You are on page 1of 4

Rp sp l loi sinh tinh, c th sinh sn theo kiu n tnh v lng tnh (khng

cn con c). Rp sp trng thnh , mt con ci c th khong 300-400


trng, t l n trng kh cao khong 80%. Rp sp trng sm, trng n sau 3-5
ngy, trng thnh sau 25-30 ngy l bt u trng, t khi n lc ngng
v cht khong 20-30 ngy. Vy vng i ca rp sp cng ph thuc vo thi tit,
bin ng trong khong 45-60 ngy tui. Chnh thi tit quyt nh phn ln s
phn b, pht trin v hot ng cng nh s pht sinh thnh dch ca rp sp.
Nhit , y l yu t ngoi cnh rt quan trng, rp sp l loi ng vt mu lnh
nhit ca c th chng gn bng vi nhit ca mi trng chung quanh v
thay i cng vi s thay i ca nhit mi trng.

Rp sp n np di l tiu

Rp sp ng mng-sng c r ca cy
tiu
Nhng v khch khng mi m n
Hn (rp sp) thng xut hin vo ma nng, l loi su hi nguy him vi cy
tiu, sng cng sinh vi cc loi kin , kin en Bn thn Hn di chuyn rt
kh khn nn mi s i li ca chng u ph thuc vo kin. Kin chm sc Hn
rt chu o v ht cht mt do hn tit ra. Trn cy tiu, Hn tr n trong h r ph
bm quanh tr choi, mt di l, gi hoa v trong khe nch chm qu thnh
nhiu lp, nhiu la tui nm chng ln nhau. di t, Hn lm (mng xng)
di mt t chng 5-10cm su xung khong 40-60cm tp trung ph hoi cc
vng r. Mt s rp tng dn theo thi gian. Theo nhng nghin cu khoa hc mi,
khi ph hoi lu ngy r, chng cn cng sinh vi loi nm BORNETINA
trong t, si nm kt thnh lp dy to thnh nhng khi u ln c b mt x x
mu trng xm bao quanh c r v cc on r m nng dn mnh thng gi l
ng mng xng quanh r, bn trong c rt nhiu rp mi la tui cn ph. Cy
tiu cn ci, l vng ho dn v cht do b r b ph hy, khng cn kh nng ht
nc v cht dinh dng nui cy. Tic rng ti khng c nhiu thng tin v nm
Bornetina sp. chia s vi cc bn.
Bin php phng tr
Chng ta c hai la chn, sinh hc hoc ha hc. C hai bin php trn u c th
dit c rp sp trn cy tiu hoc khi rp sp manh nha bm vo b r tiu.
Trc khi tiu dit, ta phi hiu c sinh l v i sng ca chng. Thuc tr su
gc ha hc c rt nhiu loi dit rp sp, c th s dng n hoc phi trn vi
nhau. Tuy nhin rp sp v kin rt tinh qui. Trn cy, chng lm trong h r
ph nn khi phun, thuc khng tip xc c vi rp. Di t cng vy, do h r
nm su trong t nn ta kh a thuc n b mt ca rp, nn cng kh tiu dit
c rp nh mun.
S dng loi thuc no dit rp sp c hiu qu th t nht cng phi phun li
ln hai sau 7 ngy, v ln hai l ln dit l rp con mi n, v cng c th phun
nhiu hn hai ln v kin li tha rp ni khc n tm ngun thc n cho
chng. V khng nm bt c sinh l ca chng nn nng dn mnh thng ch
quan khng phun lp li theo quy trnh, thi gian sau thy rp bng pht li phun
phun, xt xt nh th gy nn s ln thuc v nhim mi trng.
Theo iu tra ca Cc y t d phng, hng nm nc ta c trn 5.000 trng hp
nhim c ha cht BVTV phi cp cu ti bnh vin v c trn 300 trng hp t
vong. Th y, vy m ch cch y vi hm thi khi xem bn tin tra ca i
VTV1, ni v dch rp sp trn cy c ph Lm ng gy hi trm trng v
khuyn nng dn s dng thuc ha hc phng tr, nghe m bun lm sao
Phng tr bng bin php sinh hc
Ti bit n u chia s n , c 4 loi sn phm ti s dng qua phng,
tr rp sp l Du khong, Du sp, Vi nm 3 mu, Nm xanh nm trng.
-Du khong, l sn phm ly t m du, khng mi hi, khng gy d ng, an
ton cho con ngi v mi trng. Ti s dng lu lm ri, c l hn 10
nm, nu ti nh khng nhm th c u im tuyt vi l sau khi phun trn rau
mu, cy n tri thi gian cch ly ch c 2 ngy nhng ch tic rng hiu qu dit
rp sp khng cao, ch khong 30%.
-Du sp, l sn phm sinh hc lm t du da, c u im dit rp sp rt cao sau
2 ln phun. Tuy nhin do rp sp n np rt tinh qui (rp lm hang trong h r
ph bm trn tr tiu) nn kh a thuc vo tn hang ca chng. Nu c phi
trn vi vi nm 3 mu th vi nm s pht huy ng vai tr ca n l lng sc vo
tn hang ca rp sp tiu dit chng. Nhng vi nm cng c khuyt im l
ch s dng khi nhit ngoi tri thp, hay s dng vo ma ma th hiu qu
cao hn.
-Nm xanh, nm trng cng l sn phm sinh hc, k sinh gy hi cn trng, c
dng h r. Hiu qu dit rp sp rt tuyt vi, nhng phi bit cch s dng v
n l sinh vt sng nh nm Tricoderma vy, khi a vo trong t phi km theo
ngun thc n nui vi nm.
Nhng nm xanh, nm trng cng khng sao dit c nm Bornetia sp. l nm
cng sinh vi rp sp. Ti cng dng nhiu loi thuc ha hc nhng cng
khng sao tiu dit c loi nm ny, l rp sp c nh c nm trong xe bc
thp, chng c ung dung m cn ph r tiu. Cho nn ph v c s cng sinh
ca nm Bornetia sp. vi rp sp nh l mt thch thc i vi nng dn trng tiu
v s tin b ca nn khoa hc nng nghip hin nay.
Theo ti canh tc nng nghip theo hng hu c sinh hc khng ch l s dng
cc sn phm hu c sinh hc m phi bit cn bng sinh thi trn vn cy ca
mnh, bit nui dng nhng loi thin ch, qun l nui dng c di, ta cnh
to tn iu ha nhit trong vn tiu ca mnh

You might also like