Menaxhimi i Sistemeve t Informacionit

Java 3 Agron aushi, MSc

ORGANIZATA MODERNE N EKONOMIN DIGJITALE

KAPITULLI 2

Prmbledhje e Leksionit
1. Brja e Biznesit n Ekonomin Digjitale
2. Presionet n Biznes, Prgjigjet Organizacionale, dhe Mbshtetja e IT-s 3. Avantazhi Konkurrues dhe Sistem Informimi Strategjik 4. Pse duhet t msojm pr Teknologjin e Informacionit?

1. Brja e Biznesit n Ekonomin Digjitale

Ekonomia digjitale: sht ekonomia e bazuar n teknologjit digjitale, duke prfshir dhe rrjetet e komunikimit (Internet-in, Itranet-in dhe Ekstranetin), kompjutert, software-in, dhe teknologji tjera t lidhura me kt. Gjithashtu e quajtur dhe Ekonomia e Internetit, Ekonomia e Re, ose Ekonomia e Rrjetit (Web).

Infrastrukturat digjitale ofrojn nj Platform Globale prmes t cils njerzit dhe organizata bashkpunojn dhe krkojn informacione.
6

Platforma Globale n Ekonomin e Re Prbn

Nj numr t madh t produkteve q mund t digjitalizohen kjo dmth produkte q mund t konvertohen n format digjital. M t shpeshta jan: librat, filmat, revistat, TV dhe radio programet, lojrat elektronike, CD-t me muzik dhe software kompjuterik.

Konsumatort dhe Firmat q bjn transakcione financiare digjitale.

Produktet fizike si jan aparatet elektro-shtpiake dhe automobilat q prmbajn n vete ipa kompjuterik dhe mundsi konektimi me rrjet.

Biznesi Elektronik (E-Biznes)

Bizneset n numr t madh jan duke kryer funksionet e tyre bazike prmes blerjes dhe shitjes s produkteve dhe shrbimeve, shrbimit t konsumatorve dhe kolaborimit me biznes partnert e tyre n form elektronike. Ky proces njihet si biznes elektronik (e-business) ose tregti elektronike (e-commerce).

Ekonomia e Re vs. Ekonomia e Vjetr

Shembull
Blerja dhe shitja e librave
Regjistrimi n or

E vjetr
Vizito librarin
Ec npr kampus deri tek Fakultetet, Zyra pr Regjistrimin e Orve etj. Blej film, prdor aparatin, drgoi t zhvillohet filmi Mbushe veturn, shko brenda, paguaj me para gati ose me kartel kreditore Paguaj me para gati, metal tokens Vizito shitoren, mere at q krkon, paguaj, dhe shko Prdor gazetat, letr, katalog ose online

E re
Vizito web faqen duke krkuar botuesit dhe shtpi shitse
Hyn n web faqen e Universitetit

Fotografi Pagesa e nafts (te pompa e benzins)

Prdor aparat digjital Prdor kartel q do ta njoh sensori dhe shko. Use speed pass token wave over the sensor and go Prdor kartela elektonike (Metro cards) Prdor kioske pr vetshrbim, blej online Prdor zinxhir t furnizimit (supply chain) me fotografi t digjitalizuar.
9

Pagesa e transportit Pagesa e mallrave Furnizimi i fotove komerciale

Ekonomia e Re vs. Ekonomia e Vjetr

Shembull #1: Rregjistrimi i orve

10

Ekonomia e Re vs. Ekonomia E Vjetr

Shembull #2: Blerja dhe Shitja e Librave

11

Ekonomia e Re vs. Ekonomia e Vjetr

Shembull #3: Fotografi

12

Ekonomia e Re vs. Ekonomia e Vjetr

Shembull #4: Pagesa e Nafts

13

Ekonomia e Re vs. Ekonomia e Vjetr Shembull #5: Pagesa e transportit ne NYC

14

Ekonomia e Re vs. Ekonomia e Vjetr

Shembull #6: Pagesa e mallrave

15

Ekonomia e Re vs. Ekonomia e Vjetr (Shembull #6 Vazhdim)

16

Presionet n Biznes, Prgjigjet Organizative, dhe Mbshtetja e IT-s

Presionet n Biznes Mjedisi i biznesit sht kombinim i faktorve social, legal, ekonomik, dhe politik, q ndikojn n aktivitetet e biznesit. Ndryshimet e ndjeshme n do njrn nga kta faktor mund t krijoj presion nga aspekti i biznesit n organizat. Tre llojet e presioneve n biznes q organizatat ballafaqohen jan: tregu, teknologjia, dhe presionet shoqrore.
17

Mbshtetje e IT-s pr dhnie t Prgjigjes Organizative ndaj Presioneve n Biznes

18

Tre Llojet e Presioneve n Biznes

Presionet e Tregut:
Ekonomia Globale dhe Konkurrenca e Ashpr

Konsumator t fuqishm

Natyra e ndryshueshme e fuqis puntore

19

Presionet n Biznes (Vazhdim)

Presionet Teknologjike:
Mbingarkesa me Informacione

Inovacionet Teknologjike dhe Vjetrimi

20

Presionet n Biznes (Vazhdim)

Presionet Shoqrore:

Prgjegjsia Shoqrore

Mbrojtje nga Sulmet Cyber Terroriste

Rregullim dhe Derregullim Qeveritar

shtjet Etike
21

Prgjigjet Organizative
Sistemet Strategjike ofrojn avantazhe q u mundsojn organizatave t rrisin prqindjen n treg, m mir t negociojn me furnizuesit, ose t pengojn konkurruesit t futen n tregjet e tyre. Fokusi n konsumatort sht diferenca ndrmjet trheqjes dhe mbajtjes s konsumatorve duke ofruar shrbim t shklqyer konsumatorve q t mos i humbin para konkurrencs.
22

Prgjigjet Organizative (Vazhdim) Make-to-Order (Bn-pr-porosi) sht strategji e prodhimit t produkteve dhe shrbimeve sipas dshirs/porosis. Mass Customization (prshtatje masive) sht prodhimi i sasive t mdha t produkteve, por duke i prshtatur ato q t i plotsojn dshirat e do konsumatori.. E-business dhe E-commerce sht strategjia e brjes s biznesit n form elektronike.
23

3. Avantazhi Konkurrues dhe Sistemet e Informimit Strategjike

Avantazh Konkurrues: Nj avantazh ndaj konkurrencs si sht kostoja, kualiteti, ose shpejtsia, q prin n kontroll t tregut dhe n profite m t mdha nga mesatarja. Sistemet e Informimit Strategjike (SIS) ofrojn avantazh konkurrues duke i ndihmuar organizats t implementoj qllimet e veta strategjike dhe t ngrit performancn dhe produktivitetin e vet.
24

Modeli i Forcave Konkurruese t Porter-it

Korniza m e njohur pr analizimin e konkurrencs sht ajo e Michael Porterit e quajtur Modeli i Forcave Konkurruese (Porter, 1985). Ky model sht prdorur q t zhvilloj strategji q ngritin cakun konkurrues. Demonstron si IT mund ta bn kompanin m konkurruese.
25

Forcat Konkurruese t Porterit

26

Strategjit pr Avantazh Konkurrues

Lidershipi n kosto: Prodho produkte dhe/ose shrbime me koston m t ult n industri. Diferencimi: Ofro produkte, shrbime ose veti produktesh t ndryshme. Inovacioni: Prezanto produkte dhe shrbime t reja, shto veti t reja ndaj atyre ekzistuese, ose zhvillo mnyra t reja pr prodhimin e tyre..

27

Strategjit pr Avantazh Konkurrues (Vazhdim)

Efektiviteti Operacional: Prmirso mnyrn e zbatimit t proceseve t brendshme biznesore, ashtu q kompania t kryej aktivitete t ngjashme m mir se rivalt. Orientimi ndaj konsumatorit: Koncentrohu n knaqjen e konsumatorve.

28

4. Prse duhet t msosh pr Teknologjin Informative (IT)?

IT sht thelbsore pr pun n organizata. IT zvoglon numrin e menaxherve t klasit t mesm. IT do t ndryshoj punn e menaxherit. IT ndikon tek puntort n pun. IT ndikon tek shndeti dhe siguria e puntorve. IT prdoret nga t gjitha departamentet.
29

Prse duhet t msosh pr IT? (Vazhdim)

IT ofron mundsi pr njerzit e hendikepuar. IT ofron prmirsime ne kualitetin e jets. Prmirsime n shndetsi. Luftim kundr krimit dhe beneficione tjera.

Copyright 2007 John Wiley & Sons, Inc.

Chapter 2

30

PYETJE?