NH THC CON NGI PHI THNG TRONG BN

M C L C LI NI U Chng 1 NHNG C M CHO I MNH Chng 2 NH NG QUYT NH TO S C M NH Chng 3 NH NG S C M NH D T NN CUC I Chng 4 NH NG NI M TIN C A TA: S C M NH XY D NG V S C M NH H Y HO I Chng 5 THAY I C TH X Y RA TRONG NHY M T KHNG? Chng 6 THAY I MT THI QUEN: KHOA I U KHIN B NG LIN T NG Chng 7 LM TH NO T I U B N TH C S MONG MU N Chng 8 HI TC L TR L I Chng 9 GI I VN D NG NGN T S EM N THNH CNG Chng 10 NH THC CON NGI PHI THNG TRONG B N Chng 11 MI C M XC T O S C M NH Chng 12 AM M DIU K : XY DNG TNG LAI THI THC Chng 13 MI NGY TH THCH TM TR Chng 14 NH HNG TUY T V I: H TH NG CH O C A B N Chng 15 CC GI TR C A CUC I: LA BN NH HNG CHO B N Chng 16 CC NGUYN TC: L DO B N KHNG H NH PHC Chng 17 NHNG BI H C C A KINH NGHI M: S I CH D T NN CUC I Chng 18 C TNH: B QUYT PHT TRI N Chng 19 VN M NH C M XC: THNH CNG CH THC DUY NH T Chng 20 VN M NH THN XC: NG C T AU KH HAY CUNG I N H NH PHC

Chng 21 VN M NH CC M I QUAN H : NI CHIA S V QUAN TM Chng 22 S M NH TI CHNH: PHNG PHP N GIN LM RA C A C I Chng 23 SNG TRUNG TH C: QUI LU T C X C A B N Chng 24 LM CH TH I GI V I S NG C A B N Chng 25 NGH NGI V GII TR: NGAY C THNG CNG NGH M T NGY! Chng 26 THCH TT NH: S C LC CON NG I C TH I N U

L I M U Vi t cch l nh tm l chnh ca bnh vin Bellevue, thnh ph New York, ti ch ng kin nhiu mnh i kh au, khng ch ring nh ng b nh nhn tm th n, m c nh ng nhn vin "bnh th ng", "kho m nh" ang cha tr cho bnh nhn. Ti cn thy s bt h nh c nhng ngi tng i th nh cng v c a v cao n gp ti phng khm t. Rt th ng, s au n v s kh n kh l iu khng mong mun v cui cng cng qua i khi con ngi chu cho cc nim tin, tnh c m v hnh ng c a h lm thay i qui trnh c a i sng. Kh ni nhiu khi h khng lm th. H nn n, r i c thay i kt qu xu hay thng ri vo s l ng l ch than trch cuc i kh ng khip ca h hay bng cch no c m t ai "sp xp cho". Nh ng ngi c kh nng nhn ra rng h nh ot kt qu ca cu c s ng ring khng phi lc no cng d. Th c t l, n th ng l m t cng vic c tnh ch t p o. Do , ti lun tm kim mt phng php v nh ng k thu t mi khi lm vic bnh vin v i vi nh ng bnh nhn ring c a ti. Nm nm v trc, ln u tin ti nghe bi t v tc phm c a Tony Robbins v theo m t trong nh ng kha tp hun c a anh new York. Ti , ti thy l, Tony gp ph n vo nim tin c a ti khi cho r ng b t k ai lnh m nh c bn u c th lm ch v s ng cuc i trn y, ngay sau , ti theo kha hc hai tun c c p gi y ch ng nhn c a Tony, cng nh cng cc ng nghip v cc b nh nhn theo ti p cc kha khc. Ti gi l kha"Hun luyn c Bn cho cuc sng". Ri ti gii thiu hng lo t bng ghi m v cun sch u tay ca anh, Nng Lc v t n. Mc d u mt s ng nghip c a ti kh chu v ngc nhin khi ti gi i thiu nh ng tc phm c a m t thanh nin chng c b ng cp, m nh ng ai c v nghe Tony l i n ch tn thnh. Thm vo ti liu ng n v d lnh hi, Tony c mt ti nng v mt phong thi li cun lm cho i u vit ra c a anh d nm b t. Cui cng, v ti v ti tham d kha h c"By Ngy Hnh thnh cuc Sng"ch a ng nh ng khi nim c bn trong tc ph m m i nh t c a anh, nh Thc Con Ngi Phi Th ng Trong B n. Ngy ngh cu i tun cho chng ti phng cch to nhng thay i ni nh ng gi tr, nguyn t c v nh ng tiu chu n so snh, m trn hai nm qua, gip chng ti s ng mt i sng hu ch v trn y hn. Ti nhn th y ni Tony mt ngi th y v i trong cuc chi i sng. Ci nhn thu sut, s thng minh, ni m say m v s d n thn xc ng c a anh ta lun hin din v truy n cm h ng. c cun sch ny nh th chng ta ngi i din vi Tony v ht tm tr vo cuc tr chuyn th v vi anh. Cu n sch ny cn tip t c c chng ta tham kh o nh m t lo i s tay c a ng i s dng cho bt k lc no cuc sng t ra nh ng th thch m i hay c nh ng i hi ang din bin. N cung c p mt kho phng tin cho s thay i lu di, cng nh nh ng bi h c lm phong ph cht l ng cuc sng. Th t vy, nu c nhiu ngi c cu n sch ny v th c tm p d ng nhng iu ch dn c a n, hn ti v nhiu ng nghip ca ti ht vic lm mt. FREDERICK L. COVAN, Ti n s trit.

Chng 1: NHNG C M CA I MNH. "Ngi chn chn tin vo vn m nh, ngi nng n i tin vo may r i". -BENJAMIN DISRAELI Chng ta ai ai cng c nhng c m...Ai ai cng mu n tin vng t n y lng rng mnh c mt nng khi u ring. C kh nng thay i, c th gy nh hng c bit trn ngi khc v c th bin i th gii ny tr nn tt hn. C nh ng lc trong cuc i, chng ta ai ai cng c mt vi n nh v cu c sng ti p hn m chng ta ao c v ng c hng. Th nhng, vi nhiu ngi trong chng ta, nh ng c m b bao ph dy c bi nh ng th t v ng v nh ng nh ng ci tm th ng c a cuc sng khin chng ta th m ch khng cn ch c g ng vn ln. vi qu nhiu ngi, nh ng nh ng c m b tan v-v cng vi n, mu n lm nn vn m nh c a mnh cng tan v theo. Nhiu ngi mt nim tin vng ch c, l y u t sc bn c a thnh cng. Cuc i ti l m t cuc tm kim khng ng ng ph c hi c m v bin n thnh hi n th c, nhc nh chng ta nh l i v s d ng ngun nng l ng v bin c n ang ng yn trong mi ngi chng ta. Ti khng th no qun ci ngy ti b tc ng mnh lit, ci ngy ti thc s sng vi c m ca mnh. Hm y ti ang bay trn chuyn trc thng ring t los Angeles n qun Cam c mt cu c thuyt trnh. ang khi bay trn thnh ph Glendale, ti t nhin nh n ra mt ta nh nguy nga bn di v ti cho tr c thng ca ti bay l l trn ngi nh . Nhn xung, ti nh n ra y chnh l ngi nh m m i cch y 12 nm, ti t ng gi chn gc c ng . H i y, lc no ti cng lo khng bit chic Volkswagen 1960 c a ti c s c ch y ht qung ng 30 pht a ti ti ch lm vic hay khng. Mi b n tm tr ng yu c a i ti l lm sao t n t i; ti thy s hi v c n. Nhng hm , khi ti bay ln trn khng, ti th m ngh," mi ch m t thp nin m thay i n th !". Hi trc, ti cng t ng c nh ng gic m, nhng hnh nh chng ch ng bao gi tr thnh hi n th c. Nhng nay, ti tin r ng m i th t bi v v v ng ti g p trong qu kh tht s t nn mng cho s hiu bit gp phn t o nn cuc sng mi m ti ang c hng. ti tip tc bay dc theo b bin xung pha nam v ti nhn th y nh ng ch c heo ang chi a vi nh ng ngi lt vn trn nh ng ng n sng bin. l hnh nh m Becky, v ti cng vi ti tng yu thch v coi nh mt mn qu c bit c a cuc i. Cui cng ti ti Irvine. trng xung di, ti hi lo lng khi th y bn ngoi hng ro ch ti sp thuyt trnh, ng x kt c ng xe c v ngi sut c vi cy s . ti ngh thm,"tri, mong sao chuyn g ang xy ra c th kt thc s m ngi ta kp n d bui thuyt trnh c a ti". Nhng khi ti h cnh xung sn bay, trc mt ti l mt quang c nh mi:Hng ngn ngi ang c b o v chn l i ngay t i ch ti sp p xung. t nhin ti b t u hiu ra s thc. Giao thng b kt l v ngi ta n d bu i thuyt trnh c a ti! Chng ti d ki n kho ng 2 ngn ngi tham d, th m by gi c n 7 ngn ngi trong mt hi tr ng ch kh nng ch a t i a 5 ngn! Khi ti t sn bay bc vo hi trng, hng trm ngi vy kn l y ti v i c m

hn ti hay k cho ti nghe nh ng g m cng vi c c a ti nh hng trn i s ng c a h. Nh ng cu chuy n h k cho ti th t kh tin. m t b m gii thiu cho ti a con trai b t ng b nh gi l"Hiu ng" v"Khuyt nng hc tp".b ng cch p dng nh ng nguyn tc X L Tr ng Thi dy trong sch ny, khng nh ng b khng ph i cho c u b ung Ritalin n a, m hai m con t do y di sang California v y cu b c nh gi l thin ti! M t qu ng k cho ti nghe chuyn ng ta p dng nh ng k thu t ca khoa iu khin S Thnh Cng v b hn c thi s d ng cocain. M t cp v chng tui 50 chia s cho ti nghe chuy n ca h ang chu n b ly hn th hc c bi hc v Qui Lu t Bn Thn. Mt thng gia k ti nghe, thu nhp hng thng c a ng ch trong 6 thng tng t 2,000 la ln trn 12,000 la v m t nh doanh nghip k r ng ng tng doanh thu ca cng ty ln trn 3 tri u la trong vng 18 thng nh p dng nh ng nguyn tc v Nh ng cu H i Ch t L ng v X L C m xc. M t c gi tr p cho ti xem nh c a c hi trc, nay c gim c trn hai chc k l nh p d ng nh ng nguyn tc v n By trong sch ny. Ti xc ng v ngh n ngo khng th ni ln li lc ng trong phng. Khi ti nhn xung c ta vi 5,000 khun m t ti ci d thng, lc y ti thc c ti ang s ng gi c m ca mnh! Th t l mt m t cm gic k diu khi bit rng n sau nh ng m my nghi ng , ti li c c nh ng thng tin, nh ng chin lc, trit l, k nng c th gip bit bao ngi ang hin din y c th t to kh nng cho mnh bin i cuc i mnh. C mt dng hnh nh v c m xc tun tro trong ti. Ti b t u nh li mt kinh nghim n vi ti mi ch cch y t nm. Khi ngi n c trong cn h nh c a ti Venice, California v trong tm tr ng c n bun t i ti ru mnh theo iu tr tnh c a mt b n tnh ca Neil Diamond. Ti c c m tng nh cuc i mnh chng l g c , m i s kin c a cuc i hon ton lm ch con ngi ti. Th ri ti cng nh li ci giy pht m cuc i ti bin i, giy pht ti tht ln,"Thnh cng r i! Ti bit l mnh ng gi hn tt c nh ng g mnh hin ang c trong cuc i, v tr c, tnh c m v th xc". Th l ti lm mt quyt nh v chnh quyt nh ny thay i h n cuc i c a mnh. Ti quyt nh s khng bao gi hi lng vi nh ng g di m c tim nng c a mnh. Ai c th ng c quyt nh ny d n ti n pht giy k diu nh th? Ti c con ngi mnh tun tro ra trong bui thuyt trnh ti hm y v khi ti r i ging ng, hng ngn ngi ra tn sn bay tin ti. mt ti b ng tro l khi ti t n Thng ban cho ti giy pht h nh phc ny. Ti ang s ng th c hay trong m? Vn l cng mt anh chng m mi cch y 8 nm lun lun phi vt l n vi cuc i, th t vng, c n v khng th iu hnh c cuc i mnh? Thn hnh th bo ph, ti th khng m t ng xu, ti mang tm tr ng khng bit c th sng cn hay khng. Lm sao m t anh chng t tui nh ti vi trnh hc vn ch h t bc trung hc, m c th to ra nh ng thay i k diu n th? Cu tr li ca ti tht n gin: ti hc c cch trang b cho mnh m t nguyn t c m by gi ti gi l t p trung nng l ng. Nhiu ngi khng bit g v ci kh nng to l n m chng ta c th trc tip iu khin khi chng ta t p trung m i ngu n lc c a mnh lm ch ch mt lnh vc duy nht c a i mnh. i u khin tp trung ging nh mt tia lade c kh nng ch c th ng b t c vt

cn no ngn chn bn. Khi chng ta kin tr t p trung vo vi c ci thin m t lnh vc no, chng ta pht trin c nh ng cch thc phn bit c o lm cho lnh vc tt hn. M t l do khi n t ngi chng ta t c iu chng ta mong mun, l v chng ta khng bao gi nh hng s tp trung c a chng ta: chng ta khng bao gi t p trung nng l ng ca mnh. Ti tin r ng m t trong nh ng bi h c quan trng c a cuc i l hiu c ng c no thi thc chng ta trong hnh ng ca mnh. iu g hnh thnh nhn cch c a mt ngi? Tr li cu hi ny s cng hin chng ta nhng cha kha c bn hnh thnh vn m nh ring c a mi ngi. Su t cuc i, ti khng ng ng b thu ht bi mt tiu im duy nh t v thc bch: Ci g lm nn nhng khc bit v ch t l ng c a mi cuc i? Lm sao chng ta th ng g p khng t ngi xu t thn t mi tr ng ngho kh v v vng, vy m h thnh cng trong cuc i v li nh ng n t ng su s c cho chng ta? Ngc l i, lm sao nhiu ngi c hon c nh u i. Cc phng tin thnh cng c s n trong t m tay, vy m h i n m t kt cuc th m h i, th t v ng v nhiu khi ri vo thi nghin ng p? iu g lm cho mt s cuc i tr thnh mu mc v m t s khc tr thnh li c nh bo? B quyt no t o nn nh ng cuc i h nh phc, say m, sung mn, trong khi nh ng cuc i khc tr thnh v v, nhm chn? N i m nh k diu c a b n thn ti b t u b ng nh ng cu hi n s:"Lm cch no ti ki m sot trc tip i mnh? Hm nay ti c th lm g bin i i ti cng nh gip ti v ngi khc hnh thnh vn mnh c a mnh? Lm cch no ti m r ng, hc h i, pht trin v chia s s hiu bit ca ti vi nhng ngi khc mt cch th v v c ngha?" T hi cn r t tr, ti pht trin mt nim tin l t t c chng ta c m t trn i l cng hin mt ci g c o, ti tin l tn trong thm tm chng ta ai ai cng c ph b m mt thin khiu c bit. Ti thc s tin rng trong mi ngi chng ta u tim n mt nng lc siu phm. mi ngi chng ta u c mt ti nng, mt thin khiu, mt cht thin ti no ang ch chng ta m ra. C th l nng khi u ngh thu t hay m nh c. C th l kh nng giao tip k diu vi nh ng ngi chng ta thn thng. C th l mt nng khiu kinh doanh hay sng t o a chng ta vo ngnh doanh nghi p hay mt s nghip no. ti tin l To Ha khng thin v ai. tt c chng ta c To Ha d ng nn mi ngi vi nt c o ca mnh, nh ng tt c u c ngi ph cho nhng c hi ng u trong i sng c th sng h nh phc. Nhiu nm trc, ti quyt sng cuc i mnh b ng cch u t n hu c a To Ha vo mt ci g cn lu li sau khi cuc i ti qua i. Ti quyt l m t cch no ti phi cng hin th no cho cuc i n cn tn ti mi sau khi ti ra i. Ti tha thit ku mi b n khng ch c gng c ht cu n sch ny, m cn t n dng tt c nh ng g bn hc c em p dng vo cuc sng n s hng ngy. y l bc cn thit v t i quan trng bn mang li kt qu cho cc c gng c a b n trong cuc i. LM TH NO TO C NH NG THAY I LU B N Nh ng thay i ch c gi tr ch thc khi chng lu bn v hp l. Chng ta ai cng t ng c kinh

nghim v nhng thay i nht thi, ri li cm th y chn nn v tht vng ngay sau . Thc ra nhiu ngi mun th c hi n nh ng thay i, nhng km theo mun l ni e ng i v lo lng khng bit nh ng i thay c a mnh c lu b n hay ch l tm b. Mt v d n s cho chuyn ny l tr ng h p mt ngi mu n b t u n king, nhng cm thy chn ch, ch yu l v ni tim thc h , h tin chc l nh ng c g ng h thc hin s ch mang l i cho h mt phn th ng trong pht chc m thi. C i ti, ti theo u i nh ng nguyn t c t chc c bn, l nguyn tc thay i lu bn v b n s hc c cc nguyn t c ny v cch p d ng chng trong sch ny. Nhng by gi , ti mun chia s vi b n 3 nguyn t c thay i s ng m b n cng nh ti c th p d ng ngay thay i i mnh. Chng r t n gin, nhng li v cng hiu qu nu ta bit p dng kho lo. Bc Th Nht NNG CAO TIU CHU N M t ln b n mu n th c hin mt s thay i, vic u tin bn phi lm l nng cao cc tiu chu n ca b n. Khi ngi ta hi ti iu g thay i i ti tm nm v trc, ti tr li rng dt khot iu quan trng nht l thay i nh ng g ti i hi ni chnh mnh. Ti vit ra trn gi y t t c nhng g m ti khng cn mun chp nhn trong i mnh, tt c nh ng g ti khng cn ch u ng n a v tt c nhng g ti kht khao t ti. Lch s cn li cho chng ta bi t bao t m gng danh nhn y g i h ng nh Leonardo da vinci, Abraham lincoln, Helen Keller, Mahatma Gandhi, Martin Luther king, Rosa Parks, Alber t Einstein, Cesar Chavez, Soichiro Honda v bi t bao ngi khc tng c nh ng bc k diu khi nng cao tiu chu n ca h. S c m nh tng c ni h cng ang c ni bn, nu b n c can m i hi n. Thay i con ngi bn chnh l bc u n gin thay i mt t chc, mt cng ty, mt t nc hay mt th gii. Bc th hai THAY I NIM TIN H N H P C A B N Nu b n nng cao tiu chu n nhng li khng th t s tin l mnh c th t c chng, b n ang hy dit chnh mnh . Bn th m ch cng khng mu n th ; bn s thiu nim tin c th gip bn m ra c nh ng kh nng thm su hi n din trong bn. Cc nim tin c a chng ta ging nh nhng mnh lnh tuyt i, ni cho chng ta bi t s vic nh th no, ci g ta lm c, ci g khng lm c. Th nn, thay i h th ng nim tin c a chng ta l iu trng yu thc hin bt k s thay i ch c ch n v lu bn trong cuc i mnh. Chng ta phi pht trin mt nim tin v ng ch c l chng ta c th v s t c nh ng tiu chun mi trc khi chng ta thc s hnh ng. nu khng c nh ng h th ng nim tin v ng ch c, th d bn c nng cao tiu chun c a mnh n

mc no, b n cng s khng bao gi c c nim xc tn h tr cho nh ng tiu chun y. B n th ngh Gandhi c th thnh t c bao nhiu gi nh ng khng tin vo sc m nh c a s phn khng b t b o ng? Nim tin c a ng gip ng t n nh ng ngu n lc ni tm c a mnh v gip ng i din c nh ng thch nng n m mt ngi c quyt tm t hn ng c th phi u hng. Bc th ba THAY I CHIN LC C A B N duy tr quyt tm, b n c n c nh ng chin lc t t nh t t hiu qu . M t trong nh ng nim xc tn c bn c a ti l n u bn nhm tiu chun cao v b n c nim tin, th ch c ch n b n c th ngh ra nhng chin lc. n gin l bn s tm ra ng li. Ni cho cng, y chnh l ch ca c cu n sch. N ch cho bn nh ng chin lc hon thnh nhi m v v ti s ni cho b n bit ngay l b t k trong trng h p no, chin lc tt nh t chnh l tm ra m t mu, mt ai t ng t nh ng kt qu m b n mong mu n v ri i su vo nh ng hi u bit ca h . hy h c cch lm ca h , nim tin c a h v li suy ngh c a h. Khng nh ng b n s thy iu ny gip b n hiu qu hn, m n cn tit kim cho b n bit bao thi gi v b n khng c n ph i my m lu tm ra ng i. Bn ch cn iu chnh, u n nn v c l lm n kh hn thi. Sch ny s cung c p cho bn nhng thng tin v ng lc thc y bn dn thn mnh vo c ba nguyn t c ch yu thay i cht lng cuc i. Trn i, c r t nhiu ngi bit ph i lm g, nhng t ngi thc s lm iu h bit. Bit thi khng . B n cn phi c hnh ng. v nu b n cho php, ti s nhn lm hu n luyn vin cho bn qua cun sch ny. ti s cng hin b n cch phn bi t nh ng ngu n sc m nh t o nn nhng thay i lu b n v cht l ng c a i sng b n. Cng nhau, chng ta s tp trung vo 5 lnh vc ca i s ng m ti tin l nh hng n chng ta nhi u nht. l: 1 lm Ch cm xc Nm v ng bi hc ny s gip bn qun trit ph n ln phng php c a b n lnh vc cn li. B n hy n iu . Ti sao b n mun gi m cn? Ph i chng ch v b n mun ngi mnh bt m thi ? Hay v bn ngh nu gi m cn, b n s cm th y c nhiu ngh lc v do dai hn, bn tr nn h p d n hn trc mt ngi khc v b n cm th y t tin nhiu hn khi trc m ng? Hu nh tt c nhng g chng ta lm u l thay i cch c m ngh ca chng ta nhng hu ht chng ta t hay khng c hun luyn bit cch lm iu ny nhanh chng v hi u qu. Th t k l chng ta thng s d ng tr thng minh c a mnh i vo nh ng tm tr ng c m xc v ch, ang khi qun i bit bao nhiu nng khi u bm sinh m ai trong chng ta u c sn. Qu nhiu ngi trong chng ta khng ki m sot c, trong khi qun m t vic chm lo cho nh ng cm xc c a mnh, l nh ng y u t m mi ngi u c th lm ch . 2

Lm ch thn th Nu b n c tt c nhng iu b n m c, nhng li khng c s c kho th l vui h ng nh ng th , th hi c ch g? Mi sng thc dy b n c c m th y y sc s ng, ngh lc v sn sng bc vo mt ngy m i khng? Hay b n th c d y mt mi ging nh ti hm trc, thn xc m v cm th y min c ng ph i b t u m t ngy mi? Np sng th ng nh t c a b n s lm b n thnh mt ngi thiu hat ng? C 2 ngi M th c 1 ngi cht v x va ng m ch vnh;ba ngi th mt ngi cht v ung th. Chng ta ang "l y hm rng m o huyt cho chnh mnh", nh cu ni ca bc s Thomas Moffett th k 17. Chng ta ngn vo c th y ch t bo, nh ng thc ph m khng c cht dinh dng, chng ta u c lc ph ng tng b ng thuc l, r u v ma ty v chng ta ngi th ng trc mn hnh tivi. Bi hc th hai ny s gip b n kim sot s c kho th l c a b n bn khng ch c dng kho mnh, m c m thy kho m nh thc s v bit rng mnh ang lm ch i mnh, trong mt c th trn y sinh lc v cho php b n thnh t. 3 Lm Ch Cc M i Quan H Ngoi vic lm ch cm xc v sc khe th xc ca b n, khng c g quan tr ng hn l h c cch lm ch cc mi quan h c a b n. Quan h yu ng, gia nh, bun bn v x h i. Xt cho cng, khng ai mun h c tp, pht trin, thnh t v h nh phc mt mnh v cho ring mnh. Bi h c ch yu th 3 trong sch ny ch cho bn nh ng b quyt gip b n xy d ng nh ng mi quan h ch t lng trc tin vi b n thn, ri vi ngi khc. B n s bt u khm ph ra nh ng g b n nh gi cao nh t, nh ng nim mong i c a bn, nh ng qui lu t trong tr chi cuc i v n c lin quan th no vi tt c nhng ngi khc cng tham d cuc chi vi bn. Ti khm ph ra rng, i vi ti, ngu n lc to l n nht chnh l m i quan h, v n m toang cnh c a ra cho m i ngun lc khc m ti c n. Qun trit c bi hc ny s cho bn nh ng ngu n lc v bin b n tng trng v c ng hin. 4 Lm Ch Tin B c Khi ti tui 65, h u ht chng ta ho c l khng cn lm ra ti n, ho c l cht! Th nhng khng ai trong chng ta l i mun ri vo vin c nh y khi ngh n thi k hu tr vng son c a mnh. Nhng n u bn khng xc tn rng mnh ng c h ng m t s tho i mi v ti chnh nh m t k h ach hiu qu , lm sao b n c th bin vin c nh ti chnh ny thnh hi n thc? Bi hc lm ch th 4 trong sch ny s d y bn bit vt xa hn s sng cn n thun lc x bng cuc i v ngay c by gi, t ti iu . S ng trong x hi, mi ngi chng ta u c kh nng th hin nh ng c m ca mnh. Th nhng hu ht chng ta c m nghim nh ng p l c ti chnh mi ngy mt nng hn v chng ta tng tng r ng c nhiu tin b c hn s gi i thot chng ta khi p l c y. y l mt o tng vn ha to ln ti dm c quyt vi bn l cng c

nhi u tin, b n cng c m thy chu nhiu p lc hn. iu ch yu khng ph i l kim c th t nhi u tin, m l thay i nh ng nim tin v thi ca b n i vi tin bc, bn nhn n nh phng tin c ng hi n, ch khng ph i l mc ch t i hu v duy nh t c a hnh phc. 5 Lm Ch Th i Gi Nh ng kit tc i hi thi gi. Th nhng c bao nhiu ngi trong chng ta bi t dng n? Ti khng ni n chuy n qu n l th i gi ; ti mun ni n chuyn ginh l y thi gi v bin i n, s dng n n tr thnh ng minh ch khng phi k th c a bn. trc tin, bi hc lm ch th 5 ny s dy cho b n th y r nhng nh gi ngn h n c th dn ti nhng au kh di h n. Bn s hc cch lm mt quyt nh thc s v kim ch nhng c mun hng th tc thi, gip cc t tng, cc sng t o c a bn v ngay c nh ng tim nng c a bn c th i gi mang li hoa tri sung mn. R i bn s hc cch phc h a nh ng chin lc cn thit thc hi n tng bc quyt nh ca b n, bin n thnh hin th c. Vi quyt tm hnh ng mnh lit, kin nh n ch u ng thi gian tr tr v s mm do thay i phng php mi khi c n. M t khi bn lm ch c thi gi, b n s hiu ti sao rt nhiu ngi nh gi qu cao nhng g h c th t c trong mt nm v nh gi qu thp nh ng g h c th t c trong 1 thp nin. Ti vit cun sch ny vi ch ch n tr thnh mt h ng d n hnh ng mt sch gio khoa gia tng cht l ng cuc i bn v gia tng ngun vui thch m b n c th rt ta t . Ti linh cm r ng cun sch ny s mang n cho b n m t t s phn bit m i m v c o v ngu n s c mnh gip b n vn ti mt m c sng cao hn. Vi tt c s knh trng, ti b t u mi tng quan ny vi b n khi chng ta cng bt u cu c hnh trnh khm ph v bi n nh ng tim nng su xa v ch thc c a chng ta tr thnh hin thc. Cuc i l mt qu tng v n c ng hin chng ta c n, c hi v trch nhim chng ta cng hin l i cho i mt iu g, nh m t cuc sng cht lng hn. No, chng ta cng b t u cuc hnh trnh thm hi m c a chng ta....

Chng 2: NHNG QUYT NH TO SC M NH "Con ngi c sinh ra s ng, Khng ph i chu n b s ng". -BORIS PASTERNAK Ch c hn b n cn nh ngy Si Gn hon ton gii phng, kt thc cu c chi n th m khc Vit Nam? l ngy 30 thang 4 nm 197 5, ch mi cch y hn hai mi nm. v chc hn b n cn nh ngy nghe tin John Lennon b m st? V ngy ngn ni Saint Helens phun l a, san b ng c m t vng rng hn 3 trm kilo mt vung? l nm 1980 ch cch y ngt hai mi nm. Bn hy suy ngh mt lt. Lc bn ang u? Bn ang trong tnh trng no? Bn b c a b n l nhng ai? Bn c nhng c m hay nim hy v ng no? Nu c ai h i b n,"Mi hay hai mi nm sau, bn s ra sao?"b n tr li h th no? Hm nay b n c trong tnh tr ng gi ng nh bn mong c lc khng? Mt hay hai th p nin c th tri qua th t nhanh, ph i khng bn? Nhng iu quan tr ng hn, c l chng ta ph i t hi mnh."Ti s phi sng mi nm sp ti c a i ti th no? Hm nay ti phi s ng th no xy d ng ngy mai nh ti mong mu n?T nay tr i ti phi l ngi th no? iu g l quan tr ng i vi ti ngay lc ny v iu g s l quan trng i vi ti trong tng lai? Hm nay ti phi c nhng hnh ng g hnh thnh vn m nh ti hu ca ti? Ch c hn l mi nm na s n nhanh vi b n. Cu h i l: u? Bn s l ngi nh th no? bn s ng gp g? By gi l lc bn phc ha mi nm sp n c a bn ch khng ph i i n lc . Chng ta phi n m ly thi c. Chng ta v a kt thc th k 20 v chng ta bc vo th k 21. M t thin nin k mi. Nm 2000 n vi chng ta r i v mi nm n a chng ta s nhn li n v nh li n nh chng ta nh l i nh ng nm 1980 v 1975. Lc bn s th y hi lng hay tht vng ? Vui sng hay ray r t? Hi u th p nin 1980, ti l m t chng trai 19 tui. Ti c m th y c n v chn nn. Ti hu nh khng c cht ti s n no. Khng ngi h ng dn, khng b n b hay th y dy kinh nghim, khng mc tiu r rng. Ti hon ton l v thn hnh bo ph. Th m ch trong vng vi nm ngn ngi, ti khm ph ra mt sc m nh nh ti bin i h u nh mi lnh vc c a cuc i mnh. Sc m nh ny chnh l d ng c ti dng lm tng vt mc t tin c a mnh v kh nng hnh ng cng nh to c kt qu ng k. Ti cng dng n ly l i quyn kim sot sc kho th xc v hon ton loi b c gn 20 kg m . Nh sc m nh ny, ti thu ht c ngi trong mng. Ci nng lm v v to dng c mt gia nh m ti hng khao kht. Ti dng sc mnh ny tng thu nhp ca ti t mc ti thiu ln ti 1 triu la mi nm. Nh n, ti b c cn h b nh(khng c nh b p, nn ti phi ra chn trong b n t m) chuyn sang ngi nh c a gia nh ti hm nay, Del Mar Castle. Sc m nh ny chnh l im to khc bi t duy nht khin ti thay i t tnh tr ng c m th y hon ton c n v v ngha sang tnh c m bit n i v cho ti c h i mi c ng hin cht g cho hng tri u ngi trn khp th gii. V

y chnh l sc mnh ti lun s dng t ng ngy hnh thnh vn mnh b n thn ti. Trong cu n Unlimited Power, s c m nh v bin, ti minh chng r rng r ng cch thc m nh m nht hnh thnh cuc i chng ta l dn mnh hnh ng. Cc hnh ng c a ngi ta t o ra nhng kt qu khc nhau l do h hnh ng theo cch th c khc nhau trong cng mt hon cnh. Hnh ng khc nhau t o kt qu khc nhau. Tai sao? V mi hnh ng u l lm cho mt nguyn nhn chuyn ng v kt qu c a n c xy d ng trn nh ng kt qu trong qu kh a y chng ta tin ti mt h ng nh t nh. Mi hng i u d n ti mt m c ch ti h u: Vn mnh ca chng ta. C bn, n u chng ta mun nh h ng cuc i mnh, chng ta ph i kim sot cc hnh ng ca chng ta cho nh t qun. Khng ph i nhng hnh ng chng ta lm m t cch nh t thi s nh hnh cuc i chng ta, m l nhng hnh ng chng ta lm m t cch kin tr v nh t qun. Ci g i trc mi hnh ng ca chng ta? ci g quyt nh nhng hnh ng chng ta s lm v v th, quyt nh con ngi c a chng ta, quyt nh cng ch c a cuc i chng ta? Ci g lm pht sinh hnh ng? Cu tr li t t nhin l: Sc m nh c a quyt nh. Mi iu x y ra trong i b n u b t u vi nhng quyt nh. Ti tin rng vn mnh c a b n c hnh thnh chnh trong nh ng lc bn quy t nh. Nh ng quyt nh b n ang lm ngay lc ny, hng ngy, s hnh thnh cch thc cm ngh ca b n hm nay cng nh hnh thnh con ngi c a b n trong tng lai. Bn t ng tri qua nh ng c m xc bi thng v chn nn, b t cng hay v v ng trong th p nin qua c a i b n? Ring ti th ch c ch n l c. nu th, b n quyt nh hnh ng ra sao? B n c mt m c th ng tin hay b n chu u hng? Nh ng quyt nh y hnh thnh n p sng c a bn ra sao? "Con ngi khng ph i do hon c nh t o nn; Chnh con ngi t o nn hon c nh". - BENJAMIN DISRAELI Ti tuyt i tin rng cc quyt nhca chng ta ch khng ph i hon c nhca cu c s ng t o nn vn mnh c a chng ta. C bn cng nh ti u bit rng c nh ng ngi c sinh ra vi nh ng thu n li: thu n li v di truyn, mi trng, gia nh, hay cc mi quan h. Nhng c bn cng nh ti cng bit chng ta thng xuyn gp, c v nghe v nhng con ngi t ng phn u chng l i nhng kh khn v hn ch c a hon c nh h thc hin nh ng quyt nh mi m cho cuc i h. H l nh ng m u gng sng ngi cho chng ta noi theo v sc mnh v bin c a tinh th n con ngi. Nu c quyt tm, c bn v ti u c th bin cuc i chng ta thnh nh ng m u gng rng ngi nh th. Cch no? Ch cn thc hin nh ng quyt nh hm nay cho i sng tng lai ca chnh ta. N u bn khng thc hin quyt nh s sng ra sao, tc l bn cng thc hin quyt nh r i. Vy sao? l bn quyt nh cho hon c nh a y bn thay v chnh b n nh hnh cho vn m nh ca mnh. Cuc i ti thay i ch trong mt ngy, ci ngy ti quyt nh khng ch v nh ng g ti mu n c trong cuc i mnh hay ti mun l g, nhng l khi ti quyt nh

mnh quyt tm s l g v s c g trong cuc i mnh. M t s phn bit tuy n gin, nhng l tr ng yu. Bn hy suy ngh mt cht. C khc bi t g gia thch mt iu g v quyt tm c iu ? Chc chn l c. Nhiu khi ngi ta ni nh ng c u nh:"tri, ti th c s mu n kim c nhiu tin hn", hay"Ti mun g n gi cc con ti hn", hay"Ti thc tnh mun lm cho th gii ny thay i". Nhng nhng cu ni nh th khng c cht quyt tm no c . Ch l m t s a thch sung m thi. kh ng phi sc m nh! N l m t li c u nguy n yu t khng c ni m tin i km. Khng nh ng bn phi quyt tm t nh ng kt qu no, nhng bn cn phi quyt tm s tr thnh loi ngi no n a. Nu b n khng ra m t ln tanh tiu chu n cho nh ng g b n s ch p nh n trong i bn, b n s cm thy d dng ri vo nhng cch c x, thi , hay ch t lng i sng di mc m bn ng c rt nhi u. B t k iu g x y n trong i b n, bn vn c ph i ra v sng theo nh ng tiu chun y. Cho d mi chuyn u h ng c , cho d cu c bi u din g p tri ma, cho d th tr ng ch ng khon b b, cho d ngi yu b bn, cho d khng ai gip b n lc cn, b n vn c ph i gi v ng quyt tm l s ng cuc i mnh m c cao nh t. Tic thay, nhiu ngi khng bao gi lm iu ny v h lun c s n c ch a l i. L do khin h khng t c m c tiu hay khng s ng i h nh h mong mun l v cch i x ca cha m h, hay v thi tr h khng c hng nh ng hon c nh thu n li, hay h khng c h c hnh n ni n chn, hay v h qu gi, hay qu tr . Tt c nh ng kiu ch a l i ny ch l nh ng tin tng gi hiu! Chng h n ch, chng ph ho i cuc i. Ti th ng h i nhng ngi hay than phi n v cng vic c a h ."Th ti sao hm nay b n i lm?"Cu tr li th ng vn l,"Ph i lm thi. Khng lm l y g m sng?" Chng ta nn nh l trn t nc ny h u nh khng c g chng ta phi lm. Khng ph i lm y! V chc ch n l bn khng ph i lm mt ni nht nh no vo mt ngy nh t nh no . Bn khng phi lm nhng ci m b n lm trong mi nm qua. Bn c th chn lm m t ci g khc, mt ci g m i hm nay. Ngay by gi bn c th c m t quyt nh: tr li nh trng, i hc ht hay khiu v, iu hnh ti chnh c a bn, hc li xe hi, tp luyn th hnh, hc ni ting Php, c chuyn cho con ci bn, i bch b trong cng vin. N u bn quyt nh th t s, b n c th lm h u nh bt c vic g. Nh vy, nu b n khng thch m i quan h hin c c a b n, B n hy quyt nh thay i ngay by gi. N u bn khng thch cng vi c ang lm, hy i vic khc. n u bn khng thch c m gic b n ang c v bn thn, hy thay i. Nu b n mu n c mt th hnh hay m t sc kho tt hn, bn c th thay i n by gi . Trong chc lt b n c th c sc m nh t ng lm thay i lch s. Ti vit cun sch ny nh thc sc mnh v bin c a quyt nh v cng b quy n tn ti ca s c m nh v bin, s c sng rng ng i v nim vui s ng m b n c. Bn c th lm m t quyt nh ngay lc ny thay i lp tc cuc i mnh, quyt nh thay i mt thi quen hay quyt nh t p mt nng khi u, cch ng x vi tha nhn, hay gi in tho i cho mt ngi m bn nhiu nm khng ni chuyn. Hy quyt nh ngay by gi , n s a bn ti mt hng mi, tch cc v m nh m gip bn l n ln v h nh phc.

"Khng g c th chng l i ch con ngi Khi n dm liu mnh v mt m c ch r rng" -BENJAMIN DISRAELI i bn thay i vo lc b n c mt quyt nh mi, h p l v d t khat. C ai dm ngh rng s quyt tm v xc tn c a mt con ngi thm trm, khim t n, mt lu t s v mt nh ha bnh, c sc mnh lt c mt qu c to ln? Th m Mahatma Gandhi c ci quyt nh b t khu t gii phng quyn thng tr ca nc Anh trn n v quyt nh ny l m t thng thuc n ko theo mt chu i s kin mi mi lm thay i cn cn quyn l c trn th gii. Ngi ta khng thy c ng c th t m c tiu c a mnh nh th no, nhng ng khng mnh theo mt ch n l a no khc ngoi vi c hnh ng theo lng tm c a mnh. n gin l ng khng ch p nhn bt c kh nng no khc. Quyt nh chnh l ngun sc m nh c a Martin Luther King khi ng hng h n ging ln ti ng ni cho nh ng m i tht v ng v kht khao c a mt dn tc khng mun b t chi v ng bt buc th gi ph i n. Cc quyt nh ch thc l nh ng ch t xc tc bin i cc c m ca chng ta thnh hi n th c. iu v cng ph n khi l sc m nh ny c sn ni bn. ng c bng n ca quyt nh khng phi ch c ni m t thiu s giu tin l m c a hay nh ng gia nh c th l c. N c s n ni ngi dn bnh thng cng nh ni vua cha. Bt c lc no bn cng c th s dng c ci s c mnh ton nng hin ang tim n ni bn v ch ch b n c can m i hi n. Chng ta cn nh chuy n ca Rosa Parks, mt ph n kiu hnh. Ngang tng, nhng y c tnh. Nm 1955, m t hm ch ang ng i trn xe but Montgomery, Alabama, mt ngi da trng dng lut php i ch nh ng ch, ch cng quyt khng chu nhng. Ch mt hnh ng thn nhin bt tun lu t php c a ch lm ni ln mt cn bo tranh lun nng bng v tr thnh biu tng cho nh ng th h sau ny. Hnh ng cng quyt c a ch m u cho phong tro nhn quyn, mt s th c tnh thc m cho ti hm nay chng ta vn cn ph i ti khi mun xc nh li ngha ca bnh ng, cng l v c hi cho mi ngi M bt k l thuc chng tc, tn ngng, hay gii tnh no. Ph i chng Rosa Parks ngh n tng lai khi ch nht nh khng nh ng ch trn chuyn xe but ? Phi chng ch c an bi m t s mnh thay i c ch x hi? C l th. Nhng iu ch c ch n hn nhiu, l ch c thc y hnh ng bi quyt nh ca ch l i hi cho b ng c mt ph m gi cao hn. V quyt nh c a ch dn n nh ng hiu qu xa r ng bit bao! C th bn s ngh,"Ti cng mu n c nh ng quyt nh nh th, nhng ti t ng khinh nghim nhng th m kch th t s ". B n hy nh ti chuy n c a Ed Roberts, mt ngi n ng"bnh th ng" b gn ch t vi chic xe ln, nhng tr nn phi th ng nh quyt nh hnh ng vt qua nh ng gii hn v th ch t c a mnh. Ngay t nm 14 tui, Ed mc ch ng lit ton thn. Ngy cng nh m anh sng nh chic my th, nhng anh vt qua nh ng ni kh ch u trin min ngy ny qua ngy khc c mt cu c s ng rt "bnh thng". Ph i ch ng tr ch ng bnh bi lit sut cuc i, nhiu khi sut cht, l ra tnh trng ny c th lm anh ch bit ngh n

nhng au n c a mnh. Nhng khng, anh chn m t quyt nh khc h n thay i cuc i mnh v gip thay i cuc i c a bit bao nhiu ngi khc. Anh lm gi? Trong 15 nm cui i, anh chin u chng li mt th gii m anh c m th y ch bit an ph n. Anh tm ra nhi u nim cm h ng v khch l nng cao ph m cht i s ng cho nhng ngi khuyt tt. i di n vi v s huy n tho i v tim nng c a nhng ngi th cht yu km. Ed gio dc cho c ng ng v bt u mi c ng, t vic s dng xe ln v ch u xe c bit n vic bm vo cc thanh . Anh tr thnh ngi i xe ln u tin tt nghip i H c California, Berkeley v cui cng gi ch c v gim c S Phc Hi Sc Kho ca bang California v tr thnh ngi i tin phong cho chc v ny i vi nh ng ngi khuyt tt. Ed Roberts l bng ch ng hng hn cho th y iu quan trng khng ph i l hon c nh c a ta lc bt u, m l nh ng quyt nh ta lm i ti ch m ta nh ti. Mi hnh ng c a anh t nn trn m t pht chc quyt nh duy nh t, quyt lit v d t khot. B n c th l m g cho i mnh nu b n thc s quyt nh v n? Nhiu ngi li ni,"Th c tnh ti cng mu n lm mt quyt nh nh th, nhng ti khng bit s c th thay i i sng ti nh th no?". Nhng ngi nh th b t lit v s rng h khng bit c th phi lm th no bin i cc c m ca mnh thnh hin thc. Kt c c l h khng bao gi lm c nh ng quyt nh bi n cuc sng c a h thnh nh ng kit tc m h ng c. y ti mu n mch cho bn iu ny: Ci quan tr ng khng ph i l bit ngay t u phi lm cch no i n kt qu . Ci quan tr ng l b n quyt nh tm cho bng c mt ng li, b t k l ng li no. B n c th thay i phng php cho ti khi t c iu mnh mu n. M t khi bn quyt tm t b ng c mt iu g, tc kh c bn s thy"cch phi lm nh th no". "C t gip mnh, r i tri s gip" -NG N NG Nu lm quyt nh l chuyn n gin v hiu qu nh th, t i sao khng c m y ngi p d ng? Ti ngh mt trong cc l do n gin nh t l hu ht chng ta khng nh n ra sc mnh bin i m m t quyt nh h p l v d t khot c th t o ra. M t ph n ca vn l chng ta qu quen s dng t "quyt nh" theo mt ngha qu lng lo khin n g n nh ng ngha vi mt danh sch cc iu c. Thay v lm quyt nh, chng ta lm nh ng li ao c. Quyt nh ch thc th khng ging nh ni,"Ti mun b ht thuc", m l lo i b m i kh nng khc. Lm mt quyt nh ch thc l quyt tm t c mt kt qu v gt ra ngoi b t k kh nng no khc. Khi b n th c s quyt nh b ht thuc, l b n s khng bao gi ht thuc n a. Mi s xong ri. Bn thm ch s khng bao gi ngh n vic c th ht. Mt ngi nghin ru bit rng cho d mnh king ru trong nhiu nm, nhng nu ngi y t l a di m nh ch u ng mt l n n a thi, th mi s k nh l v ch: li ph i b t u li t u. Lm th no quen c nh ng quyt nh vng vng? Hy thng xuyn lm cc quyt nh, cng nhi u cng tt. Hy nh cu t c ng ,"Trm hay khng bng tay quen". "Vn mnh c a b n c hnh thnh Chnh lc b n lm nh ng quyt nh"

ANTHONY ROBBINS Ba quyt nh b n lm mi lc trong i sng s iu khin vn mnh c a b n. Ba quyt nh ny xc nh b n s lu tm n g, b n s cm ngh ra sao, bn s lm iu g, b n s cng hin g v bn s tr thnh con ngi no. Nu khng kim sot ba lo i quyt nh ny, b n s khng th no kim sot c i s ng c a mnh. Cn n u kim sot chng, b n s bt u tch ly c kinh nghim s ng. Ba quyt nh iu khin vn mnh c a b n l: 1. Cc quyt nh v nh ng g b n ph i ch tm vo. 2. Cc quyt nh v ngha ca s vt i vi b n. 3. Cc quyt nh v nh ng g b n ph i lm t nh ng kt qu bn mong mu n. Bn thy , khng phi nhng g ang xy ra cho b n lc ny hay xy ra cho bn trong qu kh hnh thnh nn con ngi bn. ng hn, chnh l nh ng quyt nh c a b n v nh ng g ph i ch tm vo, nh ng g c ngha i vi b n v nh ng g b n ang d nh lm s xc nh vn m nh ti hu ca b n. Nn nh r ng nu c ai t thnh cng l n hn trong mt lnh vc no, chnh l v h lm nh ng quyt nh khc h n vi b n trong mt mi trng hay hon c nh no . R rng, Ed Roberts quyt nh tp trung ch v mt iu khc h n ph n l n nh ng ngi cng trong hon c nh nh anh ta. Anh tp trung vo cch anh c th thay i i mnh. Nh ng kh khn th cht chnh l nh ng"thch " cho anh. R rng iu anh quyt nh lm, l bt c ci g c th lm cho cht lng i s ng ca nh ng ngi c cng hon c nh nh anh c tr nn d chu hn. Anh dt khot quyt tm bin i mi trng sao cho ph m ch t i s ng c a mi ngi c khuyt tt c c i thin nhiu hn. "Ti bit khng c s ki n no phn khi hn l S kin con ngi c kh nng tuyt i vn ln trong cuc i bng mt n lc c th c". -HENRI DAVID THOREAU Qu nhiu ngi chng ta khng lm ph n ln cc quyt nh c a mnh m t cch thc, nht l 3 loi quyt nh tuyt i quan trng trn y: v vy chng ta ph i tr gi t. Trong thc t, nhi u ngi sng theo kiu m ti gi l"Hi ch ng thc Niagara". Ti tin cuc i l nh dng sng v nhiu ngi ch nhy i vo dng i m khng th c s quyt nh s i n u. H mnh b cu n ht bi dng i: dng cc bi n c, cc ni s hi, cc thch . Khi h n ch dng sng chia nhnh, h khng th c s quyt nh s i n u hay i theo ng no. H ch n gin tri theo dng. H tr nn thnh phn c a m ng b hon c nh chi phi thay v c h ng dn b i nhng gi tr ca bn thn h. Kt qu l h cm thy m t quyn kim sot. H c sng trong tnh trng v th c ny cho ti mt ngy h cht b nh thc bi ting thc m m. Lc ny th qu mun. H chi vi gia dng thc m khng c mt mi cho iu khin. H ch cn ch cu n tri xung vc thm. C khi y l vc th m tm l. C khi l vc th m th l. C khi l v c thm ti chnh. iu kh chc chn l b n c th trnh c nh ng thch hin t i trong i mnh nu b n c nh ng quyt nh li ngc ging.

Lm cch no thay i hon c nh chung quanh khi chng ta ang b cu n vo s c m nh cung n ca dng sng? Ho c l chng ta c th c hai mi cho xung nc r i b t u cho nh nh in di v mt hng khc, hay chng ta quyt nh c mt k ho ch ngay t u. Hy vch ra l trnh n ni chng ta thc s mun n v c mt chng trnh hay bn bn c th c nh ng quyt nh tt trn ng i. Mt iu k diu m t ngi chng ta ti, l b no c a chng ta c sn m t cu trc n i ti lm cc quyt nh. C u trc ny ho t ng nh mt sc mnh v hnh, hng d n mi t tng, hnh ng, c m ngh, tt cng nh xu, trong m i lc c a cuc i. N chi ph i cch chng ta nh gi m i s trong i v ph n ln n c iu khi n bi tim thc ca chng ta. iu ng bu n l ph n l n chng ta khng bao gi nh thc h thng ny n ho t ng. H th ng ny gm 5 yu t: 1. Cc nim tin c bn v cc quy lu t thuc tim th c ca bn. 2. Ci gi tr i sng ca b n. 3. Cc im qui chiu ca b n. 4. Cc cu hi thng xuyn bn t t ra cho mnh. 5. Cc tm tr ng bn c m nghim t ng giy t ng pht. Bng cch thay i b t c y u t no trong nm yu t k trn, bn c th ngay lp tc t o c s thay i mnh lit v o lng c trong i s ng ca b n. iu ng m ng l chng ta c th iu khin h th ng ny bng cch lm nh ng quyt nh c thc vo bt k lc no trong cuc i. Chng ta khng c n cho php nhng ng li ca i sng qu kh iu khin i s ng hi n tai v tng lai c a chng ta. Cu n sch ny s gip b n t sng to chnh mnh b ng h th ng ha cc nim tin v gi tr ca b n chng li ko b n theo h ng k ho ch i s ng c a b n. "Ti khng n n lng, v sau mi ln th b h ng. ti u tin thm c mt bc" -THOMAS EDISON Cn mt cn tr cui cng trong vi c s dng sc mnh quyt nh ca chng ta. l chng ta phi khc phc nh ng ni s l chng ta s c nh ng quyt nh sai. ng nhin, chng ta s c nhng quyt nh sai trong cuc i. Nhng chng ta khng c tht vng. ti t ng c nh ng quyt nh sai, nhiu n a l ng khc v khng chc l ti s lun lun c nh ng quyt nh ng trong tng lai. Nhng ti xc nh cho mnh l b t k ti lm quyt nh g, ti cng s lun lun linh ng, nhn vo h u qu , hc h i t v s d ng nh ng bi hc ny cho cc quyt nh trong tng lai c kh hn. Bn nn nh : Thnh cng ch thc l kt qu c a phn on t t. Phn on tt l kt qu c a kinh nghim, v kinh nghim th ng li l kt qu ca phn on d ! Nh ng kinh nghim c v xu v ng bun i khi li l nh ng kinh nghim quan tr ng nh t. Khi ngi ta thnh cng, h c khuynh hng n m ng. Khi h tht b i, h c khuynh hng m chiu suy ngh v h bt u nhn ra nh ng s khc bit gip h ci thin phm ch t cuc i h. Chng ta phi d n mnh hc hi t nh ng li lm, thay v t giy v mnh, bng khng chng ta s li ph m ph i nh ng sai lm nh th trong tng lai.

Kinh nghim c nhn qu l quan trng, nhng kinh nghim ca ngi khc cng v cng qu bu. bn hy h c h i m u m c ca nh ng ngi tng vt thc trc bn v c nh ng bi hc ng gi cho bn noi theo. B n c th c nh ng m u gng cho vic iu hnh ti chnh, cc mi quan h, sc kho , ngh nghip, hay cho b t k lnh vc no c a i sng m b n ang mu n n m vng. H c th gip bn trnh c nhiu nm tri au kh v gip bn vt qua nh ng ghnh thc. C nh ng lc b n i trn dng i mt mnh v ph i t mnh c nh ng quyt nh ring cho mnh. iu ng m ng l n u bn mu n h c h i kinh nghim c a bn thn, th c nh ng khi bn c m th y c th l r t kh khn cng s tr thnh tuyt vi v chng c ng hin b n nhi u thng tin qu bu, nhng s phn bit c bn, m b n c th s dng lm nh ng quyt nh tt hn trong tng lai. Th t vy, b t c con ngi thnh t siu vi no m b n g p cng c th ni cho b n bit rng l do s thnh cng c a h chnh l h lm nhiu quyt nh d hn bn tng lm. Nh ng ngi d cc bu i thuyt trnh c a ti th ng hi,"ng ngh ti phi m t bao lu mi thnh tho c k nng c bit ny?" Ti th ng tr li ngay cho h,"B n mu n thi gian bao lu?" n u b n hnh ng 10 ln 1 ngy hc kinh nghim trong khi ngi khc ch hnh ng m i thng 1 l n, ch c chn bn s c 10 thng kinh nghi m trong 1 ngy, b n s sm n m v ng k nng v nc ci thay, bn c th c ngi ta coi b n l"ngi c ti v may m n". Ti tr thnh mt ngi din thuyt xut sc l v, thay v t p ni m i tu n 1 ln, ti quyt tm ni 3 ln 1 ngy cho b t c ai mun nghe ti ni. Trong khi cc nhn vin khc trong cng ty ca ti c 48 cuc thuyt trnh h ng nm, th ti cng c cng s lng nhng ch trong hai tu n. Trong mt thng, ti c th c kinh nghim c a hai nm. V trong mt nm, ti c th t s tin b ca mi nm. Cc ng nghi p ca ti th ng b o r ng ti"may phc"c ti n ni bm sinh nh th. Ti c gng gi i thch cho h iu m ti ang mun ni vi bn lc ny: S thnh tho c n lng thi gian ty theo b n mu n. V li, cc bi thuyt trnh c a ti u tuyt vi c sao? Cn lu. Nhng ti lun t i hi mnh ph i hc t mi kinh nghim v ti tm cch c i thin ri chn d p gn nht sn sng bc vo ni trong bt k lo i phng hi no v vi cc c t a thuc hu nh m i lnh vc ca i sng. Ti c th on chc vi b n iu ny: Cho d b n c chun b chu o n u, th trn dng i, th no bn cng gp ph i t nhiu trc tr. Th nhng iu ny khng c g l tiu c c, m ch l thc t ca i sng. iu ch yu l khi g p trc tr , bn ng nn giy v mnh v s "tht b i". Hy nh r ng khng h c th t b i trong cuc i. Ch c nh ng kt qu . Nu b n khng t c nhng kt qu mong i, hy hc t kinh nghim bn c th rt ta nh ng bi h c gip bn lm nh ng quyt nh tt hn trong tng lai. " Chng ta s tm thy mt con ng, hoc chng ta s to ra n. " -HANNIBAL M t trong nh ng quyt nh quan tr ng nh t b n c th lm b o m hnh phc lu di c a mnh l quyt nh tn d ng m i ci m cuc i cng hin cho b n trong giy pht hi n t i. Chn l y l khng c g m bn khng th hon thnh nu:

1. B n quyt nh r mnh s quyt tm tuyt i t cho b ng c iu g. 2. B n quyt tm hnh ng ton tm ton l c. 3. B n nh n ra iu g c tc d ng hay khng. 4. B n tip tc thay i phng php cho ti khi t c m c ch mong mu n v t n dng mi iu m cuc i c ng hi n cho b n. Tt c nhng ngi thnh cng vang di u s d ng 4 bc ni trn. Mt trong nh ng cu chuyn thnh t ti a thch l v ng Soichiro Honda, ngi sng lp cng ty mang tn ng. Ging nh m i cng ty l n nh no khc, cng ty Honda bt u bng mt quyt nh v mi nim say m sn xu t ra mt kt qu . Nm 1938, khi cn ang i h c, Honda bn t t c nhng g ng c v u t vo mt x ng ch t o nho nh v y ng bt u khai trin t ng c a mnh v bc c a Pit-tng. ng mun bn cng trnh c a mnh cho cng ty Toyota, v th n g vi u lm vic ngy m, ng ngay trong xng ch to v lun tin chc mnh s thnh cng. ng th m ch cn em bn trang sc ca v tip tc ngh nghip. Nhng khi ng ch to xong chic b c pit-tng v em gii thiu cho Toyota, hng ny tr li l nh ng chic b c ng ch t o khng p ng tiu chun c a h . ng quay v nh trng trong hai nm, y ng phi h ng ch u nh ng li nh o ci c a cc ging vin v b n h c v h cho rng nh ng thit k c a ng qu v l. Nhng thay v tm n kinh nghim au n ny, ng quyt nh tip tc nhm ti m c tiu c a mnh. Rt cuc, hai nm sau , Toyota chp nh n k hp ng vi Honda. Nim say m v tin tng ca ng c tng th ng, v ng bit iu mnh mun, hnh ng, nhn ra iu g c tc dng v lin t c thay i phng php cho ti khi t c m c tiu mong mu n. Th ri mt vn mi li pht sinh. Chnh ph Nh t ang lm chin v h t ch i cung c p cho ng vt liu xy d ng nh my. ng b cuc ? Khng. ng bng suy ngh v s b t cng ? ng thy gic m ca ng cht ri ? Hon ton khng. Mt ln n a, ng quyt nh rt ta kinh nghim v khai trin m t chin l c mi. Ln ny ng cng ng nghip sng ch ra qui trnh ch to vt liu c a mnh xy d ng nh my. Trong thi k chi n tranh, nh my 2 l n b trng bom, khi n ph n ln c s ch t o b ph h y. Ph n ng c a Honda? ng l p tc tp h p l i cc b n, h cng nhau i thu nht cc thng xng m my bay M b. ng gi chng l" Qu t ng c a T ng thng Truma" v chng cung cp nguyn vt liu cho qui trnh ch t o c a ng. Cui cng sau khi thot c tt c nh ng r c ri , m t trn ng t san bng nh my. Honda quyt nh bn qui trnh ch to pit-tng cho Toyota. Sau chin tranh, nc Nh t b thiu nhin liu trm trng v Honda thm ch khng c xng ch y xe hi ca mnh i mua thc n cho gia nh. B qu, ng nh gn mt m-t nh vo chic xe p. Th l ngay sau , nhng ngi hng xm ch y n xin ng cng lm nh ng chic"xe p gn my" ch h. ng g n ht chic m-t ny n chic m-t khc, cho n khi ht sch s m-t ng c. th l ng quyt nh xy d ng mt nh my ch t o lo i m-t cho sng ch mi ca ng, nhng tic thay ng khng c v n.

Ging nh trc kia, ng quyt nh phi kim cch! Gii php c a ng l vit th cho tng ng i trong 18,000 ch hiu xe p kh p nc Nh t v ku g i h gip v n. ng ni h c th gp ph n trong vic khi phc l i nc Nht nh pht minh linh ng c a ng v thuyt ph c c 5,000 ch hiu ng trc s vn ng c n. Th nhng , b my c a ng gn vo xe p cn qu to v c ng knh. V vy ng iu ch nh li kch c v lm ra mt ng c nh v gn hn cho chic xe g n my. ng t tn cho n l "Super Cup" v th xe mi ny thnh cng trong nhy m t. ng c trao gii thng c a Nh t hong. V sau, ng b t u xut kh u xe g n my c a ng sang Chu u v Hoa K v tip theo l n th p nin 70, ng xu t kh u xe hi ca ng v chng cng tr nn ni ting. Ngy nay, Cng ty Honda s dng hn 100,000 nhn vin c M v Nht v c coi l m t trong nh ng hng ch to xe hi l n nh t Nh t, bn ch y nh t M, ch thua Toyota. S thnh cng ny l nh mt con ngi thu hiu c sc m nh c a mt quyt nh d t kho t i n hnh ng, b t chp mi hon c nh. thnh cng, b n phi c mc tiu di hn. H u ht cc thch chng ta g p trong cuc i l do chng ta ch n m c tiu trc m t. Thnh cng hay tht b i khng ph i l nh ng kinh nghim c c mt sm mt chiu. Chng ta th t b i t ng quyt nh nho nh trn ng i gp l i. Th t b i v khng i n cng. Th t b i v khng hnh ng. Th t b i v c chp. Th t b i trong vic x l cc tnh hu ng tm linh v c m xc. Th t b i trong vic kim sot cc m c tiu. Ngc li, thnh cng l kt qu c a nh ng quyt nh nho nh: quyt nh nh m mt chu n m c cao hn, quyt nh c ng hi n, quyt nh nui dng tm tr thay v cho mi tr ng chi phi, nhng quyt nh nho nh ny lm nn kinh nghi m cuc i m chng ta gi l thnh cng. Khng m t c nhn hay mt tp th no thnh cng m do nh ng m c tiu ngn h n c. C th bn nghe ni v m t chng thanh nin b hc v anh ta quyt nh khng th ch i lu hn thc hin gic m tr thnh mt nh c s ni ting. Nhng gic m ny khng tr thnh hin thc nhanh nh anh tng. Thc vy, khi tui 22, anh s rng mnh lm mt quy t nh sai v khng ai s cn bao gi yu nh c ca anh n a. Anh chi trong nh ng qun ca nh c v anh tht b i th th m, ph i ng trong nh ng nh git bi v anh khng cn nh . Anh ch cn gi c mt iu duy nht vi mnh, l c bn gi th mng. Nhng ri nng cng b anh v th l anh ng trn b vc thm. Th l anh ch ngh l trn i ny anh khng th no cn tm c mt ngi ph n xinh p nh c bn gi c. Tuyt vng, anh quyt nh t tm n ci ch t. May mn thay, trc khi t t , anh suy xt l i nh ng ch n l a ca mnh v quyt nh i kim tra sc kho ti m t bnh vi n tm th n. Trong thi gian t i bnh vin, anh c dp phn tch u l nh ng vn thc s ca mnh. V anh tht ln," , mnh s khng bao gi xung tinh th n n th na". Ngy nay, anh tuyn b," l mt trong nhng hnh ng t t nht ti lm, v t ti khng bao gi cm thy chn n n d cho iu g xy n vi mnh. Ti th y ch ng c vn g l ng k n u snh vi nh ng g m ti th y bit bao ngi khc ph i gnh ch u". Nh i mi quy t tm v theo ui gi c m di hn ca mnh, rt cuc anh c mi th anh mun. Anh c hng triu ngi hm m v anh ci siu ngi m u Christie Brinkley. Tn anh l Billy Joel.

B quyt chng ta tm th y y chnh l: iu trc m t xem ra khng th c hin ni tr thnh m t hin tng c trng v thnh cng v hnh phc trong m c tiu di hn. Billy Joel c th t g mnh ra kh i tnh tr ng th t v ng b ng cch i theo 3 quyt nh m chng ta ki m sot m i lc trong cuc sng: iu chng ta nh m ti, s vt c ngha th no v phi lm g cho d cc thch c v nh hn ch chng ta. Anh nng cao tiu chun c a mnh, c ng c chng b ng nh ng nim tin mi v thc hin nh ng chin lc m anh bit mnh b t buc ph i lm. Trang B b ng sc mnh ca quyt nh Ti xin tm lc y 6 bc th c hin nhanh gip b n trang b sc m nh quyt nh cho mnh. Sc mnh ny s hnh thnh kinh nghi m sng vo mi giy pht b n sng cuc i mnh: 1. Nh n s c m nh ch thc c a quyt nh. y l cng c bn c th dng b t c lc no thay i cuc i ca mnh. Lc b n c mt quy t nh mi, b n khi ng mt nguyn nhn, mt h u qu , mt hng i, v mt ch im mi cho i mnh. Hy nh r ng, quyt nh th c s l quyt nh c o lng bi vic b n c mt hnh ng mi. Nu kh ng c hnh ng, thc ra bn chng quyt nh g c . 2. thc r rng bc kh nh t thnh t mt iu g l c mt quyt tm thc s ,mt quyt nh thc s . Nhiu khi vic thc hin mt quyt tm th d hn l lm mt quyt nh, v th bn hy quyt nh mt cch thng minh, nhng phi quyt nh nhanh. ng chn ch n o xem mnh s ph i lm th no hay c th lm th no. Cc nghin c u cho th y nh ng ngi thnh t nht l nh ng ngi c nh ng quyt nh nhanh v h rt sng t v nh ng gi tr v m c tiu ch thc ca i h. Nu ph i thay i quyt nh, h thay i kh ch m. Ngc li, nhng ngi tht bi thng quyt nh chm chp v thay i quyt nh rt nhanh, l p tr ng c a h lin t c chao o. Hy quyt nh dt khot! Bn nn nh r ng quyt nh ch thc l quyt nh c hnh ng theo sau. ng bao gi quyt nh ri , nhng hy c ngay mt hnh ng tiu biu th hin quyt nh . 3. Th ng xuyn lm quyt nh. B n cng thng xuyn lm quyt nh, b n cng c nh ng quy t nh tt hn. Cng vn ng nhiu, c bp c a chng ta cng kho . Vi c bp quyt nh ca chng ta cng th. B n c th gi i phng ngay by gi ngu n sc m nh vn b bn b qun, b n s thy i s ng b n trn tr nng l ng v s thch th nh th no. 4. Rt ta kinh nghim t cc quyt nh c a b n. Khng c cch no c nh c . i khi cng vi c bn lm h ng ht, cho d b n lm vic g. V khi iu khng th trnh xy n, ng t trch mnh, nhng hy c h c l y iu g . Hy t h i,"C iu g tt y khng? Ti c th hc c g y?" s "th t bi" ny c th che y m t mn qu v gi nu b n bit s dng n c nh ng quyt nh tt hn trong tng lai. 5. Hy trung thnh vi quyt nh c a b n, nhng bit mm do trong cc ph ng php. Mt khi bn quyt nh mnh mu n tr thnh ngi nh th no, ng t p trung mt cch c ng nh c vo cc phng tin. iu b n theo ui l mc ch ch khng ph i phng tin. Bn hy c gng ch n nh ng phng th t t nht t m c ch, nhng cng cn bit linh ng thay i cc

phng php n u cn. Hy vun tr ng ngh thu t linh ng. 6. C m th y thch th khi lm quyt nh. B n nn bit rng, m t quyt nh b n lm bt c lc no cng c th thay i dng i bn mi mi: ngi ng ngay s t pha trc hng c a b n hay ngi ng i k bn b n trn my bay, c in tho i g n nh t b n g i hay nh n, cu n phim bn s p i xem, cu n sch b n sp c, hay trang gi y b n sp l t qua, t t c u c th l mt sc m nh m tung cch c a cuc i b n, hay l nhng iu bn trng ch c n nh. Nu b n mun i s ng b n trn ngp nim say m, b n cn sng vi thi ch i ny. Nhiu nm trc ti lm mt iu t ng ch ng ch l mt quyt nh nh, th m n mnh lit thay i i ti. Ti quyt nh lm mt cuc thuyt trnh Denver, Colorado. quyt nh cho ti gp m t ph n tn Becky. tn nng gi y l Robbins v nng dt khot l m t mn qu tuy t vi nh t cho i ti. Cng trong chuyn i , ti quyt nh vit cun sch u tin v nay cu n sch y c xu t bn b ng 11 th ting trn kh p th gii. C ln ti cng quyt nh ch n mt i tc kinh doanh. Ci d trong quyt nh ny c a ti l ti khng iu tra k l lch c a ngi i tc ny, Ch trong mt nm, anh ta bin th 250 ngn la v cng ty c a ti n n 758,000 la, trong khi ti ang mi mit i thuyt trnh khp ni. May thay, ti hc c bi hc t quyt nh km c i ny c a mnh v thay v theo l i khuyn c a cc chuyn vin l tuyn b ph sn, ti quyt nh tm cch lt ngc th c v t c mt trong nh ng thnh cng to l n trong i ti. Ti thnh cng nng cng ty ca mnh ln m t b c hon ton m i v rt ta c kinh nghim to cho cng ty mt s thnh cng lu di. "Cuc i ho c l mt cuc phiu lu can trng, ho c ch ng l g ht." -HELLEN KELLER iu ct y u duy nht trong chng ny l g? Bn hy nh, ci xc nh s phn c a b n khng phi l hon c nh, m l nh ng quyt nh c a bn. Trc khi hc phng php thay i t duy v cm ngh c a bn trong i sng mi ngy, ti mu n b n nh rng tt c nh ng g b n c trong cun sch ny u V gi tr ,... mi cun sch khc bn c hay bng casset bn nghe hay nh ng cuc thuyt trnh bn d u v gi tr... nu b n khng quyt nh s d ng n. Bn hy nh l m t quyt nh vi quyt tm thc hin l mt sc mnh lm thay i i bn. N l sc mnh lun c s n ni bn b t c lc no b n quyt nh dng n n.

Chng 3: NHNG S C M NH D T NN CU C I "i ngi g m nh ng kho nh kh c ca l tr, xen l n nh ng kho nh kh c ca khi hi v am m". -SIR THOMAS BROWNE C y va i tn b c ch ng n a gi th tai h a p ti. Bt ng kho ng mt ch c thanh thi u nin chy x n x v pha c. Ch a kp hiu c chuyn g, c thy t i tr nhy b vo c, li x c c vo bi rm gn y r i dng ng st p vo ngi c. Mt a lin tip p vo m t c cho t i khi mu ch y xi x . Ri chng thay nhau hm hi p v b c l i y n a s ng n a cht. Cu chuyn gh t m v man r ny x y ra Central Park cch y my nm. Lc ti ang New York. Ti kinh s v cu c t n cng man r nh, nhng nht l v nh ng k tn cng cn ang la tu i v thnh nin. Tt c ch t 14 n 17 tui. Khng nh bnh thng, chng khng phi nh ng con nh ngho kh hay c gia nh rc ri, nhng l nhng hc sinh trung hc v l thnh vin c a cu lc b kn ng Little League. Chng khng nghi n ma ty, cng khng c nhng ng c phn bit ch ng tc. Chng tn cng v mt l do c nh t: tr a, chng cn cho vic chi a ny m t ci tn:"hung bo". Cch xa th khng y 300 km, mt chic phn l c n khi v a ct cnh sn bay Quc gia trong mt cn bo tuyt. My bay m vo cu Potomac ng vo gi cao im. Giao thng b t c nghn, trong khi vi c cu c p n n nhn c tin hnh c p tc v quang c nh khu vc c u l c m t cn c m ng. Nhn vin ch a chy v c u thng phi ht sc vt v c u cc nn nhn. C mt ngi n ng lin tc chuy n bnh kh oxy cho nhng ngi khc. Anh cu c nhiu ngi, ch tr mng s ng c a anh. R t cuc khi my bay tr c thng c u nn p xung ch anh ta, anh trt h n xung bn di l p tuyt l nh cng. Anh hy sinh mng sng mnh cu sng nhng ngi hon ton xa l vi anh. iu g thc y anh coi tr ng sinh mng ca nh ng con ngi m anh ta khng h quen bit th? V anh ta hy sinh tnh mng mnh v nhng ngi y? iu g lm cho mt ngi xu t thn t nh ng hon c nh tt p l i hnh ng m t cch man r m khng h hi hn, ang khi mt ngi khc li dm hi sinh tnh m ng mnh v nhng ngi hon ton xa l? iu g t o nn m t anh hng, mt tn tin, mt ti phm, hay mt con ngi c ng hin? i u g to khc bit gi a cc hnh ng c a con ngi? Sut i ti khng ng ng i tm cu tr li cho nh ng cu hi ny. Ti th y r mt iu ny: Con ngi khng phi nh ng to vt ng u nhin; mi vic chng ta lm, chng ta u lm v mt l do no . C th chng ta khng thc v l do , nh ng ch c ch n lun lun c ng c no thc y hnh ng c a chng ta. Sc mnh ny nh hng n mi lnh vc c a i sng chng ta t nh ng mi quan h cho ti lnh vc ti chnh, th cht v tr khn c a chng ta. Sc m nh no ang chi phi i s ng ca bn lc ny v cn tip tc chi phi i s ng c a b n trong sut cuc i? S NG v KH ! Tt c nh ng g chng ta lm, chng ta lm vi m c ch trnh xa au kh v t nim vui sng. Hiu v s dng c nh ng sc mnh c a kh au v vui sng s cho php b n mi mi to c

nhng thay i v ng bn v nh ng s tt p m b n ao c, cho b n v nh ng ngi b n thn thng. Khng hiu iu ny s d n a bn ti mt n p sng ph n ng, hoang d nh cm th hay my mc. iu ny nghe ra c v qu n gin, nhng bn hy ngh n n. Sao b n khng lm nhng iu m b n bit mnh ph i lm? L do l tnh dng dng khng d t khot c a b n. B n bit b n ph i lm mt vic g , nhng bn vn ch n ch khng lm. Ti sao? L v mt m c no , bn ngh r ng hnh ng vo lc ny s gy cho bn nhiu au kh hn l ch . Th nhng, bn c bao gi kinh nghim rng m t vic b n c tr hon ht ngy ny sang ngy khc, bng dng bn cm th y p bu c ph i lm, phi lm xong khng? Chuyn g xy ra? Lc bn thay i cch nh gi ca b n v ci kh v ci s ng. Bng dng bn th y r ng khng hnh ng l i cn au kh hn l tr hon hnh ng. "Ai chu au kh khi cha cn phi chu, ngi y chu au kh qu mc cn thit." -SENECA iu g ngn cn b n n gp ngi n ng hay ngi n b m bn m tng? iu g ngn cn bn b t u m t cuc kinh doanh m bn c nh trong u nhiu nm? Ti sao bn khng bt u n king? Ti sao b n khng lm xong lu n n c a b n? Ti sao b n khng kim sot d n u t ca bn? iu g ngn cn b n lm nh ng g phi lm thnh t trong i sng theo nh bn mong c? Mc d b n bit r tt c nhng hnh ng ny c li cho b n, nhng bn khng lm ch v vo lc bn ngh lm nhng vic s gy cho bn nhiu au kh hn l b l mt c hi. Xt cho cng, nu ti n g p ngi v h t chi ti th sao? Nu ti n king, chu i, ri rt cuc vn ln cn th sao? Nu ti b tin ra u t ri mt s ch v n ling th sao? Vy th th lm g? Vi nhiu ngi, ni s nh ng mt mt th m nh hn nim ao c c li. iu g thc y b n mnh hn: trnh khi b ai c p mt c a bn 100,000 la bn ang c trong tay, hay kh nng bn c th kim c 100,000 la khc trong nm ti? S tht l nhiu ngi ra s c gi chc c nh ng g h ang c hn l chu liu c c nh ng g h th c s mun c cho i h . "B quyt thnh cng l h c bit cch s dng nim vui hay ni au thay v nim vui hay ni au s d ng mnh. Nu b n lm nh th, bn s lm ch cuc i b n. Khng lm th, b n s cuc i lm ch b n." -ANTHONY ROBBINS M t cu h i th v thng c nu ln trong cc cuc th o lu n v s ng hay kh : Ti sao c ngi c chu kh m khng th thay i? H cha cm nghim au kh cho ; h cha i ti ng ng cm xc. Nu b n t ng b m t cu c tan v gia nh v cui cng i n quyt nh s dng mi nng lc c a bn hnh ng v thay i cuc i, c th l v bn chm ti m c au kh m b n khng cn mun chu ng n a. Chng ta ai cng t ng c m nghim nh ng lc

trong cuc i lm chng ta ph i tht ln, "Ti ph i thay i ngay". y chnh l giy pht k diu m au kh tr thnh ngi b n ca chng ta. N thc y chng ta b t tay hnh ng v lm ra nhng kt qu mi. Chng ta cn c thc y hnh ng mnh lit hn nu cng trong lc , chng ta d kin trc c rng s thay i s lm cho i sng chng ta sung sng hn nhi u. iu ny x y ra trong nhi u lnh vc khc nhau c a i sng. c th bn c m th y chm ti ng ng ca c a tnh tr ng th l c a mnh: bn m p qu ri, khng cn ng i tho i mi trong xe taxi, khng m c v a b qun o mi may cch y my thng, i ln xu ng c n thang vt v. Cui cng bn th t ln, "th l qu r i!" v b n c quyt nh. ng c ca quyt nh l g? L c mu n lo i b au kh trong cuc sng c a mnh v lp l i nim vui sng: vui s ng v hnh di n, vui sng v tho i mi d chu, vui sng v t tin, vui sng v c sng theo ng nh c a mnh. Cuc i l bi h c quan tr ng nh t C Donald Trump l n m Teresa u c thc y bi cng mt ng lc. C th bn s ni,"Anh c in khng, Tony? Hai ngi khc nhau nh ngy v m vy!" R rng nh ng gi tr ca h nm hai c c i lp nhau, nhng c hai cng c thc y bi ci s ng v ci kh. i s ng ca h hnh thnh t nh ng g h bit l em li nim vui v nh ng g h bit l em li au kh. Bi h c quan trng nh t chng ta hc c ni i sng l ci g em li nim vui v ci g em n ni au. Bi hc ny ni mi ngi mi khc v v th l i ng x c a chng ta cng khc nhau. Vi Donald Trump, sut cuc i ng hc bit cch t ti nim vui sng b ng cch c nh ng chic du thuy n l n nh t v mc tin nh t, t u c nh ng ta nh nguy nga xa x nh t v c nh ng thng v xut sc nh t. Tm li, tch ly nhng mn chi l n nh t v m c nh t. ng coi iu g gy au kh nh t cho mnh? Trong cc cuc ph ng vn, ng tit l l ni au kh ln nh t trong i l ph i ch u xp hng th 2 trong b t c ci g, ng coi l tht b i. Nhiu i th ca ng v cng vui m ng khi th y ng chu au kh v ph n l n ti sn c a ng b tiu tn, Nu v d ny khng ph i phn on ng, nhng l chng ta hiu c ng c no thc y ng v thng c m ph n no ni au kh r rng c a ng. M Teresa th ngc li. y l mt ph n c mi quan tm su s c n con ngi, khin m i khi nhn thy ai au kh, m cng cm thy au kh . M b tn thng trc s bt cng c a h thng ng c p x h i. M khm ph ra r ng mi khi m hnh ng cu gip nh ng ngi ny, s au kh c a h tan bin v s au kh c a m cng ta bin theo. Vi M Teresa, ngha t i h u c a cuc i c th tm th y ni nhng khu ph ngho kh nh t Calcutta, Thnh ph c a Nim vui, vi hng triu con ngi i n, bnh t t. Vi M, nim vui l ch i ro qua cc ng ngch t i tm v tanh hi trong thnh ph n nh ng tp lu t i tn v phc v nh ng tr em thiu n, vi nhng thn xc b tn ph b i dch t v kit l. M c thc y mnh lit vi cm gic r ng khi gip c nhng ngi khc thot khi c nh cng c c l m vi nh c ni kh ni mnh v gip h cm nghim c nim vui c a cuc sng l Chnh m cm nghim c nim vui. M hc bi t c rng hin mnh lm vi c cho tha nhn chnh l iu thi n tt nh; n cho m c m nghim rng i m c mt ngha ch thc.

nh mnh c a ta hnh thnh theo cch ta quan ni m th no l s ng v th no l kh , M t quyt nh thay i trit cht lng i s ng ca ti, l t nh ti b t u coi kin thc l nim vui sng v b. Ti nhn ra r ng nu khm ph ra c nhng t ng v chin lc hnh thnh cch ng x v c m xc c a mnh, th mnh s c hu nh tt c nh ng g mnh mun c trn i. N c th gii phng ti khi au kh v em n cho ti nim vui. Bit cch m tung nh ng b n ng sau cc hnh ng c a chng ta c th gip ti c s c kho tt hn, quan h tt hn vi nhng ngi ti thn thng. Ki n th c gip ti c ci g cng hin, c hi ti c th thc s cng hin cho mi ngi quanh ti. u l nhng kinh nghim v au kh hay sung sng hnh thnh i b n? Ch ng h n, nu b n coi ma ty em li nim vui hay s au kh, th n u nh h ng ti nh mnh c a b n. Nh ng quan nim v thuc l, r u, cc mi quan h v ngay c quan nim v s cng hin v tin tng cng em li nh ng hiu qu nh th cho nh mnh ca b n. Nu b n l bc s, hn b n th y r l quyt nh hc lm bc s trc y ca b n c thc y bi nim tin c a bn r ng n s em li nim vui cho b n. H u ht cc bc s ti c dp ni chuy n u th nh n h cm th y hnh phc to ln khi gip ngi khc: lm gim au, cha b nh v cu s ng. Nhiu khi nim vinh d c trng n trong x hi cng l mt ng c. Bn hy ngh n nh ng quan nim h n ch v au kh v h nh phc c a John Belushi, Freddie Prinze, Jimi Hendrix, Elvis Presley, Janis Joplin v Jim Morrison. H coi ma ty nh mt li thot, m t gii php nhanh, mt con ng gi i phng h khi au kh v em hnh phc n vi h , r t cuc thi ny hy dit h. H phi tr ci gi cui cng v khng iu khin ng tr khn v cm xc c a h . B n th ngh n gng mu h nu ra cho hng triu ngi hm m h . Ti cha bao gi th ru hay thuc phi n. Khng ph i v ti khn, m v ti th t may mn. Mt l do khi n ti khng bao gi ung ru, l v hi nh, trong gia nh ti c hai ngi m i khi say ru u gy ra ton nh ng chuy n t hi, khin cho ti g n lin vic ung ru vi s au kh t t bc. c bit ti cn nh nh in trong c hnh nh ngi m c a m t b n thn nh t ca ti. B bo ph, nng gn 150 kg v b ung r u lin t c. Mi khi ung ru, b th ng thch m ly ti trong lng b. Cho ti tn hm nay, ti lun lun bu n nn m i khi ng i thy mi ru trong hi th c a ngi ta. V u ng bia th li c mt chuy n khc. Hi ti kho ng 11, 12 tui, ti khng h coi l mt th ru. Thc ra, cha ti cng u ng bia v khng h gy ra chuy n t h i no c . Ngc l i, ung vi ly bia vo thng lm cha ti vui v hn i cht. Hn na, ti coi ung bia to ra nim vui, v ti mu n tr nn ging cha ti. Thc ra ung bia c lm ti nn gi ng cha ti khng? Khng u, Nhng chng ta th ng c nhng lin t ng sai lc trong h thn kinh nh khi chng ta quan ni m th no l s ng, kh trong cuc i. M t hm ti xin m ti cho u ng "th t bia". M gi i thch l u ng bia khng t t cho ti. Nhng nhng li gii thch c a m ch l v ch khi ti quyt v nh t l khi ti nh n thy r l cha ti

u c lm g nh m ti ni. Li ni lung lay, gng by li cun. Th l ti nh t nh tin rng cc nhn nh c a ti th chnh xc hn nhng li gi i thch c a m v ngy hm ti tin chc rng ung bia i vi ti l d u hiu c a s tr ng thnh. Cn m ti th ngh nu khng cho ti u ng bia ti nh, chc ch n ti s i u ng th mt ni no khc. R t cu c m ti b o,"OK, con mun u ng bia ging nh cha con ? Th th con phi u ng hon ton theo ki u cha con u ng". Ti h i, "Th l sao h m?" B tr li, "Con ph i u ng ht su lon". Ti ni, "Khng c vn ". M ti ni, "Con phi ng i u ng ngay ti y". Khi ti nhm nhi ngm bia u tin, ti th y mi v d qu, khng nh ti tng trc . Th nhng t i c a ti khng cho php ti th a nh n iu ny. V ti u ng thm m y h p n a. Khi u ng ht mt lon, ti ni vi m, "Con ri, M ". M ni, "Khng, cn lon n a y" v b m ngay ra. Sau khi ung n lon th ba hay th t g , ti thy d dy lng l n c ln. V bn cng c th bit iu g xy ra sau . Ti nn thc nn tho m i s ra ngi v y bn n. Tht l kh ng khip v l i cn phi lau chi s ch c bn n n a. T c ngh n mi bia l ti bu n nn v c nh ng c m gic gh tm. Th l ti khng cn lin tng bng tr c gi a ung bia v ngha c a n n a, m ti bt u lin tng b ng c m xc ni h thn kinh c a ti, l s lin t ng th n kinh h. T tr i, ti khng bao gi nm d ch m t ngm bia. Ti cng khng bao gi s dng ma ty v ti cng c mt kinh nghim tng t: Khi ti ang h c lp tm hay chn, mt i c a s cnh st n tr ng ti v chiu cho chng ti xem nh ng phim v hu qu c a ma ty. Ti th y nh ng c nh b n git, cht ch c, au n v t vn. L m t thiu nin, ti lin kt ma ty vi nh ng s x u xa v cht chc, v th bn thn ti khng bao gi th . Ti th c may mn l c c nh st gip hnh thnh mi lin t ng th n kinh h v s au n ngay c khi ch cn ngh ti ma ty. V th ti khng bao gi ngh n chuy n th dng ma ty. Chng ta hc c iu g qua nh ng th d trn y? n gin l iu ny:Nu chng ta lin kt s au n to l n vi bt k mu ng x hay c m xc ny, chng ta s trnh chiu theo n bng b t c gi no. Chng ta c th dng s hiu bit ny trang b cho mnh ngu n sc mnh c a au kh v sung sng thay i h u nh mi ci trong i mnh, t thi l ng kh ng cho ti vic s dng ma ty. V d, nu chng ta mun ngn nga con ci sa vo ma ty, chng ta ph i d y chng tr c khi chng th nghim v trc khi c ai d y chng lin kt ma ty vi nim vui sng. "N u b n b au kh v mt iu g bn ngoi, b n kh khng ph i bi chnh iu , m bi cch bn nh gi n; nhng bn lun lun c kh nng thay i cch nh gi ca b n b t c lc no". -MARCUS AURELIUS Loi ngi l loi duy nh t trn tri t c kh nng i sng tm linh, gip chng ta khng b l thuc hon c nh, m ngc li, chnh chng ta t o cho hon c nh ngha ca n v chng ta t xc nh cho mnh c m ngh v mnh cng nh l li ng x ca mnh trong tng lai. M t trong nh ng kh nng khin chng ta l m t t o vt c bit, l kh nng thch ng, bin i, s dng s vt hay tng t o ra nh ng ci h u ch hay thch th hn cho chng ta. Ch c lai ngi c kh nng bin i nhng lin t ng c a mnh, bin au kh thnh nim vui hay ngc li. Ta hy ngh n ngi tuyt th c nh cng v phi ngi t. Tuyt thc v mt chnh ngha, an h

vn sng sut ba mi ngy khng n. S au n th xc c a anh rt ln, nhng n c b p bng nim vui v gi tr v thu ht c s ch c a d lun qun chng i vi chnh ngha c a anh. Th nn, nh sc mnh c a ch, chng ta c th ch n l a s au kh th xc do vic nhn n vi s au kh tm linh do vic bung xui l tng c a mnh. Chng ta c th to ra nhng ngha cao c hn. Nhng nu chng ta khng iu khin nhng lin t ng ca mnh v au kh hay vui sng, th cuc i c a c hng ta khng hn g loi vt hay my mc, lun lun b chi phi c a hon cnh, mc cho s vt tc ng trn chng ta v xc nh cht lng i sng c a chng ta. Chng ta tr nn ging mt chic my tnh cng c ng, m c cho lo i l p trnh vin nghip d ai mu n truy c p cng c. "Ngi ta, nam cng nh n, th ng nghe theo ting gi ca con tim hn l c a l tr". -LORD CHESTERFIELD Tuy chng ta khng mun nhn nh n iu ny, nhng s tht vn l chng ta hnh ng do s phn ng c a b n nng i vi au kh v vui sng, hn l do nhng tnh ton c a l tr. Tuy chng ta lun mu n tin rng mnh hnh ng l do l tr, nhng trong phn ln tnh hung, chng ta cho cc cm xc thc y chng ta hnh ng. Th c ra chng ta c th hc cch iu khin tm tr, th xc v c m xc c a mnh lin kt s sng kh vi b t k iu g chng ta l a chn. Khi Thay i cch chng ta quan ni m v s ng v kh , chng ta s l p tc thay i thi ng x ca mnh. Th d bn mu n b ht thuc l. iu n gin bn phi lm l lin kt au kh vi vic ht thuc v nim vui vi vic b ht. B n c kh nng lm chuyn ny ngay by gi , nhng s d bn khng s dng kh nng ny l v bn quen lin kt s vui s ng ca th xc vi vic ht thuc, hay v b n s rng b ht s gy ra cho b n s au kh. Th nhng, nu b n gp mt ngi b ht thuc, b n s thy r ng c mt ngy h thay i thi y: Ngy h th c s thay i ngha c a vic ht thuc i vi h . Nu b n khng c m t k hach cho i mnh, th mt ngi khc s lm iu . Cc nh qu ng co hi u rt r rng iu thc y chng ta khng ph i l tr c m l nh ng cm gic c a chng ta i vi cc s n ph m c a h. Kt qu l h tr thnh nh ng chuyn gia trong vic s d ng nh ng m nh c kch ng hay m du, nh ng hnh nh gy n t ng hay thanh lch, nhng mu sc chi chang hay d u m t v nh ng yu t khc a chng ta vo nhng tr ng thi c m xc no ; sau , khi cm xc c a chng ta ln ti tt nh, khi nh ng cm gic c a chng ta t ti mc mnh lit nh t, h cho vt lo ln lin t c mt hnh nh v sn ph m c a h cho ti khi chng ta lin kt no vi nh ng c m gic tha mn nht ca mnh. Pepsi s d ng chin lc ny mt cch xut s c chia th phn s n ph m nc gii kht y l i nhu n c a h cng ty c nh tranh l Coca-cola. Pepsi quan st hi n tng thnh cng c a Michael Jackson, mt thanh nin dnh c i mnh nghin c u cch khi dy cm xc m nh m ca qun chng b ng cch anh vn d ng gi ng ht, c th, nt m t v iu b ca mnh. Michael ht v ma hiu qu n ni anh kch thch c hng triu khn gi say m v c m thy hi lng, th m

ch h b tin ra mua nh ng albums c a anh ti t o li c m gic. Pepsi t h i, chng ta c cch no chuyn nh ng c m gic y sang s n ph m c a chng ta khng? H l lu n rng nu ngi ta lin kt nh ng c m gic vui sng vi Pepsi cng ging nh vi Michael Jackson, ch c ch n h s mua Pepsi cng ging nh h mua cc albums c a anh. C th bn t ng nghe ni nh khoa hc Nga Iva Pavlov, ngi thc hin vo cu i th k 19 nhng th nghim v ph n x c iu ki n. Th nghim ni ting nh t c a ng l th nghi m l c chung mi khi cho ch n, nh kch thch nc bt ca con ch v lin kt nh ng c m gic c a con ch vi ting chung. Sau khi l p i lp l i s ln th nghim ph n x c iu kin, Pavlov nhn thy r ng ch cn l c chung l con ch s ch y nc bt, c khi khng em thc n cho con ch. Th nghim Pavlov c lin quan g n Pepsi? Trc ht, Pepsi dng Michael Jackson a chng ta ln nh ng c m xc tt nh. Th ri vo ng lc , h chi u lo ln s n phm c a h. C l p i lp li lin tc nh th to ra mt s lin kt c m xc i vi hng triu ngi hm m Jackson. Th c ra Michael Jackson ch ng h u ng Pepsi. Anh th m ch chng h cm m t lon Pepsi r ng trc ng knh camera! B n ng c nhin ? "Hng Pepsi ny in chc? H b ra 15 triu la thu anh chng ny gii thiu s n ph m c a h m khng h ng n sn ph m y, l i cn b o m i ngi l anh ta khng ng vo! Ngi i din g m l lng vy? tng in khng tht!". Trong th c t, y l mt tng tuyt vi. Doanh s ln v t ti mc L.A Gear thu Michael vi gi 20 triu la gii thiu s n ph m cho h. V ngy nay, v anh ta c kh nng thay i li cm ngh ca dm chng, anh v hng Sony/CBS v a k m t hp ng 10 nm tr gi trn 1 t la. Kh nng thay i tm tr ng c a qu n chng bin anh thnh v gi. S tht chng ta phi nh n ra l t t c iu ny u d a trn cch lin kt cm gic sung sng v i nhng thi no . t ng l n u chng ta s d ng sn ph m, chng ta s t c c m c a mnh. Cc nh qu ng co dy t t c chng ta l nu b n li mt chic BMW, b n s l con ngi tuyt vi v snh iu. Nu b n li Hyundai, bn l ngi thng minh v bnh d. Nu b n li chic Pontiac, b n s h ng nh ng pha gy c n. N u bn li chic Toyota, b n s c mt cm gic khng t ni! V n u bn dng nc hoa Obsession, bn s l trung tm cun ht c a cc bu i d tic. Vn vn v vn vn. Ci s c m nh chi phi cng lun c a th gii v thi quen mua s m ca ngi tiu th cng chnh l ci s c m nh dt nn t t c hnh ng c a chng ta. Ph n cn l i l ty b n v ti, chng ta ki m sot sc m nh ny v quyt nh hnh ng mt cch c thc, bi v nu chng ta khng iu khin t tng c a mnh, chng ta s ri vo nh hng c a nhng ngi mun lo li chng ta hnh ng theo mu n c a h. "Ti quan ni m l phi trnh s tha mn nu n em n nh ng au kh ln hn v phi khao kht au kh n u n mang li s th a mn ln hn." -MICHEL DE MONTAIGNE Vn l ch a s chng ta khi quyt nh lm hay khng lm vi c g u cn nh c xem vic em li au kh hay tha mn trc m t thay v lu di. Th nhng, thnh cng, chng ta ph i

bit vt qua ci li trc m t nhm ti ci h u qu v lu v di. Bn phi bit gt sang mt bn nhng gi y pht kinh hong v th thch nh t thi, tp trung vo nh ng g quan tr ng nh t v lu v di: nh ng gi tr v nh ng tiu chu n bn thn c a bn. B n cng nn nh: khng ph i ci au kh nht thi kch ng chng ta, m l ni s rng mt iu g s d n ti au kh. Cng vy, khng ph i s th a mn nh t th i kch ng chng ta, m l nim tin c a chng ta, c m gic ch c chn c a chng ta, r ng lm mt hnh ng no s dn ti tha mn. Khng ph i chnh th c ti thc y chng ta, m l nh n th c c a chng ta v thc t i. Nhiu ngi ch tm cch trnh au kh v tm th a mn tc thi v v th t o au kh lu di cho bn thn mnh. Chng ta hy l y mt v d : mt ngi no mu n gim vi kg. Mt m t, ngi ny tm ht l do ny n l do khc m h coi l tt nht gim cn: h s khe mnh hn v do dai hn; qun o h m c s va vn hn; h s c m th y t tin hn trc m t nhng ngi khc phi. Nhng mt khc, cng c nh ng l do trnh gi m cn: h ph i king n u ng; h s lun c m th y i; h s phi king n c nhiu cht bo; hn na, sao khng i n sau k ngh hy tnh ti chuyn ny? C suy i tnh li nh th, rt cu c h s chiu theo khuynh h ng tr hon quyt nh, s tha mn c c mt thn hnh cn i khng mnh bng ci kh trc mt l phi nhn n. au kh v tha mn cng l ci hu trng c a nh ng thm kch ton c u. Nhiu nm chng ta phi s ng gi a s leo thang trong cu c ch y ua v kh gia cc c ng qu c. Cc quc gia ny khng ng ng ch to thm v kh lm d ng c e d a:"N u anh t n cng ti, ti s tr a v s thit h i c a anh s ti t hn nhiu". Cu c ch y ua v kh ny buc nc M phi chi ra mi giy 15,000 la cho vic ch to kh gii. Chng ta phi thay i ngay by gi Trc ht, b n hy vit ra bn hnh ng m b n cn thc hin nhng bn tr hon trc y. Ch ng h n cn gi m cn. hay c n b ht thu c. hay c n ni li quan h vi ngi no m bn l l, hay lin lc li vi mt ngi m b n th y l quan tr ng i vi b n. Th hai, bn c nh mi hnh ng ny, b n hy vit ra cu tr li cho nh ng cu h i sau: Ti sao ti khng hnh ng? Trc y, ti ngh nhng hnh ng ny km theo nhng au kh no? Tr li cho nh ng cu hi ny s gip b n tm ra l do ti sao b n tr hon khng hnh ng trc y. Th ba, hy vit ra tt c nhng s th a mn b n nhn c trc y khi bn tr hon khng hnh ng. V d, nu b n ngh phi gim cn, ti sao bn vn tip t c n nhiu cht ngt v cht bo? Bn trnh c au kh v khng ph i nhn an v ng thi b n hng c s vui khoi trong lc . Nhng bn cng phi chu nh ng hu qu au n v sau. Khi xc nh r nh ng th a mn b n nhn c, bn s nh n ra u l mc tiu th c s ca mnh. Th t, hy vit ra nh ng g b n ph i tr gi nu b n khng thay i ngay by gi . Chuyn g s xy ra n u b n khng ngng n nhiu cht ngt v cht bo? N u bn khng b ht thuc? N u bn khng gi in tho i cho ngi m b n mun g i? N u bn khng bt u lao ng m t cch trung thc mi ngy? Bn phi tr gi th no trong hai, ba, bn, hay nm nm n a? B n ph i tr gi g

cho i s ng th ch t v tnh c m, ti chnh v cho ni m t tin c a bn? Sau cng, hy vi t ra t t c nh ng nim tha mn b n s nhn c nu b n b t tay hnh ng ngay lc ny. Bn hy lit k mt danh sch th t di nh ng nim th a mn s kch ng c m xc c a bn:"Ti s c m th y mnh lm ch i sng mnh. Ti s thm t tin. Ti s kho m nh v y ngh lc. Ti s tng c ng cc mi quan h. Ti s tng thm sc m nh ch s d ng trong m i lnh vc c a i mnh. Cuc i ti s tt p hn, trong vng hai, ba, bn, hay nm nm n a. hnh ng ngay lc ny, ti s lm cho gi c m ca i mnh thnh hi n thc." Chng ny ch cho b n hiu r rng, quan nim c a b n v s ng v kh chnh l ci dt nn m i kha c nh ca i bn v bn c kh nng thay i nh ng quan nim v nh vy, thay i cc hnh ng v nh mnh c a b n. Nhng lm iu ny, chng ta ph i hiu...

Chng 4: NI M TIN C A TA: SC M NH XY D NG V SC M NH H Y HO I "Suy ngh ca chng ta nh th bc mn che c a tinh th n, n cha ng t t c nim tin m chng ta di n t trong cuc sng". -ANTONIO MACHADO Anh ta cay ng v tn b o, mt tay nghin ru v ma ty, my l n t t nhng khng cht. Hm nay anh ta lnh ci n t chung thn v t i c st mt nhn vin thu ngn c a hng ru v dm "c n ng" anh ta. Anh ta c hai a con trai. Ch cch nhau mi mt thng. Mt a l n ln gi ng ht cha n: mt con nghi n ma ty ch bit sng bng c p git v tr m c p cho ti khi chnh n cng phi vo t v ti mu st. Nhng a kia th khc hn: n ln ln v tr thnh cha ca ba a nh, gia nh m m, hnh phc. Nay anh lm gim c ca m t cng ty l n c p quc gia v anh vui thch vi cng vic y thch nhng cng em li s tha mn cho anh. Thn hnh cn i, khng nghi n ru hay ma ty. Lm sao hai ngi thanh nin sinh ra v l n ln trong cng mt mi trng l i c th khc bit nhau n th? Ngi ta hi ring t ng ngi, "Ti sao i anh tr nn nh th ?" l thay, c hai a ra cng m t cu tr li:"Ti c th no tr nn khc hn c khi ti c ln ln vi mt ngi cha nh th?". Chng ta th ng b cm d cho r ng cc hon c nh iu khi n cuc sng chng ta v mi trng dt nn con ngi chng ta hm nay. Khng c g sai l c bng. Khng ph i hon c nh dt nn i sng chng ta, m chnh nh ng nim tin c a chng ta t o ngha cho hon c nh. Hai Ph n v a m ng th 70, nhng mi ngi nhn bin c ny m t cch khc. Mt b"bit" r ng i mnh x bng. i vi b, 70 nm sng lm tn t c th b v b nn ngh ti ci cht. B kia th li tin r ng con ngi lm c g l ty nim tin c a mnh v v th b ra mt l tng cao hn cho mnh. B tin r ng leo ni l mt lo i th thao thch h p tu i c a b. Sut 25 nm sau b dn mnh vo cuc m o him mi ny v chinh phc c m t s nh ni cao nht th gii v cho ti nay, khi tui 90, Hulda Crooks tr thnh ngi ph n gi nh t th gi i leo ti nh ni Ph S. Bn thy y, ci dt nn cuc i chng ta hm nay v ngy mai khng ph i l hon c nh, m l ngha m chng ta gn cho cc hon c nh mnh s ng. Nim tin l ci to s khc bit gi a mt cu c i vui ti c ng hin v mt cuc i khn kh hy dit. Nim tin bin mt s ngi thnh anh hng, ang khi m t s khc thnh nh ng con ngi cam ph n. "Thuc khng phi lun lun c n thit, nhng nim tin ch c khi bnh l iu lun lun c n." -NORMAN COUSINS Ti may m n c quen bit Norman Cousins t gn 7 nm nay v ti cng may mn thu bng c cuc ph ng vn vi ng mt thng trc khi ng qua i. Trong cuc ph ng vn, ng chia s vi ti m t cu chuyn ch ng t nim tin c a chng ta nh h ng m nh m trn thn xc chng ta nh th no. Ti mt trn u banh Monterey Park, ngo i Los Angeles, nhi u ngi c nh ng triu ch ng b ng c thc n. Bc s khm nghim kt lu n nguyn nhn l t i lo i nc gi i kht

 my bn nc t ng, v t t c nhng ngi b ng c u mua nc gii kht . M t th ng bo c phng thanh trn loa c nh co khng mua nc my bn nc t ng v c ngi b ng c v m t cc triu ch ng ng c. Th l mt b u khng kh ht ho ng trn ngp cc khn i v hng lot ngi ng t xu khi nghe tin ny. Th m ch c nhng ngi cha t ng ng g n chic my bn nc cng b b nh! Cc xe c u thng ti tp ch y n a cc ngi b bnh i bnh vin. n khi ngi ta khm ph ra l i khng phi chic my bn nc gii kht, l p tc nhng ngi b bnh c m th y c khi bnh mt cch l lng. Chng ta c n hiu r ng nim tin c a chng ta c kh nng lm chng ta b b nh hay lm chng ta kho mnh ngay tc th. Ngi ta ch ng minh r ng nim tin nh hng n h min nhim ca chng ta. Quan tr ng hn c, nim tin c th cho chng s dt khat hnh ng, hay c th lm suy yu v hy dit ng lc ca chng ta. Th nn, nu mun iu khin i mnh, chng ta ph i thc kim sot cc nim tin c a mnh. V lm iu ny, trc ht chng ta phi hiu r nim tin l g v n c hnh thnh nh th no. Nim Tin l G? Nhiu ngi coi nim tin nh m t s vt, nhng tht ra n l m t cm gic ch c ch n v mt iu g . Nu b n ni r ng b n thng minh, c ngha l bn ni,"Ti c m th y ch c ch n ti thng minh". Cm gic chc chn ny cho php b n khai thng nh ng ngun nng lc gip b n to c nh ng kt qu thng minh. Tt c chng ta u c sn ni mnh cu tr li cho hu ht m i chuyn hay t ra chng ta c th tm nh ng cu tr li c n thit nh nh ng ngi kh c. Nhng chng ta th ng thiu nim tin, thi u s ch c ch n, khi n chng ta khng s dng c kh nng c sn ni mnh. V d n s gip bn d hi u nim tin l g. B n hy ngh ra mt t ng. B n c th ngh ra v s tng, nhng bn khng th c s tin. Chng hn b n c tng b n l m t c gi h p d n. B n hy ngng li giy lt v ni trong lng, "Ti l m t c gi hp d n". Cu ni ny l mt tng hay l mt nim tin cn ty mc bn c m th y ch c ch n bao nhiu khi ni ln cu . Nu bn ngh, "Thc ra ti khng h p d n", th iu b n thc s mu n ni s l, "Ti khng c m thy chc ch n mnh h p d n hay khng". Lm th no i mt t ng thnh nim tin? Ti xin c ng hin b n m t n d cho d hiu. Gi s bn c th ngh n mt ci m t bn khng c chn. N gip b n hiu ti sao mt s t ng khng chc ch n b ng mt nim tin. Khng c chn, mt bn khng th ng c. Ngc l i, nim tin th c chn. Nu b n th t s tin r ng, "Ti h p d n", lm th no b n bit l bn h p dn? Ch c ch n l bn c nh ng ch ng c bnh vc cho tng c a bn, nh ng kinh nghim trong cuc sng h tr tng . Nh ng kinh nghim l nh ng ci chn lm cho m t bn c a bn ng v ng, lm cho nim tin c a b n chc chn. M t khi b n hiu c nim tin l g, b n c th bt u tm hiu xem nim tin c a b n hnh thnh nh th no, cng nh bn c th thay i n ra sao. Trc ht chng ta c th pht trin nim tin c a mnh v bt k iu g, ch c n chng ta tm ra nhng chn, nh ng kinh nghim minh ch ng xy d ng nim tin y. Gi s b n c kh nhi u kinh nghim trong i sng, hay bn quen bit nh ng ngi gp chua xt trong quan h vi ngi

khc, b n c th hnh thnh nim tin rng con ngi l xu xa v nu c dp, ngi ta s li d ng bn. Hay ngc li, nu b n c nh ng kinh nghim trong i chng minh cho t ng rng nu bn thc s quan tm ti ngi khc v c x t t vi mi ngi, th bn s c nim tin ny: Con ngi v n c tnh tt v sn sng gip bn. Tt c nhng ngi thnh t xu t s c m ti c d p ph ng vn u c kh nng lm cho mnh c m thy chc chn s thnh cng, cho d trc h cha c ai lm c. H c kh nng t to ra kinh nghim qui chiu cho mnh m nh ng kinh nghim ny trc cha tng c ho c c coi l khng th thc hin. Bt c ai s dng my tnh c nhn u bit n ci tn "Microsoft". Nhng iu t ngi bit n Bill Gates, ngi ng sng lp cng ty ny, khng ch l mt thin ti gp may, m l m t con ngi bit t to ra kinh nghim h tr nim tin c a mnh. Khi bit r ng cng ty Albuquerque ang khai trin m t th g i l "my tnh c nhn" c n n phn mm BASIC, Bill Gates n g p h v h a bn cho h phn mm, m c d vo lc ng cha h c th ph n mm ny. h a, ng phi kim cch thc hin. Thin ti ch thc c a ng l kh nng t t o ra nim tin chc ch n. C rt nhiu ngi cng thng minh nh ng, nhng ng bit s d ng nim tin khai thng ngu n nng lc c a mnh v ch trong t tu n l, ng cng mt i tc vit ra mt ngn ng bin my tnh c nhn thnh hi n thc. B ng vic quyt tm v tm ra l i i, Bill Gates khi ng ngy hm m t chui nh ng s kin s lm thay i ton din l l i kinh doanh c a ngi ta v tr thnh t ph khi mi 30 tui. Nim tin mang l i sc m nh! Bn c bit cu chuy n ch y mt d m trong 4 pht khng? T trc ti nay, ngi ta vn tin l khng ai c th ch y mt d m m ch m t 4 pht thi. Th m vo nm 1954, Roger Bannister ph v s tin t ng vng ch c y. Anh quyt tm thc hin b ng c "iu khng th " y, khng nhng b ng vic luyn tp th dc, m cn b ng vic khng ng ng lp l i trong tr mnh r ng mnh c th lm c vic ny, khin h th n kinh c a anh hnh thnh m t mnh l nh b t buc anh t cho b ng c kt qu. Tuy nhin, nhi u ngi khng nh n ra kha c nh v i nh t c a thnh cng ny l i chnh l nhng g anh t c cho ngi khc. Hu nh khng ai dm ngh l c th t k lc ch y 4 pht m t dm, th m ch trong vng mt nm sau khi Roger ph k l c, 37 vn ng vin khc cng ph k l c ny. Kinh nghi m ca anh cng hin cho h m u gng v ng vng to nn ni h nim tin ch c ch n r ng chnh h cng c kh nng lm"iu khng th ". V mt nm sau na, 300 vn ng vin khc t cng mt thnh tch nh th ! "Ni m tin no tr thnh chn l cho ti... l nim tin cho php ti s d ng ht sc lc ca mnh, dn ht nng lc c a mnh vo hnh ng" -ANDRE GIDE Nh ng ngi t ng g p nh ng tht b i trong qu kh th ng d tin r ng h s khng th thnh cng trong tng lai. V th, do s tht b i, h bt u lin tc suy ngh sao cho tht "th c t ". Nhi u ngi khi pht bi u, "chng ta ph i t ra th c t ", th c ra l h ang s hi, s li tht b i l n n a. V s, h c nh ng nim tin lm cho h do d , khng dm d n thn v v th h ch t nh ng kt

qu hn ch. Cc lnh t v i thng t khi "th c t ". H thng minh v h chnh xc, nhng h khng thc t theo tiu chun c a ngi thng. Gandhi tin r ng ng c th ginh c lp cho n m khng cn dng b o lc i chi vi nc Anh, mt chuyn cha t ng x y ra trc . ng khng thc t, nhng ng chng t ng chnh xc. Cng th, mt ngi tin rng mnh c th t o nim vui cho dn chng bng vic xy d ng m t cng vin gii tr gi a mt khu r ng cam v ai mu n vo c a cng phi mua v. Hi , cha h c lo i cng vin no nh th trn th gii. Th m Walt Disney c mt nim tin chc m t ngi c c v nim tin l c quan c a ng bin i hon c nh. "Ch trong tr tng tng c a con ngi, chn l m i tm c s tn t i hiu qu v chc ch n. Tr tng t ng, ch khng ph i s pht minh, mi l ng ch tuyt i c a ngh thu t v c a i s ng" -JOSEPH CONRAD Mt thch ln nh t trong i sng mi ngi l quan nim th no v "th t b i". Cch chng ta i ph vi nh ng tht b i ca i sng v cch chng ta xc nh nguyn nhn c a th t b i s hnh thnh nh mnh c a chng ta. i khi chng ta gp qu nhiu tht b i au n khin chng ta b t u tim nhim xc tn r ng chng ta ch ng c th lm g ci thin tnh th c. Chng ta c m thy mi c gng c a chng ta ch l ung cng v chng ta ri vo tnh trng v vng. Nguyn nhn c a tnh trng v vng ny l do chng ta ngh s tht bi ca chng ta l ci g vnh vi n, ton di n v c nhn. Nhiu danh nhn trn th gii thnh t vang di mc d h cng gp v s nh ng vn v tr ngi to l n. H khc vi nh ng ngi d u hng ch h khng coi nhng kh khn hay tht b i ca h l vnh vin. Tm nm v trc, Khi ti ri xu ng tn cng c a cuc i mnh v hon ton tht v ng vi m i chuyn, ti tin chc vn ca ti l vnh vi n khng th c u vn. C th coi nh i s ng c m xc c a ti cht. Th nhng ti tnh ng . Ti thy r ng nim tin y ca ti gy ra bit bao au kh , th l ti quyt nh h y dit nim tin y v khng bao gi cn chi u theo n n a. B t k iu g x y n cho cuc i b n, b n ph i c kh nng tin rng, "chuyn g cng s qua i thi". Y u t th hai to khc bit gia ngi thnh t v ngi tht b i, l ngi thnh t th lc quan, cn ngi th t b i th bi quan v tin r ng vn c a mnh l ton di n. Ngi thnh t khng bao gi coi m t vn l ton din, khng cho r ng vn chi phi ton din cuc sng h. H lun lun coi n nh ch l "mt cht thay i trong n p sng m thi". V th d c gp v n g i n a, h vn tin ch c rng mnh c th lm ch i sng mnh. Lo i tin t ng th ba thu c v c tnh. N u chng ta khng coi nh ng tht b i nh mt n by thay i phng php ca mnh, m coi n nh mt vn c nhn, m t khuyt im thu c c tnh ca mnh, th chng ta s b n n lng ngay. Nh ng lo i tin tng tiu c c c th l nh ng liu thuc c git cht cuc sng b n t t . V th bn phi trnh vi b t c gi no.

Thay i nim tin th no? M i s ph v b tc ni con ngi u b t u vi mt s thay i nim tin. Vy chng ta thay i th no? Phng php hiu qu nh t l lm cho tm tr b n coi nim tin c nh l nguyn nhn c a nhng au kh l n. B n ph i lm sao tin chc r ng nim tin khng ch gy au kh cho b n trong qu kh, m c trong hin t i v c th trong tng lai n a. R i b n ph i lm cho tm tr b n cm thy vui s ng vi ng h c m t nim tin mi mnh lit. Nn nh r ng chng ta lm b t c iu g cng nhm trnh au kh hay t nim vui s ng, v th, nu chng ta tin l iu g gy au kh kh l n, chng ta s thay i c. K n, hy to s hoi nghi. Nu b n thnh tht vi chnh mnh, b n c ngh l c nh ng nim tin trc kia b n dng t bin h sut nhiu nm qua, nhng nay bn phi bi ri khi nhn nhn n? iu g xy ra vy? C g lm bn nghi ng : C th l m t kinh nghim mi, c th l mt khun m u i lp vi nim tin c ca b n. Chng ta c nh ng kinh nghim mi v nh ng kinh nghim ny khin chng ta t cu h i, c t t nh ng khun m u nim tin c v bt u lm chng lung lay. Kinh nghim mi t n khng t o nn thay i. Kinh nghim mi ch kch thch s thay i nu n lm chng ta ch t vn cc nim tin c a mnh. Hy nh r ng, khi chng ta tin iu g, chng ta hon ton khng ch t vn n n a. Nn nu chng ta thnh th t ch t vn nim tin c a mnh l chng ta khng cn c m thy tuyt i ch c chn v n n a. N u chng ta xem xt k , chng ta c th pht hin ra r ng iu m chng ta nhiu nm tin t ng mt cch v thc, chng ta da trn nhng gi nh sai lm. Nu b n ch t vn mt iu g mc, r t cu c bn s bt u nghi ng iu y, Nhiu nm trc, ti c c h i him hoi vi qun l c M v nh ng thnh cng to l n ca ti a ti ti lm vic vi c quan CIA. Trong khi lm vic, ti c c hi hc hi t mt vin ch c cp cao CIA. Phi th a nh n r ng nh ng k nng m ng v nhiu ngi khc nh ng s dng lm lay chuyn nh ng nim tin xc tn c a ngi khc v thay i cc nim tin c a h qu l v cng k diu. H t o mt bu khng kh khi n cho ngi ta nghi ng nh ng g mnh vn tin t ng t tr c n gi, r i h cung c p cho ngi ta nhng tng v kinh nghi m mi c ng c vic n nhn cc nim tin mi. Ti em p dng nh ng k nng ny vo chnh mnh lo i b nh ng nim tin v ch v thay th bng nh ng nim tin m nh m. Cch tin b trong i sng l hc hi gng mu i s ng c a nh ng ngi thnh t. l nhng ng l c m nh, thch th v nh ng con ngi ny lun c quanh ta. Hy hi h nh ng cu nh sau:" Nim tin no khi n bn thnh cng? Ni m tin no khin b n vt tri hn nh ng ngi khc?" Nh ng c i thin nho nh th d tin, nn c th t c. Pat Riley l hun luy n vin bng r thnh cng nh t trong lc s c a NBA. C ngi cho r ng ng may mn v c nh ng c u th siu sao. Th c tnh ng c trong tay nh ng c u th siu sao, nhng nhiu ngi khc cng c nh ng ngu n lc mnh thnh cng m khng c nh Pat. Pat c

kh nng lm vic ny l d a trn nim tin v s quyt tm. ng k l vo ma bng u nm 1986 ng g p mt thch nng n. Nhiu c u th c a ng c gng ht sc trong nm ngoi nhng thua i Boston Celtics. tm ra m t k h ach c th tin tng c nh m kch thch cc c u th tin ln, ng ch trng nhm vo ch "Nh ng c i thin nh". ng thuyt ph c cc c u th mnh tin rng mi ngi ch cn tng thm 1 phn trm cht l ng ca mnh s lm cho ch t l ng ca tr n u thay i h n. Nghe ra th c v qu nh nhoi v ngha, nhng nu b n ngh n 12 c u th mi ngi tng thm 1 phn trm kh nng ca mnh trong 5 lnh vc, th n lc phi h p c a h s to ra mt i bng vi h u qu tng ln 60 phn trm. vy m ch cn tng 10 phn trm chin thng. Tuy nhin, gi tr c a trit l ny l mi ngi u tin r ng iu c th t c. Mi ngi c m thy chc chn mnh c th ci thin t nht l 1 phn trm kh nng ti a ca mnh trong nm lnh vc l n ca tr chi v nim tin ch c theo u i m c tiu khin h t ti nh ng tim lc cn cao hn th n a. Kt qu ra sao? Hu ht cc c u th tng t 5 ph n trm nng lc tr ln, nhiu ngi tng n 50 phn trm. Theo Pat Riley, ma bng 1987 tr thnh ma chin thng d dng nh t. Nim tin c tc d ng nu b n quyt tm gn b vo n. Chng ta khm ph ra c nhiu iu v nim tin, nhng thc s lm ch i mnh, chng ta phi bit chng ta dng nhng nim tin no h ng dn cuc i mnh. Vy th ngay by gi, b n hy ngng m i cng vic b n ang lm v dnh cho tm tr bn ch ng 10 pht s ng khoi. B n hy ngh n tt c nhng nim tin b n ang c, nh ng nim tin hi u qu cng nh nhng nim tin v ch: Nh ng nim tin nho nh t ng ch ng v ngha l v nh ng nim tin to ln c v t o nn khc bit quan trng. Bn hy vit ra gi y tt c nh ng nim tin y, ri tm cch c ng c nh ng nim tin hiu qu v lo i b nh ng nim tin v ch hay tiu c c. Ti lnh o v sc m nh c a nim tin Cc ngi lnh o l nh ng con ngi sng b ng nim tin m nh v dy cho ngi khc khai m nhng tim nng di do c a h b ng cch thay i nh ng nim tin t ng bp nght h. Mt lnh o v i t ng gy n t ng cho ti l mt gio vin, tn b l Marva Collins. Ba mi nm tr c y, Marva s dng nng lc ca mnh v quyt nh lm nn tng lai bng cch thay i cu c sng c a nh ng tr em. B gp ngay mt thch ln: Khi v a b t tay vo cng vi c d y hc l n u tin Chicago, m hc sinh h ng hai c a b quyt nh l chng khng mu n hc g ht. Nhng s m nh c a Marva l un n n cuc i c a chng. B khng ch c nim tin l c th nh hng i vi chng, m b cn c mt s xc tn su s c v y say m l s nh hng n sut cuc i chng. B khng chu mt gii h n no t ra cho mnh. ng trc nh ng hc sinh b nh gi l mc nh ng khuyt tt v c ch v th ri lo n nhn cch khc, b quan nim rng vn khng ph i l cc tr em, m l cch thc ngi ta d y d chng. Cha c ai thch thc kh nng chng v v th chng khng c ni m t tin. Chng khng c kinh nghi m no o lng ng thc lc c a mnh. Theo b, con ngi p ng li thch v nh ng tr em ny c n c thch hn bt c iu g khc. V vy b lo i b tt c nh ng sch so n ring cho h ng tr em hc ch m v thay vo , b dy cc

em nh ng tc ph m c a Shakespeare, Sophocles v Tolstoy. Tt c cc gio vin khc iu l c u, "B ta in chc! L tr lm sao hiu ni nh ng sch y?" V nhiu ng nghip ch trch c nhn b, cho r ng b ang lm hi cuc i nhng a tr. Nhng nhng hc sinh c a Marva khng nhng hiu c nh ng tc ph m m cn ham thch na. Ti sao? V b tin mnh li t vo phm cht c o ca tm tr mi a tr, cng nh kh nng hc tp c a mi a. B truyn t vi chng b ng tt c s hp l v tnh thng khi n b to c cho chng nim t tin m t s em c m nghim iu ny ln u tin trong i. Nh ng kt qu b to ra c trong nhiu th p nin qu l k diu. Ln u tin ti g p Marva v phng vn b Westside Preparatory School, mt trng t b lp bn ngoi h th ng hc ng c a thnh ph Chicago. Sau khi gp g vi b, ti yu c u ph ng vn m t vi h c sinh c a b. Hc sinh u tin ti g p l m t c u b bn tu i, vi mt n ci lm bn say m. Ti b t tay c u b. "Cho, ch l Tony Robbins". "Cho ch Robbins, tn chu l Talmadge E. Griffin. Chu b n tui, ch mun hi g chu?" "T t l m, Talmadge. Chu ni cho ch bi t m y hm nay chu ang h c ci g?" "Chu hc nhiu th l m!" "c, vy chu c nh ng sch g?" "Chu va c xong cun Mo v Ngi, c a John steinbeck". R rng l ti b n tng trc cu tr li ny. Ti hi cu b cun sch ni g v ti ngh bng thng b s ni tm pho b t k iu g. N k, "Vng, vai chnh c a cu chuyn l..." Lc ny th ti khng cn nghi ng g n a. Ri ti h i em hc c bi hc g t cun sch. "Tha ch Robbins, chu khng ch hc cu n sch. Cun sch thm vo tm h n chu". Ti ci ln ting v hi, "Chu ni "th m" ngha l sao?" "L trn vo khp ngi" v n cho ti mt nh ngha y hn l ti c th m t cho b n. "Ci g lm chu c m ng nhiu n th trong cun sch ny, h Talmadge?" "Ch Robbins, trong cu chuyn chu nh n th y tr con khng bao gi nh gi ngi khc b ng mu da c a h . Ch c ngi l n lm th. iu chu hc c cu n sch ny l d sau ny c tr thnh ngi ln, chu cng s khng bao gi qun nh ng bi h c thi th u". Ti b t u mu n khc v thy r ng Marva Collins ang cung c p cho c u b ny v bi t bao a tr khc nh ng nim tin mnh lit tip tc hnh thnh nh ng quyt nh ca cc em khng ch hm nay m cho sut cuc i. Marva nng cao ph m ch t i s ng cc hc sinh c a b b ng vic s dng ba nguyn t c t chc ti ni n u cu n sch: b t o c cho cc em kh nng ra cho mnh nh ng tiu chu n cao hn, b gip cc em c nh ng nim tin m i v hiu qu gip cc em vt qua nh ng nim tin tiu c c c v b h tr t t c iu ny bng nh ng k nng c bit v nh ng chin lc cn thit thnh cng trong sut cuc i. Kt qu ? Nh ng h c sinh ca b khng ch tr nn t tin hn, m cn giu kh nng. Nhng kt qu trc m t v h c hnh ca cc em th t l k diu v nh ng kt qu v lu di cho cuc sng cc em th t l su xa.

Cui cng, ti hi Tamadge, "B Collins dy chu iu g l quan tr ng nh t?" "i u quan tr ng nht b Collins d y chu l x hi c th d bo, nhng ch c c nhn chu s xc nh s phn cho mnh!" C l tt c chng ta c n nh nh ng bi hc ca mt a tr. Vi nh ng nim tin m Tamadge din t p nh th, ti bo m em cng nh nhiu a tr khc trong lp s c nhng c hi tip tc din t i s ng c a mnh bng cch xy d ng tng lai nh chng mong c, hn l ci tng lai m nhiu ngi lo s . Chng ta tm lc nhng iu chng ta v a mi hc c. Chng ta th y r ni con ngi mnh c m t sc m nh c n c chng ta nh thc. Sc m nh y b t u b ng kh nng lm nh ng quyt nh c th c dt nn cuc i chng ta. Nhng c mt nim tin c bn m chng ta ph i khai thc v gii quyt v ni m tin ny c th tm th y khi b n tr li cho cu h i chng tip theo sau y...

Chng 5: THAY I C TH X Y RA TRONG NHY M T KHNG? "y, ti ch cho anh em mt iu b nhim: Tt c chng ta s khng cht, nhng chng ta s c bin i, trong chc lt, trong nhy m t..." -CORINTHIANS 15:51 Ti cn nh rt r mnh lun m c c kh nng gip ngi khc thay i hu nh mi s trong i h. Ngay t nh, b n nng mch bo ti rng, mun gip ngi khc thay i, chnh mnh phi c kh nng thay i trc . Ngay t hi hc cp 2 trung hc, ti bt u truy tm kin thc trong sch v v bng t hc nhng iu c bn v cch thay i cm xc v ng x ca con ngi. Hin nhin ti mun c i thi n m t s lnh vc trong i sng c a chnh mnh: c ng lc r rt; kin tr v hnh ng, hc ngh thut vui s ng v h c cch giao tip v g n b vi ngi khc. Ti khng hi u ti sao, nhng mt cch no ti cm thy mnh s hnh phc nu c kin thc v chia s nhng g c th lm nng cao ph m ch t i sng ngi ta v gip h qu mn v yu thng ti. V vy m ngay t hi hc trung hc, ti c mnh danh l "Anh chng gi i php". N u bn gp m t vn g l ti c m t v ti th y rt hnh din c cc b n gi nh th. Cng hc ti cng say m hc thm nhiu hn n a. Hiu c cch no nh h ng trn c m xc v ng x c a con ngi tr thnh mi am m ca ti. Ti theo h c mt kha hc c sch nhanh v ti ngu nghin g n 700 cu n sch ch trong vng my nm, hu ht l sch nhn vn, tm l, nh hng v pht tri n sinh l h c. Ti mu n bit mi iu v cch tng phm ch t i s ng con ngi v ti c gng em p dng ngay nh ng iu hc c vo chnh b n thn cng nh chia s cho ngi khc. Ngay sau khi ti trn 21 tui, ti g p c mt s k thu t hin i c kh nng to nhng thay i ni i sng con ngi vi tc gn nh ca nh sng: Cc k thu t n s nh Gestalt tr liu php v cc cng c gy nh hng nh thut thi min c a Erickson v l p trnh ha Th n KinhNgn ng . Ti khng bao gi qun tu n l u tin ti hc L p trnh ha Th n Kinh Ngn ng . Chng ti hc nh ng ni dung nh cch lo i b m t m i m nh c i ch trong khng y mt gi l iu m trc y theo cch ch a tr truyn thng phi m t t 5 nm tr ln. Hc c n ngy th nm, ti b ng quay sang cc nh tm l v tm bnh trong l p v ni: "Ny, cc b n, chng mnh kim l y m y ngi m c ch ng m nh ri ch a th coi!". Mi ngi nhn ti v ngh ti in. H cn ni r ti khng trnh v chng ti ph i i su thng mn kha, c ch ng nhn tt nghip, qua mt cuc st h ch v nu thnh cng, lc chng ti mi c s d ng nh ng cht liu ny. Ti khng mu n ch i. Th l ti bt u s nghi p bng cch xu t hin trn cc chng trnh truyn thanh v truy n hnh kh p nc Canada v sau nc M. Trong cc chng trnh ny,

ti ni chuyn vi mi ngi v k thu t t o nn thay i trong i sng v kh ng nh r l nu chng ta mun thay i i s ng, d l mt thi quen x u hay mt ni m nh t ng gy khn n chng ta nhiu nm, chng ta c th thay i chng ch trong t pht, d trc ngi ta c g ng thay i nhiu nm khng kt qu . Mt bc s tm thn gi ti l lang bm v bp b m v t co ti c nh ng tuyn b sai l m. Ti thch bc s ny ng b i thi bi quan v cho ti c hi iu tr mt bnh nhn c a ng m ng iu tr nhiu nm khng thnh cng. K cng to bo th t v ban u ng khng chp nhn ngh ca ti. Nhng sau cng ng cng ng . ng cho mt bnh nhn c a ng t mnh n phng iu tr ca ti v ti bt u iu tr cho c ta. Sau 15 pht, ti qut s ch m i n i m nh v rn m ngi ph n ny m c ph i v bc s tm thn kia iu tr cho c ta sut 7 nm khng thnh cng. ng bc s ht sc kinh ng c. V cng nh ti n i ting, ti i khp m i min trn t nc ch ng minh cho mi ngi th y r ng h c th thc hin nhng thay i mau chng n th no. u cng vy, lc u ngi ta cn bn tin bn nghi. Nhng khi t hy nh ng kt qu r rng trc m t, h khng ch ch v quan tm m cn s n lng n nhn nhng iu ti ni vi h v p dng vo i s ng c a chnh h . "S vt khng thay i; chnh chng ta thay i" -HENRY DAVID THOREAU Hai s thay i m mi ngi u mun c trong cuc i l g? Phi chng tt c chng ta u mun thay i ho c: 1) Cch chng ta c m nh n s vt Hay 2) Hnh vi c x c a chng ta? Nu mt ngi tri qua mt th m kch-b l m d ng hi cn b, b hm hip, b m t ngi thn, thi u lng t tin-r rng ngi ny s tip t c chu au kh cho ti khi nh ng c m gic m h gng lin vi nh ng s kin bi thng kia thay i. Cng vy, n u mt ngi n ung qu nhiu, nghin ru, hay nghin ma ty, h c mt chu i nhng hnh vi c x cn ph i thay i. Cch duy nh t thc hin s thay i ny l lin kt s au kh vi li ng x c v nim vui vi mt li ng x mi. iu ny nghe n gin, nhng th c hin s thay i ch thc v lu b n, chng ta c n c phng php. chng 1 ti ni m t trong nh ng yu t c bn to s thay i lu bn l thay i nim tin. Nim tin th nh t chng ta ph i c thay i nhanh, l chng ta phi thay i ngay by gi . Chng ta ph i c nim tin l chng ta c th thc hin s thay i ch trong giy lt. Th c vy, nu b n c th to ra vn ch trong giy lt, b n cng c th t o ra gi i php ch trong giy lt! Bn hy lm cho giy lt hin din ngay by gi . Nim tin th hai chng ta ph i c n u mu n s thay i lu di l chng ta ph i ch u trch nhim v s thay i ca mnh. Nim tin ny c thc hin theo 3 bc sau y: 1) Th nht, chng ta ph i tin, "Ph i thay i iu g ".

Khng ph i l nn thay i, c th thay i, hay c n thay i, m l phi tuyt i thay i. 2) Th hai, khng nh ng chng ta phi tin l iu g phi thay i, m chng ta ph i tin, "Ti ph i thay i iu ". Chng ta phi coi mnh l ngun gc ca s thay i. N u khng chng ta s lun trng ch vo mt ai khc thay i cho chng ta v chng ta s trch c ngi khi s thay i khng kt qu . 3) Th ba, chng ta phi tin, "Ti c th thay i". Nu khng tin mnh c kh nng thay i, chng ta s khng c c hi i n t n cng quyt nh c a mnh. Sc mnh ca kh i c Chng ta c To Ha ph b m m t mn qu k diu bit bao! Chng ta bi t rng b no c a chng ta c th gip chng ta th hin h u nh mi iu chng ta mun. Kh nng ca b no th c l v h n. Hu ht chng ta bi t rt t v cch m no ho t ng, nn chng ta s tm lc t p trung v ngun nng lc v song ny v xem chng ta c th iu khin n nh th no to ra nh ng kt qu mong mu n cho cuc i chng ta. Bn hy nh l no lun tnh trng ch m i m nh lnh ca b n v s n sng thi hnh mi iu b n yu c u n. Ch c n mt cht nhin li u: Oxy trong mu c a bn v m t t Glucose. V tnh ch t phc tp v sc mnh ca no, n vt xa mi k thu t vi tnh hin i nh t c a chng ta. N c kh nng x l ti 30 t bit d liu thng tin mi giy v c s c cha tng ng vi 6,000 d m dy cp v dy in. Trung bnh h th n kinh c a con ngi gm 28 t nron (T bo th n kinh v i chc nng dn truyn kch thch). Khng c nron, h th n kinh c a chng ta khng gi i m nh ng thng tin chng ta nh n c t cc gic quan, khng th truyn nh ng thng tin ny n no v khng th a nh ng ch dn t no bit ph i lm g. Mi nron l mt my vi tnh nh xu v t lp c kh nng x l kho ng m t triu bit thng tin. Nh ng nron ny hot ng c lp vi nhau, nhng chng cng lin lc vi nhau qua m t mng li k diu g m 100,000 dm nh ng si th n kinh. Kh nng x l thng tin c a no lm chng ta chong vng, n u chng ta bit r ng mt my tnh-d l my tnh nhanh nht-ch c th x l t ng thng tin mt m thi. Ngc li, m t ph n x trong mt nron c th truyn i thnh hng trm ngn ph n x khc trong kho ng thi gian di 20 phn ngn giy. d hnh dung, l tc nhanh g p mi l n ci nhy m t ca b n. Vy th, vi c m t sc m nh v b ny trong tay, t i sao chng ta khng th lm cho mnh lun lun c m th y h nh phc? Ti sao chng ta khng th thay i mt thi quen nh ung r u, ht thuc, n qu nhiu, hay tnh chn ch ? Ti sao chng ta khng gi b ngay tm trng chn n n, tht vng, cm th y sung s ng mi ngy trong i sng? Chng ta c th ch! iu cn l chng ta bit s dng b no c a chng ta. "C tr thng minh m thi khng ; iu cn l bit dng tr thng minh c a mnh". -RENE DESCARTES

Khoa iu khi n li n tng no b cho chng ta su bc thc hin thay i li c x ca mnh bng cch ph v nh ng khun m u v hiu ha chng ta. Nhng trc ht chng ta ph i hiu ho t ng lin tng c a no b . Mi khi chng ta c m nghim mt l ng l n s au kh hay sung sng, no c a chng ta l p tc truy tm nguyn nhn c a cm nghim ny. N s dng ba tiu chu n sau: 1. no tm xem c hi n din iu g khc thng khng thu hp l i s l ng nh ng nguyn nhn c th c, no c gng phn bit ra nh ng g l th ng trong hon c nh. iu xem ra h p l l nu b n ang c nh ng c m gic l th ng, chc chn phi c mt nguyn nhn l th ng. 2. No tm xem c g hi n din cng mt lc khng iu xy ra cng mt lc vi tnh tr ng au kh hay vui sng su m rt c th l nguyn nhn ca c m gic y. 3. No tm kim s thun nht Nu b n ang cm th y au kh hay sung sng, no c a b n b t u nh n ra ngay nh ng g l khc th ng v x y ra ng thi. Nu iu li x y ra lun lun gi ng nhau m i khi b n c m th y au kh hay sung s ng, th b n c th chc ch n l no c a b n s xc nh l nguyn nhn c a c m gic. V ba tiu chun lin t ng ny r t thi u chnh xc, nn r t d c t ngha sai v c nhng lin tng sai lc. V vy chng ta ph i nh gi nh ng lin tng trc khi bt u tin trnh lm quyt nh trong tim thc. Chng ta r t thng hay li cho nh ng nguyn nhn sai v v th chng ta khng c nh ng gi i php thch h p. Ti bit mt ph n rt thnh cng trong ngh thut, ch ct t quan h sut 12 nm vi mt ngi n ng m ch yu say m. Ch l mt con ngi r t am m trong tt c nh ng g ch lm; iu ny khin ch tr thnh mt ngh s ti ba. Th nhng sau khi ch ct t mi tnh c a mnh, ch lun lun c m thy au n su sc v tr c ch ngay l p tc tm kim nguyn nhn c a s au n ny-n c tm xem c g khc th ng trong mi quan h ny. Tr c c a ch nhn ra rng mi tnh c a ch l mt mi tnh c bit say m. Thay v coi l mt yu t tuyt vi c a mi quan h, ch bt u ngh rng l l do khin cho mi tnh kt thc. tr c ch cng i tm xem c g hin din ng thi vi s au n ca ch khng; v n cng nhn ra rng ch c mt s m say tt ngay trc khi mi tnh kt thc. Khi ch tm xem c g lun lun thu n nh t, th s say m bao gm 3 y u t , nn tr c c a ch kt lun r ng n ph i l nguyn nhn c a mi tnh tan v trong au kh. V qui gn nguyn nhn c a mi tnh tan v cho s say m, nn ch quyt nh s khng bao gi cm nghim mc say m nh th trong cc mi quan h na. y l mt trng h p tiu biu v s lin t ng sai. Ch lin tng ti mt nguyn nhn sai l c v nguyn nhn ny gi y tr thnh ngi dn ng cho ch trong cc c x c a mnh v do n lm thui cht mi tim nng ca ch c m t mi quan h tt p hn trong tng lai. Nguyn nhn thc s c a s tan v quan h chnh l ch v ngi yu c nh ng gi tr v nguyn tc khc h n nhau. Nhng ch qui l i

cho s say m c a mnh, nn ch trnh n bng b t k gi no, khng ch trong cc m i quan h, m c trong ngh thu t c a ch. Th l ch t lng i s ng c a ch cng ngy cng xu ng dc. y l mt v d in hnh v nh ng cch thc k l m i khi chng ta b v ng m c vo; chng ta phi hiu r cch thc m b c c a chng ta thc hin cc lin t ng v ph i ch t vn nh ng mi lin tng m chng ta v a ch p nh n v chng c th lm h i i sng chng ta. Nu khng, chng ta s ri vo tnh trng th t v ng v khng c m th y hi lng trong i sng b n thn cng nh trong ngh nghip. M t ngu n g c ca s t hy ho i Cc lin t ng ln ln cn nguy hi m v tai h i hn nhiu, chng c coi l ngu n g c c a s t hy ho i. N u bn c m th y mnh sp b t u hon thnh mt vic g, nhng r i li h y b n, b n c th quy li cho cc lin tng l n ln. C th cng vic kinh doanh c a b n b t u tt p, ang tin trin kh quan, nhng ri li suy s p ngay sau , bn c th tm ra nguyn nhn l chnh s lin tng l n ln gia au kh v sung s ng trong cng mt hon c nh. M t v d m nhiu ngi chng ta c th gp l v tin b c. Trong nn vn ha ca chng ta, ngi ta c nhng lin tng v cng l n l n v c a c i. Khng th chi ci l ngi ta ai ai c ng thch tin. Tin c th cho ngi ta t do hn, an ton hn, c hi cng hin, i y , hc hi, pht trin v to s thay i. Nhng ng thi, nhiu ngi khng bao gi vt qu gii hn c a s giu sang "thi qu" l ngun gc ca nhiu iu tiu c c. H coi giu sang thi qu lm cho ngi ta tham lam, b ch trch, b stress, tr thnh thiu o c hay thiu i sng tm linh. M t trong nh ng bi luy n t p u tin ti yu c u trong cc cu c hi th o v i s ng ti chnh l ng no ngh ra nh ng lin t ng tch c c cng nh nhng lin tng tiu c c ngi ta c v ca c i. Pha tch c c, ngi ta s vit nh ng th nh: t do, snh iu, cng hin, h nh phc, an ton, i y , c hi v t o khc bit. Pha tiu c c (th ng nhiu hn) ngi ta s vit: V ch ng ci v, stress, c m gic ti li, m t ng, cng thng, tham lam, nng c n, t mn, b ch trch v ng thu. B n c tm ra s khc bit v mc gia hai danh sch lin t ng ny khng? B n ngh pha no nh h ng m nh hn trong cuc i b n? Khi b n ang quyt nh lm mt iu g, n u no c a bn khng cho b n th y r ci g gy au kh , ci g t o sung s ng, th n s b hn n v hoang mang. Hu qu l b n mt ng l c v s c mnh quyt nh nhng hnh ng mang li cho bn iu b n mun. Khi b n cung c p cho no mnh nh ng lin t ng ln ln, b n s nhn c nh ng kt qu ln l n. B n nn nh rng iu quan trng khng ph i s l ng bn no nhiu bn no t, m l s c nng vt tri ca bn no. C th bn c nhiu lin tng sung sng hn au kh v tin b c, nhng ch c n mt lin tng tiu cc rt m nh cng c th lm b n m t kh nng thnh cng v m t ti chnh. Ro c n au kh-au kh iu g xy ra khi b n ri vo tnh trng d lm b t c g b n cng gp au kh ? Ti gi tnh trng ny l ro c n au kh -au kh. Th ng khi g p hon c nh ny, chng ta tr nn hon ton t li tkhng bit mnh ph i lm g. Thng th ng chng ta chn lm iu g m chng ta tin l t au kh hn. Nhng cng c ngi hon ton chu khut ph c au kh v ri vo tnh trng v vng.

Dng phng php iu khin lin tng theo su bc s gip bn khc phc nh ng khun m u tiu c c ny. Bn s xy d ng c nh ng li i thc s ti v trang cho mnh cm thy v hnh ng nh t qun vi nh ng chn l a m i c a mnh. nu khng thay i c nhng lin tng v au kh v vui s ng trong h thn kinh c a bn, th khng c s thay i no lu bn c. Gi y, ngay lc ny, bn hy chn ly mt iu g m bn mun thay i trong cuc i bn. Hy c hnh ng v tun theo y tng bc m b n s hc, ri bn s t o c nh ng thay i nh bn mong mu n.

Chng 6: THAY I MT THI QUEN: KHOA IU KHI N B NG LIN TNG . "Mt thi quen b t u ging nh m t si ch v hnh, nhng mi l n chng ta l p li hnh ng l chng ta lm cho s i ch dy ln, thm mt si vo trc, r i thnh mt cu n dy th ng c t ch t t tng v hnh ng c a chng ta m khng th no tho g ". -ORISON SWETT MARDEN Nu chng ta mu n th ay i mt thi quen, ch c mt cch duy nht em li hiu qu : chng ta phi lin t ng ti nhng au n tt v trc tip m thi quen c gy ra cho chng ta v nh ng cm gic vui s ng khn t m mt thi quen m i c th mang li. Ta hy suy ngh th ny: nh kinh nghim, tt c chng ta hc c m t s l li suy ngh v c x trnh au kh v c nim vui. Chng ta c nh ng c m gic nh nhm chn, tht v ng, tc gin, hay nng n v chng ta tm cch ch m d t nh ng c m gic ny. Mt s ngi i mua sm; mt s th i nhu nht, s khc chi bi; s khc s d ng ma ty; s khc r y la con ci. th c hay khng, h bit rng nh ng hnh ng ny s lm du cn au kh v cho h m t m c tha mn tc th i no . D ch n cch no, nu chng ta mun thay i n, chng ta vn ph i i qua 6 bc n gin nhng mang li mt kt qu trc tip v lu bn gi i thot ta khi au kh v mang l i nim vui mt cch hiu qu v thanh tao hn. l 6 bc sau y: Bc th nht QUYT NH XEM B N TH C S MU N G V IU G NGN CN B N T C N C th bn s ngc nhin khi c nhi u ngi ti xin ti iu tr v khi ti h i h mun g, h phi mt hai mi pht k cho ti nghe nh ng g h khng mu n hay nh ng g h khng cn mun chu ng n a. Chng ta nn nh r ng mnh ch tm vo iu g th s t c n trong i. Nu chng ta ch tm vo nh ng g chng ta khng mu n, chng ta s li cng c thm n. Bc th nht to s thay i l quyt nh xem b n thc s mun g bn nhm vo n m tin ti. Chng ta cng phi tm xem iu g ngn cn chng ta t c iu mnh mun. Th ng l do chng ta s nh ng au kh do s thay i gy ra. Chng ta thng suy ngh "Nu ti thay i, ti s phi chu kh ", hay chng ta c mt ni s m h m s thay i c th gy ra cho chng ta. Bc th hai TM NG L C: LIN K T AU KH L N V I VIC KHNG THAY I BY GI V NI M VUI L N V I VIC THAY I BY GI Nhiu ngi bit h th c s mun thay i, th m h khng th bt u hnh ng! Khng phi v h khng c kh nng, m v h khng c ng lc. Nu c ai g sng vo u chng ta v ni, "My phi b tnh tr ng r ny v bt u c m th y vui v ngay by gi ", ch c h n khng ai l khng tm ht cch thay i tm trng c a mnh lc . Nhng vn l ch chng ta khng tin ch c s thay i l ph i lm, m ch l nn lm. Ho c cng c th l ph i lm, nhng ti "ngy no " thi. Cch duy nht chng ta thc hin thay i

ngay by gi l chng ta t o ra mt s kh n trng tt khin chng ta buc ph i lm n cng. M t trong nhng iu thc y h u nh mi ngi phi thay i chnh l tnh trng mt ngi chm ti ngng au kh. Ngha l cm nghim au kh su m ti mc b n th y mnh ph i thay i ngay by gi . "Cho ti mt n by di v mt im ta mnh, ti c th mt tay nng ni tri t". -ARCHIMEDES n by m nh nht b n c th lm cho chnh mnh l s au kh n t trong con ngi b n, khng phi t bn ngoi. Mi au kh su xa nht l b n bit rng mnh khng sng x ng ng vi nhng tiu chun i sng c a chnh mnh. Vy t i sao c ngi khng chu thay i m c d h c m th y v bit rng h cn thay i. L v h coi vic thay i s em n au kh nhiu hn l khng thay i. thay i mt ai v thay i chnh mnh, chng ta ph i o ngc quan im ny, tin r ng khng thay i s em li au kh to ln v thay i mang l i kt qu y hp d n v thch th. c n by m nh, b n hy nu cho mnh nh ng cu hi nh m vo au kh: "Ti s phi tr gi th no nu khng thay i?". Ph n ln chng ta cn nh c qu nhiu v ci gi ph i tr cho vic thay i, m t cn nh c nh ng ci gi ph i tr nu khng thay i. B n hy lm sao cho mnh c m nhn tht su sc s au n nu khng thay i, khi n cho b n khng th no do d hnh ng. K n bn hy nu nh ng cu h i nhm vo s tha mn gip b n lin kt nh ng c m gic vui sng vi vic thay i: "Nu ti thay i, ti s cm nhn th no v bn thn? Ti c th to c ng lc l n th no nu ti thay i trong cuc i? Gia nh v bn b s cm th y th no? B y gi ti s h nh phc hn bao nhiu?. Ch yu l b n hy tm ra th t nhiu l do, nhng l do mnh thc y b n hnh ng ngay lp tc, ch khng ph i i mt ngy no trong tng lai. Nu b n khng c m thy c thc y thc hin s thay i ngay by gi , c ngha l bn thc s khng c ng lc lm n by. Bc th ba ON TUY T THI QUEN TIU C C mnh c m th y lun trong trng thi n nh, chng ta pht tri n nh ng thi quen suy ngh, tp trung vo cng nh ng hnh nh v t ng, t t ra cho mnh cng nh ng cu hi. Vn l ch a s chng ta mu n c mt kt qu mi, nhng li lun hnh ng theo kiu c. C ln ti c nghe mt cu ni r ng nh n gha ca s in khng l "C lm i lm li cng m t vic m li mong t kt qu mi". Xin b n ng hiu lm ti. Bn khng c g sai c ; B n khng ph i con ngi "c nh". Ngu n l c ca b n c sn trong b n ngay lc ny r i. Ch c iu l bn cng c nh ng lin t ng c nh thng ngn cn b n s dng kh nng y m thi. iu b n c n lm l t chc l i h lin t ng ca mnh n n nh h ng d n bn theo hng nhng c mu n c a b n ch khng ph i theo h ng nh ng ni th t vng v s hi c a bn. Ch c bn t ng nhn th y mt con ru i b nh t trong mt cn phng ch? N l p tc tm ch c nh

sng, v th n lao v pha c a s, p mnh vo c a knh, c khi hng gi lin. Chc b n cng t ng nhn thy c ngi lm y nh vy ch ? H r t mun thay i; h c n by mnh. Nhng n by d m nh n u cng khng th gip b n thot ra c m t cnh c a ng cht. B n ph i thay i phng php. Con ru i ch c c hi thot ra kh i phng nu n bay ngc l i v tm xem c l i ra no khc khng? Nu b n v ti c theo cng n np c, th chng ta s ch t c nh ng kt qu c m thi. M i y, ti c to ra mt phng php kh th v ct t l thi c, trong mt t hi th o 3 ngy ti t chc chicago. Mt ngi ni rng anh ta th c s mu n b thi quen n qu nhiu chocolate, nhng ti thy r l anh ta c m th y rt sung sng khi nh n mnh l mt "tay ghin chocolate". Th c vy, anh ta cn m c m t chic o thun mang hng ch "Ti mun c th gii, nhng ti s nhn nhng chocolate". i u ny cho th y r ngi n ng ny tuy c th mun b n chocolate, nhng vn c m thy c "ci li no " trong vic duy tr thi quen ny. Chnh v th, anh ta khng th b c n. Anh ta ch c th c lc b y n u bit gn cho nh ng lin tng au kh cho vic n chocolate. Lc , anh ta s tm ht cch g mnh khi nh ng au kh v tm nim vui sng khc cho mnh. v ti gip anh ta lm c iu ny b ng cch to nh ng lin tng au kh trong vic n chocolate v gip anh to nn nh ng thi quen mi mang l i cho anh nim vui s ng. M t trong nh ng b quyt hiu qu ct t thi quen x u l bn phi thc hin vo ng lc thi quen ny ti din. B n hy nh r ng, n u chng ta mun c s thay i mi, ta phi quyt tm c t t thi quen c. Phi ty s ch mi d u vt ca thi quen c v tm ra mt thi quen mi, ri tp i tp li thi quen ny cho n khi nhu n nhuyn. Lm th no c t t nhng thi quen tiu c c v cm gic v hnh ng Qu ng l nu chng ta dnh thi gian ct t mt thi quen, chng ta s c s i mi. Mt cch n gin ct t mt thi quen l g t b nh ng c m gic g n lin vi thi quen trong tm tr chng ta. L do duy nh t khin chng ta bun phin l v chng ta di n l i s vic m t cch no trong tm tr mnh. V d , nu gim c ca b n la ry bn v bn c ngh i ngh li chuyn y su t c ngy, lin tc ngh n vic bn b chi mng, th bn s cng c m th y t h i hn mi. Sao bn khng gt phng ci cm gic i ngay t u? Sao bn khng xa s ch c m gic i mt ln cho xong? Bn hy lm th th nghim ny. Hy ngh ra m t tnh hung lm b n c m th y bu n, th t vng, hay tc bc. By gi, b n hy thc hin hai bc u tin chng ta hc trn kia. Nu b n ang cm thy bun v tnh tr ng c a b n by gi, b n mu n mnh s cm th y nh th no? Ti sao b n mu n cm thy nh th? iu g ang ngn cn bn khng c m th y nh bn mu n? Nu b n c th c m thy khc i, iu s tuyt vi bit bao? By gi , bn hy tm mt n by. N u bn khng thay i cm gic hin c, b n s tip tc c m th y th no? Ch c chn l ti t lm! B n c mun ph i tr ci gi v tip t c mang nh ng c m gic tiu c c ny n ngi khc hay tnh hung khc khng? Nu b n c th thay i by gi, b n s cm th y khoan khoi hn ch .

Bc th t TO M T S CH N L A M I TCH C C Bc th t ny c tnh quyt nh tuyt i cho vic thit lp mt s thay i lu bn. Th c vy, nhiu ngi th t b i trong vic tm ra mt con ng ra khi tnh trng au kh v bc sang tnh tr ng sung sng, l do ln l v ngi ta ch nhm thay i nh t thi. Nhiu ngi t ti cc im ca au kh bu c h ph i c thay i v h thm ch cng c t t c thi quen tiu cc c. Nhng sau , h khng c g mi thay th cho kiu m u c. Nu b n khng chc chn c th tm ra cch g mnh khi au kh v tm ra nim vui cho vic b ht thuc, ung r u, hay cc c m xc v thi khc, bn c th tm ra cu tr li bng cch noi gng nhng ngi thnh cng trong vic thay i c a h lin quan n cc lo i t p qun . Hy tm ra nh ng m u gng t c nhng thay i lu di; ti cam oan l nhng ngi ny c nh ng l a chn thay th cho nh ng li ng x c. Ti xin k cho bn m t v d lin quan n mt b n ca ti. Tn anh l Fran Tarkenton. Khi Fran v ti cng c ng tc vi nhau trong chng trnh sc mnh bn thn trn tivi, anh ta c mt thi quen lm ti ng c nhin th t s . Anh ta lun lun nhai thuc l. C khi chng ti ang ngi trong mt cu c hi ngh, Fran cng th ng quay ra pha sau v nh nc ming. Hnh ng ny t o mt hnh nh khng p v mt con ngi c s c m nh v thanh lch. Th m anh ta mc thi quen sut 20 nm. Sau ny Fran cho ti bi t l anh c m th y nhai thuc l l mt th vui l n nh t trong i anh. N l ngi bn thn nh t c a anh. Nhng iu g khi n anh b c thi quen ? Anh tm ra n by m nh cho mnh. M t hm, nh mt cht gip c a mt ngi bn, anh ta bt u nh n ra vic nhai thuc l hon ton khng ph h p vi ph m ch t con ngi anh. N cho thy anh khng lm ch c i mnh v v i vi Fran, lm ch cuc i l iu c gi tr cao nh t v l tiu chu n tuyt i m anh khng th hy b . Th t v cng au n cho anh khi ang trong tnh hu ng ny. Anh b t u lm cho tr c c a mnh t p trung vo kh nng c th b ung th mi ng. V anh gi ra nh ng hnh nh t ng tng tht sinh ng khin ch ng bao lu anh thnh cng loi b tng nhai thuc l. Mi v ca thuc b t u lm anh bu n nn. Nh ng hnh nh ny to cho anh mt n by mnh gip anh ct t c s lin t ng gi a thuc l v nim vui. B quyt quan tr ng nh t tip theo l Fran tm ra nhng phng php mi t nh ng nim vui cn hiu qu hn l thuc l. Anh mit mi trong cng vi c lm n ca mnh vi t t c s c lc v bt u t nh ng kt qu ln khin cho cng ty Knowledge ware c a anh tr thnh m t trong nhng cng ty phn mm vi tnh thnh cng nht Wall street. Thng thng, n u chng ta c t t c nh ng thi quen c i, tr c ca chng ta s t ng tm nhng thi quen mi thay vo nh m cung c p cho chng ta nh ng cm gic chng ta mong c. Th nn nhng ngi b ht thuc th ng ln cn: tr c h tm ra cch thc mi to nim nh ng cm gic thch th v gi y h n c nhiu hn ln cn. V vy, b quyt y chnh l chng ta c n th c ch n l a nhng thi hay c m gic mi a vo thay th cho nh ng cm

gic c. Bc th nm IU KHI N THI QUEN M I CHO T I KHI N NH iu khi n l cch bo m r ng mt s thay i m b n to ra s tr nn n nh v lu di. Cch n s nht iu khin mt iu g l l p i lp l i n cho ti khi tr thnh mt thi quen. Nu bn tm th y mt chn l a no tch c c, hy luy n t p cho ti khi n gip b n thot kh i s au kh v t c s th a mn mau chng. Tr c c a b n s b t u lin tng n iu ny nh m t phng th t m t kt qu n nh. Nu khng lm c iu ny, b n s li ri vo thi quen c. Nu b n lp i lp l i s chn l a tch c c mi m ny vi mt mc cm xc mnh lit, b n s to c mt con ng mi v n s tip tc tr thnh mt i l a bn ti kt qu ri tr thnh m t phn c a li ng x th ng xuyn c a b n. Hy nh rng, tr c c a bn khng th phn bit c iu g b n tng t ng mnh lit vi iu b n th c s c m nghim. Vic iu khin b o m rng b n s t ng i trn con ng mi ny, khin cho thi quen c ca b n b vt qua v n thc kh m quay tr li. V th t d hiu sc m nh cng c thi quen m i ny s lm cho tin trnh iu khin n t c m t cch nhanh chng. "Khng c g m vi c luyn tp khng th lm. Khng c g vt qu tm vi c a n. N c th bin i thi xu thnh tt. N c th tiu dit nh ng nguyn t c x u v ti t o nh ng nguyn tc mi; N c th nng con ngi ln b c thin thn". -MARK TWAIN Nguyn t c t chc u tin c a mi vic "i u khin thnh cng" l s c mnh c ng c . n nh trong vic t o c mt thi hay c m xc n nh, chng ta ph i t o c mt thi quen iu khi n. Mt thi quen iu khi n l kt qu c a vic c ng c, cch ring, b quyt ca vic t o nn s n nh trong c m xc v thi ca chng ta l s iu khin chng. Quy lut cng c M i khun m u c m xc hay ng x m c c ng c lin t c s tr thnh m t ph n ng t ng v c iu khin. Mi khun mu m chng ta khng c ng c c u s bin m t. Chng ta c th c ng c thi ca chng ta hay c a ngi khc b ng vic cng c tch c c, ngha l mi khi chng ta t o ra c mt thi mong mun, chng ta c tng th ng c th l m t li khen ngi, mt mn qu, mt s t do mi.v.v...Ho c chng ta c th dng s cng c tiu c c. N c th l mt s kh ch u, m t s m , th m ch c th l mt hnh ph t th xc. iu quan tr ng l chng ta phi hiu rng s c ng c ny khng ng ngha vi hnh pht hay ph n th ng. C ng c l p ng mt thi ngay sau khi n xy ra, trong khi ph n th ng hay hnh pht c th xy ra r t lu sau . Tuyt i phi nh thi im

nh thi im thch hp l iu s quyt nh tuyt i tnh hiu qu ca vic iu khin. N u m t hun luy n vin la to "Tuyt vi!" ngay khi i bng c a ng v a c mt c banh p, li khen ngi ny c nh hng ln hn rt nhiu so vi vic ng ch cho xong tr n u m i khen ngi. Ti sao? V chng ta lun lun mun lin kt c m gic c a vic cng c vi mu hnh ng ang xy ra. M t vn m nn t php c a chng ta m c ph i l khi ngi ta phm m t tr ng ti no, h th ng khng b pht ngay l p tc. Tr c h c th bit r l do c a hnh ph t, nhng mu hnh ng xu ny khng h hn g-n khng b ngn chn, cng khng c s au kh gn lin vi n ngay lc y. Chng ta ph i luy n t p tr c mnh hnh ng hi u qu , khng phi b ng l lu n m bng c m xc. Kh khn l ch hu ht chng ta khng nh n ra rng chng ta khng ngng iu khi n ln nhau v un n n thi ca nhau. Thng chng ta iu khin ngi khc mt cch tiu cc ch khng tch c c. Cu chuyn sau y xy ra vi mt bn trai c ca con gi ti, Jolie. Jolie ang r t bn b u vi vi c hc hnh, khiu v v m t v kch n s p di n. B n trai c a n mu n n gi in cho c u ta hng ngy v n u hai ba ngy n khng g i, cu ta lm cho n chu kh s gh g m. Hin nhin, c u ta mu n n gi in thng xuyn hn, nhng cch hnh ng c a cu ta lm con b b phin toi v bu n bc mi khi gi in. Bn c bao gi c m th y c l i v chuyn ny khng? Nu b n mu n b n gi, b n trai, ch ng, v, hay mt ngi no thn thi t vi bn gi in thng xuyn cho b n, bn th ngh bn ny p h gi in cho bn c hiu qu khng? V khi h gi, b n c cho h vi li l nh sau " , th l cui cng em g i. S c tip tc nh th ch ? Ti sao c lun lun l anh phi g i cho em?" Hnh ng ca b n ang thc s dn d n lm cho ngi kia khng gi cho b n! B n ang to cho ngi y au kh ngay sau khi ngi y c lm mi cch v a lng b n. Kt qu l ngi y s coi vic gi in cho b n khng ph i l iu h ng th n a, m l m t cc hnh. V nh bn c th on c, ki u c ng c tiu c c nh th s thm vo mi kha c nh c a mi quan h v c th dn ti ch kt thc quan h. Nu b n thc s mun ai gi cho b n, th mi khi h hi ti, bn phi p li vi s thch th hn hoan. N u bn ni vi h , bn nh h bit bao, b n yu h bit bao, b n bit n h v c ni chuyn vi h , chc ch n h s sn sng gi l i cho b n. B n hy nh lin kt s thch th vi thi no m b n mun ngi khc lp l i. Hy nh thi biu cho vic cng c s i mi c th lu di Khi b n ang bt u thit lp m t m u ng x mi hay c m xc mi, iu ti quan tr ng l bn phi c ng c chnh b n hay ngi c lin quan. Ban u, m i ln bn mu n thc hin mu ng x mong mu n (v d , y mt ci khay cn y thc n trn ), bn c n ph i c th c v vic cng c s tha mn g n lin vi hnh ng . Tuy nhin, n u t tr i, mi l n b n hnh ng, b n u cng c n, th hnh ng s khng cn hi u qu nh trc. V ti t ha vi mnh s lun lun gip nh ng ngi thiu thn, nn mi khi ti i qua cc

sn bay, ti u cho tin nh ng ngi n xin. Ti s khng bao gi qun c mt ngi n ng kia lun ng n xin m t ch c nh ti mt sn bay m ti thng i. Ln no i qua ch , ti u cho anh ta tin. C mt bui sng, ti r t vi v khng c s n tin trong ti. Khi i qua mt anh ta, ti mm ci ni: "Cho anh! r t tic hm nay ti khng c ng no trong ti!". Anh ta n i gi n v ti khng cn cho anh ta ti n n h ti tng cho anh v anh tng c m th y rt vui s ng m i khi ti cho. Chng ta c n nh rng yu t bt ng thch th l m t cm nghim rt sung sng m con ngi c th c. N quan tr ng hn chng ta ngh rt nhiu. Chnh v th m, nu b n mu n c mt li ng x lu di, b n c n hiu v s dng phng php gi l nh thi biu cho vic cng c m t thi quen. Chng ta xem mt v d v vic hun luyn c heo. Ban u, tp cho c heo nhy, ngi ta ch cho c heo t ng nh y ln. H quan st mt hnh ng ng ca con vt v thng cho n mt con c. V c mi ln con c heo t nhy ln, n u c thng m t con c, dn d n n hiu l nu n nh y ln, n s c mt con c. Tuy nhin, v sau ngi hu n luyn ch th ng cho c heo nu n nhy cao hn. Bng cch nng tiu chu n ln, ngi hu n luy n c th hnh thnh thi ca con c heo. Tr ng tm l ch ny: Nu l n no con c heo nh y ln, n u c th ng, n s qu quen v s khng t hiu qu 100 phn trm. V th trong tng lai, con c heo c khi nhy ln ln u th c thng, c khi ph i ti ln th hai, c khi ti l n th nm. N s khng chc c nhy no c thng. i u ny khin n lc no cng phi c g ng ht sc. Ph n thng khng bao gi c coi l ng nhin. Tnh trng ny cng tng t vi nh ng ngi nh bc. M t ln h nh bc c s lm h vui sng v lin kt s vui s ng ny vi s thng b c ca h v n kch thch h lun lun nh bc vi mong i c c s vui sng y. V ph n th ng lun lun nh mi ng mi nh h tip tc mi. Ngc l i, mt ngi chi bc m khng bao gi c tin, dn d n h s b chi. iu ny cng gi ng phn ng c a cc nhn vin khi nh n tin lng u n mi thng. N u thng no h cng nhn c cng mt s tin lng c nh, h s c gng ti thi u ch nh n tin lng m khng c iu g bt ng. Ngc l i nu ngoi tin lng, thnh tho ng h cn c hng cc iu b t ng khc, nh tin thng, li khen, thng bc, th h s d n s c lc ti a cho cng vic c th c hng nhng iu bt ng thch th . i u quan tr ng l nh ng dp b t ng ny phi l b t ng th t, khng th on trc, nu khng n s li tr nn quen thuc v v hiu. Bc th su HY TR C NGHI M Chng ta hc nm bc hnh thnh v iu khin thi quen mi. Ch cn mt bc th su l trc nghim xem n c tc d ng trong tng lai hay khng. Sau y l mt b ng trc nghim n gin gip bn b o m rng kiu m u hnh ng mi c a b n hiu qu, thch h p v s tn ti lu di trong tng lai. *TR C NGHI M V HI U QU *

1. B o m hon ton lin kt s au kh vi khun m u c. Khi b n ngh n thi hay nh ng c m xc c ca b n, b n c hnh dung ra v c m th y by gi chng ang gy au kh cho b n thay v sung s ng khng? 2. B o m hon ton lin kt s tha mn vi khun m u mi. Khi b n ngh n thi hay nh ng c m xc mi, b n c hnh dung ra v c m th y l nh ng iu by gi ang em li s sung sng thay v au kh khng? 3. i chiu vi cc gi tr , nim tin v qui lu t c a b n. Thi hay nh ng c m xc mi c ph h p vi nh ng gi tr, nim tin v qui lu t ca b n bn trong i sng khng? (Chng ta s bn ti vn ny trong mt chng sau). 4. B o m duy tr c nh ng li ch c a thi c. Thi hay nhng cm xc mi c cn cho php b n h ng nh ng li ch v c m gic sung sng m b n t ng c trong khun mu c khng? 5. S tin b trong tng lai. Hy hnh dung bn ang th hin thi mi trong tng lai. Hy hnh dung ra iu c th thc y b n ch p nh n khun m u c. Hy cm thy chc chn r ng bn c th dng khun mu mi thay v khun mu c. Su bc th c hin vic iu khin lin tng c th dng cho bt c iu g: nh ng thch trong cc m i quan h, cc vn trong kinh doanh, d cu gi n v la m ng con ci.v.v...V d , b n qu lo u v nh ng chuy n m b n khng kim sot ni. B n c th s d ng su bc iu khin trn y thay i khun m u tiu c c ny nh th no? 1) Hy t hi "Ti mun lm g thay v lo l ng?" 2) Tm cho b n n by v nhn ra nh ng g m s lo l ng ph ho i trong cuc i bn. 3) Ct t khun mu tiu c c ! Mi khi bn lo l ng, hy c t t khun m u y ngay. 4) Tm ra mt ch n l a tch c c. b n s lm g thay v lo l ng? hy m nh t k c a bn v vit ra k hach b n s th c hi n ngay l p tc. 5) iu khin khun m u mi. Tng t ng mt cch sinh ng v t p luyn khun mu mi ny vi s c m xc mnh lit cho ti khi t tng, thi v c m xc mi ny tr thnh t ng. C ng c thi quen ny b ng cch thc hin bc th nht: Kim tra th y b n lin t c thnh cng. 6) Tr c nghim xem n c tc d ng lu di khng. Hy ngh n tnh hung t ng lm b n lo lng v tm cch g t b s lo l ng trong tnh hung y.

Chng 7 LM TH NO T I U B N THC S MONG MU N "C m xc no tp h p ton th con ngi b n v nng cao b n ln l c m xc tinh tuyn; Cm xc no ch xm chim mt ph n con ngi bn v bp mo b n l c m xc th thin". -RAINER MARIA RILKE "L y cho ti c ph u tin". Elvis Presley lun lun ra l nh nh th ngi ta em n cho mnh liu thuc u tin a mnh vo gic ng , sau mi bui ti trnh din vi t t c sc lc. Ngi tr l ca Elvis s m gi th nht v cho anh u ng "Liu thng ngy": cc vin thu c an th n mu cu v ng (Amytal, Carbrital, Nembutal hay Seconal) cc vin Quaaludes, Valium v Placidyl, r i ba mi chch Demerol ngay pha di vai. Trc khi anh i ng, ban h u cn c a anh g m nhng ngi ng trc ngy m bt tay vo cng vic. Thc l mt cu c ch y ua xem ng Vua c th tiu th c bao nhiu th c n trc khi thip ng . Bnh thng anh n ht ba bnh m k p ph mt v tht v su hay b y tri chui tr c khi thip ng . Nhiu khi cc ngi gip vic phi moi th c n t c h ng anh ra anh khi cht ngt. Th l Elvis b t u ng kho ng 4 gi. Anh ta i ng chnh cho ng n ni ngi ta ph i khnh xc v phng t m v y l lc anh ku c ph th hai c a mnh b ng cch yu t nu ly o ngi tr l. Elvis khng th t mnh u ng thuc, v th ngi gip vic ph i b thu c v ming anh ta, r i t t nc vo cho vin thu c tri xung. t khi Elvis cn s c gi c ph th ba. Nhng theo l thng, ngi tr l s cho anh ta ung liu v anh ng tip cho ti tr a, l lc ng Vua b ng dy v c th i dng thm dexedrine v tm cocain vo u bng gn r i ht trc khi ln sn di n tr li. Vo ngy anh ta cht, Elvis vn cn tnh to v dnh ba liu thng dng kt liu i mnh. Lm sao mt con ngi n i ting n th, c hng triu con ngi ng ng m v gn nh c mi th trn i, li truy n min lm d ng thn th mnh v t kt liu i mnh mt cch gh s n th? Theo David Stanley, ngi anh em cng m khc cha vi Elvis, l do l anh ta thch ghi n thu c v sng trong m mng hn l thc v c m th y kh s . Tic thay, cng khng him nh ng nhn vt ni ting-nh ng danh nhn trong s nghip ngh thu t v kinh doanh- cng t h y ho i i mnh, tr c tip hay gin tip. Chng ta c th k cc vn s nh Ernest Hemingway v Sylvia Plath, cc di n vin nh William Holden v Freddie prinze, cc ca s nh Mama cass Elliot v Janis Joplin. H c im g chung? Trc ht, h khng cn tn t i v tt c chng ta mt h . Th hai, h mua c mt ha n vit rng, "Ngy no , ai , cch no , ci g ...v ri ti s hnh phc". Nhng khi h thnh t, khi h t ti nh cao danh v ng v ch m c ti Thin ng ca Mng T ng, h khm ph ra r ng hnh phc vn cn xa. V th h tip t c theo u i, ko di s au kh ca cuc sng bng r u, thuc l, ma ty, nhu nht, cho ti khi r t cuc h chm vo s qun lng m h khao kht. H khng bao gi khm ph

ra ngu n h nh phc ch thc. Ngc li, ta hy i chiu nh ng cu chuyn trn y vi mt l th m ti mi nh n c t m t ngi ph n s d ng nh ng bi hc ti c ng hin thay i hon ton ph m ch t i sng c a ch. L th vit nh sau: ng Tony thn mn, Ti t ng b hnh h nng n trong i, t tui u th cho n khi ngi chng th hai c a ti qua i. H u qu ca s hnh h v c a nh ng ch n thng trm tr ng l ti m c b nh tm thn c gi l ri lo n a nhn cch (MPD). Ni ti c 49 nhn cch khc nhau, khng nhn cch no bit n nhn cch khc hay nh ng g x y ra cho nhn cch khc. iu tho i mi duy nh t ti c c l trong sut 49 nm trong tnh trng a nhn cch l thi t hy ho i ca mnh. Nghe c v k quc, nhng s t hy ho i thng em li cho mnh s tho i mi. Ti th t st nhiu l n khng thnh cng v sau m t ln tht b i, ti c a vo b nh vin v c mt bc s sn sc. thng nht cc nhn cch, ti phi i ngc tr v chn thng u tin to nn m i nhn cch. Ti ph i nh li, sng v c m nghim li ch n thng . Mi nhn cch khc nhau c a ti u x l m t chc nng c bit, mt kh nng gi nh ring v m t iu cm xc duy nh t. Ti lm vic vi mt chuyn gia trong lnh vc MPD v ng ny gip ti th ng nh t tt c 49 nhn cch trong ti thnh m t. ng c khin ti kin tr i theo sut nh ng tin trnh khc nhau ny l c m gic r ng t t c nhng con ngi c trong ti u r t bt h nh v cuc i ti tr nn v cng hn n (nhn cch ny khng h bit nhng nhn cch khc ang lm g v chng ti thy mnh ri vo cc tnh hung v a im khc nhau m khi kt thc ti khng cn nh li c iu g.) Chng ti t ng l khi thng nht thnh mt con ngi chng ti c th hnh phc-m c tiu ti h u ca mnh. chnh l quan nim sai lc c a ti. Ti chang vng! Ti sng mt nm nh trong a ng c. Ti th y mnh v cng b t hnh v au bu n v t ng nhn cch c a mnh. Ti thng nh tng ngi v mong mun h tr l i trong ti nh trc kia. iu ny qu kh v nm y nhiu l n ti t st, ri ti li c a vo bnh vin. Nm ngoi, tnh c ti xem chng trnh c a ng trn tivi v ti t mua lo t bng ghi m 30 ngy luy n tp Sc M nh b n thn. Ti nghe i nghe li, p d ng t t c nhng iu ti hc c trong bng. Ti thot ra c th b khi ti b t u nghe chng trnh i tho i hng thng c a ng mang ta I THO I V S C M NH. Ti hc c nhng iu ng hng d n trong tnh trng mt nhn cch duy nh t ang khi trc y ti lun lun sng trong tnh tr ng a nhn cch. Ln u tin trong sut 50 nm cuc i ti hc bit rng h nh phc xut pht t ni tm. Ti tr thnh mt con ngi duy nh t v by gi ti c th nh l i nhng iu kinh kh ng m mi nhn cch trong 49 nhn cch c a ti trc y tng tr i qua. Khi nh ng k c ny xu t hin, ti c th nhn thy chng v n u chng tr nn khng th chu ng ni, by gi ti c th thay i mc tiu ch c a mnh m t cch thng nh t ch khng ri r c nh trc. Ti khng cn ph i a mnh vo tnh tr ng hn m mt tr nh v nh y sang mt nhn cch khc n a. Ti ang ngy cng hc c nhiu iu hn v bn thn mnh v ti ang hc c cch s ng i

sng c a mt con ngi thng nh t. Ti bit mnh cn nhi u iu lm v nhiu iu khm ph. Ti ang ra cho mnh nh ng m c tiu v d tr k hach t c chng. Hin nay ti bt u gim cn v nh m ti mc cn l tng c a mnh vo dp l Cha Ging Sinh (m t mn qu qu bu i vi ti). Ti cng bit rng mnh mong mu n c m t mi quan h lnh m nh, khng lm d ng vi mt ngi n ng. Trc thi gian ti n m vin, ti lm vic trn gi cho IBM v ti tng c 4 doanh nghi p. Ngy nay, ti ang iu hnh mt doanh nghi p m i v ang hng c nh ng kt qu tt p v vic tng doanh s m ti thc hin c k t khi ti r i bnh vin. Ti ang dn d n bit cc con, cc chu c a mnh, nhng quan trng hn c, ti ang bit chnh mnh. Knh th, Elizabeth Pietrzak Bn mong mu n g? Bn hy t hi mnh th t s mun g trong i. B n mu n mt cuc hn nhn h nh phc, mu n c con ci knh tr ng? Bn mu n c th t nhi u tin, xe hi i mi, lm n pht t, m t ngi nh nguy nga? B n mun i du lch khp th gii, ving thm nhng c ng xa l , nh ng di tch lch s qu bu? Bn mun c hng triu ngi ngng m bn nh mt nh c s rock hay m t danh nhn vi ngi sao c a bn trn i l Hollywood? Bn mun ting li cho hu th nh mt nh pht minh ra my i tr ngc l i thi gian? B n mun lm vic vi m Teresa c u vt th gi i, hay ng mt vai tr ch ng trong vic thng tin mi tr ng sng ca con ngi? D b n mun hay khao kht iu g, c l bn ph i t h i mnh, "Ti sao ti mun nhng iu y?" R t cuc b n s i n kt lu n rng s d bn mu n nh ng iu y hay nh ng kt qu y l v b n coi chng nh nh ng cm gic no , nh ng cm xc hay nh ng tm trng m b n mong mun. M i cm xc c a chng ta khng l g khc hn mt chui nhng cn bo sinh hc trong b no ca chng ta v chng ta c th n bc pht b t c lc no. Nhng trc tin chng ta ph i hc cch km ch chng mt cch c thc thay v ch sng bng ph n x . Hu ht ph n x cm xc ca chng ta l nh ng phn x i vi mi tr ng m chng ta hc c. Chng ta hnh thnh m t s bng th c ca mnh, s khc n vi chng ta mt cch v thc. Ch c n th c r nh ng yu t ny cng cho chng ta c s hiu r s c m nh c a trng thi. Hin nhin chng ta lm b t c iu g cng l trnh au kh v t s tha mn, nhng chng ta c th tc kh c thay i nh ng g chng ta tin l s d n n s ng hay kh bng cch nh h ng li tiu im ch c a mnh v thay i cc trng thi tm sinh l c a mnh. Hnh ng xu hay t t khc nhau khng ph i v kh nng c a chng ta m v tr ng thi tm h n hay th l c a chng ta vo mt lc no . thay i kh nng c a bn, hy thay i trng thi. khi m ngun tim nng di do trong b n, hy a mnh vo mt tr ng thi bn nh y v mong ch v iu k diu s xy ra! Vy chng ta c th thay i cc trng thi c m xc c a mnh nh th no? Bn hy coi cc tr ng thi c a mnh ho t ng ging nh chic my TV. c mu s c rc r, sng ng vi m thanh tuyt vi, b n c n c m dy in v b t cng t c. Bt cng tc ch c nng sinh l ca b n th cng

ging nh cung cp in cho my TV ho t ng. Bn c n ph i khi ng chc nng sinh l c a bn, ngha l c c th bn, a n vo hot ng. Bn c khi no th c d y ri i th thn quanh nh khng bit lm g, khng th suy ngh c iu g cho ti khi bn vn ng c th cho mu lu thng u khp ngi b n khng? Sau khi ri kh i tnh tr ng " l ", my c b t ln, th l cc tng l p tc n vi b n. Nu b n trong tnh tr ng x u, b n s khng nhn c iu g, d bn c nh ng t ng hay. C v s cm gic, v s cch nhn v hu nh mi kha c nh trong cuc i. B n lun c s n m i cm gic m bn mong mu n v b n ch cn tm ng chng. V c hai cch n gin tm chng v thay i tm tr ng c a b n: thay i cch b n vn d ng chc nng sinh l c a mnh, hay thay i tiu im ca mnh. Sinh L: S C M NH VN NG M t trong nh ng s phn bit c tc d ng m nh l: c m xc l do s vn ng t o nn. M i cm gic c a chng ta u l kt qu c a cch chng ta vn d ng thn th. Ngay c nhng thay i nh nht biu hin ni khun mt hay iu b ca chng ta cng lm thay i c m xc c a mnh vo lc v v th cng thay i cch nh gi i sng chng ta-cch chng ta suy ngh v hnh ng. M i cm xc chng ta c u g n lin vi mt c im sinh l chuyn bi t: iu b, nh p th , m i c ng, v m t. Nu b n bit cch s dng c th khi trong nh ng trng thi c m xc no , bn c th tr li nh ng tr ng thi , hy trnh n, bng cch n gin l thay i c ng c th ca bn. iu rc ri l h u ht chng ta ch gii h n mnh vo mt s mu tp qun sinh l t i no thi. Chng ta ch p nh n nh ng m u ny m khng nhn thc c tm quan trng to ln ca chng trong vi c hnh thnh cung cch ng x c a chng ta t ng lc. Nu b n thng s dng c th b n mt cch yu t, nu b n quen lng bn khm xu ng, nu bn i ng nh th b n ang mt m i, bn s c m th y mt m i tht. Khng th khc hn c, v c th ca bn hng d n c m xc c a b n. Tnh trng cm xc b n ang c li nh hng ngc li trn c th bn v th l b t u mt ci vng lp v t n. Bn c th lm g thay i ngay l p tc trng thi c a b n v nh thay i cm gic v cung cch hnh ng c a ban? B n hy ht mt hi di qua mi r i th mnh qua ming. Hy nhe rng ht c hai bn hm c a b n ri ci to vi v hay con ci b n. Nu b n th c s mun thay i i sng mnh, b n hy dnh 7 ngy ti p theo luyn tp trc mt tm gng, mi ngy nm ln, mi ln m t pht, nh ci banh hm ra n t n mang tai. B n s cm th y rt ng ngn, nhng chnh c ng ny c a c th bn s kch ng no c a bn khin s lin t ng ti nim vui tr thnh tp qun ni bn. B n hy lm i v h ng nim vui c a n! C mt tiu im: S C M NH TP TRUNG Nu bn mun, b n c th lm cho mnh ri vo tnh trng bu n su vo m t th i im no khng? Ch c ch n l c, ch cn b n tp trung nh l i mt s vic g th t au bu n trong qu kh . Tt c chng ta u ph i tri qua m t s kinh nghim kh bu n trong qu kh. N u bn t p trung vo n,

hnh dung ra n v suy ngh v n trong chc lt, b n s mau chng b t u c m nghim n. Nu b n mun c m th y mnh ang ngt ngy vui s ng ngay lc ny, bn c th lm c khng? Rt d. B n ch c n tp trung nh li mt giy pht no trong qu kh bn tng sung s ng ngt ngy v mt iu g . Hoc b n c th tp trung ngh v nhng iu bn ang ngy ngt say m trong i ngay by gi, nh ng g b n c m thy l tuyt vi trong cuc i. Hn n a, b n cn c th tp trung suy ngh v nh ng chuyn cha t ng x y ra, m bn vn c th cm thy ngt ngy. Sc mnh tp trung vo mt tiu im l th! Chng ta t p trung vo bt c tiu im no, th tiu im y s tr thnh t ng thc t i c a chng ta. Mun thay i i sng, hy thay i trng thi c a mnh Gi y bn c th thay i trng thi c a mnh bng nhiu cch v tt c u ht sc n gin. Bn c th thay i c ng c th c a mnh ngay tc kh c bng cch ch cn thay i nh p th. Bn c th thay i tiu im tp trung c a mnh b ng cch ch n la nh ng g ph i t p trung vo, hay th t nhng iu ph i tp trung, hay cch lm nhng iu y. Bn c th thay i cc khun mu c a mnh. N u b n tng quen t p trung vo nhng iu xu nht c th xy ra, b n hy ch m dt tnh trng ny. Ngay by gi , b n hy b t u t p trung vo nhng iu tt nh t. iu c bn trong i sng l c v s ng li khc nhau h ng dn i sng mnh, khin cho i sng tr thnh m t ngh thut. Tic thay, nhiu ngi ch p d ng rt t ng li thay i trng thi c a mnh: H n u ng qu nhi u, ung ru qu ng, ng qu nhiu, mua s m qu nhi u, ht thu c, hay s d ng ma ty- ch ng iu no ch li cho chng ta, nhng chng li c th mang n nh ng tai h a khc hi. Vn trm trng nh t l nhiu h u qu tai hi ny ch ng ch t ln nhau, khin chng ta khng nh n ra chng v khi nh n ra th qu mun. l iu xy ra cho Presley v ti c thay, cng xy ra hng ngy cho nhiu ngi khc. Nu b n th y c nhng iu bn c n ph i lm nhng bn khng c ng lc lm, b n nn bit l mnh ang khng trong tnh tr ng thch h p. B n ph i coi l mt mnh l nh, m nh lnh bt bu c bn lm b t c iu g thay i tnh tr ng c a b n, b ng cch thay i vn ng sinh l hay thay i tiu im t p trung c a mnh. Bn ph i c mt trng thi quyt tm th m i thnh cng c. "Mi giy pht v i v quyt nh trong lch s th gii u l chin thng c a m t nhit tnh no " -RALPH WALDO EMERSON Bn c bit cch lm cho mnh c m th y d chu khng? Trong mt chuyn i cng tc Toronto, ti c m th y c th kh ch u v b au lng rt n ng. Khi my bay va h cnh, ti bt u ngh mnh cn ph i lm g khi n khch s n. Lc 10:30 ti, m ti l i ph i dy sm sng hm sau iu hnh cuc hi th o. Ti c th n ci g -c ngy ti nhn i-nhng khuya qu ri. Ti c th son l i giy t v xem tin tc. Lc ti nhn ra rng t t c nhng hnh ng ny ch l nh ng chi n thu t ti trnh cn au lng v c m t trng thi d chu no . Th nhng tt c nh ng hnh ng u khng c v thc bch ti.

V th ti phi ngh ra tht nhi u cch khc na c th c m th y d chu, b t k l v thi gi hay ni chn. Bn c bit cch no lm cho mnh c m th y d chu khng? M t cu hi nghe c v ngc nghch phi khng? Th nhng, thc s bn c mt danh sch nhng phng cch mnh v c bit lm cho b n cm th y d ch u vo mt lc no khng? Bn c th t c iu ny m khng c n thc n, r u, thu c l, ma ty, hay cc ngu n gy nghin khc khng? Ch c ch n bn c mt s phng sch ri, nhng chng ta nn m rng phng sch . Ngay by gi, b n hy ng i xung v vit ra mt danh sch nhng iu bn vn quen lm thay i trng thi c m gic c a b n. ang khi vit, bn hy thm vo danh sch nhng iu bn cha h lm nhng c th c tc d ng tch c c thay i trng thi c a mnh. Bn ch ng ng bt khi b n cha vit ra c t nh t l 15 cch khc nhau gip bn c m th y khoan khoi. Bi luy n t p ny bn c th lm i lm li mi cho ti khi b n c c mt danh sch di gm c trm phng cch khc nhau. Khi ti vit danh sch cho mnh, ti nhn ra vic chi nhc l m t trong nh ng cch m nh nh t gip ti th ay i trng thi c a mnh. c sch cng l mt cch ti c m th y khoan khoi v n thay i tiu im ca ti v ti thch hc h i- nh t l c nh ng sch mang li kin th c v thng tin v c nh ng iu ti c th em p dng vo i sng mnh. Thay i t th vn ng thn th cng l m t cch ti p d ng ct t mt trng thi tiu c c v i vo m t trng thi phong ph. Nu b n khng c k h ach cho nim vui, bn s c ch cho s au kh Tt c b quyt y l to ra m t danh sch v t n nh ng cch thc chng ta c th lm gip mnh c m thy d ch u v nh khng ri vo nh ng cch thc khc c tc d ng tiu c c. Hy lm cho danh sch ny tr thnh mt thc t i, khai tri n mt k h ach cho nim vui t ng ngy v mi ngy. ng ch nim vui tnh c n vi b n; hy n nh cho nim vui n: hy dn ch cho n! Tt c nhng iu chng ta ang ni l v vic iu khin h thn kinh, thn th v tiu im tm tr ca b n n lin t c tm kim cch no m mi iu trn i ny mang l i li ch cho b n. B n nn nh r ng nu b n cn ang c nh ng khun m u cm xc tiu c c, l v bn ang s dng thn th bn theo thi quen c, hay bn vn ang tip t c tp trung vo mt tiu im tiu c c no . Nu b n cn thay i tiu im, th c m t cng c hi u qu tuyt vi gip b n thay i n ngay tc khc. B n cn bit rng, "h i tc l tr li", l ta s c khai trin trong chng tip theo.

Chng 8 H I T C L TR L I "Ai hi th ngi y tr li". -TC NG CAMEROON B n chng chng c n l do g c . Chng n nh anh ta ch v anh l ngi gc Do Thi. Qun c qu c x xng vo nh, li anh v c gia nh anh i. Ngay sau , chng la h nh by gia sc v tng h ln xe l a ri ch thng ti tri t p trung Krakow. Nhng cn c mng khng khi p nh t cng khng th lm anh ta quen c vi ci c nh c gia nh mnh b bn ngay trc m t mnh. Lm sao anh c th s ng ni trc cnh t ng hi hng ph i nhn th y con mnh ni b qun o c a mt a tr khc v gi y con anh cht sau mt cn "ma n"? Th nhng anh vn c ph i s ng. Mt hm anh nhn cn c mng chung quanh mnh v ph i i din vi mt s th t hin nhin: nu anh cn li y thm mt ngy, ch c ch n anh s cht. Anh c mt quyt nh l trn thot ngay lp t c! Anh khng bi t cch no, anh ch bit mnh ph i tr n. Hng tu n lin anh hi cc b n t, "Lm sao chng ta c th that c ni kinh hong ny?" Anh h u nh lun lun nhn c cng cu tr li, " ng d i dt", h tr li, " khng th no thot ni! Hi nh th chi d n vt tm tr anh m thi. C chu kh lm vic v c u nguy n cho mnh c sng st". Nhng anh khng chp nh n iu ny- anh nh t nh s khng chp nhn nh th . Anh b m nh v chuy n trn that v cho d nh ng cu tr li c a anh khng c ngha g, anh v n lun hi i hi li, "Lm sao ti c th tr n that? Phi c cch no . Lm th no ti c th thot khi ni ny m vn kho , vn s ng, ngay hm nay? C li ni r ng, b n c xin th s c. V khng hiu sao hm y anh nhn c cu tr li. C th v anh hi ht sc mnh lit, c th l anh thc r "by gi chnh l thi im". Cng c th ch l v anh lin t c tp trung vo mt tiu im l cu tr li cho cu hi nng b ng c a mnh. Bt lu n l do g, s c m nh v i ca tm tr v tinh thn con ngi thc tnh ni ngi n ng ny. Cu tr li n vi anh t m t ngun gc l th ng: mi lm ging c a xc ngi thi r a. , ch vi bc cch ch anh lao ng, anh thy mt ng xc ngi b xc ln thng xe t in ng, n b, tr em, tt c b ht kh ng t. Nh ng chic rng vng c a h b g ra, mi trang sc qu bu h c, th m ch qu n o h mang trn ngi, u b lt sch. Lc thay v hi, "Lm sao qun c quc x c th gh t m, m t nhn tnh n th? Lm sao Thng c th lm ra mt iu tn c n th ? Ti sao Thng chuy n ny x y n vi ti? Stanislavsky Lech hi mt cu h i hon ton khc. Anh hi, "Lm cch no ti c th s dng iu ny tr n thot? V ngay l p tc anh c cu tr li. Hong hn ang s a so n kt thc mt ngy lao ng, Lech chy l i np sau chic xe t i. Ch trong nhy mt, anh lt b ht qu n o v ln mnh trn trung vo ng xc cht m khng ai . Anh gi b nh cht, khng mt cht c ng c a qu y d c lc anh gn ngp th v mt s xc cht khc tip tc c xc ln ngi anh. Mi thi ca tht ngi b r a, nh ng ci xc cht cng bao bc anh t pha. Anh ch i, hi vng khng ai n mt ngi vn cn s ng gia m xc cht ny v hi v ng sm mu n ri

chic xe ti cng s ch y i. Cui cng, anh nghe ti ng ng c xe ti n. Anh c m th y chic xe rung ln. V ng lc y anh cm nghim c mi hy v ng ca mnh ang khi nm im gi a ng xc cht. Rt cu c anh th y xe d ng li v ri n trt ton b nh ng thy ma xung m t chic h r ng mnh mng bn ngoi tr i. Lech c yn hng gi cho ti khi mn m bung xung. Sau cng, khi anh c m th y ch c chn khng c ai , anh rc ra khi ni thy ngi v ch y trn trung sut 25 dm cho ti khi tm c t do. Gia Stanislavsky Lech v bi t bao nhiu ngi ph i b m ng tr i tp trung, khc bi t l ch no? Tt nhin c nhi u yu t, nhng mt s khc bit quyt nh chnh l anh t mt cu h i khc vi nh ng ngi kia. Anh h i m t cch dai d ng, h i v mong ch c cu tr li v trong tm tr anh ny sinh m t gii php c u sng anh. Nh ng cu hi anh t t ra cho mnh ngy hm y Krakow khin anh lm nh ng quyt nh ch p nhong nh h ng trc tip ti s phn ca anh. Nhng trc khi anh nhn c cu tr li, trc khi lm quyt nh v trc khi c nh ng hnh ng y, anh phi hi mnh nh ng cu hi ng. Su t cun sch ny b n bit c r ng cc nim tin c a chng ta nh h ng th no i vi cc quyt nh, hnh ng, nh h ng cuc i v v th nh hng ti s phn c a chng ta. Nhng tt c nh ng nh h ng ny l m t sn ph m ca suy t-cch th c m tr c c a chng ta nh gi v to ra ngha trong su t cuc i c a chng ta. V th t ti nn t ng c a cch chng ta t o ra th c ti i sng mnh t ng ngy, chng ta c n tr li cho cu hi, "n gin l chng ta suy ngh th no?" Cc cu h i c a chng ta xc nh cch suy ngh c a chng ta Mt hm ti ang suy ngh v nh ng s kin quan tr ng trong i sng mnh v i s ng c a nh ng ngi ti gp trong i. Ti t ng gp bit bao nhiu ngi, may m n v khng may m n, thnh cng v khng thnh cng; ti th c s mu n bit ci g cho php nhng ngi thnh cng t c nh ng thnh tch v i, ang khi nhng ngi khc c hon c nh tng t hay kh hn li b tiu dit. Ti t hi, "iu g thc s to khc bit ln nh t trong cuc i ti, ni con ngi ti, ni nhn cch ca ti v ni tng lai c a ti?" Ti c cu tr li m ti tng chia s vi b n. "Khng ph i nh ng bin c dt nn cuc i xc nh cch c m ngh v hnh ng c a ti, m ng hn, chnh l cch ti ct ngha v nh gi cc kinh nghim cuc i c a ti". ngha m ti gn cho mt bin c s xc nh nh ng quyt nh ti c, nhng hnh ng ti lm v v th xc nh s ph n t i h u ca ti. Nhng ti lm cng vic nh gi th no? Ti nh n ra rng nh gi khng phi cng vic g khc hn l nu ln nh ng cu hi. V t i cng bt u nhn ra r ng vic suy ngh t n cng khng l g khc hn l tin trnh hi v tr li nh ng cu h i. Nh ng cu h i s gip nh hng tiu im ch ca chng ta v v th xc nh cch chng ta c m ngh. Sc mnh ca nh ng cu hi "Mt s ngi nhn nh ng s vt hi n c v hi, Ti sao? Cn ti m m ng nh ng s vt khng bao gi c v hi, Ti sao khng? "

-GEORGE BERNARD SHAW a s chng ta khi th y ai c kh nng k diu hay ai c th i ph vi thch ca cuc i m t cch phi thng, u ngh nh sau, "H th t may mn! H th t ti ba! H c tri ph cho nh th!" Nhng trong thc t, tr c con ngi c kh nng cng hi n cu tr li nhanh hn chic my vi tnh "thng minh nh t" hin nay, d l lo i my c kh nng tnh ton m t phn t giy. Ph i c hai ta nh c nh Trung Tm Thng Mi Th Gii mi bng sc ch a c a b no chng ta! Th m kh i ch t xm nng kho ng mt k ri ny c th cho bn nng lng t c kh c tm ra nhng gi i php cho cc thch v to nh ng c m xc mnh lit hn bt k th g trong kho cng ngh hin i c a con ngi. Sc mnh ca khi c con ngi k diu nh th, nhng n ch c tc d ng nu b n bit s d ng n, ngha l bn bit t nh ng cu h i. Ti mun ni cho bn bit iu ny, ngi ta khc nhau l s khc bit trong nh ng cu hi m ngi ta nu ln mt cch nht qun. C nhng ngi s ng trong tnh tr ng chn n n thng xuyn. Ti sao? Mt ph n ca vn l nh ng trng thi tiu c c ca h. H sng cuc sng c a mnh vi nh ng hot ng h n ch v c th yu nhc, nhng nht l h tp trung ch vo nh ng iu h cm th y nng n v ngt ng t. Con ngi ny c th thay i cch c m ngh ca mnh vo m t lc no khng? Chc ch n l c- ch c n h thay i tiu im ca tm tr h. Vy u l cch thay i tiu im? n gin thi, ch cn h i mt cu hi mi. Khi ngi ta chn nn, l do th ng l v h c lp i lp li cng nh ng cu hi tiu c c nh, "C ch g? C gng lm g, r t cuc cng chng thay i c g. Tr i, sao li l ti c ch?" B n hy nh l i cu ni, c xin th s c. N u bn hi mt cu hi kh ng khip, bn s nh n c cu tr li kh ng khi p. B c c a bn lun s n sng ph c v b n, nn b t k bn a ra cu hi no, n ch c ch n s c mt cu tr li. V th n u bn hi, "Ti sao ti khng bao gi thnh cng?" n s cho b n cu tr li i khi nh sau, "V bn ngc nghch l m", hay "V b n khng ng lm iu g n ni n ch n". Ti cho b n mt v d v nh ng cu hi thng minh. l c u chuyn v anh b n W. Mitchell yu qu c a ti. B n ngh lm sao anh ta c th s ng ni vi hai ph n ba c th c a mnh b chy v vn cn c m th y yu i? Lm sao anh ta c th chu ng ni mt tai n n my bay t nm sau , khng cn s d ng c i chn v ph i dng xe ln - th m anh vn tm ra cch cng hin cho ngi khc? Anh hc bit cch kim sot tiu im ca mnh bng vic t ra nh ng cu h i ng. Khi anh ph i nm bnh vin vi thn th ph ng n ng khng cn nh n ra hnh th v quanh anh l nhng bnh nhn khc lun than vn cho s phn c a mnh vi cc cu hi, "Ti sao li l ti? Sao Cha bt ti ph i chu c nh ny? Sao cuc i l i b t cng nh th? S ng qu c t th c ch g?" th ngc li, Mitchell ch n cho mnh nh ng cu h i ny, "Ti c th li d ng hon c nh ny nh th no? B cnh ny, ti s c th c cch no c ng hin cho ngi khc khng?" Nh ng cu hi trn y l im to khc bit gi a cc s ph n con ngi. "Ti sao l i l ti?" th ng him t o nn nhng kt qu tch c c, trong khi "Ti c th li d ng hon c nh ny nh th no?" thng d n a

chng ta i theo hng bin i nhng kh khn ca chng ta thnh nh ng ng lc lm chng ta v th gii tr nn tt hn. Mitchell hiu r ng b tn thng, tc gin v th t vng s khng thay i c cuc i mnh, v th thay v n nh ng g anh khng c, anh t ni vi mnh, "Ti cn c nh ng g? Ti th c s l ai? Ti thc s ch l thn xc ti, hay ti cn c g hn n a? Ti c th lm g by gi, th m ch cn tt hn trc n a?" Sau v tai n n my bay, khi n m trong b nh vi n v lit t lng tr xung, anh gp mt ph n tht h p d n, mt y t tn l Annie. M t anh chy en hon ton, thn th lit t hng tr xung, th m anh c can m hi: "Ti c cch no lm quen vi c y khng?" Cc bn c a anh tr li, "My in ri, my ang t l a di mnh". Nhng mt nm ri sau, anh v Annie quen thn nhau v nay hai ngi tr thnh v chng. l kt qu p c a nh ng cu hi mnh lit: chng em n cho chng ta m t ngun nng lc khng g c th thay th: nh ng cu tr li v nh ng gi i php. "i u quan trng l ng bao gi ngng t cu hi. S t m c l do hi n h u c a n. Ta khng th no khng kinh ng c khi chim ng m nh ng b nhim ca vnh c u, ca s sng, c a c cu l lng c a thc t i. Ch cn ngi ta th lnh hi mt cht b nhim mi ngy thi . ng bao gi m t s t m lnh thnh". -ALBERT EINSTEIN Bn c n tng g khi nghe ni n t "thin ti"? Vi ti, ti ngh ngay n hnh nh c a Albert Einstein. Nhng lm sao Einstein, m t h c sinh khng hc ht trung h c, l i tr thnh mt nh t tng thc s v i ca th gii? Ch c chn l v ng h i nh ng cu hi c hnh thnh mt cch tuyt vi. Khi Einstein ln u tin khai thc tng v tnh tng i c a thi gian v khng gian, ng hi, "C th no nh ng s vt xem ra l ng th i li thc s khng phi vy khng?" Chng hn, n u bn cch xa mt v n mt t d m, b n c nghe thy ting n vo ng lc v n xy ra khng? Einstein cho r ng khng, iu bn nghe th y nh ang xy ra lc thc ra khng x y ra lc , m xy ra mt lc trc . V ng l lun trong cu c sng hng ngy, thi gian th tng i ty theo cch suy ngh ca bn. Einstein c ln ni, "Khi mt chng thanh nin ngi cnh mt c gi p mt gi ng h, anh ta tng ch ng nh l mt pht. Nhng nu anh ta ngi trn ci bp l nng b ng ch mt pht thi, anh ta s thy n lu hn c mt gi. l tnh tng i". Nh ng s phn bit v cng mnh li t m Einstein lm l kt qu c a mt chui nh ng cu hi ng nu ln. Chng n s ? ng th. Chng mnh m khng? Tuyt i. B n c th c c nhng cu hi no va n s v a m nh m nh th khng? K nng to sc mnh H c cch hi nh ng cu hi mnh trong nh ng thi im nguy kch l mt k nng quyt nh ko ti ra khi nh ng gi pht kh c nghit nht trong i mnh. M t trong nh ng phng php ti khm ph ra nng cao ch t lng cuc i mnh l m ph ng nh ng cu hi quen thuc ca nhng ngi m ti ngng m. Nu b n g p mt ai v cng sung sng, ti dm on chc vi

bn l c mt l do no . L do l ngi ny tp trung m t cch nh t qun vo nhng iu lm cho h sung sng, ngha l h bit hi nh ng cu hi v th no l h nh phc. B n hy tm ra nhng cu hi c a h v bn s b t u c m nghim ging nh h t ng c m nghim. C nh ng cu hi chng ta s khng c n xt n. L y v d c a Walt Disney. ng khng bao gi n nh ng cu hi xem cc t chc ca ng c th thnh cng hay tht b i. Khng c ngha l ng-nh sng t o Vng Qu c Thn K khng c nh ng cu h i hi u qu . ng ni ti, Charles Shows tng l ngi vit kch bn cho Walt Disney trc khi c chuy n sang lm vic cho HannaBar bera lm cc phim ho t hnh vi cc nhn vt nh Yogi v Huckleberry Hound. C k li cho ti rng m i khi h lm mt chng trnh mi hay mt kch b n mi, Disney c mt cch c o yu cu nng sut. ng v trn c mt bc t ng ln k hach, kch bn, hay t ng, ri mi ngi trong cng ty s n xem v vit vo nh ng cu tr li cho cu h i: "Chng ta c th ci thin iu ny ra sao?" Mi ngi s vit ra gii php c a mnh, vit y nh ng gi c a h trn bc t ng. R i Disney duyt qua tng cu tr li cho cu h i c a ng. Bng cch ny, Walt Disney s dng c ngun ti nng ca tng ngi trong cng ty, sn xu t ra nh ng kt qu ng vi cht lng m cng s c ng b ra. Bn hy t t ra nh ng cu hi hiu qu cho mnh ngay by gi. B n th c s h nh phc v iu g trong cuc sng c a b n ngay lc ny? iu g thc s tuyt vi trong i sng c a b n hm nay? bn thc s ph i bit n v iu g? Hy dnh t pht suy ngh n cu tr li v xem b n thch th th no khi bit rng mnh c nhng l do chnh ng cm th y tuyt vi lc ny. Sc mnh ca gi thuyt Nh ng cu hi c s c nh hng n nhng iu chng ta tin t ng v v th nh hng n nh ng g chng ta ngh l c th hay khng th. l sc mnh c a gi thuyt, l iu bn phi ht sc lu . Cc gi thuyt chun b cho chng ta ch p nh n nh ng s kin c th ng hay khng v c th c ngi khc p d ng cho chng ta, hay chnh chng ta p dng cho mnh trong ti m thc. M t v d xy ra trong cu c bu c T ng th ng M nm 1988, ngay sau khi George Bush cng b Dan Quayle ng chung trong danh sch tranh c chc Ph tng th ng. Mt chng trnh tin truyn hnh t chc mt cuc thm d cp quc gia v xin dn chng tr li cho cu h i, "B n c t nng vn Dan Quayle s d ng nh hng gia nh mnh gia nhp i V Binh Quc Gia v nh trnh phc v trong qun i Vit Nam khng?" Tt nhin gi thuyt hm n trong cu h i ny l qu thc Dan Quayle s dng nh hng gia nh mnh c mt li th khng chnh ng - nhng y l chuyn cha h c ch ng minh. Th nhng dn chng tr li nh th l m i chuyn c ch ng minh ri. H khng h ch t vn n, m ch t ng ch p nh n n. T hn na, nhiu ngi cn tr li l h v cng tc gi n v s kin ny. Khng h c b ng c no trc c! Tic thay, tin trnh ny li x y ra qu th ng xuyn; chng ta p d ng n cho mnh v cho ngi khc qu d di. ng mnh b ri vo ci by lm ta chp nhn nh ng gi thuyt tiu cc ca ngi khc hay c a chnh mnh. Cc cu hi lm thay i cc ngun l c c sn ni chng ta. Trong lnh vc kinh doanh, cc cu hi

m ra nh ng th gii mi v cho chng ta ti p c n nh ng ngu n lc m trc y chng ta khng bit l mnh c. cng ty Ford Motor, Ch tch ngh hu Donald Petersen ni ting v nh ng cu h i lp i lp li: "Anh ngh g? Cng vic ca anh c th c i thi n ra sao?" M t l n, Petersen hi m t cu hi lm tng vt li nhu n c a cng ty v d n a cng ty n ch thnh cng ln. ng hi chuyn gia qu c t Jack Telnack, "Anh c thch nh ng chic xe anh ang thit k khng?" Telnack p, "Khng, thc tnh ti khng thch". R i Petersen hi li anh ta m t cu h i quyt nh, "Vy t i sao anh khng pht l ban qu n l i v thit k m t chic xe ng anh?" Nh thit k thc hin ng t ng li ni c a ng ch tch v thit k ra chic Ford Thunderbird 1983, l tin thn cho nh ng kiu xe Taurus v Sable sau ny. Vo nm 1987, di s lnh o c a nh v ch t cu h i Petersen, Ford qua mt General Motor v mc li nhu n v ngy nay Taurus l mt trong nh ng mu xe tuyt vi nh t c ch to. Donald Petersen l m t v d tuyt vi v ngi bit s d ng thc s kh nng t cu hi khng th tin c. Ch vi mt cu hi n s, ng hon ton thay i s ph n c a Ford Motor Company. Bn v ti u c cng s c mnh y ni mnh bt c lc no, cc cu hi chng ta t ra cho mnh c th hnh thnh quan ni m c a chng ta v b n thn mnh, v kh nng ca mnh v v nhng g chng ta mun lm t c c m c a mnh. Mt iu chng ta c n nh l cc nim tin c a chng ta nh hng ti nh ng cu hi m chng ta c th t ra. Nhiu ngi c th khng bao gi nu cu hi, "B ng cch no ti c th o ngc th c?" Ch v mi ngi chung quanh h u b o h rng y l chuyn khng th. H s c m thy lm chuy n ny s ch l cng d trng m thi. B n hy t trnh nh ng cu hi tiu c c, v bn s nhn c nh ng cu tr li tiu c c. Ch c mt iu h n ch cc cu hi ca bn, l nim tin c a bn v iu g l c th. Ti c mt nim tin c bn gip ti hnh thnh nh m nh nhn bn v ngh nghip c a mnh, l nu ti c tip tc nu nh ng cu hi, ti s nh n c cu tr li. iu c n l t o ra mt cu hi tt, chng ta s nhn c m t cu tr li tt. Nh ng cu hi gip gi i quyt vn iu ch yu l khai tri n m t mu nh ng cu h i nh t qun mang li hiu qu cho b n. Bn v ti bit qu r rng, d chng ta s ng th no, ch c ch n cng c nh ng lc m chng ta ph i i mt vi nh ng iu m chng ta gi l "Vn ": nh ng c n vt trn bc ng thng tin nhn bn v ngh nghip c a chng ta. Mi ngi, b t k l giai on thnh t no c a cuc i, u phi i ph vi nhng "mn qu" c bit ny. Cu h i khng phi l b n c hay khng c nh ng vn , m b n s gii quyt chng th no khi bn g p chng. Tt c chng ta c n c mt phng php h thng x l nh ng thch trong cuc i. V th, khi nhn ra r ng kh nng t cu hi gip t hay i trng thi c a mnh v cho ngun sc m nh v gi i php, ti tm n ph ng vn mt s ngi v h i xem h gii quyt cc vn h gp b ng cch no. Ti khm ph ra c m t s cu h i c v rt nh t qun. Sau y l mt danh sch nm cu h i m ti s dng cho mi lo i vn xy n v ti c th ni vi b n rng chng hon ton thay i ph m cht i sng ti. N u bn quyt nh chn nh ng cu hi ny, chng cng s c tc d ng i vi bn nh vy.

Danh sch nh ng cu hi gip gi i quyt vn 1. Vn ny c g l quan tr ng khng? 2. iu g cn cha hon ho? 3. Ti ang mun lm g t kt qu mnh mong mu n? 4. Ti ang mun khng lm g t kt qu mnh mong mun? 5. Ti c th cm thy thch th ra sao khi ti lm iu cn thit t kt qu mnh mong mu n? "Ai khng bit hi th khng bit sng" -NG N NG M i sng khi th c d y, chng ta t ra cho mnh nh ng cu hi. Khi tt chung ng h bo th c, bn h i mnh cu hi g? C ph i l, "Ti sao mnh phi d y ngay by gi ?" "Sao khng c nhi u gi hn trong mt ngy?" "Hay l mnh nm nn li thm ch mt gi n a thi?" V khi b n i nh rng r a m t, bn hi cu hi g? "Ti sao hm nay ti ph i i lm?" "Hm nay giao thng c b k t lm khng?" Nhng bn s thai mi hn nu m i sng thc d y b n u thc b t u h i mt mu cu h i nh t qun gip b n cm thy h nh phc, ph n khi v bit n cuc i. Hin nhin nhng cu hi nh th s lm cho b n c m th y phn khi vi bt k iu g xy ra trong ngy. Ti son ra cho mnh mt danh sch cu hi t hi mnh mi bu i sng khi th c d y. iu k diu y l bn c th thc hin n ang lc bn i tm, r a m t, c o ru, ch i u, v.v...Ti nh n thy chng ta c n vung tr ng mt s cm xc gip chng ta s ng tho i mi v sung sng. N u khng, bn c th thnh cng m vn c m th y nh mnh tht b i. Vy b n hy dnh thi gi xem li nh ng cu hi sau y v b ra t pht cm nghim su sc nh ng cm xc m mi cu hi gi ra cho b n. Nh ng cu hi t o ngh lc ban sng 1. Ti vui sng v iu g trong i mnh by gi ? 2. Ti ph n khi v iu g trong i mnh by gi ? 3. Ti hnh di n v iu g trong i mnh by gi ? 4. Ti bit n v iu g trong i mnh by gi ? 5. Ti thch th v iu g nht trong i mnh ngay by gi ? 6. Ti nhit tnh v iu g trong i mnh ngay by gi ? 7. Ti yu thng ai? Ai yu thng ti? Nh ng cu hi t o ngh lc ban t i 1. Ti c ng hin iu g hm nay? 2. Ti hc c iu g hm nay? 3. Ngy h m nay thm g cho phm ch t cuc i ti hay ti c th s d ng ngy hm nay th no u t vo tng lai c a mnh? V b n c th l p li nh ng cu hi ban sng. M t cu h i v vn mnh M t trong s nh ng ngi ti ng ng m - cng l mt con ngi am m nht m ti t ng gp L Leo Buscaglia, tc gi ca Tnh Yu v nhi u sch n i ting trong lnh vc quan h nhn bn.

Mt iu v i ni con ngi ny l ng lin t c hi mnh mt cu hi m cha ng tim nhim vo u c ng t hi nin thiu. M i ngy khi ba n t i, cha ng lun hi ng, "Leo, hm nay con hc c g?" Leo phi tr li v ph i c cu tr li ch t lng. nu ng cha hc c iu g thc s trng ngy hm , ng phi ch y vo th vin l y sch bch khoa v hc mt iu g ri k li cho cha ng. ng ni r ng cho ti ngy hm nay, khng bao gi ng ln ging ng trc khi hc c mt iu g mi m c gi tr th c s trong ngy hm . kt qu l u c ng lun linh ho t v phn l n nim say m v ham h c ca ng bt ngu n t cu hi ny, c hi lin tc, t nhiu thp nin trc. M t s nhng cu hi quan tr ng nht chng ta s hi mnh trong i s ng l, "Cuc i ti tht s l lm g?" "Ti th c s dn thn lm g?" "Ti sao ti y?" v "Ti l ai?" Nh ng cu hi ny c sc mnh khn lng, nhng n u bn i cu tr li hon h o, bn s gp r c ri ln y. Thng thng, b n nn tin tng v hnh ng theo cu tr li do c m xc u tin c a b n em n. y l im cui cng ti mun nh c nh b n y. Ti mt lc no bn phi ngng t cu hi tin ti. Nu b n c h i mi, b n s i n ch hoang mang, th m ch c nh ng hnh ng ch c ch n m i mang li kt qu . Ti mt lc no bn ph i ngng nh gi bt u hnh ng. Nh th no? Bn s quyt nh iu g l quan tr ng nh t i vi b n, t ra l trong lc v dng nng lc bn thn c a b n i cho n cng v thay i ph m ch t i b n. Vy b n hy ti h i b n mt cu hi. N u c mt hnh ng m b n c th lm ngay thay i phm ch t nh ng c m xc v tnh c m c a b n mi ngy trong cuc sng, liu b n c mu n bit v hnh ng khng? Th th chng ta s bn n n ngay chng k tip y...

Chng 9 GII VN D NG NGN T S EM N THNH CNG "Mt t dng ng c tc dng mnh lit. Mi khi chng ta g p m t t ng v mnh...n mang l i hiu qu nhanh nh ch p, v vt ch t v tinh th n". -MARK TWAIN Cc t c ni ra...Chng lm chng ta ci v lm chng ta khc. Chng c th gy chn thn g hay ch a lnh. Chng cho ta hy vng hay lm ta tuyt v ng. Vi nh ng t , chng ta c th din t nhng nh thanh tao nh t v c mun thm kn nh t ca mnh. Trong sut lch s loi ngi, cc bc lnh t v cc nh t tng ln s dng sc m nh c a ngn t thay i nh ng c m xc c a chng ta, li ko chng ta i theo ng l i c a h v hnh thnh dng nh mnh. Ngn t khng ch to nn nh ng c m xc m cn to nn hnh ng. V t nhng hnh ng, chng ta c nh ng kt qu trong cuc i. Khi Patrick Henry ng trc cc ng nghip v tuyn b, "Ti khng bi t nhng ngi khc chn con ng no; nhng ring ti, hy cho ti t do, hay cho ti ci cht!" Nh ng li c a ng thi bng ln ng n la u tranh b ng b ng ni nhng ngi cng dn M xa kia thiu hy nn c ti t ng p bc h qu lu. Trong th chin II, khi s sng cn c a nc Anh g p nguy him, nh ng li ni c a mt ngi ng vin ch c a c dn tc Anh. Ngi ta ni rng Winston Churchill c ci thin ti a ngn ng Anh vo chin trn. Li ku g i l ng danh c a ng ti mi cng dn Anh lm cho gi pht tr thnh "gi pht thing ling nh t" c a h nung nu ch dng cm v b ca h v lm tiu tan o t ng ca Hitler v b my chin tranh b t kh chin b i c a ng ta. Hu ht cc nim tin c a chng ta c hnh thnh bng cc t ng v cng c th c thay i bi t ng . Chng ta khng th no qun c li ku g i c m ng c a Martin Luther King khi ng chia s vin nh ca ng v mt t nc khng cn k th ch ng tc: "Ti c mt c m l mt ngy no t nc ny s vng ln v s ng ngha ch thc c a nim tin c a mnh..." Nhiu ngi chng ta thc r t r v s c m nh c a nh ng li ni nh hng n dng chy c a lch s nh th no. Sc mnh m nh ng nh hng bi n v i dng kch thch chng ta, nhng t ngi thc r ng mnh cng c th dng sc m nh li ni c a chnh mnh lay ng nhng c m xc c a mnh, thch , kin cng tinh th n ca mnh, tr nn gan d , tin th ng ti hnh ng v tm kim s phong ph m i s ng mang l i cho chng ta. Bit chn l a hiu qu cc t di n t kinh nghim sng c a mnh c th thng hoa nh ng cm xc tch c c c a mnh. Chn l a km cc t c th lm suy yu v hy dit chng ta. Ngay lc ny, bn hy th c r v sc m nh c a nh ng t m bn dng, ch c n b n bit ch n la chng m t cch khn ngoan. Ch cn thay i v n t vng quen thuc ca b n di n t cm xc c a mnh, bn c th lp tc thay i cch b n suy ngh, cm nh n v s ng. "Cc t lm nn s i ch chng ta rng bu c cc kinh nghi m sng c a mnh" -ALDOUS HUXLEY Khi ti tm hiu sc m nh c a t ng , ti vn cn nghi ng lm sao m t chuyn n gin nh thay

i t ng l i c th t o mt s khc bit c bn trong kinh nghi m sng ca mnh. Nhng khi ti o su v ngn ng, ti gp nh ng s kin b t ng t ti bt u xc tn r ng qu thc cc t th m vo v bin i kinh nghim ca chng ta. Theo T in Bch Khoa Compton, ti ng Anh c t nh t l 500,000 t v c nh ng ti liu khc li cho rng ting Anh c th c n 750,000 t ! Ch c ch n ting Anh c s l ng t nhiu nht trn th gii, k n l ting c, vi con s x p x m t n a c a ting Anh. iu l l ang khi s t c sn nhiu bao la nh th, m s t chng ta th ng s dng l i v cng gii h n. Nhiu nh ngn ng hc cho ti bit v n t v ng m mt ngi trung bnh s d ng l kho ng 2,000 n 10,000 t. Tnh theo t l, s ngi ta s d ng trong thc t ch bng 0.5% n 2% s t c trong ngn ng ! Trc y kh lu, ti c c v mt cu c nghin c u thc hin trong mt nh t. Theo nghin c u ny, khi cc ph m nhn c m th y au kh , h c rt t cch di n t au kh ngoi nh ng hnh ng c th - Vn t v ng qu ngho nn c a h hn ch tm mc c m xc c a h, khi n khi ch c nh ng kh chu nho nh, h cng c th bc l bng nh ng hnh vi gin d tt . Nu chng ta mun thay i i sng v iu khin nh mnh c a mnh, chng ta c n thc ch n l a nh ng t m chng ta s d ng v c n lin t c c g ng m rng mc chn l a t c a chng ta. Nh ng t b n th ng xuyn chn l a s hnh thnh nh m nh c a b n Trn kia ti ni, chng ta hnh dung s vt trong tm tr chng ta th no, th chng ta s cm nghim n trong i sng nh vy. Tng t, n u bn khng c cch hnh dung iu g, b n cng khng th c m nghim c n. Tuy r ng chng ta c th hnh dung s vt m khng c n ngn ng no c , nhng chc ch n l nu chng ta c th dng ngn t din t iu g, chng ta s tng thm cho n ch t liu v chiu kch, nh chng ta c cm gic v thc ti. Ngn t l nh ng dng c c bn biu trng s vt v n u khng c ngn t , chng ta khng th no ngh v kinh nghim. V d , m t s ngn ng th dn M khng c t "ni di" - h khng h c khi nim g v ni di trong ngn ng c a h cng nh trong suy ngh v cung cch ng x c a h . Khng c t din t th cng khng c khi nim. Cng vy, ngi ta k rng b lc Tasaday Philippin khng c nh ng t nh "ght" hay "chin tranh". Ti y, bn c th bo, "Ton l chuyn ch ngha thi, c g khc bit u no?" Ti xin tha vi bn r ng, nu ch thay i ngn t sung thi, th kinh nghi m ch ng thay i g c . Nhng nu vi c thay i ngn t lm b n ct t ki u m u c m xc thng thng c a b n, th mi s thay i y. M t v d cho thy hiu qu to ln c a vic thay i ngn t . Chuy n x y ra lu PIE, mt cng ty dch v vn t i c p quc gia. Ban gim c pht hin ra rng 60 ph n trm cc hp ng vn chuyn c a h c sai lm, d n ti s thit h i x p x 300,000 la mi nm. H thu tin s W. Edwards Deming tm hi u nguyn nhn. ng nghin c u su rng vn v khm ph th y 56 phn trm nh ng sai st l do chnh cc nhn cng c a hng nh sai n i dung c a cc conteno hng. Nghe li khuyn c a tin s Deming, ban gim c PIE quyt nh ph i tm ra cch thay i thi ca cng ty v m t ch t l ng v cch t t nh t l thay i quan nim c a cc cng nhn

v bn thn h . Thay v coi mnh l nh ng cng nhn hay nhn vin vn ti, h bt u coi mnh l nhng th chuyn nghip. Lc u ai cng cho l k quc: thay i danh xng th c thay i c ci g? Qu thc, h chng thay i g c . Th nhng chng bao lu sau, do quen s dng tn g i m i. Cc cng nhn b t u cm thy mnh l nh ng "th chuyn nghip" v ch khng y mt thng sau, PIE ct gi m s ln vn chuyn sai lm c a mnh t 56 ph n trm xung cn di 10 phn trm, tit kim c cho cng ty mi nm 250,000 la. Cu chuyn trn y cho thy r mt s th t c bn: Cc t m chng ta s dng trong tp th v c nhn c mt hiu qu su m i vi kinh nghim thc t i c a chng ta. Dng ngn t nh nhng trong giao ti p Ngn t chng ta s d ng trong giao ti p vi ngi khc c mt tc d ng v cng to l n. Chng ta cn bit s dng nh ng t xoa d u v nh ng t nh ng din t c mt cch chnh xc t i a nhng c m ngh ca chng ta trong giao ti p, d l giao ti p tnh c m, x h i, hay giao dch kinh doanh. Trc y kh lu, m i khi ti gp tr c trc g trong vic lm n, ti th ng gi ngi c trch nhim n v ni: "Ti thc s kh chu", hay "Ti lo l ng v chuy n ny". B n c bit kt qu th no khng? Ngn t c a ti t ng gy phn ng ni ngi n ghe, d ti khng c . Th ng th nhng ngi ny tm cch ch a l i, chng ch v v th c hai pha khng c c hi tm ra gii php tho g. T ti rt ra c kinh nghim trong li ni c a mnh. C khi b kch ng m nh, ti cng ch ni, "Ti lo ng i i cht v chuy n ny. Anh c th gip ti c khng?" Trc ht, ni vy s lm du bt cm xc cng thng c a mnh. iu ny ch li cho c ti ln ngi nghe. K n, thm t "i cht" vo lm cho cu ni d u hn i. Nh vy, ti lm cho ngi nghe mnh d n v c i m i tho i vi mnh. iu c bn trong m i tnh hung l chng ta phi c kh nng ct t khun mu tiu c c ca mnh, nu khng, chng ta c th ni ra nh ng li m sau ny chng ta phi h i hn. Nhiu m i quan h b tan v cng ch v chuy n ny. Trong m t lc bc t c, chng ta c th ni nh ng li lm tn thng tnh cm ca ngi khc v thc y h tm cch tr a, hoc khin h v qu b t n thng m khng cn mu n ci m vi chng ta n a. Th nn chng ta phi nh n ra s c m nh c a li ni: n c th xy d ng, n cng c th ph ho i. "Dn tc c khng ph i mt dn tc hiu chi n. H l mt dn tc dng cm, ngha l h khng mu n chin tranh, nhng cng khng s chin tranh. H yu chung ha bnh nhng h cng yu chung t do v danh d " -ADOLF HITLER Ngn t b nhng con ngi m dn c a mi thi i s d ng tn st v bt ngi ta chu khu t ph c, nh Hitler bin i nh ng ni th t v ng ca mt qu c gia thnh m i h n th i vi m t thiu s v lng tham chinh ph c t ai thuyt phc dn c gy chi n. m c nh hn, chng ta c th th y trong lch s hin i y dy nh ng v d v vic s dng

ngn t mt cch tinh vi thay i b mt th t c a kinh nghim. Trong cuc chin Vng V nh, cc bit ng qun s th phc t p khng th tng tng ni, nhng chng c dng lm d u hnh nh c a s tn ph gh g m m cuc chin gy nn. Trong thi chnh ph Reagan, tn l a MX c i tn l "Ngi B o V Ha Bnh". Chnh quy n Eisenhower th lun lun g i cuc chin tranh Triu Tin l "Hnh ng gim st". Chng ta c n ht sc xc ng trong cc ngn t chng ta s d ng. v chng khng ch c ngha i vi chng ta m cn i vi ngi khc n a. Hy bit chn l a ngn t m t cch c n thn v n nh hng su m ti i s ng chng ta. Bn hy coi ch ng nh ng ci nhn lm cho kinh nghi m ca b n b hn ch. Nh ti k chng mt, ti c dp lm vic vi mt cu b c m t thi b nh gi l "b khuyt nng hc tp", nhng v sau c pht hin l mt thin ti! b n c th tng t ng ni mt s thay i v t ng lm thay i tn cn quan nim c a c u b v bn thn mnh nh th no v c u b ngy hm nay khi ngun ti nng ca mnh n mc no khng? Chng ta phi rt thn tr ng vic ch p nh n ci nhn dn trn ngi khc, bi khi chng ta dn nhn vo mt ci g, chng ta s to ra mt cm xc tng ng. iu ny th y r nh t l trong lnh vc bnh l h c. Tt c nh ng nghin c u c a ti trong khoa tm thn min nhim hc cng c ci t ng l ngn t m chng ta s d ng t o ra nh ng hiu qu sinh ha rt m nh. Trong mt cuc ph ng vn vi Norman Cousins, ng k cho ti v cng vic ng thc hin trong 12 nm qua vi trn 2,000 bnh nhn. Ln ny qua l n khc, ng u nh n th y rng ngay lc mt bnh nhn c chu n on - ngha l lc h c dn nhn cho cc tri u ch ng c a h - th b nh ca h lp t c tr nn t hn. cc nhn nh "ung th", "x va ng m ch", "au tim" c th lm bnh nhn ho ng hn d n ti th t v ng v suy s p tinh thn v do tc hi n kh nng ca h min nhim ca c th. Ngc li, cc nghin c u cng chng minh r ng n u bnh nhn c gii thot khi s suy s p tinh thn b ng nhng nhn no , th t ng h min nhim c a h bt u ho t ng. "Ngn t c th gy b nh; ngn t c th git cht ngi ta". Cousins b o ti th. "V vy cc bc s khn ngoan thng r t thn trng khi thng bo tnh tr ng bnh l cho ngi b nh". Mi y, ti mt kha hc Hn h nh mnh, chng ti ch ng kin mt tr ng hp hi n nhin cho th y sc m nh c a ngn t lm thay i tc kh c trng thi c a mt con ngi. M t ph n tham d kha hc va n ti v, nt m t r ng r . ch k cho chng ti r ng, ngay trc lc n ti, ch c mt tm trng bun n mu n khc v ch ra khi phng trong tm tr ng . Ch ni: "Lc y tm tr ti ngn ngang chuyn. Ti ngh rng ti sp s a khc a. Ti ngh ti sp b suy sp. Nhng ri ti t nh , khng u, khng u, mnh ang pht ln y ch ! Cu ni ny lm ti ph ci. ri ti ngh bng, "khng - mnh ang t ph m!" Ch thay i mt t, nhng thc c ngha ca n, ch thay i c tm trng ca mnh v thay i c cm ngh ca mnh v kinh nghim . By gi n phin b n. hy th vn may c a b n. H y nh ng t bn thng dng, r i thay th bng nh ng t c kh nng to sc m nh cho bn, nng cao hay h thp cng c m xc c a bn

ty theo th no l thch h p. B n hy b t u ngay hm nay. Hy khi ng hiu qu ny. Hy vi t ra nh ng t c a b n, quyt tm v kin tr cho t i cng, ri b n s th y sc m nh c a dng c n s ny!

Chng 10: NH THC CON NGI PHI TH NG TRONG B N S C M NH C A NH NG N D TRONG I S NG "n d c l l m t trong nh ng tim nng hiu qu nht c a con ngi. Hiu qu ca n gn nh l thn k , v hnh nh n l m t d ng c sng to m Thng st li trong mt to vt ca Ngi". -JOSE ORTEGA Y GASSET chng trc, chng ta ni cc t c sc m nh hnh thnh i sng v d n d t nh mnh c a chng ta. Gi y, chng ta hy xem mt s t cn c kh nng chuyn t nhiu ngha hn v c cng cm xc mnh lit hn, l cc n d . hiu th no l n d , trc ht chng ta ph i hiu th no l cc k hi u hay biu t ng. iu g t o cho bn n t ng trc tip hn: : "Ngi c o" hay hnh nh cy th p t ? Hn l cy th p t c sc m nh t o nh ng c m xc tch c c hn. Th c ch t ch l mt ch thp, th nhng n c sc m nh chuyn t mt chu n mc v mt o l sng cho hng triu ngi trn tri t ny. By gi bn l y ch thp , b gy bn u thnh ch thp vn, ri em i chiu n vi ch "c qu c x". Ch no gy n t ng tiu c c hn cho bn? Hn l ch thp vn d gy c m xc m nh v trc tip hn l t "c quc x". Trong su t lch s loi ngi, cc biu tng lun c s d ng khi dy ph n ng c m xc v hnh thnh thi ca con ngi. Nhi u th c th c dng lm bi u tng: hnh nh, m thanh, vt, hnh ng v tt nhin, ngn t . Nu ngn t l nh ng biu t ng, th n d l nh ng biu tng cao . Vy biu tng l g? M i khi chng ta mu n ct ngha hay truyn t mt khi nim b ng cch b o rng n gi ng vi mt ci g khc, l chng ta ang dng biu tng. Trong thc t hai iu c th ch gi ng nhau cht t, th nhng nu chng ta quen thu c vi mt iu th chng ta s d hiu iu kia. n d l nh ng biu t ng v v th chng c th to thnh cng ca c m xc nhanh v y hn nhiu so vi nh ng t chng ta quen dng. n d c th bin i chng ta ngay t c khc. L ngi, chng ta thng xuyn suy ngh v ni bng n d . Khi chng ta ni, "ti m c trong bng", ngi ta hiu ngay chng ta ang c iu g rt ph n khi. "Ti i guc trong bng anh", "tm th ng c tc ch khng bt anh trc u", "th cp v r ng", "con chim x lng",v.v...l mt t trong v s nh ng n d chng ta g p hng ngy v nghe n l chng ta hi u ngay ng phong ph v trc tip c a n. n d c th t o sc mnh chng ta m r ng v lm giu kinh nghim c a mnh. Nhng nu chng ta khng t , khi ch p nh n mt n d , c th chng ta cng s m c ph i nh ng nim tin tng hn hp i theo n d . Sut nhiu nm cc nh vt l hc s d ng n d v h m t tr i m t tng quan ca cc in t vi cc proton v neutron trong nhn c a mt nguyn t. n d ny c li im g? N tr c tip gip sinh vin hi u mi tng quan gia nguyn t v mt iu m h hiu trc r i. Cc sinh vin c th ngay lp tc hnh dung nhn c a nguyn t nh l mt tri v cc in t nh l cc hnh tinh xoay quanh n. Vn y l khi s dng n d ny, cc nh vt l v tnh chp nh n gi nh l cc in t lun lun trn nh ng qu o cch u nhn,

ging nh cc hnh tinh lun lun trn cc qu o cc h u m t tri. Nhng y l mt gi nh khng chnh xc v h n ch. Thc ra, quan ni m ny lm t lit cc nh vt l sut nhiu nm v n khng gip gi i quyt c nhi u vn lin quan ti nguyn t, v h chp nh n mt lo t nhng gi nh khng chnh xc do n d ny t o ra. Ngy nay chng ta bi t rng cc in t khng gi mt qu o cch u nhn; qu o c a chng thay i v kho ng cch vi nhn. S hiu bit mi ny ch c ch p nh n sau khi ngi ta lo i b n d v h m t tri. Kt qu l chng ta c mt bc t ph trong vi c hiu bit v nng l ng nguyn t . Cuc i l mt tr chi Ngi ta ai n y c nh ng n d khc nhau. Ch ng h n, khi c li nh ng bi phng vn Donald Trump, ti nh n ra ng thng g i cuc i l mt "th thch". Ho c l th ng hay thua, khng c lng chng. V ng hi u cuc i nh th, bn c th tng tng i sng c a ng cng thng nh th no khng? Nu cuc i l mt th thch, c th n s khc nghit; c th bn nn phng; c th bn ph i tro tr. Vi mt s ngi, i l m t cuc thi u. N c th r t h p d n, nhng cng c th c nh ng ngi khc b n ph i nh bi v trong thi u th ch c mt ngi chin thng. Vi m t s ngi, i l mt tr chi. Bn hnh dung ra n vi nh ng mu sc g? i c th l s vui chi - tng hay y! i c th l m t cu c c nh tranh. N c th l c hi b n chi v h ng th nhiu hn. M t s ngi ni, "n u i l mt tr chi, th s c ngi thua". Ngi khc hi, "C c n ph i c nhiu ti khng?" Tt c cn ty thuc vo nh ng nim tin m b n gn cho t "tr chi". Nhng vi n d ny, b n c mt s nh ng y u t nh hng ti li suy ngh v cm nhn ca b n. n d cuc i i vi m Teresa l s linh thing. Nu b n bn coi cuc i l linh thing, b n s knh trng cuc i nhiu hn - ho c bn s ngh mnh khng c php c nhi u s vui chi. N u bn coi i l mt qu t ng th sao? L p tc bn s c m nghim s ngc nhin, s vui thch, s c bit. Trong nh ng n d k trn, n d no thch h p cho cuc i? Ch c h n tt c nh ng n d y u ch li vo nh ng thi im khc nhau c a cuc i, v n gip bn hiu r nh ng kha c nh khc nhau c a cuc i c nh ng thay i. Nhng hy nh, mi n d u c nh ng li ch trong m t s hon c nh v nh ng gii h n trong m t s hon c nh khc. M t n d c th c u sng bn Martin v Janet Sheen l hai ngi b n c bit c a v ch ng ti. H ci nhau c g n 30 nm v iu ti c m ph c nh t ni h l tnh m b c ln nhau, lo l ng cho gia nh v quan tm ti nhng ngi tng thiu. Ai cng bit l v ch ng Sheen r t rng ri, nhng ngi ta khng th tng tng c Martin v v ng mi ngy cho i nhiu n nh th no. n d c a h v nhn loi l "t hi giai huynh " v v th h quan tm v cm thng vi ht mi ngi, ngay c nh ng ngi hon ton xa l . Ti nh l i cu chuyn cm ng m Martin k, cho thy cuc i ng thay i t nhiu nm trc trong khi ng ang lm b phim Apocalypse Now. Trc thi gian , ng coi cuc i l

mt ci g ng s. By gi ng coi n l mt thch y b n. n d mi c a ng l: cuc i l m t mu nhim. ng yu mu nhim c lm ngi, s k diu v kh nng r ng m cho kinh nghim c a ng t ng ngy. iu g lm thay i n d ca Martin? S au n tt . B phim Apocalypse c th c hi n su trong mt khu r ng gi Philippin. Th i bi u lm vic bnh thng c a h l t th hai ti th su m i tu n v thng th ng mi chiu th su Martin v Janet u li xe kho ng 2 ting ri ng h v ngh cui tu n Manila. Nhng mt dp cu i tu n, Martin ph i l i thm ngy th by quay phim. Janet th tnh nguy n v thnh ph trc mua c p king cho mt ngi trong on qu ngho khng tin mua. n hm y, Martin ch cn li mt mnh, n m tr n tr c khng ng c, m hi t m c ngi v ng c m th y au khp c ngi. n sng, ng b t u b mt cn au tim nng. M t ph n thn th khng c ng g c. ng t nhoi xung t v ng phi dng ht ch c a mnh b ra c a lu ku ngi ti c u. N m xoi di t, ng c m thy mnh s p cht. Bng dng, ng cm th y m i s yn tnh v m m. ng th y mnh ang i qua m t ci h y nc trc mt. Lc y ng t ngh " , cht l nh th ny y" v cng chnh lc ng nhn ra l mnh khng s cht, nhng m mnh s sng! Ngay lc , ng hiu rng i l mt thch th c s. L p tc ng quyt nh ph i s ng. ng thu gom ht sc lc cn li ca mnh, vi tay ra tm l y vi ngn c. Hon ton ch tm, ng t t ko ng n c ln mi. Hu nh ng khng c m th y g c . n lc ng ngi th y mi c , cm gic au tr li vi ng v ng bit mnh cn s ng. ng tip tc phn u. Khi nhng ngi trong on lm phim tm ra ng, h ngh ng chc chn s cht. Nt mt v nh ng cu trao i ca h cho Martin thy r ng ng kh s ng. S c lc ng b t u suy s p. Th y r ng khng cn thi gi na, phi cng trng on Apocalypse liu mng li chic trc thng bay gp n bnh vin trong thnh ph . Ti ni, ng c t n m trn cn g v y vo phng c p cu, v i rt t hy v ng sng st. Cng lc Martin cng tr nn yu d n. Th ri Janet n. ch ch nghe bit l ch ng ch b cn au tim. Nhng cc bc s bo cho ch bit tnh tr ng ca chng ch rt nguy kch. Ch khng ch u chp nhn - ch bit rng Martin c n s c m nh; ch cng bit ch ph i ph v ni s ca anh cng nh ca ch. ch hnh ng tc kh c v th hin b ng mt cu ni. Khi Martin m mt, ch mm ci th t ti v ni, " , ch l m t cu n phim thi, anh . Ch l m t cu n phim thi!" Martin k l i r ng lc y anh ta bit mnh s p s a lm cun phim v bt u khi bnh. M t n d tuyt vi! Ngay t c kh c, ng thy vn khng n ni trm trng - ch l mt trong bit bao vn ng c kh nng i ph. "Mt cun phim th khng ng cho mnh b cn au tim h gc" l thng ip c a n d v theo ti hi u, n cn c ngha su xa hn nhiu. D u sao, s au n b n tri qua trong lc lm m t cu n phim khng ko di mi. N khng c thc v ti mt lc no , nh o din s ra lnh, "C t!" Janet thng minh s d ng n d ny ct t kiu suy ngh c ca Martin v gip ng ly li c ngun s c lc ca mnh. Cho t i nay, ng lun tin rng n d y c u sng ng. Mt ngi b n c a ti khng c con ci, nn thng gi nh ng a tr l "qu con". V v anh ta c quan nim nh th v bn tr, b n d hi u ph n ng ca chng i vi anh ta. Th nhng, mi y,

chng ti p anh ta lm ng gi Noel mt c a hng bch ha v anh phi cho hng trm "qu con" n ngi vo lng anh ta. Th m, chnh ci kinh nghi m thay i hon ton ci nhn c a anh ta v tr con v thay i n d c a anh ta mi mi. Gi y anh gi chng t "ch con" v r t thch vui a vi chng. Khi b n b o nh ng a tr ca b n l " h n", chc chn b n khng mu n chm lo cho chng nhiu u. Bn hy c gng c nh ng n d thch hp nng bn trong vi c chm sc con ci - chng nghe v h c ni bn y! Cc n d c th thay i ngha bn gn cho b t c iu g, thay i quan nim c a bn v ci sng v ci kh, v bin i cuc i b n hi u qu nh n bin i ngn ng ca b n. Bn hy ch n l a chng cho k , thng minh, chng o su v lm giu kinh nghim sng c a bn v c a nhng ngi m bn thng mn.

Chng 11 M I C M XC TO S C M NH "Thi u cm xc th khng th bin i bng ti thnh nh sng v b t ng thnh chuyn ng" -CARL JUNG Ti mun gii thiu vi bn mt anh chng tn Walt. Anh l mt con ngi t t, ch ng m c, lun c gng lm nh ng g h p l. Anh s ng mt i sng nghim tc; khoa hc: m i th u c ch c a n v theo tr t t ca n. Ngy no anh cng thc d y ng 6 gi 30, t m r a v c o ru, ung c ph, n sng, ri ra khi c a lc 7 gi 10 i mt qung ng 45 pht ti ch lm vic. Anh n vn phng lc 8 gi r i ngi lm cng m t cng vic m anh lm t su t hai ch c nm nay. 5 gi chi u anh v nh, rt mt ly ru r i b t TV. Mt gi sau v anh v v h n nh ng thc n cn th a c a b a trc hay b my ci bnh P izza vo trong l n t i. Sau b a n, anh ngi xem tin tc trong khi v anh tm ra cho a con v cho n i ng. Mu n l m l 9 gi 30 l anh ln gi ng ri. Nh ng ngy cui tun anh trng nom vn tc, s a xe v ng. Walt v ngi v m i ca anh ci nhau c 3 nm v tuy cu c hn nhn c a h khng th gi l "say m", nhng cng thoi mi - tuy rng d o g n y cng c du hiu li ri vo vt ln ca cuc hn nhn th nht c a anh. Bn c quen bit ngi no ging nh Walt khng? C th l mt ngi m bn quen r t thn - m t ngi khng h ri vo tn cng c a au kh hay th t vng nhng cng khng h c m nghim m t mi am m hay nim vui no c . C qu nhiu ngi au kh v o tng r ng h hon ton khng ki m sot c nh ng c m xc ca mnh, chng b t ng x y n nh phn ng l i nh ng s kin trong cuc i chng ta. Nhi u khi chng ta s nh ng cm xc nh th nh ng con siu vi tuy trong lc ny cha c nh h ng g trn chng ta nhng s t n cng chng ta khi c th chng ta yu nht. i khi chng ta coi cm xc ca mnh nh nhng ngi em h thp v so vi tr khn c a chng ta v khng coi chng c gi tr g. Ho c chng ta coi c m xc l ph n ng n y sinh ni chng ta khi c ai lm g hay ni g vi chng ta. C im g chung trong tt c nhng tin tng ny c a chng ta? l quan nim sai lc rng chng ta khng ki m sot c nh ng c m xc c a mnh m chng ta coi l nh ng iu b nhim. Ti ngh c 4 thi c bn khc nhau c a ngi ta i vi c m xc. b n c thi no? 1. Trn trnh Tt c chng ta u mu n trn trnh nh ng cm xc au n. H u qu l nhiu ngi c trnh b t k hon c nh no c th d n n nh ng c m xc m h s - t hn n a, nhiu ngi khng mun c bt k c m xc no! V d , n u h s b t chi, h c trnh m i hon c nh c th dn ti ch b t ch i. H trnh m i quan h tip xc. H khng xin nh ng vic lm c nhiu thch . i ph v i cm xc theo ki u ny l mt cm b y, v tuy vic trn trnh nh ng hon c nh tiu c c c th bo v bn trc mt, nhng n ngn bn khng c m nhn c tnh yu, s thn m t v s quan h m bn khao kht nh t. Rt cuc b n cng khng th no trnh c m xc. Phng php tt hn c i

vi bn l c gng tm ra nhng ngha kn n nhng tch c c trong nh ng g m trc kia bn tng l nh ng c m xc tiu c c. 2. Ph nhn M t cch th hai i ph vi cm xc l chin lc ph nh n. Ngi ta th ng c g ng g t i nhng c m xc bng cch ni, "Hon c nh mnh khng n ni t nh th ". Trong khi y, tn trong y lng h vn nung n u t ng l s vic qu gh s , l ngi khc li dng h , hay h lm m i ci u ng m sao s vic c lun lun i ngc l i mu n c a h. C mt c m xc m ph t l i nh th khng c n th ch to thm au kh m thi. Tm cch ph nhn cm xc c a b n th khng ph i l gi i php. Chng ny s gip b n cch tm hi u c m xc v s d ng n. 3. Ganh ua Nhiu ngi b cuc u tranh vi nh ng c m xc au n v quyt nh hon ton ch u vy. Thay v hc c bi h c m cm xc ang c c ng hin cho h , h li lm cho c m xc y mnh hn ln v lm cho n t i t hn. N tr thnh "huy hi u c a lng can m" v h l y ganh ua vi ngi khc: "Anh ngh hon c nh c a anh nh th l t lm sao? Xem ny, ti cn gp hon cnh khn n hn nhiu!" V h hnh din v mnh g p kh khn hn bit bao ngi khc. y chc ch n l thi nguy him nh t v bn phi trnh n vi b t c gi no. N c th tr thnh thi t mn c h u c a b n. T t nh t l b n nn tm hiu nh ng n gha tch cc m c m xc mu n mang n cho b n. 4. Hc hi v s d ng c m xc Nu b n mun i s ng c a bn ho t ng thc s , b n ph i lm sao cho cc c m xc c a b n ho t ng cho b n. Bn khng th trn trnh n; khng th gt b n; khng th coi th ng n hay o tng v ngha ca n. Bn cng khng th c m c n chi phi i sng b n. Cc c m xc, d l nh ng c m xc nh t thi xem ra l au n. Cng thc s l chic la bn ni tm h ng dn cc hnh ng c a bn ti m c tiu. Nu khng bit cch s dng la bn ny, bn s sut i n m trong cn lc ni tm xoay vn b n. Su bc d n ti lm ch cm xc M i khi c m t cm xc au n, chng ta c th theo su bc sau y ph v ki u m u tiu cc, tm ra nh ng li ch c a c m xc v gip chng ta hc c bi hc loi b c s au n nhanh chng. Chng ta tm t c su bc nh sau: Bc 1 XC NH R B N ANG TH C S C M TH Y G Ngi ta thng c m th y qu n ng n n h khng bit mnh ang cm thy g. H ch bit mnh ang b tn cng bi nh ng cm xc v c m gic tiu c c. Thay v c m th y n ng n, b n hy d ng li giy lt v t h i mnh, "Th c s mnh ang cm th y g ngay trong lc ny?" Nu b n ngh ngay lp tc, "Mnh ang cm th y tc gin", b n hy tip t c hi mnh, "Mnh ang tc gin thc s ch ? Hay l c chuyn g khc? C th iu mnh ang thc s cm th y l b tn thng. Hay mnh c m th y mnh mt mt ci g". B n nn hiu r ng cm gic b tn thng hay mt mt th khng mnh li t b ng c m gic tc gin. Ngay khi bn d ng

li trong giy lt xc nh cm xc thc s c a mnh v b t u ch t vn c m xc y, bn c th lm du cng cm xc v nh i ph vi hon c nh nhanh hn v d dng hn. Bc hai NHN NH N V COI TR NG C M XC C A B N BI T R NG CHNG C CH CHO B N Bn khng bao gi mu n coi nh ng c m xc c a mnh l xu. Ch cn ngh rng c m xc mnh ang c l "xu" cng ph ho i m i s i tho i chn thc vi b n thn cng nh vi ngi khc. Hy nhn nh n v coi tr ng cm xc c a bn. N u bn mun tin t ng cc c m xc c a mnh v bit r ng mc d trong lc ny bn khng hiu n, th m i kinh nghim ca bn s u gip b n lm m t s thay i tch c c v bn s l p tc ct t cuc chin ang dy v ni tm b n. Thay vo , bn s cm th y mnh ang tin ti nh ng gii php n s. Bn hy luyn t p thi coi tr ng mi c m xc v cng ging nh mt a tr cn s quan tm, b n s thy cc c m xc c a mnh "l ng du" h u nh ngay tc kh c. Bc 3 TM HIU THNG IP M C M XC NY MU N GI N CHO B N Bn cn nh s c m nh thay i trng thi c m xc ch ? N u b n t mnh vo tr ng thi c c m gic t m thc s mun hc hi iu g, th y l mt phng php trc tip ct t khun m u c ca m i cm xc v gip bn hc hi c nhiu v bn thn mnh. Tnh t m tm hi u s gip bn lm ch cm xc, gii quyt kh khn v ngn ng a m t vn tng t x y ra trong tng lai. y l bn cu hi gip b n i vo cm gic t m mun bit v c m xc c a mnh: * Ti thc s mu n cm th y g? * Ti phi tin tng nhng g cm th y theo cch m ti ang c m th y? * Ti mun lm g c mt gii php v x l tnh hu ng ngay lc ny? * Ti hc c g iu ny? Khi b n t m tm hiu v c m xc c a mnh, b n s hc c nh ng s phn bit quan tr ng v chng. Khng ch cho hm nay, m c cho tng lai na. Bc 4 HY T TIN Hy tin t ng rng bn c th i ph vi cm xc ny ngay. Phng php nhanh nht, n gin nht v m nh nh t i ph vi m i cm xc l nh l i c ln trc kia ta t ng c m t c m xc tng t v bit rng ta x l thnh cng c m xc y. V b n x l n trc kia, nay b n ch c chn c th x l n l i mt l n n a. V d , n u bn ang cm th y chn chng v trc y bn i ph c cm xc ny, th bn hy hi mnh, "Ti lm g khi ?" Bn c mt hnh ng mi nh i b hay gi m y c in tho i? N u bn nh lm g trc kia, bn hy lm ging nh th by gi v b n s c nh ng kt qu tng t. Bc 5

HY TIN CH C B N C TH X L C M XC Y KHNG CH HM NAY, M C TRONG TNG LAI N A Bn mu n c m th y ch c ch n rng mnh c th x l c m xc ny mt cch d dng trong tng lai b ng cch c mt k ho ch ln lm chuyn ny. Mt cch lm n gin l nh li nh ng phng php bn s dng trong qu kh v t p lm i lm li cho nh ng tnh hu ng c th xy n trong tng lai. Vic lp i lp l i ny s t o ra ni bn mt nim tin ch c rng mnh c kh nng x l d dng nh ng thch nh th trong tng lai. Bc 6 HY PH N KHI V HNH NG Bc cui cng l hin nhin: Ph n kh i ln v hnh ng! Hy ph n kh i v b n c th x l d dng c m xc ny v c ngay mt hnh ng ch ng t bn x l c n. ng mnh b mc kt trong nh ng cm xc tiu c c m b n gp. Hy th hi n kh nng ca mnh b ng cch tp luyn l i trong tm tr to nhng thay i trong tng hay hnh ng c a bn. Hy nh rng nh ng g bn lm c hm nay s thay i cch c m ngh ca b n khng ch hm nay m c trong tng lai na. Bn hy nh r ng thi im t t nh t x l m t cm xc l ngay khi b n bt u cm thy n. Khi n pht trin r i th kh c t t hn nhiu. Trit l c a ti l, "Git cht con qui vt ngay t trong trng nc". Mi d u hiu h nh ng Ch c n dng su bc k trn, bn c th x l h u ht cc c m xc. Nhng bn cng khng cn dng n su bc y, nu b n th u trit c nhng thng ip m m i cm xc quan tr ng mu n chuyn n cho b n. l nh ng hi u lnh hnh ng, l mi c m xc s ng m ngi ta th ng c trnh nhng bn c th dng lm ng lc cho bn hnh ng. Mi cm xc y l: 1. KH CH U Nh ng c m xc kh chu khng c cng mnh lit, nhng chng gy phin toi cho chng ta v to c m gic b qu y ry trin min l s vic khng n. Ngha: Bu n chn, s t ru t, kh , chn chng, hay b i ri l ngha bo cho bn bit c g khng n i vi bn Gii php: X l nh ng c m xc ny th n gin: 1. Dng nh ng k nng bn hc trong sch ny thay i trng thi c a b n. 2. Xc nh r b n mun g. 3. L a chn hnh ng thch h p. Th mt phng thc hi khc xem b n c thay i ngay c cch thc bn ang cm th y v tnh hu ng hay khng. 2. S HI Cc c m gic s hi gm nh ng mc khc nhau t quan tm ti y ny sang t i lo l ng, xao xuyn, s st v khip s . ngha:

S hi ch l du hiu bo trc c iu g sp x y n m ta ph i chun b i ph. Gii Php: Xt li xem b n ang s hi v iu g v d kin iu b n phi lm chu n b tinh thn. Hy tng t ng xem b n ph i c hnh ng g x l tnh hu ng mt cch t t nh t. y l lc bn phi s dng phng thu c ha gi i s hi: B n ph i quyt nh c nim tin, bit rng mnh lm y m i s chun b cho b t k iu g x y n. 3. TN THNG Cm gic b tn thng l m t cm xc c l nng n nht trong quan h con ngi, c v phng din c nhn cng nh ngh nghip. Cm gic b tn thng th ng pht sinh do c m gic b m t mt. Khi ngi ta b t n thng, ngi ta th ng quay sang ch trch ngi khc. Ngha: Du hiu c a s b tn thng l chng ta c mt mong i no m khng c p ng. Nhi u khi chng ta trng ch ai gi li h a m ri h khng gi. Lc chng ta c cm gic b m t s tin tng hay tnh thn m t vi ngi . Gii Php: 1. Hy nh n ra r ng c th y ch l mt s m t mt tng t ng ch khng c th c. 2. Hy t hi mnh, "C m t mt thc s no khng? Hay l mnh ang nh gi tnh hung ny qu sm, hay qu vi v". 3. Nh nhng v c i m trao i vn vi ngi c lin quan t i vic to ra c m xc b tn thng ca b n. 4. T C GIN C th gm nhiu mc t hi bc t c ti gi n d, th h n, hay phn n. Ngha: Du hiu c a tc gin l ai hoc chnh b n vi phm mt nguyn t c hay mt tiu chun m bn coi l quan tr ng. Gii Php: 1. Nhn ra l bn hiu sai tnh hu ng v s tc gin c a b n c th l b n c t ngha sai thi ca ngi khc. 2. Nhn ra r ng cho d ngi khc c vi ph m mt nguyn t c ca b n, th nguyn t c y khng nht thit l nguyn t c "ng", cho d bn ngh l ng. 3. T hi mnh m t cu h i tch c c hn, "Xt v lu di, c thc s ngi y quan tm n b n khng?" Hy c t t cn tc gi n b ng cch t hi mnh, "Ti c th hc c bi hc g? Ti c cch no thng truyn cho ngi kia tm quan trng c a nguyn t c m ti ch n cho mnh khng?" 5. KHNG HI LNG Tm trng khng hi lng c th c nhiu nguyn nhn. M i khi chng ta g p tr ng i trn ng i, khi chng ta c gng ht sc m khng c kt qu g, chng ta d cm th y khng hi lng. ngha: Du hiu c a tm trng khng hi lng l s kch ng. N c ngha l tr c bn tin l b n c th

lm tt hn l tnh trng hin t i ca b n. Khng hi lng th rt khc vi th t v ng. Th t vng l bn c nh ng mong c trong cuc i m b n khng bao gi t c. Cn khng hi lng l i l m t d u hi u rt tch c c. N c ngha l gii php cho vn ca b n ang trong t m tay b n, nhng iu b n ang l m th khng c tc d ng, v th b n cn thay i phng php. Gii Php: 1. Nhn ra s khng hi lng l ngi b n c a b n v ng no tm ra cch t kt qu. 2. Tm ra ng l c i ph vi tnh hung. Tm mt gng mu no , mt ai tng tm ra gii php t kt qu nh bn mong mun. 3. Phn khi v nh ng g bn c th hc c bi n s c ch cho b n c trong tng lai. 6.TH T V NG Th t v ng c th l mt c m xc r t tai h i nu ta khng gii quyt n th t nhanh. Th t vng l c m xc tai hi v n lm b n c m th y "bung xui" hay s vnh vin m t mt iu g. Ngha: Bn c mt nim mong i no - mt m c ch bn ang thc s theo ui - th m m c ch y khng thnh s , v th y l lc phi thay i nim mong i c a b n cho ph h p hn vi hon cnh v c hnh ng t ngay m c tiu mi. Gii Php: 1. L p tc hnh dung ra mt iu g b n ang c th hc hi c t tnh hung ny lm bi h c cho tng lai. 2. ra mt mc tiu mi, mt iu g c th gy ph n khi hn v l iu bn c th t c ti n b ngay. 3. Xt xem c ph i b n phn on qu vi vng khng. Nhi u khi nh ng chuy n bn tng l tht b i ch l nhng thch nht thi thi. 4. Nhn ra r ng tnh hung c th chc kt thc. V th b n cn thm kin nhn. 5. Liu thuc ha gi i hiu qu nh t l xy d ng mt thi mong ch tch c c v mt iu c th xy ra trong tng lai, bt lu n nh ng g xy ra trong qu kh. 7.T I L I Cm gic ti l i, nui tic v hi h n l nh ng c m gic ngi ta tm mi cch trnh trong cuc i v y l iu ng qu. Chng l nh ng cm xc lm chng ta au n, nhng chng cng c tc d ng tch c c. Ngha: Cm gic ti l i ni cho b n bit b n vi phm m t trong nh ng qui lut cao nh t ca mnh v b n phi ngay l p tc lm mt iu g bo m s khng ti ph m trong tng lai. Cm gic ti li l n by cui cng nhiu ngi thay i thi . Tuy nhin cng c nhiu ngi ph nh n cm gic ny hay tm cch lo i b n. M t thi c c khc l chu u hng v nu t cm gic ny, ngha l chp nh n s au n v c m nghim tnh tr ng b t lc c a mnh. y l thi tiu c c, khng p ng m c ch ca c m gic t i l i. Ngc li, n c th l ng lc a chng ta ti thay i.

Gii Php: 1. Nhn nhn l b n thc s vi ph m mt qui lut quan tr ng b n t ra cho i sng mnh. 2. Quyt tm tuyt i s khng thi ny x y ra trong tng lai. 8. B T C P Cm gic mnh khng lm c iu m l ra mnh ph i lm c. vn y l nhiu khi chng ta nh gi khng ng mc iu mnh c th lm hay khng. ngha: ngha y l hin ti b n khng mc nng lc thit thc hin nhim v hin c. N b o bn r ng b n cn tm thm thng tin, hi u bit, chin lc, dng c , hay lng t tin. Gii Php: 1. Hy t hi mnh: "y c l c m gic ng ti cm th y trong tnh hu ng ny khng? thc s ti bt cp, hay ti phi thay i cch nhn s vic ca mnh?" 2. Mi khi c m thy b t c p, hy tm nh ng mi khch l ci thin tnh hnh. 3. Tm ly m t m u gng - mt ai c hiu qu trong lnh vc m b n cm thy b t c p v xin ngi y d n d t b n. 9. B T L C Tm trng u s u, chn nn v bt cp ch l nh ng bi u hin ca cm gic bt l c. Ngi ri vo tnh tr ng ny c m th y b nhn chm v thng b t u c m th y khng g c th thay i tnh hnh, vn qu ln, vnh vin, ton din v ch ring mnh ri vo tnh tr ng ny. ngha: ngha c a tm tr ng b t lc l bn c n nh gi li iu g l quan tr ng nh t i vi b n trong tnh hung ny. L do l bn ang c tm cch i ph vi qu nhiu chuy n cng mt lc, b n mun thay i m i s ngay t c th. Gii Php: 1. Trong t t c nh ng chuyn b n ang i ph trong i, b n hy chn ly m t chuy n tuyt i v quan trng nh t bn t p trung vo. 2. Vit ra t t c nh ng g bn th y l quan tr ng nht thc hin v xp chng theo th t u tin. 3. X l trc tin vic quan trng nht trong danh sch v ti p tc c hnh ng cho ti khi bn thnh tho. 10.C N Tt c nh ng g lm chng ta c m th y c c, c lp hay b tch ri khi ngi khc u n m trong tm tr ng ny. Bn c khi no c m thy thc s c n cha? Ti ngh khng mt con ngi no m khng c lc ri vo tm tr ng ny. Ngha: ngha c a tm tr ng c n l bn c n mt mi tng quan vi ngi khc. Tng quan nh th no? Nhiu khi ngi ta tng l ph i c vic i n, hay tnh thn m t. Nhng ri h cng cm th y v mng, v c khi c s thn m t, h vn c m th y c n. Gii Php:

1. Nhn ra r ng b n c th n vi ngi khc v thit l p tng quan tc kh c v ch m d t tnh trng c n. Lun lun c nhng ngi quan tm n bn kh p ni. 2. Xc nh b n c n thit lp lo i tng quan no. 3. B n hy nh c nh mnh v mt iu tuyt vi c a tm trng c n l n c mun ni, "Ti thc s quan tm n ngi khc v ti thch s ng vi ngi khc. Ti c n tm ra ti c n c lo i tng quan no vi ngi khc ngay lc ny, r i c hnh ng ngay bin n thnh hi n th c. 4. C ngay hnh ng n vi ngi khc v thit l p tng quan vi h . Mi c m xc to sc m nh 1.YU THNG Biu hin th ng xuyn c a tnh yu hnh nh c th lm tan bin mi tiu c c m tnh yu chm ti. Nu ai tc gi n vi b n, b n c th tip t c yu thng h bng vic ch p nh n mt nim tin sau y: mi s giao tip u l mt li p tr yu thng hay mt ting ku c u gip. nu ai n vi b n trong tm tr ng b tn thng hay tc gi n v b n lun lun n tip h vi tnh yu m m, r t cuc h s thay i tm trng v cn tc gin hay tn thng s tan i. "Ch c n bn bit yu cho , bn c th l ngi m nh nht th gii" -EMMET FOX 2. LNG TRN TR NG V BIT N Ti tin r ng cc c m xc mnh nh t l nh ng cch di n t khc nhau v lng yu thng. Theo ti, lng trn tr ng v bit n l hai cm xc thing ling nht, chng din t tch c c qua t t ng v hnh ng lng trn tr ng v yu mn c a ti i vi nh ng qu t ng m cuc i, con ngi v kinh nghim trao tng ti. Sng trong tm tr ng c m xc ny s khch l i s ng b n hn bt c iu g khc. 3. S T M Nu b n thc s mun tng trng trong i sng, b n hy t p tnh t m nh tr con. tr con bit ngc nhin - chnh v vy m chng r t d thng. n u bn mu n ch a tm tr ng bun chn, hy bit t m. Nu bit t m, khng c g l nhm chn i vi b n. 4. S PH N KH I V AM M S phn khi v am m c th tng hng v cho bt c iu g. S am m c th chuy n mi thch th c thnh mt c hi to ln. am m l mt sc m nh khng th c ng ni a y i sng chng ta ti n ln vi m t tc cao hn bao gi ht. Ta c th m n li c a Benjamin Disraeli, con ngi ch thc s l v i khi hnh ng do nim am m thc y. lm sao ta c c am m? Cng ging nh cch thc chng ta c c tnh yu, s m m, lng qu chung, bit n v s t m - chng ta quyt nh c m nghim n! b n hy s dng thn th bn: ni nhanh hn, tng tng hnh nh nhanh hn, chuyn ng thn th bn hng b n mun i ti. ng ng i l mt ch m suy ngh. Bn khng th c am m nu b n t cm ln bn, ht th t t v ni nng chm ch p.

5. S QUY T TM Tt c nh ng cm xc trn l v gi, nhng cn mt cm xc b n ph i c nu b n mu n t o nn gi tr lu di trn th gii ny. N s ch cho b n cch x l cc tnh hung kh chu v thch , cc tht v ng v o t ng. Quyt tm c ngha l khng mnh b b tc nhng lm cho mnh c nh ng bi sc mnh ch p nhong c a mt quyt nh d t khot. Hnh ng vi quyt tm c ngha l lm mt quyt nh thch hp v anh thp trong khi gt ra ngoi mi kh nng khc. 6. S LINH NG Kh nng thay i phng php ca bn l mt h t ging quyt nh bo m thnh cng. Ch n s linh ng chnh l ch n hnh phc. Trong cuc i, c nh ng lc m s vic khng n m trong kh nng kim sot c a b n, nhng lc kh nng ca bn bit linh ng trong nguyn t c, trong ngha bn gn cho s vt v trong hnh ng ca bn, s nh ot vic thnh cng hay th t b i c a bn, y l cha k nim vui v tho i mi b n s c h ng. 7. LNG T TIN Lng t tin khng lay chuyn l c m gic ch c chn m chng ta ai cng mu n c. Cch duy nht cm nghim lng t tin l qua ni m tin. Hy tng tng ra v c m th y ch c chn v nh ng cm xc b n ang c hng by gi, thay v i chng b t ng xu t hin mt ngy no trong tng lai. Khi bn t tin, b n mun th nghim, mun lao mnh vo cng vi c. Mt cch pht trin nim tin v lng t tin l tp s d ng n. N u ti hi b n c bit ci nt o c a mnh khng, ti cam oan bn hon ton t tin m tr li r ng b n bit. Ti sao? V b n lm u hng ngn l n ri! dn mnh vo mt cng vic g, bt buc b n ph i luy n t p lng t tin thay v s s hi. Kh nng hnh ng d a vo lng tin chnh l y u t thc y nhn lo i tin b. 8. S VUI TI C m t khc bit ln gi a vic cm th y hnh phc bn trong v b c l s vui ti bn ngoi. S vui ti kch thch lng t tin c a bn, lm i sng vui hn v cng lm nhng ngi xung quanh bn c m th y h nh phc. S vui ti c sc m nh lo i b nh ng c m gic s hi, tn thng, tc gin, khng hi lng, tht vng, chn ch ng, t i li v bt c p trong i b n. B n c s vui ti khi b n nh n ra rng d iu g x y ra cho bn, ch c vui ti mi lm cho s vic tr nn tt hn. 9. S C KHO X l lnh vc ny l iu ti quan trng. N u bn khng chm sc sc kho th l c a b n, bn r t kh c m nghim nh ng c m xc ni trn. Bn hy b o m c sc kho th l. Hy nh rng mi cm xc u n vi b n qua thn th bn. Mt trong cc iu c bn c sc kho t t l vic ht th. Khi ngi ta cng thng, ngi ta ngng th, lm c n sinh lc ca mnh. Hc ht th ng cch l con ng quan tr ng nh t bn c sc kho tt. M t y u t ti quan trng khc n a cho sc kho th xc l b o m b n c di do nng lng th n kinh. Lm th no c nng l ng th n kinh? B n bit rng mi ngy chng ta tiu hao nng l ng th n kinh qua cc hnh ng v v th ta cn b p l i bng vic ngh ngi. Bn ng m i ngy bao nhiu? Nu b n b ra 8 n 10 gi trn gi ng mi ngy th b n ng qu nhiu y. Su ti by gi ng mi ngy c coi l tt nh t cho h u ht chng ta. Khng nh ngi ta vn tng, ngi yn

m t ch khng b o ton nng lng u. S tht l khi bn ngi yn l lc bn c m th y mt mi nht. H thn kinh c a con ngi c n vn ng c nng l ng. 10. S C NG HIN Nhiu nm trc, ti cn nh vo lc ti gp b tc nh t trong i, ti ang li xe dc xa l ban m. Ti lun lun t hi, "mnh ph i lm g thay i i mnh?" Bt ng mt trc gic n v i ti, km theo mt c m xc tht su s c khin ti d ng xe l i bn ng v l p tc vit ln cu n nht k ca ti cu: "B quyt c a i sng l c ng hin". Trn i, ti khng th y cm xc no phong ph hn l cm gic bn l mt con ngi m nh ng g bn ni v lm khng ch thm vo cho ring i sng bn, m cn kch thch kinh nghi m c a nhng ngi b n quan tm v ngay c ngi m b n khng h bit n. Nh ng cu chuyn lm ti cm ng nht l nh ng cu chuyn v nhng ngi nghe theo ti ng g i cao c nht c a c m xc quan tm mt cch v iu kin v hnh ng cho li ch c a ngi khc. Khi ti coi v Les Miserables, ti c m kch su xa v nhn vt Jean Valjean, v ng l mt con ngi tt lnh mun cng hin tht nhiu cho ngi khc. M i ngy chng ta ph i luy n t p th c cng hi n bng cch khng ch n b n thn mnh, m cn ph i n nhng ngi khc n a. Cm gic cho i lm cho i sng ng sng. Hy hnh dung th gii ny s tt p hn bit bao nu mi ngi chng ta u vun trng th c cng hin cho ngi khc. M I D U HIU HNH NG 1. Kh chu 2. S hi 3. B tn thng 4. Tc gi n 5. Khng hi lng 6. Tht vng 7. Ti li 8. B t cp 9. B t lc 10. C n M I C M XC TO S C M NH 1. Yu thng m m 2. Trn tr ng v bit n 3. T m 4. Phn khi v am m 5. Quyt tm 6. Linh ng 7. T tin 8. Vui ti

9. Sc kho 10. C ng hin

Chng 12 AM M DI U K: XY DNG TNG LAI THI THC "Mi s bt u b ng mt c m" -CARL SANDBURG By gi chng ta vui mt cht nh. B n c mun tr l i tui th v cho tr tng t ng ca b n bay b ng khng? B n c mu n quyt tm n m l y i s ng mnh v vt ra tt c sc mnh, nim am m v mt ngt ca i sng m bn bit s thuc v bn khng? Cho ti gi chng ta c gng ht sc t ti kh nng lm nh ng quyt nh mi, nh ng quyt nh c th bin i i s ng t mt c m thnh hnh ng. Nhiu ngi trong cuc i bit mnh ph i lm g, nhng h khng bao gi lm. L do l v thi u ng lc, mt iu ch c c do mt tng lai ti thc cng hin cho. Chng ny l c hi bn cho tr tng t ng c a bn bay b ng kh p mi min c th m mng n nh ng kh nng huyn ho c nh t, nh bn c th khm ph ra mt iu g th c s y b n vn ti mc cao hn. N s gip b n t o ra nng lng v ngu lc. Mc tiu v i to ng l c v i Rt nhiu l n ngi ta ni vi ti, "Tony, anh l y u ra nng l ng? Vi t t c ngh lc c a anh, khng l g anh thnh cng n th. Ti khng c ng lc nh anh; ti khng cm th y nhit tnh. Ti kh li". Cu tr li c a ti th ng l, "B n khng li u! ch v b n c nh ng mc tiu v hiu qu!" Ti th ng gii thch nim ph n khi v ng c ti c c l nh cc m c tiu c a mnh. Mi sng thc d y, cho d ti th y u oi v thi u ng , ti vn tm ra c ng lc c n thit v cc m c tiu c a ti lm ti phn khi. Chng lm ti dy s m, thc khuya v g i h ng cho ti khai m ngun nng lc c a mnh v s d ng mi ci ti c th g p trong nh h ng c a mnh i n k t qu. B n cng c sn t t c nhng nng l ng ging nh ti trong lc ny. Nhng nh ng m c tiu yu t ca bn khng bao gi nh thc chng c. Th nn bc u tin l phi khai trin nh ng mc tiu to ln hn, hp dn hn v nhiu thch hn. Ngi ta thng ni vi ti, "Vn ca ti l th c s ti ch ng bao gi c m c tiu no c ". Thi ny ch ng t h khng hi u r cc mc tiu tc ng thc s nh th no. Tr c con ngi lun lun theo ui mt iu g , t ra l n tm cch gi m b t hay lo i b au kh , hay trnh nh ng g gy ra au kh. Tr c chng ta cng thch h ng dn chng ta theo u i nh ng g c th lm chng ta sung s ng. Tt c chng ta u c nh ng m c tiu. Vn l ch chng ta u khng th c s dng nhng nng l ng ny. Tt c chng ta ph i khm ph hay t o ra mt am M Diu K . Cc mc tiu d n b n vt qua gii h n c a mnh n m t th gii c a sc mnh v bin Lc u chng ta ra nh ng mc tiu to ln, chng ta ngh khng th t c chng. Nhng iu quan trng ct yu khi xc nh m c tiu l tm ra mt m c tiu to ln li cu n b n, mt ci g

 c kh nng lm bn gi i phng nng l ng c a mnh. Chng ta ch c ch n mnh ch n m c tiu ng khi n c v qu to tt kh th c hi n ni nhng ng th i n cho chng ta c m gic l mnh s t c chng. tm ra s gi h ng y v t c nh ng m c tiu tng nh khng th, chng ta ph i t m gc qua mt bn s tin t ng c a chng ta v nh ng g chng ta c th t c. Ti khng bao gi qun cu chuyn c thc v mt cu b xu t thn ngho kh trong mt khu ngo i San Francisco v c nh ng m c tiu m ai cng cho l khng th thc hin, ch tr b n thn c u. Cu b l mt ngi hm m ngi sao huyn tho i bng b u d c Jim Brown. Lc ang chi cho i Cleveland Browns. m c d chn c u b b qu v bnh ci xng do suy dinh d ng v h i 6 tu i hai chn c u b cong mn tnh v bp chn teo li khin c u c ci tn l "Chn bt ch", c u ra cho mnh m c tiu theo ui l phi tr thnh mt ngi sao bng b u d c ging nh thn tng ca c u. Khng c ti n d cc tr n u banh, nn c u th ng ph i ch n gi ngh gi a trn ln vo sn banh coi nt trn u ca i Cleveland Browns. Cui cng, hi 13 tui, c u b c mt cu c g p g m c u tng m c sut cuc i. Vo gi ngh gi a trn u c a i Browns, c u ch y li ch i ang ung nc v c u th y ai ang ng trc mt mnh? Chnh l th n t ng c a c u. Cu nhn ngi sao bng b u d c v ni, "Ch Brown, chu l ngi hm m ch nh t !" Brown lch s c m n cu b. Cu vn ni tip, "Ch Brown, ch bit sao khng?" Brown quay l i pha c u v hi, "G vy, chu?" C u b ni, "Chu thuc t t c nh ng k lc ch lp c, tt c nh ng thnh tch c a ch ". Jim Brown mm ci v ni, "Th th tuyt" v li tip tc ni chuyn vi cc b n. C u b vn khng chu bung tha v ni, "Ch Brown! Ch Brown!" Jim Brown l i quay nhn c u. L n ny c u b nhn su trong mt Brown vi m t nim am m mnh lit khin Brown c th cm thy c v c u ni, "Ch Brown, mt ngy no chu s ph mi k l c ca ch cho m coi!" Ngi sao huy n tho i mm ci v ni, "Tuyt y, b con! Tn b l g?" Cu b ci banh ti mang tai v ni, "Tha ch, chu tn l Orenthal. Orenthal James Simpson...Cc bn gi chu l O.J". V qu thc O.J. Simpson lin tc ph ht k l c ny n k l c khc c a Jim Brown v lp m t s k l c m i c a mnh. Lm th no m nh ng m c tiu to c sc m nh khng th tng t ng ni hnh thnh nh mnh? Lm sao chng c th l y mt c u b b ci xng bin thnh m t huyn tho i? Xc nh m c tiu l bc u tin bin ci v hnh thnh ci h u hnh - l nn t ng cho m i thnh cng trong cuc i. Bin ci v hnh thnh ci h hnh Hy nhn chung quanh b n ngay lc ny. b n th y g? C ph i b n ang ng i trn gh salon trong phng khch, vi nh ng bc tranh m thu t treo trn tng, hay ang nhn chic TV mn hnh l n s dng a laser cng ngh hin i nh t? Hay bn ang ngi bn gi y vi mt my in tho i, my vi tnh v my Fax? Tt c nh ng th ny trc kia ch l nhng tng trong u c c a ai . Nu 100 nm trc y ti ni trong khng gian c v s nh ng ln sng v hnh m chng ta c th ko xung a vo trong mt ci h p v to ra hnh nh v m thanh, hn b n ph i bo l ti in mt ri. Nhng ngy nay th hu nh nh no cng c TV, c nh c n hai ho c ba ci! Ph i

c ngi sng ch ra chng v lm c iu ny, ph i c ngi hnh dung ra chng m t cch r nt. iu ny ch ng vi nh ng vt ch t thi sao? Khng u, n cng p dng cho mi lo i ho t ng v qui trnh: l do mt chic xe t chy c l v c nhng con ngi tho vt hnh dung ra cch to nn qui trnh t chy trong my. Cu tr li cho nh ng thch c a th gii hm nay v vn nng l ng nm tr tng tng v ngu n lc c a cc nh vt l v k s hm nay. V gii php cho nh ng khng ho ng x hi, nh nn k th ch ng tc, tnh trng ngho i, v gia c, ch c th c nu c c sng ki n v nim say m c a nhng con ngi nhit tnh nh bn v ti. Ti sao t ngi c m c tiu? Bn c th ngh b ng, "Nghe th th t hay, nhng ch ra mc tiu th chng chng d n n kt qu g". Ti y ti khng ng vi bn c. Mi l n ra mc tiu, chng ta u ph i khai trin km theo mt k hach v c nhng hnh ng mnh lit v nh t qun. B n c sn sc m nh hnh ng ni bn. N u bn cha khi dy c n, ch l v b n cha ra c nh ng mc tiu li cu n bn. iu g ang ngn tr bn? Ch c ch n b n mun ra nh ng mc tiu ngay c trc khi c cun sch ny. Nhng bn c lit k ra mt danh sch nh ng mc tiu xc nh m b n mu n c nhng kt qu chc chn s t c trong i s ng tm linh, c m xc, th cht, tri th c v ti chnh khng? iu g ngn tr bn? i vi nhiu ngi, l mi s th t v ng, d ch trong v thc. Mt s ngi trc kia tng ra nh ng m c tiu nhng khng t c chng nn v th t v ng v s s tht bi trong tng lai ging nh trong qu kh , h thi khng cn ra m c tiu no n a. H khng mun c mong i no h c th phng ti. Mt s khc ra nh ng m c tiu nhng li c o t ng khin h g n lin nim h nh phc c a mnh vi vic t c nh ng m c tiu y m nhiu khi vt qu s kim sot c a h. Ho c h thiu s linh ng nh n ra rng trong khi mnh ang theo u i nh ng mc tiu ra, th c nh ng mc tiu khc t t hn, ng theo ui hn. B quyt t m c tiu Khng ai t mt m c tiu l v quan tm t i vic t c n. iu ngi ta c n trc tin l s quyt tm lm. Th c vy, trong khi nghin c u ngu n g c s thnh cng c a ngi ta, ti khm ph ra rng s kin tr c gi tr hn c ti nng v l ngu n hiu qu nht to ra v nng cao ch t lng i sng. Ti tin r ng i s ng lun lun th thch m c quyt tm c a chng ta v ph n thng to l n nh t ca i sng s dnh cho nh ng ai ch ng t mt s quyt tm khng ngi ngh hnh ng cho n khi t c m c tiu. Rt l m khi ngi ta khng dm bt u theo u i mt m c tiu v s tht b i. T hn na, ngi ta bt u theo ui mc tiu, nhng r i b n a ch ng. H c th ang trn ng i ti m c tiu, nhng h thiu s kin tr i n cng. V khng nhn c nh ng kt qu nh t th i, h d dng b cuc. Ti t ng gp nhng nh v ch - nhng ngi thnh t nh ng m c tiu cao vi nht h c mt sc kin tr k hng tng t ng n i. H c th thay i phng php n u cn, nhng h

khng bao gi b m c tiu cui cng. Hy thc hin bc th nh t ca b n ngay by gi Chng ta s thc hin bc th nh t trong vic bin ci v hnh thnh ci h u hnh, bi n gic m ca b n thnh hin th c. Khi lm xong bc ny, chng ta s t o ra cho mnh mt tng lai y h p dn m chng ta c th linh c m trc c. Chng ta s thc hin trong 4 lnh vc: 1. Nh ng m c tiu c a vic pht trin bn thn. 2. Nh ng m c tiu ngh nghip/kinh doanh/ kinh t . 3. Nh ng m c tiu gii tr/ mo him. 4. Nh ng m c tiu c ng hin Vi m i lnh vc trn y, bn s c mt kho ng thi gian vn ng tr c b n. Hy vit th t nhanh - cho ngi bt c a b n t do tun tro, c vit. Lun lun t hi mnh, ti mun iu g cho i ti nu ti bit ti c th c n theo nh ti mu n? Ti s c sc lm g nu ti bit mnh khng th tht bi? Cha cn ph i ngh n cch ph i thc hin th no. Ch cn khm ph ra b n th c s mun iu g. Hy lm vic ny mt cch t tin, ng nghi ng cht no kh nng ca b n. Th nh t NH NG M C TIU PHT TRI N B N THN * BC 1: Trn mt t gi y trng, b n hy vit ra t t c nh ng g b n mu n ci thin trong i s ng mnh c lin quan n s pht trin b n thn c a b n. Bn mun c i thi n thn th b n th no? M c tiu c a bn cho i s ng tr thc v x h i l g? B n c thch h c mt ngo i ng khng? Tr thnh mt ngi c sch nhanh? Bn thy c gi tr g khi c ht ton b tc ph m ca Shakespeare? V cm xc, bn thch c m nghim g, thnh t g, hay thnh th o iu g trong i bn? Bn c nh ng mc tiu tinh th n no? Bn c mu n c mi lin kt linh thing vi ng To Ha? Hay c nh ng cm xc c i m v c m thng vi ngi ng lo i? Bn hy c suy ngh t nht l 5 pht. Vit lin khng ngh bt c lc no. C th c nh ng tng ng ng n, in r, ngng cung - khng sao, nhi u khi chng d n ti nh ng kt qu r t tch c c cho i sng bn. * BC 2: Gi y c mt danh sch cc m c tiu pht trin b n thn bn ph n kh i, hy dnh cho m i mc mt pht suy ngh. giai on ny, cha cn ti vic b n phi thc hin b ng cch no. Ch c n b n ra cho m i m c tiu mt thi im thc hin. B n nn nh rng cc m c tiu l nhng gi c mng i hi mt h n cht. Ch cn quyt nh thi im hon thnh nh ng m c tiu khi dy t t c sc lc b n c bin quyt nh c a b n thnh th c ti. * BC 3: By gi bn hy ch n l y mt m c tiu quan tr ng nht ca mt nm trong lo i ny - mc tiu ny nu b n th c hin c trong nm ny, s l s kch thch gh g m bn c m th y rng nm nay c bn u t hiu qu . Dnh 2 pht vi t mt on xc nh ti sao b n quyt tm tuyt i

thc hin mc tiu ny trong vng mt nm. Th hai NH NG M C TIU NGH NGHIP/ KINH DOANH/ KINH T Giai on tip theo l ra nh ng m c tiu ngh nghip /kinh doanh/ kinh t . * BC 1: Vit ra t t c nh ng g b n mun cho i sng, ngh nghip, kinh doanh, hay ti chnh c a bn. B n mun t mc ti chnh no? B n mun ln cao ti v tr no? Dnh 5 pht vit mt danh sch c th c gi tr hng triu b c cho b n. * BC 2: Dnh mt pht suy ngh v mi m c tiu b n vit ra trn danh sch. Nu b n quyt tm t m c tiu trong vng 1 nm, vit s 1 bn c nh mc tiu . Nu bn quyt tm t n trong vng 5 nm, vit s 5 bn c nh . Hy nh r ng iu quan tr ng nh t khng phi b n s t mc tiu b ng cch no, m l b n c tuyt i quyt tm t m c tiu hay khng. * BC 3: K n, chn mc tiu quan tr ng nh t bn thc hin trong vng mt nm trong lnh vc kinh doanh v ti chnh v dnh hai pht vi t mt on v m c tiu ny, c t ngha ti sao b n tuyt i quyt tm t n trong vng mt nm. Th ba: GII TR / M O HIM Nu b n khng b gii hn v ti chnh, b n mu n c nh ng g? B n mun lm nh ng vic g? N u c mt b tin xu t hin trc m t bn v s n sng cho ngay iu b n c, b n s c nh ng g nhi u nh t trn i? * BC 1: Dnh 5 pht vi t ra t t c nh ng g bn mu n, c, lm, hay kinh nghi m trong i. y l mt s cu h i gi : Bn mu n lm, sng ch, hay mua mt: Xe hi? Vila? Cn nh trng ra bin? Du thuy n? B su tp ngh thu t? Khch s n? Bn c mun d : M t cuc trao gi i Cannes? M t trn chung kt World Cup? M t chuyn du lch chu? ... * BC 2 & 3:

Ging nh trn, bn hy dnh thi gi xt l i t ng m c m t, chn m c tiu mt nm quan trng nht trong lo i ny v dnh 2 pht vi t ra mt on nu r l do t i sao bn tuyt i quyt tm th c hin mc tiu ny trong vng mt nm. Th t NH NG M C TIU TRONG LNH V C C NG HIN Nh ng mc tiu lo i ny c th l h p dn nht, v y l c hi bn li du vt c a mnh cho i, li mt di s n gip thay i i s ng c a con ngi. N c th n gin nh vic ng gp vo cc cng vi c chung trong lng xm, khu ph, hay ln hn nh lp mt qu cng hin c hi cho nhng ngi km may mn. * BC 1: Dnh 5 pht suy ngh v t t c nh ng kh nng bn c th c ng hin. * BC 2 & 3: Ging nh trn kia, suy ngh v t ng mc tiu, ch n m tiu mt nm quan trng nht v dnh 2 pht vit ra mt on gi i thch l do t i sao b n tuyt i quyt tm y mc tiu ny trong vng mt nm. Giai on quan trng nh t Trong nhiu nm ti tng ra nh ng mc tiu nhng ti khng i ti cng. Lc ban u ti rt phn kh i, hng say bt tay vo vic, nhng ba b n tu n sau ti nhn ra l mnh khng th c hin y nhng g ti vit ra. iu quan trng nh t b n c th lm t m c tiu ca mnh l b o m rng, ngay sau khi ra mc tiu, bn l p tc bt u to mt ng u lc, mt trn bn c th m tin ti. l m t khi ra mc tiu ri, b n ph i l p tc c nhng hnh ng tch c c t m c tiu . Nh chng ta nhn mnh chng 2, m t quyt nh th c s l mt quyt nh m bn c ngay hnh ng theo sau. Mt khi c hnh ng, th m t vic d nh nh gi in tho i, chu ton m t nhim v, phc th o mt k ho ch, cng s lm b n tin ti. Ri b n hy th o ra mt danh sch nhng vic n s bn c th lm m i ngy trong sut mi ngy k tip. Mi ngy vi nh ng hnh vi nho nh theo h ng m c tiu c a b n s gip to m t chui nhng thi quen bo m bn s thnh cng lu di. Bi h c cui cng Bi h c quan trng nh t trong chng ny l: mt tng lai thi thc s to cho b n m t cm gic nng ng v s pht trin c a bn. Khng c n, chng ta ch sng c mt n a. Mt tng lai thi thc khng ph i mt ci g ph thuc, m l mt nhu c u. N khng nh ng cho php chng ta thnh t, m cn cho chng ta c m nghim nim vui, s cng hin v s tng trng to ngha cho chnh i sng. D b n m i mi tm hay tm mi, bn lun c n c ci g thc y b n tin ti. ng l c y lun c s n trong bn, ch i thi c xu t hin. N l m t ci g thi thc chng ta. Vua h George Burns hi u c tm quan tr ng v sc m nh c a mt tng lai thi thc nh th. Khi ngi ta xin ng tm lc trit l sng c a mnh, ng tr li, "B n ph i c mt ci g ko

bn ra khi gi ng. Th c ra nm trn ging ti khng lm c ci g ht. iu quan trng nht l phi c mt im, mt hng bn i ti". Nay tui 90, ng vn cn r t sng su t v sc bn, vn cn th c hi n nh ng n phim nh v truyn hnh v ti m i nghe ni ng ng k vo chng trnh London Palladium vo nm 2000, lc y ng s 104 tui - tng lai thi thc lm cho con ngi nng ng n th y! Hy s d ng sc m nh c a mnh. Gi y bn bit ph i lm g khi dy c m h ng cho mnh. bn hy b t tay lm i.

Chng 13 M I NG Y TH THCH TM TR "Thi quen c th l ngi y t tt nh t, hoc l ngi ch t nht". -NATHANIEL EMMONS Tnh kin nh... l iu mi ngi chng ta u theo u i. Chng ta khng mu n to ra nh ng kt qu nh t thi. Chng ta khng mun c m th y vui v trong chc lt. Chng ta khng mun ch hng hi tng lc. D u hiu ca mt nh v ch l tnh kin nh v kin nh ng ngha l kt qu c a nh ng thi quen c a chng ta. Ti tin ch c gi y bn hiu ti vit cun sch ny v c i ti, l vi m c ch nng cao cht lng i sng chng ta mt cch ng k. iu ny ch c th t c nh c hnh ng quyt lit theo mt phng thc m i. Nh ti tng nh n m nh nhiu ln, ch bit phi lm g m thi khng : b n cn ph i lm iu b n bit. Chng ny c vit ra nhm gip b n thit lp nh ng thi quen tuyt h o - nhng tiu im ki u mu gip bn ti u ha nh h ng c a b n trn chnh mnh v trn ngi khc. Tuy nhin, nng i s ng chng ta ln m t m c cao hn, chng ta phi hiu r ng, cng mt m u suy ngh tng d n chng ta n thnh cng hi n ti s khng ng nhin dn chng ta n ni chng ta mun n. Cn y suy ngh ca chng ta ln mt mc mi c th kim nghim c mc thnh cng mi trong lnh vc pht trin b n thn v ngh nghip. lm iu ny, chng ta phi d t khot ph v nh ng ro c n s hi ginh quyn kim sot tm tr mnh. Nhng thi quen c lm cho tm tr chng ta b chi phi bi nh ng vn nh t thi phi c d t khot ph v. Trc tin, chng ta ph i thit l p mt quyt tm trn i t p trung nhm vo cc gi i php v vui thch c m nh n s tin trin. Trong sch ny, b n c bit n nhng d ng c v chin thu t hi u qu lm i s ng b n phong ph hn, sung mn, vui th v phn kh i hn. Nhng nu b n ch c m khng s dng, th ch ng khc g b n mua v mt my vi tnh mi cc mnh nhng khng bao gi l y n ra kh i thng, hay mua mt chic Ferrari i m i nht r i b n trong gara m c cho b i bm ph y. V th bn hy ti gip b n mt chng trnh n gin ct t nhng thi quen c trong suy ngh, cm nh n v ng x , mt con ng c th gip b n iu khin nh ng ch n l a mi hiu qu v lm cho n hon ton nht qun. Nhiu nm trc y, ti gp mt tnh tr ng d tht vng v tc gi n. Hnh nh i u hay lm g ti cng c vn . Lc , ti khng c thi quen tm gii php b ng cch suy ngh tch c c. D u sao ti t cho mnh l "thng minh" v ngi thng minh th khng coi iu g l tch c c khi n khng th c s tch c c! V quanh ti cng c rt nhiu ngi ng h quan im ca ti (v h cng tht vng trong i h ging nh ti). Th c ra lc ti rt tiu c c v nhn s vt ch no cng t i t hn trong thc t. Ti dng tm trng bi quan c a mnh lm l chn. Ti lun lun tm cch t v trnh ph i kh . Ti c lm m i cch khng c m th y th t vng na. Nhng khi i theo kiu m u ny, tuy ti c trnh c au

kh th cng khng cm nh n c nim vui. Thi ny ngn cn ti tm ra nh ng gi i php v giam gi ti trong nh ng gii hn c a mnh vi lp tr ng l "ph i sng thc t ". Th c ra, cuc i i s qun bnh. Nu chng ta mnh tr thnh lo i ngi khng mu n ch p nhn c c di ang m r trong v n cy c a mnh, chng ta s b h y dit v nh ng o tng c a mnh. Ngc l i, thi s hi c a nhng ngi lun tng t ng r ng v n cy c a mnh m c um tm v y c di khng th no dit c, cng l mt thi t hy ho i. Con ng ng l thi qun bnh. Ngi c thi ny lun mm ci khi th y c d i mc ln, v h bit rng khi pht hin ra c c d i, h c th hnh ng ngay l p tc dit chng. Chng ta khng c bi quan khi nhn th y c di. Chng l m t phn c a cuc i chng ta. Chng ta phi nhn chng, th a nh n chng, tp trung tm gi i php v lp t c c hnh ng lo i tr nh h ng ca chng trong i s ng chng ta. Chng ta c n luyn tp cng vic dit c trong khu v n tm tr chng ta. Chng ta ph i c kh nng nhn ra lc no chng ta b t u c m t thi quen tiu c c - khng dn vt mnh, cng khng l trong thi quen - nhng ch c n n gin ph v thi quen ngay khi pht hin ra n v thay th n b ng nh ng ht ging mi em li thnh cng cho tm tr, tnh c m, thn xc, tinh th n v ngh nghip. Ph v nh ng thi quen tiu c c ny th no? 1. B n c n xc nh r b n mun g. N u th c s bn mun c c m gic am m, vui sng v lm ch i s ng b n, th b n phi bit b n mu n g. 2. B n ph i tm ra n by ni mnh. Hy cho c mun xa trnh au kh v t vui s ng tr thnh ng lc thc y b n lm nh ng s thay i a cuc sng bn ln bc cao hn. 3. B n ph i ct t thi quen tiu c c. Cch tt nht l theo "ch n king tinh thn". Ch n king tinh thn l c hi bn lo i b nh ng thi quen tiu c c tai hi trong cch suy ngh v cm nhn do cuc sng theo ph n x ca c m xc v theo n p s ng tm tr v k lut. Ti ngh vi b n ch n king tinh thn sau y: Trong mi ngy, b t u ngay t hm nay, b n hy quyt tm kim sot mi kh nng tr c v cm xc c a bn b ng cch quyt nh ngay lp tc khng chi u theo bt k t t ng hay c m xc tiu c c no trong sut mi ngy lin tip. Nghe c v n gin phi khng b n? V qu thc n rt n gin. Nhng nhng ngi tng b t u p dng ch n king tinh thn ny u ph i ngc nhin khi khm ph ra r ng tm tr h rt thng hay i vo nhng suy ngh v ch, s hi, lo lng, hay tai h i. Ti sao chng ta l i d mnh chiu theo nhng suy ngh tiu cc dn n nh ng cng thng v au kh trong cuc i nh th ? Cu tr li n gin l: v chng ta ngh r ng n c ch th t. Nhi u ngi lun sng trong tr ng thi u lo. H th ng tp trung vo kha c nh x u nht c a tnh hu ng v nh th n gy ra cho h s s hi v tht v ng. Ngc li, n u chng ta s dng nh ng d ng c n gin trong sch ny, chng ta c th thay i trng thi lo u c a mnh ngay b ng cch t p trung vo mt gi i php. B n c th t h i mnh, "ti cn lm g ngay by gi thay i tnh hnh?" Bn hy nh, m c tiu c a chng ta khng ph i l ph nhn nh ng vn ca cuc i, nhng l

a mnh vo nh ng trng thi tm tr v c m xc tt hn c th tm ra nh ng gi i php v hnh ng th c hi n nh ng gii php . Nu b n quyt nh th c hin 10 ngy th thch tm tr nh ti ngh, th trong 10 ngy lin ti p, bn s c gng ch tm 100 ph n trm thi gi c a mnh vo nh ng gi i php v kh ng cht thi gi no vo nh ng vn ! C 4 qui lut n s nhng quan trng cho 10 ngy th thch. B n hy nh cc qui lu t sau: QUI LU T 1. Trong 10 ngy lin ti p, b n hy t chi khng tr c suy ngh n nhng tng hay c m xc tiu c c. T chi chiu theo nh ng vn tiu c c hay nh ng ngn t ho c n d tc h i. QUI LU T 2. Khi b n th y mnh bt u tp trung vo mt t ng tiu c c no, hy l p tc dng nh ng k thu t bn hc nh hng l i ch c a b n sang m t tnh trng c m xc tch c c hn. Bn hy t cu hi, "c g cn cha hon ho?" Hi nh th l bn gi thit s vic s t ti ch hon h o. QUI LU T 3. Trong 10 ngy lin ti p, b n hy b o m mnh tp trung sut i vo cc gii php ch khng vo cc vn . Khi v a chm th y mt vn , b n hy ngh ti m t gii php ngay. QUI LU T 4 Nu b n th y mnh tr tr - ngha l thy mnh chiu theo mt t t ng hay tnh c m tiu c c - ng dn vt mnh! S khng c vn g n u bn thay i ngay tnh tr ng ny. Mc tiu c a chng trnh ny l gi Mi ngy lin ti p khng chi u theo hay c mt t tng tiu c c. Bn nn nh l ch c b n m i l ngi c th lm cho chng trnh 10 ngy th thch tm tr tc dng cho mnh. Ch c b n c th lm m t quyt tm thc hin cho n cng. Sau cng, mt trong nh ng cng c qu gi nht t o s thay i l khng ch ct t thi quen c ca mnh, m phi thay i bng mt iu g mi. V m t trong nhng phng php hiu qu lm iu ny l: c sch nhi u. Cc lnh o l nhng ngi c sch nhiu Lu l m r i, mt trong cc ng th y c a ti l Jim Rohn dy ti rng vic c nh ng g ch t lng, b ch, gi tr , th cn quan tr ng hn c vic n ung. Th y ghi kh c vo u c ti t ng l ph i c sch mi ngy t nh t l 30 pht. Th y th ng ni, "C th b mt b a n, nhng ng b c sch". Ti nh n ra y l mt nhn t qu gi gip t o s khc bit trong i mnh. V th, trong khi b n ang thanh lc u c mnh khi nhng thi quen c, bn cn tng cng n bng vic khng ng ng c ly nhng iu mi. V nh ng chi n lu c qu bu bn s dng trong 10 ngy th thch tm tr ny. Chng ny ngh vi b n mt cuc th thch tm tr. N l mt c h i v li m i gi bn i hi bn thn mnh nhi u hn l ngi khc mong i b n v bn n nhn c nh ng phn th ng do quyt tm c a bn mang l i. y l lc em ra thc hnh nhng iu b n h c. Chng tip theo s bn v H thng ch o iu khin mi quyt nh c a b n trong sut cu c i.

Chng 14 NH H NG TUY T VI: H TH NG CH O C A B N M t trong nhng iu lm ti thch th nht trong i sng, l c c hi khm ph nh ng b n v thi ca con ngi v nh cng hin nh ng gi i php th c s bin i ch t lng c a i sng. Ti c m thy h ng kh i khi tm hiu nh ng l do tim n ng sau nh ng thi ca ngi ta, khm ph ra nh ng nim tin ch y u, nh ng cu hi, n d , tiu chu n v gi tr. V im m nh ca ti l c th t o ra ngay nh ng kt qu, nn do nhu c u ti hc c cch xc nh nh ng im n by to iu kin cho nhng thay i x y ra. H ng ngy ti ng vai Sherlock Holmes, tm ti nh ng chi tit nh b nh t kt thnh bi ton trong kinh nghi m c o ca mi ngi ti ng l m t thm t t chuyn nghip y! C nh ng cha kha k diu trong nh ng thi ca con ngi! i khi nhng cha kha ny kh nhn ra, c n ph i tm hiu su khm ph ra chng. Tuy nhin, thi ng x c a con ngi v cng a dng y, nhng ti tm ra mt iu cho php ti thnh cng, l m i s rt cuc cng qui v mt s khun m u chung do nh ng yu t ch ch t lm thnh. Nu b n v ti n m c nh ng nguyn t c t ch c ny, chng ta s c kh nng khng nhng t o nh hng ni ngi khc gip h thay i m t cch tch c c, m cn hiu c t i sao h hnh ng nh th. Hiu c H th ng ch o iu khin mi thi con ngi l mt khoa hc ch thc c chi ph i bi nhng nh lu t v nh ng hnh ng v ph n ng c th on trc c. Chng ta b vy b c trin min bi v s nh ng s vic x y ra trong i sng hng ngy khi n hu ht chng ta khng nh n ra mnh c mt trit l ring, cng khng nhn ra c sc mnh m tri t l ny h ng dn cch chng ta nh gi ngha ca s vic chung quanh chng ta. Ph n hai trong sch ny gip b n iu khin h th ng ch o c a b n trong vic nh gi - sc mnh iu khin cch bn c m nh n v vic b n lm trong m i giy pht c a i sng. Hiu c H th ng ch o c a ngi khc s cho php b n hiu trc tip bn ch t c a mt ngi, d ngi l v, chng, con ci, ngi ch hay ngi i tc kinh doanh c a b n, ngay c nh ng ngi bn g p h ng ngy. B n s thy th t may phc cho b n khi c th bit c ng c no ang thc y tt c nh ng con ngi rt c ngha i vi b n ny - k c chnh b n. Nh , khng c n phn on ai, bn c th trc tip nhn ra h th c s l ngi th no. Vi tr em, chng ta th ng nh l i r ng tnh ng nh, kh b o l do nhu c u c chiu chu ng hn l mt tm tr ng bng bnh hay h n. Trong i sng hn nhn, mt iu c bit quan tr ng l chng ta bi t nh n ra nhng cng thng c a cu c s ng h ng ngy c th nng ln nhau v vun tr ng si dy hn nhn rng buc hai ngi vi nhau. Nu ngi bn i c a b n cm thy b p lc cng vic nng v bt pht nhng cn tc gin hay th t v ng, th khng c ngha l cuc hn nhn c a b n khng cn g na, nhng l mt du hu bn th y mnh ph i quan tm hn v tp trung nng ngi b n i m b n yu thng. Cng th, chng ta khng th xt on mt ngi ch bng mt hai s kin ring l. Con ngi khng phi l nhng thi c x ca h .

B quyt hiu con ngi l tm hiu H th ng ch o c a h bn c th trn trng cch suy ngh h th ng v c nhn c a h. Mi ngi chng ta u c m t h thng hay phng php m chng ta s dng xc nh iu g c ngha i vi chng ta v chng ta phi c thi no i vi n trong mi tnh hu ng ca cuc i. Chng ta phi nh r ng mi chuyn u c t m quan trng khc nhau i vi mi ngi v mi ngi nh gi s vic x y ra m i khc ty theo hon cnh v vin t ng c a h . Chng ta c n hc cch nh gi s vic c nhng phn on tch c c v c nhng hnh ng tch c c i km. Nh ng phn o n tuyt vi to nh ng cu c s ng tuyt vi Khi tm hiu i sng ca nhng ngi thnh t, ti lun lun nh n ra m t m u s chung ny: h c nhng phn on tuyt vi. B n c th ngh n bt k mt ngi thnh t trong mt lnh v c no nh kinh doanh, chnh tr, php lu t, ngh thut, tnh c m, sc kho , tn gio. iu g a h ln v tr tt nh? iu g lm cho lut s Gerry Spence thng trong h u nh m i v n m ng bnh vc trong sut 15 nm qua? Ti sao Bill Cosby lun lun lm khn gi say m mi khi anh bc ln sn kh u? iu g lm cho nhc ca Andrew Lloyd hon ho n m hn nh vy? Tt c u qui v mt l do l h c nh ng nh gi tuyt vi trong nh ng lnh vc chuyn mn ca h . Spence th u trit c nh ng nh hng i vi cm xc v quyt nh c a ngi ta. Cosby b ra nhiu nm pht trin nh ng tiu chu n ch o, nh ng nim tin v nh ng qui lu t v cch dng mi s vt chung quanh lm ngi ta ci. S thnh th o ca Webber trong lnh vc nh c iu, phi kh, ha m v cc y u t khc gip anh vit ra nh ng b n nh c lm rung c m lng ngi. M t trong nh ng nh qu n l u t hng u trn th gii l Sir John Templeton, ch tch u t th gii, gi mc k l c sut 50 nm nay khng c i th. Mt s tin u t 10,000 -la vo Qu pht trin Templeton lc ban u l nm 1954 th ngy nay c th tr gi 2 t 2 -la! Nu b n mun ng ch thn lm vic cho d n u t c a bn, b n ph i u t ti thiu 10 triu -la tin mt; khch hng l n nh t c a n g giao cho ng u t trn 1 t -la. iu g gip Templeton tr thnh mt trong s nhng nh t vn u t v i nh t trong lch s ? Khi ti nu cu hi ny vi ng, ng khng do d tr li, "kh nng ti nh gi ng gi tr c a m t v u t". Gii nh gi s mang l i nhi u ca c i Chng ta hy tm lc 5 y u t nh gi v m t vn tt t ng yu t mt. 1. Yu t th nh t chi ph i m i vic nh gi l trng thi tri thc v c m xc c a bn trong lc b n nh gi. Trong i s ng, c nh ng lc mt ai ni iu g vi bn v lm b n khc, trong khi cng mt li ni ni vi b n vo mt lc khc li lm b n ci. Ti sao c s khc bit y? C th ch n gin l do tm tr ng c a b n lc . khi bn ang trong tm trng s hi, d tn thng, th nh ng ting bc chn khe kh ngoi c a s ca b n ban m s lm b n cm th y hon ton khc vi lc b n ang vui ti phn kh i. V vy, mt trong nh ng yu t chnh bn c nh ng nh gi t t l bn lm vic nh gi ny khi mnh ang trong tm tr ng phn khi, tch c c thay v trong tm tr ng e d s hi.

2. Yu t th hai l cc cu h i chng ta nu ln. Cc cu h i t o nn hnh thc khi im cho vi c nh gi ca chng ta. B n nn nh r ng, khi phn ng l i b t c iu g xy ra trong cuc i, tr c c a chng ta nh gi s vic bng cu hi, "iu g ang xy ra? ngha c a tnh hung ny l g? N c ngha l au kh hay sung s ng? Ti c th lm g trnh au kh, hay t s vui sng?" Trong tin trnh t cu hi ny, cc cu h i quen thuc ca b n c m t vai tr quan tr ng. 3. Yu t th ba l b c thang gi tr ca bn. Trong cuc sng, mi ngi chng ta u bit nh gi m t s cm xc nhiu hn nh ng cm xc khc. Mi ngi chng ta u mu n cm thy h nh phc, ngha l s tha mn v u mun trnh au kh. Nhng kinh nghim cuc i d y mi ngi chng ta mt h thng nh gi ring cho mnh trong vic coi ci g l au kh, ci g l h nh phc. chnh l nh s hng d n do b c thang cc gi tr c a chng ta. V d , mt s ngi coi h nh phc l c m gic n nh, an ton, trong khi ngi khc l i coi s an ton, n nh l au kh v iu ny lm cho h khng bao gi cm nghim c s t do. 4. Yu t th t l cc nim tin c a chng ta. Cc ni m tin t ng qut c a chng ta cho chng ta c m gic chc chn v cch thc chng ta c m nghim v v nh ng g chng ta c th mong i ni bn thn mnh, ni i sng v ni ngi khc. V d , mt s ngi tin r ng, "N u bn thng ti, th bn ng bao gi nng li vi ti". Nim tin ny khi n cho ngi ny nh gi m t li ni n ng nh l mt biu hin ca vic khng c tnh thng trong mi quan h. 5. Yu t th nm ca H th ng ch o l kho kinh nghi m i chiu b n c s n trong tr c c a bn m bn c th em ra s dng. Trong tr c b n, b n lu tr mi kinh nghim b n c trong cuc i, cng nh mi kinh nghim m b n tng t ng ra. Nh ng kinh nghi m i chi u ny l nguyn vt liu m chng ta s dng xy d ng cc nim tin v cc quyt nh c a mnh. xc nh mt vic c ngha th no vi chng ta, chng ta ph i i chiu n vi mt ci khc. V d , hon c nh ny tt hay x u? T t hay xu so snh vi ci g? N c t t nu em so snh vi trng hp ca ngi khc khng? N c xu khi so snh vi mt hon c nh xu nht m bn kinh nghim khng? B n c v s nh ng kinh nghim i chiu trong khi lm bt c quyt nh no. M t ngy, b n v ti u c c hi c nh ng kinh nghim i chi u nh chng ta c th kin cng cc nim tin c a mnh, hon thin ha cc gi tr , hi nh ng cu hi mi, i vo nh ng trng thi thc y chng ta tin ti nh ng hng m chng ta mun n v thc s hnh thnh nh ng nh mnh tt p hn cho chng ta. "Ngi ta khn ngoan nhi u hay t khng ph i nh kinh nghim c a h, m nh kh nng bit n nhn kinh nghim". -GEORGE BERNARD SHAW Tr c nghim nhng iu bn hc kch thch suy ngh c a b n v cch bn lm cho H thng ch o c a b n ho t ng hiu qu, bn hy tr li nh ng cu hi sau y: 1. B n thch nh t k nim no trong i mnh?

2. Nu b n c th chm dt n n ngho i ca th gii hm nay b ng vic git mt ngi v t i, liu b n c lm khng? Ti sao c hay t i sao khng? 3. Nu m t hnh khch b qun mt ti xch trn xe taxi c a b n, liu b n c i tm ch ca n tr li khng? Ti sao c hay t i sao khng? 4. Nu b n n ht 100 con gin th s c thng 1000 -la, liu b n c n khng? ti sao c hay ti sao khng? Cc cu tr li c a chng ta s phn nh H thng ch o c a mnh. V mi ngi, ty theo h th ng ch o v ty theo cch nh gi tnh hu ng khc nhau, s cho nh ng cu tr li rt khc nhau. Th v y ch , phi khng b n? Ti mt lc no ... Chng ta hc nm y u t trn y ca H thng ch o, nhng cn mt ti chng ta ph i ch : ch c ch n chng ta c th nh gi qu ng. Con ngi th ng thch phn tch s vt ti k cng. Th nhng, ti mt lc no , chng ta phi ch m d t vic nh gi bc sang hnh ng. V d, c ngi khi lm m t quyt nh cc nh cng phi nh gi i nh gi li nhiu l n trc khi hnh ng. S qu ng ny lm h tr nn do d , e d v r t cuc khng t n kt qu no trong cuc i. Nhiu khi qu n o trong cc chi tit nh mn c th lm chng ta c m th y ng t ngt v bt lc. Ti s h ng dn b n nh n ra h thng nh gi bn ang p d ng l h th ng no, gip b n thit lp m t h th ng ch o mi hiu qu v nht qun hn. Bn bit sc mnh c a tr ng thi v ca cc cu h i, gi y chng ta bc sang lnh vc th ba ca vic nh gi: l cc gi tr c a i sng, la bn ring c a bn, l ti c a chng tip theo.

Chng 15 CC G I TR C A CUC I: LA BN NH HNG CHO B N "Ch nh ng ai dm tin r ng ni tm c a h vt trn mi hon cnh, mi t c nh ng thnh qu tuyt vi" -BRUCE BARTON Dng cm, qu quyt, kin tr, hi sinh...Trong khi Ross Perot trnh by k ho ch gii c u con tin trong mt b u khng kh ht sc cng thng, ng nhn th y nh ng c tnh ny hin r trn khun m t nh ng ngi ng t tay tuyn la cho mt s m ng gi i c u con tin k diu. Vo nhng ngy u nm 1979, ti Iran ang dy ln m t ln sng b t n trong nc v phong tro ch ng M v m i ch vi ngy trc, hai gim c trong cng ty c a Perot Teheran b bt m khng c l do. Ti n chuc c treo l 13 tri u -la. Khi nh ng cuc thng l ng ngo i giao c p cao th t b i, Perot quyt nh ch c m t con ng duy nht gii thot ngi c a mnh: ch thn ng phi ra tay. Sau khi nh c chuyn gia huyn tho i l thiu t qun i Arthur "Bull" Simons ng ra ch huy cuc t kch gan l ny, ng mau chng t p h p n v xut s c ca cc tng gim c ca mnh thc hin k ho ch ph nh t. H c chn v h l nhng ngi t ng sng Teheran v c kinh nghi m qun s . ng gi h l nh ng "Con i Bng" ng h l "nh ng ngi giu tham v ng bit vn d ng sng ki n, thc hin nhim v, t kt qu v khng th c s xut. Nu thnh cng h s c th ng ln, nhng nh ng ri ro cn ln hn gp b i: s m ng hon ton khng chnh thc, h c th th t bi, nhng nht l h c th b git. iu g thc y Ross Perot tp trung mi ngu n l c ca mnh, ch p nh n ri ro v coi th ng mi trc tr? R rng ng l ngi sng cc gi tr ca mnh. Dng cm, trung thnh, yu thng, dn thn v qu quyt l nhng gi tr c ng hin cho ng mt kh nng siu vi thc hin nhim v v m t sc m nh ca ch c coi nh l huyn tho i. Cng chnh nh ng gi tr ny l s c m nh cho ng xy d ng cng ty EDS c a mnh, t mt vn u t nguyn thy l 1 ngn -la. ng vn ln hng u nh kh nng nh gi v ch n la ng ngi. ng ch n h theo mt tiu chu n kh t khe cc gi tr v ng bit r ng khi ng c ng nh ng con ngi c n thit, nhng con ngi c nhng tiu chun gi tr cao, th ng ch vic giao nhim v cho h v h t hon thnh. Gi y ng s trc nghim l n cui cc ngi m ng ch n v ng ku gi h vn d ng ht m i nng lc cao nh t c a h v gi i c u nh ng thnh vin trong "gia nh"cng ty. Cu chuy n v s mng ca h v nh ng th thch h gp c k l i trong cun Trn cnh ng i bng. Chng ta ch cn bit l vt qua nh ng tr ngi khng th tng t ng ni, s mng ho hng gi i c u con tin c a Perot thnh cng v a tr v nh ngun vn qu bu nh t ca ng: nhng ngi c a ng. Cc gi tr hng d n mi quyt nh c a chng ta v v th h ng d n nh m nh ca chng ta. Nh ng ai hiu nh ng gi tr ca mnh v trung thnh s ng theo nh ng gi tr u tr thnh nh ng con ngi lnh o c a x h i chng ta.

Khi b n bit iu g l quan tr ng nh t i vi b n, th vic lm quyt nh tr thnh kh n gin. Th nhng nhiu ngi khng bit r iu g l quan tr ng nht trong i mnh v v th lm quy t nh tr thnh m t s dn vt ni tm. Ngc li, i vi nhng ngi xc nh r u l nhng nguyn t c cao nht ca i mnh, h quyt nh rt d dng. Ross Perot bit ngay mnh ph i lm g. Cc gi tr ca ng ch ch v cho ng. Chng gi ng nh chic la bn ring nh hng cho ng trong mt tnh hu ng c c k nguy him. Chng ta lun knh tr ng nhng con ngi bit r cc gi tr ca mnh, s ng nh ng gi tr v c lp trng dt khot d a theo nim tin c a h , cho d chng ta khng ng vi nh ng t ng ca h v ci g l ng hay sai. Gi tr l g? Coi mt iu g c gi tr c ngha l gn cho n mt tm quan trng; bn qu iu g th iu c th c gi l "gi tr ". Trong chng ny, chng ta hiu cch ring v nh ng gi tr c a i sng, nhng iu quan tr ng nh t i vi chng ta trong cuc i. i vi lo i gi tr ny, c n phn bit hai lo i: m c ch v phng tin. Nu ti h i b n, "B n coi iu g l qu nht?" b n c th tr l i, "Tnh yu, gia nh, tin b c..."trong nh ng th ny, tnh yu l gi tr m c ch m bn ang theo u i; ni cch khc, n l tr ng thi c m xc m bn khao kht. Ngc li, gia nh v tin b c ch l nh ng gi tr phng tin. Chng l nhng phng th gip b n t trng thi c m xc m b n thc s khao kht. Nu ti h i b n, "Gia nh cho bn iu g?" b n c th tr li, "Tnh yu, yn n, h nh phc". M c ch bn theo ui chnh l tnh yu, yn n v h nh phc, l nh ng gi tr. Cng th, ti c th h i bn, "Ti n bc thc s c ngha g i vi b n? N cho b n iu g?" B n c th tr li, "T do, nh hng, kh nng cng hin, cm gic an ton". y cng th, ti n bc ch l mt phng tin bn t c nh ng gi tr su xa hn, nh ng cm xc m b n c ao c m nghim trong cuc i. Mt thch trong cuc i l nhiu ngi khng phn bi t r c gi tr no l phng tin, gi tr no l m c ch v v th h gp nhiu au kh. R t thng xuyn ngi ta qu mi m theo ui nhng gi tr phng tin khin h khng t c nim khao kht ch thc c a h: nh ng gi tr mc ch. Nh ng gi tr mc ch lm cho bn sung mn, lm cho i sng b n phong ph v tha mn. Chng ta l y mt v d , Gi s nh ng gi tr cao c nh t ca mt ngi ph n l chm sc gia nh v cng hin v b quyt nh tr thnh lut s v b c ln g p mt lut s thc s gy n tng cho b qua vi c ngi ny c mt i sng cao c v gip ngi khc. Th r i theo thi gian, b b cun ht vo cn lc ca ho t ng trong ngh lu t v b khao kht tr thnh mt i tc trong cng ty c a b. Khi b theo ui a v ny, cng vic ca b mang mt tiu im hon ton khc. B bt u lm ch v iu hnh cng ty v tr thnh mt ngi ph n ht sc thnh cng, nhng ng thi b c m thy khng c h nh phc v b khng cn ti p xc g vi cc khch hng. a v ca b to ra mt mi tng quan khc vi ng nghip v b dnh ht thi gi cho vic h i h p v l nghi. B t m c tiu c a mnh, nhng mt nim kht v ng c a i sng mnh. B n bao gi ri vo cm b y ging nh th, theo ui cc phng tin m t ng l mnh

ang theo u i m c ch khng? c hnh phc thc s, chng ta phi bit phn bit v bo m theo ui chnh m c ch. Khm ph nh ng gi tr b n ang theo ui Gi y bn hy bt u lit k ra m t danh sch cc gi tr ring m b n ang theo ui. tm ra nhng gi tr ny, b n ch c n tr li cu hi. "iu g quan tr ng nh t i vi ti trong cuc i?" Bn hy n n c suy ngh r a nh ng cu tr li. Tm hn thanh th n? nh Hng? Tnh yu? Bn hy x p cc gi tr c a bn theo th t, t gi tr quan trng nh t xung gi tr t quan tr ng nht. Hy suy ngh giy lt r i lm ngay. Khi ti l n u tin so n danh sch cc gi tr c a mnh, ti thy nh ng gi tr sau y, theo th t n xut hin trong tr ti: DANH SCH C C A TI V CC GI TR TRONG I TI: * Say m * Tnh yu * T do * Cng hin * C kh nng * Pht trin * Thnh t * Hnh Phc * Vui chi * Sc kho * Sng t o Nhn vo danh sch, ti hi u ra ngay ti sao ti ang lm iu mnh lm. Ti l mt con ngi am m; ti c phong cch hnh ng si ni. Ti nhn ta l s say m c a mnh. Tnh yu c a ti i vi gia nh v bn b l iu hin nhin. Ti khao kht t do v ti mng t ng ra rng nu ti c th lm cho ngi khc t do v c ng hin cho h, ti s cm th y mnh c kh nng lm c b t c iu g. Ti s pht trin v thnh t v cui cng c th vui chi, kho mnh v sng to. Bi t c danh sch cc gi tr c a mnh gip ti i ng ng v s ng ph h p vi nh ng g ti coi l quan trng nh t trong i. Trong nhiu nm, ti cm th y i s ng ca mnh r t nh t qun. Nhng ri ti c mt s phn bit khc v n thay i ch t lng cuc i ti cho n nay. Thay i gi tr s lm bn thay i i mnh M t hm ti t ngh, "Nhng gi tr mnh ang c qu th c gip mnh nhiu lm", nhng ri ti li ngh, "Mnh c c n thm gi tr no khc khng?" Ngay l p tc ti nh n ra trong danh sch c a ti thiu c thng minh. Ch c hn ti thng minh, nhng ti khng coi thng minh c gi tr u tin nh l am m. Thc ra trong s am m ca mnh, ti c m t s chn la rt ngu ngc. Ti b t u hiu rng n u ti khng dnh cho tr thng minh m t v tr u tin, ti s thng xuyn mc phi nh ng sai l m d n ti tht b i. V ti cng tm ra mt s nh ng gi tr khc a vo trong danh sch c a mnh.

Ri ti t hi mt cu hi hon ton mi, "Ti ph i lo i khi danh sch nh ng gi tr no c th t c nh mnh t i hu c a mnh?" Ti bt u nh n ra rng v mnh lun lun lm sao c c t do, nn ti nh mt s t do ti c. Ti nhn ra rng ti khng th no c t do hn l ti ang c trong lc ny. C th ti s c mt c m gic khc khi s ng mt nc khc m ti khng phi chn l a nhiu, nhng ti thy l ti khng c cch no t do hn tnh trng c a ti hm nay. Th l ti quyt nh g ch b t do trong danh sch c a mnh v khng t nng vn n a. L lng thay, ti c m th y t do chnh lc ti g ch b t do khi danh sch! Cui cng ti t hi, "Ti ph i x p cc gi tr c a mnh theo th t u tin no t c nh mnh ca mnh? Ti khng hi, "i u no quan tr ng i vi ti? m l, "Cc gi tr ca ti c n phi nh th no?" V ti khai trin c mt danh sch m i nh sau: DANH SCH M I C A TI V CC GI TR * Sc kho / Sinh lc * Tnh Yu * Thng minh * Vui ti * Thnh th t * Say m * Bit n * Vui chi/ Hnh phc * To thay i * Kin thc/Pht trin * Thnh t * L ngi xu t sc * u t * Cng hin * Sng To Khi danh sch c a ti hon tt, ti c m th y mt tm tr ng cha tng c trc y: tm trng bnh an th thi. Ti c cm gic chc chn m ti cha tng c, v gi y ti bit ton c th con ngi ti cng tp trung h ng v cc c m ca mnh. Ti khng cn ph i ging co vi b n thn mnh n a. V khng cn phi lin tc tm kim t do, ti c th c m nghim s thn m t v tnh yu nhi u hn n a - ti c th cm nghim t do nhiu hn. Ti s thnh t trong h nh phc, ti s kho mnh, trn tr sinh l c v thng minh. B ng quyt nh thay i nh ng u tin trong cuc i mnh, ti c th cm thy ngay nhng thay i ni thn th mnh. " Xin cho ti v p ca tm h n; xin cho con ngi bn ngoi v bn trong c hp nh t". -SOCRATES Lm th no bn c th kim sot y u t th ba ny c a H thng ch o c a bn l cc gi tr ? bn hy th c hin hai bc n gin sau:

* BC 1. Tm ra u l nh ng gi tr bn ang c v x p chng theo th t quan trng. Vic ny s cho b n thy r iu bn c n cm nghim nh t v iu g b n cn trnh nht trong cuc i. * BC 2. Hy t hi mnh, "Cc gi tr c a ti phi nh th no t c nh mnh m ti ao c v ng c?" Hy suy ngh vit ra mt danh sch cc gi tr . X p chng theo th t . Xem bn c n lo i b hay thm vo nh ng gi tr no trong danh sch c a b n to ch t lng cho i sng m b n th c s mong mu n. Danh sch nh ng gi tr ca b n c th ch l m t t gi y v ngha n u bn khng kch thch mnh s d ng n lm chi c la bn nh hng cuc i b n. Ngc l i, nu b n bit s d ng n, n s tr thnh c s v ng chc bn lm m i quyt nh trong cuc i. B n hy nh n sc m nh n by. Vy b n hy dng n by ny kin c ng quyt tm s ng cc gi tr m i c a b n. N u c khi no b n l n ting la ry con ci, c th mt ngi no yu thng bn i ngang qua s nhc nh bn, "ng khng nh vit lng c m thng l s m t trong danh sch c a ng ? C th c nh ng gi tr nhng li khng c m th y mnh sng nh ng gi tr y khng? B n c th c nhng h thng gi tr r t ln hng d n cuc i bn nhng vn cm thy khng h nh phc. L do ti sao, chng sau y s cho b n thy r.

Chng 16 CC NGUYN TC: L DO B N KHNG H NH PHC "B n hy buc mnh nh m ti nh ng chu n m c cao hn l ngi ta mong i b n". -HENRY WARD BEECHER Khi vit nh ng dng ch ny, ti ang ngi trong phng mnh khu du lch Hyatt Regency Waikoloa trn o l n c a H Uy Di, trng ra bi n Thi Bnh Dng bao la. Ti va c ch ng kin mt s kin s khng x y ra n a cho ti nm 2017: hin t ng nh t th c ton ph n. Sng nay, v ti v ti thc d y t 5 gi 30 c th cng hng ngn du khch khc t kh p ni n y chng kin hin tng thin vn him hoi ny. Trong khi m ng ko n mi lc mt ng nhn xem quang c nh ny, ti b t u gi i tr bng cch quan st m ngi thuc mi thnh ph n ang ko n y: t nh ng nh doanh nghi p hng u ti nhng gia nh i ngh mt, t nh ng nh khoa hc ko lnh k nh hng ch c ng knh vi n v ng ti nh ng du khch ba l c m lu qua m g n mi ng ni l a v nh ng tr em vi tm trng ph n khch v b m chng ni cho chng bi t sp c s l xy ra. S ngi n y ng v k, h t kh p ni trn th gii ko n, b ra hng chc ngn la ch c nhn th y mt s kin s din ra trong vng 4 pht! Chng ti lm g y? Chng ti mun ng di mt bng mt! Ch c th ! Loi ngi chng ta qu l mt loi l lng, ph i khng? Ti 6 gi 28 pht, t n kch b t u di n ra. Bu kh ch a y u lo, khng ph i ch l s ho hc nhn xem s kin, m cn l ni s th t vng. V trong bui sng c m t khng hai ny, my en bt u ko n v tri tr nn m u. Th t th v khi quan st c nh ngi ta ang lo s nim mong i ca mnh s tan thnh my khi. H n y khng phi c xem m t thong mt trng che mt tri, m xem mt v nh t th c ton ph n ko di trong 4 pht, khi bng c a mt trng s hon ton che khu t mt tri v bao ph chng ta trong bng m. Ngi ta cn cho n mt ci tn: Nht thc ton ph n! n 7 gi 10, my cng nhi u v m i pht cng lan r ng. t ngt, m t tri lo ln qua m t l nh trong m my v tt c chng ti c th nhn thy c nh nht th c tng phn. Ngi xem reo h m ng r, nhng ngay lp tc my li che kn, m i lc mt dy hn v hon ton che khut t m nhn ca chng ti. Gn ti lc nh t thc ton phn, chng ti nh n ra l khng th xem c c nh m t trng i ngang qua mt tri. Thnh lnh, hng ngn ngi x v pha chic mn hnh TV l n m on chuyn gia TV t gn . Th l chng ti ngi c trc mn hnh TV xem c nh nh t th c qua mn hnh, ch ng hn nhng ngi cc ni khc. Lc ti may mn c quan st mi lo i cm xc trn khun m t ca nhng ngi . Mi ngi ph n ng ty theo nguyn t c c a mnh; h tin chuy n g x y ra s em li cm gic tha mn cho h trong kinh nghim ny. Mt ngi n ng ngi sau ti chi th: "Th l m t toi 4 ngn la v mt cng i ti y ch xem 4 pht trn v tuy n! M t b ng i cch ti m y bc tht ln, "Ti khng th ng l chng ta b l vic ny!" nhng b gi c a b th ph n kh i ni vi m n, "Nhng m i, sp c r i". Mt b

khc ngi pha bn ph i ti ni: "Th t tuyt khng c ch ! Ti c m th y may m n c m t y!" Cng mt s ki n xy ra, cng mt a im, cng mt th i gi, nhng mi ngi li c mt n tng, m t ph n ng khc nhau. Ngy hm y, ti nhn thy c mt s tng phn r rt gi a cc nim tin v cc nguyn t c ca ngi ta. Chng ta phn ng khng phi theo th c ti m theo cch chng ta c t ngha v thc ti, theo s c mnh ca cc nim tin v cc nguyn tc c a chng ta. Nh ng nguyn t c ny ra cho chng ta rng thc t i ph i nh th no m i lm chng ta tha mn. Khng hi u c sc m nh ny c th khi n chng ta mi mi mt kh nng n nhn h nh phc; ngc l i, hiu v s dng y sc mnh ny c th bin i i sng chng ta v lm chng ta c m th y hnh phc. Chnh n v Ban Hi Th m Tt c chng ta u c nh ng nguyn tc v chu n m c khc nhau; chng khng ch chi phi cch chng ta c m nghim nh ng s vic x y ra trong i mnh, m c cch chng ta ng x trc mt tnh hung c th. Tm li, chng ta lm g v tr nn ngi nh th no u ty thuc hng i m cc gi tr h ng d n chng ta. Cng th, ci s xc nh cc c m xc v cung cch ng x ca chng ta ty thuc vic chng ta c oi iu g l tt v iu g l x u, iu g chng ta nn lm v i u g chng ta phi lm. Nh ng chun mc ny c g i l nh ng nguyn t c. Nguyn t c l s kch thch c m gic au kh hay vui sng chng ta c m nh n trong h th n kinh ca mnh mi lc. N ging nh chng ta c m t h thng t php c thit l p trong b no c a chng ta. Cc nguyn t c c nhn l v chnh n v ban hi th m cui cng c a chng ta. Chng s xc nh ta c p ng c mt gi tr nht nh no khng, ta c c m th y th a mn hay au kh khng. V d , n u ti hi b n, "B n c mt thn hnh tuyt vi khng?" b n s tr li th no? Cu tr li cn ty thuc suy ngh ca b n v mt s tiu chu n xc nh th no l mt thn hnh tuy t vi. im chnh y u y kh n gin: cc nguyn t c ca chng ta chi phi cc ph n ng c a mnh vo m i giy pht mnh s ng. Cc nguyn tc h ng d n i b n c cn thch hp vi trng thi con ngi hin ti c a bn khng? Hay b n gn lin vi nh ng nguyn t c tng c ch i vi b n trong qu kh , nhng ngy nay l i gy cho bn au kh ? B n c bm vo nh ng nguyn tc khng thch h p no t thu th u c a bn khng? Cc nguyn tc c a b n gip ch hay lm h i bn? Chng ta ai n y u mu n c nh ng nguyn t c dn a chng ta ti hn h ng, gip chng ta c m thy nim vui, thc y chng ta kin tr n cng, ch khng mun nh ng nguyn t c cn tr chng ta. Ti t ng g p kh nhiu ngi, nam cng nh n, ra nh ng nguyn tc cho cc m i tng quan giao tip ca mnh hon ton khng th gip h thnh cng trong lnh vc giao tip. V d, m t s ngi theo nguyn t c ny, "N u anh yu ti, ti c th trch c , chi m ng hay nhng nho, anh vn c ph i ch p nh n". Nh ng nguyn tc lo i ny c thch hp khng? Kh l m! Chng s l nh ng nguyn tc bt cng i vi nh ng ai mu n quan h vi bn.

Bn phi tm hiu nh hng c a nh ng nguyn tc c a b n i vi lng t tin, hnh phc, t ch , cht lng hnh ng v i sng c a b n. Ni ra nh ng nguyn tc c a bn Nu b n mun lm ch i s ng mnh, thnh cng trong vi c lm n, tr thnh mt nh thng lng gii, c nh hng i vi con ci, thn thi t vi v hay chng c a mnh, th b n ph i tm hiu nh ng nguyn t c c a nh ng ngi , ng thi phi thng truy n cho h bit nh ng nguyn tc ca chnh b n. B n khng th mong i ngi khc ch p nh n nh ng nguyn tc s ng ca bn nu b n khng ni r ra nh ng nguyn t c y. V b n khng th mong i ngi khc ch p nh n nhng nguyn tc c a b n nu b n khng bit linh ng trong nh ng nguyn t c c a mnh v chia s nhng nguyn tc c a h. Ti xin k mt v d . Mt l n kia ti ni chuyn vi mt ngi bn kh ni ting v anh tm s vi ti l anh ta khng c nhi u bn. Ti ni, "Anh c ch c mnh khng c nhi u b n khng? Ti thy c rt nhiu ngi quan tm n anh m. Hay l anh c nh ng nguyn t c ring khin nhiu ngi mu n lm b n vi anh cng khng th ?" Anh ta ni, "Ti ch cm thy h khng ph i l b n ti". Ti ni, "Ci g lm anh c m th y h khng ph i l b n anh?" Anh tr li, "Th th t ti cng chng r nh ng nguyn t c c a mnh l g n a". Suy ngh mt lt, anh ta xc nh c mt nguyn tc c bn c a anh l: ai mun lm b n ca anh ta th ph i ni chuyn vi anh ta t l hai hay ba l n mi tun. Ti ngh thm, "Nguyn tc c a anh l y. B n thn ti c nhi u b n trn kh p th gii, nh ng ngi ti th c s yu thng. Th nhng ngay c vi nh ng b n thn nh t, nhiu khi c thng hay lu hn chng ti khng c d p g p nhau, ch v ai cng bn b u vi cng vic ca mnh. Nhiu ngy ti nh n n c trm c in tho i ca h, m ti khng th no ni chuyn vi h c. Th nhng h bit h vn l b n ca ti." Sau ti hi anh ta, "Th anh c ngh ti l bn c a anh khng? Anh ni, "V l m ni th anh l bn ti, nhng nhiu khi ti khng c m th y th v chng ta c qu t dp ni chuyn vi nhau". Ti ni, "Tri, ti khng h bit chuyn ! Ti khng h ngh n li quan trng i vi anh n th, v anh c ni cho ti bao gi u? Ti bo m vi anh l c v s bn c th sn sng p ng nh ng nguyn t c ca anh v tnh b n nu anh cho h bit nh ng nguyn t c y. Bn hy thng truy n nh ng nguyn tc c a bn cho ngi khc v m i hon c nh ca i sng, d l tnh yu, tnh b n, hay cng vic lm n. ng bao gi hiu ng m l h bit. Hy thng truyn. Xp t cc nguyn t c Ngay by gi, b n hy kim sot nh ng nguyn t c ca b n b ng cch vit ra nh ng cu tr li cho nhng cu hi sau y. Hy tr li y ti a. 1. C n c iu g bn c m th y mnh thnh cng? 2. C n c iu g bn c m th y mnh c yu mn - bi con ci, v hay ch ng, cha m, hay b t c ngi no quan tr ng i vi b n? 3. C n c iu g bn c m th y t tin?

4. C n c iu g bn c m th y mnh xu t sc trong b t c lnh vc no c a i s ng b n? Tip n, b n hy nhn vo cc nguyn t c c a mnh v hi, "Chng c lm ti kh c m thy tha mn v d cm th y au kh khng?" Nu ng l nh th, bn hy thay i tiu chu n c a mnh v tm ra nh ng tiu chun c ch cho mnh. Cc nguyn t c ca bn phi th no n gip bn h nh phc v thnh cng? y l cch c bn: hy c nh ng nguyn t c m b n c th kim sot c, nh th b n s khng b hon c nh bn ngoi chi phi nh ng c m gic au kh hay hnh phc c a mnh. Hy lp nh ng tiu chu n c th gip b n r t d c m th y hi lng v r t kh c m th y au kh. Gi y, bn hy tm hi u nh ng nguyn tc c a nhng ngi s ng quanh bn. V d , b n hy tm hiu xem con ci b n c nh ng nguyn t c no chng c m th y chng g n b vi gia nh, thnh cng trong vic h c hnh, hay tho i mi trong vui chi. Hy tm hiu nh ng nguyn tc c a v hay ch ng b n; hy h i cha m bn; hy hi ngi ch hay nhn vin c a b n. Ch c ch n mt iu: nu b n khng bit cc nguyn t c ca ngi khc, b n s tht bi v s m mu n bn s vi ph m chng. Nhng nu b n bit r chng, bn c th on trc thi ca ngi khc; bn c th p ng cc yu c u c a h v nh lm cho m i quan h c a b n phong ph. Tm l i, bn hy thng truyn cc nguyn t c c a bn v hy tm hi u cc nguyn t c ca nh ng ngi sng quanh bn. Mt iu quan tr ng bn c n nh: nguyn tc m nh nht l hy vui v cho d c x y ra iu g.

Chng 17 NHNG BI H C C A KINH NGHI M: S I CH D T NN CU C I "Tr c con ngi mt khi m rng cho mt t ng mi s khng bao gi thu hp tr li t m vc c ca n". -OLIVER WENDELL HOLMES Nh ng bi hc c a kinh nghim Nh ng bi hc c a kinh nghim l g? l mi kinh nghim trong i sng c a bn - tt c nh ng ci anh thy, nghe, s , nm v ng i th y. Chng c ghi nh n trong h thn kinh v c t gi trong no c a b n. M t s kinh nghim c b n ly ra bng th c, s khc bng v th c. M t s l kinh nghim b n thn c a b n, s khc l nh ng kinh nghim ca ngi khc m b n nghe hay c thy. Nhiu trong s nh ng kinh nghim ny c t ch c h tr cc nim tin c a b n, lm b n chc ch n v ngha ca mt iu g . V d, nu b n ngh l bn thng minh, l v bn c m t s kinh nghim ch ng t cm ngh . Chng ta c kh nhi u kinh nghim kin c ng nhng ngh ca mnh: chng ta t tin hay nht nht, chng ta v tha hay ch k . iu quan trng l chng ta bi t m r ng kho kinh nghi m trong cuc i mnh. C gng tm kim nh ng kinh nghim lm pht tri n thc ca mnh v tnh cch bn thn, v kh nng v t chc cc kinh nghi m chng tr nn hiu qu. c sch nui d ng tr c V n kinh nghim ca bn khng ch l nh ng kinh nghim b n thn c a b n. Bn c th vay m n nhng kinh nghim ca ngi khc. Hi cn tr , ti quen ch t i nhng con ngi giu kinh nghim, nhng con ngi thnh t, c nhiu c ng hin v c nh hng n i sng c a nh ng ngi khc. h c h i kinh nghim, ti c nh ng tiu s ca cc con ngi thnh t v hc c rng, d h thu c b i cnh hay iu kin sinh sng no, h lun lun thnh cng khi h n m v ng xc tn, t tin v kin tr c ng hin. Ti dng cc kinh nghim ca h nh l ca mnh v hnh thnh nh ng nim tin c hu lm nn nh mnh i mnh. Bn hy khai thc kho kinh nghi m v tn trong vn chng, tiu thuyt, cc truyn th n tho i, thi ca v m nh c. Hy c sch, xem phim, coi kch, nghe bng, tham d hi th o, ni chuyn vi ngi khc v c nh ng t ng mi. M i kinh nghim u c sc mnh v b n khng bao gi bi t trc c kinh nghim no s c th thay i ton din cuc i mnh. Dng nh ng kinh nghim tng phn to ph i cnh cho i bn Trong khi mt s kinh nghim nng cao phm ch t i b n v m r ng vin nh c a b n, th cng c nh ng kinh nghim cho bn th y mt m t khc c a cuc i m b n khng mu n c m nghim. Nhng y cng l nh ng lo i kinh nghim b n c th dng lm cho cuc i c a mnh gi c qun bnh. Chng t o mt m c tng phn mi. D c lc b n cm thy s vic qu ti t i vi mnh, b n cng nn nh rng c nh ng ngi khc cn tr i qua nh ng kinh nghim au thng hn bn.

Chng ta cng c th dng nh ng kinh nghim mi t o ng lc cho i mnh, mi khi chng ta bt u cm thy t mn. D bn c nh ng kinh nghim thnh cng n u, th bn cng phi nh rng c nhng ngi khc cn thnh cng g p m y bn. Khi b n th y mnh c nh ng ti nng t ti m c cao nht, b n cng thy c nh ng ngi c ti nng cn cao hn nhiu. V y chnh l mt v p c a cuc i: n thc y chng ta khng ngng tin ti v pht tri n. Ti khng bao gi qun c n t ng ln u tin ti g p kin trc s v trm khch s n Christ Hemmeter. V ch ng ti c hn h nh l nhng ngi u tin c mi d l tn gia vi gia nh ng Hawaii - m t dinh th tr gi 70 triu la m khng li no c th m t . Ch ring dn c a trc tr gi 1 triu la. Bn c th ni, "Th c l qu s c phung ph!" nhng n cng l mt kinh nghim phong ph nu chng ta nhn n trn phng din pht trin kinh doanh hay kinh t . Th l ti em ta lu i tr gi 4 triu la ca mnh so snh vi dinh th ny. N ch bng dn ca trc v nh ng b c thang b ng hoa cng c a dinh th. Nh th trong i mnh, ti vn cn c kh nng suy ngh xa hn, tin cao hn v tng tng phong ph hn. im p nht c a cu c gp g vi v ch ng Christ l ti khm ph ra h l nhng con ngi ht sc thn tnh v h dng c a c i ca mnh t o mt bu khng kh m p tnh ngi gip h sng t o. " Con ngi ch c th ng bng qu tim; Con mt khng th nhn th y iu c t yu". - ANTOINE DE SAINT-EXUPERY Bn hy ngh n mt kinh nghim t nh t bn tri qua. By gi khi nhn l i n, bn c th ngh n m t cch no m n c th c m t nh h ng tch c c cho i b n khng? V d bn b ui vic, b tr n l t, b m t tai n n xe, nhng t s c bn rt ta mt bi hc qu bu, b n c m t quyt nh mi, mt thc mi gip b n trin n c tnh v tng thm kh nng c ng hin ca bn. Bn hy nh r ng, s m t mt l mt iu c a tr tng t ng. Khng c g mt i trong v tr ny; chng ch bin hnh i dng. Nu b n cn ang cm th y au n v chuyn g, l do l v ngha bn gn cho chuyn m thi. Trong lc , bn hy tin t ng ch p nhn, ri mt ngy no bn s hiu r ngha y hn. Kinh nghim gii h n to nn i s ng gii h n. Nu b n mun i sng b n r ng m, b n hy m rng kinh nghim ca mnh bng cch tm ti v to ra nhng tng cng nh nhng kinh nghim mi. Bn phi ch ng tm kim chng. M rng kinh nghim v m rng i b n Chng ta lun lun c th s dng nh ng kinh nghim m cuc i cng hin cho chng ta, nhng chng ta ph i lm vic ny m t cch ch ng. Nh ng ch n la ti c trong i mnh xu t pht t m t kho kinh nghi m phong ph m ti c i tm kim khng ng ng. Mi ngy ti tm cch m rng. Ch trong 39 nm ca i ngi, ti c mt v n kinh nghim ca hng trm nm. Ti sao ti dm qu quyt nh th? M t trong nh ng cch quan tr ng nh t ti b t u lm vic ny t nm 17 tui, l h c nh ng kinh nghim phong ph trong sch v . T nh ti xc tn, cc lnh o l nhng ngi c sch gi i. Sch c th dn ti ti nh ng min t khc ti g p c nh ng nhn vt c o nh

Abraham Lincoln hay Ralph Waldo Emerson, ti nh n h lm th y d y mnh. Ti cng xc tn rng qua nh ng trang sch ti c th tm ra nh ng gi i php cho h u nh mi cu hi c a mnh. Cch hiu qu nht hiu bit su xa v cuc i v con ngi l cung c p cho mnh nh ng mc ch n l a r ng ri nh t, l tip c n c ti a nh ng lo i kinh nghim khc nhau. Bn hy nh , m i gii hn trong cuc i b n c l ch l nh ng gii hn trong kinh nghim ca b n. V th, b n hy m rng kinh nghi m ca b n v b n s m rng c cuc i bn ngay lp tc. "Cch duy nht khm ph ra gii h n ca mt iu g l vt qua n tin ti v hn" -ARTHUR C. CLARKE Gi y chng ta k ra m t s kinh nghim m nh m nht hnh thnh cuc i chng ta. Bn hy dnh t pht by gi v vit ra nm kinh nghim mnh nh t hnh thnh con ngi c a b n nh hm nay. Khng ch k ra kinh nghim, nhng bn cn ph i ni n nh h ng th no i vi bn. N u bn vit ra mt kinh nghim tho t u c v nh hng tiu c c i vi b n, bn hy ngh ra mt gii thch khc v kinh nghim y. B n hy nh, mi chuyn x y ra trn i u c mt l do v mt mc ch v n u c ch cho chng ta. C khi chng ta phi m t nhiu nm khm ph ra gi tr ca n. Nhng mi kinh nghim nhn lo i u c mt gi tr. Khi b n xt l i nh ng kinh nghim c nh h ng tch c c i vi cuc i mnh, bn cng ng qun ngh ti mt vi kinh nghi m mi m no c th r t c gi tr v ng b n theo u i. Bn c n c kinh nghi m m i no? Mt cu hi rt h u ch ti ngh cho bn: " thnh cng th c s m c cao nht, t c iu ti thc s mong mun cho i mnh, ti c n nh ng kinh nghim no?". M t trong s nh ng kinh nghim ti chia s vi gia nh ti l i phn pht nh ng b a ti ngy l T n cho nhng ngi ngho kh v v gia c. Ti khng bao gi qun c phn ng c a a con trai t c a ti, lc n mi 4 tui. Hm y l ln u tin Jairek tham d v gia nh chng ti n m t cng vin Oceanside, California. Chng ti g p mt ng gi ng trn sn m t phng t m khng c c a, trn mnh p nh ng qu n o c ng nht c cc thng rc. Con trai ti l lng v b ru di c a ng v c m th y hi hong s . Ti a thng thc n cho chu v bo, "Con l i trao nh ng thc n ny cho ng gi v chc ng l T n vui v i". Jairek thn trng tin li g n ng gi. N kh n bng chic thng to ng th c n vo phng t m ch ng gi ng ri t nh xung nn nh. ng gi c v nh ang say r u hay ngi ng. Jairek ch m vo ngi ng v ni, "Chc ng l T n vui v ". Thnh lnh ng gi nh m ngay dy v nm l y tay con trai ti. Tim ti p thnh thch nh mun tung ra kh i lng ngc v ti ang nh chy l i th ng gi c m ly bn tay con trai ti v hn lia l a. ng th tho, "cm n chu bit lo cho ng". Mt kinh nghim qu bu cho a b 4 tu i! Bn hy nh, t ng giy pht c a cuc i lm nn con ngi chng ta. Chng ta ph i bit tn dng n, theo ui v t o ra nh ng giy pht gip nng cao ch khng gii h n i sng mnh.

Chng 18 C TNH: B QUYT PHT TRI N "Khng c g v i c th c hi n nu khng c nh ng con ngi v i; v con ngi v i n u h quyt tm tr nn v i." -CHARLES DE GAULE Khng th y d u vt g trn thn th anh ta. Ngi Nh t giam gi anh ta trong mt cn phng cht hp su t 24 gi, nhng h khng h nh p hay tra tn anh. Th m ch h cn cho anh m t, hai iu thuc...v sau m t cuc i tho i lch s , anh lnh M ny t tay vit 1 b n t th v v s nhng s bt cng v tnh ph ho i ca i s ng theo ki u M v ca ngi tnh u vit v nhn o ca ch pht xt Nht. Sau bn t th ny, anh cn cung c p cho qun i Nh t nh ng thng tin qun s , t gic cc b n t c a mnh v hng hi t co chnh t qu c c a mnh. iu g lm cho con ngi ny hon ton o ngc th gii c a mnh v t b t t c nh ng nim tin m anh c hun c t b n gi? iu g khi n anh ph nh n nh ng gi tr c bn m anh m p b y lu v by gi ch y sang c ng tc vi qun ch? M t s thay i duy nht no to nn m t chuyn bi n ton din trong t t ng, c m xc v hnh ng c a con ngi ny? Cu tr li l ch hiu c con ng a anh ti ch t hay i c tnh c a mnh. Gi y anh ch n gin hnh ng h p vi ci nhn mi ca anh v bn thn mnh. Trong sut cu n sch ny, bn cng ti khai thc t m nh h ng ca nh ng nim tin, mt trong nhng yu t ca H thng ch o h ng dn mi phn on ca chng ta. Cc ni m tin h ng dn ta ti cc kt lu n v v th chng d y ta cch c m nh n v hnh ng. Tuy nhin, c nhi u m c nim tin khc nhau vi nh ng tm mc nh hng khc nhau i vi ch t lng i sng chng ta. V d, nh ng nim tin ca b n v mt ngi b n thn no c a b n s n nh cch b n suy ngh v cm nh n v thi ca ngi b n y v v ngha m bn gn cho cc hnh ng c a anh ta. Nu b n "bit" anh ta l ngi d m n, th d anh ta c v t c gi n mt lc no , bn vn khng h thc m c v thi n ca anh ta. Nim tin ny s hng d n mi hnh vi giao ti p c a bn vi con ngi ny. Nhng n s khng nht thit nh h ng ti cch i x ca b n vi mt ngi xa l. Nh ng nim tin ny ch nh hng n b n trong m t lnh vc c bit c a i b n: cc giao tip ng x vi ngi b n ny. Tuy nhin, m t s nim tin c tm nh h ng r ng ln n cuc i bn, l nh ng nim tin t ng qut. Nh ng nim tin ny c nh ng hu qu su rng v xa hn. V d nh ng nim tin c a bn v loi ngi ni chung s khng ch nh hng n cch b n i x vi ngi b n c a b n, m vi bt k ai bn g p. Nh ng nim tin ny s tc ng m nh trn ngh nghip c a bn, m c d tin c y ca b n, i sng gia nh ca b n,.v.v... V d , nh ng nim tin tng qut c a b n v s thiu thn v s d tha s n nh mc lo lng ca b n v s l ng c a bn v phng di n th i gi , tin b c, sc l c v tinh th n. Nu b n tin rng chng ta ang s ng trong m t th gii ngho v ngun lc - trong th gii ny ch c tin b c, thi gi, tnh yu l d dt - b n s lun lun s ng trong s s hi l mnh khng bao gi c . S

lo lng ny s nh hng cch b n suy ngh v nhng ngi chung quanh, cc ng nghip, kh nng kinh t c a b n v cc c h i ni chung. Th nhng, mnh hn tt c nh ng nim tin ni trn, c mt nim tin c bn soi sng v gn l c m i nhn thc c a chng ta. Nim tin c bn ny iu khin trc tip s nh t qun c a chng ta trong cc quyt nh c a i sng mnh. l nh ng nim tin v c tnh c a b n. Vy c tnh l g? n gin l nhng nim tin chng ta dng xc nh tnh cch ring c a mnh, ci lm chng ta tr thnh duy nh t - t t, x u, hay trung l p - khc hn mi c nhn khc. V cm gic ch c ch n c a chng ta v b n thn mnh to thnh nh ng ranh gii cho cuc sng chng ta. "Chng ta c m nh n c nh hng cao qu nh t c a nhng con ngi xut sc sau khi chng ta mt i s hin din c a h ". - RALPH WALDO EMERSON Tt c chng ta u hnh ng nht qun vi ci nhn c a chng ta v con ngi thc s c a mnh, cho d ci nhn c chnh xc hay khng. L do l v trong chng ta c mt sc m nh v song, l nhu c u nh t qun. Trong sut cuc i, chng ta quen lin kt s au kh vi tnh b t nh t v s tha mn vi tnh nht qun. B n hy ngh v iu . Chng ta s nh gi mt ngi th no khi ngi y ni mt ng lm mt no, mu n coi mnh l th ny nhng li x s th khc. Chng ta gi h l hng o c gi , tiu nhn, bt nh t, hay thay i, khng th tin c y. Tt nhin b n khng mu n mnh thuc h ng ngi y. Ngc li, khi chng ta x s nht qun theo c tnh c a mnh, chng ta c m nh n c nh ng ni m sung s ng to tt. Vi nh ng ngi x s nh t qun vi c tnh c a h, chng ta g i h l nh ng ngi trung th c, tin c y c, thng minh, n nh, hp l, kin nh. Tt nhin b n mun mnh thuc lo i ngi ny. C tnh chng ta hnh thnh nh th no? Trong chin tranh Triu Tin, rt nhiu t binh M t gic cc bn t c a mnh. L do ch y u l v ngi c ng sn trung Quc hiu r t r sc m nh ca c tnh trong vi c thay i tc thi khng ch cc nim tin v gi tr m p lu, m c cc hnh ng c a mt ngi. H khng c n hnh h hay tra t n th xc, m h khn kho p d ng hnh th c chin tranh tm l ring c a h , khng ch n thun nh m thu thp thng tin hay bt ph c tng, m l c i ha nh ng chin binh M i theo trit l chnh tr c a h . H bit rng nu h c th a ngi chin binh ny vo h thng nh ng nim tin v gi tr mi, anh ta s t nhn th y vai tr c a t nc anh ta trong chi n tranh l v ch v ph ho i v v th anh ta s sn sng h tr h trong b t k iu g h yu c u. V h thnh cng. Hiu c nh ng g h lm c th gip bn hiu c bn t n c tnh ang c ca bn nh th no v bn c th pht trin n cch no. V pht tri n c c tnh, bn c th pht trin c i s ng c a mnh ch trong mt thi gian ng n. Bn hy t hi mnh, bn ch n c tnh cho mnh mt cch th c, hay c tnh c a bn l do ngi khc xp t cho b n, do nh ng bin c quan trng trong i bn t o ra v do nh ng y u t khc

xy ra m b n khng th c hay khng ch p nh n? B n chn nh ng cung cch ng x nh t qun no gi y chng gip hnh thnh nn tng cho c tnh c a b n? Liu bn c s n sng chu au n cng c c c u gip mt ngi l khng? a s u c cu tr li u tin l, "D t khot khng". Th nhng trong mt cu c nghin c u vo nm 1970, cc nh nghin c u khm ph ra rng n u mt ngi t ti ch tin t ng r ng s nh t qun c a c tnh h da trn iu , th h ch c ch n s c mt hnh vi x thn nh th. Cuc nghin c u ch ng minh rng nu ngi ta c yu c u c nh ng quyt nh nho nh lc u, r i thc hin tip theo hai hnh ng cho th y nu khng t nguy n x thn s l con ngi "v c tnh", th nhi u ngi s bt u pht trin m t c tnh mi. H s nh n ra mnh l nhng ngi "hin thn", nh ng ngi t nguyn mt cch v v li b ng s hi sinh c a mnh c u gip nh ng ngi cn n h. Lc h s cm th y b thc bch b i sc m nh ca c tnh mi c a h h hnh ng m khng c n n o v thi gi, tin bc hay nh ng hi sinh h phi ch u. Ci nhn c a h v b n thn mnh nh nhng con ngi "hi n thn" tr thnh t m gng phn chiu chnh b n thn h . Khng c lc b y no m nh hn l c tnh trong vic hnh thnh thi con ngi. Pht trin c tnh Nu b n th y rng c tnh c a b n khng c nh bn mong mu n, b n hy th c hin 4 bc sau y pht trin c tnh c a mnh: 1. B n hy vit ngay ra danh sch t t c cc yu t b n mun c trong c tnh c a mnh. trong khi vit, b n hy tin t ng r ng ch cn b n quyt tm l b n c th thay i. Ai c nhng c tnh m bn mun c? H c th lm m u m c cho b n khng? Bn hy tng t ng b n s ht th th no? i ng th no? Suy ngh th no? Cm nhn th no? 2. Nu b n th c s mun pht trin c tnh v i s ng c a mnh, th ngay lc ny, bn hy c thc quyt nh mnh s l con ngi nh th no. Hy h hi nh mt a b v m t con ngi m b n mun tr thnh hm nay. Hy vi t ra danh sch pht tri n c a bn. 3. By gi bn hy khai tri n mt chng trnh hnh ng m b n c th th c hin thc y b n th c rng bn ang s ng trung thc v nht qun vi c tnh mi c a mnh. Trong khi khai tri n chng trnh ny, bn hy ti nh ng b n b m bn thch giao tip. H c gip tng c ng hay ph ho i c tnh m bn ang xy d ng? 4. Bc cui cng l g n b vi c tnh mi ny c a b n b ng cch lm lan t a n ra chung quanh bn. Tuy nhin cch lan t a quan trng nh t l i l cng b cho chnh b n thn b n. Hy dng nhn hiu mi ca mnh m t b n thn mnh mi ngy, r i n s tr thnh tp qun c a b n. "N u t t c chng ta u lm nh ng g mnh c kh nng lm, chng ta s khin chnh mnh ph i thc s kinh ng c" -THOMAS EDISON Tng lai c tnh ca bn Chng ta s ng trong mt th gii pht trin khng ng ng, v v th c tnh c a chng ta cng phi lin tc trin n cm th c tt c cht lng cao p nht c a cu c s ng. B n cn thc v

nhng iu c th nh hng n c tnh c a bn, nh n ra nhng tc ng tch c c v tiu c c v kim sot ton din tin trnh ny. B ng khng, b n s tr thnh t nhn c a qu kh mnh. B n hy t hi mnh, "Ti lc ny c ph i vn l cng mt ngi nh lc ti bt u c m c cun sch ny khng?" Bn thn ti lun lun t trau gii mnh pht trin v ngi ta th ng ng c nhin khi th y ti c m t mc t tin th t cao khi lao mnh vo nh ng cuc phiu lu mi. Ngi ta th ng hi ti, "Lm sao anh lm c qu nhiu chuyn trn i?" Ti ngh phn ln l do ti c ci nhn khc vi ph n ln ngi ta: trong khi a s cn ph i c th c lc th mi dm t tin, th ngc li, ti quyt nh phi c m th y t tin trc, nh ti c nim tin ch c kin tr cho ti lc ti c c thc lc. Chnh v th m c tnh c a ti khng b gii hn bi nh ng kinh nghim c a qu kh . Bn v ti c n pht trin ci nhn v b n thn mnh: chng ta l ai? Chng ta c n ch c ch n r ng nhng ci nhn chng ta t dn cho mnh khng c gii h n mnh, nhng phi kch thch mnh tin ti, chng ta lun lun lm cho nh ng g tt ni ta c mi mi tr nn tt hn. y l sc mnh ca nim tin. Bn hy ph n khi, hy tho i mi. Hy vui a nh tr th. Hy khm ph nh ng cuc phiu lu n vi b n t ng ngy t ng gi v pht trin thc ch c ch n rng mi ngy b n qua i bn u tr thnh tt hn, mnh hn v tha mn hn. By gi chng ta gii tr mt cht vi 7 ngy th thch. Mi ngy ti s cung c p cho b n mt bi luy n tp ngn bn p d ng nh ng g b n hc v c ng hi n bn c hi bt u g t hi nhng hoa qu c a m t s chin lc v phng php bn c trnh by. No chng ta b t u By ngy hnh thnh nh mnh c a b n.

Chng 19 VN M NH C M XC: THNH CNG CH THC DUY NH T Ngy mt * Mc tiu c a bn. Kim sot cc c m xc th ng xuyn c a bn v b t u u n nn m t cch th c v quyt tm cc kinh nghim sng hng ngy c a b n. Khng c thnh cng no thc s l thnh cng m thi u thnh cng c a cm xc. Tuy nhin, trong s ba ngn c m xc m chng ta c t ng din t , th mt ngi bnh th ng ch cm nghim kho ng m t ch c cm xc khc nhau trong mt tu n l. iu ny khng c ngha l kh nng cm xc c a chng ta ch c th, nhng n cho thy chng ta b gii h n trong vic tp trung vo c m xc v trong ch c nng sinh l c a chng ta. T u sch n gi, chng ta khng ng ng tm hiu v vic lm ch cc c m xc v bn khai trin mt tm m c kh rng nh ng cng c thay i mt cch nhanh chng v mnh m bt k cm xc no bn mong mu n. By gi bn hiu r rng vic thay i cch c m nhn c a chnh b n l ng lc n ng sau hu ht cc thi c x c a bn. Th nn y l lc bn khai trin m t chng trnh nng ng cho vic x l cc mu c m xc tiu c c m b n th ng c m nghim. M t vic cng quan tr ng khng km l bn t o cho mnh kh nng pht trin v l ng v ch t s thi gian m b n tri qua trong cc tr ng thi c m xc g m: * Ch c nng sinh l * Tiu im * Cc cu hi * Cc khun m u ph * S d ng t ng chuyn i * Cc n d * Khoa iu khi n bng lin tng * Cc nim tin * Tng lai thi thc * Cc gi tr * Cc nguyn tc * Cc kinh nghi m i chiu * C tnh Mc ch ca bi luy n t p hm nay n gin thi: lm cho bn thc v cc m u cm xc hin c ca b n v gip b n s d ng ti a cc k nng trn y khi c n bo m hnh thnh nh mnh cm xc c a bn mi ngy.

Chng 20 VN M NH THN XC: NG C T AU KH HAY CUNG I N H NH PHC Ngy Hai * Mc tiu c a bn: Cng nh bn hc cch luyn t p h th n kinh c a b n to ra nh ng thi mang l i cho b n nhng kt qu mong mu n, vn m nh c a th xc m kinh nghi m ca b n d a vo cng ty thu c cch bn luyn t p vic chuyn ha v vn ng c bp tao ra nng l ng v s c do dai nh bn mong c. Mc tiu c a anh ta l ph m t k l c th gii. Trong sut 11 ngy luy n t p cng thng, anh lin tc ch y 21 gi mi ngy v ch ng 3 gi mi t i. Th thch tinh th n cng khc nghit khng km th thch th ch t: anh ph i di chuyn t th gii quen thuc h ng ngy m anh sng t nh bc sang mt th gii m m c tiu hng u c a anh l bc tin k tip. Anh b nhiu nm khng ch luyn t p th xc m c tinh th n c a mnh. Mc tiu anh nh m ti l g? Ch ng minh ngu n tim nng th cht v tn m mi ngi u c t gi ni mnh. Bng vic ph v k lc c v chy trn 1,000 dm trong 11 ngy 19 gi, trung bnh 84 d m mt ngy, Stu Mittleman chng minh rng nu bit cch iu khi n tinh th n v th xc c a mnh, ngi ta c th t o nh ng kt qu vt xa nh ng g m x hi coi l con ngi c kh nng lm c. B ng t m gng c a mnh anh chng minh r ng kh nng ca con ngi vt qu s c tng t ng v chng ta c th thch ng vi bt c iu g nu chng ta ra cho mnh nh ng i h i h p l m i ngy mt gia tng. Mc ch ca chng ny l chia s vi b n nh ng b quyt c bn t o sc m nh cho Stu Mittleman rn luy n mnh hon thnh nhi m v tuyt vi ny. Ti nhiu nm tm hiu nh ng con ngi m ti coi l nh ng b c thy trong lnh vc chuyn mn c a h, v lnh vc sc kho th cht v s do dai l mt tiu im quan trng i vi cuc i ca ti trong sut mt th p nin. Khi ti b t u cu c nghin c u trong lnh vc ny, Ti b hoang mang v s ri lo n c a cc quan im i nghch nhau do nhng chuyn gia c coi l c trnh ngang nhau pht bi u ra. dung ha cc kin tri ngc nhau , ti ly kt qu lm tiu chu n s 1. Nh ng ai thng xuyn t nh ng kt qu c cht l ng l nhng ngi ti theo u i v h c h i. th nn, mt bc s chuyn gia t vn v s c kho cho cc b nh nhn m chnh ng ch cn nng 30 kg th kh lm ti tin; cng vy, ti ph i nghi vn v trnh ca mt chuyn vin th dc th hnh m thn hnh c a chnh c ta coi c n c i v mi khi t p luyn th y nhng thng tch ni ngi. Ln u tin khi ti nghe k v Stu Mittleman v nh ng thnh tch c a anh, ti th c s b cu n ht, nht l khi ti nghe k thm l tt c nhng ngi ch ng kin thnh tch c a anh u ni r ng lc anh ta t m c 1,000 dm th trng anh ta cn kho hn lc anh ta mi xu t pht! Anh ta khng h b ch n thng no - mt vt da b gip cng khng! iu g gip anh t ti m c t t cng c a thn th anh m vn cn c th gia tng ti a tim nng ca mnh m khng lm n b thng t n? Ch c hn l Stu chun b k l ng cho cuc ch y c a mnh. Anh c cc b ng thc s v tm l

hc th dc, x h i v tm l x hi hc v ang chun b lu n n tin s v sinh l hc th dc i hc Columbia. Nhng kin thc qu bu nh t i vi anh l bit phn bit r sc kho v s d o dai khng phi l mt. y l m t kin thc m Jim Fixx khng c: ng l tc gi ni ting c a cc sch v mn ch y in kinh, ng l ngi do dai, nhng li khng c s c kho . Chnh xc ti mu n ni g khi phn bi t gi a sc kho v s do dai? Do dai l "kh nng th cht thc hin cc ho t ng th dc". Ngc li, sc kho l "tnh tr ng mi b phn trong c th u ho t d ng m t cch ti u: thn kinh, c bp, xng ct, tun hon, tiu ha, bch huyt... " Nhiu ngi ngh rng sc do dai i phi c sc kho , nhng thc tnh chng khng nht thit i i. C c sc kho ln s do dai l iu l tng, nhng nu b n t sc kho ln hng s mt, bn s lun hng th c nh ng iu tt p to ln trn i. Nu b n nh m t sc do dai m hi sinh sc kho , e rng bn khng th vui hng thn hnh tuyt m c a mnh. Bn c th t c th qun bnh ti u gi a sc kho v s do dai nh vic luyn t p ho t ng chuyn ha c a b n. Chng ta c th luyn t p tm tr v c bp th no, th chng ta cng c th luy n tp ho t ng chuy n ha c a mnh nh vy. S khc bit ln nh t gi a sc kho v s do dai l ch hiu c s khc bit gi a vic luyn tp thn kh (aerobic) v vi c luy n tp k kh (anaerobic), gi a s chu ng (endurance) v s c mnh (power). Thn kh c ngha l "c oxygen" v ni n vic luyn t p vi cng v a phi nhng ko di trong mt thi gian. H thng thn kh c a b n l h thng t o sc chu ng, gm c tim, m ch mu, phi v cc c bp thn kh. Nu b n kch ho t h thn kh c a bn b ng ch n ung v luyn tp ng mc, b n t chy cht bo lm nhin li u. Ngc li, k kh c ngha l "Khng c oxygen" v ni n vic luy n tp t o ra nhng t sc mnh ng n ng i. Luy n t p k kh t chy Glycogen lm nhin li u, ng th i lm cho c th d tr cht bo. h di truyn ng mt tr trong kh nng t cht bo c a c th v trong thc t, nhiu ngi bm sinh c mt h thn kh hon chnh. l nhng ngi m chng ta ph i ganh t v hnh nh h c th n bt c th g m vn khng b bo ph. Hu ht cc lo i tp luy n th dc c th l thn kh hay k kh, ty theo cng ca vic luyn tp. i b, ch y b, p xe p, bi, nhy,.v.v...c th mang li mt trong hai hi u qu l thn kh hay k kh. N u nhp tim p ch m l thn kh, nhp tim p nhanh th l k kh. Thng th ng, cc mn th thao nh qun vt, bng r, bng v cc mn th thao tng t l k kh. Chng ta ang s ng trong m t x hi k kh qu nhiu v thn kh qu t, nh h ng tiu c c n cht lng sc kho ca chng ta. trong x hi cng nghip v hin i, ngi ta tr nn t ho t ng. Mi ch m y th p nin trc, ngi ta cn lm h u ht cng vic trong nh bng tay chn. Nhng nay chng ta s d ng my mc nhi u v v th t vn ng thn th. Cho nn chng ta c nhu c u luyn tp th dc b p vo ch thiu ho t ng do tr ng thi t ho t ng. Tic thay, nhiu ngi tuy c nh ng hng t t, k c cc vn ng vin in kinh, ang ngy cng tr nn km sc kho hn qua vic luyn tp. L do l v qu nng rut mun t nh ng hiu qu cao nh t trong th i gian ng n nh t, chng ta t o nn mt th qun bnh khng h p l gi a sc kho v s d o dai v phi gnh chu h u qu .

Tuy nhin, gi i php cho tnh tr ng ny cng n gin. B quyt c a Stu Mittleman l anh hiu rng sc kho v s do dai phi i i vi nhau. Theo ti n s Maffettone, chng ta c th t c iu ny n u hiu c r ng: ...mi chng trnh luy n tp i hi ta phi b t u b ng vic xy d ng mt c s thn kh - mt thi k m chng trnh luyn tp c a chng ta ph i d a hon ton trn ho t ng thn kh v hon ton khng c lo i luyn tp k kh. Thi k c bn ny c th ko di t t i thiu 2 n ti a 8 thng v trong thi k ny ta phi luyn t p thn kh ti m c pht trin ti u. Tip theo l thi k luy n tp k kh kho ng mt, hai hay ba l n mi tun... Pht trin ng mc h thn kh khng nhng s lm b n thnh vn ng vin gii hn, m n cn gip t chy cht bo d th a hai bn hng c a b n, c i thin h min nhim, cho b n thm nng lng v gip b n tng i kh b ch n thng. Ni tm li, n gip xy d ng ton din sc kho v sc do dai c a b n nh vic iu khi n ho t ng chuyn ha c a b n b ng vic luyn tp thn kh v k kh ng mc. Stu Mittleman qu quyt vi chng ta r ng chng ta c th duy tr v c i thin c s c kho ca mnh cho ti tui gi. iu quan tr ng trong lnh vc ny khng ph i l thi gian m l quyt tm ca chng ta trong vi c t o mt np sng pht trin sc kho . Tuy ch c mt s ngi c may m n bm sinh t chy ch t bo hay c tri cho nng khiu tc hay th lc, nhng bt k ai cng c th t c sc kho v s do dai nu th c v quyt tm iu khin h sinh ha c a c th mnh. "Chng ta khng b gii hn v tui gi; chng ta c tu i gi gi i phng". -STU MITTLEMAN Ngun su i c a tui tr M t bu vt khng th ph nh n ca nn vn minh ca chng ta l tui tr v sinh lc. Bit bao ngi mi mit tm mi cch h u nh c th ko di "tu i thanh xun" c a mnh, trong khi ngun mch ca tui tr c sn trong mi con ngi. Ngun m ch ny c gi l hormon tng tr ng hay kch thch t tng trng c a con ngi (HGH). HGH kch thch s tng tr ng c a cc m, tng s do dai c a c bp, kch thch t nh n hi, lm c bp n y n, kch thch s tng tr ng c a xng v cc c quan v gip gi cc m kho m nh. T lc b n cho i cho ti kho ng 30 tui, HGH c phng thch t nhin vo trong m ch mu kho ng 1 gi ri sau khi b n i ng v cng m t ln trc khi b n th c d y vo bui sng. lng phng thch HGH s gi m i theo thi gian. n 60 tu i, kho ng 30% n ng tit ra t hay khng cn ti t ra ch t ny. Ngi ta suy on rng n b tui gi vn cn tit ra kch t tng trng ny v do l m t l do khin h s ng th hn. Chng ta cng nhn c nh ng t tit ra ch t kch t tng tr ng sau nh ng cuc luyn tp nng hay sau m t chn thng trm tr ng v HGH l mt ch t ch a lnh. Ngy nay HGH c tng h p trong cc phng th nghi m v c dng cho cc tr b ci v ln kch thch s c tng tr ng c a chng. Nhng bn lm cch no lm gia tng kh nng t nhin phng thch HGH vo trong c th ca bn? Mt cch kch thch hi u qu l luyn tp m nh m t cch ch p nhong v lin t c.

Ngha l bn th c hin lin t c mt vn ng ch ko di kho ng 35-45 giy thi, nh tp c t chng h n. Cc th nghi m Miami, Florida cho nh ng kt qu kinh ng c. Nhng ngi tu i 60 m 10 n 15 nm trc khng c vn ng c bp c c t v h to c nh ng l ng c bp tng ng vi lng c bp c a nh ng thanh nin 21 tui, vi nh ng m c nng l ng thch h p. iu ny ch ng t bn d tui 70 hay 80 vn c th kho bng h i b n 20 tu i hay 30 tu i! Khng nhng b n c th tip t c to s c chu ng b ng luyn t p thn kh nh chng ta ni trn, m bn cn c th tng sc m nh c a b n bng nh ng t luyn t p k kh ng n. Ch cn nh mt iu: hy cho c th bn ch t b d ng cn thit. ng lm h i c th bn bng vic s dng qu ng nhng cht nh ng, ch t bo, mu i, hay tht. Nu chng ta kim sot c thn xc c a mnh by gi, chng ta s l nh ng phn t m nh m v y sinh lc c nh ng c ng hi n qu bu cho x hi v vui hng ti a i sng c a mnh. "Thn th con ngi l hnh nh p nht ca linh hn con ngi". -LUDWIG WITTGENSTEIN

Chng 21: VN M NH CC M I QUAN H : NI CHIA S V QUAN TM Ngy Ba * Mc tiu c a bn: Gia tng mnh cht l ng cc m i quan h c nhn c a b n v o su mi tng quan cm xc v i nhng ngi b n thng mn nh t bng cch xem l i su nguyn t c c bn c a s thnh cng trong cc mi quan h. S thnh cng c a chng ta ch l v ngha nu khng c ai chia s. Thc vy, mi c m xc nhn bn m chng ta mong c nh t l c g n b vi nh ng tm h n khc. Su t trong cu n sch ny, chng ta ni v nh hng c a cc mi quan h trong vic nh h ng c tnh, gi tr , ni m tin v cht l ng c a cuc sng chng ta. c bit, bi tp luy n hm nay c mc ch n gin l nhc bn nh l i su im c bn c gi tr i vi mi mi quan h. Chng ta hy tm t t su i m y hm nay: 1. Nu b n khng bit r nh ng gi tr v qui tc c a nhng ngi m b n chia s quan h, ch c chn bn s gp au kh. Ngi ta c th yu nhau, nhng nu v l do no m h lin t c vi ph m cc qui tc c a ngi m mnh thng, th s c bu n b c v d n vt trong m i quan h ny. Bn hy nh rng, mi m i bu n bc bn c vi ngi khc u l bun b c v s vi ph m qui t c v khi ngi ta c quan h mt thit vi nhau, th s ng ch m gia cc qui tc c a nhau l iu khng th trnh. Nu b n bit r nh ng qui tc c a mt ngi, b n c th phng nga trc c nh ng ng chm nh th. 2. Mt rc ri ln trong cc mi quan h l do s kin a s ngi ta c quan h c mt iu g : H mun tm kim ngi no c th lm cho h hi lng. Trong th c t, c mt cch b o m cho m i quan h c a bn v ng bn, l coi m i quan h c a b n l ni bn cho i, ch khng phi ni bn nhn vo. 3. Ging nh mi iu khc trn i, nui d ng mt m i quan h, cn phi tm kim mt s iu - v ph i tm kim. C m t du hiu c nh gic trong mi quan h nhc nh b n ph i gii quyt c p thi m t vn trc khi n vut khi tm tay. Trong cu n Lm Th No Lun Lun Yu, ti n s Barbara DeAngelis nu ra 4 giai on tai h i c th git cht mt m i quan h. Nu xc nh c chng, bn c th can thi p kp thi v lo i b c cc vn trc khi chng tr thnh nh ng thi quen nguy hi e d a chnh m i quan h. GIAI ON 1: CH NG I Giai on th nht th thch mi quan h l khi b n cm th y c s chng i. H u nh bt c ai c m i quan h u g p nh ng lc mnh c m th y chng i iu ngi kia ni hay lm. S chng i xy ra khi b n cm thy kh chu hay hi xa cch ngi kia. C th mt bui tic ngi kia ni a m t cu lm b n kh chu v bn ngh l ra h khng nn ni. Ci r c ri l ch hu ht chng ta khng th l vi ngi kia tnh c m ch ng i c a mnh v v th n c ln ln mi cho t i khi

n tr thnh... GIAI DO N 2: NGHI K Nu s chng i khng c x l, n s tr thnh nghi k . Gi y bn khng ch kh chu, m bn t c gi n vi ngi kia. B n bt u xa trnh ngi kia v d ng ln mt b c t ng c m xc. S nghi k ph h y tnh thn mt v y l mt quan h tai hi v nu khng ngn chn, n s mnh ln rt nhanh tr thnh... GIAI ON 3: T CH I y l im bn c m th y s nghi k tch t nhiu n ni bn c m th y mnh tm ht cch li cho ngi kia, kch ngi kia b ng li hay khng bng li. Trong giai on ny, b n b t u cm thy t t c nhng g ngi kia lm u chc tc b n, quy nhiu bn. y khng ch xy ra s xa cch v th cht n a. Nu s t chi tip tc v b t au kh, chng ta chuyn sang... GIAI ON 4: D N NN Khi qu mt v ph i i ph vi s tc gi n giai on t chi, chng ta c lm gim bt ni au ca mnh b ng cch lm t cng c m xc. Nh th trnh c cm gic au kh, nhng ng thi cng nh mt c m gic sung sng, tha mn. y l giai on nguy him nht c a mi quan h v y l im m nhng ngi yu nhau tr thnh "b ng m t m khng b ng lng". Khng ai thy hai ngi ny c vn g, v h khng bao gi ci v hay nh nhau, nhng khng cn mi quan h g c. Phng php ch yu ngn ng a 4 du hiu ny l g? Cu tr li n gin: hy ni th ng vi nhau. B n hy cho ngi khc bit cc nguyn t c c a mnh. trnh gy to chuy n, hy dng cc ngn t thch hp. Hy ni n kha c nh tch c c, v d , thay v ni "Anh khng th ch u ni hnh ng c a em", bn hy ni, "Anh thch em lm th ny hn". Bn hy tp ct t nh ng thi quen c trnh nh ng tranh lu n khi m bn th m ch khng cn nh l chu yn g n a, m ch bit rng b n cn thng bng mi gi. 4. Hy lm cho m i quan h c a b n tr thnh mt u tin cao nht trong cuc i b n; Bng khng, n s phi nhng ch cho nh ng chuyn khc c p bch hn xy ra trong ngy. D n d, cm xc su xa v s say m s tan bin. 5. Mt trong nh ng thi quen quan tr ng nht gip b o v lu di cc mi quan h c a chng ta l tp trung mi ngy lm cho n kh hn ln. Thay v tp trung n nh ng g c th xy ra nu mi quan h ny ch m d t. Chng ta cn nh , khi chng ta t p trung vo iu g, chng ta s cm nghim iu y. Nu chng ta lun lun t p trung vo chuyn s mi quan h ca chng ta v, chng ta s bt u mt cch v thc lm nhng iu gy hi cho mi quan h nhm rt lui kh i mi quan h trc khi chng ta g p rc ri v au kh thc s. 6. Mi ngy, hy lin tng n nh ng iu b n cm th y yu thch ni con ngi m bn c quan h. Hy tng cng c m gic gn b c a b n vi ngi y v si m tnh c m thn m t v s hp dn c a ngi y. Hy c m th y hnh din v c chia s cuc i vi ngi y. Hy tm v t o ra nh ng giy pht

c bit lm cho mi quan h c a b n tr thnh mt mu mc - mt huyn tho i! "Con tim trn y c ch cho mi th , Con tim tr ng rng khng c ch cho m t th g." -ANTONIO PORCHIA

Chng 22 S M NH TI CHNH: PHNG PHP N GIN LM RA C A C I Ngy B n * Mc tiu c a bn: Kim sot tng lai ti chnh c a b n bng cch hc nh ng y u t c bn c a vic thit lp c a c i. Tin! l m t trong nh ng vn gy c m xc nhi u nh t trong i ngi ta. Nhiu ngi sn sng t b nhiu iu qu gi g p bi c c thm nhi u tin. H c gng qu mc kh nng trc kia c a mnh, l y i thi gian dnh cho gia nh v b n b, ho c thm ch ph ho i sc kho ca mnh. Tin l mt ngun gc mnh lit to ra au kh cng nh vui s ng trong x h i chng ta. Lm khi tin c dng lm thuc o phm ch t i sng con ngi, m r ng h ngn cch gia nhng ngi c c a v nhng ngi khng c. M t s ngi c g ng i ph vi vn tin bc b ng cch coi n khng quan tr ng, nhng sc p ti chnh l iu nh h ng ti mi ngi chng ta hng ngy. c bit i vi nhng ngi ln tu i, thiu tin thng c coi nh thiu nh ng ngun lc ch yu quan tr ng. Vi mt s ngi, tin b c l ci g b nhi m. Vi mt s khc, tin l ngu n g c ca d c v ng, kiu ng o, ganh t v thm ch s khinh b. Th c ra tin l g vy? Ph i chng n l ngi lm cho cc gi c m ca con ngi thnh hin thc, hay n l ngu n gc ca mi ti c? N l d ng c hay v kh? L ngu n c a t do, quyn lc, an ton? Hay n ch l mt phng tin cho mt m c ch? Trn l thuyt, c bn v ti u hi u tin b c nh mt phng tin trao i. N cho php chng ta n gin ha qui trnh sng t o, chuyn i v chia s gi tr trong x h i. N l m t tin nghi m chng ta cng nhau to ra gip chng ta c s t do chuyn ha trong cng vi c m khng c n lo ng i vic ngi khc c coi cng vi c ca chng ta c gi tr trao i hay khng. Chng ta quen gn lin nh ng au kh trong i sng chng ta vo vi c thiu tin: lo u, tht v ng, s hi, thiu n nh, tc gin, nhc nh, cng thng v nhiu th au kh khc. Bn c th ngh n i sng c a m t quc gia no, t chc no, hay c nhn no m khng g p nh ng cng thng v tin bc khng? Nhiu ngi lm tng r ng mi kh khn trong i h s tan bin nu h c tin. Khng g sai lc b ng. t n vic kim ra tht nhiu tin t khi lm cho ngi ta t do. Nhng ng thi cng l iu ng ng n nu b n cho r ng c nhi u tin v lm ch n n ti chnh c a mnh khng em li cho bn nhiu c hi pht trin, chia s v sng t o nh ng gi tr cho mnh v cho ngi khc. Vy t i sao nhiu ngi khng t c s sung tc v ti chnh trong x hi hm nay? Trn th gii hm nay, c nhng ngi ch c n c mt t ng nh b v chic my tnh h lm th trong nh xe ca h m lm giu n hng trn triu la! Cng c nhng ngi c nh ng kh nng khng th tin ni bit cch lm ra v s c a c i v duy tr c n. Vy th ci g cn tr chng ta khng lm ra c ca ci? Khi ti i tm nh ng b quyt lm ra c a ci bn vng, ti thy r mt iu; lm ra c a c i l chuyn n gin. Th nhng nhiu ngi khng bao gi lm ra c a ci bi v h c nh ng l hng

trong nn mng ti chnh c a h. l nhng xung t v gi tr v nim tin, cng nh nhng k hoch km c i khin h u nh lun lun bo m s tht b i v ti chnh. Chng ny s khng cung c p cho b n t t c nh ng g bn c n bit lm ch ton th i sng ti chnh c a bn. M t chng sch khng ti no ni ht c! Nhng chng ny mun cng hi n cho b n mt t yu t cn bn m b n c th s dng kim sot ngay lnh vc ht sc quan trng ny trong i s ng. Chng ta b t u b ng cch nh n sc m nh m nim tin c a chng ta ph i c kim sot hnh vi ca mnh. L do ph bin nht ct ngha ti sao nhiu ngi khng thnh cng v ti chnh, l h c nh ng lin tng l n l n v vic c n ph i lm g c nhiu tin, cng nh v ngha ca vic c tin bc d tha, ngha l tin b c vt qu nhu c u cu c s ng hng ngy c a h. Nh bn hc chng 5, tr c chng ta ch bit phi lm g khi n c t ng r rt cn ph i trnh g v cn phi i n u. i vi tin b c, chng ta c nh ng kt qu ln ln. Chng ta t nh r ng ti n s cho chng ta t do, c c hi cng hi n cho nhng ngi chng ta yu, c h i lm t t c nh ng g chng ta m c, c h i c thi gi an th th. Nhng ng thi chng ta l i c th tin rng tch ly c nhiu tin, chng ta ph i lm vic vt v hn nhiu, ph i dnh qu nhi u thi gi n n i c th chng ta qu gi c th hng th. Ho c chng ta c th tin r ng n u chng ta c tin bc th a thi, chng ta s khng l con ngi o c, chng ta s b ch trch, ho c c th b ngi khc l ng g t cp m t. Vy th c gng lm ra nhi u tin lm g? Nh ng lin t ng tiu c c ny khng ch gii h n ni chng ta. M t s ngi c m thy k i vi nh ng ai thnh cng v ti chnh v thng ngh rng nu ai lm ra qu nhi u tin, chc h n h phi lm mt iu g ginh gi t vi nh ng ngi khc. Th l h c lin tng i khi rng, " C qu nhi u tin l iu xu". Lin t ng ny c th lm bn i n kt lun r ng lm giu s lm bn thnh ngi x u. Bng cch k s giu sang c a ngi khc, chng ta d kch ng mnh xa trnh chnh s y v c a ci m mnh c n v ao c cho i s ng. L do ph bin th hai khin nhiu ngi khng bao gi lm ch c tin b c l v h ngh vic ny qu phc tp. H cn c mt "chuyn gia" gip x l vn ny cho h . Tuy s hng d n ca chuyn gia trong vn ny l iu qu bu, nhng tt c chng ta ph i hc tp hiu r nh ng hu qu c a cc quyt nh ti chnh c a mnh. N u bn ch bit nh v vo m t ai khc, th d h c ti gii n u, bn cng s lun lun li cho h v b t c iu g x y ra. Nhng nu b n t gnh l y trch nhim hiu bit n n ti chnh ca mnh, b n c th bt u iu khin s mnh c a mnh. L do l n th ba khin nhiu ngi khng thnh cng v ti chnh l quan ni m v s khan him. Nhiu ngi tin r ng chng ta s ng trong m t th gii m ci g cng gii h n; th c ra l cn bit bao nhiu t trng, bit bao nhiu d u l a, bit bao cn nh cht lng, bit bao c h i, bit bao thi gian. Vi no tr ng tin s khan him, th nu b n mu n th ng, m t ai khc phi thua. l tr chi c tng s zero. Th c t cho th y quan nim khan him c a ci l m t quan nim ngn cn vic lm ra c a ci. M t ngi bn thn c a ti, nh kinh t hc Paul Pilzer, a ra mt l thuyt kinh t rt ni ting g i l l thuyt ha kim. Theo anh, c a ci thc s l do kh nng p dng l thuyt "ha kinh kinh t",

l kh nng tn d ng mt iu g r t t gi tr v bin i thnh mt iu g c gi tr to ln hn nhi u. Th i trung c , nh ng ngi thc hnh thu t ha kim c gng ha ch thnh vng. H tht b i. Nhng nh c gng ny c a h, h t n n mng cho khoa ha hc ngy nay. Nh ng ngi giu c ngy nay thc s l nhng ngi ha kim hin i. H h c cch bin i nh ng g tm th ng thnh nh ng g qu gi v t c nh ng ph n th ng kinh t nh s bin i ny. M i ca ci u b t u t khi c! Thu t ha kim hin i l ngu n gc ca nh ng thnh cng kinh t cho nh ng ngi giu nh t th gii hin nay, nh Bill Gates, Ross Pero, Sam Walton hay Steven Jobs. Tt c nhng ngi ny u tm cch li d ng nh ng vt c gi tr tim n- t ng, thng tin, h th ng -v t ch c chng sao cho nhi u ngi hn c th s dng chng. V khi h tng thm gi tr ny, h b t u to d ng nhng vng quc kinh t khng l . Chng ta lc qua 5 bi hc c bn to d ng c a ci lu di. Sau chng ta s hnh ng ngay bt u kim sot s mnh ti chnh c a mnh. 1. CHA KHA TH NH T L KH NNG LUN KIM C THU NH P NHIU HN TRC, KH NNG TO RA C A C I. Ti xin t cho b n mt cu hi n gin. B n c th kim c g p i s tin b n ang kim c by gi vi cng mt l ng thi gian khng? B n c th kim c g p ba khng? G p 10? gp mt trm? Dt khot l c- nu b n bit cch lm cho mnh c gi tr hn 100 ln cho cng ty c a bn hay cho ngi thn c a bn. B quyt ca s giu sang l tng thm gi tr ca mnh. N u bn c nhiu ti hn, nhiu nng khiu hn, nhiu thng minh hn, nhi u kin thc hn, kh nng lm nhng ci m t ngi bit lm, b n c th kim c nhiu tin hn l bn ngh. M t cch quan tr ng nht v hiu qu nh t tng thu nhp c a b n, l tm ra phng php lun lun tng thm gi tr thc cho i sng con ngi. Ti sao nh ng nh doanh nghi p thnh cng l n trn th gii t c nhiu c a ci nh th trong x h i chng ta? Chnh l v h tng thm nhi u gi tr hn hu ht nh ng ngi khc quanh h. C hai ch l i l n m cc nh doanh nghip ny to ra. Th nh t, h tng thm gi tr cho khch hng b ng cch tng cht lng i sng c a khch hng qua vi c s dng s n ph m ca h. Mc ch thc s ca mt cng ty khng phi ch l thm li nhun, m l t o ra nh ng sn phm v dch v gip gia tng cht lng i sng c a mi khch hng m h ph c v . Li ch th hai m nh ng nh doanh nghi p mang li l, trong khi t o ra s n ph m, h to ra vic lm. V c vic lm, cc con ci c a cng nhn c th c i hc y , hc ln cao tr thnh nhng bc s, lut s, gio s, nh ng nh ho t ng x hi v tng thm gi tr cho ton x hi. Khi Ross perot c hi v b quyt lm giu c a mnh, ng ni, "iu ti lm c cho t nc ny l to ra cng n vic lm. Ti kh gi i v vic ny v Cha bi t rng chng ta c n n chng". Ta cng c ng hin c nhiu gi tr, ta cng kim c nhiu tin hn nu ta ch tm lm vi c .

Ln sng phn ph i ca tng lai M t trong nh ng cch m nh nh t tng gi tr trong th p nin 90 tr i l hi u rng trong x hi hm nay, c a c i c t o ra nh vic phn phi. Cc s n ph m v dch v thay i lin t c, nhng nhng ai bit tm ra cch lm ra gi tr to ln v cung c p cho s l ng ln khch hng s pht t. y l b quyt thnh cng c a ngi giu nh t nc M , Sam Walton. ng tr nn giu c nh sng to ra mt h thng phn phi. Ross Perot cng lm chuyn vi ngnh thng tin EDS. nu b n bit ngh ra cch s d ng nh ng g c s n gi tr ln v phn ph i cho dn chng, hay phn phi vi gi th p, l bn tm ra mt cch na tng thm gi tr. Tng gi tr khng ch l to ra s n ph m, m l tm ra mt cch bo m ngi ta gia tng cht lng c a i s ng. ng nhin xt k ra, bn v ti u hiu t i sao ngi ta khng thnh cng v ti chnh. L do l h c nh ng nim tin h n hp. Nhng quan trng hn na, hu ht ngi ta c nim tin c h u l mun n nhn m khng phi b ra ci g. V d , nhiu ngi mun tng thu nhp mi nm mt nhiu hn, bt k l h c tng phn ng gp cho cng ty c a mnh hay khng. Vic tng thu nhp ph i gn lin vi tng gi tr v chng ta c th d dng tng gi tr ca mnh nu chng ta ch u kh hc hi v gia tng kh nng ca mnh. Vi cc cng ty cng th. Paul Pilzer ni, lao ng l v n. N u mt ngi c thu nh p hng nm l 50 ngn la v c th to ra 500 ngn la gi tr, th t i sao khng nh n ngi ny v u t gia tng ti nng, hi u bit, thi v trnh c a h, h c th tng thm 1 triu la khng phi l m t ti sn qu bu l m sao? Khng c s u t no tt hn l s u t c a cng ty cho vic o to v pht tri n nhn vin c a chnh cng ty. "C a c i l sn phm ca kh nng t duy ca con ngi" -ANY RAND 2.CHA KHA TH HAI L DUY TR C A C I Sau khi bn c mt chin lc hiu qu tch ly tin c a, kim c mt l ng tin l n, bn s duy tr n th no? tri vi suy ngh c a nhiu ngi, b n khng th khng duy tr c a ci bng cch ch vic tip t c kim tin. Chng ta t ng nghe ni v nh ng ngi ni ting tch ly c mt ti s n khng l ri b m t trng tay trong chc lt, v d nhng ngi sao in kinh nh ti n ng to c mt ti s n ln nhng to ra mt np sng lm tiu tn ti s n y khi thu nhp ca h thay i. Khi thu nh p sa st, h th ng c nh ng i hi to l n m h khng p ng ni, th l h m t tr ng tay. Ch c mt cch duy tr ti s n c a mnh, mt cch n gin thi: tiu t hn s tin bn kim c v em phn thng d vo u t. R rng nguyn tc ny khng hp d n m y, nhng n l cch duy nht b o m duy tr lu di ti s n c a b n. Tuy nhin, iu chng ta lun l y lm l l ngi ta d kim c nhiu tin bao nhiu i n a, h hnh nh lun tm cch tiu s tin . Ngay c nhng ngi thu c lo i kim ra tin nhiu nht cng thng ri vo cnh "ph s n". Ti sao? V h lm m i quyt nh kinh t c a mnh d a trn tiu chun ng n hn ch khng di h n.

H khng c mt k ho ch chi tiu r r t, cng khng c m t k ho ch u t. H i vo con ng tu c d c. Cch duy nht to d ng c a ci l rt ra mt t l phn trm s thu nh p ca mnh v em u t trc cho mi nm. Th t ra nhiu ngi bit iu ny, nhng t ngi p d ng v v th c t ng i tr nn giu. Phng php tt nht bo v bn duy tr c ca c i ca mnh l dnh ring 10% s tin mnh kim c u t ngay c trc khi b n nh n c s tin y. duy tr c a c i, bn phi kim sot vic chi tiu c a mnh. Nhng ng khai trin mt ngn sch; hy khai tri n m t k ho ch chi tiu. Hy t ra thng minh: chi tiu t hn l s tin b n kim c v bn s duy tr c ca ci c a mnh. 3. CHA KHA TH BA L TNG THM C A C I Lm th no? B n hy thm mt y u t n s nhng hiu qu na vo phng trnh m ti v a c t ngha: Bn ph i chi tiu t hn bn kim c, u t s thng d v ti u t s tin li pht sinh. Nhiu ngi nghe ni v s gia tng ly tin c a tin li, nhng rt t ngi hiu n. Ti n li pht sinh gip b n s d ng s tin sinh li tip theo thay cho b n. Nh ng ngi thnh cng v ti chnh l nhng ngi dnh ra m t t l ph n trm s tin c a h, u t n v tip t c ti u t s tin li cho ti khi n t o ra mt ngu n thu nh p kh ln cung c p nh ng nhu c u c a h m h khng lm l i. Nhng phi u t th no v vo ci g? Khng c cu tr li n s cho cu hi ny. Trc tin bn phi quyt nh m c tiu ti chnh c a bn l g. B n mun t ti iu g v trong thi gian no? u l nh ng ri ro c th chp nhn, s r i ro khng gy nhi u r c r i cho bn? N u khng hiu r bn mun g, c n g v nh ng m i quan tm c a b n v nhng iu c th x y ra, th bn s khng r c ph i u t vo ci g. i u quan trng nh t trong i s ng ti chnh c a bn l quyt nh hiu r nh ng lo i u t khc nhau v nh ng ri ro cng nh li tc c th c c a nhng lo i u t . Cc nh t vn kinh t s gip b n hiu r nh ng lo i u t khc nhau cng vi nh ng li tc v ri ro c th c. Bn cng c th c cc sch c a cc tc gi chuyn mn v vn ny. Nhng iu quan trng l bn hiu r v quyt nh chu trch nhim v nh ng k hoch ti chnh c a chnh mnh. 4. CHA KHA TH T L B O V C A C I C A B N Nhiu ngi khi c nhiu ca ci l i vn cm th y bt n nh nh trc v thm ch hn trc khi h c c a c i. Ngi ta th ng cm th y t an ton hn khi h ngh h s c nhiu c a ci hn mt. Ti sao? V h bit l b t c lc no cng c th c ngi kin tng h mt cch v c hay v l v h u qu l b n b m t c a ci. V d , mt chuyn xy ra c bo the Wall Street Journal thu t li. Mt ngi n ng li xe trong lc say ru, cm vo kh u sng gh bn c nh v v khu sng b cp c git cht ng ta. V ng, thay v nhn nh n l i ca chng mnh l trong tnh tr ng say ru, kin hng ch t o kh u sng l khng c b ph n an ton cho ngi say ru, b i hng bi t h ng 4

triu la v b thng kin! M t s ng nh n ph bin l mu n b o v ti s n, ngi ta ph i kn o v di tr. Th c ra thnh tht vn l chnh sch t t nht. B n khng c n che gi u ti s n, m ch c n b o v n. N u hm nay bn cha thy nhu c u ny bao nhiu, th m t ngy kia b n s th y khi b n tch ly c nhiu ca c i. 5. CHA KHA TH NM L HNG C A C I MNH LM RA Nhiu ngi c th t nhiu c a ci nhng vn khng c m th y h nh phc; h c m th y trng r ng. L do l h cha hiu c r ng tin b c khng ph i l m c ch m ch l phng tin. Bn v ti phi b o m mnh tm ra cch chia s vi ngi khc nh ng li ch m tin ca mang l i cho chng ta, bng khng, tin b c ch ng c gi tr g. Khi bn khm ph ra cch cng hin cn x ng vi thu nh p c a bn, b n s cm nh n c nh ng nim vui to l n ca cuc i. Bn hy nh ti sc m nh v gi tr ca vic b th. Ti c th k cho b n v bc ngo t trong quan nim ti chnh c a ti vo ngy ti cho mt ngi hn 20 la trong lc ti tht s khng c 20 la cho. Hm y, ti thy tho i mi v cng v nguyn ch nh ng c m gic y gip ti lm vic tt hn v kim c nhiu tin hn. Nhiu ngi s ni, "i bao gi c tin ti s b th". Nhng bn th ngh coi, cho mi xu khi b n c 1 la th kh hn, hay cho 100 ngn la khi bn c 1 triu th kh hn? Cu tr li r rng, phi khng b n? Ti khng ng b n ph i dnh 10 % cho ngi khc, nhng bn c n c quyt tm lun lun dnh ra mt ph n t l s tin bn kim c v cho i m t ph n b n kim c, n s t o ra cho u c c a b n t ng l b n lun lun c ri. B n s khng c m thy tng thiu v cch tin t ng ny s thay i i bn. Ti xin kt thc chng ny bng cu ni n gin vi b n: thay i cc li tin tng c a b n v lm ch ti chnh c a b n c th l mt kinh nghim lm hi lng bn trong vic pht trin con ngi mnh. B n hy quyt tm bc vo con ng ny ngay by gi .

Chng 23 SNG TRUNG THC: QUI LU T C X C A B N Ngy nm * Mc tiu c a bn: Ta c th c nh ng gi tr l n, nh ng qui lu t ln bnh vc nh ng gi tr y, bit t ng nh ng cu hi cho mnh, nhng li khng s ng nh ng gi tr c a mnh trong thc t khng? N u bn thnh tht vi chnh mnh, b n bit cu tr li l c. Mi ngi chng ta lc ny hay lc khc vn cho cc hon c nh chi ph i mnh, thay v chng ta ph i kim sot cc tr ng thi v quyt nh ca mnh v ngha ca cc hon c nh. Chng ta c n c mt cch r nt m bo mnh trung thc s ng cc gi tr mnh ch n v c n c cch nh gi xem chng ta c thc s t nh ng gi tr trong cuc sng hng ngy khng. Ngi thanh nin y thnh t m t cch xut s c khi mi 27 tui i. Anh rt thng minh, c nhi u v c m th y mnh c th lay chuyn c th gii. Nhng m t hm anh nhn ra iu ny: anh khng c hnh phc bao nhiu! Nhi u ngi ght anh ta v v knh kiu v h ng hch c a anh ta. Anh c m th y mnh khng cn lm ch c a i mnh, cng khng lm ch c s phn ca mnh. Anh quyt nh s lm ch i mnh b ng cch ra nh ng chu n mc cao hn cho mnh, khai trin mt chin lc t nh ng chu n mc v to ra mt h thng o lng nh ng kt qu anh t c mi ngy. Anh bt u chn ra 12 " c tnh" - 12 trng thi m anh mu n cm nghi m hng ngy - lm cho i sng mnh i ng hng mnh mu n. Ri anh l y cu n nh t k vit ra 12 trng thi , bn c nh danh sch anh v nh ng vung dnh cho m i ngy trong thng. "Mi l n ti vi phm mt c tnh no, ti s t mt chm en vo vung bn cnh c tnh . Mc tiu ti nh m ti l s khng c mt ch m en no trn danh sch. Lc ti s bit l mnh thc s sng vi cc c tnh y." Anh r t t ho v tng ny v anh em ra khoe vi m t anh b n. Bn anh ni, "Tuyt vi! Ch c iu ti ngh anh nn thm c tnh khim tn vo danh sch cc c tnh c a anh". V Benjamin Franklin ci ln ri thm c tnh th 13 vo danh sch c a mnh. Ti nh c c cu chuyn ny trong cun tiu s Ben Franklin trong lc ti ang bn b u v i cng vic ti mt phng khch s n Milwaukee. Mi trc , ti c tng v cc gi tr v bc thang c a chng v ti lm ra mt dah sch m ti ngh l gi tr l n cho chnh mnh v ti ngh ti s th a mn khi s ng nh ng gi tr y. Nhng khi ti suy ngh v danh sch cc c tnh ca Ben Franklin, ti t hi, "c ri, my ly tnh yu lm m t gi tr, nhng ngay by gi my c yu thng khng? Cng hin l mt gi tr l n ca my, nhng ngay lc ny my c c ng hin khng?" V cu tr li l khng. Ti c gi tr ln, nhng ti khng o lng xem mnh c thc s s ng nh ng gi tr y t ng giy tng pht khng. ti bi t mnh c lng thng ngi, nhng khi nhn li, ti nh n ra c nhiu lc ti khng bit thng ngi! Ti ngi xung v t hi, "Ti s c trng thi no nu ti tha mn nht? Ti mu n c trng thi no m i ngy, bt k iu g x y ra?" B t k mi tr ng no, b t k kh khn no chung quanh ti,

ti s gi nh ng trng thi ny t nh t l mt l n mi ngy!" Nh ng trng thi ti quyt tm gi l thn thin, vui v, yu thng, ci m , m nh m, ph n khch, say m v khi hi. Mt s nh ng trng thi ny c trong nh ng gi tr ca ti, mt s khng c. Nhng ti bit rng n u th c s s ng nhng tr ng thi ny mi ngy, ti s lin tc sng cc gi tr c a mnh. V b n c th tng t ng ra y l mt cng vic kh hp d n. Ti quyt nh sng theo nh ng trng thi m ti gi l Qui lu t Sng c a mnh. Ti cng c cm gic tha mn v bit rng khi s ng nh ng trng thi ny - sng trung th c vi chnh mnh - ti thc hin ng cc gi tr ca mnh trong lc . "Hy em tn ch ca bn vo hnh ng". -RALPH WALDO EMRSON C rt nhiu Qui Lut Sng bn noi theo. B n ngh g v qui lut s ng ca Mi Gii Rn? Hay li th ca Hng o Sinh? Hay Tn Ch ca Hi Nhng Ngi L c Quan? Bn c th so n ra Qui Lu t Sng ca ring mnh b ng cch d a theo nh ng Qui Lut c sn... Khi Jonh Wooden, hu n luyn vin bng r ni ting c a UCLA, t t nghip tiu hc nm 12 tui, cha c a cu cho c u mt tn ch b y im. Jonh ni r ng tn ch ny gy m t trong nh ng nh h ng l n nh t cho c cuc i v s nghi p ca ng. Tn ch ny ng vn nm gi t ng ngy trong cu c s ng: TN CH B Y IM C A JONH WOODEN: "TH HI N B N THN CCH T T NH T" 1. Hy trung thc vi chnh mnh. 2. Hy bin m i ngy thnh ki t tc c a mnh. 3. Hy gip ngi khc. 4. hy say m c sch t t. 5. Hy lm cho tnh b n tr thnh m t ngh thu t. 6. Hy d phng cho nh ng ngy kh khn. 7. hy c u xin n soi dn v t n v nhng phc lnh con nhn c mi ngy. TN CH C A H I NH NG NG I L C QUAN Ti xin h a... * Sng m nh m khng mt iu g c th lm xo ng bnh an c a tm h n. * Ni v sc kho , hnh phc, sung tc vi mi ngi ti g p. * Lm cho m i b n b ti c m th y h c nh ng gi tr. * Nhn kha c nh tt p c a s vt v lm cho nim l c quan c a ti thnh hin th c. * Ch ngh n iu t t nh t, hnh ng cho iu tt nh t v mong i iu tt nh t. * Vui v s thnh cng c a ngi khc nh ca chnh mnh. * Qun i nh ng li lm ca qu kh v ch tm ti nh ng thnh qu c a tng lai. * Gi dng v ti ci v bit mm ci khi gp b t c ai. * Dnh th t nhiu thi gi tu dng b n thn, nh th bn s khng cn thi gi ph bnh

ngi khc. * Ht sc lng khng y ny, ht sc thanh cao khng gin d , ht sc m nh m khng s hi v ht sc vui v khng c m th y bi ri.

Chng 24 LM CH TH I GI V I S NG C A B N Ngy Su * Mc tiu c a bn: H c cch dng thi gi cho ch li thay v cho thi gi iu khi n m c tha mn v cng thng c a b n. Nu c khi no b n c m th y cng thng - ai m l i khng? - l do rt c th l ch v b n cm thy khng c thi gi lm nh ng iu b n mu n mc cht lng b n i hi ni mnh. V d bn c th cm th y s th t v ng ny v bn ch tp trung vo nh ng i h i c a lc : nh ng yu cu hin ti, nh ng thch th c hi n t i, nh ng bin c hin ti. Trong tnh tr ng cng thng v qu ti ny, hiu nng ca bn b gim st rt nhanh. Gi i php cho vn ny n gin thi: kim sot khung thi gian b n ang tp trung vo. Nu lc hin t i bn ang cng thng, b n hy t p trung vo tng lai v vo vic hon thnh hay gi i quyt thnh cng nhi m v trc m t b n. Tiu im t p trung m i ny s lp t c thay i tm trng c a bn v cho b n nh ng ngu n lc c n thit b n gii quyt nhng kh khn c a hin ti. Tnh trng cng thng th ng l c m gic b "b tc" trong mt khung thi gian nht nh no . V d nh trng h p mt ngi lun lun ngh n tng lai c a mnh theo nh ng cch bi quan. Bn c th gip ngi ny hng tiu im t p trung c a h sang nh ng g h c th kim sot trong hin t i. Ho c c nh ng ngi khi ph i m nh n mt thch no, thng ch t p trung suy ngh v nh ng tht b i trong qu kh ca h. V h sng trong qu kh , nn mi cng thng c a h gia tng. Nu bit chuyn i sang hi n ti, ho c d kin trc tng lai, h c th thay i tnh trng c m xc c a h ngay. V vy, cc c m xc c a chng ta chu nh h ng m nh b i khung th i gian m chng ta ang hot ng trong hin ti. Chng ta th ng hay qun r ng thi gian l mt sn phm c a tr khn, n hon ton c tnh tng i v kinh nghim c a chng ta v thi gian h u nh hon ton l kt qu ca s tp trung tm tr ca chng ta. V d, lm sao bit thi gian l di hay ng n? N hon ton ty thuc hon c nh, ph i khng? ng xp hng hn 10 pht c th coi nh di ng ng c th k, ang khi ngi ni chuyn tm tnh vi ngi yu mt gi sao m qua mau th! Mt ngy trong t di hn c ngn nm t do ngoi. Cc nim tin c a chng ta cng phn nh quan nim c a mnh v thi gian. Vi m t s ngi, b t k trong hon c nh no, 20 pht c coi lu nh c i. Vi nhng ngi khc, mt th k mi c gi l thi gian di. Chnh v th nh ng lo i ngi ny i ng khc nhau, ni nng khc nhau, nhn cc m c tiu khc nhau v nu h phi dng chung mt khung thi gian nh nhau, bn th tng tng h s b cng thng n th no! Trong bi luy n t p hm nay, chng ta s tm t t v p d ng ba li khuyn" tit kim thi gi ". Bc th nht KH NNG O NG C TH I GI

Sau k hi lm ch c kh nng thay i khung thi gian b ng cch thay i im tp trung, bn sn sng chuyn sang kh nng l n th hai trong vic lm ch thi gi, l kh nng o ngc th i gi mt pht tng nh mt gi, hay mt gi tng nh mt pht. B n c nhn ra rng khi u c b n qu chm ng p trong iu g, b n qun mt thi gian khng? Ti Sao? V b n khng cn t p trung vo th i gian n a. B n khng m thi gian n a. Bn ang tp trung vo mt iu g th v v v th thi gian tri qua r t nhanh. B n hy nh mnh phi n m quyn iu khin. Hy iu khin tiu im ca bn v thc chn cch o thi gian c a mnh. Nu b n th ng xuyn kim tra ng h, thi gian xem nh b chm nh sn. y cng th, kinh nghim thi gian ca b n c iu khin bi tiu im ch c a b n. Bn nh ngha cch dng thi gian c a mnh th no? B n ang s dng thi gi, phung ph thi gi , hay git thi gi? Ngi ta th ng ni rng"git thi gi khng ph i l git m l t st". Bc th hai LM IU QUAN TR NG M t s phn bit c l quan trng nh t, l phn bit r s c p bch v s quan trng c a vic kim sot cc quyt nh c a b n lin quan ti vic b n s dng thi gi v v th lin quan ti m c tha mn c a b n. Ti mu n ni g? Ti xin hi bn cu ny: C khi no b n lm vic tri cht, hon thnh y nhng "vic ph i lm" trong danh sch, nhng vo cui ngy b n vn cm th y khng th a mn khng? L do l b n lm tt c nh ng g c p bch v i h i b n ch trong lc , nhng bn qun lm nh ng g quan tr ng, nh ng g s c nh h ng ln v lu v di. Ngc li b n c bao gi gp nh ng ngy m b n ch lm xong m t t vic thi nhng n cu i ngy li cm thy ngy hm c gi tr khng? l nhng ngy m bn tp trug vo nhng iu quan tr ng thay v vo nh ng g c p bch i hi bn ch . S c p bch hnh nh iu khin cu c sng chng ta. Chung in tho i reo trong lc chng ta ang bn m t vic quan tr ng, th nhng chng ta "phi" nh c in tho i ln. L ra chng ta m t dp may th sao? y l m t v d in hnh v vic b ci quan tr ng lm ci c p bch. Ho c chng ta mua mt cun sch m chng ta ngh s c nh h ng rt l n cho cuc i chng ta, nhng chng ta ch n ch cha c v cn phi dnh thi gi c th, hay chy ngoi ng, hay xem tin t c trn TV. Cch duy nht lm ch th c s thi gi c a b n l t chc thi biu h ng ngy c a bn th no c th s d ng phn l n thi gi vo vic lm cc iu quan trng hn l cc vic cp bch. Bc th ba TI T KIM TH I GI Cch hiu qu nht tit kim th i gi l h c hi kinh nghim ca ngi khc. Chng ta s khng bao gi thc s lm ch c thi gi n u chin lc ch y u ca chng ta v hc hi v iu khi n th gii ch da trn phng php m m m th v sai. Hc kinh nghim c a nhng ngi thnh cng s c th gip chng ta ti t kim c bit bao nm tri vt v. Chnh v th m ti c sch m t cch ngu nghin, th ng xuyn d cc kha hc v nghe cc bng t . Ti lun lun coi cc kinh nghim ny l m t nhu c u, ch khng ph i nh ng th ph thuc v chng cng hin cho

ti kinh nghim c a nhiu nm cng nh s thnh cng t . Ti khuyn bn nn hc hi kinh nghim c a ngi khc th ng xuyn ti a v s d ng nh ng g b n h c. "Chng ta lun c thi gi; Ch c n chng ta s d ng th i gi cho ng". -JOHANN WOLFGANG VON GOETHE

Chng 25 NGH NGI V GII TR: NG AY C THNG CNG NGH M T NG Y Ngy by * Mc tiu c a bn: t mc qun bnh. Bn lm vic vt v v b n hot ng ht sc. Hy dnh mt ngy gii tr! Hy tho i mi, hy si n i, h y lm iu g gip b n ra khi chnh mnh. iu g c th t o s phn khch nht cho bn? "Thnh nhn qun t l ngi khng nh mt tm h n tr th ca mnh". -M NH T Chng 26 THCH TT NH: SC LC CON NG I C TH I N U "Mt tia l a nh lm bng ln m t ngn l a gh g m". -DANTE Qu nhiu ngi c m th y mnh b t lc v v ngha trc cc vn x h i v cc bin c xy ra trn th gii, v h ngh rng cho d h c lm mi iu chnh ng trong cuc sng c nhn c a h , th s an ton c a h vn l thuc hnh ng c a nhng ngi khc. H cm thy s hi trc s trn lan c a nhng bng nhm hiu chin v ti ph m b o lc, hoang mang v s b t lc hon ton ca chnh quyn, au bu n v n n v gia c v m ch v lo lng v tnh tr ng nng ln c a tri t cng nh v nguy c nhiu loi b tuyt chng trn hnh tinh chng ta. l nhng con ngi mang tm tr ng bi quan. "Cho d ti c sng i sng c nhn v gia nh c a ti t t, th cng c ch g? Ch c n m t k nm quyn in r n m t chic nt thi th c th gii ny s b tiu tan!". Lo i h th ng nim tin ny to nn c m gic bt lc khng th kim sot v to thay i bt k mc ng k no v t t nhin dn ti tnh trng v v ng tiu bi u qua cu ni, "Vy th c g ng m lm gi?". Khng c g lm qu qu t kh nng hnh ng c a con ngi hn tnh trng v vng ny. l tr ngi hng u ngn cn chng ta thay i i sng hay c hnh ng gip ngi khc thay i i sng. T u sch n gi, chng ta khng ngng khng nh thng ip ny: Chng ta ngay lc ny c s c m nh iu khin cch suy ngh, cch cm nh n v vic lm c a chng ta. Chnh nhng quyt nh v hnh ng h ng ngy c a tng ngi chng ta s thc s t o nn nh ng thay i, nu mi c nhn chng ta lnh l y trch nhim c a mnh. c th to nn nhng thay i ton din v su rng trong i sng c nhn chng ta cng nh trong vn mnh chung c a th gii, chng ta c n quyt tm khng ng ng c i thi n cuc sng ca c nhn cng nh c a th gii. Gii php cao nh t Theo bn ngh, trn bnh din qu c gia v th gii, u l y u t chung trong t t c cc vn m chng ta ph i i din hm nay? T con s mi ngy mt tng nhanh nhng ngi khng c nh cho ti t l ti ph m ln cao, nh ng thm th ng ngn sch tr m trng v tnh tr ng suy thai c a h

sinh thi, cu tr li l chnh thi ca con ngi l nguyn nhn khi dy m i vn v t ng v n . V th, gi i php cho mi vn l ph i thay i thi ca chng ta. iu ny i hi chng ta thay i cch nh gi hay lm cc quyt nh c a mnh. M t v d c mc ton c u v nh ng h qu di h n ca cc quyt nh, l nn i v thiu lng thc hin ang c p m t sinh mng hng triu con ngi trn kh p th gii. T chc Y T Th Gii ch ng minh r ng tri t c kh nng nui sng mi ngi, th nhng m i ngy vn c 40,000 tr em cht i. Ti sao? R rng chng ta c ti nguyn, nhng c mt iu g b sai kh ng khip, khng ch qua cch thc phn phi lng thc ca chng ta, m cn qua cch thc chng ta s d ng cc ti nguyn c a mnh. Chng ta rt ra c kt lu n no v iu ny? iu ng m ng l mt khi chng ta nh n ra c ci r ca mi vn l thi ca con ngi v nh ng quyt nh ca con ngi, th chng ta bit rng chnh chng ta l ngi c th thay i hi n trng . Chng ta bit rng, iu duy nh t chng ta tuyt i lm ch c, l th gii ni tm c a mnh- chnh chng ta quyt nh ngha cho s vt. B ng hnh ng c a mnh, chng ta truyn t nh ng gi tr v nim tin su xa nht c a mnh v qua nh hng r ng kh p ca cc phng tin i chng, ngay c nhng hnh ng n s nht c a chng ta cng c sc nh hng v lay chuy n mi ngi c a mi qu c gia. Bn c th hi, "Mt ngi c th lm g thc s bin i th gii?" Hu nh mi s ! Ch duy mt iu c th hn ch nh h ng c a b n m thi, l tr tng t ng v quyt tm c a b n. Lch s th gii l m t bng ch ng v nhng g xy ra do hnh ng c a m t s nh nh ng ngi bnh thng nhng c nh ng quyt tm cao bin i th gii. l nhng c nhn lm nhng chuyn nh b nhng lm mt cch phi thng. H quyt nh rng c n phi thay i iu g , rng chnh h ph i l ngi lm chuyn ny v h c th lm c. Th l h t p trung ht sc lc thc hin v kin tr cho t i khi h tm ra cch cng vic c a h hon thnh. Nh ng con ngi ny chng ta g i l nh ng anh hng. Mi ngi chng ta bm sinh c kh nng tr thnh anh hng, lm nh ng hnh vi to b o, dng cm v nh ng c ch cao thng h u lm cho cuc sng tt p hn cho ngi khc, cho d trc mt n i hi s hi sinh au kh c a bn thn mnh. Kh nng lm nhng hnh vi ng n, dm c m t l p trng v dm thay i hin ang c sn ni bn. Cu hi t ra l: Khi thi c n, liu b n c nh mnh l mt anh hng v p ng m t cch v v li nng nh ng ai c n n bn khng? Nhiu ngi ngng m m Tresa v t ng rng b sinh ra l anh hng ri. H cho r ng b l mt ngi n b tm linh siu vit v l con ngi b n ch t phi th ng trong cc quyt tm v s cng hin v tha cho ngi ngho. R rng b l ngi ph n c lng dng cm v c m thng su sc, nhng m Teresa cng c nhng lc nguy kch xc nh vai tr c a b nh mt trong nh ng v nhn c nh ng c ng hin to tt nh t trong th i i chng ta. M Tresa khng bt u cuc i ca mnh vi cng vic cu gip ngi ngho. Th c vy, b tri qua sut 20 nm dy d cc tr em ca nh ng gia nh giu c nht Calcutta, n . H ng ngy b vn i qua nh ng khu chu t chung quanh vng dn c kh gi c a thnh ph m b lm vic, nhng b khng bao gi ngh n

chuyn vt ra khi tm nh hng nh b hin c c a mnh. Mt m, khi b ang i trn ph , b nghe ti ng ku c u ca m t ph n. Chnh giy pht ngi ph n ny hp hi trong cnh tay b l lc mi mi thay i cuc i c a M Tresa. Nh n th y tnh tr ng nguy kch c a ngi n b ku cu, M a vi ch ta n b nh vi n. Nhn vin bnh vin b o m ngi i. M bit rng ngi ph n ny s cht nu khng c c p cu, nn M ph i a ch ta n mt bnh vin khc. y cng th, ngi ta bo M i; ng cp x hi th p ca ngi ph n khin ngi ta coi ch khng quan tr ng bng nh ng b nh nhn khc. Cui cng, m Tresa th t vng a ch v nh mnh. Ngay m hm , ch cht an bnh trong vng tay yu thng ca M Tresa. "Th i im quyt nh" cuc i M Tresa im: l giy pht m quyt nh vi mnh rng, trong kh nng ca m s khng cn cnh ny din ra cho mt ngi no khc n a. T giy pht tr i, m quyt nh hin trn i mnh xoa d u n i kh au quanh m v d h sng hay cht, h s sng hay cht x ng vi phm gi con ngi. M s ch thn lm mi iu c th cho nhng ngi ny c i x t t hn trc kia, vi tnh thng v s knh trng m mi ngi u c quyn c h ng. Thch ca cnh v gia c Chng ta thc r ng ni mi con ngi chng ta u c sn tia l a c a c tnh anh hng ang i c qut ln b ng chy, vy chng ta ph i lm cch no i ph vi m t vn x hi kh ng l nh cnh v gia c ang din ra trn kh p th gii? Cha kha th nht thay i tnh trng ny l chnh chng ta ph i vn ti m t tiu chu n cao hn. Chng ta phi quyt nh rng mnh khng th chp nhn cho c qu nhi u ngi, n ng cng nh n b, tr con cng nh ngi gi, b vt ra ngoi ng ph nh nhng c n b c a x hi. M l mt qu c gia thuc hng giu nht th gii, th m t l dn s v gia c khng phi l nh . Cc cuc iu tra dn s khng th cho con s chnh xc c bao nhiu ngi v gia c, v thc ra, bn cht c a cnh v gia c l nhng con ngi lin h khng c mt a ch. Ngi ta c tnh rng M c t l 3 tri u ngi v gia c, hay kho ng 1% ngi khng c nh c a ph i s ng ngoi ng hay trong nh ng tp lu l p s p. Cha kha th hai i ph vi vn ny l thay i nh ng nim tin c a chng ta. Chng ta ph i b thi tin r ng y l nh ng vn rc r i mun thu m cc c nhn d c mun cng chng th lm g c. Thi lc b t tng tm ny ph i c ph v bng cch ch p nh n nim tin rng m i c nhn chng ta c th to s thay i v trong thc t, mi phong tro i mi ln u c thc hin bi nh ng c nhn c ch d n thn. M t nim tin n a chng ta ph i thay i, l nim tin rng s d nhng ngi v gia c sng trong hon c nh nh th l v t t c h b "ri lon tm th n". Cc s liu thng k cho th y ch c kho ng t 16 ti 22 ph n trm ngi v gia c l mc m t hnh thc tm bnh no . Vy th u l nguyn nhn chnh c a cnh v gia c? Ngoi nguyn do tm thn ni trn, cc l do thng c k g m vic gi nh tng trong khi thu nhp gi m, ch ng nghin r u hay ma ty v i sng gia nh tan v. Tt c nh ng l do nu trn u chnh ng. Nhng ng sau tt c nh ng

l do l cc h nim tin. D sao, cng c v s ngi tri qua nh ng s tn ph c a ru v ma ty, mt ht nh c a hay khng lm ra tin tr tin thu nh v khng bao gi c h ng mt i sng gia nh n nh- th nhng h khng bao gi tr thnh v gia c. S khc bit ch no? Tt c u l nh ng nim tin, nh ng gi tr c bn v tnh cch c a m i ngi. Nhiu ngi sng ngoi ng ph c th t coi mnh l "v gia c", nhng nhng ngi khc l i th y mnh ch "t m th i khng c nh c a". V th h c tm gii php v s tm ra c l i thot tr v vi n p sng truyn thng. to ra s bin i lu di cho c nhn ngi v gia c, cn ph i c s thay i tnh cch c a ngi . y l con ng duy nh t to s thay i lu bn ni thi ca h. Thch ca t nn bng nhm bo lc Tuy r ng tnh trng ph m php ngi l n l m t vn bc bch, nhng chng ta cng cn i din vn t i ph m ca thanh thiu nin. Chng ta ngh th no v nh ng v git ngi v l di n ra h ng ngy trong cc thnh ph do nh ng bng nhm thanh thiu nin? Tnh cht d t n l lm ca hai bng nhm c ngun gc t Los Angeles r i lan trn kh p nc M - bng Crisps v bng Bloods - cp i bit bao sinh m ng ngi trong thnh ph khin h u ht chng ta ph i rng r n v ht ho ng khng bit ph i i din vi vn ny ra sao. tuy nhin, ti ngh m t trong cc vic u tin chng ta phi lm l tc ng cho nhng bng nhm ny suy ngh li v nh ng nguyn tc hnh ng ca h. Cn nh r ng, mi hnh ng ca chng ta u b t ngu n t nh ng nim tin ct yu v nh ng g chng ta phi lm v khng c lm. Mi y ti c c mt on trch c a m t cu n sch vit v i sng hng ngy c a nh84ng bng t i ph m. y l mt on v mt lp hc ci t o. Khi nh ng hc vin (thnh vin c a bng ti ph m) c h i t i sao chng c th git mt ngi, chng c ra vanh vch m t trng 37 l do, trong c nhng l do sau y lm ti git mnh: Nu c ai nhn ti ra v gin chi, nu c ai h i ti u, xin ti mt ng, nu c ai i ng bun ci, nu c ai ng vo ming bnh ti ang cm, n u c ai c t tc ti x u. Vi nh ng nguyn tc sai lc nh th - nh ng nguyn tc m hu nh khng mt ai khc trong x hi ch p nh n- khng l g nh ng thanh thiu nin ny l nhng con ngi nh d. H c nhiu l do git ngi hn bt k ai khc v v th h hnh ng theo cc nguyn t c ca h. Tuy nhin, iu lm ti phn khi, l nhn vin qun gio hiu r sc mnh ca nh ng cu hi lm suy yu c nh ng nim tin m nh m nht. ng hi, "Trong s nh ng l do ny, b n mu n cht v l do no?" Ni cch khc, n u bn bit rng v git mt ngi do v h t tc x u m b n cng cht, liu b n c vn git ngi khng? Dng cu hi ny, ng lm cho h nh gi li nh ng nguyn tc c a h v nghin ng m li t m quan trng ca chuyn m trc h coi l ng git ngi. Khi ng xong tin trnh nu nhng cu hi ny, nh ng phm nhn tr thay i h n nh ng nguyn tc c bn ca h. Qua phng php hi v tr li cu hi, "L p hc" ny thuyt ph c c r t nhi u tr ph m php h thay i li sng. N lm suy yu nh ng nim tin tai h i trc kia c a h cho ti khi h khng cn ch c chn v chng n a. Chng ta nn nh rng, mi thi c th c thay i nh

thay i cc nim tin, gi tr , nguyn t c v tnh cch. Thch i vi mi tr ng ca chng ta Vn mi trng ngy nay tr thnh m i quan tm c a mi qu c gia v c a chung nhn lo i. Sau bn nm lin tip c thi tit nng nh t t trc ti nay, ngi ta tr nn ht sc lo l ng v tnh tr ng nng d n ln c a tri t- hin t ng gy nn bi lng kh carbon dioxid d th a b hp th bi t ng zon, gy nn s gia tng nhit . Nh ng nguyn nhn chnh l g? Mt nguyn nhn l nh ng cht Flurocarbon c trong cc my iu ha khng kh v cc bnh xt. M t ngun g c khc n a c a tnh trng tri t nng ln l n n ph r ng. R ng chim mt t l ng kinh ngc l 80% cy xanh c a tri t v thit yu i vi h sinh thi c a chng ta. Cy c i h p thu nh ng kh c ca lng carbon dioxid d th a m chng ta th i vo trong kh quyn, ri bin i n thnh kh oxygen cho chng ta ht th. Cy c i lm hi xun tri t: khng c cy c i, i sng trn tri t khng th t n t i nh chng ta thy hm nay. Cc cy rng cng cung c p mt mi tr ng cho v s ch ng lo i ng vt v cn trng trn th gii. Khi t rng, khng nh ng chng ta ph ho i cy c i to oxy v mi tr ng sinh s ng c a cc loi ng vt v thc vt, m chng ta cn thi vo trong khng kh mt lng khng l carbon dioxid v lm tng nhanh hi u qu nguy him c a vic tri t nng ln. Bn c mun ngn chn nn ph r ng khng? B n c mun gip cn b ng l i h sinh thi c a chng ta khng? Ngoi vi c ng gp ti chnh cho cc t chc mi tr ng nh Greenpeace, iu c tc dng mnh nh t bn c th lm l nh n th c rng thi s dng b a bi hnh tinh c a chng ta s lm chng ta au kh. Vic t y chay s dng tht c ng c tc dng hiu qu trong cng nghi p, n cng c tc dng trong lnh vc mi trng. y khng phi chuyn tin b c. Chnh tri t ang c nguy c b h y dit. M t vn ln n a chng ta lo lng l nn i trn th gii. Vi 60 triu ngi cht i mi nm trn th gii, r rng n lc chng ta ph i xt li cch thc chng ta s dng ti nguyn c a chng ta. Hy nh rng mi quyt nh u ko theo h u qu v nu chng ta khng hi u bit nh h ng di h n i vi hnh tinh c a chng ta, chng ta s lm nh ng quyt nh sai lm. Mi ngy c 40 ngn tr em cht i, nh ng r rng chng ta c th nui chng n u chng ta bit s dng ti nguyn hiu qu hn. Hin nhin chng ta vn cn phi ng u vi nh ng thch chnh tr v vic phn phi, nhng chc chn lng thc th khng thiu. Sau cng, mt trong nh ng ngu n ti nguyn chng ta ang ph hoi l lp t mu trn m t t. Thin nhin c n 500 nm to ra 3 centimet t mu, th m hin nay c 16 nm chng ta lm mt i 3 centimet. Khng c t mu, lng s n xu t lng thc s m t v i sng chng ta cng s bit m t. Nu b n c m t lp tr ng, khng nh ng b n s ngng tham gia vo vic hy ho i mi tr ng, m bn cn to nh hng i vi l li c a nh ng ngnh kinh doanh gy thi t h i n mi tr ng. Hy gio d c con chu b n, h ng dn b ng gng sng Ging nh vi nh ng thch khc, nh ng vn mi tr ng c a chng ta i h i s gio d c v hnh ng to thay i. Tic thay nhiu ngi ngh rng gio dc l vic ca nh tr ng v khi

tt nghip xong - thm ch trc khi tt nghip - h khi cn h c g n a! Vy chng ta c th lm g to s thay i? Chng ta c th gi mt vai tr tch c c trong vic xc nh ch t l ng gio dc con em chng ta. Nhng quan trng hn ht, chng ta ph i gio dc con em chng ta v nh ng hu qu ca hnh ng ca chng. Chng ta ph i lm chng thc v nh h ng c a chng trn bnh di n c nhn v tp th. ng bao gi chng ri vo no trng cho rng cc hnh ng c a chng ch ng c h qu g. Ngc l i, nh chng ta h c trong cu n sch ny, m i quyt nh v hnh ng ca chng ta, cho d l nh b, vn d n ti nh ng h u qu su r ng. V b n hy ch ng minh cho chng thy iu bng gng sng c a b n. S cng hin Nhiu nm trc, ti quyt nh coi vic cng hin khng ph i mt s b buc, m l mt c hi cho li iu chng ta nhn. Hi ti 11 tui, nm y gia nh ti khng tin t chc b a tic mng L T n v c m t t chc t thin em n cho chng ti b a n . K t do y, vic gip nhng ngi ngho i v v gia c tr thnh mt s mnh m ti dng hi n c i mnh th c hin. K t nm 18 tui, h ng nm c n L t n l ti chun b nh ng gi thc n em i tng nhng gia nh tng thiu. Cng t nm , ln u tin ti gia nh p t ch c h tr nh t Chino. Qua vic phc v cng ng, ti tr thnh mt nh t thin, mt ngi thc s mun t o nn s thay i, mt ngi y nhit tnh c ng hin. iu ny lm ti thm hnh di n, lm c tnh ti phong ph v cng gip ti thm kh nng cho ngi khc nhiu hn. N cng gip ti khuyn khch nhng ngi khc cng lm nh mnh. "Ch nh ng ai hc c s c m nh c a vic cng hin chn thnh v v v li mi c m nghim c nim vui su xa nh t: S sung mn i mnh". -ANTHONY ROBBINS Nu mt ngi n tu n s nh m Tresa Calcutta, n s, ngho nn khng c ca ci g ngoi c tin v lng t n t y ca b, c th em li ch n cho bit bao nhiu ngi ngho kh, th chc ch n b n cng nh ti u c th i din vi nhng thch chng ta g p hng ngy. N u Ed Roberts c th ch ng c c vi nh ng au n c a cn bnh b i lit v ph i th bng my c a mnh th c d y ti tnh m i bui sng v ngh ra cch thay i thi ca c nc i vi nhng ngi tn t t - v ng thnh cng - th b n v ti c ng c th l nh ng anh hng nh th . Nhiu khi chng ta khng bi t s vic r i s dn chng ta n u, nhng chng ta hy c tin vo trc gic c a mnh v trao ban t t c t m lng c a mnh: chng ta s v cng ngc nhin v nh ng s k diu s x y ra. Nu b n quyt tm dnh ra mt hay hai gi ng h mi thng cng hin cho ngi khc, n s lm phong ph tnh cch c a b n v b n ch c ch n s tr nn "lo i ngi" bit th c s quan tm, bit hnh ng t o s bin i. Bn s khng cn g p vn rc ri no trong cng vi c ca mnh n a, v b n thy nh ng vn ch thc l g r i. Nh ng bu n bc bn ngh l s cm th y v b thua l trong cng vi c lm n ca b n hm nay s tan bin khi b n a tay du mt ngi qu

ct ln gi ng, hay khi bn m p mt a tr b AIDS trong cnh tay c a b n. "Mt ngy no , sau khi chng ta lm ch c bo tp, sng bi n, thy triu v tr ng lc, chng ta s trang b cho To Ha nh ng nng l ng ca tnh yu. Lc y, ln th hai trong lch s th gii, con ngi l i khm ph ra l a". -TELHARD DE CHARDIN H T