Thu ht v s dng ODA ca Ngn hng th gii ti Vit Nam

Nguyn Hu Dng
Trng i hc Kinh t Lun vn Thc s ngnh: Kinh t chnh tr; M s: 60 31 01 Ngi hng dn: PGS.TS. Nguyn Duy Dng Nm bo v: 2008
Abstract: H thng ha c s l lun, kinh nghim quc t v thu ht v s dng vn ODA (H tr pht trin chnh thc) ca Ngn hng th gii mt s nc v bi hc cho Vit Nam. Tng quan v tnh hnh thu ht v s dng ODA ni chung ti Vit Nam trong giai on 1993-2007, tp trung phn tch thc trng thu ht, s dng ODA ca Ngn hng th gii, vai tr v tc ng ca ODA i vi Vit Nam, nh gi nhng mt t c, hn ch v nguyn nhn. T kt qu nghin cu, xut nhm gii php chung cho ODA ti Vit Nam v nhm gii php ring cho ODA ca Ngn hng th gii, c th l: Vit Nam cn nm bt v hiu r nhng thay i trong chin lc h tr ca WB trong tng giai on; tng cng quan h vi WB, khng ch coi WB n thun l ngun h tr ti chnh vo Vit Nam m WB cn l ngun kin thc v t vn chnh sch; ch ng, c nhng n lc cn thit cng WB tho g, gii quyt kh khn v tc ci cch; xy dng h thng thng tin lin lc gia Chnh ph, cc B, ngnh lin quan n qun l, s dng ODA v tc gii ngn ODA; tip tc hon thin cc vn bn php lut, m bo qun l, s dng ODA ni chung v WB ni ring; tng cng hiu qu ca cc u mi qun l v iu phi ODA nhm nng cao hiu qu thu ht, s dng ODA ca WB thi gian ti Keywords: Ngn hng th gii; ODA; Vit Nam; Vn u t Content Li ni u 1. Tnh cp thit ca ti 20 nm i mi va qua, Vit Nam t -c nhiu nhng thnh tu v-t bc trn nhiu lnh vc. c bit, ngy 16/10/2007 Vit Nam tr thnh U vin khng th-ng trc ca Hi ng Bo an Lin Hip Quc. iu ny nh du mt b-c quan trng trong qu trnh hi nhp v nng cao v th ca Vit Nam trn tr-ng quc t. t -c nhng thnh tu v-t bc , bn cnh n lc mang tnh quyt nh ca ng, Nh n-c v nhn dn ta, chng ta khng th khng k n s gip to ln ca bn b quc t. Tr-c ht phi k n vai tr ca ODA ni chung v ca Ngn hng th gii ni ring ng gp mt phn ht sc quan trng vo s pht trin kinh t x hi n-c ta thi gian

qua. Theo Thng co bo ch ti "L k nim 10 nm hot ng ca cc t chc ti chnh quc t ti Vit Nam", Ngn hng th gii em in ti cho 2 triu ng-i dn 32 tnh ngho nht; cp gn 650 000 khon vay cho khong 250000 h gia nh thuc khu vc nng thn; l i tc trong vic nng cp h thng -ng thy ni a dnh cho hn 16 triu ng-i ngho nng thn; xy dng v nng cp 15 trung tm chm sc sc kho b m v tr em v k hoch ho gia nh, 137 phng khm v phu thut ca cc bnh vin tuyn huyn, 2606 trung tm y t x, 60 trm x cc vng ni v t chc cc kho o to cho 22 000 l-t cn b y t V Ngn hng th gii tr thnh mt trong nhng nh ti tr ODA ln nht cho Vit Nam, ch sau Nht Bn t 1993 n nay. Bn cnh nhng mt t -c, th vic nh gi nhng c im, thc trng v nhng kha cnh tiu cc v hn ch ca ODA ang i hi c nhng kho st y hn. T thc t chng ta mi c th xy dng -c cc chnh sch ph hp nhm ch ng thu ht v s dng c hiu qu ODA ni chung v ca Ngn hng th gii ni ring. c bit, trong bi cnh mi vi nhiu bin ng kh l-ng, vic tip tc i su nghin cu ch ny l ht sc cn thit. V vy, hc vin la chn Thu ht v s dng ODA ca Ngn hng th gii ti Vit Nam lm ti nghin cu ca Lun vn vi hy vng s gp phn lm sng t hn v ngun vn quan trng ny n-c ta hin nay v trong thi gian ti. 2. Tnh hnh nghin cu ODA trong hn na th k qua lun l ch -c bn lun kh si ni v thu ht -c s quan tm ca hu ht cc nh nghin cu, hc gi, cc nh qun l, cc nh lnh o, cc t chc trong n-c v quc t, cng nh- ca cc n-c vin tr v n-c nhn vin tr. Do vy, n nay nhiu cng trnh c gi tr nghin cu v ODA -c cng b v ng ti trn cc sch xut bn, cc tp ch chuyn ngnh, ti cp nh n-c, cp b, cc bo co th-ng nin trong n-c v quc t. Ngoi ra, ODA cng -c nhiu ng-i la chn lm ti cho Lun n tin s v Lun vn cao hc ca mnh. Cu hi t ra l ti sao ODA l ti va mang tnh hc thut va mang tnh thi s nh- vy v mc ch ca nhng cng trnh nghin cu ny nhm lm g? C th tr li rng nghin cu v vin tr, tng tr-ng v gim ngho cung cp nhng bng chng quan trng chng ta tng c-ng hiu qu ca vin tr. Hn na, trong vin tr kin thc cng khng km phn quan trng so vi tin bc. Gip cc n-c v cc cng ng hnh thnh kin thc cn thit cho pht trin l vai tr c bn ca vin tr. V vin tr cng l mt lnh vc cn -c nghin cu lin tc thch ng vi iu kin v hon cnh mi sao cho hiu qu hn. Kt qu ca nhng cng trnh nghin cu trong thi gian qua c th nhn thy mt s im ni bt sau: (i) Lm r nhng quan nim, cch tip cn ca ODA.

Khi nghin cu bt k mt lnh vc g th vic hiu -c ni hm ca n l rt quan trng m ni hm ca n ch yu -c din t thng qua cc khi nim hay nh ngha. V th, i vi ODA cng vy, n nay c kh nhiu cng trnh nghin cu nh- Trn nh Tun v ng Vn Nhin (1993), Nhng iu cn bit v vin tr pht trin chnh thc (ODA), NXB Xy dng, H Ni; OECD/ GD (1994), The history of Official development Assistance; H Th Ngc Oanh (2000), H tr pht trin chnh thc (ODA) - Nhng hiu bit cn bn v thc tin ca Vit Nam, NXB Gio dc; Chnh ph (2001), Ngh nh 17/2001/ N-CP phn tch kh su sc khi nim, lch s hnh thnh v bn cht ca ODA. im chung ca cc cng trnh ny kh l thng nht v nh ngha ODA. Coi ODA l khon vay c hon li hoc khng hon li ca cc n-c, cc t chc ti chnh quc t cho cc quc gia ang pht trin. Tuy nhin, iu c th d nhn thy l quan nim ny c nhiu thay i t cch t vn v ni hm v nht l cch thc, iu kin cho vay. Nhiu n-c pht trin nh- Nht Bn ban hnh Hin ch-ng ODA, trong nu r mc tiu, cc lnh vc m n-c ny s ti tr. Ngoi ra, mt s cng trnh nh Ngn hng th gii (1998), nh gi vin tr Khi no c tc dng, khi no khng v ti sao l c s nhn nhn mt cch khch quan hn v ODA so vi tr-c y. Nu tr-c y coi ODA th-ng nhn mnh n mt tiu cc ca n (cng c bc lt, khng ch v buc cc n-c km pht trin phi l thuc) m xem nh mt tch cc, th cc cng trnh v sau khc phc -c nhng thin kin . (ii) Phn tch c cn c v li ch v vai tr ca ODA iu ny th hin rt r trong cc cng trnh nh- B K hoch v u t (2001), Tnh hnh vn ng thu ht v s dng ODA thi k 2001-2005 v nhng bi hc rt ra; B K hoch v u t- (2006), nh hng thu ht v s dng ngun h tr pht trin chnh thc ODA thi k 2006-2010; Phm Ngc Kim (2003), Nghin cu mi quan h gia vn u t- pht trin vi tng tr-ng kinh t Vit Nam trong nhng nm gn y. Cc cng trnh ny nu bt vai tr ca ODA i vi cc n-c tip nhn nh- Vit Nam trn cc kha cnh: B sung, h tr k thut, o to, qun l. Hn na, iu ng ch l nhiu cng trnh nhUNDP (2005), Bo co pht trin con ng-i , Ch-ng 3; Ngn hng th gii (1998), nh gi vin tr Khi no c tc dng, khi no khng v ti sao, nhn nhn vai tr ca ODA khng ch mang li li ch cho n-c nhn vin tr m cho c chnh n-c vin tr. Li ch ny l ng lc cc n-c pht trin b ra ngun vn kh ln cho cc n-c ngho. l kh nng sinh li t ODA nh- m rng th tr-ng, s ng h v chnh tr, nng cao vai tr ca n-c cung cp vin tr. (iii) Phn tch su sc thc trng ODA cc n-c, trong c Vit Nam.

Cc cng trnh nh- UNDP (1999-2004), Tng quan vin tr pht trin chnh thc ti Vit Nam ; Nguyn Yn Hi (2000), H tr pht trin chnh thc vi qu trnh pht trin kinh t x hi Vit Nam , Lun vn Thc s, i hc Kinh t, i hc quc gia H Ni; Phng Tu Ph-ng (2002), Ti tr pht trin chnh thc (ODA) ca Nht Bn cho Vit Nam, Lun vn Thc s, i hc Kinh t, i hc quc gia H Ni; Nguyn nh Hoan (2006), Mt s gii php qun l s dng vn vay ODA Vit Nam, Lun vn Thc s, i hc Kinh t, i hc quc gia H Ni, cp n nhng kha cnh ch yu l khi l-ng, c cu, lnh vc ti tr. ODA tr-c y -c tp trung phn tch khng ch thc trng chung m i su vo tng i tc c th, nht l cc nh ti tr ln. Ngoi cc n-c pht trin nhNht Bn, EU nhiu cng trnh cp n ti tr ca cc t chc ti chnh quc t cho Vit Nam. ng thi bn cnh vic nhn mnh n vai tr tch cc ca ODA, th cc cng trnh cng nu ln nhng hn ch v nguyn nhn trong qu trnh thu ht v s dng ODA Vit Nam thi gian qua. (iv) Tp trung phn tch v nu ln cc gii php thu ht v s dng hiu qu ODA. T vic phn tch nh h-ng chung v thu ht ODA, cc cng trnh nh- Grant Thornton (2001), Nghin cu v h i ho th tc gia Chnh ph Vit Nam vi cc nh t i tr (d tho) , H Ni; B K hoch v u t- (2006), nh hng thu ht v s dng ngun h tr pht trin chnh thc ODA thi k 2006-2010; Nguyn Thnh (2006), By gii php chng lng ph; Hong Ph-c Hip (2006), Khun kh php l tng c-ng gim st v qun l vic s dng vn ODA Vit Nam , Tp ch Kim ton, s 10; L Quc Qu (2006), Gii php nng cao t l vn ODA trong cn i Ngn sch Nh n-c (NSNN) tng c-ng qun l ODA qua NSNN, Tp ch Kim ton, s 10; Nguyn Ch Thnh (2006), D bo vay n n-c ngoi ca Vit Nam Mt s gi , mnh dn a ra cc gii php kh thi nhm s dng hiu qu ngun vn ny. Nhiu kin ngh c gi tr -c bn lun v xut thc s l nhng ng gp cho vic thu ht v s dng ODA n-c ta hin nay v trong thi gian ti. Nhng kt qu nghin cu trn khng ch c gi tr v l lun m cn c ngha c v thc tin. y thc s l nhng ti liu tham kho qu lm c s cho hc vin khi vit Lun vn ca mnh. Mc d t -c nhiu kt qu c gi tr, song cc cng trnh vn cn nhiu ni dung ch-a cp, ch-a nghin cu k l-ng. C th nu ln mt s vn sau: - Ch-a lm ni bt mi quan h v li ch ca n-c cho vay v n-c i vay thng qua hot ng ca ODA, nht l kha cnh chnh tr, kinh t, vn ho. Nu lm r nhng ni dung ny s cho php c pha cho vay v n-c nhn ODA hiu y hn bn cht ODA v c cc nh h-ng, gii php, thu ht v s dng tt hn ngun vn ny.

- Nhn chung, ODA ca cc t chc ti chnh quc t Vit Nam, trong c WB, thi gian qua t bn lun mt cch c h thng vic nm bt y bn cht, cch thc hot ng ODA ca cc t chc ny l ht sc quan trng. iu ny cho php chng ta nhn bit r hn v nhng c im chung v khc bit ODA ca cc i tc. T , c cc gii php ph hp, ch ng v hiu qu hn. - Trong bi cnh vi nhiu bin ng, kinh t th gii v cc n-c ni chung, ODA ni ring s c nhiu thay i. Do vy, vic kp thi nghin cu b sung v ODA, trong c ODA ca Ngn hng th gii l ht sc cn thit v lun c tnh thi s cao. T vic khi qut tnh hnh nghin cu trn, hc vin cho rng la chn ODA ca Ngn hng th gii cho Vit Nam lm i t-ng nghin cu s gp phn tip tc lm r hn bng chng thc trng ODA ni chung v ca Ngn hng th gii ni ring. 3. Mc ch v nhim v nghin cu Mc ch: Trn c s lm r c im, thc trng ODA ca Ngn hng th gii Vit Nam -a ra cc khuyn ngh gii php nhm thu ht v s dung c hiu qu ngun vn ny hin nay v trong thi gian ti. Nhim v: - Phn tch v nh gi v tnh hnh thu ht v s dng ODA Vit Nam ni chung v ca Ngn hng th gii ni ring. - T , ra cc kin ngh v gii php nhm nng cao hiu qu thu ht v s dng ODA ca Ngn hng th gii n-c ta hin nay v trong thi gian ti. 4. i t-ng v phm vi nghin cu - i t-ng: Nghin cu v nh gi v qa trnh thu ht v s dng ODA ca Ngn hng th gii ti Vit Nam. - Phm vi: ODA l mt ti c phm vi rt rng v -c lun bn kh nhiu. Trong Lun vn ch gii hn nghin cu ODA d-i gc kinh t chnh tr, tc l xem xt nhng ni dung c bn nht tm v m. Nghin cu v phn tch vai tr v tc ng ca ODA ca Ngn hng th gii i vi Vit Nam t 1993 n nay. 5. Ph-ng php nghin cu Ph-ng php nghin cu -c s dng l h thng ph-ng php ca ch ngha duy vt bin chng v ch ngha duy vt lch s. Nhng ph-ng php c th l tru t-ng ho khoa hc, so snh, tng hp, phn tch, kho st thc t. 6. D kin nhng ng gp mi ca lun vn Trn c s k tha nhng kt qu nghin cu v ODA, lun vn c gng -a ra nhng ng gp mi nh- sau:

- Lm r hn bn cht v nhng tc ng mi ca ODA i vi bn vin tr v bn nhn vin tr. - Phn tch y v c cn c thc trng thu ht v s dng ODA ca Ngn hng th gii ti Vit Nam. Qua , gip nhn dng r hn ngun vn quan trng ny c kha cnh tch cc v hn ch. - -a ra cc gii php thu ht v s dng ODA ni chung v ca Ngn hng th gii trong bi cnh mi ca t n-c v th gii. 7. B cc ca lun vn Ngoi li ni u v kt lun, Lun vn bao gm 3 ch-ng: Ch-ng 1. C s l lun v kinh nghim quc t v thu ht v s dng ODA ca Ngn hng th gii Ch-ng 2. Tnh hnh thu ht v s dng ODA ca Ngn hng th gii ti Vit Nam Ch-ng 3. Gii php nng cao kh nng thu ht v s dng ODA ca Ngn hng th gii ti Vit Nam trong thi gian ti References 1. Ti liu bng ting Vit [1] B K hoch v u t- (2006), Ch-ng trnh Nng cao nng lc ton din qun l ODA-CCBP. [2] B K hoch v u t- (2001), Tnh hnh vn ng thu ht v s dng ODA thi k 2001-2005 v nhng bi hc rt ra. [3] B K hoch v u t- (2006), nh hng thu ht v s dng ngun h tr pht trin chnh thc ODA thi k 2006-2010. [5] Christian Delvoie (2003), H tng c s ng vao tr thit yu thot khi i ngho. [6] [7] [8] [9] [10] Chnh ph (2002), Chin l-c ton din v tng tr-ng v xa i gim ngho. Chnh ph (2007), Quy nh php lut v xo i gim ngho, NXB Chnh tr quc gia S tht. Chnh ph (2001), Ngh nh 17/2001/ N-CP. NXB Chnh tr Quc gia (2006), Ngh quyt Trung -ng ng kho X. Nguyn Thnh (2006), By gii php chng lng ph.

[11] [12] [13]

Grant Thornton (2001), Nghin cu v h i ho th tc gia Chnh ph Vit Nam vi cc nh t i tr (d tho) , H Ni. T Giang (2006), Cn nhiu lo lng v ODA. Nguyn Yn Hi (2000), H tr pht trin chnh thc vi qu trnh pht trin kinh t x hi Vit Nam , Lun vn Thc s, i hc Kinh t, i hc quc gia H Ni.

[14]

Nguyn Hu Hin (2006), Kt hp s dng ODA v FDI pht trin kinh t-x hi ca Vit Nam, Tp ch Kinh t v Pht trin, s 10.

[15]

Hong Ph-c Hip (2006), Khun kh php l tng c-ng gim st v qun l vic s dng vn ODA Vit Nam , Tp ch Kim ton, s 10.

[16]

Nguyn nh Hoan (2006), Mt s gii php qun l s dng vn vay ODA Vit Nam, Lun vn Thc s, i hc Kinh t, i hc quc gia H Ni.

[17] [18]

L Quc Hi (2007), nh hng s dng ODA . Nguyn Thanh H-ng (2005), Gii ngn vn ODA Vit Nam, thc trng v gii php, i hc Kinh t, Lun vn Thc s, i hc quc gia H Ni.

[19]

Phm Ngc Kim (2003), Nghin cu mi quan h gia vn u t- pht trin vi tng tr-ng kinh t Vit Nam trong nhng nm gn y.

[20] [21]

L Ngc M (2004), Tm quan trng ca qun l nh n-c v vn ODA, Tp ch Cng nghip. Ngn hng th gii (1998), nh gi vin tr Khi no c tc dng, khi no khng v ti sao. Ngn h ng th gii (1999), Chin l-c h tr quc gia cho Vit Nam giai on 1999-2001.

[22]

[23]

Ngn hng th gii (1999), Kim ch tham nhng - H-ng ti mt m hnh cho vic xy dng ton vn quc gia. Ngn h ng th gii (2000), Bo co tin trin ca chin l-c h tr quc gia cho Vit Nam nm 2000.

[24]

[25]

Ngn hng th gii (2001), Vit Nam - y mnh ci cch tng i gim ngho.

tr-ng v xo

[26]

Ngn h ng th gii (2001), Bo co tin trin ca chin l-c h tr quc gia cho Vit Nam nm 2001. Ngn h ng th gii (2001), nh gi chin l-c h tr quc gia cho Vit Nam nm 2001.

[27]

[28]

Ngn hng th gii (2001), a quan h i tc vo hot ng Vit Nam .

[29]

Ngn hng th gii (2001), Ti chnh cho tng tr-ng: S la chn chnh sch trong mt th gii thay i.

[30] [31]

Ngn hng th gii (2002), Vit Nam Bo co nh gi u thu mua sm cng. Ngn hng th gii (2002), Suy ngm li s thn k ca ng , NXB Chnh tr quc gia H Ni.

[32]

Ngn hng th gii (2002), Thng co bo ch s 1026/02 WB khen ngi tin b ca Vit Nam trong chin l-c ton din v gim ngho v tng tr-ng. Ngn h ng th gii (2003), Chin l-c h tr quc gia cho Vit Nam giai on 2003-2006.

[33]

[34] [35]

Ngn hng th gii (2004), n vi ngn hng th gii , NXB Vn ho thng tin. Ngn hng th gii (2006), Tm hiu v Ngn hng Th gii Sch h-ng dn dnh cho gii tr, NXB Vn ho thng tin. Nhm h nh ng chng i ngho (2001), Quc gia ho cc mc tiu pht trin quc t v xo i gim ngho cho Vit Nam (d tho tham vn), H Ni.

[36]

[37]

H Th Ngc Oanh (2000), H tr pht trin chnh thc (ODA) - Nhng hiu bit cn bn v thc tin ca Vit Nam, NXB Gio dc.

[38]

To Hu Phng (2006), Qun l, s dng vn ODA- Thc trng, trch nhim v cc gii php khc phc,Tp ch Kim ton, s 7.

[39]

Phng Tu Ph-ng (2002), Ti tr pht trin chnh thc (ODA) ca Nht Bn cho Vit Nam, Lun vn Thc s, i hc Kinh t, i hc quc gia H Ni.

[40]

Thnh Quang (2003), 10 nm qun l ti chnh ODA - Tin b v c ch to ra hiu qu cao.

[41]

L Quc Qu (2006), Gii php nng cao t l vn ODA trong cn i Ngn sch Nh n-c (NSNN) tng c-ng qun l ODA qua NSNN, Tp ch Kim ton, s 10.

[42] [43]

S K hoch v u t- H Ni (2008), Qun l ODA mt s n-c trn th gii. Tp ch xy dng (2006), Mt s kinh nghim v qun l v s dng ODA trn th gii v Vit Nam.

[44]

Tp ch Kinh t v Pht trin (2007), Nng cao hiu qu s dng ngun vn h tr pht trin chnh thc ODA ti Vit Nam, s 123.

[45]

Tp th cc t chc thuc LHQ ti Vit Nam (2001), Tin thc hin cc Ch tiu Pht trin quc t/ Mc tiu Pht trin ca Thin nin k - Vit Nam , H Ni.

[46]

V Thanh Thu (2003), Quan h kinh t quc t, NXB Thng K.

[47]

Trn nh Tun v ng Vn Nhin (1993), Nhng iu cn bit v vin tr pht trin chnh thc (ODA),NXB Xy dng, H Ni.

[48] [49]

Nguyn Ch Thnh (2006), D bo vay n n-c ngoi ca Vit Nam Mt s gi . Nguyn Ngc Trn (2003), Bo co tm tt kt qu gim st vic thu ht, qun l v s dng ODA trong 10 nm 1993-2002.

[50]

Trung tm Thng tin kinh t - Vin kinh t TPHCM (2006), Tnh hnh tht v s dng ODA Vit Nam giai on 1993-2006-Phn 1.

[51]

Trung tm Thng tin khoa hc v Cng ngh TPHCM (2005), Ngun vn ODA giai on 1993-2005 v nhng k hoch trong t-ng lai.

[52] [53] [54]

UNDP (1999-2004), Tng quan vin tr pht trin chnh thc ti Vit Nam. UNDP (2005), Bo co pht trin ccong ng-i. D-ng c ng (2004), Hi ho th tc - Mt cch lm nng cao hiu qu vin tr.

2. [1] [2] [3] [4] [5] [6]

Ti liu bng ting Anh The World Bank (1999), Assessing Aid: What works, what does not and why? The World Bank (2000-2007), The World Bank Annual Report. The World Bank (2000-2007), Vietnam Development Report. The World Bank (2003), A guide to the world bank, second edition. The World Bank (2004), The bank research program. The World Bank (2005), A getting to know the world bank A guide for young people.

[7] [8] [9] [10]

The World Bank (2007), Vietnam-Country Partnership Strategy-CPS. UNDP (2004), Overview of Official Development Assistance in Viet Nam. UNDP (2000-2005), Vietnam Development Co-operation. UNDP (2005), Human Development Report

3. Ti liu trn Internet [1] www. hapi.gov.vn [2] www. oda.pmi.gov [3] www. oecd.org [4] www. undp.org.vn [5] www. vietnamnet.vn [6] www. mpi.gov.vn [7] www. nld.com.vn [18] www.gso.gov.vn [19] www. dongnai.gov.vn [20] www.sbv.gov.vn [21] www.dantri.com.vn [22] www.vnexpress.net [23] www.mofa.gov.vn [24] www.worldbank.org [25] www.worldbank.org.vn

[8] www. tuoitre.com.vn [9] www. en.wikipedia.org [10] www. irv.moi.gov.vn [11] www. tienphongonline.com.vn [12] www. mof.gov.vn [13] www. vn.emb-japan.go.jp [14] www. ccbp.mpi.gov.vn [15] www. imct.com.vn [16] www. tddg.mpi.gov.vn [17] www. thongtindubao.gov.vn

[26] www.web.worldbank.org [27] www.imf.org [28] www. vi.wikipedia.org [29] www.unctad.org [30] www.moc.gov,vn [31] www.oecd.org [32] www.iss.gso.gov.vn [33] www.centralbank.vn [34 ] www.cesti.gov.vn [35] www. vtc.vn [36] www. vir.com.vn

10