1

Tasavvuf
Kitab

* * *

Derleme ve erh:
http://jonasclean.blogspot.com


* * *






Rahman ve Rahim olan Allahn ad ile






2
* * *




Ve onlar ki,


Ey Rabbimiz!

diye niyaz ederler,

Bize gz nuru olacak eler ve ocuklar bahet;

bizi

Sana kar sorumluluk bilinci tayan kimseler iin

rnek ve nc yap!


{Furkan 74}


* * *

(Nuhun (a.s.) olu)

Beni sudan koruyacak bir daa snacam
dedi.



3

(Nuh (a.s.), ona)
Bugn Allah'n emrinden kurtaracak hibir g yoktur,
sadece O'nun esirgedikleri kurtulabilir
dedi.

Ve ylece
ikisinin arasna dalgalar girdi de
boulanlardan oldu.

{Hud 43}

* * *

Allahdan korkun da yetimlere mallarn verin
ve temizi murdara (helli harama) deimeyin,
onlarn mallarn kendi mallarnza katb yemeyin
nk o byk bir vebal bulunuyor.



{Nisa 2}


* * *



4
Eer yetimlere kar adil davranamamaktan korkuyorsanz,
o zaman,

size helal olan (dier) kadnlardan biri ile evlenin
(hatta) ikisi, veya drd (ile);

ama

onlara adil bir tarafszlkla muamele edemeyeceinizden
korkarsanz,

o zaman (sadece) bir tane ile

yahut meru ekilde sahip olduklarnz
(Odalk/Cariye) ile (evlenin).

Bu, doru yoldan sapmamanz
(Adaletten ayrlp Zulmeden olmamanz) iin

daha uygundur.


{Nisa 3}



* * *


Kadnlar arasnda adletle mumele etmeyi ne kadar isteseniz,
bu hususa ne kadar dseniz imkn yok,
yapamazsnz,
adletle mumele edemezsiniz


{Nisa 129}


5
* * *

Allah sizden hafifletmek ister.
Zira
insan zif olarak yaratlmdr.

{Nisa 28}


* * *

Bir ktln cezas yine onun gibi bir ktlktr,
ama kim affeder,
balarsa
onun mkafat Allah'a aittir.
phesiz ki Allah,
zalimleri sevmez.

{ura 40}

* * *




6

Sen af yolunu tut,
ve
iyilikle emret

{Araf 199}


* * *


Sfiler hirete nisbetle akll,
dnyya nisbetle delidirler.
Kalp asndan akll,
nefis asndan delidirler.
Onlar hakir grmeyin.
Onlara eziyet etmeyin.
Onlara zulmetmeyin.

Onlara yardm eden

onlardandr.

M'minin zaferi ge gelir.
M'min, kendisine zulmedeni yere sermedike,
ona kar zafer kazanmadka,
onun cenzesini, malnn talan edildiini,
mevksinin dmanlarnn eline getigini,
yasaklarnn ciz olduunu grmedike

lmez.




7
Hz. Peygamber'den yle rivyet edilmitir:

Allh Tel' dan baka yardmcs olmayan kiiye zulmedildiinde

Allh Tel yle buyurur:

zzetim ve cellim hakk iin, daha sonra da olsa,

sana mutlak yardm edeceim.

Hakk' bulursan
eyy ondan grrsn.
Ne dmann kalr,
ne zerinde hakkn olan biri.
Hakkn aramada Allh Tel'ya snrsan,
kalbin cevher olur,
srrn da safa bulur.
Allh Tel iin amel, O'na itat ve O'nu hakk tevhd eden
kimseyi
O,
amelde sebeplere sanlmaktan
ve sebeplerle ilgilenmekten kurtarr,
Btn ahvlinde hayrdan baka bir eyle karlamaz.

Allh'm! ilerimizi stlen!
Bizi
ne nefsimize,
ne de yarattklarndan her hangi birisine dayandr.

8
Bize dnyda da, hirette de gzellik ver
ve cehennem azbndan bizi koru.

{Abdlkdir Geylan (r.a.)}


* * *


O size t veriyor, umulur ki bylece dnp tutarsnz.



{Nahl 90}

* * *


Biz, bu ilahi vahyi kullarmzdan setiklerimize miras olarak bahettik.
Onlardan bazs kendilerine zulmeder, bazs ara yolu tercih eder,
bir ksm da Allah'n izniyle iyilikte ba ekenlerden olur.
Bu en byk fazilettir.



{Fatr 32}


* * *



9

Hz. Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor:
Resulullah aleyhissalatu vesselam'a bir adam geldi ve:
Ey Allah'n Resul, helak oldum! dedi.
Aleyhissalatu vesselam:
Seni helak eden ey nedir? diye sorunca:
Orulu iken hanmma temas ettim dedi.
Bunun zerine Resulullah'la aralarnda u konuma geti:
Azad edecek bir kle bulabilir misin?
Hayr!
st ste iki ay oru tutabilir misin?
Hayr!
Altm fakiri doyurabilir misin?
Hayr!
yleyse otur!
Biz bu minval zere beklerken,
Aleyhissalatu vesselam'a
ierisinde hurma bulunan bir byk sepet getirildi.
Soru sahibi nerede? diyerek adam arad.
Adam:
Benim! Buradaym! deyince, Aleyhissalatu vesselam:


10
u sepeti al, tasadduk (Sadaka olarak dat) et!
dedi.
Adam:
Benden fakirine mi? Allah'a yemin ediyorum, Medine'nin u iki kayal
arasnda benden fakiri yok!
cevabn verdi.
Bunun zerine Resulullah gldler
ve:
yleyse bunu ehline yedir!
buyurdular."


* * *


Allah sizden hafifletmek ister.
Zira insan zif olarak yaratlmdr.

{Nisa 28}

* * *


11
nsanlardan ylesi de vardr ki,
Allahn rzasn kazanmak iin kendini feda eder

{Bakara 207}

* * *


Sizler snfa ayrlm olacaksnz.

{Vaka 7}

Kiminiz doruyu bulmulardan olacak.
Ah! ne (mutlu) kimselerdir doruyu bulmu olanlar!

{Vaka 8}

Ve kiminiz ktle batmlardan olacak.
Ah! ne (mutsuz) kimselerdir ktle batm olanlar!

{Vaka 9}

nde olanlar ise,
ne kanlar olacak.

{Vaka 10}

te onlar,

Allaha yaklatrlm olanlardr.

{Vaka 11}


* * *
12
phesiz Biz insan, karmak olan bir damla sudan yarattk.
Onu deniyoruz.
Bundan dolay onu iiten ve gren yaptk.
Biz ona yolu gsterdik;
ya kredici olur
ya da nankr.

{nsan Suresi 2-3}

* * *
Biz senden evvel de peygamberleri baka trl gndermedik.
phesiz onlar hem yemek yiyorlar, hem arlarda geziyorlard.
Sizin bir ksmnz bir ksmnza imtihan vesilesi kldk
{Furkan 20}

* * *
Hani bir zaman meleklere,
dem'e secde edin (saygyla eilin) demitik
{sra 61}
* * *


13
Ben cinleri de, insanlar da
(baka bir hikmete deil)
ancak bana kulluk etsinler diye yaratdm.
{Zariyat 56}

* * *

blis (eytan) cinlerdendi {Kehf 50}

* * *


Ve Firavun,
halkna bir arda bulunarak

Ey kavmim! dedi,

Msr'n hakimiyeti bana ait deil mi?

Btn bu nehirler benim ayaklarmn altnda akmyor mu?

(Sizin en byk efendiniz olduumu)

grmyor musunuz?

{Zuhruf 51}


* * *


14
Firavun Musa'ya:
Biz seni ocukken yanmza alp bytmedik mi?
Hayatnn birok yllarn aramzda geirmedin mi?
Sonunda yapacan da yaptn (bir adam ldrdn).
Sen (min el kfirne) kafirsin!
(hakikati rten/nankr).
dedi.

{uara 19}

* * *

Musa,

Ben, dedi, o ii o anda yaptm ki aknlardandm.
Sizden korkunca da hemen aranzdan katm.
Sonra Rabbim bana hikmet bahetti ve beni peygamberlerden kld.
Bama kaktn iyilik de,
srail oullarn kleletirmen yzndendir!

{uara 20/21/22}


* * *
15


Firavun yle dedi:




lemlerin Rabbi dediin de nedir?




{uara 23}



* * *





Derken (brahim) yldzlara bir bakt da


Ben gerekten hastaym. dedi.


{Saffat 88/89}


* * *




16




Biz sana Kur'n skntya desin diye indirmedik.



{Taha 2}


* * *


Ey man edenler!
Allah yolunda sefere ktnz zaman,
mmini kfirden ayrmak iin iyice aratrn.
Size selam veren kimseye,
dnya hayatnn menfaatini gzeterek,
Sen mmin deilsin
demeyin.
Allah katnda ok ganimetler var.
slm'a ilk nce girdiiniz zaman siz de yle idiniz.
Sonra Allah size ltufta bulundu.
Onun iin, iyice aratrn.
phesiz ki Allah, yaptklarnzdan haberdardr.

{Nisa 94}
* * *

Muhammed, adamlarnzdan hi birinin babas deildir.
Fakat Allahn Resul ve peygamberlerin sonuncusudur.
Allah her ey'i hakkyle bilendir.

{Ahzab 40}


* * *
17
Henz ergenlik ana girmemitim.
Ak deryasna daldm m otuz krk gn hibir ey yiyemezdim;
istekten kesilirdim.
Gnlerce ala susuzlua katlanrdm.
Bir gn babam bana kt :
Olum,
dedi
ben senin bu halinden bir ey anlamyorum.
Bunun sonu nereye varacak?

ben ona u cevab verdim:

Baba, seninle benim babalk ve evlatlk ilikimiz neye benzer bilir misin?
Bir tavuun altna tavuk yumurtalaryla bir de kaz yumurtas koymular.
Vakti gelip de civcivler kt zaman, bunlar hep birlikte analarnn ardna
derler, bir gl kenarna gelirler. Kaz yumurtasndan kan civciv hemen
kendini suya atar, bunu gren ana tavuk, eyvah yavrum boulacak der.
rpnmaya balar. Halbuki kaz yavrusu, nee iinde suda yzmektedir.
te, seninle benim aramdaki fark da byledir

{ems-i Tebrizi (r.a.)}


* * *





18
Ey Rabbimiz,

ben ocuklarmdan bir ksmn

senin hrmetli beytinin yannda,

ekin bitmez bir vadiye yerletirdim.

Onlar birtakm rnlerden rzklandr.

Umulur ki krederler.


{brahim 37}


* * *

Keke cennetine (bana) girdiinde
MaAllah {Allah dilemesinin meydana getirdiidir};
la kuvvete ill billah {bende aa kt grlen} kuvvet
sadece Allah'a aittir, deseydin...
Geri sen beni, zenginlik ve evlata
kendinden dk de gryorsun.
{Kehf 39}

* * *




19
Bunun zerine Firavun:
Soylular!
dedi,

Ben sizin iin benden baka bir ilah bilmiyorum!

Bunun iindir ki, sen ey Haman, benim iin (tula) ocan tututur,
bal piir ve

bana yle yksek bir kule yap ki,

kp Musa'nn u tanrsn bir greyim!

nk ben o'nun u onmaz yalanclardan biri olduunu sanyorum!


{Kasas 38}

* * *



Gezer daldan dala yorulur ahmak
{Ak Veysel (k.s.)}


* * *
Eer yeryznde (yaamakta) olanlarn ounluuna uyacak olursan,
seni Allahn yolundan saptrrlar:
onlar ancak (bakalarnn) zanlarna tabi olurlar
ve kendileri hibir ey yapmayp

sadece tahmin yrtrler.


{Enam 116}



20
* * *


Hani, o genler maaraya sndklar zaman,

Ey Rabbimiz! demilerdi,

Bize katndan(min ledun-ke) bir rahmet bahet;
ve iinde bulunduumuz artlar ne olursa olsun

irad et
(dorulukda baarl kl).

{Kehf 10}

* * *
ve bize ibadetimizin yollarn gster,
tevbemize (sana ynelilerimize) rahmetle bakver.
Hi phesiz Tevvb sensin,
Rahm sensin.

{Bakara 128}

* * *





21
(brahim:)
Onlara, ilerinden senin yetlerini kendilerine okuyacak,
onlara (Allahn ilminin topland) kitap ve hikmeti retecek,
onlar temizleyecek
bir peygamber gnder.
nk stn gelen,
her eyi yerli yerince yapan yalnz sensin.
{Bakara 129}

* * *

Ey mmeti Ashabm!..
Siz ilmin ok, sorann az bulunduu bir devirdesiniz..
imdi, sizin mel etmeniz
ilim yapmanzdan efdaldir.
Ancak yle bir zaman gelecek ki,
o zaman ilim yapanlar az, soru soranlar ve cahil hatipler ok olacak..
te o vakit; sizin ilim yapmanz
amel etmenizden efdaldir
(daha faydaldr).
(s.a.v.)

22
* * *

Allah tanklk etti muhakkak ki o, ilh yoktur Ondan baka.
Ve Melekler ehadette bulundu,
ve (kendilerine Allah tarafndan ilim verilen)
lim sahipleri de
adaletle (sdk)
ahitlik ettiler.
lah yoktur, O Aziz (mutlak galip)
ve Hakim (tam hkm ve hikmet sahibi) den baka.
{Ali mran 18}

* * *


Bylece biz brhme
gklerin ve yerin hkmranln gsteriyorduk ki

yakn hsl edenlerden olsun.

{Enam 75}

* * *






23


te, gerek egemen olan Allah ycedir.

Vahy daha tamamlanmadan ona acele ederek,
(kelimeleri karmyaym diye)
dilini onunla depretme;

ve de ki:

Rabbim ilmimi arttr.

{Kyame 16}



* * *


Yemin olsun ki,

Ysuf ve kardelerinde

istek ve aray iinde olanlar iin

ayetler

(ibretler/deliller/iaretler) vardr.


{Yusuf 7}


* * *




24

teden bir kafile gelmi, sucularn gndermilerdi,

vard koasn sald,

... mjde

bu bir gulm dedi

ve tuttular onu ticaret iin gizlediler,

Allah ise

biliyordu

ne yapacaklar.


Deersiz bir baha ile onu bir ka dirheme sattlar,

hakknda rabetsiz bulunuyorlard

Msrdan onu satn alan ise haremine dedi ki:
Buna gzel bak, umulur ki bize faidesi olacaktr, yhud evld ediniriz,

bu suretle

Yusufu orada yerletirdik;

hem de ona hdisatn mealini istihraca dair ilimler retelim diye,

yle ya

Allah, emrine galibdir,

velkin

insanlarn ekserisi

bilmezler.

25


Vakt ki kvamna irdi

(ergenlik an at)

biz ana bir hukm ve bir ilim bahettik


ve ite muhsinlere byle karlk veririz.



{Yusuf 19/20/21/22}


* * *


lim ilim bilmektir


lim kendin bilmektir


Sen kendini bilmezsin


Ya nice okumaktr


{Yunus Emre (k.s.)}


* * *

26
Yavrum!
Dedi:

Ru'yan biraderlerine anlatma.

Sonra sana bir tuzak kurarlar,

nk eytan

insana
belli bir dmandr

{Yusuf 5}

* * *

...ne ilan et,
ne de gizle;
ikisinin arasnda bir yol tut.

{sra 110}


* * *

27
Aziz dostum!

Sen yzn Hakk'a evir
halk brak,
ne derlerse desinler.
Allah, kulundan honud olduktan sonra
halk senden ister memnun kalsn ister kalmasn.
Bunun ne ehemmiyeti var?...

...Bir kimse halvete ekilip kendi aleminde
insan arasna karmadan yaasa
onun iin:

Bu iki yzlnn birisidir.
Numara yapyor...
nsandan sanki eytandan kaarm gibi kayor!
derler.

Gzel yzl ve scak kanl ise,
o zaman da onu namus ve takva sahiblerinden saymayp

iffetsizdir

derler.

Zengini ekitirerek derisini yzerler :

Eer bu alemde bir firavun varsa ite budur,
derler.

ayet biri de fakir ise ve zaruretten szlanp kvranyorsa onun iin de:

Uursuz sefil, derler. Ve ilave ederler:

Bu hal onun beceriksizliindendir. Kabahat kendisinindir...

Varlkl bir adam, insanlk hali decek olsa sevinerek ve bunu frsat
bilerek derler ki, Oh olsun! Allah ne gzel yapt...
Kibrinden yanna varlmyordu. Malna, mevkiine gveniyor, her ykseliin
bir d olacan aklna getirmiyordu.

28


Bir fakirin ii yoluna girer, hali vakti iyileirse, zehirli dilerini gcrdatarak:
Alak felek byle alaklarn elinden tutar derler.

inle megul grrler:

Aman ne kadar haris adam. Gz bir trl doymuyor.
Para delisi...derler.

Biraz tembellik etsen:

Dilenci huylu, lp, bedavac..

adlarn takarlar.

Gzel konusan: Hezeyanla dolu davul,
gzel konumay beceremiyorsan: Cahil,derler.

Tahamml olanlara:Korkusundan sesini karamyor, derler.

Yiit ve ecaatli olandan Herif keileri karm!,diye kaarlar.

Az yiyen iin: Miraslarna saklyor, helalinden yeyip iene: Pisboaz,
mideci,derler.

Biri zengin olduu halde basit ve sade mi giyiniyor?: Aklsz,kendi
parasn kendisinden esirgiyor, diye kl gibi dil uzatrlar.
Fakat adam,mesela bir kk yaptrp kemerini naklatsa veya gzel ssl
giyinse, bu sefer de: eddad gibi binalar yaptryor;kadn gibi
ssleniyor,diye onu canndan bezdirirler.

Seyahate kmam olanlar, seyahat edenler adam yerine koymayp:
Karnn koynundan kmayan adamda hi ilim, hner ve marifet olur
mu?,derler. Bir seyyah grseler, bu sefer de:Avare serseri! yi bir ey
olsa zaten ehirden ehire srnp durmazd...diye adamn derisini
yzerler.

Bunlardan yatp kalktklar yer bile incinir,diye bekarlar knarlar.
Evlenirse de: Gnl yznden eek gibi boynuna kadar amura
batt,derler.
29

fkeli ve asabi olan iin: Daha nefsine hakim olamyor!.derler.
Sabrl, halim, selim olanlardan ise, Haysiyetsiz,izzeti nefissiz, diye
bahsederler.

Bir adam cmert ise: Ayol! Ne diye sap savuruyorsun? Yarn
namahrem yerini rtecek bez paras bile bulamayacaksn. Bir elinle
nn, br elinle arkan kapatmak zorunda kalacaksn!,diye onu
ayplarlar.
Birisi kanaatkar ise tutumluluuna laf ederek:

Bu alak da babas gibi olacak. O da bunun gibi yemedi, imedi, yd,
biriktirdi ve sonunda hasret gitti, derler.

irkine irkindir, gzele gzeldir diye dil uzatrlar, cefa ederler.

Selamet kesinde kim rahat oturabilir ve ba din kalabilir?

Peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) bile ktlerin
dillerinden kurtulamad.

Ei; orta, zevcesi ve olu olmayan Allahu Teala iin bile Hristiyanlarn
neler sylediklerini iitmedin mi?

Hulasa insanlarn elinden kurtulmaya imkan yoktur.
Dile den iin bir tek are vardr; o da sabretmek...


Halkn ktln dnenler,
Hakk Teala'dan habersizdirler.

nk onlar halkla uramaktan Hakk' dnmeye vakit bulamazlar



{eyh Sadi-i irazi (r.a.)}

* * *

30

Ey evlat,
nce nefsine t ver,
onu yola getir,
sonra da bakalarn...

Senin henz slaha muhta hallerin var,
bunu sen de biliyorsun.
Bunu bildiin halde bakalarnn islh ile urama yolunda nasl baarl
olabilirsin?
Gzlerin bir adm teyi grmyorken krleri neyle yola getirme
sevdasndasn...

{Abdulkadir Geylani (r.a.)}

* * *
Dnyada yarm ekmei olann, oturmak iin bir de yuvas bulunann iyi
bir hali vardir.
O, kimseyi dilemez, istemez.
Kimse de onu istemez, dilemez.
Byle bir kiiye: Nee ile yaa! de!
nk, o isteklerden, arzulardan kurtulmu, mutlu olmutur.
Onun kendine gre ho bir alemi vardr
{Mevlana Celaleddin-i Rumi (k.s.)}
31
* * *

nsan, hayret edilecek ekilde bir varlktr.
Hilfete liyakat peydan eylemi;
emanet arln dahi yklenmitir.
Sana anlatlacak olan, insann duyulmam hususiyetlerini dinle...
nsan muamelesi, o mertebeye ulamtr ki;
onun iin, mcerred ehadiyet aynal hasl olmutur.
Bylece de, Zat- Ehadiyete bir zuhur mahalli oluyor.
Hem de, sfatlarn ve unatn iktiran olmadan...
Halbuki Hazreti Zat, btn vakitlerde sfatlar ve unat znde
toplamaktadr. Asla aralarnda ayrlmak yoktur. Hem de vakitlerin
hibirinde...
stte anlatlan cmlenin daha ak manas yledir:
nsan- kmil, Yce Mukaddes Hazret-i Zat'tan gayrnn esaretinden hals
olduu zaman;
onun iin Zat- hadiyet ile alka meydana gelir.
Bu durumda; sfatlardan, undan hibir eyin mlhazas,
nazara alnmas,
maksud ve matlub olmas
onun iin yoktur.
nsan sevdii ile beraberdir.

mam- Rabbani (r.a.)

* * *
32

Nefsimi temize de karmyorum, nk nefis ktl emreder
(tabiat budur);
meer Rabbim rahmetiyle balaya,
nk Rabbim ok balayan,
ok merhamet edendir.
{Yusuf 53}

* * *

Allah, her zaman beni kutlayn, beni kutlayn! da demez.
nk bunlar hayret ve taaccub ifade eden szlerdir.
Hak nasl olur da hayret ve taaccub beyan eder?
Eer kuluna ait bir ilgi dolaysyle
taaccp ifade eden subhan kelimesini kullanrsa doru olabilir


{ems-i Tebrizi (r.a.)}

* * *

ve de ki :
Umarm ki Rabbim beni doru olma ynnden
daha isabetli davrana muvaffak klar

{Kehf 23/24}


33
* * *


Musa ona dedi: retildiin eyden,

doruya daha yakn olmam iin

bana da retir misin,


sana tabi olaym?



(Hzr)Dedi ki:

Dorusu sen benimle birlikteyken sabretmeye g yetiremezsin.


Tecrbe halinde kavrayamayacaklarna

nasl sabredeceksin.


{Kehf 66/67/68}

* * *

Hani, o genler maaraya sndklar zaman,

Ey Rabbimiz! demilerdi,
Bize katndan bir rahmet bahet;
ve iinde bulunduumuz artlar ne olursa olsun irad et
(dorulukda baarl kl).

{Kehf 10}

34
* * *

(Musa)
naallah, beni sabrl bulacaksn.
Hibir ite de sana kar gelmeyeceim dedi.
{Kehf 69}

* * *

(Hzr)
O halde eer bana tabi olacaksan;
ben sana srrn anlatana kadar,
hibir ey hakknda bana soru sorma!

{Kehf 70}

* * *




35
Manevi bir hal iinde bulunduun zaman bakasn isteme.
ster daha altn, ister daha stn..
Hibir makam arzu etme...
Padiahn kapsna geldiinde, hemen ieri girmei isteme..
Zorla ieri alnncaya kadar bekle..
Kendi isteinle deil, zorla ieri alnmalsn.

Tekrar, tekrar istemelisin..

Pek nazl da olma...

eri girmek iin mcerret (belirsiz/soyut) izinle de yetinme..
Seni tecrbe iin olabilir..

belki de padiah tarafndan deneniyorsundur...

Koma; bekle.

Ta ki seni zorla ieri alsnlar.

Bu ekilde ieri alnman senin iin bir fazilet olur.
Saraya bu ekilde girdikten sonra, seni kimse tekdir etmez.
Tekdir ancak yapacan kusurdan sonra gelir

36
O,
seni bizzat ieri aldktan sonra,
korku da olmaz..

Padiahn yaptndan mesul olmazsn.

Ancak kendi isteinle yaptn ey sonunda mesul duruma
dersin..

Yaptn hareket neticesi, sana taarruz vaki olur.

Bu makamda senin iin iyi olmayan ey
kendi arzunla hareket etmendir...
Sabrn azl,
edebe riayetsizliin,
bulunduun hale rza gstermemen
senin iin hi de iyi olmayan hareketlerdir...

Saraya girmek sana nasib olunca;
ban nne e, gzlerini etrafta gezdirmekten sakn.
Edepli terbiyeli olarak,
verilen her hizmet ve vazifeyi yapmaa al.
Daha fazla ykselmei isteme...


37
Ayet: Onlara verdiimiz dnyalklara gzlerini evirme,
onlar tecrbe etmek iin, dnya ss olarak kadn verdik.
Rabbn sana verdii rzk,
hem hayrl hem de devamldr...

Allah- Teala, bu ayetle sekin Peygamberine edep retiyor,
dolaysyla
bize...


Halini muhafaza et, verilene raz ol... Buyrulmasndaki Murad:
Sana verdiim pek ok hayr,
peygamberlik,
ilim,
kanaat,
sabr,
islam dini zerindeki saltanat
ve o yoldaki mcadele
senin iin en byk nimettir...

tekilere verdiklerimden daha iyi ve gzeldir.



38
Btn hayr haddi bilmekte ve ona raz olmaktadr.

Bununla beraber bakalarnn hibir eyine gz dikmemektedir.

Baka bir eye iltifat etmemektedir.

nk o baktn ve arzu ettiin ey ksma ayrlr.

Birincisi, senin nasibin olmasdr.
kincisi bakasnn nasibi olma ihtimali.
ncs,
ne senin ne de bakasnndr.


htimal ki; Allah Teala, onu bir tecrbe vastas olarak
yaratmtr...

Baktn ey
her ne ise...
Eer o, sana nasip olmusa

ihtirasa dp ardndan kosan da gelir
komasan da.

39
stesen de gelir,

istemesen de..

Bu hale gre, mutlaka onu elde etmek iin rpnman ve edebe
uymayan baz hareketler yapman sana yakmaz.

Bu hal, ilim ve akl lsne vurulursa hi de sevilen bir ey olarak
meydana kmaz.

Eer o ey, bakasnn nasibi ise....
rpnman niin?..
nk o ey sana hibir zaman gelmez.


Yine o ey, ihtimal ki hi kimsenin nasibi deildir, fitne ve tecrbe iin
yaratlmtr.
Byle olduuna gre, akll olan kimse nasl nefsi iin, byle bir fitneyi
ister. Ve kendine celb etmei arzu eder?..

Bu izahlardan anlalyor ki;
btn selamet ve iyilik, manevi hali muhafazada
ve haddi tecavz etmemededir...

Avu ii kadar dar yerde de kalsan,
geni sahalara da ksan,
40
her ikisi de sana gre musavi olmal...
Ve yukarda anlattmz halini ve edebini muhafaza etmee almalsn.

Ban nne e.
ok edepli ol...
Daha da stn vazife grmee al.

nk padiaha en ok sen yaknsn,
senin kabahatin de abuk grlr.
Bu sebepten senin iin tehlike daha fazladr.
Bulunduun halin daha stne ve daha aasna gemei isteme.
Orada sabit kalmay, baki olmay arzu etme.

Bulunduun vazifenin eklini deitirmee yeltenme...
Byle bir ey yapmaa senin bir selahiyetin yoktur.
Byle bir ey yaparsan nimetleri inkar yolunu tutmu olursun;
bu ise, dnya ahirette sahibini utandrr...
Sonuna kadar, anlattmz eyleri yapmaa al...
Neticede yle bir hale gelirsin ki,
o halde senin iin bir makam verilir.

Seni ondan hi ayrmazlar.

41
Sen de onun, Allah tarafndan bir vergi olduunu anlarsn.
Byle oluun delili ve beyan meydandadr,
bunu bilir ve o halin devamna alrsn...

Veliler iin haller vardr.
Ebdal iin makamlar vardr.
Ve sana hidayeti Allah nasip edecektir...


{Abdulkadir Geylani (r.a.)}

* * *

Biz Allah aikre grmedike senin sznle asla
inanmyacaz
{Bakara 55}
* * *

akllarn kullanmazlar
{Ankebut 63}


* * *



42
krdrler
{Bakara 18}

* * *


(brahim:)

Bu ii, belli ki, u yapmtr,

putlarn en irisi yani.

Ama en iyisi, siz kendiniz onlara sorun;

tabii, eer

konumasn biliyorlarsa!


Bunun zerine


birbirlerine dnp,


ilerindeki sese

kulak verdiler:


Dorusu, asl zalim olan sizlermisiniz!.


Ama ok gemeden

yine eski dnce tarzlarna dndler

ve (brahim'e:)



43
Bunlarn konuamadklarn kendin de pekala biliyorsun!

dediler.


{Enbiya 63/64/65}

* * *

sardrlar
{Bakara 18}

* * *


Ve Allah sizi analarnzn karnlarndan yle bir halde kard ki
hi bir ey bilmiyordunuz,
yle iken size, iitme, gzler, gnller verdi ki kredesiniz

{Nahl 78}
* * *

Her halde hem benim rabbm hem sizin rabbnz olan Allaha dayanmm,

hi yerde bir debelenen yoktur ki
peremini O tutmu olmasn,
phe yok ki rabbm doru bir yol zerindedir.
{Hud 56}
44
* * *

Ey evlat!
Gcn yettii kadar duyduun mnevi zevki sakla; gl olursan bunu
yap.
Duygulara alt olursan mazur saylrsn.
Sevgi,
perde ve rtleri harap eder, haya duvarn ykar, vcut yapsn bozar,
halk grmeyi yok eder.
Halk sevgisi kalpten zorla karlmaldr.
Hak sevgisini kalbine yerletiren,
o sevginin malbudur.
O sevgi ayandan kan tozu srme yap,
gzne ek.
Bu sayede
her grdn eye,
iinden kopup gelen her duyguya:
Bu nefisten geliyor, bu kalpten geliyor,
bu halktan geliyor ve
bu da Hak'tan geliyor diyebilirsin
{Abdulkadir Geylani (r.a.)}

45
* * *

Bir beer iin Allah'n kendisiyle konumas
(karlkl/yzyze;herhangi olan gibi)
olacak ey deildir.
Meer ki bir vahy ile
veya
perde arkasndan,
yahut bir eli gnderip de izni ile dilediini vahyetmesi baka.
Muhakkak ki O;
ok yce,
hikmet ve hkm sahibi.
{ura 51}

* * *
Allah, kulunun dili ile
Semiailah limen ham'deh
(Allah, kulunun hamdn iitti)
buyurur.

(s.a.v.)


46
* * *

...Dalarn da stndeki yce zirvelere olan teceliyat- ilhiyeye bir bak!.
Bil ki!..
O grenlerin, daima nazarlar o zirvelerdeki tecelliyata olur.
Alalmada ycelik olmasayd,
yzlerimiz,
grneni gzler ile aramakla alalmazd...
te bundan dolay Allah bize, secde etmemizi emr etti...

{Muhyiddin bn Arabi (r.a.)}
* * *

...El parmaklarn rkde amak ve secdede birbirlerine yapdrmak
snnetdir.
Bunlara da dikkat etmelidir.
Parmaklar ak yhud bitiik bulundurmak
sebebsiz,
bo eyler deildir...
{mam- Rabbani (k.s.)}

* * *

47
Allah tanklk etti
muhakkak ki o,
ilh yoktur Ondan baka.
Ve Melekler ehadette bulundu,
ve (kendilerine Allah tarafndan ilim verilen)
lim sahipleri de
adaletle (sdk) ahitlik ettiler.
lah yoktur, O Aziz (mutlak galip)
ve Hakim (tam hkm ve hikmet sahibi) den baka.
{Ali mran 18}


* * *


Ey Aziz!.

Cenab- Hak, Raslne ilmi sfatnn dndaki sfatlar hakknda
byle bir talebi emretmemitir.
(de ki: Rabbim ilmimi arttr.)
Bu da bize ilmin Allah katndaki erefini izah etmektedir.
lim hakknda niye bu kadar ok beyanatta bulunduk.
48
Zira, ilmin makam hakknda kendilerinde cehaletin glib geldii ve heva-
nefsin kendileriyle oyun oynad adedleri saylmayacak kadar kimseler
bu zamanda tremeye baladlar.
Hatt onlar;
ilmin perde olduunu sylerler.

And olsun!.. Onlar, sylemi olduklar bu eye inanyorlarsa farknda
olmadan doru sylemilerdir.
Evet!.
lim, kalbi gafletten, cehaletten ve ilmin ztt eylerden engelleyen byk
bir perdedir.

yle ise, ilim hakikte ulamaya kesinlikle engel deildir.
Ancak, limle gururlanlmad mddete.
lim ne erefli bir sfattr ki;
Allah Subhaneh bizlere, ondan lezzet ve hz almakla ihsanda bulundu.
Nasl olur da insan ilimden tr sevinmez.
lim, yle bir sfattr ki onu elde etmek iin her ey terk edilebilir.
lim iin iki yce eref vardr.
yle ki:


1- Allah Teal, kendi Ztn ilimle vasflamtr.


2- Kur'an'da Enbiy ve Melekler ilimle vlmeye mazhar olmulardr.

49
Dolaysyla Ulem, Enbiy'nn varisleridir.

Ey Aziz!. Allah Teal, bizleri ilimde Enbiyya varis klmakla bize en byk
nimetle ihsandan bulunmutur.
Bu ihsana nail olmamz da Allah Rasl Aleyhisseltu Vesselam yle
beyn etmitir:

Enbiy ne bir dinar, ne de bir dirhem miras brakmlardr. Onlarn
brakt miras, ancak ilimdir.
Kim ilme nail olursa
byk bir nasibe,
yksek bir dereceye ular. (Tirmizi)

{Muhyiddin bn Arabi (r.a.)}

* * *
Ey cemaat! Size Hlk' anlatyorum.
O'nu iyi bilin. O'nun huzurunda
edepli olun.
Kalbiniz, O'ndan uzak kald mddet
edepli ve terbiyeli olun

{Abdulkadir Geylani (r.a.)}

* * *
50
De ki:
te benim meslekim bu,
basiret zere Allaha da'vet ederim
ben
ve bana tabi olanlar,
ve Allah tesbih ile tenzih eylerim
ve ben mriklerden deilim.
{Yusuf 108}
* * *

Bunlar Kalp le olur,
dil grltsne getirip sze bomakla olmaz.
Sonra mihenk tana vurulunca utanrsn.
Kuru davaya kimse inanmaz.
Halk arasnda sylediin szleri yalnz kaldnda sylyor musun?
Ayn duygular tek bana kaldn zaman da duyman mmkn oluyor
mu?
te bunlar yapabiliyorsan mesele yok

{Abdulkadir Geylani (r.a.)}

* * *
51
Madem ki gayretle aradn
dikkatle baktn,
bu ie adamakll sarldn.
Elbette bulursun.
Bir ie ciddi bir suretle sarlan yanlmaz demiler.
Ey iyi bahtl, anszn atl gelir, seni smsk kucaklar.
Sen kendinden geer, dostlarndan ayrlrsn.
Bu iten haberi olmayan da
te sana riyakar, ite sana mnafk! der
{Mevlana Celaleddin-i Rumi (k.s.)}

* * *



Bir de gmleinin zerinde yalan bir kan getirdiler,



{Yusuf 19}

* * *




52

Bir baheye giremezsen

durup seyran eyleme,

bir gnl yapamazsan

ykp viran eyleme.

{Yunus Emre (r.a.)}

* * *

...Abdlkadir Geylani hazretlerini Kabe'nin hareminde grdm. Yzn
akl talar zerine koymu, muttasl byle diyordu:


lahi! Beni affet.
Eer azaba dar olacaksam, kyamet gn beni kr olarak dirilt,
mezardan beni gzm grmez olarak kar
da, iyilerin karsnda mahcup olmayaym....

{Sad-i irazi (r.a.)}
* * *

53
Ve onlar ki
Rablarnn azbndan korkarlar.

{Mearic 27}

* * *

Muhakkak ki Rablerinin azabndan emin olunmaz.
{Mearic 28}

* * *

phe yok ki ben,
tevbe eden,
iman edip slih amel ileyen,
sonra da Hakk yolunda lnceye kadar sebat edenleri elbette
ok balaycym.

{Taha 82}

* * *

54


rahmetim ise her eyi kuatmtr


{Araf 156}


* * *

Sen benim gnlmde olduka,
Yemen'de de olsan benim yanmdasn.
Eer sen benim gnlmde deilsen, yanmda da olsan Yemen'de
saylrsn.

{Mevlana Celaleddin-i Rumi (k.s.)}

* * *





55
Yolda ocuklar oyun oynarken yanlarndan geti.
Bir ka ocuk, Ahmed Ruf (r.a.) hazretlerinin heybetinden korkup kat.
Arkalarndan kotu ve:

Hakknz helal edin, sizi korkuttum.
Gelin oyununuza devam edin diye onlardan zr dilemiti

* * *

Size Yemenliler geldi.
Onlar,
ince ruhlu ve yufka yrekli insanlardr.
man Yemenlidir,
hikmet de Yemenlidir.
Kfrn ba ark cihetindedir.
Bbrlenme ve kibirlenme deve besleyenlerdedir.
Sknet ve vakar
Koyun (besleyenler)dedir.

(s.a.v.)


* * *
56

ne zaman niyaz elimi srlar bilen Cenab- Hakkn dergahna kaldrsam
o (bandan geen bir olaydaki) ssl put aklma gelir
ve kibrimin zerine toprak serpilir.
Anlarm ki niyaz (dua/sesleni) elimi kendi kuvvetimle kaldrmyorum.
Demek ki gnl adamlar ellerini kendi iradeleriyle kaldrmyorlar.
Gaybden ipin ucunu bir eken vardr.
Kaza ve kaderin anahtar kimsenin elinde deildir. Kadir-i Mutlak ancak
Allahtr.
Doru yolu tutmu gidiyorum diye gururlanma.
nk elinden tutarak doru yola seni O sevk etti...
{Sad-i irazi (r.a.)}

* * *


O size t veriyor,


umulur ki bylece dnp tutarsnz.


{Nahl 90}




* * *

57
srailoullarnn lnde (Paran l, et-Tih) bulunuyordum.
Hacca gitmek istiyordum.
Yolda, henz sakallar bile kmam bir gencin, Beyt-i Atke doru,
azksz ve bineksiz bir biimde yrdn grdm.

Yanmdaki arkadama dedim ki:
nn lillah! Eer bu ocuk yakne ermise iyi
fakat deilse helak olur.

Ve onun yanna vardm, yle dedim:

Ey delikanl!

yle cevap verdi:
Hizmetindeyim (lebbeyke).

yle sordum:
Byle bir yerde, bu vakitte, azksz ve bineksiz olunur mu?

Bana bir nazar etti
ve yle dedi:

Ya eyh!

Kaldr ban ve bir bak!


58
Acaba Ondan bakasn grecek misin?


Ben de ona yle dedim:

Sevgili dostum!

Dilediin yere git!



{Muhyiddin bn Arabi (k.s.)}



* * *



Bekle dost kapsn sadk dost isen

Gnller tamir et ehli dil isen

Sevda Sahrasnda Mecnun deilsen

Ne Leyla'y ar



59
ne l incit




{Ak Hdai (k.s.)}


* * *

Rabbinin hkmne sabret.
Gerekten de sen gzlerimizin nndesin;
ve her ne zaman ayaa kalkarsan
Rabbinin snrsz ann hamd ile ycelt!

{Tur 48}

* * *


... unu bil ki,

veysiler denilen bir zmre vardr.

Bunlarn eyhe ihtiyac yoktur.

Zira baka bir aracya hacet kalmadan

nbvvet bunlar kendi kucanda terbiye etmitir,

tpk Veysel'i terbiye ettii gibi.
60

Geri o zahiren Peygamberler Efendisini grmemiti.

Ama onun tarafndan terbiye ve irat edilmiti.

(Risalet ocanda) nbvvetten terbiye grm

ve hakikatle dost olmutu.

Bu makam o kadar ulu ve ycedir ki,

kolay kolay kimseyi oraya ulatrmazlar.

Bu devlet kime yz gsterir ki?


Bu Allah'n dilediine bahettii bir ltufdur


{Maide 54}

{Feridddin Attar (k.s.)}

* * *


(brahim'in kars:)

Olacak ey deil!

Ben bir kocakar, bu kocam da bir ihtiyar iken

ocuk mu douracam?

Bu gerekten alacak bir ey! dedi.





61

(Melekler)


Allah'n dilediini gerekletirmesini mi yadrgyorsun?

dediler



{Hud 72/73}


* * *

DRDNCS:
En yksek derece buna verilmi
ve melekut aleminde kendisine:
- AZM
Ad verilmitir.
te Hazter-i Nebi (SAV) bu byk zatn ann tarif ederken
yle buyurmutur:
- Bir kimse renir retirse Ayrca bildii, rettii ile amil olursa
melekut aleminde ona, AZM ismi verilir.
Bu zat, alim-i billahtr.
Mertebeler llrse en yksek derece onun olduu ortaya kar.
Dinin hikmet ynn en iyi bilen odur.
Allah- Teala (CC) birok bilinmeyen ilimleri onun kalbine yerletirmitir.
Hi kimsenin eriemiyecei srlar ona sezdirmitir.
Bu saf ve temiz kul, Allah (CC) tarafndan seilmi, sevilmi ve Hakka
(CC) cezbedilmitir.
lhi hikmetleri zld kapya yalnz bu insan yetimitir.
Hidayet yollar buna aktr. Bunda istidat ok byktr. Ve btn srlar
anlamak kabiliyeti vardr. Bunda bilgi sonsuz, hikmet lszdr.
Bu zat, Allah (CC) yolunda bir ahtr. Hak yola o arr, ktlkleri onlara
o gsterir, kyamet gn efaati, dnyada temiz, Allah (CC) indinde
hereyi makbul ve merguptur.
Dorudur, doruluu tastiklidir. Resul (AS) ve Nebilerin (AS) vekilidir.

te Peygamberler (AS), bunlar vekil etmitir.
62
te son had buraya kadar
nsanolunun son dura bu makama varr.
Buradan te Peygamberlik balar. Sana bu insan lazm.
Bunu ara, bulunca muhalefet etme, szlerine darlma,
uzak kalmaktan holanma. Onu sev ve szlerine balan, her
nereye varsan byle birini ara ve zihninde onu gezdir.
unu bil ki: O ne sylerse selamet ondadr.
Helak, bataklk bakadadr.
Allahtan (CC) onu iste, yol bundan bakaya varmaz.
Himmet bakalarnda yoktur.
Yolunu bu lkeye vardrmayan
kurtulamaz.

Ama Allah (c.c.) baka trl emretmi ise

bir ey denemez.

Allahn (c.c.) doru yolu gsterdii kimselere
kimse amaz

{Abdulkadir Geylani (r.a.)}
* * *

De ki: Btn Hamd yalnz Allah'a mahsustur!
Fakat (Hayr,) onlarn ou bilmez

{Lokman 25}

* * *

63
eyh Ebubekr'in (Sellebf) de hrka vermek deti yoktu. Onun kendi
eyhini de gremedim ki, onda var m yok mu anlayaym. Ancak ben de,
bu istekle Tebriz'den ktm ama bulamadm. Geri lem bo deil, belki
bir eyh vardr. Hatta derler ki, filn eyh hrka verdii mridinin haberi
olmadan ona hrka balad; mal, mlk verdi ve ld. Ben eyhimi
grmedim, ancak u kadar rendim ki, kendisinden bir sz nakledene
gcenirmi. En ok incindii kimseler, kendisinden sz nakledenlermi.
Byle bir kimseyi de grmedim ki, o makamda olsun da kendisinde bu
sfat bulunsun. Sonra eyhin kendisi iin yz bin yllk yol olan bir kimseye
de rastlayamadm. Ancak Mevln'y bu sfatta buldum. imdi Halep'ten
tekrar dnmde de, o yine bu sfatta idi. Bana deselerdi ki: Baban seni
ok zlemi, mezarndan kalkm Telbair kyne bir admlk yerde seni
grmek iin bekliyor. Seni grp tekrar mezarna dnecek. Gel! Artk
baban grmeye gel! Hayr, olsun! Ne yapaym, derdim. Halep'ten bir
adm bile dar kmazdm. Ben ancak Mevln iin geldim

Onu niin bu kadar ykseltiyorlar? Ben undan korkuyorum ki, bu
saatte sen ayrlk eleminden gafil, efkat glgesinde hoa uyumaktasn.
yle bir hareket yapyorsun ki, efkat sona ersin. Sonra da bu hali
ryada gryorsun, ama eyhi grmyorsun. nk eyhi grmek onun
istei olmadan mmkn deildir; ne ryada, ne de uyankken onu
gremezsin

O (bir) eyh diyordu ki: Filan eyhin gzel kokusu, Allah kokusundan
da stndr. Dedim ki: Bu koku belki senin karndan ve onun
oynandan geliyor. Bu ne eektir ki, eeklii ynnden sylemitir
Ey kara yzl! Himmetin ne olduunu sen ne bilirsin? Git abdest al,
namaz kl tvbe et! De ki: Kfir idim imana geldim. Kfrden vaz
getim. Git otur yerinde. Pamuunu eirmeye bak! Sen kim
oluyorsun?

Bana yaraan, zahirde bizim hayatmzdaki dostluk ve kardelik hangi
yolda ise onu korumaktr. Yoksa eyhlik mridlik gibi ilikiler houma
gitmez. Hani, statl da akirtlii de yere batsn, derler. Bize bir sz
sylemek isteyen kimse de bizim gibi olmaldr. Byle ak sylemelidir.
Bizim veliliimiz bahsinde bundan incinirler. Onlara, eek, diyen zavall
takliti eektir. imdi bana kendinden bir fazilet, bir stnlk veriyorsun.
Ben onu sylemiyorum. Benim nmde bu byledir. Sz yorumsuz ve
ak sylyorum. Aramzdaki ayrln bir sebebi varsa budur ancak. Ama
o zaman sen beni anlamyorsun!
64
Halbuki ben buraya bir eyler retmeye geldim

{ems-i Tebrizi (r.a.)}

* * *

Nihayet sana bir ift sz syleyeyim: Bu halk nifak yolu ile
konumaktan, ikiyzllkten holanrlar. Doru szden sklrlar. Birine
desem ki: Sen amzn tek byk adam, biricik erefli insansn, phe
yok ki houna gider, ellerimi yakalayarak, Sizi ok zlemitim, kusurum
oktur, gibi iltifatlarda bulunur. Halbuki geen sene onunla
dosdoru konumutum, bana dman oldu. Bu alacak bir ey
deildir.
nk halk ile ikiyzllk ynnden geinmek ister.
T ki, onlarla birlikte holukla vakit geiresin.
Ama bylece doruluk yolunu tuttun mu
dalara, krlara kamak gerektir.
Eer o sz kabul edersen,
sana o gn bir acma hali gelir;
sana bir ok devlet ve saadetler yz gsterir.
nk Onu ulular, niyaz ve yalvarma yolu ile dinlersen,
bu meclis houna gider.
Derviin hayalinde bu dernek ho grnr; her vakit Onu hatrlar, gnl
Ona ynelir ve o meclisten rkmez, gnl rahatlna kavuur
{ems-i Tebrizi (k.s.)}
* * *
65
Sen (o zaman), srf Allah'n rahmetiyle
onlara kar yumuak davrandn.

Eer kaba, kat yrekli olsaydn,
onlar senin etrafndan dalp giderlerdi.
Artk onlar sen bala,
onlar iin Allah'dan mafiret dile.
(Yapacan) ilerde onlara da dan,
bir kere de azmettin mi,
artk Allah'a dayan.
Muhakkak ki Allah kendine dayanp gvenenleri sever.
{Ali mran 159}
* * *
Allah onlarn kalplerinde ne var, ne yok pek iyi biliyor;
onun iin sen onlara aldrma,
kendilerine t ver
ve onlara kendileri hakknda
beli, ak, tesirli, gzel sz syle.

{Nisa 63}

* * *

66

Allah, sizi unlara iyilik etmekten ve adaletli davranmaktan men etmez:
Size dinde zorlamada bulunmayanlar,
sizi yurdunuzdan karmayanlar.
nk Allah adaletli olanlar sever.
Allah sizi yalnz unlara dostluk etmekten yasaklar:
Sizi dinde zorlayanlar,
sizi yurdunuzdan karanlar
ve karlmanza yardm edenler.
Her kim bunlara dostluk ederse
ite o takdirde zalimler
onlardr.

{Mmtehine 8/9}
* * *
Onlar bollukta ve darlkta Allah iin verirler ve kzdklarnda fkelerini
yutanlar
ve insanlarn kusurlarn affedenlerdir.
Ve Allah gzel dnp gzel davrananlar sever.
{Ali mran 134}
* * *


67
Oku,

O,

cmertliinin sonu olmayan

Rabbindir!

{Alak 3}

* * *

Bir ktln cezas yine onun gibi bir ktlktr,
ama kim affeder, balarsa
onun mkafat Allah'a aittir.
phesiz ki Allah,
zalimleri sevmez.

{ura 40}
* * *


68
Affetsinler,
ho grsnler.
Allah'n
sizi/sizin iin/size
mafiret buyurmasn
sevmez
(arzu etmez) misiniz?
Allah gerekten gafurdur, rahmdir
(ok affedicidir, merhamet ve ihsan boldur).
{Nur 22}

* * *

Sen af yolunu tut,
ve iyilikle emret
{Araf 199}
* * *





69
Ana ve babasn tahtnn stne kartp oturttu
ve hepsi onun iin (ona kavutuklar iin) secdeye kapandlar.
(Yusuf) dedi ki:
Ey babacm!
te bu, daha nce (grdm) ryann tevilidir.
Rabbim onu hakk olarak gerekletirdi.
Dorusu, Rabbim bana (ok ey) ihsanda bulundu
Beni zindandan kard
ve eytan benimle kardelerimin arasn bozduktan sonra
sizi lden getirdi.
phesiz ki Rabbim dilediine ltfedicidir.
Kukusuz O her eyi ok iyi bilen Aliymdir,
hikmet sahibi
Hakiymdir.

{Yusuf 100}

* * *
sarf nazar eyle
{Araf 199}
* * *

70
Hep birlikte Allah'n ipine smsk sarln.
Paralanp ayrlmayn.
Allahn zerinizdeki nimetini dnn.
Hani siz birbirinize dmanlar idiniz de,
O, kalplerinizi birletirdi.
O'nun nimeti sayesinde kardeler oldunuz.
Yine siz, bir ate ukurunun tam kenarnda iken
oradan da sizi O kurtard.
te Allah size yetlerini byle apak bildiriyor ki,
doru yola eresiniz.
{Ali mran 103}
* * *

Ey benim zindan arkadalarm,
farkl farkl Rabler mi daha hayrl,
yoksa bir ve tek
her eye hakim olan Allah m?
{Yusuf 39}

* * *


71

O:

Dini dosdoru ayakta tutun ve onda ayrla dmeyin diye

dinden Nuh'a vasiyet ettiini

ve sana vahyettiimizi,

brahim'e,
Musa'ya
ve sa'ya vasiyet ettiimizi

sizin iin de teri etti (bir eriat kld).

Senin kendilerini ardn ey, mriklere ar geldi.

Allah, dilediini buna seer

ve iten Kendisi'ne yneleni
hidayete erdirir.

{r 13}

72
* * *

De ki:
Ey Kitab Ehli!
Sizinle bizim aramzda ayn olan bir kelimeye geliniz.
Allah'tan bakasna kul olmayalm ve O'na hibir eyi ortak komayalm
ve bir ksmmz, bir ksmmz,
Allah'tan baka Rab'ler edinmesinler.
Bundan sonra eer dnerlerse, o zaman;
Bizim mslman olduumuza ahit olun
deyiniz.

{Ali mran 64}

* * *

Gklerde ve yerde istisna olmamak zere herkes,
ancak kul olarak Rahmana gelecektir.

{Meryem 93}
* * *


73
Szgelii bir insann eer ona unu demeseydim, u olurdu.
eer ben olmasaydm, oluk ocuk helak olurdu. demesi
bu trden bir iddiadr
ve bu,
uluhiyet mertebesinin en aasdr.
Hatta bu tarikattaki bir eyh yle demitir:
Eer benim himmetim falancaya elik etmeseydi, mutlaka helak olurdu.
Bu szlerin tm uluhiyet srr hastalndan kaynaklanan illetler
ve marazlardr.
Bu szleri syleyenlerin, bu iddiada bulunanlarn
her biri iddiasnn orannda ceza grecektir.
Ya en byk cezaya arptrlr,
ya da nasip eksilmesine urar.
Ama mutlaka ceza grr.
Bu yzden bize gre fena (yokluk) anlay zere kalmak en ycedir.
Bizden nceki kuaktan arkadalarmz bu hakikatin farkna varamadlar.
Ey dostum!
Sen bunu bil!...

{Muhyiddin bn Arabi (k.s.)}

* * *
74
Ey insanlar!
Sizler Allah'a muhta fakirlersiniz,
Allah ise ihtiyac olmayan zengin.
O her trl vgye
hakkyla layk olandr

{Fatr 15}

* * *
Sizden cehenneme uramayacak yoktur.
Bu, Rabbinin yapmay zerine ald kesinlemi bir hkmdr.

{Meryem 71}
* * *
Bir kere daha (hatrlatalm ki):
Biz, Bize kar sorumluluk bilinci tayanlar (cehennemden) kurtaracaz;
ama zalimleri
onun iinde diz st brakacaz.

{Meryem 72}

* * *
75
Bizim elilerimiz (melekler) brahim'e bir mjde ile geldikleri zaman,
dediler ki:
Gerek u ki, biz bu lkenin halkn ykma uratacaz.
nk onun halk zalim oldular.
Dedi ki:
Onun iinde Lut da vardr.
Dediler ki:
Onun iinde kimin olduunu biz daha iyi biliriz.
Kendi kars dnda, onu ve ailesini muhakkak kurtaracaz.
O (kars) arkada kalacak olanlardandr.

{Ankebut Suresi 31/32}


* * *

brahim'den korku gittii
ve ona mjde geldii zaman,
Lut kavmi konusunda Bizimle ekiip-tartmalara giriyor(du).
Dorusu brahim, yumuak huylu,
duygulu
ve gnlden (Allah'a) ynelen biriydi.



76
Ey brahim,
bundan vazge.
nk, Rabbinin emri gelmitir ve gerekten onlara geri evrilmeyecek
bir azab gelmitir.

{Hud Suresi 74/75/76}

* * *


Allah, kardeim Yusufa rahmet etsin,
eer
beni efendinin yannda an
demeseydi,
zindanda birka yl daha kalmayacakt.

(s.a.v.)

* * *




77
Resulullah (sav) buyurdular ki: Hz. brahim (a.s.) in u szleriyle ifade
ettii pheyi yaamaya biz ondan daha laykz: Ey Rabbim lleri nasl
dirilteceini bana gster demi, (Allah: Buna) inanmadn m yoksa
demi, o da: nandm, fakat kalbimin, (gzmle grerek) yatmas iin
(istedim, diye) sylemitir (Bakara, 260). Allah, Lut (a.s.) a rahmetini bol
klsn, aslnda o ok muhkem bir kaleye snmt. Eer, Hz. Yusuf (a.s.)
un kald mddete hapiste ben kalsaydm, davete icabet ederdim.
(s.a.v.)
{Ravi: Ebu Hreyre}
* * *
Tirmizi`nin bir rivayetinde Hz. Yusufla ilgili olarak Resulullah (sav) yle
buyurmutur: Kerim olu Kerim olu Kerim olu Kerim; brahimolu
shakolu Yakubolu Yusuftur. Ve ilave etti: ayet, hapiste onun
yerine ben yatm olsaydm da, sonunda bana eli gelseydi, kma
hususunda hemen cevap verirdim. Resulullah (sav) arkadan u ayeti
okudu: Kendisine eli gelince, Efendine dn de ellerini kesen o
kadnlarn zoru neydi kendisine sor dedi. Resulullah (sav) devamla unu
syledi: Allah Teala nn rahmeti Lut a olsun, o aslnda ok salam bir
kaleye snmta Allah ondan sonra, her peygamberi kavminden
kalabalk bir cemaat iinde gnderdi.
* * *
Resulullah (sav)n hastal iddetlenince, kendisine cemaate namaz
kimin kldraca soruldu. Ebu Bekre syleyin, halka namaz o kldrsn
buyurdular. Hz. Aie (ra): Ebu Bekr yufka yrekli bir kimsedir, senin
yerinde namaza duracak olsa (dayanamayp alar ve alamaktan halka
kraati duyuramaz, (namaz kldrma iini) mere emretseniz! dedi.
Aleyhissalatu vesselam yine: Ebu Bekre syleyin, namaz kldrsn
buyurdular. Hz. Aie nceki szn tekrar etti. Aleyhissalatu vesselam:
Ona (Ebu Bekr`e) emredin, namaz kldrsn dedi ve: Siz (kadnlar)
kendi kafanza gre dzende Hz. Yusufun kadn arkadalar gibisiniz!
diye sylendi.
(s.a.v.)
78
* * *
herkes, arap, alg gibi eylere der de
kendi aklndan bir an olsun kurtulmaya alr.
Herkes bilir ki bu varlk tuzaktr.
nsann kendi ihtiyar ile bir eyi dnmesi,
bir eyi anmas cehennemdir deta.
Onun iin herkes varlndan,
kendiliinden geme lemine,
yahut sarholua kaar,
yahut da bir ie koyulup kendini unutur.
Fakat yine bu lemden kendini eker, varlk lemine gelirsin.
nk o kendini unutma lemine
Tanr ferman olmadan gitmitik

{Mevlana Celaleddin-i Rumi (k.s.)}

* * *

Allah, Kuran azim diye niteledii gibi,
Hz Peygamber'in yaratln da azamet zelliiyle nitelemi,
bu nedenle Kuran Hz peygamber'in ahlak olmutur.
Bu yzden mmetinden kendisine yetiememi kimselerden
79
onu grmek isteyenler,
Kuran'a bakmaldr.
Bir insan Kuran' Kerim'e bakarsa, ona bakmakla
Peygambere bakmak arasnda hibir fark yoktur.
Bylece Kuran- Kerim adeta bir beden suretinde ina edilmi de
ona Abdulmuttalib olu Abdullah'n olu Muhammed denmitir.

Kuran- Kerim, Allah'n kelam,
kelam ise O'nun niteliidir.
Bylece Muhammed (a.s.) de
Allah'n sfat olmutur

{Muhyiddin bn Arabi (k.s.)}

* * *

Eb Hreyre (r.a.) rivayet ederler. Resl-i Ekrem (s.a.v.) buyurdular ki:
- Nbvvetten sonra baki kalacak ancak mbeirattr.
Sahabiler sordular:
- Mbeirat nedir, ey Allah'n Resul?
Buyurdular ki:
- Salih ryadr,
80
Yine Kinatn Nuru ve Allah'n Sevgilisi buyuruyorlar:

- Beni ryada gren kimse, uyank iken de grecektir veya grm
gibidir. Zira eytan benim suretime giremez.


* * *

Avf bnu Mlik radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu
vesselam buyurdular ki: Rya ksmdr:
Birksm; demolunu zmek iin eytandan olan korkulardr;
birksm, kiinin uyankken kafasn megul ettii eylerdendir;
bunlar uykusunda grr;
birksm ryalar da var ki,
onlar peygamberliin krkalt cznden birini tekil eder.

Rvi Mslim bnu Mikem der ki: Ben, Avf bnu Mlik radyallahu anh:
Sen, bu hadisi Reslullah aleyhissaltu vesselm'dan bizzat iittin mi?
dedim.
Avf, (iki sefer tekrarla): Evet! Ben bunu Reslullah aleyhissaltu
vesselm'dan iittim.
Ben bunu Reslullah aleyhissaltu vesselam'dan iittim dedi.


* * *



81
yi rya Allahtandr.
Kt rya eytandandr.
Bir kimse holanmad bir rya grrse
sol tarafna defa tkrsn
ve eytandan Allaha snsn.
Bylece o rya zarar vermez.
(s.a.v.)

* * *

Sizden birinizin ryada grd eylerin en hayrls, o kimsenin
Allah'n,
peygamberini
veya mslman ana babasn grmesidir.
Sahabiler Allah'n sevgilisine (s.a.v.) sordular:
- Ey Allah'n Resul, bir insan ryasnda Rabbini grr m,
(bu mmkn m?).

Buyurdular ki:

- Sultan grr.
Sultan da Allah'tr...
82

* * *

Mmin bir kulun mjdesi, slih ryalardr.

(s.a.v.)

* * *

Mbeirat: Hayrl alamet (bir eyin olduuna veya olacana dair
belirti)

* * *

En iyisi; insann teslim olmas,
Hakka teslim olmay dilemesi ve srf nefsiyle megul olmas,
onu bulunduu mertebeden daha iyi bir mertebeye ykseltmeye
almasdr. te varln hakikatlerine ulam said/mutlu insan budur.
Bu srlar lafzlara dkme-yip gizleyenler, yabanclar farkna varmasn diye
onlar saklayanlar, himmet neticesinde bir takm eserlerin meydana
geldiini syleyenler, her zaman bu metotlarn devam ettirirler. T ki
fehvan (anlamsal) makamlardan yaknla erimilerin mertebesindeki
yce ruhaniler kendi elleriyle parlak alametleri onlara gsterinceye kadar.
Bu makamda ise yazl kutsal kitablar vardr. Bylece bu srlarn sahipleri
bildikleri hakikatlere dair gerek ahidler grm olurlar. Bu vasftan
baka bir vasfa intikalin ne byk bir aama olduunu anlarlar. Bu
intikalin ayrc zellii, srr gizleyenin srrnn artk ortaya kmas,
83
dmn zlmesidir. Kilidinin almas, bann zlmesidir. Bylece
bu dierinin himmetleri de ayn noktada birleir. nk teklik hakikatini
grmtr. Her ikisi tekten baka bir ey grmezler. Btn etkiler ve
eserler hakikate dayanr bylece. Bazen dndrmek eklinde tezahr
ederken, bazen de bu himmetler dorudan O'ndan gelmi gibi
belirginleir. nk hakikate btn ynleriyle ynelmitir, bilmese de.
Her himmeti istemitir, bizzat ulamasa da. Telaffuz edemese de btn
lisnlarla konumutur.Bu ne dehetli bir hayret ve ne etin bir hasrettir!
Perde ald zaman, gzle btnletii zaman. Ay ve gne bir araya
geldii, eser sahibi eserde zuhur ettii ve de plak gzle grld
zaman! Onlara suretlerde belirdii, tuza kuran tuzaa dt, iman
edenin kazand, inkar edenin de kaybettii zaman! lh hitap, en kutsal
lisnla ve ihls diye ifade edilen bir ibareyle ynelmitir. Dolaysyla
alaca dl iin deil, ibadetini ihlsla sunan, her trl sapklktan uzak
hanf yolunu izleyen, ilh yaknlk mezhebine intisab eden kimse, emri
yerine getirme sorumluluunu gerekletirmi olur. Byle bir kimse nur
alemine mensub olur, cret alemine deil. Allahu nuru'ssemavati ve'l
ardi / Allah gklerin ve yerin nurudur. (Nr, 35) Lehum ecruhum ve
nuruhum /Onlarn cretleri ve nurlar verilir. (Hadid, 19) Nuruhum yes'a
beyne eydihim / Onlarn nlerinden nurlar gider. (Tahrirn, 8) Nur, Ben
sizin rabbinizim,der, onlar da Ona tabi olurlar.
Muhyiddin ibn arabi (k.s.)

* * *
Allah' tanma bahsi derindir.
Ey ahmak derin sensin!
Derin olan bir ey varsa, o sensin! Sen nasl bir dostsun ki, damarlarnn
iine kadar girmi olan sevgilinin srrn el ayas gibi ak bilemiyorsun!
Sen nasl Allah kulusun ki, onun srlarn ve i yzn bilmiyorsun!
Seninle konutuum bu szleri senin eyhinle konumadm. Onu kahr
iinde braktm gittim

{ems-i Tebrizi (k.s.)}

84
* * *

Kim, Allah'a kavumak isterse, Allah da ona kavumak ister. Kim de Allah
ile karlamak istemezse, Allah da onunla karlamak istemez.

(s.a.v.)

* * *

Ey o btn iyman edenler! Seslerinizi Peygamberin sesinden
stn kaldrmayn ve ona birbirinize barr gibi iri sylemeyin!
Haberiniz olmadan amelleriniz hie iniverir.


{Hucurat/2}
* * *

Ey inananlar! Peygamber'in evlerine, yemee arlmakszn vakitli
vakitsiz girmeyin; fakat davet edilseniz girin ve yemei yiyince,
daln. Sohbet etmek iin de girip oturmayn. Bu haliniz Peygamber'i
zyor, o da size bir ey sylemeye utanyordu.
Allah gerei sylemekten ekinmez
{Ahzab 53}

* * *
85

... gerei syler ve doru yola iletir. {Ahzab 4}


* * *

Allah'n ahlak ile ahlaklannz.
(s.a.v.)

* * *
Sonra ac bile olsa sana gerei syleyen, Allahn dostlarnda
bulunmasn ho grmediin eylerde sana az msaade eden kiileri se,
onlarn gzleri seni geree gtrr, hakszlktan geri kor. Takva ehliyle
gerek kiilerle dost ol. Onlarn seni fazla vmene sebep olmalarna
msaade etme, nk fazla vlme insan kibre gtrr, faziletten
drr.
Hz Ali k.v.
* * *

Ben seni eitli bilgisizliklerden dolay, kendini alim bilmemen iin daha
nceden knadm ki, bildiin bir eyle karlatnda onu byk
saymayasn. nk alim bir kimse bildiini, bilmedikleri eyler karsnda
pek az grr. Bu yzden kendisini cahil bilip, neticede ilim tahsil etmede
daha ok aba gsterir; daima onu ister, ona ilgi duyar, onu arar durur.
lim ehlinin karsnda mtevaz olup ona ynelir. Susmaya sarlp, hata
yapmaktan ekinir, ondan utanr. Bilmedii bir meseleyle karlatnda
da onu inkr etmez; nk nceden nefsi kendi cehaletine ikrar etmitir.
Cahil kimseyse btn cehaletiyle birlikte kendisini alim sayar; reyini
yeterli grr; daima alimlerden uzaklar; onlar ayplayp durur; onunla
86
muhalefet edenleri, hata ettin diyerek dlar; bilmedii her eyi sapklk
sayar; bilmedii bir meseleyle karlatnda onu inkr ve tekzip eder;
cehaleti yznden: Ben onu byle bilmiyorum, byle olduuna
inanmyorum, byle olduunu sanmyorum, bu sz de nereden kt? der
durur. (Bu szlerle onun batl olduunu sylemek ister.) Btn bunlar
kendi grne (yersiz olarak) itimat ettiinden ve kendi cehaletini pek
az tandndan ileri gelir. Bylece, bilmedii konularda yanlgya dt
iin, srekli cahilliklerle babaa kalr ve (yeni) cahillikler arar; hakk inkr
edip, cehalet iinde arp kalr; ilim talep etmekten bbrlenerek
kanr.
Hz Ali k.v.

* * *

Hz. Cabir radyallahu anh anlatyor:
Resulullah aleyhissalatu vesselam'a gelmitim. Kapy aldm. Kim o?
buyurdular. Benim! dedim. (Beni almak zere) kt ama: Ben! Ben!
diye syleniyordu. (Belliydi ki kendimi tantma tarzm) beenmemiti.

* * *
Boyuna Allah aklarn ara, her ne syleyeceksen, onlardan rivayet et,
onlarn szlerini syle. Akn, aklarn yznden artar, onlarla e-dost
oldun mu, ll dzenli bir hale gelirsin. A karde, cinsinden
bakalaryla oturup kalkma da din konana yol al.

{Hz. Sultan VELED ( k.s. )}


* * *

87
...Onlarn anlmasyla inen rahmet ise iliklerde mahede edilir ve etkileri
de darlardan zuhur eder. Bu rahmet, onlarn ailelerinden ve
memleketlerinden ayrlmalar; sahillerde, llerde, yollarda ve vadi
ilerinde, dalarda ve tepelerde yaamalar; dnya ve dnya ile ilgili
haberlerle ilikilerini kesmeleri sebebiyle; onlar anldklarnda, haberleri
aktarldnda; Allah ile olan halleri, sylemeleriyle, nsiyetleriyle ve
halvetleriyle kantlandnda; insann iinde hissettii incelik ve gnl
krkldr. te bu anma esnasnda, dinleyenlerin gnllerinde Rablerine
kar bir hasret duyulur, ns yaygsnda, Onunla sylemenin ve Onunla
tek kalmann lezzeti hissedilir. Allahn onlar iin semi olduu gzel
hallere ulama arzusuyla; alamaktan gzleri yaarr ve bu kutsal ve
esiz zelliklerin kalplerinde tecelli etmesine sevinirler. te bunlarn
hepsi, onlar anldklarnda Allah katndan gnllere indirilmi olan
rahmettir


{Muhyiddin ibn Arabi (r.a.)}



* * *
Onlar tek bana kaldklarnda, alayanlardandrlar. Kendileriyle iliki
kurulduunda ise, son derece utanga olduklar grlr. renildiklerinde
(konutuklarnda), hikmet ehli olduklar anlalr. Kendilerine bir ey
sorulduunda, ilim ehli olduklar fark edilir. Cehaletle
kmsendiklerinde, tepkileri hilim erbabnnki gibidir.



Onlar fark ettiinde, sanki utancndan ieri kaan bakirelermi gibi
olduklarn sanrsn. Onlarn gnllerindeki mahabbet, zerlerinde nurun
parldad suretlerin gzellii ile harekete gemektedir. Kalplerinin zeri
aldnda, onlarn kalplerinin yumuak ve krk, zikirle nurlu, sevgili ile
sylemekle mamur olduunu grrsn. Kalplerini Ondan gayrsyla
megul etmezler. Ondan bakasnn etrafnda da dolamazlar. Allah
mahabbeti, sadrlarn doldurduundan, Ondan bakalarnn ve ns ehli
olmayanlarn kelamna itahlar yoktur. nk, Allah ile sylemede
gerek lezzet vardr.

88


Gerek ve sdk kardeler, hayl, vekarl, veral, takval, marifet ehli ve
dindar olanlar; vadileri, llerde kaybolmadan amlar, hibir zaman
Haktan ayrlmadan, yaygn ahlaki bozulma ve rmeye sabrla gs
germiler, ve batl karsnda daima Hakka snmlardr. Ve onlara delili
(el-hucce) Hak aklam ve gerek yolu da O gstermitir. Bylece onlar,
tehlikeli yollar reddetmiler ve yollarn en iyisine suluk etmilerdir.



Yryznn direkleri (el-Evtd) ite bunlardr. Onlarn (varl ve dualar)
sebebiyle, ilahi balar datlr, (maddi-manevi) fetihler olur, (yamur
ve rahmet) bulutlar oluur, (yeryzndeki) azab kalkar ve tm mahlkat
(yaam nedeni olan) suya kavuur. Allahn rahmeti hem bizlerin hem de
onlarn zerine olsun!


{Zunnn-i Msr Hazretleri}

* * *

Byk alimlerden akik Belhi (VIII. yy) bir ktlk senesinde, herkesin kara
kara dnd bir ortamda, zengin bir adamn klesinin ktl
nemsemeyerek elendiine ahit oldu. Yanna yaklat ve sordu:

- Herkes ktlkla, alkla kar karya olmaktan inler dururken sen neye
gvenerek byle elenebiliyorsun? Kle cevap verdi:

- Herkesten bana ne? Benim iin bir tehlike sz konusu deil. Benim
efendimin 7-8 tane ky var, her ihtiyacmz o kylerden salanyor.

Bu aklama akik'i adeta bir amar gibi sarst. nk kendisi de ktlktan
dolay endie iindeydi. Ama kle onu uyandrd ve kendi kendine yle
dedi:


89
- Hey akik kendine gel! u kle nihayet bir insan olan efendisine bunca
gveniyor, kendini emniyet iinde hissediyor. Sen ki btn canllarn
rzkn garanti eden Allah'a inanyor, tevekkl ediyorsun, Bu nice
tevekkldr ki rzk endiesi iindesin

* * *


Sevgiliye kavumak, ele geer mi acab?
Yksek dalar ve korkun tehlikeler var arada!

{mam- Rabbani (r.a.)}

* * *

Sizden birisi, ben kendisine ocuundan, ana babasndan ve tm
insanlardan daha sevgili gelmedike o kimse iman etmi olmaz.
(s.a.v.)

* * *

Biz insana, ana babasna iyi davranmasn tavsiye ettik. Anas onu za'f,
za'f stne tad, st kesimi de iki sene iindedir. Bana, ana ve
babana kret diye tavsiyede bulunduk. Dn ancak banadr.
{Lokman/14}
* * *



90

Kafirler onunla alay etmek istediler, yanna geldiler dediler
-Sen peygamber misin ya Muhammed?.
-Evet Allah'n resulym. Sizi Hakka ve necata aryorum.
-Nasl peygambersin? Hani senin paran? Sen yetimsin?
...sanki bi kabahatmi gibi.

Halbu ki cenab peygamberin yetim olmasnda byk esrar ilahi vardr..
Allahu teala ve takeddes hazretleri daha annesinin karnndayken,
cenab peygamberin pederi olan Hz Abdullah'n ruhunu kabzeyledi.
Sonra dnyaya terif buyurdular, bir mddet sonra da alt yanda Hz
Amineyi kaybetti..

Peygamber anadan babadan hr yetim kald.

Bunun srr u idi.. Melekler sordular bunu cenab hakka..
-Yarabbi habibim mahbubum Muhammedim (s.a.v.) dedin,
anadan babadan hr yetim braktn,
hem babadan yetim hem anadan ksz oldu.

Bundaki sr nedir? dediler.

Cenab Hakk buyurduki - Eziyet cefa grd vaktta,
anas babas sa olsayd onlara seslenecekti.. Onlar aldm ki bana
seslensin dedi Cenab hakk celle ve tekaddas hazretleri...

He imdi bu bi kabahatmi gibi peygambere gelip diyorlar ki senin
okuman yazman yok mektebe gitmedin ders grmedin hocadan,
nas peygamber olursun?.. halbuki okumak ve yazmak kasann
anahtarna benzer kasada bulunan defineyi almak iin anahtar lazmdr.
lim renmek iin bi adamn tahsil etmesi lazmdr. lmi tahsil anahtar
gibidir, ilmin cevahiri kasadadr. Peygamber cevahire malik olmu..
peygamber(s.a.v) Allah mektebinde okumu.. ve peygamberin hocas
Allahu Subhanu ve teala olmu


{Muzaffer Ozak (r.a.)}


* * *
91

Ahkf sresinin onbeinci yetinde melen, (nsanlara, analarna
babalarna ihsn etmelerini syledik) buyuruldu. Lokmn sresinin
ondrdnc yetinde melen, (Bana ve anana babana kr et!)
buyuruldu.

Byle olmakla berber, btn bu iyi iler, hakk varla kavumak
yannda bo, fidesiz kalrlar.

Slk konaklarn gemek yannda lzmsuz, bo seylerdir. (Ebrrn
iyilik olarak yapdklar, mukarrebler yannda gnh olur) szn
iitmisinizdir.
{Bu sz,seyh Eb Sad-i Harrz sylemidir kaddesallah
sirrehlazz.}

Fris beyt tercemesi:

Her ne ki gzeldir, Allah sevgisinden baka,
Hepsi cna zehrdir, eker gibi de olsa!


Allah telnn hakk, btn mahlklarn haklarndan dah nce
gelir. Onlarn haklarn gzetmek de, Onun emri iledir. Yoksa, Onun
hizmetini brakp da, bakalarna hizmet etmek kimin elinden gelebilir?
Bunun iin, bakalarna hizmet etmek, Ona olan hizmetlerden biri olur.
Fekat, hizmetler arasnda ok fark vardr. Tarlay srenler ve ekini
bienler de, pdihlara hizmet etmekdedir. Fekat, seryda olanlarn
yapdklar hizmetlerin erefi bakadr. Bunlarn yannda, tarlay srmek ve
ekini bimek gibi eyler sylemek, su bile olur. Her iin karlg, o iin
kymetine gre llr. Tarla srenler, sabhdan aksama kadar ter iinde
alsr. Buna karslk, az birsey alr. Mukarrebler yan sultna yakn
olanlar ise, her satde yzlerce lira alrlar. Byle olmakla berber,
bunlarn bu paralarda hi gzleri yokdur. Gzleri, gnlleri hep
sultndadr

{mam- Rabbani (r.a.)}

* * *

92
Sizin iin Allah'tan baka ne bir vel/ship, ne de bir
yardmc vardr Salam ipine yapr. Sonra aha kalkp koar ve Ben
cinleri ve insanlar sdece bana ibdet etsinler diye yarattm
denizinde yzer, Allah'a kanz. gemisine biner. te o zaman,
ruhunu ortaya koyup feda ederek o denize dalar. Eer arad cevheri
bulursa Muhakkak byk bir kazanca nail olmutur; eer o
denizin diplerinde telef olursa Artk onun mkfatn vermek
Allah'a der
{Abdulkadir Geylani (r.a.)}
* * *

lmeden evvel lnz.

(s.a.v.)

* * *

Ak'n asl da, nesli de, ite udur: Miracda Allah tel, Peygamber
efendimize (s.a.v),
Senden baka her eyi senin iin yarattm. buyurunca,
Resulullah da,
Ben de senden baka her eyi senin iin terk ettim dedi.

{Muhammed bin Ramezan (k.s.)}

* * *


93

Allah'n Resulnde sizin iin gzel bir rnek vardr.

{Ahzab Suresi 21}

* * *

De ki, siz gerekten Allah' seviyorsanz bana uyun ki,
Allah da sizi sevsin
{Ali mran 31}

* * *

Rabbim, bir gz ap kapayncaya kadar beni nefsime brakma

(s.a.v.)

* * *

nsanlar uykudadr, lnce uyanrlar.
(s.a.v.)

* * *
94

Aada anlatlacak kudsi hadis dahi bu manaya iaret etmektedir:

Ya Muhammed, ben ve sen varz. Senden bakasn senin iin yarattm.

Bunun zerine, Resulullah (sav) Efendimiz dahi, u mnacaat yapmtr:

Allahm, sen varsn; ben yokum. Senin gayrn zatn iin braktm.

{mam- Rabbani (k.s.)}

* * *


Sonra bir duman halinde olan g yaratmay hkmetti
ve ona
ve yeryzne:

steyerek

veya

istemeyerek

meydana gelin.

dedi.

Onlar,

steyerek geldik

dediler.

{Fussilet 11}

* * *
95
* * *

Silleyi ak edince sofinin kellesinden rrak diye bir ses kt.
Sofi, hey asi kaltaban diye bard. Ona iki yumruk vurmak,
sakaln, byn yolmak istedi ama vazgeti

* * *


Hz Allah brahim Aleyhisselam efendimizin maln mlkn daha ok
verdi, evladn da ldrtmedi, kendini de yakmad..
Yalnz!.. denedi.. mtihan etti.
O da teslim oldu,
bin tane canm olsa yarabbi sana feda dedi...
dedi ama!...
Allah'a ak olann gnl byle olacak..
o zaman kolay..


Muhibbi Safer Dal (k.s.)

* * *


96

Silleyi ak edince sofinin kellesinden rrak diye bir ses kt. Sofi, hey
asi kaltaban diye bard. Ona iki yumruk vurmak, sakaln, byn
yolmak istedi ama vazgeti Halk da hastadr, hummaldr, aresizdir.
eytann ivasyla byle sille vurur durur. Hepside susuzlar incitmeye
haristir. Birbirlerinin kafasn noksan grrler. Ey susuzlarn kafasna
vuran, bunun cezasn kendi kafanda grmyor musun?...

Ey hava ve hevesini hekimlik sanp zayflar tokatlamaya kalkan!
Sana bu iltr diyen, seninle alay etmi, sana glmtr. O, deme de
budaya klavuzluk ettiydi ya! Ey Tanr yardmn dileyen dem ve Havva,
il iin bunu yiyin, Ebedi olarak yaarsnz demiti ya! eytan, demin
ayan titretti, srtrd, onun kafasna vurdu. Fakat o sille dnd,
eytann kafasna geldi, ona ceza oldu. eytan, demi adam akll
srtrd ama demin arkas Tanr idi, elini tutan Hakt

dem bir dad, ylanla dolsa ne kar? Tiryak madeniydi, ona hibir
zarar gelmedi. Sende tiryakten bir zerre bile yok, kurtulacan nasl
umuyor, nasl aldanyorsun? Nerede sen de Halilcesine Tanrya
dayanma, nerede sende Kelmdeki keramet? Nerede o Tanrya
dayanma ki klcn smaili kesmesin, nerede o keramet ki Nilin
dibini ana cadde yapasn? Kutlu bir adam, minareden dse
elbisesine rzgr dolar, onu yere yava indirir, kurtulur.

Ey gzel adam, o bahta inanmyorsan neden kendini yele veriyorsun
ya? Bu minareden d gibi yz binlercesi tepesi stne dt, balarn da
yele verdiler, canlarn da. Bu minareden tepesi stne den milyonlarca
kiiye bak. p stnde oynamay bilmiyorsan ayaklarna kret,
yeryznde yr. Kendine kttan kanat yapp dadan umaya
kalkma. Bu sevdada niceler bandan oldu

{Mevlana Celaleddin-i Rumi (k.s.)}
* * *


97
Allah sizden hafifletmek ister
{Nisa 28}

* * *
Andolsun ki sizi biraz korku
ve alkla,
bir de mallar,
canlar
ve rnlerden
eksilterek

deneriz.

Sabredenleri mjdele.
{Bakara 155}

phesiz insan ok hrsl ve sabrsz olarak yaratlmtr. {Mearic 19}

...acele etme.
Rabbim! lmimi arttr de. {Taha 114}

...Allah, gayet Alm, gayet Halm(yumuak)dir.
{Hac 59}


* * *
98
Ey iman edenler!
Sizden kim dininden dnerse, bilsin ki Allah yaknda yle bir toplum
getirir ki, Allah onlar sever, onlar da Allah' severler; mminlere
kar yumuak, kfirlere kar da onurlu ve iddetlidirler; Allah
yolunda mcahede eder, hibir knaycnn knamasndan da
korkmazlar. te bu, Allah'n bir ltfudur, onu dilediine verir. Allah,
geni ihsan sahibidir, her eyi ok iyi bilendir.
{Maide 54}

* * *

Hz. Huzeyfe radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu
vesselm'a halk hayrdan sorard. Ben ise, bana da ulaabilir korkusuyla,
hep erden sorardm. (Yine bir gn:)

Ey Allah'n Resl! Biz Cahiliye devrinde er ierisinde idik. Allah bize bu
hayr verdi. Bu hayrdan sonra tekrar er var m?
diye sordum.

Evet var! buyurdular.

Ben tekrar: Pekiyi bu erden sonra hayr var m? dedim.

Evet, var!
Fakat onda duman da var
buyurdular.

Ben: duman da ne? dedim.

Bir kavim var.
Snnetimden baka bir snnet edinir;
hidayetimden baka bir hidayet arar.
Baz ilerini iyi (ma'rf) bulursun, baz ilerini kt (mnker) bulursun


99
* * *
Ne bam kamaya vaktim var, ne din kaynana dnp ibadet
etmeye, ailemin rzkn kazanmaktan baka bir ey yapamyorum, diimle
trnamla alp hellinden kazanyorum diyorsun.
Ey sapklara karan, ne helli!
Senin kanndan baka hell gremiyorum
{Mevlana Celaleddin-i Rumi (k.s.)}

* * *
O ahslarn dorulukta derin izleri vardr.
Onlar Himmet vastasyla ldrrler.
Himmet doruluk demektir
{Muhyiddin bn Arabi (k.s.)}
* * *


Ve her eyin kartn yarattk;
olur ki inceden inceye dnrsnz diye.

Artk Allah'a kan.


{Zariyat 49/50}





100
* * *

Ebu Said el-Harraz yle demi:
Allah' ancak iki zdd kendinde toplamas zelliiyle bildim. Sonra da u
ayeti okumutur: O Evveldir, Ahirdir, Zahirdir ve Batndr. Burada, islam
alimlerinden aklclarn dnd gibi farkl nispetler deil, tek bir
ynden Evvel-Ahir, Zahir-Batn olma kastedilmektedir
{Muhyiddin bn Arabi (r.a.)}
* * *

Her zt farkldr, ama her farkl zt deildir
{Muhyiddin bn Arabi (k.s.)}

* * *

Kahrna da hakkyla m, ltfuna da...
Ne alacak ey ki ben bu iki zdda da gnl vermiim

{Mevlana Celaleddin-i Rumi (r.a.)}

* * *


101
Btn bu incelikleri ancak; Allah ve Rasl'nn yolunda ittib
edenler, Allah ve Rasl'nn bildirdiklerine elimeyecek tarzda
anlatanlar idrk edebilir.
Allah Celle ve Al; Ben, kinat, ar, insan ve btn varlklar yarattm
diyor.
Hayr efendim, lemde hibir ey yoktur, yalnzca ALLAH mevcuttur...
veya
Allah lem'in btnnda ve zahirinde grnmektedir..
denilebilir mi?..
Tbi ki Hayr!.
Ancak, varlk Allah'n sfatlarnn glgesidir..Dolaysyla, lemde Allah'n
El- Btn isminin tecellisi batini ve Ez-Zhir isminin tecellisi zahiri
olmak ynyle, lem'in batini ve zahiri zellikleri o isimlerin
hakiktlarinde sabit olan hakiktlardr. Ayryetten unu da belirtmekte
fide vardr. Zira Esmalar Uluhiyet Makamnda her birisi dierinin ayndr.
ste bu cihetle Vahdet-i Vcd denmektedir. Yani, Esma ve Sfatlar,
Zt-i lhinin varlnda her biri bir dierinin ayndr. Orada isimlerde
taaddt yoktur. Ve Ztta btn Esmalar birbirinin ayndr. lemde ki
tecellilere gelince, bu varlklarn istidadna gre aa kmaktadr. yle
ise, varlkta aa kan isim ve Sfatlarn zellikleri Hak'kn isim ve
Sfatlarnn ayn deildir. Mesel; insanda aa kan ilim Hak'kn lim
Sfatnn tecellisidir, fakat Hak'kn ilmi, dier btn Sfatlarn ayn olduu
gibi Ezel ve Ebedi'dir, fikir yoluyla elde edilmi deildir. Bizim ilmimiz ise,
sonradan olma olduundan Ezel ve Ebed deildir. Ayrca bizde aa
kan ilim, bizim dier sfatlarn ayn da deildir. ayet, bizden aa
kan sfatlar ve zellikler Hakkn Sfat ve zellikleridir dersek Hakk kayt
altna sokmu oluruz.. Bu da apak olarak Tevhd'e aykrdr. Zt- lh'yi
kayt altna aldktan sonra tenzh'in ne anlam kalr ???!!!...

{Muhyiddin bn Arabi (k.s.)}

* * *
102

Bir chil bu byklere dil uzatrsa,
Cevap vermeye demez dersem iyi olur.

{mam- Rabbani (r.a.)}
* * *

...Padiahn cinsinden deilim, haa bunu iddia etmiyorum. Fakat onun
tecellisiyle, onun nuruna sahibim... Nice kiiler var ki suret, onlarn
yolarn kesti. Surette kastettiler, Allaha attlar...
Ahmetin (s.a.v.) mmetler zerindeki hakkn bil, ban puta secde
etmekten, bunu bilesin diye kurtuldu. Sylersen bu puta tapmadan
kurtulmann krn syle de Tanr, seni batn putundan da kurtarsn. O,
nasl, ban putlardan kurtardysa sen de o kuvvetle gnln kurtar.
{Mevlana Celaleddin-i Rumi (r.a.)}

* * *

man edenlerin

Allah zikretmekten

ve inen haktan dolay

kalplerinin sayg ile rpermesinin

zaman gelmedi mi?

{Hadid 16}

* * *

103

Dedi ki: Sen divane deilsin. Bu eve layk deilsin. Ben de gittim divane
olup zinciriyle balandm.

Dedi ki: Sen sermest deilsin, git! Ben de gittim sermest olup nee ile
doldum.

Dedi ki: Sen ldrlmemisin, nee ve mzik ilgin yok! Can balayan
yzne kar ehid oldum.

Dedi ki: Sen zeki bir kiisin, hayal ve phenin sarhousun. Ben hemen
abdallatm, hayal ve pheden syrldm.

Dedi ki: Sen mum oldun, meclisin kblesi oldun. Ben mum deilim!
dedim, yandm, yakldm, duman oldum.

Dedi ki: Sen eyhsin, nde gidenlerdensin, yol gsterensin. Hayr! Ben
eyh deilim! dedim. nde gidenlerden de deilim. Kimseye de yol
gsterdiim yok. Ben senin emrine kul olmu bir zavallym.

Sen gnein kaynasn, ben st aacnn glgesi den yerim. Sen
benim baucuma gelince, alalr, erir, yok olur giderim.

Gnlm cann parltsn buldu. Dnyann nuruna nail oldu. Gnlm yeni
bir atlas buldu da bu hrkaya dman kesildi.

{Mevlana Celaleddin-i Rumi (k.s.)}
* * *
Gklerde ve yerde nice ayet vardr ki
zerinden geerler de, ona srtlarn dnp giderler.
{Yusuf 105}

* * *
104
O ne akl almaz iler yapar,
ne naklar, ne san'at eserleri ortaya koyar.
ekillerde, suretlerde grnr, ama kendisi can yolundan kaar gider.

Sen onu gklerde ararsn,
ay gibi suyun stne der, orada parl parl parlar.
Sen onu bulabilmek iin suya girersin.
Bu defa o gkyzne kaar.

Sen onu mekanszlk aleminden ararsn,
o izini sana mekan aleminde gsterir.
Mekan aleminde aramaya alrsn,
o mekanszlk alemine kaverir.!

{Mevlana Celaleddin-i Rumi (r.a.)}

* * *

hakknda rabetsiz bulunuyorlard {Yusuf 20}

* * *







105
Bylece biz brhme
gklerin ve yerin hkmranln gsteriyorduk ki

yakn hsl edenlerden olsun.

{Enam 75}


* * *
Ysuf ve kardelerinde,
almak isteyenler iin yetler vardr.
{Ysuf 7}

* * *

De ki: Hamdolsun Allah'a ve selam olsun O'nun setii kullarna!
Allah m daha hayrl,
yoksa onlarn ortak kotuklar m?

{Neml 59}

* * *



106
Bizim ayetlerimize yle kimseler iman ederler ki
ayetlerimizle kendilerine t verildii zaman
secdeye kapanrlar ve
Rablerine hamd ile tesbih ederler.
Onlar kibirlenmezler.

{Secde 15}

(secde ayeti)

* * *

'Allah' severiz,
nk Allah gzeldir.
O da bizi ve tm yaratklar sever,
nk buda gzeli sevmektir.
Allah'n gzellii
btn gzellik trlerinin kaynadr.
O,fikri ve manevi gzellikler kadar
ekil gzelliinin de kaynadr.


{Muhyiddin bn Arabi (k.s.)}
107

* * *

Ey Allahn kullarna rahmeti,

Allah seni cemadat aleminde yerletirdi.

Ey Allahn evi,
kalbimin nuru !

Ey gzmn aydnl,
ey kalbim !

Ey aslnda varln kalbinin srr olan,

Ey mabedim,
ey akmn saffeti !


Ey Allahn Kabe si,
ey hayatm !


{Muhyiddin bn Arabi (k.s.)}

* * *
108

Hani ona akamst bir ayan trna stne dikip ayann zerinde
duran alml ve soylu atlar sunulmutu.
Onlarla ilgilenip Ben Rabbimi hatrlattklar iin gzel eyleri
severim. dedi
ve onlar gzden kayboluncaya dek onlar seyredip durdu.
{Sad 31/32}

* * *
- Ne kadarsa, ister az olsun ister ok olsun hepsi Ak- lahi' dir.
Hatta platonik aklarda, ve sair, bir kadnn bir erkee olan ak da, bu da
Ak- lahi'dir.
Fakat sevdii ona perde olmutur.
Birgn o perde aralanacak, Matluba, Maksuda ve Mauk-u Hakiki'ye nail
olunacaktr.
s ki sevsin, sevgi hissiyat bulunsun.
Sevilsin.
Sevmek kolay, sevilmek gtr.
Ak olursa o ak ateiyle yanarsa,
bir gn mutlaka maukuna erecektir

{Muzaffer Ozak (r.a.)}

* * *
109
size t veriyor

{Nahl 90}


* * *

phe yok ki,


Ben pek yaknm ...



{Bakara 186}

* * *

Ak olup,
akn gizleyip
ve iffetini koruyup len
ehid olur.

(s.a.v.)

* * *

110

Sen Ak olduunu sandn kiiye balanyorsun.
Onsuz yapamam ok seviyorum diyorsun.
Dnmez misin onu sana sevdiren kim?
Ben seni; bana sevdireni sevmiim.

{Mevlana Celaleddin-i Rumi (k.s.)}

* * *

Ayn gzellii biraz onun yzne benzer.
O melek huyluyu biraz andrr...
Hayr...Hayr!...
Nereden nereye?..
Ay kim oluyor?
Canm ona kurban olsun;
ona benzeyen varsa
ancak kendisidir...

{Mevlana Celaleddin-i Rumi (k.s.)}



111
* * *
Nihayet gzden kaybolup gittikleri zaman ,
Onlar bana geri getirin dedi.
Bacaklarn ve boyunlarn okamaya balad.
Biz Sleyman' denemeye tbi tuttuk
ve tahtnn zerine bir cesed braktk.
Sonra o,
Allah'a snp tekrar tahtna dnd.
Ya Rabb! dedi,
affet beni
ve bana, benden sonra hi kimseye nasib olmayacak bir hakimiyet ltfet.
nk Sen, ltuflar son derece bol olan vehhabsn!

{Sad 31-35}

* * *
Bana ak ile oynamak helaldir
{Mevlana Celaleddin-i Rumi (k.s.)}
* * *





112
Sad ok kskantr, ben Saddan daha kskancm,
Allah ise benden de kskantr.
Kskanlndan dolay grnr, grnmez btn ktlkleri
haram etmitir

(s.a.v.)

* * *
-Kimi sevsem aramz alyor. Ya lyor, ya kayboluyor. Yahut
aramza dmanlk giriyor. ou zaman malm kayboluyor, param
elimden kyor. Bu yzden dostlarmla bozuuyorum.

Ey Allah'n sevgili kulu, Allah Gayyurdur.
Sevgisine kimsenin ortak olmasn istemez;
sevgilisine baklmaya bile raz olmaz.
Allah, bulunan sevgisini ister.
Kendi sevdii kulu bakasna vermez.
Hal byle iken

sen bakasna balanyorsun


{Abdulkadir Geylani (r.a.)}

* * *



113
Yazklar olsun!!! Yazklar olsun!!!
nsanla oyun oynayacak.

Artk byle asrlarn kendisini oyuncak yapt kimseyi seherde doan
yldzlarn vaktinde riyet etmesi gereken amellerinden, bakirelerle
oynamas, gzel kokulu ieklerin kokusunu koklamas, mevyelerin
zlerinden lezzet almas, kularn namelerini dinlemesi ve makyaj yapan
kzlarla mzik yaparak dnm yapmas, hakiktten megul ederek onu
her ey'den engeller.
Bylece byle olan herkes saptarak akn hlde
kalr

{Muhyiddin bn Arabi (r.a.)}

* * *
haberiniz olsun ki Allah katnda en deerliniz Allah'dan en ok
korkannzdr (saygl korku).
{Hucurat 13}

* * *

Kullar iinden ancak
limler, Allah'tan(gereince) korkar.

{Fatr/28}

* * *

114

eytanlarn ise kime ineceini size haber vereyim mi?
Onlar, gnaha, iftiraya dkn olan herkesin stne inerler. Bunlar,
kulak verirler.
{uara 221/222/223}

Muhakkak ki o ve avenesi, onlar hi fark edemeyeceiniz yerde
ve biimde sizi grrler ve pusuda beklerler!... {Araf 27}


O, bunun sonularndan endie edecek deil
(her ii dil, her hkm mutlak hikmettir).
{ems 15}

Andolsun ki sizi biraz korku ve alkla, bir de mallar, canlar ve
rnlerden eksilterek deneriz. Sabredenleri mjdele.
{Bakara 155}

O btn gayb bilir, fakat gaybna kimseyi apak vakf klmaz

{Cinn 26-27}

Vallahi ben ancak Rabbimin bana bildirdiklerini bilirim. Bakasn
bilmem...

(s.a.v.)


phesiz Allah, hereyi bilendir.

{Mcadele Suresi 7}


* * *


115


rahimlerde ne var O bilir {Lokman 34}


Allah bilir, siz bilmezsiniz.... {Ali mran 66}


phe yok ki, Ben pek yaknm... {Bakara 186}


Allah bilir... {Ali mran 66}


bilmezsiniz {Ali mran 66}


Sizi de, fiillerinizi de yaratan Allahtr. {Saffat 96}


bilir... {Ali mran 66}


Allah bilir... {Ali mran 66}


siz bilmezsiniz.... {Ali mran 66}

* * *

phe yok ki,
Ben pek yaknm...

{Bakara 186}

* * *


116
imdi grdnz m o dktnz menyi?

Siz mi yaratyorsunuz onu yoksa biz miyiz yaratan?

{Vaka 58/59}


* * *


fiillerinizi de yaratan Allahtr. {Saffat 96}


* * *


...Allah her ey'i bilir. {Tegabun 11}

...hakkyla bilir. {Al-i mran 119}

sinelerin zn {Mlk 13}

* * *

Allah hakikaten kii ile kalbinin arasna girer

{enfal 24}


* * *

O, bunun sonularndan endie edecek deil.

{ems 15}


117
* * *

Onlar, mahrem yerlerini koruyan kimselerdir.
Eleri; meru ekilde sahip olduklar (cariyeler) mstesna.
nk ancak o zaman hibir knamaya uramazlar.

{Mearic 29/30}

* * *
haberiniz olsun ki Allah katnda en deerliniz Allah'dan en ok
korkannzdr
(saygl korku, ekinme, saknma, edeb: Takva). {Hucurat 13}

* * *
Gelip gemi olan, yzyirmidrtbine yakn Peygamberlerin hepsi
aleyhimssalevt vetteslmt insanlar, yalnz bir yaratana ibdet
etmee ardlar. Ondan bakasna tapnma yasak etdiler. Btn
Peygamberler, kendilerinin ciz birer mahlk olduklarn sylediler. Allah
telnn byklnden, kuvvetinden korkarlar ve titrerlerdi. Hindlarn
tapndklar kimseler ise, herkesin, kendilerine tapnmasn istediler.
Kendilerini mabd olarak tantdlar. Bir yaratann varlna inanyorlard.
Fekat, Onu kendilerine hull etmi, kendileri ile birlemi sanyorlard.
Bunun iin, herkesin kendilerine tapnmasn istiyorlard. Kendilerine tanr
diyorlard. Her ktl yapyorlard. Tanr, her istediini yapar ve
yaratd eyleri istedii gibi kullanr diyorlard. Bunlar gibi, dah nice
bozuk ve sama szleri vard. Kendileri saptm, bakalarn da
sapdrmlard. Peygamberler aleyhimssalevt vetteslmt byle
deildiler. Bakalarna yasak etdikleri ktlklerden kendileri de enok
saknrlard. Kendilerinin de, herkes gibi insan olduklarn sylerlerdi.
Fris msra tercemesi:

Yollardaki ayrl gr! Nerden nereye?
{mam- Rabbani (k.s.)}
118
* * *
Sevme zaman varolma zamandr
Kavuma zamandr, yiyiniz iiniz
Peki o byk ak nerede, o unutulmaz dert ?
O byk tutku? Kafanz karmad m, aklnz nerede ?

Giysisi tertemiz sevgili ylesine rtl ki
Hi kimseye hibir eye benzetilemez ki O.

Muhyiddin ibn Arabi (r.a.)


* * *
Her gnl ki, sevgilinin, o gzel dudaklarnn hasretiyle yklm,
harab olmutur. O, bahar mevsiminde balarda, bahelerde, rmak
kenarlarnda neden dolasn dursun? Kk dallar, birbiri ardinca
Hakk'a secde etsinler diye, rzgar, aacn dal etrafnda dnp
dolamakta...
...Ak arab imek, bir ba belas olan akldan kurtulmak ve utanmanm
perdesini yrtmak iin insann ak olmas lazmdr. Benim arap imeme
lzum var m ? sem bile, baimda zaten akl kalmad ki, arap neyi
alp gtrecek?...

Gnller alan o byk, o esiz varln yaknl, sanmam ki canda
bile bulunsun. O bize canmzdan daha yakndr. Vallahi ben onu asla
anmam. nk insanin yannda bulunmayanlar anlr

...Akta ne aalk, suflilik vardir, ne stnlk. Akta, ne kendinden
gei vardr, ne de akl banda olu vardr. Akta, hafzlk, eyhlik,
muridlik de yoktur. Akta dknlk, kalenderlik, rindlik vardir...

...Eer iitmeye gcn varsa bana kulak ver...


119
...Gnl bir an Ben Hakk'm diye arpan kii bugn, u ak ipinin
stnde aslp durmaktadr. Gozleriyle mutlak byler yapp herkesi
byleyen de senin gamnla kendisi iin inceliyecek bin trl
hakikat srlar bulur

Fakat insan olan kii, yemedii, tatmad halde o nimetleri grp baz
kere dilini srr, susar; baz kere de azn aar. Onlar btn
canllara vereni metheder, ver

...Dostlar bizi, dnya perdelerinde karagzler gibi ok oynattlar. Bu
dnyada, eitli merhalelerde oynayp durdunuz. imdi vakit geirmeden,
o hakikat cihannda, teki dnyadaki oyuna, oynamaya hazrlann...

{Mevlana Celaleddin-i Rumi (k.s.)}

* * *

Senin yannda klar kanatlanr uarlar,
Gzlerinden cier kan saarlar.
Ben senin kapnda toprak gibi oturmuum.
Yoksa bakalar rzgr gibi gelip geerler.

{Hz ems-i Tebrizi (k.s.)}

* * *
Akm, ab- zlalden daha latif ve paktr.
Bana ak ile oynamak helaldir.
Baka aklarn ak halden hale inklap eder.
Benim akm ve benim maukumun ise zeval ve intikali yoktur.
{Mevlana Celaleddin-i Rumi (k.s.)}

120
* * *
O, bahar mevsiminde balarda, bahelerde, rmak
kenarlarnda neden dolasn dursun?
{Mevlana Celaleddin-i Rumi (k.s.)}

* * *
O ahslarn dorulukta derin izleri vardr. Onlar Himmet vastasyla
ldrrler. Himmet doruluk demektir

* * *
Ben Kur'an ve Fatiha suresiyim
Ruhun ruhuyum, canllarn ruhu deil

Kalbim bildiimin katnda yerlemi
O'nu mahede eder; dilim ise sizin yannzda

Gz ucunla bedenime doru bakma

Ruhunu arklarla beslemekten uzak dur

Zat'n zat deryasna dal da
Gzlere almam srlar gr
Ayrca srlar belirsizce gzkr
Manalarn ruhlaryla gizlenmi olarak


{Muhyiddin bn Arabi (r.a.)}

* * *
121

(brahim)
Bakt ki ona (Yemee) ellerini uzatmyorlar
o vakit bunlar acaib grd
ve iinde onlardan bir korku duydu.
Dediler,
Korkma,
nk biz Lut kavmine gnderildik
{Hud 70}

* * *

Bizden her birimiz iin belli bir makam vardr. {Saffat 164}

* * *
Rahmetini, acman, efkatini btn canl varlklara ve btn
yaratlmlara genelletir. Bu bitkidir canm ne olacak, bu canszdr
bunlardan hayr yoktur deme! Bunlarn hibir eyden haberi yoktur deme!

Evet onlarda nice hayrlar, nice haberler vardr ki sende onlara dair bir
haber yoktur.
{Muhyiddin bn Arabi.(r.a.)}

* * *


122
...Bu grup, hayvan veya bitki veya canszda abes bir hareketin
olamayacan bilir. Hkmdarlarn avclk yapmas ve ihtiyac olmad
halde sadece dinlenmek, oyun ve elence iin avclk yapanlarn
davranlar da anlamsz hareket ksmna dahildir...

...onlar: (Vera sahipleri/pheli eylerden kananlar) melekleri
yaralamaz. Babalar Adem hakkndaki sulama nedeniyle onlara
satamadklar gibi meleklerin karsnda saygl davranrlar. stelik
Hakkn mertebesini tercih edip doru bilgiye ulamalar nedeniyle
melekleri mazur sayarlar...
{Muhyiddin bn Arabi.(r.a.)}
* * *
ok glenin, heybeti azalr. ok aka yapan, elenceye alnr. Bir eyi ok
yapan, onunla tannr. ok konuan; ok yanlr, hataya der. Byle
kimsenin, hay's azalr. Hay's azalan; pheli eylerden az kanr.
pheli eylerden az kanann, kalbi lr.
{Hz mer(r.a.)}
* * *
Birinci derecede dnyaya nem veren kimsenin, Allah'dan hi bir ey
beklemeye yz olmaz. Allah, drt hasleti onun kalbinden hi karmaz:
Kurtuluu olmayan bir endie. Hi bo vakit brakmayan kesintisiz bir
meguliyet. Hibir zenginlie varamayan fakirlik. Hedefine varmas
imkansz bir ihtiras. (s.a.v.)

* * *
Dnya mminin zindan, kafirin cennetidir. (s.a.v.)
* * *



123
Ey evreni yoktan var eden Allah'm!
Unutmaktan, sonradan var olmaktan sen mnezzehsin,
bamda seni dnmek, seni sevmekten baka ne varsa
hepsi hatann kendisidir.
Dilde seni zikretmekten,
tesbih etmekten baka ne varsa,
hepsi sapklktr,
botur
{Mevlana Celaleddin-i Rumi (r.a.)}
* * *

Yahudiler: Allah'n eli baldr. dediler ve bu dedikleri yznden
(Cimri edildiler) kendi elleri baland
{Maide 64}
* * *
Dilenciye yedir, iir.
nk o,
senden dilenmesi sebebiyle seni,
kullarna yediren ve iiren Hakkn menziline karmtr.
{Muhyiddin bn Arabi (r.a.)}
* * *


124
Bir kimsenin muhta ve muzdarip olduunu grrsen ve sen de onun
ihtiyacn ve skntsn giderecek gce sahip isen, o zaman senin malnda
onun da hakk olduunu bilmen gerekir.

nk, Allah onun hakkn veresin diye onun durumunu sana
gstermitir.
Eer o hakk vermezsen, o zaman sorumlu olursun.
{Muhyiddin bn Arabi (k.s)}
* * *
Rabbin dileseydi, insanlar tek bir mmet yapard.
Onlar ihtilafa devam edeceklerdir.
Fakat Rabbinin rahmet ettikleri mstesna.
Zaten onlar bunun iin yaratt.
Rabbinin,
Andolsun ki cehennemi hem cinlerden, hem insanlardan (sulularla)
dolduracam sz
kesinleti.
{Hud 118/119}
* * *
Bu dnya evi Alim ve Aziz Allahn takdir ettii lde, tutarsz gereklerle
ve perdelerle rtldr.
Allah te dnyay yaratm ve bizi oraya doru gtrmektedir.
Yalanc iddialarn, sahte davalarn kabul edilmedii bir yurttur oras.

{Muhyiddin bn Arabi (r.a.)}
* * *


125
(Onlar Ahirette) Dikensiz sidir aalar ve meyveleri kme kme dizili
muz aalar altnda, yaylm srekli bir glgede, alayan bir su
banda, tkenmeyen ve yasaklanmayan ok eitli meyveler iinde ve
yksek dekler zerindedirler.

{Vaka 28-34}

* * *

Orada ne bo bir sz iitirler, ne de bir yalan.
{Nebe 35}


* * *
imdi siz beni brakp da
onu ve soyunu kendinize dostlar m ediniyorsunuz?
Onlar size dman iken!
Zalimler iin ne kt bir deime!
{Kehf 50}

* * *
Haberiniz olsun! Gklerde kim var, yerde kim varsa hep Allah'ndr.
Allah'dan bakasna tapanlar dahi, Allah'a ortak kotuklarna uymu
olmuyorlar, ancak zanna uymu oluyorlar. Ve yalandan baka bir ey
sylemiyorlar.
{Yunus 66}
* * *
Bylece iledikleri ktlkleri kendilerine isabet etti
{Nahl 34}
126
* * *

O size t veriyor, umulur ki bylece dnp tutarsnz. {Nahl 90}

* * *
nsan aceleci olarak yaratlmtr; ama yarn ben onlara delillerimi
gstereceim; imdi siz acele etmeyin! {Enbiya 37}
* * *
leride biz onlara hem fakta (evrende) hem nefislerinde yetlerimizi yle
gstereceiz ki nihayet onun hakkolduu kendilerine belli olucak, kf
deilmi bu ki rabbn her ey'e hid
{Fussilet 53}
* * *
...kalplerimiz perdelidir dediler.
Oysa Allah, byle demeleri sebebiyle kalplerini mhrlemitir.
Bundan dolay onlar, pek az dnda iman etmezler.
{Nisa 155}
* * *
Hem bunlara yeryzn fesada vermeyin denildii zaman
biz ancak slahclarz (biz iyileriz) derler. {Bakara 11}

* * *



127
Allah, bozgunculuk yapanlar,
dzeltmeye alanlardan ayrt etmesini bilir
{Bakara 220}

* * *

Gerek u ki, bundan nce Ademe bir emir verdik,
ama o unuttu
ve biz onda bir azim de bulmadk.
{Taha 115}

* * *

Ey dem!
Sen ve ein cennette kaln.

Dilediiniz yerden yiyin.
Fakat u aaca yaklamayn.

Yoksa zalimlerden olursunuz.
{Araf 19}
* * *
phesiz senin iin orada a kalmak,
plak kalmak yoktur.
{Taha 118}
* * *
Nihayet eytan ona vesvese verip yle dedi:
Ey Adem!
Sana ebedilik aacn
ve yok olmayan bir saltanat gstereyim mi?
{Taha 120}
128
* * *


Rabbiniz size bu aac ancak, melek olmayasnz,
ya da ebed kalacaklardan olmayasnz diye yasaklad

{Araf 20}

* * *

urackta oturmuum,
zaman zaman kendimde yle bir ilahi kuvvet hissediyorum ki,
elimi uzatp semay yerinden koparp avucuma alaym,
ayam yere vurup
topra yerin dibine geireyim, diyorum.
Bazen de dnp kendime bakyor,
yzm Allah'a eviriyor
ve:
Bende mevcut olan u beden ve tabiatla beraber
bu kadar saltanat

ne ie yarar,

diyorum.

{eyh Ebu Hasan Harakani (k.s.)}

* * *

Derken Adem rabbndan bir takm kelimeler telkki etti yalvard,
o da tevbesini kabul buyurup
ona yine bakt,
Filhakika odur ancak yle tevvab

yle rahm

{Bakara 37}


129
eytan dedi ki:
Beni azdrmana karlk,
yemin ederim ki, ben de onlar saptrmak iin
senin dosdoru yolunun zerinde elbette oturacam.
Sonra nlerinden, artlarndan, sa ve sollarndan onlara sokulacam;
ounu Sana kreder bulamayacaksn
dedi.
{Araf 16/17}

* * *

Ey blis!
Sayg ile eilenlerle beraber olmamandaki maksadn ne?
dedi.

{Hicr 32}

* * *
Azazil (eytan) olmasayd anna marur ve mstekbir (kibirlenen).

Der divan- Mevladan acep matrud (kovulmu) olur muydu.


{bn Atullah El-iskender (r.a.)}

* * *
Faziletli kiiler hakknda haset edilir. Cahiller de ilim sahiplerine dman
kesilirler.
Hz Ali k.v.
* * *
130

Alim midir ol ilmine layk ameli yok
Cahil midir ol satar aka iki cihan
{Erefolu Rumi (r.a.)}

* * *

Gklerden yere kadar btn mevcudat O dzenleyip ynetir; ve sonra
tm, sizin hesabnzla bin yl (kadar) sren bir Gn'de O'na
ykselir. {Secde 5}

* * *

Gklerden yere kadar btn mevcudat O dzenleyip
ynetir;{Secde 5}

* * *

ve sonra (o ilerin) tm {Secde 5}

* * *


bin yl sren bir Gn'de O'na ykselir {Secde 5}


* * *

sizin hesabnzla
{Secde 5}

131

* * *



Ey demoullar!
Tpk atalarnz cennetten kartt gibi,
eytan'n sizi de ayartmasna izin vermeyin

{Araf 27}

* * *


Ey imn edenler! Allah'tan korkup saknn;
O'na yakn olmak iin vesile arayn
ve yolunda gayret edin.
Ola ki, korktuunuzdan kurtulup
umduunuza kavuursunuz.


{Maide 35}

* * *
Kim Allah'tan baka ilah olmadna
Allah'n bir ve eriksiz olduuna
ve Muhammed'in onun kulu ve Resul olduuna,
keza Hz. sa'nn da Allah'n kulu ve elisi olup,
Hz. Meryem'e att bir kelimesi ve kendinden bir ruh olduuna,
keza cennet ve cehennemin hak olduuna ehadet ederse,

her ne amel zere olursa olsun
Allah onu cennetine koyacaktr.

(s.a.v.)
* *
132
*


Sizler snfa ayrlm olacaksnz.
{Vaka 7}

Kiminiz doruyu bulmulardan olacak.
Ah! ne (mutlu) kimselerdir doruyu bulmu olanlar!

{Vaka 8}

Ve kiminiz ktle batmlardan olacak.
Ah! ne (mutsuz) kimselerdir ktle batm olanlar!

{Vaka 9}

nde olanlar ise,

ne kanlar olacak.

{Vaka 10}


te onlar,
Allaha yaklatrlm olanlardr.

{Vaka 11}

* *
*