FAKULTI PENDIDIKAN DAN BAHASA

SEMESTER 2 / JANUARY 2014

HBEF 2703
KOKURIKULUM

NAMA PELAJAR : SITHRADEVI A/P SELVARAJA
NO. MATRIKULASI : 7909140202!001
NO. KAD PEN"NEALAN : 7909140202!
NO. TELEFON : 019 2027379
E#MEL : $%&'()7379*+,-../,.-0
PUSAT PEMBELAJARAN : PERAK LEARNIN" 1ENTRE
1.0 P.23.2)4)2
Tatkala permainan tradisional merupakan aktiviti yang digemari oleh nenek moyang
kita malah ibu bapa kerana dapat mengisi masa lapang mereka. Kini, ia seperti tiada
tarikan bagi generasi muda malah mereka mula memboikot tanpa menyedari
kehebatnnya. Permainan tradisional telah membentuk sebahagian daripada kehidupan
yang dilalui oleh nenek moyang kita. Asas penting yang menjamin kesinambungan
permainan tradisional pada masa lalu ialah keseragaman cara hidup nenek moyang kita.
Kegiatan harian, bermusim dan tahunan dan tempoh peralihan antara musim inilah
digunakan untuk mengadakan keramaian serta pesta. Apabila sesuatu permainan diadakan
di sesebuah kampung, penduduk kampung berdekatan turut berkunjung untuk mengambil
bahagian atau sekadar memberi semangat. Suasana pesta di padang permainan boleh
mewujudkan interaksi sosial di antara kampung-kampung yang mengambil bahagian.
leh yang demikian permainan tradisional juga dikenali sebagai permainan rakyat. Ada
di antara permainan ini yang sekarang tidak dimainkan lagi tetapi hanya diketahui oleh
ibu bapa dan datuk nenek kita sahaja. Tetapi ada juga yang masih dimainkan lagi oleh
kanak-kanak sehingga hari ini. !i antara permainan itu termasuklah guli, congkak, wau,
selambut, sepak raga, gasing dan lain-lain.Sejurusnya agar permainan trasisional ini tidak
tenggelam di dalam "aman teknologi ini maka kita harus membuat sesuatu agar
permainan ini terus berkembang.
2.0 T,5,)2 -)$0)()6)& 7.(-)%2 8.(-)%2)2 &()/%$%+2)4
Tatkala, semua kaum mempunyai jenis permainan tradisional mereka masing-
masing.#asyarakat berbilang kaum di #alaysia mempunyai pelbagai jenis kebudayaan
akibat pelbagai keturunan atau suku kaum. Kebudayaan ini telah dipersatukan menjadi
satu yang unik kerana hampir setiap keturunan atau suku kaum mempunyai adat resam
tersendiri. Pelbagai kebudayaan ini telah melahirkan pelbagai permainan tradisional yang
diperkenal dan pertandingkan dari "aman ke "aman. $a merupakan salah satu cara rakyat
tanpa mengira warna kulit mahupun agama mengisi masa lapang mereka.
Permainan tradisional mampu mendidik seseorang itu secara tidak %ormal ketika
memainkannya. $a juga bertindak memupuk dan menyemai nilai-nilai murni secara tidak
langsung. Sebagai contoh, permainan congkak menguji kebijaksanaan dan kesabaran
pemain ketika memasukkan ke dalam &rumah' pada papan congkak.
3.0 J.2%$ 5.2%$ 8.(-)%2)2 &()/%$%+2)4 0)23 &.(/)8)& /)4)- -)$0)()6)& 7.(7%4)23
6),- /% -)4)0$%) /)2 ,2/)23 ,2/)23

3.1 K),- M.4)0,
Pertamanya, (atu Seremban juga dikenali sebagai permainan Selambut atau
Serembat. Sering dimainkan di waktu lapang.Permainan ini dimainkan oleh kanak-kanak
perempuan sama ada secara individu atau berpasangan. $anya dimainkan secara
berkumpulan seramai dua hingga empat orang atau lebih.
Keduanya, permainan congkak ialah sejenis permainan #elayu tradisional yang
digemari oleh kaum wanita dan kanak-kanak. Permainan ini memerlukan dua orang
pemain. Alatan yang digunakan dalam permainan ini adalah papan congkak dan buah
congkak. Kadang-kadang sebagai ganti papan congkak, lubang-lubangnya dibuat di atas
tanah. Sementara biji-biji congkak pula ialah guli-guli kaca, buah getah, biji saga, batu-
batu yang kecil.
Ketiganya, Konda-kondi juga di kenali sebagai Perik #ata memerlukan %ikiran yang
tajam dan kekuatan pemain, iaitu ketika memikir arah yang selamat untuk menguis kayu
dan mengejar kayu yang dikuis untuk mematikan pihak lawan. Permainan ini
memerlukan kawasan lapang.Peralatan yang diperlukan adalah terdiri daripada dua
batang kayu kecil berukuran, l)cm dan *+cm panjang. Kedua-dua batang kayu ini
berbentuk bulat dan berukuran ,cm garis pusat. Kayu yang pendek dipanggil anak dan
yang panjang dipanggil ibu. -ubang sedalam .)cm juga dikorek bagi meletakkan kayu
panjang. /ndian secara 0wan to som0 dijalankan bagi membentuk pasukan dan
menetapkan pasukan mana yang harus memainkan terlebih dahulu.
Keempat 1alah panjang adalah sejenis permainan tradisional yang dimainkan di atas
gelanggang yang dilakar di atas tanah kosong. 1elanggang yang dibuat mengandungi ,
lajur dan beberapa baris bergantung kepada bilangan pemain. 1elanggang galah panjang
dibuat mengikut bilangan pemain yang bermain galah panjang. 2ontohnya jika pemain
ada .+ orang, gelanggang yang dibuat mengandungi 3 baris. 4ika bilangan pemain
sebanyak lapan orang, gelanggang galah pnjang mengandungi * baris. Permainan ini
melibatkan kepakaran seorang ketua atau ibu untuk mengawal gerakan anak buah bagi
pihak yang mengawal gelanggang. #anakala kecekapan dan kepantasan teruji kepada
pihak yang menempuh gelanggang. 4ika pihak menempuh gelanggang mempunyai
kebijaksanaan menempuh gelanggang, maka mereka boleh menang dengan mudah.
Kelima Terompoh 1ergasi ini tergolong dalam permainan tradisional yang
dimainkan oleh masyarakat setempat di 5egeri Sabah semasa perayaan -perayaan atau
pesta.Aktiviti permainan ini pada "aman dahulu sering dipermainkan oleh kalangan
kanak-kanak sebagai mengisi masa terluang dan hiburan mereka ketika ibu-bapa bekerja
di ladang. Alatan yang biasa digunakan oleh kanak-kanak pada "aman dahulu ialah
batang dahan kelapa kering atau belahan bambu sebagaiselipar gergasi yang diikatkan tali
sebagai penyangkut tapak kaki. Penggunaan alatan "aman dahulu kini ditukar dengan
menggunakan papan berukuran tiga 6*7 meter yang mempunyai empat atau lima
penyangkut kaki. Permainan ini dilakukan secara berkumpulan 3 orang atau hingga )
orang dalam satu pasukan.Permainan ini dilakukan dengan cara setiap gerakan kaki
peserta mestilah sama semasa berjalan. Pada asasnya gerakan setara mesti dibuat oleh
peserta dengan rentak dan laju yang sama semasa berjalan.
Keenam, 1asing popular di Pantai Timur Semenanjung #alaysia terutama di
Kelantan. Terdapat pelbagai jenis gasing di #alaysia seperti gasing jantung, gasing piring
atau leper, gasing kelamar, gasing telur, gasing berembang, gasing #elayu, gasing 2ina,
gasing buku benang dan gasing pinang. Kanak-kanak lebih gemar dengan gasing #elayu
dan 2ina, kerana sai" yang kecil dan mudah dipermainkan.
Ketujuh Permainan sepak raga telah sejak "aman Kesultanan #elayu #elaka. Pada
masa itu permainan ini dimainkan oleh golongan bangsawan.8akyat biasa juga
menggemari permainan ini. Pada masa sekarang sepak raga lebih dikenali dengan nama
sepak takraw. $a bukan hanya dimainkan oleh orang melayu sahaja tetapi bangsa-bangsa
lain, malah telah dikenali di seluruh.
Kelapan Permainan wau ini juga dikenali dengan layang-layang.Permainan wau amat
digemari oleh penduduk-penduduk kampung. Permainan ini dimainkan sejak kurun ke
.). 9au masih digemari dan dimainkan di kawasan-kawasan seperti Kelantan,
Terengganu, Kedah dan Perlis.9au dicipta dalam pelbagai bentuk dan mempunyai nama
tersendiri seperti wau burung, wau pari, wau katak, wau bayan, wau merak, wau kucing,
wau jala budi, wau lenggang kebayan, wau sewah dan wau barat. (egitupun wau bulan
sangat digemari oleh orang #elayu. 8eka corak biasanya bermoti%kan awan larat akan
menghiasi kebanyakan wau yang dihasilkan dan diwarnakan dengan pelbagai warna.
Selain dijadikan bahan permainan, wau juga menjadi hasil kra%tangan dan hiasan dinding
Kaum cina
3.2 K),- 9%2)
Kaum ini pula mempunyai permainan tradisional mereka sendiri seperti pertama sekali
1o. 1o ialah permainan berpapan yang dimainkan oleh dua orang. 1o juga dikenali
sebagai w:i;< di dalam bahasa 2hina. Permainan ini kaya dengan strategi yang kompleks
tetapi hanya mempunyai undang-undang permainan yang mudah. 1o hanya
menggunakan biji-biji berwarna hitam dan putih.
Selain daripada itu, =iang;i merupakan sebuah permainan papan cina yang
dimainkan oleh dua orang pemain. =iang;i berada dalam keluarga yang sama dengan
catur. =iang;i bentuk kini berasal dari 2hina, oleh itu ianya digelar sebagai 2atur 2ina.
Permainan ini didapati telah mula dimainkan seawal abad ke-3 selepas #asihi di 2hina.
=iang;i merupakan salah satu permainan papan yang paling popular di dunia. 2iri-ciri
yang unik termasuklah pergerakan unik pao 6meriam7, peraturan yang melarang panglima
6seperti >raja> dalam catur7 daripada bertemu dalam garisan yang sama, serta >sungai>
dan >istana> yang mengehadkan pergerakan sesetengah buah catur.
Seterusnya ?o-yo cina ialah permainan dari 2hina yang mempunyai dua cakera yang
sama sai" yang dihubungkan oleh gandar yang panjang. ?o-yo cina akan sentiasa
berpusing pada tali yang diikat pada dua batang kayu kecil. Pemain akan memegang
hujung kedua-dua kayu dan mengimbangi yo-yo daripada jatuh. Permainan ini dikenal
pasti telah wujud sejak !inasti #ing sekitar tahun .*@A hingga tahun .A33 selepas
#asihi. ?o-yo cina tradisional dibuat daripada buluh, dimana ianya mudah patah dan
tidak sesuai untuk aksi-aksi lasak. Sesetangah yo-yo cina dimasukkan alat yang
menghasilkan bunyi apabila dipusingkan dengan laju. (unyi ini membolehkan
pemainnya mengimbangi kelajuan yo-yo.
3.3 K),- I2/%)
'Kho-kho0 merupakan satu permainan tradisional yang popular di kalangan kaum $ndia.
Permainan yang berasal dari #aharashtra ini pada mulanya dimainkan menggunakan
kereta kuda. Kebanyakan ahli sejarah $ndia mengatakan bahawa Kho-Kho merupakan
hasil pengubahsuaian daripada satu permainan 0-ari dan kejar0 di mana seorang pemain
akan berlari dan mengejar serta menyentuh pemain lain. Permainan kho-kho ini
memerlukan kecergasan %i"ikal pemain serta pergerakan yang %leksibel untuk megelak
peserta-peserta lain.(agi permainan kho-kho, setiap kumpulan boleh mempunyai .,
pemain.5amun, hanya B daripadanya akan bermain bagi satu perlawanan. Terdapat ,
giliran dalam permainan kho-kho ini. Setiap giliran diperuntukkan selama C minit untuk
acara lari dan kejar. (agi kumpulan pengejar 6chaser7, @ pemain akan berada di tengah
setiap @ kotak yang terdapat di padang permainan. Setiap @ peserta ini akan duduk dalam
kedudukan yang bertentangan secara berselang-selang. #anakala, pemain yang
kesembilan akan bertindak sebagai pengejar. Sasaran bagi setiap pengejar ialah
menyentuh pemain lawan dengan menggunakan tapak tangan. Pemain lawan akan
tersingkir apabila pengejar menyentuhnya dengan tapak tangan tanpa melakukan >%oul>,
pemain lawan telah melebihi had garisan dengan sendirinya ataupun lambat sampai ke
had garisan. Pengejar boleh menukar giliran mengejar dengan menyentuh ahli
pasukannya yang lain sambil berkata >Kho Kho>. Pemain yang disentuh kemudiannya
akan menjadi pengejar dan begitulah seterusnya. (agi setiap , giliran terdapat ) minit
masa rehat diberikan. (agi permainan 0Kho-Kho0 ini, keluasan petak padang yang
diperlukan ialah ,Cm=.)m.
Kabadi pula ialah sebuah permainan yang dibentuk dalam permainan tradisional
$ndia. Permainan ini sangat terkenal di Selatan Asia dan tersebar dengan meluas di
Tenggara Asia, 4epun, dan $ran. $a adalah permainan bangsa (angladesh dan juga meluas
di Tamil 5adu, Andura Pradesh, Punjab dan #aharasutran di $ndia. Kabadi juga
dimainkan oleh tentera (ritish untuk tujuan hiburan, menjaga kemantapan badan dan juga
untuk mengumpan tentera askar dan komuniti Asia (ritish. !alam satu permainan, ,
pasukan dibentuk yang mana terdiri daripada tujuh pemain. 1elanggang yang digunakan
adalah .,.)m D .+m 6separuh daripada gelanggang bola keranjang7. Setiap pasukan
mengandungi pemain simpanan seramai ) orang. Permainan ini dilangsungkan selama ,+
minit, dengan ) minit setengah untuk rehat semasa pertukaran gelanggang. Satu pasukan
akan menghantar penyerang kepada pasukan pihak lawan, yang mana bertujuan untuk
menyentuh salah seorang daripada pemain pihak lawan sebelum patah balik kepada
pasukannya. Pemain yang telkah disentuh akan terkeluar dan meninggalkan padang.
Sementara itu, pihak pertahanan membentuk sebuah rantai seperti berpegangan tangan
antara satu sama lain. 4ika rantai itu terputus, salah seorang pemain pertahanan akan
meninggalkan padang. Sasaran pertahanan adalah untuk menghentikan penyerang balik
ke pasukannya sebelum berhenti berehat. 4ika penyerang berhenti sebelum sampai ke
destinasi, penyerang itu akan meninggalkan padang. Pemain juga boleh melepasi
sempadan garisan atau bahagian bdn mencecah tanah di luar garisan, kecuali semasa
bergelut dengan pasukan pihak lawan. Setiap pemain yang terkeluar, pihak lawan akan
mendapat mata. Pasukan yang skor dua mata bonus, yang dipanggil lona, manakala
semua pihak lawan akan tersingkir. Pada akhir perlawanan, pasukan yang mengumpul
mata tertinggi akan menang. Permainan adalah berdasarkan kesesuaian umur dan berat.
Permainan ini terdiri daripada satu pengadil, dua pembantu pengadil, satu penjaring dan
dua pembantu penjaring.
4.0 1)7)()2 #9)7)()2 0)23 /%')/)8%
!ewasa ini, permainan tradisional semakin kurang popularitinya. Punca utama
berlakunya %enomena ini ialah kerana wujudnya permainan moden yang lebih canggih
dan lebih mencabar bagi belia-belia "aman sekarang. !ahulu, permainan seperti congkak,
guli dan batu seremban dimainkan remaja dan kanak-kanak untuk mengisi masa lapang
mereka. Kini dengan adanya teknologi serba canggih, permainan seperti PSP, =(= dan
gameboy telah menjadi tumpuan utama di khayalak ramai terutama sekali golongan
remaja.Tambahan pula, dengan perkembangan perkhidmatan $nternet, maka munculnya
permainan Eon-lineF yang juga menjadi kegemaran ramai
Selain daripada itu kurang inisiati% daripada pihak-pihak yang bertanggunggjawab
untuk mempopularkan permainan sebegini. Permainan tradisional ini juga kurang diberi
perhatian kerana kurang dorongan daripada pihak sekolah dan juga ibu bapa. Tambahan
pula media massa juga mempunyai peranan yang penting memperkenalkan permainan-
permainan tradisional kepada anak-anak muda. Sebagai contoh, stesen radio dan tv
misalnya boleh mengadakan rancangan-rancangan yang berkaitan dengan permainan.
Keadaan ini akan membantu permainan tradisional untuk terus berkembang dan tidak
pupus dari "aman ke "aman.

L)236)'# L236)' ,2&,6 -.-8+8,4)(6)2 8.(-)%2)2 &()/%$%+2)4.
leh itu, pelbagai langkah harus dilaksanakan supaya permainan tradisional yang
diwarisi secara turun-temurun dan amat berharga ini tidak disingkirkan oleh komuniti
yang moden sekarang. Pertama sekali, ibu bapa dilihat sebagai agen yang paling
dominan juga berperanan dalam memperkenalkan permainan tradisional kepada anak-
anak mereka. #ereka boleh menjadikanny sebagai satu aktiviti keluarga untuk
mengukuhkan hubungan antara ahli keluarga.
Kerajaan memainkan peranan yang amat penting dalam usaha menyelamatkan
permainan tradisional kita. Pendedahan kepada budaya dan warisan permainan tradisional
haruslah dilakukan sejak di bangku sekolah lagi. Teori-teori dan asal-usul permainan
tradisional harus diajar kepada pelajar-pelajar melalui aktiviti kokurikulum. Sebagai
contoh,kerajaan boleh mengadakan pertandingan permainan tradisional secara besar-
besaran untuk mendorong semua lapisan masyakarat menceburkan diri dalam permainan
tradisional. Kempen-kempen dan pameran berkaitan dengan permainan tradisional juga
boleh diadakan untuk mempromosikan permainan tradisional dalam kalangan masyarakat
moden sekarang. 4usteru, terbuktilah bahawa kerajaan berperanan penting dalam usaha
menyelamatkan tradisi dan warisan permainan tradisional kita.
Tambahan pula, masalah yang serius ini juga dapat di atasi dengan cara
mengkormersialkan permainan tradisional. -angkah ini juga dapat ditingkatkan dengan
bantuan media massa sama ada melalui media elektronik atau media cetak. Permainan
moden dan canggih sekarang yang mudah didapati di pasaran dan pusat-pusat hiburan
merupakan %aktor perdana yang mengambil hati masyarakat tempatan khususnya remaja
masa ini. !alam konteks ini, permainan tradisional juga boleh mengambil tempat di hati
kalangan masyarakat jika permainan tradisional boleh disediakan di pusat-pusat hiburan
atau dijual besar-besaran di kedai-kedai hiburan. Selain itu, permainan video berasaskan
permainan tradisional juga boleh diusahakan bagi meningkatkan minat masyarakat
terhadap permainan tradisional yang penuh cabaran ini. Pendek kata, usaha
mengkormersialkan permainan tradisional dapat mengatasi masalah ini secara tidak
langsung.
K.$%-8,4)2/P.2,&,8
Kesimpulannya, banyak permainan tradisional tidak lagi dikenali oleh oleh remaja
remaja sekarang.$ni adalah kerana pengaruh pengaruh seperti internet , permaianan
teknologi modern yang lebih mencabar remaja dan kurangnya penekanan dari semua
pihak .Tetapi banyak %aedah yang boleh diperolehi dari permainan tradisional seperti ia
boleh mengeratkan silaturahim sesama manusia, menyihatkan badan kerana
mengeluarkan peluh dan dapat memelihara warisan budaya "aman ber"aman. Selain
daripada itu negara dapat mempromosikan permainan tersebut sebagai salah satu aktiviti
yang perlu diperkenalkan kepada pelancong pelancong yang datang ke #alaysia. leh itu
permainan tradisional harus dipupuk , dijaga dan turunkan ke generasi ke generasi supaya
ia tidak hilang ditelan "aman.
B%74+3():%
.. #isbach, $%ah G. 6,++C7. Peranan Permainan Tradisional yang Bermuatan Edukatif
dalam Menyumbang Pembentukan Karakter dan identitas Bangsa. (andung
,. Sukirman, dkk, 6,++37 Permainan Tradisional Jawa. Kepel Press. ?ogyakarta.
*. Garian #etro, Permainan Tradisional /ji #inda, ,A Hebruari ,+.3.