UNIVERZITET U TUZLI MAINSKI FAKULTET

SEMINARSKI RAD
Predmet: Projektovanje ma n!k " kon!tr#k$ ja Naziv teme: Zavarivanje (podjela, metode, postupci)

Tuzla, 24.05.201 .!od. "lanovi !rupe: 1. Ned#ad $azli% 2. +oris ,tjepi% . .lmir /ajstorovi% 4. /e0medalija +ajre1tarevi%

&' ()*11 &' -5*11 &&&' 15*11 &' ((*11

.sistent: /r.sc. .dnan /usta2i%, v.a.

1

%& UV'D
%&%& De( n $ ja )avar vanja
Zavarivanje je proces izrade nerazdvojivo! spoja uspostavljnjem me3uatoms1i0 veza izme3u dijelova 1oji se zavaruju, pri 1ome se pojedina4no ili 1om5inovano 1oristi toplotna i me0ani41a ener!ija, a po potre5i i dodatni materijal. 6ostupci zavarivanja, 1oji se naj4e7%e 1oriste u pra1si, zasnovani su na lo1alnom za!rijavanju materijala iznad temperature topljenja, 1ada zavareni spoj nastaje o4vr7%avanjem (npr. ele1trolu4no zavarivanje), ili na lo1alnom za!rijavanju materijala do temperature topljenja, 1ada zavareni spoj nastaje uz dodatno djelovanje pritis1a (npr. ele1trootporno zavarivanje). Zavarivanjem je mo!u%e spajanje metala sa metalom, nemetala sa nemetalom i metala sa nemetalom, ali se u pra1ti4nom smislu podrazumijeva spajanje metala sa metalom.

%&*& '+t +ojmov # )avar vanj#

Zavar vanje 8 proces izrade nerazdvojivo! spoja uspostavljanjem me3uatoms1i0 veza izme3u dijlova 1oji se zavaruju, pri 4emu se pojedina4no ili 1om5inovano 1oristi toplotna ili me0ani41a ener!ija, i po potre5i dodatni materijal. Zavaren !+oj 8 1onstru1tivna cjelina 1oju 4ine osnovni metal i metal 7ava '!novn mater ja, 8 materijal 1oji se zavaruje Dodatn mater ja, -meta,. 8 materijal 1oji se dodaje u procesu zavarivanja Zona #t $aja to+,ote 8 dio osnovno! metala 1oji je pod uticajem za!rijavanja i 0la3enja pretrpio stru1turne promjene Meta,na k#+ka 8 rastopljeni dodatni i osnovni materijal av -meta, ava. 8 o4vrsla metalna 1up1a Zavar 8 dio 7ava nastao u jednom prolazu ili sloju /, je0 8 pripremljeni prostor za o5razovanje 7ava Te"no,o1 ja )avar vanja 8 s1up operacija potre5ni0 da 5i se napravio zavareni spoj Te"n ka )avar vanja 8 na4ini izvo3enja pojedini0 operacija to1om zavarivanja

%&2& Vr!te )avar vanja

9anas je poznato o1o 200 razli4iti0 postupa1a zavarivanja. :ni se dijele s o5zirom na vrstu ener!ije 1ojom se za!rijava mjesto zavara (me0ani41a, 1emijs1a, ele1tri4na, snop ele1trona), vrstu osnovno! materijala (metali, umjetni materijali), na4in zavarivanja (zavarivanje, navarivanje) i nivo me0anizacije zavarivanja (ru4no, poluautomats1o, automats1o). :vdje se navode samo najra7ireniji postupci zavarivanja metala, svrstani u tri s1upine: ; zavarivanje taljenjem, ; otporno zavarivanje i ; zavarivanje me0ani41om ener!ijom. < op%em strojarstvu se prvenstveno primjenjuje zavarivanje taljenjem (naj4e7%e plamenom i ele1trolu4no) za spajanje de5lji0 plo4a i dru!i0 dijelova. Tan1e plo4e i dijelovi zavaruju se taljenjem s ele1tri4nim lu1om (postupa1 T&=) ili plazmom, te postupcima otporno! zavarivanja (naj4e7%e to41asto i 7avno), ili s me0ani41om ener!ijom. 2

*. Zavaren !+ojev & '0, $ )avaren " !+ojeva

6od zavarenim spojem se podrazumijeva 1onstru1tivna cjelina, sl. 1, 1oju 4ine osnovni metal (1) i metal 7ava, ili s1ra%eno 7av, 1od 1o!a se razli1uju lice 7ava (2), nali4je 7ava ( ), 1orijen 7ava (4) i ivica 7ava (-). >od postupa1a zavarivanja topljenjem 7av nastaje o4vr7%avanjem istopljeno! osnovno! i dodatno! metala ili samo osnovno! metala. 9io osnovno! metala, 1oji se topi u procesu zavarivanja i ulazi u sastav metala 7ava zove se uvar (5), 4ija je !ranica o5ilje#ena sa (?), a du5ina sa ((). Zona uticaja toplote (Z<T), ozna4ena sa ()) na sl. 1.a, je onaj dio osnovno! metala, 1oji je pod uticajem za!rijavanja i 0la3enja pretrpio izvjesne stru1turne, ali ispod temperature topljenja. Na sl.1 pri1azane su osnovne dimenzije 7ava: 7irina (11), de5ljina (12) i nadvi7enje (10) i to za slu4aj su4eono! i u!aono! spoja, 1ao i za navareni sloj, 1od 1o!a je 5itna i nje!ova de5ljina (1 )

Slika 2.1 Osnovni elementi zavarenog spoja

Predno!t )avaren " !+ojeva !#:

' u uspored5i s ostalim spojevima, nosivost zavareni0 spojeva mo#e 5iti pri5li#no jedna1a nosivosti osnovno! materijala ' viso1a nosivost se posti#e pravilnim oda5irom dodatno! materijala i parametara zavarivanja, te do5ivanjem zavareno! spoja 5ez zna4ajniji0 po!re7a1a , ' u odnosu na lijevane, 1ovane i za1ovi4ne 1onstru1cije, zavarene 1onstru1cije imaju tanje stjen1e i do 0 @ manju te#inu, ' za manji 5roj proizvoda, zavareni spojevi su naje1onomi4niji

Nedo!ta$ )avaren " !+ojeva !#:

' zavarivanjem se 5ez pro5lema spajaju samo materijali 1oji imaju jedna1u ili pri5li#nu 1valitetu i sastav i 1oji su do5ro zavarljivi, ' na mjestu spajanja dolazi do lo1alno! za!rijavanja i neravnomjerno! rastezanja i s1upljanja, 7to prili1om 0la3enja uzro1uje zaostala naprezanja. ' zavareni spojevi imaju manju sposo5nost pri!u7enja vi5racija, te manju otpornost prema 1oroziji, ' zavareni spojevi su z5o! svoje cijene neprimjereni za veli1oserijs1u proizvodnju. 6rema stanju metala u podru4ju spoja u trenut1u zavarivanja, postupci zavarivanja se dijele na sljede%e !rupe prema sl. 2.2.

sl. 2.2 Klasifikacija postupaka zavarivanja

6rije zavarivanja potre5no je pripremiti ivice osnovno! metala, 4ime se do5ija #lije5 za zavarivanje, 4iji su osnovni pojmovi de2inisani standardom, sl. 2. . Naj4e7%e 1ori7teni #lije5ovi i iz!ledi od!ovaraju%i0 7avova su dati u ta5. 2.1. 6ripremljeni #lije5 u procesu zavarivanaja topljenjem mo#e da se ispuni u jednom ili u vi7e prolaza, ili u vi7e slojeva, sl.2.4, 7to prvenstveno zavisi od de5ljine osnovno! materijala.

sl.2.3 Osnovni elementi lijeba 1 8 stranica #lije5a 2 8 1orijen #lije5a 8 o7tri 1orijen #lije5a 4 8 tupi 1orijen #lije5a 5 8 razma1 u 1orijenu #lije5a ? 8 zatupljenje 1orijena #lije5a ) 8 otvor #lije5a - 8 7irina otvora #lije5a ( 8 u!ao otvora #lije5a 10 8 u!ao za1o7enja #lije5a

Tabela 2.1 Oblici nae !e kori teni" lijebova i o#govaraju!i" avova 5

a. jedno+ro,a)n

0. v e+ro,a)n

$. v e!,ojn

sl. 2.$ %rste avova

*&% Zavar,j vo!t mater ja,a

Zavarljivost je svojstvo materijala da se spajanjem zavarivanjem nje!ovi0 dijelova do5ije upotre5ljiv spoj. /aterijal je do5ro zavarljiv a1o je standardnom opremom i procedurom zavarivanja mo!u%e ostvariti upotre5ljiv spoj, pri 4emu je ponovljivost postup1a vrlo viso1a. Zavarljivi su 4elici s manje od 0, @ u!lji1a i manje zatezne 4vrsto%e, od le!iraju%i0 elemenata /n,,i, 6, , lo7e utje4u na zavarivost, do1 Ar, /o, Ni, Au, B ne 7tete zavarivosti. Zavarljivi su 1onstru1cijs1i u!lji4ni 4elici ("0 45 8 "0545), 4elici za po5olj7avanje ("1 0, "1 1 uz pred!rijavanje), 4elici za cementiranje ("4 20, "5420 u necementiranom stanju), 4elici za pre7ane cijevi, 4elici za topovs1e limove. Zavarljivi su o5ojeni metali 8 5a1ar, aluminij, mesin!, 5ronca, cin1, zatim plasti4ni materijali (naro4ito 6BA), lijevano #eljezo, 5ijeli 1ov1asti lijev (pret0odno razu!lji4en)...

*&%&% Vr!te )avaren " !+ojeva )avara

Zavareni spojevi dijele se o5zirom na me3uso5ni polo#aj dijelova 1oji se zavaruju. Zavari se op%enito dijele na: ; su4eone zavare, sli1a 2.5.a i 2.5.5. ; 1utne zavare, sli1a 2.5.c i 2.5.d. ; pose5ne zavare, sli1a 2.5.e i 2.5.2.

Slika 2.& ':p%a podjela zavara s o5zirom na polo#aj dijelova 1oji se zavaruju: a) su4eoni B'zavar, 5) su4eoni C'zavar, c) 1utni zavar, d) dvojni 1utni zavar e) su4eoni >'zavar 1utno! T'spoja, 2) polovi4ni D'zavar s 1utnim zavarom u 1orijenu 6

'6o polo#aju zavarivanja razli1uju se 4etiri osnovna polo#aja: ; 0orizontalni, ; 0orizontalni na zidu, ; verti1alni, ; nad !lavom

*&%&* Kva, teta )avaren " !+ojeva

>valiteta zavara ovisi o tipu i 1oli4ini !re7a1a 1oje u njemu nastaju pri zavarivanju. Zavareni spojevi se razvrstavaju u 4etiri razreda 1valitete: %& ra)red kva, tete 8 < tom razredu moraju sve vrste su4eoni0 zavara imati provareni 1orijen, a 1utni i 1ri#ni zavari provarene presje1e. <potre5ljeni osnovni i dodatni materijal moraju imati atest. Zavari moraju 5iti 5ez !re7a1a, izvodi se 100@ 1ontrola (radio!ra2s1a, ultrazvu4na). Zavar izvode samo stru4no osposo5ljeni zavariva4i s atestom za taj razred 1valitete& *& ra)red kva, tete ' < dru!om razredu 1valitete su sve vrste spojeva i zavara. /aterijali su atestirani, manje su !re71e dopu7tene, ali u zavaru ne smije 5iti pu1otina. :5avezna je 50@ 1ontrola. Zavaruju zavariva4i s atestom za postup1e i polo#aje zavarivanja, 1oji su mo!u%i na 1onstru1ciji. 2& ra)red kva, tete ' ,u4eone zavare to! razreda moraju izraditi atestirani zavariva4i. Za0tjeva se 10@ ' na 1ontrola zavara s ultrazvu1om, te 100@ ' na vizualna i dimenzijs1a 1ontrola 3& ra)red kva, tete ' Nema pose5ni0 za0tjeva, vrijedi samo za jednostavne 1onstru1cije& 6o 1ontinuitetu zavari mo!u 5iti nepre1inuti i pre1inuti.

*&* Pr ka) vanje kot ranje varova *&*&% ')na4avanje +red!tav,janje )avaren " !+ojeva na $rte5#
Arte# zavarene 1onstru1cije mora da sadr#i podat1e potre5ne za njenu izradu, 1ao 7to je na4in pripreme #lije5a, !eometrijs1e mjere 7ava i te0ni1a zavarivanja. 9a 5i se ovi podaci pri1azali 7to jednostavnije, de2inisani su na4ini predstavljanja i ozna1e zavareni0 spojeva, 1oje se sastoje od !ra2i41e i 5rojne ozna1e. =ra2i41a ozna1a de2ini7e pripremu #lije5a i o5li1a 7ava, ta5. 2, o5li1 spoljne povr7ine, ta5. , vrste spojeva pri zavarivanju pritis1om, ta5. 4, dopuns1e radove na 1orjenom zavaru i 1ontinualnost 7ava pri zavarivanju topljenjem (nepre1idni 7avovi se ozna4avaju 0orizontalnom crticom pre1o osnovno! sim5ola).

Tabela 2. Oznake naje !e kori teni" lijebova i nazivi o#govaraju!i" avova

Tabela 3. Oznake oblika spoljne povr ine ava

Tabela $. Oznake pri zavarivanju pritiskom

=ra2i41a ozna1a za upro7%eno pri1azivanje zavareni0 spojeva se ispisuje u 5lizini 7ava, na prelomljenoj po1aznoj liniji ili ispod nje, sl. 2.?. Ta1o npr., ozna1a na sl. 2.?.a de2ini7e EBF 7av 5ez o5rade lica, ozna1a na sl. 2.?.5 nepre1idni dvostrani u!aoni 7av sa ravnim tjemenom, !dje je a de5ljina 7ava, a ozna1a na sl. 2.?.c ispre1idani dvostrani nesimetri4ni u!aoni 7av sa ravnim tjemenom, !dje je l du#ina pojedini0 7avova, e razma1 izme3u dva 7ava i n 5roj 7avova.

a( sueoni )%*

b( ugaoni ravni #vostrani

c( ispreki#ani nesimetrini ugaoni ravni sl. 2.+ ,rimjeri upro !enog prikazivanja zavareni" spojeva

'!novne o)nake
Gazli4ite vrste zavareni0 spojeva na crte#ima predstavljaju se 1ara1teristi4nom ozna1om 1oja je u osnovi sli4na o5li1u zavareno! spoja 1oji se izvodi (sli1a (). :zna1a ne%e prouzro1ovati preuranjeni za1lju4a1 o postup1u 1oji se primjenjuje. .1o spoj ne tre5a 5iti speci2iciran, ne!o samo tre5a predstaviti 1oji %e spoj 5iti zavarivan, tvrdo ili me1o lemljen, potre5no je 1oristiti sljede%u ozna1u:

Sl. 2.- :snovna oznaka zavarenog spoja prema ./ 22&&3

:snovne ozna1e mo!u 5iti dopunjene ozna1om 1oja 1ara1terizira o5li1 vanjs1e povr7ine ili o5li1a 7ava. :dsustvo dodatne ozna1e zna4i da o5li1 zavarene povr7ine ne tre5a da 5ude precizno ozna4en.

*&*&* D men) on ranje ava

,va1a ozna1a zavareno! spoja sadr#i 5roj4ane vrijednosti dimenzija. :ve dimenzije se upisuju 1ao 7to je to pri1azano na sljede%oj slici:

Slika 2.0. /ain prikazivanja #imenzioniranog ava prema ./ 22&&3

Sl. 2.1 &lustracija zavareno! spoja i od!ovaraju%e sim5oli41o predstavljanje prema HN 2255

:snovne dimenzije, 1oje se odnose na popre4ni presje1, upisuju se na lijevoj strani ispred ozna1e (!), podu#ne dimenzije se upisuju na desnoj strani iza ozna1e (,). :zna1a se postavlja iznad ili ispod re2erentne linije, u s1ladu sa sljede%im pravilom: ' :zna1a se postavlja sa strane pune linije a1o je lice zavareno! spoja na strani strelice, ' :zna1a se postavlja na stranu ispre1idane linije a1o je lice zavareno! spoja na dru!oj(sl.2.10). ' 9imenzije 1oje de2iniraju 7av u odnosu na ivice elemenata, ne ozna4avaju se ne!o se predstavljaju pose5no na crte#u (,li1a 2.11).

10

Slika 2.12

Slika 2.11

*&2 Prora4#n )avaren " !+ojeva

6rovodi se 1ao da su sami zavari zase5ni elementi, pri 4emu se odre3uju naprezanja u pojedinim 1riti4nim presjecima. >od prora4una je najva#nije pravilno odre3ivanje u1upne nosive povr7ine zavara:

3zv I J(alzv ),
!dje je a ra4uns1a de5ljina, a lzv nosiva du#ina pojedino! zavara u zavarenom spoju.

*&2&% S#4eon varov

>od su4eoni0 spojeva 1riti4ni presje1 je o1omiti presje1 zavara uzdu# nje!ove osi, pa je ra4uns1a de5ljina zavara jedna1a de5ljini dijelova 1oji se spajaju (sl. 2.12).

Sl. 2.12 >od spajanja limova razli4ite de5ljine, mjerodavna je de5ljina tanje! lima.

11

*&2&* K#tn )avar

>od 1utni0 spojeva povr7ina 1oja prenosi optere%enje nalazi se u ravnini spajanja. Ga4uns1a de5ljina zavara je visina isto1ra4no! tro1uta upisano! u presje1 zavara, 1oja se zatim za1re%e u ravninu spajanja.

Sl. 2.13

*&2&2 Mjerodavna -no! va. +ovr na )avara

a. Pr t !ak -T,ak. 0. Sm $anje

Slika 2.1$

Slika 2.1&

$. Sav janje

Slika 2.1+

12

d. Tor) ja -#v janje.

Slika 2.1-

13

2& I!+ravno o0, kovanje )avaren " kon!tr#k$ ja

Naj4e7%e !re71e 1oje se javljaju prili1om zavarivanja su: ' nedostata1 vara izme3u povr7ine zavarivanja, ' 1ra1ovi 1utni0 zavara nisu jedna1i te je z5o! to!a 4vrsto%a 7ava manja (sl.1-), ' nedostata1 uvara usljed prisustva sloja o1sida 1oji nije rastopljen, ' postavljanje vara na suprotnu stranu od pravca djelovanja sile (sl. 1() ' 1orijen zavara ne ispunjava potpuno !rlo #lije5a, ' udu5ljenja u 1orijenu nastala dejstvom u!ljen'mono1sida, 'sla5a 1onstru1cija 1od 1onzola optere%eni0 na savijanje (sl.21) ' otvoreni !asni mje0uri%i na povr7ini 1orijena, ' dodatni materijal ne dosti#e ravan osnovno! materijala, 'udu5ljeno mjesto nastalo usljed pre1ida zavarivanja.

Slika 3.1. 4azlijevanje zavara 5po# )b* je prikazan ispravan poloaj(

Slika 3.2. Tlano optere!enje korijena ava6 a( /eispravno7 b( 8spravno

Slika 3.3. 8zmjenino #inamiko optere!enje savijanjem6 a( /eispravno9 b( 8spravno

Slika 3.$. Konzola optere!ena savijanjem6 a( /eispravno9 b( 8spravno ' pojaana konstrukcija i #ulji av u vlanoj zoni

14

Ne1e od preporu1a i na4ina za u5la#avanje ili spre4avanje napona i de2ormacija u zavarenim 1onstru1cijama su: 1. 2. . 4. 5. ?. ). -. izvr7iti pravilnu pripremu za zavarivanje izvoditi po mo!u%nosti 7to 1ra%e varove po mo!u%nosti 1oristiti simetri4ne 4eone varove ili dvostru1e u!aone varove iz5je!avati u1r7tanje varova z5o! pojave na!omilavanja materijala zavarivanje izvoditi sa vi7e prelaza tanjim slojevima du!e varove raditi pres1o1om zavarene sastav1e u ne1im slu4ajevima podvr!avati termi41oj o5radi pri zavarivanju odrediti ta1av polo#aj limova 1oji je suprotan o4e1ivanoj de2ormaciji

Slika 3.&. Stezanje ko# kutni" spojeva

15

Slika 3.+. Strojna obra#a zavareni" sklopova a(7 c(7 e( /eispravna konstrukcija 'strojnom obra#om se za"va!a av7 o#nosno tjeme ava9 b(7 #(7 f( 8spravna konstrukcija 'strojnom obra#om se ski#a korijen ava ili av nije za"va!en

:snovna pravila i preporu1e za ispravno 1onstru1tivno o5li1ovanje zavareni0 1onstru1cija su: ' pri izradi 1onstru1cije ma1simalno 1oristiti sve vrste pro2ila, savijeni0 limova i dru!i0 elemenata u cilju 7to manje! zavarivanja ' predvidjeti 7to vi7e 0orizontalni0 varova radi la17e! izvo3enja ' osi!urati la01u pristupnost svim varovima na 1onstru1ciji (sl. 24) ' pravilno iza5rati vrstu zavareno! sastav1a pri 4emu tre5a te#iti upotre5i 4eoni0 varova ' iz5je!avati smje7tanje zavareno! sastav1a u zonama 1oncentracije napona

Slika 3.-. ,ristupanost varovima a), 5), c) Nepristupa4ni 7avoviK d) 6o5olj7ana pristupa4nostK e) 6romijenjena 1onstru1cija, strelica ozna4ava 7av 1oji spaja tri lima

16

3& ZAKL6U7AK
Zavarivanje je postupa1 spajanja dva ili vi7e istorodni0 ili raznorodni0 materijala, taljenjem ili pritis1om, sa ili 5ez dodavanja dodatno! materijala, na na4in da se do5ije 0omo!en zavareni spoj (spoj 5ez !re7a1a sa za0tjevnim me0ani41im i ostalim svojstvima). 6rednosti zavareni0 spojeva su: ' u uspored5i s ostalim spojevima, nosivost zavareni0 spojeva mo#e 5iti pri5li#no jedna1a nosivosti osnovno! materijala ' viso1a nosivost se posti#e pravilnim oda5irom dodatno! materijala i parametara zavarivanja, te do5ivanjem zavareno! spoja 5ez zna4ajniji0 po!re7a1a , ' u odnosu na lijevane, 1ovane i za1ovi4ne 1onstru1cije, zavarene 1onstru1cije imaju tanje stjen1e i do 0 @ manju te#inu, ' za manji 5roj proizvoda, zavareni spojevi su naje1onomi4niji Nedostaci zavareni0 spojeva su: ' zavarivanjem se 5ez pro5lema spajaju samo materijali 1oji imaju jedna1u ili pri5li#nu 1valitetu i sastav i 1oji su do5ro zavarljivi, ' na mjestu spajanja dolazi do lo1alno! za!rijavanja i neravnomjerno! rastezanja i s1upljanja, 7to prili1om 0la3enja uzro1uje zaostala naprezanja. ' zavareni spojevi imaju manju sposo5nost pri!u7enja vi5racija, te manju otpornost prema 1oroziji, ' zavareni spojevi su z5o! svoje cijene neprimjereni za veli1oserijs1u proizvodnju. < industrijs1oj proizvodnji pojavljivanje po!re7a1a u zavarenom spoju, a naro4ito nji0ovo ponavljanje, uzro1uje veli1e pro5leme. <zroci im, me3utim, mo!u 5iti u 2azama prije proizvodnje 1ao i u na4inu upora5e zavarene 1onstru1cije. Ne1valitetnom izved5om zavarivanja dolazi do zastoja u proizvodnji, !u5ita1a u tempu i za1a7njenja u isporuci. 6opravci, 1ao nu#no zlo, mo!u uzro1ovati trajne ne!ativne posljedice na sposo5nost 1onstru1cije. Z5o! to!a je !re71e pri zavarivanju potre5no svesti na minimum 1a1o 5i se osi!urala 7to 5olja 1valiteta vara.

17

P'PIS SLIKA: 1. ,l. 2.1 :snovni elementi zavareno! spojaLLL.LLLLLLL........LLLL...... 2. ,l. 2.2 >lasi2i1acija postupa1a zavarivanja.................................................................4 . ,l. 2. :snovni elementi #lije5a........................................................... ......................5 4. ,l. 2.4 Brste 7avova....................................................................................................? 5. ,l. 2.5 Brste varova....................................................................................................) ?. ,l. 2.? 6rimjeri upros%eno! pri1azivanja zavareni0 spojeva.................. ...................( ). ,l. 2.) :snovna ozna1a zavareno! spoja prema HN 2255 ......................................( -. ,l. 2.- Na4in pri1azivanja dimenzionisano! 7ava prema HN 2255 .........................10 (. ,l. 2.( &lustracija zavareno! spoja i od!ovaraju%e sim5oli41o predstavljanje prema HN 2255 ......................................................................................................................10 10. ,l. 2.10 :zna4avanje..............................................................................................11 11. ,l. 2.11 9imenzije 1oje de2iniraju 7av.....................................................................11 12. ,l. 2.12 ,u4eoni spojevi.........................................................................................11 1 . ,l. 2.1 6ri1azivanje 1utno! zavarivanja................................................................12 14. ,l. 2.14 /jerodavna povr7ina zavara ' tla1............................................................12 15. ,l. 2.15 /jerodavna povr7ina zavara ' smi1..........................................................12 1?. ,l. 2.1? /jerodavna povr7ina zavara ' savijanje....................................................12 1). ,l. 2.1) /jerodavna povr7ina zavara ' uvijanje......................................................1 1-. ,l. .1 Gazlijevanje zavara.....................................................................................14 1(. ,l. .2 Tla4no optere%enje 1orijena 7ava...............................................................14 20. ,l. . &zmjeni4no dinami41o optere%enje savijanjem............................................14 21. ,l. .4 >onzola optere%enja savijanjem.................................................................14 22. ,l. .5 ,tezanje 1od 1utni0 spojeva.......................................................................15 2 . ,l. .? ,trojna o5rada zavareni0 s1lopova............................................................1? 24. ,l. .) 6ristupa4nost varovima..............................................................................1?

P'PIS TA8ELA: 1. Ta5. 1 :5lici naj4e7%e 1ori7teni0 #lije5ova i od!ovaraju%i0 7avova............................4 2. Ta5. 2 :zna1e naj4e7%e 1ori7teni0 #lije5ova i nazivi od!ovaraju%i0 7avova................? . Ta5. :zna1e o5li1a spoljne povr7ine 7ava................................................................) 4. Ta5. 4 :zna1e pri zavarivanju pritis1om.......................................................................)

18

SADR/A6 : 1. <B:9.......................................................................................................................2 1.1 9e2inicija zavarivanja.....................................................................................2 1.2 :p7ti pojmovi u zavarivanju...........................................................................2 1. Brste zavara...................................................................................................2 2. Zavareni spojevi. :5lici zavareni0 spojeva.............................................................. 2.1 Zavarljivost materijala....................................................................................? 2.1.1 Brste zavareni0 spojeva i zavara........................................................? 2.1.2 >valiteta zavareni0 spojeva i zavara...................................................) 2.2 6ri1azivanje i 1otiranje varova.......................................................................2.2.1 :zna4avanje i predstavljanje zavareni0 spojeva na crte#u................2.2.2 9imenzioniranje 7ava........................................................................10 2. 6rora4un zavareni0 spojeva........................................................................11 2. .1 ,u4eoni varovi..................................................................................11 2. .2 >utni zavari.......................................................................................12 2. . /jerodavna (nosiva) povr7ina zavarivanja........................................12 . &spravno o5li1ovanje zavareni0 1onstru1cija..........................................................14 4. Za1lju4a1................................................................................................................1) 6opis sli1a..................................................................................................................16opis ta5ela...............................................................................................................1Miteratura....................................................................................................................1(

19

LITERATURA 1. <d#5eni1 NN:snovi 1onstruisanja i tolerancijeNN K 9r.sc.6a7a!a /uratovi%, dipl.in!.ma7instva, $adil &slamovi%, dipl.in!.ma7instva 2. <d#5eni1 NN/a7ins1i elementi za dru!i razred ma7ins1e te0ni41e 71oleNN, Ned#ad Gep4i%, /irsad "oli%, Za0id 6ita, >alas ,tan1ovi%, .lija Zu1o, ,.G.OHB: 2001 . &nternet ( 0ttp:**PPP.scri5d.com*doc*412)0(20*6rirucni1'za'zavarivanje, 0ttp:**Pe5mail.me2.unsa.5a*mts*studenti*onlinevjez5e*T,*vT,1'v1.0tml, 0ttp:**PPP.rite0.uniri.0r*zavQ1atdQsluz*zvdQ1onsQstroj*nas*mapaQ1onstruiranje*Zavar i.pd2 )

20