Công Nghệ Sản Xuất Amoniac

K THUT SN XUT CC CHT V C C BN GVHD: L MINH VIN
www.sinhvienhoahoc.net
1

08CDHH GROUP

www.SinhVienHoaHoc.Net
www.DienDanCntp.com
www.SinhVienCntp.Com
http://HuFi.Co.Cc
2
Ph Lc:

I. Li m u.................................................................................................2
II. Khi nim chung................................................................................3
III.iu ch hn hp kh nit-hydro.......................................................7
1. iu ch kh hn hp....................................................................7
2. Lm sch kh hn hp...................................................................9
IV. Cng ngh tng hp Amoniac..........................................................11
1. C s l thuyt..............................................................................11
2. S cng ngh...........................................................................12
3. M t thp tng hp Amoniac....................................................14
V. Vn an ton trong sn xut v s dng Amoniac.......................16
1. Thao tc an ton vi NH
3
lng....................................................16
2. Mt s yu cu s cu tai nn do NH
3
gy ra.............................16
VI. Kt lun ................................................................................. .......... ...18
VII. Ngun ti liu...................................................................................19
3
I. Li m u
Amoniac l sn phm ch yu trong cng nghip ha hc ni chung
v cng ngh sn xut cc hp cht ca nit ni ring. Amoniac l sn
phm u t tin hnh sn xut cc hp cht khc ca nit nh cc
loi phm m c cha nit, HNO
3
.
n u th k 20, phng php tng hp Amoniac mi c pht
trin theo quy trnh cng ngh c th. Nm 1913 mt nh my tng hp
Amoniac u tin ra i ti c.
Sau i chin th gii th nht k thut tng hp Amoniac c ph
bin n mt lot cc quc gia khc, nhng ci tin quan trng trong qu
trnh tng hp c p dng, c bit k thut sn xut Amoniac c
ci tin ti bc t ng ha mt phn. Quy m sn xut c m rng
nhng nh my sn xut NH
3
v cc ch phm NH
3
ln lt c ra i.
n giai on hin nay, cng nh tng hp NH
3
t c bc
tin vc bc vi vic ng dng cng ngh thng tin, t ng ha vo qu
trnh sn xut vi nhiu dy chuyn khc nhau.
4
II. Khi nim chung:
1. Tnh cht vt l:
Amoniac l mt cht kh khng mu, mi khai v xc gy ngc th,
nh hn khng kh (khi lng ring D = 0,76g/l).
Amoniac ho lng -34
0
C v ho rn -78
0
C. Trong s cc kh,
amoniac d tan c nhiu nht trong nc (1lt nc 20
0
C ho tan c
800 lt NH
3
). Hin tng tan c nhiu gii thch do c tng tc gia
NH
3
v H
2
O, l nhng cht u c phn t phn cc.
2. Tnh cht ha hc:
S phn hu
Nh bit, phn ng tng hp NH
3
l thun nghch. iu ny c
ngha, amoniac c th phn hu sinh ra cc n cht N
2
v H
2
.
Amnic phn hu nhit 600 700
0
C v p sut thng. Phn
ng phn hy l phn ng thu nhit v cng thun nghch .
2 NH
3
3 H
2
+ N
2

Tc dng vi axit:
Nhng hai a thu tinh vo hai bnh ng dung dch HCl c v
dung dch NH
3
c sau a hai u a thy tinh li gn nhau th s
thy khi mu trng.
Khi mu trng l nhng ht nh ca tinh th mui amoniclorua.
Cht ny c to do hai kh HCl v NH
3
ho hp vi nhau theo phng
trnh phn ng:
NH
3
+ HCl NH
4
Cl
Tc dng vi cht oxi ha:
Tc dng vi O
2

t amoniac trong oxi, n chy vi ngn la mu vng ti . NH
3
b
oxi ho bi oxi to ra N
2
v H
2
O.
4NH
3
+ 3O
2
= 2N
2
+ 6H
2
O + Q
5
Trong th nghim hn hp NH
3
v O
2
c dn i qua ng ng cht
xc tc Pt nung nng. Kh NO sinh ra, i ti bnh cu l ni c nhit
thng, th ho hp vi trong khng kh to ra kh NO
2
mu nu .
NH
3
+ 5O
2
= 4NO + 6H
2
O
2NO + O
2
NO
2

Tc dng vi kh Clo
Dn kh NH
3
vo bnh kh Cl
2
, hn hp kh t bc chy to ra ngn
la c khi trng.
Phng trnh phn ng:
2NH
3
+ 3HCl = 6HCl + N
2

Khi trng l nhng ht nh tinh th NH
4
Cl c to nn do HCl
sau khi sinh ra li ho hp ngay vi NH
3
.
NH
3
+ HCl NH
4
Cl
Tnh axit
Nh ta bit NH
3
l mt baz tuy nhin n cn l mt axit yu
(theo thuyt Brnsted-Lowry ); v d nh khi lithium nitride c thm
vo dung dch amoniac phn ng to thnh dung dch lithium amide:
Li
3
N(s)+ 2NH
3
(l) 3 Li+(am) + 3 NH
2
(am)
NH
3
nh l Ligand
Tetraamminecopper(II), [Cu(NH
3
)
4
]
2+
, c mu xanh dng m khi
thm amoniac vo trong dung dch mui ng (II).
Diamminesilver(I), [Ag(NH
3
)
2
]
+
, c gi l tc cht Tollens
reagent.
3. ng dng:
Amoniac l mt trong nhng hp cht ha hc c ngha c bit
trong ngnh cng nghip ha hc v n c rt nhiu ng dng trong thc t:
Trong cng nghip sn xut phn bn, Amoniac dng sn xut ra
cc loi m, m bo s n nh v cung cp m cho vic pht trin
6
nng nghip. Gp phn m bo an ninh lng thc. Thc hin cng
nghip ha hin i ha v hin i ha t nc.
Trong cng nghip thuc n, Amoniac c vai tr quyt nh trong
vic sn xut ra thuc n. T NH
3
c th iu ch HNO
3
sn xut cc
hp cht nh: di-tri nitrotoluen, nitroglyxrin, nitroxenlulo,
pentaerythrytol, v amoni nitrat dng ch to thuc n.
Trong ngnh dt, s dng NH
3
sn xut cc loi si tng hp nh:
cuprammonium rayon v nilon.
Trong cng nghip sn xut nha tng hp, NH
3
c dng lm cht
xc tc v l cht iu chnh pH trong qu trnh polyme ha ca phenol-
formaldehyt tng hp nha.
Trong cng nghip du m, NH
3
c s dng lm cht trung ha
trnh s n mn trong cc thit b ngng t axit, thit b trao i nhit, qu
trnh chng ct. NH
3
dng trung ha HCl to thnh do qu trnh phn
hy nc bin ln trong du th. NH
3
cng dng trung ha cc vt axit
trong du bi trn axit ha.
NH
3
dng iu ch aluminu silicat tng hp lm xc tc trong
thit b cracking xc tc lp c nh. Trong qu trnh hydrat ha silic. NH
3

kt ta vi nhm sunfat [Al
2
(SO
4
)
3
] to mt dng gel. Sau ra tp
cht Al
2
(SO
4
)
3
c sy kh v to hnh.
Trong cng nghip sn xut thuc tr bnh. NH
3
l mt cht n
quan trng sn xut cc dng thuc nh sunfanilamide, sunfaliazole,
sunfapyridine.
Dung dch NH
3
21% cn dng lm dung mi rt tt. Amoniac to
c cc nitrua ti cng b mt thp, s dng Amoniac lm tc nhn
lnh trong cc thit b lnh.
Amoniac c nhiu ng dng trong thc t nn vic tng hp
Amoniac t kh thin nhin c ngha thc t su sc. Mc ch ca
ti ny l s dng ngun nguyn liu kh t nhin sn c nc ta mt
7
cch hiu qu sn xut ra Amoniac lm cht ha hc trung gian phc v
qu trnh tng hp ra cc sn phm c ch p ng nhu cu cho nn kinh t
quc dn. Mc khc ti cn a ra mt phng hng mi trong vic
nng cao gi tr s dng ca ngun nguyn liu kh t nhin.
8
III. iu ch hn hp kh nit-hydro tng hp amoniac:
iu ch nguyn liu tng hp amoniac t kh thin nhin (ch yu
l kh CH
4
).
Qu trnh chuyn ha kh thin nhin qua hai giai on:
- iu ch kh tng hp
- Lm sch kh tng hp
1. iu ch kh tng hp:
Kh thin nhin c chuyn ha bng hi nc hoc oxy theo phn
ng:
CH
4
+ H
2
O CO + 3H
2
Q (1)
2CH
4
+ O
2
2CO + 4H
2
+ Q (2)
CO + H
2
O CO
2
+ H
2
Q (3)
Phn ng (1), (3) l cc phn ng thu nhit, phn ng ch c hiu
qu khi nhit ln hn 1350
o
C. nhit ny rt kh duy tr, do phi
dng xc tc v hi nc.
Xt lu trnh chuyn ha kh thin nhin bng hi nc vi xc tc
Ni.

S cng ngh chuyn ha metan bng hi nc c xc tc
Ch thch:
1,3: Thit b trao i nhit; 2: Thit b lm sch kh s b; 4: L ng
5: thp chuyn ha mtan; 6: Ni hi thu hi; 7: Thp tng m
9
8: Thit b trn; 9: Thit b chuyn ha CO.

Kh thin nhin a vo thit b trao i nhit (1), nng nhit
380-400
o
C. Sau lm sch kh s b (2), dng ZnO hp th hp cht
lu hunh (H
2
S, cc hp cht hu c cha S) chng khi lm nhim c
xc tc (ra khi thp cc hp cht ny phi <2-3mg/m
3
).
Hi nc dng chuyn ha cng c gia nhit thp (3) vi
nhit 380-400
o
C. Sau c ha vo kh vi hn hp kh-hi t l
1/2.5 (th tch). Hn hp kh hi vo l ng (4), ti y kh i trong ng c
ng xc tc Ni, s chuyn ha xy ra theo phn ng (1). y l phn ng
thu nhit nn cung cp nhit cho phn ng, ngi ta t kh ngoi
ng. Ti y, hn hp kh-hi c chuyn ha n 75% mtan v nhit
t n 700-750
o
C. y hn hp kh i vo thp chuyn ha mtan th
2(5) tip tc chuyn ha mtan cn li. thp ny ngi ta cho thm
khng kh vo nhm mc ch a N
2
vo hn hp. Lng khng kh cho
vo t l: H
2
/N
2
= 3/1 (t l cn thit tng hp NH
3
). Oxy trong khng
kh oxy ha mtan theo phn ng (2) trn thp, phn ng ny ta nhit
lm tng nhit ca hn hp kh ln 950-1000
o
C. Do cui thp tip
tc phn ng thu nhit (1) v mt phn phn ng (3).
thit b (5) ra hn hp i vo ni hi thu hi (6), c lm lnh
xung nhit khong 400
o
C. iu chnh qu trnh c chnh xc mt
phn kh c a vo thp tng m (7) m khng qua ni hi. Thp ny
c phun nc h nhit hn hp kh, ng thi lm hn hp bo
ha hi nc. Lng nc phun phi lm sao cho kh t nhit 380-
400
o
C l nhit cn thit chuyn ha CO theo phn ng (3).
Trc khi vo thit b chuyn ha CO hn hp kh qua thit b trn
(8). Ti y ngi ta b sung hi nc vi t l hi/kh = 0.35/1.
Thit b (9) gm hai tng xc tc Fe-Cr thc hin chuyn ha hai
cp. Ln u thc hin nhit 400
o
C, phn ng ta nhit tng nhit
10
hn hp kh ln 500
o
C. Trc khi vo lp xc tc tip theo hn hp kh
qua lp m c ti nc trc tip h nhit xung 420-440
o
C
(nhit ti u chuyn ha ln hai). Kh ra khi thp (9) c chia lm
hai i qua thit b (1) v (3).
Kt thc qu trnh chuyn ha hn hp kh gm N
2
, H
2
, CO
2
mt t
CO, CH
4
vi thnh phn (% th tch) nh sau:
N
2
= 20.6; H
2
= 59.8; CO
2
= 15.2
CO = 4; CH
4
= 0.4
Hn hp ny a i lm sch
2. Lm sch kh hn hp: mc ch loi H
2
S, CO, CO
2

a. Tch kh CO
2
v H
2
S: CO
2
v H
2
S u tan nhiu trong nc khi
tng p sut v h nhit , nn hn hp kh c ra bng nc p sut
cao l phng php tt nht tch hai kh ny .
Trong cng nghip thit b lm sch kh l mt thp m. Kh i t
di ln, nc bm t trn xung vi p sut hi ln hn p sut kh.
Phng php ny c th tch t 80-95% CO
2
, v c dng sn xut
xa ur,...
Hin nay ngi ta s dng monoetanolamin (CH
2
CH
2
(OH)NH
2
)
tch CO
2
v H
2
S. Dung dch ny hp th tt nhit 25-35
o
C.
2CH
2
CH
2
(OH)NH
2
+ H
2
O + CO
2
(CH
2
CH
2
(OH)NH
3
)
2
CO
3

CH
2
CH
2
(OH)NH
2
+ H
2
O + CO
2
(CH
2
CH
2
(OH)NH
3
)HCO
3
2CH
2
CH
2
(OH)NH
2
+ H
2
S (CH
2
CH
2
(OH)NH
3
)
2
S
CH
2
CH
2
(OH)NH
2
+ H
2
S (CH
2
CH
2
(OH)NH
3
)HS
Tng nhit dung dch hp th CO
2
, H
2
S ln 105-125
o
C, th
qu trnh nh xy ra, sau lm lnh dung dch v dung dch
monoetanolamin c dng tr li. Phng php ny tch CO
2
ln n
99%.
b. Tch kh CO: hm lng CO trong kh tng hp phi < 0.001-
0.002%. Phng php tch CO l phng php Cu-NH
3
. Tc dng mui
11
ng acetat trong nc amoniac hp th. Qu trnh c tin hnh P =
120-320atm, t
o
< 25
o
C v s dng thp m hp th:
Cu(NH
3
)
n
OOH + CO = [Cu(NH
3
)
n
CO]OOH
Phc ra khi thp tng nhit ln 80
o
C v gim p sut xung cn
1 atm tch kh v ti sinh dung dch hp th. Kh thot ra trong qu trnh
ti sinh cha 62% CO, 25-27% CO
2
, 12-13% (N
2
+ H
2
) c a ra thit
b chuyn ha CO.
Kh tng hp sau khi ra bng dung dch ng amoniac vn cn
cha 0.01-0.05% CO
2
, nn vn lm hi xc tc trong qu trnh tng hp
NH
3
. Do , phi ra tip hn hp kh bng dd NaOH 7% hay
ncamoniac 20% P =120-320 atm. Sau khi ra CO
2
ch cn 0.0005-
0.0001%.
12
IV. Cng ngh tng hp amoniac:
1.C s l thuyt:
Qu trnh tng hp NH
3
din ra theo phng trnh:
3H
2
+ N
2
= 2NH
3
H < 0
L phn ng thun nghch, ta nhit, gim th tch v cn xc tc.
Do vy cc iu kin ca phn ng nh t
o
, P, C s c nh hng n
chuyn dch cn bng.
- Nhit : thng duy tr nhit ca phn ng ny l 450
o
C do
Khi tng dn nhit , tc phn ng giai on u tng dn, h nhanh
t n trng thi cn bng.
+ Nu tng nhit qu nhiu, hiu sut chuyn N
2
NH
3
gim do nhit
cao NH
3
b phn hy tr li H
2
v N
2
. Cn bng chuyn dch v pha
tri.
+ nhit p sut di 400
o
C tc phn ng nh, nn khng c li
cho sn xut.
- p sut: Trong sn xut, thc hin phn ng ny p sut thp
100-150at, hoc trung bnh 250-600at hoc p sut cao 600-1000at.
Phn ng theo chiu thun l qu trnh lm gim P ca h, nn tng
P phn ng s chuyn dch cn bng v pha to thnh NH
3
, H chuyn ha
cng cao hn.
Sau khi to thnh NH
3
cn c tch ra cn bng lun chuyn
dch theo chiu thun.
V H chuyn ha nit thnh NH
3
thp, H
2
v N
2
cha tham gia phn
ng phi quay tr li thp tng hp nhiu ln nn t l gia H
2
v N
2
c
gi ng t l 3:1.
- Cht xc tc
Phn ng ny nu khng c xc tc thch hp th d t
o
cao v P
cao phn ng cng hu nh khng xy ra.
13
Xc tc c th l Fe, Pt, Mn v.v...Trong cng nghip thng dng
cht xc tc l st. Dng ban u ca xc tc l hn hp oxit FeO v Fe
2
O
3

c thm cc cht ph khc nh Al
2
O
3
, CaO, SiO
2
, K
2
O... Trc khi cho
hn hp kh H
2
v N
2
i qua xc tc, xc tc phi tri qua mt qu trnh
gi l hon nguyn bng cch cho dng kh H
2
i qua xc tc nhit
cao, cc oxit st s b kh oxi to thnh cc nguyn t kim loi phn b
trn b mt cc oxit khc. Chnh nhng tp hp nguyn t nh vy ng
vai tr xc tc cho phn ng.
Fe
3
O
4
+ 4H
2
= 3Fe + 4H
2
O
2. S cng ngh

Hi nc
2
1
Nc
Nc
NH
3
(L)
NH
3
(L)
NH
3
(Hi)
3
4
5
6
7
Kh nn
S lu trnh cng ngh tng hp amoniac p sut trung bnh

Ch thch:
1: Thp tng hp; 2: Thit b ngng t; 3: Thp phn li; 4: Bm tun hon
5: Thit b lc; 6: Thp ngng t; 7: Thp bc hi.
Kh tng hp a vo phn trn ca thp tng hp (1). Ty theo iu
kin chuyn ha v sch ca kh tng hp m hiu sut chuyn ha khc
nhau, nhng thng kh ra khi thp c thnh phn (% th tch) nh sau:
14
H
2
: 52; N
2
: 17.5-19; NH
3
: 12-18; CH
4
: 6.6; Ar: 5.5
Kh chuyn ha i vo thit b ngng t (2) c lm sch bng
nc, h nhit t 120-200
o
C xung cn 25-35
o
C. Phn ln amoniac b
ha lng ti y. Sau ton b kh i vo thp phn li (3) tch amoniac
b ha lng. Trong trng hp kh tr nh CH
4
, Ar vt qu nng cng
c thi ra t thit b ny, lm cho p sut gim i. V vy, khi c a
qua bm tun hon (4) nng p sut ln 300-320atm.
bm (4) ra kh c a qua thit b lc (5) tch du ca bm.
Ti y kh tng hp mi c b sung mt lng bng lng kh
chuyn ha thnh amoniac thi ra theo kh tr v b r r.
T thit b lc ra kh i vo thp ngng t (6) gm hai b phn
truyn nhit v phn li. Trong b phn truyn nhit c lm lnh n 5-
15
o
C, sau sang thp bc hi (7) lm bay hi amoniac lng lm lnh
kh. Ti y amoniac cn li trong kh tip tc ngng t, ko theo nc,
du ln trong kh. Hn hp tip tc a qua b phn phn li ca thp (6)
tch amoniac lng c trong nc v du ha tan. Kh cn li a n b
phn truyn nhit ca thp lm lnh kh t thit b (5) sang.
Ra khi thit b (6) kh c a vo thp (1) to thnh mt qu
trnh tun hon khp kn.
15
3. M t thp tng hp amoniac

y l thit b quan trng nht trong h thng tng hp amoniac.
Thp c hai b phn chnh: trn l hp xc tc vi cc ng truyn nhit
v phn di l thit b truyn nhit.
tn dng nhit ca phn ng tng hp, tng nhit cho kh
tng hp, nn qu trnh kh i trong thp tng i phc tp. Hn hp kh
i vo pha trn thp (1) v hp xc tc (2) vng qua thit b truyn nhit
(3) vo gia cc ng ca thit b ny t di ln trn. R a khi thit b
truyn nhit, nhit kh tng ln 350-370
o
C. Sau i theo ng trung tm
(4) ln pha trn ca hp xc tc v i vo cc ng kp (5) t trong lp
xc tc. u tin kh i theo ng trong theo chiu t trn xung di, sau
i vng ln theo khng gian gia hai ng. Trong qu trnh , trong ng
kh ng kp kh nhn nhit phn ng, lm tng nhit ln 450-470
o
C v
i vo pha trn ca hp xc tc. Kh i qua b phn xc tc theo chiu t
16
trn xung ri qua cc ng ca thit b truyn nhit, truyn nhit cho kh
cha chuyn ha, h nhit ri ra khi thp.
gi nhit xc tc n nh khong 500
o
C, ngn nga hin
tng qu nhit trong trng hp cn thit, ngi ta cho kh i vo pha
di ca thit b tng hp theo ng trung tm (6) ln thng hp xc tc.
17
V. Vn an ton trong sn xut v s dng Amoniac
1. Thao tc an ton vi NH
3
lng
Nguyn tc chung
- Lm vic vi amoniac lng lun lun phi ng u vi mt s
nguy c l: b ng c cp hi amoniac, b bng lnh v tai nn n khi
lm vic vi p sut cao.
- Ti cc v tr c nguy c r r NH3 cn phi c h thng cnh bo. V
cc phng tin x l s c, cp cu (nc, bnh bt, v.v).
- Nhng ngi lm vic vi NH3 lng phi c o to v chuyn
mn v v cch x l cc s c lin quan, ng thi phi c trang b cc
thit b bo h cn thit (mt n, knh bo h, gng tay v ng cao su butyl,
qun o bo h chuyn dng, v.v).
- V NH3 lng c kh nng gy c, n, nn cc bnh cha amoniac
dng khi chuyn ch, bo qun v s dng phi p ng mt cch nghim
ngt cc tiu chun, nn chai (hoc bn) phi sn mu vng, ch phi l
mu en th mi ng.
2. Mt s yu cu s cu tai nn do amoniac gy ra
S cu cc tai nn do da tip xc vi NH
3
:
Dng nc x l qun o, gng tay, ng dnh amoniac. Khng ch
xt hoc dng thuc m bi ln vt thng trn da.
Chuyn nn nhn khi vng b nhim v nhanh chng tm ra nn
nhn bng nc sch hoc vi sen (ch bo v mt). Ra khong 1 gi
hoc hn. Sau cn a nn nhn n trm y t hoc bnh vin cu
cha.
S cu cc ti nn mt do tip xc vi NH
3
:
Chuyn nn nhn khi ngun nhim v nhanh chng ra mt bng
nc sch hoc vi sen. Nhanh chng nhng nh nhng lau sch cc vt
ha cht. Tip tc ra mt (c th c 2 mt) bng dng nc chy nh 15
18
pht hoc lu hn v a y trng mt v cc pha cho sch. Nhanh chng
a nn nhn n trm y t hoc bnh vin cu cha.
19
VI. Kt lun:
NH
3
l mt kh c, v cng l mt kh c nhiu ng dng trong k
ngh. Tuy nhin so vi nhng cht kh thi khc th NH
3
t c hi v x l
tng i n gin.
Vn quan trng l trong k thut lm lnh chng ta c gng hn
ch ti a s c mi trng xy ra, ng thi lun c bin php i ph
gim thiu thit hi v nh hng mi trng xung quanh.
20
VII. Ngun ti liu:
http://baigiang.violet.vn/present/show/entry_id/206627
http://tailieu.vn/xem-tai-lieu/su-dung-amoniac.468286.htm
http://thietbihoachat.com/modules.php?name=Files&go=view_file&lid=49
http://tailieu.vn/xem-tai-lieu/cong-nghe-tong-hop-amoniac.133409.html
http://tailieu.vn/xem-tai-lieu/san-xuat-amoniac.85682.html
http://freshaquarium.about.com/cs/disease/p/ammoniapoison.html
HA V C _ HONG NHM (TP 2)
Bi ging mn: Ha K Thut_Trn Th Ngc Bch
Nhng nh lut c bn ca cng ngh ha hc_Tng Hp Amoniac
Cng ngh sn xut cc hp cht nit_L Th Tuyt_Trng i Hc Bch
Khoa H Ni_ 2000
THE END

Công Nghệ Sản Xuất Amoniac

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Công Nghệ Sản Xuất Amoniac

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

K THUT SN XUT CC CHT V C C BN GVHD: L MINH VIN

You might also like