Cumhuriyet niversitesi

SVAS ETNORAFYA VE KONGRE MZES

Koruma ve Restorasyon Dersi devi

Mzenin Tarihesi;
lk defa yapmnn Vali Srr Paa tarafndan dnld ve ksa srede planlanarak temellerinin atld bilinmektedir.Srr paann grevden alnmasyla yapm aamas bir sre duraksam ve 1892 tarihinde Sivas valisi Mazlum Paa Zade Mehmet Memduh Bey tarafndan mlki idadi binas olarak tamamlanmtr.19.yy Ge Osmanl Dnemi sivil mimari rneklerinden biridir. Bir dnem idadi olarak kullanlan bina,daha sonra sultani olarak hizmet vermeye balamtr.Atatrk ve heyet temsiliye yeleri,binay 2 Eyll-18 Aralk 1919 tarihleri arasnda Milli Mcadele Karargah olarak kullanlmtr.Bu karargah ,Cumhuriyetin temellerinin atlmas asndan ok nemli bir kurulu olarak karmza kmaktadr.Kongre faliyetlerinden bir sre sonra,astsubay okulu olarak kullanlan bina,bu okulun Tokata tanmas zerine tekrar sultani olarak kullanlmtr.1981 ylna kadar lise olarak hizmet veren bina,19.12.1990 tarihinde mze olarak hizmete almtr. 1981 ylna kadar lise olarak hizmet veren binann, Cumhurbakan Kenan Evrenin direktifleriyle mze haline getirilmesi planlanmtr.1984 ylnda Kltr ve Turizm Bakanlna devredilen Kongre Binas; Bakanlmzn Eski Eserler ve Mzeler Genel Mdrlnce ayn yl balatlan mze amal restorasyon ve tehir ve tanzim almalar sonucunda; bodrum kat depolarn, laboratuvar ve fotorafhanenin yer ald meknlar olarak; zemin kat Etnografya Mzesi; st kat ise Atatrk ve Kongre Mzesi olarak dzenlenmitir.

Mzenin Plan zellikleri ;

Genel olarak simetrik planlamaya sahip yap bodrum kat ile birlikte katl i avlulu olarak ina edilmitir.D duvarlarda kesme ta ve moloz ta kullanlm,i duvarlar ise dolmagz duvar tekniindedir.Drt kaps bulunan yapnn gneydou ve kuzeybat cephelerindeki kaplar zemin kata,kuzeydou ve gneybat cephelerindeki ise bodrum kata almaktadr.Krma at ile rtl olan yap n ve arka cephelerde,keleri kma yapm,yan cephelerde ise kmalar yapnn ortasna yerletirilmi ve hareketli bir cephe elde edilmitir.Yapn ana girii kuzeybat cepheden olup,gnmzde eskiye nazaran nemini yitirmi olan ve Tal sokak olarak adlandrlan caddedendir. Pencere kenar silmeleri,korniler ve stunlar kesme tatan ina edilmitir .Binann d cepheleri olduka hareketlidir.Bodrum kat ve zemin kat pencereleri yuvarlak kemerli,st kat pencereleri gen alnlkldr.Gney ynndeki girie ift tarafl kesme ta merdivenlerle klmakta,st kattaki balkonu silindirik gvdeli 4 stun tamaktadr.

Yapnn geirmi olduu onarmlar;

Bilinen ilk onarm,1912-1913 yllar arasnda yaplmtr.Bu onarmlar srasnda saaklar dzeltilmitir. 1924 ylnda gney-dou cephesi kapya evrilerek ,buras ana giri kaps olarak kullanlmtr. 1933-34 yllarnda gney dou cephedeki giri merdiven zerine stunlar yaplarak,giri balkonunun zeri rtlmtr. 1984 yenileme almalar 1990 da bitirilmitir. 1984 ylnda Kltr ve Turizm Bakanl,Eski Eserler ve Mzeler Genel Mdrl tarafndan balatlan mze amal restorayon ile bodrum kat eser depolar,laboratuar ve fotorafname;zemin kat etnorafya mzesi,st kat ise Atatrk ve nklap mzesi olarak dzenlenmi. 1999 ylnda kongre binasnn atsnn sa rtsnn kaldrlp yerine kiremit kaplanmasna ilikin proje uygulamaya konulmutur.

 2008 yllnda mzeye ait zemin ve st kat ahap pencerelerin ypranm ve bir ksmnn rm olduu ve temizliinin kolay olmad gerekesiyle pencere detay projesi uygulanmtr 2009 yllarnda kongre binasnda bugne kadar deiik zamanlarda yaplan tadilatlarn yapya verdii olumlu ve olumsuz sonular incelemek,hazrlanacak restorasyon projesine yn vermek amacyla sva raspas yaplmasna ve temelin ortaya karlmasna ynelik 2 adet sondajn mze denetiminde yaplmasna karar verilmi.

Yaplmas Dnlen Onarmlar;

10 Ocak 2011de imzalanan Protokol ile Trkiye Byk Millet Meclisi Milli Saraylar Daire Bakanlna devredilmitir.l zel idaresi tarafndan mhendislik firmasna yaptrlan restorasyon projesinin de eyll ayna kadar tamamlanaca ve kurula sunulaca renildi.Bilim kurulu projeyi onaylarsa ; Restorasyon kapsamnda ahap pencere kasalar yenilenecek. Ypranan duvarlar tamir edilecek. Mze ierisine engelli asansr yaplacak. Giri kapsnn yn smet nn bulvar tarafna alnacak. Binann atsnn bir blm uzay olarak dizayn edilecek. Ziyaretilerin dinlenebilecei kafeterya yaplacak. smide 4 Eyll Kongre binas olarak deitirilecek. Restorasyonun 3 yl srmesi bekleniyor.

Deerlendirme;
Bundan sora yaplacak olan onarmlarnda yapda kullanlacak malzemeler ,orjinaline en yakn ekilde olmal ve yap orjinaliinden ok farkl bir yap durumuna gelmemelidir.

Kaynaka;
1.Sivas Kltr ve Turizm Koruma Mdrl Onarm Raporlar. 2.BULUT,Mustafa.Sivastaki Ge Dnem Osmanl Kamu Yaplar.Yksek Lisans Tezi,Seluk niversitesi,2006 3.www.wowTURKEY.com 4.Sivas Arkeoloji Mzesi Mdrl Onarm Raporlar.