Grafiki rad

Proraun elevatora

Zadatak:

Konstruisati elevator ukoliko su poznati sledei podatci: Visina dizanja Materijal transportovanja Kapacitet elevatora Potrebno je: -Dimenzionisati sve konstruktivne elemente elevatora, -Nacrtati sklopni crte elevatora

H=16(m) brano Q=12(t/h)

Rjeenje:
Na osnovu ulaznih podataka koji su nam zadati projektnim zadatkom na poetku emo odmah da usvojimo neke potrebne vrijednosti od kojih emo zapoeti projektovanje parametara naega elevatora. Prema preporukama za izbor kofica elevatora(tabela VIII-7)-(Slobodan Toi-Proraun maina neprekidnog transporta i dizalinih ureaja) za na materijal transportovanja(brano)usvaja se elevator sa trakom kao vunim ureajem;tip elevatora je brzohodni sa centrifugalnim pranjenjem plitkih kofica i koeficijenta prosjene ispunjenosti kofica = 0.85 ,a preporuena vrijednost brzine trake je v=1...1,4(m/s),usvaja se v=1,4(m/s). Prema tabeli (III-9)-(Slobodan Toi-Proraun maina neprekidnog transporta i dizalinih ureaja) nasipna gustina za materijal koji je najsliniji naem iznosi =1....1.8(t/m3),pa emo usvojiti da je za na materijal b =1.5(t/m3). Potrebna zapremina kofice po dunom metru doreuje se prema izrazu: 12 l = = = 1,867( ) tk 3,6 3,6 1,4 1,5 0,85 m

Sada se iz tabele (VIII-5)-(Slobodan Toi-Proraun maina neprekidnog transporta i dizalinih ureaja) usvaja se elevator sa plitkim koficama zapremine i o =0.87(l) za i 0 /t k= 1.87(l/m),koraka kofica t k =400(mm). Za zapreminski kapacitet elevatora Q v =

(VIII-9)-(Slobodan Toi-Proraun maina neprekidnog transporta i dizalinih ureaja) usvaja se irina kofica B k =200(mm)i irina trake B=200(mm). Na osnovu usvjene irine trake sada moemo iz tabele (VIII-4)-(Slobodan Toi-Proraun maina neprekidnog transporta i dizalinih ureaja) usvojiti i ostale dimenzije kofica: L=95(mm)duina; h=130(mm)-visina; R=40(mm)-radijus zaobljenja. Nakon to smo usvojili potrebne parametre prelazimo na odreivanje snage pogona.

= 8)

)i za odgovarajui korak kofica prema tabeli

Transportna sredstva i ureaji

Grafiki rad Odreivanje snage pogona: Optereenje usljed teine materijala po dunom metru trake elevatora iznosi:

Proraun elevatora

g ter =

Qm g 12 9.81 N = 23,357( ) = 3.6 v 3.6 1.4 m

Teina vunog ureaja(trake) sa koficama se dobija na sljedei nain:

N ) m Gdje se koeficijent K em usvaja iz tabele(VIII-3)-(Slobodan Toi-Proraun maina neprekidnog transporta i dizalinih ureaja) i za elevatore sa trakom kao vunim ureajem kapaciteta Qm=12(t/h) iznosi K em =0,50 g tr = 10 K em Qm = 0.50 12 10 = 60(
Poto smo odredili teinu koja djeluje na vuni element potrebno je odrediti silu koja je doputena na vunom ureaju.Prema preporukama sila prethodnog zatezanja iznosi Fn=1000...2000(N).Usvajamo Fn=1500(N). Zatezanje usljed teine vunog ureaja sa koficama:

W12 = g tr H = 60 16 = 960( N )
Sila zatezanja u taki 1:

F1 = 0.5 Fn + W12 = 0,5 1500 + 960 = 1710( N )

a sila zatezanja u taki 2 iznosit e:

F2 = 0.5 Fn = 0,5 1500 = 750( N )

Sila otpora na dionici 2-3:
W 2 3 = (2.05 F2 + G dob ) d 3 + K str B z + K z g ter D dob

gdje su: - 3 -koeficijent trenja kotrljanja (za kotrljajne leajeve) i ovaj faktor iznosi 3 =0.02 - Gdob -teina doboa usvojit emo da je njegova teina Gdob =250 (N) -d/Ddob=1/6 - K str -koeficijent koji se uzima u obzir ukoliko ima savijanje trake on iznosi K str =2 za

Ddob <600( mm). -B irina trake,B=200(mm) -z broj umetaka trake.

Transportna sredstva i ureaji

Grafiki rad

Proraun elevatora

Iz tabele (III-2)-(Slobodan Toi-Proraun maina neprekidnog transporta i dizalinih ureaja) prema irini trake B=200(mm) usvaja se broj umetaka trake z=3 i zatezna vrstoa po cm irine trake m =55da(N/cm). - K z -koeficijent zahvatanja materijala i usvajamo ga iz tabele (VIII-1)-(Slobodan ToiProraun maina neprekidnog transporta i dizalinih ureaja) na osnovu odgovarajue brzine i Nm ). on iznosi K z = 3( m Kako imamo sve poznate veliine mogue je odrediti silu otpora na dionici 2-3:

1 W23 = (2.05 750 + 250) 0.02 + 2 0.2 3 + 3 23,357 = 78,1( N ) 6

F 3 = F2 + W23 = 750 + 78,1 = 828,1( N ) Sila otpora na dionici 3-4:

W34 = ( g ter + g tr ) H = (23,357 + 60) 16 = 1333,712( N )

Nakon ovoga dobit emo silu zatezanja u taki 4 prema izrazu:

F4 = F3 + W34 = 828,1 + 1333,712 = 2161,983( N ) Sila otpora na dionici 4-1: W41 = 3 ( F4 + F1 ) = 0.02 (2161,983 + 1710) = 77,44 N
Vuna sila na pogonskom dobou iznosit e:

W = F4 F1 + W41 = 2161,983 1710 + 77.44 = 529,423( N ) Potrebna snaga na elektromotoru se rauna prema izrazu:

W v 529,423 1.4 = = 0,741(kW ) 1000 1000 Snaga na pogonskom dijelu vratila elektromotora za = 0.8 iznosi: P0 =
Po 0,741 = 1,35 1,25(kW ) 0,8 0.85 Prema katalogu proizvoaa ,,Sever - Subotica usvaja se elektromotor ZPD 160 M-8,S3, ED100%, 6uk/h , snage P EM =3.7kW,broja obrtaja n=705min-1, momenta inercije J=0.1kgm2. Pr = Ks
Otpor zahvatanja tereta moemo izraunati na osnovu sledeeg izraza: Wz=g ter K z =23,357 3=70,07(N) Transportna sredstva i ureaji 3

Grafiki rad Maximalna sila u traci se rauna prema izrazu:

Proraun elevatora

Fb e r e r 1 Imamo da je W= Fb = 529,423( N ) , koeficijent trenja usvajamo iz tabele (III-8)-(Slobodan ToiProraun maina neprekidnog transporta i dizalinih ureaja) i usvojit emo da iznosi =0,2 i na osnovu koeficijenta trenja iz tabele (III-7)-(Slobodan Toi-Proraun maina neprekidnog transporta i dizalinih ureaja) za r = usvajamo koeficijent vue e=1,87,tako da je sila jednaka: Ft =
Ft = 529,423 1,87 = 1137,955( N ) 1,87 1

Broj umetaka trake iznosi:

z=
gdje su:

Ft K B m

daN ) cm -K koeficijent sigurnosti koji se usvaja iz tabele i za trake on najee iznosi K=11
- m -zatezna vrstoa po cm irine trake koju smo usvojili da je m =55 (

i prema izrazu dobijemo:

z=

1137,955 11 = 1,137 200 55

U proraunu je ve usvojen broj vunih umetaka trake z=3. Prema preporuci profesora H.K.adeev-a kod brzohodnih elevatora sa centrifugalnim pranjenjem prenik doboa iznosi: D dob =0,204 v2=0,204 1,42=0,39984(m)=399,84(mm) Prema tabeli III-9 usvaja se prenik pogonskog doboa D p.d =400(mm) i provjerava prema uslovu
P P

z 10 D p.d
R

pa je u naem sluaju: odnosno Transportna sredstva i ureaji

310 0,4 34 4

Grafiki rad to znai da je uslov ispunjen. Krajnji dobo usvaja se istog prenika kao i pogonski. Duina doboa L d = B + 100 = 200 + 100 = 300mm Broj obrtaja pogonskog doboa:

Proraun elevatora

n pd =
Rastojanje pola iznosi:

60 v 60 1.4 = = 66,9 min 1 Ddp 0.4

895 895

Da bi se moglo ostvariti centrifugalno pranjenje mora biti zadovoljen uslov h p r d gdje je r d radijus zaobljenja doboa i rauna se preko izraza: r d = D p.d /2 = o,2(m) te je uslov zadovoljen i izabrani tip elevatora odgovara.
R R

h p =. = 66,9 = 0,19()

Potrebni prenosni odnos mehanizma za pogon elevatora je :

i pr =

nem 705 = = 10,538 n pd 66,9

Iz ovoga proizilazi da emo izabrati jedan tip reduktora,u naem sluaju uzet emo prema katalogu proizvoaa reduktor MIN Ni familije H2 koji ima prijenosni odnos i=12,5. Sila zatezanja trake rauna se na sljedei nain:

Fzt = F2 + F3 = 750 + 828,1 = 1578,1( N ) Usvojit emo ureaj za zatezanje sa dva vijka M16 koji ima povrinu poprenog presjeka zavojnice Ao = 1.4cm 2 (za M16)(Mainski elementi II,Sead Saki ).Doputeni napon materijala KN zavojnice na istezanje usvaja se da iznosi dop = 5,1( 2 ) tada imamo da je: cm
Naprezanje koje djeluje na ureaj jednako:

Fzt KN 1578,1 10 3 = 0,563( 2 ) < dop = 2 Ao 2 1,4 cm

Transportna sredstva i ureaji

Pri izboru elastine spojnice izmeu elektromotora i reduktora odreuje se najprije nominalni obrtni moment elektromotora: 3,7 Mn=9550 P EM /n EM = 9550 705 = 50,1(Nm)

Grafiki rad

Proraun elevatora

Uzimajui u obzir stepen preoptereenja momenta pri putanju elektromotora u pogon =3,8;usvaja se proraunski moment spojnice: Msp=Mn =50,1 3,8=190,38(Nm) Prema katalogu proizvoaa spojnica,usvaja se elastina koiona spojnica nominalnog obrtnog momenta M sp,n =200(Nm). Sa ovim smo potpuno definisali jedan elevator.Odnosno definisali smo sile koje djeluju na njega,izabrali elektromotor i snagu elektromotora,prenosi mehanizam koji je potrebno postaviti da bi se ureaj kretao odreenom brzinom te spojnicu izmeu elektromotora i reduktora i dimenzije kofica,njihov razmak i irinu trake koja se koristi.

Transportna sredstva i ureaji