 4hVn !sK. Khi !_ @G nLng ti KCt nhit @C chFn tr"c n( @L, nhBng tJnh t( n 08a trn nhit @Cng !8c hFc ca th/ 4: ;I; @G tin @( n @"#c !"#ng nVng !"#ng chung K Kci KCt OLng @"#c [u. @Snh ! O] Uh'i @Lng gLU ch( nVng !"#ng t(n Uhn. ah"ng c*ng gi9ng nh" nhBng 4h ch trF
4hng thk @Lng gLU O9 tirn chung K Kci ng"i Uh'i @Lng ch( !G( ch vi c c t gi2. bAc K hF giB cL Knh gi [u !n, n/u nVng !"#ng t9i thiku ca KCt OLng c+ thk n( @L v"#t [u !"#ng nVng !"#ng [u. @Snh K nL Uh'i @Lng, thi nL 4hng thk @Lng @"#c v @nh Uh'i ng .n 4hng thaK gia nBa. NhP( P!anc4, vi nVng !"#ng t9i thiku K Kci OLng cL thk Kang t: ! thuDn vi tn O9 ca OLng @L, nn 4hi ch3ng ta RYt c c OLng tr(ng !_ vi tn O9 !n 0n dtc b"c OLng nht 0ng thi rHi OK ha. KuCn nVng !"#ng t9i thiku K ch3ng cL thk Kang O] !n hEn nVng !"#ng [u. @Snh K ch3ng Uh'i @Lng gLU. N8a nh" nhBng ng"i 4h ch trF giB nhBng t gi2. bAc !n hEn 5W @!a, nhBng OLng cL tn O9 !n n. O] 4hng thk @Lng gLU !"#ng nVng !"#ng K vDt !ca th/ 4: ;I; @_i hti. , nh" vD., c*ng gi9ng nh" chh cL KCt O9 hBu hAn 4h ch trF ! cL thk @Lng gLU v( tZng O9 tirn tr' tirn O")i d0`n ti tZng O9 tirn n. ! KCt O9 hBu hAng, chh cL KCt O9 hBu hAn c c OLng ! cL thk @Lng gLU v( nVng !"#ng t(n Uhn ca !_ v 0( @L c*ng 0`n ti !"#ng nVng !"#ng t(n Uhn ! hBu hAn. ~, # n2ng #$ng hay # ti)n& tHnh Khn ra thnh cc gPi !n vo c! bn v i >Hch cn t2ng 0ln cIa cc gPi P& >hi ch:ng ta i t i cc tln s cao h!n hay t i cc 3nh gi # n h!n& . #3 thay bi K s v+ h;n thnh h*u h;n 1. &bng c ch 4h$ @i O8 v ngh?a hikn nhin ca 4/t [u' v hAn, P!anc4 @G !K KCt b"c [uan trFng. ah"ng @iru !K ch( ng"i ta th8c O8 tin rbng - t")ng ca ng ! @3ng @sn, @L ! 4/t [u' hBu hAn K Uh"Eng Uh U Ki ca ng tJnh @"#c ch( nVng !"#ng t(n Uhn tr(ng !_ Uhf h#U KCt c ch h/t Oc Kn KGn vi c c O9 !iu th8c nghiK. I+ thk, P!anc4 @G tiK th2. rbng, bbng c ch @iru chhnh c c thaK O9 Ru2t hin tr(ng nhBng tJnh t( n Ki ca Kinh, ng cL thk tin @( n @"#c chJnh R c nVng !"#ng ca !_ ) KCt nhit @C b2t 4M ch( tr"c. NhaK O9 n. chJnh ! h O9 t: ! giBa bL nVng !"#ng c8c tiku dha. !"#ng t$g ca OLng v tn O9 ca nL. P!anc4 c*ng tiK th2. rbng hbng O9 t: ! @L - K hin na. @"#c gFi ! hbng O9 P!anc4 v 4- hiu ! h - cL gi trS 4h('ng KCt Uhn t: t: t: n/u tJnh thP( c c @En vS @( thng th"ng {. wi trS c8c nht n. ca hbng O9 P!anc4 cL ngh?a ! @C !n ca c c bL nVng !"#ng th"ng ! r2t nht. îru n. gi'i thJch tAi Oa(, cheng hAn, 0"ng nh" ch3ng ta cL thk !K ch( nVng !"#ng ca OLng trn O#i 01. @n vi(!(n dv 0( @L c' 1K !"#ng 0( nL Uh t rag tha. @Zi KCt c ch !in t+c. Nu. nhin, trn th8c t/, nVng !"#ng ca OLng tha. @Zi thP( c c bDc thang gi n @(An, thP( 4iku P!anc4, chh cL @iru 4Jch th"c ca c c bDc @L nht ti Kc nhBng b"c nh'. gi n @(An tl KCt 1K !"#ng n. ti KCt 1K !"#ng 4h c cL thk RPK gn nh" ! trEn tru, !in t+c. NhP( 4heng @Snh ca P!anc4, 4Jch th"c ca nhBng b"c nh'. @L tVng 4hi tn O9 ca OLng cng ca( dtc b"c OLng cng gi'Kg. ^1. chJnh ! ./u t9 [u./t @Snh tr(ng vic gi'i [u./t nghSch !- nVng !"#ng v hAn nLi ) trn. ah" ch3ng ta O] th2., gi' thu./t !"#ng t$ ca P!anc4 4hng chh 0lng !Ai ) chc ch( UhYU ch3ng ta hiku @"#c !"#ng nVng !"#ng cha tr(ng !_. aL c_n !K @'( !Cn [uan niK vr r2t nhiru th tr(ng th/ gii K ch3ng ta th"ng RPK ! hikn nhin. wi trS r2t nht ca h @G gii hAn Uhn !n nhBng 4h c bit cVn b'n vi @i O9ng th"ng ng. @L chh tr(ng th/ gii vi K, nh"ng n/u nh" gi trS ca h !n hEn nhiru, thi nhBng @iru !A !fng R'. ra tr(ng [u n L"#ng t$ O] th8c O8 tr) thnh nhBng chu.n th"ng ng.. , nh" ch3ng ta O] th2., nhBng chu.n t"Eng t8 tr(ng th/ gii vi K @G R'. ra @3ng nh" vD.. 1 g7i chEnh Rc h2n mt cht- p anck ch:ng minh 13c rIng nh@ng s7ng c7 n+ng 13ng cc ti" v13t J" 7ng g7p n+ng 13ng tr"ng ;nh 13c J"# Anh V;0i nhiCt ng hPc ca th$ k~ W " ;A kh4 m<nh( X kh4 n# th hiCn cng r{ khi chng ta Rjt(
(((ggoi ch"#Cn ! t10ng n# 1a <i nh@ng k$t J", m mn ra- th c, p anck c8ng nh1 ;t c: ai khc " kh.ng th cho mt ! gi,i c7 s:c th"#$t ph9c t<i sao n7 <i ng nh1 v?#((( Cc RgPiU n2ng #$ng # gg s
P!anc4 4hng hr cL KCt bin Kinh n( ch( - t")ng thPn ch9t ca ng ! @G RPK nVng !"#ng @"#c Uh1n thnh c c gLi. ag(i chu.n - t")ng n. @G @"a !Ai nhBng 4/t [u' Kn KGn ra, thi c' P!anc4 c*ng nh" b2t c ai 4h c @ru 4hng thk ch( KCt !- gi'i cL Oc thu./t Uh+c ! tAi Oa( nL !Ai @3ng nh" vD.. ah" nh vDt !- w(PrgP waK(o cL !n nLi, 0"ng nh" t8 nhin ch( ng"i ta u9ng c' KCt vAi bia h(jc ! 4hng cL tJ bia n(, ch 4hng cL 4iku chung ching ) giBa. aVK 1%W5, XinOtPin @G @"a ra c ch gi'i thJch v vi Uh t Kinh @L ng @G @"#c tra( gi'i th")ng a(bP! vr vDt !- nVK 1%<1. XinOtPin @G tiK ra c ch gi'i thJch n. tr(ng [u trinh gi'i [u./t KCt v2n @r cL tn ! hiu ng [uang @in. ah vDt !- ng"i ^c tn ! >Pinrich >Prty ! ng"i @u tin Uh t hin ra rbng 4hi chi/u KCt bc RA @in tl dcheng hAn nh O ngg !n br Kjt KCt O9 4iK !(Ai n( @L, thi ch3ng O] Uh t ra c c P!Pctr(n. &'n th1n chu.n n. c*ng cheng cL gi ! @jc bit !sK. mCt tr(ng nhBng tJnh ch2t ring ca c c 4iK !(Ai ! ch3ng cL KCt O9 P!Pctr(n !in 4/t !tng !u( tr(ng ngu.n t$ d@iru n. gi'i thJch tAi Oa(, ch3ng !Ai ! nhBng vDt 0`n @in t9tg. Khi nh O ng @DU v( br Kjt 4iK !(Ai nL O] nh"ng bt KCt Uhn nVng !"#ng, c*ng ht nh" 4hi nL chi/u v( br Kjt !n 0a ca bAn v !K ch( bAn c'K th2. 2K hEn. aVng !"#ng @"#c nh"ng bt n. O] !K ch( c c P!Pctr(n !in 4/t !tng !u( cL thk O] bS bsn ra ng(i. ah"ng nhBng @jc @ikK !A !fng ca hiu ng [uang @in tr) nn r rng hEn 4hi ng"i ta nghin cu nhBng tJnh ch2t tinh t/ hEn ca c c P!Pctr(n @"#c bsn ra. Nh(At tin, ng"i ta ngh? rbng c"ng @C nh O ng, tc @C chLi ca nL tVng thi vDn t9c ca c c P!Pctr(n bsn ra c*ng O] tVng, vi OLng @in tl ti cL nhiru nVng !"#ng hEn. ah"ng th8c t/ !Ai 4hng Uh'i nh" vD.. Khi @L, chh cL O9 !"#ng c c P!Pctr(n bsn ra ! tVng thi, c_n vDn t9c ca ch3ng thi v`n giB c9 @Snh. mjt 4h c, th8c nghiK c_n ch( th2. rbng vDn t9c ca c c P!Pctr(n Uh t ra O] tVng n/u nh" tn O9 ca nh O ng chi/u ti tVng v t"Eng t8, vDn t9c ca c c P!Pctr(n O] gi'K n/u nh" tn O9 ca nh O ng gi'K. d^9i vi OLng @in tl tr(ng vfng UhZ th2. @"#c, O8 tVng tn O9 t"Eng ng vi O8 tha. @Zi Ku Osc tl @t, ti 0a caK, vng, !+c, !aK, chK v cu9i cfng @/n tJK. nh O ng cL tn O9 ca( hEn tJK ! 4hng nhin th2. @"#c v t"Eng ng ! tia t$ ng(Ai v Oau @L ! tia ; nh O ng cL tn O9 th2U hEn @t c*ng 4hng nhin th2. @"#c v t"Eng ng vi tia hHng ng(Ai. Nh8c t/, 4hi gi'K tn O9 ca nh O ng chi/u ti, thi @/n KCt !3c n( @L, vDn t9c ca c c P!Pctr(n Uh t ra O] gi'K ti 4hng v ch3ng O] 4hng @"#c bsn ra, b2t ch2U c"ng @C nh O ng cL KAnh @/n @1u @i nBa. ( KCt ngu.n nh1n n( @L c_n ch"a bi/t, Ku ca chfK O ng ti, ch 4hng Uh'i nVng !"#ng t(n Uhn ca nL, @iru 4hikn vic cL ch( c c P!Pctr(n bsn ra ha. 4hng v n/u ch3ng @"#c bsn ra thi @iru 4hikn c' nVng !"#ng ca ch3ng nBa. ^k hiku XinOtPin @G gi'i thJch nhBng O8 4in bJ n nu ) trn nh" th/ n(, ta hG. [ua. tr) !Ai c i nh 4h(, K b1. gi @G @ng h(ng @"#c O")i ti 6W @C dtc gn <= @C Ig. >G. hinh 0ung, !G( ch v9n ! ng"i ghYt tru c(n, nn !G( .u cu t2t c' nhBng ai 0"i 15 tuZi @ru Uh'i ) tng hK ca nh 4h(, K ng"i !n cL thk [uan O t @"#c tl KCt ban cng !n ba( [uanh. >En th/ nBa, c ch 0u. nh2t @k bFn tru @"#c ra 4hti tng hK ca nh 4h( ! Uh'i tr' KCt ! UhJ ! 65 Ru ch( ng"i g c c$a. dLG( ch n. @3ng ! KCt c(n [u: thaK !aKg. I_n ng"i !n, nhBng ng"i @G
thP( !i 4hu.n ca ban tZ chc @k Kci ng"i giB tirn thP( tlng !(Ai Knh gi nh" @G K t' ) trn, cL thk ch( tirn bFn tru c(n bbng KCt c ch 0u. nh2t ! nYK Ru9ng tl ban cng. wi ch3ng ta hG. RPK @iru gi O] R'. ra. ag"i giB nhBng @Hng Ru 11WW @!a bst @u nYK Ru9ng KCt O9 @Hng, nh"ng tZng O9 tirn c_n [u c_K ci ch"a @ @k nCU ! UhJ ch( KCt @a tru ra ng(i. ,i cL c' KCt bikn gn nh" ! pv hAnq bFn tru tranh ginh [u./t !it @k nhjt nhBng @Hng Ru nYK Ru9ng, nn ch( 0f ng"i giB nhBng @Hng Ru n. cL nYK Ru9ng 4h nhiru @i nBa thi c*ng 4hng cL @a n( hCi @ 65 Ru cn thi/t @k tr' ch( ng"i g c. îru n. c*ng @3ng @9i vi nhBng ng"i giB c c @Hng Ru 1<W v 1z @!a. mjc 0f Kci ng"i !n cL thk nYK Ru9ng 4h nhiru @Hng Ru K Kinh giB, nh"ng KCt @a tru nhjt @"#c thDK chJ KCt @Hng thi c*ng ! Ka. Ksn rHi dc_n thi Uhn !n cheng nhjt @"#c gig v chsc chsn 4hng cL @a tru n( nhjt @"#c @ 65 Ru cn thi/t @k @i ra 4hti tng hK. ah"ng Oau @L, 4hi ng"i giB nhBng t gi2. bAc Knh gi tl 1 @!a nYK Ru9ng, thDK chJ vi tZng O9 tirn 4h nht, cheng hAn nh" nYK tlng t KCt Ru9ng, thi nhBng @a tru Ka. Ksn nhjt @"#c KCt t thi ! @G cL thk nga. !DU tc @"#c @i ra ng(i. I*ng cn !"u - rbng, Kjc 0f nga. c' 4hi ng"i !n @L th' c' KCt bFc tirn gHK nhBng t 1 @!a Ru9ng nga. KCt !3c thi O9 @a tru @"#c ri tng hK tVng !n r2t !n, nh"ng Kci @a c*ng chh c_n !Ai @3ng 15 Ru Oau 4hi @G tr' UhJ ch( ng"i g c cZng. îru n. ! @3ng b2t ch2U tZng O9 c c t @!a nYK Ru9ng ! ba( nhiu. &An cL thk hti nhBng @iru nLi trn thi cL !in [uan gi ti hiu ng [uang @in 8a trn nhBng 0B !iu th8c nghiK @G nLi ti ) trn, XinOtPin @G @r nghS O U nhDU [uan niK ca P!anc4 vr c c gLi nVng !"#ng ca OLng v( O8 K t' Ki vr nh O ng. mCt chfK O ng, thP( XinOtPin, cn th8c O8 @"#c RPK nh" ! KCt 0_ng c c gLi nht - nhBng hAt nht bY ca nh O ng - K Oau n. @"#c nh hLa hFc wi!bPrt LPoiO gFi ! c c Uh(t(n dKCt 4h i niK K ch3ng ta @G O$ 0+ng tr(ng vJ 0+ vr @Hng hH nh O ng ) Ih"Eng <g. ^k cL KCt - niK thang vr @C !n, thP( [uan niK hAt nLi trn vr nh O ng, Rin nu KCt vJ 0+\ KCt bLng @n 1WW| binh th"ng Uh t ra KCt trVK t: t: d1W<Wg Uh(t(n tr(ng 1 gi1.. XinOtPin @G 0fng [uan niK n. @k @"a ra cE ch/ vi K ca hiu ng [uang @in. NhP( ng, KCt P!Pctr(n @"#c bsn ra 4hti br Kjt 4iK !(Ai, n/u nh" nL va chAK vi KCt Uh(t(n cL nVng !"#ng @ ca(, nh"ng c i gi R c @Snh nVng !"#ng ca KCt Uh(t(n ring r] ^k gi'i thJch c c O9 !iu th8c nghiK, XinOtPin @i thP( c(n @"ng K P!anc4 @G vAch ra v ng ch( rbng nVng !"#ng ca Kci Uh(t(n t: ! vi tn O9 ca OLng nh O ng dvi h O9 t: ! @3ng bbng hbng O9 P!anc4g. &1. gi, gi9ng nh" UhJ t9i thiku @k @"#c @i ra 4hti cZng ca bFn tru c(n tr(ng 4hu nh 4h( K ta K t' ) trn, @k @"#c bsn ra 4hti br Kjt, c c P!Pctr(n tr(ng 4iK !(Ai c*ng cn Uh'i va chAK vi KCt Uh(t(n cL KCt nVng !"#ng t9i thiku nh2t @Snh. dI*ng nh" vi bFn tru c(n tranh ginh nhau [u./t !it @k nhjt tirn, KCt P!Pctr(n c8c 4M Jt cL 4h' nVng va chAK n(g. ah"ng n/u tn O9 ca chfK O ng chi/u ti ! [u th2U, thi c c Uh(t(n ring r] ca nL 4hng @ nVng !"#ng cn thi/t @k !K bsn P!Pctr(n ra ng(i. I*ng ht nh" cheng cL @a tru n( cL thk @"#c @i ra ng(i, b2t ch2U ng"i !n tung Ru9ng KCt O9 !"#ng c c @Hng Ru bbng ba( nhiu, ) @1. c*ng 4hng cL KCt P!Pctr(n n( @"#c bsn ra ng(i, b2t ch2U nVng !"#ng t(n Uhn cha tr(ng chfK O ng chi/u ti !n @/n Kc n(, n/u nh" tn O9 dv 0( @L nVng !"#ng ca tlng Uh(t(n ring r]g ca nL ! [u th2U. ah"ng c*ng gi9ng nh" bFn tru cL thk ri nh 4h( nga. 4hi Knh gi ca tirn nYK Ru9ng ! @ !n, c c P!Pctr(n c*ng @"#c bsn ra 4hti br Kjt nga. 4hi nVng !"#ng ca nh O ng chi/u ti, tc
Knh gi nVng !"#ng ca nL, ! @ ca(. >En th/ nBa, t"Eng t8 nh" ng"i giB nhBng t 1 @!a tVng tZng !"#ng tirn ch( bFn tru c(n bbng c ch tVng O9 !"#ng nhBng t 1 @!a @"#c nYK Ru9ng, c"ng @C t(n Uhn ca chfK O ng ti cL tn O9 ch( tr"c c*ng @"#c tVng bbng c ch tVng O9 !"#ng c c Uh(t(n K nL cha. , c*ng nh" cng cL nhiru t 1 @!a th' Ru9ng thi cng cL nhiru @a tru @"#c @i ra ng(i, ) @1. cng cL nhiru Uh(t(n ti thi cng cL nhiru P!Pctr(n bS va chAK v bS bsn ra ng(i br Kjt 4iK !(Ai. ah"ng c*ng cn !"u - rbng, !"#ng nVng !"#ng c_n !Ai ca Kci P!Pctr(n @L Oau 4hi ra ng(i 4iK !(Ai chh Uh+ thuCc v( nVng !"#ng Uh(t(n K nL va chAK, K nVng !"#ng n. !Ai @"#c R c @Snh b)i tn O9 ca chfK O ng ti, ch 4hng Uh'i b)i c"ng @C ca chfK O ng. N"Eng t8 nh" bFn tru c(n ri tng hK vi O9 tirn c_n !Ai ! 15 Ru Kci @a, b2t 4k @G cL ba( nhiu t 1 @!a @"#c th' Ru9ng, Kci KCt P!Pctr(n ) @1. ri br Kjt ca 4iK !(Ai vi cfng KCt nVng !"#ng, v 0( @L cL cfng KCt vDn t9c, b2t 4k c"ng @C t(n Uhn ca chfK O ng chi/u ti bbng ba( nhiu. L"#ng tirn th' Ru9ng cng !n, cL ngh?a ! cL nhiru @a tru @"#c @i ra ng(i, t"Eng t8 nh" vD., nVng !"#ng t(n Uhn ca chfK O ng ti cng !n @En gi'n cL ngh?a ! cng cL nhiru P!Pctr(n bsn ra ng(i br Kjt 4iK !(Ai. a/u ch3ng ta Ku9n bFn tru @i ra ng(i tng hK vi O9 tirn c_n !Ai !n hEn, ch3ng ta cn Uh'i tVng Knh gi ca c c t gi2. bAc @"#c th' Ru9ng, t"Eng t8 nh" vD., n/u ch3ng ta Ku9n c c P!Pctr(n ri br Kjt 4iK !(Ai vi vDn t9c !n hEn, ch3ng ta cn Uh'i tVng tn O9 ca chfK O ng chi/u ti, tc ! tVng Knh gi nVng !"#ng ca c c Uh(t(n chi/u ti br Kjt 4iK !(Ai. îru n. h(n t(n Uhf h#U vi nhBng 0B !iu th8c nghiK. Nn O9 ca nh O ng dtc Ku Osc ca nLg [u./t @Snh vDn t9c ca c c P!Pctr(n bS bsn ra c_n c"ng @C t(n Uhn ca chfK O ng [u./t @Snh O9 !"#ng c c P!Pctr(n @L. , nh" vD., XinOtPin @G chng tt @"#c rbng - t")ng ca P!anc4 vr nVng !"#ng @"#c Uh1n thnh c c bL th8c O8 Uh'n nh KCt @jc @ikK cE b'n ca c c OLng @in tl\ ch3ng @"#c tA( thnh tl c c hAt Uh(t(n ha. c_n gFi ! c c !"#ng t$ nh O ng. 7) 0? nVng !"#ng cha tr(ng c c OLng @"#c Uh1n thnh c c bL cheng [ua ! vi c c OLng @L @"#c tA( thnh tl c c !"#ng t$. Ph t Kinh ca XinOtPin thk hin KCt O8 ti/n bC r2t t( !n. ah"ng, nh" ch3ng ta O] th2. 0"i @1., KFi chu.n c_n ch"a h(n t(n Oun Ou nh" ta t")ng. gh@ng thE nghiCm nh1 v?# cho th# cc h<t ca linstein hon ton khc cc h<t ca geyton( Qh.ng hi" ;Ing cch no m cc photon mHc &B cc h<t <i th hiCn c, nh@ng Hc im ta nh1 s7ng ca nh sng((( eTy rt cu9c nh sng # sPng hay # h;t s
}i c*ng bi/t rbng n"c - v tl @L c' nhBng OLng n"c - @ru @"#c tA( thnh tl KCt O9 r2t !n c c Uh1n t$. ah" vD., !iu cL @ ng ngAc nhin ha. 4hng n/u OLng nh O ng c*ng tA( b)i KCt O9 r2t !n hAt, c+ thk ! c c Uh(t(n I1u tr' !i ! cL. ah"ng O8 ngAc nhin nbK tr(ng c c chi ti/t. &An chsc @G bi/t, hEn ba trVK nVK tr"c aPot(n @G 4heng @Snh rbng nh O ng gHK KCt 0_ng c c hAt, vi vD. - t")ng n. 4hng cL gi ! Ki c'. Nu. nhin, KCt O9 @Hng nghiU ca aPot(n hHi @L, K ch ./u ! nh vDt !- ng"i > Lan IhriOtian >u.gPnO, @G 4hng @Hng - vi ng v cGi rbng nh O ng ! OLng. IuCc tranh !uDn 0ivn ra ga. gst ch( ti @u th/ 4: ;I;, 4hi K nhBng thJ nghiK ca nh vDt !- ng"i }nh Nh(KaO (ung @"#c th8c hin v( nhBng nVK 16WW chng Kinh @"#c rbng aPot(n ! Oai.
>inh z.{. Nr(ng thJ nghiK (ung, chfK O ng chi/u v( KCt Kn chsn cL hai 4hP, nh O ng @i [ua hai 4hP @"#c ghi !Ai trn t2K 4Jnh 'nh 4hi KCt tr(ng hai 4hP h(jc c' hai 4hP @ru K).
7E @H thJ nghiK ca (ung, K Oau n. ng"i ta th"ng gFi ! thJ nghiK hai 4hP, @"#c Kinh hFa trn >inh z.{. P.nKan r2t thJch nLi rbng, cL thk th1u tLK @"#c t(n bC cE hFc !"#ng t$ tl O8 nghirn ng`K th2u @ ( nhBng h [u' r3t ra chh tl thJ nghiK n., v vi vD. nL @ ng @k ch3ng ta th'( !uDn ) @1.. ah" ta th2. tl >inh z.{, nh O ng @"#c chi/u ti KCt Kn chsn trn @L cL hai 4hP hTU. mCt t2K 4Jnh 'nh @jt ) UhJa Oau cL nhiK v+ ch+U !Ai nh O ng ti nL Oau 4hi @G @i [ua hai 4hP\ vfng O ng hEn trn bc 'nh ch( bi/t cL nhiru nh O ng ti @L hEn. NhJ nghiK cL K+c @Jch O( O nh c c hinh ch+U @"#c trn 4Jnh 'nh 4hi KCt tr(ng hai 4hP h(jc c' hai 4hP @ru K) v cL nh O ng chi/u v(.
>inh z.z. Nr(ng thJ nghiK n. 4hP bn Uh'i K) c_n 4hP bn tr i bS chsn. >inh ch+U @"#c trn t2K 4Jnh nh" ta th2. trn hinh v].
a/u chP 4hP bn tr i v K) 4hP bn Uh'i, thi 'nh ch+U @"#c nh" ta th2. trn >inh z.z. îru n. c*ng thDt 0v hiku, b)i !] nh O ng @DU v( t2K 4Jnh 'nh Uh'i @i [ua chh KCt 4hP K) v 0( @L nL O] tDU trung ) Uhn bn Uh'i ca t2K 4Jnh 'nh.
N"Eng t8, n/u ta chP bn Uh'i !Ai v K) 4hP bn tr i, 'nh ch+U @"#c nh" ta th2. trn >inh z.5. a/u c' hai 4hP @ru K), [uan niK hAt vr nh O ng ca aPot(n O] tin @( n rbng bc 'nh >inh z.5. ah" >inh z.z, ch+U @"#c nh" ta th2. trn >inh z.5, tc ! nL ! gCU ca hai nh"ng b1. gi 4hP bn tr i K) >inh z.z v z.5. c_n 4hP bn Uh'i bS chsn. ,r cVn b'n, n/u bAn ngh? vr c c hAt nh O ng ca aPot(n nh" ! nhBng vin @An bi nht K bAn bsn !n t"ng, thi nhBng vin @i [ua O] tDU trung v( hai vfng nbK O(ng O(ng vi hai 4hP, t8a nh" hai vfng O ng trn >inh z.5. ag"#c !Ai, 4hi hai 4hP @ru K), thi [uan niK OLng vr nh O ng !Ai 0`n ti KCt tin @( n h(n >inh z.5. uan @ikK hAt vr t(n 4h c. &1. gi ch3ng ta O] RPK nL 4h c nh" th/ n(. nh O ng ca aPot(n tin @( n rbng 4hi c' hai 4hP @ru K), hinh ch+U @"#c trn 4Jnh 'nh ! gCU ca hai 'nh trn c c >inh z.z v z.5. &1. gi hG. tAK hinh 0ung tha. vi 0fng c c OLng nh O ng ta O$ 0+ng OLng n"c. K/t [u' K ch3ng ta tiK th2. c*ng O] ht nh" th/, chh cL @iru vi OLng n"c ch3ng ta 0v hinh 0ung hEn K thi. Khi OLng n"c @DU v( KCt v ch chsn, c c OLng tr_n @i ra tl Kci 4hP trn v ch r2t gi9ng nh" c c OLng tA( thnh 4hi ta nYK KCt vin Oti Ru9ng hH nh" @"#c Kinh hFa trn >inh z.=.
dNhJ nghiK n. bAn cL thk t8 !K 4hng 4hL 4hVn gi bbng c ch 0fng KCt t2K bia c ctng rAch On hai 4hP rHi nh3ng tr(ng KCt chDu n"cg. ( c c OLng !L ra tl hai 4hP chHng chDU !n nhau, bAn O] th2. Ru2t hin KCt @iru 4h !- th3. NAi nhBng chc cL hai @hnh OLng chHng !n nhau, thi @C ca( ca OLng n"c tAi @L tVng !n. aL chJnh ! tZng @C ca( ca hai @hnh OLng n"c thnh Uhn. N"Eng t8, tAi nhBng chc cL hai hK OLng chHng !n nhau, thi @C O1u ca hK OLng c*ng tVng. , cu9i cfng n/u @hnh OLng !L ra tl KCt 4hP chHng !n KCt hK OLng !L ra tl 4hP 4h c, thi ch3ng O] trit tiu nhau. dNh8c t/, - t")ng n. chJnh ! cE O) @k ch/ tA( c c tai nghP tinh R'( cL 4h$ nhivu\ ch3ng @( hinh 0Ang ca OLng 1K ti rHi tA( ra KCt 0Ang 4h c ca nL nh"ng png"#cq h(n t(n, @k ch( ch3ng trit tiu !`n nhaug. giBa chlng R'. ra O8 chHng !n nhau @jc bit nLi ) trn, c+ thk ! @hnh chHng !n @hnh, hK chHng !n hK v @hnh chHng !n hK, ! nhBng chc R'. ra O8 tVng @C ca( h(jc trit tiu nhau KCt Uhn. a/u bAn cfng vi KCt nhLK bAn b @jt KCt O9 chi/c thu.rn gi2. nbK theng hng O(ng O(ng vi v ch chsn rHi Kci ng"i [uan O t v nLi KCt c ch chJnh R c c(n thu.rn ca Kinh 0DU 0rnh ha. ./u th/ n( 4hi OLng tZng h#U @i [ua thi bAn O] nhDn @"#c 4/t [u' gi9ng nh" Kinh hFa ) Uhn bn Uh'i ca >inh z.=. ahBng nEi K thu.rn 0DU 0rnh KAnh ! ) @L @hnh dh(jc hKg ca OLng tl hai 4hP chHng !n nhau nhBng nEi K thu.rn 0DU 0rnh nht nh2t h(jc gn nh" @ng .n ! ) @L @hnh hK OLng ti tl 4hP 4ia v ch3ng O] 4h$ !`n nhau.
>inh z.= I c OLng n"c tr_n !L ra tl hai 4hP chHng !n nhau tA( ra OLng tZng h#U @"#c tVng c"ng ) KCt O9 nEi v .u @i ) KCt O9 nEi 4h c. ca OLng tl 4hP n. chHng !n
,i t2K 4Jnh 'nh ghi !Ai nL bS nh O ng ti !K ch( p0DU 0rnhq KAnh ti Kc n(, nn n/u U 0+ng . Ri nhBng !DU !uDn ) trn ch( c c OLng nh O ng, thi ta O] th2. rbng, 4hi c' hai 4hP @ru K), bc 'nh K ta ch+U @"#c O] nhin gi9ng nh" trn >inh z.6. ahBng vfng O ng nh2t trn >inh z.6 ! nhBng nEi c c @hnh dh(jc hKg OLng ti tl hai 4hP chHng !n nhau. I_n nhBng vfng t9i ! nhBng nEi K @hnh OLng ti tl 4hP n. chHng !n hK OLng ti tl 4hP 4ia v trit tiu !`n nhau. G. nhBng vAch O ng v t9i RPn 4] nhau @"#c gFi ! bc tranh >inh z.6 a/u nh O ng ! OLng, c c v1n gia( th(a. >ikn nhin, bc 'nh n. 4h c hen vi bc thi 4hi c' hai 4hP @ru K), O] cL 'nh trn >inh z.5 v nh" vD. ! ta cL KCt thJ nghiK Uh1n bit O8 gia( th(a giBa c c OLng ti @"#c [uan niK hAt v [uan niK OLng vr nh O ng. (ung @G th8c hin thJ nghiK trn v nhBng 4/t [u' ca ng h(n t(n tl hai 4hP. Uhf h#U vi >inh z.6, 0( @L nL 4heng @Snh tJnh @3ng @sn ca [uan niK OLng. ah" vD., [uan niK hAt vr nh O ng ca aPot(n @G th2t bAi dKjc 0f c*ng Uh'i K2t KCt thi gian 4h 0i nBa c c nh vDt !- Ki ch2U nhDn @iru @Lg. , Oau @L, maRoP!! @G R1. 08ng KCt cE O) t( n hFc vBng chsc ch( [uan @ikK OLng vla chi/n thsng. ah"ng XinOtPin, ng"i @G tlng !Dt @Z !- thu./t @. u. tJn vr h2U 0`n ca aPot(n, 0"ng nh" gi @1. !Ai Uh+c hHi K hinh hAt vr nh O ng ca aPot(n bbng c ch @"a v( c c hAt Uh(t(n. N2t nhin, ch3ng ta v`n Uh'i @9i Kjt vi chJnh c1u hti tr"c @1.\ [uan niK hAt vr nh O ng !K th/ n( cL thk gi'i thJch @"#c bc tranh gia( th(a trn >inh z.6 Nh(At nhin, bAn cL thk @"a ra g#i Oau\ thi n"c ch' gHK c c Uh1n t$ >< v c c hAt n. ch' ! phAtq ca n"c ! gi. Nh/ K 4hi
nhiru Uh1n t$ n. chu.kn @Cng cfng vi nhau, ch3ng v`n cL thk tA( nn OLng n"c vi nhBng tJnh ch2t gia( th(a nh" @"#c Kinh hFa trn >inh z.= @2. thi. , nh" vD., v`n O] ! h#U !- n/u ta tin @( n rbng nhBng tJnh ch2t OLng, nh" bc tranh gia( th(a cheng hAn, v`n cL thk Ru2t hin tl [uan niK hAt vr nh O ng, Kivn ! cL O8 thaK gia ca KCt O9 r2t !n c c hAt Uh(t(n, tc c c hAt nh O ng. Nu. nhin, tr(ng th8c t/, th/ gii vi K c_n tinh [u i hEn th/ nhiru. aga. c' 4hi c"ng @C ca nguHn O ng trn >inh z.6 gi'K 0n 0n ti Kc c c Uh(t(n ring r] !n !"#t tlng hAt KCt @"#c UhLng ti Kn chsn, cheng hAn vi t9c @C 1 hAt tr(ng 1W gi1., thi bc 'nh thu @"#c v`n c_n gi9ng nh" trn >inh z.6. a/u ch3ng ta @#i @ !1u @k ch( KCt O9 !n c c bL nh O ng ri bit n. dtc c c Uh(t(n - ag cL @ thi gian @i [ua hai 4hP v Kci Uh(t(n @"#c ghi !Ai bbng KCt ch2K 0u. nh2t ) nEi ch3ng @DU v( 4Jnh 'nh, thi nhBng ch2K n. O] tJch t+ v tA( nn hinh 'nh ca bc tranh gia( th(a nh" trn >inh z.6. îru n. thDt @ ng ngAc nhin. L3 th( no 3 nh*ng h;t Khoton riLng r| #ln #$t i ûa 3n chxn v TK riLng r| #Ln >Hnh nh #;i cP thj kng 3u v i nhau j t;o nLn cc vn sng v ti cIa sPng giao thoas ahBng Ou. !uDn thng th"ng nLi vi ch3ng ta rbng Kci Uh(t(n h(jc ! @i [ua 4hP bn tr i h(jc ! @i [ua 4hP bn Uh'i, 0( @L ch3ng ta ch @#i O] nhDn @"#c bc tranh nh" trn >inh z.5. ah"ng th8c t/ !Ai 4hng Uh'i nh" vD.. a/u nh" bAn 4hng hr c'K th2. ngAc nhin tr"c O8 4in n. ca t8 nhin, thi @iru @L cL ngh?a !, h(jc bAn @G tlng bi/t nL tl tr"c v c'K th2. nhK ch n h(jc ! O8 trinh b. ca ch3ng ti ch"a @ g1. 2n t"#ng ch( bAn. a/u @L ! tr"ng h#U th hai, thi ch3ng ti Rin K t' !Ai KCt !n nBa, nh"ng thP( KCt c ch hEi 4h c. &1. gi bAn hG. bSt 4hP bn tr i !Ai, v bsn c c Uh(t(n tlng hAt KCt ti Kn chsn. mCt O9 hAt O] @i [ua @"#c v KCt O9 hAt thi 4hng. ahBng hAt @i [ua 4hP O] tA( trn 4Jnh 'nh tlng ch2K KCt v cu9i cfng ta O] nhDn @"#c hinh nh" trn >inh z.z. 7au @L, bAn tha. t2K 4Jnh 'nh Ki v !K !Ai thJ nghiK trn, nh"ng !n n. c' hai 4hP @ru K). wn nh" ! t8 nhin bAn O] ngh? rbng, @iru n. chh !K tVng O9 Uh(t(n @i [ua c c 4hP trn Kn chsn v @DU v( 4Jnh 'nh, 0( @L UhiK @"#c UhEi O ng nhiru hEn O( vi !n thJ nghiK @u tin. ah"ng 4hi RPK RYt bc 'nh nhDn @"#c Oau @L, bAn Ki th2. rbng 4hng nhBng chh cL nhBng chc K tr(ng !n thJ nghiK th nh2t ! t9i thi b1. gi ! O ng @3ng nh" ta ch @#i, K c_n cL nhBng chc trn 4Jnh 'nh ! O ng tr(ng !n thJ nghiK th nh2t thi b1. gi !] ra Uh'i ! O ng hEn, nh"ng th8c t/ !Ai ! t9i, nh" ta th2. trn >inh z.6. &bng c ch tVng O9 Uh(t(n ring r] @DU v( 4Jnh 'nh, bAn !Ai !K gi'K @C O ng tr(ng KCt O9 vfng n( @L. CPa ra& b_ng cch no P& cc h;t Khoton tch bit nhau v) thi gian #;i cP thj trit tiLu #wn nhauM &An hG. th$ ngh? RPK, !] n( @iru n. !Ai 4hng @in rH ha. Oa(\ c c Uh(t(n @i [ua hai 4hP bn Uh'i rHi @DU v( 4Jnh 'nh v tA( KCt ch2K O ng ) @3ng chc KCt v1n t9i trn >inh z.6 !Ai 4hng !K @"#c nh" vD. 4hi K) c' 4hP bn tr i dchJnh vi th/ Ki cL v1n t9i n. 4hi K) c' hai 4hPg. ah"ng !K th/ n( K KCt Uh(t(n @i [ua 4hP bn Uh'i !Ai chSu 'nh h")ng ca vic 4hP bn tr i cL K) ha. 4hng. ah" P.nKan @G tlng nhDn RYt, @iru n. c*ng !A !fng nh" 4hi bAn bsn O3ng K . !n Kn chsn v 4hi c' hai 4hP @ru K), nhBng vin @An @"#c bsn @Cc !DU v t ch ri nhau bbng c ch n( @L !Ai cL thk trit tiu nhau v @k !Ai trn bia nhBng vS trJ c_n ngu.n vTn, Kjc 0f 4hi K) chh KCt 4hP nhBng vS trJ @L @ru bS @An bsn v(. ?h*ng thH nghi3 nh vTy cho thJy cc h;t cIa Dinst@in hon ton >hc cc h;t cIa ?@EtonM {h+ng hiju b_ng cch no 3 cc Khoton 7 3rc 0, # cc h;t 7 #;i thj hin c nh*ng rc ij3 t1a nh sPng cIa nh sngM ,ic nVng !"#ng ca c c hAt n. @"#c R c @Snh
b)i tn O9 - KCt @jc tr"ng ca OLng - chJnh ! Kanh K9i @u tin ch( O8 4/t h#U !A !fng @L. >iu ng [uang @in chng tt rbng nh O ng cL tJnh ch2t hAt. NhJ nghiK hai 4hP !Ai chng Kinh rbng nh O ng thk hin nhBng tJnh ch2t gia( th(a ca c c OLng. wCU c' hai !Ai, ch3ng chng tt rbng nh O ng cL c' tJnh ch2t OLng !`n tJnh ch2t hAt. Nh/ gii vi K .u cu Uh'i vt bt tr8c gi c ca ch3ng ta ch( rbng KCt vDt n( @L chh cL thk OLng h(jc chh cL thk ! hAt v ch2U nhDn 4h' nVng nL @Hng thi ! c' hai. IhJnh ) @1., tu.n b9 ca P.nKan nLi rbng p4hng ai cL thk hiku @"#c cE hFc !"#ng t$q Ki thk hin h/t - ngh?a ca nL. Ih3ng ta cL thk Uh t biku nhBng c+K tl nh" p!"xng tJnh OLng hAtq. Ih3ng ta cL thk Uhin c c tl n. thnh KCt hinh thc !uDn t( n hFc cL 4h' nVng K t' @"#c nhBng thJ nghiK tr(ng th/ gii th8c vi KCt @C chJnh R c @ ng 4inh ngAc. ah"ng hiku @"#c ) Kc tr8c gi c v O1u Ra @jc tJnh bJ n n. ca th/ gii vi K ! KCt vic c8c 4M 4hL 4hVn.
(((68ng gi5ng nh1 gi trA *n ca v?n t5c nh sng c m che p ;,n cht Ech thc ca kh.ng gian v thi gian- gi trA cc nhD ca h c8ng m che p nh@ng khEa c<nh s7ng ca v?t cht trong th$ gi*i hIng ng# ca chng ta((( Cc h;t vTt chJt cng # sPng
Nr(ng vi ba thDU 4: @u tin ca th/ 4: ;;, nhiru nh vDt !- !- thu./t @G Uh'i vDt !Cn 4hng Kt Kti @k Uh t trikn KCt O8 hiku bi/t vBng chsc vr Kjt t( n hFc v Uhf h#U vr Kjt vDt !- @9i vi nhBng @jc @ikK ti !3c @L v`n @ang c_n n gi2u ca th8c tAi vi K. Iheng hAn, 0"i O8 !Gnh @A( ca aiP!O &(hr ) I(UPnhagPn, ng"i ta @G @At @"#c O8 ti/n bC r2t cVn b'n tr(ng vic gi'i thJch nhBng tJnh ch2t ca nh O ng 0( c c ngu.n t$ hi@r bS @9t nLng Uh t ra. ah"ng cng trinh n. v c c cng trinh 4h c cng b9 4h('ng giBa nhBng nVK 1%<W, chh ! O8 !sU ghYU tAK thi c c - t")ng ca th/ 4: ;I; vi 4h i niK !"#ng t$ Ki @"#c tiK ra ch ch"a Uh'i ! KCt 4hun 4hZ nh2t [u n ch( UhYU K t' @"#c th/ gii vDt !-. 7( vi 4hun 4hZ !gic v r rng ca c c @Snh !uDt vr chu.kn @Cng ca aPot(n ha. !- thu./t @in tl ca maRoP!!, thi !- thu./t !"#ng t$ Ki R1. 08ng @"#c KCt Uhn v`n c_n @ang ) tr(ng tinh trAng r9i bi. aVK 1%<{, KCt nh [u- tCc tru tuZi ng"i Ph U, h(ng t$ L(uiO 0P &r(g!iP @G @"a KCt ./u t9 Ki v( K hcn @Cn !"#ng t$, KCt ./u t9 @G gi3U @x r2t nhiru ch( vic nhanh chLng R1. 08ng @"#c KCt 4hun 4hZ t( n hFc ch( cE hFc !"#ng t$ hin @Ai v nh th/ ng @G @"#c tra( gi'i th")ng a(bP! vr vDt !- v( nVK 1%<%. 8a trn chuci nhBng Ou. !uDn bst nguHn tl thu./t t"Eng @9i hTU ca XinOtPin, L(uiO 0P &r(g!iP @G @r Ru2t rbng !"xng tJnh OLng hAt 4hng chh U 0+ng ch( nh O ng K c_n ch( c' vDt ch2t nBa. aLi KCt c ch nK na, thi ng @G !DU !uDn nh" Oau\ cng th X Kc< ca XinOtPin !in h 4h9i !"#ng vi nVng !"#ng, Kjt 4h c P!anc4 v XinOtPin !Ai !in h nVng !"#ng vi tn O9 ca OLng, tl @L, bbng c ch 4/t h#U hai K9i !in h vla nu, Ou. ra 4h9i !"#ng c*ng cL thk hLa th1n 0"i 0Ang OLng. 7au 4hi nghin cu KCt c ch thDn trFng thP( @"ng !9i Ou. ngh? @L, ng @G @r Ru2t rbng, c*ng nh" nh O ng ! KCt hin t"#ng OLng @"#c !thu./t !"#ng t$ chng tt nL c_n cL c' c ch K t' hAt c*ng cL gi trS 4hng 4YK, thi na. P!Pctr(n, v9n th"ng @"#c RPK ! hAt - c*ng c_n KCt c ch K t' OLng v cL gi trS 4hng 4YK. XinOtPin nga. !DU tc ng hC - t")ng ca 0P &r(g!iP, vJ nL chJnh ! O8 Uh t trikn t8 nhin tl nhBng cng trinh ca ng vr thu./t t"Eng @9i v Uh(t(n. Nu. nhin, thDK chJ nh" vD. @i nBa, c*ng 4hng cL
gi cL thk tha. th/ @"#c O8 chng Kinh bbng th8c nghiK. , cheng ba( !1u Oau, I!int(n aviOO(n v LPOtPr wPrKPr @G th8c hin @"#c O8 chng Kinh @L. ,( giBa nhBng nVK 1%<W, aviOO(n v wPrKPr, hai nh vDt !- th8c nghiK !K vic tAi cng t. &P!! NP!PUh(nP, @G ti/n hnh nghin cu bsn KCt chfK P!Pctr(n !n KCt t2K ni4Pn. Ihi ti/t 0u. nh2t [uan trFng @9i vi ch3ng ta, @L ! c c tinh thk ni4Pn tr(ng nhBng thJ nghiK nh" th/ cL t c 0+ng r2t gi9ng vi hai 4hP tr(ng thJ nghiK ca (ung K ta @G RYt ) K+c tr"c. Nh8c t/, bAn h(n t(n cL [u.rn RPK thJ nghiK n. . ht nh" thJ nghiK ca (ung chh cL 4h c ! b1. gi chfK P!Pctr(n @"#c O$ 0+ng tha. ch( chfK O ng. , ch3ng ta ch2U nhDn O] !K nh" vD.. ^k [uan O t v RPK RYt c c P!Pctr(n Oau 4hi ch( ch3ng @i [ua hai 4hP, aviOO(n v wPrKPr ch( ch3ng @DU v( KCt Kn huMnh [uang, Kn n. cL t c 0+ng ghi !Ai vS trJ K Kci P!Pctr(n @DU v( bbng KCt ch2K O ng dht nh" @G R'. ra tr(ng K . thu hinhg. , hF @G Uh t hin @"#c KCt @iru h/t Oc !- th3, @L ! bc tranh K hF thu @"#c r2t gi9ng vi bc tranh trn >inh z.6. ( vD., thJ nghiK ca hF @G chng Kinh @"#c rbng c c P!Pctr(n c*ng !K n'. Oinh hin t"#ng gia( th(a, KCt 02u hiu @jc tr"ng ca c c OLng. NAi nhBng v/t t9i trn Kn huMnh [uang, c c P!Pctr(n bbng c ch n( @L ptrit tiu !`n nhauq gi9ng nh" O8 chHng !n nhau ca KCt @hnh v KCt hK OLng n"c. NhDK chJ nga. c' 4hi chfK P!Pctr(n @"#c bsn ra pth"a thtq ti Kc, cheng hAn chh 1 P!Pctr(n bsn ra tr(ng 1 gi1., thi c c P!Pctr(n ring r], Kjc 0f Kci !n chh tA( nn KCt v/t, nh"ng c*ng v`n O] tA( thnh nhBng v1n t9i v v1n O ng. I*ng nh" vi Uh(t(n, c c P!Pctr(n ring r] bbng c ch n( @L pgia( th(aq vi nhau, thP( ngh?a ! Oau KCt 4h('ng thi gian, c c P!Pctr(n c*ng O] tA( 08ng thnh KCt bc tranh gia( th(a gsn !irn vi c c OLng. ,i vD., ch3ng ta buCc Uh'i @i ti 4/t !uDn rbng Kci KCt P!Pctr(n c*ng thk hin @jc tJnh OLng cfng vi @jc tJnh hAt v9n [uPn thuCc hEn ca nL. mjc 0f ch3ng ta @G K t' @iru n. chh @9i vi P!Pctr(n, nh"ng nhBng thJ nghiK t"Eng t8 @G 0`n ch3ng ta ti 4/t !uDn rbng t(n bC vDt ch2t @ru cL @jc tJnh OLng. ah"ng 4/t !uDn @L !K th/ n( cL thk Uhf h#U vi 4inh nghiK hbng ng. ca ch3ng ta vr vDt ch2t v9n @"#c RPK ! rsn, brn vBng v cheng cL KCt ch3t gi gi9ng vi OLng c' NhDt ha. ! 0P &r(g!iP @G @"a ra KCt cng thc tJnh b"c OLng ca vDt ch2t v nL ch( th2. rbng b"c OLng n. t: ! vi hbng O9 P!anc4 h. daLi KCt c ch chJnh R c, b"c OLng bbng hbng O9 P!anc4 chia ch( KCt @Cng !"#ng ca vDtg. ,i h cL gi trS c8c nht, nn c c b"c OLng c*ng c8c 4M nht O( vi thang hbng ng. ca ch3ng ta. îru n. gi'i thJch tAi Oa( @jc tJnh OLng ca vDt ch2t chh @"#c thk hin r rt tr(ng nhBng nghin cu vi K. I*ng gi9ng nh" gi trS !n ca vDn t9c nh O ng c @G !K chP !2U b'n ch2t @Jch th8c ca 4hng gian v thi gian, gi trS c8c nht ca h c*ng !K chP !2U nhBng 4hJa cAnh OLng ca vDt ch2t tr(ng th/ gii hbng ng. ca ch3ng ta.
62 hPc 13ng t4 1a khi niCm Rc s"t vo )8 tr9 0 mt m:c s'" Ra h2n nhi"( Gheo Born v nh@ng thc nghiCm ca h2n mt n4a th$ k~ sa" 7- ;,n cht s7ng ca v?t cht &Mn t*i hC J", rIng chEnh ;,n th'n v?t cht c]n ph,i 13c m. t, 0 m:c c2 ;,n theo Rc s"t((( ?hng cc sPng t;o bi ci gg s
>in t"#ng gia( th(a @"#c Uh t hin tr(ng thJ nghiK ca aviOO(n v wPrKPr @G !K ch( b'n ch2t OLng ca c c P!Pctr(n tr) nn hikn nhin. ah"ng c c OLng @L tA( b)i c i gi L3c @u, nh
vDt !- ng"i ( Xroin 7chr(0ingPr ch( rbng c c OLng @L ! nhBng P!Pctr(n bS pnh(q ra. îru n. c*ng ch( @"#c KCt - niK n( @L vr c c OLng P!Pctr(n, nh"ng c_n [u th thikn. Khi bAn !K ch( KCt vDt n( @L nh( ra, thi nL KCt Uhn Uh'i ) @1. KCt Uhn Uh'i ) 4ia. Nu. nhin, ng"i ta ch"a ba( gi gjU KCt Uhn hai, KCt Uhn ba ha. KCt Uhn n( 4h c ca P!Pctr(n c'. îru @L 4hi/n ch( ta 4hL cL thk hiku nZi P!Pctr(n bS nh( ra th8c O8 nh" th/ n(. aVK 1%<5, nh vDt !- ng"i ^c maR &(rn @G @"a ra KCt c ch hiku 4h c Oau 4hi @G c'i ti/n trit @k c ch gi'i thJch ca 7chr(0ingPr. , c ch gi'i thJch @L ca &(rn dOau @L @G @"#c &(hr v c c @Hng nghiU ca ng 4hu/ch tr"Engg v`n c_n @"#c 0fng ch( ti hin na.. ^r Ru2t ca &(rn ! KCt tr(ng O9 nhBng @jc @ikK !A !fng nh2t ca !- thu./t !"#ng t$, nh"ng nL @G @"#c r2t nhiru 0B !iu th8c nghiK R c nhDn. &(rn 4heng @Snh rbng OLng P!Pctr(n cn Uh'i @"#c gi'i thJch trn [uan @ikK R c Ou2t. ahBng nEi K @C !n dchJnh R c hEn ! binh Uh"Eng @C !ng ca OLng !n ! nhBng nEi th"ng tiK th2. P!Pctr(n ) @L hEn c_n nhBng nEi K @C !n ca OLng nht ! nhBng nEi Jt cL 4h' nVng tiK th2. P!Pctr(n ) @L. mCt vJ 0+ @"#c Kinh hFa trn >inh z.%. `nh n(m( X7ng gn v*i e ectron *n nht 0 nh@ng n2i th1ng ha# tm th# n7 nht v s7ng &]n &]n nhD h2n 0 nh@ng n2i Et tm th# n7 h2n.
^1. @3ng ! KCt - t")ng 4M 0S. ; c Ou2t thi cL !in [uan gi ti KCt !- thu./t cE b'n ca vDt !- Ih3ng ta v9n @G [uPn vi R c Ou2t ca c c cuCc @ua ng8a, ca vic tung @Hng tirn O2U ng$a v ca bn c [ua. dru!Ptg, nh"ng tr(ng nhBng tr"ng h#U @L, @iru n. chh Uh'n nh O8 hiku bi/t 4hng @. @ ca ch3ng ta K thi. a/u ch3ng ta bi/t KCt c ch chJnh R c t9c @C ca v_ng ru!Pt, trFng !"#ng v @C cng ca vin bi @ , @ikK rEi v vDn t9c ca vin bi @L 4hi th' Ru9ng, nhBng @jc tJnh chJnh R c ca vDt !iu tA( nn c c ngVn v.v..., thi nh c c K . tJnh @ KAnh v 08a trn vDt !- cZ @ikn, ch3ng ta cL thk tJnh @"#c chsc chsn vin bi O] 0lng !Ai ) n(. 78 h(At @Cng ca c c O_ng bAc ! 08a v( chc bAn 4hng cL 4h' nVng bi/t @"#c t2t c' c c thng tin @L v 4hng th8c hin @"#c c c tJnh t( n cn thi/t tr"c 4hi @jt tirn. ah"ng ch3ng ta th2. rbng R c Ou2t, nh" ta gjU tr(ng c c O_ng bAc, 4hng Uh'n nh KCt @iru gi @jc bit cE b'n vr O8 h(At @Cng ca ,* tr+ c'. Nri #;i& c! h"c #$ng t% a >hi ni3 /c suJt vo e tr 39t 3dc 9 su /a h!n nhi)uM NhP( &(rn v nhBng th8c nghiK ca hEn KCt n$a th/ 4: Oau @L, b'n ch2t OLng ca vDt ch2t 0`n ti h [u' rbng chJnh b'n th1n vDt ch2t cn Uh'i @"#c K t' ) Kc cE b'n thP( R c Ou2t. ^9i vi c c vDt v? K, nh" c9c c Uh ha. v_ng ru!Pt, [u. tsc ca 0P &r(g!iP ch( th2. rbng @jc tJnh OLng ca ch3ng th8c O8 ! 4hng thk nhDn bi/t @"#c v @9i vi Uhn !n c c K+c @Jch thng th"ng, thi R c Ou2t gsn !irn vi cE hFc !"#ng t$ cL thk h(n t(n 4hng cn @/K Rha @/n. ah"ng ) c2U @C vi K, ch3ng ta bi/t rbng @iru t9t nh2t K ch3ng ta cL thk !K @"#c ! nLi rbng R c Ou2t @k tiK th2. c c P!Pctr(n ) KCt vS trJ c+ thk n( @L bbng ba( nhiu.
I ch gi'i thJch R c Ou2t cL "u @ikK ! n/u nh" OLng P!Pctr(n cL nhBng tJnh ch2t nh" c c OLng 4h c cL thk !K @"#c, cheng hAn nh" 4hi @DU v( KCt vDt ch"ng ngAi nL tA( ra t2t c' c c !(Ai g#n OLng 4h c nhau, thi @iru @L 4hng cL ngh?a ! b'n th1n P!Pctr(n bS vx thnh c c K'nh ring r]. m @3ng ra, @iru @L nLi !n rbng, b1. gi cL nhiru vS trJ K R c Ou2t tiK th2. P!Pctr(n ) @L ! 4h c 4hng. Nh8c t/, @iru n. cL ngh?a ! n/u KCt thJ nghiK c+ thk n( @L vr P!Pctr(n @"#c !jU @i !jU !Ai nhiru !n thP( KCt c ch h(n t(n nh" nhau, thi Kci KCt !n, UhYU @( vS trJ ca P!Pctr(n cheng hAn, O] 4hng ch( cfng KCt 4/t [u'. Nha. vi th/, O8 !jU @i !jU !Ai !in ti/U ca thJ nghiK O] ch( ta KCt tDU h#U nhBng gi trS 4h c nhau vi tJnh ch2t !, O9 !n P!Pctr(n @"#c tiK th2. tAi KCt vS trJ @G ch( O] 0( 0Ang OLng R c Ou2t ca nL [u./t @Snh. a/u nh" OLng R c Ou2t dchJnh R c hEn ! binh Uh"Eng OLng R c Ou2tg ) vS trJ } !n hEn ) vS trJ & hai !n, thi !- thu./t tin @( n rbng tr(ng 0G. !jU !Ai nhiru !n ca thJ nghiK, P!Pctr(n O] cL Kjt tAi } hai !n th"ng Ru.n hEn ) &. Ih3ng ta 4hng thk n( tin @( n KCt c ch chJnh R c 4/t c+c ca thJ nghiK, @iru t9t nh2t K ch3ng ta cL thk !K ! tin @( n @"#c R c Ou2t K KCt 4/t c+c n( @L cL thk R'. ra. Nu. vD., chlng n( K ch3ng ta R c @Snh @"#c bbng t( n hFc 0Ang ca c c OLng R c Ou2t, thi nhBng tin @( n cL tJnh ch2t R c Ou2t v`n cL thk 4ikK chng @"#c bbng c ch !jU !Ai thJ nghiK nhiru !n, tl @L @( @"#c bbng th8c nghiK R c Ou2t nhDn @"#c KCt 4/t [u' n. ha. 4h c. Ihh Jt th ng Oau @r Ru2t ca 0P &r(g!iP, 7chr(0ingPr @G @i KCt b"c [u./t @Snh ti/n ti K+c @Jch @L bbng c ch thi/t !DU Uh"Eng trinh chi Uh9i 0Ang v O8 ti/n hLa ca c c OLng R c Ou2t thP( thi gian ha. nh" ng"i ta @jt tn ch( nL ! c c hK OLng. îru n. R'. ra 4hng !1u tr"c 4hi Uh"Eng trinh 7chr(0ingPr v c ch gi'i thJch R c Ou2t ca &(rn @"#c ng 0+ng v 0`n ti nhBng tin @( n c8c 4M chJnh R c. ( @L K tl nVK 1%<=, O8 v t" tr(ng trsng 4inh @ikn @G 4hng c_n nBa. ^G [ua rHi nhBng ng. ,* tr+ h(At @Cng nh" KCt bC K . @Hng hH, K Kci Uhn t$ c2u thnh ring bit ca nL @"#c @"a v( vDn hnh tAi KCt thi @ikK n( @L tr(ng [u 4h v K`n c n th8c thi c i O9 UhDn @G @"#c R c @Snh KCt c ch 0u. nh2t v 4hng tr nh 4hti ca Kinh. NhP( cE hFc !"#ng t$, ,* tr+ ti/n hLa thP( KCt hinh thc !uDn t( n hFc chJnh R c v chjt ch], nh"ng !- thu./t @L chh R c @Snh @"#c R c Ou2t @k KCt t"Eng !ai c+ thk n( @L cL thk O] R'. ra, ch 4hng chh ra @"#c th8c O8 ! t"Eng !ai n(. ahiru ng"i ch( rbng 4/t !uDn n. ! @ ng !( ngAi v thDK chJ 4hng thk ch2U nhDn @"#c. Nr(ng O9 @L cL c' XinOtPin. mCt tr(ng nhBng Uh t biku @"#c tru.rn t+ng nhiru nh2t ca vDt !- hFc ! Uh t biku tr(ng @L XinOtPin c'nh b ( !- thu./t !"#ng t$\ pIh3a 4hng chEi tr_ R3c Rsc vi ,* tr+q. ng c'K th2. rbng R c Ou2t Ru2t hin tr(ng vDt !- cE b'n, cheng [ua c*ng b)i vi c i !- 0( K nL @G Ru2t hin bn v_ng ru!Pt chh cL @iru tinh t/ hEn K thi\ @L ! cL KCt O8 thi/u OLt cVn b'n tr(ng O8 hiku bi/t ca ch3ng ta. e tr& th@o ûan ni3 cIa Dinst@in& >h+ng cP ch} cho 39t t!ng #ai 3 0;ng chHnh /c cIa nP #;i #iLn ûan t i 39t y(u t 3ay rIiM ,Dt !- Uh'i tin @( n @"#c ,* tr+ ti/n hLa nh" th/ n( ch 4hng @En gi'n chh ! R c Ou2t @k cL KCt 4h' nVng ti/n hLa n( @L cL thk R'. ra. ah"ng h/t thJ nghiK n. ti thJ nghiK 4h c, tr(ng @L cL nhBng thJ nghiK cL Oc thu./t Uh+c nh2t @"#c th8c hin Oau 4hi ng [ua @i, @G 4heng @Snh KCt c ch 0t 4h( t rbng XinOtPin @G Oai !K. ,r @ikK n., @3ng ! nh vDt !- ng"i }nh 7tPUhPn >ao4ing @G nLi\ pXinOtPin @G nhK !`n ch 4hng Uh'i ! thu./t !"#ng t$q 1. Nu. nhin, cuCc tranh !uDn vr - ngh?a th8c O8 ca cE hFc !"#ng t$ v`n ti/U t+c c_n ga. gst 4hng hr gi'K bt. N2t c' KFi ng"i @ru nh2t trJ vr c ch 0fng c c Uh"Eng trinh ca cE hFc !"#ng t$ @k @"a ra nhBng tin @( n chJnh R c. ah"ng !Ai 4hng nh2t trJ vr chu.n vic cL hK
OLng R c Ou2t ! th8c O8 cL - ngh?a gi, h(jc !K th/ n( K KCt hAt !Ai cL thk pchFnq @i thP( KCt tr(ng O9 r2t nhiru t"Eng !ai 4h' 0? h(jc vr chu.n nL cL th8c O8 chFn !8a ha. chh ! t ch ra nh" KCt Uh+ !"u @k O9ng t2t c' nhBng t"Eng !ai 4h' 0? tr(ng v vn nhBng ,* tr+ O(ng O(ng. Ihh ring nhBng v2n @r n. @G Rng @ ng ! @r ti ca c' KCt cu9n O ch 0. v th8c t/ @G cL nhBng cu9n O ch r2t tu.t vi ng hC nhBng c ch Ou. ngh? n. ha. 4h c vr cE hFc !"#ng t$. ah"ng cL KCt @iru chsc chsn, @L ! b2t 4k bAn gi'i thJch cE hFc !"#ng t$ nh" th/ n( @i nBa, thi nL c*ng !un chng tt KCt c ch 4hng thk Uh nhDn @"#c rbng, n/u @ng trn [uan @ikK ca 4inh nghiK hbng ng. ca ch3ng ta, thi ,* tr+ @"#c R1. 08ng trn nhBng ngu.n tsc h/t Oc bJ n. RFiLuU bi h"c r:t ra tQ #' thuy(t t!ng i cng nh c! h"c #$ng t%& P # >hi th23 0X su vo ho;t 9ng 3dc c! bn cIa e tr& ch:ng ta s| vJK Khi nh*ng >hHa c;nh hon ton >hc #; v i s1 ch $i cIa ch:ng taM 78 KAnh 0An @jt ra nhBng c1u hti O1u Osc nh" vD. @_i hti KCt O8 KrK 0u( ch"a thk tin !iu @"#c, n/u nh" ch3ng ta cn Uh'i ch2U nhDn c1u tr' !i. 1 7tPUhPn >ao4ing, &i gi'ng tAi >Ci nghS vr `p &Mn- _U en v _! th"#$t &'#, }KOtPr0aK, th ng =1%%=.
we#nman t"#%n ;5 rIng mUi e ectron t*i 13c mn h"dnh J"ang thc s i J"a c, hai khe( Ti" n# nghe c7 v[ i%n ra- nh1ng ;<n h# ki%n nhMn mt cht> c7 nh@ng i" c=n i%n ra h2n th$ n@a kia((( uan ij3 cIa @yn3an
ichar0 P.nKan ! KCt tr(ng O9 nhBng nh vDt !- v? @Ai nh2t Oau XinOtPin. ng @G h(n t(n ch2U nhDn c i !i R c Ou2t ca cE hFc !"#ng t$, nh"ng tr(ng nhBng nVK Oau Âi chi/n th/ gii !n th <, ng @G @"a ra KCt c ch Ou. ngh? Ki r2t cL hiu [u' vr !- thu./t n.. Nrn Uh"Eng 0in nhBng tin @( n bbng O9, thi [uan @ikK ca P.nKan Uhf h#U KCt c ch chJnh R c vi t2t c' nhBng gi @G cL tr"c @L. ah"ng c ch trinh b. ca ng h(n t(n 4h c. Na O] K t' c ch trinh b. n. tr(ng b9i c'nh ca thJ nghiK hai 4hP @9i vi P!Pctr(n. îru g1. Uhirn Uhc trn >inh z.6, @L ! ch3ng ta hinh 0ung rbng Kci P!Pctr(n @i [ua h(jc ! 4hP bn tr i h(jc ! 4hP bn Uh'i v 0( @L ch3ng ta ch @#i 4/t [u' thu @"#c O] ! gCU ca hai >inh z.z v z.5 nh" Kinh h(A trn >inh z.5. mCt P!Pctr(n 4hi @i [ua 4hP bn Uh'i O] 4hng cn Uh'i [uan t1K cL tHn tAi 4hP bn tr i ha. 4hng v ng"#c !Ai. ah"ng th8c t/ !Ai 4hng Uh'i nh" vD.. &c tranh gia( th(a tA( thnh @_i hti Uh'i cL O8 h( trCn v chHng !n nhau ca KCt c i gi @L nhA. c'K vi O8 tHn tAi ca hai 4hP, nga. c' 4hi ch3ng ta bsn ra tlng P!Pctr(n KCt. 7chr(0ingPr, 0P &r(g!iP v &(rn @G gi'i thJch hin t"#ng n. bbng c ch gsn KCt OLng R c Ou2t ch( Kci P!Pctr(n. wi9ng nh" c c OLng n"c trn >inh z.=, c c OLng R c Ou2t ca P!Pctr(n pth2.q c' hai 4hP v ch3ng ! @9i t"#ng ca cfng KCt !(Ai gia( th(a, hDu [u' h_a trCn giBa ch3ng vi nhau. ahBng chc K OLng R c Ou2t tVng 4hi h_a trCn vi nhau gi9ng nh" nhBng chc 0DU 0rnh KAnh trn >inh z.=, @L ! nhBng nEi P!Pctr(n th"ng cL Kjt hEn c_n nhBng chc K OLng R c Ou2t gi'K, thi gi9ng nh" nhBng chc 0DU 0rnh Jt nh2t h(jc 4hng 0DU 0rnh trn >inh z.=, tAi @L Jt cL 4h' nVng tiK th2. P!Pctr(n h(jc 4hng ba( gi tiK th2. nL. I c P!Pctr(n n. @DU v( Kn
huMnh [uang tlng hAt KCt, @"#c Uh1n b9 thP( bin 0Ang R c Ou2t @L v bbng c ch @L tA( 08ng nn bc tranh gia( th(a gi9ng nh" trn >inh z.6. @yn3an . ch"n 39t chi(n thuTt >hcM ng . rt #;i vJn ) v) gi thuy(t cb ijn cho r_ng 3}i @#@ctron ch] cP thj horc i ûa >h@ bLn tri horc i ûa >h@ bLn KhiM &An cL thk ngh? rbng tl bt KCt tJnh ch2t cE b'n v hikn nhin nh" th/ ca O8 vDt thi thDt ! n8c c"i. ;Yt ch( cfng, thi !] n( ta 4hng thk [uan O t tr(ng 4h('ng giBa c c 4hP v Kn huMnh [uang @k R c @Snh P!Pctr(n @G @i [ua 4hP n( ha. Oa( &An h(n t(n cL thk. ah"ng b1. gi bAn !Ai !K tha. @Zi @iru 4in ca thJ nghiK K2t rHi. ^k [uan O t P!Pctr(n, bAn Uh'i !K KCt @iru gi @L @9i vi nL, vJ 0+ nh" chi/u O ng nL cheng hAn, nLi c ch 4h c ! ch( c c Uh(t(n @DU v( nL. Nr(ng cuCc O9ng hbng ng., Uh(t(n ! nhBng hAt th$ nht bY, nn 4hi @DU v( c1. c9i, nhBng bc tranh ha. c(n ng"i thi ch3ng 4hng g1. ra t c 0+ng cVn b'n n( @9i vi trAng th i chu.kn @Cng ca nhBng vDt thk vDt ch2t t( !n @L. ah"ng c c P!Pctr(n !Ai ! nhBng Ku vDt ch2t c8c nht. Khi bAn ti/n hnh R c @Snh 4hP K P!Pctr(n @i [ua, thi 0f bAn cL thDn trFng ti Kc n( @i nBa, thi c c Uh(t(n @DU v( P!Pctr(n nh2t thi/t O] !K ch( chu.kn @Cng Oau @L ca nL tha. @Zi. ah"ng O8 tha. @Zi @L ca chu.kn @Cng !Ai O] !K ch( 4/t [u' ca thJ nghiK tha. @Zi. a/u bAn !K nhivu @Cng thJ nghiK ti Kc @ @k R c @Snh @"#c P!Pctr(n @i [ua 4hP n(, thi c c thJ nghiK O] ch( th2. rbng 4/t [u' O] tha. @Zi tl >inh z.6 thnh >inh z.5 Nh/ gii !"#ng t$ @'K b'( rbng KCt 4hi ta @G R c !DU @"#c Kci P!Pctr(n @i [ua 4hP bn tr i ha. 4hP bn Uh'i, thi O8 gia( th(a giBa hai 4hP c*ng O] bi/n K2t. , nh" vD., P.nKan h(n t(n cL cE O) @k gAt bt O8 th ch thc @L, b)i vi, Kjc 0f 4inh nghiK hbng ng. ca ch3ng ta @_i hti Kci P!Pctr(n chh @i [ua 4hP n. h(jc 4hP 4ia, nh"ng @/n cu9i nhBng nVK 1%<W, c c nh vDt !- @G th2. rbng KFi - @Snh 4ikK chng tJnh ch2t 0"ng nh" cE b'n @L ca th8c tAi @ru !K htng thJ nghiK. @yn3an tuyLn b r_ng 3}i @#@ctron t i $c 3n huunh ûang th1c s1 . i ûa c hai >h@M îru n. nghP cL vu @in rH, nh"ng bAn hG. 4in nh`n KCt ch3t\ cL nhBng @iru c_n @in rH hEn th/ nBa 4ia. P.nKan !DU rbng 4hi @i tl nguHn ti KCt @ikK @G ch( trn Kn huMnh [uang, Kci P!Pctr(n ring r] th8c O8 @G @Hng thi @i thP( KFi [un @A( 4h' 0? KCt [un @A( n. @"#c Kinh hFa trn >inh z.1W. aL @i KCt c ch 4h pnghiK chhnhq [ua 4hP bn tr i. ah"ng @Hng thi nL c*ng @i KCt c ch 4h nghiK chhnh [ua 4hP bn Uh'i. IL thk nL ti/n ti 4hP bn tr i, rHi @Ct ngCt tha. @Zi h"ng @i [ua 4hP bn Uh'i. aL c*ng cL thk @i !ui nhiru !n rHi cu9i cfng Ki @i [ua 4hP bn tr i. IL thk nL @i thP( KCt hnh trinh 0i ti tDn thin h }n0r(KP0a tr"c 4hi tr) vr @i [ua 4hP bn tr i @k ti Kn huMnh [uang. , c_n nhiru [un @A( 4h c nBa. Nh@o @yn3an& @#@ctron Rn(3 triU h(t 3"i ûS ;o >h 0[ ni ij3 /uJt Kht v i Hch cui c,ng cIa nPM `nh n(O| Gheo cch trnh ;# c2 hPc 13ng t4 ca we#nman- c]n ph,i Rem rIng cc h<t i tN im n# t*i im khc theo mPi J" <o kh, &Z( Gr%n hnh vc mt Et trong s5 v. h<n cc J" <o kh, &Z tN ng"an t*i mn h"dnh J"ang( 6h ! rIng e ectron n# thc s i J"a c, hai khe. P.nKan @G chng tt @"#c rbng ng cL thk g n ch( Kci [un @A( @L KCt c(n O9, Oa( ch( 4hi !2. trung binh tZ h#U t2t c' !Ai O] ch( chJnh R c 4/t [u' @9i vi R c Ou2t K ng"i ta tJnh 0"#c 4hi
0fng c c hK OLng. , nh" vD., tl [uan @ikK ca P.nKan, 4hng c_n cn Uh'i gsn ch( Kci P!Pctr(n KCt OLng R c Ou2t nBa. Nha. vi th/, ch3ng ta !Ai Uh'i t")ng t")ng ra KCt c i gi @L c*ng bJ n 4hng 4YK, n/u 4hng Ku9n nLi ! hEn. ; c Ou2t @k P!Pctr(n ~ b1. gi @"#c RPK thun tu- ! hAt ~ ti KCt @ikK @G chFn trn Kn ! 4/t [u' ca hiu ng tZ h#U ca t2t c' c c c ch @k nL ti @"#c @ikK @L. Ph"Eng Uh U n. ca P.nKan @"#c gFi ! Uh"Eng Uh U p!2. tZng thP( KFi [un @A( 4h' 0?q tr(ng cE hFc !"#ng t$q 1. ^/n @1., chsc bAn O] !Ai !n ti/ng Uh'n @9i\ !K Oa( KCt P!Pctr(n !Ai cL thk @Hng thi @i thP( c c c(n @"ng 4h c nhau Ph'n @9i nh" vD. 4k ra c*ng ! t8 nhin thi, nh"ng cE hFc !"#ng t$ ~ vDt !- ca th/ gii ch3ng ta - @_i hti rbng ch3ng ta hG. vt bt nhBng !i Uh'n @9i tu nhAt nh" vD.. ahBng 4/t [u' tJnh t( n bbng c ch 0fng Uh"Eng Uh U ca P.nKan @ru Uhf h#U vi nhBng 4/t [u' ca Uh"Eng Uh U hK OLng v9n @G @"#c R c nhDn ! Uhf h#U r2t t9t vi th8c nghiK. &An hG. @k ch( t8 nhin [u./t @Snh c i gi ! cL v c i gi ! 4hng cL - ngh?a. ah" P.nKan @G cL !n vi/t\ pIE hFc !"#ng t$ K t' t8 nhin KCt c ch v !-, n/u @ng trn [uan @ikK ca !] Uh'i thng th"ng. ah"ng nL !Ai h(n t(n Uhf h#U vi th8c nghiK. ,i vD., ti h. vFng rbng c c bAn hG. ch2U nhDn t8 nhin nh" nL v9n v !- nh" th/q <. ah"ng b2t 4k t8 nhin v !- @/n Kc n( @i nBa 4hi RPK RYt ) thang vi K, KFi th v`n Uh'i @"#c R/U @jt Oa( ch( ch3ng ta O] tiK !Ai @"#c nhBng th tu nhAt [uPn thuCc tr(ng th/ gii hbng ng. ca ch3ng ta. ^k @At K+c @Jch @L, P.nKan @G chng tt @"#c rbng n/u bAn RPK RYt chu.kn @Cng ca c c vDt !n, nh" [u' bLng, chi/c K . ba. ha. KCt hnh tinh cheng hAn, tc ! !n O( vi nhBng hAt nCi ngu.n t$, thi [u. tsc g n KCt c(n O9 ch( Kci [un @A( ca ng O] @'K b'( rbng, ng(Ai trl KCt [un @A(, c_n thi t2t c' c c [un @A( 4h c O] trit tiu !`n nhau 4hi tJnh @/n nhBng @Lng gLU tZ h#U ca ch3ng. Nh8c t/, tr(ng O9 v hAn nhBng [un @A( 4h' 0?, chh cL 0u. nh2t KCt [un @A( ! [uan trFng, chlng n( cL !in [uan ti chu.kn @Cng ca vDt. , nL chJnh ! [un @A( K ta tiK @"#c thP( nhBng @Snh !uDt vr chu.kn @Cng ca aPot(n. îru n. gi'i thJch tAi Oa(, tr(ng th/ gii hbng ng., 0"ng nh" @9i vi ch3ng ta, nhBng vDt n. ~ cheng hAn nh" [u' bLng @"#c nYK !n ~ !Ai @i thP( KCt [un @A( 0u. nh2t cL thk tin @( n @"#c tl !3c bst @u ch( ti 4hi @/n @Jch. ah"ng @9i vi nhBng vDt vi K, [u. tsc g n KCt O9 ch( Kci [un @A( ca P.nKan chng tt rbng nhiru [un @A( 4h c nhau @ru cL thk v th"ng cL @Lng gLU v( KCt chu.kn @Cng ca vDt. Iheng hAn, tr(ng thJ nghiK hai 4hP, KCt O9 c c [un @A( n. @i [ua c c 4hP 4h c nhau !K ch( Ru2t hin bc tranh gia( th(a K ch3ng ta @G [uan O t @"#c. ( @L, tr(ng th/ gii vi K, ch3ng ta 4hng thk 4heng @Snh rbng KCt P!Pctr(n chh @i [ua KCt 4hP n. h(jc KCt 4hP 4h c. &c tranh gia( th(a v hinh thc !uDn cE hFc !"#ng t$ ca P.nKan @ru chng tt ng"#c !Ai. ahBng c ch gi'i thJch 4h c nhau vr KCt cu9n O ch ha. KCt bC UhiK cL thk 4h bZ Jch tr(ng vic gi3U ch3ng ta hiku @"#c nhBng 4hJa cAnh 4h c nhau ca t c UhK, @iru n. c*ng @3ng @9i vi nhBng c ch ti/U cDn 4h c nhau ca cE hFc !"#ng t$. mjc 0f nhBng tin @( n ca c c c ch ti/U cDn n. h(n t(n Uhf h#U vi nhau, nh"ng Uh"Eng Uh U hK OLng v Uh"Eng Uh U !2. tZng thP( c c [un @A( 4h' 0? ca P.nKan O] ch( ch3ng ta nhBng c ch hiku 4h c nhau vr nhBng gi 0ivn ra. ah" ch3ng ta O] th2. 0"i @1., @9i vi KCt O9 ng 0+ng, Uh"Eng Uh U n. ha. Uh"Eng Uh U 4ia @ru ch( ch3ng ta KCt 4hun 4hZ gi'i thJch v gi . 1 îru @ ng !"u - !, c ch ti/U cDn cE hFc !"#ng t$ ca P.nKan cL thk @"#c 0fng @k Ou. ra c ch ti/U cDn 08a trn c c hK OLng v ng"#c !Ai 0( @L hai c ch ti/U cDn ! h(n t(n t"Eng
@"Eng. Nu. nhin, c c 4h i niK, ngn ngB v c c gi'i thJch ca hai c ch ti/U cDn @L !Ai 4h 4h c nhau, Kjc 0f c c 4/t [u' ca ch3ng ! h(n t(n nh" nhau. < ichar0 P.nKan, X\ Ghe Xtrange Gheor# ov _ight an& Matter dPrincPt(n\ PrincPt(n nivPrOit. PrPOO, 1%66g.
Gi5ng nh1 hC th5ng k$ ton ca hng hng kh.ng \cho phjp^ ;<n \va#^ tin m"a vj m# ;a#- miin ;<n tr, u #; #$ng t%
&1. gi chsc bAn @G cL KCt - niK vr c ch vDn hnh c8c 4M Ki !A ca ,* tr+ thP( nhBng [u. !uDt ca cE hFc !"#ng t$. a/u bAn v`n c_n ch"a c'K th2. ch( ng v ng nh" &(hr @G nLi, thi tJnh 4M !A !"#ng t$ K ch3ng ta OsU th'( !uDn nga. 0"i @1. chsc chsn O] !K ch( bAn c'K th2. chLng Kjt. >iku @"#c bbng tr8c gi c cE hFc !"#ng t$ thDK chJ c_n 4hL hEn thu./t t"Eng @9i, b)i vi r2t 4hL cL thk t" 0u. nh" KCt ng"i tJ h(n Oinh ra v !n !n tr(ng th/ gii vi K. Nuy nhiLn& cP 39t >hHa c;nh cIa #' thuy(t #$ng t% Png vai trX nh 39t c9t ch] ng cho tr1c gic ch:ng ta& vg nP # 0Ju hiu Khn bit 39t cch c! bn t 0uy #$ng t% v i t 0uy cb ijn . ^L ! ngu.n !- b2t @Snh @"#c nh vDt !- ng"i ^c |PrnPr >PiOPnbPrg Uh t Kinh v nVK 1%<=. agu.n !- n. bst nguHn tl O8 Uh'n @9i, cL thk @G tlng n'. ra tr(ng @u Lc bAn. trn, ch3ng ta @G th2. rbng, hnh @Cng nhbK R c @Snh 4hP K P!Pctr(n @i [ua dtc vS trJ ca nLg nh2t thi/t O] !K nhivu !(An chu.kn @Cng Oau @L dtc vDn t9cg ca nL. ah"ng, c*ng nh" ch3ng ta cL thk @'K b'( chsc chsn O8 hin 0in ca ai @L bbng c ch chAK nhT h(jc vc nhT v( !"ng ng"i @L, vD. thi tAi Oa( ch3ng ta !Ai 4hng thk R c @Snh vS trJ ca P!Pctr(n bbng KCt nguHn O ng pthDt 0Su nhTq @k !K gi'K 'nh h")ng @/n chu.kn @Cng ca nL Nrn [uan @ikK ca vDt !- hFc th/ 4: ;I;, thi @iru @L h(n t(n cL thk. &bng c ch 0fng KCt @n K dv KCt 0PtPct(r nhA. O ng hEng ta cL thk !K ch( O8 'nh h")ng ti chu.kn @Cng ca P!Pctr(n tr) nn nht 4hng @ ng 4k. ah"ng chJnh cE hFc !"#ng t$ @G O(i ra Oai !K tr(ng !DU !uDn @L. ah" ch3ng ta @G bi/t tl Uhn @u ca ch"Eng n., 4hi ch3ng ta gi'K 0n c"ng @C ca nguHn O ng, tc ! ch3ng ta gi'K 0n O9 Uh(t(n 0( nL Uh t ra. mCt 4hi ch3ng ta gi'K c"ng @C Ru9ng ti Kc nguHn Uh t ra tlng Uh(t(n KCt, thi ch3ng ta 4hng thk !K K nh O ng hEn @"#c nBa, ng(Ai trl tst nL @i. ah" vD., cL KCt gii hAn !"#ng t$ @9i vi p@C 0Su nhTq ca O8 thVK 0_ ca ch3ng ta. , 0( @L, !un cL KCt 'nh h")ng c8c tiku K ch3ng ta @G g1. ra ch( vDn t9c ca P!Pctr(n thng [ua UhYU @( vS trJ ca nL. NhDt ha. @iru @L hu nh" ! @3ng @sn ^Snh !uDt P!anc4 nLi vi ch3ng ta rbng, nVng !"#ng ca KCt Uh(t(n t: ! vi tn O9 ca nL dtc ! t: ! nghSch vi b"c OLngg. ( @L, bbng c ch 0fng nh O ng cL tn O9 cng th2U dtc b"c OLng cng 0ig, ch3ng ta cL thk tA( ra c c Uh(t(n ring r] cng 0Su nhT hEn. ah"ng @1. Ki ! @ikK K2u ch9t. Khi ch3ng ta ch( KCt OLng ti @DU v( v Uh'n RA trn KCt vDt, thi thng tin K ch3ng ta nhDn @"#c chh @ @k R c @Snh @"#c vS trJ ca nL tr(ng UhAK vi Oai O9 @3ng bbng b"c OLng ca OLng @L. ^k cL @"#c KCt - niK tr8c gi c vr th8c
t/ [uan trFng @L, ta hG. 0ung Kinh @ang th$ R c @Snh vS trJ ca KCt 4h9i @ ngK 08a thP( 'nh h")ng ca nL @9i vi c c OLng bikn @i [ua. Khi c c OLng ti/n ti gn 4h9i @ , ch3ng tA( thnh KCt @(n gHK c c chu 4M OLng !n Ru9ng 4h trDt t8, n9i ti/U nhau. 7au 4hi @i [ua 4h9i 0 , c c chu 4M OLng ring r] bS bi/n 0Ang v @1. ! 02u hiu Uh t !C O8 hin 0in ca 4h9i @ ngK. I*ng gi9ng nh" nhBng vAch chia nht nh2t trn KCt c i th"c, nhBng chu 4M !n Ru9ng ring r] ca OLng c*ng ! nhBng @En vS nht nh2t tA( nn @(n OLng v 0( @L chh cn RPK RYt ch3ng bS Uh vx nh" th/ n( ! ch3ng ta cL thk R c @Snh @"#c vS trJ ca 4h9i @ tr(ng UhAK vi Oai O9 @3ng bbng chiru 0i ca c c chu trinh OLng, tc b"c OLng ca OLng. Nr(ng tr"ng h#U nh O ng, c c Uh(t(n, nLi KCt c ch nK na, ! nhBng chu trinh OLng ring r] dvi @C ca( ca chu trinh OLng @"#c R c @Snh bbng O9 Uh(t(ng, 0( @L, KCt Uh(t(n @"#c 0fng @k R c @Snh vS trJ ca KCt vDt chh vi @C chJnh R c bbng KCt b"c OLng. , nh" vD., ch3ng ta Uh'i @9i Kjt vi tr_ giB thVng bbng !"#ng t$. a/u 0fng nh O ng cL tn O9 ca( db"c OLng ngsng, ch3ng ta O] R c @Snh @"#c vS trJ ca P!Pctr(n vi @C chJnh R c ca(. ah"ng c c Uh(t(n cL tn O9 ca( !Ai cL nVng !"#ng !n v 0( @L, nL !K ch( vDn t9c ca P!Pctr(n tha. @Zi KAnh. I_n n/u 0fng nh O ng cL tn O9 th2U db"c OLng 0ig ch3ng ta O] !K gi'K thiku 'nh h")ng ca Uh(t(n @/n chu.kn @Cng ca P!Pctr(n vi c c Uh(t(n !3c n. cL nVng !"#ng nht, nh"ng ch3ng ta !Ai Uh'i tr' gi bbng @C chJnh R c th2U tr(ng vic R c @Snh vS trJ ca P!Pctr(n. >PiOPnbPrg @G @Snh !"#ng hLa O8 cAnh tranh @L v tiK @"#c KCt h thc t( n hFc giBa @C chJnh R c @At @"#c 4hi @( vS trJ ca P!Pctr(n v @C chJnh R c @At @"#c 4hi @( @Hng thi vDn t9c ca nL. >(n t(n Uhf h#U vi O8 th'( !uDn ) trn ca ch3ng ta, >PiOPnbPrg @G tiK th2. rbng, hai @C chJnh R c @L t: ! nghSch vi nhau. ^C chJnh R c tr(ng UhYU @( vS trJ cng !n thi nh2t thi/t Uh'i 4Y( thP( @C K2t chJnh R c tr(ng UhYU @( vDn t9c c*ng cng !n v ng"#c !Ai. , @iru [uan trFng nh2t, @L ! Kjc 0f ch3ng ta @G gsn vic @( vS trJ ca P!Pctr(n vi KCt thJ nghiK c+ thk, nh"ng >PiOPnbPrg @G chng Kinh @"#c rbng, O8 0ung h_a giBa @C chJnh R c ca c c UhYU @( vS trJ v vDn t9c ! KCt O8 4in cL tJnh ch2t cE b'n, nL @3ng b2t 4k ta 0fng thi/t bS ha. th t+c @( n(. Khng gi9ng nh" !- thu./t ca aPot(n ha. XinOtPin, tr(ng @L chu.kn @Cng ca hAt @"#c K t' bbng c ch ch( vS trJ v vDn t9c ca nL, cE hFc !"#ng t$ ch( th2. rbng, ) c2U @C vi K, bAn 4hng thk bi/t @Hng thi vS trJ v vDn t9c ca hAt KCt c ch h(n t(n chJnh R c. >En th/ nBa, 4hi bAn bi/t @Ai !"#ng n. cng chJnh R c thi !Ai bi/t @Ai !"#ng 4ia cng 4YK chJnh R c. , Kjc 0f ch3ng ta @G K t' @iru n. chh ch( P!Pctr(n, nh"ng nhBng - t")ng @L c*ng U 0+ng @"#c tr8c ti/U ch( t2t c' c c hAt @G tA( nn ,* tr+ ch3ng ta. XinOtPin @G c9 gsng gi'K thiku t9i @a O8 Ra ri vDt !- cZ @ikn K ta vla nLi ) trn, bbng c ch !DU !uDn rbng Kjc 0f cE hFc !"#ng t$ @G !K Ru2t hin KCt gii hAn @9i vi O8 hiku bi/t ca ch3ng ta vr vS trJ v vDn t9c, nh"ng P!Pctr(n b'n th1n nL v`n cL KCt vS trJ v vDn t9c R c @Snh @3ng nh" ch3ng ta @G ngh?. Nu. nhin, tr(ng Ou9t vi ba ch+c nVK tr) !Ai @1., O8 ti/n bC vr Kjt !- thu./t 0( nh vDt !- ng"i }i!Pn @G [u c9 ! (hn &P!! !K tin Uh(ng v nhBng 4/t [u' th8c nghiK ca }!ain }OUPct v c c cCng O8 ca ng @G chng tt KCt c ch thu./t Uh+c rbng XinOtPin Oai !K. I c P!Pctr(n - c*ng nh" t2t c' c c hAt 4h c ca vDt ch2t - 4hng thk @"#c K t' @Hng thi b)i vS trJ v vDn t9c ca nL. IE hFc !"#ng t$ chng tt rbng 4hng chh Uh t biku @L @G @"#c 4ikK chng bbng th8c nghiK K nL c_n K1u thu`n vi nhBng 4/t [u' th8c nghiK 4h c Ki @"#c R c !DU gn @1.. Nh1c t(& n(u ch:ng ta nht 39t @#@ctron 0uy nhJt vo trong 39t h9K cdng v cho cc thnh h9K tQ tQ K #;i gln nhau j /c onh vo trH cIa nP& thg ta s| thJy r_ng @#@ctron
chuyjn 9ng ngy cng iLn cukng h!nM I nh" ! Ksc chng O# hGi nhBng nEi bS chP 4Jn, P!Pctr(n O] vfng v`. ng. cng [u./t !it v va chAK v( thnh hCU vi vDn t9c ng. cng !n v hcn !(An 4hng thk tin @( n @"#c. N8 nhin 4hng ch( UhYU nhBng hAt c2u tA( nn nL bS 0Hn v( KCt gLc. Nr(ng [u n L"#ng t$, nEi K ch3ng ta @G t")ng t"#ng hbng O9 P!anc4 h !n hEn nhiru O( vi tr(ng th/ gii th8c, bbng c ch @L ta @G !K ch( c c vDt tr(ng @i O9ng hbng ng. tr) thnh @9i t"#ng tr8c ti/U ca hiu ng !"#ng t$, nhBng c+c @ tr(ng !. r"#u ca w(PrgP v wraciP va chAK @in cuHng v( nhau vi ch3ng c*ng Ksc chng O# chc 4Jn p!"#ng t$q. mjc 0f [u n L"#ng t$ chh ! t")ng t"#ng - vi th8c t/ c8c 4M nht - nh"ng chJnh ch3ng O# chc 4Jn !"#ng t$ n. !Ai ! KCt @jc tJnh hin 0in 4hsU nEi tr(ng th/ gii vi K. Ihu.kn @Cng ca c c hAt vi K tr) nn @in cuHng hEn 4hi ch3ng @"#c RPK RYt v bS nh9t tr(ng KCt vfng 4hng gian nht bY hEn. ?guyLn #' bJt onh cng #3 /uJt hin 39t hiu dng >u #; g"i # hiu dng ng hl3M a/u nh" bAn bsn KCt vin @An nh8a v( KCt bc t"ng btng 0. 1WK, thi vDt !- cZ @ikn c*ng nh" tr8c gi c ca bAn @ru ch( KCt 4/t [u'\ @L ! vin @An O] bDt ng"#c tr) !Ai. L- 0( ! ) chc vin @An 4hng cL @ nVng !"#ng @k Ru.n [ua KCt vDt c'n @H OC nh" vD.. ah"ng ) c2U @C c c hAt cE b'n, cE hFc !"#ng t$ @G chng tt KCt c ch h(n t(n r rng rbng c c hK OLng, tc ! c c OLng R c Ou2t, ca c c hAt tA( nn vin @An cL KCt Uhn r2t nht !L ra @"#c ) UhJa bn 4ia bc t"ng. îru n. cL ngh?a !, cL KCt cE Ka. r2t nht, nh"ng 4h c 4hng, @k vin @An cL thk th8c O8 Ru.n [ua bc t"ng v !L ra ) UhJa bn 4ia. LK Oa( cL thk th8c hin @"#c @iru @L , KCt !n nBa, !Ai ! ngu.n !- b2t @Snh >PiOPnbPrg. ^k hiku Uhn n., hG. t")ng t"#ng bAn @ang ) tr(ng tinh trAng c8c 4M t3ng [u`n v @Ct nhin @"#c bi/t rbng KCt ng"i hF hng Ra O9ng ) n"c ng(i @k !Ai ch( bAn KCt gia ti 4/ch Rf. ,2n @r ! ) chc bAn 4hng cL tirn @k Kua vY K . ba. ti @L. &An Rin - 4i/n bAn b\ chh cn hF gi3U bAn v"#t [ua @"#c bc r( chsn giBa bAn v c i gia ti 4/ch Rf 4ia bbng c ch ch( bAn va. tAK KCt Jt tirn @k Kua vY, thi bAn cL thk tr' p@TUq ch( hF 4hi tr) vr. ah"ng ti/c tha. 4hng ai tr(ng O9 hF cL tirn ch( va. c'. Ih#t nh ra KCt ng"i bAn c* !K vic tAi KCt hGng hng 4hng, bAn !irn ti cu 4hn anh ta. }nh n. c*ng !Ai 4hng cL tirn ch( va., nh"ng @"a ra KCt gi'i Uh U. > th9ng 4/ t( n ca hGng hng 4hng n. ch( UhYU bAn tr' tirn tr(ng v_ng <z gi Oau 4hi bAn ti nEi, 4hng ai bi/t bAn ch"a tr' tirn vY tr"c 4hi ba. c'. ah K"u KT( @L bAn cL thk nhDn @"#c ti O'n thla 4/ ca Kinh. Nh t+c 4/ t( n ca cE hFc !"#ng t$ h(n t(n t"Eng t8. ag(i vic chng tt @"#c rbng O8 0ung h_a giBa @C chJnh R c ca c c UhYU @( vS trJ v vDn t9c, >PiOPnbPrg c*ng @G chng Kinh @"#c cL KCt O8 0ung h_a t"Eng t8 giBa @C chJnh R c ca UhYU @( nVng !"#ng v 4h('ng thi gian ti/n hnh UhYU @(. IE hFc !"#ng t$ 4heng @Snh rbng bAn 4hng thk nLi chJnh R c KCt hAt cL nVng !"#ng bbng ba( nhiu ) thi @ikK n(. a/u bAn cng tVng @C chJnh R c ca UhYU @( nVng !"#ng, thi thi gian @_i hti @k th8c hin UhYU @( @L O] cng 0i. aLi KCt c ch th thikn, @iru n. cL ngh?a ! nVng !"#ng ca hAt O] thVng gi ng gh gK chlng n( K O8 thVng gi ng @L 0ivn ra tr(ng thi gian @ ngsn. ah" vD., gi9ng nh" h th9ng 4/ t( n ca hGng hng 4hng pch( UhYUq bAn pva.q tirn @k Kua vY K . ba., Kivn ! bAn tr' !Ai @ nhanh, c! h"c #$ng t% cng cho Kh-K h;t vay n2ng #$ng& 3ifn # nP Khi hon tr trong >hong thi gian $c /c onh bi nguyLn #' bJt onh C@is@nb@rg.
ahBng tJnh t( n ca cE hFc !"#ng t$ chng tt rbng r( chsn nVng !"#ng cng ca(, thi R c Ou2t @k O8 hAch t( n vi K O ng tA( @L th8c O8 R'. ra cng th2U. ah"ng @9i vi hAt vi K @ng tr"c KCt t2K btng 0., ch3ng cL thk v @i 4hi @G va. @"#c @ nVng !"#ng @k !K c i K thP( vDt !- cZ @ikn 4hng thk !K @"#c, c+ thk ! tc thi @1K Ru.n v chui hK [ua KCt vfng K ban @u ch3ng 4hng cL @ nVng !"#ng @k @i v(. Khi nhBng @9i t"#ng K ch3ng ta nghin cu ng. cng Uhc tAU hEn, cha nhiru hAt thnh Uhn hEn, O8 chui hK !"#ng t$ v`n cL thk R'. ra, nh"ng cng Jt cE Ka. hEn vi t2t c' c c hAt ring r] Uh'i cfng cE Ka. chui hK cfng vi nhau. ah"ng nhBng c'nh 4M !A nh" @i/u Ri g bi/n K2t, c+c @ chui [ua thnh c9c v w(PrgP cfng vi wraciP @i Ru.n [ua bc t"ng ca [u n L"#ng t$, v`n cL thk R'. ra. Nr(ng KCt R O) vivn t")ng nh" [u n L"#ng t$, tr(ng @L ta t")ng t"#ng hbng O9 P!anc4 h cL gi trS !n, vic Ru.n hK !"#ng t$ nh" th/ ! chu.n binh th"ng. ah"ng nhBng [u. tsc tJnh R c Ou2t ca cE hFc !"#ng t$ v @jc bit ! O8 c8c 4M nht th8c O8 ca hbng O9 h tr(ng th/ gii th8c, ch( th2. rbng n/u bAn @i @"#c tr(ng bc t"ng 1 gi1., thi bAn Uh'i @#i !1u hEn c' tuZi hin na. ca ,* tr+ @k Ki cL cE Ka. @i [ua @"#c nL. Nu. nhin, vi O8 4in nh`n dv c' tuZi thFg thin thu nh" vD., OK ha. KuCn, bAn cL thk Ru2t hin ) UhJa bn 4ia bc t"ng. agu.n !- b2t @Snh th1u tLK @"#c c i c9t !i ca cE hFc !"#ng t$. ahBng tJnh ch2t K ch3ng ta th"ng ch( ! cE b'n v nbK ng(i KFi O8 nghi v2n, cheng hAn nh" c c vDt @ru cL vS trJ v vDn t9c @Hng thi R c @Snh, cL nVng !"#ng R c @Snh ) nhBng thi @ikK R c @Snh, thi b1. gi @"#c RPK cheng [ua chh ! nhBng pth @Hq gi' 0( hbng O9 P!anc4 [u nht bY ) nhBng thang thuCc th/ gii hbng ng.. mCt @ikK cu9i cfng v c*ng ! @ikK cL tK [uan trFng hng @u, @L ! 4hi nhBng @jc tJnh !"#ng t$ n. @"#c U 0+ng ch( c2u tr3c ca 4hng-thi gian, thi nL ch( th2. nhBng 4hi/K 4hu./t tai hAi tr(ng pc c Kst RJch h2U 0`nq v 0`n ch3ng ta ti cuCc Rung @Ct th ba v c*ng ! ch ./u K vDt !- hFc Uh'i @9i Kjt tr(ng th/ 4: [ua.
gh1ng c8ng gi5ng nh1 khi trn th"5c sng v*i 4a- khi chng ta th4 tK h3p c2 hPc 13ng t4 v*i th"#$t t12ng 5i rng- th s k$t h3p 7 mang <i nh@ng tai ;i$n gh% g*m(((
Ch!ng ` 7 <u thuwn gi*a thuy(t t!ng i r9ng v c! h"c #$ng t%O ti(n t i 39t #' thuy(t 3 i
78 hiku bi/t ca ch3ng ta vr th/ gii vDt !- @G @"#c @( O1u hEn KCt c ch @ ng 4k tr(ng Ou9t th/ 4: ;;. ah nhBng cng c+ !- thu./t ca cE hFc !"#ng t$ v thu./t t"Eng @9i rCng, ch3ng ta @G hiku v tin @( n @"#c nhiru hiu ng vDt !- cL thk @( !"ng @"#c tl th/ gii nCi ngu.n t$ ch( @/n th/ gii c c thin h, c c c+K thin h v thDK chJ ti c' ,* tr+ tr(ng tZng thk ca nL. ^L ! c' KCt thnh t8u @H OC. L] n( 4hng @ ng Uh2n 4h)i 4hi K c(n ng"i bS giaK trn KCt hnh tinh [ua. [uanh KCt ngi Oa( c*ng tu nhAt nh" hng triu ngi Oa( 4h c, !Ai nbK ) gn KYU KCt hin h c*ng binh th"ng thi, th/ K bbng t" 0u. v th8c nghiK ca Kinh, !Ai cL thk !K O ng tt v hiku @"#c nhBng @jc tJnh bJ n nh2t ca th/ gii vDt !-. Nu. nhin, 0( b'n ch2t ca Kinh, c c nh vDt !- O] 4hng thta KGn chlng n( K O8 hiku bi/t cE b'n nh2t v O1u Osc nh2t vr ,*
tr+ c_n ch"a @At @"#c. ^L ! c i K 7tPUhPn >ao4ing RPK ! b"c @u tin ti/n ti hiku @"#c ptinh thn ca Ih3aq 1. IL r2t nhiru nhBng bbng chng ch( th2. cE hFc !"#ng t$ v thu./t t"Eng @9i rCng c_n ch"a cung c2U ch( ch3ng ta O8 hiku bi/t @At ti trinh @C O1u Osc nh2t @L. ,i nhBng !?nh v8c ng 0+ng thng th"ng ca ch3ng r2t 4h c nhau, 4hi/n ch( @a O9 nhBng tinh hu9ng @_i hti O$ 0+ng cE hFc !"#ng t$ h(jc chh thu./t t"Eng @9i rCng, ch 4hng .u cu Uh'i 0fng c' hai. Nu. nhin, tr(ng nhBng @iru 4in c8c @(an, 4hi K c c vDt cL 4h9i !"#ng c8c !n nh"ng !Ai cL 4Jch th"c c8c nht, cheng hAn nh" ) gn t1K ca c c !c @Pn ha. t(n bC ,* tr+ ) thi @ikK &ig &ang, thi @k hiku @"#c, ch3ng ta cn Uh'i 0fng c' thu./t t"Eng @9i rCng !`n cE hFc !"#ng t$. ?hng cng ging nh >hi tr9n thuc s:ng v i #%a& >hi ch:ng ta th% tb h$K c! h"c #$ng t% v i thuy(t t!ng i r9ng& thg s1 >(t h$K P 3ang #;i nh*ng tai bi(n ghL g 3M Khi nhBng Uh"Eng trinh ca hai !- thu./t @L @"#c 4/t h#U vi nhau, thi nhiru bi t( n vDt !- @"#c @jt r2t nghiK chhnh !Ai ch( nhBng @ U O9 v ngh?a. 78 v ngh?a n. th"ng cL 0Ang ! KCt tin @( n nLi rbng R c Ou2t dtJnh thP( cE hFc !"#ng t$g ca KCt [u trinh n( @L 4hng Uh'i ! <W ha. ={ ha. %1 K !Ai ! v hAn. LK th/ n( K R c Ou2t !Ai cL thk !n hEn 1, ch ch"a nLi ti chu.n bbng v cfng Ih3ng ta buCc Uh'i @i ti 4/t !uDn rbng cL KCt @iru gi @L @G Oai KCt c ch nghiK trFng. &bng c ch RPK RYt KCt c ch 4n !"xng nhBng tJnh ch2t cE b'n ca thu./t t"Eng @9i rCng v cE hFc !"#ng t$, ch3ng ta cL thk nhDn 0Ang ra @L ! c i gi. 1 7tPUhPn >ao4ing, _13c s4 thi gian d&'n 0Sch ca Ia( Ihi v PhAK ,Vn Nhiru, a;& Kh(a hFc v Kn thuDt, > aCi, 1%%5, 1%%6g.
gg"#%n ! ;t Anh èisen;erg khfng Anh rIng- s R% &Ach t*i "i nh1 i%n ca n+ng 13ng v ng 13ng Vha# v?n t5cW c8ng R,# ra th1ng R"#%n trong )8 tr9 0 nh@ng kho,ng cch v nh@ng kho,ng thi gian vi m.(((( Nri ti3 cIa c! h"c #$ng t%
Khi >PiOPnbPrg Uh t Kinh ra ngu.n !- b2t @Snh, vDt !- hFc @G ng(jt hen Oang KCt !9i 4h c v 4hng ba( gi tr) !Ai c(n @"ng R"a c* nBa. ; c Ou2t, hK OLng, gia( th(a v !"#ng t$, t2t c' @ru !in [uan vi nhBng c ch nhin nhDn th8c tAi KCt c ch h(n t(n Ki. Nu. nhin, KCt nh vDt !- pcZ @iknq ng(an c9 chsc v`n c_n b K !2. h. vFng K(ng Kanh rbng nhBng chu.n vikn vng @L rHi cu9i cfng c*ng O] !Ai tr) vr gn g*i vi 4hun 4hZ t" 0u. c* K thi. ah"ng ngu.n !b2t @Snh @G !K tan vx hen KFi - @Snh tr) vr vi [u 4h. agu.n !- b2t @Snh ch( ch3ng ta bi/t rbng ,* tr+ ! KCt nEi r2t n ( nhit 4hi @"#c RPK RYt ) nhBng 4h('ng c ch ng. cng nht hEn v ) nhBng thi gian ng. cng ngsn hEn. Ih3ng ta @G th2. KCt O9 bbng chng vr @iru @L ) ch"Eng tr"c, tr(ng - @H ca ch3ng ta Ku9n R c @Snh vS trJ ca c c hAt OE c2U, nh" c c hAt P!Pctr(n cheng hAn\ bbng c ch chi/u nh O ng vi tn O9 ca( hEn !n c c P!Pctr(n, ch3ng ta O] @( @"#c vS trJ ca nL vi @C chJnh R c ca( hEn, nh"ng !Ai Uh'i tr' gi , b)i vi nhBng [uan O t ca ch3ng ta O] g1. ra nhBng nhivu @Cng KAnh hEn. Ph(t(n tn O9 ca( cL nVng !"#ng !n v 0( @L nL ch( c c P!Pctr(n nhBng pc3 hJchq KAnh hEn v !K ch( vDn t9c ca ch3ng tha. @Zi nhiru hEn. Ging nh s1 nhn nho trong 39t c2n KhXng ly trt con& tJt
c nh*ng vo trH tdc thi cIa ch:ng& b;n )u bi(t v i 9 chHnh /c cao& nhng vTn tc cIa ch:ng 7 c h ng v 9 # n 7 thg b;n hlu nh >h+ng sao >ij3 sot nbi , O8 4hng cL 4h' nVng bi/t @Hng thi c' vS trJ v vDn t9c ca c c hAt OE c2U c*ng chh ra rbng th/ gii vi K vr b'n ch2t v9n @G ! r2t n ( @Cng. mjc 0f vJ 0+ @L @G chu.kn t'i @"#c K9i [uan h cE b'n giBa tJnh b2t @Snh v O8 n ( @Cng, nh"ng th8c O8 nL Ki hY !C chh KCt Uhn ca c1u chu.n K thi. Iheng hAn, nL cL thk 0`n bAn @/n - ngh? rbng O8 b2t @Snh Ru2t hin chh ! 0( O8 [uan O t v+ng vr ca ch3ng ta. ah"ng @iru @L 4hng @3ng. ,J 0+ vr KCt P!Pctr(n Uh'n ng 0B 0Ci 4hi bS giaK tr(ng KCt hCU nht bbng c ch chu.kn @Cng hcn !(An vi vDn t9c !n, cL !], gn vi O8 th8c hEn. aga. c' 4hi 4hng cL nhBng pc3 hJch tr8c ti/Uq ca c c Uh(t(n g1. nhivu @Cng ca nh th8c nghiK, vDn t9c ca c c P!Pctr(n tl thi @ikK n. ti thi @ikK ti/U Oau v`n tha. @Zi KCt c ch @ ng 4k v 4hng thk tin @( n @"#c. ah"ng vJ 0+ n. c*ng 4hng Uh'n nh h/t nhBng @jc tJnh !A !fng K ngu.n !- b2t @Snh >PiOPnbPrg ban ch( th/ gii vi K. NhDK chJ tr(ng nhBng tinh hu9ng .n t?nh nh2t K ta cL thk t")ng t"#ng @"#c ra, nh" 4h('ng 4hng gian tr9ng rcng cheng hAn, ngu.n !- b2t @Snh c*ng nLi vi ch3ng ta rbng, trn [uan @ikK vi K, ) @1. c*ng cL O8 h(At @Cng r2t n ( nhit. , O8 h(At @Cng n. O] cng n ( nhit ) nhBng thang 4h('ng c ch v thi gian c_n nht hEn nBa. p> th9ng 4/ t( nq !"#ng t$ cL vai tr_ r2t cVn b'n gi3U ta hiku @"#c @iru @L. Nr(ng ch"Eng tr"c ch3ng ta @G th2. rbng, hAt dnh" P!Pctr(n cheng hAng cL thk tAK thi va. nVng !"#ng @k v"#t [ua KCt r( chsn th8c O8 n( @L, c*ng nh" bAn tAK thi va. tirn @k v"#t [ua KCt tr) ngAi ti chJnh !n. îru n. ! @3ng. ah"ng cE hFc !"#ng t$ buCc ch3ng ta Uh'i @"a O8 t"Eng t8 @L @i thK KCt b"c [uan trFng nBa. >G. hinh 0ung KCt c(n n# 4inh nin, chA. vA. h/t ng"i bAn n. @/n ng"i bAn 4h c @k hti va. tirn. wi' O$ rbng thi gian K ng"i bAn ch( va. cng ngsn, thi 4h('n tirn @"#c va. cng !n. &bng c ch va. rHi tr', va. rHi tr', c !in t+c nh" vD. 4hng Kt Kti, anh ta nhDn tirn chh @k tr' !Ai Oa( ch( nhanh hEn. wi9ng nh" gi c' chng 4h( n tr(ng ng. !n Ru9ng nh" @in, O9 tirn K c(n n# 4inh nin ca ch3ng ta cL @"#c th"ng Ru.n chSu nhBng thVng gi ng r2t !n, nh"ng RYt ch( ti cfng thi tinh trAng ti chJnh ca anh ta c*ng 4hng gi hEn !3c ban @u. ?guyLn #' bJt onh C@is@nb@rg >hVng onh r_ng& s1 /L 0och t i #ui nh iLn cIa n2ng #$ng v 9ng #$ng Yhay vTn tc\ cng /y ra thng /uyLn trong e tr nh*ng >hong cch v nh*ng >hong thi gian vi 3+. NhDK chJ tr(ng vfng 4hng gian tr9ng rcng cheng hAn, ngu.n !- b2t @Snh c*ng nLi rbng nVng !"#ng v @Cng !"#ng @ru b2t @Snh\ ch3ng thVng gi ng giBa c c gi trS bin cng Ra nhau 4hi 4Jch th"c ca hCU cng nht 0n. îru @L t8a nh" vfng 4hng gian tr9ng rcng bn tr(ng hCU ! KCt pc(n n# 4inh ninq, nL th"ng Ru.n pva.q tl ,* tr+ rHi Oau @L !Ai ptr' !Aiq. ah"ng tr(ng KCt vfng tr9ng ca 4hng gian thi c i gi thaK gia v( nhBng cuCc tra( @Zi @L N2t c'. Nh8c O8 ! t2t c'. ah"ng nVng !"#ng dv c' @Cng !"#ng nBag ! @Hng tirn tra( @Zi cu9i cfng. Ing th X Kc < nLi vi ch3ng ta rbng nVng !"#ng cL thk bi/n thnh vDt ch2t v ng"#c !Ai. ah" vD., n/u nhBng thVng gi ng nVng !"#ng ! @ !n, thi nL tc thi cL thk Oinh ra, cheng hAn, KCt P!Pctr(n cfng vi ng"i bAn Uh'n vDt ch2t ca nL ! hAt U(Oitr(n, thDK chJ n/u vfng 4hng gian @L ban @u ! tr9ng rcng ,i nVng !"#ng n. cn Uh'i tr' !Ai nhanh, nn Oau 4h('nh 4hsc hai hAt n. O] h. nhau @k h(n tr' nVng !"#ng K ch3ng va. @k Oinh thnh. , @iru n. c*ng @3ng @9i vi t2t c' c c 0Ang 4h c K nVng !"#ng v @Cng !"#ng cL thk cL, cheng hAn nh" c c cjU hAt 4h c @"#c Oinh ra rHi h. nhau, nhBng 0a( @Cng @in cuHng ca c c tr"ng OLng @in tl, nhBng thVng gi ng ca tr"ng !8c KAnh v ./u... ah" vD., O8 b2t
@Snh !"#ng t$ ch( ch3ng ta bi/t rbng, ) thang vi K ,* tr+ ! KCt v* @i !3c nh3c, n ( nhit v hcn !(An. ah" P.nKan @G cL !n nLi @fa\ p7inh v h., Oinh v h.... UhJ bi/t ba( ! thi gianq. ,i va. v tr' !2. trung binh O] trit tiu !`n nhau, nn vfng 4hng gian tr9ng rcng nhin br ng(i v`n .n t?nh v Uheng !jng 4hi ng"i ta 4hng [uan O t vi @C chJnh R c vi K. Nu. nhin, ngu.n !- b2t @Snh Uh t !C ch( th2. rbng O8 trung binh hLa v? K @G !K chP !2U @i nhBng h(At @Cng vi K r2t Uh(ng Uh3 v n ( nhit 1. , nh" ch3ng ta O] th2. nga. 0"i @1., chHnh s1 no nhit ny . # tr ng;i cho s1 sK nhTK thuy(t t!ng i r9ng v i c! h"c #$ng t%. 1 Grong tr1ng h3p ;<n vMn c=n ;+n kho+n v ch"#Cn m sao m <i c7 th R,# ra mt i" g 7 0 trong mt vBng kh.ng gian tr5ng rUng- th i" J"an trPng c]n ph,i nh?n th# ng"#%n ! ;t Anh Ht mt gi*i h<n cho ;i$t mt vBng kh.ng gian c7 th thc s \tr5ng rUng^ nh1 th$ no ng"#%n ! n# c8ng m tha# Ki ci m chng ta m"5n n7i tr5ng rUng( )E &9- khi 13c p &9ng cho nh@ng nhii" ng s7ng trong mt tr1ng Vnh1 cc s7ng iCn tN tr"#n trong tr1ng iCn tNW th ng"#%n ! ;t Anh ch:ng tD rIng ;i%n ca s7ng v t5c tha# Ki ca ;i%n 7 ph,i thDa mn cBng mt hC th:c t~ C nghAch nh1 vA trE v v?n t5c ca mt h<t> ;i%n ca s7ng cng 13c Rc Anh chEnh Rc th t5c ;i$n thi%n ca ;i%n 7 cng kjm Rc Anh( B'# gi- khi chng ta n7i mt vBng kh.ng gian tr5ng rUng- th th1ng chng ta m"5n n7i rIng- ngoi nh@ng i" khc ra- kh.ng c7 mt s7ng no tr"#n J"a n7 v tt c, cc tr1ng " c7 gi trA ;Ing kh.ng( Ti" n# c8ng c7 nghZa ;i%n ca tt c, cc s7ng c8ng c7 gi trA chEnh Rc ;Ing kh.ng( gh1ng n$" nh1 chng ta ;i$t ;i%n mt cch chEnh Rc- th theo ng"#%n ! ;t Anh- t5c ;i$n thi%n ca cc ;i%n 7 hon ton ;t Anh v c7 th nh?n ;t kd gi trA no( gh1ng n$" cc ;i%n tha# Ki- th i" n# c7 nghZa 0 thi im ti$p sa" cc ;i%n kh.ng c=n ;Ing kh.ng n@a- th?m chE mHc &B vBng kh.ng gian vMn c=n \tr5ng rUng^( _<i mt ]n n@a- v tr"ng ;nh- tr1ng ng ;Ing kh.ng v 0 mt s5 chU gi trA ca n7 &12ng v 0 mt s5 chU khc gi trA ca n7 'm v tr"ng ;nh- n+ng 13ng tKng cng trong vBng 7 c8ng kh.ng tha# Ki( gh1ng i" 7 ch/ v tr"ng ;nh m th.i( GEnh ;t Anh 13ng t4 ng9 ! rIng n+ng 13ng trong tr1ng nga# c, 0 trong vBng tr5ng rUng ca kh.ng gian th+ng ging %n R"5ng- v*i m:c th+ng ging cng *n khi cc thang kho,ng cch v thi gian cng nhD( g+ng 13ng 13c th hiCn trong nh@ng th+ng ging t:c thi nh1 v?#- nh c.ng th:c l mc S- c7 th 13c ch"#n h7a sinh ra t:c thi cHp h<t ph,n h<t- rai sa" 7 chng vi v h# nha" gi@ cho n+ng 13ng v tr"ng ;nh kh.ng tha# Ki(
gh1ng chfng ;ao '" cc nh v?t ! nh?n th# rIng th"#$t t12ng 5i hep ph,i 7ng vai tr= tr"ng t'm trong mt ! th"#$t 13ng t4 Ech thc((( L' thuy(t trng #$ng t%
Nr(ng Ou9t nhBng nVK {W v zW ca th/ 4: ;;, c c nh vDt !- !- thu./t 0"i O8 0`n 0st ca Pau! irac, |(!Qgang Pau!i, u!ian 7choingPr, rPPKan .O(n, 7in-Intir( N(K(naga, P.nKan v nhiru ng"i 4h c, @G nc !8c 4hng Kt Kti @k tiK ra KCt hinh thc !uDn cL 4h' nVng K t' @"#c O8 n ( @Cng ca th/ gii vi K K ta @G @r cDU ) trn. >F @G nhDn th2. rbng Uh"Eng trinh OLng ca 7chr(0ingPr dRPK Ih"Eng zg th8c ra chh ! O8 K t' gn @3ng ca vDt !- vi K - KCt O8 gn @3ng @G ch( 4/t [u' r2t t9t 4hi ng"i ta ch"a thVK 0_ O1u hEn v( O8 n ( @Cng vi K @L dc' vr !- thu./t !`n th8c nghiKg, nh"ng chsc chsn O] th2t bAi n/u ng"i ta @i O1u hEn.
mCt ./u t9 cVn b'n ca vDt !- hFc K 7chr(0ingPr @G bt [ua tr(ng hinh thc !uDn cE hFc !"#ng t$ ca ng ! thu./t t"Eng @9i hTU. Nh8c ra, ban @u 7chr(0ingPr @G th$ gCU c' thu./t t"Eng @9i hTU v(, nh"ng Uh"Eng trinh !"#ng t$ K ng nhDn @"#c 4hi @L !Ai ch( nhBng tin @( n 4hng Uhf h#U vi nhBng UhYU @( th8c nghiK @9i vi ngu.n t$ hi@r. îru @L 4hi/n ch( 7chr(0ingPr ch2U nhDn tru.rn th9ng !1u @i tr(ng vDt !-, @L ! tru.rn th9ng chia @k trS\ th"ng ! O] r2t cL 4/t [u' n/u ta @i tlng b"c nht rHi !n !"#t tJnh ti nhBng Uh t Kinh Ki nh2t, hEn ! nh'. KCt b"c !n bbng c ch gCU t2t c' nhBng gi ch3ng ta @G bi/t vr th/ gii vDt !- @k R1. 08ng KCt !- thu./t Ki. 7chr(0ingPr @G tiK 4i/K v cu9i cfng @G tiK ra KCt 4hun 4hZ t( n hFc K t' @"#c !"xng tJnh OLng hAt d@G @"#c R c Kinh bbng th8c nghiKg, nh"ng ) giai @(An c_n OE 4hai @L, ng @G 4hng gCU @"#c c' thu./t t"Eng @9i hTU v( hinh thc !uDn ca Kinh1. ?hng chVng bao #u cc nh vTt #' . nhTn thJy r_ng thuy(t t!ng i hvK Khi Png vai trX trung t3 trong 39t #' thuy(t #$ng t% Hch th1cM 7) 0? nh" vD. ! b)i vi O8 n ( nhit cuHng !(An tr(ng th/ gii vi K @_i hti ch3ng ta Uh'i thla nhDn rbng b'n th1n nVng !"#ng cL thk cL nhiru c ch thk hin 0( h thc nZi ti/ng X Kc <, KCt 4/t [u' thu./t t"Eng @9i hTU. &t [ua thu./t t"Eng @9i hTU ! 7chr(0igPr @G bt [ua 4h' nVng bi/n @Zi !`n nhau giBa nVng !"#ng, vDt ch2t v chu.kn @Cng. &an @u, @k O U nhDU thu./t t"Eng @9i hTU vi cE !"#ng t$, c c nh vDt !- tDU trung nc !8c @Ct Uh nhbK v( !8c @in tl v O8 t"Eng t c ca nL vi vDt ch2t. ah KCt !(At nhBng Uh t trikn @. c'K hng, hF @G ch( ra @i @in @Cng !8c hFc !"#ng t$, !- thu./t @En gi'n nh2t tr(ng O9 c c !thu./t tr"ng !"#ng t$. L- thu./t n. ! !"#ng t$, b)i vi t2t c' nhBng 4hJa cAnh R c Ou2t v b2t @Snh @G @"#c ba( hK nga. tr(ng nrn t'ng ca nL. aL c*ng ! !- thu./t tr"ng, b)i vi nL O U nhDU nhBng ngu.n !- !"#ng t$ vi KCt 4h i niK cZ @ikn @G cL tl tr"c, @L ! tr"ng !8c tr(ng tr"ng h#U ca ta, @L ! tr"ng @in tl ca maRoP!!. , cu9i cfng, nL ! t"Eng @9i tJnh, b)i vi thu./t t"Eng @9i hTU @G @"#c ba( hK nga. tr(ng nrn t'ng ca nL. d^k hinh 0ung KCt tr"ng !"#ng t$ Ru2t Uh t tl KCt tr"ng cZ @ikn - KCt @Ai 0"Eng c c @"ng Oc 4hng nhin th2. @"#c th2K @`K t(n bC 4hng gian, ch3ng ta cn Uh'i h(n t2t hinh 'nh n. trn hai Uh"Eng 0in. Nh nh2t, cn Uh'i hinh 0ung rbng KCt tr"ng !"#ng t$ gHK c c Uhn t$ hAt, nh" Uh(t(n @9i vi tr"ng @in tl, cheng hAn. Nh hai, nVng !"#ng @"#c thk hin 0"i 0Ang chu.kn @Cng v 4h9i !"#ng ca c c hAt @L. aVng !"#ng 4hng nglng chu.kn tl tr"ng !"#ng t$ n. Oang tr"ng !"#ng t$ 4h c tr(ng 4hi @L c c tr"ng 0a( @Cng tr(ng 4hng gian v thi giang. iin 9ng #1c h"c #$ng t% cP #| # #' thuy(t chHnh /c nhJt trong s cc #' thuy(t 3+ t cc hin t$ng t1 nhiLn . tQng $c a ra . mCt Kinh hFa ch( tJnh chJnh R c @ ng ngAc nhin @L ! cng trinh ca N(ichir( Kin(Ohita, KCt nh vDt !- hAt ) @Ai hFc I(rnP!!. &a K"Ei nVK tr"c, ng @G cn K`n 0fng @in @Cng !8c hFc !"#ng t$ tJnh t( n KCt O9 tJnh ch2t chi ti/t ca P!Pctr(n. ahBng tJnh t( n ca Kin(Ohita 4Jn @jc hng ngn trang gi2. v cu9i cfng Uh'i 0fng ti nhBng K . tJnh KAnh nh2t trn th/ gii Ki th8c hin @"#c. ah"ng nhBng nc !8c ca ng @G @"#c @rn bf\ nhBng tJnh t( n n. @"a ra c c tin @( n v @G @"#c th8c nghiK R c nhDn vi @C chJnh R c ca( hEn 1 Uhn t:. ^1. ! O8 Uhf h#U h/t Oc @ ng 4inh ngAc giBa nhBng tJnh t( n !thu./t trlu t"#ng v th/ gii th8c tAi. Nhng [ua @in @Cng !8c hFc !"#ng t$, c c nh vDt !- @G cng c9 vBng chsc vai tr_ ca c c Uh(t(n nh" ! pnhBng gLi nh O ng nht nh2t 4h' 0?q v !K O ng tt t"Eng t c ca ch3ng vi c c hAt tJch @in dnh" c c P!Pctr(n, cheng hAng tr(ng KCt 4hun 4hZ h(n chhnh vr Kjt t( n hFc, cL 4h' nVng tin @( n v giu Oc thu./t Uh+c.
Nhnh cng ca @in !8c hFc !"#ng t$ @G cZ v* c c nh vDt !- 4h c tr(ng nhBng nVK 5W v =W ca th/ 4: ;; 0fng KCt c ch ti/U cDn t"Eng t8 @k Uh t trikn O8 hiku bi/t !"#ng t$ vr c c !8c ./u, KAnh v h2U 0`n. ^9i vi c c !8c ./u v KAnh c(n @"ng chinh Uh+c n. tt ra r2t cL 4/t [u'. N"Eng t8 vi @in @Cng !8c hFc !"#ng t$, c c nh vDt !- @G R1. 08ng thnh cng c c !thu./t tr"ng !"#ng t$ ch( c c !8c ./u v KAnh vi tn gFi t"Eng ng ! Osc @Cng !8c hFc !"#ng t$ v !- thu./t @in - ./u !"#ng t$. I i tn pOsc @Cng !8c hFc !"#ng t$q nghP cL vu Ku K hEn c i tn !] ra Uh'i gFi thP( !gic t8 nhin ! p@Cng !8c hFc !"#ng t$ ca t"Eng t c KAnhq, nh"ng cheng [ua @1. c*ng chh ! tn gFi K thi, cheng cL - ngh?a O1u Ra gi. Nr i !Ai, c i tn p@in ./uq @G @Ai 0in @"#c b"c ng(jt [uan trFng tr(ng O8 hiku bi/t ca ch3ng ta vr c c !8c ca t8 nhin. 7hP!0(n w!aOh(o, }b0uO 7a!aK v 7tPvPn |PinbPrg @G @"#c tra( gi'i a(bP! vi hF @G th9ng nh2t @"#c t"Eng t c ./u vi t"Eng t c @in tl. ahBng cng trinh ca hF @G chng tt @"#c rbng !thu./t !"#ng t$ ca c c tr"ng n. cL thk @"#c th9ng nh2t KCt c ch t8 nhin, Kjc 0f nhBng thk hin ca ch3ng tr(ng th/ gii Rung [uanh ch3ng ta ! r t 4h c nhau. ;Yt ch( cfng thi c c tr"ng !8c ./u gi'K r2t nhanh ti 4hng ) ng(i thang 0"i ngu.n t$, tr(ng 4hi @L thi c c tr"ng @in tl - nh" nh O ng nhin th2., tia ;, c c tJn hiu Uh t thanh v tru.rn hinh - @ru hin 0in ) KFi thang 4h('ng c ch. Nu. nhin, w!aOh(o, 7a!aK v |PinbPrg @G chng tt @"#c rbng, ) nhBng nVng !"#ng v nhit @C @ ca( - nh" ) nhBng Uhn gi1. @u tin Oau &ig &ang - !8c @in tl v !8c ./u !Ai h_a v( nhau, cL nhBng @jc tJnh 4hng thk Uh1n bit @"#c v 0( @L @"#c gFi chJnh R c hEn ! c c tr"ng @in - ./u. Khi nhit @C gi'K Ru9ng, nh" @G R'. ra Oau &ig &ang, !8c @in tl v !8c ./u 4/t tinh ri ra thng [ua KCt [u trinh cL tn ! Uh vx @9i Rng K ch3ng ta O] nLi ti 0"i @1. v 0( @L ch3ng tr) nn 4h c nhau tr(ng th/ gii !Anh K ch3ng ta hin @ang O9ng. NP3 #;i& vo nh*ng n23 6& cc nh vTt #' . a ra $c s1 3+ t #$ng t% thma ng ba trong s bn #1c Y3;nh& y(u v in tQ\ v . chdng tm $c r_ng hai trong s ba #1c P Yy(u v in tQ\ cP c,ng 39t ngukn gc Y# #1c in 7 y(u\ . Nr(ng Ou9t hai thDU 4: [ua, r2t nhiru th8c nghiK @G @"#c ti/n hnh @k 4ikK chng nhBng !- thu./t !"#ng t$ ca ba !8c pUhi h2U 0`nq @L - 4hi ch3ng t"Eng t c vi nhau v vi c c hAt vDt ch2t @"#c nu tr(ng Ih"Eng 1. Lthu./t n. @G v"#t [ua t2t c' c c th$ th ch @L KCt c ch vu vang. 7au 4hi c c nh th8c nghiK @G ti/n hnh @( @"#c 4h('ng 1% thaK O9 gHK 4h9i !"#ng v c c tJch !8c dt"Eng t8 nh" @in tJchg ca c c hAt !it 4 tr(ng &'ng 1.1 cfng vi c c c"ng @C ca ba !8c Uhi h2U 0`n ch( tr(ng &'ng 1.< ) Ih"Eng 1, v KCt O9 Jt c c c(n O9 4h c K ch3ng ta 4hng cn RYt ti ) @1., c c nh vDt !- @G @jt nhBng c(n O9 @L v( !- thu./t tr"ng !"#ng t$ ca c c hAt vDt ch2t v c c tr"ng !8c KAnh, ./u v @in tl, thi nhBng tin @( n @"#c Ou. ra tl @L @G Uhf h#U KCt c ch ng(An K+c vi c c 4/t [u' th8c nghiK. îru n. ! @3ng ch( ti tDn nhBng nVng !"#ng cL 4h' nVng @DU v+n vDt ch2t thnh nhBng K'nh c8c nht cL 4Jch th"c chh bbng KCt Uhn t: t: KYt - gii hAn ca cng ngh hin na.. eg #' 0o P& cc nh vTt #' . g"i #' thuy(t cIa ba #1c Khi hJK 0wn v ba h" cc h;t vTt chJt # #' thuy(t chun hay thng g"i h!n # 3+ hgnh chun cIa vTt #' h;tM 1 Gh?m chE mHc &B ph12ng trnh ]" ti%n m Xchro&inger vi$t n7 ra Vc7 ;ao hm c, th"#$t t12ng 5i hepW kh.ng m. t, chEnh Rc cc tEnh cht 13ng t4 ca e ectron trong ng"#%n t4 hir.nh1ng chfng ;ao '" sa" ng1i ta th# rIng ph12ng trnh 7 vMn ng n$" &Bng n7 trong mt ;5i c,nh thEch h3p v thc t$ n7 vMn 13c &Bng cho t*i t?n h.m na#( G"# nhi%n- vo thi Xchro&inger c.ng ;5 ph12ng trnh t12ng 5i tEnh ca mnh- th ska Q ein v ta ter Gor&on
i tr1*c .ng v &o 7 ph12ng trnh t12ng 5i tEnh ca .ng <i 13c gPi \ph12ng trnh Q ein Gor&on^(
G12ng t nh1 hai ng1i tr13t ;+ng njm J"a njm <i cho nha" nh@ng J", ;oy ing J"a mt ; ro v i" 7 m ,nh h10ng t*i ch"#n ng ca c, hai ng1i- hai h<t tEch iCn tc ng %n nha" ;Ing cch trao Ki cc photon((( ?h*ng h;t truy)n t!ng tc
NhP( K hinh chun, c c tr"ng !8c KAnh v ./u c*ng @"#c tA( thnh tl nhBng gLi nht nh2t, gi9ng nh" tr"ng @in tl @"#c tA( b)i c c Uh(t(n. ah" @G @"#c th'( !uDn OE [ua tr(ng Ih"Eng 1, nhBng gLi nht nh2t ca !8c KAnh @"#c bi/t ! c c g!u(n v ca !8c ./u ! c c b(O(n ./u dnLi KCt c ch chJnh R c hEn @L ! c c b(O(n | v g. m hinh chun 4heng @Snh rbng nhBng hAt !8c @L 4hng cL c2u tr3c nCi tAi v 0( @L ch3ng c*ng ! nhBng hAt OE c2U nh" c c hAt thuCc ba hF hAt ca vDt ch2t. Ph(t(n, g!u(n v c c b(O(n ./u tA( ra KCt cE ch/ vi K ca O8 tru.rn c c hAt. ,J 0+, 4hi KCt hAt tJch @in @. KCt hAt 4h c tJch @in cfng 02u, thi @iru n. cL thk gi'i thJch KCt c ch 4h th thikn nh" Oau\ Kci hAt @ru Oinh ra Rung [uanh nL KCt @in tr"ng ~ t8a nh" pKCt @ K K1.q ha. KCt p@ K O"Eng Kfq ca KCt pch2t - @inq v !8c @. K c c @in tJch c'K nhDn @"#c @L ! O8 @. ca hai tr"ng t"Eng ng ca ch3ng. Nu. nhin, O8 K t' vi K chJnh R c hEn vr O8 @. nhau ca c c Uh(t(n v O8 t"Eng t c giBa hai hAt tJch @in ! 0( O8 pbsnq [ua !Ai c c Uh(t(n giBa hai hAt tJch @in @L. N!ng t1 nh hai ngi tr$t b2ng n-3 ûa n-3 #;i cho nhau nh*ng û boE#ing ûa 39t b ro v i)u P #3 nh hng t i chuyjn 9ng cIa c hai ngi& hai h;t tHch in tc 9ng #Ln nhau b_ng cch trao bi cc KhotonM IL KCt 4hi/K 4hu./t cVn b'n tr(ng O8 t"Eng t8 ca hai ng"i tr"#t bVng, @L ! O8 tra( @Zi nhBng [u' b(o!ing !un cL t c 0+ng p@.q, nL !un !K ch( hai ng"i !Ang ra Ra nhau. Nr i !Ai, hai hAt tJch @in tr i 02u c*ng t"Eng t c thng [ua tra( @Zi c c Uh(t(n, tu. nhin !8c @in tl giBa ch3ng !Ai ! !8c h3t. îru n. ch( ta c'K gi c nh" Uh(t(n th8c ch2t 4hng Uh'i ! hAt tru.rn !8c K ! hAt tru.rn thng @iU ch( hAt nhDn bi/t Uh'i @ U ng nh" th/ n( @9i vi !8c hin cL. ^9i vi c c hAt tJch @in cfng 02u, Uh(t(n Kang ti thng @iU b'( ch3ng p@i ra Ra nhauq, tr(ng 4hi @L @9i vi c c hAt tJch @in tr i 02u, nL Kang ti thng @iU pRJch !Ai gn nhauq. ,i !- 0( @L @i 4hi Uh(t(n c_n @"#c gFi ! hAt tru.rn tin ha. hAt trung gian Ki gii @9i vi !8c @in tl. N"Eng t8, c c g!u(n v c c b(O(n ./u ! c c hAt tru.rn tin @9i vi c c !8c hAt nh1n KAnh v ./u. L8c KAnh tc !8c giB c c hAt [uar4 ) bn tr(ng c c Uh(t(n v nEtr(n, @"#c th8c hin bbng c ch tra( @Zi c c g!u(n. ah" vD. cL thk nLi, c c g!u(n @G cung c2U KCt pch2t 4P(q dti/ng }nh ! pg!uPqg giB ch( c c hAt 0"i ngu.n t$ 0Jnh 4/t vi nhau. I_n !8c ./u, chJnh ! !8c @G g1. ra KCt O9 Uh1n rG UhLng RA, !Ai @"#c th8c hin thng [ua hAt trung gian ! c c b(O(n ./u.
X t12ng t ca hp &Mn v*i cc c m<nh- #$" v iCn tN 0 chU- tt c, ;a " h?" th"Mn cho nh@ng 5i 5i R:ng- ch/ c7 i" nh@ng 5i R:ng n# trN" t13ng h2n nhi"(((
ii /dng chun
Ihsc cL !] bAn @G th2. KCt nh1n vDt c_n ch"a @"#c @r cDU ti tr(ng th'( !uDn ca ch3ng ta vr !thu./t !"#ng t$ ca c c !8c tr(ng t8 nhin, @L ! !8c h2U 0`n. IVn c v( c ch ti/U cDn thnh cng K c c nh vDt !- @G O$ 0+ng ch( ba !8c 4h c, bAn chsc ch( rbng c c nh vDt !- O] tiK 4i/K KCt !- thu./t tr"ng !"#ng t$ ch( !8c h2U 0`n, KCt !- thu./t tr(ng @L bL nht nh2t ca tr"ng !8c h2U 0`n, tc gravit(n, O] ! hAt tru.rn tin ca nL. Nh(At nhin, nh" bAn b1. gi O] th2., g#i @L ca bAn 0"ng nh" h(n t(n thJch h#U, b)i !] !- thu./t tr"ng !"#ng t$ ca ba !8c Uhi h2U 0`n hY K) ch( th2. rbng cL KCt O8 t"Eng t8 h(n t(n giBa ch3ng v KCt 4hJa cAnh ca !8c h2U 0`n K ch3ng ta @G gjU tr(ng Ih"Eng {. ;in nhsc !Ai rbng !8c h2U 0`n @G ch( UhYU ch3ng ta tu.n b9 rbng KFi ng1i J"an st, b2t 4k hF chu.kn @Cng nh" th/ n(, @ru h(n t(n binh @eng vi nhau. aga. c' nhBng ng"i K ch3ng ta th"ng ngh? hF chu.kn @Cng cL gia t9c c*ng cL [u.rn nLi rbng hF @ng .n, vi hF cL thk g n !8c K hF c'K th2. ch( KCt tr"ng h2U 0`n K hF @"#c @jt v(. NhP( ngh?a @L, !8c h2U 0`n @G hDu thu`n ch( KCt @9i Rng\ nL @'K b'( rbng KFi [uan @ikK, KFi h [u. chi/u @ru th8c O8 t"Eng @"Eng vi nhau. F1 t!ng t1 cIa hJK 0wn v i cc #1c 3;nh& y(u v in tQ # ch}& tJt c ba )u hTu thuwn cho nh*ng #i i /dng& ch] cP i)u nh*ng i /dng ny trQu t$ng h!n nhi)u. ^k cL KCt - niK OE bC vr nhBng ngu.n !- @9i Rng tinh t/ hEn @L, ta hG. RYt KCt vJ 0+ [uan trFng. ah" @G bi/t ) Ih"Eng 1, Kci [uar4 @ru cL ba pKuq dth"ng gFi ! @t, !+c v !aK, Kjc 0f @1. @En gi'n chh ! c c nhGn ch 4hng cL [uan h gi vi c c Ku tr(ng thS gi c ch3ng tag. I c Ku n. [u./t @Snh [uar4 Uh'i Uh'n ng nh" th/ n( @9i vi !8c KAnh, c*ng ht nh" @in tJch ca [uar4 [u./t @Snh nL Uh'i Uh'n ng nh" th/ n( @9i vi !8c @in tl. N2t c' nhBng 0B !iu thu thDU @"#c ch( th2. rbng cL KCt @9i Rng giBa c c [uar4 thP( ngh?a t"Eng t c giBa hai [uar4 cfng Ku d@t vi @t, !+c vi !+c v !aK vi !aKg ! h(n t(n nh" nhau v t"Eng t8, t"Eng t c giBa c c [uar4 4h c Ku d@t vi !+c, !+c vi !aK v !aK vi @tg c*ng h(n t(n nh" nhau. Nh8c t/, c c 0B !iu c_n ch( th2. @iru gi @L c_n @ ng ngAc nhin hEn. a/u ba Ku ~ ba tJch 4h c nhau ca t"Eng t c KAnh ~ K [uar4 Kang t2t c' @ru @"#c 0Sch chu.kn thP( KCt c ch @jc bit n( @L dnLi KCt c ch nK na bbng ngn ngB Ku Osc t")ng t"#ng ca ch3ng ta, n/u @t, !+c v !aK @ru bS 0Sch chu.kn thnh vng, chK v tJK, cheng hAng v thDK chJ nhBng chi ti/t ca O8 0Sch chu.kn @L tha. @Zi tl thi @ikK n. Oang thi @ikK 4h c, tl nEi n. Oang nEi 4h c, thi t"Eng t c giBa c c [uar4 v`n h(n t(n 4hng tha. @Zi. ,i !- 0( @L, ch3ng ta nLi rbng ,* tr+ cL @9i Rng t"Eng t c KAnh\ ngh?a ! t"Eng t c KAnh 4hng tha. @Zi b2t 4k c c tJch Ku ca nL 0Sch chu.kn nh" th/ n(, c*ng ht nh" ch3ng ta nLi hinh cu cL @9i Rng cu vi nL nhin nh" nhau b2t 4k ta [ua. nL ra Oa( v nhin nL 0"i gLc @C n(. ,i !- 0( !Sch O$, c c nh vDt !- c_n gFi @9i Rng n. ca t"Eng t c KAnh ! @9i Rng chun dgaugPg. , @1. Ki ! @iru cVn b'n. I*ng nh" O8 @9i Rng ca KFi @ikK [uan O t 4h c nhau tr(ng thu./t t"Eng @9i rCng @_i hti Uh'i cL !8c h2U 0`n, nhBng cng trinh ca >PrKann |P.! v( nhBng nVK <W v ca "Eng Ih2n ainh v (bPrt mi!!O nhBng nVK 5W @G chng tt rbng c c @9i Rng chun c*ng @_i hti O8 tHn tAi ca c c !8c 4h c nBa. N8a nh" KCt h th9ng 4ikK O( t Ki tr"ng r2t nhA. giB ch( nhit @C, U Ou2t 4hng 4hJ v @C K !un !un 4hng tha. @Zi bbng c ch bf trl chJnh R c nhBng 'nh h")ng tl bn ng(i, KCt O9 !(Ai tr"ng !8c, thP( "Eng v mi!!O, c*ng O] tA( O8 bf trl chJnh R c ch( nhBng 0Sch chu.kn tr(ng c c tJch ca t"Eng t c, bbng
c ch @L giB ch( nhBng t"Eng t c vDt !- giBa c c hAt h(n t(n 4hng tha. @Zi. ^9i vi tr"ng h#U @9i Rng chun gsn !irn vi O8 0Sch chu.kn tr(ng c c tJch Ku ca [uar4, !8c @_i hti 4hng gi 4h c chJnh ! !8c KAnh. îru n. cL ngh?a !, n/u 4hng cL !8c KAnh, O] 4hng cL @9i Rng chun v vDt !- c*ng O] 4h c Oau 4hi 0Sch chu.kn c c Ku. L8c h2U 0`n v !8c hAt nh1n KAnh cL nhBng tJnh ch2t h(n t(n 4h c nhau dcheng hAn, !8c h2U 0`n ./u hEn !8c KAnh r2t nhiru v t c 0+ng trn 4h('ng c ch r2t Rag. Nu. nhin, ch3ng cL KCt 0i O'n chung b)i vi c' hai @ru cn Uh'i th8c hin KCt O9 @9i Rng ca ,* tr+. N"Eng t8 nh" vD., !8c hAt nh1n ./u v !8c @in tl c*ng gsn !irn vi nhBng @9i Rng chun @in tl. ah" vD., c' b9n t"Eng t c @ru !in h tr8c ti/U vi c c ngu.n !- @9i Rng. ^jc @ikK chung n. ca b9n !8c 0"ng nh" ! KCt @irK t9t ch( O8 @r Ru2t @"#c nu ra ) @u ch"Eng n.. I+ thk ! tr(ng t"Eng @9i rCng, ch3ng ta cn Uh'i tiK 4i/K KCt !- thu./t tr"ng !"#ng t$ ca !8c h2U 0`n, nh" c c nh vDt !- @G Uh t Kinh ra c c !- thu./t tr"ng !"#ng t$ ca ba !8c 4h c. Nr(ng nhiru nVK, !DU !uDn n. @G cZ v* nhiru nh vDt !- Ru2t Osc @i thP( c(n @"ng @L, nh"ng th8c t/ ch( th2. cL [u nhiru chng gai v 4hng cL ai thnh cng @i @"#c @/n cfng. "i @1. ch3ng ta O] hiku tAi Oa( !Ai nh" vD..
b nh@ng thang kho,ng cch cc ngn- Hc tEnh tr"ng t'm ca c2 hPc 13ng t4- t:c ng"#%n ! ;t Anh- trc ti$p R"ng t v*i Hc tEnh tr"ng t'm ca th"#$t t12ng 5i rng- 7 m. hnh hnh hPc tr2n tr" ca kh.ng gian Vv ca c, thi gian n@aW( Nhuy(t t!ng i r9ng v c! h"c #$ng t%
L?nh v8c U 0+ng thng th"ng ca thu./t t"Eng @9i rCng ! ) nhBng thang 4h('ng c ch thin vVn. nhBng 4h('ng c ch !n nh" th/, thP( !- thu./t ca XinOtPin, 4hi 4hng cL 4h9i !"#ng thi 4hng gian ! Uheng, nh" @"#c Kinh hFa trn >inh {.{. Nr(ng cng cuCc tiK 4i/K @k h#U nh2t thu./t t"Eng @9i vi cE hFc !"#ng t$, gi @1. ch3ng ta cn tDU trung gst ga( v RPK RYt 4n !"xng nhBng tJnh ch2t vi K ca 4hng gian. Ih3ng ta Kinh hFa @iru @L trn >inh 5.1 bbng c ch thu !Ai gn v UhLng @Ai !in ti/U nhBng vfng ng. cng nht ca c2u tr3c 4hng gian. Nh(At @u, 4hi thu !Ai gn, ch"a th2. cL gi R'. ra nh" ch3ng ta th2. tr(ng ba Kc UhLng @Ai @u tin trn >inh 5.1, c2u tr3c 4hng gian v`n c_n cL 0Ang vr cE b'n ! nh" nhau. a/u !- !uDn thP( [uan @ikK thun t3. cZ @ikn, thi ch3ng ta hen O] ngh? rbng hinh 'nh Uheng v .n t?nh v`n c_n giB KGi nh" th/ ch( ti tDn nhBng thang chiru 0i nht nh2t. ah"ng cE hFc !"#ng t$ @G !K tha. @Zi 4/t !uDn @L KCt c ch cE b'n. mFi th, 4k c' tr"ng h2U 0`n, @ru Uh'i chSu nhBng thVng gi ng !"#ng t$ c9 hBu 0( ngu.n !- b2t @Snh. mjc 0f nhBng !- !uDn cZ @ikn Ou. ra rbng 4hng gian tr9ng rcng cL tr"ng h2U 0`n bbng 4hng, nh"ng cE hFc !"#ng t$ !Ai chng tt rbng vr trung binh thi @3ng ! nL bbng 4hng, nh"ng gi trS th8c ca nL 0a( @Cng !n Ru9ng 0( c c thVng gi ng !"#ng t$. >En th/ nBa, ngu.n !- b2t @Snh ch( ch3ng ta bi/t rbng 4Jch cx nhBng thVng gi ng n. ca tr"ng h2U 0`n O] cng !n 4hi ch3ng ta tDU trung ch3 - ti vfng 4hng gian cng nht. IE hFc !"#ng t$ c_n chng tt rbng 4hng cL gi thJch bS 0Hn v( KCt gLc c'\ O8 tDU trung 4hng gian cng hTU O] 0`n ti nhBng thVng gi ng cng !n.
`nh x(O BIng cch ph7ng <i i%n ti$p mt vBng nhD ca kh.ng gian- ta c7 th th+m &= 13c nh@ng tEnh cht si%" vi m. ca n7( gh@ng ! Anh h3p nht th"#$t t12ng 5i rng v*i c2 hPc 13ng t4 " vp ph,i nh@ng ;Pt 13ng t4 s.i s9c R"t hiCn 0 t]ng ph7ng <i cao nht. ,i tr"ng h2U 0`n @"#c Uh'n nh b)i @C c(ng ca 4hng-thi gian, nn chJnh nhBng thVng gi ng !"#ng t$ n. @"#c thk hin b)i nhBng bi/n 0Ang cng KAnh ca 4hng gian ba( [uanh. Ih3ng ta @G ! K nhDn th2. nhBng bi/n 0Ang nh" vD. @G Ru2t hin ) Kc UhLng @Ai th t" trn >inh 5.1. &bng c ch thVK 0_ ti nhBng thang 4h('ng c ch c_n nht hEn nBa, nh" @G !K ) Kc UhLng @Ai th nVK trn >inh 5.1, ch3ng ta th2. rbng nhBng thVng gi ng !"#ng t$ ngù nhin ca tr"ng h2U 0`n t"Eng ng vi nhBng u9n c(ng gh gK @/n nci 4hng gian 4hng c_n gi9ng KCt ch3t n( vi KCt @9i t"#ng hinh hFc vi @C c(ng KrK KAi nh" ! Kng ca( Ou K ta @G RYt ) Ih"Eng { nBa. m b1. gi nL cL 0Ang Oi bFt, r9i rPn v vjn R(sn 4M 0S nh" @"#c Kinh hFa ) tng trn cfng ca >inh 5.1. (hn |hPP!Pr @G @jt ra thuDt ngB bFt !"#ng t$ @k K t' O8 n ( nhit @"#c Uh t !C b)i O8 thVK 0_ ) Kc Oiu vi K @L ca 4hng gian dv c' thi gian nBag, tr(ng @L nhBng 4h i niK thng th"ng nh" tr i Uh'i, tr"c Oau, trn 0"i dv thDK chJ c' [u 4h v t"Eng !ai nBag @ru K2t h/t - ngh?a. ChHnh nh*ng thang >hong cch c1c ngxn nh vTy . /y ra s1 >h+ng t!ng thHch gi*a thuy(t t!ng i r9ng v c! h"c #$ng t%M Kh i niK hinh hFc trEn tru - ngu.n !- trung t1K ca thu./t t"Eng @9i rCng - @G bS nhBng thVng gi ng 0B 0Ci ca th/ gii !"#ng t$ ) nhBng thang 4h('ng c ch c8c ngsn Uh h.. ah" vD., ) nhBng thang 4h('ng c ch c8c ngsn, @jc tJnh trung t1K ca cE hFc !"#ng t$, tc ! ngu.n !- b2t @Snh, @G tr8c ti/U Rung @Ct vi @jc tJnh trung t1K ca thu./t t"Eng @9i rCng, @L ! K hinh hinh hFc trEn tru ca 4hng gian dv ca c' thi gian nBag. Nh8c t/, O8 Rung @Ct n. @"#c thk hin KCt c ch h/t Oc c+ thk. ahBng tJnh t( n nhbK h#U nh2t c c Uh"Eng trinh ca thu./t t"Eng @9i rCng v ca cE hFc !"#ng t$ th"ng ch( KCt @ U O9 nh" nhau v h(n t(n v ngh?a\ @L ! gi trS v hAn. wi9ng nh" c3 [u2t r(i v( ta. hFc tr_ ca c c th. @H thi R"a, KCt @ U O9 v hAn ! c ch thc ca t8 nhin @k nLi vi ch3ng ta rbng cL KCt @iru gi @L @G Oai !K 1. ahBng Uh"Eng trinh ca thu./t t"Eng @9i rCng 4hng thk chSu nZi O8 Oi ca c c bFt !"#ng t$. Nu. nhin, cn th2. rbng 4hi ch3ng ta [ua. tr) !Ai vi nhBng thang 4h('ng c ch thng th"ng dtc ! @i thP( 0G. c c tng tl trn Ru9ng 0"i ca >inh 5.1g, thi nhBng thVng gi ng ngù nhin, 0B 0Ci ) c c thang nht O] trit tiu nhau 4hi !2. trung binh, thP( c ch gi9ng ht nh" ti 4h('n ca anh bAn Ksc n# 4inh nin ca ch3ng ta 4hng hr ch( th2. ! anh Ksc n# 4inh nin v 4h i niK hinh hFc trEn ca c2u tr3c ,* tr+ !Ai tr) nn chJnh R c. îru n. c*ng t8a nh" 4hi RPK KCt bc tranh thuCc tr"ng Uh i h_a [u.n v( nhau g1. ch( ta 2n t"#ng vr KCt hinh 'nh trEn tru, vi @C O ng t9i ca nL bi/n thin !in t+c v KrK KAi tl K'ng n. @/n K'ng 4h c. ah"ng 4hi ti/n @/n gn hEn, tc ! ) nhBng thang 4h('ng c ch nht hEn, bAn O] th2. rbng @L chh ! 2n t"#ng br ng(i\ bc tranh b1. gi chh c_n ! KCt tDU h#U ca c c @ikK ri rAc, Kci @ikK t ch ri 4hti c c @ikK 4h c. I*ng Rin !"u - rbng, bAn - thc @"#c b'n ch2t gi n @(An ca bc tranh chh 4hi RPK nL ) nhBng thang 4h('ng c ch nht, c_n 4hi nhin tl Ra thi nL v`n trEn tru nh" th"ng. N"Eng t8 nh" vD., c2u tr3c ca 4hng-thi gian O] 0"ng nh" ! trEn, chh trl 4hi ta thVK 0_ nL vi @C chJnh R c Oiu vi K. îru n. gi'i thJch tAi Oa( thu./t t"Eng @9i rCng ch( 4/t [u' r2t t9t
) nhBng thang 4h('ng c ch dv thi giang r2t !n, tc ! nhBng thang !in [uan ti nhiru ng 0+ng thin vVn th"ng gjU, ) @L gi' thu./t trung t1K vr KCt hinh hFc vi @C c(ng trEn ! h#U !-. ah"ng ) nhBng 4h('ng c ch dv thi giang nht, gi' thu./t n. bS O+U @Z v thu./t t"Eng @9i rCng 4hng c_n Uhf h#U nBa 0( v2U Uh'i nhBng thVng gi ng !"#ng t$. ahBng ngu.n !- ca cE hFc !"#ng t$ v thu./t t"Eng @9i rCng ch( UhYU ch3ng ta tJnh @"#c gn @3ng nhBng thang 4h('ng c ch K 0"i @L hin t"#ng Oi bFt !"#ng t$ tai hAi bst @u thk hin r nYt dv Uh(ng c'nh gi9ng nh" tng trn cfng ca >inh 5.1g. wi trS r2t nht ca hbng O9 P!anc4, hbng O9 chi Uh9i c"ng @C ca c c hiu ng !"#ng t$, v c"ng @C ./u c9 hBu ca !8c h2U 0`n gCU !Ai @G ch( ta 4/t [u' gFi ! chiru 0i P!anc4, cL gi trS nht ng(i Oc t")ng t"#ng\ KCt Uhn triu t: t: RPntiKYt d1W-{{cKg <. ah" vD., tng th nVK trn >inh 5.1 ! hinh 'nh 4h i !"#c ca Uh(ng c'nh Oiu vi K ca ,* tr+ ) thang 0"i chiru 0i P!anc4. ^k cL KCt - niK vr thang n., hG. hinh 0ung KCt ngu.n t$ @"#c UhLng @Ai ti 4Jch th"c ca ,* tr+ K ta bi/t hin na., 4hi @L chiru 0i P!anc4 chh cx @C ca( ca KCt c1. binh th"ng. ?h vTy& ch:ng ta thJy r_ng s1 >h+ng t!ng thHch gi*a thuy(t t!ng i r9ng v c! h"c #$ng t% ch] tr nLn r rng trong 39t Kh;3 vi >h huy)n bH cIa e trM eg vTy b;n cP thj s| t1 hmi& #iu nP cP ng >j ch:ng ta Khi bTn t3 hay >h+ngs Nh8c t/, cCng @Hng c c nh vDt !- nhDn thc @"#c v2n @r @L, nh"ng hF !Ai thJch th3 tr) vr vi nhBng nghin cu ca hF tr(ng @L nhBng thang chiru 0i !n hEn nhiru O( vi chiru 0i P!ac4 v vic O$ 0+ng cE hFc !"#ng t$ v h(jc thu./t t"Eng @9i rCng O] 4hng hr gjU KCt ri r( n(. Nu. nhin, cL nhBng nh vDt !- 4h c, hF trVn tr) O1u Osc tr"c KCt th8c t/ !, hai cCt tr+ cE b'n ca vDt !- hFc, nh" ch3ng ta @G bi/t, !Ai 4hng t"Eng thJch vi nhau ) nga. tr(ng c9t !i ca ch3ng, b2t ch2U cL cn Uh'i thVK 0_ ti nhBng thang vi K @k !K nZi r v2n @r @L ha. 4hng. >F !DU !uDn\ O8 t"Eng thJch n. chh ra KCt thi/u OLt cVn b'n tr(ng hiku bi/t ca ch3ng ta vr v* tr+ vDt !-. 4i/n n. 08a trn KCt [uan @ikK 4hng thk chng Kinh nh"ng O1u Osc ch( rbng, ,* tr+ - n/u ch3ng ta hiku nL ) Kc O1u nh2t v cE b'n nh2t - Uh'i @"#c K t' b)i KCt !- thu./t nh2t [u n v !gic tr(ng @L c c Uhn ca nL Uh'i @"#c th9ng nh2t KCt c ch hi h_a. , chsc chsn, b2t ch2U O8 4hng t"Eng thJch @L [uan trFng ti Kc n( @9i vi nhBng nghin cu ring ca Kinh, @a O9 c c nh vDt !- @ru nhDn th2. 4hL cL thk tin @"#c rbng, ) c i Kc O1u nh2t @L, hiku bi/t !- thu./t O1u Ra nh2t ca ch3ng ta vr ,* tr+ !Ai [u. vr O8 chsU v 4hng Uhf h#U vi nhau vr Kjt t( n hFc ca hai !- thu./t r2t cL Oc KAnh nh"ng !Ai Rung @Ct vi nhau. I c nh vDt !- c*ng @G r2t nc !8c @k O$a @Zi thu./t t"Eng @9i rCng c*ng nh" cE !"#ng t$ @k tr nh O8 Rung @Ct @L, O(ng nhBng nc !8c 2., Kjc 0f r2t t ( bA( v thng Kinh, @ru gjU h/t th2t bAi n. @/n th2t bAi 4h c. îru @L th8c O8 @G 0ivn ra ch( ti 4hi ra @i !- thu./t Oiu 01. {. 1 Nr(ng O8 Uh t trikn ca c c !- thu./t !"#ng t$ ca ba !8c Uhi h2U 0`n, c c nh vDt !- c*ng v2U Uh'i nhBng tJnh t( n ch( c c 4/t [u' v hAn. Nu. nhin, vi thi gian, hF 0n 0n nhDn th2. rbng nhBng gi trS v hAn @L cL thk 4h$ @"#c nh KCt cng c+ cL tn ! O8 t i chun hLa. ahBng gi trS v hAn Ru2t hin tr(ng nc !8c O U nhDU thu./t t"Eng @9i rCng v cE hFc !"#ng t$ c_n nghiK trFng hEn r2t nhiru v 4hng thk chBa chA. @"#c bbng p!iu Uh Uq t i chun hLa. NhDK chJ Ki @1. thi, c c nh vDt !- Ki nhDn ra rbng nhBng @ U O9 v hAn @L chJnh ! tJn hiu c'nh b ( rbng !- thu./t @ang @"#c O$ 0+ng @k Uh1n tJch th8c tAi @G v"#t ra ng(i UhAK vi U 0+ng ca nL. ,i
K+c @Jch ca nhBng nghin cu hin na. ! tiK 4i/K KCt !- thu./t cL UhAK vi ng 0+ng, vr ngu.n tsc, ! 4hng cL gii hAn, tc ! KCt !- thu./t pt9i hDuq ha. !- thu./t pcu9i cfngq, nn c c nh vDt !- Ku9n tiK KCt !- thu./t tr(ng @L c c @ U O9 v hAn 4hng @"#c Ru2t hin, b2t 4k h vDt !- @"#c RPK RYt ) nhBng @iru 4in c8c hAn ti Kc n(. < Ix ca chiru 0i P!anc4 cL thk hiku @"#c bbng c ch 08a trn Uh"Eng Uh U !uDn K tr(ng vDt !- @"#c gFi ! Uh"Eng Uh U Uh1n tJch th ngu.n. t")ng ca Uh"Eng Uh U n. nh" Oau. Nh"ng th"ng KCt !- thu./t @"#c R1. 08ng nh" KCt tDU h#U c c Uh"Eng trinh, nh"ng, n/u !thu./t cn Uh'i K t' c c hin t"#ng t8 nhin thi nhBng 4- hiu trlu t"#ng cL Kjt tr(ng c c Uh"Eng trinh @L Uh'i !in h chjt ch] vi nhBng @jc tr"ng vDt !-. ^jc bit, KCt @iru [uan trFng ! ch3ng ta cn Uh'i @Snh ngh?a KCt h @En vS. ,J 0+, KCt 4- hiu biku 0ivn KCt @C 0i n( @L. a/u c c Uh"Eng trinh chh rbng 4- hiu @L !2. gi trS 5, thi c_n cn Uh'i bi/t chiru 0i @L ! 5cK, 54K ha. 5 nVK nh O ng v.v Nr(ng KCt !- thu./t cL !in [uan ti thu./t t"Eng @9i rCng v cE hFc !"#ng t$, vic chFn h @En vS Ru2t hin KCt c ch t8 nhin thP( c ch Oau. Nhu./t t"Eng @9i rCng 08a trn hai hbng O9 t8 nhin ! vDn t9c nh O ng c v hbng O9 h2U 0`n w ca aPot(n, c_n cE hFc !"#ng t$ Uh+ thuCc v( KCt hbng O9 t8 nhin ! h. &bng c ch RPK RYt th ngu.n ca c c hbng O9 @L dvJ 0+ c ! vDn t9c nn bbng chiru 0i chia ch( thi gian, v.vg ta cL thk th2. rbng tZ h#U h th8c O8 cL th ngu.n chiru 0i. Nha. gi trS ca c c hbng O9 v(, ta nhDn @"#c gi trS 1,515, 1W-{{cK. ^1. chJnh ! chiru 0i P!anc4. ^1. chJnh ! thang @( ha. @En vS t8 nhin ca chiru 0i tr(ng b2t 4M !- thu./t n( cL - @Snh O U nhDU thu./t t"Eng @9i rCng v cE hFc !"#ng t$. Nr(ng Uhn nCi 0ung chJnh ca cu9n O ch ch3ng ti chh !2. gi trS gn @3ng ca gi trS vla tJnh @"#c ) trn. { >in na. ng(i !- thu./t 01., c_n cL hai c ch ti/U cDn nhbK O U nhDU thu./t t"Eng @9i rCng v cE hFc !"#ng t$ @ang @"#c thP( @uZi r2t r ( ri/t. mCt c ch ti/U cDn @"#c 0`n 0st b)i (gPr PPnr(OP ) Âi hFc Q(r0 v @"#c bi/t ti vi tn gFi ! !- thu./t ptoiOt(rq. I ch ti/U cDn th hai - @"#c g#i - KCt Uhn b)i c c cng trinh ca PPnr(OP - @"#c 0`n 0st b)i }bha. }OhtP4ar thuCc Âi hFc [u9c gia PPnnO.!vania v @"#c bi/t ti 0"i c i tn Uh"Eng Uh U c c bi/n Ki. mjc 0f hai c ch ti/U cDn @L 4hng @"#c bn @/n tr(ng cu9n O ch n., nh"ng ng. cng cL nhBng 02u hiu 4hi/n ng"i ta ng rbng hai c ch ti/U cDn n. cL K9i !in h O1u Ra vi !- thu./t 01. v c*ng cL thk !, cfng vi !- thu./t 01., ba c ch ti/U cDn @L cu9i cfng O] 0`n ti KCt gi'i Uh U @k O U nhDU thu./t t"Eng @9i rCng v cE hFc !"#ng t$
_! th"#$t &'# R"t tha# Ki mt cch m*i m[ v s'" sc s m. t, ! th"#$t cc tEnh cht si%" vi m. ca v8 tr9- m &]n &]n cc nh v?t ! m*i hi" ra rIng- s tha# Ki 7 s4a hc ngoi 3 nh;cO nh*ng c! s cIa #' thuy(t siLu 0y
Nl r2t !1u, 1K nhAc @G ! nguHn v tDn ca nhBng n 0+ ch( nhBng ai th"ng t8 @jt ra nhBng c1u hti vr v* tr+. Nl p1K nhAc ca nhBng hinh cuq ca tr"ng Uh i P.thag(rP ti pnhBng h_a 1K ca t8 nhinq, [ua nhiru th/ 4:, @G 0`n 0st ch3ng ta cfng nhau tiK 4i/K bi ca ca t8 nhin tr(ng nhBng hnh trinh !ang thang K 0Su ca c c thin thk v O8 nZi !(An [u./t !it ca c c hAt 0"i ngu.n t$. ,i O8 Uh t Kinh ra !- thu./t Oiu 01., nhBng n 0+ 1K nhAc @G cL KCt th8c tivn b2t ng, vi !- thu./t n. ch( rbng Uh(ng c'nh vi K trn ngDU nhBng O#i 01. @n nht RJu K c c K(0P rung @Cng ca ch3ng @G t2u !n O8 ti/n hLa ca v* tr+. Nr(ng K hinh chun, c c thnh Uhn OE c2U ca v* tr+ @"#c RPK ! c c hAt @ikK, 4hng cL c2u tr3c nCi tAi. mjc 0f Oc KAnh t( !n ca K hinh n. dnh" ch3ng ta @G nLi ) trn, vr cVn b'n t2t c' nhBng tin @( n ca nL vr th/ gii vi K @ru @"#c th8c nghiK R c nhDn ti tDn thang chiru 0i cx 1 Uhn t: t: KYt - gii hAn ca cng ngh hin na.g, nh"ng nL ch"a thk ! KCt !- thu./t h(n chhnh ha. cu9i cfng, b)i vi nL ba( hK @"#c !8c h2U 0`n. >En th/ nBa, nhBng - @H gCU !8c h2U 0`n v( 4hun 4hZ !"#ng t$ ca nL @ru th2t bAi 0( nhBng thVng gi ng KAnh v( c2u tr3c 4hng gian Ru2t hin ) nhBng 4h('ng c ch Oiu vi K, tc ! nhBng 4h('ng c ch nht hEn chiru 0i P!anc4. IuCc Rung @Ct ch"a @"#c gi'i [u./t n. @G buCc ch3ng ta Uh'i tiK 4i/K O8 hiku bi/t O1u Osc hEn nBa vr t8 nhin. aVK 1%6z, hai nh vDt !- michPa! wrPPn, hHi @L !K vic ) tr"ng uPPn mar. I(!!PgP, Lu1n ^n v (hn 7choary thuCc >Fc vin Ing ngh Ia!iQ(rnia dth"ng vi/t tst ! Ia!tPch - ag @G @"a ra nhBng Ku bbng chng cL Oc thu./t Uh+c @u tin chng tt !- thu./t Oiu 01. dha. gFi tst ! !- thu./t 01. ch( gFng r2t cL thk O] cung c2U ch( ch3ng ta O8 hiku bi/t @L. L' thuy(t 0y . ) /uJt thay bi 39t cch 3 i 3t v su sxc s1 3+ t #' thuy(t cc tHnh chJt siLu vi 3+ cIa v tr& K 0n 0n c c nh vDt !- Ki hiku ra rbng, O8 tha. @Zi @L @G O$a !Ai thu./t t"Eng @9i rCng ca XinOtPin @3ng thP( c ch @k ch( nL h(n t(n t"Eng thJch vi c c @Snh !uDt ca cE hFc !"#ng t$. Nh@o #' thuy(t 0y& cc thnh Khln s! cJK cIa v tr >h+ng Khi # h;t ij3M < ch:ng # nh*ng s$i 0y rJt nhm 4 chi)u& na n nh 39t s$i 0y cao su v+ c,ng 3nh 0ao 9ng #iLn hkiM ah"ng ch nn @k ch( c i tn @L !la Uhhnh bAn 4hng gi9ng nh" O#i 01. thng th"ng @"#c c2u tA( b)i c c ngu.n t$ v Uh1n t$, c c 01. ca !- thu./t 01. @"#c c(i nh" ! nbK O1u tr(ng tDn tr i tiK ca vDt ch2t. L- thu./t n. ch( rbng ch3ng ! nhBng thnh Uhn Oiu vi K tA( nn c c hAt c2u thnh ca ngu.n t$. I c 01. ca !- thu./t 01. ! nht dRYt trung binh ch3ng cx chiru 0i P!anc4g, ti Kc ch3ng t8a nh" ! KCt @ikK nga. c' 4hi ch3ng @"#c 4h'( O t b)i nhBng thi/t bS KAnh nh2t ca ch3ng ta. 78 tha. th/ @En gi'n c c hAt @ikK bbng c c Ku 01. nh" ! nhBng thnh Uhn cE b'n ca vAn vDt c*ng @G @"a !Ai nhBng h [u' cL tK 4h Ra. û tin v tr"c h/t, !- thu./t 01. tt ra cL 4h' nVng gi'i [u./t @"#c O8 Rung @Ct giBa thu./t t"Eng @9i rCng v cE hFc !"#ng t$. ah" ch3ng ta O] th2., b'n ch2t cL [u'ng tJnh 4hng gian ca 01. ! KCt ./u t9 Ki r2t [uan trFng @k cL @"#c KCt 4hun 4hZ hi h_a v 0u. nh2t ba( hK c' hai !- thu./t. >ai nBa, !- thu./t 01. ch( ta KCt !- thu./t th9ng nh2t @Jch th8c, vi t(n bC vDt ch2t v t2t c' c c !8c @ru @"#c c(i ! n'. Oinh tl KCt thnh Uhn cE b'n, @L ! c c 01. 0a( @Cng. Iu9i cfng, nh" O] @"#c th'( !uDn tr(ng c c ch"Eng Oau, ng(i nhBng thnh t8u tu.t vi @L, !- thu./t 01. !Ai KCt !n nBa !K tha. @Zi KCt c ch cVn b'n O8 hiku bi/t ca ch3ng ta O] vr 4hng - thi gian.
ua tr%n k$t J", 7- hai ng1i cho rIng ! th"#$t &'# s0 &Z tht ;<i 0 giai o<n ;an ]" ca n7 ;0i v cc nh v?t ! h<n ch$ J" ng ph<m vi ca n7( _! th"#$t &'# kh.ng ch/ th"#$t ca t12ng tc m<nh m n7 c=n ! th"#$t 13ng t4 ;ao hm 13c c, c hp &Mn n@a((( L$c s% #' thuy(t 0y
aVK 1%56, KCt nh vDt !- !- thu./t tru tn ! wabriP!P ,PnPyian( @G trVn tr) r2t nhiru nhbK gi'i thJch nhBng tJnh ch2t 4h c nhau ca !8c hAt nh1n KAnh K ng"i ta @G [uan O t @"#c bbng th8c nghiK. >Hi @L, ,PnPyian( @ang !K vic ) IXa, trung t1K hAt nh1n ca ch1u u, @jt tAi wPnPva, Nh+. 7?. Nr(ng nhiru nVK r_ng, ng @G nghin cu v2n @r n., v ch( ti KCt hK, tr(ng @u ng ch#t !(Y !n KCt Uh t hin !A !fng. ng v cfng 4inh ngAc nhDn th2. rbng, KCt cng thc v9n @G @"#c nh t( n hFc Nh+. 7? nZi ti/ng LP(na Xu!Pr R1. 08ng 4h('ng hEn hai trVK nVK tr"c @L ch( nhBng K+c @Jch thun t3. t( n hFc v th"ng @"#c gFi ! hK bta Xu!Pr, 0"ng nh" !Ai K t' @"#c nhiru tJnh ch2t ca c c hAt t"Eng t c KAnh. Ph t hin ca ,PnPyian( @G ch( ta O8 th1u tLK r2t cL hiu [u' bbng t( n hFc nhiru @jc tr"ng ca t"Eng t c KAnh K] nhbK O$ 0+ng hK bta v c c 0Ang tZng [u t hLa ca nL @k K t' KCt chuci nhBng 0B !iu th8c nghiK K c c nh vDt !- chu.n h(n t n c c ngu.n t$ trn 4hsU th/ gii @G thu !"#K @"#c. Nu. nhin, thP( KCt - ngh?a n( @L thi Uh t Kinh ca ,PnPyian( c_n ch"a @. @. N8a nh" KCt cng thc K KCt Oinh vin hFc thuCc !_ng nh"ng !Ai 4hng hiku - ngh?a c*ng nh" nguHn g9c ca nL, hK bta Xu!Pr @3ng ! r2t cL hiu [u' nh"ng !Ai 4hng KCt ai bi/t tAi Oa( !Ai nh" vD.. ^L ! KCt cng thc c_n cn Uh'i gi'i thJch. mGi ch( ti tDn nVK 1%=W, nhBng cng trinh ca (ichir( aaKbu ) Âi hFc Ihicag(, >(!gPr aiP!OPn ) ,in aiP!O &(hr v LP(nar0 7uOO4in ) Âi hFc 7tanQ(r0 Ki Uh t !C @"#c nCi 0ung vDt !- nbK n 4hu2t UhJa Oau cng thc Xu!Pr. &a nh vDt !- n. @G chng tt @"#c rbng n/u KCt hAt OE c2U @"#c K hinh hLa nh" c c 01. nht bY KCt chiru 0a( @Cng, thi t"Eng t c KAnh ca ch3ng cL thk @"#c K t' chJnh R c b)i hK Xu!Pr. NhP( !DU !uDn ca hF, n/u nh" c c 01. n. @ nht thi ch3ng v`n c_n @"#c RPK nh" c c hAt @ikK v 0( @L Uhf h#U vi nhBng [uan O t th8c nghiK. mjc 0f @iru n. ch( ta KCt !- thu./t th3 vS v @En gi'n vr Kjt tr8c gi c, nh"ng 4hng !1u tr"c @L, O8 K t' t"Eng t c KAnh thP( !- thu./t 01. @G tt ra th2t bAi. ,( @u nhBng nVK 1%=W, nhBng thJ nghiK nVng !"#ng ca( cL 4h' nVng thVK 0_ O1u hEn th/ gii 0"i ngu.n t$ @G chng tt rbng K hinh 01. @"a ra nhiru tin @( n K1u thu`n vi th8c nghiK. Nr(ng 4hi @L, Osc @Cng !8c hFc !"#ng t$ 08a trn c c hAt @ikK @G @"#c Uh t trikn v nhBng thnh cng vang 0Ci ca nL tr(ng vic K t' t"Eng t c KAnh @G 0`n ti O8 th2t Ong ca !- thu./t 01.. Phn !n c c nh vDt !- hAt @ru ngh? rbng th/ ! thu./t 01. @G bS nYK v( OFt r c ca 4h(a hFc, nh"ng KCt O9 Jt c c nh vDt !- chu.n Kn v`n 4in tri @P( b K nL. Iheng hAn, 7choary v`n c'K th2. rbng c2u tr3c t( n hFc ca !- thu./t 01. @TU v cL nhiru tJnh ch2t tu.t 0iu ti Kc nL buCc Uh'i h"ng 0`n ti KCt c i gi @L h/t Oc cE b'n1. mCt tr(ng O9 c c thi/u OLt ca ca !- thu./t 01. K c c nh vDt !- tiK th2., @L ! 0"ng nh" nL cL Oc ba( [u t th8c O8 t( !n. ( !- thu./t 01. cha @8ng nhBng c2u hinh ca 01. 0a( @Cng cL nhBng tJnh ch2t !in [uan chjt ch] vi c c g!u(n nn nL @G tu.n b9 [u OK Kinh ! !- thu./t ca t"Eng t c KAnh. ah"ng ng(i @iru @L ra, !- thu./t n. c_n cha @8ng c' nhBng hAt tru.rn t"Eng t c 4h c nBa, nhBng hAt 4hng cL !in [uan gi vi nhBng [uan O t th8c nghiK ca t"Eng t c KAnh. aVK 1%=z, 7choary v (P! 7chPr4 ) tr"ng Ia( @eng O" UhAK PariO @G th8c hin KCt b"c nh'. t ( bA( bi/n c i nh"#c @ikK br ng(i @L thnh "u @ikK. >F @G nghin cu nhBng @jc tr"ng ca c c K(0P 0a(
@Cng Ki n. v nhDn th2. rbng nhBng tJnh ch2t @L Uhf h#U tu.t vi vi hAt tru.rn t"Eng t c gi' @Snh ca tr"ng h2U 0`n, tc ! gravit(n. mjc 0f nhBng gLi nht bY nh2t @L ca tr"ng h2U 0`n c_n ch"a ba( gi [uan O t @"#c, nh"ng c c nh !- thu./t @G tin @( n KCt c ch vBng tin KCt O9 @jc tJnh cE b'n K nL cn Uh'i cL. ^Hng thi, 7chPr4 v 7choary c*ng @G tiK ra rbng nhBng @jc tJnh @L cn Uh'i @"#c th8c hin chJnh R c b)i KCt O9 K(0P 0a( @Cng. ~1a trLn >(t û P& hai ngi . cho r_ng #' thuy(t 0y s 0[ thJt b;i giai o;n ban lu cIa nP # bi vg cc nh vTt #' . h;n ch( û ng Kh;3 vi cIa nP . L- thu./t 01. 4hng chh ! thu./t ca t"Eng t c KAnh K nL c_n ! !- thu./t !"#ng t$ ba( hK @"#c c' !8c h2U 0`n nBa. ICng @Hng c c nh vDt !- 4in [u./t 4hng ch2U nhDn - 4i/n @L. Nh8c t/, 7choary @G Uh'i th3 nhDn rbng cng trinh ca ch3ng ti h(n t(n 4hng @"#c @/K Rha @/n <. I(n @"ng ti/n bC ch2t ngZn ngang nhBng - @H th2t bAi tr(ng vic th9ng nh2t h2U 0`n vi cE hFc !"#ng t$. Lthu./t 01. @G th2t bAi tr(ng nc !8c ban @u ca nL nhbK K t' t"Eng t c KAnh v @9i vi nhiru ng"i 0"ng nh" O] ! v ngh?a n/u cL - @Snh 0fng nL @k @At ti K+c tiu !n hEn. NhDK chJ nhBng nghin cu Oau @L c_n g1. O$ng O9t hEn nBa, v( cu9i nhBng nVK 1%=W @u nhBng nVK 1%6W !- thu./t 01. v cE hFc !"#ng t$ cL nhBng Rung @Ct tinh t/ ring vi nhau. >La ra, !Ai KCt !n nBa, !8c h2U 0`n v`n "Eng ngAnh ch9ng !Ai O8 h#U nh2t tr(ng KCt !- thu./t !"#ng t$ K t' v* tr+. Ninh hinh 4hng cL gi O ng Oa hEn ch( ti tDn nVK 1%6z. Nr(ng KCt bi b ( c ( cL tJnh ch2t cCt K9c tJch t+ ca hEn 1< nVK nghin cu cVng theng, Uhn !n 4hng @"#c ai ngL ngng ti v th"ng bS @a O9 c c nh vDt !- b c bt, wrPPn v 7choary @G R c !DU @"#c rbng O8 Rung @Ct !"#ng t$ tinh t/ 'nh h")ng R2u @/n !- thu./t 01. @G @"#c gi'i [u./t. >En th/ nBa, hF c_n chng Kinh @"#c rbng !- thu./t K hF R1. 08ng @"#c cL @ tK vLc @k ba( hK @"#c t2t c' b9n !8c v c' vDt ch2t nBa. Khi tin @Hn vr 4/t [a n. @/n tai cCng @Hng vDt !- trn 4hsU th/ gii, hng trVK nh vDt !- hAt @G bt !un cng vic nghin cu @ang !K ca hF @k !a( v( KCt cuCc t2n cng trn [u. K !n K hF ngh? rbng @1. ! trDn chi/n cu9i cfng tr(ng cuCc chinh Uh+c nhBng bJ KDt ca v* tr+ @G @"#c 4h)i Uh t tl thi cZ @Ai. Ni bst @u !K nghin cu Oinh tAi Âi hFc RQ(r0 v( th ng 1W nVK 1%6z. mjc 0f !3c @L ti r2t hVK h) Ku9n !a( v( hFc c c th nh" !- thu./t tr"ng !"#ng t$, !- thu./t tr"ng chun v thu./t t"Eng @9i rCng, nh"ng bAn b t9t nghiU tr"c ti Uhn !n !Ai ngh? rbng vDt !- hAt O] r2t Jt h(jc h(n t(n cheng cL t"Eng !ai gi. m hinh chun @G R1. 08ng R(ng v nhBng thnh cng tu.t vi ca nL tr(ng vic tin @( n 4/t c+c ca c c th8c nghiK chh ra rbng vic 4ikK chng nL @En gi'n chh c_n ! v2n @r thi gian v chi ti/t. ,"#t [ua nhBng gii hAn ca K hinh chun @k ba( hK c' h2U 0`n v thDK chJ gi'i thJch @"#c c' nhBng 0B !iu th8c nghiK ! cE O) ca K hinh @L, K c+ thk ! 1% thaK O9 gHK 4h9i !"#ng v 0in tJch ca c c hAt OE c2U c*ng nh" c"ng @C t"Eng @9i ca c c t"Eng t c @G @"#c R c @Snh bbng th8c nghiK nh"ng c_n ch"a hiku @"#c vr Kjt !- thu./t, @L ! KCt nhiK v+ 4hZng !H 4hi/n ch( t2t c' c c nh vDt !-, trl nhBng ng"i 0*ng c'K nh2t, @ru chSu bL ta.. ah"ng O u th ng Oau, t1K trAng n. @G h(n t(n 4h c hen. Nhnh cng ca wrPPn v 7choary cu9i cfng @G !Ft ti tai thDK chJ ca nhBng nghin cu Oinh nVK th nh2t v t2t c' ch3ng ti @ru c'K th2. Uh2n 4hJch vi @"#c O9ng giBa thi @ikK b"c ng(jt O1u Osc ca !Sch O$ vDt !-. 2t nhiru ng"i tr(ng O9 ch3ng ti !K vic th1u @K vi 4h t vFng !K ch @"#c nhBng !?nh v8c rCng !n ca vDt !- !- thu./t v t( n hFc trlu t"#ng cn Uh'i cL @k hiku @"#c !- thu./t 01..
Nhi gian tl 1%6z @/n 1%65 @"#c bi/t ti nh" cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th nh2t. Nr(ng ba nVK @L, hEn KCt ngn bi b ( nghin cu vr !- thu./t 01. @G @"#c vi/t b)i c c nh vDt !- trn 4hsU th/ gii. ahBng cng trinh n. @G chng tt KCt c ch 0t 4h( t rbng r2t nhiru Uh"Eng 0in ca K hinh chun Uh'i K2t hng ch+c nVK nghin cu cn K`n Ki Uh t hin ra, thi b1. gi Ru2t hin KCt c ch h(n t(n t8 nhin v @En gi'n tl !- thu./t 01.. ah" michPa! wrPPn @G nLi\ Ihh cn !K [uPn vi !- thu./t 01. v th2. rbng hu nh" t2t c' nhBng thnh t8u v? @Ai nh2t ca vDt !- tr(ng KCt trVK nVK [ua @ru Ru2t hin, K !Ai Ru2t hin vi KCt vu @TU thanh nhG @/n nh" th/, !Ai tl KCt @ikK Ru2t Uh t 4h @En gi'n, bAn Ki hiku @"#c rbng !- thu./t n. Uh'i cL KCt chc @ng ring bit Rng @ ng {. >En th/ nBa, @9i vi nhiru Uh"Eng 0in @L, nh" ch3ng ta O] th2. 0"i @1., !- thu./t 01. 0G gi'i thJch KCt c ch @. @ hEn v thta @ ng hEn O( vi K hinh chun. ahBng ti/n bC @L @G thu./t Uh+c @"#c nhiru nh vDt !- tin rbng !- thu./t 01. @G @i @3ng h"ng @k th8c hin !i ha ca nL ! tr) thnh KCt !- thu./t th9ng nh2t t9i hDu. Nu. nhin, !- thu./t 01. !Ai v2U Uh'i KCt tr) ngAi t( !n. Nr(ng nghin cu vDt !- !- thu./t ng"i ta th"ng gjU nhBng Uh"Eng trinh r2t 4hL hiku v 4hL Uh1n tJch. Nh"ng thi c c nh vDt !4hng chSu bL ta., hF tiK c ch gi'i ch3ng KCt c ch gn @3ng. ah"ng tinh hinh tr(ng !- thu./t 01. c_n caK g( hEn r2t nhiru. aga. c' vic R c @Snh chJnh b'n th1n c c Uh"Eng trinh @G ! r2t 4hL 4hVn @/n nci, ch( ti na., Ki chh 0`n @"#c ra nhBng Uh"Eng trinh gn @3ng. ( vD., c c nh !- thu./t 01. @nh Uh'i tiK nhBng nghiK gn @3ng ch( nhBng Uh"Eng trinh gn @3ng. 7au KCt Jt nVK ti/n nh" v* bG( tr(ng cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th nh2t, c c nh vDt !- nhDn th2. rbng n/u chh hAn ch/ tr(ng nhBng UhYU gn @3ng @L thi 4hng @ @k tr' !i ch( r2t nhiru v2n @r cVn b'n cn ch( O8 Uh t trikn ti/U thP(. ( 4hng cL nhBng @r Ru2t c+ thk v"#t [ua c c Uh"Eng Uh U gn @3ng, nhiru nh vDt !- @ang nghin cu !- thu./t 01. c'K th2. th2t vFng v @nh [ua. vr nhBng Uh"Eng h"ng nghin cu tr"c 4ia ca hF. ^9i vi nhBng ng"i c_n ) !Ai thi cu9i nhBng nVK 1%6W v @u nhBng nVK 1%%W [u' ! KCt thi 4M 4hL 4hVn. I*ng gi9ng nh" KCt 4h( b u @"#c 4hLa chjt tr(ng 4Yt Ost v chh nhin th2. [ua KCt !c 4hLa bY RJu v !un !un Ki ch(, vu @TU v O8 ha hTn ca !- thu./t Oiu 01. !2U ! nh v`. gFi, nh"ng 4hng KCt ai cL chia 4hLa @k gi'i UhLng h/t Oc KAnh ca nL. ahBng thi 4M 4h hAn 4Y( 0i v`n @ru @jn cL nhBng Uh t Kinh [uan trFng, nh"ng KFi ng"i nghin cu !- thu./t 01. @ru bi/t rbng @G @/n !3c bc R3c cn Uh'i tiK ra nhBng Uh"Eng Uh U Ki, cL 4h' nVng v"#t ra ng(i nhBng UhYU gn @3ng @G cL. 7au @L, tr(ng bi gi'ng !K nc !_ng ng"i tAi hCi nghS 7iu 01. 1%%5, @"#c tZ chc tAi Âi hFc aaK Ia!iQ(rnia, KCt bi gi'ng 4hi/n ch( c$ t(A Jt ti gHK nhBng chu.n gia hng @u th/ gii vr !- thu./t 01. Uh'i 4inh ngAc, X0oar0 |ittrn @G ch1K ng_i ch( cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th hai. Nl ng. @L, c c nh !- thu./t 01. @G !K vic h/t Oc Kinh @k Ki Osc nhBng Uh"Eng Uh U Ki ha hTn v"#t [ua @"#c nhBng tr) ngAi @G gjU tr"c @1.. ahBng 4hL 4hVn c_n ) UhJa tr"c O] th$ th ch nghiK 4hsc Oc KAnh 4n thuDt ca c c nh !- thu./t 01. trn 4hsU th/ gii, nh"ng nh O ng ) cu9i @"ng hK, Kjc 0f c_n ! K UhJa Ra, nh"ng cL !] rHi cu9i cfng c*ng O] th2. @"#c. Nr(ng ch"Eng n. v nhiru ch"Eng ti/U Oau, ch3ng ti O] K t' nhBng hiku bi/t vr !- thu./t Oiu 01. Ru2t hin tl cuCc c ch KAng !n th nh2t v nhBng cng trinh Oau @L tr"c 4hi cL cuCc c ch KAng !n th hai. mjc 0f @i 4hi ch3ng ti c*ng O] chh ra KCt O9 4hJa cAnh Ki n'. Oinh tl cuCc c ch KAng !n th hai, nh"ng ch3ng ti O] chh th8c O8 nLi vr nhBng ti/n bC Ki nh2t @L ) c c ch"Eng 1< v 1{.
1 Phtng v2n (hn 7choary, ng. <{ th ng 1< nVK 1%%=. < Phtng v2n (hn 7choary, ng. <{ th ng 1< nVK 1%%=. { Phtng v2n michPa! wrPPn, ng. <W th ng 1< nVK 1%%=.
ggo<i trN mt s5 s"# Rjt trong cc ch12ng OS v Os- c=n th 0 '# chng ta sc ch/ Rem Rjt cc &'# theo cch 13c R"t trong c'" tr, i th: nht- t:c Rem cc &'# nh@ng thnh ph]n c2 ;,n nht ca t nhi%n((( L;i nPi v) cc nguyLn t%MMM cIa ngi Ci L;K
ah" ch3ng ti @G nhsc ti ) @u ch"Eng n. v @"#c RPK Kinh hFa trn hinh 1.1, !- thu./t 01. @G 4heng @Snh rbng n/u nh" c c hAt @ikK gi' @Snh ca K hinh chun @"#c RPK RYt vi @C chJnh R c v"#t ra ng(i 4h' nVng ca ch3ng ta hin na., thi Kci hAt @L O] @"#c c(i nh" tA( b)i KCt v_ng 01. 0a( @Cng bY RJu. ,i nhBng !- 0( @"#c O ng tt 0"i @1., chiru 0i @ikn hinh ca v_ng 01. n. v( cx chiru 0i P!anc4, tc ! 4h('ng KCt trVK t: t: d1W <Wg !n nht hEn 4Jch th"c hAt nh1n ngu.n t$. ,i vD., 4hng cL gi !A ! tAi Oa( nhBng thJ nghiK hin na. ca ch3ng ta 4hng cL 4h' nVng Uh1n gi'i @"#c b'n ch2t 01. vi K ca vDt ch2t\ c c 01. ! [u nht bY, thDK chJ nga. @9i vi c' c c thang 0"i ngu.n t$. ^k cL thk [uan O t @"#c c c 01., ch3ng ta Uh'i cn ti KCt K . gia t9c bsn Uh vDt ch2t v( vDt ch2t vi nVng !"#ng cx vi triu t: !n !n hEn b2t c KCt K . gia t9c n( @G tlng @"#c R1. 08ng tr"c @1.. Ih3ng ta O] K t' ngsn gFn nhBng h [u' !A !fng @"#c Ou. ra tl vic tha. th/ c c hAt @ikK bbng c c 01., nh"ng tr"c h/t ch3ng ta hG. @r cDU ti KCt c1u hti cE b'n hEn\ 01. @"#c c2u tA( tl c i gi IL hai c1u tr' !i 4h' 0? ch( c1u hti n.. Nr"c h/t, c c 01. th8c O8 ! cE b'n, tc ch3ng ! c c ngu.n t$, nhBng thnh Uhn 4hng thk Uh1n chia @"#c nBa thP( ngh?a @3ng @sn nh2t ca nhBng ng"i >i LAU cZ @Ai. ,i ! nhBng thnh Uhn nht nh2t KCt c ch tu.t @9i ca KFi vDt, ch3ng ! @ikK tDn cfng ca KCt 0G. nhiru !U c2u tr3c c(n tr(ng th/ gii vi K, gi9ng nh" c(n b3U b cu9i cfng tr(ng 0G. nhBng c(n b3U b matri(Oh4a ca n"c aga. Nrn [uan @ikK @L, thDK chJ Kjc 0f c c 01. cL [u'ng tJnh 4hng gian, nh"ng c1u hti vr thnh Uhn ca ch3ng ! h(n t(n v ngh?a. a/u nh" c c 01. !Ai @"#c c2u tA( tl KCt c i gi @L nht hEn thi ch3ng @1u cL c_n ! cE b'n nBa. Nha. vi, b2t c c i gi tA( nn c c 01. O] nga. !DU tc hA b ch3ng v @"ng h(ng tu.n b9 Kinh Ki chJnh ! thnh Uhn cE b'n hEn ca v* tr+. N"Eng t8 nh" ngn ngB ca ch3ng ta, c c @(An @"#c tA( b)i c c c1u, c c c1u !Ai @"#c tA( b)i c c tl v c c tl @"#c tA( b)i c c chB c i. ,D. c i gi tA( nn c c chB c i Nrn [uan @ikK ngn ngB hFc thi @L ! n2c tDn cfng rHi. I c chB c i chh ! chB c i K thi, ch3ng chJnh ! nhBng vin gAch cE b'n ca ngn ngB vi/t v 4hng c_n c2u tr3c 0"i ch3ng nBa. ,i vD. hti vr c2u tr3c ca nL ! v ngh?a. N"Eng t8 nh" vD., c c 01. chh ! 01. K thi. , vi 4hng cL gi cE b'n hEn, nn nL 4hng thk @"#c K t' nh" ! tA( b)i KCt ch2t gi 4h c.
^L ! c1u tr' !i th nh2t. I1u tr' !i th hai 08a trn KCt th8c t/ @En gi'n !, hin ch3ng ta c_n ch"a bi/t !- thu./t 01. cL ! !- thu./t @3ng @sn ha. cu9i cfng ca t8 nhin ha. 4hng. a/u !thu./t 01. th8c O8 ! Oai, thi ch3ng ta cL thk [un ch3ng @i v [un !un c' nhBng c1u hti ca ch3ng ta vr c2u tr3c ca ch3ng nBa. mjc 0f @1. c*ng ! KCt 4h' nVng, nh"ng tl giBa nhBng nVK 1%6W, nhiru nghin cu @G chh ra KCt c ch thu./t Uh+c rbng 4h' nVng @L ! c8c 4M nht bY. ah"ng !Sch O$ @G th8c O8 0A. ch3ng ta rbng Kci 4hi O8 hiku bi/t ca ch3ng ta vr t8 nhin O1u Osc hEn, ! KCt !n ch3ng ta !Ai tiK ra nhBng thnh vi K c_n nht hEn nBa tA( nn KCt c2U @C tinh vi hEn ca vDt ch2t. , @1. ! KCt 4h' nVng 4h c\ n/u nh" !- thu./t 01. ch"a Uh'i ! !- thu./t cu9i cfng, thi c c 01. c_n KCt !U 0"i nBa tr(ng c hnh v* tr+, KCt !U O] tr) thnh th2. @"#c ) chiru 0i P!anc4, Kjc 0f cL thk @L v`n ch"a Uh'i ! !U cu9i cfng. Nr(ng tr"ng h#U @L, c c 01. cL thk O] @"#c tA( b)i nhBng c2u tr3c c_n nht hEn nBa. I c nh !- thu./t 01. c*ng @G nu ra v ti/U t+c thP( @uZi 4h' nVng @L. >in na., KCt O9 nghin cu !- thu./t @G Uh t hin th2. nhBng 02u hiu r2t h2U 0`n K ch b'( rbng c c 01. cL thk cL c2u tr3c 0"i nBa, nh"ng v`n c_n ch"a cL nhBng bbng chng [u./t @Snh. Ihh cL thi gian v nhBng nghin cu O1u Osc hEn Ki cL thk @jt 02u ch2K h/t ch( v2n @r n.. ag(Ai trl KCt O9 Ou. RYt tr(ng c c ch"Eng 1< v 1{, c_n thi ) @1. ch3ng ta O] chh RPK RYt c c 01. thP( c ch @G @"#c @r Ru2t tr(ng c1u tr' !i th nh2t, tc ! RPK c c 01. ! nhBng thnh Uhn cE b'n nh2t ca t8 nhin.
_! th"#$t &'# m tha# Ki ;:c tranh 7 mt cch triCt ;Ing cch t"#%n ;5 rIng v?t iC" ca mPi h<t v?t cht v ca tt c, cc c " nh1 nha"( LUi mt h<t s2 cp 13c t<o ;0i mt &'#- t:c mUi h<t mt &'# v tt c, cc &'# " hon ton nh1 nha"((( Nhng nhJt ûa #' thuy(t 0y
ag(i O8 4hng cL 4h' nVng ba( hK @"#c !8c h2U 0`n, K hinh chun c_n cL KCt @ikK ./u nBa, @L ! nL 4hng gi'i thJch @"#c nhBng chi ti/t tr(ng c2u tr3c ca nL. Iheng hAn nh", tAi Oa( t8 nhin !Ai chFn chJnh c c hAt v c c !8c K ch3ng ta @G gii thiu ) c c ch"Eng tr"c v @"#c !it 4 tr(ng c c b'ng 1.1 v 1.< NAi Oa( 1% thaK O9 K t' @Snh !"#ng c c hAt v c c !8c @L !Ai cL @3ng nhBng gi trS nh" ch3ng @ang cL &An 4hng thk 4hng c'K th2. rbng O9 !"#ng v c c tJnh ch2t ca ch3ng cL vu hEi tf. tin. Liu cL KCt - ngh?a O1u Ra hEn !n 4hu2t UhJa Oau nhBng c2u thnh cE b'n @L ha. ! nhBng tJnh ch2t vDt !- chi ti/t ca v* tr+ @G @"#c !8a chFn KCt c ch tinh c &'n th1n K hinh chun 4hng thk @"a ra KCt c ch gi'i thJch n( b)i vi b'n th1n nL @G !2. 0anh O ch c c hAt v nhBng tJnh ch2t ca ch3ng @"#c @( bbng th8c nghiK !K nhBng 0B !iu @u v(. wi9ng nh" 4hng thk O$ 0+ng tinh trAng trn thS tr"ng chng 4h( n @k R c @Snh gi trS chng 4h( n @u t" ca bAn n/u nh" 4hng cL nhBng 0B !iu @u v( vr @u t" ban @u ca bAn, K hinh chun c*ng 4hng thk @"#c 0fng @k @"a ra b2t c tin @( n n( n/u nh" 4hng cL nhBng 0B !iu @u v( ! nhBng tJnh ch2t cE b'n ca c c hAt 1. 7au 4hi c c nh vDt !- th8c nghiK @G @( nhBng 0B !iu @L KCt c ch h/t Oc thDn trFng, c c nh !- thu./t Ki 0fng K hinh chun @k @"a ra nhBng tin @( n cL thk 4ikK chng @"#c, cheng hAn, @iru gi O] R'. ra 4hi c c hAt c+ thk n( @L va @DU v( nhau tr(ng K . gia t9c. ahBng K hinh chun 4hng cL 4h' nVng
gi'i thJch @"#c nhBng tJnh ch2t cE b'n ca c c hAt @"#c !it 4 tr(ng c c b'ng 1.1 v 1.<, gi9ng nh" chh O9 (o (nPO ng. hK na. 4hng thk bi/t gi vr @u t" chng 4h( n ca bAn 1W nVK tr"c. Nh8c t/, n/u th8c nghiK Uh t hin @"#c KCt th/ gii vi K cha KCt 0anh O ch c c hAt hEi 4h c vi nhBng t"Eng t c hEi 4h c, thi K hinh chun c*ng 0v 0ng thJch nghi vi nhBng tha. @Zi @L Kivn ! Uh'i cung c2U ch( nL nhBng thaK O9 @u v( 4h c. NhP( ngh?a @L, c2u tr3c ca K hinh chun [u " KrK 0u( 4hi/n ch( nL 4hng thk gi'i thJch @"#c tJnh ch2t ca c c hAt OE c2U vi nL cL thk thJch nghi vi KCt UhAK vi rCng !n c c 4h' nVng. ah"ng !- thu./t 01. thi 4h c hen. aL ! KCt c2u tr3c 0u. nh2t v 4hng KrK 0u(. aL 4hng @_i hti 0B !iu @u v(, trl KCt c(n O9 0u. nh2t O] @"#c K t' 0"i @1.. ^L ! c(n O9 thi/t @jt thang [ui chi/u ch( c c UhYU @(. N(n bC c c tJnh ch2t ca th/ gii vi K @ru nbK tr(ng tK gi'i thJch ca nL. ^k hiku @iru n., tr"c h/t ta hG. RYt c c 01. [uPn thuCc hEn, @L ! c c 01. @n vi(!ng. mci 01. @n cL thk cha KCt O9 !n dth8c t/ ! v hAng c c K(0P 0a( @Cng 4h c nhau @"#c gFi ! c c cCng h")ng, nh" nhBng 0a( @Cng @"#c Kinh hFa trn hinh 5.1. ^L ! nhBng 0Ang OLng tr(ng @L c c @hnh v c c hK OLng c ch nhau @ru @jn v @"#c OsU R/U vla 4hJt giBa hai @u c9 @Snh ca 01. @n. Nai ch3ng ta c'K nhDn @"#c nhBng K(0P 0a( @Cng cCng h")ng 4h c nhau n. ! nhBng n9t nhAc 4h c nhau. I c 01. tr(ng !- thu./t 01. c*ng cL nhBng tJnh ch2t t"Eng t8. Ih3ng c*ng cL nhBng K(0P 0a( @Cng cCng h")ng tr(ng @L c c @hnh v hK c ch nhau @ru @jn v OsU R/U vla 4hJt 0Fc thP( chiru 0i ca ch3ng. mCt O9 vJ 0+ @"#c Kinh hFa trn hinh 5.<.
70nh *.1. Cc dy &n vi"#ng c/ th da" &ng th=" cc )"d= cng hng t("ng &/ )t s nguy1n cc &nh v hA) s/ng &c &t va kh5t gia hai &u dy.
ah"ng @1. Ki ! @iru [uan trFng nh2t\ gi9ng nh"
cc dy &n vi"#ng sinh (a cc nt nhc khc nhau, nhng )"d= da" &ng khc nhau ca )t dy c bn c?ng sinh (a cc khi #ng khc nhau v cc t5ch ca #c. B0 &y # &i) th=n cht, n1n ta n/i #i )t #n na. @h=" #- thuyt dy, nhng t5nh cht ca )t 3ht3 s cC, tc khi #ng v cc t5ch #c khc nhau ca n/, &c 9c &nh bi )"d= da" &ng cng hng ch5nh 9c ) dy ni ti ca n/ thc hin.
70nh *.2. Cc vDng dy t("ng #- thuy t dy c?ng c/ th da" &ng th=" cc )"d= cng hng, tng t nh cc dy &n vi"#ng, t("ng &/ )t s nguy1n cc &nh v hA) s/ng &c &t va kh5t dc th=" chiu di ca ch;ng.
^9i vi 4h9i !"#ng ca hAt, K9i !in h @L 4h 0v hiku. Na bi/t rbng, nVng !"#ng ca KCt K(0P 0a( @Cng c+ thk n( @L Uh+ thuCc v( bin @C dtc ! @C ca( ha. @C O1u c8c @Ai ca 0a( @Cngg v b"c OLng dtc 4h('ng c ch giBa hai @hnh OLng 4/ ti/Ug ca nL. &in @C cng !n v b"c OLng cng ngsn, thi nVng !"#ng cng !n. îru n. Uh'n nh KCt th8c t/ K ta cL thk c'K nhDn @"#c bbng tr8c gi c\ K(0P 0a( @Cng cng KGnh !it thi cng cL nVng !"#ng !n, c_n c c K(0P 0a( @Cng cng th" th' cng cL nVng !"#ng nht.
70nh *. # hai v5 d )inh ha. iu ny qu qu=n thuc vi ch;ng ta v0 c?ng ta nh dy &n vi"#ng, nu ta gy cng )nh th0 n/ da" &ng cng &i1n cung, cDn nu ta gy nh th0 n/ ch da" &ng 1) du ) thi. @h=" thuyt tng &i hC ta #i bit (ng, nEng #ng v khi #ng # hai )t ca )t &ng 9u, nEng #ng cng #n c/ nghFa # khi #ng cng #n v 70nh *. . +"d= da" &ng ngc #i. Nh vy, theo l thuyt dy, khi lng ca mt )Gnh #it s c/ nEng #ng ht s cp c xc nh bi nng lng ca mode dao #n hn )"d= da" &ng # &. ng ca dy ni ti ca n. 7t nng hn th0 dy ni ti ca n/ da" &ng )nh hn, t("ng khi cc ht nh hn c/ dy ni ti da" &ng yu hn.
eg >hi #$ng cIa h;t #;i /c onh nh*ng tHnh chJt hJK 0wn cIa nP& nLn ch:ng ta thJy r_ng cP 39t s1 #iLn ûan tr1c ti(K gi*a 3o0@ 0ao 9ng cIa 0y v Khn dng cIa h;t i v i #1c hJK 0wnM mjc 0f nhBng !DU !uDn nghP cL vu hEi trlu t"#ng nh"ng c c nh vDt !- @G Uh t hin ra rbng, cL KCt O8 t"Eng ng t"Eng t8 giBa c c @jc tJnh 4h c ca c c K(0P 0a( @Cng ca 01. v nhBng tJnh ch2t ca c c hAt !in [uan vi c c !8c 4h c. Iheng hAn, @in tJch, tJch ./u v tJch KAnh ca KCt 01. @G ch( O] @"#c R c @Snh b)i c ch 0a( @Cng c+ thk ca nL. >En th/ nBa, t")ng n. c*ng h(n t(n @3ng vi c' nhBng hAt tru.rn t"Eng t c. ahBng hAt nh" Uh(t(n, c c b(O(n ./u v g!u(n cheng [ua c*ng chh ! nhBng K(0P 0a( @Cng 4h c ca 01.. , KCt @iru @jc bit [uan trFng, @L ! tr(ng O9 c c K(0P 0a( @Cng cL KCt K(0P h(n t(n Uhf h#U vi c c tJnh ch2t ca gravit(n v @iru @L @'K b'( rbng !8c h2U 0`n ! KCt bC UhDn c2u thnh ca !- thu./t 01.. ah" vD., ch3ng ta th2. rbng, thP( !- thu./t 01., nhBng tJnh ch2t [uan O t @"#c ca KCt hAt OE c2U Ru2t hin ! b)i vi 01. nCi tAi ca nL th8c hin KCt K(0P 0a( @Cng cCng h")ng c+ thk n( @L. uan @ikK b. 4h c hen vi [uan @ikK ca c c nh vDt !- tr"c 4hi Uh t Kinh ra !- thu./t 01. v( thi @L, O8 4h c nhau giBa c c hAt OE c2U, th8c t/, @"#c gi'i thJch bbng c ch nLi rbng Kci !(Ai hAt @"#c cst tl KCt !(Ai v'i 4h c nhau. mjc 0f Kci hAt @ru @"#c RPK ! OE c2U,
nh"ng !(Ai vDt !iu tA( ra ch3ng !Ai @"#c RPK ! 4h c nhau. Iheng hAn, vDt !iu P!Pctr(n cL @in tJch 1K, tr(ng 4hi @L vDt !iu nEtrin !Ai 4hng Kang @in. L' thuy(t 0y #3 thay bi bdc tranh P 39t cch trit j b_ng cch tuyLn b r_ng vTt #iu cIa 3"i h;t vTt chJt v cIa tJt c cc #1c )u nh nhauM <}i 39t h;t s! cJK $c t;o bi 39t 0y& tdc # 3}i h;t # 39t 0y v tJt c cc 0y )u hon ton nh nhau . 78 4h c nhau giBa c c hAt Ru2t hin ! b)i vi c c 01. t"Eng ng ca ch3ng th8c hin c c K(0P 0a( @Cng 4h c nhau. I c hAt cE b'n 4h c nhau th8c O8 ! c c n9t 4h c nhau trn KCt 01. cE b'n. I_n v* tr+, @"#c c2u tA( b)i KCt O9 4h !n c c 01. 0a( @Cng @L, thi t8a nh" KCt b'n gia( h")ng vD.. I i nhin 4h i [u t @L @G ch( th2. !- thu./t 01. Kang @/n ch( ch3ng ta KCt 4hun 4hZ th9ng nh2t tu.t vi @/n Kc n(. mCt hAt vDt ch2t v t2t c' c c hAt tru.rn t"Eng t c @ru gHK KCt 01. K K(0P 0a( @Cng ca nL chJnh ! 02u v1n ta. nhDn 0Ang ca ch3ng. ,i b2t c KCt O8 4in ha. KCt [u trinh vDt !- n(, ) Kc cE b'n nh2t ca nL, @ru cL thk @"#c K t' thng [ua nhBng !8c t c 0+ng giBa c c thnh Uhn vDt ch2t OE c2U @L, nn !- thu./t 01. ha hTn ! KCt !- thu./t cL 4h' nVng K t' KCt c ch th9ng nh2t, t(n vTn v 0u. nh2t v* tr+ vDt !-, tc ! KCt !- thu./t vr t2t c' dti/ng }nh th"ng vi/t tst ! N..X - thP(r. (Q PvPr.thingg. 1 m hinh chun @"a ra KCt cE ch/ thP( @L c c hAt cL @"#c 4h9i !"#ng - @L ! cE ch/ >igg Kang tn nh vDt !- ;ct!Pn PPtPr >igg. ah"ng thP( [uan @ikK gi'i thJch 4h9i !"#ng ca c c hAt, thi @iru @L @En thun chh ! chu.kn g nh njng Oang gi'i thJch tJnh ch2t ca hAt gi' thu./t ch( 4h9i !"#ng - c i @"#c gFi ! hAt b(O(n >igg. 78 tiK 4i/K hAt n. bbng th8c nghiK @ang @"#c r ( ri/t ti/n hnh, nh"ng ti Rin nhsc !Ai KCt !n nBa rbng, n/u nL @"#c tiK th2. v ng"i ta @( @"#c c c tJnh ch2t ca nL, thi @L cheng [ua c*ng Ki chh ! 0B !iu v( ch( K hinh chun, ch !- thu./t ch"a hr cL O8 gi'i thJch n( ch( nL h/t.
gh1 v?# ]n ]" ti%n- ! th"#$t &'# Rc ?p 13c mt kh".n khK gi,i thEch tt c, nh@ng tEnh cht ca cc h<t J"an st 13c trong t nhi%n((( 3 nh;c cIa #' thuy(t 0y
NhDK chJ Kjc 0f !- thu./t 01. @G tl bt [uan niK tr"c 4ia vr c c hAt OE c2U 4hng cL c2u tr3c, nh"ng ngn ngB c* thi v`n c_n 0ai 0eng, nh2t ! 4hi nL ch( KCt K t' chJnh R c ca th8c tivn ti tDn nhBng thang 4h('ng c ch nht bY nh2t. ( @L, thP( th8c tivn chung ca !?nh v8c nghin cu n., ch3ng ta c*ng v`n O] ti/U t+c nLi vr c c hAt OE c2U, nh"ng cn nh rbng nhBng c i 0"ng nh" ! c c hAt OE c2U @L, th8c O8 chh ! nhBng Ku 01. nht RJu 0a( @Cng. Nr(ng K+c tr"c ch3ng ta @G gi'i thJch rbng, 4h9i !"#ng v tJch !8c ca c c hAt OE c2U @ru ! 4/t [u' ca c ch K c c 01. t"Eng ng ca ch3ng 0a( @Cng. îru n. 0`n ch3ng ta ti nhDn @Snh Oau\ n/u ch3ng ta cL thk tA( ra @"#c KCt c ch chJnh R c nhBng K(0P 0a( @Cng cCng h")ng ch( UhYU c c 01. cE b'n, tc ! c c n9t, n/u cL thk nLi nh" vD., 0( ch3ng Uh t ra, thi ch3ng ta cL thk gi'i thJch @"#c nhBng tJnh ch2t [uan O t @"#c ca c c hAt OE c2U. ah" vD. !n @u tin, !- thu./t 01. @G R c !DU @"#c KCt 4hun 4hZ @k gi'i thJch t2t c' nhBng tJnh ch2t ca c c hAt [uan O t @"#c tr(ng t8 nhin.
p giai o;n ny& nhi3 v cIa ch:ng ta # tP3 #Jy 39t 0y v gy nP th@o I 3"i cch j /c onh tJt c nh*ng 3o0@ 0ao 9ng c9ng hng >h 0[ cIa nPM a/u !- thu./t 01. ! @3ng thi ta O] tiK th2. rbng c c K(0P 0a( @Cng 4h' 0? @L O] ch( chJnh R c nhBng tJnh ch2t [uan O t @"#c ca t2t c' c c hAt vDt ch2t v c c hAt !8c tr(ng b'ng 1.1 v 1.<. N2t nhin, c c 01. ! [u nht nn 4hng thk th8c hin @"#c thJ nghiK @3ng nh" vla K t'. Nu. nhin, nh t( n hFc, ch3ng ta v`n cL thk g'. ch3ng bbng !- thu./t. ,( giBa nhBng nVK 1%6W, nhiru ng"i ng hC !- thu./t 01. @G tin rbng, cng c+ t( n hFc cn thi/t @k !K vic @L @G @At ti Kc cL thk gi'i thJch @"#c KFi tJnh ch2t chi ti/t ca v* tr+ ) c2U @C vi K nh2t ca nL. mCt O9 nh vDt !- nhit thnh c_n 0 K tu.n b9 rbng, cu9i cfng c*ng @G R1. 08ng @"#c !- thu./t vr t2t c' dN..Xg. Nu. nhin, Oau hEn K"i nVK nhin !Ai, ng"i ta Ki nhDn ra rbng O8 [u !Ac [uan Uh t Oinh tl nirK tin @L ! hEi vCi vng. L- thu./t 01. @G cL nhBng ./u t9 ca N..X nh"ng v`n c_n nhiru tr) ngAi ngVn tr) ch3ng ta r3t ra UhZ c c 0a( @Cng ca 01. vi @C chJnh R c cn thi/t @k O( O nh @"#c vi th8c nghiK. ( @L, hin na. ch3ng ta v`n c_n ch"a bi/t !iu !- thu./t 01. cL gi'i thJch @"#c t2t c' nhBng nYt @jc tr"ng cE b'n ca v* tr+ ch3ng ta @"#c tZng 4/t tr(ng c c b'ng 1.1 v 1.< ha. 4hng. ah" ch3ng ta O] th'( !uDn tr(ng ch"Eng %, tr(ng nhBng gi' thi/t K ch3ng ta O] nLi r Oau, !- thu./t 01. cL thk !K Uh t Oinh KCt v* tr+ vi nhBng tJnh ch2t Uhf h#U KCt c ch @Snh tJnh vi nhBng 0B !iu vr c c hAt v c c !8c, nh"ng @k r3t ra nhBng tin @( n chi ti/t bbng O9 thi hin c_n nbK ng(i 4h' nVng ca ch3ng ta. , Kjc 0f 4hng gi9ng nh" K hinh chun vi nhBng hAt @ikK, 4hun 4hZ ca !- thu./t 01. cL 4h' nVng ch( KCt gi'i thJch ! tAi Oa( c c hAt v c c !8c cL nhBng tJnh ch2t nh" ch3ng v9n cL, nh"ng ch3ng ta v`n c_n ch"a chi/K @"#c nL. ah"ng cL @iru @ ng nLi !, !- thu./t 01. h/t Oc Uh(ng Uh3 v cL tK ba( [u t rCng !n ti Kc, Kjc 0f ch3ng ta c_n ch"a R c @Snh @"#c nhBng tJnh ch2t chi ti/t ca nL, nh"ng nh" O] th2. ) c c ch"Eng Oau, ch3ng ta @G cL thk hiku @"#c r2t nhiru hin t"#ng vDt !- Ou. ra tl !- thu./t @L. Nr(ng c c ch"Eng Oau, ch3ng ta c*ng O] th'( !uDn vr nhBng tr) ngAi @L KCt c ch chi ti/t hEn, nh"ng c*ng O] hBu Jch, n/u ch3ng ta hiku @"#c ch3ng KCt c ch @Ai thk. I c 01. tr(ng th/ gii Rung [uanh ch3ng ta Ru2t hin vi nhiru @C cVng 4h c nhau. Iheng hAn c c 01. gi. th"ng 4hng cVng bbng nhBng 01. @n @"#c cVng tl @u n. ti @u 4ia ca c1. @n vi(!ng. ah"ng @C cVng ca c' hai !(Ai 01. n. !Ai cheng th2K gi O( vi nhBng 01. thYU ca c1. @n Uian. mCt c(n O9 K !- thu./t 01. @_i hti @k thi/t @jt thang tZng thk ca nL, @L ! @C cVng t"Eng ng trn c c v_ng 01.. Nh/ nh"ng @C cVng n. @"#c R c @Snh b)i c i gi NhDt ra, n/u nh" ch3ng ta cL thk g'. @"#c KCt O#i 01. cE b'n, thi ch3ng ta hen @G bi/t @"#c @C cng ca nL ht nh" ta @G !K @k @( @C cVng ca c c 01. [uPn thuCc tr(ng cuCc O9ng hng ng.. ah"ng vi nhBng 01. cE b'n n. !Ai [u nht bY, nn c ch !K @L 4hng thk th8c hin @"#c v Uh'i cn ti KCt Uh"Eng Uh U gi n ti/U. aVK 1%=z, 4hi 7chPr4 v 7choary ch( rbng cL KCt K(0P 0a( @Cng @jc bit ca 01. ! hAt gravit(n, hF @G tiK @"#c ra KCt Uh"Eng Uh U gi n ti/U nh" vD. v bbng c ch @L hF @G tin @( n @"#c Oc cVng ca c c 01. tr(ng !- thu./t 01.. ahBng tJnh t( n ca hF ch( th2. rbng c"ng @C ca !8c @"#c tru.rn b)i K(0P 0a( @Cng gravit(n gi' thu./t @L t: ! nghSch vi Oc cVng ca 01.. , vi gravit(n @"#c RPK ! hAt tru.rn !8c h2U 0`n - KCt !8c v9n r2t ./u - tl @L hF Ou. ra rbng @C cVng ca 01. cL gi trS 4hZng !H, cx c' ngn t: t: t: t: d1W {%g t2n v @"#c gFi ! @C cVng P!anc4. Cc 0y c! bn 0o P # c1c >u c2ng so v i cc 0y th+ng thng /ung ûanh ch:ng taM ii)u ny 0wn t i ba h û ûan tr"ngM
g$" nh1 ! th"#$t &'# ng- th mUi mM" mo&e &ao ng cng h10ng ca &'# sc t12ng :ng v*i mt h<t s2 cp( G"# nhi%n- im J"an trPng c]n 1" ! - &o c+ng *n ca &'# n%n ch/ trN mt s5 Et mo&e &ao ng 7- c=n th tt c, " t12ng :ng v*i cc h<t cc kd nHng((( Aa h û cIa cc 0y cP 9 c2ng c1c # nM
Nh nh2t, tr(ng 4hi hai @u ca c c 01. @n vi(!ng ha. Uian( @ru @"#c Ri/t chjt @k @'K b'( ch( ch3ng cL KCt chiru 0i c9 @Snh, thi !Ai 4hng cL KCt 4hung hAn ch/ n( @k c9 @Snh 4Jch th"c ca KCt 01. cE b'n c'. Nha. vi, @C cVng c8c !n ca 01. !K ch( c c v_ng ca !- thu./t 01. bS c( !Ai ti 4Jch th"c c8c 4M nht. ahBng tJnh t( n chi ti/t ch( th2. rbng, ) @C cVng P!ac4, c c 01. th"ng cL @C 0i P!anc4, tc ! cx 1W-{{ cK, nh" ch3ng ta @G nLi ) trn 1. Nh hai, 0( cL @C cVng !n, nVng !"#ng @ikn hinh ca KCt v_ng 01. 0a( @Cng tr(ng !- thu./t 01. c*ng c8c 4M ca(. ^k hiku @iru n., ch3ng ta !"u - rbng, @C cVng ca 01. cng !n thi cng 4hL !K ch( nL 0a( @Cng. ,J 0+, g'. KCt 01. @n vi(!ng @k !K ch( nL 0a( @Cng 0v 0ng hEn nhiru O( vi g'. 01. @n Uian. ( @L, hai 01. cL @C cVng 4h c nhau, nh"ng 0a( @Cng thP( c ch h(n t(n nh" nhau, thi O] 4hng cL cfng KCt nVng !"#ng. 1. cL @C cVng !n O] cL nVng !"#ng ca( hEn 01. cL @C cVng nht hEn, vi @k !K ch( nL chu.kn @Cng cn Uh'i t9n nhiru nVng !"#ng hEn. îru n. chng tt rbng nVng !"#ng ca 01. 0a( @Cng @"#c R c @Snh b)i hai ./u t9\ c ch 0a( @Cng chJnh R c ca nL d01. cng 0a( @Cng KAnh thi cL nVng !"#ng cng !ng v @C cVng ca 01. d@C cVng cng !n t"Eng ng vi nVng !"#ng cng ca(g. Nh(At @u, O8 K t' @L cL thk 0`n bAn ti - ngh? rbng, bbng c ch !K ch( 01. 0a( @Cng K 0Su hEn, tc ! cL bin @C nht hEn @Hng thi cL Jt @hnh v hK hEn, thi 01. O] cL nVng !"#ng cng nht hEn. ah"ng, nh" ch3ng ta @G th2. tr(ng ch"Eng z, cE hFc !"#ng t$ ch( ch3ng ta bi/t rbng !- !uDn @L 4hng @3ng. wi9ng nh" t2t c' c c 0a( @Cng ha. nhBng nhivu @Cng cL 0Ang OLng, cE hFc !"#ng t$ [u. @Snh rbng ch3ng chh tHn tAi 0"i 0Ang nhBng gLi gi n @(An. aLi KCt c ch nK na, c*ng nh" tirn K nhBng ng"i 4h ch trF ) nh 4h( @"#c gia( giB @ru ! bCi O9 ngu.n ca KCt !(Ai tirn cL Knh gi nh2t @Snh, nVng !"#ng ca KCt K(0P 0a( @Cng n( @L ca 01. c*ng ! bCi O9 ngu.n ca KCt Knh gi nVng !"#ng t9i thiku. ^jc bit, Knh gi nVng !"#ng t9i thiku n. t: ! vi @C cVng ca 01. dv nL c*ng Uh+ thuCc v( O9 @hnh v hK tr(ng KCt K(0P 0a( @Cng c+ thkg, tr(ng 4hi @L bCi O9 ngu.n @"#c R c @Snh b)i bin @C ca K(0P 0a( @Cng. , @1. Ki ! @ikK thPn ch9t tr(ng th'( !uDn b1. gi ca ch3ng ta\ vi nhBng Knh gi nVng !"#ng t9i thiku t: ! vi @C cVng ca 01. v c*ng vi @C cVng n. r2t !n, nn nhBng nVng !"#ng t9i thiku cE b'n, RYt ) nhBng thang thng th"ng ca vDt !- c c hAt OE c2U, ! r2t !n. Ih3ng ! bCi O9 ca c i @"#c gFi ! nVng !"#ng P!anc4. ^k cL KCt - niK vr thang, n/u ch3ng ta chu.kn nVng !"#ng P!anc4 thnh 4h9i !"#ng thP( cng thc nZi ti/ng ca PinOtPin X Kc <, thi nL t"Eng ng vi 4h9i !"#ng !n g2U K"i t: t: d1W 1%g !n 4h9i !"#ng ca Ur(t(n. Kh9i !"#ng !n 4hng 4hi/U @L dO( vi nhBng tiu chun ca c c hAt OE c2Ug c*ng @"#c gFi ! 4h9i !"#ng P!ac4, nL cL gi trS cx 4h9i !"#ng ca KCt hAt b+i h(jc ca KCt tDU h#U hng triu c(n vi 4hun. , nh" vD., @"Eng !"#ng 4h9i !"#ng @ikn hinh ca nVng !"#ng 0a( @Cng ca KCt v_ng tr(ng !- thu./t 01. nLi chung O] ! KCt O9 ngu.n d1, <, {...g !n 4h9i !"#ng P!ac4. I c nh vDt !- th"ng 0ivn @At @iru n. bbng c ch nLi rbng thang nVng !"#ng pt8 nhinq ha. p@ikn hinhq dv 0( @L c' thang 4h9i !"#ng nBag ca !- thu./t 01. ! thang P!anc4.
îru n. !K n'. Oinh KCt c1u hti [uan trFng cL !in [uan tr8c ti/U vi K+c tiu t i tA( !Ai nhBng tJnh ch2t ca c c hAt @"#c !it 4 tr(ng c c b'ng 1.1 v 1.<\ a/u nh" thang nVng !"#ng pt8 nhinq ca !- thu./t 01. v( cx K"i t: t: !n thang nVng !"#ng ca Ur(t(n, thi !K th/ n( cL thk gi'i thJch @"#c 4h9i !"#ng ca c c hAt c_n nhT hEn r2t nhiru, thuCc O9 nhBng thnh Uhn tA( nn th/ gii Rung [uanh ch3ng ta, nh" c c P!Pctr(n, [uar4, Uh(t(n, cheng hAn I1u tr' !i, !Ai KCt !n nBa, ti tl cE hFc !"#ng t$. agu.n !- b2t @Snh @'K b'( rbng 4hng cL gi ! h(n t(n @ng .n c'. mFi vDt @ru chSu nhBng thVng gi ng !"#ng t$, b)i vi n/u 4hng, ch3ng ta O] bi/t h(n t(n chJnh R c ch3ng ) @1u v chu.kn @Cng nhanh chDK ra Oa(, K nh" vD. thi !Ai vi UhAK ngu.n !- ca >PiOPnbPrg. îru n. c*ng @3ng @9i vi c c v_ng 01. tr(ng !- thu./t 01. b2t 4k v_ng 01. Uheng !jng th/ n( @i nBa, nL v`n !un !un c'K th2. KCt 0a( @Cng !"#ng t$ n( @L. mCt @iru @ ng !"u - @G @"#c Uh t Kinh tl nhBng nVK 1%=W, @L ! cL thk cL nhBng trit tiu nVng !"#ng giBa nhBng thVng gi ng !"#ng t$ v c c 0a( @Cng ca 01. K ta @G th'( !uDn ) trn v @"#c Kinh h(A trn c c hinh 5.< v 5.{. Nh8c t/, thng [ua nhBng @jc @ikK 4M !A ca cE hFc !"#ng t$, nVng !"#ng gsn vi nhBng thVng gi ng !"#ng t$ ca 01. ! 1K v 0( @L nL !K gi'K thiku nVng !"#ng t(n Uhn ca 01. 0a( @Cng KCt !"#ng R2U Rh bbng nVng !"#ng P!anc4. îru n. cL ngh?a ! c c K(0P 0a( @Cng cL nVng !"#ng th2U nh2t ca 01. vi nVng !"#ng K ta trf !iu rbng cL gi trS bbng 1 nVng !"#ng P!anc4 O] bS trit tiu Uhn !n, v 0( @L cL nVng !"#ng th8c O8 t"Eng @9i th2U. ahBng nVng !"#ng n. ng vi 4h9i !"#ng R2U Rh 4h9i !"#ng ca c c hAt @"#c !it 4 tr(ng c c b'ng 1.1 v 1.<. ^L ! c c K(0P 0a( @Cng cL nVng !"#ng th2U nh2t, 0( @L cL 4h' nVng tA( ra KCt cu n9i giBa K t' !- thu./t ca c c 01. v th/ gii vDt 4- ca c c hAt cL thk ti/U cDn @"#c bbng th8c nghiK. , @1. ! KCt vJ 0+ [uan trFng\ 7chPr4 v }choary @G Uh t hin ra rbng @9i vi K(0P 0a( @Cng t"Eng ng vi hAt gravit(n gi' @Snh, O8 trit tiu n. ! h(n h'(, 4/t [u' ! ta thu @"#c hAt tru.rn t"Eng t c h2U 0`n, tc gravit(n, cL 4h9i !"#ng bbng 4hng. ^L c*ng chJnh ! @iru ta @G ch @#i @9i vi gravit(n, b)i vi !8c h2U 0`n @"#c tru.rn vi vDn t9c nh O ng, K chh nhBng hAt cL 4h9i !"#ng bbng 4hng Ki cL thk chu.kn @Cng vi t9c @C c8c @Ai @L. ah"ng nhBng K(0P 0a( @Cng vi nVng !"#ng th2U !Ai th"ng ! ng(Ai ! ch 4hng Uh'i ! [u. tsc. 1. cE b'n 0a( @Cng th"ng gjU hEn t"Eng ng vi hAt cL 4h9i !"#ng !n g2U c' t: t: !n 4h9i !"#ng ca Ur(t(n. îru n. nLi vi ch3ng ta rbng, nhBng hAt cE b'n t"Eng @9i nhT tr(ng c c b'ng 1.1 v 1.<, thP( KCt ngh?a n( @L, Ru2t hin tl Kn O"Eng Kf Ktng trn br Kjt @Ai 0"Eng ba( !a Oi O+c ca c c 01. 0a( @Cng KGnh !it hEn. aga. c' hAt njng nh" [uar4 t, vi 4h9i !"#ng !n g2U 16% !n 4h9i !"#ng ca Ur(t(n, c*ng Ru2t hin tl KCt 01. 0a( @Cng chh n/u nh" thang nVng !"#ng @jc tr"ng r2t !n ca c c 01., tc nVng !"#ng P!anc4, bS trit tiu b)i nhBng thVng gi ng !"#ng t$ Oa( ch( Uhn c_n !Ai chh bbng cx KCt Uhn trVK triu t:. I*ng gi9ng nh" 4hi bAn chEi tr_ @3ng gi , ng"i 0`n ch"Eng trinh tra( ch( bAn 1W t: t: @ !a v th ch thc bAn Kua hng Oa( ch( bAn Uh'i tiu h/t ~ ha. cL thk ! bS trit tiu h/t ~ nh"ng Uh'i c_n !Ai @3ng 16% @ !a 4hng hEn 4hng 4YK. ,ic tiu KCt O9 tirn 4hZng !H nh" vD. nh"ng !Ai h(n t(n 4hng bi/t gi chJnh R c ca tlng Kjt hng ! KCt bi t( n n t Lc @9i vi nga. c' nhBng ng"i Onh Oti OsK @H nh2t th/ gii. Nr(ng !- thu./t 01., nEi K tirn t ! nVng !"#ng, nhBng tJnh t( n gn @3ng @G chng tt KCt c ch cL Oc thu./t Uh+c rbng nh*ng trit tiLu n2ng #$ng t!ng t1 chxc chxn cP thj /y ra& nhng vg nh*ng nguyLn nhn s| $c thJy r h!n cc ch!ng sau& vic >ij3 tra nh*ng trit tiLu P t i 39t 9 chHnh /c cao& nPi chung& hin nay vwn cXn n_3 ngoi >h n2ng #'
thuy(t cIa ch:ng ta. aga. 0f nh" th/ @i nBa, nh" @G chh ra ) trn, ng"i ta v`n cL thk r3t ra v hiku @"#c KCt c ch chsc chsn nhiru tJnh ch2t ca !- thu./t 01. Jt nhA. c'K vi nhBng chi ti/t tinh t/ nh2t @L. îru n. 0`n ch3ng ta ti h [u' th ba ca gi trS c8c !n ca Oc cVng c c 01.. I c 01. cL thk th8c hin KCt O9 v hAn c c K(0P 0a( @Cng 4h c nhau. ,J 0+, tr(ng hinh 5.< ch3ng ta @G Kinh h(A nhBng K(0P @u tin ca KCt 0G. v tDn c c 4h' nVng vi O9 @hnh v hK tVng 0n. ,D. Uh'i chVng @iru @L c*ng cL ngh?a ! O] cn Uh'i cL KCt 0G. v tDn t"Eng ng c c hAt OE c2U, K @iru n. thi !Ai K1u thu`n vi tinh hinh th8c nghiK @"#c tZng 4/t tr(ng c c b'ng 1.1 v 1.< Cu tr #i y # cPM ?(u nh #' thuy(t 0y # :ng& thg 3}i 3wu 3o0@ 0ao 9ng c9ng hng cIa 0y s| t!ng dng v i 39t h;t s! cJKM Nu. nhin, @ikK [uan trFng cn !"u - !, 0( @C cVng !n ca 01. nn chh trl KCt O9 Jt K(0P 0a( @Cng @L, c_n thi t2t c' @ru t"Eng ng vi c c hAt c8c 4M njng dKCt Jt K(0P vla nLi ! nhBng 0a( @Cng cL nVng !"#ng th2U nh2t 0( bS trit tiu gn nh" h(n t(n b)i c c thVng gi ng !"#ng t$g. , !Ai KCt !n nBa, chB njng 0fng ) @1. ! thP( ngh?a O( vi 4h9i !"#ng P!anc4. ,i c c K . gia t9c hAt KAnh nh2t hin na. ca ch3ng ta Ki chh @At ti nVng !"#ng !n g2U 4h('ng KCt ngn !n 4h9i !"#ng ca Ur(t(n, tc ! nht hEn KCt Uhn triu t: nVng !"#ng P!anc4, nn ch3ng ta c_n Ra Ki cL thk tiK th2. tr(ng Uh_ng thJ nghiK nhBng hAt Ki @L 0( !- thu./t 01. tin @( n. Nu. nhin, v`n cL nhBng Uh"Eng Uh U gi n ti/U @k tiK 4i/K c c hAt @L. Iheng hAn, nhBng nVng !"#ng tAi !3c 4h)i @u ca v* tr+ cL !] ! @ ca( @k tA( ra KCt c ch 0Hi 0( c c hAt 2.. aLi chung, ng"i ta 4hng ch @#i ch3ng O] c_n O9ng OLt ch( ti tDn hK na., vi nhBng hAt Oiu njng nh" th/ th"ng ! 4hng brn, ch3ng Uhung UhJ 4h9i !"#ng ca Kinh bbng c ch Uh1n rG !in ti/U thnh c c hAt ng. cng nhT hEn v ch2K 0t [u trinh ) nhBng hAt t"Eng @9i nhT v9n [uPn thuCc tr(ng th/ gii Rung [uanh ch3ng ta. Nu. nhin, v`n cL 4h' nVng KCt tr(ng nhBng trAng th i 0a( @Cng Oiu njng nh" th/ ca 01. - tn 0" tl &ig &ang - v`n cL thk c_n O9ng OLt ti ng. na.. ,ic tiK ra nhBng hAt @L dO] th'( !uDn @. @ hEn tr(ng ch"Eng %g, O] ! KCt Uh t Kinh vang 0Ci, Jt nh2t c*ng cL thk nLi nh" vD.. 1 8a trn nhBng Uh t trikn thu !"#K @"#c tl cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th hai d@G @"#c th'( !uDn ) ch"Eng 1<g |ittPn v ch ./u ! (a L.44Pn ) PrKi!ab @G Uh t hin ra KCt !c hZng tinh t/ ca 4/t !uDn n.. Nl @L L.44Pn @G @"a ra gi' thu./t rbng c c 01. cL thk cL Oc cVng nht hEn nhiru v 0( @L cL thk cL 4Jch th"c !n hEn nhiru O( vi ban @u ng"i ta t")ng. Nh8c t/, !n ti Kc cL thk [uan O t @"#c tr(ng c c K . gia t9c hAt thuCc c c th/ h ti/U Oau. a/u 4h' nVng @L ! @3ng, thi cL KCt trikn vFng r2t h2U 0`n !\ nhiru h [u' ca !- thu./t 01. @"#c th'( !uDn tr(ng ch"Eng n. v c c ch"Eng Oau O] cL thk 4ikK chng @"#c bbng th8c nghiK tr(ng v_ng thDU 4: ti. ah"ng nga. c' tr(ng KCt 4Sch b'n pthng th"ngq hEn @"#c ch2U nhDn b)i nhiru nh !- thu./t 01., tr(ng @L c c 01. th"ng cL chiru 0i cx 1W-{{cK, thi c*ng O] cL nhBng c ch gi n ti/U @k Uh t hin ra ch3ng bbng th8c nghiK nh" O] @"#c th'( !uDn tr(ng ch"Eng %.
Qh".n khK th5ng nht m ! th"#$t &'# em <i J", thc rt hp &Mn( gh1ng s hp &Mn Hc ;iCt ca n7 <i kh, n+ng c,i thiCn 13c s R"ng t gi@a c hp &Mn v c2 hPc 13ng t4(
CJK 0wn v c! h"c #$ng t% trong #' thuy(t 0y
Khun 4hZ th9ng nh2t K !- thu./t 01. @PK !Ai [u' th8c ! r2t h2U 0`n. ah"ng O8 h2U 0`n @jc bit ca nL !Ai ! 4h' nVng c'i thin @"#c O8 Rung @Ct giBa !8c h2U 0`n v cE hFc !"#ng t$. ;in nh !Ai rbng, v2n @r nZi !n tr(ng vic h_a nhDU thu./t t"Eng @9i rCng v cE hFc !"#ng t$ ! 0( nrn t'ng ca c i tr"c, tc 4hng gian v thi gian tA( nn KCt c2u tr3c hinh hFc c(ng trEn Rung @Ct vi nrn t'ng ca c i Oau, tc KFi th tr(ng v* tr+, 4k c' c2u tr3c ca 4hng gian v thi gian @ru chSu nhBng thVng gi ng !"#ng t$, @Hng thi nhBng thVng gi ng n. ng. cng 0B 0Ci hEn 4hi ta thVK 0_ ti nhBng thang 4h('ng c ch ng. cng nht hEn. nhBng 4h('ng c ch 0"i chiru 0i P!anc4, nhBng thVng gi ng !"#ng t$ KAnh ti Kc ch3ng Uh h. 4h i niK O8 c(ng trEn ca 4hng gian hinh hFc @iru n. cL ngh?a ! thu./t t"Eng @9i rCng 4hng c_n 0fng @"#c nBa. L- thu./t 01. @G !K ch( nhBng thVng gi ng !"#ng t$ tr) nn KrK KAi hEn bbng c ch !K ch( c c tJnh ch2t ca 4hng gian ) nhBng 4h('ng c ch ngsn tr) nn nh( @i. IL KCt tr' !i th v KCt tr' !i chJnh R c hEn ch( c1u hti\ @iru n. th8c O8 ngh?a ! gi v !K th/ n( nL gi'i [u./t @"#c Rung @Ct @L. Ih3ng ta O] !n !"#t RYt nhBng c1u tr' !i 2.. Cu tr #i th+
mjc 0f nghP cL vu hEi th thikn, nh"ng c ch K ch3ng ta th"ng 0fng @k tiK hiku c2u tr3c ca vDt n( @L ! 0fng c c vDt 4h c bsn Uh v( nL rHi [uan O t KCt c ch chJnh R c @C !ch 4hi ba. ra ca c c vDt @L. Iheng hAn, ch3ng ta cL thk th2. c c vDt ! b)i vi Kst ch3ng ta thu thDU c_n nG( ch3ng ta gi'i KG thng tin @"#c Kang ti b)i c c Uh(t(n Uh'n RA tl vDt. I c K . gia t9c hAt c*ng 08a trn nhBng ngu.n tsc t"Eng t8. Ih3ng bsn c c Kù vDt ch2t nh" c c P!Pctr(n v Ur(t(n v( nhau v v( c c bia 4h c, c_n c c 0PtPct(r tinh R'( thi Uh1n tJch cEn K"a nhBng K'nh vx tA( thnh, tl @L R c @Snh c2u tr3c ca c c vDt @"#c nghin cu. NhP( [u. tsc chung, thi 4Jch th"c ca hAt th$ R c @Snh gii hAn 0"i ca thang chiru 0i K ch3ng ta Ku9n thVK 0_. ^k cL KCt - niK vr - ngh?a ca Uh t biku [uan trFng @L, hG. t")ng t"#ng 7!iK v iK 0( Ku9n cL KCt ch3t vVn hLa @G @Vng 4- v( hFc KCt !U 0A. v]. 7au KCt hFc 4M, iK ng. cng hDK h8c vi 7!iK ti/n bC r2t nhanh v cDu ta @G th ch thc 7!iK thi ti ca( th2U. IDu ta @r nghS Kci ng"i !2. nh1n ca KCt [u' @(, ch( 4TU chjt !Ai v v] nL KCt c ch t' ch1n nh2t. mCt .u cu ( i (VK tr(ng !i th ch thc ca iK ! c' hai ng"i @ru 4hng @"#c nhin v( nh1n [u' @(. Nha. vi, Kci ng"i @"#c UhYU bi/t vr 4Jch th"c, hinh 0Ang v nhBng @jc @ikK ca nL chh bbng c ch bsn Uh nL bbng c c hAt @An dtrl Uh(t(ng rHi [uan O t @C !ch ca c c hAt @L, nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 5.z. 7!iK h(n t(n 4hng bi/t ! iK @G nhHi v( O3ng ca Kinh nhBng vin @An bbng @ dnh" tr(ng hinh 5.zag c_n cDu ta !Ai nhHi v( O3ng ca Kinh nhBng vin @An nh8a, 4Jch th"c 5KK, nht hEn nhiru dnh" hinh 5.zbg. I' hai @ru @ng Oau 4hu O3ng ca Kinh v cuCc @2u O3ng bst @u.
>inh 5.z. ah1n [u' @( @"#c 4TU chjt v @"#c v] bbng c ch [uan O t nhBng hAt th$ bsn v( nL bS !ch nh" th/ n(. &bng c ch 0fng nhBng hAt th$ bY 0n\ dag @An @ , dbg. @An nh8a 5 KK, dcg @An nh8a W,5KK, cL thk v] @"#c hinh 'nh chi ti/t hEn.
7au KCt ! t, bc tranh t9t nh2t K 7!iK cL thk v] @"#c ! bc tranh ) bn Uh'i hinh 5.za. &bng c ch [uan O t [un @A( c c vin @An @ Oau 4hi @DU v( nh1n [u' @(, 7!iK bi/t rbng nL cL 4h9i !"#ng nht v br Kjt cng. ah"ng anh ta chh bi/t @"#c cL vD. thi. &)i !] c c vin bi @ cL 4Jch th"c [u !n nn 4hng thk c'K nhDn @"#c c2u tr3c nhVn nhP( ca nL. Khi !i/c nhin bc v] ca iK dhinh 5.zbg, 7!iK ngAc nhin th2. rbng iK v] giti hEn Kinh. Nu. nhin, nhin th( ng [ua 4hu O3ng ca iK, 7!iK nhDn ra nga. KT( vjt ca cDu ta\ nhBng hAt @An nh8a K iK O$ 0+ng @ nht 4hi/n ch( c c n/U nhVn !n nh2t trn Kjt nh1n [u' @( c*ng cL thk 'nh h")ng @/n gLc !ch ca ch3ng. ( @L, 4hi bsn nhiru vin @An nh8a 5KK @L !n nh1n [u' @( v [uan O t c c [un @A( bS !ch ca ch3ng, iK @G v] @"#c hinh 'nh chi ti/t hEn ca nL. Khng chSu th2t bAi, 7!iK [ua. vr 4hu O3ng ca Kinh v nAU ch( nL nhBng vin @An nht hEn nBa, vi 4Jch th"c chh bbng n$a Ki!iKYt. ,i 4Jch th"c nht nh" th/, nhBng v/t nhVn nht nh2t trn Kjt nh1n [u' @( c*ng cL thk 'nh h")ng @/n gLc !ch ca ch3ng. , bbng c ch [uan O t [un @A( bS !ch ca nhBng vin @An @L, anh @G v] @"#c bc tranh trn hinh 5.zc v @G chi/n thsng. Ai h"c r:t ra tQ cu9c thi ny . r rngO C;t th% tin Hch >h+ng thj # n h!n nhi)u so v i nh*ng rc ij3 vTt #' cln /@3 /-t& n(u >h+ng& ch:ng s| >h+ng c3 nhTn $c nh*ng cJu tr:c 3 ta cln ûan t3M N2t nhin, !- !uDn n. v`n c_n @3ng n/u ta Ku9n thVK 0_ nh1n [u' @( O1u hEn, @k R c @Snh c2u tr3c ngu.n t$ v 0"i ngu.n t$ ca nL. ahBng vin @An nh8a W,5KK b1. gi 4hng c_n ch( ch3ng ta nhBng thng tin hBu Jch nBa, vi ch3ng [u !n @k cL thk nhA. c'K @"#c vi c2u tr3c ) thang ngu.n t$. îru n. gi'i thJch tAi Oa( c c K . gia t9c hAt !Ai 0fng c c hAt th$ ! P!Pctr(n h(jc Ur(t(n. thang 0"i ngu.n t$, nEi K nhBng 4h i niK !"#ng t$ tha. th/ ch( nhBng 4h i niK cZ @ikn, th"c @( thJch h#U nh2t ch( @C nhA. ca hAt th$ ! b"c OLng !"#ng t$ ca nL @Ai !"#ng ch( bi/t @C b2t @Snh vr vS trJ ca hAt @L. îru n. Uh'n nh nhBng th'( !uDn ca ch3ng ta vr ngu.n !- b2t @Snh >PiOPnbPrg ) ch"Eng z, tr(ng @L ta @G th2. rbng UhAK vi Oai O9 4hng c ch n( tr nh 4hti 4hi 0fng KCt hAt !K hAt th$ d) @L ta chh tDU trung RYt c c hAt th$ ! Uh(t(n, nh"ng th8c ra cL thk U 0+ng ch( t2t c' c c hAt 4h cg ! cx b"c OLng !"#ng t$ ca nL. aLi KCt c ch 4hng chJnh R c !sK thi @C nhA. th$ ca KCt hAt @ikK @G bS nhBng thVng gi ng !"#ng t$ !K ch( nh( @i, t8a nh" O8 run ta. !K tZn hAi @/n @C chJnh R c @"ng 0a( ca nh Uhù thuDt. Ihsc bAn c_n nh tr(ng ch"Eng z ch3ng ta c*ng @G !"u - ti KCt th8c t/ [uan trFng !, b"c OLng !"#ng t$ ca hAt t: ! nghSch vi @Cng !"#ng ca nL, ngh?a ! vr @Ai thk, t: ! nghSch vi nVng !"#ng ca nL. , nh" vD., 4hi tVng nVng !"#ng ca KCt hAt @ikK, b"c OLng !"#ng t$ ca
nL O] tr) nn ngsn hEn, tc ! O8 nh( !"#ng t$ gi'K, 0( @L ta cL thk 0fng nL @k thVK 0_ nhBng c2u tr3c vDt !- tinh vi hEn. ,r Kjt tr8c gi c ta c*ng th2. rbng hAt cL nVng !"#ng cng ca( O] cL 4h' nVng @1K Ru.n cng !n v 0( @L cL thk thVK 0_ @"#c nhBng @jc tJnh c_n nht bY hEn nBa. ,r Uh"Eng 0in n., O8 4h c bit giBa c c hAt @ikK v c c 01. tr) nn r nYt. I*ng nh" tr"ng h#U c c vin @An nh8a thVK 0_ br Kjt ca nh1n [u' @(, [u'ng tJnh 4hng gian c9 hBu ca 01. 4hng ch( UhYU nL thVK 0_ c2u tr3c ca b2t c vDt gi nht hEn 4Jch th"c ca 01. KCt c ch @ ng 4k v tr(ng tr"ng h#U n., thi @L ! nhBng c2u tr3c ) nhBng thang chiru 0i nht hEn chiru 0i P!anc4. aLi KCt c ch chJnh R c hEn KCt ch3t, v( nVK 1%66, avi0 wr(OO, 4hi @L !K vic ) @Ai hFc PrincPt(n, v KCt Oinh vin ca ng tn ! Pau! mPn0P @G chng Kinh @"#c rbng 4hi tJnh @/n cE hFc !"#ng t$, thi s1 t2ng #iLn tc n2ng #$ng cIa 0y >h+ng #3 t2ng #iLn tc >h n2ng th23 0X cc cJu tr:c tinh t( h!n cIa nP& i)u ny hon ton tri ng$c hVn v i cc h;t ij3M >F @G Uh t hin ra rbng, 4hi nVng !"#ng ca 01. tVng, thi ban @u nL cL 4h' nVng thVK 0_ nhBng c2u tr3c ) thang ngsn hEn, gi9ng nh" c c hAt cL nVng !"#ng ca(. ah"ng 4hi nVng !"#ng ca nL v"#t [u gi trS @_i hti Uh'i cL @k thVK 0_ ) thang chiru 0i P!anc4, thi cL tVng thK nVng !"#ng nBa c*ng 4hng !K tVng 4h' nVng thVK 0_ ca 01.. Khi @L nVng !"#ng chh !K tVng 4Jch th"c ca 01. v 0( @L !K gi'K @C nhA. thVK 0_ ) 4h('ng c ch ngsn ca nL. Nh8c t/, Kjc 0f 4Jch th"c @ikn hinh ca c c 01. ! chiru 0i P!anc4, nh"ng n/u ch3ng ta bEK @ nVng !"#ng ch( 01. - KCt nVng !"#ng v"#t [u KFi t")ng t"#ng @in rH nh2t ca ch3ng ta, nh"ng cL thk @G tlng cL ) &ig &ang - thi ch3ng ta cL thk !K ch( nL t( !n ti 4Jch th"c v? K, KCt hAt th$ [u' ! th v+ng @9i vi th/ gii vi K ah" vD., 4hng gi9ng nh" c c hAt @ikK, c c 01. 0"ng nh" cL hai nguHn !K nh(\ th nh2t ! nhBng thVng gi ng !"#ng t$ v th hai ! [u'ng tJnh 4hng gian c9 hBu ca nL. 78 tVng nVng !"#ng ca 01. O] !K gi'K @C nh( 0( nguHn th nh2t g1. ra nh"ng r9t cuCc !Ai !K tVng @C nh( g1. b)i nguHn th hai. NLK !Ai, 0f bAn cL nc !8c th/ n( @i nBa, thi b'n ch2t cL [u'ng tJnh 4hng gian ca 01. O] ngVn tr) bAn 0fng nL @k thVK 0_ c c hin t"#ng ) nhBng 4h('ng c ch 0"i chiru 0i P!anc4. ?hng ton b9 s1 /ung 9t gi*a thuy(t t!ng i r9ng v c! h"c #$ng t% #;i /uJt hin tQ nh*ng tHnh chJt cIa cJu tr:c >h+ng gian 0 i chi)u 0i =#anc>M , n/u thnh Uhn cE b'n ca v* tr+ 4hng thk thVK 0_ @"#c nhBng 4h('ng c ch ) 0"i chiru 0i P!anc4, thi c' nL !`n nhBng th tA( b)i nL O] 4hng hr bS 'nh h")ng b)i nhBng thVng gi ng !"#ng t$ cL t c 0+ng Uh Uh ch gh gK ) nhBng 4h('ng c ch c8c bY @L. îru n. c*ng t"Eng t8 nh" 4hi ta. ta O !n KCt br Kjt @ h(a c"Eng cL @C nhn ca(. mjc 0f RYt trn c2U @C vi K thi br Kjt @L ! gi n @(An, !)K ch)K nhBng hAt ring r], nh"ng nhBng ngLn ta. ca ch3ng ta 4hng cL 4h' nVng Uh t hin nhBng bi/n thin ) c c 4h('ng c ch bY nh" vD., nn ta c'K th2. nL h(n t(n trEn nhn. îru n. cL ngh?a ! nhBng ngLn ta. th v+ng ca ch3ng ta !K nh( @i tJnh gi n @(An vi K. N"Eng t8, vi 01. cL [u'ng tJnh 4hng gian, nn nL c*ng cL nhBng gii hAn vr @C nhA. ) nhBng 4h('ng c ch ngsn. aL 4hng thk Uh t hin @"#c nhBng bi/n thin ) c c thang 4h('ng c ch 0"i chiru 0i P!anc4. wi9ng nh" c c ngLn ta. ch3ng ta O !n br Kjt @ h(a c"Eng, 01. c*ng !K nh( nhBng thVng gi ng !"#ng t$ Oi @Cng ) nhBng thang Oiu vi K ca tr"ng h2U 0`n. mjc 0f nhBng thVng gi ng 4/t c+c v`n c_n @ ng 4k, nh"ng O8 !K nh_P n. @G !K trEn ch3ng @ @k cu vGn O8 4hng t"Eng thJch giBa thu./t t"Eng @9i rCng v cE hFc !"#ng t$. , @jc bit, nhBng v hAn tai hAi d@G 0"#c th'( !uDn ) ch"Eng tr"cg Ru2t hin tr(ng !- thu./t !"#ng t$ ca h2U 0`n, R1. 08ng trn cE O) c c hAt @ikK @G bS !(Ai bt tr(ng !- thu./t 01..
<9t ij3 >hc bit c! bn gi*a hgnh nh t!ng t1 cIa 3rt hoa c!ng v cJu tr:c th1c cIa >h+ng gian& P # #u+n #u+n cP nh*ng cch j Kht hin tHnh gin o;n cIa 3rt , cheng hAn, 0fng c c hAt th$ nht hEn, chJnh R c hEn c c ngLn ta. ca ch3ng ta. mCt 4Jnh hikn vi @in t$ cL 4h' nVng Uh1n gi'i nhBng @jc tJnh br Kjt ti nht hEn KCt Uhn triu RPntiKYt, @iru n. @ @k Uh t hin nhiru 4hu./t tDt ) br Kjt. Nr i !Ai, tr(ng !- thu./t 01., 4hng cL KCt Uh"Eng c ch n( @k Uh t hin nhBng 4hu./t tDt ca c2u tr3c 4hng gian ) 0"i thang chiru 0i P!anc4. Nr(ng v* tr+ bS chi Uh9i b)i nhBng @Snh !uDt ca !- thu./t 01., [uan niK thng th"ng ch( rbng ch3ng ta !un !un cL thk KZ Ru t8 nhin ti nhBng 4h('ng c ch nht ba( nhiu c*ng @"#c, 4hng cL KCt gii hAn n( ! 4hng c_n @3ng nBa. Nh8c t/, cL KCt gii hAn K 4hi v"#t [ua gii hAn @L ch3ng ta O] gjU nhBng bFt !"#ng t$ tn Uh gh gK K ta @G th2. trn hinh 5.1. ( @L, thP( KCt - ngh?a K ch3ng ta O] nLi chJnh R c hEn ) c c ch"Eng Oau, thDK chJ ta cL thk nLi rbng nhBng thVng gi ng 0B 0Ci ) 0"i thang P!anc4 4hng tHn tAi. mCt nh th8c chng !uDn nLi rbng cL KCt c i gi @L gFi ! tHn tAi chh n/u, Jt nh2t ! vr ngu.n tsc, nL cL thk thVK 0_ v @( @Ac @"#c. ,i c c 01. @"#c c(i ! nhBng @9i t"#ng cE b'n nh2t ca v* tr+ v vi nL [u !n @k bS 'nh h")ng b)i nhBng thVng gi ng 0B 0Ci ) nhBng 4h('ng c ch 0"i thang P!anc4 ca c2u tr3c 4hng gian, nn nhBng thVng gi ng n. 4hng thk @( @"#c v 0( @L thP( !- thu./t 01. thi ch3ng 4hng Ru2t hin.
Lt Hc im thc s c7 n t13ng ca ! th"#$t &'#- 7 h2n hai m12i n+m nghi%n c:" kh.ng ng1ng ngh/ ch:ng tD 13c rIng- mHc &B c7 nh@ng khEa c<nh Ra < v*i trc gic chng tanh1ng ! th"#$t &'# t.n trPng mPi tEnh cht thi$t #$" v c5 h@" ca mt ! th"#$t v?t !((( <9t trX o thuTt
IuCc th'( !uDn ) trn cL thk 4hi/n bAn 4hng hi !_ng. Nha. vi ch( th2. !- thu./t 01. ch/ ng8 @"#c nhBng thVng gi ng !"#ng t$ ca 4hng gian ) 0"i thang P!anc4, ch3ng ta !Ai 0fng 4Jch th"c hBu hAn ca c c 01. @k chP @D. h(n t(n v2n @r. ,D. cL th8c ! ch3ng ta @G gi'i [u./t @"#c KCt @iru gi @L ha. 4hng ;in tr' !i ! cL. >ai @ikK nu ra 0"i @1. chsc ! O] thu./t Uh+c @"#c bAn. Nh nh2t, tl nhBng !DU !uDn trinh b. ) K+c tr"c ch3ng ta r3t ra rbng nhBng thVng gi ng !"#ng t$ g1. rsc r9i ) 0"i thang P!anc4 th8c ra ! th nh1n tA(, nL Ru2t hin ! 0( ch3ng ta R1. 08ng thu./t t"Eng @9i rCng v cE !"#ng t$ tr(ng 4hun 4hZ c c hAt @ikK. ( @L, thP( KCt ngh?a n( @2., Rung @Ct ch ./u ca vDt !- !- thu./t hin @Ai chJnh ! v2n @r 0( ch3ng ta t8 tA( ra. &)i vi tr"c 4ia ch3ng ta RPK t2t c' c c hAt vDt ch2t v t2t c' c c hAt !8c @ru ! nhBng hAt @ikK h(n t(n 4hng cL [u'ng tJnh 4hng gian, ch( nn ch3ng ta buCc Uh'i RPK RYt v* tr+ ) nhBng thang bY tf. -. , chJnh ) nhBng 4h('ng c ch bY nht nh2t ch3ng ta @G v2U Uh'i nhBng v2n @r 4hng Oa( v"#t [ua nZi. Nu. nhin, !- thu./t 01. nLi vi ch3ng ta rbng, O) 0? v2U Uh'i nhBng v2n @r @L ! 0( ch3ng ta ch"a th8c O8 hiku r !uDt chEi nhBng !uDt Ki nLi vi ch3ng ta rbng, cL KCt gii hAn ch( UhYU ch3ng ta chh @"#c thVK 0_ v* tr+ O1u ti Kc n( v thP( - ngh?a th8c, tc ! cL KCt gii hAn ch( bi/t 4h i niK thng th"ng vr 4h('ng c ch c_n 0fng @"#c ch( c c c2u tr3c Oiu vi K ca v* tr+ ti @1u. ahBng thVng gi ng 4hng gian g1. t c hAi gi' @Snh gi @1. @"#c th2. Ru2t hin tr(ng !- thu./t ca ch3ng ta ! b)i vi ch3ng ta ch"a - thc @"#c nhBng gii hAn @L v @G bS [uan @ikK hAt @ikK 0`n 0st nh'. KCt b"c [u !n, v"#t c' ra ng(i th8c tAi vDt !-.
IVn c v( vu @En gi'n br ng(i ca gi'i Uh U nLi trn @9i vi vic 4hsc Uh+c O8 Rung @Ct giBa thu./t t"Eng @9i rCng v cE hFc !"#ng t$, bAn cL thk bVn 4h(Vn t8 hti tAi Oa( !Ai Uh'i K2t KCt thi gian !1u nh" th/ Ki cL ng"i ch( rbng O8 K t' 08a trn c c hAt @ikK @En gi'n chh ! O8 !t")ng hLa, c_n tr(ng th/ gii th8c c c hAt OE c2U Uh'i cL KCt [u'ng tJnh 4hng gian. îru n. 0`n ch3ng ta ti @ikK th hai. 2t !1u vr tr"c, c c bC Lc v? @Ai tr(ng vDt !- !- thu./t nh" Pau!i, >PiOPnbPrg, irac v P.nKan c*ng @G ch( rbng c c thnh Uhn ca t8 nhin 4hng thk th8c O8 ! c c @ikK @"#c K ! nhBng pgiFtq nht ha. c c c+c nht 0a( @Cng. Nu. nhin, hF v nhBng ng"i 4h c @ru th2. rbng, r2t 4hL R1. 08ng KCt !- thu./t K nhBng thnh Uhn ca nL 4hng Uh'i ! nhBng hAt @ikK, nh"ng !Ai Uh'i Uhf h#U vi nhBng ngu.n !- cE b'n nh2t ca vDt !- nh" @Snh !uDt b'( t(n R c Ou2t ca cE hFc !"#ng t$ dOa( ch( c c @9i t"#ng vDt !- 4hng bi/n K2t KCt c ch b2t ng K 4hng @k !Ai 02u v/tg v ngu.n !- 4hng thk tru.rn thng tin vi vDn t9c nhanh hEn nh O ng. ahBng nghin cu ca hF @G chng tt rbng KCt h(jc c' hai ngu.n !- @L @ru O] bS vi UhAK n/u nh" 4hng vt bt 4hun Kù vr c c hAt @ikK. ( @L, tr(ng KCt thi gian 4h !1u, 0"ng nh" 4hng thk tiK @"#c KCt cE hFc !"#ng t$ cL - ngh?a 08a trn KCt c i gi @L 4hng Uh'i ! c c hAt @ikK. <9t rc ij3 th1c s1 cP Jn t$ng cIa #' thuy(t 0y& P # h!n hai 3!i n23 nghiLn cdu >h+ng ngng ngh] . chdng tm $c r_ng& 3rc 0, cP nh*ng >hHa c;nh /a #; v i tr1c gic ch:ng ta& nhng #' thuy(t 0y . t+n tr"ng 3"i tHnh chJt thi(t y(u v c h*u cIa 39t #' thuy(t vTt #' . , hEn th/ nBa, thng [ua K(0P 0a( @Cng gravit(n, !thu./t 01. chJnh ! !- thu./t !"#ng t$ cha @8ng @"#c c' !8c h2U 0`n.
Lt khi pht trin 13c nh@ng ! t10ng c+n ;,n trong ch12ng S- chng ta c7 nh@ng c.ng c9 c]n thi$t m. t, chEnh Rc h2n cch th:c m ! th"#$t &'# m &A" i nh@ng th+ng ging 13ng t4 mnh iCt( Cu tr #i chHnh /c h!n
I1u tr' !i th @G th1u tLK @"#c c i c9t ./u ca c1u hti tAi Oa( !- thu./t 01. !Ai thsng th/ nga. tAi chc c c !- thu./t 08a trn c c hAt @ikK th2t bAi. , nh" vD., n/u Ku9n, bAn cL thk @Fc theng Oang K+c ti/U thP( K 4hng hr 'nh h")ng @/n KAch !gJc ca c1u chu.n. ah"ng KCt 4hi @G Uh t trikn @"#c nhBng - t")ng cVn b'n tr(ng ch"Eng <, ch3ng ta @G cL @ nhBng cng c+ cn thi/t @k K t' chJnh R c hEn c ch thc K !- thu./t 01. @G !K 0Su @i nhBng thVng gi ng !"#ng t$ KGnh !it. Nr(ng c1u tr' !i chJnh R c hEn n., ch3ng ta 08a trn cfng KCt - t")ng c9t !i nh" tr(ng c1u tr' !i th, nh"ng ch3ng ta O] 0ivn @At nL tr8c ti/U ) c2U @C c c 01. bbng c ch O( O nh 4h chi ti/t nhBng hAt th$ ! c c hAt @ikK v ! c c 01.. Ih3ng ta O] th2. rbng b'n ch2t cL [u'ng tJnh ca c c 01. @G !K nh( thng tin K ta cL thk nhDn @"#c bbng hAt th$ ! nhBng hAt @ikK v 0( @L !Ai KCt !n nBa nL RLa bt @"#c v2n @r ) nhBng 4h('ng c ch ngsn, th UhAK ca O8 Rung @Ct ch ./u tr(ng vDt !- hin @Ai. Nr"c h/t ch3ng ta hG. RYt O8 t"Eng t c ca c c hAt @ikK, n/u nh" ch3ng th8c O8 tHn tAi, v tl @L ch3ng ta cL thk 0fng nL nh" nhBng hAt th$ nh" th/ n(. N"Eng t c cE b'n nh2t ! t"Eng t c ca hai hAt @ikK chu.kn @Cng ti va chAK vi nhau Oa( ch( [un @A( ca ch3ng cst nhau nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 5.5. a/u nh" nhBng hAt n. ! c c vin bi a, ch3ng O] va chAK v Kci
hAt O] bS !ch @i thP( nhBng [un @A( Ki. L- thu./t tr"ng !"#ng t$ 08a trn nhBng hAt @ikK chng tt rbng vr cE b'n nhBng @iru nLi trn c*ng R'. ra 4hi c c hAt OE c2U va chAK - ch3ng t n RA ra nhau v ti/U t+c @i thP( c c [un @A( bS !ch, nh"ng vr chi ti/t thi cL hEi 4h c. `nh (x( ài h<t t12ng tc chng ?p vo nha" v m cho J" <o ca chng ;A Cch i ^k ch( c+ thk v @En gi'n, hG. hinh 0ung KCt tr(ng hai hAt ! P!Pctr(n v hAt 4ia ! Uh'n hAt ca nL, tc ! hAt U(Oitr(n. Khi vDt ch2t v Uh'n vDt ch2t va chAK vi nhau, ch3ng O] h. nhau tA( thnh KCt chU O ng ca nVng !"#ng thun t3., tc ! tA( ra KCt Uh(t(n, cheng hAn. ^k Uh1n bit [un @A( @i ra ca Uh(t(n n. vi nhBng [un @A( tr"c @L ca P!Pctr(n v U(Oitr(n, ta O] thP( [u. "c tru.rn th9ng tr(ng vDt !- v biku 0ivn nL bbng KCt @"ng !"#n OLng. Ph(t(n th"ng O] 0i chu.kn KCt ch3t rHi gi'i UhLng nVng !"#ng v9n cL tl cjU P!Pctr(n - U(Oitr(n tr"c @L, bbng c ch tA( ra KCt cjU P!Pctr(n - U(Oitr(n 4h c vi nhBng [un @A( nh" @"#c chh ra ) Uhn bn Uh'i ca hinh 5.5. NLK !Ai, hai hAt @"#c bsn v( nhau, ch3ng t"Eng t c vi nhau thng [ua !8c @in tl rHi !L ra thP( nhBng [un @A( bS !ch, KCt 0G. nhBng O8 4in 4h gi9ng vi K t' ) trn vr O8 va chAK ca c c vin bi-a. `nh (( Grong ! th"#$t tr1ng 13ng t4- mt h<t v ph,n h<t ca n7 c7 th t:c thi h# nha" v t<o ra mt photon( Xa" 7photon n# c7 th sinh ra mt h<t khc v mt ph,n h<t i theo nh@ng J" <o khc( ^L ! nhBng chi ti/t ca t"Eng t c K ch3ng ta [uan t1K, @jc bit ! @ikK tAi @L P!Ptr(n v U(Oitr(n ban @u h. nhau v tA( ra Uh(t(n. mCt O8 4in thPn ch9t, nh" ta O] th2., @L ! @iru n. R'. ra tAi KCt thi @ikK v KCt vS trJ h(n t(n R c @Snh, nh" @G @"#c chh ra trn hinh 5.5. ah"ng K t' n. O] tha. @Zi nh" th/ n(, n/u ta tha. nhBng @9i t"#ng K ta RPK ! nhBng @ikK 4hng cL 4Jch th"c bbng c c 01. KCt chiru u trinh cE b'n ca t"Eng t c thi v`n th/, nh"ng b1. gi hai @9i t"#ng va chAK ! c c v_ng 01. 0a( @Cng, nh" Kinh hFa trn hinh 5.=. a/u nh" c c v_ng 01. 0a( @Cng thP( c c K(0P cCng h")ng @3ng, thi ch3ng O] t"Eng ng vi KCt P!Pctr(n v KCt U(Oitr(n va chAK, nh" Kinh hFa trn hinh 5.5. Ihh 4hi RPK RYt ) nhBng thang 4h('ng c ch nht nh2t, nht hEn nhiru O( vi 4h' nVng ca cng ngh hin na., thi @jc tJnh gi9ng nh" 01. ca ch3ng Ki thk hin r nYt. I*ng nh" tr(ng tr"ng h#U c c hAt @ikK, hai 01. h. nhau thnh KCt chU O ng. IhU O ng n., tc Uh(t(n, c*ng chJnh ! KCt 01. tr(ng KCt K(0P 0a( @Cng c+ thk n( @L. ah" vD., hai 01. ti t"Eng t c vi nhau, h_a nhDU vi nhau tA( ra 01. th ba nh" @"#c th2. trn hinh 5.=. wi9ng nh" tr(ng K t' 08a trn c c hAt @ikK, 01. th ba n. c*ng 0i chu.kn KCt ch3t rHi !Ai gi'i UhLng nVng !"#ng @G nhDn @"#c tl hai 01. ban @u bbng c ch t ch ra thnh hai 01. ti/U t+c chu.kn @Cng. , !Ai KCt !n nBa, tl b2t c [uan @ikK n(, trl [uan @ikK Oiu vi K, [u trinh n. nhin c*ng gi9ng vi t"Eng t c hAt @ikK Kinh hFa trn hinh 5.5. `nh (r VaW ài &'# va ch<m c7 th h=a thnh &'# th: ;a- sa" 7 &'# n# <i tch thnh hai &'# i theo nh@ng J" <o ;A Cch( V;W )Mn J" trnh 13c minh hPa tr%n hnh (- nh1ng c7 nhn m<nh ch"#n ng ca &'#( VcW B:c ,nh ch9p ch?m ca hai &'# t12ng tc J"jt thnh mt mHt v8 tr9(
Nu. nhin, cL KCt 4h c bit [uan trFng giBa hai c ch K t'. In nh2n KAnh rbng, t"Eng t c hAt @ikK R'. ra tAi KCt @ikK R c @Snh tr(ng 4hng gian v thi gian, KCt @ikK K t2t c' nhBng ng"i [uan O t @ru nh2t trJ. ah" ch3ng ta O] th2. nga. b1. gi, @iru n. 4hng c_n @3ng @9i vi t"Eng t c giBa c c 01.. Ih3ng ta O] chng tt @iru n. bbng c ch O( O nh [uan O t ca wP(rgP v wraciP - hai ng"i [uan O t chu.kn @Cng @9i vi nhau K ch3ng ta @G !K [uPn tr(ng ch"Eng < @9i vi t"Eng t c @L. Ih3ng ta O] th2. rbng hF 4hng nh2t trJ vi nhau vr vS trJ v thi @ikK tAi @L hai 01. va chAK v( nhau !n @u tin. ^k !K @iru @L, hG. t")ng t"#ng ta [uan O t t"Eng t c ca hai 01. bbng KCt K . 'nh vi c$a chDU @"#c K) !in t+c @k ch( t(n bC !Sch O$ ca t"Eng t c @"#c ghi !Ai trn cfng KCt @(An UhiK 1. K/t [u' @"#c Kinh hFa trn hinh 5.= c v th"ng @"#c gFi ! Kjt v* tr+ ca 01.. &bng c ch cst Kjt v* tr+ ca 01. thnh c c ! t O(ng O(ng, gi9ng nh" 4hi ta cst c c ! t b nh Ki, ta cL thk Uh+c hHi !Ai !Sch O$ t"Eng t c ca c c 01.. mCt vJ 0+ vr O8 cst @L @"#c Kinh hFa trn hinh 5.6. ^jc bit, trn hinh 5.6 a ch3ng ta ch( th2. wP(rgP, ch t1K [uan O t hai 01. @i ti cfng vi Kjt Uheng gsn vi ch3ng biku 0ivn ! t cst @i [ua t2t c' c c O8 4in tr(ng 4hng gian R'. ra ) cfng KCt thi @ikK, thP( [uan @ikK ca anh ta. ah" th"ng !K ) c c ch"Eng tr"c, ) @1., tr(ng OE @H, ch3ng ta c*ng bt @i KCt chiru ca 4hng gian @k 0v hinh 0ung. N2t nhin, trn th8c t/, @9i vi ng"i [uan O t b2t 4M @ru cL KCt K'ng ba chiru c c O8 4in R'. ra ) cfng KCt thi @ikK. >inh 5.6 b v 5.6. c ch( th2. hai bc 'nh ch+U nhanh ) hai thi @ikK ti/U thP( nhau, tc ! hai ! t cst ti/U thP( nhau ca Kjt v* tr+ ch( bi/t wP(rgP nhin th2. hai 01. ti/n gn vi nhau nh" th/ n(. mCt @ikK cL tK [uan trFng thPn ch9t trn hinh 5.6 c, @L ! thi @ikK K thP( wP(rgP hai 01. !n @u tin chAK v( nhau v h_a nhDU vi nhau tA( thnh 01. th ba. `nh (z ài &'# ch"#n ng t*i gHp nha" 0 ;a thi im theo J"an im ca George( Grong VaW v V;W cc &'# ang ti$n <i g]n nha" v 0 VcW chng ]n ]" ti%n ch<m vo nha"- theo J"an im ca George(
70nh *...
&1. gi ch3ng ta O] !K ht nh" th/ vi wraciP. ah" @G th'( !uDn ) ch"Eng <, chu.kn @Cng t"Eng @9i ca hai ng"i 0`n ti h [u' ! hF 4hng nh2t trJ vi nhau vr nhBng O8 4in R'. ra @Hng thi. NhP( [uan @ikK ca wraciP, nhBng O8 4in tr(ng 4hng gian R'. ra @Hng thi nbK tr(ng KCt Kjt Uheng 4h c nh" @"#c biku 0ivn trn hinh 5.%. Nc !, thP( wraciP, Kjt v* tr+ trn hinh 5.= c @"#c cst thnh c c ! t 0"i KCt gLc 4h c @k th2. r 0ivn ti/n tlng thi @ikK KCt ca t"Eng t c. I c hinh 5.% b v 5.% c ch( th2. nhBng thi @ikK ti/U thP( nhau, thP( wraciP, 4k c' thi @ikK 4hi c ta th2. hai 01. ti chAK v( nhau v tA( ra 01. th ba.
&bng c ch O( O nh c c hinh 5.6 c v 5.% c, nh" @G !K tr(ng hinh 5.1W, ch3ng ta th2. rbng wP(rgP v wraciP 4hng nh2t trJ vi nhau vr thi gian v @Sa @ikK 4hi hai 01. chAK v( nhau. ( 01. ! KCt @9i t"#ng cL [u'ng tJnh 4hng gian, nn nL @'K b'( rbng 4hng cL KCt vS trJ chJnh R c tr(ng 4hng gian h(jc KCt thi @ikK chJnh R c tr(ng thi gian 4hi c c 01. !n @u tin t"Eng t c vi nhau, vi th8c ra @iru @L Uh+ thuCc v( trAng th i chu.kn @Cng ca ng"i [uan O t. `nh (m( ài &'# ch"#n ng t*i gHp nha" 0 ;a thi im theo J"an im ca Gracie( Grong VaW v V;W cc &'# ang ti$n <i g]n nha" v 0 VcW chng ]n ]" ti%n ch<m vo nha"(
70nh *.9. 7ai dy chuyn &ng ti gC nhau ba thi &i) th=" quan &i) ca H(aci=. @("ng IaJ v IbJ cc dy &ang tin #i gn nhau v IcJ ch;ng #n &u ti1n ch) v" nhau.
70nh *.16
`nh (O|( George v Gracie kh.ng nht trE v*i nha" v im t12ng tc( a/u U 0+ng chJnh R c nhBng !DU !uDn trn ch( t"Eng t c ca c c hAt @ikK, nh" @"#c tZng 4/t tr(ng hinh 5.11 thi ta c*ng O] @i @/n 4/t !uDn K ta @G bi/t tl tr"c, tc ! cL KCt @ikK R c @Snh tr(ng 4hng gian v KCt thi @ikK R c @Snh tr(ng thi gian 4hi c c hAt @ikK t"Eng t c vi nhau. I c hAt @ikK nhHi nhYt t(n bC t"Eng t c ca ch3ng v( KCt @ikK R c @Snh. Khi !8c t"Eng t c ! !8c h2U 0`n, tc ! 4hi tru.rn t"Eng t c ! gravit(n ch 4hng Uh'i Uh(t(n, thi vic gLi h(n t(n t c 0+ng ca !8c v( KCt thi @ikK 0u. nh2t O] 0`n @/n nhBng 4/t [u' tai hAi, vJ nh" nhBng @ U O9 v hAn K ta @G nLi ti ) trn. Nr i !Ai, c c 01. @G !K nh( nEi R'. ra t"Eng t c. ,i nhBng ng"i [uan O t 4h c nhau ti/U nhDn t"Eng t c R'. ra ) nhBng nEi 4h c nhau 0Fc thP( Uhn bn
tr i ca Kjt v* tr+ trn hinh 5.1W, nn th8c t/ @iru n. cL ngh?a ! nhBng nEi t"Eng t c @L @G bS nh( v( nhau, 0`n ti !K nh( t c 0+ng ca !8c h2U 0`n. 78 nh( n. @G !K !(Gng @i KCt c ch @ ng 4k nhBng tJnh ch2t Oiu vi K ca !8c @L, 4hi/n ch( nhBng tJnh t( n @"a !Ai c c 4/t [u' hBu hAn tha. vi nhBng 4/t [u' v hAn tr"c 4ia. ^1. ! c ch gi'i thJch chJnh R c hEn ca hiu ng !K nh( K ta @G gjU tr(ng c1u tr' !i th ) K+c tr"c. , !Ai KCt !n nBa, hiu ng nh( @G !K trEn nhBng thVng gi ng !"#ng t$ KGnh !it ca 4hng gian ) nhBng 4h('ng c ch 0"i chiru 0i P!anc4. `nh (OO( gh@ng ng1i J"an st ch"#n ng 5i v*i nha" nht trE v n2i v thi im &iin ra t12ng tc ca hai h<t im(
70nh *.11.
Ging nh ta nhgn th( gi i ûa crK >Hnh û y(u horc û 3;nh& nh*ng chi ti(t tinh t( 0 i chi)u 0i =#anc> . bo nho vo nhau trong #' thuy(t 0y& #3 cho ch:ng tr nLn v+ h;iM ah"ng 4hng gi9ng nh" tr"ng h#U Kst 4YK, n/u !- thu./t 01. ! K t' t9i hDu ca v* tr+, thi O] 4hng cL KCt 4Jnh O$a n( cL thk !K ch( nhBng thVng gi ng ) thang 0"i chiru 0i P!anc4 tr) nn r nYt nBa. ah" vD., O8 4hng t"Eng thJch giBa thu./t t"Eng @9i rCng v cE hFc !"#ng t$ - v9n chh tr) nn ga. gst ) nhBng thang 0"i P!anc4 - @G tr) nn tr nh @"#c tr(ng KCt v* tr+ cL gii hAn 0"i vr 4h('ng c ch K ta cL thk ti/U cDn ti, ha. thDK chJ cL thk nLi ! cL gii hAn ch( nhBng 4h('ng c ch K ch3ng c_n tHn tAi thP( ngh?a thng th"ng. mCt v* tr+ nh" vD. ! v* tr+ @"#c K t' b)i !- thu./t 01., tr(ng @L c c @Snh !uDt vr nhBng c i v cfng !n v v cfng bY cL thk hCi nhDU hi h_a vi nhau vi c i tai hFa gi' @Snh Ru2t hin ) nhBng 4h('ng c ch Oiu vi K @G bS RLa bt h(n t(n. 1 N2t nhin, K . 'nh h(At @Cng bbng c ch thu nhDn c c Uh(t(n Uh'n RA tl vDt K ta [uan t1K v ghi ch3ng trn UhiK. ,ic O$ 0+ng K . 'nh ca ch3ng ta tr(ng vJ 0+ n. chh cL tJnh ch2t t"#ng tr"ng, vi ch3ng ta 4hng thk hinh 0ung c c Uh(t(n Uh'n RA tl c c 01. va chAK. @1. ch3ng ta @En gi'n chh Ku9n ghi !Ai tr(ng hinh 5.= dcg t(n bC !Sch O$ ca t"Eng t c K thi. Khi nLi @iru @L, ch3ng ti chh ra KCt @ikK tinh t/ nBa ch"a @"#c @r cDU ti. Nr(ng ch"Eng z, ch3ng ta @G bi/t rbng cL thk R1. 08ng cE hFc !"#ng t$ bbng c ch 0fng Uh"Eng Uh U !2. tZng thP( c c [un @A( ca P.nKan, tr(ng @L ch3ng ta Uh1n tJch chu.kn @Cng ca c c vDt bbng c ch tZ h#U nhBng @Lng gLU ca t2t c' c c [un @A( 4h' 0? tl KCt @ikK Ru2t Uh t @G chFn ti KCt @ikK ch( tr"c. >inh 5.5. v 5.= ch( th2. KCt tr(ng O9 v O9 c c [un @A( 4h' 0? ca KCt hAt @ikK dhinh 5.5g h(jc ca KCt 01. d5.=g. Nu. nhin, O8 th'( !uDn tr(ng K+c n. cL thk U 0+ng ch( b2t 4M [un @A( n( 4h c v 0( @L U 0+ng @"#c ch( t(n bC [u trinh !"#ng t$.
((( _! th"#$t &'# ;ao hm c, nh@ng thnh ph]n c7 nhi" chi" khc nha"> nh@ng thnh ph]n hai chi" gi5ng nh1 ci Za- nh@ng thnh ph]n ;a chi" gi5ng nh1 giPt n1*c v th?m chE c=n c7 nh@ng kh, n+ng J"i < h2n n@a((( Nh( ngoi cc 0y cK ras
I c 01. ! @jc bit 0( hai ngu.n nh1n. Nh nh2t, Kjc 0f cL [u'ng tJnh 4hng gian, nh"ng ch3ng cL thk @"#c K t' KCt c ch nh2t [u n tr(ng 4hun 4hZ ca cE hFc !"#ng t$. Nh hai, tr(ng O9 nhBng K(0P 0a( @Cng cCng h")ng, cL KCt K(0P cL nhBng tJnh ch2t chJnh R c ca gravit(n, v nh" vD. @'K b'( rbng !8c h2U 0`n ! KCt bC UhDn nCi tAi tr(ng c2u tr3c ca nL. ah"ng, gi9ng nh" !- thu./t 01. @G chng tt, 4h i niK hAt @ikK thng th"ng cheng [ua chh ! O8 !- t")ng hLa t( n hFc ch 4hng hr cL tr(ng th/ gii th8c, ng"i ta c*ng cL thk hti\ nhBng O#i 01. KCt chiru c8c K'nh !iu cL Uh'i c*ng ! O8 !- t")ng hLa ha. 4hng Liu cL thk c c 01. th8c O8 c_n cL KCt br 0. n( @L, gi9ng nh" br Kjt KCt chi/c OVK RP @AU hai chiru, cheng hAn, ha. c_n th8c t/ hEn nBa, nh" KCt chi/c b nh v_ng ba chiru ahBng 4hL 4hVn 0"ng nh" 4hng thk v"#t [ua K >PiOPnbPrg, irac v nhBng ng"i 4h c @G nhDn th2. 4hi @Snh R1. 08ng KCt !thu./t 08a trn c c c+c hAt ba chiru, nhiru !n @G g1. tr) ngAi ch( c c nh nghin cu @i thP( chuci !DU !uDn t8 nhin @L. Nu. nhin, h(n t(n b2t ng v( nhBng nVK 1%%W, thng [ua nhBng Ou. !uDn gi n ti/U v 4h Osc O'(, c c nh !- thu./t 01. @G nhDn th2. nhBng @9i t"#ng cE b'n cL O9 chiru ca( hEn nh" vD. th8c O8 @G @Lng KCt vai tr_ [uan trFng v tinh t/ tr(ng chJnh b'n th1n c c !- thu./t 01.. n 0 c c nh vDt !- c*ng @G Uh t hin ra rbng !- thu./t 01. 4hng Uh'i ! KCt !- thu./t chh cha c c 01.. mCt nhDn RYt [uan trFng @Lng vai tr_ trung t1K @9i vi cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th hai @"#c 4h)i R"ng b)i |ittPn v nhBng ng"i 4h c v( nVK 1%%5, P # #' thuy(t 0y bao h3 c nh*ng thnh Khln cP nhi)u chi)u >hc nhauO nh*ng thnh Khln hai chi)u ging nh ci [a& nh*ng thnh Khln ba chi)u ging nh gi"t n c v thT3 chH cXn cP nh*ng >h n2ng ûi #; h!n n*aM ahBng @r Ru2t Ki nh2t n. O] @"#c @r cDU ti ) c c ch"Eng 1<, 1{. I_n hin thi, ch3ng ta v`n ti/U t+c c1u chu.n v 4h K Uh ti/U nhBng tJnh ch2t Ki !A ca v* tr+ @"#c c2u thnh b)i nhBng 01. 1 chiru tha. ch( nhBng hAt @ikK 4hng chiru.
Grong v?t ! c8ng nh1 trong nghC th"?t- 5i R:ng mt ph]n then ch5t ca thm m((( _! th"#$t si%" &'#- nh1 chng ta sc th#- mt vE &9 vNa th# tK vNa t"#Ct /nh ca mt kh".n khK si%" 5i R:ng(
Ch!ng 7 Ci siLu trong siLu 0y

Khi bi/t rbng chu./n th K hikK ca X00ingt(n v( nVK 1%1%, nhbK 4ikK chng KCt tin @( n ca XinOtPin nLi rbng nh O ng Uh t ra tl nhBng ngi Oa( 4hi @i [ua cAnh Kjt tri O] bS nL !K ch( c(ng @i, @G 4/t th3c thnh cng, >Pn0r4 L(rPnty nh vDt !- > Lan @G g$i ch( XinOtPin KCt bc @in b ( tin vui @L. Khi tin n. @"#c !an ra, KCt Oinh vin @G hti XinOtPin rbng, ng ngh?
nh" th/ n( n/u nh" c c UhYU @( ca X00ingt(n 4hng Uh t hin th2. c c tia O ng bS c(ng nh" @"#c tin @( n, XinOtPin @ U\ Khi @L ti O] r2t ti/c ch( Ih3a, b)i vi !- thu./t ca ti ! @3ng. N2t nhin, n/u nh" c c th8c nghiK 4hng R c nhDn nhBng tin @( n ca XinOtPin thi !- thu./t ca ng 4hng @3ng v thu./t t"Eng @9i rCng hen O] 4hng tr) thnh KCt tr(ng nhBng tr+ cCt ca vDt !- hin @Ai. ah"ng @iru K XinOtPin Ku9n nLi, @L ! thu./t t"Eng @9i rCng @G K t' tr"ng h2U 0`n vi KCt vu @TU nCi tAi O1u Osc, vi nhBng - t")ng KAnh K] nh"ng @En gi'n nh" th/, ng ngh? 4hL K hinh 0ung nZi n/u nL 4hng @3ng. NhP( [uan @ikK ca XinOtPin, thu./t t"Eng @9i rCng hu nh" ! [u @TU nn 4hng thk Oai @"#c. Nu. nhin, nhBng Ou. RYt vr Kjt Kn hFc 4hng thk Uh n R$ O8 @3ng Oai ca KCt ch1n !- 4h(a hFc @"#c. ;Yt ch( ti cfng, c c !- thu./t @ru Uh'i chSu O8 Uh n R$ 08a trn Oc ch9ng tr' ca ch3ng 4hi Uh'i @9i Kjt vi nhBng O8 4in th8c nghiK 4h cng v !Anh !fng. ah"ng nhDn RYt n. cn Uh'i r2t thDn trFng. Nr(ng 4hi KCt !- thu./t c_n @ang @"#c R1. 08ng, hin trAng Uh t trikn c_n @ang 0) 0ang ca nL th"ng 4hng ch( UhYU !- thu./t @L @"a ra @"#c nhBng tin @( n cL thk 4ikK chng bbng th8c nghiK. Nu. nhin, c c nh vDt !- v`n Uh'i !8a chFn v Ou. RYt c c h"ng nghin cu @k ti/U t+c Uh t trikn !- thu./t c_n ch"a h(n t2t ca hF. mCt O9 tr(ng nhBng nhBng [u./t @Snh n. @"#c U @jt b)i O8 nh2t [u n !gJc nCi tAi, b)i !] chsc chsn ch3ng ta Uh'i @_i hti KCt !- thu./t cL - ngh?a 4hng thk cha nhBng @iru v !- vr Kjt !gJc. ahBng [u./t @Snh 4h c @"#c 0`n 0st b)i !inh c'K vr nhBng h [u' th8c nghiK @Snh tJnh ca KCt c2u tr3c !thu./t n. @9i vi KCt c2u tr3c 4h c nLi chung, ch3ng ta O] 4hng [uan t1K ti KCt !- thu./t, n/u nh" cL 4hng cL 4h' nVng K t' th/ gii Rung [uanh ch3ng ta. ah"ng chsc chsn c*ng cL tr"ng h#U KCt O9 [u./t @Snh ca c c nh vDt !- !- thu./t !Ai 08a trn c'K gi c thK Kn, thP( @L c c !- thu./t Uh'i cL @"#c O8 thanh nhG v vu @TU vr c2u tr3c O nh @"#c vi th/ gii K ch3ng ta [uan O t. N2t nhin, 4hng cL gi @'K b'( ! @iru @L O] 0`n ti ch1n !-. IL thk, ) O1u hEn, v* tr+ cL c2u tr3c 4hng @"#c @TU nh" ch3ng ta t")ng h(jc c*ng cL thk ch3ng ta O] th2. rbng nhBng tiu chun thK Kn ca ch3ng ta cn Uh'i @"#c chst !Fc @ ng 4k 4hi U 0+ng tr(ng nhBng b9i c'nh Jt [uPn thuCc hEn. Nu. nhin, @jc bit 4hi ch3ng ta b"c v( 4: ngu.n, tr(ng @L c c !thu./t ca ch3ng ta K t' nhBng th8c tAi ca v* tr+ ng. cng 4hL thVK 0_ bbng th8c nghiK hEn, c c nh vDt !- Uh'i 08a v( c'K gi c thK Kn @k tr nh Ra nhBng c(n @"ng b/ tsc K hF cL thk bS !Ac v(. Ih( @/n na., Uh"Eng Uh U n. @G ch( ch3ng ta KCt O8 0`n 0st O ng Ou9t v r2t cL hiu [u'. Nr(ng vDt !- c*ng nh" tr(ng ngh thuDt, @9i Rng ! KCt Uhn thPn ch9t ca thK Kn. ah"ng 4hng gi9ng nh" tr(ng ngh thuDt, @9i Rng tr(ng vDt !- cL KCt - ngh?a c+ thk v chJnh R c hEn. Nh8c vD., bbng c ch b K ri/t 4h i niK c+ thk n. ca @9i Rng ti nhBng 4/t !uDn t( n hFc ca nL, tr(ng K2. ch+c nVK gn @1., c c nh vDt !- @G tiK ra nhBng !- thu./t tr(ng @L c c hAt vDt ch2t v c c hAt tru.rn t"Eng t c gsn bL KDt thi/t vi nhau ti Kc tr"c @L ch"a tlng cL ai hinh 0ung nZi. ahBng !- thu./t nh" th/, 4hng chh th9ng nh2t c c !8c ca t8 nhin K c_n c' c c thnh Uhn ca vDt ch2t nBa, @ru cL KCt @9i Rng 4h' 0? !n nh2t v vi !- 0( @L K ch3ng @"#c gFi ! Oiu @9i Rng. L- thu./t Oiu 01., nh" ch3ng ta O] th2., ! KCt vJ 0+ vla ! th. tZ vla ! tu.t @hnh ca KCt 4hun 4hZ Oiu @9i Rng.
6c nh v?t ! n7i rIng hai tEnh cht n7i 0 tr%n ca cc Anh "?t v?t !- t:c tEnh cht kh.ng ph9 th"c vo viCc ta &Bng chng khi no v 0 '"- nh@ng 5i R:ng ca t nhi%n(((
An chJt cIa onh #uTt vTt #'
>G. hinh 0ung KCt v* tr+, tr(ng @L c c @Snh !uDt vDt !- c*ng Uhf 0u nh" thi trang, ngh?a ! ch3ng tha. @Zi tl nVK n. Oang nVK 4h c, tl tun n. Oang tun 4h c h(jc thDK chJ tl thi @ikK n. Oang thi @ikK 4h c. wi' th$ rbng, tr(ng KCt th/ gii nh" vD., nhBng tha. @Zi @L 4hng !K Uh vx nhBng [u trinh cE b'n ca O8 O9ng, thi Jt nh2t c*ng cL thk nLi rbng, 4hi @L bAn O] 4hng ba( gi c'K th2. buHn Uhirn, ch( 0f chh ! KCt 4h('nh 4hsc. ahBng hnh @Cng @En OE nh2t ca bAn c*ng @G cL thk ! c' KCt cuCc Uhiu !"u, vi nhBng bi/n @Zi ngù nhin 4hng ch( UhYU bAn h(jc b2t 4M ai 4h c cL thk 0fng 4inh nghiK ca [u 4h @k 08 @( n b2t c @iru gi vr nhBng 4/t c+c t"Eng !ai. mCt v* tr+ nh" vD. [u' th8c ! KCt cEn c KCng @9i vi c c nh vDt !-. I*ng nh" hu h/t KFi ng"i, c c nh vDt !- ch ./u 08a v( O8 Zn @Snh ca v* tr+\ c c @Snh !uDt @3ng ng. hK na. @G @3ng ng. hK [ua v O] v`n c_n @3ng ng. Kai dthDK chJ nga. c' 4hi ch3ng ta c_n ch"a @ thng Kinh @k Uh t Kinh ra h/t t2t c' nhBng @Snh !uDt @Lg. 7au h/t, thuDt ngB @Snh !uDt Uhtng c_n cL - ngh?a gi nBa, n/u nh" nL cL thk tha. @Zi KCt c ch @Ct ngCt N2t nhin, @iru n. 4hng cL ngh?a ! v* tr+ ! t?nh K nL chsc chsn O] tha. @Zi bbng v vn c ch tl thi @ikK n. Oang thi @ikK ti/U Oau. Nh8c ra, @iru n. chh Ku9n nLi rbng c c @Snh !uDt chi Uh9i O8 ti/n hLa nh" th/ Ki ! c9 @Snh v 4hng tha. @Zi. &An cL thk hti !iu ch3ng ta cL th8c O8 bi/t @iru @L ! @3ng 4hng 78 th8c thi ch3ng ta 4hng bi/t. ah"ng nhBng thnh cng ca ch3ng ta tr(ng vic K t' r2t nhiru @jc tJnh ca v* tr+, tl nhBng 4h('nh 4hsc ngsn ngi Oau &ig &ang ch( ti tDn hin na. b'( @'K vi ch3ng ta rbng, n/u c c @Snh !uDt cL tha. @Zi thi ch3ng tha. @Zi c8c 4M chDK chAU. Ên gi'n nh2t K !Ai Uhf h#U vi t2t c' nhBng gi ch3ng ta @G bi/t ! gi' thi/t rbng c c @Snh !uDt ! c9 @Snh. &1. gi hG. t")ng t"#ng KCt v* tr+ tr(ng @L c c @Snh !uDt !Ai cL tJnh @Sa Uh"Eng gi9ng nh" c c nrn vVn hLa, tc ! ch3ng tha. @Zi 4hng thk tin @( n @"#c tl @Sa Uh"Eng n. Oang @Sa Uh"Eng 4h c v 4in [u./t ch9ng !Ai KFi 'nh h")ng bn ng(i nhbK @Hng hLa ch3ng. N8a nh" nhBng cuCc Uhiu !"u ca wu!!ivPr, nhBng cuCc 0u ng(An v( nhBng R O) nh" vD. ha hTn O] Kang !Ai ch( bAn nhiru tr'i nghiK Uh(ng Uh3 v @. b2t ng. ah"ng trn [uan @ikK ca c c nh vDt !thi @L c*ng !Ai ! KCt cEn c KCng 4h c. Iheng hAn, thDt 4hL K O9ng vi KCt th8c t/ !, nhBng @Snh !uDt @3ng vi KCt n"c n., h(jc thDK chJ @3ng vi KCt bang n., !Ai 4hng c_n @3ng tr(ng KCt n"c h(jc KCt bang 4h c. ah"ng hG. th$ hinh 0ung tinh hinh O] ra Oa( n/u c c @Snh !uDt ca t8 nhin !Ai tha. @Zi nh" vD.. Nr(ng KCt th/ gii nh" th/, c c thJ nghiK ti/n hnh ) nEi n. 4hng hr cL !in [uan gi vi nhBng @Snh !uDt vDt !- ) b2t c nEi n( 4h c. ,i th/, c c nh vDt !- Uh'i !K !Ai nhiru !n thJ nghiK @L ) nhBng chc 4h c nhau @k 4h K Uh nhBng @Snh !uDt vDt !- ) Kci nEi. NhDt Ka. Ksn, KFi th K ch3ng ta bi/t @ru ch( th2. rbng c c @Snh !uDt vDt !! nh" nhau ) 4hsU nEi. N2t c' nhBng thJ nghiK trn 4hsU th/ gii @ru [u. t+ vr cfng KCt tDU h#U nhBng gi'i thJch ! cE O) ca nhBng th8c nghiK @L. ag(i ra, ch3ng ta c_n cL 4h' nVng gi'i thJch @"#c r2t nhiru nhBng [uan O t thin vVn ) nhBng vfng r2t Ra ca v* tr+ K chh 0fng KCt tDU h#U c9 @Snh nhBng ngu.n !- vDt !-. îru n. 0`n ch3ng ta ti nirK tin rbng chJnh nhBng @Snh !uDt vDt !- @L @3ng ) KFi nEi. ( ch"a ba( gi ti @"#c @u bn 4ia ca v* tr+, nn ch3ng ta 4hng thk !(Ai trl 4h' nVng ) @1u @L cL nhBng !(Ai @Snh !uDt vDt !- h(n t(n Ki, nh"ng KFi th ch( ti na. @ru chng tt @iru ng"#c !Ai.
LAi KCt !n nBa, @iru n. 4hng cL ngh?a ! v* tr+ nhin gi9ng ht nhau ha. nLi c ch 4h c ! cL KFi tJnh ch2t nh" nhau ) nhBng nEi 4h c nhau. Nrn Kjt trVng, KCt nh 0u hnh @i c 4hP( cL thk !K @"#c nhBng th K anh ta 4hng thk !K @"#c trn Kjt @2t. ah"ng ch3ng ta Uh'i thla nhDn rbng, O) 0? cL O8 4h c bit n. ! b)i vi Kjt trVng nhT hEn nhiru O( vi tr i @2t, nh"ng @iru @L 4hng cL ngh?a ! @Snh !uDt vAn vDt h2U 0`n tha. @Zi tl nEi n. Oang nEi 4h c. ^Snh !uDt h2U 0`n ca aPot(n, ha. chJnh R c hEn ! ca XinOtPin, ! nh" nhau, trn tr i @2t c*ng nh" trn Kjt trVng. 78 4h c bit tr(ng tr'i nghiK ca nh 0u hnh v* tr+ cheng [ua ! 0( O8 tha. @Zi tr(ng chi ti/t ca Ki tr"ng ch 4hng Uh'i 0( O8 tha. @Zi ca @Snh !uDt vDt !-. Cc nh vTt #' nPi r_ng hai tHnh chJt nPi trLn cIa cc onh #uTt vTt #'& tdc # tHnh chJt >h+ng Kh thu9c vo vic ta 0,ng ch:ng >hi no v u& # nh*ng i /dng cIa t1 nhiLnM îru K hF Ku9n nLi ) @1., @L ! t8 nhin RPK KFi thi @ikK tr(ng thi gian v KFi nEi tr(ng 4hng gian ! @Hng nh2t, ha. @9i Rng, bbng c ch @'K b'( rbng c c @Snh !uDt vDt !- cE b'n ! 4hng tha. @Zi tAi c c thi @ikK 4h c nhau tr(ng thi gian v tAi nhBng nEi 4h c nhau tr(ng 4hng gian. I*ng gi9ng nh" tr(ng hCi hFa v 1K nhAc, @9i Rng tA( ra O8 thta KGn O1u Osc ch3ng !K nZi bDt tJnh trDt t8 v 4/t h#U tr(ng O8 vDn hnh ca v* tr+. 78 thanh nhG ca nhiru hin t"#ng Uhc tAU, Uh(ng Uh3 v @a 0Ang Ru2t hin tl KCt tDU h#U @En gi'n c c @Snh !uDt ca v* tr+ Jt nh2t ! KCt Uhn ca c i K c c nh vDt !- Ku9n nLi 4hi 0fng ti tl @TU. Nr(ng nhBng th'( !uDn vr c c thu./t t"Eng @9i hTU v rCng, ch3ng ta c*ng @G gjU nhBng @9i Rng 4h c ca t8 nhin. >G. nh !Ai rbng, ngu.n !- t"Eng @9i, ngu.n !- nbK ) trung t1K ca thu./t t"Eng @9i hTU, nLi vi ch3ng ta rbng KFi @Snh !uDt vDt !- @ru Uh'i nh" nhau @9i vi nhBng ng"i [uan O t chu.kn @Cng theng @ru vi nhau. ^L ! KCt @9i Rng, b)i vi nL Ku9n nLi rbng t8 nhin c(i t2t c' nhBng ng"i [uan O t nh" vD. ! @Hng nh2t, tc ! @9i Rng. mci ng"i [uan O t @L @ru cL !- 4hi t8 RPK Kinh ! @ng .n @iru @L 4hng cL ngh?a ! nhBng ng"i [uan O t chu.kn @Cng theng @ru vi nhau O] cL nhBng [uan O t @Hng nh2t vi nhau. ah" ta @G th2. ) c c ch"Eng tr"c, 4hng thi/u nhBng 4h c bit !A !fng tr(ng nhBng [uan O t ca hF. wi9ng nh" nhBng 4h c bit K ng"i @i c 4hP( c'K th2. 4hi @i trn Kjt @2t v trn Kjt trVng, nhBng 4h c bit tr(ng c c [uan O t cheng [ua chh Uh'n nh O8 tha. @Zi tr(ng nhBng chi ti/t ca Ki tr"ng, vi hai ng"i [uan O t chu.kn @Cng theng @ru vi nhau, thDK chJ Kjc 0f nhBng [uan O t ca hF @ru @"#c chi Uh9i b)i nhBng @Snh !uDt nh" nhau. Nhng [ua ngu.n !- t"Eng @"Eng ca thu./t t"Eng @9i rCng, XinOtPin @G K) rCng @ ng 4k @9i Rng @L bbng c ch chng tt rbng c c @Snh !uDt ca vDt !- ! th8c O8 nh" nhau @9i vi KFi ng"i [uan O t, nga. c' 4hi hF th8c hin nhBng chu.kn @Cng cL gia t9c Uhc tAU. an nh rbng XinOtPin @G th8c hin @iru @L nh hiku rbng KCt ng"i [uan O t cL gia t9c c*ng h(n t(n cL !4hi RPK Kinh ! @ng .n v 4hi tu.n b9 !8c K ng"i @L c'K th2. ! 0( KCt tr"ng h2U 0`n. mCt 4hi !8c h2U 0`n @G @"#c tJnh @/n, thi KFi @ikK [uan O t ! h(n t(n binh @eng vi nhau. ag(i 4hJa cAnh thK Kn nCi tAi ca vic @9i R$ KCt c ch binh @eng @9i vi KFi chu.kn @Cng, ch3ng ta c_n th2. rbng, nhBng ngu.n !- @9i Rng @L @G @Lng KCt vai tr_ [uan trFng tr(ng nhBng 4/t !uDn !A !fng !in [uan vi h2U 0`n K XinOtPin @G tiK ra. ,D., !iu cL c_n nhBng ngu.n !- @9i Rng 4h c cL !in [uan vi 4hng gian, thi gian v chu.kn @Cng K c c @Snh !uDt vDt !- Uh'i tn trFng ha. 4hng a/u Ou. ngh? 4n vr @iru n., bAn O] c_n Uh t hin ra KCt @9i Rng nBa. I c @Snh !uDt vDt !- c_n Uh'i nh" nhau b2t 4k gLc nhin ca bAn tr(ng [uan O t ! nh" th/ n(. ,J 0+, n/u bAn th8c hin KCt thJ nghiK n( @L rHi Oau @L
[u./t @Snh R(a. t(n bC c c thi/t bS v ti/n hnh !Ai thJ nghiK KCt !n nBa, thi nhBng @Snh !uDt vDt !- U 0+ng ch( hai !n thJ nghiK @L ! h(n t(n nh" nhau. ii)u P g"i # i /dng ngay v nP cP ' ngh[a #& cc onh #uTt vTt #' /@3 3"i onh h ng >h 0[ )u bgnh Vng v i nhau. ^1. ! ngu.n !- @9i Rng @ng ngang hng vi nhBng @9i Rng K ta vla th'( !uDn ) trn. Liu cL c_n nhBng @9i Rng 4h c Liu ch3ng ta cL bt OLt KCt @9i Rng n( 4hng &An cL thk g#i - nhBng @9i Rng chun dgaugPg !in [uan vi c c !8c Uhi h2U 0`n K ta @G nLi ti ) ch"Eng 5. N2t nhin, ch3ng ! nhBng @9i Rng ca t8 nhin, nh"ng @L ! !(Ai @9i Rng trlu t"#ng hEn nh"ng ) @1. ch3ng ta chh tDU trung RPK RYt nhBng @9i Rng cL !in [uan tr8c ti/U @/n 4hng gian, thi gian h(jc chu.kn @Cng. Nh8c t/, v( nVK 1%5=, hai nh vDt !- 7i0nP. I(!Kan v PQQrP. man0u!a @G chng Kinh @"#c rbng, thi gian ha. chu.kn @Cng cL thk 4/t h#U vi nhBng @9i Rng vla th'( !uDn ) trn @k tA( ra KCt !- thu./t Uhf h#U vi th/ gii K ch3ng ta @ang O9ng.
)*i nh@ng hi" ;i$t 7 v khi niCm spin- ;'# gi chng ta h# J"a# tr0 <i vai tr= ca n7 trong viCc pht hiCn ra U hKng trong Anh ! 6o eman Lan&"ra i%n J"an t*i nh@ng 5i R:ng kh, &Z ca t nhi%n m ta n7i t*i trong m9c tr1*c((( FKin
mCt hAt OE c2U nh" P!Pctr(n cL thk [ua. trn KCt [un @A( Rung [uanh hAt nh1n t8a nh" tr i @2t [ua. [uanh Kjt tri. ah"ng, tr(ng c ch K t' tru.rn th9ng c(i P!Pctr(n nh" KCt hAt @ikK, thi !Ai 4hng cL hinh 'nh gi9ng nh" tr i @2t t8 [ua. Rung [uanh Kinh nL. Khi KCt @9i t"#ng [ua. [uanh Kinh nL, t2t c' c c @ikK trn tr+c [ua., gi9ng nh" t1K @ikK ca KCt chi/c @?a [ua., @ru 4hng chu.kn @Cng. Nu. nhin, n/u KCt vDt n( @L th8c O8 cL 0Ang @ikK, thi nL O] 4hng cL nhBng @ikK 4h c nbK ng(i b2t 4M tr+c [ua. n(. , nh" vD., @En gi'n ! 4hng cL chu.kn @Cng t8 [ua. ca KCt hAt @ikK. ahiru nVK tr"c, !- !uDn @L @G bS nghi v2n b)i KCt b2t ng !"#ng t$ 4h c. aVK 1%<5, hai nh vDt !- > Lan ! wP(rgP h!PnbPc4 v 7aKuP! w(u0OKit @G nhDn th2. rbng, KCt O9 !n c c O9 !iu 4hL hiku !in [uan vi nhBng tJnh ch2t ca nh O ng Uh t RA v h2U th+ b)i c c ngu.n t$ cL thk gi'i thJch @"#c n/u nh" gi' thi/t rbng c c P!Pctr(n cL nhBng tJnh ch2t tl r2t @jc bit. Kh('ng vi trVK nVK tr"c, nh vDt !- ng"i Ph U ! }n0rY mariP }KUrP @G chng tt @"#c rbng c c 0in tJch chu.kn @Cng Oinh ra tl tJnh. h!PnbPc4 v w(u0OKit @i thP( @"ng h"ng @L v @G tiK th2. rbng chh cL KCt !(Ai chu.kn @Cng @jc bit ca P!Pctr(n Ki tA( ra nhBng tJnh ch2t tl Uhf h#U vi c c O9 !iu\ @L ! chu.kn @Cng t8 [ua. dti/ng }nh gFi ! OUing. Nr i vi nhBng 08 @( n cZ @ikn, h!PnbPc4 v w(u0OKit tu.n b9 rbng, t8a nh" tr i @2t, c c P!Pctr(n vla [ua. v vla t8 [ua.. ah"ng !iu h!PnbPc4 v w(u0OKit cL th8c O8 Ku9n nLi rbng c c P!Pctr(n t8 [ua. 4hng IL ha. 4hng. I i K cng trinh ca hF th8c O8 chng Kinh @"#c, @L ! cL KCt 4h i niK !"#ng t$ vr OUin, Uhn n( @L na n nh" hinh 'nh t8 [ua. thng th"ng nh"ng vr b'n ch2t @L ! KCt 4h i niK !"#ng t$ c9 hBu. aL ! KCt tr(ng O9 nhBng tJnh ch2t ca th/ gii vi K @_i hti Uh'i RPK
RYt !Ai nhBng 4h i niK cZ @ikn bbng c ch @"a v( KCt O8 tha. @Zi !"#ng t$ @G @"#c 4ikK chng bbng th8c nghiK. ,J 0+, ta hinh 0ung KCt ngh O? tr"#t bVng [ua.. Khi c( ta. !Ai, c ta O] [ua. nhanh hEn, c_n 4hi 0ang ta. ra c ta O] [ua. chDK hEn. , rHi OK ha. KuCn, tf. thuCc c ta 0Hn !8c ch( O8 [ua. Jt ha. nhiru, c ta O] [ua. chDK !Ai v 0lng hen. ah"ng !(Ai t8 [ua. dha. OUing K h!PnbPc4 v w(u0OKit Uh t hin ra 4hng Uh'i nh" vD.. NhP( cng trinh ca hF v nhBng nghin cu Oau @L, Kci P!Pctr(n tr(ng v* tr+ !un !un v KGi KGi [ua. vi KCt t9c @C c9 @Snh v 4hng ba( gi tha. @Zi. 7Uin ca P!Pctr(n 4hng Uh'i ! KCt trAng th i chu.kn @Cng nh2t thi nh" @9i vi c c vDt [uPn thuCc K vi KCt ngu.n nh1n n( @L 4hi/n ch( ch3ng t8 [ua.. Nha. vi th/, OUin ca P!Pctr(n ! KCt tJnh ch2t nCi tAi gi9ng nh" 4h9i !"#ng v @in tJch ca nL. a/u KCt P!Pctr(n 4hng cL OUin thi nL 4hng c_n ! KCt P!Pctr(n nBa. mjc 0f nhBng cng trinh ban @u chh tDU trung v( P!Pctr(n, nh"ng th8c ra Oau @L c c nh vDt !@G chng tt @"#c rbng nhBng - t")ng n. vr OUin c*ng U 0+ng @"#c ch( t2t c' c c hAt vDt ch2t 4h c thuCc ba hF @"#c !it 4 tr(ng b'ng 1.1. , @iru n. @3ng ch( ti tDn nhBng chi ti/t nht nh2t\ t2t c' c c hAt vDt ch2t dcfng vi t2t c' c c Uh'n hAt ca ch3ngg @ru cL OUin bbng OUin ca P!Pctr(n. NhP( ngn ngB chu.n Kn, thi c c nh vDt !- nLi rbng t2t c' c c hAt vDt ch2t @ru cL OUin 1<. aLi KCt c ch nK na thi gi trS 1< ! O9 @( tr(ng cE hFc !"#ng t$ ch( bi/t hAt @L [ua. nhanh ti Kc n( 1. ag(i ra, c c nh vDt !- c_n chng Kinh @"#c rbng c c hAt tru.rn t"Eng t c Uhi h2U 0`n, cheng hAn nh" Uh(t(n, c c hAt b(O(n ./u v g!u(n c*ng cL @jc tr"ng nCi tAi @L v nL cL gi trS g2U hai !n OUin ca c c hAt vDt ch2t. agh?a ! t2t c' ch3ng @ru cL OUin 1. I_n h2U 0`n thi Oa( Nh8c ra, c_n tr"c 4hi cL !- thu./t 01., c c nh vDt !- @G R c @Snh @"#c OUin K hAt gravit(n gi' thu./t cn Uh'i cL @k ! hAt tru.rn t"Eng t c h2U 0`n. ^ U O9\ !n g2U @i OUin ca Uh(t(n, ca c c b(O(n ./u v ca g!u(n, tc ! OUin <. Nr(ng b9i c'nh ca !- thu./t 01., OUin - c*ng gi9ng nh" 4h9i !"#ng v c c tJch !8c - gsn !irn vi K(0P 0a( @Cng ca 01.. I*ng nh" vi c c hAt @ikK, O] ! Oai !K n/u ta c(i OUin @"#c Kang b)i KCt 01. nh" ! O8 [ua. th8c O8 ca nL tr(ng 4hng gian. In nh rbng @L chh ! KCt hinh 'nh gn @3ng K thi. ah1n tin @1., ta c*ng !K O ng tt thK KCt v2n @r [uan trFng K ta @G gjU tr"c @1.. aVK 1%=z, 4hi 7chPr4 v 7choary tu.n b9 rbng !- thu./t 01. cn @"#c c(i ! KCt !thu./t !"#ng t$ cha @8ng @"#c c' !8c h2U 0`n, hF @G !K nh" vD. ! b)i vi hF @G tiK th2. rbng c c 01. nh2t thi/t Uh'i cL KCt K(0P 0a( @Cng t"Eng ng vi KCt hAt 4hng cL 4h9i !"#ng v cL OUin <, @L ! nhBng 02u hiu @jc tr"ng ca gravit(n. m ) @1u cL gravit(n thi ) @L cL h2U 0`n. ,i nhBng hiku bi/t @L vr 4h i niK OUin, b1. gi ch3ng ta hG. [ua. tr) !Ai vai tr_ ca nL tr(ng vic Uh t hin ra !c hZng tr(ng @Snh !- I(!PKan - man0ura !in [uan ti nhBng @9i Rng 4h' 0? ca t8 nhin K ta @G nLi ti tr(ng K+c tr"c. 1 aLi KCt c ch chJnh R c hEn, OUin 1< cL ngh?a ! KKPn @Cng !"#ng ng vi chu.kn @Cng t8 [ua. ca P!Pctr(n bbng h.
X pht minh ra spin vo n+m OmSx cho th# rIng c=n c7 mt o<i ch"#n ng J"a# khc ch1a h tan t<i trong v8 tr9 th"]n t"! cK in(
FiLu i /dng v cc siLu h;t
ah" ch3ng ta @G nh2n KAnh ) trn, 4h i niK OUin, Kjc 0f vr br ng(i cL vu gi9ng nh" O8 [ua. ca KCt c(n [ua., nh"ng 4h c nhau cVn b'n vr nguHn g9c !"#ng t$ ca nL. 78 Uh t Kinh ra OUin v( nVK 1%<5 @G ch( th2. rbng c_n cL KCt !(Ai chu.kn @Cng [ua. 4h c ch"a hr tHn tAi tr(ng v* tr+ thun tu- cZ @ikn. îru n. @jt ra c1u hti\ vi chu.kn @Cng [ua. thng th"ng 0`n ti ngu.n !- @9i Rng b2t bi/n [ua. dtc pc c @Snh !uDt vDt !- c(i KFi @Snh h"ng 4hng gian ! binh @eng vi nhauqg, vD. thi !iu !(Ai chu.kn @Cng [ua. tinh t/ hEn gsn !irn vi OUin cL 0`n ti KCt @9i Rng n( @L ca c c @Snh !uDt vDt !- ha. 4hng ,( 4h('ng 1%=1, c c nh vDt !- @G chng Kinh @"#c rbng, c1u tr' !i ! cL. mjc 0f t(n bC c1u chu.n thi 4h Uhc tAU, nh"ng - t")ng cE b'n ca nL thi nh" th/ n.\ 4hi tJnh ti OUin, thi [u' ! cL thK @3ng KCt @9i Rng nBa ca c c @Snh !uDt ca t8 nhin 4h' 0? vr Kjt t( n hFc. aL @"#c gFi ! Oiu @9i Rng. 7iu @9i Rng 4hng !in [uan vi O8 tha. @Zi @ikK [uan O t KCt c ch @En gi'n v tr8c gi c, vi O8 chu.kn 0Sch tr(ng thi gian, tr(ng 4hng gian, tr(ng @Snh h"ng gLc v tr(ng vDn t9c ca chu.kn @Cng @G vYt h/t c c 4h' nVng @L rHi. ah"ng vi OUin pgi9ng nh" chu.kn @Cng [ua. nh"ng vi O8 thk hin !"#ng t$q, nn Oiu @9i Rng gsn !irn vi O8 tha. @Zi @ikK [uan O t tr(ng KCt pK) rCng !"#ng t$ ca 4hng gian v thi gianq. ahBng c1u trJch 0`n trn ! @jc bit [uan trFng, vi c1u Oau chh cL KCt K+c @Jch 0u. nh2t ! ch( KCt - niK th OE vr c i chc K Oiu @9i Rng @"#c @jt v( tr(ng KCt 4hun 4hZ rCng !n hEn ca c c ngu.n !- @9i Rng. Nu. nhin, vic hiku @"#c nguHn g9c ca Oiu @9i Rng ! KCt @iru 4h tinh t/, vi vD. ch3ng ta O] chh tDU trung v( KCt tr(ng nhBng h [u' [uan trFng nh2t nh"ng 0v nsK bst hEn c' ca nL. ,( @u nhBng nVK 1%=W, c c nh vDt !- @G nhDn th2. rbng, n/u nh" v* tr+ ! Oiu @9i Rng, thi c c hAt tr(ng t8 nhin Uh'i Ru2t hin thP( tlng cjU vi OUin t"Eng ng ca ch3ng Oai 4h c nhau 1<. ahBng cjU hAt nh" vD., b2t 4k ! ch3ng @"#c c(i ! c c hAt @ikK dnh" tr(ng K hinh chun ha. ! c c v_ng 01. nht RJu 0a( @Cng, @ru @"#c gFi ! c c Oiu hAt bAn. ,i c c hAt vDt ch2t cL OUin 1< tr(ng 4hi @L KCt O9 c c hAt tru.rn t"Eng t c cL OUin 1, nn ban @u ng"i ta ngh? rbng Oiu @9i Rng @G tA( ra O8 4/t @i ha. 4/t bAn giBa c c hAt vDt ch2t v c c hAt !8c. , n/u nh" vD. thi nL ! 4h i niK cL 4h' nVng th9ng nh2t tu.t vi. ah"ng v2n @r c_n nbK tr(ng c c chi ti/t. ,( giBa nhBng nVK 1%=W, 4hi c c nh vDt !- tiK c ch ba( gHK Oiu @9i Rng v( tr(ng K hinh chun, hF Ki Uh t hin ra rbng, 4hng cL KCt hAt @G bi/t n( @"#c !it 4 tr(ng c c b'ng 1.1 v 1.< cL thk ! Oiu hAt bAn ca KCt hAt 4h c. Nha. vi th/, c c Uh1n tJch !- thu./t chi ti/t chng Kinh @"#c rbng, n/u v* tr+ ba( gHK Oiu @9i Rng thi Kci hAt @G bi/t Uh'i cL KCt Oiu hAt bAn c_n ch"a @"#c Uh t hin, cL OUin nht hEn OUin ca hAt @G bi/t 1<. ,J 0+, P!Pctr(n cn Uh'i cL KCt hAt bAn OUin W v hAt gi' thi/t n. @"#c gFi ! OP!Pctr(n dgFi tst ca OuUPrO.KKPtric P!Pctr(ng. îru n. c*ng @3ng vi c c hAt vDt ch2t 4h c. ,J 0+, c c nEtrin v O[uar4 c*ng cL c c Oiu hAt bAn OUin W v @"#c gFi ! nEtrin v O[uar4. N"Eng t8 nh" vD., c c hAt !8c c*ng cL c c Oiu hAt bAn 1<\ @9i vi Uh(t(n, @L ! Uh(tin(O, @9i vi g!u(n, @L ! g!uin(O, @9i vi c c b(O(n | v , @L ! oin(O v yin(O.
7au @L, 4hi RPK RYt KCt c ch 4n !"xng hEn, ng"i ta ch( rbng Oiu @9i Rng 4hng tinh t/ KCt ch3t n(\ nL @_i hti Uh'i cL thK KCt ! c c hAt Ki, c+ thk ! nh1n @i O9 c c hAt cE b'n @"#c !it 4 tr(ng c c b'ng 1.1 v 1.<. ,i hin ch"a cL KCt Oiu hAt bAn n( @"#c Uh t hin, nn bAn cL [u.rn K"#n - 4i/n ca abi trJch tr(ng ch"Eng 1 4hi nLi vr O8 Uh t Kinh ra hAt Ku(n @k tu.n b9 rbng p4hng cL ai @jt hng Oiu @9i Rng c'q v tLK !Ai ! vt bt h(n t(n Oiu @9i Rng. Nu. nhin, vi ba ngu.n nh1n K ch3ng ta O] RYt 0"i @1., 4hi/n c c nh vDt !- tin t")ng KAnh K] rbng KCt O8 Uhi OAch Oiu @9i Rng nh" vD. ! [u " vCi vng.
Ti" n# c8ng ta nh1 khi ta R$p cc m" ca tr= ch2i ghjp hnh trong 7 m" c"5i cBng <i h2i ;A k%nh- kh.ng th R$p khEt vo vA trE Anh ca n7( Xi%" 5i R:ng ch"5t <i hnh &<ng ca m,nh c"5i cBng n# khi$n cho tt c, cc m,nh " R$p khEt v*i nha"((( ?h*ng b_ng chdng Ing h9 siLu i /dng tr c #' thuy(t 0y
Nh nh2t, trn [uan @ikK thK Kn, c c nh vDt !- th2. rbng, vic t8 nhin tn trFng hu h/t nh"ng 4hng Uh'i t2t c' c c @9i Rng 4h' 0? vr Kjt t( n hFc ! KCt @iru 4hL cL thk tin @"#c. N2t nhin, c*ng @G tlng R'. ra vic O$ 0+ng @9i Rng KCt c ch 4hng @. @, nh"ng @L ! @iru h/t Oc @ ng ti/c. îru n. c*ng t8a nh" &ach Oau 4hi @G c2t cng Uh t trikn r2t nhiru b h_a [u.n vi nhau tr(ng KCt OE @H @9i Rng 1K nhAc r2t ti tinh, nh"ng !Ai 4hng @k - @/n 4hun nhSU ! c i cL - ngh?a [u./t @Snh cu9i cfng. Nh hai, nga. bn tr(ng K hinh chun, KCt !- thu./t ch"a @r cDU ti h2U 0`n, nhiru v2n @r 4n thuDt gai gLc gsn !irn vi nhBng [u trinh !"#ng t$ @G @"#c gi'i [u./t KCt c ch nhanh chLng n/u nh" !- thu./t ! Oiu @9i Rng. ,2n @r cE b'n ! ) chc c c !(Ai hAt 4h c nhau @ru cL @Lng gLU Uhn ca Kinh v( nhBng thVng gi ng !"#ng t$ KGnh !it tr(ng th/ gii vi K. I c nh vDt !- @G Uh t hin ra rbng, tr(ng c c bk Oi O+c @L, KCt O9 c c [u trinh !in [uan ti O8 t"Eng t c ca c c hAt v`n c_n h_a h#U @"#c vi nhau, chh n/u nh" nhBng thaK O9 tr(ng K hinh chun @"#c tinh chhnh vi KCt @C chJnh R c ca( hEn KCt Uhn triu t: @k trit tiu nhBng hiu ng !"#ng t$ tai hAi nh2t. mCt O8 tinh chhnh chJnh R c nh2t @/n nh" th/ cL thk O nh @"#c vi vic @iru chhnh gLc bsn ca KCt 4hu O3ng c8c KAnh bsn v( KCt bia @jt trn Kjt trVng, vi 4h('ng Oai O9 ch( UhYU 4hng !n hEn br 0. ca c(n vi 4hun. mjc 0f O8 @iru chhnh c c thaK O9 vi @C chJnh R c t"Eng t8 ! @iru cL thk !K @"#c tr(ng K hinh chun, nh"ng nhiru nh vDt !- tt 4hng K2. tin t")ng v( KCt !- thu./t @"#c R1. 08ng KCt c ch [u " Ktng Kanh, ti Kc chh cn chB O9 th K"i !VK Oau 02u Uh'. ca KCt thaK O9 tha. @Zi ! nL O] O+U @Z h(n t(n 1. 7iu @9i Rng @G !K ch( @iru @L tha. @Zi KCt c ch trit @k, b)i vi c c b(O(n - nhBng hAt cL OUin ! KCt O9 ngu.n d@"#c gFi thP( tn nh vDt !- 2n ^C 7at.Pn0ra &(OPg - v c c QPrKi(n - nhBng hAt cL OUin b n ngu.n dgFi thP( tn nh vDt !- ng"i Ita!ia Pnric( PrKig - cL Ru h"ng trit tiu nhBng @Lng gLU !"#ng t$ ca nhau. wi9ng nh" hai @u ca chi/c bDU bnh, 4hi nhBng thVng gi ng !"#ng t$ ca b(O(n ! 0"Eng thi nhBng thVng gi ng ca QPrKi(n !Ai ! 1K v ng"#c !Ai. ,i Oiu @9i Rng @'K b'( rbng c c b(O(n v QPrKin( @"#c tA( ra thP( tlng cjU, nn nhBng trit tiu ch ./u @G 0ivn ra nga. tl @u v @iru n. @G !K 0Su @i @ ng 4k nhBng hiu ng !"#ng t$ KGnh !it nh2t. , nh" vD., s1 hXa h$K cIa 3+ hgnh chun siLu i /dng& tdc # 3+ hgnh chun cP thL3 tJt c cc h;t siLu b;n& >h+ng cXn Khi 01a trLn nh*ng i)u ch]nh û tinh vi v
bJt tin cIa 3+ hgnh chun th+ng thng n*a . mjc 0f @1. ch ./u chh ! v2n @r 4n thuDt, nh"ng nhiru nh vDt !- hAt th2. rbng @iru @L !K ch( Oiu @9i Rng tr) nn r2t h2U 0`n. agu.n nh1n th ba ng hC Oiu @9i Rng @/n tl 4h i niK th9ng nh2t !n. mCt tr(ng nhBng @jc @ikK bJ n ca b9n !8c tr(ng t8 nhin, @L ! c"ng @C ca ch3ng nbK tr(ng KCt 0'i gi trS c8c rCng. L8c @in tl nht hEn KCt Uhn trVK !8c KAnh, !8c ./u nht hEn !8c @in tl 4h('ng KCt ngn !n v !8c h2U 0`n 4h('ng KCt trVK triu t: t: t: d1W{5g !n nht hEn !8c ./u. î thP( cng trinh K) @"ng v cu9i cfng @G @"#c tra( gi'i a(bP! v w!aOh(o, 7a!aK v |PinbPrg - cng trinh @G R c !DU K9i [uan h O1u Osc giBa !8c @in tl v !8c ./u d@G @"#c @r cDU ti ) ch"Eng 5g, nVK 1%=z w!aOh(o cfng vi KCt @Hng nghiU ) Âi hFc >arvar0 ! >(oar0 wP(rgi @G @"a ra 4i/n ch( rbng cL thk tiK 4i/K KCt K9i [uan h t"Eng t8 vi t"Eng t c KAnh. Ing trinh ca hF, cng trinh @r Ru2t KCt pO8 th9ng nh2t !nq ca ba !8c, 4h c vi !- thu./t @in - ./u vr KCt Uh"Eng 0in cE b'n\ tr(ng 4hi !8c @in tl v !8c ./u 4/t tinh thnh KCt h#U nh2t @9i Rng hEn, 4hi nhit @C ca v* tr+ gi'K Ru9ng chh c_n 4h('ng KCt triu t: d1W 15g @C trn 4hng @C tu.t @9i, thi wP(rgi v w!aOh(o chng tt @"#c rbng O8 h#U nh2t vi !8c KAnh chh @"#c Ru2t hin ) nhit @C 4h('ng 1W t: t: t: d1W<6g @C K. Nrn [uan @ikK nVng !"#ng, thi nhit @C @L t"Eng ng vi nVng !"#ng v( 4h('ng KCt triu t: !n !n hEn 4h9i !"#ng ca Ur(t(n tc ! nht hEn 4h9i !"#ng P!anc4 4h('ng b9n bDc @C !n. ah" vD., wP(rgi v w!aOh(o @G @"a vDt !- !- thu./t ti KCt @Sa hAt nVng !"#ng v"#t Ra nhiru bDc vr @C !n O( vi nVng !"#ng K tr"c @L ng"i ta @G 0 K 4h K Uh . Ing trinh Oau @L @"#c th8c hin tAi Âi hFc >arvar0 ca wP(rgP, >P!an uinn v |PinbPrg v( nVK 1%=z @G !K ch( O8 th9ng nh2t tirK tng ca ba !8c Uhi h2U 0`n tr(ng 4hun 4hZ th9ng nh2t !n @G tr) nn r rng hEn. ,i nhBng @Lng gLU ca hF c_n ti/U t+c @Lng vai tr_ [uan trFng tr(ng vic th9ng nh2t c c !8c v @ nh gi O8 Uhf h#U ca Oiu @9i Rng vi th/ gii t8 nhin, nn ch3ng ta O] 0nh KCt ch3t thi gi @k nLi r hEn. N2t c' ch3ng ta @ru bi/t rbng !8c h3t @in giBa hai @in tJch tr i 02u, ha. !8c h3t h2U 0`n giBa hai vDt cL 4h9i !"#ng O] tr) nn KAnh hEn 4hi 4h('ng c ch giBa ch3ng gi'K. ^L ! KCt tJnh ch2t @En gi'n v [u [uPn thuCc tr(ng vDt !- cZ @ikn. Nu. nhin, cL @iru b2t ng 4hi ch3ng ta nghin cu 'nh h")ng ca cE hFc !"#ng t$ @/n c"ng @C ca c c !8c. ah"ng tAi Oa( cE hFc !"#ng t$ @L !Ai cL 'nh h")ng @L LAi KCt !n nBa, c1u tr' !i nbK tr(ng c c thVng gi ng !"#ng t$. ,J 0+, 4hi ch3ng ta 4h'( O t nL thng [ua @ K pO"Eng Kfq ca nhBng hAt v Uh'n hAt @"#c Oinh v h. tc thi 0ivn ra tr(ng 4hsU vfng 4hng gian Rung [uanh P!Pctr(n. t !1u Oau @L c c nh vDt !- @G nhDn th2. rbng c i @ K O"Eng Kf @G chP !2U KCt Uhn !uHng O ng ca ngFn h'i @Vng. ah"ng 4hi ch3ng ta ti gn P!Pctr(n hEn, ngh?a ! ch3ng ta @G th1K nhDU O1u hEn v( @ K O"Eng Kf ca c c hAt v Uh'n hAt @L, v vi vD. ch3ng ta chh chSu t c 0+ng chP 4hu2t ca nL Jt hEn. îru n. 0`n ti h [u' !, c"ng @C @in tr"ng ca P!Pctr(n O] tVng 4hi ta ti/n !Ai gn nL hEn. ^k Uh1n bit O8 tVng ca c"ng @C @in tr"ng cL nguHn g9c cE hFc !"#ng t$ 4hi ta ti gn P!Pctr(n hEn vi O8 tVng K ta @G bi/t tr(ng vDt !- cZ @ikn, c c nh vDt !- nLi rbng c"ng @C nCi tAi ca !8c @in tl tVng ) nhBng thang 4h('ng c nh ngsn hEn. îru n. Uh'n nh KCt th8c t/ !, c"ng @C ca !8c tVng 4hng chh @En gi'n ! 0( ta ti/n !Ai gn P!Pctr(n @"#c pnhin th2.q nhiru hEn. Nh8c t/, Kjc 0f ta chh tDU trung nLi vr P!Pctr(n, nh"ng nhBng !DU !uDn ) trn c*ng U 0+ng @"#c ch( t2t c' c c hAt tJch @in v @"#c tZng 4/t !Ai bbng Uh t biku nLi rbng nh*ng hiu dng in t% tr nLn # n h!n nh*ng thang >hong cch ngxn h!n.
I_n @9i vi nhBng !8c 4h c tr(ng K hinh chun thi Oa( I"ng @C ca ch3ng tha. @Zi thP( 4h('ng c ch nh" th/ n( aVK 1%={, wr(OO v ran4 |i!cyP4 ) @Ai hFc PrincPt(n v @Cc !DU vi hF, avi0 P(!ityPr ) @Ai hFc >arvar0 @G nghin cu v2n @r n. v tiK ra c1u tr' !i thDt b2t ng. ^ K K1. !"#ng t$ ca c c hAt v Uh'n hAt Oinh ra v h. @i cL t c 0+ng !K 4hu/ch t n c"ng @C ca c c !8c ./u v KAnh. îru n. 0`n ti h [u' !, 4hi ch3ng ta 4h'( O t ch3ng ) c c 4h('ng c ch ngsn hEn, ch3ng ta O] th1K nhDU O1u hEn v( @ K K1. @L v vi th/ ch3ng ta Jt chSu t c 0+ng 4hu/ch @Ai ca nL hEn. , nh" vD. cL ngh?a ! c"ng @C ca !8c @L tr) nn ./u hEn 4hi ta 4h'( O t ch3ng ) nhBng 4h('ng c ch ngsn hEn. wP(rgi, uinn v |PinbPrg @G nsK !2. @iru @L v hF @G @i ti KCt 4/t [u' r2t th3 vS. >F @G chng Kinh @"#c rbng, 4hi tJnh @/n nhBng t c 0+ng @L ca c c thVng gi ng !"#ng t$ KGnh !it KCt c ch cn thDn, thi 4/t [u' cu9i cfng ch( th2. c"ng @C ca ba !8c Uhi h2U 0`n O] hCi t+ vi nhau. mjc 0f c"ng @C ca ba !8c n. !Ai r2t 4h c nhau ) nhBng thang K 4n thuDt hin na. cL thk v"En ti @"#c, wP(rgi, uinn v |PinbPrg @G chh ra rbng O8 4h c nhau @L th8c O8 ! 0( nhBng 'nh h")ng 4h c nhau ca @ K O"Eng Kf !"#ng t$ t c @Cng @/n Kci !8c. ahBng tJnh t( n ca hF chng tt rbng n(u th3 nhTK su vo 3 s!ng 3, P b_ng cch >ho st cc #1c >h+ng Khi nh*ng thang >hong cch hng ngy 3 tPi tTn nh*ng >hong cch cn 39t Khln tr23 ta ta ta Y467y5\ /@nti3-t Ytdc # h!n >hong cch =#anc> 46 ngn #ln\& thg cng 9 cIa ba #1c Khi hJK 0wn s| tr nLn b_ng nhau M mjc 0f [u Ra vi O( vi th8c tivn ca 4inh nghiK hbng ng., nh"ng 4h('ng c ch ca( cn thi/t @k cL thk ti/U cDn @"#c nhBng 4h('ng c ch nht nh" vD. !Ai ! @jc tr"ng ca v* tr+ ngu.n th., nLng v Oi O+c, 4hi nL Ki @"#c KCt Uhn ngn t: t: t: t: d1W -{%g gi1. tuZi. Khi 2., nhit @C ca ,* tr+ cx 1W<6 K nh" ta @G cL !n nLi ti ) trn. N8a nh" tDU h#U c c thnh Uhn ri rAc nhau, cheng hAn nh" c c Ku 4iK !(Ai, gc, @ , [ujng v.v, @"#c n2u ch'. cfng nhau v tr) thnh KCt U!aOKa @Hng tJnh 4hi @"#c @9t nLng ti nhit @C @ ca(, c c cng trinh n. c*ng g#i - rbng c c !8c KAnh, ./u v @in t$ O] h_a nhDU thnh KCt !8c !n ) nhBng nhit @C c8c ca( K ta nLi ) trn. îru n. @"#c Kinh hFa bbng OE @H trn >inh =.1<. >inh =.1( 61ng ca ;a c phi hp &Mn 0 nh@ng thang kho,ng cch ngn &]n- ha# t12ng 12ng th$- trong nh@ng J" trnh c7 n+ng 13ng cao &]n( mjc 0f ch3ng ta ch"a cL cng ngh @k thVK 0_ ti nhBng 4h('ng c ch nht nh" vD. h(jc tA( @"#c ra nhBng nhit @C thiu @9t nh" th/, nh"ng tl nVK 1%=z, c c nh th8c nghiK @G h(n thin KCt c ch @ ng 4k UhYU @( c"ng @C ca ba !8c Uhi h2U 0`n tr(ng @iru 4in hin cL. ahBng O9 !iu n. - @ikK Ru2t Uh t ca ba @"ng c(ng trn >inh =.1 - chJnh ! 0B !iu @u v( ch( O8 ng(Ai Ou. 08a trn cE hFc !"#ng t$ ca wP(rgi, uinn v |PinbPrg. aVK 1%%1, g( }Ka!0i ) IXa dNrung t1K nghin cu hAt nh1n ch1u ug, |iK 0P &(Pr v >PrKann urOtPnau ) Âi hFc Kar!OruhP d^cg @G tJnh !Ai O8 ng(Ai Ou. ca wP(rgi, uinn v |PinbPrg bbng c ch 0fng nhBng O9 !iu @G @"#c h(n thin v @G chng tt @"#c hai @iru [uan trFng. Nh nh2t, c"ng @C ca ba !8c Uhi h2U 0`n, chh gn nh" ch ch"a h(n t(n hCi t+ v( nhau ) nhBng 4h('ng c ch nht dha. ) nVng !"#ng ca( h(jc nhit @C ca( c*ng th/g nh" @"#c Kinh hFa trn >inh =.<. Nh hai, O8 Oai 4h c nht nh"ng 4hng thk Uh nhDn n. tr(ng c"ng @C ca c c !8c O] bi/n K2t 4hi tJnh @/n Oiu @9i Rng. 7) 0? nh" vD. ! vi
nhBng Oiu hAt bAn 0( Oiu @9i Rng @_i hti O] @Lng gLU thK nhBng thVng gi ng !"#ng t$ v chJnh nhBng thVng gi ng thK n. @G !K KCt c3 hJch chJnh R c @k ch( c"ng @C ca c c !8c th8c O8 hCi t+ vi nhau. `nh r(S( X hon thiCn tEnh ton cc c1ng c cho th#- n$" kh.ng si%" 5i R:ng- chng ch/ g]n ch: kh.ng hon ton hi t9 v*i nha"( ^9i vi nhiru nh vDt !-, thDt 4hL cL thk tin rbng t8 nhin !Ai chFn @k ch( c c !8c chh gn nh" ch 4hng h(n t(n cL c"ng @C tr) nn bbng nhau, tc th9ng nh2t vi nhau ) nhBng 4h('ng c ch vi K. îru n. c*ng t8a nh" 4hi ta R/U c c Ku ca tr_ chEi ghYU hinh tr(ng @L Ku cu9i cfng !Ai hEi bS 4nh, 4hng thk R/U 4hJt v( vS trJ @G @Snh ca nL. FiLu i /dng . chut #;i hgnh 0;ng cIa 3nh cui c,ng ny >hi(n cho tJt c cc 3nh )u /(K >hHt v i nhauM Ph t hin cu9i cfng n. c_n cL KCt !#i Jch 4h c\ nL gi3U ta tr' !i @"#c c1u hti\ tAi Oa( ch( ti na. ch3ng ta v`n ch"a Uh t hin @"#c KCt Oiu hAt nh1n n( ahBng tJnh t( n 0`n ti O8 hCi t+ ca c"ng @C c c !8c c*ng nh" c c 4h'( O t 4h c @"#c nghin cu b)i nhiru nh vDt !- @G chh ra rbng nhBng Oiu hAt bAn njng hEn r2t nhiru O( vi c c hAt @G bi/t. mjc 0f ch"a @"a ra @"#c nhBng tin @( n cL tJnh ch2t [u./t @Snh, nh"ng nhBng nghin cu chng tt rbng c c Oiu hAt bAn chsc Uh'i cL O9 !"#ng !n g2U c' ngn !n 4h9i !"#ng ca Ur(t(n, n/u 4hng Ku9n nLi ! njng hEn. ,i nhBng K . gia t9c KAnh nh2t hin na. c*ng 4hng thk @At ti nhBng nVng !"#ng nh" vD., nn chJnh @iru n. gi'i thJch tAi Oa( c c c c hAt @L v`n ch"a @"#c Uh t hin. Nr(ng Ih"Eng % ch3ng ta O] [ua. !Ai v2n @r n. v th'( !uDn vr nhBng trikn vFng th8c nghiK tr(ng t"Eng !ai nhbK R c @Snh Oiu @9i Rng cL th8c O8 ! KCt tJnh ch2t ca ,* tr+ ch3ng ta ha. 4hng . NJt nhiLn& nh*ng #' 0o 3 ch:ng ta vQa a ra trLn nh_3 bo v siLu i /dng hay Ht nhJt cng >h+ng vdt bm nP& cha Khi # hon ton chrt ch| . mCt tr(ng nhBng !- 0( K ch3ng ta vla nu ra !, Oiu @9i Rng @G n1ng nhBng !- thu./t ca ch3ng ta ti 0Ang @9i Rng nh2t ca nL, nh"ng bAn cL thk b c !Ai rbng ,* tr+ 4hng hr [uan t1K ti chu.n @At ti 0Ang @9i Rng nh2t 4h' 0? vr Kjt t( n hFc. Ih3ng ta c*ng !Ai @"a ra KCt chi ti/t 4n thuDt K nh Oiu @9i Rng ch3ng ta th( t @"#c KCt nhiK v+ th Kn Uh'i tinh chhnh c c thaK O9 ca K hinh chun @k tr nh nhBng bi t( n !"#ng t$ tinh vi. ah"ng bAn c*ng cL thk cGi !Ai rbng KCt !- thu./t @Jch th8c K t' t8 nhin cL thk @i KCt c ch vBng vng trn c i ranh gii K(ng Kanh giBa O8 t8 h_a h#U v O8 t8 Uh h.. Hi ch3ng ta c*ng @G th'( !uDn vr vic Oiu @9i Rng @G !K tha. @Zi c"ng @C ca ba !8c Uhi h2U 0`n ) nhBng 4h('ng c ch nht KCt c ch chJnh R c @k ch( ch3ng h_a nhDU thnh KCt !8c th9ng nh2t !n, nh"ng bAn !Ai cL thk cGi !Ai rbng 4hng cL gi tr(ng thi/t 4/ ,* tr+ bst buCc c"ng @C c c !8c Uh'i trfng 4hU KCt c ch chJnh R c ) nhBng 4h('ng c ch vi K. , cu9i cfng, bAn cL thk ch( rbng c ch gi'i thJch @En gi'n nh2t ch( c1u hti tAi Oa( ch( ti na. c c Oiu hAt bAn v`n ch"a @"#c Uh t hin, @L ! ,* tr+ ca ch3ng ta 4hng Uh'i ! Oiu @9i Rng v 0( @L c c Oiu hAt bAn, t2t nhin, ! 4hng tHn tAi. Khng ai cL thk b c bt nhBng !i Uh'n @9i @L. ah"ng nhBng bbng chng ng hC Oiu @9i Rng O] @"#c cng c9 thK r2t nhiru 4hi ch3ng ta RYt vai tr_ ca nL tr(ng !- thu./t 01..
1 ^9i vi nhBng @Cc gi' Ku9n [uan t1K chi ti/t hEn ti v2n @r cL tJnh ch2t 4n thuDt n., ch3ng ti Rin nLi thK nh" Oau\ Nr(ng ch3 thJch 5 ca ch"Eng 5, ch3ng ti cL nLi rbng K hinh chun @G vin ti pKCt hAt ch( 4h9i !"#ngq - tc hAt b(O(n higg - @k ch( c c hAt tr(ng b'ng 1.1 v 1.< cL 4h9i !"#ng K ch3ng ta [uan O t @"#c. ^k ch( cE ch/ @L h(At @Cng @"#c, b'n th1n hAt higg Uh'i cL 4h9i !"#ng 4hng [u !n nhBng nghin cu chng tt rbng 4h9i !"#ng ca nL chsc 4hng thk !n hEn 1WWW !n 4h9i !"#ng ca Ur(t(n. ah"ng h( ra nhBng thVng gi ng !"#ng t$ !Ai cL Ru h"ng @Lng gLU @ ng 4k v( 4h9i !"#ng ca b(O(n higg v cL thk @"a 4h9i !"#ng ca nL ti thang P!anc4. Nu. nhin c c nh !- thu./t @G Uh t hin ra rbng 4/t c+c @L ~ KCt 4/t c+c O] Uh t !C ra KCt 4hu./t tDt [uan trFng ca K hinh chun ~ cL thk tr nh @"#c n/u KCt O9 thaK O9 ca K hinh chun dK ch ./u ! c i gFi ! 4h9i !"#ng trn trSu ca hAt higgg @"#c tinh chhnh vi @C chJnh R c v"#t [u 11W15 @k trit tiu t c 0+ng ca nhBng thVng gi ng @L @/n 4h9i !"#ng ca hAt higg. < mCt @ikK t/ nhS cn Uh'i ch3 thJch ch( >inh =.1 !, c"_ng @C ca !8c ./u @"#c v] nbK giBa c"ng @C ca !8c KAnh v !8c @in tl, tr(ng 4hi tr"c @L ch3ng ta @G nLi rbng nL ./u hEn c' hai !8c @L . agu.n nh1n ca @iru n. nbK tr(ng &'ng 1.<, tr(ng @L ch3ng ta th2. rbng c c hAt tru.rn !8c ./u ! 4h njng , cLn c c hAt tru.rn ca !8c KAnh v !8c @in tl thi @ru 4hng cL 4h9i !"#ng. ,r Kjt nCt tAi , c"ng @C ca !8c ./u d@"#c @( b)i hbng O9 !in 4/t ca nL ~KCt 4h i niK K chung ta O] @r cDU ti ) Ih"Eng 1<g ! nh" @"#c biku 0ivn trn >inh =.1, nh"ng 0( c c hAt tru.rn ca nL 4h njng , nn @G chu.kn t'i 'nh h")ng ca !8c ./u KCt c ch chDK chAU v !K gi'K t c 0+ng ca nL .
gh@ng nghi%n c:" g]n '# mang <i cho ! th"#$t &'# nh@ng ;1*c ti$n khKng a t*i g]n ci gic m2 th5ng nht- ;Ing cch ch:ng tD 13c rIng n+m ! th"#$t khc nha" m chng ta n7i 0 tr%n chfng J"a ch/ n+m cch m. t, khc nha" ca cBng mt ! th"#$t ;ao J"t h2n(((( FiLu i /dng trong #' thuy(t 0y
L- thu./t 01. 4h)i @u Ru2t hin tl cng trinh ca ,PnPyian( v( cu9i nhBng nVK 1%5W, nL cha @8ng t2t c' nhBng @9i Rng K ta vla th'( !uDn ) @u ch"Eng n., nh"ng 4hng hK Oiu @9i Rng d@En gi'n vi nL c_n ch"a @"#c Uh t hin rag. L- thu./t @u tin 08a trn !- thu./t 01. !] ra Uh'i @"#c gFi ! - thu./t 01. b(O(n. NJnh tl pb(O(nq chh ra rbng t2t c' c c K(0P 0a( @Cng ca 01. n. @ru cL OUin ngu.n v 4hng cL K(0P 0a( @Cng cL OUin b n ngu.n, tc ! 4hng cL c c K(0P 0a( @Cng QPrKi(n. îru n. @jt ra hai v2n @r. Nh nh2t, n/u !- thu./t 01. cL 4h' nVng K t' t2t c' c c !8c v t2t c' c c hAt vDt ch2t thi nL bbng c ch n( @L Uh'i ba( hK @"#c t2t c' nhBng K(0P 0a( @Cng QPrKi(n, vi ch3ng ta bi/t rbng t2t c' c c hAt vDt ch2t @ru cL OUin 1<. Nh hai, v c_n rsc r9i hEn, @L ! ng"i ta nhDn th2. rbng, tr(ng !- thu./t 01. b(O(n, tHn tAi KCt K(0P 0a( @Cng cL binh Uh"Eng 4h9i !"#ng ! KCt O9 1K, @"#c gFi ! hAt tach.(n. aga. c' tr"c 4hi cL !- thu./t 01., c c nh vDt !- @G nghin cu ti 4h' nVng v* tr+ ca ch3ng ta cL thk cL hAt tach.(n, ng(i nhBng hAt [uPn thuCc cL 4h9i !"#ng 0"Eng. ah"ng nhBng nc !8c ca hF @G ch( th2. rbng @iru @L ! r2t 4hL, thDK chJ cL thk nLi ! 4hng thk, n/u Ku9n giB ch( !- thu./t v`n c_n nh2t [u n vr Kjt !gic. N"Eng t8, tr(ng b9i c'nh ca !-
thu./t 01. b(O(n, c c nh vDt !- @G th$ @ c c !(Ai th thuDt c9t @k ch( @iru tin @( n bJ n vr K(0P 0a( @Cng tach.(n cL KCt - ngh?a n( @L, nh"ng t2t c' @ru v Jch. ahBng @jc @ikK n. !K ch( ta cng th2. r rng, Kjc 0f 01. ! KCt !- thu./t r2t h2U 0`n, nh"ng 01. b(O(n v`n c_n thi/u KCt c i gi @L r2t cE b'n. ?23 454& =i@rr@ a3on thu9c trng i;i h"c #ori0a . chJK nhTn thch thdc ci ti(n #' thuy(t 0y boson j nP bao h3 $c tJt c nh*ng 3o0@ 0ao 9ng G@r3ion . Nhng [ua cng trinh ca ng v nhBng 4/t [u' Oau @L ca 7choary v }n0rY aPvPu, KCt Uhin b'n Ki ca !- thu./t 01. @G bst @u Ru2t hin. , thDt ! b2t ng vi KFi ng"i, c c K(0P 0a( @Cng b(O(n v QPrKi(n !Ai Ru2t hin thP( tlng cjU KCt. ^9i vi Kci KCt K(0P 0a( @Cng b(O(n !Ai cL KCt K(0P 0a( @Cng QPrKi(n v ng"#c !Ai. aVK 1%==, nhBng cng trinh ca Pr0inan0( w!i(yyi ) Âi hFc Nurin, ca 7hPr4 v avi0 !ivP ) Âi hFc IKUPrtia! I(!!PgP @G !K O ng tt O8 tA( thnh cjU @L. L- thu./t Ki n. ca c c 01. cL cha Oiu @9i Rng v O8 tA( thnh cjU ca c c K(0P 0a( @Cng b(O(n va QPrKi(n chJnh ! O8 Uh'n nh @jc tJnh @9i Rng ca( @L. ,D. ! !- thu./t Oiu @9i Rng, tc ! !- thu./t Oiu 01. @G ra @i. >En th/ nBa, c c cng trinh ca w!i(yyi, 7chPr4 v !ivP c_n thu @"#c KCt 4/t [u' [uan trFng 4h c. >F @G chng Kinh @"#c rbng, K(0P 0a( @Cng tach.(n g1. bi/t ba( rsc r9i ca 01. b(O(n @G 4hng !K tZn hAi @/n Oiu 01.. ,D. ! 0n 0, c c Ku ca tr_ ghYU hinh @G @"#c @jt @3ng v( vS trJ ca ch3ng. Nu. nhin, nhBng t c @Cng [uan trFng @u tin ca c c cng trinh ca aK(n0 c*ng nh" ca aPvPu v 7choary !Ai th8c O8 4hng !in [uan ti !- thu./t 01.. aVK 1%={, hai nh vDt !- u!iuO |POO v &run( uKin( @G nhDn th2. rbng Oiu @9i Rng - @9i Rng Ki Ru2t hin tl O8 R1. 08ng !Ai !- thu./t 01. - !Ai cL thk U 0+ng @"#c c' ch( nhBng !- thu./t 08a trn c c hAt @ikK. >F @G nhanh chLng @At @"#c nhBng b"c ti/n [uan trFng nhbK ba( hK Oiu @9i Rng v( 4hun 4hZ ca c c !- thu./t tr"ng !"#ng t$ 08a trn c c hAt @ikK. , KCt thi gian, !- thu./t tr"ng !"#ng t$ @G tr) thnh K9i [uan t1K ch ./u ca c c nh vDt !- hAt, c_n !- thu./t 01. ng. cng bS gAt ra ria. Nh8c t/, nhBng cng trinh ca |POO v uKin( @G 4h)i Uh t KCt O9 !"#ng nghin cu !n 4hng thk t")ng t"#ng nZi vr nhBng c i K Oau n. ng"i ta gFi ! !- thu./t tr"ng !"#ng t$ Oiu @9i Rng. m hinh chun Oiu @9i Rng K ta vla th'( !uDn ) K+c tr"c, ! KCt tr(ng O9 nhBng thnh t8u !- thu./t tu.t @hnh ca nhBng nghin cu @L. , b1. gi ch3ng ta th2. rbng, 0( O8 tr tru ca !Sch O$, nga. c' !- thu./t 08a trn c c hAt @ikK n. c*ng Uh'i Kang En !- thu./t 01. r2t nhiru. ,i O8 t i Ru2t giang hH ca !- thu./t 01. v( giBa nhBng nVK 1%6W, Oiu @9i Rng Ki Ru2t hin tr) !Ai tr(ng b9i c'nh K nL @G @"#c Uh t hin ra. , tr(ng 4hun 4hZ @L, nhBng bbng chng ng hC Oiu @9i Rng @G v"#t Ra ra ng(i nhBng @iru K ch3ng ta @G trinh b. ) K+c tr"c. L' thuy(t 0y # cch 0uy nhJt 3 ch:ng ta bi(t cP >h n2ng thng nhJt thuy(t t!ng i r9ng v i c! h"c #$ng t%M ?hng ch] cP #' thuy(t 0y siLu i /dng 3 i trnh $c vJn ) tachyon ly tai h;i v 3 i chda 1ng cc 3o0@ 0ao 9ng G@r3ion 3+ t cc h;t vTt chJt trong th( gi i /ung ûanh ch:ng taM ( @L, Oiu @9i Rng @G cfng vi nhBng ngu.n !- ca !- thu./t 01. @i ti KCt !- thu./t !"#ng t$ ca h2U 0`n v tu.n b9 vr O8 th9ng nh2t t2t c' c c !8c v c c hAt vDt ch2t. , n/u nh" !- thu./t 01. ! @3ng thi c c nh vDt !- c*ng tin rbng n/u @9i Rng c*ng Uh'i @3ng. Nu. nhin, ch( @/n tDn giBa nhBng nVK 1%%W, KCt 4hJa cAnh @jc bit Uhirn Uhc @G g1. nhc nh9i ch( !- thu./t 01. Oiu @9i Rng.
FiLu bi ri tr c s1 #1a ch"n
a/u cL ai @L nLi vi bAn rbng hF @G tiK ra bJ KDt vr O9 UhDn ca }KP!ia Xarhart , thi ban @u cL thk h(i nghi, nh"ng n/u nh" hF cL thk gi'i thJch vi @. @ t" !iu v @G @"#c Ou. ngh? 4n cng thi bAn chsc O] !sng nghP hF, v bi/t @1u @2., thDK chJ bAn cL thk tin !i gi'i thJch @L c*ng nn. ah"ng @iru gi O] R'. ra, n/u nh" tr(ng !n gjU Oau, hF !Ai nLi vi bAn rbng hF c_n cL c' c ch gi'i thJch th hai nBa. &An O] 4in nh`n !sng nghP v ngAc nhin th2. rbng c ch gi'i thJch Ki n. c*ng cL @. @ t" !iu v @"#c Ou. ngh? 4n cng c*ng nh" c ch gi'i thJch @u tin. , rHi Oau @L bAn c_n @"#c nghP thK c ch gi'i thJch th" ba, th t" v thDK chJ th nVK nBa, t2t c' @ru 4h c nhau, nh"ng @ru @ ng tin nh" nhau. K/t c+c, bAn c'K th2. c*ng cheng bi/t thK gi vr O9 UhDn th8c O8 ca }KP!ia Xarhart O( vi nhBng hiku bi/t ban @u ca bAn. Nr(ng c' KCt c nh rlng nhBng c ch gi'i thJch cE b'n 4h c nhau, bi/t nhiru nh2t c*ng tc ! bi/t Jt nh2t. ,( nVK 1%65, !- thu./t 01.- Kjc 0f nhBng Uh2n 4hJch c*ng r2t 0v hiku 0( nL tA( ra- @G bst @u cL vu gi9ng nh" vS chu.n gia nhit thnh vr O9 UhDn ca Xarhart. F 0[ nh vTy # 0o vo n23 45` cc nh vTt #' nhTn thJy r_ng siLu i /dng7 y(u t trung t3 trong cJu tr:c cIa #' thuy(t 0y7 th1c s1 cP thj $c a vo #' thuy(t 0y >h+ng Khi th@o 39t 3 # n23 cch >hc nhauM mci KCt c ch @ru tA( ra O8 tA( cjU ca c c K(0P 0a( @Cng b(O(n v QPrKi(n, nh"ng chi ti/t ca O8 tA( cjU n. c*ng nh" nhiru tJnh ch2t 4h c ca !- thu./t !Ai r2t 4h c nhau. mjc 0f tn ca nhBng !- thu./t n. 4hng [uan trFng, nh"ng c*ng @ ng @k ta nu ra ) @1., @L !\ !thu./t !(Ai I, !- thu./t !(Ai II}, !- thu./t !(Ai II&, !- thu./t hPtPr(tic !(Ai d{<g v !- thu./t hPtPr(tic !(Ai X6 R X6. N2t c' nhBng @jc tJnh ca !- thu./t 01. K ch3ng ta @G th'( !uDn ch( ti @1. @ru c_n @3ng @9i vi Kci !- thu./t @L, ch3ng chh 4h c nhau ) nhBng chi ti/t tinh t/ hEn. IL ti nVK Uhin b'n 4h c nhau ca c i @"#c RPK ! !- thu./t vr t2t c' dN..Xg, K c*ng cL thk ! !- thu./t th9ng nh2t t9i hDu, ! KCt @iru h/t Oc b9i r9i @9i vi c c nh !- thu./t 01.. I*ng nh" chh cL KCt c ch gi'i thJch 0u. nh2t @3ng vr nhBng 0iru @G th8c O8 R'. ra @9i vi }KP!ia Xarhart db2t 4k ! ch3ng ta cL tiK ra nL ha. 4hngg, ch3ng ta ch @#i rbng, chJnh @iru n. c*ng O] ! @3ng @9i vi O8 hiku bi/t cE b'n v O1u Osc nh2t vr O8 vDn hnh ca ,* tr+. Ih3ng ta O9ng tr(ng KCt ,* tr+ v ch3ng ta ch @#i c*ng O] chh cL KCt c ch gi'i thJch. ^k gi'i [u./t v2n @r n., cL KCt 4h' nVng Oau\ Kjc 0f cL ti nVK !- thu./t 01. 4h c nhau, nh"ng b9n !- thu./t tr(ng @L cL thk @En gi'n O] bS th8c nghiK !(Ai bt chh c_n !Ai KCt !- thu./t 0u. nh2t. ah"ng thDK chJ cL @3ng nh" vD. @i chVng nBa. thi v`n c_n !Ai KCt c1u hti 0ai 0eng K 'nh ch3ng ta, @L !, tAi Oa( nhBng !- thu./t 4h c @ru @G tlng tHn tAi ) vS trJ hng @u. >a. thP( c ch nLi hi h"c ca |ittPn\ pa/u KCt tr(ng nVK !- thu./t @L K t' ,* tr+ ca ch3ng ta, thi ai O] O9ng tr(ng b9n v* tr+ 4ia 1q. mCt "c KE ca c c nh vDt !-, @L ! O8 tiK 4i/K nhBng c1u tr' !i t9i hDu O] 0`n ti KCt 4/t !uDn 0u. nh2t ! !- thu./t cu9i cfng- 0f ! !- thu./t 01. ha. KCt !- thu./t n( @L - Uh'i ! c i K nL !, @En gi'n chh vi 4hng c_n cL KCt 4h' nVng n( 4h c. a/u nh" ch3ng ta Uh t hin ra rbng, cL KCt !- thu./t 0u. nh2t nh2t [u n vr Kjt !gic cL 4h' nVng ba( hK @"#c c' nhBng ./u t9 cE b'n ca thu./t t"Eng @9i !`n cE hFc !"#ng t$, thi ch3ng ta tin chsc rbng ch3ng ta @G @At ti O8 hiku bi/t O1u Osc vr c c !- 0( tAi Oa( ,* tr+ !Ai cL nhBng tJnh ch2t nh" nL v9n cL. aLi KCt c ch ngsn gFn, @L chJnh ! thin @"ng ca O8 th9ng nh2t.1 ah" ch3ng ta O] th2. tr(ng Ih"Eng 1<, nhBng nghin cu gn @1. @G Kang !Ai ch( !- thu./t 01. nhBng b"c ti/n 4hZng !H ti gn c i gi2c KE th9ng nh2t bbng c ch chng tt @"#c rbng nVK !-
thu./t 4h c nhau K ch3ng ta nLi ) trn cheng [ua chh ! nVK c ch K t' 4h c nhau ca cfng KCt !- thu./t ba( [u t hEn. ,D. !, !- thu./t 01. @G cL KCt gia h 0u. nh2t. mFi vDt RPK ra @G ) @3ng vS trJ ca nL, nh"ng nh" ch3ng ta O] th'( !uDn ) ch"Eng Oau, O8 th9ng nh2t thng [ua !- thu./t 01. c_n @_i hti KCt !n nBa Uh'i giG tl O8 hiku bi/t thng th"ng ca ch3ng ta. }KP!ia Xarhart - ! Uhi cng tin Uh(ng ng"i Kn, @G K2t tJch bJ n tr(ng KCt chu./n ba.dag 1 ^k hiku O1u hEn vr - t")ng n. v c c - t")ng cL !in [uan, hG. RPK cu9n rPaKO (Q ina! NhP(r. ca 7tPvPn |PinbPrg
_! th"#$t &'# m r"ng ch"#n nn t,ng ca v?t ! hiCn <i t*i m:c nga# c, s5 chi" trong v8 tr9 chng ta- v5n 13c mPi ng1i chp nh?n v 13c coi nh1 nIm ngoi mPi nghi vn- c8ng <i ;A h< ;C mt cch nhanh ch7ng nh1ng c7 s:c th"#$t ph9c(
Ch!ng 7 Cc chi)u n giJu

XinOtPin @G gi'i [u./t @"#c hai cuCc Rung @Ct 4h(a hFc ch ./u tr(ng v_ng KCt trVK nVK tr) !Ai @1., thng [ua thu./t t"Eng @9i hTU v Oau @L ! thu./t t"Eng @9i rCng. mjc 0f nhBng v2n @r ban @u thi th3c ng R1. 08ng hai !- thu./t @L 4hng hr b ( tr"c nhBng 4/t c+c ca ch3ng, nh"ng Kci !- thu./t @L @ru !K tha. @Zi h(n t(n nhBng hiku bi/t ca ch3ng ta vr 4hng gian v thi gian. L- thu./t 01. gi'i [u./t cuCc Rung @Ct ch ./u th ba ca th/ 4: [ua v thP( c ch K nga. c' XinOtPin chsc c*ng Uh'i th2. ! Uhi th"ng, nL @_i hti ch3ng ta KCt !n nBa Uh'i RPK RYt !Ai KCt c ch trit @k nhBng [uan niK ca ch3ng ta vr 4hng gian v thi gian. ,i vD., !- thu./t 01. @G !K rung chu.kn nrn t'ng ca vDt !- hin @Ai ti Kc nga. c' O9 chiru tr(ng v* tr+ ch3ng ta, v9n @G @"#c KFi ng"i ch2U nhDn v @"#c c(i nh" nbK ng(i KFi nghi v2n, c*ng !Ai bS hA b KCt c ch nhanh chLng nh"ng cL Oc thu./t Uh+c. o gic cIa thPi û@n
Kinh nghiK rn nn tr8c gi c. , hEn th/ nBa\ 4inh nghiK c_n thi/t !DU KCt 4hun 4hZ K KFi c'K nhDn ca ch3ng ta @ru @"#c Uh1n tJch v gi'i thJch tr(ng 4hun 4hZ @L. ,J 0+, chsc chsn bAn O] ngh? rbng KCt @a bY h(ang 0G @"#c b. OLi nui 0A. O] nhin th/ gii thP( c ch r2t 4h c vi ch3ng ta. aga. c' O8 O( O nh Jt c8c @(an hEn, cheng hAn nh" giBa nhBng ng"i Ru2t th1n tr(ng c c tru.rn th9ng vVn hLa 4h c nhau, c*ng th"ng nh2n KAnh Kc @C [u./t @Snh ca 4inh nghiK @9i vi t" 0u. O ng tA( ca Kci ng"i ch3ng ta. Nu. nhin, cL nhBng @iru K KFi ng"i ch3ng ta @ru tr'i nghiK [ua. ah"ng th"ng th"ng, c i 4hL @Hng hLa v 4hL @ nh bAi nh2t !Ai ! nhBng @c tin v h(i vFng @"#c r3t ra tl nhBng
4inh nghiK UhZ [u t @L. ;in @"a ra KCt vJ 0+ @En gi'n nh"ng O1u Osc Oau. a/u nh" @ang ngHi @Fc cu9n O ch n. K bAn Uh'i @ng 0D., bAn cL thk 0i chu.kn thP( ba h"ng @Cc !DU nhau. f bAn cL @i thP( c(n @"ng n(, b2t 4k Uhc tAU @/n @1u chVng nBa, thi 4/t c+c v`n chh ! KCt tZ h#U n( @L ca chu.kn @Cng thP( chiru Uh'i - tr i, chiru tr"c - Oau v chiru trn - 0"i. mci !n nh2c ch1n ! bAn @G ngK th8c hin ba !8a chFn ring bit @k [u./t @Snh Kinh O] chu.kn @Cng thP( ba chiru @L nh" th/ n(. mCt Uh t biku t"Eng @"Eng K ch3ng ta @G gjU tr(ng Uhn th'( !uDn vr thu./t t"Eng @9i hTU, @L ! Kci @ikK tr(ng 4hng gian @"#c R c @Snh h(n t(n bbng c ch ch( ba c(n O9 chh vS trJ ca @ikK @L thP( ba chiru nLi ) trn. aLi thP( ngn ngB [uPn thuCc hEn thi bAn cL thk ch( KCt @Sa chh ) thnh Uh9 aPo (r4 bbng c ch ch( bi/t @"ng Uh9 dvS trJ thP( chiru Uh'i - tr ig, @"ng Uh9 h(jc @Ai !C cst ngang dvS trJ thP( chiru tr"c - Oaug v O9 tng dvS trJ thP( chiru trn - 0"ig. , thP( [uan @ikK hin @Ai hEn, ch3ng ta @G th2. rbng cng trinh ca XinOtPin 4hu./n 4hJch ch3ng ta c(i thi gian nh" chiru th t" dchiru [u 4h - t"Eng !aig, tc ! ch3ng ta cL c' th'. b9n chiru dba chiru 4hng gian v KCt chiru thi giang. Nh8c t/, bAn v`n th"ng R c @Snh c c O8 4in tr(ng v* tr+ bbng c ch ch( bi/t nL R'. ra ) @1. v R'. ra 4hi n(. ^jc tJnh n. ca v* tr+ ! cE b'n, nh2t [u n v !an trn rCng 4hsU ti Kc nL th8c O8 nbK ng(i KFi O8 nghi v2n. Nu. nhin, nVK 1%1%, KCt nh t( n hFc 4hng K2. ti/ng tVK ng"i &a Lan tn ! NhP(0(r Ka!uya thuCc tr"ng Âi hFc K(nigObPrg @G 0 K th ch thc c i @iru t")ng nh" @G ! hikn nhin\ ng ch( rbng v* tr+ th8c ra 4hng Uh'i chh cL ba chiru 4hng gian K ! nhiru hEn. î 4hi nhBng - 4i/n nghP cL vu ng ngn nh"ng ! ng ngn thDt. 7(ng @i 4hi ch3ng !Ai !K rung chu.kn c' nrn t'ng ca vDt !- hFc. mjc 0f Uh'i K2t KCt thi gian 0i Ki @"#c UhZ bi/n, nh"ng @r Ru2t ca Ka!uya @G g1. KCt cuCc c ch KAng tr(ng vic R1. 08ng c c @Snh !uDt vDt !ca ch3ng ta. , ch3ng ta hin v`n c_n c'K th2. 0" ch2n ca - t")ng v"#t tr"c thi @Ai KCt c ch @ ng 4inh ngAc ca ng.
t10ng cho rIng v8 tr9 chng ta c7 h2n ;a chi" kh.ng gian nghe c7 v[ vNa ng* ngn- vNa ;E n th?m chE h"#n ;E n@a( LHc &B- tr%n thc t$- n7 rt c9 th v hon ton h3p !( tng cIa {a#ua v s1 hon thin cIa {#@in
t")ng ch( rbng v* tr+ ch3ng ta cL hEn ba chiru 4hng gian nghP cL vu vla ng ngn, vla bJ n thDK chJ ! hu.rn bJ nBa. mjc 0f, trn th8c t/, nL r2t c+ thk v h(n t(n h#U !-. ^k th2. @iru @L, c ch 0v nh2t ! ta hG. tAK nglng RPK RYt t(n bC v* tr+ v [ua. vr [uan O t KCt vDt [uPn thuCc hEn, nh" @"ng 9ng 0`n n"c 0i v K'nh tr(ng v"n nh ch3ng ta, cheng hAn. >G. t")ng t"#ng KCt @"ng 9ng nh" vD. @"#c bsc [ua KCt 4hP n3i rCng chlng vi trVK KYt v ta [uan O t nL tl 4h('ng c ch chlng b9n trVK KYt, nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 6.1 dag. Nl 4h('ng c ch @L, bAn 0v 0ng c'K nhDn th2. chiru 0i nbK ngang ca @"ng 9ng, nh"ng n/u nh" bAn 4hng cL c(n Kst tinh t"ng thi 4hL K nhDn th2. br 0. ca nL. Nl @ikK [uan O t Ra nh" vD., bAn O] ngh? rbng, n/u cL KCt c(n 4i/n buCc Uh'i O9ng trn @"ng 9ng @L, thi nL chh cL thk @i !Ai thP( KCt chiru\ @L ! chiru nbK ngang 0Fc thP( chiru 0i ca 9ng. a/u nh" cL ai @L hti bAn vr vS trJ ca c(n 4i/n ) KCt thi @ikK @G ch(, thi bAn chh cn KCt O9 !iu, @L ! 4h('ng c ch
tl c(n 4i/n @/n @u bn tr i dh(jc @u bn Uh'ig ca @"ng 9ng. K/t [u' !, ) c ch Ra b9n trVK KYt, @"ng 9ng 0`n n"c nhin nh" ! KCt @9i t"#ng KCt chiru. `nh z(O( VaW( T1ng 5ng &Mn n1*c nhn tN Ra gi5ng nh1 mt 5i t13ng mt chi"( V;W( Qhi 13c ph7ng <i %n- chi" th: hai c7 &<ng mt v=ng tr=n v 13c c"n <i v=ng J"anh 5ng sc tr0 n%n nhn th# 13c( Nh8c t/, ch3ng ta bi/t rbng, 9ng n"c cL KCt br 0.. &An 4hL cL thk nhDn ra @iru @L ) 4h('ng c ch b9n trVK KYt, nh"ng bbng c ch 0fng KCt 9ng nh_K, bAn cL thk thu 'nh ca @"ng 9ng 0n !Ai v cL thk [uan O t tr8c ti/U @"#c chu vi ca nL, nh" ta th2. trn hinh 6.1 dbg. Nl hinh UhLng @Ai @L, bAn th2. rbng c(n 4i/n nht O9ng trn @"ng 9ng th8c O8 cL thk @i !Ai thP( hai chiru @Cc !DU nhau\ 0Fc thP( chiru tr i - Uh'i cVng thP( chiru 0i ca 9ng 01. v 0Fc thP( chiru thuDn h(jc ng"#c chiru 4iK @Hng hH Rung [uanh chu vi ca 9ng. &1. gi thi bAn th2. rbng, @k chh @Snh vS trJ ca c(n 4i/n ) KCt thi @ikK @G ch(, bAn th8c O8 Uh'i ch( hai O9 !iu\ c(n 4i/n ) @1u 0Fc thP( chiru 0i ca 9ng v nL ) @1u 0Fc thP( chu vi ca 9ng. îru n. Uh'n nh KCt th8c t/ !, br Kjt ca @"ng 9ng 0`n n"c ! hai chiru 1. Nu. nhin, cL KCt O8 4h c bit r rt giBa hai chiru @L. >"ng 0Fc thP( @"ng 9ng ! 0i, tc ! cL [u'ng tJnh !n v 0v 0ng nhDn th2.. Nr(ng 4hi @L h"ng v_ng [uanh br 0. ca 9ng thi ngsn, bS cuCn !Ai v 4hL nhin th2.. ^k nhDn thc @"#c chiru cuCn tr_n @L, ta Uh'i 4h'( O t @"ng 9ng vi @C chJnh R c !n hEn nhiru. ,J 0+ n. @G nh2n KAnh KCt @jc @ikK tinh t/ v [uan trFng ca c c chiru 4hng gian\ ch3ng thuCc hai !(Ai 4h c nhau. Ih3ng ! !n, cL [u'ng tJnh rCng v 0( @L th2. @"#c tr8c ti/U h(jc ch3ng ! nht, bS cuCn !Ai v 0( @L 4hL Uh t hin hEn nhiru. N2t nhin, tr(ng vJ 0+ n., ch3ng ta 4hng @/n nci Uh'i K2t nhiru cng Oc Ki Uh t hin @"#c chiru bS cuCn v_ng [uanh chu vi ca @"ng 9ng. Ên gi'n ! bAn chh cn KCt chi/c 9ng nh_K. Nu. nhin n/u nh" bAn cL KCt @"ng 9ng c8c nht nh" O#i tLc h(jc KCt 9ng Ka( 0`n, cheng hAn, thi Uh t hin ra chiru bS cuCn !Ai chsc O] 4hL 4hVn hEn. Nr(ng bi b ( g$i ch( XinOtPin v( nVK 1%1%, Ka!uya @G @"a ra KCt - t")ng !A !fng. ng cho r_ng cJu tr:c >h+ng gian cIa v tr >h+ng Khi ch] cP ba chi)u û@n thu9c 3 cP thj cP s chi)u nhi)u h!n. 7) 0? Ka!uya @"a ra !uDn @ikK cL tJnh trit @k nh" vD., nh" ch3ng ta O] th'( !uDn KCt c ch ngsn gFn 0"i @1., ! 0( ng @G Uh t hin ra rbng, - t")ng n. @G Kang !Ai KCt 4hun 4hZ thanh nhG v @. [u./n r* @k th9ng nh2t thu./t t"Eng @9i rCng ca XinOtPin vi !thu./t @in tl ca maRoP!! thnh KCt !- thu./t 0u. nh2t. ah"ng tr"c h/t KCt c1u hti @"#c @jt ra !, !K th/ n( - t")ng n. cL thk t"Eng thJch vi KCt th8c t/ K"i K"Ei ! ch3ng ta chh nhin th2. cL ba chiru Cu tr #i ngl3 chda trong c+ng trgnh cIa {a#ua& sau P $c #3 r v hon thin thL3 bi nh ton h"c ngi Nhy iijn # s>ar {#@in v n23 45y& P # cJu tr:c >h+ng gian cIa v tr ch:ng ta kng thi chda c nh*ng chi)u cP ûng tHnh r9ng #wn nh*ng chi)u bo cu9n #;iM Nc !, gi9ng nh" [u. K thP( Uh"Eng ngang ca @"ng 9ng n"c, v* tr+ ch3ng ta c*ng cL nhBng chiru !n, 4Y( 0i v 0v 0ng nhin th2., @L ! ba chiru 4hng gian thP(
4inh nghiK O9ng hng ng. ca ch3ng ta. ah"ng gi9ng nh" chu vi hinh tr_n ca @"ng 9ng, v* tr+ c_n cL nhBng chiru 4hng gian Uh+ cuCn chjt v( KCt 4hng gian nht RJu, nht ti Kc K nhBng thi/t bS thJ nghiK tinh R'( nh2t ca ch3ng ta hin na. c*ng 4hng Uh t hin @"#c. ^k cL KCt hinh 'nh r rng hEn vr - t")ng @jc Osc n., ta O] tr) !Ai vJ 0+ vr @"ng 9ng 0`n n"c KCt !n nBa. >G. hinh 0ung @"ng 9ng @"#c v] nhBng v_ng tr_n Ku @Pn O t nhau 0Fc thP( chu vi ca nL. I*ng nh" tr"c, n/u @ng tl Ra, @"ng 9ng nhin v`n gi9ng nh" KCt @"ng theng K'nh KCt chiru. ah"ng n/u thu 'nh ca @"ng 9ng !Ai gn nh KCt 9ng nh_K, bAn cL thk Uh t hin ra chiru bS cuCn !Ai, v @iru n. nhin c_n r hEn Oau 4hi bAn v] c c v_ng tr_n Ku @Pn, nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 6.<. `nh z(S( B mHt ca 5ng &Mn n1*c hai chi"> mt chi" Vtheo ph12ng ngangW 13c ch/ ;Ing m8i t%n thfng &i v c7 J",ng tEnh rng mt chi" khc Vtheo ch" vi tr=n ca n7W 13c ch/ ;Ing m8i t%n "5n tr=n ngn v c"n <i( >inh n. nh2n KAnh rbng br Kjt ca @"ng 9ng ! hai chiru gHK KCt chiru !n cL [u'ng tJnh rCng v KCt chiru nht cuCn tr_n. Ka!uya v K!Pin ch( rbng c2u tr3c 4hng gian ca v* tr+ ch3ng ta c*ng t"Eng t8 nh" vD., nh"ng nL cL ba chiru 4hng gian !n, cL [u'ng tJnh rCng v KCt chiru nht cuCn tr_n, ngh?a ! c' th'. cL b9n chiru 4hng gian. NhDt 4hL K cL thk v] KCt c i gi @L cL nhiru chiru nh" vD., 0( @L @k tr8c [uan, ta @nh Uh'i ch2U nhDn 0fng hinh Kinh hFa cha hai chiru !n v KCt chiru nht cuCn tr_n. Ih3ng ta Kinh hFa @iru n. trn hinh 6.{, tr(ng @L ta @G UhLng @Ai c2u tr+c ca 4hng gian r2t gi9ng nh" 4hi ta thu gn 'nh ca 9ng 0`n n"c. `nh z(s( Gi5ng nh1 hnh x(O- mUi mt m:c ti$p sa" ;i" &iin hnh ph7ng <i *n h2n ca c" trc kh.ng gian 0 m:c tr1*c( )8 tr9 ca chng ta c7 th c7 cc chi" ph9- nh1 13c th# 0 m:c ph7ng <i th: t1- n$" nh1 chng 13c c"n <i trong mt kh.ng gian nhD t*i m:c cho t*i na# chng ta vMn ch1a pht hiCn 13c( mc th2U nh2t trn hinh ch( th2. c2u tr3c biku 4i/n ca 4hng gian ) nhBng thang 4h('ng c ch [uPn thuCc, nh" thang KYt cheng hAn, tc ! th/ gii binh th"ng Rung [uanh ch3ng ta. I c 4h('ng c ch n. @"#c biku 0ivn b)i tDU h#U !n nh2t c c @"ng 4u . Nr(ng nhBng hinh 'nh ti/U Oau, ch3ng ta thu gn 'nh ca c2u tr3c 4hng gian, bbng c ch tDU trung [uan O t nhBng vfng 4hng gian c_n nht hEn nBa K ch3ng ta @G !in ti/U UhLng @Ai @k nhin r hEn. Nh(At @u, 4hi ch3ng ta 4h'( O t c2u tr3c 4hng gian ) nhBng thang 4h('ng c ch ngsn hEn, ch"a cL gi nhiru R'. ra nL v`n giB ngu.n 0Ang cE b'n nh" ) c c thang 4h('ng c ch !n, nh" ta th2. ) ba Kc @u tin ca hinh UhLng @Ai. Nu. nhin, 4hi ch3ng ta ti/U t+c cuCc hnh trinh ti 4h'( O t nhBng thang vi K nh2t ca 4hng gian - Kc UhLng @Ai th t" trn hinh 6.{ - thi KCt chiru Ki, chiru cuCn tr_n, Ki hin ra, nhin r2t gi9ng nh" nhBng v_ng O#i !Pn tr_n R/U chjt tA( nn !U R9U trn br Kjt KCt t2K th'K. Ka!uya v K!Pin ch( rbng chiru cuCn tr_n Uh+ n. tHn tAi ) KFi @ikK tr(ng c c chiru cL [u'ng tJnh rCng, ht nh" chu vi tr_n ca 9ng 0`n n"c tHn tAi ) KFi @ikK 0Fc thP( chiru 0i ca nL. d^k 0v nhin, trn hinh ta chh v] Kinh hFa chiru cuCn tr_n tAi
nhBng @ikK c ch @ru nhau ca c c chiru !ng. >inh 6.z ! KCt Kjt Uheng gn vi c2u tr3c 4hng gian thP( Ka!uya v K!Pin. `nh z(n( gh@ng 1ng k[ . ;i" &iin cc chi" *n J"en th"c trong i s5ng hng ng# ca chng ta- trong khi 7 cc v=ng tr=n ;i" &iin chi" m*i- chi" nhD v ;A c"n tr=n <i( Gi5ng nh1 nh@ng v=ng s3i en R$p chHt t<o n%n *p R5p ca mt tm th,m- nh@ng v=ng tr=n n# tan t<i 0 mUi im trong cc chi" *n J"en th"c- nh1ng &i nhn ta ch/ vc chng t<i giao im ca cc 1ng k[ .( mjc 0f O8 t"Eng t8 vi @"ng 9ng 0`n n"c 4h ! r nYt, nh"ng cL KCt O9 @ikK 4h c bit [uan trFng. ,* tr+ ca ch3ng ta cL ba chiru 4hng gian !n, cL [u'ng tJnh rCng dtrn hinh ch3ng ta chh v] @"#c haig tr(ng 4hi @L 9ng 0`n n"c chh cL KCt v [uan trFng hEn, b1. gi ch3ng ta K t' c2u tr3c 4hng gian ca chJnh b'n th1n v* tr+ ch 4hng Uh'i ca KCt vDt dnh" 9ng 0`n n"cg tHn tAi bn tr(ng v* tr+ @L. t")ng cE b'n thi v`n nh" th/\ gi9ng nh" chu vi tr_n ca 9ng 0`n n"c, n/u nh" chiru Uh+ bS cuCn !Ai, thi chiru tr_n @L ca v* tr+ ! c8c nht v 4hL Uh t hin hEn r2t nhiru O( vi c c chiru !n cL [u'ng tJnh rCng. Nh8c t/, 4Jch th"c ca chiru Uh+ n. nht ti Kc v"#t ra ng(i 4h' nVng Uh t hin ca nhBng 0+ng c+ UhLng @Ai KAnh nh2t ca ch3ng ta hin na.. ,, @iru [uan trFng nh2t, @L ! chiru nht cuCn tr_n 4hng @En gi'n ! KCt b"u tr_n bn tr(ng c c chiru !n [uPn thuCc K @1. th8c O8 ! KCt chiru Ki tHn tAi ) Kci @ikK tr(ng c c chiru !n [uPn thuCc ht nh" c c chiru Uh'i - tr i, tr"c - Oau, !n - Ru9ng tHn tAi ) Kci @ikK vD.. ^L ! KCt chiru Ki v @Cc !DU, tr(ng @L c(n 4i/n, n/u nL @ nht, cL thk chu.kn @Cng thP(. ^k R c @Snh vS trJ ca c(n 4i/n vi K @L, ta Uh'i bi/t nL ) @1u tr(ng ba chiru 4hng gian !n [uPn thuCc d@"#c biku 0ivn b)i !"i vungg c*ng nh" nL ) @1u tr(ng chiru cuCn tr_n. agh?a ! ch3ng ta cn Uh'i cL b9n O9 !iu vr 4hng gian c_n n/u thK c' chiru thi gian nBa thi ch3ng ta Uh'i cL c' th'. nVK O9 !iu vr 4hng - thi gian, nhiru hEn KCt O( vi ch3ng ta th"ng [uan niK. ah" vD., ch3ng ta 4h b2t ng Uh t hin ra rbng, Kjc 0f ch3ng ta chh c'K nhDn @"#c ba chiru 4hng gian [uPn thuCc, nh"ng nhBng !- !] ca Ka!uya v K!Pin !Ai ch( th2. rbng @iru @L >h+ng h) #o;i trQ s1 tkn t;i cIa nh*ng chi)u Kh cu9n trXn& 3ifn # ch:ng cP >Hch th c c1c nhmM e tr rJt cP thj cXn cP nh*ng chi)u n giJu 3 3xt ch:ng ta >h+ng nhgn thJy $cM ah"ng nLi nht nh" th/ n( ahBng thi/t bS t1n ti/n nh2t hin na. cL thk Uh t hin @"#c nhBng c2u tr3c nht ti KCt Uhn t: t: KYt. , n/u nh" KCt chiru Uh+ cuCn tr_n cL 4Jch th"c nht hEn 4h('ng c ch bY RJu @L, thi ch3ng ta 4hng thk Uh t hin @"#c. aVK 1%<5, K!Pin @G 4/t h#U t")ng ban @u ca Ka!uya vi KCt O9 - t")ng ca cE hFc !"#ng t$ Ki ra @i. ?h*ng tHnh ton cIa +ng ch] ra r_ng chi)u Kh cu9n trXn cln Khi nhm cn chi)u 0i =#anc>& nhm h!n rJt nhi)u so v i >h n2ng cIa th1c nghi3 . Nl @L, c c nh vDt !- @G gFi 4h' nVng cL nhBng chiru 4hng gian Uh+ c8c nht ! !thu./t Ka!uya K!Pin <. 1 ^1. ! KCt - t")ng @En gi'n, nh"ng O8 thi/u chJnh R c ca ngn ngB thng th"ng @i 4hi cL thk 0`n ti hiku nhK. >ai nhDn RYt Oau O] Uhn n( !K O ng tt thK. Nh nh2t, ta @G gi' thi/t rbng c(n 4i/n buCc Uh'i O9ng trn br Kjt ca 9ng 0`n n"c. ag"#c !Ai, n/u c(n 4i/n cL thk
@( hang v( bn tr(ng 9ng, tc ! n/u nL cL thk th1K nhDU v( !U nh8a 9ng, thi ch3ng ta cn ti { c(n O9 @k R c @Snh vS trJ ca nL, b)i vi ch3ng ta c_n Uh'i R c @Snh c' @C O1u K c(n 4i/n @G @( v( nBa. ah"ng n/u c(n 4i/n chh O9ng trn br Kjt 9ng n"c thi, thi vS trJ ca nL @"#c R c @Snh bbng hai c(n O9. îru n. 0`n ch3ng ta ti nhDn RYt th hai. aga. c' 4hi c(n 4i/n O9ng chh trn br Kjt 9ng n"c, ch3ng ta v`n cL thk R c @Snh vS trJ ca nL bbng ba c(n O9\ tr i - Uh'i, tr"c - Oau v trn - 0"i tr(ng 4hng gian ba chiru [uPn thuCc, n/u nh" ch3ng ta Ku9n chFn nh" vD.. ah"ng KCt 4hi ch3ng ta @G bi/t c(n 4i/n O9ng trn br Kjt 9ng 0`n n"c, thi hai c(n O9 ch3ng ta nLi tr(ng ch"Eng = ! 0B !iu t9i thiku @k R c @Snh KCt c ch 0u. nh2t vS trJ ca c(n 4i/n. , ch3ng ta nLi Kjt 9ng n"c ! hai chiru chJnh ! vi - ngh?a nh" vD.. < îru 4h ngAc nhin ! c c nh vDt !- 7avaO iK(U(u!(O, aiKa ar4ani->aKP0 v wia va!i, 08a trn nhBng Uh t hin ca Ignati(O }nt(nnnia0iO v (OPUh L.44Pn, @G chng Kinh @"#c rbng, nga. c' 4hi KCt chiru Uh+ cuCn !Ai cL 4Jch th"c cx Ki!iKYt, thi cL c*ng ch"a thk Uh t hin @"#c bbng th8c nghiK. L- 0( ! ) chc, c c K . gia t9c hAt thVK 0_ th/ gii vi K bbng c ch 0fng c c !8c KAnh, ./u v @in tl. L8c h2U 0`n thi [u nht ) nhBng nVng !"#ng tr(ng tK ca cng ngh hin na., nn nLi chung 4hng @"#c tJnh @/n. ah"ng iK(U(u!(O v c c cCng O8 ca ng @G nhDn th2. rbng n/u chiru Uh+ cuCn !Ai cL t c @Cng ch ./u !n !8c h2U 0`n d@1. ! @iru h(n t(n cL thk tr(ng !- thu./t 01.g thi KFi th8c nghiK hin cL c*ng v`n cL thk bt [ua nL. Nr(ng KCt t"Eng !ai gn, nhBng thJ nghiK Ki, cL @C nhA. ca( hEn vr !8c h2U 0`n O] tiK 4i/K KCt chiru Uh+ cuCn !Ai !n @L. a/u 4/t [u' ! 4heng @Snh, thi @L O] ! KCt tr(ng O9 nhBng Uh t Kinh v? @Ai nh2t ca KFi thi @Ai.
Ga h# th4 m nh1 v?# ;Ing cch t10ng t13ng mt v8 tr9 hai chi" gi5ng nh1 ci 5ng &Mn n1*c ca chng ta((( ) h# t10ng t13ng rIng ;<n con ki$n nhD RE" s5ng tr%n ; mHt 7((( N i v #ui trLn ng 0wn n c
,J 0+ tr8c [uan vr 9ng 0`n n"c v Kinh hFa trn hinh 6.{ ch( ta KCt - niK nh2t @Snh vr 4h' nVng cL nhBng chiru 4hng gian Uh+ tr(ng v* tr+ ch3ng ta. Nu. nhin, nga. c' @9i vi nhBng nh nghin cu tr(ng !?nh v8c chu.n Kn n., vic hinh 0ung KCt v* tr+ cL hEn ba chiru 4hng gian c*ng 4hng Uh'i ! KCt vic 0v 0ng. ,i !- 0( @L, c c nh vDt !- th"ng Ki gi*a tr8c gi c ca Kinh vr nhBng chiru Uh+ bbng c ch hinh 0ung cuCc O9ng O] ! nh" th/ n( n/u ch3ng ta O9ng tr(ng KCt v* tr+ t")ng t"#ng cL O9 chiru th2U hEn dthP( c(n @"ng K X0oin }b((tt @G 4h)i Uh t tr(ng t c UhK ; O) Pheng 1, KCt cu9n O ch UhZ bi/n 4h(a hFc 4inh @ikn, Ru2t b'n nVK 166zg, tr(ng @L 0n 0n ch3ng ta O] nhDn thc @"#c v* tr+ cL O9 chiru nhiru hEn ba chiru 4hng gian thng th"ng K ch3ng ta tr8c ti/U nhin th2. @"#c. Na hG. th$ !K nh" vD. bbng c ch t")ng t"#ng KCt v* tr+ hai chiru gi9ng nh" c i 9ng 0`n n"c ca ch3ng ta. mu9n !K @"#c nh" vD., @_i hti bAn Uh'i tl bt hen [uan @ikK Kinh ! ng"i ng(i cuCc RPK @"ng 9ng 0`n n"c @L nh" KCt vDt tr(ng v* tr+. ^Hng thi, bAn Uh'i giG bit th/ gii nh" ch3ng ta bi/t @k b"c v( KCt v* tr+ Ki - v* tr+ 9ng 0`n n"c, K t(n bC [u. K 4hng gian ca nL chh ! br Kjt ca 9ng 0`n n"c r2t 0i dcL thk RPK nh" ! 0i v hAng. , hG. t")ng t"#ng rbng bAn ! c(n 4i/n nht RJu O9ng trn br Kjt @L.
Nr"c h/t, ta hG. bst @u bbng vic !K ch( O8 vDt tr) nn hEi c8c @(an KCt ch3t. >G. hinh 0ung @C 0i ca chiru cuCn tr_n tr(ng v* tr+ 9ng n"c ! r2t nht, nht ti Kc K bAn c*ng nh" b2t 4M ai 4h c O9ng tr(ng v* tr+ @L 4hng - thc @"#c O8 tHn tAi ca nL. N2t c' KFi ng"i O9ng tr(ng v* tr+ n. @ru RPK vic nL chh cL KCt chiru 4hng gian ! KCt O8 thDt hikn nhin, 4hng KCt ch3t nghi ng. da/u nh" tr(ng v* tr+ 9ng n"c cL O'n Oinh ra KCt c(n 4i/n XinOtPin ring ca Kinh, thi c" 01n ) @1. chsc O] nLi rbng v* tr+ ca hF cL KCt chiru 4hng gian v KCt chiru thi giang. Nh8c t/, @jc @ikK n. ! hikn nhin ti Kc, c" 01n O9ng tr(ng @L @jt tn ch( [u h"Eng ca hF ! ; O) Nheng, - Ku9n nh2n KAnh ! nL chh cL KCt chiru 4hng gian. IuCc O9ng tr(ng ; O) Nheng r2t 4h c vi cuCc O9ng K ch3ng ta @ang O9ng. Iheng hAn, c c vDt thk thng th"ng K ch3ng ta [uPn thuCc hng ng. 4hng thk hin hBu tr(ng R O) n.. ^9i vi ch3ng ta, 0f cL nc !8c ba( nhiu @i nBa, c*ng 4hng thk !K tha. @Zi @"#c gi @9i vi KCt th8c t/ ! c c vDt !un !un cL chiru rCng, chiru 0i v chiru ca(, tc cL KCt [u'ng tJnh 4hng gian ba chiru. Nu. nhin, tr(ng ; O) Nheng, h(n t(n 4hng cL chc ch( nhBng vDt thk cHng 4rnh nh" vD.. In nh rbng, hinh 'nh t")ng t"#ng ca bAn v`n c_n gsn !irn vi KCt vDt thk 0i v K'nh nh" O#i chh tHn tAi tr(ng 4hng gian ca ch3ng ta, nh"ng bAn cn Uh'i th8c O8 ngh? rbng @L ! KCt v* tr+ t8 th1n, ng(i nL ra 4hng c_n tHn tAi gi 4h c. L KCt c" 01n O9ng tr(ng v* tr+ @L, bAn Uh'i thJch h#U vi [u'ng tJnh 4hng gian ca nL. >G. th$ t")ng t"#ng @iru @L RPK. aga. c' 4hi bAn hLa th1n !K KCt c(n 4i/n @i nBa, thi c*ng v`n ch"a thJch h#U. &An cn YU c i cE thk 4i/n ca bAn thnh KCt c(n O1u, rHi Uh'i YU nBa ch( ti 4hi h(n t(n 4hng c_n br 0.. NLK !Ai, @k Uhf h#U vi ; O) Nheng, bAn chh cL thk cL chiru 0i 4hng thi. &1. gi hG. t")ng t"#ng thK nBa ! bAn cL Kst ) c' hai @u. Khng gi9ng nh" Kst ng"i, cL thk @'( ngang @'( 0Fc @k nhin @"#c t(n bC 4hng gian ba chiru, Kst bAn tr(ng v* tr+ theng v?nh vivn 4hLa chjt ) KCt vS trJ, Kci Kst chh nhin @"#c thP( KCt h"ng. îru n. 4hng Uh'i ! KCt hAn ch/ vr Kjt gi'i Uhù ca cE thk bAn, K th8c ra bAn v nhBng c" 01n O9ng tr(ng R O) @L @ru thla nhDn rbng vi v* tr+ ca hF chh cL KCt chiru nn cheng cL KCt h"ng n( 4h c @k nhin. N2t c' chh cL @i ti h(jc @i !ui K thi. IL thk ti/U t+c hinh 0ung thK nBa vr cuCc O9ng ) ; O) Nheng, nh"ng ch3ng ta O] nhanh chLng nhDn th2. rbng c*ng cheng cL gi nhiru @k K hinh 0ung. ,J 0+, cL KCt c" 01n 4h c ) UhJa bn n. h(jc bn 4ia ca bAn, hG. th$ t")ng t"#ng RPK @iru @L O] nh" th/ n(\ bAn O] chh th2. KCt Kst ca c ta - c(n Kst @9i 0in vi bAn - nh"ng 4hng gi9ng nh" Kst ng"i, nL chh ! KCt @ikK 0u. nh2t. mst ca c" 01n tr(ng ; O) Nheng 4hng cL @"ng nYt c*ng cheng cL biku c'K gi, b)i vi 4hng cL chc ch( nhBng @jc tr"ng [uPn thuCc @L. ag(i ra, bAn O] v?nh vivn bS chjn b)i hinh 'nh gi9ng @ikK @L ca Kst ng"i ! ng girng. a/u nh" bAn Ku9n @i [ua c ta @k th K hikK th/ gii ca ; O) Nheng ) UhJa bn 4ia thi bAn O] Uh'i h(n t(n th2t vFng. &)i !], bAn 4hng thk @i [ua c ta @"#c. I ta @G h(n t(n chjn h/t !9i @i ca bAn v c*ng cheng cL chc @k bAn @i v_ng [ua. NrDt t8 ca c" 01n ) @1., nh" hF @G @"#c an bi, ! KGi KGi c9 @Snh v 4hng thk tha. @Zi @"#c. NhDt ! b2t hAnh bi/t ba(. ,i ngn nVK Oau O8 gi ng th/ ca KCt ^2ng t(n nVng Ru9ng ; O) Nheng, KCt c" 01n ) @1. tn ! Ka!uya K. LinP d@"ng thengg @G Kang !Ai ch( R O) n. KCt nirK h. vFng. >(jc ! 0( O8 c'K hng thing !ing n( @L h(jc ! 0( nhiru nVK tu.t vFng nhin c(n Kst @ikK ca ng"i ! ng girng, ng @G nu ra - 4i/n ch( rbng, RYt ch( ti cfng, ; O) Nheng n. 4hng thk ! KCt chiru. ng @G @"a ra gi' thu./t ch( rbng, ; O) Nheng th8c O8 ! KCt v* tr+ hai chiru, vi chiru
th hai ! KCt h"ng cuCn tr_n r2t nht 4hng thk [uan O t @"#c tr8c ti/U vi 4Jch th"c 4hng gian c8c nht ca nL. ng c_n v] ra bc tranh vr KCt cuCc O9ng h(n t(n Ki, chh n/u nh" chiru bS cuCn !Ai @L n) ra vr 4Jch th"c - KCt @iru 0"ng nh" ! cL thk nh cng trinh ca KCt @Hng nghiU ca ng tn ! LinPOtPin. Ka!uya K. LinP K t' KCt v* tr+ 4hi/n ch( bAn v c c bAn ca bAn Uh'i 4inh ngAc v trn @. h. vFng. ^L ! v* tr+ K nhBng c"n 01n tr(ng @L cL thk chu.kn @Cng t8 0( @i [ua nhau bbng c ch O$ 0+ng chiru th hai v th/ ! ch2K h/t c'nh n ! vr 4hng gian Na nhDn th2. nga. rbng, cuCc O9ng K Ka!uya K. LinP K t' chJnh ! cuCc O9ng tr(ng v* tr+ 9ng n"c cL br 0.. Nh8c t/, n/u nh" chiru cuCn tr_n !n !n, ; O) Nheng tr) thnh v* tr+ 9ng n"c, thi cuCc O9ng ca bAn O] tha. @Zi KCt c ch O1u Osc. L2. cE thk ca bAn !K vJ 0+, cheng hAn. Khi ! ng"i thuCc ; O) Nheng, b2t c c i gi ) giBa hai Kst @ru thuCc nCi tAng ca bAn. ( @L @9i vi cE thk hinh 01. ca bAn, hai c(n Kst @Lng vai tr_ nh" 0a @9i vi cE thk ca ng"i binh th"ng\ ch3ng tr) thnh r( chsn giBa nCi tAng ca bAn v th/ gii bn ng(i. mCt b c O? tr(ng ; O) Nheng chh cL ti/U cDn @"#c nCi tAng ca bAn bbng c ch Ru.n [ua br Kjt ca nL. aLi KCt c ch 4h c, Uhù thuDt tr(ng ; O) Nheng @"#c ti/n hnh [ua Kst. ah"ng b1. gi hG. t")ng t"#ng RPK @iru gi O] R'. ra n/u nh" ; O) Nheng, thP( Ka!uya K. LinP c_n cL KCt chiru bJ n cuCn !Ai v n/u nh" chiru n. n) ra ti 4Jch th"c cL thk [uan O t @"#c &1. gi thi KCt c" 01n ) @1. cL thk nhin th2. cE thk bAn 0"i KCt gLc @C n( @L v 0( @L cL thk th2. nCi tAng ca nL, nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 6.5. `nh z(x( Lt c1 &'n : s0 Ghfng c7 th nhn th# trc ti$p ni t<ng ca mt c1 &'n khc khi R: s0 n# gin n0 thnh v8 tr9 5ng n1*c( fng chiru th hai n., b c O? cL thk !K Uhù thuDt trn cE thk bAn bbng c ch can thiU tr8c ti/U v( nCi tAng @G UhEi On ra @L. NhDt ! 4M c+c Ihsc hen vi thi gian, cE thk ca c" 01n ) R O) n. O] Uh t trikn KCt !U Uh ng(i gi9ng nh" 0a, @k chP ch( Uhn nCi tAng Ki @"#c UhEi b. ra 4hng ti/U R3c vi th/ gii bn ng(i. ag(i ra, hF chsc chsn O] ti/n hLa thnh c c Oinh vDt vla cL chiru 0i vla cL c' chiru rCng nBa\ c c Oinh vDt Uheng n. @i !Ai bbng c ch tr"#t 0Fc thP( v* tr+ 9ng n"c hai chiru, nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 6.5. , n/u nh" chiru cuCn tr_n tr) nn r2t !n, thi v* tr+ hai chiru n. r2t gi9ng vi ; O) Nheng ca }b((tt, KCt th/ gii hai chiru t")ng t"#ng K }b((tt @G 08ng nn vi c' KCt 0i O'n vVn hLa Uh(ng Uh3 v thDK chJ cL c' KCt h th9ng @eng c2U 4h 4hi hi 08a trn 0Ang hinh hFc ca Kci ng"i. Nr(ng 4hi 4hL cL thk hinh 0ung @"#c KCt vi c i gi th3 vS tr(ng ; O) Nheng, @En gi'n vi 4hng cL chc, thi @i O9ng tr(ng v* tr+ 9ng n"c !Ai @. sU nhBng 4h' nVng. 78 ti/n hLa tl KCt thnh hai chiru 4hng gian !n, [uan O t @"#c thDt ! ng(An K+c. `nh z(( 6c sinh v?t phfng hai chi" s5ng trong v8 tr9 5ng n1*c( , b1. gi ! @iU 4h3c\ tAi Oa( !Ai 0lng ) @L &'n th1n v* tr+ hai chiru c*ng cL thk cL chiru bS cuCn !Ai v 0( @L nL tirK n @G
! ba chiru. Ih3ng ta cL thk Kinh hFa @iru n. trn hinh 6.z, vi @iru 4in ! b1. gi ch3ng ta t")ng t"#ng chh cL hai chiru 4hng gian cL [u'ng tJnh !n dtr(ng 4hi @L, !n @u tin 4hi @"a ra hinh n., ta hinh 0ung !"i Uheng 4u !"i vung biku 0ivn ba chiru 4hng gian cL [u'ng tJnh !ng. a/u chiru cuCn !Ai c*ng @"#c n) ra, thi c" 01n tr(ng @L O] th2. Kinh ) tr(ng KCt th/ gii h(n t(n Ki Ku, tr(ng @L chu.kn @Cng 4hng chh gii hAn 0Fc thP( c c chiru cL [u'ng tJnh !n ! tr i - Uh'i v tr"c - Oau nh" tr"c nBa. &1. gi c c 01n @L cL thk chu.kn @Cng thP( c' chiru th ba, @L ! chiru trn - 0"i 0Fc thP( KCt v_ng tr_n. Nh8c t/, n/u chiru cuCn tr_n n. n) ra vi 4Jch th"c @ !n, thi @L chJnh ! v* tr+ ca ch3ng ta. >in na. ch3ng ta c_n ch"a bi/t KCt chiru n( @L tr(ng ba chiru 4hng gian ca ch3ng ta v`n @ang ti/U t+c K) rCng KGi ra ha. @ang t8 cuCn !Ai thnh KCt v_ng tr_n 4hZng !H nbK ng(i UhAK vi [uan O t ca nhBng 4Jnh thin vVn KAnh nh2t. a/u chiru cuCn tr_n trn hinh 6.z ! @ !n, cx hng t: nVK nh O ng, thi hinh n. r2t cL thk ! hinh v] K t' v* tr+ ch3ng ta. ah"ng @iU 4h3c !Ai !jU !Ai\ tAi Oa( !Ai 0lng ) @1. îru n. @G @"a ch3ng ta ti - t")ng ca Ka!uya v K!Pin, ch( rbng v* tr+ ba chiru ca ch3ng ta c*ng Uh'i cL KCt chiru 4hng gian th t8 bS cuCn !Ai K tr"c @L ta ch"a bi/t. a/u 4h' nVng 4M !A @L ha. O8 tZng [u t hLa ca nL ! nhiru chiru bS cuCn !Ai ! @3ng v n/u nh" c c chiru n. @"#c giGn n) ti 4Jch th"c v? K, thi nhBng thJ 0+ vr c c tr"ng h#U th2U chiru trinh b. ) trn ch( th2. r rng rbng O8 O9ng 4hi @L O] tha. @Zi gh gK. NhDt @ ng ngAc nhin !, Kjc 0f thDK chJ c c chiru Uh+ bS cuCn !Ai cL thk KGi KGi bS cuCn !Ai v cL 4Jch th"c r2t nht, nh"ng O8 tHn tAi ca ch3ng v`n cL nhBng h [u' r2t O1u Osc. 1 X0oin }b((tt, !at!an0 dPrincPt(n\ PrincPt(n nivPrOit. PrPOO, 1%%1g
)?# ;Ing cch th%m vo mt chi" ph9- Qa "a th5ng nht 13c ! th"#$t hp &Mn v*i ! th"#$t iCn tN ca LaRye ((( F1 thng nhJt trong cc chi)u cao h!n
mjc 0f - t")ng @"#c Ka!uya @r Ru2t nVK 1%1% ch( rbng v* tr+ ch3ng ta cL thk cL O9 chiru 4hng gian nhiru hEn ba chiru [uPn thuCc, K ch3ng ta tr8c ti/U nhin th2. @"#c, @G ! KCt 4h' nVng r2t th3 vS, nh"ng c_n KCt @iru 4h c nBa !K ch( nL tr) nn h2U 0`n hEn. XinOtPin @G R1. 08ng thu./t t"Eng @9i rCng tr(ng 4hun 4hZ ca KCt v* tr+ cL ba chiru 4hng gian v KCt chiru thi gian. Nu. nhin, hinh thc !uDn t( n hFc tr(ng !- thu./t ca ng cL thk K) rCng KCt c ch 4h 0v 0ng ch( KCt v* tr+ cha c' c c chiru Uh+. ,i KCt gi' thu./t 4h 4hiK t9n vr KCt chiru 4hng gian Uh+, Ka!uya @G ti/n hnh Uh1n tJch vr Kjt t( n hFc v 0`n ra @"#c c c Uh"Eng trinh Ki. Ka!uya @G tiK th2. rbng, c c Uh"Eng trinh !in [uan ti ba chiru 4hng gian [uPn thuCc thi vr cE b'n v`n gi9ng nh" c c Uh"Eng trinh ca XinOtPin. Nu. nhin, 0( cL @"a thK v( KCt chiru 4hng gian nBa, nn 4hng cL gi @ ng ngAc nhin !, Ka!uya c_n tiK @"#c nhBng Uh"Eng trinh 4h c K tr"c 4ia ch"a cL tr(ng !- thu./t ca XinOtPin. 7au 4hi nghin cu nhBng Uh"Eng trinh Ki Ru2t hin thK n., Ka!uya hiku ra rbng @G R'. ra KCt @iru gi @L thDt !A !fng. ahBng
Uh"Eng trinh @L 4hng gi 4h c chJnh ! c c Uh"Eng trinh K maRoP!! @G vi/t tl nhBng nVK 166W @k K t' !8c @in tl eTy # b_ng cch thL3 vo 39t chi)u Kh& {a#ua . thng nhJt $c #' thuy(t hJK 0wn v i #' thuy(t in tQ cIa <a/E@##M Nr"c cng trinh ca Ka!uya, !8c h2U 0`n v !8c @in tl @"#c RPK ! hai !8c 4hng cL [uan h gi vi nhau v c*ng 4hng cL gi K ch b'( rbng giBa ch3ng cL KCt K9i [uan h n( @L. ah cL tinh thn O ng tA( t ( bA( @k hinh 0ung @"#c v* tr+ ch3ng ta c_n cL KCt chiru Uh+, Ka!uya ch( rbng giBa ch3ng th8c O8 cL KCt K9i !in h O1u Ra. L- thu./t 01. ca ng @G chh ra rbng c' !8c h2U 0`n !8c @in tl @ru !in [uan @/n nhBng bi/n 0Ang tr(ng c2u tr3c ca 4hng gian. L8c h2U 0`n @"#c Kang b)i nhBng bi/n 0Ang tr(ng 4hng gian ba chiru [uPn thuCc, c_n !8c @in tl @"#c Kang b)i nhBng bi/n 0Ang !in [uan vi chiru Uh+ bS cuCn !Ai. Ka!uya @G g$i bi b ( ca Kinh ch( XinOtPin v th(At @u XinOtPin @G c'K th2. r2t thJch th3. ag. <1 th ng z nVK 1%1%, XinOtPin @G vi/t th" tr' !i v nLi vi Ka!uya rbng ng ch"a 4hi n( n'. ra - ngh? O8 th9ng nh2t !Ai cL thk @At @"#c thng [ua KCt th/ gii hinh tr+ nVK chiru db9n chiru 4hng gian v KCt chiru thi giang nh" vD. c'. , vi/t thK\ Nh( ng nhin, ti r2t thJch - t")ng ca anh 1. Nu. nhin, 4h('ng KCt tun Oau, XinOtPin !Ai vi/t th" ch( Ka!uya nh"ng !n n. ng tt vu h(i nghi\ Ni @G @Fc 4n bi b ( ca anh v th2. nL th8c O8 !- th3. Ih( ti gi, ti v`n ch"a th2. cL chc n( ! 4hng thk c'. mjt 4h c, ti c*ng Uh'i th3 nhDn rbng nhBng !DU !uDn K anh @"a ra ch( ti na. c_n ch"a @ Oc thu./t Uh+c <. ah"ng Oau @L v( ng. 1z th ng 1W nVK 1%<1, ngh?a ! hEn hai nVK Oau, XinOtPin !Ai vi/t ch( Ka!uya, Oau 4hi @G cL thi gian nghirn ng`K - t")ng ca Ka!uya KCt c ch @. @ hEn\ Ni vla Ki Ou. ngh? !Ai vr chu.n @G ngVn tr) vic cng b9 - t")ng ca anh hai nVK tr"c @1. vr O8 th9ng nh2t ca !8c h2U 0`n v !8c @in tl... 9t cuCc, n/u anh Ku9n, ti O] gii thiu bi b ( ca anh vi ,in hn !1K. f KuCn Kng, nh"ng cu9i cfng Ka!uya c*ng @G @"#c bDc th. cng nhDn. <rc 0,& ' tng cIa {a#ua # 39t ' tng vK& nhng nh*ng nghiLn cdu chi ti(t sau P& c9ng thL3 v i nh*ng Png gPK cIa {#@in& . cho thJy r_ng nP 3u thuwn su sxc v i nh*ng 0* #iu th1c nghi3M ahBng c9 gsng ba( hK P!Pctr(n v( tr(ng !- thu./t @G 0`n @/n tin @( n vr K9i [uan h giBa 4h9i !"#ng v @in tJch ca nL 4h c [u Ra O( vi nhBng gi trS @( @"#c bbng th8c nghiK. ,i 4hng cL KCt c ch r rng n( @k 4hsc Uh+c @"#c v2n @r @L, nn nhiru nh vDt !- @G tlng thP( @uZi - t")ng ca Ka!uya, cu9i cfng c*ng 4hng c_n [uan t1K ti nL nBa. mjc 0f, XinOtPin v nhBng ng"i 4h c @i !3c v`n ti/U t+c nLi ti 4h' nVng tHn tAi ca c c chiru bS cuCn !Ai, nh"ng rHi nL c*ng nhanh chLng bS gAt ra ria ca vDt !- !- thu./t. Nh8c O8 K nLi, - t")ng ca Ka!uya @G v"#t tr"c thi @Ai ca Kinh. ahBng nVK 1%<W @G @ nh 02u O8 4h)i @u ca nhBng nghin cu cuHng nhit tr(ng vDt !- !- thu./t v th8c nghiK !in [uan ti O8 tiK hiku nhBng @Snh !uDt cE b'n ca th/ gii vi K. I c nh vDt !- !- thu./t bS cu9n h3t h(n t(n v( vic Uh t trikn cE hFc !"#ng t$ v !- thu./t tr"ng !"#ng t$. I c nh th8c nghiK thi chu.n !( thu thDU nhBng O9 !iu chi ti/t vr c c tJnh ch2t ca ngu.n t$ c*ng nh" ca nhBng thnh Uhn OE c2U ca vDt ch2t. L- thu./t h"ng 0`n th8c nghiK, c_n th8c nghiK gLU Uhn h(n thin !- thu./t, c nh" vDt c c nh vDt !- ti/n !n UhJa tr"c tr(ng Ou9t KCt n$a th/ 4: v cu9i cfng ! Uh t Kinh ra K hinh chun. ,i vD. 4hng cL gi ! !A, nhBng t" bin vr c c chiru Uh+ cuCn !Ai bS gAt Oang KCt bn tr(ng nhBng nVK th ng Oi @Cng v @. hiu [u' @L. ^9i vi c c nh vDt !- @ang haK 4h K Uh nhBng Uh"Eng Uh U cng hiu KAnh ca vDt !- !"#ng t$, vi nhBng h [u' 0`n ti c c tin @( n cL thk 4ikK chng bbng th8c nghiK, thi hF r2t Jt [uan t1K
ti 4h' nVng v* tr+ ! KCt nEi h(n t(n 4h c ) nhBng thang chiru 0i [u nht, 4hi/n ch( nga. c' nhBng thi/t bS KAnh nh2t c*ng 4hng thk thVK 0_ ti. ah"ng rHi OK ha. KuCn, O8 cuHng nhit tr(ng nhBng nghin cu @L c*ng O] !Ai vsng Ru9ng. ,( cu9i nhBng nVK 1%5W v @u nhBng nVK 1%=W, c2u tr3c !- thu./t ca K hinh chun @G gn nh" @1u v( @2.. Iu9i nhBng nVK 1%=W, @u nhBng nVK 1%6W, nhiru tin @( n ca K hinh chun @G @"#c 4ikK chng bbng th8c nghiK v @a O9 c c nh vDt !- hAt @ru nh2t trJ rbng vic 4heng @Snh Uhn c_n !Ai chh ! v2n @r thi gian. mjc 0f KCt Jt c c chi ti/t [uan trFng v`n c_n ch"a gi'i [u./t @"#c, nh"ng nhiru ng"i @G c'K th2. rbng nhBng v2n @r ch ./u ca c c !8c KAnh, ./u v @in tl c(i nh" ! @G cL c1u tr' !i. Nhi gian, cu9i cfng c*ng @G chJn KuHi @k [ua. tr) !Ai v2n @r !n nh2t, @L ! O8 Rung @Ct @. bJ n giBa thu./t t"Eng @9i rCng v cE hFc !"#ng t$. Nhnh cng tr(ng vic R1. 08ng KCt !- thu./t !"#ng t$ ca ba !8c t8 nhin @G 4hJch ! c c nh vDt !- c9 gsng gCU c' !8c th t", tc !8c h2U 0`n, v( tr(ng cfng 4hun 4hZ @L. 7au 4hi thP( @uZi r2t nhiru - t")ng 4h c nhau nh"ng @ru 0`n ti th2t bAi, t" 0u. ca cCng @Hng c c nh vDt !- @G tr) nn c)i K) hEn @9i vi c c c ch ti/U cDn t"Eng @9i trit @k. , !- thu./t Ka!uya, KCt !- thu./t @G bS @k ch( ch/t .ku v( nhBng nVK 1%<W, na. @G @"#c hHi Oinh tr) !Ai. 1 Nh" ca XinOtPin g$i Ka!uya, @"#c trJch tr(ng cu9n 7ubt!P IO L(r0\ NhP 7ciPncP an0 thP LiQP }!bPrt XinOtPin ca }brahaK PaiO dRQ(r0\ RQ(r0 nivPrOit. PrPOO, 1%6<g, trang {{W. < Nh" ca XinOtPin g$i Ka!uya, @"#c trJch tr(ng bi b ( I c chiru n gi2u ca 4hng - thi gian ca . rPP0Kan v P. van aiPoPnhuiyPn, @Vng trn 7ciPntiQic }KPrican, O9 <5< d1%65g, trang 5<.
u]n &]n ng1i ta th# r{ rIng cc m,nh khc nha" ca mt ! th"#$t th5ng nht c7 nh1ng vMn c=n thi$" mt #$" t5 c+n ;,n c7 kh, n+ng k$t n5i chng <i v*i nha" mt cch nht J"n theo tinh th]n ca c2 hPc 13ng t4( g+m Omzn- #$" t5 7 ;1*c ra s'n kh" v 7ng vai chEnh- 7 ! th"#$t &'#((( L' thuy(t {a#ua 7 {#@in hin ;i
Nr(ng Ou9t O u ch+c nVK tl ng. Ka!uya @"a ra - t")ng @Cc @ ( ca Kinh, nhBng hiku bi/t vr vDt !- @G tha. @Zi KCt c ch @ ng 4k v O1u Osc hEn r2t nhiru. IE hFc !"#ng t$ @G R1. 08ng R(ng v @"#c th8c nghiK 4ikK chng. I c !8c KAnh v ./u c_n ch"a @"#c bi/t ti hHi nhBng nVK 1%<W thi na. c*ng @G @"#c Uh t hin v tiK hiku cjn 4]. mCt O9 nh vDt !- nu - 4i/n ch( rbng t")ng @Cc @ ( ca Ka!uya O) 0? th2t bAi ! 0( ng ch"a bi/t ti hai !8c Ki @L nn c_n [u b'( th tr(ng vic @Zi Ki !Ai 4hng gian. IL nhiru !8c hEn cL ngh?a ! cn Uh'i cL nhiru chiru hEn. ag"i ta thDK chJ @G chng Kinh @"#c rbng chh KCt chiru Ki cuCn tr_n thi thi ch"a @, Kjc 0f nL @G cung c2U nhBng chh 0`n vr K9i !in h giBa !8c h2U 0`n v !8c @in tl. ,( giBa nhBng nVK 1%6W, c c nh vDt !- @G tDU trung nhBng nc !8c t( !n v( vic nghin cu nhBng !- thu./t cL O9 chiru ca(, tr(ng @L cL nhiru chiru 4hng gian bS cuCn !Ai.
>inh 'nh 6.= Kinh hFa tr"ng h#U cL hai chiru Uh+ cuCn !Ai thnh KCt Kjt cu. ah" tr(ng tr"ng h#U chh cL KCt chiru cuCn !Ai, hai chiru Uh+ n. @"#c thK v( tAi KCt @ikK ca ba chiru 4hng gian [uPn thuCc. d, @k ch( 0v nhin, ta !Ai chh v] c c Kjt cu n. tAi nhBng @ikK n3t c ch @ru nhau ca !"i vungg. ag(i vic @"a ra O9 c c chiru Uh+ 4h c nhau, ng"i ta c_n t")ng t"#ng ra c' nhBng >inh 6.= >ai chiru Uh+ hinh 0Ang 4h c ch( c c chiru Uh+. cuCn thnh KCt Kjt cu. ,J 0+, tr(ng hinh 6.6. Ih3ng ta Kinh hFa KCt 4h' nVng tr(ng @L v`n cL hai chiru Uh+, nh"ng b1. gi hinh 0Ang ca nL ! KCt hinh Ru./n, t"Eng t8 nh" 0Ang ca chi/c OVK t. mjc 0f ch3ng ta 4hng thk v] ra, nh"ng ng"i ta @G t")ng t"#ng ra nhBng 4h' nVng Uhc tAU hEn, tr(ng @L cL ti ba, b9n, nVK h(jc nhiru hEn nBa c c chiru Uh+ cuCn thnh KCt UhZ rCng !n c c hinh 0Ang [u i !A. LAi KCt !n nBa, .u cu cVn b'n @jt ra !, t2t c' nhBng chiru @L Uh'i >inh 6.6\ >ai chiru Uh+ cL [u'ng tJnh 4hng gian nht hEn thang chiru 0i nht nh2t K cuCn thnh KCt Kjt hinh ch3ng ta cL thk thVK 0_ ti, vi th8c nghiK c_n ch"a Uh t hin @"#c O8 tHn tAi ca ch3ng. Ru./n. ahBng @r Ru2t ha hTn nh2t ! nhBng @r Ru2t ba( gHK @"#c c' Oiu @9i Rng. I c nh vDt !- h. vFng rbng, O8 h. KCt Uhn nhBng thVng gi ng !"#ng t$ 0B 0Ci nh2t nh O8 tA( thnh thP( tlng cjU Oiu hAt bAn, cL thk !K 0Su @i O8 Rung @Ct giBa !- thu./t t"Eng @9i rCng v cE hFc !"#ng t$. , hF @G @jt ra c i tn Oiu h2U 0`n vi O9 chiru ca( @k chh c c !- thu./t ba( hK @"#c h2U 0`n, c c chiru Uh+ v Oiu @9i Rng. I*ng nh" - @Snh ban @u ca Ka!uya, r2t nhiru c c Uhin b'n 4h c nhau ca Oiu h2U 0`n th(At @u tt ra r2t ha hTn. ahBng Uh"Eng trinh Ki Ru2t hin 0( c c chiru Uh+ gi9ng KCt c ch !A !fng vi nhBng Uh"Eng trinh K t' !8c @in tl c*ng nh" c c !8c KAnh v ./u. ah"ng O8 RPK RYt KCt c ch 4n !"xng v chi ti/t hEn @G ch( th2. rbng nhBng v2n @r c* v`n 0ai 0eng c_n @L. îru [uan trFng nh2t, @L ! nhBng bi/n 0Ang ca 4hng gian 0( c c thVng gi ng !"#ng t$ tai hAi g1. ra Kjc 0f @G @"#c Oiu @9i Rng !K ch( gi'K bt @i, nh"ng ch"a @ @k tA( ra KCt !- thu./t cL thk @ng vBng @"#c. ^9i vi c c nh vDt !-, vic R1. 08ng KCt !- thu./t 0u. nh2t, h#U !- v cL v O9 chiru ca( cha @8ng @"#c t2t c' c c @jc tr"ng ca !8c v vDt ch2t, v`n c_n r2t 4hL 4hVn. n 0n ng"i ta th2. r rbng c c K'nh 4h c nhau ca KCt !- thu./t th9ng nh2t @G cL @, nh"ng v`n c_n thi/u KCt ./u t9 cVn b'n cL 4h' nVng 4/t n9i ch3ng !Ai vi nhau KCt c ch nh2t [u n thP( tinh thn ca cE hFc !"#ng t$. aVK 1%6z, ./u t9 c_n thi/u @L @G b"c ra O1n 4h2u v @Lng vai chJnh, @L ! !- thu./t 01..
B'# gi chc ;<n tin rIng v8 tr9 chng ta c7 th c7 nh@ng chi" kh.ng gian ph9 ;A c"n <i chNng no m nh@ng chi" ph9 n# c=n rt nhD th kh.ng g c7 th o<i ;D chng 13c( ?hi)u chi)u n*a v #' thuy(t 0y
&1. gi chsc ! bAn @G tin rbng v* tr+ ch3ng ta cL thk cL nhBng chiru 4hng gian Uh+ bS cuCn !Ai chlng n( K nhBng chiru Uh+ n. c_n r2t nht thi 4hng gi cL thk !(Ai bt ch3ng @"#c. aLi th/ ch, c c chiru Uh+ n. cL thk @9i vi bAn v`n cL vu gi @L nh" ! nh1n tA(. 78 4hng cL 4h' nVng thVK 0_ ti nhBng 4h('ng c ch nht hEn KCt Uhn t: t: KYt ca ch3ng ta ch( UhYU 4hng chh 4h' nVng tHn tAi ca c c chiru Uh+ K c_n @ c c !(Ai 4h' nVng 4M [u i nBa, cheng hAn nh" O8 tHn tAi ca nrn vVn Kinh vi K tr(ng @L Oinh O9ng nhBng ng"i Ranh nht RJu. Ihsc chsn ! 4h' nVng th nh2t h#U !- hEn 4h' nVng th hai, nh"ng vic thla nhDn KCt 4h' nVng n( @L ch"a @"#c 4ikK chng bbng th8c nghiK thi @9i vi c' hai tr"ng h#U 0"ng nh" @ru tf. tin nh" nhau. Ninh hinh @3ng ! nh" vD. ch( ti 4hi Ru2t hin !- thu./t 01.. ^1. ! !- thu./t gi'i thJch @"#c K1u thu`n trung t1K K vDt !- hin @Ai Uh'i @9i Kjt - @L ! O8 4hng t"Eng thJch giBa cE hFc !"#ng t$ v thu./t t"Eng @9i rCng, @Hng thi nL th9ng nh2t @"#c O8 hiku bi/t ca ch3ng ta vr t2t c' c c !8c v thnh Uhn vDt ch2t cE b'n ca t8 nhin. ah"ng @k th8c hin @"#c nhBng chi/n cng @L, hLa ra !- thu./t 01. !Ai @_i hti v* tr+ Uh'i cL thK nhBng chiru Uh+. &1. gi ch3ng ta O] gi'i thJch tAi Oa( !Ai cL O8 @_i hti @L. ah" @G bi/t, KCt tr(ng nhBng Uh t Kinh v? @Ai nh2t ca cE hFc !"#ng t$, @L ! 4h' nVng tin @( n ca ch3ng ta bS gii hAn KCt c ch cE b'n 0( 4heng @Snh rbng c c 4/t [u' @ru Ru2t hin vi KCt R c Ou2t nh2t @Snh. mjc 0f XinOtPin @G c'K th2. 4hL chSu vi @iru @L v bAn c*ng chsc @Hng - vi ng, nh"ng th8c t/ !Ai ! nh" vD. v ch3ng ta hG. ch2U nhDn nL. Ih3ng ta ai c*ng bi/t rbng R c Ou2t !un ! c(n O9 nbK giBa W v 1, ha. t"Eng @"Eng th/, n/u tJnh thP( Uhn trVK thi nL ! c(n O9 nbK giBa W v 1WW. ah"ng c c nh vDt !- @G Uh t hin ra KCt 02u hiu thPn ch9t b ( rbng !- thu./t !"#ng t$ @ang cL nhBng tr+c trjc, @L ! KCt O9 nhBng tJnh t( n c+ thk ch( gi trS ca c c R c Ou2t 4hng nbK tr(ng gii hAn K ch3ng ta vla nu ra ) trn. ,J 0+, nh" ch3ng ta @G cL !n nLi ti ) trn, 02u hiu 4hng t"Eng thJch giBa thu./t t"Eng @9i rCng v cE hFc !"#ng t$ tr(ng 4hun 4hZ 08a trn c c hAt @ikK, @L ! nhBng tJnh t( n ch( R c Ou2t cL gi trS v hAn. , c*ng nh" ch3ng ta @G th'( !uDn, !- thu./t 01. @G p@iru trSq @"#c nhBng v hAn @L. ah"ng ch3ng ta c_n ch"a nLi ti KCt v2n @r c_n !Ai, 4h t/ nhS. ,( nhBng ng. @u ca !- thu./t 01., c c nh vDt !- Uh t hin ra rbng KCt O9 tJnh t( n thDK chJ c_n ch( R c Ou2t 1K, ngh?a ! c*ng nbK ng(i 4h('ng gi trS ch2U nhDn @"#c. ah" vD., th(At nhin, thi 0"ng nh" cE hFc !"#ng t$ @ang bS chiK tr(ng bk n"c !"#ng t$ ca chJnh Kinh. ,i KCt [u./t t1K Ost @ , c c nh vDt !- tiK 4i/K v @G tiK th2. ngu.n nh1n ca nhBng 4/t [u' 4hng thk ch2U nhDn @"#c @L. 78 gi'i thJch bst @u tl KCt [uan O t @En gi'n. a/u KCt 01. bS rng buCc nbK trn KCt Kjt hai chiru, nh" Kjt bn ha. br Kjt 9ng 0`n n"c, cheng hAn thi O9 c c h"ng @Cc !DU K 01. cL thk 0a( @Cng r3t vr chh c_n hai\ @L ! c c chiru Uh'i - tr i v tr"c - Oau trn Kjt n.. , b2t 4M KCt K(0P 0a( @Cng n( trn Kjt 2. @ru !in [uan vi KCt tZ h#U n( @L ca c c 0a( @Cng thP( hai h"ng nLi trn. ( vD., ch3ng ta th2. rbng @iru n. cL ngh?a ! tr(ng ; O) Nheng, tr(ng v* tr+ 9ng n"c ha. KCt v* tr+ hai chiru b2t 4M n( 4h c, c*ng @ru bS hAn ch/ 0a( @Cng chh thP( hai h"ng 4hng gian @Cc !DU. Nu. nhin, n/u 01. @"#c UhYU ri br Kjt, thi O9 h"ng 0a( @Cng @Cc !DU O] tVng !n thnh ba, vi vD. 4hi @L c_n cL thk 0a( @Cng thP( h"ng trn - 0"i nBa. ah" vD., tr(ng KCt v* tr+ cL ba chiru 4hng gian, KCt 01. cL thk 0a( @Cng thP( ba h"ng @Cc !DU nhau. mjc 0f @iru n. hEi 4hL hinh 0ung, nh"ng OE @H @L c ti/U t+c KGi\ tr(ng KCt v* tr+ cL nhiru chiru 4hng gian hEn nBa, thi c c h"ng 0a( @Cng @Cc !DU ca 01. c*ng nhiru hEn.
Ih3ng ta cn nh2n KAnh th8c t/ n. ca c c 0a( @Cng ca 01., b)i vi c c nh vDt !- @G Uh t hin ra rbng nhBng tJnh t( n cL v2n @r !Ai r2t nhA. c'K vi O9 !"#ng @Cc !DU K 01. cL thk 0a( @Cng. ahBng gi trS R c Ou2t 1K Ru2t hin ! 0( O8 4hng Vn 4hU giBa c i K !- thu./t @_i hti vi c i K th8c t/ 0"ng nh" U @jt. ahBng tJnh t( n chng tt rbng, n/u c c 01. cL thk 0a( @Cng thP( chJn h"ng 4hng gian @Cc !DU, thi t2t c' c c R c Ou2t 1K O] bS trit tiu h/t. Il thDt, @3ng ! thin ti vr Kjt !- thu./t, nh"ng rHi thi Oa( &)i vi n/u nh" !- thu./t 01. @"#c 0fng @k K t' th/ gii vi ba chiru 4hng gian ca ch3ng ta, thi ch3ng ta ch"a th( t 4hti 4hL 4hVn. Liu cL @3ng nh" vD. 4hng Ln ng"#c tr) !Ai c(n @"ng ca hEn KCt n$a th/ 4: tr"c, ch3ng ta th2. rbng Ka!uya v K!Pin @G cung c2U ch( ta KCt !9i th( t. ,i c c 01. ! [u nht, nn ch3ng 4hng chh 0a( @Cng thP( c c chiru !n cL [u'ng tJnh rCng K c_n cL thk 0a( @Cng thP( c c chiru nht bS cuCn !Ai. , nh" th/, cL thk @ U ng @"#c @_i hti Uh'i cL chJn chiru 4hng gian ca !thu./t 01. tr(ng v* tr+ ch3ng ta, bbng c ch, thP( Ka!uya v K!Pin, gi' thi/t rbng ng(i ba chiru 4hng gian !n [uPn thuCc ra, c_n cL O u chiru 4hng gian 4h c bS cuCn !Ai. &bng c ch @L, !thu./t 01., KCt !- thu./t OsU O$a bS !(Ai bt @G @"#c cu th( t. >En th/ nBa, tha. vi thla nhDn O8 tHn tAi ca c c chiru Uh+ nh" Ka!uya, K!Pin v nhBng ng"i 4/ t+c hF @G !K, !- thu./t 01. !Ai @_i hti Uh'i cL nhBng chiru Uh+ @L. ^k ch( !- thu./t 01. tr) nn cL - ngh?a, v* tr+ cn Uh'i cL chJn chiru 4hng gian v KCt chiru thi gian, c' th'. ! 1W chiru. , th/ !, - t")ng @r Ru2t nVK 1%1% ca Ka!uya @G tiK @"#c 0ivn @n KAnh nh2t v cL Oc thu./t Uh+c nh2t ca nL.
Ti" n# m R"t hiCn mt s5 c'" hDi( Gr1*c h$t- t<i sao trnh nh@ng gi trA Rc s"t v. nghZa- ! th"#$t &'# <i =i hDi s5 chi" kh.ng gian c9 th chEnF 67 c- '# c'" hDi h7c ;a nht trong ! th"#$t &'# c]n ph,i tr, i m kh.ng 13c viCn $n ton hPc((( <9t s cu hmi
îru n. @G !K Ru2t hin KCt O9 c1u hti. Nr"c h/t, tAi Oa( @k tr nh nhBng gi trS R c Ou2t v ngh?a, !- thu./t 01. !Ai @_i hti O9 chiru 4hng gian c+ thk ! chJn IL !], @1. ! c1u hti hLc b3a nh2t tr(ng !- thu./t 01. cn Uh'i tr' !i K 4hng @"#c vin @/n t( n hFc. Nh8c ra, tr(ng !thu./t 01., bbng nhBng tJnh t( n 4hng K2. 4hL 4hVn, ng"i ta tiK nga. ra @ U O9 @L, nh"ng ch"a cL ai @"a ra @"#c KCt c ch gi'i thJch @En thun tr8c gi c ch( O8 Ru2t hin ca c(n O9 c+ thk n.. ah vDt !- XrnPOt uthPrQ(r0 @G cL !n nLi rbng, vr cVn b'n, n/u nh" bAn c_n ch"a gi'i thJch @"#c KCt 4/t [u' bbng nhBng !i !] gi'n 0S, 4hng Kang tJnh 4n thuDt, thi bAn ch"a th8c O8 hiku @"#c 4/t [u' @L. ng 4hng Ku9n nLi rbng @iru 2. cL ngh?a ! 4/t [u' @L Oai, K th8c ra ng chh Ku9n nLi rbng bAn ch"a hiku @"#c @. @ nguHn g9c, - ngh?a v nhBng h [u' ca nL. IL !] @iru n. c*ng @3ng @9i vi @jc tJnh cL nhBng chiru Uh+ ca !- thu./t 01.. dNh8c t/, nh1n @1. ch3ng ti Rin K) ng(jc nLi tr"c vr KCt v2n @r trung t1K ca cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th hai O] @"#c th'( !uDn ) ch"Eng 1<. ahBng tJnh t( n 0`n ti 4/t !uDn rbng cL K"i chiru 4hng thi gian, tc chJn chiru 4hng gian v KCt chiru thi gian, hLa ra chh ! nhBng tJnh t( n gn @3ng. ,( giBa nhBng nVK 1%%W, |ittPn 08a trn nhBng Uh t Kinh ca Kinh v nhBng cng trinh tr"c @L ca michaP! uQQ thuCc Âi hFc } m NPRaO c*ng nh" ca IhriO >u!! v Pau! N(oOPn0 ) Âi hFc IaKbri0gP, @G @"a ra bbng chng cL Oc thu./t Uh+c rbng tJnh t( n gn @3ng K ta vla nLi ti ) trn th8c O8 @G bt OLt KCt chiru 4hng gian\ Nr"c O8 4inh ngAc ca Uhn !n c c nh !- thu./t 01., |ittPn @G gi'i thJch rbng, !- thu./t 01. th8c O8 @_i hti K"i
chiru 4hng gian v KCt chiru thi gian, tc c' th'. K"i KCt chiru. Ih3ng ta O] tAK g c 4/t [u' cE b'n n. Oang KCt bn ch( ti ch"Eng 1<, vi th8c t/ nL Jt !in [uan ti nhBng gi @"#c trinh b. tl @1. ch( ti @Lg. I1u hti th hai !, n/u c c Uh"Eng trinh ca !- thu./t 01. dha. nLi chJnh R c hEn ! c c Uh"Eng trinh gn @3ng 0`n 0st O8 th'( !uDn ca ch3ng ta ch( ti ch"Eng 1<g chng tt rbng v* tr+ ch3ng ta cL chJn chiru 4hng gian v KCt chiru thi gian, thg t;i sao ba chi)u >h+ng gian Yv 39t chi)u thi gian\ #;i # # n v cP ûng tHnh r9ng trong >hi tJt c cc chi)u >hc )u rJt nhm v bo cu9n #;i NAi Oa( t2t c' ch3ng 4hng @ru cfng cL [u'ng tJnh !n ha. @ru bS cuCn !Ai ha. KCt 4h' nVng trung 0ung n( 4h c >in tAi ch"a ai cL thk tr' !i ch( c1u hti @L. a/u nh" !thu./t 01. ! @3ng, thi rHi r9t cuCc ch3ng ta O] r3t ra @"#c c1u tr' !i, nh"ng vi O8 hiku bi/t ca ch3ng ta vr !- thu./t 01. c_n ch"a @ O1u Osc @k ti @"#c K+c @Jch @L. aLi nh" vD. 4hng cL ngh?a ! 4hng cL nhBng - @Snh 0*ng c'K nhbK gi'i thJch @iru @L. ,J 0+, thP( [uan @ikK v* tr+ hFc, ch3ng ta cL thk hinh 0ung rbng, t2t c' c c chiru @ru Ru2t Uh t tl trAng th i bS cuCn chjt v Oau @L, tr(ng &ig &ang, gi9ng nh" KCt v+ nZ, ba chiru 4hng gian v KCt chiru thi gian @"#c K) ra v giGn n) ti Kc [u. K nh" hin na., tr(ng 4hi @L c c chiru c_n !Ai v`n nht bY nh" tr"c. ahBng !uDn chng c_n th OE c*ng @G @"#c @"a ra @k !- gi'i c1u hti ti/U thP( ! tAi Oa( !Ai chh cL ba chiru 4hng gian @"#c K) ra v !n 0n !n, nh" O] trinh b. ) ch"Eng 1z, nh"ng Uh'i nLi thDt rbng nhBng gi'i thJch @L c*ng Ki chh ) giai @(An hinh thnh. Nr(ng nhBng Uhn trinh b. 0"i @1., @k Uhf h#U vi th/ gii K ch3ng ta nhin th2., ta O] gi' thi/t rbng t2t c', trl ba chiru 4hng gian v chiru thi gian, @ru bS cuCn !Ai. m+c tiu hng @u ca nhBng nghin cu hin na. ! Uh'i R c !DU @"#c gi' thi/t @L Ru2t hin tl chJnh b'n th1n ca !- thu./t 01.. Cu hmi thd ba rt ra #& c2n cd vo Xi hmi Khi cP nh*ng chi)u Kh& vTy thg #iu 39t s trong P cP thj # cc chi)u thi gian Kh hay >h+ngs a/u bAn 0nh KCt Jt Uh3t @k Ou. ngh? vr c1u hti n., bAn O] th2. 01. ! KCt 4h' nVng th8c O8 bJ hikK. N2t c' ch3ng ta @ru hiku O1u Osc - ngh?a ca chu.n v* tr+ cL nhiru chiru 4hng gian, b)i !] ch3ng ta O9ng tr(ng KCt th/ gii th"ng Ru.n Uh'i @9i Kjt vi O8 nhiru chiru @L dK c+ thk ! bag. ah"ng nhiru chiru thi gian ! cL - ngh?a gi I' nh], KCt chiru thi gian K hin na. ch3ng ta c'K nhDn nL bbng t1K !-, c_n cL chiru thi gian nBa !Ai p4h cq @i ha. Oa( , !Ai c_n cL !A !fng hEn nBa 4hi ch3ng ta ngh? vr c c chiru thi gian bS cuCn !Ai. ,J 0+, n/u KCt c(n 4i/n bY RJu @i v_ng [uanh KCt chiru 4hng gian bS cuCn tr_n !Ai, thi c Oau 4hi @i h/t Kci v_ng trFn vTn, nL O] !Ai tr) vr vS trJ ban @u. îru n. cheng cL gi ! bJ n !sK, vi ch3ng ta @G [u [uPn vi 4h' nVng [ua. tr) vr cfng KCt nEi tr(ng 4hng gian, ba( nhiru !n c*ng @"#c Kivn ! ch3ng ta !8a chFn nh" vD.. ?hng n(u nh chi)u cu9n #;i # chi)u thi gian& thg i vXng ûanh nP tdc #& sau 39t >hong thi gian& #;i ûay tr v) thi ij3 tr c PM Nhi gian, nh" ch3ng ta bi/t, ! chiru K ch3ng ta chh cL thk @i thP( KCt h"ng, tu.t @9i 4hng ba( gi [ua. tr) !Ai @"#c thi @ikK K ta @G @i [ua. N2t nhin, nhBng chiru thi gian cuCn !Ai cL thk cL nhBng tJnh ch2t 4h c vi chiru thi gian rCng !n [uPn thuCc K ch3ng ta cL thk t")ng t"#ng [ua. ng"#c tr) vr thi @ikK tA( ra v* tr+ ch( ti tDn thi @ikK hin na.. ah"ng tr i vi chiru Uh+ 4hng gian bS cuCn !Ai, nhBng chiru thi gian Ki K ch3ng ta ch"a tlng bi/t ti r rng @_i hti Uh'i c'i tZ !Ai KCt c ch c_n trit @k hEn nBa tr8c gi c ca ch3ng ta. mCt O9 nh !- thu./t c*ng @G 4h K Uh 4h' nVng @"a c c chiru thi gian Uh+ v( !- thu./t 01., nh"ng hin v`n ch"a thk @"a ra KCt 4/t !uDn gi. Nrong tho #uTn cIa ch:ng ta v) #' thuy(t 0y& ch:ng ta s| b3 th@o cch ti(K cTn Rth+ng thngU h!n& trong P tJt c nh*ng chi)u bo cu9n #;i )u # cc
chi)u >h+ng gian& nhng >h n2ng ly hJK 0wn v) cc chi)u thi gian Kh bi(t u #;i cP thj Png vai trX ûan tr"ng trong nh*ng Kht trijn t!ng #aiM
gh@ng tEnh cht c2 ;,n ca v8 tr9- trong mt m:c to *n- c8ng 13c Rc Anh ;0i kEch th1*c v hnh &<ng hnh hPc ca cc chi" ph9( T7 pht hiCn c7 t]m Ra nht ca ! th"#$t &'#((( ?h*ng h û vTt #' cIa cc chi)u Kh
ahiru nVK nghin cu, 4k tl ng. cng b9 bi b ( ban @u ca Ka!uya, @G chng tt rbng, thDK chJ Kjc 0f nhBng chiru Uh+ K c c nh vDt !- @r Ru2t Uh'i nht hEn nhBng 4Jch th"c K ch3ng ta h(jc c c thi/t bS ca ch3ng ta cL thk tr8c ti/U nhin th2. @"#c nh"ng ch3ng @G cL nhBng t c @Cng gi n ti/U [uan trFng @/n vDt !- ca th/ gii K ch3ng ta [uan O t @"#c. Nr(ng !- thu./t 01., K9i !in h n. giBa nhBng tJnh ch2t vi K ca 4hng gian v vDt !- K ta [uan O t @"#c ! @jc bit r rng. ^k hiku @iru @L, bAn cn nh !Ai rbng, 4h9i !"#ng v @in tJch ca c c hAt tr(ng !- thu./t 01. @"#c R c @Snh b)i c c K(0P 0a( @Cng cCng h")ng 4h' 0? ca 01.. >G. hinh 0ung KCt O#i 01. nht RJu 4hi nL chu.kn @Cng v 0a( @Cng, bAn O] th2. rbng, c c K(0P cCng h")ng chSu 'nh h")ng ca Ki tr"ng Rung [uanh nL. ,J 0+, bAn hG. [uan O t OLng trn bikn, cheng hAn, ) ng(i 4hEi Ra, c c OLng @En !u tA( thnh t"Eng @9i th('i K i v cL thk tru.rn vr h"ng n. h(jc vr h"ng 4h c. îru n. c*ng gi9ng nh" c c K(0P 0a( @Cng ca 01. 4hi nL chu.kn @Cng v 0a( @Cng [ua c c chiru !n v cL [u'ng tJnh 4hng gian rCng. ah" @G th2. tr(ng ch"Eng 5, KCt 01. nh" vD. cL thk 0a( @Cng tr(ng b2t 4M KCt chiru cL [u'ng tJnh !n n( v b2t 4M thi @ikK n( vi @C t8 0( 4h c nhau. ah"ng n/u nh" OLng bikn Uh'i @i [ua KCt Ki tr"ng 4hng gian chDt chCi hEn, thi hinh 0Ang chi ti/t ca chu.kn @Cng OLng @L chsc chsn O] Uh'i chSu 'nh h")ng, cheng hAn, b)i @C O1u ca n"c, vS trJ v hinh 0Ang ca c c 4h9i @ K nL gjU Uh'i, nhBng 4nh @( K n"c @Z v(... >(jc ta hG. hinh 0ung c c 9ng tr(ng KCt chi/c @n (rgan ha. chi/c tf v ca Ph U. ahBng 1K thanh 0( Kci 0+ng c+ Uh t ra @ru ! h [u' tr8c ti/U ca c c K(0P cCng h")ng ca 0_ng 4hng 4hJ 0a( @Cng ) bn tr(ng ca ch3ng, nh"ng c c K(0P cCng h")ng n. !Ai @"#c R c @Snh b)i 4Jch th"c v hinh 0 ng c+ thk ca vfng 4hng gian bn tr(ng c c 0+ng c+ @L K 0_ng 4hng 4hJ O] Uh'i @i [ua. N"Eng t8 nh" vD., c c chiru 4hng gian bS cuCn !Ai cL t c @Cng @/n c c K(0P 0a( @Cng 4h' 0? ca 01.. ,i nhBng 01. nht RJu 0a( @Cng tr(ng t2t c' c c chiru 4hng gian, nn c ch thc K c c chiru Uh+ bS R(sn h(jc cuCn !Ai !n trn vi nhau O] cL 'nh h")ng !n v hAn ch/ r2t nghiK ngjt c c K(0P 0a( @Cng cCng h")ng 4h' 0? ca 01.. IhJnh nhBng K(0P 0a( @Cng Uh+ thuCc KAnh v( hinh hFc ca c c chiru Uh+ n. @G tA( nn tDU h#U nhBng tJnh c2t ca c c hAt K ta [uan O t th2. tr(ng c c chiru cL [u'ng tJnh !n. îru n. cL ngh?a !, hinh hFc ca c c chiru Uh+ R c @Snh nhBng thuCc tJnh vDt !- cE b'n nh" 4h9i !"#ng, @in tJch ca c c hAt K ta [uan O t th2. tr(ng ba chiru 4hng gian [uPn thuCc vi 4inh nghiK hng ng. ca ch3ng ta. ^1. ! KCt thi @ikK r2t cE b'n v [uan trFng nn ch3ng ta cn nh2n KAnh thK KCt vi !n nBa. NhP( !- thu./t 01., v* tr+ @"#c c2u tA( b)i c c 01. v c c K(0P 0a( @Cng cCng h")ng ca ch3ng chJnh ! nguHn g9c vi K ca 4h9i !"#ng v c c tJch !8c ca c c hAt. L- thu./t 01. c*ng @_i hti Uh'i cL thK c c chiru Uh+ v c c chiru n. Uh'i cuCn !Ai ti KCt 4Jch th"c c8c nht @k
Uhf h#U vi th8c t/ ! ch3ng ta ch"a ba( gi Uh t hin ra ch3ng. ah"ng c c 01. nht !Ai cL 4h' nVng thVK 0_ ti c c vfng 4hng gian nht bY. ,i KCt 01. vla chu.kn @Cng vla 0a( @Cng, nn 0Ang hinh hFc ca c c chiru Uh+ @L @Lng KCt vai tr_ r2t [uan trFng tr(ng vic R c @Snh c c K(0P 0a( @Cng cCng h")ng ca 01.. ( chc, @9i vi ch3ng ta, c c K(0P 0a( @Cng 0"ng nh" !Ai R c @Snh 4h9i !"#ng v tJch c8c ca c c hAt OE c2U, nn ch3ng ta 4/t !uDn rbng, nh*ng tHnh chJt c! bn cIa v tr& trong 39t 3dc 9 to # n& cng $c /c onh bi >Hch th c v hgnh 0;ng hgnh h"c cIa cc chi)u KhM iP # Kht hin cP tl3 /a nhJt cIa #' thuy(t 0yM ,i c c chiru Uh+ cL KCt 'nh h")ng O1u Ra nh" th/ @/n c c tJnh ch2t vDt !- cE b'n, nn b1. gi ch3ng ta cn tiK hiku RPK nhBng chiru Uh+ bS cuCn !Ai @L nhin nh" th/ n(.
6c chi" kh.ng gian ph9 trong ! th"#$t &'# kh.ng th ;A m teo <i th$ no c8ng 13c( 6c ph12ng trnh R"t hiCn tN ! th"#$t &'# Ht ra nh@ng i" kiCn nghi%m ngHt rng ;"c &<ng hnh hPc m cc chi" ph9 c"n <i ph,i thDa mn((( Cgnh 0;ng hgnh h"c cIa cc chi)u Kh
I c chiru 4hng gian Uh+ tr(ng !- thu./t 01. 4hng thk bS !K tP( !Ai th/ n( c*ng @"#c. I c Uh"Eng trinh Ru2t hin tl !- thu./t 01. @jt ra nhBng @iru 4in nghiK ngjt rng buCc 0Ang hinh hFc K c c chiru Uh+ cuCn !Ai Uh'i thta KGn. aVK 1%6z, Phi!iU Ian0P!aO thuCc Âi hFc NPRaO ) }uOtin, war. >(r(oitO v }n0rPo 7tr(KingPr thuCc Âi hFc Ia!iQ(rnia ) 7anta &arbara v X0oar0 |ittPn @G chng Kinh @"#c rbng, KCt !U @jc bit c c hinh 0Ang hinh hFc O u chiru cL thk @ U ng nhBng .u cu @L. Ih3ng @"#c gFi ! c c 4hng gian Ia!abi au dha. c c hinh 0Ang Ia!abi-aug @k tn vinh nh t( n hFc XugPni( Ia!abi thuCc Âi hFc PPnnO.!vania v 7hingNung au thuCc Âi hFc >arvar0. Ing trinh ca hai nh t( n hFc n. th8c O8 @G cL tr"c !thu./t 01. v @Lng vai tr_ [uan trFng tr(ng vic tiK hiku c c 4hng gian @L. mjc 0f t( n hFc K t' c c 4hng gian Ia!abi-au r2t Uhc tAU v tinh t/, nh"ng 08a v( c c hinh v], ch3ng ta cL thk O] cL KCt - niK vr hinh 0Ang ca ch3ng. >inh 6.%. ! KCt vJ 0+ vr 4hng gian Ia!abi-au. Khi nhin hinh Kinh hFa n., bAn cn ghi nh tr(ng Lc rbng, hinh v] n. nga. tr(ng b'n th1n nL @G cL nhBng hAn ch/. @1. ch3ng ti c9 gsng biku 0ivn KCt 4hng gian O u chiru trn Kjt gi2. hai chiru v @iru @L 0? nhin @G !K ch( nL KY( @i KCt c ch @ ng 4k. Nu. nhin 0f Oa( hinh 'nh n. c*ng Kang !Ai ch( bAn KCt - niK th OE vr hinh 0Ang ca 4hng gian Ia!abi - au. >inh 0Ang trn hinh 6.% chh ! KCt tr(ng O9 hng vAn vJ 0+ vr c c 4hng gian Ia!abi-au @ U ng @"#c nhBng @_i hti 4hst 4hP @9i vi c c chiru Uh+ Ru2t hin tl !- thu./t 01.. mjc 0f vic thuCc KCt c1u !Ac bC cL ti hng vAn hCi vin RPK ra c*ng cheng vinh hAnh >inh 6.%. mCt vJ 0+ vr gi !sK, nh"ng bAn cn Uh'i O( nL vi KCt O9 v hAn c c hinh 0Ang 4h' 4hng gian Ia!abi-au 0? vr Kjt t( n hFc v thP( th"c @( @L, thi c c 4hng gian Ia!abi-au th8c O8 ! ca hi/K.
wCU t2t c' nhBng @iru nLi trn !Ai, b1. gi hG. hinh 0ung rbng Kci hinh cu trn hinh 6.= biku 0ivn hai chiru bS cuCn !Ai @"#c tha. bbng KCt 4hng gian Ia!abi-au. Nc !, !- thu./t 01. tu.n b9 rbng, tAi Kci @ikK tr(ng ba chiru 4hng gian !n [uPn thuCc cL O u chiru 4hng gian bS cuCn chjt !Ai thnh KCt tr(ng nhBng hinh 0Ang nhin 4h r9i rsK, nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 6.1W. ahBng chiru n. ! KCt bC UhDn h#U thnh v hin 0in 4hsU nEi tr(ng c2u tr3c ca 4hng gian. ,J 0+, 4hi bAn 4h( t ta., thi ta. bAn 4hng chh chu.kn @Cng [ua ba chiru 4hng gian [uPn thuCc K c_n [ua c' nhBng chiru bS cuCn !Ai n. nBa. N2t nhin, vi nhBng chiru cuCn !Ai n. cL 4Jch th"c nht ti Kc ta. bAn @i [ua ch3ng nhiru ti Kc 4hng @/K Ruk v 4hng nglng tr) vr @ikK Ru2t Uh t. KJch th"c nht bY ca ch3ng cL ngh?a ! 4hng cL nhiru chc ch( nhBng vDt !n nh" ta. bAn chu.kn @Cng - t2t c' O] @"#c !2. trung binh Oa( ch( Oau 4hi 4h( t ta. bAn 4hng hr - thc @"#c O8 chu 0u ca ta. bAn [ua nhBng 4hng gian Ia!abi-au @L. ^1. ! KCt @jc @ikK !A !fng ca !- thu./t 01.. ah"ng n/u bAn cL @u Lc th8c t/, thi chsc hen bAn O] @"a cuCc th'( !uDn n. vr c2U @C c+ thk hEn v cE b'n hEn. &1. gi KCt 4hi ch3ng ta @G cL KCt niK r hEn vr c c chiru Uh+, thi KCt c1u hti @"#c @jt ra ! nhBng tJnh ch2t vDt !- n( O] @"#c Ou. ra tl O8 0a( @Cng ca 01. [ua nhBng chiru Uh+ @L v !K th/ n( @k cL thk O( O nh c c tJnh ch2t n. vi nhBng [uan O t th8c nghiK. ^L ! c1u hti ngn vng ca >inh 6.1W. NhP( !- thu./t !- thu./t 01.. 01., v* tr+ cL c c chiru Uh+ cuCn chjt !Ai thnh KCt 4hng gian Ia!abi-au.
Bt k ! th"#$t &'# c7 vc ra mt ;:c tranh hp &Mn $n '" i n@a- nh1ng n$" n7 kh.ng m. t, chEnh Rc th$ gi*i ca chng ta- th n7 c8ng chfng h2n g mt tr= ch2i iCn t4 13c so<n th,o c.ng ph"(((
Ch!ng 5 7 A_ng chdng Hch th1cO ?h*ng rc trng >hVng onh b_ng th1c nghi3
Khng cL gi cL thk 4hi/n ch( c c nh !- thu./t 01. hi !_ng hEn ! cL thk 4iu hGnh trinh vi Uhn c_n !Ai ca th/ gii KCt b'n 0anh O ch chi ti/t c c tin @( n cL thk 4ikK chng @"#c bbng th8c nghiK. Ihsc chsn ! 4hng cL c ch n( cL thk thi/t !DU KCt !- thu./t K t' th/ gii ca ch3ng ta K !Ai 4hng @"#c 4ikK chng bbng th8c nghiK. &2t 4k !- thu./t 01. cL v] ra KCt bc tranh h2U 0`n @/n @1u @i nBa, nh"ng n/u nL 4hng K t' chJnh R c th/ gii ca ch3ng ta, thi nL c*ng cheng hEn gi KCt tr_ chEi @in t$ @"#c O(An th'( cng Uhu.
X0oar0 |ittPn r2t thJch tu.n b9 rbng, th8c ra !- thu./t 01. @G @"a ra KCt tin @( n g1. 2n t"#ng O1u Osc v @G @"a R c nhDn b)i th8c nghiK\ L- thu./t 01. cL KCt tJnh ch2t tu.t vi ! tin @( n @"#c !8c h2U 0`n 1. îru K |ittPn Ku9n nLi ) @1., @L ! c' aPot(n !`n XinOtPin @ru Uh t trikn c c !- thu./t vr h2U 0`n, b)i vi nhBng [uan O t ca hF ch( th2. r rng ! !8c h2U 0`n tHn tAi, 0( @L nL @_i hti Uh'i cL O8 gi'i thJch KCt c ch chJnh R c v nh2t [u n. Nr i !Ai, KCt nh nghin cu !- thu./t 01. - thDK chJ anh ta h(jc chS ta cL thk h(n t(n ch"a bi/t gi vr thu./t t"Eng @9i rCng - c*ng @ru 4hng tr nh 4hti 0`n ti c(n @"ng @L tr(ng 4hun 4hZ ca !- thu./t 01.. Nhng [ua K(0P 0a( @Cng 4hng 4h9i !"#ng v cL OUin < ca 01., !8c h2U 0`n b'n th1n nL @G ! KCt thnh Uhn @"#c @an bn 4hVng 4hJt tr(ng chJnh c2u tr3c !- thu./t ca !- thu./t 01.. NhP( |ittPn, b'n th1n vic !8c h2U 0`n ! KCt h [u' ca !- thu./t 01. c*ng ! KCt tr(ng O9 nhBng Uh t Kinh !- thu./t v? @Ai nh2t K c(n ng"i @G tlng !K @"#c <. Nhla nhDn tin @( n n. !] ra Uh'i gFi KCt c ch chJnh R c hEn ! hDu @( n, vi c c nh vDt !@G Uh t Kinh ra nhBng !- thu./t K t' !8c h2U 0`n c_n tr"c 4hi cL !- thu./t 01., |ittPn @G chh ra rbng @1. @En gi'n ! KCt O8 tinh c ca !Sch O$. , ng nLi thK rbng, tr(ng KCt nrn vVn Kinh tin ti/n 4h c ca v* tr+, h(n t(n cL thk ! !- thu./t 01. O] @"#c Uh t Kinh tr"c, Oau @L !- thu./t vr h2U 0`n Ki @"#c tiK ra nh" KCt h [u' @ ng 4inh ngAc ca nL. ,i v9n bS rng buCc vi !Sch O$ 4h(a hFc trn tr i @2t ch3ng ta, nn nhiru ng"i ch( rbng O8 hDu @( n @L vr !8c h2U 0`n ! KCt 4heng @Snh th8c nghiK 4hng cL Oc thu./t Uh+c ca !- thu./t 01.. â O9 c c nh vDt !- O] hi !_ng hEn nhiru vi KCt tr(ng hai 4h' nVng Oau\ h(jc ! KCt tin @( n th8c O8 ca !- thu./t 01. K c c nh th8c nghiK cL thk R c nhDn @"#c, h(jc ! KCt hDu @( n vr KCt tJnh ch2t n( @L tr(ng th/ gii ch3ng ta K hin c_n ch"a gi'i thJch @"#c dcheng hAn nh" gi trS 4h9i !"#ng ca P!Pctr(n, ha. nh" O8 tHn tAi ca ba hF hAtg. Nr(ng ch"Eng n. ch3ng ta O] RPK c c nh !- thu./t @G @i @/n @1u trn c(n @"ng h"ng ti nhBng K+c tiu @L. NhDt ! tr tru, nh" ch3ng ta O] th2., !- thu./t 01. cL tirK nVng ! KCt !- thu./t cL 4h' nVng tin @( n nh2t K c c nh vDt !- @G tlng nghin cu, KCt !- thu./t cL 4h' nVng gi'i thJch @"#c nhBng tJnh ch2t cE b'n nh2t ca t8 nhin, th/ K c c nh !- thu./t 01. v`n ch"a @"a ra @"#c nhBng tin @( n vi @C chJnh R c cn thi/t @k cL thk @"Eng @u vi c c O9 !iu th8c nghiK. wi9ng nh" KCt @a tru tr(ng !v gi ng Oinh nhDn @"#c KCt KLn [u K nL tlng a( "c, nh"ng !Ai 4hng bi/t c ch !K nL chA., vi KCt vi trang tr(ng cu9n O ch h"ng 0`n O$ 0+ng @G bS rEi K2t, c c nh vDt !- hK na. c*ng cL tr(ng ta. KLn [u thing !ing @L ca vDt !- hin @Ai, nh"ng hF ch"a bi/t c ch gi'i UhLng h/t Oc KAnh tin @( n ca nL, chlng n( hF c_n ch"a vi/t ra @"#c KCt cu9n h"ng 0`n O$ 0+ng @. @. Nu. nhin, nh" ch3ng ta O] th'( !uDn 0"i @1. vi KCt ch3t Ka. Ksn, KCt tr(ng nhBng @jc tJnh thi/t ./u ca !- thu./t 01. cL thk O] @"#c 4ikK chng bbng th8c nghiK tr(ng v_ng thDU nin ti. , n/u nh" cL nhiru Ka. Ksn hEn, thi nhBng bbng chng gi n ti/U 4heng @Snh O8 @3ng @sn ca !- thu./t cL thk nhDn @"#c v( b2t 4M thi @ikK n(. 1 X0oar0 |ittPn. ahBng Ou. t" vr O9 UhDn ca 4hng - thi gian. Ph.OicO N(0a., z-1%%5, tr. <z. < Phtng v2n X0oar0 |ittPn, ng. 11 th ng 5 nVK 1%%6.
B<n c7 th nhn m<nh rIng- gi5ng nh1 mt ng1i ;an %m tm chi$c cha kh7a nh r2i ch/ 0 nh@ng chU c7 nh sng n 1ng- cc nh v?t ! Rm REt <i R"ng J"anh ! th"#$t &'# ;0i v s tB# h:ng ca Ach s4 khoa hPc tnh c rPi mt tia sng v phEa n7((( Gi*a hai #n ;n
L- thu./t 01. !iu cL @3ng @sn 4hng Ih3ng ta c_n ch"a bi/t. a/u nh" bAn chia Ou nirK tin rbng c c @Snh !uDt vDt !- 4hng Uh1n ra thnh c c @Snh !uDt chi Uh9i nhBng c i r2t !n v c c @Snh !uDt chi Uh9i nhBng c i r2t nht, v n/u nh" bAn c*ng tin rbng ch3ng ta O] 4hng ba( gi chSu ngHi .n chlng n( c_n ch"a cL tr(ng ta. KCt !- thu./t cL UhAK vi U 0+ng 4hng hAn ch/, thi cL thk nLi !- thu./t 01. ! O8 !8a chFn 0u. nh2t. Nu. nhin bAn cL thk cGi !Ai rbng, @iru @L cheng [ua chh thk hin O8 thi/u trJ t")ng t"#ng ca c c nh vDt !- K thi ch h(n t(n 4hng Uh'i ! 0( tJnh 0u. nh2t cE b'n ca !- thu./t 01.. &An thDK chJ c_n cL thk @i Ra hEn v nh2n KAnh rbng, gi9ng nh" KCt ng"i ban @K tiK chi/c chia 4hLa @ nh rEi chh ) nhBng chc cL nh O ng @n @"ng, c c nh vDt !- R3K RJt !Ai Rung [uanh !- thu./t 01. ! b)i vi O8 tf. hng ca !Sch O$ 4h(a hFc tinh c @G rFi KCt tia O ng vr UhJa nL. I*ng cL thk ! nh" vD.. , n/u bAn ! ng"i t"Eng @9i b'( th h(jc thJch chEi tr_ cGi ch., thi bAn thDK chJ c_n cL thk tu.n b9 rbng c c nh vDt !4hng hEi @1u !Gng UhJ thi gi ch( KCt !- thu./t 08a trn KCt @jc tJnh Ki ca t8 nhin, K @jc tJnh @L !Ai v cfng nht bY ti Kc 4hng thk 4h K Uh bbng th8c nghiK @"#c. a/u nh" bAn Uh t biku nhBng !i Uhn nn @L v( nhBng nVK 1%6W, thi @ikK K !- thu./t 01. Ki cL nhBng thnh cng b"c @u, thi chsc ! cL nhiru nh vDt !- @ ng tn 4Jnh nh2t ca thi @Ai ch3ng ta O] @Hng - vi bAn. Iheng hAn, v( giBa nhBng nVK t K K"Ei, nh vDt !- hFc @"#c gi'i a(bP! 7hP!0(n w!aOh(o thuCc @Ai hFc >arvar0 v Pau! winOUarg 4hi @L c*ng ) >arvar0, @G cng 4hai bi b c vr 4h' nVng 4hng thk 4ikK chng bbng th8c nghiK ca !- thu./t 01.. Gha# v tm ki$m s 12ng ]" tr"#n th5ng gi@a ! th"#$t v thc nghiCm- cc nh v?t ! &'# <i theo "Ki s hi h=a ni t<i- trong 7 s thanh nh- tEnh &"# nht v v[ ep <i J"#$t Anh ch'n !( X tan t<i ca ! th"#$t &'# <i ph9 th"c vo nh@ng trBng h3p ma J"i- vo nh@ng s triCt ti%" < kd v vo nh@ng m5i J"an hC ca cc Znh vc ton hPc chfng i%n J"an g Vv c8ng c7 th c=n ch1a 13c pht minh raW( _iC" nh@ng tEnh cht 7 c7 ng nh@ng ! &o ta chp nh?n thc t<i ca cc si%" &'# ha# kh.ngF Gon hPc v m hPc c7 thc s tha# th$ v v13t %n tr%n thc nghiCm 13c kh.ngF 1 @1u @L nBa, w!aOh(o c_n nLi\ _! th"#$t si%" &'# ]# tham vPng t*i m:c n7 ch/ c7 th hon ton ng hoHc hon ton sai( )n &"# nht 13c Ht ra ton hPc ca n7 J" m*i v kh7 $n nUi- chng ta kh.ng th ;i$t ph,i mt ;ao nhi%" th?p k~ n@a m*i c7 th chi$m Znh 13c < NhDK chJ ng c_n @jt c1u hti !iu c c nh !- thu./t 01. cL @ ng @k c c 4h(a vDt !- tr' tirn v @"#c UhYU !K h" htng c c Oinh vin 0v Riu !_ng, tr(ng 4hi !- thu./t 01. ! KCt 4h(a hFc g1. t c hAi cheng 4YK gi thn hFc thi trung cZ {.
ichar0 P.Kan nga. tr"c 4hi [ua @i c*ng nLi r rbng ng 4hng tin !- thu./t 01. ! !- thu./t 0u. nh2t cL thk gi'i [u./t @"#c nhBng v2n @r, @jc bit ! nhBng gi trS v hAn @. tai hAi, @G tlng c'n tr) O8 h_a nhDU hi h_a giBa h2U 0`n v !- thu./t !"#ng t$. "an im ca t.i- nh1ng Rin n7i rIng t.i c8ng c7 th nh]m- kh.ng ch/ c7 mt cch t &a con mo( G.i c8ng kh.ng nghZ rIng ch/ mt cch thot khDi cc gi trA v. h<n( )iCc mt ! th"#$t thot khDi 13c cc gi trA v. h<n 5i v*i t.i ch1a ph,i ! &o tin vo s &"# nht ca n7 z. >(oar0 wP(rgP, KCt @Hng nghiU Ru2t Osc ca w!aOh(o ) Âi hFc >arvar0, c*ng ! ng"i Uh Uh n ga. gst !- thu./t 01. v( cu9i nhBng nVK 1%6W. g$" nh1 chng ta cho mnh ;A &9 &U ;0i i k%" gPi ]# J"#$n r8 v mt s th5ng nht t5i h?" 0 nh@ng kho,ng cch ;j t*i m:c nh@ng ng1i ;<n thc nghiCm kh.ng th gip g chng ta 13c- th chng ta sc rt kh7 kh+n- ;0i v chng ta sc mt i mt th t9c cc kd J"an trPng c7 tc &9ng t1*c ;D i nh@ng ! t10ng kh.ng thDa ngmt th t9c ph'n ;iCt v?t ! v*i nhi" ho<t ng khc kjm ! th h2n ca con ng1i 5. I*ng nh" @9i vi nhiru v2n @r cL tK [uan trFng !n !a(, c KCt ng"i bi b c !Ai cL KCt ng"i ng hC nhit thnh. |ittPn @G cL !n nLi rbng, 4hi ng hFc @"#c c ch !K ch( !- thu./t 01. ba( hK @"#c c' !8c h2U 0`n v cE hFc !"#ng t$, thi @L ! O8 rung @Cng trJ tu !n nh2t tr(ng cuCc @i ng 5. IuKrun ,aQa, KCt nh !- thu./t 01. hng @u thuCc Âi hFc >arvar0, @G nLi rbng, !- thu./t 01. @G th8c O8 hY K) nhBng hiku bi/t O1u Osc nh2t vr v* tr+ K ch3ng ta @G tlng bi/t =. , nh vDt !- @"#c gi'i th")ng a(bP! murra. wP!!-mann c*ng @G nLi, !- thu./t 01. ! KCt @iru tu.t vi v ng h. vFng rbng KCt Uhin b'n ca !- thu./t 01. KCt ng. n( @L O] tr) thnh !- thu./t vr t(n bC th/ gii ch3ng ta 6. ah" c c bAn th2., cuCc tranh !uDn @"#c @Z thK 0u, KCt Uhn b)i vDt !- v KCt Uhn b)i c c tri/t !- 4h c nhau [uan t1K ti chu.n vDt !- cn Uh'i @"#c !K nh" th/ n(. ahBng ng"i thP( tru.rn th9ng thi Ku9n nghin cu !- thu./t Uh'i gsn !irn vi [uan O t th8c nghiK, thP( 4hun Kù 4h thnh cng ca K2. th/ 4: tr) !Ai @1.. ah"ng nhBng ng"i 4h c !Ai ngh? rbng ch3ng ta @G cL @ @iru 4in @k gi'i [u./t nhBng v2n @r nbK ng(i 4h' nVng 4ikK chng tr8c ti/U ca cng ngh hin na.. mjc 0f nhBng tri/t !- n. r2t 4h c nhau, nh"ng tr(ng K"Ei nVK tr) !Ai @1. r2t nhiru nhBng Uh Uh n !- thu./t 01. @G !sng Ru9ng. NhP( w!aOh(o thi O) 0? nh" vD. ! 0( hai @iru. Nh nh2t, nh" ng nLi v( giBa nhBng nVK 1%%W\ Gr1*c '#- cc nh ! th"#$t &'# t"#%n ;5 J" h+ng hi v ;5c ang rIng hP sp tr, i 13c mPi c'" hDi Ht ra trong v?t !- nh1ng ;'# gi hP th?n trPng h2n n%n nh@ng i ph% phn ca t.i vo nh@ng n+m Omz| kh.ng c=n thEch h3p n@a %. Nh hai ng c*ng @G chh ra\ 6hng t.i- nh@ng ng1i kh.ng ph,i nh ! th"#$t &'#- trong m12i n+m tr0 <i '# ch1a m,# ma# m 13c mt s ti$n ; no( ) v?#- ?p "?n cho rIng ! th"#$t &'# s a chPn &"#
nht mt ?p "?n rt v@ng chc( 67 nh@ng vn sc kh.ng gi,i J"#$t 13c trong kh".n khK ca ! th"#$t tr1ng 13ng t4 th.ng th1ng( T7 i" J" r{ rng( Gt nhi%n- chng c7 th tr, i ;Ing mt ci g 7 khc- nh1ng ci &"# nht khc m t.i ;i$t- 7 ! th"#$t &'#.. wP(rgi c*ng nhsc tr) !Ai nhBng nVK 1%6W v vi tinh thn c*ng gn nh" w!aOh(o\ b nh@ng thi im khc nha" trong Ach s4 ;an ]" ca mnh- ! th"#$t &'# J" ;5c ang( gh1ng trong nh@ng n+m ti$p sa"- t.i m*i pht hiCn ra rIng- mt s5 ! t10ng ca ! th"#$t &'# &Mn t*i nh@ng s"# nghZ rt th vA v v?t !- c7 3i rt nhi" cho c.ng viCc ca ri%ng t.i( ìCn na#- t.i rt v"i mNng th# nhi" ng1i t?n t9# v*i ! th"#$t &'# v gi '# t.i th# rIng n7 sc &Mn $n mt ci g 7 rt h@" Ech 1W. ah !- thu./t avi0 wr(OO, KCt tr(ng nhBng ng"i 0`n @u ca c' vDt !- tru.rn th9ng !`n !thu./t 01. @G tZng 4/t !Ai tinh hinh KCt c ch r2t vVn vu nh" Oau\ Gh.ng th1ng tr1*c '#- khi chng ta eo %n nh@ng /nh ni ca t nhi%n th cc nh thc nghiCm nh@ng ng1i i ]"( 6c nh ! th"#$t 1i nhc chng ta th1ng Ct ;Ct ch<# theo sa"( ) thi tho,ng hP <i njm R"5ng ]" chng ta mt h=n thc nghiCm( 6"5i cBng- chng ta c8ng n,# ra mt ! t10ng no 7 v i theo con 1ng m hP- nh@ng nh thc nghiCm- khai ph( Xa" 7 chng ta t?p h3p <i gi,i thEch cho hP ;i$t ! t10ng 7 g v hP m th$ no nm 13c i" 7( T7 con 1ng eo ni R1a c8 v kh ;Ing phfng VEt nht c8ng 5i v*i cc nh ! th"#$tW( Gt c, chng ta " mong m"5n tr0 <i con 1ng 7( gh1ng gi '#- cc nh ! th"#$t c7 th nm # vai tr= &Mn 1ng( T7 mt c.ng viCc 2n c h2n rt nhi" 11. I c nh !- thu./t 01. 4hng hr K(ng Ku9n ! ng"i K) @"ng @En @Cc tr(ng cuCc !P( !n @hnh n3i t8 nhin n.. >F r2t Ku9n @"#c chia Ou g nh njng v nirK Uh2n 4hJch @L vi c c @Hng nghiU th8c nghiK. a/u nh" nhBng thlng chG( v KLc Ost !- thu./t cn thi/t ch( nc !8c cu9i cfng @At ti @hnh n3i t8 nhin Jt nh2t c*ng @G @"#c ch/ tA( ra KCt Uhn, tr(ng 4hi bC 0+ng c+ @L ca th8c nghiK c_n ch"a tHn tAi, thi @L chh ! 0( O8 4hng bst nhSU 4SU ca cng ngh tr(ng tinh hinh hin na., KCt O8 K2t @Hng bC ca !Sch O$ K thi. ah"ng @iru @L 4hng cL ngh?a ! vr cE b'n !- thu./t 01. t ch ra 4hti th8c nghiK. m tr i !Ai, c c nh !- thu./t 01. nui h. vFng r2t !n ! tl @hnh n3i - nVng - !"#ng - c8c - ca( @L O] nYK Ru9ng KCt h_n @ !- thu./t ch( c c nh th8c nghiK @ang !K vic tr(ng c c trAK ) UhJa 0"i. >in v`n ch"a cL h_n @ n( @"#c th' Ru9ng c', nh"ng nh" ch3ng ta O] th2. 0"i @1., KCt Jt c c vin Oti @. ha hTn v 4hu g#i thi @G cL rHi. 1 7hP0(n w!aOh(o v Pau! winOUarg, 78 tiK 4i/K tu.t vFng c c Oiu 01.. Ph.OicO N(0a., 5-1%65, trang =. < 7hP!0(n w!aOh(o, tr(ng NhP OuUPro(!0 I daPo .(r4\ P!PnuK, 1%%Wg trang <5W { 7hP!0(n w!aOh(o, tr(ng NhP IntPracti(nO daPo .(r4\ |arnPr &((4O, 1%66g trang <5W z ichar0 P.Kan, tr(ng 7uUPrOtringO\ } NhP(r. (Q XvPr.thing dIaKbri0gP Xng.\ IaKbri0gP nivPrOit., PrPOO, 1%66g.
5 >(oar0 wP(rgP, tr(ng Nh" aPo Ph.OicO dIaKbri0gP\ IaKbri0gP nivPrOit. PrPOO, 1%6%g trang zz5. 5 Phtng v2n X0oar0 |ittPn, ng. z th ng { nVK 1%%6. = Phtng v2n IuKrun ,aQa, ng. 1< th ng 1 nVK 1%%6. 6 murra. wP!!-mann, @"#c trJch tr(ng NhP 7Pc(n0 IrPati(n ca (bPrt P. IrPaOP v Ihar!PO I. mann daPo &runoic4, a. \ utgPrO nivPrOit. PrPOO, 1%%5g trang z1z. % Phtng v2n 7hP0(n w!aOh(o, ng. <6 th ng 1< nVK 1%%=. 1W Phtng v2n >(oar0 wP(rgi, ng. <6 th ng 1< nVK 1%%=. Nr(ng cuCc Uhtng v2n n., wP(rgi ti/t !C rbng vic 4hng Uh t hin @"#c bbng th8c nghiK O8 Uh1n rG ca Ur(t(n @"#c tin @( n b)i !- thu./t th9ng nh2t !n @u tin 0( w!aOh(o v ng @r R"ng dRPK ch"Eng =g @G @Lng KCt vai tr_ [uan trFng tr(ng vic ng 4hng ch2U nhDn !- thu./t Oiu 01.. ng c*ng nhDn RYt KCt c ch chua ch t rbng !- thu./t th9ng nh2t !n ca ng @G vin ti nhBng nVng !"#ng r2t ca(, ch"a tlng @"#c RPK RYt b)i b2t c KCt !- thu./t n( tr"c @L v 4hi tin @( n @L tt ra 4hng @3ng thi th i @C ca ng @9i vi vic nghin cu vDt !- ) nhBng nVng !"#ng c8c ca( @G tha. @Zi hen. Khi ti hti ng !iu O8 4heng @Snh bbng th8c nghiK !- thu./t th9ng nh2t !n ca ng cL thk O] !Ai tru.rn nhit hu./t ch( ng @k @i ti tDn thang P!anc4 ha. 4hng, thi ng tr' !i\ IL, r2t cL thk ! cL. 11 avi0 wr(OO. 7uUPrOtingO an0 niQicati(n tr(ng Nu.kn tDU c c b ( c ( tAi >Ci nghS [u9c t/ vr vDt !- nVng !"#ng ca( !n th ;;I, d&Pr!in\ 7UringPr-,Pr!ag, 1%66g trang {<%.
Qh.ng c7 nh@ng t ph c.ng nghC vZ <i- chng ta sc kh.ng ;ao gi c7 th khm ph 13c nh@ng thang chi" &i nhD ;j c]n thi$t th# 13c cc &'# mt cch trc ti$p( Con ng i t i th1c nghi3
Khng cL nhBng @Ct Uh cng ngh v? @Ai, ch3ng ta O] 4hng ba( gi cL thk 4h K Uh @"#c nhBng thang chiru 0i nht bY cn thi/t @k th2. @"#c c c 01. KCt c ch tr8c ti/U. >in na. c c nh vDt !- cL thk thVK 0_ ti nhBng 4h('ng c ch cx KCt Uhn t: t: KYt nh c c K . gia t9c cL 4Jch th"c ti vi ba 0jK. ,ic thVK 0_ ti nhBng 4h('ng c ch c_n nht hEn nBa @_i hti Uh'i cL nhBng nVng !"#ng ca( hEn, K @iru n. cL ngh?a ! cn cL nhBng K . gia t9c !n hEn cL 4h' nVng tDU trung t(n bC nVng !"#ng v( KCt hAt 0u. nh2t. ,i chiru 0i P!anc4 nht hEn 4h('ng c ch K hin na. ch3ng ta cL thk ti/U cDn ti 4h('ng 1= bDc @C !n, nn n/u 0fng cng ngh hin na., thi c c K . gia t9c Uh'i cL 4Jch th"c t( bbng c' KCt thin h Ki th2. @"#c c' 01. KCt c ch ring r]. Nh8c t/, 7hKuP! auOOin(v thuCc Âi hFc NP! }viv @G chng tt rbng O8 @ nh gi th 08a trn nhBng tJnh t( n @En thun thP( t: ! @L RPK ra hEi [u !Ac [uan nhBng nghin cu cn thDn hEn ca ng chh ra rbng, @k th2. @"#c c c 01., ch3ng ta cn Uh'i cL KCt K . gia t9c t( bbng c' v*
tr+. daVng !"#ng cn thi/t @k thVK 0_ vDt ch2t ) chiru 0i P!anc4 cx KCt ngn 4i!( t gi, nVng !"#ng cn @k chA. KCt K . @iru h_a 4h('ng KCt trVK gi, v nh" vD. c*ng 4hng cL gi ! gh gK !sK. ah"ng c i th ch thc @9i vi trinh @C v( KCt hAt 0u. nh2t, @L ! tDU trung t(n bC nVng !"#ng @L v( KCt hAt 0u. nh2t, tc ! v( KCt 01. 0u. nh2tg. ,i [u9c hCi mn cu9i cfng @G h. bt vic c2U ng1n O ch ch( vic R1. 08ng m . 7iu ,a chAK Oiu 0`n, KCt K . gia t9c cL chu vi cx 654K, nn ng"i ta c*ng cheng trng K(ng gi cL @"#c KCt K . gia t9c cL 4h' nVng thVK 0_ ti chiru 0i P!anc4. a/u gi @1. ch3ng ta cL - @Snh 4ikK chng !- thu./t 01. bbng th8c nghiK thi chh cL thk bbng c(n @"ng gi n ti/U K thi. I+ thk ! ch3ng ta O] cn Uh'i tiK ra nhBng h [u' ca !- thu./t 01. cL thk [uan O t @"#c ) thang chiru 0i !n hEn nhiru O( vi 4Jch th"c ca chJnh c c 01. 1. Nr(ng bi b ( cL tJnh @Ct Uh ca Kinh, Ian0P!aO, >(r(oity, 7tr(KingPr v |ittPn @G @i nhBng b"c @u tin trn c(n @"ng h"ng ti K+c tiu @L. >F 4hng chh Uh t hin ra rbng c c chiru Uh+ tr(ng !- thu./t 01. cn Uh'i cuCn !Ai thnh c c 4hng gian Ia!abi-au, K c_n Ou. ra KCt O9 h [u' vr c c K(0P 0a( @Cng 4h' 0? ca 01.. mCt tr(ng O9 nhBng 4/t [u' t9i [uan trFng ca hF ! @G !K O ng ra nhBng gi'i Uh U ng(An K+c v b2t ng K !- thu./t 01. @G @"a ra @9i vi nhiru bi t( n c_n tHn @Fng 4h !1u ca vDt !- hAt. Ih3ng ta hG. nh !Ai rbng nhBng hAt OE c2U @"#c c c nh vDt !- Uh t hin ra, thuCc ba hF @"#c tZ chc h(n t(n nh" nhau vi c c hAt nVng hEn !n, 4hi chu.kn tl hF n. Oang hF 4h c. mCt c1u hti bJ n ch"a cL tr' !i tr"c 4hi cL !- thu./t 01., @L ! tAi Oa( !Ai cL c c hF v tAi Oa( O9 hF !Ai ! ba , @1. ! @r Ru2t tr' !i ca !- thu./t 01.. mCt 4hng gian Ia!abi-au @ikn hinh @ru cha c c !c t8a nh" !c ) t1K ca @?a h t ha. ca chi/c RVK t dhinh Ru./ng ha. KCt !(Ai RVK n( @L cL nhiru !c hEn, nh" @"#c Kinh hFa trn hinh %.1. ^9i vi nhBng 4hng gian Ia!abi-au cL O9 chiru ca( hEn, th8c O8 cL r2t nhiru !(Ai !c 4h c nhau cL thk Ru2t hin - nga. b'n th1n c c !c c*ng cL thk cL chiru 4h c nhau d@L ! c c !c nhiru chirug - nh"ng 0ù Oa( hinh %.1 c*ng @G chu.kn t'i @"#c - t")ng cE b'n. Ia0an!aO, >(r(oity, 7tr(KingPr v |ittPn @G nghin cu KCt c ch 4n !"xng 'nh h")ng ca c c !c @L @/n c c K(0P 0a( @Cng 4h' 0? ca 01.. "i @1. ! nhBng @iru K hF @G Uh t hin ra. >inh %.1. mCt RVK t ha. KCt hinh Ru./n v c c RVK nhiru !c
70nh 9.1. +t 9E) t hay )t h0nh 9uyn v cc 39E)3 nhiu # .
CP tkn t;i 39t h" cc 0ao 9ng cIa 0y v i n2ng #$ng thJK nhJt #iLn ûan v i 3}i 39t #} trong Khln Ca#abi7au cIa >h+ng gianM &)i vi c c hAt OE c2U [uPn thuCc cn Uh'i t"Eng ng vi nhBng K(0P 0a( @Cng cL nVng !"#ng th2U nh2t, nn O8 tHn tAi ca nhiru !c - t8a nh" chi/c RVK nhiru !c trn hinh %.1 - cL ngh?a ! c c K(0P 0a( @Cng ca 01. O] rEi v( nhiru hF. a/u
nh" 4hng gian Ia!abi-au nht bY cL ba !c, thi ch3ng ta O] cL ba hF c c hAt OE c2U. , nh" vD., !- thu./t 01. tu.n b9 rbng vic tZ chc thnh c c hF hAt K th8c nghiK [uan O t @"#c 4hng Uh'i ! KCt @jc @ikK cL nguHn g9c ngù nhin h(jc thn th nh, 4hng thk gi'i thJch nZi, K th8c ra ! O8 Uh'n nh O9 !c tr(ng 0Ang hinh hFc 0( c c chiru Uh+ tA( nn ^1. ! KCt !(Ai 4/t [u' 4hi/n ch( tr i tiK ca c c nh vDt !- Uh'i thZn thc. &An cL thk RPK rbng O9 !c ca c c chiru bS cuCn !Ai ti 4Jch th"c P!anc4 - tc vDt !- tiu biku nh2t ) @hnh n3i t8 nhin - gi @1. @G nYK @"#c KCt h_n @ th8c nghiK Ru9ng vfng nVng !"#ng cL thk ti/U cDn @"#c. 7au h/t, c c nh th8c nghiK cL thk R c !DU - K th8c ra hF @G R c !DU @"#c - O9 hF hAt\ {. NhDt 4hng Ka., O9 !c ca Kci 4hng gian Ia!abi-au tr(ng O9 hEn KCt vAn c c 4hng gian n. !Ai nbK trn KCt 4h('ng 4h rCng. mCt O9 4hng gian cL { !c. ahBng O9 4h c cL z, 5, <5 v v.v... thDK chJ cL KCt O9 4hng gian cL ti z6W !c. ,2n @r ! hin na. 4hng ai bi/t tl c c Uh"Eng trinh ca !- thu./t 01. !K th/ n( r3t ra @"#c nhBng 4hng gian Ia!ab(au n( th8c O8 tA( nn c c chiru 4hng gian Uh+. a/u nh" ch3ng ta tiK ra KCt ngu.n !- ch( UhYU !Fc !8a ra @"#c KCt 4hng gian Ia!abi-au tl r2t nhiru 4h' nVng @L, thi h_n @ nYK tl @hnh n3i O] ti @"#c trAi ca nhBng nh th8c nghiK. e n(u 39t >h+ng gian Ca#abi7au c thj no P $c #"c ra nh cc Kh!ng trgnh cIa #' thuy(t 3 #;i cP :ng ba #} thg P # 39t hTu on ly Jn t$ng cIa #' thuy(t 0y vg nP gii thHch $c 39t rc tHnh . bi(t cIa th( gi i ch:ng ta& 3 n(u >h+ng& rc tHnh P 3.i 3.i vwn cXn # 39t i)u bH nM ah"ng vic tiK 4i/K ngu.n !- ch( UhYU chFn ra KCt 4hng gian Ia!abi-au @/n na. v`n ch"a !K @"#c. Nu. nhin, @iru [uan trFng nh2t ! ch3ng ta th2. rbng !- thu./t 01. cL 4h' nVng gi'i [u./t @"#c c1u @9 cE b'n nh2t @L ca vDt !- hAt v b'n th1n @iru @L @G ! KCt O8 ti/n bC @ ng 4k. 79 hF c c hAt OE c2U Ki chh ! KCt h [u' th8c nghiK ca 0Ang hinh hFc c c chiru Uh+. Nhng [ua t c @Cng ca 0Ang hinh hFc @L @/n c c K(0P 0a( @Cng 4h' 0?, nhBng h [u' 4h c ca c c chiru Uh+ O] ba( hK nhBng tJnh ch2t chi ti/t ca c c hAt !8c v c c hAt vDt ch2t. Iheng hAn, cng trinh ti/U Oau ca 7tr(KingPr v |ittPn @G chng tt rbng 4h9i !"#ng ca c c hAt tr(ng Kci hF @L Uh+ thuCc v( c ch thc K c c bin ca nhBng !c nhiru chiru cst h(jc Uh !n nhau tr(ng 4hng gian Ia!abi-au. îru n. hEi 4hL hinh 0ung, O(ng - t")ng ) @1. !\ vi c c 01. 0a( @Cng [ua c c chiru Uh+ bS cuCn !Ai, nn O8 OsU R/U chJnh R c c c !c 4h c nhau v c ch thc K 4hng gian Ia!abi-au ba( [uanh c c chiru @L cL KCt t c @Cng tr8c ti/U @/n c c K(0P 0a( @Cng cCng h")ng 4h' 0? ca 01.. mjc 0f r2t 4hL thP( 0i c c chi ti/t c+ thk v th8c t/ @iru @L c*ng 4hng [uan trFng !sK, nh"ng c*ng nh" @9i vi O9 c c hF hAt, @iru [uan trFng ! !- thu./t 01. @G cung c2U ch( ch3ng ta KCt 4hun 4hZ @k tr' !i ch( nhBng c1u hti K nhBng !- thu./t tr"c @L h(n t(n iK !jng, cheng hAn nh" c1u hti tAi Oa( P!Pctr(n v c c hAt 4h c !Ai cL 4h9i !"#ng nh" ch3ng v9n cL. Nu. nhin, !Ai KCt !n nBa, vic th8c hin nhBng tJnh t( n nh" vD. !Ai @_i hti ch3ng ta Uh'i bi/t 4hng gian Ia!abi-au n( ! c c chiru Uh+. 78 th'( !uDn ) trn @G hY K) ch( ch3ng ta th2., KCt ng. n( @L, !- thu./t 01. cL thk gi'i thJch @"#c nhBng tJnh ch2t ca c c hAt vDt ch2t @"#c !it 4 tr(ng b'ng 1.1 nh" th/ n(. I c nh !thu./t 01. tin rbng KCt 4Sch b'n t"Eng t8, KCt ng. n( @L, c*ng O] gi'i thJch @"#c tJnh ch2t ca c c hAt !8c cE b'n !it 4 tr(ng b'ng 1.<. agh?a !, 4hi c c 01. R(sn v 0a( @Cng !ang thang [ua c c chiru !n v c c chiru Uh+ cuCn !Ai, thi tr(ng tDU h#U !n gHK t2t c' c c K(0P 0a( @Cng cL KCt tDU c(n cha nhBng 0a( @Cng vi OUin 1 v <. ahBng 0a( @Cng n. ! ng vin ch( nhBng trAng th i 0a( @Cng ca 01. t"Eng ng vi c c hAt tru.rn t"Eng t c. &2t ch2U hinh 0Ang ca c c 4hng gian Ia!abi-au ! nh" th/ n(, !un !un cL KCt K(0P 0a( @Cng vi OUin < v
4hng cL 4h9i !"#ng ng"i ta @Hng nh2t K(0P n. vi hAt gravit(n, tc hAt tru.rn !8c h2U 0`n. Nr(ng 4hi @L, b'n 4 chJnh R c c c hAt tru.rn t"Eng t c cL OUin 1, cheng hAn nh" O9 !"#ng ca ch3ng, c"ng @C ca !8c K nL chu.kn t'i, @9i Rng chun K nL Uh'i tu1n thP(, !Ai Uh+ thuCc KAnh v( 0Ang hinh hFc c+ thk ca c c chiru bS cuCn !Ai. , nh" vD., !Ai KCt !n nBa ch3ng ta th2. rbng !- thu./t 01. cung c2U ch( ch3ng ta KCt 4hun 4hZ ch( UhYU gi'i thJch @"#c c c hAt tru.rn t"Eng t c, tc ! gi'i thJch @"#c nhBng tJnh ch2t ca c c !8c cE b'n, nh"ng 0( c_n ch"a bi/t chJnh R c c c chiru Uh+ cuCn thnh 4hng gian Ia!abi-au n(, nn ch3ng ta c_n ch"a @"a ra @"#c nhBng tin @( n h(jc nhBng hDu @( n cL tJnh ch2t [u./t @Snh dng(i - 4i/n ca |ittPn vr O8 hDu @( n !8c h2U 0`ng. ah"ng tAi Oa( ch3ng ta !Ai ch"a thk R c @Snh @"#c 4hng gian Ia!abi-au n( ! @3ng â O9 c c nh !- thu./t 01. @ru buCc tCi ch( O8 ch"a t"Eng Rng ca c c cng c+ !- thu./t hin na.. Ih3ng ta O] th'( !uDn chi ti/t hEn ) ch"Eng 1<, >hu+n >hb ton h"c cIa #' thuy(t 0y Khdc t;K t i 3dc cc nh vTt #' ch] cP thj th1c hin nh*ng tHnh ton gln :ng 01a trLn 39t Kh!ng KhK g"i # #' thuy(t nhifu #o;n . Nr(ng OE @H tJnh t( n gn @3ng @L, c c 4hng gian Ia!abi-au @ru Ru2t hin binh @eng vi nhau v nh c c Uh"Eng trinh ch3ng ta 4hng chFn @"#c ra KCt 4hng gian Ia!abi-au 0u. nh2t n(. ah"ng vi nhBng h [u' vDt !- !Ai Uh+ thuCc r2t nhA. c'K v( 0Ang c+ thk ca c c chiru bS cuCn !Ai v vic 4hng cL 4h' nVng chFn !8a @"#c KCt 4hng gian Ia!abi-au 0u. nh2t tr(ng O9 hng vAn c c 4hng gian @L, nn ch3ng ta ch"a thk r3t ra nhBng 4/t !uDn [u./t @Snh cL thk 4ikK chng @"#c bbng th8c nghiK. mCt tr(ng nhBng @Cng !8c th3c @. c c nghin cu hin na. ! cn Uh'i Uh t trikn KCt Uh"Eng Uh U !thu./t v"#t !n trn c c Uh"Eng Uh U gn @3ng vi h. vFng, ng(i nhBng !#i Jch 4h c, ch3ng ta O] chFn ra KCt 4hng gian Ia!abi-au 0u. nh2t ch( c c chiru Uh+. Ih3ng ta O] nLi ti nhBng ti/n bC thP( Uh"Eng h"ng n. tr(ng ch"Eng 1{. 1 aLi nh" th/, nn ghi nh 4h' nVng @"#c chh ra tr(ng ch3 thJch 5 ca ch"Eng 5 rbng c c 01. cL thk 0i hEn !3c @u ta t")ng r2t nhiru v 0( @L ch3ng cL thk [uan O t bbng th8c nghiK tr(ng c c K . gia t9c vi ch+c nVK ti.
g$" chng ta c7 th v<ch ra nh@ng tEnh cht gn in v*i tNng kh.ng gian 6 a;ia" v t?p h3p chng trong mt cata og *n- th iC" tN 7 chng ta c7 th tm ra kh.ng gian phB h3p v*i thc t$ ha# kh.ng((( e-t h(t cc >h n2ng
^/n @1. bAn cL thk @jt c1u hti\ Kjc 0f hin na. ch3ng ta c_n ch"a bi/t !- thu./t 01. O] chFn 4hng gian Ia!abi-au n(, nh"ng !iu t2t c' c c !8a chFn @G 0`n ti nhBng tJnh ch2t vDt !- Uhf h#U vi nhBng c i K ch3ng ta @G [uan O t th2. ha. 4hng aLi KCt c ch 4h c, n/u ch3ng ta cL thk vAch ra nhBng tJnh ch2t gsn !irn vi tlng 4hng gian I!abi-au v tDU h#U ch3ng tr(ng KCt cata!(g !n, thi !iu tl @L ch3ng ta cL thk tiK ra 4hng gian Uhf h#U vi th8c t/ ha. 4hng ^1. ! KCt c1u hti [uan trFng, nh"ng cL hai !- 0( 4hi/n ch( nL 4hL cL thk tr' !i KCt c ch h(n t(n.
mCt c ch h#U !- ! hG. bst @u tl nhBng 4hng gian Ia!abi-au 0`n ti ba hF hAt. îru n. hAn ch/ @ ng 4k 0anh O ch nhBng !8a chFn 4h' 0?, nh"ng ti/c tha. O9 !"#ng c c 4hng gian @L v`n c_n r2t !n. Nh8c t/, cn !"u - rbng, ta cL thk !K bi/n 0Ang nhBng chi/c pRVKq nhiru !c tl 0Ang n. ti r2t nhiru, th8c t/ ! v hAn, c c 0Ang 4h c, K 4hng !K tha. @Zi O9 !c K nL cL ban @u. Nrn >inh %.< ta Kinh hFa KCt O8 bi/n 0Ang nh" vD. ca chi/c pRVKqcu9i cfng trn >inh %.1 N"Eng t8, ta cL thk Ru2t Uh t tl KCt 4hng gian Ia!abi-au cL ba !c v bi/n 0Ang !in t+c nL, nh"ng 4hng !K tha. @Zi O9 !c ca nL, ta cL thk nhDn @"#c KCt 0G. v hAn c c 0Ang 4h c.dKhi ch3ng ta nLi ) trn ! cL hng vAn 4hng gian Ia!abi-au ! ch3ng ta @G nhLK t2t c' nhBng 4hng gian cL thk bi/n @Zi thnh !`n nhau, nh nhBng bi/n 0Ang !in t+c @L !Ai v @/K t(n bC nhLK nh" KCt 4hng gian Ia!abi-au K thig. ,2n @r 0jt ra ! ) chc, nhBng tJnh ch2t vDt !ca 0a( @Cng 01., nh" 4h9i !"#ng v O8 @ U ng ca ch3ng @9i vi c c !8c !Ai th8c O8 Uh+ thuCc v( nhBng chi ti/t bi/n @Zi vr hinh 0Ang @L, nh"ng KCt !n nBa, ch3ng ta v`n ch"a cL c ch n( @k chFn @"#c KCt tr(ng O9 nhBng 4h' nVng @L. , ch( 0f c c vS gi ( O" cL thk hu. @Cng ba( nhiu Oinh vin ca hF @k !K @i nBa thi c*ng 4hng thk th9ng 4 @"#c h/t c c tJnh ch2t vDt !ca KCt O9 v hAn c c 0Ang @"#c. >inh %.< Ihi/c pRVKq nhiru !c cL thk !K ch( bi/n 0Ang thP( nhiru c ch K 4hng tha. @Zi O9 !c ca nL. mCt tr(ng nhBng c ch @L @"#c Kinh hFa trn hinh. nh %.< Ihi/c pRVKq nhiru !c cL thk !K ch( bi/n 0Ang thP( nhiru c ch K 4hng tha. @Zi O9 !c ca nL. mCt tr(ng nhBng c ch @L @"#c Kinh hFa trn hinh. îru n. buCc c c nh !- thu./t 01. Uh'i RPK RYt vDt !- Ru2t hin tl KCt Kù c c 4hng gian Ia!abi-.au 4h' 0?. Nu. nhin, 0f nh" th/ @i nBa, thi cuCc O9ng c*ng ch"a Uh'i ! h(n t(n Rui thP( K i ch( K t K i. 7) 0? nh" vD. ! vi c c Uh"Eng trinh gn @3ng K c c nh !- thu./t @ang O$ 0+ng c_n ch"a @ KAnh @k Ou. ra @. @ vDt !- @9i vi KCt 4hng gian Ia!abi-au @G @"#c !8a chFn. Ih3ng cL thk 0`n 0st ch3ng ta @i Ra tr(ng O8 hiku bi/t KCt c ch @Ai thk nhBng tJnh ch2t 0a( @Cng ca c c 01. K ch3ng ta h. vFng O] t"Eng ng vi c c hAt @G [uan O t @"#c. ?hng r:t ra nh*ng >(t #uTn chHnh /c v cP tHnh ûy(t onh nh >hi #$ng cIa @#@ctron hay cng 9 cIa #1c y(u thg cln cP nh*ng Kh!ng trgnh chHnh /c h!n so v i >hu+n >hb gln :ng 3 ch:ng ta cP hin nayM Ihsc bAn cL nh vJ 0+ vr tr_ chEi ^3ng gi K ch3ng ta @G RYt tr(ng Ih"Eng 5\ thang nVng !"#ng pt8 nhinq ca !- thu./t 01. ! nVng !"#ng P!anc4 v chh nh cL nhBng trit tiu h/t Oc tinh t/, !- thu./t 01. Ki tA( ra nhBng 0a( @Cng cL 4h9i !"#ng cx 4h9i !"#ng ca nhBng hAt @G bi/t. 78 trit tiu tinh t/ n. @_i hti nhBng tJnh t( n c8c 4M chJnh R c vi chh cn KCt Oai O9 nht c*ng 'nh h")ng r2t nhiru @/n @C chJnh R c. ah" ch3ng ta O] th'( !uDn tr(ng Ih"Eng 1<, v( giBa nhBng nVK 1%6W, c c nh vDt !- @G cL nhBng ti/n bC r2t [uan trFng trn c(n @"ng v"#t !n c c Uh"Eng trinh gn @3ng hin na., Kjc 0f UhJa tr"c v`n c_n 4h Ra.
,D. hin thi ch3ng ta @ang ) @1u , nga. c' n/u ch3ng ta c_n ch"a cL KCt tiu chun cE b'n n( @k chFn !8a 4hng gian Ia!abi-au c*ng nh" ch"a cL @ nhBng cng c+ !- thu./t cn thi/t @k r3t ra nhBng h [u' [uan O t @"#c tl O8 !8a chFn n. ha. 4h c, ch3ng ta v`n cL thk @jt c1u hti\ !iu cL tHn tAi KCt O8 !8a chFn n( tr(ng cu9n cata!(g c c 4hng gian Ia!abi-au O] !K Ru2t hin KCt th/ gii vr @Ai thk Uhf h#U vi nhBng [uan O t ha. 4hng I1u tr' !i thDt @ ng 4hJch !. mjc 0f Uhn !n c c K+c tr(ng cu9n cata!(g c c 4hng gian Ia!abi-au @ru ch( nhBng h [u' [uan O t @"#c 4h c r2t nhiru O( vi th/ gii ch3ng ta dcheng hAn nh" O9 c c hF hAt 4h c, O9 c c !(Ai !8c cE b'n nBag, nh"ng cL KCt O9 Jt K+c tr(ng cu9n cata!(g @L !Ai ch( nhBng tJnh ch2t vDt !- 4h gn vr Kjt @Snh tJnh vi nhBng c i ch3ng ta @G th8c O8 [uan O t @"#c. Nc ! cL 4hng gian Ia!abi-au @"#c chFn tr(ng c c chiru bS cuCn !Ai thP( cu ca !- thu./t 01. @G !K Ru2t hin nhBng K(0P 0a( @Cng 4h gn vi c c hAt ca K hinh tiu chun. , @iru [uan trFng nh2t ! !- thu./t 01. @G thnh cng tr(ng vic 0ung h_a @"#c !8c h2U 0`n vi cE hFc !"#ng t$. ,i trinh @C hiku bi/t hin na. ca ch3ng ta, nhBng 4/t [u' @G thu @"#c 4hL cL thk h. vFng t9t hEn. a/u cL nhiru 4hng gian Ia!abi-au @ru Uhf h#U vr @Ai thk vi th8c nghiK thi K9i !in h giBa KCt O8 !8a chFn c+ thk v nhBng tJnh ch2t vDt !- K ch3ng ta [uan O t @"#c O] 4YK h2U 0`n hEn. ahiru O8 !8a chFn t ch bit hen ra thDK chJ trn [uan @ikK th8c nghiK. mjt 4h c, n/u !Ai 4hng cL KCt 4hng gian Ia!abi-au n( cL thk ch( nhBng tJnh vDt !- @G [uan O t @"#c, thi @iru n. cL ngh?a ! 4hun 4hZ @TU tu.t vi ca !- thu./t 01. cheng cL !in [uan gi @/n th/ gii ca ch3ng ta. ,i 4h' nVng c_n [u 4hiK t9n ca ch3ng ta hin na., vic tiK @"#c KCt O9 nht c c 4hng gian Ia!abi-au @k R c @Snh c c h [u' vDt !- chi ti/t vr @Ai thk cL thk ch2U nhDn @"#c @G ! c' KCt 4/t [u' r2t @ ng 4hJch !. ,ic gi'i thJch @"#c nhBng tJnh ch2t ca c c hAt vDt ch2t v c c hAt !8c cL thk nLi ! KCt tr(ng O9 nhBng thnh t8u 4h(a hFc v? @Ai nh2t, n/u 4hng Ku9n nLi ! KCt thnh t8u v? @Ai nh2t. ù Oa(, bAn v`n cL thk hti, !iu cL nhBng tin @( n n(, ch 4hng Uh'i ! hDu @( n, ca !- thu./t 01. K c c nh th8c nghiK cL thk R c nhDn @"#c nga. b1. gi h(jc tr(ng t"Eng !ai gn ha. 4hng. I1u tr' !i ! cL.
ìCn ng1i ta ch1a J"an st 13c mt si%" h<t ;<n no( Ti" n# c7 th c7 nghZa chng kh.ng tan t<i v ! th"#$t &'# sai( gh1ng nhi" nh v?t ! h<t cho rIng- i" 7 c7 nghZa cc si%" h<t ;<n rt nHng v &o 7 chng nIm ngoi kh, n+ng pht hiCn ;Ing thc nghiCm ca chng ta((( Cc siLu h;t
ahBng 4hL 4hVn ca !- thu./t hin @ang ngVn tr) ch3ng ta r3t ra nhBng tin @( n chi ti/t @G buCc ch3ng ta Uh'i nghin cu nhBng 4hJa cAnh chung ch 4hng Uh'i @jc thf ca KCt v* tr+ tA( b)i c c 01.. Nr(ng b9i c'nh @L, nhBng 4hJa cAnh chung ) @1. ! Ku9n nLi vr nhBng @jc tr"ng cE b'n @9i vi !- thu./t 01. ti Kc ch3ng Jt nhA. c'K, n/u 4hng Ku9n nLi ! h(n t(n @Cc !DU, vi nhBng tJnh ch2t chi ti/t ca !- thu./t hin nbK ng(i tK ca ch3ng ta. Ih3ng ta cL thk t8 tin th'( !uDn vr nhBng @jc tr"ng @L nga. c' 4hi ch"a cL hiku bi/t @. @ vr KCt !- thu./t
h(n chhnh. tr(ng c c ch"Eng ch3ng ta O] @r cDU ti nhBng vJ 0+ 4h c, nh"ng ) @1. ch3ng ta O] tDU trung v( KCt vJ 0+, @L ! Oiu @9i Rng. ah" ch3ng ta @G gi'i thJch, KCt tJnh ch2t cE b'n ca !- thu./t 01., @L ! cL tJnh @9i Rng ca(, ba( gHK 4hng chh nhBng ngu.n !- @9i Rng cL tJnh tr8c gi c K c' O8 K) rCng t( n hFc t9i @a ca c c @9i Rng @L, tc ! Oiu @9i Rng. ah" @G thta !uDn tr(ng Ih"Eng =, @iru n. cL ngh?a ! tr(ng c c K(0P 0a( @Cng O] Ru2t hin thP( tlng cjU - c c cjU Oiu hAt bAn - cL OUin 4h c nhau 1<. a/u !- thu./t 01. ! @3ng, thi KCt O9 0a( @Cng ca 01. O] t"Eng ng vi c c hAt OE c2U @G bi/t. ah"ng 0( O8 tA( thnh cjU tr(ng Oiu @9i Rng, nn !- thu./t 01. @"a ra tin @( n rbng Kci KCt hAt @G bi/t O] cL KCt Oiu hAt bAn. Ih3ng ta cL thk R c @Snh @"#c c c tJnh !8c ca Kci Oiu hAt @L, nh"ng hin ch"a cL 4h' nVng tin @( n @"#c 4h9i !"#ng ca ch3ng. aga. c' @i vD. @i nBa, tin @( n rbng c c Oiu hAt bAn tHn tAi @G ! KCt @jc @ikK chung ca !- thu./t 01.. ^jc @ikK n. @Cc !DU vi nhBng 4hJa cAnh ca !- thu./t K ch3ng ta c_n ch"a hiku @"#c. Cin ngi ta cha ûan st $c 39t siLu h;t b;n noM ii)u ny cP thj cP ngh[a # ch:ng >h+ng tkn t;i v #' thuy(t 0y # saiM ?hng nhi)u nh vTt #' h;t cho r_ng& i)u P cP ngh[a # cc siLu h;t b;n rJt nrng v 0o P ch:ng n_3 ngoi >h n2ng Kht hin b_ng th1c nghi3 cIa ch:ng ta. >in gi c c nh vDt !- @ang R1. 08ng KCt K . gia t9c 4hZng !H ) wPnPva, Nh+. 7? cL tn ! m . ,a IhAK >a0r(n Ln dth"ng bi/t tst ! L>Ig. ag"i ta r2t hi vFng rbng K . n. O] @ KAnh @k tiK ra c c Oiu hAt bAn. m . gia t9c n. 08 4i/n O] @"a v( h(At @Cng v( nVK <W1W v chh r2t ngsn Oau @L Oiu @9i Rng O] @"#c R c nhDn bbng th8c nghiK. ah" 7choay @G nLi\ pIhsc chsn ! 4hng !1u nBa ng"i ta O] Uh t hin ra Oiu @9i Rng. , KCt 4hi @iru @L R'. ra O] thDt tu.t vi.q1 Nuy nhiLn& b;n Khi ghi nh >S hai i)uM ?gay c >hi cc siLu h;t b;n $c Kht hin thg ch] i)u P th+i cha I j >hVng onh $c #' thuy(t 0y # :ngM ah" ch3ng ta @G th2., Kjc 0f Oiu @9i Rng @"#c Uh t hin ra 4hi nghin cu !- thu./t 01., nh"ng nL c*ng @"#c @"a v( r2t thnh cng tr(ng c c !- thu./t 08a trn c c hAt @ikK v 0( @L 4hng Uh'i ! @jc [u.rn ca !- thu./t 01.. Nr i !Ai, nga. c' 4hi c c Oiu hAt bAn 4hng @"#c Uh t hin ra tr(ng L>I thi chh ring @iru @L thi ch"a @ @k RLa bt !- thu./t 01., vi @L cL thk ! 0( c c Oiu hAt bAn [u njng ti Kc v`n nbK ng(i 4h' nVng ca K . @L. a/u c c Oiu hAt bAn @"#c Uh t hin ra thi @L chsc chsn O] ! KCt bbng chng r2t Uh2n 4hJch v cL Oc thu./t Uh+c 4heng @Snh !- thu./t 01.. 1 Phtng v2n (hn 7choay , ng. <{ th ng 1< nVK 1%%=.
68ng nh1 tnh h"5ng 5i v*i cc si%" h<t ;<n- hiCn ch1a c7 h<t mang iCn tEch ph'n s5 J"i < no 13c pht hiCn c,((( gh1ng n$" mt thE nghiCm no 7 trong t12ng ai ;t gHp nh1ng h<t iCn tEch J"i < 7- th n7 sc mt ;Ing ch:ng m<nh mc khfng Anh ! th"#$t &'#((( Cc h;t cP in tHch Khn s
mCt @jc tr"ng 4heng @Snh bbng th8c nghiK 4h c ca !- thu./t 01. cL !in [uan @/n c c @in tJch. aL ! KCt @jc tJnh Jt chung hEn O( vi c c Oiu hAt bAn nh"ng c*ng 4h h2U 0`n. I c hAt OE c2U ca K hinh chun cL KCt tDU h#U c c @in tJch 4h hAn ch/\ c c [uar4 v Uh'n [uar4 cL @C !n @in tJch ! 1{ v <{ d4k c' hai 02ug, c_n t2t c' c c hAt 4h c @ru cL @in tJch bbng W,1 h(jc -1. N(n bC c c vDt ch2t @G bi/t ca t(n ,* tr+ @ru @"#c tA( b)i nhBng tZ h#U c c hAt n. tu. nhin, tr(ng !- thu./t 01., cL thk cL nhBng K(0P 0a( @Cng cCng h")ng t"Eng ng vi c c hAt @in tJch nLi ) trn. ,J 0+, @in tJch ca c c hAt cL thk !2. gi trS Uh1n O9 r2t [u i 0S 15, 111, 11{ ha. 15{ v c_n nhiru 4h' nVng 4h c nBa. I c @in tJch 4h c th"ng n. cL thk Ru2t hin n/u nh" c c chiru bS cuCn !Ai cL KCt tJnh ch2t hinh hFc nh2t @Snh, c+ thk !\ c c !c cL tJnh ch2t Oa( ch( c c 01. v_ng [uanh ch3ng cL thk t8 gx r9i bbng c ch [u2n [uanh ch3ng KCt O9 v_ng nh2t @Snh n( @L. ahBng chi ti/t ) @1. 4hng cL gi @jc bit [uan trFng, nh"ng hLa ra O9 v_ng cu9n cn thi/t @k gx r9i !Ai t8 thk hin bbng KCt K(0P 0a( @Cng @"#c UhYU v R c @Snh Kù O9 ca @in tJch Uh1n O9. Ihh cL KCt O9 4hng gian Ia!abi-au ! cL tJnh ch2t hinh hFc @L v vi th/ 4h' nVng cL @in tJch Uh1n O9 4h c th"ng 4hng Uh'i ! KCt @jc @ikK chung nh" O8 tHn tAi ca ca c c Oiu hAt bAn. mjt 4h c, tr(ng 4hi tin @( n vr O8 tHn tAi ca c c Oiu hAt bAn 4hng Uh'i ! tJnh ch2t 0u. nh2t ca !- thu./t, thi hng ch+c nVK thJ nghiK @G chng tt rbng 4hng cL KCt ngu.n nh1n bst buCc n( @k ch( nhBng @in tJch Uh1n O9 [u i !A @L Uh'i tHn tAi tr(ng t2t c' c c !- thu./t 08a trn c c hAt @ikK. N2t nhin, ng"i ta cL thk c"xng YU @"a nL v( KCt !- thu./t hAt @ikK, nh"ng @iru @L c*ng 4hin c"xng nh" nh9t c(n v(i v( c$a hiu @H O vD.. 78 Ru2t hin ca ch3ng tl nhBng tJnh ch2t hinh hFc @En gi'n ca c c chiru Uh+ !K ch( c c @in tJch 4h c th"ng n., c*ng ! KCt @jc tr"ng 4heng @Snh bbng th8c nghiK, 4h ! t8 nhin @9i vi !- thu./t 01.. I*ng nh" tinh hu9ng @9i vi c c Oiu hAt bAn, hin ch"a cL hAt Kang @in tJch Uh1n O9 [u i !A n( @"#c Uh t hin c' v nhBng hiku bi/t ca ch3ng ta vr !- thu./t 01. c*ng ch"a ch( UhYU ch3ng ta tin @( n @"#c 4h9i !"#ng ca ch3ng, nga. c' 4hi nhBng chiru Uh+ n. cL @ tJnh ch2t @_i hti Uh'i cL @k Oinh ra ch3ng. mCt c ch gi'i thJch ch( O8 4hng Uh t hin ra c c hAt n. !Ai cL thk ! 0( ch3ng 4hng tHn tAi h(jc ! 0( 4h9i !"#ng ca ch3ng nbK ng(i 4h' nVng ca c c Uh"Eng tin cng ngh hin na. - thDK chJ r2t cL thk 4h9i !"#ng ca ch3ng cx 4h9i !"#ng P!anc4. ah"ng n/u KCt thJ nghiK n( @L tr(ng t"Eng !ai bst gjU nh"ng hAt @in tJch [u i !A @L, thi nL O] ! KCt bbng chng KAnh K] 4heng @Snh !- thu./t 01..
6hng ta c7 th hnh &"ng ;'# gi hoHc th n2ng Ht chxc chxn h!n
I_n cL KCt c ch 4h c @k tiK bbng chng 4heng @Snh !- thu./t 01.. ,J 0+, |ittPn @G chh ra 4h' nVng KCt ng. n( @L c c nh thin vVn hFc cL thk O] th2. bbng chng nhDn 0Ang tr8c ti/U ca !- thu./t 01. tr(ng c c O9 !iu thin vVn K hF thu thDU @"#c. ah" ta @G bi/t tr(ng Ih"Eng 5, 4Jch th"c ca 01. th"ng v( cx chiru 0i P!anc4, nh"ng c c 01. cL nVng !"#ng r2t ca( cL thk cL 4Jch th"c !n hEn nhiru. Nh8c t/, nVng !"#ng ) &ig &ang chsc ! @ ca( @k tA( ra KCt Jt 01.
cL 4Jch th"c v? K v thng [ua O8 giGn n) ca ,* tr+, ch3ng cL thk @At ti 4Jch th"c thin vVn. Ih3ng ta cL thk hinh 0ung b1. gi h(jc tAi KCt thi @ikK n( @L tr(ng t"Eng !ai, 39t 0y #o;i nh vTy cP thj û-t ûa blu tri L3& j #;i 0Ju Jn chxc chxn v cP thj o ;c $c trong nh*ng s #iu 3 cc nh thiLn v2n thu thTK $c dvJ 0+ nh" KCt @C !ch nht tr(ng nhit @C ca bc RA nrn, RPK Ih"Eng 1zg. ah" |ittPn nLi\ pmjc 0f cL vu gi @L hEi vivn t")ng, nh"ng @L ! KCt 4Sch b'n .u thJch ca ti @k 4heng @Snh !- thu./t 01. vi 4hng cL gi gi'i [u./t v2n @r n. KCt c ch nhanh chLng v cL 2n t"#ng KAnh nh" ! nhin KCt 01. tr(ng 4Jnh thin vVnq1 Gln gi v i 3rt Jt h!n& ngi ta cng a ra nh*ng rc ij3 nhTn 0;ng b_ng th1c nghi3 >h 0[ >hc cIa #' thuy(t 0yM Nhd nhJt, tr(ng &'ng 1.1 ch3ng ta th2. rbng ch3ng ta v`n ch"a bi/t chsc chsn nEtrin chh ! KCt hAt r2t nhT ha. nL th8c O8 4hng cL 4h9i !"#ng. NhP( K hinh chun, ch3ng 4hng cL 4h9i !"#ng, nh"ng 4hng Uh'i ! 0( KCt ngu.n nh1n O1u Osc n(. mCt th ch thc @9i vi !- thu./t 01. ! cung c2U KCt gi'i thJch cL Oc thu./t Uh+c nhBng 0B !iu hin na. v tr(ng t"Eng !ai vr nEtrin, @jc bit n/u nh" cu9i cfng th8c nghiK chng tt @"#c rbng nEtrin cL 4h9i !"#ng c8c nht nh"ng 4hng Uh'i bbng 4hng. Nhd hai, cL KCt [u trinh gi' thu./t bS c2K b)i K hinh chun nh"ng !Ai @"#c UhYU @9i vi !thu./t 01.. Nr(ng O9 @L cL O8 Uh1n hLa 4h' 0? ca Ur(t(n dbAn @lng [u !(, O8 Uh1n rG n. n/u cL thi c*ng 0ivn ra c8c 4M chDKg v c_n nhBng bi/n @Zi v Uh1n rG 4h' 0? ca KCt O9 tZ h#U 4h c nhau ca hAt [uar4, nhBng [u trinh n. vi UhAK KCt O9 tJnh ch2t @G @"#c R c !DU tl !1u b)i !thu./t tr"ng !"#ng t$ 08a trn c c hAt @ikK. ^1. ! nhBng [u trinh @jc bit !- th3 b)i vi O8 vsng Kjt !- th3 ca ch3ng tr(ng !- thu./t thng th"ng !K ch( ch3ng tr) thnh nhBng tJn hiu nhA. c'K ca vDt !- K ta 4hng thk gi'i thJch @"#c, n/u nh" 4hng vin @/n nhBng ngu.n !!- thu./t Ki. a/u ta [uan O t @"#c chh KCt tr(ng O9 nhBng [u trinh 2., thi @L O] ! KCt K'nh @2t Ku Kx @k !- thu./t 01. @"a ra c c gi'i thJch. Nhd ba, @9i vi KCt O9 4hng gian Ia!abi-au @"#c !8a chFn, cL c c K(0P 0a( @Cng @jc bit, t"Eng ng vi c c tr"ng !8c Ki, cL c"ng @C nht v tK t c 0+ng Ra. a/u t c 0+ng ca c c tr"ng !8c n. @"#c Uh t hin thi ch3ng cL thk Uh'n nh KCt vDt !- Ki ca !- thu./t 01.. Nhd t, nh" ch3ng ta O] th2. ) ch"Eng Oau, c c nh thin vVn @G thu thDU @"#c bbng chng nLi rbng thin h ca ch3ng ta v cL thk t(n bC ,* tr+ bS nh3ng tr(ng KCt bk vDt ch2t t9i, K b'n ch2t ca ch3ng hin c_n ch"a R c @Snh @"#c. Nhng [ua nhBng K(0P 0a( @Cng cCng h")ng ca c c 01., !- thu./t 01. cL thk @r Ru2t nhiru ng vin ch( vDt ch2t t9i !i Uh n [u./t c_n Uh+ thuCc v( nhBng 4/t [u' th8c nghiK OsU ti nhbK R c !DU nhBng tJnh ch2t chi ti/t ca vDt ch2t t9i. , cu9i cfng, KCt Uh"Eng 0in 4h' 0? thd n23 !in h !- thu./t 01. vi nhBng [uan O t, @L ! hbng O9 v* tr+. ah" tr(ng Ih"Eng {, ta th2. rbng @1. ! O9 hAng K XinOtPin @G nh2t thi thK v( c c Uh"Eng trinh ca thu./t t"Eng @9i rCng @k @'K b'( ch( v* tr+ ! t?nh. Ph t Kinh Oau @L vr O8 giGn n) ca ,* tr+ @G 0`n XinOtPin ti chc r3t !Ai O$a @Zi @L, nh"ng tr(ng 4hi @L, c c nh vDt !- !Ai nhDn th2. rbng 4hng cL KCt !- 0( @jc bit n( @k hbng O9 v* tr+ bbng 4hng c'. Nh8c t/, nL cL thk @"#c gi'i thJch nh" ! KCt !(Ai nVng !"#ng ca 4hng gian v 0( @L gi trS ca nL
cL thk tJnh @"#c bbng !- thu./t v @( @"#c bbng th8c nghiK. ah"ng ch( ti na. nhBng tJnh t( n v @( @Ac nh" vD. !Ai h(n t(n 4hng Uhf h#U vi nhau\ nhBng [uan O t ch( th2. hbng O9 v* tr+ h(jc ! bbng 4hng dnh" XinOtPin cu9i cfng @G ch2U thuDng h(jc ! r2t nht c_n nhBng tJnh t( n !Ai chh ra rbng nhBng thVng gi ng !"#ng t$ tr(ng ch1n 4hng ca 4hng gian tr9ng rcng !Ai cL Ru h"ng Oinh ra KCt hbng O9 v* tr+ cL trS gi !n hEn trS gi ch( UhYU b)i th8c nghiK ti 1<W bDc @C !n dtc ! !n hEn 1W1<W !ng ^1. ! KCt th ch thc v cE hCi tu.t vi ch( c c nh !- thu./t 01.\ !iu nhBng tJnh t( n tr(ng !- thu./t 01. cL c'i thin @"#c O8 4hng Uhf h#U @L v gi'i thJch @"#c tAi Oa( hbng O9 v* tr+ !Ai bbng 4hng ha. 4hng >(jc n/u nh" th8c nghiK cu9i cfng R c !DU @"#c rbng gi trS ca nL r2t nht nh"ng 4h c 4hng thi !iu !- thu./t 01. cL thk gi'i thJch @"#c @iru @L ha. 4hng a/u nh" c c nh !- thu./t 01. cL thk v"#t [ua th ch thc 2. thi @L O] ! KCt bbng chng cL Oc thu./t Uh+c 4heng @Snh !- thu./t 01.. 1 Phtng v2n X0oar0 |ittPn, ng. z th ng { nVK 1%%6.
Ghc t$- ! th"#$t &'# 13c Rem nh1 s pht trin J"an trPng v s.i ng nht k tN khi pht minh ra c2 hPc 13ng t4((( _Ach s4 c2 hPc 13ng t4 &<# chng ta rIng- nh@ng c"c cch m<ng trong v?t ! th1ng ph,i mt hng ch9c n+m c7 th <t t*i chEn((( <9t s1 nh gi
LSch O$ vDt !- cha @. nhBng - t")ng ban @u t")ng nh" h(n t(n 4hng thk 4ikK chng @"#c, nh"ng rHi thng [ua nhBng Uh t hin b2t ng, cu9i cfng ch3ng !Ai tr) nn 4ikK chng @"#c bbng th8c nghiK. uan niK ch( rbng vDt ch2t @"#c c2u tA( b)i c c ngu.n t$, gi' thu./t ca Pau!i vr O8 tHn tAi ca hAt nEtrin, 4h' nVng tHn tAi ca c c Oa( nEtr(n v c c !c @Pn ! ba t")ng nZi bDt nh2t thuCc !(Ai @L ng. hK na. nhBng - t")ng 2. @G @"#c KFi ng"i ch2U nhDn h(n t(n nh"ng !3c ban @u ch3ng @"#c c(i nh" ! c1u chu.n 4h(a hFc vivn t")ng hEn ! KCt O8 4in 4h(a hFc. ^Cng cE @k @"a ra !- thu./t 01., Jt nh2t thi c*ng h2U 0`n nh" ba - t")ng nLi trn, nh"ng th8c t/, !- thu./t 01. @G @"#c RPK nh" ! O8 Uh t trikn [uan trFng v Oi @Cng nh2t 4k tl 4hi Uh t Kinh ra cE hFc !"#ng t$. 78 O( O nh n. ! @jc bit thJch h#U b)i vi !Sch O$ cE hFc !"#ng t$ 0A. ch3ng ta rbng, nhBng cuCc c ch KAng tr(ng vDt !- th"ng Uh'i K2t hng ch+c nVK Ki cL thk @At ti @C chJn. , n/u O( O nh c c nh !- thu./t 01. ng. hK na., thi c c nh vDt !- R1. 08ng nn 4h(a hFc !"#ng t$ cL !#i th/ hEn r2t nhiru\ cE hFc !"#ng t$ nga. c' 4hi Ki R1. 08ng @"#c KCt Uhn @G cL thk ti/U R3c tr8c ti/U vi c c 4/t [u' th8c nghiK. ah"ng c*ng Uh'i K2t ti hEn {W nVK c2u tr3c !gic ca nL Ki @"#c h(n t2t v Uh'i K2t hEn <W nVK nBa nL Ki ba( hK @"#c c' thu./t t"Eng @9i hTU KCt c ch trFn vTn. wi @1. nL Uh'i ba( hK c' thu./t t"Eng @9i rCng, KCt nhiK v+ 4hL 4hVn hEn r2t nhiru, nh2t ! vic ti/U R3c vi th8c nghiK c_n 4hL 4hVn hEn nBa. Kh c vi nhBng ng"i O ng !DU ra cE hFc !"#ng t$, c c nh !- thu./t 01. ng. hK na. 4hng @"#c O(i @"ng bbng nh O ng ca t8 nhin, thng [ua nhBng 4/t [u' th8c nghiK chi ti/t, @k @"#c 0`n 0st tl b"c n. ti b"c ti/U Oau. îru @L cL ngh?a ! Uh'i ch2U nhDn rbng KCt h(jc nhiru th/ h c c nh !- thu./t 01. O] Uh'i hi/n 01ng c' cuCc @i Kinh ch( vic nghin cu v Uh t trikn !- thu./t 01. K 4hng nhDn @"#c
KCt hHi 1K n( ca th8c nghiK. mCt O9 4h !n c c nh vDt !- trn 4hsU th/ gii !K vic hVng Oa. ch( !- thu./t 01. @ru bi/t rbng hF O] Uh'i ch2U nhDn ri r(\ cL thk nhBng nc !8c ca c' KCt @i ng"i 4hng ti @"#c @Jch cu9i cfng. Ihsc chsn ! ti/n bC !- thu./t [uan trFng c*ng v`n O] ti/U t+c @"#c tA( ra, nh"ng !iu ch3ng cL @ @k v"#t [ua nhBng tr) ngAi hin na. v @"a ra nhBng tin @( n cL tJnh ch2t [u./t @Snh cL thk 4ikK chng @"#c bbng th8c nghiK ha. 4hng Liu nhBng 4ikK chng gi n ti/U K ch3ng ta vla th'( !uDn ) trn cL tA( ra KCt bbng chng @Jch th8c 4heng @Snh !- thu./t 01. ahBng v2n @r @L ! K9i [uan t1K hng @u ca t2t c' c c nh !- thu./t 01. nh"ng ch3ng c*ng ! nhBng c1u hti c_n @ang @k K). Ihh cL thi gian Ki ch( UhYU ch3ng ta bi/t @"#c c1u tr' !i. 78 gi'n 0S tu.t @TU ca !- thu./t 01., c ch thc K nL gi'i [u./t O8 Rung @Ct giBa thu./t t"Eng @9i rCng v cE hFc !"#ng t$, 4h' nVng th9ng nh2t @"#c c c !8c tr(ng t8 nhin cfng vi tirK nVng tin @( n v bin ca nL ! O8 4hJch ! Rng @ ng @k ch2U nhDn KFi ri r(. ahBng @ nh gi ca( [uJ n. c_n @"#c ng hC b)i th8c t/ !, !- thu./t 01. c_n cL 4h' nVng Uh t hin ra nhiru @jc tJnh vDt !- Ki ca v* tr+ @"#c tA( nn tl c c 01., nhBng @jc tJnh !K Uh t !C O8 h_a h#U tinh t/ v O1u Osc tr(ng O8 vDn hnh ca t8 nhin. aLi thP( ngn ngB K ta @"a v( ) trn, thi r2t nhiru @jc tr"ng n. ! nhBng @jc tJnh chung v b2t 4k nhBng chi ti/t K hin ch3ng ta c_n ch"a bi/t, nhBng @jc tr"ng @L O] ! nhBng tJnh ch2t cE b'n ca KCt v* tr+ tA( nn tl c c 01.. Nr(ng O9 nhBng tJnh ch2t @L, nhBng tJnh ch2t !A !fng nh2t O] cL 'nh h")ng O1u Osc @/n O8 hiku bi/t !un !un ti/n hLa ca ch3ng ta vr 4hng gian v thi gian. Khng cL [u'ng tJnh @ !n @k [uan O t @"#c KCt chiru 4hng gian bS cuCn !Ai thnh 4Jch th"c c8c nht, 0( @L 4hL Uh t hin @"#c KCt c ch tr8c ti/U.
Grong s"5t g]n mt th?p ni%n- mt mnh linstein ?t K kh".n khK ! th"#$t tan th+ng thi gian
Ch!ng 46 7 Cgnh h"c #$ng t%
Nr(ng Ou9t gn KCt thDU nin, KCt Kinh XinOtPin @G !Dt @Z 4hun 4hZ !- thu./t @G tHn tAi hbng trVK nVK ca aPot(n v Kang !Ai ch( th/ gii KCt O8 hiku bi/t h(n t(n Ki v O1u Osc hEn vr !8c h2U 0`n. Nl @L, c c chu.n gia c*ng nh" nhBng ng"i binh th"ng @ru 4hng nglng b. tt O8 4h1K Uh+c tr"c vu @TU hu. h(ng v tJnh @Cc @ ( hi/K cL K XinOtPin @G @At @"#c tr(ng vic tA( 08ng nn thu./t t"Eng @9i rCng. Nu. nhin, ch3ng ta c*ng 4hng nn [un nhBng @iru 4in !Sch O$ thuDn !#i @G gLU Uhn t( !n Kang !Ai thnh cng ch( XinOtPin. ^ng @u tr(ng O9 c c @iru 4in @L ! nhBng Uh t Kinh ca nh t( n hFc th/ 4: ;I; wP(rg &Prnhar0 iPKann,
ng"i @G R1. 08ng vBng chsc bC K . hinh hFc @k K t' c c 4hng gian c(ng vi O9 chiru tf. -. Nr(ng bi gi'ng K) @u nZi ti/ng ca ng v( nVK 165z tAi Âi hFc w(ttingPn, iPKann @G Uh tan KFi Rirng RJch ca t" t")ng 4hng gian Uheng ca Xuc!i0P v K) @"ng ch( O8 @9i R$ 01n ch @9i vi hinh hFc trn t2t c' c c !(Ai Kjt c(ng 4h c nhau. IhJnh nhBng Uh t Kinh ca iPKann @G cung c2U cE O) t( n hFc @k K t' @Snh !"#ng ca 4hng gian bS u9n c(ng nh" c c 4hng gian @"#c Kinh hFa trn c c >inh {.z v {.5. Nhin ti ca XinOtPin ! ) chc @G nhDn ra rbng bC K . t( n hFc @L @G @"#c cst Ka. vla 4hY( @k th8c hin [uan niK Ki ca ng vr !8c h2U 0`n. ng @G 0*ng c'K tu.n b9 rbng hinh hFc iPKann @G Uhf h#U tu.t vi vi vDt !ca !8c h2U 0`n. ah"ng gi @1. gn KCt th/ 4: @G tri [ua Oau cng trinh Uhi th"ng ca XinOtPin, !- thu./t 01. @G Kang !Ai ch( ch3ng ta KCt O8 K t' !"#ng t$ ca !8c h2U 0`n, K nL, 0( O8 cn thi/t, Uh'i !K tha. @Zi thu./t t"Eng @9i rCng 4hi nhBng 4h('ng c ch ti/n gn ti chiru 0i P!anc4. ,i hinh hFc iPKann ! c9t !i t( n hFc ca thu./t t"Eng @9i rCng, nn @iru n. cL ngh?a ! hinh hFc iPKann c*ng cn Uh'i tha. @Zi @k Uh'n nh @"#c KCt c ch trung th8c vDt !- Ki ) nhBng 4h('ng c ch ngsn ca !- thu./t 01.. Nr(ng 4hi thu./t t"Eng @9i rCng 4heng @Snh rbng c c tJnh ch2t c(ng ca v* tr+ @"#c K t' b)i hinh hFc iPKann, thi !- thu./t 01. !Ai 4heng @Snh rbng @iru n. chh @3ng 4hi ch3ng ta 4h'( O t c2u tr3c ca v* tr+ ) nhBng thang 4h('ng c ch @ !n, ) thang nht cx chiru 0i P!anc4, cn Uh'i cL KCt hinh hFc Uhf h#U vi vDt !- Ki ca !- thu./t 01.. >inh hFc Ki @L @"#c gFi ! hinh hFc !"#ng t$. Kh c vi tr"ng h#U hinh hFc iPKann, 4hng cL KCt cng trinh hinh hFc @G cL On trn gi O ch ca KCt nh t( n hFc n( @L @G @#i c c nh vDt !- !2. Ru9ng v O$ 0+ng !K hinh hFc !"#ng t$. Nha. vi th/, c c nh vDt !- v t( n hFc gi @1. Uh'i nghin cu cDt !8c !- thu./t 01. v 0n 0n hF cfng nhau 08ng nn KCt !?nh v8c ca vDt !- v t( n hFc. mjc 0f t(n bC !Sch O$ c_n ch"a @"#c vi/t R(ng, ah"ng nhBng nghin cu @L @G Uh t hin ra nhiru tJnh ch2t Ki Ku ca 4hngthi gian, nhBng tJnh ch2t K chsc chsn chJnh XinOtPin c*ng Uh'i Oa. K.
g$" ;<n nh,# %n mt tm nh,# n hai- th trPng 13ng ca c2 th ;<n sc m cho n7 ;A cong i- &o cc s3i n hai ca n7 ;A gin ra( X gin ra n# m<nh nht 0 nga# &1*i ch'n ;<n v nhD &]n 0 phEa mjp ca tm nh,#((( ?h*ng ij3 ct #i cIa hgnh h"c i@3ann
a/u bAn nh'. !n KCt t2K nh'. @n hHi, thi trFng !"#ng ca cE thk bAn O] !K ch( nL bS c(ng @i, 0( c c O#i @n hHi ca nL bS giGn ra. 78 giGn ra n. ! KAnh nh2t ) nga. 0"i ch1n bAn v nht 0n ) UhJa KYU ca t2K nh'.. ^k cL thk [uan O t @iru @L @"#c r hEn, bAn cL thk v] !n t2K nh'. KCt hinh 'nh [uPn thuCc, nh" hinh 'nh ca nng m(na LiOa, cheng hAn. Khi 4hng cL vDt njng n( @jt trn t2K nh'., hinh 'nh ca m(na LiOa nhin nh" binh th"ng ah"ng 4hi bAn @ng !n @L, thi hinh 'nh ca nng bS KY( @i, @jc bit ! Uhn ) nga. 0"i ch1n bAn, nh" Kinh hFa trn >inh 1W.1.
>inh 1W.1 Khi @ng trn t2K nh'. cL in hinh m(na LiOa, hinh 'nh O] bS KY( nhiru nh2t ) nga. 0"i ch1n bAn
>inh 1W.1 Khi @ng trn t2K nh'. cL in hinh m(na LiOa, hinh 'nh O] bS KY( nhiru nh2t ) nga. 0"i ch1n bAn. ,J 0+ n. ch( UhYU ta @i theng ti c9t !i ca 4hun 4hZ t( n hFc ca hinh hFc iPKann @k K t' nhBng hinh 0Ang c(ng. 8a trn nhBng Uh t Kinh ca c c nh t( n hFc nh" Iar! riP0ric wauOO, aic(!ai L(bachPvO4., an(O &(!.ai v nhBng ng"i 4h c, i@3ann . chdng tm $c r_ng s1 Khn tHch >S #nng nh*ng >hong cch gi*a cc ij3 trLn horc trong vTt s| cho ta 39t Kh!ng tin j onh #$ng hPa 3dc 9 cong cIa nP . aLi KCt c ch nK na, O8 giGn ra d4hng @rug cng !n, thi O8 !ch 4hti nhBng [uan h vr 4h('ng c ch trn KCt hinh 0Ang Uheng cng !n. ,J 0+, t2K nh'. bS giGn KAnh nh2t ) nga. 0"i cE thk bAn v 0( @L nhBng [uan h vr 4h('ng c ch giBa c c @ikK trn vfng @L O] bS KY( KL @i nhiru nh2t. ,i vD., vfng n. ca t2K nh'. O] cL @C c(ng !n nh2t, @3ng nh" ta ch @#i, vi @1. c*ng ! chc hinh 'nh ca m(na LiOa bS bi/n 0Ang KAnh nh2t, !K nhVn nhL gLc King v9n th"ng thk hin n+ c"i @. bJ n ca nng. XinOtPin @G ch2U nhDn nhBng Uh t Kinh t( n hFc ca iPKann bbng c ch ch( nL KCt gi'i thJch vDt !- c+ thk. , nh" ta th2. tr(ng Ih"Eng {, ng @G chng Kinh @"#c rbng @C c(ng ca 4hngthi gian chJnh ! hin th1n ca !8c h2U 0`n. ah" b1. gi ch3ng ta hG. Ou. ng`K vr c ch gi'i thJch @L KCt c ch 4n !"xng hEn. ,r Kjt t( n hFc, @C c(ng ca 4hng -thi gian, t8a nh" @C c(ng ca t2K nh'., Uh'n nh nhBng K9i [uan h vr 4h('ng c ch giBa c c @ikK bS nL bi/n 0Ang @i. ,r Kjt vDt !-, !8c h2U 0`n K KCt vDt c'K nhDn th2. !A ! O8 Uh'n nh tr8c ti/U ca O8 bi/n 0Ang @L. Nh8c t/, bbng c ch !K ch( vDt nht 0n !Ai, t( n hFc v vDt !- O] cng Uhf h#U vi nhau KCt c ch chJnh R c hEn thP( Kc @C thk hin vDt !- cng gn ti 4h i niK @ikK, KCt 4h i niK t( n hFc trlu t"#ng. ah"ng !- thu./t 01. !Ai U @jt KCt gii hAn @9i vi @C chJnh R c K vDt !- ca !8c h2U 0`n cL thk c+ thk hLa hinh thc !uDn hinh hFc ca iPKann, b)i vi vic !K vDt nht 0n c*ng cL gii hAn ca nL. mCt 4hi @G !K nht vDt ti 4Jch th"c ca c c 01., bAn O] 4hng thk !K ch( nL nht hEn @"#c nBa. ah" vD., 4h i niK tru.rn th9ng vr c c hAt @ikK 4hng c_n tHn tAi tr(ng !- thu./t 01.. ^1. ! KCt ./u t9 cE b'n tr(ng 4h' nVng ca nL @k ch( ch3ng ta KCt !- thu./t !"#ng t$ ca !8c h2U 0`n. îru n. chh ra KCt c ch c+ thk ch( ch3ng ta th2. rbng 4hun 4hZ hinh hFc iPKann, KCt hinh hFc vr cE b'n 08a trn 4h('ng c ch giBa c c @ikK, O] Uh'i tha. @Zi ) nhBng thang Oiu vi K thP( O8 @_i hti ca !- thu./t 01.. îru n. cL 'nh h")ng 4hng @ ng 4k @/n nhBng ng 0+ng v? K thng th"ng ca !- thu./t t"Eng @9i rCng. ,J 0+, tr(ng nhBng nghin cu v* tr+ hFc, c c nh vDt !- th"ng K hinh hLa t(n bC c c thin h ! nhBng @ikK vi th8c ra 4Jch th"c ca ch3ng ! c8c 4M nht bY O( vi 4Jch th"c ca t(n ,* tr+. ,i !- 0( @L, vic th8c hin 4hun 4hZ ca hinh hFc iPKann thP( c ch
th OE 2. v`n tt ra ! KCt gn @3ng r2t t9t, nh" th8c t/ @G R c nhDn. ah"ng tr(ng th/ gii Oiu vi K, b'n ch2t cL [u'ng tJnh ca c c 01. @'K b'( rbng hinh hFc iPKann 4hng c_n ! KCt 4hun 4hZ t( n hFc Uhf h#U nBa. Nha. vi, nL cn Uh'i tha. bbng hinh hFc !"#ng t$ ca !- thu./t 01., 0`n ti nhBng tJnh ch2t Ki v b2t ng.
_! th"#$t &'# <i mt ]n n@a Ht ra gi*i h<n &1*i cho cc thang kho,ng cch c7 th ti$p c?n v mHt v?t !( g7 t"#%n ;5 rIng )8 tr9 kh.ng th ;A njn <i cho t*i kEch th1*c nhD h2n chi" &i p anck theo ;t c: chi" no ca n7((( <9t sn ch!i v tr h"c
NhP( K hinh &ig &ang ca v* tr+ hFc, t(n bC ,* tr+ @"#c bung ra r2t KAnh tl KCt v+ nZ v* tr+ 4M 0S, 4h('ng 15 t: nVK tr"c. NhP( nh" >ubb!P ! ng"i @u tin Uh t hin ra, ng. hK na. ch3ng ta th2. rbng nhBng K'nh vx tl v+ nZ @L 0"i 0Ang hng t: c c thin h v`n ti/U t+c chu.kn @Cng ra Ra nhau. agh?a ! ,* tr+ @ang giGn n). Nu. nhin, hin ch3ng ta v`n c_n ch"a bi/t !iu O8 tVng tr")ng @L ca ,* tr+ O] @"#c ti/U t+c KGi KGi ha. ! @/n KCt thi gian n( @L O8 giGn n) n. O] chDK !Ai @/n 0lng hen, rHi Oau @L [u trinh O] @'( ng"#c !Ai, tc ! 0`n ti KCt O8 c( v* tr+. I c nh thin vVn v vDt !- thin vVn @ang c9 gsng tr' !i c1u hti @L bbng th8c nghiK, b)i vi c1u tr' !i gsn !irn vi KCt @Ai !"#ng K vr ngu.n tsc cL thk @( @"#c @L ! KDt @C vDt ch2t trung binh ca ,* tr+. a/u nh" KDt @C vDt ch2t trung binh v"#t [u c i gFi ! KDt @C ti hAn cL gi trS cx KCt Uhn trVK t: t: t: gaK tr(ng KCt RPntiKYt 4h9i d1W K* 1K <% gcK{g tc ! 4h('ng 5 ngu.n t$ hi@r( tr(ng Kci KYt 4h9i ca ,* tr+, thi !8c h2U 0`n @ !n trn ngDU ,* tr+ O] !K 0lng v !K @'( ng"#c [u trinh giGn n). I_n n/u KDt @C trung binh nht hEn KDt @C gii hAn, thi !8c h3t h2U 0`n [u ./u 4hng thk !K 0lng [u trinh giGn n) @"#c v ,* tr+ O] giGn n) KGi KGi. d8a trn nhBng [uan O t ring ca Kinh, bAn cL thk ngh? rbng KDt @C 4h9i !"#ng trung binh !n hEn gi trS ti hAn r2t nhiru. ah"ng bAn nn ghi nh tr(ng @u rbng vDt ch2t, c*ng gi9ng nh" tirn bAc, ba( gi c*ng cL Ru h"ng t+ tDU !Ai. fng 4h9i !"#ng trung binh ) Nr i ^2t h(jc tr(ng h mjt Nri h(jc thDK chJ tr(ng c' 0'i ag1n > @i nBa, @k @ nh gi KDt @C trung binh ca ,* tr+, thi c*ng cheng 4h c gi 0fng thu thDU ca &i!! watPO !K chun @k @ nh gi tinh hinh thu thDU trung binh ca c' hnh tinh. ,i cL r2t nhiru ng"i cL thu nhDU 4hng @ ng 4k gi O( vi &i!! watPO, 0( @L O] !K gi'K c(n O9 thu nhDU trung binh ca c' hnh tinh Ru9ng r2t nhiru, t"Eng t8 nh" vD., tr(ng 4hng gian cL r2t nhiru 4h('ng tr9ng rcng giBa c c thin h v @iru @L @G !K gi'K KDt @C 4h9i !"#ng ca c' ,* tr+ Ru9ng th2U KCt c ch gh gKg. &bng c ch nghin cu 4n !"xng Uh1n b9 ca c c thin h tr(ng t(n bC ,* tr+, c c nh thin vVn cL thk cL thk cL @"#c KCt - niK 4h chJnh R c vr !"#ng trung binh ca vDt ch2t th2. @"#c tr(ng ,* tr+. >F @G Uh t hin ra rbng nL nht hEn nhiru O( vi gi trS ti hAn. ah"ng !Ai cL bbng chng 4h KAnh, c' vr !- thu./t !`n th8c nghiK, nLi rbng v* tr+ c_n trn ngDU c c vDt ch2t t9i. ^L ! nhBng vDt ch2t 4hng thaK gia tr(ng c c [u trinh tZng h#U hAt nh1n cung c2U nVng !"#ng ch( c c Oa( v 0( @L ch3ng 4hng Uh t ra nh O ng, nn c c 4Jnh thin vVn 4hng Uh t hin @"#c. >in na. ch"a cL ai hinh 0ung @"#c b'n ch2t ca vDt ch2t t9i, ch ch"a nLi tLi chu.n bi/t chJnh R c O9 !"#ng ca ch3ng. ah" vD., O9 UhDn ca ,* tr+ @ang giGn n) hin c*ng c_n ch"a r rng.
^k @Snh -, b1. gi ta Uh'i th$ rbng KDt @C 4h9i !"#ng v"#t [u gi trS ti hAn v KCt ng. n( @L tr(ng t"Eng !ai Ra, O8 giGn n) O] 0lng !Ai v ,* tr+ bst @u t8 c( !Ai. N2t c' c c thin h O] chDK chAU ti/n !Ai gn nhau v vi thi gian vDn t9c ti/n !Ai gn nhau ca ch3ng O] tVng ch( ti 4hi ch3ng ODU v( nhau vi KCt vDn t9c 4inh 4hng. &An cn hinh 0ung t(n bC ,* tr+ bS YU !Ai vi nhau thnh KCt 4h9i !"#ng c( !Ai 0n. ah" tr(ng Ih"Eng {, tl 4Jch th"c c8c @Ai cx hng t: nVK ng O ng, v* tr+ c( !Ai c_n hng triu nVK nh O ng. mci !3c t9c @C c( !Ai cng tVng, ch( ti 4hi KFi th bS YU v( nhau ti 4Jch th"c chh bbng KCt thin h, rHi Oau @L bbng KCt ngi Oa(, KCt hnh tinh, Ru9ng c_n KCt [u' caK, KCt hAt @Du, KCt hAt c t v Oau @L thP( thu./t t"Eng @9i tZng [u t Ru9ng ti 4Jch th"c KCt Uh1n t$, rHi KCt ngu.n t$ v tr(ng KCt v+ c( !n 4hng thk n( tr nh 4hti, cu9i cfng ti h(n t(n 4hng cL 4Jch th"c nBa. NhP( !- thu./t tru.rn th9ng, v* tr+ bst @u bbng KCt v+ nZ thP( 4Jch th"c bbng 4hng v n/u nh" cL @ 4h9i !"#ng thi nL O] 4/t th3c bbng O8 c( !Ai vr trAng th i t"Eng t8 !3c ban @u. ah"ng 4hi c c thang 4h('ng c ch cL !in [uan ti gn chiru 0i P!anc4, cE hFc !"#ng t$ O] v hiu hLa c c Uh"Eng trinh ca thu./t t"Eng @9i rCng. , nh" vD. tr(ng 4hi thu./t t"Eng @9i rCng ca XinOtPin ch( UhYU c c 0Ang hinh hFc ca ,* tr+ cL thk nht tf. - - h(n t(n Uhf h#U vi t( n hFc ca hinh hFc iPKann ch( UhYU c c 0Ang trlu t"#ng cL 4Jch th"c nht ti Kc n( K trJ tu c(n ngi c_n t")ng t"#ng ra @"#c thi ng"i ta cL [u.rn t8 hti !- thu./t 01. @G !K tha. @Zi bc tranh @L nh" th/ n(. ah" ch3ng ta th2., cL nhBng bbng chng chng tt rbng, #' thuy(t 0y #;i 39t #ln n*a rt ra gi i h;n 0 i cho cc thang >hong cch cP thj ti(K cTn v) 3rt vTt #'M ?P tuyLn b r_ng e tr >h+ng thj bo n-n #;i cho t i >Hch th c nhm h!n chi)u 0i =#anc> th@o bJt cd chi)u no cIa nP. 8a trn nhBng 4inh nghiK vr !- thu./t 01. K bAn @G cL @"#c ch( ti @1., bAn cL thk @( n @"#c @iru @L @G R'. ra nh" th/ n(. 7au nBa, bAn c*ng cL thk !- !uDn rbng, ch( 0f ta cL R/U chHng ba( nhiu @ikK, c*ng tc ! ba( nhiu c c hAt @ikK chHng !n nhau, thi thk tJch tZng cCng ca ch3ng c*ng chh bbng 4hng K thi. Nr i !Ai, n/u c c hAt th8c O8 ! c c 01., @"#c YU !Ai vi nhau thP( KCt h"ng h(n t(n ngù nhin, thi ch3ng c*ng O] hinh thnh KCt c+c cL 4Jch th"c 4h c 4hng, t8a nh" 4hi YU KCt [u' bLng @"#c bn bbng c c K'nh ca( Ou vD.. a/u bAn @"a ra KCt !DU !uDn nh" vD., thi tc ! bAn @G @i thP( c(n @"ng @3ng, ah"ng bAn c_n bt OLt nhiru @jc @ikK [uan trFng K !- thu./t 01. @G O$ 0+ng KCt c ch thDt tinh t/ @k U @jt KCt 4Jch th"c tiku c+c ch( ,* tr+. IhJnh nhBng @jc @ikK n. @G !K nZi bDt, KCt c ch c+ thk, nCi 0ung vDt !- Ki Ku ca c c 01. v t c @Cng ca nL @/n hinh hFc ca 4hng - thi gian. ^k gi'i thJch nhBng 4hJa cAnh [uan trFng @L, tr"c h/t ch3ng ta hG. RYt KCt vJ 0+ tr(ng @L @G t"c bt nhBng chi ti/t Uh+ ah"ng 4hng !K K2t @i nCi 0ung vDt !- Ki. Nha. vi RYt t2t c' 1W chiru 4hng - thi gian ca !- thu./t 01. h(jc thDK chJ c' b9n chiru 4hng - thi gian [uPn thuCc, ch3ng ta hG. [ua. tr) !Ai v* tr+ 9ng n"c hai chiru K ta @G RYt ) ch"Eng 6 vi K+c @Jch @k gi'i thJch c c Uh t Kinh ca Ka!uya v K!Pin tr(ng nhBng nVK 1%<W. &1. gi ch3ng ta O] 0fng nLi nh" KCt O1n chEi v* tr+ hFc @k 4h K Uh nhBng tJnh ch2t ca !- thu./t 01. tr(ng KCt b9i c'nh @En gi'n. Ih3ng ta O] 0fng nhBng Uh t hin @L @k hiku @"#c r hEn t2t c' nhBng chiru 4hng gian K !- thu./t 01. @_i hti. ^k ti/n ti K+c @Jch @L, ch3ng ta hG. hinh 0ung chiru cuCn tr_n ca v* tr+ 9ng n"c ban @u 4h nht v tr_n trjn, ah"ng Oau @L nL c( !Ai ng. cng bY 0n ch( ti 4hi gn gi9ng vi ; O) Nheng - KCt 0Ang @En gi'n hLa ca v+ c( !n.
I1u hti K ch3ng ta cn tr' !i !, nhBng tJnh ch2t vDt !- v hinh hFc ca O8 c( v* tr+ @L cL nhBng @jc @ikK Uh1n bit @"#c KCt c ch r rt giBa KCt v* tr+ 08a trn c c 01. v KCt v* tr+ 08a trn c c hAt @ikK ha. 4hng.
X J"an t'm ca chng ta ;'# gi mt s khc ;iCt khc gi@a ch"#n ng ca mt h<t im v ch"#n ng ca &'#- mt s khc ;iCt ph9 th"c trc ti$p vo hnh &<ng ca kh.ng gian m &'# ch"#n ng J"a((( iij3 3 i c! bn
^k tiK ra KCt nCi 0ung vDt !- cE b'n Ki ca !- thu./t 01., ch3ng ta 4hti Uh'i tiK 4i/K @1u Ra. mCt hAt @ikK chu.kn @Cng tr(ng v* tr+ hai chiru @L cL thk th8c hin c c !(Ai chu.kn @Cng nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 1W.<\ nL cL thk chu.kn @Cng 0Fc thP( chiru 0i !n ca 9ng n"c, thP( Uhn u9n c(ng ca nL h(jc KCt tZ h#U n( @L ca c' hai. mCt v_ng 01. c*ng cL thk chu.kn @Cng t"Eng t8, chh cL @iru 4h c ! nL vla chu.kn @Cng vla 0a( @Cng trn br Kjt 9ng, nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 1W.{a. ^1. ! O8 4h c bit K ch3ng ta @G th'( !uDn 4h chi ti/t ) trn\ c c 0a( @Cng ca 01. Uh3 ch( nL c c @jc tr"ng nh" 4h9i !"#ng v c c tJch !8c. mjc 0f @1. ! KCt 4hJa cAnh h/t Oc [uan trFng ca !- thu./t 01., ah"ng hin thi ch3ng ta 4hng @r cDU ti, vi ch3ng ta @G hiku @"#c nhBng h [u' vDt !- ca nL. `nh O|(S( 6c h<t im ch"#n ng tr%n mHt 5ng n1*c(
>inh 1W.<. I c hAt @ikK chu.kn @Cng trn Kjt 9ng n"c. F1 ûan t3 cIa ch:ng ta by gi # 39t s1 >hc bit >hc gi*a chuyjn 9ng cIa 39t h;t ij3 v chuyjn 9ng cIa 0y& 39t s1 >hc bit Kh thu9c tr1c ti(K vo hgnh 0;ng cIa >h+ng gian 3 0y chuyjn 9ng ûaM ,i @1. ! KCt @9i t"#ng cL [u'ng tJnh, nn c_n cL KCt c2u hinh 4h c ng(i nhBng c2u hinh K ta vla nLi ) trn\ nL cL thk [u2n [uanh Uhn tr_n ca v* tr+ 9ng n"c, t8a nh" c i v_ng 01. @k bst ng8a dca nhBng chng ca( bHi vivn t1. n"c mn ag, nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 1W.{b. 1. !un !un cL thk tr"#t v 0a( @Cng, nh"ng nL chh !K nh" vD. tr(ng c2u hinh K) rCng @L. Nh8c t/, 01. cL thk [u2n [uanh Uhn tr_n ca 4hng gian ba( nhiu !n c*ng @"#c, nh" Kinh hFa trn hinh 1W.{b v nL v`n ti/U t+c 0a( @Cng. Khi 01. ) tr(ng c2u hinh [u2n nh" vD., ta nLi rbng chu.kn @Cng ca nL thP( K(0P [u2n. rng !, chu.kn @Cng ) K(0P [u2n ! KCt 4h' nVng ring cL ca 01.. ahBng hAt @ikK 4hng cL K(0P chu.kn @Cng nh" vD.. &1. gi ch3ng ta O] tiK hiku O8 !in [uan ca !(Ai chu.kn @Cng Ki vr ch2t @L @9i vi b'n th1n c c 01. c*ng nh" @9i vi nhBng tJnh ch2t hinh hFc ca chiru K nL [u2n [uanh.
>inh 1W.{ I c 01. cL thk chu.kn @Cng trn Kjt 9ng n"c thP( hai c ch\ thP( c2u hinh 4hng [u2n v c2u hinh [u2n [uanh 9ng.
>inh 1W.{ I c 01. cL thk chu.kn @Cng trn Kjt 9ng n"c thP( hai c ch\ thP( c2u hinh 4hng [u2n v c2u hinh [u2n [uanh 9ng.
,Dt !- ca c c hAt 01. [u2n [uanh Nr(ng nhBng th'( !uDn ) trn vr chu.kn @Cng ca 01., ta @G tDU trung RPK RYt c c 01. 4hng [u2n. I c 01. [u2n [uanh KCt thnh Uhn tr_n ca 4hng gian c*ng cL hu h/t nhBng tJnh ch2t nh" c c 01. K ch3ng ta @G nghin cu. I*ng nh" c c 01. 4hng [u2n, 0a( @Cng ca c c 01. [u2n c*ng @Lng gLU KCt c ch [uan trFng ch( nhBng tJnh ch2t [uan O t @"#c ca ch3ng. 78 4h c bit cVn b'n ! ) chc, 01. [u2n cL KCt 4h9i !"#ng c8c tiku, @"#c R c @Snh b)i 4Jch th"c ca chiru cu9n tr_n v O9 !n [u2n [uanh chiru @L ca 01.. I_n chu.kn @Cng 0a( @Cng ca 01. R c @Snh Uhn 4h9i !"#ng 0i thK ca c8c tiku @L. >iku @"#c nguHn g9c ca 4h9i !"#ng c8c tiku n. 4hng Uh'i ! vic 4hL !sK. mCt 01. cu9n cL chiru 0i c8c tiku R c @Snh b)i chu vi ca chiru tr_n K nL [u2n [uanh v O9 !n [u2n ca 01.. Ihiru 0i c8c tiku ca 01. R c @Snh 4h9i !"#ng c8c tiku ca nL\ 01. cng 0i, 4h9i !"#ng ca nL cng !n, vi cL nhiru 01. hEn. ,i chu vi ca v_ng tr_n t: ! vi b n 4Jnh ca nL, nn 4h9i !"#ng ca K(0P [u2n t: ! vi b n 4Jnh ca v_ng tr_n @"#c [u2n. fng h thc XinOtPin XKc< !in h 4h9i !"#ng vi nVng !"#ng, ta cL thk nLi rbng nVng !"#ng !in 4/t tr(ng KCt 01. [u2n t: ! vi b n 4Jnh ca chiru cuCn tr_n. dI c 01. 4hng [u2n c*ng cL KCt chiru 0i c8c tiku nht RJu, vi n/u 4hng, ch3ng ta O] !Ai [ua. tr) vr v"Eng [u9c ca c c hAt @ikK K2t. IhJnh !DU !uDn n. 0`n @/n 4/t !uDn rbng, c c 01. 4hng [u2n c*ng cL KCt 4h9i !"#ng c8c tiku 4h c 4hng. NhP( KCt ngh?a n( @L thi @iru n. @3ng, ah"ng nhBng hiu ng !"#ng t$ K ta @G gjU tr(ng ch"Eng 5 - hG. nh !Ai tr_ chEi @3ng gi - cL thk O] trit tiu h(n t(n @Lng gLU @L @9i vi 4h9i !"#ng. ii)u ny gii thHch t;i sao cc 0y >h+ng ûJn cP thj sinh ra cc h;t cP >hi #$ng b_ng >h+ng nh Khoton& graviton v cc h;t >hc cP >hi #$ng b_ng >h+ng horc gln b_ng >h+ngM ,r Uh"Eng 0in @L, nhBng 01. [u2n ! h(n t(n 4h cg. ah"ng O8 tHn tAi ca c c c2u hinh 01. [u2n 'nh h")ng ti nhBng tJnh ch2t hinh hFc ca chiru K 01. [u2n [uanh nh" th/ n( I1u tr' !i @G @"#c K t' !n @u tin v( nVK 1%6z b)i hai nh vDt !- ahDt &'n KPii Ki44aoa v maOaKi aKaOa4i, KCt c1u tr' !i vla bJ n vla @Cc @ (. Na hG. RYt nhBng giai @(An tai bi/n cu9i cfng tr(ng v+ c( !n ca v* tr+ 9ng n"c. ,i b n 4Jnh ca chiru cuCn tr_n cL 0`n ti chiru 0i P!anc4 v tr(ng c c 4hun ca thu./t t"Eng @9i rCng, nL ti/U t+c c( ti nhBng chiru 0i c_n nht hEn nBa, ah"ng !- thu./t 01. @G gi'i thJch !Ai @iru @L
KCt c ch trit @k. L- thu./t 01. n. @_i hti rbng t2t c' c c [u trinh vDt !- tr(ng v* tr+ 9ng n"c, tr(ng @L b n 4Jnh ca chiru cuCn tr_n nht hEn chiru 0i P!anc4 v ti/U t+c gi'K hEn nBa ! h(n t(n @Hng nh2t vi c c [u trinh vDt !- tr(ng @L chiru cuCn tr_n !Ai !n hEn chiru 0i P!anc4 v @ang tVng îru n. cL ngh?a ! Kci 4hi cuCn tr_n @Snh c( !Ai v"#t [ua chiru 0i P!anc4 v ti/n ti 4Jch th"c nht hEn nBa, thi @ru bS !- thu./t 01. !K v hiu hLa, tc ! !thu./t 01. !K @'( ng"#c tinh hinh nh v( hinh hFc. 78 ti/n hLa n. cL thk @"#c gi'i thJch !Ai KCt c ch chJnh R c hEn thP( nhBng ngu.n !- ca !- thu./t 01.\ chiru cuCn tr_n c( !Ai ti chiru 0i P!anc4 rHi !Ai bst @u giGn ra. L- thu./t 01. @G vi/t !Ai c c @Snh !uDt ca hinh hFc ) nhBng 4h('ng c ch ngsn Oa( ch( c i K tr"c @1. ! O8 c( h(n t(n ca v* tr+ thi b1. gi !Ai ! O8 n'. bDt tr) !Ai ca v* tr+. Ihiru cuCn tr_n cL thk c( ti chiru 0i P!anc4. ah"ng vi c c K(0P [u2n, nn KFi - @Snh c( nht hEn nBa !Ai th8c O8 0`n ti giGn n). Ih3ng ta hG. RYt RPK tAi Oa( !Ai nh" vD..
Ti" n# gi,i thEch t hon ton kh.ng c7 s ph'n ;iCt gi@a mt 5ng n1*c ;jo v mt 5ng n1*c g]#( =hb cc tr;ng thi cIa 0y
Kh' nVng Ki cL c c c2u hinh 01. [u2n ng+ - rbng nVng !"#ng ca 01. cL tl hai nguHn\ nVng !"#ng ca chu.kn @Cng 0a( @Cng v nVng !"#ng [u2n. ah Ka!ya v K!Pin ch3ng ta bi/t rbng c' hai !(Ai nVng !"#ng @L @ru Uh+ thuCc v( hinh hFc ca 9ng n"c, tc ! Uh+ thuCc v( b n 4Jnh ca thnh Uhn cuCn tr_n !Ai ca nL, nh"ng @1. ! @jc thf Uh1n bit ca c c 01. vi c c hAt @ikK 4hng thk [u2n [uanh c c chiru @"#c. ( vD., nhiK v+ @u tin ca ch3ng ta ! Uh'i R c @Snh KCt c ch chJnh R c O8 Uh+ thuCc ca nVng !"#ng 0a( @Cng v nVng !"#ng [u2n v( 4Jch th"c ca chiru cuCn tr_n. ^k !K @iru @L, O] r2t thuDn tin, n/u ch3ng ta t ch chu.kn @Cng 0a( @Cng ca 01. thnh hai !(Ai\ @ru v binh th"ng. a( @Cng binh th"ng ! !(Ai 0a( @Cng K ta @G th'( !uDn nhiru !n ) c c ch"Eng tr"c, cheng hAn nh" nhBng 0a( @Cng @"#c Kinh hFa trn hinh 5.< c_n 0a( @Cng @ru ! !(Ai 0a( @Cng thDK chJ c_n @En gi'n hEn\ @L ! chu.kn @Cng t(n thk ca 01. 4hi tr"#t tl vS trJ n. Oang vS trJ 4h c K 4hng tha. @Zi hinh 0Ang ca nL. N(n bC 0a( @Cng ca 01. ! tZ h#U ca chu.kn @Cng tr"#t v chu.kn @Cng 0a( @Cng, tc ! tZ h#U ca 0a( @Cng @ru v 0a( @Cng binh th"ng, ah"ng @k ch( O8 th'( !uDn ) @1. @"#c 0v 0ng hEn, ta Ki t ch ch3ng thnh hai !(Ai nh" vD.. Nh8c t/, nhBng 0a( @Cng binh th"ng 4hng @Lng vai tr_ [uan trFng !DU !uDn ca ch3ng ta ) @1., 0( @L ch3ng ta O] 4k @/n @Lng gLU ca ch3ng 4hi @G trinh b. R(ng Rui Uhn cE b'n tr(ng !DU !uDn ca ch3ng ta. IL hai nhDn RYt [uan trFng. Nh nh2t, nhBng 4Jch thJch 0a( @Cng @ru ca 01. cL nVng !"#ng t: ! nghSch vi b n 4Jnh ca chiru cuCn tr_n. ^1. ! h [u' tr8c ti/U ca ngu.n !- b2t @Snh tr(ng cE hFc !"#ng t$\ b n 4Jnh cng nht cng gii hAn chjt hEn @9i vi 01. v 0( @L thng [ua chng O# hGi bS nh9t chjt, !"#ng nVng !"#ng tr(ng chu.kn @Cng vfng v`. ca nL tVng !n. ah" vD., 4hi b n 4Jnh ca chiru cuCn tr_n gi'K, thi nVng !"#ng chu.kn @Cng ca 01. nh2t thi/t Uh'i tVng - KCt 02u hiu @jc tr"ng ca tJnh t: ! nghSch. Nh hai, nh" ta @G th2. tr(ng K+c tr"c, nVng !"#ng ca K(0P [u2n !Ai t: ! thuDn, ch 4hng Uh'i nghSch vi b n 4Jnh @L ! b)i vi chiru 0i c8c tiku ca 01. cu9n v 0( @L nVng !"#ng c8c tiku ca nL t: ! thuDn vi b n 4Jnh. >ai nhDn RYt trn R c !DU rbng, nhBng gi trS !n ca b n 4Jnh O] 4Y( thP( nVng !"#ng [u2n !n v nVng
!"#ng 0a( @Cng nht, tr(ng 4hi @L nhBng gi trS nht ca b n 4Jnh 4Y( thP( nVng !"#ng [u2n nht v nVng !"#ng 0a( @Cng !n. îru n. 0`n ch3ng ta ti KCt O8 4in thPn ch9t\ @9i vi b2t 4M b n 4Jnh tr_n !n n( ca v* tr+ 9ng n"c @ru cL KCt b n 4Jnh nht t"Eng ng, tAi @L nVng !"#ng [u2n ca 01. tr(ng v* tr+ tr"c dtc v* tr+ cL b n 4Jnh !ng @3ng bbng vi nVng !"#ng 0a( @Cng tr(ng v* tr+ Oau dtc v* tr+ cL b n 4Jnh nhtg v nVng !"#ng 0a( @Cng tr(ng v* tr+ tr"c @3ng bbng nVng !"#ng [u2n ca 01. tr(ng v* tr+ Oau. ,i c c tJnh ch2t vDt !- chh Uh+ thuCc v( nVng !"#ng t(n Uhn ca c2u hinh 01., ch 4hng Uh+ thuCc gi v( O8 Uh1n chia giBa nVng !"#ng 0a( @Cng v nVng !"#ng [u2n ca 01. nh" th/ n(, nn @9i vi v* tr+ 9ng n"c 4hng cL O8 Uh1n bit n( vr vDt !- giBa nhBng 0Ang 4h c nhau vr hinh hFc @L. ii)u ny gii thHch t;i sao #' thuy(t 0y #;i a ra 39t tuyLn b >h #; #,ng #O hon ton >h+ng cP s1 Khn bit gi*a 39t ng n c b-o v 39t ng n c glyM ^1. ! c ch t8 v ca v* tr+, gi9ng nh" bAn, KCt nh @u t" Olng Ot, Uh'i @9i Kjt vi bi t( n hLc b3a Oau. >G. hinh 0ung ng"i ta nLi vi bAn rbng, thS gi chng 4h( n ca hai cng t., cheng hAn cng t. ch/ tA( K . tDU chA. tr(ng nh v cng t. b n K . c( bLU cE tiK cL [uan h gsn bL vi nhau. ,( !3c @Lng c$a gia( 0Sch ng. hK na., gi Kci cZ Uhi/u ca c' hai cng t. ! 1 @ !a v KCt nguHn tin thng thA( ti/t !C vi bAn rbng n/u cZ Uhi/u ca cng t. n. tVng thi ca cng t. 4ia O] gi'K v ng"#c !Ai. >En nBa, nguHn tin h(n t(n @ ng tin cD. ca bAn dnhBng thng tin ca ng"i @L v`n nbK tr(ng gii hAn ca !uDt Uh Ug c_n ti/t !C rbng, gi v( !3c @Lng c$a ca Uhin gia( 0Sch ng. Kai chsc chsn O] ! nghSch @'( ca nhau. I+ thk !, n/u v( !3c @Lng c$a Uhin gia( 0Sch, gi KCt cZ Uhi/u ca KCt cng t. ! < @ !a thi gi KCt cZ Uhi/u ca cng t. 4ia ! 1< @ !a d5W cPntg, c_n n/u gi KCt cZ Uhi/u ca cng t. n. ! 1W @ !a thi KCt cZ Uhi/u ca cng t. 4ia ! 11W @!a d1W cPntg v.v. ah"ng cL KCt @iru K nguHn tin ca bAn 4hng thk ti/t !C, @L ! gi cZ Uhi/u n( tVng v cZ Uhi/u n( gi'K. &An O] !K gi b1. gi Nh/ thi, bAn Uh'i @u t" nga. !DU tc t(n bC tirn bAc ca bAn v( thS tr"ng chng 4h( n bbng c ch chia @ru ch( cZ Uhn ca hai cng t.. &bng c ch tJnh ch( KCt O9 vJ 0+ c+ thk, bAn 0v 0ng th2. rbng b2t 4k @iru gi R'. ra nga. hK Oau, O8 @u t" ca bAn c*ng 4hng ba( gi bS thua !c c'. Nr(ng tr"ng h#U R2u nh2t thi bAn v`n giB ngu.n @"#c v9n dn/u 4/t th3c Uhin gia( 0Sch ng. hK Oau gi KCt cZ Uhi/u ca c' hai cng t. @ru ! 1 @!ag, ah"ng 4hi cL b2t c bi/n @Cng n( vr gi cZ Uhi/u dUhf h#U vi nguHn tin cung c2Ug thi bAn @ru chsc chsn cL !Gi. ,J 0+, n/u gi Kci cZ Uhi/u ca cng t. ch/ tA( K . tDU chA. ! z @!a v ca cng t. b n K . c( bLU tiK ! 1z @!a d<5 cPntg thi gi tZng cCng ! z,<5 @!a d@9i vi Kci cjU cZ Uhi/ug, nh" vD. O( vi gi < @!a ca ng. hK tr"c, bAn @G !Gi <,<5 @!a @9i vi Kci cjU cZ Uhi/u. >En th/ nBa, trn [uan @ikK !#i nhuDn thun t3., vic gi cZ Uhi/u cng t. n( tVng, cng t. n( gi'K h(n t(n 4hng cL gi trS gi @9i vi bAn. a/u bAn chh [uan t1K ti tZng O9 tirn thi hai tr"ng h#U 4h c bit @L ! cheng cL gi Uh1n bit vr Kjt ti chJnh c'. Ninh hinh tr(ng !- thu./t 01. c*ng t"Eng t8 thP( ngh?a, nVng !"#ng tr(ng c c c2u hinh ca 01. cL hai nguHn\ 0a( @Cng v [u2n, vi O8 @Lng gLU v( nVng !"#ng t(n Uhn nLi chung ! 4h c nhau. ah"ng, KCt O9 c c cjU tinh hu9ng hinh hFc 4h c nhau - 0`n ti nVng !"#ng [u2n ca( nVng !"#ng 0a( @Cng th2U h(jc nVng !"#ng [u2n th2U nVng !"#ng 0a( @Cng ca( - ! 4hng thk Uh1n bit vr Kjt @Sa !-. ah"ng 4h c vi vJ 0+ vr @u t" ra, ng"i ta v`n Uh1n bit @"#c 0ivn ti/n ca
hai !(Ai cZ Uhi/u, c_n tr(ng tr"ng h#U c c 01., ng"i ta tu.t nhin 4hng cL KCt Uh"Eng tin n( @k Uh1n bit @"#c cjU tinh hu9ng K ta nLi ) trn. Nh8c t/, @k !K ch( O8 t"Eng t8 vi !- thu./t 01. O t hEn nBa, ta hG. RPK @iru gi O] R'. ra n/u ta 4hng chia @ru O9 tirn @u t" ban @u ch( cZ Uhi/u ca hai cng t., K Kua cheng hAn 1WWW cZ Uhi/u ca cng t. ch/ tA( K . tDU chA. v {WWW cZ Uhi/u ca cng t. b n K . c( bLU cE tiK. &1. gi tZng gi trS @u t" ca bAn Uh+ thuCc v( chu.n gi cZ Uhi/u ca cng t. n( tVng v cng t. n( gi'K. ,J 0+, gi cZ Uhi/u v( !3c @Lng c$a Uhin gia( 0Sch ! 1W @!a dK . tDU chA.g v 1W cPnt dK . c( bLU cE tiKg thi v9n @u t" zWWW @!a ban @u ca bAn b1. gi trS gi 1W.{WW @!a. I_n n/u R'. ra tinh hu9ng ng"#c !Ai, tc gi cZ Uhi/u v( !3c @Lng c$a Uhin gia( 0Sch ! 1W cPnt dK . tDU chA.g v 1W @!a dK . c( bLU cE tiKg thi tZng trS gi O9 cZ Uhi/u ca bAn b1. gi ! {W.1WW @!a, ngh?a ! !n hEn r2t nhiru. Nu. nhin, [uan h t: ! nghSch ca gi hai !(Ai cZ Uhi/u @'K b'( ch( ta @iru Oau @1.. a/u KCt ng"i bAn ca bAn @u t" h(n t(n ng"#c vi bAn, tc ! Kua {WWW cZ Uhi/u ca cng t. ch/ tA( K . tDU chA. v 1WWW cZ Uhi/u ca cng t. b n K . c( bLU cE tiK, thi tZng gi trS cZ Uhi/u ca ng"i @L O] ! 1W.{WW @!a n/u gi cZ Uhi/u K . c( bLU cE tiK ca( v gi cZ Uhi/u K . tDU chA. th2U dht nh" tZng gi trS cZ Uhi/u ca bAn 4hi K . tDU chA. ca(K . bLU cE tiK th2Ug v cL tZng gi trS bbng {W.1WW @!a n/u gi cZ Uhi/u K . tDU chA. ca( v gi cZ Uhi/u ca K . c( bLU cE tiK th2U d!Ai ht nh" tZng gi trS cZ Uhi/u ca bAn tr(ng tinh hu9ng ng"#c !Aig. îru n. cL ngh?a !, trn [uan @ikK tZng gi trS cZ Uhi/u, vic h( n vS c c cZ Uhi/u ca( v th2U @"#c bf trl chJnh R c b)i vic h( n vS O9 cZ Uhi/u K bAn Kua ca Kci cng t.. >G. ghi nh nhDn RYt cu9i cfng @L tr(ng @u, v ch3ng ta [ua. tr) !Ai vi !- thu./t 01.. Na O] RYt c c nVng !"#ng 4h' 0? ca 01. tr(ng KCt vJ 0+ c+ thk. wi' th$ b n 4Jnh ca chiru cuCn tr_n tr(ng v* tr+ 9ng n"c !n g2U 1W !n chiru 0i P!anc4. Na [u. "c vi/t gi' thi/t @L ! 1W. mCt 01. cL thk [u2n [uanh chiru @L KCt, hai, ba !n. 79 !n 01. [u2n [uanh chiru cuCn tr_n gFi ! O9 v_ng ca nL. aVng !"#ng ng vi O8 [u2n n., nh" @G nLi, @"#c R c @Snh b)i chiru 0i ca 01. cu9n, 0( @L t: ! vi tJch O9 ca b n 4Jnh v O9 v_ng. ag(i ra, @9i vi b2t 4M O9 v_ng [u2n n(, 01. c*ng c_n th8c hin c' 0a( @Cng nBa. ,i nhBng 0a( @Cng @ru K ta @ang tDU trung RPK RYt !Ai cL nVng !"#ng t: ! nghSch vi b n 4Jnh, nn nhBng nVng !"#ng n. t: ! vi bCi O9 ngu.n ca nghSch @'( b n 4Jnh dtc 1g K tr(ng tr"ng h#U n. bbng KCt Uhn K"i chiru 0i P!anc4. Ih3ng ta O] gFi bCi O9 ngu.n n. ! O9 0a( @Cng. 1 ah" bAn @G th2. tinh hu9ng n. r2t gi9ng vi tr"ng h#U K ta @G gjU tr(ng vJ 0+ vr @u t" chng 4h( n, tr(ng @L O9 v_ng [u2n v O9 0a( @Cng t"Eng t8 nh" O9 cZ Uhi/u K bAn @G Kua ca Kci cng t., c_n v 1 t"Eng t8 vi gi ca Kci !(Ai cZ Uhi/u. 8a v( O9 cZ Uhn bAn Kua ca Kci cng t. v gi ca Kci !(Ai cZ Uhi/u, bAn 0v 0ng tJnh @"#c tZng gi trS c c cZ Uhi/u ca bAn, t"Eng t8 nh" vD. b1. gi bAn c*ng 0v 0ng tJnh @"#c nVng !"#ng t(n Uhn ca 01. [ua O9 0a( @Cng, O9 v_ng [u2n v b n 4Jnh . Nr(ng b'ng 1W.1 ch3ng ti !it 4 KCt Uhn nhBng nVng !"#ng t(n Uhn @L @9i vi c c c2u hinh 01. 4h c nhau tr(ng v* tr+ 9ng n"c vi 1W, tr(ng @L Kci c2u hinh @"#c @jc tr"ng b)i O9 v_ng [u2n v O9 0a( @Cng. mCt b'ng !it 4 @. @ O] Uh'i 4Y( 0i v hAn, vi O9 v_ng [u2n v O9 0a( @Cng cL thk !2. c c gi trS ngu.n tf. -, tu. nhin, Uhn @Ai 0in ca nL tr(ng b'ng 1W.1 c*ng @G @ ch( O8 th'( !uDn ca ch3ng ta. Nl b'ng 1W.1 v nhBng nhDn RYt ) trn ch3ng ta th2. rbng, ) @1. ch3ng ta @ang RYt
tinh hu9ng nVng !"#ng [u2n ca(nVng !"#ng 0a( @Cng th2U, tr(ng @L nVng !"#ng [u2n ! bCi ca 1W c_n nVng !"#ng 0a( @Cng ! bCi ca 11W.
%Eng #ng t"n Chn 1>16 K 16 L 16,1 1>16 K 26 L 26,1 1>16 K 6 L 6,1 $ 1 2 1>16 K $6 L $6,1 2>16 K 16 L 16,2 2>16 K 26 L 26,2 2>16 K 6 L 6,2 $ 1 2 2>16 K $6 L $6,2 >16 K 16 L 16, >16 K 26 L 26, >16 K 6 L 6 $ $ $ $ 1 2 >16 K $6 L $6, $>16 K 16 L 16,$ $>16 K 26 L 26,$ $>16 K 6 L 6,$
8 da" &ng
8 vDng qun
1 1 1 1 2 2 2 2
1 2
$>16 K $6 L $6,$
B,ng O|(O( Lt s5 c" hnh &ao ng v J"n ca &'# ch"#n ng trong v8 tr9 tr%n hnh O|(s v*i ;n kEnh O|( g+ng 13ng &ao ng ;i s5 ca O}O| v n+ng 13ng J"n ;i ca O| cho n+ng 13ng ton ph]n 13c k% 0 ct s( T2n vA n+ng 13ng 0 '# n+ng 13ng p anck( )E &9 gi trA O|-O 0 ct c"5i cBng c7 nghZa O|-O ]n n+ng 13ng p anck( &1. gi hG. hinh 0ung rbng b n 4Jnh ca chiru cuCn tr_n bS c( !Ai, vJ 0+ tl 1W Ru9ng %,<, Ru9ng =,1 rHi Ru9ng ti {,z <,< 1,1 W,= v c nh" vD. Ru9ng ti W,1 d11Wg v @9i vi O8 th'( !uDn ca ta ) @1., @/n @L ! 0lng !Ai. Nr(ng 0Ang 4h c bit vr Kjt hinh hFc n. ca v* tr+ 9ng n"c, ta cL thk !DU KCt b'ng t"Eng t8 ca nVng !"#ng 01. nVng !"#ng [u2n b1. gi ! bCi O9 ca 11W tr(ng 4hi @L nVng !"#ng 0a( @Cng !Ai ! bCi O9 ca 1W. K/t [u' @"#c !it 4 tr(ng b'ng 1W.<
%Eng #ng t"n Chn 16 K 1>16 L 16,1 16 K 2>16 L 16,2 16 K >16 L 16, $ 1 2 16 K $>16 L 16,$ 26 K 1>16 L 26,1 26 K 2>16 L 26,2 26 K >16 L 26, $ 1 2 26 K $>16 L 26,$ 6 K 1>16 L 6,1 6 K 2>16 L 6,2
8 da" &ng
8 vDng qun
1 1 1 1 2 2 2 2
1 2
6 K >16 L 6, $ $ $ $ $ $ 1 2 6 K $>16 L 6,$ $6 K 1>16 L $6,1 $6 K 2>16 L $6,2 $6 K >16 L $6, $6 K $>16 L $6,$
B,ng O|(S( gh1 ;,ng O|(O- ch/ c7 mt i" khc ;n kEnh ;'# gi ;Ing O}O| Nh(At nhin, hai b'ng cL vu nh" h(n t(n gi9ng nhau. ah"ng RPK RYt 4n !"xng hEn, ta O] Uh t hin ra rbng, Kjc 0f @"#c OsU R/U thP( th t8 gi9ng nhau, nh"ng cCt nVng !"#ng t(n Uhn ca c' hai b'ng cL c c K+c h(n t(n nh" nhau. ^k tiK KCt K+c t"Eng ng tr(ng b'ng 1W.< @9i vi KCt K+c ch( tr"c tr(ng b'ng 1W.1, ta chh cn h( n vS O9 v_ng [u2n v O9 0a( @Cng. îru n. cL ngh?a !, nhBng @Lng gLU ca 0a( @Cng v [u2n cL vai tr_ bZ Oung ch( nhau 4hi b n 4Jnh chiru cuCn tr_n tha. @Zi tl 1W thnh 11W. , nh" vD., chlng n( ta chh [uan t1K ti nVng !"#ng t(n Uhn thi h(n t(n 4hng cL O8 Uh1n bit giBa c c 4Jch th"c 4h c nhau @L ca chiru cuCn tr_n. Na @G bi/t, O8 h( n vS ca gi K . tDU chA. ca( K . c( bLU cE tiK th2U v gi K . tDU chA. th2U gi K . c( bLU cE tiK ca( @"#c bf trl chJnh R c b)i O8 h( n vS ca O9 cZ Uhn K bAn @G Kua ca Kci cng t., t"Eng t8 nh" vD., O8 h( n vS giBa b n 4Jnh 1W v b n 4Jnh 11W c*ng @"#c bf trl chJnh R c b)i O8 h( n vS giBa O9 0a( @Cng v O9 v_ng [u2n. >En th/ nBa, @En gi'n ta chh tDU trung RYt b n 4Jnh ban @u 1W v nghSch @'( ca nL ! 11W, tu. nhin 4/t !uDn K ta vla r3t ra ) trn v`n c_n @3ng @9i vi O8 !8a chFn b n 4Jnh b2t 4M v nghSch @'( ca nL . I c b'ng 1W.1 v 1W.< c_n ch"a @. @ 0( hai ngu.n nh1n Oau. Nh nh2t, ch3ng ta chh Ki !it 4 KCt O9 Jt tr(ng O9 v hAn 4h' nVng @9i vi O9 v_ng [u2n v O9 0a( @Cng K 01. cL thk cL. N2t nhin, @iru n. 4hng @jt ra v2n @r gi Kivn ! bAn @ 4in nh`n !DU c c b'ng 0i ba( nhiu c*ng @"#c v bAn O] th2. rbng K9i [uan h giBa hai b'ng @L v`n 4hng tha. @Zi. Nh hai, ng(i nVng !"#ng [u2n ra, ch( ti @1. ta Ki chh RYt ti nhBng @Lng gLU nVng !"#ng tl chu.kn @Cng 0a( @Cng @ru ca 01.. &1. gi ch3ng ta Uh'i tJnh ti c' nVng !"#ng 0a( @Cng th"ng nBa, vi ch3ng c*ng cL @Lng gLU v( nVng !"#ng t(n Uhn v R c @Snh c c tJch !8c K 01. Kang. Nuy nhiLn& cP 39t ij3 ûan tr"ng #& nh*ng nghiLn cdu Kht hin ra r_ng& cc Png gPK P >h+ng Kh thu9c vo bn >Hnh cIa chi)u bo cu9n #;i . ah" vD., nga. c' n/u ch3ng ta cL gCU thK nhBng @jc @ikK chi ti/t hEn v( c c b'ng 1W.1 v 1W.<, thi c c b'ng @L v`n t"Eng ng chJnh R c vi nhau nh" tr"c vi nhBng @Lng gLU ca c c 0a( @Cng binh th"ng 'nh h")ng h(n t(n nh" nhau @9i vi c' hai b'ng. ( @L, ch3ng ta cL thk 4/t !uDn rbng, 4h9i !"#ng v 0in tJch ca c c hAt tr(ng v* tr+ 9ng n"c vi b n 4Jnh v v* tr+ 9ng n"c cL b n 4Jnh 1 ! h(n t(n @Hng
nh2t vi nhau. , vi c c 4h9i !"#ng v tJch c8c n. chi Uh9i vDt !- cE b'n, nn 4hng cL c ch n( Uh1n bit @"#c vr Kjt vDt !- hai v* tr+ cL 0Ang hinh hFc 4h c nhau @L. mCt thJ nghiK @"#c th8c hin tr(ng v* tr+ n. O] cL KCt thJ nghiK t"Eng ng tr(ng v* tr+ 4ia v @ru 0`n ti cfng KCt 4/t [u' h(n t(n nh" nhau. d g mCt O9 - t")ng tr(ng K+c n. v Jt K+c ti/U thP( ! 4h tinh t/, vi vD. bAn @Fc cL thk bt [ua tr(ng !n @Fc @u tin K v`n 4hng 'nh h")ng gi ti !(gic trinh b.. 1 Nr(ng tr"ng h#U bAn c_n bVn 4h(Vn 4hng hiku tAi Oa( nVng !"#ng 0a( @Cng @ru 4h' 0? ! bCi O9 ngu.n ca 1, bAn chh cn RPK !Ai Uhn th'( !uDn vr cE hFc !"#ng t$ - @jc bit ! vJ 0+ vr c i nh 4h( ~ ) ch"Eng z. ) @L ch3ng ta bi/t rbng,KCt tr(ng nhBng h [u' ca cE hFc !"#ng t$, @L ! nVng !"#ng, c*ng gi9ng nh" tirn, gHK nhBng bL gi n @(An, tc ! bCi O9 ngu.n ca nhBng Knh gi nVng !"#ng 4h c nhau. ^9i vi tr"ng h#U chu.kn @Cng 0a( @Cng @ru tr(ng v* tr+ 9ng n"c, Knh gi nVng !"#ng n. @3ng bbng 1, @3ng nh" ch3ng ta @G chng Kinh bbng c ch 0fng ngu.n !- b2t @Snh.
George v Gracie- sa" khi ;A jp phfng thnh sinh v?t hai chi" v sinh s5ng trong v8 tr9 5ng n1*c v*i t1 cch hai gio s1 v?t !( Xa" khi p Ht hai ph=ng thE nghiCm c<nh tranh nha"mUi ng1i " t"#%n ;5 rIng mnh Rc Anh 13c kEch th1*c ca chi" c"n tr=n <i((( <9t cu9c tranh #uTn
wP(rgP v wraciP, Oau 4hi bS YU Uheng thnh Oinh vDt hai chiru v Oinh O9ng tr(ng v* tr+ 9ng n"c vi t" c ch ! hai gi ( O" vDt !-. 7au 4hi @G !sU @jt hai Uh_ng thJ nghiK cAnh tranh nhau, Kci ng"i @ru tu.n b9 rbng Kinh @G R c @Snh @"#c 4Jch th"c ca chiru cuCn tr_n !Ai. NhDt ! ngAc nhin, Kjc 0f c' hai ng"i @ru nZi ti/ng ti/n hnh nhBng nghin cu th8c nghiK vi @C chJnh R c r2t ca(, nh"ng nhBng 4/t [u' ca hF !Ai 4hng Uhf h#U vi nhau. wP(rgP tu.n b9 rbng b n 4Jnh ca chiru cuCn tr_n ! 1W !n chiru 0i P!anc4, c_n wraciP !Ai tu.n b9 rbng b n 4Jnh @L ! 11W chiru 0i P!anc4. pa. wraciP, - wP(rgP nLi - 08a trn nhBng tJnh t( n ca ti thP( !- thu./t 01., ti bi/t rbng n/u chiru cuCn tr_n cL b n 4Jnh ! 1W, thi ti h. vFng O] th2. c c 01. cL nVng !"#ng @"#c !it 4 tr(ng b'ng 1W.1. Ni @G ti/n hnh nhBng thJ nghiK r2t [u. K trn K . gia t9c Ki tr(ng vfng nVng !"#ng P!anc4 v 4/t [u' ch( th2. rbng nhBng tin @( n ca ti @G @"#c R c nhDn KCt c ch chJnh R c. ( @L, ti 4heng @Snh KCt c ch chsc chsn rbng chiru cuCn tr_n cL b n 4Jnh 1Wq. ^k b'( v - 4i/n ca Kinh, wraciP c*ng @"a ra nhBng nhDn RYt ht nh" vD., chh cL @iru 4/t !uDn ca c b1. gi !Ai !\ b n 4Jnh chiru cuCn tr_n ! 11W, nn b'n !it 4 nVng !"#ng O] nh" tr(ng b'ng 1W.<. Nu. nhin, tr(ng 4h('nh 4hsc !(Y O ng, wraciP chh ch( wP(rgP th2. rbng hai b'ng th(At nhin ! 4h c nhau, nh"ng th8c ch2t ! @Hng nh2t vi nhau. &1. gi, wP(rgP, ng"i R"a na. v9n 4hng nhanh nhA. bbng wraciP, @ U\ pLK Oa( !Ai cL thk th/ nhh Ni bi/t [u r rng, 0( cE hFc !"#ng t$ v nhBng tJnh ch2t ca c c 01. cu9n, nhBng gi trS 4h c nhau ca b n 4Jnh Uh'i 0`n ti nhBng
gi trS 4h' 0? 4h c nhau vi nVng !"#ng v c c tJch !8c ca 01.. , n/u nh" ch3ng ta nhDn @"#c c c gi trS @L nh" nhau thi !] ra b n 4Jnh K ch3ng ta thu @"#c Uh'i nh" nhau Ki Uh'i chq. 7$ 0+ng Uh t Kinh Ki t(anh ca Kinh tr(ng !- thu./t 01., wraciP @ U\ pîru anh nLi chh gn @3ng thi ch 4hng @3ng h(n t(n. Nh"ng thi @3ng ! nhBng gi trS 4h c nhau ca b n 4Jnh O] ch( nhBng nVng !"#ng 4h c nhau. Nu. nhin, tr(ng tr"ng h#U @jc bit 4hi c c gi trS ca b n 4Jnh ! nghSch @'( ca nhau, cheng hAn nh" 1W v 11W, thi nVng !"#ng v tJch !8c tr(ng hai tr"ng h#U @L ! h(n t(n nh" nhau. ah" anh th2. @2., c i K anh gFi ! K(0P [u2n thi ti gFi ! K(0P 0a( @Cng v c i anh gFi ! K(0P 0a( @Cng thi ti !Ai gFi ! K(0P cu9n. ah"ng t8 nhin 4hng K2. [uan t1K vr ngn ngB K ch3ng ta 0fng. Nh8c t/, vDt !- @"#c chi Uh9i b)i c c tJnh ch2t ca nhBng thnh Uhn cE b'n, @L ! 4h9i !"#ng dc*ng tc ! nVng !"#ngg v tJch !8c ca c c hAt. , 0f ch( b n 4Jnh ! ha. 1 thi b'n !it 4 nhBng tJnh ch2t @L @Li vi c c thnh Uhn cE b'n @ru ! nh" nhauq. >iku ra v2n @r, wP(rgP @ U\ pNi ngh? ! Kinh @G hiku. mjc 0f O8 K t' chi ti/t c c 01. ca chS v ti cL thk 4h c nhau, nh"ng b'n !it 4 @. @ c c @jc tr"ng vDt !- K ch3ng thk hin ! h(n t(n nh" nhau. ( @L, vi c c tJnh ch2t vDt !- ca v* tr+ Uh+ thuCc v( c c @jc tr"ng ca c c thnh Uhn cE b'n, nn 4hng cL O8 Uh1n bit c*ng nh" 4hng cL c ch n( @k Uh1n bit giBa c c b n 4Jnh cL gi trS ! nghSch @'( ca nhauq. ^3ng ! nh" vD..
6c chi" rng *n J"en th"c c8ng rt c7 th c7 &<ng hnh tr=n v v th$ c8ng sc t"'n theo J"# "?t v s ang nht tr%n ph12ng &iCn v?t ! ca cc ;n kEnh v O} ca ! th"#$t &'#((( Aa cu hmi
^/n @1., bAn cL thk nLi\ pa/u nh" ti ! KCt c" 01n nht RJu tr(ng v* tr+ 9ng n"c, ti cL thk 0fng th"c 01. @k @( chu vi ca 9ng v 0( @L ti R c @Snh @"#c KCt c ch chJnh R c b n 4Jnh ca nL, ch 4hng cL n/u, ha. v nh"ng gi h/t. Khi @L, c1u chu.n vr hai 4h' nVng 4hng thk Uh1n bit vi hai b n 4Jnh 4h c nhau c_n cL ngh?a !- gi >En th/ nBa, n/u nh" !- thu./t 01. 4hng ch( UhYU ch3ng ta v"#t [ua ranh gii nhBng 4h('ng c ch nht hEn chiru 0i P!anc4, thi tAi Oa( ch3ng ta !Ai nLi vr nhBng chiru cuCn tr_n cL b n 4Jnh thDK chJ chh bbng KCt Uhn ca chiru 0i P!anc4 , cu9i cfng, chlng n( ch3ng ta c_n ) @L, thi ch3ng ta ! nhBng ng"i th8c O8 [uan t1K vr v* tr+ 9ng n"c hai chiru, nh"ng t2t c' nhBng @iru @L O] tZ h#U thnh c i gi 4hi ch3ng ta 4k @/n t2t c' c c chiru Na hG. bst @u vi c1u hti cu9i cfng, vi c1u tr' !i ch( nL buCc ch3ng ta Uh'i @9i Kjt vi hai c1u hti @u tin. mjc 0f O8 th'( !uDn ca ch3ng ta chh @r cDU ti v* tr+ 9ng n"c hai chiru, nh"ng vic ch3ng ta t8 gii hAn tr(ng KCt chiru !n v KCt chiru cuCn !Ai nh" vD. chh thun t3. @k ch( O8 trinh b. @"#c @En gi'n. a/u ch3ng ta cL ba chiru dtr"ng h#U Oau ! @En gi'n nh2t tr(ng O9 c c 4hng gian Ia!abi-aug, thi 4/t !uDn nLi trn v`n c_n h(n t(n @3ng. agh?a ! Kci KCt v_ng tr_n cL KCt b n 4Jnh K n/u ta tha. nL bbng nghSch @'( ca nL thi ta O] nhDn @"#c KCt v* tr+ h(n t(n nh" tr"c vr Kjt vDt !-.
Ih3ng ta thDK chJ cL thk @. 4/t !uDn n. ti/n thK KCt b"c 4hZng !H nBa. Nr(ng v* tr+ ca ch3ng ta, ch3ng ta [uan O t th2. ba chiru 4hng gian v thP( nhBng [uan O t thin vVn thi Kci chiru @L !n ti 15 t: nVK nh O ng dKCt nVK nh O ng bbng 4h('ng ch+c ngn t: 4i!KYt, nn 4h('ng c ch trn t"Eng @"Eng vi cx KCt trVK nVK K"Ei nVK ngn t: t: 4i!KYtg. ah" @G nLi tr(ng ch"Eng 6, ch3ng ta 4hng bi/t @iru gi R'. ra ) ng(i 4h('ng c ch @L. Ih3ng ta c*ng 4hng bi/t c c chiru @L cL 4Y( 0i ra KGi 4hng ha. ! ch3ng O] cuCn !Ai thnh KCt v_ng tr_n 4hZng !H, ) ng(i UhAK vi [uan O t ca c c 4Jnh thin vVn hin @Ai nh2t. a/u @iru Oau ! @3ng, thi KCt nh 0u hnh tr(ng 4hng gian c @i thP( KCt h"ng c9 @Snh, cu9i cfng O] [ua. tr) !Ai @ikK Ru2t Uh t, gi9ng nh" magP!!an @i v_ng [uanh Nr i @2t. ( @L, c c chiru rCng !n [uPn thuCc c*ng r2t cL thk cL 0Ang hinh tr_n v vi th/ c*ng O] tu1n thP( [u. !uDt vr O8 @Hng nh2t trn Uh"Eng 0in vDt !- ca c c b n 4Jnh v 1 ca !- thu./t 01.. ^k cL KCt - niK @Ai 4h i vr c c c(n O9, gi' th$ rbng c c chiru [uPn thuCc cL 0Ang hinh tr_n vi b n 4Jnh bbng 15 t: nVK nh O ng tc ! g2U 1W 51 !n chiru 0i P!anc4 v c_n ti/U t+c tVng !n thP( O8 giGn n) ca v* tr+. a/u !- thu./t 01. ! @3ng, thi tinh hu9ng n. h(n t(n @Hng nh2t vr Kjt vDt !- vi tinh hu9ng tr(ng @L c c chiru [uPn thuCc ! tr_n v cL b n 4Jnh nht 4hng thk t")ng t"#ng nZi cx 1 11W 51 1W-51 !n chiru 0i P!anc4. ^1. ! nhBng chiru [u [uPn thuCc vi ch3ng ta nh"ng tr(ng KCt c ch K t' 4h c 0( !- thu./t 01. cung c2U. Nh8c t/, nLi thP( ngn ngB nghSch @'( n., thi nhBng v_ng tr_n nht bY @L ng. cng nht 0n thP( thi gian, vi 4hi tVng, 1 gi'K. , ) @1., 0"ng nh" ch3ng ta @G v"#t [u KFi gii hAn. LK th/ n( K @iru @L cL thk @3ng @"#c LK Oa( K KCt ng"i ca( 1K=W !Ai cL thk pO9ngq @"#c tr(ng KCt v* tr+ tJ h(n nh" vD. LK th/ n( K KCt hAt c t tr(ng v* tr+ !Ai cL thk @Hng nh2t vr Kjt vDt !vi 4h('ng ba( !a K ch3ng ta th2. trn @u ag(i ra, ch3ng ta c_n buCc Uh'i 0`n @/n c1u hti th hai tr(ng ba c1u hti nu ) trn\ @L !, !- thu./t 01. @"#c c(i nh" @G !(Ai bt 4h' nVng thVK 0_ ti nhBng 4h('ng c ch nht hEn chiru 0i P!anc4. Nh/ nh"ng, n/u nh" chiru cuCn tr_n cL b n 4Jnh !n hEn chiru 0i P!anc4, thi nghSch @'( 1 ca nL nh2t thi/t Uh'i ! KCt Uhn ca chiru 0i P!anc4. ,D. thi tr(ng tr"ng h#U n. @iru gi O] R'. ra I1u tr' !i ) @1. !in [uan c' vi c1u hti th nh2t - O] !K O ng tt KCt 4hJa cAnh [uan trFng v tinh t/ ca 4hng gian v 4h('ng c ch.
Gheo cc c" hnh nhe ca &'# th v8 tr9 *n v ang gin n0- c=n theo cc c" hnh nHng th v8 tr9 cc nhD v ang co <i( Qh.ng h c7 m'" th"Mn no 0 '# c,- 2n gi,n ch/ v chng ta c7 hai Anh nghZa khc nha" nh1ng " c7 nghZa nh1 nha" v kho,ng cch m th.i((( Cai >hi ni3 cP #iLn ûan v) >hong cch trong #' thuy(t 0y
Kh('ng c ch ! KCt 4h i niK cE b'n tr(ng vic tiK hiku th/ gii ca ch3ng ta, cE b'n ti Kc ng"i ta 0v @ nh gi th2U @C O1u tinh t/ ca nL. ,i O8 t c @Cng @ ng 4inh ngAc ca thu./t t"Eng @9i hTU v thu./t t"Eng @9i rCng @/n nhBng [uan niK ca ch3ng ta vr 4hng gian v thi gian, cfng vi nhBng @jc @ikK Ki Ru2t hin tl !- thu./t 01., ch3ng ta cn Uh'i thDn trFng hEn nga. c' vic @Snh ngh?a vr 4h('ng c ch. Nr(ng vDt !-, nhBng @Snh ngh?a cL - ngh?a nh2t ! nhBng @Snh ngh?a cL tJnh ch2t tha( t c, tc ! nhBng @Snh ngh?a cL cung c2U KCt Uh"Eng tin, Jt nh2t ! vr ngu.n tsc, @k @( @"#c b2t c c i gi K ta Ku9n @Snh ngh?a. ;Yt @/n cfng, b2t 4k 4h i niK trlu t"#ng @/n Kc n(, vic cL KCt @Snh ngh?a cL tJnh ch2t tha( t c O] ch( UhYU ch3ng ta [u. ngh?a ca nL vr KCt [u. trinh th8c nghiK @k @( gi trS ca nL.
ah"ng !K th/ n( cL thk ch( 4h i niK 4h('ng c ch KCt @Snh ngh?a cL tJnh ch2t tha( t c I1u tr' !i tr(ng b9i c'nh ca !- thu./t 01. ch( c1u hti n. 4h ! b2t ng. aVK 1%66, hai nh vDt !! (bPrt &ran0PnbPrgPr thuCc Âi hFc &r(on v IuKrun ,aQa thuCc Âi hFc >arvar0 @G chh ra rbng n/u KCt hinh 0Ang ca chiru ! tr_n thi cL hai @Snh ngh?a cL tJnh ch2t tha( t c ca 4h('ng c ch, hai @Snh ngh?a n. 4h c nhau nh"ng cL [uan h vi nhau. mci @Snh ngh?a @L 0`n ti KCt [u. trinh th8c nghiK 4h c nhau @k @( 4h('ng c ch v nLi KCt c ch nK na, [u. trinh n. 08a trn KCt ngu.n !- @En gi'n !\ n/u @9i t"#ng OE c2U 0fng @k @( chu.kn @Cng vi vDn t9c c9 @Snh v bi/t tr"c, thi ch3ng ta cL thk @( @"#c 4h('ng c ch @G ch( bbng c ch R c @Snh thi gian @k @9i t"#ng 2. @i h/t 4h('ng c ch @L. 78 4h c nhau giBa hai [u. trinh n. ! ) vic chFn @9i t"#ng OE c2U K ta vla nLi. ^Snh ngh?a th nh2t @fng c c 01. 4hng [u2n [uanh chiru tr_n, tr(ng 4hi @L @Snh ngh?a th hai 0fng c c 01. [u2n [uanh chiru @L. Ih3ng ta th2. rbng chJnh b'n ch2t cL [u'ng tJnh ca @9i t"#ng OE c2U 0fng @k @( @G 0`n ti hai @Snh ngh?a t8 nhin cL tJnh tha( t c vr 4h('ng c ch tr(ng !- thu./t 01.. Nr(ng !- thu./t 08a trn c c hAt @ikK, 0( 4hng cL 4h i niK [u2n, nn chh cL KCt @Snh ngh?a cL tJnh tha( t c vr 4h('ng c ch. ah"ng tAi Oa( 4/t [u' ca c c [u. trinh 0( @L !Ai 4h c nhau I1u tr' !i K &ra0PnbPrgPr v ,aQa tiK ra vla thDt b2t ng vla h/t Oc tinh t/. 7$ 0+ng ngu.n !- b2t @Snh ta cL thk hiku @"#c @Ai 4h i - t")ng UhJa Oau 4/t [u' n.. ahBng 01. 4hng cu9n cL thk chu.kn @Cng t8 0( v thVK 0_ @"#c t(n bC chu vi ca v_ng tr_n cL chiru 0i t: ! vi b n 4Jnh . ( ngu.n !- b2t @Snh, nVng !"#ng ca ch3ng !Ai t: ! vi 1 dhG. nh !Ai K9i [uan h giBa nVng !"#ng ca @9i t"#ng thVK 0_ v nhBng 4h('ng c ch K nL thVK 0_ ti, K ta @G @r cDU @/n ) ch"Eng 5g. mjt 4h c, ch3ng ta @G th2. rbng, c c 01. cu9n cL nVng !"#ng c8c tiku t: ! vi , 0( @L h thc b2t @Snh @_i hti rbng vi t" c ch ! @9i t"#ng OE c2U 0fng @k @(, ch3ng Uh'i nhA. @9i vi 4h('ng c ch 1. Nhk hin t(n hFc ca - t")ng n. chng tt rbng n/u ta 0fng hai !(Ai 01. !K @9i t"#ng OE c2U @k @( b n 4Jnh ca chiru cuCn tr_n, thi 01. 4hng cu9n O] @( @"#c gi trS ca nL bbng , tr(ng 4hi @L 01. cu9n O] @( @"#c gi trS 1 dc*ng nh" ) trn, ) @1. ch3ng ta @( c c 4h('ng c ch bbng bCi O9 ca chiru 0i P!anc4g. mci thJ nghiK @ru cL [u.rn ngang nhau tu.n b9 4/t [u' @( @"#c ca Kinh chJnh ! b n 4Jnh ca chiru cuCn tr_n. îru n. ta @G bi/t tl !- thu./t 01.\ 4hi 0fng hai @9i t"#ng OE c2U 4h c nhau @k @( 4h('ng c ch, ta cL thk nhDn @"#c hai @ U O9 4h c nhau. Nh8c t/, tJnh ch2t n. cL thk K) rCng ra ch( KFi UhYU @( chiru 0i v 4h('ng c ch, ch 4hng chh @9i vi vic R c @Snh 4Jch th"c ca chiru cuCn tr_n. ahBng 4/t [u' nhDn @"#c 4hi 0fng 01. cu9n v 01. 4hng cu9n @k @( ba( gi c*ng ! nghSch @'( ca nhau. ?hng& n(u #' thuy(t 0y :ng # #' thuy(t 3+ t v tr ch:ng ta& thg t;i sao ch:ng ta #;i cha tQng grK hai >hi ni3 v) >hong cch P trong i sng hng ngy cng nh trong >hoa h"cs mci 4hi nLi vr 4h('ng c ch, chh cL KCt 4h i niK 0u. nh2t vr 4h('ng c ch ch 4hng hr ngh? rbng !Ai tHn tAi KCt 4h i niK th hai. ah"ng tAi Oa( ch3ng ta !Ai bt OLt 4h' nVng th hai @L I1u tr' !i !\ Kjc 0f O8 th'( !uDn ca ch3ng ta cL Kc @C @9i Rng r2t ca(, nh"ng b2t c 4hi n( dv 0( @L c' 1g 4h c gi trS 1 dtc ! chiru 0i P!anc4g KCt c ch @ ng 4k, thi KCt tr(ng hai @Snh ngh?a cL tJnh tha( t c ca 4h('ng c ch O] ! c8c 4M 4hL th8c hin, tr(ng 4hi @Snh ngh?a 4ia !Ai cL thk th8c hin KCt c ch c8c 4M 0v 0ng. ,r cVn b'n, ch3ng ta !un !un th8c hin Uh"Eng Uh U 0v, tr(ng 4hi h(n t(n 4hng - thc @"#c vr chu.n c_n cL KCt 4h' nVng 4h c. 78 4h c bit vr Kc @C 4hL 4hVn giBa hai [u. trinh @L ! 0( 4h9i !"#ng 4h c nhau ca hai @9i t"#ng OE c2U 0fng @k @( dtc ! nVng !"#ng [u2n ca(nVng !"#ng 0a( @Cng th2U v ng"#c !Aig, n/u nh" b n 4Jnh dv 0( @L c' 1g 4h c Ra O( vi chiru 0i P!anc4 dtc 1g. Nr(ng tr"ng h#U @L, nVng !"#ng pca(q nLi ) @1. t"Eng ng vi c c @9i t"#ng OE c2U 0fng @k @( !
c8c 4M njng, cheng hAn, 4h9i !"#ng ca nL Uh'i !n hEn Ur(t(n hng t: t: !n, tr(ng 4hi @L nVng !"#ng pth2Uq t"Eng ng vi c c @9i t"#ng OE c2U chh 4h c 4hng tJ ch3t. Nr(ng nhBng h(n c'nh @L, cL KCt O8 4h c nhau gh gK vr Kc @C 4hL 4hVn giBa hai [u. trinh @(, vi vic tA( ra @"#c nhBng c2u hinh njng ca 01. hin na. ! KCt cng vic nbK ng(i tK vi ca cng ngh hin @Ai. ( @L, trn th8c t/ chh cL KCt tr(ng hai [u. trinh @( ! 4h' thi @9i vi cng ngh hin na., @L ! [u. trinh !in [uan ti c2u hinh nhT hEn ca 01.. ^1. chJnh ! [u. trinh @G @"#c ngK O$ 0+ng tr(ng t2t c' c c th'( !uDn ch( ti @1. ca ch3ng ta, cL !in [uan ti 4h('ng c ch. , nL c*ng chJnh ! [u. trinh @G rn @3c nn tr8c gi c ca ch3ng ta. a/u tAK g c tJnh th8c tivn Oang KCt bn, thi tr(ng v* tr+ chi Uh9i b)i !- thu./t 01., ng"i ta cL thk th('i K i @( 4h('ng c ch thP( c' hai [u. trinh nLi trn. Khi c c nh thin vVn @( p4Jch th"c ca v* tr+q ! hF @G !K @iru @L bbng c ch nghin cu c c Uh(t(n @i [ua v* tr+ v tinh c rEi v( 4Jnh thin vVn ca hF. Ihsc chsn c c Uh(t(n n. ! nhBng c2u hinh nhT ca 01.. K/t [u' nhDn @"#c, nh" @G nL ) trn, ! 1W 51 !n chiru 0i P!anc4. a/u nh" c' ba chiru 4hng gian [uPn thuCc th8c t/ @ru cuCn tr_n v !- thu./t 01. ! @3ng, thi c c nh thin vVn 4hi 0fng c c thi/t bS r2t 4h c dhin c_n ch"a tHn tAig, vr ngu.n tsc, cL thk @( @"#c [u. K ca bu tri nh c c c2u hinh njng ca 01. v O] nhDn @"#c 4/t [u' ! nghSch @'( ca c(n O9 4hZng !H trn. , vic ch3ng ta cL thk ngh? v* tr+ h(jc ! c8c 4M !n h(jc ! c8c 4M bY chJnh ! thP( - ngh?a @L. Nh@o cc cJu hgnh nhv cIa 0y thg v tr # # n v ang gi.n n& cXn th@o cc cJu hgnh nrng thg v tr c1c nhm v ang co #;iM {h+ng h) cP 3u thuwn no y c& !n gin ch] vg ch:ng ta cP hai onh ngh[a >hc nhau nhng )u cP ngh[a nh nhau v) >hong cch 3 th+iM Ih3ng ta [uPn thuCc vi @Snh ngh?a th nh2t hEn, trn th8c t/ c' hai @Snh ngh?a @ru cL gi trS nh" nhau. &1. gi ch3ng ta @G cL thk tr' !i c1u hti @jt ra ) trn vr ng"i !n O9ng tr(ng v* tr+ bY. Khi ch3ng ta @( chiru ca( ca KCt ng"i ! 1K=W cheng hAn, ch3ng ta nh2t thi/t Uh'i 0fng c c c2u hinh nhT ca 01.. ^k O( O nh 4Jch th"c n. vi 4Jch th"c ca v* tr+, ta nh2t thi/t Uh'i 0fng chJnh [u. trinh @( @L, v nh" trn @G th2., ta O] nhDn @"#c 4Jch th"c ca v* tr+ ! 15 t: nVK nh O ng, KCt 4/t [u' hikn nhin ! !n hEn r2t nhiru O( vi 1K=W. >ti rbng KCt ng"i !n nh" th/ !K Oa( cL thk O9ng tr(ng KCt v* tr+ bY RJu @"#c @( bbng c c c2u hinh njng ! KCt c1u hti v ngh?a, @iru n. cheng 4h c gi O( g vi vSt. ,i ch3ng ta cL hai 4h i niK vr 4h('ng c ch - 0( 0fng c c c2u hinh nhT ha. njng - nn ch3ng ta Uh'i O( O nh c c UhYU @( @"#c th8c hin thP( cfng KCt [u. trinh.
)8 tr9 hPc &'# Vch12ng OnW mt Znh vc c=n non tr[- nh1ng c7 rt nhi" h:a hen v rt c7 th n7 sc c"ng cp cho chng ta mt m. hnh \&i ti%" h7a^ h2n so v*i m. hnh Big Bang tr"#n th5ng((( {Hch th c c1c tiju
Ih3ng ta @G @i @"#c KCt chjng @"ng 4h 0i v b1. gi Ki ti @"#c @ikK [uan trFng nh2t. a/u ta chh chu.n @( 4h('ng c ch thP( pc(n @"ng 0v 0ng nh2tq, tc ! 0fng c c c2u hinh nhT nh2t ca 01., thi 4/t [u' K ta thu @"#c ba( gi c*ng !n hEn chiru 0i P!anc4. ^k th2. @"#c @iru @L, ta hG. hinh 0ung vr v+ c( !n gi' @Snh @9i vi ba chiru [uPn thuCc, vi gi' thi/t rbng
nhBng chiru n. ! tr_n. ^k @Snh -, ta c(i rbng v( !3c bst @u thJ nghiK t")ng t"#ng ca ch3ng ta, c c c2u hinh 4hng [u2n ca 01. ! nhBng c2u hinh nhT v 0fng c c c2u hinh @L R c @Snh @"#c v* tr+ cL b n 4Jnh r2t !n v tl @L v* tr+ bst @u c( !Ai thP( thi gian. ,i v* tr+ c( !Ai nn c c c2u hinh 4hng cu9n n. ng. cng tr) nn njng hEn, tr(ng 4hi @L c c c2u hinh [u2n !Ai tr) nn nhT hEn. Khi b n 4Jnh !Ai ng. cng gn chiru 0i P!anc4, tc ti/n 0n ti 1, thi c c K(0P [u2n v K(0P 0a( @Cng cL 4h9i !"#ng O( @"#c vi nhau. >ai [u. trinh @( 4h('ng c ch !3c n. cL Kc @C 4hL 4hVn nh" nhau v ch( cfng KCt 4/t [u' vi nghSch @'( ca 1 c*ng chJnh ! 1. ,i b n 4Jnh ti/U t+c gi'K, nn c c c2u hinh [u2n O] tr) nn nhT hEn c c c2u hinh 4hng [u2n v 0( ch3ng ta !un chFn p[u. trinh 0v hEnq, nn nhBng c2u hinh nhT hEn n. b1. gi O] @"#c 0fng @k @( 4h('ng c ch. NhP( Uh"Eng Uh U @( @L, 4/t [u' b1. gi nhDn @"#c O] ! nghSch @'( ca 4/t [u' @( @"#c 4hi 0fng c2u hinh 4hng [u2n, tc ! b n 4Jnh v`n !Ai !n hEn 1 !n chiru 0i P!anc4 v tVng thP( thi gian. K/t [u' n. Uh'n nh KCt th8c t/ !, vi - @Ai !"#ng @"#c @( bbng c c 01. 4hng [u2n - gi'K ti 1 v ti/U t+c gi'K hEn nBa, nn 1 - @Ai !"#ng @"#c @( bbng c c 01. cu9n - tVng ti 1 v ti/U t+c tVng nBa. ( vD., n/u ta chh [uan t1K 0fng c c c2u hinh nhT - tc 0fng p[u. trinh @( 0v hEnq - thi O] @+ng Uh'i gi trS c8c tiku, @L ! chiru 0i P!anc4. irc bit& ta s| trnh $c v co # n t i >Hch th c Lr+& bi vg bn >Hnh cIa v tr >hi $c o b_ng cc cJu hgnh nhv cIa 0y bao gi cng # n h!n chi)u 0i =#anc>M Nha. vi tr"#t [ua gii hAn ! chiru 0i P!anc4 rHi ti/U t+c gi'K nht hEn nBa, b n 4Jnh - @"#c @( bbng nhBng c2u hinh nhT nh2t ca 01. - 4hi gi'K ti chiru 0i P!anc4, O] nga. !DU tc chu.kn Oang tVng. ah" vD., v+ c( !n @"#c tha. bbng v+ n'. ng"#c tr) !Ai. ,ic 0fng c c c2u hinh nhT ca 01. @k @( 4h('ng c ch ! Uhf h#U vi [uan niK thng th"ng vr chiru 0i @G tlng tHn tAi r2t !1u tr"c 4hi Uh t Kinh ra !- thu./t 01.. , nh" ch3ng ta @G th2. tr(ng ch"Eng 5, chJnh 0( [uan niK n. vr 4h('ng c ch K ch3ng ta @G v2U Uh'i nhBng v2n @r t")ng nh" 4hng thk v"#t [ua, !in [uan vi nhBng thVng gi ng !"#ng t$ 0B 0Ci ) nhBng thang 4h('ng c ch 0"i chiru 0i P!anc4. Nrn [uan @ikK bZ Oung vla trinh b. ) trn, ch3ng ta KCt !n nBa !Ai th2. rbng, tr(ng !- thu./t 01. ch3ng ta @G tr nh @"#c nhBng 4h('ng c ch c8c ngsn. Nr(ng 4hun 4hZ ca thu./t t"Eng @9i rCng v tr(ng 4hun 4hZ t( n hFc ca hinh hFc PiKann t"Eng ng, chh cL KCt 4h i niK vr 4h('ng c ch v nL cL thk cL gi trS nht ba( nhiru tf. -. Nr(ng 4hun 4hZ vDt !- ca !- thu./t 01., v t"Eng ng tr(ng v"Eng [u9c ca Kn hinh hFc !"#ng t$ Ki Ru2t hin, !Ai cL hai 4h i niK. &bng c ch O$ 0+ng h#U !- c' hai 4h i niK @L vr 4h('ng c ch, ta O] tiK @"#c KCt 4h i niK Uhf h#U vi c' tr8c gi c ca ta !`n thu./t t"Eng @9i rCng ) nhBng 4h('ng c ch !n nh"ng !Ai r2t 4h c vi ch3ng ) nhBng thang 4h('ng c ch nht hEn. ^jc bit, nhBng 4h('ng c ch nht hEn chiru 0i P!anc4 ! 4hng thk ti/U cDn. ,i nhBng th'( !uDn ) trn ! 4h tinh t/, nn ch3ng ti Rin nh2n KAnh !Ai KCt !n nBa @ikK [uan trFng nh2t. a/u nh" ch3ng ta tAK gAt bt O8 Uh1n bit giBa c c [u. trinh p0vq v p4hLq tr(ng vic @( chiru 0i v gi' th$ ta c ti/U t+c 0fng c c c2u hinh 4hng [u2n 4hi gi'K Ru9ng v"#t [ua c' gii hAn ! chiru 0i P!anc4, thi 0"ng nh" ! ch3ng ta O] th8c O8 gjU KCt 4h('ng c ch nht hEn chiru 0i P!anc4. ah"ng nhBng K+c trn @G ch( ch3ng ta bi/t rbng tl p4h('ng c chq tr(ng c1u vla nLi cn Uh'i @"#c gi'i thJch KCt c ch thDn trFng, vi nL cL thk cL hai - ngh?a 4h c nhau v chh cL KCt tr(ng @L ! Uhf h#U vi [uan niK tru.rn th9ng ca ch3ng ta. , tr(ng tr"ng h#U @L, 4hi gi'K Ru9ng ti gi trS nht hEn chiru 0i P!anc4, nh"ng ta v`n ti/U t+c 0fng c c c2u
hinh 4hng [u2n dthDK chJ Kjc 0f b1. gi nL @G njng hEn c c c2u hinh [u2ng, thi ngh?a ! ch3ng ta @G 0fng [u. tinh p4hLq @k @( 4h('ng c ch v - ngh?a ca tl p4h('ng c chq b1. gi 4hng c_n Uhf h#U vi c ch 0fng thng th"ng ca ch3ng ta nBa. Nu. nhin, O8 th'( !uDn ca ch3ng ta 4hng chh 0lng !Ai ) chu.n ngB ngh?a ha. thDK chJ ) O8 thuDn tin ha. tJnh th8c tivn ca vic @( @Ac. aga. c' 4hi ch3ng ta chFn 0fng 4h i niK 4hng tru.rn th9ng vr 4h('ng c ch @i nBa v 0( @L K t' b n 4Jnh 4hi nL nht hEn chiru 0i P!anc4, thi nh" @G th'( !uDn ) c c K+c tr"c, vDt !- K ch3ng ta gjU ) @L c*ng h(n t(n @Hng nh2t vi vDt !- ca v* tr+ tr(ng @L b n 4Jnh - thP( ngh?a tru.rn th9ng ca 4h('ng c ch - ! !n hEn chiru 0i P!anc4 dnh" @G @"#c R c nhDn b)i O8 t"Eng ng chJnh R c ca c c b'ng 1W.1 v 1W.<g. m c i [uan trFng ! vDt !- ch 4hng Uh'i ngn ngB. Aran0@nb@rg@r& eaGa v cc nh vTt #' >hc . 0,ng nh*ng ' tng ny j g$i ' vi(t #;i nh*ng onh #uTt cIa v tr h"c& tr(ng @L tha. vi !in [uan vi KCt v* tr+ cL 4Jch th"c yr, c' v+ nZ !n d&ig &angg v v+ c( !n dn/u cLg @ru !in [uan vi KCt v* tr+ cL t2t c' c c chiru 0i bbng chiru 0i P!anc4. ^1. ! KCt @r Ru2t h/t Oc h2U 0`n @k tranh nhBng v2n @r nan gi'i vr vDt !-, t( n hFc v !gJc ca KCt v* tr+ Oinh ra h(jc c( !Ai vr KCt @ikK v cfng @jc. mjc 0f r2t 4hL hinh 0ung @"#c t(n bC v* tr+ !Ai cL thk c(i !Ai bbng KCt hAt 0u bY bJu cL 4Jch th"c bbng chiru 0i P!anc4, nh"ng chu.n nL c( !Ai thnh KCt @ikK h(n t(n 4hng cL 4Jch th"c Ki th8c O8 nbK ng(i O8 t")ng t"#ng ca ch3ng ta. ,* tr+ hFc 01. dch"Eng 1zg ! KCt !?nh v8c c_n n(n tru, nh"ng cL r2t nhiru ha hTn v r2t cL thk nL O] cung c2U ch( ch3ng ta KCt K hinh p0v tiu hLaq hEn O( vi K hinh &ig &ang tru.rn th9ng. K/t !uDn @L tZng [u t ti Kc n( mCt c1u hti @"#c @jt ra !\ th/ nhx c c chiru 4hng gian 4hng ! hinh tr_n thi Oa( ahBng 4/t !uDn tu.t vi K ta vla r3t ra ) trn vr [u'ng tJnh c8c tiku ca 4hng gian tr(ng !- thu./t 01. !iu cL c_n @3ng ha. 4hng Khng cL ai bi/t KCt c ch chsc chsn c'. ^jc @ikK ch ./u ca c c chiru cuCn tr_n ! ch3ng ch( UhYU c c 01. cL thk [u2n Rung [uanh. ,i vD. chlng n( K c c chiru 4hng gian ch( UhYU c c 01. [u2n Rung [uanh, b2t 4k hinh 0Ang chi ti/t ca c c chiru @L ! nh" th/ n(, thi @a O9 nhBng 4/t !uDn K ta r3t ra ) trn v`n c_n U 0+ng @"#c. ah"ng @iru gi O] R'. ra n/u nh" hai chiru cuCn !Ai thnh KCt Kjt cu Nr(ng tr"ng h#U @L, c c 01. 4hng thk bS pb`.q v( c2u hinh [u2n [uanh @"#c, b)i vi ch3ng !un !un cL thk ptr"#tq ra, gi9ng nh" KCt 0'i ca( Ou ba( [uanh KCt [u' bLng cL thk tuCt ra. ,D. tr(ng tr"ng h#U, !- thu./t 01. cL c_n @jt KCt gii hAn vr 4Jch th"c ch( O8 c( !Ai ca c c chiru @L ha. 4hng 2t nhiru nghin cu 0"ng nh" chng tt rbng, c1u tr' !i Uh+ thuCc v( vic t(n bC KCt chiru 4hng gian cL c( !Ai dnh" nhBng vJ 0+ K ta @G RYt tr(ng ch"Eng n.g ha. dnh" ch3ng ta O] gjU v gi'i thJch tr(ng c c ch"Eng 11 v 1{g KCt pKuq c !DU ca 4hng gian cL c( !Ai !in t+c ha. >h+ngM =hln # n cc nh #' thuy(t 0y )u tin r_ng& chQng no 3 ch:ng ta cXn #3 cho ton b9 39t chi)u cIa >h+ng gian co #;i #iLn tc& thg& bJt >j hgnh 0;ng cIa nP& )u cP 39t >Hch th c gi i h;n c1c tijuM Kheng @Snh @"#c nirK tin @L ! K+c @Jch [uan trFng ch( nhBng nghin cu ti/U Oau, b)i vi nL cL t c @Cng tr8c ti/U @/n nhiru 4hJa cAnh ca !- thu./t 01., 4k c' nhBng h [u' ca nL @9i vi v* tr+ hFc.
Grong th"#$t t12ng 5i rng- v trong \hnh hPc th.ng th1ng^- mt v=ng tr=n ;n kEnh khc v*i v=ng tr=n c7 ;n kEnh O} c=n trong ! th"#$t &'#- v ph12ng &iCn v?t !- chng hon ton kh.ng th ph'n ;iCt 13c((( ii /dng g!ng
Nhng [ua thu./t t"Eng @9i rCng, XPinOtPin @G R c !DU @"#c K9i !in h giBa vDt !- ca !8c h2U 0`n v hinh hFc ca 4hng thi gian. &an @u !- thu./t 01. @G cng c9 v K) rCng K9i !in h @L giBa vDt !- v hinh hFc, vi c c tJnh ch2t ca 01. 0a( @Cng, nh" c c 4h9i !"#ng v tJch !8c K c c 01. Kang, ch ./u @"#c R c @Snh b)i tJnh ch2t ca c c chiru 4hng gian bS cuCn !Ai. Nu. nhin, nh" ch3ng ta vla Ki th2., hinh hFc !"#ng t$, tc ! O8 4/t h#U ca vDt !- v hinh hFc tr(ng !- thu./t 01., c_n cL KCt O8 4/t bn chjt ch] KCt c ch !A !fng. Nr(ng thu./t t"Eng @9i rCng, v tr(ng phinh hFc thng th"ngq, KCt v_ng tr_n b n 4Jnh ! 4h c vi v_ng tr_n cL b n 4Jnh 1 c_n tr(ng !- thu./t 01., vr Uh"Eng 0in vDt !-, ch3ng h(n t(n 4hng thk Uh1n bit @"#c. îru n. @G 4hJch ! ch3ng ta 02n b"c ti/U v @jt c1u hti\ !iu cL nhBng 0Ang hinh hFc 4h c nhau KCt c ch r rt hEn 4hng, ngh?a ! 4hng chh 4h c nhau vr 4Jch th"c tZng thk K cL thk c' vr hinh 0Ang nBa cheng hAn, K v`n 4hng thk Uh1n bit @"#c vr Kjt vDt !- ha. 4hng ,( nVK 1%66, LancP iR(n thuCc trung t1K K . gia t9c tu./n tJnh ) 7tanQ(r0 @G @"a ra KCt nhDn RYt cL tJnh b"c ng(jt v Oau @L - t")ng n. @G @"#c Uh t trikn KAnh K] b)i |(!Qgang LarchP ) IXa, ,aQa ) Âi hFc >arvar0 v aic(!aO |arnPr hHi @L thuCc ,in cng ngh maOOachuOOPttO. 8a trn nhBng !DU !uDn vr Kjt thK Kn bst nguHn tl nhBng nghin cu vr @9i Rng, hF @G @"a ra KCt - 4i/n t ( bA( ch( rbng, cP thj cP hai >h+ng gian Ca#abi7au >hc nhau $c ch"n cho cc chi)u >h+ng gian bo cu9n #;i trong #' thuy(t 0y nhng )u 0wn t i c,ng 39t vTt #'M ^k cL KCt - niK vr c ch thc K @iru n. cL thk th8c O8 R'. ra, bAn cn nh !Ai rbng O9 !c tr(ng c c chiru Uh+ @"#c cuCn !Ai thnh 4hng gian Ia!abi-au R c @Snh O9 hF 0a( @Cng ca c c 01.. I c !c n. t"Eng t8 nh" !c ) giBa chi/c RVK t h(jc ) nhBng chi/c RVK nhiru !c nh" @"#c Kinh hFa trn hinh %.1. mCt nh"#c @ikK ca hinh hai chiru K ch3ng ta Uh'i biku 0ivn trn trang gi2. ! 4hng thk biku 0ivn KCt 4hng gian Ia!abi-au O u chiru vi c c !c cL thk cL O9 chiru r2t 4h c nhau. mjc 0f nhBng !c nh" vD. r2t 4hL v], nh"ng ch3ng @ru cL thk @"#c Kiu t' chJnh R c vr Kjt t( n hFc. mCt th8c t/ [uan trFng ! O9 hF hAt Oinh ra tl K(0P 0a( @Cng ca 01. !Ai r2t nhA. c'K vi tZng O9 !c, ch 4hng Uh'i vi O9 !c cL O9 chiru c+ thk n( @L dchJnh vi th/, tr(ng nhBng th'( !uDn ) ch"Eng %, ch3ng ta 4hng bDn t1K vi vic K t' O8 4h c bit giBa c c !(Ai !c 4h c nhaug. &1. gi hG. hinh 0ung hai 4hng gian Ia!abi-au, tr(ng @L O9 c c !c cL O9 chiru 4h c nhau ! 4h c nhau, nh"ng tZng O9 c c !c thi nh" nhau. ,i O9 c c !c cL cfng O9 chiru n( @L ! 4hng gi9ng nhau, nn hai 4hng gian Ia!abi-au n. cL hinh 0Ang 4h c nhau. ah"ng vi ch3ng cL tZng O9 c c !c nh" nhau, nn Kci 4hng gian @L Oinh ra KCt v* tr+ cL cfng KCt O9 hF hAt. N2t nhin, @L chh ! KCt tJnh ch2t vDt !-. 78 Uhf h#U @9i vi KFi tJnh ch2t vDt !- ! KCt @_i hti 4hst 4hP hEn r2t nhiru. f Oa(, thi Jt nhiru @iru n. c*ng ch( ta KCt - niK vr O8 @3ng @sn ca gi' thu./t iR(n - LPrchP - ,aQa - |arnPr ti Kc n(. mfa thu nVK 1%6=, ti ti th8c tDU Oau ti/n O? tAi 4h(a vDt !-, Âi hFc >arvar0 v Uh_ng !K vic ca ti chh c ch Uh_ng ca ,aQa K2. Uh_ng. ,i bi/t @r ti !uDn n ca ti tDU trung v( c c tJnh
ch2t vDt !- v t( n hFc ca c c 4hng gian Ia!abi-au, nn ,aQa th"ng Ru.n thng b ( ch( ti bi/t vr cng vic ca ng tr(ng !?nh v8c @L. mCt !n ng 0lng !Ai Uh_ng ti v ch( ti bi/t gi' thu./t K ng, LPrchP v |arnPr vla Ki n'. ra, ti @G K nga. nh"ng v`n c_n h(i nghi. m ! b)i vi ti bi/t rbng, n/u nh" gi' thu./t ca hF K @3ng thi nL O] K) ra KCt c(n @"ng nghin cu Ki vr !- thu./t 01., c_n h(i nghi ! vi ai c*ng bi/t Uhtng @( n ! KCt chu.n, c_n R c !DU @"#c c c tJnh ch2t ca KCt !- thu./t !Ai ! KCt chu.n h(n t(n 4h c. Nr(ng nhBng th ng ti/U Oau, ti th"ng Ru.n Ou. ng`K vr gi' thu./t @L v nLi th8c, ti gn nh" @G thu./t Uh+c @"#c Kinh rbng gi' thu./t @L ! 4hng @3ng. Nu. nhin, KCt 08 n nghin cu 0"ng nh" 4hng cL !in [uan K ti cfng !K vi (nPn P!POOPr, 4hi @L ! Oinh vin vla t9t nghiU @Ai hFc >arvar0 v hin !K vic tAi vin |PiyKann v Âi hFc u4P, cheng ba( !1u @G !K tha. @Zi h(n t(n - ngh? ca ti. =#@ss@r v t+i ûan t3 t i vic Kht trijn nh*ng Kh!ng KhK j bi(n bi b_ng ton h"c 39t >h+ng gian Ca#abi7au ban lu thnh nh*ng >h+ng gian Ca#abi7au >hc cha bi(t . Ih3ng ti @jc bit tDU trung v( KCt 4n thuDt cL tn ! (biQ(!0ing, 0( iR(n, PQQrP. >arvP. thuCc @Ai hFc Ihicag(, ,aQa v |ittPK @"a ra v( giBa nhBng nVK 1%6W. aLi KCt c ch nK na, @1. ! KCt th t+c tr(ng @L c c @ikK 4h c nhau tr(ng 4hng gian Ia!abi-au ban @u @"#c 0Jnh !Ai vi nhau thP( nhBng [u. tsc t( n hFc R c @Snh @k @'K b'( tA( ra KCt 4hng gian Ia!abi-au Ki. îru n. @"#c Kinh hFa 4h i !"#c trn hinh 1W.z. IE O) t( n hFc ca nhBng UhYU bi/n @Zi @"#c Kinh hFa trn hinh n. ! h/t Oc Uhc tAU. IhJnh vi th/, c c nh !- thu./t 01. chh nghin cu 4n th t+c n. 4hi U 0+ng nL ch( nhBng hinh 0Ang @En gi'n nh2t, @L ! nhBng hinh 0Ang t"Eng t8 nh" chi/c RVK t trn hinh %.1 nh"ng cL O9 chiru ca( hEn. Nu. nhin, P!POOPr v ti th2. rbng, nhBng Uh t hin Ki r2t @TU ca (r(n wPUnPr hHi @L !K vic ) @Ai hFc PrincPt(n, cL thk ch( KCt 4hun 4hZ !- thu./t r2t KAnh @k U 0+ng 4n thuDt (rbiQ(!ing ch( KFi 4hng gian Ia!abi-au, cheng hAn 4hng gian @"#c Kinh hFa trn hinh 6.%. 7au KCt Jt th ng thP( @uZi bst gst ga( - t")ng n., ch3ng ti @G @i ti KCt 4/t [u' thDt b2t ng. a/u 0Jnh c c nhLK @ikK @jc bit !Ai vi nhau KCt c ch @3ng @sn, thi 4hng gian Ia!abi-au 0( ch3ng ti tA( ra 4h c vi 4hng gian Ru2t Uh t !3c @u KCt c ch thDt !A !fng\ O9 c c !c cL O9 chiru !u tr(ng 4hng gian Ia!abi-au Ki @3ng bbng O9 c c !c cL O9 chiru chn tr(ng 4hng gian ban @u v ng"#c !Ai. ^jc bit, @iru n. cL ngh?a ! tZng O9 c c !c v 0( @L tZng O9 c c hF hAt O] v`n ! nh" nhau @9i vi hai 4hng gian, Kjc 0f O8 tra( @Zi chn!u hK - rbng hinh 0Ang v c2u tr3c hinh hFc cE b'n ca hai 4hng gian @L ! r2t 4h c nhau. `nh O|(n( ;ivo ing mt th t9c- trong 7 cc im khc nha" trong kh.ng gian 6a a;ia" ;an ]" 13c &Enh <i v*i nha" t<o thnh mt kh.ng gian 6a a;ia" m*i( ^"#c 4hJch ! b)i K9i !in h K ch3ng ti 0"ng nh" @G th2. vi gi' thu./t iR(n - LPrchP - ,aQa - |arnPr, P!POOPr v ti !a( v( v2n @r K2u ch9t\ vD. ng(i O9 c c hF hAt ra, hai 4hng gian Ia!abi-au 4h c nhau c_n Uhf h#U vi nhau vr nhBng tJnh ch2t vDt !- n( nBa 4hng 7au KCt vi th ng Uh1n tJch vr Kjt t( n hFc, !Ai @"#c O8 @Cng vin v g#i - nhit tinh ca wrahaK (OO, gi ( O" h"ng 0`n !uDn n ca ti ) @Ai hFc RQ(r0 v ca c' ,aQa nBa, P!POOPr v ti 4heng @Snh rbng c1u tr' !i gn nh" chsc
chsn ! cL. ,i nhBng !- 0( t( n hFc !in [uan ti O8 tra( @Zi chn !u, ch3ng ti @"a ra thuDt ngB @a tAU g"Eng @k K t' c c 4hng gian Ia!abi-au 4h c nhau nh"ng t"Eng @"Eng vr Kjt vDt !@L. <}i >h+ng gian c thj trong crK >h+ng gian Ca#abi7au i /dng g!ng P >h+ng hon ton :ng # nh ûa g!ng cIa nhau& th@o cch hiju th+ng thngM ah"ng, Kjc 0f cL nhBng tJnh ch2t hinh hFc 4h c nhau, ch3ng 0`n @/n cfng KCt v* tr+ 0u. nh2t 4hi ng"i ta chFn ch3ng !K c c chiru Uh+ tr(ng !- thu./t 01.. ahBng tun nga. Oau 4hi tiK ra 4/t [u', @L ! thi gian c8c 4M hHi hCU @9i vi ch3ng ti. Ni v P!POOPr bi/t rbng ch3ng ti @ang giB KCt K'nh [uan trFng tr(ng c1u @9 ghYU hinh hLc b3a ca !thu./t 01.. Ih3ng ti @G chng Kinh @"#c rbng K9i [uan h chjt ch] giBa vDt !- v hinh hFc @"#c R c !DU @u tin b)i XinOtPin @G bS !- thu./t 01. !K ch( tha. @Zi KCt c ch cVn b'n\ nhBng hinh 0Ang hinh hFc 4h c nhau tr(ng thu./t t"Eng @9i rCng, hK - nhBng tJnh ch2t vDt !- 4h c nhau, thi tr(ng !- thu./t 01., ch3ng !Ai cL thk 0`n ti nhBng tJnh ch2t vDt !- nh" nhau. ah"ng n/u nh" ch3ng ti UhAK Oai !K a/u nh" nhBng h [u' vDt !- 4h c nhau thP( KCt c ch h/t Oc tinh t/ K ch3ng ti 4hng nhDn ra Iheng hAn 4hi ch3ng ti @"a 4/t [u' ca Kinh ch( au RPK, ng @G tu.n b9 KCt c ch r2t !Sch O8 nh"ng 4in [u./t rbng ch3ng ti @G Oai !K ng c_n 4heng @Snh rbng trn [uan @ikK t( n hFc 4/t [u' ca ch3ng ti ! [u 4M c+c nn nL 4hng thk @3ng @"#c. Kheng @Snh ca ng @G !K ch3ng ti c+t hng. PhAK Oai !K tr(ng KCt 4heng @Snh binh th"ng @G @i KCt nh], @iru n. cheng K2. ai ch3 -. ^bng n., 4/t [u' ca ch3ng ti !Ai @"a ra KCt b"c b2t ng thP( KCt Uh"Eng h"ng Ki K chsc chsn O] g1. ra Uh'n ng KAnh K]. a/u nh" ch3ng ti Oai thi KFi ng"i ai c*ng O] bi/t. Iu9i cfng, Oau 4hi 4ikK tra @i 4ikK tra !Ai KCt c ch 4n !"xng, ch3ng ti !2. !Ai @"#c O8 t8 tin v [u./t @Snh g$i bi b ( @i cng b9. t ng. Oau, ti @ang ngHi tAi Uh_ng !K vic ) Âi hFc >arvar0 thi ch#t cL chung @in th(Ai. ^L ! Phi!iU Ian0P!aO ) Âi hFc NPRaO v ng nga. !DU tc hti ti rbng ngHi @G vBng ch"a. Ni @ U ! ngHi r2t vBng. Khi @L, ng b ( ch( ti bi/t rbng ng v hai Oinh vin ca Kinh ! m(ni4a L.n4Pr v (Q! 7chiKKrig4 @G tiK ra KCt 4/t [u' K cL thk 4hi/n ch( ti Uh'i ngG nh( ra 4hti gh/. &bng c ch 4h'( O t KCt tDU h#U Kù r2t !n c c 4hng gian Ia!abi-au K hF @G tA( @"#c trn K . tJnh, hF @G Uh t hin ra rbng gln nh tJt c cc >h+ng gian ny )u sinh ra th@o tQng crK& ch] >hc nhau bi s1 hon vo cc #} cP s chi)u chn v #tM Ni nLi vi Ian0P!aO rbng ti hin v`n ngHi r2t vBng v chJnh ti cfng P!POOPr c*ng @G tiK ra 4/t [u' @L. >La ra cng trinh ca Ian0P!aO v ca ch3ng ti bZ Oung ch( nhau\ ch3ng ti @G ti/n thK KCt b"c nh chng Kinh @"#c rbng t(n bC vDt !- n'. Oinh tl cjU 4hng gian @9i Rng g"Eng ! h(n t(n nh" nhau, tr(ng 4hi @L Ian0P!aO v hai Oinh vin ca ng !Ai chng Kinh @"#c rbng KCt tDU h#U Kù !n hEn nhiru ca c c 4hng gian Ia!abi-au @ru rEi v( cjU @9i Rng g"Eng. Nhng [ua hai bi b (, ch3ng ti @G Uh t Kinh ra @9i Rng g"Eng ca !- thu./t 01..
) c+n ;,n- 5i R:ng g12ng t"#%n ;5 rIng cc cHp Hc ;iCt ca cc kh.ng gian 6a a;ia"- m tr1*c kia coi kh.ng c7 i%n J"an g v*i nha"- th ;'# gi <i i%n hC m?t thi$t v*i nha" ;0i ! th"#$t &'#((( eTt #' v ton h"c cIa i /dng g!ng
78 ni !tng K9i !in h 0u. nh2t v cng nhsc giBa hinh hFc ca 4hng gian v vDt !- tr(ng thu./t t"Eng @9i rCng ca XinOtPin ! KCt tr(ng nhBng tha. @Zi hinh Kù nZi bDt ca !- thu./t 01.. Nu. nhin, nhBng Uh t trikn @L 4hng chh 0lng !Ai ) O8 tha. @Zi vr [uan @ikK tri/t hFc K c_n @i Ra hEn th/ nhiru. ^jc bit, @9i Rng g"Eng c_n cung c2U ch( ta KCt cng c+ KAnh K] @k tiK hiku c' vDt !- ca !- thu./t 01. !`n t( n hFc ca c c 4hng gian Ia!abi-au. I c nh t( n hFc !K vic tr(ng !?nh v8c cL tn ! hinh hFc @Ai O9 @G nghin cu c c 4hng gian Ia!abi-au vi nhBng !- 0( thun t3. t( n hFc @G tl 4h !1u tr"c 4hi !- thu./t 01. ra @i. >F @G tiK ra nhiru tJnh ch2t chi ti/t ca c c 4hng gian n. K 4hng hr ng ti O] U 0+ng ch( vDt !- tr(ng t"Eng !ai. Nu. nhin @9i vi c c nh t( n hFc, KCt O9 4hJa cAnh ca c c 4hng gian Ia!abi-au tt ra r2t 4hL, thDK chJ gn nh" ! 4hng thk, !K O ng tt KCt c ch @. @. 7(ng, O8 Uh t hin ra @9i Rng g"Eng tr(ng !- thu./t 01. @G !K ch( tinh hinh tha. @Zi KCt c ch @ ng 4k. e) c2n bn& i /dng g!ng tuyLn b r_ng cc crK rc bit cIa cc >h+ng gian Ca#abi7au& 3 tr c >ia coi # >h+ng cP #iLn ûan gg v i nhau& thg by gi #;i #iLn h 3Tt thi(t v i nhau bi #' thuy(t 0yM Ih3ng !in 4/t vi nhau b)i v* tr+ vDt !- chung K Kci 4hng gian @L 0`n ti, 4hi nL @"#c chFn !K c c chiru Uh+ bS cuCn !Ai. 78 !in [uan !`n nhau K tr"c 4ia 4hng ng ti @L @G cung c2U ch( ta KCt cng c+ Ki Osc bYn ca t( n hFc v vDt !-. ,J 0+, hG. hinh 0ung bAn @ang bDn bSu tJnh t( n c c tJnh ch2t vDt !-, cheng hAn nh" KCt 4h9i !"#ng v c c tJch !8c, gsn !irn vi O8 !8a chFn KCt 4hng gian Ia!abi-au 4h' 0? !K c c chiru Uh+ cuCn !Ai. &An 4hng [uan t1K !sK vr O8 Uhf h#U ca c c 4/t [u' chi ti/t K bAn tJnh @"#c vi th8c nghiK, vi nh" ch3ng ta @G th2., nhiru tr) ngAi vr !- thu./t c*ng nh" 4n thuDt hin na. ch"a ch( UhYU ch3ng ta !K @"#c @iru @L. Nha. vi th/, bAn !K vic thng [ua KCt thJ nghiK t")ng t"#ng !in [uan ti nhBng tJnh ch2t K KCt v* tr+ cn Uh'i cL, n/u ta chFn KCt 4hng gian Ia!abi-au c+ thk n( @L !K c c chiru bS cuCn !Ai. &an @u KFi chu.n @ru Oun Ou, nh"ng giBa chlng bAn !Ai v2U Uh'i KCt tJnh t( n 4hL ti Kc 4hng Oa( v"#t [ua nZi. Khng KCt ai, 4k c' nh t( n hFc Olng Ot nh2t th/ gii, c*ng 4hng thk hinh 0ung ra Uh'i !K ti/U nh" th/ n(. , th/ ! bAn rEi v( ng c+t. ah"ng ch#t bAn nhDn th2. rbng 4hng gian Ia!abi-au n. cL KCt 'nh g"Eng. ,i vDt !- !in [uan ti cjU 4hng gian n. h(n t(n nh" nhau, 0( @L bAn cL thk t8 0( 0fng 4hng gian n( @k tJnh t( n c*ng @"#c. , nh" vD., bAn cL thk chu.kn nhBng tJnh t( n 4hL 4hVn tr(ng 4hng gian Ia!abi-au ban @u Oang tJnh t( n tr(ng 4hng gian 'nh ca nL vi nirK tin vBng chsc rbng hai 4/t [u' O] Uh'i h(n t(n nh" nhau. Nh(At nhin, bAn cL thk ngh? rbng nhBng tJnh t( n tr(ng 4hng gian 'nh n. chsc c*ng cheng 0v 0ng hEn ba( nhiu O( vi tr(ng 4hng gian ban @u. ah"ng ) @1. bAn O] Uh t hin ra KCt O8 b2t ng th3 vS\ Kjc 0f 4/t [u' ! h(n t(n nh" nhau, nh"ng nhBng tJnh t( n chi ti/t thi !Ai r2t 4h c nhau v tr(ng KCt O9 tr"ng h#U, nhBng tJnh t( n c8c 4M 4hL 4hVn ban @u !Ai tr) nn c8c 4M 0v 0ng tr(ng 4hng gian 'nh. Khng thk gi'i thJch KCt c ch @En gi'n tAi Oa( !Ai R'. ra nh" vD., nh"ng Jt nh2t @9i vi KCt O9 tJnh t( n, nL th8c O8 @3ng ! nh" th/ v O8 gi'K bt 4hL 4hVn cL thk nL ! gh gK. N2t nhin, h [u' @G ! r rng\ bAn 4hng c_n rEi v( ng c+t nBa. îru n. c*ng t8a nh" ng"i ta .u cu bAn @/K chJnh R c O9 !"#ng caK @"#c R/U hZ !9n tr(ng KCt cngtPnE 4hZng !H cL chiru rCng v chiru ca( ! <WK c_n chiru O1u ! 5K. &an @u bAn @Snh @/K tlng [u' KCt, nh"ng cheng ba( !1u bAn nhDn ra rbng @L ! KCt nhiK v+ [u " njng nhFc. ma. tha., @3ng !3c gia( hng thi cL KCt ng"i bAn ti. }nh ta ch( bAn bi/t rbng caK ch) @/n @"#c @Lng thnh tlng hCU nht dv tinh c anh ta @ang giB tr(ng ta.g v R/U <W hCU thP( chiru rCng, <W hCU thP( chiru ca( v <W hCU thP( chiru O1u. &An tJnh nga. ra O9 caK ch) ti gHK 6WWW hCU v bAn chh c_n Uh'i !K vic ! RPK Kci hCU ng"i ta R/U ba( nhiu [u' caK. îru n.
cheng 4hL 4hVn gi vi chh cn K"#n ng"i bAn chi/c hCU v R/U th$ caK v( tr(ng @L. ,D. !, bAn cL thk h(n thnh nhiK v+ @/K t")ng nh" r2t njng nhFc K hu nh" cheng K2t cng Oc gi. ,r cVn b'n, nh tZ chc tJnh t( n KCt c ch thng Kinh, bAn cL thk !K ch( nL tr) nn 0v th8c hin hEn r2t nhiru. Ninh hinh vi nhiru tJnh t( n bbng O9 tr(ng !- thu./t 01. c*ng 0ivn ra t"Eng t8. NhP( [uan @ikK ca KCt 4hng gian Ia!abi-au, thi KCt tJnh t( n cL thk !in [uan ti nhiru b"c tJnh r2t 4hL vr Kjt t( n hFc. ah"ng n/u chu.kn tJnh t( n @L Oang 'nh g"Eng ca 4hng gian ban @u, UhYU tJnh @"#c tZ chc !Ai KCt c ch cL hiu [u' hEn, 4hi/n ch( nL @"#c th8c hin t"Eng @9i 0v 0ng. P!POOPr v ti @G @"a ra - t")ng @L v nL @G @"#c U 0+ng KCt c ch r2t cL 2n t"#ng tr(ng c c cng trinh Oau @L ca Ian0P!aO v c c cCng O8 ca ng ! ;Pnia 0P !a OOa v Lin0a Par4PO thuCc Âi hFc NPRaO v Pau! wrPPn thuCc Âi hFc mar.!an0. >F @G chng tt @"#c rbng nhBng tJnh t( n 4hL t")ng nh" 4hng thk th8c hin nZi !Ai cL thk gi'i [u./t @"#c tr(ng 4hng gian 'nh K chh K2t vi ba trang tJnh t( n @Ai O9 v KCt K . tJnh vVn Uh_ng ^1. ! KCt O8 Uh t trikn @jc bit 4hJch ! @9i vi c c nh t( n hFc, b)i vi KCt O9 nhBng tJnh t( n @L chJnh hF @G bS v2U nhiru nVK tr"c. ,D. !, !- thu./t 01. - Jt nh2t ! thP( tu.n b9 ca c c nh vDt !- - @G v"#t !n hF ) nga. O t @Jch cu9i cfng. &An c*ng nn bi/t rbng giBa c c nh t( n hFc v vDt !- !un ng2K ngK cL KCt O8 tranh @ua !nh KAnh v nLi chung ! cL thin chJ. ^G R'. ra KCt chu.n nh" th/ n.. >ai nh t( n hFc aa . ! wPir X!!ingOru0 v }ri!0 7tr(KKP tinh c c*ng th8c hin KCt tr(ng O9 r2t nhiru tJnh t( n K nhLK ca Ian0P!aO @G th8c hin thnh cng nh @9i Rng g"Eng. aLi KCt c ch nK na, @L ! bi t( n tJnh O9 hinh cu cL thk pR/Uq tr(ng KCt 4hng gian Ia!abi-au c+ thk n( @L, t"Eng t8 nh" ! @/K O9 caK R/U tr(ng KCt cngtPnE !n K ta vla nLi ) trn. Nr(ng cuCc gjU gx ca c c nh vDt !- v t( n hFc 0ivn ra ) &Pr4P!P. v( nVK 1%%1, Ian0P!aO @G tu.n b9 rbng 4/t [u' K nhLK ca ng nhDn @"#c bbng c ch 0fng !- thu./t 01. v @9i Rng g"Eng ! {1=.<W5.{=5. X!!ingOru0 v 7tr(KKP c*ng thng b ( 4/t [u' K hF thu @"#c Oau nhBng UhYU tJnh r2t 4hL vr Kjt t( n hFc !\ <.56<.5z%.z<5. I c nh vDt !- v t( n hFc tranh !uDn vi nhau K2. ng. !irn\ ai @3ng, ai Oai @1. I1u hti @L tr) thnh KCt cuCc trsc nghiK, KCt th pthu9c th$q th8c O8 @9i vi @C tin cD. vr Kjt @Snh !"#ng ca !- thu./t 01.. mCt O9 ng"i thDK chJ c_n hEi 0ivu c#t binh !uDn rbng cuCc trsc nghiK n. chJnh ! Uh"Eng tin t9t nh2t @k O( O nh !- thu./t 01. vi th8c nghiK. >En th/ nBa, nhBng 4/t [u' K nhLK Ian0P!aO c_n v"#t Ra ra ng(i UhAK vi KCt 4/t [u' bbng O9 0u. nh2t K X!!ingOru0 v 7tr(KKP tu.n b9 hF @G tJnh @"#c. ng v c c cCng O8 ca Kinh @G tu.n b9 rbng, hF c_n tr' !i @"#c nhiru c1u hti 4h c c_n 4hL hEn th/ r2t nhiru, 4hL ti Kc th8c t/ ch"a cL nh t( n hFc n( 0 K @+ng ti. ah"ng !iu nhBng 4/t [u' ca !- thu./t 01. cL thk tin cD. @"#c 4hng IuCc gjU gx @G 4/t th3c vi r2t nhiru cuCc tra( @Zi bZ Jch giBa c c nh t( n hFc v vDt !-, nh"ng O8 b2t @Hng thi v`n ch"a gi'i [u./t @"#c. Kh('ng KCt th ng Oau, KCt bc th" @in t$ @G @"#c g$i ti t2t c' nhBng ng"i thaK gia tr(ng cuCc gjU gx ) &Pr4P!P. vi tiu @r vDt !- @G chi/n thsng X!!ingOru0 v 7tr(KKP @G tiK ra KCt !ci tr(ng ch"Eng trinh K . tJnh ca Kinh v 4hi O$a !Ai !ci @L, hF thu @"#c @3ng 4/t [u' K nhLK Ian0P!aO. 7au @L, c_n cL r2t nhiru 4ikK tra t( n hFc @9i vi @C tin cD. vr Kjt @Snh !"#ng ca @9i Rng g"Eng tr(ng !- thu./t 01., nh"ng nL @ru 4iu hGnh v"#t [ua. mi @1., Oau gn KCt ch+c nVK Uh t hin ra @9i Rng g"Eng, c c nh t( n hFc @G ti/n KCt b"c 4h 0i tr(ng vic tiK hiku cE O) t( n hFc ca nL. ;u2t Uh t tl nhBng @Lng gLU [uan trFng ca c c nh t( n hFc maRiK K(ntOPvic, uri manin, wang Nian, un Li v }!PRa0Pr wivPnta!, au v c c cCng O8 ca Kinh ! &(ng Lian v KPQPng Liu cu9i cfng @G tiK ra KCt chng Kinh t( n hFc chjt ch] ch(
cng thc 0fng @k @/K O9 hinh cu cha tr(ng c c 4hng gian Ia!abi-au v nh" vD. ! @G gi'i [u./t @"#c c c bi t( n @G tlng !K n t Lc c c nh t( n hFc hng trVK nVK na.. ag(i thnh cng @jc bit K ta nLi ) trn, nhBng Uh t trikn @L c_n !K nZi bDt vai tr_ ca vDt !hin @Ai @9i vi t( n hFc. L1u na., c c nh vDt !- chu.n p@( Ktq c c 4h( !"u trB t( n hFc @k tiK 4i/K nhBng cng c+ Uh+c v+ ch( vic R1. 08ng v Uh1n tJch c c K hinh vr th/ gii vDt !-. wi @1., nh Uh t Kinh ra !- thu./t 01., vDt !- hFc @G bst @u tr' KLn n# @L, nL @G cung c2U ch( c c nh t( n hFc nhBng c ch ti/U cDn Ki @. hiu [u' @9i vi nhBng bi t( n c_n ch"a gi'i @"#c ca hF. L- thu./t 01. 4hng chh cung c2U KCt 4hun 4hZ th9ng nh2t ch( vDt !-, K r2t cL thk nL c_n rn @3c nn KCt O8 th9ng nh2t O1u Osc 4hng 4YK @9i vi c' t( n hFc nBa.
g$" nh1 ;<n kjo c+ng th?t m<nh mt mng cao s"- th s*m ha# m"n n7 c8ng sc ;A rch( Ghc t$ 2n gi,n n# trong s"5t nhi" n+m g3i cho nhi" nh v?t ! c'" hDi> iC" i" 7 c7 ng v*i c" trc kh.ng gian t<o n%n v8 tr9 ha# kh.ngF(((
Ch!ng 44 7 F1 /- rch cJu tr:c cIa >h+ng gian
a/u nh" bAn 4Y( cVng thDt KAnh KCt Kng ca( Ou, thi OK ha. KuCn nL c*ng O] bS r ch. Nh8c t/ @En gi'n n. tr(ng Ou9t nhiru nVK @G g#i ch( nhiru nh vDt !- c1u hti\ !iu @iru @L cL @3ng vi c2u tr3c 4hng gian tA( nn v* tr+ ha. 4hng Nc ! c2u tr3c 4hng gian !iu cL bS RY r ch ha. @1. chh ! KCt - ngh? Oai !Ac 0( ta b K [u O t v( O8 t"Eng t8 vi Kng ca( Ou Nhu./t t"Eng @9i rCng ca XinOtPin tr' !i ! 4hng, c2u tr3c 4hng gian 4hng thk bS RY r ch. I c Uh"Eng trinh ca thu./t t"Eng @9i rCng bst rv vBng chsc tr(ng hinh hFc iaKann, v nh" ch3ng ta @G th2. tr(ng ch"Eng tr"c, thi hinh hFc n. ! KCt 4hun 4hZ 0fng @k Uh1n tJch c c bi/n 0Ang tr(ng c c [uan h vr 4h('ng c ch giBa c c vS trJ ) gn nhau tr(ng 4hng gian. ^k ch( nhBng [uan h vr 4h('ng c ch cL - ngh?a thi hinh thc !uDn t( n hFc tA( nn cE O) ca 4hun 4hZ @L @_i hti rbng thk nrn ca 4hng gian Uh'i trEn. ^1. ! KCt thuDt ngB t( n hFc, nh"ng c ch 0fng thng th"ng ca tl n. c*ng Uh'n nh @"#c - ngh?a cVn b'n ca thuDt ngB @L\ @L ! 4hng cL n/U g2U, 4hng cL !c thng, 4hng cL nhBng K'nh t ch ri @Jnh !Ai vi nhau v 4hng bS RY r ch. , n/u nh" c2u tr3c 4hng gian cL nhBng chc 4M 0S db2t th"ngg nh" vD. thi c c Uh"Eng trinh ca thu./t t"Eng @9i rCng O] 4hng c_n 0fng @"#c nBa, v @L c*ng ! 02u hiu ca nhBng tai bi/n v* tr+ n. ha. 4h c - KCt 4/t c+c th'K hFa K v* tr+ .n !nh ca ch3ng ta r rng @G tr nh Ra. N2t nhin, @iru n. c*ng 4hng c'n nZi c c nh vDt !- giu trJ t")ng t"#ng tr(ng nhiru nVK r_ng v`n 4in tri Ou. ng`K vr 4h' nVng R1. 08ng KCt hinh thc vDt !- Ki, v"#t ra ng(i 4hun 4hZ !- thu./t cZ @ikn ca XinOtPin, @Hng thi ba( hK @"#c c' cE hFc !"#ng t$, tr(ng @L O8 g2U n/U, RY r ch v O U nhDU ca c2u tr3c 4hng gian cL thk R'. ra. Nh8c t/, vic Uh t hin ra rbng vDt !!"#ng t$ 0`n ti nhBng bi/n 0Ang r2t KAnh ) c c 4h('ng c ch ngsn, @G 4hi/n KCt O9 ng"i Ou.
@( n rbng O8 RY r ch v g2U n/U nh" th/ cL thk ! KCt @jc tr"ng chung ca c2u tr3c 4hng gian tr(ng th/ gii vi K. Kh i niK !c O1u @+c dKCt 4h i niK 4h [uPn thuCc vi nhBng ng"i h1K KC 4h(a hFc vivn t")ng 7tar NrP4g chJnh ! @G O$ 0+ng nhBng Ou. t" @L. t")ng ) @1. 4h @En gi'n\ hG. hinh 0ung bAn ! tZng gi K @9c ca KCt cng t. !n cL vVn Uh_ng @jt tAi tng th chJn ca th U trung t1K th"Eng KAi [u9c t/ ) aPo .(r4. ( O8 tr tru ca !Sch O$ t ch, nhDU ca cng t. bAn c_n cL KCt bC UhDn @jt ) tng chJn ca th U bn cAnh, K !Ai ! KCt bC UhDn th"ng Ru.n bAn Uh'i ti/U R3c. ,i vic 0i chu.kn @Sa @ikK ! KCt vic 4hng th8c t/, nn bAn n'. ra KCt 08 @Snh r2t t8 nhin, @L ! R1. 08ng KCt chi/c cu n9i hai th U bsc tl vVn Uh_ng n. Oang vVn Uh_ng 4ia. îru n. ch( UhYU nh1n vin ca hai bn cL thk @i !Ai th('i K i giBa hai vVn Uh_ng, 4hti Uh'i @i Ru9ng rHi !Ai Uh'i @i !n tDn tng chJn. mCt !c O1u @+c c*ng cL vai tr_ t"Eng t8\ nL ! KCt cu n9i h(jc KCt @"ng hK @k @i tst tl KCt vfng n. @/n KCt vfng 4h c ca v* tr+. fng K hinh hai chiru, ta t")ng t"#ng KCt v* tr+ cL 0Ang hinh chB , nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 11.1. a/u nh" vVn Uh_ng chJnh ca bAn @jt gn v_ng tr_n 0"i tr(ng hinh 11.1 dag thi bAn chh cL thk ti vVn Uh_ng < @jt gn v_ng tr_n trn bbng c ch @i thP( t(n bC c(n @"ng hinh chB , ngh?a ! bAn Uh'i @i tl @u n. ti @u 4ia ca v* tr+. ah"ng n/u c2u tr3c ca 4hng gian cL thk RY r ch, tA( thnh c c !c nh" trn hinh 11.1 dbg v nhBng !c n. cL thk pKFcq thnh c c v_i nhDU !Ai vi nhau, nh" hinh Kinh hFa trn hinh 11.1 dcg, thi KCt cu 4hng gian O] n9i hai vfng tr"c 4ia v9n ) Ra nhau tr(ng v* tr+. ^L chJnh ! KCt !c O1u @+c. In !"u - rbng, Kjc 0f !c O1u @+c cL O8 t"Eng t8 n( @L vi chi/c cu n9i hai th U ca trung t1K th"Eng KAi [u9c t/, nh"ng ch3ng cL KCt O8 4h c nhau r2t cVn b'n. ^L !\ chi/c cu n9i hai th U n. bsc [ua KCt vfng 4hng gian @G cL On, tc ! 4h('ng 4hng gian giBa hai th U. Nr i !Ai, !c O1u @+c tA( ra KCt vfng 4hng gian Ki, vi 4hng gian hai chiru u9n c(ng thnh hinh chB trn hinh 11.1 dag, ! t2t c' nhBng gi v9n cL dtr(ng K hinh hai chiru ca ch3ng tag. ahBng vfng nbK ng(i Kjt hai chiru n. @En thun chh Uh'n nh O8 thi/u OLt ca hinh Kinh hFa, vi nL v] v* tr+ hinh chB nh" ! KCt @9i t"#ng nbK tr(ng v* tr+ ch3ng ta, tc ! v* tr+ cL O9 chiru ca( hEn. Lc O1u @+c tA( ra 4hng gian Ki v 0( @L K) ra c(n @"ng ti vfng !Gnh thZ 4hng gian Ki. ,D. nhBng !c O1u @+c cL th8c O8 tHn tAi tr(ng v* tr+ ch3ng ta ha. 4hng Khng ai bi/t c'. , c gi' 0+ ! ch3ng cL tHn tAi @i nBa, thi c*ng c_n !1u Ki hiku @"#c ! ch3ng chh tHn tAi 0"i 0Ang vi K ha. tr'i rCng [ua nhBng vfng rCng !n ca v* tr+ dnh" tr(ng c c UhiK vivn t")ngg. ah"ng KCt ./u t9 h/t Oc cVn b'n @k 4heng @Snh c c !c O1u @+c ! KCt th8c tAi ha. vivn t")ng, @L ! Uh'i R c @Snh @"#c cL thk Ru r ch c2u tr3c ca 4hng gian ha. 4hng `nh OO(O VaW( Grong v8 tr9 \hnh ch@ q^ ch/ c7 mt cch &"# nht i tN ]" n# t*i ]" kia ca n7 ph,i i ngang J"a ton ; v8 tr9( V;W( 6" trc ca kh.ng gian ;A Rj rch v mt U s'" 9c ;t ]" 13c mPc ra( VcW( ài ]" U s'" 9c nh?p m mt- t<o ra mt chi$c c]" m*i mt 1ng tt tN ]" n# t*i ]" kia ca v8 tr9(
I c !c @Pn ch( ta KCt vJ 0+ h2U 0`n 4h c vr O8 4Y( giGn c2u tr3c ca 4hng gian ti nhBng gii hAn ca nL. Nr(ng hinh {.= ch3ng ta @G th2. rbng tr"ng h2U 0`n c8c KAnh ca !c @Pn @G g1. ra @C c(ng !n ti Kc !K ch( c2u tr3c ca 4hng gian 0"ng nh" bS thng ) t1K ca nL. Khng gi9ng nh" c c !c O1u @+c, cL nhBng bbng chng th8c nghiK 4h chsc chsn vr O8 tHn tAi ca c c !c @Pn, 0( @L c1u hti vr @iru gi th8c O8 R'. ra ) t1K ca nL ! KCt c1u hti 4h(a hFc ch 4hng Uh'i c1u hti cL tJnh ch2t t" bin. LAi KCt !n nBa, nhBng Uh"Eng trinh ca thu./t t"Eng @9i 4hng c_n 0fng @"#c nBa tr(ng nhBng @iru 4in c8c hAn nh" vD.. mCt O9 nh vDt !- thi ch( rbng, th8c O8 cL c c !c thng, nh"ng ch3ng ta @G @"#c b'( v @9i vi @ikK p4M 0Sq v* tr+ @L b)i ch1n tri O8 4in ca !c @Pn, vi 4hng cL gi cL thk th( t @"#c ra 4hti v_ng Ri/t ca !8c h2U 0`n tAi @L. L- !uDn n. @G 0`n (gPr PPnr(OP thuCc Âi hFc RQ(r0 @"a ra gi' thu./t vr pO8 4ikK 0u.t v* tr+q, thP( @L t2t c' c c @ikK 4M 0S ca 4hng gian chh @"#c UhYU R'. ra n/u nh" ch3ng ta @"#c n 02u UhJa Oau bc Kn ch1n tri O8 c9, 4hu2t Kst ch3ng ta. mjc 4h c, tr"c 4hi cL !thu./t 01., KCt O9 nh vDt !- c_n Uhtng @( n rbng KCt O8 h_a nhDU thJch h#U giBa cE hFc !"#ng t$ v thu./t t"Eng @9i rCng O] ch( th2. O8 @+c thng biku 4i/n ca 4hng gian th8c t/ @G @"#c !K ch( trEn tru, ha. p@"#c 4h1u !Aiq n/u cL thk nLi nh" vD. b)i nhBng !- 0( t"Eng t8. ,ic Uh t Kinh ra !- thu./t 01. v O8 th9ng nh2t hi h_a giBa cE hFc !"#ng t$ v !8c h2U 0`n, cu9i cfng @G ch( UhYU ch3ng ta nghin cu nhBng v2n @r @L. Ih( ti na. c c nh !- thu./t 01. ch"a thk tr' !i KCt c ch thDt @. @ nhBng c1u hti trn, nh"ng nhBng nVK gn @1., cL KCt O9 v2n @r c*ng @G @"#c gi'i [u./t. Nr(ng ch"Eng n., ch3ng ta O] th2., !n @u tin, !- thu./t 01. @G chng tt @"#c KCt c ch chsc chsn rbng th8c O8 cL nhBng tinh hu9ng vDt !- - 4h c vi c c !c O1u @+c v c c !c @Pn - tr(ng @L c2u tr3c 4hng gian cL thk bS RY r ch.
Lt s5 kh.ng gian 6a a;ia" c7 th 13c ;i$n Ki thnh nh@ng kh.ng gian 6a a;ia" khc;Ing cch 9c thng ; mHt ca n7 sa" 7 kh'" U thng vNa t<o thnh nh mt s2 a ton hPc rt nghi%m ngHt((( <9t >h n2ng >h ûy(n r
aVK 1%6=, 7hing Nung au v KCt Oinh vin ca ng ! wang Nian hin @ang !K vic tAi >Fc vin Ing ngh maOOachuOPtO @G @"a ra KCt nhDn RYt t( n hFc 4h !- th3. &bng KCt th thuDt t( n hFc 4h [uPn bi/t, hF @G tiK ra rbng KCt O9 4hng gian Ia!abi-au cL thk @"#c bi/n @Zi thnh nhBng 4hng gian Ia!abi-au 4h c, bbng c ch @+c thng br Kjt ca nL Oau @L 4h1u !c thng vla tA( thnh nh KCt OE @H t( n hFc r2t nghiK ngjt. aLi KCt c ch nK na, hF @G chng Kinh @"#c O8 tHn tAi ca KCt !(Ai Kjt cu hai chiru @jc bit - gi9ng nh" br Kjt ca KCt [u' bLng - @jt tr(ng 4hng gian Ia!abi-au ban @u, nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 11.<.
`nh OO(S )Bng 13c m nKi r{ trong kh.ng gian 6a a;ia" c7 ch: mHt c]"(
>inh 11.< dmCt [u' bLng gi9ng nh" c c vDt thk [uPn thuCc 4h c @ru ! ba chiru. Nu. nhin, ) @1. ch3ng ta chh [uan t1K ti br Kjt ca nL, c_n br 0. ca vDt !iu !K ra nL c*ng nh" nhBng vfng 4hng gian bn tr(ng nL, ch3ng ta 4hng [uan t1K. ahBng @ikK trn Kjt cu cL thk @"#c R c @Snh bbng c ch ch( hai c(n O9 - p4inh @Cq v pv? @Cq - nh" ch3ng ta @G !K @9i vi c c @ikK trn br Kjt Nr i @2t. ^L ! !- 0( tAi Oa( br Kjt ca [u' bLng c*ng nh" br Kjt ca 9ng 0`n n"c @"#c th'( !uDn ) c c ch"Eng tr"c, ! hai chirug. 7au @L, hF RYt tr"ng h#U !K c( Kjt cu ch( ti 4hi nL bS YU !Ai thnh KCt @ikK 0u. nh2t, nh" @"#c Kinh hFa bbng 0G. c c hinh 0Ang !in ti/U ca
>inh 11.{. nL trn hinh 11.{. `nh OO(s( Lt mHt c]" trong kh.ng gian 6a a;ia" co inh n. v c c hinh ti/U Oau @G @"#c @En gi'n hLa @k tDU trung v( pKuq cL !in [uan nh2t ca 4hng gian Ia!abi-au, nh"ng bAn !un Uh'i ghi nh rbng nhBng bi/n @Zi hinh 0Ang n. 0ivn ra bn tr(ng KCt 4hng gian Ia!abi-au !n hEn, nh" ta th2. trn hinh 11.<. , cu9i cfng, Nian v au @G t")ng t"#ng RY r ch nhT 4hng gian Ia!abi-au ) chc thst dhinh 11.z dag, pK)q nL ra, chn v( KCt [u' cu 4h c dhinh 11.z dbg rHi pthZi UhHngq nL !n ti KCt 0Ang 4h @. @jn dhinh 11.z dcg v d0gg. I c nh t( n hFc gFi 0G. c c tha( t c n. ! KCt 0Sch chu.kn !Dt dtranOiti(n - Q!(Ug. îru n. t8a nh" hinh 0Ang ban @u ca [u' bLng bS p!Dtq ng"#c tr) !Ai @k cL KCt @Snh h"ng Ki bn tr(ng 4hng gian Ia!abi-au tZng thk. au, Nian v nhBng ng"i 4h c @G nhDn th2. rbng tr(ng KCt O9 @iru 4in, 4hng gian Ia!abi-au Ki @"#c tA( ra b)i UhYU !Dt n., nh" Kinh hFa trn hinh 11.z d0g vr Uh"Eng 0in tU ! 4h c vi 4hng gian Ia!abi-au ban @u dhinh 11.{ dagg. ^1. ! KCt c ch t")ng t"#ng @k nLi rbng, tu.t nhin 4hng cL KCt c ch n( cL thk !K bi/n 0Ang 4hng gian Ia!abi-au ban @u dhinh 11.{ dag, thnh 4hng gian Ia!abi-au cu9i cfng dhinh 11.z d0gg K 4hng Uh'i RY r ch c2u tr3c 4hng gian, ) KCt giai @(An trung gian n( @L.
`nh OO(n Lt kh.ng gian 6a a;ia" ;A tht 13c m0 ra v mt mHt c]" mPc ra- *n &]n %n m tr2n ; mHt ca kh.ng gian 7(
>inh 11.z
Nrn [uan @ikK t( n hFc, th thuDt n. ca au v Nian r2t @ ng [uan t1K, b)i vi nL ch( UhYU ta tA( ra @"#c c c 4hng gian Ia!abi-au Ki tl nhBng 4hng gian Ia!abi-au @G bi/t. ah"ng tirK nVng th8c O8 ca Uh t hin n. !Ai nbK ) th8c tAi vDt !-, nEi K KCt c1u hti 4h h2U 0`n @"#c @jt ra\ !iu 0G. c c tha( t c @"#c Kinh hFa trn hinh 11.{ dag ti hinh 11.z d0g chh ! KCt th thuDt t( n hFc trlu t"#ng ha. th8c O8 cL thk R'. ra tr(ng t8 nhin Liu cL thk R'. ra chu.n, tr i vi ch @#i ca XinOtPin, c2u tr3c 4hng gian bS RY r ch rHi Oau @L t8 hn gsn !Ai thP( c ch vla K t' ) trn ha. 4hng
)o c"5i n+m OmmO- Et nht c8ng c7 mt s5 cc nh ! th"#$t &'# tin rIng c" trc ca kh.ng gian c7 th ;A Rj rch( gh1ng ch1a ai c7 k th"?t c]n thi$t khfng Anh hoHc ;c ;D mt cch &:t khot kh, n+ng hp &Mn 7((( uan ij3 cIa i /dng g!ng
,i nVK Oau nhDn RYt @"#c @"a ra nVK 1%6=, au th"ng Ru.n @Cng vin ti th$ Ou. ngh? RPK nhBng 0Sch chu.kn !Dt cL thk hin gi vr Kjt vDt !- 4hng. ah"ng ti @G 4hng !K. ^9i vi ti, nhBng 0Sch chu.kn !Dt n. cheng [ua chh ! KCt K'nh ca t( n hFc trlu t"#ng v cheng cL 0Jnh 0 ng gi @/n !- thu./t 01.. Nh8c t/, 08a trn nhBng @iru @"#c th'( !uDn ) ch"Eng 1W tr(ng @L ch3ng ta @G Uh t hin ra rbng c c chiru cuCn tr_n cL KCt b n 4Jnh c8c tiku, ta cL thk bCt Uh t nLi rbng !- thu./t 01. 4hng thk ch( UhYU c c Kjt cu trn hinh 11.{ !in t+c c( !Ai ti KCt @ikK thst. ah"ng, nh" @G !"u - ) tr(ng ch"Eng 1W, cn nh rbng n/u KCt pKuq ca 4hng gian bS c( !Ai - tr(ng tr"ng h#U K ta @ang RYt @L ! KCt Ku hinh cu tr(ng 4hng gian Ia!abi-au - ch 4hng Uh'i t(n bC KCt chiru 4hng gian bS c( !Ai, thi nhBng !DU !uDn vr c c b n 4Jnh !n v nht 4hng c_n U 0+ng @"#c nBa. Nu. nhin, ch( 0f - t")ng b c bt c c 0Sch chu.kn !Dt n. cL 4hng @ng vBng @i nBa, thi 4h' nVng c2u tr3c 4hng gian bS RY r ch c*ng r2t nht. ,( nVK 1%%1, nh vDt !- ng"i aa . tn ! }n0r. Lut4Pn v Pau! }OUinoa!!, bAn cfng !U vi ti ) RQ(r0 v hin ! gi ( O" ) @Ai hFc u4P, @G @jt KCt c1u hti 4h !- th3\ n/u nh" c2u tr3c 4hng gian ca KCt bC UhDn n( @L ca 4hng gian Ia!abi-au tr(ng v* tr+ ch3ng ta th8c hin KCt 0Sch chu.kn !Dt !K r ch 4hng gian, thi nL O] @"#c nhin nh" th/ n( thP( [uan @ikK ca 4hng gian Ia!abi-au @9i Rng g"Eng vi 4hng gian ban @u ^k hiku @"#c @Cng cE @G th3c @. hF @jt ra c1u hti n., bAn cn nh !Ai rbng vDt !- @"#c Ou. ra tl Kci thnh vin ca hai 4hng gian Ia!abi-au @9i Rng g"Eng dn/u ch3ng @"#c chFn !K c c chiru Uh+ ca v* tr+g !
h(n t(n nh" nhau, tr(ng 4hi @C Uhc tAU ca t( n hFc K c c nh vDt !- O$ 0+ng @k r3t ra nhBng tJnh ch2t vDt !- @L cL thk r2t 4h c nhau. }OUinoa!! v Lut4Pn @G ch( rbng nhBng 0Sch chu.kn !Dt trn hinh 11.{ v 11.z r2t Uhc tAU vr Kjt t( n hFc r2t cL thk O] @"#c K t' @En gi'n hEn tr(ng 4hng gian @9i Rng g"Eng v ch( ta KCt c i nhin r rng hEn vr vDt !- cL !in [uan. ,( thi gian @L, @9i Rng g"Eng c_n ch"a @"#c hiku O1u ti Kc cL thk tr' !i @"#c c1u hti K hF @jt ra. ah"ng }OUinoa!! v Lut4Pn @G nhDn th2. rbng 0"ng nh" tr(ng K t' @9i Rng g"Eng 4hng cL 02u hiu gi ch( th2. cL h [u' vDt !- tai hAi n( !in [uan vi O8 RY r ch 4hng gian ca 0Sch chu.kn !Dt. I*ng v( 4h('ng thi gian @L, cng trinh ca P!POOPr v ti nhbK tiK 4i/K c c cjU 4hng gian Ia!abi-au @9i Rng g"Eng dRPK ch"Eng 1Wg c*ng @G b2t ng 0`n ch3ng ti ngh? ti c c 0Sch chu.kn !Dt. Nr(ng t( n hFc ng"i ra @G bi/t r rbng vic 0Jnh c c @ikK 4h c nhau !Ai vi nhau - KCt th t+c K ch3ng ti @G 0fng @k tA( c c cjU 4hng gian Ia!abi-au @9i Rng g"Eng - 0`n ti nhBng tinh hu9ng hinh hFc @Hng nh2t vi vic thst v @+c thng trn c c hinh 11.{ v 11.z. Nu. nhin, vr Kjt vDt !-, P!POOPr v ti 4hng th2. cL gi tai hAi c'. ag(i ra @"#c 4hJch ! b)i nhBng nhDn RYt ca }OUinoa!! v Lut4Pn dc*ng nh" bi b ( tr"c 4ia ca hF cfng vi wrahaK (OOg, P!POOPr v ti Uh t hin ra rbng ch3ng ti cL thk O$a !Ai O8 thst vr Kjt t( n hFc thP( hai c ch 4h c nhau. mCt c ch 0`n ti 4hng gian Ia!abi-au trn hinh 11.{ dag tr(ng 4hi KCt c ch 4h c 0`n ti 4hng gian trn hinh 11.z d0g. îru @L g#i - ch( ch3ng ti rbng O8 ti/n hLa trn hinh 11.{ dag @/n hinh 11.z d0g th8c O8 cL thk 0ivn ra tr(ng t8 nhin. ,( cu9i nVK 1%%1, Jt nh2t c*ng @G cL KCt O9 c c nh !- thu./t 01. tin rbng c2u tr3c ca 4hng gian cL thk bS RY r ch. ah"ng ch"a ai cL @ 4n thuDt cn thi/t @k 4heng @Snh h(jc b c bt KCt c ch 0t 4h( t 4h' nVng h2U 0`n @L.
Grong s"5t n+m OmmS- p esser v t.i c5 gng ch:ng minh rIng c" trc ca kh.ng gian c7 th thc hiCn nh@ng &Ach ch"#n ?t Rj rch kh.ng gian((( ~X 0w3 tQng b c 39t
Nr(ng Ou9t nVK 1%%<, P!POOPr v ti @G c9 gsng chng Kinh rbng c2u tr3c ca 4hng gian cL thk th8c hin nhBng 0Sch chu.kn !Dt RY r ch 4hng gian. ahBng tJnh t( n ca ch3ng ti @1. @L @ru Uhf h#U vi - t")ng trn, nh"ng KCt chng Kinh thDt chjt ch] thi ch"a !K @"#c. mCt !n v( Kfa Ru1n, P!POOPr ti vin nghin cu ca( c2U ) PrincPt(n @k !K RKina v cL nLi chu.n ring vi |ittPn vr nhBng nc !8c ca ch3ng ti. 7au 4hi tLK tst nhBng - t")ng ca ch3ng ti, P!POOPr ngHi @#i |ittPn tr' !i. ng [ua. Kjt ra 4hti b'ng v nhin @VK chiu ng(i c$a OZ. 7au hai ba Uh3t iK !jng, ch#t ng [ua. vr UhJa P!POOPr nLi rbng n/u nhBng - t")ng ca ch3ng ti ! @3ng thi O] thDt tu.t vi. îru n. @G tVng thK nghS !8c ch( ch3ng ti r2t nhiru. ah"ng KCt thi gian Oau, 0( 4hng ti/n thK @"#c b"c n(, ch3ng ti ai n2. !Ai tr) vr vi vic nghin cu ring ca Kinh tr(ng !- thu./t 01.. mjc 0f th/, ti v`n c trVn tr) vr 4h' nVng tHn tAi nhBng 0Sch chu.kn !Dt !K r ch 4hng gian. 7au K2. th ng tri [ua, ti ng. cng tin chsc rbng nhBng 0Sch chu.kn @L Uh'i ! KCt bC UhDn 4hVng 4hJt ca !- thu./t 01.. ahBng tJnh t( n OE bC K P!POOPr v ti @G tlng !K cfng vi nhBng cuCc th'( !uDn r2t bZ Jch vi avi0 m(rriO(n, KCt nh t( n hFc ) Âi hFc u4P, @G g1.
ch( ti 2n t"#ng rbng @1. ! 4/t !uDn 0u. nh2t t8 nhin ca @9i Rng g"Eng. Nh8c t/, tr(ng !n ti !K vic ) Âi hFc u4P, m(rriO(n v ti cfng vi KCt O9 nhDn RYt ca 7hP!0(n Katy thuCc Âi hFc 4h!ah(Ka, ng"i c*ng cL Kjt ) Âi hFc u4P thi gian @L, @G Uh c ra KCt chi/n !"#c @k chng Kinh c c 0Sch chu.kn !Dt cL thk R'. ra tr(ng !- thu./t 01.. ah"ng 4hi ngHi v( bn @k !K nhBng tJnh t( n c+ thk, ch3ng ti Ki nhDn ra rbng nhBng tJnh t( n n. ! c8c 4M Uhc tAU. aga. c' vi KCt K . tJnh KAnh nh2t th/ gii, c*ng Uh'i K2t KCt th/ 4: Ki tJnh R(ng. Ih3ng ti c*ng @G cL nhBng ti/n bC nh2t @Snh, nh"ng r rng ! cn Uh'i cL KCt - t")ng Ki, Ki n1ng @"#c @ ng 4k hiu [u' ca Uh"Eng Uh U tJnh t( n ca ch3ng ti. NhDt b2t ng, ,ict(r &at.rPv, KCt nh t( n hFc ) Âi hFc XOOPn, @G Uh t hin ra KCt - t")ng nh" vD. tr(ng bi b ( @"#c cng b9 v( Kfa Ru1n v Kfa h nVK 1%%<. &at.rPv @jc bit [uan t1K @/n @9i Rng g"Eng, nh2t ! Oau thnh cng ca nhLK Ian0P!aO 0fng @9i Rng n. gi'i @"#c bi t( n @/K ca hinh cu K ta @G K t' cu9i ch"Eng 1W. Nu. nhin, trn [uan @ikK ca KCt nh t( n hFc thi &at.rPv 4hng hi !_ng vi nhBng Uh"Eng Uh U ! P!POOPr v ti @G 0fng @k tiK ra c c cjU 4hng gian Ia!abi-au @9i Rng g"Eng. mjc 0f c ch ti/U cDn ca ch3ng ti 0fng nhBng cng c+ [uPn thuCc @9i vi c c nh !- thu./t 01., nh"ng Oau n. &at.rPv nLi vi ti rbng, bi b ( ca ch3ng ti @9i vi ng gi9ng nh" Ka thuDt. îru n. Uh'n nh O8 chia r] vr vVn hLa r2t !n giBa c c !?nh v8c ca vDt !- v t( n hFc, v vi !- thu./t 01. @G !K K @i ranh gii nn nhBng 4h c bit vr ngn ngB, Uh"Eng Uh U v Uh(ng c ch ca Kci !?nh v8c !Ai cng tr) nn r hEn. I c nh vDt !- gi9ng nh" nhBng nh O(An nhAc tin Uh(ng, On Ong bu c(ng nhBng [u. tsc tru.rn th9ng v !"t [ua nhBng gii hAn vr O8 ch2U nhDn @k @At ti K+c @Jch ca Kinh. Nr(ng 4hi @L c c nh t( n hFc gi9ng nh" nhBng nh O(An nhAc cZ @ikn, th"ng !K vic tr(ng nhBng 4hun 4hZ chjt ch] hEn nhiru, 4in [u./t 4hng @i ti/U thP( n/u nh" t2t c' nhBng b"c tr"c @L ch"a @"#c R c !DU KCt c ch thDt chjt ch]. mci c ch ti/U cDn @ru cL nhBng "u @ikK v nh"#c @ikK ca nL Kci KCt c ch @ru K) ra KCt c(n @"ng @Cc @ ( vi nhBng Uh t Kinh O ng tA(. I*ng gi9ng nh" 1K nhAc cZ @ikn v hin @Ai, 4hng thk nLi c ch ti/U cDn n( ! @3ng c ch ti/U cDn n( ! Oai, nhBng Uh"Eng Uh U K ta !8a chFn Uhn !n Uh+ thuCc v( O) thJch v O8 @( tA(. &at.rPv @G bst ta. v( R1. 08ng !Ai nhBng @a tAU @9i Rng g"Eng tr(ng KCt 4hun 4hZ tru.rn th9ng hEn v ng @G thnh cng. ^"#c 4hJch ! b)i nhBng cng trinh tr"c @L ca nh t( n hFc î L(an 7hi 7h.r (an, ng @G tiK ra KCt th t+c t( n hFc r2t h th9ng @k tA( ra nhBng cjU 4hng gian Ia!abi-au @9i Rng g"Eng. 78 R1. 08ng ca ng rHi c*ng [u. vr th t+c K P!POOPr v ti @G tiK ra tr(ng nhBng vJ 0+ K ch3ng ta @G RPK RYt ) trn, nh"ng nL ch( KCt 4hun 4hZ tZng [u t hEn, @"#c Uh t biku thP( c ch [uPn thuCc hEn @9i vi c c nh t( n hFc. mjt tr i ca c i hu. ch"Eng, @L ! bi b ( ca &at.rPv vin @/n nhBng !?nh v8c t( n hFc K @a O9 c c nh vDt !- tr"c @L ch"a tlng gjU ba( gi. ah" ti cheng hAn, ti chh hiku @"#c nhBng nYt chJnh tr(ng !DU !uDn ca ng, c_n nhiru chi ti/t r2t [uan trFng tr(ng @L thi r2t 4hL hiku. Nu. nhin, cL KCt @iru r rng !\ n/u hiku v U 0+ng @3ng nhBng Uh"Eng Uh U @"#c trinh b. tr(ng bi b ( ca &at.rPv, thi r2t cL thk O] K) ra KCt @"ng h"ng Ki tr(ng vic gi'i [u./t v2n @r vr nhBng 0Sch chu.kn !Dt RY r ch c2u tr3c 4hng gian. ,( cu9i Kfa h, @"#c nAU thK nVng !"#ng nh nhBng Uh t trikn Ki @L, ti [u./t @Snh [ua. tr) !Ai nghin cu bi t( n vr c c 0Sch chu.kn !Dt KCt c ch h(n t(n chu.n t1K. m(rriO(n ch( ti bi/t rbng ng O] ri Âi hFc u4P ti !K vic KCt nVK tAi ,in nghin cu ca( c2U
PrincPt(n v ti c*ng bi/t rbng }OUinoa!! c*ng O] ti @L th8c tDU Oau ti/n O?. 7au K2. c3 @in th(Ai v th" @in t$, ti c*ng thu R/U @k ri Âi hFc I(rnP!! ti !K vic ) @L v( Kfa thu nVK 1%%<.
Qh.ng ai ;i$t rIng sa" khi s Rj rch R,# ra th cc kh.ng gian 6a a;ia" 0 hng tr%n v hng &1*i c7 c=n 5i R:ng g12ng ca nha" n@a ha# kh.ng((( <9t chi(c #$c ra i
KhL cL thk tiK ra KCt nEi n( !- t")ng hEn @k cL thk tDU trung Ou. ngh? cVng theng nhiru gi nh" ! ,in nghin cu ca( c2U. ^"#c thnh !DU v( nVK 1%{W, ,in @"#c @jt giBa KCt c nh @Hng bbng Uheng, gi U vi KCt c nh rlng thE KCng, c ch Âi hFc PrincPt(n chh vi 4i!KYt. ag"i ta nLi rbng bAn 4hng thk KCt Uh3t n( Oa( nhGng cng vic tAi ,in vi ) @1. 4hng cL KCt chc vui chEi gi'i trJ n(. 7au 4hi ri n"c ^c v( nVK 1%{{, XinOtPin @G ti !K vic tAi ,in n. v ) !un @L ch( ti tDn cu9i @i. Iheng cn nhiru trJ t")ng t"#ng c*ng cL thk hinh 0ung @"#c ng @G 2U gi2c KCng vr KCt !- thu./t tr"ng th9ng nh2t tr(ng KCt Ki tr"ng t?nh !jng, @En @Cc v gn nh" 4hsc 4: ca ,in. i O'n t" t")ng th1K th3. ca ng th2K @`K bu 4hng 4hJ ) @1., 4hi/n ch( bAn cL thk c'K th2. @. Uh2n 4hJch K c*ng cL thk h/t Oc ch n n'n tf. thuCc v( tinh hinh ti/n trikn tr(ng nghin cu ca bAn. aga. Oau 4hi ti ,in, }OUinoa!! v ti @G @i 0A( trn Uh9 aaOOau, Uh9 bun b n chJnh ) PrincPt(n, c9 gsng thta thuDn vi nhau vr chc Vn t9i. ^1. ! KCt thta thuDn 4hng Uh'i 0v 0ng vi Pau! thi thJch Vn thSt c_n ti !Ai thJch Vn rau. âng vla @i vla hti han vr cuCc O9ng ca nhau, ch#t Pau! hti ti @G cL - t")ng gi vr cng vic OsU !K ch"a. Ni @ U ! cL v ch( anh bi/t Ou. ngh? ca ti vr tK [uan trFng ca vic R c !DU @"#c v* tr+ cL chSu nhBng 0Sch chu.kn !Dt RY r ch c2u tr3c 4hng gian ha. 4hng, n/u nL @"#c K t' b)i !- thu./t 01.. Ni c*ng nLi [ua vr chi/n !"#c K ti @ang thP( @uZi c*ng nh" h. vFng rbng cng trinh ca &at.rPv O] gi3U ch3ng ti cL @"#c nhBng th c_n thi/u. Ni ngh? rbng Kinh @G c'K hLa @"#c KCt c(n chin v Pau! O] r2t Uh2n 4hJch tr"c trikn vFng @L. ah"ng ti @G !K. wi @1. ngh? !Ai, ti bi/t rbng O8 iK !jng ca Pau! Uhn !n ! 0( O8 tranh @ua vr trJ tu r2t hirn !nh @G cL tl r2t !1u giBa hai ch3ng ti, tr(ng @L Kci @a @ru 4hng Ku9n ch2U nhDn nhBng - t")ng ca @a 4ia. t ng. Oau Pau! tha. @Zi - 4i/n v ch3ng ti h(n t(n tDU trung nghin cu c c 0Sch chu.kn !Dt. 7au @L, m(rriO(n c*ng @G ti v ba ch3ng ti gjU nhau tr(ng Uh_ng u9ng tr ca ,in @k h(Ach @Snh chi/n !"#c. Ih3ng ti nh2t trJ vi nhau rbng K+c @Jch chJnh ! Uh'i R c @Snh RPK O8 ti/n hLa tl hinh 11.{ dag ch( ti hinh 11.z d0g cL th8c O8 R'. ra tr(ng v* tr+ ha. 4hng ah" vic t2n cng tr8c ti/U v( v2n @r @L @G bS chjn, vi nhBng Uh"Eng trinh K t' O8 ti/n hLa n. c8c 4M 4hL 4hVn, @jc bit ! 4hi R'. ra O8 RY r ch 4hng gian. Nha. vi th/, ch3ng ti [u./t @Snh Uh t biku !Ai bi t( n bbng c ch 0fng K t' @9i Rng g"Eng vi h. vFng c c Uh"Eng trinh O] 0v gi'i hEn. îru n. @"#c K t' KCt c ch 4h i !"#c trn hinh 11.5, tr(ng @L hng trn ! 0G. ti/n hLa g9c tl hinh 11.{ dag ch( @/n hinh 1z d0g, c_n hng 0"i c*ng ! 0G. ti/n hLa @L nh"ng thP( [uan @ikK ca 4hng gian Ia!abi-au 'nh. ah" nhiru ng"i tr(ng O9 ch3ng ti @G nhDn th2., tr(ng bi t( n
Uh t biku !Ai n., vDt !- 01. tt ra 4h h(n h'(, 4hng hr gjU KCt tai bi/n n(. , bAn cL thk th2. trn hinh 11.5 rbng ) hng 0"i 4hng hr cL KCt chc thst ha. RY r ch n(. ah"ng nhDn RYt n. @jt ra ch( ch3ng ti KCt c1u hti, @L !\ !iu ch3ng ta cL thk @. @9i Rng ra ng(i gii hAn U 0+ng ca nL @"#c 4hng mjc 0f c c 4hng gian Ia!abi-au trn v 0"i @"#c v] ) @u Ra bn tr i ca hinh 11.5 @ru 0`n @/n cfng KCt vDt !-, nh"ng Kci KCt b"c tr(ng O8 ti/n hLa vr UhJa bn Uh'i ca hinh @L - nh2t thi/t Uh'i [ua giai @(An thst - r ch - hn !Ai ) giBa - thi !iu nhBng tJnh ch2t vDt !- 0( 4hng gian g9c v 4hng gian 'nh 0`n ti !iu cL c_n @Hng nh2t vi nhau nBa ha. 4hng `nh OO(x( Lt &Ach ch"#n ?t Rj rch kh.ng gian Vhng tr%nW v c8ng &# ti$n h7a nh1ng trong kh.ng gian ,nh Vhng &1*iW mjc 0f ch3ng ti cL nhBng !- 0( vBng chsc @k tin rbng K9i [uan h @9i Rng g"Eng v`n c_n giB @"#c tr(ng nhBng b"c ti/n hLa tr"c 4hi cL O8 RY r ch tr(ng 4hng gian Ia!abi-au ) hng trn hinh 11.5, nh"ng 4hng ai bi/t rbng Oau 4hi O8 RY r ch R'. ra thi c c 4hng gian Ia!abi-au ) hng trn v hng 0"i cL c_n ! @9i Rng g"Eng ca nhau nBa ha. 4hng. ^1. ! c1u hti r2t [uan trFng, b)i vi n/u c c 4hng gian @L v`n ! @9i Rng g"Eng ca nhau, thi O8 4hng cL tai bi/n tr(ng 4hng gian 'nh c*ng cL ngh?a ! 4hng cL tai bi/n tr(ng 4hng gian g9c v nh" vD. @iru @L O] chng tt rbng tr(ng !- thu./t 01. 4hng gian cL thk bS RY r ch. Ih3ng ti Uh t hin ra rbng c1u hti n. @"#c [u. vr KCt UhYU tJnh\ @L ! r3t ra nhBng tJnh ch2t vDt !- ca v* tr+ @9i vi 4hng gian Ia!abi-au ) hng trn Oau 4hi bS RY r ch dvJ 0+ 0fng KCt 4hng gian Ia!abi-au ) @u hng trn ca hinh 11.5g v @9i vi 4hng gian 'nh gi' @Snh ca nL d4hng gian Ia!abi-au ) @u Uh'i hng 0"i ca hinh 11.5g v RPK ch3ng cL @Hng nh2t vi nhau ha. 4hng. }OUinoa!!, m(rriO(n v ti @G 0nh c' KCt Kfa thu nVK 1%%< ch( UhYU tJnh @L.
Lorrison v t.i nhanh ch7ng hi" 13c rIng n$" chng t.i kh.ng hon tt nhanh tEnh ton ca mnh th titten sc v13t t*i Ech tr1*c chng t.i((( ?h*ng L3 0i trLn 3nh Jt . tQng in 0Ju nh*ng b c chn cui c,ng cIa Dinst@in
NrJ tu Osc bYn ca X0oar0 |ittPn @"#c chP @D. tr(ng c ch nLi nh*n nhjn th"ng Uha ch3t givu c#t gn nh" ch1K bi/K. ng @"#c @ng @'( gii 4h(a hFc RPK nh" ! ng"i 4/ t+c ca XinOtPin tr(ng c"Eng vS KCt nh vDt !- v? @Ai nh2t c_n @ang O9ng. mCt O9 ng"i c_n @i Ra hEn nBa, RPK ng ng ! nh vDt !- v? @Ai nh2t ca KFi thi @Ai. ng cL haK Ku9n 4hng ba( gi thta KGn @9i vi c c bi t( n vDt !- hLc b3a v cL KCt 'nh h")ng t( !n tr(ng vic vAch ra Uh"Eng h"ng Uh t trikn ch( !- thu./t 01.. &r rCng v O1u tr(ng Oc O ng tA( ca |ittPn cL thk nLi @G tr) thnh hu.rn th(Ai. ,# ng, b Ihiar &aUUi, c*ng ! KCt nh vDt !- ca ,in, @G K t' ng ngHi !jng !] tr(ng b/U, 4h K Uh tr(ng Lc nhBng v2n @r Ki nh2t ca !- thu./t 01. v chh thhnh th('ng Ki @ng !n !2. t gi2. v chi/c b3t chi @k 4ikK tra !Ai KCt vi chi ti/t c_n ch"a r. mCt th8c tDU Oinh Oau ti/n O? c_n 4k
KCt c1u chu.n 4h c. }nh ta cL KCt Kfa h !K vic tr(ng Uh_ng nga. bn cAnh Uh_ng |ittPn. Nr(ng 4hi anh ta c_n @ang vDt vG vi nhBng tJnh t( n r2t 4hL ca !- thu./t 01., thi th2. ) Uh_ng bn ti/ng bn UhJK ca |ittPn g r( r( 4hng ngt, b)i vi Oau bi b ( K) @"ng, c c bi b ( ti/U Oau c rLt theng tl Lc ng Ru9ng bn UhJK K . tJnh. Kh('ng KCt tun Oau 4hi ti ti, |ittPn v ti @G cL KCt cuCc nLi chu.n trn O1n ca ,in v ng cL hti vr 4/ h(Ach nghin cu ca ti. Ni nLi vi ng vr nhBng 0Sch chu.kn !Dt RY r ch 4hng gian v chi/n !"#c K ch3ng ti @G h(Ach @Snh. Khi nghP nhBng - t")ng @L, g"Eng Kjt ng O ng hen !n, nh"ng ng thDn trFng c'nh b ( vi ti rbng nhBng tJnh t( n @L O] 4hL 4inh 4hng. ng c*ng chh ra KCt 4h1u ./u tirK tng tr(ng chi/n !"#c ca ch3ng ti, cL !in [uan ti KCt O9 cng trinh K ti @G !K tr"c @L vi ,aQa v |arnPr. ,2n @r K ng nu ra Jt cL !in [uan ti c ch ti/U cDn ca ch3ng ti @9i vi c c 0Sch chu.kn !Dt, nh"ng nL 4hi/n ng bst @u ngh? vr c i K Oau n. hLa ra !Ai ! nhBng v2n @r cL !in [uan v bZ Oung ch( nhau. }OUino!!, m(rriO(n v ti [u./t @Snh t ch cng vic tJnh t( n !K hai Uhn. Nh(At nhin, KCt O8 Uh1n chia RPK ra cL vu t8 nhin, @L !\ ban @u hG. r3t ra nhBng tJnh ch2t vDt !- !in [uan vi 4hng gian Ia!abi-au cu9i cfng ) hng trn, rHi Oau @L !K @3ng nh" vD. @9i vi 4hng gian Ia!abi-au cu9i cfng ) hng 0"i tr(ng hinh 11.5. a/u [uan h @9i Rng g"Eng ca hai 4hng gian n. v`n ch"a bS Uh vx Oau O8 RY r ch c2u tr3c 4hng gian tr(ng 4hng gian Ia!abi-au ) hng trn, thi hai 4hng gian Ia!abi-au cu9i cfng n. O] cfng 0`n @/n KCt vDt !- nh" nhau, gi9ng nh" hai 4hng gian Ia!abi-au bst @u ca hai 0G. ti/n hLa trn hinh 11.5. dI ch !K n. nhbK tr nh nhBng 4hL 4hVn r2t !n vr Kjt t( n hFc !in [uan vi 4hng gian Ia!abi-au nga. 4hi nL bS r chg. Nu. nhin, hLa ra vic tJnh t( n nhBng tJnh ch2t vDt !- !in [uan vi 4hng gian Ia!abi-au cu9i cfng ) hng trn !Ai 4hng K2. 4hL 4hVn. KhL 4hVn th8c O8 tr(ng vic th8c hin ch"Eng trinh ca ch3ng ti ! Uh'i hinh 0ung @"#c hinh 0Ang chJnh R c ca 4hng gian Ia!abi-au cu9i cfng ca hng 0"i trn hinh 11.5, tc 4hng gian 'nh gi' @Snh ca 4hng gian Ia!abi-au cu9i cfng ) hng trn, Oau @L r3t ra c c tJnh ch2t vDt !- cL !in [uan vi nL. Nh t+c @k th8c hin nhiK v+ th hai n., tc ! nhiK v+ r3t ra nhBng tJnh ch2t vDt !- cL !in [uan vi 4hng gian Ia!abi-au cu9i cfng ) hng 0"i, KCt 4hi @G bi/t Kinh 0Ang chJnh R c ca nL, th8c ra @G @"#c nhLK ca Ian0P!aO R1. 08ng tl K2. nVK tr"c @L. Nu. nhin, c ch ti/U cDn ca nhLK @L r2t njng vr tJnh t( n v ch3ng ti nhDn th2. rbng Uh'i cL KCt ch"Eng trinh K . tJnh thng Kinh hEn @k th8c hin nhBng tJnh t( n @L tr(ng KCt vJ 0+ c+ thk ca ch3ng ti. }OUinoa!! 4hng chh ! KCt nh vDt !- nZi ti/ng K c_n ! KCt nh !DU trinh Olng Ot, vi vD. anh @G nhDn !K nhiK v+ n.. m(rriO(n v ti @'K nhDn nhiK v+ th nh2t, c+ thk ! Uh'i R c @Snh @"#c hinh 0Ang chJnh R c ca 4hng gian Ia!abi-au 'nh gi' @Snh. , chJnh ) @1., ch3ng ti Ki c'K th2. cng trinh ca &at.rPv cL thk O] ch( ch3ng ti KCt O9 @u K9i [uan trFng. Nu. nhin, !Ai KCt !n nBa, O8 ngVn c ch vr vVn hLa giBa t( n hFc v vDt !- K tr(ng tr"ng h#U n. ! giBa ti v m(rriO(n - @G bst @u !K chDK trv ti/n @C. Ih3ng ti cn 4/t h#U Oc KAnh ca hai !?nh v8c @k tiK ra 0Ang t( n hFc ca nhBng 4hng gian Ia!abiau ) hng 0"i K ch3ng ti h. vFng O] t"Eng ng vi cfng KCt v* tr+ vDt !- vi nhBng 4hng gian Ia!abi-au ) hng trn, n/u nh" c c 0Sch chu.kn RY r ch 4hng gian th8c O8 R'. ra tr(ng t8 nhin. ah"ng c' hai ch3ng ti @ru ch"a hiku h/t ngn ngB ca nhau @k bi/t r Uh'i !K th/ n( @At ti K+c @Jch @L. I' hai ch3ng ti gi @1. Ki hiku ra KCt @iru\ Kci ch3ng ti cn Uh'i csn rVng hFc g2U !?nh v8c chu.n Kn ca ng"i 4ia. , vi vD. ch3ng ti @G [u./t @Snh ban
ng. c9 h/t Oc @. nhanh ti/n @C tJnh t( n, c_n vr ban @K c' hai vla ! gi ( O" vla ! Oinh vin ch( KCt !U hFc chh cL KCt ng"i\ ti gi'ng ch( m(rriO(n KCt hai gi vr v2n @r vDt !- cL !in [uan, c_n m(rriO(n gi'ng ch( ti KCt hai gi vr nhBng v2n @r t( n hFc. Nr"ng hFc th"ng tan v( !3c 11 gi @K. >/t ng. n. Oang ng. 4h c ch3ng ti vfi @u v( tJnh t( n. Ni/n @C r2t chDK, nh"ng ch3ng ti c'K th2. rbng KFi th @G @1u v( @2.\ |ittPn @G cL nhBng b"c ti/n [uan trFng tr(ng vic Uh t biku !Ai 4h1u c_n ./u K ng @G Uh t hin ra tr"c @1.. Ing trinh ca ng @G @jt nrn KLng ch( KCt Uh"Eng Uh U Ki, KAnh hEn @k chu.kn 0Sch vDt !- ca !- thu./t 01. Oang ngn ngB t( n hFc ca c c 4hng gian Ia!abi-au. }OUinoa!!, m(rriO(n v ti gjU ng hng ng. v ng @G ch( ch3ng ti bi/t nhBng Uh t hin Ki @"#c Ou. ra tl c ch ti/U cDn ca ng. I c tun !v n9i nhau [ua @i v ng. cng tr) nn r rng rbng cng trinh ca ng, Ru2t Uh t tl KCt tinh hu9ng h(n t(n 4h c vi ch3ng ti, !Ai hCi t+ thDt b2t ng ti v2n @r vr nhBng 0Sch chu.kn !Dt. <orrison v t+i nhanh chPng hiju $c r_ng n(u ch:ng t+i >h+ng hon tJt nhanh tHnh ton cIa 3gnh thg Bitt@n s| v$t t i Hch tr c ch:ng t+i.
Tng c 7- t.i nh,# ra khDi gh$ v ch<# "ng t"ng trong ph=ng nh1 mt g i%n- c=n Lorrison c1i h*n h0 phEa sa" chi$c m# tEnh( G"# nhi%n- ph,n :ng ca aspinya hon ton khc> \Gh?t vZ <i- nh1ng mnh ;i$t tr1*c mPi ch"#Cn sc Q m^ c?" ta n7i t/nh ;2i \gh1ng ;ia ca mnh '"F^((( ?gy ngh] cui tuln& c+ng vic v >-t bia
^9i vi c c nh vDt !-, 4hng cL gi 4hi/n @u Lc tDU trung KAnh bbng KCt cuCc tranh @ua !nh KAnh. }OUinoa!!, m(rriO(n v ti bn K) h/t t9c !8c. ah"ng @iru @L cL - ngh?a @9i vi m(rriO(n v ti KCt nh], c_n @9i vi }OUinoa!! !Ai ! KCt nh] 4h c. Nr(ng c(n ng"i ca }OUinoa!! cL O8 h_a trCn 4M !A O8 nhA. ca ca gii [u- tCc }nh, 4/t [u' ca hEn K"i nVK Oinh vin v nghin cu Oinh ) Âi hFc RQ(r0, v KCt ch3t RJu gi @L ca O8 Ka KGnh. ,r chu.n !in [uan ti thLi [uPn !K vic thi }OUinoa!! cL !] ! nh vDt !- vVn Kinh nh2t K ti bi/t. Khi K r2t @ng tr(ng O9 ch3ng ti !jn !Ci nh" !* chiK Vn @K, thi anh ba( gi c*ng nglng !K vic Oau 5 gi chiru. , n/u nh" anh thu @"#c nhiru thnh cng ! b)i vi anh vla nhanh nhA. vla hiu [u'. ^9i vi }OUinoa!! !K cng nhanh thi hiu [u' !K vic O] cng ca(. Nh/ ! @G ti @u th ng K"i hai. m(rriO(n v ti @G 0A. ch( nhau @"#c vi th ng v cu9i cfng c*ng @G @"#c @rn @ U. Ih3ng ti @G ti/n gn ti vic R c @Snh hinh 0Ang chJnh R c ca 4hng gian Ia!abi-au K ch3ng ti @G c2t cng tiK 4i/K. >En th/ nBa, }OUinoa!! cfng vla Ki h(n t2t Uhn !DU trinh ch( K . tJnh v ngHi @#i 4/t [u' ca ch3ng ti - 0B !iu @u v( ch"Eng trinh ca anh. ,( @K KCt ng. th aVK, m(rriO(n v ti cu9i cfng tin rbng ch3ng ti @G R c @Snh @"#c 4hng gian Ia!abi-au cn tiK. îru n. c*ng @"#c [u. vr KCt th t+c @_i hti Uh'i bi/t KCt O9 0_ng !nh ring, Kjc 0f c*ng @En gi'n thi. ,( tr"a th 7 u, ch3ng ti @G vi/t R(ng ch"Eng trinh v ti/n hnh O$a !ci. ^K 4hu.a hK @L 4/t [u' ca ch3ng ti @G On Ong. ah"ng !3c @L @G ! 5 gi chiru K !Ai v( ng. th 7 u nBa. }OUinoa!! @G vr nh tl !1u v chh O ng th >ai Ki @/n ,in. Ih3ng ti 4hng thk !K gi n/u 4hng cL ch"Eng trinh @G @"#c !DU
On ca }OUinoa!!. I' m(rriO(n v ti @ru 4hng thk chSu @"#c vic Uh'i @#i h/t hai ng. nghh cu9i tun @L. Ih3ng ti @G ng2U nghY tr' !i @"#c c1u hti @G tlng 2U ba( !1u na. vr O8 RY r ch c2u tr3c 4hng gian v hHi hCU ti Kc 4hng thk ch @#i @"#c nBa. Ih3ng ti bn gFi @in vr nh ch( }OUinoa!!. &an @u, anh tl ch9i !i @r nghS ca ch3ng ti ti !K vic v( O ng hK Oau. ah"ng rHi Oau K2. !i cbn nhbn, anh @Hng - vi @iru 4in Uh'i Kua On KCt 4Yt bia. , ch3ng ti @G ch2U nhDn. Nhi @ikK [u./t @Snh N2t c' ch3ng ti @ru cL Kjt tAi ,in v( O ng th &'. nh" @G @Snh. ^L ! KCt buZi O ng chan h_a nh nsng v bu 4hng 4hJ Ki gFi nghh ngEi. ,r Uhn Kinh, ti ngh? rbng 5W ! }OUinoa!! O] 4hng ti, v 4hi anh ti, ti @G Uh'i 0nh ra 15 Uh3t @k ch3c Klng ng. nghh cu9i tun @u tin K anh @i !K. }OUinoa!! nLi nh" @inh @Lng cCt rbng @iru n. O] 4hng ba( gi @"#c !jU !Ai nBa. N2t c' ba ch3ng ti @ng v1. [uanh chi/c K . tJnh ca m(rriO(n @jt tr(ng Uh_ng ch3ng ca ti v anh. }OUinoa!! h"ng 0`n m(rriO(n ch( hin ch"Eng trinh ca anh !n Kn hinh v chh r 0Ang ca 0B !iu @u v(. m(rriO(n chhnh !Ai Uhn ch"Eng trinh K ch3ng ti @G vi/t @K hK [ua tr"c ch( Uhf h#U v ch3ng ti @G On Ong @k bst @u. NJnh t( n c+ thk K ch3ng ti @G !K, nLi KCt c ch nK na ! R c @Snh 4h9i !"#ng ca KCt !(Ai hAt n( @L, tc KCt K(0P 0a( @Cng c+ thk ca 01. 4hi nL chu.kn @Cng tr(ng KCt v* tr+ K thnh Uhn Ia!abi-au ca nL ch3ng ti @G K2t c' KCt Kfa thu @k tiK 4i/K. NhP( chi/n !"#c @G @"#c th'( !uDn ) trn, ch3ng ti h. vFng rbng 4h9i !"#ng n. O] @3ng bbng 4h9i !"#ng @"#c tJnh t( n trn 4hng gian Ia!abi-au Ru2t hin tl O8 0Sch chu.kn !Dt RY r ch 4hng gian dtc ! 4hng gian Ia!ab(-au cu9i cfng bn Uh'i ) hng trn tr(ng hinh 11.5 - ag. NJnh t( n n. th8c hin t"Eng @9i 0v v ch3ng ti @G h(n thnh nhiru tun tr"c @L. ^ U O9 nhDn @"#c ! { thP( @En vS @jc bit K ch3ng ti th"ng 0fng. ,i b1. gi ch3ng ti @ang !K tJnh t( n bbng O9 trn 4hng gian Ia!abi-au 'nh gi' @Snh, nn ch3ng ti h. vFng O] nhDn @"#c KCt c(n O9 4hng chJnh R c bbng { nh"ng r2t gn c(n O9 @L, @Ai 4h i nh" {,WWWWW1 ha. <,%%%%%%, cheng hAn. m(rriO(n ngHi bn K . tJnh vi ngLn ta. nhVK nhVK trn UhJK XntPr. ,i giFng hEi cVng theng, anh nLi\ p;(ng rHiq v ch( ch"Eng trinh chA.. 7au K2. gi1., K . tJnh ch( 4/t [u'\ 6,%%%%%%. NiK ti thLt !Ai. L] n( nhBng 0Sch chu.kn !K RY r ch 4hng gian @G Uh vx [uan h @9i Rng g"Eng v @iru @L cL ngh?a ! nhBng 0Sch chu.kn @L 4hng th8c O8 R'. ra tr(ng t8 nhin Nu. nhin, nga. !DU tc ch3ng ti hiku ra rbng chsc ! cL tr+c trjc gi @L. &)i vi n/u th8c O8 cL O8 4hng Uhf h#U giBa hai vDt !- Ou. ra tl hai 4hng gian, thi 4h' nVng nhBng tJnh t( n trn K . tJnh ch( KCt @ U O9 r2t gn vi KCt O9 ngu.n nh" vD. ! c8c 4M nht. , n/u nh" nhBng t")ng ca ch3ng ti ! Oai, thi cheng cL !- 0( gi trn @i n. @k ch @#i nhDn @"#c KCt @iru gi 4h c ng(i nhBng c(n O9 ngù nhin. Ih3ng ti @G nhDn @"#c KCt @ U O9 Oai, nh"ng ! KCt @ U O9 g#i - chsc rbng ! ch3ng ti @G UhAK KCt Oai !K O9 hFc @En gi'n n( @L. }OUinoa!! v ti bn @i ti chi/c b'ng @Pn v tr(ng gi1. ! t ch3ng ti @G tiK ra Oai !K\ ch3ng ti @G bt K2t KCt thla O9 { tr(ng tJnh t( n p@En gi'n hEnq K ch3ng ti @G h(n thnh nhiru tun !v tr"c @L. agh?a ! @ U O9 @3ng Uh'i ! %. ,i vD. @ U O9 ca K . tJnh @3ng ! O9 K ch3ng ti K(ng Ku9n.
N2t nhin, O8 Uhf h#U Oau 4hi chu.n @G rHi 4hng cL Oc thu./t Uh+c !sK. mCt 4hi ch3ng ta @G bi/t tr"c @ U O9 thi ba( gi c*ng r2t 0v hinh 0ung ra c ch @k nhDn @"#c nL. ,i vD. ch3ng ti cn Uh'i !K KCt vJ 0+ 4h c. 7au 4hi @G cL On ch"Eng trinh thi !K vic @L 4hng K2. 4hL 4hVn. Ih3ng ti tJnh 4h9i !"#ng ca KCt hAt 4h c tr(ng 4hng gian Ia!ai-au ) hng trn, nh"ng !n n. h/t Oc thDn trFng @k 4hng bS Ksc Oai !K nBa. , ch3ng ti tiK ra @ U O9 ! 1<. LAi KCt !n nBa ch3ng ti v1. [uanh chi/c K . tJnh v K2. gi1. Oau, nL ch( 4/t [u' ! 11,%%%%%%. mCt O8 trfng h#U tu.t vi eTy # ch:ng t+i . chdng 3inh $c r_ng nh g!ng gi onh :ng # nh g!ng thTt v 0o P nh*ng 0och chuyjn #Tt # 39t b9 KhTn cIa #' thuy(t 0yM ^3ng !3c @L, ti nh'. ra 4hti gh/ v chA. !ung tung tr(ng Uh_ng nh" KCt gG @in, c_n m(rriO(n c"i hn h) UhJa Oau chi/c K . tJnh. Nu. nhin, Uh'n ng ca aOUinoa!! h(n t(n 4h c\ pNhDt ! v? @Ai, nh"ng Kinh bi/t tr"c KFi chu.n O] K Kq - cDu ta nLi thnh bEi - pah"ng bia ca Kinh @1uq
Gh: hai t"]n sa"- chng t.i c thng t*i gHp titten( gh1ng h7a ra .ng c8ng vNa m*i tm ra mt cch Rc ?p rIng nh@ng &Ach ch"#n ?t c8ng R,# ra trong ! th"#$t &'#( _?p "?n ca .ng cho phjp hi" 13c r{ h2n t<i sao s Rj rch kh.ng gian <i kh.ng g'# ra nh@ng h?" J", tai ;i$n no((( =h!ng KhK cIa Bitt@n
Nh hai tun Oau, ch3ng ti @sc thsng ti gjU |ittPn. ng r2t vui Klng tr"c 4/t [u' ca ch3ng ti. ah"ng hLa ra ng c*ng vla Ki tiK ra KCt c ch @k R c !DU rbng nhBng 0Sch chu.kn !Dt c*ng R'. ra tr(ng !- thu./t 01.. LDU !uDn ca ng r2t 4h c vi ch3ng ti v nL ch( UhYU hiku @"#c r hEn tAi Oa( O8 RY r ch 4hng gian !Ai 4hng g1. ra nhBng hDu [u' tai bi/n n(. Ph"Eng Uh U ca |ittPn !K nZi bDt O8 4h c nhau giBa !- thu./t 08a trn c c hAt @ikK v !thu./t 01. 4hi K R'. ra O8 RY r ch 4hng gian. 78 4h c bit ch ./u ! ) chc\ cL hai !(Ai chu.kn @Cng ca 01. ) gn chc r ch nh"ng chh cL KCt !(Ai chu.kn @Cng ca hAt @ikK. I+ thk ! 01. cL thk chu.kn @Cng 4r vi chc r ch gi9ng nh" KCt hAt @ikK, nh"ng 4hi chu.kn @Cng vr UhJa tr"c, nL c_n cL thk ba( [uanh chc r ch, nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 11.5. ,r cVn b'n, O8 Uh1n tJch ca |ittPn ch( th2. rbng c c 01. ba( [uanh chc r ch - @iru 4hng thk R'. ra @9i vi c c hAt @ikK - @G chsn ch( v* tr+ Rung [uanh 4hti nhBng hiu ng tai bi/n, K n/u 4hng, nh2t @Snh O] R'. ra. îru @L t8a nh" Kjt v* tr+ ca 01. dtl ch"Eng 5 ta bi/t rbng @L ! Kjt hai chiru K 01. [uYt nn 4hi chu.kn @Cng [ua 4hng giang tA( ra KCt t2K chsn b'( v cL t c 0+ng trit tiu nhBng hiu ng tai bi/n 0( O8 RY r ch c2u tr3c 4hng gian g1. ra. `nh OO(( LHt v8 tr9 J"jt n%n ;0i mt &'# t<o ra mt tm chn c7 tc &9ng triCt ti%" nh@ng hiC" :ng tai ;i$n &o s Rj rch c" trc kh.ng gian g'# ra( ^/n @1. bAn cL thk hti\ Liu @iru gi O] R'. ra n/u nh" cL O8 RY r ch 4hng gian nh"ng ) !1n cDn @L cheng cL KCt 01. n( @k chP
chsn >En nBa, chsc bAn c*ng bVn 4h(Vn rbng ) thi @ikK R'. ra O8 RY r ch 4hng gian, nLi KCt 01. - tc KCt v_ng 01. nht RJu - cL thk chP chsn nhBng hiu ng tai bi/n thi cL 4h c gi n2U Oau KCt chi/c vnh gc @k tr nh K'nh b(K ,ic gi'i [u./t hai v2n @r @L 08a trn KCt @jc @ikK trung t1K ca cE hFc !"#ng t$ K ch3ng ta @G th'( !uDn ) ch"Eng z. @L ch3ng ta @G th2. rbng, tr(ng hinh thc !uDn cE hFc !"#ng t$ ca P.nKan, KCt @9i t"#ng b2t 4M, 0f ! hAt ha. 01., @i tl nEi n. @/n nEi 4h c pbbng c ch thVK 0_q KFi [un @A( 4h' 0?. Ihu.kn @Cng 4/t [u' [uan O t @"#c ! tZ h#U ca t2t c' nhBng 4h' nVng @L vi nhBng @Lng gLU t"Eng @9i ca Kci [un @A( 4h' 0? @"#c R c @Snh KCt c ch chJnh R c b)i cng c+ t( n hFc ca cE hFc !"#ng t$. a/u cL O8 RY r ch tr(ng c2u tr3c ca 4hng gian thi tr(ng O9 nhBng [un @A( 4h' 0? ca 01. chu.kn @Cng O] cL nhBng [un @A( ba( [uanh chc r ch gi9ng nh" nhBng [un @A( trn hinh 11.5. aga. c' 4hi 4hng cL KCt 01. n( ) gn chc R'. ra O8 RY r ch, thi cE hFc !"#ng t$ c*ng tJnh ti nhBng hiu ng vDt !- tl t2t c' c c [un @A( 4h' 0? tr(ng @L cL r2t nhiru dth8c t/ ! v hAng [un @A( b'( v ba( [uanh chc r ch. , thP( |ittPn, thi chJnh nhBng @Lng gLU n. @G trit tiu KCt c ch chJnh R c tai bi/n v* tr+, K n/u 4hng, O8 RY r ch 4hng gian O] tA( ra tai bi/n @L. Nh ng wing nVK 1%%{, |ittPn v ba ch3ng ti @G tung @Hng thi hai bi b ( !n IntPrnPt, thng [ua @L c c bi b ( vr vDt !- nhanh chLng ti @"#c 4hsU nEi trn th/ gii. >ai bi b ( @G K t', trn nhBng [uan @ikK r2t 4h c nhau ca ch3ng ti, nhBng vJ 0+ @u tin vr c c 0Sch chu.kn !K tha. @Zi tU dtn gFi chu.n Kn ca c c [u trinh RY r ch 4hng gian K ch3ng ti @G tiK rag. ,D. ! c1u hti tHn tAi @G r2t !1u vr O8 RY r ch ca c2u tr3c 4hng gian @G @"#c gi'i [u./t KCt c ch @Snh !"#ng b)i !- thu./t 01..
g$" chng ta c7 kh, n+ng hnh &"ng 13c hnh hPc s" chi"- th chng ta sc th# rIng ng kh.ng gian ;A rch- nh1ng n7 rch theo mt cch kh %m i nh1 v$t nh<# cn tr%n en ch: kh.ng nh1 chi$c J"]n ch?t c:ng ;A rch to<c 0 g5i khi ng1i mHc J"d R"5ng((( ?h*ng h û
Ih3ng ti @G t9n r2t nhiru cng Oc @k Uh t hin ra rbng O8 RY r ch c2u tr3c 4hng gian 4hng 0`n ti KCt tai bi/n vDt !- n(. ,D. thi @iru gi O] R'. ra 4hi c2u tr3c 4hng gian bS RY r ch Nl @L cL thk r3t ra nhBng h [u' gi Ih3ng ta @ru th2. rbng nhiru tJnh ch2t ca th/ gii Rung [uanh ch3ng ta Uh+ thuCc v( c2u tr3c chi ti/t ca c c chiru bS cuCn !Ai. ( @L, hen ! bAn O] ngh? rbng O8 bi/n @Zi 4h 0B 0Ci tl KCt 4hng gian Ia!abi-au n. Oang 4hng gian Ia!abi-au 4h c nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 11.5, chsc O] cL nhBng t c @Cng vDt !- @ ng 4k. Nu. nhin, nhBng hinh v] vi O9 chiru th2U K ch3ng ta O$ 0+ng @k hinh 0ung nhBng 4hng gian cL O9 chiru ca( hEn @G !K ch( nhBng UhYU bi/n @Zi @L Uhn n( Uhc tAU hEn O( vi th8c t/. ?(u ch:ng ta cP >h n2ng hgnh 0ung $c hgnh h"c su chi)u& thg ch:ng ta s| thJy r_ng :ng # >h+ng gian bo rch& nhng nP rch th@o 39t cch >h L3 i nh v(t nh;y cxn trLn #@n chd >h+ng nh chi(c ûln chTt cdng bo rch to;c gi >hi ngi 3rc ûu /ungM Ing trinh ca ch3ng ti v cng trinh ca |ittPn chng tt rbng nhBng @jc tr"ng vDt !- nh" O9 hF c c 0a( @Cng ca 01. v c c !(Ai hAt tr(ng Kci hF @L @ru 4hng bS 'nh h")ng b)i nhBng [u trinh n.. ,i 4hng gian Ia!abi-au ti/n hLa [ua KCt giai @(An bS RY r ch nn c i cL thk O] bS 'nh h")ng ! gi trS chJnh R c ca 4h9i !"#ng Kci hAt ring r]. I c bi b ( ca ch3ng ti c*ng
chng tt rbng nhBng 4h9i !"#ng @L O] bi/n thin !in t+c Uhf h#U vi 0Ang hinh hFc tha. @Zi ca thnh Uhn Ia!abi-au ca 4hng gian, KCt O9 gi trS thi tVng KCt O9 4h c thi gi'K. Nu. nhin, @iru [uan trFng nh2t ! 4hng cL O8 nh'. cLc g1. tai bi/n, ha. O8 tVng dgi'Kg @Ct ngCt h(jc KCt @jc @ikK 0S th"ng n( 4h c ca nhBng 4h9i !"#ng bi/n thin @L 4hi O8 RY r ch R'. ra. Nrn [uan @ikK vDt !-, thi @ikK c2u tr3c 4hng gian bS RY r ch 4hng cL nhBng @jc tJnh 4h c bit n(. Nu. nhin, @iru n. @jt ra hai v2n @r\ th nh2t, ch3ng ta @G tDU trung RPK RYt O8 RY r ch c2u tr3c 4hng gian tr(ng thnh Uhn Ia!abi-au O u chiru Uh+ ca v* tr+. ,D. !iu O8 RY r ch @L cL R'. ra tr(ng ba chiru [uPn thuCc vi ch3ng ta ha. 4hng I1u tr' !i gn nh" chsc chsn ! cL. ;Yt ch( ti cfng, 4hng gian ! 4hng gian, b2t 4k ch3ng @"#c cuCn thnh KCt 4hng gian Ia!abiau ha. @"#c n) ra thnh nhBng 4h('ng 4hng ba( !a ca v* tr+ K ch3ng ta c'K nhDn @"#c v( nhBng @K @TU tri !2U ! nh nh Oa(. Nh8c t/, ch3ng ta @G th2. chJnh c c chiru 4hng gian [uPn thuCc c*ng cL thk cuCn !Ai thnh KCt v_ng tr_n c8c !n @L Oa(. ,i th/, O8 Uh1n bit giBa c c chiru cuCn !Ai v 4hng cuCn !Ai c*ng hEi cL vu nh1n tA(. Nu. nhBng Uh1n tJch ca ch3ng ti v ca |ittPn 08a trn nhBng @jc @ikK t( n hFc c+ thk ca c c 4hng gian Ia!abi-au, nh"ng 4/t [u', tc ! O8 RY r ch c2u tr3c 4hng gian, chsc chsn ! cL UhAK vi ng 0+ng rCng !n hEn. Nh hai, vD. thi O8 RY r ch !K tha. @Zi tU nh" vD. cL thk R'. ra hK na. h(jc ng. Kai ha. 4hng , !iu nL @G R'. ra tr(ng [u 4h ha. ch"a I1u tr' !i ! cL. ahBng UhYU @( th8c nghiK @9i vi 4h9i !"#ng c c hAt OE c2U chng tt rbng gi trS ca ch3ng 4h Zn @Snh thP( thi gian. ah"ng n/u ch3ng ta [ua. tr) !Ai nhBng thi 4M OK nh2t Oau &ig &ang, thi nga. c' nhBng !- thu./t 4hng 08a trn c c 01. c*ng Uh'i vin @/n nhBng giai @(An [uan trFng, tr(ng @L gi trS 4h9i !"#ng ca c c hAt OE c2U bi/n thin thP( thi gian. ahBng giai @(An @L, thP( [uan @ikK ca !- thu./t 01., cL nhiru 4h' nVng !in [uan ti nhBng RY r ch !K tha. @Zi tU K ta vla th'( !uDn ) trn. wn @1. hEn, O8 Zn @Snh [uan O t @"#c ca 4h9i !"#ng c c hAt OE c2U hK - rbng n/u nh" v* tr+ @ang chSu O8 RY r ch !K tha. @Zi tU, thi @iru @L 0ivn ra c8c 4M chDK chAU, chDK ti Kc 'nh h")ng ca nL @/n 4h9i !"#ng c c hAt OE c2U c_n nht hEn @C nhA. ca c c K . KLc th8c nghiK ng. hK na. ca ch3ng ta. mCt @iru @ ng nLi nBa !, n/u nh" @iru 4in nLi trn ! @3ng, thi nga. ) thi @ikK n. v* tr+ c*ng cL thk @ang bS RY r ch c*ng nn. a/u nh" O8 RY r ch R'. ra ! @ chDK, thi ch3ng ta thDK chJ c*ng 4hng bi/t @"#c ! nL @ang R'. ra. ^1. ! KCt tr(ng O9 nhBng vJ 0+ hi/K h(i tr(ng vDt !-, 4hi K O8 thi/u vsng nhBng hin t"#ng !A [uan O t @"#c !Ai ! ngu.n nh1n ch( O8 Uh2n 4hJch KAnh K]. ,ic 4hng cL nhBng h [u' tai bi/n [uan O t @"#c tl KCt ti/n hLa hinh hFc !A !fng nh" vD. ! KCt bbng chng ch( th2. !- thu./t 01. @G v"#t Ra ra ng(i O8 ch @#i ca XinOtPin @/n Kc n(.
Qhi cc nh v?t ! nghi%n c:" nh@ng ph12ng trnh ca mt trong s5 x ! th"#$t &'#- hP pht hiCn ra rIng chng thc s c7 nhi" nghiCm(((
Ch!ng 4y 7 Cu9c tg3 >i(3 #' thuy(t c 3
Nr(ng cuCc tiK 4i/K KCt !- thu./t th9ng nh2t 4Y( 0i nhiru thDU nin ca Kinh, XinOtPin @G tlng trVn tr)\ !iu pNh"#ng @/ cL tA( ra v* tr+ thP( KCt c ch 4h c, tc ! O8 thi/t ./u Uh'i cL tJnh @En gi'n vr Kjt !gJc cL chla !Ai KCt ch3t t8 0( n( ha. 4hng 1q. ,i nhDn RYt nh" vD., XinOtPin !n @u tin @G Uh t biku KCt [uan @ikK K ng. na. nhiru nh vDt !- c_n chia Ou, @L !\ n/u nh" tHn tAi KCt !- thu./t t9i hDu vr v* tr+, thi KCt tr(ng nhBng !uDn c cL Oc thu./t Uh+c nh2t bnh v8c 0Ang c+ thk ca nL ! !- thu./t @L 4hng thk 4h c @"#c. L- thu./t t9i hDu Uh'i cL 0Ang nh" nL cL, b)i vi nL ! 4hun 4hZ gi'i thJch 0u. nh2t cL 4h' nVng K t' v* tr+ K 4hng cL K1u thu`n nCi tAi c*ng nh" nhBng @iru v !- vr Kjt !gJc n(. mCt O8 tha. @Zi nht, 0f nht @/n @1u @i nBa, c*ng O] giP( nhBng hAt KK Uh h. nga. tr(ng !- thu./t @L, gi9ng nh" Knh @r pc1u n. ! O8 09i tr q vD.. u trinh R c !DU @jc tJnh t2t ./u @L ca c2u tr3c v* tr+ ! KCt c(n @"ng 0i 0bng 0jc v !sK chng gai, b)i vi nL Uh'i @9i Kjt vi nhBng c1u hti cE b'n nh2t ca KFi thi @Ai. ahBng c1u hti n. v2U Uh'i nhBng bJ n ba( [uanh ng"i n( h(jc c i gi @G !K nhBng !8a chFn thi/t ./u ch( O8 thi/t 4/ nn v* tr+ ca ch3ng ta. NJnh t2t ./u tr' !i ch( nhBng c1u hti @L bbng c ch RLa bt @i nhBng O8 !8a chFn 4h c. Nh8c O8 ra, tJnh t2t ./u cL ngh?a ! 4hng cL O8 !8a chFn. NJnh t2t ./u tu.n b9 rbng v* tr+ 4hng hr ! 4h c @"#c. Ih3ng ta O] th'( !uDn tr(ng ch"Eng 1z, 4hng cL gi @'K b'( rbng v* tr+ !Ai @"#c c2u tr3c [u chjt ch] nh" th/. Nu. nhin, vic OVn @uZi tJnh chjt ch] nghiK ngjt nh" vD. tr(ng c c @Snh !uDt ca t8 nhin !Ai chJnh ! v2n @r trung t1K ca ch"Eng trinh th9ng nh2t ca vDt !- hin @Ai. aga. tl cu9i nhBng nVK 1%6W, c c nh vDt !- @G hiku @"#c rbng ch( 0f !- thu./t 01. cL ti/n 0n ti O8 K t' 0u. nh2t v* tr+ @i nBa thi nL c*ng 4hng ba( gi @At ti @"#c h(n t(n. IL hai !0(. Nr"c h/t, nh" @G @"#c nu KCt c ch ngsn gFn tr(ng ch"Eng =, c c nh vDt !- th8c O8 @G tiK ra 5 Uhin b'n 4h c nhau ca !- thu./t 01.. ^L ! c c !- thu./t cL tn gFi ! L(Ai I, !(Ai I}, !(Ai II&, >PtPr(tic W d{<g dth"ng gFi tst ! >PtPr(tic Wg v >PtPr(tic X6 dX6 th"ng gFi tst ! >PtPr(tic Xg. N2t c' nVK !- thu./t n. @ru cL chung nhiru @jc tr"ng cE b'n nh" c c K(0P 0a( @Cng ca 01. R c @Snh 4h9i !"#ng v tJch !8c 4h' 0? ca c c hAt, c c !- thu./t n. @ru @_i hti Uh'i cL c' th'. 1W chiru 4hng gian, nhBng chiru cuCn !Ai Uh'i ! KCt tr(ng O9 c c 4hng gian Ia!abi-au v.v. IhJnh vi !- 0( @L K tr(ng c c ch"Eng tr"c, ch3ng ti 4hng nh2n KAnh O8 4h c bit ca c c !- thu./t n.. Nu. nhin, v( nhBng nVK 1%6W, ng"i ta @G chng Kinh @"#c rbng nhBng !- thu./t @L ! 4h c nhau. &An cL thk @Fc thK vr @iru n. tr(ng Uhn ch3 thJch ) cu9i O ch, nh"ng th8c ra chh cn bi/t rbng ch3ng 4h c nhau ) c ch thc K ch3ng ba( hK Oiu @9i Rng v ) KCt O9 chi ti/t [uan trFng tr(ng c c K(0P 0a( @Cng ca c c 01. <. d,J 0+, tr(ng !- thu./t !(Ai I, ng(i c c v_ng 01. 4Jn K ch3ng ta @G RYt ) trn c_n cL c c 01. h) vi hai @u t8 0(g. ^1. ! KCt K9i !( !sng th8c O8 @9i vi c c nh !- thu./t 01., b)i vi Kjc 0f cL KCt @r Ru2t nghiK t3c ch( KCt !- thu./t th9ng nh2t t9i hDu @G g1. ra KCt 2n t"#ng O1u Osc, nh"ng vic cL ti nVK @r Ru2t @G !K ch( 2n t"#ng ban @u gi'K @i r2t nhiru. 78 !ch th hai 4hti tJnh t2t ./u c_n tinh t/ hEn nhiru. ^k @ nh gi @iru n. KCt c ch @. @, ch3ng ta cn Uh'i thla nhDn rbng, t2t c' c c !- thu./t @ru gHK cL hai Uhn. Phn th nh2t ! tDU h#U nhBng - t")ng cE b'n ca !- thu./t v th"ng @"#c biku @At bbng c c Uh"Eng trinh t( n hFc. Phn th hai ca !- thu./t ba( gHK !i gi'i ca c c Uh"Eng trinh @L. aLi chung, KCt O9 Uh"Eng trinh cL KCt v chh KCt nghiK tr(ng 4hi nhBng Uh"Eng trinh 4h c cL thk cL nhiru nghiK. d;in nu KCt vJ 0+ @En gi'n, Uh"Eng trinh p< nh1n vi KCt O9 n( thi bbng 1Wq cL KCt nghiK bbng 5. ah"ng Uh"Eng trinh pW nhDn vi O9 n( thi bbng Wq !Ai cL v O9 nghiK, vi b2t
c O9 n( nh1n vi W c*ng ch( 4/t [u' bbng Wg. , nh" vD., ch( 0f O8 nghin cu cL 0`n ti KCt !- thu./t 0u. nh2t vi c c Uh"Eng trinh 0u. nh2t @i nBa, thi tJnh t2t ./u v`n cL thk bS Uh"Eng hAi b)i vi nhBng Uh"Eng trinh @L cL thk cL nhiru nghiK 4h' 0? 4h c nhau. ,( cu9i nhBng nVK 1%6W, ng"i ta nhDn ra rbng @L chJnh ! tr"ng h#U ca !- thu./t 01.. {hi cc nh vTt #' nghiLn cdu nh*ng Kh!ng trgnh cIa 39t trong s n23 #' thuy(t 0y& h" . Kht hin ra r_ng ch:ng th1c s1 cP nhi)u nghi3 . ,J 0+, cL nhiru c ch 4h' 0? @k !K cuCn c c chiru Uh+ v Kci KCt c ch dc*ng tc ! Kci KCt nghiKg !Ai t"Eng ng vi KCt v* tr+ cL nhBng tJnh ch2t 4h c. Phn !n c c v* tr+ n., Kjc 0f @ru Ru2t hin tl nhBng nghiK h#U thc ca c c Uh"Eng trinh tr(ng !- thu./t 01., nh"ng ch3ng cheng cL !in [uan gi @/n v* tr+ ch3ng ta. ahBng O8 Oai !ch @L @9i vi tJnh t2t ./u 0"ng nh" ! KCt @jc tJnh @ ng ti/c ca !- thu./t 01.. 7(ng, nhBng nghin cu v( giBa nhBng nVK 1%%W @G Kang !Ai ch( ch3ng ta nirK h. vFng KAnh K] rbng nhBng @jc tJnh @L cheng [ua ! 0( c ch thc Uh1n tJch !- thu./t 01. ca c c nh vDt !- K thi. ?Pi 39t cch ngxn g"n& cc Kh!ng trgnh cIa #' thuy(t 0y Khdc t;K t i 3dc >h+ng ai bi(t 0;ng chHnh /c cIa nP # nh th( noM ~o vTy& cc nh vTt #' nh Khi vi(t ra cc Kh!ng trgnh gln :ngM e chHnh nh*ng Kh!ng trgnh gln :ng ny . t;o nLn s1 >hc bit ng >j gi*a 39t #' thuy(t 0y ny v i cc #' thuy(t 0y >hcM , tr(ng b9i c'nh ca Kci tr(ng O9 5 !- thu./t 01., chJnh nhBng Uh"Eng trinh gn @3ng n. @G ch( r2t nhiru nghiK, tc c*ng cL ngh?a ! @G tA( ra r2t nhiru v* tr+ 4hng K(ng Ku9n. Nl 4hi bst @u cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th hai v( nVK 1%%5, ng. cng cL nhiru bbng chng ch( th2. c c Uh"Eng trinh chJnh R c - K 0Ang c+ thk ca ch3ng v`n c_n ) ng(i tK nghin cu ca ch3ng ta - cL thk gi'i [u./t @"#c c c v2n @r @L, v 0( vD. gi3U ch( !- thu./t 01. v`n giB @"#c c(n 02u vr tJnh t2t ./u. Nh8c t/, c c nh !- thu./t 01. @G v cfng hi !_ng 4hi R c !DU @"#c rbng\ KCt 4hi @G hiku @"#c Uh"Eng trinh chJnh R c, thi O] chng Kinh @"#c t2t c' nVK !- thu./t 01. th8c O8 cL K9i !in h 4hVng 4hJt vi nhau. wi9ng nh" nVK c nh ta. ca c(n Oa( biku, nVK !- thu./t n. th8c t/ chh ! c c bC UhDn ca cfng KCt th8c thk vi nhBng chi ti/t c_n @ang @"#c nghin cu KCt c ch r ( ri/t. Cin nay cc nh vTt #' tin r_ng thay vg cP ` #' thuy(t 0y Khn bit& s| ch] cP 39t #' thuy(t cP >h n2ng >hu tJt c ` #' thuy(t P #;i thnh 39t >hu+n >hb #' thuy(t 0uy nhJtM , t8a nh" nh O ng O] @"#c n'. Oinh 4hi c c K9i [uan h n 02u @"#c Uh t !C, O8 th9ng nh2t n. O] Kang !Ai ch( ta KCt [uan @ikK Ki @. Oc KAnh @k tiK hiku v* tr+ Uhf h#U vi !- thu./t 01.. ^k gi'i thJch nhBng Uh t hin Ki n., ch3ng ta cn Uh'i @r cDU ti KCt O9 Uh t trikn K*i nhFn nh2t v c*ng ! 4hL 4hVn nh2t ca !- thu./t. Ih3ng ta c*ng cn Uh'i hiku nhBng UhYU gn @3ng hin @ang @"#c 0fng @k nghin cu !- thu./t 01. c*ng nh" nhBng hAn ch/ c9 hBu ca nhBng UhYU gn @3ng @L. Ih3ng ta c*ng cn !K [uPn vi nhBng 4n thuDt thng Kinh hEn - th"ng @"#c gFi ! tJnh ngù - K c c nh vDt !- @G O$ 0+ng @k nY tr nh KCt O9 UhYU gn @3ng @L. , cu9i cfng, ch3ng ta c_n Uh'i thP( 0i nhBng Ou. !uDn 4h tinh t/ tr(ng vic O$ 0+ng nhBng 4n thuDt @L @k @i ti nhBng Uh t hin K ch3ng ta vla nLi [ua ) trn. aLi th/, nh"ng bAn @lng cL !(\ Uhn th8c O8 4hL 4hVn nh2t ca cng vic thi c c nh !- thu./t 01. @G !K rHi v ch3ng ta chh c_n vic gi'i thJch nhBng 4/t [u' K hF @G nhDn @"#c K thi. Nu. nhin, vi cL nhiru v2n @r t")ng nh" t ch bit K ch3ng ta cn Uh'i Uh t trikn rHi !sU ghYU !Ai vi nhau, nn tr(ng ch"Eng n. 0v chh th2. c1. K 4hng th2. rlng. , vi vD., n/u nh" cL KCt !3c n( @L O8 th'( !uDn hEi [u rsc r9i v bAn @Snh chu.kn theng ti c c !c @Pn dch"Eng 1{g
h(jc v* tr+ hFc dch"Eng 1zg thi nn [ua. !Ai @Fc !"t [ua K+c ti/U Oau, vi ch3ng tLK tst nhBng Uh t Kinh ch ./u ca cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th hai. 1 }!bPrt XinOtPin, @"#c trJch tr(ng cu9n NhP(riPO (Q XvPr.thing, ca (hn &arr(o daPo .(r4\ aocPtt ~ I(!uKbinP, 1%%<g trang 1{. < &1. gi ch3ng ta O] tZng 4/t KCt c ch ngsn gFn O8 4h c nhau ca 5 !- thu./t 01.. ^k !K @iru @L, cn !"u - rbng nhBng OLng 0a( @Cng tru.rn 0Fc thP( v_ng 01. cL thk thP( chiru 4iK @Hng hH v ng"#c chiru 4iK @Hng hH. I c 01. !(Ai II} v !(Ai II& 4h c nhau ) chc tr(ng !thu./t !(Ai II&, c c 0a( @Cng thuDn v ng"#c chiru 4iK @Hng hH ! h(n t(n @Hng nh2t, tr(ng 4hi @L tr(ng !- thu./t !(Ai II} ch3ng cL 0Ang ng"#c nhau. ag"#c ) @1. cL KCt - ngh?a t( n hFc r2t chJnh R c, nh"ng 0v hinh 0ung nh2t ! nn ngh? vr OUin ca K(0P 0a( @Cng tA( thnh tr(ng Kci !- thu./t. Nr(ng !- thu./t !(Ai II&, h( ra ! OUin ca t2t c' c c hAt @ru cL cfng KCt h"ng, tr(ng 4hi @L ) !- thu./t !(Ai II}, ch3ng cL hai h"ng. Nu. nhin, Kci !- thu./t @ru ba( hK Oiu @9i Rng. >ai !- thu./t >PtPr(tic c*ng 4h c nhau t"Eng t8 nh"ng Uhc tAU hEn nhiru. I c 0a( @Cng thP( chiru 4iK @Hng hH ca hai !- thu./t n. nhin gi9ng nh" nhBng 0a( @Cng cL tr(ng !thu./t 01. !(Ai II d4hi chh RYt nhBng 0a( @Cng thuDn chiru 4iK @Hng hH thi c c !- thu./t !(Ai II} v !(Ai II& ! nh" nhaug, nh"ng nhBng 0a( @Cng ng"#c chiru 4iK @Hng hH ca ch3ng thi !Ai ! nhBng 0a( @Cng ca !- thu./t b(O(nic dtc ! !- thu./t 01. @u ting. mjc 0f, !- thu./t b(O(nic cL nhBng v2n @r 4hng thk gi'i [u./t nZi 4hi @"#c chFn ch( c' 0a( @Cng thuDn chiru c*ng nh" ng"#c chiru 4iK @Hng hH, nh"ng v( nVK 1%65 avi0 wr(OO, PQQrP. >arvP., XKi!! martinPc v a.n h(K dhHi @L t2t c' hF @ru !K vic ) PrincPt(n v @"#c Knh 0anh ! pbC t 01. ca PrincPt(nqg @G chng Kinh @"#c rbng KCt !- thu./t h(n t(n K O] Ru2t hin n/u nh" c c 01. b(O(nic @"#c O$ 0+ng 4/t h#U vi c c 01. !(Ai II. mCt @jc tJnh 4h !A !fng ca O8 4/t h#U n. !, tl nhBng cng trinh ca I!ua0P L(vP!acP thuCc Âi hFc utgPrO cng b9 nVK 1%=1 v ca ichar0 &r(oPr thuCc Âi hFc &(Ot(n, PPtPr w(00ar0 thuCc Âi hFc IaKbri0gP v Ihar!PO Nh(rn thuCc Âi hFc !(ri0a cng b9 nVK 1%=<, ng"i ta @G bi/t rbng 01. b(O(nic @_i hti KCt 4h('ng thi gian <5 chiru c_n c c Oiu 01. chh @_i hti 1W chiru. , nh" vD. c2u tr3c 01. hPtPr(tic ! KCt O8 !ai tAU !A dhPtPr(OiO ~ g9c tl ti/ng >. LAU hPtPr(O cL ngh?a ! 4h c, ! !ai tAUg, tr(ng @L nhBng K(0P 0a( @Cng ng"#c 4iK @Hng hH O9ng tr(ng <5 chiru c_n nhBng K(0P 0a( @Cng thuDn chiru 4iK @Hng hH !Ai O9ng tr(ng 1W chiru. Nr"c 4hi bAn th$ tiK hiku - ngh?a ca O8 th9ng nh2t !A !fng @L, thi wr(OO v c c cCng t c vin ca ng @G chng Kinh @"#c rbng 15 chiru Uh+ thK ca c c 01. b(O(nic @"#c cuCn thnh KCt tr(ng hai 0Ang hinh Ru./n r2t @jc bit cL O9 chiru ca(, tl @L K Ru2t hin c c !- thu./t hPtPr(tic ~ W v X. ( 15 chiru Uh+ thK n. cuCn r2t chjt nn hai !- thu./t @L R$ O8 nh" th8c O8 chh cL 1W chiru, ht nh" tr(ng c c !- thu./t !(Ai II. , c' hai !- thu./t n. c*ng ba( hK c' Oiu @9i Rng. Iu9i cfng, !- thu./t !(Ai I v hF hng gn g*i ca !- thu./t !(Ai II&, trl KCt @iru ! tr(ng @L ng(i c c 01. 4Jn K ch3ng ta @G th'( !uDn tr(ng c c ch"Eng tr"c, nL c_n cha c' nhBng 01. h).
x ! th"#$t &'# 13c Rem hon ton tch ri nha"( gh1ng v*i nh@ng pht minh 13c tm ra trong nh@ng nghi%n c:" m*i '#- chng ta th# rIng- gi5ng nh1 x chi ca con sao ;in- tt c, x ! th"#$t &'# gi '# 13c coi nh1 mt kh".n khK ! th"#$t &"# nht((( {hi #$c v) cu9c cch 3;ng siLu 0y #ln thd hai
Ph t Kinh @u tin tr(ng cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th hai @"#c @3c 4/t tr(ng c c hinh 1<.1 v 1<.<. >inh 1<.1 Kinh hFa tinh hinh tr"c 4hi cL 4h' nVng v"#t ra ng(i dKCt Uhng c c Uh"Eng Uh U gn @3ng K c c nh vDt !- th"ng 0fng @k Uh1n tJch !- thu./t 01.. Ih3ng ta th2. rbng 5 !- thu./t 01. @"#c RPK ! h(n t(n t ch ri nhau. ah"ng vi nhBng Uh t Kinh @"#c tiK ra tr(ng nhBng nghin cu Ki @1., ch3ng ta th2. rbng, ging nh ` chi cIa con sao bijn& tJt c ` #' thuy(t 0y gi y $c coi nh 39t >hu+n >hb #' thuy(t 0uy nhJt , nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 1<.< dth8c t/ ) cu9i ch"Eng n. ch3ng ta O] th2. rbng thDK chJ c' !- thu./t th 5 chi th 5 - c*ng O] @"#c nhDU O8 th9ng nh2t @Lg. {hu+n >hb thng nhJt ny hin t;3 $c g"i # #' thuy(t 7 <, vi nhBng !- 0( K ch3ng ta 0n 0n O] th2.. `nh OS(O( Grong nhi" n+m- cc nh v?t ! m viCc trong x ! th"#$t &'# nghZ rIng hP m viCc trong x ! th"#$t hon ton tch ri nha"(
>inh 1<.1. >inh 1<.< Kinh hFa KCt thnh t8u cL tJnh ch2t b"c ng(jt tr(ng cuCc tiK 4i/K KCt !- thu./t t9i
>inh 1<.<. hDu\ nhBng nh nh t")ng nh" ri rAc ca !- thu./t 01. gi @1. @G @"#c 4/t thnh KCt !- thu./t 0u. nh2t, ba( [u t @"#c t2t c' v cL thk O] ! KCt !- thu./t vr t2t c' K !(i ng"i @G tiK 4i/K tl r2t !1u. `nh OS(S( Q$t J", ca c"c cch m<ng si%" &'# ]n th: hai ch:ng tD rIng tt c, x ! th"#$t &'# thc s mt ; ph?n ca mt kh".n khK th5ng nht &"# nht m ng1i ta t<m gPi ! th"#$t L( Nu. v`n c_n r2t nhiru vic Uh'i !K, nh"ng c c nh vDt !- @G Uh t hin ra hai @jc @ikK cE b'n ca !- thu./t - m. Nhd nhJt& #' thuy(t 7 < cP 44 chi)u Y46 chi)u >h+ng gian v 39t chi)u thi gian\M I*ng t8a nh" Ka!uya @G tiK ra KCt chiru Uh+ 4hng gian ch( UhYU th9ng nh2t @"#c KCt c ch b2t ng thu./t t"Eng @9i rCng vi !- thu./t @in tl, c c nh !- thu./t 01. c*ng Uh t
hin ra rbng, thK KCt chiru 4hng gian Uh+ nBa dcfng vi chJn chiru 4hng gian v KCt chiru thi gian K ch3ng ta @G th'( !uDn ) c c ch"Eng tr"cg O] ch( UhYU th9ng nh2t KCt c ch thta @ ng nVK Uhin b'n ca !- thu./t. >En th/ nBa, chiru 4hng gian Uh+ Ki thK v( n. 4hng Uh'i tl trn rEi Ru9ng, K th8c t/, c c nh !- thu./t 01. @G Uh t hin, nhBng Ou. !uDn ca nhBng nVK 1%=W v 1%6W 0`n ti KCt chiru 4hng gian v chJn chiru 4hng gian chh ! gn @3ng v nhBng tJnh t( n chJnh R c Ki @"#c th8c hin gn @1. chng tt rbng ch3ng ta @G bt OLt KCt chiru 4hng gian. irc ij3 thd hai cIa #' thuy(t 7 < 3 cc nh vTt #' . Kht hin #& ngoi cc 0y 0ao 9ng ra& nP cXn chda c nh*ng i t$ng >hc& P # cc 3ng hai chi)u 0ao 9ng& cc gi"t g$n sPng YcXn g"i # 3ng ba chi)u\ v nhi)u i t$ng >hc n*a . I*ng nh" vi chiru 4hng gian th K"i KCt, @jc @ikK n. ca !- thu./t - m Ru2t hin 4hi nhBng tJnh t( n th( t 4hti O8 rng buCc ca c c UhYU gn @3ng th"ng @"#c 0fng ch( ti tDn giBa nhBng nVK 1%%W. ag(i nhBng @jc @ikK nLi trn v nhiru Uh t hin 4h c v( Jt nVK tr) !Ai @1., b'n ch2t th8c ca !- thu./t - m v`n c_n ! KCt @iru bJ n - KCt - ngh?a gi' @Snh ca chB pmq dti/ng }nh tl K.OtPri(uO cL ngh?a ! bJ n - ag. I c nh vDt !- trn 4hsU th/ gii hin @ang !K vic r ( ri/t @k cL @"#c O8 hiku bi/t @. @ vr !- thu./t - m v @iru n. cL thk O] tr) thnh v2n @r trung t1K ca th/ 4: ;;I.
gh@ng h<n ch$ ca cc ph12ng php m cc nh v?t ! s4 &9ng ph'n tEch ! th"#$t &'# gn in v*i ci 13c gPi ! th"#$t nhii" o<n((( <9t Kh!ng KhK gln :ng
ahBng hAn ch/ ca c c Uh"Eng Uh U K c c nh vDt !- O$ 0+ng @k Uh1n tJch !- thu./t 01. gsn !irn vi c i @"#c gFi ! !- thu./t nhivu !(An. L- thu./t nhivu !(An ! tn @"#c 0fng @k gFi KCt UhYU tJnh gn @3ng, tr(ng @L ng"i ta th$ ch( KCt @ U O9 th, rHi h(n thin 0n 0n bbng c ch tJnh ti nhBng tJnh ch2t tinh t/ hEn K ta @G bt @i tr(ng b"c @u tin. L- thu./t n. @Lng KCt vai tr_ [uan trFng tr(ng nhiru !?nh v8c nghin cu 4h(a hFc, v @G tlng ! KCt ./u t9 cVn b'n tr(ng vic tiK hiku !- thu./t 01., @Hng thi, nh" ch3ng ta O] th2., nL c*ng th"ng gjU tr(ng @i O9ng hng ng. ca ch3ng ta. >G. hinh 0ung, KCt hK, chi/c RP ca bAn bS tr+c trjc v bAn Uh'i @"a @/n KCt ng"i th# 4ikK tra. 7au 4hi 4ikK tra OE [ua, anh ta b ( ch( bAn KCt tin 4hng K2. t9t !nh\ cn Uh'i tha. c' 4h9i @Cng cE vi tirn Kua Uh+ tfng !`n tirn cng 4h('ng %WW @!a. N2t nhin, @1. Ki chh ! "c tJnh gn @3ng, v bAn ch @#i nhDn @"#c c(n O9 chJnh R c Oau 4hi nhBng chi ti/t tinh vi K O8 h(At @Cng ca chi/c RP @_i hti tr) nn r rng hEn. t ng. Oau, Oau 4hi @G cL thi gian 4ikK tra thK, ng"i th# O$a chBa ch( bAn bi/t c(n O9 "c tJnh chJnh R c hEn ! %5W @!a. }nh ta gi'i thJch rbng bAn c_n Uh'i tha. c' bC @iru ti/t nBa vi gi tirn 4k c' cng tha. ! 5W @!a. Iu9i cfng, 4hi bAn nhDn RP, anh ta @G cCng t2t c' c c 4h('n chi UhJ !Ai v @"a ch( bAn t hLa @En vi gi tirn ! %6=,%{ @!a. 79 tirn n. - anh ta gi'i thJch - ba( gHK %5W @!a ch( 4h9i @Cng cE v bC @iru ti/t, cCng thK <= @!a ch( 01. cuar(a ca [uAt giL, 1W @!a ch( 01. c U sc[u. v W,%{ @!a ch( K2. c i @ai 9c. ah" vD., c(n O9 "c tJnh ban @u @G @"#c chJnh R c hLa 0n tr(ng [u trinh
tJnh thK c c chi ti/t. NhP( ngn ngB vDt !- thi nhBng chi ti/t thK 0n v( @L @"#c gFi ! c c nhivu !(An @9i vi gi trS "c tJnh ban @u. a/u nh" !- thu./t nhivu !(An @"#c U 0+ng KCt c ch thJch @ ng v cL hiu [u', thi gi trS "c tJnh ban @u O] 4h gn vi @ U O9 cu9i cfng, @Hng thi nhBng chi ti/t K ta @G bt [ua tr(ng "c tJnh ban @u O] chh tA( ra nhBng 4h c bit nht tr(ng 4/t [u' cu9i cfng. ah"ng c*ng cL 4hi bAn ti thanh t( n !Ai nhDn @"#c hLa @En vi O9 tirn 4h c Ra vi "c tJnh ca bAn. mjc 0f bAn cL thk 0fng KCt thuDt ngB 4h c tinh c'K hEn, nh"ng tr(ng gii chu.n Kn, tr"ng h#U n. @"#c gFi ! O8 th2t bAi ca !- thu./t nhivu !(An. îru n. cL ngh?a ! UhYU gn @3ng ban @u ch"a Uh'i ! KCt chh 0`n t9t @k @i ti @ U O9 cu9i cfng, b)i vi Uhn pbZ chJnhq tha. vi g1. ra nhBng Oai 4h c nht !Ai 0n ti nhBng tha. @Zi !n O( vi "c tJnh th ban @u. ah" @G @r cDU KCt c ch ngsn gFn tr(ng nhBng ch"Eng tr"c, O8 th'( !uDn ca ch3ng ta vr !thu./t 01. ch( ti !3c n. @ru 08a trn c ch ti/U cDn nhivu !(An na n nh" Uh"Eng Uh U K ng"i th# O$a RP @G 0fng. p78 hiku bi/t ch"a @. @q vr !- thu./t 01. K thhnh th('ng ch3ng ta v`n nhsc ti, thP( c ch n. ha. c ch 4h c, @ru bst nguHn tl Uh"Eng Uh U gn @3ng n.. ^k hiku @"#c r hEn nhDn RYt [uan trFng @L, ta hG. RYt !- thu./t nhivu !(An tr(ng KCt b9i c'nh Jt trlu t"#ng hEn !- thu./t 01. nh"ng !Ai gn vi U 0+ng ca nL tr(ng !- thu./t 01. vJ 0+ vr ng"i th# O$a RP K ta vla trinh b. ) trn.
)iCc tm hi" ch"#n ng ca tri t trong hC mHt tri cho ta mt vE &9 kinh in v cch s4 &9ng ! th"#$t nhii" o<n( b nh@ng kho,ng cch *n nh1 v?#- ta ch/ c]n Rjt c hp &Mn- nh1ng n$" nh1 kh.ng &Bng cc phjp g]n ng ti$p n@a th cc ph12ng trnh vMn c=n cc kd ph:c t<p((( <9t vH 0 >inh ijn v) #' thuy(t nhifu #o;n
,ic tiK hiku chu.kn @Cng ca tr i @2t tr(ng h Kjt tri ch( ta KCt vJ 0+ 4inh @ikn vr c ch O$ 0+ng !- thu./t nhivu !(An. nhBng 4h('ng c ch !n nh" vD., ta chh cn RYt !8c h2U 0`n, nh"ng n/u nh" 4hng 0fng c c UhYU gn @3ng ti/U nBa thi c c Uh"Eng trinh v`n c_n c8c 4M Uhc tAU. Ihsc bAn c_n nh rbng, thP( c' aPot(n !`n XinOtPin, KFi vDt @ru t c 0+ng !n c c vDt 4h c KCt !8c h2U 0`n v @iru n. nhanh chLng 0`n ti KCt trDn gibng c( ca c c !8c h2U 0`n v cfng Uhc tAU v 4hng thk R$ !- @"#c vr Kjt t( n hFc giBa Nr i @2t, mjt tri, mjt trVng, c c hnh tinh v vr ngu.n tsc, t2t c' c c thin thk 4h c. , chsc bAn c*ng hinh 0ung @"#c rbng, 4hng thk tJnh h/t nhBng 'nh h")ng @L v R c @Snh @"#c chu.kn @Cng chJnh R c ca tr i @2t. Nh8c t/, chh cn cL ba thin thk thaK gia thi ! c c Uh"Eng trinh @G tr) nn Uhc tAU ti Kc ch( ti !3c n. c*ng ch"a cL ai gi'i @"#c KCt c ch chJnh R c 1. Nu. nhin, ch3ng ta v`n cL thk tin @( n r2t chJnh R c chu.kn @Cng ca tr i @2t tr(ng h mjt tri bbng c ch O$ 0+ng Uh"Eng Uh U nhivu !(An. Kh9i !"#ng r2t !n ca mjt tri O( vi c c thnh vin 4h c tr(ng th i 0"Eng h v 4h('ng c ch tl nL @/n tr i @2t r2t ngsn O( vi 4h('ng c ch tl tr i @2t @/n t2t c' c c ngi Oa( 4h c, 4hi/n ch( Kjt tri cL 'nh h")ng KAnh nh2t @/n chu.kn @Cng ca tr i @2t. , nh" vD., ch3ng ta O] cL KCt "c tJnh gn @3ng t9t bbng c ch chh RYt 'nh h")ng h2U 0`n ca Kjt tri. ^9i vi nhiru K+c @Jch, thi gn @3ng n. ! @ rHi. Nr(ng tr"ng h#U cn thi/t, ta cL thk h(n thin thK @ nh gi gn @3ng @L bbng c ch !n !"#t tJnh thK 'nh
h")ng h2U 0`n ca nhBng thin thk [uan thi/t nh2t, cheng hAn nh" mjt trVng v b2t c hnh tinh n( @i [ua gn tr i @2t nh2t, tAi thi @ikK @ang RYt. I c tJnh t( n cL thk O] tr) nn 4hL 4hVn hEn thP( Kc @C c c 'nh h")ng h2U 0`n @"#c tJnh @/n tr) nn Uhc tAU hEn, nh"ng @iru @L c*ng 4hng chP !2U tri/t !- ca Uh"Eng Uh U nhivu !(An\ t"Eng t c h2U 0`n mjt tri tr i @2t ch( ch3ng ta KCt O8 gi'i thJch gn @3ng chu.kn @Cng ca tr i @2t, tr(ng 4hi nhBng Uhc tAU 0( c c 'nh h")ng h2U 0`n 4h c chh 0`n ti nhBng h(n thin ng. cng tinh thK K thi. Ph"Eng Uh U nhivu !(An U 0+ng r2t t9t ch( tr"ng h#U n. ! b)i vi cL KCt 'nh h")ng vDt !nZi trCi v @iru n. ch( UhYU O8 K t' !- thu./t t"Eng @9i @En gi'n. 7(ng, 4hng Uh'i ba( gi c*ng nh" vD.. ,J 0+, n/u nh" ch3ng ta [uan t1K ti chu.kn @Cng ca ba ngi Oa( cL 4h9i !"#ng cx nh" nhau, [ua. Rung [uanh nhau tr(ng KCt h Oa( ba, thi tr(ng tr"ng h#U n. O] 4hng cL KCt [uan h h2U 0`n 0u. nh2t cL 'nh h")ng !2n t c c !8c h2U 0`n 4h c. ( @L, c*ng O] 4hng cL KCt t"Eng t c nZi trCi 0u. nh2t @k ch( ta KCt @ nh gi th ban @u, c_n c c hiu ng 4h c chh ! nhBng bZ chJnh nht. a/u ch3ng ta c c9 tinh U 0+ng !- thu./t nhivu !(An, cheng hAn chh chFn !2. t"Eng t c h2U 0`n giBa hai Oa( v 0fng nL @k cL KCt @ nh gi th ban @u, thi ch3ng ta O] nhanh chLng Uh t hin ra rbng Uh"Eng Uh U ca ch3ng ta @G th2t bAi. &)i vi c c tJnh t( n ca ch3ng ta O] ch( th2. rbng, nhBng pbZ chJnhq @9i vi nhBng chu.kn @Cng @G @"#c tin @( n 0( 4k thK v( ngi Oa( th ba O] 4hng Uh'i ! nht, K th8c t/ c*ng cx nh" @ nh gi th ban @u. îru n. 4hng Uh'i Ra !A gi\ chu.kn @Cng ca ba ng"i nh'. @iu ph(raq 4hng gi9ng ch3t n( vi hai ng"i nh'. @iu tVngg. ahBng gi trS pbZ chJnhq !n cL - ngh?a ! UhYU gn @3ng ban @u @G [u Ra @Jch v t(n bC OE @H tJnh t( n ca ch3ng ta @"#c R1. 08ng trn !1u @i c t. I*ng cn !"u - rbng ) @1. 4hng @En thun chh ! v2n @r @"a v( nhBng bZ chJnh !n 0( tJnh @/n ngi Oa( th ba. Nh8c ra c_n cL hiu ng @Kin nBa\ bZ chJnh !n cL t c @Cng @ ng 4k @/n chu.kn @Cng ca hai ngi Oa( 4ia, v @/n !"#t Kinh, hai ngi Oa( @L !Ai cL 'nh h")ng @ ng 4k @/n chu.kn @Cng ca ngi Oa( th ba, v c nh" vD. KGi. mFi O#i chh ca t2K v'i h2U 0`n n. @ru cL tK [uan trFng nh" nhau v @ru Uh'i @"#c tJnh @/n @Hng thi. Nh"ng th"ng, tr(ng nhBng tr"ng h#U nh" vD., c ch 0u. nh2t ! 0fng Oc KAnh t( !n ca c c K . tJnh @k K Uhtng chu.kn @Cng ca ba th/ h Khi O$ 0+ng !- thu./t nhivu !(An, vJ 0+ trn @G ch( ch3ng ta th2. r tK [uan trFng ca vic R c @Snh "c !"#ng th ban @u cL th8c O8 ! KCt "c !"#ng gn @3ng ha. 4hng v n/u @3ng nh" vD., thi nhBng chi ti/t tinh t/ hEn Uh'i @"#c @"a v( nh" th/ n( @k @At @"#c @C chJnh R c K(ng Ku9n. ah" ch3ng ta vla Ki th'( !uDn ) trn, nhBng v2n @r n. ! c8c 4M [uan trFng @9i vi vic U 0+ng c c cng c+ ca !- thu./t nhivu !(An ch( nhBng [u trinh vDt !- tr(ng th/ gii vi K. 1 Nr(ng ch"Eng n., 4hi ta nLi vr c c c1u tr' !i pchJnh R cq, cheng hAn nh" chu.kn @Cng pchJnh R c ca tr i @2t, ! ch3ng ta Ku9n nLi ti O8 tin @( n chJnh R c @9i vi KCt @Ai !"#ng vDt !- n( @L tr(ng KCt 4hun 4hZ !- thu./t @G chFn. Ihlng n( ch3ng ta ch"a cL KCt !- thu./t cu9i cfng - @iru K b1. gi ch3ng ta cL thk !K @"#c K c*ng cL thk ! 4hng b1. gi - thi t2t c' nhBng !- thu./t chh ! nhBng K t' gn @3ng ca th8c tAi. ah"ng 4h i niK gn @3ng @L 4hng !in [uan gi ti th'( !uDn ca ch3ng ta tr(ng ch"Eng n.. @1. ch3ng ta chh [uan t1K ti th8c t/ !, tr(ng KCt !- thu./t @G chFn, r2t 4hL, n/u 4hng Ku9n nLi ! 4hng thk, r3t ra @"#c nhBng tin @( n chJnh R c. Nha. vi th/, ch3ng ta cn Uh'i r3t ra nhBng tin @( n bbng c ch 0fng c c Uh"Eng Uh U gn @3ng 08a trn !- thu./t nhivu !(An.
(((6c nh ! th"#$t &'# nh ph,i s4 &9ng ! th"#$t nhii" o<n v*i gi, th"#$t rIng J" trnh kh.ng c7 v=ng mt 1*c 13ng ;an ]" h3p !- c=n nh@ng gi,n a c7 v=ng sc c"ng cp nh@ng ;K chEnh tinh t$ h2n((( <9t cch ti(K cTn nhifu #o;n cIa #' thuy(t 0y
ahBng [u trinh vDt !- tr(ng !- thu./t 01. @"#c R1. 08ng tl c c t"Eng t c cE b'n giBa c c 01. 0a( @Cng. I c nh !- thu./t 01. @G tiK ra cng thc t( n hFc chJnh R c gsn vi gi'n @H trn hinh 1<.{, KCt cng thc biku 0ivn 'nh h")ng ca Kci 01. ti @/n chu.kn @Cng cu9i cfng ca 01. 4ia. dIhi ti/t ca cng thc n. 4h c nhau @9i vi 5 !- thu./t 01., nh"ng ) @1. ch3ng ta tAK thi 4hng @r cDU ti nhBng @jc @ikK tinh t/ @Lg. a/u nh" 4hng cL cE hFc !"#ng t$, thi cng thc n. cL thk c(i nh" ! 4/t th3c ca c1u chu.n t"Eng t c giBa c c 01.. ah"ng O8 n ( nhit vi K 0( O8 U @jt ca h thc b2t @Snh !Ai 0`n ti h [u' ! cjU 01.Uh'n 01. dtc hai 01. cL K(0P 0a( @Cng ng"#c nhaug cL thk @Ct nhin @"#c Oinh ra nh va. K"#n nVng !"#ng ca v* tr+, vi @iru 4in ! ch3ng Uh'i nhanh chLng h. nhau @k h(n tr' KLn n# nVng !"#ng @G va.. ahBng cjU 01. Oinh ra tl O8 n ( nhit !"#ng t$ nh"ng O9ng nh v( nVng !"#ng va. K"#n v 0( vD. Uh'i tZ h#U r2t nhanh thnh KCt v_ng 01. 0u. nh2t @L @"#c gFi ! c c cjU 01. '(. , thDK chJ Kjc 0f @iru @L 0ivn ra chh tr(ng 4h('nh 4hsc thi, nh"ng O8 hin 0in chU nh( ng ca c c cjU 01. '( @L v`n cL 'nh h")ng @/n nhBng tJnh ch2t chi ti/t ca t"Eng t c. `nh OS(s( 6c &'# t12ng tc ;Ing cch nh?p vo v tch ra
70nh 12. . Cc dy tng tc bng cch nh!C v" v tch (a
îru n. @"#c Kinh hFa KCt c ch 4h i !"#c trn hinh 1<.z. >ai 01. ban @u va chAK vi nhau ) @ikK dag, tAi @1. ch3ng h_a nhDU thnh KCt v_ng 01. 0u. nh2t. ,_ng 01. n. chu.kn @Cng KCt ch3t, nh"ng @/n dbg nhBng thVng gi ng !"#ng t$ KGnh !it @G tA( ra KCt cjU 01. '(, cjU 01. n. ti/U t+c chu.kn @Cng rHi h. nhau tAi dcg v KCt !n nBa tA( ra KCt v_ng 01. 0u. nh2t. Iu9i cfng @/n d0g v_ng 01. n. gi'i UhLng nVng !"#ng bbng c ch t ch thnh hai v_ng 01. @i thP( hai h"ng Ki. ,i chh cL KCt v_ng d!cg 0u. nh2t ) trung t1K ca hinh 1<.z, nn c c nh vDt !- gFi [u trinh n. ! [u trinh pKCt v_ngq. I*ng nh" vi t"Eng t c @"#c Kinh hFa trn hinh 1<.{, gi'n @H t"Eng t c trn hinh 1<.z c*ng @"#c biku 0ivn bbng KCt cng thc t( n hFc chJnh R c K t' 'nh h")ng ca c c cjU 01. '( @/n chu.kn @Cng ca hai 01. ban @u.
`nh OS(n( X no nhiCt 13ng t4 c7 th sinh ra cHp &'#}ph,n &'# V;W rai h# nha" VcW m cho t12ng tc tr0 n%n ph:c tChn dy IbJ (i hy nhau IcJ #) ch" tng tc t( n1n Chc tC hn.
ah"ng c1u chu.n ch"a 4/t th3c ) @L, b)i vi nhBng thVng gi ng !"#ng t$ KGnh !it cL thk Oinh ra c c 01. '( vi O9 !n b2t 4M, tA( ra KC 0G. c c cjU 01. '(. îru n. !K ch( gi'n @H cng cL nhiru v_ng hEn, hinh 1<.5. I c OE @H n. ch( UhYU ta Kinh hFa KCt c ch tr8c [uan v @En gi'n nhBng [u trinh vDt !- cL !in [uan\ c c 01. ti h_a nhDU v( nhau, nhBng thVng gi ng !"#ng t$ !K ch( v_ng 01. Ki tA( thnh t ch ra thnh cjU 01. '(, cjU 01. n. chu.kn @Cng KCt @(An !Ai h. nhau bbng c ch nhDU thnh KCt v_ng 01. 0u. nh2t, v_ng 01. n. chu.kn @Cng KCt @(An !Ai tA( ra KCt cjU 01. '( 4h c v c nh" vD. KGi. I*ng nh" vi Kci gi'n @H, Kci KCt [u trinh c*ng @ru cL KCt biku thc t( n hFc t"Eng ng K t' 'nh h")ng @/n chu.kn @Cng ca hai 01. ban @u 1. `nh OS(x( gh@ng th+ng ging 13ng t4 c7 th m cho nhi" &# cHp &'# }ph,n &'# sinh ra rai h# i(
70nh 12.5. %hng thEng ging #ng t" c/ th #) ch" nhiu dGy cC dy >Chn dy sinh (a (i hy &i.
>En th/ nBa, c*ng t8a nh" ng"i th# O$a RP tJnh tirn tr(ng hLa @En thng [ua O8 bZ chJnh gi "c tJnh th ban @u %WW @!a bbng c ch thK 0n v( nL 5W, <=, 11W v W,%{ @!a v c*ng t8a nh" ta tin @( n @"#c chu.kn @Cng ng. cng chJnh R c ca Nr i ^2t bbng c ch bZ chJnh 0n 'nh h")ng ca mjt Nri bbng c ch tiK @/n nhBng 'nh h")ng nht hEn ca mjt NrVng, v ca c c hnh tinh 4h c, c c nh !- thu./t 01. c*ng @G chng tt @"#c rbng ch3ng ta cL thk hiku @"#c O8 t"Eng t c giBa c c 01., bbng c ch cCng t2t c' c c biku thc t( n hFc t"Eng ng vi t2t c' c c gi'n @H 4hng cL v_ng dtc 4hng cL cjU 01. '(g, hai v_ng dcL hai cjU 01. '(g v v.v., nh" @"#c Kinh hFa trn >inh 1<.5
`nh OS( ,nh h10ng tKng h3p ca mt &'# t*i %n mt &'# t*i khc ;Ing tKng ,nh h10ng t12ng :ng v*i cc gi,n a c7 v=ng t+ng &]n (
70nh 12.* nh hng t#ng hC ca )t dy ti #1n )t dy ti khc bng t#ng nh hng tng ng vi cc gin & c/ vDng tEng dn .
PhYU tJnh chJnh R c @_i hti ch3ng ta Uh'i cCng c c biku thc t( n hFc t"Eng ng vi t2t c' c c gi'n @H vi O9 v_ng tVng 0n. ah"ng vi v O9 c c gi'n @H v c c biku thc t( n hFc, t"Eng ng vi Kci gi'n @H c*ng Uhc tAU 0n 4hi O9 v_ng tVng !n, 0( @L @1. ! KCt nhiK v+ 4hng thk th8c hin nZi. ,i !- 0( @L, c c nh !- thu./t 01. @nh Uh'i O$ 0+ng !- thu./t nhivu !(An vi gi' thu./t rbng [u trinh 4hng cL v_ng ! KCt "c !"#ng ban @u h#U !-, c_n nhBng gi'n @H cL v_ng O] cung c2U nhBng bZ chJnh tinh t/ hEn. Nh8c t/, hu h/t KFi chu.n K ch3ng ta bi/t vr !- thu./t 01., @ru @"#c c c nh !- thu./t 01. Uh t hin nh th8c hin nhBng tJnh t( n chi ti/t v Uhc tAU bbng c ch 0fng !- thu./t nhivu !(An. ah"ng @k tin v( @C chJnh R c ca c c 4/t [u' tiK @"#c, ta c_n Uh'i R c @Snh RPK gn @3ng th K ta chFn ban @u bbng c ch bt @i t2t c' c c gi'n @H trl gi'n @H @u tin trn >inh 1<.5, @G th8c O8 h#U !- ha. ch"a. îru n. 0`n ch3ng ta ti KCt c1u hti c8c 4M [uan trFng\ vD., ch3ng ta @G th8c O8 cL @"#c nhBng gn @3ng t9t ha. ch"a
68ng ta nh1 s:c ;n ca s3i &'# thNng Rc Anh Rc s"t s kjo v gi?t m<nh sc m cho n7 :t thnh hai s3i- trong ! th"#$t &'# c8ng tan th+ngs
îru n. c_n tf.. mjc 0f biku thc t( n hFc t"Eng ng vi Kci gi'n @H tr) nn r2t Uhc tAU 4hi O9 v_ng tVng !n, nh"ng c c nh !- thu./t 01. @G nhDn ra KCt @jc tr"ng r2t cE b'n. Cng t1a nh sdc b)n cIa s$i 0y thQng /c onh /c suJt j s1 >-o v giTt 3;nh s| #3 cho nP dt thnh hai s$i& trong #' thuy(t 0y cng tkn t;i 39t con s 0y 0uy nhJt tch thnh hai 0y& t;o ra tdc thi 39t crK 0y o . I(n O9 @L @"#c gFi ! hbng O9 !in 4/t dnLi KCt c ch chJnh R c hEn 5 !- thu./t 01. @ru cL KCt hbng O9 !in 4/t ring ca Kinhg. ^1. ! KCt c i tn r2t g#i t'\ cx ca hbng O9 n. ch( bi/t nhBng thVng gi ng !"#ng t$ ca ba 01. dgHK v_ng 01. ban @u v hai v_ng 01. '( @"#c t ch rag, !in h vi nhau KAnh ti Kc n(, ha. cL thk nLi, ch3ng !in 4/t vi nhau chjt ch] ti Kc n(. ahBng tJnh t( n chng tt rbng hbng O9 !in 4/t cng !n, thi nhBng thVng gi ng !"#ng t$ cng cL 4h' nVng !K ch( 01. ban @u t ch ra !K hai dv Oau @L nhDU !Ai vi nhaug c_n hbng O9 !in 4/t cng nht thi @iru @L cng Jt cL 4h' nVng hEn.
Ih3ng ta O] @r cDU KCt c ch ngsn gFn vr v2n @r R c @Snh hbng O9 !in 4/t tr(ng 5 !- thu./t 01., nh"ng tr"c h/t, ta hG. gi'i thJch r nLi hbng O9 !in 4/t p!nq v pnhtq ! cL - ngh?a gi. IE O) t( n hFc ca !- thu./t 01. chng tt rbng @"ng Uh1n chia giBa p!nq v pnhtq chJnh ! O9 1, thP( ngh?a Oau. a/u nh" hbng O9 nht hEn 1 thi, c*ng gi9ng nh" KCt !(At c c tia chU, O] cng Jt cL 4h' nVng Oinh ra v tHn tAi tc thi KCt !"#ng !n c c cjU hAt '(. I_n n/u hbng O9 !in 4/t !n hEn 1, thi 4h' nVng Oinh ra KCt O9 !"#ng !n c c cjU 01. '( @L O] cng tVng <. NLK !Ai, n/u hbng O9 !in 4/t nht hEn 1 thi nhBng gi'n @H cL O9 v_ng cng !n O] ch( @Lng gLU cng nht. ^1. chJnh ! tJnh ch2t cn thi/t @k cL thk 0fng !- thu./t nhivu !(An, vi nL chh ra rbng ch3ng ta v`n cL thk nhDn @"#c 4/t [u' 4h chJnh R c n/u nh" ta bt @i t2t c' c c [u trinh chh cha KCt O9 Jt v_ng. ah"ng n/u hbng O9 !in 4/t ca c c 01. 4hng nht hEn 1, thi nhBng gi'n @H cng cL nhiru v_ng cng ch( @Lng gLU !n hEn. I*ng nh" tr"ng h#U ca h Oa( ba, @iru n. O] !K K2t hiu !8c ca !- thu./t nhivu !(An. , 4hi @L, UhYU gn @3ng th gi' @Snh !3c @u, tc ! [u trinh 4hng cL v_ng n( - O] 4hng c_n ! gn @3ng t9t nBa. dîru nLi trn @3ng vi c' 5 !- thu./t 01., tc ! gi trS ca hbng O9 !in 4/t c c 01. O] [u./t @Snh tJnh hiu [u' ca OE @H tJnh t( n thP( !- thu./t nhivu !(Ang. Ph t hin n. 0`n ch3ng ta ti c1u hti [uan trFng ti/U thP(\ vD. thi c+ thk gi trS ca hbng O9 !in 4/t ca c c 01. ! th/ n( dha. chJnh R c hEn, c c gi trS ca hbng O9 !in 4/t tr(ng 5 !- thu./t 01. ! nh" th/ n(g >in na. ch"a cL ai tr' !i @"#c c1u hti @L. ^1. ! KCt tr(ng O9 nhBng v2n @r [uan trFng nh2t c_n ch"a @"#c gi'i [u./t tr(ng !- thu./t 01.. Ih3ng ta bi/t chsc chsn rbng nhBng 4/t !uDn 08a trn !- thu./t nhivu !(An chh @ ng tin cD. 4hi hbng O9 !in 4/t ca c c 01. nht hEn 1. >En th/ nBa, gi trS ca hbng O9 !in 4/t c_n cL 'nh h")ng tr8c ti/U @/n 4h9i !"#ng v tJnh !8c @"#c Kang b)i c c K(0P 0a( @Cng 4h c nhau ca 01.. ah" vD., ch3ng ta th2. rbng r2t nhiru tJnh ch2t vDt !- Uh+ thuCc v( hbng O9 !in 4/t ca 01.. , b1. gi ch3ng ta O] RYt 4n hEn !- 0( tAi Oa( c1u hti [uan trFng vr gi trS ca hbng O9 !in 4/t tr(ng c' 5 !- thu./t 01. !Ai ch"a thk tr' !i @"#c.
ph12ng php nhii" o<n &Bng Rc Anh t12ng tc ca cc &'# v*i nha" c8ng c7 th 13c &Bng Rc Anh cc ph12ng trnh c2 ;,n ca ! th"#$t &'#((( Cc Kh!ng trgnh cIa #' thuy(t 0y
Ph"Eng Uh U nhivu !(An 0fng @k R c @Snh t"Eng t c ca c c 01. vi nhau c*ng cL thk @"#c 0fng @k R c @Snh c c Uh"Eng trinh cE b'n ca !- thu./t 01.. ,r cVn b'n, c c Uh"Eng trinh ca !thu./t 01. cheng [ua c*ng ! R c @Snh t"Eng t c ca c c 01. nn ng"#c !Ai, c ch K c c 01. t"Eng t c c*ng tr8c ti/U R c @Snh Uh"Eng trinh ca !- thu./t. ^k !K vJ 0+ @u tin, bAn hG. !"u - rbng tr(ng 5 !- thu./t 01. Kci !- thu./t @ru cL KCt Uh"Eng trinh 0fng @k R c @Snh hbng O9 !in 4/t. Nu. nhin, hin na. tr(ng Kci !- thu./t 01., ng"i ta Ki chh tiK @"#c 0Ang gn @3ng ca Uh"Eng trinh @L thng [ua vic @ nh gi bbng t( n hFc KCt O9 nht c c gi'n @H cL !in [uan 4hi 0fng Uh"Eng Uh U nhivu !(An. Nr(ng c' 5 !- thu./t 01., hbng O9 !in 4/t cL gi trS Oa( ch( 4hi nh1n nL vi O9 4hng dWg !Ai ch( 4/t [u' bbng 4hng dWg. ^1. ! KCt Uh"Eng trinh g1. th2t vFng gh gK, b)i vi b2t c O9 n( nh1n vi O9 4hng K ch' ch( 4/t [u' bbng 4hng v nh" vD. nghiK ca Uh"Eng trinh n., c*ng chJnh ! hbng O9 !in 4/t,
cL thk ! b2t c O9 n(. ah" vD., tr(ng c' 5 !- thu./t 01., Uh"Eng trinh gn @3ng @k tiK hbng O9 !in 4/t 4hng ch( ta KCt thng tin n( vr gi trS ca nL. Nr(ng 4hi @L, tr(ng c' 5 !- thu./t 01. c_n cL KCt Uh"Eng trinh R c @Snh 0Ang c+ thk ca c c chiru cL [u'ng tJnh !n v c c chiru 4hng gian bS cuCn !Ai. Ang gn @3ng ca Uh"Eng trinh n. K hin ch3ng ta @ang cL, @G hAn ch/ hEn r2t nhiru O( vi Uh"Eng trinh gn @3ng R c @Snh hbng O9 !in 4/t, nh"ng nL v`n ch( nhiru nghiK. ,J 0+, b9n chiru 4hng-thi gian cL [u'ng tJnh !n v O u chiru 4hng gian Uh+ cuCn !Ai thnh KCt 4hng gian Ia!abi-au n( @L ch( ta c' KCt !U nghiK, nh"ng nga. c' nh" th/ c*ng 4hng vYt h/t KFi 4h' nVng vi nL c*ng ch( UhYU KCt O8 Uh1n chia 4h c giBa O9 c c chiru cL [u'ng tJnh !n v O9 c c chiru bS cuCn !Ai. ,D. ch3ng ta cL thk !K gi tl nhBng 4/t [u' @L IL ba 4h' nVng. Nh nh2t, ta hG. bst @u tl 4h' nVng bi [uan nh2t, Kjc 0f c' 5 !- thu./t 01. @ru cL c c Uh"Eng trinh R c @Snh gi trS ca hbng O9 !in 4/t c*ng nh" O9 chiru v 0Ang hinh hFc chJnh R c ca 4hng - thi gian - KCt @iru K ch"a cL !- thu./t n( 0 K 4M vFng -, nh"ng thDK chJ 0Ang chJnh R c dhin c_n ch"a bi/tg ca c c Uh"Eng trinh @L v`n cL thk ch2U nhDn KCt UhZ rCng !n c c nghiK v @iru n. O] !K ./u @i @ ng 4k Oc KAnh tin @( n ca nL. a/u @3ng ! nh" vD. thi @1. [u' ! KCt b"c !fi. ,i !thu./t 01. ha hTn rbng nL cL thk gi'i thJch @"#c nhBng @jc @ikK @L ca v* tr+ ch 4hng cn R c @Snh ch3ng bbng th8c nghiK rHi chn v( !- thu./t KCt c ch 4h tf. tin. Ih3ng ta O] c_n tr) !Ai 4h' nVng n. v( ch"Eng 15. Nh hai, O8 KrK 0u( 4hng K(ng Ku9n dtc 4h' nVng ch2U nhDn nhiru nghiKg ca c c Uh"Eng trinh gn @3ng cL thk ! KCt chh 0`n vr KCt !ci tinh vi n( @L tr(ng Ou. !uDn ca ch3ng ta. Ih3ng ta @G th$ 0fng !- thu./t nhivu !(An @k R c @Snh chJnh gi trS ca hbng O9 !in 4/t. ah"ng nh" @G th2., c c Uh"Eng Uh U nhivu !(An chh cL ngh?a 4hi hbng O9 !in 4/t nht hEn 1 v 0( @L tJnh t( n ca ch3ng ta cL thk 08a trn KCt gi' thi/t 4hng cL cVn c vr @ U O9 ca nL, c+ thk ! 4/t [u' Uh'i nht hEn 1. Nh2t bAi ca ch3ng ta cL thk ! KCt 02u hiu b ( rbng gi' thi/t @L Oai, v cL !] hbng O9 !in 4/t tr(ng c' 5 !- thu./t @ru !n hEn 1. Nh ba, O8 KrK 0u( 4hng K(ng Ku9n c*ng cL thk @En gi'n ! 0( ta @G 0fng c c Uh"Eng trinh gn @3ng ch 4hng Uh'i chJnh R c. ,J 0+, Kjc 0f hbng O9 !in 4/t tr(ng KCt !- thu./t 01. n( @L c ch( ! nht hEn 1 @i, nh"ng c c Uh"Eng trinh ca !- thu./t 01. c_n Uh+ thuCc KCt c ch 4h nhA. c'K v( @Lng gLU ca t2t c' c c gi'n @H. Nc !, nhBng bZ chJnh nht tl c c gi'n @H cL O9 v_ng tVng 0n tJch t+ !Ai, cL thk O] cL 'nh h")ng [uan trFng @9i vi vic !K tha. @Zi c c Uh"Eng trinh gn @3ng dch2U nhDn nhiru nghiKg thnh c c Uh"Eng trinh chJnh R c cL tJnh hAn ch/ hEn r2t nhiru. eo lu nh*ng n23 4556& nh >h n2ng thd hai v thd ba nPi trLn& Khln # n cc nh #' thuy(t 0y . thJy r r_ng n(u 01a hon ton vo >hu+n >hb nhifu #o;n thg s| >hP cP thj ti(n #Ln $c. >u nh" KFi ng"i @ru 4h nh2t trJ rbng b"c ti/U Oau O] nh2t thi/t Uh'i 0fng c ch ti/U cDn Uhi nhivu !(An - tc ! c ch ti/U cDn 4hng Uh+ thuCc v( c c 4n thuDt tJnh gn @3ng nBa, v nh" vD. Ki cL thk v"#t ra ng(i gii hAn ca 4hun 4hZ nhivu !(An. ,( nVK 1%%z, O8 Uh t Kinh ra c c Uh"Eng tin nh" th/ v`n chh ! KE "c. Nu. nhin, KE "c c*ng cL 4hi O] tr) thnh hin th8c. 1 ahBng gi'n @H n. @"#c gFi ! c c gi'n @H P.nKan tr(ng !- thu./t 01.. Nh8c ra, P.nKan @G Uh t Kinh ra c c gi'n @H n. @k th8c hin nhBng tJnh t( n nhivu !(An tr(ng !- thu./t tr"ng !"#ng t$ ca c c hAt @ikK.
< aLi KCt c ch chJnh R c hEn, Kci KCt v_ng tr(ng KCt gi'n @H @G ch(, ng(i nhBng thla O9 4h c Uhc tAU hEn, cL cha KCt thla O9 ! hbng O9 !in 4/t. a/u gi'n @H cL nhiru v_ng thi t"Eng ng O] cL tJch ca nhiru hbng O9 !in 4/t. a/u hbng O9 !in 4/t 01. nht hEn 1, thi tJch ca nhiru hbng O9 @L O] !K ch( @Lng gLU tZng thk cng nht c_n n/u nL bbng h(jc !n hEn 1, tJch nhiru !n ca hbng O9 !in 4/t O] !K ch( @Lng gLU tZng thk cL cfng cx @C !n h(jc cng !n hEn.
T$n 13t mnh- l&yar& titten Znh <c ;1*c %n &iin n v Pc mt ;i gi,ng ch'm ng=i cho c"c cch m<ng si%" &'# ]n th: hai((( ph]n tr"ng t'm ca k$ ho<ch n# i%n J"an v*i khi niCm 5i ngM"((( NHnh i ngwu
mci nVK KCt !n, hng trVK nh !- thu./t 01. trn 4hsU th/ gii @ru ti 08 KCt hCi nghS 0nh @k tZng 4/t nhBng 4/t [u' @G thu @"#c tr(ng nVK tr"c v @ nh gi trikn vFng ca c c Uh"Eng h"ng nghin cu 4h c nhau. Nf. thP( O8 ti/n bC @G @At @"#c tr(ng nVK, ng"i ta cL thk tin @( n @"#c Kc @C [uan t1K v Uh2n 4hJch ca nhBng ng"i thaK gia. ,( giBa nhBng nVK 1%6W, thi 4M h(ng 4iK ca cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th nh2t, c c cuCc hCi nghS trn ngDU KCt bu 4hng 4hJ h1n h(an. I c nh !- thu./t 01. cL nirK h. vFng t( !n rbng cheng ba( !1u nBa hF O] hiku @"#c h(n t(n !- thu./t 01. v 4hi @L hF O] th2. rbng @1. chJnh ! !- thu./t t9i hDu ca v* tr+. wi @1. nhin !Ai, Ki th2. rbng @iru @L thDt ! ng1. thE. ahBng nVK th ng tri @i Ki ch( hF th2. rbng c_n cL r2t nhiru nhBng 4hJa cAnh tinh t/ v O1u Osc K chsc chsn Uh'i t9n nhiru thi gian v cng Oc hEn nBa ng"i ta Ki hiku @"#c. ,i t2t c' v`n c_n ch"a @1u v( @1u, nn nhiru nh nghin cu tt ra th2t vFng. ,( cu9i nhBng nVK 1%6W, c c hCi nghS Oiu 01. @G Uh'n nh t1K trAng 0Ct @L\ c c nh vDt !- v`n trinh b. nhBng 4/t [u' r2t !- th3, nh"ng bu 4hng 4hJ thi 4hng c_n hng Uh2n nh" tr"c nBa. NhDK chJ KCt O9 ng"i c_n ch( rbng cCng @Hng nn 0lng hFU hCi nghS hng nVK. ah"ng v( @u nhBng nVK 1%%W, tinh hinh @G 4h)i Osc tr) !Ai. ah r2t nhiru @Ct Uh [uan trFng K ch3ng ta @G th'( !uDn KCt O9 tr(ng c c ch"Eng tr"c, !- thu./t 01. @G !2. !Ai @"#c Uh(ng @C v c c nh nghin cu @G tiK !Ai @"#c h"ng Uh2n v !Ac [uan. ah"ng r2t Jt ng"i cL thk Uhtng @( n @"#c @iru gi O] R'. ra tAi hCi nghS Oiu 01. d7tring%5g tZ chc v( th ng { nVK 1%%5 tAi Âi hFc aaK Ia!iQ(rnia. ^/n !"#t Kinh, X0oar0 |ittPn @?nh @Ac b"c !n 0ivn @n v @Fc KCt bi gi'ng ch1K ng_i ch( cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th hai. ^"#c g#i - b)i nhBng cng trinh tr"c @L ca uQQ, >u!!, N(onOPn0 v 08a trn nhBng Uh t hin ca 7choary, ca nh vDt !- 2n ^C }OOh(4P 7Pn v nhBng ng"i 4h c, |ittPn @G @"a ra KCt chi/n !"#c nhbK th( t ra 4hti 4hun 4hZ ca !- thu./t nhivu !(An. Phn trung t1K ca 4/ h(Ach n. !in [uan vi 4h i niK @9i ngù. NhuTt ng* i ngwu $c cc nh vTt #' s% 0ng j 3+ t nh*ng 3+ hgnh #' thuy(t b) ngoi tng nh # >hc nhau nhng th1c s1 #;i 3+ t c,ng 39t n9i 0ung vTt #'M IL nhiru vJ 0+ tK th"ng vr tJnh @9i ngù, tr(ng @L nhBng !- thu./t th8c O8 @Hng nh2t vi nhau nh"ng br ng(i !Ai 4h c nhau hLa ra chh b)i vi ch3ng @"#c trinh b. KCt c ch 4h c nhau K thi. ^9i vi KCt O9 ng"i chh bi/t ti/ng }nh, thi hF 4hng thk nhDn ra nga. !DU tc thu./t t"Eng @9i rCng ca XinOtPin n/u nh" nL @"#c trinh b. bbng ti/ng Nrung u9c. Nu. nhin, KCt nh vDt !- thng thA( c' hai th ti/ng, cL thk 0v 0ng 0Sch tl ti/ng n. Oang ti/ng 4h c, O] R c !DU @"#c nga. O8
t"Eng @"Eng ca ch3ng. 7) 0? ch3ng ta gFi vJ 0+ n. ! ptK th"ngq vi trn [uan @ikK vDt !-, O8 0Sch @L cheng Kang !Ai ch( ch3ng ta @iru gi Ki Ku c'. a/u nh" KCt ng"i thng thA( c' ti/ng }nh !`n ti/ng Nrung u9c nghin cu nhBng v2n @r 4hL 4hVn tr(ng thu./t t"Eng @9i rCng, thi nhBng v2n @r n. c*ng v`n O] 4hL 4hVn nh" th/, b2t 4k ch3ng @"#c trinh b. bbng ngn ngB n(. 78 chu.kn tl ti/ng }nh Oang ti/ng Nrung u9c v ng"#c !Ai 4hng hr Kang !Ai ch( ch3ng ta KCt Uh t hin vDt !- gi Ki. ?h*ng vH 0 >h+ng tl3 thng v) tHnh i ngwu # nh*ng vH 0 trong P nh*ng 3+ t >hc nhau cIa c,ng 39t tgnh hung vTt #' th1c s1 cho nh*ng Kht hin vTt #' v cc Kh!ng KhK ton h"c >hc nhau nhng bb sung cho nhauM Nh8c t/, ) c c ch"Eng tr"c ch3ng ta c*ng @G tlng gjU hai vJ 0+ vr tJnh @9i ngù. Nr(ng ch"Eng 1W, ch3ng ta @G gi'i thJch rbng, !thu./t 01. tr(ng KCt v* tr+ cL chiru cuCn tr_n vi b n 4Jnh c*ng cL thk @"#c K t' t9t nh" th/ tr(ng KCt v* tr+ vi chiru tr_n cL b n 4Jnh 1. ^L ! hai tinh hu9ng hinh hFc 4h c nhau, nh"ng nh nhBng tJnh ch2t ca !- thu./t 01., ch3ng h(n t(n @Hng nh2t vr Kjt vDt !-. @1. hai 4hng gian Ia!abi-au 4h c nhau ca O u chiru Uh+ 4hng gian cuCn tr_n - t"Eng ng vi hai v* tr+ t")ng chlng nh" h(n t(n 4h c nhau - !Ai cL chJnh R c nhBng tJnh ch2t vDt !- h(n t(n nh" nhau. mCt @iru c8c 4M [uan trFng !, 4h c vi tr"ng h#U ti/ng }nh vi ti/ng Nrung u9c, ) @1. cL nhBng Uh t hin vDt !- [uan trFng @"#c Ou. ra tl vic 0fng hai c ch K t' @9i ngù @L, cheng hAn nh" 4Jch th"c c8c tiku ca c c chiru cuCn tr_n v c c [u trinh !K tha. @Zi tU tr(ng !- thu./t 01.. Nr(ng bi gi'ng tAi hCi nghS pOtring%5q, |ittPn @G @"a ra bbng chng vr KCt !(Ai @9i ngù Ki O1u Osc hEn. ah" @G @"#c nLi ti KCt c ch ngsn gFn ) @u ch"Eng n., Bitt@n cho r_ng ` #' thuy(t 0y& 3rc 0, nhgn bLn ngoi rJt >hc nhau& nhng chVng ûa ch] # nh*ng cch 3+ t >hc nhau cIa c,ng 39t n9i 0ung vTt #'M {hi ny thay vg cP ` #' thuy(t 0y& ch:ng ta cP ` c%a sb nhgn vo c,ng 39t >hu+n >hb #' thuy(t 0uy nhJtM Nr"c 4hi cL nhBng Uh t trikn v( nhBng nVK 1%%W, 4h' nVng tHn tAi KCt !(Ai @9i ngù 4M v? nh" vD. ! KCt tr(ng nhBng - t")ng K c c nh vDt !- hbng KE "c, nh"ng r2t hi/K 4hi, n/u 4hng Ku9n nLi ! ch"a ba( gi, hF nLi ra b)i vi nL cL vu [u vivn t")ng. a/u nh" hai !- thu./t 01. cL nhBng 4h c bit vr nhBng chi ti/t [uan trFng tr(ng c2u tr3c ca ch3ng, thi thDt 4hL K hinh 0ung @"#c rbng ch3ng th8c ra !Ai ! hai c ch K t' 4h c nhau ca cfng KCt vDt !-. Nu. nhin, nh Oc KAnh ca !- thu./t 01., ng. cng cL nhBng 02u hiu K ch b'( rbng, 5 !- thu./t 01. th8c O8 ! @9i ngù. , hEn th/ nBa, nh" ch3ng ta O] th2. 0"i @1., |ittPn c_n @"a ra bbng chng ch( th2. rbng thDK chJ c' !- thu./t 01. th 5 c*ng O] @"#c trCn v( tr(ng nHi hK @L. ahBng Uh t trikn nLi trn @an bn chjt ch] vi nhBng v2n @r !in [uan ti 4h' nVng ng 0+ng c c Uh"Eng Uh U nhivu !(An K ch3ng ta @r cDU @/n ) cu9i K+c tr"c. L- 0( ! ) chc c' 5 !thu./t 01. @ru tr) nn r2t 4h c nhau 4hi Kci !- thu./t @ru ! !in 4/t ./u, KCt thuDt ngB chu.n Kn cL ngh?a ! hbng O9 !in 4/t ca !- thu./t nht hEn 1. ,i [u tin v( nhBng Uh"Eng Uh U nhivu !(An, nn KCt thi gian 0i, c c nh vDt !- 4hng thk tr' !i @"#c c1u hti Kci !- thu./t 01. O] cL nhBng tJnh ch2t vDt !- gi n/u nh" !- thu./t @L ! !in 4/t KAnh, tc ! cL hbng O9 !in 4/t hEn 1. îru K |ittPn v nhBng ng"i 4h c tu.n b9, nh" ch3ng ta O] th2. nga. 0"i @1., @L ! ba( gi c1u hti 2. @G cL thk tr' !i @"#c. ahBng 4/t [u' ca hF g#i - KCt c ch cL Oc thu./t Uh+c rbng, cfng vi !- thu./t th O u K ch3ng ta O] nLi ti Oau, hnh vi !in 4/t KAnh ca b2t
4M !- thu./t n( tr(ng O9 5 !- thu./t 01. @ru cL KCt O8 K t' @9i ngù [ua hnh vi !in 4/t ./u ca KCt !- thu./t 4h c v ng"#c !Ai. ^k hiku KCt c ch c+ thk hEn vr @iru nLi trn, ta hG. RYt O8 t"Eng t8 Oau. >G. hinh 0ung cL hai ng"i O9ng bit !DU. mCt ng"i r2t thJch n"c @ nh"ng @iru !A !fng ! anh ta ch"a ba( gi th2. n"c d) 0Ang !tngg c'. I_n ng"i 4ia thi !Ai thJch n"c, nh"ng c*ng !A 4hng 4YK ! anh ta !Ai ch"a tlng nhin th2. n"c @ ba( gi. Nr(ng KCt !n gjU nhau tinh c, hF [u./t @Snh cfng nhau @i csK trAi tr(ng Oa KAc. Khi chun bS !n @"ng, ng"i n. @ru bS [u./n r* b)i hnh trang ca ng"i 4ia. ag"i thJch n"c @ r2t K th ch2t !tng tr(ng Ou9t K t Ku ca ng"i thJch n"c c_n ng"i thJch n"c !Ai K nhBng c+c tinh thk rsn K ng"i thJch n"c @ Kang thP(. ah"ng 4hng KCt ai K'. Ka. bi/t rbng, cL KCt K9i [uan h th8c O8 giBa n"c v n"c @ c' @9i vi hF, @L ! hai ch2t h(n t(n 4h c nhau. ah"ng 4hi c' hai ti/n v( Oa KAc nLng nh" thiu @9t, hF Ki OBng O nhDn ra rbng n"c @ 0n 0n tan thnh n"c. , tr(ng c i !Anh bVng gi vr @K ) Oa KAc, hF !Ai KCt !n nBa OBng O nhDn th2. n"c 0n 0n bi/n thnh n"c @ . , th/ ! hF Uh t hin ra rbng hai ch2t - K ban @u hF t")ng 4hng cL !in [uan gi vi nhau - !Ai cL [uan h chjt ch] vi nhau. NJnh @9i ngù giBa 5 !- thu./t 01. c*ng na n nh" vD.. aLi KCt c ch nK na, c c hbng O9 !in 4/t giBa c c 01. @Lng vai tr_ t"Eng t8 nh" nhit @C tr(ng vJ 0+ trn. Ging nh n c v n c& hai trong s ` #' thuy(t 0y tho;t nhgn tng nh # hon ton >hc nhauM ?hng >hi ch:ng ta #3 thay bi cc h_ng s #iLn >(t t!ng dng& thg nh*ng #' thuy(t ny #;i hon bi thnh nhau. N8a nh" n"c @ h( n @Zi thnh !- thu./t 01. 4h c 4hi ch3ng ta !K tVng hbng O9 !in 4/t. , Uh'i K2t bi/t ba( thi gian ch3ng ta Ki chng tt @"#c rbng t2t c' c c !- thu./t 01. @ru ! O8 K t' @9i ngù ca KCt c2u tr3c cE b'n, nh" ><W @9i vi n"c v n"c @ vD.. IE O) @k 0u. tri nhBng 4/t [u' n. gn nh" h(n t(n 08a trn vic 0fng nhBng !DU !uDn bst nguHn tl c c ngu.n !- @9i Rng, K ch3ng ta O] trinh b. ) K+c ti/U Oau.
6hfng h<n- ;<n ng1i ch:ng ki$n mt ti c- nh1ng v s viCc R,# ra J" nhanh- ;<n ch/ kAp nhn th# ph]n ;%n ph,i g12ng mHt ca t%n ti ph<m- th ng1i hPa sZ trong c2 J"an c,nh st c7 th &Bng th.ng tin m ;<n c"ng cp &ng <i 13c ton ; kh".n mHt ca t%n gi$t ng1i( T7 nh 5i R:ng((( Fdc 3;nh cIa i /dng
Nr(ng nhiru nVK, 4hng cL ai, 0f chh ! cL - @Snh, nghin cu c c tJnh ch2t ca KCt tr(ng 5 !thu./t 01. cL hbng O9 !in 4/t !n, b)i vi 4hng KCt ai bi/t hnh @Cng nh" th/ n( 4hi 4hng cL 4hun 4hZ nhivu !(An. Nu. nhin, v( cu9i nhBng nVK 1%6W v @u nhBng nVK 1%%W, c c nh vDt !- @G cL nhBng ti/n bC chDK chAU nh"ng @ru @jn tr(ng vic nhDn ra KCt O9 tJnh ch2t @jc bit - tr(ng @L cL KCt O9 4h9i !"#ng v tJch !8c - thuCc vDt !- !in 4/t KAnh ca KCt !- thu./t 01. @G ch( v v`n c_n nbK tr(ng 4h' nVng tJnh t( n @"#c. ,ic tJnh t( n nhBng tJnh ch2t n. - t2t nhin ! v"#t ra ng(i 4hun 4hZ ca !- thu./t nhivu !(An - @G @Lng vai tr_ trung t1K tr(ng vic th3c @. O8 ti/n bC ca cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th hai v @"#c bst nguHn vBng chsc tl Oc KAnh ca @9i Rng.
I c ngu.n !- @9i Rng cung c2U ch( ta nhBng cng c+ r2t cL hiu [u' @k tiK hiku th/ gii vDt !-. ,J 0+, c c @Snh !uDt vD. !- 4hng "u i KCt vS trJ n( tr(ng 4hng gian v KCt thi @ikK n( tr(ng thi gian @G ch( UhYU ch3ng ta 4heng @Snh\ c c @Snh !uDt cL hiu !8c ) @1. v b1. gi c*ng O] cL hiu !8c nh" th/ ) b2t 4M @1u v b2t 4M 4hi n(. ^L ! KCt vJ 0+ cL tK ba( [u t rCng !n, tu. nhin, nhBng ngu.n !- @9i Rng c*ng cL tK [uan trFng 4hng 4YK tr(ng nhBng h(n c'nh Jt ba( [u t hEn. Iheng hAn, bAn ! ng"i chng 4i/n KCt tCi c, nh"ng vi O8 vic R'. ra [u nhanh, bAn chh 4SU nhin th2. Uhn bn Uh'i g"Eng Kjt ca tn tCi UhAK, thi ng"i hFa O? tr(ng cE [uan c'nh O t cL thk 0fng thng tin K bAn cung c2U 08ng !Ai @"#c t(n bC 4hun Kjt ca tn gi/t ng"i. ^L ! nh @9i Rng. mjc 0f cL O8 4h c bit nh2t @Snh giBa n$a bn tr i v n$a bn Uh'i ca Kjt ng"i, nh"ng Uhn !n ! @9i Rng vi nhau @ @k hinh 'nh ca KCt bn cL thk !Dt Oang bn 4ia @k nhDn @"#c KCt hinh 'nh 4h gn vi n$a Kjt c_n !Ai. Nr(ng t2t c' nhBng ng 0+ng 4h c nhau @L, Oc KAnh ca @9i Rng ! ) chc, nL cL 4h' nVng R c @Snh @"#c nhBng tJnh ch2t KCt c ch gi n ti/U K th"ng th"ng !Ai 0v 0ng hEn nhiru O( vi Uh"Eng Uh U tr8c ti/U. Ih3ng ta cL thk bi/t @"#c vDt !- cE b'n trn thiu h }n0r(KP0a bbng c ch @i ti @L, tiK KCt hnh tinh [ua. [uanh KCt ngi Oa( n( @L, R1. 08ng trn @L c c K . gia t9c, rHi th8c hin c c !(Ai th8c nghiK nh" ch3ng ta @G !K trn Nr i @2t. ah"ng Uh"Eng Uh U gi n ti/U !#i 0+ng O8 @9i Rng ca t2t c' c c vS trJ tr(ng 4hng gian !K ch( cng vic tr) nn 0v 0ng hEn r2t nhiru. N2t nhin, ch3ng ta c*ng cL thk bi/t vr c c @jc @ikK ) n$a bn tr i g"Eng Kjt ca tn gi/t ng"i bbng c ch bst hsn v 4h'( O t Uhn Kjt @L, nh"ng v`n O] ! 0v 0ng hEn n/u nh" ta !#i 0+ng @9i Rng tr iUh'i ca g"Eng Kjt. 7iu @9i Rng ! KCt @9i Rng trlu t"#ng hEn, nL !in h nhBng tJnh ch2t ca c c thnh Uhn cE b'n ca v* tr+ cL OUin 4h c nhau KCt !"#ng nh2t @Snh. ma. !sK c*ng chh cL KCt O9 g#i - tl nhBng 4/t [u' th8c nghiK, nh"ng vi nhBng !- 0( K ta @G th'( !uDn ) c c ch"Eng tr"c, ng"i ta hu nh" tin chsc rbng th/ gii vi K cha @8ng @9i Rng @L. , @9i Rng n. chsc chsn O] ! KCt bC UhDn h#U thnh ca !- thu./t 01.. ,( nhBng nVK 1%%W, @"#c 0`n 0st b)i nhBng cng trinh tin Uh(ng ca aathan 7Pi!bPrg thuCc ,in nghin cu ca( c2U, c c nh vDt !- @G Uh t hin ra rbng Oiu @9i Rng cung c2U KCt cng c+ Osc bYn v hiu [u', cL 4h' nVng tr' !i @"#c KCt O9 v2n @r [uan trFng v r2t 4hL bbng c ch gi n ti/U. aga. c' 4hi 4hng cL O8 hiku bi/t vr c c chi ti/t Uhc tAU ca !- thu./t, thi chh ring vic !thu./t cha Oiu @9i Rng c*ng @G ch( UhYU ch3ng ta @jt nhBng hAn ch/ @ ng 4k @9i vi nhBng tJnh ch2t K !- thu./t cn Uh'i r. Na hG. RYt KCt vJ 0+ t"Eng t8 tr(ng ngn ngB hFc\ gi' th$ ng"i ta nLi vi bAn rbng cL KCt 0G. c c chB c i @"#c vi/t trn KCt Ku gi2. v tr(ng @L cha ba !n chB c i p.q v t gi2. @"#c ch( v( Uh(ng bi 0 n 4Jn. a/u nh" ng"i ta 4hng ch( KCt thng tin gi 4h c, thi bAn 4hng thk cL c ch n( @( n @"#c 0G. chB c i @L, vi thP( t2t c' nhBng @iru bAn bi/t thi @L chh ! KCt 0G. ngù nhin c c chB c i tr(ng @L cL ba chB p.q, vJ nh" KvcQ(yi.Ri0[Q[y..c0i h(jc v O9 nhBng 4h' nVng 4h c. ah"ng gi' th$ Oau @L ng"i ta ch( ti/U hai Kanh K9i nBa\ 0G. chB c i 02u tr(ng Uh(ng bi ! KCt ti/ng }nh v nL cL O9 chB c i Jt nh2t Uhf h#U vi thng tin th nh2t, tc ! Uh'i cL ba chB c i p.q. ah" vD., tl KCt O9 v hAn c c 0G. chB c i !3c 4h)i @u, nhBng Kanh K9i n. @G [u. nhBng 4h' nVng @L vr KCt tl - @L ! ti/ng }nh 0u. nh2t cL cha ba chB c i p.q\ O.y.g.. FiLu i /dng cng cung cJK cho cc #' thuy(t chda nP nh*ng 3anh 3i t!ng t1& cho Kh-K h;n ch( nh*ng >h n2ng >h 0[M ^k hiku r hEn @iru @L, hG. t")ng t"#ng ng"i ta @"a
ch( bAn KCt c1u @9 hLc b3a vr vDt !- gi9ng nh" c1u @9 ngn ngB hFc K ta vla K t' ) trn. ag"i ta gi2u tr(ng hCU KCt th gi @L K bAn cn Uh'i R c @Snh, bi/t rbng nL cL KCt tJch !8c n( @2.. NJch !8c thi cL thk ! @in tJch, tl tJch ha. b2t 4M KCt !(Ai tJch tZng [u t hLa n( @L 4h c, nh"ng @k c+ thk hEn gi' th$ @L ! ba @En vS @in tJch. a/u 4hng cL thK thng tin thi bAn 4hng thk @( n @"#c @L ! th gi. aL cL thk ! ba hAt cfng @in tJch ! 1, cheng hAn nh" ba U(Oitr(n h(jc ba Ur(t(n, nL c*ng cL thk ! b9n hAt cL @in tJch 1 v KCt hAt cL @in tJch - 1 dcheng hAn nh" !Pctr(ng, vi tZ h#U c c @in tJch n. v`n ch( @in tJch tZng cCng bbng { nL c*ng cL thk ! chJn hAt cL @in tJch 1{ dnh" c c [uar4 ug h(jc nL cL thk gHK chJn hAt @L cCng vi KCt O9 hAt 4h c 4hng Kang @in dnh" c c Uh(t(ng, cheng hAn. , c*ng gi9ng nh" tr"ng h#U 0G. chB gi2u 4Jn, 4hi ch3ng ta chh cL KCt Kanh K9i ! ba chB p.q thi, thi c c 4h' nVng vr vDt ch2t tr(ng hCU ! nhiru v 4k. &1. gi gi' th$ rbng, c*ng nh" tr(ng vJ 0+ vr ngn ngB hFc, ng"i ta ch( thK hai Kanh K9i nBa\ !- thu./t K t' th/ gii v 0( @L c' vDt ch2t 4hng hCU nBa - ! Oiu @9i Rng v vDt cha tr(ng hCU cL 4h9i !"#ng c8c tiku Uhf h#U vi Kanh K9i th nh2t ! cL ba @En vS @in tJch. 8a trn nhBng Uh t hin ca X. &(g(K(!n.i, man( NraOa0 v Ihar!PO 7(KKPrQiP!0, c c nh vDt !@G chng Kinh @"#c rbng O8 @jc t' @L vr KCt 4hun 4hZ tZ chc chjt ch] d) @1. ! 4hun 4hZ Oiu @9i Rng, c_n tr(ng vJ 0+ t"Eng t8 ! ti/ng }nhg v KCt hAn ch/ vr tJch c8c tiku d) @1. ! 4h9i !"#ng c8c tiku @9i vi KCt !"#ng @in tJch @G chFn tr"c, c_n tr(ng vJ 0+ t"Eng t8 ! tl cL @C 0i c8c tiku @9i vi O9 c c chB c i p.q @G chFn tr"cg O] 0`n ti R c @Snh @"#c 0u. nh2t th @"#c gi2u tr(ng hCU. îru n. cL ngh?a !, chh cn @'K b'( rbng th gi2u tr(ng hCU ! nhT nh2t v cL @in tJch @G @"#c chh @Snh, ! c c nh vDt !- cL thk R c !DU @"#c pcVn c"cq @. @ ca th gi2u tr(ng hCU. Nh8c t/, c c thnh Uhn cL 4h9i !"#ng c8c tiku @9i vi KCt gi trS 0in tJch @"#c chFn tr"c, @"#c bi/t vi c i tn ! c c trAng th i &P7 @k tn vinh nhBng nhBng ng"i @G Uh t hin ra ch3ng. mCt @ikK [uan trFng vr c c trAng th i &P7 ! c c tJnh ch2t ca ch3ng cL thk R c @Snh KCt c ch 0v 0ng, chJnh R c v 0u. nh2t K 4hng cn vin @/n !- thu./t nhivu !(An. îru n. ! @3ng b2t 4k hbng O9 !in 4/t cL gi trS nh" th/ n(. Nc !, nga. c' 4hi hbng O9 !in 4/t cL gi trS !n, 4hng 0fng @"#c !- thu./t nhivu !(An, thi ta v`n cL thk Ou. ra nhBng tJnh ch2t chJnh R c ca c c c2u hinh &P7. ahBng tJnh ch2t n. th"ng @"#c gFi ! 4h9i !"#ng v tJch !8c Uhi nhivu !(An, vi nhBng gi trS ca ch3ng v"#t ra ng(i OE @H ca UhYU gn @3ng nhivu !(An. ,i nhBng !- 0( @L, bAn cL thk RPK c c trAng th i &P7 nh" pc c trAng th i @ng ng(i c c nhivu !(Anq. I c tJnh ch2t ca &P7 chh ! KCt Uhn nht ca t(n bC vDt !- ca KCt !- thu./t 01. @G ch( 4hi K hbng O9 !in 4/t ca nL !n, tu. nhin ch3ng c*ng @G ch( ta KCt Uh"Eng tin c+ thk @k nsK bst @"#c KCt O9 @jc tr"ng !in 4/t KAnh K] ca !- thu./t @L. Khi hbng O9 !in 4/t tr(ng KCt !thu./t 01. @G ch( tVng v"#t ra ng(i UhAK vi U 0+ng ca !- thu./t nhivu !(An, thi O8 hiku bi/t hAn ch/ ca ch3ng ta chh c_n bi/t b K v( c c trAng th i &P7. I*ng gi9ng nh" KCt nh3K tl n"c ng(i cL chFn !Fc, nhBng trAng th i n., nh" ch3ng ta O] th2., v`n cL thk @"a ch3ng ta @i 4h Ra.
Q$t J", rt c2 ;,n v m*i n#- trong 7 v?t ! i%n k$t m<nh ca mt ! th"#$t 13c m. t, ;0i v?t ! #$" ca mt ! th"#$t khc- 13c gPi 5i ngM" m<nh #$"(((
NHnh i ngwu trong #' thuy(t 0y
NhP( |ittPn, ta hG. bst @u tl KCt tr(ng O9 5 !- thu./t 01., vJ 0+ nh" !- thu./t !(Ai I, cheng hAn, v hinh 0ung rbng t2t c' chJn chiru 4hng gian @ru Uheng v 4hng bS cuCn !Ai. ? nhin, @iru n. ! h(n t(n 4hng hin th8c, nh"ng nL O] !K ch( O8 th'( !uDn ca ch3ng ta tr) nn @En gi'n hEn. ,' !Ai ch3ng ta c*ng O] nhanh chLng [ua. tr) !Ai vi c c chiru bS cuCn !Ai. Nr"c h/t, ta gi' thi/t rbng hbng O9 !in 4/t nht hEn 1 nhiru. Nr(ng tr"ng h#U @L, !- thu./t nhivu !(An cL thk 0fng @"#c v vi vD., nhiru tJnh ch2t ca !- thu./t cL thk v th8c O8 @G tiK ra KCt c ch 4h chJnh R c. a/u ta tVng gi trS ca hbng O9 !in 4/t nh"ng v`n giB nL 4h nht hEn 1, thi c c Uh"Eng Uh U nhivu !(An v`n c_n U 0+ng @"#c. I c tJnh ch2t ca !- thu./t cL tha. @Zi @i ch3t, vJ 0+ nh" c c gi trS bbng O9 !in [uan vi O8 t n RA ca KCt 01. n. trn 01. 4h c O] hEi 4h c, b)i vi 4hi @L nhBng [u trinh cL nhiru v_ng trn hinh 1<.5 O] ch( nhBng @Lng gLU !n hEn 4hi hbng O9 !in 4/t tVng. ah"ng ng(i nhBng tha. @Zi @L ca nhBng tJnh ch2t chi ti/t bbng O9 ra, nCi 0ung vDt !- tZng thk thi v`n nh" tr"c Kivn ! hbng O9 !in 4/t v`n nbK tr(ng v"Eng [u9c nhivu !(An. Khi ch3ng ta tVng hbng O9 !in 4/t tr(ng !- thu./t !(Ai I, v"#t [ua gii hAn 1, c c Uh"Eng Uh U nhivu !(An 4hng c_n U 0+ng @"#c nBa, v vi vD. ch3ng ta chh tDU trung RPK RYt KCt tDU h#U hAn ch/ c c 4h9i !"#ng v tJch !8c Uhi nhivu !(An, tc ! c c trAng th i &P7 vi ch3ng v`n ) tr(ng 4h' nVng hiku bi/t ca ch3ng ta. , @1. ! @iru K |ittPn @"a ra v Oau @L @G @"#c 4heng @Snh thng [ua cng trinh chung ca ng vi (P P(!chinO4i thuCc Âi hFc Ia!iQ(rnia ) 7anta &arbara\ ahBng @jc tr"ng !in 4/t KAnh @L ca !- thu./t 01. !(Ai I Uhf h#U KCt c ch chJnh R c vi nhBng tJnh ch2t @G bi/t ca !- thu./t 01. >PtPr(tic - W 4hi !- thu./t Oau cL hbng O9 !in 4/t nht. Nc !, 4hi hbng O9 !in 4/t ca !- thu./t !(Ai I ! !n, thi nhBng 4h9i !"#ng v tJch !8c @jc bit K ch3ng ta @G bi/t c ch Ou. ra !Ai @3ng bbng nhBng 4h9i !"#ng v tJch !8c K ch3ng ta tiK @"#c tr(ng !- thu./t >PtPr(tic - W 4hi hbng O9 !in 4/t ca nL ! nht. ii)u ny g$i ' r_ng hai #' thuy(t 0y P& ging nh n c v i n c & tho;t nhgn tng # hon ton >hc nhau& nhng th1c s1 # i ngwuM , nh" vD., cL nhiru 4h' nVng vDt !- ca !- thu./t !(Ai I @9i vi c c gi trS !n ca hbng O9 !in 4/t ! @Hng nh2t vi vDt !- ca !- thu./t >PtPr(tic - W @9i vi c c gi trS nht ca hbng O9 !in 4/t. ahBng !DU !uDn cL !in [uan c*ng ch( bbng chng cL Oc thu./t Uh+c rbng @iru ng"#c !Ai c*ng @3ng. Nc ! vDt !- ca !- thu./t !(Ai I @9i vi c c gi trS nht ca hbng O9 !in 4/t ! @Hng nh2t vi vDt !- ca !- thu./t >PtPr(tic - W @9i vi c c gi trS !n ca hbng O9 !in 4/t 1. mjc 0f 4hi Uh1n tJch 08a trn !- thu./t nhivu !(An, hai !- thu./t 01. n. 0"ng nh" 4hng cL [uan h gi vi nhau, nh"ng gi @1. ch3ng ta th2. rbng, 4hi hbng O9 !in 4/t bi/n thin, hai !- thu./t n. !Ai h( n @Zi ch( nhau - gi9ng nh" O8 h( n @Zi giBa n"c @ v n"c vD.. {(t û rJt c! bn v 3 i ny& trong P vTt #' #iLn >(t 3;nh cIa 39t #' thuy(t $c 3+ t bi vTt #' y(u cIa 39t #' thuy(t >hc& $c g"i # i ngwu 3;nh 7 y(uM I*ng nh" @9i vi nhBng @9i ngù 4h c K ch3ng ta @G RYt ) trn, @9i ngù KAnh - ./u ch( ch3ng ta bi/t rbng hai !- thu./t n. th8c O8 ! 4hng 4h c nhau, ch3ng ta chh ch( ta hai c ch K t' 4hng gi9ng nhau ca cfng KCt !- thu./t cE O) K thi. Kh c vi @ci ngù tK th"ng ti/ng }nh - ti/ng Nrung, @9i ngù !in 4/t KAnh - ./u ! KCt @9i ngù r2t KAnh. Khi hbng O9 !in 4/t ca KCt thnh vin tr(ng cjU !- thu./t @9i ngù ! nht ta cL thk 0fng c c cng c+ [uPn thuCc ca !- thu./t nhivu !(An @k Uh1n tJch c c tJnh ch2t vDt !- ca nL. I_n n/u hbng O9 !in 4/t ca !- thu./t n. ! !n v !- thu./t nhivu !(An 4hng c_n 0fng @"#c nBa, thi b1. gi ch3ng ta bi/t rbng cL thk 0fng K t' @9i ngù, tr(ng @L hbng O9 !in 4/t ! nht v !Ai cL thk 0fng Uh"Eng Uh U nhivu !(An @"#c. ,
nh" vD. gi @1. ch3ng ta @G cL tr(ng ta. c c Uh"Eng Uh U @Snh !"#ng @k Uh1n tJch !- thu./t K ban @u ch3ng ta t")ng nh" ! 4hng thk !K @"#c. ,ic th8c O8 chng Kinh @"#c vDt !- !in 4/t KAnh ca !- thu./t !(Ai I @Hng nh2t vi vDt !- !in 4/t ./u ca !- thu./t >PtPr(tic - W v ng"#c !Ai ! KCt nhiK v+ c8c 4M 4hL 4hVn K hin na. ch3ng ta c_n ch"a !K @"#c. L- 0( thDt ! @En gi'n. mCt thnh vin ca cjU !- thu./t gi' @Snh ! @9i ngù 4hng thk @"a vr Uh1n tJch bbng !- thu./t nhivu !(An 4hi hbng O9 !in 4/t ca nL ! [u !n. îru n. c'n tr) nhBng tJnh t( n tr8c ti/U nhiru tJnh ch2t vDt !- ca nL. Nh8c t/, chJnh @iru n. @G !K ch( tJnh @9i ngù gi' @Snh tr) nn cL Oc KAnh, b)i vi n/u @3ng, nL O] ch( ch3ng ta KCt cng c+ Ki @k Uh1n tJch c c tJnh ch2t ca KCt !- thu./t !in 4/t KAnh\ @L ! 0fng c c Uh"Eng Uh U nhivu !(An tr(ng K t' @9i ngù !in 4/t ./u ca nL. ah"ng nga. c' 4hi 4hng thk chng Kinh @"#c hai !- thu./t @L ! @9i ngù, thi O8 Uhf h#U tu.t vi giBa nhBng tJnh ch2t K ch3ng ta cL thk r3t ra KCt c ch @ ng tin cD. c*ng @G ch( ta KCt bbng chng r2t h2U 0`n vr O8 @3ng @sn ca K9i [uan h !in 4/t KAnh - ./u gi' @Snh ca !thu./t !(Ai I v !- thu./t >PtPr(tic - . Nh8c t/, nhBng tJnh t( n ng. cng thng Kinh hEn @G @"#c th8c hin nhbK 4ikK tra tJnh @9i ngù gi' @Snh nLi trn @ru ch( nhBng 4/t [u' 4heng @Snh. Phn !n c c nh !- thu./t 01. @ru @inh ninh rbng tJnh @9i ngù @L ! @3ng. NhP( @3ng Uh"Eng Uh U @L, ng"i ta cL thk nghin cu @"#c nhBng tJnh ch2t !in 4/t KAnh ca KCt !- thu./t 4h c tr(ng O9 c c !- thu./t 01. c_n !Ai vJ 0+ !- thu./t !(Ai II&, cheng hAn. ah" @G @"#c Uhtng @( n ban @u b)i >u!! v N(onOPn0 v @"#c hc tr# b)i nhBng nghin cu ca nhiru nh vDt !- 4h c, KCt @iru tu.t vi 4hng 4YK c*ng @G Ru2t hin. Khi hbng O9 !in 4/t ca !thu./t !(Ai II& tVng 0n, thi nhBng tJnh ch2t vDt !- K ch3ng ta c_n cL thk bi/t @"#c hLa ra !Ai trfng KCt c ch chJnh R c vi nhBng tJnh ch2t ca chJnh !- thu./t !(Ai II& 4hi hbng O9 !in 4/t ca nL nht. aLi KCt c ch 4h c, !- thu./t !(Ai II& ! t8 @9i ngù<. ^jc bit, O8 Uh1n tJch chi ti/t @G g#i - KCt c ch cL Oc thu./t Uh+c rbng, n/u hbng O9 !in 4/t ca !- thu./t II& cL gi !n hEn 1 v n/u ta tha. gi trS @L bbng nghSch @'( ca nL d0( vD. O] nht hEn 1g thi !- thu./t nhDn @"#c Oau UhYU tha. th/ 2. h(n t(n @Hng nh2t vi !- thu./t ban @u. N"Eng t8 nh" tr"ng h#U 4hi ta th$ YU c c chiru cuCn tr_n ti thang nht hEn chiru 0i P!anc4, ) @1. n/u ta th$ tVng hbng O9 !in 4/t ca !- thu./t !(Ai II& ti gi trS !n hEn 1, thi tJnh t8 @9i ngù O] ch( th2. rbng !- thu./t nhDn @"#c h(n t(n t"Eng @"Eng vi !- thu./t !(Ai II& vi hbng O9 !in 4/t nht hEn 1. 1 aLi chJnh R c hEn, thi n/u ch3ng ta gFi hbng O9 !in 4/t tr(ng !- thu./t >PtPr(tic - W ! g> v tr(ng !- thu./t !(Ai I ! g! thi K9i !in h giBa hai !- thu./t @"#c Uh t biku !\ vDt !- ca hai !thu./t n. ! @Hng nh2t vi nhau chlng n( K g> 1g! dha. t"Eng @"Eng th/ g! 1g>g. îru n. cL ngh?a ! 4hi KCt hbng O9 n. ! !n thi hbng O9 4ia ! nht. < ^1. ! O8 t"Eng t8 r2t gn g*i vi @9i ngù , 1 K ta @G th'( !uDn. a/u ch3ng ta gFi hbng O9 !in 4/t tr(ng !- thu./t !(Ai II& ! gII& thi Knh @r nLi rbng gII& v 1gIIb K t' cfng KCt vDt !- ! @3ng. a/u gII& !n thi 1gII&& ! nht v ng"#c !Ai.
gh@ng m5i i%n hC ;t ng 7 khEch C chng t.i theo ;1*c titten kh,o st ti$p hai ! th"#$t &'# c=n (t nh*ng i)u . bi(t cho t i y
&1. gi ch3ng ta hG. RPK hin Kinh ) @1u. ,( giBa nhBng nVK 1%6W, c c nh vDt !- @G R1. 08ng @"#c 5 !- thu./t 01. 4h c nhau. Nr(ng OE @H gn @3ng ca !- thu./t nhivu !(An, thi 5 !thu./t n. 4hng cL [uan h gi vi nhau. ah"ng UhYU gn @3ng n. chh U 0+ng @"#c 4hi hbng O9 !in 4/t ca KCt !- thu./t @G ch( ! nht hEn 1. ag"i ta @G @jt nhiru 4M vFng v( vic c c nh vDt !- O] tJnh @"#c gi trS chJnh R c ca hbng O9 !in 4/t tr(ng KCt !- thu./t ch( tr"c, nh"ng 0Ang ca c c Uh"Eng trinh gn @3ng hin cL 4hng ch( UhYU hF !K @"#c @iru @L. ,i !0( 2., c c nh vDt !- @G @jt ra K+c tiu nghin cu tlng !- thu./t 01. @9i vi UhAK vi c c gi trS 4h' 0? ca hbng O9 !in 4/t t"Eng ng ca nL, c' !n hEn 1 !`n nht hEn 1, ngh?a ! c' !in 4/t KAnh !`n !in 4/t ./u. mi @1. nh 0fng Oc KAnh ca Oiu @9i Rng, c c nh vDt !- @G bi/t c ch tJnh @"#c KCt O9 tJnh ch2t !in 4/t KAnh ca KCt !- thu./t 01. ch( tr"c. , t2t c' c c nh !- thu./t 01. @ru OBng O 4hi Uh t hin ra rbng nhBng tJnh ch2t !in 4/t KAnh ca !- thu./t >PtPr(tic - W !Ai @Hng nh2t vi c c tJnh ch2t !in 4/t ca !- thu./t !(Ai I v ng"#c !Ai. >En th/ nBa, vDt !- !in 4/t KAnh ca !thu./t !(Ai II& !Ai @Hng nh2t vi nhBng tJnh ch2t ca chJnh nL 4hi !in 4/t ! ./u. ahBng K9i !in h b2t ng @L @G 4hJch ! ch3ng ti thP( b"c |ittPn 4h'( O t ti/U hai !- thu./t 01. c_n !Ai ! !thu./t !(Ai II} v !- thu./t >PtPr(tic - X @k RPK ch3ng Vn 4hU ti Kc n( tr(ng bc tranh chung. , ) @1. ch3ng ti !Ai Uh t hin ra nhBng @iru b2t ng c_n !A !fng hEn nBa. ^k chun bS ch( @iru @L, ch3ng ti Rin UhYU @"#c nLi ng(i @r KCt ch3t @k trinh b. ngsn gFn @i @iru vr !Sch O$. FiLu hJK 0wn
,( cu9i nhBng nVK 1%=W v @u nhBng nVK 1%6W, tr"c 4hi bfng !n O8 [uan t1K ti !- thu./t 01., nhiru nh vDt !- !- thu./t @G tiK 4i/K KCt !- thu./t th9ng nh2t ca cE hFc !"#ng t$, !8c h2U 0`n v c c !8c 4h c tr(ng 4hun 4hZ !- thu./t tr"ng !"#ng t$ 08a trn c c hAt @ikK. >F h. vFng rbng O8 4hng t"Eng thJch giBa c c !- thu./t hAt @ikK cL !in [uan vi !8c h2U 0`n v cE hFc !"#ng t$ cL thk O] 4hsc Uh+c @"#c bbng c ch nghin cu nhBng !- thu./t cL nhiru @9i Rng. aVK 1%=6, 7tan!P. POPr v &rucP uKin( !K vic ) IPrn v @Cc !DU vi hF aniP! rPP0Kan, 7Prgi( Prrara v PPtPr ,an aiPoPnhuiyPn t2t c' @ru !K vic tAi Âi hFc [u9c gia aPo .(r4 ) 7t(nt. &r((4, @G Uh t hin ra rbng ha hTn nh2t ! c c !- thu./t cL !in [uan vi Oiu @9i Rng vi c c hAt b(O(n v QPriKi(n cL Ru h"ng ch( nhBng thVng gi ng !"#ng t$ trit tiu nhau, !K ch( O8 n ( nhit v9n cL ca th/ gii vi K 0Su hen @i. >F @G @"a ra thuDt ngB Oiu h2U 0`n @k K t' c c !- thu./t tr"ng !"#ng t$ Oiu @9i Rng vi - @Snh ba( hK c' thu./t t"Eng @9i rCng. ahBng c9 gsng O U nhDU thu./t t"Eng @9i rCng v cE !"#ng t$ nh" vD. cu9i cfng @ru chSu th2t bAi. Nu. nhin, nh" @G nhsc ) ch"Eng 6, tl nhBng nghin cu @L ng"i ta @G r3t ra @"#c KCt bi hFc [ugi , b ( tr"c O8 Uh t trikn ca !- thu./t 01.. &i hFc n. cL !] tr) nn r rng nh2t ! nh c c cng trinh ca XugPnP IrPKKPr, &Prnar0 u!ia v 7chPr4, t2t c' @ru !K vic ) tr"ng Ia( @eng 7 " UhAK PariO dKCt tr"ng @Ai hFc hng @u vr 4h(a hFc cE b'n ca Ph U - ag v( nVK 1%=6, @L !\ nhBng c9 gsng gn ti thnh cng nh2t
! nhBng !- thu./t Oiu h2U 0`n @"#c Uh t biku 4hng Uh'i tr(ng b9n chiru [uPn thuCc K tr(ng nhiru chiru hEn. ^jc bit, ha hTn nhiru nh2t ! nhBng !- thu./t cn ti 1W chiru h(jc 11 chiru v 11 chiru ! t9i @a {. 78 ch2U n9i vi b9n chiru [uPn thuCc, !Ai KCt !n nBa, @"#c th8c hin tr(ng 4hun 4hZ ca Ka!uya v K!Pin c c chiru Uh+ @"#c cuCn !Ai. Nr(ng c c !- thu./t 1W chiru, nh" !- thu./t 01., thi 5 chiru Uh+ @"#c cuCn !Ai, c_n tr(ng c c !- thu./t 11 chiru thi cL = chiru Uh+ @"#c cuCn !Ai. Khi !- thu./t 01. cu9n h3t c c nh vDt !- [ua cEn !9c nVK 1%6z, thi [uan @ikK vr c c !- thu./t Oiu h2U 0`n 08a trn c c hAt @ikK @G tha. @Zi KCt c ch nhanh chLng. ah" @G nhiru !n nh2n KAnh, n/u ch3ng ta RPK RYt c c 01. vi @C chJnh R c ca cng ngh hin na. v tr(ng t"Eng !ai gn, thi nL nhin O] gi9ng nh" KCt hAt @ikK. >a. nLi KCt c ch 4h c chJnh R c hEn\ 4hi ch3ng ta nghin cu nhBng [u trinh nVng !"#ng th2U tr(ng !- thu./t 01., tc ! nhBng [u trinh 4hng cL @ nVng !"#ng @k thVK 0_ @"#c b'n ch2t Oiu vi K v [u'ng tJnh ca 01., thi ch3ng ta cL thk RPK gn @3ng 01. ! KCt hAt @ikK 4hng cL c2u tr3c v 0fng @"#c 4hun 4hZ ca c c !- thu./t tr"ng !"#ng t$ 08a trn c c hAt @ikK. Nu. nhin, ch3ng ta 4hng thk O$ 0+ng UhYU gn @3ng n. @9i vi c c [u trinh ) 4h('ng c ch r2t ngsn h(jc cL nVng !"#ng r2t ca(, b)i vi ch3ng ta bi/t rbng, b'n ch2t [u'ng tJnh ca 01. ! h/t Oc [uan trFng @9i vi vic gi'i [u./t nhBng Rung @Ct giBa thu./t t"Eng @9i tZng [u t vi cE hFc !"#ng t$ K !- thu./t c c hAt @ikK 4hng thk gi'i [u./t nZi. ah"ng ) nhBng [u trinh nVng !"#ng @ th2U - 4h('ng c ch @ !n - thi nhBng v2n @r n. 4hng @"#c @jt ra v ng"i ta 0fng UhYU gn @3ng @L @k thuDn tin ch( vic tJnh t( n. L- thu./t tr"ng !"#ng t$ gn @3ng nh2t vi !- thu./t 01. thP( c ch @L 4hng gi 4h c hEn ! Oiu h2U 0`n 1W chiru. ahBng tJnh ch2t @jc bit ca Oiu h2U 0`n 1W chiru @G @"#c Uh t hin v( nhBng nVK 1%=W, 1%6W gi @1. @"#c hiku nh" ! nhBng tn tJch nVng !"#ng th2U ca Oc KAnh tirK n ca !- thu./t 01.. I c nh vDt !- nghin cu Oiu h2U 0`n 1W chiru Ki chh Uh t hin ra Uhn nZi ca t'ng bVng chiK r2t O1u - c2u tr3c Uh(ng Uh3 ca !- thu./t Oiu 01.. Nh8c t/, hLa ra ! cL ti b9n !- thu./t Oiu h2U 0`n 1W chiru, ch3ng 4h c nhau ) nhBng chi ti/t !in [uan ti c ch thc c+ thk ba( hK Oiu @9i Rng. &a tr(ng O9 n. th8c ra ! gn @3ng hAt @ikK nVng !"#ng th2U ca !- thu./t 01. !(Ai II}, !- thu./t 01. !(Ai II& v !- thu./t 01. >PtPr(tic - X. L- thu./t Oiu h2U 0`n th t" ! gn @3ng hAt @ikK nVng !"#ng th2U ca c' !- thu./t 01. !(Ai I v !- thu./t 01. >PtPr(tic - W b1. gi nhin !Ai thi @1. chJnh ! 02u hiu @u tin chh ra K9i !in h gn g*i ca hai !- thu./t 01. n.. ^1. ! KCt c1u chu.n r2t @TU chh trl KCt @ikK ! Oiu h2U 0`n 11 chiru @G bS bt rEi tr(ng !Anh nhAt. 7) 0? nh" vD. ! vi !- thu./t 01. @"#c Uh t biku tr(ng 1W chiru nn 4hng cL chc ch( chiru th 11. Nr(ng nhiru nVK, @a O9, c c nh !- thu./t 01. @ru ch( rbng Oiu h2U 0`n 11 chiru cheng [ua chh ! KCt th ca !A t( n hFc ch 4hng cL !in [uan gi @/n !- thu./t 01. c'. { a/u t2t c' trl b9n chiru @ru cuCn !Ai, thi KCt !- thu./t cL O9 chiru tZng cCng !n hEn 11 chiru nh2t thi/t O] !K Ru2t hin c c hAt 4hng 4h9i !"#ng nh" cL OUin !n hEn <, @iru K c' !thu./t !`n th8c nghiK @ru b c bt.
uB cho ! th"#$t OO chi" g i n@a- titten c8ng t<m Ht cho n7 ci t%n ! th"#$t L( B<n hDi ;ao nhi%" ng1i th c7 ;# nhi%" cch gi,i thEch v ci t%n n#(((
?h*ng b c chTK ch*ng cIa #' thuy(t 7 <
uan @ikK hin na. @G r2t 4h c. NAi hCi nghS 7tring%5, |ittPn @G thng b ( rbng n/u ch3ng ta Ru2t Uh t vi !- thu./t 01. !(Ai II} v tVng hbng O9 !in 4/t ca nL tl gi trS r2t nht hEn 1 @/n gi trS r2t !n hEn 1, thi vDt !- K ch3ng ta c_n Uh1n tJch @"#c dK ch ./u ! vDt !- ca c c c2u hinh &P7g O] cL gn @3ng nVng !"#ng th2U ! Oiu h2U 0`n 11 chiru. Khi |ittPn cng b9 Uh t hin @L, c' Uh_ng hFU @G OBng O v tl @L @G !K ch2n @Cng cCng @Hng c c nh !- thu./t 01.. ^9i vi Uhn !n c c nh nghin cu, thi @1. ! KCt Uh t trikn h(n t(n b2t ng. , Uh'n ng ca bAn chsc c*ng @Hng @iu vi Uh'n ng ca c c chu.n gia tr(ng !?nh v8c n.\ LK Oa( K KCt !- thu./t v9n ! 11 chiru !Ai cL thk !in [uan ti KCt !- thu./t 4h c chh cL 1W chiru. I1u tr' !i cL KCt - ngh?a O1u Osc. ^k hiku @"#c @iru @L ch3ng ta cn Uh'i K t' 4/t [u' ca |ittPn KCt c ch chJnh R c hEn. Nh8c t/, O] ! 0v 0ng hEn n/u ch3ng ta bst @u tl KCt 4/t [u' cL [uan h r2t gn g*i @"#c Uh t Kinh Oau @L b)i |ittPn v KCt th8c tDU Oinh Oau ti/n O? ) Âi hFc PrincPt(n cL tn ! PPtr >(rava, cng trinh tDU trung RYt !- thu./t 01. >PtPr(tic - X. >F @G Uh t hin ra rbng !- thu./t 01. >PtPr(tic - X !in 4/t KAnh c*ng cL KCt O8 K t' 11 chiru v hinh 1<.= Kinh hFa tAi Oa( !Ai nh" vD.. Nr(ng Uhn tr i cfng ca hinh 1<.= ch3ng ta !2. hbng O9 !in 4/t ca !- thu./t >PtPr(tic - X ! r2t nht hEn 1. ^1. ! @Sa hAt K ch3ng ta @G K t' tr(ng c c ch"Eng tr"c v @G @"#c c c nh !- thu./t 01. nghin cu tr(ng nhiru thDU 4:. 78 0Sch chu.kn Oang bn Uh'i ca hinh 1<.= t"Eng ng vi hbng O9 !in 4/t !in ti/U tVng !n. Nr"c nVK 1%%5, c c nh !- thu./t 01. @G bi/t rbng, @iru n. !K ch( c c [u trinh cL v_ng dRPK hinh 1<.5g O] ch( @Lng gLU !n hEn v 4hi hbng O9 !in 4/t !n hEn nBa thi t(n bC 4hun 4hZ nhivu !(An O] 4hng c_n 0fng @"#c nBa. ah"ng c i K 4hng ai ng ti 4hi hbng O9 !in 4/t tVng !n, @L !\ KCt chiru Ki tr) nn th2. @"#c ^L ! chiru ptheng @ngq trn hinh 1<.=. In !"u - rbng, tr(ng hinh n., !"i hai chiru biku 0ivn t(n bC chJn chiru 4hng gian ban @u ca !- thu./t 01. >PtPr(tic - X. ah" vD., chiru Ki theng @ng biku 0ivn chiru 4hng gian th K"i v cfng vi chiru thi gian nBa ch3ng ta O] cL c' th'. 11 chiru. `nh OS(r( Qhi hIng s5 i%n k$t ca ! th"#$t èterotic l t+ngmt chi" kh.ng gian m*i R"t hiCn v chEnh ;,n th'n &'# 13c ra kjo gin thnh mt mng hnh tr9( >inh 1<.= >En th/ nBa, hinh 1<.= c_n Kinh hFa KCt h [u' O1u Osc ca chiru 4hng gian Ki n.. I+ thk ! c2u tr3c ca 01. >PtPr(tic - X tha. @Zi 4hi hbng O9 !in 4/t tVng. aL @"#c 4Y( giGn tl KCt v_ng 01. KCt chiru thnh KCt 0'i rHi Oau @L thnh KCt Kjt tr+ bi/n 0Ang 4hi ch3ng ta tVng gi trS ca hbng O9 !in 4/t. aLi KCt c ch 4h c, 01. >PtPr(tic - X th8c O8 ! KCt Kng hai chiru vi chiru rCng dthP( Uh"Eng theng @ng trn hinh 1<.=g @"#c chi Uh9i b)i gi trS ca hbng O9 !in 4/t. Nr(ng hEn KCt ch+c nVK, c c nh !- thu./t 01. @G th"ng Ru.n 0fng !- thu./t nhivu !(An 08a trn gi' thi/t rbng hbng O9 !in 4/t ! r2t nht. ah"ng thP( !- !] ca |ittPn thi chJnh gi' thi/t n. @G 4hi/n ch( nhBng thnh Uhn OE c2U ca v* tr+ nhin v R$ O8 gi9ng nh" ! nhBng O#i 01. KCt chiru, nga. c' 4hi nL th8c O8 c_n cL chiru th hai n gi2u. &bng c ch bt @i gi' thi/t hbng O9 !in 4/t nht v RYt vDt !- ca 01. >PtPr(tic - X 4hi hbng O9 !in 4/t !n, chiru th hai O] hin ra.
Ph t hin n. 4hng thk !K Uh"Eng hAi gi @/n nhBng 4/t !uDn K ch3ng ta @G trinh b. tr(ng c c ch"Eng tr"c, nh"ng nL buCc ch3ng ta Uh'i nhin nhDn nhBng 4/t !uDn @L tr(ng KCt 4hun 4hZ Ki. ,J 0+, @iru @L !K th/ n( Uhf h#U @"#c vi KCt chiru thi gian v chJn chiru 4hng gian @"#c @_i hti b)i !- thu./t 01. Nl ch"Eng 6 ch3ng ta @G bi/t rbng, hAn ch/ d1W chirug @L ! Ru2t Uh t tl vic @/K O9 h"ng 0a( @Cng ca 01. v tl .u cu O9 chiru @L Uh'i @'K b'( Oa( ch( c c gi trS R c Ou2t ca cE hFc !"#ng t$ ! cL ngh?a. Ihiru Ki K ch3ng ta vla Uh t hin ra 4hng Uh'i ! h"ng K 01. >PtPr(tic cL thk 0a( @Cng, vi nL ! chiru bS 4hLa bn tr(ng pc2u tr3cq ca chJnh c c 01.. aLi KCt c ch 4h c, 4hun 4hZ nhivu !(An K c c nh vDt !- @G 0fng @k r3t ra @_i hti Uh'i cL 1W chiru 4hng-thi gian, @G ra gi' thi/t nga. tl @. rbng hbng O9 !in 4/t ca !- thu./t >PtPr(tic - X ! nht. mjc 0f KGi Oau n. Ki @"#c nhDn ra, nh"ng @iru @L @G ngK 0`n ti hai UhYU gn @3ng Uhf h#U vi nhau\ @L ! chiru rCng ca Kng trn hinh 1<.= ! nht v chiru th K"i KCt c*ng nht ti Kc nL nbK ng(i 4h' nVng nhA. c'K ca c c Uh"Eng trinh nhivu !(An. 7E @H gn @3ng n. @G 0`n ch3ng ta ti KCt v* tr+ 1W chiru cha @. c c 01. KCt chiru. &1. gi thi ch3ng ta th2. rbng @L chh ! KCt v* tr+ gn @3ng ca v* tr+ 1W chiru cha c c Kng hai chiru. Nh8c ra, vi nhBng !- 0( 4n thuDt, |ittPn @u tin Uh t hin ra chiru th 11 4hi nghin cu nhBng tJnh ch2t !in 4/t KAnh ca !- thu./t 01. !(Ai II} 4ia, nh"ng ) @L c1u chu.n c*ng t"Eng t8 nh" ch3ng ta vla trinh b. ) trn. I*ng nh" tr(ng !- thu./t 01. >PtPr(tic - X, tr(ng !- thu./t !(Ai II} c*ng cL chiru th 11 cL 4Jch th"c @"#c chi Uh9i b)i hbng O9 !in 4/t ca nL. Khi gi trS ca hbng O9 n. tVng, 4Jch th"c ca chiru Ki c*ng tVng. ah"ng 4hi n. - |ittPn gi'i thJch - tha. vi bS 4Y( giGn ra thnh KCt Kng nh" tr(ng !- thu./t >PtPr(tic - X, thi 01. !(Ai II} !Ai Uhinh ra thnh KCt pchi/c RVKq, nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 1<.6. LAi KCt !n nBa, |ittPn ch( th2. rbng, Kjc 0f c c nh !- thu./t !un RPK c c 01. !(Ai II} ! nhBng @9i t"#ng KCt chiru, chh cL chiru 0i K 4hng cL br 0., nh"ng [uan @ikK @L chh ! O8 Uh'n nh ca OE @H gn @3ng nhivu !(An tr(ng @L hbng O9 !in 4/t @"#c gi' thi/t ! nht. a/u nh" t8 nhin th8c O8 @_i hti gi trS nht ca hbng O9 !in 4/t thi @L ! UhYU gn @3ng tin cD. @"#c. Nu. nhin, nhBng !uDn chng ca |ittPn v ca c c nh vDt !- 4h c tr(ng cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th hai @ru @"a ra nhBng bbng chng KAnh K] ch( th2. rbng 01. !(Ai II} vr cE b'n ! nhBng Kng hai chiru O9ng tr(ng KCt v* tr+ 11 chiru. `nh OS(z( Qhi hIng s5 i%n k$t ca ! th"#$t oinh 1<.6 ah"ng !- thu./t 11 chiru @L ! gi nVng !"#ng th2U dO( vi nVng !"#ng P!anc4g, |ittPn v nhBng ng"i 4h c gi'i thJch, !- thu./t @L cL KCt gn @3ng ! !- thu./t tr"ng !"#ng t$ Oiu h2U 0`n 11 chiru @G bS bt rEi tl !1u. Nh/ c_n ) nVng !"#ng ca(, ch3ng ta cL thk K t' !- thu./t @L nh" th/ n( ^1. ! KCt ch @r hin @ang @"#c RPK RYt KCt c ch r ( ri/t. Nl c c hinh 1<.= v 1<.6, ch3ng ta bi/t rbng !- thu./t 11 chiru Uh'i cha hai @9i t"#ng cL [u'ng tJnh hai chiru, @L ! c c Kng hai chiru, c c @9i t"#ng [u'ng tJnh cL O9 chiru 4h c c*ng @Lng vai tr_ r2t [uan trFng. ah"ng ng(i KCt K !Cn RCn nhBng tJnh ch2t ra, hin ch"a cL ai bi/t !- thu./t 11 chiru ! c i gi c'. ahBng tJnh ch2t @Snh ngh?a nn !- thu./t @L ! nhBng tJnh ch2t n( aL !in h nh" th/ n(
vi vDt !- K ch3ng ta @G bi/t. a/u nh" hbng O9 !in 4/t t"Eng ng ! nht, thi nhBng c1u tr' !i t9t nh2t ca ch3ng ta hin na. ch( c c c1u hti @L @G @"#c K t' tr(ng c c ch"Eng tr"c, vi hbng O9 !in 4/t nht O] 0`n ch3ng ta tr) !Ai chJnh !- thu./t 01.. ah"ng n/u nh" hbng O9 !in 4/t ! !n, thi hin ch"a cL ai bi/t @"#c c c c1u tr' !i. f ch( !- thu./t 11 chiru ! gi @i nBa, |ittPn c*ng tAK @jt ch( nL c i tn ! !- thu./t - m. &An hti ba( nhiu ng"i thi cL b2. nhiu c ch gi'i thJch vr c i tn n.. ;in nu KCt O9 vJ 0+\ Lthu./t mT dnh" tr(ng pmT ca KFi !- thu./tqg, L- thu./t mng dvi 0f th/ n( @i nBa, Kng c*ng ! KCt Uhn ca c1u chu.ng, L- thu./t ma trDn dthP( KCt cng trinh Ki @1. ca N(K &an4O thuCc Âi hFc utgPrO, |i!!. iOch!Pr thuCc Âi hFc NPRaO ) }uOtin, 7tPUhPn 7hPn4Pr thuCc Âi hFc utgPrtO v 7uOO4i0, nhBng ng"i @G @"a ra KCt c ch gi'i thJch Ki ca !- thu./t @Lg. ah"ng 0f ch"a nsK bst chsc @"#c c i tn c*ng nh" nhBng tJnh ch2t ca nL, ta c*ng @G th2. rbng !- thu./t - m O] cung c2U ch( ta KCt 4hun 4hZ th9ng nh2t @k th1u tLK c' 5 !- thu./t 01. v( tr(ng @L.
Grong nhi" n+m- cc nh v?t ! c8ng m= mMm trong ;7ng %m nh1 nh@ng anh mB- hP nghZ rIng cc ! th"#$t &'# khc nha" rt khc nha"( gh1ng gi '#- nh nh@ng pht minh ca c"c cch m<ng si%" &'# ]n th: hai- hP nh?n ra rIng ! th"#$t L ta nh1 con voi- chEnh mt kh".n khK th5ng nht c, x ! th"#$t &'#((( L' thuy(t 7 < v 3;ng # i nh*ng 3i ûan h cIa nP
IL KCt c1u chu.n ng+ ngn cZ 4k vr ba anh Kf v KCt c(n v(i. }nh Kf th nh2t O th2. chi/c ng v(i v K t' c i br Kjt cng v nh`n K anh ta c'K th2.. }nh Kf th hai O @"#c ch1n v(i bn K t' c i 4h9i cE bsU On Ofi th r U K anh ta c'K th2.. }nh Kf th ba O @"#c chi/c @ui thi K t' nL th(n th' v hi/u @Cng nh" anh ta c'K th2.. ,i nhBng K t' hF 4k ch( nhau nghP h(n t(n 4h c nhau v c*ng vi hF 4hng nhin th2. nhau, nn Kci ng"i @ru ngh? rng Kinh @G O v( KCt c(n vDt 4h c. Nr(ng nhiru nVK, c c nh vDt !- c*ng K_ K`K tr(ng bLng @K nh" nhBng anh Kf, hF ngh? rbng c c !- thu./t 01. 4h c nhau ! r2t 4h c nhau. ah"ng gi @1., nh nhBng Uh t Kinh ca cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th hai, c c nh vDt !- Ki nhDn ra rbng !thu./t - m t8a nh" c(n v(i, chJnh ! KCt 4hun 4hZ @k th9ng nh2t c' 5 !- thu./t 01.. Nr(ng ch"Eng n. ch3ng ta @G th'( !uDn vr nhBng tha. @Zi tr(ng nhDn thc ca ch3ng ta vr !thu./t 01., 4hi ch3ng ta v"#t ra ng(i @Sa hAt ca !- thu./t nhivu !(An - KCt 4hun 4hZ @G ngK @"#c O$ 0+ng ) c c ch"Eng tr"c. >inh 1<.% @G tZng 4/t K9i [uan h !`n nhau K ch3ng ta tiK th2. ch( ti na. vi c c K*i tn chh c c !- thu./t ! @9i ngù vi nhau. ah" bAn th2., ch3ng ta cL c' KCt KAng nhBng K9i [uan h, nh"ng KAng @L c_n ch"a @. @. Ph'i ba( hK c' nhBng @9i ngù ) ch"Eng 1W nBa, ch3ng ta Ki cL thk h(n t2t cng vic. `nh OS(m( gh@ng m8i t%n ch/ hai ! th"#$t 5i ngM" v*i nha"( >inh 1<.%
In nh !Ai rbng tJnh @9i ngù giBa c c b n 4Jnh !n nht !K h( n @Zi c c chiru cuCn tr_n cL b n 4Jnh v chiru cL b n 4Jnh 1. Nr"c @1. ch3ng ta @G ! @i KCt 4hJa cAnh ca @9i ngù n. v b1. gi ch3ng ta cn Uh'i gi'i thJch r @iru @L. Nr(ng ch"Eng 1W, ch3ng ta @G th'( !uDn nhBng tJnh ch2t ca c c 01. tr(ng KCt v* tr+ cL c c chiru cuCn tr_n K 4hng chh r ch3ng ta @ang RYt !- thu./t n( tr(ng O9 5 !- thu./t 01.. Khi @L, ch3ng ta @G chh ra rbng O8 h( n @Zi c c K(0P [u2n v K(0P 0a( @Cng ca 01. ch( UhYU ch3ng ta K t' KCt v* tr+ cL chiru cuCn tr_n vi b n 4Jnh 1 bbng c ch [u. vr K t' KCt v* tr+ cL chiru cuCn tr_n vi b n 4Jnh ! . îru K ch3ng ta @G ! @i, @L !\ c c !- thu./t 01. !(Ai II} v !(Ai II& c*ng nh" c c !- thu./t 01. >PtPr(tic - W v >PtPr(tic - X @ru th8c O8 @G @"#c h( n @Zi b)i tJnh @9i ngù @L. ah" vD., tJnh @9i ngù b n 4Jnh !n nht @"#c Uh t biku KCt c ch chJnh R c hEn nh" Oau\ vDt !- ca !- thu./t 01. !(Ai II} tr(ng KCt v* tr+ cL chiru cuCn tr_n vi b n 4Jnh h(n t(n @Hng nh2t vi vDt !ca !- thu./t 01. !(Ai II& tr(ng KCt v* tr+ cL chiru cuCn tr_n vi b n 4Jnh 1 dKCt Uh t biku t"Eng t8 c*ng @3ng vi c c !- thu./t 01. >PtPr(tic - W v >PtPr(tic - Xg. ,ic gi'i thJch r hEn tJnh @9i ngù b n 4Jnh !n nht 4hng 'nh h")ng @ ng 4k @/n nhBng 4/t !uDn K ch3ng ta @G r3t ra tr(ng ch"Eng 1W, nh"ng !Ai cL 'nh h")ng [uan trFng @/n nhBng @iru ch3ng ta hin @ang th'( !uDn ) @1.. `nh OS(O|( BIng cch k c, nh@ng 5i ngM" i%n J"an t*i &<ng hnh hPc ca kh.ng thi gian Vnh1 trong ch12ng O|W c, x ! th"#$t &'# v ! th"#$t L 13c k$t n5i v*i nha" trong mt m<ng 1*i cc 5i ngM"(
>inh 1<.1W.
L- 0( ! ) chc bbng c ch cung c2U ch( ch3ng ta K9i !in h giBa c c !- thu./t 01. !(Ai II} v !(Ai II& c*ng nh" giBa c c !- thu./t 01. >PtPr(tic - W v >PtPr(tic - X, tJnh @9i ngù b n 4Jnh !n nht @G h(n t2t KAng !"i c c K9i !in h, nh" @"#c Kinh hFa bbng K*i tn @t nYt trn hinh 1<.1W. >inh n. ch( th2. rbng t2t c' 5 !- thu./t 01. cfng vi !- thu./t - m @ru ! @9i ngù ca nhau. N2t c' nhBng !- thu./t @L @ru @"#c 4h1u !Ai thnh KCt 4hun 4hZ 0u. nh2t, ch( ta nVK c ch ti/U cDn 4h c nhau @k K t' cfng KCt cE O) vDt !-. ^9i vi ng 0+ng n. ha. 4h c, KCt tr(ng nhBng c ch @L cL thk hiu [u' hEn nhiru O( vi c ch ti/U cDn 4h c. ,J 0+, !K vic vi !- thu./t >PtPr(tic - W !in 4/t ./u O] 0v 0ng hEn nhiru O( vi !- thu./t !(Ai I !in 4/t KAnh. Nu. nhin, c' hai !- thu./t @L cfng K t' KCt vDt !-.
LHc &B chng ta m*i ch/ c7 mt s hi" ;i$t manh mn v ! th"#$t L- nh1ng nh@ng "?n c: gin ti$p n# mt chU &a v@ng chc cho khfng Anh rIng> ! th"#$t L c"ng cp mt th nn th5ng nht cho x ! th"#$t &'# ca chng ta((( Adc tranh tbng thj
&1. gi ch3ng ta @G cL thk hiku @"#c @. @ hEn vr hai hinh, hinh 1<.1 v 1<.<, K ta @G @"a v( ) @u ch"Eng @k tLK tst nhBng @ikK cVn b'n. Nr(ng hinh 1<.1, ch3ng ta th2. rbng tr"c nVK 1%%5, 4hi ch"a tJnh @/n c c @9i ngù, ch3ng ta cL 5 !- thu./t 01. t ch ri nhau. I c nh vDt !- 4h c nhau !K vic tr(ng tlng !- thu./t, nh"ng 0( ch"a bi/t ti tJnh @9i ngù, nn hF ch( rbng @L ! nhBng !- thu./t 4h c nhau. mci KCt !- thu./t @ru cL nhBng @jc @ikK 4h c vi c c !thu./t 4h c, nh" cx ca hbng O9 !in 4/t c*ng nh" 0Ang hinh hFc v 4Jch th"c ca c c chiru
cuCn tr_n. ag"i ta @G h. vFng dv v`n @ang c_n h. vFngg rbng nhBng tJnh ch2t cE b'n @L O] @"#c R c @Snh b)i chJnh !- thu./t, nh"ng 0( ch"a cL 4h' nVng R c @Snh @"#c bbng c c Uh"Eng trinh gn @3ng hin cL, nn !] t8 nhin c c nh vDt !- chu.kn Oang nghin cu vDt !- @"#c Ou. ra tl nhBng 4h' nVng 4h c. îru n. @"#c biku 0ivn trn hinh 1<.1 bbng c c vfng t @Pn - Kci @ikK thuCc vfng n. 4- hiu KCt O8 !8a chFn c+ thk @9i vi hbng O9 !in 4/t v hinh hFc cuCn tr_n. Khi ch"a vin @/n tJnh @9i ngù, ch3ng ta v`n cL 5 !- thu./t 01. t ch ri nhau. ah"ng gi @1., n/u nh" ch3ng ta U 0+ng t2t c' c c @9i ngù @G bi/t, thi 4hi !K bi/n thin c c hbng O9 !in 4/t v c c thaK O9 hinh hFc, ch3ng ta O] chu.kn tl !- thu./t n. Oang !- thu./t 4h c, vi @iru 4in Uh'i ba( hK c' vfng trung t1K @Lng vai tr_ th9ng nh2t ca !- thu./t - m. îru n. @G @"#c Kinh hFa trn hinh 1<.<. <rc 0, ch:ng ta 3 i ch] cP 39t s1 hiju bi(t 3anh 3:n v) #' thuy(t 7 <& nhng nh*ng #uTn cd gin ti(K ny . # 39t ch} 01a v*ng chxc cho >hVng onh r_ngO #' thuy(t < cung cJK 39t thj n)n thng nhJt cho ` #' thuy(t 0y cIa ch:ng taM >En th/ nBa, ch3ng ta c_n bi/t rbng !- thu./t - m cL [uan h gn g*i vi !thu./t th O u ! Oiu h2U 0`n 11 chiru v @iru n. @G @"#c ghi nhDn trn hinh 1<.11, KCt Uhin b'n chJnh R c hEn ca hinh 1<.< 1. `nh OS(OO( BIng cch tEnh $n cc 5i ngM"- tt c, x ! th"#$t &'#- si%" hp &Mn OO chi" v ! th"#$t L 13c h=a nh?p m mt kh".n khK th5ng nht(
70nh 12.11.
>inh 1<.11 ch( th2. rbng nhBng - t")ng cE b'n v c c Uh"Eng trinh ca !- thu./t - m, Kjc 0f hin na. chh Ki hiku @"#c Uhn n(, O] th9ng nh2t @"#c t2t c' c c !- thu./t 01.. L- thu./t - m chJnh ! c(n v(i !- thu./t @G gi3U ch( c c nh !- thu./t 01. nhin ra KCt 4hun 4hZ th9ng nh2t rCng !n hEn. 1 aLi KCt c ch chJnh R c hEn, OE @H n. cL thk gi'i thJch @"#c bbng c ch nLi rbng ch3ng ta chh cL KCt !- thu./t nh"ng nL Uh+ thuCc v( KCt O9 thaK O9, tr(ng @L cL hbng O9 !in 4/t, nhBng thaK O9 vr 4Jch th"c v hinh 0Ang hinh hFc ca 4hng - thi gian. ,r ngu.n tsc, ch3ng ta cL thk 0fng !- thu./t n. @k tJnh @"#c gi trS c+ thk ca t2t c' c c thaK O9 @L, nh"ng vi trinh @C hiku bi/t !- thu./t hin na., ch3ng ta v`n c_n ch"a bi/t !K @iru @L nh" th/ n(. ,i th/, @k hiku !- thu./t n. t9t hEn, c c nh !- thu./t 01. @G nghin cu nhBng tJnh ch2t ca nL 4hi ch( gi trS ca c c thaK O9 n. bi/n thin tr(ng t(n bC Kirn gi trS 4h' 0? ca ch3ng. a/u gi trS @"#c chFn ca nhBng thaK O9 @L nbK tr(ng KCt vfng n( @L tr(ng O9 5 b n @'( trn hinh 1<.11, thi !thu./t cL nhBng tJnh ch2t c9 hBu ca KCt tr(ng 5 !- thu./t 01. t"Eng ng h(jc ca !- thu./t Oiu h2U 0`n 11 chiru. I_n n/u gi trS c c thaK O9 @"#c chFn nbK tr(ng vfng trung t1K thi vDt !- O] @"#c chi Uh9i b)i !- thu./t - m v`n c_n @. bJ n.
(((gh1 v?#- ! th"#$t &'# ha# ! th"#$t L- cho &B c"5i cBng n7 13c gPi ;Ing ci t%n g i n@athc s ch:a cc 5i t13ng c7 J",ng tEnh v*i c, mt t?p h3p cc chi" khc nha"((( <9t s rc ij3 #; #,ng cIa #' thuy(t 7 <O ?)n 0n chI 3 r9ng
Khi hbng O9 !in 4/t ca c c 01. ! nht tr(ng nVK b n @'( bn trn ca b'n @H !- thu./t - hinh 1<.11 - thi thnh Uhn cE b'n ca !- thu./t 0"ng nh" ! c c 01. KCt chiru. Nu. nhin, ch3ng ta @G vla cL @"#c KCt [uan @ikK Ki vr nhDn RYt @L. a/u Ru2t Uh t tl c c vfng >PtPr(tic - X h(jc !(Ai II} v tVng gi trS ca hbng O9 !in 4/t, thi ch3ng ta O] 0i tr3 v( vfng giBa ca b'n @H trn hinh 1<.11 v c i K ch3ng ta t")ng ! O#i 01. KCt chiru !Ai bS 4Y( giGn thnh KCt Kng hai chiru. >En th/ nBa, nh KCt 0G. 4h Uhc tAU nhBng [uan h @9i ngù !in [uan ti c' c c hbng O9 !in 4/t v 0Ang chi ti/t ca c c chiru 4hng gian bS cuCn !Ai, ch3ng ta cL thk 0i chu.kn trEn v !in t+c tl @ikK n. @/n @ikK 4h c trn b'n @H c c !- thu./t trn hinh 1<.11. I c Kn hai chiru K ch3ng ta @G gjU tr(ng c c !- thu./t >PtPr(tic - X v !(Ai II} v`n cL thk c_n @i thP( 4hi ch3ng ta 0i tr3 ti ba !- thu./t 01. c_n !Ai trn hinh 1<.11. ah" vD. c' 5 !- thu./t 01. @ru cL !in [uan ti c c Kng hai chiru. îru n. @G @jt ra hai c1u hti\ Nh nh2t, !iu c c Kng hai chiru cL Uh'i ! thnh Uhn OE c2U ca !- thu./t 01. ha. 4hng Nh hai, v( nhBng nVK 1%=W v 1%6W, 4hi ng"i ta !K KCt b"c nh'. 0*ng c'K tl nhBng hAt @ikK 4hng - chiru ti c c 01. KCt chiru v gi @1. 4hi @G th2. rbng !- thu./t 01. !Ai !in [uan ti c c Kng hai chiru, thi !iu tr(ng !- thu./t 01. cL thk cL c' nhBng thnh Uhn OE c2U nhiru chiru hEn ha. 4hng Khi ch3ng ti vi/t nhBng 0_ng n., thi ch"a cL c1u tr' !i n( @"#c bi/t @. @ c', nh"ng tinh hinh c+ thk ! nh" Oau. Ih3ng ta @G ch ./u 08a trn Oiu @9i Rng @k cL @"#c nhBng hiku bi/t nh2t @Snh vr Kci KCt Uhin b'n ca !- thu./t 01. ng(i UhAK vi U 0+ng ca c c Uh"Eng Uh U nhivu !(An. ^jc bit, tJnh ch2t ca c c trAng th i &P7, K c+ thk ! 4h9i !"#ng v c c tJch !8c ca ch3ng, @G @"#c R c @Snh KCt c ch 0u. nh2t b)i Oiu @9i Rng. îru n. ch( UhYU ch3ng ta hiku @"#c KCt O9 @jc tr"ng !in 4/t KAnh ca ch3ng K 4hng cn Uh'i th8c hin nhBng tJnh t( n tr8c ti/U 4hL 4hng thk t")ng t")ng nZi. Nh8c t/, nh nhBng nc !8c ban @u ca >(r(oity v 7tr(KingPr v c*ng nh cng trinh cL tJnh @Ct Uh Oau @L ca P(!chinO4i, ch3ng ta gi @1. 4hng chh bi/t @"#c 4h9i !"#ng v c ch tJch !8c ca c c trAng th i @L K c_n cL KCt ai hiku bi/t r rng ! ch3ng nhin gi9ng nh" c i gi. , cL !], bc tranh n. ! KCt Uh t trikn @ ng 4inh ngAc nh2t K ta bi/t. mCt O9 trAng th i &P7 ! c c 01. KCt chiru. mCt O9 trAng th i 4h c ! c c Kng hai chiru. wi @1. nhBng 0Ang @L @G tr) nn [u [uPn thuCc vi ch3ng ta. ah"ng O8 b2t ng ! ) chc, KCt O9 nhBng trAng th i 4h c nBa ! ba chiru, b9n chiru v th8c t/ ti tDn chJn chiru. ?h vTy& #' thuy(t 0y hay #' thuy(t 7 <& cho 0, cui c,ng nP $c g"i b_ng ci tLn gg i n*a& th1c s1 chda cc i t$ng cP ûng tHnh v i c 39t tTK h$K cc chi)u >hc nhauM I c nh vDt !- @G @jt ra thuDt ngB {-branP @k chh c c @9i t"#ng cL [u'ng tJnh ba chiru, z - branP @k chh c c @9i t"#ng [u'ng tJnh b9n chiru v tZng [u t ! U - branP @k chh KCt @9i t"#ng [u'ng tJnh U chiru, c nh" vD. ch( ti tDn chJn chiru d!"u - rbng, tr(ng ti/ng }nh KPKbranP cL ngh?a ! Kng, c c nh vDt !- @G !2. Uhn @ui ca tl n. @k tA( nn thuDt ngB U - branP - ag. Khi 0fng thuDt ngB n., @i 4hi c c 01. c*ng @"#c gFi ! 1 - branP v c c Kng @"#c gFi ! < - branP. ,ic t2t c' c c @9i t"#ng cL
[u'ng tJnh @L th8c O8 ! KCt bC UhDn ca !- thu./t 01. 0G 0`n @/n tu.n b9 ca N(onOPn0 vr KCt pnrn 01n ch ca c c branPq. Ih( 0f cL nrn 01n ch ca c c branP, nh"ng c c 01. - @9i t"#ng [u'ng tJnh KCt chiru - v`n cL KCt vai tr_ @jc bit vi !- 0( Oau. I c nh vDt !- @G chng Kinh @"#c rbng, 4h9i !"#ng ca c c @9i t"#ng [u'ng tJnh b2t 4k cL O9 chiru ! ba( nhiu, trl tr"ng h#U KCt chiru, @ru t: ! nghSch vi hbng O9 !in 4/t t"Eng ng 4hi ch3ng ta ) tr(ng nVK b n @'( 01. trn hinh 1<.11. îru n. cL ngh?a ! vi !in 4/t ./u, tr(ng t2t c' 5 Uhin b'n ca !- thu./t 01. t2t c' c c @9i t"#ng cL [u'ng tJnh, trl c c 01., @ru cL 4h9i !"#ng r2t !n - vi cx @C !n c_n !n hEn c' 4h9i !"#ng P!anc4. ,i nhBng @9i t"#ng n. njng nh" th/, v 0( @L thP( h thc XinOtPin X Kc <, ch3ng @_i hti KCt nVng !"#ng c8c !n @k @"#c tA( ra, nn c c branP chh cL 'nh h")ng r2t nht @/n nhiru tJnh ch2t vDt !- dnh"ng 4hng Uh'i t2t c', nh" ch3ng ta O] th2. ) ch"Eng Oaug. Nu. nhin, 4hi ch3ng ta 0i chu.kn ra ng(i c c vfng b n @'( trn hinh 1<.11, thi nhBng branP cL O9 chiru ca( O] nhT 0n @i v 0( @L cL tK [uan trFng tVng !n. ah" vD., hinh 'nh K bAn nn ghi nh tr(ng @u ! nh" Oau\ ) vfng trung t1K ca hinh 1<.11, ch3ng ta cL KCt !- thu./t vi nhBng thnh Uhn OE c2U 4hng Uh'i chh ! c c 01. ha. Kng K c_n ! c c pbranPq vi O9 chiru ca( hEn nBa, v t2t c' nhBng thnh Uhn @L @ru 4h binh @eng vi nhau. >in na. ch3ng ta c_n ch"a nsK chsc @"#c nhBng @jc tr"ng @. @ ca !- thu./t n.. ah"ng KCt @iru K ta bi/t @"#c chsc chsn, @L !\ 4hi ch3ng ta 0i chu.kn tl vfng trung t1K ti b2t c KCt b n @'( 01. n(, thi chh cL c c 01. dh(jc c c Kng cuCn !Ai nhin r2t gi9ng 01., nh" tr(ng hinh 1<.= v 1<.6g ! @ nhT @k cL thk !in [uan vi vDt !- K ch3ng ta @G bi/t - tc ! c c hAt tr(ng b'ng 1.1 v b9n !8c t"Eng t c giBa c c hAt @L. ahBng Uh1n tJch bbng !- thu./t nhivu !(An K c c nh !- thu./t 01. @G 0fng tr(ng gn hai thDU 4: [ua, @G 4hng @ @C tinh @k Uh t hin ra 0f chh ! O8 tHn tAi ca c c pbranPq Oiu njng cL O9 chiru ca( hEn. I c 01. @G ng8 trS h(n t(n 4hi/n ch( !- thu./t @"#c 4h( c c i tn [u thi/u 01n ch ! p!- thu./t 01.q. ah" vD., KCt !n nBa ch3ng ta !Ai th2. rbng tAi nhBng vfng b n @'( ca hinh 1<.11, tr(ng Uhn !n c c tr"ng h#U, vic bt [ua t2t c' trl c c 01. ! cL cVn c. ,r cVn b'n, @L c*ng ! @iru K ch3ng ta @G !K ch( ti @1. tr(ng cu9n O ch n.. Nu. nhin, gi @1. ch3ng ta c*ng bi/t rbng, tr(ng th8c t/ !- thu./t ca ch3ng ta c_n Uh(ng Uh3 hEn ng"i ta tr"c 4ia @G t")ng r2t nhiru.
GEnh 5i ngM" v ! th"#$t L th5ng nht x ! th"#$t &'# v 1a ra mt k$t "?n J"an trPng( t c7 th sc kh.ng c=n nh@ng ;t ng no khc n@a ang ch 3i chng ta((( eTy cP ci gg gi:K ta gii ûy(t nh*ng vJn ) cXn tkn "ng trong #' thuy(t 0y hay >h+ngs
IL v 4hng. Ih3ng ta @G h(n thin O8 hiku bi/t ca ch3ng ta bbng c ch gi'i th( t 4hti KCt O9 4/t !uDn, K b1. gi nhin !Ai, ch3ng ! nhBng h [u' ca O8 Uh1n tJch thP( Uh"Eng Uh U gn @3ng nhivu !(An, ch 4hng Uh'i ca !- thu./t 01. @Jch th8c. ah"ng tDU h#U nhBng cng c+ Uhi nhivu !(An ca ch3ng ta c_n r2t hAn ch/. 78 Uh t hin ra KAng nhBng K9i [uan h @9i ngù tu.t vi @G cung c2U ch( ch3ng ta nhBng Uh"Eng tin @k hiku O1u hEn !- thu./t 01., nh"ng c_n nhiru
v2n @r v`n ch"a gi'i [u./t @"#c. ,J 0+, hin na., ch3ng ta v`n c_n ch"a bi/t bbng c ch n( cL thk v"#t ra ng(i nhBng Uh"Eng trinh gn @3ng 0fng @k R c @Snh c c hbng O9 !in 4/t, vi nh" ch3ng ta @G bi/t nhBng Uh"Eng trinh n. ! [u th nn 4hng thk Kang !Ai ch( ch3ng ta thng tin gi hBu Jch c'. Ih3ng ta c*ng v`n c_n ch"a bi/t tAi Oa( !Ai cL chJnh R c ba chiru 4hng gian cL 4Jch th"c !n h(jc !K th/ n( chFn @"#c 0Ang chi ti/t ch( c c chiru bS cuCn !Ai. ahBng v`n @r @L @_i hti Uh'i cL c c Uh"Eng Uh U Uhi nhivu !(An KAnh v Osc bYn hEn. I i K ch3ng ta @G th8c O8 !K @"#c, @L ! ch3ng ta @G hiku O1u hEn nhiru c2u tr3c !gJc v tK ca !- thu./t 01.. Nr"c nhBng Uh t Kinh @"#c tZng 4/t tr(ng hinh 1<.11, hnh vi !in 4/t KAnh ca c' 5 !- thu./t 01. @ru ! KCt hCU @Pn, KCt O8 bJ n h(n t(n. I*ng nh" trn nhBng t2K b'n @H thi Ra R"a, th/ gii ca !in 4/t KAnh ! nhBng vfng @2t c_n ch"a @"#c 4h K Uh , tirK n @. nhBng c(n rHng v [u: bikn. ah"ng gi @1. ch3ng ta th2. rbng, cuCc Uhiu !"u @/n vfng @2t !in 4/t KAnh cL thk @"a ch3ng ta [ua nhBng vfng c_n Jt hiku bi/t ca !- thu./t - m, nh"ng cu9i cfng O] @"a ch3ng ta tr) !Ai cDU b/n binh an ca vfng @2t !in 4/t ./u, nh"ng thP( ngn ngB @9i ngù ca c i K ch3ng ta t")ng ! KCt !- thu./t 01. 4h c. NHnh i ngwu v #' thuy(t 7 < . thng nhJt ` #' thuy(t 0y v a ra 39t >(t #uTn ûan tr"ngM Jt cP thj # s| >h+ng cXn nh*ng bJt ng no >hc n*a ang ch $i ch:ng taM mCt 4hi nh @Sa @H @G v] h/t KFi vfng trn [u' @Sa cu thi t2K b'n @H c(i nh" @G !K R(ng v tri thc vr @Sa !- cL thk c(i ! h(n t2t. N2t nhin, nLi nh" th/ 4hng cL ngh?a ! nhBng cuCc th K hikK ) aaK I8c ha. ) KCt h_n @'( c @Cc n( @L ) micr(nPOiP ! 4hng cL gi trS 4h(a hFc ha. vVn hLa gi c'. îru @L chh Ku9n nLi rbng thi @Ai ca nhBng Uh t 4i/n @Sa !- @G [ua rHi. 78 4hng cL KCt @ikK trsng n( trn b'n @H th/ gii ! KCt Kinh chng. pN2K b'n @H !- thu./tq trn hinh 1<.11 @Lng KCt vai tr_ t"Eng t8 @9i vi c c nh !- thu./t 01.. aL ba( trfK t(n bC c c !- thu./t K ta cL thk @At ti bbng c ch 0(ng buHK tl b2t 4M KCt Uhin b'n n( tr(ng O9 5 Uhin b'n ca !- thu./t 01.. mjc 0f ch3ng ta c_n Ra Ki hiku @"#c @. @ vfng @2t !A ! !- thu./t m, nh"ng trn b'n @H 4hng c_n nhBng vfng trsng. wi9ng nh" nh @Sa @H, nh !- thu./t 01. gi @1. c*ng cL thk r2t !Ac [uan K tu.n b9 rbng UhZ ca nhBng !- thu./t !gJc nh2t, ba( gHK nhBng Uh t Kinh [uan trFng nh2t ca th/ 4: ;; nh" thu./t t"Eng @9i hTU v thu./t t"Eng @9i rCng cE hFc !"#ng t$, nhBng !- thu./t chun ca c c !8c KAnh, ./u v @in tl Oiu @9i Rng, c c chiru cuCn !Ai ca Ka!uya v K!Pin - t2t c' @ru cL Kjt trn t2K b'n @H tr(ng hinh 1<.11. Nhch thdc i v i nh #' thuy(t 0y 7 horc cng cP thj nPi # i v i nh #' thuy(t 7 < 7 # Khi ch] ra $c ij3 no trLn tJ3 bn k #' thuy(t cIa hgnh 4yM44 th1c s1 3+ t v tr ch:ng ta. ^k !K @"#c @iru @L, @_i hti Uh'i tiK ra nhBng Uh"Eng trinh chJnh R c v @. @, K nghiK ca ch3ng O] chh ra c i @ikK 4hL nsK bst @L trn b'n @H c c !- thu./t v Oau @L Uh'i tiK hiku vDt !- t"Eng ng vi @C chJnh R c @ @k O( O nh @"#c vi th8c nghiK. ah" |ittPn @G nLi\ p>iku @"#c !- thu./t m th8c O8 ! gi v vDt !- K nL thk hin, O] !K bi/n @Zi O8 hiku bi/t ca ch3ng ta vr t8 nhin Jt nh2t c*ng trit @k nh" @G tlng R'. ra tr(ng nhBng cuCc @'( !Cn 4h(a hFc v? @Ai nh2t tr(ng [u 4h 1Wq. ^L ! ch"Eng trinh th9ng nh2t 0nh ch( th/ 4: ;;I.
Grong ch12ng n# v ch12ng ti$p sa"- chng t.i sc m. t, chHng 1ng m cc nh ! th"#$t &'# i 13c tr%n hnh trnh tm hi" cc U en v ng"an g5c ca v8 tr9(((
Ch!ng 48 7 Cc #} @n th@o ûan ij3 cIa #' thuy(t 0y #' thuy(t c <
78 Rung @Ct tr"c 4hi cL !- thu./t 01. giBa thu./t t"Eng @9i rCng v cE hFc !"#ng t$ @G R3c UhAK ti tinh c'K O1u Ra ca ch3ng ta v9n ch( rbng c c @Snh !uDt ca t8 nhin Uh'i gsn 4/t vi nhau tr(ng KCt chhnh thk hi h_a. Nu. nhin, O8 Rung @Ct n. 4hng Uh'i ! O8 t ch ri trlu t"#ng ca( vi. ahBng @iru 4in vDt !- c8c hAn R'. ra ) thi @ikK &ig &ang v UhZ bi/n tr(ng c c !c @Pn O] 4hng thk hiku @"#c n/u nh" 4hng cL KCt !- thu./t !"#ng t$ ca !8c h2U 0`n. ,i O8 Uh t Kinh ra !- thu./t 01., gi @1. ch3ng ta h. vFng O] gi'i @ U @"#c nhBng @iru bJ n O1u Ra @L. Nr(ng ch"Eng n. v ch"Eng ti/U Oau, ch3ng ti O] K t' chjng @"ng K c c nh !- thu./t 01. @G @i @"#c trn hnh trinh tiK hiku c c !c @Pn v nguHn g9c ca v* tr+. L} @n v h;t s! cJK
Nh(At nhin, 4hL cL thk hinh 0ung hai vDt n( !Ai 4h c nhau gh gK nh" c c !c @Pn v hAt OE c2U. Ih3ng ta th"ng hinh 0ung c c !c @Pn ! nhBng thin thk 4M v? nh2t c_n c c hAt OE c2U ! nhBng Ku bY nht nh2t ca vDt ch2t. ah"ng nhBng nghin cu ca PKPtri(O Ihrit(0(u!(u, |PrnPr IOraP!, ichar0 PricP, &ran0(n IartPr, (. KPrr, avi0 (binO(n, >ao4ing v PPnr(OP cfng vi nhiru nh vDt !- 4h c v( cu9i nhBng nVK 1%5W v @u nhBng nVK 1%=W @G chng tt rbng c c !c @Pn v c c hAt OE c2U cL !] 4hng 4h c nhau gh gK nh" ng"i ta t")ng. >F @G tiK ra nhBng bbng chng ng. cng cL Oc thu./t Uh+c hEn vr c i K (hn |hPP!Pr @G tZng 4/t tr(ng Knh @r\ pc c !c @Pn 4hng cL tLcq. ca |hPP!Pr ! Ku9n nLi rbng, ng(i KCt O9 r2t Jt c c @jc @ikK Uh1n bit ra, t2t c' c c !c @Pn @ru gi9ng nhau. ahBng @jc @ikK Uh1n bit @L ! gi Nh nh2t, t2t nhin, ! 4h9i !"#ng ca !c @Pn. Nh/ c_n nhBng @jc @ikK 4h c ahiru nghin cu c_n Uh t hin ra rbng, c c !c @Pn c*ng Kang @in tJch v KCt O9 tJch !8c 4h c c*ng nh" c' vDn tCc t8 [ua. dOUing nBa. , chh cL th/ thi. ah" vD., hai !c @Pn cL cfng 4h9i !"#ng, cfng c c tJch !8c v cfng OUin O] h(n t(n @Hng nh2t vi nhau. I c !c @Pn 4hng cL nhBng p4iku tLcq cu 4M, tc ! nhBng @jc @ikK nCi tAi 4h c, @k Uh1n bit vi nhau. îru @L !] n( 4hng g#i ch( bAn @iru gi Oa( >G. nh !Ai rbng chJnh nhBng tJnh ch2t nh" 4h9i !"#ng, c c tJch !8c v OUin c*ng ! nhBng @jc @ikK @k Uh1n bit c c hAt OE c2U. 78 t"Eng t8 vr nhBng tJnh ch2t nhDn 0Ang nh" th/, tr(ng nhiru nVK, @G 0`n nhiru nh vDt !- ti KCt !9i Ou. 0ivn !A !fng !\ r2t cL thk c c !c @Pn th8c O8 ! c c hAt OE c2U 4hZng !H. Nh8c ra, thP( !- thu./t ca XinOtPin, 4hng cL KCt gii hAn c8c tiku n( @9i vi 4h9i !"#ng ca KCt !c @Pn. a/u ch3ng ta nYn KCt Ku vDt ch2t cL 4h9i !"#ng b2t 4M ti KCt 4Jch th"c @ nht, thi nhBng tJnh t( n 4hng K2. 4hL 4hVn thP( thu./t t"Eng @9i rCng O] chng tt rbng nL O] tr) thnh KCt !c @Pn. dKh9i !"#ng cng bY thi Uh'i nYn ti 4Jch th"c cng nhtg. , nh" vD., ch3ng ta cL thk hinh 0ung KCt thJ nghiK t")ng t"#ng, tr(ng @L Ru2t Uh t tl nhBng giFt vDt ch2t nht 0n, nYn ch3ng ti nhBng 4Jch th"c bY 0n, rHi @PK O( O nh nhBng !c @Pn tA( thnh vi nhBng hAt OE c2U. mnh @r 4hng cL tLc ca |PP!Pr O] 0`n ch3ng ta ti 4/t !uDn rbng @9i vi nhBng 4h9i !"#ng @ nht, c c !c @Pn K ch3ng ta tA( nn thP( c ch @L O] nhin r2t gi9ng c c hAt OE c2U. I' hai nhin @ru gi9ng nh" nhBng gLi nht vDt ch2t @"#c @jc tr"ng h(n t(n b)i 4h9i !"#ng, c c tJch !8c v OUin.
?hng cP 39t ij3 >hc bit 3Ju chtM Cc #} @n trong vTt #' thiLn v2n& v i >hi #$ng # n h!n <rt Nr2ng nhi)u #ln& cP >Hch th c v nrng t i 3dc c! h"c #$ng t% hlu nh >h+ng cP #iLn ûan v chh cn 0fng c c Uh"Eng trinh ca !- thu./t t"Eng @9i rCng @k tiK hiku c c tJnh ch2t ca ch3ng d) @1. ch3ng ta Ki chh RYt c2u tr3c tZng thk ca c c !c @Pn, ch ch"a nLi @/n @ikK 4M 0S trung t1K ) bn tr(ng !c @Pn. KJch th"c c8c 4M nht bY ca vfng trung t1K n. chsc chsn O] @_i hti Uh'i 0fng ti cE hFc !"#ng t$g. Nu. nhin, 4hi ch3ng ta th$ !K ch( 4h9i !"#ng ca c c h9 @Pn nht 0n, O] ti KCt @ikK c c h9 @Pn n. nhT v nht ti Kc cE hFc !"#ng t$ Uh'i v( cuCc. îru n. R'. ra n/u nh" 4h9i !"#ng t(n Uhn ca !c @Pn cx 4h9i !"#ng P!anc4 h(jc nht hEn. dNrn [uan @ikK vDt !- ca c c hAt OE c2U, 4h9i !"#ng P!anc4 ! r2t !n nL !n hEn 4h9i !"#ng ca Ur(t(n cx 1W t: t: !n. Nu. nhin, trn [uan @ikK ca c c !c @Pn, thi 4h9i !"#ng P!anc4 chh cx 4h9i !"#ng ca hAt b+i trung binh, ngh?a ! r2t nht bYg. , nh" vD., c c nh vDt !-, nhBng ng"i @G tlng RPK c c !c @Pn nht RJu v c c hAt OE c2U cL K9i !in h gn g*i vi nhau, O] nga. !DU tc v2U Uh'i O8 4hng t"Eng thJch giBa thu./t t"Eng @9i tZng [u t - tr i tiK !- thu./t ca c c !c @Pn, v cE hFc !"#ng t$. Nr(ng [u 4h, chJnh O8 4hng t"Eng thJch n. @G c'n tr) h(n t(n O8 ti/n bC thP( Uh"Eng h"ng nghin cu h2U 0`n @L.
gh nh@ng pht hiCn rt ph:c th+ngs
I1u tr' !i ! cL. ah nhBng Uh t hin r2t Uhc tAU v 4h b2t ng vr c c !c @Pn, !- thu./t 01. @G R c !DU @"#c K9i !in h !- thu./t @u tin giBa c c h9 @Pn v hAt OE c2U. mjc 0f c(n @"ng tiK ra K9i !in h n. 4h [uanh c(, nh"ng nL @"a ch3ng ta [ua nhBng Uh t trikn !- th3 nh2t ca !thu./t 01., nn c*ng @ ng @k ch3ng ta !n thP( hnh trinh @L. mFi chu.n bst @u tl KCt c1u hti t")ng chlng nh" cheng cL !in [uan gi K c c nh vDt !- @G @jt ra tl nhBng nVK 1%6W. Nl !1u, c c nh t( n hFc v vDt !- @G bi/t rbng 4hi c c chiru 4hng gian cuCn !Ai thnh KCt 4hng gian Ia!abi-au, nLi chung, cL hai !(Ai Kjt cu nbK tr(ng c2u tr3c 4hng gian @L. mCt !(Ai chJnh ! Kjt cu hai chiru, gi9ng nh" Kjt KCt [u' bLng, @G tlng @Lng vai tr_ c8c 4M [uan trFng tr(ng 0Sch chu.kn !Dt K ch3ng ta @G RYt tr(ng Ih"Eng 11. L(Ai th hai 4hL hinh 0ung hEn nh"ng c*ng cL tK [uan trFng 4hng 4YK. ^L ! nhBng Kjt cu ba chiru- c*ng gi9ng nh" br ng(i KCt [u' bLng nh"ng tr(ng KCt v* tr+ cL b9n 4hng gian rCng !n. N2t nhin, nh" ch3ng ta @G th'( !uDn tr(ng Ih"Eng 11, KCt [u' bLng binh th"ng tr(ng ,* tr+ ch3ng ta b'n th1n nL @G ! ba chiru, nh"ng br Kjt ca nL, c*ng gi9ng nh" br Kjt 9ng 0`n n"c, chh ! hai chiru thi\ b)i vi bAn chh cn cL hai c(n O9, vJ 0+ nh" v? @C v 4inh @C, cheng hAn, ! bAn cL thk R c @Snh @"#c b2t c @ikK n( trn br Kjt @L. ah"ng b1. gi ch3ng ta hG. t")ng t"#ng cL thK KCt chiru nBa\ KCt [u' bLng b9n chiru vi br Kjt ba chiru. ,i hu nh" 4hng thk t")ng t"#ng @"#c KCt [u' bLng nh" vD., nn c ch t9t nh2t @k hinh 0ung, ! hA bt t2t c' @i KCt chiru. ah"ng ch3ng ta O] th2., KCt 4hJa cAnh tr(ng b'n ch2t ba chiru ca c c Kjt cu !Ai cL tK [uan trFng hng @u. &bng c ch nghin cu c c Uh"Eng trinh ca !- thu./t 01., c c nh vDt !- @G Uh t hin ra rbng, r2t cL thk, thP( thi gian c c Kjt cu ba chiru n. O] c( !Ai ti KCt thk tJch nht gn nh" bbng
4hng. ah"ng @iru gi O] R'. ra - nh !- thu./t 01. hti - n/u nh" c2u tr3c ca 4hng gian bS c( !Ai thP( c ch @L Liu cL Ru2t hin nhBng hiu ng tai bi/n 0( O8 c( !Ai @L ca c2u tr3c 4hng gian ha. 4hng I1u hti n. r2t gi9ng vi c1u hti K ch3ng ta @G @jt ra v gi'i @ U tr(ng ch"Eng 11, nh"ng ) @1. ch3ng ta tDU trung RPK RYt Kjt cu ba chiru c( !Ai, ch 4hng Uh'i Kjt cu hai chiru nh" tr(ng ch"Eng 11. dI*ng nh" tr(ng ch"Eng 11, ch3ng ta RPK rbng KCt Ku ca 4hng gian Ia!abi-au c( !Ai ch 4hng Uh'i t(n bC 4hng gian @L, nn tJnh @9i ngù b n 4Jnh !n b n 4Jnh nht K ch3ng ta RYt tr(ng ch"Eng 1W ! 4hng U 0+ng @"#cg. , @1. Ki chh ! O8 4h c bit vr ch2t Ru2t hin 0( O8 tha. @Zi O9 chiru. Nl ch"Eng 11 ch3ng ta @G bi/t KCt Uh t hin [uan trFng, tr(ng @L c c 01., 4hi chu.kn @Cng [ua 4hng gian, ch3ng ba( [uanh Kjt cu hai chiru. Nc !, Kjt v* tr+ hai chiru 0( c c 01. n. [uYt nn 4hi chu.kn @Cng @G ba( h(n t(n Kjt cu hai chiru, nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 11.5. îru n. cL t c 0+ng b'( v, giB ch( O8 c( !Ai ca Kjt cu hai chiru 4hng g1. ra nhBng tai bi/n vDt !-. ah"ng b1. gi ch3ng ta !Ai RYt KCt !(Ai Kjt cu 4h c tr(ng 4hng gian Ia!abi-au v 0( nL [u nhiru chiru, nn c c 01. chu.kn @Cng 4hng c_n ba( [uanh @"#c nBa. a/u bAn c'K th2. 4hL hinh 0ung @"#c @iru @L, thi hG. hinh 0ung KCt tinh hu9ng t"Eng t8 nh"ng hA th2U t2t c' @i 1 chiru. &An hG. hinh 0ung KCt Kjt cu ba chiru nh" Kjt cu hai chiru ca [u' bLng binh th"ng, Kivn ! bAn c*ng Uh'i hinh 0ung O#i 01. KCt chiru nh" KCt hAt @ikK 4hng cL chiru n(. , vi KCt hAt @ikK 4hng cL chiru n( 4hng thk ba( [uanh b2t c c i gi, nn t"Eng t8 c c 01. KCt chiru c*ng 4hng thk ba( [uanh KCt Kjt cu ba chiru. LDU !uDn nh" vD. @G 0`n c c nh !- thu./t 01. ti - ngh? rbng, n/u ch3ng ta h(n t(n 08a v( c c Uh"Eng trinh gn @3ng ca !- thu./t 01., thi 4hi Kjt cu ba chiru tr(ng 4hng gian Ia!abiau bS c( bY !Ai, r2t cL 4h' nVng O] 0`n ti KCt 4/t [u' tai bi/n. Nh8c t/, c c Uh"Eng trinh gn @3ng ca !- thu./t 01. @"#c Uh t trikn tl tr"c nVK 1%%5 @G chh ra rbng O8 vDn hnh ca v* tr+ O] buCc Uh'i 0lng !Ai n/u nh" [u trinh c( thst @L th8c O8 R'. ra, ng(i ra KCt O9 gi trS v hAn K !- thu./t 01. @G ch/ ng8 @"#c b1. gi O] !Ai OZng ra 0( O8 c( !Ai @L ca c2u tr3c 4hng gian. Nr(ng nhiru nVK, c c nh !- thu./t 01. @G Uh'i O9ng th2U thtK vi nci !( 1u KE hH @L. ah"ng ti nVK 1%%5, }n0rPo 7ttr(KingPr @G chng Kinh @"#c rbng nhBng Ou. !uDn bi [uan @L ! Oai !K. 8a trn cng trinh cL tJnh @Ct Uh tr"c @L ca |ittPn v 7iPbPrg, 7tr(KingPr @G O$ 0+ng Uh t Kinh ch( th2. rbng !- thu./t 01., 4hi Uh1n tJch vi @C chJnh R c Ki cL @"#c nh cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th hai, 4hng c_n ! thu./t chh ca c c 01. KCt chiru nBa. ng !- !uDn nh" Oau. mCt 01. KCt chiru - nLi thP( ngn ngB chu.n Kn Ki ! 1 - branP - cL thk ba( [uanh trFn vTn KCt @9i t"#ng KCt chiru ca 4hng gian, vJ 0+ nh" KCt v_ng tr_n trn hinh 1{.1. dL"u rbng @iru n. 4h c vi hinh 11.5, tr(ng @L 01. KCt chiru, 4hi chu.kn @Cng thP( thi gian, cL thk ba( [uanh KCt Kjt cu hai chiru. I_n hinh 1{.1 gi9ng nh" KCt bc 'nh ch+U tAi KCt thi @ikKg. `nh Os(O( u'# c7 th ;ao J"anh mt m" chi" ca c" trc kh.ng thi gian ;A c"n inh 1{.1. N"Eng t8, tr(ng hinh 1{.1, ch3ng ta th2. rbng KCt Kng hai chiru - tc KCt <-branP - cL thk ba( [uanh v Uh 4Jn KCt Kjt cu hai chiru, gi9ng nh" KCt Ki/ng ca( Ou cL thk bFc 4Jn KCt [u'
caK vD.. mjc 0f hEi 4hL hinh 0ung, nh"ng 7tr(KingPr v`n @i thP( @"ng h"ng Ou. ngh? @L v cu9i cfng ng @G hiku ra rbng, c c thnh Uhn OE c2U ba chiru Ki @"#c Uh t hin ra tr(ng !thu./t 01. - tc c c {-branP - cL thk ba( [uanh v h(n t(n Uh 4Jn KCt Kjt cu ba chiru. 7au @L bbng nhBng tJnh t( n vDt !- @En gi'n v @G thnh tiu chun, 7tr(KingPr @G chng Kinh @"#c rbng {-branP ba( [uanh @G tA( thnh KCt !U vt b'( v vla 4hY( cL 4h' nVng trit tiu chJnh R c KFi hiu ng tai bi/n tirK tng K tr"c @L c c nh !- thu./t 01. r2t !( O# O] R'. ra, n/u nh" Kjt cu 4hng gian ba chiru bS c( !Ai. ^1. ! KCt Uh t hin [uan trFng v tu.t vi. Nu. nhin, Uh'i KCt thi gian ngsn Oau @L, Oc KAnh ca Uh t hin n. Ki @"#c Uh t !C h/t.
Gheo cch n# th mt kh.ng gian 6a a;ia" v c+n ;,n c7 th t ;i$n Ki thnh mt kh.ng gian 6a a;ia" hon ton khc- gi5ng nh1 mt hnh R"#$n ;i$n thnh mt J", ;7ng tr%n hnh Os(s trong khi 7 cc tEnh cht v?t ! vMn ;nh an v. s((( F1 /- rch >h+ng 7 thi gian 7 39t i)u chxc chxn
mCt tr(ng O9 nhBng @iru Uh2n 4hJch nh2t vr vDt !- ! trAng th i hiku bi/t ca ch3ng ta cL thk tha. @Zi KCt c ch trit @k chh Oau KCt @K. &uZi O ng Oau hK 7tr(KingPr @"a bi t( n ca Kinh !n IntPrnPt, ti @G @Fc nL tAi vVn Uh_ng !K vic ) Âi hFc I(rnP!!. Nr(ng chU Kst, 7tr(KingPr @G bi/t c ch O$ 0+ng t2t c' nhBng Uh t trikn Ki nh2t tr(ng !- thu./t 01. @k gi'i [u./t @"#c KCt tr(ng O9 nhBng v2n @r hLc b3a nh2t Rung [uanh O8 cuCn !Ai ca c c chiru Uh+ thnh 4hng gian Ia!ab-au. Nr(ng 4hi ngHi Ou. ng`K vr bi b ( @L, ti ch#t nhDn ra rbng cL !] @1. Ki chh ! KCt n$a ca c1u chu.n. Nr(ng cng trinh vr 0Sch chu.kn !Dt !K RY r ch 4hng gian @"#c K t' tr(ng ch"Eng 11, ch3ng ti @G nghin cu KCt [u trinh gHK hai Uhn, tr(ng @L Kjt cu hai chiru bS c( thnh KCt @ikK, !K ch( c2u tr3c ca 4hng gian bS r ch, rHi Oau @L Kjt cu hai chiru n. !Ai UhHng !n thP( KCt c ch Ki, 0( @L @G hn chc r ch @L !Ai. Nr(ng bi b ( ca 7tr(KingPr, ng @G nghin cu @iru gi O] R'. ra 4hi Kjt cu ba chiru bS c( !Ai thnh KCt @ikK v @G chng Kinh @"#c rbng, c c pbranPq Ki tiK @"#c tr(ng !- thu./t 01. O] @'K b'( ch( vDt !- h(n t(n 4hng R'. ra KCt tai bi/n gi. ah"ng bi b ( ca ng chh 0lng !Ai ) @L. Liu c_n cL n$a th hai ca c1u chu.n, !in [uan vi O8 RY r ch 4hng gian v O8 hn !Ai Oau @L nh O8 UhHng tr) !Ai ca c c Kjt cu mfa Ru1n 1%%5, avP m(rriO(n cL ti thVK ti tAi Âi hFc I(rnP!!. mCt buZi chiru ch3ng ti ngHi th'( !uDn vr bi b ( ca 7tr(KingPr v chh vi gi Oau ch3ng ti @G Uh c ra n$a th hai ca c1u chu.n. 7$ 0+ng KCt O9 Uh t Kinh ca c c nh t( n hFc >Prb I!PKPnO thuCc Âi hFc tah, (bPrt riP0Kan thuCc Âi hFc I(!uKbia v mi!PO Pi0 thuCc Âi hFc |aroic4, nh" @G @"#c ng 0+ng b)i Ian0P!a, wrPPn v NriOtan >ubOch, hHi @L thuCc Âi hFc NPRaO ) }uOtin, ch3ng ti @G Uh t hin ra rbng 4hi Kjt cu ba chiru bS c( !Ai, 4hng gian Ia!abi-au cL thk bS RY r ch v Oau @L t8 hn !Ai nh O8 UhHng tr) !Ai ca c c Kjt cu @L. ah"ng cL KCt @iru b2t ng [uan trFng. Nr(ng 4hi Kjt cu c( !Ai cL ba chiru thi [u' cu UhHng tr) !Ai chh cL hai. NhDt 4hL K hinh 0ung @iru n. R'. ra nh" th/ n(, nh"ng ch3ng ta cL thk cL KCt - niK vr @iru @L bbng c ch RYt KCt K hinh t"Eng t8 cL O9 chiru th2U hEn. Nha. vi tr"ng h#U Kjt cu ba chiru c( !Ai 4hL hinh
0ung v Oau @L @"#c tha. th/ b)i Kjt cu hai chiru, ta hG. hinh 0ung Kjt cu KCt chiru v Oau @L @"#c tha. th/ b)i KCt Kjt cu 4hng chiru. `nh Os(S( 6c mHt c]" v*i s5 chi" &i hnh &"ng> s5 chi" ca VaW hai ca V;W mt v ca VcW kh.ng(
>inh 1{.< Nr"c h/t, c c Kjt cu KCt chiru v 4hng chiru ! gi Na hG. !DU !uDn thP( Uh"Eng Uh U t"Eng t8. mCt Kjt cu hai chiru ! tDU h#U c c @ikK tr(ng 4hng gian ba chiru c ch @ru KCt @ikK ch( tr"c gFi ! t1K Kjt cu @L. >inh 1{.< dag. NhP( @3ng - t")ng @L, thi Kjt cu KCt chiru ! tDU h#U c c @ikK tr(ng 4hng gian hai chiru dnh" Kjt trang gi2. n., cheng hAng c ch @ru KCt t1K ch( tr"c. ah" @"#c Kinh hFa trn hinh 1{.< dbg, nL 4hng gi 4h c chJnh ! v_ng tr_n. Iu9i cfng, Kjt cu 4hng chiru ! tDU h#U c c @ikK tr(ng 4hng gian KCt chiru dKCt @"ng thengg c ch @ru KCt t1K ch( tr"c. ah" Kinh hFa trn hinh 1{.< dcg thi @L chh ! hai @ikK, vi pb n 4Jnhq ! 4h('ng c ch tl ch3ng ti t1K chung. ah" vD. K hinh t"Eng t8 cL O9 chiru th2U hEn K ta nLi [ua ) @(An tr"c !in [uan vi KCt v_ng tr_n dKjt cu KCt chirug c( !Ai, rHi RY r ch 4hng gian v Oau @L @"#c tha. th/ bbng KCt Kjt cu 4hng chiru dhai @ikKg. >inh 1{.{ thk hin - t")ng trlu t"#ng @L trn th8c t/. `nh Os(s( Lt v=ng tr=n tr%n hnh R"#$n co <i thnh mt im( B mHt ;A Rj rch h0 ra thnh hai U( Lt hnh c]" kh.ng chi" Vhai imW 13c \&Enh vo^ tha# cho mHt c]" mt chi" ;an ]" Vv=ng tr=nW v hn inh 1{.{. mt J", ;7ng(
&an @u ch3ng ta hG. hinh 0ung KCt Kjt hinh Ru./n, trn @L cL KCt Kjt cu KCt chiru dth8c ra ! KCt v_ng tr_ng, nh" @"#c t @DK trn hinh 1{.{. &1. gi ta hG. hinh 0ung, thP( thi gian v_ng tr_n trn Kjt hinh Ru./n c( !Ai !K ch( c2u tr3c 4hng gian bS thst @t ra. Ih3ng ta cL thk hn !Ai chc @t @L, bbng c ch ch( UhYU c2u tr3c 4hng gian RY r ch tc thi, rHi Oau @L tha. ch( Kjt cu KCt chiru dtc v_ng tr_ng @G bS c( !Ai thnh KCt @ikK bbng KCt Kjt cu 4hng chiru dtc hai @ikKg bSt 4Jn hai !c tA( thnh ) Uhn trn v Uhn 0"i ca hinh 0Ang Ki tA( thnh 0( O8 RY r ch g1. ra. ah" @"#c chh ra trn hinh 1{.{, hinh 0Ang Ki tA( thnh cL hinh [u' chu9i c(ng v nh O8 bi/n 0Ang KrK KAi v trEn tru d4hng g1. RY r ch 4hng giang nL 0n tr) thnh br Kjt ca KCt [u' bLng. ( @L, ch3ng ta th2. rbng, 4hi Kjt cu KCt chiru c( !Ai v @"#c tha. th/ Oau @L b)i KCt Kjt cu 4hng chiru, thi tU ca hinh Ru./n ban @u @G bS tha. @Zi KCt c ch gh gK. Nr(ng b9i c'nh ca c c chiru Uh+ 4hng gian bS cuCn !Ai, thi O8 ti/n hLa g1. RY r ch 4hng gian trn hinh 1{.{ O] !K ch( v* tr+ @"#c v] trn hinh 6.6 ti/n hLa thnh v* tr+ @"#c v] trn hinh 6.= mjc 0f @1. ! KCt K hinh t"Eng t8 vi O9 chiru th2U hEn, nh"ng nL c*ng @G th1u tLK @"#c nhBng @jc @ikK cVn b'n ca n$a th hai c1u chu.n ca 7tr(KingPr K m(rriO(n v ti @G 08 4i/n. 7au 4hi Kjt cu ba chiru bn tr(ng 4hng gian Ia!abi-au c( !Ai thnh KCt @ikK, 0"ng
nh" 4hng gian bS RY r ch v Oau @L t8 hn !Ai bbng c ch KFc ra KCt Kjt cu hai chiru, 0`n @/n nhBng tha. @Zi vr tU c_n gh gK hEn O8 tha. @Zi K |ittPn v ch3ng ti @G Uh t hin ra tr(ng c c cng trinh tr"c @L d@G @"#c th'( !uDn tr(ng ch"Eng 11g. Nh@o cch ny thg 39t >h+ng gian Ca#abi7au v) c2n bn cP thj t1 bi(n bi thnh 39t >h+ng gian Ca#abi7au hon ton >hc& ging nh 39t hgnh /uy(n bi(n thnh 39t û bPng trLn hgnh 48M8 trong >hi P cc tHnh chJt vTt #' vwn bgnh an v+ s1M mjc 0f KCt bc tranh @G bst @u @"#c hin ra, nh"ng ch3ng ti bi/t rbng, c_n cL nhiru 4hJa cAnh [uan trFng cn @"#c !K O ng tt, tr"c 4hi R c !DU n$a th hai c1u chu.n ca ch3ng ti cL @"a v( nhBng 4M 0S n( ha. 4hng, tc ! cL 0`n @/n nhBng h [u' tai bi/n v 4hng thk ch2U nhDn @"#c vr Kjt vDt !- ha. 4hng. N9i hK @L c' hai ch3ng ti vui O"ng @i vr nh vi !inh c'K chsc chsn rbng ch3ng ti OsU nsK @"#c KCt Uh t Kinh [uan trFng.
6hng t.i th"#$t ph9c 13c cng ang cc nh ! th"#$t &'# tin rIng- c" trc kh.ng gian kh.ng ch/ c7 th ;A rch nhe nh1 13c pht hiCn tr1*c kia Vch12ng OOW m c=n c7 th ;A Rj rch gh% g*m h2n nhi"- nh1 13c minh hPa tr%n hnh Os(s((( <9t trTn 3a cc th in t%
7 ng hK Oau, ti nhDn @"#c KCt bc th" @in t' ca 7tr(KingPr @r nghS ti ch( nhDn RYt vr bi b ( ca ng. ng c*ng nhsc rbng pvr Uh"Eng 0in @L nL cL [uan h vi cng trinh cCng t c ca anh vi m(rriO(n v aOUinoa!!, b)i vi hLa ra, ng c*ng @ang 4h K Uh K9i [uan h vi hin t"#ng tha. @Zi tU. Ni c*ng g$i nga. th" ch( ng thng b ( nhBng nYt @Ai thk Uh"Eng h"ng K ti v m(rriO(n @G vAch ra. Nr(ng th" tr' !i ca ng, ch3ng ti th2. r O8 Uh2n 4hJch ca ng 4hng 4YK ch3ng ti ng. hK tr"c. Nr(ng Jt ng. ti/U Oau, ba ch3ng ti !in t+c tra( @Zi th" tl vi nhau, b)i vi ch3ng ti nn nLng Ku9n chng Kinh KCt c ch chjt ch] - t")ng vr O8 tha. @Zi tU gh gK vla nLi ) trn. IhDK chAU nh"ng chsc chsn, KFi chi ti/t 0n 0n @G @"#c @jt v( @3ng chc ca ch3ng. Ih( ti ng. th t" Oau @L tc ! KCt tun Oau 4hi 7tr(KingPr tung bi b ( ca Kinh !n IntPrnPt, ch3ng ti @G nh U R(ng bi b ( chung vr UhYU bi/n @Zi Ki ca c2u tr3c 4hng gian, KCt O8 bi/n @Zi cL thk R'. ra 0( O8 c( !Ai ca Kjt cu ba chiru. 7tr(KingPr cL ch"Eng trinh RKina tAi Âi hFc >arvar0 ng. hK Oau v ng @G ri 7anta &arbara v( O ng OK . Ih3ng ti thta thuDn rbng m(rriO(n v ti O] ti/U t+c h(n t2t bi b ( v ti buZi t9i O] tung !n IntPrnPt. 7au 4hi 4ikK tra @i 4ikK tra !Ai KFi tJnh t( n ch( ti tDn 11h z5 @K v th2. rbng KFi chu.n 0"ng nh" @G h(n h'(, ch3ng ti g$i bi b ( @i v ra vr. Nrn @"ng @i @/n t ca ti dvi ti Uh'i @"a m(rriO(n vr ngi nh K anh @ang thu tr(ng KCt hFc 4Mg, ch3ng ti th$ cfng nhau Uh'n bin bi b ( ca Kinh vi nhBng Uh Uh n ga. gst nh2t K ai @L n/u 4hng ch2U nhDn 4/t [u' ca ch3ng ti cL thk @"a ra. Khi RP @G ra 4hti nEi @c v OsU O$a ri 4hu @Ai hFc, ch3ng ti ch#t nhDn th2. rbng nhBng !DU !uDn ca ch3ng ti [u KAnh K] v t8 tin @Hng thi c*ng ch"a thDt chjt ch]. I' hai ch3ng ti @ru tin chsc 4/t [u' ca ch3ng ti 4hng thk Oai @"#c, nh"ng c*ng Uh'i thla nhDn rbng tJnh chjt ch] tr(ng nhBng 4heng @Snh ca ch3ng ti v KCt O9 tl ngB K ch3ng ti 0fng ) @i chc tr(ng bi b ( cL thk tA( OE h) ch( nhBng Uh Uh n 4hng thin chJ, cL ngu. cE !K !u K tK [uan trFng ca c c 4/t [u'. Ih3ng ti nh2t trJ
c ch t9t nh2t ! nn vi/t !Ai bi b ( ca vi !i !] nh*n nhjn hEn, gi'K bt tK cx ca c c 4heng @Snh, @k ch( cCng @Hng c c nh vDt !- t8 0( Uh n RYt bi b ( thP( ch2t !"#ng ca nL ch 4hng thP( c ch thc trinh b.. Nrn @"ng @i, m(rriO(n nhsc ti rbng thP( thk ! !"u trB c c bi b ( trn IntPrnPt, ch3ng ti cL thk chhnh !Ai bi b ( tr"c < gi O ng, c_n Oau @L thi nL O] @"#c tung ra ch( cng ch3ng tru. cDU. Ni nga. !DU tc [ua. RP v tr) !Ai t_a nh ca 4h(a vDt !-, r3t bi b ( !Ai v vi/t !Ai vi giFng vVn KrK Ktng hEn. NhDt Ka., !K @iru @L 4hng 4hL 4hVn !sK. 78 tha. @Zi KCt O9 tl tr(ng nhBng @(An 0v g1. tranh cGi !K 0Su @i tJnh c8c @(an tr(ng KCt O9 tu.n b9 ca ch3ng ti K v`n 4hng 'nh h")ng @/n nCi 0ung chu.n Kn. 7au KCt gi O$a chBa, ch3ng ti @G g$i !Ai bi b ( v thta thuDn trn @"ng vr nh O] 4hng nLi ti chu.n @L nBa. ,( @u gi chiru hK Oau, KCt @iru r rng !, O8 Uh'n hHi vr bi b ( ! r2t nhit thnh. Nr(ng O9 r2t nhiru th" @in t$ g$i ti cL KCt bc ca P!POOPr, ng"i @G g$i ti ch3ng ti nhBng !i 4hPn ng#i ca( nh2t ca KCt nh vDt !- cL thk 0nh ch( KCt @Hng nghiU 4h c vi !i tu.n b9 rbng\ pb'n th1n Kinh c*ng Ku9n ! ng"i ngh? ra @iru @Lq. mjc 0f ch3ng ti !( O# @K tr"c, nh"ng ch3ng ti @G thu./t Uh+c @"#c cCng @Hng c c nh !- thu./t 01. tin rbng, c2u tr3c 4hng gian 4hng chh cL thk bS r ch nhT nh" @G @"#c Uh t hin tr"c 4ia dch"Eng 11g K c_n cL thk bS RY r ch gh gK hEn nhiru, nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 1{.{.
_]n ]" ti%n ! th"#$t &'# Rc ?p 13c mt cch t1ng minh m5i J"an hC trc ti$p- c9 th v Anh 13ng kh.ng th ch5i ci gi@a cc U en v cc h<t s2 cp((( Nr #;i v i cc #} @n v h;t s! cJK
ahBng @iru nLi trn Uhtng cL !in [uan gi @/n c c !c @Pn v hAt OE c2U ^k th2. @iru @L, ta cn Uh'i t8 hti Kinh chJnh c1u hti K ch3ng ta @G @jt ra tr(ng ch"Eng 11. I+ thk ! O8 RY r ch c2u tr3c 4hng gian nh" vD. O] cL nhBng h [u' vDt !- n( [uan O t @"#c ^9i vi nhBng 0Sch chu.kn !Dt, nh" ch3ng ta @G th2., c1u tr' !i b2t ng ch( c1u hti @L ! h(n t(n cheng R'. ra gi h/t. ^9i vi nhBng 0Sch chu.kn c(niQ(!0 - KCt thuDt ngB chu.n Kn 0fng @k chh nhBng 0Sch chu.kn RY r ch 4hng gian gh gK K ch3ng ti vla Ki tiK ra - !Ai KCt !n nBa, c*ng cheng cL tai bi/n vDt !- n( dnh" cL thk cL tr(ng thu./t t"Eng @9i rCng tru.rn th9ngg, nh"ng cL nhBng h [u' [uan O t @"#c thk hin r nYt hEn. IL hai 4h i niK !in [uan vi nhau ! cE O) ch( nhBng h [u' @L, v ch3ng ta O] gi'i thJch !n !"#t tlng 4h i niK KCt. Nh nh2t, nh" ch3ng ta @G th'( !uDn, O8 @Ct Uh ban @u ca 7tr(KingPr chJnh ! Uh t hin ca ng ch( th2. rbng KCt Kjt ca ba chiru tr(ng 4hng gian Ia!abi-au cL thk c( !Ai thnh KCt @ikK K 4hng g1. ra nhBng tai bi/n, b)i vi KCt {-branP ba( [uanh @G tA( ra KCt Kn b'( v h(n h'(. ah"ng c2u hinh ca branP ba( [uanh nh" vD. nhin nh" th/ n( I1u tr' !i @G cL tl cng trinh tr"c @L ca >(r(oity v 7tr(KingPr. >F @G chng Kinh @"#c rbng @9i vi nhBng ng"i nh" ch3ng ta, tc ! nhBng ng"i chh nhDn thc @"#c ba chiru 4hng gian rCng !n, thi {-branP @"#c ptr'iq ba( [uanh KCt Kjt cu ba chiru O] tA( nn KCt tr"ng h2U 0`n nhin gi9ng nh" tr"ng h2U 0`n ca KCt !c @Pn 1. îru n. 4hng Uh'i ! hikn nhin v nL chh tr) nn r rng 4hi nghin cu KCt c ch chi ti/t nhBng Uh"Eng trinh chi Uh9i c c branP. , !Ai KCt !n nBa, nhBng c2u hinh cL O9 chiru ca( nh" vD. r2t 4hL v] KCt c ch chJnh R c trn trang gi2., nh"ng 0f Oa( hinh 1{.z c*ng ch( ta KCt - niK th OE bbng c ch O$
0+ng K hinh t"Eng t8 vi O9 chiru th2U hEn !in [uan vi nhBng Kjt cu hai chiru. Ih3ng ta th2. rbng Kng hai chiru dtc <-branPg cL thk t8 tr'i ra ba( [uanh KCt Kjt cu hai chiru dchJnh Kjt cu n. nbK tr(ng 4hng gian Ia!abi-au @jt tAi KCt vS trJ n( @L tr(ng c c chiru rCng !n [uPn thuCcg. mCt ai @2. nhin [ua c c chiru rCng !n n. h"ng vr UhJa vS trJ @L O] c'K nhDn @"#c branP ba( [uanh nh 4h9i !"#ng v c c tJch !8c ca nL - nhBng tJnh ch2t K >(r(oity v 7tr(KingPr @G chng Kinh @"#c ! r2t gi9ng c c tJnh ch2t ca !c @Pn. >En nBa, tr(ng bi b ( cL tJnh @Ct Uh ca 7tr(KingPr v( nVK 1%%5, ng @G chng Kinh @"#c rbng 4h9i !"#ng ca KCt {branP - tc c*ng ! 4h9i !"#ng ca !c @Pn - t: ! thuDn vi thk tJch ca hinh cu ba chiru K nL ba( [uanh. Nhk tJch ca hinh cu cng !n, thi {-branP cng Uh'i !n @k ba( [uanh @"#c hinh cu @L v 0( @L nL cng njng. N"Eng t8, thk tJch hinh cu cng nht, 4h9i !"#ng ca {-branP ba( [uanh nL c*ng cng nht. ,i Kjt cu n. O] c( !Ai 0n vr KCt @ikK, nn {-branP ba( [uanh Kjt cu n. v @"#c c'K nhDn nh" KCt !c @Pn c*ng tr) nn nhT 0n. Khi Kjt cu ! chiru c( !Ai thnh KCt @ikK thst, !c @Pn t"Eng ng O] 4hng c_n 4h9i !"#ng nBa. mjc 0f @iru @L nghP cL vu 4hL hiku - KCt !c @Pn 4hng cL 4h9i !"#ng ! c i gi 4ia ch - nh"ng nga. 0"i @1. ch3ng ta O] th2. K9i !in h ca c1u @9 bJ hikK n. vi c c tJnh ch2t vDt !- [uPn thuCc hEn ca c c 01.. `nh Os(n( Qhi mt ;rane ;ao J"anh mt mHt c]" 0 trong cc chi" ;A c"n <i- n7 nhn gi5ng nh1 mt U en trong cc chi" rng *n J"en th"c(
70nh 1 .$.
Kh i niK th hai K ch3ng ta cn vin @/n, @L !\ nh" @G nLi tr(ng ch"Eng %, O9 c c !c tr(ng KCt 4hng gian Ia!abi-au R c @Snh O9 c c K(0P 0a( @Cng ca 01. cL nVng !"#ng th2U, 0( @L cL 4h9i !"#ng nht, tc ! c c K(0P cL thk t"Eng ng vi c c hAt tr(ng b'ng 1.1 v c c hAt tru.rn t"Eng t c. ,i c c 0Sch chu.kn c(niQ(!0 RY r ch 4hng gian, !K tha. @Zi O9 !c dvJ 0+, tr(ng hinh 1{.{, !c tr(ng hinh Ru./n bS K2t tr(ng [u trinh RY r chhn !Aig, nn ch3ng ta c*ng ch @#i cL O8 tha. @Zi O9 K(0P 0a( @Cng vi 4h9i !"#ng nht. Nh8c vD., 4hi m(rriO(n, 7tr(KingPr v ti nghin cu chi ti/t @iru @L, ch3ng ti @G Uh t hin ra rbng, 4hi Kjt cu hai chiru Ki tha. th/ ch( Kjt cu ba chiru bS c( !Ai thnh KCt @ikK thst tr(ng 4hng gian Ia!abi-au ca c c chiru bS cuCn !Ai, O9 c c K(0P 0a( @Cng 4hng cL 4h9i !"#ng ca 01. tVng @3ng KCt @En vS. d,J 0+ vr chi/c RVK bi/n thnh [u' bLng trn hinh 1{.{ 0`n ch3ng ta ti 4/t [u' ! O9 !c v 0( @L O9 K(0P 0a( @Cng gi'K, nh"ng 01. ! KCt tJnh ch2t 4hng @3ng ca K hinh t"Eng t8 cL O9 chiru th2U hEng. ^k 4/t h#U nhBng nhDn RYt ) hai @(An tr"c !Ai, ta hG. hinh 0ung KCt 0G. c c bc 'nh ca KCt 4hng gian Ia!abi-au tr(ng @L 4Jch th"c ca KCt Kjt cu ba chiru c( !Ai nht 0n. ahDn RYt th nh2t Ku9n nLi rbng KCt {-branP ba( [uanh KCt Kjt cu ba chiru - K @9i vi ch3ng ta nL gi9ng nh" KCt !c @Pn - O] cL 4h9i !"#ng nht 0n ch( ti 4hi tAi @ikK c( !Ai cu9i cfng, nL 4hng c_n 4h9i !"#ng nBa. ah"ng @iru n. cL - ngh?a gi I1u tr' !i O] tr) nn r rng n/u ta vin @/n nhDn RYt th hai. Ing trinh ca ch3ng ti @G chng tt @"#c rbng, K(0P 0a( @Cng Ki 4hng cL 4h9i !"#ng ca 01., Ru2t hin 0( O8 0Sch chu.kn c(nQ(!0 RY r ch 4hng gian, chJnh ! O8 K t' vi K ca hAt 4hng 4h9i !"#ng 0( !c @Pn chu.kn hLa thnh. Ih3ng ti c*ng @G 4/t !uDn rbng 4hi 4hng gian Ia!abi-au tr'i [ua O8 0Sch chu.kn c(niQ(!0 RY r ch 4hng gian, !c @Pn cL 4h9i
!"Eng ban @u O] tr) nn nhT 0n ch( @/n 4hi 4hng c_n 4h9i !"#ng nBa v 4hi @L nL O] chu.kn hLa thnh KCt hAt 4hng 4h9i !"#ng - nh" Uh(t(n, cheng hAn - v vDt n. tr(ng !- thu./t 01. 4hng gi 4h c chJnh ! KCt 01. 0u. nh2t th8c hin KCt K(0P 0a( @Cng c+ thk n( @L. NhP( c ch @L, #ln lu tiLn #' thuy(t 0y . /c #TK $c 39t cch tng 3inh 3i ûan h tr1c ti(K& c thj v onh #$ng >h+ng thj chi c.i gi*a cc #} @n v cc h;t s! cJK. 1 aLi KCt c ch chJnh R c hEn, @1. ! nhBng vJ 0+ vr c c !c @Pn c8c trS, tc ! c c !c @Pn cL 4h9i !"#ng c8c tiku Uhf h#U c c tJch !8c ch( tr"c ca ch3ng, gi9ng nh" c c trAng th i &P7 tr(ng ch"Eng 1<. ahBng !c @Pn t"Eng t8 c*ng cL vai tr_ r2t [uan trFng tr(ng th'( !uDn vr PntrUh. ca !c @Pn.
68ng gi5ng nh1 ai 7 ch1a ;ao gi gHp n1*c Dng hoHc n1*c rn sc kh.ng nh?n ra nga# chng hai pha ca cBng mt cht- cc nh v?t ! tr1*c '# c8ng kh.ng nh?n th# cc o<i U en m chng ta ang nghi%n c:" v cc h<t s2 cp thc s cc pha ca cBng mt v?t iC" &'#((( F1 tan cIa cc #} @n
m9i !in h giBa c c !c @Pn v c c hAt OE c2U K ch3ng ti Uh t hin @"#c r2t gi9ng vi KCt hin t"#ng K ch3ng ta gjU hbng ng. K thuDt ngB chu.n Kn gFi ! O8 chu.kn Uha. mCt vJ 0+ @En gi'n vr O8 chu.kn Uha chJnh ! vJ 0+ K ch3ng ta nLi ti ) ch"Eng tr"c\ n"c cL thk tHn tAi ) thk rsn dn"c @ g c*ng nh" ) thk !tng dn"c !tngg v thk 4hJ dhEi n"cg. ahBng thk @L gFi ! c c Uha ca n"c v O8 chu.kn @Zi tl thk n. Oang thk 4h c @"#c gFi ! O8 chu.kn Uha. m(rriO(n, 7tr(KingPr v ti @G chng Kinh @"#c rbng cL KCt O8 t"Eng t8 r2t O t c' vr Kjt t( n hFc !`n vDt !- giBa nhBng O8 chu.kn Uha nh" vD. v nhBng chu.kn 0Sch c(niQ(!0 RY r ch 4hng gian tl 4hng gian Ia!abi-au n. ti 4hng gian Ia!abi-au 4h c. Cng ging nh ai P cha bao gi grK n c #mng horc n c rxn s| >h+ng nhTn ra ngay ch:ng # hai Kha cIa c,ng 39t chJt& cc nh vTt #' tr c y cng >h+ng nhTn thJy cc #o;i #} @n 3 ch:ng ta ang nghiLn cdu v cc h;t s! cJK th1c s1 # cc Kha cIa c,ng 39t vTt #iu 0yM Nr(ng 4hi nhit @C Rung [uanh R c @Snh Uha K n"c tHn tAi, thi 0Ang tU - tc hinh 0Ang ca 4hng gian Ia!abi-au ca c c chiru cuCn !Ai O] R c @Snh KCt O9 c2u hinh vDt !- tr(ng !- thu./t 01. ! c c !c @Pn ha. c c hAt OE c2U. Nc !, tr(ng Uha th nh2t - 4hng gian Ia!abi-au ban @u dcheng hAn, t"Eng t8 nh" Uha rsn ca n"cg, ch3ng ta Uh t hin ra O8 tHn tAi ca KCt O9 !c @Pn. Nr(ng Uha th hai - 4hng gian Ia!abi-au th hai dcheng hAn, t"Eng t8 nh" Uha !tng ca n"cg, thng [ua O8 chu.kn Uha, c c !c @Pn @G tan, n/u cL thk nLi nh" vD., thnh c c K(0P 0a( @Cng cE b'n ca 01.. 78 RY r ch 4hng gian thng [ua nhBng 0Sch chu.kn c(niQ(!0 @G @"a ch3ng ta tl Uha 4hng gian Ia!abi-au n. Oang Uha 4hng gian Ia!abi-au 4h c. , 4hi !K nh" vD., ch3ng ta th2. rbng c c !c @Pn v c c hAt OE c2U gi9ng nh" n"c @ v n"c, cheng [ua chh ! hai Kjt ca KCt @Hng Ru. , nh" vD., c c !c @Pn @G @"#c !Hng KCt c ch tu.t vi v( 4hun 4hZ ca !- thu./t 01.. Ih3ng ta @G c9 - 0fng KCt K hinh t"Eng t8 dn"cg ch( nhBng bi/n @Zi !K RY r ch gh gK 4hng gian v nhBng bi/n @Zi giBa 5 !- thu./t 01. vi nhau dch"Eng 1<g, b)i vi ch3ng cL K9i !in h r2t O1u Osc. Ihsc bAn c_n nh rbng, hinh 1<.11 Kinh hFa KCt th8c t/ !\ 5 !- thu./t 01. !
@9i ngù ca nhau v 0( @L ch3ng @"#c th9ng nh2t thnh KCt !- thu./t ca 0u. nh2t. ah"ng !iu 4h' nVng 0i chu.kn @"#c !in t+c tl KCt K t' n. @/n KCt K t' 4h c - tc ! 0(ng buHK tl KCt @ikK b2t 4M trn b'n @H trn hinh 1<.11 cL thk ti b2t c @ikK n( 4h c - cL c_n @"#c 0u. tri nga. c' Oau 4hi ch3ng ta ch( UhYU c c chiru Uh+ @"#c cuCn !Ai thnh KCt 4hng gian Ia!abiau n. ha. 4hng gian Ia!abi-au 4h c ha. 4hng Nr"c 4hi Uh t hin ra nhBng 4/t [u' vr O8 tha. @Zi tU KCt c ch gh gK, c1u tr' !i @"#c @( n tr"c ! 4hng, b)i vi ng"i ta 4hng bi/t !K c ch n( @k bi/n @Zi KCt c ch !in t+c tl KCt 4hng gian Ia!abi-au thnh KCt 4hng gian Ia!abi-au 4h c. ?hng gi y& ch:ng ta thJy r_ng cu tr #i # cPM ?h nh*ng 0och chuyjn coniGo#0 /- rch >h+ng gian cP ' ngh[a vTt #'& ch:ng ta cP thj thay bi #iLn tc 39t >h+ng gian Ca#abi7au . cho thnh 39t >h+ng gian Ca#abi7au >hc . &bng c ch tha. @Zi hbng O9 !in 4/t v hinh hFc ca 4hng gian Ia!abi-au, ch3ng ta O] th2. rbng t2t c' c c Uhin b'n ca !- thu./t 01. chh ! nhBng Uha 4h c nhau ca KCt !- thu./t 0u. nh2t. ah" vD., thDK chJ c' 4hi c c chiru Uh+ cuCn !Ai, thi O8 th9ng nh2t trn hinh 1<.11 v`n O] c_n @3ng.
g+m Omr|- aco; Bekenstein- hai 7 nghi%n c:" sinh ca ohn thee er 0 T<i hPc princeton 1a ra mt ! ki$n to ;<o( knh 1a ra mt ! t10ng cho rIng cc U en c8ng c7 th c7 entr.p# v v*i gi trA rt *n((( Dntr+Khy cIa #} @n
Nr(ng nhiru nVK, KCt O9 nh vDt !- !- thu./t Ru2t Osc nh2t @G @"a ra gi' thu./t vr O8 tHn tAi ca nhBng [u trinh RY r ch 4hng gian v K9i !in h giBa c c !c @Pn v c c hAt OE c2U. mjc 0f O8 t" bin ca hF th(At nhin cL vu nh" ! chu.n 4h(a hFc vivn t")ng, nh"ng O8 ra @i ca !- thu./t 01. cfng vi 4h' nVng ca nL cL thk th9ng nh2t @"#c thu./t t"Eng @9i rCng vi cE hFc !"#ng t$, gi @1. @G ch( UhYU ch3ng ta @"a nhBng 4h' nVng @L thnh nhBng v2n @r thi O8 ca 4h(a hFc hin @Ai. Nhnh cng n. @G 4hJch ! ch3ng ta @jt ra c1u hti\ !iu cL c_n nhBng tJnh ch2t bJ n 4h c ca v* tr+ ch3ng ta, nhBng v2n @r @G tlng "Eng b"ng ch9ng !Ai KFi O8 gi'i thJch hng thDU 4:, na. @G 4hu2t Uh+c tr"c Oc KAnh ca !- thu./t 01. ha. 4hng Nr"c h/t tr(ng nhBng tJnh ch2t @L ! 4h i niK PntrU. ca !c @Pn. ^1. ! KCt v2n @r cL - ngh?a r2t O1u Osc, tHn @Fng tl hEn KCt Uhn t" th/ 4: na., v @G @"#c !- thu./t 01. gi'i [u./t KCt c ch ng(An K+c nh2t. XntrU. ! th"c @( O8 hcn !(An ha. tJnh ngù nhin. ,J 0+, n/u nh" bn !K vic ca bAn R/U !ung tung hng chHng nhBng cu9n O ch @k K), nhBng bi b ( @ang hFc 0), nhBng t b ( c* v hng @9ng th" tl, thi nL ) tr(ng trAng th i hcn !(An ca( ha. cL PntrU. !n. Nr i !Ai, n/u nL @"#c OsU R/U cL tZ chc, vi c c bi b ( @"#c R/U thP( vn }&I, c c t b ( c* @"#c R/U thP( th t8 ng. th ng, O ch @"#c R/U thP( trDt t8 }&I thP( tn t c gi', thi bn !K vic ca bAn 4hi n. ) trAng th i trDt t8 ca(, tc ! cL PntrU. nht. ,J 0+ n. Kinh hFa - t")ng cE b'n ca 4h i niK PntrU., nh"ng c c nh vDt !- @G ch( nL KCt @Snh ngh?a h(n t(n @Snh !"#ng, ch( UhYU K t' PntrU. ca KCt O9 h bbng c ch 0fng KCt gi trS bbng O9 R c @Snh\ gi trS bbng O9 n. cng !n ngh?a ! PntrU. cng !n, gi trS n. cng nht thi PntrU. c*ng cng nht. mjc 0f RYt chi ti/t thi 4h Uhc tAU, nh"ng nLi KCt c ch nK na, c(n O9 n. ch( bi/t O9 c ch OsU R/U 4h' 0? nhBng thnh Uhn OE c2U ca KCt h vDt !- @G ch(, K 4hng !K tha. @Zi biku hin tZng thk ca nL. Khi chi/c bn ca bAn @G @"#c R/U KCt c ch ngVn nsU, thi b2t c KCt O8 OsU R/U !Ai n(, cheng hAn nh" tha. @Zi trDt t8 c c t b (, chHng O ch ha. c c bi b (, c*ng @ru !K R ( trCn tJnh trDt
t8 ca( ca nL. Nr i !Ai, 4hi bn ca bAn @k !Cn RCn, thi cL nhiru c ch OsU R/U c c t b (, O ch v) v c c bi b ( v`n !K ch( nL !Cn RCn, 0( @L 4hng !K tha. @Zi 0in KA( tZng thk ca nL. IhJnh vi th/ K PntrU. ca nL cL gi trS !n. N2t nhin, O8 K t' vic OsU R/U O ch b ( trn bn !K vic ca bAn v vic 4heng @Snh nhBng c ch OsU R/U n( 4hng !K tha. @Zi 0in KA( tZng thk ca nL ! 4hng chJnh R c vr Kjt 4h(a hFc. ^Snh ngh?a chjt ch] ca PntrU. th8c O8 !in [uan ti vic @/K ha. tJnh O9 nhBng OsU R/U 4h' 0? c c tJnh ch2t vi K ca c c thnh Uhn OE c2U thuCc KCt h vDt !- K 4hng 'nh h")ng ti nhBng tJnh ch2t v? K dnh" nVng !"#ng ha. U Ou2tg ca h @L. Ihi ti/t 4hng [uan trFng !sK, chh cn bAn nh rbng PntrU. ! KCt 4h i niK cE hFc !"#ng t$ h(n t(n @Snh !"#ng, nL @( chJnh R c Kc @C hcn !(An tZng thk ca KCt h vDt !-. ?23 456& acob A@>@nst@in& hki P # nghiLn cdu sinh cIa ohn Bh@@#@r i;i h"c =rinc@ton& . a ra 39t ' >i(n to b;oM Wnh . a ra 39t ' tng cho r_ng cc #} @n cng cP thj cP @ntr+Ky v v i gi tro rJt # nM ^Cng cE @G th3c @. &P4PnOtPin @"a ra - t")ng n. ! @Snh !uDt th hai ca nhit @Cng hFc, KCt @inh !uDt 4M c8u v @G @"#c 4ikK chng 4n !"xng. ^Snh !uDt n. Uh t biku rbng, PntrU. ca KCt h !un !un tVng\ KFi vDt @ru cL Ru h"ng ti/n ti cL Kc @C hcn !(An !n hEn. aga. c' 4hi bAn @G OsU R/U ngVn nsU chi/c bn bla bCn ca bAn, !K ch( PntrU. ca nL gi'K, nh"ng PntrU. t(n Uhn, 4k c' PntrU. ca cE thk bAn v ca 4hng 4hJ tr(ng Uh_ng, v`n th8c O8 tVng. Nh8c vD., @k OsU R/U ngVn nsU chi/c bn, bAn cn Uh'i t9n nVng !"#ng, 0( @L Uh'i !K R ( trCn KCt O9 Uh1n t$, v9n @"#c OsU R/U r2t trDt t8, tr(ng !U Kx ca cE thk bAn @k tA( ra nVng !"#ng @L cung c2U ch( cE bsU ca bAn, @Hng thi tr(ng [u trinh OsU R/U nh" th/, cE thk bAn tta nhit !K ch( c c Uh1n t$ 4hng 4hJ tr(ng Uh_ng chu.kn @Cng nhit KAnh hEn, vi vD. hcn !(An hEn. Khi gCU t2t c' nhBng hiu ng @L !Ai, 4k c' vic bf trl !"#ng PntrU. gi'K 0( chi/c bn @"#c OsU R/U ngVn nsU, thi vr tZng thk PntrU. v`n tVng. ah"ng @iru gi O] R'. ra - &P4PnOtPin th8c O8 @G @jt c1u hti - n/u nh" bAn OsU R/U !Ai bn !K vic ) gn nga. cAnh ch1n tri O8 4in ca KCt !c @Pn, v 0fng KCt bEK ch1n 4hng h3t h/t c c Uh1n t$ 4hng 4hJ Ki @"#c !K ch( chu.kn @Cng nhit KAnh thK tl Uh_ng v( O1u bn tr(ng !c @Pn NhDK chJ ta c_n cL thk hti KCt c ch c8c @(an hEn nBa\ @iru gi O] R'. ra n/u nh" bEK ch1n 4hng h3t h/t t(n bC 4hng 4hJ, t(n bC c c th cL trn bn v nga. c' chi/c bn nBa v( tr(ng !c @Pn, @k !Ai KCt Kinh bAn tr(ng cVn Uh_ng !Anh !](, 4hng cL 4hng 4hJ v c8c 4M ngVn nsU ,i PntrU. tr(ng Uh_ng bAn chsc chsn ! gi'K, nn &P4PnOtPin !- !uDn rbng, c ch 0u. nh2t @k thta KGn @Snh !uDt th hai ca nhit @Cng hFc ! !c @Pn Uh'i cL PntrU. v tr(ng [u trinh h3t c c th v( tr(ng !c @Pn, PntrU. n. Uh'i tVng @ @k @'K b'( Oau 4hi trl @i Uhn PntrU. gi'K [uan O t @"#c ) bn ng(i !c @Pn, PntrU. t(n Uhn v`n tVng. Nh8c t/, &P4PnOtPin @G 08a v( 4/t [u' nZi ti/ng ca 7tPUhPn >ao4ing @k cng c9 thK ch( t")ng ca Kinh. >ao4ing chng Kinh @"#c rbng 0in tJch ch1n tri O8 4in ca !c @Pn - Rin nhsc !Ai, @1. ! Kjt 4hng thk [ua. !ui dn/u rEi v( tr(ng nLg chP 4Jn KCt !c @Pn - !un !un tVng tr(ng KFi t"Eng t c vDt !-. ng @G chng Kinh rbng n/u KCt tiku hnh tinh rEi v( !c @Pn h(jc n/u KCt !c @Pn h3t KCt Uhn !U 4hJ ba( bFc Rung [uanh KCt ngi Oa( ) !1n cDn, h(jc 4hi hai !c @Pn va chAK v( nhau rHi h_a !K KCt, thi 0in tJch t(n Uhn ca ch1n tri O8 c9 ca !c @Pn @ru tVng. ^9i vi &P4PnOtPin, O8 ti/n hLa 0`n ti 0in tJch t(n Uhn !un !un tVng @G g#i - vr KCt K9i !in h vi O8 ti/n hLa 4hng tr nh 4hti 0`n ti PntrU. t(n Uhn !un tVng, @"#c thk hin
tr(ng ngu.n !- th hai ca nhit @Cng hFc. , &P4PnOtPin @G @"a ra gi' thu./t rbng, 0in tJch ch1n tri O8 c9 ! th"c @( chJnh R c PntrU. ca !c @Pn. Nuy nhiLn& /@3 /-t 39t cch >S #nng& ta thJy cP hai #' 0o j a s cc nh vTt #' ngh[ r_ng ' tng cIa A@>@nst@in cP thj >h+ng :ngM Nh nh2t, c c !c @Pn 0"ng nh" ! nhBng @9i t"#ng cL trDt t8 v cL tZ chc nh2t tr(ng t(n bC v* tr+. mCt 4hi ta @G @( @"#c 4h9i !"#ng, c c tJch !8c v OUin ca nL, thi nh1n 0Ang ca nL @G @"#c R c @Snh h(n t(n. ,i KCt O9 Jt @jc @ikK nhDn 0Ang nh" vD., KCt !c @Pn 0"ng nh" ch"a @ c2u tr3c @k cL thk tr) nn hcn !(An, c*ng t"Eng t8 nh" trn bn chh cL KCt cu9n O ch v KCt bi b ( thi cheng cL c ch n( !K ch( nL !Cn RCn @"#c. L- 0( th hai @k ch( gi' thi/t ca &P4PnOtPin 4hL ch2U nhDn !, nh" ch3ng ta vla th'( !uDn ) trn, PntrU. ! KCt 4h i niK !"#ng t$, tr(ng 4hi @L c c !c @Pn, ch( ti tDn gn @1., v`n @"#c RPK ! @ng vr UhP @9i !DU, tc ! UhP ca thu./t t"Eng @9i rCng cZ @ikn. ,( @u nhBng nVK 1%=W, 0( 4hng cL c ch n( h_a nhDU thu./t t"Eng @9i rCng vi cE hFc !"#ng t$, nn ng"i ta 4hng K2. Kjn K vi vic bn vr PntrU. ca !c @Pn.
Gnh hnh nh1 v?# cho t*i n+m Omrn- khi m àyking thc hiCn 13c mt pht minh thc s kinh ng<c( 6c U en àyking t"#%n ;5 kh.ng ph,i hon ton en((( i@n # @n nh th( nos
>La ra ! >ao4ing c*ng @G ngh? ti O8 t"Eng t8 giBa @Snh !uDt vr O8 tVng 0in tJch ch1n tri O8 4in ca ng v @Snh !uDt vr O8 tVng 4hng thk tr nh 4hti ca PntrU., nh"ng ng @G gAt bt t")ng @L c(i nh" ! KCt O8 trfng h#U ngù nhin. 7au h/t, 08a trn @Snh !uDt tVng 0in tJch ca Kinh v nhBng 4/t [u' K ng cfng vi aKPO &ar0PPn v &ran0(n IartPr @G tiK ra, >ao4ing @G !DU !uDn rbng, n/u nh" ng"i ta c(i O8 t"Eng t8 giBa c c @Snh !uDt vr !c @Pn v c c @Snh !uDt nhit @Cng hFc ! th8c O8 nghiK t3c, thi ng"i ta 4hng chh buCc Uh'i @Hng nh2t 0in tJch ch1n tri O8 4in ca !c @Pn vi PntrU. K c_n Uh'i g n ch( nL KCt nhit @C nBa dvi gi trS @"#c R c @Snh KCt c ch chJnh R c b)i c"ng @C !8c h2U 0`n ca !c @Pn tAi ch1n tri O8 4in ca nLg. ah"ng n/u !c @Pn cL nhit @C 4h c 4hng - b2t 4k ! nht ti Kc n( - thi nhBng ngu.n !- vDt !- cE b'n nh2t v vBng chsc nh2t O] @_i hti nL Uh'i bc RA, gi9ng nh" thanh ci than nLng O ng. ah"ng ai c*ng bi/t, c c !c @Pn ! @Pn v ch3ng @"#c RPK ! 4hng Uh t ra b2t c th gi. ( @L, >ao4ing v hu h/t KFi ng"i v`n nh2t trJ b c bt gi thu./t ca &P4PnOtPin. Nr i !Ai, ng ngh? rbng, n/u nh" vDt ch2t cL Kang PntrU. bS rEi v( tr(ng !c @Pn thi @En gi'n c(i nh" PntrU. @L bS K2t hen. , nh" vD. c*ng ! vi @Snh !uDt th hai ca nhit @Cng hFc. Ngnh hgnh # nh vTy cho t i n23 45z& >hi 3 CaE>ing . th1c hin $c 39t Kht 3inh th1c s1 >inh ng;cM Cc #} @n 7 CaE>ing tuyLn b 7 >h+ng Khi hon ton # @nM a/u ng"i ta tAK g c Oang KCt bn cE hFc !"#ng t$ v chh 0fng @/n c c @Snh !uDt ca thu./t t"Eng @9i rCng cZ @ikn thi, thi @3ng nh" @G @"#c Uh t hin ra tl O u ch+c nVK tr"c, !c @Pn 4hng ch( b2t c th gi, 4k c' nh O ng, th( t ra 4hti v_ng Ri/t h2U 0`n ca nL. ah"ng vic @"a cE hFc !"#ng t$ v( @G !K ch( 4/t !uDn @L tha. @Zi KCt c ch O1u Osc. mjc 0f 4hng cL tr(ng ta. KCt !- thu./t !"#ng t$ vr h2U 0`n, >ao4ing v`n 4hY( !Y( th9ng nh2t @"#c KCt Uhn hai cng c+ !thu./t @L @k @"a ra @"#c KCt 4/t [u' @ ng tin cD. nh"ng c_n hAn ch/. , 4/t [u' [uan trFng
nh2t K ng tiK @"#c ! c c !c @Pn th8c O8 cL bc RA, O(ng thP( c c [u. !uDt ca cE hFc !"#ng t$. ahBng tJnh t( n thi r2t 0i v Uhc tAU, nh"ng - t")ng cE b'n ca >ao4ing !Ai 4h @En gi'n. ah" ch3ng @G bi/t, ngu.n !- b2t @Snh @'K b'( rbng nga. c' ch1n 4hng ca 4hng gian tr9ng rcng c*ng ! KCt trAng th i n ( @Cng v nhung nh3c c c cjU hAt '( Oinh ra tc thi rHi Oau @L !Ai h. nhau. ahBng thVng gi ng !"#ng t$ n. c*ng R'. ra tr(ng vfng 4hng gian nga. bn ng(i ch1n tri O8 4in ca c c !c @Pn. Nu. nhin, >ao4ing @G Uh t hin ra rbng !8c h2U 0`n KAnh ca !c @Pn cL thk ti/U thK nVng !"#ng ch( cjU hAt '(, vJ 0+ nh" hai Uh(t(n, cheng hAn, 4Y( ch3ng ra @ Ra nhau 4hi/n ch( KCt hAt bS h3t v( !c @Pn. ( KCt hAt bS bi/n K2t tr(ng !c @Pn, hAt Uh(t(n c_n !Ai ca cjU hAt '( 4hng c_n hAt bAn @k cfng h. nBa. >ao4ing @G chng Kinh @"#c rbng, Uh(t(n c_n !Ai thDK chJ c_n nhDn @"#c O8 ti/U thK nVng !"#ng ca tr"ng h2U 0`n !c @Pn v tr(ng 4hi hAt bAn ca nL bS h3t v( bn tr(ng !c @Pn thi nL @"#c bsn ra UhJa ng(i. {hi P& i v i 39t ngi no P ûan st #} @n tQ 39t >hong cch /a I an ton& thg hiu dng tb h$K cIa s1 tch cc h;t o ra /a nhau ny& /y ra #iLn tc /ung ûanh chn tri s1 >in #} @n& t1a nh cP 39t 0Xng #iLn tc bdc /; i tQ #} @n ra ngoiM ?gh[a # cc #} @n bdc /;M >En th/ nBa, >ao4ing c_n tJnh @"#c nhit @C K KCt ng"i [uan O t ) Ra gsn nL vi bc RA Uh t ra v tiK th2. nhit @C n. @"#c R c @Snh b)i c"ng @C ca tr"ng h2U 0`n tAi ch1n tri O8 4in ca !c @Pn, gi9ng ht nh" O8 t"Eng t8 gi' @Snh giBa c c @Snh !uDt ca vDt !- c c !c @Pn vi c c @Snh !uDt ca nhit @Cng hFc @G chh ra 1. ,D. ! &P4PnOtPin @G @3ng\ nhBng 4/t [u' ca >ao4ing @G chng tt rbng O8 t"Eng t8 @L cn Uh'i @"#c ti/U nhDn KCt c ch nghiK t3c. Nh8c ra nhBng 4/t [u' n. ch( th2. @iru @L c_n hEn c' O8 t"Eng t8, @L ! O8 @Hng nh2t. ?h vTy& 39t #} @n cP @ntr+KyM <9t #} @n cP c nhit 9M e cc onh #uTt hJK 0wn cIa vTt #' cc #} @n& chVng ûa ch] # vi(t #;i cc onh #uTt cIa nhit 9ng h"c trong 39t bi cnh >hc #; v c1c h;n cIa trng hJK 0wn 3 th+i. ^L ! Uh t Kinh g1. bng h(ng ca >ao4ing v( nVK 1%=z. ^k ch( bAn KCt - niK vr cx ca c c @Ai !"#ng, bAn nn bi/t rbng, n/u tJnh ti c' c c chi ti/t, thi KCt !c @Pn cL 4h9i !"#ng !n g2U ba !n mjt tri O] cL nhit @C 4h('ng KCt Uhn trVK triu @C trn 4hng @C tu.t @9i. agh?a ! nL 4hng bbng 4hng, nh"ng r2t gn 4hng. ah" vD., c c !c @Pn 4hng Uh'i ! @Pn, nh"ng c*ng gn ! @Pn. NhDt 4hng Ka., @iru n. !K ch( bc RA ca !c @Pn ! [u ./u, 4hng thk Uh t hin bbng th8c nghiK @"#c. Nu. nhin, cL KCt ng(Ai !. ahBng tJnh t( n ca >ao4ing c_n chng tt @"#c rbng nhBng !c @Pn cng nhT thi nhit @C ca nL cng ca( v 0( @L bc RA K nL Uh t ra cng !n. ,J 0+, KCt !c @Pn nhT nh" KCt tiku hnh tinh cL thk bc RA KAnh nh" KCt [u' b(K 4hinh 4hJ vi cng Ou2t KCt triu Kgatn, tDU trung ) Uhn tia gaKKa ca UhZ @in t$. I c nh thin vVn @G OVn tiK r ( ri/t bc RA @L tr(ng bu tri @K, nh"ng ng(i KCt O9 4h' nVng r2t Jt thu./t Uh+c, hF @ru tr) vr trsng ta.. îru @L 0"ng nh" ! 02u hiu ch( th2. rbng nhBng !c @Pn cL 4h9i !"#ng nht, n/u cL, thi c*ng r2t hi/K h(i. >ao4ing th"ng nLi @fa rbng, @iru @L thDt [u tHi t, vi n/u nh" ng"i ta Uh t hin @"#c bc RA ca !c @Pn K ng tin @( n <, thi cK chsc ! ng @G @"#c tra( gi'i th")ng a(bP! rHi. Nr i vi nhit @C cL gi trS r2t nht, cx 0"i KCt Uhn triu @C K, 4hi ng"i ta tJnh PntrU. ca KCt !c @Pn, cheng hAn cL 4h9i !"#ng g2U ba !n mjt tri, 4/t [u' thu @"#c ! KCt O9 c8c !n\ KCt c(n O9 1 vi =6 c(n O9 W ti/U Oau. , !c @Pn cng njng thi PntrU. ca nL cng !n. Nhnh
cng ca >ao4ing ! @G R c !DU @"#c KCt c ch chsn chsn rbng, @iru @L Uh'n nh KCt O8 hcn !(An r2t !n @"#c thk hin b)i KCt !c @Pn. ah"ng hcn !(An ) @1. ! hcn !(An ca c i gi ah" ch3ng ta @G th2., c c !c @Pn ! nhBng @9i t"#ng c8c 4M @En gi'n, vD. c i gi ! nguHn g9c ca nhBng hcn !(An gh gK @L ,r v2n @r n., nhBng tJnh t( n ca >ao4ing h(n t(n iK !jng. 78 h_a nhDU @"#c KCt Uhn thu./t t"Eng @9i rCng v cE hFc !"#ng t$ ca >ao4ing cL thk @"#c 0fng @k tJnh gi trS bbng O9 PntrU. ca !c @Pn, nh"ng 4hng @"a ra @"#c KCt chh 0`n n( vr - ngh?a vi K ca nL. Nr(ng gn KCt Uhn t" th/ 4:, KCt O9 nh vDt !- v? @Ai nh2t @G c9 gsng tiK hiku nhBng tJnh ch2t vi K ca c c !c @Pn @k gi'i thJch PntrU. ca ch3ng. ah"ng 0( thi/u KCt O8 cCng Oinh @ ng tin cD. ca cE hFc !"#ng t$ v thu./t t"Eng @9i rCng, nn ng"i ta chh cL thk Uh t hin ra nhBng K'nh ri rAc ca c1u tr' !i, ch O8 bJ n thi v`n c_n ngu.n @L. 1 &c RA @"#c Uh t ra tl !c @Pn c*ng t"Eng t8 nh" bc RA @"#c Uh t ra tl b/U !_ - @1. c*ng chJnh ! v2n @r @G @"#c th'( !uDn ) @u ch"Eng z v @G @Lng vai tr_ r2t [uan trFng tr(ng O8 Uh t trikn ca cE hFc !"#ng t$. < ag"i ta th2. rbng c c !c @Pn thaK gia tr(ng c c 0Sch chu.kn c(niQ(!0, 0( ! c8c trS, nn 4hng Uh t bc RA >ao4ing, nga. c' 4hi ch3ng @G tr) nn r2t nhT.
Gri v*i con 1ng t<o ra cc U en tr%n thc t$- Xtrominger v )ava t thi$t k$ n%n cc U en((( <i vo #' thuy(t 0y
ah"ng, KGi @/n nVK 1%%5 @iru n. @G !K @"#c, 4hi K 7tr(KingPr v ,aQa, 08a trn c c cng trinh tr"c @L ca 7uOO4in0 v 7Pn, @G tung !n IntPrnPt KCt bi b ( nhan @r\ aguHn g9c vi K ca PntrU. &P4PnOtPin - >ao4ing. Nr(ng cng trinh @L 7tr(KingPr v ,aQa @G 0fng !- thu./t 01. @k nhDn 0Ang c c thnh Uhn vi K ca !U c c !c @Pn v tJnh @"#c KCt c ch chJnh R c PntrU. ca c c !c @Pn @L. Ing trinh ca hF @G !#i 0+ng 4h' nVng th( t @"#c KCt Uhn ra ng(i nhBng UhYU gn @3ng nhivu !(An Ki @"#c tiK ra v @ang @"#c O$ 0+ng rCng rGi tr(ng nhBng nVK 1%6W v @u nhBng nVK 1%%W. K/t [u' K hF nhDn @"#c Uhf h#U KCt c ch chJnh R c vi @iru K &P4PnOtPin v >ao4ing @G tin @( n. ,D. ! cu9i cfng, bc tranh K ng"i ta @G v] 0) 0ang hEn hai K"Ei nVK tr"c, na. @G @"#c h(n t2t. 7tr(KingPr v ,aQa @G tDU trung RPK RYt KCt !U c c !c @Pn cL tn ! !c @Pn c8c trS. ^L ! c c !c @Pn cL tJch !8c - bAn cL thk RPK nL ! @in tJch c*ng @"#c - hEn th/ nBa, nL c_n cL KCt 4h9i !"#ng c8c tiku 4h' 0? Uhf h#U vi 0in tJch K nL Kang. ah" ta th2. tl @Snh ngh?a @L, nhBng !c @Pn n. r2t gi9ng vi c c trAng th i &P7 K ta @G th'( !uDn ) ch"Eng 1<. Nh8c t/, 7tr(KingPr v ,aQa @G trit @k 4hai th c O8 t"Eng t8 n.. >F @G chng Kinh @"#c rbng, hF cL thk R1. 08ng - vr !- thu./t, 0? nhin - KCt O9 !c @Pn c8c trS bbng c ch Ru2t Uh t tl KCt tDU h#U nhBng trAng th i &P7 c+ thk dvi KCt O9 chiru ch( tr"cg v !in 4/t ch3ng vi nhau thP( KCt OE @H t( n hFc r2t R c @Snh. îru n. r2t gi9ng vi c ch R1. 08ng KCt ngu.n t$ - c*ng !Ai vr !- thu./t thi - Ru2t Uh t tl KCt O9 hAt [uar4 v P!Pctr(n, Oau @L OsU R/U ch3ng KCt c ch chJnh R c thnh c c Ur(t(n
v nEtr(n vi c c P!Pctr(n [ua. Rung [uanh. 7tr(KingPr v ,aQa @G chh ra c ch thc t"Eng t8 @k tA( ra c c !c @Pn c+ thk tl nhBng thnh Uhn Ki @"#c tiK ra tr(ng !- thu./t 01.. Nr(ng th8c t/, c c !c @Pn ! O'n UhK ca O8 ti/n hLa ca c c Oa(. 7au 4hi KCt ngi Oa( @G @9t h/t nhin !iu hAt nh1n ca Kinh [ua hng t: nVK tr(ng c c Uh'n ng tZng h#U hAt nh1n, nL 4hng c_n @ Oc KAnh - tc U !8c ra UhJa ng(i - @k ch9ng !Ai @"#c !8c h2U 0`n c8c KAnh h"ng v( UhJa tr(ng. , 4hi KCt O9 4h !n c c @iru 4in @"#c thta KGn, @iru n. O] g1. ra KCt v+ nZ c8c KAnh h"ng v( tr(ng 4hi/n ch( ngi Oa( bS c( !Ai r2t KAnh, 0"i t c 0+ng ca trFng !8c c8c !n ca chJnh nL v tA( nn KCt !c @Pn. Nri v i con ng t;o ra cc #} @n trLn th1c t(& Ftro3ing@r v eaGa . t1 thi(t >( nLn cc #} @nM >F @G !K @'( ng"#c c(n @"ng tA( ra c c !c @Pn bbng c ch chh ra KCt Uh"Eng thc R1. 08ng cL h th9ng - tr(ng trJ t")ng t"#ng ca nh !- thu./t - bbng c ch !in 4/t KCt c ch thDn trFng, chDK chAU v th Kh c c branP thnh Uhn cE b'n Ki @"#c Uh t hin ra tr(ng cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th hai - thnh KCt tZ h#U chJnh R c. 7c KAnh ca Uh"Eng Uh U n. ! ) chc, nL 4ikK O( t @"#c KCt c ch h(n t(n vr Kjt !- thu./t c2u tA( vi K ca c c !c @Pn, 0( @L 7tr(KingPr v ,aQa 0v 0ng v tr8c ti/U @/K @"#c O9 c ch OsU R/U c c thnh Uhn vi K ca !c @Pn K v`n giB @"#c ngu.n nhBng tJnh ch2t tZng thk [uan O t @"#c dtc ! 4h9i !"#ng v @in tJchg ca nL 4hng tha. @Zi. 7au @L hF O( O nh c(n O9 n. vi @in tJch ch1n tri O8 4in ca !c @Pn, tc ! PntrU. K &P4PnOtPin v >ao4ing @G tin @( n, v hF @G nhDn @"#c O8 Uhf h#U tu.t vi. ah" vD. ! hF @G thnh cng tr(ng vic O$ 0+ng !- thu./t 01. @k gi'i thJch @"#c c c thnh Uhn vi K v PntrU. ca !c @Pn, Jt nh2t thi c*ng @9i vi !U c c !c @Pn c8c trS. ,D. !, KCt c1u @9 K 'nh tr(ng hEn hai ch+c nVK, @G @"#c gi'i @ U {. ahiru nh !- thu./t 01. c(i thnh cng n. ! KCt bbng chng [uan trFng v cL Oc thu./t Uh+c 4heng @Snh O8 @3ng @sn ca !- thu./t 01.. 78 hiku bi/t ca ch3ng ta vr !- thu./t 01. c_n [u Kanh K3n, nn ch"a thk thi/t !DU @"#c K9i [uan h tr8c ti/U v c+ thk vi nhBng [uan O t th8c nghiK, nh" 4h9i !"#ng ca [uar4 v P!Pctr(n. ah"ng gi @1., ch3ng ta th2. rbng, !- thu./t 01. @G cung c2U @"#c O8 gi'i thJch cE b'n @u tin ch( KCt tJnh ch2t @G @"#c bi/t tl r2t !1u ca c c !c @Pn, KCt tJnh ch2t @G tlng !K b9i r9i c c nh vDt !- tr(ng nhiru nVK, 4hi hF chh O$ 0+ng c c !- thu./t tru.rn th9ng. >En nBa, tJnh ch2t n. c*ng !in [uan KDt thi/t vi tin @( n ca >ao4ing ch( rbng c c !c @Pn cL bc RA, KCt tin @( n, K vr ngu.n tsc, cL thk @( @"#c bbng th8c nghiK. N2t nhin, @iru n. @_i hti ch3ng ta Uh'i th8c O8 tiK th2. c c !c @Pn tr(ng v* tr+ v Oau @L ch/ tA( nhBng thi/t bS @ nhA. c'K @k thu @"#c bc RA 0( !c @Pn Uh t ra. a/u nh" !c @Pn ! @ nhT, thi b"c th hai nLi ) trn h(n t(n nbK tr(ng tK ta. ca cng ngh hin na.. aga. c' n/u ch"Eng trinh th8c nghiK n. c_n ch"a Kang !Ai thnh cng, thi @iru n. c*ng nh2n KAnh KCt !n nBa rbng, Jt nh2t c*ng @G cL KCt c1. cu bsc [ua c i v8c theK giBa !- thu./t 01. vi th8c tAi vDt !- ca th/ gii t8 nhin. NhDK chJ c' w!aOh(o - @9i th chJnh ca !- thu./t 01. v( nhBng nVK 1%6W - Ki @1. c*ng @G nLi rbng\ Khi c c nh !- thu./t 01. nLi vr c c !c @Pn ! hF ch ./u nLi vr nhBng hin t"#ng [uan O t @"#c, v @iru @L thDt ! cL 2n t"#ng z. { 7tPUhPn >ao4ing, &i gi'ng tAi >Ci nghS }KOtPr0aK vr >2U 0`n, Lc @Pn v 1., ng. <1 th ng 5 nVK 1%%5.
z Nr(ng nhBng tJnh t( n ban @u ca Kinh, 7tr(KingPr v ,aQa @G Uh t hin ra rbng n/u !K vic vi 5 chiru cL [u'ng tJnh !n dch 4hng Uh'i zg thi vic tJnh t( n O] 0v 0ng hEn. mCt @iru @ ng ngAc nhin !, Oau 4hi h(n t2t vic tJnh t( n PntrU. ca !c @Pn 5 chiru nh" vD., hF Ki Uh t hin ra rbng c_n ch"a cL nh !- thu./t n( R1. 08ng nhBng !c @Pn gi' thu./t 5 chiru @L tr(ng 4hun 4hZ ca thu./t t"Eng @9i rCng 5 chiru. ,i chh bbng c ch O( O nh @ U O9 ca hF vi 0in tJch ch1n tri O8 4in ca KCt !c @Pn gi' thu./t @L, hF Ki cL thk 4heng @Snh @"#c 4/t [u' ca Kinh. 7au @L 7tr(KingPr v ,aQa @nh Uh'i bst ta. R1. 08ng vr Kjt t( n hFc KCt !c @Pn gi' thu./t 5 chiru nh" vD.. , hF @G thnh cng. 7au @L vic chng Kinh nhBng tJnh t( n PntrU. 08a trn !- thu./t 01. Uhf h#U vi 4/t [u' tJnh t( n ca >ao4ing 08a trn 0in tJch ch1n tri O8 4in chh c_n ! KCt cng vic @En gi'n. ah"ng @iru !- th3 ! ) chc, vi nghiK !c @Pn @"#c tiK ra Oau, nn hF 4hng bi/t tr"c @ U O9 K hF OVn tiK 4hi ti/n hnh tJnh t( n PntrU. ca nhBng !c @Pn @L. 7au cng trinh ca hF, nhiru nh nghin cu, ch ./u @"#c 0`n 0st b)i nh vDt !- IurtiO Ia!!an ) PrincPt(n, @G thnh cng tr(ng vic K) rCng nhBng tJnh t( n PntrU. ch( 4hun 4hZ [uPn thuCc hEn ca b9n chiru 4hng - thi gian cL [u'ng tJnh !n v t2t c' @ru Uhf h#U vi nhBng tin @( n ca >ao4ing.
gga# c, v*i nh@ng pht trin ]# n t13ng 7- vMn c=n hai i" ;E n ;ao J"anh cc U en((( ?h*ng i)u bH n cXn #;i cIa cc #} @n
aga. c' vi nhBng Uh t trikn @. 2n t"#ng @L, v`n c_n hai @iru bJ n ba( [uanh c c !c @Pn. îru th nh2t cL !in [uan vi t c @Cng ca c c !c @Pn @/n 4h i niK [u./t @Snh !uDn. ,( @u th/ 4: ;I;, nh t( n hFc ng"i Ph U PiPrrP - 7iK(n 0P LaU!acP Uh t biku KCt h [u' chjt ch] v cL tK [uan trFng !n nh2t, @"#c Ou. ta tl c c @Snh !uDt chu.kn @Cng ca aPot(n, vr guHng K . ca v* tr+\ pLt trE t"C- m 0 thi im cho- c7 kh, n+ng hi" 13c tt c, cc sinh c m s5ng ng t nhi%n v tnh h"5ng c, tt c, mPi sinh v?t t<o n%n t nhi%n 7- h2n th$ n@a- trE t"C 7 c=n J",ng ;c c7 th ph'n tEch cc &@ iC"- th n7 sc c7 th th'" t7m 13c- trong mt c.ng th:cnh@ng ch"#n ng ca cc v?t *n nht trong v8 tr9 v c, nh@ng v?t nhD ;j nht nh1 cc ng"#%n t4( T5i v*i mt trE t"C nh1 v?#- kh.ng tan t<i mt th: g ;t Anh v t12ng ai c8ng nh1 J" kh: " 13c m0 ra tr1*c mt n7q 1 NhP( nhBng !i @L, n/u nh" ) KCt thi @ikK n( @2., bAn bi/t @"#c vS trJ v vDn t9c ca KFi hAt tr(ng v* tr+, thi bAn cL thk 0fng c c @Snh !uDt chu.kn @Cng ca aPot(n @k R c @Snh @"#c, Jt nh2t ! vr ngu.n tsc, c c vS trJ v vDn tCc ca ch3ng ) b2t 4M thi @ikK n( tr"c @L h(jc tr(ng t"Eng !ai. NhP( [uan @ikK @L, KFi O8 4in, tl O8 tA( thnh mjt tri ch( ti O8 @Lng @inh c1u r3t ca ch3a wiOu, ti chu.kn @Cng ca Kst bAn [ua nhBng hng chB n., nh2t nh2t @ru cL thk Ou. ra tl vS trJ v vDn t9c chJnh R c ca KFi hAt ca v* tr+ nga. Oau &ig &ang. uan @ikK cng nhsc @L vr O8 ti/n trikn ca v* tr+ @G !K n'. Oinh r2t nhiru [uan @ikK tri/t hFc 4h Uhc tAU Rung [uanh v2n @r vr - chJ t8 0(, nh"ng t c @Cng ca nL @G Ou. gi'K @i r2t nhiru vi O8 ra @i ca cE hFc !"#ng t$. agu.n !- b2t @Snh ca >PiOPnbPrg @G @ nh n9c a( [u./t @Snh !uDn ca LaU!acP, vi ch3ng ta vr cE b'n 4hng thk bi/t @"#c vS trJ v vDn t9c chJnh R c ca t2t c' KFi thnh Uhn ca
v* tr+. Nr i !Ai, c c tJnh ch2t cZ @ikn @L @"#c tha. bbng c c hK OLng chh ch( ta bi/t R c Ou2t @k KCt hAt @G ch( ) nEi n. ha. nEi 4h c h(jc cL vDn t9c n. ha. vDn t9c 4h c. Nu. nhin, O8 th2t bAi ca [uan @ikK LaU!acP ch"a !K ch( 4h i niK [u./t @Snh !uDn O+U @Z h(n t(n. I c hK OLng - tc ! OLng R c Ou2t ca cE hFc !"#ng t$ - v`n ti/n trikn thP( thi gian thP( nhBng [u. tsc t( n hFc r2t chJnh R c, nh" Uh"Eng trinh 7chr(0ingPr, cheng hAn dha. chJnh R c hEn ! c c Uh"Eng trinh t"Eng @9i tJnh ca irac v K!Pin - w(r0(ng. îru n. cL ngh?a ! [u./t @Snh !uDn !"#ng t$ @G tha. th/ ch( [u./t @Snh !uDn cZ @ikn ca LaU!acP. 78 hiku bi/t vr hK OLng ca t2t c' KFi thnh Uhn ca v* tr+ ) KCt thi @ikK n( @L, ch( UhYU KFi trJ tu @ [u'ng b c R c @Snh @"#c c c hK OLng ) b2t c thi @ikK n( tr"c @L h(jc tr(ng t"Eng !ai. u./t @Snh !uDn !"#ng t$ nLi vi ch3ng ta rbng, R c Ou2t @k KCt O8 4in c+ thk n( @L R'. ra ) KCt thi @ikK @G chFn n( @L tr(ng t"Eng !ai ! h(n t(n @"#c R c @Snh b)i hiku bi/t vr c c hK OLng ) thi @ikK b2t 4M tr"c @L. KhJa cAnh R c Ou2t ca cE hFc !"#ng t$ @G !K ch( [u./t @Snh !uDn ca LaU!acP KrK @i r2t nhiru bbng c ch chu.kn 0Sch O8 4hng tr nh 4hti ca c c 4/t c+c thnh R c Ou2t R'. ra ca c c 4/t c+c, nh"ng nhBng R c Ou2t @L v`n @"#c R c @Snh h(n t(n tr(ng 4hun 4hZ thng th"ng ca !- thu./t !"#ng t$. aVK 1%=5, >ao4ing tu.n b9 rbng nga. c' 0Ang KrK @L ca [u./t @Snh !uDn c*ng v`n bS vi UhAK b)i O8 hin 0in ca c c !c @Pn. LAi KCt !n nBa nhBng tJnh t( n UhJa Oau tu.n b9 @L h/t Oc @H OC, nh"ng - t")ng ch ./u thi c*ng 4h @En gi'n. Khi KCt vDt n( @L rEi v( !c @Pn, hK OLng ca nL c*ng bS h3t v( thP(. ah"ng @iru n. cL ngh?a !, tr(ng nhiK v+ R c @Snh hK OLng tAi KFi thi @ikK tr(ng t"Eng !ai, ptrJ tu @ [u'ng b cq ca ch3ng ta O] bS !la gAt KCt c ch 4hng thk cu vGn nZi. ^k tin @( n t(n bC t"Eng !ai, ch3ng ta cn bi/t @. @ t2t c' c c hK OLng ca ng. hK na.. ah"ng n/u nh" KCt O9 hK OLng bS bi/n K2t tr(ng v8c theK ca !c @Pn, thi thng tin K c c hK OLng @L Kang thP( c*ng O] bS K2t. Nh(At nhin, ng"i ta ngh? rbng O8 rsc r9i 0( c c !c @Pn g1. ra n. 4hng @ ng Uh'i bDn t1K. ,i KFi th nbK tr(ng ch1n tri O8 4in ca KCt !c @Pn @ru bS cst @t 4hti Uhn c_n !Ai ca v* tr+, vD. thi !] n( ta 4hng thk [un @i nhBng th @G 4hng Ka. bS rEi v( @L >En nBa, vr Kjt tri/t hFc K nLi, !] n( ta 4hng thk t8 nh rbng, v* tr+ 4hng hr K2t thng tin @"#c Kang b)i vDt @G bS rEi v( !c @Pn @En gi'n ! thng tin @L bS 4hLa tr(ng KCt vfng 4hng gian K nhBng Oinh vDt cL !- trJ nh" ch3ng ta @G chFn @k tr nh Ra bbng KFi gi Nr"c 4hi >ao4ing Uh t hin ra rbng c c !c @Pn 4hng h(n t(n ! @Pn, thi c1u tr' !i ! cL thk. ah"ng 4hi >ao4ing thng b ( vi th/ gii rbng, c c !c @Pn bc RA, thi KFi chu.n @G tha. @Zi. ( bc RA Kang thP( nVng !"#ng, K c c !c @Pn bc RA, nn 4h9i !"#ng ca nL O] gi'K 0n, tc ! nL O] ba. hEi 0n. , KCt 4hi @iru @L R'. ra, thi 4h('ng c ch tl t1K !c @Pn @/n ch1n tri O8 4in ca nL O] c( 0n !Ai, 0( @L vfng 4hng gian tr"c 4ia bS cst @t @i n. O] hHi 0n tr) !Ai vi v* tr+. , b1. gi nhBng t" bin tri/t hFc ca ch3ng ta O] Uh'i @9i Kjt vi th8c t/ Oau\ thng tin cha tr(ng c c vDt bS rEi v( !c @Pn - tc 0B !iu K ch3ng ta hinh 0ung tHn tAi tr(ng !c @Pn - !iu cL Ru2t hin tr) !Ai 4hi !c @Pn ba. hEi ha. 4hng ^1. ! thng tin @_i hti @k ch( [u./t @Snh !uDn !"#ng t$ 4hng bS vi UhAK v nh" vD. c1u hti n. 0`n theng ti c1u hti !iu c c !c @Pn cL tiK nhivK ch( O8 ti/n hLa ca v* tr+ ch3ng ta bbng KCt ./u t9 ngù nhin, thDK chJ c_n cE b'n hEn nBa ha. 4hng. Khi ch3ng ti @ang vi/t c c 0_ng n., thi c c nh vDt !- c_n ch"a nh2t trJ vr c1u tr' !i ch( c1u hti @L. Nr(ng nhiru nVK, >ao4ing @G tu.n b9 r2t KAnh K] rbng thng tin @G K2t O] 4hng Ru2t hin tr) !Ai\ thP( ng c c !c @Pn @G Uh h. nhBng thng tin 2. v 0( @L p@"a v( vDt !- KCt c2U
@C b2t @Snh Ki, ng(i O8 b2t @Snh thng th"ng gsn !irn vi cE hFc !"#ng t$q <. Nh8c t/, >ao4ing cfng vi KiU Nh(rnP thuCc >Fc vin cng ngh Ia!iQ(rnia @G @ nh cuCc vi (hn PrPO4i!! c*ng thuCc >Fc vin @L vr @iru gi O] R'. ra @9i vi thng tin @G bS bst giB b)i KCt !c @Pn\ >ao4ing v Nh(rnP cuCc rbng thng tin n. O] v?nh vivn bS K2t, c_n PrPO4i!! giB [uan @ikK ng"#c !Ai, tc ! cuCc rbng thng tin O] Ru2t hin tr) !Ai, 4hi !c @Pn bc RA v c( bY !Ai. >F c"#c nhau c i gi I*ng chJnh ! thng tin thi\ pag"i thua O] Uh'i K2t ch( ng"i thsng KCt bC b ch 4h(a th" 0( ng"i thsng chFnq. IuCc @ nh c"#c n. ch( ti na. v`n ch"a ngG ng*, nh"ng Ki @1. >ao4ing @G thla nhDn rbng, nhBng hiku bi/t Ki tiK ra vr !c @Pn ca !- thu./t 01. nh" vla @"#c th'( !uDn ) trn, chng tt rbng cL thk cL KCt c ch ch( UhYU c c thng tin Ru2t hin tr) !Ai. t")ng Ki n. ! @9i vi c c !(Ai !c @Pn @G @"#c 7tr(KingPr v ,aQa c*ng nh" nhiru nh vDt !- 4h c nghin cu tl 4hi Ru2t hin bi b ( ban @u ca hF, thng tin cL thk @"#c !"u trB v Uh+c hHi tl nhBng thnh Uhn branP tA( nn !c @Pn. Kh' nVng n., thP( 7tr(KingPr, p@G 0`n KCt O9 nh !- thu./t 01. ti Ku9n tu.n b9 rbng thng tin O] @"#c 4hi Uh+c 4hi !c @Pn ba. hEi. NhP( - ti, 4/t !uDn n. cL !] hEi OK v`n c_n nhiru vic Uh'i !K Ki cL thk 4heng @Snh @"#c @iru @L cL @3ng ha. 4hngq {. ,aQa c*ng @Hng - nh" th/, nh"ng ng c_n nLi thK rbng\ png h(n t(n Kf tSt vr v2n @r n. - nL v`n cL thk R'. ra thP( KCt chiru h"ng 4h cq z. ,ic tr' !i c1u hti n. ! KCt K+c tiu trung t1K ca O8 nghin cu hin na.. ah" >ao4ing @G binh !uDn\ pâ O9 c c nh vDt !- @ru Ku9n tin rbng thng tin 4hng bS K2t @i, vi @iru @L @G !K ch( th/ gii ca ch3ng ta an t(n hEn v c_n cL thk tin @( n @"#c. ah"ng ti thi ti tin rlng, n/u ta nghin cu thu./t t"Eng @9i rCng KCt c ch thDt nghiK t3c, thi ta cn Uh'i ch2U nhDn 4h' nVng 4hng thi gian t8 thst !Ai v thng tin O] bS K2t tr(ng c c n/U g2U @L. ,2n @r R c @Snh thng tin cL th8c O8 bS K2t ha. 4hng ! KCt tr(ng O9 nhBng v2n @r ch ./u ca vDt !- !- thu./t hin @Aiq 5. AH n thd hai cIa #} @n hin vwn cXn cha gii K $c cP #iLn ûan t i bn chJt cIa >h+ng 7 thi gian t3 ij3 cIa #} @n 5. ,ic U 0+ng tr8c ti/U thu./t t"Eng @9i rCng, 4h)i @u tl nhBng cng trinh ca 7choaryaOchi!0 tl nVK 1%15, chng tt rbng 4h9i !"#ng v nVng !"#ng c8c !n bS 0Hn nYn tAi t1K !c @Pn !K ch( c2u tr3c ca 4hng - thi gian bS bi/n 0Ang 0B 0Ci 0`n ti trAng th i cL @C c(ng v hAn - tc ! bS @+c thng b)i KCt 4M 0S 4hng - thi gian. Nl @L c c nh vDt !- @G r3t ra KCt 4/t !uDn rbng, vi t2t c' vDt ch2t [ua ch1n tri O8 4in @ru 4hng tr nh 4hti bS h3t ti t1K ca !c @Pn v c*ng vi vDt ch2t @L 4hng cL KCt t"Eng !ai n(, nn thi gian c*ng 4/t th3c ) t1K !c @Pn. mCt O9 nh vDt !- 4h c, nhBng ng"i @G nhiru nVK 0fng c c Uh"Eng trinh XinOtPin @k nghin cu !i ca !c @Pn, c_n @"a ra KCt 4h' nVng t ( bA( hEn ch( rbng, !c @Pn cL thk tA( thnh KCt cZng @i ra KCt v* tr+ 4h c - v* tr+ n. gsn KCt c ch Ktng Kanh vi v* tr+ ch3ng ta chh ) t1K ca !c @Pn. ?Pi 39t cch n+3 na& ch} 3 thi gian trong v tr ch:ng ta >(t th:c cng # ch} bxt lu thi gian cIa 39t v tr >hcM Ih3ng ta O] @r cDU ti nhBng h [u' ca 4h' nVng @ ng 4inh ngAc @L tr(ng ch"Eng Oau, c_n b1. gi ch3ng ti Ku9n nh2n KAnh KCt @ikK [uan trFng =. Ihsc bAn c_n nh KCt bi hFc ch ch9t\ nhBng gi trS c8c hAn ca 4h9i !"#ng !n v 4Jch th"c nht, 0`n ti KDt @C ca( 4hng thk t")ng t")ng nZi, O] !K v hiu hLa vic chh 0fng !- thu./t cZ @ikn ca XinOtPin v @_i hti Uh'i cL O8 can thiU ca cE hFc !"#ng t$. îru @L 0`n ch3ng ta ti c1u hti\ vD. thi !- thu./t 01. cL thk nLi gi vr O8 4M 0S ca 4hng - thi gian ) t1K !c @Pn ^1. ! KCt @r ti hin @ang @"#c nghin cu r2t KAnh K], nh"ng c*ng nh" vi c1u hti vr O8 K2t thng tin, nL v`n ch"a @"#c gi'i
@ U. L- thu./t 01. @G R$ !- tu.t vi @9i vi nhiru 4M 0S 4h c - nh" O8 bi/n 0Ang v RY r ch 4hng gian @G @"#c th'( !uDn ) ch"Eng 11 v ) @u ch"Eng n. 6. ah"ng n/u nh" bAn @G th2. KCt 4M 0S, thi bAn !Ai ch"a th2. @"#c t2t c' nhBng 4M 0S. I2u tr3c ca v* tr+ ch3ng ta cL thk bS bi/n 0Ang, bS @+c thng v bS RY r ch thP( nhiru c ch 4h c nhau. L- thu./t 01. @G ch( ch3ng ta O8 hiku bi/t O1u Osc vr KCt O9 4M 0S @L, nh"ng nhBng 4M 0S 4h c, nh" 4M 0S ca !c @Pn, cheng hAn, thi v`n c_n !'ng tr nh ) ng(i t1K ca !- thu./t 01.. L- 0( ch ./u ca @iru @L, !Ai KCt !n nBa gsn !irn vi nhBng cng c+ ca !- thu./t nhivu !(An tr(ng !- thu./t 01. v chJnh nhBng UhYU gn @3ng n. @G !K !u K 4h' nVng Uh1n tJch @ ng tin cD. v @. @ nhBng c i R'. ra ) O1u bn tr(ng !c @Pn. Nu. nhin, cVn c v( nhBng ti/n bC t( !n gn @1. tr(ng c c Uh"Eng Uh U Uhi nhivu !(An v nhBng U 0+ng thnh cng ca c c Uh"Eng Uh U @L ch( nhBng 4hJa cAnh 4h c ca !c @Pn, c c nh !- thu./t 01. r2t h. vFng rbng, O] 4hng c_n !1u nBa, nhBng bJ n ) t1K !c @Pn O] @"#c !K O ng tt. 1 Phtng v2n 7hP!0(n w!aOh(o, ng. <% th ng 1< nVK 1%%=. < 7tPUhPn >ao4ing, tr(ng cu9n NhP aaturP (Q 7UacP an0 NiKP ca >ao4ing v PPnr(OP dPrincPt(n\ Pri(nRcPt(n nivPrOit., 1%%5g, trang z1. { 7tPUhPn >ao4ing, &i gi'ng tAi >Ci nghS }OtPr0aK vr >2U 0`n, Lc @Pn v 1. ng. <1 th ng 5 nVK 1%%5. z Phtng v2n }n0rPo 7tr(KingPr, ng. <% th ng 1< nVK 1%%=. 5 Phtng v2n IuKrun ,aQa, ng. 1< th ng 1 nVK 1%%6. 5 7tPUhPn >ao4ing, tr(ng cu9n NhP aaturP (Q 7UacP an0 NiKP ca >ao4ing v PPnr(OP dPrincPt(n\ Pri(nRcPt(n nivPrOit., 1%%5g, trang z1. = ,2n @r n. c*ng cL !in [uan nh2t @Snh vi v2n @r K2t thng tin\ tr(ng nhiru nVK c c nh vDt !- @G @"a ra gi' thu./t rbng cL thk cL KCt pc+cq trung t1K nbK O1u tr(ng !c @Pn ) @L !"u trB t2t c' thng tin Kang b)i vDt ch2t bS b`. v( tr(ng ch1n tri ca !c @Pn. 6 Nh8c t/, 0Sch chu.kn c(niQ(!0 !K r ch 4hng gian @"#c th'( !uDn tr(ng ch"Eng n. cL !in [uan ti c c !c @Pn v 0( @L 0"ng nh" cL [uan h KDt thi/t vi c c @ikK 4M 0S ca !c @Pn. ah"ng nn nh rbng O8 RY r ch 4hng gian tr(ng 0Sch chu.kn c(niQ(!0 R'. ra chh 4hi !c @Pn @G K2t h/t 4h9i !"#ng ca nL v 0( @L 4hng cL [uan h tr8c ti/U vi c c @ikK 4M 0S ca !c @Pn.
Grong ch12ng n#- chng ta sc trnh ;# vn tt nh@ng ti$n ; ;1*c ]" 7- nh1ng tr1*c h$t chng ta sc k mt cch ngn gPn Ach s4 ca v8 tr9 hPc tr1*c khi c7 ! th"#$t &'#- m ng1i ta th1ng gPi m. hnh ch"n ca v8 tr9 hPc(((
Ih"Eng 1z 7 ?h*ng suy t v) v tr h"c

L(i ng"i tr(ng Ou9t !Sch O$ ca Kinh @G cL KCt 4h t vFng @aK K Ku9n tiK hiku vr nguHn g9c ca v* tr+. IL !] ch"a tlng cL v2n @r n( !Ai v"#t !n t2t c' O8 c ch bit vr vVn hLa v thi @Ai, 4Jch thJch trJ t")ng t")ng ca tZ tin Ra R"a ca ch3ng ta c*ng nh" nhBng nghin cu ca c c nh v* tr+ hFc hin @Ai @/n nh" vD.. KCt Kc @C O1u Ra, th8c O8 v`n tHn tAi KCt 4h t vFng tDU thk Ku9n gi'i thJch tAi Oa( !Ai cL v* tr+, nL @G ti/n hLa nh" th/ n( @k cL 0Ang nh" ch3ng ta [uan O t ng. hK na. c*ng nh" hiku @"#c c i !gJc - tc ! nhBng ngu.n !- - chi Uh9i O8 ti/n hLa @L. mCt @iru @ ng 4inh ngAc !, !(i ng"i gi @1. @G ti giai @(An @"#c chng 4i/n O8 Ru2t hin KCt 4hun 4hZ cL thk gi'i thJch @"#c KCt O9 c1u hti @L KCt c ch 4h(a hFc. NhP( !- thu./t 4h(a hFc @"#c ch2U nhDn hin na. vr O8 O ng ch/, thi v* tr+, ) nhBng 4h('nh 4hsc @u tin ca Kinh, @G tr'i [ua nhBng @iru 4in c8c @(an nh2t - nVng !"#ng, nhit @C v KDt @C c8c ca(. ahBng @iru 4in @L @_i hti cn Uh'i tJnh @/n c' cE hFc !"#ng t$ c*ng nh" thu./t t"Eng @9i rCng v 0( @L, O8 ra @i ca v* tr+ @G Kang @/n ch( ch3ng ta KCt K'nh @2t @sc 0+ng @k th8c hin nhBng Uh t Kinh ca !- thu./t 01.. Nr(ng ch"Eng n., ch3ng ta O] trinh b. vsn tst nhBng ti/n bC b"c @u @L, nh"ng tr"c h/t ch3ng ta O] 4k KCt c ch ngsn gFn !Sch O$ ca v* tr+ hFc tr"c 4hi cL !- thu./t 01., K ng"i ta th"ng gFi ! K hinh chun ca v* tr+ hFc. <+ hgnh chun cIa v tr h"c
L- thu./t hin @Ai vr nguHn g9c ca v* tr+ bst @u 4h('ng K"i !VK nVK Oau 4hi XinOtPin h(n t2t thu./t t"Eng @9i rCng. mjc 0f XinOtPin 4hng tin v( gi trS br ng(i ca !- thu./t ca chJnh Kinh v c*ng 4hng ch2U nhDn h [u' Ou. ra tl nL 4heng @Snh rbng v* tr+ 4hng Uh'i ! v?nh vivn v c*ng 4hng Uh'i ! t?nh tAi, nh"ng }!PRan0Pr riP0Kann thi cL. ah" ch3ng ta @G th2. tl ch"Eng {, riP0Kann @G Uh t hin ra c i K ng. na. ch3ng ta gFi ! nghiK &ig &ang ca c c Uh"Eng trinh XinOtPin, nghiK n. ch( th2. rbng v* tr+ Ru2t hin @Ct 4h)i KGnh !it tl KCt trAng th i cL @C nYn v hAn v @/n na. v`n c_n ti/U t+c chSu hDu [u' giGn n) ca v+ nZ ngu.n th. @L. XinOtPin @G tin chsc c i nghiK Uh+ thuCc thi gian @L 4hng Uh'i ! h [u' ca !- thu./t ca Kinh ti Kc, ng @G ch( cng b9 KCt bi b ( ngsn, tr(ng @L ng 4heng @Snh @G tiK ra KCt Oai !K nghiK trFng tr(ng c c cng trinh ca riP0Kann. Nu. nhin, 4h('ng 6 th ng Oau, riP0Kann @G thu./t Uh+c @"#c XinOtPin tin rbng th8c t/ 4hng cL KCt Oai !K n( h/t XinOtPin @G cng 4hai r3t !Ai O8 Uh'n @9i ca Kinh, nh"ng v`n tt ra !Anh nhAt. &)i !], ng v`n tin rbng nhBng 4/t [u' ca riP0Kann 4hng cL !in [uan gi @/n th8c t/ h/t. ah"ng 4h('ng 5 nVK Oau, nhBng [uan O t chi ti/t ca >ubb!P @9i vi hEn KCt ch+c thin h nh 4Jnh thin vVn !n nh2t thi @L @jt ) î thin vVn trn n3i |i!O(n, @G 4heng @Snh rbng [u' th8c v* tr+ @ang giGn n). Nl @L, nhBng cng trinh ca riP0Kann, Oau n. @"#c >(oar0 (bPrtO(n v }rthurP |i!4Pr tu chhnh !Ai 0"i 0Ang cL hiu [u' v h th9ng hEn, v`n c_n ! nrn t'ng ca v* tr+ hFc hin @Ai. aLi KCt c ch 4h i !"#c, thi !- thu./t hin @Ai vr nguHn g9c ca v* tr+ ! nh" Oau. Kh('ng 15 t: nVK tr"c, v* tr+ @G @"#c Uhun ra tl KCt O8 4in 4M 0S cL nVng !"#ng c8c !n cfng vi t(n bC 4hng gian v t(n bC vDt ch2t. d&An 4hti cn Uh'i tiK @1u Ra nEi &ig &ang @G R'. ra, vi @L chJnh ! nEi bAn @ang ) c*ng nh" b2t c nEi n( 4h c tAi !3c bst @u, t2t c' c c nEi K hin na.
ch3ng ta th2. t ch bit nhau th8c ra @G ) cfng KCt chcg. ahit @C ca v* tr+ ) thi @ikK 1W -z{ gi1. Oau &ig &ang - c i @"#c gFi ! thi gian P!anc4 - "c tJnh cx 1W {< @C K, tc ! nLng g2U 1W triu t: t: !n vfng t1K Kjt tri. NhP( thi gian, v* tr+ giGn n) t( ra v !Anh @i. ah @L, 4h9i U!aOKa ngu.n th. nLng btng v ban @u ! @Hng tJnh ca v* tr+ bst @u Ru2t hin nhBng nhivu @Cng v c c c+c vLn. Ihlng KCt Uhn trVK ngn gi1. Oau &ig &ang, t2t c' @G @ !Anh d4h('ng 1W ngn t: @C K, tc ! nLng hEn Uhn !i ca Kjt tri cx KCt triu !ng @k ch( c c [uar4 c+K !Ai thnh tlng nhLK ba hAt KCt @k tA( nn c c Ur(t(n v nEtr(n. Ihlng KCt Uhn trVK gi1. Oau @L, c c @iru 4in @G tr) nn t9i "u @k ch( hAt nh1n ca KCt O9 ngu.n t9 nhT nh2t tr(ng b'ng tun h(n c c ngu.n t9 bst @u hinh thnh tl 4h9i U!aOKa @ang !Anh 0n ca c c hAt. Kh('ng ba Uh3t ti/U Oau, 4hi v* tr+ @G !Anh Ru9ng c_n 4h('ng KCt t: @C, thi c c hAt nh1n @G Ru2t hin ch ./u ! hAt nh1n hi@r v h!i cfng vi KCt !"#ng nht @EtPri dhi@r njngg v !iti. Nhi 4M n. @"#c gFi ! thi 4M tZng h#U hAt nh1n ngu.n th.. Nr(ng 4h('ng vi trVK ngn nVK ti/U thP(, 4hng cL K2. O8 4in R'. ra, trl O8 ti/U t+c giGn n) v !Anh @i ca v* tr+. ah"ng Oau @L, 4hi nhit @C @G gi'K Ru9ng c_n vi ngn @C, thi c c P!Pctr(n v9n chu.kn @Cng nh" @in gi chu.kn @Cng chDK 0n, ti Kc c c hAt nh1n ngu.n t$, K ch ./u ! hi@r v h!i, cL thk bst @"#c ch3ng @k tA( nn nhBng ngu.n t$ trung h_a vr @in @u tin. ^1. ! thi @ikK b"c ng(jt\ tl @1. tr) @i v* tr+, vr tZng thk, tr) nn tr(ng Ou9t. Nr"c thi 4M c c P!Pctr(n bS bst @k tA( nn ngu.n t$ - KCt O9 tJch @in 0"Eng nh" Ur(t(n v KCt O9 tJch @in 1K nh" P!Pctr(n. I c Uh(t(n, v9n chh t"Eng t c vi nhBng hAt tJch @in, nn ch3ng bS va chAK 4hng nglng vi KCt bikn 0. @jc c c hAt tJch @in @L vi vD. r2t 4hL @i @"#c KCt 4h('ng c ch n( tr"c 4hi bS !ch h"ng h(jc bS h2U th+. >ng r( c c hAt tJch @in @L @9i vi chu.kn @Cng t8 0( ca c c Uh(t(n @G !K ch( v* tr+ tr) nn h(n t(n 4hng tr(ng Ou9t, t8a nh" bAn c'K th2. tr(ng KCt buZi O ng O"Eng Kf 0. @jc. ah"ng 4hi c c P!Pctr(n bS bst [ua. trn c c [un @A( Rung [uanh nhBng hAt nh1n tJch @in 0"Eng @k tA( ra c c ngu.n t$ trung h_a vr @in, thi hng r( c c hAt tJch @in 4hng c_n nBa gi9ng nh" Kn O"Eng Kf @G tan. Nl @L tr) @i, c c Uh(t(n cL tl thi &ig &ang @G cL thk chu.kn @Cng th('i K i v t(n bC 4h('ng ba( !a ca v* tr+ 0n 0n tr) nn nhin th2. @"#c. Kh('ng KCt t: nVK Oau, 4hi K v* tr+ @G tr) nn t?nh !jng Oau nhBng n ( @Cng 0B 0Ci !3c ban @u, c c thin h, c c ngi Oa( v cu9i cfng ! c c hnh tinh @G bst @u Ru2t hin nh" nhBng c+K c c ngu.n t9 ngu.n th. @"#c !in 4/t vi nhau b)i !8c h2U 0`n. ag. hK na., 15 t: nVK Oau &ig &ang, ch3ng ta @G cL thk th n Uh+c O8 4M v? ca v* tr+ c*ng nh" 4h' nVng tDU thk ca ch3ng ta @G cfng nhau R1. 08ng trn KCt !- thu./t !(gic v cL thk 4ikK chng bbng th8c nghiK vr nguHn g9c ca v* tr+. ah"ng ch3ng ta @G th8c O8 tin t")ng @/n Kc n( v( !- thu./t &ig &ang
T kim ch:ng ! th"#$t Big Bang 0 nh@ng giai o<n c=n s*m h2n n@a- cc nh v?t ! v cc nh thi%n v+n ph,i &Bng t*i nh@ng ph12ng php gin ti$p h2n( Lt trong s5 nh@ng ph12ng php tinh t$ nht c7 i%n J"an t*i ci m ng1i ta gPi ;:c R< nn ca v8 tr9((( {ij3 chdng Aig Aang
uan O t v* tr+ bbng nhBng 4Jnh thin vVn KAnh nh2t, c c nh thin vVn cL thk nhin th2. nh O ng @G @"#c Uh t ra tl c c thin h v c c [uaOar 4h('ng vi t: nVK Oau &ig &ang. îru n. ch( UhYU hF cL thk 4ikK chng O8 giGn n) ca v* tr+ @G @"#c !- thu./t &ig &ang tin @( n, ch( ti tDn nhBng giai @(An r2t OK ca nL v t2t c' @ru Uhf h#U KCt c ch tu.t vi. ^k 4ikK chng !- thu./t ) nhBng giai @(An c_n OK hEn nBa, c c nh vDt !- v c c nh thin vVn Uh'i 0fng ti nhBng Uh"Eng Uh U gi n ti/U hEn. mCt tr(ng O9 nhBng Uh"Eng Uh U tinh t/ nh2t cL !in [uan ti c i K ng"i ta gFi ! bc RA nrn ca v* tr+. a/u nh" bAn O v( chi/c RVK RP @AU nga. Oau 4hi @"#c bEK cVng, bAn O] th2. nL nLng !n. mCt Uhn nVng !"#ng bAn O'n ra 4hi bEK @G !K tVng nhit @C ca 4hng 4hJ tr(ng chi/c RVK. îru n. Uh'n nh KCt ngu.n !- chung\ tr(ng KCt O9 @iru 4in r2t rCng rGi, c c vDt 4hi bS nYn @ru nLng !n. Nr i !Ai, 4hi giGn n), c c vDt O] !Anh @i. I c K . @iru h_a c*ng nh" c c t !Anh @ru h(At @Cng !8a chFn trn ngu.n tsc @L. Khi ch( c c ch2t, nh" 4hJ QrP(n cheng hAn, th8c hin nhBng chu trinh nYn v giGn dc*ng nh" ba. hEi h(jc ng"ng t+g !jU @i !jU !Ai, ng"i ta cL thk !K ch( 0_ng nhit @i thP( h"ng K ta K(ng Ku9n. mjc 0f @1. chh ! nhBng tJnh ch2t @En gi'n ca vDt !- trn Kjt @2t ch3ng ta, nh"ng hLa ra ch3ng cL nhBng thk hin r2t O1u Osc tr(ng v* tr+ nLi chung. trn ch3ng ta @G th2. rbng\ Oau 4hi c c P!Pctr(n v hAt nh1n !in 4/t vi nhau @k tA( nn ngu.n t$, c c Uh(t(n cL thk t8 0( chu.kn @Cng trn 4hsU v* tr+. îru n. cL ngh?a ! v* tr+ bS ch( n @. b)i KCt ch2t 4hJ Uh(t(n chu.kn @Cng t8 0( v Uh1n b9 @ru tr(ng 4hsU v* tr+. ( v* tr+ giGn n), nn ch2t 4hJ Uh(t(n n. c*ng giGn n) thP(, vi vr cE b'n v* tr+ chJnh ! binh cha nL. e cng nh nhit 9 cIa 39t chJt >hH th+ng thng Ynh >h+ng >hH trong chi(c /23& chVng h;n\ s| gi3 >hi >hH gi.n n& nhit 9 cIa >hH Khoton cng gi3 >hi v tr gi.n n . Nh8c t/, nga. tl nhBng nVK 1%5W, wP(rgP waK(o cfng vi hai nghin cu Oinh ca ng ! a!Uh }!UhPr v (bPrt >PrKann v Oau n., v( nhBng nVK 1%5W, (bPrt ic4P v iK PPPb!PO @G Uh t hin ra rbng v* tr+ ng. hK na. ca ch3ng ta @"#c tsK tr(ng bikn gn nh" @Hng @ru ca c c Uh(t(n ngu.n th. @L. &ikn c c Uh(t(n n. Oau 15 t: nVK giGn n) ca v* tr+ @G !Anh Ru9ng chh c_n 4h('ng 0VK ba @C trn 4hng @C tu.t @9i 1. aVK 1%55, }rn( PPnyiaO v (bPrt |i!O(n !K vic tAi c c Uh_ng thJ nghiK ca hGng &P!! NP!PUh(nP ) aPo PrOP. @G tinh c !K @"#c KCt tr(ng O9 nhBng Uh t Kinh [uan trFng nh2t ca thi @Ai ch3ng ta. Nr(ng [u trinh @iru chhnh antPn 0fng @k !in !Ac vi c c v tinh vivn thng, hF @G tinh c thu @"#c c i nh O ng c_n rEi rt !Ai @L tl thi &ig &ang. ahBng nghin cu Oau @L @G h(n thin c' !- thu./t !`n th8c nghiK, v @G 4/t th3c Kn KGn tr(ng c c UhYU @( trn v tinh I&X dI(nOKic &ac4gr(un0 XR(U!(rPr - , tinh 4h K Uh bc RA nrn ca v* tr+g v( @u nhBng nVK 1%%W. ,i nhBng 0B !iu @( @"#c, c c nh vDt !- v thin vVn @G 4heng @Snh chsc chsn rbng v* tr+ @"#c ch( n @. b)i bc RA vi ba dv n/u Kst ch3ng ta nhA. vi !(Ai OLng @in tl n., thi ch3ng ta O] nhin th2. KCt nrn O ng !Gng @Gng tr(ng th/ gii Rung [uanh tag vi nhit @C 4h('ng <,= @C trn 4hng @C tu.t @9i, h(n t(n Uhf h#U vi tin @( n ca !- thu./t &ig &ang. aLi KCt c ch c+ thk hEn, thi Kci KCt KYt 4h9i tr(ng v* tr+, 4k c' ) chc K hin bAn @ang ngHi, trung binh cL 4h('ng zWW triu Uh(t(n, t2t c' ch3ng @G cfng nhau tA( nn c' KCt bikn ba( !a bc RA vi ba ca v* tr+ - nh O ng c_n rEi tl !3c O ng th/. ahBng ch2K tu.t Ru2t hin trn Kn N, 4hi bAn bt antPn v 4nh tru.rn hinh nglng Uh t c*ng cL KCt Uhn trVK n( @2. @Lng gLU ca bc RA vi ba n.. 78 Uhf h#U tu.t vi giBa !- thu./t v th8c nghiK @G 4heng @Snh bc tranh &ig &ang ca v* tr+ hFc ch( ti tDn thi 4M c c Uh(t(n chu.kn @Cng t8 0( trn 4hsU v* tr+, tc ! 4h('ng vi trVK ngn nVK Oau &ig &ang.
Liu ch3ng ta cL thk @. Ra hEn nBa O8 4ikK chng !- thu./t &ig &ang ti nhBng thi 4M c_n OK hEn nBa 4hng. IL thk. &bng c ch 0fng nhBng ngu.n !- OE c2U ca !- thu./t hAt nh1n v nhit @Cng hFc, c c nh vDt !- cL thk @"a ra nhBng tin @( n R c @Snh vr @C UhZ bi/n t"Eng @9i ca c c ngu.n t9 nhT @"#c tA( ra tr(ng thi 4M tZng h#U hAt nh1n ngu.n th., tc ! thi 4M giBa KCt Uhn trVK gi1. v vi Uh3t Oau &ig &ang. ,J 0+, thP( !- thu./t, <{ thnh Uhn ca v* tr+ ! h!i. &bng c ch @( @C UhZ bi/n ca h!i tr(ng c c ngi Oa( v c c tinh v1n, c c nh thin vVn @G tDU h#U @"#c nhBng 0B !iu h(n t(n Uhf h#U vi tin @( n @L. IL !] c_n cL 2n t"#ng hEn nBa ! tin @( n v O8 4heng @Snh bbng th8c nghiK @C UhZ bi/n ca @EtPri, vi th8c ch2t 4hng cL KCt [u trinh vDt !- thin vVn n(, trl &ig &ang, cL thk gi'i thJch @"#c KCt !"#ng nht nh"ng r2t R c @Snh ca nL tr(ng v* tr+. 78 4heng @Snh bbng th8c nghiK nhBng @C UhZ bi/n @L, v Ki @1. hEn c' @C UhZ bi/n ca !iti nBa, ! KCt O8 4ikK chng r2t cL - ngh?a @9i vi O8 hiku bi/t ca ch3ng ta vr vDt !- ) thi 4M @u ca v* tr+, ti tDn thi 4M ca nhBng tZng h#U hAt nh1n ngu.n th.. Nhnh cng @L thDK chJ @G 0`n ti O8 ca( ngA(. N2t c' nhBng 0B !iu K ch3ng ta cL @"#c @ru 4heng @Snh !- thu./t v* tr+ hFc cL 4h' nVng K t' v* tr+ ch3ng ta tl 4h('ng KCt Uhn trVK gi1. Oau &ig &ang ti tDn hin na., tc ! 15 t: nVK Oau. Nu. nhin, 4hng nn [un KCt th8c t/ ! v* tr+ OE Oinh ti/n hLa vi KCt t9c @C gh gK. ahBng Uhn r2t nht ca gi1. - nht hEn nhiru O( vi KCt Uhn trVK ca gi1. - tA( nn nhBng giai @(An, tr(ng @L nhBng @jc @ikK cE b'n c_n 4Y( 0i ti Oau n. ca v* tr+ !n @u tin @"#c hinh thnh. IhJnh vi vD., c c nh vDt !- v`n ti/U t+c @. Ra ti/U vi h. vFng gi'i thJch @"#c v* tr+ ) nhBng thi @ikK c_n OK hEn nBa. ,i 4hi cng tr) !Ai nhBng thi @ikK OK hEn, v* tr+ cng nht, nLng v @jc hEn, nn O8 K t' chJnh R c vDt ch2t v c c !8c thP( cE hFc !"#ng t$ cng tr) nn [uan trFng. ah" ch3ng ta @G th2. tr(ng nhBng b9i c'nh 4h c ) c c ch"Eng tr"c, !- thu./t tr"ng !"#ng t$ ca nhBng hAt @ikK chh 0fng @"#c ch( ti 4hi nVng !"#ng ca c c hAt cx nVng !"#ng P!anc4. NhP( [uan @ikK v* tr+ hFc, gii hAn n. t"Eng ng vi thi @ikK t(n bC v* tr+ cL thk cha tr(ng KCt thk tJch c8c nht cL 4Jch th"c cx chiru 0i P!anc4, 0( @L nL cL KDt @C !n @/n Kc 4hng thk tiK @"#c c i gi @k O( O nh h(jc t")ng t")ng ra c i gi @L t"Eng t8, chh cL thk nLi rbng KDt @C vDt ch2t ca v* tr+ ) thi @ikK P!anc4 ! 4hZng !H. NAi nhBng nVng !"#ng v KDt @C nh" vD., !8c h2U 0`n v cE hFc !"#ng t$ 4hng thk @"#c RPK nh" nhBng th8c thk t ch bit nhau nh" tr(ng !- thu./t tr"ng !"#ng t$ ca c c hAt @ikK nBa. Nr i !Ai, KCt thng @iU ch ./u K cu9n O ch n. Ku9n nhsn g$i !, tAi nhBng nVng !"#ng c8c !n @L v c_n ca( hEn nBa, ch3ng ta Uh'i 0fng ti !- thu./t 01.. aLi thP( ngn ngB thi gian, thi ch3ng ta O] gjU nhBng nVng !"#ng v KDt @C 4hZng !H @L 4hi ch3ng ta thVK 0_ ti nhBng thi @ikK c_n OK hEn thi gian P!anc4, tc ! thi @ikK cx 1W -z{ gi1. Oau &ig &ang v 0( @L, thi 4M OK nh2t n. chJnh ! @2t 0+ng vx ca !- thu./t 01.. &1. gi ch3ng ta O] 02n thK v( thi 4M @L, nh"ng tr"c h/t ch3ng ta hG. RPK K hinh chun ca v* tr+ hFc nLi gi vi ch3ng ta vr v* tr+ tr"c KCt Uhn trVK gi1. Oau &ig &ang, nh"ng Oau thi gian P!anc4. 1 aLi KCt c ch chJnh R c hEn, v* tr+ cn Uh'i @"#c ch( n @. b)i c c Uh(t(n Uhf h#U vi bc RA nhit ca vDt @Pn dtc vDt h2U th+ !- t")ng nLi thP( ngn ngB nhit @Cng hFcg tr(ng 4h('ng nhit @C @ ng RYt. ^1. c*ng chJnh ! UhZ bc RA @"#c Uh t b)i c c !c @Pn thP( cE hFc !"#ng t$ nh" @G @"#c >ao4ing gi'i thJch v b)i !_ nLng nh" @G @"#c P!an4c gi'i thJch.
6c nh v?t ! tin chc rIng- gi@a thi gian p anck v thi im mt ph]n tr+m gi'# sa" Big Bang- v8 tr9 c8ng R4 s theo cch rt t12ng t- t:c Et nht n7 c8ng i J"a hai s ch"#n pha((( NQ thi gian =#anc> t i 39t Khln tr23 giy sau Aig Aang
Nr(ng ch"Eng = d@jc bit ! hinh =.1g ch3ng ta @G bi/t rbng, ba !8c Uhi h2U 0`n O] hCi nhDU vi nhau tr(ng Ki tr"ng c8c nLng ca v* tr+ !3c Ki hinh thnh. ahBng tJnh t( n ca c c nh vDt !- vr O8 Uh+ thuCc nVng !"#ng v nhit @C ca c"ng @C c c !8c 2. ch( th2. rbng, tr"c 1W -{5 gi1. Oau &ig &ang, c c !8c KAnh, ./u v @in tl @ru ! KCt !8c th9ng nh2t !n ha. Oiu !8c. Nr(ng trAng th i @L, v* tr+ ! @9i Rng hEn r2t nhiru O( vi ng. hK na.. wi9ng nh" tJnh @Hng tJnh Ru2t hin 4hi KCt tDU h#U c c 4iK !(Ai ri rAc @"#c n2u ch'. thnh KCt ch2t !tng @Hng @ru, nVng !"#ng v nhit @C c8c ca( ) thi 4M OK nh2t ca v* tr+ @G RLa @i KFi 4h c bit giBa c c !8c K hin na. ch3ng ta [uan O t @"#c. ah"ng vi thi gian, v* tr+ giGn n) v !Anh @i thi thP( !- thu./t tr"ng !"#ng t$, @9i Rng nLi trn O] bS thu hTU !Ai KCt c ch nghiK trFng thP( KCt 0G. c c b"c 4h @Ct ngCt v cu9i cfng 0`n ti O8 b2t @9i Rng K ch3ng ta th2. hin na.. aCi 0ung vDt !- nbK UhJa Oau O8 thu hTU @9i Rng !Ai @L, ha. nLi KCt c ch chJnh R c hEn ! O8 Uh vx @9i Rng, c*ng 4hng 4hL hiku !sK. >G. hinh 0ung KCt bk !n cha @. n"c. I c Uh1n t$ ><W @"#c Uh1n b9 @Hng @ru tr(ng t(n bk cha v b2t 4k bAn @jt Kst ) @1u c*ng nhin th2. n"c ht nh" nhau. &1. gi ta hG. RPK @iru gi O] R'. ra 4hi ta hA th2U nhit @C ca bk n"c Ru9ng. &an @u thi cheng cL gi nhiru R'. ra. ;Yt ) thang vi K, thi vDn t9c trung binh ca c c Uh1n t$ n"c gi'K, nh"ng c*ng chh cL vD. thi. Nu. nhin, 4hi nhit @C gi'K Ru9ng ti W (I thi bAn @Ct nhin th2. rbng cL KCt @iru gi @L @jc bit @G R'. ra. a"c !tng bst @u @Lng bVng v bi/n thnh n"c @ . ah" @G th'( !uDn tr(ng ch"Eng tr"c, @iru n. ! KCt vJ 0+ @En gi'n vr O8 chu.kn Uha. ^9i vi K+c @Jch ca ch3ng ta b1. gi thi @iru [uan trFng @ ng !"u - ! [u trinh chu.kn Uha @G 0`n ti O8 gi'K Kc @C @9i Rng @"#c thk hin b)i c c Uh1n t$ > <W. Nr(ng 4hi n"c !tng @"#c nhin h(n t(n nh" nhau b2t 4k gLc nhin ca bAn, tc ! nL cL @9i Rng [ua., thi n"c @ !Ai 4h c. ( n"c @ cL c2u tr3c tinh thk, nn n/u bAn RPK RYt nL KCt c ch @ chJnh R c, thi gi9ng nh" c c tinh thk 4h c, nL O] thk hin 4h c nhau 0"i nhBng gLc nhin 4h c nhau. ah" vD. O8 chu.kn Uha @G !K K2t @i tJnh ch2t @9i Rng [ua. K tr"c @L nL @G cL. mjc 0f ch3ng ta Ki chh RYt nhBng vJ 0+ [uPn thuCc, nh"ng @L ! KCt tJnh ch2t 4h tZng [u t\ 4hi ch3ng ta hA th2U nhit @C ca nhiru h vDt !-, thi ti KCt @ikK n( @L O] 0ivn ra O8 chu.kn Uha v 4/t [u' ! O] cL O8 Uh vx KCt O9 @9i Rng K tr"c @L h @G cL. Nh8c t/, KCt h cL thk tr'i [ua KCt 0G. c c chu.kn Uha, n/u nh" nhit @C ca nL cL thk tha. @Zi tr(ng KCt 4h('ng @ rCng. , KCt !n nBa, n"c !Ai ch( ch3ng ta KCt vJ 0+ @En gi'n. a/u ch3ng ta bst @u vi > <W ) trn 1WW(I, thi nL ) thk 4hJ, tc hEi n"c. thk @L n"c thDK chJ c_n @9i Rng hEn O( vi nL ) thk !tng, vi b1. gi c c Uh1n t$ > <W ring !u 4hng c_n !in 4/t vi nhau nh" tr(ng thk !tng nBa. Nr i !Ai, b1. gi ch3ng t8 0( !ang thang tr(ng binh cha, h(n t(n binh @eng vi nhau, 4hng t+ tDU h(jc b Uh i @k tA( nn nhBng nhLK Uh1n t$ t ch bit nhau. Khi ch3ng ta hA th2U nhit @C Ru9ng 0"i 1WWWI, t2t nhin, c c giFt n"c O] tA( thnh thng [ua [u trinh chu.kn Uha 4hJ !tng v @9i Rng @G @"#c thu hTU !Ai. Ni/U t+c hA th2U nhit @C Ru9ng nBa, 4hng cL gi @jc bit R'. ra ch( ti 4hi ch3ng ta v"#t [ua nhit @C W(I, 4hi K, nh" @G th2. ) trn, O8 chu.kn Uha !tng - rsn !Ai @Ct ngCt !K gi'K @9i Rng KCt !n nBa.
Cc nh vTt #' tin chxc r_ng& gi*a thi gian =#anc> v thi ij3 39t Khln tr23 giy sau Aig Aang& v tr cng /% s1 th@o cch rJt t!ng t1& tdc # Ht nhJt nP cng i ûa hai s1 chuyjn KhaM nhBng nhit @C trn 1W<6 K, ba !8c Uhi h2U 0`n thk hin nh" KCt !8c 0u. nh2t v cL tJnh @9i Rng ca( nh2t cL thk cL. d) cu9i ch"Eng n., ch3ng ta O] th'( !uDn vr vic ba( hK c' !8c h2U 0`n v( tr(ng O8 th9ng nh2t ) nhit @C @L b)i !- thu./t 01.g. ah"ng 4hi nhit @C gi'K Ru9ng 0"i 1W<6K, v* tr+ O] tr'i [ua KCt O8 chu.kn Uha, tr(ng @L ba !8c @"#c 4/t tinh ring thP( nhBng c ch 4h c nhau. I"ng @C t"Eng @9i c*ng nh" c ch thc K ch3ng t c 0+ng !n vDt ch2t bst @u thk hin 4h c nhau. , nh" vD., @9i Rng giBa c c !8c thk hin r rng ) nhBng nhit @C ca( @G bS Uh vx 4hi v* tr+ !Anh @i. Nu. nhin, c c cng trinh ca w!aOh(o, 7a!aK v |PibPrg dRPK ch"Eng 5g @G chng tt rbng 4hng Uh'i t(n bC @9i Rng ) nhit @C ca( @ru bS RLa OAch\ c c !8c ./u v @in tl v`n c_n !in h chjt ch] vi nhau. Khi v* tr+ ti/U t+c giGn n) v !Anh @i, 4hng cL gi nhiru R'. ra ch( ti 4hi nhit @C gi'K Ru9ng ti 1W 15K, tc ! g2U 1WW triu !n nhit @C ) !i ca mjt tri. Khi @L, v* tr+ O] tr'i [ua KCt O8 chu.kn Uha th hai, !n n. !in [uan ti !8c ./u v !8c @in tl. nhit @C 2., hai !8c n. c*ng @"#c t ch ri ra 4hti O8 th9ng nh2t tr"c @L, @9i Rng hEn v 4hi v* tr+ ti/U t+c !Anh @i, O8 4h c bit giBa !8c ./u v !8c @in tl cng tr) nn r nYt. >ai [u trinh chu.kn Uha n. ! nguHn g9c Ru2t hin ba !8c Uhi h2U 0`n 4h c bit nhau, tu. nhin !"#c O$ ca v* tr+ K ta vla trinh b. ) trn ch( th2. rbng, th8c t/, ba !8c @L cL K9i !in h r2t O1u Ra vi nhau.
gh@ng nghi%n c:" chi ti$t v ;:c R< nn v8 tr9 ch:ng tD rIng ;t k ta h1*ng anten theo h1*ng no %n ;]" tri- nhiCt ca ;:c R< n# c8ng " nh1 nha" v*i chEnh Rc t*i O ph]n O||(|||( g$" ;<n &nh Et pht s"# nghZ v i" n#- ;<n sc th# rIng i" 7 h2i <((( <9t cu hPc b:a cIa v tr h"c
,* tr+ hFc ca thi 4M Oau thi gian P!anc4 @G ch( ch3ng ta KCt 4hun 4hZ thanh nhG, nh2t [u n v cL thk R$ !- vr Kjt t( n hFc @k tiK hiku v* tr+ ti tDn nhBng 4h('nh 4hsc ngsn nh2t Oau &ig &ang. ah"ng c*ng nh" @9i vi Uhn !n c c !- thu./t thnh cng, nhBng Uh t hin Ki ca ch3ng ta !Ai @jt ra nhBng c1u hti c_n chi ti/t hEn nBa. >La ra KCt O9 nhBng c1u hti n., Kjc 0f 4hng !K v hiu hLa 4Sch b'n chun ca v* tr+ hFc nh" vla @"#c trinh b. ) trn, nh"ng ch3ng !K nZi r KCt O9 4hJa cAnh tinh t/ @_i hti Uh'i cL KCt !- thu./t Ki O1u Osc hEn. &1. gi ch3ng ta O] tDU trung RPK RYt KCt tr(ng O9 nhBng c1u hti @L, cL tn ! bi t( n ch1n tri. ^1. c*ng ! KCt tr(ng nhBng v2n @r [uan trFng nh2t ca v* tr+ hFc hin @Ai. ahBng nghin cu chi ti/t vr bc RA nrn v* tr+ @G chng tt rbng b2t 4k ta h"ng antPn thP( h"ng n( !n bu tri, nhit @C ca bc RA n. c*ng @ru nh" nhau vi @C chJnh R c ti 1 Uhn 1WW.WWW. a/u bAn 0nh Jt Uh3t @k Ou. ngh? vr @iru n., bAn O] th2. rbng @iru @L hEi !A. NAi Oa( nhBng vS trJ 4h c nhau tr(ng v* tr+, c ch nhau nhBng 4h('ng c ch r2t !n, !Ai cL nhit @C 4hU vi nhau @/n nh" th/ wi'i Uh U 0"ng nh" ! t8 nhin ch( c1u @9 n. ! cn !"u - rbng, hai vS trJ hin na. ) @9i 4Jnh vi nhau [ua bu tri @3ng ! r2t Ra nhau, nh"ng c*ng gi9ng nh" hai @a tru O(ng Oinh t ch ra 4hti nhau, tr(ng nhBng thi @ikK OK nh2t ca v* tr+, hai @ikK @L dv KFi @ikK 4h cg @ru ) r2t gn nhau. ,i cfng Ru2t hin tl KCt @ikK Ru2t Uh t chung, nn bAn cL thk ch( rbng 4hng cL gi Uh'i ngAc nhin n/u nh" ch3ng cfng chia Ou KCt O9 tJnh ch2t vDt !- chung, cheng hAn nh" nhit @C ca ch3ng.
Nr(ng K hinh chun ca v* tr+ hFc, - 4i/n @L 4hng @3ng. L- 0( nh" Oau. mCt b t O3U nLng O] nguCi 0n ti nhit @C Uh_ng vi nL ti/U R3c vi 4hng 4hJ Rung [uanh !Anh hEn. a/u nh" bAn @#i @ !1u, thi nhit @C ca b t O3U v nhit @C 4hng 4hJ tr(ng Uh_ng, thng [ua O8 ti/U R3c vi nhau, O] tr) nn nh" nhau. ah"ng n/u O3U @"#c @8ng tr(ng UhJch, t2t nhin, nL O] giB @"#c nLng !1u hEn, b)i vi b1. gi nL Jt !in !Ac vi Ki tr"ng bn ng(i. îru n. Uh'n nh KCt tJnh ch2t !\ O8 @Hng nh2t hLa nhit @C giBa hai vDt 08a trn O8 !in !Ac 4Y( 0i v th"ng Ru.n giBa hai vDt @L. ^k 4ikK chng gi' thi/t ch( rbng hai vS trJ tr(ng 4hng gian hin ) c ch Ra nhau nhBng 4h('ng c ch !n v`n chia Ou cfng KCt nhit @C vi ban @u ch3ng cL ti/U R3c vi nhau, ch3ng ta cn Uh'i 4ikK tra hiu [u' tra( @Zi thng tin giBa hai vS trJ @L ) thi 4M @u ca v* tr+. Nh(At tin, bAn t")ng rbng 0( ban @u hai vS trJ @L ) gn nhau, nn O8 !in !Ac 4h 0v 0ng. Nu. nhin, O8 gn g*i vr 4hng gian chh Ki ! KCt Uhn ca c1u chu.n K thi. Phn c_n !Ai Uh'i tJnh @/n c' O8 4Y( 0i vr thi gian nBa. ^k RPK RYt v2n @r KCt c ch @. @ hEn, hG. t")ng t"#ng ta nghin cu KCt cu9n UhiK vr O8 giGn n) ca v* tr+, nh"ng ch( nL chA. thP( chiru ng"#c !Ai, tc ! bst @u tl ng. hK na. v giDt !fi !Ai ch( ti &ig &ang. ,i vDn t9c nh O ng @jt ) KCt gii hAn trn KFi tJn hiu v thng tin, nn vDt ch2t ) hai vfng 4h c nhau ca 4hng gian cL thk tra( @Zi nVng !"#ng nhit v 0( @L cL cE Ka. ti/n ti cfng KCt nhit @C chh 4hi 4h('ng c ch giBa ch3ng ) thi @ikK @G ch( Uh'i nht hEn 4h('ng c ch K nh O ng @i @"#c 4k tl &ig &ang. , nh" vD., 4hi ch( cu9n UhiK chA. ng"#c chiru thi gian, ch3ng ta O] th2. cL hai hiu ng cAnh tranh nhau\ KCt Kjt, ! Kc @C gn g*i ca hai vfng 4hng gian v Kjt 4h c, ! 4h('ng thi gian cn thi/t @k @"a hai vfng tr) !Ai 4h('ng c ch gn g*i @L. ,J 0+, n/u @k ch( 4h('ng c ch hai vfng ! {WW.WWW4K, ch3ng ta cn Uh'i [ua. vr ti thi @ikK nht hEn KCt gi1. Oau &ig &ang, thi Kjc 0f b1. gi hai vfng @G gn nhau hEn nhiru, nh"ng ch3ng 4hng cL c ch n( @k 'nh h")ng !n nhau, vi nh O ng Uh'i K2t trFn KCt gi1. Ki @i h/t 4h('ng c ch giBa ch3ng 1. a/u @k ch( 4h('ng c ch giBa hai vfng c_n nht hEn nBa, vJ 0+ nh" {WW4K cheng hAn, ta Uh'i ch( cu9n UhiK chA. ng"#c !Ai ti thi @ikK nht hEn KCt Uhn ngn gi1. Oau &ig &ang, thi ta !Ai Ou. ra chJnh 4/t !uDn @L\ hai vfng v`n 4hng thk 'nh h")ng !n nhau vi tr(ng thi gian nht hEn KCt Uhn ngn gi1., nh O ng 4hng thk @i @"#c 4h('ng c ch {WW4K giBa ch3ng. N"Eng t8, n/u ch3ng ta ch( cu9n UhiK chA. ng"#c ti thi @ikK KCt Uhn t: gi1. Oau &ig &ang, @k hai vfng c ch nhau chh ! {WcK, thi ch3ng v`n 4hng thk 'nh h")ng !n nhau vi 4hng cL @ thi gian tl &ig &ang @k nh O ng @i h/t 4h('ng c ch {WcK giBa ch3ng. îru n. chng tt rbng, chh ring th8c t/ ! hai @ikK ng. cng gn nhau 4hi ch3ng ta cng !fi 0n vr &ig &ang, thi ch"a @ @k @'K b'( ch3ng cL thk tra( @Zi nhit vi nhau @k 0`n ti cL cfng nhit @C. I c nh vDt !- @G chng Kinh @"#c rbng @1. chJnh ! v2n @r @G nZi cCK !n tr(ng K hinh chun ca v* tr+ hFc. ahBng tJnh t( n chi ti/t c_n chng tt rbng nhBng vfng hin na. ) r2t Ra nhau 4hng thk cL c ch n( @k tra( @Zi nhit, 0( @L 4hng thk gi'i thJch @"#c O8 @Hng nh2t vr nhit @C ca ch3ng. ,i tl ch1n tri 0fng @k chh tK Ra K ta cL thk nhin th2. - tc nh O ng cL thk tru.rn Ra ti Kc n(, n/u cL thk nLi nh" vD. - nn cc nh vTt #' . g"i s1 kng )u v) nhit 9 trong ton v tr 3 ta cha gii thHch $c P # bi ton chn triM ,2n @r hLc b3a n. 4hng cL ngh?a K hinh chun ca v* tr+ hFc ! Oai. ah"ng O8 @Hng @ru vr nhit @C @G g#i - r2t r rng, ch3ng ta @G bt OLt KCt Uhn [uan trFng tr(ng c1u chu.n v* tr+ hFc. aVK 1%=%, nh vDt !- }!an wuth, hin !K vic ) >Fc vin Ing ngh maOOachuOOPttO, @G vi/t n9t ch"Eng bS bt OLt @L.
1 78 trinh b. ca ch3ng ti chu.kn t'i tinh thn ca nhBng v2n @r cL !in [uan Kjc 0f ch3ng ti cL ! @i KCt O9 4hJa cAnh tinh t/ !in [uan ti O8 chu.kn @Cng ca nh O ng tr(ng v* tr+ giGn n) dnh"ng @iru n. chh cL 'nh h")ng ti nhBng c(n O9 chi ti/t K thig. ^jc bit, Kjc 0f thu./t t"Eng @9i hTU 4heng @Snh rbng 4hng gi cL thk chu.kn @Cng nhanh hEn nh O ng, nh"ng @iru n. 4hng hr ngVn c2K hai Uh(t(n @"#c Kang thP( cfng O8 giGn n) ca 4hng gian !fi ra Ra nhau vi vDn tCc !n hEn vDn t9c nh O ng. ,J 0+, v( thi 4M @u tin v* tr+ bst @u tr) nn tr(ng Ou9t, tc ! 4h('ng {WW.WWW nVK Oau &ig &ang, hai vS trJ ) c ch Ra nhau %WW.WWW nVK nh O ng v`n cL thk cL 'nh h")ng !`n nhau, thDK chJ Kjc 0f hai vS trJ @L ) c ch Ra nhau !n hEn {WW.WWW nVK nh O ng. Nhla O9 { dtc { R {WW.WWW %WW.WWWg ) @1. chJnh ! 0( O8 giGn n) ca c2u tr3c 4hng gian. îru n. cL ngh?a ! 4hi ch3ng ta ch( cuCn UhiK ti/n hLa ca v* tr+ [ua. ng"#c !Ai thP( thi gian, thi 4hi tr) !Ai thi @ikK Oau &ig &ang {WW.WWW nVK, hai @ikK chh cn ) c ch Ra nhau nht hEn %WW.WWW nVK nh O ng ! @G cL 4h' nVng 'nh h")ng @/n nhit @C ca nhau. Nu. nhin, nhBng c(n O9 chi ti/t @L 4hng hr !K tha. @Zi nhBng @jc @ikK @Snh tJnh ca nhBng v2n @r K ch3ng ta @G th'( !uDn.
G"th tm ra mt nghiCm khc ca ph12ng trnh linstein trong 7 v8 tr9 ng"#%n th# tr,i J"a mt giai o<n ngn gin n0 cc nhanh- thi kd m v8 tr9 <m pht v kEch th1*c v*i t5c gin n0 theo hm m8((( F1 #;3 Kht
aguHn g9c ca bi t( n ch1n tri ! ) chc\ @k ch( hai vfng ) c ch r2t Ra nhau tr(ng v* tr+ ti/n !Ai gn nhau, ch3ng ta cn Uh'i ch( cu9n UhiK ti/n hLa ca v* tr+ chA. ng"#c tr) !Ai @ikK bst @u ca thi gian. Nh8c t/, O8 chA. !ui tr) !Ai Ra ti Kc 4hng cL @ thi gian ch( nhBng 'nh h")ng 4SU tru.rn tl vfng n. @/n vfng 4h c. ( @L 4hL 4hVn ! ) chc, 4hi ch3ng ta ch( cu9n UhiK [ua. ng"#c v !fi 0n vr &ig &ang, thi v* tr+ 4hng c( !Ai vi t9c @C @ nhanh. N2t nhin, @2. Ki chh ! KCt - t")ng th OE, nh"ng nL c*ng @ ng @k ch3ng ta nLi 4n hEn KCt ch3t. &i t( n ch1n tri Ru2t hin tl KCt th8c t/\ c*ng gi9ng nh" @9i vi [u' bLng @"#c nYK !n, !8c h3t h2U 0`n !K ch( t9c @C giGn n) ca v* tr+ bS chDK !Ai. îru n. cL ngh?a !, @k gi'K KCt n$a 4h('ng c ch giBa hai vfng tr(ng v* tr+, thi ch3ng ta cn Uh'i ch( cuCn UhiK chA. ng"#c [u KCt n$a trn c(n @"ng tr) !Ai g9c thi gian. aLi KCt c ch 4h c, @k 4h('ng c ch giBa hai vfng gi'K @i KCt n$a thi ch3ng ta Uh'i K2t hEn KCt n$a 4h('ng thi gian ngVn c ch ch3ng ta vi &ig &ang. Ing Jt thi gian 4k tl &ig &ang thi cL ngh?a ! hai vfng cng 4hL !in !Ac vi nhau, nga. c' 4hi ch3ng ti gn nhau hEn. wi'i Uh U ca wuth vr bi t( n ch1n tri b1. gi cL thk trinh b. KCt c ch @En gi'n nh" Oau. Guth . tg3 ra 39t nghi3 >hc cIa Kh!ng trgnh Dinst@in trong P v tr nguyLn thIy tri ûa 39t giai o;n ngxn gi.n n c1c nhanh& thi >u 3 v tr #;3 Kht v) >Hch th c v i tc 9 gi.n n th@o h3 3M Kh c vi tr"ng h#U [u' bLng chu.kn @Cng chDK 0n 4hi @"#c nYK @i !n, O8 giGn n) thP( hK K* !Ai Kci !3c KCt nhanh hEn. , 4hi ch3ng ta ch( cuCn UhiK v* tr+ chA. ng"#c !Ai, thi O8 giGn n) tVng t9c nhanh tr) thnh O8 c( !Ai gi'K t9c nhanh. îru n. cL ngh?a ! @k gi'K KCt n$a 4h('ng c ch giBa hai vfng tr(ng v* tr+ d) thi 4M !AK Uh tg ch3ng ta cn ch( cu9n UhiK chA. Jt hEn KCt n$a @"ng, K th8c t/ ! Jt hEn nhiru.
Ih( cu9n UhiK chA. !Ai Jt hEn cL ngh?a ! hai vfng cL nhiru thi gian hEn @k !in !Ac vi nhau, v gi9ng nh" b t O3U v 4hng 4hJ, hai vfng cL @ thi gian @k @i ti cfng KCt nhit @C. ah Uh t Kinh ca wuth v nhBng h(n thin r2t [uan trFng Oau @L ca }n0rPi Lin0P hin thuCc Âi hFc 7tanQ(r0, Pau! 7tPinhar0t v }n0rPOO }!brPcht hHi @L thuCc Âi hFc PYnn.!vania cfng vi nhiru ng"i 4h c, 3+ hgnh chun cIa v tr h"c . $c bi 3 i thnh 3+ hgnh #;3 Kht cIa v tr h"c. Nr(ng 4hun 4hZ @L, K hinh chun ca v* tr+ hFc chh bS tha. @Zi tr(ng KCt c$a OZ nht vr thi gian - tl 1W-{5 @/n 1W-{z gi1. Oau &ig &ang - tr(ng @L v* tr+ giGn n) vi KCt h O9 4hZng !H, Jt nh2t nL c*ng !n !n g2U 1W {W !n d@k O( O nh, !"u - rbng tr(ng K hinh chun, vi cfng KCt 4h('ng thi gian @L, v* tr+ chh !n !n g2U 1WW !ng. îru n. cL ngh?a ! tr(ng KCt 4h('ng thi gian c8c nht, cx KCt Uhn t: t: t: t: gi1. Oau &ig &ang, 4Jch th"c ca v* tr+ @G tVng vi KCt t: ! Uhn trVK !n hEn c' 15 t: nVK Oau @L. Nr"c O8 giGn n) n., vDt ch2t K hin na. ) nhBng vfng r2t Ra nhau tr(ng v* tr+ th8c O8 @G ) r2t gn nhau, gn hEn O( vi tr(ng K hinh chun, @iru n. 4hi/n ch( ch3ng 0v 0ng thi/t !DU KCt nhit @C chung. 7au @L, nh O8 bfng nZ !AK Uh t gn nh" tc thi ca wuth, rHi ti/U Oau ! O8 giGn n) binh th"ng thP( K hinh chun - nhBng vfng n. ca 4hng gian cL thk tr) nn r2t c ch Ra nhau nh" ch3ng ta chng 4i/n hin na.. , nh" vD., KCt O8 tha. @Zi !AK Uh t ngsn ngi nh"ng cE b'n, @G !K ch( K hinh chun ca v* tr+ hFc gi'i [u./t @"#c bi t( n ch1n tri dc*ng nh" nhiru v2n @r [uan trFng 4h c K ch3ng ti 4hng trinh b. ) @1.g v @G @"#c @ng @'( c c nh v* tr+ hFc ch2U nhDn <. Ih3ng ti tLK tst !Sch O$ ca v* tr+ tl nga. Oau thi gian P!anc4 ch( ti na., thP( !- thu./t hin hnh, trn hinh 1z.1
70nh 1$.1.Hnh 14.1. ng thng thi gian ghi li nhng thi im then cht trong lch s v tr
< ^k cL thk hiku bi/t chi ti/t v Oinh @Cng hEn vr v* tr+ hFc !AK Uh t v nhBng v2n @r K nL gi'i [u./t @"#c, hG. RPK cu9n NhP InQ!ati(nar. nivPrOP ca }!ain wuth dPa0ing, maOO\ }n00iO(n - |PO!P., 1%%=g
G*i thi gian %r.- khi kEch th1*c ca v8 tr9 kh.ng c=n n@a th nhiCt v m?t t+ng vPt t*i v. cBng- ;o hiC" v*i chng ta rIng m. hnh v8 tr9 ca chng ta ch/ &a tr%n th"#$t t12ng 5i tKng J"t tht ;<i hon ton(((
e tr h"c v #' thuy(t 0y
,`n c_n cL KCt Ku r2t nht trn hinh 1z.1 giBa &ig &ang v thi gian P!anc4, K ta ch"a hr @r cDU ti. &bng c ch U 0+ng KCt c ch K . KLc c c Uh"Eng trinh ca thu./t t"Eng @9i rCng ch( 4h('ng n., c c nh vDt !- @G Uh t hin ra rbng v* tr+ O] cng nht hEn, nLng hEn v @jc hEn 4hi cng ti/n gn ti &ig &ang. Ni thi gian yr, 4hi 4Jch th"c ca v* tr+ 4hng c_n nBa thi nhit @C v KDt @C tVng vFt ti v cfng, b ( hiu vi ch3ng ta rbng K hinh v* tr+ ca ch3ng ta chh 08a trn thu./t t"Eng @9i tZng [u t @G th2t bAi h(n t(n. N8 nhin @G !(ng trFng K ch b'( ch3ng ta rbng, tr(ng nhBng @iru 4in nh" vD. cn Uh'i 4/t h#U cE hFc !"#ng t$ vi thu./t t"Eng @9i rCng. aLi KCt c ch 4h c, ch3ng ta cn Uh'i O$ 0+ng !thu./t 01.. >in na., nhBng nghin cu vr c c h [u' ca !- thu./t 01. @9i vi v* tr+ hFc Ki ) giai @(An Uh t trikn ban @u. I c Uh"Eng Uh U nhivu !(An, Ka. !sK, c*ng chh ch( ch3ng ta nhBng chh 0`n 4h i !"#c, b)i vi ) nhBng nVng !"#ng v KDt @C c8c ca( nh" vD. @_i hti Uh'i cL O8 Uh1n tJch h/t Oc chJnh R c. Nu. cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th hai @G cung c2U KCt O9 4n thuDt Uhi nhivu !(An, nh"ng c*ng Uh'i K2t KCt thi gian nBa, @k nhBng 4n thuDt n. @"#c Ki 0*a v h(n chhnh thK Ki cL thk 0fng @"#c ch( nhBng tJnh t( n tr(ng v* tr+ hFc, tr(ng 4h('ng KCt ch+c nVK tr) !Ai @1., c c nh vDt !- @G @i @"#c nhBng b"c @i @u tin trn c(n @"ng tiK hiku v* tr+ hFc 01.. "i @1. ! nhBng @iru hF @G Uh t hin @"#c. >La ra, !- thu./t 01. cL thk c'i ti/n K hinh chun ca v* tr+ hFc thP( ba c ch cE b'n. Nh nh2t, thP( c ch K c c nghin cu hin na. @ang ti/U t+c !K r\ v* tr+ cL thk cL 4Jch th"c c8c tiku ! ba( nhiu îru n. cL nhBng h [u' r2t cE b'n @/n hiku bi/t ca ch3ng ta vr v* tr+ ) chJnh thi @ikK &ig &ang, 4hi K K hinh chun ca v* tr+ hFc tu.n b9 rbng 4Jch th"c ca v* tr+ c( 0n ti yr. Nh hai, !- thu./t 01. cL tJnh @9i ngù b n 4Jnh !n b n 4Jnh nht d!in [uan KDt thi/t vi 4Jch th"c t9i thiku 4h' 0?g v @iru n. c*ng cL nhBng h [u' [uan trFng @9i vi v* tr+ hFc nh" ch3ng ta O] th2. 0"i @1.. , cu9i cfng, !- thu./t 01. cL hEn b9n chiru 4hng - thi gian v trn [uan @ikK v* tr+ hFc, thi ch3ng ta Uh'i RYt O8 ti/n hLa ca t2t c' c c chiru @L. &1. gi ch3ng ta O] RPK RYt t2t c' nhBng @ikK @L KCt c ch chi ti/t hEn. aga. ban @u @G cL KCt c+c vi 4Jch th"c U!anc4 ,( cu9i nhBng nVK 1%6W, (bPrt &ran0PnbPrgPr v IuKrun ,aQa @G cL nhBng b"c @i [uan trFng @u tin ti/n ti tiK hiku c ch thc U 0+ng nhBng @jc tr"ng !- thu./t ca !- thu./t 01. @k !K tha. @Zi nhBng 4/t !uDn ca K hinh chun tr(ng v* tr+ hFc. >F @G @i ti hai Uh t Kinh [uan trFng. Nh nh2t, 4hi ch3ng ta ch( @Hng hH chA. ng"#c vr UhJa bst @u, nhit @C !in t+c tVng ch( ti 4hi 4Jch th"c ca v* tr+ @At ti cx chiru 0i P!anc4 thP( KFi h"ng. ah"ng ti @L, nhit @C O] v2U Uh'i KCt c8c @Ai rHi bst @u gi'K. ^k @En gi'n, hG. t")ng t"#ng dnh" &ran0PnbPrgPr v ,aQag rbng t2t c' c c chiru 4hng gian ca v* tr+ @ru cuCn tr_n !Ai. Khi ch3ng ta ch( @Hng hH chA. ng"#c chiru 0_ng thi gian v b n 4Jnh c c v_ng tr_n n. c( !Ai, nhit @C ca v* tr+ O] tVng. ah"ng 4hi Kci b n 4Jnh n. @ru c( !Ai vr 4Jch th"c P!anc4 v Oau @L v"#t [ua gii hAn @L, ch3ng ta bi/t rbng, thP( !- thu./t 01., @iru n. vr Kjt vDt !- ! @Hng nh2t vi tr"ng h#U c c b n 4Jnh c( !Ai ti chiru 0i P!anc4 rHi n'. ng"#c tr) !Ai thP( h"ng cL 4Jch th"c tVng. ,i nhit @C gi'K 4hi v* tr+ giGn n), nn ch3ng ta cL thk h. vFng rbng, vic 4hng thk nYn v* tr+ Ru9ng 0"i 4Jch th"c P!anc4 cL ngh?a ! nhit @C O] nglng tVng, tc ! @At c8c @Ai, rHi Oau @L bst @u
gi'K. Nhng [ua nhBng tJnh t( n chi ti/t, &ran0PnbPrgPr v ,aQa @G chng tt KCt c ch t"ng Kinh rbng th8c O8 @3ng ! nh" vD.. îru n. @G 0`n &ran0PnbPrgPr v ,aQa @i ti bc tranh v* tr+ hFc Oau. &an @u, t2t c' c c chiru 4hng gian ca !- thu./t 01. @ru cuCn chjt vi 4Jch th"c nht nh2t cL thk, @Ai 4h i cx chiru 0i P!anc4. ahit @C v nVng !"#ng r2t ca(, nh"ng 4hng Uh'i ! v hAn, vi !- thu./t 01. @G tr nh @"#c v2n @r @ikK Ru2t Uh t cL @C nYn v hAn v 4Jch th"c yr. NAi thi @ikK bst @u @L ca v* tr+, t2t c' c c chiru 4hng gian ca !- thu./t 01. @ru h(n t(n binh @eng vi nhau, ha. nLi c ch 4h c ! ch3ng h(n t(n @9i Rng, t2t c' @ru bS cuCn !Ai thnh KCt c+c nhiru chiru cL 4Jch th"c cx chiru 0i P!anc4. 7au @L, thP( &ran0PnbPrgPr v ,aQa, v( 4h('ng thi gian P!anc4, v* tr+ O] tr'i [ua giai @(An Uh vx @9i Rng @u tin, 4hi K ba chiru 4hng gian @"#c t ch ring ra @k giGn n), tr(ng 4hi @L c c chiru c_n !Ai v`n giB ngu.n 4Jch th"c ban @u cx chiru 0i P!anc4. &a chiru 4hng gian n. Oau @L @"#c @Hng nh2t vi ba chiru tr(ng 4Sch b'n v* tr+ !AK Uh t, O8 ti/n hLa Oau thi gian P!anc4 @"#c tZng 4/t trn hinh 1z.1 nsK [u.rn chi Uh9i v ba chiru n. giGn n) ti 0Ang hin na. nh" ch3ng ta [uan O t @"#c.
Ti" g m ph v 5i R:ng ch/ tch ra v cho gin n0 ng ;a chi" kh.ng gianF ((( ! th"#$t &'# c7 1a ra mt ! &o c2 ;,n no gi,i thEch t<i sao nh@ng s5 chi" khc Vnh1 n- xW hoHc 5i R:ng h2n- tt c, cc chi" kh.ng gian <i kh.ng gin n0F ((( N;i sao #;i # bas
mCt c1u hti nga. !DU tc @"#c @jt ra !\ @iru gi @G !K Uh vx @9i Rng @k chh t ch ra v ch( giGn n) @3ng ba chiru 4hng gian Nc !, ng(i O8 4in th8c nghiK ! chh cL ba chiru 4hng gian @G giGn n) ti 4Jch th"c [uan O t @"#c, !- thu./t 01. cL @"a ra KCt !- 0( cE b'n n( @k gi'i thJch tAi Oa( nhBng O9 chiru 4h c dnh" z, 5, 5g h(jc @9i Rng hEn, t2t c' c c chiru 4hng gian !Ai 4hng giGn n) &ran0PnbPrgPr v ,aQa c*ng @"a ra KCt c ch gi'i thJch 4h' 0?. >G. nh !Ai rbng tJnh @9i ngù b n 4Jnh !n b n 4Jnh nht ca !- thu./t 01. 08a trn KCt th8c t/ !, 4hi KCt chiru bS cu9n thnh KCt v_ng tr_n thi 01. cL thk [u2n [uanh nL. &ran0PnbPrgPr v ,aQa @G Uh t hin ra rbng, gi9ng nh" KCt 0'i ca( Ou [u2n [uanh KCt chi/c RVK RP @AU, nhBng 01. [u2n nh" th/ cL Ru h"ng Ri/t chjt nhBng chiru K ch3ng ba( [uanh, giB ch( ch3ng 4hng thk giGn n) @"#c. Nh(At nhin, @iru n. 0"ng nh" cL ngh?a ! t2t c' c c chiru @ru bS Ri/t chjt, vi c c 01. cL thk v th8c O8 [u2n [uanh t2t c' c c chiru @L. ,2n @r ! ) chc, n/u KCt 01. [u2n v Uh'n 01. t"Eng ng vi nL dnLi KCt c ch nK na ! 01. [u2n [uanh chiru @L nh"ng thP( h"ng ng"#c !Aig ti/U R3c vi nhau, ch3ng O] h. nhau r2t nhanh @k tA( ra KCt 01. 4hng [u2n. a/u [u trinh n. R'. ra @ nhanh v cL hiu Ou2t ca(, thi O8 hAn ch/ gi9ng nh" 0'i ca( Ou O] @"#c ni !tng, v chiru @L cL thk giGn n). Aran0@nb@rg@r v eaGa >hVng onh r_ng s1 gn bm tc 0ng /i(t chrt cIa cc 0y ûJn P ch] /y ra i v i ba chi)u >h+ng gianM "i @1. ! !- 0( vi Oa(. >G. hinh 0ung hai hAt !Vn trn KCt @"ng KCt chiru tr(ng ; O) Pheng. a/u ch3ng 4hng cL vDn t9c nh" nhau, thi OK ha. KuCn ch3ng c*ng O] va chAK vi nhau. Nu. nhin, !"u - rbng n/u hai hAt @ikK @L !Vn ngù nhin trn KCt Kjt Uheng hai chiru ca ; O) Pheng, thi r2t cL thk ! ch3ng O] cheng ba( gi va chAK vi nhau. ah" vD., chiru 4hng gian th hai @G K) ra KCt th/ gii Ki ch( [un @A( ca c c hAt, tr(ng @L @a O9 4hng cst nhau tAi cfng KCt @ikK ) cfng KCt
thi gian. ,i ba, b9n ha. b2t 4M O9 chiru ca( n( ca( hEn, thi !Ai cng Jt cL 4h' nVng @k c c hAt gjU nhau hEn. &ran0PnbPrgPr v ,aQa c*ng nhDn th2. rbng - t")ng t"Eng t8 c*ng @3ng n/u ta tha. c c hAt bbng c c v_ng 01. [u2n [uanh c c chiru 4hng gian. mjc 0f 4hi n. O] 4hL hinh 0ung hEn nhiru, n/u nh" cL ba dh(jc Jt hEng c c chiru 4hng gian cuCn tr_n, thi hai 01. [u2n O] cL nhiru 4h' nVng gjU nhau hEn, t"Eng t8 nh" hai hAt chu.kn @Cng KCt chiru. ah"ng n/u nh" cL b9n h(jc nhiru hEn c c chiru 4hng gian bS cuCn tr_n, thi c c v_ng 01. [u2n cng Jt cL 4h' nVng gjU nhau hEn - t"Eng t8 nh" hai hAt chu.kn @Cng tr(ng Kjt Uheng hai chiru. îru n. O] 0`n @/n bc tranh Oau. Nr(ng nhBng 4h('nh 4hsc @u tin ca v* tr+, O8 chu.kn @Cng n ( nhit ) nhit @C ca(, nh"ng hBu hAn, !K ch( t2t c' c c chiru cuCn tr_n @ru cL Ru h"ng giGn n) ra. ah"ng 4hi @L, c c 01. [u2n O] 4irK ch/ O8 giGn n), Ri/t chjt c c chiru tr) !Ai 4Jch th"c P!anc4 ban @u ca ch3ng. ah"ng rHi OK ha. KuCn nhBng thVng gi ng nhit ngù nhin c*ng O] !K ch( ba chiru 4hng gian tc thi tr) nn !n hEn c c chiru 4h c v nh" @G th'( !uDn ) trn, nhBng 01. [u2n [uanh c c chiru n. 0v cL 4h' nVng gjU nhau hEn. Kh('ng KCt n$a c c va chAK ca cjU 01.Uh'n 01. O] h. nhau, 0( @L ni !tng O8 4irK ch/, ch( UhYU c c chiru n. ti/U t+c giGn n). , 4hi c c chiru n. giGn n) cng nhiru thi !Ai cng Jt cL 4h' nVng @k c c 01. 4h c [u2n [uanh, vi @k [u2n [uanh nhBng chiru !n hEn @_i hti Uh'i cL nhiru nVng !"#ng hEn. ah" vD., O8 giGn n) hHi ti/U ch( chJnh nL, !K ch( c c chiru cng giGn n) cng Jt bS 4irK ch/ hEn. &1. gi thi ch3ng ta cL thk hinh 0ung @"#c rbng ba chiru 4hng gian @L ti/U t+c ti/n hLa thP( c ch @G @"#c K t' ) c c K+c tr"c v giGn n) ti 4Jch th"c !n bbng h(jc !n hEn v* tr+ K ch3ng ta [uan O t th2. hin na.. e tr h"c v cc >h+ng gian Ca#abi7au
^k @En gi'n, &ran0PnbPrgPr v ,aQa @G hinh 0ung rbng t2t c' c c chiru 4hng gian bS cuCn tr_n. Nh8c t/, nh" @G nLi tr(ng ch"Eng 6, 0Ang tr_n O] ! Uhf h#U vi v* tr+ K ch3ng ta [uan O t @"#c, chlng n( K c c chiru tr_n ! @ !n @k t8 cuCn !Ai ) bn ng(i 4h' nVng [uan O t hin na. ca ch3ng ta. ah"ng @9i vi c c chiru cL 4Jch th"c nht, thi O] hin th8c hEn n/u nh" ch3ng cuCn thnh KCt 4hng gian Ia!abi-au Uhc tAU. N2t nhin, v2n @r thPn ch9t ! 4hng gian Ia!abi-au n( LK th/ n( R c @Snh @"#c 4hng gian c+ thk n( @L >in na. ch"a ai cL thk tr' !i @"#c c1u hti @L. ah"ng bbng c ch tZng h#U nhBng 4/t [u' 0( O8 tha. @Zi 0B 0Ci ca tU @G @"#c trinh b. tr(ng ch"Eng tr"c vi nhBng Uh t hin Ki tr(ng v* tr+ hFc, ng"i ta cL thk @r Ru2t nhBng Uh"Eng tin !K chu.n @L. ah nhBng 0Sch chu.kn c(niQ(!0 RY r ch 4hng gian, ch3ng ta bi/t rbng KCt 4hng gian Ia!abiau n. cL thk ti/n hLa thnh KCt 4hng gian Ia!abi-au 4h c. ah" vD. ch3ng ta cL thk hinh 0ung rbng, tr(ng nhBng thi @ikK r2t nLng vi nhBng thVng gi ng 0B 0Ci, thnh Uhn Ia!abi-au ca 4hng gian tu. v`n r2t nht, nh"ng thng [ua KCt v* @iu cuHng !(An, tr(ng @L c2u tr3c ca nL bS RY r ch rHi !Ai hn !Ai nhiru !n, nL O] nhanh chLng tA( ra KCt 0G. 0i nhBng 4hng gian Ia!abi-au 4h c nhau. Khi v* tr+ !Anh @i v ba chiru 4hng gian tr) nn !n hEn, nhBng chu.kn 0Sch tl 4hng gian Ia!abi-au n. Oang 4hng gian Ia!abi-au 4h c O] chDK !Ai, vi c c chiru Uh+, cu9i cfng, an bi ) KCt 4hng gian Ia!abi-au ch( nhBng tJnh ch2t vDt !- Uhf h#U vi th/ gii Rung [uanh ch3ng ta. Nh ch thc @9i vi c c nh vDt !- hin na. ! Uh'i hiku @"#c KCt c ch chi ti/t O8 ti/n hLa ca thnh Uhn Ia!abi-au ca 4hng gian Oa( ch( 0Ang hin na. ca nL cL thk tin @( n @"#c tl c c ngu.n !- vDt !-. ,i 4h' nVng Ki Uh t hin @"#c vr O8 bi/n @Zi trEn v !in t+c tl KCt 4hng gian Ia!abi-au n. Oang 4hng gian Ia!abi-au 4h c, ch3ng ta th2.
rbng v2n @r chFn ra @"#c KCt 4hng gian Ia!abi-au tl r2t nhiru 4hng gian nh" th/, th8c t/, cL thk Ou. vr KCt bi t( n ca v* tr+ hFc.
Grong ci kAch ;,n 13c gPi tin Big Bang n#- v8 tr9 13c ;t ]" trong mt tr<ng thi khc rt nhi" so v*i tr<ng thi trong kh".n khK Big Bang((( tha# v ;A c"n chHt thnh mt c9c kh.ng gian rt n7ng v nhD RE"- v8 tr9 R"t pht rt <nh v c2 ;,n v. h<n v kh.ng gian((( Nh( cXn tr c #:c bxt lu
( 4hng cL nhBng Uh"Eng trinh chJnh R c ca !- thu./t, nn tr(ng nhBng nghin cu v* tr+ hFc ca Kinh, &ran0PnbPrgPr v ,aQa buCc Uh'i 0fng nhiru UhYU gn @3ng v gi' thi/t. ah" ,aQa @G nLi Ki @1.\ 6.ng trnh ca chng t.i m nKi ;?t ph12ng cch m*i trong 7 ! th"#$t &'# cho phjp chng ta c?p t*i nh@ng vn gai g7c nht trong m. hnh ch"n ca v8 tr9 hPc( )E &9- chng ta th# rIng- ton ; khi niCm kd &A ;an ]" trnh 13c hon ton nh ! th"#$t &'#( gh1ng- &o nh@ng kh7 kh+n trong viCc thc hiCn nh@ng tEnh ton thc s ng tin c?# trong nh@ng tnh h"5ng cc h<n nh1 v?# v*i s hi" ;i$t hiCn na# ca chng ta v ! th"#$t &'#- n%n c.ng trnh ca chng t.i m*i ch/ c"ng cp mt ci nhn ;an ]" vo v8 tr9 hPc &'# v c=n rt Ra m*i c7 th n7i i c"5i cBng 1. Nl cng trinh ca hF, c c nh vDt !- @G cL nhBng b"c ti/n @ru @jn trn c(n @"ng tiK hiku v* tr+ hFc 01., K tin Uh(ng ! wabriP!P ,PnPyian( v cCng O8 ca ng ! mauriyi( waOUPrini thuCc Âi hFc N(rin( cfng vi nhBng ng"i 4h c. Nh8c t/, waOUPrini v ,PnPyian( @G @r Ru2t KCt Uhin b'n 4h c ca v* tr+ hFc 01., tr(ng @L cL nhiru @jc tr"ng chung vi 4Sch b'n K ta vla K t' ) trn, nh"ng c*ng cL nhBng @jc tr"ng 4h c KCt c ch @ ng 4k. wi9ng nh" tr(ng cng trinh ca &ran0PnbPrgPr v ,aQa, hF c*ng 08a trn tJnh ch2t cL chiru 0i c8c tiku ca !- thu./t 01. @k tr nh nhit @C v nVng !"#ng v hAn @G tlng Ru2t hin tr(ng K hinh chun c*ng nh" tr(ng K hinh !AK Uh t ca v* tr+ hFc. ah"ng tha. vi 4/t !uDn @iru @L cL ngh?a ! v* tr+ bst @u tl KCt c+c r2t nLng v cL 4Jch th"c P!anc4, waOUPrini v ,PnPyian( !Ai ch( rbng cL thk cL c' KCt tirn O$ ca v* tr+ - Ru2t Uh t tl r2t !1u tr"c c i K ch3ng ta gFi ! thi gian yr - rHi Ki ti c i b( thai v* tr+ cL 4Jch th"c P!anc4. Nrong ci >och bn $c g"i # ti)n Aig Aang ny& v tr $c bxt lu trong 39t tr;ng thi >hc rJt nhi)u so v i tr;ng thi trong >hu+n >hb Aig AangM C+ng trgnh cIa GasK@rini v e@n@iano ) /uJt r_ng thay vg bo cu9n chrt thnh 39t cc >h+ng gian rJt nPng v nhm /Hu& v tr /uJt Kht # rJt #;nh v c! bn # v+ h;n v) >h+ng gianM Khi @L, nhBng Uh"Eng trinh ca !- thu./t 01. chh ra rbng - t8a nh" tr(ng thi 4M !AK Uh t ca wuth - KCt O8 4hng Zn @Snh n( @L cL thk !K ch( KFi @ikK tr(ng v* tr+ nhanh chLng Uhi ra Ra nhau. waOUPrini v ,PnPyian( @G chng Kinh @"#c rbng @iru @L !K ch( 4hng gian cng bS c(ng hEn, 0`n ti nhit @C v KDt @C nVng !"#ng tVng !n gh gK. 7au KCt thi gian, KCt vfng ba chiru cL 4Jch th"c cx Ki!iKYt ) bn tr(ng 4h('ng 4hng ba( !a @L nhin r2t gi9ng vi KCt K'nh @jc v nLng tr(ng thi 4M !AK Uh t ca wuth. 7au @L, nh O8 giGn n) chun tr(ng v* tr+ hFc &ig &ang thng th"ng, K'nh n. cL thk gi'i thJch ch( t(n bC v* tr+ K ch3ng ta [uPn thuCc. >En nBa, vi thi
4M tirn &ig &ang !in [uan vi O8 giGn n) !AK Uh t ring ca nL, nn gi'i Uh U ca wuth ch( bi t( n ch1n tri c*ng t8 @Cng @"#c @"a v( tr(ng 4Sch b'n v* tr+ hFc tirn &ig &ang. ah" ,PnPyian( @G nLi\ pL- thu./t 01. @G 01ng ch( ch3ng ti KCt Uhin b'n vr v* tr+ hFc !AK Uh t trn KCt chi/c 4ha. bAcq <. ,* tr+ hFc Oiu 01. @G nhanh chLng tr) thnh KCt !?nh v8c nghin cu Oi @Cng v Ku Kx. ,J 0+, 4Sch b'n tirn &ig &ang @G !K n'. Oinh nhiru cuCc cAnh tranh ga. gst O(ng r2t bZ Jch, nh"ng c_n !1u ch3ng ta Ki th2. r vai tr_ ca nL tr(ng !- thu./t v* tr+ hFc, KCt !- thu./t cu9i cfng O] Ru2t hin tl !- thu./t 01.. ^k @At @"#c nhBng ti/n bC nh" th/ tr(ng v* tr+ hFc, chsc chsn O] Uh'i 08a trn 4h' nVng th1u tLK @"#c KFi Uh"Eng 0in ca cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th hai ca c c nh vDt !-. ,J 0+ nh", O8 tHn tAi ca c c branP cE b'n vi O9 chiru ca( O] cL nhBng h [u' gi @9i vi v* tr+ hFc ahBng tJnh ch2t v* tr+ hFc @"#c trinh b. ) trn O] tha. @Zi nh" th/ n(, n/u nh" hbng O9 !in 4/t ca !- thu./t 01. cu9i cfng O] @"a ch3ng ta ti vfng trung t1K ca hinh 1<.1 ch 4hng ti/n ti KCt vfng b n @'( n( aLi KCt c ch 4h c, !- thu./t - m, vi t2t c' Oc KAnh v tK vLc ca nL, O] cL t c 0+ng gi @/n nhBng 4h('nh 4hsc OK nh2t ca v* tr+ ahBng v2n @r trung t1K n. hin @ang @"#c nghin cu r2t r ( ri/t v ng"i ta c*ng @G Uh t hin @"#c KCt @iru [uan trFng.
LHc &B n7i th J" &i &ng- nh1ng i" 7 ch/ ra rIng- n$" ta &Bng kh".n khK rng *n h2n ca ! th"#$t L th s th5ng nht ca v8 tr9 hPc sc tr0 n%n &i &ng h2n rt nhi"((( L' thuy(t 7 < v s1 thng nhJt cIa bn #1c
>inh =.1 @G ch( ch3ng ta th2., 4hi nhit @C ca v* tr+ @ ca(, c"ng @C ca ba !8c Uhi h2U 0`n @G hCi t+ !Ai vi nhau nh" th/ n(. ah"ng KCt c1u hti @"#c @jt ra\ vD. thi c"ng @C !8c h2U 0`n thk hin nh" th/ n( trn bc tranh @L Nr"c 4hi Ru2t hin !- thu./t - m, c c nh !- thu./t 01. @G chng Kinh @"#c rbng, vi nhBng !8a chFn @En gi'n nh2t ch( thnh Uhn Ia!abi-au ca 4hng gian, thi !8c h2U 0`n c*ng gn nh" ch 4hng h(n t(n h_a nhDU vi ba !8c 4ia, nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 1z.<. I c nh !- thu./t 01. c*ng @G Uh t hin ra rbng O8 4hng trfng 4hU @L cL thk 4hsc Uh+c @"#c n/u nh" ch3ng ta p@+c njnq KCt c ch cn thDn 4hng gian Ia!abi-au @"#c chFn cfng vi nhiru R'( thuDt 4h c, nh"ng O8 h(n chhnh 4iku vu9t @ui nh" vD. 4hng ba( gi !K ch( c c nh vDt !- hi !_ng c'. ,i hin na. 4hng ai bi/t !K th/ n( tin @( n @"#c 0Ang c+ thk ca 4hng gian Ia!abi-au tA( b)i c c chiru Uh+, nn O] r2t ! ngu. hikK n/u nh" ta 08a v( !i gi'i ca nhBng bi t( n Uh+ thuCc r2t nhA. c'K v( nhBng chi ti/t tinh t/ ca 4hng gian @L. Nu. nhin, |ittPn @G chng tt rbng cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th hai @G cung c2U KCt gi'i Uh U vBng chsc hEn r2t nhiru. &bng c ch nghin cu O8 bi/n thin ca c"ng @C c c !8c 4hi hbng O9 !in 4/t 4hng nh2t thi/t Uh'i nht, |ittPn @G Uh t hin ra rbng, @"ng c(ng biku 0ivn c"ng @C ca !8c h2U 0`n O] ti/n ti gn v h_a nhDU vi ba !8c 4ia, nh" @"#c Kinh hFa trn hinh 1z.<, K 4hng Uh'i @3c njn cu 4M gi @9i vi Uhn Ia!abi-au ca 4hng gian. mjc 0f nLi thi [u 0v 0ng, nh"ng @iru @L chh ra rbng, n/u ta 0fng 4hun 4hZ rCng !n hEn ca !- thu./t - m thi O8 th9ng nh2t ca v* tr+ hFc O] tr) nn 0v 0ng hEn r2t nhiru.
`nh On(S( B%n trong ! th"#$t L( c1ng ca tt c, ;5n c c7 th h=a nh?p mt cch t nhi%n(
70nh 1$.2.
ahBng Uh t trikn K ta @G th'( !uDn ) K+c n. v c c K+c tr"c ! nhBng b"c thVK 0_ @u tin trn c(n @"ng tiK hiku nhBng h [u' ca !- thu./t 01. !- thu./t - m @9i vi v* tr+ hFc. Nr(ng nhBng nVK ti, 4hi c c cng c+ Uhi nhivu !(An ca !- thu./t 01. !- thu./t - m @"#c Ki 0*a Osc bYn hEn, c c nh vDt !- h. vFng O] cL nhBng ti/n bC cE b'n tr(ng vic gi'i @ U nhiru c1u hti [uan trFng ca v* tr+ hFc. ah"ng 0( hin na. c_n ch"a cL nhBng Uh"Eng Uh U @ KAnh @k tiK hiku v* tr+ hFc thP( !thu./t 01. KCt c ch @. @, nn r2t cn Uh'i Ou. ngh? vr KCt O9 4h'( O t chung hEn !in [uan ti vai tr_ ca v* tr+ hFc tr(ng cuCc tiK 4i/K KCt !- thu./t t9i hDu. I*ng cn Uh'i c'nh b ( rbng KCt O9 tr(ng nhBng - t")ng @L cL b'n ch2t t" bin c_n hEn nhBng gi K ch3ng ta @G th'( !uDn tr"c @1., nh"ng ch3ng c*ng @jt ra nhBng v2n @r K b2t c KCt !- thu./t n( @"#c RPK ! t9i hDu, OK KuCn gi c*ng O] Uh'i tr' !i. 1 Phtng v2n IuKrun ,aQa, ng. 1< th ng 1 nVK 1%%6. < Phtng v2n wabriP!P ,PnPyian(, ng. 1% th ng 5 nVK 1%%6.
gh1ng nh@ng nghi%n c:" v8 tr9 hPc h:a hen mang <i cho chng ta s hi" ;i$t ]# nht v ;5i c,nh ca ci t<i sao s ra i ca v8 tr9 v Et nht i" 7 c8ng cho phjp chng ta c7 13c mt J"an im khoa hPc v ci kh".n khK m trong 7 cc c'" hDi 13c Ht ra((( ?h*ng t bin v tr h"c v #' thuy(t ti hTu
,* tr+ hFc cL 4h' nVng cu9n h3t ch3ng ta ) Kc @C r2t O1u Ra, b)i !], Jt nh2t c*ng ! @9i vi KCt O9 ng"i, hiku @"#c vAn vDt bst @u nh" th/ n( c*ng cL c'K gi c t8a nh" ! @G ti/n gn @/n chc hiku @"#c tAi Oa( !Ai nh" th/. îru @L 4hng cL ngh?a ! 4h(a hFc hin @Ai R c !DU @"#c K9i [uan h giBa c1u hti th/ n( v c1u hti tAi Oa( v c*ng r2t cL thk ! K9i [uan h 4h(a hFc nh" th/ cheng ba( gi cL thk tiK @"#c. ah"ng nhBng nghin cu v* tr+ hFc ha hTn Kang !Ai ch( ch3ng ta O8 hiku bi/t @. @ nh2t vr b9i c'nh ca c i tAi Oa( - O8 ra @i ca v* tr+ - v Jt nh2t @iru @L c*ng ch( UhYU ch3ng ta cL @"#c KCt [uan @ikK 4h(a hFc vr c i 4hun 4hZ K tr(ng @L c c c1u hti @G @"#c @jt ra. 78 th2K nhun ti Kc O1u Osc nh2t KCt c1u hti @i 4hi !Ai ! O8 tha. th/ t9t nh2t ca ch3ng ta ch( vic th8c O8 cL c1u tr' !i.
( @L, tr(ng b9i c'nh ca cuCc tiK 4i/K !- thu./t t9i hDu, nhBng Ou. t" ca( Oiu @L vr v* tr+ hFc !Ai 0`n ti nhBng RPK RYt c+ thk hEn nhiru. I ch thc K v* tr+ hFc tr) nn nh" nL ng. hK na. - ) @u Uh'i cfng ca K*i tn thi gian trn hinh 1z.1 - Uh+ thuCc v( c c @Snh !uDt cE b'n ca vDt !-, @L ! KCt @iru hikn nhin rHi, tu. nhin, nL c*ng cL thk c_n Uh+ thuCc v( KCt O9 4hJa cAnh ca v* tr+ !3c t2t c' @ru Ki bst @u, tl tDn @u Uh'i cfng ca K*i tn thi gian, K nhBng 4hJa cAnh n. cL thk nbK ng(i tK ca !- thu./t KAnh nh2t tr(ng O9 t2t c' c c !- thu./t. îru n. c*ng 0v hinh 0ung thi. &An hG. th$ ngh? RPK @iru gi O] R'. ra 4hi bAn nYK KCt [u' bLng !n 4hng. ahBng @Snh !uDt vr h2U 0`n O] chi Uh9i chu.kn @Cng Oau @L ca [u' bLng, nh"ng n/u chh 0fng nhBng @Snh !uDt @L thi, bAn O] 4hng thk tin @( n @"#c @ikK rEi ca [u' bLng trn Kjt @2t. mu9n vD., bAn c_n Uh'i bi/t vDn t9c - c' @C !n v h"ng ca nL - 4hi [u' bLng ri ta. bAn. aLi KCt c ch 4h c, bAn c_n Uh'i bi/t nhBng @iru 4in ban @u ca chu.kn @Cng ca [u' bLng nBa. N"Eng t8, c*ng tHn tAi nhBng @jc tr"ng ca v* tr+ tf. thuCc v( !Sch O$ ca nL - !- 0( tAi Oa( ngi Oa( n. !Ai hinh thnh ) @1., hnh tinh n. !Ai hinh thnh ) 4ia Uh+ thuCc v( KCt chuci Uhc tAU vr KCt O9 @jc tr"ng ca v* tr+ 4hi t2t c' vla Ki bst @u. ah"ng nga. c' nhBng @jc tr"ng hAt OE c2U ca vDt ch2t !`n ca t"Eng t c c*ng cL thk Uh+ thuCc tr8c ti/U v( O8 ti/n hLa !Sch O$ - KCt O8 ti/n hLa K chJnh b'n th1n nL c*ng tf. thuCc v( nhBng @iru 4in ban @u ca v* tr+. Nh8c t/, ch3ng ta c*ng @G tlng th2. KCt O8 thk hin 4h' 0? ca - t")ng @L tr(ng !- thu./t 01.. Khi v* tr+ c8c nLng ) nhBng 4h('nh 4hsc @u tin bst @u ti/n hLa, c c chiru Uh+ cL thk chu.kn @Zi tl 0Ang n. Oang 0Ang 4h c, rHi cu9i cfng an bi ) KCt 4hng gian Ia!abi-au c+ thk, 4hi K KFi th @G @ !Anh. ah"ng, c*ng gi9ng nh" [u' bLng @"#c nYK !n 4hng, 4/t c+c ca cuCc hnh trinh [ua nhiru 4hng gian Ia!abi-au @L cL thk Uh+ thuCc KCt c ch chi ti/t v( chu.n cuCc hnh trinh @G Ru2t Uh t tl vS trJ @u tin nh" th/ n(. , thng [ua 'nh h")ng ca 4hng gian Ia!abi-au cu9i cfng @/n 4h9i !"#ng v tJnh ch2t ca c c !8c, ch3ng ta th2. rbng O8 ti/n hLa v* tr+ hFc v trAng th i ca v* tr+ 4hi nL bst @u cL thk t c @Cng KCt c ch O1u Osc @/n vDt !K ta [uan O t th2. hin na.. >in ch3ng ta c_n ch"a bi/t nhBng @iru 4in ban @u ! gi, thDK chJ nhBng - t")ng, 4h i niK v ngn ngB @"#c 0fng @k K t' nhBng @iru 4in @L, ch3ng ta c*ng ch"a bi/t. Ih3ng ta tin rbng, trAng th i 0B 0Ci ban @u vi nVng !"#ng, KDt @C v nhit @C v hAn Ru2t hin tr(ng K hinh chun v !AK Uh t ca v* tr+ hFc ! tJn hiu b ( rbng nhBng !- thu./t @L @G th2t bAi tr(ng vic K t' nhBng @iru 4in vDt !- th8c O8 tHn tAi. L- thu./t 01. @G h(n thin KCt b"c bbng c ch chng tt @"#c rbng, nhBng gi trS v hAn @L cL thk tr nh @"#c, nh"ng hin v`n ch"a cL ai cL KCt - niK gi vr chu.n KFi th @G @"#c bst @u nh" th/ n(. Nh8c t/, O8 4hng hiku bi/t ca ch3ng ta c_n nbK ) binh 0in ca( hEn\ ch3ng ta c*ng ch"a bi/t v2n @r R c @Snh c c @iru 4in ban @u cL Uh'i ! KCt c1u hti cL ngh?a ha. 4hng. îru n. c*ng cheng 4h c gi c1u hti thu./t t"Eng @9i rCng cL thk R c @Snh @"#c !8c K ta. bAn @G nYK [u' bLng !n ha. 4hng - c1u hti n. v?nh vivn nbK ng(i tK ca b2t c KCt !- thu./t n(. mCt O9 nh vDt !-, nh" >ao4ing v aKPO >art!P thuCc Âi hFc Ia!iQ(rnia ) 7anta &arbara @G t ( bA( @Snh @"a c1u hti vr nhBng @iru 4in ban @u ca v* tr+ hFc v( 0"i c i ca vDt !- !- thu./t, nh"ng nhBng 4/t [u' ca hF ch"a th8c O8 cL Oc thu./t Uh+c. Nr(ng b9i c'nh !- thu./t 01. !- thu./t - m, nhBng hiku bi/t ca ch3ng ta hin na. vr v* tr+ hFc c_n [u th OE @k cL thk R c @Snh @"#c ng vin ch( p!- thu./t ca t2t c'q cL Rng vi c i tn @L ha. 4hng v !iu nL cL R c @Snh @"#c c c @iru 4in ban @u
ca v* tr+ hFc ring ca nL 4hng. ^1. ! v2n @r cL tK [uan trFng hng @u tr(ng nhBng nghin cu t"Eng !ai. Nu. nhin, nga. c' 4hi tAK g c Oang KCt bn v2n @r vr c c @iru 4in ban @u v O8 t c @Cng ca ch3ng @/n O8 ti/n hLa ca v* tr+ @i nBa, thi nhBng gi' thi/t Ki @1., Kang njng tJnh t" bin, c_n @"a ra nhBng hAn ch/ tirK tng 4h c vr 4h' nVng gi'i thJch ca b2t c !- thu./t t9i hDu n(. Ih"a cL ai bi/t nhBng - t")ng @L @3ng ha. Oai, v hin thi ch3ng @ang @"#c Uh t trikn ) ng(i ria nhBng 0_ng ch !"u ca 4h(a hFc. Nu. th/, nhBng - t")ng n. c*ng !K nZi r - thP( KCt c ch r2t 4hiu 4hJch v t" bin - KCt tr) ngAi K b2t c !- thu./t t9i hDu n( c*ng O] v2U Uh'i. tng c! bn y # nh sauM C.y tng t$ng ci 3 ch:ng ta thng g"i # v tr th1c s1 ch] # 39t Khln nhm trong >hong >h+ng v tr to # n h!n rJt nhi)u& 39t trong v+ s nh*ng hXn o v tr n_3 ri rc trong 39t ûln o v tr h"c v[ ;i . mjc 0f @iru n. RPK ra 4h g"#ng YU - RYt ch( @/n cfng c*ng r2t cL thk - nh"ng }n0rPi Lin0P @G @"a ra KCt cE ch/ r2t c+ thk @k cL thk 0`n ti KCt v* tr+ 4hZng !H nh" vD.. Lin0P @G nhDn th2. rbng, O8 bfng nZ ngsn ngi nh"ng r2t [uan trFng ca O8 giGn n) !AK Uh t K ta @G nLi ) trn cL thk 4hng Uh'i ! KCt O8 4in 0u. nh2t chh R'. ra KCt !n. Nha. vi th/, thP( Lin0P, nhBng @iru 4in ca O8 giGn n) !AK Uh t cL thk R'. ra !jU @i !jU !Ai tr(ng nhBng vfng bit !DU nbK r'i r c tr(ng 4hsU v* tr+, 4hi/n ch( nhBng vfng n. cL thk cL O8 giGn n) !AK Uh t ring, rHi ti/n hLa thnh nhBng v* tr+ Ki t ch bit nhau. , tr(ng Kci KCt v* tr+ Ki @L, [u trinh n. !Ai ti/U t+c vi nhBng v* tr+ Ki @"#c n'. Oinh ) nhBng vfng Ra Ri nh2t ca v* tr+ c*, tA( ra KCt KAng v tDn nhBng giGn n) v* tr+. mjc 0f thuDt ngB n. hEi r"K r, nh"ng ch3ng ta c*ng @nh thP( thi th"#ng gFi 4h i niK 4h UhZ bi/n n. ! @a v* tr+, tr(ng @L Kci KCt bC UhDn h#U thnh ca nL @"#c gFi ! KCt v* tr+. ah" @G th'( !uDn tr(ng ch"Eng =, t2t c' nhBng @iru K ch3ng ta bi/t @ru chh ra rbng, vDt !- hFc v`n c_n nh2t [u n v nh" nhau tr(ng 4hsU v* tr+, nh"ng @iru n. cL thk 4hng c_n ! @3ng @9i vi nhBng thuCc tJnh vDt !- ca c c v* tr+ 4h c, chlng n( nhBng v* tr+ @L ) r2t Ra ch3ng ta ha. Jt nh2t c*ng @ Ra @k nh O ng ca ch3ng 4hng cL @ thi gian ti @"#c ch3ng ta. , nh" vD., ch3ng ta cL thk hinh 0ung rbng vDt !- O] tha. @Zi tl v* tr+ n. Oang v* tr+ 4h c. Nr(ng KCt O9 tr"ng h#U, nhBng 4h c bit n. r2t tinh t/\ cheng hAn, 4h9i !"#ng ca P!Pctr(n h(jc c"ng @C ca !8c KAnh chh 4h('ng KCt Uhn trVK ngn !n hEn h(jc nht hEn O( vi tr(ng v* tr+ ch3ng ta. Nr(ng KCt O9 tr"ng h#U 4h c, vDt !- O] 4h c KCt c ch r rt hEn\ cheng hAn, [uar4 u cL thk njng hEn c' ch+c !n O( vi tr(ng v* tr+ ch3ng ta, h(jc c"ng @C !8c @in tl cL thk !n hEn hng ch+c !n O( vi gi trS K ch3ng ta @( @"#c, cfng vi t2t c' nhBng h [u' O1u Osc t c @Cng @/n c c ngi Oa(, @/n O8 O9ng K ch3ng ta @G bi/t dnh" @G chh ra tr(ng ch"Eng 1g. Nr(ng nhBng v* tr+ 4h c nBa, vDt !- c_n cL thk tha. @Zi KCt c ch 0B 0Ci hEn nBa\ b'n 0anh O ch c c hAt OE c2U v c c !8c cL thk h(n t(n 4h c O( vi v* tr+ ca ch3ng ta h(jc nga. c' @9i vi KCt @jc @ikK ring ca !- thu./t 01., O9 chiru cL [u'ng tJnh !n c*ng cL thk O] 4h c\ KCt O9 v* tr+ 4hng cL h(jc chh cL KCt chiru cL [u'ng tJnh !n, tr(ng 4hi @L KCt O9 v* tr+ 4h c !Ai cL ti t K, chJn thDK chJ ti K"i chiru nh" vD.. a/u @k ch( trJ t")ng t"#ng ca ch3ng ta ba. bZng hEn nBa, thi thDK chJ nga. c' nhBng @Snh !uDt vDt !- c*ng O] 4h c r2t nhiru tl v* tr+ n. Oang v* tr+ 4h c. ahBng 4h' nVng cL thk 4Y( 0i @/n v tDn. ?hng y 3 i # ij3 ct y(uM ?(u ch:ng ta û-t ûa 39t s rJt # n nh*ng v tr P& thg ;i a s s| >h+ng cXn nh*ng i)u >in thHch h$K i v i s1 sng horc Ht nhJt cng >hc /a
v i s1 sng 3 ch:ng ta . bi(tM ^9i vi nhBng tha. @Zi gh gK tr(ng vDt !- [uPn thuCc, thi @iru n. ! r rng\ n/u nh" v* tr+ ch3ng ta gi9ng nh" v* tr+ 9ng n"c thi O8 O9ng nh" ch3ng ta bi/t 4hng thk tHn tAi @"#c. ah"ng nga. c' nhBng tha. @Zi nht nh2t @9i vi vDt !- c*ng O] cL 'nh h")ng nga. @/n O8 tA( thnh c c ngi Oa(, cheng hAn, O] !K ch( nL 4hng c_n 4h' nVng @Lng vai tr_ ! !_ !u.n 4iK v* tr+ tZng h#U nn nhBng ngu.n t$ Uhc tAU - cE O) ca O8 O9ng nh" cacb(n v R., ! nhBng ngu.n t$ v9n @"#c UhLng ra 4hsU v* tr+ b)i c c v+ nZ Oa( Oiu Ki. "i nh O ng ca O8 Uh+ thuCc nhA. c'K ca O8 O9ng v( nhBng chi ti/t ca vDt !-, n/u b1. gi ta hti, cheng hAn, tAi Oa( c c !8c v c c hAt ca t8 nhin !Ai cL @3ng nhBng tJnh ch2t c+ thk nh" ch3ng ta [uan O t @"#c, thi KCt c1u tr' !i 4h' 0? !\ tr(ng t(n bC @a v* tr+, nhBng @jc tr"ng n. tha. @Zi tr(ng KCt 4h('ng r2t rCng nhBng tJnh ch2t @L cL thk ! 4h c v th8c O8 ! 4h c tr(ng nhBng v* tr+ 4h c. I i @jc bit ca tZ h#U c+ thk nhBng tJnh ch2t ca c c hAt v c c !8c nh" ch3ng ta [uan O t @"#c chh ! ) chc, ch3ng ch( UhYU O8 O9ng hinh thnh. , O8 O9ng, K @jc bit ! O8 O9ng cL trJ tu, thDK chJ c_n ! @iru 4in tin [u./t @k @jt ra c1u hti tAi Oa( v* tr+ ch3ng ta !Ai cL nhBng tJnh ch2t K nL hin cL. aLi thP( ngn ngB binh 0an, thi KFi th nh" nL @ang hin hBu tr(ng v* tr+ ch3ng ta ! b)i vi n/u ch3ng 4hng nh" th/, ch3ng ta O] 4hng cL Kjt ) @1. @k K @jt ra c1u hti. wi9ng nh" nhBng ng"i thsng cuCc tr(ng tr_ chEi ru!Yt tDU thk ) aga, O8 b2t ng @"#c O9ng OLt ca hF @G bS gi'K bt @i nhiru b)i KCt th8c t/ !, n/u nh" hF 4hng thsng, Ki ! @iru ngAc nhin, gi' thu./t @a v* tr+ c*ng th/, nL cL 4h' nVng !K gi'K bt O8 bc R3c Uh'i gi'i thJch tAi Oa( v* tr+ ch3ng ta !Ai !K nh" nL hin na.. ^"ng h"ng !DU !uDn ) trn th8c ch2t ! KCt Uhin b'n ca - t")ng @G cL !Sch O$ tl !1u @"#c gFi ! ngu.n !- vS nh1n. ah" @G trinh b. ) trn, @1. ! KCt [uan @ikK @9i ng"#c hen vi gi2c KE vr KCt !- thu./t th9ng nh2t, chjt ch] v cL 4h' nVng gi'i thJch @"#c t2t c'. NhP( ngu.n !n., KFi vDt nh" ta [uan O t th2. ! b)i vi v* tr+ 4hng thk 4h c @"#c. Nr i hen vi K hinh thE KCng, tr(ng @L KFi vDt @ru hi h_a vi nhau tr(ng KCt O8 thanh nhG chun R c, @a v* tr+ v ngu.n !- vS nh1n @G v] nn bc tranh vr KCt tDU h#U c c v* tr+ [u " h(ang 0G v h/t Oc @a 0Ang. Ih3ng ta r2t 4hL, thDK chJ thk nLi ! 4hng thk, bi/t @"#c bc tranh @a v* tr+ cL @3ng ha. 4hng. NhDK chJ n/u cL nhBng v* tr+ 4h c, thi ch3ng ta c*ng 4hng ba( gi cL thk !in !Ac @"#c vi nhBng v* tr+ @L. ah"ng bbng c ch K) rCng hEn nBa nhBng c i ) ng(i 4ia, - thP( c ch thu nht Uh t Kinh ca >ubb!P ch( th2. rbng ag1n h cheng [ua c*ng chh ! KCt tr(ng O9 r2t nhiru thin h K thi - 4h i niK @a v* tr+ Jt nh2t c*ng c'nh b ( vi ch3ng ta rbng cL thk ch3ng ta @_i hti [u nhiru ) !- thu./t t9i hDu. Ih3ng ta Ku9n @_i hti rbng !- thu./t t9i hDu ca ch3ng ta ch( KCt O8 K t' !"#ng t$ nh2t [u n ca t2t c' c c !8c v t(n bC vDt ch2t. Ih3ng ta c*ng Ku9n @_i hti !- thu./t t9i hDu ch( KCt v* tr+ hFc tr(ng v* tr+ ch3ng ta. ah"ng n/u bc tranh @a v* tr+ ! @3ng - !Ai KCt chB n/u t( t"ng thi vic @_i hti nL Uh'i gi'i thJch @"#c c' nhBng chi ti/t nh" 4h9i !"#ng, tJch !8c ca c c hAt c*ng nh" c"ng @C ca c c !8c, cL !], O] ! KCt @_i hti [u @ ng. ah"ng c*ng cn Uh'i nh2n KAng rbng, n/u nh" ch3ng ta ch2U nhDn gi' thi/t t" bin vr @a v* tr+, thi 4/t !uDn ch( rbng @iru @L O] !K Uh"Eng hAi ti Oc KAnh tin @( n ca ch3ng ta c*ng 4hng Uh'i ! chsc chsn gi. L- 0(, nLi KCt c ch vsn tst, ! ) chc n/u ch3ng ta @G th' ch( trJ t")ng t")ng ca ch3ng ta ba. bZng v ch( UhYU Kinh chiK ng"xng @a v* tr+, thi ch3ng ta c*ng Uh'i th' ch( gi2c KE !- thu./t Uhin 0u @k th2. @"#c bbng c ch n( cL thk ch/ ng8 @"#c @jc tJnh ngù nhin 4h r rng ca @a v* tr+. ^9i vi nhBng gi2c KE chlng K8c hEn, ch3ng ta cL thk hinh 0ung rbng - n/u K hinh @a v* tr+ chJnh R c - thi ch3ng ta cL thk K) rCng h/t cx !- thu./t
t9i hDu ca ch3ng ta v c i !- thu./t t9i hDu K) rCng @L cL thk ch( ch3ng ta bi/t chJnh R c O8 Uh1n b9 gi trS ca c c thaK O9 cE b'n tr(ng tDU h#U nhBng v* tr+ thnh Uhn ! nh" th/ n( v tAi Oa( !Ai nh" vD.. LPP 7K(!in thuCc Âi hFc [u9c gia PPnnO.!vania c_n @"a ra nhBng - t")ng trit @k hEn nBa. ^"#c 4Jch thJch b)i O8 t"Eng t8 giBa nhBng @iru 4in ) &ig &ang v ) t1K !c @Pn - c' hai @ru @"#c @jc tr"ng b)i KDt @C 4hZng !H ca vDt ch2t bS nYn c8c KAnh - 7K(!in @G @r Ru2t rbng Kci KCt !c @Pn ! KCt hAt KK n'. Oinh ra KCt v* tr+ Ki thng [ua KCt v+ nZ t8a nh" &ig &ang, nh"ng v?nh vivn @"#c ch1n tri O8 4in ca !c @Pn chP gi2u 4hng ch( ch3ng ta nhin th2.. Khng chh hi !_ng vi vic @r Ru2t KCt cE ch/ 4h c @k Oinh ra @a v* tr+, 7K(!in c_n @"a ra KCt ./u t9 Ki - KCt 4iku @Ct bi/n 0i tru.rn tr(ng v* tr+ - ch( UhYU tr nh @"#c nhBng hAn ch/ ca ngu.n !- vS nh1n 1. ng ch( rbng 4hi v* tr+ vFt ra tl !i !c @Pn, nhBng thuCc tJnh ca nL, nh" 4h9i !"#ng ca c c hAt v c"ng @C c c !8c ! r2t gn, nh"ng 4hng h(n t(n @Hng nh2t vi nhBng thuCc tJnh ca v* tr+ KT. ,i c c !c @Pn Oinh ra tl nhBng ngi Oa( @G tst v O8 hinh thnh c c Oa( !Ai Uh+ thuCc v( nhBng gi trS c+ thk ca 4h9i !"#ng c c hAt v c"ng @C c c !8c, nn Oc Oinh O'n ca KCt v* tr+ @G ch(, tc ! O9 !c @Pn K nL cL thk tA( ra, Uh+ thuCc KCt c ch r2t nhA. c'K v( nhBng thaK O9 @L. ( vD., nh"ng Oai 4h c nht tr(ng nhBng thaK O9 ca c c v* tr+ c(n n. O] 0`n ti KCt O9 v* tr+ cL gi trS ca c c thaK O9 @L ! t9i "u @9i vi O8 Oinh ra c c !c @Pn hEn ! v* tr+ KT, v 0( @L c c v* tr+ @i ch u 0( c c v* tr+ c(n n. UhLng ra O] nhiru hEn. 7au nhiru th/ h, hDu 0u ca c c v* tr+ O] @"#c t9i "u hLa @9i vi vic tA( ra c c !c @Pn v 0( vD., ch3ng tr) nn @ng @3c ti Kc chi/K @a O9 U @'( tr(ng v* tr+. , nh" vD., tha. vi Uh'i vin @/n ngu.n !- vS nh1n, @r Ru2t ca 7K(!in @G cung c2U KCt cE ch/ @Cng !K ch(, vr trung binh, c c thaK O9 ca KCt th/ h ti/U thP( ng. cng gn ti nhBng gi trS c+ thk ! t9i "u @9i vi vic tA( ra c c !c @Pn. I ch ti/U cDn n. ch( ta KCt Uh"Eng Uh U, thDK chJ nga. c' tr(ng b9i c'nh @a v* tr+, c*ng cL thk gi'i thJch @"#c c c thaK O9 ca c c hAt OE c2U v ca c c !8c. Nh8c vD., n/u !- thu./t ca 7K(!in ! @3ng, v n/u ch3ng ta ! nhBng thnh vin @ikn hinh ca KCt @a v* tr+ @G tr")ng thnh d@1. !Ai ! nhBng chB n/u t( t"ng v t2t nhin c_n cL thk bn cGi vr nhiru Kjtg, thi nhBng thaK O9 ca c c hAt v c c !8c K ch3ng ta @( @"#c cL thk @G @"#c t9i "u hLa ch( vic O'n Ru2t c c !c @Pn. agh?a ! b2t c KCt O8 R 0Sch n( @9i vi c c thaK O9 @L ca v* tr+ ch3ng ta c*ng O] !K ch( c c !c @Pn 4hL Oinh ra hEn. I c nh vDt !- c*ng @ang bst @u nghin cu @r Ru2t n. v hin na. v`n ch"a 4heng @Snh @"#c O8 @3ng @sn ca nL. ah"ng nga. c' 4hi gi' thu./t c+ thk ca 7K(!in ! Oai, thi nL c*ng @G gii thiu KCt 0Ang 4h c nBa K !- thu./t t9i hDu cL thk cL. Nh(At nhin, !- thu./t t9i hDu RPK ra 4YK chjt ch] hEn. ah" ch3ng ta @G th2., nL cL thk K t' @"#c KCt ! c c v* tr+, @a O9 tr(ng @L cheng cL !in [uan gi ti v* tr+ K ch3ng ta @ang O9ng. >En th/ nBa, ch3ng ta cL thk hinh 0ung rbng, KCt ! c c v* tr+ @L @ru cL thk th8c hin @"#c vr Kjt vDt !- @k 0`n ti tin @( n ca ch3ng ta. Nh8c t/, O8 th'( !uDn ) @1. cheng [ua chh @k Kinh hFa rbng KCt O8 gi'i thJch t9i hDu O] cL thk @At @"#c chlng n( ch3ng ta th1u tLK @"#c 4hng chh nhBng @Snh !uDt t9i "u K c_n c' nhBng h [u' ca nL @9i vi O8 ti/n hLa v* tr+ hFc ) nhBng thang !n hEn c' 08 4i/n. Ihsc chsn ! nhBng h [u' v* tr+ hFc ca !- thu./t 01. !- thu./t -m O] ! !?nh v8c nghin cu ch ./u ca th/ 4: ;;I. ( 4hng cL nhBng K . gia t9c cL 4h' nVng @At ti nVng !"#ng P!anc4, ch3ng ta O] ng. cng Uh'i 08a v( K . gia t9c &ig &ang ca v* tr+ ! nhBng tn tJch c_n !Ai ca nL tr(ng 4hsU v* tr+ @k !2. nhBng 0B !iu th8c nghiK. ,i O8 Ka. Ksn v 4in nh`n, cu9i
cfng rHi ch3ng ta c*ng O] tr' !i @"#c ch( nhBng c1u hti nh" v* tr+ bst @u nh" th/ n(, tAi Oa( nL @G ti/n hLa ti 0Ang @k giB ch3ng ta !E !$ng tr(ng 4h('ng 4hng v ) trn Kjt @2t. N2t nhin, c_n nhiru K'nh @2t ch"a @"#c 4h K Uh giBa nEi ch3ng ta @ang hin hBu v nEi @ang c2t gi2u nhBng c1u tr' !i @. @ ch( nhBng c1u hti r2t cE b'n @L. ah"ng O8 Uh t trikn ca KCt !- thu./t !"#ng t$ ca h2U 0`n thng [ua !- thu./t Oiu 01. ch( ch3ng ta h. vFng rbng gi @1. ch3ng ta @G cL nhBng cng c+ !- thu./t @k ti/n v( nhBng vfng ba( !a ca nhBng @iru ch"a bi/t v chsc chsn Oau r2t nhiru nc !8c, cL thk O] tr) vr vi nhBng c1u tr' !i ch( KCt O9 c1u hti cE b'n nh2t K !(i ng"i @G tlng @jt ra. 1 ahBng - t")ng ca 7K(!in @"#c trinh b. tr(ng cu9n O ch ca ng nhan @r NhP !iQP (Q I(OK(O daPo .(r4\ RQ(r0 nivPrOit. PrPOO. 1%%=g.
Grong ch12ng c"5i cBng n#- chng ta ch1a th k$t thc c'" ch"#Cn v c"c tm ki$m nh@ng Anh "?t c2 ;,n nht ca v8 tr9 m oi ng1i ti$n hnh tN nhi" th$ k~- ;0i c c"c tm ki$m 7 vMn c=n ti$p t9c(((
Phn , 7 78 th9ng nh2t ) th/ 4: ;;I
Ih"Eng 15 7 Nrijn v"ng

ahiru th/ 4: tr"c, !- thu./t 01. ha. O8 ti/n hLa ca nL tr(ng !- thu./t - m gi' th$ @G @"#c Uh t trikn v"#t r2t Ra nhBng gi ch3ng ta @G cL @"#c ng. hK na., ti Kc nga. c' nhBng chu.n gia tr(ng ngnh hin na. c*ng 4hL cL thk nhDn @"#c ra. , 4hi ch3ng ta ti/U t+c tiK 4i/K !- thu./t t9i hDu, ch3ng ta Ki vx !] ra rbng !- thu./t 01. chh ! KCt tr(ng O9 nhiru b"c ng(jt trn c(n @"ng ti/n ti KCt [uan niK rCng !n hEn nhiru vr v* tr+ - KCt [uan niK !in [uan ti nhBng - t")ng 4h c KCt c ch trit @k vi nhBng gi K ta @G tlng gjU tr"c @L. LSch O$ 4h(a hFc @G 0A. ch3ng ta rbng, c Kci KCt !n ch3ng ta t")ng rbng Kinh @G hinh 0ung ra @"#c t2t c' rHi, thi t8 nhin !Ai tung ra KCt @iru b2t ng Ki @_i hti Uh'i cL nhBng tha. @Zi @ ng 4k v [u./t !it [uan niK ca ch3ng ta vr O8 vDn hnh ca v* tr+. , b1. gi, !Ai KCt !n nBa, vi KCt th i @C hEi hcn R"#c, ch3ng ta, c*ng nh" c c bDc tirn b9i ca ch3ng ta c*ng @G tlng ng1. thE nh" vD., t")ng rbng Kinh @ang ) v( thi 4M [u./t @Snh ca !Sch O$ !(i ng"i tr(ng @L vic tiK 4i/K nhBng @Snh !uDt t9i hDu ca t8 nhin @G @/n hHi 4/t th3c. ah" X0oar0 |ittPn @G nLi\ G.i c,m gic rIng v*i ! th"#$t &'# chng ta 0 g]n m9c ti%" t*i m:c trong nh@ng pht gi'# <c J"an nht t.i t10ng rIng ch/ ng# mt ng# hai &<ng c"5i cBng ca ! th"#$t sc tN tr%n tri r2i vo ta# mt ai 7 tr%n tri t( gh1ng thc t$ h2n- t.i c,m th# rIng chng ta ang 0 trong J" trnh R'# &ng mt ! th"#$t c2 ;,n h2n rt nhi" so v*i tt c, nh@ng g chng ta tNng c7 tr1*c '# v c7 c trong th$ k~ - khi t.i J" gi c7 th 1a ra 13c t1 t10ng g ! th v ti n#- cc nh v?t ! tr[ t"Ki h2n sc ng1i J"#$t Anh viCc chng ta thc s tm ra mt ! th"#$t c"5i cBng ha# ch1a 1.
mjc 0f ch3ng ta v`n c_n @ang ng1. ng2t tr"c nhBng gi K cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th hai @G Kang !Ai v @ang Uh'i h2U thu nhiru Uh t hin Ki, nh"ng Uhn !n c c nh !- thu./t 01. @G nh2t trJ rbng cn Uh'i cL KCt cuCc c ch KAng th ba v thDK chJ c' th t" nBa Ki cL thk gi'i UhLng h/t Oc KAnh @. @ ca !- thu./t 01. v vai tr_ 4h' 0? ca nL ! !- thu./t cu9i cfng Ki cL thk 4heng @Snh @"#c. ah" ch3ng ta @G th2., !- thu./t 01. @G v] @"#c nn KCt bc tranh tu.t vi vr O8 vDn hnh ca v* tr+, nh"ng v`n c_n tHn tAi nhiru tr) ngAi v nhBng @ikK c_n KE hH. Ihsc chsn @1. O] ! nhBng K+c tiu hng @u ca c c nh !- thu./t 01. ) th/ 4: ;;I. , vi th/ tr(ng ch"Eng cu9i cfng n., ch3ng ta ch"a thk 4/t th3c c1u chu.n vr cuCc tiK 4i/K nhBng @Snh !uDt cE b'n nh2t ca v* tr+ K !(i ng"i @G ti/n hnh tl nhiru th/ 4:, b)i !] cuCc tiK 4i/K @L v`n c_n @ang ti/U t+c. Nha. vi, ch3ng ta hG. h"ng c i nhin ca ch3ng ta ti t"Eng !ai ca !thu./t 01. bbng c ch th'( !uDn 5 c1u hti trung t1K K c c nh !- thu./t 01. O] Uh'i @9i Kjt 4hi hF ti/U t+c tiK 4i/K !- thu./t t9i hDu. 1 Phtng v2n X0oar0 |ittPn, ng. z th ng { nVK 1%%6.
Qhi chng ta Rem Rjt giai o<n pht trin ti$p theo ca ! th"#$t &'#- th viCc tm ra ng"#%n ! kh.ng trnh khDi ca n7 t:c ! t10ng nn t,ng m tN 7 ton ; ! th"#$t &'# 13c R'# &ng n%n sc c7 s 1" ti%n cao nht((( ?guyLn #' c! bn cIa #' thuy(t 0y # ggs
mCt tr(ng nhBng bi hFc ch ./u K ch3ng ta r3t ra @"#c tr(ng Ou9t KCt th/ 4: [ua ! nhBng @Snh !uDt @G bi/t ca vDt !- @ru gsn !irn vi nhBng ngu.n !- @9i Rng. Nhu./t t"Eng @9i hTU 08a trn @9i Rng @"#c thk hin tr(ng ngu.n !- t"Eng @9i, @L ! O8 @9i Rng giBa nhBng ng"i [uan O t chu.kn @Cng theng @ru @9i vi nhau. L8c h2U 0`n, nh" @"#c thk hin tr(ng thu./t t"Eng @9i rCng, !Ai 08a trn ngu.n !- t"Eng @"Eng - @1. ! O8 K) rCng ca ngu.n !- t"Eng @9i @k ba( hK @"#c t2t c' nhBng ng"i [uan O t, b2t 4k trAng th i chu.kn @Cng ca hF Uhc tAU ti Kc n(. , Oau nBa, c c !8c KAnh, ./u v @in tl !Ai 08a trn c c ngu.n !- @9i Rng chun trlu t"#ng hEn. ah" @G th'( !uDn tr"c @1., c c nh vDt !- cL Ru h"ng n1ng ca( ngu.n !- @9i Rng !n vS trJ nZi bDt bbng c ch @jt ch3ng nga. trn b @x ca KFi O8 gi'i thJch. NhP( [uan @ikK @L, !8c h2U 0`n tHn tAi ! @k ch( KFi ng"i [uan O t @ru binh @eng vi nhau, tc ! @k ch( ngu.n !- t"Eng @"Eng ! @3ng. N"Eng t8 nh" vD., c c !8c Uhi h2U 0`n tHn tAi ! @k ch( t8 nhin tn trFng c c @9i Rng chun gsn vi c c !8c @L. N2t nhin, c ch ti/U cDn n. @G chu.kn c1u hti tAi Oa( KCt O9 !8c tHn tAi Oang c1u hti tAi Oa( t8 nhin !Ai Uh'i tn trFng nhBng ngu.n !- @9i Rng gsn !irn vi c c !8c @L. ah"ng @iru n. chsc hen @G ch( ta KCt c'K t")ng ! @G cL ti/n bC, @jc bit ! 4hi @9i Rng @ang RYt ! KCt @9i Rng h(n t(n t8 nhin @9i vi ch3ng ta. ,J 0+, tAi Oa( h [u. chi/u ca ng"i [uan O t n. !Ai @"#c @9i R$ 4h c vi h [u. chi/u ca ng"i [uan O t 4h c 7] ! t8 nhin hEn nhiru @9i vi c c @Snh !uDt ca v* tr+, n/u nh" KFi ng"i [uan O t @ru binh @eng vi nhau. îru n. @"#c th8c hin thng [ua ngu.n !- t"Eng @"Eng v @"a !8c h2U 0`n v( c2u tr3c ca v* tr+. mjc 0f Uh'i cL KCt 4i/n thc t( n hFc nh2t @Snh vi @ nh gi @"#c KCt c ch @. @, nh"ng nh" ch3ng ta @G chh tr(ng ch"Eng 5, cL KCt !gic t"Eng t8 @9i vi nhBng @9i Rng chun - nrn t'ng ca ba !8c Uhi h2U 0`n.
L- thu./t 01. @G @"a ch3ng ta Ru9ng O1u KCt n2c nBa trn nhBng bDc thang ca O8 gi'i thJch, b)i vi t2t c' nhBng ngu.n !- @9i Rng @"#c trinh b. ) trn c*ng nh" KCt ngu.n !- @9i Rng 4h c ! Oiu @9i Rng @ru Ru2t hin tl c2u tr3c ca nL. Nh8c t/, n/u nh" !Sch O$ @i thP( KCt c(n @"ng 4h c v c c nh vDt !- @G @i ti !- thu./t 01. 4h('ng vi trVK nVK tr"c, thi ch3ng ta cL thk hinh 0ung @"#c rbng, t2t c' nhBng ngu.n !- @9i Rng nLi trn @G @"#c Uh t hin ra bbng c ch nghin cu nhBng tJnh ch2t ca !- thu./t 01.. ah"ng bAn Uh'i ghi nh 4n @iru n.\ tr(ng 4hi ngu.n !t"Eng @"Eng ch( ch3ng ta KCt hiku bi/t nh2t @Snh vr !- 0( tHn tAi ca !8c h2U 0`n v c c ngu.n !- @9i Rng chun ch( bi/t !- 0( tHn tAi ca ba !8c Uhi h2U 0`n, thi tr(ng b9i c'nh ca !- thu./t 01. c c @9i Rng @L chh ! nhBng h [u'. mjc 0f tK [uan trFng ca c c @9i Rng n. 4hng vi th/ K gi'K @i, nh"ng ch3ng ! KCt bC UhDn ca O'n UhK cu9i cfng cL c2u tr3c !- thu./t rCng !n hEn nhiru. îru n. 0`n ti KCt c1u hti nZi cCK Oau\ vD. chJnh b'n th1n !- thu./t 01. cL ! KCt h [u' 4hng tr nh 4hti ca KCt ngu.n !- n( @L rCng !n hEn - cL thk nh"ng 4hng nh2t thi/t Uh'i ! KCt ngu.n !- @9i Rng n( @L - gi9ng nh" ngu.n !- t"Eng @9i 4hng tr nh 4hti 0`n ti thu./t t"Eng @9i rCng v nhBng ngu.n !- @9i Rng chun 4hng tr nh 4hti 0`n ti c c !8c Uhi h2U 0`n ha. 4hng Khi ti @ang ngHi vi/t c c 0_ng n. thi ch"a cL ai cL KCt - t")ng gi vr vic tr' !i c1u hti 2.. ^k @ nh gi h/t tK [uan trFng ca nL, ch3ng ta chh cn hinh 0ung XinOtPin @Snh R1. 08ng thu./t t"Eng @9i rCng K 4hng cL @"#c c i t" t")ng ha. h( K ng @G ngC ra tAi vVn Uh_ng @Vng 4- O ng ch/ ) &Prn v( nVK 1%W=, c i - t")ng @G 0`n 0st ng ti ngu.n !- t"Eng @"Eng. IL !] 4hng Uh'i ! ng 4hng thk !K @"#c @iru @L, nh"ng chsc chsn O] ! 4hL 4hVn hEn r2t nhiru. agu.n !- t"Eng @"Eng @"a !Ai KCt 4hun 4hZ tZ chc O3c tJch, h th9ng v cL Oc KAnh @k Uh1n tJch !8c h2U 0`n. 78 trinh b. thu./t t"Eng @9i rCng, cheng hAn nh" ch3ng ta @G !K tr(ng ch"Eng {, @ru ch ./u 08a trn ngu.n !- t"Eng @"Eng v vai tr_ ca nL tr(ng hinh thc !uDn t( n hFc @. @ ca !- thu./t @L thDK chJ c_n [uan trFng hEn nBa. C+3 nay& cc nh #' thuy(t 0y cng ang trong tgnh tr;ng ging nh 39t Dinst@in bo t c 3Jt nguyLn #' t!ng !ngM Nl 4hi cL @r Ru2t ca ,PnPyian( v( nVK 1%56, !- thu./t 01. @G @"#c ghYU n9i 0n 0n tlng Ku KCt, tlng Uh t Kinh KCt v tlng cuCc c ch KAng KCt. ah"ng KCt ngu.n !- trung t1K th1u tLK @"#c nhBng Uh t Kinh @L v t2t c' nhBng @jc tJnh 4h c ca !- thu./t tr(ng KCt 4hun 4hZ t9i th"#ng v cL h th9ng, !K ch( O8 tHn tAi ca tlng thnh Uhn ring !u tr) nn tu.t @9i 4hng thk tr nh @"#c, thi v`n c_n @ang thi/u. 78 Uh t Kinh ra ngu.n !- n. chsc chsn O] ! thi @ikK b"c ng(jt @9i vi O8 Uh t trikn ca !- thu./t 01., b)i vi nL O] !K O ng tt nhBng cE c2u bn tr(ng ca !- thu./t 0"i KCt nh O ng Ki. N2t nhin, 4hng cL gi @'K b'( rbng nh2t thi/t Uh'i tHn tAi KCt ngu.n !- nh" vD., nh"ng O8 ti/n hLa ca vDt !- hFc tr(ng Ou9t KCt trVK nVK [ua @G 4hJch ! c c nh !- thu./t 4M vFng !n rbng cL KCt ngu.n !- nh" vD.. Khi ch3ng ta RPK RYt giai @(An Uh t trikn ti/U thP( ca !- thu./t 01., thi vic tiK ra ngu.n !- 4hng tr nh 4hti ca nL - tc - t")ng nrn t'ng K tl @L t(n bC !- thu./t 01. @"#c R1. 08ng nn - O] cL O8 "u tin ca( nh2t <. < mCt O9 nh vDt !- th2. O8 g#i - ch( - t")ng n. tr(ng ngu.n !- t(n 'nh dh(!(graUhic UrinciU!Pg, KCt 4h i niK @"#c 4h)i @u b)i 7uOO4in0 v nh vDt !- > Lan nZi ti/ng wPra!0t >((Qt. I*ng nh" KCt bc t(n 'nh cL thk t i tA( hinh 'nh ba chiru tl KCt UhiK hai chiru @"#c thi/t 4/ KCt c ch @jc bit, 7uOO4in0 v t >(_t @G nu ra - 4i/n ch( rbng t2t c' nhBng O8 4in vDt !- K ch3ng ta th"ng gjU cL thk th8c O8 @"#c KG hLa @. @ nh c c Uh"Eng trinh @"#c R c @Snh tr(ng th/ gii cL O9 chiru th2U hEn. îru n. nghP cL vu !A tai gi9ng nh" chu.n v] bc
ch1n 0ung bbng c ch chh nhin c i bLng ca nL, nh"ng ch3ng ta cL thk nsK @"#c - ngh?a v hiku @"#c Uhn n( - t")ng ca 7uOO4in0 v t >((Qt bbng c ch ngh? vr PntrU. ca !c @Pn nh" @"#c th'( !uDn ) ch"Eng 1{. an nh rbng PntrU. ca !c @Pn @"#c R c @Snh b)i 0in tJch br Kjt ch1n tri O8 4in ca nL, ch 4hng Uh'i b)i thk tJch 4hng gian gii hAn tr(ng br Kjt @L. ( @L, Kc @C hcn !(An ca KCt !c @Pn v c' thng tin K nL cL thk ch"a @8ng @ru @"#c KG hLa tr(ng nhBng 0B !iu hai chiru ca 0in tJch br Kjt. îru @L gn t8a nh" ch1n tri O8 4in ca !c @Pn @Lng vai tr_ nh" KCt bc t(n 'nh, th1u tLK t(n bC thng tin cha ) vfng 4hng gian ba chiru bn tr(ng !c @Pn. 7uOO4in0 v t >((Qt @G tZng [u t hLa - t")ng @L ch( t(n bC v* tr+ bbng c ch ch( rbng KFi th R'. ra bn tr(ng v* tr+ @L @En thun chh ! O8 Uh'n nh 0B !iu v c c Uh"Eng trinh @"#c R c @Snh trn br Kjt bin gii ) r2t Ra. mi @1. cng trinh ca nh vDt !- uan ma!0acPna thuCc Âi hFc aarvar0 cfng vi nhBng cng trinh Oau @L ca |ittPn v ca nh vDt !- 7tPvPn wubOPr, Ig(r K!Pban(v v }!PRan0P P(!.a4(v thuCc Âi hFc PrincPt(n @G chng tt @"#c rbng, Jt nh2t c*ng ! tr(ng KCt O9 tr"ng h#U, !- thu./t 01. @G cha @8ng ngu.n !- t(n 'nh. NhP( nhBng nghin cu hin na. thi vDt !- ca KCt v* tr+ @"#c chi Uh9i b)i !- thu./t 01. cL KCt K t' t"Eng @"Eng !in [uan chh vi vDt !- R'. ra trn Kjt bin gii nh" vD.- KCt Kjt nh2t thi/t Uh'i cL O9 chiru th2U hEn vfng bn tr(ng ca nL. mCt O9 nh !- thu./t 01. c_n ch( rbng O8 hiku bi/t @. @ vr ngu.n !- t(n 'nh c*ng nh" vai tr_ ca nL tr(ng !- thu./t 01. cL thk O] 0`n ti cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th ba.
Ga cho ! th"#$t &'# t sng t<o ra kh.ng thi gian ri%ng ca mnh R"t pht tN mt c" hnh kh.ng c7 kh.ng gian c8ng chfng c7 thi gian- ta nh1 ta cho hPa sZ m viCc v*i tm voan trng tinh((( {h+ng gian v thi gian # gg v th1c s1 ch:ng ta cP thj #3 $c gg n(u >h+ng cP >h+ng gian v thi gians
Nr(ng nhiru ch"Eng tr"c, ch3ng ta @G th('i K i O$ 0+ng c c 4h i niK 4hng gian v 4hng thi gian. Nr(ng ch"Eng <, ch3ng ta @G K t' Uh t Kinh ca XinOtPin vr K9i [uan h 4hVng 4hJt giBa 4hng gian v thi gian thng [ua KCt th8c t/ b2t ng ! chu.kn @Cng ca KCt vDt tr(ng 4hng gian cL 'nh h")ng @/n O8 tri ca nL thP( thi gian. Nr(ng ch"Eng {, nh thu./t t"Eng @9i rCng, ch3ng ta @G @( O1u thK O8 hiku bi/t ca ch3ng ta vr vai tr_ ca 4hng - thi gian tr(ng vic trikn 4hai ca v* tr+, !- thu./t n. chng Kinh @"#c rbng 0Ang c+ thk ca c2u tr3c 4hng - thi gian tru.rn !8c h2U 0`n tl @ikK n. @/n @ikK 4h c. ahBng thVng gi ng !"#ng t$ 0B 0Ci tr(ng th/ gii vi K, nh" @G @"#c th'( !uDn tr(ng c c ch"Eng z v 5, @G R c !DU O8 cn thi/t Uh'i cL KCt !- thu./t Ki, 0`n ch3ng ta ti !- thu./t 01.. , cu9i cfng tr(ng nhiru ch"Eng ti/U thP(, !- thu./t 01. tu.n b9 rbng v* tr+ cL nhiru chiru hEn O9 chiru K ch3ng ta [uan O t @"#c, tr(ng @L cL KCt O9 chiru bS cuCn !Ai thnh nhBng 0Ang nht bY nh"ng r2t Uhc tAU, nhBng 0Ang n. cL thk chSu nhBng bi/n @Zi 4hi/n ch( c2u tr3c ca ch3ng cL thk bS @+c thng, bS RY r ch v Oau @L t8 hn !Ai. ah c c hinh {.z, {.5 v 6.1W, ch3ng ti @G c9 gsng Kinh hFa nhBng - t")ng n. bbng c ch RPK c2u tr3c ca 4hng gian v 4hng - thi gian gi9ng nh" KCt K'nh v'i tl @L cst Ka. thnh chi/c ( v* tr+. ahBng hinh 'nh @L cL t c 0+ng gi'i thJch @ ng 4k v ch3ng th"ng @"#c c c nh vDt !- O$ 0ung nh" KCt O8 0`n 0st tr8c [uan tr(ng nhBng cng vic chu.n Kn ca hF. mjc 0f 4hi
nhin 4n c c hinh K ch3ng ta vla nhsc ) trn, !1u 0n c*ng ch( KCt c'K gi c ! ta @G hiku @"#c - ngh?a ca ch3ng, nh"ng ng"i ta v`n c bVn 4h(Vn t8 hti\ th8c ch2t c2u tr3c ca v* tr+ ! gi ^1. ! KCt c1u hti r2t cE b'n v 0"i 0Ang n. ha. 0Ang 4h c, nL @G tlng ! @r ti tranh !uDn hng trVK nVK na.. aPot(n thi tu.n b9 rbng 4hng gian v thi gian ! nhBng thnh Uhn v?nh c$u v 4hng tha. @Zi tr(ng 4/t c2u ca v* tr+, ! nhBng c2u tr3c ngu.n th. nbK ng(i KFi O8 ch2t v2n v gi'i thJch. ah" ng @G vi/t tr(ng cu9n ahBng ngu.n !-\ Khng gian tu.t @9i, tr(ng b'n ch2t ca chJnh nL, 4hng cL [uan h vi b2t c th gi bn ng(i, ba( gi c*ng v`n nh" th/ v 4hng hr tha. @Zi. Nhi gian tu.t @9i, th8c v t( n hFc, t8 b'n th1n nL v 0( b'n ch2t ring ca nL, tri KCt c ch hirn h_a v c*ng 4hng cL 0Jnh !Ju @/n b2t c vDt gi bn ng(i. w(ttQriP0 LPibniy v nhiru ng"i 4h c thi !Ai Uh'n @9i 4Sch !it, hF 4heng @Snh rbng 4hng gian v thi gian @En gi'n chh ! nhBng cng c+ 4/ t( n thuDn tin ch( vic tLK !"#c nhBng [uan h giBa c c vDt ch2t v c c O8 4in tr(ng v* tr+ K thi. ,S trJ ca c c vDt tr(ng 4hng gian v tr(ng thi gian chh cL - ngh?a O( O nh vi c c vDt 4h c. Khng gian v thi gian chh ! cu9n tl @ikn ca nhBng K9i [uan h @L, 4hng hEn. mjc 0f [uan @ikK ca aPot(n vi O8 hc tr# b)i ba @Snh !uDt chu.kn @Cng @"#c th8c nghiK 4ikK chng r2t thnh cng @G ng8 trS tr(ng Ou9t hai trVK nVK, nh"ng [uan @ikK ca LPibniy vi O8 Uh t trikn Oau @L ca nh vDt !- ng"i ( XrnOt mach, gn g*i hEn r2t nhiru vi [uan niK ca ch3ng ta ng. hK na.. ah" ch3ng ta @G th2., thu./t t"Eng @9i hTU c*ng nh" thu./t t"Eng @9i rCng @G 4in [u./t vt bt 4h i niK 4hng gian v thi gian tu.t @9i v UhZ [u t. ah"ng ch3ng ta v`n cL thk t8 hti K hinh hinh hFc ca 4hng - thi gian - KCt K hinh @Lng vai tr_ c8c 4M [uan trFng tr(ng thu./t t"Eng @9i rCng v tr(ng !- thu./t 01. - Uh'i chVng c*ng ! c ch vi/t tst thuDn tin ch( nhBng [uan h 4hng gian v thi gian, ha. ! 4hi !in t")ng @/n O8 chiK ngDU ca ch3ng ta tr(ng c2u tr3c 4hng - thi gian, ch3ng ta th2. Kinh th8c O8 @"#c nh3ng tr(ng KCt c i gi @L mjc 0f ch3ng ta @ang 02n th1n v( K'nh @2t t" bin, nh"ng !- thu./t 01. c*ng @G @"a ra KCt gi'i @ U ch( c1u hti @L. wravit(n, bL nht nh2t ca !8c h2U 0`n, ! KCt K(0P 0a( @Cng c+ thk ca 01.. , c*ng t8a nh" OLng @in tl dnh" nh O ng th2. @"#c, cheng hAng gHK KCt O9 r2t !n c c Uh(t(n, KCt tr"ng h2U 0`n c*ng gHK KCt O9 r2t !n c c gravit(n - tc ! gHK KCt O9 r2t !n c c 01. cfng th8c hin K(0P 0a( @Cng gravit(n. ^/n !"#t Kinh, tr"ng h2U 0`n !Ai @"#c thk hin tr(ng O8 c(ng ca c2u tr3c 4hng - thi gian v 0( @L 0`n ch3ng ta ti chc @Hng nh2t chJnh b'n th1n c2u tr3c ca 4hng - thi gian vi KCt O9 4hZng !H c c 01. cfng th8c hin KCt K(0P 0a( @Cng gravit(n. aLi thP( ngn ngB !- thu./t tr"ng, thi KCt tDU h#U cL tZ chc ca KCt O9 r2t !n c c 01. 0a( @Cng t"Eng t8 nh" nhau vD. @"#c gFi ! KCt trAng th i 4/t h#U ca c c 01.. ^1. ! KCt hinh 'nh 4h thE KCng\ c c 01. ca !- thu./t 01. gi9ng nh" c c O#i chh 0t nn c2u tr3c ca 4hng - thi gian. 7(ng, ch3ng ta c*ng cn !"u - rbng, - ngh?a ca hinh 'nh @L v`n c_n Uh'i @"#c chJnh R c hLa KCt c ch chjt ch] hEn. Nu. nhin, O8 K t' c2u tr3c ca 4hng - thi gian 0"i 0Ang @"#c 0t nn b)i c c 01. @L !Ai 0`n ch3ng ta ti c1u hti Oau. mCt t2K v'i thng th"ng ! O'n UhK cu9i cfng ca ai @L @G 0. cng 0t nn tl nhBng O#i chh ring r] - ngu.n !iu ca @a O9 c c O'n UhK 0t. N"Eng t8 nh" vD., ch3ng ta c*ng t8 hti !iu cL KCt ngu.n !iu th cL tr"c ch( t2K v'i dc2u tr3cg ca 4hng - thi gian - KCt c2u hinh 0a( @Cng ca c c 01. tr(ng c2u tr3c ca v* tr+, tr(ng @L c c 01. c_n ch"a @"#c tZ chc thnh KCt 0Ang c+ thk K ta @Hng nh2t vi 4hng - thi gian ha. 4hng I*ng cn !"u - rbng vic hinh 0ung trAng th i @L nh" KCt K hZ !9n c c 01. ring r] 0a( @Cng c_n ch"a
gsn 4/t vi nhau thnh KCt tZng thk cL trDt t8, cL @iru gi @L 4hng thDt chJnh R c, b)i vi thP( c ch ngh? thng th"ng ca ch3ng ta, @iru @L Kjc nhin RPK rbng 4h i niK 4hng gian v thi gian @G Uh'i cL tr"c @L\ cL 4hng gian K tr(ng @L 01. 0a( @Cng v cL O8 0ivn ti/n ca thi gian Ki ch( UhYU ch3ng ta thP( 0i @"#c O8 tha. @Zi vr hinh 0Ang ca 01. tl thi @ikK n. Oang thi @ikK 4h c. ah"ng ) trAng th i ngu.n !iu th, tc ! tr"c 4hi c c 01. 0t nn t2K v'i c2u tr3c ca v* tr+ v b"c v( v* @iu 0a( @Cng 4/t h#U v cL trDt t8 K ch3ng ta @ang th'( !uDn, thi !Ai ch"a tHn tAi c' 4hng gian !`n thi gian. NhDK chJ ngn ngB ca ch3ng ta c*ng ch"a @ @C tinh vi @k 0ivn @At nhBng - t")ng @L, b)i vi, th8c t/, nga. c' 4h i niK tr"c @L c*ng c_n ch"a cL. NhP( KCt - ngh?a n( @2., 0"ng nh" c c 01. ! nhBng K'nh nht ca 4hng gian, thi gian v chh 4hi ch3ng th8c hin @3ng nhBng 0a( @Cng 4/t h#U Ki !K ch( 4h i niK thng th"ng vr 4hng gian v thi gian Ru2t hin. ,ic hinh 0ung KCt trAng th i tHn tAi ngu.n th. v 4hng cL c2u tr3c nh" th/, tr(ng @L c_n ch"a cL c c 4h i niK 4hng gian v thi gian nh" ch3ng ta @G bi/t, O] @. 4h' nVng hiku ca Uhn !n ch3ng ta dtr(ng @L cL tig ti gii hAn. wi9ng nh" c1u chu.n chFc c"i ca 0anh hi 7tPUhPn |right vr KCt nh nhi/U 'nh bS K 'nh b)i 4h t vFng ch+U cDn c'nh @"ng ch1n tri, ch3ng ta c*ng v2U Uh'i nga. O8 @+ng @C ca c c hinh Kù 4hi ch3ng ta th$ hinh 0ung KCt v* tr+ tHn tAi K 4hng cn vin @/n c c 4h i niK 4hng gian v thi gian. Nu. nhin, @k @ nh gi @"#c KCt c ch @. @ !- thu./t 01., r2t cL thk ch3ng ta cn Uh'i @r cDU ti c c - t")ng n. v hiku @"#c O8 th8c hin ca ch3ng tr"c @G. L- 0( ! ) chc, c ch Uh t biku hin na. ca !- thu./t 01. @G gi' thi/t tr"c O8 tHn tAi ca 4hng gian v thi gian, tr(ng @L c c 01. dv c c thnh Uhn OE c2U 4h c @"#c Uh t hin tr(ng !- thu./t - mg chu.kn @Cng v 0a( @Cng. îru n. ch( UhYU ch3ng ta r3t ra c c tJnh ch2t vDt !- ca !- thu./t 01. tr(ng KCt v* tr+ vi KCt chiru thi gian, KCt O9 chiru cL [u'ng tJnh !n dth"ng @"#c !2. ! {g v KCt O9 chiru Uh+ @"#c cuCn !Ai thnh KCt tr(ng nhBng 4hng gian Ia!abi-au 0( c c Uh"Eng trinh ca !thu./t [u. @Snh. îru n. c*ng na n nh" vic @ nh gi ti nVng O ng tA( ca KCt hFa O? bbng c ch @_i hti anh ta Uh'i !K vic vi KCt bC tranh t Ku thP( trinh t8 @G @"#c @ nh O9. Ihsc chsn anh ta c*ng O] thk hin nhBng O ng tA( c nh1n ca Kinh chc n. chc 4ia, nh"ng 0( 4hun 4hZ !K vic bS hAn ch/ r2t ngjt ngh(, nn ch3ng ta @G !K chP !2U K2t t2t c' trl KCt vi thk hin nht nh(i ti nVng ca anh ta. ,i chi/n cng ca !- thu./t 01. ! @G h#U nh2t @"#c KCt c ch t8 nhin cE hFc !"#ng t$ vi !8c h2U 0`n v c*ng vi h2U 0`n !Ai gsn !irn vi 0Ang ca 4hng gian v thi gian, nn ch3ng ta O] 4hng hAn ch/ buCc nL Uh'i vDn hnh bn tr(ng KCt 4hun 4hZ 4hng - thi gian @G cL On. Nhay vg th(& ta j cho #' thuy(t 0y t1 sng t;o ra >h+ng 7 thi gian riLng cIa 3gnh /uJt Kht tQ 39t cJu hgnh >h+ng cP >h+ng gian cng chVng cP thi gian& t1a nh ta j cho h"a s[ #3 vic v i tJ3 voan trxng tinhM >. vFng rbng tl @ikK Ru2t Uh t c_n tr(ng trsng @L - @iru n. cL thk R'. ra tr"c &ig &ang ha. tirn &ig &ang dn/u nh" ch3ng ta v`n cL thk 0fng c c thuDt ngB chh thi gian, vi ch3ng ta 4hng cL KCt 4hun 4hZ ngn ngB n( 4h cg - !- thu./t O] K t' KCt v* tr+ cL thk ti/n hLa @/n 0Ang tr(ng @L t8 @Cng Ru2t hin nrn dUhngg ca nhBng 0a( @Cng 4/t h#U ca c c 01., tl @L O] Oinh ra c c 4h i niK 4hng gian v thi gian thng th"ng. mCt 4hun 4hZ nh" vD., n/u th8c hin @"#c O] ch( th2. 4hng gian, thi gian v 0( @L c c chiru gsn vi ch3ng 4hng Uh'i ! nhBng ./u t9 [u./t @Snh ca v* tr+. m th8c ra, ch3ng chh ! nhBng 4h i niK thuDn tin Ru2t hin tl KCt trAng th i ngu.n th. v cE b'n hEn.
ahBng nghin cu Ki @1. nh2t vr c c 4hJa cAnh ca !- thu./t - m ca nhBng ng"i tin Uh(ng nh" 7tPUhPn 7hPn4Pr, X0oar0 |ittPn, N(K &an4O, |i!!. iOchPr, LP(nar0 7uOO4in0 v r2t nhiru tn tuZi 4h c 4hng thk 4k h/t ra @1., @G chng tt rbng yr - branP cL thk ! thnh Uhn cE b'n nh2t tr(ng !- thu./t - m v nL cL thk ch( ch3ng ta KCt c i nhin tZng thk vr c i v"Eng [u9c 4hng cL thi gian v 4hng cL 4hng gian. ^1. ! KCt @9i t"#ng r2t gi9ng c c hAt @ikK ) nhBng 4h('ng c ch !n, nh"ng !Ai cL nhBng tJnh ch2t r2t 4h c ) nhBng 4h('ng c ch nht. I c cng trinh ca hF c_n Uh t hin ra rbng tr(ng 4hi c c 01. ch( ch3ng ta th2. c c 4h i niK 4hng gian v thi gian thng th"ng 4hng c_n - ngh?a nBa ) 0"i chiru 0i P!anc4, thi c c yr branP vr cE b'n c*ng ch( nhBng 4/t !uDn nh" th/, nh"ng nL c_n cung c2U ch( ch3ng ta KCt c$a OZ bY RJu nhin Oang c i 4hun 4hZ tha. th/, KCt 4hun 4hZ Ki Ku v 4h c th"ng. ahBng nghin cu vi c c yr - branP n. chh ra rbng hinh hFc thng th"ng @"#c tha. th/ bbng KCt hinh hFc 4h c cL tn ! hinh hFc 4hng gia( h( n, KCt !?nh v8c t( n hFc ch ./u 0( nh t( n hFc ng"i Ph U ! }!ain I(nnPO Uh t trikn {. Nr(ng hinh hFc Ki n., nhBng 4h i niK thng th"ng vr 4hng gian v 4h('ng c ch giBa c c @ikK @G tan bi/n, @k !Ai ch( ch3ng ta KCt [uang c'nh 4h i niK h(n t(n 4h c. Nu. nhin, 4hi ch3ng ta tDU trung ch3 - ti nhBng thang !n hEn chiru 0i P!anc4, thi c c nh vDt !- @G chng Kinh @"#c rbng 4h i niK 4hng gian thng th"ng !Ai t i Ru2t giang hH. 2t cL thk 4hun 4hZ ca hinh hFc 4hng gia( h( n v`n Ki chh ! b"c @u ti/n ti trAng th i tr(ng trsng ngu.n th. K ch3ng ta nLi ) trn, nh"ng nL ch( ch3ng ta KCt - niK vr nhBng cng c+ K KCt 4hun 4hZ @. @ hEn @k ba( hK @"#c 4hng gian v thi gian cL thk O] cn @/n. Ng3 ra nh*ng c+ng c ton h"c :ng j /y 01ng #' thuy(t 0y 3 >h+ng cln vin (n s1 tkn t;i tr c cIa >h+ng gian v thi gian& cP thj nPi& # 39t trong nh*ng nhi3 v ûan tr"ng nhJt cIa cc nh #' thuy(t 0y. >iku @"#c 4hng gian v thi gian @G Ru2t hin nh" th/ n( O] @"a ch3ng ta ti/n KCt b"c r2t Ra ti gn c1u tr' !i ch( c1u hti c8c 4M [uan trFng, @L ! 0Ang hinh hFc n( O] th8c O8 Ru2t hin. { a/u bAn @G tlng !K [uPn vi @Ai O9 tu./n tJnh, thi KCt c ch @En gi'n nh"ng thta @ ng @k hinh 0ung hinh hFc 4hng gia( h( n ! bAn hG. tha. c c tFa @C POcartPO thng th"ng v9n cL tJnh gia( h( n @9i vi UhYU nh1n bbng c c Ka trDn v9n 4hng cL tJnh ch2t @L.
)8 tr9 13c chi ph5i ;0i cc ng"#%n ! ca c2 hPc 13ng t4 v*i mt chEnh Rc kh.ng th t10ng t13ng nKi( gga# c, nh1 th$ i n@a- trong nh@ng ! th"#$t ang hnh thnh h2n n4a th$ k~ J"a- cc nh v?t ! i theo mt chi$n 13c- trong 7 n7i v mHt c" trc- hP vMn Ht c2 hPc 13ng t4 g]n nh1 0 vA trE th: hai((( Liu #' thuy(t 0y cP Xi hmi Khi /y 01ng #;i c! h"c #$ng t% hay >h+ngs
,* tr+ @"#c chi Uh9i b)i c c ngu.n !- ca cE hFc !"#ng t$ vi KCt @C chJnh R c 4hng thk t")ng t"#ng nZi. aga. c' nh" th/ @i nBa, tr(ng nhBng !- thu./t @ang hinh thnh hEn n$a th/ 4: [ua, c c nh vDt !- @G @i thP( KCt chi/n !"#c, tr(ng @L nLi vr Kjt c2u tr3c, hF v`n @jt cE hFc !"#ng t$ gn nh" ) vS trJ th hai. Khi R1. 08ng c c !- thu./t n., c c nh vDt !- th"ng Ru2t Uh t tl KCt ngn ngB thun t3. cZ @ikn, 4hng @' @Cng gi @/n c c R c Ou2t !"#ng t$, c c hK OLng..., KCt ngn ngB K c c nh vDt !- ) thi maRP!!, thDK chJ c' ) thi aPot(n c*ng cL thk hiku
@"#c, rHi Oau @L Ki Uh !n 4hun 4hZ cZ @ikn @L nhBng 4h i niK !"#ng t$. I ch ti/U cDn n. c*ng 4hng cL gi @ ng ngAc nhin !sK, b)i vi nL tr8c ti/U Uh'n nh nhBng 4inh nghiK ca ch3ng ta. Nh(At nhin, v* tr+ 0"ng nh" @G @"#c chi Uh9i b)i c c @Snh !uDt bst nguHn tl nhBng 4h i niK cZ @ikn, cheng hAn nh" KCt hAt cL vS trJ v vDn t9c @Hng thi R c @Snh ) KFi thi @ikK. Ihh Oau 4hi RPK RYt 4n !"xng vr Kjt vi K, ch3ng ta Ki th2. rbng cn Uh'i tha. @Zi nhBng 4h i niK cZ @ikn @L. ah" vD., ti/n trinh Uh t Kinh ca ch3ng ta @i tl KCt 4hun 4hZ cZ @ikn @/n KCt 4hun 4hZ @G @"#c tha. @Zi nh nhBng Uh t hin !"#ng t$. Ih( ti ng. hK na., c ch thc K c c nh vDt !- R1. 08ng c c !- thu./t ca hF @ru Kang 0 ng 02U ca ti/n trinh @L. L- thu./t 01. c*ng 4hng Uh'i ! KCt ng(Ai !. >inh thc !uDn K t' !- thu./t 01. bst @u tl c c Uh"Eng trinh K t' chu.kn @Cng ca KCt O#i 01. cZ @ikn v cfng K'nh - nhBng Uh"Eng trinh K, vr @Ai thk, c ch @1. ba trVK nVK aPot(n c*ng cL thk vi/t ra @"#c. 7au @L rHi c c Uh"Eng trinh n. Ki @"#c !"#ng t$ hLa. Nc !, c c Uh"Eng trinh cZ @ikn @"#c bi/n thnh KCt 4hun 4hZ cE hFc !"#ng t$ thP( KCt th t+c h th9ng @G @"#c c c nh vDt !- Uh t trikn hEn nVK K"Ei nVK [ua, tr(ng @L R c Ou2t, tJnh b2t @Snh v c c thVng gi ng !"#ng t$ v.v. Ki tr8c ti/U @"#c @"a v(. Nh8c t/, ) ch"Eng 1< ch3ng ta @G th2. th t+c @L @"#c vDn 0+ng nh" th/ n(\ c c [u trinh cL v_ng dRPK hinh 1<.5g @"a v( c c hiu ng !"#ng t$ - tr(ng tr"ng h#U @ang RYt ! O8 tA( thnh tc thi c c cjU 01. '( - vi O9 !"#ng c c v_ng [u./t @Snh @C chJnh R c K c c hiu ng @L @"#c tJnh @/n. Nr(ng nhiru nVK, chi/n !"#c bst @u tl O8 K t' cZ @ikn rHi Oau @L Ki tJnh @/n nhBng @jc tr"ng ca cE hFc !"#ng t$ @G tt ra r2t hiu [u'. ,J 0+, K hinh chun ca vDt !- c c hAt cE b'n ! @i thP( chi/n !"#c @L. ah"ng c*ng cL thk - v ng. cng cL nhiru bbng chng ch( th2. r2t cL thk - Uh"Eng Uh U n. v`n c_n [u b'( th @9i vi c c !- thu./t cL tK vLc r2t !n nh" !- thu./t 01. v !- thu./t - m. L- 0( ! ) chc\ KCt 4hi ch3ng ta th2. rbng v* tr+ @"#c chi Uh9i b)i c c ngu.n !- ca cE hFc !"#ng t$, thi !- thu./t ca ch3ng ta Uh'i 08a trn cE hFc !"#ng t$ nga. tl @u. 7) 0? ch( ti tDn hK na. ch3ng ta @G r2t thnh cng vi O8 bst @u tl [uan @ikK cZ @ikn ! b)i vi ch3ng ta c_n ch"a 4h K Uh v* tr+ ti KCt @C O1u @ @k th2. @"#c gii hAn ca c ch ti/U cDn n.. ah"ng vi @C O1u ca !- thu./t 01. !- thu./t - m, ch3ng ta cL !] @G @i ti @ikK gii hAn ca c i chi/n !"#c @G @"#c th$ th ch [ua nhiru trDn KAc @L. Ih3ng ta cL thk tiK ra KCt bbng chng c+ thk ch( @iru vla nLi ) trn bbng c ch RPK RYt !Ai KCt O9 Uh t Kinh @G Ru2t hin tl cuCc c ch KAng Oiu 01. !n th hai dnh" @G @"#c tZng 4/t trn hinh 1<.11, cheng hAng. ah" @G th'( !uDn ) ch"Eng 1<, c c @9i ngù - nrn t'ng @k th9ng nh2t nVK !- thu./t 01. - ch( ch3ng ta th2. rbng c c [u trinh vDt !- R'. ra tr(ng b2t 4M KCt !- thu./t 01. n( c*ng @ru cL thk @"#c gi'i thJch !Ai thP( ngn ngB @9i ngù ca b9n !- thu./t c_n !Ai. 78 gi'i thJch !Ai n. th(At nhin cL vu Jt 0Jnh 0 ng @/n !- thu./t ban @u, nh"ng th8c t/ @L chJnh ! Oc KAnh ca tJnh @9i ngù\ nh cL tJnh @9i ngù K KCt [u trinh vDt !- cL thk @"#c K t' thP( nhiru c ch r2t 4h c nhau. ahBng 4/t [u' n. vla tinh t/ vla tu.t vi, nh"ng ch3ng ta c_n ch"a nhsc ti KCt @jc tr"ng cL !] ! [uan trFng nh2t. ah"ng UhYU bi/n @Zi @9i ngù th"ng Ru2t Uh t tl KCt [u trinh @"#c K t' b)i KCt tr(ng O9 nVK !- thu./t 01. v ! KCt [u trinh Uh+ thuCc KAnh v( cE hFc !"#ng t$ dvJ 0+ [u trinh !in [uan vi O8 t"Eng t c giBa c c 01., K nL O] 4hng R'. ra n/u nh" th/ gii @"#c chi Uh9i b)i vDt !- cZ @ikng v gi'i thJch !Ai [u trinh @L nh" KCt [u trinh Uh+ thuCc ./u v( cE hFc !"#ng t$ thP( [uan @ikK ca KCt tr(ng b9n !- thu./t 01. c_n !Ai dvJ 0+, KCt [u trinh cL c c tJnh ch2t chi
ti/t bbng O9 thi chSu 'nh h")ng ca nhBng 4h'( O t !"#ng t$, nh"ng 0Ang @Snh tJnh ca nL thi !Ai gi9ng vi 0Ang K nL cL tr(ng th/ gii thun t3. cZ @ikng. îru n. cL ngh?a ! cE hFc !"#ng t$ @G @"#c @an bn KCt c ch h(n h'( bn tr(ng c c @9i Rng @9i ngù - cE O) ca !- thu./t 01.!thu./t - m. ^1. ! nhBng @9i Rng cE hFc !"#ng t$ c9 hBu, vi KCt tr(ng O9 nhBng K t' @9i ngù chSu 'nh h")ng KAnh ca nhBng 4h'( O t !"#ng t$. îru n. chh ra rbng vic R1. 08ng h(n chhnh !- thu./t 01.!- thu./t - m, ba( hK @"#c nhBng @9i Rng @9i ngù ) Kc cE b'n, 4hng thk bst @u tl [uan @ikK cZ @ikn rHi Oau @L Ki ti/n hnh !"#ng t$ hLa nh" 4hun Kù tru.rn th9ng @"#c. îkK Ru2t Uh t cZ @ikn nh2t thi/t O] bt OLt nhBng @9i Rng @9i ngù, vi c c @9i Rng chh @3ng 4hi cE hFc !"#ng t$ @"#c tJnh @/n. Nr i !Ai, vic R1. 08ng h(n chhnh !thu./t 01.!- thu./t - m O] Uh'i Uh vx c i 4hun Kù tru.rn th9ng v ch( ra @i KCt !- thu./t h(n t(n !"#ng t$. >in na., ch"a ai bi/t !K @iru @L nh" th/ n(. ah"ng nhiru nh !- thu./t 01. @G th2. tr"c rbng vic thi/t !DU !Ai c ch thc @"a nhBng ngu.n !- ca cE hFc !"#ng t$ v( tr(ng O8 K t' !thu./t v* tr+ ch3ng ta O] ! KCt cuCc @'( !Cn [uan trFng ti/U Oau tr(ng hiku bi/t ca ch3ng ta. ,J 0+, nh" ,aQa @G tlng nLi\ Ni ngh? rbng 4hng c_n Ra nBa ch3ng ta O] thi/t !DU !Ai @"#c cE hFc !"#ng t$ v @iru n. O] gi3U gi'i [u./t @"#c nhiru v2n @r hLc b3a. Ni ngh? chsc c*ng cL nhiru ng"i chia Ou vi ti - 4i/n ch( rbng nhBng @9i ngù Ki Uh t hin ra gn @1. @G h"ng ch3ng ta ti KCt 4hun 4hZ Ki, hinh hFc hEn ch( cE hFc !"#ng t$, tr(ng @L 4hng gian, thi gian v c c tJnh ch2t !"#ng t$ gsn 4/t chjt ch] vi nhau 1. , thP( |ittPn\ Ni tiK rbng, @Sa vS vr Kjt !gic ca !8c h2U 0`n @G tha. @Zi 4hi XinOtPin Uh t hin ra ngu.n !- t"Eng @"Eng. u trinh n. c_n Ra Ki h(n t2t @"#c @9i vi cE hFc !"#ng t$, nh"ng ti ngh? rbng, !(i ng"i KCt ng. n( @L O] nhin !Ai thi @Ai ca ch3ng ta nh" ! giai @(An 4h)i @u ca [u trinh @L <. ,i KCt tinh thn !Ac [uan @3ng K8c, ch3ng ta cL thk th2. rbng vic OsU R/U !Ai nhBng ngu.n !- ca cE hFc !"#ng t$ bn tr(ng !- thu./t 01. O] Kang !Ai ch( ch3ng ta KCt hinh thc !uDn KAnh K] hEn, cL 4h' nVng tr' !i @"#c nhBng c1u hti nh"\ ,* tr+ @G @"#c bst @u nh" th/ n(, tAi Oa( !Ai cL 4hng gian v thi gian - KCt hinh thc !uDn @"a ch3ng ta ti/n KCt b"c !n ti gn c1u tr' !i ch( c1u hti ca LPibniy\ tAi Oa( cL KCt c i gi @L c_n hEn ! 4hng cL gi h/t. 1 Phtng v2n IuKrun ,aQa, ng. 1< th ng 1 nVK 1%%6. < Phtng v2n X0oar0 |ittPn, ng. 11 th ng 5 nVK 1%%6.
Grong s5 nhi" Hc tr1ng ca ! th"#$t &'# m chng ta th,o "?n trong cc ch12ng tr1*c;a Hc tr1ng sa" c7 c J"an trPng nht m chng ta c]n ph,i ghi nh* k trong ]"((( Liu #' thuy(t 0y cP thj >ij3 chdng $c b_ng th1c nghi3 >h+ngs
Nr(ng O9 nhiru @jc tr"ng ca !- thu./t 01. K ch3ng ta @G th'( !uDn tr(ng c c ch"Eng tr"c, ba @jc tr"ng Oau cL !] ! [uan trFng nh2t K ch3ng ta cn Uh'i ghi nh 4n tr(ng @u. Nh nh2t, !8c h2U 0`n v cE hFc !"#ng t$ ! KCt bC UhDn h#U thnh ca bC K . v* tr+ v 0( @L b2t 4M KCt !thu./t th9ng nh2t n( c*ng Uh'i ba( hK c' hai th @L. L- thu./t 01. @G th8c hin @"#c @iru @L. Nh hai, nhBng nghin cu 0( c c nh vDt !- ti/n hnh tr(ng Ou9t th/ 4: [ua @G Uh t hin ra rbng,
c_n cL nhiru - t")ng thPn ch9t 4h c - tr(ng O9 @L cL r2t nhiru - t")ng @G @"#c 4ikK chng bbng th8c nghiK - 0"ng nh" !Ai cL tK [uan trFng trung t1K @9i vi O8 tiK hiku v* tr+ ca ch3ng ta. ^L ! nhBng 4h i niK nh" OUin, c2u tr3c thnh hF ca c c hAt vDt ch2t, c c hAt tru.rn t"Eng t c, @9i Rng chun, ngu.n !- t"Eng @"Eng, Uh vx @9i Rng, Oiu @9i Rng v c_n nhiru 4h i niK nBa 4hng thk nu ra h/t. N2t c' nhBng 4h i niK n. @ru Ru2t hin KCt c ch t8 nhin tl !thu./t 01.. Nh ba, 4h c vi nhiru !- thu./t tru.rn th9ng, nh" K hinh chun cheng hAn - KCt K hinh cL ti 1% thaK O9 t8 0( K ng"i ta cL thk hiu chhnh @k @At @"#c O8 Uhf h#U giBa !thu./t vi th8c nghiK - !- thu./t 01. 4hng cL KCt thaK O9 n( @k hiu chhnh h/t. ,r ngu.n tsc, nhBng h [u' ca !- thu./t n. ! r2t R c @Snh, ch3ng cL thk ch( ta KCt O8 4ikK chng r rng !- thu./t ! @3ng ha. Oai. I(n @"ng @i tl nhBng !- !uDn vr ngu.n tsc @L @/n th8c tivn c_n !sK chng gai. Nr(ng ch"Eng % ch3ng ta c*ng @G K t' KCt O9 tr) ngAi vr Kjt 4n thuDt, nh" vic R c @Snh 0Ang ca c c chiru Uh+ @ang ! KCt vDt c'n trn c(n @"ng ca ch3ng ta. Nr(ng c c ch"Eng 1< v 1{, ch3ng ta @G @jt nhBng tr) ngAi n. cfng vi nhBng tr) ngAi 4h c tr(ng b9i c'nh rCng !n hEn ca O8 cn thi/t Uh'i cL hiku bi/t chJnh R c vr !- thu./t 01. v @iru n., nh" ch3ng ta th2., @G 0`n ch3ng ta KCt c ch r2t t8 nhin ti 4h'( O t !- thu./t - m. Ihsc chsn, @k cL @"#c KCt O8 hiku bi/t @. @ vr !- thu./t 01.!- thu./t - m, @_i hti O] Uh'i cL KCt nc !8c t( !n v KCt Oc O ng tA( c*ng t( !n 4hng 4YK. Kci giai @(An ti/n trikn ca Kinh, c c nh !- thu./t @G v v`n @ang c_n ti/U t+c tiK 4i/K nhBng h [u' ca !- thu./t cL thk [uan O t @"#c bbng th8c nghiK. Ih3ng ta c*ng @lng [un nhBng 4h' nVng t ( bA( K ch3ng ta @G th'( !uDn tr(ng ch"Eng %. >En nBa, 4hi ch3ng ta cL @"#c O8 hiku bi/t O1u hEn, thi nhBng [u trinh h(jc nhBng @jc tr"ng hi/K h(i 4h c ca !- thu./t 01. cL thk O] g#i - ch( ch3ng ta c c 4h' nVng 4ikK chng gi n ti/U 4h c bbng th8c nghiK. ?hng ng #u ' nhJt& s1 >hVng onh siLu i /dng th+ng ûa vic Kht hin ra cc siLu h;t nh . $c tho #uTn trong ch!ng 5 s| # 39t c9t 3c ûan tr"ng trong #' thuy(t 0yM >G. nh !Ai rbng, Oiu @9i Rng @G @"#c Uh t hin tr(ng [u trinh nghin cu !- thu./t 01. v @1. c*ng ! Uhn trung t1K ca !- thu./t @L. 78 4heng @Snh bbng th8c nghiK @9i Rng n. O] ! KCt Uhn bbng chng cL Oc thu./t Uh+c, Kjc 0f ! gi n ti/U, chng tt O8 @3ng @sn ca !thu./t 01.. ag(i ra, O8 Uh t hin ra c c Oiu hAt c*ng K) ra c(n @"ng @i ti KCt th ch thc @"#c ch( @Ln nHng nhit hEn, b)i vi O8 4heng @Snh Oiu @9i Rng O] 0`n @/n nhBng h [u' Ra hEn r2t nhiru O8 tr' !i @En thun ch( c1u hti @9i Rng n. cL [uan h gi @L vi th/ gii ch3ng ta ha. 4hng. Kh9i !"#ng v tJch !8c ca c c Oiu hAt O] !K hY !C c ch thc chi ti/t K Oiu @9i Rng @"#c ba( hK tr(ng c c @Snh !uDt ca t8 nhin. Khi @L, c c nh !- thu./t O] Uh'i @9i Kjt vi th ch thc Uh'i RPK O8 th8c hin @L cL thk !K h(jc gi'i thJch KCt c ch @. @ b)i !- thu./t 01. ha. 4hng. N2t nhin, ch3ng ta cL thk c_n !Ac [uan hEn v h. vFng rbng tr(ng K"i nVK ti, tr"c 4hi m . va chAK >a0r(n Ln dL>Ig ) wPnPva @"#c @"a v( h(At @Cng, thi O8 hiku bi/t ca ch3ng ta vr !- thu./t 01. @G cL nhBng ti/n bC @ @k @"a ra nhBng tin @( n chi ti/t vr c c Oiu hAt tr"c 4hi Uh t hin ra ch3ng bbng th8c nghiK. 78 4heng @Snh @"#c nhBng tin @( n @L O] ! KCt thi @ikK trFng @Ai tr(ng !Sch O$ 4h(a hFc.
67 th- chng ta sc ph,i chp nh?n rIng sa" khi <t t*i mt trnh hi" ;i$t s'" nht c7 th <t 13c- vMn c=n c7 nh@ng khEa c<nh ca v8 tr9 kh.ng th gi,i thEch 13c((( Liu cP nh*ng gi i h;n cho s1 gii thHch hay >h+ngs
wi'i thJch @"#c t2t c', thDK chJ thP( ngh?a hAn ch/ ! hiku @"#c t2t c' KFi Uh"Eng 0in ca c c !8c v c c thnh Uhn OE c2U ca v* tr+, ! KCt tr(ng O9 nhBng th ch thc v? @Ai nh2t K 4h(a hFc @G tlng Uh'i @9i Kjt. , !- thu./t 01. ! !- thu./t @u tin ch( ch3ng ta KCt 4hun 4hZ 0"ng nh" @ cE b'n @k @ U ng th ch thc @L. ah"ng !iu ch3ng ta cL th8c hin @"#c trFn vTn !i ha hTn ca !- thu./t v cheng hAn nh" tJnh @"#c 4h9i !"#ng ca c c [uar4 h(jc c"ng @C ca !8c @in tl - nhBng c(n O9 cL 'nh h")ng [u./t @Snh @/n v* tr+ ch3ng ta ha. 4hng ah" @G nLi tr(ng c c K+c tr"c, trn c(n @"ng ti/n ti K+c tiu @L, ch3ng ta c_n Uh'i v"#t [ua nhiru tr) ngAi vr Kjt !- thu./t K nZi bDt nh2t hin na. ! vic R1. 08ng h(n chhnh KCt !- thu./t 01.!- thu./t - m Uhi nhivu !(An. ah"ng nga. c' 4hi ch3ng ta @G cL @"#c O8 hiku bi/t chJnh R c vr !- thu./t 01. !- thu./t - m 08a trn KCt 4hun 4hZ Ki v tr(ng O ng hEn r2t nhiru ca cE hFc !"#ng t$ @i nBa, thi Uh'i chVng ch3ng ta v`n 4hng thk tJnh @"#c 4h9i !"#ng c c hAt v c"ng @C ca c c !8c agh?a ! ch3ng ta v`n Uh'i !2. gi trS ca ch3ng tl c c UhYU @( th8c nghiK, ch 4hng tJnh @"#c bbng !thu./t , O8 th2t bAi n. cL ngh?a ! ch3ng ta 4hng Uh'i tiK 4i/K KCt !- thu./t cE b'n hEn, K @En gi'n nL chh Uh'n nh KCt th8c t/ ! 4hng cL O8 gi'i thJch n( h/t ch( nhBng tJnh ch2t [uan O t @"#c @L ca th8c tAi I1u tr' !i nga. !DU tc ch( c c c1u hti @L ! cL thk. ah" XinOtPin @G cL !n nLi\ îru 4hL hiku nh2t vr v* tr+ ! 4h' nVng hiku @"#c nL ca ch3ng ta. 78 4inh ngAc tr"c 4h' nVng hiku @"#c v* tr+ ca ch3ng ta 0v bS Kai KCt tr(ng thi @Ai nhBng ti/n bC nhanh chLng v @. 2n t"#ng nh" ng. na.. Nu. nhin, cL !], cL KCt gii hAn @9i vi 4h' nVng hiku bi/t ca ch3ng ta. IL thk, ch3ng ta O] Uh'i ch2U nhDn rbng Oau 4hi @At ti KCt trinh @C hiku bi/t O1u nh2t cL thk @At @"#c, v`n c_n cL nhBng 4hJa cAnh ca v* tr+ 4hng thk gi'i thJch @"#c. I*ng cL thk, ch3ng ta O] c_n Uh'i ch2U nhDn rbng, KCt O9 @jc @ikK ca v* tr+ nh" nL v9n cL ! KCt O8 ngù nhin, KCt O8 tinh c ha. KCt O8 !8a chFn thn th nh gi @L. Nhnh cng ca Uh"Eng Uh U 4h(a hFc tr(ng [u 4h @G 4hJch ! ch3ng ta ngh? rbng vi @ thi gian v nc !8c, ch3ng ta cL thk !K O ng tt KFi bJ n ca t8 nhin. ah"ng vic v2U Uh'i gii hAn tu.t @9i ca O8 gi'i thJch 4h(a hFc - ch 4hng Uh'i nhBng tr) ngAi vr Kjt cng ngh ha. bin gii hin na. d@ang ti/n vr UhJa tr"cg ca trJ thc !(i ng"i - ! KCt O8 4in @jc bit vi 4inh nghiK [u 4h ca ch3ng ta ch"a cL O8 chun bS ch( @iru @L. mjc 0f @iru n. cL !in [uan r2t nhiru vi cuCc tiK 4i/K !- thu./t t9i hDu th" ca ch3ng ta, nh"ng @L ! KCt v2n @r K ch3ng ta ch"a gi'i [u./t @"#c v th8c t/, 4h' nVng cL KCt gii hAn ch( O8 gi'i thJch 4h(a hFc, thP( ngh?a rCng !n K ta nLi ) trn, ! KCt v2n @r cL thk v?nh vivn 4hng gi'i @ U nZi. ,J 0+, ch3ng ta th2. rbng, nga. c' 4h i niK t" bin vr @a v* tr+, K th(At nhin t")ng ! KCt gii hAn cu9i cfng @9i vi O8 gi'i thJch 4h(a hFc, hLa ra v`n cL thk thJch nghi vi nL bbng c ch t")ng t"#ng ra nhBng !- thu./t c*ng t" bin 4hng 4YK, nh"ng nhBng !thu./t n. cL thk, Jt nh2t ! vr ngu.n tsc, Uh+c hHi !Ai @"#c 4h' nVng tin @( n.
mCt @ikK nZi bDt tl nhBng @iru nLi trn, @L ! vai tr_ ca v* tr+ hFc tr(ng vic R c @Snh nhBng h [u' ca KCt !- thu./t t9i hDu. ah" ch3ng ta @G bi/t, v* tr+ hFc Oiu 01. ! KCt !?nh v8c c_n n(n tru, nga. c' O( vi !- thu./t 01.. Khng c_n nghi ng gi nBa, @1. O] ! KCt !?nh v8c hng @u @"#c tDU trung nghin cu tr(ng nhBng nVK ti v r2t cL thk O] ! KCt !?nh v8c Uh t trikn ch ./u tr(ng v* tr+ hFc. Khi ch3ng ta ti/U t+c nhDn @"#c nhBng Uh t hin Ki vr c c tJnh ch2t ca !- thu./t 01. !- thu./t - m, thi 4h' nVng Uhtng @( n nhBng h [u' v* tr+ hFc ca ng vin O ng gi nh2t ch( !- thu./t t9i hDu n. O] ng. cng tr) nn Osc bYn hEn. ? nhin, c*ng cL thk nhBng nghin cu 2. KCt ng. n( @L, O] 4heng @Snh vi ch3ng ta rbng, th8c t/, @3ng ! cL KCt gii hAn ch( nhBng gi'i thJch 4h(a hFc. ah"ng tr i !Ai, c*ng cL thk, nhBng nghin cu @L O] K) @u ch( KCt 4: ngu.n Ki, KCt 4: ngu.n tr(ng @L ch3ng ta cL thk tu.n b9\ cu9i cfng ch3ng ta c*ng @G tiK ra O8 gi'i thJch cE b'n ca v* tr+.
ki c7 th on 13c rIng s h=a nh?p ca c2 hPc 13ng t4 v c hp &Mn thnh mt ! th"#$t th5ng nht ca ton ; v?t cht v cc c <i c7 th t<o ra mt c"c cch m<ng nh1 th$ trong s hi" ;i$t ca chng ta v s v?n hnh ca v8 tr9F((( e!n t i nh*ng vg sao
mjc 0f 4h' nVng cng ngh buCc ch3ng ta Uh'i gsn vi tr i @2t v nhBng hnh tinh ! ng girng gn g*i nh2t tr(ng h Kjt tri, nh"ng bbng trJ tu v th8c nghiK ch3ng ta @G @i @"#c 4h Ra trn c(n @"ng 4h K Uh 4hng gian c' vr br rCng !`n br O1u. ^jc bit tr(ng hEn KCt th/ 4: [ua, nc !8c tDU thk ca @ng @'( c c nh vDt !- @G Uh t hin ra nhiru bJ KDt O1u 4Jn nh2t ca t8 nhin. , KCt 4hi @"#c Uh t hin, nhBng vin ngFc [u- @L @G K) ra c' KCt ch1n tri rCng !n vr th/ gii K ch3ng ta t")ng nh" @G bi/t, nh"ng th8c t/ c_n Ra ch3ng ta Ki hinh 0ung h/t O8 !Cng !`. ca nL. mCt th"c @L tK vLc ca KCt !- thu./t @L ! UhAK vi ca nhBng th ch thc K nL @jt ra @9i vi nhBng [uan niK ca ch3ng ta vr th/ gii K tr"c @L ch3ng ta t")ng nh" ! b2t bi/n. NhP( th"c @L @L, thi cE hFc !"#ng t$ v hai !- thu./t t"Eng @9i @G v"#t Ra 4M vFng ca nhBng @u Lc t ( bA( nh2t\ c c hK OLng, R c Ou2t, hiu ng Ru.n hK, nhBng thVng gi ng nVng !"#ng Oi @Cng 4hng nglng ca ch1n 4hng, O8 h_a nhDU ca 4hng gian v thi gian, b'n ch2t t"Eng @9i ca tJnh @Hng thi, O8 c(ng ca c2u tr3c 4hng - thi gian, c c !c @Pn, &ig &ang... }i cL thk @( n @"#c rbng [uan @ikK aPot(n, KCt [uan @ikK [u " tr8c gi c, cE hFc v chJnh R c nh" KCt bC K . @Hng hH hLa ra !Ai chh cL - ngh?a r2t @Sa Uh"Eng bng c_n cL c' KCt th/ gii Ki Ku v @. 4inh ngAc nbK nga. bn 0"i br Kjt ca nhBng th K ch3ng ta tr'i nghiK hbng ng. ah"ng nga. c' nhBng Uh t Kinh !K rung chu.kn nhBng hinh Kù @L c*ng chh ! KCt Uhn ca c1u chu.n rCng !n v ba( [u t hEn. ,i nirK tin vBng chsc rbng nhBng @Snh !uDt ca nhBng c i v cfng !n v nhBng c i v cfng bY Uh'i @"#c th9ng nh2t thnh KCt chhnh thk hi h_a, c c nh vDt !- 4hng KCt Uh3t gi1. n( ng"ng nghh tr(ng cuCc tiK 4i/K c i !- thu./t t9i hDu !un !un !n tr nh hF. IuCc tiK 4i/K @L ch"a @/n hHi 4/t th3c, nh"ng nh !- thu./t 01. v O8 ti/n hLa ca nL thnh !- thu./t - m, KCt 4hun 4hZ t9i th"#ng @k h_a nhDU cE hFc !"#ng t$, thu./t t"Eng @9i rCng v ba !8c Uhi h2U 0`n cu9i cfng c*ng @G Ru2t hin. , c c th ch thc K nhBng Uh t trikn @L @jt ra ch( [uan niK tr"c 4ia ca ch3ng ta vr th/ gii thDt ! @H OC\ c c 01. v c c giFt 0a( @Cng, O8 th9ng nh2t ca t(n bC [u trinh O ng th/ tr(ng KCt O9 K(0P 0a( @Cng @"#c
th8c hin r2t tinh vi tr(ng KCt v* tr+ cL nhiru chiru n gi2u, cL 4h' nVng bS bi/n 0Ang gh gK, tr(ng @L c2u tr3c ca 4hng gian bS RY r ch rHi t8 hn gsn !Ai. }i cL thk @( n @"#c rbng O8 h_a nhDU ca cE hFc !"#ng t$ v !8c h2U 0`n thnh KCt !- thu./t th9ng nh2t ca t(n bC vDt ch2t v c c !8c !Ai cL thk tA( ra KCt cuCc c ch KAng nh" th/ tr(ng O8 hiku bi/t ca ch3ng ta vr O8 vDn hnh ca v* tr+ N2t nhin, chsc chsn O] c_n nhiru b2t ng !n hEn nBa K t8 nhin O] 0nh ch( ch3ng ta, 4hi ch3ng ta ti/U t+c cuCc tiK 4i/K KCt O8 hiku bi/t @. @ hEn v cL thk tJnh t( n @"#c ca !thu./t Oiu 01.. ah nhBng nghin cu vr !- thu./t - m ch3ng ta @G cL KCt - niK @Ai thk vr KCt vfng @2t Ki !A n 0"i chiru 0i P!anc4, KCt vfng @2t cL !] tr(ng @L 4hng cL c c 4h i niK 4hng gian v thi gian. KCt c8c 4h c, ch3ng ta c*ng th2. v* tr+ ch3ng ta chh ! KCt tr(ng v O9 nhBng bFt OLng trn br Kjt ca @Ai 0"Eng v* tr+ ba( !a v Oi @Cng cL tn ! @a v* tr+. ahBng - t")ng n. hin na. chh thun t3. ! t" bin, nh"ng bi/t @1u ch3ng !Ai cheng b ( tr"c vr b"c ti/n ti/U Oau tr(ng O8 hiku bi/t ca ch3ng ta vr v* tr+. Khi nhin vr t"Eng !ai v 08 @( n nhBng @iru 4M 0iu K t8 nhin O] 0nh ch( ch3ng ta, ch3ng ta c*ng nn Ou. ng`K tr) !Ai v chiK ng"xng chjng @"ng 4h Ra K ch3ng ta @G @i @"#c. IuCc tiK 4i/K nhBng @Snh !uDt cE b'n ca v* tr+ ! KCt tr(ng nhBng cuCc @2u tranh @ikn hinh ca c(n ng"i, nL !K ch( trJ Lc Uh'i vDt vG nh"ng !K Uh(ng Uh3 tinh thn. 78 K t' r2t O9ng @Cng cuCc tiK hiku !8c h2U 0`n ca XinOtPin - nhBng nVK th ng tiK 4i/K trVn tr) tr(ng bLng t9i, trn trr h. vFng, @an RPn giBa tin t")ng v tu.t vFng, rHi cu9i cfng b"c ra nh O ng chLi !_a - cL !] @G th1u tLK @"#c t(n bC cuCc @2u tranh @L ca !(i ng"i. N2t c' ch3ng ta, Kci ng"i thP( c ch ca ring Kinh, @ru ! nhBng ng"i @i tiK 4i/K O8 thDt v Kci ch3ng ta @ru cL 4h t vFng tr' !i @"#c c1u hti tAi Oa( ch3ng ta !Ai hin hBu ) @1.. Khi ch3ng ta cfng nhau !P( !n @hnh n3i ca O8 gi'i thJch, Kci ch3ng ta @ru @ng vBng trn vai ca th/ h tr"c v 4in c"ng b"c ti. Nu. nhin, ch3ng ta 4hng thk bi/t tr"c @"#c !iu hDu th/ ca ch3ng ta, KCt ng. n( @L, cL !n @"#c ti @hnh rHi tl @L nhin Ru9ng v* tr+ ba( !a v thanh nhG tu.t vi ca ch3ng ta vi KCt O8 r rng tu.t @9i ha. 4hng. ah"ng vi Kci th/ h @ru !P( ca( thK KCt ch3t, nn ch3ng ta @G th8c hin @"#c tu.n b9 ca ac(b &r(n(oO4i\ mci KCt thi @Ai @ru cL KCt giai @(An cL ngh?a [u./t @Snh, KCt c ch nhin nhDn v @ nh gi Ki vr O8 hi h_a ca v* tr+ 1. , 4hi th/ h ch3ng ta 4inh ngAc tr"c [uan @ikK Ki Ku ca ch3ng ta vr v* tr+, tr"c c ch @ nh gi Ki Ku ca ch3ng ta vr O8 hi h_a ca nL ! ch3ng ta @G h(n thnh UhDn O8 ca Kinh, @Lng gLU @"#c KCt bDc thang Ki v( chi/c thang ca !(i ng"i @k v"En ti c c vi Oa(. 1ac(b &r(n(oO4i, NhP }OcPnt (Q man d&(Ot(n\ LittP, &r(on, 1%={g trang <W. Cun Giai iu 0y v bn giao hng v tr cIa tc gi Arian Gr@@n@& 0o =h;3 e2n Nhi)u 0ochM ?h /uJt bn Nrt Jn hnh n23 y668M
C(t
Li gii thiu....................................................................................................................................1 Phn I - bin gii ca tri thc.......................................................................................................5
Chng I - c kt ni bi cc dy.......................................................................................5
Phn II - Khng gian, thi gian v c c !"#ng t$............................................................................1%

Chng 2 - Khng gian, thi gian v ngi quan st.............................................................19 Chng - !n c"ng v #n s"ng.......................................................................................$1 Chng $ - %hng &iu k' # t("ng th gii vi ).................................................................*5 Chng 5 - +u thun gia thuyt tng &i (ng v c hc #ng t, tin ti )t #- thuyt )i......................................................................................................................................... ..
Phn III - &'n gia( h")ng v* tr+...................................................................................................%%

Chng * - Khng c/ g0 khc ng"i ) nhc, nhng c s ca #- thuyt si1u dy..............99 Chng 2 - Ci 3si1u3 t("ng si1u dy...................................................................................122 Chng . - Cc chiu n giu............................................................................................1 * Chng 9 - 4ng chng &5ch thc, %hng &c t(ng khng &nh bng thc nghi).........15
Phn I, - L- thu./t 01. v c2u tr3c ca 4hng thi gian..........................................................156

Chng 16 - 70nh hc #ng t..........................................................................................1*. Chng 11 - 8 9: (ch cu t(;c ca khng gian ..............................................................19 Chng 12 - Cuc t0) ki) #- thuyt < )...........................................................................262 Chng 1 - Cc # &=n th=" quan &i) ca #- thuyt dy >#- thuyt < +...........................2 2 Chng 1$ - %hng suy t v v? t( hc............................................................................25*
Phn , - 78 th9ng nh2t ) th/ 4: ;;I..........................................................................................<=5

Chng 15 - @(in vng......................................................................................................225

Giai Dieu Day Va Ban Giao Huong Vu Tru (Full) .3867

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Giai Dieu Day Va Ban Giao Huong Vu Tru (Full) .3867

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Li gii thiu....................................................................................................................................1 Phn I - bin gii ca tri thc.......................................................................................................

Phn II - Khng gian, thi gian v c c !"#ng t$............................................................................1%

Phn III - &'n gia( h")ng v* tr+...................................................................................................%%

Phn I, - L- thu./t 01. v c2u tr3c ca 4hng thi gian..........................................................156

Phn , - 78 th9ng nh2t ) th/ 4: ;;I..........................................................................................<=5

Cun sch 'Giai iu giy v bn giao hng v tr'

Phn I 7 p biLn gi i cIa tri thdc

Ch!ng q 7 i$c >(t ni bi cc 0y

Kh9i !"#ng W,WWW5z 1W-6 W,WWz= W,WW=z

Kh9i !"#ng W,11 W,WWW{ 1,5 W,15

Kh9i !"#ng 1,% W,W{{ 16% 5,<

iin tHch -1 W <{ -1{ iin tHch -1 W <{

uar4 O C" qqq C;t Nau aEtrin-tau uar4 t uar4 b

W,15 {hi #$ng 1,% W,W{{ 16% 5,<

-1{ iin tHch -1 W <{ -1{

-1< NHch y(u -1< 1< 1< -1<

Cin tr;ng cIa #' thuy(t 0y

Phn II 7 Khng gian, thi gian v c c !"#ng t$

nh hng cIa chuyjn 9ng (n thi gian Yqq\

Chuyjn 9ng ^ua >h+ng thi gian

Ih"Eng 8 7 n cong v #$n song

Ch!ng z 7 ?h*ng i)u >u #; trong th( gi i vi 3+

Phn III 7 &'n gia( h")ng v* tr+

ah"ng @1. Ki ! @iru [uan trFng nh2t\ gi9ng nh"

CJK 0wn v c! h"c #$ng t% trong #' thuy(t 0y

Ch!ng 7 Ci siLu trong siLu 0y

An chJt cIa onh #uTt vTt #'

FiLu i /dng v cc siLu h;t

FiLu bi ri tr c s1 #1a ch"n

Ch!ng 7 Cc chi)u n giJu

70nh 9.1. +t 9E) t hay )t h0nh 9uyn v cc 39E)3 nhiu # .

=hln qe 7 L' thuy(t 0y v cJu tr:c cIa >h+ng thi gian

Ch!ng 46 7 Cgnh h"c #$ng t%

Ch!ng 44 7 F1 /- rch cJu tr:c cIa >h+ng gian

Ch!ng 4y 7 Cu9c tg3 >i(3 #' thuy(t c 3

70nh 12. . Cc dy tng tc bng cch nh!C v" v tch (a

NHnh i ngwu trong #' thuy(t 0y

?h*ng b c chTK ch*ng cIa #' thuy(t 7 <

>inh 1{.{. mt J", ;7ng(

Ih"Eng 1z 7 ?h*ng suy t v) v tr h"c

e tr h"c v #' thuy(t 0y

Phn , 7 78 th9ng nh2t ) th/ 4: ;;I

Ih"Eng 15 7 Nrijn v"ng

Li gii thiu....................................................................................................................................1 Phn I - bin gii ca tri thc.......................................................................................................5

Phn II - Khng gian, thi gian v c c !"#ng t$............................................................................1%

Phn III - &'n gia( h")ng v* tr+...................................................................................................%%

Phn I, - L- thu./t 01. v c2u tr3c ca 4hng thi gian..........................................................156

Phn , - 78 th9ng nh2t ) th/ 4: ;;I..........................................................................................<=5

You might also like

?hng b c chTK chng cIa #' thuy(t 7 <