-

Copyright 2008 Dale Carnegie & Associates, Inc. All rights reserved.

HNG DN DIN THUYT
HIU QU
Tc Gi: Dale Carnegie
Ni Trc Cng Chng Mt Cch Nhanh Chng V D Dng
NI TRC CNG CHNG MT CCH NHANH CHNG V D DNG
2
Bn thng t hi rng:
Liu tht s c mt cch nhanh chng v d
dng hc cch din thuyt hiu qu trc cng
chng hay ch n thun l nhng ta hp
dn ha hn nhiu nhng li chng gip ch bao
nhiu?
Khng, ti khng h ni qu. Ti tht s s cho bn
thy mt b mt quan trng mt b mt chc chn
s gip bn d dng hn trong vic ni trc cng
chng ngay tc khc. Vy ti khm ph iu ny
u? Trong vi quyn sch chng? Tha khng. Hay l
trong cc kha hc ni trc cng chng trng i
hc? Tha cng khng. Ti thm ch cha h thy n
c cp . Bn thn ti cng phi tm kim
n mt cch kh khn, tng bc, chm chp v nhc
nhn.
Gi s c tr li nhng ngy i hc, c ai cho
ti bit b quyt ni v vit hiu qu ny th ti
tit kim khng bit bao nhiu thi gian cho nhng
n lc lng ph v au lng. Chng hn nh mt ln
n ti vit mt quyn sch v Lincoln, v trong qu
trnh vit, ti qung vo st rc t nht mt nm n
lc v ch, th m l ra ti c th tit kim nu nh ti
bit b mt tuyt vi m ti sp sa bt m vi cc bn
y iu tng t xy ra khi ti mt hai nm vit
mt quyn tiu thuyt.
Ri n li lp li trong lc ti vit mt quyn sch v
din thuyt trc cng chng mt nm di n lc v
ch li b nm thng vo st rc bi ti khng nm
c b mt ca vit v ni thnh cng.
NU C TH, HY B RA THT NHIU THI GIAN CHUN B
3
Vy nhng b mt v gi m ti sp trnh ra trc
mt cc bn l nhng g? n gin ch l: Lun ni v
nhng iu m bn t cch ni thng qua qu
trnh nghin cu hay tri nghim. Ni v nhng iu
bn bit, v bit chc rng bn bit. ng ch b ra 10
pht hoc 10 gi chun b cho bi ni, hy b ra 10
tun hay 10 thng. Tt hn c l 10 nm.
Hy ni v nhng iu lm khi dy s hng th trong
bn. V ni v nhng iu bn mong mun c chia
s vi ngi nghe mt cch su sc.
minh ha nhng g ti va ni, ta cng tham kho
trng hp ca Gay Kellogg, mt b ni tr Roselle,
New Jersey. C cha bao gi din thuyt trc cng
chng trc khi tham gia mt trong cc lp hc ca
chng ti New York. i vi c y, l mt iu
tht ng s. C lo rng din thuyt trc cng chng
c th l mt ngh thut tru tng vt qu kh
nng ca mnh. Th m vo bui th t ca kha hc,
c m hoc ton b thnh gi bng bi pht biu
ca mnh. Ti yu cu c ni v ch iu ng tic
nht i ti. Th l Gay trnh by bi ni ca mnh
mt cch xc ng. Cc thnh gi kh lng cm c
nc mt. Ti bit, bi ti cng kh lng kim c
nc mt vo lc .
Bi ni ca c y nh th ny:
iu ng tic nht cuc i ti l vic ti khng bao
gi bit c tnh m l nh th no. M ti mt khi ti
mi mt tui. Cc d v h hng thay phin nui ti,
nhng h qu bn rn vi con ci ca ring h n ni
chng cn my thi gian cho ti. Ti chng bao gi
vi ai qu lu. Ai cng ly lm bun khi thy ti, v
u t ra hn h khi ti i. H cha bao gi yu thch
cng nh qu mn ti. Ti hiu mnh khng c cho
n. Ngay c khi cn l mt a tr, ti cm thy
iu ny. Ti ti, ti thng thip i trong nc mt v
qu c n. Mong mi duy nht cng l ln nht ca ti
l c ai hi xem s lin lc, nhng khng mt ai.
Khng ai quan tm. Tt c nhng g mt a tr trong
ti ao c l tnh cm tht s - iu m mi mi khng
c ai cho ti.
Phi chng Gay Kellogg chun b bi ni ca mnh
trong 10 nm? Tha khng. C y dng n 20
nm. C y chun b cho bi ni ny vo nhng
bui ti thip i trong nc mt. C y chun b bi
ni ny khi lng qun au v khng ai thm hi n
kt qu hc tp ca c. Khng c g phi thc mc khi
c c kh nng din thuyt v ti ny. C y khng
th xa b nhng k c ban u khi tr nh ca
mnh. Gay Kellogg tm li ngn cha nhng k c v
cm xc au thng su thm bn trong bn thn. C
khng cn phi t v thm cho cu chuyn. C cng
khng cn phi chun b cho bi ni. Tt c nhng g
c cn lm l mang nhng cm xc v k c by lu b
dn nn trong c c tri dy nh mt ngun du
tun tro t ging.
Nhng bi din thuyt km hiu qu thng l nhng
bi c vit cn thn, ghi nh vt v v khng t
nhin. Nhng bi ni tt l nhng bi chy trong bn
nh ngun nc. Rt nhiu ngi din thuyt nh
cch ti bi. Ti vng vy, chng chi vi nc v kit
sc ri bi nhanh bng 1/10 cc chuyn gia. Ngi
ni khng hay cng ging nh ngi bi t, cng
thng, bn chn, t lm bn thn mnh ri rm v ri
lm mt i mc ch ban u ca h.
HO HNG VI TI
4
Ngay c ngi c kh nng bnh thng cng c th
din thuyt tuyt vi nu c ni v vn khuy
ng c cm hng h mt cch su sc. Ti tng
gp mt trng hp minh ha n tng vo nhiu
nm trc, khi ti ang hng dn cc kha hc cho
Phng Thng Mi Brooklyn. l mt v d m ti s
ghi nh trong sut cuc i.
Chuyn xy ra nh th ny: Chng ti ang bui hc
v hng bin. Sau khi mi ngi c mt ng , ti
yu cu h ni v: iu g, nu c, l vn khng n
ca Tn gio? Mt thnh vin (mt ngi cha tt
nghip trung hc) lm iu m ti cha bao gi
thy mt din gi no trong nhiu nm hun luyn
din thuyt trc cng chng. Bi ni ca anh y xc
ng n ni khi anh kt thc, mi ngi trong khn
phng u ng dy im lng trong s knh trng.
Anh ta k v bi kch ln nht i mnh: ci cht ca
m anh y. Anh qu au thng, kit sc v bun
b n khng cn thit sng. Anh k li rng khi anh
bc ra ng, d l trong ngy nng m, anh cng
xem n nh ngy my u m, anh ch mun cht. Trong
cn tuyt vng, anh n nh th, qu xung, va khc
va c kinh Rosary, v bng mt s bnh yn ln
ngp trn trong anh mt s bnh yn thing ling
ca Cha tri:
Khng phi ch ca ti, nhng Ngi lm.
Khi anh kt thc bi din thuyt, anh tm s, vi ging
ni ca mt ngi va c khai sng: Tn gio
khng sai! Tnh yu ca Thng cha bao gi sai!
Ti s khng bao gi qun c bi ni bi s tc
ng cm xc ln lao ca n. Khi ti chc mng din
gi vi bi ni cc k xc ng ca mnh, anh p:
Vng, v ti ni m khng chun b g.
Chun b? Nu ni anh ta cha h chun b g cho bi
ni ny, qu thc ti khng th hiu chun b ngha
l g? Tt nhin anh ta l anh khng bit trc v
vic mnh s phi ni v ti ny. Ti mng l anh
ta khng bit, bi nu c bit trc, bi ni ny
c l km xa v mt hiu qu. Anh ta c l tp
luyn vt v, c to ra mt bi hng bin hon ton
thiu t nhin.
Thay vo , anh lm ng nhng g Gay Kellogg
lm sau ny ng , tri lng ra nh th mt con
ngi ang tr chuyn vi bn mnh. Ct li ca vn
l anh chun b cho bi ni t khi qu gi,
va khc va c kinh Rosary. Sng, cm nhn, suy
ngh, chu ng nhng mi tn, nhng vin ca
s phn ph phng l s chun b tuyt vi nht
cho khng ch vic ni, thuyt trnh m c vit, sng
tc vn.

TM KIM TI TRONG CHNH BN THN
5
Nhng ngi mi bt u c bit c s cn thit
ca vic tm kim ti trong chnh bn thn h? Bit
? H thm ch cha tng nghe n n! H thng
thch chi mi vo cc tp ch m tm ch . Chng
hn nh mt ln n, ti c dp gp mt trong s cc
hc vin ti tu in ngm, mt ph n chn nn bi
c khng my tin b trong sut kha hc. Ti hi
xem tun trc c ni v ch g. Ti khm ph
rng c ni v ch Liu Mussolini c nn c
php xm lc Ethiopia? C thu thp thng tin
cn c qua mt bi x lun trn bo Time. C c
bi bo 2 ln. Ti hi c c thch ti hay khng
v c tr li Khng. Ti lin hi ti sao c li chn n.
, c ngp ngng, ti buc phi ni v mt ci g
, v vy ti chn
Th ngh m xem: y l mt ph n c p bn thn
ni v Chin tranh Ethiopia ca Mussolini, trong khi c
t nhn mnh c rt t kin thc v khng h quan tm
n ti ny. C y khng ni v mt ch m
mnh t cch ni v n.
Sau mt hi tho lun, ti ni vi c rng: Ti s lng
nghe vi tt c s tn trng v thch th nu bn ni
v iu m bn thc s tri nghim v nm r, nhng
khng ai k c ti s c hng th vi mt ch m
ngay c bn cng khng thch, nh Cuc xm lc
Ethiopia ca Mussolini chng hn. Bn bit khng
nhiu nhn c s ch v lu tm ca chng ti.
NI T TRI TIM KHNG PHI T SCH V
Nhiu hc vin cng ging nh ngi ph n trn. H
mun ly ti t mt quyn sch hay tp ch thay v
t kin thc v nim tin bn thn. V d nh mt vi
nm trc y, ti l mt trong ba gim kho trong
cuc thi din thuyt lin trng qua knh NBC. Gim
kho khng thy c th sinh. Chng ti lng nghe
h t phng thu 8G qua i pht thanh thnh ph.
Ti c g mi sinh vin v thy c c chng kin
chuyn g xy ra trong ci phng thu . Th sinh
u tin trnh by v Nn dn ch trc bc ngot.
Th sinh k tip pht biu v Lm th no trnh chin
tranh. R rng n mc au n rng h ch lp i
lp li cn thn nhng cu t c hc thuc lng.
V vy m khng ch khch mi m c cc gim kho,
chng my ai ch nhiu n h. Mt trong nhng
gim kho hm l Willem Hendrik Van loon. Khi
ng ta bt u v tranh bim ha mt trong cc th
sinh th mi ngi ch ng v xem ng ng thi
pht l bi din vn nghip d, nhng cu ch hc
thuc lng, ngp trn trong khng gian.
Tuy nhin, th sinh k tip ngay lp tc thu ht s ch
ca ti. Mt sinh vin nm cui Yale, anh ta trnh
by v cc vn tn ng trng i hc. Anh ta
t cch ni v iu . Chng ti lng nghe anh
vi mt s tn trng.
Nhng ngi ot gii nht c on m u nh
th ny: Ti va tr v t bnh vin ni m mt ngi
bn ca ti ang nm hp hi v mt tai nn xe. Hu
ht cc tai nn xe c u c gy ra bi th h tr.
L mt thnh vin ca th h , ti mong mun ni
chuyn vi cc v v nhng nguyn nhn ca cc tai
nn ny. Mi ngi trong phng thu yn lng
nghe anh ni. Anh ni v thc t, ch khng phi
c gng a ra mt bi din thuyt. Anh ni v nhng
iu anh t cch ni. V anh ni t mt s
kin c th ri mi n vn tng qut.

THIT THA MONG MUN C NI
6
Tuy nhin, ti cng cnh bo bn rng ch t cch
ni v ti thi th cha th lun din thuyt xut
sc. Mt nhn t bn cn phi bit na l nhn t
mang tnh sng cn trong din thuyt: chng ta cn
mt mong mun mnh lit v su sc c truyn t
l l v cm xc ca mnh n ngi nghe.
minh ha, gi s ti c yu cu ni v vic trng
bp v nui ln. Ti c gn 20 nm lm vic ti cc
nng tri Missouri, th ng nhin ti t cch ni
v ti ny. Nhng ti li chng c cht thit tha g
vi n. Song gi s ti c yu cu ni v cc vn
tn ng trong ngnh hc m ti ang hc trng.
Ti kh m tht bi vi n, bi ti s hu 3 yu cu c
bn cho mt bi ni tt. Th nht l ti ang ni v
mt vn m ti t cch ni. Th hai, ti c
nhng cm xc v l l su sc m ti ang nng lng
truyn t li vi bn. Th ba, vi kinh nghim vn c,
ti s a ra v s v d minh ha r rng thuyt phc.
Khi Gay Kellogg ni v iu ng tic ln nht i
mnh tnh mu t c y khng nhng t cch
ni v ti y v nhng iu m mnh phi
chu ng, m cn c mt cm xc mnh m mun
ni v iu ny. Tng t vi hc vin lp hc Phng
Thng Mi Brooklyn, ngi trnh by v s ra i vnh
vin ca m anh Khng phi ch ca ti, nhng
Ngi lm.
Lch s ti din bi nhng ngi c c mun v
kh nng truyn ti l l cng nh cm xc n ngi
nghe. Nu John Wesley khng c kh nng v kht
khao , ng khng bao gi c th thnh lp mt gio
phi tn gio c sc nh hng khp th gii. Nu Pe-
ter ngi n s khng c mong mun v kh nng ,
ng khng bao gi c th khuy ng tr tng tng
ca th gii v nhn chm Chu u vo cc cuc chin
v ch v m mu s hu min t Thnh. Nu
Hitler khng c kh nng bm sinh truyn ti lng
hn th v cay ng ca mnh n ngi nghe, ng
khng th thu tm quyn lc c v y c th gii
ri vo chin tranh.
NI T KINH NGHIM CA BN
n y th hn bn c trang b thc hin
hng lot bi ni tt nhng bi ni khng ai trn th
gii ny c th lm tr bn, v chng ai khc c c
chnh xc nhng tri nghim c bit bn ang c.
Chng l nhng ti g? Ti khng bit. Nhng bn
bit.
Vy hy mang bn mnh mt t giy trong vi tun v
tp ghi ch v mi ti m bn cht ngh ra thng
qua nhng tri nghim hng ngy chng hn nh
iu ng tic nht i ti, Tham vng mnh lit
nht ca ti, v Ti sao ti thch (khng thch) i
hc. C lm i v bn s ngc nhin v danh sch cc
ch tng nhanh ng k.
V y l mt vi tin tt cho bn: s tin b trong din
thuyt ca bn da vo vic la chn ti thch hp
nhiu hn l kh nng thin ph.
Bn s cm thy th gin v din thuyt tht tt khi
bn lm nhng g Gay Kellogg lm: Ni v nhng
tri nghim nh hng su sc, nhng tri nghim bn
nh mi trong sut 20 nm. Nhng bn s khng bao
gi cm thy thoi mi hon ton khi ni v nhng
ti nh Mussolini v xm lc Ethiopia hay ng
Dn Ch trc bc ngot.
NI V NHNG IU BN NGHIN CU
7
Ni v nhng g bn tri qua hin nhin l cch nhanh
nht nng cao can m v t tin. Nhng sau khi
t c mt t kinh nghim, bn by gi li mun ni
v cc ti khc. Nhng l ti g? V ly chng
u? Xin tha l mi ni. in hnh nh mt ln n ti
yu cu c lp nhn vin iu hnh cng ty in
Thoi New York thu nht mi tng v mt bi ni
trong sut tun. Lc l thng 11, mt ngi thy
dng ch L T n in trn lch lin ni v nhng
iu ta nn nh n. Ngi khc thy vi ch b cu
trn ng, cng c th l mt tng, anh ta
ni v nhng ch b cu anh khng th qun. Nhng
gii thng m y li v tay mt hc vin, ngi
nhn thy mt con rp b ln c o mt ngi n
ng ti ga tu in ngm. Ngi hc vin cho
chng ti nghe mt bi ni m sau 20 nm ti vn
cn nh.
MANG S GHI CHP BN MNH
S DNG T NG N GIN
Sao bn khng lm nh Voltaire? Voltaire, mt trong
nhng nh vn quyn lc nht th k 18, lun mang
bn mnh th m ng gi l s ghi ch quyn s
ng ghi nht mi cm xc, suy ngh v tng. Vy
ti sao bn khng mang theo mt quyn s ghi chp
nh vy i?
ng c ni v nhng vn gy chn ng th gii
nh Bom nguyn t. Chn ci g n gin thi hu
ht s c hiu qu. Hy tng chn bn thay
v bn chn tng. Chng hn nh gn dy, ti c
nghe v mt hc vin, Mary A.Leer, t Chicago trnh
by v Nhng cnh ca sau.
Mi nghe, bn c th thy ti ca c ta qu l ng
ngn, nhng nu nghe c ni, bn chc chn s thch
m ging nh nh ti, bi trong c y l mt nim ho
hc ln v cnh ca sau nh c.
Sau , nu bn thy kh chu bi mt nhn vin bn
hng th l, ghi Bt lch s ngay vo s. Sau , c
nh li 2 hay 3 s kin ni bt ca vic bt lch s.
Chn mt ci hay nht v ch chng ti cch gii
quyt tnh hung y. Hoan h! Cui cng bn c
bi ni 2 pht v Bt lch s.
Tht vy, ti cha bao gi thy ai ni v vic sn li
cnh ca sau vi mt s nhit tnh sng ng n vy!
Vn chnh ti mun cp y l: bt c ti
no mun tr thnh bi ni u i hi kinh nghim,
kin thc, ng thi phi c hng th v ho hc
mun k cho mi ngi nghe t bn.
V Y L BI NI NI TING V CNH CA SAU!
8
Bn nm trc, khi ti chuyn n cn h hin ti
ca mnh, cnh ca sau c sn mt mu xm xt.
N tht khng khip. Mi ln ti m ca, n em n
mt cm gic chn nn trn tr. V vy, ti mua mt
hp sn mu xanh da tri v sn li n, ci l si, v
khung ca s. l mu xanh tinh t nht m ti tng
thy. Sau mi ln ti m cnh ca sau nh, cm
gic nh ti ang m cng thin ng.
Ti cha bao gi gin d n vy trong i khi cch
y khng lu, ti v nh v pht hin ra g th sn
nh ph ca s v sn li ci ca sau vi mu xanh
xinh p ca ti bng th mu xm xu x nht. Ti ch
mun bp c g th sn ng ght .
Bn c th hiu v mt ngi thng qua cnh ca sau
hn l ca trc. Ca trc thng lun c chm
cht hn ch gy n tng vi bn. Nhng ca sau
li cho ta nhng cu chuyn. Mt cnh ca sau cu bn
th hin mt ch nh cu th. Tuy nhin mt cnh ca
sau sn mu sc vui nhn cng nhng chu hoa n r
xung quanh, thng rc c sn v xp t ngn np
s thuc s hu ca mt con ngi th v vi cuc sng
tng tng bay bng.
Ti mua mt hp sn mu xanh p khc v ti
sp c mt thi gian tuyt vi vo th by ti y. Ti
mt ln na s lm cho cnh ca sau nh mnh ti
vui v y cm hng.
V n xy ra nh th. Cc iu kin chng t sc
mnh ca nhng din gi ni tt s bao gm:
(a) C t cch ni v ti ca mnh bng cc
nghin cu v kinh nghim.
(b) Bn thn c s hng th v ti.
(c) C mong mun v ho hc truyn t tng, cm
xc n ngi nghe.
LM TH NO CHUN B V TRNH BY BI NI CA MNH
9
y l 8 nguyn tc ht sc c ch trong vic chun b:
1. Ghi ch ngn gn nhng iu th v bn mun
cp.
2. ng vit sn bi pht biu.
Ti sao? L v nu bn lm vy, bn s c khuynh hng
dng ngn ng vit thay cho ngn ng ni n gin;
v khi bn ng ln trnh by, bn s phi c nh li
xem mnh vit nhng g. iu s cn tr bn ni
t nhin v si ni
3. Tuyt i ng bao gi hc thuc lng.
Nu bn ghi nh bi ni ca mnh, gn nh chc chn
bn s qun n; v cc khn gi c l s vui mng,
v khng ai mun phi nghe mt bi pht biu ging
nh c ghi m trc. Thm ch nu bn khng
qun, n s mang m hng thuc lng. Bn s c
mt nh nhn xa xi v mt ging c cng xa xi. Bn
s khng th nh mt con ngi tht s ang n lc
gi gm n chng ti iu g . Nu trong mt cuc
ni chuyn lu hn, bn s bn s qun i nhng g
bn mun ni, hy ghi ch ngn v gi chng trong
lng bn tay v thnh thong lic qua. l nhng g
ti thng lm.
4. B sung cho bi pht biu vi nhiu v d v dn
chng minh ha.
Cho n nay, cch d nht thc hin mt bi ni
chuyn th v l chn cc v d vo n. minh ha
nhng g va ni, hy ly tp sch ny lm v d.
Khong mt na s trang c dnh cho vic minh
ha. u tin l in hnh Gay Kellogg cng nhng
ni bun c phi chu ng khi cn nh. Tip theo
l minh ha ca anh chng ni v iu g, nu c, l
vn khng n ca Tn gio?. Tip theo l v d v
ngi ph n c gng trnh by v cuc xm lc
Ethiopia ca Mussolini. Tip na l cu chuyn ca
bn sinh vin i hc trong mt cuc thi ni trn i
pht thanh - v c th tip tc. Vn ln nht ti gp
phi khi vit sch hay chun b bi ni khng phi l
tm tng, m l tm c nhng minh ha gip lm
tng r rng, sinh ng v khng th no qun.
Cc trit gia La M tng ni: Exemplum docet
(dy bng v d) v h mi chnh xc lm sao! V d,
hy ti ch cho bn gi tr ca mt minh ha.
Nhiu nm trc, mt ngh s thc hin mt bi
pht biu d di buc ti chnh ph lng ph tin
ca dn vo vic in nhng tp ti liu v b. ng minh
ha ca mnh bng cch ni rng chnh ph in
mt ti liu v i sng tnh yu ca nh ng. Ti
c l qun bi pht biu nhiu nm v trc nu
khng c ci v d minh ha c th i sng tnh yu
ca nh ng. Ti c th qun hng triu cc d kin
khc khi thi gian qua i nhng ti s khng bao gi
qun c cu chuyn chnh ph phung ph tin
ca mnh vo vic in v pht hnh cc tp ti liu nh
kiu i sng tnh yu ca nh ng.
5. Bit su hn nhng iu cn thit v ti m bn
mun trnh by.
Ida Tarbell, mt trong nhng nh bo gii nht nc
M, ni vi ti rng nhiu nm trc khi Lun n,
c nhn c in tn t S.S.McClure, ngi sng lp
Tp Ch McClure, yu cu c vit mt bi hai trang
v cng ty Cp i Ty Dng. C Tarbell phng vn
ngi qun l cng ty cp i Ty Dng Lun n
v thu thp y tt c cc thng tin cn thit
vit bi x lun 500 t ca c. Nhng c khng
dng . C i n bo tng th vin Anh v c
cc tp ch, sch v v Cp i Ty Dng, v c tiu
s ca Cyrus West Field, ngi t nn mng cho cng
ty ny. C cn nghin cu cc phn ca dy cp c
trng by bo tng, sau c i n nh my
tn mt chng kin cnh sn xut dy cp ngoi
Lun n.
C Tarbell ni khi k cho ti nghe cu chuyn:
Cui cng khi ti hon tt hai trang nh my
v Cp i Ty Dng, ti c mi nguyn liu
cho vit mt cun sch nh v ti ny. Nhng s
lng ln cc ti liu m ti c v khng s dng cho
php ti vit nhng g ti vit vi s t tin, mch lc
v yu thch. N cho ti mt ngun nng lng d
tr.
Ida Tarbell hc c qua nhiu nm kinh nghim
rng c phi t cch vit c hn 500 t v
Cp i Ty Dng. Cng l nguyn tc tng t vi
vic din thuyt. Hy t to cho mnh vn ti liu v
ti sp ni. Pht trin n thnh ti sn v gi c gi
l nng lng d tr.
LM TH NO CHUN B V TRNH BY BI NI CA MNH
10
6. Tp dt bi ni bng cch ni chuyn vi bn b.
Will Rogers chun b bi pht thanh m Ch Nht ni
ting ca mnh bng cch em chng ra tr chuyn
vi nhng ngi ng gp trong tun. V d nh khi
ng mun ni v tiu chun vng, ng s huyn
thuyn v n sut tun trong cc cuc tr chuyn. Sau
ng s rt ra c nhng iu nh cu a no hi
qu l v nhn xt no s thu ht s quan tm ca mi
ngi. l mt cch tt hn hn luyn tp thay v
th vi nhng c ch trc gng.
7. Thay v lo lng v vic trnh by, ngh cch lm n
hay hn.
c v s hiu lm tai hi v v ngha v trnh by bi
pht biu. S tht l khi bn phi i mt vi khn gi,
bn nn qun i tt c, c ging ni, hi th, c ch, t
th, im nhn. Hy qun i tt c mi th ngoi tr
nhng g bn ang ni. Nhng g ngi nghe mun,
nh tc gi ca Hamlet ni, nhiu vn hn, t ngh
thut hn. Hy lm nhng g con mo lm khi n bt
chut. N khng bao gi nhn xung quanh v t hi
Ci ui ti nh th no, t th ng cha, v v mt
ra sao? Khng u. Con mo qu mun bt chut
cho ba ti n ni n khng th sai t th hay sai k
thut c, bn cng vy, nu nh bn c mt s
say m vi khn gi v nhng iu bn ang ni n
ni qun i chnh mnh.
ng tng tng vic din t tng v cm xc
trc khn gi l th i hi nhiu nm hc hnh
chuyn mn nh th bn luyn tp tinh thng m
nhc hay hi ha. Ai cng c th c mt bi pht biu
tuyt vi nh mi khi gin d. V d, nu ai y v
m bn mt c, ngay lp tc, bn s ng dy v c
mt bi pht biu xut sc. C ch, t th, v mt ca
bn s tr nn hon ho bi n biu hin s tc gin
thc s. V hy nh, bn khng phi hc cch biu l
cm xc ca mnh. Bn c th biu l cm xc r
rng ca mnh mt cch tuyt vi t su thng tui.
Th hi m bn th bit.
Theo di mt nhm tr em chi a. Nhng biu hin
mi tuyt vi lm sao! Trng m, c ch, t th, giao
tip mi hon ho lm sao! Cha Jesus tng ni: Cc
ngi khng th n c thin ng, tr khi cc
ngi tr thnh tr th. Vng, v tr khi bn tr nn
t nhin, khng e ngi v thoi mi nh nhng a tr
ang chi a, bn khng th t c mc din
cm tt c.
Vn ca bn khng phi l c gng tm hiu lm th
no ni chuyn vi cch nhn ging, hoc c ch v
t th ng nh th no. Ni cho cng th chng cng
ch l nhng hiu ng. Vn ca bn l lm th no
x l nhng cn nguyn khin nhng hiu ng ny
bc l. Cn nguyn nm su bn trong con ngi
bn; n l thi , ch v tnh cm ca ring bn. Nu
bn t mnh vo iu kin ch v tnh cm thch
hp, bn s thuyt trnh mt cch xut sc. Khng cn
n lc c c, n xy ra t nhin nh hi th vy.
LM TH NO CHUN B V TRNH BY BI NI CA MNH
11
minh ha l trng hp ca Chun c ca Hi
qun Hoa K tng tham gia kha hc ny. ng ch
huy mt hm i tu chin ca Hi Qun Hoa K trong
Th chin th nht. ng khng s khi phi chin u
chin trng, nhng ng v cng lo lng khi phi
i mt vi cc thnh gi n ni mi tun ng u
phi di chuyn bng tu t qu nh New Haven, Co
necticut n New York tham d kha hc ny.
Su bui hc tri qua m ng vn cn cm thy rt
lo s. V vy, mt trong nhng ging vin ca chng
ti, Gio s Elmer Nyberg, c mt tng c th
lm cho c thot khi v c ca mnh. Trong lp
ny c mt hc vin c quan im cc oan. Gio s
NyBerg ko ng ny sang mt bn v ni, Ti t hi
liu ng c gii lm mt bi thuyt trnh mnh
m chng minh cho nhng quan im ca ng v
chnh ph khng? Chc chn ng s lm v c kia
tc gin, v chnh xc l nhng g ti mun. ng ta
s qun chnh mnh v vi s hng hi mun bc b
khng nh ca ng, ng ta s c th din thuyt thnh
cng. Ngi theo quan im cc oan ny ni: c
thi, ti rt vui lng. V ng ta khng ni c
nhiu, khi v c lao vo ng ta v ht ln: Dng
li! Dng ngay! l ni lon!. Sau , v c
tranh lun mt cch ny la v vic mi ngi trong
chng ta n t nc ny v s t do ca n nh th
no.
Gio s Nyberg quay sang v ch huy hi qun v
ni: Xin chc mng, c! Mt bi din thuyt
tuyt vi!. V c p: Ti c din thuyt g u,
ti ch mun dy cho k lo lu ny mt vi iu m
thi. Sau , gio s Nyberg gii thch tt c mi vic
c sp xp ch nhm ko v c ra khi v c ca
ng v qun i bn thn.
V c trn va khm ph ra iu m bn cng s
khm ph c khi mt iu ln hn s s hi ca bn
thn c khuy ng. Bn s khm ph ra rng s s
hi din thuyt vi din thuyt s chng tan bin v
bn khng cn phi suy ngh g v vic trnh by, v
cc yu t to ra mt bi trnh by tt c sn bn
trong bn ang c th hin mt cch t ng.
ti nhc li: Cch trnh by ch l mt s th hin ca
mt cn nguyn xy ra trc v sn sinh ra n. V
vy, nu khng thch cch trnh by ca mnh, ng
c xoay s thay i n. Hy tm hiu v thay i cn
nguyn ban u to ra n. Thay i thi tinh thn
v tnh cm.
8. ng bt chc ngi khc. Hy l chnh bn.
Ti n New York ln u tin hc ti Hc vin Kch
Ngh Hoa K. Ti mong c tr thnh mt din vin.
Ti s hu nhng g ti ngh l mt tng thng
minh, mt li tt thnh cng. Chin dch t
c s xut sc rt n gin v ht sc r rng n
ni ti khng th hiu ti sao hng ngn con ngi
tham vng khc khng th nhn ra. N nh th ny:
Ti s nghin cu cc din vin ni ting thi nh
John Drew, E.H. Sothern, Walter Hampden v Otis
Skinner. Sau , ti s bt chc im c o nht
ca mi ngi trong s h v lm cho bn thn mnh
thnh mt s kt hp sng chi v hon ho. mi
tht ng ngn lm sao! Bi thm lm sao! Ti lng
ph nhiu nm cuc i mnh bt chc ngi khc
trc khi ci u to t Missouri ca ti ngm ra rng
ti phi l chnh ti, ch khng phi ai khc.
minh ha nhng g ti ni l v d sau: Mt vi nm
trc y, ti quyt nh vit cun sch hay nht v
din thuyt trc cng chng cho gii doanh nhn.
Ti c cng mt tng ngc nghch v vic vit
sch nh trc y ti ngh v din xut: Ti s vay
mn tng ca nhiu nh vn khc v t chng
trong mt cun sch mt cun sch c tt c mi
th. V vy, ti thu thp tt c sch vit v din thuyt
trc cng chng v dnh c nm kt hp tng
ca h trong bn tho ca ti. Nhng mt ln na ti
nhn ra l mnh ang lm mt chuyn rt ngu ngc.
M hn tp nhng tng ca nhiu ngi ny qu
gi to v chn ngt n ni khng mt ai thm nhn
n n. Th l ti nm mt nm lm vic vo st rc,
v bt u li t u. Ln ny ti t nh: My phi l
mt Dale Carnergie vi tt c nhng thiu st v hn
ch ca mnh, ch khng phi mt ai khc. V ti t
b vic tr thnh mt hn hp ca nhiu ngi, xn
tay o ln v lm iu l ra phi lm t u: Vit mt
quyn sch v din thuyt trc cng chng da trn
kinh nghim, quan st v l l ca bn thn. Hy ly c
khong thi gian lng ph mt cch ngu ngc ca
ti lm bi hc. ng c bt chc mt ai.

NG S L CHNH MNH
TM TT
12
Hy l chnh mnh. Hy hnh dng da trn nhng
li khuyn khn ngoan m Irving Berlin gi gm cho
George Gershwin. Khi Berlin v Gershwin ln u tin
gp g, Berlin ni ting, nhng Gershwin ch l mt
nh son nhc tr vn ang vt v lm vic kim c
35USD mt tun ti Tin Pan Alley. Berlin n tng bi
kh nng ca Gershwin v mi anh lm th k m
nhc cho ng vi mc lng gp 3 ln mc lng hin
ti. Nhng ng nhn n, ng khuyn, Bi nu anh
nhn, anh cng ch c th thnh mt Berlin th hai.
Nhng nu kin quyt l chnh mnh, ngy no anh
s tr thnh Gershwin s mt. Nhn ly li khuyn,
Gershwin kin nhn chuyn mnh v tr thnh mt
trong nhng nh son nhc ngi M quan trng ca
th h anh.
Hy l chnh mnh! ng bt chc nhng ngi
khc. l mt li khuyn ng n trong m nhc,
vit v ni. Bn l mt nguyn bn. Hy vui mng v
iu . Cha bao gi, k t nhng bui bnh minh
ca thi i, khng mt ai ging bn mt cch chnh
xc, v mt ln na, d thi gian c tri qua, vn khng
c mt ai ging ht bn. V vy, hy tn dng ti a c
tnh ca mnh. Bi pht biu nn l mt phn ca bn,
Lm th no tin b nhanh chng v d dng trong vic hc din thuyt trc cng chng.
Ni v nhng iu bn:
(a) t cch ni thng qua cc nghin cu v kinh nghim
(b) y hng th ni v n
(c) Ho hc v mong mun truyn ti tng, cm xc n ngi nghe.
l mt m sng trn con ngi bn. n pht trin
trong bn cng vi kinh nghim, nim tin, tnh cch
v li sng ca bn. Trong phn tch cui cng, tt c
ngh thut y l t truyn. Bn c th ch ht ln
chnh con ngi bn. Bn ch c th v ln chnh con
ngi bn v bn ch c th ni ln chnh con ngi
bn. Bn phi l chnh nhng g bn tri nghim, mi
trng sng v s di truyn to ra bn. D c tt
hn hay t i, bn phi chm bn cho khu vn bn
thn v bn phi chi nhc c ca chnh mnh trong
dn nhc cuc i.
Nh Emerson ni trong bi lun T Lc: S n
mt thi im trong tri thc ca con ngi khi ta nhn
ra mt chn l rng ghen t l ngu xun; bt chc l
t st; rng d c tt hn hay xu i th ta cng phi
chp nhn bn thn con ngi ta nh nh mnh
nh; v rng d v tr c ton l iu tt, th ta cng
chng thu c ht ng no nu khng lao ng vt
v gieo trng. Sc mnh tp trung trong con ngi
ta cn cha th hin ht ra ngoi, v khng ai ngoi
ta bit nhng iu mnh c th lm, v chnh ta cng
khng th bit c cho n khi ta tht s c gng.
1. Ghi ch ngn gn nhng iu th v bn mun
cp
2. ng vit sn bi pht biu
3. Tuyt i ng bao gi hc thuc lng bi pht
biu trc
4. B sung cho bi pht biu vi nhiu v d v dn
chng minh ha
5. Bit su hn nhng iu cn thit v ti m bn
mun trnh by
6. Tp dt bi ni bng cch ni chuyn vi bn b
7. Thay v lo lng v vic trnh by, ngh cch lm n
hay hn
8. ng bt chc ngi khc. Hy l chnh bn
Tt c nhng b quyt Thuyt trnh hiu qu trn l mt phn trong chng trnh hun luyn Dale Carnegie - K Nng Trnh
By To nh Hng Cao.
tm hiu thm nhng b quyt thuyt trnh to nh hng cao ny, hy truy cp www.dalecarnegie.com.vn