De Wajongeren te ongewillig om te werken. Herkeuring dus!

23 april 2014 | door: Chantal Ladru, Pedagogiek studente te Windesheim Flevoland

De tabel hieronder van het Centraal Bureau voor de Statistiek is slechts een kleine
weergave van de stijging van het aantal Wajongeren
1
in Nederland. Deze stijging heeft
te maken met het feit dat er sprake is van meer instroom dan uitstroom, maar de
meningen over de oorzaak van deze grote instroom zijn verdeeld. Is dit te wijten aan het
aantal mensen die overstappen van de bijstand naar de Wajong? De relatief gezien
nieuwe ziektebeelden, zoals ADHD en autisme? Of is hier gewoon sprake van een grote
groep jongeren dat liever een uitkering ontvangt dan werkt? Dat is de vraag waar het
hier om draait. Als je het mij vraagt ligt de oorzaak van de stijging bij het aantal jongeren
dat te ongewillig is om te werken, omdat een uitkering ontvangen makkelijker is. Een
herkeuring is dus op zijn plaats!






























1
Nieuwe term voor de jongeren met een Wajong-uitkering
De groep jongeren die een Wajong uitkering ontvangen is zo omvangrijk dat zij een begrip
zijn geworden, namelijk de Wajongeren. Maar wat deze uitkering nu precies inhoudt is
niet bij iedereen bekend. Het UWV
2
(2014) is de instantie die deze uitkering uitvoert en zij
beschrijft dat jongeren in aanmerking komen voor deze uitkering wanneer zij op basis van
de Wet Wajong arbeidsongeschikt, minder kunnen verdienen dan een gezond persoon met
dezelfde opleiding en ervaring. Bij een keuring moet de jongere in kwestie minimaal 25%
afgekeurd worden. En deze jongere krijgt bij een afkeuring van 25% een uitkering die gelijk
staat aan 21% van het minimum(jeugd)loon.

Allereerst, als je het mij vraagt, zou dit percentage omhoog moeten. Het is niet zo
bijzonder meer om als jongere met een beperking rond te lopen, je hoort en ziet het
namelijk steeds meer. Dit is terug te vinden in de cijfers van het CBS
3
(2014). Als ik kijk naar
mijzelf: momenteel 20 jaar jong en loop al 10 jaar een chronische pijn die mij er soms van
weerhoudt te kunnen werken. Betekent dit nu dat ik een Wajong moet aanvragen? Nee,
natuurlijk niet! Iedereen moet zijn eigen steentje bijdragen aan de maatschappij.

Daarnaast gaat het in de discussie over de herkeuring van de Wajongeren vaak over de
groep jongeren met minder heftige klachten. Hierbij kan je denken aan jongeren die
verstandelijk wat achter lopen of probleemgedrag vertonen. Kunnen deze jongeren echt
niet werken? Dat lijkt mij sterk. Vanuit eigen omgeving ken ik een aantal Wajongeren, en
n voor n hebben zij een Wajong aangevraagd voor kleine problemen waarvan zij zelf
zeggen: Ach, ik zou wel kunnen werken, maar waarom werken als je gratis geld kunt
krijgen? En deze onwil om te werken is precies hetgeen waar ik mij aan stoor en daarom
ben ik voorstander van de herkeuring. Deze herkeuring kan ervoor zorgen dat de jongeren
met lichte problematieken gewoon aan het werk kunnen. Bovendien moeten wij, de
maatschappij, niet vergeten dat wij betalen voor de uitkering van deze Wajongeren. Dus
als na een herkeuring blijkt dat sommige jongeren toch geschikt blijken om te werken, dan
zou dit alleen maar positief zijn voor de maatschappij en haar financin. Dit blijkt cijfers van
het CBS (2014) waarin staat, dat er vergeleken met 2012, 249 miljoen meer is uitgegeven
aan de Wajong-uitkeringen dan in 2013.

Doordat de meningen zo verdeeld zijn, zijn er de laatste tijd veel discussies geweest in de
Tweede Kamer over het wel of niet afnemen van de Wajong-uitkering bij de afgekeurde
Wajongeren. Er is vrees dat de afgekeurde jongeren terecht zouden komen in de bijstand,
omdat er niet genoeg werkgelegenheid is. Tegenstander van de herkeuring is FNV-
voorzitter Ton Heerts en hij heeft het volgende te zeggen over de herkeuring (2014):
Er kan pas mee worden begonnen als er werk is voor die mensen. Anders worden er
straks Wajongers goedgekeurd die daarmee met een enkeltje in de bijstand
terechtkomen. Sommigen komen dan zelfs helemaal zonder inkomen te zitten,
omdat ze wat spaargeld hebben of omdat ze bij hun ouders wonen die een inkomen
hebben. Dat gaat levens runeren en gezinnen ontwrichten'.



2
Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen
3
Centraal Bureau voor de Statistiek
Leven ruineren? Dat lijkt mij een tikkeltje overdreven gezien het feit dat Staatssecretaris
Jetta Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid duidelijke afspraken heeft gemaakt in
de Tweede Kamer ter bescherming van de jongeren die na de herkeuring goedgekeurd
worden (Rijksoverheid, 2014). Deze afspraken van de Tweede Kamer staan verwerkt in de
kamerbrief over de participatiewet. De participatiewet is een wet voor mensen die
ondersteuning nodig hebben bij het verkrijgen van een baan en vermeldt de volgende
afspraken: namelijk dat de 5.000 banen in de marktsector die 2014 zijn toegezegd
gedurende de kabinetsperiode (2015-2017) worden toegevoegd aan het vereiste totale
aantal banen en daarnaast biedt het kabinet een financile tegemoetkoming aan
gemeenten ten behoeve van de pensioenen van werknemers in de sociale werkvoorziening
(Rijksoverheid 2014). Dus nogmaals, van levens ruineren is geen sprake.

Bovendien moeten wij niet vergeten dat het in dit geval niet om volleerde volwassenen
gaat, maar merendeels om adolescenten (18-25 jr.) en in deze leeftijdsfase is bekend dat
zij nog niet volledig in staat zijn om altijd de juiste keuzes te maken. Bij het nadenken over
problemen, of in dit geval politieke/toekomst kwesties neigt de adolescent naar het
denken in zwart-wit-redeneringen. Zij onderkennen dan niet altijd even constructieve
oplossingen, bijvoorbeeld het besluit om niet te werken, omdat dat op het moment een
makkelijke oplossing is en een makkelijke manier om geld te mogen ontvangen. Tenslotte
wordt werkloosheid wereldwijd gezien als een maatschappelijk probleem en vooral bij
chronische werkloosheid dreigt het gevaar van sociaal isolement of maatschappelijke
ontvreemding (De Wit, Van der Veer & Slot, 2001).

Hieruit trek ik de conclusie dat de herkeuring, zoals eerder vermeld, gewoon moet
plaatsvinden zoals gepland. De professionals zullen bepalen wie ECHT ongeschikt zijn om te
werken en wie niet. Dus er hoeft geen vrees te zijn voor de toekomst van de jongeren die
rechtmatig thuishoren in de Wajong. Tevens zullen de goedgekeurde jongeren worden
geholpen bij het krijgen van een baan en bovendien kunnen deze jongeren zichzelf door
middel van werk, verder ontwikkelen en ondertussen hun steentje aan bijdragen aan de
maatschappij. Dit scheelt onkosten die gestoken kunnen worden in iets nuttigs,
bijvoorbeeld (bij)scholing van jongeren!








Bronvermelding

Centraal Bureau voor de Statistiek (2013). Gezondheid/leefstijl, klachten; gezondheid,
aandoeningen, beperkingen; leeftijd en geslacht. Geraadpleegd 4 maart 2014.
http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=81174NED&D1=47-
52,60-65&D2=1-2&D3=1-4&D4=0&D5=l&HD=111101-1022&HDR=G4,G3,G1,G2&STB=T

Centraal Bureau voor de Statistiek (2014). Sociale zekerheid; kerncijfers, uitkeringen naar
uitkeringssoort. Geraadpleegd 16 februari 2014.
http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=37789ksz&D1=0,2&D2=(l-16)-
l&VW=T

Centraal Bureau voor de Statistiek (2014). Arbeidsongeschiktheid; uitgekeerde bedragen per
maand. Geraadpleegd 23 april 2014.
http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=80905ned&D1=3&D2=(l-13)-
l&VW=T

NRC.nl (2014).Nieuws. FNV: stel herkeuring Wajongers uit - anders sociaal akkoord in
gevaar. Geraadpleegd 18 februari 2014
http://www.nrc.nl/nieuws/2014/01/13/fnv-eist-uitstel-herkeuring-wajongers-anders-
sociaal-akkoord-in-gevaar/

Rijksoverheid (2014). Nieuws. Ook veranderingen in de participatiewet: Wajongeren niet
naar de bijstand. Geraadpleegd 18 februari.
http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2014/02/03/ook-veranderingen-in-participatiewet-
wajongers-niet-naar-de-bijstand.html

Rijksoverheid (2014). PDF Document: Kamerbrief overzicht afspraken WWB en
participatiewet. Geraadpleegd 8 maart
http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-
publicaties/kamerstukken/2014/02/03/kamerbrief-met-overzicht-van-afspraken-over-de-
wwb-en-de-participatiewet.html

Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen (2014). Brochures: Een Wajong uitkering.
Wat betekent dat? Geraadpleegd 16 februari 2014.
http://www.uwv.nl/Particulieren/zoekresultaten/particulieren/index.aspx

Wit, J. de, Veer, G. van der, & Slot, N.W. (2001). Psychologie van de adolescentie:
ontwikkeling en hulpverlening. (22
e
druk) Baarn: HBuitgevers.