Thi gian: 45 tit Chng trnh hc gm 8 phn: Phn 1: Cc khi nim c bn v gii thiu v Ms Access Phn 2: Bng v Mu biu n gin Phn 3: Bo co v truy vn n gin Phn 4: Trao i d liu v Switchboad Phn 5: Quan h gia cc bng 1-1, 1-n Phn 6: Mu biu con Phn 7: Quan h nhiu - nhiu Phn 8: Menu, Toolbar
Gii thiu 2 Hnh thc hc: L thuyt Trnh by cc ni dung bng slide Gio vin trnh by phn 1 Cc nhm trnh by cc phn khc v tho lun Thc hnh: lm cc bi thc hnh theo tng phn Cch thc thi v tnh im: Thi thc hnh 60
Gii thiu 3 Cc khi nim c bn ca c s d liu Lm quen vi H qun tr CSDL Microsoft Access... Cc thao tc trn bng d liu... Cc quan h trong c s d liu... Phn I: Ni dung chnh 4 C s d liu(Database) l g: L tp hp cc d liu c lin quan M t mt hoc nhiu vn tu theo yu cu s dng ca mi c quan, t chc c lu tr c t chc trong my tnh Lc CSDL: L bn thit k tng th ca CSDL M t cu trc ca CSDL Rt t thay i Th hin ca CSDL: L tp hp thng tin m lu tr trong CSDL ti mt thi im c th Cc khi nim 5 V d: CSDL ch c mt bng HoSo nh sau:
Cc khi nim STT H tn a ch 1 Phm Hu Tr TP. HCM 2 Trn Hoi Phng H Ni Lc CSDL Th hin ca CSDL 6 Cc m hnh d liu: M hnh quan h M hnh mng. M hnh phn cp M hnh phn tn. M hnh hng i tng. M hnh quan h c s dng ph bin nht da trn nn tng ca i s quan h Cc khi nim 7 H qun tr CSDL: Mt tp hp cc phn mm CSDL v cung cp cc dch v x l CSDL cho cc nhng ngi pht trin ng dng va ngi dng cui. HQTCSDL cung cp mt giao din gia ngi s dng v d liu. Cc H qun tr CSDL ph bin: Microsoft Access Microsoft Sql Server Oracle MySql Fox Pro DB2 Object Store (Theo m hnh hng i tng)
Cc khi nim 8 Trong CSDL quan h, d liu c t chc theo cc bng: Bng (Table): Lu tr cc thng tin v mt thc th xc nh V d: HocSinh, GiaoVien, Lop, CongTy Bn ghi (Record) L b gi tr m t mt th hin (c th) c th ca thc th L mi hng ca Bng Trng: L mi ct ca bng Cha cc loi thng tin khc nhau ca thc th V d: H tn, Ngy sinh, a ch
Cc khi nim 9 Cc khi nim c bn ca c s d liu Lm quen vi H qun tr CSDL Microsoft Access... Cc thao tc trn bng d liu... Cc quan h trong c s d liu... Ni dung chnh 10 Start Programs Microsoft Access (Hnh 1). Hin ra hp thoi sau y (Hnh 2): Chn Blank access Database to mi c s d liu trng Chn Access Database Wizards, pages and Projects to mi c s d liu s dng thut. Chn Open an existing file m file c sn.
Hnh 1 Hnh 2 Khi ng Access 11 Gi s c sn c s d liu c tn Tuyn sinh i hc. Nu tn file khng c trong danh sch pha di th chn More files Open. Tm n ng ng dn cha file. m file ta chn tn file Kt qu thi i hc ri nhy kp chut hoc n Open. Nhy p Khi ng Access 12 Cc i tng Tables, Querries, Forms, Reports, Pages, Macros v Modules nm trong tp tin n l Database. Mi database phi cha t nht mt bng, n c th cha (hoc khng) mt hay nhiu i tng khc. Mun truy cp vo i tng no, Click vo tn i tng tng ng nm di mc Objects. Trc ht chng ta xem xt cc i tng ny l g? Cc i tng Database Ca s c s d liu 13 Table (Bng): L ni lu tr d liu. Bng c t chc theo cc hng, cc ct. Mi ct l mt trng (Field), cha mt kiu thng tin c th. Mi hng l mt bn ghi (Record) to thnh t cc trng. Trong hnh di y, h tn, ngy sinh, STT, qu qun, s bo danh, m ngnh l cc trng. Cn mt bn ghi l mt hng c cha tt c yu t ca cc trng. Mi bng phi c t nht mt kho chnh (primary key) - l mt trng hoc mt nhm cc trng c gi tr khc nhau trn mi bng ghi Kho chnh 14 L ca s cho php xem cc bn ghi c sn hoc to ra bn ghi mi vo bng trong CSDL. C th to ra biu mu lm vic vi mt hay nhiu bng cng mt lc v in ra hoc hin th biu mu. V d:
Form (Mu biu): 15 tm v gi ra ng d liu cc bng ph hp vi cc iu kin t ra. Mt truy vn cng c th cp nht hoc xo b nhiu bn ghi Truy Vn(Queries) Bng truy vn n gin Ly h tn v tng im Chn i tng truy vn 16 Report (Bo biu): L i tng trnh by biu mu, tng t mu biu. Dng ch yu trong vic in n, khng dng cho mc ch nhp liu. Page (Trang): L loi mu biu c bit, c th xem, hiu chnh bn ghi bng trnh duyt Web. Macro: L cc chui hnh ng c lu tr trong Access, gip t ng nhiu thao tc v gip cho n gin cng vic. Module: Th tc vit bng Visual Basic for Application (VBA) Cc i tng khc 17 C hai loi khung nhn: Ch thit k (Design View) v ch xem d liu (Datasheet view). Cc cch chuyn i khung nhn: 3 1 2 M t Design View 18 Bng trong ch thit k Ca S Thit K Tn trng Kiu trng M t thm cho trng Cc thuc tnh la chn cho trng tng ng 19 Text: Bao gm cc ch ci, ch s, v cc k t nh &, %, = v ?. Text l kiu d liu ph bin nht. Memo: Tng t nh Text, nhng c th cha 65 535 k t, trong khi Text ch c th di 256 k t. Number: Gm Byte, Integer, Long Integer, Single, Double. Date/time: Ngy gi lu tr theo dng thc c bit c xc lp trong phn thuc tnh. Autonumber: Access s t ng in tr s cho tng bn ghi mi b xung. C th dng xc lp lm trng kha chnh. Yes/No: Dng cho cc trng ch c hai gi tr ng/Sai
Cc kiu d liu Cc Kiu D Liu. 20 Thuc tnh ca kiu d liu Field Size: Xc lp ln cho cc dng d liu l Text v s. Khi c gng nhp mt gi tr trng s di hn di nh th Access t ng khng cho nhp tip. Vi text, s nhp vo t trc m li di hn di mun xc lp li th phn di hn s b ct i. 21 Format: L thuc tnh xc nh phng thc hin th trn mn hnh ca cc k t c nhp vo trong mt trng. Tu theo loi d liu m c cc kiu nh dng khc nhau. Di y l v d v format ca trng c kiu d liu Date/Time (Hnh 1):
Input Mask: Nhm kim sot qu trnh hin th d liu, ngi ta dng mt n nhp liu. N xc lp cch thc m d liu nhp vo u c dng nh th. V d nh trng s in thoi ta xc lp Input mask l: 99\-000\-000 Khi nhp s in thoi v d 09123456 th n hin th l: 09 123 456
Thuc tnh ca kiu d liu 22 Requiring Entries (Bt buc nhp liu): m bo cc thng tin then cht lun c nhp y , ta c th n nh trng bt buc phi nhp. Lm iu ny bng cch chn trng cn bt buc, chn Required, Yes v sau Save li. Di y l mt v d m access a ra thng bo li bt buc ngi dng phi nhp y v nhp khng ng kiu d liu Thuc tnh ca kiu d liu 23 Trng thi dng hin ti trong bng Tam gic ch ra bn ghi c ghi vo a (1) Bt ch cho bit ang lm vic vi bn ghi (2) Khi dch chuyn sang bn ghi tip theo, ci bt ch s chuyn thnh tam gic ch ra bn ghi va lm vic c lu vo a. Du sao xut hin bn ghi trng cui mi bng. Khi thm mt bn ghi vo cui bng d liu a vo s xut hin ti im nhn cn k hiu chn bng ghi l ci bt ch. Du sao s chuyn xung bn ghi trng cui bng sau khi nhp bt k k t vo bn ghi mi (3). Mi bng nht thit phi c mt kha chnh (Primary Key)(4). 1 2 4 3 24 Copy, Paste, Cac Doi tuong trong Db Thao tc sao chp p dng cho mi i tng trong Db Minh ho vi Bng (Tables): C 3 cch Copy hoc Cut <1>: Click chut phi vo i tng. Chn Copy hoc Cut trong menu 25 Copy, Paste, Cac Doi tuong trong Db Thao tc sao chp p dng cho mi i tng trong Db Minh ho vi Bng (Tables): C 3 cch Copy hoc Cut Cch 2: Chn i tng. Chn Copy hoc Cut trn thanh ToolBar 26 Copy, Paste, Cac Doi tuong trong Db Thao tc sao chp p dng cho mi i tng trong Db Minh ho vi Bng (Tables): C 3 cch Copy hoc Cut Cch 3: Chn i tng(1) Chn Edit(2)/Copy(3) Hoc Edit/Cut 1 2 3 27 Copy, Paste, Cac Doi tuong trong Db Dn i tng Cut hoc Copy c 3 cch 1. Chn Edit/Paste 2. Chn Paste trn ToolBar 3. Click chut phi. Chn Paste 28 Copy, Paste, Cac Doi tuong trong Db Phi t tn cho i tng mun dn Tn i tng Khng c ging tn i tng khc tn ti trong Db 29 Cc khi nim c bn ca c s d liu Lm quen vi H qun tr CSDL Microsoft Access... Cc thao tc trn bng d liu... Cc quan h trong c s d liu... Ni dung chnh 30 Di chuyn con tr trong bng Dng cc phm mi tn di chuyn theo hng nh. Tab/Enter : chuyn sang k tip trn dng. Nu ang cui dng, con tr t ng nhy xung dng di ca bng. Shift + Tab : chuyn sang pha trc cng dng. Nu ang u dng v dng hin thi khng phi l dng u tin, con tr t ng nhy ln dng trn ca bng. Home: Chuyn con tr v u dng. End: Chuyn con tr v cui dng. Ctrl + Home: Chuyn con tr v trn cng bn tri bng. Ctrl + End: Chuyn con tr v di cng bn phi bng. 31 Hnh tam gic trn l th hin rng bn ghi ang c chn Di chuyn con tr trn l tri bng v click chn mt bn ghi La chn mt bn ghi Ton b bn ghi sau khi la chn b bi en 32 La chn mt trng Di chyn con tr v click ln tn ca trng la chn Trng ang c chn b bi en 33 La chn mt hay nhiu 1. Di chuyn con tr n gc ca trong bng sao cho n chuyn thnh dng hnh ch thp 2. Drag chut chn vng mnh mun 34 Sa i d liu ca mt bn ghi Click vo cn sa i d liu, con tr nhp nhy th hin vic sn sng nhn d liu mi Du hiu xc nh bn ghi hin thi xut hin dng cha va c chn Biu tng bt ch cho bit d liu trong bn ghi hin thi ang b thay i Click chut hoc dng phm di chuyn sang mt bn ghi bt k khc xc nhn s thay i d liu. D liu va thay i lc ny c ghi vo a Biu tng hnh tam gic xut hin u th bn ghi c ghi vo a 35 Copy, Cut, Paste trong phm vi Dng chut bi en d liu trong , click phi chut, mt menu xut hin Chn Copy, hoc Cut a d liu vo clipboard.
Phi chut vo v tr s dn d liu, menu xut hin. Chn Paste dn d liu 36 Copy, Paste trong phm vi min 1.Chn min cn sao chp, click phi chut hin th menu 2.Chn copy sao chp 3.Chn mt min trn cc trng cng d liu, tt nht l chn ngay trn cc ct va thao tc ban ny. Click phi chut, chn Paste hon tt 37 Min c sao chp Min s b chp Min kt qu Access t hai trn cng bn tri ca 2 min trn trng ln nhau. Giao 2 min chnh l min kt qu. Copy, Paste trong phm vi min 38 S dng Main Edit v Toolbar Ngoi cch dng Popup menu khi bm phi chut, tt c cc thao tc Cut, Copy, Paste v Undo ( Hu b thay i gn nht) u c th thc hin trn c menu Edit v Standard ToolBar. 39 Find, Replace 40 Gii thch v cc ty chn ca hp thoi Find/Replace: Look in: Thng thng th gi tr mc nh l tn trng m con tr ang ng, ngoi ra cn c la chn khi bn tr vo hp ny l ton b bng. Match (S ph hp):
* Whole Field: Tm t bn nh vo trng khp hon ton vi mc ca trng. * Any part of Field: Nu khng nh ton b tn ca t cn tm th hy nhn chut vo Match ri chn Any part of Field. Kt qu l Access s tm kim tt c cc mc ca trng c cha t bn nh vo.*- Start of Field: La chn ny tng t nh Any part of Field nhng ch so snh t bn nh vo vi cc k t u tin ca trng. c ty chn khc bn nhn chut vo nt More>> * Match case: Nu c chn tm kim s phn bit ch hoa ch thng. * Search: c th tm xung pha di (down), pha trn (up) ni t con tr hay tm tt c (All).
Find, Replace 41 Cc khi nim c bn ca c s d liu Lm quen vi H qun tr CSDL Microsoft Access... Cc thao tc trn bng d liu... Cc quan h trong c s d liu... Ni dung chnh 42 Cc bng trong mt c s d liu quan h c th c cc loi quan h : Mt - nhiu Nhiu - mt Mt - mt Nhiu - nhiu Cc loi quan h ny s c hc cc chng sau.
C s d liu quan h c nhiu bng c quan h vi nhau theo mt rng buc gi l ton vn tham chiu . Vi c s d liu quan h, c th truy cu nhiu thng tin t cc bng trong mt truy vn n.
V d ta c nhiu bng dng qun l h s v kt qu ca cc th sinh d thi i hc. Cn tra cu mt s thng tin no m n khng nm gn trong mt bng, ta phi ln lt xem tng bng v phi quy chiu t bng ny sang bng khc s rt mt thi gian. Nu ta c c cc mi lin h gia cc bng th ch cn xem mt bng cng bit c thng tin t cc bng khc ch bng mt ci nhp chut Quan h trong CSDL 43 Mt v d v c s d liu quan h: khi m bng Bng im, ta thy cc du + , nhp vo du + ta s thy y thng tin ca th sinh. C c iu ny l do ta lin kt bng Bng im vi bng h s bng trng s bo danh, do , mi thng tin ca th sinh trong trng h s, tr s bo danh s c hin th. Quan h trong CSDL 44 hiu r quan h gia cc bng c to ra nh th no th ta phi hiu r kha chnh ca bng ( tc Primary key ). Primary key l mt trng dng phn bit cc bn ghi trong mt bng. C ngha l gi tr ca cc bn ghi trong primary key phi khc nhau. Mi bng nht thit phi c mt kha chnh. Nu bn khng to kha chnh cho mt bng th Access s t ng to cho bn mt kha chnh v mc nh gi tr ca kha chnh l Autonumber. Kha chnh gip cho ta c th to c mi lin h gia cc bng vi nhau. Primary key gip ta to ra tnh ton vn quy chiu (Referential Integrity). Nu trng ca c hai bng dng lin kt m khng phi kha chnh th ta khng th to c mt lin kt ton vn quy chiu. Do s gy ra ln xn c trong form, query, report, v s khng xc nh c nu d liu b nhp sai kiu. Quan h trong CSDL 45 Ton vn quy chiu ngha l d liu nhp vo trng c s dng lin kt hai bng phi khp nhau gia bng ny vi bng khc. Bng cha kha chnh quy nh loi d liu no c php nhp vo trng trong bng kia. Nu bn khng c d liu trong trng kha chnh th khng th nhp d liu vo trong kha ngoi ( foreign key ) v n khng th to c mi quan h v d nhin tnh ton vn ca n khng c m bo. Khi to mi lin kt gia cc bng, Access s hi ta xem c mun bt buc tnh tan vn quy chiu khng th tt nht ta nn chn.
Bt buc tnh tan vn quy chiu (Enforcing Referential integrity ) l cch lm chc chn l d liu c nhp chnh xc vo bng th hai. Khi tnh tan vn quy chiu b vi phm khi nhp d liu (ngha l gi tr nhp vo bng th hai khng c mi lin kt vi bng chnh ) th mt bng li xut hin. Bng ny cho ta bit gi tr bn nhp vo trng lin kt khng c trong bn ghi ca bng khc c lin h vi n. Tt nht nu bn mun nhp thm gi tr th u tin bn phi nhp vo bng cha kha chnh, sau mi nhp vo bng kia.
Quan h trong CSDL 46 V d mun thm vo trong h s mt bn ghi c m ngnh l QHI, mt thng bo li s xut hin, li xy ra khng phi do bn nhp sai kiu d liu m l do gi tr bn nhp vo ( QHI ) khng tn ti trong trng m ngnh trong bng Bng im c lin kt vi n. Quan h trong CSDL 47 to mt mi quan h ( Relationship) gia hai bng th nht thit trng dng lin kt ca bng th nht phi l Primary key. Kha chnh l trng s bo danh. V d mun to mi lin h gia bng im v bng H s, ta phi chn trng lin kt ca bng im l s bo danh. Cch to quan h 48 Hai trng dng lin kt hai bng phi c cng mt kiu d liu. Thng thng, ta ly trng kha chnh ca bng ny lm mt trng bnh thng ca bng kia ( gi l foreign key) khi lin kt ta s ly hai trng ny lm mi kt ni. V d trng s bo danh l kha chnh ca bng im v l trng bnh thng ca bng h s. Khi lin kt, ta s dng n hai trng ny. Cch to quan h 49 Ta thy y l mi quan h mt - nhiu: one - to- many v n xc nh mi quan h: mt th sinh ch c th c mt bng im cn mt bng im c th ng vi nhiu th sinh. Cch to quan h 50 Ta c mt v d v lin kt ca cc bng: n bao gm lin kt 1- nhiu v 1- nhiu. Bng im lin kt vi H s bng mi lin kt ca S bo danh - s bo danh, bng im chun lin kt vi h s bng M ngnh m ngnh. ng lin kt Kha chnh Cch to quan h