Uticaj helelinistikog svijeta na arhitekturu Rima

Ogroman utjecaj na rimsku arhitekturu u doba osvajanja izvrile su helenistike konstrukcije. Iako plan zgrade zadrava ranije etrurskoitalske crte, sam nain zidanja usavrava se pod utjecajem helenistike prakse, i novi smjerovi manifestiraju se naroito kod ukraavanja fasade i drugih dijelova zgrade. Rimski arhitekti upotrebljavaju sva tri grka arhitektonska stila dorski, jonski i korintski, ali daju prednost korintskom redu, kao najdekorativnijem. Kombiniranje etrursko-italskog naina zidanja sa helenistikim nainom ukraavanja moe se pratiti na primjeru rimskih hramova podignutih u ovo doba. Oni su sagraneni u raznim dijelovima Rima, a po svojim dimenzijama bili su osrednji, zaostajui u tom pogledu za starinskim Kapitolskim hramom (umjetniki su dekorirani u helenistikom luku). O uspjesima rimske arhitekture moe se suditi po tome to je seleukidski vladar Antioh IV. 174. god. p. n. e. pozvao rimskog arhitekta Kosucija da dovri radove na rekonstrukcije Olimpejona u Ateni. Rimu je djelovao i arhitekt Hermodor iz kiparske Salamine, koji je po narunbi Metela Makedonskog izradio hram Jupitera Statora, a Decimu brutu (konzulu za 138. god. p. n. e.) Marsov hram u flamininskom cirkusu. Razvoj vizuelne umjetnosti i arhitekture za vrijeme Kasne Republike kree se istim smjerom kao i u prethodno doba. Jedan dio onih ogromnih bogatstva koja su pritjecala u Rim troen je na izgradnju javnih i privatnih zgrada, koje su preobraavale vanjski izgled grada, i u to doba Grad se pretvara u snaan urbani centar mediteranskog i europskog svijeta. Najoitiji razlog je u velikom divljenju koje su Rimljani gajili za grku umetnost svih perioda i rodova. Ne samo to su uvozili na hiljade originala starijeg datuma - arhajske, klasine i helenistike- ve su ih u jo veem broju i kopirali; i njihovo sopstveno stvaranje zasnivalo se na grkim izvorima, a mnogi njihovi umjetnici, poev od doba republike pa do kraja carstva, bili su grkog porekla. Stavie, rimski autori pokazuju malo brige za umetnost sopstvenog vremena memi; oni nam veoma mnogo govore o razvoju grke umjetnosti, kako je opisan u grkim spisima, ili govore o umetnikom stvaranju u najstarije doba rimske republike, od kojeg danas vie nema ni traga, ali retko o savremenim delima.
Jonson 130 str..,.