VIE

KAZALO

I. DULJINA .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Mjerne jedinice za duljinu .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Pretvaranje u manje mjerne jedinice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Pretvaranje u vee mjerne jedinice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Raunanje duljine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Raunanje opsega . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Provjera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 II. POVRINA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Mjerenje povrine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Povrina pravokutnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Mjerne jedinice za povrinu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Pretvaranje u vee mjerne jedinice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Usporeivanje povrina .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Odreivanje povrine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Raunanje povrine .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Raunanje oploja geometrijskih tijela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Provjera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 III. OBUJAM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Mjerenje obujma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Mjerne jedinice za obujam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Obujam kvadra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Raunamo obujam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Mjerene jedinice za obujam tekuine .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Jo o mjernim jedinicama za obujam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Provjera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 IV. KUT I VRIJEME .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Kutovi i mjerenje kutova . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Sukuti i vrni kutovi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Raunanje kutova u mnogokutu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Mjerne jedinice za vrijeme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Provjera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 V. MASA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Mjerne jedinice za masu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Pretvaranje u manje mjerne jedinice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Pretvaranje u vee mjerne jedinice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Odabrani zadaci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Raunanje mase . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Zadaci rijeima . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 Provjera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 4

VIE

VI. NOVAC I IZVEDENE MJERNE JEDINICE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 Novana mjerna jedinica .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 Pretvaranje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 Raunanje s novanim mjernim jedinicama.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Zadaci rijeima . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Energetska vrijednost .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Brzina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 Gustoa: pretvaranje mjernih jedinica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 Gustoa: zadaci rijeima . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 Provjera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 RJEENJA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 DODATAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89

VIE

I. DULJINA
Tu su navedeni prefiksi koje dodaje osnovnim jedinicama.
vrijednost prefiksa 1 000 000 000 000 puta vee 1 000 000 000 puta vee 1 000 000 puta vee 1 000 puta vee 100 puta vee 10 puta vee 10 puta manje 100 puta manje 1 000 puta manje 1 000 000 puta manje 1 000 000 000 puta manje 1 000 000 000 000 puta manje ime prefiksa tera giga mega kilo hekto deka deci centi mili mikro nano piko T G M k h da d c m n p znak prefiksa

Mjerne jedinice za duljinu

PRIMJER: Izmjeri duljinu nacrtane duine i zapii izmjerenu vrijednost. Duljinu izrazi u decimetrima, centimetrima i milimetrima.
A B

B A 0 1 2 3 4 5 6

duljina duine mjerni broj mjerna jedinica IABI = 37 mm

IABI = 37 mm = 3.7 cm = 0.37 dm Svaka duina ima svoju duljinu. To je udaljenost izmeu toaka A i B, koje su njezine krajnje toke. Nacrtana duina AB ima duljinu 37 mm, to se pie IABI = 37 mm. Metar je osnovna mjerna jedinica za duljinu.

VJEBA 1: Koja je mjerna jedinica je najprimjerenija za mjerenje: a) duljine sobe b) debljine lista papira c) udaljenosti izmeu dva grada d) visine skoka, duljine skoka u dalj VJEBA 2: Povei vrijednosti s najprikladnijim duljinama zapisanih predmeta.
duljina ravnala promjer ae debljina lista duljina koraka visina irafe visina ovjeka

480 dm

50 mm

1.82 m

75 cm

7.32 m

300 mm

0.2 mm

VJEBA 3: Zaokrui manju mjernu jedinicu.

a) kilometar b) decimetar c) centimetar d) milimetar decimetar milimetar metar kilometar

VJEBA 4: Spoji zapisane koliine s opisanim duljinama. 1000 m 1 dm 1 cm 1 mm debljina prsta duljina koju prehoda u 10 minuta debljina kovanice irina dlana

VJEBA 5: Izmjeri duljinu svake od nacrtanih duina i rezultat zapii u zadanim jedinicama.
A C E G H F B D

IABI = ICDI = IEFI = IGHI =

mm cm mm cm

VIE

VJEBA 6: Izmjeri duljine obojenih crta. a) b) c)

Odg.: VJEBA 7: Izmjerili smo duljinu kutije, mjerenje zaokruili na centimetre i zapisali 7 cm. Kolika bi mogla biti prava duljina kutije? a) 8 cm Odg.: VJEBA 8: Kolika je duljina izmjerene cijevi ako je udaljenost od 0 do 0.1 jednaka 1 dm? 0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 b) 7.9 cm c) 7.6 cm d) 6.8 cm

a) 0.085 m VJEBA 9: Dopuni. a) 4 dm + 31 cm + 674 mm +

b) 0.805 m

c) 0.85 m

d) 8.5 m

=1m = 1m = 1 m

b) 0.8 m + 0.32 m + 5.9 dm +

=1m =1m =1m

VJEBA 10: Zapii dubine jezera na Plitvikim jezerima u stupasti dijagram: Proansko jezero 37 m, Ciganovac 11 m, Okrugljak 15 m, Malo jezero 10 m, jezero Galovac 24 m, jezero Kozjak 46 m, Milanovo jezero 18 m i Kaluerovo jezero 13 m. 140 120 100 80 60 40 20 0 P Proansko jezero C Ciganovac O Okrugljak M Malo jezero G Jezero Galovac K Jezero Kozjak Mi Milanovo jezero Ka Kaluerovo jezero

VIE

I. DUINA
km 100 m 10 m m dm 100 1000 Pri pretvaranju mjernih jedinica za duljinu u manje jedinice mjerni broj postaje 10 puta, 100 puta ili 1000 puta vei decimalnu toku pomakne za jedno, dva, tri mjesta udesno. Npr: 3.2 m = 3.2 1 m = 3.2 100 cm = 320 cm 1 km = 1000 m 1 m = 10 dm = 100 cm = 1000 mm 1 dm = 10 cm = 100 mm 1 cm = 10 mm cm mm

Pretvaranje u manje mjerne jedinice

PRIMJER: Karlo i Matej mjerili su duljinu svojih koraka. Karlo je izmjerio 8.4 dm, a Matej 0.71 m? Kako bi lake usporedio/la duljine, najbolje je pretvoriti ih u istu mjernu jedinicu, na primjer u centimetre. 8.4 dm = 84 cm 0.71 m = 71 cm Moe se posluiti tablicom. metar m decimetar dm 8 0 7 centimetar cm 4 1 zapis u centimetrima 84 cm 71 cm

Odredi da je 8.4 dm ili 84 cm vee od 0.71 m ili 71 cm. Takoer moe 8.4 dm pretvoriti u metre, to je 0.84 m, te usporediti 0.71 m i 0.84 m. Dulji korak ima Karlo.

Decimalna toka odvaja broj cijelih metara od manjih jedinica, odnosno decimetara i centimetara.

VJEBA 1: Pretvori u decimetre. km 100 m 10 m 3 2 VJEBA 2: Pretvori u centimetre. km 100 m 10 m m 4 9 VJEBA 3: Pretvori u metre. km 8 9 100 m 6 3 10 m 3 5 7 m 5 1 dm cm mm zapis u m 5 dm 5 3 2 cm mm zapis u cm m 6 1 8 dm 3 cm mm zapis u dm

VJEBA 4: Pretvori u centimetre. a) 6 dm = 13 dm = 539 m = 8 b) 0.15 m = 6 .43 m = 4.9 m = c) 5 m 6 dm 3 cm = 12 m 7 dm = 2 m 6 cm =

VIE

VJEBA 5: Pretvori u milimetre uz pomo tablice. a) 0.0045 m = 0 .32 m = 5.73 dm = km 100 m 10 m b) 0.4 dm = 3.12 cm = 16.5 cm = m dm cm c) 8 dm 2 cm = 3 m 7 dm 4 mm = 6 cm 7 mm = mm zapis u mm

VJEBA 6: Izrazi u centimetrima. a) 1 dm = 2 1 dm = 5 7 dm = 10 VJEBA 7: Povei jednake duljine. 4.3 m 43 cm 0.43 km 430 dm 43 mm b) 3 m = 4 9 m = 10 47 m = 100 c) 4 m = 25 3 m = 20 32 m = 1000

4.3 mm

430 m

43 dm

4.3 cm

4.3 dm

43 m

VJEBA 8: Poredaj duljine po veliini, poevi od najmanje: 4 m, 0.06 km, 3890 mm, 3193 cm, 25 dm.

Ako iza znamenke koja se eli zaokruiti dolazi 0, 1, 2, 3 ili 4, zaokruuje se na nie. Znamenka koju eli zaokruiti se dakle ne mijenja.

VJEBA 9: Zaokrui: a) na centimetre 378 mm 2.96 dm 0.76 m

b) na desetinke milimetra.

14.652 mm 6.783 mm 0.245 mm

Kad iza znamenke koja se eli zaokruiti dolazi 5, 6, 7, 8 ili 9, zaokruuje se na vie. Znamenka koju eli zaokruiti stoga se povea za 1.

VIE

I. DUINA
:1000 :100 km 100 m 10 m m dm cm mm

Pretvaranje u vee mjerne jedinice

PRIMJER: Provjeri je li Borna svoju visinu od 175 cm ispravno zapisao decimalnim brojem 1.75 m. metar m 1 1. decimetar dm 7 7 centimetar cm 5 5

Stoga vrijedi da je 175 cm = 1.75 m 1 1 1 cm = dm = m 10 100 1000 1 mm = 0.1 cm = 0.01 dm = 0.001 m 1 cm = 0.1 dm = 0.01 m 1 dm = 0.1 m 1 m = 0.001 km 1 mm =

Pri pretvaranju mjernih jedinica za duljinu u vee jedinice mjerni broj postaje 10 puta, 100 puta ili 1000 puta manji decimalna toka pomie se za jedno, dva, tri mjesta ulijevo. Na primjer: 376 mm = 376 m : 1000 = 0.376 m

Hej! Uope nije teko, zar ne?

VJEBA 1: Pretvori u decimetre. km 100 m 10 m m dm cm 3 5 4 VJEBA 2: Pretvori u metre. km 100 m 10 m m dm 8 cm 3 9 3 VJEBA 3: Pomou tablice pretvori u kilometre. km 5300 m 79 000 m 300 000 m 100 m 10 m m zapis u km 4 0 mm 1 7 1 zapis u m 6 1 7 mm 1 2 zapis u dm

10

VIE

VJEBA 4: Pretvori u metre. a) 17 dm = 8 dm = 9 34 mm = VJEBA 5: Pretvori u decimetre. a) 137 mm = 79 mm = 5 mm = VJEBA 6: Pretvori u kilometre. a) 4500 m = 8 52 m = 53 m = b) 409.8 m = 31200 dm = 135 000 cm = c) 7 km 200 m = 3 km 7 m = 6 dm 7 mm = b) 12.4 cm = 283.12 cm = 0 .9 cm = c) 7 dm 3 cm = 1 m 7 dm 4 mm = 4 cm 3 mm = b) 1589 mm = 251 cm = 8 9 cm = c) 4 m 8 dm 3 cm = 12 m 6 dm = 5 m 8 cm =

VJEBA 7: Pretvori u zadane jedinice. a) 6.4 m = 20 mm = 480 mm = km dm m b) 0.12 dm = 320 dm = 1350 m = m m km c) 20.8 cm = 35 cm = 4 dm 7 mm = m m dm

VJEBA 8: Pomou tablice pretvori u metre. a) 6.4 km = 300 cm = 6 80 mm = km 100 m 10 m b) 0.12 km = 9 20 dm = 30 dm = m dm cm c) 24.6 cm = 8 km 360 m = 6 dm 2 mm = mm zapis u m

11

VIE

I. DUINA

Raunanje duljine
PRIMJER: Duljina nogometnih vrata iznosi 7.32 m, a visina 2.44 m. Oba podatka izrazi u centimetrima i izraunaj koliko je metara metalne cijevi potrebno za postavljanje vrata. Duljina okvira vrata je jednaka jednoj duljini i dvostrukoj visini, to se pie izrazom: 7.32 m + 2 2.44 m = = 7.32 m + 4.88 m = = 12.20 m Za postavljanje vrata potrebno je 12.20 m metalne cijevi.

VJEBA 1: tapovi za nordijsko hodanje moraju biti 50 cm krai od visine hodaa. Koliko e si duge tapove kupiti nordijski hodai visoki 1.68 m i 1.82 m? Zaokrui na 5 cm.

Odg.: VJEBA 2: Ivan je ravnalom duljine 40 cm izmjerio duljinu stola. Stol je 3 cm krai od etverostruke duljine ravnala. Kolika je duljina stola?

Odg.: VJEBA 3: Markov korak dug je 60 cm. kola je od njegove kue udaljena 700 m. Koliko koraka Marko naini na putu od kue do kole?

Odg.: VJEBA 4: Kosa prosjeno izraste 0.3 mm do 0.5 mm dnevno. Koliko kosa prosjeno izraste u 30 dana?

Odg.: VJEBA 5: Jan je od 200 akalica duljine 7 cm sastavio ravnu neprekinutu crtu, tako da se dvije susjedne akalice dodiruju. Koliko je metara duga tako sastavljena crta?

Odg.: 12

VIE

VJEBA 6: U tablici su zapisane debljine razliitih svenjeva listova. Dopuni tablicu. broj listova debljina svenja u mm VJEBA 7: Izraunaj. a) 5.6 m 2.1 m + 1.3 m = b) 6.9 dm ( 4.1 dm 3.7 dm) = 20 2 1 60 5 Raunanje s duljinama? Nita lake!

c) 4.9 m 135 cm =

d) 66 dm (8.3 m 413 cm) =

VJEBA 8: Izraunaj i rezultat izrazi u metrima. a) 2.8 dm 7 2 dm = b) 4.9 m 3 + 65 dm =

c) (0.413 km + 70 m) : 6 =

d) 416 dm 8 5.6 m 9 =

VJEBA 9: Izraunaj. a) 16 m 5 dm + 15 dm 7 m 8 dm = b) 23.5 m + 43 m 7 dm 27 m 3 dm =

c) (17 dm 6 cm + 5 dm 3 cm) 9 =

d) 43 dm 5 cm : 5 + 0.6 m =

13

VIE

I. DUINA

Raunanje opsega
PRIMJER 1: Nacrtana je skica vrta. Izraunaj njegov opseg. Podatke pronai na skici.
13 m

o = 18 m + 12 m + 13 m + 6 m + 7 m o = 56 m Opseg geometrijskog lika jednak je zbroju duljina njegovih stranica.

E
7m

6m

D
12 m

A Opseg vrta je 56 m.

18 m

PRIMJER 2: Koliko je metara iane mree potrebno za postavljanje ograde oko vrta pravokutnog oblika duljine 12 m i irine 4.6 m?
irina b

o = 2 (12 + 4.6) o = 2 16.6 o = 33.2 m

opseg pravokutnika o=a+b+a+b o=2a+2b o = 2 (a + b)

Za ogradu je ptorebno 33.2 m iane mree.

duljina a

VJEBA 1: Tanku icu duljine 50 cm oblikujemo u pravokutnik irine 8 cm. Kolika je njegova duljina? Zaokrui rjeenje. 15 cm 17 cm 34 cm 16 cm

VJEBA 2: Izraunaj opseg nacrtanih likova. a) b)

3.2 cm 0.67 m

5.4 cm

6.8 cm

5.3 dm

85 cm

5.1 cm

o =

o =

VJEBA 3: Paula je od papira pravokutnog oblika sa stranicama duljine 20 cm i 10 cm kod svakog vrha odrezala kvadrat sa stranicom duljine 2 cm. Koliko centimetara iznosi opseg dobivenog lika? Poslui se skicom.

Odg.: 14

VIE

VJEBA 4: Franka ima etiri drvena tapia duljine 4 cm, 5 cm, 9 cm i 12 cm. Od njih eli sastaviti model trokuta. Zapii sve trokute koje Franka moe sastaviti.
b c a c<a+b a<c+b b<c+a

Odg.: VJEBA 5: Izraunaj nepoznate podatke pravokutnika i dopuni tablicu. a) b) c) duljina a 12 cm 0.063 m 36 cm irina b 4.6 dm 4.89 dm opseg o 23 dm Rjeenje: I, kako ti ide?

VJEBA 6: Izraunaj ukupnu duljinu svih bridova kocke, kvadra i jednakobridne piramide. a) kocka s bridom duljine a = 6.3 cm
E F A B D C H G

Ukupna duljina svih bridova: Zapii izraz:

b) kvadar s bridovima duljine IABI = 5.1 cm IBCI = 2.6 cm IAEI = 8.4 cm c) jednakobridna piramida s bridom duljine a = 9.3 cm

H E D A E B F

G C

Ukupna duljina svih bridova: Zapii izraz:

Ukupna duljina svih bridova: Zapii izraz:

C B

D A

15

VIE

I. DUINA
Provjera

boda

1. Izrazi najmanjom mjernom jedinicom u pojedinom primjeru. a) 4 dm 6 cm 3 mm = b) 6 km 15 m = 8 dm 7 cm = 15 dm 7 cm = 7 dm 8 mm = 9 cm 6 mm = 2. Pretvori u najveu od mjernih jedinica u pojedinom primjeru. a) 3 m 5 dm 4 cm = b) 6 km 12 m = 8 dm 3 cm 2 mm = 2 km 300 m = 6 m 7 cm = 61 m 2 dm = 3. Zaokrui jednakosti. 540 m = 5400 dm 10 600 km = 1 060 000 m 130 dm = 1.3 m

boda

boda

270 cm = 2.7 m 3.6 km = 3600 m 57.6 m = 5760 mm

boda

4. Postavi decimalnu toku na pravo mjesto tako da jednakost bude tona. a) 3 m = 300 dm b) 432 dm = 43200 cm 16 m = 1600 dm 740 mm = 0740 m 17 cm = 17 dm 3708 cm = 3708 m 5. Dodaj mjernu jedinicu koja nedostaje. a) 4 m = 40 b) 45 mm = 0.045 6 cm = 0.6 213 m = 0.213 506 dm = 50 600 3.26 dm = 32.6 6. Izraunaj. a) 8.9 m + 35 dm = b) 78.5 m 4356 cm =

boda

boda

c) 7.8 dm 9 27 dm =

d) 55 dm (5.3 m 476 cm) =

boda

7. Uenici su ovako izmjerili duljinu 120 cm dugog stola: 122 cm, 125 cm, 118 cm i 123 cm. Koje se od izmjerenih duljina manje od 2% razlikuju od prave duljine? Odg.:

boda

8. Jedan jard (= 0.914 m) je duljina koju je odredio engleski kralj Henrik I. To je bila duljina od njegova nosa do vrha ispruenih prstiju. Koliko je kralj bio visok u centimetrima ako je bio visok 1.7 jarda? Odg.: 16

VIE

Provjera 9. Jedan od najviih nebodera na svijetu, Sears Tower u Chicagu, visok je 443 m i ima 110 katova. Kolika je prosjena visina svakoga kata?

boda

Odg.: 10. Poredaj duljine po veliini, krenuvi od najmanje: 27 m, 330 cm, 39 dm, 7400 mm, 570 dm.
boda

3 2 4

11. Najveu od zadanih duljina pretvori u metre. a) 0.75 dm b) 430 cm c) 3200 mm

d) 0.003 km

boda

12. Lana je za kolsku kolegicu Anu pripremila poklon. Koliko je ukupno metara vrpce potroila ako je samo na manu potroila 3 dm vrpce?

boda

15 cm 45 cm

25 cm

Odg.: 13. Nacrtana je skica vrta. Izraunaj njegov opseg. Podatke pronai na skici.
D 5m 4.2 m C 5.4 m
boda

13 m

o =
boda

14. U dijagramu oznai duljine navedenih objekata na autocesti A6 Bosiljevo-Rijeka: vijadukt Zaeve Drage dug je 924 m, vijadukt Severinske Drage dug je 725 m, vijadukt Osojnik dug je 435 m, vijadukt Delnice dug je 105 m.

vijadukt Delnice vijadukt Osojnik vijadukt Severinske Drage vijadukt Zaeve Drage 0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 1100

17