Matrina analiza konstrukcija 1

MATRINA ANALIZA
KONSTRUKCIJA
-Informacije o predmetu-
kolska godina 2013/2014
Prof. Mira Petronijevi
Matrina analiza konstrukcija 2
MATRINA ANALIZA KONSTRUKCIJA
2013/2014
FOND ASOVA: 4+2
PROFESOR dr Mira Petronijevi, v.prof.
KABINET 145
PREDAVANJA SREDA 12:15-14
h
SALA 225
ETVRTAK 10:15-12
h
SALA 225
KONSULTACIJE SREDA 14-15
h
KABINET 145
Matrina analiza konstrukcija 3
MATRINA ANALIZA KONSTRUKCIJA
DOCENT Dr Marija Nefovska-Danilovi KABINET 145
ASISTENT Miroslav Marjanovi KABINET 333
Milo Jokovi KABINET 333
Marko Radii KABINET 333
Nevenka Kolarevi KABINET 333
VEBE UTORAK 10:15-12
h
SALA 316 (II GRUPA)
*
12:15-14
h
SALA 319 (I GRUPA)
* PODELA NA GRUPE E BITI ISTAKNUTA NA TABLI ISPRED KABINETA 145
Matrina analiza konstrukcija 4
USLOV ZA POHAANJE NASTAVE
IZ MAK
Studenti mogu pohaati nastavu iz
MAK ako su ostvarili potpis iz
STATIKE KONSTRUKCIJA
Matrina analiza konstrukcija 5
Matrina analiza konstrukcija
Obaveze studenata
- prisustvovanje predavanjima
- prisustvovanje vebama
- overen elaborat
Uslov za potpis
prisustvo na 50/56 asova predavana
prisustvo na 24/28 asova vebanja
ocena vea od 6 na elaboratu i testovima
Matrina analiza konstrukcija 6
Elaborat
Studenti rade ukupno 3 GRAFIKA RADA i 3
TESTA. Svaki od radova se u zakazanom terminu
predaje asistentu na pregled i ocenu. Steeno
znanje se proverava na testu. Ocena na jednom
grafikom radu je jednaka prosenoj oceni iz
zadatka i testa. Ocena na elaboratu je jednaka
prosenoj oceni za sva 3 rada.
Ocena na elaboratu se dodaje broju bodova koje
student ostvari na pismenom ispitu. Ova olakica
vai jednu kolsku godinu, od juna 2014. do
oktobra 2015.
Matrina analiza konstrukcija 7
Student se moe osloboditi usmenog dela ispita ako
poloi 2 kolokvijuma (vie od 50%poena).
Kolokvijumi se rade prema sledeem rasporedu:
I kolokvijum 17.04.2014.
II kolokvijum 04.06.2014.
Kolokvijum je u vidu testa, koji se sastoji od 25
kombinovanih pitanja (izvoenje, zaokruivanje,
dopunjavanje..). Radi se 2 asa. Pogreni odgovori
donose negativne poene.
Oslobaanje od usmenog dela ispita vai jednu
godinu (od juna tekue godine do oktobra naredne
godine). Nakon tog roka polae se ceo ispit.
Oslobaanje usmenog
dela ispita
Matrina analiza konstrukcija 8
Literatura
M. Sekulovi: Teorija linijskih nosaa, GK
M.Petronijevi, M. Nefovska-Danilovi,
Statika konstrukcija 2. Zbirka zadataka sa izvodima iz teorije,
GF, 2007.
M. Sekulovi, M. Petronijevi: Statika konstrukcija 2: Zbirka
reenih ispitnih zadataka, GF
R. Salati, S. ivanovi: Zbirka zadataka iz stabilnosti i
dinamike konstrukcija, GF
Web site fakulteta/predmeta www.grf.bg.ac.yu
Matrina analiza konstrukcija 9
1. UVOD
MAK- istorijat i osnove.
Rekapitulacija osnovnih jednaina
klasine statike ravnih linijskih nosaa.
M. Petronijevi
Matrina analiza konstrukcija 10
Matrina analiza konstrukcija
Statika
ravnih i prostornih linijskih nosaa
Stabilnost
ravnih linijskih nosaa
Matrina analiza konstrukcija 11
Linijski nosai
Statiki odreeni Statiki neodreeni
Matrina analiza konstrukcija 12
prema pristupu
Metode analize
linijskih nosaa
Metode klasine statike
konstrukcija
Matrina analiza
konstrukcija
Matrina analiza konstrukcija 13
Metode analize
Metoda sila Metoda deformacije
prema izboru nepoznatih
Matrina analiza konstrukcija 14
Analizira se nosa u celini, kao sistem
povezanih tapova,
Utvruje se statika odnosno
deformacijska neodreenost nosaa,
Usvaja se metoda za reavanje,
Formiraju se jednaine za odreivanje
nepoznatih (uslovne jednaine), odreuju
nepoznate veliine i sile u presecima
nosaa.
Klasina statika konstrukcija
(od Isaac Newton-a 1666.)
Matrina analiza konstrukcija 15
tap je osnovni element nosaa,
Nosa se posmatra kao skup meusobno
povezanih tapova,
Za nepoznate veliine biraju se parametri
(pomeranja ili sile) u vorovima nosaa,
Na osnovu linearne teorije tapa uspostavljaju
se veze izmeu vektora sila i vektora pomeranja
krajevima tapa u matrinom obliku,
Formiraju se jednaine za odreivanje
nepoznatih (uslovne jednaine), odreuju
nepoznate veliine i sile u presecima nosaa.
1.1 Matrina analiza konstrukcija
Matrina analiza konstrukcija 16
1930 Matrina analiza je prvi put primenjena
u reavanju problema aeroelastinosti,
Collar i Duncan,avio-industrija, GB
1934 Prva knjiga Collar, Duncan i Frazer
1955 Argyris, metoda sila i metoda
deformacije
1959 Tyrner, Direct Stiffness Method
1964 Wilson, metoda konanih elemenata
(MKE)
Istorijski razvoj
Matrina analiza konstrukcija 17
Od 1964 Gallagher,
Irons,
Martin,
Clough,
Zienkiewicz
1977 Sekulovi
Matrina analiza konstrukcija 18
Od 1960-te godine sa ekspanzijom raunara,
MATRINA ANALIZA KONSTRUKCIJA (metoda
deformacije) se sve vie primenjuje u analizi linijskih
nosaa.
Metoda je u literaturi poznata i kao DIRECT STIFFNESS
METHOD (Direktna metoda krutosti). Ime potie od
matrice krutosti koja daje vezu izmeu sila i pomeranja
krajeva tapa.
Iz ove metode se praktino razvila METODA KONANIH
ELEMENATA, mnogo optija metoda, koja se primenjuje
u statikoj i dinamikoj analizi sloenih linearnih i
nelinearnih linijskih i povrinskih nosaa.
Matrina analiza - Metoda deformacije
Matrina analiza konstrukcija 19
1.2 Osnove matrine analize
1.2 Osnove matrine analiza
Konstrukcija
Matematiki
model
Reenje
diskretnog modela
IDEALIZACIJA DISKRETIZACIJA
Diskretan model
REENJE
Matrina analiza konstrukcija 20
Idealizacija
DISKRETIZACIJA IDEALIZACIJA
element
oslonac
vor
Konstrukcija
Matematiki model
Slika je preuzeta i prilagoena iz on line book, Carlos Felippa: Introduction to FEM, http://bib.tiera.ru/DVD-
013/Felippa_C.A._Introduction_to_finite_element_methods_(2001)(en)(489s).pdf
Matrina analiza konstrukcija 21
1 2 3 4 5 6 7 8
9
10
Nosa sa posmatra kao sistem sastavljen od
diskretnih elemenata tapova koji su
povezani u vorovima nosaa
Diskretizacija
VOROVI
TAPOVI
Br. vorova 10
Br. tapova 9
4
5
4
8 9
3 4 1 2 5 6 7
Matrina analiza konstrukcija 22
Nepoznate veliine su parametri u vorovima
nosaa.
U zavisnosti od izbora parametara u vorovima,
postoje 2 metode analize:
Izbor nepoznatih
Metoda sila Metoda deformacije
Matrina analiza konstrukcija 23
Parametri: sile u vorovima nosaa u pravcu osa
globalnog koordinatnog sistema: H, V, M
Metoda sila se pokazala inferiornom u odnosu
na metodu deformacije i praktino se ne koristi
u matrinoj analizi konstrukcija.
Matrina analiza - Metoda sila:
H
i
M
i
V
i
M
k
T
k
N
k
x
y
Matrina analiza konstrukcija 24
Parametri: komponente pomeranja u, v
i obrtanja vorova nosaa.
Matrina analiza - Metoda deformacije
u
i

i
v
i

k
v
k
u
k
i k
x
y
Matrina analiza konstrukcija 25
Postoje 2 nivoa analize: analiza tapa i
analiza sistema tapova,
Analiza tapa: uspostavljaju se veze
izmeu sila i pomeranja na krajevima
tapa,
Analiza strukture tapova: formiraju se
jednaine za odreivanje nepoznatih
pomeranja (uslovne jednaine) nosaa.
Analize
Matrina analiza konstrukcija 26
1
2
3
4
5
6
i
i
i
k
k
k
R N
R T
R M
R
R N
R T
R M





= =
` `




) )

=
k
k
k
i
i
i
v
u
v
u
q
q
q
q
q
q

6
5
4
3
2
1
q
Vektor pomeranja
Vektor sila
j j j j
= R K q Q
Matrica krutosti tapa
Osnovna jednaina tapa j
P: Vai linearna teorija tapa
x,y lokalni koordinatni sistem
Vektor ekvivalentnog optereenja
4
2
6
x
p(x)
1
3
5
E, A, I, l
y
Analiza tapa
Matrina analiza konstrukcija 27
* * * j
j
| |
=
|
\ .

K q S
Matrica krutosti sistema tapova
Uslovne jednaine za odreivanje pomeranja vorova predstavljaju uslove
ravnotee vorova nosaa u globalnom koordinatnom sistemu:
1 2 3 4 5 6 7 8
9 10
Vektor pomeranja svih vorova
Vektor sila u vorovima sistema
X
Y
X,Y - globalni
koordinatni sistem
Deformacijska neodreenost nosaa: n=2K+m-z
o
Analiza sistema tapova
Matrina analiza konstrukcija 28
Uslovne jednaine
* * *
= K q S
DISKRETNI SISTEM
REENJE
*
q
j
R ,
VEKTOR POMERANJA
VEKTOR SILA NA
KRAJEVIMA TAPOVA
Uslovne jednaine
Matrina analiza konstrukcija 29
formiranje matrica krutosti pojedinih
elemenata,
formiranje matrice krutosti sistema,
formiranje vektora slobodnih lanova,
odreivanje pomeranja vorova
reavanjem sistema uslovnih jednaina,
sraunavanje sila u tapovima nosaa.
Postupak analize:
Matrina analiza konstrukcija 30
Primena principa superpozicije
Odreivanje vektora ekvivalentnog
optereenja
+
Q
e
dati nosa
=
deformacijski
odreen sistem
datog nosaa
ekvivalentni nosa
Q
e
- ekvivalentno
optereenje
Matrina analiza konstrukcija 31
direktna,
princip o min. potencijalne energije H,
metoda reziduuma (iz dif. jedn. problema)
Metode analize:
Matrina analiza konstrukcija 32
NEPOZNATE:
sile u presecima:
M, N i T
pomeranja i obrtanja:
u, v i
deformacije:
, i
t
1.3 Linearna teorija tapa -
rekapitulacija
Matrina analiza konstrukcija 33
JEDNAINE:
uslovi ravnotee elementa tapa,
veze izmeu pomeranja i deformacije
elementa tapa ,
veze izmeu sila u presecima i
deformacije (Hooke-ov zakon)
1.3 Linearna teorija tapa -
rekapitulacija
Matrina analiza konstrukcija 34
Osnovne pretpostavke:
P1. Pretpostavka o malim pomeranjima
(pretpostavka o statikoj linearnosti)
P2. Pretpostavka o malim deformacijama
(pretpostavka o geometrijskoj linearnosti )
P3. Hookov zakon
(pretpostavka o fizikoj linearnost )
1.3 Linearna teorija tapa -
rekapitulacija
Matrina analiza konstrukcija 35
P1. Uslove ravnotee posmatramo na nedeformisanom tapu.
Posledica: Uslovi ravnotee tapa su linearne jednaine.
0
0
0
t
n
dN p ds
dT p ds
dM Tds
+ =
+ =
=
Uslovi ravnotee tapa
ds
C'
C
p
n
ds
p
t
ds
X
Y
M
N
T
M+dM
N+dN
T+dT
(I)
Matrina analiza konstrukcija 36
Veze izmeu pomeranja i deformacije tapa se izvode
geometrijskim razmatranjem.
Posledica P2 je da su te veze linearne.
Geometrijske veze
u+du
ds
C
C
1
X
Y

(1+)ds

v
v+dv
u
C'
C
1
'
dx+du
dy+dv
dx

dy
( )
t
du dx dy
dv dy dx
d
ds
c
c

k
=
= +

=
(II)
Matrina analiza konstrukcija 37
Klizanje
poprenog
preseka
t
X
Y

O
O'
Tehnika teorija
savijanja tapa
Timoenkov
tap

t
osa tapa
v
v(y)
u
u(y)
C'(y)
C'
-
t

y
C
C(y)
Klizanje poprenog preseka
t
Matrina analiza konstrukcija 38
Promena krivine k
X
Y

C
1
ds
C
1y
C
y
C
y

( ) 1
t
d
ds

k

= =
''
(1+)ds
O'
O''
''
d
d
(
-
t
)

t
+d
t
y
-
t
'
(1+
y
)ds
Matrina analiza konstrukcija 39
Veze sila i deformacije
Posledica P3: Veze izmeu sila u preseku, temperature i
deformacijskih veliina tapa su linearne.
o
t
N
t
EF
c o = +
t
M t
EI h
k o
A
= +
t
T
k
GF
=
(III)
Raspodela temperature:
y
O
x
t
o
t
u
t
o
h
t(y)
t A
Matrina analiza konstrukcija 40
Jednaine tapa:
Jednaine: 6 diferencijalnih (I i II) i 3 algebarske (III)
:
0
0
0
t
n
dN p ds
dT p ds
dM Tds
+ =
+ =
=
(I)
( )
t
du dx dy
dv dy dx
d
ds
c
c

k
=
= +

=
(II)
t
M t
EI h
k o
A
= +
o
t
N
t
EF
c o = +
t
T
k
GF
=
(III)
Matrina analiza konstrukcija 41
Nepoznate veliine tapa:
Nepoznate:
sile u presecima: M, N i T
pomeranja i obrtanja ose: u, v i
deformacije: , i
t
Ukupan broj nepoznatih je 9.
Ako iz jednaina (III) , i
t
iskaemo u funkciji od M,N i T i
zamenimo u jednaine (II) dobija se sistem od 6 dif. jednaina sa 6
nepoznatih.
Matrina analiza konstrukcija 42
6 nepoznatih veliina: M, N, T, u, v i
6 diferencijalnih jednaina I i II
Sistem je mogue reiti ako znamo jo i 6
integracionih konstanti 6 graninih uslova
tapa.
Nepoznate i jednaine tapa:
Matrina analiza konstrukcija 43
N
i
M
i
T
i
M
k
T
k
N
k
granini uslovi po silama granini uslovi po pomeranjima
Granini uslovi tapa
Mogui granini uslovi: max3 po silama, min 3 po pomeranjima
i k

i
v
i
v
k
u
i
u
k

k
Matrina analiza konstrukcija 44
6 graninih uslova po
pomeranjima
Ako su svih 6 graninih uslova tapa zadati po
pomeranjima, re je o metodi deformacije.
q
3
q
2
q
5
q
1
q
4
q
6
x
y
Matrina analiza konstrukcija 45
Nepoznate veliine u metodi deformacije:
- Komponente pomeranja vorova: u
i
, v
i
,
broj nepoznatih komponenata pomeranja: 2K-z
o
K broj vorova, z
o
broj oslonaca u nosau
- Uglovi obrtanja vorova:
i
broj nepoznatih uglova obrtanja vorova: m
m broj vorova u kojim postoji bar jedan krut ugao
Ukupan broj deformacijski nepoznatih
veliina nosaa:
2K-z
o
+m
Matrina analiza konstrukcija 46
Jednaine iz kojih odreujemo nepoznata pomeranja:
uslovi ravnotee slobodnih vorova nosaa
}2K-z
o
0
0
0
X
Y
M
=
=
=

} m
1
j
R
2
j
R
P
i,x
M
i
P
i,y
i
k

ik
X
3
j
R
Y
j j j j
= R K q Q
* * *
= K q S