www.sakshieducation.

com

MSs AO &*]l$M>$
f]l]l & 2013

w
w
w
.s
ak
sh
ie
du
ca
ti
on
.c
om

fl Ml {-V> gZ A: fl Ml {-V> - yll*-{MS-sMS t ll gZ A

20-12, yl- 26]l G-MS-*$. -l$r$ VS$]l Z fW]l Ks-VSZ AMS$ 328 Kr$,
yll*-{MS-sMS t B f-l-(-yl--g) ll { MS-yMS$ 57 Kr$ ]l^a. A 20-0-6-&-09 ]l$l
{-V> ^l>$.
VS$f->l GV> l*yl: VS$f->l ]lQ-]l$-{V> ]l{l l*yl (-g-) 20-12, yl- 26]l
{]l*---M> ^l>$. D$]l ]l$-V> $-V- D l l-l$ ^l-st$. 20-0-1Z
MS*$ s ]lZ l*yl ]lQ-]l$-{V> $-$-l$--*$.
G--G `V> $--gZ: -l$ {l--l (-G--G-) Ml `V> $ gZ 20-12,
yl- 25]l $-$-l$--*$. B$]l Cs ]lMS$ g$ {l l (G-l-G--i) Oyl-MSt
f]l--V> ]l]l---$-$. gZ El->-Qyl MSyl-MS$ ^l]l 19-76 ^l I-G A-M>. 20-14Z B$]l l -]l$ ^l$-]l$-$.
]l*-^l GV> --{l-VS: ]l*-^l--{-l ]lQ-]l$-{V> -{l VS (M>-{VS-) 20-12,
yl- 25]l {]l*---M> ^l>$. --{l-VS ]lQ-]l$-{V> V>Y$ ^l-rtyl C
B. D$]l - 19-83 H{-Z GV> l-l$ ^l-st$.
H--G O^l-lV> : B{l-{-l MS MS$-l (H---G-) Obl-lV> ^l blrj
]lZ ]l*i IH-G A-M> _l--fl $-$-l$--*$. yl- 29, 20-1-2]l
l-l$ MS--^$.
I {---M>-V> C{: Cs--gl *-(-I-) ]l*l]l {---M>-V> l-^l l$
]lZ ]l$l-{-l MSyl-MS$ ^l]l -$ I-G A-M> GH C{ f]l-]l 1]l ll$ MS--^$. yl$ D l-Z M]l-VS C{ VSlZ I {lMS Oyl-MSt-V> ^l>$.
{]l Ol$t ]l>Y-MS ^l]l ]lMS I `V> $-$-l$$ M>]lyl Cl -.
Oyl-MSt-V> {l: }--M-r-Z ]ll Al-S MS{l (-) Oyl-MSt-V> ]l$-MS
$gq- l-{-l (G.Ol.G. {-l) f]l-]l 1]l l-l$ MS--^$. D$]l 19-5-3Z
a-]l$-V--]l h lVS-*-$Z f-^$. 19-7-5Z C{Z ^l $-]l-]l-l-#--Z
r-Z -$ >-l-lV> l ZZ -^l->$. 20-08 ]l$_ Z A--$s OylMSt-V> E$. ^l{l-*-l-&1 {*-VSZ MSMS {l ]l-_]l Z {l JMS$.
www.sakshieducation.com

www.sakshieducation.com

MS$-l O^l-lV> Ogl: 20]l MS$-l Obl-lV> ft yl.MS.Ogl $-$-l$--*$. f]l-]l

24]l D$]l l-l$ ^l-yl-$. MS$-l M>---$ 20-15 BVS$t 31 ]lVS$-$. MSt-Ol$]l A>-O MS{-MS MS$-l ---$.

w
w
w
.s
ak
sh
ie
du
ca
ti
on
.c
om

Al$-M> S ]l${V> VS: Al$-M> S ]l${V> --MSl t ]l*i l-r ^lMS VS-]l$
B l>-l-S$yl$ >M J]l* f]l-]l 8]l $-$-^$. 20-1-1Z yl-l]l$ ]l$r$t--rt-ylZ MSMS
{l _]l "Ol-s-o-' E{VS-l -lMS VS --$ gl {]l-l]l$ IH (-{r
Cs--gl Hg-) ]l*l]l `V> $-ls ^l>$.
VS-N -l$s MS-V> ]l* *M: VS-N -l$s MS-V> l l-MS
^l]l ]l$- ]l* *M l-l$ MS--^$. B l -l$-sMS$ MS-V> ]l]l--^l-]l$]l ]l$-V> MS*y ]l* $]ll lMSP-^l$-MS$-$.
Gl-ylH MS]l*-yl-sV> MS$l: #-Z l-]l yll AM>-yl$ (G-l-yl-H) MS]l*-yl-sV> tls f]l- AZMS VS ]lZ G--]l*- MS$l VS f]l-]l 8]l l-l$
MS--^$.
Al$-M> BMS ]l${V> gMS : Al$-M> BMS ]l${V> gMS ]l$ B l>-l-S$yl$ >MS J]l*
f]l-]l 11]l $-$-^$. gMS VSlZ Ols-o ` B tV> ]l]l---^$.
i O^l-lV> ll {M> *-]l$MS: -]l-s {V>s MS$-l (-i-) Obl-lV> ll
{M>-]l$ MS{l {$l $-$-_. ll {M> {$l i P-MS Obl-lV> M]l-VS$-l$-$. 20-11 {-]l-Z G s i Obl-lV> >i-]l* ^l>$. yl-$V>
D l R-V>l E. ll {M> VSlZ i Ol Obl-lV>, M>-l-V> -^l->$.
----r- f-]l---V> l*-l >---l: Ml ----r- f]l---V> l*-l >-l {-]l- 8]l
$-$-l$--*-$. D$-]l {$-l Al-]l-# --r- -f-]l---V> E$. D --l--Z E]l r--l ]l$-l {-]l- 3]l >i-]l* ^l>$. "--r- f]l' lZ y Al$-]l-l
-*--M>- l. lZ A --l, >gVS--l-Ol$-]l *--M>- l- As- f]l--. D
l--Z VS$- h.C. -l-]l- M]l-VS$-l$--$.
Al$-M> l->VS ]l${V> gl MS{: Al$-M> l->VS ]l${V> -$ l-r gl MS{
{-]l 2]l {]l* M> ^l>$. MSrl ]lZ MS{ l-l$ MS--^$.
DMSy AlS$ylV> M{*: DMSy AlS$ylV> M{* W GMS*$.
{]l 17]l fW]l AlS GMSZ B$]lMS$ 57 >l Kr$ ^. M{* {l
www.sakshieducation.com

www.sakshieducation.com

VS$ MS$ 23.8 >l Kr$ ]l^a. M{* 2007Z AM> ^lst$.

w
w
w
.s
ak
sh
ie
du
ca
ti
on
.c
om

IB--ylH O^l-lV> f-$l: il ]l* (G--I-) ]l*i ` sG f-$l {-]l 21]l

C]l*-l VS$--r Ayl yl]l---l$s A-s (I-B--yl-H) Obl-lV> g.>-$
]lZ l-l$ MS--^$. D$]l IB--yl-HMS ]ly Obl-l (I-B--ylH Obl-l l M>
Il$ 65 H ]l$$ ]lMS$ l-Z M]l--VS-]l-^l$a).
MS* Al-S$-ylV> M>{t: MS* Al-S$-ylV> M>{t y- G-MS-*$. M>{t
]l$ Il r$ B l-Z M]l--VS$-$. E-l-S$-ylV> $VS *g M>]l $-$-l$-*$. VSl {$-lZ *g ]l${V> l-l$ --^$.

P VSl {]l*: lS M* ]l$ Al-S$->-V> P VSl O {-]l 25]l

{]l* M> ^l>$. P VSl OMS $l, B l ]ly Al-S$-Oyl]l ]l-VSl P
^l$V l MS$]l*. Dl$ B-*-Z $V Al B-MS- MS A]l lS M* 18]l AlS$->-V> -l ]l^l-]l$-$.

IH-DH A--V> A]l$: Al->j-$ A$-MS (IAEA) A--V> MS* A]l$ (f-l) y G-MS-*$. ]l*a 7]l $-Z f-W]l IH-DH ]l*-l-Z D GMS
--^$. A]l$ $-VS--r$ D l-Z Es$.
Ml {--&1: Ml V> Aj-s ]l$--M> gj ]l** Y-W* ]l*a 13]l
G-MS-*$. B$-]l]l$ CMS ]l$_ {--&-1V> ]l]l---$. yl$-l ]l-l-> MSlMS ^la ^l-{lZ El, lS Al$-M> Qy ]l$_ V> JMS ]l$--M> G-MS-]lyl Cl
-. l-ylMSt l]l l-MS >i-]l* ^l$-yl Ml GMS A---Ol$. D
G-MS 26-6]l A-M>--ZMS ]l^a$. {-^l--V> E]l # 120 Mr ]l$ MSlMS {MS-]l#-MS$ ]l$--M>-V> ]l]l---$.
l {-V> X {]l*: l ${ M$t {]l $-]l >g X B l
P-MS {-V> ]l*a 14]l {]l* M> ^l>$. B l ^l-{lZ --V> ${-M$t
{]l $-]l (-g-I) {-V> V>Y$ ^l-st$. A ]lV> Wl D$]l ll-lZ P-MS {$l l 21 s-MS >gVS -l G-MS$ --^l-]l$.
I E-l-S$-V> $rt: Cr---]l b B M>]l$ (I--) E-l-S$-V>
Gr--{-g DK $ $rt G-MS-*$. l ]l$_ D l ^l-st]l ]ly
]lMS $rt. VSlZ l >l$ (1-9-6-9-&-1-7), --MS *-* (1-9-9-3-&-9-4) D l-Z
$-$-l$--*$. I- 19-1-9Z H>r$ ^l>$.
www.sakshieducation.com

www.sakshieducation.com

II-s Oyl-MSt-V> Gl$ SM>l: Cyl-$l Cl-t-r*s B MS$-MS sM>-i (I-I--s) Oyl-MStV> B{l-{-l-MS$ ^l]l y. Gl$. S- M>l H{ 9]l $-$-l$--*$. D -MS$ Bl$
]l$ Oyl-MSt. Ol->-l MS{lV> -^l-$]l II-s M B Os-MS Ayl Cyl{t-$ a (-G--I-B-) MSl ^l$]l 37 -Z-l]l MS{Z JMSs.

w
w
w
.s
ak
sh
ie
du
ca
ti
on
.c
om

Pl$ O^l-lV> MS~ MS$]l*: 20-1-3-&-14 ]l-l->-MS Pl$ ( l-]l A--$-l B

t-l Ayl - MS--) Obl-lV> MS~ MS$]l* ]lr->-fl (Ol$yl {s), Ol {-yl-sV>
B. ^l{l--Q-l (M>-W-g-s) $-$-l$--*$.
HG---yl O^l-lV> MS$-$l: >f- ylNs Obll g MS$-$l {-t-lMS H-$l l$
B -l$-s$l Bl #--l Ayl yl]l---l$s (H-G----yl) O^l-lV> G-MS-*$.
M>-MSZ H{ 11]l f-W]l HG---yl 73]l ]l*-l-Z D GMS f-W. HG---yl 198-1Z -^$. MS$-$l {$l Cyl-$l A--$-l B -l$-s--$l Bl #-l Ayl yl]l---l$s O^l-lV> MS*y ]l]l---$-$.
l$*-$ -{-]l $-]l-V> $ MS$]l*: ]l*l-]lV> H>r$ ^l]l l$*-$ OM$t
{]l $-]l-V> ft s. $-MS$-]l* ]l*a 23]l l-l$ MS--^$. B{l-{l-MS$ ^l]l $-MS$-]l* 20-0-1Z B{l-{-l > OM$t $-]l-V> $-$-l$-*$. l>l s OM$t $-]l-V> ]l]l---^$. Cs-]l l$*--$--r$,
{#, ]l$-N-Z MlV> OM-$t-]l$ H>r$ ^l>$.
G-G-D GylV> _{ >]l$-MS~: l-]l tM GMSeg (G--G--D) ]l*l]l Gyl, D-V> _{
>]l$-MS~ 20-13 H{ 1]l l-l$ MS--^$. 20 H ^l-{l-VS G-G--DMS Bl$ ]ly
Gyl. -->-$ ]lZ _{ $-$-l$--*$.
B---G yliV> A$ $-VS$: B---G (-{r f ) OylMSt f]l--V> B{l-{-l M>yl-MS$ ^l]l -$ I-G AM> A$ $-VS$ $-$l$--*$. Cl$MS$ -_ MS{l Z ]l${-l->Q H{ 18]l El-$$ g ^l.
l> D l-Z $-$-l$-O]l ]l$ A-M>-V> A$ VS$# l^l$a-MS$-$.
-l Ml {-V> l]l$l$ l$: -l Ml {-]l-]l$-{V> l]l$l$ l$ H{ 6]l
$-$-l$--*$. -l$r$ B$]l *-]l$-M> l$g--s Bl*--_. { ]li
$M> >i-]l* ^l$-yl B ]lZ l$ $-$-l$--*$.
MS Al-S$-ylV> MSst {]l* M>: MS $V Al-S$-ylV> E$$ MSst H{ 9]l
{]l* M> ^l>$. 51 H MSst lMS$P]l ]l$-$-VS Al-S$yl$. B{M> All l]l-]lwww.sakshieducation.com

www.sakshieducation.com

l$Z JMS$. ]l*a 4]l f-W]l G-MSZ Al-S$-ylV> E]l O Jyl-V>O f$ -^$.
I>-Z l >l {- AZMS: IMS->-f--$-Z l >l {--V> -$ lll AZ-MS MS$]l* ]lQj H{ 17]l l-l$ MS--^$.

w
w
w
.s
ak
sh
ie
du
ca
ti
on
.c
om

Cr Al-S$-ylV> ]l--s: Cr Al-S$-ylV> h*-j* ] -s H{ 20]l W GMS-*$. Cr ^l-{lZ yl$-$ ]l$-V> JMS ]lMS AlS l- ^l-rtyl Cl -.
Cr {-V> st {]l* M>: C-r Ml {-]l-]l$-{V> G{M st (4-6) H{ 28]l
{]l* M> ^l$. st $-MS-lZ yl$ l l$-l Ml MS~ {$l Hyl. 20-13 {-]l-Z f-W]l G-MSZ {$l H>-r$MS$ >f-MS$ t$ B]l---Ol$]l l$gs -^l-l$. Ml MS~ {$- stMS$ ^l]l yll*-{MS-sM t (yl), ]l*i {
* $-P-MS ^l]l # B t (yl-G-) t MS H>r$ ^l.
Hyl Al-S$V> lMS- ]lM>: B-* A-]l MS$ (Hyl) $ Al-S$-ylV> f
BMS >Q ]l*i E-]l${ lMS- ]lM> (5-7) G-MS-*$. >i-]l* ^l]l $-M
MS$y ]lZ ]lM> G-OMS-]lr$ -O MS{lV> -^l-$]l Hyl H{ 26]l {MS-s-_.
20-16 ]l]l- ]lMS$ ]lM> D l-Z M]l--VS$-$.
Gyl-r Wz Al-S$-ylV> G.: "l l*' BVS ]l--{MS ]l*i -l-MS$$, G. Gyl-r
Wz B Cyl* Al-S$-ylV> G-MS-*$. yl--r$ B$]l D l-Z M]l--VS$-$.
Cl]lMS* D lZ hl tylz O^l s.G. Ol]l E$.
B-I Oyl-MSt-V> ylz: S -Z-l]l, A-]l (yl-B--yl-K-)MS$ ^l]l {]l $O
-r a r C]l*- (B---I) Oyl-MSt-V> h. --ylz l$ 4]l l-l$ ^l-st $.
-VS- Ost --ylz 19-8-6Z ylB--yl-KZ ^l>$. B--I]l$ H>r$ ^l]ls ]l$_
Al$Z -^l-$-$.
]l$-* {-V> ]lh: ]l$-* {]l ]l${V> ]lh gMS l$ 6]l y- {]l*
M> ^l>$. l$ 5]l f-W]l -l$s G-MSZ A-M> "--l l-]l t' MS*r$ 222
-MS$ V>]l$ 133 $ VS$-^l$-MS$. 19-5-7Z l{l ]l_a-]l-s ]l$_ 56 H$V> D
l-]l {s MS*r$ A-M>-Z E.
V>-l ]l$ MS: V>-l ]l$ MS-V> yMSt l l ^l$ H{
30]l G-MS-*$. A$ $l ]lZ l-l$ MS--^$. Al-M>-MS$y A ]l
]l$-$Z MS-V> G-OMS]l $]l-l]l$ MS*y lMSP-^l$-MS$-$.
www.sakshieducation.com

www.sakshieducation.com

w
w
w
.s
ak
sh
ie
du
ca
ti
on
.c
om

MS { uO ]lg: MS-l -l$r$ G-MSZ ]l*i {-]l-]l${ ]lg lll-Z MS-l ]l VS (]l--g) t f$-MS-l]l GVS$--l-. 272 --MS$-V>]l$ 126
r$ VS$- A-l tV> A]l-l--_. A-M> MS-l # t (--) MS]l 31
-MS$ -$-l-Ol$. ]l*i {MSMS-r C{]l*-l-Rl t MS-l l{MS C (-s-I) 29 r$
VS$-^l$-MS$. ]lg ]ly- MS {-V> V>Y$ ^l-yl-$. -l ---MS$ l]l$ {$l {]l C$-l ]lg {MS-s-^$.
1. ]lg 19-4-9Z Z-Z {]lQ -{>-$-MS-ll MS$r$-Z f-^$.
2. 19-85 ]l$_ 19-90 ]lMS$ g-MS$ ]lQ-]l$-{V> ]l---^$.
3. - MS {-V> 19-90 ]l$_ 93 ]lMS$, y- 19-9-7-&-99 ]lMS$ -^l->$.
I-Z {--V> ]l->-]l$-MS-~l: l ]l*i {MSMS-r S ]l->]l$ MS~l Cr---]l {MSMSs
M (I---)Z Br-V> l-#]l {--V> l$ 6]l $-$-l$--*$. ]l$ $-ylV> }MSMS$ ^l]l VS-MSP E$. D MS$-sMS l ]l*i {MSMS-r A MS$ Obl-lV>
]l]l---$-$.
yl*-s Oyl-MSt f]l--V> >t Ag-ly: {h-MS$ ^l]l >t Ag-ly {^l f
(yl-*-s-) Oyl-MSt f]l--V> l$ 8]l $-$-l$--*$. Ag-ly 20-08 ]l$_ yl*-s Z {h A--yl-V> ]l]l---$-$. {$l Oyl-MSt f]l- P $ ({-l)
]lZ Ag-ly l-l$ ^l-yl-$. yl*-s 19-95, f]l-]l 1]l H-yl. rj->-yl-Z
g MS{lV> -^l-. Cl$Z 159 l>-MS$ -l-]l.
MS]l-yZ P-MS >$--V> *-VSylz: MS]l-yZ l P-MS >$--V> >-MS
^l]l {]lQ --ll, > AM>-yl$ Obll *-VSylz MS-{-l ]l]l---^l-]l$$. MS]ly l >$- M>>--$Z Al->-VSV> -^l P-MS MS{-MS OylMSt-V> *-VSylz ]l]l----$. B$-]lMS$ l--]l-]l--> >Q $-]l*-]l-MS A]l$-VS$-V> l
{- Z]l$ MS$. *-VSylz ]lyl--r$ l-Z M]l--VS$-$.
Al$-M> yl- M$t fyljV> }M>l }--l: { --yl$ }M>l }--l (4-6)
yl[tMSt B M--*-Z Al$-M> yl- A M$tMS$ fyljV> G-MS-*$. l$ 23]l Al$-MSl ls 97-&0 Kr }--]l$ HMS-{X-]lV> G]l$-MS$. D M$t Al$-M> ${-M$t l>l
Al$-]ll M$t. D l-MS G-OMS]l lS--* ]lMS }--l. D$]l blyl-VS-lZ f^$. {$l Al$--M>Z {- ylNs --r f]l--V> E$.
A$--^l--{-l VS]l--V> -$-: A$--^l--{-l ]l*l]l VS]l--V> Osz t-ls f]l -$- l$ 16]l $-$-l$--*$. D *-]l$-M> >- {--]l-Qj Bl*-www.sakshieducation.com

www.sakshieducation.com

^$. 65 H -$- l O]lZ l MSMS ZZ 40 H-r$ ]l---^$.

w
w
w
.s
ak
sh
ie
du
ca
ti
on
.c
om

]l*l]l M>VS -M>l : l ]l*l]l MS{t- Ayl Byl-r f]l- (M>-VS-)V> S >Q M>l, MSyl-MS$ ^l]l 19-76 ^l IH-G A-M> -M>l (6-1) l$ 23]l l---ll$ ^l-st$. Il$-]l---r$ M>VSV> ]l]l---_]l -l->$ l$ 22]l l -]l$ ^l$yl B$]l ]lZ $-$-l$--*$. VSlZ yl-t-l$s B O--$ -Z M>-l-V>, l--r$ S-->-QZ l ZZ -^l->$. M>VS]l$ B l--M>-MS D l ^lst A-M>-MS 65 H$ yl-]l-MS$ sZ H ]ll$ N-]l#-l$ B {--MS]l $-$-$. 20-17 t- 24-]l-MS$ l-Z M]l--VS$-$.
I- >f--MS$ G-OMS]l ]l$-l VS: {-]l-]l${ ]l$-l VS ]l$-V> I-
A ]l$_ >f--MS$ G-MS-*$. ll 126 $ E]l A A-Z 49
{-]ll Kr { G-OMS-]lr$ l$ 30]l G-MS A-M>-$$ {MS-s-^$.
ylB--yl Oyl-MSt f]l--V> A- ^ll: S -Z-l]l, A-]l (yl-B--yl-) Oyl-MSt f]l-V>, S ]l${l >Q >$ ---$V> A- ^ll l$ 31]l $-$-l$--*$.
B$]l S -Z-l]l, A-]l >QMS$ M>-l-V> MS*y ]l]l---$. ylB--yl `V> E]l
.MS.-l l -]l$ ^l$-yl B ]lZ A- ^ll $-$-l$--*$. B$]l
{$l Ol->--l-Z ylB--yl -Z-l]l, A-]l (S--$$, ]lN-lMS ]l]l--$)
VS ` MS{sZ--V> E$. S >-l-lV> {R-l$-Oyl]l ^ll AW {{V> Oyl-MSt-V>
AW -{ -tMS S *-MS--]lZ {]l {l -^$. l VS^l-lVSY Qy-l
S AW-&5 -tMS S B$]l -l-Zl *#--l$-MS$. ylB--yl ` l M
$]l*$ l-yl$-]l$ >-l-l$ s--ylV> MS-ls M>-l ll-l-Z >-l-l l
A- ]l$ GMS ^l. B$-]l]l$ Cs-]l l {$l l} lP--_.
MS {-V> ]lg {]l*: MS-l 27]l {-]l-]l$-{V> G-G--&-Gl A-ll ]lg
(6-3) G-MS-*$. l 5]l MS g$ A-Z { l-MS f-W]l G-MSZ
B$]l l$g-j f$ -^$. A]l-l {-yl-Z f-W]l M>-{MS-]l$Z AlS$yl$ f> { - {]l* M> ^l-^$. 342 ]l$ $$ VS -l$s
VS$]l Z -MS$ 244 Kr$ ]l^a. B$]l 19-9-0-&-93, 19-9-7-&-99 ]l$l M>Z MS {V> -^l->$. 19-9-9Z g ]l-{ $-VS$--r$ { l MZ-]l ]lg
# 14 H l>l W l$g-t Al--l-MS ]ly- GOMS ^l{l t-^$.
l &C{ Al-S$-ylV> sZ]l$ {*l-V>z: ]lz A--$-l B ]l* Ayl ]l*
- (-l-&-C-{) Ml Al-S$-ylV> sZ]l$ {*l-V>z G-MS-*$. M>-MSZ l 5]l
www.sakshieducation.com

www.sakshieducation.com

w
w
w
.s
ak
sh
ie
du
ca
ti
on
.c
om

f-W]l l-&-C{ MS ]l*-l->Z yll tl $yl* {VS* Obll {*l-V>-z]l$ l-&C{ O^l-lV> G]l$-MS$-$. B$]l yl--r$ D l-Z Es$. ]l$-* ]l$-]l$ (MS--)MS$ ^l]l gM ]l*l* ]lZ {*l-V>z l-l$ ^l-st$. l-&-C{ Al
{^l > {-MS, {^l$---MS--MS$ ^l]l {]lQ . Cl$Z 120 l>-MS$
^l]l 18,000 {^l$---MS-$, 15,000 Bl-Ol {^l$-- $, 3,0-0-0MS$ OV> MS--MS$
{-l E. {MS ^le, $-]l- MS*yl]l f-f, -l-MSl , $-VS$l ]ls A>-]l$ --S-^lyl, {l--^lyl M l-&-C{ -^l-$. D
({-l), y-tyl (f---)-Z {]l M>>--*---r$ VS-N, -lZ A]l$l M>>--*$ MSW E.
Cyl--yls Gyl-r-V> l g-yl$: {rl g$ {MS Cyl--yl-sMS$ Gyl-r-V>
l g-yl$ $-$-l$--*$. C-s-]l-MS$ M>l$s Gyl-r-V> E]l >fl CMS ]l$_
Cyl--yl-sMS$ Gyl-sZ--$ ylV> ]l]l---^l-]l$-$. M-MS-Z f-_]l >fl ]lyl
{$Z yll ^l$-MS$-$. lS yl-l-Z r*s-VSZ -W]l B$]l MS{ylj ---$Z BVS l A--^$. A]l-l Dl-VS tylz, b]l--&-5-Z Ml-M>
-^l -t-V> ]l$_ $ l^l$a-MS$-$.
P-MS Al-S$-ylV> *: -I AlS l ]l$_ W--- M k-V> ]l]l
yl]l*-yl-MS$ }--l l-V>Y$. IG s --MS-VSZ l]l A$yl$ VS$$-l l$$-l
stVS ]l]l--O { MS$s ^- ]lW--]l-MS$ AlS l-l-MS$ l*V> Ey-
~--^l$-MS$-$. P-MS Al-S$-ylV> V> {MSMSs $ Al-S$yl$ fVS--l *
$-$-l$--*$. s MSVS l-lZ C-sMS -I M>-l f$ fV>---r$
M>--M> Af-$ -P, I-G O^ll >il $M> l]l$ l-]l#-MS$ >i-]l* ^l>$.
G-I O^l-lV> GMS >$: il ]l* (G--I-) Obl-lV> {$l l$l-hVS Oyl-MSt-V>
E]l GMS >$ l 14]l {$l $-$-_. Obl-lV> E]l ylMS l${Z{ l--M>
l$ 31]l ]lW-$-yl B$]l ]lZ >$ $-$-l$--*$. >$ D l-Z Il--r$
M]l--VS$-$.

www.sakshieducation.com