ZAGROENIE METANOWE

W ZAKADACH
GRNICZYCH
ROZPORZDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNTRZNYCH
i ADMINISTRACJI
z dnia 14 czerwca 2002 roku
w sprawie zagroe naturalnych w zakadach grniczych,
ktre opublikowane zostao w Dz.U.nr 94 poz. 841 z 2002 r.
na podstawie art. 73a ust. 3 PGiG

Zagroenie metanowe
tan Zagroenia naturalne w zakadach grniczych
mona okreli jako stan rodowiska pracy
mogcy spowodowa zagroenie ruchu ZG,
wypadek lub chorob
Zagroenie metanowe
1. Rozporzdzenie okrela:
1) kryteria oceny wystpujcych w zakadach grniczych zagroe
naturalnych: tpaniami, metanowego, wyrzutami gazw i ska,
wybuchem pyu wglowego, wodnego, erupcyjnego, siarkowodorowego,
radiacyjnego naturalnymi substancjami promieniotwrczymi, a take
dziaaniem pyw szkodliwych dla zdrowia,

2) szczegowe zasady zaliczania zagroe, o ktrych mowa w pkt. 1,

3) sposb zaliczania z (pokadw), ich czci lub wyrobisk do
poszczeglnych stopni (kategorii, klas) zagroe,

4) przypadki, w ktrych zalicze moe dokonywa kierownik ruchu
zakadu grniczego.
Zagroenie metanowe
2. Ilekro w rozporzdzeniu jest mowa o:
7) metanononoci - rozumie si przez to objtociow
ilo metanu pochodzenia naturalnego, zawart w
jednostce wagowej w gbi calizny wglowej,
8) izoliniach metanononoci - rozumie si przez to linie
oddzielajce obszary o zrnicowanej metanononoci w
pokadach wgla,
9) polach metanowych - rozumie si przez to wyrobiska w
pokadzie metanowym, wraz z wyrobiskami
odprowadzajcymi powietrze z tych wyrobisk,
10) cakowitej gazononoci - rozumie si przez to
zawarto dwutlenku wgla lub metanu, lub czn
zawarto tych oraz innych gazw pochodzenia
naturalnego w grotworze,
Zagroenie metanowe
3. 1. Z wnioskiem o zaliczenie z (pokadw), ich czci lub
wyrobisk do poszczeglnych stopni (kategorii, klas) zagroenia
kierownik ruchu zakadu grniczego jest obowizany, z zastrzeeniem
4, wystpi do waciwego organu nadzoru grniczego niezwocznie
po stwierdzeniu okolicznoci okrelonych w rozporzdzeniu,
uzasadniajcych zaliczenie do danego stopnia (kategorii, klasy)
zagroenia.
2. Jeeli wniosek dotyczy zagroe: tpaniami, metanowego,
wyrzutami gazw i ska lub wybuchem pyu wglowego, docza si do
niego wyniki bada przeprowadzonych przez rzeczoznawc do spraw
ruchu zakadu grniczego, zwanego dalej "rzeczoznawc", wraz z jego
opini.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje si w przypadku, gdy wniosek dotyczy
zaliczenia do najwyszych stopni (kategorii, klas) zagroe.
Zagroenie metanowe
4. Zaliczenia:
1) wyrobisk w polach metanowych do poszczeglnych stopni
niebezpieczestwa wybuchu metanu w podziemnych zakadach
grniczych wydobywajcych wgiel kamienny lub sl,
.
.
7) stanowisk pracy w wyrobiskach do poszczeglnych kategorii
zagroenia dziaaniem pyw szkodliwych dla zdrowia, oraz objcia
wyrobisk granicami pola metanowego poszczeglnych kategorii
zagroenia w podziemnych zakadach grniczych wydobywajcych
wgiel kamienny lub sl dokonuje kierownik ruchu zakadu grniczego
niezwocznie po stwierdzeniu okolicznoci okrelonych w
rozporzdzeniu, uzasadniajcych zaliczenie do danego stopnia
(kategorii, klasy) zagroenia.
Rozdzia 3 Zagroenie metanowe
8. 1. Ustala si cztery kategorie zagroenia metanowego
w podziemnych zakadach grniczych wydobywajcych
wgiel kamienny.
2. Udostpnione pokady lub ich czci zalicza si do:
1) pierwszej kategorii zagroenia metanowego, jeeli
stwierdzono wystpowanie metanu pochodzenia naturalnego
w iloci od 0,1 do 2,5 m
3
/Mg, w przeliczeniu na czyst
substancj wglow,
2) drugiej kategorii zagroenia metanowego, jeeli
stwierdzono wystpowanie metanu pochodzenia naturalnego
w iloci powyej 2,5 m
3
/Mg, lecz nie wikszej ni 4,5
m
3
/Mg, w przeliczeniu na czyst substancj wglow,
3) trzeciej kategorii zagroenia metanowego, jeeli stwierdzono
wystpowanie metanu pochodzenia naturalnego w iloci powyej
4,5 m
3
/Mg, lecz nie wikszej ni 8 m
3
/Mg, w przeliczeniu na
czyst substancj wglow,

4) czwartej kategorii zagroenia metanowego, jeeli stwierdzono
wystpowanie metanu pochodzenia naturalnego w iloci powyej 8
m
3
/Mg, w przeliczeniu na czyst substancj wglow, lub wystpi
nagy wypyw metanu albo wyrzut metanu i ska.

3. Pokad lub jego cz powinny by zaliczone do wyszej kategorii
zagroenia metanowego, jeeli zachodz okolicznoci
zwikszajce stan tego zagroenia.

4. Przy zaliczeniu pokadu lub jego czci do odpowiednich kategorii
zagroenia metanowego powinny by uwzgldnione wyniki bada
zagroenia metanowego w ssiednich zakadach grniczych.
9. 1. W przypadku stwierdzenia wystpowania w podziemnym
zakadzie grniczym wydobywajcym wgiel kamienny metanu w czci
pokadu, pokad ten, w granicach obszaru grniczego lub tej jego
czci, w ktrej s planowane albo prowadzone roboty grnicze,
powinien by zaliczony do tej samej kategorii zagroenia metanowego.

2. W przypadku wystpowania w pokadzie zmian naturalnych warunkw
geologicznych, powodujcych zrnicowanie zagroenia metanowego w
poszczeglnych czciach pokadu, takich jak uskoki lub inne
zaburzenia geologiczne przerywajce cigo pokadu, czci te mog
by zaliczone do rnych kategorii zagroenia metanowego.

3. Czci pokadu o zrnicowanej metanononoci mona zaliczy do
rnych kategorii zagroenia metanowego, przy czym granice midzy
czciami pokadu zaliczonymi do odpowiednich kategorii zagroenia
metanowego powinny uwzgldnia przebieg izolinii metanononoci o
wielkociach okrelonych w 8 ust. 2.
10.
1. Granice pola metanowego w podziemnym zakadzie grniczym
wydobywajcym wgiel kamienny powinny by tak ustalone, aby pole to
objo pokad lub jego cz, a take wyrobiska, ktrymi odprowadzane
jest powietrze z tego pola, oraz wyrobiska, w ktrych moe nastpi
zmiana kierunku przepywu powietrza powodujca dopyw metanu.
2. Granice pola metanowego odpowiedniej kategorii powinny obejmowa
wyrobiska, do ktrych moe przedosta si - w szczeglnoci przez
zroby, tamy izolacyjne, uskoki i zaburzenia geologiczne - spkany
grotwr w strefach oddziaywania eksploatacji oraz w nastpstwie
tpni lub wyrzutw metanu i ska - metan z pokadw wgla
zaliczonych do odpowiedniej kategorii zagroenia metanowego lub z
wyrobisk w polach metanowych.
3. Wyrobiska kamienne przecinajce pokady zaliczone do rnych
kategorii zagroenia metanowego, ktrymi odprowadzane jest
powietrze do innych wyrobisk, powinny by wraz z tymi wyrobiskami
objte granicami pola metanowego pokadu o najwyszej kategorii
zagroenia metanowego.
Cd. 10.
4. Wyczenie wyrobiska kamiennego z granic pola metanowego o wyszej
kategorii i wczenie go do pola metanowego o niszej kategorii lub wyczenie
wyrobiska z pola metanowego jest dozwolone w przypadkach, gdy:
1) przecity wyrobiskami pokad, zaliczony do odpowiedniej kategorii
zagroenia metanowego, zostanie szczelnie odizolowany,
2) pokad, o ktrym mowa w pkt 1, nie jest eksploatowany w ssiedztwie
wyrobiska, po stwierdzeniu zaniku wydzielania si metanu z odsonitej calizny
wglowej.
5. Kierownik ruchu zakadu grniczego, podejmujc decyzj w zakresie, o
ktrym mowa w ust. 4, powinien opiera si na wynikach bada, o ktrych mowa
w 3 ust. 2.
6. Otamowane wyrobisko przecinajce pokady metanowe lub majce poczenie
ze zrobami takich pokadw powinno by objte granicami pola metanowego
odpowiedniej kategorii.
7. Wyrobisko, ktrym doprowadza si powietrze do pl metanowych, powinno
by objte granicami pola metanowego odpowiedniej kategorii co najmniej na
odcinku przewietrzanym rejonowym prdem powietrza do skrzyowania z
najbliszym wyrobiskiem przewietrzanym grupowym prdem powietrza.
Wyczenie takiego wyrobiska z pola metanowego moe nastpi tylko w
przypadku, gdy wykluczona jest moliwo zmiany kierunku przepywu powietrza
powodujcej dopyw metanu.

11. Przepisy 8-10 stosuje si odpowiednio do wyrobisk
podziemnych odkrywkowych zakadw grniczych wydobywajcych
wgiel brunatny.

12. 1. W zalenoci od stopnia zagroenia wybuchem wyrobiska w
polach metanowych w podziemnych zakadach grniczych
wydobywajcych wgiel kamienny zalicza si do wyrobisk:
1) ze stopniem "a" niebezpieczestwa wybuchu, jeeli nagromadzenie
metanu w powietrzu powyej 0,5% jest wykluczone,
2) ze stopniem "b" niebezpieczestwa wybuchu, jeeli w normalnych
warunkach przewietrzania nagromadzenie metanu w powietrzu powyej
1% jest wykluczone,
3) ze stopniem "c" niebezpieczestwa wybuchu, jeeli nawet w
normalnych warunkach przewietrzania nagromadzenie metanu w
powietrzu moe przekroczy 1%.
2. Kierownik ruchu zakadu grniczego zalicza wyrobiska do
poszczeglnych stopni niebezpieczestwa wybuchu, zgodnie z zasadami
ustalonymi przez rzeczoznawc.
13. 1. Ustala si dwie kategorie zagroenia metanowego w
podziemnych zakadach grniczych wydobywajcych sl.
2. Udostpnione zoa soli lub ich czci zalicza si do:
1) pierwszej kategorii zagroenia metanowego, jeeli stwierdzono w
powietrzu wystpowanie metanu pochodzenia naturalnego albo metanu
wraz z innymi gazami wybuchowymi pochodzenia naturalnego o cznej
zawartoci powyej 0,1%,
2) drugiej kategorii zagroenia metanowego, jeeli wystpi nagy
wypyw metanu pochodzenia naturalnego oddzielnie lub cznie z
innymi gazami lub wyrzut metanu i ska, w wyniku ktrych zawarto
gazw wybuchowych w powietrzu bya wiksza ni 1%.
3. Przepisy 8 ust. 3 i 4, 9 ust. 1 i 2, 10 ust. 1 i 7 oraz 12
stosuje si odpowiednio.
14.
1. Ustala si dwie kategorie zagroenia metanowego w podziemnych
zakadach grniczych wydobywajcych rudy metali nieelaznych.

2. Udostpnione zoa rud metali nieelaznych lub ich czci zalicza
si do:
1) pierwszej kategorii zagroenia metanowego, jeeli stwierdzono w
powietrzu wystpowanie metanu o zawartoci powyej 0,1%,
2) drugiej kategorii zagroenia metanowego, jeeli wystpuje
moliwo wzmoonego wydzielania lub nagego wypywu metanu z
grotworu lub z wody dopywajcej do wyrobisk.

3. Przepisy 8 ust. 3 i 4, 9 ust. 1 i 2, 10 ust. 1 i 7 oraz 12
stosuje si odpowiednio.
15.
1. Wniosek o zaliczenie zoa (pokadu) lub jego czci do kategorii
zagroenia metanowego powinien zawiera:

1) charakterystyk zagroenia metanowego udokumentowan opisem:
a) oznacze metanononoci w pokadach wgla lub ich czciach,
b) zawartoci metanu lub innych gazw palnych w podziemnych
zakadach grniczych wydobywajcych sl lub rudy metali
nieelaznych,
2) opis innych zagroe naturalnych, wystpujcych w zou lub jego
czci, ktre mog mie wpyw na wzrost zagroenia metanowego,
3) propozycj zaliczenia czci zoa (pokadu) do odpowiedniej
kategorii zagroenia metanowego, wraz z uzasadnieniem.

2. Do wniosku docza si mapy wyrobisk, w skali nie mniejszej ni
1:5.000, z proponowanymi kategoriami zagroenia metanowego zoa,
pokadu lub jego czci.
ROZPORZDZENIE MINISTRA GOSPODARKI
z dnia 28 czerwca 2002 r.

w sprawie bezpieczestwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu
oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpoarowego w
podziemnych zakadach grniczych.
(Dz.U.02.139.1169)

60. 1. Dla ujcia i odprowadzenia metanu z grotworu powinny by
wykonywane otwory metanowe.
2. Otworem metanowym jest rwnie otwr wykonany w innym celu ni okrelony
w ust. 1, z ktrego metan odprowadzany jest do rurocigu metanowego.

61. 1. Otwr metanowy wiercony w nierozpoznanym grotworze, duszy ni 10
m, wykonuje si przez rur obsadow, wyposaon w urzdzenie zamykajce.
2. Szczelno rury obsadowej, urzdzenia zamykajcego oraz ich obsadzenie bada
si w partiach grotworu:
1) nierozpoznanych otworami badawczymi lub wyprzedzajcymi - cinieniem nie
mniejszym ni cinienie supa wody o wysokoci liczonej od gbokoci
wyrobiska, z ktrego wiercony jest otwr, do stropu karbonu,
2) rozpoznanych - cinieniem nie mniejszym ni najwiksze cinienie gazu lub
wody, stwierdzone w tej partii grotworu.
3. Prb szczelnoci prowadzi si z uyciem wody, przy wytworzeniu cinienia
odpowiednio do wartoci okrelonych w ust. 2 pkt 1 i 2, przez okres godziny.
4. Dugo i rednic rury obsadowej oraz sposb jej uszczelnienia w grotworze
okrela kierownik suby odmetanowania.

62. W przypadku gdy w trakcie wiercenia otworu metanowego
wypywa metan, dalsze wiercenie moe by prowadzone po
uprzednim ujciu metanu.

63. 1. Zbdny otwr metanowy likwiduje si cementowaniem lub
iowaniem oraz zalepia si.
2. Otwr metanowy znajdujcy si w strefie zawaowej lub
odpronej mona zalepi bez cementowania lub iowania.

139. Wykonywanie robt strzaowych w polach metanowych:
1) zaliczonych do III i IV kategorii zagroenia metanowego,
2) w wyrobiskach korytarzowych prowadzonych po wzniosie wikszym ni
10,
3) we wszystkich przypadkach uycia materiaw wybuchowych skalnych i
wglowych- dozwolone jest wycznie za zgod kierownika ruchu zakadu
grniczego, ktry ustala warunki bezpiecznego ich wykonywania.

140. Otwory strzaowe, przy wykonywaniu robt strzaowych w polach
metanowych, rozmieszcza si w sposb uniemoliwiajcy powstanie wyrw w
stropie.
141. 1. W polach metanowych we wszystkich wyrobiskach, w ktrych
prowadzone s roboty strzaowe, wykonuje si pomiary zawartoci metanu.

2. Pomiary zawartoci metanu wykonywane s przez strzaowych, metaniarzy i
osoby dozoru ruchu, zgodnie z wymaganiami okrelonymi w 281-284.

142. W razie stwierdzenia w wyrobisku zawartoci metanu:
1) do 1% - roboty strzaowe wykonuje si przy uyciu materiaw wybuchowych
metanowych,
2) do 1,5% - roboty strzaowe wykonuje si przy uyciu materiaw
wybuchowych metanowych specjalnych.

143. Wykonywanie robt strzaowych przy uyciu materiaw wybuchowych
wglowych i skalnych w polach metanowych jest dopuszczalne przy zawartoci
metanu do 0,5% oraz przy zawartoci metanu do 1,0% z zastosowaniem
zapalarek z blokad metanometryczn.
144.
1. Roboty strzaowe wstrzymuje si w razie stwierdzenia:
1) zawartoci metanu w przekroju wyrobiska w promieniu 10 m od otworw
strzaowych lub w promieniu 5 m od stanowiska odpalania adunkw materiau
wybuchowego przekraczajcej warto dopuszczaln,
2) przystropowych nagromadze metanu w strefie przyprzodkowej do 50 m.

2. Wstrzymanie robt strzaowych, o ktrych mowa w ust. 1, zgasza si:
1) osobie dozoru ruchu,
2) dyspozytorowi ruchu,
3) dyspozytorowi metanometrii w razie stosowania metanometrii automatycznej.

3. Wznowienie robt strzaowych moe nastpi po stwierdzeniu przez osob
dozoru ruchu, e zagroenie zostao usunite.
145. W polach metanowych przy wykonywaniu robt strzaowych:
1) w grnych wnkach cianowych,
2) wymuszajcych zawa w stropach cian,
3) w wyrobiskach korytarzowych o wzniosie powyej 10,
4) przy zaburzeniach geologicznych w cianach i ubierkach
- gdy zawarto metanu przekracza 0,5%, stosuje si zapalarki wycznie do tego
celu dopuszczone i lini strzaow w jednym odcinku majc dwa przewody we
wsplnej izolacji, z wyjtkiem przewodw przodkowych o dugoci nie wikszej
ni 10 m.

146. Przy stosowaniu do robt strzaowych wykonywanych w polach
metanowych zapalnikw elektrycznych metanowych milisekundowych stosuje
si w ssiednich otworach strzaowych zwok midzystrzaow, wynoszc nie
wicej ni:
1) 60 ms - w skale jednorodnej,
2) 90 ms - w skale niejednorodnej.
209.
1. Jednym prdem powietrza moe by przewietrzana grupa przodkw, pod
warunkiem e zawarto metanu w powietrzu doprowadzonym do kadego
przodka nie przekracza 0,5%, a przy stosowaniu metanometrii automatycznej -
1%, z zastrzeeniem ust. 2.

2. Grupy przodkw dronych kombajnami z zastosowaniem wentylacji
lutniowej kombinowanej z sscym lutniocigiem wyposaonym w urzdzenie
odpylajce mog by przewietrzane, pod warunkiem e zawarto metanu
doprowadzonego do kadego z przodkw nie przekroczy 0,5%.
224.
1. Wyrobiska mona przewietrza przez dyfuzj, jeeli dugo tych wyrobisk nie
jest wiksza ni:
1) w polach niemetanowych i I kategorii zagroenia metanowego:
a) 10 m - przy nachyleniu do 10 (we wzniosie i upadzie),
b) 6 m - przy nachyleniu powyej 10 (we wzniosie i upadzie),
2) 2 m - w polach metanowych II, III lub IV kategorii zagroenia metanowego.

2. W polach metanowych przewietrzanie przez dyfuzj wnk odmetanowania,
wnk wiertniczych oraz doj do tam izolacyjnych i poarowych jest
niedopuszczalne.

3. W polach metanowych przelewowe komory pomp oraz wloty do podszybi
dugoci do 10 m, w ktrych strop na caej dugoci ma wznios wynoszcy co
najmniej 15 w kierunku szybu, przewietrza si przez dyfuzj lub pomocniczymi
urzdzeniami wentylacyjnymi, jeeli zapewniony jest prawidowy skad
powietrza.
228.
1. Prdko prdu powietrza w wyrobisku przewietrzanym z uyciem lutniocigu
powinna wynosi co najmniej w polach:
1) niemetanowych i I kategorii zagroenia metanowego - 0,15 m/s,
2) II, III, IV kategorii zagroenia metanowego - 0,30 m/s.

2. W dronym wyrobisku o przekroju poprzecznym w wyomie ponad 20 m
2

przewietrzanym z uyciem lutniocigu prdko powietrza moe by mniejsza
ni okrelona w ust. 1, jeeli zapewnione jest utrzymanie dopuszczalnych
zawartoci gazw oraz waciwych warunkw klimatycznych.

229. W czci szybu (szybiku) przewietrzanej z uyciem lutniocigu prdko
powietrza powinna wynosi co najmniej w polach:
1) niemetanowych i I kategorii zagroenia metanowego - 0,15 m/s,
2) II, III i IV kategorii zagroenia metanowego - 0,30 m/s.
Rozdzia 2
Zagroenia metanowe

244. W polach niemetanowych w przypadku stwierdzenia, w prbach powietrza
pobranych do analizy laboratoryjnej, zawartoci 0,1% metanu lub powyej oraz w
zakadach grniczych wydobywajcych wgiel kamienny, w przypadku
stwierdzenia w pokadzie wgla metanononoci powyej 0,1 m
3
/Mg w
przeliczeniu na czyst substancj wglow, kierownik ruchu zakadu grniczego
niezwocznie:
1) stosuje niezbdne rygory bezpiecznego prowadzenia robt w warunkach
powstaego zagroenia metanowego,
2) powiadamia waciwy organ nadzoru grniczego,
3) zleca rzeczoznawcy badanie stanu zagroenia metanowego.
245.
1. Przepis 244 stosuje si take w przypadku stwierdzenia w pokadach
metanowych wikszej metanononoci ni maksymalne wartoci odpowiadajce
kategorii, do ktrej zoe lub pokad zostay zaliczone na podstawie odrbnych
przepisw.

2. W wyrobiskach (pomieszczeniach) zaliczonych do odpowiednich stopni
niebezpieczestwa wybuchu, stan zagroenia metanowego analizuje si i
kontroluje w szczeglnoci w przypadku zmian w przewietrzaniu lub
zaobserwowaniu zmian wywoanych wpywem robt grniczych.

3. Zakres kontroli i analizy, o ktrej mowa w ust. 2, okrela kierownik dziau
wentylacji.

4. W przypadku wzrostu stanu zagroenia metanowego kierownik ruchu zakadu
grniczego stosuje niezbdne dodatkowe rygory bezpiecznego prowadzenia robt
i ewentualnie dokonuje zmiany dotychczasowego zaliczenia do stopnia
niebezpieczestwa wybuchu.
246. Dojcia do pl metanowych oznacza si tablicami z odpowiednimi
napisami ostrzegawczymi.

247.
1. W przypadku gdy w wyrobisku zawarto metanu wynosi powyej 2%,
niezwocznie:
1) wycofuje si ludzi z zagroonych wyrobisk,
2) wycza sie elektryczn,
3) unieruchamia maszyny i urzdzenia,
4) zagradza wejcia do tych wyrobisk,
5) zawiadamia najblisz osob dozoru ruchu.

2. Obowizek wyczenia nie dotyczy urzdze elektrycznych, ktre mog by
eksploatowane przy dowolnej zawartoci metanu w powietrzu.
248. 1. Zawarto metanu w powietrzu nie powinna przekracza:

1) 1% - na wylocie z rejonowych prdw powietrza,

2) 0,75% - w szybie wydechowym, mierzona zgodnie
z 271 ust. 3.

2. W razie stosowania metanometrii automatycznej, zawarto
metanu na wylocie z rejonowych prdw powietrza moe wynosi
1,5%.

249.
1. W pokadach wgla prowadzi si badania metanononoci:
1) w otworach badawczych wierconych dla rozpoznania pokadw wgla lub ich
czci, nie rzadziej ni co 100 m dugoci otworu,
2) w dronych szybach (szybikach) oraz w wyrobiskach korytarzowych w
udostpnionych pokadach wgla o gruboci powyej 0,4 m,
3) w wyrobiskach korytarzowych w pokadach wgla, w odstpach
nieprzekraczajcych 200 m w paszczynie pokadu oraz dodatkowo w odlegoci
nieprzekraczajcej 25 m od stwierdzonych uskokw powodujcych przerwanie
cigoci pokadu lub innych zaburze geologicznych, mogcych mie wpyw na
wzrost metanononoci pokadu w miejscach okrelonych przez kierownika ruchu
zakadu grniczego.

2. Badania dla okrelenia metanononoci pokadw wgla wykonuje
rzeczoznawca zgodnie z opracowan metodyk.

3. Rozpoznanie zagroenia metanowego badaniami kontrolnymi prowadzi si
zgodnie z metodami okrelonymi w zaczniku nr 5 do rozporzdzenia.
250.
1. W polach metanowych wykonuje si, co najmniej raz w miesicu, pomiary i
obliczenia, w celu okrelenia metanowoci bezwzgldnej - cakowitej iloci
wydzielonego metanu w jednostce czasu w rejonach wentylacyjnych i w
wyrobiskach wybierkowych.

2. W pokadach metanowych wykonuje si w dronych wyrobiskach, co
najmniej raz w miesicu, pomiary i obliczenia dla okrelenia metanowoci
bezwzgldnej.

251. Metanowo bezwzgldn, ustalon dla wyeksploatowanej w okresie
kwartalnym czci pokadu wgla, oznacza si na podstawowych i
wentylacyjnych mapach wyrobisk.
262. W polach metanowych:
1) prowadzi si kontrol zawartoci metanu w powietrzu metanomierzami
przenonymi,
2) w wyrobiskach znajdujcych si w polach metanowych II-IV kategorii stosuje
si kontrol zawartoci metanu w powietrzu oraz zabezpieczenia urzdze
elektrycznych za pomoc urzdze metanometrii automatycznej, przy czym dla
nowo budowanych central stosuje si systemy zabezpiecze metanometrycznych,
umoliwiajce cigy pomiar i rejestracj zawartoci metanu oraz wyczenie
urzdze elektrycznych w czasie nie duszym ni 15 sekund,
3) prowadzc eksploatacj z (pokadw) zaliczonych do II stopnia zagroenia
tpaniami i rwnoczenie do II-IV kategorii zagroenia metanowego, stosuje si
systemy zabezpiecze metanometrycznych, umoliwiajce pomiar i rejestracj
zawartoci metanu oraz wyczenie urzdze elektrycznych w czasie nie
duszym ni 60 sekund,
4) stosuje si systemy zabezpiecze metanometrycznych, umoliwiajce cigy
pomiar i rejestracj zawartoci metanu oraz wyczenie urzdze elektrycznych w
czasie nie duszym ni 15 sekund, przy prowadzeniu eksploatacji z
(pokadw) zaliczonych do III stopnia zagroenia tpaniami i rwnoczenie
zaliczanych do II-IV kategorii zagroenia metanowego.
263. Kontrol zawartoci metanu w powietrzu wykonuje si urzdzeniami
metanometrii automatycznej i metanomierzami przenonymi budowy
przeciwwybuchowej.

264. Naprawy urzdze metanometrii automatycznej i urzdze przenonych
wykonuj producenci lub jednostki przez nich upowanione.
265.
1. Zawarto metanu w powietrzu kontroluje si, przeprowadzajc pomiary:
1) pod stropem wyrobiska,
2) nad obudow wyrobiska,
3) w miejscach moliwych wypyww lub gromadzenia si metanu.

2. Pomiar zawartoci metanu pod stropem wyrobiska wykonuje si nie niej ni
10 cm od najwyszego miejsca niezabudowanego stropu, szczelnej obudowy lub
okadziny obudowy.

3. Pomiar zawartoci metanu nad obudow wyrobiska wykonuje si w
najwyszym dostpnym miejscu wyrobiska nad obudow.
266. 1. W systemach metanometrii automatycznej i zabezpiecze
metanometrycznych urzdze elektrycznych stosuje si metanomierze:
1) wyczajce spod napicia urzdzenia elektryczne,
2) rejestrujce wyniki pomiarw zawartoci,
3) wyczajco-rejestrujce.