HALIL DUBRAN POBUNJENI DUI

Preveo s arapskoga: dr. Esad Durakovi

Du u ko!i "o! du prigr#i$ sr%u ko!e svo!e &a!'e &o(i u "o!e sr%e$ ru%i ko!a upa#i p#a" "o!i os!ea!a posveu!e" ovu k'!igu. D)u*ra'

+ARDA AL,HANI

I -o#iko #i !e 'esre&a' (ov!ek ko!i .avo#i !ed'u d!evo!ku$ oda*ere !e .a svo!u )ivo&'u supu&'i%u$ pred '!o" #i!e .'o! s (e#a i krv svoga sr%a$ 'a ruke !o! s&av#!a p#odove svoga &ruda$ a o'da od!ed'o"

o&kri!e da !e o'a svo!e sr%e$ ko!e !e poku/ao do*i&i u. si#'e 'apore$ pok#o'i#a 'eko" drugo" (ov!eku da u)iva u '!e"u i usreu!e se &a!'a"a '!egove #!u*avi0

-o#iko #i !e 'esre&'a )e'a ko!a se pre'e i. *e.*ri)'e "#ados&i i o&kri!e da se 'a#a.i u kui (ov!eka ko!i !e o*asipa 'ov%e" i darovi"a$ uka.u!e !o! sve po(as&i$ a#i 'i!e u s&a'!u sr%e !o! do&ak'u&i )ivi" p#a"o" #!u*avi$ 'i&i !e u s&a'!u '!e'u du/u .asi&i&i 'e*eski" 'ek&aro" ko!i Bog &o(i i. o(i!u "u/kara%a u sr%e )e'e0

Re/id,*ega Nu"a'a po.'avao sa" od svo!e "#ados&i. O' !e pravi Li*a'o'a%$ Be!rua'i' po "!es&u ro1e'!a i *oravku$ ko!i po&!e(e i. !ed'e s&are i *oga&e o*i&e#!i po.'a&e po '!egova'!u uspo"e'a 'a s&aru s#avu. 2&ras'o !e vo#io pri(e ko!e govore o i.u.e&'os&i '!egovi predaka$ opo'a/ao i" !e uv!ere'!a$ prik#a'!ao se '!i ovi" o*i(a!i"a i .apad'!a(ko" odi!eva'!u$ (i"e !e pods!eao 'a !a&o p&i%a 'a Is&oku. Re/id,*eg !e *io "eka sr%a i p#e"e'i&$ a#i$ popu& "'ogi drugi 2iri!a%a$ 'i!e pro'i%ao i.a s&vari$ ve !e vidio sa"o '!i ovu po!av'os&3 'i!e os#u/kivao po!

v#as&i&e du/e$ 'ego !e e"o%i!e us"!eravao k os#u/kiva'!u g#asova i. svoga okru)e'!a3 usredo&o(ivao se 'a oko#i/ ko!i 'e o&kriva &a!'e )ivo&a$ ve o"e&a du/u da sa.'a!e &a!'e svi!e&a us"!erava!ui !e 'a &re'u&'e u)i&ke. Pripadao !e o'o! vrs&i #!udi ko!i 'apros&o sr#!a!u iska.a&i svo!u #!u*av i#i 'e&rpe#!ivos& pre"a #!udi"a i s&vari"a$ a o'da se$ 'ako' i.v!es'og vre"e'a$ ka!u .*og sr#!a'!a$ &ako da '!i ovo ka!a'!e pos&a!e povod .a pods"i!e $ u"!es&o .a ra.u"i!eva'!e i opros&. 4e oso*i'e i &akav "ora# dopri'i!e#i su da Re/id,*eg Nu"a' o)e'i gospo1i%u +ardu a#,Ha'i pri!e 'ego /&o su se '!i ove du/e prigr#i#e u s!e'i is&i'ske #!u*avi ko!a *ra('i )ivo& (i'i sre&'i".

I.*ivao sa" i. Be!ru&a 'eko#iko godi'a$ a (i" sa" se vra&io$ po1o u pos!e& Re/id,*egu. Uo(i da !e os#a*io$ po&a"'io$ 'a .gr(e'o" #i%u o%r&ava#e su se s!e'e &uge$ a s!e&'i$ *o#'i pog#edi 'i!e"o su govori#i o '!egovo" s#o"#!e'o" sr%u i pus&o/i u grudi"a. U.a#ud sa" &ragao u '!egovo" okru)e'!u .a u.ro%i"a &uge i .gr(e'os&i. , &o &i se dogodi#o$ (ov!e(e5 6d!e !e o'a! os"i!e /&o !e .ra(io s &voga #i%a5 &o *i od o'e rados&i /&o !e pos&o!a'o pra&i#a &vo!u "#ados&5 Je #i &e s"r& ras&avi#a od dragog pri!a&e#!a$ i#i su &i &a"'e 'oi

progu&a#e i"ovi'u skup#!e'u &i!eko" svi!e&#i da'a5 Re%i "i u i"e pri!a&e#!s&va kakva &i &o 'esrea du/u op rvava$ /&o !e &o /&o &i &i!e#o u'i/&ava5 O' "e sa)a#!ivo pog#eda$ pris!ea!ui se #i!epi "i'u#i da'a. 6#aso" pu'i" o(a!a i &uge$ re(e "i:

, -ada (ov!ek i.gu*i dragog pri!a&e#!a i osvr'e se oko se*e 'a1e "'ogo drugi pri!a&e#!a$ &ako da o&rpi i u&!e/i se3 kada (ov!ek pro&ra&i i"e&ak i "a#o ra."is#i$ s va&i da e po'ov'i" &rudo" ope& s&ei i"e&ak$ pa .a*oravi i u&!e/i se. A#i kada i.gu*i "ir svoga sr%a$ gd!e ga "o)e 'ai$ (i"e ga "o)e .a"i!e'i&i5 2"r& poseg'e ruko" i o/a"ari &e &ako )es&oko da .a*o#i$ a#i dvadese& (e&iri sa&a kas'i!e os!e&i/ dodir )ivo&a$ pa se po'ovo os"!e u!e/ i radu!e/. 2ud*i'a &e .asko(i$ s&ra/'i" o(i"a &e pog#eda$ .a vra& &e o/&ri" ka'd)a"a /(epa i gru*o *a%i 'a .e"#!u$ i .ga.i &e )e#!e.'i" 'oga"a i ode s"i!ui se. Nedugo .a&i"$ po'ovo &i do1e ka!ui se i &ra)ei opros&a$ do&i(ui &e svi#e'i" ruka"a i p!eva!ui &i p!es"e 'ade$ &ako da "'oge 'esree i *o#i ko!e &e po ode &i!eko" 'oi i/(e.ava!u s do#asko" .ore. Os!ea/ se u&!e/e'i" i pu'i" 'ade. 7e1u&i"$ ako &i 'e*o podari p&i%u ko!u vo#i/$ ra'i/ !e i. svoga sr%a$ 'apa!a/ !e sv!e&#o" svo!i .!e'i%a$ 'a(i'i/ !o! u svo" sr%u kave. i u du/i g'i!e.do pa &ek /&o pog#eda/ svo!u p&i%u i o*as!a/ !o! kri#a .raka"a svo!e du/e$ a o'a &i od#e&i i. ruku pu& o*#aka$ .a&i" se spus&i u drugi kave.$ &ako da 'e"a i.g#eda da se &e*i vra&i. &o &ada da (i'i/$ (ov!e(e5 Re%i "i /&o "o)e/ u(i'i&i$ gd!e 'ai u&!e u$ kako o)iv!e&i 'ada'!a5

Pos#!ed'!e ri!e(i !e i.govarao prigu/e'i" i *o#'i" g#aso". 2&ao !e 'a 'oge dr &ei kao &rska 'a v!e&ru i ispru)io ruke kao da *i &io .gr(e'i" prs&i"a u va&i&i 'e/&o i 'a ko"ade ga iskida&i. -rv "u !ur'u u #i%e i ukrasi po&a"'!e#u ko)u$ /iro" o&vori o(i i 'e &repui .a &re'u&ak , kao da !e pred so*o" ug#edao de"o'a ko!i 'io&kuda iskrs'u i do1e '!ega us"r&i&i. 8a&i" pog#eda u "e'e$ i.ra. #i%a "u se 'ag#o pro"i!e'i$ *i!es i srd)*a u '!egovu "r/avo"e &i!e#u preo*ra.i/e se u *o#$ &e o' p#a(ui re(e: , 4o !e )e'a. e'a ko!u sa" i.vukao i. po&pu'e *i!ede$ o&vorio !o! svo!e ri.'i%e$ u(i'io da !o! .avide )e'e 'a div'o! od!ei i skupo%!e'o"e 'aki&u$ 'a pre#i!epo! ko(i!i i ras'i" ko'!i"a$ )e'a ko!u sa" sr%e" .avo#io i pred 'oge !o! se *a%io. 8*og si#'e #!u*avi o*asuo sa" !e darovi"a. 4o !e )e'a ko!o! sa" *io drag i iskre' pri!a&e#!$ pou.da' suprug. Prevari#a "e i 'apus&i#a$ pre/#a !e u kuu drugog "u/kar%a da )ivi s '!i" u *i!edi$ da !ede s '!i" sa"o kru a i pi!e vode. e'a ko!u sa" .avo#io$ pre#i!epa p&i%a ko!u sa" i. svega sr%a ra'io$ 'apa!ao !e sv!e&#o/u svo!i .!e'i%a$ 'a(i'io !o! u svo"e sr%u kave. i u du/i g'i!e.do$ a o'a "i od#e&!e#a i. ruku drugo"e u kave. 'a(i'!e' od /i*#!a da *i u '!e"u !e#a *od#!e i %rve$ da *i pi#a o&rov. E&o , &o !e u(i'io 'edu)'i a'1eo koga sa" 'as&a'io u ra!u svo!e #!u*avi i os!ea!a$ preo*ra.io se u s&ra/'og so&o'u i s&rova#io se u &"i'u da u)iva u gri!esi"a$ da "e'e ka)'!ava svo!i" pri!es&upo". 9ov!ek u/u&!e i pokri #i%e ruka"a$ kao da *i se &io .a/&i&i&i od sa"oga se*e$ .a&i" u.da 'u:

, 4o !e sve /&o "ogu rei i 'e pi&a! "e 'i/&a vi/e. Ne &ra)i da se "o!a du/a og#a/ava$ ve pus&i da os&a'e 'i!e"a$ !er e &ako$ "o)da$ poras&i$ us"r&i&i "e i upoko!i&i.

Us&ao sa" sa svoga "!es&a su.'i o(i!u i s#o"#!e'a sr%a. 8a&i" se /u&ke po.dravi s '!i"$ !er u ri!e(i"a 'isa" vidio 'ikakva s"is#a ko!i *i "ogao u&!e/i&i '!egovo ra'!e'o sr%e$ 'i&i sa" u "udros&i vidio 'eku .raku ko!a *i o*as!a#a '!egovu &a"'u du/u. II

Neko#iko da'a kas'i!e$ prvi pu& sa" sreo gospo1u +ardu a#,Ha'i$ i &o u !ed'o! siro"a/'o! kui okru)e'o! %vi!ee" i drvee". O'a !e (u#a kako se "o!e i"e spo"i'!e u kui Re/id,*ega Nu"a'a$ (ov!eka ko!e"u !e sr%e poga.i#a i os&avi#a ga "r&va pod kopi&i"a )ivo&a. -ada sa" vidio '!e'e s!a!'e o(i i (uo po! '!e'oga "e#odi('og g#asa$ po"is#i : :8ar ova )e'a "o)e *i&i .#a5 7o)e #i ovo pro.ra('o #i%e prikriva&i "rsku du/u5 8ar !e &o )e'a 'ev!er'i%a5 Je #i &o )e'a o ko!u sa" se ogri!e/io vi/e pu&a .a"i/#!a!ui !e kao s&ra/'u ."i!u sakrive'u u #i!epo"e &i!e#u5; A#i sa" po&o" &i o u se*i govorio: :&o #i !e u(i'io &a! 'esre&'i (ov!ek5 8ar "i 'e (u!e"o i 'e vidi"o da !e i.va'!ska #!epo&a u.rok &i i 'esrea i du*oki &uga5 8ar "!ese% ko!i u p!es'ikov ge'i!e &o(i svo!u sv!e&#os& 'i!e is&i o'a! "!ese% ko!i p#i"o" i oseko" u.*i*ava "ora5;

6ospo1a +arda !e s!edi#a sa "'o" i kao da !e (u#a "o!e "is#i$ 'e )e#ei da dugo *ude" u 'edou"i%i$ 'as#o'i #i!epu g#avu 'a *i!e#u ruku i re(e g#aso" ko!i !e '!e)'o/u pods!eao 'a <#au&u: , Ra'i!e se 'is"o sre#i$ a#i sa" od drugi (u#a !eku &vo!i "is#i i s'ova$ &ako da .'a" da sa)a#i!eva/ o*esprav#!e'e )e'e$ da suos!ea/ s '!i ovo" s#a*o/u$ da do*ro po.'a!e/ '!i ove os!ea!e i &e)'!e. 8*og &oga &i )e#i" o&vori&i svo!e sr%e i du/u$ da upo.'a/ '!i ove &a!'e i ka)e/ #!udi"a$ *ude/ #i &io$ da +arda a#,Ha'i 'ikada 'i!e *i#a .#a i v!ero#o"'a )e'a...

I"a#a sa" osa"'aes& godi'a kada "e sud*i'a dove#a Re/id,*eg Nu"a'u. O' !e &ada i"ao skoro (e&rdese& godi'a. e#io "e !e i$ kako ka)u$ i"ao (as'e 'a"!ere pre"a "e'i. 8a&i" !e od "e'e 'a(i'io suprugu i gospodari%u u svo"e ve#iko" do"u$ "e1u *ro!'o" pos#ugo". Od!e'uo "e u svi#u$ oki&io "i g#avu$ vra& i ruke dragi" ka"e'!e". Poka.ivao "e kao "u.e!sku vri!ed'os& u kua"a svo!i pri!a&e#!a i po.'a'ika i &ri!u"<a#'o se os"!e ivao kada !e vidio kako "e &i pri!a&e#!i pro"a&ra!u s div#!e'!e" i odo*rava'!e". Po'os'o !e u.di.ao g#avu$ s#u/a!ui kako )e'e '!egovi drugova ra.govara!u o "e'i s 'ak#o'o/u i #!u*av#!u. A#i 'i!e (uo kako po'e&ko ka)e: :Je #i ovo Re/id,*egova )e'a i#i ki5;$ i#i :Da se Re/id, *eg "#ad o)e'io$ i"ao *i porod s&ari!i od +arde;.

2ve se &o doga1a#o pri!e 'ego /&o se "o! )ivo& s&u*oko" okre'uo$ pri!e 'ego /&o Bog .apa#i p#a"e' #!u*avi u "o"e sr%u i pri!e 'ego /&o prok#i!a s!e"e #!u*avi u '!e"u. Da$ sve se &o doga1a#o u vri!e"e kada sa" s"a&ra#a da !e 'a!vea srea #i!epa od!ea ko!a "e krasi$ div'a ko(i!a ko!a "e vo.i$ skupo%!e' 'a"!e/&a! oko "e'e. A#i kada sa" se pre'u#a$ kada "i sv!e&#os& o(i o&vori$ kada os!e&i sve&i p#a"e' ko!i "i sr%e pa#i$ kada os!e&i g#ad ko!a "i du/u "u(i$ kada se pre'u i vid!e kako "e kri#a 'ose i )e#e "e 'a 'e*o #!u*avi u.'i!e&i$ a#i dr &e 'e"o'a pro&iv okova .ako'a ko!i su "i &i!e#o okova#i pri!e 'ego /&o sa" s va&i#a /&o su &i okovi i /&o su &i .ako'i , kada sa" se pre'u#a i sve &o os!e&i#a$ s va&i#a sa" da srea )e'e 'i!e u .'a"e'i&os&i '!e.i'a supruga 'i&i u '!egovo! (as&i$ ve u #!u*avi ko!a i" du/e o*u!"#!u!e$ ko!a '!e'e os!ea!e &o(i u '!egovo sr%e$ ko!a i (i'i !edi's&ve'i" &i!e#o" i !ed'o" ri!e(!u 'a Bo)!i" us'a"a. -ada spo.'a &u *o#'u is&i'u$ vid!e sa"u se*e u Re/idovo! kui kao #opova ko!i !ede '!egov kru $ a .a&i" se gu*i u &a"i. 2 va&i#a sa" da !e svaki da' ko!i provodi" u. '!ega ve#ika #a) ko!u #i%e"!er!e p#a"e'i" s#ovi"a ispisu!e 'a "o"e (e#u$ pred .e"#!o" i 'e*esi"a$ !er 'isa" "og#a u.vra&i&i "u #!u*av#!u svoga sr%a .a '!egovu p#e"e'i&os&$ 'i&i "u darova&i du/u .a iskre'os& i do*ro&u. U.a#ud sa" poku/ava#a. U.a#ud sa" se &rudi#a da 'au(i" vo#!e&i ga , 'isa" 'au(i#a$ !er !e #!u*av s'aga ko!a do#a.i i. 'a/i sr%a... 8a&i" sa" se u.a#ud pred 'e*o" "o#i#a u vri!e"e 'o'oga "ira 'e *i #i se u "e'i !avio os!ea! ko!i e "e pri*#i)i&i (ov!eku koga "i !e 'e*o odredi#o .a supu&'ika. Ni 'e*o "i 'i!e po"og#o$ !er 'a" #!u*av pada 'a du/e po Bo)!e" 'ada 'uu$ a 'e po #!udsko" .a &!evu. Os&a#a sa" &ako pu'e dvi!e godi'e u kui &oga (ov!eka$ .avidei p&i%a"a u po#!u 'a s#o*odi$ dok su "e'i drugari%e .avid!e#e 'a "o!o! &a"'i%i3 kao )e'a ko!a !e i.gu*i#a !edi'%a$ op#akiva#a sa" v#as&i&o sr%e ro1e'o sa spo.'a!o"$ a u'aka)e'o .ako'o"$ &e !e svakod'ev'o s&radava#o od g#adi i )e1i.

Jed'oga od &i %r'i da'a$ pro.re#a sa" kro. &a"u i ug#eda#a *#agu sv!e&#os& kako .ra(i i. o(i!u !ed'oga "#adia ko!i sa" ide kro. )ivo&$ sa"o&'o )ivi sa svo!i" papiri"a i k'!iga"a u ovo! siro"a/'o! kui. 8a&vara#a sa" o(i da 'e vidi" &u sv!e&#os& i sa"a se*i sa" govori#a: :2u1e'a &i !e$ du/o$ gro*'a &"i'a$ i 'e"o! (e.'u&i .a sv!e&#o/u.; 8a&i" sa" os#u/kiva#a i (u#a 'e*esku p!es"u ko!a "i "i#i'o" du/u po&resa$ svo!o" 'edu)'o/u %i!e#i" "o!i" *ie" ov#adava. 8a&o sa" .a&vara#a o(i i govori#a: :2u1e'o &i !e$ du/o$ .avi!a'!e po'ora$ i 'e"o! (e.'u&i .a p!es"a"a.; 8a&vara#a sa" o(i da 'e vidi"$ .a&vara#a sa" u/i da 'e (u!e"$ a#i sa" i da#!e vid!e#a &u sv!e&#os&$ a u/i su (u#e &u "e#odi!u pre"da su *i#e .a&vore'e. U prvi "a sa" se up#a/i#a$ kao siro"a ko!i !e pro'a/ao dragu#! pored pri'(evog dvor%a$ a#i se 'e usu1u!e u.e&i ga a 'i!e u s&a'!u 'i os&avi&i ga. P#aka#a sa" kao )ed'a oso*a ko!a !e ug#eda#a pi&ki i.vor okru)e' div#!i" .vi!eri"a$ pa !e *espo"o'o 'a .e"#!u k#o'u#a.

6ospo1a +arda .a &re'u&ak u/u&!e. 8a&vori#a !e krup'e o(i$ kao da se pro/#os& osovi#a pred '!o"$ pa 'i!e i"a#a s'age pog#eda&i "e u o(i. 8a&i" po'ovo progovori:

, Ovi #!udi ko!i po&!e(u i. +!e('os&i i vraa!u se u '!u pri!e 'ego /&o okuse s#as& is&i'skog )ivo&a 'e "ogu s va&i&i g#ad )e'e ko!a !e ve.a'a .e"'i" .ako'i"a. 4o !e &e/ka &ragedi!a ispisa'a )e'sko" krv#!u i su.a"a ko!u "u/kara% s os"i!e o" (i&a !er !e 'e s vaa$ a ako !e i s va&i$ '!egov s"i!e se preo*ra)ava u gru*os&$ &e 'a g#avu )e'e sru(u!e oga'! srd)*e i o*asipa !e k#e&va"a.

4o !e &u)'a pri(a ko!u "rk#e 'oi ispreda!u u sr%u svake )e'e (i!e !e &i!e#o okova'o pos&e#!o" supruga ko!i !o! !e pos&ao "u)e" pri!e 'ego /&o !e i sa.'a#a /&o !e *rak$ a '!e'a du/a #epr/a oko drugog (ov!eka koga vo#i svo" du/o" svo!o"$ 'edu)'o" i pre#i!epo" #!u*av#!u. 4o !e )es&oka *or*a o&kako pos&o!i )e'ska s#a*os& i "u/ka 'ad"o$ i 'ee pres&a&i dok#e god s#a*os& ro*u!e

'ad"oi. 4o !e s&ra/a' ra& i."e1u "a'!kavi #!udski .ako'a i sve&i os!ea!a sr%a. Do'edav'o sa" *i#a u &o"e ra&u i .a"a#o da u"re" od 'e"ira$ da se is&opi" sa su.a"a.

7e1u&i"$ &rg'u#a sa" se$ od*a%i#a *o!a)#!ivos& svo!i srod'i%a$ os#o*odi#a kri#a ve.a'a s#a*o/u i pod(i'!ava'!e"$ &e sa" u.#e&!e#a u pros&or #!u*avi i s#o*ode. 2ada sa" sre&'a u. (ov!eka s ko!i" (i'i" !ed'u .raku i. Bo)!e ruke isi!ava'u o&kako !e svi!e&a. Ne"a si#e 'a ovo"e svi!e&u ko!a "e "o)e #i/i&i "o!e sree$ !er o'a po&!e(e i. s!edi'!e'!a dvi!u du/a ko!e spa!a u.a!a"'o ra.u"i!eva'!e i 'a&kri#!u!e i #!u*av.

6ospo1a +arda "e pog#eda du*oki" pog#edo"$ kao da *i "i &!e#a grudi o(i"a spa#i&i 'e *i #i vid!e#a d!e#ova'!e v#as&i&i ri!e(i 'a "o!e os!ea!e$ da (u!e !eku v#as&i&oga g#asa u "o"e sr%u. 7e1u&i"$ !a sa" /u&io da !e 'e *i prekidao. O'a 'as&avi g#aso" u ko"e !e *i#o gorki uspo"e'a$ iskre'os&i i os#o*o1e'!a:

, Rei e &i #!udi da !e +arda a#,Ha'i v!ero#o"'a i 'e.a va#'a )e'a ko!a !e s#i!edi#a svo!e sr%e i 'apus&i#a (ov!eka ko!i !u !e podigao k se*i i u(i'io !e gospodari%o" svoga do"a. Rei e &i da !e !a#ova *#ud'i%a pr#!avi" ruka"a od*a%i#a sve&i svad*e'i vi!e'a% ko!i !e v!era isp#e#a i u"!es&o '!ega u.e#a pr#!avi vi!e'a% isp#e&e' od pak#e'og &r'!a. 2a svoga &i!e#a !e .*a%i#a od!eu vr#i'e$ a od!e'u#a se gri!e o" i sra"o". Rei e &i i vi/e od &oga$ !er s!e'e '!i ovi predaka i da'as )ive u '!i ovi" &i!e#i"a. O'i su popu& pra.'i pei'a ko!e od!eku!u g#asovi"a i 'e .'a!ui '!i ovo .'a(e'!e. O'i 'e po.'a!u Bo)!i .ako' u Bo)!i" s&vore'!i"a$ 'i&i s vaa!u pravi s"isao v!ere. O'i 'e .'a!u kada (ov!ek gri!e/i a kada do*ro (i'i$ ve s#a*a/'i" o(i"a g#eda!u <or"u$ a 'e *i& d!e#a. O'i sude o 'e.'a'!u i presu1u!u s#i!epi$ .a '!i !e !ed'ak pres&up'ik i 'edu)a' (ov!ek$ do*ar i .#ikova%.

4e/ko o'o" &ko sudi i &e/ko o'o"e ko"e se presu1u!e0 Ja sa" *i#a pros&i&u&ka i 'ev!er'i%a u do"u Ra/ida Nu"a'a$ !er "e o' u(i'io svo!o" 'a#o)'i%o" u sk#adu s o*i(a!i"a i &radi%i!o" pri!e 'ego /&o "e 'e*o u(i'i#o '!egovo" suprugo" po .ako'u du a i os!ea!a. Bi#a sa" pr#!ava sa"a se*i i pred Bogo" o'da kada sa" se ra'i#a '!egovi" darovi"a da *i o' .adovo#!io svo!e porive "o!i" &i!e#o". 2ada sa"$ pak$ 'edu)'a i (is&a !er "e .ako' #!u*avi os#o*odio$ pos&a#a sa" (as'a i pou.da'a !er sa" preki'u#a s proda!o" svoga &i!e#a .a kru $ svoga vre"e'a .a od!eu. Da$ *i#a sa" pros&i&u&ka i pres&up'i%a u vri!e"e kada su "e #!udi s"a&ra#i vr#o" suprugo"$ a sada sa" (is&a i (as'a$ a o'i "e s"a&ra!u pr#!avo" v!ero#o"'i%o" !er o'i o du/a"a sude pre"a &i!e#i"a i du "!ere "a&eri!a#'i" "!eri#i"a.

6ospo1a +arda se okre'u pre"a pro.oru$ ruko" poka.a pre"a gradu$ "a#o podi)e g#as i re(e &o'o" u ko!e"u se os!ea#o o"a#ova)ava'!e i ga1e'!e$ kao da !e 'a u#i%a"a i &rgovi"a ug#eda#a odvra&'e u&vare i de"o'e: , Pog#eda! ove #i!epe kue i visoke pa#a(e u ko!i"a )ive *oga&i i "o'i #!udi. 7e1u '!i ovi" .idovi"a presvu(e'i" svi#o" o*i&ava!u v!ero#o"'os& i #i%e"!er!e3 pod '!i ovi" po.#ae'i" &ava'i%a"a su #a) i i.v!e/&a(e'os&. Pog#eda! do*ro ova .da'!a ko!a si"*o#i.ira!u s#avu$ .'a"e'i&os& i sreu$ a#i o'a 'isu 'i/&a do pei'e gd!e se kri!e po'i)e'!e$ !ad i 'esrea. 4o su sa.ida'i gro*ovi u ko!i"a se kri!e #ukavos& s#a*a/'e )e'e i.a 'a/"i'ka'i o(i!u i usa'a3 u '!i ovi" ku&ovi"a kri!u se "u/kar(ev egoi.a" i a'i"a#'os& pod s!a!e" sre*ra i .#a&a. 4o su dvor%i (i!e .idi'e se gordo di)u uvis$ a#i kada *i "og#i os!e&i&i poroke i o*"a'e$ raspuk#i *i se i s&rova#i#i. 4o su do"ovi ko!e siro"a/'i se#!ak g#eda su.'i o(i!u$ a#i kada *i .'ao da u sr%i"a '!i ovi s&a'ara 'e"a 'i &ru'ke o'e #!u*avi ko!a ispu'!ava sr%e '!egove dru)*e'i%e$ s o"a#ova)ava'!e" *i se pods"!e 'uo i rados&a' vra&io u svo!e po#!e.

6ospo1a +arda "e u va&i .a ruku i povede do pro.ora kro. ko!i !e pro"a&ra#a &e kue i pa#a(e$ pa re(e:

, Do1i da &i poka)e" &a!'e &i #!udi 'a (i!e" "!es&u 'e *i vo#!e#a *i&i.

Pog#eda! o'a! dvora% s "ra"or'i" s&upovi"a$ *akre'i" kupo#a"a i kris&a#'i" pro.ori"a. U '!e"u *oravi !eda' *oga& (ov!ek ko!i !e 'as#i!edio /kr&oga o%a i (i!i !e iskvare'i "ora# 'as#i!edio. O)e'io se pri!e dvi!e godi'e )e'o" o ko!o! 'i/&a 'i!e .'ao osi" da !o! !e o&a% (as&a' i ug#eda' (ov!ek u gradu. Ne pro1e 'i "ede'i "!ese%$ a o' !e se .asi&i i vra&i se #aki" )e'a"a. Os&avi !e u &o"e dvor%u kao /&o pi!a'i%a os&av#!a pra.a' kr(ag. O'a 'a!pri!e po(e p#aka&i i pa&i&i$ a .a&i" se pre'u i sa"a se po(e &!e/i&i. 8'a#a !e da 'e vri!edi su.e pro#i!eva&i .*og (ov!eka kao /&o !e '!e.i' suprug. 2ada !e sve .a'e"ari#a .*og #!u*avi pre"a !ed'o" #i!epo" r!e(i&o" "#adiu ko!e" !e preda#a %i!e#o svo!e sr%e i pu'i "u d)epove 'ov%e" svoga supruga ko!i 'i!e "ario .a '!u kao /&o 'i o'a 'i!e "ari#a .a

'!ega... Pog#eda!$ .a&i"$ o'u kuu u *u!'o" vr&u. 4o !e do" (ov!eka i. ug#ed'e o*i&e#!i ko!a !e dugo uprav#!a#a .e"#!o". Da'as !e '!e' ug#ed pao .*og rasip'i/&va i .*og &oga /&o se '!e'i (#a'ovi oda!u .a*avi i 'eradu. Pri!e 'eko#iko godi'a &a! (ov!ek se o)e'io ru)'o"$ a#i vr#o *oga&o" )e'o"$ a kada !e 'as#i!edio '!e'o si#'o *oga&s&vo .a*oravio !e i da pos&o!i: u.eo !e #i!epu #!u*av'i%u$ a '!u 'apus&io$ &ako da su !o! od &uge i p#a(a )iv%i popus&i#i. 2ada sa&e provodi (e/#!a!ui se i /"i'ka!ui$ odi!eva!ui se u svi#u i kadi<u. Nada se da e !e uo(i&i 'eki gos&$ a#i 'e do*i!a 'i/&a osi" pog#eda v#as&i&oga #ika u og#eda#u... Pog#eda! o'u ve#iku kuu ukra/e'u re.*ari!a"a i s&a&ua"a. 4o !e kua !ed'e )e'e #i!epa #i%a$ a ru)'e du/e. Prvi "u) !o! !e u"ro pa !e 'as#i!edi#a %i!e#u '!egovu i"ovi'u. 8a&i" !e oda*ra#a !ed'oga s#a*u'!avog i *e.vo#!'og "u/kar%a$ u.e#a ga .a "u)a da !o! .a/&i&i i"e od ogovara'!a i da .ak#a'!a '!e'e poroke. Do&#e !e o'a "e1u svo!i" udvara(i"a kao p(e#a ko!a si/e 'ek&ar sa %v!e&ova.

+idi/ o'u kuu s ve#iki" *a#ko'i"a i (udes'i" arkada"a5 O'a pripada !ed'o"e prag"a&i('o" (ov!eku ko!i i"a "'ogo o*ave.a i pro &!eva. I"a )e'u ko!a !e <i.i(ki vr#o priv#a('a i veo"a &a'a 'e du/e. U '!e'o! #i('os&i se 'a/#a pro<i'!e'a du/a i #i!epo &i!e#o$ kao /&o se u poe.i!i sre&'u sk#ada' ri&a" i pro<i'!e' sadr)a!. O'a !e s&vore'a da )ivi u #!u*avi i da u"re s '!o"$ a#i , kao "'oge druge )e'e , o&a% !u !e dao pri!e 'ego /&o !e .a/#a u osa"'aes&u godi'u i upregao !e '!e' vra& u !ara" 'e.dravog *raka. 4ako !e sada os#a*i#a$ &opi se kao svi!ea 'a va&ri spu&a'i os!ea!a i po#ako 'es&a!e kao <i'i "iris u o#u!i$ kop'i .*og #!u*avi pre"a 'e(e"u #i!epo" /&o os!ea a 'e vidi$ vapi .a .agr#!a!e" s"r&i da !e i.*avi i. sku(e'og )ivo&a i os#o*odi !e ro*ova'!a (ov!eku ko!i provodi da'e .ara1u!ui 'ova% i 'oi *ro!ei ga. O' /kripi .u*i"a prok#i'!ui (as u ko"e se o)e'io !a#ovo" )e'o" /&o "u 'i!e rodi#a si'a da "u sa(uva i"e i 'as#i!edi '!egova do*ra... Pog#eda!$ .a&i"$ o'u kuu osa"#!e'u u vr&ovi"a: u '!o! )ivi "a/&ovi& p!es'ik$ veo"a "isao'$ darovi&. O' i"a pri"i&iv'u )e'u$ gru*u$ ko!a se pods"i!ava '!egovi" s&i ovi"a !er i 'e ra.u"i!e$ ruga se '!egovi" d!e#i"a !er su (udes'a. O' sada 'e "ari .a '!u !er vo#i drugu$ uda'u )e'u$ veo"a i'&e#ige'&'u i '!e)'u$ ko!a "u u sr%e sv!e&#os& u'osi$ svo!i" os"i!esi"a i pog#edi"a 'ada '!u!e ga 'a ri!e(i 'epro#a.'e vri!ed'os&i. 6ospo1a +arda u/u&!e 'akra&ko. 2!edi#a !e 'a k#upi u. pro.or. -ao da !u !e u"ori#a /e&'!a po 'evid#!ivi" so*a"a &i kua. 8a&i" "ir'o progovori:

, 4o su &e pa#a(e (i!i s&a'ar 'e *i )e#!e#a *i&i. 4o su &i gro*ovi u ko!i"a 'e *i &!e#a *i&i )iva sa ra'!e'a. 4o su &i #!udi od ko!i sa" s#o*od'a i (i!i sa" !ara" sa se*e ski'u#a. 4o su &i *ra('i drugovi ko!i pri#a.e &i!e#i"a 'e "arei .a du/u i 'i/&a i pred Bogo" 'ee "oi opravda&i osi" (i'!e'i%e da 'e po.'a!u Bo)!i .ako'. Ja i sada 'e osu1u!e"$ ve i )a#i"3 'e pre.ire" i $ ve pre.ire"

'!i ovo spo'&a'o predava'!e #i%e"!er!u$ #a)i i g'uso*i. Nisa" &i o&kri#a &a!'e '!i ovi sr%a i )ivo&a .a&o /&o vo#i" k#eve&e i sp#e&ke$ ve da *i &i poka.a#a

is&i'u o #!udi"a 'a ko!e sa" do !u(er s#i(i#a$ a#i sa" se o&rg#a3 da *i &i o*!as'i#a 'a(i' )ivo&a #!udi ko!i o "e'i govore sa"o 'a!gore !er sa" )r&vova#a '!i ovo pri!a&e#!s&vo da *i spasi#a svo!u du/u3 ods&upi#a sa" s '!i ovi "ra('i pu&eva i .apu&i#a se k sv!e&#os&i u ko!o! su iskre'os&$ is&i'a i pravda. 2ada su "e prog'a#i i. svo!e .a!ed'i%e i !a sa" .adovo#!'a$ !er #!udi i.opava!u sa"o o'e (i!i se ve#iki du po*u'i pro&iv &"i'e i 'epravde. O'a! &ko i.opava'!e 'e pre&pos&av#!a pokorava'!u 'e "o)e *i&i po&pu'o s#o*oda'. Ja sa" *i#a popu& *oga&e &rpe.e i Re/id,*eg "i !e pri#a.io kada !e os!eao po&re*u .a ra'o"$ dok su 'a/e du/e *i#e da#eko !ed'a od druge$ 'a#ik 'a dvo!e po'i)e'i s#ugu. 7e1u&i"$ kada sa" spo.'a#a is&i'u$ .a"r.i#a sa" s#u)e'!e3 poku/a#a sa" se po&(i'i&i o'o"e /&o .ove"o sud*i'o"$ a#i 'isa" "og#a$ !er "o!a du/a od*i!a da provede %i!e#i vi!ek k#e(ei pred s&ra/'i" ido#o" ko!ega su podig#a 'e.drave ge'era%i!e i 'a.va#i ga .ako'o". Raski'u#a sa" svo!e okove$ a#i i 'isa" od*a%i#a dok 'isa" (u#a kako "e do.iva g#as #!u*avi i dok 'isa" vid!e#a du/u spre"'u .a pu&ova'!e.

I.a/#a sa" i. kue Re/id,*ega Nu"a'a kao ro* i. &a"'i%e$ os&av#!a!ui .a so*o" 'aki&$ od!eu$ pos#ugu i ko(i!e$ i u/#a sa" u kuu svoga dragog$ *e. 'a"!e/&a!a$ a#i pu'u du a$ .'a!ui da sa" pos&upi#a praved'o$ !er vo#!a 'e*a 'i!e da sa"a se*i podre)e" kri#a i *a%i" se 'a pepe#i/&e$ da ro'i" su.e i govori": :4akva !e "o!a sud*i'a.; Ne*o 'ee da provede" )ivo& pa&ei 'ou i vapei da do1e .ora$ a kada do1e da' da govori": :-ada e se ova! da' oko'(a&i5; Ne*o 'ee da (ov!ek *ude 'esre&a'$ !er !e o'o usadi#o du*oko u (ov!eka &e)'!u ka srei$ !er se usreiva'!e" (ov!eka sa" Bog s#avi... 4o !e "o!a pri(a$ (ov!e(e. 4akvo !e "o!e prikriva'!e pred 'e*o" i .e"#!o". Ja se po'osi" &i"e kao p!es"o"$ dok #!udi .a&vara!u o(i i 'e (u!u !er se p#a/e

po*u'e v#as&i&i du/a$ p#a/e se da se 'e u.dr"a!u &e"e#!i '!i ove .a!ed'i%e i 'e sru(e i" se 'a g#ave.

4o su 'edae ko!e sa" pre*rodi#a dok 'isa" dosp!e#a 'a vr u'a% sree. Ako *i sad do/#a s"r& da "e u."e$ "o!a du/a *i se *e. s&ra a i .a.ora 'a/#a pred U.vi/e'i" Pri!es&o#!e"$ (ak s rado/u i 'ado"$ &e *i se "o!e *ie$ o*'a)e'o$ poka.a#o (is&i" kao s'i!eg pred vr ov'i" su%e" .a&o /&o sa" (i'i#a sa"o o'o /&o !e &!e#a du/a ko!u !e Bog i. svoga *ia s&vorio$ i 'isa" s#i!edi#a 'i/&a osi" .ov sr%a i !eku a'1eoski p!esa"a.

4o !e "o!a pri(a ko!u Be!rua'i s"a&ra!u prok#e&s&vo" )ivo&a i ra'o" 'a &i!e#u .a!ed'i%e. 7e1u&i"$ o'i e se ka!a&i kada i usud upo.ori 'a #!u*av u .a"ra(e'i" sr%i"a. -ada su'%e i."a"i %vi!ee i. .e"#!e prepu'e os&a&aka s"r&i$ .as&a& e pro#a.'ik pored "oga gro*a$ po.dravi&i ga i rei: :Ovd!e po(iva +arda a#,Ha'i ko!a !e os#o*odi#a os!ea!e od ro*ova'!a 'edos&a&'i" #!udski" .ako'i"a da *i )iv!e#a u sk#adu sa .ako'o" u.vi/e'e #!u*avi$ svo!e #i%e okre'u#a k su'%u da 'e *i g#eda#a v#as&i&u s!e'u "e1u #u*a'!a"a i u &r'!u.;

4ek /&o gospo1a +arda .avr/i svo!u pri(u$ o&vori/e se vra&a i u1e vi&ak "#adi$ #i!epa #i%a. I. o(i!u "u !e .ra(i#a o(arava!ua sv!e&#os&$ 'a us'a"a pri!a.a' os"i!e . 6ospo1a +arda us&ade$ '!e)'o ga u.e .a ruke$ dovede k "e'i u#!ud'o i.govara!ui "o!e i"e$ a '!egovo s #!u*av#!u i .'a(a!'i" pog#edo". 2 va&io sa" da !e &o "#adi .*og koga !e od*a%i#a svi!e&$ ra.i/#a se sa .ako'o" i o*i(a!i"a. 8a!ed'o s"o s!e#i$ /u&ke ra."i/#!a!ui !ed'i o drugi"a. Nako' kra&kog vre"e'a ispu'!e'og &i/i'o" ko!a !e du/e visoko u.'osi#a$ pog#eda kako s!ede !ed'o pored drugog i vid!e 'e/&o /&o 'ikada ra'i!e 'isa" vidio3 u &re'u&ku sa" s va&io s"isao pri(e gospo1e +arde$ po!"io sa" *i& '!e.i'a pro&es&a pro&iv

.a!ed'i%e ko!a progo'i po!edi'%e po*u'!e'e pro&iv '!e'i propisa pri!e 'ego /&o pris&upi #i!e(e'!u '!i ove po*u'e. +idio sa" pred so*o" !ed'u 'e*esku du/u o#i(e'u u dva &i!e#a ko!a krasi "#ados& i u#!ep/ava i s!edi'!e'os&. 7e1u '!i"a !e s&a!a#o Bo)a's&vo L!u*avi ra/ire'i kri#a da *i i .a/&i&i#o od #!udskoga pri!ekora i *i!esa. +idio sa" kako po&pu'o u.a!a"'o ra.u"i!eva'!e .ra(i s o.are'i #i%a ko!a o*as!ava iskre'os& i 'edu)'os&3 prvi pu& u svo"e )ivo&u vidio sa" aureo#u sree i."e1u "u/kar%a i )e'e ko!u prekori!eva v!era i od*a%u!e .ako'. Nako' i.v!es'og vre"e'a$ us&ao sa" i po.dravio se s '!i"a s&av#!a!ui i" do .'a'!a$ *e. ri!e(i$ ko#iko sa" u.*u1e'. Napus&i &u siro"a/'u kuu od ko!e su e"o%i!e 'a(i'i#e ra" #!u*avi i ar"o'i!e i .apu&i se i."e1u o'i pa#a(a i kua (i!e "i !e &a!'e predo(i#a gospo1a +arda. Ra."i/#!ao sa" o '!e'i" ri!e,(i"a$ o svi" pri'%ipi"a i pos#!edi%a"a ko!e sadr)e$ a#i 'a sa"o"e kra!u &e (e&vr&i s!e&i se Re/id,*ega Nu"a'a i dok su "i pred o(i do#a.i#i '!egov o(a! i 'esrea$ po"is#i : :O' !e 'esre&'ik ko!e"u !e u(i'!e'a 'epravda$ a#i oe #i ga 'e*o us#i/a&i ako "u se )a#i 'a +ardu a#,Ha'i5 Je #i se o '!ega ogri!e/i#a &a )e'a kada ga !e os&avi#a radi v#as&i&og os#o*o1e'!a$ i#i se o' ogri!e/io pre"a '!o! kada !o! !e *rako" pod(i'io &i!e#o pri!e 'ego /&o !e #!u*av privuk#a '!e'u du/u5 4ko !e od '!i dvo!e 'epraveda'$ a &ko o*esprav#!e'5 4ko !e pres&up'ik$ a &ko 'edu)a'5;

4i!eko" vre"e'a$ da#!e sa" ra."i/#!ao: :2a"o#!u*#!e (es&o dopu/&a )e'a"a da 'apus&e svo!e siro"a/'e "u)eve i ve)u se .a *oga&e$ !er s&ras& )e'a pre"a s!a!'o! od!ei i #agod'o"e )ivo&u .as#i!epi i i povede 'a pu& sra"o&e i posr&a'!a. Je #i +arda a#,Ha'i *i#a sa"o#!u*iva i po #ep'a kada !e 'apus&i#a pa#a(u *oga&og (ov!eka pu'u drago%!e'os&i$ 'a"!e/&a!a i pos#uge$ &e o&i/#a u kuu

siro"a/'og (ov!eka kod koga 'e"a 'i/&a osi" 'i.a s&ari k'!iga5 9es&o g#upos& do&u(e )e'sku (as& i o)ivi !o! pro &!eve$ &ako da os&avi "u)a .*og

dosade i &ra)i &!e#es'e u)i&ke s drugi" (ov!eko" ko!i !e vi/e od '!e posr'uo i "a'!e !e (as&a'. Je #i +arda a#,Ha'i *i#a 'e.'a#i%a )e#!'a &!e#es'e 'as#ade kada !e !av'o is&ak#a svo!u 'e.avis'os& i pri/#a produ ov#!e'o" "#adiu5 7og#a !e i &a!'o .adovo#!ava&i (u#a u kui svoga supruga sa s&ras'o .a#!u*#!e'i" "#adii"a ko!i *i sve da#i da *udu ro*ovi '!e'e #!epo&e i )r&ve '!e'e s&ras&i. +arda a#, Ha'i !e *i#a 'esre&'a )e'a pa !e &ra)i#a sreu$ 'a/#a !e i prigr#i#a. 4o !e %i!e#a is&i'a ko!u #!udska .a!ed'i%a o*e.vre1u!e i .ako' od*a%u!e.;

apu&ao sa" &e ri!e(i u .rak$ a .a&i" reko $ poku/ava!ui s va&i&i:

, 8ar !e )e'i dopu/&e'o da do#a.i do svo!e sree "u)ev#!evo" 'esreo"5

Du/a "i odgovori:

, A !e #i dopu/&e'o "u/kar%u da poro*#!ava )e'i'e os!ea!e da *i o' *io sre&a'5

Hodao sa" &ako dok "i !e g#as gospo1e +arde od.va'!ao u u/i"a. -ada s&igo 'akra! grada$ su'%e !e ve 'agi'!a#o k .apadu$ po#!a i vr&ovi su &o'u#i u "ir$ a p&i%e su p!eva#e ve(er'!u p!es"u. 8as&ado ra."i/#!a!ui i u.da 'u : :Pred Pri!es&o#!e" 2#o*ode ovo drvee se radu!e igri s #a oro" i pred '!i" *#is&a 'a su'%u i "!ese%u. U u o s#o*ode ove p&i%e *es!ede i oko '!e #epr/a!u po'ad po&oka. U pros&or s#o*ode ovo %vi!ee &o(i "iris svo!e du/e i pred '!o" se os"!e u!e do#asku .ore. 2ve /&o !e 'a .e"#!i )ivi u sk#adu s prirodo" i o&uda po&!e(e ve#i(i'a s#o*ode i '!e'a rados&. L!udi su$ pak$ #i/e'i &e *#agoda&i$ !er su svo!i" *o)a'ski" du/a"a pos&avi#i ogra'i(e'e sv!e&ov'e .ako'e3 odredi#i su svo!i" &i!e#i"a i du/a"a s&rogi propis3 svo!i" &i!e'!i"a i os!ea'!i"a podig#i su s&ra/a' i &i!esa' .a&vor3 svo!i" sr%i"a i u"ovi"a iskopa#i su du*oke i "ra('e gro*ove. Ako us&a'e !eda' od '!i $ i.dvo!i se i. '!i ove .a!ed'i%e i

.ako'a$ ka)u: =4o !e opaki *u'&ov'ik koga va#!a pro&!era&i$ odvra&'i 'ikogovi ko!i s"r& .as#u)u!e...=

:7e1u&i"$ &re*a #i (ov!ek .auvi!ek os&a&i ro* v#as&i&i" "a'!kavi" .ako'i"a$ i#i se s vre"e'o" os#o*odi&i da *i )ivio s Du/o" i .a Du/u5 4re*a #i (ov!ek os&a&i .ag#eda' u .e"#!u$ i#i upri!e&i pog#ed k su'%u$ kako 'e *i g#edao s!e'u v#as&i&oga &i!e#a u &r'!u i "e1u #u*a'!a"a5;

+APAJ 6ROBO+A

E"ir !e s!edio 'a suda(ko"e &ro'u$ a oko '!ega$ s #i!eve i des'e s&ra'e$ s!edi#i su "udra%i '!egove .e"#!e. Na '!i ovi" s&rogi" #i%i"a "og#e su se (i&a&i k'!ige i paragra<i. Oko e"ira su s&a!a#i vo!'i%i s isuka'i" sa*#!a"a i podig'u&i" kop#!i"a. Pred '!i" !e *io 'arod ko!i !e do/ao .*og rado.'a#os&i$ o(eku!ui presudu gr!e/'i%i"a. 2vi su pog'u#i g#ave$ s"!er'i pog#eda i su.dr)a'a da a$ kao da su u e"irovi" o(i"a vid!e#i "o ko!a i" u#i!eva s&ra u du/e i sr%a. -ada se okup#!a'!e .avr/i i 'as&upi vri!e"e .a su1e'!e$ e"ir podi)e ruku i g#as'o re(e: , Privodi&e pres&up'ike !ed'og po !ed'oga i upo.'a!&e "e s '!i ovi" gri!esi"a. O&vori/e se vra&a &a"'i%e i uka.a/e se '!e'e po&a"'!e#e .idi'e$ kao )dri!e#o div#!e .vi!eri kada .i!eva!ui o&vori us&a. 8a(u se .veke& okova prae' s&e'!a'!e" .a&vore'ika$ &e prisu&'i okre'u/e pog#ede i is&eg'u/e vra&ove$ !edva (eka!ui da vide ka'dida&a .a s"r& kako i.#a.i i. du*i'e &e gro*'i%e.

Uskoro i. &a"'i%e i.a1o/e dva vo!'ika vodei "#adia sve.a'i ruku. N!egovo "ra('o i .gr(e'o #i%e odava#o !e (vrs&i'u i pos&o!a'os&. +o!'i%i ga .aus&avi/e 'asred sud'i%e i "a#o ods&upi/e. E"ir ga kra&ko pro"o&ri i upi&a: , &o !e .gri!e/io ova! (ov!ek /&o s&o!i pred 'a"a u.dig'u&e g#ave$ kao da !e 'a sve&kovi'i$ a 'e u ru%i pravde5

Jeda' sav!e&'ik odgovori:

, 4o !e opaki u*o!i%a ko!i se !u(er suko*io s !ed'i" e"irovi" (as'iko" i '!egovi" vo!'i%i"a kada su *i#i 'a .ada&ku u se#u. U ie' !e s krvavo" sa*#!o" u ruka"a.

E"ir se #!u&i&o po"ak'e 'a &ro'u$ *i!es'o ! si!eva!ui o(i"a$ i povika:

, +ra&i&e ga u &a"'i%u i s&avi&e u okove$ a kad osva'e !u&ro$ odsi!e%i&e "u g#avu '!egovo" sa*#!o"$ a &i!e#o "u *a%i&e u s&epu da !e .vi!eri ras&rg'u$ &e da v!e&rovi od'esu '!egov s"rad do '!egove o*i&e#!i i pri!a&e#!a. 7#adia vra&i/e u &a"'i%u. L!udi su ga pra&i#i sa)a#!ivi" pog#edi"a i s du*oki" u.dasi"a !er !e *io u %vi!e&u "#ados&i$ #i!ep i s'a)'e gra1e.

+o!'i%i po'ovo i.a1o/e i. .a&vora vodei #i!epu i kr ku d!evo!ku$ #i%a po)u&!e#a od &uge i o(a!a. O(i su !o! *i#e pu'e su.a$ g#ava pog'u&a pod &ere&o" ka!a'!a i *o#a.

E"ir !e pog#eda i re(e:

&o !e u(i'i#a ova su o'!ava )e'a /&o s&o!i pred 'a"a kao s!e'a pred is&i'o"5

Jeda' vo!'ik odgovori:

, 4a )e'a !e ra.vra&'i%a ko!u !e '!e' "u) !ed'e 'oi i.'e'adio i .a&ekao u 'aru(!u #!u*av'ika. Predao !u !e po#i%i!i kada !e ova! po*!egao.

E"ir se .ag#eda u '!u$ dok !e o'a .*og suda o*ori#a pog#ed$ &e e"ir re(e:

, +ra&i&e !e u &"i'u i *a%i&e 'a pos&e#!u od &r'!a , "o)da e se &ako s!e&i&i pos&e#!e ko!u !e osra"o&i#a. Napo!&e !e gorki" 'api%i"a , "o)da e se &ako s!e&i&i .a*ra'!e'i po#!u*a%a$ a kad !u&ro sva'e

odvu%i&e !e 'agu i.va' grada$ ka"e'u!&e !e i os&avi&e &i!e#o da se '!i"e 'as#a1u!u vu%i i da !o! kos&i i.!eda!u %rvi.

D!evo!ka i/(e.'u u .a&vorsko! &a"i$ dok su !e prisu&'i pra&i#i .adiv#!e'i e"irovo" pravi('o/u$ )a#ei is&odo*'o #!epo&u '!e.i'a &u)'a #i%a$ i '!e)a' s!e&'i pog#ed. +o!'i%i se po!avi/e &rei pu& vodei s#a*a/'og sredov!e('og "u/kar%a ko!i !e vukao dr &ave 'oge$ kao da su dro'!%i$ i u s&ra u se osvr&ao 'a sve s&ra'e. N!egovi pog#edi pu'i *o#a odava#i su o(a! i *i!edu$ po&pu'u 'esreu.

E"ir se okre'u pre"a '!e"u i re(e s os!ea!e" odvra&'os&i:

, &o !e .gri!e/io ova! pr#!avi (ov!ek /&o s&o!i kao "r&va% "e1u )ivi"a5

+o!'ik "u odgovori:

, 4o !e krad#!iva% ko!i !e 'ou u/ao u sa"os&a'. U va&i#i su ga (as'i redov'i%i i 'a/#i "u pod od!eo" posudu sa sve&og o#&ara.

E"ir ga pog#eda kao g#ada' ko*a% p&i%u s#o"#!e'i kri#a i povika:

, +odi&e ga du*oko u &"i'u i oku!&e ga u )e#!e.o$ a u .oru ga pop'i&e 'a visoko s&a*#o i o*!esi&e #a'e'i" u)e&o". Os&avi&e "u &i!e#o o*!e/e'o da ga priroda u'i/&i i da "u v!e&rovi os&a&ke ra.'esu.

-rad#!iv%a vra&i/e u .a&vor dok su #!udi /ap&a#i:

, -ako se ova! *ogo u#'i !ad'ik dr.'uo ukras&i sve&u sa"os&a'sku posudu5

E"ir us&ade sa suda(koga &ro'a$ a .a '!i" "udra%i i praved'i%i$ ispred i i.a '!ega su i/#i vo!'i%i a pro"a&ra(i su pravi#i pro#a.. Na &o"e "!es&u uskoro 'e os&ade 'i/&a osi" !auka

.a&o(e'ika i vapa!a o(a!'ika /&o su se od*i!a#i o .idove.

2ve se &o doga1a#o dok sa" s&a!ao kao og#eda#o pred pro%esi!o" s!e'i$ ra."i/#!a!ui o .ako'i"a ko!e su #!udi pos&avi#i !ed'i drugi"a$ ra."i/#!a!ui o o'o"e /&o o'i 'a.iva!u pravdo"$ po'irui u &a!'e )ivo&a$ &raga!ui .a su/&i'o" *ivs&vova'!a.

-ada su "i "is#i ve o&up!e#e$ kao /&o o*risi pos&a!u 'e!as'i u "ag#i$ 'apus&i &o "!es&o ra."i/#!a!ui: :4rava si/e sokove i. .e"#!e$ !a'!ad pase &ravu$ vuk u*i!a !a'!e$ 'osorog u*i!a vuka$ #av #ovi 'osoroga$ a s"r& u*i!a #ava.

Pos&o!i #i si#a ko!a po*!e1u!e s"r& da *i ova! #a'a% 'asi#!a pos&ao .auvi!ek pravi(a'5 Pos&o!i #i si#a ko!a sve ove ru)'e u.roke pre&vara u #i!epe pos#!edi%e5 Pos&o!i #i si#a ko!a sve e#e"e'&e )ivo&a u.i"a u svo!u ruku i s rado/u i u se*e uk#!u(u!e$ kao /&o rasp!eva'o "ore u se u.i"a sve po&oke5 Pos&o!i #i si#a ko!a u*o!i%u i )r&vu$ pre#!u*'i%u i '!e'og #!u*av'ika$ #opova i pokrade'og dovodi pred sud vi/i od e"irovog5;

II

Nared'og da'a i.a1o i. grada i .apu&i se po#!i"a gd!e "ir o&vara du/u sa"o! se*i$ gd!e (is&oa .raka (is&i pr#!av/&i'u &uge i o(a!a /&o 'as&a!u u &i!es'i" u#i%a"a i "ra('i" s&a'ovi"a. 2&igav/i da#eko u do#i'u$ osvr'u se i ug#eda !a&o gra*#!ivi%a kako (as s#i!eu (as u.#i!eu$ ispu'!ava!ui pros&or kre/&a'!e" i #epe&o" kri#a. Rado.'a#o kre'u 'apri!ed i ug#eda ispred se*e "u/kar(ev #e/ o*!e/e' 'a visoko drvo$ .a&i" #e/ 'age )e'e "e1u ka"e'!e" ko!i" !e ka"e'ova'a$ &e okrvav#!e'i #e/ "#adia i. koga !e krv 'a&apa#a .e"#!u$ a g#ave 'i!e *i#o 'a &i!e#u. 8as&ado go&ovo o*'evidio pred s&ra/'i" pri.oro". Pred so*o" sa" vidio sa"o s"r& /&o %aru!e "e1u &i" okrvav#!e'i" &!e#esi"a3 os#u/kivao sa" a#i 'isa" (uo 'i/&a osi" .avi!a'!a 'i/&avi#a .a!ed'o s kre/&a'!e" gra*#!ivi%a oko )r&ava #!udski .ako'a.

8#o is&re*#!u!e"o !o/ vei" .#o" i k#i(e"o kako !e &o .ako'3 pres&up ka)'!ava"o !o/ vei" pres&upo" i vi(e"o kako !e &o pravda.

8ar e"ir 'ikada u svo"e )ivo&u 'i!e u*io 'epri!a&e#!a$ .ar 'i!e prigra*io i"ovi'u 'ekog od svo!i s#a*a/'i poda'ika3 .ar 'i!e sa*#a.'io 'eku #i!epu )e'u3 .ar 'i!e u(i'io 'i!eda' od &i pres&upa pa da o' i"a pravo u*i&i u*o!i%u$ da o*!esi #opova i ka"e'u!e pre#!u*'i%u5

4ko su &i /&o su podig#i ovog #opova 'a drvo5 Jesu #i o'i 'e*eski a'1e#i i#i #!udi ko!i i sa"i gra*e i u.i"a!u sve /&o i" do1e do ruku5

4ko !e ods!ekao g#avu ovo"e u*o!i%i5 Jesu #i &o proro%i ko!i si#a.e s 'e*a$ i#i su sa"o vo!'i%i ko!i u*i!a!u i krv pro#i!eva!u gd!e god s&ig'u5

4ko !e ka"e'ovao ovu pre#!u*'i%u5 Jesu #i &o aske&e /&o do1o/e i. svo!i ispos'i(ki e#i!a$ i#i su sa"o #!udi ko!i (i'e ru)'e s&vari pod okri#!e" &a"e5

8ako' , /&o !e &o .ako'5 8ar !e i&ko vidio da .ako' do#a.i u. su'(evu sv!e&#os& s 'e*eski visi'a5 -o!e !e #!udsko s&vore'!e pro'ik#o u sr%e Bo)!e i spo.'a#o N!egovu vo#!u5 8a vri!e"e ko!e ge'era%i!e su a'1e#i oda#i "e1u #!udi"a govorei: :Odu."i&e 'e!aki"a sv!e&#o )ivo&a$ s"ak'i&e posr'u#e o/&ri%a"a sa*#!i i gr!e/'ike i.ga.i&e )e#!e.'i" 'oga"a.;5 4akve "is#i vr."a#e su se u "o!o! g#avi i u "o"e sr%u kada u *#i.i'i .a(u *a& 'ogu. Osvr'u se i ug#eda d!evo!ku ko!a i.#a.i i."e1u drvea i pri#a.i #e/evi"a$ opre.'o i u s&ra u se osvrui 'a sve s&ra'e. Ug#edav/i ods!e(e'u "#adievu g#avu$ krik'u pa k#ek'u pored '!e i o*u!"i !e dr &avi" ruka"a. 2u.e !o! po&eko/e dok "u !e kovr(avu kosu "i#ova#a prs&i"a i .apo"aga#a du*oki"$ *o#'i" g#aso" /&o !o! !e i. sr%a dopirao. Is%rp#!e'a p#a(e" i s#o"#!e'a gu*i&ko"$ *r.o po(e kopa&i .e"#!u i (i" !e iskopa#a dovo#!'o pros&ra' gro*$ dovu(e do '!ega pogu*#!e'og "#adia i #aga'o ga po#o)i. Okrvav#!e'u g#avu s&avi "u u ruke i kada ga .a&rpa .e"#!o"$ u gro* "u .a*ode sa*#!u ko!o" !e pogu*#!e'. -ada !e &!e#a poi$ pri1o !o!. O'a .adr &a od s&ra a i pog'u g#avu$ dok su !o! vrue su.e kao ki/a #i#e 'i. #i%e$ &e u.di/ui re(e:

, Proka)i&e "e e"iru ako oe&e. Bo#!e !e da u"re" i *ude" u. o'oga &ko "e i.*avio sra"a 'ego da os&avi" '!egovo &i!e#o kao ra'u p&i%a"a i .vi!eri"a.

Odgovori !o!:

, Ne"o!&e se "e'e p#a/i&i$ siro&i%e. Ja sa" pri!e vas op#akao sud*i'u va/ega "#adia. -a)i&e "i kako vas !e i.*avio i. sra"a.

6#aso" ko!i su prekida#i !e%a!i$ o'a odgovori:

, Do/ao e"irov (as'ik 'a 'a/e po#!e da u."e pore.e i dad)*i'e. 7e'e !e pro"a&rao sa .as&ra/u!uo" po o&o". 8a&i" !e 'a pos!ed "oga siro"a/'og o%a 'a"e&'uo &ako visok pore. da ga 'e *i "ogao p#a&i&i 'i *oga&a/. 8a&o !e "e'e$ u"!es&o 'ov%a$ .gra*io i si#o" poveo u e"irov dvora%. U"o#!ava#a sa" ga svo!i" su.a"a$ a#i o' 'i!e "ario3 .a&i" sa" ga .ak#i'!a#a s&aro/u svoga o%a$ a#i se 'i!e s"i#ovao. Na!.ad sa" po.va#a u po"o se#!a'e pa !e do/ao ova! "#adi$ "o! .aru('ik$ i i.*avio "e i. surovi /aka. 9as'ik !e po*!es'io i &io ga u*i&i$ a#i !e "#adi *io *r)i , do va&io !e s&aru sa*#!u o*!e/e'u 'a .id i u*io ga *ra'ei v#as&i&i )ivo& i "o!u (as&. Radi po'osa$ 'i!e po*!egao kao u*o!i%a$ ve !e os&ao pored (as'ikova #e/a dok 'isu do/#i vo!'i%i i odve#i ga sve.a'a u .a&vor. 6ovori#a !e g#eda!ui "e pog#edo" ko!i !e &opio sr%e i ga'uo "e. 8a&i" se i&ro okre'u !e%a!ui i dr &ei.

Nako' i.v!es'og vre"e'a$ ug#eda "#adia u %vi!e&u "#ados&i kako ide 'apri!ed kri!ui #i%e od!eo". -ada do1e do &i!e#a )e'e pre#!u*'i%e$ .aus&avi se$ skide ogr&a( i prekri '!e'u 'agos&. 8a&i" 'o)e" po(e kopa&i .e"#!u$ pa #aga'o do'ese #e/ i prekri ga .e"#!o" pro#i!eva!ui po su.u u. svaku pregr/&. 9i" oko'(a

posao$ u*ra 'eko#iko %v!e&ova ko!i su ras#i u *#i.i'i i po#o)i i 'a u"ak pog'u&e g#ave i o*ore'a pog#eda. -ada se spre"ao o&ii$ .aus&avi ga i reko :

, U kakvo" s&e od'osu s ovo" posr'u#o" )e'o" kada s&e$ usprkos e"irovo! vo#!i i ri.iku!ui v#as&i&i )ivo&$ do/#i .a/&i&i&i '!e'o &i!e#o od p&i%a gra*#!ivi%a5 O' "e pog#eda o(i"a pod*u #i" od p#a(a i 'esa'i%e$ o(i"a ko!e su odava#e &ugu i *o#$ &e re(e "uk#i" g#aso" pu'i" *o#'i u.da a:

, Ja sa" &a! 'esre&'i (ov!ek .*og koga !e ka"e'ova'a. +o#!e#i s"o se od vre"e'a kada s"o se$ kao "a#i$ igra#i pred .grada"a. -ako s"o "i ras#i$ &ako !e i #!u*av ras#a$ pos&a!ui "oa' gospodar ko!e"u s#u)i"o svo!i" os!ea'!i"a i sr%i"a$ priv#a(i 'as k se*i i ko!e"u pri#a.i"o s &a!'a"a svo!i du/a$ a o' 'as 'a grudi privi!a. Jed'oga da'a$ .a vri!e"e "o!e odsu&'os&i i. grada$ o&a% !u !e pro&iv '!e'e vo#!e udao .a (ov!eka koga "r.i. -ada sa" se vra&io i (uo &u vi!es&$ svi da'i "i se pre&vori/e u 'o i )ivo& "i pos&ade 'eprekid'a ago'i!a. Borio sa" se pro&iv svo!i os!ea!a i v#as&i&e du/e$ a#i su o'i "e'e 'adv#ada#i i pove#i$ kao /&o vidovi& s#i!ep%a vodi. 4ako sa" kri/o" po/ao k drago! )e#ei !edi'o vid!e&i s!a! '!e'i o(i!u$ (u&i po! '!e'oga g#asa$ i 'a1o !e sa"u kako op#aku!e svo!u sud,*i'u. 2!edi#i s"o /u&ke$ 'edu)'i. 7a#o .a&i"$ i.'e'ada se po!avi '!e' "u) i kada "e'e ug#eda$ pado/e "u 'a u" 'e(as'e s&vari$ &e !e s'a)'i" ruka"a /(epa .a vra& i povika:

, Dodi&e vid!e&i kurvu i '!e'og #!u*av'ika0

2us!edi po r#i/e. Po!avi/e se i vo!'i%i pi&a!ui /&o se dogodi#o i o' i" !e predade. Odvedo/e !e ra/(upa'u i po%i!epa'u. 7e'e 'i&ko 'i!e 'i dir'uo$ !er s#i!epi .ako' i 'eva#!a#i o*i(a!i ka)'!ava!u )e'u kada posr'e$ a pre"a "u/kar%u su &rpe#!ivi.

7#adi ode u grad kri!ui #i%e od!eo"$ a !a os&ado ra."i/#!a!ui i u.di/ui. Le/ o*!e/e'og "#adia #!u#!ao se .a!ed'o s gra'!e"$ kao da &i" kre&'!a"a "o#i vi/e si#e da ga spus&e i po#o)e 'a .e"#!u pored .a/&i&'ika (ov!e('os&i i )r&ve #!u*avi. Nako' 'ekog vre"e'a$ po!avi se s#a*a/'a )e'a o*u(e'a u dro'!ke i .aus&avi se pored o*!e/e'og$ udara!ui se u grudi i p#a(ui. 8a&i" se pope 'a drvo$ pregri.e u)e i "r&va% pade 'a .e"#!u popu& "okre krpe. e'a si1e$ iskopa gro* pored o'a dva gro*a i spus&i #e/ u '!ega. Po/&o ga .a&rpa .e"#!o"$ u.e dva ko"ada drve&a$ 'a(i'i kri) i .a*ode ga i.'ad '!egove g#ave. -ada se okre'u u prav%u ko!i" !e do/#a$ .aus&avi !e:

&o vas !e prevari#o$ )e'o$ pa do1os&e sa ra'i&i #opova5

O'a "e pog#eda o(i"a pod*u #i" od &uge i dada:

, 4o !e "o! do*ri suprug$ dragi pri!a&e#! i o&a% "o!e d!e%e. Pe&ero d!e%e pa&i od g#adi. Na!s&ari!e i"a osa" godi'a$ a 'a!"#a1e !e !o/ uvi!ek do!e'(e. 7o! suprug 'i!e *io #opov$ ve .e"#!orad'ik ko!i !e o*ra1ivao sa"os&a'sku .e"#!u i u*irao p#odove$ a od svee'ika !e do*i!ao sa"o poga(u ko!u *i uve(er podi!e#i#i. 8a su&ra 'i!e os&a!ao 'i .a#oga!. Jo/ kao d!e(ak$ svo!i" .'o!e" !e 'a&apao sa"os&a'sko po#!e i si!ao s'agu svo!i "i/i%a po '!i ovi" vr&ovi"a. -ada !e os#a*io$ kada su ga godi'e rada is%rpi#e i kada su ga *o#es&i 'apa#e$ o&!era#i su ga ri!e(i"a:

, 2a"os&a'u vi/e 'isi po&re*a'. 2ada idi$ a kada &i o!a(a!u si'ovi po/a#!i i k 'a"a da .au."u &vo!e "!es&o u po#!u.

8ap#akao !e i .a "i#os& "o#io u i"e Isusa$ .ak#i'!ao i a'1e#i"a i sve%i"a$ a#i 'isu i"a#i "i#os&i$ 'isu se sa)a#i#i 'i 'a '!ega 'i 'a "e$ 'i&i 'a 'a/u go#u i g#ad'u d!e%u. Po/ao !e &ra)i&i kakav posao u gradu$ a#i su ga pro&!era#i$ !er s&a'ari &i .da'!a .apo/#!ava!u sa"o s'a)'e "#adie. 4ada !e s!eo 'a raskrs'i%u da prosi$ a#i "u 'isu 'i/&a dava#i$ ve su pro#a.ei govori#i: :7i#os&i'!u 'e .as#u)u!u doko'i i #i!e'i.;

Jed'e 'oi$ kada 'as !e 'esrea &o#iko sav#ada#a da su 'a" d!e%a od g#adi po#eg#a po &#u$ a do!e'(e "i u.a#ud sisa#o grudi$ #i%e "oga "u)a se pro"i!e'i. O' i.a1e pod okri#!e" &a"e$ i u1e pod !ed'u kupo#u u sa"os&a'u gd!e svee'i%i (uva!u p#odove s po#!a i vi'o. 2&avi !ed'u vreu *ra/'a 'a #e1a i &!ede se vra&i&i$ a#i 'ako' 'eko#iko koraka pro*udi/e se svee'i%i$ .gra*i/e ga$ .asu/e udar%i"a i psovka"a. U!u&ro ga predado/e vo!'i%i"a i reko/e:

, 4o !e opaki prova#'ik ko!i !e do/ao ukras&i .#a&'u sa"os&a'sku posudu.

+o!'i%i ga odvedo/e u .a&vor$ a .a&i" i 'a v!e/a#a da *i 'a ra'i#i '!egovi" &i!e#o" div#!e )ivo&i'!e .a&o /&o !e &io da svo!u g#ad'u d!e%u 'a ra'i di!e#o" p#odova ko!e !e v#as&i&i" &rudo" u*irao dok !e s#u)io u sa"os&a'u.

2iro"a/'a )e'a ode$ a &u)'i od!ek '!e'i ri!e(i uspi'!ao se 'a sve s&ra'e$ 'a#ik 'a s&upove di"a ko!i"a se v!e&ar poigrava.

2&a!ao sa" i."e1u &ri gro*a$ *e. g#asa i ri!e(i$ sa su.o" ko!a !e odava#a os!ea!e. 4rudio sa" se ra."i/#!a&i$ a#i se du/a 'i!e &!e#a povi'ova&i$ !er !e du/a popu& %vi!e&a , savi!a #a&i%e pred &a"o" i da svo! 'e daru!e 'o'i" u&vara"a. Us&ao sa"$ dok !e kro. .e"#!u i. &i gro*ova i.*i!ao vapa! o*esprav#!e'os&i$ kao "ag#a u do#i'a"a$ i !uri/ao 'a "o!e (u#o s#u a da *i "i priopio poruku.

Us&ao sa" /u&ke$ a kada *i #!udi ra.u"!e#i o'o /&o &i/i'a priopava *i#i *i *#i)i Bo)a's&vu 'ego /u"ski" .vi!eri"a. Us&ao sa" u.di/ui$ a kada *i &repere'!e "o!i u.da a "og#o do&ak'u&i drvee 'a &o"e po#!u$ pokre'u#o *i se$ pokre'u#o *i se sa svo!i "!es&a$ 'as&upa#o *i u ko#o'a"a i gra'!e" svo!i" *i se *ori#o pro&iv e"ira i '!egove vo!ske$ kori!e'!e" *i sru(i#o sa"os&a'ske .idove 'a g#ave redov'i%i"a.

Us&ao sa" o&vore'a pog#eda ko!i !e 'a &e sv!e)e gro*ove .ra(io *#agos& sa"i#os&i i gor(i'u s!e&e: 6ro* "#adia ko!i !e svo!i" )ivo&o" spasio (as& 'evi'e i *espo"o'e d!evo!ke i. vu(!i ka'd)i$ pa su "u g#avu ods!ek#i$ kao 'agradu .a '!egovu ra*ros&. D!evo!ka !e .a*o#a '!egovu sa*#!u u .e"#!u 'a '!egovo" gro*u , da &o *ude si"*o# ko!i pred su'%e" sv!edo(i o sud*i'i (ov!e('os&i u .e"#!i 'epravde i 'esuvis#os&i3

6ro* d!evo!ke (i!u !e du/u #!u*av do&ak#a$ pri!e 'ego /&o su s&ras&i '!e'i" &i!e#o" ov#ada#e. -a"e'ova'a !e$ !er !e '!e'o sr%e od*i#o sve osi" v!er'os&i do

s"r&i. Dragi !e s&avio *uke& %vi!ea i.'ad '!e'og .gas#oga &i!e#a da #aga'o ve'ui i 'es&a!ui sv!edo(i o sud*i'i du/a ko!e #!u*av posveu!e "e1u #!udi"a ko!e !e .as#i!epi#a "a&eri!a i u(i'i#o 'i!e"i" 'e.'a'!e3

6ro* !ad'og siro"a a (i!e su ruke i.'uri#a sa"os&a'ska po#!a$ pa su ga redov'i%i pro&!era#i da *i i .a"i!e'i#i s'a)'i!i" ruka"a. 4ra)io !e da .aradi kru svo!o! d!e%i$ a#i 'i!e uspio$ .a&i" !e .a kru "o#io prosei$ a#i ga 'i!e do*io$ a kada ga !e o(a!a'!e 'ag'a#o da u."e "a#o p#odova ko!e !e prikupio svo!i" &rudo" i .'o!e"$ .gra*i#i su ga i sve.a#i. N!egova udovi%a !e s&avi#a kri) 'a gro* da u 'o'o"e "iru sv!edo(i .vi!e.da"a 'a 'e*u o .u#u"u redov'ika /&o Isusove propovi!edi pre&vara!u u sa*#!e ko!i"a si!eku g#ave (i!i" *ri&ki" o/&ri%a"a saka&e &i!e#a 'e"o'i i !ad'ika. 2u'%e 'es&ade i.a ori.o'&a , kao da se .asi&i#o #!udi i kao da !e o"r.'u#o '!i ovo 'asi#!e. +e(er po(e &ka&i od 'i&i &a"e i "ira #aga'i ogr&a( da '!i"e prekri!e &i!e#o Prirode. Pog#eda u 'e*o$ ispru)i ruke pre"a gro*ovi"a i si"*o#i"a 'a '!i"a$ &e povika i. sveg g#asa:

, Ovo !e &vo!a sa*#!a$ 2r(a'os&i$ ko!a !e u .e"#!u .a*ode'a0 Ovo !e &vo!e %vi!ee$ L!u*avi$ ko!e !e va&ra spa#i#a0 Ovo !e &vo! kri)$ Isuse -ris&e$ ko!i !e prekri#a 'o'a &"i'a0

BRA9NA PO24ELJA

7#ado)e'!a i 'ev!es&a i.a1o/e i. ra"a prae'i rados'i" pok#i%i"a$ predvo1e'i svi!ea"a i #a"pa"a. Oko '!i su i/#i rasp!eva'i "#adii i d!evo!ke p!eva!ui vese#e p!es"e.

Povorka s&i)e do "#ado)e'!i'e kue prepu'e skupo%!e'og 'a"!e/&a!a$ s!a!'og posu1a i "io"irisa. 7#ade'%i se pope/e 'a visoku k#upu$ a u.va'i%i pos!eda/e 'a svi#e'e &epi e i s&o#i%e presvu(e'e *ar/u'o"$ &ako da se ve#ika pros&ori!a ispu'i #!udi"a. Pos#uga !e i&a#a s pie"$ (uo se .veke& (a/a prae' rados'i" pok#i%i"a. 8a&i" do1o/e "u.i(ari i po(e/e opi!a&i #!ude svo!i" (aro*'i" da o"$ grudi ispu'!ava&i <i'i" ko"po.i%i!a"a 'a s&ru'a"a sa.a$ u.dasi"a prisu&'i i udara'!e" u de<ove.

D!evo!ke .aigra/e '!i/ui se u ri&"u "e#odi!e$ kao /&o vi&ke gra'e pra&e #a or$ dok i" !e <i'a od!ea #epr/a#a 'a#ik 'a *i!e#e o*#ake ko!i"a se poigrava "!ese(i'a. Po"'o su i pra&i#i pog#edi$ 'ak#a'!a#e i" se g#ave$ gr#i#e i "#adike du/e$ a s&ar%i"a se )u( i.#i!eva#a .*og '!i ove #!epo&e. 2vi se pri va&i/e pia u&apa!ui u vi'o svo!e (e)'!e. ivos& !e pos&a!a#a sve vea$ g#asovi sve *u('i!i$ opu/&e'os& sve vea. Uo.*i#!e'os& !e po#ako 'es&a!a#a$ pri*ra'os&i !e *i#o sve "a'!e$ a du/e su 'apros&o p#a"&!e#e i sr%a su &reperi#a$ &ako da !e i.g#eda#o da se %i!e#a kua pre&vori#a u gi&aru ra/&i"a'i s&ru'a u ruka"a 'evid#!ive de"o'i%e ko!a 'a '!o! s&ras'o svira sk#ad'e i &a!a's&ve'e "e#odi!e. Na !ed'o! s&ra'i$ "#adi ispovi!eda #!u*av'e &a!'e svo!o! d!evo!%i o*dare'o! #!epo&o"3 'a drugo! se 'eki "o"ak spre"a s&upi&i u ra.govor s #!epo&i%o"$ &ra)ei u "is#i"a 'a!s#a1e ri!e(i i 'a!&a'a'i!a .'a(e'!a. 4u !e i sredov!e(a' "u/kara% ko!i ispi!a (a/u .a (a/o" i upor'o &ra)i od "u.i(ara da po'ovo svira!u p!es"u ko!a ga pods!ea 'a "#adike da'e. U !ed'o"e ku&u )e'a kri/o" g#eda "u/kar%a ko!i$ ope&$ .a#!u*#!e'o g#eda drugu. U drugo"e ku&u )e'a ve po*i!e#!e#og ra.d!e#!ka s os"i!e o" g#eda d!evo!ke *ira!ui "e1u '!i"a 'ev!es&u svo" !edi'%u. Jed'a supruga u. pro.or koris&i pri#iku i pri#a.i svo"e #!u*av'iku.

2vi su ogre.#i u "oru pia i p!es"e$ preda#i se rados&i i vese#!u$ .a*orav#!a!ui !u(era/'!e doga1a!e$ 'e "is#ei 'a su&ra$ preda!ui se po&pu'o sada/'!e" &re'u&ku.

2ve se &o .*iva#o dok !e 'ev!es&a &u)'i" o(i"a pro"a&ra#a pri.or$ kao /&o o(a!'i su)a'! pro"a&ra %r'e .idove svo!e &a"'i%e. Povre"e'o !e pog#edava#a u !eda' kra! so*e gd!e !e s!edio "#adi dvadese&i godi'a$ i.dvo!e' od vese#i #!udi kao ra'!e'a p&i%a i. !a&a$ prekri)iv/i ruke 'a grudi"a kao da pri&iska v#as&i&o sr%e i su.dr)ava se da po*!eg'e. 8urio !e u 'e/&o 'evid#!ivo u &o! sa#i$ kao da se '!egovo u'u&ar'!e *ie odvo!i#o od <i.i(kog$ i u pros&oru !e #e*d!e#o sa sa*#as&i"a "raka. Po#ovi'o" 'oi$ vese#!e !e *i#o 'a vr u'%u3 svi!es& u.va'ika !e o&up!e#a &o#iko da su i" se !e.i%i .ap#i&a#i. 7#ado)e'!a$ sredov!e(a' "u/kara% gru*e va'!/&i'e$ (u#a o&up!e#i od pia$ us&ade i po(e #!u*a.'o o*i#a.i&i u.va'ike.

8a &o vri!e"e$ 'ev!es&a g#avo" dade .'ak !ed'o! d!evo!%i da !o! pri1e$ &e d!evo!ka pris&upi i s!ede pored '!e. Osvr'uv/i se 'a sve s&ra'e$ kao oso*a ko!a u s&ra u )e#i priopi&i s&ra/'u &a!'u$ gri"a(e se d!evo!%i i /ap'u !o! dr &avi" g#aso":

, 8ak#i'!e" &e$ pri!a&e#!i%e$ os!ea'!i"a ko!a 'a" od d!e&i'!s&va du/e spa!a!u.

8ak#i'!e" &e svi" /&o &i !e drago u ovo"e )ivo&u. 8ak#i'!e" &e #!u*av#!u ko!a 'a" du/e "i#u!e i u p#a"e' i pre&vara.

8ak#i'!e" &e rados&i"a &voga sr%a i *o#o" svoga sr%a da od"a po1e/ do 2e#i"a i &ra)i/ da kri/o" si1e u vr&$ da "e pri(eka &a"o "e1u vr*a"a.

7o#i ga$ 2u.a'$ u "o!e i"e sve dok 'e odgovori. Pods!e&i ga 'a "i'u#e da'e$ u"o#i ga u i"e #!u*avi$ re%i "u: :O'a !e os#i!epi#a od !ada;3 re%i "u: :O'a !e sa"r&'i%a ko!a )e#i o&vori&i &i sr%e svo!e pri!e 'ego /&o !e pokri!e &a"a;3 re%i "u: :O'a !e 'esre&'i%a ko!a )e#i vid!e&i p#a" &vo!i o(i!u pri!e 'ego /&o !e progu&a pak#e'a va&ra;3 re%i "u: :O'a !e gr!e/'i%a ko!a )e#i pri.'a&i svo!e gri!e e i os!e&i&i &vo! opros&;. Po)uri i "o#i ga .a "e'e$ 'e *o! se da e &e pra&i&i ove svi'!e !er su od pia i g#u i pos&a#i i s#i!epi. 2u.a' se di)e od 'ev!es&e$ s!ede pored &u)'og i osa"#!e'og 2e#i"a i /apuui po(e ga "o#i&i ri!e(i"a svo!e pri!a&e#!i%e$ s "'ogo #!u*avi i iskre'os&i ko!a se vid!e#a 'a '!e'o"e #i%u$ a o' !e pog'u&e g#ave /u&io$ 'e govorei 'i ri!e(i. -ada 2u.a' .avr/i$ o' !e pog#eda kao )eda' (ov!ek (a/u 'a 'e*osvodu i odgovori prigu/e'i" g#aso" ko!i kao da !e do#a.io du*oko i. .e"#!e:

, 9eka& u !e u vr&u "e1u vr*a"a.

I.govoriv/i &e ri!e(i$ us&ade i po1e u vr&. Neko#iko "i'u&a kas'i!e$ us&ade i 'ev!es&a i po1e .a '!i" prokrada!ui se i."e1u "u/kara%a o"a"#!e'i a#ko o#o" i )e'a (i!a su sr%a *i#a opi!e'a "#ado/u "o"aka. -ada s&i)e u vr& .avi!e' &a"o"$ u*r.a korak osvrui se. -ao prep#a/e'a ga.e#a /&o pred vukovi"a *!e)i u svo!e u&o(i/&e$ po i&a k vr*a"a gd!e !u !e (ekao "#adi. Ug#edav/i ga$ po r#i k '!e"u$ o*!esi "u ruke oko vra&a$ .ag#eda "u se u o(i i pro.*ori ri!e(i ko!e su se 'ad"e&a#e sa su.a"a i. '!e'i o(i!u:

, 2#u/a! "e$ dragi. Do*ro "e pos#u/a!. a#i" .*og svo!e 'eupue'os&i i *r.op#e&os&i. a#i" &o#iko$ 2e#i"e$ da "i ka!a'!e du/u i.!eda. +o#i" &e$ sa"o &e*e vo#i" i vo#!e& u &e do kra!a )ivo&a. -a.a#i su "i da si "e .a*oravio i os&avio$ da si drugu prigr#io. 4ako su "i ka.a#i$ 2e#i"e$ !e.i%i"a "i sr%e .a&rova#i$ grudi "i svo!i" ka'd)a"a iskida#i i #a)i"a "i du/u 'apu'i#i. Nad)i*a

"i !e rek#a da si "e .a*oravio$ da si "e o"r.'uo i '!u .avo#io. 4a gadura "i !e 'epravdu u(i'i#a i prevari#a "e da *i &ako drugog u.e#a$ a#i !a 'e"a" drugoga ve sa"o &e*e.

2ada kada "i !e kopre'a pa#a s o(i!u$ do/#a sa" k &e*i. I.a/#a sa" i. ove kue i 'eu se u '!u vra&i&i. Do/#a sa" &e*e .agr#i&i i 'e"a si#e 'a ovo"e svi!e&u ko!a e "e vra&i&i u 'aru(!e (ov!eku koga "i !e #a) oda*ra#a .a supruga. Os&avi#a sa" o%a koga "i !e sud*i'a odredi#a .a skr*'ika$ os&avi#a sa" %vi!ee ko!e !e svee,'ik sp#eo u vi!e'a%$ os&avi#a sa" .ako'e od ko!i !e &radi%i!a 'a(i'i#a okove. 2ve sa" os&avi#a u ovo! kui pu'o! i.o*i#!a i do1o da .a &o*o" kre'e" i u da#eki svi!e&$ 'a kra! svi!e&a$ u svi!e& de"o'a$ u .agr#!a! s"r&i. Po)uri"o$ 2e#i"e$ odavde pod okri#!e" 'oi$ po1i"o 'a o*a#u i pove.i"o se #a1o" ko!a e 'as od'i!e&i u da#eke i 'epo.'a&e .e"#!e. Po1i"o od"a da svakako pri!e .ore *ude"o sigur'i od 'epri!a&e#!ske ruke. Pog#eda! ova! .#a&'i 'aki&$ ovu ogr#i%u i skupo%!e'o prs&e'!e$ ove !edi's&ve'e dragu#!e , sve e &o *i&i dovo#!'o da pro)ivi"o kao pri'(evi. 8a/&o 'e govori/$ 2e#i"e5 8a/&o "e 'e g#eda/ i .a/&o "e 'e po#!u*i/5 9u!e/ #i &i krik "oga sr%a i vapa! "o!e du/e5 8ar 'e v!eru!e/ da sa" 'apus&i#a "#ado)e'!u$ o%a i "a!ku i do/#a u v!e'(a'i%i da po*!eg'e" s &o*o"5 Re%i 'e/&o$ i#i po)uri"o$ !er su ovi &re'u%i drago%!e'i!i od di!a"a'a&a i vred'i!i od kra#!evske kru'e. Nev!es&a !e govori#a "e#odi('i" g#aso"$ s#a1i" od /ap&a'!a )ivo&a$ gor(i" od !auka s"r&i$ u"i#'i!i" od #epr/a'!a kri#a$ du*#!i" od s&e'!a'!a va#ova3 u g#asu !o! "e#odi!a ko!a se raspi'!e i."e1u o(a!a i 'ade$ s#as&i i *o#a$ rados&i i &uge$ ko!a sadr)i sva 'ada'!a i os!ea!e u sr%u !ed'e )e'e. 7#adi !e s#u/ao *orei se i."e1u #!u*avi i (as&i: #!u*avi ko!a prepreke pre&vara u #agod'os& a &a"u u sv!e&#os&$ (as&i ko!a .as&a!e pred du/o" i odvraa !e od

'!e'i )e#!a3 #!u*avi ko!u Bog spu/&a u sr%e i (as&i ko!u #!udski o*i(a!i u "o.ak usa1u!u.

Nako' 'eko#iko &re'u&aka s&ra/'oga "uka$ s#i('og "ra('i" vre"e'i"a u ko!i"a su #!udi )iv!e#i 'a gra'i%i preporoda i i/(e.'ua$ "#adi podi)e g#avu: dos&o!a's&vo du/e !e po*i!edi#o '!e'u s&ras&$ &e o' "ir'o re(e$ okreui pog#ed od prep#a/e'e d!evo!ke pu'e i/(ekiva'!a: , +ra&i se$ )e'o$ u 'aru(!e svoga "#ado)e'!e$ !er !e od#u(i#a sud*i'a i i.*risa#a !ava o'o /&o su 'as#ika#i s'ovi. Po)uri 'a sve&kovi'u pri!e 'ego /&o &e vide )*iri$ !er e rei: :Prevari#a !e "#ado)e'!u 'a svad*e'i da'$ kao /&o !e prevari#a svoga dragog u vri!e"e '!egove odsu&'os&i.;

Nev!es&a .adr &a od &i ri!e(i$ .a&reperi kao uve#i %vi!e& 'a v!e&ru i s *o#o" re(e:

, Neu se )iva vra&i&i u &u kuu. Napus&i#a sa" !e .auvi!ek. Napus&i#a sa" !e sa svi" /&o !e u '!o!$ kao /&o ro* 'apu/&a .e"#!u progo's&va. Ne &!era! "e od se*e i 'e govori da sa" 'ev!er'i%a$ !er ruka #!u*avi ko!a spo!i "o!u du/u s &vo!o" !a(a !e od sve(e'ike ruke ko!a !e "o!e &i!e#o preda#a "#ado)e'!i'o! vo#!i. Evo$ savi#a sa" ruke oko &voga vra&a i 'ee i 'ikakve si#e ski'u&i$ svo!u du/u sa" spo!i#a s &vo!o" i 'ee i 'i s"r& ras&avi&i. Poku/ava!ui se os#o*odi&i '!e.i'a .agr#!a!a i &rudei se poka.a&i ga1e'!e$ "#adi re(e:

, Od#a.i od "e'e$ )e'o. Ja sa" &e*e .a*oravio. 8a*oravio sa" &e$ o"r.'uo i .avo#io drugu )e'u. L!udi is&i'u govore. 9u!e/ #i /&o ka)e"5 8a*oravio sa" i da pos&o!i/$ o"r.'uo sa" &e &o#iko da &e 'e "ogu 'i vid!e&i. 8a&o od#a.i i pus&i "e da ide" svo!i" pu&e"$ vra&i se svo"e "#ado)e'!i i *udi "u v!er'a supruga.

Ra'!e'a d!evo!ka re(e:

, Ne$ 'e v!eru!e" u &o /&o govori/. 4i "e'e vo#i/$ vidi" &i #!u*av u o(i"a$ os!ea" kako "e #!u*av do&i(e (i" dodir'e" &vo!e &i!e#o. 4i "e vo#i/$ vo#i/. +o#i/ "e kao i !a &e*e. Neu o&ii odavde *e. &e*e$ 'i&i u ui u ovu kuu dok#e god "ogu. Do/#a sa" da s &o*o" po1e" u drugi svi!e&. 8a&o po1i ispred "e'e$ podig'i ruku i pro#i! "o!u krv.

Povi/e'i" &o'o"$ "#adi odgovori:

, Os&avi "e$ )e'o$ i'a(e u vika&i i. sveg g#asa i okupi&i u vr&u sve o'e u.va'ike 'a &vo!o! svad*i$ poka.a&i i" &vo!u sra"o&u &ako da e/ pos&a&i gorak .a#oga! u '!i ovi" us&i"a$ #o/ pri"!er 'a '!i ovi" !e.i%i"a. Nad)i*a ko!u vo#i" s"i!a& e se 'a &vo! ra(u' i #ikova&i po*!ed'i(ki pods"i!ava!ui se &vo"e pora.u. 7#adi !e u va&i .a ruke da *i !e odgur'uo od se*e. N!e'o #i%e se i.o*#i(i$ o(i si!ev'u/e$ &e se '!e'a "ekoa$ "o#eivos& i *o# preo*ra.i/e u *i!es i gru*os&. Pos&ade kao #avi%a ko!a !e i.gu*i#a "#ade i#i kao "ore (i!e !e du*i'e uraga' u.'e"irio: , 4ko !e &a ko!a "o)e u)iva&i u &vo!o! #!u*avi pos#i!e "e'e$ ko!e sr%e e se o"a"#!iva&i &vo!i" po#!up%i"a pos#i!e "oga sr%a50

I.govoriv/i &e ri!e(i$ d!evo!ka i. od!ee &rg'u *ri&ki 'o) i "u'!evi&o ga .ari u "#adieve grudi. O' pade kao gra'a ko!u s#o"i o#u!a. D!evo!ka se 'ag'u 'ad '!i" s 'o)e" u ru%i s ko!ega !e krv kapa#a. O' o&vori o(i ko!e !e s"r& ve sk#apa#a$ us'e "u .adr &a/e$ &e pro.*ori !edva (u!'i" da o":

, Pri1i "i sada$ draga. Pri1i "i$ 'oi "o!a$ i 'e os&av#!a! "e. ivo& !e s#a*i!i od s"r&i$ a s"r& !e s#a*i!a od #!u*avi. Pos#u/a! s"i!e vese#!aka 'a &vo!o! svad*i. 9u!e/ #i .veke& (a/a$ draga5 2pasi#a si "e surovos&i &voga s"i!e a i gor(i'e ovi (a/a. Do.vo#i "i da po#!u*i" ruku ko!a "i !e okove raski'u#a. Po#!u*i "o!e us'e ko!e su #a) govori#e i &a!'u "oga sr%a skriva#e. 2k#opi "i o(i prs&i"a 'a"o(e'i" "o!o" krv#!u. A kada "o!a du/a po#e&i u s#o*oda' pros&or$ s&avi 'o) u "o!u des'u ruku i re%i svi!e&u: :U*io se .*og o(a!a i .avis&i.; +o#io sa" &e*e i 'i !ed'u drugu$ a#i sa" "is#io kako !e *o#!e da )r&vu!e" svo!e sr%e i sreu 'ego da s &o*o" *!e)i" 'a da' &voga v!e'(a'!a. Po#!u*i "e$ "i#!e'i%e "o!e du/e$ pri!e 'ego /&o #!udi opa.e "o! #e/. Po#!u*i "e$ po#!u*i...

r&va podi)e ruku i.'ad ra'!e'og sr%a$ savi vra& i ispus&i du/u.

Nev!es&a podi)e g#avu$ okre'u se pre"a kui i povika i. sveg g#asa:

, Do1i&e$ do1i&e$ #!udi0 Ovd!e !e svad*a$ ovo !e "#ado)e'!a. Do1i&e da va" poka)e"o svo!u udo*'u pos&e#!u0 Pro*udi&e se$ vi us'u#i$ pre'i&e se$ opi!e'i$ i po)uri&e da va" poka)e"o &a!'e #!u*avi$ s"r&i i )ivo&a0 N!e.i' krik !e od.va'!ao u %i!e#o! kui$ u u/i"a vese#i s#av#!e'ika ko!i"a du/e .adr &a/e i u u o se pre&vori/e$ kao da su se od!ed'o" o&ri!e.'i#i. 8a&i" po i&a/e 'a vra&a osvrui se #i!evo i des'o dok 'e ug#eda/e #e/ )r&ve i 'ev!es&u ko!a k#e(i pored '!ega. 8ap#a/e'i$ us&uk'u/e. Ni&ko se 'i!e usu1ivao pi&a&i o (e"u se radi. -ao da su pri.or krvi /&o !e &ek#a i. grudi )r&ve i si!eva'!e 'o)a u ru%i 'ev!es&e odu.e#i i" "o govora i para#i.ira#i i .

Nev!es&a se okre'u pre"a '!i"a pres&ra/e'og i &u)'og i.g#eda$ &e povika:

, Pri1i&e$ g#upa%i0 Ne *o!&e se s"r&i ko!a !e &o#iko ve#ika da !e 'i!e 'i dos&o!'a va/a "a#e'kos&0 Pri1i&e i 'e dr &i&e od s&ra a .*og ovoga 'o)a$ !er &o !e sve&a a#a&ka ko!a 'ee do&ai va/a pr#!ava &i!e#a i "ra('a sr%a0 Pog#eda!&e ovoga #i!epog "#adia od!eve'og u svad*e'u od!eu. 4o !e "o! dragi koga sa" u*i#a .a&o /&o ga vo#i". O' !e "o! .aru('ik i !a sa" '!egova 'ev!es&a. U.a#ud s"o &ra)i#i pos&e#!u dos&o!'u .agr#!a!a 'a ovo"e svi!e&u ko!i s&e vi svo!i" .ako'i"a u(i'i#i pre&i!es'i"$ svo!i" 'e.'a'!e" "ra('i" i svo!o" g#upo/u pokvare'i". Oda*ra#i s"o od#a.ak i.a o*#aka. Pri1i&e$ pres&ra/e'i s#a*ii$ i pog#eda!&e ,"o)da e&e vid!e&i kako se 'a 'a/i" #i%i"a odra)ava Bo)!i #ik$ "o)da e&e (u&i kako ugod'i Bo)!i g#as dopire i. 'a/i sr%a. 6d!e !e &a odvra&'a i 'evid#!iva )e'a

ko!a "i !e ok#eve&a#a dragog ri!e(i"a da !e '!u .avo#io$ a "e'e .a"r.io5 4a .#o*'i%a !e uo*ra.i#a da !e o'a po*i!edi#a o'og (asa kada !e svee'ik podigao ruku i.'ad "o!e g#ave i g#ave '!e'og ro1aka5 6d!e !e #ukava Nad)i*a$ gd!e !e &a pak#e'ska ."i!a5 Po.ovi&e !e da sada do1e i vidi kako vas !e o'a okupi#a da se radu!e&e v!e'(a'!u s "o!i" dragi"$ a 'e s "u/kar%e" koga "i !e o'a i.a*ra#a.

+i 'e s vaa&e o (e"u govori"$ !er pu(i'a 'e "ari .a po! .vi!e.da$ a#i e&e svo!o! d!e%i pripovi!eda&i o )e'i ko!a !e u*i#a dragog 'a da' v#as&i&e svad*e. +i e&e se s!ea&i "e'e i svo!i" pr#!avi" us'a"a "e prok#i'!a&i$ a#i e "e va/i u'u%i *#agosi#!a&i$ !er is&i'a i du pripada!u *udu'os&i.

A &i$ g#upi (ov!e(e$ ko!i si se pos#u)io #ukavs&vo"$ 'ov%e" i sp#e&ka"a da *i "e u(i'io suprugo" , &i si si"*o# ovoga 'esre&'og 'aroda ko!i u &a"i &ra)i sv!e&#os&$ ko!i o(eku!e vodu i. s&i!e'e , &i si si"*o# ove .e"#!e ko!a se preda!e v#as&i&o! g#upos&i kao s#i!epa% s#i!epo"e vodi(u3 &i si preds&av'ik #a)'e (ov!e('os&i ko!a #o"i vra&ove da *i se do"og#a griv'i i ogr#i%a. Ja &i opra/&a" &vo!u 'i/&av'os&$ !er du/a ko!a se vese#i od#asku s ovoga svi!e&a opra/&a sva .#a ovoga svi!e&a.

4ada 'ev!es&a podi)e 'o) i popu& )ed'a (ov!eka ko!i us'a"a pri"i(e ivi%u (a/e od#u('o ga .ari u svo!e grudi. Pade pored vo#!e'og kao #!u*i%a koso" poko/e'a. e'e us&uk'u/e$ sa s&ra o" i *o#o" krik'u/e$ a "u/kar%i sa svi s&ra'a .a)agori/e$ pa *o!a)#!ivo pri1o/e 'as&rada#i"a.

Pog#eda i 'ev!es&a u ago'i!i i re(e$ dok !o! !e krv #ip&a#a i. *i!e#i grudi:

, Ne pri#a.i&e$ u#i&e#!i$ i 'e ra.dva!a!&e 'a/a &i!e#a. Ako &o poku/a&e$ u va&i& e vas Du i.'ad va/i g#ava i #!u&i&o vas .adavi&i. Neka ova g#ad'a .e"#!a u."e 'a/a &i!e#a kao !eda' .a#oga!$ 'eka 'as sakri!e i u se*i .a/&i&i kao /&o skriva s!e"e'!e od s'!egova dok 'e s&ig'e pro#!ee. O'a se !o/ vi/e pri"a(e svo"e drago"$ s&avi svo!e 'a '!egove #ad'e us'e i u. pos#!ed'!i da i.govori isprekida'e ri!e(i: , +idi/$ dragi3 pog#eda!$ .aru('i(e "o!e du/e$ kako su se .#o*'i%i okupi#i oko 'a/e #o)e. Pog#eda! i" o(i /&o .ure u 'as$ pos#u/a! kako /kripe .u*i"a. Dugo si "e (ekao$ 2e#i"e. Na!.ad sa"$ evo$ raski'u#a okove i .apu&i"o se sada k su'%u !er predugo *oravis"o u &a"i. O*risi 'es&a!u$ sve "i se "ag#i$ &ako da vi/e 'e vidi" 'i/&a osi" &e*e$ dragi. Evo "o!i usa'a i pri"i "o! pos#!ed'!i da . Po1i"o$ 2e#i"e$ !er #!u*av !e u."a 'u#a kri#i"a i ispred 'as .ap#ovi#a u pros&or sv!e&#os&i.

Nev!es&a pade grudi"a po svo"e drago"$ krv i" se i."i!e/a$ g#ava !o! k#o'u 'a '!egov vra& i o(i !o! os&ado/e .ag#eda'e u '!egove.

L!udi su !ed'o vri!e"e /u&!e#i$ pro*#i!ed!e#i$ dr &avi ko#!e'a$ kao da i !e 'a.o('a s"r& para#i.ira#a. 4ada is&upi svee'ik ko!i !e svo!i" propovi!edi"a

isp#eo vi!e'a% .a &u svad*u$ ruko" poka.a pre"a )r&va"a$ pog#eda u .a&e(e'i 'arod i re(e i" s &rago" ga1e'!a u g#asu:

, Neka su prok#e&e ruke ko!e do va&e ova &!e#esa upr#!a'a krv#!u gri!e a i sra"a. Neka su prok#e&e o(i ko!e pro#i!u su.u .a ovi" dv!e"a propa#i%a"a (i!e du/e so&o'a 'osi u pakao. Neka #e/ ovog 2i'a 7raka i -eri 2ra"a os&a'u 'a ovo"e &#u 'a&op#!e'o" '!i ovo" krv#!u dok i" psi &i!e#a 'e iskida!u i v!e&rovi kos&i ra.'esu. Idi&e svo!i" kua"a$ #!udi. B!e)i&e od .ada a /&o dopire i. ova dva sr%a ko!a !e gri!e sa&kao i porok od!e'uo. Ra.i1i&e se$ vi /&o s&o!i&e pored #e/eva$ ods&upi&e pri!e 'ego /&o vas do&ak'u pak#e'ski p#a"e'i !e.i%i.

4ko os&a'e ovd!e *i& e gr!e/a' i poro(a'$ 'ee "oi ui u ra" u ko!e" k#e(e v!er'i%i$ 'ee sud!e#ova#i u "o#i&vi ko!u i.govara!u kr/a'i. O'da is&upi 2u.a'$ d!evo!ka ko!u !e 'ev!es&a pos#a#a kao g#as'ika svo"e drago". 2&ade ispred svee'ika$ pog#eda ga su.'i" o(i"a i odva)'o re(e:

, Ja ovd!e os&a!e"$ s#i!epi 'ev!er'i(e. Ja u i (uva&i do !u&ra$ !a u i" gro* iskopa&i$ pod ovi" 'iski" gra'!e". Ako "i 'e da&e a#a&ku$ iskopa& u svo!i" prs&i"a3 ako "i sve)e&e ruke$ iskopa& u ga .u*i"a. Br.o od#a.i&e s ovoga "!es&a prepu'og "irisa &a"!a'a$ !er svi'!e 'e pod'ose <i'e "irise3 #opovi se p#a/e gospodara kue i 'a!e.de .ore. Po)uri&e u svo!e "ra('e pos&e#!e$ !er a'1eoske p!es"e /&o od.va'!a!u i.'ad dvi!e )r&ve #!u*avi 'e dopiru do va/i u/i!u pu'i .e"#!e. L!udi se ra.i1o/e ispred 'a"r/&e'og svee'ika i sa"o d!evo!ka os&ade pored .gas#i &i!e#a$ kao "a!ka ko!a u 'o'o"e "iru *di!e 'ad d!e%o".

-ada se svi uda#!i/e i "!es&o os&ade sasvi" gus&o$ o'a se prepus&i 'eu&!e/'o" p#a(u.

HALIL NE+JERNI-

e! A*as !e "e1u s&a'ov'i%i"a &oga osa"#!e'og se#a 'a s!everu Li*a'o'a *io kao pri'% "e1u puko". N!egova ve#ika kua "e1u !ad'i" s&raara"a pods!ea#a !e 'a si#'ika "e1u pa&u#!%i"a. ivo& "u se ra.#ikovao od )ivo&a se#!a'a kao rasko/ od *i!ede$ a '!egov "ora# ra.#ikovao se od '!i ovoga o'ako kako se ra.#iku!e "o od *espo"o'os&i. -ada /e! A*as govori pred &i" se#!a'i"a$ o'i s'is od#!ivo pog'u g#ave$ kao da su upravo '!ega sv!es'e s'age oda*ra#e .a svoga preds&av'ika i '!egov !e.ik odredi#e kao svoga &u"a(a. -ada *i se rasrdio$ dr &a#i su od s&ra a i *!e)a#i su ispred '!ega$ kao kad !ese'!e #i/e #e&i 'a v!e&ru. -ada 'ekog "u/kar%a o/a"ari$ o' os&a'e 'epo"i(a'$ /u&ke$ kao da !e udara% do/ao s 'e*a i kao da *i *i#o *ogo u#!e'!e dr.'u&i se i pog#eda&i odak#e !e do/ao. Ako *i se$ pak$ 'eko"e os"!e 'uo$ svi *i govori#i kako !e &o sre&a' "o"ak ko!i" !e .adovo#!a' /e! A*as.

Pod(i'!ava'!e &i !ad'ika /e! u A*asu i s&ra od '!ega 'isu proi.#a.i#i sa"o i. '!i ove s#a*os&i i '!egove "oi$ ve su *i#e i pos#!edi%a '!i ove *i!ede i ovis'os&i o '!e"u$ !er su po#!a ko!a su o*ra1iva#i i s&raare u ko!i"a su s&a'ova#i *i#i '!egovo v#as'i/&vo ko!e !e 'as#i!edio od o%a i d!eda$ is&o kao /&o su o'i od svo!i o(eva i d!edova 'as#i!edi#i siro"a/&vo i *i!edu.

O*ra1iva#i su .e"#!u pod '!egovi" 'ad.oro"$ a .a svo! &rud i 'apor do*i!a#i su sa"o dio roda ko!i i !e !edva spa/avao i. ka'd)i g#adi. +ei'i !e *io po&re*a' posu1e'i kru ve pri!e is&eka duge .i"e$ &ako da su !eda' .a drugi" od#a.i#i /e! u p#a(ui i "o#ei da i" posudi ko!i di'ar i#i "a#o *ra/'a. e! !e sa .adovo#!s&vo" i.#a.io ususre& '!i ovi" "o#*a"a$ .'a!ui da e u vri!e"e vr/id*e .a !eda' di'ar do*i&i dva$ .a "!eru *ra/'a dvi!e.

4ako su &i !ad'i%i os&a!a#i pod *re"e'o" dugova /e! u A*asu$ spu&a'i .avis'o/u od '!ega$ .as&ra/e'i '!egovi" *i!eso" i "o#ei se .a '!egovo do*ro raspo#o)e'!e.

II

Nas&upa#a !e s'!e)'a i o#u!'a .i"a$ opus&!e#a su po#!a i do#i'e u ko!i"a

os&ado/e sa"o kre/&ave vra'e i go#o drvee. 7!e/&a'i &oga se#a .avuko/e se u s&raare$ po/&o pri!e &oga 'apu'i/e /e! ove a"*are )i&o" i *urad vi'o"$ &ako da vi/e 'isu i"a#i pos#a. Provodi#i su )ivo& u. og'!i/&a$ s!ea!ui se "i'u#i ge'era%i!a i pripovi!eda!ui pri(e i. dav'i da'a. Pro u!a prosi'a%. 2&ara godi'a !e i.disa#a u sivi .rak i 'as&upi 'o u ko!o! +ri!e"e kru'i/e 'ovu godi'u i us&o#i(ava !e.

Ne!aka sv!e&#os& !e i/(e.ava#a. 4a"a !e osva!a#a oko#i'u. 2'i!eg po(e pada&i o*i#'i!e$ a *ura !e .vi)da#a i !uri#a s p#a'i'a u do#i'e 'osei s'i!eg da ga po ra'i u 'i.i'i. Od s&ra/'e o#u!e podr &ava#o !e drvee$ /kripa#a !e .e"#!a. +!e&rovi su "i!e/a#i s'i!eg ko!i !e pao &i!eko" da'a s o'i" /&o !e 'apadao &e 'oi$ &ako da su po#!a$ rav'i%e i pu&evi s#i(i#i 'a *i!e#u s&ra'i%u papira 'a ko!o! s"r& ispisu!e svo!e s&ra/'e re&ke$ a .a&i" i *ri/e. 7ag#e su po#eg#e i."e1u se#a ra/&rka'i po

ivi%i do#i'e i i/(e.ava#a !e s#a*a/'a sv!e&#os& /&o !e iskri#a u pro.ori"a kua i s&raara. 2&ra o*u.e se#!a'e$ .vi!eri pri1o/e /&a#a"a$ a psi se .avuko/e u /&e'are. +a'i os&ade sa"o v!e&ar /&o *es!edi i ur#a 'a u/i pei'a"a i /pi#!a"a3 '!egov .as&ra/u!ui g#as (as !e do#a.io i. du*i'a do#i'e$ a (as s visoki p#a'i'a. -ao da !e priroda *!es'i#a .*og s"r&i s&are godi'e pa !e po(i'!a#a 'asr&a&i 'a )ivo& pri&a!e' u &ro/'i" kua"a i *ori&i se pro&iv '!ega surovo" s&ude'i. 4e 'oi$ .a &ako po*!e/'!e#a vre"e'a$ "#adi od dvadese& dvi!e godi'e i/ao !e pu&e" /&o se pos&epe'o uspi'!ao od sa"os&a'a -a. i!a k se#u /e! a A*asa. 2&ude' ga !e is%rpi#a$ g#ad i s&ra su "u s'agu odu.e#i$ '!egovu %r'u od!eu prekrio !e s'i!eg kao da ga oe .avi&i u *i!e#e "r&va(ke pokrove pri!e 'ego /&o ga us"r&i. -ora(ao !e 'apri!ed dok ga !e v!e&ar .aus&av#!ao i vraao 'a.ad$ kao da ga 'i!e &io vid!e&i u kua"a )ivi . O' se gr(evi&o dr)ao i.rova'og pu&a$ padao !e i di.ao se$ .a&i" vikao i. sveg g#asa &ra)ei po"o. 2&ude' "u !e .a&vara#a us&a$ pa !e s&a!ao /u&ke$ pods!ea!ui usred agresiv'i e#e"e'a&a pri,rode 'a s#a*a/'u 'adu pos&av#!e'u i."e1u si#'og o(a!a i 'ei."!er'e &uge$ i#i 'a p&i%u s#o"#!e'i kri#a ko!a !e pa#a u ri!eku pa !e ra.*!e/'!e#a "a&i%a 'osi u du*i'u. 7#adi !e i/ao$ a s"r& ga !e s#i!edi#a$ dok ga 'a!.ad s'aga 'e i.dade. N!egova ri!e/e'os& o&upi$ krv "u "a#aksa u ve'a"a i o' k#o'u 'a s'i!eg. 8a&i" povika s&ra/'i" g#aso" ko!i !e *io pos#!ed'!i os&a&ak )ivo&a u '!egovo"e &i!e#u$ g#aso" pres&ra/e'a (ov!eka ko!i se ve suo(io sa s"ru$ #i%e" u #i%e$ g#aso" i.gu*#!e'og o(a!'ika koga !e ve okru)i#a &a"a i /(epa#a o#u!a da *i ga u po'or *a%i#a$ g#aso" )ivoga (ov!eka u pros&oru 'i/&avi#a.

III

Na s!ever'o! s&ra'i se#a 'a#a.i se "a#a kua osa"#!e'a u '!iva"a. U '!o! )ivi )e'a po i"e'u Ra e#a i '!e'a ki 7er!e" ko!a i"a &ek osa"'aes& godi'a. e'a !e udovi%a 2u"a'a a#,Ra"i!a ko!i !e 'a1e' "r&av u po#!u pri!e pe& godi'a i do da'as 'i!e o&krive' '!egov u*o!i%a.

-ao i sve siro"a/'e udovi%e$ Ra e#a !e !edva )iv!e#a od v#as&i&og rada$ s&ra u!ui od s"r&i. U vri!e"e )e&ve i.#a.i#a !e da *ere k#as!e os&av#!e'o u po#!u$ u!ese' !e skup#!a#a p#odove .a*orav#!e'e po vr&ovi"a$ a .i"i !e ispreda#a vu'u i p#e#a od!eu .a si&a' 'ova%$ i#i .a "!eri%u *ra/'a. 2vi '!e'i pos#ovi *i#i su prae'i ve#iki" s&rp#!e'!e" i upor'o/u. N!e'a ki 7er!e" *i!a/e #i!epa i &i a d!evo!ka ko!a !e sa svo!o" "a!ko" di!e#i#a *rige i ku'e pos#ove. 4e s&ra/'e 'oi ko!u s"o opisa#i Ra e#a i '!e'a ki su s!edi#e pored og'!i/&a (i!u &op#i'u !e ve 'adv#adava#a s&ude' i pepeo !e po(i'!ao prekriva&i )ar. I.'ad '!i ovi g#ava s#a*a/'a sv!e&i#!ka !e oda/i#!a#a 'e!aku )u&u sv!e&#os& u sr%u &a"e$ kao /&o "o#i&va oda/i#!e u&!e u u sr%e &u)'og siro"a a. Bi#a !e po'o. Dvi!e )e'e /&o su s!edi#e s#u/a#e su .avi!a'!e v!e&rova. D!evo!ka !e povre"e'o us&a!a#a$ o&vara#a pro.or(i$ g#eda#a u "ra('i pros&or i .a&i" se vraa#a 'a svo!e "!es&o$ u.'e"ire'a i prep#a/e'a .*og po*!e/'!e#e prirode.

U !ed'o"e &re'u d!evo!ka se &r)e$ kao da se pre'u#a i. du*oka s'a$ prep#a/e'o se okre'u pre"a "a!%i i re(e:

, Jesi #i (u#a$ "a!ko5 Jesi #i (u#a g#as ko!i do.iva upo"o5

7a!ka podi)e g#avu$ os#u 'u i odgovori:

, Ne$ 'e (u!e" 'i/&a osi" ur#a'!a v!e&ra$ keri.

, Ja sa" (u#a 'eki g#as du*#!i od u!a'!a v!e&ra i gor(i od *i!esa *ure , re(e d!evo!ka.

I.govara!ui &e ri!e(i$ d!evo!ka us&ade$ o&vori pro.or(i$ "a#o os#u 'u i re(e:

Ope& sa" (u#a vapa!$ "a!ko.

Prep#a/e'o i&a!ui ka pro.oru$ "a!ka odgovo":

, I !a sa" ga (u#a... Ha!de o&vori"o vra&a i pog#eda!"o... 8a&vori pro.or da v!e&ar 'e ugasi svi!eu. 7a!ka o*u(e ogr&a($ o&vori vra&a i od#u('o .akora(i 'apri!ed. 7er!e" os&ade 'a vra&i"a$ dok se v!e&ar poigravao '!e'i" uvo!%i"a.

Ra e#a kro(i 'eko#iko koraka kro. s'i!eg$ .a&i" se .aus&avi i po.va:

, 4ko vi(e5 -o"e &re*a po"o5

Ni&ko !o! 'e odgovori. O'a !o/ dva pu&a po'ovi po.iv$ a#i kako !o! !e odgovarao sa"o krik *ure$ o'a odva)'o po1e 'apri!ed osvrui se oko#o i .ak#a'!a!ui #i%e od )es&oki 'a#e&a v!e&ra. Pre/av/i uda#!e'os& od do"e&a s&ri!e#e$ Ra e#a ug#eda u s'i!egu &ragove ko!e !e v!e&ar ve *io skoro .a"eo. Br.o po1e &i" &rago"$ kao oso*a ko!a se is&ovre"e'o p#a/i i 'e/&o o(eku!e$ &e uskoro ug#eda pred so*o" &i!e#o k#o'u#o u s'i!egu$ kao %r'u .akrpu 'a *#!e/&avo *i!e#o! od!ei. O'a pri1e$

o&rese s'i!eg s '!ega$ 'as#o'i "u g#avu 'a svo!a ko#!e'a i s&avi ruku 'a '!egove grudi. Os!e&iv/i !edva (u!'o *i#o$ okre&e se pre"a kui i povika:

, Po)uri$ 7er!e"0 Po)uri da "i po"og'e/$ pro'a/#a sa" ga0

7er!e" po1e od kue "a!(i'i" &ragovi"a$ dr &ei od s&ude'i i s&ra a. -ada s&i)e do "!es&a i ug#eda "#adia k#o'u#og i 'epokre&'og 'a s'i!egu$ o'a u.da 'u i vik'u s *o#o". U.i"a!ui "#adia ispod "i/ki$ "a!ka re(e:

, iv !e$ 'e *o! se0 U."i ga .a ru*ove od!ee i po'esi"o ga u kuu.

Dvi!e )e'e po'eso/e "#adia$ dok i !e )es&oki v!e&ar .aus&av#!ao i s'i!eg i sap#i&ao. -ada ga do'eso/e u kuu$ po#o)i/e ga pored og'!i/&a. 7a!ka "u po(e &r#!a&i pro"r.#e udove$ a ki "u !e ru*ovi"a svo!e od!ee su/i#a "okru kosu i #ad'e prs&e. Neko#iko "i'u&a kas'i!e$ vra&i "u se )ivo&$ &e se "#adi "a#o pokre'u$ .a&rep&a i o&e "u se du*oki u.da ko!i u sr%e dvi!u &u)'i )e'a u#i 'adu da e *i&i spa/e'. 7er!e" "u skide po a*a'u o*uu i s&aru od!eu$ &e re(e:

, Pog#eda!$ "a!ko$ '!egova od!ea s#i(i redov'i(ko!.

Ra e#a s&avi s'op su i gra'a 'a og'!i/&e pa se osvr'u i re(e$ .a(u1e'a$ da redov'i%i 'e i.#a.e i. sa"os&a'a u &ako s&ra/'o! 'oi. &o #i !e o'da 'a&!era#o &og !ad'ika da riskira )ivo&5

4rudei se da s va&i si&ua%i!u$ d!evo!ka re(e:

, A#i$ o' !e go#o*rad$ "a!ko$ a redov'i%i i"a!u duge *rade.

7a!ka !e pog#eda '!e)'i" "a!(i'ski" pog#edo" i u.di/ui re(e:

, Do*ro "u osu/i 'oge$ keri$ *io redov'ik i#i kri"i'a#a%.

Ra e#a o&vori drve'i sa'duk$ i.vadi "a#i kr(ag 'apu'!e' vi'o" ko!e 'a#i u !ed'u g#i'e'u (a/u i o*ra&i se keri: , Pridr)i "u g#avu$ 7er!e"$ da "u da"o "a#o vi'a da se okri!epi i da "u se vra&i &op#i'a u &i!e#o. Ra e#a 'as#o'i ivi%u posude 'a "#adieve us'e i 'apo!i ga. O' o&vori krup'e o(i i prvi pu& pog#eda svo!e spasi&e#!i%e$ "eki" i &u)'i" pog#edo" ko!i !e u. su.e .a va#'os&i odavao i (ov!eka ko!i !e po'ovo os!e&io dodir )ivo&a po/&o !e ve *io u ka'd)a"a s"r&i$ pog#ed 'ade 'ako' o(a!a'!a. 8a&i" podi)e g#avu i dr &avi" us'a"a pro.*ori:

, Bog vas *#agos#ovio.

, Ne .a"ara! se pri(o"$ *ra&e. u&i dok &i se s'aga 'e povra&i , re(e Ra e#a s&av#!a!ui "u ruku 'a ra"e. 7er!e" dodade:

, Nas#o'i se 'a ova! !as&uk i pri1i *#i)e og'!i/&u. 7#adi se 'as#o'i 'a !as&uk u.di/ui. Uskoro Ra e#a 'apu'i (a/u vi'o" i po'ovo ga 'apo!i$ .a&i" se o*ra&i keri: , 2&avi "u "a'&i!u pored va&re da se osu/i. 7er!e" !e pos#u/a pa s!ede i .ag#eda se u "#adia s!e&'o i sa)a#!ivo$ kao da *i &!e#a svo!i" pog#edi"a u#i&i &op#i'u i s'agu u '!egovo i.'ure'o &i!e#o.

Ra e#a do'ese dvi!e poga(e$ drve'u .d!e#u pu'u !u e i &a'!ur s 'eko#iko su i p#odova$ &e s!ede pored "#adia ra'ei ga "a#i" .a#oga!i"a$ kao "a!ka di!e&e. -ada .avr/i s !e#o" i os!e&i da !e )iv'uo$ "#adi s!ede 'a &epi . Na '!egovo" *#i!edo" #ieu uka.a se ru)i(as&a *o!a i &u)'e o(i "u .as!a/e. 7ir'o k#i"a!ui g#avo"$ o' pro.*ori: , 2a"i#os& i surovos& 'ad"eu se u #!udsko"e sr%u kao /&o se *ore prirod'e si#e ove "rk#e 'oi$ a#i e sa"i#os& 'adv#ada&i surovos& !er !e o'a *o)a'ska$ i s&ra o&e ove 'oi 'es&a& e s osvi&o" da'a.

7#adi u/u&!e 'a(as$ .a&i" pro.*ori !edva (u!'i" g#aso":

, L!udska ruka "e gur'u#a u 'esreu$ a #!udska ruka "e i spasi#a. -o#iko !e surov (ov!ek i ko#iko #i !e sa"i#os&a'0 , -ako si se usudio$ *ra&e$ 'apus&i&i sa"os&a' u ovakvo! 'oi kakve se i vukovi p#a/e i pov#a(e se u pei'e$ od ko!e *!e)e i or#ovi i skriva!u se u s&i!e'!u5 , upi&a Ra e#a g#aso" pu'i" "a!(i'ski os!ea!a i sigur'os&i.

7#adi .a&vori o(i$ kao da *i &io v!e1a"a po&is'u&i su.e du*oko u sr%e:

, Lisi%e i"a!u svo!e !a.*i'e$ p&i%e i"a!u g'i!e.da$ a (ov!ek 'e"a 'i(ega 'a /&o *i g#avu svo!u 'as#o'io.

, 4ako !e govorio Isus -ris& o se*i kada !e !eda' (ov!ek &ra)io od '!ega da ga s#i!edi kuda god po1e , re(e Ra e#a.

7#adi odgovori:

, 4ako govori sva&ko &ko )e#i s#i!edi&i Du i Pravdu u ovo do*a pu'o #a)i$ #i%e"!er!a i pokvare'os&i.

Ra e#a !e /u&!e#a ra."i/#!a!ui o s"is#u '!egovi ri!e(i$ a .a&i" pro.*ori 'e.'a&'o se ko#e*a!ui:

, A#i u sa"os&a'u i"a "'ogo pros&ra'i so*a$ ri.'i%a pu'i .#a&a i sre*ra$ a"*ara pu'i )i&a i vi'a$ &orova kr%a&i &e#adi i de*e#i" ov'ovi"a. &o &e o'da 'a&!era da sve &o os&avi/ i i.ade/ u ovakvu 'o5

7#adi odgovori u.di/ui:

, 2ve sa" &o os&avio i o&i/ao "r.ei sa"os&a'.

, Redov'ik u sa"os&a'u !e kao vo!'ik 'a *o!i/&u , re(e Ra e#a. , -ada 'a '!ega podvik'e s&ar!e/i'a$ o' /u&ke pog'e g#avu$ a kada "u 'aredi od"a se povi'u!e. 9u#a sa" da se (ov!ek .aredi sa"o o'da kada odag'a od se*e porive$ pro"i/#!a'!e$ s&ras&i$ i sve o'o /&o !e karak&eris&i('o .a du/u. 7e1u&i"$ do*ar pre&pos&av#!e'i 'e &ra)i od svoga pod(i'!e'og 'e/&o /&o !e i.'ad '!egove "oi. -ako !e$ o'da$ s&ar!e/i'a sa"os&a'a "ogao &ra)i&i od &e*e da )ivo& preda/ o#u!i i s'!egovi"a5 , 9ov!ek pos&a!e redov'iko" po "i/#!e'!u '!egovog pre&pos&av#!e'og , odgovori "#adi , sa"o ako !e popu& s#i!epog i 'i!e"og a#a&a ko!i !e *e. (u#a i "oi. Ja sa"$ "e1u&i"$ o&i/ao i. sa"os&a'a !er 'isa" s#i!ep a#a&$ ve (ov!ek ko!i vidi i (u!e.

Ra e#a i 7er!e" su 'e&re"i%e g#eda#e "#adia$ kao da su 'a '!egovo" #ieu vid!e#e &a!'u ko!u *i &io sakri&i. Nako' kra&ke s&a'ke$ .a(u1e'a "a!ka re(e:

, 8ar (ov!ek ko!i vidi i (u!e i.#a.i u ovakvu 'o ko!a os#!ep#!u!e i u/i .a&vara5

7#adi podi)e g#avu. a#io !e /&o oda!e is&i'u dv!e"a )e'a"a$ a p#a/io se da se '!i ovo sa)a#!e'!e 'e pre&vori u 'ev!eri%u i 'eodo*rava'!e. 7e1u&i"$ pri"i!e&io !e u '!i ovi" o(i"a s!a! suos!ea'!a i .'a&i)e#!e$ &e re(e prigu/e'i" g#aso":

, Da$ pro&!era' sa" i. sa"os&a'a .a&o /&o 'isa" "ogao kopa&i se*i gro*

v#as&i&i" ruka"a$ !er se "o!e sr%e u"ori#o od #a)i i #i%e"!er!a$ !er "o!a du/a od*i!a u)iva&i u i"ovi'i siro"a a i *i!ed'ika$ !er se "o! du 'ee 'as#a1iva&i do*ri"a 'aroda ko!i se prepus&io g#upos&i. Pro&!era' sa" .a&o /&o "o!e &i!e#o vi/e 'e"a "ira u pros&ra'i" oda!a"a ko!e su sagradi#i o'i /&o )ive u s&raara"a$ !er "o! )e#uda% 'e pri"a kru sa"#!eve' 'a su.a"a siro(adi i udovi%a$ !er "o! !e.ik vi/e 'e i.govara "o#i&vu ko!u s&ar!e/i'a proda!e .a i"ovi'u v!er'ika i pros&odu/'i #!udi. Pro&!era' sa" kao gu*ava% !er sa" svee'i%i"a i redov'i%i"a 'a u/i po'av#!ao re(e'i%e -'!ige ko!a i !e u(i'i#a svee'i%i"a i redov'i%i"a.

7#adi u/u&!e. Ra e#a i 7er!e" su ga g#eda#e .a(u1e'e '!egovi" ri!e(i"a$ .ag#eda'e u '!egovo #i!epo i &u)'o #i%e$ pog#eda!ui povre"e'o !ed'a u drugu ,kao da se 'i!e"o pi&a!u o 'eo*i('i" ra.#o.i"a ko!i su ga dove#i k '!i"a.

Rado.'a#os& !e u "a!%i sve vi/e ras#a$ &ako da ga$ suos!ea!ui$ upi&a:

, 6d!e su &i o&a% i "a!ka$ *ra&e5 Jesu #i )ivi5

7#adi odgovori gr%a!ui:

, Ne"a" 'i o%a 'i "a!ku$ ses&ru 'i .avi(a!.

Ra e#a du*oko u.da 'u$ a 7er!e" okre'u #i%e pre"a .idu da sakri!e vrue su.e ko!e !o! i."a"i suos!ea'!e. 7#adi i pog#eda kao po*i!e1e'i svoga i.*avi&e#!a. Du/a "u se okrep#!iva#a '!i ovo" '!e)'o/u kao /&o se okrep#!u!e %vi!e& /&o ras&e u s&i!e'!u kada se kapi !u&ar'!e rose &o(e u '!egovo sr%e. 8a&i" podi)e g#avu i re(e: , O&a% i "a!ka su "i u"r#i pri!e "o!e sed"e godi'e$ pa "e !e svee'ik i. "oga se#a predao sa"os&a'u -a. i!a. Redov'i%i se o*radova/e "o"e do#asku i pos&ado '!i ov pas&ir. U pe&'aes&o! godi'i o*uko/e "i ovu gru*u %r'u od!eu$ dovedo/e "e pred o#&ar i reko/e: :8aku'i se Bogo" i sve%i"a da e/ *i&i pri,vr)e' siro"a/&vu$ pokor'os&i i su.dr)a'os&i.; Po'av#!ao sa" '!i ove ri!e(i pri!e 'ego /&o sa" s va&io s"isao$ pri!e 'ego /&o sa" ra.u"io /&o su siro"a/&vo$ pokor'os& i su.dr)a'os&$ pri!e 'ego /&o sa" spo.'ao &i!esa' pu& 'a ko!i su "e 'ave#i. 8vao sa" se Ha#i#$ a redov'i%i su "e od &ada .va#i :(as'i *ra&;$ a#i se 'ikada 'isu po'a/a#i pre"a "e'i kao pre"a *ra&u. U)iva#i su u "esu i drugi" ukus'i" !e#i"a$ a "e'e su ra'i#i su i" kru o" i su i" voe"3 o'i su se 'as#a1iva#i vi'i"a i drugi" ugod'i" pii"a$ a "e'e su 'apa!a#i vodo" po"i!e/a'o" sa su.a"a3 o'i su #i!ega#i 'a udo*'e kreve&e$ a "e'e su &!era#i da spava" 'a ka"e'o! pos&e#!i u "ra('o! i #ad'o! so*i pored svi'!skog o*ora. 6ovorio sa" u se*i: :-ada u pos&a&i redov'ik i s ovi" sre&'i%i"a di!e#i&i u)i&ak$ *i&i i" drug u rados&i"a$ &ako da "i sr%e 'e o*a"ire od "irisa ra'e$ da 'e pa&i" .*og *o!e vi'a$ da 'e dr &i" .*og g#asa s&ar!e/i'e5; 7e1u&i"$ u.a#ud sa" se 'adao i sa'!ao !er sa" i da#!e (uvao krave u s&epi$ 'osio &e/ko ka"e'!e 'a #e1i"a$ kopao .e"#!u svo!i" "i/i%a"a. 2ve sa" &o (i'io .a pos'i kru i oskud'u vodu !er 'isa" .'ao .a drugo "!es&o osi" sa"os&a'a gd!e *i "ogao )iv!e&i$ po/&o su "e 'au(i#i da 'e v!eru!e" 'i u

/&o osi" u '!i ov 'a(i' )ivo&a3 du/u su "i .a&rova#i o(a!e" i poda&'o/u$ &ako da sa" "is#io da !e ova! svi!e& "ore &uge i !ada$ a da !e sa"os&a' #uka spasa.

Dok !e Ha#i# s!edio$ 'a"r/&e'o #i%e "u se ra.vedri$ kao da !e ug#edao 'e/&o #i!epo pred so*o" u &o! i.*i. Ra e#a i 7er!e" su i da#!e /u&!e#e .ag#eda'e u '!ega. 7a#o .a&i"$ Ha#i# 'as&avi:

, Ne*o ko!e "i svo!o" vo#!o" u.e rodi&e#!e i prog'a "e'e kao siro(e u sa"os&a' 'i!e &!e#o da provede" %i!e#i )ivo& kao s#i!epa% ko!i ide opas'i"

pu&evi"a$ 'i&i !e &!e#o da *ude" o(a!'i ro*$ s'is od#!iv do kra!a )ivo&a$ ve "i !e o&vori#o o(i i u/i$ &e "i poka.a#o sv!e&#os& /&o *#!e/&i i o"ogui#o da (u!e" is&i'u ko!a .*ori.

Ra e#a od"a 'u g#avo":

, 8ar pos&o!i druga sv!e&#os& osi" o'e ko!u su'%e prosipa 'a sve #!ude$ i .ar "ogu #!udi spo.'a&i Is&i'u5

Ha#i# !o! odgovori:

, Is&i'ska sv!e&#os& !e o'a ko!a do#a.i i. (ov!eka$ ko!a o*!av#!u!e &a!'e du/e drugo! du/i$ ko!a u&!e(e 'a &o da se radu!u )ivo&u u. p!es"u u i"e Du a. Is&i'a se$ popu& .vi!e.da$ po!av#!u!e sa"o u 'o'o! &"i'i. Is&i'a !e popu& svi #i!epi s&vari 'a ovo"e svi!e&u , '!e'a #!epo&a o*!av#!u!e se sa"o o'o"e &ko !e os!e&io d!e#ova'!e g'us'e #a)i. Is&i'a !e o'a! skrive'i os!ea! ko!i 'as u(i da se radu!e"o 'a/i" da'i"a i u&!e(e da is&u &u rados& )e#i"o svi" #!udi"a.

, 7'ogi )ive u sk#adu sa skrive'i" os!ea!e" u svo"e sr%u , re(e Ra e#a.

, 7'ogi v!eru!u da !e &a! os!ea! .ako' ko!i !e Bog propisao (ov!eku$ a#i se uope 'e radu!u svo!i" da'i"a$ ve os&a!u 'esre&'i do s"r&i.

, Lo/a su uv!erava'!a , odgovori Ha#i# , i u(e'!a ko!a (ov!eka (i'e 'esre&'i". La)'i su os!ea!i ko!i (ov!eka vode u o(a!$ &ugu i 'esreu$ !er (ov!ekova !e o*ave.a da *ude sre&a' 'a .e"#!i$ da spo.'a!e pu&eve sree i da u#!ep/ava svo! )ivo& u i"e 2v!e&#os&i i Is&i'e "a gd!e *io. 4ko 'e vidi %ars&vo 'e*esko 'a ovo"e svi!e&u 'ee ga vid!e&i 'i u *udue" )ivo&u$ !er 'a ova! svi!e& 'is"o dosp!e#i kao 'edos&o!'i i.g'a'i%i$ ve kao 'era.u"'a d!e%a , da se u(i"o do*ri"a )ivo&a i '!egovi" &a!'a"a o*o)ava!ui U'iver.a#'i +!e('i Du i po'irui u &a!'e svo!i du/a. 4o !e Is&i'a ko!u sa" spo.'ao (i&a!ui u(e'!e Isusa -ris&a$ &o !e 2v!e&#os& ko!a dopire i. "o!e u'u&ra/'!os&i osv!e&#!ava!ui "i sa"os&a' i sve o'e u '!e"u kao "ra('u !a"u i. (i!i du*i'a i.*i!a!u s&ra/'e u&vare da *i "e us"r&i#e. 4o !e &a &a!'a ko!u !e pre#i!epa s&epa o*!avi#a "o!o! du/i dok sa" s!edio u s!e'i drvea g#ada'$ p#a(a' i u.di/ui.

Jed'oga da'a dok "i du/a *i!a/e o"a"#!e'a &i" 'e*eski" 'ek&aro"$ odva)i se i s&ado pred redov'ike .as!e#e u sa"os&a'sko" vr&u 'a#ik 'a s&oku ko!a i"a &e/koe s pro*avo". Po(e i" i.#aga&i svo!e "is#i$ re%i&ira&i i" re(e'i%e i. -'!ige ko!e &u"a(e '!i ovu .a*#ud!e#os& i 'ev!er'i/&vo. 6ovorio sa" i": :8a/&o gu*i"o vri!e"e u ovo! rasko/i u)iva!ui u do*ri"a siro"a a i !ad'ika$ 'as#a1u!ui se kru o" spe(e'i" 'a '!i ovo" .'o!u i su.a"a$ u)iva!ui u p#odovi"a sa .e"#!e ko!a !e '!i"a o&e&a5 8a/&o )ivi"o u #adovi'i i 'eredu$ da#eko od 'aroda ko!e"u !e po&re*'o .'a'!e$ #i/ava!ui .e"#!u s'age 'a/i du/a i 'a/i "i/i%a5 Isus -ris& vas !e pos#ao kao !a'!ad "e1u vukove$ a ko!a &o u(e'!a pre&vori/e vas u vukove "e1u !a'!adi5 8a/&o se uda#!ava&e od #!udskoga roda kada vas !e Bog s&vorio kao #!ude5 Ako s&e ve *o#!i od os&a#i #!udi ko!i

idu u pro%esi!i )ivo&a$ &re*a&e pri#a.i&i #!udi"a i pou(ava&i i $ a ako su o'i *o#!i od vas , po"i!e/a!&e se s '!i"a i u(i&e od '!i ... -ako se o*ave.u!e&e 'a siro"a/&vo$ a )ivi&e kao pri'(evi3 kako se o*ave.u!e&e 'a pokor'os&$ a *u'i&e se pro&iv Eva'1e#!a3 o*ave.u!e&e se 'a su.dr)a'os&$ a sr%a su va" prepu'a s&ras&i3 preds&av#!a&e se kao da se *ori&e pro&iv svo!i &i!e#a$ a *ori&e se pro&iv svo!i du/a3 preds&av#!a&e se kao da s&e i.'ad ovo.e"'os&i$ a upravo s&e vi 'a!po #ep'i!i3 preds&av#!a&e se kao da s&e podvi)'i%i i aske&e$ a 'a#ik s&e 'a )ivo&i'!e ko!e 'e "are .a spo.'a!u$ ve .a do*ru ispa/u. +ra&i"o ova pros&ra'a sa"os&a'ska i"a'!a se#!a'i"a ko!i"a su po&re*'a3 vra&i"o u '!i ove d)epove i"ovi'u ko!u s"o i" u.e#i0 Raspr/i"o se 'a sve s&ra'e kao /&o se !a&a raspr/u!u i s#u)i"o 'e"o'o" 'arodu ko!i !e 'as u(i'io "o'i"a3 preuredi"o 8e"#!u (i!a do*ra u)iva"o3 'au(i"o ova! !ad'i 'arod da se os"!e u!e su'(evo! sv!e&#os&i$ da se radu!e darovi"a 'e*a$ .'a"e'i&os&i )ivo&a i s#o*ode$ !er su 'evo#!e ko!e #!udi i"a!u u.vi/e'i!e i #!ep/e od udo*'os&i ko!o! se ovd!e preda!e"o$ sa"i#os& ko!o" do&i(e"o sr%e *#i)'!ega u.vi/e'i!a !e od vr#i'e po ra'!e'e u sa"os&a'ski" ri.'i%a"a3 ri!e( u&!e e ko!u i.govara"o 'a u o s#a*o"e$ pres&up'iku i posr'u#o! )e'i (as'i!a !e od duge "o#i&ve ko!u po'av#!a"o u ra"u. Ha#i# u/u&!e vraa!ui da $ .a&i" podi)e pog#ed pre"a Ra e#i i 7er!e"$ &e re(e &i i" g#aso":

, 6ovorio sa" o &i" i s#i('i" s&vari"a pred redov'i%i"a ko!i su s#u/a#i s i.ra.o" (u1e'!a a #i%i"a$ kao da 'e "ogu pov!erova&i da !eda' "#adi kao /&o sa" !a s&o!i pred '!i"a i govori &ako odva)'o. -ada sa" .avr/io govor$ pri1e "i !eda' od '!i i /kripei .u*i"a re(e:

, 8ar se usu1u!e/$ s#a*a/'i (ov!e(e$ &ako 'e/&o govori&i pred 'a"a5

Pri1e "i !o/ !eda' i podrug#!ivo se s"i!ui re(e:

8ar si &u "udros& 'au(io od krava i svi'!a u. ko!e si %i!e#oga )ivo&a5

8a&i" do1e !o/ !eda' i re(e o*eava!ui:

+id!e& e/ /&o e &i se dogodi&i$ odvra&'i 'ev!er'i(e0

Ra.i1o/e se od "e'e 'a sve s&ra'e$ kao kada .dravi *!e)e od gu*av%a. Neki odo/e i po)a#i/e se 'a "e'e s&ar!e/i'i. O' "e po.va uve(er i po/&o "e s&rogo ukori pred redov'i%i"a ko!i su #ikova#i$ 'aredi da "e *i(u!u. 4uk#i su "e de*e#i" u)e&i"a$ .a&i" s&ar!e/i'a 'aredi da "e .a&vore "!ese% da'a. 6ro o&o" se s"i!ui i rados'i$ odvedo/e "e u !ed'u v#a)'u i "ra('u pros&ori!u. >i!e#i "!ese% provedo *a(e' u &u gro*'i%u 'e videi sv!e&#a i os!ea!ui sa"o g"i.a'!e i'seka&a. Do&i%ao sa" sa"o .e"#!u3 'isa" .'ao kada se .avr/ava 'o$ a kada po(i'!e da'. 9uo sa" sa"o *a& koraka 'ekog redov'ika kako do#a.i i u *#i.i'i s&av#!a ko"ad su og kru a i posudu s vodo" po"i!e/a'o" s o%&o". -ada sa" i.a/ao i. .a&vora i kada redov'i%i vid!e/e "o!e "r/avo &i!e#o i po)u&!e#o #i%e$ po"is#i/e da su s&re"#!e'!a "o!e du/e usa #a u "e'i$ da su g#a1u$ )e1u i s&rada'!e" do&uk#i os!ea!e ko!a !e Bog o)ivio u "o"e sr%u. 2"!e'!iva#i su se da'i i 'oi a !a sa" 'apreg'u&o ra."i/#!ao u sa&i"a osa"e$ o &o"e /&o &i" redov'i%i"a "o)e o"ogui&i da vide sv!e&#os& i (u!u po! )ivo&a. 7e1u&i"$ u.a#ud sa" dugo pro"i/#!ao$ !er se 'epro.ir'a &"i'a ko!u su i" *ro!'e ge'era%i!e &ka#e pred o(i"a 'e "o)e .a kra&ko vri!e"e odag'a&i. B#a&o ko!e i" !e pu'i#o u/i oka"e'i#o se i 'e "o)e ga ski'u&i dodir '!e)'i prs&i!u.

Nako' s&a'ke pu'e u.da a$ 7er!e" podi)e g#avu$ okre'u se pre"a "a!%i$ kao da &ra)i dopu/&e'!e da progovori$ .a&i" &u)'o pog#eda Ha#i#a i upi&a ga:

, Jesi #i po'ovo govorio pred redov'i%i"a$ pa su &e pro&!era#i u ovako s&ra/'o! 'oi ko!a u(i (ov!eka da *ude sa"i#os&a' (ak i pre"a 'epri!a&e#!i"a5

, Ove 'oi , re(e "#adi , dok !e "eava pos&a!a#a sve s&ra/'i!a i dok su se prirod'i e#e"e'&i *ori#i s!edio sa" poda#!e od redov'ika ko!i su se gri!a#i oko va&re i *i#i .au.e&i pri(a"a i dosko(i%a"a. O&vorio sa" Eva'1e#!e udu*#!u!ui se u ri!e(i ko!e du/u "a"e$ u&!e(u 'a &o da se .a*oravi *i!es prirode i surovos& 'evre"e'a.

+idei da sa" se uda#!io od '!i $ redov'i%i u.e/e "o!u i.o#ira'os& kao povod .a pods"i!e . Neki "i pri1o/e$ po(e/e se /a#i&i i podrug#!ivo poka.iva&i pre"a "e'i. Nisa" o*raao pa)'!u 'a '!i $ ve sa" .a&vorio k'!igu i g#edao kro. pro.or. 8*og &oga su se !o/ vi/e srdi#i i pro"a&ra#i "e ispod oka , "o!a /u&'!a 'i!e po& ra'!iva#a '!i ove os!ea!e. Jeda' od '!i podrug#!ivo re(e:

, &o &o (i&a/$ +e#iki Re<or"a&ore5

Nisa" ga 'i pog#edao$ ve sa" o&vorio Eva'1e#!e i 'a sav g#as (i&ao: :... A "asi ko!a !e i.a/#a da &ra)i '!egovu podr/ku o' govora/e: =O d!e%o ."i!ska0 4ko va" re(e da *!e)i&e od *i!esa /&o s&i)e5 Da!&e p#odove dos&o!'e poka!a'!a$ a 'e"o!&e po(e&i ra."i/#!a&i: A*ra a" !e 'a/ o&a%. +e#i" va" da !e Bog u s&a'!u 'a(i'i&i od ovoga s&i!e'!a d!e%u A*ra a"ovu. A sada$ *udui da !e s!ekira s&av#!e'a 'a s&a*#o , svako s&a*#o ko!e 'e da!e do*ar p#od *i& e ods!e(e'o i u va&ru *a(e'o0= O'da ga "asa upi&a: , &o da radi"o5 , a o' i" odgovori: , 4ko i"a dvi!e ko/u#!e 'eka da o'o"e &ko 'e"a 'i !ed'e$ a o'a! &ko i"a ra'e 'eka 'a is&i 'a(i' pos&upi.;

-ada i" pro(i&a &e ri!e(i ko!e !e i.govorio Iva'$ redov'i%i 'a(as u/u&!e/e$ kao da i !e 'evid#!iva ruka .a du/e /(epa#a. O'da se po'ovo po(e/e s"i!a&i i !eda' re(e: :4e s"o ri!e(i (i&a#i "'ogo pu&a i 'e"a po&re*e da 'a" i po'av#!a !eda' (uvar krava.; Odgovorio sa": :Da s&e (i&a#i ove re(e'i%e i ra.u"!e#i i $ 'e *i "!e/&a'i ovi se#a prekrive'i s'i!ego" dr &a#i od s&ude'i i s&radava#i od g#adi dok vi ovd!e u)iva&e u '!i ovi" do*ri"a$ pi!e&e sokove i. '!i ovi vi'ograda i !ede&e "eso '!i ove s&oke.;

4ek /&o sa" i.govorio &e ri!e(i$ !eda' redov'ik "e udari po #i%u$ kao da sa" govorio puku 'esuvis#os&$ drugi "e udari 'ogo"$ &rei "i is&rg'u k'!igu i. ruke$ a (e&vr&i po.va s&ar!e/i'u ko!i od"a do1e. -ada "u reko/e /&o se dogodi#o$ o' se uspravi$ 'a&u/&i o*rve$ .adr &a od *i!esa i povika i. sveg g#asa: :Dr)i&e &og opakog *u'&ov'ika i vu%i&e ga da#eko od sa"os&a'a0 Neka ga po*!e/'!e#e si#e prirode 'au(e pokor'os&i0 +odi&e ga u s&ude'u &"i'u 'eka priroda (i'i s '!i" o'o /&o Bog *ude &io a o'da operi&e ruke da se 'e *is&e .a&rova#i *e.*o)'i/&vo" s '!egove od!ee0 Ako se vra&i po'i.'o i poka.u!ui poka!a'!e$ 'e o&vara!&e "u kapi!u !er se ."i!a$ iako !e .a&vore'a u kave.u$ 'e pre&vara u go#u*a$ 'i&i kupi'a$ "akar *i#a i posa1e'a u vi'ogradu$ 'e ra1a s"okve0; 4ada "e redov'i%i /(epa/e i srdi&o odvuko/e i. sa"os&a'a. +ra&i/e se 'as"i!a'i i pri!e 'ego /&o .ak#!u(a/e kapi!u (uo sa" kako !eda' podrug#!ivo ka)e: :Jo/ !u(er si *io a'1eo$ &vo!e s&ado su *i#e krave i svi'!e$ a da'as s"o &e i.*a%i#i$ Re<or"a&ore$ !er si se ogri!e/io o po#i&iku. 2ada idi i *udi

a'1eo,(uvar g#ad'i" vukovi"a i vra'a"a , '!i pou(ava! kako &re*a!u )iv!e&i u svo!i" !a.*i'a"a i g'i!e.di"a.; Ha#i# du*oko u.da 'u pa se okre'u i .ag#eda u va&ru /&o !e sv!e&#u%a#a 'a og'!i/&u. 6#aso" ko!i !e 'a'osio *o# svo!o" opo!'o/u$ re(e:

, 4ako sa" pro&!era' i. sa"os&a'a. 4ako su "e redov'i%i preda#i u ruke s"r&i.

I/ao sa" dok "i !e "ag#a .ak#a'!a#a pu&$ #!u&i v!e&rovi "i !uri/a#i 'a od!eu$ a s'i!eg /&o se go"i#ao se.ao "i !e do ko#!e'a$ &ako da sa" "a#aksao i pao do.iva!ui upo"o kao o(a!'ik sv!es&a' da 'e"a 'ikoga &ko ga "o)e (u&i osi" s&ra/'e s"r&i i "ra('e do#i'e. 7e1u&i"$ i.a s'!egova i v!e&rova$ i.a &"i'e i o*#aka$ i.a pros&ora i .vi!e.da$ i.a svega$ i"a !ed'a 2i#a$ 2ve.'a'!e i 2ve"i#os&$ ko!a !e (u#a "o! krik i vapa! i 'i!e dopus&i#a da u"re" pri!e 'ego /&o spo.'a" i os&a#e &a!'e )ivo&a. O'a vas !e k "e'i pos#a#a da *is&e "e vra&i#e i. du*i'a po'ora i 'i/&avi#a. 7#adi u/u&!e. Dvi!e )e'e su ga g#eda#e suos!ea!ui$ s (u1e'!e" i )a#!e'!e"$ kao da su '!i ove du/e ra.u"!e#e &a!'e '!egove du/e$ kao da su di!e#i#e s '!o" os!ea!e i spo.'a!u. Nedugo .a&i"$ Ra e#a "i"o vo#!e ispru)i ruku i '!e)'o do&ak'u '!egovu$ &e progovori$ dok su !o! su.e *#is&a#e u o(i"a:

, -oga 'e*o i.a*ere .a po*or'ika Is&i'e$ 'e "ogu ga u'i/&i&i 'epravde$ 'i&i ga "ogu us"r&i&i s'!egovi i *ure.

7er!e" pro/ap&a:

, Bure i s'!egovi u'i/&ava!u %v!e&ove$ a#i 'e u*i!a!u '!i ovo s!e"e'!e.

Dok "u !e u&!e a osv!e&#!ava#a po)u&!e#o #i%e$ kao kada !u&ar'!e .rake osv!e&#!ava!u o*.or!e$ Ha#i# re(e:

, Ako "e vas dvi!e 'e s"a&ra&e *u'&ov'iko" i 'ev!er'iko"$ kakvi" "e s"a&ra!u redov'i%i$ o'da !e "u(e'!e 'a ko!e sa" 'ai/ao u sa"os&a'u si"*o#

gru*os&i uo(i dose.a'!a spo.'a!e. Ova 'o ko!a "e .a"a#o us"r&i#a s#i(i 'a prevra&e ko!i do'ose s#o*odu i !ed'akos&$ !er i. (uvs&ve'oga )e'skog sr%a i.*i!a #!udska srea$ a i. os!ea!a '!e'e p#e"e'i&e du/e ra1a!u se os!ea!i #!udskoga roda. Ha#i# se 'as#o'i 'a !as&uk. e'e 'e &!edo/e da 'as&avi pri(u !er su s va&i#e i. '!egovi pog#eda da ga o*u.i"a pospa'os& .*og "ira i .agri!ava'!a 'ako' &ego*'a pu&a.

Neko#iko &re'u&aka kas'i!e$ Ha#i# sk#opi o(i i .aspa kao di!e&e .*ri'u&o u "a!(i'o" 'aru(!u. Ra e#a &i o us&ade$ a .a '!o" i 7er!e"$ &e s!edo/e 'a svo!e pos&e#!e g#eda!ui Ha#i#a kao da !e 'a '!egovo" "r/avo" #ieu 'eka "ag'e&'a si#a ko!a i" priv#a(i du/e i sr%e.

7a!ka pro/ap&a$ kao da *es!edi sa"a sa so*o": , 9ak u '!egovi" sk#op#!e'i" o(i"a i"a 'eka 'eo*i('a s'aga ko!a *e.g#as'o govori i du/e priv#a(i.

, Ruke su "u$ "a!ko$ kao ruke 'a s#i%i Isusa u %rkvi , re(e ki.

, Na '!egovo" s!e&'o" #i%u , 'as&avi /apa&o" "a&i , o(ig#ed'a !e )e'ska '!e)'os& i "u/ka s'aga.

-ri#a s'a po'eso/e du/e dvi!u )e'a u svi!e& s'ova$ va&ra 'a og'!i/&u .gas'u i pre&vori se u pepeo. U#!a u sv!e&i#!%i !e 'es&a!a#o &ako da !e sv!e&#a *i#o sve "a'!e dok se sasvi" 'e ugasi. 6'!ev'a *ura !e va'i *!es'i#a$ "rk#a &"i'a !e sipa#a .akrpe s'i!ega ko!e su )es&oki v!e&rovi posvuda ra.'osi#i.

I+

4i!eko" dva 'ared'a &!ed'a$ 'ako' &e 'oi$ 'e*o prekrive'o o*#a%i"a povre,"e'o !e "irova#o$ a povre"e'o *!es'i#o prekriva!ui do#i'e "ag#o" i odi!eva!ui rav'i%e u *i!e#e s'!e)'e p#a &e. Ha#i# !e &ri pu&a poku/avao 'as&avi&i svo!e pu&ova'!e pre"a do#i'i$ a Ra e#a ga !e *#ago .aus&av#!a#a govorei: , Ne"o! ope& predava&i svo! )ivo& s#i!epi" prirod'i" si#a"a$ ve os&a'i ovd!e$ *ra&e. -ru a ko!i ra'i dvi!e oso*e *i& e dovo#!'o i .a &reu. Nako' &voga od#aska$ va&ra 'a ovo"e og'!i/&u *i& e upa#!e'a kao i ra'i!e. 7i s"o siro"a/'i$ *ra&e$ a#i )ivi"o pred #i%e" su'%a kao i svi #!udi !er 'a" Bog da!e kru a ko#iko 'a" &re*a. 7er!e" ga !e "o#i#a '!e)'i" pog#edi"a i &i i" u.dasi"a da odus&a'e od od#aska$ !er o&kako !e do/ao u &u siro"a/'u kuu$ po#a )iv a po#a "r&av$ os!ea#a !e kako !o! 'eka ve#i(a's&ve'a s'aga u#i!eva )ivo& i sv!e&#os& u sr%e$ kako !o! u#i!eva 'ove os!ea!e u 'a!sve&i!i dio du/e. Prvi pu& u svo"e )ivo&u do)iv!e#a !e o'a! 'eo*i(a' os!ea! ko!e (is&o d!evo!a(ko sr%e (i'i popu& *i!e#e ru)e /&o upi!a kapi rose a raspros&ire <i'i "iris. U (ov!eku 'e pos&o!i os!ea! (is&i!i i ugod'i!i od o'og pri&a!e'og os!ea!a ko!e se od!ed'o" pre'e u d!evo!a(ko" sr%u i %i!e#e !o! grudi ispu'i (aro*'o" "e#odi!o"$ da'e !o! pre&vori u p!es'i(ke s'ove$ 'oi 'a#ik 'a o*!ave s proro,%i"a3 "e1u prirod'i" &a!'a"a 'e pos&o!i !a(a i vea &a!'a od o'e (e)'!e ko!a "ir d!evi(a'ske du/e pre&vara u 'eprekid'o kre&a'!e /&o svo!o" s'ago" svu pro/#os& u"r&v#!u!e$ a svo!o" opo!'o/u o)iv#!ava 'ada'!a u *udu'os&.

Li*a'o'ska d!evo!ka od#iku!e se od drugi s'ago" os!ea!a i &a'a 'i" do)iv#!ava'!e"$ !er !ed'os&av'o o*ra.ova'!e ko!e !o! 'e o"oguava ra.vo! i'&e#ek&a i .aus&av#!a usavr/ava'!e '!e'og u"a us"!erava !o! du/u 'a sa"ospo.'a!u$ '!e'o sr%e 'a ispi&iva'!e v#as&i&i &a!'i. Li*a'o'ska d!evo!ka !e popu& i.vora ko!i i.vire i. sr%a .e"#!e "e1u *re)u#!%i"a i 'e 'a#a.i pro#a. ko!i" *i kao ri!eka kre'uo k "oru$ pa se pre&vara u "ir'o !e.ero 'a (i!o! se povr/i'i odra)ava sv!e&#os& "!ese%a i .vi!e.da. Ha#i# !e os!eao &repere'!e 7er!e"i'a du a oko svoga i .'ao !e da !e sve&a .raka ko!a !e ve o*u!"i#a '!egovo sr%e do&ak#a i '!e.i'o. 8a&o se u prvi "a radovao kao i.gu*#!e'o di!e&e ko!e !e pro'a/#o "a!ku$ a#i !e po&o" korio v#as&i&u du/u /&o !e sr#!a#a i predava#a se "is#ei da e &o u.a!a"'o ra.u"i!eva'!e du/a 'es&a&i kao "ag#a (i" ga vri!e"e odvo!i od &oga se#a. 2a svo!o" du/o" !e &i o *es!edio: :-akve se &o &a!'e poigrava!u s 'a"a "i"o 'a/eg .'a'!a5 -o!i 'as .ako'i !ed'o" 'avode 'a i.rova' pu& pa 'as drugi '!i"a vode$ drugi pu& 'as .aus&av#!a!u pred su'%e" i pred '!i" rados'i .as&a!e"o$ i#i 'as i.vode 'a vr p#a'i'e pa se k#i(ui os"!e u!e"o$ .a&i" 'as sro.ava!u du*oko u do#i'e pa *o#'o vapi"o5 -akav !e &o )ivo& ko!i 'as !ed'oga da'a prigr#!u!e kao "i#!e'ika$ a drugog da'a 'as /a"ara kao 'epri!a&e#!a5 8ar 'isa" 'edav'o *io o"r.'u& i progo'!e' "e1u sa"os&a'ski" redov'i%i"a5 Hou #i pri"i&i ka.'u i do)iv!e&i porugu .*og ove is&i'e ko!u 'e*o po&ak'u u "o!i" grudi"a5 8ar 'isa" rekao redov'i%i"a da !e srea Bo)!a vo#!a u (ov!eku5 -akav !e &o$ o'da$ s&ra 5 8a/&o .a&vara" o(i i okree" #i%e od sv!e&#os&i /&o .ra(i i. o(i!u ove

d!evo!ke5 Ja sa" prog'a'ik$ a o'a siro"a/'a$ a#i , .ar (ov!ek )ivi sa"o od kru a5 8ar )ivo& 'e (i'e i dug i ispu'!e'!a5 8ar 'e )ivi"o i."e1u s&ra a i &ego*a kao s&a*#a i."e1u .i"e i #!e&a5 &o e rei Ra e#a kada sa.'a da se du/a "#adia pro&!era'og i. sa"os&a'a &i o ra.u"!e#a s du/o" '!e'e keri !edi'i%e$ &e da su '!i ove du/e pris&upi#e 'e*esko! sv!e&#os&i5 &o #i e rei kada s va&i da "#adi koga !e spasi#a i. ka'd)i s"r&i )e#i *i&i )ivo&'i supu&'ik '!e'o! keri5 &o e ka.a&i

pripros&i "!e/&a'i ovoga se#a kada sa.'a!u da !e "#adi$ odga!a' u sa"os&a'u i pro&!era' i. '!ega$ do/ao u '!i ovo se#o da )ivi s !ed'o" #i!epo" d!evo!ko"5 8ar 'ee .a(epi&i u/i kada i" ka)e" da sa" 'apus&io sa"os&a' .a&o da *i )ivio s '!i"a kao p&i%a ko!a i.#a.i i. "raka kave.a 'a sv!e&#os& i s#o*odu5 &o e rei /e! A*as ko!i )ivi "e1u &i" siro&i" se#!a'i"a kao pri'% "e1u ro*ovi"a kada (u!e "o!u pri(u5 &o e rei seoski svee'i%i kada "u po'ove sve o'e ri!e(i ko!e su *i#e ra.#og /&o su "e pro&!era#i i. sa"os&a'a5;

Ha#i# !e &i o *es!edio sa svo!o" du/o" s!edei pored og'!i/&a i pro"a&ra!ui p#a"e'e !e.ike /&o su pods!ea#i 'a '!egove os!ea!e. 7er!e" !e kri/o" g#eda#a u '!ega$ (i&a#a "u s'ove s i.ra.a #i%a$ os#u/kiva#a !eku '!egovi "is#i /&o su "u dopira#e i. sr%a$ os!ea#a kako !o! sr%e ops!eda!u s!e'e '!egovi 'e"ir'i "is#i. Uve(er !ed'oga da'a$ dok !e Ha#i# s&a!ao pored pro.or(ia /&o !e g#edao u do#i'u gd!e su se drvee i s&i!e'e od!e'u#i s'i!ego" kao "r&va%i *i!e#i" pokrovi"a$ 7er!e" s&ade pored '!ega i .ag#eda se kro. "a#o ok'o. Ha#i# se okre'u pre"a '!o! i kada i" se pog#edi susre&o/e$ o' du*oko i s&ras'o u.a 'u. 8a&i" okre'u g#avu i sk#opi o(i$ kao da ga !e du/a upravo 'apus&i#a i .ap#ovi#a du*i'a"a *eskra!a &ra)ei ri!e( ko!u *i i.govori#a.

Nako' kra&kog vre"e'a 7er!e" se odva)i i upi&a ga:

, -a"o e/ poi kada se is&opi s'i!eg i o&vore pu&evi5

O&vara!ui krup'e o(i i .urei u da#eko o*.or!e$ "#adi odgovori:

, Ni sa" 'e .'a" kuda e "e pu& odves&i.

, 8a/&o se 'e 'as&a'i/ u ovo"e se#u da *i *io *#i.u 'as5 , .adr &a 7er!e"i'a du/a. 8ar 'i!e *o#!e )iv!e&i ovd!e 'ego u da#eko! &u1i'i5

O' !o! odgovori du*oko u.'e"ire' '!e)'o/u '!e'i ri!e(i i rasp!eva'i" g#aso": , 7!e/&a'i 'ee pri va&i&i prog'a'ika i. sa"os&a'a kao svog sus!eda$ 'i&i e "u dopus&i&i da udi/e .rak ko!i '!i"a )ivo& da!e$ !er o'i 'epri!a&e#!a redov'ika s"a&ra!u 'ev!er'iko" u Boga i N!egove sve%e.

7er!e" u.da 'u$ a#i 'e re(e 'i/&a !er !o! *o#'a is&i'a 'i!e dopu/&a#a da govori. Ha#i# 'as#o'i g#avu 'a ruku i 'as&avi:

, 7!e/&a'i ovi se#a$ 7er!e"$ 'au(i#i su od redov'ika i svee'ika da "r.e svakoga &ko svo!o" g#avo" "is#i$ &ako da i opo'a/a!u &e i sa"i *!e)e od svakoga &ko oe proves&i )ivo& is&ra)u!ui$ a 'e opo'a/a!ui. Dak#e$ ako os&a'e" u ovo"e se#u i ka)e" "!e/&a'i"a: :Ha!de"o$ *rao$ o*o)ava!"o i "o#i"o se o'ako kako 'a/e du/e oe$ a 'e kako oe redov'i%i i svee'i%i$ !er Bog 'ee da 6a o*o)ava 'e.'a#i%a ko!i drugog opo'a/a;$ rei e: :Ovo !e *e.*o)'ik /&o prkosi v#as&i ko!u Bog po#o)i u ruke svo!i" svee'i%i"a;. Ako i" ka)e": :Os#u 'i&e$ *rao$ i pos#u/a!&e g#as svo!i sr%a. Radi&e pre"a vo#!i Du a /&o o*i&ava u va/i" du*i'a"a;$ rei e: :4a! .#ikova% oe da 'e v!eru!e"o u posred'ike ko!e !e Bog pos&avio i."e1u 'e*a i .e"#!e;.

Ha#i# !e g#edao u 7er!e"i'e o(i i 'as&avio g#aso" ko!i !e pods!eao 'a .vuk sre*r'i s&ru'a: , 7e1u&i"$ 7er!e"$ u ovo"e se#u i"a 'eka (udes'a si#a ko!a "'o"e gospodari i .a du/u "i pria'!a$ 'eka u.vi/e'a si#a ko!a "e &!era da .a*oravi" da su "e

redov'i%i pro&!era#i i da (ak .avo#i" '!i ovu surovos&. U ovo"e se#u sreo sa" se #i%e" u #i%e sa s"ru$ u '!e"u !e "o!a du/a prigr#i#a du/u *o)a'sku. U ovo"e se#u i"a !eda' %vi!e& /&o ras&e u &r'!u (i!a #!epo&a "a"i "o!u du/u i (i!i "iris pu'i "o!e sr%e. Da #i da os&avi" &a! %vi!e& i po1e" o*!e#oda'!u!ui Pri'%ipe ko!i su "e odve#i i. sa"os&a'a$ i#i da os&a'e" u. '!ega i v#as&i&i" ide,!a"a i s'ovi"a iskopa" gro* u &r'!u ko!e ga okru)u!e5 &o da u(i'i"$ 7er!e"5

7er!e" sas#u/a '!egove ri!e(i pa sva u.dr &a$ kao kada #!u*i%a .a&reperi 'a

!u&ar'!e" #a oru. 2v!e&#os& i. '!e'oga sr%a .as!a !o! u o(i"a$ &e pro.*ori$ dok !o! se !e.ik .ap#i&ao od s&ida:

, O*o!e s"o u ruka"a Nevid#!ive 2i#e$ 4a!a's&ve'e i 2a"i#os'e$ i pus&i"o !e da u(i'i s 'a"a /&o oe. Od &oga (asa Ha#i#ovi i 7er!e"i'i os!ea!i se s&opi/e$ du/e i" se pre&vori/e u !ed'u p#a"&eu .raku i. ko!e i.*i!a sv!e&#os& i oko ko!e se /iri "iris &a"!a'a.

Od po(e&ka vre"e'a do 'a/i da'a$ dru/&ve'i s#o! ko!i (vrs&o dr)i do &radi%io'a#'og ug#eda udru)u!e se i /uru!e sa svee'i%i"a i v!erski" pog#avari"a pro&iv 'aroda. 4o !e pos&o!a'a *o#es& ko!a ka'd)a"a dr)i .a vra& #!udski rod i 'es&a& e sa"o s 'es&a'ko" g#upos&i s ovoga svi!e&a$ kada ra.u" svakog "u/kar%a pos&a'e gospodar$ a sr%e svake )e'e svee'ik. 4radi%io'a#'i dos&o!a's&ve'ik gradi svo! dvora% od &!e#esa !ad'i siro"a a$ a svee'ik podi)e ra" 'a gro*ovi"a poda&'i v!er'ika. Pri'% eksp#oa&ira ruke

siro&og se#!aka$ a svee'ik "u gura ruku u d)ep. 2uda% g#eda se#!a'e 'a"r/&e'$ a "e&ropo#i& i" se o*raa 'as"i!a' od 'a"r/&e'os&i &igra i os"i!e a vuka 'as&rada s&ado. 2uda% &e)i preds&av#!a&i .ako'$ a svee'ik &e)i preds&av#!a&i v!eru , od '!i s&rada!u &i!e#a i 'es&a!u du/e.

U Li*a'o'u , &o! p#a'i'i *oga&o! su'(evo" sv!e&#o/u a siro"a/'o! sv!e&#o" prosvi!ee'os&i , dos&o!a's&ve'ik i svee'ik udru)u!u se pro&iv 'e"o'og siro"a a ko!i o*ra1u!e .e"#!u i eksp#oa&ira !e da *i svo!e &i!e#o .a/&i&io od "a(a prvoga i prok#e&s&va drugoga.

Ug#ed'ik u Li*a'o'u s&o!i pored svo!e pa#a(e i doviku!e Li*a'o'%i"a: :2u#&a' "e !e pos&avio .a pov!ere'ika 'ad va/i" &i!e#i"a0; 2vee'ik se usprav#!a pred o#&aro" k#i(ui: :Bog "e pos&avio .a skr*'ika 'ad va/i" du/a"a0; Do&#e Li*a'o'%i pos&o!a'o /u&e !er se sr%a upakira'a u g#i'u 'e "ogu ra.*i&i$ !er "r&vi 'e "ogu p#aka&i. e! A*as$ ko!i !e u &o"e se#u *io i guver'er i suda% i pri'%$ *i!a/e "i#!e'ik redov'ika i. sa"os&a'a$ (uvar '!i ovi u(e'!a i &radi%i!e$ !er su o'i .a!ed'o s '!i" sud!e#ova#i u do&u%a'!u prosvi!ee'os&i$ a o)iv#!ava'!u pokor'os&i u du/a"a o'i /&o o*ra1u!u '!egova po#!a i vi'ograde. Jed'e ve(eri$ dok su Ha#i# i 7er!e" *i#i u. pri!es&o#!e #!u*avi$ a Ra e#a i *#ago pro"a&ra#a 'as&o!ei doku(i&i &a!'e '!i ovi du/a$ s&i)e a#,Huri I#!as$ seoski svee'ik$ i o*avi!es&i /e! a A*asa da su pre(as'i redov'i%i pro&!era#i i. sa"os&a'a !ed'og *u'&ov'og i opakog "#adia i da !e &a! *e.*o)'ik do/ao u se#o pri!e dva &!ed'a. 2ada *oravi u kui Ra e#e$ udovi%e 2a"a'a a#,Ra"i!a.

I#!asu a#,Huri!u 'e *i dovo#!'o sa"o priopi&i &u vi!es&$ ve dodade:

, 2o&o'a pro&!era'a i. sa"os&a'a 'ee se u ovo" se#u pre&vori&i u a'1e#a$ kao /&o s"okva ko!u v#as'ik po#!a posi!e(e i *a%i u va&ru 'ee da&i 'ovi p#od$ "akar *i#a i 'a og'!i/&u. Dak#e$ ako oe"o da ovo se#o os&a'e po/&e1e'o opaki *o#e/&i'a$ &re*a"o pro&!era&i "#adia i. 'a/i kua i s po#!a kao /&o su ga redov'i%i pro&!era#i i. sa"os&a'a.

e! A*as upi&a:

, -ako .'a/ da e "#adi u ovo"e se#u *i&i opaka *o#e/&i'a5 8ar 'i!e *o#!e da os&a'e kod 'as i da pos&a'e (uvar vi'ograda i pas&ir5 Po&re*'i su 'a" rad'i%i$ pa ako 'a" !e ve pu& doveo !ed'og s'a)'og "#adia$ &re*a"o *i&i .adovo#!'i$ a 'e ga pus&i&i.

2vee'ik se 'as"i!a pod"uk#o kao ."i!a$ .a&i" re(e "rsei gus&u *radu:

, Da o' va#!a .a posao$ 'e *i "i rekao go'i( i. sa"os&a'a$ ko!i !e si'o *io kod "e'e$ da !e &a! "#adi pred redov'i%i"a i.govarao *ogo u#'e i *u'&ov'e ri!e(i ko!e ka.u!u o '!egovo! #ako"is#e'os&i i g#upos&i. +i/e pu&a se dr.'uo i govorio i": :+ra&i&e po#!a$ vi'ograde i svu i"ovi'u siro"a/'i" )i&e#!i"a ovoga se#a$ a vi se ra.i1i&e 'a sve s&ra'e3 &o va" !e *o#!e 'ego da se k#a'!a&e i "o#i&e.; 6o'i( "i &ako1er re(e da 'i &e)ak ukor$ *i(eva'!e$ 'i&i .a&vorske &"i'e 'isu "og#i ura.u"i&i &oga 'ev!er'ika$ ve su (ak po& ra'!iva#i so&o'u ko!i "u !e du/u .gra*io$ kao /&o pr#!av/&i'a u !a"a"a uveava *ro! i'seka&a.

e! A*as us&ade i popu& &igra ko!i "a#o u."i(e pri!e 'apada u/u&!e 'akra&ko /kripei .u*i"a i *!es'ei. 8a&i" se upu&i pre"a ve#iko! pros&ori!i i po.va s#uge. Dodo/e &ri s#uge$ s&ado/e pred '!ega o(eku!ui da (u!u '!egovu 'ared*u i o' i" se o*ra&i:

, U Ra e#i'o! kui !e !eda' "#adi .#ikova% u redov'i(ko! od!ei. Idi&e od"a i dovedi&e "i ga sve.a'og. Ako va" se &a )e'a supro&s&avi$ u apsi&e !e i .a p#e&e'i%e i.vu%i&e 'a s'i!eg$ !er &ko .#ikov%u po"a)e i sa" !e .#ikova%0

2#uge pog'u/e g#ave$ i&ro i.a1o/e i i.vr/i/e vo#!u svoga gospodara$ a /e! A*as i svee'ik os&ado/e ra.govara&i o &o"e /&o u(i'i&i s pro&!era'i" "#adie" i udovi%o" Ra e#o".

+I

Da' !e i."i%ao i spu/&a#a se 'o /irei svo!u s!e'u "e1u s&raara"a ogr'u&i" s'i!ego". Na &a"'o" i #ad'o" svodu .as!a/e .vi!e.de kao kada .as!a 'ada u v!e('os& 'ako' 'es&a!a'!a i s"r&i. 2e#!a'i .akra(u'a/e kapi!e i pro.ore. Upa#i/e sv!e&i#!ke i pos!eda/e gri!ui se u. og'!i/&a ko!a 'isu "ari#a .a 'o'e u&vare /&o su oda#e oko '!i ovi do"ova.

8a &o vri!e"e su Ra e#a$ 7er!e" i Ha#i# s!edi#i .a so<ro" i ve(era#i. Ne&ko .a#upa 'a vra&a$ .a&i" u1o/e s#uge /e! a A*asa. Ra e#a se prep#a/e'o osvr'u$ a 7er!e" u.da 'u sa s&ra o". Ha#i# !e *io "ira'$ kao da !e '!egova ve#ika du/a predos!e&i#a do#a.ak ovi #!udi.

Jeda' s#uga pri1e$ gru*o po#o)i ruku 'a Ha#i#ovo ra"e i re(e rapavi" g#aso":

, Jesi #i &i "#adi ko!i !e pro&!era' i. sa"os&a'a5

, Ja sa". &o oe&e5 , &i o odgovori Ha#i#.

, Hoe"o da &e sve.a'og odvede"o u kuu /e! a A*asa , re(e (ov!ek. , Ako se *ude/ opirao$ i.vui e"o &e 'a s'i!eg kao .ak#a'o !a'!e.

Ra e#a us&ade pro*#i!ed!ev/i$ (e#o !o! se 'a"r/&i i o'a dr &avi" g#aso" progovori:

, 8*og ko!eg gri!e a ga vodi&e /e! u A*asu i .a/&o e&e ga vui sve.a'og5

7o#eivi" &o'o"$ o*ra&i i" se 7er!e":

, O' !e sa"$ a vas s&e &ro!i%a. -ukavi(ki !e da ga &ako .#os&av#!a&e i ka)'!ava&e.

, 8ar u ovo"e se#u i"a 'eka )e'a ko!a e se supro&s&avi&i vo#!i /e! a A*asa5 ,povika sada sasvi" srdi&i s#uga i i.vu(e (vrs&o u)e u 'a"!eri da sve)e Ha#i#ove ruke. 7#adi us&ade 'e "i!e'!a!ui i.ra. #i%a$ (ak visoko u.dig'u&e g#ave$ 'a#ik 'a &ora'! u o#u!i. Na us'a"a "u !e *io &u)a' os"i!e :

, Ja vas sa)a#i!eva"$ #!udi$ !er s&e "o'o a s#i!epo oru1e u ruka"a 'e!akog (ov!eka ko!i vidi. O' va"a 'epravdu 'a'osi i 'e!ake pod(i'!ava va/i" "i/i%a"a. +i s&e ro*ovi "a#ou"'os&i$ a "a#ou"'os& !e 'a!%r'!a i o'a se 'a!,(e/e preda!e 'epravi('os&i i gru*os&i. Ju(er sa" i !a *io popu& vas$ a vi e&e su&ra pos&a&i kao !a. 2ada !e "e1u 'a"a ve#ika i "ra('a prova#i!a ko!a upi!a "o! po.iv i .ak#a'!a va" "o!u is&i'u$ &ako da 'i&i (u!e&e 'i&i vidi&e. Evo$ sve)i&e "i ruke i (i'i&e sa "'o" /&o oe&e. O'i sas#u/a/e Ha#i#ove ri!e(i ra.roga(e'i o(i!u$ uko(e'i$ .a &re'u&ak o(ara'i "#adie" , kao da i" !e pri!a.'os& '!egova g#asa para#i.ira#a pokre&e i pre'u#a 'e*eske &e)'!e u '!i ovi" sr%i"a. 7e1u&i"$ o'i se "a#o .a&i" &rg'u/e$ kao da !e !eka A*asovog g#asa od.va'!a#a i" u u/i"a i pods!ea#a i 'a .ada&ak 'a ko!i

i !e pos#ao. Pri1o/e "#adiu$ sve.a/e "u ruke i /u&ke ga i.vedo/e os!ea!ui i.v!es'u gri)'!u sav!es&i. 8a '!i" su i/#e Ra e#a i 7er!e". Popu& keri !eru.a#e"ski $ i/#e su .a Ha#i#o" pre"a kui /e! a A*asa.

+II

Be. o*.ira !esu #i .'a(a!'e i#i *e.'a(a!'e$ vi!es&i se pre'ose *r.i'o" "is#i "e1u )i&e#!i"a "a#i se#a$ !er uda#!e'os& od ve#iki skupova d!e#u!e da po&pu'o i po"'o pra&e /&o se doga1a u '!i ovo" usko" okru)e'!u.

U .i"ski" da'i"a$ kada po#!a i vr&ovi po(iva!u pod s'!e)'i" p#a &a"a$ kada se )ivo& .*i!a$ prep#a/e' i &ra)ei &op#i'e$ oko og'!i/&a$ se#!a'i os!ea!u !o/ veu po&re*u .a vi!es&i"a da *i '!i"a popu'i#i pra.'e da'e i da *i$ raspreda!ui i $ provodi#i #ad'e 'oi.

4ako !ed'e 'oi /e! ove s#uge .gra*i/e Ha#i#a i vi!es& se pro'ese "e1u "!e/&a'i"a popu& .ara.e. Rado.'a#os& u.*udi se#!a'e ko!i 'apus&i/e kue i po r#i/e sa svi s&ra'a$ kao raspr/e'a vo!ska. 7#adi 'i!e *io 'i s&igao do /e! ove kue$ a u &o" pros&ra'o" .da'!u ve su se okupi#i "u/kar%i$ )e'e i d!e%a. Rado.'a#o su is&e.a#i vra&ove da *a%e pog#ed 'a 'ev!er'ika pro&!era'og i. sa"os&a'a$ 'a udovi%u Ra e#u i '!e'u ker 7er!e" ko!e su dopri'osi#e :&rova'!u i pak#e'o! .ara.i; '!i ovog se#a.

e! A*as !e s!edio 'a visoko! s&o#i%i$ pored '!ega !e *io a#,Huri I#!as$ a se#!a'i i s#uge su s&a!a#i u i/(ekiva'!u i 'e&re"i%e g#eda!ui sve.a'og "#adia /&o !e s&a!ao pred '!i"a u.dig'u&e g#ave 'a#ik 'a goru "e1u *re)u#!%i"a. Ra e#a i 7er!e" su s&a!a#e i.a '!ega ops!ed'u&e s&ra o"$ a du/e i" pa&i#e .*og #!u&i&i pog#eda prisu&'i . A#i , /&o "o)e u(i'i&i s&ra os!ea!i"a )e'e ko!a !e ug#eda#a

is&i'u i po/#a .a '!o"5 &o "ogu pos&ii o/&ri pog#edi u sr%u d!evo!ke ko!a !e (u#a .ov #!u*avi pa se pre'u#a5

e! A*as pog#eda "#adia i g#aso" 'a#ik 'a *uku va#ova upi&a:

, -ako se .ove/$ (ov!e(e5

8ove" se Ha#i# , odgovori o'.

I. ko!e si o*i&e#!i i i. ko!eg "!es&a5 , upi&a /e! .

Ha#i# se okre'u pre"a se#!a'i"a ko!i su ga pro"a&ra#i s "r)'!o" i ga1e'!e":

, 2iro"a/'i i o*esprav#!e'i !ad'i%i su "o!a o*i&e#! i "o!e p#e"e. Ova pros&ra'a .e"#!a !e "o! .avi(a!.

e! A*as se podrug#!ivo 'as"i!a:

, O'i ko!i"a pripada/ .a &i!eva!u da &e pro&!era"o$ a .e"#!a ko!u 'a.iva/ do"ovi'o" od*i!a da *ude/ '!e' s&a'ov'ik. , Neprosvi!ee'i 'arodi apse svo!e 'a!ug#ed'i!e si'ove i i.ru(u!u i "o'i%i"a i si#'i%i"a. 8e"#!a ogre.#a u po'i)e'!u progo'i o'e ko!i !e 'a!vi/e vo#e i ko!i su !o! 'a!oda'i!i. 7e1u&i"$ os&av#!a #i pravi si' svo!u "a!ku kada !e *o#es'a3 od"r.'e #i sa"i#os'i *ra& svoga u'esree'og *ra&a5 Ovi !ad'i%i ko!i su "e da'as &e*i i.ru(i#i sve.a'og !esu o'i /&o .r'ev#!e svo!i sr%a .asi!ava!u u &vo!i" po#!i"a$ pro#i!eva!u krv svo!i &i!e#a pred &vo!i" 'oga"a. Ova .e"#!a ko!a od*i!a da *ude" '!e' s&a'ov'ik !es& .e"#!a ko!a 'e o&vara ra#!e da *i progu&a#a despo&e i si#'ike.

e! A*as se gro o&o" 'as"i!a$ kao da *i &io odvra&'i" s"i!e o" ugu/i&i "#adiev du i o'e"ogui&i "u da dospi!e do du/a pripros&i s#u/a#a%a. 8a&i" re(e:

, 8ar &i 'isi$ *es&id'i "#adiu$ *io sa"os&a'ski pas&ir5 8a/&o si os&avio svo!e s&ado i po/ao kao prog'a'ik5 Jesi #i "is#io da !eda' "#adi "o)e vi/e suos!ea&i s 'ev!er'i%i"a 'ego pre(as'i redov'i%i5 , Bio sa" pas&ir$ a 'e "esar , odgovori Ha#i#. , +odio sa" &e#ad u .e#e'e #ugove i 'a o*i#'u ispa/u$ a 'ikada !e 'isa" vodio 'a go#e vr#e&i. Odvodio sa" !e 'a pi&ke i.vore$ a dr)ao !e da#eko od 'e.dravi "o(vara. Uve(er sa" !e vraao u o*or$ a 'isa" !e os&av#!ao u do#i'i kao p#i!e' vukovi"a i drugi" .vi!eri"a.

4ako sa" pos&upao sa s&oko". -ada *i &i pos&upao kao !a s ovi" !ad'i" s&ado" /&o sada s&o!i oko 'as$ 'e *i *io u ovo! ve#iko! ku#i$ a o'i g#ad'i u "ra('i" i.*a"a. -ada *i *io "i#os&iv pre"a (es&i&i" si'ovi"a svo!e .e"#!e kao /&o sa" !a *io pre"a sa"os&a'sko! s&o%i$ 'e *i sada s!edio 'a ovo! svi#e'o! <o&e#!i dok o'i pred &o*o" s&o!e kao go#e gra'e 'a *uri. e! A*as se 'e"ir'o pokre'u$ 'a (e#u "u .as!a kap#!a #ad'og .'o!a i s"i!e "u pri!e1e u srd)*u. 7e1u&i"$ sav#ada se da 'e *i pred svo!i" #!udi"a i poda'i%i"a poka.ivao u.'e"ire'os&$ .a&i" re(e upirui ruko":

, Nis"o &e dove#i sve.a'og$ 'ev!er'i(e$ da *is"o s#u/a#i &vo!e #upe&a'!e$ ve s"o &e dove#i da *is"o &i sudi#i kao opako" .#ikov%u. 8'a! da sada s&o!i/ pred gospodare" ovoga se#a i preds&av'iko" vo#!e e"ira E"i'a a#,i a*i!a#$ 'eka !e Bog u. '!ega3 da s&o!i/ pred a#,Huri I#!aso"$ preds&av'iko" sve&e %rkve u ko!u 'e v!eru!e/. Bra'i se sada od op&u)*e$ i#i k#ek'i "o#ei .a "i#os& pred 'a"a i

pred ovi" skupo" ko!i uvese#!ava/. Opros&i& e"o &i i da&i da (uva/ 'a/u s&oku$ kao /&o si i u sa"os&a'u. ?E"ir E"i' i a* !e si' e"ira Be/ira +e#ikog$ ko!i !e uprav#!ao Li*a'o'o" 'ako' svoga o%a.@ 7#adi "ir'o odgovori:

, Pres&up'iku 'e sude pres&up'i%i$ opaki .#ikova% se 'e *ra'i pred gr!e/'i%i"a.

Nako' &i ri!e(i$ Ha#i# se okre'u pre"a usko"e/a'o" skupu u pros&ra'o! dvora'i i .vo'ki" g#aso" ko!i !e od.va'!ao popu& sre*re'i .vo'a re(e:

, Brao$ (ov!ek koga su va/a pokor'os& i pos#u/'os& u(i'i#e gospodare" va/i po#!a doveo "e !e sve.a'og da *i "i sudio pred va"a u ovo! pa#a(i sagra1e'o! 'a os&a%i"a va/i o(eva i d!edova. 9ov!ek koga !e va/a v!era u(i'i#a svee'iko" u va/o! %rkvi do/ao !e da *i "e'e op&u)io$ da *i po"ogao da "e ka.'e i po'i.e. +i s&e$ pak$ sa svi s&ra'a po!uri#i da *is&e "e vid!e#i kako pa&i" i da *is&e (u#i kako .a "i#os& "o#i". Os&avi#i s&e &op#o og'!i/&e da *is&e vid!e#i sve.a'og i po'i)e'og svoga si'a i *ra&a. Po i&a#i s&e da *is&e vid!e#i !ed'u )r&vu u ka'd)a"a .vi!eri. Do/#i s&e da *is&e vid!e#i 'ev!er'ika kako s&o!i pred su%i"a. Ja sa" &a! pres&up'ik. Ja sa" &a! 'ev!er'ik pro&!era' i. sa"os&a'a i kog !e "eava dove#a u va/e se#o. Ja sa" &a! .#ikova%$ pa pos#u/a!&e "o! pro&es&. Ne"o!&e "e sa)a#i!eva&i$ ve *udi&e praved'i$ !er dopu/&e'o !e sa)a#i!eva&i !ad'e pres&up'ike$ a praved'os& !e !edi'o /&o &ra)e 'evi'i.

+as oda*ire" .a svo!e su%e$ !er !e vo#!a 'aroda i Bo)!a vo#!a. 8a&o , pre'i&e svo!a sr%a i do*ro "e pos#u/a!&e$ .a&i" "i presudi&e pre"a sav!es&i. Reko/e va" da sa" opaki 'ev!er'ik$ a#i 'e .'a&e kakav !e "o! gri!e . +idi&e da sa" sve.a' kao u*o!i%a$ a#i !o/ 'is&e (u## kakav !e "o! gri!e $ !er is&i'a o pres&up'i"a i

gri!esi"a u ovo! .e"#!i !e !o/ uvi!ek sakrive'a "ag#o". &o se &i(e ka.'e$ o'a se #!udi"a po!av#!u!e popu& "u'!e u 'o'o! &"i'i.

7o! gri!e !e$ #!udi$ u &o"e /&o sa" s va&io va/u 'esreu i os!e&io &e)i'u va/i okova. 7o!a gre/ka !e$ )e'e$ u &o"e /&o sa)a#i!eva" vas i va/u d!e%u ko!a va" i. grudi si/u )ivo& po"i!e/a' s da o" s"r&i. Ja sa" !eda' od vas$ #!udi. 7o!i o(evi i d!edovi )iv!e#i su u ovi" do#i'a"a ko!e va"a s'agu u.i"a!u i u"r#i su pod ovi" !ar"o" ko!i !e va/e /i!e povio. Ja v!eru!e" u Boga ko!i (u!e *o# va/i 'apae'i du/a i vidi va/a u.'e"ire'a sr%a. +!eru!e" u -'!igu ko!a (i'i vas i "e'e *rao" !ed'aki" pred su'%e". +!eru!e" u u(e'!a ko!a os#o*a1a!u vas i "e'e ro*ova'!a #!udi"a i ko!a os#o*a1a!u okova sve 'as 'a .e"#!i$ .avi(a!u Bo)!i pos#a'ika. Bio sa" pas&ir u sa"os&a'u. 7o!e sa"ova'!e s 'i!e"o" s&oko" u "ir'o! s&epi 'i!e "i .a&vori#o o(i pred &e/ko" &ragedi!o" ko!u vi$ "i"o vo#!e$ preds&av#!a&e u po#!i"a3 u/i "i 'isu .a(ep#!e'e .a krik o(a!a /&o dopire i. s&raara. 2 va&io sa" da sa" !a u sa"os&a'u i vi 'a po#!i"a s&ado ova%a ko!e ide .a pro)dr#!ivi" vuko" u '!egovu !a.*i'u3 .as&ao sa" 'asred pu&a i .avapio u po"o. 4ada !e vuk po!urio 'a "e i .gra*io "e o/&ri" .u*i"a$ .a&i" "e o&!erao kako "o! krik 'e *i u.'e"irio s&ado ko!e *i se u.!ogu'i#o i u s&ra u 'a sve s&ra'e ra.*!e)a#o$ &e '!ega os&avi#o sa"og i g#ad'og u 'o'o! &"i'i.

Pod'osio sa" &a"'ova'!e$ g#ad i )e1 radi pra.'e is&i'e ko!u sa" vidio krv#!u ispisa'u 'a va/i" #i%i"a3 &rpio sa" ka.'u$ *i(eva'!e i is"i!ava'!e !er sa" va/i" &i i" u.dasi"a posudio vapi!ui i *o#'i krik u'u&ar sa"os&a'a. 7e1u&i"$ 'ikada se 'isa" p#a/io$ 'i&i "i !e sr(a'os& popus&i#a$ !er !e va/ *o#'i vapa! s#i!e,dio "o!u du/u i u#i!evao "i s'agu$ o"i#io "i progo's&vo$ po'i)e'!e i s"r&.

2ada se pi&a&e: -ada s"o &o o*esprav#!e'i .avapi#i i ko!i se &o po!edi'a% od 'as odva)io o&vori&i us&a5 Ja va" odgovara": +a/e du/e o*esprav#!e'e vape svakog da'a$ va/a sr%a 'eu&!e/'o po"o &ra)e svake 'oi$ a#i vi 'e (u!e&e 'i svo!e du/e 'i svo!a sr%a$ !er sa"r&'ik 'e (u!e v#as&i&i rop&a!$ a#i ga (u!u o'i /&o s!ede pored '!egove pos&e#!e3 .ak#a'a p&i%a ska(e 'esv!es'o i "i"o svo!e vo#!e$ a#i su sv!es'i o'i /&o !e pro"a&ra!u.

-ada &i!eko" da'a 'e u.da 'u va/e 'apae'e du/e5 Da #i u!u&ro kada vas *udi 'ago' .a ops&a'ko" %i!epa!ui va" veo s'a 'a o(i"a i odvodei vas kao ro*#!e 'a po#!a5 Da #i u pod'e kada )e#i&e s!es&i u s!e'u drvea da *is&e i.*!eg#i p#a"e'e su'(eve s&re#i%e$ a#i s!es&i 'e "o)e&e5 Da #i uve(er kada se g#ad'i vraa&e svo!i" kua"a$ a#i 'e 'a#a.i&e 'i/&a osi" su a kru a i us&a!a#e vode5 Da #i 'ou kada u"or'i #i!e)e&e 'a ka"e'e pos&e#!e i 'e"ir'o spava&e$ a (i" va" sa' sk#opi o(i$ u s'u (u!e&e /e! ov g#as ko!i va" od.va'!a u u/i"a5 U ko!e do*a godi'e 'e kuka!u va/a 'esre&'a sr%a5 Da #i u pro#!ee kada priroda odi!eva 'ovo ru o$ a vi i.#a.i&e g#eda&i '!e'e dro'!ke5 Da #i #!e&i kada skup#!a&e s!e&vu$ u*ire&e p#odove 'a gu"'i"a i pu'i&e a"*are va/i 'epraved'i gospodara$ a .au.vra& do*i!a&e sa"o s#a"u i &ravu5 Da #i u!ese' kada *ere&e p#odove$ %i!edi&e gro)de$ a od &oga do*i!a&e sa"o o&pa&ke5 I#i u!ese' kada u*ire&e p#odove i %i!edi&e gro)de$ a od &oga do*i!a&e sa"o os&a&ke5 I#i .i"i kada vas vri!e"e op&ereu!e$ #ad'oa i s&ude' progo'e u kueri'e .avi!e'e s'i!ego"$ pa s!edi&e u. og'!i/&a pres&rav#!e'o os#u/ku!ui *i!es *ure i 'evre"e'a5

4akav !e va/ )ivo&$ *i!ed'i%i. 4o !e 'o ko!a va" !e du/e 'a&kri#i#a$ 'esre&'i%i. 4o !e va/e po'i)e'!e i 'evo#!a$ !ad'i%i. 4o !e &a! 'eprekid'i i *o#'i krik ko!i sa" (uo kako dopire i. va/i sr%a$ pa sa" se &rg'uo$ po*u'io pro&iv redov'ika i od*io v!erova&i u '!i ov 'a(i' )ivo&a. Os&ao sa" usa"#!e' i ug'!e&ava' radi vas i radi pravde. U apsi#i su "e kao opas'og 'ev!er'ika i pro&!era#i i. sa"os&a'a$ pa sa" po/ao di!e#i&i va/u 'esreu i )iv!e&i u. vas$ po"i!e/a&i svo!e su.e s

va/i"a. 8a&o "e sve.a'og i.ru(i/e va/e" "o'o" 'epri!a&e#!u ko!i gra*i va/a do*ra i )ivi kao *oga&a/ od va/e i"ovi'e$ ko!i pu'i svo! ve#iki )e#uda% va/i" p#odovi"a.

8ar "e1u va"a 'e"a s&ari!i #!udi ko!i .'a!u da .e"#!a ko!u o*ra1u!e&e a (i!e pri'ose 'e u.i"a&e pripada va"a$ da !u !e prigra*io o&a% /e! a A*asa od va/i o(eva u vri!e"e kada se .ako' ispisivao o/&ri%o" "a(a5 8ar 'is&e (u#i da su redov'i%i pod(i'i#i va/e pre&ke$ .agospodari#i '!i ovi" '!iva"a i vi'ogradi"a u vri!e"e kada su .apovi!es&i v!ere ispisiva'e us'a"a svee'ika5 8ar 'e .'a&e da se preds&av'i%i v!ere i ug#ed'i%i po&po"a)u da *i vas pod(i'i#i i po'i.i#i$ da *i va" krv pro#i#i5 -o!e" "u/kar%u od vas svee'ik 'i!e povio vra& pred gospodare" po#!a5 Na ko!u va/u )e'u 'i!e podvik'uo gospodar po#!a i &!erao !e da s#u/a vo#!u svee'ika5 9u#i s&e ve da !e Bog ka.ao prvo" (ov!eku: :8'o!e" svoga (e#a !es& e/ svo! kru .; 8a/&o$ o'da$ /e! A*as !ede svo! kru .ara1e' .'o!e" va/i (e#a i vi'o po"i!e/a'o s va/i" su.a"a5 Je #i Bog od#ikovao &oga (ov!eka i u(i'io ga gospodare" !o/ dok !e *io u "a!(i'o! u&ro*i5 I#i se 'a vas Bog 'a#!u&io .*og 'ekog 'epo.'a&og gri!e a pa vas u ova! )ivo& pos#ao da *is&e sakup#!a#i p#odove s po#!a$ a !e#i sa"o &r'!e$ da *is&e gradi#i ve#e#i!ep'e dvor%e a s&a'ova#i sa"o u &ro/'i" kua"a5

9u#i s&e ve da !e Isus -ris& rekao svo!i" u(e'i%i"a: :Besp#a&'o s&e do*i#i$

*esp#a&'o i da!&e3 'e prisva!a!&e sre*ro$ .#a&o 'i *akar u svo!i" "!es&i"a.; -o!e o'da propovi!edi dopu/&a!u redov'i%i"a i svee'i%i"a da proda!u svo!e "o#i&ve i u&!e e .a sre*ro i .#a&o5 +i se "o#i&e u 'o'o! &i/i'i govorei: :Da! 'a"$ 6ospode$ kru 'a/ svagda/'!i;$ a 6ospod va" !e darovao ovu .e"#!u da va" da!e sasvi" dovo#!'o kru a. Je #i o' darovao preds&av'ike v#ada!ui krugova da va" kru o&i"a!u5 Prok#i'!e&e Judu !er !e .a sre*ro i .#a&o i.dao svoga

gospodara$ a .a/&o o'da *#agosi#!a&e o'e ko!i ga i.da!u svakoga da'a5 Nesre&'i Juda se poka!ao .*og svoga gri!e a pa se o*!esio$ a ovi drugi idu ispred vas u.dig'u&i g#ava i dugi "eki sku&a$ sa .#a&'i" ogr#i%a"a i skupo%!e'i" prs&e'!e". U(i&e d!e%u da vo#e -ris&ovo" #!u*av#!u$ a kako i "o)e&e u(i&i da *udu skru/e'i pred o'i"a ko!i ga "r.e$ ko!i .av!ere ku!u pro&iv '!egova u(e'!a i .apisa5 8'a'o va" !e da su Isusovi i.as#a'i%i u*i!e'i i ka"e'ova'i da *i u va"a o)iv!e#i Du 2ve&i$ a !e #i va" .'a'o da redov'i%i i svee'i%i u*i!a!u va/e du/e da *i )iv!e#i u)iva!ui u va/i" do*ri"a$ da *i u)iva#i u .ve%ka'!u va/i okova5 &o vas &!era$ !ad'i%i$ u )ivo& prepu' po'i)e'!a i 'i/&av'os&i$ &e s&a#'o k#e(i&e pred s&ra/'i" ido#o" koga #i%e"!er!e i #a) podigo/e 'a gro*ovi"a va/i predaka5 Nad ko!i" &o si#'i" *#ago" *di!e&e svo!o" skru/e'o/u da *is&e ga os&avi#i u 'as#i!e1e svo!i" po&o"%i"a5 Du/e su va" u /a%i svee'ika$ &i!e#a su va" u ka'd)a"a su%a$ sr%a su va" u &"i'i o(a!a i &uge. &o va" o'da u )ivo&u o"oguu!e da 'a &o prs&o" upire&e i ka)e&e: :Ovo !e 'a/e0; 8'a&e #i$ vi /&o se pod(i'!ava&e$ &ko !e svee'ik pred ko!i" os!ea&e s&ra opo/&ova'!e i koga pos&av#!a&e kao &u&ora 'ad 'a!sve&i!i" &a!'a"a svo!e du/e5 Pos#u/a!&e "e , o*!as'i& u va" /&o os!ea&e$ a p#a/i&e se da &o poka)e&e.

4o !e v!ero#o"'ik ko!e"u kr/a'i da!u 2ve&o Pis"o pre&vara!ui ga &ako u "re)u u ko!u va&a '!i ovu i"ovi'u3 #i%e"!er ko!e"u v!er'i%i oko vra&a v!e/a!u #i!epi kri)$ a o' od '!ega pravi o/&ru sa*#!u i i.di)e !e 'ad '!i ovi" g#ava"a3 'asi#'ik ko!e"u 'e!aki preda!u svo!e vra&ove$ a o' 'a '!i s&av#!a u#are i u.de$ 'a '!i s&av#!a (e#i('u ruku i 'e os&av#!a i dok se 'e s#o"e kao g#i'e'a posuda i u pra se 'e pre&vore. 4o !e #!u&i&i vuk ko!i u#a.i u o*or &ako da pas&ir "is#i da !e !a'!e dok 'e .aspi spoko!'o$ a (i" pad'e "rak ska(e 'a ov%e i davi i !ed'u po !ed'u.

4o !e pro)dr#!iva% ko!i po/&u!e &rpe.u vi/e i od sa"og o#&ara3 po #ep'ik ko!i e .a di'aro" o&ii i u de"o'sku pei'u$ si/e krv #!udi"a kao /&o pus&i'!ski pi!esak upi!a kapi ki/e3 /kr&i%a ko!i i v#as&i&i da (uva$ a 'e )a#i o'o /&o '!e"u 'e &re*a.

4o !e #isa% ko!i se prov#a(i kro. puko&i'e 'a .idu$ a i.#a.i sa"o kada kua pad'e3 #opu)a ka"e'a sr%a ko!i e i/(upa&i di'ar i od udovi%a$ a 'ov(i od siro(e&a.

4o !e (ud'o s&vore'!e ko!e i"a or#ovski k#!u'$ &igrove ka'd)e$ .u*e i!e'e i dodir ."i!e. Odu."i&e "u -'!igu$ po%i!epa!&e od!eu$ po(upa!&e *radu$ radi&e s '!i" /&o god oe&e$ a o'da "u s&avi&e di'ar 'a d#a' , o' e va" opros&i&i i s #!u*av#!u se os"!e 'u&i3 udari&e ga po o*ra.u$ p#!u'i&e u #i%e$ /i!u "u .avr'i&e$ .a&i" ga posadi&e .a svo!u &rpe.u i o' e .a*oravi&i$ k#i%a&i$ po!as e odve.a&i da 'apu'i )e#uda% va/i" !e#o" i pie"3 u#i&e i"e '!egovoga Boga$ od*a%i&e '!egovu ideo#ogi!u$ pods"!e u!&e se '!egovo" v!erova'!u$ .a&i" "u po/a#!i&e *oka# vi'a i#i ko/aru voa , o' e va" opros&i&i$ opravda&i vas pred Bogo" i #!udi"a.

O' ug#eda )e'u i okree g#avu govorei g#as'o: :Od#a.i od "e'e$ keri

Ba*i#o'a0 ; 8a&i" &i o ra."i/#!a: :Brak !e *o#!i od po&iskiva'!a s&ras&i.; Ug#eda "#adie i d!evo!ke ko!i idu u povor%i #!u*avi$ &e podi)e pog#ed pre"a 'e*u i k#i(e: :2ve sa"e gados&i0 2ve !e pokvare'o pod kapo" 'e*esko"0; 8a&i" kri/o" u.di/e: :Neka propad'u .ako'i$ 'eka 'es&a'u o*i(a!i ko!i "e uda#!i/e od s#as&i )ivo&a$ ko!i "e #i/i/e '!egovi rados&i.; O*raa se #!udi"a %i&ira!ui: :Ne okriv#!u!&e da 'e *is&e *i#i okriv#!e'i.; 7e1u&i"$ o' surovo okriv#!u!e sve o'e /&o se podrugu!u '!egovi" poro%i"a$ du/e i" o&pre"a u pakao pri!e 'ego /&o i

s"r& o&rg'e od )ivo&a$ o*raa i" se povre"e'o podi)ui pog#ed uvis dok '!egova "isao kao ."i!a g"i)e oko va/i d)epova$ &e va" doviku!e: :D!e%o "o!a i si'ovi "o!i;$ a pri &o"e 'e"a o(i'ski os!ea'!a$ 'e"a 'a us'a"a os"i!e a .a (edo$ 'i&i di!e&e 'osi 'a ruka"a. Rei e va" od"a u!ui g#avo" s g'u/a'!e": :U.dig'i"o se i.'ad ovosv!e&ski do*ara !er 'a/i )ivo&i 'es&a!u popu& "ag#e;3 ako *o#!e pog#eda&e$ vid!e& e&e kako se (vrs&o dr)i .a sku&e )ivo&a$ kako "u se va&a .a v!e1e$ )a#ei .a !u(era/'!i" da'o"$ s&ra u!ui .*og *r.og pro#aska da'a/'!eg da'a$ )e#!'o o(eku!ui da' su&ra/'!i.

O' &ra)i od vas do*ro(i's&vo$ a *oga&i!i !e 'ego vi. Ako "u po.i&iv'o odgovori&e$ !av'o e vas *#agosi#!a&i$ a ako od*i!e&e &a!'o e vas prok#e&i. U ra"u govori u i"e siro"a a i o'i ko!i su u 'u)di$ dok oko '!egove kue vape g#ad'i3 pred '!egovi" o(i"a pru)a!u ruke pros!a%i$ a o' 'e (u!e i 'e vidi... Proda!e svo!u "o#i&vu$ a &ko 'e kupi *i& e 'ev!er'ik u Boga i N!egove pos#a'ike$ *i& e #i/e' ra!a i *#agoda&i.

4o !e s&vore'!e ko!e vas .as&ra/u!e$ kr/a'i. 4o !e &a! redov'ik ko!i va" krv sisa$ *i!ed'i%i. 4o !e svee'ik ko!i se des'o" kri)a$ a #i!evo" vas .a sr%e u.i"a. 4o !e *iskup koga vi pos&av#!a&e kao

s#ugu$ a o' pos&a!e gospodar3 *#agosi#!a&e ga kao sve%a$ a o' pos&a!e so&o'a3 ve#i(a&e ga kao .as&up'ika$ a o' pos&a!e kao &e/ki !ara".

4o !e s!e'a ko!a va" du/e pra&i od kada do1u 'a ova! svi!e& pa dok se 'e vra&e u v!e('os&. 4o !e (ov!ek ko!i ove 'oi do1e da "e'e op&u)i i o%r'i .a&o /&o se "o! du po*u'io pro&iv 'epri!a&e#!a Isusa -ris&a ko!i vas !e vo#io i svo!o" *rao" 'a.ivao$ pa !e .*og vas raspe& *io...

Li%e sve.a'og "#adia se o.ari$ !er os!e&i kako se *ude du/e '!egovi s#u/a#a%a. O' vid!e d!e#ova'!e svo!i ri!e(i 'a #i%i"a #!udi ko!i su ga g#eda#i$ pa podi)e g#as i 'as&avi:

, 9u#i s&e$ *rao$ da !e e"ir E"i' a#,i a*i pos&avio /e! a A*asa .a gospodara ovog se#a. 4ako1er s&e (u#i da !e v#adar pos&avio e"ira da uprav#!a Li*a'o'o". A !es&e #i (u#i i#i vid!e#i 2i#u ko!a !e v#adara u(i'i#a gospodare" ove %arevi'e5 +i 'is&e vid!e#i &u 2i#u o&!e#ov#!e'u$ 'i&i s&e !e (u#i da govori$ a#i os!ea&e da pos&o!i du*oko u va/i" du/a"a3 pred '!o" se "o#ei$ k#a'!a&e se i do.iva&e !e ri!e(i"a: :6ospode 'a/ ko!i !esi 'a 'e*esi"a.;

Da$ va/ O&a% 'e*eski !e &a! ko!i pos&av#!a %areve i e"ire i O' !e sve"ogui. 7e1u&i"$ v!eru!e&e #i da va/ O&a% ko!i vas vo#i i pou(ava pu&evi"a Is&i'e posredova'!e" svo!i pos#a'ika )e#i da *ude&e ug'!e&ava'i i po'i)e'i5 +!eru!e&e #i da Bog ko!i u o*#a%i"a /a#!e ki/u$ i. s!e"e'!a i.vodi ras#i'!e$ i. %v!e&ova ra.vi!a p#odove$ da O' )e#i da *ude&e g#ad'i i o"a#ova)e'i .a&o da *i !eda' od vas pos&ao 'apu a' i da *i u)ivao5 +!eru!e&e #i da +!e('i Du $ ko!i va" !e darovao #!u*av pre"a )e'i$ #!u*av pre"a d!e%i$ sa"i#os& pre"a *#i)'!e"$ pos&av#!a va" surovog gospodara ko!i 'ad va"a (i'i 'asi#!e i pre&vara vas u ro*ove5 +!eru!e&e #i da +!e('i 8ako'i ko!i va" (i'e drago" sv!e&#os& )ivo&a /a#!u 'ekoga &ko va" (i'i drago" &a"u s"r&i5 +!eru!e&e #i da !e Priroda pos#a#a odre1e'e si#e u va/a &i!e#a da *i vas pod(i'i#a 'e!aki"a5

+i 'e v!eru!e&e u &e s&vari$ !er ako *is&e &ako v!erova#i$ pos&a#i *is&e o'i ko!i 'e v!eru!u u *o)a'sku is&i'u$ ko!i 'e v!eru!u u 2v!e&#os& Is&i'e /&o si!a svi" #!udi"a. &o vas$ o'da$ &!era da po"a)e&e .#ikov%u pro&iv sa"i se*e5 8a/&o se p#a/i&e vo#!e Boga ko!i vas !e s#o*od'e pos#ao 'a ova! svi!e&$ a vi pos&a!e&e ro*ovi o'i"a ko!i se *u'e pro&iv '!egovi .ako'a5 -ako e&e podii pog#ed pre"a si#'o"e Bogu i 'a.va&i 6a O%e"$ a .a&i" povi&i vra&ove pred 'e!aki"

(ov!eko" koga .ove&e gospodare"5 -ako "ogu *i&i .adovo#!'a Bo)!a d!e%a &i"e da *udu #!udski ro*ovi5 8ar vas Isus 'i!e 'a.vao *rao"$ a sada vas /e! A*as 'a.iva s#uga"a5 8ar vas Isus 'i!e u(i'io s#o*od'i" #!udi"a Du a i Is&i'e$ a sada vas e"ir (i'i ro*ovi"a 'epravde i pokvare'os&i5 8ar va" Isus 'i!e podigao g#ave pre"a 'e*esi"a$ a vi i ka .e"#!i spu/&a&e5 8ar 'i!e Isus u#io sv!e&#os& u va/a sr%a$ a vi i ura'!a&e u &a"u5 Bog !e pos#ao va/e du/e u ova! )ivo& kao *#is&avu .raku ko!a ras&e u. spo.'a!u$ pos&a!e !o/ #!ep/i o&kriva'!e" &a!'i da'a i 'oi$ pa .a/&o ga .asipa&e pepe#o" da *i se ugasio5 Bog !e va/i" du/a"a darovao kri#a da *is&e '!i"a p#ovi#i pros&ra's&vi"a #!u*avi i s#o*ode$ a .a/&o i vi svo!i" ruka"a podve.u!e&e i kao i'sek&i po .e"#!i'o! kori g"i)e&e5 Bog !e u va/a sr%a .asi!ao s!e"e'!e sree$ a .a/&o ga vadi&e i 'a s&i!e'u *a%a&e da ga vra'e po.o*#!u i ra.'esu v!e&rovi5 Bog va" !e dao si'ove i keri da *is&e i upu&i#i pu&e" Is&i'e$ da *is&e i" sr%a ispu'i#i i"'a"a U'iver.u"u$ os&avi#i i" rados& )iv#!e'!a u drago%!e'o 'as#i!e1e$ a .a/&o i vi u*i!a&e i .a so*o" os&av#!a&e kao poko!'ike$ kao &u1i'%e u v#as&i&o"e .avi(a!u$ kao 'esre&'ike pred sa"i" su'%e"5 8ar 'i!e o&a% ko!i svog s#o*od'og si'a os&avi kao ro*a 'a#ik 'a o%a od koga si' &ra)i kru a$ a o' "u ka"e' da!e5 8ar 'is&e vid!e#i kako po#!ske p&i%e u(e svo!e p&ie da #e&e$ a .a/&o vi svo!u d!e%u u(i&e da vuku okove i #a'%e5 8ar 'is&e vid!e#i kako po#!sko %vi!ee su'(evo! sv!e&#os&i 'udi svo!e s!e"e'!e$ a .a/&o vi svo!u d!e%u preda!e&e #ad'o! &"i'i5

Ha#i# u/u&!e .a &re'u&ak$ kao da su '!egove "is#i i os!ea!i odve poras#i$ ra/iri#i se$ &o#iko da se vi/e 'isu "og#i od!e'u&i ri!e(i"a$ a .a&i" re(e &i/i" g#aso": , Ri!e(i ko!e s&e (u#i od "e'e ove 'oi !esu ri!e(i .*og ko!i su "e redov'i%i pro&!era#i3 du (i!e s&e &repere'!e os!e&i#i u svo!i" sr%i"a !es& du ko!i "e

sve.a'og pred vas doveo.. Ako 'a "e sko(i gospodar va/i po#!a i svee'ik va/e %rkve$ i ako "e u*i!u$ u"ri!e& u sre&a' i rados&a'$ !er &i"e /&o sa" poka.ao is&i'u ko!u ug'!e&a(i 'e "ogu u apsi&i kao s&ra/'og kri"i'a#%a i.vr/io sa" vo#!u svoga i va/eg 4vor%a. Ha#i# !e govorio .vo'ki" g#aso" i o(arava!ui" &o'o" ko!i !e u.*u1ivao sr%a #!udi /&o su ga pro"a&ra#i s (u1e'!e" 'a#ik 'a (u1e'!e s#i!ep%a kada od!ed'o" prog#eda. 4a! &o' !e u.dr"ao du/e )e'a ko!e su 'e&re"i%e g#eda#e o(i"a pu'i" su.a. e! A*as i a#,Huri dr &a#i su od *i!esa i previ!a#i se kao da #e)e 'a pos&e#!i od &r'!a. O*a su poku/ava#a preki'u&i "#adiev govor$ a#i 'isu "og#a$ !er !e o' sv!e&i'i govorio u.vi/e'o" s'ago" ko!a !e od#u('o/u 'a#ikova#a 'a o#u!u$ a '!e)'o/u 'a #a or.

-ada .avr/i govor$ Ha#i# ods&upi "a#o i s&ade pored Ra e#e i 7er!e". 4ada

.av#ada du*oka &i/i'a$ kao da !e Du /&o !e #epr/ao po %i!e#o! ve#iko! pros&ori!i us"!erio pog#ed se#!a'a 'a 'eko da#eko "!es&o$ kao da !e odu.eo "isao i vo#!u /e! u i svee'iku ko!i su dr &a#i pred svo!o" u.'e"ire'o" sav!e/u.

e! A*as us&ade$ #i%e "u se 'a&u/&i i pro*#i!edi$ pa prigu/e'i" g#aso" podvik'u 'a #!ude /&o su s&a!a#i oko '!ega: , &o !e s va"a$ psi5 Jesu #i va" sr%a prepuk#a$ i#i va" se )ivo& u &i!e#i"a ugasio$ pa 'is&e u s&a'!u ras&rg'u&i ovog 'ev!er'ika5 Je #i du ovog so&o'e ops!eo va/e du/e i svo!o" pak#e'sko" (aro#i!o" sve.ao va" ruke pa "u 'i/&a 'e "o)e&e5 Nako' &i ri!e(i$ /e! &rg'u sa*#!u pored se*e i 'asr'u 'a sve.a'og "#adia da ga udari '!o"e$ a#i is&upi !eda' s'a)a' "u/kara% i "ir'o "u se supro&s&avi:

2&avi sa*#!u u kori%e$ gospodaru$ !er e s&rada&i o'a! &ko po&eg'e sa*#!u.

e! A*as .adr &a$ sa*#!a "u ispade i. ruke i o' povika:

, 8ar se !ad'i s#uga supro&s&av#!a svo"e gospodaru5

, Pou.da'i s#uga , odgovori (ov!ek , 'e sud!e#u!e sa svo!i" gospodare" u .#u i 'asi#!u. Ova! "#adi 'i!e govorio 'i/&a osi" o'og /&o !e pravo3 ovi" #!udi"a !e govorio sa"o is&i'u.

Drugi "u/kara% is&upi i re(e:

, Ova! "#adi 'i!e rekao 'i/&a /&o *i .a &i!eva#o sude'!e. 8a/&o ga progo'i&e5

, Ni!e u(i'io sve&ogr1e$ 'i&i !e *ogo u#io. 8a/&o ga .ove&e 'ev!er'iko"5 , upi&a !ed'a )e'a visoki" &o'o".

4ada se i Ra e#a odva)i$ is&upi i re(e:

, Ova! "#adi govori 'a/i" !e.iko" i )a#i .*og 'as. 4ko '!e"u )e#i .#o$ 'a/ !e 'epri!a&e#!.

e! A*as .a/kripa .u*i"a:

, I &i se *u'i/$ posr'u#a udovi%e5 8ar si .a*oravi#a /&o se dogodi#o &vo"e suprugu kada se po*u'io pro&iv "e'e pri!e pe& godi'a5 Ra e#a du*oko u.da 'u kada (u ove ri!e(i$ pa .adr &a kao 'e&ko &ko !e upravo o&krio s&ra/'u &a!'u. 8a&i" se okre'u prisu&'i"a i povika i. sveg g#asa:

, Jes&e #i (u#i5 U*o!i%a pri.'a!e svo!e .#od!e#o u 'as&upu *i!esa5 8ar se 'e s!ea&e "oga supruga koga su 'a/#i "r&vog u po#!u5 U.a#ud s&e &ra)i#i u*o!i%u !er se 'a#a.io skrive' "e1u .idovi"a. 8ar se 'e s!ea&e da !e "o! suprug *io ra*ar (ov!ek5 8ar 'is&e (u#i kako govori o poro%i"a /e! a A*asa$ kri&i.ira '!egove pos&upke *u'ei se pro&iv '!egove surovos&i5

Evo$ 'e*o !e o&kri#o u*o!i%u va/eg sus!eda i *ra&a$ i dove#o ga pred vas. Pog#eda!&e ga i (i&a!&e .#o(i' ispisa' 'a '!egovo" *#i!edo" #i%u. Pog#eda!&e kako se up#a/io. +idi&e kako !e #i%e pokrio ruka"a da va" 'e *i u o(i g#edao. Pog#eda!&e "o'og gospodara kako dr &i kao s#o"#!e'a &rska. Pog#eda!&e "o'og si#'ika /&o dr &i popu& ro*a ko!i !e pogri!e/io. Bog va" !e 'eo(ekiva'o o&krio &a!'e ovog u*o!i%e ko!ega se vi p#a/i&e$ o&krio va" !e opaku du/u ko!a !e "e'e u(i'i#a udovi%o"$ a "o!u ker siro(e&o". Ra e#a !e vika#a$ '!e'e ri!e(i su kao gro"ovi udara#e u g#avu /e! a A*asa$ "u/kar%i su ga#a"i#i$ a )e'ska vika "u !e u g#avu udara#a popu& p#a"e'a. 2vee'ik ga u.e .a ruku i vra&i 'a 'as#o'!a($ .a&i" dr &avi" g#aso" po.va s#uge:

, 8gra*i&e ovu )e'u ko!a 'apras'o op&u)u!e va/eg gospodara i odvu%i&e !e s

ovi" "#adi" 'ev!er'iko" u "ra('u so*u. 4ko va" se odupre$ *i& e suu(es'ik u .#o(i'u$ i.ope' i. sve&e %rkve kao i '!i dvo!e.

2#uge se 'e po"ak'u/e s "!es&a. Nisu "ari#i .a svee'ikova 'are1e'!a$ ve os&ado/e 'epokre&'i$ .ag#eda'i u sve.a'og Ha#i#a$ &e u Ra e#u i 7er!e" ko!e su s&a!a#e s '!egove #i!eve i des'e s&ra'e$ kao kri#a ko!a !e upravo o&vorio da po#e&i i .ap#ovi pu& o*#aka.

2vee'iku !e *rada dr &a#a od g'!eva:

, 8ar 'e v!eru!e&e u "i#os& svoga gospodara$ 'eo&esa'%i5 8ar pori(e&e '!egovu do*ro&u .*og !ed'og "#adog pres&up'ika i ra.vra&'e #a)#!ive )e'e5

Na!s&ari!i s#uga odgovori:

, 2#u)i#i s"o /e! a A*asa .a kru i krov 'ad g#avo"$ a#i "u 'ikada 'is"o *i#i ro*ovi. 2#uga ski'u ogr&a( i "ara"u s g#ave$ po#o)i i pred /e! a i dodade: , Ne )e#i" se odi!eva&i ovo" po'i)ava!uo" od!eo" .a&o da *i "i du/a pa&i#a u kui krv'ika. Na is&i 'a(i' pos&upi/e i os&a#e s#uge$ &e se prik#!u(i/e sv!e&i'i s o.ra(!e" s#o*ode i i.*av#!e'!a 'a #i%i"a. +id!ev/i /&o su u(i'i#i i os!ea!ui da '!egova #a)'a v#as& 'es&a!e$ a#,Huri I#!as i.a1e i. kue prok#i'!ui (as kada !e Ha#i# do/ao u se#o.

4ada is&upi !eda' (ov!ek$ odve.a Ha#i#a$ pog#eda /e! a A*asa k#o'u#og 'a 'as#o'!a(u i re(e odr!e/i&o: , 7#adi koga si sve.a'og doveo da *i "u sudio kao pres&up'iku osvi!e&#io !e 'a/a "ra('a sr%a i us"!erio 'a" pog#ede ka pu&u is&i'e i spo.'a!e3 siro&a udovi%a ko!u si 'a.vao ra.vra&'o" #a)#!ivi%o" o&kri#a 'a" !e s&ra/'u &a!'u prikriva'u pe& godi'a. 7i s"o po i&a#i u ovu kuu radi osude 'evi'oga i progo'a praved'oga. 2ada kada s"o prog#eda#i$ kada 'a" !e 'e*o o&kri#o &vo! s&ra/'i .#o(i' i &vo!e surove 'epravde os&av#!a"o &e sa"og: 'ee"o &i sudi&i$ 'ee"o &e .a*oravi&i$ 'ee"o &e )a#i&i$ a#i e"o &e os&avi&i i od 'e*a &ra)i&i da s &o*o" u(i'i pre"a svo!o! vo#!i.

7u/kar%i i )e'e u ve#iko! oda!i .a)a"ori/e. Ne&ko re(e:

, Po1i"o s ovoga "!es&a upr#!a'og gri!esi"a i kre'i"o svo!i" kua"a.

Drugi povika:

, Po1i"o .a "#adie" u Ra e#i'u kuu i pos#u/a!"o '!e'u u&!e/'u pri(u0 , 7ora"o radi&i kako Ha#i# oe , g#as'o re(e &rei. , O' *o#!e od 'as .'a /&o 'a" &re*a. , Ako )e#i"o pravdu i pravi('os& , dodade 'e&ko , po1i"o su&ra e"iru E"i'u$ upo.'a!"o ga s pres&upi"a /e! a A*asa i &ra)i"o da ga ka.'i. , 4re*a"o u"i#os&ivi&i e"ira , (u#o se s druge s&ra'e , i .a"o#i&i ga da Ha#i#a pos&avi .a svoga preds&av'ika u se#u.

, 4re*a"o se *iskupu )a#i&i 'a a#,Huri I#!asa , re(e 'e&ko , !er !e o' sa /e! o" sud!e#ovao u svi" '!egovi" 'ed!e#i"a. Dok su &ako g#asovi dopira#i sa svi s&ra'a i kao o/&re s&re#i%e .a*ada#e se u /e! ove grudi$ Ha#i# podi)e ruku$ u/u&ka go"i#u !ed'i" pokre&o" i po.va i :

, 2#u/a!&e i g#eda!&e$ *rao. Ne"o!&e )uri&i. U i"e svo!e #!u*avi vas "o#i" da 'e ide&e e"iru: o' 'ee *i&i pravi('i!i pre"a va"a 'ego /e! $ !er .vi!eri se "e1uso*'o 'e u*i!a!u. Ne"o!&e se )a#i&i 'a svee'ika '!egovo" s&ar!e/i'i$ !er s&ar!e/i'a .'a da se ru/i kua ko!a se di!e#i 'a sas&av'e di!e#ove. Ne &ra)i&e da

*ude" guver'erov preds&av'ik u ovo"e se#u$ !er pou.da'i s#uga 'e )e#i

po"aga&i .#u gospodaru. Ako sa" dos&o!a' va/e #!u*avi i suos!ea'!a$ pus&i&e "e da )ivi" "e1u va"a3 da sud!e#u!e" u va/i" )ivo&'i" rados&i"a i &uga"a3 da di!e#i" s va"a posao u po#!u i od"or u kua"a$ !er ako 'e *i *io !eda' od vas$ *io *i kao o'i #i%e"!eri ko!i propovi!eda!u vr#i'u$ a (i'e sa"o .#o. A sada kada sa" s&avio s!ekiru 'a s&a*#o$ os&avi"o /e! a A*asa da s&o!i 'a sudu svo!e sav!es&i pred pri!es&o#!e" Boga (i!e su'%e o*as!ava i do*re i .#e. Nako' &i ri!e(i$ Ha#i# i.a1e$ a .a '!i" po1e i "asa$ kao da u '!egovo! #i('os&i i"a 'ekakva s'aga ko!a priv#a(i pog#ede. e! os&ade sa" kao sru/e'i &ora'!$ *o#a' kao po*i!e1e'i vo!skovo1a. -ada 'arod s&i)e u %rkvu$ "!ese% !e ve *io i.a/ao i.a ori.o'&a i prosipao sre*re'u sv!e&#os& po 'e*u. Ha#i# se okre'u$ pog#eda #i%a "u/kara%a i )e'a okre'u&i pre"a '!e"u i du/a "u se pokre'u$ kao da !e u &i" siro&i" se#!a'i"a pro'a/ao si"*o# o*esprav#!e'i 'aroda$ kao da !e u &i" s&raara"a ogr'u&i" #ede'i" s'i!ego" vidio si"*o# .e"a#!a ogre.#i u po'i)e'!u i 'esrei.

8as&av/i popu& proroka ko!i os#u/ku!e g#as ge'era%i!a$ o' pro"i!e'i i.ra. #i%a i /iro" o&vori o(i$ kao da "u !e du/a upravo sag#eda#a sve 'arode Is&oka ko!i vuku okove rops&va kro. do#i'e$ pa podi)e o*!e ruke uvis i re(e g#aso" ko!i !e pods!eao 'a uku va#ova:

, I. ovi 'a!du*#!i du*i'a do.iva"o &e$ o 2#o*odo$ i pos#u/a! 'as. I. ove &"i'e di)e"o svo!e ruke pre"a &e*i , pog#eda! 'as. Na ovo"e s'i!egu s!edi"o pred &o*o"$ s"i#u! 'a" se. Pred &vo!i" i"po.a'&'i" pri!es&o#!e" s&o!i"o sada 'osei 'a &i!e#i"a od!eu svo!i predaka uprska'u krv#!u$ svo!e os!ea!e .a,pra/u!e"o .e"#!o" s gro*ova po"i!e/a'o" s '!i ovi" os&a%i"a$ 'osi"o sa*#!e .ariva'e u '!i ova sr%a$ podi)e"o kop#!a ko!a su i" u grudi udara#a$ vu(e"o

okove ko!i su '!i ove 'oge u'i/&ava#i$ ispu/&a"o krike ko!i su '!i ova gr#a ra'!ava#i$ vapi"o vapa!i"a ko!i su &"i'u '!i ovi &a"'i%a ispu'!ava#i$ "o#i"o "o#i&ve ko!e su dopira#e i. '!i ovi ra'!e'i sr%a$ .a&o 'as pos#u/a!$ o 2#o*odo0

Od i.vora Ni#a do u/a Eu<ra&a$ do &e*e dopiru vapa!i du/a .a!ed'o s kri%i"a *e.da'a3 s kra!eva Po#uo&oka do vr a Li*a'o'a k &e*i se pru)a!u ruke dr &ei u *or*i sa s"ru3 s o*a#a 8a#!eva do 'akra! 2a are u &e*e g#eda!u o(i... Osvr'i se$ 2#o*odo$ i pog#eda! 'as0 U ku&ovi"a s&raara podig'u&i u siro"a/&vu i *i!edi pred &o*o" *i!u sr%a3 u kua"a .as!e#i" u &"i'i 'e.'a'!a i &upos&i &e*i se preda!u sr%a3 u ku&ovi"a kua prekrive'i "ag#o" 'esree i despo&i."a k &e*i s&re"e du/e , .a&o 'as$ 2#o*odo$ pog#eda! i s"i#u! 'a" se.

U /ko#a"a i *i*#io&eka"a s &o*o" &a!'o *es!edi 'esre&'a "#ados&3 u %rkva"a i d)a"i!a"a k &e*i &e)i 'apu/&e'a -'!iga3 u sud'i%a"a i par#a"e'&i"a &vo!u po"o &ra)i .ako' .apu/&e'i. 2a)a#i se$ 2#o*odo$ i i.*avi 'as0 Na 'a/i" &i!es'i" u#i%a"a &rgova% proda!e svo!e vri!e"e da *i .aradu predao #opu)a"a sa 8apada$ a 'e o'o"e &ko !e iskre' pre"a '!e"u. Na 'a/i" 'ep#od'i" po#!i"a se#!ak kopa .e"#!u 'ok&i"a$ si!e s!e"e svoga sr%a$ 'a&apa ga su.a"a$ a u*ire sa"o &r'!e$ .a ra.#iku od o'oga &ko ga !e pou(io. -ro. 'a/e su e do#i'e *edui' ide go#$ *os i g#ada'$ .a ra.#iku od o'oga &ko ga sa)a#i!eva. Progovori$ 2#o*odo$ i pou(i 'as0

Na/e ov%e pasu &r'!e i /i*#!e u"!es&o %v!e&ova i &rave$ 'a/a &e#ad *rs&i gra'!e u"!es&o si!e'a$ 'a/i ko'!i !edu s#a"u u"!es&o .o*i , po i&a!$ 2#o*odo$ i i.*avi 'as. Oduvi!ek 'a" 'o'a &"i'a du/e 'a&kriva , kada e sva'u&i .ora5 I. &a"'i%e u &a"'i%u &i!e#a 'a" pre#a.e$ ge'era%i!e pored 'as s pods"i!e o" pro#a.e , dok#e

e"o pod'osi&i pods"i!e ge'era%i!a5 I. &e/kog !ar"a u !o/ &e)i !ara" 'a/e /i!e pre#a.e$ a i.da#eka 'as drugi 'arodi g#eda!u s"i!ui 'a" se , dok#e e"o s#u)i&i .a pods"i!e drugi" 'arodi"a5 I. okova u okove 'a/e 'oge pre#a.e$ 'i&i okovi 'es&a!u 'i&i "i i.u"ire"o , dok#e e"o )iv!e&i5 Od egipa&skog su)a'!s&va k *a*i#o'sko" rops&vu$ k per.i!sko! surovos&i$ k s#u)e'!u 6r%i"a$ k ri"sko! despo%i!i$ k "o'go#sko! &ira'i!i$ k europsko! po #epi , kuda &o ide"o i kada e"o 'a!.ad gra'i%u pri!ei5 I. ka'd)i <arao'ovi u /ape Na*ukodo'osora$ u ka'd)e A#eksa'drove$ pod "a(eve Heroda +e#ikog$ u ka'd)e Nero'ove$ pod .u*e 1avo#ove , u (i!e &o ruke sada ide"o$ kada e"o 'a!.ad do s"r&i dosp!e&i i od g#u oe 'i/&avi#a se od"ori&i5

2'ago" 'a/i "i/i%a podigo/e s&u*e ra"ova i *ogo"o#!a u s#avu svo!i *ogova$ 'a 'a/i" p#ei"a 'osi#i su .e"#!u i ka"e'!e da *i sa.ida#i .idove i ku#e radi o!a(a'!a v#as&i&e .a/&i&e$ s'ago" 'a/i &i!e#a sagradi/e pira"ide da *i svo!a vre"e'a ov!ekov!e(i#i , dok#e e"o gradi&i dvor%e i .a"kove a )iv!e&i u s&raara"a i pei'a"a$ pu'i&i a"*are i ri.'i%e a !es&i sa"o *i!e#i #uk i sp#a(i'e$ &ka&i svi#u i vu'u a odi!eva&i sa"o gru*o suk'o i dro'!ke5 Pokvare'o/u i #ukavs&vo" ras&!era#i su rod od roda$ uda#!i#i grupu od grupe$ o"r.'u#i p#e"e p#e"e'u , dok#e e"o se rasipa&i popu& pepe#a u s&ra/'o! o#u!i$ *ori&i se kao g#ad'i "#adi #avovi pored ovoga &rup#a5

Da *i sa(uva#i svo!e &ro'ove i sr%a svo!a s"iri#i$ 'aoru)a#i su Dru.e da se *ore pro&iv Arapa$ po&ak#i /ii&e 'a *or*u pro&iv su'i&a$ pokre'u#i -urde da ko#!u *edui'e$ po&ak#i "us#i"a'e 'a *or*u pro&iv kr/a'a. Dok#e e se *ra& *ori&i pro&iv *ra&a 'a "a!(i'i" grudi"a$ dok#e e sus!ed pri!e&i&i sus!edu$ dok#e e se 'a Bo)!e o(i uda#!ava&i kri) od po#u"!ese%a5

Pos#u/a! 'as$ 2#o*odo0 Osvr'i se$ "a!ko svi #!udi$ i pog#eda! 'as , "i 'is"o d!e%a 'eke od &vo!i su#o)'i%a3 progovori !e.iko" 'ekog od 'as$ !er !ed'a iskra pa#i su u s#a"u3 pro*udi #epe&o" svo!i kri#a du/u 'a/eg (ov!eka$ !er i i. !ed'og o*#aka "u'!a si!eva i u &re'u osv!e&#!ava do#i'e i vr ove p#a'i'a3 ras&!era! svo!o" s'ago" ove %r'e o*#ake i spus&i se kao "u'!a$ kao ka&apu#& poru/i s&upove pri!es&o#!a podig'u&i 'a kos&i"a i #u*a'!a"a$ ko!i su po.#ae'i dad)*i'a"a i pore.i"a$ ogre.#i u krvi i su.a"a. Pos#u/a! 'as$ 2#o*odo3 s"i#u! 'a" se$ "a!ko A&e'e3 i.*avi 'as$ ses&ro Ri"a3 os#o*odi 'as$ pri!a&e#!i%e "u.a3 po"o.i 'a"$ "i#!e'i%e 7u a"eda3 pou(i 'as$ 'ev!es&o -ris&ova3 o!a(a! 'a" sr%a da *is"o )iv!e#i i#i os'a)i ruke 'a/i 'epri!a&e#!a da 'es&a'e"o$ da i/(e.'e"o i po(i'e"o0 Ha#i# !e *es!edio 'e*u dok su o(i se#!a'a 'e&re"i%e g#eda#e u '!ega$ os!ea!i i" se i.#i!eva#i .a!ed'o s '!egovi" opo!'i" g#aso"$ du/e i" #e*d!e#e s '!egovi" da o"$ grudi i" se 'adi"a#e s o&ku%a!i"a '!egovog sr%a , kao da !e u &o"e (asu *io '!i ov$ kao /&o su du/a i &i!e#o .a!ed'o. -ada .avr/i *es!edu$ okre'u se pre"a prisu&'i"a i "ir'o re(e:

, 2kupis"o se ove 'oi u kui /e! a A*asa da *is"o ug#eda#i sv!e&#os& da'!u3 'epravde 'as dovedo/e u ova! #ad'i pros&or da *is"o se ra.u"!e#i i !ed'i druge prigr#i#i$ kao pi#ii pod kri#i"a +!e('oga Du a. Neka sada sva&ko po1e u pos&e#!u i spava o(eku!ui susre& sa svo!i" *ra&o" u!u&ro.

Nako' &i ri!e(i$ Ha#i# po1e .a Ra e#o" i 7er!e" '!i ovo! kui. Narod se ra.i1e i sva&ko po1e svo"e do"u ra."i/#!a!ui o o'o"e /&o !e (uo i vidio$ os!ea!ui u du/i 'ovi dodir )ivo&a.

Ne pro1e "'ogo vre"e'a$ a svi!ee se pogasi/e u i.*a"a. 2poko! *a%i svo! p#a/& 'a se#o$ s'ovi po'eso/e du/e se#!a'a os&av#!a!ui du/u /e! a A*asa da *di!e s 'o'i" u&vara"a$ dr &ei pred v#as&i&i" gri!esi"a$ pa&ei u (e#!us&i v#as&i&i 'e"ira.

+III

4i!eko" dva "!ese%a Ha#i# !e &o(io &a!'e svoga du a u sr%a se#!a'a govorei i" svakod'ev'o o '!i ovi" pravi"a i o*ave.a"a$ s#ika!ui i" )ivo& po #ep'i redov'ika$ po'av#!a!ui pri(e o surovi" su%i"a. Na &a! 'a(i' !e i."e1u svo!i i '!i ovi os!ea!a (i'io (vrs&u spo'u popu& v!e('i .ako'a ko!i 'e*eska &i!e#a ve.u!u !ed'o .a drugo. O'i su ga s#u/a#i s rado/u ko!a !e s#i(i#a 'a radova'!e )ed'i po#!a p#!usku ki/e.

Po'av#!a#i su Ha#i#ove ri!e(i u svo!i" so*a"a$ *eskra!'o oda'i '!egovi" %i#!evi"a$ a 'e "arei .a a#,Huri!a I#!asa ko!i i" se po(e u#agiva&i o&kako !e o*!e#oda'!e' .#o(i' '!egovog save.'ika /e! a i pri#a.ei i" *#ago kao vosak$ a ra'i!e !e *io (vs& kao "ra"or.

e! a A*asa .adesi 'eka du/ev'a *o#es& s#i('a #udi#u$ &ako da !e *es%i#!'o /e&kao od'i%i"a u svo!o! kui kao .a&vore'i &igar. Do.ivao !e s#uge i. sveg g#asa$ a#i su "u odgovara#i sa"o .idovi3 vikao !e &ra)ei po"o od svo!i #!udi$ a#i "u 'i&ko 'i!e do#a.io u po"o osi" siro&e supruge ko!a !e &rp!e#a .*og '!egove gru*e 'aravi is&o ko#iko su se#!a'i &rp!e#i '!egovu 'epravdu i &ira'i!u. -ada 'as&upi/e da'i pos&a i 'e*o o*!avi po od pro#!ea$ /e! ovi da'i se oko'(a/e kao .i"ske *ure 'ako' *o#'e i s&ra/'e ago'i!e$ o' pre"i'u$ du/a "u ode 'o/e'a v#as&i&i" d!e#i"a da *i se 'aga .aus&avi#a pred o'i" Pri!es&o#!e" (i!e pos&o!a'!e os!ea"o$ a 'e vidi"o ga. Ra.i#a.i#a su se "i/#!e'!a se#!a'a o

u.roku '!egove s"r&i. Jed'i su govori#i da !e u"ro pore"ee' i po#udio$ drugi da "u !e o(a! )ivo& po"u&io kada !e i.gu*io v#as& pa !e i.vr/io sa"ou*o!s&vo. e'e ko!e su od#a.i#e &!e/i&i '!egovu suprugu pri(a#e su "u)evi"a da !e u"ro od s&ra a$ !er "u se !e privi1e'!e 2u"a'a a#,Ra"i!a prika.iva#o u od!ei u"r#!a'o! krv#!u$ &e ga si#o" vuk#o$ u po'o$ 'a "!es&o 'a ko!e"u !e 'a1e' u*i!e' pri!e pe& godi'a.

Pro#!e&'i da'i o*!avi/e "!e/&a'i"a &oga se#a &a!'e #!u*avi i."e1u Ha#i#ove du/e i du/e 7er!e"i'e$ keri Ra e#i'e$ (i!a su #i%a *#is&a#a od rados&i$ sr%a poigrava#a od "i#i'e. 2e#!a'i se vi/e 'isu p#a/i#i od#aska "#adia ko!i i" uvede sr%a u o%ea' vei od '!i ovog okru)e'!a. Rados'o su govori#i !eda' drugo"e da e i" Ha#i# pos&a&i dragi sus!ed i o"i#!e'i .e& svako"e od '!i .

-ada 'as&upi vri!e"e )e&ve$ "!e/&a'i i.a1o/e 'a po#!a i sakupi/e p#odove 'a gu"'i"a. Ne *i!a/e vi/e /e! a A*asa da gra*i )e&vu i 'osi !e u svo!e a"*are i ri.'i%e$ ve !e svaki se#!ak u*irao )e&vu s po#!a ko!e !e sa" .asi!ao i o*ra1ivao &ako da se '!i ove s&raare 'apu'i/e )i&o"$ .o*i$ vi'o" i u#!e". Ha#i# !e di!e#io s '!i"a &rud i rados&i$ po"agao i" u skup#!a'!u )i&a$ %i!e1e'!u gro)1a i u*ira'!u p#odova. Od drugi se ra.#ikovao sa"o svo!o" #!u*av#!u i prega#a/&vo".

Od &e godi'e do da'a/'!i da'a svaki se#!ak u &o"e se#u s rado/u u*ire p#odove s po#!a ko!e !e s "uko" .asi!ao3 vese#o skup#!a p#odove u vr&ovi"a ko!e !e s 'aporo" .aradio$ &ako da !e .e"#!a pre/#a u pos!ed o'oga &ko !e o*ra1u!e.

2ada$ kada !e "i'u#o po#a s&o#!ea od ovog doga1a!a i kada su Li*a'o'%i pos&a#i sasvi" &re.ve'i$ pu&'ik pro#a.i 'a svo"e pu&u kro. %edrovu /u"u$ .aus&av#!a se ra.g#edava!ui #!epo&e &oga se#a /&o kao 'ev!es&a s!edi 'a ivi%i do#i'e i vidi kako su '!e'e s&raare pos&a#e #i!epe kue okru)e'e p#od'i" po#!i"a i .e#e'i" vr&ovi"a. Ako 'e&ko upi&a "!e/&a'e o doga1a!i"a ve.a'i" .a /e! a A*asa$ odgovori& e "u poka.u!ui pre"a &ro/'o" ka"e'u i oro'u#i" .idovi"a:

, 4o !e dvora% /e! a A*asa i &o !e '!egova povi!es&.

Ako$ pak$ 'e&ko upi&a .a Ha#i#a$ podii e ruku pre"a 'e*u i rei:

4a"o *oravi 'a/ vr#i Ha#i#$ a '!egovu povi!es& .a*i#!e)i#i su 'a/i o(evi svi!e&#i" s#ovi"a 'a s&ra'i%a"a 'a/i sr%a$ i vri!e"e i 'ee i.*risa&i.