You are on page 1of 4

CHANCHINBU ENKAWLTUTE

Editor in Chief Editor Jt. Editor Cir. Mag. OB i/c : Lalnunsanga Fanai (9862120903) : Chanchinmawia (9615820416) : C. Zonunpuia (9862022375) : Lalramzauva Chawngthu (8575462587) : H. Laltharrenga

Vengthlang Branch YMA Chanchinbu Phek 2

Kum : XXIII

Vawi : 14 Tahrik Ni : 13 Vau thla (March) 2014 Phek 4

COMPETITIVE EXAMS INBUATSAIH DAN

Phek 3

I HRIA EM?

LAWRKHAWM
Lawmpui
Ni 10.4.2014 (Ningani) khan kan member Nl. H. Lalsangpuii chuan R. Lalengkima nen Biate Kohhran Biak Inah an innei a. Kan Branch chuan amah thlahna hun ni 8.4.2014 (Thawhlehni) an hmannaah lawmpuina thuziak pek a ni.

Health Care Scheme


RSBY & Health Care Scheme a Smart Card nei thei tura thla la la lote tan leh duh ve si hming list a awm lo a duh apiang te tan hawn leh niin, Chhungkaw hotu Voters ID leh Rs. 30/60 keng in Champhai Sub-Centre ah in ziahluh theih a ni. Smart Card nei District Hospital leh PHC a Admit te tan damdawi leh test man chawi lovin (Cashless) tih theih theih a ni. Aizawl Hospital leh Vaivenga Hospital, Aizawl ah te tih loh Aizawl damdawiin dang zawngah te he Scheme hi hman theih vek a ni. Thla la duh tan ni 19.4.2014 (Inrinni) ah IB leh Rahsi Veng tan Champhai Sub-Centre, CHANEM Bulding lak theih a ni. IB Veng leh Rahsi Veng te tan Thlala thei tur Hming List thar hi V engthlangVC te hnenah lehSubCentre ah te en theih a ni ang.

LOK SABHA MP INTHLAN TLUANG TAKA NEIH ZAWH A NI


Ni 6 Tau Thla 2014: Lok Sabha Inthlanpui chu Zirtawpni

khan tluang taka neih a ni a, hriat theih chinah Mizoram pumah Champhai District vote tla percentage a tha ber. Zirtawpni zing dar 7 atangin vote hi thlak tan a ni a, tlai dar 5 khan khar niin, hriattheih chinah Champhai district chhungah harsatna leh buaina thleng a awmlo a, boruak muanawm tak hnuaiah vote thlak a ni a, Mizoram pumah Champhai District ah vote tla tha berin, vote awm zawng zawng atanga za a 60.45 a tla a, Champhai District ah 21-Lengteng A/c ah vote 61.84 a tla a, 22-Tuichang A/c ah 55.56, 23-Champhai North ah 62.24, 24-Champhai South ah 59.89 a tla a, 25-East Tuipui ah Vote tla tha berin 62.54 a tla a ni. Vote thlak ah hian Champhai District chhungah EVM pakhat leh VVPAT Printer 1 thlak a ni a, 24Champhai South huamchhunga 24/7 Venglai I Polling Station a VVPAT Printer chu a thatloh avangin Mock Poll neih hmaa thlak a ni a, 21-Lengteng A/c huamchhunga 21/14 Lamzawl Polling Station a EVM chu vote 72 a tlak hnuah a chhia a, thlak nghal niin, harsatna a thleng zui tawhlo a ni. Tun MP inthlan ah hian Champhai District chhunga Polling Party te kal vel nan motor 127 hman a ni a, Maxicab 76, Bus 12, Taxi 5 leh Lirthei dang 34 hman a ni a, VVPAT hi Polling station 27 ah hman niin, 22-Tuichang A/c ah 8, 23-Champhai North ah 9 leh 24-Champhai South ah 10 hman a ni. MLA General Election 2013 a vote za a za tlakna 21-Lengteng A/c huamchhung, voters 48 Taitawkawn Polling Station ah mi 34 ten vote an thlak thung a, hriattheih chinah Champhai District chhungah za a za vote tlakna polling station a awmlo a ni. Zirtawpni tlai dar 5 a Polling Station khar a nih veleh, Polling Party te chuan Champhai District Election Office an pan nghal a, Champhai District Election Office a thawktute chuan hemi zan hian Polling Party lo thlengte hi an lo nghak a. EVM te hi strong room-ah dah luh a ni a. Vote chhiar hma chu force in an veng zui nghal dawn a ni. Vote te hi May ni 16 ah chhiar a ni ang.

Thehlut ru
Sub-Hqrs. YMA Conference a Cultural Dress lachhuak zawng zawngten a rang lamin Pu F. Vanlalliana, Branch Fin, Secy hnenah thehluh vat tur a ni e.

Thukhawm
Ni 12.4.2014 (Inrinni) zing dar 10:30 khan Sub-Hqrs. YMA Executive Committee neih a ni a. Tin, Sub-Hqrs. YMA OB te pawh ni 16.4.2014 (Nilaini) a CCC Aizawlah neih turin an kal dawn bawk a ni.

Khapna Thupek
Sawrkar thupek No. 108, NEW DELHI, WEDNESDAY, MARCH 5, 2014/ PHALGUNA 14, 1935 chuan Rule 93 (8) of Central Motor Vehicles Rules of 1989 chu a paih ta a. Hei hian Rule 93 (8) of Central Motor Vehicles Rules of 1989-ina a lo phal thin Motor/Lirthei body hnunglam pela meter khat (1) chin lawra bungrua leh thil dang;heng Rod, Thing leh Mau etc phurh a phal thin chu a khap ta a ni. He thupek hi lirthei chetsualna leh hemi avanga thihna tam tak thleng thei ven nana tih a ni a. He thupek bawhchhetute chu Sec 177 of MV Act hmanga man leh hrem theih an ni ang.

Lawmpui
Ni 5&6 4.2014 chhunga Total Bandh neih a Member thawkchhuak zawng zawngte chungah Branch chuan lawmthu a sawi a. Falkawna Duty tur kal nan tlawmngaia motor rawn thawhchhuak Pu C. Hrangmanthanga, Pu Lalherliana leh Tv. Lalramzauva Chawngthu te chungah lawmthu Branch chuan a sawi a. Tin, MUP, MHIP leh Zirlai Pawlten theihtawpa Total Bandh hlawhtling tak kan neih na turah kan thawhhona ah Branch chuan lawmthu a sawi tak meuh meuh a ni.

Kristian nundan tha ngaihsan

YMA PALAI : KARTIN CHHUAK CHANCHINBU : VENGTHLANG BRANCH YMA : PHEK 2-NA
BRANCH HRUAITUTE President : F. Lalrinmuana 9856793450 Vice President : C. Laltanpuia 9615021656 Secretary : H. Laltharrenga 9856782358 Asst.Secretary : C. Lalthanpuia 9862657366 Treasurer : H. Lalthanmawia 9862936734 Fin. Secretary : F. Vanlalliana 9615558817

YMA Palai SEMTUTE


Vanapa Section : CB Lalbiakdika, Saidingliana, Vanlalchhuanga, Lawmsangzela, C. Vanlalhriata, Lalruatpuia, Lalrindika, Lalhratpuia, ZD Zorinpuii, ZD Lallawmzuala Neuva Section : K. Zoramchhani, Vanlalruatzela, Lalbuatsaiha, Lalhminghlua, Sumeon Lalherliana, Lalmuanpuia, C. Lalnunpuia Khuangchera Section : Rotluangpuia, Henry Mawia, Lalhmingsanga, Lalruatsanga, Vanlalpeka, Lalhrilmawia,

BRANCH MOTTO : Sual ngam chein awm suh la, thatnain sual chu ngam zawk rawh. Rom 12:21

COMPETITIVE EXAMS INBUATSAIH DAN


C. Lalthazuala Member, Edn.& Human Resource Dev. Sub-Committe

Lok Sabha Member of Parliament thlanna chu kan zo ta a, kumin chu politics a inbeihna a tam a, boruak a tan hle laiin mipui kan tui lova, rin ai takin vote a tla tha lo! Vote thlak hi khua leh tui kan nihna anga kan ngaih pawimawh tur chu a ni a, mahse tih tur ti lo kan tam deuh niin a lang a, vote tha em em lovah hian mawhphurtu kan awm em? Kumin MP inthlan atan hian vote thlak tura infuihna hi a awm lo khawp mai. Hetah hi chuan sorkar a hlawhchham phawt. MP thlana vote ka thlak a tul lo tih ngaihdan nei pawl hi kan awm nuk a, khua leh tui an nihna anga kara chhuak tur chuan hrilhhriat a ngai a. Mahse chutiang hmalakna chu a awm tlat lo. NGO bandh atangin mipui kan tui lo kan ti thei bawk a. Intiamna ziah duh loh a nih chiah khan NOTA a lar thar hluai a, vote pawh kha a tlak that loh hle rin a nih laiin, beisei ai tak chuan a tla tam ta phian zawk! MLA inthlan ang khan ralpui phiarin kan phiar ve chiah lo nia a lanna lai a awm a, vote tla tha tak tura beisei chi ni lem lovin a lang. Engpawh nise, vote chhiar kan la hmabak a, mipui kan lo tui lo tak tak em tih te chu kan la fiah chhawm ang chu. Kan thlan loh chuan hruaitu an awm thei lo tih erawh hriat tel a tha

Tunlai khawvelah chuan mihring kan tam tawh avangin hna-in min daih lo a, zirna course tha deuh seat awm lahin min daih hek lo. Chuvang chuan engkim mai hi competitive exam a lo ni deuh vek ta a. Hna tha pangngai deuh chin chu competitive exam hmanga lak a lo ni vek ta a. Mizoram Sorkar hnuaiah phei chuan regular hna chauh pawh ni lo, contract-a thawk tur pawh ni se UDC level (Grade Pay Rs. 4200/-) chin chunglam chu MPSC kutah a awm ta vek mai.Inzir peih, fair taka hna hmuh tumte tan kawng a inhawng zau tial tial thung a ni. Kan chhungte officer lian an awm leh awm loh te, party-a thil tithei deuh leh minister hial an awm leh awm loh pawhin kawngro a su teh chiam tawh lo a. Chuvang chuan keimahni lam kan inbuatsaih that a ngai tial tial ta mai. Sipai tang tur pawhin competitive exam (physical leh written) an paltlang a ngai ve vek a. MBBS leh Engineer zirna seat chang tur pawhin hna zawnna exam nen chuan dang deuh mah se competitive exam tho paltlang a ngai a.An zir chhuah hnuah pawh hna nghet nei tur chuan competitive exam tho paltlang a ngai a ni. Mizoram Polytechnic, Health Workers Training School leh ITI a lut tur pawhin exam hmachhawn hmasak a ngai tho mai. Chuvang chuan engtin nge kan lo inbuatsaih ang tih hi uluk taka ngaihtuah a tul ta a ni. Tun tum bikah chuan Competitive Exams tia kan sawi deuh bik, UPSC leh MPSC hnuaia hna lak bik atana inbuatsaihna kan sawi anga . He hmun awl tawi teah hian inbuatsaih dan tha zawng zawng chu kan sawi seng vek lo ang a, ka mimal hriatna leh experience pawhin a daih hek lo. Amaherawhchu inbuatsaih dan tlanglawn, pawimawh tak tak si lo sawi ila. 1.Engtik atanga inbuatsaih tur nge? A chhanna chu tun atangin. He article chhiar nachang hre tawh chin zirlai chu tun atangin inbuatsaih rawh se. High school kal lai atang tawhin rilru lamah lo inbuatsaih tur a ni. Tumna lo neih lawk tur a ni. Sawi tawh angin technical line (MBBS, engineer etc.) pawh zir tum ila, nakinah competitive exam hmanga hna zawn leh tho a ngaih avangin lo inbuatsaih reng tur a ni. Tumna kan neih lawk hian kan zir zelna turah nasa takin min pui dawn a ni. Graduate hnua tum chawp chauhte chu an tling mawh khawp mai. 2. Kan zirlaibu hlui tihriral loh tur - High school china kan zir tam tak hi MPSC/ UPSC preliminary exam ah a chhuak thin a. Main exam-a general studies paper-ah a la pawimawh leh zel. Higher secondary chin ami phei chu a pawimawh deuh vek a. General studies atan phei chuan higher secondary level hi a tha thawkhat viau a ni. Chuvang chuan heng kan zirlaibu leh note bu kan pass san tawhte hi tiriral mai lovin nakinah a la tangkai dawn tih hriain dahtha tlat ang u. College china kan zirlai phei chu optional subject atan kan la duh turte an nih deuh ber avangin uluk taka kan note siam sate hi hlut hle tur a ni. Kan note siam, kan hman thiamsa hi a hlu hle a. Nakina competitive exam dawna note siam chawp leh vek chu thil hautak tak a ni. Hunawl hman that

YMA PALAI : KARTIN CHHUAK CHANCHINBU : VENGTHLANG BRANCH YMA : PHEK 3-NA

YMA Palai SEMTUTE


Taitesena Section : Jonathan Lalnuntluanga, Joseph Malsawmtluanga, Lalhriatrenga, Lalramdina, Lalbiaksanga, Lalrohlua, Lalremsanga, F. Lalrinawma, Lalnunnemi, Lalnunzira, Vanlalduhawma, Benjamin Lalrintluanga

YMA ADVISER
Pu RC Zahlira ; Pu C. Vanlalnema ; Pu F. Lalfamkima ; Pu PC Zohlira

Leader Asst Leader Secretary Asst Secy Treasurer

:Pu R. Lalnunpuia :Tv. C. Lalremruata :Pu PC Lalngaihtuahkima :Pu V. Laldinthara :Tv Christopher Chawngthanmawia Fin.Secretary:Tv. Lalramzauva Chawngthu

VANAPA SECTION

YMA Thuvawn : YMA chu tanpui ngaite tanpuitu a ni

COMPETITIVE EXAMS INBUATSAIH DAN


(chhunzawmna) 3. Mahni zirlai thiam tur Higher secondary leh college-a keimahni subject lakte kha thiam bel viau phawt mai ila. Khang tho kha competitive exam-a lo chhuak thinte an ni tih chian tlat tur a ni. Pass tum hrim hrima zir lovin competitive exam hunah a thiam thiam an la thin tih hre reng chunga zir tur a ni. A bikin heng subject- Pol. Science, History, Economics leh Geography subject late hi an zirlai an thiam bel chuan an chance a tha deuh bik a. Heng subject-te hi optional paper-ah an awm bakah general studies (compulsory paper) ah hmun an chang tam ber a ni. Subject dang la te tan pawh hnualna tur a awm chuang lo. General studies thiam lo ve tak tak mahni subject an hneh em avanga tling ta sawi tur an awm ve zel a nia. General studies atan a la inzirchawp theih tho lehnghal. 4. Chanchinbu chhiar tam Chanchinbu hi chhiar tam hle a ngai a. Article leh editorial te nen lam chhiar chhuah dap peih tur a ni. Thil thleng pawimawh deuh chu line 15 vel tal mahnia ziah chhuah zel tur a ni a. Chu chu kan English thiam ang tawkin English-a lehlin leh tur a ni. Hemi kawngah hian Mizo to English dictionary (Pu Buanga Dictionary etc.) neih a tangkai hle. A theih chuan English magazine hi chhiar tam tur a ni a. Kan subscribe lo a nih pawhin District Library-ah tal chhiar thin a tha. 5. Thian kawm fimkhur Kan thian kawm danah kan fimkhur a tha a. Inbuatsaih chhoh tak tak lai phei chuan thian kawm tlem a a tul hle. Kan kawm chhunte pawh chu kan exam pui turte ni thei se la. Inpui tawnin discussion te nei ho thin ila a tha hle. Study circle neih hi a pawimawh hle a ni. Chu chuan a rauah min chentir thei ang. 6. Kohhran leh khawtlanga tel chin tawk neih Khawtlangah hi chuan a hruaitu zinga kan tel a nih loh chuan zirna tichhe tur khawp ema tel tamna tur a awm lo a. A hruaitu nih loh rih a tul mai chauh a ni. Kohhranah erawh chuan kan inbuatsaih chhung kum 3-5 vel tal chu Chawlhnia chhun leh zan inkhawm bak chu tel tam loh a tha khawp mai. Zaipawl, hnatlang leh inkhawmpuiah te tel kim vek kan tum chuan nula/tlangval fel tak, kohhrana tana inhmang tak, mahse hna nei lo reng si kan lo ni mai dawn a ni. Kum 40/50 kan nih huna mi min tehna tur chu eng nge ka thawhchhuah, eng hna nge ka thawh tih tho tho hi a ni.Mahni intodelh lo mi chu pawl hruaitu nihna kawngkhar lu chungah tar teuh mah se miin a hnung lam atangin an nuih tho tho. Tawngtaina erawh hlamchhiah reng reng loh tur a ni. 7. Tumruhna a pawimawh Mi hi an thiam theih leh thluak that bik em avanga tling an ni ngawt lo a. An tum a ruh avangin an tling a ni zawk. A tling zinga a tam zawk mah hi chu HSLC ah leh HSSLC vela Dist. leh I Div. a pass an ni bik lem lo. Chuvangin tumruhna nen taima taka zir turin rilru siam ila. Vawi khatnaa tlin nghal loha hnual mai lo turin rilru siam a pawimawh. Vawi 6 exam naa tling ve chauhte an awm tih hriat tur. Zofate hmasawnna ngaihtuah

I hria em ?
@ Football hi khawvela inkhel en hlawh leh khelh tam ber a ni a. Britain atanga chin chhuah a ni. @ Khawvela football club upa ber chu Sheffield FC a ni a, kum 1857 khan din a ni. @ A hmuna inkhelh en tam ber tum chu kum 1950 khan a ni a, Rio de Jaineiro-a Uruguay leh Brazil te World Cup khelh niin mi 199,854 in an khel a ni. @ Khawvel football tournament lian ber chu kum 1998-a khelh Bangkok League Seven-a-Side Competition a ni a, player 35,000 ngawt he tournament-ah hian an inlan. @ Game khata goal khung hnem ber chu Stephan Stanis a ni a, kum 1942 khan Racing Club de Lens tan game khatah goal 16 a khung. @ Goal lut rang ber chu inkhelh tan atanga second 2.8 ah a lut a, Ricardo Olivera (Uruguay) khung a ni. @ Goalie ten uniform hran an hak hi kum 1913 atanga chin tan a ni. @ Kum 1973 khan Galilee team chuan Israel League an khelh tumin an tumpuite an kungfu pek a, police chuan an team pum hian tan inah an khung vek! @ Chawhrualin game khatah hian player pakhat hi mel 6 vel zel tlan ang an ni. @ World Cup-ah hian kum 1930 leh 1950 tih lohah kha chuan Europe ram hian final an la thleng ziah. @ US leh Canada tih lohah chuan Football hi chu football a ni tawp, heng ram pahnihah chuan Soccer an ti deu kher. @ Brazil hi World Cup chawi hnem ber an ni a, vawi 5 a chawi tawh. @ MFA Cup kan thlen turah Champhai aiawh turin kan veng atangin Lalrinawma leh Zonunpuia (N-Sec ve ve) te thlan an ni. Champhai team hian Thawhtanniah practice an tan ang.

YMA PALAI : KARTIN CHHUAK CHANCHINBU : VENGTHLANG BRANCH YMA : PHEK 4-NA

NEUVA SECTION
Leader:Pu K. Lalfakzuala Asst Leader:Pu Lalfamkima Varte Secretary:Tv C Zorammuana Asst Secretary:Pu Biakremtluanga Treasurer:Pu Lalthlamuana Fin.Secretary:Nl. Lalparmawii Colney

TAITESENA SECTION
Leader:Pu T. Daniela Asst Leader:Pu H. Lalrammuana Secretary:Tv Lalhmachhuana Fanai Asst Secretary:Tv Vanlalrinawma Treasurer:Nl H Ramengmawii Fin.Secretary:Tv. Zaikunga Ralte

KHUANGCHERA SECTION
Leader:Pu C Vanlalpeka Asst Leader:Tv Lalawmpuia Sailo Secretary:Pu LH Lawmkunga Asst Secretary:Tv. Zothanmawia Treasurer:Pu Lalthangmawia Fin.Secretary:Pu Zohmingthanga AK-47

YMA Kumpuan : Ram Leh Hnam Humhalh Branch Kumpuan : Fai Kum

Lawrkhawm
China leh India tibuaitu cancer: Meizuk, boruak bawlhhlawh hip, a enkawlna tlai vang leh enkawlna dawn that dan inan lohna avangin China leh India ramah cancer a pung zel a, hei hian harsatna a thlen nasa hle dawn niin mithiamte chuan an sawi. The Lancet Oncology in a tarlan danin khawvela ram thang nasa ber pahnih India leh China hian cancer natna avang hian economic lama tlak chhiatna leh mihringa harsatna a thlen hial thei dawn niin an sawi a. China bikah hian mi 5 thi zinga 1 zel chu cancer emaw, lung lam natna vang a ni a, cancer tam ber hi boruak bawlhhlawh hip, meizuk leh tui thianghlim lo in atanga kai an ni tlangpui. Hetihlai hian cancer chngchangah hian public awareness erawh a chhe hle thung. India bikah han lut ta ila, Cancer natna vei hi kumtin mi maktaduai 1 vel enkawl thin an ni a. Kum 2035-ah chuan mi maktaduai 1.7 vel zel ni thei tawh tur anga chhut a ni. Cancer avang hian kumtin mi 600,000 atanga 700,000 vel an thi ziah bawk a, hei pawh hi reilote-ah maktaduai bi a kai thuai dawn a. Cancer vei zinga zaa 30 chuan kum 5 hmel an hmu a, a tlangpuiin kum 30-69 zingah cancer hi a lar hle a ni. India rama cancer lar ber chu hnute cancer a ni a. Hei bakah hian vaihhlo avanga cancer vei an tam h le bawk. China ramah chuan cancer enkawlnaah hian harsatna an awk a, a bikin a ram thenhrang hovah enkawlna tha a awm loh avangin harsatna an tawk a, India ramah phei chuan khawpui tak takah bak cancer enkawlna hi a awm loh avangin harsatna a lian hle a, politics taka he phurrit lak kianna tur awm lo hi a buaithlak lai tak nia sawi a ni. I muttui nan Dream:ON : I smartphone kha tui taka mu theia siamtu che a ni ta! Application pakhat, "Dream:ON" chuan mumang nuam tak a siam theih bakah thiang vakin zing min thawhtir niin scientist te chuan an sawi. Dream:ON hian kan mut laiin kan chet dan ngun takin a lo thlir a, kan chet dan mil chuan mumang tha tak kan neih theihna turin rimawi a siam chhuak ta a ni. He ap hi Hertfordshire University Profess Richard Wiseman-a duan chhuah a ni a, Wiseman hian kum 2 chhung zirchianna a neih hnuah he app hi duan chuah a ni ta a ni. He app hmangtu tam zawkte chuan mumang nuam tak an neih bakah, zana mut that loh an neih khat thu an sawi a, neuroscience nena inkaihhnawih a nih tlat avangin a hmangtute report atang hian mumang tha zawk leh, muttuina zawk tur siam chhuak turin he application hi tihchangtlun zel an tum bawk. A siamchhuaktute sawi danin heng rimawite hian mumang nuam tak a siam bakah, an thawhin an mood a tifuh a, an hnathawhna kawngah nasa takin a pui thei bawk a. Rilru lama harsatna nei te, zan mu tha lote tan chuan doctor rawn em em ngai lovin he application hian mi a chhawk thei a, doctor rawn loh tur tihna ni lovin, tiin an sawi bawk. Tunah rih chuan Dream:ON hi iphone hman atan chauha siam rih a la ni a. Kan sawi tawh ang hian phone hian kan mut huna kan chet dan zawng zawng kha a monitor avangin iphone-a sensor hmang tur chauh hian siam a la ni a. Mahse android hi market tha ber a nih avangin android lamah pawh hman theih vat turah i lo beisei phawt teh ang.

J U Mantea Vote thlak zo pawh,'

U Mante, Enge i hmeh?' an tia, an chawhmeh amaw kan zawh atia... 'Khanghu reuh' a ti... Pa Thana, Trea JKar mah hla se,dam takin o...! Khuarei hian min la hnem ve ang, Mahse,i rauthla tal nghakin,hun leh kumte ka lo thlirliam ta nge...!! VL Nghaka of Mizoram

Barclays Premier League

La Liga

Published, Edited and Printed by Chanchinmawia for and on behalf of Vengthlang Branch YMA

You might also like