You are on page 1of 21

Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao

Mo dun. Ga lp kt cau han - 1 -


CHUONG TRINH DAY NGHE M-DUN G LAP KET CU HN
Phn 1. L THUYET CO BAN
Bi 1. V| TRI MI HN TRONG KHNG GIAN
- D mi han dam bao duoc yu cu k thut va khi thuc hin han tranh duoc cong
vnh, r khi, r xi, chay chn, khng ngu, chay s thi chung ta truoc khi han phai
nhn bit duoc mi han do thuc dang nao d chon ch d han cho hop ly.
V d: khi han mi han dung thi chon dong din han giam 5 dn 10 so voi th
han bng con han ngua (han trn) thi chon dong din giam hon 10 dn 15 so voi
han bng,khi han dung va han ngua thi chon hiu din th han lon hon so voi han bng
nhm tao ra dang chuyn dao kim loai giua que han vao mi han o dang suong d
tranh truong hop chay s.
- Chon dung vi tri han dam bao an toan lao dng cho nguoi cng nhn khi thao tac
V d: khi han dung va han ngua thuong kim loai long va xi roi xung nn cn
trang bi bao h va che chn d phong chng chay n.
1.1.1. V| tr mi hn theo tiu chun Vit Nam
Hinh 1. So d vi tri mi han trong khng gian
I. Vi tri han sp; II. Vi tri han dung; III. Vi tri han ngua
- Han sp la han nhung mi han phn b trn cac mt phng nm trong goc tu 0
60
0
- Han dung la han nhung mi han phn b trn cac mt phng nm trong goc tu 60
120
0
theo phuong bt ky, tru phuong song song voi mt phng nm ngang.
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 2 -
- Han ngang la nhung mi han phn b trn cac mt phng nm trong goc 60
120
0
, phuong cua mi han song song voi mt phng ngang.
- Han trn la nhung mi han phn b trn cac mt phng trong goc 120 1800.
thuong khi han trn nguoi tho han phai ngua mt v phia h quang nn con goi la
han ngua.
1.1.2. V| tr mi hn theo tiu chun BS 499
PAHan bng.
PBHan ngang trong mt phng.
PCHan ngang.
PDHan ngang o trn du.
PE Han ngua.
PE Han leo.
PGHan roi.
Hinh 2 : vi tri cac mi han theo tiu chun BS 499.
PG
PE
PC
PB
PA
PD PE
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 3 -
1.1.3. V| tr hn theo tiu chun ASME
1.1.3.1. V| tr hn gc
1.1.3.2. V| tr hn tm v hn ng 1G - 6G

1F
2F
3F
4F
V| tr hn 1G
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 4 -
V| tr hn 2G

4G
V| tr hn 3G- 4G
V| tr 5G V| tr 6G
| tr 6G
45
0
3G
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 5 -

Bi 2. CHUAN BJ PHI HN V CHUAN BJ MP HN


- Tu ban v ch tao chi tit han ta tinh ra duoc kich thuoc cua phi han va tu lin
kt han ta thuc hin cac nguyn cng tip theo nhu ct goc, gp mep, vat mep voi cac
thng s tiu chun duoc th hin nhu cac hinh v va cac bang duoi dy.
- Su chun bi mi han, cac kiu day rnh truoc khi han. Trong thuc t san xut, khi
ch tao kt cu va chi tit han, nguoi ta dung nhung loai kt cu mi han nhu sau.
1.2.1. Mi hn gip mi
- Co th vat mep va khng vat mep, dc dim cua loai nay la rt don gian, tit
kim, d ch tao va la loai dung ph bin nht.
- Su chun bi va kich thuoc mi han giap mi khng vat canh Hinh 2 va bang 1
Bang 1. Cac thong so kv thuat.
1 2 3 4 5 6
b 4 5 6 8 10
a 0 0,5 1 0,5 2 1
h
1
1
5 , 0

- Su chun bi va kich thuoc mi han giap mi vat canh hinh chu V Hinh 3, bang
2


Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 6 -

Bang 2. Cac thong so kv thuat


3 4 5 6 7 8 9 10
b 10 12 12 14 16
b
1
8 2 10 2
a 1
h
1
1
5 , 0

1,5 1
p 1 1,5 2 1
12 14 16 18 20 22 24 26
b 18 20 22 26 28 30 32 34
b
1
10 2 12 2
a
h 1,5


p 2 1
- Su chun bi va kich thuoc mi han giap mi vat canh hinh chu X Hinh 4, bang
3.
Bang 3. Cac thong so kv thuat
12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36
b 12 14 16 18 20 22 24
h 1.5 2 1
38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60
b 26 28 30 32 34 36 38
h 2
Hinh 4
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 7 -
r
1

1.2.2. Mi hn gp mp
- Dung lam chiu dy vt han be, loai mi han nay co th dung que han khng nong
chay hoc la mo han khi, khng cn dung que han phu.
- Su chun bi va kich thuoc cua mi han gp mep Hinh 5 va bang 4.
Bang 4 . Cac thng s k thut.
1 - 2
b 2
r
1.2.3. Mi hn chng
- Loai nay rt it dung so voi loai mi han giap mi vi luong tn tht kim loai tng
rt nhiu.
- Su chun bi va kich thuoc mi han chng Hinh 6 va bang 5.
Hinh 6
Hinh 5
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 8 -

Bang 5 . Cac thng s k thut


1 - 5 6 30
k ~ 0,8
L 2(
1
)
a 0 1,5 0 2
1.2.4. Mi hn gc
- Co th vat mep va khng vat mep. Mi han nay dung rt rng ri trong khi thit
k kt cu moi.
- Su chun bi va kich thuoc cua mi han goc khng vat canh - Hinh 7 va bang 6.
Bang 6. Cac thng s k thut
4-30
k 5
K
1
3 - 6
L, K, K
1
do thit k xac dinh
- Su chun bi va kich thuoc cua mi han goc vat hai canh- Hinh 8, bang 7
Hinh 7
Hinh 8
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 9 -

Bang 7. Cac thng s k thut


20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40
b 16 18 20 22 24 26
b
1
13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
h 1.51 21
h
1
5
1.2.5. Mi hn ch T
- Dung kha ph bin trong khi thit k. Mi han loai nay co d bn cao, dc bit la
luc chiu tai trong tinh nn phn lon dung trong kt cu lam vic chiu un. Co th han
mt hoc hai bn tuy tinh trang chiu luc cua mi han.
- Su chun bi va kich thuoc cua mi han chu T khng vat canh- Hinh 9 va bang 8.
Bang 8. Cac thng s k thut
2 -3 4 -6 7 -9 10 -12 14 -18 18 -22 23 -30
K(nho nhat ) 2 3 4 5 6 8 10
- Su chun bi va kich thuoc cua mi han chu T vat mt canh - Hinh 10 va bang 9.
Hinh 10
Hinh 9
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 10 -
- Su chun bi va kich thuoc cua mi han chu T vat hai canh - Hinh 11 va bang 10
Bang 9. Cac thong so ky thuat
4 5 6 7 8 9 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30
b 6 8 10 12 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34
h 4 5 6
a
1.50.5 21
K
1
3 4 6
Bang 10. Cac thng s k thut.
10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40
b 6 6 8 8 10 12 14 16 16 18 20 22 24
h 5
Hinh 11
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 11 -
Bi 3. DJNG CJ DO G LAP V KJP CHAT
Cong dung chung la dng dinh vi tri va kep cht cac chi tit han hav bo phan cua
cac kt cau han voi nhau, nho do ma kt cau han khong bi sai lch kich thuoc cng
nhu giam duoc cong vnh va bin dang trong khi han, tv theo tng loai kt cau cu th
phai su dung dung cu ga kep cho ph hop.
1.3.1. Dng c do kim
1.3.1.1. Thuc cun
Dung cho chiu dai kt cu han gm nhiu loai theo chiu dai 3m, 5m, 7m,
v.v.
1.3.1.2. Thuc l
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 12 -
1.3.1.3. Thuc do gc
Dung do kim tra goc khi lp ghep chi tit han
1.3.1.4. Thuc cp
Do kim tra duong kinh va day cua chi tit han
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 13 -
1.3.2. Dng c kp cht
1.3.2.1. Vam
Dung ga kep chi tit truoc khi han dinh
1.3.2.2. Tng do
Dung ga lp gian khng gian
1.3.3. My mi tay
Dung mai mi han dinh bi sai hong va mai g cac thanh ging sau khi han dinh
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 14 -
Bi 4. KY THUAT G LAP TRUC KHI HN
- Tuy theo tung loai kt cu han, kich thuoc cua vt liu kt cu han va yu cu k
thut ma ta chon phuong an ga lp cho phu hop d dam bao dung sai va chng bin
dang khi han.
- D ga lp ghep han phai dam bao cac yu cu sau
Tinh d tip cn cac b mt cn c dinh, cng nhu nhung ch cn tin hanh do
luong va kim tra.
Du d bn, du d cung vung cn thit, c dinh chinh xac nhung chi tit han va
ngn khng cho chung bin dang trong qua trinh han.
D thao lp va an toan trong su dung.
- Cac loai d ga han
D ga lp ghep: Chi lp ghep va duoc thao ra sau khi dinh phi.
D ga lp ghep han: Chi duoc thao ra sau khi han.
- Cac yu cu khi ga lp va dinh vi.
Vic chun bi cac lin kt truoc khi han (ga lp ) anh huong quan trong dn cht
luong mi han. Vic vat mep bao dam han ngu sut chiu day tm kim loai co ban
khi han nhiu lop ma khng cn tng cuong cua dong din nhu khi han mt luot. Diu
nay giam duoc ung sut va bin dang khi han.
Khe day (d ho chn) phai dam bao han ngu lop han lot, mep cung phai dam
bao tranh chay thung khi han lot. Ngoai vic chun bi canh han chinh xac v mt hinh
hoc theo quy dinh cua ban v, vic lp ghep trong dung sai cn thit gop phn nng
cao cht luong mi han, lam giam kha nng phat sinh ung sut du sau khi han.
Cac kich thuoc lp ghep va dinh vi phai duoc kim tra bng cac dung cu do nhu
thuoc kim tra, dung kim tra rnh, dung kim tra khe ho, dung kim tra goc,
dung kim tra d lch tm, dung kim tra lin kt chu T, dung kim tra khe day..
1.4.1. K thut g lp kt cu tm phng
- Khi ga lp tm phng ta thuong dung cac ray thng d dinh vi mt phng cho cac
tm,ray co mt trn tuong di phngva cung nm trn cung mt mt phng so d nhu(
hinh12).khi ga lp cn dam bao kich thuoc khe ho,kich thuoc khe ho duoc tra trong
bang han giap mi
Hinh 12
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 15 -
- D dam bao kich thuoc theo chiu dai va khng bi x dichva chng bin dang goc
cn han thm o du tm ming gava han cac thanh ging nhu hinh 13.
1.4.2. K thut g lp kt cu khung, dan phng
- Dan phng duoc lp ghep tu cac thanh cung nm trn mt mt phng
Vi du: san xe,tau,cac tm pano cua,canh cua, d may,dan giao, vi keo cua tin
ch,cu thang,lang can v. . .v
- Khi ga lp khung dan phng, thuong ga lp khung bao truoc,kim tra kich thuoc
goc,nu khung dang hinh chu nht phai kim tra dung sai d vung goc va chiu dai
duong cheo d dam bao khung la hinh chu nht, sau do han cac thanh ging o cac goc
d chng bin dang,sau do han cac thanh bn trong,thuong han theo thu tu gua ra
Hinh 13
San tau
Hinh 14. Cua
Hinh 15. Khoan
tau
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 16 -
ngoai bin va nhung thanh dai truoc sau do tip theo han cac thanh ngn theo thu tu so
le nhau.
V d: Ga lp khung nhu hinh16, ban du ga lp khung ngoai, nu kich thuoc nho va
san xut hang loat thi dung d ga d giam thoi gian ga lp,tip theo kim tra d vung
goc, kim tra duong cheo, tip theo ga lp cac thanh ging, ga lp thanh doc1, 2, 3,
tip theo 5, 6, 7,sau khi ga lp xong 1 thanh cn do kim tra lai.
1.4.3. K thut g lp kt cu dn khng gian
Dan khng gian duoc lp ghep tu cac thanh nm trn nhiu mt phng khac nhau
Vd: kt cu tru din, tru ngten, dan cu, kt cu dan khoan, kt cu toa tau lua,
kt cu khoan tau bin, kt cu khung suong xe, kt cu thn cua cac loai may moc,
nha xuong v . .v . .
Hinh 16
Hinh 17 Khoan tau
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 17 -
`
- Kt cu dan khng gian thuong duoc tao bi cac lin kt han han goc, nn vic ga
lp yu cu dam bao v goc d giua cac thanh, cac mt, d song giua cac thanh cac
mt.
- Khi ga lp dung cac thanh ging d dinh vi tri va chng bin dang.
- Di voi nhung dan khng gian lon thi ch tao thanh nhung dan phng ri lp lai
bng cac lin kt han, lin kt bu lng, lin kt dinh tan.
Vd: Ga lp nha xuong nhu hinh 18, ban du ch tao ga lp cac dan phng(cac vi
keo),va cac tru ct sau do dung cac tru ct cn chinh cac tru dung khoang cach, song
song voi nhau va vung goc voi mt sang, dung dy neo co tng do d diu chinh cac
ct, tip dn ga lp cac vi keo voi ct bng lin kt bu lng hoc lin han.Khi lp vi
keo thu hai duoc dinh vi va c dinh voi vi keo thu nht bng hai thanh xa g, sau lp
ht cac vi keo thi phai kim tra lai cac yu cu k thut v kich thuoc va yu cu v
hinh hoc sau do c dinh cac vi keo lai, tip theo la ga lp cac xa g d tao thanh khung
nha.
1.4.4. K thut g lp kt cu tm vo
- San phm co kt cu dang tm vo duoc su dung nhiu trong nghanh cng nghip
xy dung va co khi ch tao may, nganh thuc phm, nuoc giai khac.Cac kt cu dang
tm vo duoc su dung nhiu nhu: Cac bn, b chua, cac duong ng dn v. . .v
- Khi han dang tm vo d san phm dat yu cu v dung sai hinh dang va kich
thuoc vic du tin la chung ta phai ga lp hop ly.
Hinh 18 nha xuong
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 18 -
Chun bi phi:
- Phi dang hinh tru duoc ch tao bng phuong phap cun trn cac loai may cun.
- Phi dang hinh chom cu, mt cong duoc ch tao bng phuong phap dp vut
Ga lp:
- Di voi cac loai bn chua co dang hinh tru vic han ga dinh duoc thuc hin sau
nguyn cng cun trn may cun sau do moi thao ra khoi may cun,tip theo han cac
thanh ging bn trong theo phuong huong kinh d chng bin dang khi han,tip theo
ga dinh han hai np o hai du.Di voi dang chom cu duoc lp ghep theo lin kt di
mi,dang hinh tron thi lp ghep theo lin kt goc.
- Di voi cac kt cu dang hp,hoc mt phn cua hinh hp thuong dung cac d ga
han d dinh vi sau do moi han dinh
Hinh 19 bn chua
Hinh 20. D ga han
goc
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 19 -
Bi 5. KY THUAT HN DINH
Cac moi han dinh duoc thuc hin d lp rap cac chi tit can han, nhm dam bao
vi tri tuong doi cua chung trong lin kt han. Cac moi han dinh thuong ngn, co chiu
dai t 20 120mm ( tv theo chiu dav cua tam). Khoang cach gia cac moi han dinh
( buoc han ) nm trong khoang 200 1200 mm ( tv l nghich voi chiu dav tam ). Tit
din moi han dinh khong duoc vuot qua 1/3 dn / tong tit din moi han. Can luu v
khi thuc hin moi han noi qua vi tri moi han dinh, phai nung chav toan bo moi han
dinh d tng do ngau han cho vat liu noi d han dinh.
1.5.1. Cch b tr mi hn dnh
- Khng nn han dinh tai nhung ch sau dy cua lin kt han : cac ch chuyn tip
dt ngt cua tit din, ch co goc nhon, trn vong tron nho co ban kinh nho tp trung
ung sut. Cng khng nn han dinh gn l, mep chi tit ( Khoang cach ti thiu la
10mm)
V d: Mi han dinh nhu Hinh 12 dam bao chc chn, dung kich thuoc va khng
bi khuyt tt, Goc giua hai chi tit dam bao 90 + 2.
- Khi han dinh tu phai phia cua tm thi nn b tri so le cac mi han dinh. Voi cac
chi tit day 8mm thi cung khng nn han dinh khi han h quang tay vi khi ni se hinh
thanh cac chuyn vi cua chi tit, cac mi han dinh se ngn can chuyn dng co th gy
nut.
1.5.2. Trnh t dt cc mi hn dnh
- Nguyn tc la phai lam cho d bin dang cua chi tit la nho nht. Voi cac lin kt
giap mi co chiu dai lon, cac mi han dinh thu nht duoc dt o hai du, sau do o giua,
mi han dinh con lai duoc dt giua chung.
- Cac lin kt chu T dai duoc han dinh truoc ht tai chinh giua. Mi han dinh tip
theo duoc dt giua mi han dinh thu nht va mt du cua lin kt. Mi han dinh thu 3
duoc dt di xung voi mi han dinh thu 2, .
1.5.3. K thut hn dnh
- Cuong d dong han dinh nn chon 20 30 lon hon so voi dong han binh
thuong cho duong kinh que han do.
Hinh 21
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 20 -
- Que han dung cho han dinh nn chon loai co thuc boc day, co duong kinh nho
hon khi han ni. H quang duoc giu ngn (Ti da bng duong kinh que han) va lin
tuc, xi phai duoc lam sach khoi mi han dinh.
- Nu hai tm cn han co chiu day khac nhau thi khi han dinh phai huong h
quang v phia tm day hon. Nu mi han dinh bi nut thi dt thm mt mi khac bn
canh va mai bo mi nut di.
Truong Cao dng ngh so 8 - Khoa Co khi ch tao
Mo dun. Ga lp kt cau han - 21 -
Mc lc
Phn 1. L THUYET CO BAN................................................................................ 1
Bi 1. V| TRI MI HN TRONG KHNG GIAN ............................................. 1
1.1.1. V| tr mi hn theo tiu chun Vit Nam ................................................ 1
1.1.2. V| tr mi hn theo tiu chun BS 499..................................................... 2
1.1.3. V| tr hn theo tiu chun ASME............................................................ 3
1.1.3.1. V| tr hn gc ..................................................................................... 3
1.1.3.2. V| tr hn tm v hn ng 1G - 6G................................................... 3
Bi 2. CHUAN B| PHI HN V CHUAN BJ MP HN................................. 5
1.2.1. Mi hn gip mi...................................................................................... 5
1.2.2. Mi hn gp mp...................................................................................... 7
1.2.3. Mi hn chng.......................................................................................... 7
1.2.4. Mi hn gc .............................................................................................. 8
1.2.5. Mi hn ch T.......................................................................................... 9
Bi 3. DJNG CJ DO G LAP V KJP CHAT................................................ 11
1.3.1. Dng c do kim..................................................................................... 11
1.3.1.1. Thuc cun ...................................................................................... 11
1.3.1.2. Thuc l ........................................................................................... 11
1.3.1.3. Thuc do gc ................................................................................... 12
1.3.1.4. Thuc cp ........................................................................................ 12
1.3.2. Dng c kp cht .................................................................................... 13
1.3.2.1. Vam.................................................................................................. 13
1.3.2.2. Tng do ............................................................................................ 13
1.3.3. My mi tay............................................................................................ 13
Bi 4. KY THUAT G LAP TRUC KHI HN............................................... 14
1.4.1. K thut g lp kt cu tm phng ....................................................... 14
1.4.2. K thut g lp kt cu khung, dan phng ........................................... 15
1.4.3. K thut g lp kt cu dn khng gian................................................ 16
1.4.4. K thut g lp kt cu tm vo.............................................................. 17
Bi 5. KY THUAT HN DINH........................................................................... 19
1.5.1. Cch b tr mi hn dnh ....................................................................... 19
1.5.2. Trnh t dt cc mi hn dnh............................................................... 19
1.5.3. K thut hn dnh .................................................................................. 19

You might also like