Pengukuran dan Penilaian dalam Pendidikan

Tugasan 1
Kumpulan anda dikehendaki membina satu jadual penentu ujian ( JPU) untuk satu ujian
peperiksaan pertengahan tahun yang mengandungi 30 soalan objektif bagi mata pelajaran yang
anda mengajar di sekolah
!ersama"sama JPU yang dibina itu #kumpulan anda dikehendaki$
(11) %ertakan satu salinan fotostat sukatan pelajaran merangkumi topik yang terlibat dalam
penyediaan soalan ujian peperiksaan tersebut
(1&) %enaraikan langkah"langkah yang anda ikuti dalam membina JPU berkenaan (sertakan
peneragan ringkas dan juga ilusrtasi bagi setiap langkah yang disenaaraikan itu)
(13) %enaraikan 3 kepentingan JPU
Tugasan &
!erdasarkan JPU yng telah anda bina didalam tugasan 1 anda dikehendaki membina hanya '
item objektif ( aneka pilihan )(tem"item soalan yang dibina harus terdiri daripada pelbagai aras
Taksonomi !loom!agi setiap soalan yang dibina itu anda dikehendaki $
(&1 ) )elabelkan item itu pada sel dalam JPU untuk menunjukkan daripada sel mana item
tersebut telah dipilih
( && ) )enulis objektif hasil pembelajaran ( *earning out+ome yang ingin di ukur)
( &3 ) )enyatakan jenis item objektif yang paling sesuai untuk mengukur hasil pembelajaran
( &' ) )embina item berkenaan
( &, ) )enyatakan aras Taksonomi !loom bagi item berkenaan
!ahagian 1
2 | P a g e
Pengukuran dan Penilaian dalam Pendidikan
11 *angkah Pembinaan JPU
-alam pembinaan JPU# anda perlu membuat empat langkah# iaitu (1) mengkaji sukatan
pelajaran# (&) menganalisis objektif pengajaran# (3) menentukan jenis soalan# dan (')
menentukan bilangan soalan *angkah"langkah tersebut dijelaskan dalam berikut$
*angkah 1
)engkaji sukatan pelajaran
*angkah &
)enentukan jenis soalan
*angkah 3
)enentukan bilangan soalan
*angkah '
)enganalisis objektif pengajaran
1 )engkaji %ukatan Pelajaran
.nda perlu mengkaji sukatan pelajaran untuk memperoleh maklumat yang menyeluruh
tentang kurikulum yang telah dibina Kandungan sukatan pelajaran perlu dianalisis untuk
menentukan kepentingan tiap"tiap tajuk kandungannya .ntara aspek"aspek yang dikaji ialah $
/ skop dan kedalaman pengajaran bagi sesuatu tajuk0
/ pendekatan yang telah diambil dalam pengajaran sesuatu tajuk0
/ kepentingan bandingan di antara satu tajuk dengan tajuk"tajuk lain0
/ kompleksiti sesuatu tajuk0 dan
/ masa pengajaran yang diperuntukkan bagi sesuatu tajuk
& )enganalisis 1bjektif Pengajaran
3 | P a g e
Pengukuran dan Penilaian dalam Pendidikan
-i samping mengkaji sukatan pelajaran# objektif pengajaran dianalisis untuk menentukan
pengetahuan dan kemahiran yang perlu diuji dan pada tahap kesukaran mana ia perlu diuji
*a2imnya aras pengetahuan dan kemahiran diasaskan kepada pembahagian yang dibuat oleh
!loom dan rakan"rakannya# seperti yang dijelaskan dalam tajuk sebelum ini )aklumat"
maklumat di atas adalah amat penting kepada penggubal kertas ujian dan pembina soalan ujian
untuk menentukan jenis dan bilangan soalan yang perlu dibina !erdasarkan penganalisisan
inilah JPU dibina *a2imnya JPU mengandungi dua paksi utama# iaitu$
i Paksi Kandungan
ii Paksi 1bjektif Pengajaran
3 )enentukan Jenis %oalan
!agi menentukan jenis soalan yang sesuai# kita perlu terlebih dahulu menentukan domain
objektif pengajaran (kognitif# psikomotor# afektif atau sosial) dan peringkat objektif pengajaran
yang ingin diukur )isalnya# jika kita ingin mengukur domain kognitif bagi mata pelajaran
!ahasa )elayu bagi tajuk 3%truktur ayat4 pada peringkat 3.plikasi4# maka jenis soalan yang
sesuai ialah soalan jenis 31bjektif4 yang berbentuk 3melengkapkan ayat4 atau soalan jenis
3%ubjektif4 yang berbentuk 3menggubal ayat"ayat4 Jenis"jenis soalan5item dan +ara
membinanya akan dijelaskan dengan lebih lanjut
' )enentukan !ilangan %oalan
Jumlah soalan harus men+ukupi untuk me6akili kandungan pengajaran# domain objektif
pengajaran dan peringkat objektif pengajaran yang hendak diukur Jumlah soalan adalah
penting kerana ia mempengaruhi kebolehper+ayaan dan kesahan sesuatu ujian %e+ara
ringkasnya# kebolehper+ayaan ujian bermaksud keupayaan sesuatu ujian memberi markah
yang sama# sekiranya pelajar menja6ab semula ujian tersebut Kesahan ujian pula bermaksud
keupayaan sesuatu soalan mengukur apa yang ujian itu ingin mengukur
4 | P a g e
Pengukuran dan Penilaian dalam Pendidikan
JADUAL PENENTU UJIAN (JPU)
).T. P7*.J.8.9 $ AKHLAK ( UJIAN PRESTASI 3 )
T.:U9 $ SATU
!il
Kandungan
sukatan
pelajaran
Kemahiran (.ras Kognitif) Jumlah
item
;ajaran
(<)
Pengetahu
an
kefahaman apli
kasi
analisi
s
sintesi
s
penilaia
n
1 )enghormati
ibubapa
1 3 ' 3 10<
& )enghormati
guru
& = > 3 10<
3 .dab kepada
rakan
, ? & ?=<
' )enghormati
keluarga
@ &= & ?=<
, .dab kepada
orang tua
10 11 & ?=<
? .dab makan A
minum
1& 13 1' 3 10<
= .dab mandi &3 1, 1? 3 10<
> .dab buang air
ke+il A besar
30 &' 1= 3 10<
@ .dab
berpakaian
1> 1@ &0 3 10<
10 .dab masuk A
keluar rumah
&1 && &> 3 10<
11 .dab tidur &@ &? &, 3 10<
Jumlah item @ 11 ' ' 1 1 30
Wajaran (%) 30< 3?>< 13 133< 33< 33< 100<
5 | P a g e
Pengukuran dan Penilaian dalam Pendidikan
3<
a) %enaraikan langkah"langkah yang perlu anda lakukan dalam pembinaan JPU
berkenaan
J.;.P.9
JPU merupakan satu blue"print ujian yang perlu dibina JPU hanya dibina setelah
Pembina dapat menetapkan jenis dan kandungan ujian yang hendak dibina Proses pembinaan
JPU mengandungi ? peringkat
Peringkat 1
!ahagikan jadual kepada dua dimensi #satu dimensi mengandungi objektif yang dikehendaki
atau kandungan utama dalam sukatan mata pelajaran dan dimensi kedua mengandungi
kemahiran pengajaran bagi setiap objektif 5kandungan
Peringkat &
-alam dimensi pertama susun objektif atau kandungan pengajaran mengikut kepentingan
kandungan dari atas ke ba6ah .dalah lebih mudah pengkelasan dibuat mengikut susunan
dalam sukatan mata pelajaran (ni diandaikan pihak kurikulum telahpun menyusun kandungan
dengan kaedah terbaik mengikut pandangan mereka Penyusunan mungkin dibuat berdasarkan
kepentingan kandungan atau mengikut kepentingan objektif5kemahiran dalam pengajaran atau
perkembangan kandungan kurikulum itu perlu disampaikan kepada pelajar se+ara berhierarki
Peringkat 3
-alam dimensi kedua# bahagikan turus berkenaan kepada > lajur mengikut susunan seperti
berikut dari kiri ke kanan$ -aya ingatan# Kefahaman# .plikasi# .nalisis# %intesis#
Penilaian#Jumlah item dan Peratusan item
Peringkat '
Tandakan dengan nombor yang berturutan dalam setiap sel bagi menunjukkan nombor item
yang akan dibina Kenalpasti format item yang sesuai untuk mengukur penguasaan atau
kebolehan pelajar bagi sesuatu objektif perlakuan !eri perhatian pada perlakuan dan keadaan
yang ditetapkan seperti dalam objektif peperiksaan apabila memilih format item 1bjektif
6 | P a g e
Pengukuran dan Penilaian dalam Pendidikan
peperiksaan membantu memudahkan Pembina soalan menentukan jenis soalan yang akan
dibina
Bontoh$ Katakan kita hendak menguji pelajar tentang kefahaman mereka
mengenai maksud Cair mutlakC bagi soalan nombor , %ekarang kita pergi ke jurus pertama
yang mengandungi tajuk utama sukatan mata pelajaran yang mengandungi tajuk Cair mutlakC
dan tandakan nombor , pada jalur kefahaman disebelah tajuk Cair mutlakC dan begitulah
seterusnya dibuat untuk soalan5item yang lain
Peringkat ,
Tentukan bilangan item yang diperlukan itu men+ukupi untuk mengukur pen+apaian pelajar bagi
setiap objektif
Peringkat ?
%emak semula jenis"jenis item5soalan yang telah ditetapkan dan tentukan ia telah menepati
kehendak objektif kurikulum Pastikan soalan5item tadi sama rata bagi setiap sel yang dibuat
b) %ertakan satu salinan fotostat bahagian sukatan pelajaran yang berkaitan dengan ujian
yang anda sediakan itu
KEPENTINAN JPU
JPU yang dibina dengan baik akan membantu penggubal kertas ujian dan pembina
item5soalan ujian .ntara kepentingannya ialah$
7 | P a g e
Pengukuran dan Penilaian dalam Pendidikan
1" )enstabilkan
Taraf
)utu
.ras kesukaran sesuatu ujian dari setahun ke setahun
&" )enyamakan taraf mutu dan aras kesukaran sesuatu ujian 6alaupun ianya dibina
oleh orang yang berlainan
3" )enentukan kesalahan dan kebolehper+ayaan ujian dari segi kandungan
'" )enentukan jumlah #aras kesukaran dan 6ajaran bagi setiap item atau soalan dalm
ujian
," .kan menjamin kesahan dan kebolehper+ayaan ujian
-apat menstabilkan taraf dan aras kesukaran ujian dari setahun ke setahun
6alaupun item dibina oleh orang lain
?" ujian meliputi keseluruhan sukatan pelajaran0
=" -apat mengelakkan ujian yang dibina se+ara sebarangan dan dapat
dilakukan se+ara teran+ang dan rapi
>" kertas ujian dapat digubal se+ara sistematik
8 | P a g e
Pengukuran dan Penilaian dalam Pendidikan
!ahagian &
!erdasarkan JPU yang telah dibina di !ahagian 1 ( a dan b) # anda dikehendaki membina '
jenis item objektif berlainan jenis dari pelbagai aras Taksonomi !loom
%etiap item yang dibina hendaklah mematuhi prinsip"prinsip pembinaan item yang telah anda
pelajari dan dibuat berdasarkan setiap yang berikut $
JADUAL PENENTU UJIAN (JPU)
).T. P7*.J.8.9 $ !E"AH ( UJIAN PRESTASI 3 )
T.:U9 $ E#PAT
!il
Kandungan
sukatan
pelajaran
Kemahiran (.ras Kognitif) Jumlah
item
;ajaran
(<)
pengetahua
n
kefahama
n
aplika
si
analisi
s
sintesi
s
penilaia
n
1 " 1 " " " " 1 &,<
& " " " & " " 1 &,<
3 3 " " " " " 1 &,<
' .dab mandi " " " ' " " 1 &,<
Jumlah item 1 1 " & " " '
Wajaran (%) &,< &,< " ,0< " " 100<
a) 1bjektif item berkenaan dibina (terangkan apakah yang hendak diukur oleh item
berkenaan )
%1.*.9 1
%oalan .neka Pilihan
9 | P a g e
Pengukuran dan Penilaian dalam Pendidikan
.ntara berikut# pilih sebab D sebab mandi 6ajib
. !uang air ke+il
! !uang air besar
B !ersetubuh
- !ersin
Ja6apan $ B
1bjektif :asil Pembelajaran $
1 Pelajar dapat menyebut sebab D sebab mandi 6ajib dengan betul
.ras Taksonomi !loom $ .ras Pengetahuan
%oalan ini memerlukkan pelajar memahami tentang sesuatu perkara (anya menguji kebolehan
pelajar utuk memahami apa yang telah dipelajari dan mengingat kembali fakta
%1.*.9 &
%oalan .neka Pilihan
%enaraikan syarat sah solat Jumaat
10 | P a g e
Pengukuran dan Penilaian dalam Pendidikan
1 EEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEE
& EEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEE
3 EEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEE
Ja6apan$
1 (slam
& !aligh
3 !erakal
1bjektif hasil pembelajaran$
1 pelajar akan dapat mengenalpasti makna istilah"istilah dalam pentaksiran
& pelajar akan dapat mengenalpasti susunan langkah"langkah membina ujian
pen+apaian
.ras taksonomi !loom$ aras pengetahuan
%oalan ini memerlukkan pelajar memahami tentang sesuatu perkara (anya menguji kebolehan
pelajar utuk memahami apa yang telah dipelajari dan mengingat kembali fakta
%1.*.9 3
& .li solat Jumaat dengan bilangan ahli Jumaat seramai 1, orang .pakah hukum solat Jumaat
.li F
. %ah B ;ajib
! Tidak %ah - :arus
Ja6apan $ !
11 | P a g e
Pengukuran dan Penilaian dalam Pendidikan
1bjektif :asil Pembelajaran
1 Pelajar dapat menggunakan hokum dalam menyelesaikan masalah yang berkaitan
.ras Taksonomi !loom $ .ras .plikasi
%olan ini menguji pelajar bukan sahaja setakat boleh mengingati dan memahami apa yang telah
dipelajari tetapi juga menggunakan apa yang telah dipelajari kepada massalah atau situasi yang
baru kepada pelajar
Keadaan ini menguji palajar menggunakan ( mengaplikasikan ) pengetahuan dan
kefahamannya
%1.*.9 '
%oalan
12 | P a g e
Pengukuran dan Penilaian dalam Pendidikan
b) 9yatakan rasional anda memilih item objektif berkenaan digunakan (mengapakah anda
anggap item objektif berkenaan paling sesuai digunakan untuk mengukur objektif
pengujian berkenaan)
Ja6apan $ 8asionalnya ialah untuk $"
%1.*.9 1 $menguji aras kefahaman pelajar yang memerlukan pelajar memahami tentang
sesuatu perkara berserta dengan alasannya
%1.*.9 & $ menguji aras pelajar dalam menganalisis dengan +ara mengenalpasti pertalian di
antara idea# men+ari persamaan dan perbe2aan di antara fakta # pendapat
mahupun andaian
%1.*.9 3 $ menguji aras pengetahuan dengan mengingat dan mengenal fakta serta istilah
yang sesuai digunakan
%1.*.9 '$ menguji aras pelajar dalam mengaplikasi apa yang telah dipelajari kepada masalah
yang baru
13 | P a g e
Pengukuran dan Penilaian dalam Pendidikan
+) 9yatakan aras Taksonomi !loom bagi setiap item yang anda bina ( apakah aras
Taksonomi !loom bagi setiap item berkenaan)
J.;.P.9
%1.*.9 1$ kefahaman
%1.*.9 & $ analisis
%1.*.9 3 $ pengetahuan
%1.*.9 '$ aplikasi
!ahagian 3
.nda dikehendaki membina satu set soalan esei yang mengandungi enam soalan berdasarkan
pelbagai aras Taksonomi !loom
%oalan yang di bina hendaklah mematuhi prinsip"prinsip pembinaan soalan yang telah anda
pelajari dan dibuat berdasarkan setiap yang berikut$
1- %iapakah nama ulama (slam yang terkenalF
2- !erikan lima adab" adab mandi F
3- Tuliskan +iri"+iri orang yang bersifat ikhlas F
4- Tuliskan suasana ketika murid pergi sekolah dan ketika berada di dalam kelas F
5- !agaimanakah adab"adab kepada rakanF
6- )engapakah peraturan di sekolah perlu di6ujudkan F
14 | P a g e
Pengukuran dan Penilaian dalam Pendidikan
a) 1bjektif soalan berkenaan dibina ( terangkan apakah yang hendak diukur oleh soalan
berkenaan )
1. Pengetahuan $objektifnya pelajar dapat mengingat kembali dan menghafal
maklumat yang telah dipelajari
2. Kefahaman $ objektifnya pelajar dapat memahami dan boleh menyatakan
sendiri dalam perkataan sendiri
3. .plikasi $ objektifnya pelajar dapat membuat perbandingan dan
menggunakan prinsip dan teori yang telah dipelajari untuk
menyelesaikan masalah dalam situasi baru
4. .nalisis $ objektifnya pelajar dapat mengasingkan idea kepada
bahagian tertentu untuk dianalisis se+ara logik ( andaian#
fakta# pendapat dan lain"lain
5. %intesis $ objektifnya pelajar dapat men+antumkan maklumat yang
diperolehi supaya menjadi kenyataan# ran+angan# hasil dan
lain"lain yang baru dan asli
6. Penilaian$ objektifnya pelajar dapat membuat pertimbangan tentang
nilai atau makna terhadap kaedah# idea atau produk yang
mempunyai tujuan tertentu
b) 9yatakan rasional anda membina soalan jenis esei bagi soalan berkenaan
(mengapakah anda menganggap soalan esei paling sesuai digunakan untuk mengukur
objektif pengujian berkenaan)
15 | P a g e
Pengukuran dan Penilaian dalam Pendidikan
J.;.P.9
a) )emberi kesempatan dan peluang kepada pelajar menulis ja6apannya sendiri
dengan +ara atau gayanya yang tersendiri dan ini boleh mengurangkan elemen
meneka ja6apan yang betul (a boleh menguji banyak kemahiran terutamanya
kemahiran di peringkat tinggi
b) -apat menaksir kebolehan pelajar mengeluarkan pengetahuan dari pelbagai aspek
kepada sesuatu yang lebih bererti (ni membenarkan pelajar berfikir dan
menyediakan satu bentuk persembahan yang datangnya dari benak mereka sendiri
dan tidak memilih dari alternatiGe yang disediakan
+) -apat membentuk kemahiran menulis yang baik dan dapat berkomunikasi dengan
lebih berkesan
+) 9yatakan aras Taksonomi !loom bagi setiap soalan esei berkenaan ( apakah aras
Taksonomi !loom bagi soalan berkenaan)
J.;.P.9
%1.*.9 1$ pengetahuan
%1.*.9 & $ kefahaman
%1.*.9 3 $ aplikasi
%1.*.9 '$ analisis
%1.*.9 , $ sintesis
16 | P a g e
Pengukuran dan Penilaian dalam Pendidikan
%1.*.9 ? $ penilaian
K7%()PU*.9
%etelah menyiapkan kesemua bahagian dalam tugasan ini# kami dapat merasai sendiri
pengalaman sebenar dalam membina item soalan ujian serta membina jadual penentuanujian
(JPU) yang sememangnya berguna apabila penulis telah menjadi guru kelak
%e+ara keseluruhannya# tugasan ini telah menyediakan satu platform latihan terbaik
yang memberikan pengalaman sebenar seorang guru dalam mengendalikan dan mentadbir
suatu ujianPembinaan jadual penentuan ujian (JPU) amat perlu supaya gurudapat memastikan
setiap topik yang sepatutnya diajar mengikut sukatan matapelajaransesuatu subjek dapat diuji
17 | P a g e
Pengukuran dan Penilaian dalam Pendidikan
dan setiap aras kemahiran dapat dinilai (ni boleh membantu guru untuk mengukur sejauh mana
kefahaman pelajar terhadap topik yang diajar olehnya
18 | P a g e