Lp 11_ban c bn

Chng 6: HIROCACBON KHNG NO

Hirocacbon khng no l nhng hirocacbon trong phn t c lin kt i C=C hoc lin kt ba CC hoc c hai loi lin kt . Ank n l nhng hirocacbon !ch h" trong phn t c !#t lin kt i C=C. Ankin l nhng hirocacbon !ch h" trong phn t c !#t lin kt ba CC. Ankai n l nhng hirocacbon !ch h" trong phn t c hai lin kt i C=C.

Tuan: :

Tiet PPCT :

Bi 29:

Ngay soan :

ANKEN

Ngay day

I. MC TIU $ 1. Kin th ! $ HS bit : % &h'i ni(!) cng th*c ch+ng c,a -./ 0ng 1ng ank n) bit phn loi 2 g3i tn !#t 45 ank n 6n gin. % C7+ to) t8nh ch7t ha h3c c tr9ng c,a ank n) i:+ ch 2 !#t 45 *ng -;ng c,a ank n. % C'ch phn bi(t ankan 2<i ank n b=ng ph96ng ph'p ha h3c. HS hiu: % >? 4ao ank n c nhi:+ 0ng phn h6n ankan t96ng *ng. % @g+/n nhn g/ ra phn *ng c#ng) phn *ng trAng hBp) phn *ng oCi ha khng hon ton l -o c7+ to c,a phn t ank n c lin kt . % @#i -+ng D+/ tEc Fac%cp%nhi%cp. ". K# n$ng $ % GH cng th*c bit g3i tn 2 ng9Bc li tH g3i tn 2it 9Bc cng th*c nhng ank n 6n gin. % >it ph96ng tr?nh ha h3c !inh h3a t8nh ch7t ha h3c c,a ank n. %. T&nh !'() th*i +,: Ank n 2 4n phI! trAng hBp c nhi:+ *ng -;ng trong Ji 45ng 4n C+7t. >? 2K/) giLp h3c 4inh th7/ 9Bc tM! D+an tr3ng c,a 2i(c nghin c*+ ank n) tH ) to cho h3c 4inh ni:! h*ng thL trong h3c tKp) t?! tNi 4'ng to O chi! lPnh tri th*c. -. T./ng t0( $ >it 0ng phn 2 g3i tn ank n . II. 1H23NG 1H41 $ Hot #ng nh! Q ! thoi III. CHU5N B6 $ Ri'o 2in % F'/ t8nh) !'/ chi+) c'c phi+ h3c tKp. % F h?nh phn t til n ) ! h?nh 0ng phn ci4 Q tran4 c,a b+t%S% n. % T;ng c;$ Ung nghi(!) nLt cao 4+ c 5ng -Vn kh8) kWp 5ng nghi(!) Xn c0n) b# gi' th8 nghi(! . Grang Y

Lp 11_ban c bn % Ha ch7t $ HSZ[\ c) CSH][H) c't 4ch) -- &Fn[\) -- ^rS. H3c 4inh$ _n tKp kin th*c bi ankan 2 C ! tr9<c bi ank n. I7. TI8N TR9NH :;< = H>C$ Y. ?n +@nh ABC $ &iO! tra 4P 45$ S. KiD( t.E FGi !H: &hng c %. BGi (Bi :

HIJt +,ng !KE thLM

HIJt +,ng !KE t.N

N,i OPng

I. QNG RNG ) QNG 1HSN ) :ANH 1H41 Hot ng 1 $

R> chi+ ! h?nh HZ D+an 4't 2 tho l+Kn$ phn t til n ln !n % Ank n c7+ to c !#t lin kt i g0! !#t lin kt h?nh cho HZ D+an 4't. b:n 2ng 2 !#t lin kt `+ cM+ HZ tho l+Kn kf! b:n. c'c 27n : 4a+$ % @+ c7+ to c,a % Ank n l hirocacbon ank n) tH rLt ra kh'i khng no !ch h") trong phn t c !#t lin kt i C=C. ni(! ank n. % GH til n CSH\ lKp % GH CSH\) th o kh'i ni(! cng th*c tang D+'t c,a 0ng 1ng$ CSH\gCHShk CSikH\iSk t S ank n. gnSh >T$ CSH\) CjHk) C\He) C]HYl ... HZ tho l+Kn 2 tr lJi$ % m0ng phn l nhng hBp ch7t kh'c nha+ nh9ng c cAng cng th*c phn t. % Tba 2o CGCG 9Bc chia l! S nh!$ i m0ng phn !ch C i m0ng phn 2n tr8 lin kt i. C\He$ CHS=CH%CHS%CHj CHj%CH=CH%CHj
CHS CH CHj CHj

1. :TM +Ung +Vng EnWXn:

% otil n gCSH\h) propil n gCjHkh)b+til n gC\HYlh p c t8nh ch7t t96ng tb til n lKp thnh -./ 0ng 1ng gi l dy ng ng c !til!n. % Cng th*c phn t ch+ng CnHSn g n q S h

i k = n th? cng th*c phn t ch+ng c,a ank n l$ CnHSn

Hot ng 2 $
% R> /+ cM+ HZ n+ kh'i ni(! 0ng phn) -ba 2o cng th*c c7+ to th? ank n ank n 9Bc chia thnh nhng kiO+ 0ng phn noc >it c'c 0ng phn c7+ to c,a ank n *ng 2<i CGdG C\He.

". Ung Ch0n $ " #ng $h%n c&u to $ % m0ng phn 2n tr8 lin kt i
CHS=CH%CHS%CHj CHj%CH=CH%CHj % m0ng phn !ch cacbon $
CHS CH CHj CHj

b" #ng $h%n h'nh hc $

rY rS C C rj r\

mi:+ ki(n $ rYs rS ) rjs r\ Grang S

Lp 11_ban c bn

% R> chi+ ! h?nh phn t 0ng phn ci4% tran4 c,a b+t%S% n ln !n h?nh. % `+ cM+ HZ rLt ra i:+ ki(n O c 0ng phn ci4%tran4 2 kh'i ni(! 2: 0ng phn h?nh h3c gci4%tran4h. % >it 0ng phn h?nh h3c c,a p nt%S% n.

% HZ tho l+Kn$ TAng 46 0 4a+ O gii th8ch$

rY rS C C rj r\

>T$
CHj C C H CHj H CHj C H C CHj H

Ci4%b+t%S% n

Gran4%b+t%S% n

mi:+ ki(n$ rYs rS ) rjs r\ % m0ng phn ci4$ &hi !ch ch8nh n=! cAng !#t ph8a c,a lin kt C=C. % m0ng phn tran4$ &hi !ch ch8nh n=! " ph8a kh'c nha+ c,a lin kt C=C. % HZ tho l+Kn$
CHj C C CSH] CHj C H C CSH] H H H Ci4%p nt%S% n

Gran4%p nt%S% n

Hot ng ( $ % R> chi+ bng k.Y % HZ tho l+Kn.

gZR&h ln !n h?nh) phn t8ch h9<ng -Vn HZ tho l+Kn rLt ra c'ch g3i tn thng th9Jng) tn tha/ th. % `+ cM+ HZ nhKn Cft 2:$ i C'ch ch3n !ch ch8nh. i C'ch 'nh 45. i C'ch g3i tn. % R> /+ cM+ HZ g3i % HZ 2it c'c cng th*c tn c'c ank n c cng ank n 2 g3i tn. th*c C]HYl th o tn tha/ th.

%.:Enh Ch*C $ EY TZn th[ng th\ng $

)*n n+!n ] Gn ankan ai +i n thnh il!n V d $ CHS=CHS$ otil n CHS=CH%CHj dropil n

FY TZn thEM th$

)*n n+!n ] Gn ankan ai +i n thnh !n

, -uy t.c $ % Ch3n !ch ch8nh l !ch C

-i nh7t c ch*a lin kt i. % m'nh 45 C !ch ch8nh tH ph8a gMn lin kt i nh7t. % R3i tn th o th* tb$ S/ ch0 12 t34 nh5nh 6 t*n nh5nh 6 t*n 7 8ch ch4nh 6 9/ ch0 li*n +t :i 6 !n

b, ;4 d< $
CHS=CHS$ ot n CHS=CH%CHj $ drop n CHS=CH%CHS%CHj ^+t%Y% n Grang j

Lp 11_ban c bn CHj%CH=CH%CHj ^+t%S% n

II. T^NH CH_T 7`T ab Hot ng =$

R> chi+ li bng k.Y ln !n h?nh cho HZ D+an 4't) /+ cM+ HZ nhKn Cft D+/ l+Kt bin ai c'c t8nh ch7t 4a+ c,a ank n$ % Grng th'i. % @hi(t # 4i. % @hi(t # nng ch/. % &h5i l9Bng ring. % m# tan -. CKng !c $ C7+ to) 0ng phn 2 c'ch g3i tn c,a ank n c g? kh'c 4o 2<i ankanc % GH CSH\ C\He$ l ch7t kh8 HZ tho l+Kn 2 tr lJi c'c % GH C]HYl tr" i l ch7t ltng c+ hti c,a R>. hoc ch7t rEn. %@hi(t # nng ch/ ) nhi(t # 4i 2 kh5i l9Bng ring tung -Mn th o chi:+ tung c,a phn t kh5i. % C'c ank n :+ nhW h6n n9<c 2 khng tan trong n9<c

d. HBng Oen fg nhG : % v! bi tKp $ Grang YjS 4gk Grang \Y Q \S Q \j 4bt.

Grang \

Lp 11_ban c bn

Tuan : I. MC TIU $

Bi 29 $

Tiet PPCT : Ngay day :

ANKENhttY

Ngay soan :

1. Kin th ! $ HS bit : % C7+ to) t8nh ch7t ha h3c c tr9ng c,a ank n) i:+ ch 2 !#t 45 *ng -;ng c,a ank n. % C'ch phn bi(t ankan 2<i ank n b=ng ph96ng ph'p ha h3c. HS hiu: % @g+/n nhn g/ ra phn *ng c#ng) phn *ng trAng hBp) phn *ng oCi ha khng hon ton l -o c7+ to c,a phn t ank n c lin kt . % @#i -+ng D+/ tEc Fac%cp%nhi%cp. ". K# n$ng $ % >it ph96ng tr?nh ha h3c !inh h3a t8nh ch7t ha h3c c,a ank n. %. T&nh !'() th*i +,: Ank n 2 4n phI! trAng hBp c nhi:+ *ng -;ng trong Ji 45ng 4n C+7t. >? 2K/) giLp h3c 4inh th7/ 9Bc tM! D+an tr3ng c,a 2i(c nghin c*+ ank n) tH ) to cho h3c 4inh ni:! h*ng thL trong h3c tKp) t?! tNi 4'ng to O chi! lPnh tri th*c. -. T./ng t0( $ % G8nh ch7t ho' h3c c,a ank n % Zb gi5ng 2 kh'c nha+ trong t8nh ch7t ho' h3c gia ank n 2 ankan .

II. 1H23NG 1H41 $

Hot #ng nh! Q ! thoi Q n+ 2 gii D+/t 27n :

III. CHU5N B6 $
T;ng c; 2 ho' ch7t gtit tr9<ch I7. TI8N TR9NH :;< = H>C$ Y. ?n +@nh ABC $ &iO! tra 4P 45.

S. KiD( t.E: w o! h./ 2it t7t c c'c 0ng phn ank n *ng 2<i CGdG C]HYl 2 g3i tnc %. BGi (Bi : HIJt +,ng !KE thLM HIJt +,ng !KE t.N N,i OPng

III. T^NH CH_T HO4 H>C $ Hot ng 1 $

R> chi+ li ! h?nh phn t til n. % HZ D+an 4't) tho l+Kn 2 nhKn Cft$ mc iO! c7+ to c,a ank n c !#t lin kt i C=C gg0! !#t lin kt b:n 2ng 2 !#t lin kt Grang ]

H C C H

H H

Lp 11_ban c bn kf! b:nh `+ cM+ HZ rLt ra % Tb o'n t8nh ch7t ha h3c nhng nhKn Cft$ c,a ank n % C7+ to c,a ank n. i vin kt i l tr+ng t! % Tb o'n t8nh ch7t phn *ng. ha h3c c,a ank n i dhn *ng ph' 2x lin kt 1. 1h'n ng !,ng EY C,ng hi+.[ $ kf! b:n.

Hot ng 2 $

R> /+ cM+ HZ$ % @hEc li kh'i ni(! phn *ng c#ng. % >it ph96ng tr?nh phn *ng gia til n 2<i HS. % >it ph96ng tr?nh ha h3c tang D+'t ank n c#ng HS. % @+ 4n phI! c,a phn *ng c#ng hiro.

(Phn ng hiro ho)

o

CHS=CHS i HS t CHj%CHj HZ tho l+Kn$ % dhn *ng c#ng l phn )t CnH"ni" *ng trong phn t hBp CnH"n i H" Ni ch7t h+ c6 kt hBp 2<i phn t kh'c to thnh phn t hBp ch7t !<i.
o

% CHS=CHS i HS t CHj%CHj o )t % CnH"n i H" Ni CnH"ni"

gZn phI! th+ 9Bc l ank nh

FY C,ng hEAIgXn $
CHS=CHS i ^rS ^rCHS % CHS^r gF+ n+ th Y)S%ibro! tan
g&hng !+h

(Phn ng halogen ho)

Hot ng ($
% R> l! th8 nghi(!$ TVn tH tH kh8 til n 2o -+ng -nch bro!) /+ cM+ HZ D+an 4't) gii th8ch hi(n t9Bng b=ng ph96ng tr?nh ha h3c.

HZ D+an 4't. % -- bro! bn nht !+ -Mn % To til n phn *ng 2<i ^rS
CHS=CHS i ^rS ^rCHS % CHS^r Y)S%ibro! tan

CnHSn i ^rS CnHSn^rS - Ank n l! !7t !+ c,a -+ng -nch bro! Phn ng n ! d"ng # nh$n bi%t an&en '

!Y C,ng Hj
hj AG OH) CA) B.)kh HZ tho l+Kn$ % dh96ng tr?nh ha h3c$
CHj CH CHS i H^r CHj CHS CHS^r CHj CH CHj ^r
+

Hot ng =:
R> cho HZ nghin c*+ ZR&) /+ cM+ HZ gii D+/t c'c 27n : 4a+$ % >it ph96ng tr?nh ha h3c gia til n) propil n 2<i H^r. % Zo 4'nh 4n phI! gia hai phn *ng) gii th8ch. % Grong c'c 4n phI! th? 4n phI! no l 4n phI! ch8nhc rLt ra D+i tEc Fac%cp% nhi%cp.

CHS=CHS i H^rCHj%CHS^r ( CHS=CHS i H%[H CHj%CHS[H

CHS=CHS i H^rCHj%CHS^r

CHj CH CHS i H^r

CHj CH CHj (sp chnh) ^r S%bro!propan ) CHj CHS CHS^r (sp phu Y%bro!propan

% @hKn Cft$ i dhn *ng gia til n 2<i H^r cho !#t 4n phI! -+/ nh7t. i dhn *ng gia propil n 2<i H^r cho hai 4n phI!$

Grang k

Lp 11_ban c bn Y%bro!propan l 4n Grong phn *ng c#ng H| 2o phI! ph;. lin kt i)ng+/n t H gha/ phMn S%bro!propan l 4n !ang i(n t8ch -96ngh ch, /+ phI! ch8nh. c#ng 2o ng+/n t cacbon bKc % HZ ph't biO+ D+i tEc Fac% th7p h6n gc nhi:+ H h6nh) cNn cp%nhi%cp$ ng+/n t ha/ nh! ng+/n t | HZ 2it ph96ng tr?nh ha h3c gphMn !ang i(n t8ch !h c#ng c#ng n9<c 2o i4ob+til n. 2o ng+/n t cacbon bKc cao h6n gc 8t H h6nh.
*+i t,c -ac.c/p.nhi.c/p$

R>$ G96ng tb) /+ cM+ HZ 2it ph96ng tr?nh ha h3c gia i4ob+til n 2<i n9<c gn+ 4n phI! ch8nh) 4n phI! ph;h.

-. 1h'n ng t.lng hmC $

nCHS=CHS
) P ) )t t z%
o

Hot ng > $ % R> t 27n : $

ank n c kh nung tha! gia phn *ng c#ng hBp lin tip nha+ to thnh nhng phn t !ch r7t -i 2 c phn t kh5i l<n. % R> /+ cM+ HZ nghin c*+ ZR& r0i tr lJi c'c c+ hti 4a+$ i >it ph96ng tr?nh phn *ng trAng hBp til n i @+ y nghPa c'c i l9Bng. i GH rLt ra kh'i ni(! phn *ng trAng hBp) c'ch g3i tn.

CHSQCHS %{n

% dhn *ng trAng hBp l D+' tr?nh kt hBp lin tip nhi:+ phn t nht gi5ng nha+ hoc t96ng tb nha+ to thnh nhng phn t r7t l<n g3i l $oli8! . % Ch7t M+ gCHS=CHSh g3i l !ono! ) %CHSQCHS% g3i l !Ec C8ch c,a poli! ) n l h( 45 trAng HZ nghin c*+ ZR& 2 hBp. tho l+Kn. % t0n poli1e = poli 2 t0n 1ono1e nCHS=CHS z%CHSQCHS%{n
t o ) P ) )t

etilen

Polietilen

% dhn t CHS=CHS g3i l !ono! ) %CHSQCHS% g3i l !Ec C8ch c,a poli! ) n l h( 45 trAng hBp.

% dhn *ng trAng hBp l D+' tr?nh kt hBp lin tip nhi:+ phn t nht gi5ng nha+ hoc t96ng tb nha+ to thnh nhng phn t r7t l<n g3i l $oli8!. % tn poli! = poli i tn !ono! HZ ln bng 2it dGHH.

% G96ng tb) /+ cM+ HZ 2it ph96ng tr?nh phn *ng trAng hBp prop n 2 b+t%S% n. Grang }

Lp 11_ban c bn

Hot ng ?: jn t % R> l! th8 ngi(! HZ D+an 4't 2 rLt ra nhKn CnHSn i [S nC[Si nHS[ S
o

d. 1h'n ng Ini hI* $ " CDi ho5 hon ton $

5t ch'/ til n trong khng kh8) /+ cM+ HZ tr lJi c'c c+ hti 4a+$

Cft$ % @g3n la c !+ 2ng. % Zn phI! kh8) khng !Ai.

CSH\ i j[S SC[S i SHS[ jn to CnHSn i [S nC[Si nHS[ S @hKn Cft$ n34 = n( 4
S S

Phn ng 5t ch! an&en6 75 1ol 348 9 75 1ol (84

i F+ ng3n la i Zn phI! to thnh i >it ph96ng tr?nh phn *ng) nhKn Cft t96ng D+an n34 2 n( 4 . R> l! th8 nghi(! 4;c kh8 til n 2o -+ng -nch &Fn[\) /+ cM+ HZ$ % @+ hi(n t9Bng % Rii th8ch % ~ng -;ng c,a phn *ng n/. @Au B $ nn -Ang &Fn[\ lo.ng % R> 2it dGHH) h9<ng -Vn HZ cn b=ng th o ph96ng ph'p thung b=ng l ctron.
S
S

b" CDi ho5 +h:ng hon ton $

Ank n l! !7t !+ -- &Fn[\ HZ D+an 4't hi(n t9Bng 2 TAng O nhKn bit ank n nhKn Cft . jCHS= CHS i S&Fn[\ i \HS[ % Gh+5c t8! -Mn bn !7t jCH S CHS i SFn[S iS &[H !+) C+7t hi(n kt t,a n+ [H [H n. % To til n phn *ng 2<i -+ng -nch &Fn[\ l! cho n0ng # &Fn[\ gi!) !+ t8! bn nht) 4inh ra Fn[S kt t,a !+ n+ n.
jCHS= CHS i S&Fn[\ i \HS[ jCHS CHS i SFn[S iS &[H [H [H

I7. IoU CH8 Hot ng E$

R> gi<i thi(+ c'c HZ D+an 4't 2 ghi bi ph96ng ph'p i:+ ch ank n. R> tin hnh l! th8 nghi(! i:+ ch til n trong phNng th8 nghi(!$ otil n 9Bc i:+ ch tH ancol t/lic th o ph96ng tr?nh$ 1. T.Ing ChNng thp nghiq( otil n 9Bc i:+ ch tH ancol t/lic th o ph96ng tr?nh
S :4\ )Y}l 3 CSH][H ( CHS=CHSiHS[ o

".T.Ing ![ng nghiqC Ank n 9Bc i:+ ch tH ankan CnHSniS CnHSn i HS

t o ) P ) )t

Grang e

Lp 11_ban c bn
S :4\ )Y}l 3 CSH][H ( CHS=CHSiHS[ o

7. rNG :NG Hot ng E

% R> 49+ tM! !V+ 2Kt) HZ t?! hiO+ c'c *ng -;ng % @g+/n li(+ cho tang hBp ha h3c$ k o -'n) aCit h+ c6 tranh nh) c'c *ng c,a ank n. % Gang hBp poli! $ d>C) d>A) -;ng c,a ank n chi+ do ... ln !n h?nh cho HZ % v! -+ng !i ... D+an 4't) /+ cM+ HZ kh'i D+'t ha *ng -;ng c,a ank n.

-. CKng !c $

)3F chGi : chH b4 8It:

3;+ 1$ m/ l ng+/n li(+ -Ang O tang hBp dd gdolipropil nhc gdropil nh 3;+ 8$ m/ l th+5c th 9Bc -Ang O oCi ha til n thnh til n gl/colc gGh+5c t8!h

3;+ <$ H9<ng c,a phn *ng c#ng H| 2o ank n t+n th o D+/ tEcc gFacQcpQnhiQcph 3;+ =$ Zn phI! c,a phn *ng trAng hBp 9Bc g3i lc gdoli! h 3;+ >$ Zn phI! c,a phn *ng c#ng H^r 2o til n c tn g3i lc g^ro! tanh
Grang

Lp 11_ban c bn

3;+ ?$ m/ l ng+/n li(+ 9Bc -Ang O i:+ ch ank n trong cng nghi(pc gAnkanh d. HBng Oen fg nhG$
% v! bi tKp $ Grang YjS ZR&

Grang \Y Q \S Q \j Z^G. % Ch+In bn bi !<i$ i m3c tr9<c bi jl $ Jn+ i!n. Rch -9<i c'c kin th*c D+an tr3ng. i Ankai n l g?c i Gr?nh b/ t8nh ch7t ha h3c c,a b+taQY)jQi n 2 i4opr nc

Grang Yl